နိရဥၥရာ
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေတာင္ကုတ္ျမိဳ႕ ျမိဳ႕မ ေစ်းၾကီး အျပင္ဘက္တြင္ ဇႏၷ၀ါရီလ ၃၀ ရက္ေန႔ ေန႕လည္ပိုင္းက မီးေလာင္မႈ တစ္ခု ျဖစ္ပြားရာ ဆိုင္ခန္း ၁၀ ခန္း နီးပါး မီးေလာင္ ကြ်မ္းသြားေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။
" မီးေလာင္တာက မြန္းလြဲ ၁ နာရီေက်ာ္မွာ စေလာင္ပါတယ္။ မီးသတ္ကားေရာက္တာ ေနာက္က်တဲ့အတြက္ ေစ်းဆိုင္ခန္း ၁၀ ခန္း နီးပါး မီးထဲ ပါသြားတယ္။ မီးသတ္ကား ႏွစ္စီးေရာက္လာေတာ့လဲ တစီးမွာေရမပါဘူး။ အဲ ဒါေၾကာင့္ အခ်ိန္မီ မီးကိုမျငိမ္သတ္ႏိုင္ဘူး " ဟု ေဒသခံ တစ္ဦးက ေျပာသည္။
တစ္ျခား ေဒသခံ လူငယ္ တစ္ဦးကလည္း " မီးေလာင္တာက စက္ေလွငယ္ေလးေတြ ကပ္တဲ့ ေမာ္ေတာ္ ဆိပ္အနီးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ ေၾကာင့္ ကမ္းေျခမွာရွိတဲ့ သဲဆိပ္က သဲေလးက်င္း သယ္ယူျပီး ပက္လိုက္မွ မီးဟာ ညေန ၂ နာရီေက်ာ္မွ ျငိမ္သက္သြား တယ္ " ဟု ေျပာ သည္။
မီးထဲပါသြားသည့္ အေဆာင္မ်ားမွာ စားကုန္ဆိုင္၊ ဆီဆိုင္၊ ဘိနပ္ဆိုင္၊ ကားကူရွင္ အပ္ခ်ဴပ္ဆိုင္တို႕ ျဖစ္ၾကသည္။ အဆိုပါ ဆိုင္ခန္းမ်ားမွာ ျမိဳ႕မေစ်း အေနာက္ဘက္တြင္ တည္္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
" မီးစေလာင္တာက ဆီဆိုင္က စေလာင္တယ္လို႔ ေျပာၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဘယ္ေနရာကစ ေလာင္တယ္ဆိုတာ အေသး စိတ္မ သိရ ေသး ဘူး။ အဲဒီ ဆိုင္ရွင္ ဦးၾကြင္းရဲ့ သား အသက္ ၂၀ေက်ာ္အရြယ္ရွိတဲ့ လူငယ္ တစ္ဦးကိုေတာ့ ေျခေထာက္ မီးေလာင္သြားလို႔ ေဆးရံု တင္ ထား ရတယ္ လို႔သိရပါတယ္ " ဟု ၎လူငယ္က ေျပာသည္။
ေစ်းမီးေလာင္ကြ်မ္းမႈေၾကာင့္ ဆံုးရႈံးမႈ ပမာဏမွာ က်ပ္သိန္း ၈၀၀ ခန္႔ ရွိႏိုင္သည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ခန္႕မွန္းေျပာဆိုေနၾကသည္ဟု သိရ သည္။
ဇႏၷ၀ါရီလ ၂၆ ရက္ေန႕ကလည္း ရခိုင္ျပည္နယ္ ဘူးသီးေတာင္ျမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ ရခိုင္ ေက်းရြာ တရြာျဖစ္သည့္ ဇီးတံုး ေက်းရြာတြင္ မီး ေလာင္မႈတခု ျဖစ္ပြားခဲ့ရာ အိမ္ေျခ ၁၆ ေဆာင္ မီးထဲ ပါသြားခဲ့သည္။
၂၀၁၁ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာမွ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇႏၷ၀ါရီလ အထိ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ မီးေလာင္မူၾကီး (၈) ၾကိမ္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။
ႏို၀င္ဘာ ၁ ရမ္းျဗဲ ေက်ာက္နီေမာ္၊ ႏို၀င္ဘာ ၁၂ မင္းျပား ေစ်းၾကီး၊ ႏို၀င္ဘာ ၁၇ ေန႕က ေျမာက္ဦး၊ ႏို၀င္ဘာ ၁၈ ေမာင္ေတာ တမန္း သား၊ ႏို၀ဘၤာလ ၁၉ ရက္္ေန႕က ေျမပံု စိတၱရ ေက်းရြာ၊ ၂၀၁၂ခုႏွစ္ ယခုလ ဇန္န၀ါရီ ၁၄ ေမာင္ေတာျမိဳ႕နယ္မွ ေစ်းေကာက္ပင္ရင္းရြာ၊ ဇႏၷ၀ါရီလ ၂၆ ရက္ေန႕က ဘူးသီးေတာင္ျမိဳ႕နယ္ ဇီးတံုးႏွင့္ ဇႏၷ၀ါရီ ၃၀ ရက္ေန႕က ေတာင္ကုတ္ေစ်း ျပင္ဘက္ မီးတို႕ ျဖစ္သည္။
Tuesday, January 31, 2012
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ပခုကၠဴေဒသခံမ်ား တခဲနက္ႀကိဳဆုိ
ရန္ပိုင္ on January 31, 2012
အမ်ိဳးသား ဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္(NLD) ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ ၏ မေကြးတုိင္း ပခုကၠဴ ခရုိင္ အတြင္း ေဒသ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ဆိုင္ရာ လုပ္ငန္း မ်ားကုိ ယေန႔ နံနက္က သြားေရာက္ ေလ့လာသည့္ ခရီး စဥ္တြင္ ေဒသခ ံလူထုက တခဲနက္ ႀကိဳဆုိ ေၾကာင္း သတင္း ရသည္။
ပခုကၠဴခရုိင္ ၿမိဳင္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ ေပပင္တုိက္ႏွင့္ က်စ္တီးရြာမ်ားတြင္ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံ ႏုိင္ငံတကာ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ အကူအညီေပးေရး ဆိုင္ရာ ဌာန(DFID)၏ အကူအညီျဖင့္ ျပဳလုပ္ေနသည့္ လူမႈေရးလုပ္ငန္းမ်ားကုိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္အတူ ၿဗိတိသွ် သံအမတ္ႀကီးႏွင့္ ၾသစေတး လ် သံအမတ္ႀကီးတုိ႔ အပါအ၀င္ လူေပါင္း ၄၀ခန္႔ စင္းလုံးငွားေလယာဥ္ျဖင့္ ယေန႔ နံနက္ ၇နာရီခန္႔က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွ ထြက္ ခြာသြားျခင္း ျဖစ္သည္။
ယခုခရီးစဥ္သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ၿဗိတိသွ် သံအမတ္ႀကီး၏ ဖိတ္ၾကားမႈေၾကာင့္ ေဒသဖြံၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ားကုိ သြားေရာက္ေလ့ လာ ျခင္းျဖစ္ၿပီး ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္မည့္ NLD ၏ စည္း႐ုံးေရး ခရီးစဥ္ႏွင့္ မသက္ဆုိင္ေၾကာင္း သိရသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား ပခုကၠဴႏွင့္ ၿမိဳင္ၿမိဳ႕ခံ လူထုက ေသာင္းေသာင္းျဖျဖ ႀကိဳဆုိေၾကာင္း ပခုကၠဴၿမိဳ႕နယ္ NLD ဥကၠ႒ ဦးလႈိင္ ေအး က ဧရာ၀တီသုိ႔ ေျပာသည္။
“လူထုကုိ မသိေအာင္လုိ႔ ပါတီ၀င္ေတြကုိ ယူနီေဖာင္းမ၀တ္ဘဲ ႀကိဳဖုိ႔မွာထားတာ၊ ဒါေပမယ့္ လူထုကသိၿပီးေတာ့ ႀကိဳလုိက္တာ လမ္းေတြ ပိတ္ကုန္လုိ႔ ကားကုိ ျဖည္းျဖည္း ေမာင္းေပးေနရတယ္”ဟု ၎က ဆုိသည္။
ထုိသုိ႔ ၿမိဳ႕ခံ လူထုက ေသာင္းေသာင္းျဖျဖ ႀကိဳဆုိေသာ္လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ တရားေဟာျခင္း၊ ပါတီ၀င္မ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆုံျခင္းမ်ားကုိ မျပဳလုပ္ေၾကာင္း၊ သုိ႔ေသာ္လည္း ႀကိဳဆုိသည့္ ပရိသတ္မ်ားျပားသည့္အတြက္ သတ္မွတ္ထားသည့္ အခ်ိန္ ထက္ ေနာက္ က်မွ ၿမိဳင္ၿမိဳ႕သုိ႔ ထြက္ခြာႏုိင္ေၾကာင္း သိရသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သြားေရာက္ေလ့လာသည့္ ေပပင္တုိက္ႏွင့္ က်စ္တီးရြာမ်ားတြင္ ကေလးသူငယ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အသိ ဉာဏ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးႏွင့္ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းအတြက္ ရက္ကန္း လုပ္ငန္း၊ ႐ိုးရာ မုန္႔လုပ္ငန္း၊ အပ္ခ်ဳပ္ ပညာ၊ လယ္ယာ လုပ္ငန္း စုိက္ ပ်ိဳးမႈနည္းစနစ္မ်ားကုိ သင္ၾကားျပသျခင္းႏွင့္ ေသာက္သုံးေရသန္႔ ရရွိေရးလုပ္ငန္းမ်ားကုိ အန္ဂ်ီအို တခုျဖစ္ေသာ The Adventist Development and Relief Agency (ADRA) အဖြဲ႕က လုပ္ကုိင္ ေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ၿမိဳင္ၿမိဳ႕နယ္မွ ၀င္ေရာက္အေရြးခံမည့္ NLD ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ ဦးျမင့္ေအာင္က ေျပာသည္။
“အညာေဒသ ထြက္ကုန္ေလးေတြ နဲ႔ မုန္မ်ိဳးစုံလုပ္နည္းေလးေတြ သင္ေပးတာ၊ ေနာက္ တုိင္းျပည္ဖြံ႕ၿဖိဳးလို႔ နည္းစနစ္ ေကာင္း ေကာင္း လုပ္ႏုိင္ရင္ ႏုိင္ငံျခားပုိ႔ဖုိ႔အထိ ရည္ရြယ္တယ္”ဟု ၎က ဆက္ေျပာသည္။
ပခုကၠဴခရုိင္သည္ မုိးနည္း ေရရွား ရပ္၀န္းတခုျဖစ္ၿပီး ေဒသခံမ်ားမွာ စား၀တ္ေနေရးအတြက္ ပဲႏွမ္းစုိက္ပ်ိဳးျခင္းႏွင့္ သနပ္ခါးလုပ္ငန္း ကုိ သာ မွီခုိေနရေၾကာင္း၊ ထုိေၾကာင့္ ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအတြက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာ သံတမန္မ်ား လာေရာက္ သည့္ အ တြက္ ေဒသခံမ်ားမွာ ၀မ္းေျမာက္ေၾကာင္း ဦးျမင့္ေအာင္က ဆက္ေျပာသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ အဖြဲ႔သည္ ယေန႔ညေန ၄နာရီခန္႔တြင္ ၿမိဳင္ၿမိဳ႕မွ ျပန္လည္ ထြက္ခြာသြားေၾကာင္း သိရသည္။
ၿပီခဲ့သည့္ ၂၀၁၁ ခု ႏုိ၀င္ဘာလအတြင္းက ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံ ႏုိင္ငံတကာ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ အကူအညီေပးေရး ဆိုင္ရာ ဌာန(DFID) ၀န္ႀကီး အင္ဒ႐ူး မစ္ ခ်ယ္ သည္လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ လာေရာက္ခဲ့ေသးသည္။
အမ်ိဳးသား ဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္(NLD) ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ ၏ မေကြးတုိင္း ပခုကၠဴ ခရုိင္ အတြင္း ေဒသ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ဆိုင္ရာ လုပ္ငန္း မ်ားကုိ ယေန႔ နံနက္က သြားေရာက္ ေလ့လာသည့္ ခရီး စဥ္တြင္ ေဒသခ ံလူထုက တခဲနက္ ႀကိဳဆုိ ေၾကာင္း သတင္း ရသည္။
ပခုကၠဴခရုိင္ ၿမိဳင္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ ေပပင္တုိက္ႏွင့္ က်စ္တီးရြာမ်ားတြင္ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံ ႏုိင္ငံတကာ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ အကူအညီေပးေရး ဆိုင္ရာ ဌာန(DFID)၏ အကူအညီျဖင့္ ျပဳလုပ္ေနသည့္ လူမႈေရးလုပ္ငန္းမ်ားကုိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္အတူ ၿဗိတိသွ် သံအမတ္ႀကီးႏွင့္ ၾသစေတး လ် သံအမတ္ႀကီးတုိ႔ အပါအ၀င္ လူေပါင္း ၄၀ခန္႔ စင္းလုံးငွားေလယာဥ္ျဖင့္ ယေန႔ နံနက္ ၇နာရီခန္႔က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွ ထြက္ ခြာသြားျခင္း ျဖစ္သည္။
ယခုခရီးစဥ္သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ၿဗိတိသွ် သံအမတ္ႀကီး၏ ဖိတ္ၾကားမႈေၾကာင့္ ေဒသဖြံၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ားကုိ သြားေရာက္ေလ့ လာ ျခင္းျဖစ္ၿပီး ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္မည့္ NLD ၏ စည္း႐ုံးေရး ခရီးစဥ္ႏွင့္ မသက္ဆုိင္ေၾကာင္း သိရသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား ပခုကၠဴႏွင့္ ၿမိဳင္ၿမိဳ႕ခံ လူထုက ေသာင္းေသာင္းျဖျဖ ႀကိဳဆုိေၾကာင္း ပခုကၠဴၿမိဳ႕နယ္ NLD ဥကၠ႒ ဦးလႈိင္ ေအး က ဧရာ၀တီသုိ႔ ေျပာသည္။
“လူထုကုိ မသိေအာင္လုိ႔ ပါတီ၀င္ေတြကုိ ယူနီေဖာင္းမ၀တ္ဘဲ ႀကိဳဖုိ႔မွာထားတာ၊ ဒါေပမယ့္ လူထုကသိၿပီးေတာ့ ႀကိဳလုိက္တာ လမ္းေတြ ပိတ္ကုန္လုိ႔ ကားကုိ ျဖည္းျဖည္း ေမာင္းေပးေနရတယ္”ဟု ၎က ဆုိသည္။
ထုိသုိ႔ ၿမိဳ႕ခံ လူထုက ေသာင္းေသာင္းျဖျဖ ႀကိဳဆုိေသာ္လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ တရားေဟာျခင္း၊ ပါတီ၀င္မ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆုံျခင္းမ်ားကုိ မျပဳလုပ္ေၾကာင္း၊ သုိ႔ေသာ္လည္း ႀကိဳဆုိသည့္ ပရိသတ္မ်ားျပားသည့္အတြက္ သတ္မွတ္ထားသည့္ အခ်ိန္ ထက္ ေနာက္ က်မွ ၿမိဳင္ၿမိဳ႕သုိ႔ ထြက္ခြာႏုိင္ေၾကာင္း သိရသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သြားေရာက္ေလ့လာသည့္ ေပပင္တုိက္ႏွင့္ က်စ္တီးရြာမ်ားတြင္ ကေလးသူငယ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အသိ ဉာဏ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးႏွင့္ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းအတြက္ ရက္ကန္း လုပ္ငန္း၊ ႐ိုးရာ မုန္႔လုပ္ငန္း၊ အပ္ခ်ဳပ္ ပညာ၊ လယ္ယာ လုပ္ငန္း စုိက္ ပ်ိဳးမႈနည္းစနစ္မ်ားကုိ သင္ၾကားျပသျခင္းႏွင့္ ေသာက္သုံးေရသန္႔ ရရွိေရးလုပ္ငန္းမ်ားကုိ အန္ဂ်ီအို တခုျဖစ္ေသာ The Adventist Development and Relief Agency (ADRA) အဖြဲ႕က လုပ္ကုိင္ ေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ၿမိဳင္ၿမိဳ႕နယ္မွ ၀င္ေရာက္အေရြးခံမည့္ NLD ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ ဦးျမင့္ေအာင္က ေျပာသည္။
“အညာေဒသ ထြက္ကုန္ေလးေတြ နဲ႔ မုန္မ်ိဳးစုံလုပ္နည္းေလးေတြ သင္ေပးတာ၊ ေနာက္ တုိင္းျပည္ဖြံ႕ၿဖိဳးလို႔ နည္းစနစ္ ေကာင္း ေကာင္း လုပ္ႏုိင္ရင္ ႏုိင္ငံျခားပုိ႔ဖုိ႔အထိ ရည္ရြယ္တယ္”ဟု ၎က ဆက္ေျပာသည္။
ပခုကၠဴခရုိင္သည္ မုိးနည္း ေရရွား ရပ္၀န္းတခုျဖစ္ၿပီး ေဒသခံမ်ားမွာ စား၀တ္ေနေရးအတြက္ ပဲႏွမ္းစုိက္ပ်ိဳးျခင္းႏွင့္ သနပ္ခါးလုပ္ငန္း ကုိ သာ မွီခုိေနရေၾကာင္း၊ ထုိေၾကာင့္ ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအတြက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာ သံတမန္မ်ား လာေရာက္ သည့္ အ တြက္ ေဒသခံမ်ားမွာ ၀မ္းေျမာက္ေၾကာင္း ဦးျမင့္ေအာင္က ဆက္ေျပာသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ အဖြဲ႔သည္ ယေန႔ညေန ၄နာရီခန္႔တြင္ ၿမိဳင္ၿမိဳ႕မွ ျပန္လည္ ထြက္ခြာသြားေၾကာင္း သိရသည္။
ၿပီခဲ့သည့္ ၂၀၁၁ ခု ႏုိ၀င္ဘာလအတြင္းက ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံ ႏုိင္ငံတကာ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ အကူအညီေပးေရး ဆိုင္ရာ ဌာန(DFID) ၀န္ႀကီး အင္ဒ႐ူး မစ္ ခ်ယ္ သည္လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ လာေရာက္ခဲ့ေသးသည္။
မဲဆြယ္စည္း႐ံုးျခင္း ကိစၥမ်ားအတြက္ ေကာ္မရွင္ သတိေပး
မ်ဳိးသန္႔ | အဂၤါေန႔၊ ဇန္နဝါရီလ ၃၁ ရက္ ၂၀၁၂
ကိုယ္စား လွယ္ေလာင္းမ်ား ေရြးေကာက္ပြဲ အတြက္ စည္း႐ံုးမႈ ျပဳၾက ရာတြင္ ေကာ္မရွင္မွ ထုတ္ျပန ္ထားသည့္ စည္းကမ္း ခ်က္မ်ားႏွင့္ တားျမစ္ခ်က္ မ်ားကို တိက်စြာ လိုက္နာရန္ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္မွ အဂၤါ ေန႔တြင္ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္၍ ႏိုင္ငံပိုင္ သ တင္း စာမ်ားမွ တဆင့္ ထပ္မံ သတိေပး လိုက္သည္။
၂ဝ၁ဝ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လထုတ္ ေကာ္မရွင္ ေၾကညာခ်က္အမွတ္ ၉၁/၂ဝ၁ဝ အတိုင္း လိုက္နာေဆာင္ရြက္ရမည္ျဖစ္ၿပီး "ႏိုင္ငံေတာ္ကို အ ၾကည္ညိဳ ပ်က္ေစမည့္၊ တပ္မေတာ္ ဂုဏ္သိကၡာကို ထိခိုက္ေစမည့္ စသည့္ ေရးသား၊ စည္း႐ံုး ေဟာေျပာမႈမ်ိဳး မျပဳလုပ္ရန္" ပါဝင္ သည္။ "တပ္မေတာ္ ၿပိဳကြဲမႈကို ျဖစ္ေပၚေစရန္ႏွင့္ ပညာသင္ၾကားေရးကို ထိခိုက္ ပ်က္ျပားေစမည့္ ေသြးထိုးလႈံ႕ေဆာ္ေဟာေျပာျခင္း"မ်ား မျပဳလုပ္ရန္လည္း ၫႊန္ၾကားခ်က္တြင္ ေဖၚျပထားသည္။
စည္း႐ံုး ေဟာေျပာလိုပါက သက္ဆိုင္ရာ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႔သို႔ ၇ ရက္ ႀကိဳတင္၍ ခြင္ျ့ပဳမိန္႔ ေလွ်ာက္ရမည္ျဖစ္သည္။
ေဟာေျပာစည္း႐ံုးပြဲသို႔ တက္ေရာက္မည့္ ခန္႔မွန္းလူအင္အားကိုလည္း တင္ျပရန္လိုအပ္ၿပီး အေဆာက္အအံုမ်ား၊ ခန္းမမ်ားအတြင္းႏွင့္ ကြင္းတခုခုျဖစ္ပါက ဝင္ဆံ့သည့္ အေရအတြက္ထက္ မေက်ာ္လြန္ေစရန္ တာဝန္ယူရမည္ ျဖစ္ၿပီး ျပင္ပတြင္ လူစုလူေဝး ရွိမေန ေစရန္ လည္း တာဝန္ယူရမည္ဟု ေၾကညာခ်က္ ၉၁/၂ဝ၁ဝ တြင္ ေဖၚျပထားသည္။
ေဟာေျပာပြဲ လာေရာက္သူမ်ားအေနျဖင့္လည္း ေဟာေျပာပြဲၿပီးဆံုးပါက စီတန္းလွည့္လည္ ေႂကြးေၾကာ္ျခင္းမ်ား မျပဳလုပ္ရ ဟုလည္း ေကာ္မရွင္က စည္းကမ္း သတ္မွတ္ထားသည္။ ယင္းအျပင္ ယာဥ္မ်ားသြားလာျခင္းႏွင့္ လမ္းပိတ္ဆို႔ျခင္းမ်ား မျဖစ္ေစရန္ႏွင့္ ေဟာေျပာ ရာ တြင္လည္း ခန္းမအတြင္း (သို႔မဟုတ္) ကြင္းအတြင္း ၾကားႏိုင္႐ံုသာ Sound Box ကို အသံုးျပဳရန္လည္း ၫႊန္ၾကားထားသည္။
ေကာ္မရွင္၏ ၫႊန္ၾကားခ်က္မ်ားကို လိုက္နာျခင္းမရွိပါက တည္ဆဲဥပေဒမ်ားအရ အေရးယူျခင္း ခံရႏိုင္သည္ဟုလည္း ေၾကညာ ခ်က္ ၉၁/၂ဝ၁ဝ တြင္ ေဖၚျပထားသည္။
၂ဝ၁၁ ဒီဇင္ဘာ ၂ ရက္ေန႔တြင္ အတည္ျပဳလိုက္သည့္ "ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စုေဝးခြင့္ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စီတန္း လွည့္လွည္ခြင့္ ဆိုင္ရာ ဥပေဒ" တြင္လည္း ေဟာေျပာလိုသူမ်ားအေနျဖင့္ "မမွန္ကန္ေသာ သတင္းမ်ား၊ မမွန္ကန္ေသာ အခ်က္အလက္ မ်ား ေဟာေျပာျခင္းမျပဳရ" ဟု ျပ႒ာန္းထားၿပီး "ယာဥ္မ်ားႏွင့္ ျပည္သူမ်ားကို အေႏွာက္အယွက္ ျဖစ္ေစေသာ တားဆီး ပိတ္ဆို႔ျခင္းကို မျပဳလုပ္ရ" ဟုလည္း ျပ႒ာန္း ထား သည္။ အဆိုပါတည္ဆဲဥပေဒ တရပ္ရပ္ကို ခ်ဳိးေဖါက္ပါက ေထာင္ဒဏ္ ၂ ႏွစ္အထိ က်ခံရမည္ျဖစ္သည္။
ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္၏ အထက္ပါ ၫႊန္ၾကားခ်က္မ်ားသည္ ၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာက္ပြဲ ကာလအတြင္း အေျခအေနမ်ားႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္ပါက ကိုက္ညီမႈမရွိဟု တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီၫြတ္ေရးပါတီ ဗဟိုေကာ္မတီဝင္ ဦးဟန္ေရႊက မဇၩိမကိုေျပာသည္။
"ေတာင္သူလယ္သမားေတြ စပါးရိတ္တဲ့အခ်ိန္လည္းျဖစ္ေနတယ္။ ေျမပဲစိုက္တဲ့အခ်ိန္လည္း ျဖစ္ေနတယ္။ ဒီၾကားထဲ မိုးကလည္း ရြာဆို ေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲ မဲဆြယ္ရတာ သိပ္ၿပီးေတာ့ လြယ္ကူတာ မဟုတ္ဘူး။ အဲဒီေတာ့ အခ်ိန္ ကန္႔သတ္ခ်က္ တမိနစ္ မယြင္းဆိုၿပီးေတာ့ လုပ္လို႔မရဘူး။ ေတာင္သူလယ္သမားေတြ အားတဲ့အခ်ိန္မွသာ လုပ္ရတာ ျဖစ္တယ္။ တိတိက်က်ၾကီးက်ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ လုပ္လို႔မရဘူး" ဟု ေျပာသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဦးေဆာင္သည့္ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ NLD သည္လည္း ေရြးေကာက္ပြဲ ေအာင္ႏိုင္ေရး အတြက္ ေကာ္မ တီမ်ား ဖြဲ႔စည္းၿပီးျဖစ္ၿပီး မဲဆြယ္စည္း႐ံုးမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ အာဏာပိုင္မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္သြား မည္ဟုလည္း ျပန္ၾကားေရး တာ ဝန္ခံ ဦးအုန္းႀကိဳင္က မဇၩိမကိုေျပာသည္။
"က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ပါတီစည္း႐ံုးေရး လုပ္ငန္းေကာ ေရြးေကာက္ပြဲ လုပ္ငန္းေကာ၊ မဲဆြယ္လုပ္ငန္းေတြေကာ သက္ဆိုင္ရာ ေကာ္မရွင္က သတ္မွတ္ျပ႒ာန္းထားတဲ့အတိုင္း ျပည္သူလူထုနဲ႔အတူ ၫႇိႏႈိင္းၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္ေနတာ ပါ။ အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္း ညႇိႏႈိင္းၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္" ဟု ေျပာသည္။
ပါတီအသီးသီးမွ တင္ျပလာသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ အမတ္ေလာင္းမ်ားကို ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္မွ ယခုလ ၁ဝ ရက္ ေန႔တြင္ စိစစ္ အ တည္ျပဳေပးမည္ျဖစ္သည္။ ေကာ္မရွင္မွ စိစစ္ၿပီးပါက ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ား အေနျဖင့္ ေရြးေကာက္ပြဲ အတြက္ မဲဆြယ္စည္း႐ံုး ႏိုင္ မည္ ျဖစ္သည္။
ကိုယ္စား လွယ္ေလာင္းမ်ား ေရြးေကာက္ပြဲ အတြက္ စည္း႐ံုးမႈ ျပဳၾက ရာတြင္ ေကာ္မရွင္မွ ထုတ္ျပန ္ထားသည့္ စည္းကမ္း ခ်က္မ်ားႏွင့္ တားျမစ္ခ်က္ မ်ားကို တိက်စြာ လိုက္နာရန္ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္မွ အဂၤါ ေန႔တြင္ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္၍ ႏိုင္ငံပိုင္ သ တင္း စာမ်ားမွ တဆင့္ ထပ္မံ သတိေပး လိုက္သည္။
၂ဝ၁ဝ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လထုတ္ ေကာ္မရွင္ ေၾကညာခ်က္အမွတ္ ၉၁/၂ဝ၁ဝ အတိုင္း လိုက္နာေဆာင္ရြက္ရမည္ျဖစ္ၿပီး "ႏိုင္ငံေတာ္ကို အ ၾကည္ညိဳ ပ်က္ေစမည့္၊ တပ္မေတာ္ ဂုဏ္သိကၡာကို ထိခိုက္ေစမည့္ စသည့္ ေရးသား၊ စည္း႐ံုး ေဟာေျပာမႈမ်ိဳး မျပဳလုပ္ရန္" ပါဝင္ သည္။ "တပ္မေတာ္ ၿပိဳကြဲမႈကို ျဖစ္ေပၚေစရန္ႏွင့္ ပညာသင္ၾကားေရးကို ထိခိုက္ ပ်က္ျပားေစမည့္ ေသြးထိုးလႈံ႕ေဆာ္ေဟာေျပာျခင္း"မ်ား မျပဳလုပ္ရန္လည္း ၫႊန္ၾကားခ်က္တြင္ ေဖၚျပထားသည္။
စည္း႐ံုး ေဟာေျပာလိုပါက သက္ဆိုင္ရာ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႔သို႔ ၇ ရက္ ႀကိဳတင္၍ ခြင္ျ့ပဳမိန္႔ ေလွ်ာက္ရမည္ျဖစ္သည္။
ေဟာေျပာစည္း႐ံုးပြဲသို႔ တက္ေရာက္မည့္ ခန္႔မွန္းလူအင္အားကိုလည္း တင္ျပရန္လိုအပ္ၿပီး အေဆာက္အအံုမ်ား၊ ခန္းမမ်ားအတြင္းႏွင့္ ကြင္းတခုခုျဖစ္ပါက ဝင္ဆံ့သည့္ အေရအတြက္ထက္ မေက်ာ္လြန္ေစရန္ တာဝန္ယူရမည္ ျဖစ္ၿပီး ျပင္ပတြင္ လူစုလူေဝး ရွိမေန ေစရန္ လည္း တာဝန္ယူရမည္ဟု ေၾကညာခ်က္ ၉၁/၂ဝ၁ဝ တြင္ ေဖၚျပထားသည္။
ေဟာေျပာပြဲ လာေရာက္သူမ်ားအေနျဖင့္လည္း ေဟာေျပာပြဲၿပီးဆံုးပါက စီတန္းလွည့္လည္ ေႂကြးေၾကာ္ျခင္းမ်ား မျပဳလုပ္ရ ဟုလည္း ေကာ္မရွင္က စည္းကမ္း သတ္မွတ္ထားသည္။ ယင္းအျပင္ ယာဥ္မ်ားသြားလာျခင္းႏွင့္ လမ္းပိတ္ဆို႔ျခင္းမ်ား မျဖစ္ေစရန္ႏွင့္ ေဟာေျပာ ရာ တြင္လည္း ခန္းမအတြင္း (သို႔မဟုတ္) ကြင္းအတြင္း ၾကားႏိုင္႐ံုသာ Sound Box ကို အသံုးျပဳရန္လည္း ၫႊန္ၾကားထားသည္။
ေကာ္မရွင္၏ ၫႊန္ၾကားခ်က္မ်ားကို လိုက္နာျခင္းမရွိပါက တည္ဆဲဥပေဒမ်ားအရ အေရးယူျခင္း ခံရႏိုင္သည္ဟုလည္း ေၾကညာ ခ်က္ ၉၁/၂ဝ၁ဝ တြင္ ေဖၚျပထားသည္။
၂ဝ၁၁ ဒီဇင္ဘာ ၂ ရက္ေန႔တြင္ အတည္ျပဳလိုက္သည့္ "ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စုေဝးခြင့္ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စီတန္း လွည့္လွည္ခြင့္ ဆိုင္ရာ ဥပေဒ" တြင္လည္း ေဟာေျပာလိုသူမ်ားအေနျဖင့္ "မမွန္ကန္ေသာ သတင္းမ်ား၊ မမွန္ကန္ေသာ အခ်က္အလက္ မ်ား ေဟာေျပာျခင္းမျပဳရ" ဟု ျပ႒ာန္းထားၿပီး "ယာဥ္မ်ားႏွင့္ ျပည္သူမ်ားကို အေႏွာက္အယွက္ ျဖစ္ေစေသာ တားဆီး ပိတ္ဆို႔ျခင္းကို မျပဳလုပ္ရ" ဟုလည္း ျပ႒ာန္း ထား သည္။ အဆိုပါတည္ဆဲဥပေဒ တရပ္ရပ္ကို ခ်ဳိးေဖါက္ပါက ေထာင္ဒဏ္ ၂ ႏွစ္အထိ က်ခံရမည္ျဖစ္သည္။
ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္၏ အထက္ပါ ၫႊန္ၾကားခ်က္မ်ားသည္ ၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာက္ပြဲ ကာလအတြင္း အေျခအေနမ်ားႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္ပါက ကိုက္ညီမႈမရွိဟု တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီၫြတ္ေရးပါတီ ဗဟိုေကာ္မတီဝင္ ဦးဟန္ေရႊက မဇၩိမကိုေျပာသည္။
"ေတာင္သူလယ္သမားေတြ စပါးရိတ္တဲ့အခ်ိန္လည္းျဖစ္ေနတယ္။ ေျမပဲစိုက္တဲ့အခ်ိန္လည္း ျဖစ္ေနတယ္။ ဒီၾကားထဲ မိုးကလည္း ရြာဆို ေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲ မဲဆြယ္ရတာ သိပ္ၿပီးေတာ့ လြယ္ကူတာ မဟုတ္ဘူး။ အဲဒီေတာ့ အခ်ိန္ ကန္႔သတ္ခ်က္ တမိနစ္ မယြင္းဆိုၿပီးေတာ့ လုပ္လို႔မရဘူး။ ေတာင္သူလယ္သမားေတြ အားတဲ့အခ်ိန္မွသာ လုပ္ရတာ ျဖစ္တယ္။ တိတိက်က်ၾကီးက်ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ လုပ္လို႔မရဘူး" ဟု ေျပာသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဦးေဆာင္သည့္ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ NLD သည္လည္း ေရြးေကာက္ပြဲ ေအာင္ႏိုင္ေရး အတြက္ ေကာ္မ တီမ်ား ဖြဲ႔စည္းၿပီးျဖစ္ၿပီး မဲဆြယ္စည္း႐ံုးမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ အာဏာပိုင္မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္သြား မည္ဟုလည္း ျပန္ၾကားေရး တာ ဝန္ခံ ဦးအုန္းႀကိဳင္က မဇၩိမကိုေျပာသည္။
"က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ပါတီစည္း႐ံုးေရး လုပ္ငန္းေကာ ေရြးေကာက္ပြဲ လုပ္ငန္းေကာ၊ မဲဆြယ္လုပ္ငန္းေတြေကာ သက္ဆိုင္ရာ ေကာ္မရွင္က သတ္မွတ္ျပ႒ာန္းထားတဲ့အတိုင္း ျပည္သူလူထုနဲ႔အတူ ၫႇိႏႈိင္းၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္ေနတာ ပါ။ အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္း ညႇိႏႈိင္းၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္" ဟု ေျပာသည္။
ပါတီအသီးသီးမွ တင္ျပလာသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ အမတ္ေလာင္းမ်ားကို ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္မွ ယခုလ ၁ဝ ရက္ ေန႔တြင္ စိစစ္ အ တည္ျပဳေပးမည္ျဖစ္သည္။ ေကာ္မရွင္မွ စိစစ္ၿပီးပါက ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ား အေနျဖင့္ ေရြးေကာက္ပြဲ အတြက္ မဲဆြယ္စည္း႐ံုး ႏိုင္ မည္ ျဖစ္သည္။
ကုလ လူ႔အခြင့္အေရး စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးမႉး ျမန္မာျပည္သို႔ ယေန႔ေရာက္မည္
လင္းသန္႔ on January 31, 2012
ျမန္မာ ႏိုင္ငံ ဆုိင္ရာ ကုလ သမဂၢ၏ လူ႔အခြင့္ အေရး ဆုိင္ရာ အထူး စံုစမ္း စစ္ေဆး ေရးမႉး မစၥတာ ေသာမတ္စ္ အုိေဟး ကင္တားနား သည္ ယေန႔ ညေန ပိုင္းတြင္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ သုိ႔ ၅ ႀကိမ္ေျမာက္ ခရီးစဥ္ အျဖစ္ ေရာက္မည္ဟု သတင္း ရရွိသည္။
မစၥတာ ကင္တာနားသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ဇန္န၀ါရီ ၃၁ ရက္မွ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၅ ရက္အထိ ၆ ရက္ၾကာမည္ျဖစ္ၿပီး လြန္ခဲ့သည့္ ၾသဂုတ္လ ခရီးစဥ္အတြင္း ေဆာင္ရြက္သည့္ ကိစၥမ်ားကို ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း သူ၏ ေၾကညာခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
၎သည္ ေနျပည္ေတာ္ရွိ ျမန္မာအစုိးရ တာ၀န္ရွိသူမ်ား၊ လႊတ္ေတာ္ ၂ ရပ္မွ အမတ္မ်ား၊ မၾကာခင္က ဖြဲ႔စည္း ထားသည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အ မ်ိဳး သား လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႔မွ တာ၀န္ရွိသူမ်ား၊ အျခား နယ္ပယ္အသီးသီးမွ ပုဂၢိဳလ္မ်ားႏွင့္လည္း ေတြ႔ဆံုသြားရန္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ထူးထူးျခားျခား ေျပာင္းလဲေနတာေတြကို က်ေနာ္တို႔အားလံုး မ်က္၀ါးထင္ထင္ ျမင္ေနရၿပီ၊ ဒီတေခါက္ ခရီးစဥ္ဟာ ျမန္မာ့ သမိုင္းမွာ အေရးႀကီးတဲ့ အခ်ိန္အခါမွာ သြားရတာမုိ႔ အေရးပါပါတယ္” ဟု မစၥတာ ကင္တာနား၏ တနလၤာေန႔ ေၾကညာခ်က္တြင္ ေတြ႕ရသည္။
အမ်ိဳးသား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (NLD) ပါတီအေနျဖင့္ လာမည့္ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲကို ၀င္ရသည့္ ရည္ရြယ္ခ်က္၊ ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္း ေရး၊ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား က်န္ရွိေသးေသာကိစၥ စသည္တုိ႔ကုိ မစၥတာ ကင္တားနားႏွင့္ ေတြ႔ဆံု သည့္အခါ တင္ျပ ေဆြးေႏြးသြားရန္ ရွိသည္ဟု ပါတီေျပာခြင့္ရသူ တဦးျဖစ္သည့္ ဦးဉာဏ္၀င္းက ဧရာ၀တီကုိ ေျပာသည္။
မစၥတာ ကင္တာနားသည္ ယခုခရီးစဥ္အတြင္း လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ စံုစမ္းေလ့လာေတြ႔ရွိခ်က္မ်ားအေပၚ အေျခခံ၍ အစီရင္ခံစာကို ၁၉ ႀကိမ္ေျမာက္ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီ အစည္းအေ၀းသုိ႔ တင္သြင္းမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
မစၥတာ ကင္တာနားသည္ ၎၏ ယခင္ ခရီးစဥ္အတြင္း ျပည္ထဲေရး ၀န္ႀကီးဌာနမွ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိခဲ့ေသာ ယံုၾကည္ ခ်က္ေၾကာင့္ အ က်ဥ္းက်ခံေနရသူ အေရအတြက္သည္ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ တျခားေသာ သက္ဆုိင္ရာ အဖြဲ႔မ်ား၏ စာရင္းတုိ႔ႏွင့္ ကြာဟ ေနမႈ ကိုလည္း ကုလသမဂၢက စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ဖြဲ႔၍ ျပန္လည္စစ္ေဆးရန္ႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ ၾကက္ေျခနီအဖြဲ႔ကုိ အက်ဥ္းေထာင္မ်ားသို႔ ျပန္ လည္၀င္ေရာက္ခြင့္ေပးရန္ ျမန္မာအစုိးရကုိ အႀကံျပဳ ခဲ့သည္။
ထင္ရွားသည့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား အေျမာက္အျမား မၾကာေသးခင္က လြတ္လာျခင္းကို မစၥတာ ကင္တားနားက ႀကိဳဆုိေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္ က်န္ရွိေနေသးေသာ ႏုိ္င္ငံေရးအက်ဥ္းသား အားလံုးလႊတ္ေပးရန္ တုိက္တြန္းေျပာၾကားလုိ္က္ၿပီး တုိင္းရင္း သား ျပႆနာမ်ားကို ေျဖရွင္းရန္ လုိအပ္ေနေသးေၾကာင္း ေျပာခဲ့ၿပီး လာမည့္ ဧၿပီ ၁ ရက္ေန႔တြင္ က်င္းပမည့္ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲသည္ လြတ္လပ္၍ တရားမွ်တေသာ ေရြးေကာက္ပြဲ ျဖစ္ေစခ်င္ေၾကာင္း သတိေပးထားသည္။
ျမန္မာ ႏိုင္ငံ ဆုိင္ရာ ကုလ သမဂၢ၏ လူ႔အခြင့္ အေရး ဆုိင္ရာ အထူး စံုစမ္း စစ္ေဆး ေရးမႉး မစၥတာ ေသာမတ္စ္ အုိေဟး ကင္တားနား သည္ ယေန႔ ညေန ပိုင္းတြင္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ သုိ႔ ၅ ႀကိမ္ေျမာက္ ခရီးစဥ္ အျဖစ္ ေရာက္မည္ဟု သတင္း ရရွိသည္။
မစၥတာ ကင္တာနားသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ဇန္န၀ါရီ ၃၁ ရက္မွ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၅ ရက္အထိ ၆ ရက္ၾကာမည္ျဖစ္ၿပီး လြန္ခဲ့သည့္ ၾသဂုတ္လ ခရီးစဥ္အတြင္း ေဆာင္ရြက္သည့္ ကိစၥမ်ားကို ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း သူ၏ ေၾကညာခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
၎သည္ ေနျပည္ေတာ္ရွိ ျမန္မာအစုိးရ တာ၀န္ရွိသူမ်ား၊ လႊတ္ေတာ္ ၂ ရပ္မွ အမတ္မ်ား၊ မၾကာခင္က ဖြဲ႔စည္း ထားသည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အ မ်ိဳး သား လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႔မွ တာ၀န္ရွိသူမ်ား၊ အျခား နယ္ပယ္အသီးသီးမွ ပုဂၢိဳလ္မ်ားႏွင့္လည္း ေတြ႔ဆံုသြားရန္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ထူးထူးျခားျခား ေျပာင္းလဲေနတာေတြကို က်ေနာ္တို႔အားလံုး မ်က္၀ါးထင္ထင္ ျမင္ေနရၿပီ၊ ဒီတေခါက္ ခရီးစဥ္ဟာ ျမန္မာ့ သမိုင္းမွာ အေရးႀကီးတဲ့ အခ်ိန္အခါမွာ သြားရတာမုိ႔ အေရးပါပါတယ္” ဟု မစၥတာ ကင္တာနား၏ တနလၤာေန႔ ေၾကညာခ်က္တြင္ ေတြ႕ရသည္။
အမ်ိဳးသား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (NLD) ပါတီအေနျဖင့္ လာမည့္ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲကို ၀င္ရသည့္ ရည္ရြယ္ခ်က္၊ ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္း ေရး၊ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား က်န္ရွိေသးေသာကိစၥ စသည္တုိ႔ကုိ မစၥတာ ကင္တားနားႏွင့္ ေတြ႔ဆံု သည့္အခါ တင္ျပ ေဆြးေႏြးသြားရန္ ရွိသည္ဟု ပါတီေျပာခြင့္ရသူ တဦးျဖစ္သည့္ ဦးဉာဏ္၀င္းက ဧရာ၀တီကုိ ေျပာသည္။
မစၥတာ ကင္တာနားသည္ ယခုခရီးစဥ္အတြင္း လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ စံုစမ္းေလ့လာေတြ႔ရွိခ်က္မ်ားအေပၚ အေျခခံ၍ အစီရင္ခံစာကို ၁၉ ႀကိမ္ေျမာက္ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီ အစည္းအေ၀းသုိ႔ တင္သြင္းမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
မစၥတာ ကင္တာနားသည္ ၎၏ ယခင္ ခရီးစဥ္အတြင္း ျပည္ထဲေရး ၀န္ႀကီးဌာနမွ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိခဲ့ေသာ ယံုၾကည္ ခ်က္ေၾကာင့္ အ က်ဥ္းက်ခံေနရသူ အေရအတြက္သည္ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ တျခားေသာ သက္ဆုိင္ရာ အဖြဲ႔မ်ား၏ စာရင္းတုိ႔ႏွင့္ ကြာဟ ေနမႈ ကိုလည္း ကုလသမဂၢက စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ဖြဲ႔၍ ျပန္လည္စစ္ေဆးရန္ႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ ၾကက္ေျခနီအဖြဲ႔ကုိ အက်ဥ္းေထာင္မ်ားသို႔ ျပန္ လည္၀င္ေရာက္ခြင့္ေပးရန္ ျမန္မာအစုိးရကုိ အႀကံျပဳ ခဲ့သည္။
ထင္ရွားသည့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား အေျမာက္အျမား မၾကာေသးခင္က လြတ္လာျခင္းကို မစၥတာ ကင္တားနားက ႀကိဳဆုိေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္ က်န္ရွိေနေသးေသာ ႏုိ္င္ငံေရးအက်ဥ္းသား အားလံုးလႊတ္ေပးရန္ တုိက္တြန္းေျပာၾကားလုိ္က္ၿပီး တုိင္းရင္း သား ျပႆနာမ်ားကို ေျဖရွင္းရန္ လုိအပ္ေနေသးေၾကာင္း ေျပာခဲ့ၿပီး လာမည့္ ဧၿပီ ၁ ရက္ေန႔တြင္ က်င္းပမည့္ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲသည္ လြတ္လပ္၍ တရားမွ်တေသာ ေရြးေကာက္ပြဲ ျဖစ္ေစခ်င္ေၾကာင္း သတိေပးထားသည္။
ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေနြးရန္ ေကအန္ယူခြဲထြက္ ဗိုလ္ခ်ုပ္ထိန္ေမာင္အဖြဲ့ကို ကမ္းလွမ္း
ေနသြင္
ကရင္ အမ်ုိးသား အစည္း အရံုး ေကအန္ယူ ခြဲ ထြက္ အဖြဲ့ တဖြဲ့ ျဖစ္တဲ့ ဗိုလ္ခ်ုပ္ ထိန္ေမာင္ ဦးေဆာင္တဲ့ ေကအန္ယူ၊ ေကအန္ အယ္လ္ေအ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေကာင္စီ အဖြဲ့နဲ့ အစိုးရ ကိုယ္ စား လွယ္တို့ မၾကာခင္ ရက္ပုိင္းမွာ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေနြးဖို့ ရွိတယ္လို့ သိရ ပါတယ္။
ယခင္ ေကအန္ယူ တပ္မဟာ (၇) အဖြဲ့ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဗိုလ္ခ်ုပ္ ထိန္ေမာင္ ဦးေဆာင္တဲ့ အဖြဲ့ဟာ လြန္ခဲ့ တဲ့ ၅ ႏွစ္ကတည္း ေကအန္ယူ ကေန ခြဲထြက္ျပီး၊ စစ္အစိုး ရနဲ့ အပစ္ အခတ္ ရပ္ခဲ့ တာပါ။
လက္ရွိ ဦးသိန္းစိန္ရဲ့ အစိုးရလက္ထက္မွာေတာ့ ပထမဆံုး ျငိမ္းခ်မ္းေရး ကမ္းလွမ္းခ်က္ ျဖစ္တယ္လို့ ေကအန္ယူ၊ ေကအန္ အယ္လ္ေအ အဖြဲ့ရဲ့ ဗဟိုေကာ္မတီ၀င္နဲ့ နုိင္ငံျခားေရးနဲ့ ျပည္သူ့ဆက္ဆံေရး တာ၀န္ခံ ေဒါက္တာ တင္မိုသီ (Dr Timothy Laklem ) က ေျပာပါတယ္။
“ေကအန္ယူ၊ ေကအန္အယ္လ္ေအ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေကာင္စီနဲ့ အခု အစုိးရသစ္နဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ လက္မွတ္ထိုးဖုိ့ ညွိနႈိင္းဖုိ့ဟာေတြ သမၼ တ ဦးသိန္းစိန္က ဦးခင္စုိးကုိ လႊတ္လာတယ္။ အဖဲြ႕၀င္တေယာက္ေပါ့ေလ။ သူတုိ့အဖဲြ႕ အဖဲြ႕၀င္တေယာက္ကုိ လႊတ္လာတယ္။ ျငိမ္းခ်မ္း ေရးေကာင္စီ အဖဲြ႕၀င္တေယာက္ကုိ လႊတ္လာတယ္။ ဒီလ ၁၆ ရက္ေန့က သူတုိ့အရင္လာျပီးေတာ့ စကားနဲ့ ဖိတ္ေခၚတဲ့သေဘာ၊ အစုိးရနဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူျပီး လက္မွတ္ေရးထုိးဖုိ့ကိစၥေတြ၊ က်ေနာ္တုိ့ကုိ လာရွင္းလင္းျပတယ္။ ေျပာရမယ့္ကိစၥေတြေတာ့ရွိတယ္။ ဘာလို့ လဲဆုိေတာ့ အရင္တုန္းကလည္း က်ေနာ္တုိ့က တခါမွ လက္မွတ္ထုိးခဲ့တဲ့ လူမဟုတ္ဘူး။ ရုိးရုိးပဲ သေဘာတူညီခ်က္ အရပဲ ျငိမ္း ခ်မ္း ေရး ကုိ ဦးတည္သြားတာျဖစ္တယ္။”
ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၇ ရက္ေန့ကို ႏွစ္ဖက္ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ေတြ႕ဆံုဖို့ စီစဉ္ထားျပီး၊ ဘယ္ေနရာမွာ ေတြ႕မယ္ဆုိတာကိုေတာ့ မသတ္မွတ္ ရ ေသးဘူးလို့ ေဒါက္တာ တင္မိုသီက ေျပာပါတယ္။
ေကအန္ယူ၊ ေအအန္အယ္လ္ေအ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေကာင္စီဘက္က ဗိုလ္ခ်ုပ္ထိန္ေမာင္ ဦးေဆာင္ျပီး၊ ဗဟိုေကာ္မတီ၀င္ေတြ သြားေရာက္ ေဆြးေနြးဖို့ စီစဉ္ေနတယ္လို့လည္း ေဒါက္တာ တင္မိုသီက ေျပာပါတယ္။
အစိုးရနဲ့ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေနြးပြဲမွာ ေစာဘဦးၾကီးရဲ့ လမ္းညႊန္ခ်က္နဲ့ စစ္မွန္တဲ့ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ေပၚေပါက္ေရး အေျခခံ ေပၚက ေန ေဆြးေနြးသြားမယ္လုိ့ ကရင္ျငိမ္းခ်မ္းေရးေကာင္စီက ဆုိပါတယ္။
“ျငိမ္းခ်မ္းေရးဆုိလုိ့ရွိရင္ တုိင္းရင္းသားေဒသေတြမွာေကာ ျပည္တြင္းမွာပါ စစ္မွန္တဲ့ ဒီမုိကေရစီနဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို လွမ္းမယ္ဆုိရင္ စစ္ ေရး က လုံး၀ ရပ္ထားရမွာျဖစ္တယ္။ ျငိမ္းခ်မ္းေရးဆုိတာ ေပးဆပ္တာပဲရွိတယ္။ အေပးအယူတုိ့ဆုိတာ မရွိဘူး။ အဲဒါေတြက ေဈးေရာင္း ေဈး၀ယ္ အဆင့္ဆုိရင္ေတာ့ ဒီျငိမ္းခ်မ္းေရးကေတာ့ တကယ့္စစ္မွန္တဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေတာ့ မျဖစ္နုိ္င္ဘူးလုိ့ က်ေနာ္ ယုံၾကည္တယ္။ ဒါ ေၾကာင့္မုိ့ အခုက်ေနာ္တုိ့ သြားမယ့္ကိစၥက ဘာလဲဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ့ ေရွ့ခရီး၊ ကရင္လူမ်ိဳးေတြရဲ့ အနာဂတ္၊ ကရင္ျပည္နယ္မွာ ရွိေနတဲ့ လူမ်ိဳးေပါင္းစုံရဲ့ အနာဂတ္ ဒါကို က်ေနာ္တုိ့က ဆုံးျဖတ္ရမွာ ျဖစ္တယ္။ တုိင္းရင္းသားေတြရဲ့ အနာဂတ္အေရးကုိလည္း ဆုံးျဖတ္ရ မွာျဖစ္ တယ္။ ဒါမွ တကယ့္ စစ္မွန္တဲ့ ဒီမုိကေရစီနဲ့ ဖက္ဒရယ္ မူမွာ ဆက္ကုိင္ျပီးေတာ့ လုပ္သြားမယ့္ စစ္မွန္တဲ့ဟာကို လုပ္သြားမယ္ဆုိရင္၊ ေနာက္ျပီးေတာ့ တုိင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ လူ့အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြဘာေတြ မရွိဘူးဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ့က ဘယ္လုိလုပ္ျပီးေတာ့ ျပည္ေထာင္စုကေန ခဲြထြက္စရာလိုမလဲ ေနာ္။ အဲဒါမ်ိဳးေတြကို တုိင္ပင္ ေဆြးေနြးသြားမွာျဖစ္တယ္။ လာျပီးေတာ့ နုိ္င္ငံေရးပုံစံမ်ိဳးနဲ့ လက္ မွတ္ထိုးျပီးေတာ့ နုိ္င္ငံတကာရဲ့ ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈေတြ စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ့မႈေတြ ျပုတ္က်ေအာင္လုပ္တာေတာ့ မဟုတ္ေသးဘူး။ အဓိကေတာ့ ဒီေန့ ဗမာျပည္မွာ ရွိေနတဲ့ လူထုေတြေကာ၊ တုိင္းရင္းသားနယ္ေျမေတြမွာ ရွိေနတဲ့လူထုေတြေကာ ကရင္ေတြေကာ ဘာအက်ိဳးရွိလဲ၊ အစုိး ရအေနနဲ့ ဘာလက္ေတြ႕လုပ္္မလဲ၊ ဘာလက္ေတြ႕လုပ္ေပးနုိင္မလဲ။ က်ေနာ္တုိ့က အဲဒါကို စဉ္းစားရမွာ ျဖစ္တယ္။”
ေကအန္ယူ၊ ေကအန္အယ္ေအ ျငိမ္းခ်မ္းေကာင္စီအဖြဲ့ကို ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမတုိင္ခင္က နယ္ျခားေစာင့္အသြင္ေျပာင္းဖို့ အစိုးရက ဖိအားေပးတာရွိေပမယ့္ အဖြဲ့က လက္မခံခဲ့ပါဘူး။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၅ ႏွစ္ အပစ္ရပ္ထားတဲ့ ကာလမွာ အစိုးရဘက္က ေပးထားတဲ့ ကတိ မတည္ ခဲ့ ဘူးလို့ ေဒါက္တာ တင္မိုသီက ဆုိပါတယ္။
ကရင္ျပည္နယ္က လက္ရွိ ဖြံ့ျဖိုးေရး အေၾကာင္းျပ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြမွာလည္း ေဆြးေနြးရမယ့္ ကိစၥေတြ ရွိေနတယ္လို့ ေဒါက္တာ တင္ မို သီက ေျပာပါတယ္။
“အရင္တုန္းက လုပ္တာက ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္နဲ့ သူတုိ့လုပ္တာက သူတုိ့ေျပာတဲ့အတုိင္းက ကတိမတည္တဲ့ အပိုင္းေတြ ရွိတယ္။ ျငိမ္းခ်မ္း ေရးနဲ့ ဖြ႕ံျဖိုးေရး၊ လက္ေတြ႕ ေတြ႕ေနတာက ကရင္ျပည္နယ္မွာက တခ်ိဳ့နယ္ေျမအာဏာပုိင္ေတြကေန စက္မႈဇုန္ နယ္ေျမေတြကို တရုတ္ တုိ့၊ ကုန္သည္ၾကီးမ်ားအသင္းနဲ့ ေပါင္းျပီးေတာ့ ေရာင္းစားတယ္။ အဲ့လို ေရာင္းစားေတာ့ သေဘာျဖစ္တာ က်ေနာ္တုိ့က ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို တကယ္တမ္း စစ္မွန္တဲ့ေစတနာနဲ့ လုပ္တဲ့ ျပည္သူျပည္သားေတြအားလုံး က်ြန္ျဖစ္ရေတာ့မလား။ အခု က်ေနာ္တုိ့ ဒီလိုပုံစံအတုိင္း သြား မယ္ဆုိလုိ့ရွိရင္ က်ေနာ္တုိ့က စီးပြားေရး ကိုလုိနီကုိ သူမ်ားေတြရဲ့ အနုိင္က်င့္ခံရတဲ့ အရင္သမုိင္းက ပုံစံမ်ိဳး ျပန္ျဖစ္သြားလိမ့္မယ္။ ဒါကို က်ေနာ္တုိ့က ေသခ်ာ ဂရုစိုက္ၾကည့္ျပီးေတာ့ လူထုခ်ျပလာတာကို က်ေနာ္တုိ့လုပ္ရမယ္။”
အကယ္၍ ေဆြးေနြးပြဲမွာ ႏွစ္ဖက္ သေဘာတူညီမႈရခဲ့ရင္ ကုလသမဂၢနဲ့ နိုင္ငံတကာအဖြဲ့အစည္းေတြရဲ့ ေရွ့ေမွာက္မွာ၊ ေဒၚေအာင္ဆန္း စု ၾကည္ကို သက္ေသထားျပီး လက္မွတ္ထိုးတာမ်ုိး ျဖစ္ေအာင္ ေတာင္းဆုိသြားမယ္လို့ ကရင္ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေကာင္စီက ဆုိပါတယ္။
ကရင္ အမ်ုိးသား အစည္း အရံုး ေကအန္ယူ ခြဲ ထြက္ အဖြဲ့ တဖြဲ့ ျဖစ္တဲ့ ဗိုလ္ခ်ုပ္ ထိန္ေမာင္ ဦးေဆာင္တဲ့ ေကအန္ယူ၊ ေကအန္ အယ္လ္ေအ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေကာင္စီ အဖြဲ့နဲ့ အစိုးရ ကိုယ္ စား လွယ္တို့ မၾကာခင္ ရက္ပုိင္းမွာ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေနြးဖို့ ရွိတယ္လို့ သိရ ပါတယ္။
ယခင္ ေကအန္ယူ တပ္မဟာ (၇) အဖြဲ့ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဗိုလ္ခ်ုပ္ ထိန္ေမာင္ ဦးေဆာင္တဲ့ အဖြဲ့ဟာ လြန္ခဲ့ တဲ့ ၅ ႏွစ္ကတည္း ေကအန္ယူ ကေန ခြဲထြက္ျပီး၊ စစ္အစိုး ရနဲ့ အပစ္ အခတ္ ရပ္ခဲ့ တာပါ။
လက္ရွိ ဦးသိန္းစိန္ရဲ့ အစိုးရလက္ထက္မွာေတာ့ ပထမဆံုး ျငိမ္းခ်မ္းေရး ကမ္းလွမ္းခ်က္ ျဖစ္တယ္လို့ ေကအန္ယူ၊ ေကအန္ အယ္လ္ေအ အဖြဲ့ရဲ့ ဗဟိုေကာ္မတီ၀င္နဲ့ နုိင္ငံျခားေရးနဲ့ ျပည္သူ့ဆက္ဆံေရး တာ၀န္ခံ ေဒါက္တာ တင္မိုသီ (Dr Timothy Laklem ) က ေျပာပါတယ္။
“ေကအန္ယူ၊ ေကအန္အယ္လ္ေအ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေကာင္စီနဲ့ အခု အစုိးရသစ္နဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ လက္မွတ္ထိုးဖုိ့ ညွိနႈိင္းဖုိ့ဟာေတြ သမၼ တ ဦးသိန္းစိန္က ဦးခင္စုိးကုိ လႊတ္လာတယ္။ အဖဲြ႕၀င္တေယာက္ေပါ့ေလ။ သူတုိ့အဖဲြ႕ အဖဲြ႕၀င္တေယာက္ကုိ လႊတ္လာတယ္။ ျငိမ္းခ်မ္း ေရးေကာင္စီ အဖဲြ႕၀င္တေယာက္ကုိ လႊတ္လာတယ္။ ဒီလ ၁၆ ရက္ေန့က သူတုိ့အရင္လာျပီးေတာ့ စကားနဲ့ ဖိတ္ေခၚတဲ့သေဘာ၊ အစုိးရနဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူျပီး လက္မွတ္ေရးထုိးဖုိ့ကိစၥေတြ၊ က်ေနာ္တုိ့ကုိ လာရွင္းလင္းျပတယ္။ ေျပာရမယ့္ကိစၥေတြေတာ့ရွိတယ္။ ဘာလို့ လဲဆုိေတာ့ အရင္တုန္းကလည္း က်ေနာ္တုိ့က တခါမွ လက္မွတ္ထုိးခဲ့တဲ့ လူမဟုတ္ဘူး။ ရုိးရုိးပဲ သေဘာတူညီခ်က္ အရပဲ ျငိမ္း ခ်မ္း ေရး ကုိ ဦးတည္သြားတာျဖစ္တယ္။”
ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၇ ရက္ေန့ကို ႏွစ္ဖက္ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ေတြ႕ဆံုဖို့ စီစဉ္ထားျပီး၊ ဘယ္ေနရာမွာ ေတြ႕မယ္ဆုိတာကိုေတာ့ မသတ္မွတ္ ရ ေသးဘူးလို့ ေဒါက္တာ တင္မိုသီက ေျပာပါတယ္။
ေကအန္ယူ၊ ေအအန္အယ္လ္ေအ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေကာင္စီဘက္က ဗိုလ္ခ်ုပ္ထိန္ေမာင္ ဦးေဆာင္ျပီး၊ ဗဟိုေကာ္မတီ၀င္ေတြ သြားေရာက္ ေဆြးေနြးဖို့ စီစဉ္ေနတယ္လို့လည္း ေဒါက္တာ တင္မိုသီက ေျပာပါတယ္။
အစိုးရနဲ့ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေနြးပြဲမွာ ေစာဘဦးၾကီးရဲ့ လမ္းညႊန္ခ်က္နဲ့ စစ္မွန္တဲ့ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ေပၚေပါက္ေရး အေျခခံ ေပၚက ေန ေဆြးေနြးသြားမယ္လုိ့ ကရင္ျငိမ္းခ်မ္းေရးေကာင္စီက ဆုိပါတယ္။
“ျငိမ္းခ်မ္းေရးဆုိလုိ့ရွိရင္ တုိင္းရင္းသားေဒသေတြမွာေကာ ျပည္တြင္းမွာပါ စစ္မွန္တဲ့ ဒီမုိကေရစီနဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို လွမ္းမယ္ဆုိရင္ စစ္ ေရး က လုံး၀ ရပ္ထားရမွာျဖစ္တယ္။ ျငိမ္းခ်မ္းေရးဆုိတာ ေပးဆပ္တာပဲရွိတယ္။ အေပးအယူတုိ့ဆုိတာ မရွိဘူး။ အဲဒါေတြက ေဈးေရာင္း ေဈး၀ယ္ အဆင့္ဆုိရင္ေတာ့ ဒီျငိမ္းခ်မ္းေရးကေတာ့ တကယ့္စစ္မွန္တဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေတာ့ မျဖစ္နုိ္င္ဘူးလုိ့ က်ေနာ္ ယုံၾကည္တယ္။ ဒါ ေၾကာင့္မုိ့ အခုက်ေနာ္တုိ့ သြားမယ့္ကိစၥက ဘာလဲဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ့ ေရွ့ခရီး၊ ကရင္လူမ်ိဳးေတြရဲ့ အနာဂတ္၊ ကရင္ျပည္နယ္မွာ ရွိေနတဲ့ လူမ်ိဳးေပါင္းစုံရဲ့ အနာဂတ္ ဒါကို က်ေနာ္တုိ့က ဆုံးျဖတ္ရမွာ ျဖစ္တယ္။ တုိင္းရင္းသားေတြရဲ့ အနာဂတ္အေရးကုိလည္း ဆုံးျဖတ္ရ မွာျဖစ္ တယ္။ ဒါမွ တကယ့္ စစ္မွန္တဲ့ ဒီမုိကေရစီနဲ့ ဖက္ဒရယ္ မူမွာ ဆက္ကုိင္ျပီးေတာ့ လုပ္သြားမယ့္ စစ္မွန္တဲ့ဟာကို လုပ္သြားမယ္ဆုိရင္၊ ေနာက္ျပီးေတာ့ တုိင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ လူ့အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြဘာေတြ မရွိဘူးဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ့က ဘယ္လုိလုပ္ျပီးေတာ့ ျပည္ေထာင္စုကေန ခဲြထြက္စရာလိုမလဲ ေနာ္။ အဲဒါမ်ိဳးေတြကို တုိင္ပင္ ေဆြးေနြးသြားမွာျဖစ္တယ္။ လာျပီးေတာ့ နုိ္င္ငံေရးပုံစံမ်ိဳးနဲ့ လက္ မွတ္ထိုးျပီးေတာ့ နုိ္င္ငံတကာရဲ့ ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈေတြ စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ့မႈေတြ ျပုတ္က်ေအာင္လုပ္တာေတာ့ မဟုတ္ေသးဘူး။ အဓိကေတာ့ ဒီေန့ ဗမာျပည္မွာ ရွိေနတဲ့ လူထုေတြေကာ၊ တုိင္းရင္းသားနယ္ေျမေတြမွာ ရွိေနတဲ့လူထုေတြေကာ ကရင္ေတြေကာ ဘာအက်ိဳးရွိလဲ၊ အစုိး ရအေနနဲ့ ဘာလက္ေတြ႕လုပ္္မလဲ၊ ဘာလက္ေတြ႕လုပ္ေပးနုိင္မလဲ။ က်ေနာ္တုိ့က အဲဒါကို စဉ္းစားရမွာ ျဖစ္တယ္။”
ေကအန္ယူ၊ ေကအန္အယ္ေအ ျငိမ္းခ်မ္းေကာင္စီအဖြဲ့ကို ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမတုိင္ခင္က နယ္ျခားေစာင့္အသြင္ေျပာင္းဖို့ အစိုးရက ဖိအားေပးတာရွိေပမယ့္ အဖြဲ့က လက္မခံခဲ့ပါဘူး။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၅ ႏွစ္ အပစ္ရပ္ထားတဲ့ ကာလမွာ အစိုးရဘက္က ေပးထားတဲ့ ကတိ မတည္ ခဲ့ ဘူးလို့ ေဒါက္တာ တင္မိုသီက ဆုိပါတယ္။
ကရင္ျပည္နယ္က လက္ရွိ ဖြံ့ျဖိုးေရး အေၾကာင္းျပ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြမွာလည္း ေဆြးေနြးရမယ့္ ကိစၥေတြ ရွိေနတယ္လို့ ေဒါက္တာ တင္ မို သီက ေျပာပါတယ္။
“အရင္တုန္းက လုပ္တာက ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္နဲ့ သူတုိ့လုပ္တာက သူတုိ့ေျပာတဲ့အတုိင္းက ကတိမတည္တဲ့ အပိုင္းေတြ ရွိတယ္။ ျငိမ္းခ်မ္း ေရးနဲ့ ဖြ႕ံျဖိုးေရး၊ လက္ေတြ႕ ေတြ႕ေနတာက ကရင္ျပည္နယ္မွာက တခ်ိဳ့နယ္ေျမအာဏာပုိင္ေတြကေန စက္မႈဇုန္ နယ္ေျမေတြကို တရုတ္ တုိ့၊ ကုန္သည္ၾကီးမ်ားအသင္းနဲ့ ေပါင္းျပီးေတာ့ ေရာင္းစားတယ္။ အဲ့လို ေရာင္းစားေတာ့ သေဘာျဖစ္တာ က်ေနာ္တုိ့က ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို တကယ္တမ္း စစ္မွန္တဲ့ေစတနာနဲ့ လုပ္တဲ့ ျပည္သူျပည္သားေတြအားလုံး က်ြန္ျဖစ္ရေတာ့မလား။ အခု က်ေနာ္တုိ့ ဒီလိုပုံစံအတုိင္း သြား မယ္ဆုိလုိ့ရွိရင္ က်ေနာ္တုိ့က စီးပြားေရး ကိုလုိနီကုိ သူမ်ားေတြရဲ့ အနုိင္က်င့္ခံရတဲ့ အရင္သမုိင္းက ပုံစံမ်ိဳး ျပန္ျဖစ္သြားလိမ့္မယ္။ ဒါကို က်ေနာ္တုိ့က ေသခ်ာ ဂရုစိုက္ၾကည့္ျပီးေတာ့ လူထုခ်ျပလာတာကို က်ေနာ္တုိ့လုပ္ရမယ္။”
အကယ္၍ ေဆြးေနြးပြဲမွာ ႏွစ္ဖက္ သေဘာတူညီမႈရခဲ့ရင္ ကုလသမဂၢနဲ့ နိုင္ငံတကာအဖြဲ့အစည္းေတြရဲ့ ေရွ့ေမွာက္မွာ၊ ေဒၚေအာင္ဆန္း စု ၾကည္ကို သက္ေသထားျပီး လက္မွတ္ထိုးတာမ်ုိး ျဖစ္ေအာင္ ေတာင္းဆုိသြားမယ္လို့ ကရင္ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေကာင္စီက ဆုိပါတယ္။
The Lady ႐ုပ္ရွင္ ထိုင္းတြင္ ျပမည္
ဘေစာတင္ on January 31, 2012
ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ ၏ ဘ၀ကို ႐ိုက္ကူးထားေသာ The Lady ႐ုပ္ရွင္ကားကို ထိုင္းႏုိင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ႏွင့္ စမြတ္ စခြန္ခ႐ိုင္ မဟာ ခ်ိဳင္ၿမိဳ႕ မ်ားတြင္ ေဖေဖာ္၀ါရီ၂ ရက္မွ ၁၆ ရက္အထိ ႐ုံတင္ျပသမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
The Lady ကို Major Cineplex Group Public Co. Ltd. က ၎တို႔၏ IT Computer အဖြဲ႕သို႔ ေစ်းကြက္ျမွင့္တင္ေရးအေနျဖင့္ျပသ ခြင့္ ေပးျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း တာ၀န္ရွိသူတဦးျဖစ္သည့္ ကိုမ်ိဳးက ေျပာသည္။ လတ္တေလာတြင္ လက္မွတ္ ၇၀၀၀ ခန္႔ ေစ်းကြက္ တြင္း ျဖန္႔ခ်ိ ထားၿပီး ျဖစ္သည္ဟုလည္း ဆိုသည္။
The Lady ႐ုပ္ရွင္ လက္မွတ္တေစာင္လွ်င္ ထိုင္းဘတ္ ၁၄၀ ျဖင့္ ျဖန္႔ခ်ိလ်က္ရွိေၾကာင္း၊ မူလတန္ဖိုးမွာ ဘတ္ ၁၆၀ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ႐ုပ္ ရွင္ ၾကည့္သူမ်ားကို ဘိုးလိန္း ကစားျခင္း ႏွင့္ ကာရာအိုေက သီဆိုခြင့္အတြက္ အခမဲ့ ၀န္ေဆာင္မႈ ေပးထားေၾကာင္း လက္မွတ္ျဖန္႔ခ်ိသူ တဦး ျဖစ္သည့္ မငယ္ကလည္း ေျပာျပသည္။
လက္မွတ္ ၀ယ္ယူထားသူ တဦးျဖစ္ေသာ ကိုထြန္းေဇာ္က The Lady ႐ုပ္ရွင္ကို အမ်ိဳးသားေရးအျမင္ျဖင့္ အားေပးျခင္းျဖစ္ၿပီး ျမန္မာ ႏိုင္ငံ သားမ်ား မျဖစ္မေန အားေပးၾကည့္ရႈသင့္ေၾကာင္း ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တို႔လို အသက္၂၀ ေက်ာ္ ၃၀ အရြယ္ လူငယ္ေတြအေနနဲ႔ အေမစုအေၾကာင္း အေသအခ်ာသိတဲ့သူ အရမ္းနည္းတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီဇာတ္ကားကို ႐ုံတင္ျပတာ အင္မတန္ ၀မ္းသာတယ္။ ဒီကားကို ျမန္မာေတြ အားလံုးၾကည့္သင့္တယ္”ဟု ၎က ဆိုသည္။
ယင္းဇာတ္ကားကို မူလက ႐ုပ္ရွင္႐ုံ တ႐ုံတြင္ တပြဲႏႈန္းျဖင့္ ျပသရန္ စိတ္ကူးခဲ့ေသာ္လည္း ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား နီးစပ္ ရာ ေနရာမ်ားတြင္ ၾကည့္ရႈႏိုင္ရန္ Major Cineplex Group Public Co. Ltd.မွ ႐ုပ္ရွင္႐ုံႀကီးမ်ားကို သတင္း၂ ပတ္တိတိ ငွားရမ္း ျပ သရျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ကိုမ်ိဳးက ဆက္လက္ ရွင္းျပသည္။
“ဒါေၾကာင့္ ဒီဇာတ္ကားကို ႐ုံတင္ျပသႏိုင္ေအာင္ က်ေနာ္ရယ္ က်ေနာ့္မိတ္ေဆြ ထိုင္း စီးပြားေရးသမား တခ်ိဳ႕နဲ႔ တုိင္ပင္ၿပီး ျပသဖို႔ စီစဥ္ လိုက္တာပါ။ လူေတြကေတာ့ အရမ္းစိတ္၀င္စားၾကတယ္ေလ။ ဖုန္းထိုးၿပီး ခဏခဏေမးေနၾကတယ္”ဟု ၎က ဆုိသည္။
The Lady ႐ုပ္ရွင္ကားကို ျပင္သစ္ ဒါ႐ိုက္တာ Luc Besson က ထိုင္းႏုိင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕တြင္ ႐ုိက္ကူးျခင္း ျဖစ္ၿပီး ကမၻာေက်ာ္ ေဟာလိ၀ုဒ္ မင္းသမီး မီရွဲလ္ယိုးက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အျဖစ္ သ႐ုပ္ေဆာင္ထားသည္။
မီရွဲလ္ယုိးသည္ Tomorrow Never Dies ၊ Crouching Tiger, Hidden Dragon ၊ Memoirs of Geisha စသည့္ ႐ုပ္ရွင္ကားမ်ားျဖင့္ ေအာင္ျမင္ ေက်ာ္ၾကားခဲ့သည့္ ႐ုပ္ရွင္သ႐ုပ္ေဆာင္ တဦးျဖစ္သည္။
ထုိ႐ုပ္ရွင္၌ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္က မိခင္ ေဒၚခင္ၾကည္ က်န္းမာေရးခ်ိဳ႕ယြင္းလာသည့္အတြက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ျမန္မာျပည္ သုိ႔ ျပန္ လာခဲ့ခ်ိန္မွ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္ခန္႔ အထိ သ႐ုပ္ေဖာ္ထားေၾကာင္း၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ခ်င္း ျပည္နယ္ႏွင့္ ဧရာ၀တီ တုိင္း ဓႏုျဖဴၿမိဳ႕သုိ႔ သြားေရာက္သည့္ ပါတီ ခရီးစဥ္မ်ားလည္း ပါ၀င္ေၾကာင္း သိရသည္။
ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး ေလာက၏ နာမည္ႀကီးပုဂၢိဳလ္မ်ား ျဖစ္သည့္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္း၊ အာဏာရွင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေန၀င္း၊ NLD ဒု ဥကၠဌ ဦးတင္ဦး၊ ဦး၀င္းတင္၊ စစ္ေထာက္လွမ္းေရး အႀကီးအကဲေဟာင္း ဦးခင္ညြန္႔၊ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊ စသည့္ ဇာတ္႐ုပ္မ်ားလည္း The Lady ၌ ပါ၀င္၍ ျမန္မာ ႏုိင္ငံ သားမ်ားစြာ သ႐ုပ္ေဆာင္ ထားေၾကာင္း ကုိယ္တိုင္ ပါ၀င္ သ႐ုပ္ေဆာင္ သူတဦးက ေျပာဆိုဖူးသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ ၏ ဘ၀ကို ႐ိုက္ကူးထားေသာ The Lady ႐ုပ္ရွင္ကားကို ထိုင္းႏုိင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ႏွင့္ စမြတ္ စခြန္ခ႐ိုင္ မဟာ ခ်ိဳင္ၿမိဳ႕ မ်ားတြင္ ေဖေဖာ္၀ါရီ၂ ရက္မွ ၁၆ ရက္အထိ ႐ုံတင္ျပသမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
The Lady ကို Major Cineplex Group Public Co. Ltd. က ၎တို႔၏ IT Computer အဖြဲ႕သို႔ ေစ်းကြက္ျမွင့္တင္ေရးအေနျဖင့္ျပသ ခြင့္ ေပးျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း တာ၀န္ရွိသူတဦးျဖစ္သည့္ ကိုမ်ိဳးက ေျပာသည္။ လတ္တေလာတြင္ လက္မွတ္ ၇၀၀၀ ခန္႔ ေစ်းကြက္ တြင္း ျဖန္႔ခ်ိ ထားၿပီး ျဖစ္သည္ဟုလည္း ဆိုသည္။
The Lady ႐ုပ္ရွင္ လက္မွတ္တေစာင္လွ်င္ ထိုင္းဘတ္ ၁၄၀ ျဖင့္ ျဖန္႔ခ်ိလ်က္ရွိေၾကာင္း၊ မူလတန္ဖိုးမွာ ဘတ္ ၁၆၀ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ႐ုပ္ ရွင္ ၾကည့္သူမ်ားကို ဘိုးလိန္း ကစားျခင္း ႏွင့္ ကာရာအိုေက သီဆိုခြင့္အတြက္ အခမဲ့ ၀န္ေဆာင္မႈ ေပးထားေၾကာင္း လက္မွတ္ျဖန္႔ခ်ိသူ တဦး ျဖစ္သည့္ မငယ္ကလည္း ေျပာျပသည္။
လက္မွတ္ ၀ယ္ယူထားသူ တဦးျဖစ္ေသာ ကိုထြန္းေဇာ္က The Lady ႐ုပ္ရွင္ကို အမ်ိဳးသားေရးအျမင္ျဖင့္ အားေပးျခင္းျဖစ္ၿပီး ျမန္မာ ႏိုင္ငံ သားမ်ား မျဖစ္မေန အားေပးၾကည့္ရႈသင့္ေၾကာင္း ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တို႔လို အသက္၂၀ ေက်ာ္ ၃၀ အရြယ္ လူငယ္ေတြအေနနဲ႔ အေမစုအေၾကာင္း အေသအခ်ာသိတဲ့သူ အရမ္းနည္းတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီဇာတ္ကားကို ႐ုံတင္ျပတာ အင္မတန္ ၀မ္းသာတယ္။ ဒီကားကို ျမန္မာေတြ အားလံုးၾကည့္သင့္တယ္”ဟု ၎က ဆိုသည္။
ယင္းဇာတ္ကားကို မူလက ႐ုပ္ရွင္႐ုံ တ႐ုံတြင္ တပြဲႏႈန္းျဖင့္ ျပသရန္ စိတ္ကူးခဲ့ေသာ္လည္း ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား နီးစပ္ ရာ ေနရာမ်ားတြင္ ၾကည့္ရႈႏိုင္ရန္ Major Cineplex Group Public Co. Ltd.မွ ႐ုပ္ရွင္႐ုံႀကီးမ်ားကို သတင္း၂ ပတ္တိတိ ငွားရမ္း ျပ သရျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ကိုမ်ိဳးက ဆက္လက္ ရွင္းျပသည္။
“ဒါေၾကာင့္ ဒီဇာတ္ကားကို ႐ုံတင္ျပသႏိုင္ေအာင္ က်ေနာ္ရယ္ က်ေနာ့္မိတ္ေဆြ ထိုင္း စီးပြားေရးသမား တခ်ိဳ႕နဲ႔ တုိင္ပင္ၿပီး ျပသဖို႔ စီစဥ္ လိုက္တာပါ။ လူေတြကေတာ့ အရမ္းစိတ္၀င္စားၾကတယ္ေလ။ ဖုန္းထိုးၿပီး ခဏခဏေမးေနၾကတယ္”ဟု ၎က ဆုိသည္။
The Lady ႐ုပ္ရွင္ကားကို ျပင္သစ္ ဒါ႐ိုက္တာ Luc Besson က ထိုင္းႏုိင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕တြင္ ႐ုိက္ကူးျခင္း ျဖစ္ၿပီး ကမၻာေက်ာ္ ေဟာလိ၀ုဒ္ မင္းသမီး မီရွဲလ္ယိုးက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အျဖစ္ သ႐ုပ္ေဆာင္ထားသည္။
မီရွဲလ္ယုိးသည္ Tomorrow Never Dies ၊ Crouching Tiger, Hidden Dragon ၊ Memoirs of Geisha စသည့္ ႐ုပ္ရွင္ကားမ်ားျဖင့္ ေအာင္ျမင္ ေက်ာ္ၾကားခဲ့သည့္ ႐ုပ္ရွင္သ႐ုပ္ေဆာင္ တဦးျဖစ္သည္။
ထုိ႐ုပ္ရွင္၌ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္က မိခင္ ေဒၚခင္ၾကည္ က်န္းမာေရးခ်ိဳ႕ယြင္းလာသည့္အတြက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ျမန္မာျပည္ သုိ႔ ျပန္ လာခဲ့ခ်ိန္မွ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္ခန္႔ အထိ သ႐ုပ္ေဖာ္ထားေၾကာင္း၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ခ်င္း ျပည္နယ္ႏွင့္ ဧရာ၀တီ တုိင္း ဓႏုျဖဴၿမိဳ႕သုိ႔ သြားေရာက္သည့္ ပါတီ ခရီးစဥ္မ်ားလည္း ပါ၀င္ေၾကာင္း သိရသည္။
ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး ေလာက၏ နာမည္ႀကီးပုဂၢိဳလ္မ်ား ျဖစ္သည့္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္း၊ အာဏာရွင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေန၀င္း၊ NLD ဒု ဥကၠဌ ဦးတင္ဦး၊ ဦး၀င္းတင္၊ စစ္ေထာက္လွမ္းေရး အႀကီးအကဲေဟာင္း ဦးခင္ညြန္႔၊ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊ စသည့္ ဇာတ္႐ုပ္မ်ားလည္း The Lady ၌ ပါ၀င္၍ ျမန္မာ ႏုိင္ငံ သားမ်ားစြာ သ႐ုပ္ေဆာင္ ထားေၾကာင္း ကုိယ္တိုင္ ပါ၀င္ သ႐ုပ္ေဆာင္ သူတဦးက ေျပာဆိုဖူးသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ မေကြးတိုင္း ျမိုင္ျမို့က ရြာႏွစ္ရြာ ဖြံ့ျဖိုးေရး လုပ္ငန္းေလ့လာ
ေအးနိုင္
ျမန္မာ့ ဒီမို ကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ ဆန္း စုၾကည္ဟာ မေကြးတိုင္း ျမိုင္ျမို့ နယ္က ေပပင္တိုက ္ေက်းရြာနဲ့ က်စ္ၾကီး ေက်းရြာကုိ အန္ဂ်ီအို တခုျဖစ္တဲ့ The Adventist Development and Relief Agency (ADRA) က လုပ္ထားတဲ့ ေက်းရြာ ဖြံ့ျဖိုးေရး အစီ အစဉ္နဲ့ ေက်းရြာ ေရရ ရွိေရး အစီအစဉ္ ေတြကို သြားေရာက္ ၾကည့္ရႈ ပါတယ္။
ဒီခရီး စဉ္မွာ ရန္ကုန္ အေျခစိုက္ ျဗိတိသွ် သံအမတ္ ၾကီးလည္း လိုက္ပါ သြားတယ္လို့ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ ခရီးစဉ္မွာ လိုက္ပါ ေဆာင္ရြက္ သူေတြက ေျပာပါတယ္။
“ျမို့၀င္ ကတည္းက အသစ္ေဆာက္ ထားတဲ့ တံတားၾကီး ဒီဘက္ ထိပ္ကေန လူေတြက ေဒၚစုကို ၀ိဳင္းျပီးေတာ့ ဟိုဘက္ ဒီဘက္ ညွပ္ျပီး ေတာ့ နႈတ္ဆက္ၾက တာေပါ့ဗ်ာ။ ကားကေတာ့ ရပ္ေပးလုိ့ မရေတာ့ လံုျခံုေရး လူငယ္ ေတြနဲ့ပဲ သူတို့ ပန္းစည္းေတြ ေပးၾကတယ္။ နႈတ္ ဆက္ၾက တယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ က်န္းမာ ပါေစ ဆုိျပီး။ ျမို့ျဖတ္ သြားတဲ့ လမ္းတေလွ်ာက္ လူေတြ ကေတာ့ ျပည့္က်ပ္ ေနတာပဲ။ ဒီခရီး စဉ္က စည္းရုံးေရး ခရီးစဉ္ မဟုတ္တဲ့ အတြက္ ျမို့ေတြကို ေျပာမထား ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေညာင္ဦးေရာ ပခုကၠူေရာ ၀ဳိင္းျပီးေတာ့ ၾကိုၾက တဲ့အတြက္ က်ေနာ္တို့ အခ်ိန္ေတာင္ နည္းနည္း ေနာက္က် ေနပါတယ္။ ညေန ေလယာဉ္နဲ့ ေဒၚစုက ရန္ကုန္ကို ျပန္မွာပါ။”
ေဒသခံေတြက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က်န္းမာေစေၾကာင္း ၀ိဳင္းနႈတ္ဆက္ၾကသလို လက္ကမ္း ၾကိုဆိုတာေတြ၊ ပန္းစည္း ေပးအပ္တာ ေတြ လုပ္ေဆာင္ ၾကိုဆိုၾကပါတယ္။
ပခုကၠူျမို့က သံဃာတပါးက မနက္ ၉ နာရီေက်ာ္ခန့္မွာ ေရာက္ရွိလာတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေဒသခံေတြ ၾကိုဆိုပု ံျမင္ကြင္းနဲ့ ပတ္ သက္လုိ့ ခုလို မိန့္ပါတယ္။
“အင္မတန္ကုိ အံ့ဩစရာေကာင္းတယ္။ လူထုေတြက အင္မတန္ကို ေပ်ာ္ရႊင္ျပီးေတာ့ ဟုိ လူထုကို မလာရင္ ဒဏ္ေငြနဲ့ဆင့္ေခၚလုိ့လာရတဲ့ ပံုမ်ိဳးေတြနဲ့ တျခားစီ။ ျမို့လယ္ေခါင္မွာ ဘယ္မွသြားလို့မရေအာင္ ကားေတြပိတ္သြားတယ္။ ကားေတြေရာ လူေတြေရာ လူထု လူတန္းစား အလႊာအသီးသီးက လာၾကတာေလ။ အရင္တုန္းကဆိုရင္ လူေတြ ထြက္ၾကည့္ရဲမွာ မဟုတ္ဘူးေလ။ အခုေတာ့ တျမို့လံုး ရဟန္းရွင္လူ အ ကုန္လံုး ေသာင္းေသာင္းျဖျဖၾကိုၾကတယ္။ တခ်ိဳ့ဆို တို့ေသေပ်ာ္ပါျပီကြာ ေဒၚစုကိုေတြ႕ဖူးျပီ ဆုိျပီး ဒါမ်ိဳးေတြ ေအာ္သြားတဲ့ လူေတြလည္း အမ်ားၾကီးပဲေလ။”
ဒီခရီးစဉ္အတြက္ အမ်ုိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ့ခ်ုပ္၀င္ လူငယ္ေတြေရာ၊ ေဒသခံ ရဲတပ္ဖြဲ့၀င္ေတြေရာ ၀ိဳင္း၀န္းလုံျခံုေရး ယူေပးၾကတယ္လို့ ခရီးစဉ္ကို လိုက္ပါေနတဲ့ ေဒါက္တာၾကည္မင္းက ေျပာပါတယ္။
အဲဒီရြာက ဖြံ့ျဖိုးေရလုပ္ငန္းေတြကို ေလ့လာျပီးတဲ့ေနာက္ ညေနပုိင္းမွာ ရန္ကုန္ျမို့ကို ေညာင္ဦးျမို့ကေန ေလယာဉ္နဲ့ ျပန္မွာျဖစ္ပါတယ္။
ADRA အဖြဲ့ဟာ ကမ႓ာ့နိုင္ငံေပါင္း တရာေက်ာ္မွာ လူမႈကူညီေရးလုပ္ငန္းေတြ လုပ္ေဆာင္ ကူညီေနတဲ့ အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အဖြဲ့အစည္းတခု ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာ့ ဒီမို ကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ ဆန္း စုၾကည္ဟာ မေကြးတိုင္း ျမိုင္ျမို့ နယ္က ေပပင္တိုက ္ေက်းရြာနဲ့ က်စ္ၾကီး ေက်းရြာကုိ အန္ဂ်ီအို တခုျဖစ္တဲ့ The Adventist Development and Relief Agency (ADRA) က လုပ္ထားတဲ့ ေက်းရြာ ဖြံ့ျဖိုးေရး အစီ အစဉ္နဲ့ ေက်းရြာ ေရရ ရွိေရး အစီအစဉ္ ေတြကို သြားေရာက္ ၾကည့္ရႈ ပါတယ္။
ဒီခရီး စဉ္မွာ ရန္ကုန္ အေျခစိုက္ ျဗိတိသွ် သံအမတ္ ၾကီးလည္း လိုက္ပါ သြားတယ္လို့ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ ခရီးစဉ္မွာ လိုက္ပါ ေဆာင္ရြက္ သူေတြက ေျပာပါတယ္။
“ျမို့၀င္ ကတည္းက အသစ္ေဆာက္ ထားတဲ့ တံတားၾကီး ဒီဘက္ ထိပ္ကေန လူေတြက ေဒၚစုကို ၀ိဳင္းျပီးေတာ့ ဟိုဘက္ ဒီဘက္ ညွပ္ျပီး ေတာ့ နႈတ္ဆက္ၾက တာေပါ့ဗ်ာ။ ကားကေတာ့ ရပ္ေပးလုိ့ မရေတာ့ လံုျခံုေရး လူငယ္ ေတြနဲ့ပဲ သူတို့ ပန္းစည္းေတြ ေပးၾကတယ္။ နႈတ္ ဆက္ၾက တယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ က်န္းမာ ပါေစ ဆုိျပီး။ ျမို့ျဖတ္ သြားတဲ့ လမ္းတေလွ်ာက္ လူေတြ ကေတာ့ ျပည့္က်ပ္ ေနတာပဲ။ ဒီခရီး စဉ္က စည္းရုံးေရး ခရီးစဉ္ မဟုတ္တဲ့ အတြက္ ျမို့ေတြကို ေျပာမထား ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေညာင္ဦးေရာ ပခုကၠူေရာ ၀ဳိင္းျပီးေတာ့ ၾကိုၾက တဲ့အတြက္ က်ေနာ္တို့ အခ်ိန္ေတာင္ နည္းနည္း ေနာက္က် ေနပါတယ္။ ညေန ေလယာဉ္နဲ့ ေဒၚစုက ရန္ကုန္ကို ျပန္မွာပါ။”
ေဒသခံေတြက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က်န္းမာေစေၾကာင္း ၀ိဳင္းနႈတ္ဆက္ၾကသလို လက္ကမ္း ၾကိုဆိုတာေတြ၊ ပန္းစည္း ေပးအပ္တာ ေတြ လုပ္ေဆာင္ ၾကိုဆိုၾကပါတယ္။
ပခုကၠူျမို့က သံဃာတပါးက မနက္ ၉ နာရီေက်ာ္ခန့္မွာ ေရာက္ရွိလာတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေဒသခံေတြ ၾကိုဆိုပု ံျမင္ကြင္းနဲ့ ပတ္ သက္လုိ့ ခုလို မိန့္ပါတယ္။
“အင္မတန္ကုိ အံ့ဩစရာေကာင္းတယ္။ လူထုေတြက အင္မတန္ကို ေပ်ာ္ရႊင္ျပီးေတာ့ ဟုိ လူထုကို မလာရင္ ဒဏ္ေငြနဲ့ဆင့္ေခၚလုိ့လာရတဲ့ ပံုမ်ိဳးေတြနဲ့ တျခားစီ။ ျမို့လယ္ေခါင္မွာ ဘယ္မွသြားလို့မရေအာင္ ကားေတြပိတ္သြားတယ္။ ကားေတြေရာ လူေတြေရာ လူထု လူတန္းစား အလႊာအသီးသီးက လာၾကတာေလ။ အရင္တုန္းကဆိုရင္ လူေတြ ထြက္ၾကည့္ရဲမွာ မဟုတ္ဘူးေလ။ အခုေတာ့ တျမို့လံုး ရဟန္းရွင္လူ အ ကုန္လံုး ေသာင္းေသာင္းျဖျဖၾကိုၾကတယ္။ တခ်ိဳ့ဆို တို့ေသေပ်ာ္ပါျပီကြာ ေဒၚစုကိုေတြ႕ဖူးျပီ ဆုိျပီး ဒါမ်ိဳးေတြ ေအာ္သြားတဲ့ လူေတြလည္း အမ်ားၾကီးပဲေလ။”
ဒီခရီးစဉ္အတြက္ အမ်ုိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ့ခ်ုပ္၀င္ လူငယ္ေတြေရာ၊ ေဒသခံ ရဲတပ္ဖြဲ့၀င္ေတြေရာ ၀ိဳင္း၀န္းလုံျခံုေရး ယူေပးၾကတယ္လို့ ခရီးစဉ္ကို လိုက္ပါေနတဲ့ ေဒါက္တာၾကည္မင္းက ေျပာပါတယ္။
အဲဒီရြာက ဖြံ့ျဖိုးေရလုပ္ငန္းေတြကို ေလ့လာျပီးတဲ့ေနာက္ ညေနပုိင္းမွာ ရန္ကုန္ျမို့ကို ေညာင္ဦးျမို့ကေန ေလယာဉ္နဲ့ ျပန္မွာျဖစ္ပါတယ္။
ADRA အဖြဲ့ဟာ ကမ႓ာ့နိုင္ငံေပါင္း တရာေက်ာ္မွာ လူမႈကူညီေရးလုပ္ငန္းေတြ လုပ္ေဆာင္ ကူညီေနတဲ့ အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အဖြဲ့အစည္းတခု ျဖစ္ပါတယ္။
အပစ္ရပ္မ်ားအတြက္ ဒုတိယ ေထာင္ေျခာက္
စိုင္းေအာင္
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕မ်ား လက္ရွိျပဳ လုပ္ေနသည့္ အပစ္ အခတ္ ရပ္စဲေရး အေၾကာင္း စဥ္း စားရင္း “တစ္ခါ အလိမ္ခံ ရလၽွင္ လိမ္သူ၏ အျပစ္ ၊ ႏွစ္ခါ ခံရၿပီ ဆိုလၽွင္ လိမ္သူ၏ အျပစ္ မဟုတ္ေတာ့” ဆိုသည့္ စကားကို ေျပးျမင္ မိ သည္။
အဆိုပါ စကား လုံးသည္ ဟာသဆန္ သည္ဟု ထင္ရ ေသာ္လည္း ညံ့သူ ခံစတမ္း ဆိုသည့္ အဓိပၸါယ္ ျဖစ္၍ နိုင္ငံေရး ကဲ့သို႔ ႀကီးက်ယ္ သည့္ ကိစၥ ရပ္မ်ားတြင္ လြန္စြာ အသုံးဝင္ ေပသည္။
တစ္ခ်ိန္က နဝတစစ္အစိုးရႏွင့္ အပစ္ရပ္၍ အမ်ိဳးသားညီလာခံတက္ေရာက္ခဲ့သည့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕ မ်ား ၾကဳံေတြ႕ခဲ့ သည့္ အမွားမ်ိဳး ယေန႔ အပစ္ရပ္ စဲေရး လုပ္ေန ၾကသည့္ အဖြဲ႕မ်ား မလုပ္မိ ေစရန္ ၄င္းစကား လုံးသည္ မ်ားစြာ အေထာက္ အကူ ျပဳ မည္ ျဖစ္သည္။
ထိုစဥ္က အမ်ိဳးသားညီလာခံ တက္ေရာက္ခဲ့သည့္ အပစ္ရပ္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ား၏ ရလဒ္ကို ထုတ္ ႏွုတ္ျပရလၽွင္ -
(၁) လက္နက္ကိုင္ ေခါင္းေဆာင္တခ်ိဳ႕ ပ်က္စီးသြားသည္
(၂) ရန္သူႏွင့္ပူးေပါင္းသျဖင့္ တပ္ဗိုလ္ တပ္သားတခ်ိဳ႕ စိတ္ဓါတ္က်၍ တပ္ထြက္သြားသည္
(၃) အဖြဲ႕အစည္းတခ်ိဳ႕ ေခ်မွုန္းခံလိုက္ရသည္
(၄) အဖြဲ႕အစည္းႏွင့္ ေခါင္းေဆာင္ တခ်ိဳ႕ ရန္သူ႔သစၥာခံ ျဖစ္သြားသည္
(၅) အဖြဲ႕အစည္း အခ်င္းခ်င္း ရန္တိုက္ေပးျခင္း ခံခဲ့ရသည္
(၆) ေဒသဖြံ့ၿဖိဳးေရး အတြက္ဆိုကာ သဘာဝအရင္းအျမစ္မ်ား ထုတ္ေရာင္းစားသျဖင့္ ကုန္ခမ္းသြားသည္ ။ စသည့္ အခ်က္မ်ားျဖစ္သည္ ။
ထို႔အျပင္ လက္နက္ကိုင္ မ်ားအား အမ်ိဳးသား ညီလာခံ တြင္ေဆြး ေႏြးပါ ၊ ေနာင္တက္မည့္ အစိုးရ ႏွင့္ ေဆြးေႏြးပါ ဆိုသည့္ ေျပာစကား မွာလည္း ႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္ၾကာ အခ်ိန္ကုန္ ခဲ့ၿပီး လက္ေတြ႕တြင္ အေကာင္ အထည္ ေပၚမလာ သည့္ ျဖစ္ရပ္ မ်ား ျဖစ္သည္။
ယေန႔ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ားႏွင့္ အစိုးရတို႔ ျပဳလုပ္ေနသည့္ အပစ္အခတ္ရပ္ဆဲေရးကို ျပန္လည္သုံးသပ္မည္ ဆိုလၽွင္ အပစ္ရပ္ ဆဲေရး ႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္ကာလမွ အေတြ႕အၾကဳံမ်ားကို သင္ခန္းစာယူရမည္သာ ျဖစ္သည္ ။ လက္ရွိ အပစ္အခတ္ ရပ္ဆဲေရး လုပ္ငန္း စဥ္ တြင္ ပထမ အပစ္ရပ္ ၊ ဒုတိယ ဖြံ့ၿဖိဳးေရးလုပ္ ၊ တတိယ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြး ဆို သည့္ အဆင့္ ၃ ဆင့္ပါ၀င္သည္ကို ေတြ႕ရသည္။
အဆိုပါ အဆင့္ ၃ ဆင့္အနက္ ဒုတိယအဆင့္ ဖြံ့ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းတြင္ အခ်ိန္အားျဖင့္ ၃၊ ၄ ႏွစ္ၾကာျမင့္မည္ဟုလည္း ဆိုသည္ ။ ထိုအခ်ိန္ မွာ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ျမန္မာနိုင္ငံ အာဆီယံဥကၠ႒ လုပ္မည့္ အခ်ိန္ႏွင့္လည္း တိုက္ဆိုင္ေနသည္။
ထိုအခ်က္ကို ၾကည့္လၽွင္ ယခုအပစ္ရပ္စဲခ်ိန္ကာလမွ ဒုတိယအဆင့္ ဖြံ့ၿဖိဳးေရးျပဳလုပ္သည့္ ၃၊ ၄ ႏွစ္ကာလ အတြင္း အပစ္ရပ္အဖြဲ႕မ်ား၏ ကံၾကမၼာကို ႀကိဳတင္ခန႔္မွန္းတြက္ဆၾကည့္၍ ရမည္ထင္သည္။
တနည္းအားျဖင့္ ဖြံ့ၿဖိဳးေရးကာလဆိုသည္မွာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအတြက္ အစစ္အမွန္ လိုအပ္ခ်က္မဟုတ္ပဲ ေထာင္ ေျခာက္တစ္ခုသာျဖစ္ၿပီး မလုပ္တတ္ မကိုင္တတ္ပါက တပ္ဖ်က္ရသည္အထိ အႏၲရာယ္ရွိနိုင္သည္။
အစိုးရဘက္မွအာဆီယံဥကၠ႒ျဖစ္ခ်ိန္ႏွင့္အခ်ိန္ကိုက္၍ ဖြံ့ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ားျဖင့္ အခ်ိန္ဆြဲကာယခင္ အမ်ိဳးသား ညီ လာခံကဲ့သို႔အ ႏွစ္သာ ရ မရွိေသာ စကားလုံး အရသာ အမ်ိဳးသားေရးလိုလို ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလိုလို ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား က်င္း ပကာ နိုင္ငံတကာေထာက္ခံမွုရရွိေစရန္ အျမတ္ထုတ္ေရးပင္ ျဖစ္သည္။
တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္၍ ေနာက္ထပ္ စိတ္ဝင္စားစရာ အခ်က္ တစ္ခုမွာ ဇန္နဝါရီလ ၁၃ ရက္ ေန႔က ယခင္ စစ္ ေထာက္လွမ္းေရး ေဟာင္း ဦးခင္ညြန႔္ကို ေနအိမ္ အက်ယ္ခ်ဳပ္မွ ျပန္လည္လြတ္ ေပးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ဦးခင္ညြန႔္အေနျဖင့္ နိုင္ငံေရးႏွင့္ မပတ္သက္ေတာ့ဟု ဆိုေနသည့္တိုင္ အစိုးရ ခိုင္းသမၽွ လုပ္ေပးရမည့္ အားနည္းခ်က္ မ်ား သူ႔ထံတြင္ ရွိ ေနသည္ ။ အားနည္းခ်က္ ဆိုသည္မွာ လက္ရွိ ေထာင္တြင္းရွိ စစ္ေထာက္လွမ္း ေရးေဟာင္းမ်ား ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္ ေရးမွာ ဦးခင္ ညြန႔္ ၏ လုပ္ရပ္မ်ား အေပၚ မူတည္ ေနျခင္း ျဖစ္သည္။
သို႔ျဖစ္၍ အစိုးရမွ ဦးခင္ညြန႔္အား ျပန္ကိုင္လၽွင္ တက္တက္ႂကြႂကြ လုပ္ျပရမည့္ အေနအထား ျဖစ္သည္။
မၾကာမီ ရက္ပိုင္း အတြင္းက ေဇကမၻာ ဦးခင္ေရႊ၏ ျမရိပ္ညိဳ တိုင္းရင္း သားမ်ား ဖြံ့ၿဖိဳးေရး ေဖါင္ေဒး ရွင္းသို႔ ဦးခင္ညြန႔္အား ဖိတ္ၾကား ခဲ့ သည္ ဆိုသည့္ သတင္း ထြက္ေပၚ ခဲ့ရာ ၄င္းမွာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ေဒသ မ်ားတြင္ ျပဳလုပ္မည့္ ဖြံ့ၿဖိဳး ေရး လုပ္ငန္း အဆင့္ တြင္ ဦးခင္ညြန႔္ တစ္ေယာက္ ပါ၀င္ လာမည့္ ေရွ႕ေျပး နိမိတ္ပုံ တစ္ခု ျဖစ္သည္။
အကယ္၍ ဦးခင္ညြန႔္သာ အဆိုပါ ေဒသ ဖြံ့ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္း မ်ားတြင္ ပါ၀င္ လာပါက တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ မ်ားႏွင့္ ဦးခင္ညြန႔္တို႔ တစ္ေက်ာ ့ျပန္လည္ ဆုံေတြ႕ ၾကမည္ ျဖစ္ၿပီး လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕မ်ား အတြင္း ၿဖိဳခြဲေရး၊ ၿပိဳကြဲေရး ဇါတ္လမ္း မ်ား စတင္ လာေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။
တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ား ၿဖိဳခြဲခံရမည္ ဆိုပါက လက္ရွိတိုင္းရင္းသားမ်ား ေတာင္းဆိုေနသည့္ တန္းတူရည္တူ နိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြး ပြဲ မ်ား ျဖစ္ေပၚလာစရာ အေၾကာင္းမရွိေတာ့ေပ။
ထိုအခါ လိမ္သူဘက္မွ အျပစ္မဟုတ္ေတာ့ပဲ ႏွစ္ခါအလိမ္ခံသူမ်ားထံတြင္သာ တာဝန္ရွိေပလိမ့္မည္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕မ်ား လက္ရွိျပဳ လုပ္ေနသည့္ အပစ္ အခတ္ ရပ္စဲေရး အေၾကာင္း စဥ္း စားရင္း “တစ္ခါ အလိမ္ခံ ရလၽွင္ လိမ္သူ၏ အျပစ္ ၊ ႏွစ္ခါ ခံရၿပီ ဆိုလၽွင္ လိမ္သူ၏ အျပစ္ မဟုတ္ေတာ့” ဆိုသည့္ စကားကို ေျပးျမင္ မိ သည္။
အဆိုပါ စကား လုံးသည္ ဟာသဆန္ သည္ဟု ထင္ရ ေသာ္လည္း ညံ့သူ ခံစတမ္း ဆိုသည့္ အဓိပၸါယ္ ျဖစ္၍ နိုင္ငံေရး ကဲ့သို႔ ႀကီးက်ယ္ သည့္ ကိစၥ ရပ္မ်ားတြင္ လြန္စြာ အသုံးဝင္ ေပသည္။
တစ္ခ်ိန္က နဝတစစ္အစိုးရႏွင့္ အပစ္ရပ္၍ အမ်ိဳးသားညီလာခံတက္ေရာက္ခဲ့သည့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕ မ်ား ၾကဳံေတြ႕ခဲ့ သည့္ အမွားမ်ိဳး ယေန႔ အပစ္ရပ္ စဲေရး လုပ္ေန ၾကသည့္ အဖြဲ႕မ်ား မလုပ္မိ ေစရန္ ၄င္းစကား လုံးသည္ မ်ားစြာ အေထာက္ အကူ ျပဳ မည္ ျဖစ္သည္။
ထိုစဥ္က အမ်ိဳးသားညီလာခံ တက္ေရာက္ခဲ့သည့္ အပစ္ရပ္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ား၏ ရလဒ္ကို ထုတ္ ႏွုတ္ျပရလၽွင္ -
(၁) လက္နက္ကိုင္ ေခါင္းေဆာင္တခ်ိဳ႕ ပ်က္စီးသြားသည္
(၂) ရန္သူႏွင့္ပူးေပါင္းသျဖင့္ တပ္ဗိုလ္ တပ္သားတခ်ိဳ႕ စိတ္ဓါတ္က်၍ တပ္ထြက္သြားသည္
(၃) အဖြဲ႕အစည္းတခ်ိဳ႕ ေခ်မွုန္းခံလိုက္ရသည္
(၄) အဖြဲ႕အစည္းႏွင့္ ေခါင္းေဆာင္ တခ်ိဳ႕ ရန္သူ႔သစၥာခံ ျဖစ္သြားသည္
(၅) အဖြဲ႕အစည္း အခ်င္းခ်င္း ရန္တိုက္ေပးျခင္း ခံခဲ့ရသည္
(၆) ေဒသဖြံ့ၿဖိဳးေရး အတြက္ဆိုကာ သဘာဝအရင္းအျမစ္မ်ား ထုတ္ေရာင္းစားသျဖင့္ ကုန္ခမ္းသြားသည္ ။ စသည့္ အခ်က္မ်ားျဖစ္သည္ ။
ထို႔အျပင္ လက္နက္ကိုင္ မ်ားအား အမ်ိဳးသား ညီလာခံ တြင္ေဆြး ေႏြးပါ ၊ ေနာင္တက္မည့္ အစိုးရ ႏွင့္ ေဆြးေႏြးပါ ဆိုသည့္ ေျပာစကား မွာလည္း ႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္ၾကာ အခ်ိန္ကုန္ ခဲ့ၿပီး လက္ေတြ႕တြင္ အေကာင္ အထည္ ေပၚမလာ သည့္ ျဖစ္ရပ္ မ်ား ျဖစ္သည္။
ယေန႔ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ားႏွင့္ အစိုးရတို႔ ျပဳလုပ္ေနသည့္ အပစ္အခတ္ရပ္ဆဲေရးကို ျပန္လည္သုံးသပ္မည္ ဆိုလၽွင္ အပစ္ရပ္ ဆဲေရး ႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္ကာလမွ အေတြ႕အၾကဳံမ်ားကို သင္ခန္းစာယူရမည္သာ ျဖစ္သည္ ။ လက္ရွိ အပစ္အခတ္ ရပ္ဆဲေရး လုပ္ငန္း စဥ္ တြင္ ပထမ အပစ္ရပ္ ၊ ဒုတိယ ဖြံ့ၿဖိဳးေရးလုပ္ ၊ တတိယ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြး ဆို သည့္ အဆင့္ ၃ ဆင့္ပါ၀င္သည္ကို ေတြ႕ရသည္။
အဆိုပါ အဆင့္ ၃ ဆင့္အနက္ ဒုတိယအဆင့္ ဖြံ့ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းတြင္ အခ်ိန္အားျဖင့္ ၃၊ ၄ ႏွစ္ၾကာျမင့္မည္ဟုလည္း ဆိုသည္ ။ ထိုအခ်ိန္ မွာ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ျမန္မာနိုင္ငံ အာဆီယံဥကၠ႒ လုပ္မည့္ အခ်ိန္ႏွင့္လည္း တိုက္ဆိုင္ေနသည္။
ထိုအခ်က္ကို ၾကည့္လၽွင္ ယခုအပစ္ရပ္စဲခ်ိန္ကာလမွ ဒုတိယအဆင့္ ဖြံ့ၿဖိဳးေရးျပဳလုပ္သည့္ ၃၊ ၄ ႏွစ္ကာလ အတြင္း အပစ္ရပ္အဖြဲ႕မ်ား၏ ကံၾကမၼာကို ႀကိဳတင္ခန႔္မွန္းတြက္ဆၾကည့္၍ ရမည္ထင္သည္။
တနည္းအားျဖင့္ ဖြံ့ၿဖိဳးေရးကာလဆိုသည္မွာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအတြက္ အစစ္အမွန္ လိုအပ္ခ်က္မဟုတ္ပဲ ေထာင္ ေျခာက္တစ္ခုသာျဖစ္ၿပီး မလုပ္တတ္ မကိုင္တတ္ပါက တပ္ဖ်က္ရသည္အထိ အႏၲရာယ္ရွိနိုင္သည္။
အစိုးရဘက္မွအာဆီယံဥကၠ႒ျဖစ္ခ်ိန္ႏွင့္အခ်ိန္ကိုက္၍ ဖြံ့ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ားျဖင့္ အခ်ိန္ဆြဲကာယခင္ အမ်ိဳးသား ညီ လာခံကဲ့သို႔အ ႏွစ္သာ ရ မရွိေသာ စကားလုံး အရသာ အမ်ိဳးသားေရးလိုလို ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလိုလို ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား က်င္း ပကာ နိုင္ငံတကာေထာက္ခံမွုရရွိေစရန္ အျမတ္ထုတ္ေရးပင္ ျဖစ္သည္။
တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္၍ ေနာက္ထပ္ စိတ္ဝင္စားစရာ အခ်က္ တစ္ခုမွာ ဇန္နဝါရီလ ၁၃ ရက္ ေန႔က ယခင္ စစ္ ေထာက္လွမ္းေရး ေဟာင္း ဦးခင္ညြန႔္ကို ေနအိမ္ အက်ယ္ခ်ဳပ္မွ ျပန္လည္လြတ္ ေပးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ဦးခင္ညြန႔္အေနျဖင့္ နိုင္ငံေရးႏွင့္ မပတ္သက္ေတာ့ဟု ဆိုေနသည့္တိုင္ အစိုးရ ခိုင္းသမၽွ လုပ္ေပးရမည့္ အားနည္းခ်က္ မ်ား သူ႔ထံတြင္ ရွိ ေနသည္ ။ အားနည္းခ်က္ ဆိုသည္မွာ လက္ရွိ ေထာင္တြင္းရွိ စစ္ေထာက္လွမ္း ေရးေဟာင္းမ်ား ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္ ေရးမွာ ဦးခင္ ညြန႔္ ၏ လုပ္ရပ္မ်ား အေပၚ မူတည္ ေနျခင္း ျဖစ္သည္။
သို႔ျဖစ္၍ အစိုးရမွ ဦးခင္ညြန႔္အား ျပန္ကိုင္လၽွင္ တက္တက္ႂကြႂကြ လုပ္ျပရမည့္ အေနအထား ျဖစ္သည္။
မၾကာမီ ရက္ပိုင္း အတြင္းက ေဇကမၻာ ဦးခင္ေရႊ၏ ျမရိပ္ညိဳ တိုင္းရင္း သားမ်ား ဖြံ့ၿဖိဳးေရး ေဖါင္ေဒး ရွင္းသို႔ ဦးခင္ညြန႔္အား ဖိတ္ၾကား ခဲ့ သည္ ဆိုသည့္ သတင္း ထြက္ေပၚ ခဲ့ရာ ၄င္းမွာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ေဒသ မ်ားတြင္ ျပဳလုပ္မည့္ ဖြံ့ၿဖိဳး ေရး လုပ္ငန္း အဆင့္ တြင္ ဦးခင္ညြန႔္ တစ္ေယာက္ ပါ၀င္ လာမည့္ ေရွ႕ေျပး နိမိတ္ပုံ တစ္ခု ျဖစ္သည္။
အကယ္၍ ဦးခင္ညြန႔္သာ အဆိုပါ ေဒသ ဖြံ့ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္း မ်ားတြင္ ပါ၀င္ လာပါက တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ မ်ားႏွင့္ ဦးခင္ညြန႔္တို႔ တစ္ေက်ာ ့ျပန္လည္ ဆုံေတြ႕ ၾကမည္ ျဖစ္ၿပီး လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕မ်ား အတြင္း ၿဖိဳခြဲေရး၊ ၿပိဳကြဲေရး ဇါတ္လမ္း မ်ား စတင္ လာေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။
တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ား ၿဖိဳခြဲခံရမည္ ဆိုပါက လက္ရွိတိုင္းရင္းသားမ်ား ေတာင္းဆိုေနသည့္ တန္းတူရည္တူ နိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြး ပြဲ မ်ား ျဖစ္ေပၚလာစရာ အေၾကာင္းမရွိေတာ့ေပ။
ထိုအခါ လိမ္သူဘက္မွ အျပစ္မဟုတ္ေတာ့ပဲ ႏွစ္ခါအလိမ္ခံသူမ်ားထံတြင္သာ တာဝန္ရွိေပလိမ့္မည္။
တိုင္းရင္းသားေရးရာ အဆိုမ်ားအတည္ျပုမႈ လႊတ္ေတာ္လုပ္ထံုးလုပ္နည္းႏွင့္ ကိုက္ညီမႈမရွိ
အ့ံဘုန္းျမတ္
က်င္းပ ေနတဲ့ ျပည္သူ့ လႊတ္ေတာ္ တတိယ အ ၾကိမ္ ပံုမွန္ အစည္း အေ၀းမွာ တင္သြင္းတဲ့ တိုင္းရင္းသား ေရးရာ ကိစၥ အဆိုေတြ အတည္ ျပုရာမွာ လႊတ္ေတာ္ လုပ္ထံုး လုပ္နည္းနဲ့ ကိုက္ညီ မႈမရွိ ျဖစ္ေန ပါတယ္။
တတိယ အၾကိမ္ ျပည္သူ့ လႊတ္ေတာ္ အစည္း အေ၀းရဲ့ ပထမ ေျမာက္ေန့ နဲ့ ဒုတိယ ေျမာက္ေန ့ေတြမွာ ဆက္သြယ္ေရး ၀န္ၾကီးေဟာင္း ျမစ္ၾကီးနား ျမို့နယ္က ကိုယ္စားလွယ္ ဦးသိန္းေဇာ္ တင္သြင္းတဲ့ `ျပည္ေထာင္စု အစိုးရ အဖဲြ႕အတြင္း ျပည္တြင္း ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ ေရး အတြက္ ရန္ပံုေငြ တရပ္ ေခါင္းစဉ္နဲ့ ရန္ပံုေငြ ထားရိွေရး´ အဆိုနဲ့ `တိုင္းေဒ သၾကီးႏွင့္ ျပည္ နယ္ မ်ားတြင္ တိုင္းရင္းသား မ်ား၏ လူမႈ ဘ၀ ျမင့္မား တိုးတက္ ေရးႏွင့္ ယဉ္ေက်းမႈ အေမြ အႏွစ္မ်ား ထိန္းသိမ္း ျမွင့္တင္ေရး ဦးစီး ေကာ္မတီ ဖဲြ႕စည္းေရး´ အဆို ေတြကို အတည္ျပု ရာမွာ လုပ္ထံုး လုပ္နည္းနဲ့ ကိုက္ညီမႈ မရွိျဖစ္ခဲ့ တာပါ။
ဒါဟာ လႊတ္ေတာ္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြနဲ့ ကိုက္ညီမႈမရွိတဲ့ ေသြဖည္လုပ္ေဆာင္ခဲ့မႈလို့ တုိင္းရင္းသားကိုယ္စားလွယ္တဦးက ေ၀ဖန္ ေျပာၾကားပါတယ္။
“အဆိုတင္သြင္းတယ္ဆိုတာက တရက္ တင္သြင္းျပီးေတာ့ ေနာက္ တရက္ျခားျဖစ္ျဖစ္ ႏွစ္ရက္ျခားျဖစ္ျဖစ္ ၀င္ျပီးေတာ့ ေဆြးေနြးခုိင္း တယ္။ အဲ့မွာ အမည္စာရင္းေပးခုိင္းတယ္။ ေနာက္ေန့မွ ျပန္ျပီးေတာ့ ေဆြးေနြးျပီးေတာ့ အတည္ျပုၾကတာေပ့ါေလ။ အဲ့ ၂ ခုက်ေတာ့ သူတို့က လုပ္ရိုးလုပ္စဉ္မဟုတ္ဘဲနဲ့ ခ်က္ခ်င္းၾကီးကို ေထာက္ခံမယ့္သူ အဆင့္သင့္။ တင္သြင္းျပီးေတာ့ ခ်က္ခ်င္း ဆံုးျဖတ္လုိက္တဲ့ အေပၚမွာေတာ့ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ေတြက လုပ္ရိုးလုပ္စဉ္နဲ့ ေသြဖည္တယ္ဆိုျပီးေတာ့ ဘ၀င္မက်ဘူးေပါ့။ အဲ့ဒါမ်ိဳး ရွိတယ္။”
အဆိုေတြကို ၾကားျဖတ္၀င္ေရာက္ ေဆြးေနြးတဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ရဲ့ အမည္ကို သတင္းစာမွာ မေဖာ္ျပခဲ့ဘူးလို့လည္း ဆုိပါတယ္။
“မေန့ကဆိုရင္ ဦးေစာသိန္းေအာင္က ၀င္ျပီးေတာ့ ေထာက္ခံတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီေန့ထုတ္ သတင္းစာေတြမွာေတာ့ သူ့နာမည္မပါဘူး။ သူ တို့ အရင္ေရြးခ်ယ္ထားတဲ့ လူေတြပဲ စာရင္းပါတယ္။ ဦးေစာသိန္းေအာင္က ၾကားျဖတ္တင္လုိက္တာကိုး။ စာရင္းေပးမထားဘူး။ ဒါမ်ိဳးေတြ႕ရတဲ့အတြက္ ကိုယ္လုိခ်င္တာကုိ ေန့ခ်င္းၾကီး အျပီးတင္လုိက္တာမ်ိဳး လုပ္ရိုးလုပ္စဉ္မ်ိဳးကေတာ့ က်ေနာ္တုိ့ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ေတြမွာ အခြင့္အေရး နစ္နာတာေပါ့ဗ်ာ။”
သက္တမ္းတႏွစ္ရွိျပီျဖစ္တဲ့ လႊတ္ေတာ္ေတြမွာ အခုလို လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြနဲ့ ကိုက္ညီမႈမရွိဘဲ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်မႈေတြေၾကာင့္ လႊတ္ ေတာ္ေတြအေပၚ အယံုအၾကည္ကင္းမႈေတြ ျဖစ္လာနိုင္တယ္လို့လည္း အျခားကိုယ္စားလွယ္အခ်ိဳ့က ေ၀ဖန္ေျပာဆိုေနၾကပါတယ္။
ဇန္န၀ါရီလ ၃၁ ရက္ လႊတ္ေတာ္သက္တမ္း တႏွစ္ျပည့္ ေျမာက္တဲ့ ေန့မွာေတာ့ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ အစည္းအေ၀းကို ေခၚယူ က်င္း ပေနျပီး ဒီအစည္းအေ၀းကေန ၂၀၁၂-၂၀၁၃ အတြက္ ဘ႑ာေငြ ခြဲေ၀သံုးစြဲေရး ဥပေဒမူၾကမ္းေတြကို ေဆြးေနြးအတည္ျပုဖို့ ရွိပါတယ္။
က်င္းပ ေနတဲ့ ျပည္သူ့ လႊတ္ေတာ္ တတိယ အ ၾကိမ္ ပံုမွန္ အစည္း အေ၀းမွာ တင္သြင္းတဲ့ တိုင္းရင္းသား ေရးရာ ကိစၥ အဆိုေတြ အတည္ ျပုရာမွာ လႊတ္ေတာ္ လုပ္ထံုး လုပ္နည္းနဲ့ ကိုက္ညီ မႈမရွိ ျဖစ္ေန ပါတယ္။
တတိယ အၾကိမ္ ျပည္သူ့ လႊတ္ေတာ္ အစည္း အေ၀းရဲ့ ပထမ ေျမာက္ေန့ နဲ့ ဒုတိယ ေျမာက္ေန ့ေတြမွာ ဆက္သြယ္ေရး ၀န္ၾကီးေဟာင္း ျမစ္ၾကီးနား ျမို့နယ္က ကိုယ္စားလွယ္ ဦးသိန္းေဇာ္ တင္သြင္းတဲ့ `ျပည္ေထာင္စု အစိုးရ အဖဲြ႕အတြင္း ျပည္တြင္း ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ ေရး အတြက္ ရန္ပံုေငြ တရပ္ ေခါင္းစဉ္နဲ့ ရန္ပံုေငြ ထားရိွေရး´ အဆိုနဲ့ `တိုင္းေဒ သၾကီးႏွင့္ ျပည္ နယ္ မ်ားတြင္ တိုင္းရင္းသား မ်ား၏ လူမႈ ဘ၀ ျမင့္မား တိုးတက္ ေရးႏွင့္ ယဉ္ေက်းမႈ အေမြ အႏွစ္မ်ား ထိန္းသိမ္း ျမွင့္တင္ေရး ဦးစီး ေကာ္မတီ ဖဲြ႕စည္းေရး´ အဆို ေတြကို အတည္ျပု ရာမွာ လုပ္ထံုး လုပ္နည္းနဲ့ ကိုက္ညီမႈ မရွိျဖစ္ခဲ့ တာပါ။
ဒါဟာ လႊတ္ေတာ္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြနဲ့ ကိုက္ညီမႈမရွိတဲ့ ေသြဖည္လုပ္ေဆာင္ခဲ့မႈလို့ တုိင္းရင္းသားကိုယ္စားလွယ္တဦးက ေ၀ဖန္ ေျပာၾကားပါတယ္။
“အဆိုတင္သြင္းတယ္ဆိုတာက တရက္ တင္သြင္းျပီးေတာ့ ေနာက္ တရက္ျခားျဖစ္ျဖစ္ ႏွစ္ရက္ျခားျဖစ္ျဖစ္ ၀င္ျပီးေတာ့ ေဆြးေနြးခုိင္း တယ္။ အဲ့မွာ အမည္စာရင္းေပးခုိင္းတယ္။ ေနာက္ေန့မွ ျပန္ျပီးေတာ့ ေဆြးေနြးျပီးေတာ့ အတည္ျပုၾကတာေပ့ါေလ။ အဲ့ ၂ ခုက်ေတာ့ သူတို့က လုပ္ရိုးလုပ္စဉ္မဟုတ္ဘဲနဲ့ ခ်က္ခ်င္းၾကီးကို ေထာက္ခံမယ့္သူ အဆင့္သင့္။ တင္သြင္းျပီးေတာ့ ခ်က္ခ်င္း ဆံုးျဖတ္လုိက္တဲ့ အေပၚမွာေတာ့ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ေတြက လုပ္ရိုးလုပ္စဉ္နဲ့ ေသြဖည္တယ္ဆိုျပီးေတာ့ ဘ၀င္မက်ဘူးေပါ့။ အဲ့ဒါမ်ိဳး ရွိတယ္။”
အဆိုေတြကို ၾကားျဖတ္၀င္ေရာက္ ေဆြးေနြးတဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ရဲ့ အမည္ကို သတင္းစာမွာ မေဖာ္ျပခဲ့ဘူးလို့လည္း ဆုိပါတယ္။
“မေန့ကဆိုရင္ ဦးေစာသိန္းေအာင္က ၀င္ျပီးေတာ့ ေထာက္ခံတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီေန့ထုတ္ သတင္းစာေတြမွာေတာ့ သူ့နာမည္မပါဘူး။ သူ တို့ အရင္ေရြးခ်ယ္ထားတဲ့ လူေတြပဲ စာရင္းပါတယ္။ ဦးေစာသိန္းေအာင္က ၾကားျဖတ္တင္လုိက္တာကိုး။ စာရင္းေပးမထားဘူး။ ဒါမ်ိဳးေတြ႕ရတဲ့အတြက္ ကိုယ္လုိခ်င္တာကုိ ေန့ခ်င္းၾကီး အျပီးတင္လုိက္တာမ်ိဳး လုပ္ရိုးလုပ္စဉ္မ်ိဳးကေတာ့ က်ေနာ္တုိ့ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ေတြမွာ အခြင့္အေရး နစ္နာတာေပါ့ဗ်ာ။”
သက္တမ္းတႏွစ္ရွိျပီျဖစ္တဲ့ လႊတ္ေတာ္ေတြမွာ အခုလို လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြနဲ့ ကိုက္ညီမႈမရွိဘဲ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်မႈေတြေၾကာင့္ လႊတ္ ေတာ္ေတြအေပၚ အယံုအၾကည္ကင္းမႈေတြ ျဖစ္လာနိုင္တယ္လို့လည္း အျခားကိုယ္စားလွယ္အခ်ိဳ့က ေ၀ဖန္ေျပာဆိုေနၾကပါတယ္။
ဇန္န၀ါရီလ ၃၁ ရက္ လႊတ္ေတာ္သက္တမ္း တႏွစ္ျပည့္ ေျမာက္တဲ့ ေန့မွာေတာ့ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ အစည္းအေ၀းကို ေခၚယူ က်င္း ပေနျပီး ဒီအစည္းအေ၀းကေန ၂၀၁၂-၂၀၁၃ အတြက္ ဘ႑ာေငြ ခြဲေ၀သံုးစြဲေရး ဥပေဒမူၾကမ္းေတြကို ေဆြးေနြးအတည္ျပုဖို့ ရွိပါတယ္။
ေဒၚလာ ၁ ေသာင္းဖိုးအထိ လြတ္လပ္စြာ လဲလွယ္ႏိုင္ၿပီ
ရန္ပိုင္ on January 31, 2012
အေမရိကန္ ေဒၚလာႏွင့္ ႏုိင္ငံျခား ေငြေၾကး မ်ားကုိ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၁ ေသာင္းဖိုး အထိ စာရြက္ စာတမ္း ျပသရန္ မလိုဘဲ ပုဂၢလိ က ဘဏ္မ်ား၏ ေငြလဲ လွယ္ေရး စင္တာ မ်ားတြင္ မနက္ ျဖန္မွ စတင္ကာ လြတ္လပ္စြာ လဲလွယ္ ႏုိင္ၿပီ ျဖစ္သည္။
အဆုိပါ လဲလွယ္မႈ အစီအစဥ္ကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ ဗဟုိဘဏ္က ဇန္န၀ါရီလ ၂၆ ရက္ေန႔တြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ားေရာ ႏုိင္ငံျခားသားမ်ားပါ လြတ္လပ္စြာ လဲလွယ္ႏုိင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာေရွ႕ေဆာင္ဘဏ္ ဥကၠ႒ ဦးခ်စ္ခုိင္က ဧရာ၀တီသုိ႔ ေျပာသည္။
ယင္းခြင့္ျပဳခ်က္အရ အေမရိကန္ေဒၚလာ၊ စင္ကာပူေဒၚလာ၊ ယူ႐ိုေငြေၾကးမ်ားကို အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁ ေသာင္းဖိုးအထိ လဲလွယ္ ႏိုင္ မည္ ျဖစ္သည္။
“အခုဆုိ ျမန္မာျပည္ကုိ ျပည္ပခရီးသြားေတြ အရမ္းလာေနၿပီေလ။ သူတုိ႔အတြက္ အဆင္ေျပတာေပါ့။ ျမန္မာျပည္မွာ ခရက္ဒစ္ကတ္ စနစ္ က မတြင္က်ယ္ေသးေတာ့ ခရီးသြားေတြ လုိသေလာက္လဲၿပီး သုံးႏုိင္တာေပါ့” ဟု ၎က ဆုိသည္။
ယခုကဲ့သုိ႔ လဲလွယ္ခြင့္ ျပဳလုိက္ျခင္းေၾကာင့္ က်ဆင္းေနသည့္ ေငြလဲလွယ္မႈႏႈန္းထားလည္း ျပန္လည္ ျမင့္တက္လာႏုိင္ေၾကာင္း ဦးခ်စ္ ခုိင္က သံုးသပ္သည္။
ယမန္ေန႔က ထုတ္ျပန္သည့္ အာရွစိမ္းလန္းမႈ ဖြံၿဖိဳးေရး (AGD) ဘဏ္၏ ေၾကညာခ်က္တြင္လည္း ေငြလဲလွယ္ရန္ ႏုိင္ငံျခားသား ခရီးသြား မ်ားအေနျဖင့္ ႏုိင္ငံကူးလက္မွတ္၊ အေကာက္ခြန္ေၾကညာလႊာ ျပရျခင္း၊ အလားတူ ျမန္မာႏိုင္ငံသားျဖစ္ပါက ႏိုင္ငံျခားေငြရရွိရာ ေငြ၀င္ ရင္း ျမစ္ကို တင္ျပရျခင္း၊ ၀ယ္ယူျခင္းျဖစ္ပါက မည္သည့္ကိစၥမ်ားတြင္ အသံုးျပဳမည္ဟု သက္ေသတင္ျပရျခင္းမ်ား မလိုအပ္ ေတာ့ ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။
ပုဂၢလိကဘဏ္မ်ား၏ ေငြလဲလွယ္ေရး ေကာင္တာမ်ားတြင္ အေမရိကန္ တေဒၚလာလွ်င္ ျမန္မာေငြ ၈၂၃ က်ပ္ေစ်းျဖင့္ လဲလွယ္ ေပးေန သည္။
မၾကာေသးမီကလည္း ျပည္တြင္းပုဂၢလိကဘဏ္ ၁၁ ဘဏ္ကုိ ျမန္မာအစိုးရက စင္ကာပူ၊ မေလးရွားႏွင့္ ထုိင္းစသည့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ဘဏ္လုပ္ငန္း လုပ္ကုိင္ခြင့္ ျပဳခဲ့ေသးသည္။
အမည္မေဖာ္လိုသည့္ ဘဏ္လုပ္ငန္းရွင္တဦးကမူ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစုိးရအေနျဖင့္ ျမန္မာပုဂၢလိကဘဏ္မ်ားအား တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ အပါအ၀င္ အေရွ႕အာရွႏုိင္ငံမ်ား၌ ဘဏ္လုပ္ငန္း လုပ္ကုိင္ခြင့္ ျပဳသည္ဆုိသည္မွာ မွန္ကန္ေၾကာင္း၊ သုိ႔ေသာ္ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားမွ ခ်မွတ္ ထား သည့္ စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔မႈ ရွိေနေသးသည့္အတြက္ သက္ဆိုင္ရာႏုိင္ငံမ်ားမွ လုပ္ကုိင္ခြင့္ မျပဳေသးေၾကာင္း ေျပာသည္။
“ဆန္ရွင္ရွိေနေသးေတာ့ ဘယ္ႏုိင္ငံကမွ ခြင့္မျပဳေသးဘူး။ အစုိးရနဲ႔ အရင္းအႏွီးဆုံး တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကေတာင္ အခုဘဏ္ေတြကုိ စာရင္း ဖြင့္ခြင့္ မေပးေသးဘူး။ တ႐ုတ္ကုိယ္တုိင္က အေမရိကန္ကုိ ေငြေၾကးၾသဇာ လြန္ဆန္လုိ႔မရေသးဘူး” ဟု ၎က ဆုိသည္။
တ႐ုတ္ႏုိင္ငံအေနျဖင့္ ၎၏ အႀကီးဆုံးဘဏ္တခုျဖစ္သည့္ ICBC ဘဏ္ကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ဖြင့္လွစ္ခြင့့္ျပဳထားေသာ္လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ပုဂၢလိကဘဏ္မ်ားကုိ ၎တို႔ႏိုင္ငံတြင္ ဖြင့္လွစ္ခြင့္ ပိတ္ပင္ထားေၾကာင္း၊ အလားတူ စင္ကာပူ၊ မေလးရွား၊ ထုိင္းစသည့္ ႏုိင္ငံမ်ား တြင္ လည္း ဘဏ္ဖြင့္လွစ္ႏုိင္ရန္ထက္ သာမန္ေငြလႊဲလုပ္ငန္းကုိသာ လုပ္ကုိင္ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း အဆိုပါ ဘဏ္လုပ္ငန္းရွင္က ဆက္လက္ ေျပာသည္။
ျမန္မာအစိုးရက ႏုိင္ငံျခားတုိင္းျပည္မ်ားတြင္ ဘဏ္လုပ္ငန္းလုပ္ကုိင္ခြင့္ ေပးအပ္ခဲ့ရာ AGD ဘဏ္က မေလးရွားႏွင့္ စင္ကာပူ၊ ဧရာ၀တီဘဏ္က မေလးရွား၊ ကေမာၻဇဘဏ္က ထုိင္း၊ သမ၀ါယမဘဏ္ (CB) က စင္ကာပူ၊ ျမန္မာေရွ႕ေဆာင္ဘဏ္က ထုိင္း ႏုိင္ငံတို႔တြင္ ေငြလႊဲဌာနမ်ား ဖြင့္လွစ္ခြင့္ ရရွိထားသည္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစုိးရလက္ထက္ စီးပြားေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရာတြင္ ရႈပ္ေထြးေနသည့္ ႏုိင္ငံျခား ေငြေၾကး လဲလွယ္မႈ စနစ္ကုိ ျပဳျပင္ရန္ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းဆုိင္ရာ အကူအညီရရွိေရးအတြက္ ႏိုင္ငံတကာ ေငြေၾကးရန္ပုံေငြအဖြဲ႔ (IMF) ထံမွ ၿပီးခဲ့သည့္ စက္တင္ဘာလကတည္းက အကူအညီေတာင္းခံခဲ့သည္။
မၾကာေသးမီက ထုတ္ျပန္သည့္ IMF အဖြဲ႔ႀကီး၏ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ စီးပြားေရးသံုးသပ္ခ်က္ စစ္တမ္းတြင္ ႏုိင္ငံ့စီးပြားေရး တည္ၿငိမ္ေစ ရန္ ရႈပ္ေထြးေနသည့္ ႏုိင္ငံျခား ေငြေၾကးလဲလွယ္မႈစနစ္ကုိ ဦးစားေပး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း၊ စီမံခန္႔ခြဲမႈအပုိင္းတြင္လည္း မက္ခ႐ိုစီးပြားေရး တည္ၿငိမ္မႈကို ထိမ္းထားရန္အတြက္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေထာက္ျပထားသည္။
ထုိသုိ႔ ေငြေၾကးဆုိင္ရာ ျပဳျပင္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ရာတြင္ လာမည့္ ဧၿပီလ ဘ႑ာေရးႏွစ္သစ္မွ စတင္ကာ ျမန္မာက်ပ္ေငြႏွင့္ အေမရိကန္ ေဒၚ လာ လဲလွယ္မႈႏႈန္းကုိ ယခင္ သတ္မွတ္ထားသည့္ ၆ က်ပ္အစား ယခု အမွန္တကယ္ ျပင္ပေပါက္ေစ်းႏွင့္ နီးစပ္သည့္ တေဒၚလာလွ်င္ ၈၀၀ က်ပ္ႏႈန္းသို႔ ျပင္ဆင္သတ္မွတ္ေတာ့မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆုိမႈမ်ား ထြက္ေပၚေနသည္။
သုိ႔ေသာ္ ျမန္မာေရွ႕ေဆာင္ဘဏ္ ဥကၠ႒ ဦးခ်စ္ခုိင္ကမူ ေငြလဲလွယ္ႏႈန္းကုိ တေဒၚလာလွ်င္ ျမန္မာေငြ ၁၀၀၀ က်ပ္ခန္႔ သတ္မွတ္ေစ ခ်င္ ေၾကာင္း၊ သုိ႔မွသာ ျပည္ပပုိ႔ကုန္လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကုိင္ေနသည့္ ျမန္မာ့စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား အေနျဖင့္ ျပည္ပလုပ္ငန္းရွင္မ်ားႏွင့္ ယွဥ္ၿပိဳင္လုပ္ကုိင္ႏုိင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း အႀကံျပဳသည္။
အေမရိကန္ ေဒၚလာႏွင့္ ႏုိင္ငံျခား ေငြေၾကး မ်ားကုိ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၁ ေသာင္းဖိုး အထိ စာရြက္ စာတမ္း ျပသရန္ မလိုဘဲ ပုဂၢလိ က ဘဏ္မ်ား၏ ေငြလဲ လွယ္ေရး စင္တာ မ်ားတြင္ မနက္ ျဖန္မွ စတင္ကာ လြတ္လပ္စြာ လဲလွယ္ ႏုိင္ၿပီ ျဖစ္သည္။
အဆုိပါ လဲလွယ္မႈ အစီအစဥ္ကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ ဗဟုိဘဏ္က ဇန္န၀ါရီလ ၂၆ ရက္ေန႔တြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ားေရာ ႏုိင္ငံျခားသားမ်ားပါ လြတ္လပ္စြာ လဲလွယ္ႏုိင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာေရွ႕ေဆာင္ဘဏ္ ဥကၠ႒ ဦးခ်စ္ခုိင္က ဧရာ၀တီသုိ႔ ေျပာသည္။
ယင္းခြင့္ျပဳခ်က္အရ အေမရိကန္ေဒၚလာ၊ စင္ကာပူေဒၚလာ၊ ယူ႐ိုေငြေၾကးမ်ားကို အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁ ေသာင္းဖိုးအထိ လဲလွယ္ ႏိုင္ မည္ ျဖစ္သည္။
“အခုဆုိ ျမန္မာျပည္ကုိ ျပည္ပခရီးသြားေတြ အရမ္းလာေနၿပီေလ။ သူတုိ႔အတြက္ အဆင္ေျပတာေပါ့။ ျမန္မာျပည္မွာ ခရက္ဒစ္ကတ္ စနစ္ က မတြင္က်ယ္ေသးေတာ့ ခရီးသြားေတြ လုိသေလာက္လဲၿပီး သုံးႏုိင္တာေပါ့” ဟု ၎က ဆုိသည္။
ယခုကဲ့သုိ႔ လဲလွယ္ခြင့္ ျပဳလုိက္ျခင္းေၾကာင့္ က်ဆင္းေနသည့္ ေငြလဲလွယ္မႈႏႈန္းထားလည္း ျပန္လည္ ျမင့္တက္လာႏုိင္ေၾကာင္း ဦးခ်စ္ ခုိင္က သံုးသပ္သည္။
ယမန္ေန႔က ထုတ္ျပန္သည့္ အာရွစိမ္းလန္းမႈ ဖြံၿဖိဳးေရး (AGD) ဘဏ္၏ ေၾကညာခ်က္တြင္လည္း ေငြလဲလွယ္ရန္ ႏုိင္ငံျခားသား ခရီးသြား မ်ားအေနျဖင့္ ႏုိင္ငံကူးလက္မွတ္၊ အေကာက္ခြန္ေၾကညာလႊာ ျပရျခင္း၊ အလားတူ ျမန္မာႏိုင္ငံသားျဖစ္ပါက ႏိုင္ငံျခားေငြရရွိရာ ေငြ၀င္ ရင္း ျမစ္ကို တင္ျပရျခင္း၊ ၀ယ္ယူျခင္းျဖစ္ပါက မည္သည့္ကိစၥမ်ားတြင္ အသံုးျပဳမည္ဟု သက္ေသတင္ျပရျခင္းမ်ား မလိုအပ္ ေတာ့ ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။
ပုဂၢလိကဘဏ္မ်ား၏ ေငြလဲလွယ္ေရး ေကာင္တာမ်ားတြင္ အေမရိကန္ တေဒၚလာလွ်င္ ျမန္မာေငြ ၈၂၃ က်ပ္ေစ်းျဖင့္ လဲလွယ္ ေပးေန သည္။
မၾကာေသးမီကလည္း ျပည္တြင္းပုဂၢလိကဘဏ္ ၁၁ ဘဏ္ကုိ ျမန္မာအစိုးရက စင္ကာပူ၊ မေလးရွားႏွင့္ ထုိင္းစသည့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ဘဏ္လုပ္ငန္း လုပ္ကုိင္ခြင့္ ျပဳခဲ့ေသးသည္။
အမည္မေဖာ္လိုသည့္ ဘဏ္လုပ္ငန္းရွင္တဦးကမူ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစုိးရအေနျဖင့္ ျမန္မာပုဂၢလိကဘဏ္မ်ားအား တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ အပါအ၀င္ အေရွ႕အာရွႏုိင္ငံမ်ား၌ ဘဏ္လုပ္ငန္း လုပ္ကုိင္ခြင့္ ျပဳသည္ဆုိသည္မွာ မွန္ကန္ေၾကာင္း၊ သုိ႔ေသာ္ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားမွ ခ်မွတ္ ထား သည့္ စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔မႈ ရွိေနေသးသည့္အတြက္ သက္ဆိုင္ရာႏုိင္ငံမ်ားမွ လုပ္ကုိင္ခြင့္ မျပဳေသးေၾကာင္း ေျပာသည္။
“ဆန္ရွင္ရွိေနေသးေတာ့ ဘယ္ႏုိင္ငံကမွ ခြင့္မျပဳေသးဘူး။ အစုိးရနဲ႔ အရင္းအႏွီးဆုံး တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကေတာင္ အခုဘဏ္ေတြကုိ စာရင္း ဖြင့္ခြင့္ မေပးေသးဘူး။ တ႐ုတ္ကုိယ္တုိင္က အေမရိကန္ကုိ ေငြေၾကးၾသဇာ လြန္ဆန္လုိ႔မရေသးဘူး” ဟု ၎က ဆုိသည္။
တ႐ုတ္ႏုိင္ငံအေနျဖင့္ ၎၏ အႀကီးဆုံးဘဏ္တခုျဖစ္သည့္ ICBC ဘဏ္ကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ဖြင့္လွစ္ခြင့့္ျပဳထားေသာ္လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ပုဂၢလိကဘဏ္မ်ားကုိ ၎တို႔ႏိုင္ငံတြင္ ဖြင့္လွစ္ခြင့္ ပိတ္ပင္ထားေၾကာင္း၊ အလားတူ စင္ကာပူ၊ မေလးရွား၊ ထုိင္းစသည့္ ႏုိင္ငံမ်ား တြင္ လည္း ဘဏ္ဖြင့္လွစ္ႏုိင္ရန္ထက္ သာမန္ေငြလႊဲလုပ္ငန္းကုိသာ လုပ္ကုိင္ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း အဆိုပါ ဘဏ္လုပ္ငန္းရွင္က ဆက္လက္ ေျပာသည္။
ျမန္မာအစိုးရက ႏုိင္ငံျခားတုိင္းျပည္မ်ားတြင္ ဘဏ္လုပ္ငန္းလုပ္ကုိင္ခြင့္ ေပးအပ္ခဲ့ရာ AGD ဘဏ္က မေလးရွားႏွင့္ စင္ကာပူ၊ ဧရာ၀တီဘဏ္က မေလးရွား၊ ကေမာၻဇဘဏ္က ထုိင္း၊ သမ၀ါယမဘဏ္ (CB) က စင္ကာပူ၊ ျမန္မာေရွ႕ေဆာင္ဘဏ္က ထုိင္း ႏုိင္ငံတို႔တြင္ ေငြလႊဲဌာနမ်ား ဖြင့္လွစ္ခြင့္ ရရွိထားသည္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစုိးရလက္ထက္ စီးပြားေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရာတြင္ ရႈပ္ေထြးေနသည့္ ႏုိင္ငံျခား ေငြေၾကး လဲလွယ္မႈ စနစ္ကုိ ျပဳျပင္ရန္ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းဆုိင္ရာ အကူအညီရရွိေရးအတြက္ ႏိုင္ငံတကာ ေငြေၾကးရန္ပုံေငြအဖြဲ႔ (IMF) ထံမွ ၿပီးခဲ့သည့္ စက္တင္ဘာလကတည္းက အကူအညီေတာင္းခံခဲ့သည္။
မၾကာေသးမီက ထုတ္ျပန္သည့္ IMF အဖြဲ႔ႀကီး၏ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ စီးပြားေရးသံုးသပ္ခ်က္ စစ္တမ္းတြင္ ႏုိင္ငံ့စီးပြားေရး တည္ၿငိမ္ေစ ရန္ ရႈပ္ေထြးေနသည့္ ႏုိင္ငံျခား ေငြေၾကးလဲလွယ္မႈစနစ္ကုိ ဦးစားေပး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း၊ စီမံခန္႔ခြဲမႈအပုိင္းတြင္လည္း မက္ခ႐ိုစီးပြားေရး တည္ၿငိမ္မႈကို ထိမ္းထားရန္အတြက္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေထာက္ျပထားသည္။
ထုိသုိ႔ ေငြေၾကးဆုိင္ရာ ျပဳျပင္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ရာတြင္ လာမည့္ ဧၿပီလ ဘ႑ာေရးႏွစ္သစ္မွ စတင္ကာ ျမန္မာက်ပ္ေငြႏွင့္ အေမရိကန္ ေဒၚ လာ လဲလွယ္မႈႏႈန္းကုိ ယခင္ သတ္မွတ္ထားသည့္ ၆ က်ပ္အစား ယခု အမွန္တကယ္ ျပင္ပေပါက္ေစ်းႏွင့္ နီးစပ္သည့္ တေဒၚလာလွ်င္ ၈၀၀ က်ပ္ႏႈန္းသို႔ ျပင္ဆင္သတ္မွတ္ေတာ့မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆုိမႈမ်ား ထြက္ေပၚေနသည္။
သုိ႔ေသာ္ ျမန္မာေရွ႕ေဆာင္ဘဏ္ ဥကၠ႒ ဦးခ်စ္ခုိင္ကမူ ေငြလဲလွယ္ႏႈန္းကုိ တေဒၚလာလွ်င္ ျမန္မာေငြ ၁၀၀၀ က်ပ္ခန္႔ သတ္မွတ္ေစ ခ်င္ ေၾကာင္း၊ သုိ႔မွသာ ျပည္ပပုိ႔ကုန္လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကုိင္ေနသည့္ ျမန္မာ့စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား အေနျဖင့္ ျပည္ပလုပ္ငန္းရွင္မ်ားႏွင့္ ယွဥ္ၿပိဳင္လုပ္ကုိင္ႏုိင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း အႀကံျပဳသည္။
အစိုးရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကမ္းလွမ္းခ်က္ ALP လက္ခံ
သန္႔စင္ၿငိမ္းခ်မ္း on January 31, 2012
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကမ္းလွမ္းခ်က္ကို ရခုိင္ျပည္ လြတ္ေျမာက္ေရး ပါတီ (ALP) က လက္ခံၿပီး ႏွစ္ဘက္ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးရန္ ျပင္ဆင္ေနေၾကာင္း အဆိုပါ ပါတီ ေခါင္းေဆာင္က ေျပာသည္။
ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရး အဖဲြ႔ ဒုတိယေခါင္းေဆာင္ ဦးသိန္းေဇာ္က ALP ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြး လိုေၾကာင္း ဇန္န၀ါရီလ ၂၃ ရက္ေန႔က စာေရးသား ကမ္းလွမ္းခဲ့သည့္ အေပၚ တြင္ ALP က လက္ခံခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
“ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကမ္းလွမ္းတယ္ဆိုေတာ့ ေကာင္းတဲ့အရာေပါ့ဗ်ာ။ က်ေနာ္တို႔က ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးဖို႔ သေဘာထားရွိတယ္” ဟု ALP ပါတီ ဒု ဥကၠ႒ ဦးခိုင္စိုးႏိုင္ေအာင္က ဧရာ၀တီကို ေျပာသည္။
အစိုးရ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကမ္းလွမ္းခ်က္အား ႀကိဳဆိုေၾကာင္းႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရးအတြက္ ပါတီ ဗဟို ေကာ္မတီ အစည္းအေ၀း ေခၚယူ ၿပီး အေၾကာင္းျပန္မည္ဟု ALP က အစိုးရအား တုန္႔ျပန္ခဲ့သည္။
“ပါတီ ဗဟိုေကာ္မတီအတြင္းမွာ ေဆြးေႏြးရဦးမယ္။ ၿပီးမွ ဘယ္အခ်ိန္မွာေတြ႔မယ္၊ ဘယ္ေနရာမွာ ေတြ႔မယ္၊ ဘယ္ႏွေယာက္ ေတြ႔မယ္ဆုိ တာ အေၾကာင္းျပန္မယ္လုိ႔ စာျပန္ေရးထားတယ္” ဟု ပါတီ ဒု ဥကၠ႒က ေျပာသည္။
ပါတီဗဟိုေကာ္မတီ အစည္းအေ၀းအား လာမည့္ ေဖေဖာ္၀ါရီလအတြင္း ေခၚယူသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း သိရသည္။
ျမန္မာ-အိႏၵိယ-ဘဂၤလားေဒ့ခ်္ ၃ ႏိုင္ငံ နယ္စပ္တြင္ အေျခစိုက္ လႈပ္ရွားလ်က္ရွိေသာ ALP သည္ တန္းတူေရးႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ ရရွိ ေရးအတြက္ ၁၉၆၇ ခုႏွစ္မွ စတင္ကာ လက္နက္စြဲကိုင္ ေတာ္လွန္ေနသည့္ အဖဲြ႔ျဖစ္သည္။
အစိုးရ အဆက္ဆက္အား ႏွစ္ေပါင္း ၄၀ ေက်ာ္ လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ခဲ႔သည့္ ALP တြင္ ပါတီ၀င္ႏွင့္ လက္နက္ကိုင္ အင္အား ၃၀၀၀ ခန္႔ ရွိေၾကာင္း ဥကၠ႒ ဦးခိုင္ရဲခိုင္က ဆိုသည္။
ျပည္တြင္းတြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္ရန္အတြက္ ALP အား ကမ္းလွမ္းမႈအေပၚ ႀကိဳဆိုေၾကာင္း ရခိုင္အမ်ဳိးသား ဒီမို ကေရစီ ပါတီ ေခါင္းေဆာင္ ဦးေအးသာေအာင္က ေျပာသည္။
“ျပည္တြင္းစစ္ ရပ္စဲဖို႔၊ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္ဖို႔ အခုလို အပစ္အခတ္ ရပ္စဲတယ္။ ဒီကေနတဆင့္ ႏိုင္ငံေရးအရ ေဆြးေႏြး မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ႀကိဳဆိုပါတယ္” ဟု သူက ဆိုသည္။
၁၉၇၆ ခုႏွစ္ ေမလ ၁ဝ ရက္ေန႔တြင္ ဖဲြ႔စည္းခဲ့သည့္ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ တပ္ေပါင္းစု (မဒတ) အဖဲြ႔၀င္ ျဖစ္သည္ ALP ကို ကရင္ အမ်ဳိး သားအစည္းအရံုး (KNU) ၏ အကူအညီျဖင့္ ကရင္ျပည္နယ္ တေနရာတြင္ ပထမဆံုး ဥကၠ႒အျဖစ္ တာ၀န္ယူခဲ့သူ ဦးခိုင္မိုးလင္းက စတင္ တည္ေထာင္ခဲ႔သည္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရသည္ ဇန္န၀ါရီလအတြင္း ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ – ေတာင္ပိုင္း (SSA – S) ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ၿပီး KNU၊ မြန္ျပည္သစ္ပါတီတို႔ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနသည္။
ထို႔အျပင္ ပအိုဝ္းအမ်ဳိးသား လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (PNLO)၊ ျမန္မာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား ဒီမိုကရက္တစ္တပ္ဦး (ABSDF) တို႔ကိုလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြေႏြးရန္ ကမ္းလွမ္းထားသည္။
သို႔ေသာ္ ၇ လ ေက်ာ္ၾကာ တုိက္ပဲြမ်ား ျဖစ္ပြားေနသည့္ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖဲြ႔ (KIO) ႏွင့္ အစိုးရတို႔၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမႈမွာ မေအာင္ျမင္ေသးဘဲ ဆက္လက္ညိႇႏႈိင္း ေဆြးေႏြးရန္ႏွင့္ တိုက္ပြဲမ်ား ေလွ်ာ့ခ်ရန္သာ သေဘာတူညီမႈ ရရွိထားသည္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကမ္းလွမ္းခ်က္ကို ရခုိင္ျပည္ လြတ္ေျမာက္ေရး ပါတီ (ALP) က လက္ခံၿပီး ႏွစ္ဘက္ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးရန္ ျပင္ဆင္ေနေၾကာင္း အဆိုပါ ပါတီ ေခါင္းေဆာင္က ေျပာသည္။
ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရး အဖဲြ႔ ဒုတိယေခါင္းေဆာင္ ဦးသိန္းေဇာ္က ALP ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြး လိုေၾကာင္း ဇန္န၀ါရီလ ၂၃ ရက္ေန႔က စာေရးသား ကမ္းလွမ္းခဲ့သည့္ အေပၚ တြင္ ALP က လက္ခံခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
“ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကမ္းလွမ္းတယ္ဆိုေတာ့ ေကာင္းတဲ့အရာေပါ့ဗ်ာ။ က်ေနာ္တို႔က ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးဖို႔ သေဘာထားရွိတယ္” ဟု ALP ပါတီ ဒု ဥကၠ႒ ဦးခိုင္စိုးႏိုင္ေအာင္က ဧရာ၀တီကို ေျပာသည္။
အစိုးရ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကမ္းလွမ္းခ်က္အား ႀကိဳဆိုေၾကာင္းႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရးအတြက္ ပါတီ ဗဟို ေကာ္မတီ အစည္းအေ၀း ေခၚယူ ၿပီး အေၾကာင္းျပန္မည္ဟု ALP က အစိုးရအား တုန္႔ျပန္ခဲ့သည္။
“ပါတီ ဗဟိုေကာ္မတီအတြင္းမွာ ေဆြးေႏြးရဦးမယ္။ ၿပီးမွ ဘယ္အခ်ိန္မွာေတြ႔မယ္၊ ဘယ္ေနရာမွာ ေတြ႔မယ္၊ ဘယ္ႏွေယာက္ ေတြ႔မယ္ဆုိ တာ အေၾကာင္းျပန္မယ္လုိ႔ စာျပန္ေရးထားတယ္” ဟု ပါတီ ဒု ဥကၠ႒က ေျပာသည္။
ပါတီဗဟိုေကာ္မတီ အစည္းအေ၀းအား လာမည့္ ေဖေဖာ္၀ါရီလအတြင္း ေခၚယူသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း သိရသည္။
ျမန္မာ-အိႏၵိယ-ဘဂၤလားေဒ့ခ်္ ၃ ႏိုင္ငံ နယ္စပ္တြင္ အေျခစိုက္ လႈပ္ရွားလ်က္ရွိေသာ ALP သည္ တန္းတူေရးႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ ရရွိ ေရးအတြက္ ၁၉၆၇ ခုႏွစ္မွ စတင္ကာ လက္နက္စြဲကိုင္ ေတာ္လွန္ေနသည့္ အဖဲြ႔ျဖစ္သည္။
အစိုးရ အဆက္ဆက္အား ႏွစ္ေပါင္း ၄၀ ေက်ာ္ လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ခဲ႔သည့္ ALP တြင္ ပါတီ၀င္ႏွင့္ လက္နက္ကိုင္ အင္အား ၃၀၀၀ ခန္႔ ရွိေၾကာင္း ဥကၠ႒ ဦးခိုင္ရဲခိုင္က ဆိုသည္။
ျပည္တြင္းတြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္ရန္အတြက္ ALP အား ကမ္းလွမ္းမႈအေပၚ ႀကိဳဆိုေၾကာင္း ရခိုင္အမ်ဳိးသား ဒီမို ကေရစီ ပါတီ ေခါင္းေဆာင္ ဦးေအးသာေအာင္က ေျပာသည္။
“ျပည္တြင္းစစ္ ရပ္စဲဖို႔၊ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္ဖို႔ အခုလို အပစ္အခတ္ ရပ္စဲတယ္။ ဒီကေနတဆင့္ ႏိုင္ငံေရးအရ ေဆြးေႏြး မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ႀကိဳဆိုပါတယ္” ဟု သူက ဆိုသည္။
၁၉၇၆ ခုႏွစ္ ေမလ ၁ဝ ရက္ေန႔တြင္ ဖဲြ႔စည္းခဲ့သည့္ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ တပ္ေပါင္းစု (မဒတ) အဖဲြ႔၀င္ ျဖစ္သည္ ALP ကို ကရင္ အမ်ဳိး သားအစည္းအရံုး (KNU) ၏ အကူအညီျဖင့္ ကရင္ျပည္နယ္ တေနရာတြင္ ပထမဆံုး ဥကၠ႒အျဖစ္ တာ၀န္ယူခဲ့သူ ဦးခိုင္မိုးလင္းက စတင္ တည္ေထာင္ခဲ႔သည္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရသည္ ဇန္န၀ါရီလအတြင္း ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ – ေတာင္ပိုင္း (SSA – S) ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ၿပီး KNU၊ မြန္ျပည္သစ္ပါတီတို႔ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနသည္။
ထို႔အျပင္ ပအိုဝ္းအမ်ဳိးသား လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (PNLO)၊ ျမန္မာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား ဒီမိုကရက္တစ္တပ္ဦး (ABSDF) တို႔ကိုလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြေႏြးရန္ ကမ္းလွမ္းထားသည္။
သို႔ေသာ္ ၇ လ ေက်ာ္ၾကာ တုိက္ပဲြမ်ား ျဖစ္ပြားေနသည့္ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖဲြ႔ (KIO) ႏွင့္ အစိုးရတို႔၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမႈမွာ မေအာင္ျမင္ေသးဘဲ ဆက္လက္ညိႇႏႈိင္း ေဆြးေႏြးရန္ႏွင့္ တိုက္ပြဲမ်ား ေလွ်ာ့ခ်ရန္သာ သေဘာတူညီမႈ ရရွိထားသည္။
မီဒီယာအလုပ္ရံုေဆြးေနြးပဲြ ျပည္ပအေျခစိုက္ ျမန္မာသတင္းဌာနအခ်ိဳ့ တက္ေရာက္
အ့ံဘုန္းျမတ္
ဒီကေန့ စတင္ က်င္းပ ေနတဲ့ Media Development in Democratic Society လို့ အမည္ေပး ထားတဲ့ အစိုး ရသစ္ လက္ထက္ ပထမဆံုး က်င္းပတဲ့ သတင္း မီဒီယာ အလုပ္ရံု ေဆြးေနြးပဲြကုိ ျပည္ပ အေျခစိုက္ ျမန္မာ သတင္း ဌာန အခ်ိဳ့ တက္ေရာက္ ခဲ့ၾက ပါတယ္။
အာဆီယံ မီဒီယာ သတင္း အခ်က္ အလက္နဲ့ ဆက္သြယ္ေရး စင္တာ (Asian Media Information and Communication Centre (AMIC) နဲ့ ျမန္မာ နိုင္ငံ စာေပနဲ့ စာနယ္ဇင္းအဖဲြ႕(MWJA) တို့ ဦးေဆာင္ က်င္းပတဲ့ ဒီ အလုပ္ရံု ေဆြးေနြးပြဲမွာ ဘီဘီစီနဲ့ ဗြီအိုေအ သတင္း ဌာန ေတြရဲ့ ျမန္မာပိုင္း ေတြက တာ၀န္ ရွိသူ ေတြနဲ့ မဇၩိမ သတင္း ဌာနတို့ တက္ေရာက္ ခဲ့ၾက တာပါ။
ဒါ့အျပင္ အိမ္နီးခ်င္း နိုင္ငံ ေတြက သတင္း မီဒီယာ သမားေတြနဲ့ တကၠသိုလ္ ေတြက ပညာ ရွင္ေတြ၊ အစိုးရ သစ္ရဲ့ သတင္း ထုတ္ျပန္ေရး အဖြဲ့ ေတြက တာ၀န္ ရွိသူ ေတြလည္း တက္ေရာက္ ခဲ့ျပီး စာတမ္း ၁၁ ေစာင္ကို ဖတ္ၾကား ခဲ့ၾက ပါတယ္။
အဲ့ဒီထဲမွာ ဗြီအိုေအျမန္မာပိုင္းရဲ့ ဌာနမႉး ဦးသန္းလြင္ထြန္းနဲ့ စာေပစိစစ္နဲ့ မွတ္ပံုတင္ဌာနရဲ့ ညႊန္ၾကားေရးမႉးအျဖစ္ တာ၀န္ယူထားတဲ့ ဦး တင့္ ေဆြတို့လည္း စာတမ္းေတြဖတ္ၾကားခဲ့ပါတယ္။
ဒီစာတမ္းေတြနဲ့ပတ္သက္ျပီး အလုပ္ရံုေဆြးေနြးပြဲကို ဦးေဆာင္စီစဉ္ေနတဲ့ ျမန္မာနိုင္ငံစာေပႏွင့္ စာနယ္ဇင္းအဖြဲ့ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး ဦးကိုကို (စက္မႈ) က အခုလို ေျပာျပပါတယ္။
“ဦးတင့္ေဆြကေတာ့ အရင္တုန္းက ေပၚခဲ့ဖူးတဲ့ ဥပေဒေတြနဲ့ ေျပာင္းလဲလာတဲ့အေပၚေပါ့ သူေျပာသြားတယ္။ အခုလက္ရိွ မီဒီယာ ဥပေဒ အေပၚမွာ အေသးစိတ္ ရွင္းတာမဟုတ္ဘူး။ ဘယ္လုိပုံစံ ေျပာင္းလာတယ္။ ၁၉၆၂ လက္ထက္မွာဘယ္လို၊ ေထာက္လွမ္းေရး လက္ထက္ မွာ ဘယ္လုိေပါ့ဗ်ာ။ ေနာက္တခါ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္မွာ စည္းမ်ဉ္းစည္းကမ္းေတြ လုပ္လာတာ၊ အခုထက္ထိ ေနာက္ဆုံးအခု သူတုိ့မီဒီယာ ဥပ ေဒ တခုကို ဘယ္ေလာက္လုပ္ေနတယ္ဆုိတာ ေျပာသြားတာ။ ဦးသန္းလြင္ထြန္း စာတမ္းကေတာ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္ရာမွာ မီဒီ ယာေတြရဲ့ အခန္းက႑ဆုိျပီး သူဖတ္သြားတယ္။ ေနာက္တေယာက္က ဦးေဇယ်သူဖတ္တယ္။ ဖတ္ျပီးေတာ့ အဲဒီအားလုံးကို အားလံုး စည္း ေ၀းျပီး စာတမ္းေတြနဲ့ ပတ္သက္ျပီး ေဆြးေနြးဆုံးျဖတ္ပါတယ္။”
မနက္ျဖန္ျပုလုပ္မယ့္ အလုပ္ရံု ေဆြးေနြးပြဲမွာေတာ့ သတင္းမီဒီယာ က်င့္၀တ္ပိုင္းဆိုင္ရာေတြ၊ မီဒီယာဥပေဒနဲ့ ပတ္သက္ျပီး ပါ၀င္ သင့္ တာ၊ မပါ၀င္သင့္တာမ်ိဳးေတြနဲ့ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ သတင္းစာ သင္တန္းေက်ာင္းေတြ ေပၚေပါက္လာေစေရးအတြက္ ေဆြးေနြးၾကဖို့ ရွိေန ပါတယ္။
အစိုးရသစ္လက္ထက္ ပထမဆံုးအေနနဲ့ ျပည္တြင္း ျပည္ပ ျမန္မာ သတင္းမီဒီယာသမားေတြ တက္ေရာက္ ေဆြးေနြးခဲ့ၾကတဲ့ ဒီအလုပ္ရံု ေဆြးေနြးပြဲအေပၚကိုလည္း ဦးကိုကို (စက္မႈ)က အခုလုိေျပာပါတယ္။
“ဒီေန့ မီဒီယာေဆြးေနြးပဲြက အားလုံးစိတ္ပါ၀င္စားစြာနဲ့ ၀ဳိင္း၀န္းေဆြးေနြးၾကတယ္။ အဲဒါေလးတခုကေတာ့ ေတာ္ေတာ္ ၀မ္းသာ စရာ ေကာင္းတယ္။ ေနာင္လာမယ့္ အလုပ္ရုံ ေဆြးေနြးပဲြေတြမွာလည္း ျဖစ္နုိင္ရင္ က်ေနာ္တုိ့ဘက္ကေတာ့ ပိုျပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ့နဲ့ ေ၀းကြာ ေနတဲ့ မိတ္ေဆြ၊ ညီအစ္ကိုေတြ၊ သတင္းစာသမားေတြ အားလုံးကို ရန္ကုန္မွာ စုံစုံညီညီနဲ့ ျပန္ေတြ႕ျပီး မီဒီယာေလာက ဖြ႕ံျဖိုး တုိးတက္ ေအာင္ အားလုံး၀ဳိင္းျပီး လက္တဲြ ေဆာင္ရြက္ခ်င္ပါတယ္။”
လက္ရွိအေျခအေနမွေတာ့ ျပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီးဌာနကေန ပံုနိွပ္ထုတ္ေ၀ေရးဆိုင္ရာ ဥပေဒမူၾကမ္းတခုကို ေရးဆြဲျပီးထားျပီး လႊတ္ေတာ္ ကိုတင္ျပ အတည္ျပုဖို့ ရွိေနပါတယ္။
အဲ့ဒီဥပေဒ မူၾကမ္းထဲမွာေတာ့ စာေပစိစစ္ေရးဦးစီးဌာနကို ဖ်က္သိမ္းျပီး စာနယ္ဇင္းေကာင္စီအျဖစ္ ျပင္ဆင္ဖြဲ့စည္းမယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ေတြ ပါ၀င္မွာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီကေန့ စတင္ က်င္းပ ေနတဲ့ Media Development in Democratic Society လို့ အမည္ေပး ထားတဲ့ အစိုး ရသစ္ လက္ထက္ ပထမဆံုး က်င္းပတဲ့ သတင္း မီဒီယာ အလုပ္ရံု ေဆြးေနြးပဲြကုိ ျပည္ပ အေျခစိုက္ ျမန္မာ သတင္း ဌာန အခ်ိဳ့ တက္ေရာက္ ခဲ့ၾက ပါတယ္။
အာဆီယံ မီဒီယာ သတင္း အခ်က္ အလက္နဲ့ ဆက္သြယ္ေရး စင္တာ (Asian Media Information and Communication Centre (AMIC) နဲ့ ျမန္မာ နိုင္ငံ စာေပနဲ့ စာနယ္ဇင္းအဖဲြ႕(MWJA) တို့ ဦးေဆာင္ က်င္းပတဲ့ ဒီ အလုပ္ရံု ေဆြးေနြးပြဲမွာ ဘီဘီစီနဲ့ ဗြီအိုေအ သတင္း ဌာန ေတြရဲ့ ျမန္မာပိုင္း ေတြက တာ၀န္ ရွိသူ ေတြနဲ့ မဇၩိမ သတင္း ဌာနတို့ တက္ေရာက္ ခဲ့ၾက တာပါ။
ဒါ့အျပင္ အိမ္နီးခ်င္း နိုင္ငံ ေတြက သတင္း မီဒီယာ သမားေတြနဲ့ တကၠသိုလ္ ေတြက ပညာ ရွင္ေတြ၊ အစိုးရ သစ္ရဲ့ သတင္း ထုတ္ျပန္ေရး အဖြဲ့ ေတြက တာ၀န္ ရွိသူ ေတြလည္း တက္ေရာက္ ခဲ့ျပီး စာတမ္း ၁၁ ေစာင္ကို ဖတ္ၾကား ခဲ့ၾက ပါတယ္။
အဲ့ဒီထဲမွာ ဗြီအိုေအျမန္မာပိုင္းရဲ့ ဌာနမႉး ဦးသန္းလြင္ထြန္းနဲ့ စာေပစိစစ္နဲ့ မွတ္ပံုတင္ဌာနရဲ့ ညႊန္ၾကားေရးမႉးအျဖစ္ တာ၀န္ယူထားတဲ့ ဦး တင့္ ေဆြတို့လည္း စာတမ္းေတြဖတ္ၾကားခဲ့ပါတယ္။
ဒီစာတမ္းေတြနဲ့ပတ္သက္ျပီး အလုပ္ရံုေဆြးေနြးပြဲကို ဦးေဆာင္စီစဉ္ေနတဲ့ ျမန္မာနိုင္ငံစာေပႏွင့္ စာနယ္ဇင္းအဖြဲ့ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး ဦးကိုကို (စက္မႈ) က အခုလို ေျပာျပပါတယ္။
“ဦးတင့္ေဆြကေတာ့ အရင္တုန္းက ေပၚခဲ့ဖူးတဲ့ ဥပေဒေတြနဲ့ ေျပာင္းလဲလာတဲ့အေပၚေပါ့ သူေျပာသြားတယ္။ အခုလက္ရိွ မီဒီယာ ဥပေဒ အေပၚမွာ အေသးစိတ္ ရွင္းတာမဟုတ္ဘူး။ ဘယ္လုိပုံစံ ေျပာင္းလာတယ္။ ၁၉၆၂ လက္ထက္မွာဘယ္လို၊ ေထာက္လွမ္းေရး လက္ထက္ မွာ ဘယ္လုိေပါ့ဗ်ာ။ ေနာက္တခါ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္မွာ စည္းမ်ဉ္းစည္းကမ္းေတြ လုပ္လာတာ၊ အခုထက္ထိ ေနာက္ဆုံးအခု သူတုိ့မီဒီယာ ဥပ ေဒ တခုကို ဘယ္ေလာက္လုပ္ေနတယ္ဆုိတာ ေျပာသြားတာ။ ဦးသန္းလြင္ထြန္း စာတမ္းကေတာ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္ရာမွာ မီဒီ ယာေတြရဲ့ အခန္းက႑ဆုိျပီး သူဖတ္သြားတယ္။ ေနာက္တေယာက္က ဦးေဇယ်သူဖတ္တယ္။ ဖတ္ျပီးေတာ့ အဲဒီအားလုံးကို အားလံုး စည္း ေ၀းျပီး စာတမ္းေတြနဲ့ ပတ္သက္ျပီး ေဆြးေနြးဆုံးျဖတ္ပါတယ္။”
မနက္ျဖန္ျပုလုပ္မယ့္ အလုပ္ရံု ေဆြးေနြးပြဲမွာေတာ့ သတင္းမီဒီယာ က်င့္၀တ္ပိုင္းဆိုင္ရာေတြ၊ မီဒီယာဥပေဒနဲ့ ပတ္သက္ျပီး ပါ၀င္ သင့္ တာ၊ မပါ၀င္သင့္တာမ်ိဳးေတြနဲ့ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ သတင္းစာ သင္တန္းေက်ာင္းေတြ ေပၚေပါက္လာေစေရးအတြက္ ေဆြးေနြးၾကဖို့ ရွိေန ပါတယ္။
အစိုးရသစ္လက္ထက္ ပထမဆံုးအေနနဲ့ ျပည္တြင္း ျပည္ပ ျမန္မာ သတင္းမီဒီယာသမားေတြ တက္ေရာက္ ေဆြးေနြးခဲ့ၾကတဲ့ ဒီအလုပ္ရံု ေဆြးေနြးပြဲအေပၚကိုလည္း ဦးကိုကို (စက္မႈ)က အခုလုိေျပာပါတယ္။
“ဒီေန့ မီဒီယာေဆြးေနြးပဲြက အားလုံးစိတ္ပါ၀င္စားစြာနဲ့ ၀ဳိင္း၀န္းေဆြးေနြးၾကတယ္။ အဲဒါေလးတခုကေတာ့ ေတာ္ေတာ္ ၀မ္းသာ စရာ ေကာင္းတယ္။ ေနာင္လာမယ့္ အလုပ္ရုံ ေဆြးေနြးပဲြေတြမွာလည္း ျဖစ္နုိင္ရင္ က်ေနာ္တုိ့ဘက္ကေတာ့ ပိုျပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ့နဲ့ ေ၀းကြာ ေနတဲ့ မိတ္ေဆြ၊ ညီအစ္ကိုေတြ၊ သတင္းစာသမားေတြ အားလုံးကို ရန္ကုန္မွာ စုံစုံညီညီနဲ့ ျပန္ေတြ႕ျပီး မီဒီယာေလာက ဖြ႕ံျဖိုး တုိးတက္ ေအာင္ အားလုံး၀ဳိင္းျပီး လက္တဲြ ေဆာင္ရြက္ခ်င္ပါတယ္။”
လက္ရွိအေျခအေနမွေတာ့ ျပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီးဌာနကေန ပံုနိွပ္ထုတ္ေ၀ေရးဆိုင္ရာ ဥပေဒမူၾကမ္းတခုကို ေရးဆြဲျပီးထားျပီး လႊတ္ေတာ္ ကိုတင္ျပ အတည္ျပုဖို့ ရွိေနပါတယ္။
အဲ့ဒီဥပေဒ မူၾကမ္းထဲမွာေတာ့ စာေပစိစစ္ေရးဦးစီးဌာနကို ဖ်က္သိမ္းျပီး စာနယ္ဇင္းေကာင္စီအျဖစ္ ျပင္ဆင္ဖြဲ့စည္းမယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ေတြ ပါ၀င္မွာျဖစ္ပါတယ္။
အရပ္သား အစိုးရလက္ထက္တြင္လည္း ေရတပ္က ရခိုင္လူထုကို အႏိုင္က်င့္
နိရဥၥရာ
ဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္ေသာ အရပ္သား အစိုးရ တက္လာ သည္မွာ တႏွစ္ နီးပါး ရွိလာျပီ ျဖစ္ေသာ္ လည္း စစ္အစိုးရ လက္ထက္ ကလို ဗမာ ေရတပ္က ရခိုင္ လူထု အေပၚ အႏိုင္က်င့္ ေနဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္း ေက်ာက္ျဖဴ ေဒသခ ံမ်ားက ေျပာသည္။
" ဟုတ္ကဲ့။ အခုလည္း သူတို႕က လူထုကို ႏွိပ္စက္ေနတုန္း ျဖစ္ပါတယ္။ ရခုိင္ျပည္နယ္က လူေတြ၊ အထူးသျဖင့္ ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႕နယ္က လူေတြ ဘယ္သူ႕ကို အားကိုးရမွန္း မသိ ျဖစ္ေနၾကပါျပီ။ တိုင္တန္းရင္လည္း ဘယ္သူ႕မွ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ေပးတာ မရွိဘူး။ အခု ကၽြန္ေတာ္တို႕ ဘယ္သူ႕ကို အေဖ ေခၚရမွန္း မသိ ျဖစ္ေနပါျပီ" ဟု ေဒသခံ စက္ေလွပိုင္ရွင္ တစ္ဦးကေျပာသည္။
ေက်ာက္ျဖဴ အေျခစုိက္ ဓည၀တီ ေရတပ္ ဌာနခ်ဳပ္မွ စစ္သေဘၤာမ်ားသည္ ေက်ာက္ျဖဴ အေရွ႕ဘက္ (၁၀)မုိင္ခန္႕ အကြာတြင္ တည္ရွိ ေသာ အုန္းဂၽြိန္ ဆိပ္ကမ္းတြင္ စခန္းခ်ထားျပီး လာသမွ်ေသာ စက္ ေလွမ်ားကို ႏိုင္ထက္ စီးႏွင္း ျပဳလုပ္ေနသည္ဟု သူက ဆက္ေျပာ သည္။
" ေက်ာက္ျဖဴ ဓည၀တီေရတပ္စခန္းကပါ။ ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႕နယ္အပိုင္ အုန္းဂၽြိန္ဆိုတဲ့ ဆိပ္ရွိပါတယ္။ အဲဒီဆိပ္က ေနျပီးေတာ့ ျမိဳ႕ေခ်ာင္း ကၽြန္း၊ မဇရိုင္းကၽြန္းမွာရွိတဲ့ ရြာေပါင္း ၆၀ ေလာက္က လာတဲ့ စက္ေလွေတြကို အတင္း တန္႕ခိုင္းျပီး လိုတဲ့ ျမိဳ႕က ပစၥည္းေတြကို ၀ယ္ ခိုင္းပါတယ္။ ျမိဳ႕က ျပန္လာရရင္ စက္ေလွပိုင္ရွင္ေတြကို အရက္၊ ဘီယာ၊ ေဆးလိပ္၊ သၾကားနဲ႕ ႏို႕ဆီေတြကို ၀ယ္ယူ လာရမယ္ဆိုျပီး အတင္း ခိုင္းပါတယ္။ မ၀ယ္လာရင္ စက္ေလွကို အခ်ိန္ၾကာၾကီးရပ္ထားျပီး တခ်ိဳ႕ စက္ေလွသမားေတြကို ေနပူလွန္းျပီး ရိုက္ပုတ္တာေတြ ျပဳလုပ္ေနပါတယ္။ အခုလို လုပ္ေနတာေၾကာင့္ ေတာ္ေတာ္ကို ဒုကၡနဲ႕ ၾကံဳေတြ႕ေနရပါတယ္။"
ယခုကဲ့သို႕ ဗမာေရတပ္မွ ျပဳလုပ္ေနသျဖင့္ ခရီးသြားျပည္သူမ်ား ဒုကၡ ေရာက္ေနၾကရပံုကိုလည္း သူက ယခုကဲ့သို႕ ဆက္ေျပာသည္။
" ေဒသခံ စက္ေလွေတြက လုပ္စားမရျဖစ္ေနပါတယ္။ အုန္းဂၽြိန္ဆိုတဲ့ ေနရာကို မ၀င္လို႕ မရပါ။ သူတို႕က သူတို႕ မၾကိဳက္တဲ့ စက္ေလွ ပိုင္ ရွင္ေတြ ဆိုရင္ အခ်ိန္အၾကာၾကီး ရပ္ခိုင္ထားပါတယ္။ ဟိုတေလာက ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႕နယ္ ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေက်ာ္ လႊင္ စီးလာတဲ့ စက္ေလွကိုေတာင္ ဒီလို လုပ္တဲ့ အတြက္ ဦးေက်ာ္လႊင္က ဒီကိစၥကို ျပည္နယ္ အစိုးရထိ တိုင္တယ္လို႕ ၾကားရပါတယ္။ ပစၥည္းေတာင္းတယ္။ ပိုက္ဆံေတာင္းတယ္။ လူေတြ ေတာ္ေတာ့ကို ဒုကၡေရာက္ေနၾကရပါတယ္။ သူဆီကို မ၀င္လို႕ရွိရင္ သူတို႕က ဟြန္ဒါ စက္ေလွနဲ႕ လိုက္ျပီးေတာ့ စက္ေလွပိုင္ရွင္ေတြကို ရိုက္တာေတြရွိပါတယ္" ဟု ေျပာသည္။
၎ျပင္ ေနာင္ေတာ္ အနီးရွိ အစိုင္းၾကီး ရြာနားတြင္ တပ္စြဲထားေသာ အေျမာက္ တပ္မွလည္း အနီးအနားမွ သြားလာေသာ စက္ေလွမ်ား၊ ခရီးသည္တင္ ေမာ္ေတာ္ဘုတ္ မ်ားအား အေျမာက္တပ္ပိုင္ ဟြန္ဒါစက္ ေလွမ်ားႏွင့္ လုိက္လံျပီး အတင္းအဓမၼ ေငြေကာက္ခံေနေၾကာင္း သိရသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ အေျခစိုက္ထားေသာ ေရတပ္သေဘၤာႏွင့္ အေျမာက္တပ္မ်ားက ျပည္သူမ်ားကို အႏိုင္က်င့္ ေနၾကသည္မွာ ယခင္ စစ္အစိုးရ လက္ထက္ကပင္ ျဖစ္ျပီး ယခု ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ လက္ထက္တြင္ အေျခအေန ပိုမိုးဆိုးရြား လာသည္ဟု သိရသည္။
ယခုကဲ့သို႕ ေရတပ္ႏွင့္ အေျမာက္တပ္ရင္းမ်ား၏ အႏိုင္က်င့္ခံေနရေသာ ရခုိင္ျပည္သူမ်ား၏ ဘ၀မွာ ဦးသိန္းစိန္ အစိုး ရသစ္ လက္ထက္ တြင္ တစံုတရာ ေျပာင္းလဲမႈ မရွိဘဲ ယခင္ အတိုင္း ျဖစ္ေန သည္ဟု စံုစမ္း သိရွိရသည္။
ဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္ေသာ အရပ္သား အစိုးရ တက္လာ သည္မွာ တႏွစ္ နီးပါး ရွိလာျပီ ျဖစ္ေသာ္ လည္း စစ္အစိုးရ လက္ထက္ ကလို ဗမာ ေရတပ္က ရခိုင္ လူထု အေပၚ အႏိုင္က်င့္ ေနဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္း ေက်ာက္ျဖဴ ေဒသခ ံမ်ားက ေျပာသည္။
" ဟုတ္ကဲ့။ အခုလည္း သူတို႕က လူထုကို ႏွိပ္စက္ေနတုန္း ျဖစ္ပါတယ္။ ရခုိင္ျပည္နယ္က လူေတြ၊ အထူးသျဖင့္ ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႕နယ္က လူေတြ ဘယ္သူ႕ကို အားကိုးရမွန္း မသိ ျဖစ္ေနၾကပါျပီ။ တိုင္တန္းရင္လည္း ဘယ္သူ႕မွ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ေပးတာ မရွိဘူး။ အခု ကၽြန္ေတာ္တို႕ ဘယ္သူ႕ကို အေဖ ေခၚရမွန္း မသိ ျဖစ္ေနပါျပီ" ဟု ေဒသခံ စက္ေလွပိုင္ရွင္ တစ္ဦးကေျပာသည္။
ေက်ာက္ျဖဴ အေျခစုိက္ ဓည၀တီ ေရတပ္ ဌာနခ်ဳပ္မွ စစ္သေဘၤာမ်ားသည္ ေက်ာက္ျဖဴ အေရွ႕ဘက္ (၁၀)မုိင္ခန္႕ အကြာတြင္ တည္ရွိ ေသာ အုန္းဂၽြိန္ ဆိပ္ကမ္းတြင္ စခန္းခ်ထားျပီး လာသမွ်ေသာ စက္ ေလွမ်ားကို ႏိုင္ထက္ စီးႏွင္း ျပဳလုပ္ေနသည္ဟု သူက ဆက္ေျပာ သည္။
" ေက်ာက္ျဖဴ ဓည၀တီေရတပ္စခန္းကပါ။ ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႕နယ္အပိုင္ အုန္းဂၽြိန္ဆိုတဲ့ ဆိပ္ရွိပါတယ္။ အဲဒီဆိပ္က ေနျပီးေတာ့ ျမိဳ႕ေခ်ာင္း ကၽြန္း၊ မဇရိုင္းကၽြန္းမွာရွိတဲ့ ရြာေပါင္း ၆၀ ေလာက္က လာတဲ့ စက္ေလွေတြကို အတင္း တန္႕ခိုင္းျပီး လိုတဲ့ ျမိဳ႕က ပစၥည္းေတြကို ၀ယ္ ခိုင္းပါတယ္။ ျမိဳ႕က ျပန္လာရရင္ စက္ေလွပိုင္ရွင္ေတြကို အရက္၊ ဘီယာ၊ ေဆးလိပ္၊ သၾကားနဲ႕ ႏို႕ဆီေတြကို ၀ယ္ယူ လာရမယ္ဆိုျပီး အတင္း ခိုင္းပါတယ္။ မ၀ယ္လာရင္ စက္ေလွကို အခ်ိန္ၾကာၾကီးရပ္ထားျပီး တခ်ိဳ႕ စက္ေလွသမားေတြကို ေနပူလွန္းျပီး ရိုက္ပုတ္တာေတြ ျပဳလုပ္ေနပါတယ္။ အခုလို လုပ္ေနတာေၾကာင့္ ေတာ္ေတာ္ကို ဒုကၡနဲ႕ ၾကံဳေတြ႕ေနရပါတယ္။"
ယခုကဲ့သို႕ ဗမာေရတပ္မွ ျပဳလုပ္ေနသျဖင့္ ခရီးသြားျပည္သူမ်ား ဒုကၡ ေရာက္ေနၾကရပံုကိုလည္း သူက ယခုကဲ့သို႕ ဆက္ေျပာသည္။
" ေဒသခံ စက္ေလွေတြက လုပ္စားမရျဖစ္ေနပါတယ္။ အုန္းဂၽြိန္ဆိုတဲ့ ေနရာကို မ၀င္လို႕ မရပါ။ သူတို႕က သူတို႕ မၾကိဳက္တဲ့ စက္ေလွ ပိုင္ ရွင္ေတြ ဆိုရင္ အခ်ိန္အၾကာၾကီး ရပ္ခိုင္ထားပါတယ္။ ဟိုတေလာက ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႕နယ္ ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေက်ာ္ လႊင္ စီးလာတဲ့ စက္ေလွကိုေတာင္ ဒီလို လုပ္တဲ့ အတြက္ ဦးေက်ာ္လႊင္က ဒီကိစၥကို ျပည္နယ္ အစိုးရထိ တိုင္တယ္လို႕ ၾကားရပါတယ္။ ပစၥည္းေတာင္းတယ္။ ပိုက္ဆံေတာင္းတယ္။ လူေတြ ေတာ္ေတာ့ကို ဒုကၡေရာက္ေနၾကရပါတယ္။ သူဆီကို မ၀င္လို႕ရွိရင္ သူတို႕က ဟြန္ဒါ စက္ေလွနဲ႕ လိုက္ျပီးေတာ့ စက္ေလွပိုင္ရွင္ေတြကို ရိုက္တာေတြရွိပါတယ္" ဟု ေျပာသည္။
၎ျပင္ ေနာင္ေတာ္ အနီးရွိ အစိုင္းၾကီး ရြာနားတြင္ တပ္စြဲထားေသာ အေျမာက္ တပ္မွလည္း အနီးအနားမွ သြားလာေသာ စက္ေလွမ်ား၊ ခရီးသည္တင္ ေမာ္ေတာ္ဘုတ္ မ်ားအား အေျမာက္တပ္ပိုင္ ဟြန္ဒါစက္ ေလွမ်ားႏွင့္ လုိက္လံျပီး အတင္းအဓမၼ ေငြေကာက္ခံေနေၾကာင္း သိရသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ အေျခစိုက္ထားေသာ ေရတပ္သေဘၤာႏွင့္ အေျမာက္တပ္မ်ားက ျပည္သူမ်ားကို အႏိုင္က်င့္ ေနၾကသည္မွာ ယခင္ စစ္အစိုးရ လက္ထက္ကပင္ ျဖစ္ျပီး ယခု ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ လက္ထက္တြင္ အေျခအေန ပိုမိုးဆိုးရြား လာသည္ဟု သိရသည္။
ယခုကဲ့သို႕ ေရတပ္ႏွင့္ အေျမာက္တပ္ရင္းမ်ား၏ အႏိုင္က်င့္ခံေနရေသာ ရခုိင္ျပည္သူမ်ား၏ ဘ၀မွာ ဦးသိန္းစိန္ အစိုး ရသစ္ လက္ထက္ တြင္ တစံုတရာ ေျပာင္းလဲမႈ မရွိဘဲ ယခင္ အတိုင္း ျဖစ္ေန သည္ဟု စံုစမ္း သိရွိရသည္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္ရာတြင္ ပါဝင္သြားမည္ဟု ကရင္အမ်ဳိး သမီးမ်ား ေျပာဆို
(ေကအိုင္စီ)
ကရင္ တမ်ဳိး သားလံုး အတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရရွိရန္ ႀကိဳး ပမ္း တည္ေဆာက္ သည့္ အခန္း က႑ လုပ္ငန္းစဥ္ တေလွ်ာက္တြင္ ကရင္ အမ်ဳိး သမီးမ်ား ပူးေပါင္း ပါဝင္ ေဆာင္ရြက္ သြားမည္ဟု ကရင္ အမ်ဳိးသမီး အစည္း အ႐ုံး (KWO) က ေျပာသည္။
KWO ၏ ၅ ႀကိမ္ေျမာက္ ကြန္ဂရက္ အၿပီး ဒုတိယ အႀကိမ္ေျမာက္ ဗဟို ေကာ္မတီ ဝင္မ်ား အစည္း အေဝး၌ လက္ရွိ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ၏ ၿငိမ္း ခ်မ္းေရး ျဖစ္စဥ္ မ်ားကို ေဆြးေႏြး သံုးသပ္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္မႈ အဆင့္ တိုင္းတြင္ အမ်ဳိး သမီးမ်ား ပါဝင္ရန္ အေရးႀကီး ေၾကာင္း ယေန႔ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ လိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
“ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ဆိုလို႔ ရွိရင္ က်မတို႔ အမ်ဳိး သမီး ေတြရဲ႕ အခန္း က႑က အေရးႀကီး ပါတယ္။ ကုလ သမဂၢ လံုၿခံဳေရး ေကာင္ စီရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ အမွတ္ ၁၃၂၅ နဲ႔ အညီ က်မတို႔ ကရင္ အမ်ဳိးသား အစည္း အ႐ုံးနဲ႔ ပူးေပါင္းဖို႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ တာပါ။”ဟု KWO အတြင္း ေရးမႉး နန္းဒါးအဲ့ ကလယ္က ေျပာသည္။
ထို႔အတူ ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ုံး KNU လည္း ႏိုင္ငံေရး ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား ပူးေပါင္းပါ ဝင္မႈ ရွိလာေအာင္ ေဆာင္ရြက္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ထားသည္။
ဇန္နဝါရီလ ၂၆ရက္ေန႔မွ ၂၈ရက္ေန႔အထိ နယ္စပ္တေနရာတြင္ က်င္းပခဲ့သည့္ KWO ဒုတိယအႀကိမ္ ဗဟိုေကာ္မတီဝင္မ်ား အစည္း အ ေဝးသို႔ ခ႐ုိင္ ၇ခုမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ ဒုကၡသည္စခန္းမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ အထူးဖိတ္ၾကားထားသည့္ ဧည့္သည္မ်ား ႏွင့္ ေလ့လာသူ မ်ား အပါအဝင္ ကရင္အမ်ဳိးသမီးကိုယ္စားလွယ္ စုစုေပါင္း ၄၀ဦး တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။
ဆက္လက္၍ နန္းဒါးအဲ့ကလယ္က “ဒီ peace process မွာ က်မတို႔ အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕ ေတာင္းဆိုခ်က္ေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ တကယ္ လို႔ က်မတို႔ ပူးေပါင္းပါဝင္မႈ မရွိဘူးဆိုရင္ အဲဒါေတြ က်န္ရစ္ခဲ့မွာ။ အဲလိုမ်ဳိး တခ်ိန္တည္း၊ တခါတည္းနဲ႔ အမ်ဳိးသားေတြနဲ႔အ တူ ေတာင္း ဆို မႈ ျပဳႏိုင္ဖို႔ အမ်ဳိးသမီးေတြ မက်န္ခဲ့ေအာင္ဆိုၿပီး ပူးေပါင္းဖို႔ဆိုတဲ့ဟာကို သေဘာတူလာတာပါ”
ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ပြားလွ်က္ရွိသည့္ ကရင္ျပည္နယ္၏ ေဒသအသီးသီးတြင္ ကရင္အမ်ဳိးသမီးမ်ားႏွင့္ ကေလးသူငယ္မ်ား ေတြ႔ႀကံဳခံ စားရ သည့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားေၾကာင့္ လိုအပ္ခ်က္မ်ား၊ စိုးရိမ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားကို ကရင္တမ်ဳိးသားလံုး အတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္မႈ ျဖစ္စဥ္တြင္ ကရင္အမ်ဳိးသမီးမ်ား ပါဝင္တင္ျပ ေတာင္းဆိုႏိုင္ရန္ ေကာ္မတီတရပ္ကိုလည္း ဖြဲ႔ စည္းခဲ့သည္။
KWO ကို ကရင့္ေတာ္လွန္းေရး စတင္ခဲ့သည့္ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္မွ စတင္ဖြဲ႔စည္းခဲ့ၿပီး လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ကရင္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ ခ႐ုိင္ ၇ခုႏွင့္ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ရွိ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားမွ အဖြဲ႔ဝင္ေပါင္း ၄၉,၀၀၀ဦးရွိသည္။
ထို႔အျပင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား စြမ္းရည္ျမွင့္တင္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ အမ်ဳိးသမီးမ်ားႏွင့္ ကေလးသူငယ္မ်ား၏ အထူးလိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ကူညီ ေထာက္ပံ့ျခင္း၊ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအေပၚ ျမန္မာအစိုးရစစ္တပ္မွ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား၊ အထူးသျဖင့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား အေပၚ လိင္ ပိုင္းဆိုင္ရာ ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား အပါအဝင္ အမ်ဳိးသမီးဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားကို သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား ေကာက္ယူစု ေဆာင္းျခင္းႏွင့္ ကိုယ္စားျပဳ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုျခင္း စသည့္လုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္လွ်က္ရွိသည္။
ကရင္ တမ်ဳိး သားလံုး အတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရရွိရန္ ႀကိဳး ပမ္း တည္ေဆာက္ သည့္ အခန္း က႑ လုပ္ငန္းစဥ္ တေလွ်ာက္တြင္ ကရင္ အမ်ဳိး သမီးမ်ား ပူးေပါင္း ပါဝင္ ေဆာင္ရြက္ သြားမည္ဟု ကရင္ အမ်ဳိးသမီး အစည္း အ႐ုံး (KWO) က ေျပာသည္။
KWO ၏ ၅ ႀကိမ္ေျမာက္ ကြန္ဂရက္ အၿပီး ဒုတိယ အႀကိမ္ေျမာက္ ဗဟို ေကာ္မတီ ဝင္မ်ား အစည္း အေဝး၌ လက္ရွိ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ၏ ၿငိမ္း ခ်မ္းေရး ျဖစ္စဥ္ မ်ားကို ေဆြးေႏြး သံုးသပ္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္မႈ အဆင့္ တိုင္းတြင္ အမ်ဳိး သမီးမ်ား ပါဝင္ရန္ အေရးႀကီး ေၾကာင္း ယေန႔ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ လိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
“ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ဆိုလို႔ ရွိရင္ က်မတို႔ အမ်ဳိး သမီး ေတြရဲ႕ အခန္း က႑က အေရးႀကီး ပါတယ္။ ကုလ သမဂၢ လံုၿခံဳေရး ေကာင္ စီရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ အမွတ္ ၁၃၂၅ နဲ႔ အညီ က်မတို႔ ကရင္ အမ်ဳိးသား အစည္း အ႐ုံးနဲ႔ ပူးေပါင္းဖို႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ တာပါ။”ဟု KWO အတြင္း ေရးမႉး နန္းဒါးအဲ့ ကလယ္က ေျပာသည္။
ထို႔အတူ ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ုံး KNU လည္း ႏိုင္ငံေရး ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား ပူးေပါင္းပါ ဝင္မႈ ရွိလာေအာင္ ေဆာင္ရြက္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ထားသည္။
ဇန္နဝါရီလ ၂၆ရက္ေန႔မွ ၂၈ရက္ေန႔အထိ နယ္စပ္တေနရာတြင္ က်င္းပခဲ့သည့္ KWO ဒုတိယအႀကိမ္ ဗဟိုေကာ္မတီဝင္မ်ား အစည္း အ ေဝးသို႔ ခ႐ုိင္ ၇ခုမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ ဒုကၡသည္စခန္းမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ အထူးဖိတ္ၾကားထားသည့္ ဧည့္သည္မ်ား ႏွင့္ ေလ့လာသူ မ်ား အပါအဝင္ ကရင္အမ်ဳိးသမီးကိုယ္စားလွယ္ စုစုေပါင္း ၄၀ဦး တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။
ဆက္လက္၍ နန္းဒါးအဲ့ကလယ္က “ဒီ peace process မွာ က်မတို႔ အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕ ေတာင္းဆိုခ်က္ေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ တကယ္ လို႔ က်မတို႔ ပူးေပါင္းပါဝင္မႈ မရွိဘူးဆိုရင္ အဲဒါေတြ က်န္ရစ္ခဲ့မွာ။ အဲလိုမ်ဳိး တခ်ိန္တည္း၊ တခါတည္းနဲ႔ အမ်ဳိးသားေတြနဲ႔အ တူ ေတာင္း ဆို မႈ ျပဳႏိုင္ဖို႔ အမ်ဳိးသမီးေတြ မက်န္ခဲ့ေအာင္ဆိုၿပီး ပူးေပါင္းဖို႔ဆိုတဲ့ဟာကို သေဘာတူလာတာပါ”
ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ပြားလွ်က္ရွိသည့္ ကရင္ျပည္နယ္၏ ေဒသအသီးသီးတြင္ ကရင္အမ်ဳိးသမီးမ်ားႏွင့္ ကေလးသူငယ္မ်ား ေတြ႔ႀကံဳခံ စားရ သည့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားေၾကာင့္ လိုအပ္ခ်က္မ်ား၊ စိုးရိမ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားကို ကရင္တမ်ဳိးသားလံုး အတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္မႈ ျဖစ္စဥ္တြင္ ကရင္အမ်ဳိးသမီးမ်ား ပါဝင္တင္ျပ ေတာင္းဆိုႏိုင္ရန္ ေကာ္မတီတရပ္ကိုလည္း ဖြဲ႔ စည္းခဲ့သည္။
KWO ကို ကရင့္ေတာ္လွန္းေရး စတင္ခဲ့သည့္ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္မွ စတင္ဖြဲ႔စည္းခဲ့ၿပီး လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ကရင္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ ခ႐ုိင္ ၇ခုႏွင့္ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ရွိ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားမွ အဖြဲ႔ဝင္ေပါင္း ၄၉,၀၀၀ဦးရွိသည္။
ထို႔အျပင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား စြမ္းရည္ျမွင့္တင္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ အမ်ဳိးသမီးမ်ားႏွင့္ ကေလးသူငယ္မ်ား၏ အထူးလိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ကူညီ ေထာက္ပံ့ျခင္း၊ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအေပၚ ျမန္မာအစိုးရစစ္တပ္မွ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား၊ အထူးသျဖင့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား အေပၚ လိင္ ပိုင္းဆိုင္ရာ ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား အပါအဝင္ အမ်ဳိးသမီးဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားကို သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား ေကာက္ယူစု ေဆာင္းျခင္းႏွင့္ ကိုယ္စားျပဳ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုျခင္း စသည့္လုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္လွ်က္ရွိသည္။
ၿမိဳ႕ေတာ္ဟားခါးမွ ည ၀ိဥဥ္ေခၚ ေဖာက္ထြင္း၀ိဇၹာ လူငယ္သုံးဦးဖမ္းဆီး
KHONUMTHUNG NEWS
ခ်င္းျပည္ နယ္ၿမိဳ႕ေတာ္ ဟားခါးတြင္ ဇႏၷ၀ါ ရီ လအတြင္း အိမ္ေျခ ၁၀ လုံးမွ သိန္း ၅၀ တန္ဖုိးရွိ အိမ္တြင္း ပစၥည္း ေဖာက္ထြင္း ခုိးယူသူ လူငယ္(၃) ဦးအား ယခုလ ၂၉ ရက္ေန႕ည က ဖမ္းဆီး ၾကသည္ဟု သိရသည္။
တရားခံ သုံးဦးကုိ ဟားခါး လူငယ္ အသင္း ( Hakha Youth Fellowship) မွ တာ၀န္ ရွိမ်ားက ေစာင့္ဖမ္း ခဲ့ၾက ျခင္းျဖစ္သည္။ တရားခံ မ်ား မွာ လက္ရွိ ဟားခါး အေျခစုိက္ ခလရ ၂၆၆ မွ ဒု တပ္ၾကပ္ ဆန္းေမာင္ ၏ သားဦး ေမာင္ ရန္ႏုိင္ ဆန္း( ၁၇ ႏွစ္)၊ တပ္ၾကပ္ ေက်ာ္ဇင္၀င္း ၏ သားေမာင္ ေက်ာ္ဇင္ဦး ( ၁၃ ႏွစ္) ႏွင့္ ေသာင္းထြန္းေဇာ္ တုိ႕ ျဖစ္ၾက ေၾကာင္း၊ ေဒသခံ မ်ားက အဆုိပါ တရားခံ မ်ားအား ည ၀ိဥဥ္ဟု ေခၚေ၀ၚ တင္စား ၾကေၾကာင္း သိရသည္။၊
“ ဒီကေလးေတြဟာ ဒီဟားခါးမွာ ေမြး၊ ဟားခါးမွာ ၾကီးျပင္းတဲ့သူေတြျဖစ္တယ္၊ ပညာေရး တ၀က္ တပ်က္နဲ႕ လမ္းမွား ေရာက္ေန ၾက တယ္၊ အသက္နဲ႕ေတာင္မလုိက္ဘူး၊တကယ့္ လူေတြပဲ” ဟု ေဒသခံ တဦးက ေျပာသည္။
သတင္းရရွိခ်က္အရ – ဇႏၷ၀ါရီလ ၅ ရက္ေန႕ညမွာ Everest Computer and Video ဆုိင္၊ Peng kaung TV Games ဆုိင္၊ သမားေတာ္ ေဆးခန္း၊ TNT recording ဆုိင္မ်ားကုိ ေဖာက္ထြင္းၾကၿပီး၊ ဇႏၷ၀ါရီလ ၉ ရက္ေန႕ညမွာ Bethel Baptist Church မွ အလွဴခံပုံး၊ ဇႏၷ၀ါရီလ ၁၂ ရက္ေန႕မွာ AG Church ႏွင့္ ပူး ဆန္းေလြဆုိင္ကုိ ၄င္း၊ ဇႏၷ၀ါရီလအတြင္းမွာ စင္တာ စတုိးဆုိင္ကုိ ၄င္း၊ ဆတၱား လမ္းရွိ Pi Tial Zi ဆုိင္ကုိ၄င္း၊ စတား လဘက္ရည္ဆုိင္ကုိ၄င္း၊ ဇႏၷ၀ါရီလ ၁၈ ရက္ေန႕တြင္ LyLy နာရီဆုိင္ကုိ၄င္း ထုိ႕အျပင္ ဟန္းစတုိးဆုိင္၊ စစ္ဗ်ဴဟာမွ ဗုိလ္မွဴးတဦး၏ ကင္မရာ၊ ကြန္ျပဴတာ ပစၥည္းမ်ား ကုိ၄င္း ေဖာက္ထြင္းခုိးယူသြားၾကသည္ဟု သိရသည္။
ခုိးရာပါ ပစၥည္း တန္ဖုိး သိန္း ၅၀ ဖုိး ရွိမည္ဟု ရဲတဦးက ေျပာေၾကာင္း သိရသည္။ လူငယ္အဖြဲ႕မွ တရားခံ သုံးဦးဖမ္းဆီးေရးအတြက္ ၿမိဳ႕နယ္ရဲထံ အကူအညီေတာင္းၾကၿပီး သက္ဆုိင္ရာ ရဲက လုိအပ္သည့္ ပစၥည္းမ်ားကုိ ပ့ံပုိးၿပီး ဖမ္းဆီးႏုိင္ခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္ဟု သတင္းရရွိသည္။
ယင္းကိစၥႏွင့္ ပါတ္သက္ၿပီး လူငယ္အသင္းက လူဆုိးသူခုိးပေပ်ာက္ေရးအတြက္ ျပည္နယ္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ဦးဟုန္ငုိင္ႏွင့္ သက္ ဆုိင္ရာ ဌာန အသီးသီးထံ တင္ျပခဲ့ရာ ခ်င္းျပည္နယ္ ၀န္ၾကီး အစည္းအေ၀းသုိ႕ ခ်က္ခ်င္း တင္ျပမည္ဟု ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္က အေၾကာင္းျပန္လုိက္သည္ဟု လည္း ထပ္မံ သိရသည္။
ခ်င္းျပည္ နယ္ၿမိဳ႕ေတာ္ ဟားခါးတြင္ ဇႏၷ၀ါ ရီ လအတြင္း အိမ္ေျခ ၁၀ လုံးမွ သိန္း ၅၀ တန္ဖုိးရွိ အိမ္တြင္း ပစၥည္း ေဖာက္ထြင္း ခုိးယူသူ လူငယ္(၃) ဦးအား ယခုလ ၂၉ ရက္ေန႕ည က ဖမ္းဆီး ၾကသည္ဟု သိရသည္။
တရားခံ သုံးဦးကုိ ဟားခါး လူငယ္ အသင္း ( Hakha Youth Fellowship) မွ တာ၀န္ ရွိမ်ားက ေစာင့္ဖမ္း ခဲ့ၾက ျခင္းျဖစ္သည္။ တရားခံ မ်ား မွာ လက္ရွိ ဟားခါး အေျခစုိက္ ခလရ ၂၆၆ မွ ဒု တပ္ၾကပ္ ဆန္းေမာင္ ၏ သားဦး ေမာင္ ရန္ႏုိင္ ဆန္း( ၁၇ ႏွစ္)၊ တပ္ၾကပ္ ေက်ာ္ဇင္၀င္း ၏ သားေမာင္ ေက်ာ္ဇင္ဦး ( ၁၃ ႏွစ္) ႏွင့္ ေသာင္းထြန္းေဇာ္ တုိ႕ ျဖစ္ၾက ေၾကာင္း၊ ေဒသခံ မ်ားက အဆုိပါ တရားခံ မ်ားအား ည ၀ိဥဥ္ဟု ေခၚေ၀ၚ တင္စား ၾကေၾကာင္း သိရသည္။၊
“ ဒီကေလးေတြဟာ ဒီဟားခါးမွာ ေမြး၊ ဟားခါးမွာ ၾကီးျပင္းတဲ့သူေတြျဖစ္တယ္၊ ပညာေရး တ၀က္ တပ်က္နဲ႕ လမ္းမွား ေရာက္ေန ၾက တယ္၊ အသက္နဲ႕ေတာင္မလုိက္ဘူး၊တကယ့္ လူေတြပဲ” ဟု ေဒသခံ တဦးက ေျပာသည္။
သတင္းရရွိခ်က္အရ – ဇႏၷ၀ါရီလ ၅ ရက္ေန႕ညမွာ Everest Computer and Video ဆုိင္၊ Peng kaung TV Games ဆုိင္၊ သမားေတာ္ ေဆးခန္း၊ TNT recording ဆုိင္မ်ားကုိ ေဖာက္ထြင္းၾကၿပီး၊ ဇႏၷ၀ါရီလ ၉ ရက္ေန႕ညမွာ Bethel Baptist Church မွ အလွဴခံပုံး၊ ဇႏၷ၀ါရီလ ၁၂ ရက္ေန႕မွာ AG Church ႏွင့္ ပူး ဆန္းေလြဆုိင္ကုိ ၄င္း၊ ဇႏၷ၀ါရီလအတြင္းမွာ စင္တာ စတုိးဆုိင္ကုိ ၄င္း၊ ဆတၱား လမ္းရွိ Pi Tial Zi ဆုိင္ကုိ၄င္း၊ စတား လဘက္ရည္ဆုိင္ကုိ၄င္း၊ ဇႏၷ၀ါရီလ ၁၈ ရက္ေန႕တြင္ LyLy နာရီဆုိင္ကုိ၄င္း ထုိ႕အျပင္ ဟန္းစတုိးဆုိင္၊ စစ္ဗ်ဴဟာမွ ဗုိလ္မွဴးတဦး၏ ကင္မရာ၊ ကြန္ျပဴတာ ပစၥည္းမ်ား ကုိ၄င္း ေဖာက္ထြင္းခုိးယူသြားၾကသည္ဟု သိရသည္။
ခုိးရာပါ ပစၥည္း တန္ဖုိး သိန္း ၅၀ ဖုိး ရွိမည္ဟု ရဲတဦးက ေျပာေၾကာင္း သိရသည္။ လူငယ္အဖြဲ႕မွ တရားခံ သုံးဦးဖမ္းဆီးေရးအတြက္ ၿမိဳ႕နယ္ရဲထံ အကူအညီေတာင္းၾကၿပီး သက္ဆုိင္ရာ ရဲက လုိအပ္သည့္ ပစၥည္းမ်ားကုိ ပ့ံပုိးၿပီး ဖမ္းဆီးႏုိင္ခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္ဟု သတင္းရရွိသည္။
ယင္းကိစၥႏွင့္ ပါတ္သက္ၿပီး လူငယ္အသင္းက လူဆုိးသူခုိးပေပ်ာက္ေရးအတြက္ ျပည္နယ္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ဦးဟုန္ငုိင္ႏွင့္ သက္ ဆုိင္ရာ ဌာန အသီးသီးထံ တင္ျပခဲ့ရာ ခ်င္းျပည္နယ္ ၀န္ၾကီး အစည္းအေ၀းသုိ႕ ခ်က္ခ်င္း တင္ျပမည္ဟု ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္က အေၾကာင္းျပန္လုိက္သည္ဟု လည္း ထပ္မံ သိရသည္။
ဒီမိုကေရစီ ျဖစ္ထြန္းေရး အတြက္ ဩစေၾတးလ် သံအမတ္ႀကီး ခြန္ထြန္းဦး ႏွင့္ေတြ႕
သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္
ျမန္မာျပည္၏ ဒီမိုကေရစီျဖစ္ထြန္းေရးဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းမ်ားကို စဥ္ဆက္မျပတ္ အားေပးကူညီသြားမည္ဟု ျမန္မာနိုင္ငံဆိုရင္ ဩစေၾတး လ် သံအမတ္ႀကီး မစ္ဘရြန္တီျမဴးလ္(စ္)က ဂ်ႏၷဝါရီ ၂၇ ရက္ ညေန ၃:၃၀ နာရီတြင္ SNLD ဥကၠ႒ ခြန္ထြန္းဦး အား သြားေရာက္ေတြ႕ဆုံစဥ္ ေျပာၾကားလိုက္သည္။
"အဲဒီလိုေတြ႕ဆုံရာမွာ ဩစေၾတးလ်နိုင္ငံရဲ့ ျမန္မာျပည္အေပၚထားရွိတဲ့ စီးပြားေရး၊ နိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ မူဝါဒ မ်ားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဝဖန္ အႀကံျပဳလိုပါက အခ်ိန္မေရြး ဆက္သြယ္ေျပာၾကားနိုင္ေၾကာင္း၊ ေတြ႕ဆုံေဆြး ေႏြးမယ္ဆိုရင္လည္း အခ်ိန္မေရြး ႀကိဳဆိုေနပါေၾကာင္း" ေျပာၾကားသြားသည္ဟု SNLD ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ စိုင္းလိတ္ က ေျပာျပပါသည္။
သံအမတ္ႀကီးနဲ႔အတူ ဒုတိယသံအမတ္ႀကီး Ruth Stewart ၊ တတိယအတြင္းဝန္ Dr. Bejamin Lavis တို႔လည္း လိုက္ပါလာေၾကာင္း၊ SNLD ဘက္တြင္ အေထြေထြအတြင္းမွူး စိုင္းညြန႔္လြင္၊ အတြင္းေရးမွူး စိုင္းေစာေအာင္ တို႔ တက္ေရာက္ၿပီး ညေန ၄:၁၅ နာရီမွာ ေဆြးေႏြး ပြဲၿပီးဆုံး၍ SNLD ဥကၠ႒ ခြန္ထြန္းဦး ေနအိမ္မွ ျပန္လည္ထြက္ခြါ သြားၾကသည္ဟု သိရပါသည္။
ျမန္မာျပည္၏ ဒီမိုကေရစီျဖစ္ထြန္းေရးဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းမ်ားကို စဥ္ဆက္မျပတ္ အားေပးကူညီသြားမည္ဟု ျမန္မာနိုင္ငံဆိုရင္ ဩစေၾတး လ် သံအမတ္ႀကီး မစ္ဘရြန္တီျမဴးလ္(စ္)က ဂ်ႏၷဝါရီ ၂၇ ရက္ ညေန ၃:၃၀ နာရီတြင္ SNLD ဥကၠ႒ ခြန္ထြန္းဦး အား သြားေရာက္ေတြ႕ဆုံစဥ္ ေျပာၾကားလိုက္သည္။
"အဲဒီလိုေတြ႕ဆုံရာမွာ ဩစေၾတးလ်နိုင္ငံရဲ့ ျမန္မာျပည္အေပၚထားရွိတဲ့ စီးပြားေရး၊ နိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ မူဝါဒ မ်ားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဝဖန္ အႀကံျပဳလိုပါက အခ်ိန္မေရြး ဆက္သြယ္ေျပာၾကားနိုင္ေၾကာင္း၊ ေတြ႕ဆုံေဆြး ေႏြးမယ္ဆိုရင္လည္း အခ်ိန္မေရြး ႀကိဳဆိုေနပါေၾကာင္း" ေျပာၾကားသြားသည္ဟု SNLD ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ စိုင္းလိတ္ က ေျပာျပပါသည္။
သံအမတ္ႀကီးနဲ႔အတူ ဒုတိယသံအမတ္ႀကီး Ruth Stewart ၊ တတိယအတြင္းဝန္ Dr. Bejamin Lavis တို႔လည္း လိုက္ပါလာေၾကာင္း၊ SNLD ဘက္တြင္ အေထြေထြအတြင္းမွူး စိုင္းညြန႔္လြင္၊ အတြင္းေရးမွူး စိုင္းေစာေအာင္ တို႔ တက္ေရာက္ၿပီး ညေန ၄:၁၅ နာရီမွာ ေဆြးေႏြး ပြဲၿပီးဆုံး၍ SNLD ဥကၠ႒ ခြန္ထြန္းဦး ေနအိမ္မွ ျပန္လည္ထြက္ခြါ သြားၾကသည္ဟု သိရပါသည္။
ေကအဲန္ယူ တပ္မဟာ(၄) ဘက္တြင္ အစုိးရစစ္တပ္မ်ား တုိးခ်ဲ႕ကာ ရိကၡာပို႔ေန
ေစာသိန္းျမင့္ (ေကအုိင္စီ)
ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ုံး(ေကအဲန္ယူ)၏ တပ္မဟာ(၄)နယ္ေျမျဖစ္သည့္ တနသၤာရီတုိင္း၊ တနသၤာရီၿမိဳ႕နယ္၊ ေမတၱာၿမိဳ႕ နယ္ခဲြတြင္ ယခုရက္ပိုင္းအတြင္း အစုိးရစစ္တပ္မွ တပ္အင္အားတုိးခ်ဲ႕မႈမ်ားႏွင့္အတူ ရိကၡာပို႔ေဆာင္မႈမ်ား ဆက္တုိက္ လုပ္ ေဆာင္လွ်က္ရွိသည္ဟု သိရသည္။
တပ္အင္အား ၁,၀၀၀ေက်ာ္ရွိသည့္ စစ္ကြပ္ကဲေရးဌာနခ်ဳပ္ အမွတ္(၂၀)ႏွင့္ နည္းဗ်ဴဟာ(၁)၊ (၃)တုိ႔မွ တပ္ရင္း ၇ရင္းသည္ စစ္ ကား ၅၀စီးျဖင့္ စစ္ဗ်ဴဟာ(၁)ဌာနခ်ဳပ္ ေရျဖဴရြာသုိ႔ ယခုလ ၂၉ရက္ေန႔က ေရာက္ရွိခဲ့သကဲ့သို႔ စစ္ဗ်ဴဟာ(၂)မွလည္း ရိကၡာပို႔ ကား (၂၀)စီးသည္ ထား၀ယ္မွ အုိင္၀ုိင္းစခန္းသုိ႔ ရိကၡာပို႔ေဆာင္ရန္အတြက္ ေမတၱာစခန္းသုိ႔ ေရာက္ရွိခဲ့ၿပီဟု စစ္ဘက္ဆုိင္ရာ သတင္းအရ သိရသည္။
ေကအဲန္ယူ တပ္မဟာ(၄)မွ အမည္မေဖာ္လုိသူ တပ္ဘက္အရာရွိတစ္ဦးက “အခု စကခ (၂၀) ေရာက္လာၿပီ။ စကခ(၁၃)၊ (၈)တုိ႔ အခုထိ ျပန္မဆင္းဘူး။ ေျပာတာက တပ္ခ်ိန္းတယ္ဆုိေပမယ့္ ဒါဟာ တပ္အေျပာင္းအလဲ လုပ္ေဆာင္တယ္လုိ႔ ေျပာလုိ႔ မရဘူး။ တပ္အင္အား ထပ္ျဖည့္တယ္လုိ႔ ေျပာရမွာ။”ဟု ေျပာသည္။
သုိ႔ေသာ္ ေကအဲန္ယူ ဘိတ္ထား၀ယ္ခ႐ုိင္ ဥကၠဌ ပဒိုေစာကြယ္ထူး၀င္းကေတာ့ အစုိးရစစ္တပ္၏ ႏွစ္စဥ္ပုံမွန္ တပ္အေျပာင္းအ လဲ လုပ္ ေဆာင္ျခင္းျဖစ္ၿပီး ေကအဲန္ယူႏွင့္ အစုိးရတုိ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးမႈကို ပ်က္ျပယ္ႏုိင္သည့္ အေျခအေနတြင္ မရွိေၾကာင္း ေျပာ သည္။
၎က “စကခ(၂၀)နဲ႔ စကခ(၁၃)တုိ႔ တႏွစ္တႀကိမ္ ပုံမွန္ တပ္အေျပာင္းအလဲ လုပ္ေဆာင္တာပါ။ ထူးျခားတဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြ မေတြ႕ရပါ ဘူး။ အစုိးရႏွင့္ က်ေနာ္တုိ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးေရး အေျခအေန ပ်က္ျပယ္ႏုိင္ေလာက္တဲ့ အေျခအေနမ်ဳိးထိေတာ့ သူတုိ႔ (အစုိးရတပ္)ဘက္က လုပ္ေဆာင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။”ဟု ေျပာသည္။
ထုိ႔အျပင္ ကမ္း႐ုိးတန္းတုိင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္၏ ၫႊန္ၾကားခ်က္အရ ယခုလ ၂၀ရက္ေန႔တြင္လည္း ေမတၱာၿမိဳ႕နယ္ခဲြအတြင္းရွိ ေမတၱာ ေက်းရြာ အုပ္စု၊ ျမင္းခံေဘာ္ေက်းရြာအုပ္စု၊ ေဖာင္းေတာ္ေက်းရြာအုပ္စုတုိ႔ ရြာ ၆ရြာမွ စက္ေလွ ၈၅စီးအား ေမတၱာစခန္းမွ (ေက်ာက္ထုံးသုိ႔) ရိကၡာပို႔ေဆာင္ရန္ လုပ္အားေပး ေခၚယူခုိင္းေစခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာဆိုသည္။
၎ရိကၡာမ်ား သယ္ယူပို႔ေဆာင္ရာတြင္ လမ္းေၾကာင္းလုံၿခံဳေရးအား ဒုဗုိလ္မွဴးႀကီး ေအာင္ေက်ာ္၀င္း ဦးစီးသည့္ ေျခလ်င္တပ္ ခလရ(၁၀၄)တပ္ရင္းႏွင့္ ဗုိလ္မွဴးေဇယ်ဟန္ ဦးစီးသည့္ ေျချမန္တပ္ရင္း-ခမရ(၅၆၀) တပ္ရင္းတုိ႔က တာ၀န္ယူေပးလွ်က္ရွိ သည္ဟု သိရသည္။
အလားတူ KNU တပ္မဟာ(၁)၊ (၂)၊ (၃)၊ (၅)ႏွင့္ (၆)နယ္ေျမမ်ားဘက္တြင္လည္း ႏွစ္ဖက္ အပစ္အခတ္ရပ္ဆိုင္းေရး ပဏာမ သေဘာတူ လက္မွတ္ မေရးထုိးခင္ကတည္းက ယခုအခ်ိန္ထိ အစုိးရစစ္တပ္ဘက္မွ တပ္အေျပာင္းအလဲႏွင့္ ရိကၡာပစၥည္းပို႔ ေဆာင္မႈမ်ား လုပ္ ေဆာင္လာခဲ့သည္။
ယခုလ ၁၂ရက္ေန႔က ကရင္ျပည္နယ္၊ ဘားအံၿမိဳ႕တြင္ ျပဳလုပ္သည့္ ေကအဲန္ယူ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရးအဖဲြ႕ႏွင့္ အစုိးရ ၏ ၿငိမ္း ခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရးအဖဲြ႕တုိ႔ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးပဲြတြင္ အပစ္အခတ္ရပ္ဆိုင္းေရး အပါအ၀င္ ပဏာမ သေဘာတူညီမႈ ကို ျပည္နယ္ အဆင့္ လက္မွတ္ေရးခဲ့ၾကသည္။
ထုိသေဘာတူညီခ်က္အရ ၄၅ရက္အတြင္း ျပည္ေထာင္စု အစုိးရအဖဲြ႕ႏွင့္ ေနာက္တႀကိမ္ ထပ္မံ ေတြ႕ဆုံရမည္ျဖစ္ၿပီး ဇန္န၀ါရီ လ ၂၃ရက္ေန႔မွ ၂၅ရက္ေန႔အထိ ေကအဲန္ယူ၏ ဒုတိယအႀကိမ္ အေရးေပၚ ဗဟုိေကာ္မတီ အစည္းအေ၀း၏ ထုတ္ျပန္ေၾက ညာခ်က္တြင္ အပစ္ အခတ္ရပ္စဲေရးအတြက္ ယုံၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ႏုိင္ရန္ ေကအဲန္ယူ နယ္ေျမအတြင္း ျမန္မာအစုိးရမွ ၎တုိ႔တပ္မ်ားကို ေလွ်ာ့ခ်ေပး ျခင္း၊ ႐ုတ္သိမ္းေပးျခင္းကိစၥႏွင့္ တပ္ေနရာယူထားသည့္ကိစၥမ်ားကို ေနာက္တႀကိမ္ ေတြ႕ဆုံမႈ တြင္ ၫႇိႏႈိင္းေဆြးေႏြးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။
ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ုံး(ေကအဲန္ယူ)၏ တပ္မဟာ(၄)နယ္ေျမျဖစ္သည့္ တနသၤာရီတုိင္း၊ တနသၤာရီၿမိဳ႕နယ္၊ ေမတၱာၿမိဳ႕ နယ္ခဲြတြင္ ယခုရက္ပိုင္းအတြင္း အစုိးရစစ္တပ္မွ တပ္အင္အားတုိးခ်ဲ႕မႈမ်ားႏွင့္အတူ ရိကၡာပို႔ေဆာင္မႈမ်ား ဆက္တုိက္ လုပ္ ေဆာင္လွ်က္ရွိသည္ဟု သိရသည္။
တပ္အင္အား ၁,၀၀၀ေက်ာ္ရွိသည့္ စစ္ကြပ္ကဲေရးဌာနခ်ဳပ္ အမွတ္(၂၀)ႏွင့္ နည္းဗ်ဴဟာ(၁)၊ (၃)တုိ႔မွ တပ္ရင္း ၇ရင္းသည္ စစ္ ကား ၅၀စီးျဖင့္ စစ္ဗ်ဴဟာ(၁)ဌာနခ်ဳပ္ ေရျဖဴရြာသုိ႔ ယခုလ ၂၉ရက္ေန႔က ေရာက္ရွိခဲ့သကဲ့သို႔ စစ္ဗ်ဴဟာ(၂)မွလည္း ရိကၡာပို႔ ကား (၂၀)စီးသည္ ထား၀ယ္မွ အုိင္၀ုိင္းစခန္းသုိ႔ ရိကၡာပို႔ေဆာင္ရန္အတြက္ ေမတၱာစခန္းသုိ႔ ေရာက္ရွိခဲ့ၿပီဟု စစ္ဘက္ဆုိင္ရာ သတင္းအရ သိရသည္။
ေကအဲန္ယူ တပ္မဟာ(၄)မွ အမည္မေဖာ္လုိသူ တပ္ဘက္အရာရွိတစ္ဦးက “အခု စကခ (၂၀) ေရာက္လာၿပီ။ စကခ(၁၃)၊ (၈)တုိ႔ အခုထိ ျပန္မဆင္းဘူး။ ေျပာတာက တပ္ခ်ိန္းတယ္ဆုိေပမယ့္ ဒါဟာ တပ္အေျပာင္းအလဲ လုပ္ေဆာင္တယ္လုိ႔ ေျပာလုိ႔ မရဘူး။ တပ္အင္အား ထပ္ျဖည့္တယ္လုိ႔ ေျပာရမွာ။”ဟု ေျပာသည္။
သုိ႔ေသာ္ ေကအဲန္ယူ ဘိတ္ထား၀ယ္ခ႐ုိင္ ဥကၠဌ ပဒိုေစာကြယ္ထူး၀င္းကေတာ့ အစုိးရစစ္တပ္၏ ႏွစ္စဥ္ပုံမွန္ တပ္အေျပာင္းအ လဲ လုပ္ ေဆာင္ျခင္းျဖစ္ၿပီး ေကအဲန္ယူႏွင့္ အစုိးရတုိ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးမႈကို ပ်က္ျပယ္ႏုိင္သည့္ အေျခအေနတြင္ မရွိေၾကာင္း ေျပာ သည္။
၎က “စကခ(၂၀)နဲ႔ စကခ(၁၃)တုိ႔ တႏွစ္တႀကိမ္ ပုံမွန္ တပ္အေျပာင္းအလဲ လုပ္ေဆာင္တာပါ။ ထူးျခားတဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြ မေတြ႕ရပါ ဘူး။ အစုိးရႏွင့္ က်ေနာ္တုိ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးေရး အေျခအေန ပ်က္ျပယ္ႏုိင္ေလာက္တဲ့ အေျခအေနမ်ဳိးထိေတာ့ သူတုိ႔ (အစုိးရတပ္)ဘက္က လုပ္ေဆာင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။”ဟု ေျပာသည္။
ထုိ႔အျပင္ ကမ္း႐ုိးတန္းတုိင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္၏ ၫႊန္ၾကားခ်က္အရ ယခုလ ၂၀ရက္ေန႔တြင္လည္း ေမတၱာၿမိဳ႕နယ္ခဲြအတြင္းရွိ ေမတၱာ ေက်းရြာ အုပ္စု၊ ျမင္းခံေဘာ္ေက်းရြာအုပ္စု၊ ေဖာင္းေတာ္ေက်းရြာအုပ္စုတုိ႔ ရြာ ၆ရြာမွ စက္ေလွ ၈၅စီးအား ေမတၱာစခန္းမွ (ေက်ာက္ထုံးသုိ႔) ရိကၡာပို႔ေဆာင္ရန္ လုပ္အားေပး ေခၚယူခုိင္းေစခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာဆိုသည္။
၎ရိကၡာမ်ား သယ္ယူပို႔ေဆာင္ရာတြင္ လမ္းေၾကာင္းလုံၿခံဳေရးအား ဒုဗုိလ္မွဴးႀကီး ေအာင္ေက်ာ္၀င္း ဦးစီးသည့္ ေျခလ်င္တပ္ ခလရ(၁၀၄)တပ္ရင္းႏွင့္ ဗုိလ္မွဴးေဇယ်ဟန္ ဦးစီးသည့္ ေျချမန္တပ္ရင္း-ခမရ(၅၆၀) တပ္ရင္းတုိ႔က တာ၀န္ယူေပးလွ်က္ရွိ သည္ဟု သိရသည္။
အလားတူ KNU တပ္မဟာ(၁)၊ (၂)၊ (၃)၊ (၅)ႏွင့္ (၆)နယ္ေျမမ်ားဘက္တြင္လည္း ႏွစ္ဖက္ အပစ္အခတ္ရပ္ဆိုင္းေရး ပဏာမ သေဘာတူ လက္မွတ္ မေရးထုိးခင္ကတည္းက ယခုအခ်ိန္ထိ အစုိးရစစ္တပ္ဘက္မွ တပ္အေျပာင္းအလဲႏွင့္ ရိကၡာပစၥည္းပို႔ ေဆာင္မႈမ်ား လုပ္ ေဆာင္လာခဲ့သည္။
ယခုလ ၁၂ရက္ေန႔က ကရင္ျပည္နယ္၊ ဘားအံၿမိဳ႕တြင္ ျပဳလုပ္သည့္ ေကအဲန္ယူ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရးအဖဲြ႕ႏွင့္ အစုိးရ ၏ ၿငိမ္း ခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရးအဖဲြ႕တုိ႔ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးပဲြတြင္ အပစ္အခတ္ရပ္ဆိုင္းေရး အပါအ၀င္ ပဏာမ သေဘာတူညီမႈ ကို ျပည္နယ္ အဆင့္ လက္မွတ္ေရးခဲ့ၾကသည္။
ထုိသေဘာတူညီခ်က္အရ ၄၅ရက္အတြင္း ျပည္ေထာင္စု အစုိးရအဖဲြ႕ႏွင့္ ေနာက္တႀကိမ္ ထပ္မံ ေတြ႕ဆုံရမည္ျဖစ္ၿပီး ဇန္န၀ါရီ လ ၂၃ရက္ေန႔မွ ၂၅ရက္ေန႔အထိ ေကအဲန္ယူ၏ ဒုတိယအႀကိမ္ အေရးေပၚ ဗဟုိေကာ္မတီ အစည္းအေ၀း၏ ထုတ္ျပန္ေၾက ညာခ်က္တြင္ အပစ္ အခတ္ရပ္စဲေရးအတြက္ ယုံၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ႏုိင္ရန္ ေကအဲန္ယူ နယ္ေျမအတြင္း ျမန္မာအစုိးရမွ ၎တုိ႔တပ္မ်ားကို ေလွ်ာ့ခ်ေပး ျခင္း၊ ႐ုတ္သိမ္းေပးျခင္းကိစၥႏွင့္ တပ္ေနရာယူထားသည့္ကိစၥမ်ားကို ေနာက္တႀကိမ္ ေတြ႕ဆုံမႈ တြင္ ၫႇိႏႈိင္းေဆြးေႏြးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။
ျမန္မာ့ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈ ရွင္းတမ္း (အပိုင္း ၁)
လွျမင့္
အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈဆိုတာ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရး အားနည္းၿပီး အလုပ္မျဖစ္တာေတြကို ျပေနတာလို႔ ဦးျမင့္ေျပာတာကို က် ေနာ္သေဘာတူပါတယ္။ ဒီလိုအလုပ္မျဖစ္ရတာဟာ အစိုးရရဲ႕ စီးပြားေရးမူဝါဒေၾကာင့္လို႔ က်ေနာ္က ဆိုခ်င္တယ္။ တလက္စတည္း အ က်င့္ ပ်က္ျခစားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးအဖြဲ႔ေတြ ဖြဲ႔ေပမယ့္ အေၾကာင္းရင္းကို ထုတ္ေဖာ္ကိုင္တြယ္မႈ မလုပ္ရင္ အက်ိဳးသက္ေရာက္မွာ မဟုတ္ လို႔ သူေျပာတာကိုလည္း သေဘာတူပါတယ္။
ဒါ့ေၾကာင့္ မဖြံ႔ၿဖိဳးတဲ့ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္တတ္တဲ့ ျခစားမႈ ၂ မ်ိဳး အေၾကာင္း ေျပာခ်င္ပါတယ္။ (၁) လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈ၊ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈေတြကို ျဖစ္ေစတဲ့ ခ်ိနဲ႔တဲ့တရားစီရင္ေရး၊ အစြမ္းမထက္တဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ မဖြံ႔ၿဖိဳးတဲ့ လူ႔ေဘာင္အုတ္ျမစ္ေတြက ေပါက္ဖြားလာသူေတြနဲ႔ (၂) အစိုးရေပၚလစီေၾကာင့္ ႏိုင္ငံစီးပြားေရးကို လက္ဝါးႀကီးအုပ္ခြင့္ေတြ ပိုရသြားသူေတြ အေၾကာင္းပါ။
ပထမ အမ်ိဳးအစားက လြယ္လြယ္နဲ႔မေပ်ာက္။ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ လုပ္တတ္တဲ့ အက်င့္ဆိုးကို ေျပာင္းပစ္ဖို႔နဲ႔ ဝန္ထမ္းေတြ ဖူလုံဖို႔ အခ်ိန္ ယူရမယ္။ လူ႔ေဘာင္အဖြဲ႔အစည္း ဖြံ႔ၿဖိဳးလာေအာင္ အေျခခံေကာင္းေတြ တည္ေဆာက္ရပါလိမ့္မယ္။ ဒုတိယ အမ်ိဳးအစားကေတာ့ ျမန္ျမန္ ထက္ထက္နဲ႔ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းႏိုင္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံ့စီးပြားကို လက္ဝါးႀကီးအုပ္ထားတဲ့ ဗ်ဴ႐ိုကေရစီနဲ႔ ႀကိဳးနီစနစ္ကို ေလွ်ာ့ခ်ပစ္႐ုံပါပဲ။
သို႔ေသာ္ ျမန္မာျပည္လို ႏိုင္ငံမ်ိဳးမွာက စီးပြါးေရးမူဝါဒ ေျဖေလွ်ာ့ဖို႔၊ ခ်ဳပ္ကိုင္မႈ ေလွ်ာ့ခ်ဖို႔ ဆိုတာ မလြယ္လွဘူး။ ႏိုင္ငံ့စီးပြားေရးမွာ တင္ပို႔မႈစရိတ္ (Transaction cost) ေတြ ေလွ်ာ့ပစ္ဖို႔ဆိုတာ မလြယ္ဘူး။ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြလုပ္ဖို႔ အစိုးရ က ဘာေၾကာင့္ ေႏွာင့္ေႏွးေနတာလဲဆိုတဲ့ ေမးခြန္းပဲ ေမးရေတာ့မယ္။
ႏိုင္ငံလြတ္လပ္ေရးရၿပီး အေစာပိုင္းႏွစ္ေတြတုန္းက ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈကို ေမွ်ာ္ကိုးတဲ့ လြတ္လပ္တဲ့ကုန္သြယ္ေရး (Free trade)၊ တံခါးဖြင့္ စီးပြားေရး (Open-door policy)၊ အစိုးရက ဝင္မစြက္တဲ့ Laissez-faire ကိုလိုနီစီးပြားေရးပံုစံကို ႏိုင္ငံျခားကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ ရင္း ႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမႈကို ႏိုင္ငံေတာ္က ထိန္းခ်ဳပ္မႈလုပ္၊ သြင္းကုန္ အစားထိုးဖို႔ ႏိုင္ငံပိုင္ စက္႐ုံေတြေထာင္ရင္ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈျမန္မယ္ဆိုတဲ့ ယုံၾကည္မႈက လႊမ္းမိုးခဲ့တာ လက္ခံႏိုင္စရာပါ။ အခုေခတ္မွာ အဲဒီပုံစံက အလုပ္သိပ္မျဖစ္တာ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြက နမူနာျပၿပီးပါၿပီ။ သူတို႔ဟာ ႏိုင္ငံ ျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈကို အားေပးတဲ့၊ ႏိုင္ငံျခားကို ထုတ္ကုန္ေတြ ပို႔ႏိုင္ေအာင္ ဦးစားေပးတဲ့ ေပၚလစီေနာက္ကိုပဲ လိုက္ခဲ့ၾကတယ္။
ဆိုေတာ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ဘာေၾကာင့္ အစိုးရက လက္ေႏွးေနရသလဲဆိုတာ ရွင္းျပဖို႔ လက္ခံႏိုင္စရာ အေၾကာင္းေတြရွိရမွာေပါ့။ က်ေနာ့္ အျမင္ ျမန္မာလို သဘာဝ သယံဇာတ ခ်မ္းသာတဲ့ ႏိုင္ငံမ်ိဳးမွာ ေႏွးေကြးမႈဟာ သယံဇာတ ႂကြယ္ဝမႈေၾကာင့္လို႔ပဲ ထင္ပါတယ္။ လက္ခံႏိုင္ စရာ မဟုတ္တဲ့ စီးပြားေရးေပၚလစီေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ေငြစာရင္း ရွင္းတမ္းကြာဟခ်က္ ျပႆနာ (Balance of payments problems) ေတြကို ေရွာင္လႊဲဖို႔ ႏိုင္ငံဟာ သယံဇာတေတြ ေရာင္းလို႔ရတဲ့ ႏိုင္ငံျခားဝင္ေငြကို သုံးရေတာ့တယ္။ ေငြစာရင္း ျပႆနာ ေပၚ တိုင္း ျပဳျပင္ေရး ေရွး႐ႈေစမယ့္ ႏိုင္ငံတကာ ေငြေၾကးရန္ပံုေငြအဖြဲ႔ (IMF) သို႔မဟုတ္ ႏိုင္ငံျခားအစိုးရေတြဆီက တည္ၿငိမ္မႈထိန္း ေခ်းေငြကို ယူမယ့္အစား သယံဇာတ ေရာင္းရေငြကို အစားထိုးသုံးဖို႔ပဲ လုပ္လာေတာ့တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံလို စစ္အရာရွိႀကီးေတြက ႏိုင္ငံရဲ႕ သယံ ဇာ တ ေတြကို ကိုယ္ပိုင္သဖြယ္ အသုံးျပဳခြင့္ရွိတဲ့ ႏိုင္ငံမွာ ပိုေနၿမဲ ၾကားေနၿမဲ (Status quo) က သူတို႔အတြက္ အင္မတန္ကို အက်ိဳးအျမတ္ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲလို႔ ျပႆနာေတြကို ရင္ဆိုင္မယ့္အစား ၿငိမ္ၿငိမ္ေနတာ သူတို႔ပိုလိုလားပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ သယံဇာတ ခ်မ္းသာႂကြယ္ဝမႈ (Rich endowment of natural resources)၊ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြလုပ္ဖို႔ ႏိုင္ငံ ေရးစိတ္ဓာတ္ ကင္းမဲ့မႈ (Lack of political will to undertake economic reforms) နဲ႔ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈ (Corruption) တို႔ ဆက္ စပ္ႏြယ္ငင္ေနတာကို က်ေနာ္တို႔ ေတြ႔ရပါၿပီ။ ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ ေနာက္ခံ Context ထဲ ဒီဆက္ႏြယ္မႈကို ဆက္ေျခရာခံဖို႔ ဦးျမင့္ အိုင္ဒီယာကို ဆက္သုံးၾကစို႔ရယ္။
သူ႔ရဲ႕ အထက္ (High level) က ျခစားမႈနဲ႔ ေအာက္ေျခ (Low level) က ျခစားမႈ ဆိုတာနဲ႔ စၾကတာေပါ့။ အထက္က ျခစားမႈဆိုတာ ဩဇာ အာဏာေၾကာင့္ အခြင့္ထူးခံရၿပီး ႂကြယ္ဝေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရး ထိပ္ဆုံးတန္းက သူေတြေၾကာင့္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ျခစားမႈဟာ လစာ ဝင္ေငြ နည္းတာေၾကာင့္ မဟုတ္ပါ။ လစာဝင္ေငြနည္းတဲ့ စာေရးစာခ်ီ အစိုးရဝန္ထမ္းေတြကေတာ့ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈ (Inflation) ေၾကာင့္ လူေနမႈစရိတ္ မကာမိရာက အက်င့္ပ်က္ လာဘ္စားရတာလို႔ ေျဖေလ့ရွိပါတယ္။ အထက္က ျခစားမႈနဲ႔ ပတ္သတ္လို႔ ႏိုင္ငံ ေတာ္ ဆိုင္ရာ စီးပြားေရး အငွားခ်ထားမႈ (Economic rent) သို႔မဟုတ္ ပါမစ္ခ်ေပး စီးပြားေရး (လက္မွတ္ထိုးရင္ ေငြျဖစ္တဲ့ စီးပြားေရး သေဘာ မ်ဳိး၊ လူ႔ေဘာင္သစ္ ကိုေဇာ္မင္းကေတာ့ ေဘာပင္စီးပြားေရးလို႔ ေရးဖူး) တို႔ ဆက္စပ္ပုံ ေနာက္မွာေဆြးေႏြးပါမယ္။ အခုေတာ့ လစာ တိုး ေပးလို႔ ေအာက္ေျချခစားမႈ ေပ်ာက္သြားမွာမဟုတ္လို႔ ေျပာၾကတာကို ေထာက္ခံ ေဆြးေႏြးပါရေစ။ တကယ္ေတာ့ လစာအစစ္အမွန္ (Real wages) တိုးသြားတာ မဟုတ္ဘဲ ဂဏန္းေတြ ပံုပ်က္ ျမင့္တက္သြားတာပါ။ လစာ အစစ္အမွန္ တိုးသြားရင္ေတာင္ လာဘ္ယူလို႔ ရေသးတဲ့ အထိ လာဘ္ယူၾကဦးမွာမို႔ ဒီဟာက ရပ္သြားမယ္လို႔ က်ေနာ္မထင္ပါ။ တကယ္က ေအာက္ေျချခစားမႈ ေလ်ာ့သြားဖို႔ဆို ေငြေဖာင္းပြမႈ ထိန္း ဖို႔၊ လူေနမႈစရိတ္ႀကီးေစတဲ့ ကုန္ေတြ တင္သြင္းမႈ ေလွ်ာ့ခ်ဖို႔နဲ႔ လာဘ္ယူတာေတြ က်ဆင္းသြားေစမယ့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆိုင္ရာ ျပဳျပင္ မႈေတြ တၿပိဳင္တည္း လုပ္ဖို႔လိုပါတယ္။
ဦးျမင့္ေဆြးေႏြးတဲ့ ျခစားပုံ ၃ မ်ိဳးကို ဆက္ေဆြးေႏြးပါ့မယ္။ (၁) အ႐ိုးစြဲေနတဲ့ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈ (“Systemic” corruption)။ ဒါက တိုင္း ျပည္ရဲ႕ အဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအပိုင္းေတြမွာသာမက လူေတြရဲ႕ အက်င့္စ႐ိုက္ထဲအထိ လိႈက္စားေနလို႔ ျခစားမႈဟာ ဘဝေန နည္းပါ ျဖစ္လာတယ္။ (၂) စနစ္တက် ႀကံစည္ထားတဲ့ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈ (Well-organized system of corruption)။ စီးပြားေရး သမားေတြက ဘယ္သူ႔ ဘယ္ေလာက္ေပးရင္ ဘာျပန္ရမယ္ဆိုတာ သိသလို အစိုးရအရာရွိေတြဘက္ကလည္း ေရရွည္ စို႔စို႔ပို႔ပို႔ စားရ ေအာင္ လုပ္တယ္။ ေရႊဥဥေနတဲ့ ငန္းကိုေမြးထားသလိုေပါ့။ (၃) က်ီးကန္းေတာင္းေမွာက္ ျခစားမႈ (Chaotic corruption)။ ေပးမယ့္သူက ဘယ္သူ႔ ဘယ္ေလာက္ေပးရမလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ျပန္ရမလဲ မသိသလို ယူတဲ့သူကလည္း “ေနပူတုန္း ျမက္လွန္း” သိမ္းႀကဳံးယူပါတယ္။ အဲဒီအေျခအေနမွာ ငန္းဟာ စိတ္႐ႈပ္သြားၿပီး ေရႊဥ ပံုမွန္ဥဖို႔ ခက္သြားတယ္လို႔ ဦးျမင့္က ဆိုခဲ့တယ္။
စိတ္ဝင္စားစရာ ေမးခြန္းေတြ က်ေနာ့္ေခါင္းထဲ ေပၚလာတယ္။ အက်င့္ပ်က္ျခစားတာ ျမန္မာမွ မဟုတ္ပါ၊ အိမ္နီးခ်င္းေတြျဖစ္တဲ့ ထိုင္းတို႔၊ အိႏိၵယတို႔လည္း ထိုနည္းလည္းေကာင္းပါပဲ။ အိႏိၵယဆို တေလာေလးက အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈဆန္႔က်င္ေရး အစာငတ္ခံ ဆႏၵျပတာ ေတြ ေတာင္ ျဖစ္သြားေသး။ ဒါေပမယ့္ ဒီႏိုင္ငံေတြ တိုးတက္မႈႏႈန္း ေကာင္းေနၿပီး ကိုယ္ေတြႏိုင္ငံက ဘာေၾကာင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈႏႈန္း နည္းရသတုန္း (အစိုးရရဲ႕ တရားဝင္ႏႈန္းကို စာရြက္ေပၚမွာပဲ ထားလိုက္ပါ)။
က်ေနာ့္အတြက္ေတာ့ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံဟာ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးမႈအတြက္ မူဝါဒနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေကာင္းေတြ ရွိေနရင္ စနစ္တက် ႀကံစည္ ျခစား မႈ (Organized corruption) ကို အတိုင္းအတာတခုအထိ သည္းခံႏိုင္တယ္လို႔ ျမင္တယ္။ သို႔ေသာ္ ဒီဟာက အလားအလာ အျပည့္ရွိတဲ့ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ (Full potential growth) ကို ပိတ္ဆို႔ထားသလိုျဖစ္ေနၿပီး ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈႏႈန္းကိုပါ ဆြဲခ်ေနတာက အမွန္ပါပဲ။ အလားအလာ အျပည့္ရွိတဲ့ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈလမ္းေၾကာင္း (Full potential growth path) နဲ႔ နိမ့္က်ေနတဲ့ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈလမ္းေၾကာင္း (Lower growth path) ၾကားက ကြာဟခ်က္ဟာ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈတန္ဖိုး (Costs of corruption) ပါပဲ။ ဒီဟာက အၾကမ္းအားျဖင့္ ဥပမာျပရရင္ ထိုင္းႏိုင္ငံေပါ့။
စင္ကာပူကေတာ့ အင္မတန္ ထူးျခားတဲ့ ဥပမာျဖစ္တယ္။ အက်င့္ပ်က္မႈကို တိုက္ဖ်က္ရာမွာ နာမည္ေကာင္းရၿပီး ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈကိုလည္း အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ အျမင့္ဆုံးေရာက္ေအာင္ ထိန္းထားႏိုင္တယ္။ ႏိုင္ငံေသးေသာ္ျငား သယံဇာတမရွိဘဲ ေထာင္တက္လာႏိုင္ခဲ့တဲ့ သူ႔ေအာင္ ျမင္မႈဟာ အတုယူစရာပါ။ သဘာဝသယံဇာတ ေခါင္းပါးေတာ့ အက်င့္ပ်က္မႈကို တိုက္ဖ်က္ရမွာ တာဝန္ျဖစ္လာတယ္။ ဒါမွ ႏိုင္ငံကို အ ျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးနဲ႔ ကုန္သြယ္ေရးမွာ ကုန္တင္ကုန္ခ်လုပ္ေနတဲ့ သေဘၤာေတြ မၾကန္႔ၾကာရေအာင္၊ တင္ပို႔မႈစ ရိတ္ေတြ ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္တဲ့ အေကာက္ခြန္မဲ့ ဆိပ္ကမ္းႀကီး (Entrepôt) အျဖစ္ ခ်ဲ႕ထြင္တည္ေဆာက္ႏိုင္မွာ ျဖစ္လို႔ပဲ။ ျမန္မာျပည္ကေတာ့ ဒီဥပမာနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္ပဲ။
ျမန္မာျပည္မွာ က်ီးကန္းေတာင္းေမွာက္ ျခစားမႈ စတာ လြတ္လပ္ေရးရအၿပီး စီးပြားေရးကို ႏိုင္ငံေတာ္က စထိန္းခ်ဳပ္ကတည္းကပါ။ စီးပြား ေရးထိန္းခ်ဳပ္မႈ ပိုၾကာလာ၊ ပိုတင္းက်ပ္လာတာနဲ႔အမွ် ျခစားမႈ ပိုက်ယ္ျပန္႔ နက္႐ိႈင္းလာပါတယ္။ လူေတြလည္း အက်င့္ပ်က္ လာေတာ့ တာ ပါပဲ။ ကိုလိုနီေခတ္မွာတုန္းက ျမန္မာ့ေရႊဥဟာ ဆန္ႏိုင္ငံျခားတင္ပို႔မႈက လာပါတယ္။ ဆန္တင္ပို႔မႈမွာ ျမန္မာဟာ ပထမ၊ ဆန္ ႏိုင္ငံ ျခားတင္ပို႔မႈက တိုင္းျပည္ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈရဲ႕ အဓိကေမာင္းႏွင္အားပါ။ လြတ္လပ္ေရးရအၿပီး ဆန္စပါးလုပ္ငန္း အစိုးရခ်ဳပ္ကိုင္မႈေအာက္ေရာက္၊ အဲဒီခ်ဳပ္ကိုင္မႈေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ျခစားမႈေတြက ေရႊဥ ဥေပးေနတဲ့ငန္းရဲ႕ လည္မ်ိဳကို ညွစ္သတ္ခဲ့ပါေတာ့တယ္။
ေပၚျပဴလာျဖစ္ခဲ့တဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္က ႏိုင္ငံျခားသားပိုင္ ဆန္စက္ေတြက ကိုယ္စားလွယ္ပြဲစားေတြရဲ႕ လယ္သမားေတြအေပၚ အျမတ္ ထုတ္တာ ကာကြယ္ဖို႔လို႔ဆိုတယ္။ တကယ့္အေၾကာင္းက အစိုးရဝင္ေငြ ျမႇင့္ဖို႔ပါ။ ဒီက႑က ဝင္ေငြဟာ အစိုးရအသုံးစရိတ္ကို ျပည့္မီ႐ံုမက စီးပြားဖြံ႔ၿဖိဳးမႈစီမံကိန္းေတြကို ေငြေၾကး မ တည္ႏိုင္တဲ့ထိပါ။ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးစီမံကိန္းေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာမွာ စီးပြားေရး တိုး တက္ မႈႏႈန္းျမႇင့္ဖို႔ စိုက္ပ်ိဳးေရးက႑ပိုေငြကို ႏႈတ္ (Extraction of the “agricultural surplus”)၊ ႏိုင္ငံပိုင္ စက္မႈထုတ္ကုန္ လုပ္ငန္း ေတြ ကို ပံ့ပိုး (Subsidize the state-owned manufacturing industries) ဆိုတဲ့ သီအိုရီကို အေျခခံခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးမႈ ေရာင္းဝယ္ေရး ဘုတ္အဖြဲ႔ရဲ႕လက္ထဲ ႏိုင္ငံတကာ ေပါက္ေစ်းထက္ လယ္သမားေတြကို ေစ်းႏွိမ္ေပးႏိုင္တဲ့ လက္ဝါးႀကီးအုပ္ အာဏာ ေရာက္လာခဲ့တယ္။
၁၉၆၃ မွာေတာ့ စိုက္ပ်ိဳးေရးကဏၰပိုေငြကို ထပ္ထြက္လာေအာင္ လုပ္ျပန္ပါတယ္။ အဲဒါက လယ္သမားေတြကို အစိုးရက တာဝန္ေက်စပါး သတ္မွတ္ၿပီး ျပည္တြင္းေပါက္ေစ်းထက္ ႏွိမ္ဝယ္တယ္ (ျပည္တြင္းေပါက္ေစ်းက ႏိုင္ငံတကာ ေပါက္ေစ်းထက္ နိမ့္ေအာင္ ေစ်း သတ္မွတ္ ထားၿပီးသား)။ တာဝန္ေက်စပါးကို ဝန္ထမ္းေတြနဲ႔ စက္႐ုံအလုပ္႐ုံက အလုပ္သမားေတြအတြက္ ခြဲတမ္းေပးပါတယ္။ ဒါမွလည္း လူေနမႈ စရိတ္ျမင့္မားမႈကို အလုပ္သမားေတြ ေထမိမယ္။ ဆႏၵျပမႈကို ေရွာင္ႏိုင္မယ္ မဟုတ္လား။
ဒီလုပ္ထုံးလုပ္နည္းေတြက အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈကို တသီႀကီးျဖစ္ေစေတာ့တယ္။ (၁) အစိုးရဟာ လက္ဝါးႀကီးအုပ္ ဝယ္သူျဖစ္တာမို႔ စပါး ေပၚခ်ိန္မွာ ဒိုင္ေတြဖြင့္ၿပီး ဝယ္ရတယ္။ ဒိုင္ေတြမွာ ယာယီခန္႔ စာေရးေတြက ဆန္ကုန္သြယ္ေရးမွာ အေတြ႔အႀကံဳလည္းမရွိ၊ နားလည္းမ လည္။ အဲဒီေတာ့ လယ္ထဲကေန အဝယ္ဒိုင္ထိေရာက္ေအာင္ တိုင္းတာခ်ိန္တြယ္ရာမွာ အေလအလြင့္နဲ႔ အခ်ိန္ၾကာတာေတြျဖစ္တဲ့အျပင္ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမူေတြကို ျဖစ္ပြားေစတယ္။ မ႐ိုးသားတဲ့ လယ္သမားေတြကလည္း စာေရးေတြရဲ႕ အားနည္းခ်က္ကို အခြင့္ေကာင္း ယူၿပီး အထြက္ႏႈန္းပိုရေအာင္ ေရျဖန္းတာတို႔၊ သဲခဲေရာတာတို႔ လုပ္ၾကတယ္။ (၂) ယာယီဂိုေဒါင္ သိုေလွာင္မႈကလည္း သက္ကယ္မိုး၊ ဝါးထရံဆိုေတာ့ သူခိုးအားေပး ျဖစ္ေနျပန္ၿပီး မီးေလာင္လည္းလြယ္လို႔ အေပ်ာက္အဆုံးစာရင္းျပရ ေကာင္းပါတယ္။ (၃) တာဝန္ေက်စပါး ဝယ္ယူေရး၊ ဆန္ခြဲတမ္းျဖန္႔ျဖဴးေရးကို တာဝန္ယူၾကတဲ့ အရာရွိေတြ ျခစားမႈကလည္း က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ျဖစ္ေနေတာ့ သတိေပး အေရး ယူတာေလာက္ အေပ်ာ့ေပါ့။
အဲဒီ ျခစားမႈေတြအျပင္ လယ္သမားေတြအတြက္ ဘာမက္လုံးမွ မေပးတဲ့ အစိုးရရဲ႕မူဝါဒေၾကာင့္ ျမန္မာ့ဆန္ ႏိုင္ငံျခားတင္ပို႔မႈဟာ ပံုမွန္က် ဆင္းေနရာက ၁၉၉၇-၉၈မွာ က်ပ္ေငြ ၃၈ သန္းပဲ ဝင္ေတာ့တဲ့ထိ အနိမ့္ဆုံး ထိုးဆင္းခဲ့တယ္လို႔ ျမတ္သိန္းက သူ႔ရဲ႕ ျမန္မာ့စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ (Economic Development of Myanmar) စာအုပ္မွာ ေရးခဲ့တယ္။ ဆန္တင္ပို႔မႈထိုးက်ေတာ့ ႏိုင္ငံျခားအရံေငြေတြ အလ်င္အျမန္ ခမ္းလာမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားႏိုင္ပါတယ္။ The River of Lost Footsteps: A Personal History of Burma ကို ေရးတဲ့ သမိုင္းဆရာ သန္႔ျမင့္ဦးက “၁၉၈၈ ႏွစ္ ေႏွာင္းပိုင္းလမ်ားတြင္ ႏိုင္ငံျခားအရံေငြ မရွိသေလာက္ ခမ္းၿပီ။ စစ္တပ္ ဆက္ရပ္တည္ေရး ေလာင္စာ၊ အပိုပစၥည္းနဲ႔ လက္နက္ဝယ္ႏိုင္ေရး ေငြမာလိုသည္။ ႏိုင္ငံျခားအေႂကြး ၆ ဘီလီယံ ေဒၚလာ ဆပ္ရမည့္အျပင္ ႏိုင္ငံေတာ္ဝန္ေဆာင္စရိတ္ တႏွစ္ ေဒၚလာ ၂ သန္းေက်ာ္လိုသည္” လို႔ ေရးပါတယ္။
ဒီအေျခအေနမွာ တျခားႏိုင္ငံ တႏိုင္ငံဆို IMF မွာ တည္ၿငိမ္ေရးရန္ပံုေငြ ေခ်းမယ္။ ရန္ပံုေငြနဲ႔ တြဲပါလာတဲ့ ပံုမွန္ လုပ္စရာရွိတာေတြကို လုပ္မယ္။ လုပ္ရမွာေတြက ႏိုင္ငံျခားကုန္သြယ္မႈ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတာ ဖယ္ပစ္၊ ေငြလဲလွယ္မႈႏႈန္း အဆမတန္ ျမႇင့္ထားတာ ျပင္၊ ေငြေဖာင္းပြ မႈ ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔နဲ႔ အစိုးရဘတ္ဂ်က္ လိုေငြျပေနတာ ေလွ်ာ့ဖို႔ ေငြေၾကးနဲ႔ ဘ႑ာအခြန္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြ တင္းက်ပ္ဖို႔ပါပဲ။ ျမန္မာျပည္ အဲဒါေတြလုပ္ၿပီး စီးပြားေရးမူဝါဒ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရင္၊ ထိန္းခ်ဳပ္မႈေတြ ေလွ်ာ့ပစ္ရင္ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈနည္းလာမယ္။ ဆန္တင္ပို႔မႈလုပ္ ငန္း ေခါင္းျပန္ေထာင္လာမယ္။
သို႔ေသာ္ ျမန္မာျပည္ဟာ သယံဇာတေတြကိုပဲ အားကိုးေနခဲ့တယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံေရးသမားတေယာက္နဲ႔ ညွိၿပီး သစ္ေတြကို ထိုင္း ကုမၸဏီ ေတြဆီ ေရာင္းစားတယ္။ မတန္မရာေစ်းနဲ႔ ခုတ္သြားခဲ့တဲ့ သစ္ေတာႀကီးေတြရဲ့ တန္ဖိုးဟာ ႏိုင္ငံျခားအရံေငြ လိုေနတာကို ျဖည့္ေတာ့ေပး ခဲ့တာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ဒီ ကတိုက္က႐ိုက္တန္ဖိုးဟာ ႏိုင္ငံ့ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး ဦးတည္တဲ့ တကယ္လိုအပ္တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြကို ေရွာင္လႊဲဖို႔သာ ျဖစ္ခဲ့တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္ဆီ မကူးေျပာင္းႏိုင္ခဲ့ဘဲ ျဖစ္သလို ေမ်ာေနခဲ့တယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ ေငြ စာရင္း ျပႆနာကလည္း နာတာရွည္ျဖစ္ခဲ့တာ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ေတြ႔ၿပီး ႏိုင္ငံျခားပို႔ရလို႔ ခံသာသြားတယ္။ ၂၀၀၂-၂၀၀၃ မွာ ကုန္သြယ္မႈ ပိုေငြျပလာရာက ဆက္ထိန္းထားႏိုင္ေနပါၿပီ။
က်ေနာ့္ေဆာင္းပါး အဆုံးမွာ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈနဲ႔ စီးပြားေရး ပါမစ္ အငွားခ်မႈ ဆက္စပ္ပုံကို ေဆြးေႏြးတဲ့အခါ ႀကီးထြားလာတဲ့ သဘာဝ ဓာတ္ေငြ႔ ႏိုင္ငံျခားတင္ပို႔မႈက ျခစားမႈကို ပိုႀကီးလာေစေၾကာင္း ေျပာပါ့မယ္။ အခုေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ အလြန္အေရးပါတဲ့ ျခစားမႈ တခုအ ေၾကာင္း ေဆြးေႏြးခ်င္ပါတယ္။ ဦးျမင့္ကလည္း ဒီအေၾကာင္း ေဆြးေႏြးထားပါတယ္။ ေမွာင္ခိုေစ်းကြက္ (Black market) နဲ႔ ယူဂ်ီ စီးပြား ေရး (Underground economy) တို႔ က်ယ္ျပန္႔လာတဲ့အေၾကာင္းပါ။
(ဆက္ရန္)
(ယခုေဆာင္းပါးသည္ သမၼတဦးသိန္းစိန္၏ စီးပြားေရး အႀကံေပးေခါင္းေဆာင္ ေဒါက္တာဦးျမင့္ ေရးသားေသာ “Corruption: Causes, Consequences and Cures” စာတမ္းအေပၚ ပါေမာကၡေဟာင္း ေဒါက္တာဦးလွျမင့္၏ သေဘာထားအျမင္ျဖစ္သည္။
ေဒါက္တာဦးလွျမင့္သည္ ၁၉၄၅ မွ ၁၉၅၂ ခုႏွစ္အထိ ရန္ကုန္စီးပြားေရးတကၠသိုလ္ ပါေမာကၡ၊ ၁၉၅၈ မွ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္အထိ ရန္ကုန္ တကၠ သိုလ္ ပါေမာကၡခ်ဳပ္အျဖစ္ တာဝန္ယူခဲ့သည္။ ၁၉၅၀ ဝန္းက်င္တြင္ ျမန္မာအစိုးရ၏ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ အႀကံေပးအျဖစ္လည္း တာဝန္ ယူခဲ့ သည္။ လန္ဒန္စီးပြားေရး တကၠသိုလ္တြင္ ပါေမာကၡအျဖစ္ ၁၉၆၆ မွ ၁၉၈၅ ထိ တာဝန္ယူခဲ့ၿပီး သူ၏ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဆိုင္ရာ စီးပြားေရး သီအိုရီ မ်ားမွာ စီးပြားေရးပညာရွင္ အသိုင္းအဝိုင္းအၾကား အလြန္ဩဇာႀကီးသည္။ ယခု အသက္ ၉၁ ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္ေသာ ေဒါက္တာဦးလွျမင့္သည္ ထိုင္းႏိုင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕တြင္ အၿငိမ္းစားယူ ေနထိုင္လ်က္ရွိသည္။ ယခုေဆာင္းပါးကို ရဲနည္က ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆိုသည္။)
အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈဆိုတာ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရး အားနည္းၿပီး အလုပ္မျဖစ္တာေတြကို ျပေနတာလို႔ ဦးျမင့္ေျပာတာကို က် ေနာ္သေဘာတူပါတယ္။ ဒီလိုအလုပ္မျဖစ္ရတာဟာ အစိုးရရဲ႕ စီးပြားေရးမူဝါဒေၾကာင့္လို႔ က်ေနာ္က ဆိုခ်င္တယ္။ တလက္စတည္း အ က်င့္ ပ်က္ျခစားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးအဖြဲ႔ေတြ ဖြဲ႔ေပမယ့္ အေၾကာင္းရင္းကို ထုတ္ေဖာ္ကိုင္တြယ္မႈ မလုပ္ရင္ အက်ိဳးသက္ေရာက္မွာ မဟုတ္ လို႔ သူေျပာတာကိုလည္း သေဘာတူပါတယ္။
ဒါ့ေၾကာင့္ မဖြံ႔ၿဖိဳးတဲ့ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္တတ္တဲ့ ျခစားမႈ ၂ မ်ိဳး အေၾကာင္း ေျပာခ်င္ပါတယ္။ (၁) လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈ၊ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈေတြကို ျဖစ္ေစတဲ့ ခ်ိနဲ႔တဲ့တရားစီရင္ေရး၊ အစြမ္းမထက္တဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ မဖြံ႔ၿဖိဳးတဲ့ လူ႔ေဘာင္အုတ္ျမစ္ေတြက ေပါက္ဖြားလာသူေတြနဲ႔ (၂) အစိုးရေပၚလစီေၾကာင့္ ႏိုင္ငံစီးပြားေရးကို လက္ဝါးႀကီးအုပ္ခြင့္ေတြ ပိုရသြားသူေတြ အေၾကာင္းပါ။
ပထမ အမ်ိဳးအစားက လြယ္လြယ္နဲ႔မေပ်ာက္။ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ လုပ္တတ္တဲ့ အက်င့္ဆိုးကို ေျပာင္းပစ္ဖို႔နဲ႔ ဝန္ထမ္းေတြ ဖူလုံဖို႔ အခ်ိန္ ယူရမယ္။ လူ႔ေဘာင္အဖြဲ႔အစည္း ဖြံ႔ၿဖိဳးလာေအာင္ အေျခခံေကာင္းေတြ တည္ေဆာက္ရပါလိမ့္မယ္။ ဒုတိယ အမ်ိဳးအစားကေတာ့ ျမန္ျမန္ ထက္ထက္နဲ႔ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းႏိုင္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံ့စီးပြားကို လက္ဝါးႀကီးအုပ္ထားတဲ့ ဗ်ဴ႐ိုကေရစီနဲ႔ ႀကိဳးနီစနစ္ကို ေလွ်ာ့ခ်ပစ္႐ုံပါပဲ။
သို႔ေသာ္ ျမန္မာျပည္လို ႏိုင္ငံမ်ိဳးမွာက စီးပြါးေရးမူဝါဒ ေျဖေလွ်ာ့ဖို႔၊ ခ်ဳပ္ကိုင္မႈ ေလွ်ာ့ခ်ဖို႔ ဆိုတာ မလြယ္လွဘူး။ ႏိုင္ငံ့စီးပြားေရးမွာ တင္ပို႔မႈစရိတ္ (Transaction cost) ေတြ ေလွ်ာ့ပစ္ဖို႔ဆိုတာ မလြယ္ဘူး။ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြလုပ္ဖို႔ အစိုးရ က ဘာေၾကာင့္ ေႏွာင့္ေႏွးေနတာလဲဆိုတဲ့ ေမးခြန္းပဲ ေမးရေတာ့မယ္။
ႏိုင္ငံလြတ္လပ္ေရးရၿပီး အေစာပိုင္းႏွစ္ေတြတုန္းက ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈကို ေမွ်ာ္ကိုးတဲ့ လြတ္လပ္တဲ့ကုန္သြယ္ေရး (Free trade)၊ တံခါးဖြင့္ စီးပြားေရး (Open-door policy)၊ အစိုးရက ဝင္မစြက္တဲ့ Laissez-faire ကိုလိုနီစီးပြားေရးပံုစံကို ႏိုင္ငံျခားကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ ရင္း ႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမႈကို ႏိုင္ငံေတာ္က ထိန္းခ်ဳပ္မႈလုပ္၊ သြင္းကုန္ အစားထိုးဖို႔ ႏိုင္ငံပိုင္ စက္႐ုံေတြေထာင္ရင္ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈျမန္မယ္ဆိုတဲ့ ယုံၾကည္မႈက လႊမ္းမိုးခဲ့တာ လက္ခံႏိုင္စရာပါ။ အခုေခတ္မွာ အဲဒီပုံစံက အလုပ္သိပ္မျဖစ္တာ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြက နမူနာျပၿပီးပါၿပီ။ သူတို႔ဟာ ႏိုင္ငံ ျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈကို အားေပးတဲ့၊ ႏိုင္ငံျခားကို ထုတ္ကုန္ေတြ ပို႔ႏိုင္ေအာင္ ဦးစားေပးတဲ့ ေပၚလစီေနာက္ကိုပဲ လိုက္ခဲ့ၾကတယ္။
ဆိုေတာ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ဘာေၾကာင့္ အစိုးရက လက္ေႏွးေနရသလဲဆိုတာ ရွင္းျပဖို႔ လက္ခံႏိုင္စရာ အေၾကာင္းေတြရွိရမွာေပါ့။ က်ေနာ့္ အျမင္ ျမန္မာလို သဘာဝ သယံဇာတ ခ်မ္းသာတဲ့ ႏိုင္ငံမ်ိဳးမွာ ေႏွးေကြးမႈဟာ သယံဇာတ ႂကြယ္ဝမႈေၾကာင့္လို႔ပဲ ထင္ပါတယ္။ လက္ခံႏိုင္ စရာ မဟုတ္တဲ့ စီးပြားေရးေပၚလစီေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ေငြစာရင္း ရွင္းတမ္းကြာဟခ်က္ ျပႆနာ (Balance of payments problems) ေတြကို ေရွာင္လႊဲဖို႔ ႏိုင္ငံဟာ သယံဇာတေတြ ေရာင္းလို႔ရတဲ့ ႏိုင္ငံျခားဝင္ေငြကို သုံးရေတာ့တယ္။ ေငြစာရင္း ျပႆနာ ေပၚ တိုင္း ျပဳျပင္ေရး ေရွး႐ႈေစမယ့္ ႏိုင္ငံတကာ ေငြေၾကးရန္ပံုေငြအဖြဲ႔ (IMF) သို႔မဟုတ္ ႏိုင္ငံျခားအစိုးရေတြဆီက တည္ၿငိမ္မႈထိန္း ေခ်းေငြကို ယူမယ့္အစား သယံဇာတ ေရာင္းရေငြကို အစားထိုးသုံးဖို႔ပဲ လုပ္လာေတာ့တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံလို စစ္အရာရွိႀကီးေတြက ႏိုင္ငံရဲ႕ သယံ ဇာ တ ေတြကို ကိုယ္ပိုင္သဖြယ္ အသုံးျပဳခြင့္ရွိတဲ့ ႏိုင္ငံမွာ ပိုေနၿမဲ ၾကားေနၿမဲ (Status quo) က သူတို႔အတြက္ အင္မတန္ကို အက်ိဳးအျမတ္ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲလို႔ ျပႆနာေတြကို ရင္ဆိုင္မယ့္အစား ၿငိမ္ၿငိမ္ေနတာ သူတို႔ပိုလိုလားပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ သယံဇာတ ခ်မ္းသာႂကြယ္ဝမႈ (Rich endowment of natural resources)၊ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြလုပ္ဖို႔ ႏိုင္ငံ ေရးစိတ္ဓာတ္ ကင္းမဲ့မႈ (Lack of political will to undertake economic reforms) နဲ႔ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈ (Corruption) တို႔ ဆက္ စပ္ႏြယ္ငင္ေနတာကို က်ေနာ္တို႔ ေတြ႔ရပါၿပီ။ ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ ေနာက္ခံ Context ထဲ ဒီဆက္ႏြယ္မႈကို ဆက္ေျခရာခံဖို႔ ဦးျမင့္ အိုင္ဒီယာကို ဆက္သုံးၾကစို႔ရယ္။
သူ႔ရဲ႕ အထက္ (High level) က ျခစားမႈနဲ႔ ေအာက္ေျခ (Low level) က ျခစားမႈ ဆိုတာနဲ႔ စၾကတာေပါ့။ အထက္က ျခစားမႈဆိုတာ ဩဇာ အာဏာေၾကာင့္ အခြင့္ထူးခံရၿပီး ႂကြယ္ဝေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရး ထိပ္ဆုံးတန္းက သူေတြေၾကာင့္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ျခစားမႈဟာ လစာ ဝင္ေငြ နည္းတာေၾကာင့္ မဟုတ္ပါ။ လစာဝင္ေငြနည္းတဲ့ စာေရးစာခ်ီ အစိုးရဝန္ထမ္းေတြကေတာ့ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈ (Inflation) ေၾကာင့္ လူေနမႈစရိတ္ မကာမိရာက အက်င့္ပ်က္ လာဘ္စားရတာလို႔ ေျဖေလ့ရွိပါတယ္။ အထက္က ျခစားမႈနဲ႔ ပတ္သတ္လို႔ ႏိုင္ငံ ေတာ္ ဆိုင္ရာ စီးပြားေရး အငွားခ်ထားမႈ (Economic rent) သို႔မဟုတ္ ပါမစ္ခ်ေပး စီးပြားေရး (လက္မွတ္ထိုးရင္ ေငြျဖစ္တဲ့ စီးပြားေရး သေဘာ မ်ဳိး၊ လူ႔ေဘာင္သစ္ ကိုေဇာ္မင္းကေတာ့ ေဘာပင္စီးပြားေရးလို႔ ေရးဖူး) တို႔ ဆက္စပ္ပုံ ေနာက္မွာေဆြးေႏြးပါမယ္။ အခုေတာ့ လစာ တိုး ေပးလို႔ ေအာက္ေျချခစားမႈ ေပ်ာက္သြားမွာမဟုတ္လို႔ ေျပာၾကတာကို ေထာက္ခံ ေဆြးေႏြးပါရေစ။ တကယ္ေတာ့ လစာအစစ္အမွန္ (Real wages) တိုးသြားတာ မဟုတ္ဘဲ ဂဏန္းေတြ ပံုပ်က္ ျမင့္တက္သြားတာပါ။ လစာ အစစ္အမွန္ တိုးသြားရင္ေတာင္ လာဘ္ယူလို႔ ရေသးတဲ့ အထိ လာဘ္ယူၾကဦးမွာမို႔ ဒီဟာက ရပ္သြားမယ္လို႔ က်ေနာ္မထင္ပါ။ တကယ္က ေအာက္ေျချခစားမႈ ေလ်ာ့သြားဖို႔ဆို ေငြေဖာင္းပြမႈ ထိန္း ဖို႔၊ လူေနမႈစရိတ္ႀကီးေစတဲ့ ကုန္ေတြ တင္သြင္းမႈ ေလွ်ာ့ခ်ဖို႔နဲ႔ လာဘ္ယူတာေတြ က်ဆင္းသြားေစမယ့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆိုင္ရာ ျပဳျပင္ မႈေတြ တၿပိဳင္တည္း လုပ္ဖို႔လိုပါတယ္။
ဦးျမင့္ေဆြးေႏြးတဲ့ ျခစားပုံ ၃ မ်ိဳးကို ဆက္ေဆြးေႏြးပါ့မယ္။ (၁) အ႐ိုးစြဲေနတဲ့ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈ (“Systemic” corruption)။ ဒါက တိုင္း ျပည္ရဲ႕ အဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအပိုင္းေတြမွာသာမက လူေတြရဲ႕ အက်င့္စ႐ိုက္ထဲအထိ လိႈက္စားေနလို႔ ျခစားမႈဟာ ဘဝေန နည္းပါ ျဖစ္လာတယ္။ (၂) စနစ္တက် ႀကံစည္ထားတဲ့ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈ (Well-organized system of corruption)။ စီးပြားေရး သမားေတြက ဘယ္သူ႔ ဘယ္ေလာက္ေပးရင္ ဘာျပန္ရမယ္ဆိုတာ သိသလို အစိုးရအရာရွိေတြဘက္ကလည္း ေရရွည္ စို႔စို႔ပို႔ပို႔ စားရ ေအာင္ လုပ္တယ္။ ေရႊဥဥေနတဲ့ ငန္းကိုေမြးထားသလိုေပါ့။ (၃) က်ီးကန္းေတာင္းေမွာက္ ျခစားမႈ (Chaotic corruption)။ ေပးမယ့္သူက ဘယ္သူ႔ ဘယ္ေလာက္ေပးရမလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ျပန္ရမလဲ မသိသလို ယူတဲ့သူကလည္း “ေနပူတုန္း ျမက္လွန္း” သိမ္းႀကဳံးယူပါတယ္။ အဲဒီအေျခအေနမွာ ငန္းဟာ စိတ္႐ႈပ္သြားၿပီး ေရႊဥ ပံုမွန္ဥဖို႔ ခက္သြားတယ္လို႔ ဦးျမင့္က ဆိုခဲ့တယ္။
စိတ္ဝင္စားစရာ ေမးခြန္းေတြ က်ေနာ့္ေခါင္းထဲ ေပၚလာတယ္။ အက်င့္ပ်က္ျခစားတာ ျမန္မာမွ မဟုတ္ပါ၊ အိမ္နီးခ်င္းေတြျဖစ္တဲ့ ထိုင္းတို႔၊ အိႏိၵယတို႔လည္း ထိုနည္းလည္းေကာင္းပါပဲ။ အိႏိၵယဆို တေလာေလးက အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈဆန္႔က်င္ေရး အစာငတ္ခံ ဆႏၵျပတာ ေတြ ေတာင္ ျဖစ္သြားေသး။ ဒါေပမယ့္ ဒီႏိုင္ငံေတြ တိုးတက္မႈႏႈန္း ေကာင္းေနၿပီး ကိုယ္ေတြႏိုင္ငံက ဘာေၾကာင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈႏႈန္း နည္းရသတုန္း (အစိုးရရဲ႕ တရားဝင္ႏႈန္းကို စာရြက္ေပၚမွာပဲ ထားလိုက္ပါ)။
က်ေနာ့္အတြက္ေတာ့ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံဟာ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးမႈအတြက္ မူဝါဒနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေကာင္းေတြ ရွိေနရင္ စနစ္တက် ႀကံစည္ ျခစား မႈ (Organized corruption) ကို အတိုင္းအတာတခုအထိ သည္းခံႏိုင္တယ္လို႔ ျမင္တယ္။ သို႔ေသာ္ ဒီဟာက အလားအလာ အျပည့္ရွိတဲ့ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ (Full potential growth) ကို ပိတ္ဆို႔ထားသလိုျဖစ္ေနၿပီး ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈႏႈန္းကိုပါ ဆြဲခ်ေနတာက အမွန္ပါပဲ။ အလားအလာ အျပည့္ရွိတဲ့ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈလမ္းေၾကာင္း (Full potential growth path) နဲ႔ နိမ့္က်ေနတဲ့ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈလမ္းေၾကာင္း (Lower growth path) ၾကားက ကြာဟခ်က္ဟာ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈတန္ဖိုး (Costs of corruption) ပါပဲ။ ဒီဟာက အၾကမ္းအားျဖင့္ ဥပမာျပရရင္ ထိုင္းႏိုင္ငံေပါ့။
စင္ကာပူကေတာ့ အင္မတန္ ထူးျခားတဲ့ ဥပမာျဖစ္တယ္။ အက်င့္ပ်က္မႈကို တိုက္ဖ်က္ရာမွာ နာမည္ေကာင္းရၿပီး ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈကိုလည္း အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ အျမင့္ဆုံးေရာက္ေအာင္ ထိန္းထားႏိုင္တယ္။ ႏိုင္ငံေသးေသာ္ျငား သယံဇာတမရွိဘဲ ေထာင္တက္လာႏိုင္ခဲ့တဲ့ သူ႔ေအာင္ ျမင္မႈဟာ အတုယူစရာပါ။ သဘာဝသယံဇာတ ေခါင္းပါးေတာ့ အက်င့္ပ်က္မႈကို တိုက္ဖ်က္ရမွာ တာဝန္ျဖစ္လာတယ္။ ဒါမွ ႏိုင္ငံကို အ ျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးနဲ႔ ကုန္သြယ္ေရးမွာ ကုန္တင္ကုန္ခ်လုပ္ေနတဲ့ သေဘၤာေတြ မၾကန္႔ၾကာရေအာင္၊ တင္ပို႔မႈစ ရိတ္ေတြ ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္တဲ့ အေကာက္ခြန္မဲ့ ဆိပ္ကမ္းႀကီး (Entrepôt) အျဖစ္ ခ်ဲ႕ထြင္တည္ေဆာက္ႏိုင္မွာ ျဖစ္လို႔ပဲ။ ျမန္မာျပည္ကေတာ့ ဒီဥပမာနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္ပဲ။
ျမန္မာျပည္မွာ က်ီးကန္းေတာင္းေမွာက္ ျခစားမႈ စတာ လြတ္လပ္ေရးရအၿပီး စီးပြားေရးကို ႏိုင္ငံေတာ္က စထိန္းခ်ဳပ္ကတည္းကပါ။ စီးပြား ေရးထိန္းခ်ဳပ္မႈ ပိုၾကာလာ၊ ပိုတင္းက်ပ္လာတာနဲ႔အမွ် ျခစားမႈ ပိုက်ယ္ျပန္႔ နက္႐ိႈင္းလာပါတယ္။ လူေတြလည္း အက်င့္ပ်က္ လာေတာ့ တာ ပါပဲ။ ကိုလိုနီေခတ္မွာတုန္းက ျမန္မာ့ေရႊဥဟာ ဆန္ႏိုင္ငံျခားတင္ပို႔မႈက လာပါတယ္။ ဆန္တင္ပို႔မႈမွာ ျမန္မာဟာ ပထမ၊ ဆန္ ႏိုင္ငံ ျခားတင္ပို႔မႈက တိုင္းျပည္ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈရဲ႕ အဓိကေမာင္းႏွင္အားပါ။ လြတ္လပ္ေရးရအၿပီး ဆန္စပါးလုပ္ငန္း အစိုးရခ်ဳပ္ကိုင္မႈေအာက္ေရာက္၊ အဲဒီခ်ဳပ္ကိုင္မႈေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ျခစားမႈေတြက ေရႊဥ ဥေပးေနတဲ့ငန္းရဲ႕ လည္မ်ိဳကို ညွစ္သတ္ခဲ့ပါေတာ့တယ္။
ေပၚျပဴလာျဖစ္ခဲ့တဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္က ႏိုင္ငံျခားသားပိုင္ ဆန္စက္ေတြက ကိုယ္စားလွယ္ပြဲစားေတြရဲ႕ လယ္သမားေတြအေပၚ အျမတ္ ထုတ္တာ ကာကြယ္ဖို႔လို႔ဆိုတယ္။ တကယ့္အေၾကာင္းက အစိုးရဝင္ေငြ ျမႇင့္ဖို႔ပါ။ ဒီက႑က ဝင္ေငြဟာ အစိုးရအသုံးစရိတ္ကို ျပည့္မီ႐ံုမက စီးပြားဖြံ႔ၿဖိဳးမႈစီမံကိန္းေတြကို ေငြေၾကး မ တည္ႏိုင္တဲ့ထိပါ။ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးစီမံကိန္းေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာမွာ စီးပြားေရး တိုး တက္ မႈႏႈန္းျမႇင့္ဖို႔ စိုက္ပ်ိဳးေရးက႑ပိုေငြကို ႏႈတ္ (Extraction of the “agricultural surplus”)၊ ႏိုင္ငံပိုင္ စက္မႈထုတ္ကုန္ လုပ္ငန္း ေတြ ကို ပံ့ပိုး (Subsidize the state-owned manufacturing industries) ဆိုတဲ့ သီအိုရီကို အေျခခံခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးမႈ ေရာင္းဝယ္ေရး ဘုတ္အဖြဲ႔ရဲ႕လက္ထဲ ႏိုင္ငံတကာ ေပါက္ေစ်းထက္ လယ္သမားေတြကို ေစ်းႏွိမ္ေပးႏိုင္တဲ့ လက္ဝါးႀကီးအုပ္ အာဏာ ေရာက္လာခဲ့တယ္။
၁၉၆၃ မွာေတာ့ စိုက္ပ်ိဳးေရးကဏၰပိုေငြကို ထပ္ထြက္လာေအာင္ လုပ္ျပန္ပါတယ္။ အဲဒါက လယ္သမားေတြကို အစိုးရက တာဝန္ေက်စပါး သတ္မွတ္ၿပီး ျပည္တြင္းေပါက္ေစ်းထက္ ႏွိမ္ဝယ္တယ္ (ျပည္တြင္းေပါက္ေစ်းက ႏိုင္ငံတကာ ေပါက္ေစ်းထက္ နိမ့္ေအာင္ ေစ်း သတ္မွတ္ ထားၿပီးသား)။ တာဝန္ေက်စပါးကို ဝန္ထမ္းေတြနဲ႔ စက္႐ုံအလုပ္႐ုံက အလုပ္သမားေတြအတြက္ ခြဲတမ္းေပးပါတယ္။ ဒါမွလည္း လူေနမႈ စရိတ္ျမင့္မားမႈကို အလုပ္သမားေတြ ေထမိမယ္။ ဆႏၵျပမႈကို ေရွာင္ႏိုင္မယ္ မဟုတ္လား။
ဒီလုပ္ထုံးလုပ္နည္းေတြက အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈကို တသီႀကီးျဖစ္ေစေတာ့တယ္။ (၁) အစိုးရဟာ လက္ဝါးႀကီးအုပ္ ဝယ္သူျဖစ္တာမို႔ စပါး ေပၚခ်ိန္မွာ ဒိုင္ေတြဖြင့္ၿပီး ဝယ္ရတယ္။ ဒိုင္ေတြမွာ ယာယီခန္႔ စာေရးေတြက ဆန္ကုန္သြယ္ေရးမွာ အေတြ႔အႀကံဳလည္းမရွိ၊ နားလည္းမ လည္။ အဲဒီေတာ့ လယ္ထဲကေန အဝယ္ဒိုင္ထိေရာက္ေအာင္ တိုင္းတာခ်ိန္တြယ္ရာမွာ အေလအလြင့္နဲ႔ အခ်ိန္ၾကာတာေတြျဖစ္တဲ့အျပင္ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမူေတြကို ျဖစ္ပြားေစတယ္။ မ႐ိုးသားတဲ့ လယ္သမားေတြကလည္း စာေရးေတြရဲ႕ အားနည္းခ်က္ကို အခြင့္ေကာင္း ယူၿပီး အထြက္ႏႈန္းပိုရေအာင္ ေရျဖန္းတာတို႔၊ သဲခဲေရာတာတို႔ လုပ္ၾကတယ္။ (၂) ယာယီဂိုေဒါင္ သိုေလွာင္မႈကလည္း သက္ကယ္မိုး၊ ဝါးထရံဆိုေတာ့ သူခိုးအားေပး ျဖစ္ေနျပန္ၿပီး မီးေလာင္လည္းလြယ္လို႔ အေပ်ာက္အဆုံးစာရင္းျပရ ေကာင္းပါတယ္။ (၃) တာဝန္ေက်စပါး ဝယ္ယူေရး၊ ဆန္ခြဲတမ္းျဖန္႔ျဖဴးေရးကို တာဝန္ယူၾကတဲ့ အရာရွိေတြ ျခစားမႈကလည္း က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ျဖစ္ေနေတာ့ သတိေပး အေရး ယူတာေလာက္ အေပ်ာ့ေပါ့။
အဲဒီ ျခစားမႈေတြအျပင္ လယ္သမားေတြအတြက္ ဘာမက္လုံးမွ မေပးတဲ့ အစိုးရရဲ႕မူဝါဒေၾကာင့္ ျမန္မာ့ဆန္ ႏိုင္ငံျခားတင္ပို႔မႈဟာ ပံုမွန္က် ဆင္းေနရာက ၁၉၉၇-၉၈မွာ က်ပ္ေငြ ၃၈ သန္းပဲ ဝင္ေတာ့တဲ့ထိ အနိမ့္ဆုံး ထိုးဆင္းခဲ့တယ္လို႔ ျမတ္သိန္းက သူ႔ရဲ႕ ျမန္မာ့စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ (Economic Development of Myanmar) စာအုပ္မွာ ေရးခဲ့တယ္။ ဆန္တင္ပို႔မႈထိုးက်ေတာ့ ႏိုင္ငံျခားအရံေငြေတြ အလ်င္အျမန္ ခမ္းလာမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားႏိုင္ပါတယ္။ The River of Lost Footsteps: A Personal History of Burma ကို ေရးတဲ့ သမိုင္းဆရာ သန္႔ျမင့္ဦးက “၁၉၈၈ ႏွစ္ ေႏွာင္းပိုင္းလမ်ားတြင္ ႏိုင္ငံျခားအရံေငြ မရွိသေလာက္ ခမ္းၿပီ။ စစ္တပ္ ဆက္ရပ္တည္ေရး ေလာင္စာ၊ အပိုပစၥည္းနဲ႔ လက္နက္ဝယ္ႏိုင္ေရး ေငြမာလိုသည္။ ႏိုင္ငံျခားအေႂကြး ၆ ဘီလီယံ ေဒၚလာ ဆပ္ရမည့္အျပင္ ႏိုင္ငံေတာ္ဝန္ေဆာင္စရိတ္ တႏွစ္ ေဒၚလာ ၂ သန္းေက်ာ္လိုသည္” လို႔ ေရးပါတယ္။
ဒီအေျခအေနမွာ တျခားႏိုင္ငံ တႏိုင္ငံဆို IMF မွာ တည္ၿငိမ္ေရးရန္ပံုေငြ ေခ်းမယ္။ ရန္ပံုေငြနဲ႔ တြဲပါလာတဲ့ ပံုမွန္ လုပ္စရာရွိတာေတြကို လုပ္မယ္။ လုပ္ရမွာေတြက ႏိုင္ငံျခားကုန္သြယ္မႈ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတာ ဖယ္ပစ္၊ ေငြလဲလွယ္မႈႏႈန္း အဆမတန္ ျမႇင့္ထားတာ ျပင္၊ ေငြေဖာင္းပြ မႈ ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔နဲ႔ အစိုးရဘတ္ဂ်က္ လိုေငြျပေနတာ ေလွ်ာ့ဖို႔ ေငြေၾကးနဲ႔ ဘ႑ာအခြန္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြ တင္းက်ပ္ဖို႔ပါပဲ။ ျမန္မာျပည္ အဲဒါေတြလုပ္ၿပီး စီးပြားေရးမူဝါဒ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရင္၊ ထိန္းခ်ဳပ္မႈေတြ ေလွ်ာ့ပစ္ရင္ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈနည္းလာမယ္။ ဆန္တင္ပို႔မႈလုပ္ ငန္း ေခါင္းျပန္ေထာင္လာမယ္။
သို႔ေသာ္ ျမန္မာျပည္ဟာ သယံဇာတေတြကိုပဲ အားကိုးေနခဲ့တယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံေရးသမားတေယာက္နဲ႔ ညွိၿပီး သစ္ေတြကို ထိုင္း ကုမၸဏီ ေတြဆီ ေရာင္းစားတယ္။ မတန္မရာေစ်းနဲ႔ ခုတ္သြားခဲ့တဲ့ သစ္ေတာႀကီးေတြရဲ့ တန္ဖိုးဟာ ႏိုင္ငံျခားအရံေငြ လိုေနတာကို ျဖည့္ေတာ့ေပး ခဲ့တာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ဒီ ကတိုက္က႐ိုက္တန္ဖိုးဟာ ႏိုင္ငံ့ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး ဦးတည္တဲ့ တကယ္လိုအပ္တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြကို ေရွာင္လႊဲဖို႔သာ ျဖစ္ခဲ့တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္ဆီ မကူးေျပာင္းႏိုင္ခဲ့ဘဲ ျဖစ္သလို ေမ်ာေနခဲ့တယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ ေငြ စာရင္း ျပႆနာကလည္း နာတာရွည္ျဖစ္ခဲ့တာ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ေတြ႔ၿပီး ႏိုင္ငံျခားပို႔ရလို႔ ခံသာသြားတယ္။ ၂၀၀၂-၂၀၀၃ မွာ ကုန္သြယ္မႈ ပိုေငြျပလာရာက ဆက္ထိန္းထားႏိုင္ေနပါၿပီ။
က်ေနာ့္ေဆာင္းပါး အဆုံးမွာ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈနဲ႔ စီးပြားေရး ပါမစ္ အငွားခ်မႈ ဆက္စပ္ပုံကို ေဆြးေႏြးတဲ့အခါ ႀကီးထြားလာတဲ့ သဘာဝ ဓာတ္ေငြ႔ ႏိုင္ငံျခားတင္ပို႔မႈက ျခစားမႈကို ပိုႀကီးလာေစေၾကာင္း ေျပာပါ့မယ္။ အခုေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ အလြန္အေရးပါတဲ့ ျခစားမႈ တခုအ ေၾကာင္း ေဆြးေႏြးခ်င္ပါတယ္။ ဦးျမင့္ကလည္း ဒီအေၾကာင္း ေဆြးေႏြးထားပါတယ္။ ေမွာင္ခိုေစ်းကြက္ (Black market) နဲ႔ ယူဂ်ီ စီးပြား ေရး (Underground economy) တို႔ က်ယ္ျပန္႔လာတဲ့အေၾကာင္းပါ။
(ဆက္ရန္)
(ယခုေဆာင္းပါးသည္ သမၼတဦးသိန္းစိန္၏ စီးပြားေရး အႀကံေပးေခါင္းေဆာင္ ေဒါက္တာဦးျမင့္ ေရးသားေသာ “Corruption: Causes, Consequences and Cures” စာတမ္းအေပၚ ပါေမာကၡေဟာင္း ေဒါက္တာဦးလွျမင့္၏ သေဘာထားအျမင္ျဖစ္သည္။
ေဒါက္တာဦးလွျမင့္သည္ ၁၉၄၅ မွ ၁၉၅၂ ခုႏွစ္အထိ ရန္ကုန္စီးပြားေရးတကၠသိုလ္ ပါေမာကၡ၊ ၁၉၅၈ မွ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္အထိ ရန္ကုန္ တကၠ သိုလ္ ပါေမာကၡခ်ဳပ္အျဖစ္ တာဝန္ယူခဲ့သည္။ ၁၉၅၀ ဝန္းက်င္တြင္ ျမန္မာအစိုးရ၏ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ အႀကံေပးအျဖစ္လည္း တာဝန္ ယူခဲ့ သည္။ လန္ဒန္စီးပြားေရး တကၠသိုလ္တြင္ ပါေမာကၡအျဖစ္ ၁၉၆၆ မွ ၁၉၈၅ ထိ တာဝန္ယူခဲ့ၿပီး သူ၏ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဆိုင္ရာ စီးပြားေရး သီအိုရီ မ်ားမွာ စီးပြားေရးပညာရွင္ အသိုင္းအဝိုင္းအၾကား အလြန္ဩဇာႀကီးသည္။ ယခု အသက္ ၉၁ ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္ေသာ ေဒါက္တာဦးလွျမင့္သည္ ထိုင္းႏိုင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕တြင္ အၿငိမ္းစားယူ ေနထိုင္လ်က္ရွိသည္။ ယခုေဆာင္းပါးကို ရဲနည္က ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆိုသည္။)
ယေန႔ ျမန္မာ့ေရးရာ သတင္းမ်ား Jan,31st,2012
( 48 )ေဖေဖၚ၀ါရီ ၂၀ ကုိ ခ်င္းအမ်ဳိးသားေန ့ အျဖစ္က်င္းပသင့္ဟု ခ်င္းေခါင္းေဆာင္ ပူးဇုိဇမ္ေျပာ
( 47 )Myanmar youth make their voices heard
( 46 )ေရရွည္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ခ်င္းႏွင့္ ရွမ္းပါတီေျပာ
( 45 )ASEAN envoys
( 44 )မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ အတြက္ အႀကံျပဳမည့္ အလုပ္႐ုံ ေဆြးေႏြးပြဲစတင္
( 43 )Thailand in pole position on Burma
( 42 )၅,၀၀၀ တန္ SIM Card မၾကာမီ ရေတာ့မည္ဟုဆိုျပန္
( 41 )Myanmar says will put stability ahead of economy
( 40 )လြတ္လပ္ေသာ မီဒီယာသမဂၢ ဦးစြာ ဖြဲ႔စည္းသင့္
( 39 )Burmese Civil War Turns Grimmer for a Guerrilla
( 38 )မီဒီယာဥပေဒကို လြတ္လပ္ခြင့္ေပးေရး အေျခခံနဲ႔ ခ်ဥ္းကပ္သင့္
( 37 )“An Important Time In Myanmar’s History”
( 36 )ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ား ယာယီ ႏုိင္ငံကူးလက္မွတ္ ေျပာင္းလဲ ကိုင္ေဆာင္ရန္ ခက္ခဲေန
( 35 )EU urges Myanmar to keep up reforms
( 34 )ကင္တားနား ျမန္မာျပည္သြားမည္
( 33 )Suu Kyi biopic wraps Hua Hin film
( 32 )စကၤာပူက ျမန္မာအစိုးရကို ကူညီမည္
( 31 )Suu Kyi in Election Mode
( 30 )မဲ ဘယ္လိုေပးမလဲ စာအုပ္ အန္အယ္လ္ဒီကိုလွဴ
( 29 )Myanmar's president vows "healthy democracy"
( 28 )ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ မဲဆြယ္စည္း႐ံုးေရး NLD ျပင္ဆင္
( 27 )Myanmar president's visit marks new chapter in bilateral ties
( 26 )မီဒီယာအလုပ္႐ံု ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ျပည္တြင္း ျပည္ပ မီဒီယာမ်ား ေတြ႔ဆံုခြင့္ရ
( 25 )Rio for Eco devp first, to strength Indo-Burma ties
( 24 )စင္ကာပူထံ နည္းပညာအကူအညီ ျမန္မာ ေတာင္းခံ
( 23 )Thailand in pole position on Burma
( 22 )လူ႔အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္ ခရီးစဥ္ မနက္ျဖန္ စမည္
( 21 )Burma Reaches Truce With Shan State Army (North)
( 20 )ပထမဆံုး မီဒီယာဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ေဆြးေႏြးပြဲ ရန္ကုန္မွာက်င္းပ
( 19 )Economy Key to Burma’s Democracy
( 18 )မ်ိဳးကုိမ်ိဳးရဲ ့ ဝတၳဳသစ္ေရာင္းရေငြ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြကုိ ခြဲေ၀ ေထာက္ပံ့မည္
( 17 )Peace Efforts Persist, But a Nationwide Ceasefire Remains Elusive
( 16 )ျမန္မာ ပိုျပီးပြင့္လာရင္ ထိုင္းပိုအက်ိဳးရွိမည္
( 15 )Burma draws on Singapore’s economic skill
( 14 )ေျမလြတ္ေျမ႐ို္င္း ဥပေဒၾကမ္း လႊတ္ေတာ္မွာ ေဆြးေႏြး
( 13 )KIO wants ‘political dialogue’ with Burma government not ‘ceasefire talks’
( 12 )ထိုင္းေမြးျမဴေရးပုဇြန္မ်ား တရား မ၀င္တင္ပို႔သျဖင့္ ျမန္မာ့ ပုဇြန္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား နစ္နာ
( 11 )Airlines starting to look at Burma
( 10 )ရန္ကုန္ ရခိုင္က်င္ပြဲ ေရႊေမာင္းတန္း ပထမဆု ဘီအီးဒီ ေနာက္ဆံုးႏွစ္ ေက်ာင္းသား ဆြတ္ခူး ရရိွ
( 9 )Burma lines up first political prisoner of the “new” era
( 8 )ဖားကန့္-မိုးညွင္းလမ္းတြင္ စစ္တပ္က ေငြေကာက္
( 7 )Burma plans foreign investment tax exemption
( 6 )ကင္တားနား ျမန္မာျပည္သြားမည္
( 5 )Michelle Yeoh planning to try to visit Aung San Suu Kyi in Burma again
( 4 )ပညာေရးဘတ္ဂ်က္ကို အဆမ်ားစြာ တိုးေပးရန္ လိုအပ္ဟုဆို
( 3 )Singapore to Help Burma Modernize Economy
( 2 )ေဒၚစုရဲ႕ေန႔ခ်င္းျပန္ ထား၀ယ္ခရီး
( 1 )Southeast Asian airlines to profit as Myanmar opens
( 47 )Myanmar youth make their voices heard
( 46 )ေရရွည္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ခ်င္းႏွင့္ ရွမ္းပါတီေျပာ
( 45 )ASEAN envoys
( 44 )မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ အတြက္ အႀကံျပဳမည့္ အလုပ္႐ုံ ေဆြးေႏြးပြဲစတင္
( 43 )Thailand in pole position on Burma
( 42 )၅,၀၀၀ တန္ SIM Card မၾကာမီ ရေတာ့မည္ဟုဆိုျပန္
( 41 )Myanmar says will put stability ahead of economy
( 40 )လြတ္လပ္ေသာ မီဒီယာသမဂၢ ဦးစြာ ဖြဲ႔စည္းသင့္
( 39 )Burmese Civil War Turns Grimmer for a Guerrilla
( 38 )မီဒီယာဥပေဒကို လြတ္လပ္ခြင့္ေပးေရး အေျခခံနဲ႔ ခ်ဥ္းကပ္သင့္
( 37 )“An Important Time In Myanmar’s History”
( 36 )ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ား ယာယီ ႏုိင္ငံကူးလက္မွတ္ ေျပာင္းလဲ ကိုင္ေဆာင္ရန္ ခက္ခဲေန
( 35 )EU urges Myanmar to keep up reforms
( 34 )ကင္တားနား ျမန္မာျပည္သြားမည္
( 33 )Suu Kyi biopic wraps Hua Hin film
( 32 )စကၤာပူက ျမန္မာအစိုးရကို ကူညီမည္
( 31 )Suu Kyi in Election Mode
( 30 )မဲ ဘယ္လိုေပးမလဲ စာအုပ္ အန္အယ္လ္ဒီကိုလွဴ
( 29 )Myanmar's president vows "healthy democracy"
( 28 )ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ မဲဆြယ္စည္း႐ံုးေရး NLD ျပင္ဆင္
( 27 )Myanmar president's visit marks new chapter in bilateral ties
( 26 )မီဒီယာအလုပ္႐ံု ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ျပည္တြင္း ျပည္ပ မီဒီယာမ်ား ေတြ႔ဆံုခြင့္ရ
( 25 )Rio for Eco devp first, to strength Indo-Burma ties
( 24 )စင္ကာပူထံ နည္းပညာအကူအညီ ျမန္မာ ေတာင္းခံ
( 23 )Thailand in pole position on Burma
( 22 )လူ႔အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္ ခရီးစဥ္ မနက္ျဖန္ စမည္
( 21 )Burma Reaches Truce With Shan State Army (North)
( 20 )ပထမဆံုး မီဒီယာဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ေဆြးေႏြးပြဲ ရန္ကုန္မွာက်င္းပ
( 19 )Economy Key to Burma’s Democracy
( 18 )မ်ိဳးကုိမ်ိဳးရဲ ့ ဝတၳဳသစ္ေရာင္းရေငြ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြကုိ ခြဲေ၀ ေထာက္ပံ့မည္
( 17 )Peace Efforts Persist, But a Nationwide Ceasefire Remains Elusive
( 16 )ျမန္မာ ပိုျပီးပြင့္လာရင္ ထိုင္းပိုအက်ိဳးရွိမည္
( 15 )Burma draws on Singapore’s economic skill
( 14 )ေျမလြတ္ေျမ႐ို္င္း ဥပေဒၾကမ္း လႊတ္ေတာ္မွာ ေဆြးေႏြး
( 13 )KIO wants ‘political dialogue’ with Burma government not ‘ceasefire talks’
( 12 )ထိုင္းေမြးျမဴေရးပုဇြန္မ်ား တရား မ၀င္တင္ပို႔သျဖင့္ ျမန္မာ့ ပုဇြန္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား နစ္နာ
( 11 )Airlines starting to look at Burma
( 10 )ရန္ကုန္ ရခိုင္က်င္ပြဲ ေရႊေမာင္းတန္း ပထမဆု ဘီအီးဒီ ေနာက္ဆံုးႏွစ္ ေက်ာင္းသား ဆြတ္ခူး ရရိွ
( 9 )Burma lines up first political prisoner of the “new” era
( 8 )ဖားကန့္-မိုးညွင္းလမ္းတြင္ စစ္တပ္က ေငြေကာက္
( 7 )Burma plans foreign investment tax exemption
( 6 )ကင္တားနား ျမန္မာျပည္သြားမည္
( 5 )Michelle Yeoh planning to try to visit Aung San Suu Kyi in Burma again
( 4 )ပညာေရးဘတ္ဂ်က္ကို အဆမ်ားစြာ တိုးေပးရန္ လိုအပ္ဟုဆို
( 3 )Singapore to Help Burma Modernize Economy
( 2 )ေဒၚစုရဲ႕ေန႔ခ်င္းျပန္ ထား၀ယ္ခရီး
( 1 )Southeast Asian airlines to profit as Myanmar opens
Monday, January 30, 2012
အစုိးရႏွင့္ အပစ္ရပ္ေရး ေဆြးေႏြးရန္ NMSP ထြက္ခြာ
ေဇာ္ႀကီး။ ဇႏၷ၀ါရီလ ၃၀ ရက္၊ ၂၀၁၂
အစုိး ရ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး အဖဲြ႕ႏွင့္ အပစ္ အခတ ္ရပ္စဲေရး ေဆြးေႏြး ႏုိင္ရန္ မြန္ျပည္သစ္ ပါတီ NMSP ကုိယ္စား လွယ္အဖဲြ႕ ယေန႔ မြန္းလဲြပုိင္း အခ်ိန္က မြန္ျပည္နယ္ ေရးၿမိဳ႕မွ ထြက္ခြာ သြားၿပီ ျဖစ္သည္။
အစုိးရ ဖက္မွ ရထား ပုိ႔ေဆာင္ေရး ၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း ဦးေဆာင္သည့္ ကုိယ္စား လွယ္ အဖဲြ႕ႏွင့္ လာမည့္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ (၁) ရက္ေန႔တြင္ ၿမိဳ႕ေတာ္ ေမာ္လၿမိဳင္၌ ေတြ႕ဆံုၾကမည္ဟု NMSP ကုိယ္စား လွယ္ အဖဲြ႕မွ ဗဟုိ အလုပ္ အမႈေဆာင္ ေကာ္မတီ ႏုိင္တလညီက အခု လုိ ေျပာသည္။
“အဓိက ကေတာ့ အပစ္ အခတ္ ရပ္စဲေရး အတြက္ ေပ့ါေနာ္။ ဒါေပမယ့္ အခ်က္ ကေတာ့ ေလာေလာဆယ္ ေျပာလုိ႔ မရေသး ဘူးေပ့ါေနာ္။ ဒါက ႏွစ္ဖက္ ေဆြးေႏြး ရမယ့္ ကိစၥကုိ ႀကိဳၿပီး ေတာ့လည္း ေျပာလုိ႔ မေကာင္း ဘူးေလ။”
NMSP ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကုိယ္စားလွယ္ အဖဲြ႕တြင္ ဒု-ဥကၠဌ ႏုိင္ေရာ့စ ဦးေဆာင္၍ ဗဟုိအလုပ္ အမႈေဆာင္ ေကာ္မတီ ႏုိင္တလညီႏွင့္ ႏုိင္ လ ယီဂေရာင္း၊ ဗဟုိေကာ္မတီ ၀င္မ်ား ျဖစ္သည့္ ႏုိင္ေအးမြန္၊ ႏုိင္ဗညားလယ္၊ ႏုိင္ဧကႏွင့္ ဗဟုိ စစ္ေကာ္မတီ ဒု-ဗုိလ္မွဴးႀကီး ႏုိင္ဗညား ခ်မ္းႏြန္တုိ႔ ပါ၀င္ၿပီး ယေန႔ ညေနပုိင္းက သံျဖဴဇရပ္ၿမိဳ႕သုိ႔ ေရာက္ရွိေနၿပီျဖစ္သည္။
၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ (၂၂) ရက္ေန႔က ရထား၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းႏွင့္ NMSP ကုိယ္စားလွယ္ အဖဲြ႕တုိ႔ ထုိင္းႏုိင္ငံ စံခလဘူရီ ၿမိဳ႕၌ ပထမအႀကိမ္ အလြတ္သေဘာ ေတြ႕ဆံုခဲ့သည္။
ယင္းေတြ႕ဆံုပဲြႏုိက္ NMSP ဖက္မွ တျပည္လံုး အတုိင္း အတာျဖင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးျပဳလုပ္ရန္ တုိက္တြန္းခဲ့ၿပီး အစုိးရဖက္မွ အပစ္ အခတ္ရပ္စဲေရး၊ ႏွစ္ဖက္ ဆက္ဆံေရးရံုး ထားရွိေရး၊ ႏုိင္ငံေရး အရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးရန္ႏွင့္ ထာ၀ရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္ရန္ တုိ႔ကုိ တင္ျပခဲ့ေသာ္ လည္း တစံုတရာ သေဘာတူညီမႈ မရခဲ့ေပ။
လာမည့္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ (၁) ရက္ေန႔ ေတြ႕ဆံုပဲြႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အေသးစိတ္ အခ်က္အလက္ ကုိ မေျပာႏုိင္ ေသးေသာ္လည္း ျပည္ ေထာင္စုအဆင့္အထိ ေတြ႕ဆံုရန္ရွိၿပီး “က်ေနာ္တုိ႔ ထင္တာ ကေတာ့ အေကာင္းဖက္ကုိပဲ သြားဖုိ႔ေတာ့ မ်ားမွာပါ။ ဘာျဖစ္လုိ႔လည္းဆုိတာ့ ဒီေန႔ အေနအထား အရ ႏွစ္ဖက္ ညွိႏႈိင္းခ်က္ကေတာ့ ေျပလည္ဖုိ႔ မ်ားတယ္လုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ေမ်ာ္လင့္တယ္ေလ။” ဟု ႏုိင္တလညီက ေျပာ ဆုိသည္။
အလားတူ အျခားေသာ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ တပ္ဖဲြ႕မ်ားျဖစ္သည့္ ကရင္နီျပည္ တုိးတက္ေရး ပါတီ KNPP ႏွင့္ ပအုိ၀္းအမ်ဳိးသား လြတ္ေျမာက္ေရးအဖဲြ႕ PNLO တပ္ဖဲြ႕တုိ႔လည္း ရထား၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း ဦးေဆာင္သည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး အဖဲြ႕ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုရန္ ရွိသည္ဟု ယင္းအဖဲြ႕မ်ားက ဆုိသည္။
ေတြ႕ဆံုမည့္ ေန႔ရက္ကုိ အတိအက် မသတ္မွတ္ရေသးေသာ္လည္း လာမည့္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ပထမ အပတ္ခန္႔တြင္ ထုိင္းႏုိင္ငံ အတြင္း ေတြ႕ဆံုႏုိင္လိမ့္မည္ဟု ခန္႔မွန္းထားၿပီး တျပည္လံုး အတုိင္း အတာျဖင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး၊ ႏွစ္ဖက္ ဆက္ဆံေရးရံုး ဖြင့္လွစ္ေရး၊ နယ္ေျမသတ္မွတ္ ေပးေရး ႏွင့္ ႏွစ္ဖက္တပ္ဖဲြ႕မ်ား ေနရာခ်ထားေရး စသည့္ အခ်က္မ်ားကုိ အၾကမ္းဖ်င္း တင္ျပသြားရန္ ရွိသည္ဟု PNLO အဖဲြ႕ ဥကၠဌ ဗုိလ္မွဴးႀကီး ခြန္ဥကၠာက ေျပာသည္။
အလားတူ KNPP အဖဲြ႕ အတြင္းေရးမွဴး (၁) ခူးဦးရယ္ကလည္း လာမည့္ ေဖေဖာ္၀ါရီ လဆန္းပုိင္း တြင္ ႏွစ္ဖက္ကုိယ္စားလွယ္မ်ား ေတြ႕ဆံုရန္ ရွိၿပီး အျခားတုိင္းရင္းသား တပ္ဖဲြ႕မ်ားနည္းတူ အခ်က္ ေလးခ်က္အေပၚ အဓိကထား ေဆြးေႏြးသြားမည္ဟု အခုလုိ ေျပာသည္။
“အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး၊ ဆက္ဆံေရးရံုးဖြင့္ေရး၊ နယ္ေျမျဖတ္သန္း သြားလာတဲ့အခါမွာ တဖက္နဲ႔ တဖက္ ခြင့္ျပဳခ်က္ ရယူေရး၊ ေဆြးေႏြးပဲြ အဆင့္ဆင့္ ျပဳလုပ္ႏုိင္ဖုိ႔ ေနရာနဲ႔ အခ်ိန္ သတ္မွတ္ေရး အဲလုိ ကိစၥေတြကုိ ပဏာမ အဆင့္အေနနဲ႔ ဘယ္လို ေျပာဆုိၾကမယ္ဆုိတာနဲ႔ ပတ္ သက္ၿပီး အရင္ဆံုး ေဆြးေႏြးမွာပါ။”
NMSP၊ KNPP ႏွင့္ PNLO တပ္ဖဲြ႕မ်ားသည္ တုိင္းရင္းသား တပ္ေပါင္းစုတခုျဖစ္သည့္ ညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ ေကာင္စီ UNFC အဖဲြ႕၀င္မ်ား ျဖစ္ၿပီး လြန္ခဲ့သည့္ လမ်ားက ရထား၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းႏွင့္ အလြတ္သေဘာေတြ႕ဆံုခဲ့သည္။
UNFC အဖဲြ႕တြင္ လက္နက္ကုိင္ တုိင္းရင္းသား တပ္ဖဲြ႕ (၁၁) ဖဲြ႕ပါ၀င္ၿပီး ယင္းတုိ႔အနက္ ကရင္ အမ်ဳိးသား အစည္းအရံုး KNU၊ ခ်င္း အ မ်ဳိးသားတပ္ဦး CNF ႏွင့္ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ ေျမာက္ပုိင္း ေခၚ ရွမ္းျပည္တုိးတက္ေရးပါတီ SSA/ SSPP တပ္ဖဲြ႕မ်ားက အစုိးရႏွင့္ အပစ္ အခတ္ ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ ေရးထုိးထားၿပီး ကခ်င္ျပည္ လြတ္ေျမာက္ေရးအဖဲြ႕ KIO သည္ အစုိးရႏွင့္ သေဘာ တူညီခ်က္ မရေသးေပ။
အစုိး ရ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး အဖဲြ႕ႏွင့္ အပစ္ အခတ ္ရပ္စဲေရး ေဆြးေႏြး ႏုိင္ရန္ မြန္ျပည္သစ္ ပါတီ NMSP ကုိယ္စား လွယ္အဖဲြ႕ ယေန႔ မြန္းလဲြပုိင္း အခ်ိန္က မြန္ျပည္နယ္ ေရးၿမိဳ႕မွ ထြက္ခြာ သြားၿပီ ျဖစ္သည္။
အစုိးရ ဖက္မွ ရထား ပုိ႔ေဆာင္ေရး ၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း ဦးေဆာင္သည့္ ကုိယ္စား လွယ္ အဖဲြ႕ႏွင့္ လာမည့္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ (၁) ရက္ေန႔တြင္ ၿမိဳ႕ေတာ္ ေမာ္လၿမိဳင္၌ ေတြ႕ဆံုၾကမည္ဟု NMSP ကုိယ္စား လွယ္ အဖဲြ႕မွ ဗဟုိ အလုပ္ အမႈေဆာင္ ေကာ္မတီ ႏုိင္တလညီက အခု လုိ ေျပာသည္။
“အဓိက ကေတာ့ အပစ္ အခတ္ ရပ္စဲေရး အတြက္ ေပ့ါေနာ္။ ဒါေပမယ့္ အခ်က္ ကေတာ့ ေလာေလာဆယ္ ေျပာလုိ႔ မရေသး ဘူးေပ့ါေနာ္။ ဒါက ႏွစ္ဖက္ ေဆြးေႏြး ရမယ့္ ကိစၥကုိ ႀကိဳၿပီး ေတာ့လည္း ေျပာလုိ႔ မေကာင္း ဘူးေလ။”
NMSP ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကုိယ္စားလွယ္ အဖဲြ႕တြင္ ဒု-ဥကၠဌ ႏုိင္ေရာ့စ ဦးေဆာင္၍ ဗဟုိအလုပ္ အမႈေဆာင္ ေကာ္မတီ ႏုိင္တလညီႏွင့္ ႏုိင္ လ ယီဂေရာင္း၊ ဗဟုိေကာ္မတီ ၀င္မ်ား ျဖစ္သည့္ ႏုိင္ေအးမြန္၊ ႏုိင္ဗညားလယ္၊ ႏုိင္ဧကႏွင့္ ဗဟုိ စစ္ေကာ္မတီ ဒု-ဗုိလ္မွဴးႀကီး ႏုိင္ဗညား ခ်မ္းႏြန္တုိ႔ ပါ၀င္ၿပီး ယေန႔ ညေနပုိင္းက သံျဖဴဇရပ္ၿမိဳ႕သုိ႔ ေရာက္ရွိေနၿပီျဖစ္သည္။
၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ (၂၂) ရက္ေန႔က ရထား၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းႏွင့္ NMSP ကုိယ္စားလွယ္ အဖဲြ႕တုိ႔ ထုိင္းႏုိင္ငံ စံခလဘူရီ ၿမိဳ႕၌ ပထမအႀကိမ္ အလြတ္သေဘာ ေတြ႕ဆံုခဲ့သည္။
ယင္းေတြ႕ဆံုပဲြႏုိက္ NMSP ဖက္မွ တျပည္လံုး အတုိင္း အတာျဖင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးျပဳလုပ္ရန္ တုိက္တြန္းခဲ့ၿပီး အစုိးရဖက္မွ အပစ္ အခတ္ရပ္စဲေရး၊ ႏွစ္ဖက္ ဆက္ဆံေရးရံုး ထားရွိေရး၊ ႏုိင္ငံေရး အရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးရန္ႏွင့္ ထာ၀ရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္ရန္ တုိ႔ကုိ တင္ျပခဲ့ေသာ္ လည္း တစံုတရာ သေဘာတူညီမႈ မရခဲ့ေပ။
လာမည့္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ (၁) ရက္ေန႔ ေတြ႕ဆံုပဲြႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အေသးစိတ္ အခ်က္အလက္ ကုိ မေျပာႏုိင္ ေသးေသာ္လည္း ျပည္ ေထာင္စုအဆင့္အထိ ေတြ႕ဆံုရန္ရွိၿပီး “က်ေနာ္တုိ႔ ထင္တာ ကေတာ့ အေကာင္းဖက္ကုိပဲ သြားဖုိ႔ေတာ့ မ်ားမွာပါ။ ဘာျဖစ္လုိ႔လည္းဆုိတာ့ ဒီေန႔ အေနအထား အရ ႏွစ္ဖက္ ညွိႏႈိင္းခ်က္ကေတာ့ ေျပလည္ဖုိ႔ မ်ားတယ္လုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ေမ်ာ္လင့္တယ္ေလ။” ဟု ႏုိင္တလညီက ေျပာ ဆုိသည္။
အလားတူ အျခားေသာ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ တပ္ဖဲြ႕မ်ားျဖစ္သည့္ ကရင္နီျပည္ တုိးတက္ေရး ပါတီ KNPP ႏွင့္ ပအုိ၀္းအမ်ဳိးသား လြတ္ေျမာက္ေရးအဖဲြ႕ PNLO တပ္ဖဲြ႕တုိ႔လည္း ရထား၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း ဦးေဆာင္သည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး အဖဲြ႕ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုရန္ ရွိသည္ဟု ယင္းအဖဲြ႕မ်ားက ဆုိသည္။
ေတြ႕ဆံုမည့္ ေန႔ရက္ကုိ အတိအက် မသတ္မွတ္ရေသးေသာ္လည္း လာမည့္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ပထမ အပတ္ခန္႔တြင္ ထုိင္းႏုိင္ငံ အတြင္း ေတြ႕ဆံုႏုိင္လိမ့္မည္ဟု ခန္႔မွန္းထားၿပီး တျပည္လံုး အတုိင္း အတာျဖင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး၊ ႏွစ္ဖက္ ဆက္ဆံေရးရံုး ဖြင့္လွစ္ေရး၊ နယ္ေျမသတ္မွတ္ ေပးေရး ႏွင့္ ႏွစ္ဖက္တပ္ဖဲြ႕မ်ား ေနရာခ်ထားေရး စသည့္ အခ်က္မ်ားကုိ အၾကမ္းဖ်င္း တင္ျပသြားရန္ ရွိသည္ဟု PNLO အဖဲြ႕ ဥကၠဌ ဗုိလ္မွဴးႀကီး ခြန္ဥကၠာက ေျပာသည္။
အလားတူ KNPP အဖဲြ႕ အတြင္းေရးမွဴး (၁) ခူးဦးရယ္ကလည္း လာမည့္ ေဖေဖာ္၀ါရီ လဆန္းပုိင္း တြင္ ႏွစ္ဖက္ကုိယ္စားလွယ္မ်ား ေတြ႕ဆံုရန္ ရွိၿပီး အျခားတုိင္းရင္းသား တပ္ဖဲြ႕မ်ားနည္းတူ အခ်က္ ေလးခ်က္အေပၚ အဓိကထား ေဆြးေႏြးသြားမည္ဟု အခုလုိ ေျပာသည္။
“အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး၊ ဆက္ဆံေရးရံုးဖြင့္ေရး၊ နယ္ေျမျဖတ္သန္း သြားလာတဲ့အခါမွာ တဖက္နဲ႔ တဖက္ ခြင့္ျပဳခ်က္ ရယူေရး၊ ေဆြးေႏြးပဲြ အဆင့္ဆင့္ ျပဳလုပ္ႏုိင္ဖုိ႔ ေနရာနဲ႔ အခ်ိန္ သတ္မွတ္ေရး အဲလုိ ကိစၥေတြကုိ ပဏာမ အဆင့္အေနနဲ႔ ဘယ္လို ေျပာဆုိၾကမယ္ဆုိတာနဲ႔ ပတ္ သက္ၿပီး အရင္ဆံုး ေဆြးေႏြးမွာပါ။”
NMSP၊ KNPP ႏွင့္ PNLO တပ္ဖဲြ႕မ်ားသည္ တုိင္းရင္းသား တပ္ေပါင္းစုတခုျဖစ္သည့္ ညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ ေကာင္စီ UNFC အဖဲြ႕၀င္မ်ား ျဖစ္ၿပီး လြန္ခဲ့သည့္ လမ်ားက ရထား၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းႏွင့္ အလြတ္သေဘာေတြ႕ဆံုခဲ့သည္။
UNFC အဖဲြ႕တြင္ လက္နက္ကုိင္ တုိင္းရင္းသား တပ္ဖဲြ႕ (၁၁) ဖဲြ႕ပါ၀င္ၿပီး ယင္းတုိ႔အနက္ ကရင္ အမ်ဳိးသား အစည္းအရံုး KNU၊ ခ်င္း အ မ်ဳိးသားတပ္ဦး CNF ႏွင့္ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ ေျမာက္ပုိင္း ေခၚ ရွမ္းျပည္တုိးတက္ေရးပါတီ SSA/ SSPP တပ္ဖဲြ႕မ်ားက အစုိးရႏွင့္ အပစ္ အခတ္ ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ ေရးထုိးထားၿပီး ကခ်င္ျပည္ လြတ္ေျမာက္ေရးအဖဲြ႕ KIO သည္ အစုိးရႏွင့္ သေဘာ တူညီခ်က္ မရေသးေပ။
ကိုဇာဂနာအပါအဝင္ ျမန္မာနိုင္ငံသားသံုးဦးကို အေမရိကန္ NED ဖိတ္ၾကား
ကိုေထြး
ျမန္မာ့ နိုင္ငံေရးနဲ့ တိုင္းရင္းသား ေဒသ အေျခအေနေတြကို ေဆြးေနြးဖို့ ဟာသ သရုပ္ေဆာင္ လူရြင္ေတာ္ ဇာဂနာ အပါအဝင္ ျမန္မာ နိုင္ငံသား သံုးဦးကို အေမရိကန္ အစိုးရနဲ့ လႊတ္ေတာ္ေနာက္ခံ အဖြဲ့အစည္း NED (National Endowment for Democracy)က ဖိတ္ၾကား ပါတယ္။
တိုင္းရင္းသား ေဒသေတြမွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ လူ့အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြအေၾကာင္း တင္ျပဖို့ NED က ကခ်င္ျပည္က လယ္သမားနဲ့ လူ့အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူ ေဒၚေဘာက္ဂ်ာ၊ လူရႊင္ေတာ္ ဇာဂနာ၊ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ့ခ်ုပ္ အမ်ိဳးသမီးေရးရာ လႈပ္ရွားသူ ေဒၚခင္သန္းျမင့္တို့ ၃ ဦးကို ဖိတ္ၾကားခဲ့တာပါ။
သူတို့ဟာ အေမရိကန္အစိုးရရဲ့ ဒီမိုကေရစီ၊ လူ့အခြင့္အေရးနဲ့ လုပ္သားေရးရာ ေကာ္မတီ လက္ေထာက္ အတြင္းဝန္ မိုက္ကယ္ပိုဇနာနဲ့ ေတြ႕ဆံုမွာျဖစ္ပါတယ္။
ခရီးစဉ္အတြင္း အေမရိကန္အထက္လႊတ္ေတာ္နဲ့ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ကိုလည္း သြားလည္ပတ္မွာျဖစ္သလို အေမရိကန္ေရာက္ ကခ်င္ အသိုင္းအဝိုင္းထံကိုလည္း လည္ပတ္မယ္လို့ ေဒၚေဘာက္ဂ်ာက ေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာျပည္ရဲ့ လက္ရွိနိုင္ငံေရး အေျခအေနရယ္၊ တိုင္းရင္းသား ေဒသမွာျဖစ္ေနတဲ့ လက္ရွိ အျဖစ္အပ်က္ကို အေျခခံျပီးေတာ့ ဒီလူ့အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ၊ တိုင္းရင္းသား ေဒသမွာ တိုက္ပြဲျဖစ္ေနတဲ့ကိစၥ ျမန္မာျပည္ရဲ့ အေျခအေနကို နည္းနည္း တင္ျပေပးဖို့ ဆိုျပီးေတာ့ ကမ္းလွမ္းထားတယ္။”
သူတို့ကို ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁ ရက္ေန့ကေန ၇ ရက္ေန့အထိ ဖိတ္ၾကားထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ NED အဖြဲ့ဟာ ကမ႓ာတဝန္းက ဒီမိုကေရစီေရးနဲ့ ဖြံ့ျဖိုးေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို ေထာက္ပံ့ေနတဲ့ အဖြဲ့အစည္းတခု ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာ့ နိုင္ငံေရးနဲ့ တိုင္းရင္းသား ေဒသ အေျခအေနေတြကို ေဆြးေနြးဖို့ ဟာသ သရုပ္ေဆာင္ လူရြင္ေတာ္ ဇာဂနာ အပါအဝင္ ျမန္မာ နိုင္ငံသား သံုးဦးကို အေမရိကန္ အစိုးရနဲ့ လႊတ္ေတာ္ေနာက္ခံ အဖြဲ့အစည္း NED (National Endowment for Democracy)က ဖိတ္ၾကား ပါတယ္။
တိုင္းရင္းသား ေဒသေတြမွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ လူ့အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြအေၾကာင္း တင္ျပဖို့ NED က ကခ်င္ျပည္က လယ္သမားနဲ့ လူ့အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူ ေဒၚေဘာက္ဂ်ာ၊ လူရႊင္ေတာ္ ဇာဂနာ၊ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ့ခ်ုပ္ အမ်ိဳးသမီးေရးရာ လႈပ္ရွားသူ ေဒၚခင္သန္းျမင့္တို့ ၃ ဦးကို ဖိတ္ၾကားခဲ့တာပါ။
သူတို့ဟာ အေမရိကန္အစိုးရရဲ့ ဒီမိုကေရစီ၊ လူ့အခြင့္အေရးနဲ့ လုပ္သားေရးရာ ေကာ္မတီ လက္ေထာက္ အတြင္းဝန္ မိုက္ကယ္ပိုဇနာနဲ့ ေတြ႕ဆံုမွာျဖစ္ပါတယ္။
ခရီးစဉ္အတြင္း အေမရိကန္အထက္လႊတ္ေတာ္နဲ့ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ကိုလည္း သြားလည္ပတ္မွာျဖစ္သလို အေမရိကန္ေရာက္ ကခ်င္ အသိုင္းအဝိုင္းထံကိုလည္း လည္ပတ္မယ္လို့ ေဒၚေဘာက္ဂ်ာက ေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာျပည္ရဲ့ လက္ရွိနိုင္ငံေရး အေျခအေနရယ္၊ တိုင္းရင္းသား ေဒသမွာျဖစ္ေနတဲ့ လက္ရွိ အျဖစ္အပ်က္ကို အေျခခံျပီးေတာ့ ဒီလူ့အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ၊ တိုင္းရင္းသား ေဒသမွာ တိုက္ပြဲျဖစ္ေနတဲ့ကိစၥ ျမန္မာျပည္ရဲ့ အေျခအေနကို နည္းနည္း တင္ျပေပးဖို့ ဆိုျပီးေတာ့ ကမ္းလွမ္းထားတယ္။”
သူတို့ကို ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁ ရက္ေန့ကေန ၇ ရက္ေန့အထိ ဖိတ္ၾကားထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ NED အဖြဲ့ဟာ ကမ႓ာတဝန္းက ဒီမိုကေရစီေရးနဲ့ ဖြံ့ျဖိုးေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို ေထာက္ပံ့ေနတဲ့ အဖြဲ့အစည္းတခု ျဖစ္ပါတယ္။
အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံမ်ားကို ေလ့လာ၍ ျမန္မာ့ မီဒီယာ ဥပေဒၾကမ္း ေရးဆြဲၿပီးၿပီ
ခင္ဦးသာ on January 30, 2012
မီဒီယာ မ်ားႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ ဥပေဒ ၾကမ္းတ ခုအား အိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံ မ်ား၏ မီဒီယာ ဥပေဒ မ်ားကို ေလ့လာ၍ ေရးဆြဲၿပီး ျဖစ္ ေၾကာင္း ျမန္မာ ႏုိင္ငံ စာေပ စိစစ္ႏွင့္ မွတ္ ပုံတင္ ဌာန၏ ဒု-ညြန္ၾကား ေရးမႉး ခ်ဳပ္ ဦးတင့္ေဆြက ယေန႔ ေျပာလိုက္ သည္။
ထိုဥပေဒကို လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းမ်ား၌ မၾကာမီ တင္သြင္းမည္ဟု ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ အင္လ်ားလိတ္ဟိုတယ္တြင္ ယေန႔က်င္းပေသာ မီဒီ ယာ အလုပ္ရံု ေဆြးေႏြးပြဲ၌ ေျပာဆိုခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
အဆိုပါ ဥပေဒျဖစ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ၀န္ႀကီးႏွင့္ ၇ ႀကိမ္၊ ဌာနအတြင္း အႀကိမ္ ၂၀ ေဆြးေႏြးၿပီးမွ ေရးဆဲြ ခဲ့ ေၾကာင္း၊ ထိုဥပေဒသည္ ပုံႏွိပ္မီဒီယာ တခုအတြက္သာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အြန္လိုင္းႏွင့္ ႐ုပ္သံမီဒီယာတို႔ အတြက္ မဟုတ္ ေၾကာင္းလည္း ၎ က ရွင္းျပခဲ့သည္။
လႊတ္ေတာ္၌ ယင္းဥပေဒ အတည္ျပဳၿပီးပါက မီဒီယာဆင္ဆာ ေလ်ာ့နည္းသြားမည္ဟု ဦးတင့္ေဆြက ေဆြးေႏြးပြဲ တက္ေရာက္ လာသူ မ်ားအား ေျပာခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ေဆြးေႏြးပြဲတက္ေရာက္လာသည့္ ျပည္တြင္းဂ်ာနယ္တခုမွ အယ္ဒီတာတဦးက “ဒီ ဥပေဒ အတည္ျဖစ္သြားရင္ေတာ့ မီဒီယာ သမားေတြ ပိုၿပီး လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လုပ္လာႏုိင္လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္တယ္” ဟု ေျပာသည္။
ထိုဥပေဒ၌ အခန္း ၁၀ ခန္းပါ၀င္ၿပီး စာေရးသူမ်ား၊ စာနယ္ဇင္းသမားမ်ား၏ ရပိုင္ခြင့္မ်ား၊ တာ၀န္မ်ားႏွင့္ က်င့္၀တ္မ်ား၊ စာေပ လြတ္လပ္ ခြင့္ႏွင့္ က်င့္၀တ္မ်ား အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေရးအတြက္ စာနယ္ဇင္း ေကာ္မတီ၊ ျပည္တြင္း ျပည္ပ ထုတ္ေ၀ျဖန္႔ခ်ိျခင္း၊ ျပစ္ဒဏ္မ်ား စ သည္ျဖင့္ ပါ၀င္သည္။
ေဆြးေႏြးပြဲအား Media Development in Democratic society ဟုအမည္ေပးထားၿပီး ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ မီဒီယာသမားမ်ား တက္ေရာက္ ၍ စာတမ္းမ်ား ဖတ္ျခင္း၊ ေဆြးေႏြးျခင္းတို႔ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကၿပီး ပထမဆံုးေသာ မီဒီယာ အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲ တခု လည္း ျဖစ္သည္။
ထိုင္း၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ မေလးရွား၊ စင္ကာပူ၊ သီရိလကၤာ စသည့္ႏိုင္ငံမ်ားက စာတမ္းမ်ား ဖတ္ခဲ့ၿပီး VOA ျမန္မာပိုင္း ဌာနမႉး ဦးသန္းလြင္ ထြန္း၊ The Voice ဂ်ာနယ္တို႔မွလည္း လက္ရွိျပည္တြင္း မီဒီယာ အေျခအေနမ်ားႏွင့္ ပိုမိုလြတ္လပ္ခြင့္ ရရွိေရး ကိစၥမ်ားအေၾကာင္း စာ တမ္းမ်ား ဖတ္ၾကားခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
ထိုအလုပ္႐ုံ ေဆြးေႏြးပြဲအား ျမန္မာႏိုင္ငံ စာေပႏွင့္စာနယ္ဇင္းအဖြဲ႔ႏွင့္ စကၤာပူႏိုင္ငံမွ Asia Media Information Centre တို႔က ပူးေပါင္း က်င္းပျခင္း ျဖစ္ၿပီး မနက္ျဖန္တြင္ ၿပီးဆုံးမည္ ျဖစ္သည္။
မီဒီယာအလုပ္႐ုံ ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ ျပန္ၾကားေရးဝန္ႀကီးဌာန တာဝန္ရွိသူမ်ား၊ ျပည္တြင္းအေျခစိုက္ မီဒီယာမ်ားအျပင္၊ ျပည္ပအေျခစိုက္ ျမန္ မာ သတင္းဌာနမ်ား ျဖစ္သည့္ BBC (ျမန္မာပိုင္း) ဌာနမႉး ေဒၚတင္ထားေဆြ၊ မဇိၥ်မ သတင္းဌာနမွ တာဝန္ရွိသူမ်ား အစ ရွိသူတို႔လည္း တက္ေရာက္ ၾကေၾကာင္းသိရသည္။
မီဒီယာ မ်ားႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ ဥပေဒ ၾကမ္းတ ခုအား အိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံ မ်ား၏ မီဒီယာ ဥပေဒ မ်ားကို ေလ့လာ၍ ေရးဆြဲၿပီး ျဖစ္ ေၾကာင္း ျမန္မာ ႏုိင္ငံ စာေပ စိစစ္ႏွင့္ မွတ္ ပုံတင္ ဌာန၏ ဒု-ညြန္ၾကား ေရးမႉး ခ်ဳပ္ ဦးတင့္ေဆြက ယေန႔ ေျပာလိုက္ သည္။
ထိုဥပေဒကို လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းမ်ား၌ မၾကာမီ တင္သြင္းမည္ဟု ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ အင္လ်ားလိတ္ဟိုတယ္တြင္ ယေန႔က်င္းပေသာ မီဒီ ယာ အလုပ္ရံု ေဆြးေႏြးပြဲ၌ ေျပာဆိုခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
အဆိုပါ ဥပေဒျဖစ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ၀န္ႀကီးႏွင့္ ၇ ႀကိမ္၊ ဌာနအတြင္း အႀကိမ္ ၂၀ ေဆြးေႏြးၿပီးမွ ေရးဆဲြ ခဲ့ ေၾကာင္း၊ ထိုဥပေဒသည္ ပုံႏွိပ္မီဒီယာ တခုအတြက္သာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အြန္လိုင္းႏွင့္ ႐ုပ္သံမီဒီယာတို႔ အတြက္ မဟုတ္ ေၾကာင္းလည္း ၎ က ရွင္းျပခဲ့သည္။
လႊတ္ေတာ္၌ ယင္းဥပေဒ အတည္ျပဳၿပီးပါက မီဒီယာဆင္ဆာ ေလ်ာ့နည္းသြားမည္ဟု ဦးတင့္ေဆြက ေဆြးေႏြးပြဲ တက္ေရာက္ လာသူ မ်ားအား ေျပာခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ေဆြးေႏြးပြဲတက္ေရာက္လာသည့္ ျပည္တြင္းဂ်ာနယ္တခုမွ အယ္ဒီတာတဦးက “ဒီ ဥပေဒ အတည္ျဖစ္သြားရင္ေတာ့ မီဒီယာ သမားေတြ ပိုၿပီး လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လုပ္လာႏုိင္လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္တယ္” ဟု ေျပာသည္။
ထိုဥပေဒ၌ အခန္း ၁၀ ခန္းပါ၀င္ၿပီး စာေရးသူမ်ား၊ စာနယ္ဇင္းသမားမ်ား၏ ရပိုင္ခြင့္မ်ား၊ တာ၀န္မ်ားႏွင့္ က်င့္၀တ္မ်ား၊ စာေပ လြတ္လပ္ ခြင့္ႏွင့္ က်င့္၀တ္မ်ား အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေရးအတြက္ စာနယ္ဇင္း ေကာ္မတီ၊ ျပည္တြင္း ျပည္ပ ထုတ္ေ၀ျဖန္႔ခ်ိျခင္း၊ ျပစ္ဒဏ္မ်ား စ သည္ျဖင့္ ပါ၀င္သည္။
ေဆြးေႏြးပြဲအား Media Development in Democratic society ဟုအမည္ေပးထားၿပီး ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ မီဒီယာသမားမ်ား တက္ေရာက္ ၍ စာတမ္းမ်ား ဖတ္ျခင္း၊ ေဆြးေႏြးျခင္းတို႔ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကၿပီး ပထမဆံုးေသာ မီဒီယာ အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲ တခု လည္း ျဖစ္သည္။
ထိုင္း၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ မေလးရွား၊ စင္ကာပူ၊ သီရိလကၤာ စသည့္ႏိုင္ငံမ်ားက စာတမ္းမ်ား ဖတ္ခဲ့ၿပီး VOA ျမန္မာပိုင္း ဌာနမႉး ဦးသန္းလြင္ ထြန္း၊ The Voice ဂ်ာနယ္တို႔မွလည္း လက္ရွိျပည္တြင္း မီဒီယာ အေျခအေနမ်ားႏွင့္ ပိုမိုလြတ္လပ္ခြင့္ ရရွိေရး ကိစၥမ်ားအေၾကာင္း စာ တမ္းမ်ား ဖတ္ၾကားခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
ထိုအလုပ္႐ုံ ေဆြးေႏြးပြဲအား ျမန္မာႏိုင္ငံ စာေပႏွင့္စာနယ္ဇင္းအဖြဲ႔ႏွင့္ စကၤာပူႏိုင္ငံမွ Asia Media Information Centre တို႔က ပူးေပါင္း က်င္းပျခင္း ျဖစ္ၿပီး မနက္ျဖန္တြင္ ၿပီးဆုံးမည္ ျဖစ္သည္။
မီဒီယာအလုပ္႐ုံ ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ ျပန္ၾကားေရးဝန္ႀကီးဌာန တာဝန္ရွိသူမ်ား၊ ျပည္တြင္းအေျခစိုက္ မီဒီယာမ်ားအျပင္၊ ျပည္ပအေျခစိုက္ ျမန္ မာ သတင္းဌာနမ်ား ျဖစ္သည့္ BBC (ျမန္မာပိုင္း) ဌာနမႉး ေဒၚတင္ထားေဆြ၊ မဇိၥ်မ သတင္းဌာနမွ တာဝန္ရွိသူမ်ား အစ ရွိသူတို႔လည္း တက္ေရာက္ ၾကေၾကာင္းသိရသည္။
အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁ ေသာင္းအထိ စာရြက္စာတမ္းမလို ေငြလဲနိုင္ၿပီ
ေရႊအာင္
ျမန္မာ နိုင္ငံမွာ အေမ ရိကန္ ေဒၚလာ ပိုင္ ဆိုင္ သူေတြ အေနနဲ႔ ေဒၚလာ ၁ ေသာင္း အထိ ဘာစာရြက္ စာတမ္းမွ တင္ျပ စရာ မလိုဘဲ ေငြလဲ လွယ္နိုင္ ၿပီ ျဖစ္ပါ တယ္။
ေဖေဖာ္ဝါရီ ၁ ရက္ ေန႔က ျစပီး နိုင္ငံျခား ေငြလဲလွယ္ ေရာင္းဝယ္ခြင့္ ရထား ၾကတဲ့ ဘဏ္ ေတြက ေငြလဲ ေကာင္တာ တိုင္းမွာ လဲလွယ္ နိုင္ျၾကပီ ျဖစ္ပါတယ္။
အရင္က ေငြလဲ ေကာင္တာ ေတြမွာ ေငြလဲရင္ နိုင္ငံျခား သားျဖစ္ ပါက ပတ္စ္ပို႔ျပ ျရပီး၊ ေဒၚလာ ၂၀၀၀ ေက်ာ္ လဲရင္ အေကာက္ခြန္ ေၾက ညာလႊာ တင္ျပ ရပါ တယ္။
ျမန္မာ နိုင္ငံ သားဆိုရင္ နိုင္ငံျခား ေငြရ ရွိရာ ေငြဝင္ ရင္းျမစ္ကို တင္ျပျရပီး ဝယ္ယူမွာ ဆိုရင္ေတာ့ ဘယ္ေန ရာမွာ သံုးမယ္ ဆိုတာ သက္ေသ တင္ျပ ရတာေတြ ရွိခဲ့ ပါတယ္။
အခု အဲ့ဒီလို စာရြက္စာတမ္း တင္ျပရတာေတြကို အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁ ေသာင္းတန္ဖိုးအထိ ျပုလုပ္ရန္ မလိုအပ္ေတာ့ဘူးဆိုတဲ့ ျမန္မာ နိုင္ငံေတာ္ဗဟိုဘဏ္ရဲ့ ညႊန္ၾကားခ်က္နဲ႔ ေျဖေလၽွာ့ေပးခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
အခုလို ေဒၚလာ ၁ ေသာင္းအထိ စာရြက္စာတမ္း ျပစရာမလိုဘဲ ေငြလဲနိုင္တဲ့အေပၚ ျဖစ္ေပၚလာနိုင္တဲ့ ေကာင္းက်ိဳး ဆိုးကြက္တခ်ိဳ႕ကို စီးပြားေရးနဲ႔ဘ႑ာေရးဆိုင္ရာ ေဆာင္းပါးေတြေရးေနတဲ့ ဆရာဦးဟန္ထြန္း (အခြန္) က အခုလို သံုးသပ္ ေျပာၾကားပါတယ္။
“နိုင္ငံျခားေငြ အတန္အသင့္ျရပီးေတာ့ အဲ့အေပၚမွာ အသက္ေမြးဝမ္းျပုေနရတဲ့ လူေတြ။ ဥပမာ နိုင္ငံျခားပို႔တဲ့ ေငြနဲ႔ စားဝတ္ေနေရးေျဖရွင္းေနရတဲ့ လူေတြအတြက္ေတာ့ ေကာင္းတာေပါ့။ သို႔ေသာ္လည္း ေငြေၾကးကစားတဲ့လူေတြအတြက္ အခြင့္အေရးျဖစ္သြားမွာကို နည္းနည္း ၾကည့္ထိန္းရမယ့္ သေဘာေတာ့ရွိတယ္။ လူ ၁၀ ေယာက္ ဒါမွမဟုတ္ လူ ၄၊ ၅ ေယာက္က ႏွစ္ခါ သံုးခါျပန္လဲတာတို႔ ဘာတို႔ ဆိုတဲ့ ျပႆ နာေတြလည္း ျဖစ္လာနိုင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ တခုရွိတာေပါ့။ အစိုးရရဲ့ ဗဟိုဘဏ္က ဒီကိစၥအေပၚမွာ လက္လြတ္စပယ္ မထားေလာက္ဘူးလို႔ေတာ့ ထင္တာပဲ။ ဆိုလိုတာကေတာ့ ဘယ္သူေတြ ဘယ္ေလာက္ လဲ ၿပီးၿပီလဲ။ ဘယ္ေလာက္ေျခရွုပ္ေနသလဲ ဆိုတာကိုေတာ့ နည္းနည္း စံုစမ္းေထာက္လွမ္းမွု ေနာက္ကလိုက္ၾကည့္တာတို႔ လုပ္ဖို႔ လိုအပ္လိမ့္မယ္လို႔ ထင္တယ္။”
ေလာေလာဆယ္ အေမရိကန္ေဒၚလာနဲ႔ က်ပ္ေငြလဲႏွုန္းကို ရန္ကုန္ၿမို႔ သိမ္ျဖူေငြလဲေကာင္တာႏွုန္းနဲ႔ သတ္မွတ္လဲလွယ္ ေရာင္းဝယ္ေျနက တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာ့စီးပြားေရး ျပုျပင္ေျပာင္းလဲဖို႔အတြက္ ေငြလဲႏွုန္းတခု သတ္မွတ္ဖို႔နဲ႔ ျမန္မာနိုင္ငံေတာ္ဗဟိုဘဏ္ကို လြတ္လပ္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းၾအဖစ္ ေျပာင္းဖို႔ ပညာရွင္အမ်ားစုက ၾအကံျပုထားၾကပါတယ္။
ျမန္မာ နိုင္ငံမွာ အေမ ရိကန္ ေဒၚလာ ပိုင္ ဆိုင္ သူေတြ အေနနဲ႔ ေဒၚလာ ၁ ေသာင္း အထိ ဘာစာရြက္ စာတမ္းမွ တင္ျပ စရာ မလိုဘဲ ေငြလဲ လွယ္နိုင္ ၿပီ ျဖစ္ပါ တယ္။
ေဖေဖာ္ဝါရီ ၁ ရက္ ေန႔က ျစပီး နိုင္ငံျခား ေငြလဲလွယ္ ေရာင္းဝယ္ခြင့္ ရထား ၾကတဲ့ ဘဏ္ ေတြက ေငြလဲ ေကာင္တာ တိုင္းမွာ လဲလွယ္ နိုင္ျၾကပီ ျဖစ္ပါတယ္။
အရင္က ေငြလဲ ေကာင္တာ ေတြမွာ ေငြလဲရင္ နိုင္ငံျခား သားျဖစ္ ပါက ပတ္စ္ပို႔ျပ ျရပီး၊ ေဒၚလာ ၂၀၀၀ ေက်ာ္ လဲရင္ အေကာက္ခြန္ ေၾက ညာလႊာ တင္ျပ ရပါ တယ္။
ျမန္မာ နိုင္ငံ သားဆိုရင္ နိုင္ငံျခား ေငြရ ရွိရာ ေငြဝင္ ရင္းျမစ္ကို တင္ျပျရပီး ဝယ္ယူမွာ ဆိုရင္ေတာ့ ဘယ္ေန ရာမွာ သံုးမယ္ ဆိုတာ သက္ေသ တင္ျပ ရတာေတြ ရွိခဲ့ ပါတယ္။
အခု အဲ့ဒီလို စာရြက္စာတမ္း တင္ျပရတာေတြကို အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁ ေသာင္းတန္ဖိုးအထိ ျပုလုပ္ရန္ မလိုအပ္ေတာ့ဘူးဆိုတဲ့ ျမန္မာ နိုင္ငံေတာ္ဗဟိုဘဏ္ရဲ့ ညႊန္ၾကားခ်က္နဲ႔ ေျဖေလၽွာ့ေပးခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
အခုလို ေဒၚလာ ၁ ေသာင္းအထိ စာရြက္စာတမ္း ျပစရာမလိုဘဲ ေငြလဲနိုင္တဲ့အေပၚ ျဖစ္ေပၚလာနိုင္တဲ့ ေကာင္းက်ိဳး ဆိုးကြက္တခ်ိဳ႕ကို စီးပြားေရးနဲ႔ဘ႑ာေရးဆိုင္ရာ ေဆာင္းပါးေတြေရးေနတဲ့ ဆရာဦးဟန္ထြန္း (အခြန္) က အခုလို သံုးသပ္ ေျပာၾကားပါတယ္။
“နိုင္ငံျခားေငြ အတန္အသင့္ျရပီးေတာ့ အဲ့အေပၚမွာ အသက္ေမြးဝမ္းျပုေနရတဲ့ လူေတြ။ ဥပမာ နိုင္ငံျခားပို႔တဲ့ ေငြနဲ႔ စားဝတ္ေနေရးေျဖရွင္းေနရတဲ့ လူေတြအတြက္ေတာ့ ေကာင္းတာေပါ့။ သို႔ေသာ္လည္း ေငြေၾကးကစားတဲ့လူေတြအတြက္ အခြင့္အေရးျဖစ္သြားမွာကို နည္းနည္း ၾကည့္ထိန္းရမယ့္ သေဘာေတာ့ရွိတယ္။ လူ ၁၀ ေယာက္ ဒါမွမဟုတ္ လူ ၄၊ ၅ ေယာက္က ႏွစ္ခါ သံုးခါျပန္လဲတာတို႔ ဘာတို႔ ဆိုတဲ့ ျပႆ နာေတြလည္း ျဖစ္လာနိုင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ တခုရွိတာေပါ့။ အစိုးရရဲ့ ဗဟိုဘဏ္က ဒီကိစၥအေပၚမွာ လက္လြတ္စပယ္ မထားေလာက္ဘူးလို႔ေတာ့ ထင္တာပဲ။ ဆိုလိုတာကေတာ့ ဘယ္သူေတြ ဘယ္ေလာက္ လဲ ၿပီးၿပီလဲ။ ဘယ္ေလာက္ေျခရွုပ္ေနသလဲ ဆိုတာကိုေတာ့ နည္းနည္း စံုစမ္းေထာက္လွမ္းမွု ေနာက္ကလိုက္ၾကည့္တာတို႔ လုပ္ဖို႔ လိုအပ္လိမ့္မယ္လို႔ ထင္တယ္။”
ေလာေလာဆယ္ အေမရိကန္ေဒၚလာနဲ႔ က်ပ္ေငြလဲႏွုန္းကို ရန္ကုန္ၿမို႔ သိမ္ျဖူေငြလဲေကာင္တာႏွုန္းနဲ႔ သတ္မွတ္လဲလွယ္ ေရာင္းဝယ္ေျနက တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာ့စီးပြားေရး ျပုျပင္ေျပာင္းလဲဖို႔အတြက္ ေငြလဲႏွုန္းတခု သတ္မွတ္ဖို႔နဲ႔ ျမန္မာနိုင္ငံေတာ္ဗဟိုဘဏ္ကို လြတ္လပ္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းၾအဖစ္ ေျပာင္းဖို႔ ပညာရွင္အမ်ားစုက ၾအကံျပုထားၾကပါတယ္။
ပင္လုံ စိတ္ဓါတ္ အရင္း ခံရန္ ျပည္ေထာင္စု အဆင့္ ေဆြးေႏြး ပြဲ၌ သေဘာတူ
သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္
ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ေဆြးေႏြးပြဲမွ ပင္လုံစိတ္ဓါတ္ကိုအရင္းခံသည့္ ျပည္ေထာင္စုမၿပိဳကြဲေအာင္ ပူးေပါင္းတည္ေဆာက္ေရး ပါသည့္ အ ခ်က္ ၅ ခ်က္ကို ျမန္မာအစိုးရ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရးအဖြဲ႕ ႏွင့္အတူ သေဘာတူညီလက္မွတ္ေရး ထိုးခဲ့သည္ဟု သၽွမ္းျပည္ တပ္ မေတာ္ေျပာခြင့္ရ က ေျပာသည္။
“ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ေဆြးေႏြးပြဲကေန သေဘာတူညီခ်က္ ၅ ခ်က္ထဲက ဒုတိယအခ်က္မွာေလ (ဒို႔တာဝန္အေရးသုံးပါးမွာ) ပင္လုံ စိတ္ ဓါတ္အရင္းခံ၍ ဆိုတာမပါရင္၊ ဒီအခ်က္ကို နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးတဲ့အဆင့္က်မွ ေဆြးေႏြးဖို႔ က်ေနာ္တို႔ဘက္က ေျပာတယ္။ အဲတာနဲ႔ သူတို႔က - ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ထဲမွာ ဒီ ဒို႔တာဝန္အေရးသုံးပါးက မပါလို႔မရဘူး။ အဓိက အႏွစ္သာရ ျဖစ္ေနတယ္ ဆိုေတာ့ ဒီလိုဆိုရင္ ပင္လုံ စိတ္ဓါတ္ကိုအရင္းခံ၍ ျပည္ေထာင္စုကို ပူးေပါင္းတည္ေဆာက္ရန္ လို႔ေရးလိုက္ မယ္ဆိုၿပီး ေဆြးေႏြးသေဘာတူလိုက္တာျဖစ္တယ္ ” - SSPP/ SSA ေျပာခြင့္ရဗိုလ္မွူးစိုင္းလက သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္အား ေျပာျပသည္။
ယခုလ ၂၈ ရက္ စေနေန႔က ဦးေအာင္ေသာင္းဦးေဆာင္ေသာ ျမန္မာအစိုးရ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးေရးအဖြဲ႕ႏွင့္ သၽွမ္း ျပည္တပ္မေတာ္ SSPP/ SSA မွ စဝ္ေခးတိုင္းဦးေဆာင္ေသာ အဖြဲ႕တို႔ သၽွမ္းျပည္ၿမိဳ႕ေတာ္ ေတာင္ႀကီးရွိ ျပည္နယ္အစိုးရ ႐ုံး၌ေတြ႕ဆုံ ေဆြးေႏြး ခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
“က်ေနာ္တို႔ ပဏာမအဆင့္ ေဆြးေႏြးပြဲကေန ျပည္နယ္အဆင့္ေရာ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ပါ ေဆြးေႏြးနိုင္ခဲ့တယ္။ ျပည္နယ္ အဆင့္မွာ အခ်က္ ၅ ခ်က္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္မွာ အခ်က္ ၅ ခ်က္ ေဆြးေႏြးသေဘာတူလက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့တယ္။ ေနာက္ ၿပီး က်ေနာ္တို႔ဖက္က တင္ျပထားတဲ့ အခ်က္ ၇ ခ်က္ကိုေတာ့ အစိုးရကိုယ္စားလွယ္ဖက္က သဘာ၀က်တယ္။ ျဖစ္နိုင္ေခ် ရွိတယ္ဆိုၿပီး ထပ္မံေဆြးေႏြးဖို႔ လက္ခံထားတယ္” - ဟူ၍ ဆက္လက္ေျပာျပပါသည္။
သၽွမ္းျပည္တိုးတက္ေရးပါတီမွ - ျမန္မာနိုင္ငံအတြင္းရွိ လူတန္းစား လူ႔အလႊာ အသီးသီးမွ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးေပါင္း စုံကို ကိုယ္စား ျပဳ နိုင္ေသာ ထာဝရၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္ေရးေကာ္မတီအား က်ယ္ျပန႔္စြာ ဖြဲ႕စည္းအေကာင္အထည္ေဖၚသြား ရန္၊ အက်ဥ္းက် ခံေနရ ဆဲ နိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အားလုံးကို ခၽြင္းခ်က္မရွိ လႊတ္ေပးရန္၊ တရား ဥပေဒ စိုးမိုးေရးသည္မရွိ မျဖစ္ လိုအပ္သျဖင့္ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမၽွတေသာ တရားေရးမ႑ိဳင္တည္ေဆာက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္သြားရန္၊ အမ်ိဳး သား ေသြးစည္းညီညြတ္ေရး အတြက္ တန္းတူ ေရး နဲ႔ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ကို အာမခံနိုင္ေသာ စစ္မွန္သည့္ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ ေထာင္စုစနစ္ကို တည္ေဆာက္သြားရန္၊ စစ္ဒဏ္ေၾကာင့္ အလဟႆ ေျမဇာပင္ ျဖစ္ၿပီးေတာ့မွ ေသေၾကဒဏ္ရာရ၊ ပစၥည္း ဥစၥာ ပ်က္စီးဆုံးရွုံးသြားရသည့္ ရဟန္း ရွင္လူ ျပည္သူလူထု၊ စစ္ေျပး ဒုကၡသည္မ်ားအား လူသားခ်င္းစာနာမွုျဖင့္ နိုင္ငံေတာ္ အစိုးရမွ ျပန္လည္ကူညီပံ့ပိုးေပးသြားရန္ အစရွိေသာ အခ်က္မ်ားပါသည့္ အခ်က္ ၇ ခ်က္ကို ေတာင္းဆိုခဲ့ေၾကာင္း ဗိုလ္မွူးစိုင္းလ ကေျပာသည္။
ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ဒုတိယအႀကိမ္ေဆြးေႏြးမွုအတြက္ ရက္မသတ္မွတ္ရေသးဟုလည္း ဗိုလ္မွူးစိုင္းလ က ဆက္လက္ ေျပာျပသည္။
ေဆြးေႏြးပြဲအၿပီး သမၼတက ေပးပို႔လိုက္ေသာ ဆန္အိတ္ ၅၀၀၊ ဆိုလာဓါတ္ေရာင္ျခည္ျပား ၅၀ စုံ ႏွင့္ Sky Net ႐ုပ္သံ ဖမ္းစက္ အစုံ ၂၀ တို႔ကို ဦးေအာင္ေသာင္းႏွင့္ ဦးသိန္းေဇာ္တို႔က စဝ္ေခးတိုင္း ႏွင့္ စဝ္ခြန္ဆိုင္ထံသို႔ ေပးလိုက္ေၾကာင္း ျမန္မာ့ အလင္း သတင္း စာ၌လည္း ေဖာ္ျပထားသည္။
ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ေဆြးေႏြးပြဲမွ ပင္လုံစိတ္ဓါတ္ကိုအရင္းခံသည့္ ျပည္ေထာင္စုမၿပိဳကြဲေအာင္ ပူးေပါင္းတည္ေဆာက္ေရး ပါသည့္ အ ခ်က္ ၅ ခ်က္ကို ျမန္မာအစိုးရ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရးအဖြဲ႕ ႏွင့္အတူ သေဘာတူညီလက္မွတ္ေရး ထိုးခဲ့သည္ဟု သၽွမ္းျပည္ တပ္ မေတာ္ေျပာခြင့္ရ က ေျပာသည္။
“ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ေဆြးေႏြးပြဲကေန သေဘာတူညီခ်က္ ၅ ခ်က္ထဲက ဒုတိယအခ်က္မွာေလ (ဒို႔တာဝန္အေရးသုံးပါးမွာ) ပင္လုံ စိတ္ ဓါတ္အရင္းခံ၍ ဆိုတာမပါရင္၊ ဒီအခ်က္ကို နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးတဲ့အဆင့္က်မွ ေဆြးေႏြးဖို႔ က်ေနာ္တို႔ဘက္က ေျပာတယ္။ အဲတာနဲ႔ သူတို႔က - ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ထဲမွာ ဒီ ဒို႔တာဝန္အေရးသုံးပါးက မပါလို႔မရဘူး။ အဓိက အႏွစ္သာရ ျဖစ္ေနတယ္ ဆိုေတာ့ ဒီလိုဆိုရင္ ပင္လုံ စိတ္ဓါတ္ကိုအရင္းခံ၍ ျပည္ေထာင္စုကို ပူးေပါင္းတည္ေဆာက္ရန္ လို႔ေရးလိုက္ မယ္ဆိုၿပီး ေဆြးေႏြးသေဘာတူလိုက္တာျဖစ္တယ္ ” - SSPP/ SSA ေျပာခြင့္ရဗိုလ္မွူးစိုင္းလက သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္အား ေျပာျပသည္။
ယခုလ ၂၈ ရက္ စေနေန႔က ဦးေအာင္ေသာင္းဦးေဆာင္ေသာ ျမန္မာအစိုးရ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးေရးအဖြဲ႕ႏွင့္ သၽွမ္း ျပည္တပ္မေတာ္ SSPP/ SSA မွ စဝ္ေခးတိုင္းဦးေဆာင္ေသာ အဖြဲ႕တို႔ သၽွမ္းျပည္ၿမိဳ႕ေတာ္ ေတာင္ႀကီးရွိ ျပည္နယ္အစိုးရ ႐ုံး၌ေတြ႕ဆုံ ေဆြးေႏြး ခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
“က်ေနာ္တို႔ ပဏာမအဆင့္ ေဆြးေႏြးပြဲကေန ျပည္နယ္အဆင့္ေရာ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ပါ ေဆြးေႏြးနိုင္ခဲ့တယ္။ ျပည္နယ္ အဆင့္မွာ အခ်က္ ၅ ခ်က္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္မွာ အခ်က္ ၅ ခ်က္ ေဆြးေႏြးသေဘာတူလက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့တယ္။ ေနာက္ ၿပီး က်ေနာ္တို႔ဖက္က တင္ျပထားတဲ့ အခ်က္ ၇ ခ်က္ကိုေတာ့ အစိုးရကိုယ္စားလွယ္ဖက္က သဘာ၀က်တယ္။ ျဖစ္နိုင္ေခ် ရွိတယ္ဆိုၿပီး ထပ္မံေဆြးေႏြးဖို႔ လက္ခံထားတယ္” - ဟူ၍ ဆက္လက္ေျပာျပပါသည္။
သၽွမ္းျပည္တိုးတက္ေရးပါတီမွ - ျမန္မာနိုင္ငံအတြင္းရွိ လူတန္းစား လူ႔အလႊာ အသီးသီးမွ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးေပါင္း စုံကို ကိုယ္စား ျပဳ နိုင္ေသာ ထာဝရၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္ေရးေကာ္မတီအား က်ယ္ျပန႔္စြာ ဖြဲ႕စည္းအေကာင္အထည္ေဖၚသြား ရန္၊ အက်ဥ္းက် ခံေနရ ဆဲ နိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အားလုံးကို ခၽြင္းခ်က္မရွိ လႊတ္ေပးရန္၊ တရား ဥပေဒ စိုးမိုးေရးသည္မရွိ မျဖစ္ လိုအပ္သျဖင့္ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမၽွတေသာ တရားေရးမ႑ိဳင္တည္ေဆာက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္သြားရန္၊ အမ်ိဳး သား ေသြးစည္းညီညြတ္ေရး အတြက္ တန္းတူ ေရး နဲ႔ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ကို အာမခံနိုင္ေသာ စစ္မွန္သည့္ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ ေထာင္စုစနစ္ကို တည္ေဆာက္သြားရန္၊ စစ္ဒဏ္ေၾကာင့္ အလဟႆ ေျမဇာပင္ ျဖစ္ၿပီးေတာ့မွ ေသေၾကဒဏ္ရာရ၊ ပစၥည္း ဥစၥာ ပ်က္စီးဆုံးရွုံးသြားရသည့္ ရဟန္း ရွင္လူ ျပည္သူလူထု၊ စစ္ေျပး ဒုကၡသည္မ်ားအား လူသားခ်င္းစာနာမွုျဖင့္ နိုင္ငံေတာ္ အစိုးရမွ ျပန္လည္ကူညီပံ့ပိုးေပးသြားရန္ အစရွိေသာ အခ်က္မ်ားပါသည့္ အခ်က္ ၇ ခ်က္ကို ေတာင္းဆိုခဲ့ေၾကာင္း ဗိုလ္မွူးစိုင္းလ ကေျပာသည္။
ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ဒုတိယအႀကိမ္ေဆြးေႏြးမွုအတြက္ ရက္မသတ္မွတ္ရေသးဟုလည္း ဗိုလ္မွူးစိုင္းလ က ဆက္လက္ ေျပာျပသည္။
ေဆြးေႏြးပြဲအၿပီး သမၼတက ေပးပို႔လိုက္ေသာ ဆန္အိတ္ ၅၀၀၊ ဆိုလာဓါတ္ေရာင္ျခည္ျပား ၅၀ စုံ ႏွင့္ Sky Net ႐ုပ္သံ ဖမ္းစက္ အစုံ ၂၀ တို႔ကို ဦးေအာင္ေသာင္းႏွင့္ ဦးသိန္းေဇာ္တို႔က စဝ္ေခးတိုင္း ႏွင့္ စဝ္ခြန္ဆိုင္ထံသို႔ ေပးလိုက္ေၾကာင္း ျမန္မာ့ အလင္း သတင္း စာ၌လည္း ေဖာ္ျပထားသည္။
“က်ေနာ္တို႔ ပဏာမအဆင့္ ေဆြးေႏြးပြဲကေန ျပည္နယ္အဆင့္ေရာ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ပါ ေဆြးေႏြးနိုင္ခဲ့တယ္။ ျပည္နယ္ အဆင့္မွာ အခ်က္ ၅ ခ်က္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္မွာ အခ်က္ ၅
ဧရာ၀တီ on January 30, 2012
ျမန္မာႏိုင္ငံ စီးပြားေရး အဆင့္ျမွင့္ရန္ႏွင့္ အနာဂတ္ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ား ပိုမိုပြင့္လင္းလာေစရန္ စင္ကာပူက သင္တန္းမ်ား ပို႔ခ် ေပး ေရး ျမန္မာ - စင္ကာပူ ႏွစ္ႏိုင္ငံသေဘာတူညီခ်က္ကို စင္ကာပူ၌ ယေန႔ လက္မွတ္ေရးထိုးသည္။
သမၼတျဖစ္ၿပီးေနာက္ အာဆီယံႏိုင္ငံမ်ားအတြင္း ပထမဆံုး ၄ ရက္ၾကာ ႏိုင္ငံေတာ္ခရီးစဥ္အျဖစ္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္အဖြဲ႔သည္ စင္ကာ ပူ ႏိုင္ငံသို႔ ယမန္ေန႔က ေရာက္ရွိေနသည္။
စင္ကာပူမွ ပို႔ခ်ေပးမည့္ သင္တန္းမ်ားတြင္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ား တိုးပြားလာေရး၊ အေျခခံအေဆာက္အဦမ်ား တည္ေဆာက္ေရး၊ ကုန္သြယ္ ေရး၊ ခရီးသြားလုပ္ငန္း ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးႏွင့္ ဘဏ္လုပ္ငန္းဆိုင္ရာမ်ား ပါဝင္မည္ဟု စင္ကာပူ-ျမန္မာ နည္းပညာပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး အစီ အစဥ္ သေဘာတူခ်က္အရ သိရွိရသည္။
စင္ကာပူသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၆ ခုေျမာက္ အမ်ားဆံုးရင္းႏွီးျမွဳပ္ထားသည့္ ႏုိင္ငံျဖစ္သည္။ ယမန္ႏွစ္ ႏွစ္ဘက္ကုန္သြယ္မႈမွာ အေမရိ ကန္ေဒၚလာ ၂ ဘီလီယံ ရွိၿပီး ျမန္မာျပည္သို႔ ပို႔ကုန္ သံုးပံုႏွစ္ပံုမွာ စင္ကာပူမွ ျဖစ္သည္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္သည္ စင္ကာပူသမၼတ တိုနီ တန္ ကင္ ယမ္၊ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ လီရွန္လြန္း၊ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ စီနီယာဝန္ႀကီး ဂိုခ်ဳပ္ေတာင္တို႔ႏွင့္ ေတြ႔ဆံုမည္ဟု စင္ကာပူႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးဌာနက သတင္းထုတ္ျပန္သည္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္အတူ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး၊ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရးဝန္ႀကီး၊ သမၼတ႐ံုး ဝန္ႀကီးဌာနဝန္ႀကီး၊ ေဆာက္လုပ္ေရးဝန္ႀကီး၊ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးဝန္ႀကီး၊ ပညာေရးဝန္ႀကီး၊ က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးႏွင့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ဝန္တို႔ လိုက္ပါသြားသည္။
ဦးသိန္းစိန္သည္ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ကလည္း ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ စင္ကာပူသို႔ လာေရာက္ခဲ့ေသးသည္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၏ အလည္အပတ္ ခရီးမတိုင္မီ စင္ကာပူ၏ အႀကီးဆံုး အိမ္ေျမယာအေရာင္းအဝယ္ ကုမၸဏီႀကီးျဖစ္ေသာ Far East Organization က ျမန္မာစာနယ္ဇင္းသမား ၇ ဦးကို စရိတ္စက အလံုးစံု အကုန္အက်ခံ၍ ဖိတ္ေခၚခဲ့သည္။
လြန္ခဲ့သည့္ ၈ ႏွစ္တာအတြင္း ျမန္မာ့ အိမ္ျခံေျမ ေရာင္းဝယ္မႈေစ်းကြက္ ျမင့္တက္လာသည္ကို ၎တို႔ သတိျပဳမိခဲ့ေၾကာင္း၊ အနာဂတ္ တြင္ ပိုမို ျမင့္တက္မည့္ အလားအလာရွိေၾကာင္း Far East Organization ၏ အေရာင္းဒါ႐ိုက္တာ Shaw Lay See က ျမန္မာ စာနယ္ဇင္း သမားတဦးကို ေျပာဆိုခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
၎တို႔အေနျဖင့္ ရန္ကုန္ေစ်းကြက္ရွိ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားကိုလည္း စစ္တမ္းေကာက္ယူေနေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ျမန္မာ့လႊတ္ေတာ္တြင္ ေနာက္လ၌ တင္သြင္းေဆြးေႏြးမည့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈဆိုင္ရာ ဥပေဒသစ္က ႏိုင္ငံျခား ကုမၸဏီမ်ားအေနျဖင့္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ တြင္ လုပ္ငန္းမ်ား တိုးခ်ဲ႕ေရးကို အေထာက္အပံ့ေပးႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။
အဆိုပါဥပေဒသစ္အရ ျမန္မာအစိုးရသည္ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူမ်ားကို ရွစ္ႏွစ္ၾကာ အခြန္ကင္းလြတ္ခြင့္ ျပဳႏိုင္လိမ့္မည္ဟု ဆြစ္ဇာလန္ ႏိုင္ငံ ဒါဗို႔စ္ ကမာၻ႔စီးပြားေရးညီလာခံ၌ စက္မႈဝန္ႀကီး ဦးစိုးသိန္းက ၿပီးခဲ့သည့္သီတင္းပတ္တြင္ ေျပာဆိုခဲ့သည္။
“သူတို႔ (ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူ) ေတြက က်ေနာ္တို႔ကို ျမန္ျမန္လုပ္ေစခ်င္ေနၾကတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ကလည္း တံခါးဖြင့္ကာစ ရွိေသး တယ္” ဟု ဦးစိုးသိန္းက AFP သတင္းဌာနသို႔ ေျပာထားသည္။
ဦးစိုးသိန္းက ဒါဗို႔စ္ ညီလာခံ၌ ျမန္မာ့စီးပြားေရးသည္ ၂၀၁၂ တြင္ ၆ ရာခိုင္ႏႈန္း တိုးတက္လာရန္ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္းလည္း ေျပာသြားသည္။
စစ္အစိုးရႏွင့္ လက္ထက္ကတည္းက ဆက္ဆံေရးမပ်က္ခဲ့ေသာ စင္ကာပူသည္ ျမန္မာဆိုက္ဘာ ပိတ္ဆို႔ေရး နည္းပညာ အကူအညီ ေပးျခင္းမ်ား၊ သမား႐ိုးက်လက္နက္ ေရာင္းခ်မႈမ်ားႏွင့္ ရဲဝန္ထမ္းမ်ားကို သင္တန္းေပးျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း Jane’s Intelligence Review စစ္ေရးစာေစာင္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ဘိန္းဘုရင္ေဟာင္း ေလာ္စစ္ဟန္၏သား၊ ေအးရွားေဝါလ္ စီးပြားလုပ္ငန္းမ်ားပိုင္ရွင္ စတီဗင္ ေလာ ေခၚ ဦးထြန္းျမင့္ႏိုင္၏ ဇနီးသည္ စင္ ကာပူ ႏိုင္ငံ သူျဖစ္ၿပီး ၂၀၀၈ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံအေပၚ အေမရိကန္၏ ပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈ ဥပေဒအရ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ သူမ၏ ကုမၸဏီ ၁၀ လည္း ပစ္မွတ္ထားခံခဲ့ရသည္။
စင္ကာပူအစိုးရသည္ Initiative for ASEAN Integration (IAI) အစီအစဥ္အရ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ထိုစဥ္က ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဂိုခ်ဳပ္ ေတာင္၏ စီမံမႈျဖင့္ ရန္ကုန္ရွိ ယင္း ျမန္မာ-စင္ကာပူ ေလ့က်င္သင္ၾကားေရး စင္တာ၌ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္တြင္ ျပည္သူ႔ေရးရာ စီမံခန္႔ခြဲေရး ဘာ သာရပ္မ်ား ပို႔ခ်ေပးခဲ့သည္။
စင္ကာပူရွိ လီကြမ္ယူ ျပည္သူ႔ေရးရာ မူဝါဒေက်ာင္းမွ ဌာနမႉး ကီး႐ိႈးမာဘူဘာနီက “ႏိုင္ငံတကာက အီရန္ကို ကိုင္တြယ္ဖို႔ဆိုရင္ အာဆီယံ က ျမန္မာအစိုးရကို ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ေတြအတြင္း ဘယ္လို ကိုင္တြယ္ဆက္ဆံခဲ့တယ္ ဆိုတာကို ၾကည့္သင့္ပါတယ္။ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ တရစ္ၿပီး တရစ္သြားတဲ့ သံတမန္နည္းမွာ ေနာက္ဆံုးေတာ့ အေျဖထြက္လာတာပါပဲ။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ပြင့္လင္းတဲ့ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ကို မယံုႏိုင္ ေလာက္ ေအာင္ တက္လွမ္းသြားၿပီ” ဟု ဒါဗို႔စ္ စီးပြားေရးညီလာခံတြင္ သံုးသပ္ေျပာဆိုသြားသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ စီးပြားေရး အဆင့္ျမွင့္ရန္ႏွင့္ အနာဂတ္ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ား ပိုမိုပြင့္လင္းလာေစရန္ စင္ကာပူက သင္တန္းမ်ား ပို႔ခ် ေပး ေရး ျမန္မာ - စင္ကာပူ ႏွစ္ႏိုင္ငံသေဘာတူညီခ်က္ကို စင္ကာပူ၌ ယေန႔ လက္မွတ္ေရးထိုးသည္။
သမၼတျဖစ္ၿပီးေနာက္ အာဆီယံႏိုင္ငံမ်ားအတြင္း ပထမဆံုး ၄ ရက္ၾကာ ႏိုင္ငံေတာ္ခရီးစဥ္အျဖစ္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္အဖြဲ႔သည္ စင္ကာ ပူ ႏိုင္ငံသို႔ ယမန္ေန႔က ေရာက္ရွိေနသည္။
စင္ကာပူမွ ပို႔ခ်ေပးမည့္ သင္တန္းမ်ားတြင္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ား တိုးပြားလာေရး၊ အေျခခံအေဆာက္အဦမ်ား တည္ေဆာက္ေရး၊ ကုန္သြယ္ ေရး၊ ခရီးသြားလုပ္ငန္း ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးႏွင့္ ဘဏ္လုပ္ငန္းဆိုင္ရာမ်ား ပါဝင္မည္ဟု စင္ကာပူ-ျမန္မာ နည္းပညာပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး အစီ အစဥ္ သေဘာတူခ်က္အရ သိရွိရသည္။
စင္ကာပူသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၆ ခုေျမာက္ အမ်ားဆံုးရင္းႏွီးျမွဳပ္ထားသည့္ ႏုိင္ငံျဖစ္သည္။ ယမန္ႏွစ္ ႏွစ္ဘက္ကုန္သြယ္မႈမွာ အေမရိ ကန္ေဒၚလာ ၂ ဘီလီယံ ရွိၿပီး ျမန္မာျပည္သို႔ ပို႔ကုန္ သံုးပံုႏွစ္ပံုမွာ စင္ကာပူမွ ျဖစ္သည္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္သည္ စင္ကာပူသမၼတ တိုနီ တန္ ကင္ ယမ္၊ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ လီရွန္လြန္း၊ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ စီနီယာဝန္ႀကီး ဂိုခ်ဳပ္ေတာင္တို႔ႏွင့္ ေတြ႔ဆံုမည္ဟု စင္ကာပူႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးဌာနက သတင္းထုတ္ျပန္သည္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္အတူ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး၊ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရးဝန္ႀကီး၊ သမၼတ႐ံုး ဝန္ႀကီးဌာနဝန္ႀကီး၊ ေဆာက္လုပ္ေရးဝန္ႀကီး၊ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးဝန္ႀကီး၊ ပညာေရးဝန္ႀကီး၊ က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးႏွင့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ဝန္တို႔ လိုက္ပါသြားသည္။
ဦးသိန္းစိန္သည္ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ကလည္း ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ စင္ကာပူသို႔ လာေရာက္ခဲ့ေသးသည္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၏ အလည္အပတ္ ခရီးမတိုင္မီ စင္ကာပူ၏ အႀကီးဆံုး အိမ္ေျမယာအေရာင္းအဝယ္ ကုမၸဏီႀကီးျဖစ္ေသာ Far East Organization က ျမန္မာစာနယ္ဇင္းသမား ၇ ဦးကို စရိတ္စက အလံုးစံု အကုန္အက်ခံ၍ ဖိတ္ေခၚခဲ့သည္။
လြန္ခဲ့သည့္ ၈ ႏွစ္တာအတြင္း ျမန္မာ့ အိမ္ျခံေျမ ေရာင္းဝယ္မႈေစ်းကြက္ ျမင့္တက္လာသည္ကို ၎တို႔ သတိျပဳမိခဲ့ေၾကာင္း၊ အနာဂတ္ တြင္ ပိုမို ျမင့္တက္မည့္ အလားအလာရွိေၾကာင္း Far East Organization ၏ အေရာင္းဒါ႐ိုက္တာ Shaw Lay See က ျမန္မာ စာနယ္ဇင္း သမားတဦးကို ေျပာဆိုခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
၎တို႔အေနျဖင့္ ရန္ကုန္ေစ်းကြက္ရွိ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားကိုလည္း စစ္တမ္းေကာက္ယူေနေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ျမန္မာ့လႊတ္ေတာ္တြင္ ေနာက္လ၌ တင္သြင္းေဆြးေႏြးမည့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈဆိုင္ရာ ဥပေဒသစ္က ႏိုင္ငံျခား ကုမၸဏီမ်ားအေနျဖင့္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ တြင္ လုပ္ငန္းမ်ား တိုးခ်ဲ႕ေရးကို အေထာက္အပံ့ေပးႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။
အဆိုပါဥပေဒသစ္အရ ျမန္မာအစိုးရသည္ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူမ်ားကို ရွစ္ႏွစ္ၾကာ အခြန္ကင္းလြတ္ခြင့္ ျပဳႏိုင္လိမ့္မည္ဟု ဆြစ္ဇာလန္ ႏိုင္ငံ ဒါဗို႔စ္ ကမာၻ႔စီးပြားေရးညီလာခံ၌ စက္မႈဝန္ႀကီး ဦးစိုးသိန္းက ၿပီးခဲ့သည့္သီတင္းပတ္တြင္ ေျပာဆိုခဲ့သည္။
“သူတို႔ (ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူ) ေတြက က်ေနာ္တို႔ကို ျမန္ျမန္လုပ္ေစခ်င္ေနၾကတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ကလည္း တံခါးဖြင့္ကာစ ရွိေသး တယ္” ဟု ဦးစိုးသိန္းက AFP သတင္းဌာနသို႔ ေျပာထားသည္။
ဦးစိုးသိန္းက ဒါဗို႔စ္ ညီလာခံ၌ ျမန္မာ့စီးပြားေရးသည္ ၂၀၁၂ တြင္ ၆ ရာခိုင္ႏႈန္း တိုးတက္လာရန္ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္းလည္း ေျပာသြားသည္။
စစ္အစိုးရႏွင့္ လက္ထက္ကတည္းက ဆက္ဆံေရးမပ်က္ခဲ့ေသာ စင္ကာပူသည္ ျမန္မာဆိုက္ဘာ ပိတ္ဆို႔ေရး နည္းပညာ အကူအညီ ေပးျခင္းမ်ား၊ သမား႐ိုးက်လက္နက္ ေရာင္းခ်မႈမ်ားႏွင့္ ရဲဝန္ထမ္းမ်ားကို သင္တန္းေပးျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း Jane’s Intelligence Review စစ္ေရးစာေစာင္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ဘိန္းဘုရင္ေဟာင္း ေလာ္စစ္ဟန္၏သား၊ ေအးရွားေဝါလ္ စီးပြားလုပ္ငန္းမ်ားပိုင္ရွင္ စတီဗင္ ေလာ ေခၚ ဦးထြန္းျမင့္ႏိုင္၏ ဇနီးသည္ စင္ ကာပူ ႏိုင္ငံ သူျဖစ္ၿပီး ၂၀၀၈ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံအေပၚ အေမရိကန္၏ ပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈ ဥပေဒအရ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ သူမ၏ ကုမၸဏီ ၁၀ လည္း ပစ္မွတ္ထားခံခဲ့ရသည္။
စင္ကာပူအစိုးရသည္ Initiative for ASEAN Integration (IAI) အစီအစဥ္အရ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ထိုစဥ္က ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဂိုခ်ဳပ္ ေတာင္၏ စီမံမႈျဖင့္ ရန္ကုန္ရွိ ယင္း ျမန္မာ-စင္ကာပူ ေလ့က်င္သင္ၾကားေရး စင္တာ၌ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္တြင္ ျပည္သူ႔ေရးရာ စီမံခန္႔ခြဲေရး ဘာ သာရပ္မ်ား ပို႔ခ်ေပးခဲ့သည္။
စင္ကာပူရွိ လီကြမ္ယူ ျပည္သူ႔ေရးရာ မူဝါဒေက်ာင္းမွ ဌာနမႉး ကီး႐ိႈးမာဘူဘာနီက “ႏိုင္ငံတကာက အီရန္ကို ကိုင္တြယ္ဖို႔ဆိုရင္ အာဆီယံ က ျမန္မာအစိုးရကို ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ေတြအတြင္း ဘယ္လို ကိုင္တြယ္ဆက္ဆံခဲ့တယ္ ဆိုတာကို ၾကည့္သင့္ပါတယ္။ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ တရစ္ၿပီး တရစ္သြားတဲ့ သံတမန္နည္းမွာ ေနာက္ဆံုးေတာ့ အေျဖထြက္လာတာပါပဲ။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ပြင့္လင္းတဲ့ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ကို မယံုႏိုင္ ေလာက္ ေအာင္ တက္လွမ္းသြားၿပီ” ဟု ဒါဗို႔စ္ စီးပြားေရးညီလာခံတြင္ သံုးသပ္ေျပာဆိုသြားသည္။