ေစာရွင္ထြီး(ဘူးသီးေတာင္)
ရခိုင္ျပည္နယ္ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ ႔နယ္ ဓမၼမ႑ိုဳင္ေက်ာင္းတိုက္အတြင္း တရားထိုင္ေနေသာ ဦးပညာသီရိအား မူဆလင္ဘာသာ၀င္ ဘဂၤလီသံုးဦးမွ ကုိယ္ထိလက္ေရာက္ ပါး႐ိုက္ကာ ေစာ္ကားသျဖင့္ အဆိုပါတရားခံသံုးဦးအား ဘူးသီးေတာင္ရဲစခန္းမွ ဖမ္းဆီးလိုက္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ပုဇြန္ေခ်ာင္းေက်းရြာမွ ကာမာလ္(၂၂) ဟာမတ္တူေဆာင္း(၂၀)ႏွင္႔ အီႏူးဆ္(၁၉)ႏွစ္တို႔မွာ မတ္လ(၂၈)ေန႔ ညေန(၇)နာရီခြဲအခ်ိန္ခန္႔တြင္ ဓမၼမ႑ိဳင္ေက်ာင္းတိုက္သို႔ ဝင္ေရာက္လာၿပီး ဦးပညာသီရိ တရားထုိင္ေနစဥ္ ေဆးလိပ္မီးေတာင္းရာ စကားျပန္မေျပာသသျဖင့္ ဆရာေတာ္၏ ပါးအား တအားလႊဲ႐ိုက္လိုက္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ဆရာေတာ္လဲက်သြားခိုက္ ေက်ာင္းတိုက္မွ တျခားကိုယ္ေတာ္ တကာမ်ား ထြက္လာစဥ္ အဆိုပါကုလားမ်ား ထြက္ေျပးသြားၿပီး ဆရာေတာ္ပါးျပင္ေပၚဝယ္ ညိဳမဲေနေသာ လက္ဝါးရာကို ျမင္ေတြ႔ၾကေသာ တကာမ်ား မွ သက္ဆိုင္ရာသို႔ တိုင္ၾကားခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ဦးပညာသီရိမွာ သက္ေတာ္( ၃၅)ႏွစ္ သိကၡါေတာ္(၁၀)ဝါ ရွိၿပီး ဓမၼမ႑ိုဳင္ေက်ာင္းတိုက္တြင္ သီတင္းသံုးေနေသာ သံဃာေတာ္ တစ္ပါးျဖစ္သည္။
ဦးပညာသီရိအား ေစာ္ကားေသာသတင္းမွာ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ ႔သူၿမိဳ ႔သားမ်ားထံ ခ်က္ခ်င္းျပန္႔ႏွံ႔သြားေသာေၾကာင္႔ ဘူးသီးေတာင္ရဲတပ္ဖြဲ႔ဝင္မ်ားမွ အခ်ိန္မွီ ဆူပူမႈမျဖစ္ရန္ ရပ္မိရပ္ဖမ်ားကိုတားျမစ္ခဲ႔ေၾကာင္း ဘူးသီးေတာင္ရဲတပ္ဖြဲ႔ ဝင္တစ္ဦးက ဆိုသည္။
" သတင္းၾကားတာနဲ႔ ေဒၚသထြက္ၾကတာေပါ႔ ဒါေပမဲ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ရခိုင္အမ်ိဳးသားဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြကို အတတ္ႏိုင္ဆံုးတားၾကတာေပါ႔ ၊ဥပေဒနဲ႔အညီ ဘူးသီးေတာင္ျပည္သူ႔ရဲေတြက တာဝန္ေက်ပါတယ္ မၾကာခင္တရားခံေတြကို ဖမ္းမိၿပီလို႔ ရဲကအတည္ျပဳေျပာပါတယ္။ " ဟု ဘူးသီးေတာင္မွ ရခိုင္လူငယ္တစ္ဦးက ေျပာပါသည္။
ဖမ္းဆီးရမိထားေသာ တရားခံမူဆလင္ဘာသာ၀င္ ဘဂၤလီသံုးဦးမွာ ငယ္ငယ္ကတည္းက အဆိုပါေက်ာင္းႏွင့္ ရင္းႏွီးမႈရွိေနၿပီး မူဆလင္ဘာသာ၀င္ ဘဂၤလီငယ္မ်ား မၿမဲတမ္း ဝင္ထြက္သြားလာေနၾကၿပီး ဆရာေတာ္မ်ားျဖင့္ ရင္းႏွီးေနၾကေၾကာင္း သိရသည္။
ဆရာေတာ္အား ကိုယ္ထိကာယက်ဴးလြန္သည္မွာ မွန္ကန္ေၾကာင္းကုိ တရားခံမ်ား ထြက္ဆိုထားသျဖင့္ တရားဥပေဒအရ ပုဒ္မ(၄၅၂)၊ သာသနာကို အၾကည္ညိုပ်က္ေစမႈ ပုဒ္မ (၂၉၅)တပ္ကာ ရဲ စြဲခ်က္တင္မည္ဟု ဘူးသီးေတာင္ရဲတပ္သားတစ္ဦးက အတည္ျပဳ ေျပာၾကားခဲ႔သည္။
Sunday, March 31, 2013
ရခိုင္ တေက်ာ့ျပန္ ပဋိပကၡတြင္ ဖမ္းဆီးခံရသူ ေျမာက္ဦးမွ (၄)ဦးလြတ္ေျမာက္
မုိးေဇာ္
ရခုိင္ျပည္တြင္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလက ျဖစ္ေပၚခဲ့ေသာ တေက်ာ့ ျပန္ပဋိပကၡတြင္ အစိုးရမွ ပဋိပကၡအတြင္း ဦးေဆာင္ပါ၀င္သူဟု သံသယရွိသူမ်ားအား ဖမ္းဆီးအေရးယူခဲ့ရာတြင္ ပါ၀င္သူ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕နယ္မွ ရခိုင္တိုင္းရင္းသား အမ်ိဳးသား (၄) ဦးမွာ အျပစ္ဒဏ္မ်ားက်ခံၿပီး မတ္လ (၂၈) ရက္ေန႔က ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္လာေၾကာင္း သိရသည္။
အဆိုပါ ပဋိပကၡတြင္ ဦးေဆာင္ပါ၀င္သူဟု သံသယရွိသူမ်ားအား ဖမ္းဆီးအေရးယူခဲ့ရာတြင္ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕နယ္မွ ရခိုင္အမ်ိဳးသား (၁၇) ဦးရွိခဲ့ၿပီး ယခုလ လြတ္ေျမာက္လာသူမ်ားမွာ ဦးေစာ လွေအာင္(ၾကက္ေစ်းရပ္ကြက္)၊ ဦးထြန္းယဥ္(ၾကက္ေစ်းရပ္ကြက္)၊ စံသိန္းေက်ာ္(ေက်ာက္ရာဇ္ေကရပ္ကြက္)တုိ႔ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
" က်ေနာ္တုိ႔ကုိ ဖမ္းဆီးသြားတာကေတာ့ ခုိး၀င္ဘဂၤလီေတြနဲ႔ ပဋိပကၡျဖစ္တာမွာ ေရွ႕ကေန ဦးေဆာင္တုိက္သူဆုိၿပီးေတာ့ ေခါင္းစဥ္တပ္ကာ ဖမ္းဆီးတာျဖစ္တယ္။ သူတုိ႔ေတြနဲ႔ တုိက္ခုိက္ ၿပီးေတာ့ ျပႆနာျဖစ္ေပၚလာေအာင္ အားေပးအားေျမာက္ျပဳမႈႏွင့္ မီး႐ိႈ႕တာေတြကုိ ျဖစ္ေပၚေအာင္ လုပ္ေဆာင္တယ္လုိ႔ေျပာၿပီး အဖမ္းခံရတာျဖစ္ပါတယ္။ " ဟု ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္ လာ သူ တစ္ဦးျဖစ္သည့္ အသက္ ၅၃ ႏွစ္ ဦးလွေစာေအာင္က ေျပာသည္။
ဖမ္းဆီးခံ(၁၇)ဦးမွာ မီးျဖင့္ျဖစ္ေစ၊ ေပါက္ကြဲေစတတ္ေသာ ပစၥည္းျဖင့္ျဖစ္ေစ၊ ပဋိပကၡ ျဖစ္ေပၚလာေအာင္ အားေပးအားေျမာက္ျပဳမႈ၊ မီး႐ႈိ႕မႈမ်ားကုိ ျဖစ္ေပၚေအာင္ လုပ္ေဆာင္မႈ၊ ပုဒ္မ ၄၃၆ ျဖင့္ တရားစြဲဆို ဖမ္းဆီးခံရျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း လြတ္ေျမာက္လာသူ ဦးလွေစာေအာင္က ဆိုသည္။
" ျပန္လြတ္လာတာကုိေတာ့ ၀မ္းသာပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ျပန္လြတ္လာတာကုိ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕သူ/သားေတြက တခဲနက္ႀကိဳဆုိၾကပါတယ္။ ၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕သားေတြကုိ အရမ္းေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ဂုဏ္ေလးဂုဏ္ယူပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တုိ႔ျပန္လြတ္လာေပမယ့္ မလြတ္ဘဲက်န္ေနခ့ဲၾကတ့ဲ ရခုိင္သူရဲေကာင္းေတြအတြက္ ၀မ္းနည္းမိပါတယ္။ လုံး၀ကုိ စိတ္မေကာင္းပါဘူး။ " ဟု ဆက္ လက္ၿပီး ဦးလွေစာေအာင္က ေျပာသည္။
အဆိုပါ ပုဂၢိဳလ္မ်ားမွာ စစ္ေတြအက်ဥ္ေထာင္အတြင္း၌ က်ခံခ့ဲရၿပီး ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္လာစဥ္မွာ မိသားစု၀င္မ်ား၊ ရခုိင္မ်ိဳးခ်စ္ပုဂိၢဳလ္မ်ားႏွင့္ ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖမ်ားက စုေပါင္းကာ လူေပါင္း ၅၀၀ ေက်ာ္က ႀကိဳဆိုခ့ဲေၾကာင္း သိရသည္။
ရခုိင္တုိင္းရင္း အမ်ိဳးသား(၄)ဦး မတ္လ(၂၈)ရက္ေန႔က ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္လာစဥ္တြင္ ျမင္ေတြ႕ရစဥ္
ရခုိင္ျပည္တြင္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလက ျဖစ္ေပၚခဲ့ေသာ တေက်ာ့ ျပန္ပဋိပကၡတြင္ အစိုးရမွ ပဋိပကၡအတြင္း ဦးေဆာင္ပါ၀င္သူဟု သံသယရွိသူမ်ားအား ဖမ္းဆီးအေရးယူခဲ့ရာတြင္ ပါ၀င္သူ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕နယ္မွ ရခိုင္တိုင္းရင္းသား အမ်ိဳးသား (၄) ဦးမွာ အျပစ္ဒဏ္မ်ားက်ခံၿပီး မတ္လ (၂၈) ရက္ေန႔က ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္လာေၾကာင္း သိရသည္။
အဆိုပါ ပဋိပကၡတြင္ ဦးေဆာင္ပါ၀င္သူဟု သံသယရွိသူမ်ားအား ဖမ္းဆီးအေရးယူခဲ့ရာတြင္ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕နယ္မွ ရခိုင္အမ်ိဳးသား (၁၇) ဦးရွိခဲ့ၿပီး ယခုလ လြတ္ေျမာက္လာသူမ်ားမွာ ဦးေစာ လွေအာင္(ၾကက္ေစ်းရပ္ကြက္)၊ ဦးထြန္းယဥ္(ၾကက္ေစ်းရပ္ကြက္)၊ စံသိန္းေက်ာ္(ေက်ာက္ရာဇ္ေကရပ္ကြက္)တုိ႔ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
" က်ေနာ္တုိ႔ကုိ ဖမ္းဆီးသြားတာကေတာ့ ခုိး၀င္ဘဂၤလီေတြနဲ႔ ပဋိပကၡျဖစ္တာမွာ ေရွ႕ကေန ဦးေဆာင္တုိက္သူဆုိၿပီးေတာ့ ေခါင္းစဥ္တပ္ကာ ဖမ္းဆီးတာျဖစ္တယ္။ သူတုိ႔ေတြနဲ႔ တုိက္ခုိက္ ၿပီးေတာ့ ျပႆနာျဖစ္ေပၚလာေအာင္ အားေပးအားေျမာက္ျပဳမႈႏွင့္ မီး႐ိႈ႕တာေတြကုိ ျဖစ္ေပၚေအာင္ လုပ္ေဆာင္တယ္လုိ႔ေျပာၿပီး အဖမ္းခံရတာျဖစ္ပါတယ္။ " ဟု ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္ လာ သူ တစ္ဦးျဖစ္သည့္ အသက္ ၅၃ ႏွစ္ ဦးလွေစာေအာင္က ေျပာသည္။
ဖမ္းဆီးခံ(၁၇)ဦးမွာ မီးျဖင့္ျဖစ္ေစ၊ ေပါက္ကြဲေစတတ္ေသာ ပစၥည္းျဖင့္ျဖစ္ေစ၊ ပဋိပကၡ ျဖစ္ေပၚလာေအာင္ အားေပးအားေျမာက္ျပဳမႈ၊ မီး႐ႈိ႕မႈမ်ားကုိ ျဖစ္ေပၚေအာင္ လုပ္ေဆာင္မႈ၊ ပုဒ္မ ၄၃၆ ျဖင့္ တရားစြဲဆို ဖမ္းဆီးခံရျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း လြတ္ေျမာက္လာသူ ဦးလွေစာေအာင္က ဆိုသည္။
" ျပန္လြတ္လာတာကုိေတာ့ ၀မ္းသာပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ျပန္လြတ္လာတာကုိ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕သူ/သားေတြက တခဲနက္ႀကိဳဆုိၾကပါတယ္။ ၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕သားေတြကုိ အရမ္းေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ဂုဏ္ေလးဂုဏ္ယူပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တုိ႔ျပန္လြတ္လာေပမယ့္ မလြတ္ဘဲက်န္ေနခ့ဲၾကတ့ဲ ရခုိင္သူရဲေကာင္းေတြအတြက္ ၀မ္းနည္းမိပါတယ္။ လုံး၀ကုိ စိတ္မေကာင္းပါဘူး။ " ဟု ဆက္ လက္ၿပီး ဦးလွေစာေအာင္က ေျပာသည္။
အဆိုပါ ပုဂၢိဳလ္မ်ားမွာ စစ္ေတြအက်ဥ္ေထာင္အတြင္း၌ က်ခံခ့ဲရၿပီး ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္လာစဥ္မွာ မိသားစု၀င္မ်ား၊ ရခုိင္မ်ိဳးခ်စ္ပုဂိၢဳလ္မ်ားႏွင့္ ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖမ်ားက စုေပါင္းကာ လူေပါင္း ၅၀၀ ေက်ာ္က ႀကိဳဆိုခ့ဲေၾကာင္း သိရသည္။
မတ္လ(၂၈)ရက္ေန႔က ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္လာေသာ ရခုိင္အမ်ိဳးသား(၄)ဦးအား ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕သူ/သားမ်ားက ေသာင္းေသာင္းျဖျဖႀကိဳဆုိေနစဥ္
လက္ပံေတာင္းေတာင္သပိတ္ စခန္း အၾကမ္းဖက္ၿဖိဳခြဲခံခဲ့ရမႈ ၄လျပည့္ ရန္ကုန္တြင္ ဆႏၵျပ
နန္းသူးေလ (ေကအိုင္စီ)
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးႏွင့္ လက္ပံေတာင္းေတာင္ေၾကးနီစီမံကိန္း ၿဖိဳခြဲခံခဲ့ရမႈ ၄လျပည့္သည့္ ယေန႔တြင္ အၾကမ္းဖက္ၿဖိဳခြဲခဲ့သူအား အစိုးရမွ အျမန္ဆံုးအေရးယူေပးရန္ ျပည္ တြင္းလူမႈအဖြဲ႔ အစည္းမ်ား စုေပါင္းၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ ခဲ့ၾကသည္။
သံဃာေတာ္မ်ား၊ ျပည္တြင္းလူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ခံမ်ားစသည့္ လူဦးေရ ၃၀ခန္႔က ရန္ကုန္တုိင္း ေဒသႀကီး၊ ဆူးေလဘုရားအနီးရွိ မဟာဗႏၶဳလပန္းၿခံေရွ႕တြင္ စုေ၀းၾကၿပီး ညေန ၄နာရီအခ်ိန္မွစ၍ ဆူးေလ ဘုရားကို ေလးပတ္ပတ္ကာ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္ၿပီး ညေန ၆နာရီအခ်ိန္တြင္ ၿပီးဆံုးသြားခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ယေန႔ဆႏၵထုတ္ေဖာ္မႈတြင္ ပါ၀င္သည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကြန္ရတ္မွ ကိုမိုးေသြးက
“လက္ပံေတာင္းေတာင္သပိတ္ စခန္းမွာ ဆႏၵျပခဲ့ၾကတဲ့ျပည္သူေတြနဲ႔ သံဃာေတာ္ေတြကို အစိုးရတာ၀န္ရွိတဲ့ သူေတြက မီးေလာင္ဗံုးေတြသံုးၿပီး ေတာ့ ရက္ရက္စက္စက္ၿဖိဳခြင္းခဲ့တာဒီေန႔မွာ ၄လတိတိျပည့္ခဲ့ၿပီ။ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အၾကမ္းဖက္ၿဖိဳခြဲခဲ့ တဲ့ ကိစၥမွာ တာ၀န္ရွိတဲ့ ပုဂိၢဳလ္ကို အျမန္ ဆံုးေဖာ္ထုတ္အေရးယူေပးဖို႔ လက္ရွိအစိုးရနဲ႔ သမၼတကို ဆႏၵျပေတာင္းဆိုေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္”ဟု ေျပာဆိုသြားခဲ့သည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ ႏို၀င္ဘာလ ၂၉ရက္ေန႔က စစ္ကိုင္းတုိင္း၊ မံုရြာခ႐ိုင္၊ လက္ပန္းေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီ စီမံကိန္းရပ္ဆိုင္းေရးအတြက္ ဖြင့္လွစ္ထားသည့္ သပိတ္စခန္းမ်ားကို အစိုးရ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္ခဲ့ မႈေၾကာင့္ ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ားအပါအ၀င္ လူေပါင္းရာႏွင့္ ခ်ီထိခိုက္ဒဏ္ ရာရရွိခဲ့ၾကသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးႏွင့္ လက္ပံေတာင္းေတာင္ေၾကးနီစီမံကိန္း ၿဖိဳခြဲခံခဲ့ရမႈ ၄လျပည့္သည့္ ယေန႔တြင္ အၾကမ္းဖက္ၿဖိဳခြဲခဲ့သူအား အစိုးရမွ အျမန္ဆံုးအေရးယူေပးရန္ ျပည္ တြင္းလူမႈအဖြဲ႔ အစည္းမ်ား စုေပါင္းၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ ခဲ့ၾကသည္။
သံဃာေတာ္မ်ား၊ ျပည္တြင္းလူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ခံမ်ားစသည့္ လူဦးေရ ၃၀ခန္႔က ရန္ကုန္တုိင္း ေဒသႀကီး၊ ဆူးေလဘုရားအနီးရွိ မဟာဗႏၶဳလပန္းၿခံေရွ႕တြင္ စုေ၀းၾကၿပီး ညေန ၄နာရီအခ်ိန္မွစ၍ ဆူးေလ ဘုရားကို ေလးပတ္ပတ္ကာ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္ၿပီး ညေန ၆နာရီအခ်ိန္တြင္ ၿပီးဆံုးသြားခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ယေန႔ဆႏၵထုတ္ေဖာ္မႈတြင္ ပါ၀င္သည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကြန္ရတ္မွ ကိုမိုးေသြးက
“လက္ပံေတာင္းေတာင္သပိတ္ စခန္းမွာ ဆႏၵျပခဲ့ၾကတဲ့ျပည္သူေတြနဲ႔ သံဃာေတာ္ေတြကို အစိုးရတာ၀န္ရွိတဲ့ သူေတြက မီးေလာင္ဗံုးေတြသံုးၿပီး ေတာ့ ရက္ရက္စက္စက္ၿဖိဳခြင္းခဲ့တာဒီေန႔မွာ ၄လတိတိျပည့္ခဲ့ၿပီ။ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အၾကမ္းဖက္ၿဖိဳခြဲခဲ့ တဲ့ ကိစၥမွာ တာ၀န္ရွိတဲ့ ပုဂိၢဳလ္ကို အျမန္ ဆံုးေဖာ္ထုတ္အေရးယူေပးဖို႔ လက္ရွိအစိုးရနဲ႔ သမၼတကို ဆႏၵျပေတာင္းဆိုေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္”ဟု ေျပာဆိုသြားခဲ့သည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ ႏို၀င္ဘာလ ၂၉ရက္ေန႔က စစ္ကိုင္းတုိင္း၊ မံုရြာခ႐ိုင္၊ လက္ပန္းေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီ စီမံကိန္းရပ္ဆိုင္းေရးအတြက္ ဖြင့္လွစ္ထားသည့္ သပိတ္စခန္းမ်ားကို အစိုးရ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္ခဲ့ မႈေၾကာင့္ ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ားအပါအ၀င္ လူေပါင္းရာႏွင့္ ခ်ီထိခိုက္ဒဏ္ ရာရရွိခဲ့ၾကသည္။
စစ္ေတြ တကၠသိုလ္ဝင္းထဲ မီးေလာင္မႈ ျဖစ္ပြား
သိန္းလႈိင္
စေနေန႔ မနက္ ၁၀း၄၅ နာရီခန္႔က စစ္ေတြ တကၠသိုလ္ၿခံဝင္းအတြင္း၌ မီးေလာင္မႈ တခုဖစ္ပြားခဲ့သည္။
မီးေလာင္မႈမွာ တကၠသိုလ္ အေဆာက္အဦမ်ားကို ေလာင္ကၽြမ္းျခင္းမဟုတ္ဘဲ တကၠသိုလ္ေက်ာင္း၏ေနာက္ဘက္ ျမက္ခင္းျပင္ေပၚ၌ ျဖစ္ပြား ခဲ့သည္ဟု အခင္းျဖစ္စဥ္ တကၠသိုလ္ဝင္းထဲသို ႔ေရာက္ေနေသာ တာဝန္က် လံုျခံဳေရး ဝန္ထမ္းတဦးက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
“ျဖစ္စဥ္အစအဆံုး အဲဒီမွာ က်ေနာ္ ရွိေနခဲ့ပါတယ္။ ၁၂ နာရီဝန္းက်င္ ေလာက္မွာ အကုန္လံုး ၿငိမ္းသြားပါတယ္။ ဘယ္သူ႔ပေယာဂမွ မပါပါဘူး။ ျမက္ ေျခာက္က စလို႔ မီးေလာင္ျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။ မီးသတ္ကား ႏွစ္စီးနဲ႔ ၿငိမ္းသတ္ခ့ဲတယ္။ တကၠသိုလ္ျခံဝင္းက အရမ္းက်ယ္ေတာ့ ျမက္ ေျခာက္ေတြကို မီးၿငိမ္းတဲ့အခါ နဲနဲပိုၾကာသြားတယ္။ အေဆာက္အဦေတြ ထိခိုက္မႈေတာ့ မရွိပါဘူး။ ေက်ာင္းေဆာင္နဲ႔ ကိုက္ ေထာင္ခ်ီေဝးတဲ့ ေနရာက စျဖစ္တယ္ ဆိုေတာ့ တကၠသိုလ္ ဝန္ထမ္းေတြ၊ ဆရာ/ဆရာမေတြ၊ ေက်ာင္းသားေတြေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး” ဟု၎က ဆို သညိ။
မီး စေလာင္သည့္ ေနရာမွာ တကၠသိုလ္ အေဆာက္အဦမ်ားႏွင့္ အလြန္ေဝးကြာသည့္ ေနာက္ဘက္ၿခံစည္း႐ိုး အနီးတြင္ ရွိေနၿပီး ျခံစည္းရိုး အ ျပင္ ဖက္တြင္ ဝါးရံုေတာႏွင့္ “ဘုေမ”အမည္ရွိ ေသာ မူဆလင္ရြာ ရွိသည္။
ေနာက္ဆံုး အေျခအေနႏွင့္ ပတ္သက္၍ စစ္ေတြအမွတ္(၁)ရဲစခန္းမွ ရဲဝန္ထမ္းတဦးက “သာမန္ ေဆးလိပ္မီးကေန တဆင့္ေလာင္တဲ့မီးလား။ ဒါမွမဟုတ္ တစံုတေယာက္ကေန တမင္ ရည္ရြယ္ၿပီး လုပ္တာလားဆိုတာကို စစ္ေဆးေနတုန္းပဲ ရွိပါတယ္။ လံုျခံဳေရးကေတာ့ အဲဒီမွာ အၿမဲရွိ ေနပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။
အခင္းျဖစ္ပြားခ်ိန္၌ စစ္တပ္၊ ရဲ၊ မီးသတ္ႏွင့္ ဌာနဆိုင္ရာမ်ားစု ေရာက္ရွိလာၿပီး လံုၿခံဳေရးကိုလည္း တိုးျမွင့္ခ်ထားခဲ့ ရာမွ ယခုအခါ ပံုမွန္အ ေနအထားသို႔ ေရာက္ရွိေနၿပီဟု သိရသည္။
စေနေန႔ မနက္ ၁၀း၄၅ နာရီခန္႔က စစ္ေတြ တကၠသိုလ္ၿခံဝင္းအတြင္း၌ မီးေလာင္မႈ တခုဖစ္ပြားခဲ့သည္။
မီးေလာင္မႈမွာ တကၠသိုလ္ အေဆာက္အဦမ်ားကို ေလာင္ကၽြမ္းျခင္းမဟုတ္ဘဲ တကၠသိုလ္ေက်ာင္း၏ေနာက္ဘက္ ျမက္ခင္းျပင္ေပၚ၌ ျဖစ္ပြား ခဲ့သည္ဟု အခင္းျဖစ္စဥ္ တကၠသိုလ္ဝင္းထဲသို ႔ေရာက္ေနေသာ တာဝန္က် လံုျခံဳေရး ဝန္ထမ္းတဦးက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
“ျဖစ္စဥ္အစအဆံုး အဲဒီမွာ က်ေနာ္ ရွိေနခဲ့ပါတယ္။ ၁၂ နာရီဝန္းက်င္ ေလာက္မွာ အကုန္လံုး ၿငိမ္းသြားပါတယ္။ ဘယ္သူ႔ပေယာဂမွ မပါပါဘူး။ ျမက္ ေျခာက္က စလို႔ မီးေလာင္ျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။ မီးသတ္ကား ႏွစ္စီးနဲ႔ ၿငိမ္းသတ္ခ့ဲတယ္။ တကၠသိုလ္ျခံဝင္းက အရမ္းက်ယ္ေတာ့ ျမက္ ေျခာက္ေတြကို မီးၿငိမ္းတဲ့အခါ နဲနဲပိုၾကာသြားတယ္။ အေဆာက္အဦေတြ ထိခိုက္မႈေတာ့ မရွိပါဘူး။ ေက်ာင္းေဆာင္နဲ႔ ကိုက္ ေထာင္ခ်ီေဝးတဲ့ ေနရာက စျဖစ္တယ္ ဆိုေတာ့ တကၠသိုလ္ ဝန္ထမ္းေတြ၊ ဆရာ/ဆရာမေတြ၊ ေက်ာင္းသားေတြေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး” ဟု၎က ဆို သညိ။
မီး စေလာင္သည့္ ေနရာမွာ တကၠသိုလ္ အေဆာက္အဦမ်ားႏွင့္ အလြန္ေဝးကြာသည့္ ေနာက္ဘက္ၿခံစည္း႐ိုး အနီးတြင္ ရွိေနၿပီး ျခံစည္းရိုး အ ျပင္ ဖက္တြင္ ဝါးရံုေတာႏွင့္ “ဘုေမ”အမည္ရွိ ေသာ မူဆလင္ရြာ ရွိသည္။
ေနာက္ဆံုး အေျခအေနႏွင့္ ပတ္သက္၍ စစ္ေတြအမွတ္(၁)ရဲစခန္းမွ ရဲဝန္ထမ္းတဦးက “သာမန္ ေဆးလိပ္မီးကေန တဆင့္ေလာင္တဲ့မီးလား။ ဒါမွမဟုတ္ တစံုတေယာက္ကေန တမင္ ရည္ရြယ္ၿပီး လုပ္တာလားဆိုတာကို စစ္ေဆးေနတုန္းပဲ ရွိပါတယ္။ လံုျခံဳေရးကေတာ့ အဲဒီမွာ အၿမဲရွိ ေနပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။
အခင္းျဖစ္ပြားခ်ိန္၌ စစ္တပ္၊ ရဲ၊ မီးသတ္ႏွင့္ ဌာနဆိုင္ရာမ်ားစု ေရာက္ရွိလာၿပီး လံုၿခံဳေရးကိုလည္း တိုးျမွင့္ခ်ထားခဲ့ ရာမွ ယခုအခါ ပံုမွန္အ ေနအထားသို႔ ေရာက္ရွိေနၿပီဟု သိရသည္။
ရွမ္းေျမာက္တြင္ KIA ႏွင့္ တုိက္ပဲြျပင္းထန္
ကခ်င္သတင္း
ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း ေဒသရွိ ကခ်င္ျပည္ လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ (KIA) တပ္မဟာ (၄) နယ္ေျမ ဂန္မိန္းေဒသ ေကာင္းေ၀ြဘြမ္ (Kawng Woi Bum) သုိ႔ အစိုးရတပ္က ထိုးစစ္ဆင္ လာေသာေၾကာင့္ တုိက္ပဲြျပင္းထန္စြာ ျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ကြတ္ခိုင္အေရွ႕ဘက္ရွိ ကြန္လုံ၊ နမ္ဂ်ရပ္ရွိ ျမန္မာအစိုးရတပ္ဖဲြ႕၀င္ အင္အား ၁၀၀ ေက်ာ္မွ KIA တပ္ရင္း (၁၇) ရွိရာသုိ႔ မတ္လ (၂၈) ရက္ေန႔က ထိုးစစ္လာခဲ့ရာ နံနက္ ၉ နာရီခြဲမွ မြန္းတည့္ ၁၂ နာရီခန္႔ အထိ ျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း တပ္မဟာ (၄) မွ အမည္မေဖာ္လုိသူ အရာရွိ တစ္ဦးက KNG ကခ်င္သတင္းဌာန သုိ႔ေျပာဆုိသည္။
“ပစ္ရင္းပစ္ရင္းနဲ႔ ၁၂ နာရီထိျဖစ္သြားတယ္။ သူတို႔ဖယ္သြားရင္ေတာ့ ဘာမွျဖစ္စရာမရွိဘူး။ သူတို႔ျပန္ထိုးလာရင္ေတာ့ ဆက္ၿပီးေတာ့ျဖစ္မွာပဲ။ က်ေနာ္တို႔ဘက္က သူတို႔ရွိတဲ့ေနရာမွာ တမင္သြားတိုက္တာ မရွိဘူး။ သူတို႔လာလို႔ဘဲ ပစ္ခတ္မႈကျဖစ္လာတာ။”
ဆက္လက္၍ “ဒီေန႔သူတို႔ဘက္က အရမ္း ထိခုိက္မယ္။ ငုိတဲ့သူေတြ ေအာ္တဲ့သူေတြနဲ႔ ညည္းျငဴတဲ့ အသံေတြၾကားေနရတယ္။ အားလံုး နမ္ဂ်ရတ္ ဘက္ပဲ ျပန္ဆုတ္သြားတယ္။ အရမ္းေဝးတဲ့ေနရာေတာ့ မေျပးေလာက္ဘူး” ဟုလည္း ဆိုသည္။
ယမန္ေန႔ တုိက္ပဲြတြင္ အစုိးရတပ္မွ ထိခုိက္က်ဆံုးမႈမ်ားၿပီး KIA တပ္ဖဲြ႕၀င္မ်ားဘက္မွ တစံုတရာ ထိခုိက္မႈ မရွိေၾကာင္း KIA ဖက္က ေျပာဆုိေသာ္လည္း ယင္းကိစၥ သီးျခား အတည္ျပဳခ်က္ မရေသးပါ။
ေလာေလာဆယ္တြင္ မံုးကုိးေဒသရွိ စင္လီ(၆၉) အဖဲြ႕ႏွင့္ ထန္ဆီ ဦးေဆာင္သည့္ ကြတ္ခုိင္ ျပည္သူ႔စစ္ တပ္ဖဲြ႕၀င္ အင္အား (၇၀) ခန္႔သည္ ပန္ဆုိင္းၿမိဳ႕နယ္ အတြင္းရွိ လူလီႏွင့္ ခလဲန္ ေက်းရြာ မ်ားသုိ႔ ေရာက္ရွိေနၿပီး ေဒသခံ မ်ား၏ အိမ္ေမြး တိရိစာၦန္မ်ားကုိ ယူငင္ စားေသာက္ ေနေၾကာင္း KIA အရာရွိက ေျပာဆုိသည္။
“အိမ္ဆိုင္ခန္းထဲဝင္ၿပီး ႀကိဳက္သလိုယူ ေမႊေႏွာက္ၿပီးေတာ့ စိတ္ႀကိဳက္လုပ္ေနတယ္။ အိမ္တအိမ္မွာက ပိႆာ ၃၀ ရွိတဲ့ ဝက္ကို ပစ္သတ္စားေပးတယ္။ ျပည္သူေတြက ပိုက္ဆံမေတာင္းရဲပဲ ေၾကာက္ၿပီးထြက္ေျပးေနရတယ္” ဟု ဆိုသည္။
သုိ႔ေသာ္ ယင္းကိစၥ အတည္ျပဳခ်က္ ရႏုိင္ရန္ ေဒသခံမ်ားထံ ဆက္သြယ္ခဲ့ေသာ္လည္း ဆက္သြယ္၍ မရေပ။
ေလာေလာဆယ္ ကြန္လံု ဘက္တြင္ အစုိးရ၏ ေျခလ်င္တပ္ရင္း ခလရ ၁၄၇၊ ၁၀၅၊ ၁၄၅ ႏွင့္ ၂၉၀ တပ္ရင္းမ်ား ေရာက္ရွိေနၿပီး KIA တပ္ရင္း (၁၇) အနီး တပ္အင္အား (၃၀၀) ေက်ာ္ ေရာက္ရွိေနေၾကာင္း သိရသည္။
ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း ေဒသရွိ ကခ်င္ျပည္ လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ (KIA) တပ္မဟာ (၄) နယ္ေျမ ဂန္မိန္းေဒသ ေကာင္းေ၀ြဘြမ္ (Kawng Woi Bum) သုိ႔ အစိုးရတပ္က ထိုးစစ္ဆင္ လာေသာေၾကာင့္ တုိက္ပဲြျပင္းထန္စြာ ျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ကြတ္ခိုင္အေရွ႕ဘက္ရွိ ကြန္လုံ၊ နမ္ဂ်ရပ္ရွိ ျမန္မာအစိုးရတပ္ဖဲြ႕၀င္ အင္အား ၁၀၀ ေက်ာ္မွ KIA တပ္ရင္း (၁၇) ရွိရာသုိ႔ မတ္လ (၂၈) ရက္ေန႔က ထိုးစစ္လာခဲ့ရာ နံနက္ ၉ နာရီခြဲမွ မြန္းတည့္ ၁၂ နာရီခန္႔ အထိ ျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း တပ္မဟာ (၄) မွ အမည္မေဖာ္လုိသူ အရာရွိ တစ္ဦးက KNG ကခ်င္သတင္းဌာန သုိ႔ေျပာဆုိသည္။
“ပစ္ရင္းပစ္ရင္းနဲ႔ ၁၂ နာရီထိျဖစ္သြားတယ္။ သူတို႔ဖယ္သြားရင္ေတာ့ ဘာမွျဖစ္စရာမရွိဘူး။ သူတို႔ျပန္ထိုးလာရင္ေတာ့ ဆက္ၿပီးေတာ့ျဖစ္မွာပဲ။ က်ေနာ္တို႔ဘက္က သူတို႔ရွိတဲ့ေနရာမွာ တမင္သြားတိုက္တာ မရွိဘူး။ သူတို႔လာလို႔ဘဲ ပစ္ခတ္မႈကျဖစ္လာတာ။”
ဆက္လက္၍ “ဒီေန႔သူတို႔ဘက္က အရမ္း ထိခုိက္မယ္။ ငုိတဲ့သူေတြ ေအာ္တဲ့သူေတြနဲ႔ ညည္းျငဴတဲ့ အသံေတြၾကားေနရတယ္။ အားလံုး နမ္ဂ်ရတ္ ဘက္ပဲ ျပန္ဆုတ္သြားတယ္။ အရမ္းေဝးတဲ့ေနရာေတာ့ မေျပးေလာက္ဘူး” ဟုလည္း ဆိုသည္။
ယမန္ေန႔ တုိက္ပဲြတြင္ အစုိးရတပ္မွ ထိခုိက္က်ဆံုးမႈမ်ားၿပီး KIA တပ္ဖဲြ႕၀င္မ်ားဘက္မွ တစံုတရာ ထိခုိက္မႈ မရွိေၾကာင္း KIA ဖက္က ေျပာဆုိေသာ္လည္း ယင္းကိစၥ သီးျခား အတည္ျပဳခ်က္ မရေသးပါ။
ေလာေလာဆယ္တြင္ မံုးကုိးေဒသရွိ စင္လီ(၆၉) အဖဲြ႕ႏွင့္ ထန္ဆီ ဦးေဆာင္သည့္ ကြတ္ခုိင္ ျပည္သူ႔စစ္ တပ္ဖဲြ႕၀င္ အင္အား (၇၀) ခန္႔သည္ ပန္ဆုိင္းၿမိဳ႕နယ္ အတြင္းရွိ လူလီႏွင့္ ခလဲန္ ေက်းရြာ မ်ားသုိ႔ ေရာက္ရွိေနၿပီး ေဒသခံ မ်ား၏ အိမ္ေမြး တိရိစာၦန္မ်ားကုိ ယူငင္ စားေသာက္ ေနေၾကာင္း KIA အရာရွိက ေျပာဆုိသည္။
“အိမ္ဆိုင္ခန္းထဲဝင္ၿပီး ႀကိဳက္သလိုယူ ေမႊေႏွာက္ၿပီးေတာ့ စိတ္ႀကိဳက္လုပ္ေနတယ္။ အိမ္တအိမ္မွာက ပိႆာ ၃၀ ရွိတဲ့ ဝက္ကို ပစ္သတ္စားေပးတယ္။ ျပည္သူေတြက ပိုက္ဆံမေတာင္းရဲပဲ ေၾကာက္ၿပီးထြက္ေျပးေနရတယ္” ဟု ဆိုသည္။
သုိ႔ေသာ္ ယင္းကိစၥ အတည္ျပဳခ်က္ ရႏုိင္ရန္ ေဒသခံမ်ားထံ ဆက္သြယ္ခဲ့ေသာ္လည္း ဆက္သြယ္၍ မရေပ။
ေလာေလာဆယ္ ကြန္လံု ဘက္တြင္ အစုိးရ၏ ေျခလ်င္တပ္ရင္း ခလရ ၁၄၇၊ ၁၀၅၊ ၁၄၅ ႏွင့္ ၂၉၀ တပ္ရင္းမ်ား ေရာက္ရွိေနၿပီး KIA တပ္ရင္း (၁၇) အနီး တပ္အင္အား (၃၀၀) ေက်ာ္ ေရာက္ရွိေနေၾကာင္း သိရသည္။
ရခိုင္ ကေလးငယ္တစ္ဦးအား မြတ္ဆလင္ပိုင္ ဂ်စ္ကားတိုက္မိ၍ ေသဆံုး
ပ်ိဳ ႔ေအာင္(နတ္ျမစ္)
မတ္လ (၂၉) ရက္ေန႔က ဘဂၤလာေဒခ်္႕ႏိုင္ငံ ေကာဆ္႔ဘာဇာ(ခ)ဖေလာင္းခ်ိတ္ခ႐ိုင္ တကၠနာၿမိဳ ႔နယ္ ေသာ္ဒလီပါရာ(ခ) ျမစ္နားရြာ အာေသာ က ေက်ာင္းတိုက္ေရွ႕ လမ္းမႀကီးေပၚတြင္ ရခိုင္ ကေလးငယ္တစ္ဦးအား ဂ်စ္ကား(Dhaka metro 164)ျဖင့္ ၀င္တိုက္မိသျဖင့္ ေသဆံုးသြား ေၾကာင္း သိရသည္။
အဆိုပါ ဂ်စ္ကားမွာ ဖေလာင္းခ်ိတ္မွလာေသာ ခရီးသည္တင္ကားတစ္စီးျဖစ္ၿပီး တကၠနာသို႔အသြား အဆိုပါခေလးငယ္အား မတ္လ ၂၉ ရက္ ေန႔ ညေန (၆) နာရီခန္႔တြင္ တိုက္မိရာ ခေလး ငယ္မွ ဦးေခါင္းပိုင္း ထိမွန္၍လြင့္စဥ္က်သြားသျဖင္႔ ခ်က္ခ်င္း ဖေလာင္းခ်ိတ္ေဆး႐ံုသို႔ ပို႔ ေဆာင္ခဲ့ရာ ေဆး႐ံုသို႔အေရာက္ ည(၉)နာရီတြင္ ေသဆံုးသြားေၾကာင္း ဖေလာင္းခ်ိတ္ အာလ္ေဖၚဝပ္ ေဆး႐ံုတာဝန္ခံ ဆရာဝန္မွ အတည္ျပဳ ေျပာၾကားသည္။
ေသဆံုးသြားေသာ ရခိုင္အမ်ိဳးသား ခေလးငယ္မွာ အဖဦးသန္းထြန္းေအာင္(ခ)ဒံုးေခ်နွင္႔ အမိ ေဒၚျဖဴေမတို႔၏သား ေမာင္ေမာင္ေခ်(ခ) သန္း ေက်ာ္ထြန္း (၇)ႏွစ္ျဖစ္ေၾကာင္း အမိၿဖစ္သူ ေဒၚျဖဴေမမွာ ရခိုင္အမ်ိဳးသမီးမ်ား အစည္းအ႐ံုး (RWU)အဖြဲ႔႔ဝင္ တစ္ဦးျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရ သည္။
ဂ်စ္ကား(Dhaka metro 164) မြတ္ဆလင္အမ်ိဳးသား ကားဒ႐ိုင္ဘာ ေအကလာ၏ သားျဖစ္သူ ႏူ႐ူအီဆလမ္(၂၅)ျဖစ္ေၾကာင္း တရားခံႏွင္႔ အဆိုပါဂ်စ္ကားအား တကၠနာၿမိဳ ႔နယ္ ရဲစခန္းမွ ဖမ္းဆီးထားေၾကာင္း တကၠနာရဲစခန္းမွ တာဝန္ရွိသူက ဆိုသည္။
ေသဆံုးသြားသူမွာ ျမစ္နားရြာ ေက်းရြာတြင္ လာမည့္ဧၿပီ (၃၊ ၄၊ ၅ )ရက္တို႔တြင္ က်င္းပမည္႔ အေသာက ေက်ာင္းတိုက္ဆရာေတာ္ ဦးပ႑ိ စ်ာ ပနအတြက္ ဒံုယိမ္းကေလ႔က်င္႔ေနမႈကို သြားေရာက္ၾကည္႔ရာမွ အျပန္လမ္းျဖတ္ကူးရာ ကားတိုက္ခံရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ရြာသားတစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးေမာင္ထြီးလွမွ ေျပာသည္။
ကားဒ႐ိုင္ဘာျဖစ္သူမွာ ကားေမာင္းခြင္႔လိုင္စင္ မရွိဘဲႀကံဳသလို ေမာင္းေနသူလူငယ္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဘဂၤလာေဒခ်္႕ႏိုင္ငံတြင္ ႏွစ္စဥ္ကားတိုက္မႈ မ်ားျပားလာသည္ဟု လူအခြင္႔အေရးတာဝန္ခံ ကိုဝင္းသိန္းက ဆိုသည္။
ကားတုိက္ခံရသည့္ ရခုိင္ကေလးငယ္ ေဆး႐ုံသုိ႔ပုိ႔ရန္စီစဥ္ေနစဥ္
မတ္လ (၂၉) ရက္ေန႔က ဘဂၤလာေဒခ်္႕ႏိုင္ငံ ေကာဆ္႔ဘာဇာ(ခ)ဖေလာင္းခ်ိတ္ခ႐ိုင္ တကၠနာၿမိဳ ႔နယ္ ေသာ္ဒလီပါရာ(ခ) ျမစ္နားရြာ အာေသာ က ေက်ာင္းတိုက္ေရွ႕ လမ္းမႀကီးေပၚတြင္ ရခိုင္ ကေလးငယ္တစ္ဦးအား ဂ်စ္ကား(Dhaka metro 164)ျဖင့္ ၀င္တိုက္မိသျဖင့္ ေသဆံုးသြား ေၾကာင္း သိရသည္။
အဆိုပါ ဂ်စ္ကားမွာ ဖေလာင္းခ်ိတ္မွလာေသာ ခရီးသည္တင္ကားတစ္စီးျဖစ္ၿပီး တကၠနာသို႔အသြား အဆိုပါခေလးငယ္အား မတ္လ ၂၉ ရက္ ေန႔ ညေန (၆) နာရီခန္႔တြင္ တိုက္မိရာ ခေလး ငယ္မွ ဦးေခါင္းပိုင္း ထိမွန္၍လြင့္စဥ္က်သြားသျဖင္႔ ခ်က္ခ်င္း ဖေလာင္းခ်ိတ္ေဆး႐ံုသို႔ ပို႔ ေဆာင္ခဲ့ရာ ေဆး႐ံုသို႔အေရာက္ ည(၉)နာရီတြင္ ေသဆံုးသြားေၾကာင္း ဖေလာင္းခ်ိတ္ အာလ္ေဖၚဝပ္ ေဆး႐ံုတာဝန္ခံ ဆရာဝန္မွ အတည္ျပဳ ေျပာၾကားသည္။
ေသဆံုးသြားေသာ ရခိုင္အမ်ိဳးသား ခေလးငယ္မွာ အဖဦးသန္းထြန္းေအာင္(ခ)ဒံုးေခ်နွင္႔ အမိ ေဒၚျဖဴေမတို႔၏သား ေမာင္ေမာင္ေခ်(ခ) သန္း ေက်ာ္ထြန္း (၇)ႏွစ္ျဖစ္ေၾကာင္း အမိၿဖစ္သူ ေဒၚျဖဴေမမွာ ရခိုင္အမ်ိဳးသမီးမ်ား အစည္းအ႐ံုး (RWU)အဖြဲ႔႔ဝင္ တစ္ဦးျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရ သည္။
ဂ်စ္ကား(Dhaka metro 164) မြတ္ဆလင္အမ်ိဳးသား ကားဒ႐ိုင္ဘာ ေအကလာ၏ သားျဖစ္သူ ႏူ႐ူအီဆလမ္(၂၅)ျဖစ္ေၾကာင္း တရားခံႏွင္႔ အဆိုပါဂ်စ္ကားအား တကၠနာၿမိဳ ႔နယ္ ရဲစခန္းမွ ဖမ္းဆီးထားေၾကာင္း တကၠနာရဲစခန္းမွ တာဝန္ရွိသူက ဆိုသည္။
ေသဆံုးသြားသူမွာ ျမစ္နားရြာ ေက်းရြာတြင္ လာမည့္ဧၿပီ (၃၊ ၄၊ ၅ )ရက္တို႔တြင္ က်င္းပမည္႔ အေသာက ေက်ာင္းတိုက္ဆရာေတာ္ ဦးပ႑ိ စ်ာ ပနအတြက္ ဒံုယိမ္းကေလ႔က်င္႔ေနမႈကို သြားေရာက္ၾကည္႔ရာမွ အျပန္လမ္းျဖတ္ကူးရာ ကားတိုက္ခံရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ရြာသားတစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးေမာင္ထြီးလွမွ ေျပာသည္။
ကားဒ႐ိုင္ဘာျဖစ္သူမွာ ကားေမာင္းခြင္႔လိုင္စင္ မရွိဘဲႀကံဳသလို ေမာင္းေနသူလူငယ္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဘဂၤလာေဒခ်္႕ႏိုင္ငံတြင္ ႏွစ္စဥ္ကားတိုက္မႈ မ်ားျပားလာသည္ဟု လူအခြင္႔အေရးတာဝန္ခံ ကိုဝင္းသိန္းက ဆိုသည္။
ကေလးငယ္အား ကားျဖင့္တုိက္သည့္ ကားဆရာ(အကၤ်ီမပါ)
အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားတြင္ စနစ္တ က်ေလ့က်င့္ထားသည့္ ပံုစံမ်ဳိး ျမင္ေတြ႔ေနရဟု ကိုမင္းကိုႏုိင္ ေျပာ
ေစာထြန္းလင္း (ေကအိုင္စီ)
ၿမိဳ႕ႀကီးအခ်ိဳ႕၌ လက္ရွိျဖစ္ပြားေနေသာ အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္ရပ္မ်ားတြင္ ပါဝင္ေနသူမ်ားသည္ စနစ္တက် ေလ့က်င့္ထားသည့္ ပံုစံမ်ိဳး ျမင္ေတြ႔ေနရေၾကာင္း ၈၈မ်ဳိး ဆက္ေက်ာင္းသား ေခါင္ ေဆာင္ ဦးမင္းကိုႏုိင္က ရန္ကုန္ရွိ ၎တို႔႐ံုးခန္းတြင္ ယမန္ေန႔က ျပဳလုပ္သည့္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ၌ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကား လိုက္သည္။
တိုက္ခိုက္မႈပံုစံမွာ လူမ်ဳိးေရး ဘာသာေရး ခြဲျခားတိုက္ခိုက္ျခင္းမ်ဳိး မဟုတ္ဘဲ တမင္ရည္ရြယ္၍ စနစ္တက်တိုက္ခိုက္ေနသည့္ပံုစံမ်ဳိးျဖင့္ တိုက္ခိုက္ခဲ့သည္ကို မတ္လ ၂၂ရက္ေန႔က ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ မိထီၳလာအၾကမ္းဖက္မႈကို ၾကည့္ပါက ထိုသို႔ ေျပာဆိုႏိုင္ေၾကာင္း ဦးမင္းကိုႏိုင္က ယခုလုိ ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တို႔က ဘယ္သူဘယ္၀ါဆိုတာ မခိုင္မာပဲနဲ ့ဘယ္ေတာ့မွ စြပ္စြဲဖုိ႔ မရွိဘူး။ စိုးရိမ္ပူပန္မႈကိုေတာ့ ေျပာရ လိမ့္မယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ဒါဟာ စနစ္တက်ေလ့က်င့္ထားတဲ့ တိုက္ခိုက္ေရးသမားပံုစံမ်ဳိး အျပည့္အဝ ေပါက္ေနတယ္။ အရင့္ရင္ကလည္း ဒီလို ျဖစ္ခဲ့ၿပီးၿပီ။ ဝီစီမႈတ္ၿပီးေတာ့ တပ္ေတြ ျဖန္႔တာ၊ ခရာမႈတ္ၿပီးေတာ့ ခိုင္း တာ၊ ဝီစီမႈတ္ၿပီးေတာ့ လူျပန္စုၿပီးေတာ့ ထြက္ခြာတာမ်ိဳးေတြကအစ အကုန္တတယ့္အခ်က္ပဲ”ဟု ဦးမင္းကိုႏိုင္ က ေျပာသည္။
အၾကမ္းဖက္အုပ္စုမ်ားတြင္ သီးျခားသေကၤတမ်ား အမွတ္အသားမ်ားပါဝင္သည္ကို ေတြ႔ရေၾကာင္း၊ လက္ေကာက္ဝတ္မ်ားတြင္ ဝတ္ဆင္ထားသည္မ်ားရွိသလို ေဘာင္းဘီတြင္ အမွတ္အသား တစ္မ်ဳိးျပန္ေျပာင္းၿပီး တပ္ဆင္ထားေၾကာင္းလည္း ဦးမင္းကိုႏိုင္က ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။
အဆိုပါ အေၾကာင္းရင္းမ်ားကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ေဒသခံမ်ားက ျပဳလုပ္ျခင္း မဟုတ္ဘဲ အၾကမ္းဖက္အုပ္စု မ်ားသည္ တျဖည္းျဖည္း အေဝးေျပးလမ္းအတိုင္းဆင္းလာကာ တစ္ၿမိဳ႕ၿပီးတစ္ၿမိဳ႕ ထိပါးလာသည္ကို ေတြ႔ရ ေၾကာင္းႏွင့္ ထိပါးလုပ္ေဆာင္ရာ၌လည္း မီးပ်က္သြားမႈမ်ား၊ တယ္လီဖုန္းလိုင္း ပ်က္သြားမႈမ်ား ခ်ိန္ကုိက္ ျဖစ္ပြားေလ့ရွိ သည္ဟု ၈၈ မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသားအဖြဲ႔က ဆိုသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လတ္တေလာျဖစ္ပြားေနေသာ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားကို သက္ဆိုင္ရာေဒသအသီးသီးရွိ ဘာသာ ေရး၊ လူမႈေရး၊ အရပ္ဖက္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ားစုစည္း ညွိႏိႈင္းကာ ပဋိပကၡႀကိဳတင္တားဆီးေရးျပင္ဆင္မႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ထားၾကရန္ တုိက္တြန္းထားသည့္ သေဘာထားထုတ္ျပန္ခ်က္တစ္ေစာင္ကို ၈၈မ်ိဳးဆက္ (ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပြင့္လင္းလူ႔အဖြဲ႔အစည္း)မွ မတ္လ၂၇ ရက္ေန႔က ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
ၿမိဳ႕ႀကီးအခ်ိဳ႕၌ လက္ရွိျဖစ္ပြားေနေသာ အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္ရပ္မ်ားတြင္ ပါဝင္ေနသူမ်ားသည္ စနစ္တက် ေလ့က်င့္ထားသည့္ ပံုစံမ်ိဳး ျမင္ေတြ႔ေနရေၾကာင္း ၈၈မ်ဳိး ဆက္ေက်ာင္းသား ေခါင္ ေဆာင္ ဦးမင္းကိုႏုိင္က ရန္ကုန္ရွိ ၎တို႔႐ံုးခန္းတြင္ ယမန္ေန႔က ျပဳလုပ္သည့္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ၌ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကား လိုက္သည္။
တိုက္ခိုက္မႈပံုစံမွာ လူမ်ဳိးေရး ဘာသာေရး ခြဲျခားတိုက္ခိုက္ျခင္းမ်ဳိး မဟုတ္ဘဲ တမင္ရည္ရြယ္၍ စနစ္တက်တိုက္ခိုက္ေနသည့္ပံုစံမ်ဳိးျဖင့္ တိုက္ခိုက္ခဲ့သည္ကို မတ္လ ၂၂ရက္ေန႔က ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ မိထီၳလာအၾကမ္းဖက္မႈကို ၾကည့္ပါက ထိုသို႔ ေျပာဆိုႏိုင္ေၾကာင္း ဦးမင္းကိုႏိုင္က ယခုလုိ ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တို႔က ဘယ္သူဘယ္၀ါဆိုတာ မခိုင္မာပဲနဲ ့ဘယ္ေတာ့မွ စြပ္စြဲဖုိ႔ မရွိဘူး။ စိုးရိမ္ပူပန္မႈကိုေတာ့ ေျပာရ လိမ့္မယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ဒါဟာ စနစ္တက်ေလ့က်င့္ထားတဲ့ တိုက္ခိုက္ေရးသမားပံုစံမ်ဳိး အျပည့္အဝ ေပါက္ေနတယ္။ အရင့္ရင္ကလည္း ဒီလို ျဖစ္ခဲ့ၿပီးၿပီ။ ဝီစီမႈတ္ၿပီးေတာ့ တပ္ေတြ ျဖန္႔တာ၊ ခရာမႈတ္ၿပီးေတာ့ ခိုင္း တာ၊ ဝီစီမႈတ္ၿပီးေတာ့ လူျပန္စုၿပီးေတာ့ ထြက္ခြာတာမ်ိဳးေတြကအစ အကုန္တတယ့္အခ်က္ပဲ”ဟု ဦးမင္းကိုႏိုင္ က ေျပာသည္။
အၾကမ္းဖက္အုပ္စုမ်ားတြင္ သီးျခားသေကၤတမ်ား အမွတ္အသားမ်ားပါဝင္သည္ကို ေတြ႔ရေၾကာင္း၊ လက္ေကာက္ဝတ္မ်ားတြင္ ဝတ္ဆင္ထားသည္မ်ားရွိသလို ေဘာင္းဘီတြင္ အမွတ္အသား တစ္မ်ဳိးျပန္ေျပာင္းၿပီး တပ္ဆင္ထားေၾကာင္းလည္း ဦးမင္းကိုႏိုင္က ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။
အဆိုပါ အေၾကာင္းရင္းမ်ားကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ေဒသခံမ်ားက ျပဳလုပ္ျခင္း မဟုတ္ဘဲ အၾကမ္းဖက္အုပ္စု မ်ားသည္ တျဖည္းျဖည္း အေဝးေျပးလမ္းအတိုင္းဆင္းလာကာ တစ္ၿမိဳ႕ၿပီးတစ္ၿမိဳ႕ ထိပါးလာသည္ကို ေတြ႔ရ ေၾကာင္းႏွင့္ ထိပါးလုပ္ေဆာင္ရာ၌လည္း မီးပ်က္သြားမႈမ်ား၊ တယ္လီဖုန္းလိုင္း ပ်က္သြားမႈမ်ား ခ်ိန္ကုိက္ ျဖစ္ပြားေလ့ရွိ သည္ဟု ၈၈ မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသားအဖြဲ႔က ဆိုသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လတ္တေလာျဖစ္ပြားေနေသာ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားကို သက္ဆိုင္ရာေဒသအသီးသီးရွိ ဘာသာ ေရး၊ လူမႈေရး၊ အရပ္ဖက္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ားစုစည္း ညွိႏိႈင္းကာ ပဋိပကၡႀကိဳတင္တားဆီးေရးျပင္ဆင္မႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ထားၾကရန္ တုိက္တြန္းထားသည့္ သေဘာထားထုတ္ျပန္ခ်က္တစ္ေစာင္ကို ၈၈မ်ိဳးဆက္ (ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပြင့္လင္းလူ႔အဖြဲ႔အစည္း)မွ မတ္လ၂၇ ရက္ေန႔က ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
ကိုရဲမင္းဦး ေပ်ာက္ဆံုးမႈ AYO အပူတျပင္းစံုစမ္းေန
ဇင္ကီး
မတ္လ၂၇ ရက္ ေန႔ ေန႔လည္၁၂ နာရီ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ အေနာက္ေရႊဂံုတိုင္လမ္းရွိ ေရႊရသာစားေသာက္ဆိုင္တြင္ ကိုရဲမင္းဦးကိစၥ AYO က သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲျပဳလုပ္စဥ္
လြန္ခဲ့သည့္ရက္ပိုင္းက အမည္မသိလူႏွစ္ဦး ေခၚေဆာင္သြားခဲ့ရာမွ ေပ်ာက္ျခင္းမလွ ေပ်ာက္ဆံုးေနေသာ ကိုရဲမင္းဦး ကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ရခိုင္လူမႈေရးအဖြဲ႕အစည္းတခုျဖစ္ေသာ ရခိုင္လူ ငယ္မ်ားအဖြဲ႕ (Arakan Youths Organization- AYO) အဖြဲ႕မွ အပူတျပင္း စံုစမ္းလ်က္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ေက်ာင္းသားသမဂၢ ျဖစ္ေၿမာက္ေရးေကာ္မတီ အတြင္းေရးမွဴးလည္းျဖစ္၊ AYO အဖြဲ႕၀င္လည္းျဖစ္ေသာ ကိုရဲမင္းဦးမွာ ဗဟန္းၿမိဳ႕နယ္ ဦးသာသနာ့ေက်ာင္းတြင္ရွိေနခိုက္ မတ္လ (၂၅)ရက္ေန႔ ည(၉)နာရီခန္႔တြင္ ၄င္းအား အမည္မသိ လူႏွစ္ဦး လာေရာက္ေခၚေဆာင္သြားခဲ့ရာမွ ေပ်ာက္ဆံုးသြားခဲ့သျဖင့္ ဗဟန္းရဲစခန္း၌ ၁၃/၂၀၁၃ လူေပ်ာက္မွုဖြင့္ကာ ဆက္လက္စံုစမ္းလ်က္ရိွရာ မတ္လ(၂၉)ရက္ေန႔ ညေနအထိ စံုစမ္းမရရွိ ေသးဟု AYO အဖြဲ႕၀င္ ကိုဖိုးသားက ေျပာသည္။
အျပင္မွာ သတင္းေတြမ်ဳိးစံုထြက္ေနေပမယ့္၊ အာဏာပိုင္ေတြဖက္က အေရးယူထားတယ္၊ မထားဘူးဆိုတာ တရား၀င္ ေျပာတာမရွိေသးဘူး။ ဖမ္းထားတယ္ ဆိုရင္လည္း ဖမ္းထားတယ္ ေပါ့။ ဘာေၾကာင့္ဖမ္းထားတယ္၊ ဘယ္မွာထားတယ္ဆိုတာ တရား၀င္ေျပာရမွာေပါ့။ အခုဟာက ဘာမွပြင့္လင္းျမင္သာမႈမရွိေတာ့ အားလံုးက စိုးရိမ္ေနရတာေပါ့ဗ်ာ" ဟု ကိုဖိုးသားက ဆို သည္။
၄င္းအား မတ္လ ၂၅ ရက္ေန႔တြင္ေခၚယူသြားၿပီးေနာက္ ၂၆ ရက္ေန႔တြင္ ဗဟန္းၿမိဳ႕နယ္ ရဲတပ္ဖြဲ႕ႏွင့္ ရန္ကုန္တိုင္းရဲတပ္ဖြဲ႕တို႔မွတာ၀န္ရွိသူမ်ား၊နယ္ေျမခံ SB မ်ားကို AYO မွ စံုစမ္းေမးျမန္းခဲ့ ေသာ္လည္း ၄င္းတို႔အေနျဖင့္ မသိရွိရေၾကာင္း ေျဖၾကားခဲ့သည္ဟု AYO အဖြဲ႕၀င္ ကိုေမာင္ေလးက ရွင္းျပသည္။
အဆိုပါ ကိုရဲမင္းဦးမွာ စီးပြားေရး တကၠလိုလ္ဂုဏ္ထူးတန္း ေနာက္ဆံုးႏွစ္ ေက်ာင္းသားတစ္ဦးျဖစ္ၿပီး၊ ေရႊ၀ါေရာင္ ေတာ္လွန္ေရးတြင္ တက္ၾကြစြာပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ခဲ့၍ အက်ဥ္းေတာင္တြင္း၌ (၄)ႏွစ္ေက်ာ္ေနခဲ့ရၿပီးေနာက္ ပညာဆက္သင္ခြင့္ ရပ္ဆိုင္းခံထားရာမွ လက္ရွိတြင္ သမၼတ၏ခြင့္ျပဳခ်က္ႏွင့္အတူ ေက်ာင္းဆက္တက္ရန္ ေစာင့္ဆိုင္းေနျခင္း ျဖစ္သည္။
မိသားစု၀င္ ဦးေလးျဖစ္သူ ဦးေက်ာ္ေက်ာ္ကလည္း " ဂြၿမိဳ႕နယ္ ပိႏၷဲကုန္းရြာမွာေနတဲ့ ကိုရဲမင္းဦးရဲ႕ မိဘေတြက သူ႔သားကို က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ အပ္ထားခဲ့တာပါ။ အခု သားေပ်ာက္ေနတာၾကား ရေတာ့ ေနမေကာင္းျဖစ္ေနတဲ့ သူ႔အေဖဟာ သားအတြက္ စိုးရိမ္စိတ္နဲ႔ ထမင္းလည္းမစားေတာ့ဘူး။ အိပ္ရာထဲမွာ ဘုန္းဘုန္းလဲေတာ့တာပဲ။ " ဟု ေျပာသည္။
ေပ်ာက္ဆုံးေနသည့္ ေက်ာင္းသားသမဂၢျဖစ္ေျမာက္ေရး ေကာ္မတီ အတြင္းေရးမွဴး ကုိရဲမင္းဥိး(ဓါတ္ပုံ- အင္တာနက္)
ကိုရဲမင္းဦး ေပ်ာက္ေနမႈအား စိုးရိမ္ျခင္းျပသသည့္အေနျဖင့္ ရခိုင္လူငယ္မ်ားအဖြဲ႕(AYO)မွ ဦးေဆာင္၍ မတ္လ (၂၇)ရက္ေန႔က အေနာက္ေရႊဂုံတိုင္လမ္းရွိ " ေရႊရသာ " စားေသာက္ဆိုင္၌ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ တရပ္ ျပဳလုပ္ခဲ့သလို၊ မတ္လ၂၉ရက္ ေန႔တြင္လည္း ၄င္းေပ်ာက္ဆံုးမႈ အေပၚျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္တရား ဥပေဒ စိုးမိုးေရးေကာ္မတီ၊ ရခိုင္ႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ားႏွင့္ရခိုင္ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ႏိုင္ငံတကာၾကက္ေျခနီအဖြဲ႕(ICRC)၊ ကမၻာ့အလုပ္သမား အဖြဲ႕ခ်ဳပ္(ILO)၊ ႏိုင္ငံျခားသံရံုးမ်ားသို႔ AYO က အသိေပးစာမ်ား ေပးပို႔ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ရခိုင္လူငယ္မ်ားအဖြဲ႕ AYO ကို ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၁၁ရက္ေန႔တြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္(၁၇)ၿမိဳ႕နယ္မွ ရခိုင္ေက်ာင္းသား လူငယ္မ်ားႏွင့္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၿပီး၊ အမ်ဳိးဘာသာသာသနာႏွင့္ ေဘးဒုကၡေရာက္ ေနသူမ်ားကို ကူညီေဆာင္ရြက္ရန္ ရည္ရြယ္သည္ဟု သိရသည္။
မတ္လ၂၇ ရက္ ေန႔ ေန႔လည္၁၂ နာရီ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ အေနာက္ေရႊဂံုတိုင္လမ္းရွိ ေရႊရသာစားေသာက္ဆိုင္တြင္ ကိုရဲမင္းဦးကိစၥ AYO က သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲျပဳလုပ္စဥ္
လြန္ခဲ့သည့္ရက္ပိုင္းက အမည္မသိလူႏွစ္ဦး ေခၚေဆာင္သြားခဲ့ရာမွ ေပ်ာက္ျခင္းမလွ ေပ်ာက္ဆံုးေနေသာ ကိုရဲမင္းဦး ကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ရခိုင္လူမႈေရးအဖြဲ႕အစည္းတခုျဖစ္ေသာ ရခိုင္လူ ငယ္မ်ားအဖြဲ႕ (Arakan Youths Organization- AYO) အဖြဲ႕မွ အပူတျပင္း စံုစမ္းလ်က္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ေက်ာင္းသားသမဂၢ ျဖစ္ေၿမာက္ေရးေကာ္မတီ အတြင္းေရးမွဴးလည္းျဖစ္၊ AYO အဖြဲ႕၀င္လည္းျဖစ္ေသာ ကိုရဲမင္းဦးမွာ ဗဟန္းၿမိဳ႕နယ္ ဦးသာသနာ့ေက်ာင္းတြင္ရွိေနခိုက္ မတ္လ (၂၅)ရက္ေန႔ ည(၉)နာရီခန္႔တြင္ ၄င္းအား အမည္မသိ လူႏွစ္ဦး လာေရာက္ေခၚေဆာင္သြားခဲ့ရာမွ ေပ်ာက္ဆံုးသြားခဲ့သျဖင့္ ဗဟန္းရဲစခန္း၌ ၁၃/၂၀၁၃ လူေပ်ာက္မွုဖြင့္ကာ ဆက္လက္စံုစမ္းလ်က္ရိွရာ မတ္လ(၂၉)ရက္ေန႔ ညေနအထိ စံုစမ္းမရရွိ ေသးဟု AYO အဖြဲ႕၀င္ ကိုဖိုးသားက ေျပာသည္။
အျပင္မွာ သတင္းေတြမ်ဳိးစံုထြက္ေနေပမယ့္၊ အာဏာပိုင္ေတြဖက္က အေရးယူထားတယ္၊ မထားဘူးဆိုတာ တရား၀င္ ေျပာတာမရွိေသးဘူး။ ဖမ္းထားတယ္ ဆိုရင္လည္း ဖမ္းထားတယ္ ေပါ့။ ဘာေၾကာင့္ဖမ္းထားတယ္၊ ဘယ္မွာထားတယ္ဆိုတာ တရား၀င္ေျပာရမွာေပါ့။ အခုဟာက ဘာမွပြင့္လင္းျမင္သာမႈမရွိေတာ့ အားလံုးက စိုးရိမ္ေနရတာေပါ့ဗ်ာ" ဟု ကိုဖိုးသားက ဆို သည္။
၄င္းအား မတ္လ ၂၅ ရက္ေန႔တြင္ေခၚယူသြားၿပီးေနာက္ ၂၆ ရက္ေန႔တြင္ ဗဟန္းၿမိဳ႕နယ္ ရဲတပ္ဖြဲ႕ႏွင့္ ရန္ကုန္တိုင္းရဲတပ္ဖြဲ႕တို႔မွတာ၀န္ရွိသူမ်ား၊နယ္ေျမခံ SB မ်ားကို AYO မွ စံုစမ္းေမးျမန္းခဲ့ ေသာ္လည္း ၄င္းတို႔အေနျဖင့္ မသိရွိရေၾကာင္း ေျဖၾကားခဲ့သည္ဟု AYO အဖြဲ႕၀င္ ကိုေမာင္ေလးက ရွင္းျပသည္။
အဆိုပါ ကိုရဲမင္းဦးမွာ စီးပြားေရး တကၠလိုလ္ဂုဏ္ထူးတန္း ေနာက္ဆံုးႏွစ္ ေက်ာင္းသားတစ္ဦးျဖစ္ၿပီး၊ ေရႊ၀ါေရာင္ ေတာ္လွန္ေရးတြင္ တက္ၾကြစြာပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ခဲ့၍ အက်ဥ္းေတာင္တြင္း၌ (၄)ႏွစ္ေက်ာ္ေနခဲ့ရၿပီးေနာက္ ပညာဆက္သင္ခြင့္ ရပ္ဆိုင္းခံထားရာမွ လက္ရွိတြင္ သမၼတ၏ခြင့္ျပဳခ်က္ႏွင့္အတူ ေက်ာင္းဆက္တက္ရန္ ေစာင့္ဆိုင္းေနျခင္း ျဖစ္သည္။
မိသားစု၀င္ ဦးေလးျဖစ္သူ ဦးေက်ာ္ေက်ာ္ကလည္း " ဂြၿမိဳ႕နယ္ ပိႏၷဲကုန္းရြာမွာေနတဲ့ ကိုရဲမင္းဦးရဲ႕ မိဘေတြက သူ႔သားကို က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ အပ္ထားခဲ့တာပါ။ အခု သားေပ်ာက္ေနတာၾကား ရေတာ့ ေနမေကာင္းျဖစ္ေနတဲ့ သူ႔အေဖဟာ သားအတြက္ စိုးရိမ္စိတ္နဲ႔ ထမင္းလည္းမစားေတာ့ဘူး။ အိပ္ရာထဲမွာ ဘုန္းဘုန္းလဲေတာ့တာပဲ။ " ဟု ေျပာသည္။
ေပ်ာက္ဆုံးေနသည့္ ေက်ာင္းသားသမဂၢျဖစ္ေျမာက္ေရး ေကာ္မတီ အတြင္းေရးမွဴး ကုိရဲမင္းဥိး(ဓါတ္ပုံ- အင္တာနက္)
ကိုရဲမင္းဦး ေပ်ာက္ေနမႈအား စိုးရိမ္ျခင္းျပသသည့္အေနျဖင့္ ရခိုင္လူငယ္မ်ားအဖြဲ႕(AYO)မွ ဦးေဆာင္၍ မတ္လ (၂၇)ရက္ေန႔က အေနာက္ေရႊဂုံတိုင္လမ္းရွိ " ေရႊရသာ " စားေသာက္ဆိုင္၌ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ တရပ္ ျပဳလုပ္ခဲ့သလို၊ မတ္လ၂၉ရက္ ေန႔တြင္လည္း ၄င္းေပ်ာက္ဆံုးမႈ အေပၚျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္တရား ဥပေဒ စိုးမိုးေရးေကာ္မတီ၊ ရခိုင္ႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ားႏွင့္ရခိုင္ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ႏိုင္ငံတကာၾကက္ေျခနီအဖြဲ႕(ICRC)၊ ကမၻာ့အလုပ္သမား အဖြဲ႕ခ်ဳပ္(ILO)၊ ႏိုင္ငံျခားသံရံုးမ်ားသို႔ AYO က အသိေပးစာမ်ား ေပးပို႔ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ရခိုင္လူငယ္မ်ားအဖြဲ႕ AYO ကို ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၁၁ရက္ေန႔တြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္(၁၇)ၿမိဳ႕နယ္မွ ရခိုင္ေက်ာင္းသား လူငယ္မ်ားႏွင့္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၿပီး၊ အမ်ဳိးဘာသာသာသနာႏွင့္ ေဘးဒုကၡေရာက္ ေနသူမ်ားကို ကူညီေဆာင္ရြက္ရန္ ရည္ရြယ္သည္ဟု သိရသည္။
ကိုၾကီးေအာင္ရဲ႕ အျပန္လမ္းမဲ႕ခရီး
မင္းခ်မ္းထိ္ုက
ဘာလိုလိုနဲ႕ ႏွစ္သစ္ကူးခဲ႕ျပီဆိုေတာ႕ တေယာက္ထဲတည္းခိုေနတဲ႕ ရန္ကုန္တိုက္ခန္းကေန ကိုၾကီးေအာင္ကို္ မဆီမဆိုင္ သတိရေနမိတယ္။
ကိုၾကီးေအာင္လို႕ က်ေနာ္တို႕ၾကားမွာ ခ်စ္စႏိုးေခၚၾကေပမဲ႕ သူ႕နာမယ္အရင္းက နိုင္ေအာင္တင္။ မြန္ျပည္နယ္၊ ေရးျမိဳ႕နယ္၊ ေကာ႕ဒြတ္႐ြာက ႐ိုးသားေျဖာင္႕မတ္တဲ႕ မ်ိဳးခ်စ္ေတာ္လွန္ေရးသ မား၊ ဗုဒၶဘာသာ ပရိယတၲိစာေပ အၾကီးတန္းေအာင္ျပီးမွ လူ ဝတ္လဲျပီး ရန္ကုန္တကၠသိုလ္မွာ သမိ္ုင္းဘာသာ အဓိကနဲ႕ ဘီေအ (ဝိဇၨာ) ဘြဲ႕ရျပီး မြန္အမ်ိဳးသားေရးအတြက္ သက္ဆုံး တိုင္ အနစ္နာခံ႐ုန္းကန္တိုက္ပြဲဝင္ခဲ႕တဲ႕ေတာ္လွန္ေရး သမားပါ။ သူခရီးထြက္မလို႕ျပင္ေနဆဲမွာ အသိတေယာက္က “ဥကၠဌ ဘယ္ကို ျပန္မလဲ” လို႕ ေမးေတာ႕၊ ကိုၾကီးေအာင္္က “ငါ႕မွာ အျပန္ လမ္းေၾကာင္းမ႐ွိဘူး။ အသြားခရီးဘဲ႐ွိတယ္။” လို႕ ခပ္ျပတ္ ျပတ္ ျပန္ေျဖတယ္။
အခုတေလာ အျပင္ထြက္စရာ သိပ္မ႐ွိေတာ႕ ေတြ႕ကရာ သတင္းစာ၊ ဂ်ာနယ္ေတြကို စိတ္ဝင္တစား လွန္ေလွာ ၾကည္႕ျဖစ္ တယ္။ အိပ္ရာထ ရင္ စတုတၴမ႑ိဳင္ မီဒီယာျဖစ္တဲ႕ သတင္းစာ ဂ်ာနယ္ေတြကိုဖတ္ရမွ က်ေနာ္႕မနက္စာက လဖက္ရည္ ေပါ႕ ဆိမ္႕ထက္ ပိုျပီးအရသာ႐ွိေန တယ္။ ရန္ကုန္တိုင္းမ္၊ သံလြင္တိုင္းမ္၊ ေၾကးမုံ၊ ျပည္ျမန္မာ၊ ေမာ္ဒန္၊ သတင္းသစ္၊ ပန္း သတင္း (Flower News)၊ ျမန္မာ႕အလင္း နဲ႕ Popular News, Myanmar News Week ေတြက က်ေနာ္႕စားပြဲခုံကို သိမ္းပိုက္ထားၾကတယ္။ ၂၀၁၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲအျပီး သမၼတဦးသိန္း စိန္အစုိးရ တက္ လာတဲ႕ေနာက္ ျပည္သူေတြ လြတ္လပ္ စြာ ရဲရဲဝံ႕ဝံ႕ ေျပာဆို ေရးသားလာၾကတာ အားရစရာ။
ရန္ကုန္ျမိဳ႕ေတာ္ၾကီးကို စင္ကာပူလို ကမၻာ႕အဆင္႕မွီ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ဘို႕ စီမံကိန္းေတြ ဆြဲေနတယ္၊ မီးရထားလမ္း၊ ကားလမ္းေတြ ဘယ္လိုေဖါက္မယ္႕အေၾကာင္းေတြကို ဝမ္းသာ အားရစြာ ေတြ႕ရတယ္။ သီလဝါ အထူးစီးပြားေရးဇုန္၊ ထား ဝယ္ ေရနက္ဆိပ္ကမ္း၊ သံျဖဴဇရပ္-ဘုရားသုံးဆူ မီးရထားလမ္း၊ စက္မွဳဇုန္၊ ဟိုတယ္ဇုန္နဲ႕ တန္ဘိုးနဲ အိမ္ယာ ေဆာက္မဲ႕သတင္း ေတြ ေပ်ာ္႐ႊင္အားရစရာပါ။ “မီဒီယာကို မွန္ မွန္ကန္ကန္ေျဖေပးဖို႕ ဝန္ၾကီးမ်ားအား မွာၾကားထားေၾကာင္း သမၼတေျပာဆို” “ေနျပည္ေတာ္တြင္ ေ႐ြး ေကာက္ပြဲစနစ္ဆိုင္ရာ အလုပ္႐ုံေဆြးေႏြးပြဲက်င္းပ” “ေမာ္လျမိဳုင္တကၠသိ္ုလ္ ဝန္းက်င္ သာယာလွပေရး ျပင္ပေက်ာင္းေဆာင္ပိုင္႐ွင္မ်ားႏွင္႕ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြး”။ ျပင္သင္႕တဲ႕ ဥပေဒေတြျပင္ ဖို႕ သမၼတသဝဏ္လႊာပို႕။ “စက္မွဳလယ္ယာစနစ္ အဆင္႕ျမင္႕ လယ္ယာေျမဧက ၃၀၀၀ ေဖၚထုတ္”၊ “လွည္းကူးဟိုတယ္ဇုန္ လာျပီ” “ေဆာင္းသီးႏွံအတြက္ က်ပ္သန္းေပါင္း ၅၉၀၀၀ ခန္႕ လယ္ယာဖြံျဖိဳးေရးဘဏ္က ထုတ္ေခ်းမည္” ဆိုတာေတြနဲ႕ သတင္းေခါင္းစဥ္မ်ားက တက္ၾကြ ေက်နပ္စရာ။
၂၀၁၂ ဟာ ရင္ခုန္စိတ္လွဳပ္႐ွားစြာနဲ႕ ေက်ာ္လြန္လာခဲ႕ျပီ။ မြန္ျပည္နယ္ ေမာ္လျမိင္ျမိဳ႕အေျခစိုက္ သံလြင္တုိင္းမ္ဂ်ာနယ္ ကေတာ႕ “ျပည္နယ္ျငိမ္းခ်မ္း ေရးျပန္လည္ရ႐ွိခဲ႕ျပီး ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင္႕ မင္းကိုႏိုင္ဦးေဆာင္သည္႕ ၈၈ ေက်ာင္းသားမ်ား လာေရာက္၍ ျပည္သူလူထု မ်က္စိဖြင္႕နားဖြင္႕ႏိုင္ေရး လွဳပ္႐ွားလုပ္ ေဆာင္ခဲ႕သည္” လို႕ သုံးသပ္ ျပတယ္။
ဒီထက္ပုိျပီးဂုဏ္ယူဝင္႕ၾကြားစရာ၊ ၂၀၁၂ မွာ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္သမၼတၾကီဦးသိန္းစိန္နဲ႕ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တို႕ဟာ ကမၻာတစ္ဝန္း ထိပ္တန္း ေတြးေခၚေျမာ္ျမင္သူ စာရင္း ေတြထဲမွာ ပထမေနရာအျပင္ Time မဂၢဇင္းရဲ႕ Person of the Year စာရင္းမွာလဲ ပူးတြဲရ႐ွိခဲ႕ၾကတယ္။
ျပည္သူ႕ လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌ သူရဦးေ႐ႊမန္းကလဲ ဒီမိ္ုကေရစီလမ္းေၾကာင္း ေပၚကေန ေနာက္ျပန္မလွဲ႕ဘူးလို႕ အခိုင္အမာ ျပေန တယ္။ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္အစည္းအဝး ပထမေန႕၊၂၀၁၃ ႏွစ္သစ္ ဇန္နဝါရီ ၉ ရက္ မွာ ဥပေဒစိုးမိုးျခင္း၊ တည္ျငိမ္ေအးခ်မ္း ျခင္းတို႕နဲ႕အတူ ျငိမ္းခ်မ္းေရးအလ်င္အျမန္ေဖၚေဆာင္ႏိုင္ၾကပါေစလို႕ု႕ သူရဦးေ႐ႊမန္းက သူ႕ႏွဳတ္ခြန္းဆက္စကားမွာ ဆုမြန္ ေတာင္းခဲ႕တယ္။
ဒီလိုအားရ ဝမ္းသာစရာသတင္းေတြသင္းပ်႕ံေနခ်ိန္မွာ အျခားတဖက္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ေသြးခ်င္းသတင္းေတြ ၾကားရတာ စိတ္မေအးစရာ ျဖစ္ရပါတယ္။ ညီအကိုတိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ဂ်ိန္း ေဖါေျမမွာ ယမ္းေငြ႕နဲ႕ ေသနတ္သံေတြေၾကာင္႕ စာသင္ ေက်ာင္းေတြ၊ ေစ်းေတြလဲပိတ္ခဲ႕ရျပီ။ “လိုင္ဇာမွာ ေလယာဥ္သံ၊ ဗုံးသံ ပလူပ်ံ ဆူညံေနတယ္။” (ေမာ္ဒန္ သတင္း ဂ်ာနယ္)၊ ျပည္တြင္းစစ္ဒဏ္ေၾကာင္႕ ကိုယ္႕အိုးအိမ္နဲ႕ ယာခင္းကို စြန္႕ျပီးထြက္ေျပးရတဲ႕ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ေတြလဲ ၇၅၀၀၀ ဝန္းက်င္ ႐ွိေနတယ္။ ကခ်င္စစ္ပြဲအ တြင္း ျမန္မာတပ္မေတာ္က ေလေၾကာင္းအသုံးျပဳမွဳ႐ွိေတာ႕ လူေတြလဲေသတယ္လို႕ သတင္းေတြ ကေဖၚျပတယ္။
ျမစ္ၾကီးနားျမိဳ႕ကစီးပြားေရးလုပ္ငန္း႐ွင္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးအက်ိဳးေဆာင္ဦးယြပ္ေဇာ္ေခါင္က တိုင္းရင္းသားျငိမ္းခ်မ္းေရး အေကာင္ အထည္ေဖၚဖို႕ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွာလဲတာဝန္႐ွိ တယ္ လို႕ေတာင္းဆိုတာကို ျမန္မာ႕ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္က အစိုးရ႐ဲ႕ခြင္႕ျပဳခ်က္မပါဘဲ ဝင္ေရာက္ကူညီမွာမဟုတ္ဘူးလို႕ ဇန္နဝါရီ ၆ ရက္ထုတ္ ခ်ယ္နယ္နယူး ေအး ႐ွားသတင္းမွာ ပါလာတယ္။
ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရနဲ႕ အပစ္အခတ္ရပ္စဲထားတဲ႕ မြန္ျပည္သစ္ပါတီနဲ႕ ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအ႐ုံးတို႕ကေတာ႕ ကခ်င္ လြတ္ လပ္ေရး လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕ (KIA) နဲ႕ အစိ္ုးရတပ္မေတာ္ ၾကား က လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡေတြကိ္ုေျဖ႐ွင္းဘို႕ ေတာင္းဆို ေနတယ္။ ရန္ကုန္မွာေရာ၊ တၿခားျမိဳ႕ေတြမွာပါ ကခ်င္ျပည္နယ္စစ္ပြဲရပ္စဲေရးနဲ႕ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ လူထုေတြ ေတာင္းဆို ဆႏၵေဖၚထုတ္ေနတယ္။
၁၉၈၈ ေနာက္ပုိင္းမွာ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႕မွဳဒဏ္ခတ္ခံရျပီး ကမၻာ႕ဆက္ဆံမွဳအထီးက်န္ဘဝကေန၂၀၁၀ ေ႐ြး ေကာက္ပြဲအျပီး အာဏာဆက္ခံတဲ႕ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမွဳေၾကာင္႕ ႏိုင္ငံတကာမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး သိကၡာ ျပန္တက္လာေနတယ္။ အိမ္နီးခ်င္းအျပင္ တျခားဥေရာပ၊ အေမရိက အေနာက္ႏိုင္ငံနဲ႕ လက္တြဲ ပူးေပါင္းျပီး ျမန္မာ ႏိုင္ ငံေတာ္ၾကီး ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ အစိုးရက အစြမ္းကုန္ၾကိဳးစားေနတယ္။
ဒါေပမဲ႕ ျပည္တြင္းစစ္မီးလွ်ံအ႐ွိန္မေသေသးသ၍ေတာ႕ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရးကို အခ်ိန္မီတည္ေဆာက္ဘို႕ မလြယ္လွပါ။ ၁၉၄၈ ကတဲက ျမန္မာႏိုင္ငံလြတ္လပ္ေရးရျပီးတဲ႕ ေနာက္ပိုင္း တိုင္းရင္းသားေတြ႐ဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင္႕ တိုက္ပြဲေတြကိုလ်စ္လ်ဴ႐ွဳ ျငင္းပယ္ခဲ႕လို႕လဲ လြတ္လပ္ေရးရခါစ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြထက္ စီးပြားေရးအရဖူလုံျပီး တိုးတက္ေခတ္မွီတဲ႕ အေနအထားကေန ကမၻာ႕အဆင္းရဲဆုံးႏိုင္ငံအျဖစ္ကို ေရာက္ခဲ႕တယ္။ အခုဆိုရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ကမၻာ႕ႏိုင္ငံၾကီးေတြနဲ႕ ရင္ေဘာင္တန္းဘို႕ မေျပာနဲ႕၊ အိမ္နီးခ်င္း လာအိုကို အမီွလိုက္ႏိုင္ဘို႕ အမ်ားၾကီး ေလွ်ာက္ရမွာပါ။ တျခား ေအဆီယံအဖြဲ႕ဝင္ စင္ကာပူ၊ ထိုင္းနဲ႕ မေလး႐ွားဆို ေဝလာေဝးပါဘဲ။
ႏိုင္ငံေရးေလ႕လာသုံးသပ္သူ ဆရာေက်ာ္ဝင္းေျပာသလို “ျမန္မာျပည္မွာက ဖြံျဖိဳးေရးေနာက္က်ေနလို႕ ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္တာ မဟုတ္ဘူး။ ျပည္တြင္းစစ္ ျဖစ္ လို႕ ဖြံ႕ျဖိဳးေရးေနာက္က်တာ” ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္တြင္းစစ္႐ွည္ၾကာေတာ႕လည္း ႏိုင္ငံ႕ စီးပြားေရး၊ ပညာေရး၊ က်မ္းမာေရးေတြ ဆုတ္ယုတ္က်ဆင္းလာတယ္။ အေျခခံႏိုင္ငံေရး ျပႆနာကို စားပြဲဝိုင္းေပၚ အေျဖမ႐ွာႏိုင္သမွ် ျပည္တြင္းစစ္မီးေတြေတာက္ျပီး အေျခခံအေဆာက္အအုံေတြပ်က္စီးလာတယ္။ ျပည္သူလူထု ဆင္းရဲက်ပ္တည္းလာျပီး စားဝတ္ေနေရး မဖူလုံ ေတာ႕ အက်င္႕ပ်က္ျခစားမွဳ၊ ရာဇဝတ္မွဳေတြမ်ားလာမယ္။ အခြင္႕ထူးခံ ခ႐ုိနီတစုဘဲ ေကာင္းစားျပီး အမ်ားစုနစ္နာေတာ႕ လူ႕အခြင္႕အေရးတိုက္ပြဲေတြ၊ ဆႏၵျပပြဲေတြနဲ႕ ရင္ဆိုင္ေနရမွာ သ ဘာဝပါ။
တခ်ိန္တုံးက အာ႐ွစပါးက်ီလုိ႕ သမုတ္ခံရျပီး တုိးတက္ခဲ႕တဲ႕ အေနအထားကေန ကမၻာ႕အလယ္မွာ ဝင္႕ဝင္႕ၾကြားၾကြားျပန္လည္ရပ္တည္ႏိုင္ဘို႕ ဝိုင္းဝန္းအေျဖ႐ွာဘို႕က ျပည္သူလူထုအား လုံးရဲ႕ တာဝန္ပါဘဲ။ ဒီေန႕ ပထဝီႏိုင္ငံေရးအရ အေရးၾကီး ေနတဲ႕ကာလ၊ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ အာ႐ုံစူးစိုက္မွဳ အခြင္႕ေကာင္းတုံးအခ်ိန္မွာ ေခါင္းေဆာင္နဲ႕ ျပည္သူ ေ႐ွ႕သြားေနာက္လိုက္ ညီ ေအာင္ ေလွ်ာက္ဘို႕ေတာ႕လုိပါျပီ။
သမၼတဦးသိန္းစိန္ဦးေဆာင္တဲ႕ အစိုးရအဖြဲ႕တက္လာျပီးတဲ႕ေနာက္မွာ လက္နက္ကိုင္တိုင္းရင္းသား ေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ႕ အစည္းေတြနဲ႕ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးမွဳ၊ အပစ္အခတ္ရပ္စဲမွဳေတြ႐ွိ လာ တဲ႕ ျဖစ္စဥ္အမွန္တရားကို မွတ္တမ္းတင္ အသိ အမွတ္ ျပဳရပါလိမ္႕မယ္။ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕အစည္းၾကီးေတြျဖစ္တဲ႕ ႐ွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ -ေတာင္ပိုင္း (SSA South)၊ မြန္ျပည္သစ္ပါတီ (New Mon State Party)၊ ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအ႐ုံး (KNU)၊ ခ်င္းအမ်ိဳးသားတပ္ဦး (Chin National Front) စတဲ႕အဖြဲ႕ေတြနဲ႕ သက္ဆိုင္ရာျပည္နယ္ေတြမွာမက ေနျပည္ေတာ္ (ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ) အဆင္႕အထိ ေဆြးေႏြးႏိုင္ခဲ႕ၾကတာ ၾကိဳဆိုရပါလိမ္႕မယ္။ ဒါေပမဲ႕ ဒီအဆင္႕နဲ႕ မရပ္တန္႕သင္႕ဘဲ ႏိုင္ငံေရးအရ က်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႕ အေျဖ႐ွာႏိုင္ဘို႕ တျပည္လုံးအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးနဲ႕ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြလုပ္ႏိုင္ေအာင္ ဆက္လွမ္းဘို႕ေတာ႕ လိုပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ျပႆနာကို ဝိုင္းဝန္းအေျဖ႐ွာႏိုင္ဘို႕ အဓိကအင္အားစုျဖစ္တဲ႕ ႏိုင္ငံေတာ္အစိ္ုးရ၊ ဒီမိုကေရစီအင္အားစုနဲ႕ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕အစည္းကဘဲအခရာက်တာကို ႏိုင္ငံတကာေရာ ျပည္တြင္းႏိုင္ငံေရးသမားကပါ လက္ခံနား လည္ျပီးသားမို႕ သုံးပြင္႕ဆိုင္အင္အားစုကဘဲ ဝိုင္းဝန္း လက္တြဲ အေကာင္အထည္ေဖၚဘို႕လိုအပ္ပါတယ္။ ကိုယ္ဆက္ ေလွ်က္ရမဲ႕ခရီးနီးသလား၊ ေဝးသလားဆိုတာ ကိုယ္တိုင္ဘဲသိတာမို႕ စပ္ကူးမပ္ကူးကာလ တျခားစိမ္ေခၚမွဳေတြ၊ အခက္အခဲေတြေၾကာင္႕ ၾကိဳး႐ွည္လွန္ထားမယ္ဆို္ရင္လဲ ေျပလည္မွာမဟုတ္ပါဘူး။ အခ်ိန္ဆြဲ မသိက်ိဳး ကြ်မ္ျပဳတဲ႕ အေနအထားကေန အခ်ိန္ကာလ အကန္႕အသန္႕နဲ႕ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး၊ ျပည္တြင္းစစ္ရပ္စဲေရး၊ ႏိုင္ငံေရး ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးေရးပန္းတိုင္ဆီ ဆက္ေလွ်ာက္မွ ခရီးေပါက္မယ္ လို႕ ထင္ပါတယ္။
ႏွစ္သစ္မွာ အေကာင္းျမင္ႏိုင္ေအာင္ၾကိဳးစားရင္း ရန္ကုန္ျမိဳ႕ရဲ႕ အနိမ္႕အျမင္႕ မညီမညာျဖစ္ေနတဲ႕ ပလက္ေဖါင္းေပၚ မွာ တေယာက္ထဲ လမ္းေလွ်ာက္ရင္း ကိုၾကီးေအာင္ရဲ႕ “အျပန္လမ္းေၾကာင္းမ႐ွိဘူး။ အသြားခရီးဘဲ႐ွိတယ္” ဆိုတာကို ထပ္ျပီးသတိရေနတယ္။ လိုခ်င္တဲ႕ ခရီးေပါက္ဘို႕ ေ႐ွ႕ဆက္ လမ္းလွ်ာက္ ဘို႕လိုပါ တယ္။
ႏွစ္သစ္မွာ အားလုံး ကံေကာင္းႏိုင္ၾကပါေစ။
ဘာလိုလိုနဲ႕ ႏွစ္သစ္ကူးခဲ႕ျပီဆိုေတာ႕ တေယာက္ထဲတည္းခိုေနတဲ႕ ရန္ကုန္တိုက္ခန္းကေန ကိုၾကီးေအာင္ကို္ မဆီမဆိုင္ သတိရေနမိတယ္။
ကိုၾကီးေအာင္လို႕ က်ေနာ္တို႕ၾကားမွာ ခ်စ္စႏိုးေခၚၾကေပမဲ႕ သူ႕နာမယ္အရင္းက နိုင္ေအာင္တင္။ မြန္ျပည္နယ္၊ ေရးျမိဳ႕နယ္၊ ေကာ႕ဒြတ္႐ြာက ႐ိုးသားေျဖာင္႕မတ္တဲ႕ မ်ိဳးခ်စ္ေတာ္လွန္ေရးသ မား၊ ဗုဒၶဘာသာ ပရိယတၲိစာေပ အၾကီးတန္းေအာင္ျပီးမွ လူ ဝတ္လဲျပီး ရန္ကုန္တကၠသိုလ္မွာ သမိ္ုင္းဘာသာ အဓိကနဲ႕ ဘီေအ (ဝိဇၨာ) ဘြဲ႕ရျပီး မြန္အမ်ိဳးသားေရးအတြက္ သက္ဆုံး တိုင္ အနစ္နာခံ႐ုန္းကန္တိုက္ပြဲဝင္ခဲ႕တဲ႕ေတာ္လွန္ေရး သမားပါ။ သူခရီးထြက္မလို႕ျပင္ေနဆဲမွာ အသိတေယာက္က “ဥကၠဌ ဘယ္ကို ျပန္မလဲ” လို႕ ေမးေတာ႕၊ ကိုၾကီးေအာင္္က “ငါ႕မွာ အျပန္ လမ္းေၾကာင္းမ႐ွိဘူး။ အသြားခရီးဘဲ႐ွိတယ္။” လို႕ ခပ္ျပတ္ ျပတ္ ျပန္ေျဖတယ္။
အခုတေလာ အျပင္ထြက္စရာ သိပ္မ႐ွိေတာ႕ ေတြ႕ကရာ သတင္းစာ၊ ဂ်ာနယ္ေတြကို စိတ္ဝင္တစား လွန္ေလွာ ၾကည္႕ျဖစ္ တယ္။ အိပ္ရာထ ရင္ စတုတၴမ႑ိဳင္ မီဒီယာျဖစ္တဲ႕ သတင္းစာ ဂ်ာနယ္ေတြကိုဖတ္ရမွ က်ေနာ္႕မနက္စာက လဖက္ရည္ ေပါ႕ ဆိမ္႕ထက္ ပိုျပီးအရသာ႐ွိေန တယ္။ ရန္ကုန္တိုင္းမ္၊ သံလြင္တိုင္းမ္၊ ေၾကးမုံ၊ ျပည္ျမန္မာ၊ ေမာ္ဒန္၊ သတင္းသစ္၊ ပန္း သတင္း (Flower News)၊ ျမန္မာ႕အလင္း နဲ႕ Popular News, Myanmar News Week ေတြက က်ေနာ္႕စားပြဲခုံကို သိမ္းပိုက္ထားၾကတယ္။ ၂၀၁၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲအျပီး သမၼတဦးသိန္း စိန္အစုိးရ တက္ လာတဲ႕ေနာက္ ျပည္သူေတြ လြတ္လပ္ စြာ ရဲရဲဝံ႕ဝံ႕ ေျပာဆို ေရးသားလာၾကတာ အားရစရာ။
ရန္ကုန္ျမိဳ႕ေတာ္ၾကီးကို စင္ကာပူလို ကမၻာ႕အဆင္႕မွီ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ဘို႕ စီမံကိန္းေတြ ဆြဲေနတယ္၊ မီးရထားလမ္း၊ ကားလမ္းေတြ ဘယ္လိုေဖါက္မယ္႕အေၾကာင္းေတြကို ဝမ္းသာ အားရစြာ ေတြ႕ရတယ္။ သီလဝါ အထူးစီးပြားေရးဇုန္၊ ထား ဝယ္ ေရနက္ဆိပ္ကမ္း၊ သံျဖဴဇရပ္-ဘုရားသုံးဆူ မီးရထားလမ္း၊ စက္မွဳဇုန္၊ ဟိုတယ္ဇုန္နဲ႕ တန္ဘိုးနဲ အိမ္ယာ ေဆာက္မဲ႕သတင္း ေတြ ေပ်ာ္႐ႊင္အားရစရာပါ။ “မီဒီယာကို မွန္ မွန္ကန္ကန္ေျဖေပးဖို႕ ဝန္ၾကီးမ်ားအား မွာၾကားထားေၾကာင္း သမၼတေျပာဆို” “ေနျပည္ေတာ္တြင္ ေ႐ြး ေကာက္ပြဲစနစ္ဆိုင္ရာ အလုပ္႐ုံေဆြးေႏြးပြဲက်င္းပ” “ေမာ္လျမိဳုင္တကၠသိ္ုလ္ ဝန္းက်င္ သာယာလွပေရး ျပင္ပေက်ာင္းေဆာင္ပိုင္႐ွင္မ်ားႏွင္႕ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြး”။ ျပင္သင္႕တဲ႕ ဥပေဒေတြျပင္ ဖို႕ သမၼတသဝဏ္လႊာပို႕။ “စက္မွဳလယ္ယာစနစ္ အဆင္႕ျမင္႕ လယ္ယာေျမဧက ၃၀၀၀ ေဖၚထုတ္”၊ “လွည္းကူးဟိုတယ္ဇုန္ လာျပီ” “ေဆာင္းသီးႏွံအတြက္ က်ပ္သန္းေပါင္း ၅၉၀၀၀ ခန္႕ လယ္ယာဖြံျဖိဳးေရးဘဏ္က ထုတ္ေခ်းမည္” ဆိုတာေတြနဲ႕ သတင္းေခါင္းစဥ္မ်ားက တက္ၾကြ ေက်နပ္စရာ။
၂၀၁၂ ဟာ ရင္ခုန္စိတ္လွဳပ္႐ွားစြာနဲ႕ ေက်ာ္လြန္လာခဲ႕ျပီ။ မြန္ျပည္နယ္ ေမာ္လျမိင္ျမိဳ႕အေျခစိုက္ သံလြင္တုိင္းမ္ဂ်ာနယ္ ကေတာ႕ “ျပည္နယ္ျငိမ္းခ်မ္း ေရးျပန္လည္ရ႐ွိခဲ႕ျပီး ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင္႕ မင္းကိုႏိုင္ဦးေဆာင္သည္႕ ၈၈ ေက်ာင္းသားမ်ား လာေရာက္၍ ျပည္သူလူထု မ်က္စိဖြင္႕နားဖြင္႕ႏိုင္ေရး လွဳပ္႐ွားလုပ္ ေဆာင္ခဲ႕သည္” လို႕ သုံးသပ္ ျပတယ္။
ဒီထက္ပုိျပီးဂုဏ္ယူဝင္႕ၾကြားစရာ၊ ၂၀၁၂ မွာ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္သမၼတၾကီဦးသိန္းစိန္နဲ႕ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တို႕ဟာ ကမၻာတစ္ဝန္း ထိပ္တန္း ေတြးေခၚေျမာ္ျမင္သူ စာရင္း ေတြထဲမွာ ပထမေနရာအျပင္ Time မဂၢဇင္းရဲ႕ Person of the Year စာရင္းမွာလဲ ပူးတြဲရ႐ွိခဲ႕ၾကတယ္။
ျပည္သူ႕ လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌ သူရဦးေ႐ႊမန္းကလဲ ဒီမိ္ုကေရစီလမ္းေၾကာင္း ေပၚကေန ေနာက္ျပန္မလွဲ႕ဘူးလို႕ အခိုင္အမာ ျပေန တယ္။ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္အစည္းအဝး ပထမေန႕၊၂၀၁၃ ႏွစ္သစ္ ဇန္နဝါရီ ၉ ရက္ မွာ ဥပေဒစိုးမိုးျခင္း၊ တည္ျငိမ္ေအးခ်မ္း ျခင္းတို႕နဲ႕အတူ ျငိမ္းခ်မ္းေရးအလ်င္အျမန္ေဖၚေဆာင္ႏိုင္ၾကပါေစလို႕ု႕ သူရဦးေ႐ႊမန္းက သူ႕ႏွဳတ္ခြန္းဆက္စကားမွာ ဆုမြန္ ေတာင္းခဲ႕တယ္။
ဒီလိုအားရ ဝမ္းသာစရာသတင္းေတြသင္းပ်႕ံေနခ်ိန္မွာ အျခားတဖက္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ေသြးခ်င္းသတင္းေတြ ၾကားရတာ စိတ္မေအးစရာ ျဖစ္ရပါတယ္။ ညီအကိုတိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ဂ်ိန္း ေဖါေျမမွာ ယမ္းေငြ႕နဲ႕ ေသနတ္သံေတြေၾကာင္႕ စာသင္ ေက်ာင္းေတြ၊ ေစ်းေတြလဲပိတ္ခဲ႕ရျပီ။ “လိုင္ဇာမွာ ေလယာဥ္သံ၊ ဗုံးသံ ပလူပ်ံ ဆူညံေနတယ္။” (ေမာ္ဒန္ သတင္း ဂ်ာနယ္)၊ ျပည္တြင္းစစ္ဒဏ္ေၾကာင္႕ ကိုယ္႕အိုးအိမ္နဲ႕ ယာခင္းကို စြန္႕ျပီးထြက္ေျပးရတဲ႕ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ေတြလဲ ၇၅၀၀၀ ဝန္းက်င္ ႐ွိေနတယ္။ ကခ်င္စစ္ပြဲအ တြင္း ျမန္မာတပ္မေတာ္က ေလေၾကာင္းအသုံးျပဳမွဳ႐ွိေတာ႕ လူေတြလဲေသတယ္လို႕ သတင္းေတြ ကေဖၚျပတယ္။
ျမစ္ၾကီးနားျမိဳ႕ကစီးပြားေရးလုပ္ငန္း႐ွင္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးအက်ိဳးေဆာင္ဦးယြပ္ေဇာ္ေခါင္က တိုင္းရင္းသားျငိမ္းခ်မ္းေရး အေကာင္ အထည္ေဖၚဖို႕ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွာလဲတာဝန္႐ွိ တယ္ လို႕ေတာင္းဆိုတာကို ျမန္မာ႕ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္က အစိုးရ႐ဲ႕ခြင္႕ျပဳခ်က္မပါဘဲ ဝင္ေရာက္ကူညီမွာမဟုတ္ဘူးလို႕ ဇန္နဝါရီ ၆ ရက္ထုတ္ ခ်ယ္နယ္နယူး ေအး ႐ွားသတင္းမွာ ပါလာတယ္။
ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရနဲ႕ အပစ္အခတ္ရပ္စဲထားတဲ႕ မြန္ျပည္သစ္ပါတီနဲ႕ ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအ႐ုံးတို႕ကေတာ႕ ကခ်င္ လြတ္ လပ္ေရး လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕ (KIA) နဲ႕ အစိ္ုးရတပ္မေတာ္ ၾကား က လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡေတြကိ္ုေျဖ႐ွင္းဘို႕ ေတာင္းဆို ေနတယ္။ ရန္ကုန္မွာေရာ၊ တၿခားျမိဳ႕ေတြမွာပါ ကခ်င္ျပည္နယ္စစ္ပြဲရပ္စဲေရးနဲ႕ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ လူထုေတြ ေတာင္းဆို ဆႏၵေဖၚထုတ္ေနတယ္။
၁၉၈၈ ေနာက္ပုိင္းမွာ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႕မွဳဒဏ္ခတ္ခံရျပီး ကမၻာ႕ဆက္ဆံမွဳအထီးက်န္ဘဝကေန၂၀၁၀ ေ႐ြး ေကာက္ပြဲအျပီး အာဏာဆက္ခံတဲ႕ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမွဳေၾကာင္႕ ႏိုင္ငံတကာမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး သိကၡာ ျပန္တက္လာေနတယ္။ အိမ္နီးခ်င္းအျပင္ တျခားဥေရာပ၊ အေမရိက အေနာက္ႏိုင္ငံနဲ႕ လက္တြဲ ပူးေပါင္းျပီး ျမန္မာ ႏိုင္ ငံေတာ္ၾကီး ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ အစိုးရက အစြမ္းကုန္ၾကိဳးစားေနတယ္။
ဒါေပမဲ႕ ျပည္တြင္းစစ္မီးလွ်ံအ႐ွိန္မေသေသးသ၍ေတာ႕ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရးကို အခ်ိန္မီတည္ေဆာက္ဘို႕ မလြယ္လွပါ။ ၁၉၄၈ ကတဲက ျမန္မာႏိုင္ငံလြတ္လပ္ေရးရျပီးတဲ႕ ေနာက္ပိုင္း တိုင္းရင္းသားေတြ႐ဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင္႕ တိုက္ပြဲေတြကိုလ်စ္လ်ဴ႐ွဳ ျငင္းပယ္ခဲ႕လို႕လဲ လြတ္လပ္ေရးရခါစ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြထက္ စီးပြားေရးအရဖူလုံျပီး တိုးတက္ေခတ္မွီတဲ႕ အေနအထားကေန ကမၻာ႕အဆင္းရဲဆုံးႏိုင္ငံအျဖစ္ကို ေရာက္ခဲ႕တယ္။ အခုဆိုရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ကမၻာ႕ႏိုင္ငံၾကီးေတြနဲ႕ ရင္ေဘာင္တန္းဘို႕ မေျပာနဲ႕၊ အိမ္နီးခ်င္း လာအိုကို အမီွလိုက္ႏိုင္ဘို႕ အမ်ားၾကီး ေလွ်ာက္ရမွာပါ။ တျခား ေအဆီယံအဖြဲ႕ဝင္ စင္ကာပူ၊ ထိုင္းနဲ႕ မေလး႐ွားဆို ေဝလာေဝးပါဘဲ။
ႏိုင္ငံေရးေလ႕လာသုံးသပ္သူ ဆရာေက်ာ္ဝင္းေျပာသလို “ျမန္မာျပည္မွာက ဖြံျဖိဳးေရးေနာက္က်ေနလို႕ ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္တာ မဟုတ္ဘူး။ ျပည္တြင္းစစ္ ျဖစ္ လို႕ ဖြံ႕ျဖိဳးေရးေနာက္က်တာ” ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္တြင္းစစ္႐ွည္ၾကာေတာ႕လည္း ႏိုင္ငံ႕ စီးပြားေရး၊ ပညာေရး၊ က်မ္းမာေရးေတြ ဆုတ္ယုတ္က်ဆင္းလာတယ္။ အေျခခံႏိုင္ငံေရး ျပႆနာကို စားပြဲဝိုင္းေပၚ အေျဖမ႐ွာႏိုင္သမွ် ျပည္တြင္းစစ္မီးေတြေတာက္ျပီး အေျခခံအေဆာက္အအုံေတြပ်က္စီးလာတယ္။ ျပည္သူလူထု ဆင္းရဲက်ပ္တည္းလာျပီး စားဝတ္ေနေရး မဖူလုံ ေတာ႕ အက်င္႕ပ်က္ျခစားမွဳ၊ ရာဇဝတ္မွဳေတြမ်ားလာမယ္။ အခြင္႕ထူးခံ ခ႐ုိနီတစုဘဲ ေကာင္းစားျပီး အမ်ားစုနစ္နာေတာ႕ လူ႕အခြင္႕အေရးတိုက္ပြဲေတြ၊ ဆႏၵျပပြဲေတြနဲ႕ ရင္ဆိုင္ေနရမွာ သ ဘာဝပါ။
တခ်ိန္တုံးက အာ႐ွစပါးက်ီလုိ႕ သမုတ္ခံရျပီး တုိးတက္ခဲ႕တဲ႕ အေနအထားကေန ကမၻာ႕အလယ္မွာ ဝင္႕ဝင္႕ၾကြားၾကြားျပန္လည္ရပ္တည္ႏိုင္ဘို႕ ဝိုင္းဝန္းအေျဖ႐ွာဘို႕က ျပည္သူလူထုအား လုံးရဲ႕ တာဝန္ပါဘဲ။ ဒီေန႕ ပထဝီႏိုင္ငံေရးအရ အေရးၾကီး ေနတဲ႕ကာလ၊ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ အာ႐ုံစူးစိုက္မွဳ အခြင္႕ေကာင္းတုံးအခ်ိန္မွာ ေခါင္းေဆာင္နဲ႕ ျပည္သူ ေ႐ွ႕သြားေနာက္လိုက္ ညီ ေအာင္ ေလွ်ာက္ဘို႕ေတာ႕လုိပါျပီ။
သမၼတဦးသိန္းစိန္ဦးေဆာင္တဲ႕ အစိုးရအဖြဲ႕တက္လာျပီးတဲ႕ေနာက္မွာ လက္နက္ကိုင္တိုင္းရင္းသား ေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ႕ အစည္းေတြနဲ႕ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးမွဳ၊ အပစ္အခတ္ရပ္စဲမွဳေတြ႐ွိ လာ တဲ႕ ျဖစ္စဥ္အမွန္တရားကို မွတ္တမ္းတင္ အသိ အမွတ္ ျပဳရပါလိမ္႕မယ္။ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕အစည္းၾကီးေတြျဖစ္တဲ႕ ႐ွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ -ေတာင္ပိုင္း (SSA South)၊ မြန္ျပည္သစ္ပါတီ (New Mon State Party)၊ ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအ႐ုံး (KNU)၊ ခ်င္းအမ်ိဳးသားတပ္ဦး (Chin National Front) စတဲ႕အဖြဲ႕ေတြနဲ႕ သက္ဆိုင္ရာျပည္နယ္ေတြမွာမက ေနျပည္ေတာ္ (ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ) အဆင္႕အထိ ေဆြးေႏြးႏိုင္ခဲ႕ၾကတာ ၾကိဳဆိုရပါလိမ္႕မယ္။ ဒါေပမဲ႕ ဒီအဆင္႕နဲ႕ မရပ္တန္႕သင္႕ဘဲ ႏိုင္ငံေရးအရ က်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႕ အေျဖ႐ွာႏိုင္ဘို႕ တျပည္လုံးအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးနဲ႕ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြလုပ္ႏိုင္ေအာင္ ဆက္လွမ္းဘို႕ေတာ႕ လိုပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ျပႆနာကို ဝိုင္းဝန္းအေျဖ႐ွာႏိုင္ဘို႕ အဓိကအင္အားစုျဖစ္တဲ႕ ႏိုင္ငံေတာ္အစိ္ုးရ၊ ဒီမိုကေရစီအင္အားစုနဲ႕ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕အစည္းကဘဲအခရာက်တာကို ႏိုင္ငံတကာေရာ ျပည္တြင္းႏိုင္ငံေရးသမားကပါ လက္ခံနား လည္ျပီးသားမို႕ သုံးပြင္႕ဆိုင္အင္အားစုကဘဲ ဝိုင္းဝန္း လက္တြဲ အေကာင္အထည္ေဖၚဘို႕လိုအပ္ပါတယ္။ ကိုယ္ဆက္ ေလွ်က္ရမဲ႕ခရီးနီးသလား၊ ေဝးသလားဆိုတာ ကိုယ္တိုင္ဘဲသိတာမို႕ စပ္ကူးမပ္ကူးကာလ တျခားစိမ္ေခၚမွဳေတြ၊ အခက္အခဲေတြေၾကာင္႕ ၾကိဳး႐ွည္လွန္ထားမယ္ဆို္ရင္လဲ ေျပလည္မွာမဟုတ္ပါဘူး။ အခ်ိန္ဆြဲ မသိက်ိဳး ကြ်မ္ျပဳတဲ႕ အေနအထားကေန အခ်ိန္ကာလ အကန္႕အသန္႕နဲ႕ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး၊ ျပည္တြင္းစစ္ရပ္စဲေရး၊ ႏိုင္ငံေရး ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးေရးပန္းတိုင္ဆီ ဆက္ေလွ်ာက္မွ ခရီးေပါက္မယ္ လို႕ ထင္ပါတယ္။
ႏွစ္သစ္မွာ အေကာင္းျမင္ႏိုင္ေအာင္ၾကိဳးစားရင္း ရန္ကုန္ျမိဳ႕ရဲ႕ အနိမ္႕အျမင္႕ မညီမညာျဖစ္ေနတဲ႕ ပလက္ေဖါင္းေပၚ မွာ တေယာက္ထဲ လမ္းေလွ်ာက္ရင္း ကိုၾကီးေအာင္ရဲ႕ “အျပန္လမ္းေၾကာင္းမ႐ွိဘူး။ အသြားခရီးဘဲ႐ွိတယ္” ဆိုတာကို ထပ္ျပီးသတိရေနတယ္။ လိုခ်င္တဲ႕ ခရီးေပါက္ဘို႕ ေ႐ွ႕ဆက္ လမ္းလွ်ာက္ ဘို႕လိုပါ တယ္။
ႏွစ္သစ္မွာ အားလုံး ကံေကာင္းႏိုင္ၾကပါေစ။
SSPP/SSA အား အစိုးရ စစ္ဆင္ေန
ေ႐ႊဟသၤာ
႐ွမ္းျပည္ ေျမာက္ပိုင္း၊ တန္႕ယန္းၿမိဳ႕နယ္႐ိွ ႐ွမ္းျပည္ တိုးတက္ေရး ပါတီ SSPP/SSA တပ္ဖြဲ႕ႏွင့္ အစိုးရ တပ္ဖြဲ႔တို႔ လြယ္လန္း ႏွင့္ လြယ္ေစး ေတာင္ေၾကာ တဝိုက္၌ ယမန္ေန႕ ညေနပိုင္း အခ်ိန္က တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့သည္ဟု အဖြဲ႕၏ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ဗိုလ္မွဴး စိုင္းလက ဆိုသည္။
“မတ္လ ၂၃ ရက္ေန႕ ကတည္းက အဲဒီေတာင္ကုန္း၂ ခုကို သူတို႕ တပ္ဖြဲ႕ေတြ တက္တိုက္ေနတာ မတ္လ ၂၅ ရက္ေန႕က်မွ နယ္ေျမ ႐ွင္းမယ္ ဆိုတာ အေၾကာင္းၾကားလာၿပီး ၂၆ ရက္ေန႔အထိ ဆက္တိုက္ျပန္တယ္။ (၂၇) ရက္ေန႔မွာ တရက္နား ၿပီးေတာ့ ၂၈ ရက္ေန႕ (၂) နာရီခြဲေလာက္မွာ ျပင္းျပင္း ထန္ထန္ လာတိုက္ျပန္တယ္။” ဟု ဆိုသည္။
အစိုးရ၏ လား႐ႈိဳးၿမိဳ႕ အေျခစိုက္ ေျခလ်င္တပ္ရင္း ခလရ ၂၉၁ ၊ ခလရ ၃၃ ေျချမန္တပ္ရင္း ခမရ ၃၂၆ တို႕မွ အင္အား (၄၀၀) ခန္႕ျဖင့္ စစ္ေၾကာင္း (၄) ေၾကာင္းဖြဲ႕ကာ လာေရာက္ တိုက္ခိုက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ၿပီး အစိုးရ ဖက္မွ ထိခိုက္ ဒဏ္ရာမႈမ်ားစြာ ရွိေသာ္လည္း အတိအက် မသိရေသးေၾကာင္း ၎က ဆက္ေျပာသည္။
အစိုးရသည္ ၄င္းတို႔၏ နယ္ေျမ ရွင္းလင္းမွဳ စစ္ဆင္ေရး အစီစဥ္ကို အေ႐ွ႕ေျမာက္ပိုင္းတိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ (ရမခ) တိုင္းမွဴးမွ တဆင့္ လား႐ိႈဳးၿမိဳ႕ေပၚ႐ိွ SSPP/SSA ဆက္ဆံေရး႐ုံးသုိ႔ အေၾကာင္းၾကား ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
အစိုးရ တပ္ဖြဲ႔က လြယ္လန္း ေတာင္တန္း တဝိုက္ကို ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၁၉) ရက္ေန႕၌ တိုက္ပြဲမ်ား စတင္ခဲ့ၿပီး ေဖေဖာ္ဝါရီ (၂၀) ရက္ေန႕တြင္ ထိုေနရာမွ ဆုတ္ခြာေပးရန္ ရာဇသံ ေပးခဲ့သည္။
သုိ႔ေသာ္ ေနာက္ပုိင္းတြင္ တိုက္ပြဲမ်ား ဆက္လက္ ျဖစ္ပြား လာသျဖင့္ SSPP က သမၼတထံ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၂၀ ရက္ေန႔ႏွင့္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၂၂) ရက္ေန႔မ်ားက အေၾကာင္းၾကား ခဲ့ေသာ္လည္း သမၼတမွ တစံုတရာ အေၾကာင္းျပန္ၾကားမႈ မရွိခဲ့ေၾကာင္း ဗိုလ္မွဴး စိုင္းလက ဆိုသည္။
အလားတူ ေဖေဖာ္၀ါရီလအတြင္းႏွင့္ မတ္လလယ္ပုိင္းအထိ အစုိးရတပ္က ေဒသတြင္း အင္အား ျဖည့္တင္းခဲ့ၿပီး SSPP/ SSA တပ္ဖဲြ႕၀င္မ်ား အေျခစုိက္ရာ လြယ္လန္းႏွင့္ လြယ္ေစး တပ္စခန္းမ်ားအား ထုိးစစ္ဆင္ တုိက္ခုိက္ခဲ့ေၾကာင္း ၎ကဆက္လက္ေျပာဆုိသည္။
ယင္း အေျခအေနမ်ားေၾကာင့္ SSPP အေနျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီ ဒုဥကၠဌ ၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းထံ ထပ္မံ စာေရး အေၾကာင္းၾကား ခဲ့ေသာ္လည္း ထူးလာျခင္း မရွိသည့္အျပင္ အဆုိပါ ေတာင္တန္းအား ႐ွင္းလင္းေတာ့မည္ ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ SSPP တပ္ဖဲြ႕၀င္မ်ား ဆုတ္ခြာေပးရန္အေရွ႕ေျမာက္ပုိင္း တုိင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ ရမခ တုိင္းမွဴးက အေၾကာင္းၾကားခဲ့သည္။
SSPP/SSA ႏွင့္ အစုိးရတုိ႔ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇႏၷာဝါရီလ (၂၈) ရက္ေန႔က အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး သေဘာတူ လက္မွတ္ ေရးထိုး ခဲ့ေသာ္လည္း ႏွစ္ဖက္ တုိက္ပဲြေပါင္း အႀကိမ္(၁၀၀) ေက်ာ္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း SSPP က ဆိုသည္။
႐ွမ္းျပည္ ေျမာက္ပိုင္း၊ တန္႕ယန္းၿမိဳ႕နယ္႐ိွ ႐ွမ္းျပည္ တိုးတက္ေရး ပါတီ SSPP/SSA တပ္ဖြဲ႕ႏွင့္ အစိုးရ တပ္ဖြဲ႔တို႔ လြယ္လန္း ႏွင့္ လြယ္ေစး ေတာင္ေၾကာ တဝိုက္၌ ယမန္ေန႕ ညေနပိုင္း အခ်ိန္က တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့သည္ဟု အဖြဲ႕၏ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ဗိုလ္မွဴး စိုင္းလက ဆိုသည္။
“မတ္လ ၂၃ ရက္ေန႕ ကတည္းက အဲဒီေတာင္ကုန္း၂ ခုကို သူတို႕ တပ္ဖြဲ႕ေတြ တက္တိုက္ေနတာ မတ္လ ၂၅ ရက္ေန႕က်မွ နယ္ေျမ ႐ွင္းမယ္ ဆိုတာ အေၾကာင္းၾကားလာၿပီး ၂၆ ရက္ေန႔အထိ ဆက္တိုက္ျပန္တယ္။ (၂၇) ရက္ေန႔မွာ တရက္နား ၿပီးေတာ့ ၂၈ ရက္ေန႕ (၂) နာရီခြဲေလာက္မွာ ျပင္းျပင္း ထန္ထန္ လာတိုက္ျပန္တယ္။” ဟု ဆိုသည္။
အစိုးရ၏ လား႐ႈိဳးၿမိဳ႕ အေျခစိုက္ ေျခလ်င္တပ္ရင္း ခလရ ၂၉၁ ၊ ခလရ ၃၃ ေျချမန္တပ္ရင္း ခမရ ၃၂၆ တို႕မွ အင္အား (၄၀၀) ခန္႕ျဖင့္ စစ္ေၾကာင္း (၄) ေၾကာင္းဖြဲ႕ကာ လာေရာက္ တိုက္ခိုက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ၿပီး အစိုးရ ဖက္မွ ထိခိုက္ ဒဏ္ရာမႈမ်ားစြာ ရွိေသာ္လည္း အတိအက် မသိရေသးေၾကာင္း ၎က ဆက္ေျပာသည္။
အစိုးရသည္ ၄င္းတို႔၏ နယ္ေျမ ရွင္းလင္းမွဳ စစ္ဆင္ေရး အစီစဥ္ကို အေ႐ွ႕ေျမာက္ပိုင္းတိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ (ရမခ) တိုင္းမွဴးမွ တဆင့္ လား႐ိႈဳးၿမိဳ႕ေပၚ႐ိွ SSPP/SSA ဆက္ဆံေရး႐ုံးသုိ႔ အေၾကာင္းၾကား ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
အစိုးရ တပ္ဖြဲ႔က လြယ္လန္း ေတာင္တန္း တဝိုက္ကို ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၁၉) ရက္ေန႕၌ တိုက္ပြဲမ်ား စတင္ခဲ့ၿပီး ေဖေဖာ္ဝါရီ (၂၀) ရက္ေန႕တြင္ ထိုေနရာမွ ဆုတ္ခြာေပးရန္ ရာဇသံ ေပးခဲ့သည္။
သုိ႔ေသာ္ ေနာက္ပုိင္းတြင္ တိုက္ပြဲမ်ား ဆက္လက္ ျဖစ္ပြား လာသျဖင့္ SSPP က သမၼတထံ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၂၀ ရက္ေန႔ႏွင့္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၂၂) ရက္ေန႔မ်ားက အေၾကာင္းၾကား ခဲ့ေသာ္လည္း သမၼတမွ တစံုတရာ အေၾကာင္းျပန္ၾကားမႈ မရွိခဲ့ေၾကာင္း ဗိုလ္မွဴး စိုင္းလက ဆိုသည္။
အလားတူ ေဖေဖာ္၀ါရီလအတြင္းႏွင့္ မတ္လလယ္ပုိင္းအထိ အစုိးရတပ္က ေဒသတြင္း အင္အား ျဖည့္တင္းခဲ့ၿပီး SSPP/ SSA တပ္ဖဲြ႕၀င္မ်ား အေျခစုိက္ရာ လြယ္လန္းႏွင့္ လြယ္ေစး တပ္စခန္းမ်ားအား ထုိးစစ္ဆင္ တုိက္ခုိက္ခဲ့ေၾကာင္း ၎ကဆက္လက္ေျပာဆုိသည္။
ယင္း အေျခအေနမ်ားေၾကာင့္ SSPP အေနျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီ ဒုဥကၠဌ ၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းထံ ထပ္မံ စာေရး အေၾကာင္းၾကား ခဲ့ေသာ္လည္း ထူးလာျခင္း မရွိသည့္အျပင္ အဆုိပါ ေတာင္တန္းအား ႐ွင္းလင္းေတာ့မည္ ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ SSPP တပ္ဖဲြ႕၀င္မ်ား ဆုတ္ခြာေပးရန္အေရွ႕ေျမာက္ပုိင္း တုိင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ ရမခ တုိင္းမွဴးက အေၾကာင္းၾကားခဲ့သည္။
SSPP/SSA ႏွင့္ အစုိးရတုိ႔ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇႏၷာဝါရီလ (၂၈) ရက္ေန႔က အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး သေဘာတူ လက္မွတ္ ေရးထိုး ခဲ့ေသာ္လည္း ႏွစ္ဖက္ တုိက္ပဲြေပါင္း အႀကိမ္(၁၀၀) ေက်ာ္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း SSPP က ဆိုသည္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ဗုဒၶဘာသာ ဆန္႔က်င္ေရး ဦးေဆာင္သည္ဟု ယူဆသူကို ႐ံုးတင္
ၿငိမ္းခ်မ္း
႐ိုဟင္ဂ်ာ ေသြးစည္း ညီညြတ္ေရးအဖြဲ႕ (Rohingya Solidarity Organization ေခၚ RSO) မွ ေခါင္းေဆာင္တဦးဟု ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ လံုျခံဳေရးအာဏာပိုင္မ်ားက ယူဆစြပ္စြဲထားသူ အသက္ ၅၀ အရြယ္ရွိ ဟာဖက္ဇ္ စေနာလ္ အစၥလမ္ (Hafez Sanaul Islam) ကို ရဲတပ္ဖြဲ႕က ဖမ္းဆီးၿပီး တပတ္အၾကာတြင္ ရာမူးေဒသတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမ်ား အား မီးရိႈ႕ဖ်က္ဆီးမႈကို စီစဥ္မႈျဖင့္ ရံုးတင္ တရားစြဲလိုက္ေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။
ဟာဖက္ဇ္ စေနာလ္ အစၥလမ္ကို ဖမ္းဆီးၿပီး တပတ္အၾကာတြင္ ရမန္ ၁၀ ရက္ယူရန္ တရားရံုးသို႔ တင္ျပေတာင္းဆို ေသာ္လည္း တရားသူႀကီးက ခြင့္မျပဳခဲ့ေၾကာင္း ေကာက္စ္ဘဇား ရဲစခန္းမွ အရာရွိ မူဟာမက္ ေဇာ္ရွင္း အူအင္ စီဒစ္ကီကို ကိုးကားၿပီး ေကာက္စ္ဘဇားထုတ္ သတင္းစာက ေရးသားသည္။
“တရားရံုးမွာ စစ္ေဆးခြင့္ ရမန္ ၁၀ ရက္ေတာင္းေတာ့ တရားသူႀကီး တိုဘီဒူလ္ေဟာက္က ခြင့္မျပဳဘူး။ သို႔ေသာ္ ေမးျမန္းစရာ ရွိတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေထာင္အခ်ဳပ္က ရံုးခန္းမွာ ေမးလို႔ရမယ္လို႔ဘဲ ခြင့္ျပဳတယ္” ဟု ေကာက္စ္ဘဇားထုတ္ သတင္းစာတြင္ ေရးသားသည္။
ဟာဖက္ဇ္ စေနာလ္ အစၥလမ္ကို ယခုလ ၂၁ ရက္ေန႔တြင္ ေကာ့စ္ဘာဇာ ခရိုင္၊ တာ့ခ္နာၿမိဳ႕အတြင္းရွိ Hila Darus Sunnah Madrasah ဘာသာေရးစာသင္ေက်ာင္း တေက်ာင္းတြင္ အစည္းေဝးလုပ္ေနခ်ိန္ ညေန ၅ နာရီခန္႔တြင္ သတင္းအရ ရဲတပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားက ဝင္ေရာက္ စီးနင္းရာမွ ဖမ္းဆီးရမိျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေကာက္စဘဇား ခရိုင္ ASP ရဲမွဴးႀကီး ဘာဘူအက္တာ ေျပာသည္။
ဟာဖက္ဇ္ စေနာလ္ အစၥလမ္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရခိုင္ျပည္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕မွ နီဇမ္အူဒင္၏ သားျဖစ္ၿပီး ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံသို႔ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္က တရားမဝင္ ဝင္ေရာက္ကာ RSO ႏွင့္ စတင္ ဆက္စပ္ခဲ့ၿပီး ျပည္တြင္းျပည္ပ အၾကမ္းဖက္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားျဖင့္ ဆက္စပ္လ်က္ရွိေနသည္မွာ အခ်ိန္ၾကာျမင့္ေနၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံ ထုတ္ NUO အဂၤလိပ္ သတင္းစာက ေရးသားသည္။
ဟာဖက္ဇ္ စေနာလ္ အစၥလမ္ကို ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလအတြင္း ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံ ရာမူး (ပန္းဝါ)၊ တာ့ခ္နာႏွင့္ ပန္းဝါၿမိဳ႕မ်ားတြင္ ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမ်ားႏွင့္ ဘုရားမ်ားကို မီးရိႈ႕ဖ်က္ဆီးမႈတြင္ စီစဥ္လုပ္ေဆာင္မႈေၾကာင့္ ဘဂၤလာေဒ့ရွ္အစိုးရက အလိုရွိေနသူ ျဖစ္သည္။
RSO ၏ ပင္မစခန္းသည္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ အေနာက္ေျမာက္ဘက္ ၄၅ မိုင္ခန္႔ အကြာ ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ၊ ဘန္တရုိဘန္ခရိုင္၊ နတ္ေက်ာက္စရီၿမိဳ႕၊ ဒူဆိုရီေဒသတြင္ တည္ရွိႏိုင္ေၾကာင္း ျမန္မာနယ္ျခားေစာင့္တပ္ နစကမွ အရာရွိတဦးက ေျပာသည္။
“ျမန္မာနယ္စပ္ကေန ၅ မိုင္ေလာက္ ေဝးတဲ့ ဘဂၤလားပိုင္နက္ထဲမွာ ျဖစ္ေနေတာ့ သူတို႔က ျမန္မာထဲကို ဝင္လိုက္ထြက္လိုက္ လုပ္လုိ႔ရတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ လေတြက ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ဖမ္းဆီးမႈေတြ၊ ကားမီးရိႈ႕မႈေတြက သူတို႔အဖြဲ႕ပဲ လုပ္တာ” ဟု ယင္းအရာရွိက ဆုိသည္။
RSO တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ား အေနျဖင့္ ၎တို႔ စခန္းအနီးရွိ ေက်းရြာမ်ားကိုလည္း ရံဖန္ရံခါ ဝင္ေရာက္ေလ့ ရွိေၾကာင္း ျမန္မာ-ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ နယ္စပ္ အနီး ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ ဘက္ျခမ္းရွိ နတ္ေက်ာက္စရီၿမိဳ႕နယ္ ပန္းေခ်ာင္း (ပိုင္ဆိုးရီ) ေက်းရြာသား တဦးက ေျပာသည္။
“တခါတေလ ရြာထဲကို ဝင္လာတာရွိတယ္။ တခါတခါ လာရင္ လက္နက္ အျပည့္အစံုနဲ႔ လူ ၄၀- ၅၀ ေလာက္စီပါတယ္။ ရြာသားေတြကို ဘာမွ လုပ္တာေတာ့ မရွိဘူး” ဟု ယင္းရြာသားက ေျပာသည္။
RSO ၏အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရခိုင္ျပည္နယ္မွ ဘူးသီးေတာင္၊ ရေသ့ေတာင္၊ ေမာင္ေတာႏွင့္ ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ စစ္တေကာင္း ေတာင္တန္းေဒသကို သိမ္းယူၿပီး လြတ္လပ္ေသာ မြတ္စလင္ႏိုင္ငံေတာ္ တည္ေထာင္ရန္ ျဖစ္ေၾကာင္း ဘဂၤလာ-ျမန္မာ နယ္စပ္ေဒသ စစ္ေရး ကၽြမ္းက်င္သူ ဦးေရႊေမာင္းက ေျပာသည္။
၁၉၇၀ ခုႏွစ္ဝန္းက်င္ Rohingya Patriotic Front (RPF) ကို ဥကၠဌ မူဟာမက္ ဂ်ာဖား ဟာဗစ္က ဦးေဆာင္ၿပီး ၁၉၈၀ ခုႏွစ္တြင္ RPF မွ မူဟာမက္ ယူႏြတ္ ဦးေဆာင္ေသာ အဖြဲ႕သည္ RSO အမည္ျဖင့္ ခြဲထြက္ခဲ့သည္။
႐ိုဟင္ဂ်ာ ေသြးစည္း ညီညြတ္ေရးအဖြဲ႕ (Rohingya Solidarity Organization ေခၚ RSO) မွ ေခါင္းေဆာင္တဦးဟု ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ လံုျခံဳေရးအာဏာပိုင္မ်ားက ယူဆစြပ္စြဲထားသူ အသက္ ၅၀ အရြယ္ရွိ ဟာဖက္ဇ္ စေနာလ္ အစၥလမ္ (Hafez Sanaul Islam) ကို ရဲတပ္ဖြဲ႕က ဖမ္းဆီးၿပီး တပတ္အၾကာတြင္ ရာမူးေဒသတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမ်ား အား မီးရိႈ႕ဖ်က္ဆီးမႈကို စီစဥ္မႈျဖင့္ ရံုးတင္ တရားစြဲလိုက္ေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။
ဟာဖက္ဇ္ စေနာလ္ အစၥလမ္ကို ဖမ္းဆီးၿပီး တပတ္အၾကာတြင္ ရမန္ ၁၀ ရက္ယူရန္ တရားရံုးသို႔ တင္ျပေတာင္းဆို ေသာ္လည္း တရားသူႀကီးက ခြင့္မျပဳခဲ့ေၾကာင္း ေကာက္စ္ဘဇား ရဲစခန္းမွ အရာရွိ မူဟာမက္ ေဇာ္ရွင္း အူအင္ စီဒစ္ကီကို ကိုးကားၿပီး ေကာက္စ္ဘဇားထုတ္ သတင္းစာက ေရးသားသည္။
“တရားရံုးမွာ စစ္ေဆးခြင့္ ရမန္ ၁၀ ရက္ေတာင္းေတာ့ တရားသူႀကီး တိုဘီဒူလ္ေဟာက္က ခြင့္မျပဳဘူး။ သို႔ေသာ္ ေမးျမန္းစရာ ရွိတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေထာင္အခ်ဳပ္က ရံုးခန္းမွာ ေမးလို႔ရမယ္လို႔ဘဲ ခြင့္ျပဳတယ္” ဟု ေကာက္စ္ဘဇားထုတ္ သတင္းစာတြင္ ေရးသားသည္။
ဟာဖက္ဇ္ စေနာလ္ အစၥလမ္ကို ယခုလ ၂၁ ရက္ေန႔တြင္ ေကာ့စ္ဘာဇာ ခရိုင္၊ တာ့ခ္နာၿမိဳ႕အတြင္းရွိ Hila Darus Sunnah Madrasah ဘာသာေရးစာသင္ေက်ာင္း တေက်ာင္းတြင္ အစည္းေဝးလုပ္ေနခ်ိန္ ညေန ၅ နာရီခန္႔တြင္ သတင္းအရ ရဲတပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားက ဝင္ေရာက္ စီးနင္းရာမွ ဖမ္းဆီးရမိျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေကာက္စဘဇား ခရိုင္ ASP ရဲမွဴးႀကီး ဘာဘူအက္တာ ေျပာသည္။
ဟာဖက္ဇ္ စေနာလ္ အစၥလမ္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရခိုင္ျပည္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕မွ နီဇမ္အူဒင္၏ သားျဖစ္ၿပီး ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံသို႔ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္က တရားမဝင္ ဝင္ေရာက္ကာ RSO ႏွင့္ စတင္ ဆက္စပ္ခဲ့ၿပီး ျပည္တြင္းျပည္ပ အၾကမ္းဖက္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားျဖင့္ ဆက္စပ္လ်က္ရွိေနသည္မွာ အခ်ိန္ၾကာျမင့္ေနၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံ ထုတ္ NUO အဂၤလိပ္ သတင္းစာက ေရးသားသည္။
ဟာဖက္ဇ္ စေနာလ္ အစၥလမ္ကို ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလအတြင္း ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံ ရာမူး (ပန္းဝါ)၊ တာ့ခ္နာႏွင့္ ပန္းဝါၿမိဳ႕မ်ားတြင္ ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမ်ားႏွင့္ ဘုရားမ်ားကို မီးရိႈ႕ဖ်က္ဆီးမႈတြင္ စီစဥ္လုပ္ေဆာင္မႈေၾကာင့္ ဘဂၤလာေဒ့ရွ္အစိုးရက အလိုရွိေနသူ ျဖစ္သည္။
RSO ၏ ပင္မစခန္းသည္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ အေနာက္ေျမာက္ဘက္ ၄၅ မိုင္ခန္႔ အကြာ ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ၊ ဘန္တရုိဘန္ခရိုင္၊ နတ္ေက်ာက္စရီၿမိဳ႕၊ ဒူဆိုရီေဒသတြင္ တည္ရွိႏိုင္ေၾကာင္း ျမန္မာနယ္ျခားေစာင့္တပ္ နစကမွ အရာရွိတဦးက ေျပာသည္။
“ျမန္မာနယ္စပ္ကေန ၅ မိုင္ေလာက္ ေဝးတဲ့ ဘဂၤလားပိုင္နက္ထဲမွာ ျဖစ္ေနေတာ့ သူတို႔က ျမန္မာထဲကို ဝင္လိုက္ထြက္လိုက္ လုပ္လုိ႔ရတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ လေတြက ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ဖမ္းဆီးမႈေတြ၊ ကားမီးရိႈ႕မႈေတြက သူတို႔အဖြဲ႕ပဲ လုပ္တာ” ဟု ယင္းအရာရွိက ဆုိသည္။
RSO တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ား အေနျဖင့္ ၎တို႔ စခန္းအနီးရွိ ေက်းရြာမ်ားကိုလည္း ရံဖန္ရံခါ ဝင္ေရာက္ေလ့ ရွိေၾကာင္း ျမန္မာ-ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ နယ္စပ္ အနီး ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ ဘက္ျခမ္းရွိ နတ္ေက်ာက္စရီၿမိဳ႕နယ္ ပန္းေခ်ာင္း (ပိုင္ဆိုးရီ) ေက်းရြာသား တဦးက ေျပာသည္။
“တခါတေလ ရြာထဲကို ဝင္လာတာရွိတယ္။ တခါတခါ လာရင္ လက္နက္ အျပည့္အစံုနဲ႔ လူ ၄၀- ၅၀ ေလာက္စီပါတယ္။ ရြာသားေတြကို ဘာမွ လုပ္တာေတာ့ မရွိဘူး” ဟု ယင္းရြာသားက ေျပာသည္။
RSO ၏အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရခိုင္ျပည္နယ္မွ ဘူးသီးေတာင္၊ ရေသ့ေတာင္၊ ေမာင္ေတာႏွင့္ ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ စစ္တေကာင္း ေတာင္တန္းေဒသကို သိမ္းယူၿပီး လြတ္လပ္ေသာ မြတ္စလင္ႏိုင္ငံေတာ္ တည္ေထာင္ရန္ ျဖစ္ေၾကာင္း ဘဂၤလာ-ျမန္မာ နယ္စပ္ေဒသ စစ္ေရး ကၽြမ္းက်င္သူ ဦးေရႊေမာင္းက ေျပာသည္။
၁၉၇၀ ခုႏွစ္ဝန္းက်င္ Rohingya Patriotic Front (RPF) ကို ဥကၠဌ မူဟာမက္ ဂ်ာဖား ဟာဗစ္က ဦးေဆာင္ၿပီး ၁၉၈၀ ခုႏွစ္တြင္ RPF မွ မူဟာမက္ ယူႏြတ္ ဦးေဆာင္ေသာ အဖြဲ႕သည္ RSO အမည္ျဖင့္ ခြဲထြက္ခဲ့သည္။
အၾကမ္းဖက္မႈ ၉၆၉ နဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေနသလား
သာလြန္ေဇာင္းထက္
မိတီၳလာျဖစ္စဥ္အၿပီး မႏၱေလးတုိင္းေဒသႀကီး၊ ေနျပည္ေတာ္ေကာင္စီနဲ႔ ပဲခူတုိင္းေဒသႀကီးအတြင္းက အၾကမ္းဖက္ျဖစ္စဥ္ ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လူ ၆၈ ဦးကို ဖမ္းဆီးစစ္ေဆးထားေၾကာင္း၊ မိတီၳလာအၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္စဥ္ေၾကာင့္ လူ ၄၂ ဦးေသဆုံးေၾကာင္း ျမန္မာႏုိင္ငံရဲတပ္ဖြဲ႕က တရား၀င္ထုတ္ျပန္လိုက္ပါတယ္။
မိတီၳလာၿမိဳ႕ ေရႊဆုိင္အေရာင္းအ၀ယ္မွ စတင္ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ ဘာသာေရးနဲ႔ လူမ်ဳိးေရးပုံစံ အဓိကရုဏ္းေတြ ပဲခူးတုိင္းေဒသႀကီးကိုပါဆူပူအၾကမ္း ဖက္မႈေတြ ကူးစက္လာပါတယ္။
ပဲခူးတုိင္းေဒသႀကီး အုိးသည္ကုန္းၿမိဳ႕မွာ ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္အဖြဲ႕ေတြရဲ႕ လာေရာက္ေဟာေျပာမႈေတြျဖစ္ပြားၿပီး တဲ့ေနာက္မွာ အဲဒီေဒ သတြင္းမွာ ဆူပူအၾကမ္း ဖက္မႈေတြ ျဖစ္ေပၚ လာတာျဖစ္တယ္လုိ႔ ပဲခူးတုိင္းေဒသႀကီးရဲတပ္ဖြဲ႕ရုံးက ရဲအရာရွိ တဦးက ေျပာပါတယ္။
ဆူပူအၾကမ္းဖက္မႈေတြ မစတင္ခင္မွာ စာရြက္ျဖန္႔ေ၀မႈေတြ၊ အစၥလမ္ဘာသာ၀င္ေတြရဲ႕ ပိုင္ဆုိင္မႈ အုိးအိမ္ဆုိင္ခန္းေတြနဲ႔ ဗလီေတြဖ်က္ဆီးၿပီး တဲ့ အခါမွာ ခ်န္ထားရစ္ခဲ့တဲ့ အမွတ္အသား တံဆိပ္ေတြအရ ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္ေတြ ပါ၀င္ေနတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။
ဘာသာေရးအစြန္းေရာက္လို႔ ဆုိတဲ့ေနရာမွာ ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေနတဲ့ အမွတ္အသားေတြ ေတြ႕ေနရတယ္လုိ႔ ပဲခူးတုိင္း ေဒသခံေတြက ဆုိပါတယ္။
ပဲခူးတုိင္းေဒသႀကီး၊ ႀကဳိ႕ပင္ေကာက္ၿမိဳ႕နယ္ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီိအဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွ တြဲဘက္အတြင္းေရးမွဴး ဦးမင္းသူရက ဆူပူအၾကမ္းဖက္မႈေတြ မ ျဖစ္ပြားမီက ၉၆၉ အမွတ္တံဆိပ္ပါ စာရြက္စ တစ္ကာေတြ၊ ဘာသာျခား ဆန္႔က်င္ေရး အဓိက ဦးတည္တဲ့ တရားေခြေတြ ၿမိဳ႕တြင္းအထိ လာ ေရာက္ေ၀ငွခဲ့မႈေတြျဖစ္ေပၚခဲ့တယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။
“မတ္လ၂၃ ရက္ေန႔ မွာ ၉၆၉ စတစ္ကာ စာရြက္ေတြ လာေ၀တယ္။ ေ၀တဲ့အထဲမွာ သက္ဆုိင္ရာ ရပ္ကြက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးက လူေတြ တခ်ဳိ႕လူ ေတြ လည္းပါတယ္။ အခ်ဳိ႕လူေတြက ဒီဟာကို ဘာမွန္းမသိဘဲ တဆင့္ ျဖန္႔ ေ၀တာ မ်ဳိးလည္း ျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒီျဖစ္စဥ္ ေတြမွာ သူတုိ႔ ပါတယ္လုိ႔ စြပ္စြဲတာမဟုတ္ဘူး။ ဒီဟာက ဘာ သာေရး ျဖစ္တဲ့အခါက်ေတာ့ တဆင့္ျပန္ေ၀ခုိင္းရင္းနဲ႔ က်ယ္ျပန္႔လာ တယ္။ ေနာက္ဆုံး ရြာေတြထိကုိ မိတၱဴကူး၊ ေခြေတြ ကူးၿပီး က်ယ္ျပန္႔လာတယ္”လို႔ ဦးမင္းသူရက ဆုိတယ္။
ဆိုေတာ့ ၉၆၉ ဆိုတာ ဘာလဲ။ ၉၆၉ ဆုိတာ ဘုရားဂုဏ္ေတာ္ ၉ ပါး၊ တရားဂုဏ္ေတာ္ ၆ ပါး၊ သံဃာ့ ဂုဏ္ေတာ္ ၉ ပါး ကုိ ဦးထိပ္ထားၿပီး ဗုဒၶ ဘာသာ၀င္ေတြ စုစုစည္းစည္းျဖစ္ေစဖုိ႔ဆုိတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ တီထြင္ထားတဲ့ အမွတ္တံဆိပ္တခုျဖစ္တယ္လုိ႔ မႏၱေလး မစုိးရိမ္ေက်ာင္းတုိက္က ဆရာေတာ္ဦး၀ီရသူက မိန္႔ပါတယ္။
ႀကဳိ႕ပင္ေကာက္ၿမိဳ႕နယ္မွာ ဆူပူအၾကမ္းဖက္မႈေတြမျဖစ္ခင္ လာေ၀ငွတဲ့အထဲမွာ ဆရာေတာ္ ၄ ပါးထက္မနည္း ေဟာေျပာထားတဲ့ တရား ေခြ တေခြလည္းပါ၀င္ေနပါတယ္။ DVD ေရာ CD ေရာပါ ျဖန္႕ေဝေနတဲ့ အဲဒီအေခြမွာ အရွင္ပညာ၀ရ ရဲ႕ လမ္းခြဲတရားေတာ္၊ အရွင္ေကာသလႅရဲ႕ ဘာကို အရင္လုပ္ၾကမွာလဲ၊ အရွင္သုနႏၵရဲ႕ ဗုဒၶလမ္းစဥ္ က်င့္ေစခ်င္၊ အရွင္၀ိစိတၱာဘိ၀ံသ(၀ီရသူ)ရဲ႕ အမ်ဳိးသားေရး ေပါ့ေပါ့မေတြးနဲ႔ စတဲ့ တရားေဟာေျပာမႈေတြပါ၀င္ပါတယ္။
ဒီေဟာၾကားမႈေတြဟာ အဓိကအားျဖင့္ မြတ္စလင္ဘာသာ၀င္ေတြရဲ႕ နယ္ခ်ဲ႕မႈေတြေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာ ေပ်ာက္ကြယ္ႏုိင္တာမုိ႔ ဗမာလူမ်ဳိးေတြ အေနနဲ႔ အမ်ဳိးသား၊ ဘာသာ၊ သာသနာကုိ ေစာင့္ေရွာက္ ထိန္းသိမ္းၾကဖို႔ အတိအလင္း ျပဆုိ ေဟာေျပာ ထားပါတယ္။ အဲဒီအေခြရဲ႕ အေပၚ မွာ “ငါတို႔အရိုး စည္းရုိးထုိး၍ ကာသင့္ပါလွ်င္ ကာရ မည္” ဆိုတဲ့ ေဆာင္ပုဒ္ တခုကိုလည္း ေရးထုိးထားပါတယ္။
၉၆၉ အမွတ္တံဆိပ္နဲ႔ တရားေခြေတြဟာ အျခားဘာသာေတြကုိ တုိက္ခုိက္တာ မဟုတ္ဘဲ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြအေနနဲ႔ မိမိတုိ႔ရဲ႕ ဆုိင္၊အိမ္ေတြ နဲ႔ လုပ္ငန္းေတြမွာ ကပ္ထားဖို႔ အတြက္ အဓိက ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဦး၀ီရသူက မိန္႕ဆုိပါတယ္။
”အျခား ဘာသာေတြကို တိုက္ခိုက္ဖို႔ မဟုတ္ပါဘူး။ကိုယ့္ဆိုင္ ကိုယ့္အိမ္မွာ ကပ္ထားရင္ ဗုဒၶဘာသာအိမ္ျဖစ္တယ္၊ ဆိုင္ျဖစ္တယ္ ဆိုတာသိ ၿပီးေတာ့ ေစ်း၀ယ္ဖို႔ ၀င္နားဖို႔ ဒီေလာက္ပါပဲ။ ၉၆၉ ၀တ္စံုေတြ ၀တ္တယ္ ဆိုတာလည္း လႈံ႕ေဆာ္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ စည္း႐ံုးတာပါ”လုိ႔ ဦး၀ီရသူက မိန္႔ပါတယ္။
မိတီၳလာျမိဳ႕ကို သြားေရာက္ေလ့လာခဲ့တဲ့ ကုလသမဂၢအထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ဗီေဂ်းနမ္ဘီးယားကလည္း အခုလို ဘာသာေရး အၾကမ္း ဖက္မႈမ်ားဟာ “မီးေမႊးေပးတဲ့ ဝါဒျဖန္႕မႈမ်ား”ေၾကာင့္လို႕ ဆိုလိုက္ျပီး “ရက္စက္လြန္းတဲ့ ပိရိေသသပ္မႈ”လို႕လည္း ေကာက္ခ်က္ခ် ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလိုေျပာဆိုခ်က္ဟာ ၉၆၉ အဖြဲ႕ေၾကာင့္လို႕ တိုက္႐ိုက္စြပ္စြဲေျပာဆိုခ်က္ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။
ဒါေပမယ့္ ႀကဳိ႕ပင္ေကာက္ၿမိဳ႕ေပၚက ဗလီေတြ၊ ေနအိမ္ေတြ ၊ ကားေတြ ဖ်က္ဆီးခံရၿပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ ၉၆၉ ဆိုတဲ့ အမွတ္တံဆိပ္ကို မင္အ စိမ္းေရာင္ေတြနဲ႔ ေရးသားခဲ့တယ္လုိ႔ ၿမိဳ႕ခံ ေတြက ဆုိပါတယ္။
“ဖ်က္ဆီးခံထားရတဲ့ အစၥလမ္ေတြရဲ႕အိမ္ေတြမွာ၊ ကားေတြမွာ ၉၆၉ ဆိုတဲ့ ဂဏန္းကို မွင္အစိမ္းနဲ႔ အတည့္ပုံစံတမ်ဳိး၊ ေဇာက္ထုိးပုံစံမ်ဳိးေတြနဲ႔ ေရးသား ထားတယ္။ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ အဲလိုေရးထားတယ္” လုိ႔ ႀကဳိ႕ပင္ေကာက္ ေဒသခံတဦးက ဆုိပါတယ္။
၉၆၉ တံဆိပ္ကုိ အသုံးခ် ဖ်က္ဆီးမႈေတြလုပ္ခဲ့တာလား၊ ဘယ္လိုရည္ရြယ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ဆူပူဖ်က္ဆီးမႈေတြ လုပ္ခဲ့သလဲဆိုတာ အေျဖက မရွင္း လင္းေပမယ့္ ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္မႈေတြ ရွိေနတာေတာ့ ေသခ်ာလုိ႔ စုံစမ္းေဖာ္ထုတ္မႈေတြလုပ္ေနတယ္လုိ႔ ပဲခူးတုိင္းေဒသႀကီးရဲတပ္ဖြဲ႕ရုံးက တာ၀န္က် ရဲအရာရွိက ဆုိပါတယ္။
“ပဲခူးတုိင္းထဲမွာ ပထမဆုံးစျဖစ္တာက အုိးသည္ကုန္း မွာစျဖစ္တယ္။ အဲဒီစျဖစ္တဲ့ အုိးသည္ကုန္းကိုလည္း အခင္းမျဖစ္မီ၊ ဆူပူအၾကမ္းဖက္မႈ ေတြ မ ျဖစ္မီ ဘာသာေရးအစြန္းေရာက္ အဖြဲ႕ ေတြလာၿပီး ေဟာေျပာတာေတြ လုပ္သြားတယ္လို႔ သိထားပါတယ္။ ဒါေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔လည္း က်ေနာ္တုိ႔ အခု ဓာတ္ပုံမွတ္တမ္းေတြနဲ႔ ေဖာ္ထုတ္ ေနပါၿပီ။ အခု ေလာေလာဆယ္ေတာ့ ေပါင္းတည္မွာ လူ ၂ ဦး၊ မုိးညဳိမွာ ၂ ဦး၊ မင္းလွမွာ ၁၀ ဦး စုစုေပါင္း လူ ၁၄ ဦး ဖမ္းဆီး စစ္ေဆးေနပါတယ္။ အားလုံးက ေဒသခံေတြခ်ည္းပါပဲ” လို႔ ရဲအရာရွိက ေျပာတယ္။
ေနျပည္ေတာ္ သာသနာေရး၀န္ႀကီးဌာနက ရုံးအဖြဲ႕မွဴး ဦးျမင့္ဦးက ၉၆၉ တံဆိပ္ကို ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ တရား၀င္ အမွတ္တံဆိပ္ အျဖစ္ အသိ အ မွတ္ မျပဳတဲ့အျပင္ မွတ္ပုံတင္ထားတာမ်ဳိးလည္း မရွိေၾကာင္း၊ ခြင့္ျပဳထားတာလည္း မရွိေၾကာင္း ဧရာ၀တီကုိ ေျပာပါတယ္။
”၉၆၉ ျဖစ္စဥ္ေတြကိုေတာ ့သိရတယ္။ သိေပမယ့္ ဘယ္လိုအေရးယူရမလဲ ဆိုတာေတာ့ ေဒသအလိုက္ ျဖစ္တဲ့ကိစၥေတြ ကိုေတာ့ေဒသအာ ဏာပိုင္က ႐ွင္းရမွာပဲ။ သူတို႔ကို လုပ္ပိုင္ခြင့္ အျပည့္ေပးထားၿပီးသား ”ဟု ဦးျမင့္ဦးက ဆိုတယ္။
ဦးဝီရသူက ၉၆၉ အဖြဲ႕ကို ေမာ္လျမိဳင္ျမိဳ႕က သံဃာ ၅ ပါးက စဖြဲ႕စည္းျပီး ၁၉၉၉ ခုမွာ ကြယ္လြန္သူ သာသနာေရး ဦးစီးဌာန အျငိမ္းစား ၫႊန္ ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ ႏွစ္ဖက္လွ ဦးေက်ာ္လြင္ကတ ဆင့္ စတင္သိရွိခဲ့တယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။ ဘယ္သူေတြပါဝင္ဖြဲ႕စည္းထားမွန္း မသိရေပမယ့္ အခုအခါ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္မွာလည္း ၉၆၉ စတစ္ကာေတြနဲ႔ တရားေခြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ပ်ံ႕ႏွံ႕ ေနၿပီး အခမဲ့ ျဖန္႔ေ၀တာျဖစ္တယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အမ်ားစုကေတာ့ ၉၆၉ စတစ္ကာေတြကုိ ဆိုင္ေတြ၊ ကားေတြ၊ အိမ္ေတြမွာ ကပ္ထားၾကပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ရန္ကုန္ေဒသခံအခ်ဳိ႕ေတြကေတာ့ ၉၆၉ ကုိ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ တရား၀င္ အမွတ္အသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ မျပဳလုိၾကပါဘူး။
“က်ေနာ္တုိ႔ သိတာက ဗုဒၶရဲ႕အဆုံးအမက ၿငိမ္းခ်မ္းတယ္။ ေအးခ်မ္းတယ္။ ေမတၱာထားရမယ္။ အဓိက ခ်ဳပ္ၿငိမ္းမယ့္ ၊ သံသရာခရီးမ ဆက္ႏုိင္မယ့္ နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္း တရားကို ရွာတာေပါ့။ ဒါက ဗုဒၶရဲ႕ တကယ့္အႏွစ္သာရလုိ႔ ဆရာေတာ္ႀကီးေတြ ေဟာထား ေျပာထားေတြကို သိထားရလို႔ ဒီလုိ ၉၆၉ စတစ္ကာ ကပ္ထားမွ ဆုိတာမ်ဳိး ကို လက္မခံဘူး။ ဘုရားရွင္ရဲ႕ တရားေတာ္ေတြကို နာတယ္။ အဆုံးအမကို နာခံတယ္။ ငါးပါးသီလလုံေအာင္ေစာင့္တယ္” လို႔ အသက္ ၃၀ အရြယ္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ခံ အမ်ဳိးသားတဦးက ဆုိပါတယ္။
အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ဓမၼစကၠေဖာင္ေဒးရွင္းက ဦးေမာင္ေမာင္ကေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြအေနနဲ႔ စည္းရုံးဖို႔ လႈပ္ရွားခဲ့တဲ့ ၉၆၉ အမွတ္တံဆိပ္က ရည္ရြယ္ခ်က္လြဲမွားတာမ်ဳိး ျဖစ္ေနတယ္လုိ႔ သုံးသပ္ေျပာဆုိပါတယ္။
”ကိုယ့္ဘာသာကို စည္းလံုးဖို႔ လုပ္တာ။ဒါေပမယ့္ ျမန္မာလူမ်ိဳးကေတာ့သိတဲ့ အတိုင္း ခုတ္ရာတျခား ႐ွရာတျခား ျဖစ္တာေပါ့”ဟု ဦးေမာင္ ေမာင္ က ေျပာသည္။
မိတီၳလာျဖစ္စဥ္အၿပီး မႏၱေလးတုိင္းေဒသႀကီး၊ ေနျပည္ေတာ္ေကာင္စီနဲ႔ ပဲခူတုိင္းေဒသႀကီးအတြင္းက အၾကမ္းဖက္ျဖစ္စဥ္ ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လူ ၆၈ ဦးကို ဖမ္းဆီးစစ္ေဆးထားေၾကာင္း၊ မိတီၳလာအၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္စဥ္ေၾကာင့္ လူ ၄၂ ဦးေသဆုံးေၾကာင္း ျမန္မာႏုိင္ငံရဲတပ္ဖြဲ႕က တရား၀င္ထုတ္ျပန္လိုက္ပါတယ္။
မိတီၳလာၿမိဳ႕ ေရႊဆုိင္အေရာင္းအ၀ယ္မွ စတင္ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ ဘာသာေရးနဲ႔ လူမ်ဳိးေရးပုံစံ အဓိကရုဏ္းေတြ ပဲခူးတုိင္းေဒသႀကီးကိုပါဆူပူအၾကမ္း ဖက္မႈေတြ ကူးစက္လာပါတယ္။
ပဲခူးတုိင္းေဒသႀကီး အုိးသည္ကုန္းၿမိဳ႕မွာ ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္အဖြဲ႕ေတြရဲ႕ လာေရာက္ေဟာေျပာမႈေတြျဖစ္ပြားၿပီး တဲ့ေနာက္မွာ အဲဒီေဒ သတြင္းမွာ ဆူပူအၾကမ္း ဖက္မႈေတြ ျဖစ္ေပၚ လာတာျဖစ္တယ္လုိ႔ ပဲခူးတုိင္းေဒသႀကီးရဲတပ္ဖြဲ႕ရုံးက ရဲအရာရွိ တဦးက ေျပာပါတယ္။
ဆူပူအၾကမ္းဖက္မႈေတြ မစတင္ခင္မွာ စာရြက္ျဖန္႔ေ၀မႈေတြ၊ အစၥလမ္ဘာသာ၀င္ေတြရဲ႕ ပိုင္ဆုိင္မႈ အုိးအိမ္ဆုိင္ခန္းေတြနဲ႔ ဗလီေတြဖ်က္ဆီးၿပီး တဲ့ အခါမွာ ခ်န္ထားရစ္ခဲ့တဲ့ အမွတ္အသား တံဆိပ္ေတြအရ ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္ေတြ ပါ၀င္ေနတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။
ဘာသာေရးအစြန္းေရာက္လို႔ ဆုိတဲ့ေနရာမွာ ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေနတဲ့ အမွတ္အသားေတြ ေတြ႕ေနရတယ္လုိ႔ ပဲခူးတုိင္း ေဒသခံေတြက ဆုိပါတယ္။
ပဲခူးတုိင္းေဒသႀကီး၊ ႀကဳိ႕ပင္ေကာက္ၿမိဳ႕နယ္ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီိအဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွ တြဲဘက္အတြင္းေရးမွဴး ဦးမင္းသူရက ဆူပူအၾကမ္းဖက္မႈေတြ မ ျဖစ္ပြားမီက ၉၆၉ အမွတ္တံဆိပ္ပါ စာရြက္စ တစ္ကာေတြ၊ ဘာသာျခား ဆန္႔က်င္ေရး အဓိက ဦးတည္တဲ့ တရားေခြေတြ ၿမိဳ႕တြင္းအထိ လာ ေရာက္ေ၀ငွခဲ့မႈေတြျဖစ္ေပၚခဲ့တယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။
“မတ္လ၂၃ ရက္ေန႔ မွာ ၉၆၉ စတစ္ကာ စာရြက္ေတြ လာေ၀တယ္။ ေ၀တဲ့အထဲမွာ သက္ဆုိင္ရာ ရပ္ကြက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးက လူေတြ တခ်ဳိ႕လူ ေတြ လည္းပါတယ္။ အခ်ဳိ႕လူေတြက ဒီဟာကို ဘာမွန္းမသိဘဲ တဆင့္ ျဖန္႔ ေ၀တာ မ်ဳိးလည္း ျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒီျဖစ္စဥ္ ေတြမွာ သူတုိ႔ ပါတယ္လုိ႔ စြပ္စြဲတာမဟုတ္ဘူး။ ဒီဟာက ဘာ သာေရး ျဖစ္တဲ့အခါက်ေတာ့ တဆင့္ျပန္ေ၀ခုိင္းရင္းနဲ႔ က်ယ္ျပန္႔လာ တယ္။ ေနာက္ဆုံး ရြာေတြထိကုိ မိတၱဴကူး၊ ေခြေတြ ကူးၿပီး က်ယ္ျပန္႔လာတယ္”လို႔ ဦးမင္းသူရက ဆုိတယ္။
ဆိုေတာ့ ၉၆၉ ဆိုတာ ဘာလဲ။ ၉၆၉ ဆုိတာ ဘုရားဂုဏ္ေတာ္ ၉ ပါး၊ တရားဂုဏ္ေတာ္ ၆ ပါး၊ သံဃာ့ ဂုဏ္ေတာ္ ၉ ပါး ကုိ ဦးထိပ္ထားၿပီး ဗုဒၶ ဘာသာ၀င္ေတြ စုစုစည္းစည္းျဖစ္ေစဖုိ႔ဆုိတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ တီထြင္ထားတဲ့ အမွတ္တံဆိပ္တခုျဖစ္တယ္လုိ႔ မႏၱေလး မစုိးရိမ္ေက်ာင္းတုိက္က ဆရာေတာ္ဦး၀ီရသူက မိန္႔ပါတယ္။
ႀကဳိ႕ပင္ေကာက္ၿမိဳ႕နယ္မွာ ဆူပူအၾကမ္းဖက္မႈေတြမျဖစ္ခင္ လာေ၀ငွတဲ့အထဲမွာ ဆရာေတာ္ ၄ ပါးထက္မနည္း ေဟာေျပာထားတဲ့ တရား ေခြ တေခြလည္းပါ၀င္ေနပါတယ္။ DVD ေရာ CD ေရာပါ ျဖန္႕ေဝေနတဲ့ အဲဒီအေခြမွာ အရွင္ပညာ၀ရ ရဲ႕ လမ္းခြဲတရားေတာ္၊ အရွင္ေကာသလႅရဲ႕ ဘာကို အရင္လုပ္ၾကမွာလဲ၊ အရွင္သုနႏၵရဲ႕ ဗုဒၶလမ္းစဥ္ က်င့္ေစခ်င္၊ အရွင္၀ိစိတၱာဘိ၀ံသ(၀ီရသူ)ရဲ႕ အမ်ဳိးသားေရး ေပါ့ေပါ့မေတြးနဲ႔ စတဲ့ တရားေဟာေျပာမႈေတြပါ၀င္ပါတယ္။
ဒီေဟာၾကားမႈေတြဟာ အဓိကအားျဖင့္ မြတ္စလင္ဘာသာ၀င္ေတြရဲ႕ နယ္ခ်ဲ႕မႈေတြေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာ ေပ်ာက္ကြယ္ႏုိင္တာမုိ႔ ဗမာလူမ်ဳိးေတြ အေနနဲ႔ အမ်ဳိးသား၊ ဘာသာ၊ သာသနာကုိ ေစာင့္ေရွာက္ ထိန္းသိမ္းၾကဖို႔ အတိအလင္း ျပဆုိ ေဟာေျပာ ထားပါတယ္။ အဲဒီအေခြရဲ႕ အေပၚ မွာ “ငါတို႔အရိုး စည္းရုိးထုိး၍ ကာသင့္ပါလွ်င္ ကာရ မည္” ဆိုတဲ့ ေဆာင္ပုဒ္ တခုကိုလည္း ေရးထုိးထားပါတယ္။
၉၆၉ အမွတ္တံဆိပ္နဲ႔ တရားေခြေတြဟာ အျခားဘာသာေတြကုိ တုိက္ခုိက္တာ မဟုတ္ဘဲ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြအေနနဲ႔ မိမိတုိ႔ရဲ႕ ဆုိင္၊အိမ္ေတြ နဲ႔ လုပ္ငန္းေတြမွာ ကပ္ထားဖို႔ အတြက္ အဓိက ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဦး၀ီရသူက မိန္႕ဆုိပါတယ္။
”အျခား ဘာသာေတြကို တိုက္ခိုက္ဖို႔ မဟုတ္ပါဘူး။ကိုယ့္ဆိုင္ ကိုယ့္အိမ္မွာ ကပ္ထားရင္ ဗုဒၶဘာသာအိမ္ျဖစ္တယ္၊ ဆိုင္ျဖစ္တယ္ ဆိုတာသိ ၿပီးေတာ့ ေစ်း၀ယ္ဖို႔ ၀င္နားဖို႔ ဒီေလာက္ပါပဲ။ ၉၆၉ ၀တ္စံုေတြ ၀တ္တယ္ ဆိုတာလည္း လႈံ႕ေဆာ္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ စည္း႐ံုးတာပါ”လုိ႔ ဦး၀ီရသူက မိန္႔ပါတယ္။
မိတီၳလာျမိဳ႕ကို သြားေရာက္ေလ့လာခဲ့တဲ့ ကုလသမဂၢအထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ဗီေဂ်းနမ္ဘီးယားကလည္း အခုလို ဘာသာေရး အၾကမ္း ဖက္မႈမ်ားဟာ “မီးေမႊးေပးတဲ့ ဝါဒျဖန္႕မႈမ်ား”ေၾကာင့္လို႕ ဆိုလိုက္ျပီး “ရက္စက္လြန္းတဲ့ ပိရိေသသပ္မႈ”လို႕လည္း ေကာက္ခ်က္ခ် ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလိုေျပာဆိုခ်က္ဟာ ၉၆၉ အဖြဲ႕ေၾကာင့္လို႕ တိုက္႐ိုက္စြပ္စြဲေျပာဆိုခ်က္ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။
ဒါေပမယ့္ ႀကဳိ႕ပင္ေကာက္ၿမိဳ႕ေပၚက ဗလီေတြ၊ ေနအိမ္ေတြ ၊ ကားေတြ ဖ်က္ဆီးခံရၿပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ ၉၆၉ ဆိုတဲ့ အမွတ္တံဆိပ္ကို မင္အ စိမ္းေရာင္ေတြနဲ႔ ေရးသားခဲ့တယ္လုိ႔ ၿမိဳ႕ခံ ေတြက ဆုိပါတယ္။
“ဖ်က္ဆီးခံထားရတဲ့ အစၥလမ္ေတြရဲ႕အိမ္ေတြမွာ၊ ကားေတြမွာ ၉၆၉ ဆိုတဲ့ ဂဏန္းကို မွင္အစိမ္းနဲ႔ အတည့္ပုံစံတမ်ဳိး၊ ေဇာက္ထုိးပုံစံမ်ဳိးေတြနဲ႔ ေရးသား ထားတယ္။ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ အဲလိုေရးထားတယ္” လုိ႔ ႀကဳိ႕ပင္ေကာက္ ေဒသခံတဦးက ဆုိပါတယ္။
၉၆၉ တံဆိပ္ကုိ အသုံးခ် ဖ်က္ဆီးမႈေတြလုပ္ခဲ့တာလား၊ ဘယ္လိုရည္ရြယ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ဆူပူဖ်က္ဆီးမႈေတြ လုပ္ခဲ့သလဲဆိုတာ အေျဖက မရွင္း လင္းေပမယ့္ ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္မႈေတြ ရွိေနတာေတာ့ ေသခ်ာလုိ႔ စုံစမ္းေဖာ္ထုတ္မႈေတြလုပ္ေနတယ္လုိ႔ ပဲခူးတုိင္းေဒသႀကီးရဲတပ္ဖြဲ႕ရုံးက တာ၀န္က် ရဲအရာရွိက ဆုိပါတယ္။
“ပဲခူးတုိင္းထဲမွာ ပထမဆုံးစျဖစ္တာက အုိးသည္ကုန္း မွာစျဖစ္တယ္။ အဲဒီစျဖစ္တဲ့ အုိးသည္ကုန္းကိုလည္း အခင္းမျဖစ္မီ၊ ဆူပူအၾကမ္းဖက္မႈ ေတြ မ ျဖစ္မီ ဘာသာေရးအစြန္းေရာက္ အဖြဲ႕ ေတြလာၿပီး ေဟာေျပာတာေတြ လုပ္သြားတယ္လို႔ သိထားပါတယ္။ ဒါေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔လည္း က်ေနာ္တုိ႔ အခု ဓာတ္ပုံမွတ္တမ္းေတြနဲ႔ ေဖာ္ထုတ္ ေနပါၿပီ။ အခု ေလာေလာဆယ္ေတာ့ ေပါင္းတည္မွာ လူ ၂ ဦး၊ မုိးညဳိမွာ ၂ ဦး၊ မင္းလွမွာ ၁၀ ဦး စုစုေပါင္း လူ ၁၄ ဦး ဖမ္းဆီး စစ္ေဆးေနပါတယ္။ အားလုံးက ေဒသခံေတြခ်ည္းပါပဲ” လို႔ ရဲအရာရွိက ေျပာတယ္။
ေနျပည္ေတာ္ သာသနာေရး၀န္ႀကီးဌာနက ရုံးအဖြဲ႕မွဴး ဦးျမင့္ဦးက ၉၆၉ တံဆိပ္ကို ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ တရား၀င္ အမွတ္တံဆိပ္ အျဖစ္ အသိ အ မွတ္ မျပဳတဲ့အျပင္ မွတ္ပုံတင္ထားတာမ်ဳိးလည္း မရွိေၾကာင္း၊ ခြင့္ျပဳထားတာလည္း မရွိေၾကာင္း ဧရာ၀တီကုိ ေျပာပါတယ္။
”၉၆၉ ျဖစ္စဥ္ေတြကိုေတာ ့သိရတယ္။ သိေပမယ့္ ဘယ္လိုအေရးယူရမလဲ ဆိုတာေတာ့ ေဒသအလိုက္ ျဖစ္တဲ့ကိစၥေတြ ကိုေတာ့ေဒသအာ ဏာပိုင္က ႐ွင္းရမွာပဲ။ သူတို႔ကို လုပ္ပိုင္ခြင့္ အျပည့္ေပးထားၿပီးသား ”ဟု ဦးျမင့္ဦးက ဆိုတယ္။
ဦးဝီရသူက ၉၆၉ အဖြဲ႕ကို ေမာ္လျမိဳင္ျမိဳ႕က သံဃာ ၅ ပါးက စဖြဲ႕စည္းျပီး ၁၉၉၉ ခုမွာ ကြယ္လြန္သူ သာသနာေရး ဦးစီးဌာန အျငိမ္းစား ၫႊန္ ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ ႏွစ္ဖက္လွ ဦးေက်ာ္လြင္ကတ ဆင့္ စတင္သိရွိခဲ့တယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။ ဘယ္သူေတြပါဝင္ဖြဲ႕စည္းထားမွန္း မသိရေပမယ့္ အခုအခါ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္မွာလည္း ၉၆၉ စတစ္ကာေတြနဲ႔ တရားေခြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ပ်ံ႕ႏွံ႕ ေနၿပီး အခမဲ့ ျဖန္႔ေ၀တာျဖစ္တယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အမ်ားစုကေတာ့ ၉၆၉ စတစ္ကာေတြကုိ ဆိုင္ေတြ၊ ကားေတြ၊ အိမ္ေတြမွာ ကပ္ထားၾကပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ရန္ကုန္ေဒသခံအခ်ဳိ႕ေတြကေတာ့ ၉၆၉ ကုိ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ တရား၀င္ အမွတ္အသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ မျပဳလုိၾကပါဘူး။
“က်ေနာ္တုိ႔ သိတာက ဗုဒၶရဲ႕အဆုံးအမက ၿငိမ္းခ်မ္းတယ္။ ေအးခ်မ္းတယ္။ ေမတၱာထားရမယ္။ အဓိက ခ်ဳပ္ၿငိမ္းမယ့္ ၊ သံသရာခရီးမ ဆက္ႏုိင္မယ့္ နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္း တရားကို ရွာတာေပါ့။ ဒါက ဗုဒၶရဲ႕ တကယ့္အႏွစ္သာရလုိ႔ ဆရာေတာ္ႀကီးေတြ ေဟာထား ေျပာထားေတြကို သိထားရလို႔ ဒီလုိ ၉၆၉ စတစ္ကာ ကပ္ထားမွ ဆုိတာမ်ဳိး ကို လက္မခံဘူး။ ဘုရားရွင္ရဲ႕ တရားေတာ္ေတြကို နာတယ္။ အဆုံးအမကို နာခံတယ္။ ငါးပါးသီလလုံေအာင္ေစာင့္တယ္” လို႔ အသက္ ၃၀ အရြယ္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ခံ အမ်ဳိးသားတဦးက ဆုိပါတယ္။
အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ဓမၼစကၠေဖာင္ေဒးရွင္းက ဦးေမာင္ေမာင္ကေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြအေနနဲ႔ စည္းရုံးဖို႔ လႈပ္ရွားခဲ့တဲ့ ၉၆၉ အမွတ္တံဆိပ္က ရည္ရြယ္ခ်က္လြဲမွားတာမ်ဳိး ျဖစ္ေနတယ္လုိ႔ သုံးသပ္ေျပာဆုိပါတယ္။
”ကိုယ့္ဘာသာကို စည္းလံုးဖို႔ လုပ္တာ။ဒါေပမယ့္ ျမန္မာလူမ်ိဳးကေတာ့သိတဲ့ အတိုင္း ခုတ္ရာတျခား ႐ွရာတျခား ျဖစ္တာေပါ့”ဟု ဦးေမာင္ ေမာင္ က ေျပာသည္။
ယေန႔ ျမန္မာ့ေရးရာသတင္းမ်ား March,31st,2013
( 54 )ကရင့္အနာဂတ္ တည္ေဆာက္ေရး အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ ၃၇ဦးပါ ေကာ္မတီ ဖြဲ႕စည္း
( 53 )Myanmar violence leaves more Muslims dead, disappear
( 52 )သစ္ အလံုးလိုက္ ျပည္ပတင္ပို႔မႈခြင့္ ရပ္ဆိုင္းမည္
( 51 )Myanmar forms central management committee to deal with riots
( 50 )ကူမင္တန္တို႔၏ ဒုတိယ ကမာၻစစ္ ဓာတ္ပံုျပပြဲ
( 49 )Blair heads for gold-rush Burma: Former Prime Minister opens new front to his personal empire after the junta relaxes its grip
( 48 )အမ်ဳိးသမီးမ်ား ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ ေရး သံတြဲမွာ ဆႏၵျပမည္
( 47 )Pakistan hope to conquer NZ in Myanmar
( 46 )ပထမအႀကိမ္ေျမာက္ ကရင္ေရးရာ အစည္းအေ၀း စတင္က်င္းပျခင္း
( 45 )Death toll in Myanmar violence reaches 43
( 44 )ကရင္နီ ေခါင္းေဆာင္နဲ႔ လူငယ္အၾကား ကြက္လပ္မ်ား ရွိေနဆဲ
( 43 )Plight of Muslims
( 42 )မိုင္းအႏၱရာယ္ကင္းရွင္းေရးေန႔ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားတြင္ က်င္းပ
( 41 )US news agency opens Burma bureau
( 40 )ဘာသာေပါင္းစံု ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ယွဥ္တဲြေနထိုင္ႏိုင္ေရး ေဆြးေႏြးပဲြ
( 39 )OIC to raise issue of violence in Myanmar
( 38 )သမၼတေျပာသည့္အတုိင္း လုိက္လုပ္ရန္လုိအပ္ေၾကာင္း ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္အခ်ဳိ႕ ေထာက္ျပ
( 37 )5.6-magnitude quake hits Myanmar
( 36 )ပဲခူးတုိင္းၿမိဳ႕နယ္ေတြမွာ ျပန္လည္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေန
( 35 )OIC holds a Contact Group meeting on Rohingyas
( 34 )ခြင့္ျပဳခ်က္ မရွိသျဖင့္ ႀကိဳ႕ပင္ေကာက္ၿမိဳ႕အထိသာ ကူညီေရးပစၥည္းမ်ား ေပးအပ္ႏုိင္
( 33 )Muslims vanish as mobs approach Myanmar’s biggest city
( 32 )ဖဲြ႕စည္းပံု ျပင္ဆင္ေရး တစ္ႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာ ေဆြးေႏြးသင့္
( 31 )OIC to meet on Myanmar unrest
( 30 )BBC ေလွ်ာ့ခ်မႈကို ဝန္ထမ္းမ်ား ဆႏၵျပ၊ ျမန္မာ ဌာန ထိခိုက္မႈ သိပ္မရွိႏိုင္
( 29 )Carter heads to Myanmar, Nepal
( 28 )ေျမျမွဳပ္မုိင္း ရွင္းလင္းေရး အခ်ိန္ယူရဦးမည္လို႔ေျပာ
( 27 )World Muslim body to discuss Myanmar violence
( 26 )ခြင့္ျပဳခ်က္ မရွိသျဖင့္ ႀကိဳ႕ပင္ေကာက္ၿမိဳ႕အထိသာ ကူညီေရးပစၥည္းမ်ား ေပးအပ္ႏုိင္
( 25 )OIC states to discuss deadly violence against Muslims in April
( 24 )BBC ေလွ်ာ့ခ်မႈကို ဝန္ထမ္းမ်ား ဆႏၵျပ၊ ျမန္မာ ဌာန ထိခိုက္မႈ သိပ္မရွိႏိုင္
( 23 )World Muslim body to meet on Myanmar violence
( 22 )မင္းလွၿမိဳ႕ ဆူပူအၾကမ္းဖက္မႈေၾကာင့္ ဒုကၡသည္ ၁၀၀ ေက်ာ္ ရန္ကုန္ ေရာက္ရွိ
( 21 )UK-based campaign urges an end to Myanmar violence
( 20 )ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ကေနဒါ သံအမတ္ႀကီး ခန္႔အပ္
( 19 )Muslims Vanish as Buddhist Attacks Approach Burma’s Biggest Cities
( 18 )ပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ဆက္ထားရန္ လူ႔အခြင့္အေရး ကြန္ယက္က EU ကို တိုက္တြန္း
( 17 )Myanmar denies blame for riots
( 16 )အေမရိကန္ သမၼတေဟာင္း ဂ်င္မီကာတာ နီေပါနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံခရီး စတင္
( 15 )Rangoon Learns to Rock With Danish Pop Band
( 14 )ျမန္မာ-အိႏိၵယ ပထမဆံုး နယ္စပ္ေစ်း ဖြင့္လွစ္မည္
( 13 )Myanmar rejects UN human rights official's claim that authorities share blame for riots
( 12 )ျပည္နယ္ သုံးခုအတြက္ ဂ်ပန္အစုိးရ ေဒၚလာ ၇ သန္းေက်ာ္ ေထာက္ပံ့ကူညီ
( 11 )Myanmar conflicts threaten reform
( 10 )သဲကုန္းအေျခအေန တင္းမာဆဲ
( 9 )UK priest in bizarre blood ritual for Burma
( 8 )ျပည္နယ္ သုံးခုအတြက္ ဂ်ပန္အစုိးရ ေဒၚလာ ၇ သန္းေက်ာ္ ေထာက္ပံ့ကူညီ
( 7 )Time to enforce rule of law in Myanmar
( 6 )လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖါက္မႈေတြ မလုပ္ၾကဖို႔ အစိုးရေကာ္မရွင္ ေတာင္းဆို
( 5 )Muslims vanish as Buddhist attacks approach Myanmar's biggest city
( 4 )ျမန္မာနို္င္ငံဆိုင္ရာ ကေနဒါသံအမတ္ခန္႔အပ္
( 3 )Myanmar sectarian clash toll hits 43
( 2 )သပိတ္စခန္းၿဖိဳခြင္းမႈ ၄ လျပည့္ အထိမ္းအမွတ္ ရန္ကုန္မွာ ဆႏၵျပ
( 1 )In Myanmar, conflict threatens reform, 2 years on
( 53 )Myanmar violence leaves more Muslims dead, disappear
( 52 )သစ္ အလံုးလိုက္ ျပည္ပတင္ပို႔မႈခြင့္ ရပ္ဆိုင္းမည္
( 51 )Myanmar forms central management committee to deal with riots
( 50 )ကူမင္တန္တို႔၏ ဒုတိယ ကမာၻစစ္ ဓာတ္ပံုျပပြဲ
( 49 )Blair heads for gold-rush Burma: Former Prime Minister opens new front to his personal empire after the junta relaxes its grip
( 48 )အမ်ဳိးသမီးမ်ား ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ ေရး သံတြဲမွာ ဆႏၵျပမည္
( 47 )Pakistan hope to conquer NZ in Myanmar
( 46 )ပထမအႀကိမ္ေျမာက္ ကရင္ေရးရာ အစည္းအေ၀း စတင္က်င္းပျခင္း
( 45 )Death toll in Myanmar violence reaches 43
( 44 )ကရင္နီ ေခါင္းေဆာင္နဲ႔ လူငယ္အၾကား ကြက္လပ္မ်ား ရွိေနဆဲ
( 43 )Plight of Muslims
( 42 )မိုင္းအႏၱရာယ္ကင္းရွင္းေရးေန႔ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားတြင္ က်င္းပ
( 41 )US news agency opens Burma bureau
( 40 )ဘာသာေပါင္းစံု ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ယွဥ္တဲြေနထိုင္ႏိုင္ေရး ေဆြးေႏြးပဲြ
( 39 )OIC to raise issue of violence in Myanmar
( 38 )သမၼတေျပာသည့္အတုိင္း လုိက္လုပ္ရန္လုိအပ္ေၾကာင္း ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္အခ်ဳိ႕ ေထာက္ျပ
( 37 )5.6-magnitude quake hits Myanmar
( 36 )ပဲခူးတုိင္းၿမိဳ႕နယ္ေတြမွာ ျပန္လည္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေန
( 35 )OIC holds a Contact Group meeting on Rohingyas
( 34 )ခြင့္ျပဳခ်က္ မရွိသျဖင့္ ႀကိဳ႕ပင္ေကာက္ၿမိဳ႕အထိသာ ကူညီေရးပစၥည္းမ်ား ေပးအပ္ႏုိင္
( 33 )Muslims vanish as mobs approach Myanmar’s biggest city
( 32 )ဖဲြ႕စည္းပံု ျပင္ဆင္ေရး တစ္ႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာ ေဆြးေႏြးသင့္
( 31 )OIC to meet on Myanmar unrest
( 30 )BBC ေလွ်ာ့ခ်မႈကို ဝန္ထမ္းမ်ား ဆႏၵျပ၊ ျမန္မာ ဌာန ထိခိုက္မႈ သိပ္မရွိႏိုင္
( 29 )Carter heads to Myanmar, Nepal
( 28 )ေျမျမွဳပ္မုိင္း ရွင္းလင္းေရး အခ်ိန္ယူရဦးမည္လို႔ေျပာ
( 27 )World Muslim body to discuss Myanmar violence
( 26 )ခြင့္ျပဳခ်က္ မရွိသျဖင့္ ႀကိဳ႕ပင္ေကာက္ၿမိဳ႕အထိသာ ကူညီေရးပစၥည္းမ်ား ေပးအပ္ႏုိင္
( 25 )OIC states to discuss deadly violence against Muslims in April
( 24 )BBC ေလွ်ာ့ခ်မႈကို ဝန္ထမ္းမ်ား ဆႏၵျပ၊ ျမန္မာ ဌာန ထိခိုက္မႈ သိပ္မရွိႏိုင္
( 23 )World Muslim body to meet on Myanmar violence
( 22 )မင္းလွၿမိဳ႕ ဆူပူအၾကမ္းဖက္မႈေၾကာင့္ ဒုကၡသည္ ၁၀၀ ေက်ာ္ ရန္ကုန္ ေရာက္ရွိ
( 21 )UK-based campaign urges an end to Myanmar violence
( 20 )ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ကေနဒါ သံအမတ္ႀကီး ခန္႔အပ္
( 19 )Muslims Vanish as Buddhist Attacks Approach Burma’s Biggest Cities
( 18 )ပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ဆက္ထားရန္ လူ႔အခြင့္အေရး ကြန္ယက္က EU ကို တိုက္တြန္း
( 17 )Myanmar denies blame for riots
( 16 )အေမရိကန္ သမၼတေဟာင္း ဂ်င္မီကာတာ နီေပါနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံခရီး စတင္
( 15 )Rangoon Learns to Rock With Danish Pop Band
( 14 )ျမန္မာ-အိႏိၵယ ပထမဆံုး နယ္စပ္ေစ်း ဖြင့္လွစ္မည္
( 13 )Myanmar rejects UN human rights official's claim that authorities share blame for riots
( 12 )ျပည္နယ္ သုံးခုအတြက္ ဂ်ပန္အစုိးရ ေဒၚလာ ၇ သန္းေက်ာ္ ေထာက္ပံ့ကူညီ
( 11 )Myanmar conflicts threaten reform
( 10 )သဲကုန္းအေျခအေန တင္းမာဆဲ
( 9 )UK priest in bizarre blood ritual for Burma
( 8 )ျပည္နယ္ သုံးခုအတြက္ ဂ်ပန္အစုိးရ ေဒၚလာ ၇ သန္းေက်ာ္ ေထာက္ပံ့ကူညီ
( 7 )Time to enforce rule of law in Myanmar
( 6 )လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖါက္မႈေတြ မလုပ္ၾကဖို႔ အစိုးရေကာ္မရွင္ ေတာင္းဆို
( 5 )Muslims vanish as Buddhist attacks approach Myanmar's biggest city
( 4 )ျမန္မာနို္င္ငံဆိုင္ရာ ကေနဒါသံအမတ္ခန္႔အပ္
( 3 )Myanmar sectarian clash toll hits 43
( 2 )သပိတ္စခန္းၿဖိဳခြင္းမႈ ၄ လျပည့္ အထိမ္းအမွတ္ ရန္ကုန္မွာ ဆႏၵျပ
( 1 )In Myanmar, conflict threatens reform, 2 years on
Saturday, March 30, 2013
အဓိကရုဏ္း ျဖစ္ခဲ့ေသာ္လည္း ကုန္ေစ်းႏႈန္းမ်ား တည္ၿငိမ္ေန
ေမခ
အဓိက႐ုဏ္း ျဖစ္ေပၚခဲ့ေသာ မိတၳီလာ၊ ရမည္းသင္း၊ အုတ္ဖို၊ မင္းလွ၊ နတ္တလင္း၊ ႀကိဳ႕ပင္ေကာက္၊ မေအာင္ျမင္၊စစ္ကြင္းစေသာ ၿမိဳ႕မ်ားအပါအဝင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ အေျခခံစားကုန္မ်ား ေစ်းတက္ျခင္း၊ ပစၥည္းျပတ္လပ္ျခင္း ပစၥည္း ၀ယ္စုေဆာင္းျခင္း၊ သိုေလွာင္ထားျခင္းမ်ား မရွိဘဲ ကုန္စည္စီးဆင္းမႈ ေကာင္းမြန္လွ်က္ရွိေၾကာင္း အေျခခံစားကုန္မ်ား ေရာင္းခ်ေနသည့္ ေစ်း ကြက္အတြင္းမွ စံုစမ္းသိရွိရသည္။
“မ်ားမ်ားစားစား ၀ယ္စုတာမ်ိဳး မရွိပါဘူး။ ေစ်းကလည္း ပံုမွန္အေနအထား ေလာက္ပါပဲ။ ေနာက္တခုက လကုန္ခါနီး ျဖစ္ေနေတာ့လည္း ေငြကျပတ္ေနၿပီေလ။ စုေဆာင္းတာမ်ိဳးေတြ မရွိဘူး” ဟု ရန္ကင္းေစ်း အတြင္းမွ ေမတၱာေရာင္ျခည္ ဆန္ဆီ ေရာင္း၀ယ္ေရးမွ ေဒၚေအးျဖဴျဖဴက ေျပာသည္။
ပဋိပကၡ စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ေန႔မ်ားမွာသာ အနည္းငယ္ ေစ်းကစားမႈ ရွိခဲ့ေၾကာင္း၊သို႔ရာတြင္ ေနာက္ပိုင္း၌ မူလ အေျခအေနတိုင္းသာ ရွိေၾကာင္း၊ ကုန္စည္စီးဆင္းမႈမွာလည္း ယခင္ကဲ့သို႔ ၾကန္႔ၾကာမႈမ်ား မရွိသည့္အတြက္ ေစ်းကစားမႈ နည္းပါးေၾကာင္း စားေသာက္ကုန္ တင္ပို႔ေရာင္းခ်သူမ်ား အသင္းမွ အသင္း၀င္တဦးထံမွ သိရသည္။
“ပဋိပကၡ စျဖစ္တဲ့ေန႔ကေန ဒီေန႔အထိကို စားေသာက္ကုန္ ျပတ္တာေတြမရွိဘူး။ ေစ်းကလည္းပံု မွန္ေစ်းအတိုင္းပဲ ရွိတယ္။ရွားတယ္ဆိုတာ မရွိဘူး။ ေရာင္းေရး၀ယ္ေရးေကာ၊ ပစၥည္းေတြေကာက ပံုမွန္တိုင္းပါပဲ။ဘာမွ ေျပာင္းလဲတာမရွိပါဘူး” ဟုမိတၳီလာ ၿမိဳ႕ခံတဦးက ေျပာသည္။
လက္ရွိအစိုးရမွာ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈကို ထိန္းသိမ္း လာႏိုင္သည့္အတြက္ ျမန္မာ့ေငြတန္ဖိုး မွာလည္း တည္ၿငိမ္ေနလွ်က္ ရွိသည့္အတြက္ ကုန္ေစ်းႏႈန္း တက္လာျခင္း မရွိေၾကာင္း၊ ထို႔အျပင္ ကုန္စည္စီးဆင္းမႈ တြင္လည္း ယခင္ကထက္ ပိုမို ျမန္ဆန္လာသည့္အတြက္ ကုန္စည္မ်ားေစ်းမတက္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယခင္ အေျခအေနမ်ားကဲ့သို႔ ကုန္ပစၥည္း စီးဆင္းမႈ ၾကန္႔ၾကာျခင္းမ်ား မရွိေတာ့သည့္အတြက္ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ္လည္း စီးပြားေရး ေနာက္ဆက္တြဲ ဆိုးက်ိဳး နည္းပါးျခင္း ျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း စီးပြားေရးေလ့လာသူ တဦးက သံုးသပ္သည္။
“ပဋိပကၡေတြဆိုတာက ခဏပဲ။ မထိန္းႏိုင္တာလည္းမဟုတ္ဘူး။ ထိန္းႏိုင္ေနတာဘဲေလ။ သိပ္ၿပီး ေစ်းကစားမွာ မဟုတ္ဘူး။ေရတိုကိစၥေတြပါ။ လက္ရွိ အေျခအေနေၾကာင့္ ေစ်းအတက္အက် ရွိလာတာေတြ၊ အရင္လို သုိေလွာင္ သိမ္းတာေတြ မရွိႏိုင္ဘူး” ဟု စီးပြားေရးပညာရွင္ ေဒါက္တာခင္ေမာင္ညိဳ (ေဘာဂေဗဒ) က ရွင္းျပသည္။
ပဋိပကၡမ်ား နယ္ပယ္စံုတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ္လည္း တႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာ မဟုတ္ျခင္း၊အစိုးရအေနျဖင့္ ထိန္းႏိုင္သည့္ အေနအထားတြင္ ရွိေနျခင္း တို႔ေၾကာင့္ ကုန္ေစ်းႏႈန္း မတက္ျခင္း ျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ ဦးသန္းေဇာ္က ေျပာသည္။
“၀ယ္ယူမႈေတြမွာ ေခါက္ဆြဲေျခာက္ ၀ယ္တာကေတာ့ အရင္ကထက္ မ်ားတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒါကလည္း ေနရာတိုင္းမွာ မဟုတ္ဘူး။ တေနရာနဲ႔တေနရာက မတူဘူး။ ေျပာရခက္တယ္။ သိမ္းက်ံဳး ေျပာရရင္ေတာ့ အရင္ကလို ၀ယ္စုတာတို႔ ဘာတို႔ေတာ့ မရွိပါဘူး” ဟု ABC စတိုးရံုးခ်ဳပ္မွ မန္ေနဂ်ာ တဦးက ဆုိသည္။
ကုန္ပစၥည္းေစ်းမ်ားမွာ အတက္အက်မရွိဘဲ ပံုမွန္အတိုင္းသာ ရွိေသာ္လည္း ေရႊေစ်းႏႈန္းမွာ ေမလဆန္းတြင္ က်ပ္ ၇ သိန္း ၅ ေသာင္းေက်ာ္ ရွိရာမွ ေမ ၂၇၊ ၂၈ မွ စတင္ကာ ၇ သိန္း ၄ ေသာင္းေက်ာ္သို႔ က်သြားခဲ့ၿပီး ေမ ၂၉ တြင္ ၇၄၃၅၀၀ ေစ်းသာ ရွိေတာ့ေၾကာင္း ေရႊေစ်းကြက္ အတြင္းမွ သိရသည္။
ေဒၚလာ ေစ်းႏႈန္းမွာမူ ေမလဆန္းတြင္ က်ပ္ ၈၉၀ ေက်ာ္ ရွိရာမွ ေမ ၂၆၊ ၂၇ မွ စတင္ကာ ၈၇၀ ပတ္၀န္းက်င္သာ ရွိခဲ့ၿပီး ေမ ၂၉ တြင္ တေဒၚလာလွ်င္ ၈၇၆ က်ပ္ေစ်း ေပါက္ေနသည္။
အဓိက႐ုဏ္း ျဖစ္ေပၚခဲ့ေသာ မိတၳီလာ၊ ရမည္းသင္း၊ အုတ္ဖို၊ မင္းလွ၊ နတ္တလင္း၊ ႀကိဳ႕ပင္ေကာက္၊ မေအာင္ျမင္၊စစ္ကြင္းစေသာ ၿမိဳ႕မ်ားအပါအဝင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ အေျခခံစားကုန္မ်ား ေစ်းတက္ျခင္း၊ ပစၥည္းျပတ္လပ္ျခင္း ပစၥည္း ၀ယ္စုေဆာင္းျခင္း၊ သိုေလွာင္ထားျခင္းမ်ား မရွိဘဲ ကုန္စည္စီးဆင္းမႈ ေကာင္းမြန္လွ်က္ရွိေၾကာင္း အေျခခံစားကုန္မ်ား ေရာင္းခ်ေနသည့္ ေစ်း ကြက္အတြင္းမွ စံုစမ္းသိရွိရသည္။
“မ်ားမ်ားစားစား ၀ယ္စုတာမ်ိဳး မရွိပါဘူး။ ေစ်းကလည္း ပံုမွန္အေနအထား ေလာက္ပါပဲ။ ေနာက္တခုက လကုန္ခါနီး ျဖစ္ေနေတာ့လည္း ေငြကျပတ္ေနၿပီေလ။ စုေဆာင္းတာမ်ိဳးေတြ မရွိဘူး” ဟု ရန္ကင္းေစ်း အတြင္းမွ ေမတၱာေရာင္ျခည္ ဆန္ဆီ ေရာင္း၀ယ္ေရးမွ ေဒၚေအးျဖဴျဖဴက ေျပာသည္။
ပဋိပကၡ စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ေန႔မ်ားမွာသာ အနည္းငယ္ ေစ်းကစားမႈ ရွိခဲ့ေၾကာင္း၊သို႔ရာတြင္ ေနာက္ပိုင္း၌ မူလ အေျခအေနတိုင္းသာ ရွိေၾကာင္း၊ ကုန္စည္စီးဆင္းမႈမွာလည္း ယခင္ကဲ့သို႔ ၾကန္႔ၾကာမႈမ်ား မရွိသည့္အတြက္ ေစ်းကစားမႈ နည္းပါးေၾကာင္း စားေသာက္ကုန္ တင္ပို႔ေရာင္းခ်သူမ်ား အသင္းမွ အသင္း၀င္တဦးထံမွ သိရသည္။
“ပဋိပကၡ စျဖစ္တဲ့ေန႔ကေန ဒီေန႔အထိကို စားေသာက္ကုန္ ျပတ္တာေတြမရွိဘူး။ ေစ်းကလည္းပံု မွန္ေစ်းအတိုင္းပဲ ရွိတယ္။ရွားတယ္ဆိုတာ မရွိဘူး။ ေရာင္းေရး၀ယ္ေရးေကာ၊ ပစၥည္းေတြေကာက ပံုမွန္တိုင္းပါပဲ။ဘာမွ ေျပာင္းလဲတာမရွိပါဘူး” ဟုမိတၳီလာ ၿမိဳ႕ခံတဦးက ေျပာသည္။
လက္ရွိအစိုးရမွာ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈကို ထိန္းသိမ္း လာႏိုင္သည့္အတြက္ ျမန္မာ့ေငြတန္ဖိုး မွာလည္း တည္ၿငိမ္ေနလွ်က္ ရွိသည့္အတြက္ ကုန္ေစ်းႏႈန္း တက္လာျခင္း မရွိေၾကာင္း၊ ထို႔အျပင္ ကုန္စည္စီးဆင္းမႈ တြင္လည္း ယခင္ကထက္ ပိုမို ျမန္ဆန္လာသည့္အတြက္ ကုန္စည္မ်ားေစ်းမတက္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယခင္ အေျခအေနမ်ားကဲ့သို႔ ကုန္ပစၥည္း စီးဆင္းမႈ ၾကန္႔ၾကာျခင္းမ်ား မရွိေတာ့သည့္အတြက္ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ္လည္း စီးပြားေရး ေနာက္ဆက္တြဲ ဆိုးက်ိဳး နည္းပါးျခင္း ျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း စီးပြားေရးေလ့လာသူ တဦးက သံုးသပ္သည္။
“ပဋိပကၡေတြဆိုတာက ခဏပဲ။ မထိန္းႏိုင္တာလည္းမဟုတ္ဘူး။ ထိန္းႏိုင္ေနတာဘဲေလ။ သိပ္ၿပီး ေစ်းကစားမွာ မဟုတ္ဘူး။ေရတိုကိစၥေတြပါ။ လက္ရွိ အေျခအေနေၾကာင့္ ေစ်းအတက္အက် ရွိလာတာေတြ၊ အရင္လို သုိေလွာင္ သိမ္းတာေတြ မရွိႏိုင္ဘူး” ဟု စီးပြားေရးပညာရွင္ ေဒါက္တာခင္ေမာင္ညိဳ (ေဘာဂေဗဒ) က ရွင္းျပသည္။
ပဋိပကၡမ်ား နယ္ပယ္စံုတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ္လည္း တႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာ မဟုတ္ျခင္း၊အစိုးရအေနျဖင့္ ထိန္းႏိုင္သည့္ အေနအထားတြင္ ရွိေနျခင္း တို႔ေၾကာင့္ ကုန္ေစ်းႏႈန္း မတက္ျခင္း ျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ ဦးသန္းေဇာ္က ေျပာသည္။
“၀ယ္ယူမႈေတြမွာ ေခါက္ဆြဲေျခာက္ ၀ယ္တာကေတာ့ အရင္ကထက္ မ်ားတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒါကလည္း ေနရာတိုင္းမွာ မဟုတ္ဘူး။ တေနရာနဲ႔တေနရာက မတူဘူး။ ေျပာရခက္တယ္။ သိမ္းက်ံဳး ေျပာရရင္ေတာ့ အရင္ကလို ၀ယ္စုတာတို႔ ဘာတို႔ေတာ့ မရွိပါဘူး” ဟု ABC စတိုးရံုးခ်ဳပ္မွ မန္ေနဂ်ာ တဦးက ဆုိသည္။
ကုန္ပစၥည္းေစ်းမ်ားမွာ အတက္အက်မရွိဘဲ ပံုမွန္အတိုင္းသာ ရွိေသာ္လည္း ေရႊေစ်းႏႈန္းမွာ ေမလဆန္းတြင္ က်ပ္ ၇ သိန္း ၅ ေသာင္းေက်ာ္ ရွိရာမွ ေမ ၂၇၊ ၂၈ မွ စတင္ကာ ၇ သိန္း ၄ ေသာင္းေက်ာ္သို႔ က်သြားခဲ့ၿပီး ေမ ၂၉ တြင္ ၇၄၃၅၀၀ ေစ်းသာ ရွိေတာ့ေၾကာင္း ေရႊေစ်းကြက္ အတြင္းမွ သိရသည္။
ေဒၚလာ ေစ်းႏႈန္းမွာမူ ေမလဆန္းတြင္ က်ပ္ ၈၉၀ ေက်ာ္ ရွိရာမွ ေမ ၂၆၊ ၂၇ မွ စတင္ကာ ၈၇၀ ပတ္၀န္းက်င္သာ ရွိခဲ့ၿပီး ေမ ၂၉ တြင္ တေဒၚလာလွ်င္ ၈၇၆ က်ပ္ေစ်း ေပါက္ေနသည္။
လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕ေပၚ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စီတန္းလွည့္လည္ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ခြင့္ ေလွ်ာက္ထားခ်က္ ျငင္းပယ္သည့္အမိန္႕ ထုတ္ျပန္
ကယားထဲ
ဖရူဆိုၿမိဳ႕နယ္တြင္ အမွတ္ ၁၄ စစ္ေရးေလ့က်င့္ေရးေက်ာင္း တည္ေဆာက္ေနမႈ ကိစၥနဲ႕ပတ္သက္လို႕ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စီတန္းလွည့္လည္ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ခြင့္ျပဳမိန္႕ေလွ်ာက္ထားခ်က္ကို ယမန္ ေန႕က ျငင္းပယ္လိုက္ၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕နယ္ ရဲတပ္ဖြဲ႕မွဴးမွ ျငင္းပယ္သည့္ အမိန္႕( အမွတ္စဥ္ ၊ ၁ / ၂၀၁၃ ) ျဖင့္ အမိန္႕ ထုတ္ျပန္လိုက္ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။
ခြင့္ျပဳမိန္႔ေလွ်ာက္ထားသည့္ ဆရာဦးသဲရယ္က "ျပည္နယ္အစိုးရအေနနဲ႕ က်ေနာ္တို႕ကို စဥ္းစားေပးမယ္လို႕ သူေျပာထားခဲ့တယ္။ ေနာက္ဆုံးေတာ့ ဒီမိတၳီလာမွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ ပဋိပကၡေၾကာင့္ ဒီလိြဳင္ေကာ္မွာလည္း
ကူးစက္လာႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႕ ဧၿပီလ ၁ ရက္ေန႕ ဒီအစီအစဥ္ကို ျပန္ေရႊ႕ခိုင္းလို္က္တယ္။ အဲဒီေန႕မွာ က်ေနာ္တို႕တင္ထားတဲ့ ခြင့္ျပဳမိန္႕စာကို ပယ္ခ်လိုက္တယ္" လို႕ ေျပာပါတယ္။
လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕နယ္ ၿမိဳ႕နယ္ရဲတပ္ဖြဲ႕မွဴးထံကို မတ္လ ၂၂ ရက္က ခြင့္ျပဳမိန္႕ တင္ထားတာျဖစ္ပါတယ္။ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ပြဲကိုေတာ့ ထပ္မံျပဳလုပ္ဖို႕ေတာ့ ဆုံးျဖတ္ထားေၾကာင္း ဆက္လက္အယူခံ ဝင္ဖို႕ရွိေၾကာင္း ဆရာသဲရယ္က ဆက္ေျပာပါတယ္။
စီတန္းလွည့္လည္ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္မည့္ေန႕ကို ဧၿပီလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ ေလွ်ာက္တင္ထားတာျဖစ္ၿပီး အဓိက အမွတ္ ၁၄ စစ္ေရးေလ့က်င့္ေရးေက်ာင္းကို ျပန္ရုတ္သိမ္းဖို႔၊ လယ္ယာေျမ သိမ္းဆည္းမႈေတြႏွင့္ လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံရမႈေတြ ရပ္တန္႕ေပးဖို႕ဆိုတဲ့ အခ်က္ေတြနဲ႕ ပတ္သက္လို႕ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ဖို႕ ေလွ်ာက္တင္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျငင္းပယ္လိုက္ရသည့္ အမိန္႕စာထဲတြင္ အေၾကာင္းအရင္း ၄ ခ်က္ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ မိတၳီလာၿမိဳ႕တြင္ ဘာသာေရး အဓိကရုဏ္းျဖစ္ေပၚေနျခင္း၊ ၂၃ ရက္ေန႕တြင္ ရမည္းသင္းၿမိဳ႕နယ္တြင္ လူစုလူေဝးျဖင့္ မီးရႈိ႕မႈမ်ားျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္း၊ ၂၄ ရက္ေန႕တြင္ မႏၱေလးတိုင္းေဒသႀကီး အၾကမ္းဖက္မႈ ျဖစ္စဥ္မ်ား ေပၚေပါက္ခဲ့မႈမ်ား ရွိေနျခင္း၏၊ လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕ေပၚတြင္ အစၥလာမ္ဘာသာ ဝင္မ်ားေနထိုင္လ်က္ရွိသည့္အျပင္ ေဆြမ်ိဳးညာတကာ သေဘာအရ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားလ်က္ရွိသည့္ ေဒသႏွင့္ အနီးတဝိုက္၌ ဘာသာတူသူမ်ားပါ လာေရာက္တည္းခို ေနထိုင္မႈမ်ား ရွိေၾကာင္း စိစစ္ေတြ႕ရွိရျခင္းအရ လက္ရွိျဖစ္ပြားေနသည့္ ျပႆနာမ်ားသည္ မိမိေဒသသို႕ ကူးစက္လာႏိုင္ၿပီး ရပ္ရြာေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး ေကာင္းမြန္တည္ၿငိမ္မႈကို ထိခိုက္ႏိုင္သည္ဟု ယုံၾကည္ရျခင္းဆိုၿပီး လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕နယ္ ရဲတပ္ဖြဲမွဴးရုံးက ထုတ္လိုက္တဲ့ အမိန္႕စာထဲမွာ ေဖာ္ျပထားတာပါ။
ဖရူဆိုၿမိဳ႕နယ္တြင္ အမွတ္ ၁၄ စစ္ေရးေလ့က်င့္ေရးေက်ာင္း တည္ေဆာက္ေနမႈ ကိစၥနဲ႕ပတ္သက္လို႕ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စီတန္းလွည့္လည္ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ခြင့္ျပဳမိန္႕ေလွ်ာက္ထားခ်က္ကို ယမန္ ေန႕က ျငင္းပယ္လိုက္ၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕နယ္ ရဲတပ္ဖြဲ႕မွဴးမွ ျငင္းပယ္သည့္ အမိန္႕( အမွတ္စဥ္ ၊ ၁ / ၂၀၁၃ ) ျဖင့္ အမိန္႕ ထုတ္ျပန္လိုက္ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။
ခြင့္ျပဳမိန္႔ေလွ်ာက္ထားသည့္ ဆရာဦးသဲရယ္က "ျပည္နယ္အစိုးရအေနနဲ႕ က်ေနာ္တို႕ကို စဥ္းစားေပးမယ္လို႕ သူေျပာထားခဲ့တယ္။ ေနာက္ဆုံးေတာ့ ဒီမိတၳီလာမွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ ပဋိပကၡေၾကာင့္ ဒီလိြဳင္ေကာ္မွာလည္း
ကူးစက္လာႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႕ ဧၿပီလ ၁ ရက္ေန႕ ဒီအစီအစဥ္ကို ျပန္ေရႊ႕ခိုင္းလို္က္တယ္။ အဲဒီေန႕မွာ က်ေနာ္တို႕တင္ထားတဲ့ ခြင့္ျပဳမိန္႕စာကို ပယ္ခ်လိုက္တယ္" လို႕ ေျပာပါတယ္။
လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕နယ္ ၿမိဳ႕နယ္ရဲတပ္ဖြဲ႕မွဴးထံကို မတ္လ ၂၂ ရက္က ခြင့္ျပဳမိန္႕ တင္ထားတာျဖစ္ပါတယ္။ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ပြဲကိုေတာ့ ထပ္မံျပဳလုပ္ဖို႕ေတာ့ ဆုံးျဖတ္ထားေၾကာင္း ဆက္လက္အယူခံ ဝင္ဖို႕ရွိေၾကာင္း ဆရာသဲရယ္က ဆက္ေျပာပါတယ္။
စီတန္းလွည့္လည္ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္မည့္ေန႕ကို ဧၿပီလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ ေလွ်ာက္တင္ထားတာျဖစ္ၿပီး အဓိက အမွတ္ ၁၄ စစ္ေရးေလ့က်င့္ေရးေက်ာင္းကို ျပန္ရုတ္သိမ္းဖို႔၊ လယ္ယာေျမ သိမ္းဆည္းမႈေတြႏွင့္ လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံရမႈေတြ ရပ္တန္႕ေပးဖို႕ဆိုတဲ့ အခ်က္ေတြနဲ႕ ပတ္သက္လို႕ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ဖို႕ ေလွ်ာက္တင္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျငင္းပယ္လိုက္ရသည့္ အမိန္႕စာထဲတြင္ အေၾကာင္းအရင္း ၄ ခ်က္ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ မိတၳီလာၿမိဳ႕တြင္ ဘာသာေရး အဓိကရုဏ္းျဖစ္ေပၚေနျခင္း၊ ၂၃ ရက္ေန႕တြင္ ရမည္းသင္းၿမိဳ႕နယ္တြင္ လူစုလူေဝးျဖင့္ မီးရႈိ႕မႈမ်ားျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္း၊ ၂၄ ရက္ေန႕တြင္ မႏၱေလးတိုင္းေဒသႀကီး အၾကမ္းဖက္မႈ ျဖစ္စဥ္မ်ား ေပၚေပါက္ခဲ့မႈမ်ား ရွိေနျခင္း၏၊ လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕ေပၚတြင္ အစၥလာမ္ဘာသာ ဝင္မ်ားေနထိုင္လ်က္ရွိသည့္အျပင္ ေဆြမ်ိဳးညာတကာ သေဘာအရ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားလ်က္ရွိသည့္ ေဒသႏွင့္ အနီးတဝိုက္၌ ဘာသာတူသူမ်ားပါ လာေရာက္တည္းခို ေနထိုင္မႈမ်ား ရွိေၾကာင္း စိစစ္ေတြ႕ရွိရျခင္းအရ လက္ရွိျဖစ္ပြားေနသည့္ ျပႆနာမ်ားသည္ မိမိေဒသသို႕ ကူးစက္လာႏိုင္ၿပီး ရပ္ရြာေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး ေကာင္းမြန္တည္ၿငိမ္မႈကို ထိခိုက္ႏိုင္သည္ဟု ယုံၾကည္ရျခင္းဆိုၿပီး လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕နယ္ ရဲတပ္ဖြဲမွဴးရုံးက ထုတ္လိုက္တဲ့ အမိန္႕စာထဲမွာ ေဖာ္ျပထားတာပါ။
ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ ငပလီ ခရီးသြား လုပ္ငန္းတြင္ ဂယက္႐ိုက္မႈရွိ
ျမတ္စုမြန္
ျမန္မာျပည္ အလယ္ပိုင္းတြင္ ျဖစ္ပြားသည့္ ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ ခရီးသြားလာမႈ သတိျပဳရန္ အေမရိကန္ သံ႐ံုးက ၎တို႔၏ ႏိုင္ငံသားမ်ားကို သတိေပးစာ ထုတ္ျပန္လိုက္ၿပီးေနာက္ပိုင္း ရခုိင္ ျပည္နယ္ သံတြဲၿမိဳ႕ရွိ ငပလီကမ္းေျခသို႔ အေမရိကန္ႏွင့္ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံသားမ်ား လာေရာက္ လည္ပတ္မႈႏႈန္း ေလ်ာ့က်သြားေၾကာင္း ငပလီကမ္းေျခ ဟိုတယ္ဇုန္ဥကၠ႒က ေျပာသည္။
“အေမရိကန္နဲ႔ ၿဗိတိန္ေတြ အလာနည္းသြားေပမယ့္ က်န္တဲ့ ႏိုင္ငံသားေတြကေတာ့ ပံုမွန္ရွိပါတယ္။ အဓိကေတာ့ ဂ်ာမန္ ႏုိင္ငံသားေတြ မ်ားတယ္” ဟု ဟိုတယ္ဇုန္ ဥကၠ႒ ဦးေက်ာ္စြာေမာင္ေမာင္က ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
ငပလီကမ္းေျခ ဟိုတယ္ဇုန္မ်ားတြင္ ႏို၀င္ဘာ၊ ဒီဇင္ဘာႏွင့္ ဇန္န၀ါရီလမ်ားသည္ ကမာၻလွည့္ခရီးသြားမ်ား အမ်ားဆံုး လာေရာက္အပမ္းေျဖသည့္ ကာလျဖစ္ၿပီး ေဖေဖာ္၀ါရီ၊ မတ္ႏွင့္ ဧၿပီလမ်ားသည့္ ျပည္တြင္း ဧည့္သည္မ်ား လာေရာက္ လည္ပတ္ေလ့ရွိသည့္ ကာလမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ျမန္မာျပည္အလယ္ပိုင္းႏွင့္ ပဲခူးတိုင္းအတြင္း ျဖစ္ပြားေနသည့္ ပဋိပကၡ ဂယက္မ်ားေၾကာင့္ ယခုႏွစ္ ငပလီ ကမ္းေျခ သႀကၤန္သို႔ ဧည့္သည္၀င္ေရာက္မႈႏႈန္း က်ဆင္းႏိုင္ေၾကာင္း ဟိုတယ္ႏွင့္ ခရီးသြား လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္ေနသူမ်ားက ခန္႔မွန္းေျပာဆိုသည္။
“ႏွစ္တိုင္း ဒီခ်ိန္ဆိုရင္ ျပည္တြင္းဧည့္သည္ေတြ ေရာက္ေနၿပီ။ ဒီခ်ိန္က ကေလးေတြ စားေမးပြဲၿပီးလို႔ ေက်ာင္းေတြလည္း ပိတ္တဲ့အခ်ိန္။ ဒီႏွစ္ လံုး၀ မလာၾကဘူး။ သိသိသာသာကို နည္းေနတယ္။ ဒီမွာေတာ့ အေျခအေနေတြ အားလံုးက ေကာင္းပါတယ္” ဟု ကိုေက်ာ္စိုးထြန္းက ေျပာသည္။
ငပလီကမ္းေျခရွိ ပုဂၢလိက ေလေၾကာင္းမ်ား လက္မွတ္အေရာင္း ေကာင္တာမွ တာ၀န္ရွိသူတဦးကလည္း “ဒီႏွစ္မွာ မိတၳီလာ ဂယက္ေၾကာင့္ ကမ္းေျခသႀကၤန္ လူနည္းမယ္ထင္တယ္” ဟု ပံုမွန္အေျခအေနႏွင့္ ႏိုင္းယွဥ္၍ ခန္႔မွန္းေျပာ ဆိုသည္။
ယမန္ႏွစ္ ႏွစ္လယ္ပိုင္းမွ စတင္၍ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ျဖစ္ပြားခ့ဲသည့္ ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္လည္း ခရီးသြားလုပ္ငန္းကို ထိခိုက္မႈမ်ားရွိခဲ့ေၾကာင္း ငပလီကမ္းေျခမွ ဟိုတယ္လုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္ေနသူမ်ားထံမွ သိရသည္။
ငပလီကမ္းေျခသို႔ ကမာၻလွည့္ခရီးသြား လာေရာက္လည္ပတ္မႈမွာ ႏိုင္ငံစံုမွ ျဖစ္လာေၾကာင္း Boat Trip ၀န္ေဆာင္မႈ အသင္းမွ တာ၀န္ရွိသူတဦးျဖစ္သည့္ ကိုေက်ာ္စိုးထြန္းက ေျပာသည္။
“အစိုးရ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္ၿပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္း ဒီႏွစ္မွာ မလာဖူးတဲ့ တိုင္းျပည္ေတြက ဧည့္သည္ေတြ အ၀င္မ်ားလာတယ္။ ေနာ္ေ၀၊ ခ်က္ဇ္နဲ႔ စလိုေဘးနီးယားလို ႏိုင္ငံမ်ိဳးေတြက အုပ္စုလိုက္ ေရာက္လာၾကတယ္” ဟု ကိုေက်ာ္စိုးထြန္းက ဆိုသည္။
သို႔ေသာ္ ကမ္းေျခတခုလံုး အေနျဖင့္ ၿခံဳၾကည့္လွ်င္ ႏွစ္စဥ္ ကမာၻလွည့္ခရီးသြား နည္းပါးေလ့ရွိသည့္ ယခုလတြင္ ပံုမွန္ထက္ မ်ားေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း ကိုေက်ာ္စိုးထြန္းက ေျပာသည္။
ငပလီကမ္းေျခတြင္ ယခုလက္ရွိတြင္ ထပ္မံဖြင့္လွစ္မည့္ ဟိုတယ္အသစ္ ႏွစ္လံုး အပါအ၀င္ ဟိုတယ္စုစုေပါင္း ၁၆ လံုးရွိေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ျမန္မာျပည္ အလယ္ပိုင္းတြင္ ျဖစ္ပြားသည့္ ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ ခရီးသြားလာမႈ သတိျပဳရန္ အေမရိကန္ သံ႐ံုးက ၎တို႔၏ ႏိုင္ငံသားမ်ားကို သတိေပးစာ ထုတ္ျပန္လိုက္ၿပီးေနာက္ပိုင္း ရခုိင္ ျပည္နယ္ သံတြဲၿမိဳ႕ရွိ ငပလီကမ္းေျခသို႔ အေမရိကန္ႏွင့္ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံသားမ်ား လာေရာက္ လည္ပတ္မႈႏႈန္း ေလ်ာ့က်သြားေၾကာင္း ငပလီကမ္းေျခ ဟိုတယ္ဇုန္ဥကၠ႒က ေျပာသည္။
“အေမရိကန္နဲ႔ ၿဗိတိန္ေတြ အလာနည္းသြားေပမယ့္ က်န္တဲ့ ႏိုင္ငံသားေတြကေတာ့ ပံုမွန္ရွိပါတယ္။ အဓိကေတာ့ ဂ်ာမန္ ႏုိင္ငံသားေတြ မ်ားတယ္” ဟု ဟိုတယ္ဇုန္ ဥကၠ႒ ဦးေက်ာ္စြာေမာင္ေမာင္က ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
ငပလီကမ္းေျခ ဟိုတယ္ဇုန္မ်ားတြင္ ႏို၀င္ဘာ၊ ဒီဇင္ဘာႏွင့္ ဇန္န၀ါရီလမ်ားသည္ ကမာၻလွည့္ခရီးသြားမ်ား အမ်ားဆံုး လာေရာက္အပမ္းေျဖသည့္ ကာလျဖစ္ၿပီး ေဖေဖာ္၀ါရီ၊ မတ္ႏွင့္ ဧၿပီလမ်ားသည့္ ျပည္တြင္း ဧည့္သည္မ်ား လာေရာက္ လည္ပတ္ေလ့ရွိသည့္ ကာလမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ျမန္မာျပည္အလယ္ပိုင္းႏွင့္ ပဲခူးတိုင္းအတြင္း ျဖစ္ပြားေနသည့္ ပဋိပကၡ ဂယက္မ်ားေၾကာင့္ ယခုႏွစ္ ငပလီ ကမ္းေျခ သႀကၤန္သို႔ ဧည့္သည္၀င္ေရာက္မႈႏႈန္း က်ဆင္းႏိုင္ေၾကာင္း ဟိုတယ္ႏွင့္ ခရီးသြား လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္ေနသူမ်ားက ခန္႔မွန္းေျပာဆိုသည္။
“ႏွစ္တိုင္း ဒီခ်ိန္ဆိုရင္ ျပည္တြင္းဧည့္သည္ေတြ ေရာက္ေနၿပီ။ ဒီခ်ိန္က ကေလးေတြ စားေမးပြဲၿပီးလို႔ ေက်ာင္းေတြလည္း ပိတ္တဲ့အခ်ိန္။ ဒီႏွစ္ လံုး၀ မလာၾကဘူး။ သိသိသာသာကို နည္းေနတယ္။ ဒီမွာေတာ့ အေျခအေနေတြ အားလံုးက ေကာင္းပါတယ္” ဟု ကိုေက်ာ္စိုးထြန္းက ေျပာသည္။
ငပလီကမ္းေျခရွိ ပုဂၢလိက ေလေၾကာင္းမ်ား လက္မွတ္အေရာင္း ေကာင္တာမွ တာ၀န္ရွိသူတဦးကလည္း “ဒီႏွစ္မွာ မိတၳီလာ ဂယက္ေၾကာင့္ ကမ္းေျခသႀကၤန္ လူနည္းမယ္ထင္တယ္” ဟု ပံုမွန္အေျခအေနႏွင့္ ႏိုင္းယွဥ္၍ ခန္႔မွန္းေျပာ ဆိုသည္။
ယမန္ႏွစ္ ႏွစ္လယ္ပိုင္းမွ စတင္၍ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ျဖစ္ပြားခ့ဲသည့္ ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္လည္း ခရီးသြားလုပ္ငန္းကို ထိခိုက္မႈမ်ားရွိခဲ့ေၾကာင္း ငပလီကမ္းေျခမွ ဟိုတယ္လုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္ေနသူမ်ားထံမွ သိရသည္။
ငပလီကမ္းေျခသို႔ ကမာၻလွည့္ခရီးသြား လာေရာက္လည္ပတ္မႈမွာ ႏိုင္ငံစံုမွ ျဖစ္လာေၾကာင္း Boat Trip ၀န္ေဆာင္မႈ အသင္းမွ တာ၀န္ရွိသူတဦးျဖစ္သည့္ ကိုေက်ာ္စိုးထြန္းက ေျပာသည္။
“အစိုးရ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္ၿပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္း ဒီႏွစ္မွာ မလာဖူးတဲ့ တိုင္းျပည္ေတြက ဧည့္သည္ေတြ အ၀င္မ်ားလာတယ္။ ေနာ္ေ၀၊ ခ်က္ဇ္နဲ႔ စလိုေဘးနီးယားလို ႏိုင္ငံမ်ိဳးေတြက အုပ္စုလိုက္ ေရာက္လာၾကတယ္” ဟု ကိုေက်ာ္စိုးထြန္းက ဆိုသည္။
သို႔ေသာ္ ကမ္းေျခတခုလံုး အေနျဖင့္ ၿခံဳၾကည့္လွ်င္ ႏွစ္စဥ္ ကမာၻလွည့္ခရီးသြား နည္းပါးေလ့ရွိသည့္ ယခုလတြင္ ပံုမွန္ထက္ မ်ားေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း ကိုေက်ာ္စိုးထြန္းက ေျပာသည္။
ငပလီကမ္းေျခတြင္ ယခုလက္ရွိတြင္ ထပ္မံဖြင့္လွစ္မည့္ ဟိုတယ္အသစ္ ႏွစ္လံုး အပါအ၀င္ ဟိုတယ္စုစုေပါင္း ၁၆ လံုးရွိေၾကာင္း သိရွိရသည္။
KIA တပ္ရင္း ၁၇ သုိ႔ ထိုးစစ္ဆင္လာေသာ အစိုးရတပ္မ်ား KIA ႏွင့္ တိုက္ခိုက္ျပီးေနာက္ ျပန္ဆုတ္ထား
KNG
ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဖြဲ႕ (KIA) တပ္မဟာ (၄) နယ္ေျမ ဂန္မိန္း (Gang Mying) ေဒသ ေကာင္းေ၀ြဘြမ္ (Kawng Woi Bum)တြင္ အစိုးရတပ္မ်ား ထိုးစစ္ဆင္ လာ ေသာေၾကာင့္ ယေန႔ နံနက္ ၉ နာရီနာခြဲမွ ၁၂ နာရီထိ ျပင္းထန္ေသာပစ္ခတ္မႈျဖစ္ပြားခဲ့ရာ အစိုးရတပ္ဖက္မွ ျပန္လည္ဆုတ္ခြာသြားခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
KIA တပ္ရင္း (၁၇) မွ အဖြဲ႔အင္အား ၅၀ ေက်ာ္ရွိေသာ MHH (Mungmasha Hpyen Hpung) ျပည္သူ႔စစ္တပ္ ႏွင့္ ကြတ္ခိုင္အေရွ႕ဘက္ရွိ ကြန္လုံ (Kun Lung) နမ္ဂ်ရပ္ (Nam Jarap) ရွိ ျမန္မာအစိုးရတပ္ အင္အား ၁၀၀ ေက်ာ္သည္ KIA ရွိရာသုိ႔ ထိုးစစ္လာခဲ့ရာ အတန္ၾကာပစ္ခတ္ တိုက္ခိုက္ခဲ့ရာ အစိုးရဖက္မွ ထိခိုက္မႈမ်ားမည္ဟု တပ္မဟာ (၄) မွ အမည္မေဖာ္လုိသူအရာရွိတစ္ဦး KNG ကခ်င္သတင္းဌာန သုိ႔ေျပာဆုိသည္။
“ပစ္ရင္းပစ္ရင္းနဲ႔ ၁၂ နာရီထိျဖစ္သြားတယ္။ သူတို႔ဖယ္သြားရင္ေတာ့ ဘာမွျဖစ္စရာမရွိဘူး။ သူတို႔ျပန္ထိုးလာရင္ေတာ့ ဆက္ျပီးေတာ့ျဖစ္မွာပဲ။ က်ေနာ္တို႔ဘက္က သူတို႔ရွိတဲ့ေနရာမွာ တမင္သြားတိုက္တာ မရွိဘူး။ သူတို႔ လာလို႔ဘဲ ပစ္ခတ္မႈက ျဖစ္လာတာ။ ဒီေန႔ သူတို႔ဘက္က အရမ္းထိခုိက္မယ္။ ငုိတဲ့သူေတြ ေအာ္တဲ့သူေတြနဲ႔ ျငီးတဲ့အသံေတြၾကားေနရတယ္။ အားလံုး နမ္ဂ်ရတ္ ဘက္ပဲ ျပန္ဆုတ္သြားတယ္။ အရမ္းေဝးတဲ့ေနရာေတာ့ မေျပးေလာက္ဘူး” ဟုဆိုသည္။
ယခုခ်ိန္ ကြန္လြန္ (Kun Lung) ဘက္တြင္ အေျခခ်လ်က္ရွိေသာအစိုးရတပ္သည္ ခလရ ၁၄၇၊ ၁၀၅၊ ၁၄၅ ႏွင့္ ခလရ ၂၉၀ တပ္ေပါင္းစုမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ယေန႔တိုက္ပြဲတြင္ KIA တပ္ရင္း (၁၇) ေအာက္ MHH ျပည္သူ႔စစ္တပ္မွ ထိခိုက္ဒဏ္ရာမရွိေၾကာင္း KIA အရာရွိ ေျပာဆိုျပီး အစိုးရတပ္မွ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရ ေသဆံုးမႈရွိသည္ဟု ေျပာဆိုေသာ္လည္း ႏွစ္ဖက္တပ္မ်ားသုိ႔ အတည္မျပဳႏိုင္ခဲ့ပါ။
၎ေဒသသည္ အဓိကက်သည့္ေနရာ မဟုတ္ေသာ္လည္း KIA အဖြဲ႔မ်ားရွိသည့္ နယ္ေျမကိုသိမ္းပုိက္လိုေသာေၾကာင့္ တိုက္ခိုက္လာျခင္းျဖစ္သည္ဟု KIA ဖက္မွေျပာသည္။
၎အစိုးရတပ္သည္ တပ္ရင္း (၁၇) ရွိသည့္ေနရာသို႔ ေျခလ်င္ျဖင့္ထိုးစစ္ဆင္လာျခင္းျဖစ္ျပီး ယခုခ်ိန္ တပ္ရင္း (၁၇) ေနရာ အနီးတြင္ စစ္အင္အား ၃၀၀ ေက်ာ္ခန္႔ ခ်ထားေၾကာင္း သိရသည္။
ထို႔အတူ ပန္ဆိုင္း (Pangsai) ျမိဳ႕နယ္ ကားလမ္းမၾကီးႏွင့္ နီးေသာ ဖိုင္ေကာင္း (Hpai Kawng) ေက်းရြာအနီး လူလီရြာ ခလဲန္ (Hka Len) ရြာသို႔ အစိုးရတပ္မ်ား ေရာက္ရွိေနျပီး ထိုေက်းရြာမွ ေနအိမ္မ်ားတြင္ လုယက္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚေနေၾကာင္းသိရသည္။
၎အစိုးရတပ္သည္ မုံဂိုးေဒသရွိ စင္လီ (၆၉) ႏွင့္ မံုဂိုးတြင္ ရုံးဖြင့္ထားသည့္ ထန္ဆီ (Htang Si) ဆိုသူ၏ ကြတ္ခိုင္ျပည္သူ႔စစ္မ်ားျဖစ္ျပီး အင္အား ၇၀ ခန္႔ႏွင့္ ျမင္း ၂ ေကာင္တြင္ စစ္အင္အားမ်ားတင္ကာ ေက်းရြာအတြင္းသို႔ လုယက္မႈျပဳလုပ္ေနသည္ဟု ပန္ဆိုင္းမွ MHH တပ္ခြဲ (၅) အရာရွိ KNG ကခ်င္သတင္းဌာန သို႔ေျပာသည္။
“အိမ္ဆိုင္ခန္းထဲဝင္ျပီး ၾကိဳက္သလိုယူ ေမႊေႏွာက္ျပီးေတာ့ စိတ္ၾကိဳက္လုပ္ေနတယ္။ အိမ္တအိမ္မွာက ပိႆာ ၃၀ ရွိတဲ့ ဝက္ကို ပစ္သတ္စား ေပးတယ္။ ျပည္သူေတြက ပိုက္ဆံမေတာင္းရဲပဲ ေၾကာက္ျပီးထြက္ေျပးေနရတယ္” ဟု ဆိုသည္။
KIA ဖက္မွေျပာဆိုခ်က္အရ ထိုသုိ႔အစိုးရတပ္မ်ား ေဒသခံမ်ားထံမွမတရားလုယက္မႈ ဆက္လက္ျပဳလုပ္ေနမည္ဆိုပါက MHH တပ္ခြဲ (၅) ႏွင့္ ထိပ္တိုက္ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားလာႏိုင္ေၾကာင္း MHH တပ္ခြဲ (၅) အရာရွိ KNG ကခ်င္သတင္းဌာန သို႔ေျပာသည္။
သုိ႔ေသာ္ အဆိုပါကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ သိရွိရန္ လုယက္ခံရေသာ ေဒသခံမ်ားႏွင့္ဆက္သြယ္မႈ မရရွိခဲ့ေပ။
၎အစုိးရတပ္သည္ ဖိုင္ေကာင္း (Hpai Kawng) တြင္ အေယာက္ ၂၀၊ ေကာင္းစေဌး (Kawng Sahte) တြင္ အေယာက္ ၂၀ ေက်ာ္ႏွင့္ ခလဲန္ရြာ (Hka Len) တြင္ အေယာက္ ၃၀၊ ရွမ္းရြာ နမ္ဟူး (Nam Hu) တြင္ အေယာက္ ၃၀ ေက်ာ္ ျဖင့္ ေက်းရြာမ်ားတြင္ အသီးသီးေနထိုင္လ်က္ လွည့္ပတ္ေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဖြဲ႕ (KIA) တပ္မဟာ (၄) နယ္ေျမ ဂန္မိန္း (Gang Mying) ေဒသ ေကာင္းေ၀ြဘြမ္ (Kawng Woi Bum)တြင္ အစိုးရတပ္မ်ား ထိုးစစ္ဆင္ လာ ေသာေၾကာင့္ ယေန႔ နံနက္ ၉ နာရီနာခြဲမွ ၁၂ နာရီထိ ျပင္းထန္ေသာပစ္ခတ္မႈျဖစ္ပြားခဲ့ရာ အစိုးရတပ္ဖက္မွ ျပန္လည္ဆုတ္ခြာသြားခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
KIA တပ္ရင္း (၁၇) မွ အဖြဲ႔အင္အား ၅၀ ေက်ာ္ရွိေသာ MHH (Mungmasha Hpyen Hpung) ျပည္သူ႔စစ္တပ္ ႏွင့္ ကြတ္ခိုင္အေရွ႕ဘက္ရွိ ကြန္လုံ (Kun Lung) နမ္ဂ်ရပ္ (Nam Jarap) ရွိ ျမန္မာအစိုးရတပ္ အင္အား ၁၀၀ ေက်ာ္သည္ KIA ရွိရာသုိ႔ ထိုးစစ္လာခဲ့ရာ အတန္ၾကာပစ္ခတ္ တိုက္ခိုက္ခဲ့ရာ အစိုးရဖက္မွ ထိခိုက္မႈမ်ားမည္ဟု တပ္မဟာ (၄) မွ အမည္မေဖာ္လုိသူအရာရွိတစ္ဦး KNG ကခ်င္သတင္းဌာန သုိ႔ေျပာဆုိသည္။
“ပစ္ရင္းပစ္ရင္းနဲ႔ ၁၂ နာရီထိျဖစ္သြားတယ္။ သူတို႔ဖယ္သြားရင္ေတာ့ ဘာမွျဖစ္စရာမရွိဘူး။ သူတို႔ျပန္ထိုးလာရင္ေတာ့ ဆက္ျပီးေတာ့ျဖစ္မွာပဲ။ က်ေနာ္တို႔ဘက္က သူတို႔ရွိတဲ့ေနရာမွာ တမင္သြားတိုက္တာ မရွိဘူး။ သူတို႔ လာလို႔ဘဲ ပစ္ခတ္မႈက ျဖစ္လာတာ။ ဒီေန႔ သူတို႔ဘက္က အရမ္းထိခုိက္မယ္။ ငုိတဲ့သူေတြ ေအာ္တဲ့သူေတြနဲ႔ ျငီးတဲ့အသံေတြၾကားေနရတယ္။ အားလံုး နမ္ဂ်ရတ္ ဘက္ပဲ ျပန္ဆုတ္သြားတယ္။ အရမ္းေဝးတဲ့ေနရာေတာ့ မေျပးေလာက္ဘူး” ဟုဆိုသည္။
ယခုခ်ိန္ ကြန္လြန္ (Kun Lung) ဘက္တြင္ အေျခခ်လ်က္ရွိေသာအစိုးရတပ္သည္ ခလရ ၁၄၇၊ ၁၀၅၊ ၁၄၅ ႏွင့္ ခလရ ၂၉၀ တပ္ေပါင္းစုမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ယေန႔တိုက္ပြဲတြင္ KIA တပ္ရင္း (၁၇) ေအာက္ MHH ျပည္သူ႔စစ္တပ္မွ ထိခိုက္ဒဏ္ရာမရွိေၾကာင္း KIA အရာရွိ ေျပာဆိုျပီး အစိုးရတပ္မွ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရ ေသဆံုးမႈရွိသည္ဟု ေျပာဆိုေသာ္လည္း ႏွစ္ဖက္တပ္မ်ားသုိ႔ အတည္မျပဳႏိုင္ခဲ့ပါ။
၎ေဒသသည္ အဓိကက်သည့္ေနရာ မဟုတ္ေသာ္လည္း KIA အဖြဲ႔မ်ားရွိသည့္ နယ္ေျမကိုသိမ္းပုိက္လိုေသာေၾကာင့္ တိုက္ခိုက္လာျခင္းျဖစ္သည္ဟု KIA ဖက္မွေျပာသည္။
၎အစိုးရတပ္သည္ တပ္ရင္း (၁၇) ရွိသည့္ေနရာသို႔ ေျခလ်င္ျဖင့္ထိုးစစ္ဆင္လာျခင္းျဖစ္ျပီး ယခုခ်ိန္ တပ္ရင္း (၁၇) ေနရာ အနီးတြင္ စစ္အင္အား ၃၀၀ ေက်ာ္ခန္႔ ခ်ထားေၾကာင္း သိရသည္။
ထို႔အတူ ပန္ဆိုင္း (Pangsai) ျမိဳ႕နယ္ ကားလမ္းမၾကီးႏွင့္ နီးေသာ ဖိုင္ေကာင္း (Hpai Kawng) ေက်းရြာအနီး လူလီရြာ ခလဲန္ (Hka Len) ရြာသို႔ အစိုးရတပ္မ်ား ေရာက္ရွိေနျပီး ထိုေက်းရြာမွ ေနအိမ္မ်ားတြင္ လုယက္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚေနေၾကာင္းသိရသည္။
၎အစိုးရတပ္သည္ မုံဂိုးေဒသရွိ စင္လီ (၆၉) ႏွင့္ မံုဂိုးတြင္ ရုံးဖြင့္ထားသည့္ ထန္ဆီ (Htang Si) ဆိုသူ၏ ကြတ္ခိုင္ျပည္သူ႔စစ္မ်ားျဖစ္ျပီး အင္အား ၇၀ ခန္႔ႏွင့္ ျမင္း ၂ ေကာင္တြင္ စစ္အင္အားမ်ားတင္ကာ ေက်းရြာအတြင္းသို႔ လုယက္မႈျပဳလုပ္ေနသည္ဟု ပန္ဆိုင္းမွ MHH တပ္ခြဲ (၅) အရာရွိ KNG ကခ်င္သတင္းဌာန သို႔ေျပာသည္။
“အိမ္ဆိုင္ခန္းထဲဝင္ျပီး ၾကိဳက္သလိုယူ ေမႊေႏွာက္ျပီးေတာ့ စိတ္ၾကိဳက္လုပ္ေနတယ္။ အိမ္တအိမ္မွာက ပိႆာ ၃၀ ရွိတဲ့ ဝက္ကို ပစ္သတ္စား ေပးတယ္။ ျပည္သူေတြက ပိုက္ဆံမေတာင္းရဲပဲ ေၾကာက္ျပီးထြက္ေျပးေနရတယ္” ဟု ဆိုသည္။
KIA ဖက္မွေျပာဆိုခ်က္အရ ထိုသုိ႔အစိုးရတပ္မ်ား ေဒသခံမ်ားထံမွမတရားလုယက္မႈ ဆက္လက္ျပဳလုပ္ေနမည္ဆိုပါက MHH တပ္ခြဲ (၅) ႏွင့္ ထိပ္တိုက္ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားလာႏိုင္ေၾကာင္း MHH တပ္ခြဲ (၅) အရာရွိ KNG ကခ်င္သတင္းဌာန သို႔ေျပာသည္။
သုိ႔ေသာ္ အဆိုပါကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ သိရွိရန္ လုယက္ခံရေသာ ေဒသခံမ်ားႏွင့္ဆက္သြယ္မႈ မရရွိခဲ့ေပ။
၎အစုိးရတပ္သည္ ဖိုင္ေကာင္း (Hpai Kawng) တြင္ အေယာက္ ၂၀၊ ေကာင္းစေဌး (Kawng Sahte) တြင္ အေယာက္ ၂၀ ေက်ာ္ႏွင့္ ခလဲန္ရြာ (Hka Len) တြင္ အေယာက္ ၃၀၊ ရွမ္းရြာ နမ္ဟူး (Nam Hu) တြင္ အေယာက္ ၃၀ ေက်ာ္ ျဖင့္ ေက်းရြာမ်ားတြင္ အသီးသီးေနထိုင္လ်က္ လွည့္ပတ္ေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
အၾကမ္းဖက္သူမ်ားကို လူသတ္မႈ၊ မီး႐ိႈ႕မႈတို႔ျဖင့္ စတင္ အေရးယူ
ထက္ႏိုင္ေဇာ္
အၾကမ္းဖက္ မီး႐ိႈ႕မႈမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ေနျပည္ေတာ္ေကာင္စီနယ္ေျမ မႏၱေလးတုိင္းေဒသႀကီးႏွင့္ ပဲခူးတုိင္းေဒသႀကီးတုိ႕တြင္ ပါ၀င္ပတ္သက္ခဲ့သူမ်ားကို လူသတ္မႈ၊ မီး႐ိႈ႕မႈတို႔ျဖင့္ စတင္ အေရးယူေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ေနျပည္ေတာ္ မႈခင္း႒ာနမွ ဒုတိယ ရဲမွဴးႀကီးမင္းေအာင္က ဧရာ၀တီသို႔ အတည္ျပဳ ေျပာၾကားသည္။
ပဋိပကၡျဖစ္စဥ္မ်ားထဲတြင္ မိတၳီလာၿမိဳ႕မွ လူသတ္မႈ ၁၁ မႈ၊ မီး႐ိႈ႕မႈ ၇ မႈ၊ လုယက္မႈ ၁မႈ ႏွင့္ နာက်င္ေစမႈ ၁ မႈ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံေတာ္ အေဆာက္အဦ္ဖ်က္ဆီးမႈတို႔ျဖင့္ အေရးယူထားေၾကာင္းလည္း ဆိုသည္။
မိတၳီလာၿမိဳ႕ႏွင့္ ပဲခူးတိုင္း အေနာက္ျခမ္းရွိ ဘာသာေရး လူမ်ဳိးေရး အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားတြင္ ပါဝင္ပတ္သက္ခဲ့သူ ၆၈ ေယာက္ကို ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္းထားၿပီး ၁၅ ဦးကို မသကၤာမႈျဖင့္ စစ္ေဆးလ်က္ ႐ွိသည္။
ဖမ္းဆီး အေရးယူထားသူမ်ားတြင္ သံဃာမ်ား ပါ၀င္ျခင္း မ႐ွိေၾကာင္း၊ ျမိဳ႕ခံ ေဒသခံမ်ားသာ ပါ၀င္ေၾကာင္း၊ ပဋိပကၡ ျဖစ္စဥ္မ်ားမွာ ေဒသအလိုက္ သီးျခားျဖစ္ေပၚခဲ့ျခင္း ျဖစ္ၿပီး ဆက္စပ္မႈ မ႐ွိေၾကာင္း၊ ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚလာမည့္ ဆူပူ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားကို ရဲလုပ္ထံုးလုပ္နည္းႏွင့္ အညီ ဆက္လက္ ေဆာင္႐ြက္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဒုတိယ ရဲမွဴးႀကီးမင္းေအာင္က ဆိုသည္။
”ၿမိဳ႕နားမွာေနတဲ့ ႐ြာက လူေတြပဲ လာလုပ္ေနၾကတာ။ ေဒသခံေတြပဲ လုပ္ၾကတာ။ ကားနဲ႔ တင္ေခၚလာၿပီး လာခ်သြားတယ္ ဆိုတာမ်ိဳးေတြ မဟုတ္ပါဘူး။ အခု ဖမ္းထားတဲ့လူေတြက ႐ြာက လူေတြခ်ည္းပဲ”ဟု ဆိုသည္။
ကသမၼတဦးသိန္းစိန္က ျပည္သူလူထု၏ အသက္အုိးအိမ္စည္းစိမ္ လုံၿခဳံမႈကို ထိပါးလာေသာ လုပ္ရပ္မွန္သမွ်ကို လုံး၀ လက္မခံမည္မဟုတ္ဘဲ ဥပေဒႏွင့္အညီ ထိထိေရာက္ တားဆီးႏွိမ္းနင္းရန္ ရဲတပ္ဖြဲ႕ကို အမိန္႔ေပးထားသည္။
သမၼတ အမိန္႔ ထုတ္ျပန္ၿပီးေနာက္ပိုင္းတြင္ ဆူပူ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ဆက္လက္ျဖစ္ပြားျခင္း မ႐ွိေသးေသာ္လည္း အေျခအေနကို ေစာင့္ၾကည့္ေနေၾကာင္း၊ လံုၿခံဳေရးအတြက္ တပ္မေတာ္ကိုပါ အကူအညီ ေတာင္းခံထားေၾကာင္း ပဋိပကၡမႈမ်ား ျဖစ္ပြားလ်က္႐ွိေသာ ေဒသႏွစ္ခုမွ ရဲအရာရွိမ်ားက ေျပာသည္။
”ပထမ အသိေပးမယ္။ လူစုခြဲဖို႔ ေျပာမယ္။ ေလာ္စပီကာနဲ႔ ေအာ္မယ္။ ေသနတ္နဲ႔ ပစ္တယ္ဆိုတာ ေနာက္ဆံုးအဆင့္ပါ။ လက္႐ွိ အခ်ိန္အထိေတာ့ က်ည္အစစ္နဲ႔
မပစ္ေသးပါဘူး”ဟု ဒုတိယရဲမွဴးႀကီး မင္းေအာင္က ေျပာသည္။
ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ျဖစ္စဥ္မ်ားမွ ထိခုိက္၊ ဒဏ္ရာရ၊ ေသဆုံးမႈႏွင့္ ပ်က္စီးဆုံရႈံးမႈမ်ားမွာ အၾကမ္းဖက္ ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ ၄၂ဦး ေသဆံုးခဲ့ၿပီး လူေနအိမ္ ၁၂ဝဝ ေက်ာ္၊ ဗလီ ၃၇လံုး ၊ေစ်းဆိုင္ ၇၇ ခုလည္း ပ်က္စီးခဲ့သည္ဟု မတ္လ ၂ဝရက္ေန႔မွ ၂၈ေန႔အထိ ရရွိေသာ စာရင္းကို ျမန္မာႏိုင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႕က တရား၀င္ ထုတ္ျပန္ထားသည္။
ကုလသမဂၢ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ လူ႕အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ေတာမတ္စ္အိုေဂ်း ကင္တားနားက သမၼတဦးသိန္းစိန္၏ မိန္႕ခြန္းကို ၾကိဳဆိုလိုက္ေသာ္လည္း နယ္ေျမခံ ရပ္ကြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ား ပါဝင္ပတ္သက္ေနမႈမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္စစ္ေဆးရန္လိုေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ေျပာဆိုသည္။
ထို႕ျပင္ ဗလီႏွင့္ အေဆာက္အဦး ဖ်က္ဆီးမႈ မ်ားတြင္ အစိုးရ လုံၿခဳံေရး အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ တာ၀န္ယူ ေစာင့္ေရွာက္ေပးမႈ အားနည္းခဲ့ေၾကာင္း၊ ၎အျပင္ စနစ္တက် စုစည္းထားသည့္ ဖ်က္ဆီးေရးအဖြဲ႕မ်ားလည္း ပါ၀င္ပတ္သက္ေနေေၾကာင္း အေထာက္အထားမ်ား ရရွိထားသည္ဟု ဆိုသည္။
သမၼတ ေျပာေရးဆိုခြင့္ ရွိသူ ဦးရဲထြဋ္ကမူ “မစၥတာကင္တားနားအေနနဲ႕ ေျမျပင္အေျခအေနမ်ားကို မွန္မွန္ကန္ကန္ေလ့လာမႈ မရိွဘဲ တစ္ဆင့္ၾကားသတင္းမ်ားကိုသာ အေျချပဳေျပာၾကား ေနျခင္းဟာ အေျခအေနကို ထိန္းသိမ္းႏုိင္ေအာင္ဝုိင္း၀န္းၾကိဳးပမ္းဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အစိုးရ၊ လံုျခံဳေရးဆိုင္ရာအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ သာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းမ်ားရဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားကို မ်က္ကြယ္ျပဳရာေရာက္တဲ့ အတြက္ ၀မ္းနည္းစရာျဖစ္ပါတယ္” ဟု ၎၏ ေဖ့ဘြတ္တြင္ တုန္႕ျပန္ေရးသားထားသည္။
ႀကိဳ႕ပင္ေကာက္ၿမိဳ႕နယ္ ရဲတပ္ဖြဲ႕မွဴး ဦးျမင့္ႀကိဳင္က မတ္လ ၂၆ရက္ေန႔တြင္ ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာဆိုရာ ဖ်က္ဆီးျခင္း မခံရမီအခ်ိန္တြင္ ရဲအေစာင့္မ်ား ခ်ထားေသာ္လည္း သံဃာေတာ္ႏွင့္ ရဲမ်ား ထိပ္တိုက္မျဖစ္ေစရန္ ေရွာင္ေပးလိုက္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
အၾကမ္းဖက္ မီး႐ိႈ႕မႈမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ေနျပည္ေတာ္ေကာင္စီနယ္ေျမ မႏၱေလးတုိင္းေဒသႀကီးႏွင့္ ပဲခူးတုိင္းေဒသႀကီးတုိ႕တြင္ ပါ၀င္ပတ္သက္ခဲ့သူမ်ားကို လူသတ္မႈ၊ မီး႐ိႈ႕မႈတို႔ျဖင့္ စတင္ အေရးယူေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ေနျပည္ေတာ္ မႈခင္း႒ာနမွ ဒုတိယ ရဲမွဴးႀကီးမင္းေအာင္က ဧရာ၀တီသို႔ အတည္ျပဳ ေျပာၾကားသည္။
ပဋိပကၡျဖစ္စဥ္မ်ားထဲတြင္ မိတၳီလာၿမိဳ႕မွ လူသတ္မႈ ၁၁ မႈ၊ မီး႐ိႈ႕မႈ ၇ မႈ၊ လုယက္မႈ ၁မႈ ႏွင့္ နာက်င္ေစမႈ ၁ မႈ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံေတာ္ အေဆာက္အဦ္ဖ်က္ဆီးမႈတို႔ျဖင့္ အေရးယူထားေၾကာင္းလည္း ဆိုသည္။
မိတၳီလာၿမိဳ႕ႏွင့္ ပဲခူးတိုင္း အေနာက္ျခမ္းရွိ ဘာသာေရး လူမ်ဳိးေရး အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားတြင္ ပါဝင္ပတ္သက္ခဲ့သူ ၆၈ ေယာက္ကို ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္းထားၿပီး ၁၅ ဦးကို မသကၤာမႈျဖင့္ စစ္ေဆးလ်က္ ႐ွိသည္။
ဖမ္းဆီး အေရးယူထားသူမ်ားတြင္ သံဃာမ်ား ပါ၀င္ျခင္း မ႐ွိေၾကာင္း၊ ျမိဳ႕ခံ ေဒသခံမ်ားသာ ပါ၀င္ေၾကာင္း၊ ပဋိပကၡ ျဖစ္စဥ္မ်ားမွာ ေဒသအလိုက္ သီးျခားျဖစ္ေပၚခဲ့ျခင္း ျဖစ္ၿပီး ဆက္စပ္မႈ မ႐ွိေၾကာင္း၊ ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚလာမည့္ ဆူပူ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားကို ရဲလုပ္ထံုးလုပ္နည္းႏွင့္ အညီ ဆက္လက္ ေဆာင္႐ြက္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဒုတိယ ရဲမွဴးႀကီးမင္းေအာင္က ဆိုသည္။
”ၿမိဳ႕နားမွာေနတဲ့ ႐ြာက လူေတြပဲ လာလုပ္ေနၾကတာ။ ေဒသခံေတြပဲ လုပ္ၾကတာ။ ကားနဲ႔ တင္ေခၚလာၿပီး လာခ်သြားတယ္ ဆိုတာမ်ိဳးေတြ မဟုတ္ပါဘူး။ အခု ဖမ္းထားတဲ့လူေတြက ႐ြာက လူေတြခ်ည္းပဲ”ဟု ဆိုသည္။
ကသမၼတဦးသိန္းစိန္က ျပည္သူလူထု၏ အသက္အုိးအိမ္စည္းစိမ္ လုံၿခဳံမႈကို ထိပါးလာေသာ လုပ္ရပ္မွန္သမွ်ကို လုံး၀ လက္မခံမည္မဟုတ္ဘဲ ဥပေဒႏွင့္အညီ ထိထိေရာက္ တားဆီးႏွိမ္းနင္းရန္ ရဲတပ္ဖြဲ႕ကို အမိန္႔ေပးထားသည္။
သမၼတ အမိန္႔ ထုတ္ျပန္ၿပီးေနာက္ပိုင္းတြင္ ဆူပူ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ဆက္လက္ျဖစ္ပြားျခင္း မ႐ွိေသးေသာ္လည္း အေျခအေနကို ေစာင့္ၾကည့္ေနေၾကာင္း၊ လံုၿခံဳေရးအတြက္ တပ္မေတာ္ကိုပါ အကူအညီ ေတာင္းခံထားေၾကာင္း ပဋိပကၡမႈမ်ား ျဖစ္ပြားလ်က္႐ွိေသာ ေဒသႏွစ္ခုမွ ရဲအရာရွိမ်ားက ေျပာသည္။
”ပထမ အသိေပးမယ္။ လူစုခြဲဖို႔ ေျပာမယ္။ ေလာ္စပီကာနဲ႔ ေအာ္မယ္။ ေသနတ္နဲ႔ ပစ္တယ္ဆိုတာ ေနာက္ဆံုးအဆင့္ပါ။ လက္႐ွိ အခ်ိန္အထိေတာ့ က်ည္အစစ္နဲ႔
မပစ္ေသးပါဘူး”ဟု ဒုတိယရဲမွဴးႀကီး မင္းေအာင္က ေျပာသည္။
ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ျဖစ္စဥ္မ်ားမွ ထိခုိက္၊ ဒဏ္ရာရ၊ ေသဆုံးမႈႏွင့္ ပ်က္စီးဆုံရႈံးမႈမ်ားမွာ အၾကမ္းဖက္ ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ ၄၂ဦး ေသဆံုးခဲ့ၿပီး လူေနအိမ္ ၁၂ဝဝ ေက်ာ္၊ ဗလီ ၃၇လံုး ၊ေစ်းဆိုင္ ၇၇ ခုလည္း ပ်က္စီးခဲ့သည္ဟု မတ္လ ၂ဝရက္ေန႔မွ ၂၈ေန႔အထိ ရရွိေသာ စာရင္းကို ျမန္မာႏိုင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႕က တရား၀င္ ထုတ္ျပန္ထားသည္။
ကုလသမဂၢ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ လူ႕အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ေတာမတ္စ္အိုေဂ်း ကင္တားနားက သမၼတဦးသိန္းစိန္၏ မိန္႕ခြန္းကို ၾကိဳဆိုလိုက္ေသာ္လည္း နယ္ေျမခံ ရပ္ကြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ား ပါဝင္ပတ္သက္ေနမႈမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္စစ္ေဆးရန္လိုေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ေျပာဆိုသည္။
ထို႕ျပင္ ဗလီႏွင့္ အေဆာက္အဦး ဖ်က္ဆီးမႈ မ်ားတြင္ အစိုးရ လုံၿခဳံေရး အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ တာ၀န္ယူ ေစာင့္ေရွာက္ေပးမႈ အားနည္းခဲ့ေၾကာင္း၊ ၎အျပင္ စနစ္တက် စုစည္းထားသည့္ ဖ်က္ဆီးေရးအဖြဲ႕မ်ားလည္း ပါ၀င္ပတ္သက္ေနေေၾကာင္း အေထာက္အထားမ်ား ရရွိထားသည္ဟု ဆိုသည္။
သမၼတ ေျပာေရးဆိုခြင့္ ရွိသူ ဦးရဲထြဋ္ကမူ “မစၥတာကင္တားနားအေနနဲ႕ ေျမျပင္အေျခအေနမ်ားကို မွန္မွန္ကန္ကန္ေလ့လာမႈ မရိွဘဲ တစ္ဆင့္ၾကားသတင္းမ်ားကိုသာ အေျချပဳေျပာၾကား ေနျခင္းဟာ အေျခအေနကို ထိန္းသိမ္းႏုိင္ေအာင္ဝုိင္း၀န္းၾကိဳးပမ္းဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အစိုးရ၊ လံုျခံဳေရးဆိုင္ရာအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ သာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းမ်ားရဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားကို မ်က္ကြယ္ျပဳရာေရာက္တဲ့ အတြက္ ၀မ္းနည္းစရာျဖစ္ပါတယ္” ဟု ၎၏ ေဖ့ဘြတ္တြင္ တုန္႕ျပန္ေရးသားထားသည္။
ႀကိဳ႕ပင္ေကာက္ၿမိဳ႕နယ္ ရဲတပ္ဖြဲ႕မွဴး ဦးျမင့္ႀကိဳင္က မတ္လ ၂၆ရက္ေန႔တြင္ ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာဆိုရာ ဖ်က္ဆီးျခင္း မခံရမီအခ်ိန္တြင္ ရဲအေစာင့္မ်ား ခ်ထားေသာ္လည္း သံဃာေတာ္ႏွင့္ ရဲမ်ား ထိပ္တိုက္မျဖစ္ေစရန္ ေရွာင္ေပးလိုက္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
သၽွမ္းေျမာက္ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕ရွိ ဗလီေက်ာင္းတြင္ လုံျခဳံေရးမ်ား ခ်ထားေနရ
သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္
သၽွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း တ႐ုတ္နယ္စပ္ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕ ေပါက္တိုက္ရပ္ကြက္အတြင္း ရွိ မြတ္ဆလင္ ဘုရားရွိခိုးေက်ာင္း တခုျဖစ္ေသာ ဂ်ာေမ့ဗလီေက်ာင္းတြင္ မတ္လ ၂၈ ရက္ ညပိုင္းကစၿပီး အာဏာပိုင္ဘက္မွ လုံျခဳံေရးမ်ားခ်ထားေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။
“ က်မတို႔ရပ္ကြက္ ထဲရွိဗလီ ေက်ာင္းေလ ရဲ နဲ႔စစ္တပ္ေပါင္းၿပီးအင္အား ၃၀ ေလာက္ မေန႔ညကစၿပီး လက္နက္ အျပည့္နဲ႔ လုံျခဳံေရး ယူထားတာ ေတြ႕ရတယ္၊ မြတ္ဆလင္ဘာသာဝင္သူေတြက လဲ အာဏာ ပိုင္ဘက္က လုံျခဳံ ေရး မယူေပးမွီ လြန္ခဲ့တဲ့ ၄ ရက္ကတည္းက သူတို႔ကိုယ္တိုင္ ဒုတ္ေတြ ဓါးေတြကိုင္ၿပီးဗလီကို လုံျခဳံေရးယူထားၾကတယ္၊ သူတို႔ကိုၾကည့္ၿပီးလူေတြက လွန႔္ကုန္တာေပါ့။ က်မတို႔သၽွမ္းေတြက ၿငိမ္းခ်မ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္းေနတတ္တဲ့သူေတြေလ”ဟု ေပါက္တိုက္ရပ္ကြက္ေန အမ်ိဳးသမီးႀကီးတစ္ဦးကေျပာသည္။
မိထၱိလာ ဘက္ကနည္းတူ အဓိဂ႐ုဏ္းမ်ား ကူးစက္ျပန႔့္ပြား လာမည္ကို ကာကြယ္လိုတာကတစ္ေၾကာင္း ၊ မိထၱိလာ ဘက္ရွိ ဆူပူသူေတြက တ႐ုတ္နယ္စပ္ဘက္ လာၿပီး ဗလီမ်ားကို လာေရာက္ဖ်က္ဆီးမည္ဟူေသာ ေကာဠာဟာဠ သတင္းေၾကာင့္လည္းေကာင္း လုံျခဳံေရးယူထားရျခင္းျဖစ္သည္ဟု ၄င္းသူမက ဆိုသည္။
“ဒီတ႐ုတ္နယ္စပ္တေလၽွာက္ဆိုရင္ မြတ္ဆလင္ဘုရားရွိခိုးေက်ာင္း(ဗလီ) ဟာ ဒီတခုပဲရွိတာ ၊လြန္ခဲ့သည့္ ၁၀ ႏွစ္ကတည္းက ကခ်င္ျပည္နယ္ မန႔္ဝိန္းႀကီးေက်းရြာ တြင္ ေဆာက္လုပ္စဥ္ ကန႔္ကြက္ခံရၿပီး ဆက္မ ေဆာက္ လုပ္နိုင္ပဲ ခုထိ ဒီအတိုုင္းထားေနရတယ္၊က်ေနာ္ကေတာ့ ဘာ လူမ်ိဳးေရးဘာသာေရးအဓိဂ႐ုဏ္းမ်ားမလိုဘူး”ဟု မြတ္ဆလင္ဘာသာဝင္ နီးစပ္သူ သၽွမ္းလူမ်ိဳးတစ္ဦးက ေျပာသည္။
နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕တြင္ မြတ္ဆလင္ဘာသာဝင္လူမ်ိဳးမ်ား ၁၀၀၀ ေက်ာ္ခန႔္ရွိေနၿပီး ေအာင္ေမတၱာ ၊ေအာင္မဂၤလာ၊ ေအာင္ခ်မ္းသာ၊ေပါက္တိုက္၊ ဟိုကတ္၊ေကာင္းေနာင္မို ၊မိုခမ္း စေသာရပ္ကြက္မ်ား တြင္ေနထိုင္ ၾကေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားထံမွ သိရွိရသည္။
သၽွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း တ႐ုတ္နယ္စပ္ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕ ေပါက္တိုက္ရပ္ကြက္အတြင္း ရွိ မြတ္ဆလင္ ဘုရားရွိခိုးေက်ာင္း တခုျဖစ္ေသာ ဂ်ာေမ့ဗလီေက်ာင္းတြင္ မတ္လ ၂၈ ရက္ ညပိုင္းကစၿပီး အာဏာပိုင္ဘက္မွ လုံျခဳံေရးမ်ားခ်ထားေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။
“ က်မတို႔ရပ္ကြက္ ထဲရွိဗလီ ေက်ာင္းေလ ရဲ နဲ႔စစ္တပ္ေပါင္းၿပီးအင္အား ၃၀ ေလာက္ မေန႔ညကစၿပီး လက္နက္ အျပည့္နဲ႔ လုံျခဳံေရး ယူထားတာ ေတြ႕ရတယ္၊ မြတ္ဆလင္ဘာသာဝင္သူေတြက လဲ အာဏာ ပိုင္ဘက္က လုံျခဳံ ေရး မယူေပးမွီ လြန္ခဲ့တဲ့ ၄ ရက္ကတည္းက သူတို႔ကိုယ္တိုင္ ဒုတ္ေတြ ဓါးေတြကိုင္ၿပီးဗလီကို လုံျခဳံေရးယူထားၾကတယ္၊ သူတို႔ကိုၾကည့္ၿပီးလူေတြက လွန႔္ကုန္တာေပါ့။ က်မတို႔သၽွမ္းေတြက ၿငိမ္းခ်မ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္းေနတတ္တဲ့သူေတြေလ”ဟု ေပါက္တိုက္ရပ္ကြက္ေန အမ်ိဳးသမီးႀကီးတစ္ဦးကေျပာသည္။
မိထၱိလာ ဘက္ကနည္းတူ အဓိဂ႐ုဏ္းမ်ား ကူးစက္ျပန႔့္ပြား လာမည္ကို ကာကြယ္လိုတာကတစ္ေၾကာင္း ၊ မိထၱိလာ ဘက္ရွိ ဆူပူသူေတြက တ႐ုတ္နယ္စပ္ဘက္ လာၿပီး ဗလီမ်ားကို လာေရာက္ဖ်က္ဆီးမည္ဟူေသာ ေကာဠာဟာဠ သတင္းေၾကာင့္လည္းေကာင္း လုံျခဳံေရးယူထားရျခင္းျဖစ္သည္ဟု ၄င္းသူမက ဆိုသည္။
“ဒီတ႐ုတ္နယ္စပ္တေလၽွာက္ဆိုရင္ မြတ္ဆလင္ဘုရားရွိခိုးေက်ာင္း(ဗလီ) ဟာ ဒီတခုပဲရွိတာ ၊လြန္ခဲ့သည့္ ၁၀ ႏွစ္ကတည္းက ကခ်င္ျပည္နယ္ မန႔္ဝိန္းႀကီးေက်းရြာ တြင္ ေဆာက္လုပ္စဥ္ ကန႔္ကြက္ခံရၿပီး ဆက္မ ေဆာက္ လုပ္နိုင္ပဲ ခုထိ ဒီအတိုုင္းထားေနရတယ္၊က်ေနာ္ကေတာ့ ဘာ လူမ်ိဳးေရးဘာသာေရးအဓိဂ႐ုဏ္းမ်ားမလိုဘူး”ဟု မြတ္ဆလင္ဘာသာဝင္ နီးစပ္သူ သၽွမ္းလူမ်ိဳးတစ္ဦးက ေျပာသည္။
နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕တြင္ မြတ္ဆလင္ဘာသာဝင္လူမ်ိဳးမ်ား ၁၀၀၀ ေက်ာ္ခန႔္ရွိေနၿပီး ေအာင္ေမတၱာ ၊ေအာင္မဂၤလာ၊ ေအာင္ခ်မ္းသာ၊ေပါက္တိုက္၊ ဟိုကတ္၊ေကာင္းေနာင္မို ၊မိုခမ္း စေသာရပ္ကြက္မ်ား တြင္ေနထိုင္ ၾကေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားထံမွ သိရွိရသည္။
ၿမိဳ႕နယ္ ၂၀ အတြင္း စမ္းသပ္သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ယူမည္
ေမခ
မတ္လ ၃၀ ရက္ေန႔မွ စတင္ကာ စမ္းသပ္ သန္းေခါင္စာရင္း အျဖစ္ ၿမိဳ႕နယ္ ၂၀ အတြင္း ေကာက္ယူသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔အင္အား ဦးစီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးခင္ရီက ေျပာဆုိခဲ့သည္။
ထိုသို႔ စမ္းသပ္သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ခံရာတြင္ သတ္မွတ္ ေဒသမ်ား အတြင္းရွိ လူမ်ိဳးမေရြး ဘာသာမေရြး၊ ႏိုင္ငံသား၊ ႏုိင္ငံျခားသား မခြဲျခားဘဲ ေကာက္ခံသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သန္းေခါင္စာရင္း ရွိမရွိ၊ မွတ္ပံုတင္ ရွိမရွိ စသည္တို႔ကို စစ္ေဆးသြားမည္ မဟုတ္ဘဲ ေမးခြန္း ၄၁ ခုကိုသာ ေမးျမန္းသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“ေကာက္ယူမယ့္ စမ္းသပ္ၿမိဳ႕နယ္ ၂၀ ေရြးထားတယ္။ ၁၂ ရက္ၾကာ ေကာက္ပါမယ္။ မတ္ ၃၀ ကေန ဧၿပီ ၁၀ ရက္ေနအထိ ေကာက္သြားမယ္။ ၂၀၁၄ အတြက္ ရည္ရြယ္ၿပီး ႀကိဳေကာက္တာပါ။ စမ္းသပ္ေကာက္တာမွာ ဘာအခက္ခဲေတြရွိမလဲ၊ ေမးတဲ့ ေမးခြန္းေတြမွာ အခက္ခဲေတြ ရွိမလား သိရေအာင္ ေကာက္တာပါ” ဟု လူ၀င္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔အင္အား ဦးစီးဌာန သန္းေခါင္စာရင္း ဌာနခြဲမွ ဌာနမႉး ေဒါက္တာခိုင္ခိုင္စိုးက ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
စမ္းသပ္သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ယူရာတြင္ သာမန္ အေနအထားရွိ ၿမိဳ႕မ်ားထက္ ထူးျခား အေနအထားရွိသည့္ ၿမိဳ႕မ်ားျဖစ္သည့္ နယ္စပ္ၿမိဳ႕မ်ား၊ ေတာင္ေပၚၿမိဳ႕မ်ားကို အမ်ားဆံုး ေရြးခ်ယ္ေကာက္ယူရန္ စီစဥ္ထားေၾကာင္း သိရသည္။
“နယ္စပ္ေတြကို အမ်ားဆံုး ေရြးေကာက္တာက အဲဒီမွာ ဒုကၡသည္ေတြ ရွိေတာ့ တကယ္ေကာက္တဲ့ အခါအခက္အခဲေတြ မရွိေအာင္ဆိုၿပီး စီစဥ္တာပါ” ဟု ေဒါက္တာခိုင္ခိုင္စိုးက ေျပာသည္။
ေကာက္ယူရာတြင္ တၿမိဳ႕နယ္လွ်င္ ေကာက္ကြက္ ၅ ကြက္ထား၍ ေကာက္ယူမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ေကာက္ကြက္ တကြက္လွ်င္ စာရင္းေကာက္ ဆရာမအျဖစ္ ပညာေရးဌာနမွ မူလတန္းျပ ဆရာမ တေယာက္က ေကာက္ယူမည္ ျဖစ္ၿပီး တၿမိဳ႕နယ္အတြက္ မူလတန္းျပ ဆရာမ ၅ ေယာက္မွ တာ၀န္ယူ ေကာက္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အဆိုပါေကာက္ကြက္ ၅ ကြက္ကို ျပန္လည္ အုပ္ခ်ဳပ္ စစ္ေဆးမည့္ အလယ္တန္းျပ သို႔မဟုတ္ အထက္တန္းျပ ဆရာမတဦးက စစ္ေဆးသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“ျမစ္ႀကီးနားက ကေထာင္ ရပ္ကြက္ကို ေရြးထားပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ စစ္ေဘး ဒုကၡသည္ေတြက စမ္းသပ္ ေကာက္ခံမယ့္ ေနရာထဲမွာ ရွိေနရင္ ေကာက္ယူသြားမွာပါ။ စမ္းသပ္ ေကာက္တာျဖစ္တဲ့အတြက္ တၿမိဳ႕လံုးကိုေတာ့ ေကာက္ခံသြားဦးမွာ မဟုတ္ပါဘူး” ဟု ေဒါက္တာ ခိုင္ခိုင္စိုးက ေျပာသည္။
၂၀၁၄ တြင္ ေကာက္ယူမည့္ ျပည္လံုးကၽြတ္ သန္းေခါင္စာရင္း အတြက္ စမ္းသပ္သည့္ အေနျဖင့္ သန္းေခါင္စာရင္းကို ေကာက္ယူျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယခုေကာက္ယူမႈမွာ ႏိုင္ငံသားကတ္ထုတ္ျခင္း၊အိမ္ေထာင္စု စာရင္းျပဳလုပ္ျခင္းႏွင့္ မသတ္ဆိုင္ေၾကာင္း၊ ေကာက္ယူခဲ့သည့္ တဦးျခင္း အေၾကာင္းအရာကို လံုၿခံဳမႈ အျပည့္ျဖင့္ ထိန္းသိမ္းထားမည္ ျဖစ္ၿပီး ထုတ္ျပန္သြားရန္ အစီအစဥ္မရွိေၾကာင္း၊ ယခုေကာက္ယူမႈ အတြက္ ေကာက္ယူရရွိသည့္ လူဦးေရစာရင္းကိုသာ ထုတ္ျပန္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
၀န္ႀကီးဌာနအေနျဖင့္ ၂၀၁၄ တြင္ ေကာက္ယူမည့္ ျပည္လံုးကၽြတ္ သန္းေခါင္စာရင္းအတြက္ ၂၀၁၁ မွ စတင္ကာ ေျမပံုေရးဆြဲျခင္းမ်ား စတင္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ၎မွာ တႏိုင္ငံလံုးအတြက္ ရည္ရြယ္ေရးဆြဲေသာ ေျမပံုျဖစ္ေၾကာင္း ေဒါက္တာခိုင္ခုိင္စိုးက ဆုိသည္။
လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔အင္အား ဦးစီးဌာနမွ စမ္းသပ္သန္းေခါင္စာရင္း တို္င္းေဒသႀကီးႏွင့္ ျပည္နယ္ အသီးသီးရွိ ၿမိဳ႕နယ္ ၂၀ တြင္ ၁၂ ရက္ၾကာ ေကာက္ယူသြားမည္ ျဖစ္ၿပီး သန္း ေခါင္စာရင္း ေကာက္ယူမည့္ ေဒသမ်ားမွာ ကခ်င္ျပည္နယ္ အတြင္းရွိ ျမစ္ႀကီးနား၊ ကယားျပည္နယ္အတြင္းရွိ လြိဳင္ေကာ္၊ ကရင္ျပည္နယ္ အတြင္းရွိ ျမ၀တီ၊ ခ်င္းျပည္နယ္ရွိ ဟားခါးႏွင့္ တမူး၊ တနသၤာရီတုိင္းရွိ ထား၀ယ္၊ ပဲခူးတုိင္း ေရႊက်င္ၿမိဳ႕နယ္၊ မေကြးတုိင္းအတြင္းရွိ မေကြးၿမိဳ႕၊ မႏၱေလးတုိင္းရွိ မိုးကုတ္ႏွင့္ ခ်မ္းေအးသာဇံ ၿမိဳ႕နယ္၊ မြန္ျပည္နယ္ရွိ ေမာ္လၿမိဳင္ႏွင့္ က်ိဳက္ထို၊ ရခုိင္ ျပည္နယ္ရွိ စစ္ေတြ၊ ရန္ကုန္တုိင္းအတြင္းရွိ ေရႊျပည္သာ ႏွင့္ လမ္းမေတာ္ၿမိဳ႕နယ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္ ေညာင္ေရႊ၊ တာခ်ီလိတ္ႏွင့္ မူဆယ္၊ ဧရာဝတီတုိင္းရွိ ေျမာင္းျမႏွင့္ ငပုေတာၿမိဳ႕နယ္တို႔ ျဖစ္ ေၾကာင္း သိရသည္။
စမ္းသပ္ သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ယူရာတြင္ ျပည္သူမ်ား အလြယ္တကူ ခြဲျခား သိရွိႏိုင္ေရးအတြက္ ကူညီမည့္ ပညာေရး ၀န္ထမ္းမ်ားကို လူ၀င္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရးဌာနမွ ၀န္ထမ္းမ်ား၏ ၀န္ ထမ္း၀တ္စံုအေရာင္ ျဖစ္ေသာ ကာကီေရာင္ ၀တ္စံုႏွင့္ ဦးထုတ္၊လက္ဆြဲအိတ္မ်ား ထုတ္ေပးထားေၾကာင္း ျပည္သူမ်ား အလြယ္တကူ ခြဲျခားသိရွိႏိုင္ရန္ ရည္ရြယ္ကာ ထုတ္ေပးထားျခင္း ျဖစ္ ေၾကာင္း သိရၿပီး စမ္းသပ္ သန္ေခါင္စာရင္း ေကာက္ပါက အဆိုပါ ၀တ္စံုမ်ားျဖင့္ ၀တ္ဆင္ေကာက္ယူမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“ျပည္သူေတြက ေမးခြန္းလာေမးတဲ့အခါ ဘာလဲဆိုတာမ်ိဳး၊ လန္႔တာမ်ိဳး မျဖစ္ေအာင္ သတ္မွတ္၀တ္စံု ဆင္ေပးတာပါ။ေနာက္ စာရင္းစစ္တဲ့ သူကို တေန႔ ၄၀၀၀ ႏႈန္း၊ ေကာက္တဲ့သူကို တ ေန႔ ၃၀၀၀ ႏႈန္းနဲ႔ ၁၂ ရက္စာ ေပးထားပါတယ္” ဟု ေဒါက္တာ ခိုင္ခိုင္စိုးက ေျပာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျပည္လံုးကၽြတ္ သန္ေခါင္းစာရင္း ေကာက္ယူမႈကို ၁၉၇၃ တြင္ တႀကိမ္၊၁၉၈၃ တြင္ တႀကိမ္ ေကာက္ယူခဲ့ဖူးၿပီး ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ အၾကာ ၂၀၁၄ မတ္လ ၃၀ ရက္ေန႔တြင္ ျပည္ လံုးကၽြတ္ သန္းေခါင္စာရင္းကို ထပ္မံ ေကာက္ယူသြားမည္ ျဖစ္သည္။
ထိုသို႔ သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ယူေရးအတြက္ UNFCA (United Nations Funds Clearance Authority) အဖြဲ႔မွ ကူညီေပးလွ်က္ ရွိေၾကာင္း လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရး ဌာနမွ သိရသည္။
မတ္လ ၃၀ ရက္ေန႔မွ စတင္ကာ စမ္းသပ္ သန္းေခါင္စာရင္း အျဖစ္ ၿမိဳ႕နယ္ ၂၀ အတြင္း ေကာက္ယူသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔အင္အား ဦးစီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးခင္ရီက ေျပာဆုိခဲ့သည္။
ထိုသို႔ စမ္းသပ္သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ခံရာတြင္ သတ္မွတ္ ေဒသမ်ား အတြင္းရွိ လူမ်ိဳးမေရြး ဘာသာမေရြး၊ ႏိုင္ငံသား၊ ႏုိင္ငံျခားသား မခြဲျခားဘဲ ေကာက္ခံသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သန္းေခါင္စာရင္း ရွိမရွိ၊ မွတ္ပံုတင္ ရွိမရွိ စသည္တို႔ကို စစ္ေဆးသြားမည္ မဟုတ္ဘဲ ေမးခြန္း ၄၁ ခုကိုသာ ေမးျမန္းသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“ေကာက္ယူမယ့္ စမ္းသပ္ၿမိဳ႕နယ္ ၂၀ ေရြးထားတယ္။ ၁၂ ရက္ၾကာ ေကာက္ပါမယ္။ မတ္ ၃၀ ကေန ဧၿပီ ၁၀ ရက္ေနအထိ ေကာက္သြားမယ္။ ၂၀၁၄ အတြက္ ရည္ရြယ္ၿပီး ႀကိဳေကာက္တာပါ။ စမ္းသပ္ေကာက္တာမွာ ဘာအခက္ခဲေတြရွိမလဲ၊ ေမးတဲ့ ေမးခြန္းေတြမွာ အခက္ခဲေတြ ရွိမလား သိရေအာင္ ေကာက္တာပါ” ဟု လူ၀င္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔အင္အား ဦးစီးဌာန သန္းေခါင္စာရင္း ဌာနခြဲမွ ဌာနမႉး ေဒါက္တာခိုင္ခိုင္စိုးက ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
စမ္းသပ္သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ယူရာတြင္ သာမန္ အေနအထားရွိ ၿမိဳ႕မ်ားထက္ ထူးျခား အေနအထားရွိသည့္ ၿမိဳ႕မ်ားျဖစ္သည့္ နယ္စပ္ၿမိဳ႕မ်ား၊ ေတာင္ေပၚၿမိဳ႕မ်ားကို အမ်ားဆံုး ေရြးခ်ယ္ေကာက္ယူရန္ စီစဥ္ထားေၾကာင္း သိရသည္။
“နယ္စပ္ေတြကို အမ်ားဆံုး ေရြးေကာက္တာက အဲဒီမွာ ဒုကၡသည္ေတြ ရွိေတာ့ တကယ္ေကာက္တဲ့ အခါအခက္အခဲေတြ မရွိေအာင္ဆိုၿပီး စီစဥ္တာပါ” ဟု ေဒါက္တာခိုင္ခိုင္စိုးက ေျပာသည္။
ေကာက္ယူရာတြင္ တၿမိဳ႕နယ္လွ်င္ ေကာက္ကြက္ ၅ ကြက္ထား၍ ေကာက္ယူမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ေကာက္ကြက္ တကြက္လွ်င္ စာရင္းေကာက္ ဆရာမအျဖစ္ ပညာေရးဌာနမွ မူလတန္းျပ ဆရာမ တေယာက္က ေကာက္ယူမည္ ျဖစ္ၿပီး တၿမိဳ႕နယ္အတြက္ မူလတန္းျပ ဆရာမ ၅ ေယာက္မွ တာ၀န္ယူ ေကာက္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အဆိုပါေကာက္ကြက္ ၅ ကြက္ကို ျပန္လည္ အုပ္ခ်ဳပ္ စစ္ေဆးမည့္ အလယ္တန္းျပ သို႔မဟုတ္ အထက္တန္းျပ ဆရာမတဦးက စစ္ေဆးသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“ျမစ္ႀကီးနားက ကေထာင္ ရပ္ကြက္ကို ေရြးထားပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ စစ္ေဘး ဒုကၡသည္ေတြက စမ္းသပ္ ေကာက္ခံမယ့္ ေနရာထဲမွာ ရွိေနရင္ ေကာက္ယူသြားမွာပါ။ စမ္းသပ္ ေကာက္တာျဖစ္တဲ့အတြက္ တၿမိဳ႕လံုးကိုေတာ့ ေကာက္ခံသြားဦးမွာ မဟုတ္ပါဘူး” ဟု ေဒါက္တာ ခိုင္ခိုင္စိုးက ေျပာသည္။
၂၀၁၄ တြင္ ေကာက္ယူမည့္ ျပည္လံုးကၽြတ္ သန္းေခါင္စာရင္း အတြက္ စမ္းသပ္သည့္ အေနျဖင့္ သန္းေခါင္စာရင္းကို ေကာက္ယူျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယခုေကာက္ယူမႈမွာ ႏိုင္ငံသားကတ္ထုတ္ျခင္း၊အိမ္ေထာင္စု စာရင္းျပဳလုပ္ျခင္းႏွင့္ မသတ္ဆိုင္ေၾကာင္း၊ ေကာက္ယူခဲ့သည့္ တဦးျခင္း အေၾကာင္းအရာကို လံုၿခံဳမႈ အျပည့္ျဖင့္ ထိန္းသိမ္းထားမည္ ျဖစ္ၿပီး ထုတ္ျပန္သြားရန္ အစီအစဥ္မရွိေၾကာင္း၊ ယခုေကာက္ယူမႈ အတြက္ ေကာက္ယူရရွိသည့္ လူဦးေရစာရင္းကိုသာ ထုတ္ျပန္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
၀န္ႀကီးဌာနအေနျဖင့္ ၂၀၁၄ တြင္ ေကာက္ယူမည့္ ျပည္လံုးကၽြတ္ သန္းေခါင္စာရင္းအတြက္ ၂၀၁၁ မွ စတင္ကာ ေျမပံုေရးဆြဲျခင္းမ်ား စတင္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ၎မွာ တႏိုင္ငံလံုးအတြက္ ရည္ရြယ္ေရးဆြဲေသာ ေျမပံုျဖစ္ေၾကာင္း ေဒါက္တာခိုင္ခုိင္စိုးက ဆုိသည္။
လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔အင္အား ဦးစီးဌာနမွ စမ္းသပ္သန္းေခါင္စာရင္း တို္င္းေဒသႀကီးႏွင့္ ျပည္နယ္ အသီးသီးရွိ ၿမိဳ႕နယ္ ၂၀ တြင္ ၁၂ ရက္ၾကာ ေကာက္ယူသြားမည္ ျဖစ္ၿပီး သန္း ေခါင္စာရင္း ေကာက္ယူမည့္ ေဒသမ်ားမွာ ကခ်င္ျပည္နယ္ အတြင္းရွိ ျမစ္ႀကီးနား၊ ကယားျပည္နယ္အတြင္းရွိ လြိဳင္ေကာ္၊ ကရင္ျပည္နယ္ အတြင္းရွိ ျမ၀တီ၊ ခ်င္းျပည္နယ္ရွိ ဟားခါးႏွင့္ တမူး၊ တနသၤာရီတုိင္းရွိ ထား၀ယ္၊ ပဲခူးတုိင္း ေရႊက်င္ၿမိဳ႕နယ္၊ မေကြးတုိင္းအတြင္းရွိ မေကြးၿမိဳ႕၊ မႏၱေလးတုိင္းရွိ မိုးကုတ္ႏွင့္ ခ်မ္းေအးသာဇံ ၿမိဳ႕နယ္၊ မြန္ျပည္နယ္ရွိ ေမာ္လၿမိဳင္ႏွင့္ က်ိဳက္ထို၊ ရခုိင္ ျပည္နယ္ရွိ စစ္ေတြ၊ ရန္ကုန္တုိင္းအတြင္းရွိ ေရႊျပည္သာ ႏွင့္ လမ္းမေတာ္ၿမိဳ႕နယ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္ ေညာင္ေရႊ၊ တာခ်ီလိတ္ႏွင့္ မူဆယ္၊ ဧရာဝတီတုိင္းရွိ ေျမာင္းျမႏွင့္ ငပုေတာၿမိဳ႕နယ္တို႔ ျဖစ္ ေၾကာင္း သိရသည္။
စမ္းသပ္ သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ယူရာတြင္ ျပည္သူမ်ား အလြယ္တကူ ခြဲျခား သိရွိႏိုင္ေရးအတြက္ ကူညီမည့္ ပညာေရး ၀န္ထမ္းမ်ားကို လူ၀င္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရးဌာနမွ ၀န္ထမ္းမ်ား၏ ၀န္ ထမ္း၀တ္စံုအေရာင္ ျဖစ္ေသာ ကာကီေရာင္ ၀တ္စံုႏွင့္ ဦးထုတ္၊လက္ဆြဲအိတ္မ်ား ထုတ္ေပးထားေၾကာင္း ျပည္သူမ်ား အလြယ္တကူ ခြဲျခားသိရွိႏိုင္ရန္ ရည္ရြယ္ကာ ထုတ္ေပးထားျခင္း ျဖစ္ ေၾကာင္း သိရၿပီး စမ္းသပ္ သန္ေခါင္စာရင္း ေကာက္ပါက အဆိုပါ ၀တ္စံုမ်ားျဖင့္ ၀တ္ဆင္ေကာက္ယူမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“ျပည္သူေတြက ေမးခြန္းလာေမးတဲ့အခါ ဘာလဲဆိုတာမ်ိဳး၊ လန္႔တာမ်ိဳး မျဖစ္ေအာင္ သတ္မွတ္၀တ္စံု ဆင္ေပးတာပါ။ေနာက္ စာရင္းစစ္တဲ့ သူကို တေန႔ ၄၀၀၀ ႏႈန္း၊ ေကာက္တဲ့သူကို တ ေန႔ ၃၀၀၀ ႏႈန္းနဲ႔ ၁၂ ရက္စာ ေပးထားပါတယ္” ဟု ေဒါက္တာ ခိုင္ခိုင္စိုးက ေျပာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျပည္လံုးကၽြတ္ သန္ေခါင္းစာရင္း ေကာက္ယူမႈကို ၁၉၇၃ တြင္ တႀကိမ္၊၁၉၈၃ တြင္ တႀကိမ္ ေကာက္ယူခဲ့ဖူးၿပီး ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ အၾကာ ၂၀၁၄ မတ္လ ၃၀ ရက္ေန႔တြင္ ျပည္ လံုးကၽြတ္ သန္းေခါင္စာရင္းကို ထပ္မံ ေကာက္ယူသြားမည္ ျဖစ္သည္။
ထိုသို႔ သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ယူေရးအတြက္ UNFCA (United Nations Funds Clearance Authority) အဖြဲ႔မွ ကူညီေပးလွ်က္ ရွိေၾကာင္း လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရး ဌာနမွ သိရသည္။
“အနာဂတ္ေတြကုိ မဖ်က္ဆီးၾကပါနဲ႔”
ခင္ဦးသာ
ကေလးစစ္သားအျဖစ္ အဓမၼ စုေဆာင္းခံခဲ့ရၿပီး တပ္မေတာ္တြင္း ၄ ႏွစ္၀န္းက်င္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ ခဲ့ၿပီး ေနာက္ ထြက္ေျပးလြတ္ ေျမာက္ကာ ထိုင္းႏိုင္ငံ မယ္ေဟာင္ေဆာင္ ခ႐ုိင္ရွိ ကရင္ နီ ဒုကၡသည္ စခန္း၌ ေက်ာင္း ဆရာ လုပ္ကုိင္ေနသည့္ အသက္ ၂၅ ႏွစ္အရြယ္ ကုိရဲလင္း ေခၚ ကုိမင္းမင္းထြန္း ကို ဧရာ၀တီ သတင္းေထာက္ ခင္ဦးသာက ေတြ႕ဆုံ ေမးျမန္းထား ပါတယ္။ ကိုမင္းမင္းထြန္း ဇာတိက ပဲခူးတိုင္း ႀကိဳ႕ပင္ေကာက္ၿမိဳ႕ ျဖစ္ၿပီး ဗမာလူမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။
ေမး။ ။ ကေလးစစ္သား ဘယ္အရြယ္မွာ ျဖစ္ခဲ့တယ္၊ ဘယ္လိုျဖစ္ခဲ့ရတယ္ဆိုတာ ေျပာျပေပးပါ။
ေျဖ။ ။ ကေလးစစ္သားျဖစ္တုန္းက ၁၃ ႏွစ္ပဲရွိေသးတယ္၊ စစ္သားျဖစ္ရတဲ့ တစ္ အခ်က္က က်ေနာ္က ဗီဒီယို ၾကည့္တာ တအား ၀ါသနာပါတယ္၊ မိသားစု စီးပြားေရးလည္း အဆင္မေျပေတာ့ စိတ္ေလၿပီး ဗီဒီယို သြား ၾကည့္ရင္း စစ္သားစုေဆာင္းတဲ့ ရဲေဘာ္ ၃ ေယာက္နဲ႔ ဆုံၿပီး အဖမ္းခံရတယ္၊ ညက တအားေမွာင္ေန ေတာ့ မသင္ကာတဲ့ အမႈနဲ႔ဖမ္းတာေပါ့။ ၿပီးရင္ ၿခိမ္းေျခာက္တာေပါ့၊ ေမွာင္ရိပ္ခိုမႈနဲ႔ ေထာင္ခ်မယ္၊ ေထာင္ခ် မခံခ်င္ရင္ စစ္တပ္ထဲ ၀င္ရင္ ေထာင္မက်ဘူးလို႔ ေျပာၾကတယ္။
က်ေနာ္ကလည္း ငယ္ေသးေတာ့ ေၾကာက္တာေပါ့၊ မိဘေတြကလည္း ဆုံးမဖူးတာရွိတယ္ ေထာင္က် တာ မေကာင္းဘူးေပါ့၊ ရာဇ၀င္ပါသြားမယ္ေပါ့၊ အဲဒီေတာ့ ေထာင္က် မခံဘဲ စစ္သားပဲလုပ္ဖို႔ ဆုံးျဖတ္လိုက္တယ္။ အဲဒီ အခ်ိန္တုန္းက က်ေနာ္က ေက်ာင္းထြက္ၿပီး အေမ့ကုိကူေပးေနတာပါ။
ေမး။ ။ ငယ္ငယ္ေလးနဲ႔ေက်ာင္းထြက္ အလုပ္လုပ္ၿပီး အေမနဲ႔မိသားစုကုိ ကူညီခဲ့တယ္ဆိုေတာ့ အေမကုိ ကူညီခဲ့တာေတြ ေျပာျပ ေပး ပါ။
ေျဖ။ ။ က်ေနာ္တို႔မွာက မိသားစု ငါးေယာက္ရွိတယ္၊ က်ေနာ္က အငယ္ဆုံးေပါ့၊ က်ေနာ္တို႔မွာက အိမ္ပိုင္ မရွိေတာ့ အိမ္ငွားေနရ တယ္၊ တရက္လုပ္မွ တရက္စားေပါ့၊ အိမ္လခလည္းေပးရေတာ့ ေငြကအပိုမရွိဘူးေပါ့၊ အဲဒီေတာ့ အကုန္ အလုပ္လုပ္ရတယ္၊ အေဖ က ဆိုက္ကားနင္းတယ္၊ တခါတေလ စီးပြားေရး အဆင္မေျပရင္ ကန္စြန္းဥလည္း ျပဳတ္စားရတဲ့အခါ ရွိတယ္၊ ဆန္ျပဳတ္လည္း ေသာက္ရတဲ့အခါ ရွိတယ္ေပါ့။
အဆိုးဆုံးကေတာ့ က်ေနာ္ ၉ ႏွစ္သားအရြယ္ ေလးတန္းတက္မယ့္ အခ်ိန္မွာ အေဖက ဆုံးသြားတယ္၊ ဒီဟာက က်ေနာ့္အတြက္ ဆုံး႐ွႈံးမႈႀကီး တခုလည္းျဖစ္တယ္၊ အမွတ္တရ သတိထားစရာတခုလည္း ရသြားတယ္။
ေမး။ ။ အမွတ္တရ သတိထားစရာ တခု ရသြားတာက ဘယ္လိုကိစၥမ်ဳိးပါလဲ။
ေျဖ။ ။ ဘာေၾကာင့္လည္း ဆိုေတာ့ အေဖေသတာက ႐ိုး႐ုိးေသတာ မဟုတ္ဘူးေလ၊ သူ႔ရဲ႕အရင္း ႏွီးဆုံးသူ ငယ္ခ်င္းေတြက သတ္ပစ္လိုက္တဲ့အတြက္ပါ၊ အဲဒါေၾကာင့္ ေလာကႀကီးမွာ ဘယ္သူ႔ကုိမွ မယုံရပါလားဆိုတဲ့ အသိတခုကုိ သတိထားစရာ အျဖစ္ က်ေနာ္ရလိုက္တယ္။သူနဲ႔အၿမဲတမ္းေပါင္းသင္းေနတဲ့ သူငယ္ခ်င္း ၃ ေယာက္က ျပန္သတ္လိုက္တယ္ဆိုေတာ့ ေလာကမွာ သူမ်ားယုံဖို႔ေနေနသာသာ ကုိယ့္ဒူးေတာင္ ကုိယ္မယုံ ရ ဘူးဆိုတာကုိလည္း သင္ခန္းစာရလိုက္တယ္။
ေနာက္အေဖေသတဲ့ အခ်ိန္မွာ က်ေနာ့္အေမမွာ ကုိယ္၀န္ေန႔ေစ့ လေစ့နဲ႔ေပါ့၊ က်ေနာ့္ေအာက္က က်ေနာ့္ ညီေလးေမြးဖို႔ တပတ္ပဲ လိုတဲ့ အခ်ိန္ပါ။ တပတ္ေနၿပီး ညီေလးကုိေမြးတယ္။ အေမက ဘာမွ မလုပ္တတ္ေတာ့ ေမြးၿပီး တလၾကာတာနဲ႔ေစ်းေရာင္းတယ္။ ညေန ၄ နာရီဆို က်ေနာ္က အေမ့ဆီသြားၿပီး ေစ်းေတာင္း ကူ သယ္ ေပးတယ္။ ေစ်းသိမ္းေပးတယ္။
ေမး။ ။ ကေလးစစ္သား အျဖစ္ အဖမ္းခံရတဲ့ညမွာ ဘယ္ေနရာ၊ ဘယ္စစ္တပ္ကုိ အပို႔ခံလိုက္ရတာလဲ။
ေျဖ။ ။ က်ေနာ့္ကုိဖမ္းတဲ့ည ၁၂ နာရီေလာက္မွာ ညတြင္းခ်င္းပဲ မီးရထားနဲ႔ရန္ကုန္ကုိ ေခၚသြားတယ္၊ ရန္ကုန္ ေရာက္ေတာ့ ဒညင္းကုန္း စစ္သားစုေဆာင္းေရးတပ္ကုိ ပို႔တယ္၊ အဲဒီမွာ တခ်ဳိ႕ဆို အၾကာႀကီးေနၾကရတယ္၊ က်ေနာ္ကေတာ့ တပတ္ပဲေနခဲ့ရတယ္၊ ကံေကာင္းတာက က်ေနာ္က စစ္သားအျဖစ္ တာ၀န္ေပးဖို႔ ေဆးစစ္ ေတာ့ ေဆးမေအာင္ဘူး၊ အဲဒါနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ကုိ တာ၀န္ယူေပးတဲ့ ဆရာႀကီးက သူ႔အသိေဆးခန္းက သူေတြ ပိုက္ဆံေပးၿပီး က်ေနာ့္ကုိ ေဆးေအာင္လက္မွတ္လုပ္ေပးလိုက္ၿပီး စစ္သားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳလိုက္တယ္။ က်ေနာ္လိုမ်ဳိး ကေလးစစ္သားေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနတာေတြ႔ခဲ့ရတယ္ စစ္တပ္ေတြထဲမွာ။
ေမး။ ။ စစ္သားျဖစ္ၿပီးေတာ့ ဘယ္တပ္ေတြမွာ တ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ရလဲ၊ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္စဥ္မွာ ႀကဳံေတြ႔ ခဲ့ရတာ၊ လုပ္ခဲ့ရ တာေတြ၊ ဘယ္လိုေနထိုင္ စားေသာက္ခဲ့ရတယ္ဆိုတာေတြ နည္းနည္းရွင္းျပေပးပါ။
ေျဖ။ ။ စစ္သားျဖစ္ၿပီး တပတ္ၾကာတာနဲ႔ က်ေနာ့္ကုိ ရွမ္းျပည္နယ္ဘက္ပို႔ လိုက္တယ္။ စစ္သား သင္တန္း တက္ ဖို႔ေပါ့။ အစား အေသာက္ေတြကေတာ့ တအားဆိုးတယ္၊ ကိုယ္က စစ္သားျဖစ္ေနၿပီ ဆိုေတာ့ မထူး ေတာ့ဘူး ဆိုၿပီး ခံႏိုင္ရည္ရွိေအာင္ ႀကိဳးစားရတာေပါ့။ ေနာက္ က်ေနာ့္ကုိယ္ က်ေနာ္လည္း တိုင္းျပည္ ကာကြယ္ဖို႔ စစ္သား လုပ္တာပဲလို႔ ခံယူလိုက္တယ္။
တိုင္းရင္းသား ျပည္နယ္ေတြမွာ စိတ္မေကာင္းစရာ ႀကဳံေတြ႔ခဲ့ရတာကေတာ့ စစ္သားေတြ လာတာ ျမင္တာနဲ႔ ထြက္ေျပးၾကတယ္၊ တအားေၾကာက္ၾကတယ္။ ေမာ္ခ်ီး၊ ရွားေတာ ဘက္ေတြ နယ္စပ္ဘက္ေတြမွာ စစ္သား ဆိုရင္ အရမ္းေၾကာက္ၾကတယ္။ ကရင္နီနဲ႔ ရွမ္းျပည္ နယ္စပ္ေဒသေတြေပါ့။
က်ေနာ္တပ္ထဲေရာက္တုန္းက ေသနတ္ေတာင္ ေကာင္းေကာင္းမႏိုင္ေသးဘူး၊ ေနာက္ က်ေနာ္ေရာက္တဲ့ တပ္ရင္းကလည္း တည္ေထာင္ခါစ၊ ၁၃၅ တပ္ရင္းေပါ့။ တပ္ရင္းေဆာက္ဖို႔ ၿခဳံေတြရွင္းရ၊ အေဆာင္ေတြ ေဆာက္ရေတာ့ အေတြ႔အႀကဳံကလည္း မရွိေတာ့ ငွက္ဖ်ားမိသြားၿပီး ေဆး႐ုံတင္လိုက္ရေသးတယ္။
ေမး။ ။ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈအတြက္ တပ္ထဲမွာ ဘယ္လိုတာ၀န္ယူေပးလဲ။
ေျဖ။ ။ ငွက္ဖ်ား တႏွစ္ေက်ာ္ေလာက္အထိ မိတယ္၊ က်န္းမာေရးမေကာင္းေပမယ့္ မနားရဘူး၊ ညေန ကင္း ေစာင့္ရတယ္၊ မလုပ္ႏိုင္ရင္ ႏွိပ္စက္ခံရတယ္။ ေနမေကာင္းတဲ့ အခ်ိန္မွာ ကုိယ့္ကုိျပဳစုမယ့္သူ မရွိတဲ့အျပင္ ေကာင္းေကာင္းလည္း မေနရဘူး၊ အထက္ အမိန္႔အရဆိုၿပီး က်ေနာ္နဲ႔က်ေနာ့္သူငယ္ခ်င္း တေယာက္ကုိ ပစၥည္း ေတြ သြားသယ္ဖို႔ အမိန္႔ေပးတယ္၊ အမိန္႔အရဆိုေတာ့ မလုပ္လို႔လည္း မရေတာ့က်ေနာ္တို႔ အေတာ့္ကုိ စိတ္ဓာတ္က်သြားတယ္။
စိတ္ဓာတ္က်ၿပီး က်ေနာ္တို႔ ႏွစ္ေယာက္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိယ္ ပစ္သတ္ဖို႔အထိ ႀကံစည္ခဲ့ေသးတယ္၊ ဒါေပမယ့္ မလုပ္ျဖစ္ခဲ့ဘူး။ က်ေနာ္စဥ္းစားတာေပါ့၊ က်ေနာ့္အေမကုိ ေနာက္ဆုံးေတြ႔ခ်င္ေသးတယ္၊ အေမကုိ ျပဳစုလုပ္ ေကြ်းခ်င္ေသးတယ္၊ ေသလို႔မျဖစ္ေသးဘူးေပါ့။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ့္စိတ္က စစ္သားျဖစ္ခ်င္တဲ့ စိတ္က လုံး၀ မရွိ ေတာ့ မေနခ်င္ဘူး၊ အဲဒါေၾကာင့္ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္မွာ တေခါက္ထြက္ေျပးခဲ့ေသးတယ္။ တပ္က ျပန္မိသြား တာေပါ့။
ေမး။ ။ ကုိယ့္ကုိယ္ကိုယ္ ပစ္သတ္ဖို႔ ႀကံစည္ ၾကတယ္ဆိုေတာ့ တပ္ထဲမွာ အဲဒီလိုမ်ဳိး သတ္ေသသြားတဲ့လူ ရွိလား။
ေျဖ။ ။ က်ေနာ္တို႔အရြယ္ေတြ၊ ၁၃၊ ၁၄၊ ၁၅ နွစ္ ကေလးစစ္သား ၃ ေယာက္ေလာက္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိယ္ သတ္ေသ သြားတာရွိတယ္။ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ ပါးစပ္ထဲကုိ ေသနတ္ပစ္ေဖာက္ၿပီး ေသေၾကာင္း ႀကံသြားၾကတယ္။ တေယာက္ ဆိုရင္ ဆရာႀကီးနဲ႔ စကားမ်ားတယ္၊ စကားမ်ားတာကုိ ဘယ္ဘက္ကပဲ ၾကည့္ၾကည့္ ဆရာႀကီးဘက္ကပဲ မွန္တယ္ေပါ့၊ ေနာက္ဆုံး စိတ္ညစ္ေတာ့ ေသနတ္ကုိပါးစပ္နဲ႔ငုံ ပစ္သတ္ၿပီး ေသေၾကာင္းႀကံသြား တယ္။ ေနာက္တေယာက္ကေတာ့ ဗိုက္မွာေသနတ္ခ်ိန္ၿပီး ပစ္ေသတယ္။ အသက္ ၁၈ နွစ္ ေအာက္ေတြပါ။
ေမး။ ။ ဘယ္အခ်ိန္မွာ စစ္တပ္က ထြက္ေျပးလြတ္ေျမာက္ၿပီးေတာ့၊ ဒီကရင္နီ ဒုကၡသည္ စခန္းေရာက္လာတာလဲ။
ေျဖ။ ။ စစ္တပ္က ပထမ တေခါက္ထြက္ေျပးတယ္၊ ျပန္မိသြားတယ္၊ ေနာက္တေခါက္ထပ္ေျပးတယ္၊ ေမာ္ခ်ီး မွာေပါ့၊ ျပန္မိသြားတယ္၊ မိေတာ့ လက္ႏွစ္ဘက္ ႀကိဳးတုပ္ထားၿပီးေတာ့ ရင္ဘတ္ေတြကုိ ထိုးတယ္၊ ကန္ တယ္၊ ေက်ာက္တယ္၊ ၿပီးရင္ အခ်ဳပ္ခန္းထဲမွာထည့္ထားၿပီး အ၀တ္အစားလုံး၀ ေပးမ၀တ္ဘူး။ တမံတလင္း ဆိုေတာ့ တအားေအးတယ္ေလ၊ အတြင္းခံေဘာင္းဘီနဲ႔ပဲ ညအိပ္ ခိုင္း တာေပါ့။
တည အိပ္ၿပီးေတာ့ ေစာင့္တဲ့ဆရာေတြက သေဘာနည္းနည္းေကာင္းေတာ့ မၾကည့္ရက္ဘူးထင္တယ္၊ အ၀တ္အစားျပန္၀တ္ ခိုင္း တယ္။လက္ကုိေတာ့ ႀကိဳးတုပ္ၿပီး အိပ္ရတာေပါ့။ျပန္မိလို႔ စစ္သားျပန္မလုပ္ခ်င္ရင္ ေထာင္တႏွစ္ခ်တယ္၊ ဒါေပမယ့္ စစ္ေျပးမႈ မဟုတ္ဘဲ အျမင္ကတ္ပုဒ္မနဲ႔ မုဒိန္းမႈတို႔ လိုမ်ဳိးနဲ႔ခ်ေလ့ ရွိေတာ့ ေၾကာက္တာေပါ့။
ေနာက္ဆုံးလြတ္ေျမာက္တာက ၂၀၀၆ ခုနွစ္၊ တလပိုင္းမွာပါ။ ခ်ားေတာၿမိဳ႕နယ္၊ တပ္ရင္း ၁၃၅ ကေန ထြက္ေျပး လြတ္ေျမာက္လာတာေပါ့။ ထြက္ေျပးဖို႔ စီစဥ္ထားတာက ၆ ေယာက္ရွိတယ္၊ ၁၅ ၊ ၁၆ ကေလး စစ္သားေတြေပါ့၊ ဒါေပမယ့္ သတ္မွတ္တဲ့ ရက္ေျပာင္းလိုက္ေတာ့ ေျပးခါနီးမွာ ၃ ေယာက္က စိတ္ေျပာင္း သြားၿပီး ထြက္မေျပး ေတာ့ဘူးလို႔ေျပာတယ္။ အဲဒီေတာ့ သူတို႔ကုိလည္း က်ေနာ္မယုံေတာ့ဘူး ဆိုေတာ့ ရက္ေျပာင္းၿပီး ထြက္ ေျပး ဖို႔ စဥ္းစားၾကရတယ္။
ထြက္ေျပးမယ့္ရက္ မနက္ ၂ နာရီမွာ ၁၃၅ တပ္ရင္းရဲ႕ေရွ႕တန္း တပ္စခန္းက ထြက္ေျပးၾကတာေပါ့။ မနက္ ၉ နာရီ၊ ၁၀ နာရီေလာက္ မွာေတာ့ ကရင္နီ အမ်ဳိးသား တိုးတက္ေရးပါတီ(KNPP)တပ္ေတြရွိတဲ့ နယ္စပ္က ေတာင္ေက်ာေတြဆီ ေရာက္သြားတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ စစ္တပ္ကသိသြားေတာ့ ဗမာစစ္တပ္ကလည္း လိုက္ ရွာတယ္၊ ထိုင္းစစ္တပ္ကလည္း လိုက္ရွာတယ္။ ညေန ေလာက္မွ ကရင္နီတပ္ဖြဲ႔၀င္ တခ်ဳိ႕နဲ႔ အဆက္အသြယ္ ရၿပီး သူတို႔ စခန္း ေခၚသြားတယ္။
ေမး။ ။ လက္နက္ေတြပါၾကလား။ KNPP က ဘာေတြေျပာလဲ။
ေျဖ။ ။ လက္နက္ေတြ ပါလာၾကတယ္၊ လက္ပစ္ဗုံးေတြလည္း ပါလာတယ္။ ၃ ေယာက္စလုံးမွာပါ။ အဲဒီ အခ်ိန္မွာ က်ေနာ္ ၁၇ နွစ္ရွိၿပီေပါ့။ KNPP က ေမးတယ္၊ ေမးတို႔ ဘာလုပ္ၾကမလဲ၊ ရဲေဘာ္လုပ္မလား၊ ေက်ာင္းတက္ မလားေပါ့။ က်ေနာ္လည္း မခံခ်င္စိတ္က ရွိေတာ့ ရဲေဘာ္လုပ္မယ္လို႔ ေျပာလိုက္တယ္။ အဲဒီ အခ်ိန္မွာပဲ ကိုထြန္းထြန္းဆိုတဲ့ ကရင္နီ အကုိတေယာက္က က်ေနာ့္ကုိ သူ႔ညီတေယာက္လို သေဘာထားၿပီးေတာ့ ေျပာတယ္၊ ငါ့ညီ ရဲေဘာ္ ျပန္မလုပ္နဲ႔ အသက္က ငယ္ငယ္ေလးရွိေသးေတာ့ ေက်ာင္းပဲတက္ပါ ဆိုၿပီး တိုက္တြန္း ေတာ့ က်ေနာ္ ေက်ာင္းတက္ဖို႔ ဆုံးျဖတ္လိုက္တယ္။ သူ႔အိမ္မွာပဲ ေခၚထားလိုက္တာေပါ့။
အဲဒီအခ်ိန္မွာ က်ေနာ္က အသက္ ၁၇ ႏွစ္ရွိၿပီ ျဖစ္ေပမယ့္ ကရင္နီ ဒုကၡသည္မွာ ဖြဲ႔ထားတဲ့ေက်ာင္းမွာပဲ က်ေနာ္ ၆ တန္းက ျပန္တက္တယ္။ ဆယ္တန္းၿပီးတဲ့အခါက်ေတာ့ KNPP ကဖြင့္ထားတဲ့ Social ေက်ာင္းမွာ ၂ နွစ္ထပ္ တက္ရတာေပါ့။ အဲဒီေက်ာင္းၿပီးေတာ့ ဒီေက်ာင္းမွာပဲ အလယ္တန္းေက်ာင္းသားေတြကုိ စာျပန္သင္ ေပးေနတယ္၊ တဘက္ကလည္း ဒီေက်ာင္းရဲ႕ စည္းကမ္းထိန္းသိမ္းေရးတာ၀န္ခံ လုပ္ေနပါတယ္။ ဥပေဒ ပညာ ကိုလည္း ေလ့လာေနတယ္။
ေမး။ ။ ဥပေဒပညာကုိလည္း ေလ့လာေနတယ္ဆိုေတာ့၊ အနာဂတ္မွာ ဘာေတြလုပ္သြားမယ္ ဆိုတာမ်ဳိး ရည္ရြယ္ထားတာ ရွိရင္ ေျပာျပပါဦး။
ေျဖ။ ။ အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္က အေမနဲ႔ျပန္ေတြ႔ခ်င္တယ္၊ ၿပီးရင္ က်ေနာ္တို႔ ပတ္၀န္းက်င္က ကေလး သူငယ္ ေတြကုိ ကာကြယ္ေပးခ်င္တယ္၊ ၁၅ ႏွစ္ေအာက္ကေလးေတြေပါ့။ သူမ်ားဆီမွာ အလိမ္မခံရ ေအာင္ေပါ့၊ သူတို႔ ဘ၀ေတြက မလုံၿခဳံဘူး၊ လမ္းေဘး ေတြမွာ ပလတ္စတစ္ လိုက္ေကာက္ေနတာေတြ၊ ခ်ဳိ႕တဲ့ဆင္းရဲတဲ့ ကေလးေတြကုိ ကာကြယ္ေပးခ်င္တဲ့ အတြက္ က်ေနာ္က ေရွ႕ေန တေယာက္ျဖစ္ခ်င္တယ္။
ဒုကၡေရာက္ေနတဲ့ ကေလးစစ္သားေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိေနေသးတယ္ ဆိုေတာ့ ကူညီခ်င္တယ္။ အဓိက BLC (Burma Lawyers Council)ကုိ က်ေနာ္ စိတ္၀င္စားတယ္။ ေနာက္တခုက ဒီစခန္းက ကေလးေတြကို လည္း ပိုၿပီးေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ စိတ္ေန စိတ္ထားေတြ ေျပာင္းလဲေစခ်င္တယ္။ ကုိယ့္ကုိယ္ကိုယ္ ယုံၾကည္မႈေတြ ရွိ လာေအာင္၊ တိုးတက္လာေအာင္ ႀကိဳးစားဖို႔ လုပ္ေပးခ်င္တယ္။
ေမး။ ။ ေနာက္ဆုံးေမးခ်င္တာက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ကေလးစစ္သား စုေဆာင္းတဲ့ ျပႆနာက ႀကီးမားေနဆဲ ဆုိေတာ့ ကေလး စစ္သား ျဖစ္ခဲ့သူ တဦးအေနနဲ႔ ကေလးေတြကုိ အဓမၼစုေဆာင္းတဲ့ အေပၚမွာ ဘာေျပာခ်င္လဲ။
ေျဖ။ ။ ဒီျပႆနာဟာ ႀကီးမားပါတယ္၊ ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ တပ္ထဲမွာ မလုပ္ခ်င္ဘဲ စိတ္ညစ္ခံ လုပ္ေနရတဲ့ ကေလး စစ္သား ေတြ အမ်ားႀကီးပါ၊ တခ်ဳိ႕ဆို အသက္ မျပည့္ဘဲ ငယ္ငယ္ေလးနဲ႔ ေရွ႕တန္းမွာ တိုက္ပြဲ က်ၿပီး ေသသြားတာေတြရွိတယ္။ ဒီေတာ့ လူႀကီးေတြကုိ ေျပာခ်င္တာက ကေလးဆိုတာ ေနာင္တခ်ိန္မွာတိုင္း ျပည္ကုိ ေခါင္းေဆာင္မယ့္လူေတြ၊ တိုင္းျပည္ကုိ အုပ္ခ်ဳပ္မယ့္ လူေတြဆိုေတာ့ သူတို႔ကုိ လြတ္လပ္စြာေနထိုင္ ခြင့္ေပးပါ၊ ရွင္သန္ခြင့္ ေပးပါ၊ သူတို႔ရဲ႕လြတ္လပ္မႈေတြ၊ အနာဂတ္ေတြကုိ မဖ်က္ဆီးၾကပါနဲ႔လို႔ ေျပာခ်င္ပါ တယ္။ ။
ကေလးစစ္သားအျဖစ္ အဓမၼ စုေဆာင္းခံခဲ့ရၿပီး တပ္မေတာ္တြင္း ၄ ႏွစ္၀န္းက်င္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ ခဲ့ၿပီး ေနာက္ ထြက္ေျပးလြတ္ ေျမာက္ကာ ထိုင္းႏိုင္ငံ မယ္ေဟာင္ေဆာင္ ခ႐ုိင္ရွိ ကရင္ နီ ဒုကၡသည္ စခန္း၌ ေက်ာင္း ဆရာ လုပ္ကုိင္ေနသည့္ အသက္ ၂၅ ႏွစ္အရြယ္ ကုိရဲလင္း ေခၚ ကုိမင္းမင္းထြန္း ကို ဧရာ၀တီ သတင္းေထာက္ ခင္ဦးသာက ေတြ႕ဆုံ ေမးျမန္းထား ပါတယ္။ ကိုမင္းမင္းထြန္း ဇာတိက ပဲခူးတိုင္း ႀကိဳ႕ပင္ေကာက္ၿမိဳ႕ ျဖစ္ၿပီး ဗမာလူမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။
ေမး။ ။ ကေလးစစ္သား ဘယ္အရြယ္မွာ ျဖစ္ခဲ့တယ္၊ ဘယ္လိုျဖစ္ခဲ့ရတယ္ဆိုတာ ေျပာျပေပးပါ။
ေျဖ။ ။ ကေလးစစ္သားျဖစ္တုန္းက ၁၃ ႏွစ္ပဲရွိေသးတယ္၊ စစ္သားျဖစ္ရတဲ့ တစ္ အခ်က္က က်ေနာ္က ဗီဒီယို ၾကည့္တာ တအား ၀ါသနာပါတယ္၊ မိသားစု စီးပြားေရးလည္း အဆင္မေျပေတာ့ စိတ္ေလၿပီး ဗီဒီယို သြား ၾကည့္ရင္း စစ္သားစုေဆာင္းတဲ့ ရဲေဘာ္ ၃ ေယာက္နဲ႔ ဆုံၿပီး အဖမ္းခံရတယ္၊ ညက တအားေမွာင္ေန ေတာ့ မသင္ကာတဲ့ အမႈနဲ႔ဖမ္းတာေပါ့။ ၿပီးရင္ ၿခိမ္းေျခာက္တာေပါ့၊ ေမွာင္ရိပ္ခိုမႈနဲ႔ ေထာင္ခ်မယ္၊ ေထာင္ခ် မခံခ်င္ရင္ စစ္တပ္ထဲ ၀င္ရင္ ေထာင္မက်ဘူးလို႔ ေျပာၾကတယ္။
က်ေနာ္ကလည္း ငယ္ေသးေတာ့ ေၾကာက္တာေပါ့၊ မိဘေတြကလည္း ဆုံးမဖူးတာရွိတယ္ ေထာင္က် တာ မေကာင္းဘူးေပါ့၊ ရာဇ၀င္ပါသြားမယ္ေပါ့၊ အဲဒီေတာ့ ေထာင္က် မခံဘဲ စစ္သားပဲလုပ္ဖို႔ ဆုံးျဖတ္လိုက္တယ္။ အဲဒီ အခ်ိန္တုန္းက က်ေနာ္က ေက်ာင္းထြက္ၿပီး အေမ့ကုိကူေပးေနတာပါ။
ေမး။ ။ ငယ္ငယ္ေလးနဲ႔ေက်ာင္းထြက္ အလုပ္လုပ္ၿပီး အေမနဲ႔မိသားစုကုိ ကူညီခဲ့တယ္ဆိုေတာ့ အေမကုိ ကူညီခဲ့တာေတြ ေျပာျပ ေပး ပါ။
ေျဖ။ ။ က်ေနာ္တို႔မွာက မိသားစု ငါးေယာက္ရွိတယ္၊ က်ေနာ္က အငယ္ဆုံးေပါ့၊ က်ေနာ္တို႔မွာက အိမ္ပိုင္ မရွိေတာ့ အိမ္ငွားေနရ တယ္၊ တရက္လုပ္မွ တရက္စားေပါ့၊ အိမ္လခလည္းေပးရေတာ့ ေငြကအပိုမရွိဘူးေပါ့၊ အဲဒီေတာ့ အကုန္ အလုပ္လုပ္ရတယ္၊ အေဖ က ဆိုက္ကားနင္းတယ္၊ တခါတေလ စီးပြားေရး အဆင္မေျပရင္ ကန္စြန္းဥလည္း ျပဳတ္စားရတဲ့အခါ ရွိတယ္၊ ဆန္ျပဳတ္လည္း ေသာက္ရတဲ့အခါ ရွိတယ္ေပါ့။
အဆိုးဆုံးကေတာ့ က်ေနာ္ ၉ ႏွစ္သားအရြယ္ ေလးတန္းတက္မယ့္ အခ်ိန္မွာ အေဖက ဆုံးသြားတယ္၊ ဒီဟာက က်ေနာ့္အတြက္ ဆုံး႐ွႈံးမႈႀကီး တခုလည္းျဖစ္တယ္၊ အမွတ္တရ သတိထားစရာတခုလည္း ရသြားတယ္။
ေမး။ ။ အမွတ္တရ သတိထားစရာ တခု ရသြားတာက ဘယ္လိုကိစၥမ်ဳိးပါလဲ။
ေျဖ။ ။ ဘာေၾကာင့္လည္း ဆိုေတာ့ အေဖေသတာက ႐ိုး႐ုိးေသတာ မဟုတ္ဘူးေလ၊ သူ႔ရဲ႕အရင္း ႏွီးဆုံးသူ ငယ္ခ်င္းေတြက သတ္ပစ္လိုက္တဲ့အတြက္ပါ၊ အဲဒါေၾကာင့္ ေလာကႀကီးမွာ ဘယ္သူ႔ကုိမွ မယုံရပါလားဆိုတဲ့ အသိတခုကုိ သတိထားစရာ အျဖစ္ က်ေနာ္ရလိုက္တယ္။သူနဲ႔အၿမဲတမ္းေပါင္းသင္းေနတဲ့ သူငယ္ခ်င္း ၃ ေယာက္က ျပန္သတ္လိုက္တယ္ဆိုေတာ့ ေလာကမွာ သူမ်ားယုံဖို႔ေနေနသာသာ ကုိယ့္ဒူးေတာင္ ကုိယ္မယုံ ရ ဘူးဆိုတာကုိလည္း သင္ခန္းစာရလိုက္တယ္။
ေနာက္အေဖေသတဲ့ အခ်ိန္မွာ က်ေနာ့္အေမမွာ ကုိယ္၀န္ေန႔ေစ့ လေစ့နဲ႔ေပါ့၊ က်ေနာ့္ေအာက္က က်ေနာ့္ ညီေလးေမြးဖို႔ တပတ္ပဲ လိုတဲ့ အခ်ိန္ပါ။ တပတ္ေနၿပီး ညီေလးကုိေမြးတယ္။ အေမက ဘာမွ မလုပ္တတ္ေတာ့ ေမြးၿပီး တလၾကာတာနဲ႔ေစ်းေရာင္းတယ္။ ညေန ၄ နာရီဆို က်ေနာ္က အေမ့ဆီသြားၿပီး ေစ်းေတာင္း ကူ သယ္ ေပးတယ္။ ေစ်းသိမ္းေပးတယ္။
ေမး။ ။ ကေလးစစ္သား အျဖစ္ အဖမ္းခံရတဲ့ညမွာ ဘယ္ေနရာ၊ ဘယ္စစ္တပ္ကုိ အပို႔ခံလိုက္ရတာလဲ။
ေျဖ။ ။ က်ေနာ့္ကုိဖမ္းတဲ့ည ၁၂ နာရီေလာက္မွာ ညတြင္းခ်င္းပဲ မီးရထားနဲ႔ရန္ကုန္ကုိ ေခၚသြားတယ္၊ ရန္ကုန္ ေရာက္ေတာ့ ဒညင္းကုန္း စစ္သားစုေဆာင္းေရးတပ္ကုိ ပို႔တယ္၊ အဲဒီမွာ တခ်ဳိ႕ဆို အၾကာႀကီးေနၾကရတယ္၊ က်ေနာ္ကေတာ့ တပတ္ပဲေနခဲ့ရတယ္၊ ကံေကာင္းတာက က်ေနာ္က စစ္သားအျဖစ္ တာ၀န္ေပးဖို႔ ေဆးစစ္ ေတာ့ ေဆးမေအာင္ဘူး၊ အဲဒါနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ကုိ တာ၀န္ယူေပးတဲ့ ဆရာႀကီးက သူ႔အသိေဆးခန္းက သူေတြ ပိုက္ဆံေပးၿပီး က်ေနာ့္ကုိ ေဆးေအာင္လက္မွတ္လုပ္ေပးလိုက္ၿပီး စစ္သားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳလိုက္တယ္။ က်ေနာ္လိုမ်ဳိး ကေလးစစ္သားေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနတာေတြ႔ခဲ့ရတယ္ စစ္တပ္ေတြထဲမွာ။
ေမး။ ။ စစ္သားျဖစ္ၿပီးေတာ့ ဘယ္တပ္ေတြမွာ တ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ရလဲ၊ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္စဥ္မွာ ႀကဳံေတြ႔ ခဲ့ရတာ၊ လုပ္ခဲ့ရ တာေတြ၊ ဘယ္လိုေနထိုင္ စားေသာက္ခဲ့ရတယ္ဆိုတာေတြ နည္းနည္းရွင္းျပေပးပါ။
ေျဖ။ ။ စစ္သားျဖစ္ၿပီး တပတ္ၾကာတာနဲ႔ က်ေနာ့္ကုိ ရွမ္းျပည္နယ္ဘက္ပို႔ လိုက္တယ္။ စစ္သား သင္တန္း တက္ ဖို႔ေပါ့။ အစား အေသာက္ေတြကေတာ့ တအားဆိုးတယ္၊ ကိုယ္က စစ္သားျဖစ္ေနၿပီ ဆိုေတာ့ မထူး ေတာ့ဘူး ဆိုၿပီး ခံႏိုင္ရည္ရွိေအာင္ ႀကိဳးစားရတာေပါ့။ ေနာက္ က်ေနာ့္ကုိယ္ က်ေနာ္လည္း တိုင္းျပည္ ကာကြယ္ဖို႔ စစ္သား လုပ္တာပဲလို႔ ခံယူလိုက္တယ္။
တိုင္းရင္းသား ျပည္နယ္ေတြမွာ စိတ္မေကာင္းစရာ ႀကဳံေတြ႔ခဲ့ရတာကေတာ့ စစ္သားေတြ လာတာ ျမင္တာနဲ႔ ထြက္ေျပးၾကတယ္၊ တအားေၾကာက္ၾကတယ္။ ေမာ္ခ်ီး၊ ရွားေတာ ဘက္ေတြ နယ္စပ္ဘက္ေတြမွာ စစ္သား ဆိုရင္ အရမ္းေၾကာက္ၾကတယ္။ ကရင္နီနဲ႔ ရွမ္းျပည္ နယ္စပ္ေဒသေတြေပါ့။
က်ေနာ္တပ္ထဲေရာက္တုန္းက ေသနတ္ေတာင္ ေကာင္းေကာင္းမႏိုင္ေသးဘူး၊ ေနာက္ က်ေနာ္ေရာက္တဲ့ တပ္ရင္းကလည္း တည္ေထာင္ခါစ၊ ၁၃၅ တပ္ရင္းေပါ့။ တပ္ရင္းေဆာက္ဖို႔ ၿခဳံေတြရွင္းရ၊ အေဆာင္ေတြ ေဆာက္ရေတာ့ အေတြ႔အႀကဳံကလည္း မရွိေတာ့ ငွက္ဖ်ားမိသြားၿပီး ေဆး႐ုံတင္လိုက္ရေသးတယ္။
ေမး။ ။ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈအတြက္ တပ္ထဲမွာ ဘယ္လိုတာ၀န္ယူေပးလဲ။
ေျဖ။ ။ ငွက္ဖ်ား တႏွစ္ေက်ာ္ေလာက္အထိ မိတယ္၊ က်န္းမာေရးမေကာင္းေပမယ့္ မနားရဘူး၊ ညေန ကင္း ေစာင့္ရတယ္၊ မလုပ္ႏိုင္ရင္ ႏွိပ္စက္ခံရတယ္။ ေနမေကာင္းတဲ့ အခ်ိန္မွာ ကုိယ့္ကုိျပဳစုမယ့္သူ မရွိတဲ့အျပင္ ေကာင္းေကာင္းလည္း မေနရဘူး၊ အထက္ အမိန္႔အရဆိုၿပီး က်ေနာ္နဲ႔က်ေနာ့္သူငယ္ခ်င္း တေယာက္ကုိ ပစၥည္း ေတြ သြားသယ္ဖို႔ အမိန္႔ေပးတယ္၊ အမိန္႔အရဆိုေတာ့ မလုပ္လို႔လည္း မရေတာ့က်ေနာ္တို႔ အေတာ့္ကုိ စိတ္ဓာတ္က်သြားတယ္။
စိတ္ဓာတ္က်ၿပီး က်ေနာ္တို႔ ႏွစ္ေယာက္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိယ္ ပစ္သတ္ဖို႔အထိ ႀကံစည္ခဲ့ေသးတယ္၊ ဒါေပမယ့္ မလုပ္ျဖစ္ခဲ့ဘူး။ က်ေနာ္စဥ္းစားတာေပါ့၊ က်ေနာ့္အေမကုိ ေနာက္ဆုံးေတြ႔ခ်င္ေသးတယ္၊ အေမကုိ ျပဳစုလုပ္ ေကြ်းခ်င္ေသးတယ္၊ ေသလို႔မျဖစ္ေသးဘူးေပါ့။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ့္စိတ္က စစ္သားျဖစ္ခ်င္တဲ့ စိတ္က လုံး၀ မရွိ ေတာ့ မေနခ်င္ဘူး၊ အဲဒါေၾကာင့္ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္မွာ တေခါက္ထြက္ေျပးခဲ့ေသးတယ္။ တပ္က ျပန္မိသြား တာေပါ့။
ေမး။ ။ ကုိယ့္ကုိယ္ကိုယ္ ပစ္သတ္ဖို႔ ႀကံစည္ ၾကတယ္ဆိုေတာ့ တပ္ထဲမွာ အဲဒီလိုမ်ဳိး သတ္ေသသြားတဲ့လူ ရွိလား။
ေျဖ။ ။ က်ေနာ္တို႔အရြယ္ေတြ၊ ၁၃၊ ၁၄၊ ၁၅ နွစ္ ကေလးစစ္သား ၃ ေယာက္ေလာက္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိယ္ သတ္ေသ သြားတာရွိတယ္။ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ ပါးစပ္ထဲကုိ ေသနတ္ပစ္ေဖာက္ၿပီး ေသေၾကာင္း ႀကံသြားၾကတယ္။ တေယာက္ ဆိုရင္ ဆရာႀကီးနဲ႔ စကားမ်ားတယ္၊ စကားမ်ားတာကုိ ဘယ္ဘက္ကပဲ ၾကည့္ၾကည့္ ဆရာႀကီးဘက္ကပဲ မွန္တယ္ေပါ့၊ ေနာက္ဆုံး စိတ္ညစ္ေတာ့ ေသနတ္ကုိပါးစပ္နဲ႔ငုံ ပစ္သတ္ၿပီး ေသေၾကာင္းႀကံသြား တယ္။ ေနာက္တေယာက္ကေတာ့ ဗိုက္မွာေသနတ္ခ်ိန္ၿပီး ပစ္ေသတယ္။ အသက္ ၁၈ နွစ္ ေအာက္ေတြပါ။
ေမး။ ။ ဘယ္အခ်ိန္မွာ စစ္တပ္က ထြက္ေျပးလြတ္ေျမာက္ၿပီးေတာ့၊ ဒီကရင္နီ ဒုကၡသည္ စခန္းေရာက္လာတာလဲ။
ေျဖ။ ။ စစ္တပ္က ပထမ တေခါက္ထြက္ေျပးတယ္၊ ျပန္မိသြားတယ္၊ ေနာက္တေခါက္ထပ္ေျပးတယ္၊ ေမာ္ခ်ီး မွာေပါ့၊ ျပန္မိသြားတယ္၊ မိေတာ့ လက္ႏွစ္ဘက္ ႀကိဳးတုပ္ထားၿပီးေတာ့ ရင္ဘတ္ေတြကုိ ထိုးတယ္၊ ကန္ တယ္၊ ေက်ာက္တယ္၊ ၿပီးရင္ အခ်ဳပ္ခန္းထဲမွာထည့္ထားၿပီး အ၀တ္အစားလုံး၀ ေပးမ၀တ္ဘူး။ တမံတလင္း ဆိုေတာ့ တအားေအးတယ္ေလ၊ အတြင္းခံေဘာင္းဘီနဲ႔ပဲ ညအိပ္ ခိုင္း တာေပါ့။
တည အိပ္ၿပီးေတာ့ ေစာင့္တဲ့ဆရာေတြက သေဘာနည္းနည္းေကာင္းေတာ့ မၾကည့္ရက္ဘူးထင္တယ္၊ အ၀တ္အစားျပန္၀တ္ ခိုင္း တယ္။လက္ကုိေတာ့ ႀကိဳးတုပ္ၿပီး အိပ္ရတာေပါ့။ျပန္မိလို႔ စစ္သားျပန္မလုပ္ခ်င္ရင္ ေထာင္တႏွစ္ခ်တယ္၊ ဒါေပမယ့္ စစ္ေျပးမႈ မဟုတ္ဘဲ အျမင္ကတ္ပုဒ္မနဲ႔ မုဒိန္းမႈတို႔ လိုမ်ဳိးနဲ႔ခ်ေလ့ ရွိေတာ့ ေၾကာက္တာေပါ့။
ေနာက္ဆုံးလြတ္ေျမာက္တာက ၂၀၀၆ ခုနွစ္၊ တလပိုင္းမွာပါ။ ခ်ားေတာၿမိဳ႕နယ္၊ တပ္ရင္း ၁၃၅ ကေန ထြက္ေျပး လြတ္ေျမာက္လာတာေပါ့။ ထြက္ေျပးဖို႔ စီစဥ္ထားတာက ၆ ေယာက္ရွိတယ္၊ ၁၅ ၊ ၁၆ ကေလး စစ္သားေတြေပါ့၊ ဒါေပမယ့္ သတ္မွတ္တဲ့ ရက္ေျပာင္းလိုက္ေတာ့ ေျပးခါနီးမွာ ၃ ေယာက္က စိတ္ေျပာင္း သြားၿပီး ထြက္မေျပး ေတာ့ဘူးလို႔ေျပာတယ္။ အဲဒီေတာ့ သူတို႔ကုိလည္း က်ေနာ္မယုံေတာ့ဘူး ဆိုေတာ့ ရက္ေျပာင္းၿပီး ထြက္ ေျပး ဖို႔ စဥ္းစားၾကရတယ္။
ထြက္ေျပးမယ့္ရက္ မနက္ ၂ နာရီမွာ ၁၃၅ တပ္ရင္းရဲ႕ေရွ႕တန္း တပ္စခန္းက ထြက္ေျပးၾကတာေပါ့။ မနက္ ၉ နာရီ၊ ၁၀ နာရီေလာက္ မွာေတာ့ ကရင္နီ အမ်ဳိးသား တိုးတက္ေရးပါတီ(KNPP)တပ္ေတြရွိတဲ့ နယ္စပ္က ေတာင္ေက်ာေတြဆီ ေရာက္သြားတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ စစ္တပ္ကသိသြားေတာ့ ဗမာစစ္တပ္ကလည္း လိုက္ ရွာတယ္၊ ထိုင္းစစ္တပ္ကလည္း လိုက္ရွာတယ္။ ညေန ေလာက္မွ ကရင္နီတပ္ဖြဲ႔၀င္ တခ်ဳိ႕နဲ႔ အဆက္အသြယ္ ရၿပီး သူတို႔ စခန္း ေခၚသြားတယ္။
ေမး။ ။ လက္နက္ေတြပါၾကလား။ KNPP က ဘာေတြေျပာလဲ။
ေျဖ။ ။ လက္နက္ေတြ ပါလာၾကတယ္၊ လက္ပစ္ဗုံးေတြလည္း ပါလာတယ္။ ၃ ေယာက္စလုံးမွာပါ။ အဲဒီ အခ်ိန္မွာ က်ေနာ္ ၁၇ နွစ္ရွိၿပီေပါ့။ KNPP က ေမးတယ္၊ ေမးတို႔ ဘာလုပ္ၾကမလဲ၊ ရဲေဘာ္လုပ္မလား၊ ေက်ာင္းတက္ မလားေပါ့။ က်ေနာ္လည္း မခံခ်င္စိတ္က ရွိေတာ့ ရဲေဘာ္လုပ္မယ္လို႔ ေျပာလိုက္တယ္။ အဲဒီ အခ်ိန္မွာပဲ ကိုထြန္းထြန္းဆိုတဲ့ ကရင္နီ အကုိတေယာက္က က်ေနာ့္ကုိ သူ႔ညီတေယာက္လို သေဘာထားၿပီးေတာ့ ေျပာတယ္၊ ငါ့ညီ ရဲေဘာ္ ျပန္မလုပ္နဲ႔ အသက္က ငယ္ငယ္ေလးရွိေသးေတာ့ ေက်ာင္းပဲတက္ပါ ဆိုၿပီး တိုက္တြန္း ေတာ့ က်ေနာ္ ေက်ာင္းတက္ဖို႔ ဆုံးျဖတ္လိုက္တယ္။ သူ႔အိမ္မွာပဲ ေခၚထားလိုက္တာေပါ့။
အဲဒီအခ်ိန္မွာ က်ေနာ္က အသက္ ၁၇ ႏွစ္ရွိၿပီ ျဖစ္ေပမယ့္ ကရင္နီ ဒုကၡသည္မွာ ဖြဲ႔ထားတဲ့ေက်ာင္းမွာပဲ က်ေနာ္ ၆ တန္းက ျပန္တက္တယ္။ ဆယ္တန္းၿပီးတဲ့အခါက်ေတာ့ KNPP ကဖြင့္ထားတဲ့ Social ေက်ာင္းမွာ ၂ နွစ္ထပ္ တက္ရတာေပါ့။ အဲဒီေက်ာင္းၿပီးေတာ့ ဒီေက်ာင္းမွာပဲ အလယ္တန္းေက်ာင္းသားေတြကုိ စာျပန္သင္ ေပးေနတယ္၊ တဘက္ကလည္း ဒီေက်ာင္းရဲ႕ စည္းကမ္းထိန္းသိမ္းေရးတာ၀န္ခံ လုပ္ေနပါတယ္။ ဥပေဒ ပညာ ကိုလည္း ေလ့လာေနတယ္။
ေမး။ ။ ဥပေဒပညာကုိလည္း ေလ့လာေနတယ္ဆိုေတာ့၊ အနာဂတ္မွာ ဘာေတြလုပ္သြားမယ္ ဆိုတာမ်ဳိး ရည္ရြယ္ထားတာ ရွိရင္ ေျပာျပပါဦး။
ေျဖ။ ။ အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္က အေမနဲ႔ျပန္ေတြ႔ခ်င္တယ္၊ ၿပီးရင္ က်ေနာ္တို႔ ပတ္၀န္းက်င္က ကေလး သူငယ္ ေတြကုိ ကာကြယ္ေပးခ်င္တယ္၊ ၁၅ ႏွစ္ေအာက္ကေလးေတြေပါ့။ သူမ်ားဆီမွာ အလိမ္မခံရ ေအာင္ေပါ့၊ သူတို႔ ဘ၀ေတြက မလုံၿခဳံဘူး၊ လမ္းေဘး ေတြမွာ ပလတ္စတစ္ လိုက္ေကာက္ေနတာေတြ၊ ခ်ဳိ႕တဲ့ဆင္းရဲတဲ့ ကေလးေတြကုိ ကာကြယ္ေပးခ်င္တဲ့ အတြက္ က်ေနာ္က ေရွ႕ေန တေယာက္ျဖစ္ခ်င္တယ္။
ဒုကၡေရာက္ေနတဲ့ ကေလးစစ္သားေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိေနေသးတယ္ ဆိုေတာ့ ကူညီခ်င္တယ္။ အဓိက BLC (Burma Lawyers Council)ကုိ က်ေနာ္ စိတ္၀င္စားတယ္။ ေနာက္တခုက ဒီစခန္းက ကေလးေတြကို လည္း ပိုၿပီးေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ စိတ္ေန စိတ္ထားေတြ ေျပာင္းလဲေစခ်င္တယ္။ ကုိယ့္ကုိယ္ကိုယ္ ယုံၾကည္မႈေတြ ရွိ လာေအာင္၊ တိုးတက္လာေအာင္ ႀကိဳးစားဖို႔ လုပ္ေပးခ်င္တယ္။
ေမး။ ။ ေနာက္ဆုံးေမးခ်င္တာက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ကေလးစစ္သား စုေဆာင္းတဲ့ ျပႆနာက ႀကီးမားေနဆဲ ဆုိေတာ့ ကေလး စစ္သား ျဖစ္ခဲ့သူ တဦးအေနနဲ႔ ကေလးေတြကုိ အဓမၼစုေဆာင္းတဲ့ အေပၚမွာ ဘာေျပာခ်င္လဲ။
ေျဖ။ ။ ဒီျပႆနာဟာ ႀကီးမားပါတယ္၊ ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ တပ္ထဲမွာ မလုပ္ခ်င္ဘဲ စိတ္ညစ္ခံ လုပ္ေနရတဲ့ ကေလး စစ္သား ေတြ အမ်ားႀကီးပါ၊ တခ်ဳိ႕ဆို အသက္ မျပည့္ဘဲ ငယ္ငယ္ေလးနဲ႔ ေရွ႕တန္းမွာ တိုက္ပြဲ က်ၿပီး ေသသြားတာေတြရွိတယ္။ ဒီေတာ့ လူႀကီးေတြကုိ ေျပာခ်င္တာက ကေလးဆိုတာ ေနာင္တခ်ိန္မွာတိုင္း ျပည္ကုိ ေခါင္းေဆာင္မယ့္လူေတြ၊ တိုင္းျပည္ကုိ အုပ္ခ်ဳပ္မယ့္ လူေတြဆိုေတာ့ သူတို႔ကုိ လြတ္လပ္စြာေနထိုင္ ခြင့္ေပးပါ၊ ရွင္သန္ခြင့္ ေပးပါ၊ သူတို႔ရဲ႕လြတ္လပ္မႈေတြ၊ အနာဂတ္ေတြကုိ မဖ်က္ဆီးၾကပါနဲ႔လို႔ ေျပာခ်င္ပါ တယ္။ ။
SSPP/SSA အား အစိုးရ စစ္ဆင္ေန
ေ႐ႊဟသၤာ
႐ွမ္းျပည္ ေျမာက္ပိုင္း၊ တန္႕ယန္းၿမိဳ႕နယ္႐ိွ ႐ွမ္းျပည္ တိုးတက္ေရး ပါတီ SSPP/SSA တပ္ဖြဲ႕ႏွင့္ အစိုးရ တပ္ဖြဲ႔တို႔ လြယ္လန္း ႏွင့္ လြယ္ေစး ေတာင္ေၾကာ တဝိုက္၌ ယမန္ေန႕ ညေနပိုင္း အခ်ိန္က တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့သည္ဟု အဖြဲ႕၏ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ဗိုလ္မွဴး စိုင္းလက ဆိုသည္။
“မတ္လ ၂၃ ရက္ေန႕ ကတည္းက အဲဒီေတာင္ကုန္း၂ ခုကို သူတို႕ တပ္ဖြဲ႕ေတြ တက္တိုက္ေနတာ မတ္လ ၂၅ ရက္ေန႕က်မွ နယ္ေျမ ႐ွင္းမယ္ ဆိုတာ အေၾကာင္းၾကားလာၿပီး ၂၆ ရက္ေန႔အထိ ဆက္တိုက္ျပန္တယ္။ (၂၇) ရက္ေန႔မွာ တရက္နား ၿပီးေတာ့ ၂၈ ရက္ေန႕ (၂) နာရီခြဲေလာက္မွာ ျပင္းျပင္း ထန္ထန္ လာတိုက္ျပန္တယ္။” ဟု ဆိုသည္။
အစိုးရ၏ လား႐ႈိဳးၿမိဳ႕ အေျခစိုက္ ေျခလ်င္တပ္ရင္း ခလရ ၂၉၁ ၊ ခလရ ၃၃ ေျချမန္တပ္ရင္း ခမရ ၃၂၆ တို႕မွ အင္အား (၄၀၀) ခန္႕ျဖင့္ စစ္ေၾကာင္း (၄) ေၾကာင္းဖြဲ႕ကာ လာေရာက္ တိုက္ခိုက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ၿပီး အစိုးရ ဖက္မွ ထိခိုက္ ဒဏ္ရာမႈမ်ားစြာ ရွိေသာ္လည္း အတိအက် မသိရေသးေၾကာင္း ၎က ဆက္ေျပာသည္။
အစိုးရသည္ ၄င္းတို႔၏ နယ္ေျမ ရွင္းလင္းမွဳ စစ္ဆင္ေရး အစီစဥ္ကို အေ႐ွ႕ေျမာက္ပိုင္းတိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ (ရမခ) တိုင္းမွဴးမွ တဆင့္ လား႐ိႈဳးၿမိဳ႕ေပၚ႐ိွ SSPP/SSA ဆက္ဆံေရး႐ုံးသုိ႔ အေၾကာင္း ၾကား ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
အစိုးရ တပ္ဖြဲ႔က လြယ္လန္း ေတာင္တန္း တဝိုက္ကို ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၁၉) ရက္ေန႕၌ တိုက္ပြဲမ်ား စတင္ခဲ့ၿပီး ေဖေဖာ္ဝါရီ (၂၀) ရက္ေန႕တြင္ ထိုေနရာမွ ဆုတ္ခြာေပးရန္ ရာဇသံ ေပးခဲ့သည္။
သုိ႔ေသာ္ ေနာက္ပုိင္းတြင္ တိုက္ပြဲမ်ား ဆက္လက္ ျဖစ္ပြား လာသျဖင့္ SSPP က သမၼတထံ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၂၀ ရက္ေန႔ႏွင့္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၂၂) ရက္ေန႔မ်ားက အေၾကာင္းၾကား ခဲ့ေသာ္လည္း သမၼတမွ တစံုတရာ အေၾကာင္းျပန္ၾကားမႈ မရွိခဲ့ေၾကာင္း ဗိုလ္မွဴး စိုင္းလက ဆိုသည္။
အလားတူ ေဖေဖာ္၀ါရီလအတြင္းႏွင့္ မတ္လလယ္ပုိင္းအထိ အစုိးရတပ္က ေဒသတြင္း အင္အား ျဖည့္တင္းခဲ့ၿပီး SSPP/ SSA တပ္ဖဲြ႕၀င္မ်ား အေျခစုိက္ရာ လြယ္လန္းႏွင့္ လြယ္ေစး တပ္စခန္းမ်ားအား ထုိးစစ္ဆင္ တုိက္ခုိက္ခဲ့ေၾကာင္း ၎ကဆက္လက္ေျပာဆုိသည္။
ယင္း အေျခအေနမ်ားေၾကာင့္ SSPP အေနျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီ ဒုဥကၠဌ ၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းထံ ထပ္မံ စာေရး အေၾကာင္းၾကား ခဲ့ေသာ္လည္း ထူးလာျခင္း မရွိသည့္အျပင္ အဆုိပါ ေတာင္တန္းအား ႐ွင္းလင္းေတာ့မည္ ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ SSPP တပ္ဖဲြ႕၀င္မ်ား ဆုတ္ခြာေပးရန္အေရွ႕ေျမာက္ပုိင္း တုိင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ ရမခ တုိင္းမွဴးက အေၾကာင္းၾကားခဲ့သည္။
SSPP/SSA ႏွင့္ အစုိးရတုိ႔ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇႏၷာဝါရီလ (၂၈) ရက္ေန႔က အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး သေဘာတူ လက္မွတ္ ေရးထိုး ခဲ့ေသာ္လည္း ႏွစ္ဖက္ တုိက္ပဲြေပါင္း အႀကိမ္(၁၀၀) ေက်ာ္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း SSPP က ဆိုသည္။
႐ွမ္းျပည္ ေျမာက္ပိုင္း၊ တန္႕ယန္းၿမိဳ႕နယ္႐ိွ ႐ွမ္းျပည္ တိုးတက္ေရး ပါတီ SSPP/SSA တပ္ဖြဲ႕ႏွင့္ အစိုးရ တပ္ဖြဲ႔တို႔ လြယ္လန္း ႏွင့္ လြယ္ေစး ေတာင္ေၾကာ တဝိုက္၌ ယမန္ေန႕ ညေနပိုင္း အခ်ိန္က တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့သည္ဟု အဖြဲ႕၏ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ဗိုလ္မွဴး စိုင္းလက ဆိုသည္။
“မတ္လ ၂၃ ရက္ေန႕ ကတည္းက အဲဒီေတာင္ကုန္း၂ ခုကို သူတို႕ တပ္ဖြဲ႕ေတြ တက္တိုက္ေနတာ မတ္လ ၂၅ ရက္ေန႕က်မွ နယ္ေျမ ႐ွင္းမယ္ ဆိုတာ အေၾကာင္းၾကားလာၿပီး ၂၆ ရက္ေန႔အထိ ဆက္တိုက္ျပန္တယ္။ (၂၇) ရက္ေန႔မွာ တရက္နား ၿပီးေတာ့ ၂၈ ရက္ေန႕ (၂) နာရီခြဲေလာက္မွာ ျပင္းျပင္း ထန္ထန္ လာတိုက္ျပန္တယ္။” ဟု ဆိုသည္။
အစိုးရ၏ လား႐ႈိဳးၿမိဳ႕ အေျခစိုက္ ေျခလ်င္တပ္ရင္း ခလရ ၂၉၁ ၊ ခလရ ၃၃ ေျချမန္တပ္ရင္း ခမရ ၃၂၆ တို႕မွ အင္အား (၄၀၀) ခန္႕ျဖင့္ စစ္ေၾကာင္း (၄) ေၾကာင္းဖြဲ႕ကာ လာေရာက္ တိုက္ခိုက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ၿပီး အစိုးရ ဖက္မွ ထိခိုက္ ဒဏ္ရာမႈမ်ားစြာ ရွိေသာ္လည္း အတိအက် မသိရေသးေၾကာင္း ၎က ဆက္ေျပာသည္။
အစိုးရသည္ ၄င္းတို႔၏ နယ္ေျမ ရွင္းလင္းမွဳ စစ္ဆင္ေရး အစီစဥ္ကို အေ႐ွ႕ေျမာက္ပိုင္းတိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ (ရမခ) တိုင္းမွဴးမွ တဆင့္ လား႐ိႈဳးၿမိဳ႕ေပၚ႐ိွ SSPP/SSA ဆက္ဆံေရး႐ုံးသုိ႔ အေၾကာင္း ၾကား ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
အစိုးရ တပ္ဖြဲ႔က လြယ္လန္း ေတာင္တန္း တဝိုက္ကို ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၁၉) ရက္ေန႕၌ တိုက္ပြဲမ်ား စတင္ခဲ့ၿပီး ေဖေဖာ္ဝါရီ (၂၀) ရက္ေန႕တြင္ ထိုေနရာမွ ဆုတ္ခြာေပးရန္ ရာဇသံ ေပးခဲ့သည္။
သုိ႔ေသာ္ ေနာက္ပုိင္းတြင္ တိုက္ပြဲမ်ား ဆက္လက္ ျဖစ္ပြား လာသျဖင့္ SSPP က သမၼတထံ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၂၀ ရက္ေန႔ႏွင့္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၂၂) ရက္ေန႔မ်ားက အေၾကာင္းၾကား ခဲ့ေသာ္လည္း သမၼတမွ တစံုတရာ အေၾကာင္းျပန္ၾကားမႈ မရွိခဲ့ေၾကာင္း ဗိုလ္မွဴး စိုင္းလက ဆိုသည္။
အလားတူ ေဖေဖာ္၀ါရီလအတြင္းႏွင့္ မတ္လလယ္ပုိင္းအထိ အစုိးရတပ္က ေဒသတြင္း အင္အား ျဖည့္တင္းခဲ့ၿပီး SSPP/ SSA တပ္ဖဲြ႕၀င္မ်ား အေျခစုိက္ရာ လြယ္လန္းႏွင့္ လြယ္ေစး တပ္စခန္းမ်ားအား ထုိးစစ္ဆင္ တုိက္ခုိက္ခဲ့ေၾကာင္း ၎ကဆက္လက္ေျပာဆုိသည္။
ယင္း အေျခအေနမ်ားေၾကာင့္ SSPP အေနျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီ ဒုဥကၠဌ ၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းထံ ထပ္မံ စာေရး အေၾကာင္းၾကား ခဲ့ေသာ္လည္း ထူးလာျခင္း မရွိသည့္အျပင္ အဆုိပါ ေတာင္တန္းအား ႐ွင္းလင္းေတာ့မည္ ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ SSPP တပ္ဖဲြ႕၀င္မ်ား ဆုတ္ခြာေပးရန္အေရွ႕ေျမာက္ပုိင္း တုိင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ ရမခ တုိင္းမွဴးက အေၾကာင္းၾကားခဲ့သည္။
SSPP/SSA ႏွင့္ အစုိးရတုိ႔ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇႏၷာဝါရီလ (၂၈) ရက္ေန႔က အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး သေဘာတူ လက္မွတ္ ေရးထိုး ခဲ့ေသာ္လည္း ႏွစ္ဖက္ တုိက္ပဲြေပါင္း အႀကိမ္(၁၀၀) ေက်ာ္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း SSPP က ဆိုသည္။
ဂတ္စ္ပိုက္လိုင္း ေလွ်ာ္ေၾကး ျခံပိုင္ရွင္ အစစ္အမွန္မ်ား မရ
ေမာင္ေအး
ရခိုင္ျပည္နယ္ အမ္းျမိဳ႕နယ္တြင္ ဂတ္္စ္ပိုက္လုိင္း သြယ္တန္းသည့္အတြက္ သိမ္းဆည္းခံရသည့္ ဥယာဥ္ျခံေျမမ်ား အတြက္ သီးႏွံ ေလွ်ာ္ေၾကးေငြမ်ား ထုတ္ေပးေနရာတြင္ ပိုင္ရွင္ အစစ္အ မွန္မ်ား ေလွ်ာ္ေၾကးေငြ မရဘဲ ျဖစ္ေနေၾကာင္း သတင္း ရရွိသည္။
၎ေလွ်ာ္ေၾကးေငြမ်ားကို ပိုင္ရွင္ မဟုတ္သူမ်ားက အာဏာပိုင္မ်ားႏွင့္ ေပါင္းျပီး လိမ္လည္ထုတ္ယူေနေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦး ျဖစ္သူ မသြယ္သြယ္စိုးက ေျပာသည္။
“ ပိုင္ရွင္ အစစ္ေတြက ေလွ်ာ္ေၾကးမရပါဘူး။ ပိုင္ရွင္မဟုတ္တဲ့ အာဏာပိုင္ေတြနဲ႕ နီးစပ္ သူေတြက အေရးေပၚ ေျပစာ အတုေတြလုပ္ျပီး သီးႏွံ ေလွ်ာ္ေၾကးေပးတဲ့အဖြဲ႕က ေငြေတြကို အာဏာပိုင္ေတြနဲ႕ ေပါင္းျပီး ထုတ္ေနၾကပါတယ္” ဟု ဆိုသည္။
ေလွ်ာ္ေၾကးေငြမ်ား လိမ္လည္ ထုတ္ယူခံေနရသည့္ ေက်းရြာသားမ်ားမွာ ႏြားရံုေတာင္အုပ္စု၊ ေအာက္ရြာ အုပ္စုအပါအ၀င္ ပိုက္လိုင္းတေလွ်ာက္ ေက်းရြာအမ်ားအျပားမွ ရြာသားမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း သူမက ဆိုသည္။
ေလွ်ာ္ေၾကးေငြမ်ားကို ျမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးေဆာင္သည့္ သီးႏွံေလွ်ာ္ေၾကးေပးေရးေကာ္မီတီမွ ထုတ္ေပး ေနျခင္းျဖစ္သည္။
သိမ္းဆည္းခံေနရသည့္ ဥယာဥ္ျခံေျမမ်ား အတြက္ ေလွ်ာ္ေၾကးေပးရာတြင္ လယ္ေျမ အပါအ၀င္ တျခားေျမ ေလွ်ာ္ေၾကးႏွင့္ သီးႏွံေလွ်ာ္ေၾကးဟူ၍ ႏွစ္မ်ိဳး ခြဲျခား ေပးေနျခင္းျဖစ္ျပီး တခ်ိဳ႕မွာလည္း အစိုးရ ေျမစာရင္း ဌာနတြင္ စာရင္းေပါက္မရွိ သည့္အတြက္ ေျမေလွ်ာ္ေၾကး မရသူမ်ားလည္းရွိေၾကာင္း သိရသည္။
မသြယ္သြယ္စိုး တစ္ဦးတည္းတြင္ စိုက္ခင္း ၂ ခု စုစုေပါင္း ဧက ၂၀ ေက်ာ္သိမ္းဆည္းခံရျပီး စိုက္ခင္း တစ္ခုအ တြက္သာ ေျမႏွင့္သီးႏွံေလွ်ာ္ေၾကးရရွိျပီး က်န္စိုက္ခင္း တစ္ခု အတြက္ တ ျပားတခ်ပ္မွ မရရွိေသးေၾကာင္း ေျပာသည္။
ယခုကဲ့သို႕ စိုက္ခင္းပိုင္ရွင္မဟုတ္သူမ်ား ေလွ်ာ္ေၾကးမ်ားကို လိမ္လည္ထုတ္ယူေနသည့္အတြက္ ျမိဳ႕နယ္အတြင္း နစ္နာရသူ ေတာင္သူမ်ားစုေပါင္းျပီး ရတပ ပါတီမွတစ္ဆင့္ ျပည္နယ္အ စိုးရႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုလြတ္ေတာ္သို႕ ဥပေဒေၾကာင္းအရ တင္ျပရန္စီစဥ္ေနေၾကာင္း ေျပာသည္။
“ က်မတို႕အခု အုပ္စုအလိုက္ စာရင္းေကာက္ျပီး လက္မွတ္ေတြစုေနပါတယ္။ တမွန္တကယ္ နစ္နာတဲ့သူေတြ ကေတာ့ ေက်ာက္ေျမာင္းအုပ္စု ေတာင္ရင့္ၾကီးရြာ၊ ပေဒါင္းခ်ဥ္ရြာ၊ ေနာက္ျပီး ပဒက္ေမာ္အုပ္စု အိုးပံုရြာ၊ ငါးလုပ္က်ရြာ၊ ဇာတီေမာ္ ရြာ၊ ေနာက္ျပီးေအာက္ရြာအုပ္စုက ေအာက္ရြာစသျဖင့္ အုပ္စုလုိက္ စာရင္းေကာက္ေနပါ တယ္။ ေတာ္ေတာ္မ်ားမယ္။ အတိက်ေတာ့ စာရင္း မရတဲ့ အတြက္ မသိရေသးဘူး” ဟု မသြယ္သြယ္စိုးက ေျပာသည္။
ေဒသအတြင္း လယ္ေျမ၊ ဥယာဥ္ျခံေျမမ်ား သိမ္းဆည္းခံရသည့္အတြက္ ေတာင္သူမ်ား၏ စိုးရိမ္ပူပင္မ်ားကို မည္သူမွ လာေရာက္ ေျဖသိမ့္ ေပးျခင္း မရွိသလို ဥယာဥ္ျခံေျမ ပိုင္ရွင္မ်ားႏွင့္ ညွိႏိႈင္းျခင္း ၊ အသိပညာေပးျခင္းလည္း မရွိဟု ဆိုသည္။
ေတာင္သူမ်ားကို ေျမတစ္ဧကို ေလွ်ာ္ေၾကး ဘယ္ေလာက္ေပးမည္။ ဖ်က္ဆီးခံရသည့္ ဥယ်ာဥ္မ်ားမွ အပင္ၾကီး တစ္ပင္ကို မည္ေရြ႕မည္မွ် ေလွ်ာ္ေၾကးေပးမည္။ သတ္မွတ္ႏုန္းထား မည္မွ် ရွိသည္ကို ေတာင္သူမ်ားအား တစ္စံုတစ္ရာ ရွင္းျပျခင္း မရွိဘဲ အတင္းအဓမၼ လက္မွတ္ ေရးထိုးခိုင္းက ေလွ်ာ္ေၾကးေငြမ်ားကို ခြဲေ၀ ေပးေနသည္ဟု သိရသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ အမ္းျမိဳ႕နယ္တြင္ ဂတ္္စ္ပိုက္လုိင္း သြယ္တန္းသည့္အတြက္ သိမ္းဆည္းခံရသည့္ ဥယာဥ္ျခံေျမမ်ား အတြက္ သီးႏွံ ေလွ်ာ္ေၾကးေငြမ်ား ထုတ္ေပးေနရာတြင္ ပိုင္ရွင္ အစစ္အ မွန္မ်ား ေလွ်ာ္ေၾကးေငြ မရဘဲ ျဖစ္ေနေၾကာင္း သတင္း ရရွိသည္။
၎ေလွ်ာ္ေၾကးေငြမ်ားကို ပိုင္ရွင္ မဟုတ္သူမ်ားက အာဏာပိုင္မ်ားႏွင့္ ေပါင္းျပီး လိမ္လည္ထုတ္ယူေနေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦး ျဖစ္သူ မသြယ္သြယ္စိုးက ေျပာသည္။
“ ပိုင္ရွင္ အစစ္ေတြက ေလွ်ာ္ေၾကးမရပါဘူး။ ပိုင္ရွင္မဟုတ္တဲ့ အာဏာပိုင္ေတြနဲ႕ နီးစပ္ သူေတြက အေရးေပၚ ေျပစာ အတုေတြလုပ္ျပီး သီးႏွံ ေလွ်ာ္ေၾကးေပးတဲ့အဖြဲ႕က ေငြေတြကို အာဏာပိုင္ေတြနဲ႕ ေပါင္းျပီး ထုတ္ေနၾကပါတယ္” ဟု ဆိုသည္။
ေလွ်ာ္ေၾကးေငြမ်ား လိမ္လည္ ထုတ္ယူခံေနရသည့္ ေက်းရြာသားမ်ားမွာ ႏြားရံုေတာင္အုပ္စု၊ ေအာက္ရြာ အုပ္စုအပါအ၀င္ ပိုက္လိုင္းတေလွ်ာက္ ေက်းရြာအမ်ားအျပားမွ ရြာသားမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း သူမက ဆိုသည္။
ေလွ်ာ္ေၾကးေငြမ်ားကို ျမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးေဆာင္သည့္ သီးႏွံေလွ်ာ္ေၾကးေပးေရးေကာ္မီတီမွ ထုတ္ေပး ေနျခင္းျဖစ္သည္။
သိမ္းဆည္းခံေနရသည့္ ဥယာဥ္ျခံေျမမ်ား အတြက္ ေလွ်ာ္ေၾကးေပးရာတြင္ လယ္ေျမ အပါအ၀င္ တျခားေျမ ေလွ်ာ္ေၾကးႏွင့္ သီးႏွံေလွ်ာ္ေၾကးဟူ၍ ႏွစ္မ်ိဳး ခြဲျခား ေပးေနျခင္းျဖစ္ျပီး တခ်ိဳ႕မွာလည္း အစိုးရ ေျမစာရင္း ဌာနတြင္ စာရင္းေပါက္မရွိ သည့္အတြက္ ေျမေလွ်ာ္ေၾကး မရသူမ်ားလည္းရွိေၾကာင္း သိရသည္။
မသြယ္သြယ္စိုး တစ္ဦးတည္းတြင္ စိုက္ခင္း ၂ ခု စုစုေပါင္း ဧက ၂၀ ေက်ာ္သိမ္းဆည္းခံရျပီး စိုက္ခင္း တစ္ခုအ တြက္သာ ေျမႏွင့္သီးႏွံေလွ်ာ္ေၾကးရရွိျပီး က်န္စိုက္ခင္း တစ္ခု အတြက္ တ ျပားတခ်ပ္မွ မရရွိေသးေၾကာင္း ေျပာသည္။
ယခုကဲ့သို႕ စိုက္ခင္းပိုင္ရွင္မဟုတ္သူမ်ား ေလွ်ာ္ေၾကးမ်ားကို လိမ္လည္ထုတ္ယူေနသည့္အတြက္ ျမိဳ႕နယ္အတြင္း နစ္နာရသူ ေတာင္သူမ်ားစုေပါင္းျပီး ရတပ ပါတီမွတစ္ဆင့္ ျပည္နယ္အ စိုးရႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုလြတ္ေတာ္သို႕ ဥပေဒေၾကာင္းအရ တင္ျပရန္စီစဥ္ေနေၾကာင္း ေျပာသည္။
“ က်မတို႕အခု အုပ္စုအလိုက္ စာရင္းေကာက္ျပီး လက္မွတ္ေတြစုေနပါတယ္။ တမွန္တကယ္ နစ္နာတဲ့သူေတြ ကေတာ့ ေက်ာက္ေျမာင္းအုပ္စု ေတာင္ရင့္ၾကီးရြာ၊ ပေဒါင္းခ်ဥ္ရြာ၊ ေနာက္ျပီး ပဒက္ေမာ္အုပ္စု အိုးပံုရြာ၊ ငါးလုပ္က်ရြာ၊ ဇာတီေမာ္ ရြာ၊ ေနာက္ျပီးေအာက္ရြာအုပ္စုက ေအာက္ရြာစသျဖင့္ အုပ္စုလုိက္ စာရင္းေကာက္ေနပါ တယ္။ ေတာ္ေတာ္မ်ားမယ္။ အတိက်ေတာ့ စာရင္း မရတဲ့ အတြက္ မသိရေသးဘူး” ဟု မသြယ္သြယ္စိုးက ေျပာသည္။
ေဒသအတြင္း လယ္ေျမ၊ ဥယာဥ္ျခံေျမမ်ား သိမ္းဆည္းခံရသည့္အတြက္ ေတာင္သူမ်ား၏ စိုးရိမ္ပူပင္မ်ားကို မည္သူမွ လာေရာက္ ေျဖသိမ့္ ေပးျခင္း မရွိသလို ဥယာဥ္ျခံေျမ ပိုင္ရွင္မ်ားႏွင့္ ညွိႏိႈင္းျခင္း ၊ အသိပညာေပးျခင္းလည္း မရွိဟု ဆိုသည္။
ေတာင္သူမ်ားကို ေျမတစ္ဧကို ေလွ်ာ္ေၾကး ဘယ္ေလာက္ေပးမည္။ ဖ်က္ဆီးခံရသည့္ ဥယ်ာဥ္မ်ားမွ အပင္ၾကီး တစ္ပင္ကို မည္ေရြ႕မည္မွ် ေလွ်ာ္ေၾကးေပးမည္။ သတ္မွတ္ႏုန္းထား မည္မွ် ရွိသည္ကို ေတာင္သူမ်ားအား တစ္စံုတစ္ရာ ရွင္းျပျခင္း မရွိဘဲ အတင္းအဓမၼ လက္မွတ္ ေရးထိုးခိုင္းက ေလွ်ာ္ေၾကးေငြမ်ားကို ခြဲေ၀ ေပးေနသည္ဟု သိရသည္။