DVB
Thursday, July 31, 2014
ရန္ကုန္တြင္ အူရီးဒူး ဆင္းမ္ကတ္မ်ား ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို စေပးၿပီ၊ ဆိုင္အခ်ိဳ႕တြင္လည္း ဆင္းမ္ကတ္မ်ား ေရာင္းခ်
ေမာင္မန္း
ဆက္သြယ္ေရး ေအာ္ပေရတာ လုိင္စင္ရ အူရီးဒူး ကုမၸဏီက ဇူလုိင္ ၃ဝ ရက္တြင္ ရန္ကုန္ရွိ အေရာင္းကုိယ္ စားလွယ္မ်ားကို ဆင္းမ္ကတ္မ်ား စတင္ ခ်ထားေပးသည္ဟု ကိုယ္စားလွယ္အခ်ိဳ႕က ဆိုၿပီး ဆုိင္အခ်ိဳ႕တြင္လည္း ဆင္းမ္ကတ္မ်ား ေရာင္းခ်ခဲ့သည္ဟု ကိုယ္တိုင္ ၾကံဳေတြ႔ခဲ့ရသူမ်ားက မဇၥၽိမကို ေျပာသည္။
ကိုယ္စားလွယ္ ရရွိေသာ အေရာင္းဆုိင္မ်ား အေနျဖင့္ လိုအပ္သည့္ ပမာဏ လံုေလာက္ေအာင္ မရရွိပါက ေရာင္းခ်ရန္ အဆင္မေျပႏိုင္ဟု အူးရီးဒူး ၏ ေငြေရာင္ အဆင့္ ကိုယ္စားလွယ္ယူထားသည့္ တာေမြၿမိဳ႕နယ္ရွိ KZK မိုဘိုင္းဖုန္းအေရာင္းဆိုင္ပိုင္ရွင္က မဇၥၽိမကို ေျပာသည္။
၎က “ ေငြအဆင့္အေရာင္းဆိုင္ေတြအတြက္ ကတ္ ၄ဝဝ ခ်ေပးတယ္။ ကတ္အေရအတြက္ လံုလံုေလာက္ ေလာက္မရရင္ ၾကိဳတင္စာရင္းေပးမွာထားတဲ့ သူေတြကို ဘယ္လိုေပးမလဲ။ ေခါင္းကိုက္ ေနရတယ္။” ဟု ဆိုသည္။
၎တို႔ ဆုိင္တြင္ ၾကိဳတင္ စာရင္းေပးၿပီး မွာထားသူ အေရအတြက္ ေထာင္ဂဏန္းေက်ာ္ ရွိေနၿပီး ကတ္ ၄ဝဝ သာ ရရွိသျဖင့္ အဆင္မေျပဟု ဆိုသည္။
ယင္းအျပင္ ၎တို႔ အနီးအနားရွိ တာေမြ ၿမိဳ႕နယ္ အတြင္းတြင္ပင္ အူရီးဒူး ဆင္းမ္ကတ္မ်ားကို ဇူလုိင္ ၃ဝ ရက္ နံနက္ပုိင္းက ေရာင္းခ်ေပးခဲ့သည္ဟုလည္း ဆိုသည္။
၎က “ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ ဆိုင္ကဆို သူတို႔ကေရာင္းေနၿပီ။ သူတို႔က မနက္ပိုင္း ကတည္းက ရထားတဲ့သူေတြ။ အစ္ကိုတို႔က ညေန ငါးနာရီမွ ခ်ိန္းထားေတာ့ ည ရွစ္နာရီမွရမယ္ ” ဟု ဆိုသည္။
KZK မိုဘိုင္းဖုန္းအေရာင္းဆိုင္ပိုင္ရွင္ မခင္ေခ်ာစုလြင္ကလည္း “ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ေတာ့ တၿပိဳင္နက္တည္း ျဖစ္ေစခ်င္တယ္ ” ဟု ကတ္ရရွိခ်ိန္ မတူညီ၍ မေရာင္းခ်ႏုိင္သည့္ အခက္အခဲကို ေျပာသည္။
အူရီးဒူး၏ ကိုယ္စားလွယ္ တစ္ဦးျဖစ္သူ တူေဒးမိုဘိုင္းဆိုင္မွ အမႈေဆာင္အရာရွိ ကိုေနလင္းထြန္းက “ ကြ်န္ေတာ္တို႔ကို ၃၁ ရက္ေန႔မွာ ဖိတ္ထားပါတယ္။ အေသးစိတ္ကို အဲ့ဒီေန႔ၿပီးမွပဲ သိႏိုင္မွာပါ” ဟု မဇၥၽိမကို ေျပာသည္။
အူးရီးဒူးက မႏၲေလးႏွင့္ ေနျပည္ေတာ္ၿမိဳ႕တို႔တြင္ ဇူလိုင္လ ၂၉ ရက္တြင္ ဆင္းမ္ကတ္မ်ား ခ်ထားေပးခဲ့ၿပီး ယင္းၿမိဳ႕မ်ား တြင္ စတင္ေရာင္းခ်ခဲ့သည္။ ရန္ကုန္တြင္လည္း ဇူလိုင္လ ၃ဝ ရက္တြင္ အေရာင္းကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို စတင္ခ်ထားေပးခဲ့သည္။ အဆုိပါ ဆင္းမ္ကတ္မ်ားကို က်ပ္ ၁၅ဝဝ ျဖင့္ ေရာင္းခ်ေပးေနေသာ္လည္း ေနျပည္ေတာ္ႏွင့္ မႏၲေလးတြင္ ေစ်းႏႈန္းျမင့္ေနၿပီး တစ္ေသာင္းခန္႔ အထိျဖစ္ကာ အပူးနံပါတ္ဆိုပါက က်ပ္ ခုနစ္ေသာင္း အထိ ျဖစ္ေနသည္။
ဆက္သြယ္ေရး ေအာ္ပေရတာ လုိင္စင္ရ အူရီးဒူး ကုမၸဏီက ဇူလုိင္ ၃ဝ ရက္တြင္ ရန္ကုန္ရွိ အေရာင္းကုိယ္ စားလွယ္မ်ားကို ဆင္းမ္ကတ္မ်ား စတင္ ခ်ထားေပးသည္ဟု ကိုယ္စားလွယ္အခ်ိဳ႕က ဆိုၿပီး ဆုိင္အခ်ိဳ႕တြင္လည္း ဆင္းမ္ကတ္မ်ား ေရာင္းခ်ခဲ့သည္ဟု ကိုယ္တိုင္ ၾကံဳေတြ႔ခဲ့ရသူမ်ားက မဇၥၽိမကို ေျပာသည္။
ကိုယ္စားလွယ္ ရရွိေသာ အေရာင္းဆုိင္မ်ား အေနျဖင့္ လိုအပ္သည့္ ပမာဏ လံုေလာက္ေအာင္ မရရွိပါက ေရာင္းခ်ရန္ အဆင္မေျပႏိုင္ဟု အူးရီးဒူး ၏ ေငြေရာင္ အဆင့္ ကိုယ္စားလွယ္ယူထားသည့္ တာေမြၿမိဳ႕နယ္ရွိ KZK မိုဘိုင္းဖုန္းအေရာင္းဆိုင္ပိုင္ရွင္က မဇၥၽိမကို ေျပာသည္။
၎က “ ေငြအဆင့္အေရာင္းဆိုင္ေတြအတြက္ ကတ္ ၄ဝဝ ခ်ေပးတယ္။ ကတ္အေရအတြက္ လံုလံုေလာက္ ေလာက္မရရင္ ၾကိဳတင္စာရင္းေပးမွာထားတဲ့ သူေတြကို ဘယ္လိုေပးမလဲ။ ေခါင္းကိုက္ ေနရတယ္။” ဟု ဆိုသည္။
၎တို႔ ဆုိင္တြင္ ၾကိဳတင္ စာရင္းေပးၿပီး မွာထားသူ အေရအတြက္ ေထာင္ဂဏန္းေက်ာ္ ရွိေနၿပီး ကတ္ ၄ဝဝ သာ ရရွိသျဖင့္ အဆင္မေျပဟု ဆိုသည္။
ယင္းအျပင္ ၎တို႔ အနီးအနားရွိ တာေမြ ၿမိဳ႕နယ္ အတြင္းတြင္ပင္ အူရီးဒူး ဆင္းမ္ကတ္မ်ားကို ဇူလုိင္ ၃ဝ ရက္ နံနက္ပုိင္းက ေရာင္းခ်ေပးခဲ့သည္ဟုလည္း ဆိုသည္။
၎က “ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ ဆိုင္ကဆို သူတို႔ကေရာင္းေနၿပီ။ သူတို႔က မနက္ပိုင္း ကတည္းက ရထားတဲ့သူေတြ။ အစ္ကိုတို႔က ညေန ငါးနာရီမွ ခ်ိန္းထားေတာ့ ည ရွစ္နာရီမွရမယ္ ” ဟု ဆိုသည္။
KZK မိုဘိုင္းဖုန္းအေရာင္းဆိုင္ပိုင္ရွင္ မခင္ေခ်ာစုလြင္ကလည္း “ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ေတာ့ တၿပိဳင္နက္တည္း ျဖစ္ေစခ်င္တယ္ ” ဟု ကတ္ရရွိခ်ိန္ မတူညီ၍ မေရာင္းခ်ႏုိင္သည့္ အခက္အခဲကို ေျပာသည္။
အူရီးဒူး၏ ကိုယ္စားလွယ္ တစ္ဦးျဖစ္သူ တူေဒးမိုဘိုင္းဆိုင္မွ အမႈေဆာင္အရာရွိ ကိုေနလင္းထြန္းက “ ကြ်န္ေတာ္တို႔ကို ၃၁ ရက္ေန႔မွာ ဖိတ္ထားပါတယ္။ အေသးစိတ္ကို အဲ့ဒီေန႔ၿပီးမွပဲ သိႏိုင္မွာပါ” ဟု မဇၥၽိမကို ေျပာသည္။
အူးရီးဒူးက မႏၲေလးႏွင့္ ေနျပည္ေတာ္ၿမိဳ႕တို႔တြင္ ဇူလိုင္လ ၂၉ ရက္တြင္ ဆင္းမ္ကတ္မ်ား ခ်ထားေပးခဲ့ၿပီး ယင္းၿမိဳ႕မ်ား တြင္ စတင္ေရာင္းခ်ခဲ့သည္။ ရန္ကုန္တြင္လည္း ဇူလိုင္လ ၃ဝ ရက္တြင္ အေရာင္းကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို စတင္ခ်ထားေပးခဲ့သည္။ အဆုိပါ ဆင္းမ္ကတ္မ်ားကို က်ပ္ ၁၅ဝဝ ျဖင့္ ေရာင္းခ်ေပးေနေသာ္လည္း ေနျပည္ေတာ္ႏွင့္ မႏၲေလးတြင္ ေစ်းႏႈန္းျမင့္ေနၿပီး တစ္ေသာင္းခန္႔ အထိျဖစ္ကာ အပူးနံပါတ္ဆိုပါက က်ပ္ ခုနစ္ေသာင္း အထိ ျဖစ္ေနသည္။
ေရြးေကာက္ပြဲနည္းဥပေဒ ပါတီမ်ားထံ စီဒီေခြျဖင့္ ေပးပို႔ျဖန္႔ခ်ိ
ေရႊေအာင္
ေရြးေကာက္ပြဲနည္းဥပေဒကို ႏိုင္ငံေရးပါတီ ၆၅ ခုထံ စီဒီေခြနဲ႔ ဒီကေန႔ ေပးပို႔ ျဖန္႔ခ်ိမယ္လို႔ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ရံုးရဲ႕ ညႊန္ၾကားေရးမႉး ဦးေသာင္းလႈိင္က ေျပာပါတယ္။
ဇူလိုင္ ၂၈ ရက္စြဲနဲ႔ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ ဦးတင္ေအး လက္မွတ္ထိုး အတည္ျပဳလိုက္တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲနည္းဥပေဒမွာ ျပင္ဆင္ခ်က္ ၄၄ ခ်က္ ပါရွိၿပီး အခ်က္တခ်ိဳ႕ကို ေကာ္မရွင္ရံုး ညႊန္ၾကားေရးမႉး ဦးေသာင္းလိႈင္က ခုလို ေျပာပါတယ္။
“မူလ နည္းဥပေဒထဲမွာ အရင္ကေတာ့ ဥပမာဆိုပါစို႔ မသန္စြမ္းေပါ့ေနာ္ မသန္စြမ္းသူမ်ားကို လံုး၀ ထည့္ထားတာ မရွိဘူး။ အဲဒါေတြကို အျပည့္အစံု ျပန္ထည့္ေပးထားတယ္။ မသန္စြမ္းသူမ်ား ဆိုရင္ မဲေပးခြင့္ေရာ၊ ေရြးေကာက္ခံႏုိင္ခြင့္ေရာ၊ သူတို႔ မဲေပးရင္ အလြယ္တကူ အဆင္ေျပစြာ ေပးႏိုင္ေအာင္ အဲဒါေတြကို ျပင္ဆင္ၿပီး ထည့္ေပးထားတယ္။ အလားတူပဲ ႀကိဳတင္မဲစာရင္းနဲ႔ မဲေပးတဲ့အေျခအေနကို ေလ့လာႏိုင္ဖို႔အတြက္ ေရြးေကာက္ပဲြေလ့လာသူတို႔၊ မဲရုံကိုယ္စားလွယ္တို႔ ယခင္ကေတာ့ မရွိဘူး။ ယခုေတာ့ ပိုၿပီး ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိေအာင္ ထပ္ျဖည့္ေပးထားတယ္။ အလားတူပဲ ေရြးေကာက္ပဲြ၀င္ခြင့္ အာမခံေငြ ယခင္က ၅ သိန္းဆိုရင္ အခု ၃ သိန္း ျပင္ေပးထားတယ္။ တခါ ေရြးေကာက္ခံရတဲ့ အခါမွာဆိုရင္လည္း ေရြးေကာက္ခံရတဲ့ သူအားလံုးကို ၀င္ခြင့္အာမခံကို ျပန္လုပ္ေပးတယ္။ ရႈံးတဲ့သူေတြကေတာ့ ခိုင္လံုမဲ ၈ ပံု ၁ ပံုထက္ အထက္ရရင္ သူတို႔ကိုလည္း ျပန္ေပးတယ္။ အရင္တုန္းက ေရြးေကာက္ပဲြ မွတ္ပံုတင္ေၾကးကို အကုန္လံုး ႏိုင္ငံေတာ္ဘ႑ာ သိမ္းတယ္။ အခုကေတာ့ ႏိုင္တဲ့သူ အားလံုးေပးမယ္။ ရႈံးတဲ့သူက ၈ ပံု ၁ ပံုထက္ အထက္ရရင္ ျပန္ေပးတယ္။ ရႈံးၿပီးေတာ့ ၈ ပံု ၁ ပံု ေအာက္ေရာက္မွ ႏိုင္ငံေတာ္ ဘ႑ာ သိမ္းတယ္။ ဒါမ်ဳးိေတြ ေျပာင္းလဲသြားတယ္။ ေနာက္တခါ ေရြးေကာက္ပဲြ ၿပီးသြားရင္ အျငင္းပြားမႈ ရွိလာရင္ ကန္႔ကြက္လႊာ တင္ၾကတယ္။ တင္တဲ့အခါမွာ အမႈစရိတ္ ကုန္က်ေငြ ယခင္က ၁၀ သိန္း တင္ရတယ္။ အဲဒီအစား ၅ သိန္းလို႔ ျပင္တယ္။ တခါ အဲဒီအမႈပါပဲ အယူခံတင္တာေတြ၊ ျပင္ဆင္မႈတင္တာေတြ ရွိလာရင္ ယခင္က ၅ သိန္း ယခု ၃ သိန္း ျပင္ထားတယ္။”
အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္က ေရြးေကာက္ပြဲနည္းဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေပးပို႔ထားတဲ့ အၾကံျပဳခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ၾသဂုတ္ ၁ ရက္မွာ ေကာ္မရွင္က အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကို ေခၚယူရွင္းလင္းဖို႔ ရွိတာမို႔ အဲဒီ ရွင္းလင္းပြဲၿပီးမွပဲ အေသးစိတ္အခ်က္တခ်ိဳ႕ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုမယ္လို႔လည္း ဦးေသာင္းလိႈင္က ေျပာပါတယ္။
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္က ဇူလိုင္ ၂၁ ရက္ ရက္စြဲနဲ႔ ေပးပို႔ထားတဲ့ အၾကံျပဳခ်က္ေတြ ထဲမွာ မဲဆြယ္စည္းရံုးေရးကာလကို အနည္းဆံုး ရက္ေပါင္း ၆၀ ေပးဖို႔၊ မဲရုံထဲသို ့၀င္ခြင့္ရသူမ်ားကို “ေကာ္မရွင္က ခြင့္ျပဳထားသူမ်ား” ဆိုၿပီး ျဖည့္စြက္ခဲ့တဲ့အေပၚ ပယ္ဖ်က္ေပးဖို႔နဲ႔ ႀကိ္ဳတင္မဲကိစၥ အပါအ၀င္ အခ်က္ ၉ ခ်က္ ပါ၀င္ပါတယ္။
ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ဟာ ေရြးေကာက္ပြဲနည္းဥပေဒေတြ ျပင္ဖို႔ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြနဲ႔ ၂ ႀကိမ္ထက္မနည္း ေတြ႔ဆံုခဲ့ၾကၿပီး ပါတီအမ်ားစုကလည္း မဲဆြယ္ကာလ တိုေတာင္းတဲ့အခ်က္ အပါအ၀င္ ေ၀ဖန္အၾကံျပဳခ်က္ အေျမာက္အျမား တင္ျပထားခဲ့ၾကပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲနည္းဥပေဒကို ႏိုင္ငံေရးပါတီ ၆၅ ခုထံ စီဒီေခြနဲ႔ ဒီကေန႔ ေပးပို႔ ျဖန္႔ခ်ိမယ္လို႔ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ရံုးရဲ႕ ညႊန္ၾကားေရးမႉး ဦးေသာင္းလႈိင္က ေျပာပါတယ္။
ဇူလိုင္ ၂၈ ရက္စြဲနဲ႔ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ ဦးတင္ေအး လက္မွတ္ထိုး အတည္ျပဳလိုက္တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲနည္းဥပေဒမွာ ျပင္ဆင္ခ်က္ ၄၄ ခ်က္ ပါရွိၿပီး အခ်က္တခ်ိဳ႕ကို ေကာ္မရွင္ရံုး ညႊန္ၾကားေရးမႉး ဦးေသာင္းလိႈင္က ခုလို ေျပာပါတယ္။
“မူလ နည္းဥပေဒထဲမွာ အရင္ကေတာ့ ဥပမာဆိုပါစို႔ မသန္စြမ္းေပါ့ေနာ္ မသန္စြမ္းသူမ်ားကို လံုး၀ ထည့္ထားတာ မရွိဘူး။ အဲဒါေတြကို အျပည့္အစံု ျပန္ထည့္ေပးထားတယ္။ မသန္စြမ္းသူမ်ား ဆိုရင္ မဲေပးခြင့္ေရာ၊ ေရြးေကာက္ခံႏုိင္ခြင့္ေရာ၊ သူတို႔ မဲေပးရင္ အလြယ္တကူ အဆင္ေျပစြာ ေပးႏိုင္ေအာင္ အဲဒါေတြကို ျပင္ဆင္ၿပီး ထည့္ေပးထားတယ္။ အလားတူပဲ ႀကိဳတင္မဲစာရင္းနဲ႔ မဲေပးတဲ့အေျခအေနကို ေလ့လာႏိုင္ဖို႔အတြက္ ေရြးေကာက္ပဲြေလ့လာသူတို႔၊ မဲရုံကိုယ္စားလွယ္တို႔ ယခင္ကေတာ့ မရွိဘူး။ ယခုေတာ့ ပိုၿပီး ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိေအာင္ ထပ္ျဖည့္ေပးထားတယ္။ အလားတူပဲ ေရြးေကာက္ပဲြ၀င္ခြင့္ အာမခံေငြ ယခင္က ၅ သိန္းဆိုရင္ အခု ၃ သိန္း ျပင္ေပးထားတယ္။ တခါ ေရြးေကာက္ခံရတဲ့ အခါမွာဆိုရင္လည္း ေရြးေကာက္ခံရတဲ့ သူအားလံုးကို ၀င္ခြင့္အာမခံကို ျပန္လုပ္ေပးတယ္။ ရႈံးတဲ့သူေတြကေတာ့ ခိုင္လံုမဲ ၈ ပံု ၁ ပံုထက္ အထက္ရရင္ သူတို႔ကိုလည္း ျပန္ေပးတယ္။ အရင္တုန္းက ေရြးေကာက္ပဲြ မွတ္ပံုတင္ေၾကးကို အကုန္လံုး ႏိုင္ငံေတာ္ဘ႑ာ သိမ္းတယ္။ အခုကေတာ့ ႏိုင္တဲ့သူ အားလံုးေပးမယ္။ ရႈံးတဲ့သူက ၈ ပံု ၁ ပံုထက္ အထက္ရရင္ ျပန္ေပးတယ္။ ရႈံးၿပီးေတာ့ ၈ ပံု ၁ ပံု ေအာက္ေရာက္မွ ႏိုင္ငံေတာ္ ဘ႑ာ သိမ္းတယ္။ ဒါမ်ဳးိေတြ ေျပာင္းလဲသြားတယ္။ ေနာက္တခါ ေရြးေကာက္ပဲြ ၿပီးသြားရင္ အျငင္းပြားမႈ ရွိလာရင္ ကန္႔ကြက္လႊာ တင္ၾကတယ္။ တင္တဲ့အခါမွာ အမႈစရိတ္ ကုန္က်ေငြ ယခင္က ၁၀ သိန္း တင္ရတယ္။ အဲဒီအစား ၅ သိန္းလို႔ ျပင္တယ္။ တခါ အဲဒီအမႈပါပဲ အယူခံတင္တာေတြ၊ ျပင္ဆင္မႈတင္တာေတြ ရွိလာရင္ ယခင္က ၅ သိန္း ယခု ၃ သိန္း ျပင္ထားတယ္။”
အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္က ေရြးေကာက္ပြဲနည္းဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေပးပို႔ထားတဲ့ အၾကံျပဳခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ၾသဂုတ္ ၁ ရက္မွာ ေကာ္မရွင္က အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကို ေခၚယူရွင္းလင္းဖို႔ ရွိတာမို႔ အဲဒီ ရွင္းလင္းပြဲၿပီးမွပဲ အေသးစိတ္အခ်က္တခ်ိဳ႕ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုမယ္လို႔လည္း ဦးေသာင္းလိႈင္က ေျပာပါတယ္။
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္က ဇူလိုင္ ၂၁ ရက္ ရက္စြဲနဲ႔ ေပးပို႔ထားတဲ့ အၾကံျပဳခ်က္ေတြ ထဲမွာ မဲဆြယ္စည္းရံုးေရးကာလကို အနည္းဆံုး ရက္ေပါင္း ၆၀ ေပးဖို႔၊ မဲရုံထဲသို ့၀င္ခြင့္ရသူမ်ားကို “ေကာ္မရွင္က ခြင့္ျပဳထားသူမ်ား” ဆိုၿပီး ျဖည့္စြက္ခဲ့တဲ့အေပၚ ပယ္ဖ်က္ေပးဖို႔နဲ႔ ႀကိ္ဳတင္မဲကိစၥ အပါအ၀င္ အခ်က္ ၉ ခ်က္ ပါ၀င္ပါတယ္။
ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ဟာ ေရြးေကာက္ပြဲနည္းဥပေဒေတြ ျပင္ဖို႔ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြနဲ႔ ၂ ႀကိမ္ထက္မနည္း ေတြ႔ဆံုခဲ့ၾကၿပီး ပါတီအမ်ားစုကလည္း မဲဆြယ္ကာလ တိုေတာင္းတဲ့အခ်က္ အပါအ၀င္ ေ၀ဖန္အၾကံျပဳခ်က္ အေျမာက္အျမား တင္ျပထားခဲ့ၾကပါတယ္။
သာသနာေရးဝန္ႀကီးေဟာင္း ဦးဆန္းဆင့္ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ အထူးလိုအပ္ေနဟုဆုိ
ေအာင္သူရထြန္း
ေနျပည္ေတာ္၊ ဒကၡိဏခ႐ိုင္တရား႐ံုးတြင္ ပုဒ္မ ၄၀၉/၁၀၉၊ ပုဒ္မ ၁၂၄(က) တို႔ျဖင့္ တရားရင္ဆိုင္ေနရေသာ သာသနာေရးဝန္ၾကီးေဟာင္း ဦးဆန္းဆင့္အား ေန႔လည္ထမင္းစားခ်ိန္သာ အနားယူၿပီး နံနက္ ၉ နာရီ၊ မိနစ္ ၅ဝ ခန္႔မွ ညေန ၃နာရီခြဲခန္႔အထိ ေျခာက္နာရီခန္႔ စစ္ေဆးခဲ့သည္။
ထိုသို႔စစ္ေဆးၿပီးခ်ိန္တြင္ သာသနာေရးဝန္ၾကီးေဟာင္းက က်န္းမာေရးအေျခအေန ပိုမိုခံစားလာရျခင္းေၾကာင့္ ေဆး(က်န္းမာေရး) အာမခံ ေလွ်ာက္ထားေၾကာင္း သိရသည္။
ဦးဆန္းဆင့္ႏွင့္ ေဆြမ်ိဳးေတာ္စပ္သူ ဦးေအာင္ေဌးက “သူ(ဦးဆန္းဆင့္)က အရင္ကတည္းက ႏွလံုးေရာဂါ၊ က်ီးေပါင္းေရာဂါနဲ႔ မ်က္စိေရာဂါ ကုေနရတာေလ၊ အထူးကုဆရာဝန္ေတြနဲ႔ ကုေပးပါမယ္၊ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ အာမခံေလးေတာ့ ခဏသည္းခံပါတဲ့” ဟု မီဒီယာမ်ားသို႔ ေျပာသည္။
မိသားစုေဆြမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ထပ္မံေတြဆံုခြင့္ေပးခဲ့ေသာ္လည္း မီဒီယာမ်ားကိုမူ တရား႐ံုးဝင္းအတြင္း ဝင္ခြင့္ရရန္ ကင္မရာ၊ အသံဖမ္းစက္၊ လက္ကိုင္ဖုန္းမ်ား ယူေဆာင္ခြင့္ မျပဳခဲ့သည့္အျပင္ တရားခြင္မွထြက္လာေသာ ဦးဆန္းဆင့္အား မီဒီယာသမားတို႔ ေမးျမန္းမႈမျပဳမီ လိုက္ပါေစာင့္ေရွာက္ေသာ တာဝန္ရွိပုဂၢိဳလ္မ်ားက “ဘာမွေျပာစရာမရွိဘူး” ဟု ႏွစ္ဦး၊ သံုးဦးခန္႔က ဝိုင္းဝန္း ေျပာဆိုခဲ့ေသးသည္။
သို႔ရာတြင္ ဦးဆန္းဆင့္က အေစာင့္အေရွာက္မ်ားၾကားမွ မိသားစုမ်ားအား “ေနေကာင္းေအာင္ေနၾက” ဟု စကားတစ္ခြန္းသာေျပာၾကားခဲ့သည္။
ပုဗၸသီရိၿမိဳ႕နယ္ တရား႐ုံး၌ ဒုတိယအၾကိမ္႐ုံးထုတ္စဥ္ကမူ “သမၼတ အမိန္႔ကို မနာခံဘူးဆိုတဲ့ သေဘာနဲ႔လုပ္တာျဖစ္ပါတယ္၊ မတရားမႈျပဳတာပါ” ဟု မီဒီယာမ်ားသို႔ ေျပာသည္။
ထို႔အျပင္ ဦးေအာင္ေဌးက “ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ပါပဲ၊ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းအတိုင္းပဲ ဆက္သြားမယ္၊ တရားသူၾကီးေတြဘာေတြ အားလံုးကူညီၾကပါတယ္၊ ေနာက္႐ံုးခ်ိန္းကေတာ့ ၾသဂုတ္လ ၆ ရက္ေန႔မွာပါ” ဟု မဇၥၽိမကို ေျပာသည္။
ဦးဆန္းဆင့္အား အာမခံေပး၍မရသည့္ ယုံၾကည္အပ္ႏွံေရးေဖာက္ဖ်က္မႈ ပုဒ္မ ၄ဝ၉/ ၁ဝ၉ ျဖင့္ အထူးစုံစမ္းစစ္ေဆးေရး ဦးစီးဌာနက တရားလိုအျဖစ္ တရားစြဲဆုိထားၿပီး ဇြန္လ ၁၉ရက္က ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။
၎ကို ျပစ္မႈ ထင္ရွားပါက ေထာင္ဒဏ္တစ္သက္တစ္ကြ်န္း ခ်ႏုိင္သည့္ အၾကည္အညိဳ ပ်က္ေစမႈ ျပစ္မႈဆုိင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ ၁၂၄(က)ပါ ဇူလုိင္လ ၂ဝ ရက္က ထပ္တိုးခဲ့သည္။
ေနျပည္ေတာ္၊ ဒကၡိဏခ႐ိုင္တရား႐ံုးတြင္ ပုဒ္မ ၄၀၉/၁၀၉၊ ပုဒ္မ ၁၂၄(က) တို႔ျဖင့္ တရားရင္ဆိုင္ေနရေသာ သာသနာေရးဝန္ၾကီးေဟာင္း ဦးဆန္းဆင့္အား ေန႔လည္ထမင္းစားခ်ိန္သာ အနားယူၿပီး နံနက္ ၉ နာရီ၊ မိနစ္ ၅ဝ ခန္႔မွ ညေန ၃နာရီခြဲခန္႔အထိ ေျခာက္နာရီခန္႔ စစ္ေဆးခဲ့သည္။
ထိုသို႔စစ္ေဆးၿပီးခ်ိန္တြင္ သာသနာေရးဝန္ၾကီးေဟာင္းက က်န္းမာေရးအေျခအေန ပိုမိုခံစားလာရျခင္းေၾကာင့္ ေဆး(က်န္းမာေရး) အာမခံ ေလွ်ာက္ထားေၾကာင္း သိရသည္။
ဦးဆန္းဆင့္ႏွင့္ ေဆြမ်ိဳးေတာ္စပ္သူ ဦးေအာင္ေဌးက “သူ(ဦးဆန္းဆင့္)က အရင္ကတည္းက ႏွလံုးေရာဂါ၊ က်ီးေပါင္းေရာဂါနဲ႔ မ်က္စိေရာဂါ ကုေနရတာေလ၊ အထူးကုဆရာဝန္ေတြနဲ႔ ကုေပးပါမယ္၊ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ အာမခံေလးေတာ့ ခဏသည္းခံပါတဲ့” ဟု မီဒီယာမ်ားသို႔ ေျပာသည္။
မိသားစုေဆြမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ထပ္မံေတြဆံုခြင့္ေပးခဲ့ေသာ္လည္း မီဒီယာမ်ားကိုမူ တရား႐ံုးဝင္းအတြင္း ဝင္ခြင့္ရရန္ ကင္မရာ၊ အသံဖမ္းစက္၊ လက္ကိုင္ဖုန္းမ်ား ယူေဆာင္ခြင့္ မျပဳခဲ့သည့္အျပင္ တရားခြင္မွထြက္လာေသာ ဦးဆန္းဆင့္အား မီဒီယာသမားတို႔ ေမးျမန္းမႈမျပဳမီ လိုက္ပါေစာင့္ေရွာက္ေသာ တာဝန္ရွိပုဂၢိဳလ္မ်ားက “ဘာမွေျပာစရာမရွိဘူး” ဟု ႏွစ္ဦး၊ သံုးဦးခန္႔က ဝိုင္းဝန္း ေျပာဆိုခဲ့ေသးသည္။
သို႔ရာတြင္ ဦးဆန္းဆင့္က အေစာင့္အေရွာက္မ်ားၾကားမွ မိသားစုမ်ားအား “ေနေကာင္းေအာင္ေနၾက” ဟု စကားတစ္ခြန္းသာေျပာၾကားခဲ့သည္။
ပုဗၸသီရိၿမိဳ႕နယ္ တရား႐ုံး၌ ဒုတိယအၾကိမ္႐ုံးထုတ္စဥ္ကမူ “သမၼတ အမိန္႔ကို မနာခံဘူးဆိုတဲ့ သေဘာနဲ႔လုပ္တာျဖစ္ပါတယ္၊ မတရားမႈျပဳတာပါ” ဟု မီဒီယာမ်ားသို႔ ေျပာသည္။
ထို႔အျပင္ ဦးေအာင္ေဌးက “ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ပါပဲ၊ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းအတိုင္းပဲ ဆက္သြားမယ္၊ တရားသူၾကီးေတြဘာေတြ အားလံုးကူညီၾကပါတယ္၊ ေနာက္႐ံုးခ်ိန္းကေတာ့ ၾသဂုတ္လ ၆ ရက္ေန႔မွာပါ” ဟု မဇၥၽိမကို ေျပာသည္။
ဦးဆန္းဆင့္အား အာမခံေပး၍မရသည့္ ယုံၾကည္အပ္ႏွံေရးေဖာက္ဖ်က္မႈ ပုဒ္မ ၄ဝ၉/ ၁ဝ၉ ျဖင့္ အထူးစုံစမ္းစစ္ေဆးေရး ဦးစီးဌာနက တရားလိုအျဖစ္ တရားစြဲဆုိထားၿပီး ဇြန္လ ၁၉ရက္က ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။
၎ကို ျပစ္မႈ ထင္ရွားပါက ေထာင္ဒဏ္တစ္သက္တစ္ကြ်န္း ခ်ႏုိင္သည့္ အၾကည္အညိဳ ပ်က္ေစမႈ ျပစ္မႈဆုိင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ ၁၂၄(က)ပါ ဇူလုိင္လ ၂ဝ ရက္က ထပ္တိုးခဲ့သည္။
ျမန္မာမွာ က်ားထိန္းသိမ္းေရး လုပ္ငန္း အခက္အခဲျဖစ္ေနလို႔ဆို
ABC
ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ တခ်ဳိ႕အာဆီယံ အသင္းဝင္ ႏိုင္ငံေတြမွာ က်ားအေကာင္ေရနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ မရွိတဲ့အတြက္ က်ားထိန္းသိမ္းေရးလုပ္ငန္းမွာ အခက္အခဲ ျဖစ္ေနရတယ္လို႔ ကမာၻ႔ေတာရိုင္းသဘာဝ ေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႔ WWF က ေျပာပါတယ္။
၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္တုန္းက ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ညီလာခံအတြင္း ကမာၻေပၚမွာ က်ားအေကာင္ေရ ၃၂၀၀ ေလာက္သာ က်န္ရွိေတာ့မယ္လို႔ ခန္႔မွန္းခဲ့ၾကပါတယ္။
က်ားေတြ မ်ဳိးတုန္းေပ်ာက္ကြယ္ႏိုင္တဲ့ အေနအထားေၾကာင့္ ၂၀၂၂ ခုႏွစ္မွာ က်ားအေကာင္ေရ ႏွစ္ဆျဖစ္တဲ့ ၆၀၀၀ ေက်ာ္ရွိလာေအာင္ လုပ္ေဆာင္ၾကမယ္လို႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ့ၾကပါတယ္။
၂၀၁၀ ညီလာခံ ေနာက္ပိုင္းမွာ က်ားအေကာင္ေပါင္း ဘယ္ေလာက္ရွိသလဲဆိုတာကို တရုတ္၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ နီေပါ၊ အိႏၵိယနဲ႔ ရုရွားႏိုင္ငံတို႔က ပုံမွန္ လုပ္ေဆာင္လာတဲ့အတြက္ ထိန္းသိမ္းေရးမွာ အေထာက္အကူျဖစ္ေစတယ္လို႔ WWF အဖြဲ႔က ေျပာပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ျမန္မာ၊ မေလးရွား၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ ထိုင္း၊ လာအို၊ ဗီယက္နမ္နဲ႔ ကေမာၻဒီးယားႏိုင္ငံမွာ အခ်က္အလက္ ျပဳစုထားတဲ့ မွတ္တမ္းေတြ မရွိတဲ့အတြက္ က်ားအေကာင္ေရ ထိန္းသိမ္းေရးအတြက္ အခက္အခဲ ျဖစ္ေစတယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ အဲဒီႏိုင္ငံေတြမွာ တစ္ႏွစ္အတြင္း စနစ္က်တဲ့ အခ်က္အလက္ မွတ္တမ္းေတြကို ျပဳစုဖို႔လည္း Tiger Day က်ားမ်ားေန႔မွာ တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။
အေပ်ာ္သေဘာနဲ႔ အမဲလိုက္တဲ့သူေတြ၊ ေငြေၾကးအတြက္ အမဲလိုက္သူေတြနဲ႔ ၿမိဳ႕ျပခ်ဲ႕ထြင္မႈ ေတြေၾကာင့္ က်ားရိုင္း အေကာင္ေရေတြ တေျဖးေျဖး ေလ်ာ့နည္း လာတာ ျဖစ္ေၾကာင္း လည္း ယူဆေနၾကပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ တခ်ဳိ႕အာဆီယံ အသင္းဝင္ ႏိုင္ငံေတြမွာ က်ားအေကာင္ေရနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ မရွိတဲ့အတြက္ က်ားထိန္းသိမ္းေရးလုပ္ငန္းမွာ အခက္အခဲ ျဖစ္ေနရတယ္လို႔ ကမာၻ႔ေတာရိုင္းသဘာဝ ေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႔ WWF က ေျပာပါတယ္။
၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္တုန္းက ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ညီလာခံအတြင္း ကမာၻေပၚမွာ က်ားအေကာင္ေရ ၃၂၀၀ ေလာက္သာ က်န္ရွိေတာ့မယ္လို႔ ခန္႔မွန္းခဲ့ၾကပါတယ္။
က်ားေတြ မ်ဳိးတုန္းေပ်ာက္ကြယ္ႏိုင္တဲ့ အေနအထားေၾကာင့္ ၂၀၂၂ ခုႏွစ္မွာ က်ားအေကာင္ေရ ႏွစ္ဆျဖစ္တဲ့ ၆၀၀၀ ေက်ာ္ရွိလာေအာင္ လုပ္ေဆာင္ၾကမယ္လို႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ့ၾကပါတယ္။
၂၀၁၀ ညီလာခံ ေနာက္ပိုင္းမွာ က်ားအေကာင္ေပါင္း ဘယ္ေလာက္ရွိသလဲဆိုတာကို တရုတ္၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ နီေပါ၊ အိႏၵိယနဲ႔ ရုရွားႏိုင္ငံတို႔က ပုံမွန္ လုပ္ေဆာင္လာတဲ့အတြက္ ထိန္းသိမ္းေရးမွာ အေထာက္အကူျဖစ္ေစတယ္လို႔ WWF အဖြဲ႔က ေျပာပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ျမန္မာ၊ မေလးရွား၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ ထိုင္း၊ လာအို၊ ဗီယက္နမ္နဲ႔ ကေမာၻဒီးယားႏိုင္ငံမွာ အခ်က္အလက္ ျပဳစုထားတဲ့ မွတ္တမ္းေတြ မရွိတဲ့အတြက္ က်ားအေကာင္ေရ ထိန္းသိမ္းေရးအတြက္ အခက္အခဲ ျဖစ္ေစတယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ အဲဒီႏိုင္ငံေတြမွာ တစ္ႏွစ္အတြင္း စနစ္က်တဲ့ အခ်က္အလက္ မွတ္တမ္းေတြကို ျပဳစုဖို႔လည္း Tiger Day က်ားမ်ားေန႔မွာ တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။
အေပ်ာ္သေဘာနဲ႔ အမဲလိုက္တဲ့သူေတြ၊ ေငြေၾကးအတြက္ အမဲလိုက္သူေတြနဲ႔ ၿမိဳ႕ျပခ်ဲ႕ထြင္မႈ ေတြေၾကာင့္ က်ားရိုင္း အေကာင္ေရေတြ တေျဖးေျဖး ေလ်ာ့နည္း လာတာ ျဖစ္ေၾကာင္း လည္း ယူဆေနၾကပါတယ္။
ေရႊစြမ္းရည္ ပီနံအိတ္စက္႐ံု အလုပ္သမား ရွစ္ဦး အခ်ိန္ပို ၆ နာရီ မဆင္းႏုိင္၍ အလုပ္ထုတ္ခံရ
ခင္ျမတ္ျမတ္ေဝ
လိႈင္သာယာၿမိဳ႕နယ္၊ စက္မႈဇုန္(၄)ရွိ ေရႊစြမ္းရည္ပီနံအိတ္စက္႐ုံမွ အလုပ္သမား ရွစ္ဦးကို အလုပ္ခ်ိန္အျပင္ အခ်ိန္ပို ၆နာရီ အလုပ္ဆင္းခုိင္းရာ အလုပ္သမားမ်ားက မလုပ္ႏုိင္ဟုဆုိ၍ ဇူလုိင္လ ၂၉ရက္က အလုပ္သမား ၈ဦးကို အလုပ္ထုတ္လိုက္သည္ဟု အလုပ္သမားေခါင္းေဆာင္ မခ်ဳိခ်ဳိေအးက မဇၥၽိမကို ေျပာသည္။
"အခ်ိန္ပိုက အရမ္းမ်ားေနတဲ႔ အိပ္ေရးပ်က္လို႔ မဆင္းႏိုင္ေတာ့ဘူးလို႔ အလုပ္သမားေတြက ေျပာေတာ့ အလုပ္ထုတ္လိုက္တယ္။ အခု ၿမိဳ႕နယ္ ညိႇႏိႈင္းေရးကို ကြ်န္မတို႔ေတြ တိုင္ထားတယ္" ဟု ယင္းကဆိုသည္။
အလုပ္သမားမ်ားကို ဇူလုိင္ ၂၉ရက္က ႏုတ္ျဖင့္ အလုပ္ထုတ္လုိက္ၿပီး ၃ဝရက္တြင္ စက္႐ံုက အလုပ္ထုတ္ေၾကာင္း တရားဝင္ စာျဖင့္ ေၾကျငာခဲ့သည္။ ယင္းစာတြင္မူ လအလုိက္ ပ်က္ရက္မ်ားသည္ဟူေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ မန္ေနဂ်ာက စာထုတ္လိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု အလုပ္သမားေခါင္းေဆာင္ မခ်ဳိခ်ဳိေအးက ေျပာသည္။
"ဒါဟာ အလုပ္သမားေတြ အေပၚမတရားလုပ္တာပဲ"ဟု ၎က ဆုိသည္။
အလုပ္သမားမ်ားကို ကူညီေပးသည့္ တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ဦးေဌးကလည္း "အလုပ္သမားေတြကို တစ္ေန႔ ၁၂နာရီအျပင္ ေနာက္ထပ္၃နာရီ ထပ္အခ်ိန္ပိုခိုင္းတာ လုံးဝမျဖစ္သင့္ဘူး။ ဒီလိုအလုပ္ရွင္ကို လုံးဝ အေရးယူသင့္တယ္"ဟု မဇၥၽိမကို ေျပာသည္။
ေရႊစြမ္းရည္ ပီနံအိတ္ စက္႐ုံမွ အလုပ္ခ်ိန္ ပုံမွန္ ၈နာရီသာ သတ္မွတ္ထားေသာ္လည္း အလုပ္ရွင္မွ ထုတ္ကုန္ တင္ပို႔မႈအတြက္ အလုပ္သမားမ်ားအား အခ်ိန္ပို ၃နာရီ အလုပ္ဆင္းေပးပါရန္ ေမတာၱရပ္ခံထားသည္။ အခ်ိန္ပိုအတြက္ တစ္နာရီ က်ပ္ေငြ ၃၁၄က်ပ္ ေပးသည္ဟု ဆုိသည္။ ယင္းအျပင္ ေနာက္ထပ္ ၃နာရီ စုစုေပါင္း အခ်ိန္ပို ၆နာရီ ဆင္းခိုင္းသည့္အတြက္ အလုပ္သမားမ်ားက မလုပ္ႏုိင္ဘဲ အလုပ္ထုတ္သည္အထိ ျဖစ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု မခ်ဳိခ်ဳိေအးက ေျပာသည္။
အလုပ္ထုတ္ခံရသည့္ အထဲတြင္ ၿဖိဳးသူရ၊ ျမင့္ေဇာ္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေအာင္ အပါအဝင္ အလုပ္သမား ၈ေယာက္အား အလုပ္ရွင္က အလုပ္ထုတ္လိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
ယင္းသို႔ အလုပ္ထုတ္လုိက္သည္ကို အလုပ္သမားမ်ားက လိႈင္သာယာၿမိ္ဳ႕နယ္ ညိႇႏိႈင္းဖ်န္ေျဖေရး႐ုံးသို႔ တိုင္ၾကားထားရာ ၾသဂုတ္လ ၅ရက္တြင္ ႏွစ္ဖက္ညိႇႏိႈင္းရန္ ခ်ိန္းဆုိထားသည္ဟု ဆုိသည္။
ယင္းစက္႐ုံတြင္ အလုပ္သမားေပါင္း ၁၆၅ဦး ရွိၿပီး အလုပ္သမားမ်ားက ေမလ ၂ဝရက္ကလည္း လုပ္ခလစာ တိုးေတာင္ျခင္း၊ ခြင့္ခံစားခြင့္ တိုးေတာင္းျခင္း အပါအဝင္ ၇ခ်က္ျဖင့္ ဆႏၵျပေတာင္းဆိုခဲ့ရာ လိႈင္သာယာၿမိဳ႕နယ္ ညိႇႏိႈင္းဖ်န္ေျဖေရး႐ံုး ညိႇႏိႈင္းေပးခဲ့ရေသးသည္။
ယင္းသုိ႔ ညိႇႏိႈင္း သေဘာတူအၿပီး တစ္ပတ္အၾကာတြင္ အခ်ိန္ပို ၆နာရီအထိ ဆင္းေပးရန္ စက္႐ံု မန္ေနဂ်ာက ေျပာခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု အလုပ္သမားေခါင္းေဆာင္က ေျပာသည္။
လိႈင္သာယာၿမိဳ႕နယ္၊ စက္မႈဇုန္(၄)ရွိ ေရႊစြမ္းရည္ပီနံအိတ္စက္႐ုံမွ အလုပ္သမား ရွစ္ဦးကို အလုပ္ခ်ိန္အျပင္ အခ်ိန္ပို ၆နာရီ အလုပ္ဆင္းခုိင္းရာ အလုပ္သမားမ်ားက မလုပ္ႏုိင္ဟုဆုိ၍ ဇူလုိင္လ ၂၉ရက္က အလုပ္သမား ၈ဦးကို အလုပ္ထုတ္လိုက္သည္ဟု အလုပ္သမားေခါင္းေဆာင္ မခ်ဳိခ်ဳိေအးက မဇၥၽိမကို ေျပာသည္။
"အခ်ိန္ပိုက အရမ္းမ်ားေနတဲ႔ အိပ္ေရးပ်က္လို႔ မဆင္းႏိုင္ေတာ့ဘူးလို႔ အလုပ္သမားေတြက ေျပာေတာ့ အလုပ္ထုတ္လိုက္တယ္။ အခု ၿမိဳ႕နယ္ ညိႇႏိႈင္းေရးကို ကြ်န္မတို႔ေတြ တိုင္ထားတယ္" ဟု ယင္းကဆိုသည္။
အလုပ္သမားမ်ားကို ဇူလုိင္ ၂၉ရက္က ႏုတ္ျဖင့္ အလုပ္ထုတ္လုိက္ၿပီး ၃ဝရက္တြင္ စက္႐ံုက အလုပ္ထုတ္ေၾကာင္း တရားဝင္ စာျဖင့္ ေၾကျငာခဲ့သည္။ ယင္းစာတြင္မူ လအလုိက္ ပ်က္ရက္မ်ားသည္ဟူေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ မန္ေနဂ်ာက စာထုတ္လိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု အလုပ္သမားေခါင္းေဆာင္ မခ်ဳိခ်ဳိေအးက ေျပာသည္။
"ဒါဟာ အလုပ္သမားေတြ အေပၚမတရားလုပ္တာပဲ"ဟု ၎က ဆုိသည္။
အလုပ္သမားမ်ားကို ကူညီေပးသည့္ တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ဦးေဌးကလည္း "အလုပ္သမားေတြကို တစ္ေန႔ ၁၂နာရီအျပင္ ေနာက္ထပ္၃နာရီ ထပ္အခ်ိန္ပိုခိုင္းတာ လုံးဝမျဖစ္သင့္ဘူး။ ဒီလိုအလုပ္ရွင္ကို လုံးဝ အေရးယူသင့္တယ္"ဟု မဇၥၽိမကို ေျပာသည္။
ေရႊစြမ္းရည္ ပီနံအိတ္ စက္႐ုံမွ အလုပ္ခ်ိန္ ပုံမွန္ ၈နာရီသာ သတ္မွတ္ထားေသာ္လည္း အလုပ္ရွင္မွ ထုတ္ကုန္ တင္ပို႔မႈအတြက္ အလုပ္သမားမ်ားအား အခ်ိန္ပို ၃နာရီ အလုပ္ဆင္းေပးပါရန္ ေမတာၱရပ္ခံထားသည္။ အခ်ိန္ပိုအတြက္ တစ္နာရီ က်ပ္ေငြ ၃၁၄က်ပ္ ေပးသည္ဟု ဆုိသည္။ ယင္းအျပင္ ေနာက္ထပ္ ၃နာရီ စုစုေပါင္း အခ်ိန္ပို ၆နာရီ ဆင္းခိုင္းသည့္အတြက္ အလုပ္သမားမ်ားက မလုပ္ႏုိင္ဘဲ အလုပ္ထုတ္သည္အထိ ျဖစ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု မခ်ဳိခ်ဳိေအးက ေျပာသည္။
အလုပ္ထုတ္ခံရသည့္ အထဲတြင္ ၿဖိဳးသူရ၊ ျမင့္ေဇာ္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေအာင္ အပါအဝင္ အလုပ္သမား ၈ေယာက္အား အလုပ္ရွင္က အလုပ္ထုတ္လိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
ယင္းသို႔ အလုပ္ထုတ္လုိက္သည္ကို အလုပ္သမားမ်ားက လိႈင္သာယာၿမိ္ဳ႕နယ္ ညိႇႏိႈင္းဖ်န္ေျဖေရး႐ုံးသို႔ တိုင္ၾကားထားရာ ၾသဂုတ္လ ၅ရက္တြင္ ႏွစ္ဖက္ညိႇႏိႈင္းရန္ ခ်ိန္းဆုိထားသည္ဟု ဆုိသည္။
ယင္းစက္႐ုံတြင္ အလုပ္သမားေပါင္း ၁၆၅ဦး ရွိၿပီး အလုပ္သမားမ်ားက ေမလ ၂ဝရက္ကလည္း လုပ္ခလစာ တိုးေတာင္ျခင္း၊ ခြင့္ခံစားခြင့္ တိုးေတာင္းျခင္း အပါအဝင္ ၇ခ်က္ျဖင့္ ဆႏၵျပေတာင္းဆိုခဲ့ရာ လိႈင္သာယာၿမိဳ႕နယ္ ညိႇႏိႈင္းဖ်န္ေျဖေရး႐ံုး ညိႇႏိႈင္းေပးခဲ့ရေသးသည္။
ယင္းသုိ႔ ညိႇႏိႈင္း သေဘာတူအၿပီး တစ္ပတ္အၾကာတြင္ အခ်ိန္ပို ၆နာရီအထိ ဆင္းေပးရန္ စက္႐ံု မန္ေနဂ်ာက ေျပာခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု အလုပ္သမားေခါင္းေဆာင္က ေျပာသည္။
ပီအာစနစ္မက်င့္သံုးေရး ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ပြဲမ်ား ရန္ကုန္တြင္ ျပဳလုပ္မည္
ပိုင္စိုး
ေရြးေကာက္ပဲြေတြမွာ မူလက်င့္သုံးေနတဲ့ မဲအသာရသူ အႏိုင္ရစနစ္အစား အခ်ိဳးက်ကိုယ္စားျပဳ (ပီအာ) စနစ္ ေျပာင္းလဲ က်င့္သုံးဖို႔ အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအင္အားစုပါတီရဲ႕ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ၂ ဦးက အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္နဲ႔ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွာ အဆိုျပဳခဲ့တာပါ။
လက္ရွိ လႊတ္ေတာ္ ၂ ရပ္မွာ အခ်ိဳးက်ကိုယ္စားျပဳစနစ္ကို အာဏာရ ႀကံ့ခိုင္ေရးပါတီက လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြ ေထာက္ခံၿပီး တိုင္းရင္းသားပါတီေတြနဲ႔ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္က ကန္႔ကြက္ေနခ်ိန္ လႊတ္ေတာ္ျပင္ပမွာ ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပဖို႔ ျပင္ဆင္ေနတာပါ။
အခ်ိဳးက်ကိုယ္စားျပဳစနစ္ကို က်င့္သံုးမယ္ဆိုရင္ အစိုးရအဖြဲ႔နဲ႔ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာပါ သေဘာထားကြဲလြဲတာေတြ ျဖစ္လာႏို္င္တဲ့အတြက္ ၾသဂုတ္ ၅ ရက္ေန႔မွာ ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပ သြားမယ္လို႔ ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားသူေတြက ေျပာဆုိၿပီး ဆႏၵျပခြင့္အတြက္ လူအင္အား ၁၀၀၀ ခြင့္ျပဳခ်က္ တင္ထားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ဒီစနစ္ဟာ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ဓေလ့၊ လူမႈပတ္၀န္းက်င္နဲ႔လည္း မကိုက္ညီပါဘူးလို႔ ပုဒ္မ ၄၃၆ ျပင္ဆင္ေရး ဆႏၵေဖာ္ထုတ္မႈေတြကို ဦးေဆာင္ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ လူထုလႈပ္ရွားမႈ ျမႇင့္တင္ေရး ကြန္ရက္အဖြဲ႔၀င္ ဦးျမတ္ေက်ာ္က ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔က ၅ ရက္ေန႔ ေန႔လယ္ ၁ နာရီကို ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမေရွ႕ မွာစုၿပီး မဟာဗႏၶဳလ လမ္းမေပၚကေန ပန္းဆိုးတန္းလမ္းကို ျဖတ္ေလွ်ာက္ၿပီးေတာ့ ကမ္းနားလမ္းၿပီးလို႔ရွိရင္ ဆူးေလ ဘုရားလမ္းအတိုင္း ပတ္ၿပီးေတာ့ ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမေရွ႕ ဧမာေႏြလ ဘုရားေက်ာင္းေရွ႕မွာ ရွင္းလင္းပဲြ လုပ္မယ္။ မေန႔က ေက်ာက္တံတားၿမိဳ႕နယ္ရဲစခန္းမွာ ခြင့္ျပဳမိန္႔ သြားယူထားတယ္။ ပီအာစနစ္ က်င့္သံုးရင္ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာေရာ၊ အစိုးရအဖဲြ႔မွာေရာ အားနည္းၿပီးေတာ့ သေဘာထား ကဲြလဲြမႈေတြ အမ်ားႀကီး ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္တယ္။ ေနာက္တခ်က္က အစြန္းေရာက္အဖဲြ႔အစည္းေတြက ပါတီေထာင္ၿပီး မဲယူၿပီးေတာ့ လႊတ္ေတာ္ထဲကို ေရာက္လာႏိုင္တယ္။ အဓိကေတာ့ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ပညာေရခ်ိန္၊ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ လူမႈပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ မကိုက္ညီေသးဘူး။ တိုင္းျပည္မွာ အႏၱရာယ္ရွိတဲ့ အတြက္ မက်င့္သံုးေစခ်င္တာ။”
ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ပြဲမွာ ဒီမိုကေရစီအင္အားစု၊ ၾကည့္ျမင္တိုင္လူမႈကြန္ရက္နဲ႔ တျခားအဖြဲ႔ေတြ လည္း ပူးေပါင္းပါ၀င္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အန္အယ္လ္ဒီပါတီ၀င္ေတြနဲ႔ ဒီမိုကေရစီအင္အားစုေတြ ပူးေပါင္းထားတဲ့ ပီအာစနစ္ ကန္႔ကြက္ ဆန္႔က်င္ေရးေကာ္မတီကလည္း ၾသဂုတ္္ ၉ ရက္ေန႔မွာ ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပဖို႔ စီစဥ္ေနတယ္လို႔ ေကာ္မတီ၀င္တေယာက္ျဖစ္တဲ့ ဦးလွညြန္႔က ေျပာပါတယ္။
“ဦးေလးတို႔ ေခတ္အဆက္ဆက္ ျမန္မာျပည္မွာ ေရြးေကာက္ပဲြေတြ လုပ္ခဲ့တယ္။ ကိုယ္ႀကိဳက္တဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ကို လြယ္လြယ္ကူကူနဲ႔ မဲထည့္လို႔ရတယ္။ ဆႏၵေပးလို႔ရတယ္။ အလြယ္ဆံုးစနစ္ ရွိေနတယ္။ အဲဒီလို အလြယ္ဆံုးစနစ္ ရွိေနပါလ်က္နဲ႔ အခုလို ပီအာစနစ္ဆိုတဲ့ ရႈပ္ေထြးမႈစနစ္ ျပ႒ာန္းရတာဟာ ေတာ္ေတာ္အံ့ၾသစရာ ျဖစ္ေနတယ္။ ေနာက္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပဲြ နီးလာၿပီ။ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ေျမာက္ျမားစြာ ရွိပါလ်က္နဲ႔ ရႈပ္ေထြးေပြလီေအာင္ ျပႆ နာတခုကို မီးေမႊးတယ္လို႔ ဦးေလးတို႔ ယူဆတယ္။ ေနာက္တခုက ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒထဲမွာ ပီအာစနစ္ဆိုတာ မပါဘူး။ အခုက်င့္သံုးေနတဲ့ စနစ္ကို ရုိေသလိုက္နာပါမယ္လို႔ ေျပာထားပါလ်က္နဲ႔ ပီအာစနစ္ကို သီးျခားတင္တာဟာ အေျခခံဥပေဒနဲ႔ ဆန္႔က်င္တယ္။ အဲဒီလို သေဘာထားတဲ့အတြက္ ဦးေလးတို႔က ဒီစနစ္ကို ဆန္႔က်င္ ကန္႔ကြက္ရျခင္းျဖစ္တယ္။”
ဆႏၵေဖာ္ထုတ္္ဖို႔အတြက္ လူဦးေရ ၂၀၀ ခြင့္ျပဳခ်က္တင္ထားတယ္လို႔လည္း သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။
ပီအာစနစ္ က်င့္သံုးဖို႔ အဆိုတင္သြင္းခဲ႔တဲ႔ အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအင္အားစုပါတီ ဥကၠ႒ ဦးခင္ေမာင္ေဆြကေတာ့ တပါတီတည္း ႀကီးစိုးေနတဲ႔စနစ္ကို မႀကိဳက္လို႔ ပီအာစနစ္ကို က်င့္သံုးဖို႔ လႊတ္ေတာ္ကို တင္တာပါလို႔ ေျပာပါတယ္။
ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွာ ဒီအဆိုတင္သြင္းခဲ႔တဲ႔ေန႔က တိုင္းရင္းသားပါတီေတြရဲ႕ အမတ္ အားလုံးနီးပါးက ကန္႔ကြက္တဲ႔အေနနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ကို မတက္ပဲေနခဲ့ၾကပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပဲြေတြမွာ မူလက်င့္သုံးေနတဲ့ မဲအသာရသူ အႏိုင္ရစနစ္အစား အခ်ိဳးက်ကိုယ္စားျပဳ (ပီအာ) စနစ္ ေျပာင္းလဲ က်င့္သုံးဖို႔ အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအင္အားစုပါတီရဲ႕ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ၂ ဦးက အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္နဲ႔ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွာ အဆိုျပဳခဲ့တာပါ။
လက္ရွိ လႊတ္ေတာ္ ၂ ရပ္မွာ အခ်ိဳးက်ကိုယ္စားျပဳစနစ္ကို အာဏာရ ႀကံ့ခိုင္ေရးပါတီက လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြ ေထာက္ခံၿပီး တိုင္းရင္းသားပါတီေတြနဲ႔ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္က ကန္႔ကြက္ေနခ်ိန္ လႊတ္ေတာ္ျပင္ပမွာ ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပဖို႔ ျပင္ဆင္ေနတာပါ။
အခ်ိဳးက်ကိုယ္စားျပဳစနစ္ကို က်င့္သံုးမယ္ဆိုရင္ အစိုးရအဖြဲ႔နဲ႔ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာပါ သေဘာထားကြဲလြဲတာေတြ ျဖစ္လာႏို္င္တဲ့အတြက္ ၾသဂုတ္ ၅ ရက္ေန႔မွာ ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပ သြားမယ္လို႔ ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားသူေတြက ေျပာဆုိၿပီး ဆႏၵျပခြင့္အတြက္ လူအင္အား ၁၀၀၀ ခြင့္ျပဳခ်က္ တင္ထားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ဒီစနစ္ဟာ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ဓေလ့၊ လူမႈပတ္၀န္းက်င္နဲ႔လည္း မကိုက္ညီပါဘူးလို႔ ပုဒ္မ ၄၃၆ ျပင္ဆင္ေရး ဆႏၵေဖာ္ထုတ္မႈေတြကို ဦးေဆာင္ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ လူထုလႈပ္ရွားမႈ ျမႇင့္တင္ေရး ကြန္ရက္အဖြဲ႔၀င္ ဦးျမတ္ေက်ာ္က ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔က ၅ ရက္ေန႔ ေန႔လယ္ ၁ နာရီကို ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမေရွ႕ မွာစုၿပီး မဟာဗႏၶဳလ လမ္းမေပၚကေန ပန္းဆိုးတန္းလမ္းကို ျဖတ္ေလွ်ာက္ၿပီးေတာ့ ကမ္းနားလမ္းၿပီးလို႔ရွိရင္ ဆူးေလ ဘုရားလမ္းအတိုင္း ပတ္ၿပီးေတာ့ ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမေရွ႕ ဧမာေႏြလ ဘုရားေက်ာင္းေရွ႕မွာ ရွင္းလင္းပဲြ လုပ္မယ္။ မေန႔က ေက်ာက္တံတားၿမိဳ႕နယ္ရဲစခန္းမွာ ခြင့္ျပဳမိန္႔ သြားယူထားတယ္။ ပီအာစနစ္ က်င့္သံုးရင္ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာေရာ၊ အစိုးရအဖဲြ႔မွာေရာ အားနည္းၿပီးေတာ့ သေဘာထား ကဲြလဲြမႈေတြ အမ်ားႀကီး ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္တယ္။ ေနာက္တခ်က္က အစြန္းေရာက္အဖဲြ႔အစည္းေတြက ပါတီေထာင္ၿပီး မဲယူၿပီးေတာ့ လႊတ္ေတာ္ထဲကို ေရာက္လာႏိုင္တယ္။ အဓိကေတာ့ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ပညာေရခ်ိန္၊ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ လူမႈပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ မကိုက္ညီေသးဘူး။ တိုင္းျပည္မွာ အႏၱရာယ္ရွိတဲ့ အတြက္ မက်င့္သံုးေစခ်င္တာ။”
ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ပြဲမွာ ဒီမိုကေရစီအင္အားစု၊ ၾကည့္ျမင္တိုင္လူမႈကြန္ရက္နဲ႔ တျခားအဖြဲ႔ေတြ လည္း ပူးေပါင္းပါ၀င္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အန္အယ္လ္ဒီပါတီ၀င္ေတြနဲ႔ ဒီမိုကေရစီအင္အားစုေတြ ပူးေပါင္းထားတဲ့ ပီအာစနစ္ ကန္႔ကြက္ ဆန္႔က်င္ေရးေကာ္မတီကလည္း ၾသဂုတ္္ ၉ ရက္ေန႔မွာ ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပဖို႔ စီစဥ္ေနတယ္လို႔ ေကာ္မတီ၀င္တေယာက္ျဖစ္တဲ့ ဦးလွညြန္႔က ေျပာပါတယ္။
“ဦးေလးတို႔ ေခတ္အဆက္ဆက္ ျမန္မာျပည္မွာ ေရြးေကာက္ပဲြေတြ လုပ္ခဲ့တယ္။ ကိုယ္ႀကိဳက္တဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ကို လြယ္လြယ္ကူကူနဲ႔ မဲထည့္လို႔ရတယ္။ ဆႏၵေပးလို႔ရတယ္။ အလြယ္ဆံုးစနစ္ ရွိေနတယ္။ အဲဒီလို အလြယ္ဆံုးစနစ္ ရွိေနပါလ်က္နဲ႔ အခုလို ပီအာစနစ္ဆိုတဲ့ ရႈပ္ေထြးမႈစနစ္ ျပ႒ာန္းရတာဟာ ေတာ္ေတာ္အံ့ၾသစရာ ျဖစ္ေနတယ္။ ေနာက္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပဲြ နီးလာၿပီ။ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ေျမာက္ျမားစြာ ရွိပါလ်က္နဲ႔ ရႈပ္ေထြးေပြလီေအာင္ ျပႆ နာတခုကို မီးေမႊးတယ္လို႔ ဦးေလးတို႔ ယူဆတယ္။ ေနာက္တခုက ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒထဲမွာ ပီအာစနစ္ဆိုတာ မပါဘူး။ အခုက်င့္သံုးေနတဲ့ စနစ္ကို ရုိေသလိုက္နာပါမယ္လို႔ ေျပာထားပါလ်က္နဲ႔ ပီအာစနစ္ကို သီးျခားတင္တာဟာ အေျခခံဥပေဒနဲ႔ ဆန္႔က်င္တယ္။ အဲဒီလို သေဘာထားတဲ့အတြက္ ဦးေလးတို႔က ဒီစနစ္ကို ဆန္႔က်င္ ကန္႔ကြက္ရျခင္းျဖစ္တယ္။”
ဆႏၵေဖာ္ထုတ္္ဖို႔အတြက္ လူဦးေရ ၂၀၀ ခြင့္ျပဳခ်က္တင္ထားတယ္လို႔လည္း သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။
ပီအာစနစ္ က်င့္သံုးဖို႔ အဆိုတင္သြင္းခဲ႔တဲ႔ အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအင္အားစုပါတီ ဥကၠ႒ ဦးခင္ေမာင္ေဆြကေတာ့ တပါတီတည္း ႀကီးစိုးေနတဲ႔စနစ္ကို မႀကိဳက္လို႔ ပီအာစနစ္ကို က်င့္သံုးဖို႔ လႊတ္ေတာ္ကို တင္တာပါလို႔ ေျပာပါတယ္။
ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွာ ဒီအဆိုတင္သြင္းခဲ႔တဲ႔ေန႔က တိုင္းရင္းသားပါတီေတြရဲ႕ အမတ္ အားလုံးနီးပါးက ကန္႔ကြက္တဲ႔အေနနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ကို မတက္ပဲေနခဲ့ၾကပါတယ္။
အူရီဒူးဆင္းကဒ္ နံပတ္ပူးတစ္ကဒ္ က်ပ္ခုႏွစ္ေသာင္းထိေစ်းျမင့္တက္
မ်ိဳးသန္႔
ဇူလုိင္၂၉ ရက္မွ စတင္ေရာင္းခ်ခဲ့ေသာ အူရီဒူးဆင္းကဒ္မ်ား မႏၲေလးတြင္ ဝယ္ယူသူမ်ားျပားခဲ့ၿပီး ဖုန္းအေရာင္းဆိုင္မ်ားတြင္ နံပတ္ပူးဂဏန္းမ်ားကို တစ္ကဒ္လွ်င္ က်ပ္ခုႏွစ္ေသာင္းဝန္းက်င္ အထိ ေစ်းျမင့္ေနၿပီး ဝယ္ယူရန္ပင္ ခက္ခဲလ်က္ရွိသည္ဟု ဆိုသည္။
“က်ပ္ ၁၅ဝဝ ေစ်းသတ္မွတ္ထားေပမယ့္ ဇူလုိင္ ၂၉ ရက္မွာ က်ပ္ႏွစ္ေထာင္ထိပဲ ေစ်းျမင့္ေပမယ့္ တခ်ိဳ႕ဖုန္းဆုိင္ေတြက ဟန္းဆက္ ဝယ္ရင္ အလကားေပးတာရွိတယ္။ ဒီအတိုင္းဝယ္တာဆို နံပါတ္လွရင္က်ပ္ခုႏွစ္ေသာင္းဝန္းက်င္အထိေပးရတယ္”ဟု ကိုယ္တိုင္ဝယ္ ယူခဲ့သူကုိစုိးဝင္းကေျပာသည္။
အူရီဒူးကဒ္ အခ်င္းခ်င္းဆက္သြယ္ေျပာဆိုပါက တစ္မိနစ္ ၂၅-က်ပ္၊ MPT,MEC တို႔ကို ေခၚဆုိပါက တစ္မိနစ္လ်င္ ၃၅က်ပ္၊ စာတိုပို႔ခ ၂၅က်ပ္၊ အင္တာနက္ သံုးခအတြက္ DATA(1-MB)လွ်င္ ၂၅က်ပ္ က်သင့္သည္ဟုဆိုသည္။
ဖုန္းကဒ္ဝယ္သူမ်ားကို ဝန္ေဆာင္မႈအျဖစ္ ေပးထားသည့္အထဲတြင္ MPT ဖုန္းကဒ္မ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္ရန္ မိနစ္ကိုးဆယ္ အခမဲ့ ထည့္သြင္းထားေပးထားသည္။ အူရီဒူး၏ ေငြျဖည့္ကတ္မ်ားကို ၾသဂုတ္လ ၂ရက္တြင္ စတင္ေရာင္းခ်မည္ဟု အူရီဒူး ဝန္ေဆာင္မႈ ေပးသည့္ ဌာနက ေျဖၾကားထားသည္။
အူရီဒူးေငြျဖည့္ကတ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ၁ဝဝဝ က်ပ္၊ ၃ဝဝဝက်ပ္၊ ၅ဝဝဝက်ပ္၊ ၁ဝဝဝဝက်ပ္၊ ၂ဝဝဝဝက်ပ္ တို႔ ေရြးခ်ယ္ဝယ္ယူႏိုင္မည္ဟု သိရသည္။
ဇူလုိင္၂၉ ရက္မွ စတင္ေရာင္းခ်ခဲ့ေသာ အူရီဒူးဆင္းကဒ္မ်ား မႏၲေလးတြင္ ဝယ္ယူသူမ်ားျပားခဲ့ၿပီး ဖုန္းအေရာင္းဆိုင္မ်ားတြင္ နံပတ္ပူးဂဏန္းမ်ားကို တစ္ကဒ္လွ်င္ က်ပ္ခုႏွစ္ေသာင္းဝန္းက်င္ အထိ ေစ်းျမင့္ေနၿပီး ဝယ္ယူရန္ပင္ ခက္ခဲလ်က္ရွိသည္ဟု ဆိုသည္။
“က်ပ္ ၁၅ဝဝ ေစ်းသတ္မွတ္ထားေပမယ့္ ဇူလုိင္ ၂၉ ရက္မွာ က်ပ္ႏွစ္ေထာင္ထိပဲ ေစ်းျမင့္ေပမယ့္ တခ်ိဳ႕ဖုန္းဆုိင္ေတြက ဟန္းဆက္ ဝယ္ရင္ အလကားေပးတာရွိတယ္။ ဒီအတိုင္းဝယ္တာဆို နံပါတ္လွရင္က်ပ္ခုႏွစ္ေသာင္းဝန္းက်င္အထိေပးရတယ္”ဟု ကိုယ္တိုင္ဝယ္ ယူခဲ့သူကုိစုိးဝင္းကေျပာသည္။
အူရီဒူးကဒ္ အခ်င္းခ်င္းဆက္သြယ္ေျပာဆိုပါက တစ္မိနစ္ ၂၅-က်ပ္၊ MPT,MEC တို႔ကို ေခၚဆုိပါက တစ္မိနစ္လ်င္ ၃၅က်ပ္၊ စာတိုပို႔ခ ၂၅က်ပ္၊ အင္တာနက္ သံုးခအတြက္ DATA(1-MB)လွ်င္ ၂၅က်ပ္ က်သင့္သည္ဟုဆိုသည္။
ဖုန္းကဒ္ဝယ္သူမ်ားကို ဝန္ေဆာင္မႈအျဖစ္ ေပးထားသည့္အထဲတြင္ MPT ဖုန္းကဒ္မ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္ရန္ မိနစ္ကိုးဆယ္ အခမဲ့ ထည့္သြင္းထားေပးထားသည္။ အူရီဒူး၏ ေငြျဖည့္ကတ္မ်ားကို ၾသဂုတ္လ ၂ရက္တြင္ စတင္ေရာင္းခ်မည္ဟု အူရီဒူး ဝန္ေဆာင္မႈ ေပးသည့္ ဌာနက ေျဖၾကားထားသည္။
အူရီဒူးေငြျဖည့္ကတ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ၁ဝဝဝ က်ပ္၊ ၃ဝဝဝက်ပ္၊ ၅ဝဝဝက်ပ္၊ ၁ဝဝဝဝက်ပ္၊ ၂ဝဝဝဝက်ပ္ တို႔ ေရြးခ်ယ္ဝယ္ယူႏိုင္မည္ဟု သိရသည္။
အေမရိကန္ႏွင့္ၿဗိတန္သံအမတ္ ရခိုင္ ရပ္မိရပ္ဖ၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီ၀င္မ်ားကုိ ေတြ႔ဆံု
နန္းျမနဒီ
ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ပိုင္းက ရခိုင္ျပည္နယ္ကို ေရာက္ရွိခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္နဲ႔ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံ သံအမတ္ႀကီးတို႔ ၂ ဦးဟာ ရခိုင္ေဒသခံေတြ၊ ရပ္မိရပ္ဖ နဲ႔ တကြ ႏိုင္ငံေရးပါတီ ေခါင္းေဆာင္ေတြကုိ ေတြ႔ဆံုၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္ က်န္းမာေရး၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံသားကိစၥေတြ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။
သံအမတ္ႀကီးေတြျဖစ္တဲ့ ဒဲရစ္မစ္ခ်ယ္ နဲ႔ အန္ဒရူး တို႔ဟာ ဇူလိုင္ ၂၇ ရက္ေန႔ကေန ၂၈ ေန႔အထိ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးခင္ရီ၊ ဦးစိုးသိန္းတို႔ရဲ႕ ရခိုင္ျပည္နယ္ ခရီးစဥ္နဲ႔ အတူ လိုက္ပါခဲ့ၾကၿပီး ရခိုင္ေဒသခံ၊ ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖ၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီ ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ သီးျခားေတြ႔ဆံုခဲ့တယ္လို႔ ရပ္မိရပ္ဖတဦးက ေျပာပါတယ္။
သံအမတ္ႀကီး ၂ ဦးဟာ ၂၇ ရက္ေန႔ မြန္းလြဲပိုင္းက ရခိုင္ျပည္အစိုးရရံုးမွာ ၀န္ႀကီးေတြနဲ႔အတူ စစ္ေတြေဒသခံေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုၿပီး ညေနပိုင္းမွာေတာ့ ရပ္မိရပ္ဖ ၅ ဦးနဲ႔ စစ္ေတြ ဟိုတယ္မွာ သီးသန္႔ေတြ႔ဆံုခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
သံအမတ္ ၂ ဦးဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္က ႏိုင္ငံသားျဖစ္ေရးကိစၥေတြမွာ လူမ်ိဳးအမည္ နာမကို အဓိကမထားဘဲ လူ႔အခြင့္အေရး၊ တန္းတူညီမွ်မႈအေနနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ဖို႔၊ မတူညီတဲ့ လူမ်ိဳးေတြၾကား သဟဇာတျဖစ္ေအာင္ ေနထိုင္ေရးေတြ ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္လို႔ ေတြ႔ဆံုရာမွာ ပါ၀င္ခဲ့သူ ဦးသာပြင့္က ေျပာပါတယ္။
“သူကေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးတို႔ဘာတို႔နဲ႔ လာတာေပါ့ဗ်ာ။ အေျခခံ လူ႔အခြင့္အေရးကို က်ေနာ္တို႔ လက္ခံတယ္။ ဒါေပမယ့္ All are human being, All human being are equal ဆိုတဲ့ဟာက ကမၻာ့ႀကီးတခုလံုးဟာ အစိုးရတခုတည္း လက္ေအာက္မွာ ရွိေနတဲ့ အခ်ိန္ေရာက္မွသာ ခင္ဗ်ားေျပာတဲ့ အစိုးရ ျဖစ္ႏိုင္မယ္။ မဟုတ္ရင္ေတာ့ လက္ေတြ႔အားျဖင့္ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ အဲဒီလိုပဲ ေျပာလိုက္တယ္။”
ဒဲရစ္မစ္ခ်ယ္က ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးေတြမွာ ဘဂၤါလီလို႔ ခံယူလိုက္ရင္ ႏိုင္ငံျခားလို႔ သတ္မွတ္ခံရၿပီး ျပည္ႏွင္ခံရမယ့္အေရး စိုးရိမ္ေနၾကလို႔ ျမန္မာျပည္ထဲက လူမ်ိဳးတမ်ိဳး အေနနဲ႔ လက္ခံဖို႔ ေျပာဆိုခဲ့ၿပီး သူတို႔ဘက္ကေတာ့ ဘယ္လူမ်ိဳးမဆို ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ ဥပေဒနဲ႔ ကိုက္ညီရင္ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မယ့္အေၾကာင္းနဲ႔ ေမြးရာပါႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ အေၾကာင္းေတြ ျပန္လည္ ရွင္းျပခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
၂၈ ရက္ေန႔ ညေနပိုင္း ရခိုင္အမ်ိဳးသားပါတီက ဗဟိုေကာ္မတီ၀င္ေတြနဲ႔ ပါတီဌာနခ်ဳပ္မွာ သြားေရာက္ေတြ႔ဆံုစဥ္ နယ္စည္းမျခား ဆရာ၀န္မ်ားအဖြဲ႔ (အမ္အက္စ္အက္ဖ္) ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲ ျပန္လည္၀င္ေရာက္ေရး ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတယ္လို႔ ပါတီဗဟိုေကာ္မတီ၀င္ ဦးခင္ေမာင္ႀကီးက ေျပာပါတယ္။
“အမ္အက္စ္အက္ဖ္အေနနဲ႔ အရင္တုန္းက လုပ္တဲ့ပံုစံမဟုတ္ပဲနဲ႔ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ျဖစ္ေအာင္ ရခိုင္လူမ်ဳိးေတြရဲ႕ ခံစားေနရတဲ့ အေျခအေနေတြနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈ၊ သူတို႔ရဲ႕ စရိုက္ေတြ အေပၚမွာ နားလည္မႈေပးၿပီး လုပ္ႏိုင္ဖို႔ေတာ့ အေရးႀကီးလိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔က ေဆြးေႏြးတယ္။”
အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီးကလည္း ျပည္နယ္ထဲ ၀င္ေရာက္လုပ္ကိုင္မယ့္ အမ္အက္စ္အက္ဖ္ အဖြဲ႔၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြ ေစာင့္ၾကည့္မယ္လို႔ ေျပာဆိုခဲ့ေၾကာင္း သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။
အမ္အက္စ္အက္ဖ္ လက္ေအာက္ခံ က်န္းမာေရးကူညီေစာင့္ေရွာက္မႈေပးတဲ့ အဖြဲ႔ဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲမွာ လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္နွစ္ေက်ာ္ကတည္းက ၀င္ေရာက္လုပ္ကိုင္ေနၿပီး ၿပီးခဲ့တဲ့ နစ္က ေဒသခံတခ်ိဳ႕နဲ႔ အထင္အျမင္လြဲမွားမႈေတြျဖစ္ကာ ျပန္လည္ထြက္ခြာသြားခဲ့ရပါတယ္။
ဒီအေတာအတြင္း အဖြဲ႔အစည္းနဲ႔ အစိုးရၾကား ညိႇႏိႈင္းမႈေတြေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲမွာ ျပန္ၿပီးေဆာင္ရြက္ဖို႔ က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးဌာနနဲ႔ ရခိုင္ျပည္အစိုးရက ဇူလိုင္လ ၂၄ ရက္ေန႔မွာ ေၾကညာခ်က္ထုတ္ၿပီး ျပန္လည္ ဖိတ္ေခၚခဲ့ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ စစ္ေတြအေျခစိုက္ ရခိုင္လူမႈကြန္ရက္အဖြဲ႔ကေတာ့ အမ္အက္စ္အက္ဖ္ေပၚ ထားရွိတဲ့ ရခိုင္ျပည္သူေတြရဲ႕ သေဘာထား ေျပာင္းလဲမႈမရွိပါေၾကာင္းနဲ႔ ရခိုင္ျပည္မွာ MSF-Holland ေခၚ AZG အဖြဲ႔ကို အလိုမရွိေၾကာင္း ဇူလိုင္ ၂၇ ရက္ေန႔ ေန႔စြဲနဲ႔ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ပိုင္းက ရခိုင္ျပည္နယ္ကို ေရာက္ရွိခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္နဲ႔ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံ သံအမတ္ႀကီးတို႔ ၂ ဦးဟာ ရခိုင္ေဒသခံေတြ၊ ရပ္မိရပ္ဖ နဲ႔ တကြ ႏိုင္ငံေရးပါတီ ေခါင္းေဆာင္ေတြကုိ ေတြ႔ဆံုၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္ က်န္းမာေရး၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံသားကိစၥေတြ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။
သံအမတ္ႀကီးေတြျဖစ္တဲ့ ဒဲရစ္မစ္ခ်ယ္ နဲ႔ အန္ဒရူး တို႔ဟာ ဇူလိုင္ ၂၇ ရက္ေန႔ကေန ၂၈ ေန႔အထိ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးခင္ရီ၊ ဦးစိုးသိန္းတို႔ရဲ႕ ရခိုင္ျပည္နယ္ ခရီးစဥ္နဲ႔ အတူ လိုက္ပါခဲ့ၾကၿပီး ရခိုင္ေဒသခံ၊ ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖ၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီ ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ သီးျခားေတြ႔ဆံုခဲ့တယ္လို႔ ရပ္မိရပ္ဖတဦးက ေျပာပါတယ္။
သံအမတ္ႀကီး ၂ ဦးဟာ ၂၇ ရက္ေန႔ မြန္းလြဲပိုင္းက ရခိုင္ျပည္အစိုးရရံုးမွာ ၀န္ႀကီးေတြနဲ႔အတူ စစ္ေတြေဒသခံေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုၿပီး ညေနပိုင္းမွာေတာ့ ရပ္မိရပ္ဖ ၅ ဦးနဲ႔ စစ္ေတြ ဟိုတယ္မွာ သီးသန္႔ေတြ႔ဆံုခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
သံအမတ္ ၂ ဦးဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္က ႏိုင္ငံသားျဖစ္ေရးကိစၥေတြမွာ လူမ်ိဳးအမည္ နာမကို အဓိကမထားဘဲ လူ႔အခြင့္အေရး၊ တန္းတူညီမွ်မႈအေနနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ဖို႔၊ မတူညီတဲ့ လူမ်ိဳးေတြၾကား သဟဇာတျဖစ္ေအာင္ ေနထိုင္ေရးေတြ ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္လို႔ ေတြ႔ဆံုရာမွာ ပါ၀င္ခဲ့သူ ဦးသာပြင့္က ေျပာပါတယ္။
“သူကေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးတို႔ဘာတို႔နဲ႔ လာတာေပါ့ဗ်ာ။ အေျခခံ လူ႔အခြင့္အေရးကို က်ေနာ္တို႔ လက္ခံတယ္။ ဒါေပမယ့္ All are human being, All human being are equal ဆိုတဲ့ဟာက ကမၻာ့ႀကီးတခုလံုးဟာ အစိုးရတခုတည္း လက္ေအာက္မွာ ရွိေနတဲ့ အခ်ိန္ေရာက္မွသာ ခင္ဗ်ားေျပာတဲ့ အစိုးရ ျဖစ္ႏိုင္မယ္။ မဟုတ္ရင္ေတာ့ လက္ေတြ႔အားျဖင့္ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ အဲဒီလိုပဲ ေျပာလိုက္တယ္။”
ဒဲရစ္မစ္ခ်ယ္က ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးေတြမွာ ဘဂၤါလီလို႔ ခံယူလိုက္ရင္ ႏိုင္ငံျခားလို႔ သတ္မွတ္ခံရၿပီး ျပည္ႏွင္ခံရမယ့္အေရး စိုးရိမ္ေနၾကလို႔ ျမန္မာျပည္ထဲက လူမ်ိဳးတမ်ိဳး အေနနဲ႔ လက္ခံဖို႔ ေျပာဆိုခဲ့ၿပီး သူတို႔ဘက္ကေတာ့ ဘယ္လူမ်ိဳးမဆို ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ ဥပေဒနဲ႔ ကိုက္ညီရင္ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မယ့္အေၾကာင္းနဲ႔ ေမြးရာပါႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ အေၾကာင္းေတြ ျပန္လည္ ရွင္းျပခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
၂၈ ရက္ေန႔ ညေနပိုင္း ရခိုင္အမ်ိဳးသားပါတီက ဗဟိုေကာ္မတီ၀င္ေတြနဲ႔ ပါတီဌာနခ်ဳပ္မွာ သြားေရာက္ေတြ႔ဆံုစဥ္ နယ္စည္းမျခား ဆရာ၀န္မ်ားအဖြဲ႔ (အမ္အက္စ္အက္ဖ္) ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲ ျပန္လည္၀င္ေရာက္ေရး ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတယ္လို႔ ပါတီဗဟိုေကာ္မတီ၀င္ ဦးခင္ေမာင္ႀကီးက ေျပာပါတယ္။
“အမ္အက္စ္အက္ဖ္အေနနဲ႔ အရင္တုန္းက လုပ္တဲ့ပံုစံမဟုတ္ပဲနဲ႔ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ျဖစ္ေအာင္ ရခိုင္လူမ်ဳိးေတြရဲ႕ ခံစားေနရတဲ့ အေျခအေနေတြနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈ၊ သူတို႔ရဲ႕ စရိုက္ေတြ အေပၚမွာ နားလည္မႈေပးၿပီး လုပ္ႏိုင္ဖို႔ေတာ့ အေရးႀကီးလိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔က ေဆြးေႏြးတယ္။”
အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီးကလည္း ျပည္နယ္ထဲ ၀င္ေရာက္လုပ္ကိုင္မယ့္ အမ္အက္စ္အက္ဖ္ အဖြဲ႔၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြ ေစာင့္ၾကည့္မယ္လို႔ ေျပာဆိုခဲ့ေၾကာင္း သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။
အမ္အက္စ္အက္ဖ္ လက္ေအာက္ခံ က်န္းမာေရးကူညီေစာင့္ေရွာက္မႈေပးတဲ့ အဖြဲ႔ဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲမွာ လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္နွစ္ေက်ာ္ကတည္းက ၀င္ေရာက္လုပ္ကိုင္ေနၿပီး ၿပီးခဲ့တဲ့ နစ္က ေဒသခံတခ်ိဳ႕နဲ႔ အထင္အျမင္လြဲမွားမႈေတြျဖစ္ကာ ျပန္လည္ထြက္ခြာသြားခဲ့ရပါတယ္။
ဒီအေတာအတြင္း အဖြဲ႔အစည္းနဲ႔ အစိုးရၾကား ညိႇႏိႈင္းမႈေတြေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲမွာ ျပန္ၿပီးေဆာင္ရြက္ဖို႔ က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးဌာနနဲ႔ ရခိုင္ျပည္အစိုးရက ဇူလိုင္လ ၂၄ ရက္ေန႔မွာ ေၾကညာခ်က္ထုတ္ၿပီး ျပန္လည္ ဖိတ္ေခၚခဲ့ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ စစ္ေတြအေျခစိုက္ ရခိုင္လူမႈကြန္ရက္အဖြဲ႔ကေတာ့ အမ္အက္စ္အက္ဖ္ေပၚ ထားရွိတဲ့ ရခိုင္ျပည္သူေတြရဲ႕ သေဘာထား ေျပာင္းလဲမႈမရွိပါေၾကာင္းနဲ႔ ရခိုင္ျပည္မွာ MSF-Holland ေခၚ AZG အဖြဲ႔ကို အလိုမရွိေၾကာင္း ဇူလိုင္ ၂၇ ရက္ေန႔ ေန႔စြဲနဲ႔ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။
တစ္မိနစ္ ၂၅ က်ပ္ျဖင့္ ဖုန္းေျပာဆိုႏိုင္သည့္ ၀န္ေဆာင္မႈ ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရး စတင္
ေမာင္မန္း
တစ္မိနစ္လွ်င္ ၂၅ က်ပ္ျဖင့္ ဖုန္းေျပာဆိုႏိုင္မည့္ ၀န္ေဆာင္မႈကို ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရးလုပ္ငန္းက ဇူလုိင္ ၂၉ ရက္တြင္ စတင္လုိက္ၿပီး ယင္း၀န္ေဆာင္မႈတြင္ အသံုးျပဳသူက မိမိေခၚဆိုမႈ ျပဳလုပ္လိုသည့္ ဖုန္းနံပါတ္ သံုးလံုးကို စာရင္းသြင္းထားရမည္ျဖစ္ကာ ယင္းဖုန္းမ်ားသို႔ သတ္မွတ္ထားသည့္ ကာလအတြင္း ထက္၀က္ ေစ်းျဖင့္ ေခၚဆိုႏုိင္မည္ဟု ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရး ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေျဖၾကားေပးေနသည့္ 1876 Call Center က တာ၀န္ရွိသူက ေျပာသည္။
အဆိုပါ ဖုန္းေျပာဆိုခေလွ်ာ့ခ်ေပးမည့္ Friend and Family Service ၀န္ေဆာင္မႈ အစီအစဥ္ကို ၾသဂုတ္လ ၃၁ ရက္အထိ သတ္မွတ္ထားၿပီး ယင္း၀န္ေဆာင္မႈကို ရယူရာတြင္ ၀န္ေဆာင္ခအတြက္ က်ပ္ ၂၅၀၀ ကို မိမိဖုန္းဘီလ္မွ ႏုတ္ယူသြားမည္ျဖစ္သည္။ အဆုိပါ ၀န္ေဆာင္မႈတြင္ စာရင္းသြင္းထားသည့္ မိုဘုိင္းဖုန္း သံုးလံုးသို႔သာ ၂၅ က်ပ္ျဖင့္ ေခၚဆိုႏုိင္မည္ျဖစ္ၿပီး က်န္ဖုန္းမ်ားသို႔ ေခၚဆိုမႈမွာ က်ပ္ ၅၀ ပင္ျဖစ္သည္။
1876 Call Center ၏ တာ၀န္ရွိသူ တစ္ဦးက“ဖုန္းတစ္လံုးက ေခၚဆိုမႈ အမ်ားဆံုးလုပ္တဲ့ သူငယ္ခ်င္း၊ မိတ္ေဆြ၊ မိသားစု၀င္ေတြရဲ႕ ဖုန္းေတြကုိ စာရင္းေပးထားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဖုန္းေတြကို ေခၚရင္ တစ္မိနစ္ ၂၅ က်ပ္ႏႈန္း ေကာက္ခံသြားမွာပါ” ဟုဆိုသည္။
၀န္ေဆာင္မႈရယူရန္အတြက္ ဖုန္းနံပါတ္ ၁၃၃၁ သို႔ ADD စာရင္းသြင္းလိုသည့္ ဖုန္းနံပါတ္ သံုးလံုး (ဥပမာ - ADD 094…)ကို မက္ေဆ့ခ်္ေပးပို႔ရမည္ျဖစ္သည္။ ယင္းစာရင္းတြင္ ေပးပို႔ထားသည့္ ဖုန္းနံပါတ္သံုးလံုးသို႔ ဆက္သြယ္ေခၚယူမႈမ်ားအတြက္ တစ္မိနစ္ ၂၅ က်ပ္ႏႈန္းကို စတင္၀န္ေဆာင္မႈရယူသည့္ အခ်ိန္မွ ရက္သံုးဆယ္အတြင္း ရရွိမည္ျဖစ္သည္။
ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရးလုပ္ငန္းက ယခုကဲ့သို႔ ေစ်းေလွ်ာ့ခ်ျခင္းအေပၚ စီးပြားေရးပညာရွင္တစ္ဦးက “ရက္သံုးဆယ္ကို က်ပ္ ၂,၅၀၀ ဆိုေတာ့ (၀န္ေဆာင္ခက) တစ္ရက္ ကို ၈၀ ႏႈန္းေလာက္က်ပါတယ္။ ဖုန္းသံုးတာမ်ားတဲ့သူကေတာ့ တန္ပါတယ္။ ေအာ္ပေရတာေတြအေနနဲ႔ အသံုးျပဳသူကို အၿပိဳင္ ဆြဲေဆာင္မွာပါပဲ” ဟု သံုးသပ္သည္။
ျပည္ပေအာ္ပေရတာမ်ားက ဖုန္းခ်ေပးရန္ စီစဥ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနခ်ိန္တြင္ ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရးက ယခုကဲ့သို႔ ပ႐ိုမိုးရွင္းအစီအစဥ္ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ မိုဘိုင္းဖုန္းသံုးစြဲမႈ အေျခအေနႏွင့္ ေအာ္ပေရတာမ်ား၏ အသံုးျပဳသူအေပၚ ဆြဲေဆာင္မႈမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး မဇၩိမ၏ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းမႈအေပၚ ပြင့္လင္းျမန္မာ့ေရွ႕ေဆာင္အဖြဲ႔၏ နည္းပညာအရာရွိ ကိုစိုးသီဟေနာင္က“ဖုန္းနံပါတ္ကို အေသျဖစ္ဖို႔ လိုအပ္တယ္ဆိုတာမ်ဳိးက ဒီမွာ နည္းပါတယ္။ ဒီႏိုင္ငံမွာက ဖုန္းကို အခ်ိန္မေရြး ေျပာင္းကိုင္လိုက္လို႔ရတဲ့ အေနအထားမ်ား ပါတယ္။ တစ္ဖက္က ၂၅ က်ပ္ဆိုရင္ ကိုယ့္ဘက္ကလည္း မ်ားမေနဖို႔ လိုတယ္။ မဟုတ္ရင္ ပိုေကာင္းတဲ့ဟာကို ေျပာင္းသံုးၾကမွာပဲ”ဟု သံုးသပ္ခဲ့သည္။
အဆိုပါ၀န္ေဆာင္မႈကို အသံုးျပဳရန္ စာရင္းသြင္းလိုက္သည့္ ကမာရြတ္ၿမိဳ႕နယ္ေနသူ တစ္ဦးက “၂၅၀၀ ျဖတ္ထားေပမယ့္ ဖုန္းသံုးလံုးကိုပဲ ရမယ္။ အားလံုးကိုရတာ မဟုတ္ဘူး။ ဒီသံုးလံုးနဲ႔လည္း ေန႔တိုင္း ေျပာျဖစ္ေနမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဖုန္းအားလံုးကို ၂၅ က်ပ္နဲ႔ ရႏိုင္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေကာင္းတာေပါ့။ အခုက်ေတာ့ အဆင္မေျပပါဘူး”ဟု ေျပာသည္။
ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရးက ေပးမည့္၀န္ေဆာင္မႈတြင္ GSM ႏွင့္ WCDMA ဖုန္းမ်ားသာ ပါ၀င္မည္ျဖစ္ၿပီး CDMA ဖုန္းမ်ားအတြက္လည္း ၀န္ေဆာင္မႈ ဆက္လက္ေပးနိုင္ရန္ ေဆာင္ရြက္သြားမည္ဟု ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရးက ထုတ္ျပန္ထားသည္။ စာရင္းတြင္ ေပးထားသည့္ ဖုန္းသံုးလံုးမွ တစ္လံုးကို ေျပာင္းလဲခြင့္ရရွိမည္ျဖစ္ၿပီး ေျပာင္းလဲလိုပါက MODIFY ေပးပို႔ၿပီး ဖုန္းနံပါတ္အစားထိုး လဲလိုေသာ နံပါတ္အသစ္ကို ၁၃၃၁ သို႔ မက္ေဆ့ခ်္ေပးပို႔ကာ ေျပာင္းလဲထည့္သြင္းႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။
တစ္မိနစ္လွ်င္ ၂၅ က်ပ္ျဖင့္ ဖုန္းေျပာဆိုႏိုင္မည့္ ၀န္ေဆာင္မႈကို ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရးလုပ္ငန္းက ဇူလုိင္ ၂၉ ရက္တြင္ စတင္လုိက္ၿပီး ယင္း၀န္ေဆာင္မႈတြင္ အသံုးျပဳသူက မိမိေခၚဆိုမႈ ျပဳလုပ္လိုသည့္ ဖုန္းနံပါတ္ သံုးလံုးကို စာရင္းသြင္းထားရမည္ျဖစ္ကာ ယင္းဖုန္းမ်ားသို႔ သတ္မွတ္ထားသည့္ ကာလအတြင္း ထက္၀က္ ေစ်းျဖင့္ ေခၚဆိုႏုိင္မည္ဟု ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရး ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေျဖၾကားေပးေနသည့္ 1876 Call Center က တာ၀န္ရွိသူက ေျပာသည္။
အဆိုပါ ဖုန္းေျပာဆိုခေလွ်ာ့ခ်ေပးမည့္ Friend and Family Service ၀န္ေဆာင္မႈ အစီအစဥ္ကို ၾသဂုတ္လ ၃၁ ရက္အထိ သတ္မွတ္ထားၿပီး ယင္း၀န္ေဆာင္မႈကို ရယူရာတြင္ ၀န္ေဆာင္ခအတြက္ က်ပ္ ၂၅၀၀ ကို မိမိဖုန္းဘီလ္မွ ႏုတ္ယူသြားမည္ျဖစ္သည္။ အဆုိပါ ၀န္ေဆာင္မႈတြင္ စာရင္းသြင္းထားသည့္ မိုဘုိင္းဖုန္း သံုးလံုးသို႔သာ ၂၅ က်ပ္ျဖင့္ ေခၚဆိုႏုိင္မည္ျဖစ္ၿပီး က်န္ဖုန္းမ်ားသို႔ ေခၚဆိုမႈမွာ က်ပ္ ၅၀ ပင္ျဖစ္သည္။
1876 Call Center ၏ တာ၀န္ရွိသူ တစ္ဦးက“ဖုန္းတစ္လံုးက ေခၚဆိုမႈ အမ်ားဆံုးလုပ္တဲ့ သူငယ္ခ်င္း၊ မိတ္ေဆြ၊ မိသားစု၀င္ေတြရဲ႕ ဖုန္းေတြကုိ စာရင္းေပးထားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဖုန္းေတြကို ေခၚရင္ တစ္မိနစ္ ၂၅ က်ပ္ႏႈန္း ေကာက္ခံသြားမွာပါ” ဟုဆိုသည္။
၀န္ေဆာင္မႈရယူရန္အတြက္ ဖုန္းနံပါတ္ ၁၃၃၁ သို႔ ADD စာရင္းသြင္းလိုသည့္ ဖုန္းနံပါတ္ သံုးလံုး (ဥပမာ - ADD 094…)ကို မက္ေဆ့ခ်္ေပးပို႔ရမည္ျဖစ္သည္။ ယင္းစာရင္းတြင္ ေပးပို႔ထားသည့္ ဖုန္းနံပါတ္သံုးလံုးသို႔ ဆက္သြယ္ေခၚယူမႈမ်ားအတြက္ တစ္မိနစ္ ၂၅ က်ပ္ႏႈန္းကို စတင္၀န္ေဆာင္မႈရယူသည့္ အခ်ိန္မွ ရက္သံုးဆယ္အတြင္း ရရွိမည္ျဖစ္သည္။
ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရးလုပ္ငန္းက ယခုကဲ့သို႔ ေစ်းေလွ်ာ့ခ်ျခင္းအေပၚ စီးပြားေရးပညာရွင္တစ္ဦးက “ရက္သံုးဆယ္ကို က်ပ္ ၂,၅၀၀ ဆိုေတာ့ (၀န္ေဆာင္ခက) တစ္ရက္ ကို ၈၀ ႏႈန္းေလာက္က်ပါတယ္။ ဖုန္းသံုးတာမ်ားတဲ့သူကေတာ့ တန္ပါတယ္။ ေအာ္ပေရတာေတြအေနနဲ႔ အသံုးျပဳသူကို အၿပိဳင္ ဆြဲေဆာင္မွာပါပဲ” ဟု သံုးသပ္သည္။
ျပည္ပေအာ္ပေရတာမ်ားက ဖုန္းခ်ေပးရန္ စီစဥ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနခ်ိန္တြင္ ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရးက ယခုကဲ့သို႔ ပ႐ိုမိုးရွင္းအစီအစဥ္ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ မိုဘိုင္းဖုန္းသံုးစြဲမႈ အေျခအေနႏွင့္ ေအာ္ပေရတာမ်ား၏ အသံုးျပဳသူအေပၚ ဆြဲေဆာင္မႈမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး မဇၩိမ၏ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းမႈအေပၚ ပြင့္လင္းျမန္မာ့ေရွ႕ေဆာင္အဖြဲ႔၏ နည္းပညာအရာရွိ ကိုစိုးသီဟေနာင္က“ဖုန္းနံပါတ္ကို အေသျဖစ္ဖို႔ လိုအပ္တယ္ဆိုတာမ်ဳိးက ဒီမွာ နည္းပါတယ္။ ဒီႏိုင္ငံမွာက ဖုန္းကို အခ်ိန္မေရြး ေျပာင္းကိုင္လိုက္လို႔ရတဲ့ အေနအထားမ်ား ပါတယ္။ တစ္ဖက္က ၂၅ က်ပ္ဆိုရင္ ကိုယ့္ဘက္ကလည္း မ်ားမေနဖို႔ လိုတယ္။ မဟုတ္ရင္ ပိုေကာင္းတဲ့ဟာကို ေျပာင္းသံုးၾကမွာပဲ”ဟု သံုးသပ္ခဲ့သည္။
အဆိုပါ၀န္ေဆာင္မႈကို အသံုးျပဳရန္ စာရင္းသြင္းလိုက္သည့္ ကမာရြတ္ၿမိဳ႕နယ္ေနသူ တစ္ဦးက “၂၅၀၀ ျဖတ္ထားေပမယ့္ ဖုန္းသံုးလံုးကိုပဲ ရမယ္။ အားလံုးကိုရတာ မဟုတ္ဘူး။ ဒီသံုးလံုးနဲ႔လည္း ေန႔တိုင္း ေျပာျဖစ္ေနမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဖုန္းအားလံုးကို ၂၅ က်ပ္နဲ႔ ရႏိုင္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေကာင္းတာေပါ့။ အခုက်ေတာ့ အဆင္မေျပပါဘူး”ဟု ေျပာသည္။
ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရးက ေပးမည့္၀န္ေဆာင္မႈတြင္ GSM ႏွင့္ WCDMA ဖုန္းမ်ားသာ ပါ၀င္မည္ျဖစ္ၿပီး CDMA ဖုန္းမ်ားအတြက္လည္း ၀န္ေဆာင္မႈ ဆက္လက္ေပးနိုင္ရန္ ေဆာင္ရြက္သြားမည္ဟု ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရးက ထုတ္ျပန္ထားသည္။ စာရင္းတြင္ ေပးထားသည့္ ဖုန္းသံုးလံုးမွ တစ္လံုးကို ေျပာင္းလဲခြင့္ရရွိမည္ျဖစ္ၿပီး ေျပာင္းလဲလိုပါက MODIFY ေပးပို႔ၿပီး ဖုန္းနံပါတ္အစားထိုး လဲလိုေသာ နံပါတ္အသစ္ကို ၁၃၃၁ သို႔ မက္ေဆ့ခ်္ေပးပို႔ကာ ေျပာင္းလဲထည့္သြင္းႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။
ေပါက္ေတာၿမိဳ႕နယ္ခန္းမ က်ပ္သိန္းေပါင္း(၂၆၀၀)ေက်ာ္ အကုန္က်ခံတည္ေဆာက္မည္
လင္းျမတ္
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေပါက္ေတာျမိဳ႕နယ္ခန္းမကို က်ပ္သိန္းေပါင္း (၂၆၀၀) အကုန္အက်ခံ တည္ေဆာက္သြားမည္ဟု သိရသည္။
၎ၿမိဳ႕နယ္ခန္းမမွာ အလ်ား (၁၂၀) ေပ၊ အနံ (၆၀) ေပရွိမည္ ျဖစ္ျပီး ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရ ရံပံုေငြမွ ခြင့္ျပဳေငြ က်ပ္သိန္းေပါင္း (၂၆၀၀) ျဖင့္ တည္ေဆာက္သြားမည္ဟု ေပါက္ေတာ ၿမိဳ႕နယ္အေထြေထြအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးေက်ာ္စိုးလိႈင္က နိရဥၥရာသို႔ အတည္ျပဳ ေျပာၾကားသည္။
” ၂၀၁၄-၂၀၁၅ ခု ဘ႑ာေရးႏွစ္မွာ ရခုိင္ျပည္နယ္ အစိုးရ ဘတ္ဂ်က္ေငြက ခြင့္ျပဳထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ တည္ေဆာက္ရန္အတြက္ ခြင့္ျပဳထားပီးပါျပီ။ တည္ေဆာက္မယ့္ေနရာကို အခု ၿမိဳ႕မိ ၿမိဳဖေတြနဲ႔ တိုင္ပင္ၿပီးေတာ့ ရွာေနတယ္ ” ဟု သူက ဆိုသည္။
ေပါက္ေတာၿမိဳ႕နယ္ ခန္းမအား ေပါက္ေတာ-မင္းျပား ကားလမ္းအနီးတြင္ တည္ေဆာက္ရန္ စီစဥ္ေနၿပီး လိုအပ္မည့္ ေျမေနရာမ်ားကုိ လယ္သမားမ်ားထံမွ ဝယ္ယူရန္အတြက္ အဖြဲ႕ဝင္ (၈) ဦးပါဝင္ေသာ ေကာ္မီတီ တစ္ရပ္ကို ဇူလိူင္လ (၂၇) ရက္ေန႕က ဖြဲ႕စည္းတာဝန္ေပးခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
ယခု ခြင့္ျပဳေငြ က်ပ္သိန္း (၂၆၀၀)မွာ အေဆာက္အဦး တည္ေဆာက္ရန္အတြက္သာ ျဖစ္ၿပီး ေျမေနရာ ဝယ္ယူရန္အတြက္ မပါ၀င္ေသးေၾကာင္း၊ သုိ႕အတြက္ ထပ္မံျပီး လိုအပ္မည့္ ေငြပမာဏကို ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္၌ ဆက္လက္ တင္ျပေတာင္းခံသြားမည္ဟု ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးတက္ထြန္းေအာင္က ဆိုသည္။
“ေပါက္တာ-မင္းျပားကားလမ္း ေဘးမွာ ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမ ေဆာက္မယ္ဆိုၿပီး ေကာ္မတီတစ္ရပ္ ဖြဲ႕ၿပီး ေျမရွာခိုင္းထားတယ္။ ခုက ခြင့္ျပဳေငြက အေဆာက္အဦးအတြက္ ေပးတာ၊ ေျမေနရာအတြက္ မပါေသးဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဒႆမအႀကိမ္ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္မွာ ဆက္လက္ တင္ျပရဦးမယ္ ” ဟု သူက ေျပာသည္။
မူလက ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမအား ေလာကထိပ္ပန္ဘုရားႀကီးေရွ႕ေျမကြက္လပ္တြင္ တည္ေဆာက္ရန္ စီစဥ္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း ထိုေနရာမွာ ေပါက္ေတာၿမိဳ႕၏ ဘုရားပြဲမ်ား က်င္းပသည့္ေနရာျဖစ္၍ ၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕သားမ်ားက ကန္႔ကြက္သည့္အတြက္ ေပါက္ေတာ- မင္းျပားကားလမ္းအနီးတြင္ တည္ေဆာက္ရန္ ေျမေနရာကို ေရႊ႕ေျပာင္း လွ်ာထားရျခင္း ျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေပါက္ေတာျမိဳ႕နယ္ခန္းမကို က်ပ္သိန္းေပါင္း (၂၆၀၀) အကုန္အက်ခံ တည္ေဆာက္သြားမည္ဟု သိရသည္။
၎ၿမိဳ႕နယ္ခန္းမမွာ အလ်ား (၁၂၀) ေပ၊ အနံ (၆၀) ေပရွိမည္ ျဖစ္ျပီး ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရ ရံပံုေငြမွ ခြင့္ျပဳေငြ က်ပ္သိန္းေပါင္း (၂၆၀၀) ျဖင့္ တည္ေဆာက္သြားမည္ဟု ေပါက္ေတာ ၿမိဳ႕နယ္အေထြေထြအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးေက်ာ္စိုးလိႈင္က နိရဥၥရာသို႔ အတည္ျပဳ ေျပာၾကားသည္။
” ၂၀၁၄-၂၀၁၅ ခု ဘ႑ာေရးႏွစ္မွာ ရခုိင္ျပည္နယ္ အစိုးရ ဘတ္ဂ်က္ေငြက ခြင့္ျပဳထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ တည္ေဆာက္ရန္အတြက္ ခြင့္ျပဳထားပီးပါျပီ။ တည္ေဆာက္မယ့္ေနရာကို အခု ၿမိဳ႕မိ ၿမိဳဖေတြနဲ႔ တိုင္ပင္ၿပီးေတာ့ ရွာေနတယ္ ” ဟု သူက ဆိုသည္။
ေပါက္ေတာၿမိဳ႕နယ္ ခန္းမအား ေပါက္ေတာ-မင္းျပား ကားလမ္းအနီးတြင္ တည္ေဆာက္ရန္ စီစဥ္ေနၿပီး လိုအပ္မည့္ ေျမေနရာမ်ားကုိ လယ္သမားမ်ားထံမွ ဝယ္ယူရန္အတြက္ အဖြဲ႕ဝင္ (၈) ဦးပါဝင္ေသာ ေကာ္မီတီ တစ္ရပ္ကို ဇူလိူင္လ (၂၇) ရက္ေန႕က ဖြဲ႕စည္းတာဝန္ေပးခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
ယခု ခြင့္ျပဳေငြ က်ပ္သိန္း (၂၆၀၀)မွာ အေဆာက္အဦး တည္ေဆာက္ရန္အတြက္သာ ျဖစ္ၿပီး ေျမေနရာ ဝယ္ယူရန္အတြက္ မပါ၀င္ေသးေၾကာင္း၊ သုိ႕အတြက္ ထပ္မံျပီး လိုအပ္မည့္ ေငြပမာဏကို ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္၌ ဆက္လက္ တင္ျပေတာင္းခံသြားမည္ဟု ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးတက္ထြန္းေအာင္က ဆိုသည္။
“ေပါက္တာ-မင္းျပားကားလမ္း ေဘးမွာ ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမ ေဆာက္မယ္ဆိုၿပီး ေကာ္မတီတစ္ရပ္ ဖြဲ႕ၿပီး ေျမရွာခိုင္းထားတယ္။ ခုက ခြင့္ျပဳေငြက အေဆာက္အဦးအတြက္ ေပးတာ၊ ေျမေနရာအတြက္ မပါေသးဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဒႆမအႀကိမ္ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္မွာ ဆက္လက္ တင္ျပရဦးမယ္ ” ဟု သူက ေျပာသည္။
မူလက ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမအား ေလာကထိပ္ပန္ဘုရားႀကီးေရွ႕ေျမကြက္လပ္တြင္ တည္ေဆာက္ရန္ စီစဥ္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း ထိုေနရာမွာ ေပါက္ေတာၿမိဳ႕၏ ဘုရားပြဲမ်ား က်င္းပသည့္ေနရာျဖစ္၍ ၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕သားမ်ားက ကန္႔ကြက္သည့္အတြက္ ေပါက္ေတာ- မင္းျပားကားလမ္းအနီးတြင္ တည္ေဆာက္ရန္ ေျမေနရာကို ေရႊ႕ေျပာင္း လွ်ာထားရျခင္း ျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။
အမုန္းစကားေၾကာင့္ အမုန္းမပြားေစေရးလႈပ္ရွားမႈ မြတ္စလင္္ရပ္ကြက္မ်ားတြင္ ျပဳလုပ္မည္
ေအာင္ကိုဦး
အမုန္းပြားမႈ ေလွ်ာ့နည္းပေပ်ာက္ေစရန္ “အမုန္းစကားေၾကာင့္ အမုန္းမပြားေစဖို႔ ငါတို႔ႏႈတ္ကို ေစာင့္စည္းစို႔ ” လႈပ္ရွားမႈႏွင့္ အသိေပးစေတကာ ကပ္ျခင္းကို ၾသဂုတ္လ ၅ ရက္တြင္ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ား ေနထိုင္သည့္ ရပ္ကြက္မ်ားအတြင္း ျပဳလုပ္သြားမည္ဟု ေမတၱာကမ္ပိန္းမွ အထက္ျမန္မာျပည္တာ၀န္ခံ ဦးညီညီေက်ာ္က မဇၩိမကို ေျပာသည္။
“အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္အမ်ားစုေန ထိုင္တဲ့ရပ္ကြက္ေတြမွာ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ လူငယ္ေတြနဲ႔ လုပ္ေဆာင္သြားမယ္။ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ေတြရဲ႕ ၀ါကၽြတ္အခါသမယမွာ လုပ္သြားမယ္” ဟု ဦးညီညီေက်ာ္က ေျပာသည္။
လူငယ္မ်ား၏ စိတ္ထဲတြင္ အမုန္းတရားမ်ား မရွိေစဘဲ ခ်စ္ခင္ရင္းႏွီးစြာျဖင့္ စည္းစည္းလုံးလုံး ေနထိုင္သြားေစရန္ ရည္ရြယ္ၿပီး လုပ္ေဆာင္သည္ဟု ဆိုသည္။
ထိုသို႔လုပ္ေဆာင္ျခင္းျဖင့္ လူငယ္ထု၏ စိတ္တြင္ ေမတၱာတရားမ်ားျဖစ္ေပၚလာၿပီး ညီရင္းအစ္ကို စိတ္ေမြးျမဴတတ္လာေစရန္ ရည္ရြယ္သည္ဟု ဦးညီညီေက်ာ္က ဆိုသည္။
မႏၱေလးၿမိဳ႕ခံ ေဒါက္တာ ေဒၚမိုးမိုးေအာင္က“မတူကြဲျပားမႈေတြကို အင္အားအျဖစ္ အသုံးျပဳရင္ ႏုိင္ငံေတာ္ တည္ေဆာက္ရာမွာ အေထာက္အကူျဖစ္ေစမွာပါ။ အခ်င္းခ်င္း ခ်စ္ခင္စည္းလုံးညီၫြတ္မႈရွိေစခ်င္တယ္။ လူငယ္ေတြၾကားမွာ အမုန္းပြားမႈ ေလ်ာ့နည္းပေပ်ာက္ေစခ်င္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခုလိုကမ္ပိန္းေတြ မ်ားမ်ားလုပ္ေပးေစခ်င္တယ္”ဟု မဇၩိမကို ေျပာသည္။
လူငယ္မ်ားသည္ လက္ရွိအေျခအေနတြင္ ထိလြယ္ရွလြယ္သေဘာတြင္ရွိေနေသာေၾကာင့္ မလိုလားအပ္သည့္ ျပႆနာမ်ား မျဖစ္ပြားေစရန္ ယင္းလႈပ္ရွားမႈကို ဆက္တိုက္လုပ္ေဆာင္သြားမည္ဟု ဆိုသည္။
ဗုဒၶဘာသာ၀င္ႏွင့္ အျခားဘာသာ၀င္မ်ားရွိ လူငယ္မ်ားကလည္း ရပ္ကြက္မ်ားအတြင္း လုပ္ေဆာင္သြားမည္ဟု ဆိုသည္။
အမုန္းစကားေၾကာင့္ အမုန္းမပြားေစဖို႔ ငါတို႔ႏႈတ္ကို ေစာင့္စည္းစို႔ စာသားမ်ားပါေသာ စေတကာမ်ား ျဖန္႔ေ၀ေပးသြားမည္ဟု ဆိုသည္။ အဆိုပါလႈပ္ရွားမႈကို မႏၱေလးၿမိဳ႕တြင္ ဧၿပီလမွစ၍ လူစည္ကားရာေနရာမ်ားတြင္ အႀကိမ္ႀကိမ္ျပဳလုပ္ၿပီးျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။
အမုန္းပြားမႈ ေလွ်ာ့နည္းပေပ်ာက္ေစရန္ “အမုန္းစကားေၾကာင့္ အမုန္းမပြားေစဖို႔ ငါတို႔ႏႈတ္ကို ေစာင့္စည္းစို႔ ” လႈပ္ရွားမႈႏွင့္ အသိေပးစေတကာ ကပ္ျခင္းကို ၾသဂုတ္လ ၅ ရက္တြင္ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ား ေနထိုင္သည့္ ရပ္ကြက္မ်ားအတြင္း ျပဳလုပ္သြားမည္ဟု ေမတၱာကမ္ပိန္းမွ အထက္ျမန္မာျပည္တာ၀န္ခံ ဦးညီညီေက်ာ္က မဇၩိမကို ေျပာသည္။
“အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္အမ်ားစုေန ထိုင္တဲ့ရပ္ကြက္ေတြမွာ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ လူငယ္ေတြနဲ႔ လုပ္ေဆာင္သြားမယ္။ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ေတြရဲ႕ ၀ါကၽြတ္အခါသမယမွာ လုပ္သြားမယ္” ဟု ဦးညီညီေက်ာ္က ေျပာသည္။
လူငယ္မ်ား၏ စိတ္ထဲတြင္ အမုန္းတရားမ်ား မရွိေစဘဲ ခ်စ္ခင္ရင္းႏွီးစြာျဖင့္ စည္းစည္းလုံးလုံး ေနထိုင္သြားေစရန္ ရည္ရြယ္ၿပီး လုပ္ေဆာင္သည္ဟု ဆိုသည္။
ထိုသို႔လုပ္ေဆာင္ျခင္းျဖင့္ လူငယ္ထု၏ စိတ္တြင္ ေမတၱာတရားမ်ားျဖစ္ေပၚလာၿပီး ညီရင္းအစ္ကို စိတ္ေမြးျမဴတတ္လာေစရန္ ရည္ရြယ္သည္ဟု ဦးညီညီေက်ာ္က ဆိုသည္။
မႏၱေလးၿမိဳ႕ခံ ေဒါက္တာ ေဒၚမိုးမိုးေအာင္က“မတူကြဲျပားမႈေတြကို အင္အားအျဖစ္ အသုံးျပဳရင္ ႏုိင္ငံေတာ္ တည္ေဆာက္ရာမွာ အေထာက္အကူျဖစ္ေစမွာပါ။ အခ်င္းခ်င္း ခ်စ္ခင္စည္းလုံးညီၫြတ္မႈရွိေစခ်င္တယ္။ လူငယ္ေတြၾကားမွာ အမုန္းပြားမႈ ေလ်ာ့နည္းပေပ်ာက္ေစခ်င္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခုလိုကမ္ပိန္းေတြ မ်ားမ်ားလုပ္ေပးေစခ်င္တယ္”ဟု မဇၩိမကို ေျပာသည္။
လူငယ္မ်ားသည္ လက္ရွိအေျခအေနတြင္ ထိလြယ္ရွလြယ္သေဘာတြင္ရွိေနေသာေၾကာင့္ မလိုလားအပ္သည့္ ျပႆနာမ်ား မျဖစ္ပြားေစရန္ ယင္းလႈပ္ရွားမႈကို ဆက္တိုက္လုပ္ေဆာင္သြားမည္ဟု ဆိုသည္။
ဗုဒၶဘာသာ၀င္ႏွင့္ အျခားဘာသာ၀င္မ်ားရွိ လူငယ္မ်ားကလည္း ရပ္ကြက္မ်ားအတြင္း လုပ္ေဆာင္သြားမည္ဟု ဆိုသည္။
အမုန္းစကားေၾကာင့္ အမုန္းမပြားေစဖို႔ ငါတို႔ႏႈတ္ကို ေစာင့္စည္းစို႔ စာသားမ်ားပါေသာ စေတကာမ်ား ျဖန္႔ေ၀ေပးသြားမည္ဟု ဆိုသည္။ အဆိုပါလႈပ္ရွားမႈကို မႏၱေလးၿမိဳ႕တြင္ ဧၿပီလမွစ၍ လူစည္ကားရာေနရာမ်ားတြင္ အႀကိမ္ႀကိမ္ျပဳလုပ္ၿပီးျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။
မဲအခ်ိဳးက် ကိုယ္စားျပဳစနစ္ (PR) နဲ႔ ပိုမို႐ႈပ္ေထြးလာမယ့္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ
ထက္ႏိုင္ေဇာ္
အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုပါတီ(NDF) က အမ်ိဳးသားနဲ႔ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္မွာ ဆႏၵမဲအခ်ိဳးက် ကိုယ္စား ျပဳစနစ္ (PR) ေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာ က်င့္သံုးေရးအဆို တင္ျပေအာင္ျမင္ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွာပါ PR စနစ္ က်င့္သံုးေရး NDF ပါတီက တင္ျပလာတာမို႔ PR စနစ္ေထာက္ခံသူေတြ အမတ္ေတြနဲ႔ ကန္႔ကြက္သူ ေတြ အမတ္ေတြၾကားမွာ အေခ်အတင္ အျငင္းပြားမႈေတြ အႀကီးအက်ယ္ ေပၚေပါက္လာပါတယ္။
ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး လႈပ္ရွား မႈေတြေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေရး အက်ပ္အတည္းျဖစ္ေနတဲ့ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံ ေရးမွာ PR စနစ္ေတြေၾကာင့္ ပိုမို ႐ႈပ္ေထြးမယ့္ ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနေတြကို ဦးတည္ လာပါတယ္။ NDF ပါတီ က အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ မွာ PR စနစ္ တင္သြင္းလိုက္တဲ့အခါ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေတြၾကားမွာ ခ်က္ခ်င္း ဆိုသလို PR ေထာက္ခံသူနဲ႔ ကန္႔ကြက္သူဆိုၿပီး ႏိုင္ငံေရးအုပ္စု ၂ ခုႀကီး ကြဲသြားပါတယ္။
အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္နဲ႔ တိုင္းရင္းသားလႊတ္ေတာ္အမတ္ PR စနစ္ကို အျပင္းအထန္ ကန္႔ကြက္ၾကၿပီး ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွာ PR စနစ္ တင္သြင္းေဆြးေႏြးလာခ်ိန္မွာ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ၊ ရခိုင္ အမ်ိဳးသားပါတီ၊ ဖလံုစ ေဝၚပါတီ၊ မြန္ေဒသလံုးဆိုင္ရာ ဒီမိုကေရစီပါတီ တို႔လို တိုင္းရင္းသားပါတီေတြက လႊတ္ေတာ္အမတ္ ၃၈ ဦးက လႊတ္ေတာ္မတက္ဘဲ ခြင့္ယူသပိတ္ေမွာက္ လိုက္ၾကပါတယ္။
အာဏာရ ျပည္ေထာင္စုႀကံ့ခိုင္ေရးနဲ႔ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ပါတီ (ႀကံ့ခိုင္ေရး)၊ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီၫြတ္ေရးပါတီ ၊ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အင္အားစု၊ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ (ျမန္မာ)၊ ကခ်င္ျပည္နယ္မွ စည္းလံုးညီၫြတ္ေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီပါတီတို႔က PR စနစ္ကိုေထာက္ခံၾကၿပီး တပ္မေတာ္သားလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြကေတာ့ PR စနစ္ က်င့္သံုးတဲ့ ေနရာမွာ ျပည္သူအားလံုးရဲ႕ ေထာက္ခံမႈလိုတယ္လို႔ ေျပာဆိုၿပီး အဆိုကို ကန္႔ကြက္ျခင္း မရွိဘဲ ေထာက္ခံၾကပါတယ္။
NLD မပါဝင္တဲ့ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အျပတ္အသတ္ အႏိုင္ရရွိခဲ့တဲ့ ႀကံ့ခိုင္ေရးအေနနဲ႔ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ ပြဲမွာ အ႐ံႈးနဲ႔ႀကံဳေတြ႕မွာကို မလို လားတာမို႔ PR စနစ္ကို က်င့္သံုးႏိုင္မယ္ဆိုရင္ NLD အျပတ္အသတ္ အႏိုင္ရ မွာကို တားဆီးႏိုင္မယ္လို႔ ႀကိဳတင္တြက္ခ်က္ထားပံုေပၚပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ PR စနစ္ မျဖစ္ျဖစ္ေအာင္ အသက္ သြင္းမယ့္ ဦးေဆာင္ပါတီအျဖစ္ ႀကံ့ခိုင္ေရးပါတီက ရပ္တည္ သြားမယ့္သေဘာထား ေျပာင္းလဲမယ့္ပံုမေပၚ ပါဘူး။
PR စနစ္ တင္သြင္းသူေတြနဲ႔ ေထာက္ခံသူေတြ က တဖက္ ၊ ကန္႔ကြက္သူေတြက တဖက္ အေခ်အတင္ အျငင္းပြားေနရာကေန ႏိုင္ငံေရး အုပ္စု ၂ ခု ကြဲထြက္ေနတာမို႔ ေျပလည္ေအာင္ မေျဖရွင္းႏိုင္ရင္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္မီ ႏိုင္ငံေရး အက်ပ္အတည္းႀကီးတခုကိုေသခ်ာေပါက္ ဦးတည္ေနပါတယ္။
အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္မွာေတာ့ အခုဆိုရင္ PR စနစ္ က်င့္သံုးႏိုင္ေရးအတြက္ PR ေကာ္မရွင္တရပ္ ဖြဲ႕စည္း ၿပီးေတာ့ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ေနပါၿပီ။ PR စနစ္ကို ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ က်င့္သံုးဖို႔ အဓိကရည္ရြယ္ ခ်က္ကေတာ့ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD) အေနနဲ႔ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အျပတ္အသတ္ အႏိုင္ရရွိမွာကို မလိုလားတာေၾကာင့္ျဖစ္ၿပီး ဒီစနစ္ ကို ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ေလာကထဲကို ဆြဲသြင္းလာတဲ့ သူကေတာ့ NLD ပါတီရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္တဲ့ ကြယ္လြန္သူ ေဒါက္တာ သန္းၿငိမ္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဒါက္တာ သန္းၿငိမ္းက ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ NLD ကခြဲထြက္ခဲ့တဲ့ ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္ၿပီး NLD အသိုင္းအဝိုင္းရဲ႕ အေမ့ခံ ႏိုင္ငံေရး သမား တဦးဆိုရင္လည္း မမွားႏိုင္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ PR စနစ္မွာ NLD အႏိုင္မရေရးဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိေန တာကေတာ့ လံုးဝ ျငင္းလို႔မရတဲ့ အခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။
ရခိုင္တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္တဲ့ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးဘရွိန္က PR စနစ္ က်င့္သံုးမယ္ဆိုရင္ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီၫြတ္ေရး ၿပိဳကြဲမယ္လို႔ သတိေပးပါတယ္။
တပ္မေတာ္သား လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေဌးႏိုင္က PR စနစ္ကို က်င့္သံုးမယ္ဆိုရင္ ျပည္သူေတြ ဒီစနစ္အေၾကာင္း ေသေသခ်ာခ်ာ သိရွိေအာင္ျပဳလုပ္ၿပီး ျပည္သူ႔ဆႏၵခံယူၿပီးမွ လုပ္သင့္ ေၾကာင္း၊ တိုင္းရင္းသား ျပည္သူမ်ား အားလံုး လက္ခံမွသာ လုပ္ေဆာင္သင့္တယ္လို႔ ဇူလိုင္လ ၂၈ ရက္ေန႔ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အစည္း အေဝးမွာ တင္ျပေျပာဆိုပါတယ္။
PR စနစ္ဆိုတာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ ေရးနဲ႔ တိုင္းရင္းသား ျပည္သူတရပ္လံုးရဲ႕ အက်ိဳး စီးပြားကို ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ျခင္း မရွိဘဲ ပါတီတခ်ိဳ႕ အတြက္သာ အက်ိဳးရွိႏိုင္တဲ့အတြက္ PR စနစ္ကို အခုေလာေလာဆယ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ေျပာင္းလဲ က်င့္သံုးဖို႔ မသင့္ေသးေၾကာင္း၊ PR စနစ္မွာ လြန္စြာ ႐ႈပ္ေထြးေနသည့္အျပင္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ေနရာ အားလံုး ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္ျခင္း မရွိတဲ့ အား နည္းတဲ့ တိုင္းရင္းသား ပါတီေတြ အတြက္ မမွ်တ ေၾကာင္း ၊ မဲအခ်ိဳးက် ခြဲေဝယူရမည့္စနစ္မွာ တန္းစီ စနစ္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသား ေတြအေနနဲ႔ ေနာက္ဆံုးမွာ တန္းစီရမွာျဖစ္တယ္လို႔ တိုင္းရင္းသား ေတြက ေထာက္ျပၾကပါတယ္။
ဒီမိုကေရစီ မရင့္က်က္ေသးတဲ့ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာ PR စနစ္ကို အသည္းအသန္ႀကိဳးပမ္းေနရတဲ့ အေၾကာင္းအရင္း က ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ႐ံႈးမယ္လို႔ထင္တဲ့ပါတီေတြက မ႐ံႈးဖို႔ပါပဲလို႔ ႏိုင္ငံေရး အသိုင္းအဝိုင္းက သံုးသပ္ပါတယ္။
“အခု ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနကို ၾကည့္ၿပီး ထလုပ္တာ။ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳး ပါတီက ၂၀၁၅ မွာေတာ့ ငါတို႔ပါတီက အေျခအေန မေကာင္းႏိုင္ဘူး။ ၉၀ ခုႏွစ္က တစည ရင္ဆိုင္ခဲ့ရတဲ့ ကံၾကမၼာမ်ိဳး ငါတို႔ ရင္ဆိုင္ရႏိုင္တယ္ဆိုၿပီး သံုးသပ္လာတယ္။ ဒီအေျခ အေနကို သေဘာေပါက္လာတဲ့အခါမွာ ဒီ PR လုပ္မွျဖစ္မွာဆိုၿပီး ထလုပ္တာပဲ။ ဒီလိုမွမလုပ္ရင္ သူတို႔အခြင့္အေရးမရေတာ့မွာဆိုၿပီး လုပ္တာ။ ဒီေန႔ လႊတ္ေတာ္မွာ PR ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဆြးေႏြးမွာ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔က ဒါကိုဆႏၵျပတဲ့အေနနဲ႔ မသြား တာပါ။ PR ကိစၥ ေဆြးေႏြးတဲ့ေန႔တိုင္း မတက္ဖို႔ ဆံုးျဖတ္ထားၾကတယ္” လို႔ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီက သီေပါၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးရဲထြန္းက ရွင္းျပတယ္။
PR စနစ္ က်င့္သံုးမယ္ဆိုတဲ့ အဆိုေၾကာင့္ လႊတ္ေတာ္နဲ႔ ႏိုင္ငံေရး အသိုင္းအဝိုင္းမွာ ႐ိုက္ခတ္မႈ ႀကီးႀကီးမား မားရွိေနၿပီး ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲကို သပိတ္ ေမွာက္မယ့္ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြထြက္ေပၚၿပီး ေနာက္ တႀကိမ္ အာဏာရွင္စနစ္ ေပၚထြန္းလာမလားဆိုတဲ့ စိုးရိမ္မႈေတြလည္းရွိေနပါတယ္။
အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္က ပုသိမ္ၿမိဳ႕နယ္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးဝင္းျမင့္က “ဒီ PR စနစ္ကို က်င့္သံုးမယ္ဆိုရင္ လူမ်ိဳးစြဲ၊ ဝါဒစြဲ၊ အစြန္း ေရာက္ပါတီေတြက အခ်ိဳးက်စနစ္နဲ႔ မဲရလာႏိုင္တယ္။ အဲဒီလို ျဖစ္လာရင္ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ကံၾကမၼာ စိုးရိမ္ရတဲ့ အေျခအေန ေရာက္သြားလိမ့္မယ္။ ဂ်ာမနီႏိုင္ငံမွာ PR စနစ္ က်င့္သံုးခဲ့လို႔ နာဇီေတြ ေနရာရလာၿပီး အာဏာ႐ွင္ ဟစ္တလာ တက္လာ တာကို က်ေနာ္ ဥပမာေပး ေထာက္ျပခဲ့တယ္။ ဂ်ာမန္ ဒီမိုကေရစီ ပ်က္စီးရျခင္းဟာ PR စနစ္ေၾကာင့္လို႔ ေျပာစမွတ္တြင္သြားတယ္။ အခုဒီက ဒီမိုကေရစီ စနစ္က အပင္ေပါက္ေလးပဲရွိေသးတယ္။ သင္းသတ္တဲ့ ပံုစံမ်ိဳးေတာ့ အျဖစ္မခံႏိုင္ဘူး” လို႔ ဧရာဝတီကို ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
PR စနစ္က်င့္သံုးမယ္ဆိုတဲ့အဆို ေအာင္ျမင္ သြားခဲ့ရင္ေတာ့ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအတြက္ ရလဒ္ မေကာင္းတဲ့ အက်ိဳးဆက္ေတြ ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္ၿပီး အုပ္စုကြဲ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ၾကားမွာ ဒီမိုကေရစီ အၫြန္႔က်ိဳးမယ့္ အေျခအေန ဆိုက္ေရာက္ႏိုင္ပါတယ္။
PR စနစ္ရဲ႕ အက်ိဳးဆက္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ေတြနဲ႔ အစိုးရစစ္တပ္ၾကား ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူ ညီခ်က္ အေပၚလည္း ဆိုးက်ိဳးသက္ေရာက္ႏိုင္တာမို႔ အာဏာရႀကံ့ခိုင္ေရးပါတီနဲ႔ လႊတ္ေတာ္က PR စနစ္ က်င့္သံုးဖို႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္မယ္ဆိုရင္ ၂၀၁၅ ေရြး ေကာက္ပြဲ ပိုမို႐ႈပ္ေထြးေစမွာျဖစ္ၿပီး ဒီမိုကေရစီ ရွင္သန္ေရးကို အားနည္းသြားေစမွာ အေသအခ်ာ ျဖစ္ပါတယ္။
အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုပါတီ(NDF) က အမ်ိဳးသားနဲ႔ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္မွာ ဆႏၵမဲအခ်ိဳးက် ကိုယ္စား ျပဳစနစ္ (PR) ေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာ က်င့္သံုးေရးအဆို တင္ျပေအာင္ျမင္ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွာပါ PR စနစ္ က်င့္သံုးေရး NDF ပါတီက တင္ျပလာတာမို႔ PR စနစ္ေထာက္ခံသူေတြ အမတ္ေတြနဲ႔ ကန္႔ကြက္သူ ေတြ အမတ္ေတြၾကားမွာ အေခ်အတင္ အျငင္းပြားမႈေတြ အႀကီးအက်ယ္ ေပၚေပါက္လာပါတယ္။
ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး လႈပ္ရွား မႈေတြေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေရး အက်ပ္အတည္းျဖစ္ေနတဲ့ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံ ေရးမွာ PR စနစ္ေတြေၾကာင့္ ပိုမို ႐ႈပ္ေထြးမယ့္ ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနေတြကို ဦးတည္ လာပါတယ္။ NDF ပါတီ က အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ မွာ PR စနစ္ တင္သြင္းလိုက္တဲ့အခါ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေတြၾကားမွာ ခ်က္ခ်င္း ဆိုသလို PR ေထာက္ခံသူနဲ႔ ကန္႔ကြက္သူဆိုၿပီး ႏိုင္ငံေရးအုပ္စု ၂ ခုႀကီး ကြဲသြားပါတယ္။
အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္နဲ႔ တိုင္းရင္းသားလႊတ္ေတာ္အမတ္ PR စနစ္ကို အျပင္းအထန္ ကန္႔ကြက္ၾကၿပီး ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွာ PR စနစ္ တင္သြင္းေဆြးေႏြးလာခ်ိန္မွာ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ၊ ရခိုင္ အမ်ိဳးသားပါတီ၊ ဖလံုစ ေဝၚပါတီ၊ မြန္ေဒသလံုးဆိုင္ရာ ဒီမိုကေရစီပါတီ တို႔လို တိုင္းရင္းသားပါတီေတြက လႊတ္ေတာ္အမတ္ ၃၈ ဦးက လႊတ္ေတာ္မတက္ဘဲ ခြင့္ယူသပိတ္ေမွာက္ လိုက္ၾကပါတယ္။
အာဏာရ ျပည္ေထာင္စုႀကံ့ခိုင္ေရးနဲ႔ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ပါတီ (ႀကံ့ခိုင္ေရး)၊ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီၫြတ္ေရးပါတီ ၊ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အင္အားစု၊ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ (ျမန္မာ)၊ ကခ်င္ျပည္နယ္မွ စည္းလံုးညီၫြတ္ေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီပါတီတို႔က PR စနစ္ကိုေထာက္ခံၾကၿပီး တပ္မေတာ္သားလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြကေတာ့ PR စနစ္ က်င့္သံုးတဲ့ ေနရာမွာ ျပည္သူအားလံုးရဲ႕ ေထာက္ခံမႈလိုတယ္လို႔ ေျပာဆိုၿပီး အဆိုကို ကန္႔ကြက္ျခင္း မရွိဘဲ ေထာက္ခံၾကပါတယ္။
NLD မပါဝင္တဲ့ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အျပတ္အသတ္ အႏိုင္ရရွိခဲ့တဲ့ ႀကံ့ခိုင္ေရးအေနနဲ႔ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ ပြဲမွာ အ႐ံႈးနဲ႔ႀကံဳေတြ႕မွာကို မလို လားတာမို႔ PR စနစ္ကို က်င့္သံုးႏိုင္မယ္ဆိုရင္ NLD အျပတ္အသတ္ အႏိုင္ရ မွာကို တားဆီးႏိုင္မယ္လို႔ ႀကိဳတင္တြက္ခ်က္ထားပံုေပၚပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ PR စနစ္ မျဖစ္ျဖစ္ေအာင္ အသက္ သြင္းမယ့္ ဦးေဆာင္ပါတီအျဖစ္ ႀကံ့ခိုင္ေရးပါတီက ရပ္တည္ သြားမယ့္သေဘာထား ေျပာင္းလဲမယ့္ပံုမေပၚ ပါဘူး။
PR စနစ္ တင္သြင္းသူေတြနဲ႔ ေထာက္ခံသူေတြ က တဖက္ ၊ ကန္႔ကြက္သူေတြက တဖက္ အေခ်အတင္ အျငင္းပြားေနရာကေန ႏိုင္ငံေရး အုပ္စု ၂ ခု ကြဲထြက္ေနတာမို႔ ေျပလည္ေအာင္ မေျဖရွင္းႏိုင္ရင္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္မီ ႏိုင္ငံေရး အက်ပ္အတည္းႀကီးတခုကိုေသခ်ာေပါက္ ဦးတည္ေနပါတယ္။
အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္မွာေတာ့ အခုဆိုရင္ PR စနစ္ က်င့္သံုးႏိုင္ေရးအတြက္ PR ေကာ္မရွင္တရပ္ ဖြဲ႕စည္း ၿပီးေတာ့ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ေနပါၿပီ။ PR စနစ္ကို ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ က်င့္သံုးဖို႔ အဓိကရည္ရြယ္ ခ်က္ကေတာ့ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD) အေနနဲ႔ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အျပတ္အသတ္ အႏိုင္ရရွိမွာကို မလိုလားတာေၾကာင့္ျဖစ္ၿပီး ဒီစနစ္ ကို ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ေလာကထဲကို ဆြဲသြင္းလာတဲ့ သူကေတာ့ NLD ပါတီရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္တဲ့ ကြယ္လြန္သူ ေဒါက္တာ သန္းၿငိမ္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဒါက္တာ သန္းၿငိမ္းက ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ NLD ကခြဲထြက္ခဲ့တဲ့ ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္ၿပီး NLD အသိုင္းအဝိုင္းရဲ႕ အေမ့ခံ ႏိုင္ငံေရး သမား တဦးဆိုရင္လည္း မမွားႏိုင္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ PR စနစ္မွာ NLD အႏိုင္မရေရးဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိေန တာကေတာ့ လံုးဝ ျငင္းလို႔မရတဲ့ အခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။
ရခိုင္တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္တဲ့ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးဘရွိန္က PR စနစ္ က်င့္သံုးမယ္ဆိုရင္ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီၫြတ္ေရး ၿပိဳကြဲမယ္လို႔ သတိေပးပါတယ္။
တပ္မေတာ္သား လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေဌးႏိုင္က PR စနစ္ကို က်င့္သံုးမယ္ဆိုရင္ ျပည္သူေတြ ဒီစနစ္အေၾကာင္း ေသေသခ်ာခ်ာ သိရွိေအာင္ျပဳလုပ္ၿပီး ျပည္သူ႔ဆႏၵခံယူၿပီးမွ လုပ္သင့္ ေၾကာင္း၊ တိုင္းရင္းသား ျပည္သူမ်ား အားလံုး လက္ခံမွသာ လုပ္ေဆာင္သင့္တယ္လို႔ ဇူလိုင္လ ၂၈ ရက္ေန႔ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အစည္း အေဝးမွာ တင္ျပေျပာဆိုပါတယ္။
PR စနစ္ဆိုတာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ ေရးနဲ႔ တိုင္းရင္းသား ျပည္သူတရပ္လံုးရဲ႕ အက်ိဳး စီးပြားကို ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ျခင္း မရွိဘဲ ပါတီတခ်ိဳ႕ အတြက္သာ အက်ိဳးရွိႏိုင္တဲ့အတြက္ PR စနစ္ကို အခုေလာေလာဆယ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ေျပာင္းလဲ က်င့္သံုးဖို႔ မသင့္ေသးေၾကာင္း၊ PR စနစ္မွာ လြန္စြာ ႐ႈပ္ေထြးေနသည့္အျပင္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ေနရာ အားလံုး ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္ျခင္း မရွိတဲ့ အား နည္းတဲ့ တိုင္းရင္းသား ပါတီေတြ အတြက္ မမွ်တ ေၾကာင္း ၊ မဲအခ်ိဳးက် ခြဲေဝယူရမည့္စနစ္မွာ တန္းစီ စနစ္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသား ေတြအေနနဲ႔ ေနာက္ဆံုးမွာ တန္းစီရမွာျဖစ္တယ္လို႔ တိုင္းရင္းသား ေတြက ေထာက္ျပၾကပါတယ္။
ဒီမိုကေရစီ မရင့္က်က္ေသးတဲ့ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာ PR စနစ္ကို အသည္းအသန္ႀကိဳးပမ္းေနရတဲ့ အေၾကာင္းအရင္း က ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ႐ံႈးမယ္လို႔ထင္တဲ့ပါတီေတြက မ႐ံႈးဖို႔ပါပဲလို႔ ႏိုင္ငံေရး အသိုင္းအဝိုင္းက သံုးသပ္ပါတယ္။
“အခု ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနကို ၾကည့္ၿပီး ထလုပ္တာ။ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳး ပါတီက ၂၀၁၅ မွာေတာ့ ငါတို႔ပါတီက အေျခအေန မေကာင္းႏိုင္ဘူး။ ၉၀ ခုႏွစ္က တစည ရင္ဆိုင္ခဲ့ရတဲ့ ကံၾကမၼာမ်ိဳး ငါတို႔ ရင္ဆိုင္ရႏိုင္တယ္ဆိုၿပီး သံုးသပ္လာတယ္။ ဒီအေျခ အေနကို သေဘာေပါက္လာတဲ့အခါမွာ ဒီ PR လုပ္မွျဖစ္မွာဆိုၿပီး ထလုပ္တာပဲ။ ဒီလိုမွမလုပ္ရင္ သူတို႔အခြင့္အေရးမရေတာ့မွာဆိုၿပီး လုပ္တာ။ ဒီေန႔ လႊတ္ေတာ္မွာ PR ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဆြးေႏြးမွာ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔က ဒါကိုဆႏၵျပတဲ့အေနနဲ႔ မသြား တာပါ။ PR ကိစၥ ေဆြးေႏြးတဲ့ေန႔တိုင္း မတက္ဖို႔ ဆံုးျဖတ္ထားၾကတယ္” လို႔ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီက သီေပါၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးရဲထြန္းက ရွင္းျပတယ္။
PR စနစ္ က်င့္သံုးမယ္ဆိုတဲ့ အဆိုေၾကာင့္ လႊတ္ေတာ္နဲ႔ ႏိုင္ငံေရး အသိုင္းအဝိုင္းမွာ ႐ိုက္ခတ္မႈ ႀကီးႀကီးမား မားရွိေနၿပီး ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲကို သပိတ္ ေမွာက္မယ့္ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြထြက္ေပၚၿပီး ေနာက္ တႀကိမ္ အာဏာရွင္စနစ္ ေပၚထြန္းလာမလားဆိုတဲ့ စိုးရိမ္မႈေတြလည္းရွိေနပါတယ္။
အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္က ပုသိမ္ၿမိဳ႕နယ္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးဝင္းျမင့္က “ဒီ PR စနစ္ကို က်င့္သံုးမယ္ဆိုရင္ လူမ်ိဳးစြဲ၊ ဝါဒစြဲ၊ အစြန္း ေရာက္ပါတီေတြက အခ်ိဳးက်စနစ္နဲ႔ မဲရလာႏိုင္တယ္။ အဲဒီလို ျဖစ္လာရင္ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ကံၾကမၼာ စိုးရိမ္ရတဲ့ အေျခအေန ေရာက္သြားလိမ့္မယ္။ ဂ်ာမနီႏိုင္ငံမွာ PR စနစ္ က်င့္သံုးခဲ့လို႔ နာဇီေတြ ေနရာရလာၿပီး အာဏာ႐ွင္ ဟစ္တလာ တက္လာ တာကို က်ေနာ္ ဥပမာေပး ေထာက္ျပခဲ့တယ္။ ဂ်ာမန္ ဒီမိုကေရစီ ပ်က္စီးရျခင္းဟာ PR စနစ္ေၾကာင့္လို႔ ေျပာစမွတ္တြင္သြားတယ္။ အခုဒီက ဒီမိုကေရစီ စနစ္က အပင္ေပါက္ေလးပဲရွိေသးတယ္။ သင္းသတ္တဲ့ ပံုစံမ်ိဳးေတာ့ အျဖစ္မခံႏိုင္ဘူး” လို႔ ဧရာဝတီကို ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
PR စနစ္က်င့္သံုးမယ္ဆိုတဲ့အဆို ေအာင္ျမင္ သြားခဲ့ရင္ေတာ့ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအတြက္ ရလဒ္ မေကာင္းတဲ့ အက်ိဳးဆက္ေတြ ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္ၿပီး အုပ္စုကြဲ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ၾကားမွာ ဒီမိုကေရစီ အၫြန္႔က်ိဳးမယ့္ အေျခအေန ဆိုက္ေရာက္ႏိုင္ပါတယ္။
PR စနစ္ရဲ႕ အက်ိဳးဆက္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ေတြနဲ႔ အစိုးရစစ္တပ္ၾကား ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူ ညီခ်က္ အေပၚလည္း ဆိုးက်ိဳးသက္ေရာက္ႏိုင္တာမို႔ အာဏာရႀကံ့ခိုင္ေရးပါတီနဲ႔ လႊတ္ေတာ္က PR စနစ္ က်င့္သံုးဖို႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္မယ္ဆိုရင္ ၂၀၁၅ ေရြး ေကာက္ပြဲ ပိုမို႐ႈပ္ေထြးေစမွာျဖစ္ၿပီး ဒီမိုကေရစီ ရွင္သန္ေရးကို အားနည္းသြားေစမွာ အေသအခ်ာ ျဖစ္ပါတယ္။
အစြန္းေရာက္ႏွင့္ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔၀င္မ်ား ေနရာရႏုိင္ဟု တပ္မေတာ္သား သတိေပး
၀င္းကုိကုိလတ္
အခ်ဳိးက်ကုိယ္စားျပဳစနစ္ (ပီအာရ္)စနစ္ကို က်င့္သုံးပါက လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ အစြန္းေရာက္ႏွင့္ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားလည္း လႊတ္ေတာ္တြင္ ေနရာရလာႏုိင္သျဖင့္ ႏုိင္ငံလုံၿခဳံေရးႏွင့္ အမ်ဳိးသားလုံၿခံဳေရးတုိ႔ကုိ ထိပါးလာႏုိင္သည္ဟု တပ္မေတာ္သား အမတ္တစ္ဦးက သတိေပးခဲ့ၿပီး သင့္ေလ်ာ္သည့္ ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္ ေရြးခ်ယ္ရန္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္က ေကာ္မရွင္ဖြဲ႕ရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့သည္။
အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီအင္အားစုပါတီ၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးေအာင္ဇင္က ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ သင့္ေလ်ာ္မည့္ ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္ကုိ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ အမတ္မ်ားေနရာအတြက္ သုံးစြဲေရးကုိ အမတ္စုစုေပါင္း ၃၉ ဦးက ေဆြးေႏြးရာတြင္ ဇူလုိင္လ ၂၄ ရက္က ၁၀ ဦး၊ ဇူလိုင္လ ၂၈ ရက္က ၁၈ ဦးႏွင့္ ယေန႔ ၁၁ ဦး ေဆြးေႏြးခဲ့ရာတြင္ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးအမတ္ ငါးဦးက ေထာက္ခံ၊ အင္န္အယ္လ္ဒီ အမတ္ သုံးဦးႏွင့္ ရခိုင္အမ်ဳိးသားပါတီအမတ္ ႏွစ္ဦးတုိ႔က ကန္႕ကြက္ခဲ့ၿပီး တပ္မေတာ္သားအမတ္ကမူ ႏုိင္ငံႏွင့္ အမ်ဳိးသားလုံၿခဳံေရးကို အေလးထားရန္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
တပ္မေတာ္သားအမတ္ ဒု-ဗုိလ္မွဴးႀကီး ေဖႀကိဳင္က “ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္ကို ေရြးခ်ယ္ရာတြင္ ပါတီ၏ အက်ဳိး၊ လူပုဂိ္ၢဳလ္အက်ဳိးတုိ႔ထက္ ႏုိင္ငံလုံၿခဳံေရးႏွင့္ အမ်ဳိးသားလုံၿခဳံေရးကုိ ထိပါးမႈမရွိေအာင္ စဥ္းစားေရြးခ်ယ္သင့္ေၾကာင္း ထင္ျမင္ယူဆပါတယ္”ဟု ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။
ထုိ႔အျပင္ ျပည္ေထာင္စုႀကီး၏ ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္ပုံ၊ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား၏ ပ်ံ႕ႏွံ႔တည္ရွိမႈ၊ ေဒသအလုိက္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈ၊ မဲဆႏၵနယ္မ်ား၏အပုိင္းအျခားႏွင့္ လူဦးေရအေျခအေနမ်ားကုိ ထည့္သြင္းစဥ္းစား၍ အေျဖရွာသင့္သည္ဟုလည္း ေထာက္ျပခဲ့သည္။
ရခိုင္တိုးတက္ေရးပါတီ၊ ေျမပုံၿမိဳ႕နယ္၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးေဖသန္းက အဆုိရွင္ ဦးေအာင္ဇင္တင္ျပသကဲ့သို႔ မဲအမ်ားဆုံးရသူ အႏုိင္ရသည့္စနစ္သည္ ေရြးေကာက္ခံအာဏာရွင္စနစ္ကုိ ျဖစ္ေပၚေစသည္ဆုိပါက၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ယင္းစနစ္ျဖင့္ အျပတ္အသတ္အႏုိင္ရခဲ့သည့္ ျပည္ခုိင္ၿဖိဳးပါတီအစိုးရသည္ အာဏာရွင္အစိုးရလား၊ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးပါတီ၀င္အမ်ားစု ပါ၀င္သည့္ လႊတ္ေတာ္သည္ ျပည္သူမ်ား၏အျမင္ကုိ မထင္ဟပ္ႏုိင္သည့္ လႊတ္ေတာ္ျဖစ္သေလာ၊ တစ္ဖက္ေစာင္းနင္း လႊတ္ေတာ္ဆုိသည္လား ေတြးေတာဆင္ျခင္သင့္ပါသည္ဟု ေထာက္ျပခဲ့သည္။
အဆုိႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္အဖြဲ႔၀င္ ဦးျမင့္ႏုိင္က ေကာ္မရွင္က ကုိယ္စားလွယ္မ်ား တင္ျပေဆြးေႏြးခ်က္မ်ားအေပၚတြင္ လိုအပ္လာသည့္ ဥပေဒေၾကာင္းေရးရာမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္၏ ဆုံးျဖတ္ခ်က္အတုိင္းသာ ေလးစားလုိက္နာမည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ယင္းေနာက္ သင့္ေလ်ာ္သည့္ ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္အတြက္ ေကာ္မရွင္ဖြဲ႕ရန္ ကန္႔ကြက္သူမရွိ အတည္ျဖစ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
အခ်ဳိးက်ကုိယ္စားျပဳစနစ္ (ပီအာရ္)စနစ္ကို က်င့္သုံးပါက လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ အစြန္းေရာက္ႏွင့္ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားလည္း လႊတ္ေတာ္တြင္ ေနရာရလာႏုိင္သျဖင့္ ႏုိင္ငံလုံၿခဳံေရးႏွင့္ အမ်ဳိးသားလုံၿခံဳေရးတုိ႔ကုိ ထိပါးလာႏုိင္သည္ဟု တပ္မေတာ္သား အမတ္တစ္ဦးက သတိေပးခဲ့ၿပီး သင့္ေလ်ာ္သည့္ ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္ ေရြးခ်ယ္ရန္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္က ေကာ္မရွင္ဖြဲ႕ရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့သည္။
အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီအင္အားစုပါတီ၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးေအာင္ဇင္က ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ သင့္ေလ်ာ္မည့္ ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္ကုိ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ အမတ္မ်ားေနရာအတြက္ သုံးစြဲေရးကုိ အမတ္စုစုေပါင္း ၃၉ ဦးက ေဆြးေႏြးရာတြင္ ဇူလုိင္လ ၂၄ ရက္က ၁၀ ဦး၊ ဇူလိုင္လ ၂၈ ရက္က ၁၈ ဦးႏွင့္ ယေန႔ ၁၁ ဦး ေဆြးေႏြးခဲ့ရာတြင္ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးအမတ္ ငါးဦးက ေထာက္ခံ၊ အင္န္အယ္လ္ဒီ အမတ္ သုံးဦးႏွင့္ ရခိုင္အမ်ဳိးသားပါတီအမတ္ ႏွစ္ဦးတုိ႔က ကန္႕ကြက္ခဲ့ၿပီး တပ္မေတာ္သားအမတ္ကမူ ႏုိင္ငံႏွင့္ အမ်ဳိးသားလုံၿခဳံေရးကို အေလးထားရန္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
တပ္မေတာ္သားအမတ္ ဒု-ဗုိလ္မွဴးႀကီး ေဖႀကိဳင္က “ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္ကို ေရြးခ်ယ္ရာတြင္ ပါတီ၏ အက်ဳိး၊ လူပုဂိ္ၢဳလ္အက်ဳိးတုိ႔ထက္ ႏုိင္ငံလုံၿခဳံေရးႏွင့္ အမ်ဳိးသားလုံၿခဳံေရးကုိ ထိပါးမႈမရွိေအာင္ စဥ္းစားေရြးခ်ယ္သင့္ေၾကာင္း ထင္ျမင္ယူဆပါတယ္”ဟု ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။
ထုိ႔အျပင္ ျပည္ေထာင္စုႀကီး၏ ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္ပုံ၊ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား၏ ပ်ံ႕ႏွံ႔တည္ရွိမႈ၊ ေဒသအလုိက္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈ၊ မဲဆႏၵနယ္မ်ား၏အပုိင္းအျခားႏွင့္ လူဦးေရအေျခအေနမ်ားကုိ ထည့္သြင္းစဥ္းစား၍ အေျဖရွာသင့္သည္ဟုလည္း ေထာက္ျပခဲ့သည္။
ရခိုင္တိုးတက္ေရးပါတီ၊ ေျမပုံၿမိဳ႕နယ္၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးေဖသန္းက အဆုိရွင္ ဦးေအာင္ဇင္တင္ျပသကဲ့သို႔ မဲအမ်ားဆုံးရသူ အႏုိင္ရသည့္စနစ္သည္ ေရြးေကာက္ခံအာဏာရွင္စနစ္ကုိ ျဖစ္ေပၚေစသည္ဆုိပါက၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ယင္းစနစ္ျဖင့္ အျပတ္အသတ္အႏုိင္ရခဲ့သည့္ ျပည္ခုိင္ၿဖိဳးပါတီအစိုးရသည္ အာဏာရွင္အစိုးရလား၊ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးပါတီ၀င္အမ်ားစု ပါ၀င္သည့္ လႊတ္ေတာ္သည္ ျပည္သူမ်ား၏အျမင္ကုိ မထင္ဟပ္ႏုိင္သည့္ လႊတ္ေတာ္ျဖစ္သေလာ၊ တစ္ဖက္ေစာင္းနင္း လႊတ္ေတာ္ဆုိသည္လား ေတြးေတာဆင္ျခင္သင့္ပါသည္ဟု ေထာက္ျပခဲ့သည္။
အဆုိႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္အဖြဲ႔၀င္ ဦးျမင့္ႏုိင္က ေကာ္မရွင္က ကုိယ္စားလွယ္မ်ား တင္ျပေဆြးေႏြးခ်က္မ်ားအေပၚတြင္ လိုအပ္လာသည့္ ဥပေဒေၾကာင္းေရးရာမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္၏ ဆုံးျဖတ္ခ်က္အတုိင္းသာ ေလးစားလုိက္နာမည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ယင္းေနာက္ သင့္ေလ်ာ္သည့္ ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္အတြက္ ေကာ္မရွင္ဖြဲ႕ရန္ ကန္႔ကြက္သူမရွိ အတည္ျဖစ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
တရားမ၀င္ေမွာင္ခုိတင္သြင္းမႈ ပုိ႔ကုန္သြင္းကုန္ အက္ဥပေဒျဖင့္ အေရးယူေတာ့မည္
သာႏိုးေ၀
စားသံုးသူအကာအကြယ္ေပးေရးႏွင့္ တရားမဝင္ေမွာင္ခိုတားဆီးေရး (Mobile Team) အဖြဲ႔က တရားမ၀င္ေမွာင္ခိုပစၥည္းေတြ သြင္းရင္ ေထာင္ဒဏ္ပါ ခ်မွတ္ႏုိင္တဲ့ ပို႔ကုန္သြင္းကုန္ အက္ဥပေဒနဲ႔ စတင္ အေရးယူေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
Mobile Team အဖြဲ႔က တတိယအဆင့္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့အေနနဲ႔ ဆိပ္ကမ္းေတြနဲ႔ ေလဆိပ္ေတြက တရားမ၀င္ကုန္စည္ စစ္ေဆးတာေတြကို ဇူလိုင္ကစလို႔ လ တလလံုး ပညာေပးကာလအေနနဲ႔ စတင္ခဲ့တာပါ။
ပညာေပးကာလ အတြင္းမွာေတာ့ တရားမ၀င္ကုန္ပစၥည္းေတြ ဖမ္္းမိပါက အေရးယူေဆာင္ရြက္တာမ်ိဳးမလုပ္ပဲ အခြန္ေဆာင္ခုိင္းတာ၊ ဒဏ္ရိုက္တာေလာက္ပဲ လုပ္ေဆာင္ရာကေန ၾသဂုတ္လကေနစျပီး ေထာင္ဒဏ္ပါခ်မွတ္နိုင္တဲ့ ပို႔ကုန္သြင္းကုန္ အက္ဥပေဒနဲ႔ စတင္အေရးယူေတာ့မယ္လို႔ Mobile Team အဖြဲ႔ ညႊန္ၾကားေရးမႉး ဦးတင္ရဲ၀င္းက ေျပာပါတယ္။
“ဒီသတ္မွတ္ခ်က္အတိုင္းသြားရင္ေတာ့ လက္ရွိ ၁ ရက္ ၈ လ မွာ အေရးယူ ကာလ စတင္ေပးရမွာပါ။ အေရးယူကာလမွာ လက္ရွိ ပညာေပးကာလမွာ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အေကာက္အခြန္ဦးစီးဌာနက ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ ပင္လယ္ေၾကာင္း အေကာက္အခြန္ဥပေဒအျပင္ စီးပြားေရးနဲ႔ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန ထုတ္ျပန္အတည္ျပဳထားတဲ့ ပို႔ကုန္သြင္းကုန္ ဥပေဒနဲ႔ပဲ လႊဲၿပီး အေရးယူရမွာပါ။ ျဖစ္စဥ္ရဲ႕ အတိမ္အနက္ေပၚ မူတည္ၿပီး ယူသင့္ မယူသင့္ကို ဒီအဖဲြ႔ေတြက ဆံုးျဖတ္သြားမွာပါ။ အားလံုးကို ဒါႀကီးနဲ႔ ယူမယ္လို႔လည္း မဟုတ္ပါဘူး။ စဥ္းစား ဆံုးျဖတ္ၿပီးေတာ့မွ ကာယကံရွင္ေတြ မနစ္နာေအာင္လည္း က်ေနာ္တို႔ဘက္က ျပင္ဆင္ၿပီး လုပ္ေပးမွာပါ။”
ပို႔ကုန္သြင္းကုန္ဥပေဒနဲ႔သာ အေရးယူခံရမယ္ဆိုရင္ ေထာင္ဒဏ္ ၃ နွစ္အထိ အခ်ခံရနိုင္ၿပီး ေငြဒဏ္ေတြလည္း ခ်မွတ္ခံရနိုင္တယ္လို႔ သူကဆက္ေျပာပါတယ္။
ပညာေပးကာလ တလအတြင္းမွာပဲ ထီးတန္း ေအးရွားေ၀ါ ဆိပ္ကမ္းေတြမွာ ထူးျခားျဖစ္စဥ္ ၃၁ ခုထိ ေတြ႔ရွိခဲ့ရၿပီး တရားမ၀င္ သယ္ေဆာင္လာတဲ့ စက္ပစၥည္းေတြ နဲ႔ ေဘထုတ္ေတြ ေထာင္ခ်ီ ပါ၀င္တာေတြ႔ရွိခဲ့ရပါတယ္။
ဆိပ္ကမ္းေတြမွာ တလအတြင္း ေတြ႔ရွိရတဲ့ ထူးျခားျဖစ္စဥ္ေတြကိုလည္း ဦးတင္ရဲ၀င္းက က ခုလိုေျပာျပပါတယ္။
“ကြန္တိန္နာ ၁ လံုးထဲမွာ စက္ပစၥည္း ဆိုပါေတာ့။ တြင္ခံုလို စက္ပစၥည္း။ ၁ လံုးဆိုၿပီး ေဖာ္ျပထားတယ္။ ေျမျပင္မွာ စစ္လိုက္တဲ့အခါမွာ ၂ လံုးျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီ ၁ လံုးဆိုတာ မ်ဳိးကလည္း ၁၀ ေပ ပတ္လည္ေလာက္ရွိတဲ့ စက္ႀကီးေတြ။ ဒီလိုဟာမ်ဳိးေတြလည္း ေတြ႔ရတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ပိုင္းအတြင္းကလည္း ကြန္တိန္နာ ၇ လံုးနဲ႔ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံက ပို႔လိုက္တဲ့ brand new လို႔ လိုင္စင္ထဲမွာ ေဖာ္ျပထားတယ္။ ေျမျပင္မွာ စစ္လုိက္ေတာ့ ေဘထုတ္ေတြ ျဖစ္ေနတယ္။ စုစုေပါင္း ေဘထုတ္ ၁၁၇၂ ထုတ္ေလာက္မွာ အထည္မ်ဳိးစံု ၃ သိန္း ၃ ေသာင္း ေလာက္ပါေနတာ ေတြ႔ရတယ္။ ဒါမ်ဳိးေတြက ပံုမွန္မဟုတ္တဲ့ ျဖစ္စဥ္မ်ဳိးေတြ ျဖစ္ပါတယ္။”
၂၀၁၂ ခုနွစ္ နွစ္ကုန္ပိုင္းေလာက္ကစၿပီး တရားမ၀င္ကုန္သြယ္ေနတဲ့ နယ္စပ္လမ္းေၾကာင္းေတြမွာ ေရြ႕လ်ား စစ္ေဆးေရးအဖြဲ႔ Mobile Team ေတြဖြဲ႔ၿပီး စစ္ေဆးခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
Mobile Team အေနနဲ႔ စတင္ဖြဲ႔ စည္းခဲ့တဲ့ အခ်ိန္ကေန ခုထိ တရားမ၀င္ ကုန္စည္ဖမ္းဆီးမႈကေန ၂၀ ဘီလီယံနီးပါး ရရွိခဲ့ပါတယ္။
စားသံုးသူအကာအကြယ္ေပးေရးႏွင့္ တရားမဝင္ေမွာင္ခိုတားဆီးေရး (Mobile Team) အဖြဲ႔က တရားမ၀င္ေမွာင္ခိုပစၥည္းေတြ သြင္းရင္ ေထာင္ဒဏ္ပါ ခ်မွတ္ႏုိင္တဲ့ ပို႔ကုန္သြင္းကုန္ အက္ဥပေဒနဲ႔ စတင္ အေရးယူေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
Mobile Team အဖြဲ႔က တတိယအဆင့္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့အေနနဲ႔ ဆိပ္ကမ္းေတြနဲ႔ ေလဆိပ္ေတြက တရားမ၀င္ကုန္စည္ စစ္ေဆးတာေတြကို ဇူလိုင္ကစလို႔ လ တလလံုး ပညာေပးကာလအေနနဲ႔ စတင္ခဲ့တာပါ။
ပညာေပးကာလ အတြင္းမွာေတာ့ တရားမ၀င္ကုန္ပစၥည္းေတြ ဖမ္္းမိပါက အေရးယူေဆာင္ရြက္တာမ်ိဳးမလုပ္ပဲ အခြန္ေဆာင္ခုိင္းတာ၊ ဒဏ္ရိုက္တာေလာက္ပဲ လုပ္ေဆာင္ရာကေန ၾသဂုတ္လကေနစျပီး ေထာင္ဒဏ္ပါခ်မွတ္နိုင္တဲ့ ပို႔ကုန္သြင္းကုန္ အက္ဥပေဒနဲ႔ စတင္အေရးယူေတာ့မယ္လို႔ Mobile Team အဖြဲ႔ ညႊန္ၾကားေရးမႉး ဦးတင္ရဲ၀င္းက ေျပာပါတယ္။
“ဒီသတ္မွတ္ခ်က္အတိုင္းသြားရင္ေတာ့ လက္ရွိ ၁ ရက္ ၈ လ မွာ အေရးယူ ကာလ စတင္ေပးရမွာပါ။ အေရးယူကာလမွာ လက္ရွိ ပညာေပးကာလမွာ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အေကာက္အခြန္ဦးစီးဌာနက ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ ပင္လယ္ေၾကာင္း အေကာက္အခြန္ဥပေဒအျပင္ စီးပြားေရးနဲ႔ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန ထုတ္ျပန္အတည္ျပဳထားတဲ့ ပို႔ကုန္သြင္းကုန္ ဥပေဒနဲ႔ပဲ လႊဲၿပီး အေရးယူရမွာပါ။ ျဖစ္စဥ္ရဲ႕ အတိမ္အနက္ေပၚ မူတည္ၿပီး ယူသင့္ မယူသင့္ကို ဒီအဖဲြ႔ေတြက ဆံုးျဖတ္သြားမွာပါ။ အားလံုးကို ဒါႀကီးနဲ႔ ယူမယ္လို႔လည္း မဟုတ္ပါဘူး။ စဥ္းစား ဆံုးျဖတ္ၿပီးေတာ့မွ ကာယကံရွင္ေတြ မနစ္နာေအာင္လည္း က်ေနာ္တို႔ဘက္က ျပင္ဆင္ၿပီး လုပ္ေပးမွာပါ။”
ပို႔ကုန္သြင္းကုန္ဥပေဒနဲ႔သာ အေရးယူခံရမယ္ဆိုရင္ ေထာင္ဒဏ္ ၃ နွစ္အထိ အခ်ခံရနိုင္ၿပီး ေငြဒဏ္ေတြလည္း ခ်မွတ္ခံရနိုင္တယ္လို႔ သူကဆက္ေျပာပါတယ္။
ပညာေပးကာလ တလအတြင္းမွာပဲ ထီးတန္း ေအးရွားေ၀ါ ဆိပ္ကမ္းေတြမွာ ထူးျခားျဖစ္စဥ္ ၃၁ ခုထိ ေတြ႔ရွိခဲ့ရၿပီး တရားမ၀င္ သယ္ေဆာင္လာတဲ့ စက္ပစၥည္းေတြ နဲ႔ ေဘထုတ္ေတြ ေထာင္ခ်ီ ပါ၀င္တာေတြ႔ရွိခဲ့ရပါတယ္။
ဆိပ္ကမ္းေတြမွာ တလအတြင္း ေတြ႔ရွိရတဲ့ ထူးျခားျဖစ္စဥ္ေတြကိုလည္း ဦးတင္ရဲ၀င္းက က ခုလိုေျပာျပပါတယ္။
“ကြန္တိန္နာ ၁ လံုးထဲမွာ စက္ပစၥည္း ဆိုပါေတာ့။ တြင္ခံုလို စက္ပစၥည္း။ ၁ လံုးဆိုၿပီး ေဖာ္ျပထားတယ္။ ေျမျပင္မွာ စစ္လိုက္တဲ့အခါမွာ ၂ လံုးျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီ ၁ လံုးဆိုတာ မ်ဳိးကလည္း ၁၀ ေပ ပတ္လည္ေလာက္ရွိတဲ့ စက္ႀကီးေတြ။ ဒီလိုဟာမ်ဳိးေတြလည္း ေတြ႔ရတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ပိုင္းအတြင္းကလည္း ကြန္တိန္နာ ၇ လံုးနဲ႔ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံက ပို႔လိုက္တဲ့ brand new လို႔ လိုင္စင္ထဲမွာ ေဖာ္ျပထားတယ္။ ေျမျပင္မွာ စစ္လုိက္ေတာ့ ေဘထုတ္ေတြ ျဖစ္ေနတယ္။ စုစုေပါင္း ေဘထုတ္ ၁၁၇၂ ထုတ္ေလာက္မွာ အထည္မ်ဳိးစံု ၃ သိန္း ၃ ေသာင္း ေလာက္ပါေနတာ ေတြ႔ရတယ္။ ဒါမ်ဳိးေတြက ပံုမွန္မဟုတ္တဲ့ ျဖစ္စဥ္မ်ဳိးေတြ ျဖစ္ပါတယ္။”
၂၀၁၂ ခုနွစ္ နွစ္ကုန္ပိုင္းေလာက္ကစၿပီး တရားမ၀င္ကုန္သြယ္ေနတဲ့ နယ္စပ္လမ္းေၾကာင္းေတြမွာ ေရြ႕လ်ား စစ္ေဆးေရးအဖြဲ႔ Mobile Team ေတြဖြဲ႔ၿပီး စစ္ေဆးခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
Mobile Team အေနနဲ႔ စတင္ဖြဲ႔ စည္းခဲ့တဲ့ အခ်ိန္ကေန ခုထိ တရားမ၀င္ ကုန္စည္ဖမ္းဆီးမႈကေန ၂၀ ဘီလီယံနီးပါး ရရွိခဲ့ပါတယ္။
ပီအာရ္ကုိ ကန္႔ကြက္၊ ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႔မည္ကို မကန္႔ကြက္ဟု ေဒၚစုေျပာ
၀င္းကုိကုိလတ္
အခ်ဳိးးက်ကုိယ္စားျပဳစနစ္ (ပီအာရ္)ကို ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္တြင္ က်င့္သုံးေရးဆုိသည့္ ပုဇြန္ေတာင္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးေအာင္ဇင္၏အဆုိအား ကန္႔ကြက္ျခင္းျဖစ္ၿပီး ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒၏ ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ ကုိက္ညီသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္ ေပၚေပါက္ေရးေကာ္မရွင္တစ္ရပ္ဖြဲ႕စည္းေရးကုိ ကန္႔ကြက္ျခင္းမဟုတ္ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ယေန႔မီဒီယာမ်ားအား လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းအျပီးတြင္ ေျပာသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က“အန္တီတုိ႔ေထာက္ခံတာက ဥကၠ႒ႀကီးေၿပာသြားတာကုိေထာက္ခံတာ၊ ဦးေအာင္ဇင္ ေၿပာသြားတဲ့ အဆိုအတိုုင္း မဟုတ္ဘူး၊ အဲဒါကုိ အန္တီတုိ႔ ဗိြဳက္စ္(အသံ)ကေနၿပီးေတာ့ နားေထာင္မယ္၊ နားေထာင္ၿပီးရင္ အသံဖုိင္ထဲမွာ ပါတဲ့အတိုင္း ဥကၠ႒ႀကီးေျပာသြားတဲ့အဆုိကုိ ေထာက္ခံတာပါဆုိၿပီးေတာ့ အန္တီတုိ႕ရဲ႕ ကုိယ္စားလွယ္ေတြအားလုံး လက္မွတ္ထုိးၿပီးေတာ့ တရား၀င္တင္မယ္”ဟု လႊတ္ေတာ္အၿပီးတြင္ ေျပာၾကားသည္။
သုိ႔ေသာ္ မည္သည့္အခ်ိန္တြင္တင္မည္ဆုိသည္ကုိမူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အေသးစိတ္ မေျပာၾကားခဲ့ေပ။ ယေန႔ လႊတ္ေတာ္တြင္ ပီအာရ္စနစ္ကို အႀကိတ္အနယ္ေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္၏သေဘာထားကုိ ေမးျမန္းၿပီးေနာက္ အဆုိရွင္ဦးေအာင္ဇင္က ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ကုိက္ညီသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္ကို ေကာ္မရွင္ သုိ႔မဟုတ္ ေကာ္မတီဖြဲ႕ေလ့လာရန္ အဆုိထပ္မံတင္ခဲ့ရာ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒က မတ္တပ္ရပ္စနစ္ျဖင့္ မဲခြဲဆုံးျဖတ္ခဲ့သည္။
ထုိသုိ႕မဲခြဲဆုံးျဖတ္ရာ အင္န္အယ္လ္ဒီအမတ္မ်ားႏွင့္ တုိင္းရင္းသားအမတ္အခ်ဳိ႕က ကန္႔ကြက္ေနစဥ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က “ဥကၠ႒ႀကီးရွင့္ ကၽြန္မကေနၿပီးေတာ့ အဆိုကုိ ကန္႔ကြက္တာ ေထာက္ခံတာထက္ ဘယ္အဆုိကုိ ကၽြန္မတို႔ ကန္႔ကြက္ေနတာ၊ ေထာက္ခံေနတာဆုိတာ မရွင္းလို႔ပါ၊ ဦးေအာင္ဇင္ရဲ႕ အာဂ်င္ဒါထဲမွာ ေရးထားတဲ့အဆုိမွာဆုိလို႕ရွိရင္ ေကာ္မရွင္ဖြဲ႕ေရးဆုိတာ လုံး၀မပါပါဘူး”ဟု ကန္႔ကြက္ခဲ့သည္။
၎က “အဲဒီဟာနဲ႔ ဥကၠ႒ႀကီးေျပာလုိက္တာနဲ႔ ေကာ္မရွင္ဖြဲ႕ေရးကိစၥကုိ သေဘာတူလားဆုိတာ နည္းနည္း ကြဲလြဲမႈရွိေနလို႔ပါ၊ ကၽြန္မတုိ႔က ဘာအတြက္ ဆႏၵျပဳေနတာဆုိတာကုိ သိခ်င္ပါတယ္။ ကၽြန္မတုိ႔ ေထာက္ခံေနတာ၊ ကန္႔ကြက္ေနတာဆုိတာ အခုအာဂ်င္ဒါမွာၿပထားတဲ့ ဦးေအာင္ဇင္ရဲ႕ အဆုိကုိလား၊ အခုဥကၠ႒ႀကီးေျပာသြားတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္၊ သင့္ေလ်ာ္ရာေရြးေကာက္ပြဲစနစ္ကုိ ေဆြးေႏြးရမယ္ဆုိတဲ့ ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႕ဖြဲ႕စည္းရမယ္ဆုိတဲ့ အဆိုကုိလားဆုိတာ မရွင္းလုိ႔ပါ၊ မရွင္းလုိ႔ပါဆုိတာ ကၽြန္မတုိ႔အေနနဲ႔ ကန္႔ကြက္ဖုိ႔ေကာ၊ ေထာက္ခံဖုိ႔ပါ ခက္ပါတယ္”ဟု ျဖည့္စြက္ ေျပာသည္။
ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ သူရဦးေရႊမန္းက ပီအာရ္စနစ္ကုိ က်င့္သုံးရန္ ကုိယ္တုိင္မေထာက္ခံဘဲ သင့္ေလ်ာ္သည့္ စနစ္တစ္ခု က်င့္သုံးရန္ ေလ့လာေရးအတြက္ ေကာ္မရွင္ဖြဲ႕ေရးသာဟု ေျပာသည္။
အခ်ဳိးးက်ကုိယ္စားျပဳစနစ္ (ပီအာရ္)ကို ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္တြင္ က်င့္သုံးေရးဆုိသည့္ ပုဇြန္ေတာင္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးေအာင္ဇင္၏အဆုိအား ကန္႔ကြက္ျခင္းျဖစ္ၿပီး ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒၏ ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ ကုိက္ညီသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္ ေပၚေပါက္ေရးေကာ္မရွင္တစ္ရပ္ဖြဲ႕စည္းေရးကုိ ကန္႔ကြက္ျခင္းမဟုတ္ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ယေန႔မီဒီယာမ်ားအား လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းအျပီးတြင္ ေျပာသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က“အန္တီတုိ႔ေထာက္ခံတာက ဥကၠ႒ႀကီးေၿပာသြားတာကုိေထာက္ခံတာ၊ ဦးေအာင္ဇင္ ေၿပာသြားတဲ့ အဆိုအတိုုင္း မဟုတ္ဘူး၊ အဲဒါကုိ အန္တီတုိ႔ ဗိြဳက္စ္(အသံ)ကေနၿပီးေတာ့ နားေထာင္မယ္၊ နားေထာင္ၿပီးရင္ အသံဖုိင္ထဲမွာ ပါတဲ့အတိုင္း ဥကၠ႒ႀကီးေျပာသြားတဲ့အဆုိကုိ ေထာက္ခံတာပါဆုိၿပီးေတာ့ အန္တီတုိ႕ရဲ႕ ကုိယ္စားလွယ္ေတြအားလုံး လက္မွတ္ထုိးၿပီးေတာ့ တရား၀င္တင္မယ္”ဟု လႊတ္ေတာ္အၿပီးတြင္ ေျပာၾကားသည္။
သုိ႔ေသာ္ မည္သည့္အခ်ိန္တြင္တင္မည္ဆုိသည္ကုိမူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အေသးစိတ္ မေျပာၾကားခဲ့ေပ။ ယေန႔ လႊတ္ေတာ္တြင္ ပီအာရ္စနစ္ကို အႀကိတ္အနယ္ေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္၏သေဘာထားကုိ ေမးျမန္းၿပီးေနာက္ အဆုိရွင္ဦးေအာင္ဇင္က ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ကုိက္ညီသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္ကို ေကာ္မရွင္ သုိ႔မဟုတ္ ေကာ္မတီဖြဲ႕ေလ့လာရန္ အဆုိထပ္မံတင္ခဲ့ရာ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒က မတ္တပ္ရပ္စနစ္ျဖင့္ မဲခြဲဆုံးျဖတ္ခဲ့သည္။
ထုိသုိ႕မဲခြဲဆုံးျဖတ္ရာ အင္န္အယ္လ္ဒီအမတ္မ်ားႏွင့္ တုိင္းရင္းသားအမတ္အခ်ဳိ႕က ကန္႔ကြက္ေနစဥ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က “ဥကၠ႒ႀကီးရွင့္ ကၽြန္မကေနၿပီးေတာ့ အဆိုကုိ ကန္႔ကြက္တာ ေထာက္ခံတာထက္ ဘယ္အဆုိကုိ ကၽြန္မတို႔ ကန္႔ကြက္ေနတာ၊ ေထာက္ခံေနတာဆုိတာ မရွင္းလို႔ပါ၊ ဦးေအာင္ဇင္ရဲ႕ အာဂ်င္ဒါထဲမွာ ေရးထားတဲ့အဆုိမွာဆုိလို႕ရွိရင္ ေကာ္မရွင္ဖြဲ႕ေရးဆုိတာ လုံး၀မပါပါဘူး”ဟု ကန္႔ကြက္ခဲ့သည္။
၎က “အဲဒီဟာနဲ႔ ဥကၠ႒ႀကီးေျပာလုိက္တာနဲ႔ ေကာ္မရွင္ဖြဲ႕ေရးကိစၥကုိ သေဘာတူလားဆုိတာ နည္းနည္း ကြဲလြဲမႈရွိေနလို႔ပါ၊ ကၽြန္မတုိ႔က ဘာအတြက္ ဆႏၵျပဳေနတာဆုိတာကုိ သိခ်င္ပါတယ္။ ကၽြန္မတုိ႔ ေထာက္ခံေနတာ၊ ကန္႔ကြက္ေနတာဆုိတာ အခုအာဂ်င္ဒါမွာၿပထားတဲ့ ဦးေအာင္ဇင္ရဲ႕ အဆုိကုိလား၊ အခုဥကၠ႒ႀကီးေျပာသြားတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္၊ သင့္ေလ်ာ္ရာေရြးေကာက္ပြဲစနစ္ကုိ ေဆြးေႏြးရမယ္ဆုိတဲ့ ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႕ဖြဲ႕စည္းရမယ္ဆုိတဲ့ အဆိုကုိလားဆုိတာ မရွင္းလုိ႔ပါ၊ မရွင္းလုိ႔ပါဆုိတာ ကၽြန္မတုိ႔အေနနဲ႔ ကန္႔ကြက္ဖုိ႔ေကာ၊ ေထာက္ခံဖုိ႔ပါ ခက္ပါတယ္”ဟု ျဖည့္စြက္ ေျပာသည္။
ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ သူရဦးေရႊမန္းက ပီအာရ္စနစ္ကုိ က်င့္သုံးရန္ ကုိယ္တုိင္မေထာက္ခံဘဲ သင့္ေလ်ာ္သည့္ စနစ္တစ္ခု က်င့္သုံးရန္ ေလ့လာေရးအတြက္ ေကာ္မရွင္ဖြဲ႕ေရးသာဟု ေျပာသည္။
တရားမ၀င္ေမွာင္ခုိတင္သြင္းမႈ ပုိ႔ကုန္သြင္းကုန္ အက္ဥပေဒျဖင့္ အေရးယူေတာ့မည္
ဆလိုင္းသန္႔စင္
စစ္မႈထမ္းေဟာင္း အဖြဲ႕က လယ္ယာေျမမ်ား သိမ္းဆည္းခံထားရသည့္ ဧရာ၀တီတိုင္း ေဒသႀကီး ေက်ာင္းကုန္းႏွင့္ အိမ္မဲၿမိဳ႕နယ္မွ လယ္သမား ၁၉ ဦး ငါးခိုးမႈျဖင့္ စြပ္စြဲ ဖမ္းဆီး ခံထားရေၾကာင္း သိရသည္။
ထို လယ္သမားမ်ားသည္ စပါးစိုက္ပ်ိဳးရန္ လယ္ထဲသုိ႔ ေရေမာင္းသြင္းသည္ကို အေနာက္ေတာင္တိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ စစ္မႈထမ္း ေဟာင္း အဖြဲ႕ထံမွ လယ္ယာေျမမ်ား အငွားယူ လုပ္ကိုင္ေနေသာ လုပ္ငန္းရွင္ ဦးလွေအာင္ ဆိုသူက ငါးခိုးသည္ဟု စြပ္စြဲ တိုင္ၾကားရာ ရဲ တပ္ဖြဲ႕က ဖမ္းဆီးခဲ့ေၾကာင္း၊ လတ္တေလာ၌ ပန္းတေနာ္ၿမိဳ႕နယ္ တရား႐ုံးတြင္ အမႈရင္ဆိုင္ေနရေၾကာင္း လယ္ သမားမ်ားအား လုိက္ပါ ကူညီေပးေနသည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ တရားမွ်တမႈ ေဖာ္ေဆာင္ေရး အဖဲြ႔၀င္ ကိုေဇာ္ေဇာ္က ဧရာ၀တီ သို႔ ေျပာသည္။
“လယ္သမားေတြက ၿပီးခဲ့တဲ့ ေႏြစပါးစိုက္တုန္းက စပါးစိုက္ဖို႔ ေခ်ာင္းထဲက ေရကို စက္နဲ႔ ေမာင္းတင္တာ။ အဲဒါကို ငါးခိုးတယ္ ဆိုၿပီး စခန္းမွာ အမႈဖြင့္တာ။ လယ္သမားေတြလည္း မသိဘူး။ ဒီကိစၥကို ေထြအုပ္၊ ေျမစာရင္းနဲ႔ တရားေရး ဌာနေတြနဲ႔ ညိႇႏိႈင္း ေပးမယ္ ဆုိၿပီး လိမ္ေခၚၿပီးေတာ့ ၿမိဳ႕ေရာက္ေတာ့ အကုန္ လက္ထိပ္ခတ္ၿပီး ဖမ္းလိုက္တာ။ တေန႔က ပထမဆံုး အႀကိမ္ ႐ုံးထုတ္ တာ”ဟု ၎က ေျပာျပသည္။
ဇူလိုင္ ၂၄ ရက္က ေက်ာင္းကုန္းၿမိဳ႕နယ္ ကုန္းရွမ္းေက်းရြာႏွင့္ အိမ္မဲၿမိဳ႕နယ္ ဆင္တိုးေက်းရြာမွ လယ္သမား ဦးဆိုင္ကင္းႏွင့္ ၁၈ ဦး ကို ငါးခိုးမႈျဖင့္ ဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီး လက္ရွိတြင္ ပန္းတေနာ္ၿမိဳ႕နယ္ ၿမိဳ႕မရဲစခန္း၌ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားသည္ဟုလည္း ဆိုသည္။
လယ္သမားမ်ားအား ပုဒ္မ ၄၄၇(ပိုင္နက္ က်ဴးလြန္မႈ)၊ ၃၇၉(ခိုးမႈ)၊ ၁၄၃ (လူအုပ္စုျဖင့္ ပိုင္နက္ က်ဴးလြန္မႈ) ပုဒ္မမ်ားျဖင့္ အမႈ ဖြင့္ တရားစဲြဆိုထားၿပီး လာမည့္ ၾသဂုတ္လ ၅ ရက္တြင္ ပန္းတေနာ္ၿမိဳ႕နယ္ တရား႐ုံး၌ ဒုတိယအႀကိမ္ ႐ုံးထုတ္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
လယ္သမားမ်ား၏ ေရွ႕ေန ဦးေအးသိန္းက “လယ္သမားေတြကို တပ္ထားတဲ့ ပုဒ္မေတြထဲမွာ ၄၄၇ ဆိုတဲ့ ပိုင္နက္ က်ဴးလြန္မႈနဲ႔ ပုဒ္မ ၃၇၉ နဲ႔ တဲြထားတာက သဘာ၀မက်ဘူး ျဖစ္ေနတယ္။ ခိုးတယ္ဆုိတာက အိမ္ထဲကို ၀င္ခိုးခ်င္လည္း ခိုးမွာပဲေလ။ အဲဒါကို ပိုင္နက္ က်ဴးလြန္မႈနဲ႔ ထပ္တဲြထားတာက မျဖစ္သင့္ဘူး။ ဥပေဒေၾကာင္းအရ လယ္သမားေတြအတြက္ ေဆာင္ရြက္ ေပးသြားမွာပါ”ဟု ဧရာ၀တီကို ေျပာသည္။
ဖမ္းဆီးခံေနရသည့္ လယ္သမားမ်ားမွာ အေနာက္ေတာင္တိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ စစ္မႈထမ္းေဟာင္း အဖဲြ႔၏ လယ္ယာေျမ သိမ္း ဆည္း ျခင္း ခံခဲ့ရသူမ်ား ျဖစ္သည္ဟုလည္း ဆိုသည္။
ပန္းတေနာ္ၿမိဳ႕နယ္ မိုးကုတ္ ဒီးဒုတ္ကြင္း၊ ကြင္းအမွတ္ ၅၉၇ (ခ) ရွိ လယ္ယာေျမဧက ၂၀၀ ခန္႔ကို စစ္မႈထမ္းေဟာင္း အဖဲြ႔က ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ သိမ္းယူခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေျမသိမ္းခံခဲ့ရၿပီးေနာက္ စစ္မႈထမ္းေဟာင္း အဖဲြ႔က မည္သည့္စိုက္ပ်ဳိးမႈမွ မလုပ္ဘဲ လယ္သမားမ်ားကို ၁ ဧက ၁၀ တင္းႏႈန္းျဖင့္ သီးစားျပန္လည္ခ်ထားေပးခဲ့ရာ လယ္သမားမ်ား က သီးစားရယူ လုပ္ကိုင္ခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ယင္းေနာက္ ၂၀၁၂ ခုက စတင္ၿပီး သီးစားခ မေပးဘဲ လယ္သမားမ်ားက လုပ္ကိုင္ခဲ့ၿပီး ေနာက္ပိုင္း ယခုကဲ့သို႔ တရားစဲြဆို ခံရမႈမ်ား ႀကံဳေတြ႔ရျခင္း ျဖစ္သည္ဟု လယ္သမားမ်ားက ေျပာသည္။
အိမ္မဲၿမိဳ႕နယ္ ဆင္တိုးေက်းရြာမွ လယ္သမား တဦးျဖစ္သည့္ ေဒၚႏြဲ႔က“လယ္ေတြကို စစ္မႈထမ္းေဟာင္းက သိမ္းသြားၿပီးေတာ့ လယ္သမားေတြ ဆီကို ၁ ဧက ၁၀ တင္း သီးစား ျပန္ခ်တယ္။ လယ္သမားက ကိုယ့္လယ္ကိုပဲ သီးစားခေပး ျပန္လုပ္ရတယ္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ က စၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္က လယ္ေတြ ျပန္ေပးတဲ့ အခ်ိန္မွာ က်မတို႔က စစ္မႈထမ္းေဟာင္းကို သီးစားခေတြ မေပးေတာ့ဘူး။ အဲဒီေနာက္ပိုင္း စစ္မႈထမ္းေဟာင္းဆီက အငွားယူၿပီး လုပ္ေနတယ္ ဆိုတဲ့ ဦးလွေအာင္က တရားစဲြတာ။ ၂၀၁၃ တုန္းက ပထမ တႀကိမ္ တရားစဲြၿပီးၿပီ။ ဒါက ဒုတိယအႀကိမ္ တရားစဲြတာ”ဟု ေျပာဆိုသည္။
၂၀၁၁ ခုႏွစ္က သမၼတ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ တက္လာၿပီး ေနာက္ပိုင္း ပန္းတေနာ္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ အင္းသားႀကီးမ်ားႏွင့္ ငါးကန္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား၏ စြပ္စဲြဖမ္းဆီးမႈေၾကာင့္ ေရလုပ္သားႏွင့္ လယ္သမား ၁၀၀ ေက်ာ္ ဖမ္းဆီး ေထာင္ခ် ခံခဲ့ရေၾကာင္း ပန္းတေနာ္ ၿမိဳ႕နယ္ရွိ ေတာင္သူလယ္သမားႏွင့္ ေရလုပ္သား ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး သမဂၢ အဖဲြ႔၏ စာရင္းမ်ားအရ သိရသည္။
စစ္မႈထမ္းေဟာင္း အဖြဲ႕က လယ္ယာေျမမ်ား သိမ္းဆည္းခံထားရသည့္ ဧရာ၀တီတိုင္း ေဒသႀကီး ေက်ာင္းကုန္းႏွင့္ အိမ္မဲၿမိဳ႕နယ္မွ လယ္သမား ၁၉ ဦး ငါးခိုးမႈျဖင့္ စြပ္စြဲ ဖမ္းဆီး ခံထားရေၾကာင္း သိရသည္။
ထို လယ္သမားမ်ားသည္ စပါးစိုက္ပ်ိဳးရန္ လယ္ထဲသုိ႔ ေရေမာင္းသြင္းသည္ကို အေနာက္ေတာင္တိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ စစ္မႈထမ္း ေဟာင္း အဖြဲ႕ထံမွ လယ္ယာေျမမ်ား အငွားယူ လုပ္ကိုင္ေနေသာ လုပ္ငန္းရွင္ ဦးလွေအာင္ ဆိုသူက ငါးခိုးသည္ဟု စြပ္စြဲ တိုင္ၾကားရာ ရဲ တပ္ဖြဲ႕က ဖမ္းဆီးခဲ့ေၾကာင္း၊ လတ္တေလာ၌ ပန္းတေနာ္ၿမိဳ႕နယ္ တရား႐ုံးတြင္ အမႈရင္ဆိုင္ေနရေၾကာင္း လယ္ သမားမ်ားအား လုိက္ပါ ကူညီေပးေနသည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ တရားမွ်တမႈ ေဖာ္ေဆာင္ေရး အဖဲြ႔၀င္ ကိုေဇာ္ေဇာ္က ဧရာ၀တီ သို႔ ေျပာသည္။
“လယ္သမားေတြက ၿပီးခဲ့တဲ့ ေႏြစပါးစိုက္တုန္းက စပါးစိုက္ဖို႔ ေခ်ာင္းထဲက ေရကို စက္နဲ႔ ေမာင္းတင္တာ။ အဲဒါကို ငါးခိုးတယ္ ဆိုၿပီး စခန္းမွာ အမႈဖြင့္တာ။ လယ္သမားေတြလည္း မသိဘူး။ ဒီကိစၥကို ေထြအုပ္၊ ေျမစာရင္းနဲ႔ တရားေရး ဌာနေတြနဲ႔ ညိႇႏိႈင္း ေပးမယ္ ဆုိၿပီး လိမ္ေခၚၿပီးေတာ့ ၿမိဳ႕ေရာက္ေတာ့ အကုန္ လက္ထိပ္ခတ္ၿပီး ဖမ္းလိုက္တာ။ တေန႔က ပထမဆံုး အႀကိမ္ ႐ုံးထုတ္ တာ”ဟု ၎က ေျပာျပသည္။
ဇူလိုင္ ၂၄ ရက္က ေက်ာင္းကုန္းၿမိဳ႕နယ္ ကုန္းရွမ္းေက်းရြာႏွင့္ အိမ္မဲၿမိဳ႕နယ္ ဆင္တိုးေက်းရြာမွ လယ္သမား ဦးဆိုင္ကင္းႏွင့္ ၁၈ ဦး ကို ငါးခိုးမႈျဖင့္ ဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီး လက္ရွိတြင္ ပန္းတေနာ္ၿမိဳ႕နယ္ ၿမိဳ႕မရဲစခန္း၌ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားသည္ဟုလည္း ဆိုသည္။
လယ္သမားမ်ားအား ပုဒ္မ ၄၄၇(ပိုင္နက္ က်ဴးလြန္မႈ)၊ ၃၇၉(ခိုးမႈ)၊ ၁၄၃ (လူအုပ္စုျဖင့္ ပိုင္နက္ က်ဴးလြန္မႈ) ပုဒ္မမ်ားျဖင့္ အမႈ ဖြင့္ တရားစဲြဆိုထားၿပီး လာမည့္ ၾသဂုတ္လ ၅ ရက္တြင္ ပန္းတေနာ္ၿမိဳ႕နယ္ တရား႐ုံး၌ ဒုတိယအႀကိမ္ ႐ုံးထုတ္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
လယ္သမားမ်ား၏ ေရွ႕ေန ဦးေအးသိန္းက “လယ္သမားေတြကို တပ္ထားတဲ့ ပုဒ္မေတြထဲမွာ ၄၄၇ ဆိုတဲ့ ပိုင္နက္ က်ဴးလြန္မႈနဲ႔ ပုဒ္မ ၃၇၉ နဲ႔ တဲြထားတာက သဘာ၀မက်ဘူး ျဖစ္ေနတယ္။ ခိုးတယ္ဆုိတာက အိမ္ထဲကို ၀င္ခိုးခ်င္လည္း ခိုးမွာပဲေလ။ အဲဒါကို ပိုင္နက္ က်ဴးလြန္မႈနဲ႔ ထပ္တဲြထားတာက မျဖစ္သင့္ဘူး။ ဥပေဒေၾကာင္းအရ လယ္သမားေတြအတြက္ ေဆာင္ရြက္ ေပးသြားမွာပါ”ဟု ဧရာ၀တီကို ေျပာသည္။
ဖမ္းဆီးခံေနရသည့္ လယ္သမားမ်ားမွာ အေနာက္ေတာင္တိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ စစ္မႈထမ္းေဟာင္း အဖဲြ႔၏ လယ္ယာေျမ သိမ္း ဆည္း ျခင္း ခံခဲ့ရသူမ်ား ျဖစ္သည္ဟုလည္း ဆိုသည္။
ပန္းတေနာ္ၿမိဳ႕နယ္ မိုးကုတ္ ဒီးဒုတ္ကြင္း၊ ကြင္းအမွတ္ ၅၉၇ (ခ) ရွိ လယ္ယာေျမဧက ၂၀၀ ခန္႔ကို စစ္မႈထမ္းေဟာင္း အဖဲြ႔က ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ သိမ္းယူခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေျမသိမ္းခံခဲ့ရၿပီးေနာက္ စစ္မႈထမ္းေဟာင္း အဖဲြ႔က မည္သည့္စိုက္ပ်ဳိးမႈမွ မလုပ္ဘဲ လယ္သမားမ်ားကို ၁ ဧက ၁၀ တင္းႏႈန္းျဖင့္ သီးစားျပန္လည္ခ်ထားေပးခဲ့ရာ လယ္သမားမ်ား က သီးစားရယူ လုပ္ကိုင္ခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ယင္းေနာက္ ၂၀၁၂ ခုက စတင္ၿပီး သီးစားခ မေပးဘဲ လယ္သမားမ်ားက လုပ္ကိုင္ခဲ့ၿပီး ေနာက္ပိုင္း ယခုကဲ့သို႔ တရားစဲြဆို ခံရမႈမ်ား ႀကံဳေတြ႔ရျခင္း ျဖစ္သည္ဟု လယ္သမားမ်ားက ေျပာသည္။
အိမ္မဲၿမိဳ႕နယ္ ဆင္တိုးေက်းရြာမွ လယ္သမား တဦးျဖစ္သည့္ ေဒၚႏြဲ႔က“လယ္ေတြကို စစ္မႈထမ္းေဟာင္းက သိမ္းသြားၿပီးေတာ့ လယ္သမားေတြ ဆီကို ၁ ဧက ၁၀ တင္း သီးစား ျပန္ခ်တယ္။ လယ္သမားက ကိုယ့္လယ္ကိုပဲ သီးစားခေပး ျပန္လုပ္ရတယ္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ က စၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္က လယ္ေတြ ျပန္ေပးတဲ့ အခ်ိန္မွာ က်မတို႔က စစ္မႈထမ္းေဟာင္းကို သီးစားခေတြ မေပးေတာ့ဘူး။ အဲဒီေနာက္ပိုင္း စစ္မႈထမ္းေဟာင္းဆီက အငွားယူၿပီး လုပ္ေနတယ္ ဆိုတဲ့ ဦးလွေအာင္က တရားစဲြတာ။ ၂၀၁၃ တုန္းက ပထမ တႀကိမ္ တရားစဲြၿပီးၿပီ။ ဒါက ဒုတိယအႀကိမ္ တရားစဲြတာ”ဟု ေျပာဆိုသည္။
၂၀၁၁ ခုႏွစ္က သမၼတ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ တက္လာၿပီး ေနာက္ပိုင္း ပန္းတေနာ္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ အင္းသားႀကီးမ်ားႏွင့္ ငါးကန္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား၏ စြပ္စဲြဖမ္းဆီးမႈေၾကာင့္ ေရလုပ္သားႏွင့္ လယ္သမား ၁၀၀ ေက်ာ္ ဖမ္းဆီး ေထာင္ခ် ခံခဲ့ရေၾကာင္း ပန္းတေနာ္ ၿမိဳ႕နယ္ရွိ ေတာင္သူလယ္သမားႏွင့္ ေရလုပ္သား ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး သမဂၢ အဖဲြ႔၏ စာရင္းမ်ားအရ သိရသည္။
အျမန္လမ္း ယာဥ္အႏၱရာယ္ေလွ်ာ့ခ်ေရး Information Traffic Centre မ်ား ထားမည္
လျပည့္၀န္း
ရန္ကုန္-မႏၱေလးအျမန္လမ္းတြင္ ျဖစ္ေပၚေနေသာ ယာဥ္အႏၱရာယ္မ်ားကို ေလွ်ာ့ခ်ရန္အတြက္ ႏိုင္ငံတကာတြင္ အသံုးျပဳေနေသာ Information Traffic Centre မ်ားကို အျမန္လမ္းတြင္ တည္ေဆာက္ေတာ့မည္ဟု ေဆာက္လုပ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန၊ ျပည္သူ႔ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္း၊ အျမန္လမ္းအင္ဂ်င္နီယာမွဴးႀကီး ဦးၾကည္ေဇာ္ျမင့္က မဇၩိမကို ေျပာသည္။
“အႏၱရာယ္ မျဖစ္ေအာင္ အေ၀းကေန ေစာင့္ၾကည့္ စစ္ေဆးေပးေနမဲ႔ ပံုစံမ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာမွာ ေတာ္ေတာ္ေလး တြင္က်ယ္ေနၿပီ။ ဒါ႔ေၾကာင့္ ဒီမွာလည္း သံုးဖို႔စီစဥ္ရျခင္းျဖစ္တယ္။ ေလာေလာဆယ္မွာလုပ္ ေပးမယ့္ကုမၸဏီနဲ႔ ေငြေၾကးကိစၥကို ညိႇႏိႈင္းေနပါတယ္” ဟု ၎က ဆိုသည္။
အဆိုပါစနစ္သည္ အျမန္လမ္းေပၚတြင္ သြားလာမည့္ ကားမ်ားတြင္ အာ႐ုံခံကိရိယာမ်ား တပ္ဆင္ေပးထားမည္ျဖစ္ၿပီး Information Traffic Centre မွ စီစီတီဗီႏွင့္ ေစာင့္ၾကည့္မည္ျဖစ္သည္။ အာ႐ုံခံကိရိယာတပ္ဆင္ထားေသာ ကားမွာ တစ္စံုတစ္ခုေၾကာင့္ ရပ္သြားလွ်င္ ယင္းကိရိယာမွတစ္ဆင့္ Information Traffic Centre ရွိ တာ၀န္ရွိသူမ်ားမွ အေ၀းထိန္းအသံျဖင့္ တစ္စံုတစ္ရာျဖစ္ မျဖစ္၊ ယာဥ္မွာ မည္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ ရပ္သြားျခင္းကို ေမးျမန္းမည္ၿဖစ္ကာ အကယ္၍ ကားပုိင္ရွင္မွ မည္သို႔မွ် ျပန္လည္ေျဖၾကားျခင္း မရွိလွ်င္ အျမန္လမ္းရဲတပ္ဖြဲ႕မ်ားမွ ၎ေနရာသို႔ သြားေရာက္ကာ စစ္ေဆးမႈမ်ားကို ျပဳလုပ္သြားမည္ျဖစ္သည္။ ၎စနစ္သည္ ယာဥ္မေတာ္တဆျဖစ္ေနလွ်င္လည္း ခ်က္ခ်င္းသိႏိုင္မည့္ စနစ္ျဖစ္သည္ဟု ဦးၾကည္ေဇာ္ျမင့္ ကဆိုသည္။
“ကားေတြ ယာဥ္အႏၱရာယ္မရွိေအာင္ အရင္ဆံုးလူအင္အားနဲ႔ ေစာင့္ၾကည့္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ယာဥ္မေတာ္တဆမႈေတြ ေလ်ာ့သြားတာ ေတြ႔ရတယ္။ အခုေတာ့ နည္းပညာအကူအညီနဲ႔ဆက္အေကာင္အထည္ေဖာ္သြားမယ္ဆိုေတာ့ ေနာက္ပိုင္းက်ရင္ ယာဥ္မေတာ္တဆမႈက အမ်ားႀကီး ေလ်ာ့နည္းသြားမွာပါ”ဟု ၎က ဆိုသည္။
Information Traffic Centre တည္ေဆာက္ရန္အတြက္ ႏိုင္ငံျခားကုမၸဏီႏွင့္ ျပည္္တြင္းလုပ္ငန္းရွင္တုိ႔ ေပါင္းထားေသာ (b smart) ကုမၸဏီမွ တာ၀န္ယူမည္ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေနာက္ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာန၊ ေဆာက္လုပ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန၊ ဆက္သြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာနႏွင့္ ရထားပို႔ေဆာင္ေရး၀န္ႀကီးဌာနတို႔ႏွင့္ အျမန္လမ္းအင္ဂ်င္နီယာအဖြဲ႔၊ ရဲတပ္ဖြဲ႔တို႔မွ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္သြားမည္ျဖစ္ကာ ၀န္ေဆာင္ခေပးရန္ မလိုေအာင္ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္သြားမည္ျဖစ္သည္ဟု ၎က ဆိုသည္။
လက္ရွိတြင္လည္း ခရီးသည္တင္ယာဥ္ႀကီးအမ်ားစုကို အျမန္ႏႈန္းတုိင္းတာေရးကိရိယာမ်ားႏွင့္ GPS (Global Positioning System) တပ္ဆင္ထားၿပီး သတ္မွတ္ျမန္ႏႈန္းထက္ ေက်ာ္လြန္ေသာ ယာဥ္မ်ားကို လုိင္စင္ေျခာက္လပိတ္သိမ္းႏွင့္ ဒဏ္ေငြက်ပ္ ငါးေသာင္းေပးေဆာင္ေစျခင္းႏွင့္ လမ္းေပၚတြင္ အခ်ိန္ၾကာၾကာရပ္နားထားျခင္းမ်ားကို အေရးယူျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္လ်က္ရွိသည္။
ရန္ကုန္-မႏၱေလးအျမန္လမ္းတြင္ ျဖစ္ေပၚေနေသာ ယာဥ္အႏၱရာယ္မ်ားကို ေလွ်ာ့ခ်ရန္အတြက္ ႏိုင္ငံတကာတြင္ အသံုးျပဳေနေသာ Information Traffic Centre မ်ားကို အျမန္လမ္းတြင္ တည္ေဆာက္ေတာ့မည္ဟု ေဆာက္လုပ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန၊ ျပည္သူ႔ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္း၊ အျမန္လမ္းအင္ဂ်င္နီယာမွဴးႀကီး ဦးၾကည္ေဇာ္ျမင့္က မဇၩိမကို ေျပာသည္။
“အႏၱရာယ္ မျဖစ္ေအာင္ အေ၀းကေန ေစာင့္ၾကည့္ စစ္ေဆးေပးေနမဲ႔ ပံုစံမ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာမွာ ေတာ္ေတာ္ေလး တြင္က်ယ္ေနၿပီ။ ဒါ႔ေၾကာင့္ ဒီမွာလည္း သံုးဖို႔စီစဥ္ရျခင္းျဖစ္တယ္။ ေလာေလာဆယ္မွာလုပ္ ေပးမယ့္ကုမၸဏီနဲ႔ ေငြေၾကးကိစၥကို ညိႇႏိႈင္းေနပါတယ္” ဟု ၎က ဆိုသည္။
အဆိုပါစနစ္သည္ အျမန္လမ္းေပၚတြင္ သြားလာမည့္ ကားမ်ားတြင္ အာ႐ုံခံကိရိယာမ်ား တပ္ဆင္ေပးထားမည္ျဖစ္ၿပီး Information Traffic Centre မွ စီစီတီဗီႏွင့္ ေစာင့္ၾကည့္မည္ျဖစ္သည္။ အာ႐ုံခံကိရိယာတပ္ဆင္ထားေသာ ကားမွာ တစ္စံုတစ္ခုေၾကာင့္ ရပ္သြားလွ်င္ ယင္းကိရိယာမွတစ္ဆင့္ Information Traffic Centre ရွိ တာ၀န္ရွိသူမ်ားမွ အေ၀းထိန္းအသံျဖင့္ တစ္စံုတစ္ရာျဖစ္ မျဖစ္၊ ယာဥ္မွာ မည္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ ရပ္သြားျခင္းကို ေမးျမန္းမည္ၿဖစ္ကာ အကယ္၍ ကားပုိင္ရွင္မွ မည္သို႔မွ် ျပန္လည္ေျဖၾကားျခင္း မရွိလွ်င္ အျမန္လမ္းရဲတပ္ဖြဲ႕မ်ားမွ ၎ေနရာသို႔ သြားေရာက္ကာ စစ္ေဆးမႈမ်ားကို ျပဳလုပ္သြားမည္ျဖစ္သည္။ ၎စနစ္သည္ ယာဥ္မေတာ္တဆျဖစ္ေနလွ်င္လည္း ခ်က္ခ်င္းသိႏိုင္မည့္ စနစ္ျဖစ္သည္ဟု ဦးၾကည္ေဇာ္ျမင့္ ကဆိုသည္။
“ကားေတြ ယာဥ္အႏၱရာယ္မရွိေအာင္ အရင္ဆံုးလူအင္အားနဲ႔ ေစာင့္ၾကည့္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ယာဥ္မေတာ္တဆမႈေတြ ေလ်ာ့သြားတာ ေတြ႔ရတယ္။ အခုေတာ့ နည္းပညာအကူအညီနဲ႔ဆက္အေကာင္အထည္ေဖာ္သြားမယ္ဆိုေတာ့ ေနာက္ပိုင္းက်ရင္ ယာဥ္မေတာ္တဆမႈက အမ်ားႀကီး ေလ်ာ့နည္းသြားမွာပါ”ဟု ၎က ဆိုသည္။
Information Traffic Centre တည္ေဆာက္ရန္အတြက္ ႏိုင္ငံျခားကုမၸဏီႏွင့္ ျပည္္တြင္းလုပ္ငန္းရွင္တုိ႔ ေပါင္းထားေသာ (b smart) ကုမၸဏီမွ တာ၀န္ယူမည္ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေနာက္ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာန၊ ေဆာက္လုပ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန၊ ဆက္သြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာနႏွင့္ ရထားပို႔ေဆာင္ေရး၀န္ႀကီးဌာနတို႔ႏွင့္ အျမန္လမ္းအင္ဂ်င္နီယာအဖြဲ႔၊ ရဲတပ္ဖြဲ႔တို႔မွ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္သြားမည္ျဖစ္ကာ ၀န္ေဆာင္ခေပးရန္ မလိုေအာင္ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္သြားမည္ျဖစ္သည္ဟု ၎က ဆိုသည္။
လက္ရွိတြင္လည္း ခရီးသည္တင္ယာဥ္ႀကီးအမ်ားစုကို အျမန္ႏႈန္းတုိင္းတာေရးကိရိယာမ်ားႏွင့္ GPS (Global Positioning System) တပ္ဆင္ထားၿပီး သတ္မွတ္ျမန္ႏႈန္းထက္ ေက်ာ္လြန္ေသာ ယာဥ္မ်ားကို လုိင္စင္ေျခာက္လပိတ္သိမ္းႏွင့္ ဒဏ္ေငြက်ပ္ ငါးေသာင္းေပးေဆာင္ေစျခင္းႏွင့္ လမ္းေပၚတြင္ အခ်ိန္ၾကာၾကာရပ္နားထားျခင္းမ်ားကို အေရးယူျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္လ်က္ရွိသည္။
မုန္တိုင္းမျဖစ္ေပၚခဲ့၍ ရခိုင္ေျမာက္ပိုင္းတြင္ မိုးပံုမွန္မရြာျခင္းဟု ဦးထြန္းလြင္ေျပာ
လင္းျမတ္
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ဘက္ပိုင္း ျမိ႕နယ္ အခ်ိဳ႕တြင္ မိုးရြာရာတြင္ ပံုမွန္မဟုတ္ဘဲ မိုးရြာလိုက္၊ ေနပူလိုက္ျဖစ္ေနျပီး ရာသီဥတု ေဖါက္ျပန္ေနသျဖင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရး လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ရာတြင္ အခက္အခဲျဖစ္ေနၾကသည္ဟု သိရသည္။
သုိ႕အတြက္ မိုးေလဝသႏွင့္ ဇလေဗဒဦးစီးဌာနမွ အၿငိမ္းစား ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးထြန္းလြင္အား ဆက္သြယ္ျပီး ေမးျမန္းရာ ဆရာက နိရဥၥရာသို႔ ယခုလို ေျပာၾကားသည္။
“အဓိကကေတာ့ မုန္တိုင္းမျဖစ္တာပဲ။ အမွန္က မုန္တိုင္းက ျဖစ္ရမွာ၊ ခုေတာ့ မုန္တိုင္းမျဖစ္ဘူး၊ ျဖစ္လာရင္လည္း အားမရွိဘူး။ ေနာက္အေရွ႕ဘက္ကလည္း မုန္တိုင္းမလာဘူး။ ျမန္မာႏိုင္ငံ အလယ္ပိုင္း ရခိုင္ေျမာက္ပိုင္း အလယ္ပိုင္းနဲ႔ တတန္းတည္းက်တဲ့ အဲ့ဒီတစ္ေၾကာလံုးေပါ့ဗ်ာ။ မိုးနည္းတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းကေတာ့ မုတ္သုန္ေကာင္းေပမယ့္လို႔ မုန္တိုင္းမရွိလို႔ ျဖစ္တာ” ဟု ဦးထြန္းလြင္က ေျပာသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း ၿမိဳ႕နယ္မ်ားျဖစ္သည့္ စစ္ေတြ၊ ေပါက္ေတာ၊ ပုဏၰားကၽြန္း၊ ေျမာက္ဦးႏွင့္ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ ယခက္ႏွစ္ကထက္ မိုးရြာသြန္းမႈ ေလ်ာ့နည္းကာ ရာသီဥတု အေျခအေနမွာလည္း ေနပူလိုက္၊ မိုးရြာလိုက္ ျဖစ္ေနသျဖင့္ စိုက္ပ်ိဳးထားစ စပါးပင္မ်ားမွာ အေသမ်ားေနသည္ဟု လယ္သမားမ်ားက ေျပာသည္။
ထိုကဲ့သို႔ မိုးနည္းၿပီး ရာသီဥတု မူမမွန္ျခင္း ေၾကာင့္ ရခိုင္ေဒသရွိ လယ္သမားမ်ားအေနျဖင့္ လယ္ယာလုပ္ငန္းတြင္ နစ္နာေစႏိုင္သည့္ အက်ိဳးဆက္မ်ားျဖစ္လာႏိုင္ေၾကာင္း ဦးထြန္းလြင္က ဆက္လက္ သံုးသပ္ေျပာဆိုသည္။
“ေသခ်ာတာေပါ့ဗ်ာ၊ နစ္နာမွာေပါ့။ ပံုမွန္မွ မရွိတာပဲ။ ပံုမွန္မဟုတ္ေတာ့ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အေႏွာင့္အယွက္ေတာ့ ျဖစ္မွာပဲ။ လုပ္သမွ်လည္း ေအာင္ျမင္ခ်င္မွ ေအာင္ျမင္မွာ” ဟု ေျပာသည္။
ယခုႏွစ္ မိုးဦးကာလတြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္ေဒသအခ်ိဳ႕၌ မိုးပံုမွန္ ရြာသြန္းျခင္းမရွိဘဲ ေနပူသျဖင့္ ရခိုင္လယ္သမားတစ္ခ်ိဳ႕မွာ စပါးမ်ိဳးေစ့မ်ား အပင္အေပါက္ဘဲ ပ်က္စီဆံုးရႈံးမႈမ်ား ရွိေနေၾကာင္း ေပါက္ေတာၿမိဳ႕နယ္ လက္မယာေက်းရြာမွ လယ္ဧက (၃၀)ေက်ာ္ စိုက္ပ်ိဳးထားသူ လယ္သမား ဦးေမာင္ထြန္းသိန္းက နိရဥၥရာသို႔ ေျပာသည္။
“ေနပူလို႔ စပါးမ်ိဳးေစ့ေတြႀကဲတာ ႏွစ္ႀကိမ္ သံုးႀကိမ္ ျပန္ႀကဲရတဲ့သူေတြ ရွိတယ္။မ်ိဳးစပါးေတြ အမ်ားႀကီး ကုန္သြားတယ္။ လယ္သမားေတြ နစ္နာတာေပါ့ေနာ္။ ခုလည္း မိုးရြာတယ္။ ေနပူေနတယ္။ မေန႔က တစ္ရက္၊ ဒီေန႔ တစ္ရက္ဆိုရင္ ႏွစ္ရက္ရွိၿပီ၊ တစ္ရက္ႏွစ္ရက္ ေနပူလို႔ကေတာ့ ဘာမွမျဖစ္ဘူး။ သံုးရက္၊ ငါးရက္၊ တစ္ပတ္ ဆိုသလို ၾကာရွည္ မိုးမရြာဘူး ဆိုရင္ေတာ့ တကယ့္ အခက္ပဲ” ဟု ေျပာသည္။
၂၀၀၆ ခုႏွစ္မွ စတင္ကာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ထို႔သို႔ မိုးျပတ္မႈမ်ား ေဒသအလိုက္ျဖစ္ေပၚလာေနၿပီး ယခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအလယ္ပိုင္းႏွင့္ ရခိုင္ေဒသမ်ား၌ တြင္ မိုးျပတ္သည့္ ရာသီဥတု ေဖာက္ျပန္သည့္ ျပႆနာမ်ား ျဖစ္ေပၚေနျခင္း ျဖစ္သည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္၊မေကြးတိုင္း၊ ခ်င္းျပည္နယ္ႏွင့္ စစ္ကိုင္းတိုင္း အထက္ပိုင္းတို႔တြင္ မိုးနည္း ေနေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ အေရွ႕ေတာင္ပိုင္းႏွင့္ ေအာက္ပိုင္းေဒသမ်ားတြင္မူ မိုးမ်ားေၾကာင္း မိုးေလဝသႏွင့္ ဇလေဗဒဦးစီးဌာနမွ သိရသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ဘက္ပိုင္း ျမိ႕နယ္ အခ်ိဳ႕တြင္ မိုးရြာရာတြင္ ပံုမွန္မဟုတ္ဘဲ မိုးရြာလိုက္၊ ေနပူလိုက္ျဖစ္ေနျပီး ရာသီဥတု ေဖါက္ျပန္ေနသျဖင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရး လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ရာတြင္ အခက္အခဲျဖစ္ေနၾကသည္ဟု သိရသည္။
သုိ႕အတြက္ မိုးေလဝသႏွင့္ ဇလေဗဒဦးစီးဌာနမွ အၿငိမ္းစား ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးထြန္းလြင္အား ဆက္သြယ္ျပီး ေမးျမန္းရာ ဆရာက နိရဥၥရာသို႔ ယခုလို ေျပာၾကားသည္။
“အဓိကကေတာ့ မုန္တိုင္းမျဖစ္တာပဲ။ အမွန္က မုန္တိုင္းက ျဖစ္ရမွာ၊ ခုေတာ့ မုန္တိုင္းမျဖစ္ဘူး၊ ျဖစ္လာရင္လည္း အားမရွိဘူး။ ေနာက္အေရွ႕ဘက္ကလည္း မုန္တိုင္းမလာဘူး။ ျမန္မာႏိုင္ငံ အလယ္ပိုင္း ရခိုင္ေျမာက္ပိုင္း အလယ္ပိုင္းနဲ႔ တတန္းတည္းက်တဲ့ အဲ့ဒီတစ္ေၾကာလံုးေပါ့ဗ်ာ။ မိုးနည္းတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းကေတာ့ မုတ္သုန္ေကာင္းေပမယ့္လို႔ မုန္တိုင္းမရွိလို႔ ျဖစ္တာ” ဟု ဦးထြန္းလြင္က ေျပာသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း ၿမိဳ႕နယ္မ်ားျဖစ္သည့္ စစ္ေတြ၊ ေပါက္ေတာ၊ ပုဏၰားကၽြန္း၊ ေျမာက္ဦးႏွင့္ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ ယခက္ႏွစ္ကထက္ မိုးရြာသြန္းမႈ ေလ်ာ့နည္းကာ ရာသီဥတု အေျခအေနမွာလည္း ေနပူလိုက္၊ မိုးရြာလိုက္ ျဖစ္ေနသျဖင့္ စိုက္ပ်ိဳးထားစ စပါးပင္မ်ားမွာ အေသမ်ားေနသည္ဟု လယ္သမားမ်ားက ေျပာသည္။
ထိုကဲ့သို႔ မိုးနည္းၿပီး ရာသီဥတု မူမမွန္ျခင္း ေၾကာင့္ ရခိုင္ေဒသရွိ လယ္သမားမ်ားအေနျဖင့္ လယ္ယာလုပ္ငန္းတြင္ နစ္နာေစႏိုင္သည့္ အက်ိဳးဆက္မ်ားျဖစ္လာႏိုင္ေၾကာင္း ဦးထြန္းလြင္က ဆက္လက္ သံုးသပ္ေျပာဆိုသည္။
“ေသခ်ာတာေပါ့ဗ်ာ၊ နစ္နာမွာေပါ့။ ပံုမွန္မွ မရွိတာပဲ။ ပံုမွန္မဟုတ္ေတာ့ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အေႏွာင့္အယွက္ေတာ့ ျဖစ္မွာပဲ။ လုပ္သမွ်လည္း ေအာင္ျမင္ခ်င္မွ ေအာင္ျမင္မွာ” ဟု ေျပာသည္။
ယခုႏွစ္ မိုးဦးကာလတြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္ေဒသအခ်ိဳ႕၌ မိုးပံုမွန္ ရြာသြန္းျခင္းမရွိဘဲ ေနပူသျဖင့္ ရခိုင္လယ္သမားတစ္ခ်ိဳ႕မွာ စပါးမ်ိဳးေစ့မ်ား အပင္အေပါက္ဘဲ ပ်က္စီဆံုးရႈံးမႈမ်ား ရွိေနေၾကာင္း ေပါက္ေတာၿမိဳ႕နယ္ လက္မယာေက်းရြာမွ လယ္ဧက (၃၀)ေက်ာ္ စိုက္ပ်ိဳးထားသူ လယ္သမား ဦးေမာင္ထြန္းသိန္းက နိရဥၥရာသို႔ ေျပာသည္။
“ေနပူလို႔ စပါးမ်ိဳးေစ့ေတြႀကဲတာ ႏွစ္ႀကိမ္ သံုးႀကိမ္ ျပန္ႀကဲရတဲ့သူေတြ ရွိတယ္။မ်ိဳးစပါးေတြ အမ်ားႀကီး ကုန္သြားတယ္။ လယ္သမားေတြ နစ္နာတာေပါ့ေနာ္။ ခုလည္း မိုးရြာတယ္။ ေနပူေနတယ္။ မေန႔က တစ္ရက္၊ ဒီေန႔ တစ္ရက္ဆိုရင္ ႏွစ္ရက္ရွိၿပီ၊ တစ္ရက္ႏွစ္ရက္ ေနပူလို႔ကေတာ့ ဘာမွမျဖစ္ဘူး။ သံုးရက္၊ ငါးရက္၊ တစ္ပတ္ ဆိုသလို ၾကာရွည္ မိုးမရြာဘူး ဆိုရင္ေတာ့ တကယ့္ အခက္ပဲ” ဟု ေျပာသည္။
၂၀၀၆ ခုႏွစ္မွ စတင္ကာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ထို႔သို႔ မိုးျပတ္မႈမ်ား ေဒသအလိုက္ျဖစ္ေပၚလာေနၿပီး ယခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအလယ္ပိုင္းႏွင့္ ရခိုင္ေဒသမ်ား၌ တြင္ မိုးျပတ္သည့္ ရာသီဥတု ေဖာက္ျပန္သည့္ ျပႆနာမ်ား ျဖစ္ေပၚေနျခင္း ျဖစ္သည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္၊မေကြးတိုင္း၊ ခ်င္းျပည္နယ္ႏွင့္ စစ္ကိုင္းတိုင္း အထက္ပိုင္းတို႔တြင္ မိုးနည္း ေနေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ အေရွ႕ေတာင္ပိုင္းႏွင့္ ေအာက္ပိုင္းေဒသမ်ားတြင္မူ မိုးမ်ားေၾကာင္း မိုးေလဝသႏွင့္ ဇလေဗဒဦးစီးဌာနမွ သိရသည္။
စစ္ေအးေခတ္ ကမာၻ႔ႏိုင္ငံေရး တင္းမာမႈ တေက်ာ့ ျပန္လာေနၿပီ
ဧရာ၀တီ
ကမာၻႀကီးတြင္ ယေန႔ ခပ္စိပ္စိပ္ျဖစ္ေပၚေနေသာ ပဋိပကၡမ်ား စစ္ပြဲမ်ားကိုု ၾကည့္ၿပီး ကမာၻတလႊား ႏိုင္ငံေရး သိပၺံပညာရွင္မ်ား၊ သတင္းအယ္ဒီတာမ်ားက စိုးရိမ္တႀကီး ေမးခြန္းထုတ္ေနၾကၿပီ ျဖစ္သည္။ ဤျပႆနာ ပဋိပကၡမ်ား ၿငိမ္းေအးေရး မည္သူက ဦးေဆာင္ေျဖရွင္းမည္နည္းဟူသည့္ ေမးခြန္းျဖစ္သည္။
ကမာၻေပၚတြင္ လက္နက္အင္အား အေတာင့္တင္းဆံုး၊ စီးပြားေရးအရလည္း အခိုင္မာဆံုးႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးအရ ကမာၻသူကမာၻသား အေတာ္မ်ားမ်ား လက္ခံႏိုင္ေသာ စံႏႈန္းမ်ားကို က်င့္သံုးေနေသာ စူပါ ပါဝါ အေမရိကန္၏ ႏိုင္ငံျခားေရးမူဝါဒ မည္သို႕ေျပာင္းလဲလာႏိုင္မည္မွာလည္း စိတ္ဝင္စားစရာ ျဖစ္သည္။
ကမာၻ႔အခင္းအက်င္းကို ၾကည့္လိုက္လွ်င္ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းတြင္ ျပန္ၿပီး စစ္မီးေတာက္ေနသည္။ ဂါဇာ ကမ္းေျမာင္တြင္ အစၥေရးႏွင့္ ပါလက္စတိုင္း ပဋိပကၡ ျဖစ္ေနသည္။ အီရတ္တြင္ စစ္ေသြးၾကြ အစြန္းေရာက္မ်ား ျပန္လည္ ေခါင္းေထာင္ေနသည္။ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ ပိုင္နက္ အျငင္းပြားမႈတြင္ တ႐ုတ္က ေဒသတြင္း အားစမ္းေနသည္။ ေနာက္ဆံုး ဂယက္႐ိုက္သည့္ ကိစၥမွာ ယူကရိန္းတြင္ ျဖစ္ပြားေနသည့္ ခြဲထြက္ေရး စစ္ပြဲအတြင္း ႐ုရွားလိုလားသူမ်ားက မေလးရွား ေလေၾကာင္းလိုင္း ခရီးသည္တင္ေလယာဥ္ ပစ္ခ်လိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
အေမရိကန္ သမၼတ အိုဘားမား တက္လာၿပီးေနာက္ ကမာၻ႔စူပါ ပါဝါႏိုင္ငံ၏ ေပၚလစီမ်ား ေျပာင္းလဲခဲ့သည္။ သမၼတေဟာင္း ေဂ်ာ့ဂ်္ ဒဗလ်ဴ ဘုရွ္ ဆင္ႏႊဲခဲ့ေသာ War on terror စစ္ပြဲမ်ား၊ စစ္အသံုး စရိတ္မ်ား၊ အႀကီးအက်ယ္ ေဝဖန္ခံခဲ့ရသည့္ အေမရိကန္၏ ေထာင္လႊားမႈမ်ားကို လမ္းေၾကာင္းမွန္ေအာင္ ျပန္ၿပီး ေျခဖ်က္ရသည္။ ေငြေၾကးအက်ပ္အတည္းကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းျပီး အေမရိကန္ ျပည္တြင္းစီးပြားေရးကို ျပန္ၿပီး တည့္မတ္ရသည္။ ႏိုင္ငံျခားေရး မူဝါဒကို ျပန္လည္ ျပင္ဆင္ရသည္။
ခ်ဳပ္ေျပာရလွ်င္ ကမာၻ႔အေရးတြင္ ေျခတံလက္တံရွည္စြာ ဝင္ပါေလ့ရွိသည္ဟု ေျပာဆိုေရးသားခံရေသာ ကမာၻ႔ပုလိပ္ႀကီး အေမရိကန္ မစြာႏိုင္ေတာ့ဘဲ ကန္႔လန္႔ကာ ေနာက္ကြယ္ကို ဆုတ္လိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိုသို႕ အေမရိကန္က သူ၏ စူပါ ပါဝါ အရွိန္ၾသဇာကို ေလွ်ာ့ခ်လိုက္သည့္ အခ်ိန္တြင္ ေလဟာနယ္ကြက္လပ္ (Vacuum) ေပၚလာသည္။
ဤလစ္ဟာမႈကို ျဖည့္ဆည္းမည့္ ဒုတိယ စူပါ ပါဝါ သို႔မဟုတ္ ဆက္ခံမည့္သူက မည္သူနည္း။ ႏိုင္ငံတကာတြင္ တဗိုလ္က် တဗိုလ္တက္ စူပါ ပါဝါ ေပၚလစီ မရွိပါ။ စူပါ ပါဝါျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳတင္ ခန္႔မွန္း တည္ေဆာက္၍လည္း မရပါ။ အေျခအေန အခ်ိန္အခါႏွင့္ ေတာင္းဆိုမႈအရ ျဖစ္လာျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဒုတိယ ကမာၻစစ္အၿပီး အေမရိကန္၏ ၾသဇာျဖန္႔ၾကက္ သက္ေရာက္မႈကို ျမင္ခဲ့ရသည္။
ယခု လက္ရွိ အေျခအေနတြင္ တခ်ိဳ႕က အင္ပါယာေဟာင္း၊ စူပါ ပါဝါေဟာင္း ႐ုရွားကို ခန္႔မွန္းၾကသည္။ ျမန္မာ၏ အိမ္နီးခ်င္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ ၾသဇာပါဝါ ျမင့္မားလာမႈကို ေစာင့္ၾကည့္ၾကသည္။ ထိုႏွစ္ႏိုင္ငံက အေမရိကန္၏ ေနရာကို ဝင္ယူႏိုင္မလားဟု ဆန္းစစ္ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ တ႐ုတ္ႏွင့္ ႐ုရွားတို႔၏ စံႏႈန္း၊ တန္ဖိုးထားမႈမ်ားႏွင့္ အျပဳအမူမ်ားကို အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားကပင္ လက္မခံႏိုင္ၾကပါ။ ထို႔အျပင္ ၎တို႔၏ ႏိုင္ငံေရး ဩဇာႏွင့္ စီးပြားေရးခ်ဲ႕ထြင္မႈမ်ားက စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္စရာေကာင္းသည္။ ယူကရိန္းႏွင့္ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ ျပႆနာတြင္ ႐ုရွားႏွင့္ တ႐ုတ္တို႕ ကိုင္တြယ္ပံုကို ေတြ႕ႏိုင္သည္။
လတ္တေလာတြင္မူ ကမာၻ႔အေရးမ်ားကို ထိန္းညွိေရးအတြက္ ဤ လစ္ဟာေနသည့္ ေနရာကို ျပန္ယူႏိုင္သူမွာ အေမရိကန္သာ ျဖစ္ေနဦးမည္။ အကယ္၍ ႐ုရွားႏွင့္ တ႐ုတ္က အေမရိကန္ႏွင့္ မဟာမိတ္ႏိုင္ငံမ်ားအား ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္ စိန္ေခၚေတာ့မည္ဟု ဆုံးျဖတ္လိုက္လ်င္ ဘာလင္တံတိုင္းမျပိဳမီ တည္ရွိခဲ့ေသာ ကမာၻ႕ႏိုင္ငံေရးတင္းမာမႈ စစ္ေအးေခတ္သို႕ ျပန္ဦးတည္ေတာ့မည္ဟု သံုးသပ္ရေပသည္။ တ႐ုတ္ႏွင့္ အေမရိကန္ ဆက္ဆံေရးမွာ နက္႐ိႈင္းေသာ စီးပြားကုန္သြယ္မႈမ်ားေၾကာင့္ မဆိုးလွဟု ေျပာႏိုင္ေသာ္လည္း ႐ုရွားႏွင့္မူ စစ္ေအးေခတ္ ျပန္စေနျပီဟု အေမရိကန္ ဆီးနိတ္ ေထာက္လွမ္းေရးဆိုင္ရာ ေကာ္မတီ ဥကၠ႒ ဒိုင္ယန္းဖိန္းစတိန္းက ေၾကညာခဲ့ျပီးျဖစ္ေတာ့သည္။
ကမာၻႀကီးတြင္ ယေန႔ ခပ္စိပ္စိပ္ျဖစ္ေပၚေနေသာ ပဋိပကၡမ်ား စစ္ပြဲမ်ားကိုု ၾကည့္ၿပီး ကမာၻတလႊား ႏိုင္ငံေရး သိပၺံပညာရွင္မ်ား၊ သတင္းအယ္ဒီတာမ်ားက စိုးရိမ္တႀကီး ေမးခြန္းထုတ္ေနၾကၿပီ ျဖစ္သည္။ ဤျပႆနာ ပဋိပကၡမ်ား ၿငိမ္းေအးေရး မည္သူက ဦးေဆာင္ေျဖရွင္းမည္နည္းဟူသည့္ ေမးခြန္းျဖစ္သည္။
ကမာၻေပၚတြင္ လက္နက္အင္အား အေတာင့္တင္းဆံုး၊ စီးပြားေရးအရလည္း အခိုင္မာဆံုးႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးအရ ကမာၻသူကမာၻသား အေတာ္မ်ားမ်ား လက္ခံႏိုင္ေသာ စံႏႈန္းမ်ားကို က်င့္သံုးေနေသာ စူပါ ပါဝါ အေမရိကန္၏ ႏိုင္ငံျခားေရးမူဝါဒ မည္သို႕ေျပာင္းလဲလာႏိုင္မည္မွာလည္း စိတ္ဝင္စားစရာ ျဖစ္သည္။
ကမာၻ႔အခင္းအက်င္းကို ၾကည့္လိုက္လွ်င္ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းတြင္ ျပန္ၿပီး စစ္မီးေတာက္ေနသည္။ ဂါဇာ ကမ္းေျမာင္တြင္ အစၥေရးႏွင့္ ပါလက္စတိုင္း ပဋိပကၡ ျဖစ္ေနသည္။ အီရတ္တြင္ စစ္ေသြးၾကြ အစြန္းေရာက္မ်ား ျပန္လည္ ေခါင္းေထာင္ေနသည္။ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ ပိုင္နက္ အျငင္းပြားမႈတြင္ တ႐ုတ္က ေဒသတြင္း အားစမ္းေနသည္။ ေနာက္ဆံုး ဂယက္႐ိုက္သည့္ ကိစၥမွာ ယူကရိန္းတြင္ ျဖစ္ပြားေနသည့္ ခြဲထြက္ေရး စစ္ပြဲအတြင္း ႐ုရွားလိုလားသူမ်ားက မေလးရွား ေလေၾကာင္းလိုင္း ခရီးသည္တင္ေလယာဥ္ ပစ္ခ်လိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
အေမရိကန္ သမၼတ အိုဘားမား တက္လာၿပီးေနာက္ ကမာၻ႔စူပါ ပါဝါႏိုင္ငံ၏ ေပၚလစီမ်ား ေျပာင္းလဲခဲ့သည္။ သမၼတေဟာင္း ေဂ်ာ့ဂ်္ ဒဗလ်ဴ ဘုရွ္ ဆင္ႏႊဲခဲ့ေသာ War on terror စစ္ပြဲမ်ား၊ စစ္အသံုး စရိတ္မ်ား၊ အႀကီးအက်ယ္ ေဝဖန္ခံခဲ့ရသည့္ အေမရိကန္၏ ေထာင္လႊားမႈမ်ားကို လမ္းေၾကာင္းမွန္ေအာင္ ျပန္ၿပီး ေျခဖ်က္ရသည္။ ေငြေၾကးအက်ပ္အတည္းကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းျပီး အေမရိကန္ ျပည္တြင္းစီးပြားေရးကို ျပန္ၿပီး တည့္မတ္ရသည္။ ႏိုင္ငံျခားေရး မူဝါဒကို ျပန္လည္ ျပင္ဆင္ရသည္။
ခ်ဳပ္ေျပာရလွ်င္ ကမာၻ႔အေရးတြင္ ေျခတံလက္တံရွည္စြာ ဝင္ပါေလ့ရွိသည္ဟု ေျပာဆိုေရးသားခံရေသာ ကမာၻ႔ပုလိပ္ႀကီး အေမရိကန္ မစြာႏိုင္ေတာ့ဘဲ ကန္႔လန္႔ကာ ေနာက္ကြယ္ကို ဆုတ္လိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိုသို႕ အေမရိကန္က သူ၏ စူပါ ပါဝါ အရွိန္ၾသဇာကို ေလွ်ာ့ခ်လိုက္သည့္ အခ်ိန္တြင္ ေလဟာနယ္ကြက္လပ္ (Vacuum) ေပၚလာသည္။
ဤလစ္ဟာမႈကို ျဖည့္ဆည္းမည့္ ဒုတိယ စူပါ ပါဝါ သို႔မဟုတ္ ဆက္ခံမည့္သူက မည္သူနည္း။ ႏိုင္ငံတကာတြင္ တဗိုလ္က် တဗိုလ္တက္ စူပါ ပါဝါ ေပၚလစီ မရွိပါ။ စူပါ ပါဝါျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳတင္ ခန္႔မွန္း တည္ေဆာက္၍လည္း မရပါ။ အေျခအေန အခ်ိန္အခါႏွင့္ ေတာင္းဆိုမႈအရ ျဖစ္လာျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဒုတိယ ကမာၻစစ္အၿပီး အေမရိကန္၏ ၾသဇာျဖန္႔ၾကက္ သက္ေရာက္မႈကို ျမင္ခဲ့ရသည္။
ယခု လက္ရွိ အေျခအေနတြင္ တခ်ိဳ႕က အင္ပါယာေဟာင္း၊ စူပါ ပါဝါေဟာင္း ႐ုရွားကို ခန္႔မွန္းၾကသည္။ ျမန္မာ၏ အိမ္နီးခ်င္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ ၾသဇာပါဝါ ျမင့္မားလာမႈကို ေစာင့္ၾကည့္ၾကသည္။ ထိုႏွစ္ႏိုင္ငံက အေမရိကန္၏ ေနရာကို ဝင္ယူႏိုင္မလားဟု ဆန္းစစ္ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ တ႐ုတ္ႏွင့္ ႐ုရွားတို႔၏ စံႏႈန္း၊ တန္ဖိုးထားမႈမ်ားႏွင့္ အျပဳအမူမ်ားကို အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားကပင္ လက္မခံႏိုင္ၾကပါ။ ထို႔အျပင္ ၎တို႔၏ ႏိုင္ငံေရး ဩဇာႏွင့္ စီးပြားေရးခ်ဲ႕ထြင္မႈမ်ားက စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္စရာေကာင္းသည္။ ယူကရိန္းႏွင့္ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ ျပႆနာတြင္ ႐ုရွားႏွင့္ တ႐ုတ္တို႕ ကိုင္တြယ္ပံုကို ေတြ႕ႏိုင္သည္။
လတ္တေလာတြင္မူ ကမာၻ႔အေရးမ်ားကို ထိန္းညွိေရးအတြက္ ဤ လစ္ဟာေနသည့္ ေနရာကို ျပန္ယူႏိုင္သူမွာ အေမရိကန္သာ ျဖစ္ေနဦးမည္။ အကယ္၍ ႐ုရွားႏွင့္ တ႐ုတ္က အေမရိကန္ႏွင့္ မဟာမိတ္ႏိုင္ငံမ်ားအား ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္ စိန္ေခၚေတာ့မည္ဟု ဆုံးျဖတ္လိုက္လ်င္ ဘာလင္တံတိုင္းမျပိဳမီ တည္ရွိခဲ့ေသာ ကမာၻ႕ႏိုင္ငံေရးတင္းမာမႈ စစ္ေအးေခတ္သို႕ ျပန္ဦးတည္ေတာ့မည္ဟု သံုးသပ္ရေပသည္။ တ႐ုတ္ႏွင့္ အေမရိကန္ ဆက္ဆံေရးမွာ နက္႐ိႈင္းေသာ စီးပြားကုန္သြယ္မႈမ်ားေၾကာင့္ မဆိုးလွဟု ေျပာႏိုင္ေသာ္လည္း ႐ုရွားႏွင့္မူ စစ္ေအးေခတ္ ျပန္စေနျပီဟု အေမရိကန္ ဆီးနိတ္ ေထာက္လွမ္းေရးဆိုင္ရာ ေကာ္မတီ ဥကၠ႒ ဒိုင္ယန္းဖိန္းစတိန္းက ေၾကညာခဲ့ျပီးျဖစ္ေတာ့သည္။
နမ့္ခမ္းတြင္ အစိုးရ တပ္မေတာ္သား ႏွစ္ဦး ေသနတ္ဒဏ္ရာျဖင့္ ေသဆံုးမႈ ျဖစ္ပြား
နန္းဆိုင္ႏြမ္
ရွမ္းျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္း နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕နယ္ ေနာင္မတာေက်းရြာအနီး တ႐ုတ္နယ္စပ္တြင္ ဇူလိုင္ ၂၉ ရက္က အစိုးရ စစ္တပ္ မွ တပ္မေတာ္သား၂ ဦး ေသနတ္ ဒဏ္ရာျဖင့္ ေသဆံုးေနသည္ကို ေတြ႕ရွိရေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။
ေသဆုံးသူမ်ားကို ဇူလိုင္ ၂၉ ရက္ နံနက္ပိုင္းတြင္ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕ေစ်းမွ ေနာင္မတာ ေက်းရြာသို႔ အျပန္လမ္းရွိ ႀကံခင္း စိုက္ပ်ိဳးထားသည့္ ေနရာ ၌ ေတြ႔ရွိရသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ဆိုသည္။
ယခု ေသဆုံးသူ ၂ ဦးသည္ ေဒသ အေျခစိုက္ အစိုးရ စစ္တပ္ တပ္မ ၈၈ လက္ေအာက္ခံ တပ္မွ အရာရွိမ်ား ျဖစ္သည္ဟုလည္း ေဒသခံမ်ားက ယူဆေနၾကသည္။
ေနာင္မတာ ေက်းရြာ အေျခစိုက္ တပ္မ ၈၈ လက္ေအာက္ခံ တပ္ရင္းက ယင္း ေသဆုံးမႈအတြက္ ရြာလူႀကီး ၅ ဦးကို ေခၚယူ စစ္ ေဆး ၿပီး ႐ိုက္ႏွက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္ဟုလည္း ေဒသခံမ်ားက ဆက္ေျပာသည္။
အခင္း ျဖစ္ပြားမႈႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေနာင္မတာေက်းရြာ အေျခစုိက္ တပ္က ဇူလိုင္ ၂၉ ရက္ ည ၁၀ နာရီ ဝန္းက်င္တြင္ ရြာလူႀကီးမ်ားကို ေခၚယူစစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း၊ တရားခံ ေဖာ္မထုတ္ႏုိင္ပါက ရြာကိုပါ မီး႐ိႈ႕မည္ဟု ၿခိမ္းေျခာက္မႈ ျပဳလုပ္၍ ယေန႔ နံနက္ ၆ နာရီတြင္ ထပ္မံေခၚယူ စစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း နမ့္ခမ္း ေဒသခံ တဦး ျဖစ္သည့္ စိုင္းအြမ္မႈိင္းက ေျပာျပသည္။
“တပ္သားေတြက ေနာင္မတာေက်းရြာ လမ္းခြဲမွာ အသတ္ခံရတာပါ။ ရြာက လူေတြေတာင္ မသိဘူး။ အခုေတာ့ ရြာက လူေတြ ေခၚယူ စစ္ေဆးတာ၊ ၿပီးေတာ့ ႐ိုက္တာ”ဟု စိုင္းအြမ္မႈိင္းက ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
တရားခံ ေပၚေပါက္မႈ မရွိပါက ရြာကို မီးရႈိ႕မည္ဆို၍ ေဒသခံမ်ားက စိုးရိမ္ေနၾကေၾကာင္း နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕ ရွမ္း တုိင္းရင္းသားမ်ား ဒီမိုကရက္တစ္ ပါတီမွ ဦးေစာလွ ကလည္း ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
“ရြာလူႀကီးေတြကို စစ္ေဆးတာ မေက်နပ္လုိ႔ ရုိက္တာ။ ေသဆံုးသြားတဲ့ ႏွစ္ေယာက္ကေတာ့ ေသနတ္နဲ႔ သံုးခ်က္ ပစ္တာခံရၿပီး ဓား နဲ႔ပါ ခုတ္ခံထားရပါတယ္။ ဘယ္သူ႔လက္ခ်က္လည္း ဆုိတာေတာ့ စစ္ေဆးေနတုန္းပါပဲ”ဟု ဦးေစာလွက ဆုိသည္။
ရြာလူႀကီး ၅ ဦးကို ရုိက္ႏွက္စစ္ေဆးသည့္ ကိစၥႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး သက္ဆုိင္ရာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး၊ တပ္မမႈးမ်ားႏွင့္ ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးမ်ားကို တင္ျပထားသည္ဟုလည္း ၎က ဆက္ေျပာသည္။
နမ့္ခမ္း ေဒသခံ စိုင္းေအာင္ ဆိုသူက “စစ္တပ္က အသတ္ခံရတာကို ေဒသခံေတြ ေခၚယူစစ္ေဆးတာ မေျပာလုိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေဒသခံေတြကို တရားခံ မေပၚရင္ ရြာကို မီးရႈိ႕မယ္၊ ေဒသခံေတြကို ရုိက္ၿပီး စစ္ေဆးတာေတြ မလုပ္သင့္ဘူး။ နမ့္ခမ္း ေဒသခံ ေကာင္ ေလး တေယာက္ ဆံုးတုန္းကေတာင္ ဒီလုို ေခၚယူစစ္ေဆးမႈမ်ိဳး မလုပ္ဘူး”ဟု ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
ထိုကိစၥအေပၚ နမ့္ခမ္း ႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ားက လႊတ္ေတာ္ကို စာတင္ျခင္း၊ သက္ဆုိင္ရာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးကို တင္ျပျခင္းျဖင့္ ၿပီးဆံုးသြားသည့္ ကိစၥမျဖစ္သင့္ေၾကာင္း၊ လက္ရွိ နမ့္ခမ္းေဒသခံ ျပည္သူမ်ားသည္ အျပင္ထြက္ ရမည္ကို ေၾကာက္ေနၾကၿပီး ကေလးငယ္မ်ား အတြက္ ပညာေရး ထိခုိက္လာႏုိင္ေၾကာင္း၊ ျပည္သူမ်ား၏ စီးပြားေရးလည္း ထိခုိက္လာႏိုင္ေၾကာင္း စိုင္းေအာင္က ဆက္ေျပာသည္။
အစိုးရ တပ္မေတာ္သား ႏွစ္ဦး ေသဆံုးမႈႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးႏွင့္ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕ ရဲစခန္းကို ဧရာ၀တီက ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းေသာ္လည္း ျပန္လည္ ေျဖၾကားျခင္း မရွိခဲ့ေပ။
ၿပီးခဲ့သည့္ ေမလ ၂၉ ရက္ကလည္း မူဆယ္ၿမိဳ႕ႏွင့္ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕သို႔ ဆက္သြယ္ထားသည့္ ကားလမ္းတြင္ ပစ္ခတ္မႈ တခုေၾကာင့္ နမ္စမ့္ေက်းရြာ ေဒသခံ ႏွစ္ဦး ေသဆံုးမႈ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။
ယင္းေဒသသည္ ပေလာင္(တအာင္း) အမ်ဳိးသား လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္(TNLA)၊ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA)၊ ပန္းေဆး ျပည္သူ႔စစ္၊ ၿမိဳ႕မ ျပည္သူ႔စစ္ႏွင့္ ဝါလုိင္း ျပည္သူ႔စစ္တို႔ လႈပ္ရွားေနသည့္ ေဒသမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ရွမ္းျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္း နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕နယ္ ေနာင္မတာေက်းရြာအနီး တ႐ုတ္နယ္စပ္တြင္ ဇူလိုင္ ၂၉ ရက္က အစိုးရ စစ္တပ္ မွ တပ္မေတာ္သား၂ ဦး ေသနတ္ ဒဏ္ရာျဖင့္ ေသဆံုးေနသည္ကို ေတြ႕ရွိရေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။
ေသဆုံးသူမ်ားကို ဇူလိုင္ ၂၉ ရက္ နံနက္ပိုင္းတြင္ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕ေစ်းမွ ေနာင္မတာ ေက်းရြာသို႔ အျပန္လမ္းရွိ ႀကံခင္း စိုက္ပ်ိဳးထားသည့္ ေနရာ ၌ ေတြ႔ရွိရသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ဆိုသည္။
ယခု ေသဆုံးသူ ၂ ဦးသည္ ေဒသ အေျခစိုက္ အစိုးရ စစ္တပ္ တပ္မ ၈၈ လက္ေအာက္ခံ တပ္မွ အရာရွိမ်ား ျဖစ္သည္ဟုလည္း ေဒသခံမ်ားက ယူဆေနၾကသည္။
ေနာင္မတာ ေက်းရြာ အေျခစိုက္ တပ္မ ၈၈ လက္ေအာက္ခံ တပ္ရင္းက ယင္း ေသဆုံးမႈအတြက္ ရြာလူႀကီး ၅ ဦးကို ေခၚယူ စစ္ ေဆး ၿပီး ႐ိုက္ႏွက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္ဟုလည္း ေဒသခံမ်ားက ဆက္ေျပာသည္။
အခင္း ျဖစ္ပြားမႈႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေနာင္မတာေက်းရြာ အေျခစုိက္ တပ္က ဇူလိုင္ ၂၉ ရက္ ည ၁၀ နာရီ ဝန္းက်င္တြင္ ရြာလူႀကီးမ်ားကို ေခၚယူစစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း၊ တရားခံ ေဖာ္မထုတ္ႏုိင္ပါက ရြာကိုပါ မီး႐ိႈ႕မည္ဟု ၿခိမ္းေျခာက္မႈ ျပဳလုပ္၍ ယေန႔ နံနက္ ၆ နာရီတြင္ ထပ္မံေခၚယူ စစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း နမ့္ခမ္း ေဒသခံ တဦး ျဖစ္သည့္ စိုင္းအြမ္မႈိင္းက ေျပာျပသည္။
“တပ္သားေတြက ေနာင္မတာေက်းရြာ လမ္းခြဲမွာ အသတ္ခံရတာပါ။ ရြာက လူေတြေတာင္ မသိဘူး။ အခုေတာ့ ရြာက လူေတြ ေခၚယူ စစ္ေဆးတာ၊ ၿပီးေတာ့ ႐ိုက္တာ”ဟု စိုင္းအြမ္မႈိင္းက ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
တရားခံ ေပၚေပါက္မႈ မရွိပါက ရြာကို မီးရႈိ႕မည္ဆို၍ ေဒသခံမ်ားက စိုးရိမ္ေနၾကေၾကာင္း နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕ ရွမ္း တုိင္းရင္းသားမ်ား ဒီမိုကရက္တစ္ ပါတီမွ ဦးေစာလွ ကလည္း ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
“ရြာလူႀကီးေတြကို စစ္ေဆးတာ မေက်နပ္လုိ႔ ရုိက္တာ။ ေသဆံုးသြားတဲ့ ႏွစ္ေယာက္ကေတာ့ ေသနတ္နဲ႔ သံုးခ်က္ ပစ္တာခံရၿပီး ဓား နဲ႔ပါ ခုတ္ခံထားရပါတယ္။ ဘယ္သူ႔လက္ခ်က္လည္း ဆုိတာေတာ့ စစ္ေဆးေနတုန္းပါပဲ”ဟု ဦးေစာလွက ဆုိသည္။
ရြာလူႀကီး ၅ ဦးကို ရုိက္ႏွက္စစ္ေဆးသည့္ ကိစၥႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး သက္ဆုိင္ရာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး၊ တပ္မမႈးမ်ားႏွင့္ ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးမ်ားကို တင္ျပထားသည္ဟုလည္း ၎က ဆက္ေျပာသည္။
နမ့္ခမ္း ေဒသခံ စိုင္းေအာင္ ဆိုသူက “စစ္တပ္က အသတ္ခံရတာကို ေဒသခံေတြ ေခၚယူစစ္ေဆးတာ မေျပာလုိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေဒသခံေတြကို တရားခံ မေပၚရင္ ရြာကို မီးရႈိ႕မယ္၊ ေဒသခံေတြကို ရုိက္ၿပီး စစ္ေဆးတာေတြ မလုပ္သင့္ဘူး။ နမ့္ခမ္း ေဒသခံ ေကာင္ ေလး တေယာက္ ဆံုးတုန္းကေတာင္ ဒီလုို ေခၚယူစစ္ေဆးမႈမ်ိဳး မလုပ္ဘူး”ဟု ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
ထိုကိစၥအေပၚ နမ့္ခမ္း ႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ားက လႊတ္ေတာ္ကို စာတင္ျခင္း၊ သက္ဆုိင္ရာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးကို တင္ျပျခင္းျဖင့္ ၿပီးဆံုးသြားသည့္ ကိစၥမျဖစ္သင့္ေၾကာင္း၊ လက္ရွိ နမ့္ခမ္းေဒသခံ ျပည္သူမ်ားသည္ အျပင္ထြက္ ရမည္ကို ေၾကာက္ေနၾကၿပီး ကေလးငယ္မ်ား အတြက္ ပညာေရး ထိခုိက္လာႏုိင္ေၾကာင္း၊ ျပည္သူမ်ား၏ စီးပြားေရးလည္း ထိခုိက္လာႏိုင္ေၾကာင္း စိုင္းေအာင္က ဆက္ေျပာသည္။
အစိုးရ တပ္မေတာ္သား ႏွစ္ဦး ေသဆံုးမႈႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးႏွင့္ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕ ရဲစခန္းကို ဧရာ၀တီက ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းေသာ္လည္း ျပန္လည္ ေျဖၾကားျခင္း မရွိခဲ့ေပ။
ၿပီးခဲ့သည့္ ေမလ ၂၉ ရက္ကလည္း မူဆယ္ၿမိဳ႕ႏွင့္ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕သို႔ ဆက္သြယ္ထားသည့္ ကားလမ္းတြင္ ပစ္ခတ္မႈ တခုေၾကာင့္ နမ္စမ့္ေက်းရြာ ေဒသခံ ႏွစ္ဦး ေသဆံုးမႈ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။
ယင္းေဒသသည္ ပေလာင္(တအာင္း) အမ်ဳိးသား လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္(TNLA)၊ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA)၊ ပန္းေဆး ျပည္သူ႔စစ္၊ ၿမိဳ႕မ ျပည္သူ႔စစ္ႏွင့္ ဝါလုိင္း ျပည္သူ႔စစ္တို႔ လႈပ္ရွားေနသည့္ ေဒသမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
တာဖာေဆာင္မွွွ SSPP/SSA ဆုတ္ခြာမည္မဟုတ္
ၾကယ္ျပာ
အစိုးရတပ္မေတာ္ႏွင့္ တိုက္ပြဲမ်ားၿဖစ္ေနသည့္ ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း၊ ေက်းသီးၿမိဳ႕နယ္ရွိ တာဖာေဆာင္ေဒသကို ဆုတ္ခြာေပးေတာ့မည္မဟုတ္ဟု ရွမ္းျပည္တိုးတက္ေရးပါတီ/ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ SSPP/SSA ၏ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ဗိုလ္မွဴးႀကီး ခြန္စိုင္းက ေျပာသည္။ ဇူလိုင္၈ရက္ ေနျပည္ေတာ္တြင္ ေတြ႕ဆုံစဥ္ အစိုးရက တပ္ဆုတ္ေပးရန္ ေျပာသည္ဟု ဆိုသည္။
“ဆုတ္ပါဆုတ္ပါလို႔ေၿပာရင္ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ သူလွ်ဳိလားလို႔ ေျပာတယ္။ ငါတို႔က အသက္ေပးၿပီး တိုက္ေနတာ မင္းတို႔က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးၿပီး ဆုတ္ခိုင္းတာ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္ကို ဖ်က္ဆီးေနတာလားလို႔ ေျပာၾကတယ္”ဟု ဗိုလ္မွဴးႀကီး ခြန္စိုင္းက ေျပာသည္။
တာဖာေဆာင္တံတား အနီး SSPP/SSA တပ္စခန္းကို ဇြန္လ၂၆ရက္က အေရွ႕အလယ္ပိုင္းတုိင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ လက္ေအာက္ခံ စစ္ဆင္ေရးကြပ္ကဲမႈဌာနခ်ဳပ္(၂)မွ ေျခလ်င္တပ္ရင္း၂၄၇ က လက္နက္ႀကီးျဖင့္ တိုက္ခိုက္ရာမွ တိုက္ပြဲမ်ားစတင္ခဲ့သည္ဟု ဇူလိုင္၁၈ ရက္စြဲ ျဖင့္ SSA က ေၾကညာသည္။
ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ၿပီးေနာက္ ဇူလိုင္၂၀၊၂၁ရက္တို႔တြင္လည္း ေက်းသီးၿမိဳ႕နယ္၊ ဟာ့၀မ္ေက်းရြာအုပ္ စု ႏွင့္ ပန္ဆယ္ေက်းရြာအုပ္စုတို႔တြင္ တိုက္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ တိုက္ပြဲေၾကာင့္ တာဖာေဆာင္ေဒသခံမ်ား သည္ ၂ မိုင္ ခန္႔ေ၀းေသာ ၀မ္၀ပ္ရြာႏွင့္ နီးစပ္ရာေက်းရြာမ်ားတြင္ ေရွာင္တိမ္းေနၾကရၿပီး ၀မ့္၀ပ္ရြာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတြင္ အိမ္ေထာင္စု ၆၃ ခုမွ လူေပါင္း၂၉၄ဦး ခိုလႈံေနၾကရသည္။
ဇူလိုင္လ၂၁ရက္မွစတင္၍ တိုက္ပြဲမ်ားရပ္ဆိုင္းေနေသာ္လည္း ႏွစ္ဖက္တပ္မ်ားနီးကပ္စြာတပ္စြဲထားၿပီး တာဖာေဆာင္ရြာကို ဇူလိုင္လ ၁၀ရက္ေက်ာ္ကစတင္၍ ၀င္ထြက္ခြင့္ကို အစိုးရတပ္မ်ားက ပိတ္ဆို႔ထားေၾကာင္း ေက်းသီးၿမိဳ႕ရွိ၊ ဒုကၡသည္မ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးေကာ္မတီ(ယာယီ) ျပန္ၾကားေရးတာ၀န္ခံ ဦးစိုင္းလိုင္ ခမ္းက ဆိုသည္။
SSP/SSA သည္ ၂၀၁၂ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လပထမအပတ္တြင္ ၎တပ္ဖြဲ႕နယ္ေၿမၿဖစ္သည့္ ေဟြလြတ္၊ ေတာင္ဟီး႐ိုးႏွင့္ ခုနစ္မိုင္စခန္းတို႔ကို အစိုးရတပ္မေတာ္က တိုက္ခိုက္သျဖင့္ ထိုနယ္ေျမမွ သုံးမိုင္အကြာအထိ ဆုတ္ခြာေပးခဲ့ရသည္ဟု SSPP က ဆိုသည္။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ကလည္း မိုင္းရွဴးၿမိဳ႕နယ္ မိုင္းစံႏွင့္ ဟိုင္းပါၾကား တာဆမ္းပူးႏွင့္ လြယ္ေဆာင္ေထာက္ေဒသတြင္လည္း တပ္မေတာ္က တုိက္ခိုက္သျဖင့္ ဆုတ္ခြာခဲ့ရသည္ဟု SSPP က ေျပာသည္။
ယင္းသို႔တပ္မ်ားေနရာခ်ထားမႈေၾကာင့္ ေဒသခံတို႔၏ ေျပာင္းဖူးခင္း ၁၄၁ဒသမ၃၃ ဧက၊ ေျမပဲခင္း ၃၄ ဒသ မ၆ဧကႏွင့္ စပါးခင္း ၁၂ဒသမ၇ ဧက ခန္႔ပ်က္စီးရသည္ဟု SSPP ၏ ေၾကညာခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ရွမ္းျပည္တိုးတက္ေရးပါတီ/ရွမ္း ျပည္တပ္မေတာ္သည္ ျပည္နယ္အဆင့္၊ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ အပစ္ရပ္ လက္မွတ္ကို ၂၀၁၂ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ၂၈ရက္က ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕တြင္ ေရးထိုးထားသည္။ ျဖစ္စဥ္မ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ တပ္မေတာ္၏ အတည္ျပဳခ်က္ကိုမူ ရယူႏိုင္ျခင္း မရိွခဲ့ေပ။
အစိုးရတပ္မေတာ္ႏွင့္ တိုက္ပြဲမ်ားၿဖစ္ေနသည့္ ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း၊ ေက်းသီးၿမိဳ႕နယ္ရွိ တာဖာေဆာင္ေဒသကို ဆုတ္ခြာေပးေတာ့မည္မဟုတ္ဟု ရွမ္းျပည္တိုးတက္ေရးပါတီ/ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ SSPP/SSA ၏ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ဗိုလ္မွဴးႀကီး ခြန္စိုင္းက ေျပာသည္။ ဇူလိုင္၈ရက္ ေနျပည္ေတာ္တြင္ ေတြ႕ဆုံစဥ္ အစိုးရက တပ္ဆုတ္ေပးရန္ ေျပာသည္ဟု ဆိုသည္။
“ဆုတ္ပါဆုတ္ပါလို႔ေၿပာရင္ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ သူလွ်ဳိလားလို႔ ေျပာတယ္။ ငါတို႔က အသက္ေပးၿပီး တိုက္ေနတာ မင္းတို႔က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးၿပီး ဆုတ္ခိုင္းတာ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္ကို ဖ်က္ဆီးေနတာလားလို႔ ေျပာၾကတယ္”ဟု ဗိုလ္မွဴးႀကီး ခြန္စိုင္းက ေျပာသည္။
တာဖာေဆာင္တံတား အနီး SSPP/SSA တပ္စခန္းကို ဇြန္လ၂၆ရက္က အေရွ႕အလယ္ပိုင္းတုိင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ လက္ေအာက္ခံ စစ္ဆင္ေရးကြပ္ကဲမႈဌာနခ်ဳပ္(၂)မွ ေျခလ်င္တပ္ရင္း၂၄၇ က လက္နက္ႀကီးျဖင့္ တိုက္ခိုက္ရာမွ တိုက္ပြဲမ်ားစတင္ခဲ့သည္ဟု ဇူလိုင္၁၈ ရက္စြဲ ျဖင့္ SSA က ေၾကညာသည္။
ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ၿပီးေနာက္ ဇူလိုင္၂၀၊၂၁ရက္တို႔တြင္လည္း ေက်းသီးၿမိဳ႕နယ္၊ ဟာ့၀မ္ေက်းရြာအုပ္ စု ႏွင့္ ပန္ဆယ္ေက်းရြာအုပ္စုတို႔တြင္ တိုက္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ တိုက္ပြဲေၾကာင့္ တာဖာေဆာင္ေဒသခံမ်ား သည္ ၂ မိုင္ ခန္႔ေ၀းေသာ ၀မ္၀ပ္ရြာႏွင့္ နီးစပ္ရာေက်းရြာမ်ားတြင္ ေရွာင္တိမ္းေနၾကရၿပီး ၀မ့္၀ပ္ရြာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတြင္ အိမ္ေထာင္စု ၆၃ ခုမွ လူေပါင္း၂၉၄ဦး ခိုလႈံေနၾကရသည္။
ဇူလိုင္လ၂၁ရက္မွစတင္၍ တိုက္ပြဲမ်ားရပ္ဆိုင္းေနေသာ္လည္း ႏွစ္ဖက္တပ္မ်ားနီးကပ္စြာတပ္စြဲထားၿပီး တာဖာေဆာင္ရြာကို ဇူလိုင္လ ၁၀ရက္ေက်ာ္ကစတင္၍ ၀င္ထြက္ခြင့္ကို အစိုးရတပ္မ်ားက ပိတ္ဆို႔ထားေၾကာင္း ေက်းသီးၿမိဳ႕ရွိ၊ ဒုကၡသည္မ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးေကာ္မတီ(ယာယီ) ျပန္ၾကားေရးတာ၀န္ခံ ဦးစိုင္းလိုင္ ခမ္းက ဆိုသည္။
SSP/SSA သည္ ၂၀၁၂ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လပထမအပတ္တြင္ ၎တပ္ဖြဲ႕နယ္ေၿမၿဖစ္သည့္ ေဟြလြတ္၊ ေတာင္ဟီး႐ိုးႏွင့္ ခုနစ္မိုင္စခန္းတို႔ကို အစိုးရတပ္မေတာ္က တိုက္ခိုက္သျဖင့္ ထိုနယ္ေျမမွ သုံးမိုင္အကြာအထိ ဆုတ္ခြာေပးခဲ့ရသည္ဟု SSPP က ဆိုသည္။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ကလည္း မိုင္းရွဴးၿမိဳ႕နယ္ မိုင္းစံႏွင့္ ဟိုင္းပါၾကား တာဆမ္းပူးႏွင့္ လြယ္ေဆာင္ေထာက္ေဒသတြင္လည္း တပ္မေတာ္က တုိက္ခိုက္သျဖင့္ ဆုတ္ခြာခဲ့ရသည္ဟု SSPP က ေျပာသည္။
ယင္းသို႔တပ္မ်ားေနရာခ်ထားမႈေၾကာင့္ ေဒသခံတို႔၏ ေျပာင္းဖူးခင္း ၁၄၁ဒသမ၃၃ ဧက၊ ေျမပဲခင္း ၃၄ ဒသ မ၆ဧကႏွင့္ စပါးခင္း ၁၂ဒသမ၇ ဧက ခန္႔ပ်က္စီးရသည္ဟု SSPP ၏ ေၾကညာခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ရွမ္းျပည္တိုးတက္ေရးပါတီ/ရွမ္း ျပည္တပ္မေတာ္သည္ ျပည္နယ္အဆင့္၊ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ အပစ္ရပ္ လက္မွတ္ကို ၂၀၁၂ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ၂၈ရက္က ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕တြင္ ေရးထိုးထားသည္။ ျဖစ္စဥ္မ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ တပ္မေတာ္၏ အတည္ျပဳခ်က္ကိုမူ ရယူႏိုင္ျခင္း မရိွခဲ့ေပ။
အပစ္ရပ္ လက္မွတ္ထိုးၿပီး ၾကားကာလ အစီအစဥ္ လူမႈစီးပြားဆိုင္ရာ ခြဲေဝမႈ ထည့္သြင္းမည္
ေမခ
ကခ်င္ျပည္နယ္ လိုင္ဇာၿမိဳ႕၌ က်င္းပေနဆဲ တိုင္းရင္းသား ညီလာခံအတြင္း ေဆြးေႏြးပြဲ၌ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ထိုးၿပီး ေနာက္ ၾကားကာလ အစီအစဥ္မ်ားတြင္ အာဏာခြဲေဝမႈ မပါသည့္ လူမႈစီးပြား ဆိုင္ရာ ခြဲေဝမႈကို ထည့္သြင္းထားရန္ စီစဥ္ေနေၾကာင္း သိရသည္။
ယင္းအစီအစဥ္ကို ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးမႈ မၿပီးခင္ ေဆာင္ရြက္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း တႏုိင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ဆိုင္ရာ ညိႇႏႈိင္းေရး အဖြဲ႕(NCCT) အဖြဲ႔ဝင္ ခြန္ဥကၠာ က ေျပာသည္။
“ၾကားကာလ အစီအစဥ္ ဆိုတာက အပစ္ရပ္ လက္မွတ္ထိုးၿပီး ျပည္ေထာင္စု ညီလာခံ မၿပီးခင္ အထိကို ဆိုလိုတာပါ။ ဒါက ကူးေျပာင္း ေရးကာလ အေျပာင္းအလဲ မဟုတ္ဘူး။ မေရာေထြးေစခ်င္ဘူး။ ဒါကို ဘာလို႔ထည့္လဲ ဆိုရင္ ၉၀၊ ၉၁ တုန္းက အပစ္ရပ္ၿပီးတဲ့ အဖြဲ႔ေတြမွာ ဒီအစီအစဥ္ေတြ မပါေတာ့ အဖြဲ႔ေတြ ေပ်ာက္သြားတယ္။ အဓိက ကေတာ့ ၾကားကာလမွာ အဖြဲ႔ေတြ အေနနဲ႔ မေသ ေအာင္ ေနႏိုင္ဖို႔ပဲ။ ဒါကို ထိုက္ထိုက္တန္တန္ လုပ္ဖို႔ လိုတယ္။ ဒီအတြက္ ထည့္ထားျခင္း ျဖစ္တယ္”ဟု ၎က ဧရာဝတီကို ေျပာျပ သည္။
ၾကားကာလ အစီအစဥ္ မည္မွ် ၾကာရွည္မည္ကို သိႏိုင္ျခင္း မရွိသည့္အတြက္ အခ်ိန္အတိုင္းအတာ သတ္မွတ္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ျခင္း မရွိသည့္အျပင္ အဆိုပါ အစီစဥ္မ်ား၌ ျပည္သူမ်ား ပါဝင္ႏိုင္ရန္ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ရန္ လိုအပ္သည္ဟု NCCT အဖြဲ႔ဝင္ ကရင္ အမ်ိဳးသား အစည္းအ႐ုံး(KNU) အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉးလည္း ျဖစ္သည့္ ဖဒိုကြယ္ထူးဝင္း ကလည္း ေျပာသည္။
“ေဒသခံေတြရဲ႕ သေဘာထား လုပ္ပိုင္ခြင့္ အေပၚကို က်ေနာ္တို႔ ၾကည့္ရမယ္။ နယ္ေျမေတြ ေသခ်ာခြဲရမယ္။ ဒါကို အဓိပၸာယ္ ခြဲျခားရမယ္။ ရႈပ္ေထြးေနတာက အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ဆက္စပ္ နယ္ေျမေတြပါပဲ။ ညိႇႏိႈင္းမႈေတြက ေျမေနရာ အပါအဝင္ အက်ိဳးခံစားခြင့္ေတြပါ ပါမွာပါ။ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈကေတာ့ အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိမွာ”ဟုလည္း ၎က ဆိုသည္။
အစိုးရဘက္မွ တင္ျပေဆြးေႏြးမႈတြင္ ၾကားကာလ အစီစဥ္ပိုင္းကို အခ်က္ ၃ ခ်က္ျဖင့္ တင္ျပေဆြးေႏြးမႈမ်ား ရွိေၾကာင္း သိရ သည္။
“ဒါက သမၼတဘက္က ေျပာတာလို႔ေတာ့ အစိုးရဘက္က ေျပာတယ္။ ၾကားကာလ အစီအစဥ္ကို မထည့္ဘဲ ရမလား။ လက္ရွိအတိုင္းပဲ ရွိေနလို႔ ရမလား ေမးတယ္။ ဒီေတာ့ လက္ရွိအတိုင္းဆို ဘယ္လိုမ်ိဳးလဲဆိုတာ တိတိက်က် က်ေနာ္တို႔ သိခ်င္ပါတယ္။ စာနဲ႔ေပနဲ႔ေပါ့၊ က်ေနာ္တို႔ဘက္က လက္ခံႏိုင္တဲ့ အေျခအေနကို ေဆြးေႏြးၿပီး တင္ၾကေတာ့ အခု ထိပ္သီး အစည္း အေဝးက အတည္ျပဳေပးလိုက္ပါတယ္”ဟု NCCT အဖြဲ႔ဝင္ ေဒါက္တာ ဆလိုင္း လ်န္မႈန္း ဆာေခါင္းက ေျပာသည္။
ျပင္ဆင္မႈ အပိုင္းတြင္ အစိုးရက သီးျခားေသာ္ လည္းေကာင္း၊ အစိုးရႏွင့္ ေပါင္းစည္း၍ ေသာ္လည္းေကာင္း လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ မည့္ အေျခခံအခ်က္မ်ားကို ေဆာင္ရြက္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“ဒါက အာဏာခြဲေဝမႈ ပံုစံ မဟုတ္ဘူး။ ပထမပိုင္းမွာ က်ေနာ္တို႔ဘက္က အာဏာခြဲေဝမႈ ပံုစံမ်ိဳး မျဖစ္ေအာင္ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ေဆာင္တာပါ။ တိုင္းရင္းသားေတြ အေနနဲ႔ မိမိတို႔ ေဒသမွာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြက တိုင္းရင္းသား ေဒသေတြမွာ ရွိတယ္။ ျပည္ သူလူထုအတြက္ ႏိုင္ငံေရးတင္ မကဘူး၊ တရားစီရင္ေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရးပိုင္းေတြပါ ရွိတယ္။ ဘက္ေပါင္းစံု လုပ္ရမွာ ရွိတယ္။ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး စတာေတြကို တိုင္းရင္းသားေတြက တတ္ႏိုင္သေရြ႕ လုပ္ခဲ့တာ ရွိတယ္။ ဒါေတြကို ၾကားကာလမွာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ဆက္ထားခ်င္တယ္။ အေကာက္ခြန္ ေကာက္ယူပိုင္ခြင့္က အစေပါ့။ အဲဒါေတြ ပါတယ္”ဟု ေဒါက္တာ ဆလိုင္း လ်န္မႈန္း ဆာေခါင္း က ေျပာသည္။
လက္ရွိ ကရင္ ေဒသအတြင္း ႀကံဳေတြ႔ေနမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ဖဒိုကြယ္ထူးဝင္း က“အခုခ်ိန္မွာ ေဒသခြဲေဝမႈကို က်ေနာ္တို႔ တိတိက်က် လုပ္ဖို႔လိုတယ္။ အစိုးရဘက္မွာ သာမက က်ေနာ္တို႔ဘက္မွာပါ ဒါက စိုးရိမ္ေနရတာေတြ ရွိတယ္။ သမၼတႀကီးနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တို႔ ဒီအပိုင္းကို ဘာမွ ေျပာဆိုတာ မရွိဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ေဒသမွာေတာ့ ေဒသပိုင္းဆိုင္ရာမွာ ခြဲေဝမႈ တိ တိ က်က်ရွိဖို႔ လိုေနၿပီ။ ခြဲေဝမႈေတြက ေဒသခံေတြရဲ႕ေလ်ာ္ေၾကးေတြ နစ္နာမႈေတြရွိေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဒီအခ်ိန္မွာ ဒါကို ေသခ်ာေဆြးေႏြးသင့္တယ္” ဟု ေျပာသည္။
၁၉၉၀ တြင္ ကခ်င္ ေဒသ၌ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲၿပီးေနာက္ ေဒသတြင္း လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားကို ကခ်င္ တိုင္းရင္းသားမ်ား ခံစားခြင့္ မရ ရွိခဲ့ေၾကာင္း၊ ကခ်င္တပ္မေတာ္ ေနထိုင္ရာ ကန္႔သတ္နယ္ေျမ တခုအတြင္းမွာသာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ရွိခဲ့ၿပီး ေဒသတခုလံုးကို မလႊမ္းၿခံဳႏိုင္ခဲ့သျဖင့္ ထိခိုက္မႈမ်ားႏွင့္ ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရေၾကာင္း ေဒါက္တာ ဆလိုင္း လ်န္မႈန္း ဆာေခါင္း ကလည္း ေျပာဆိုသည္။
“ကခ်င္ေဒသက အေကာင္းဆံုး ဥပမာပါ။ ဒီေတာ့ ၾကားကာလ အစီအစဥ္က အေရးႀကီးလာတယ္။ အႀကီးစား စက္မႈလုပ္ငန္း ေတြ ထူေထာင္တာေတြက တိုက္႐ိုက္ ထိခိုက္တာေတြ ရွိပါတယ္။ စက္မႈလုပ္ငန္း အႀကီးႀကီးေတြ၊ ကုန္သြယ္မႈေတြကို လုပ္ မယ္ ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔နဲ႔ ညိႇႏိႈင္း လုပ္ေစခ်င္တယ္။ တိုင္းရင္းသားေဒသ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ျဖစ္ေပၚမႈေတြကို အဲဒီ တိုင္းရင္းသား ေတြက အသိဆံုးပါ။ က်ေနာ္တို႔က အစိုးရဆီက အာဏာခြဲေဝတာ မဟုတ္ဘူး။ ပူးေပါင္းလုပ္ဖို႔ ေျပာတာ”ဟု ၎က ဆိုသည္။
ၾကားကာလ အစီအစဥ္မ်ားကို အစိုးရႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈ၌ တင္ျပသြားမည္ ျဖစ္ၿပီး တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ NCCT အဖြဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈတြင္ ယင္းအစီအစဥ္ကို အတည္ျပဳ ေဆြးေႏြးႏိုင္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
အထက္ပါ ေဆြးေႏြးမႈအျပင္ ဖက္ဒရယ္စနစ္ကို အေျခခံသည့္ ျပည္ေထာင္စုစနစ္ ေပၚထြန္းေရး၊ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ညီလာ ခံအျဖစ္ သတ္မွတ္ေပးေရးႏွင့္ ညိွႏိႈင္းလုပ္ေဆာင္မႈမ်ားတြင္ ႏိုင္ငံေရး မူဝါဒ၊ ရပ္တည္ခ်က္မ်ားမွ လြဲၿပီး က်န္အခ်က္မ်ား ျဖစ္သည့္ စကားလံုး အသံုးအႏႈန္းႏွင့္ နည္းစနစ္ပိုင္း ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားတြင္ NCCT မွ တာဝန္ယူ ေဆာင္ရြက္ေရးတို႔ကို ခ်မွတ္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့သည္ဟုလည္း ေဒါက္တာ ဆလိုင္း လ်န္မႈန္း ဆာေခါင္းက ေျပာသည္။
ယခု တတိယ အႀကိမ္ေျမာက္ NCCT ႏွင့္ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ား ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲကို ဇူလိုင္ ၂၅ ရက္မွ ၂၉ ရက္ အထိ ၄ ရက္ ေဆြးေႏြးေၾကာင္း၊ ဇူလိုင္ ၃၀၊ ၃၁ ရက္တြင္ NCCT ႏွင့္ အဖြဲ႔ဝင္ မဟုတ္သည့္ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႕မ်ား၊ ရွမ္းျပည္ ျပန္လည္ ထူ ေထာင္ ေရး ေကာင္စီ၊ ရွမ္းျပည္ တပ္မေတာ္ ေတာင္ပိုင္း(RCSS/SSA) ႏွင့္ ဗမာႏုိင္ငံလုံး ဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား ဒီမိုကရက္တစ္ တပ္ဦး(ABSDF)တို႔ႏွင့္ ေတြ႔ဆံုၿပီး အစိုးရႏွင့္ NCCT တို႔ ေဆြးေႏြးေနသည့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ (ဒုတိယ မူၾကမ္း) ပါ တပ္ပိုင္း ဆိုင္ရာ အခ်က္မ်ားကို ေဆြးေႏြးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ လိုင္ဇာၿမိဳ႕၌ က်င္းပေနဆဲ တိုင္းရင္းသား ညီလာခံအတြင္း ေဆြးေႏြးပြဲ၌ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ထိုးၿပီး ေနာက္ ၾကားကာလ အစီအစဥ္မ်ားတြင္ အာဏာခြဲေဝမႈ မပါသည့္ လူမႈစီးပြား ဆိုင္ရာ ခြဲေဝမႈကို ထည့္သြင္းထားရန္ စီစဥ္ေနေၾကာင္း သိရသည္။
ယင္းအစီအစဥ္ကို ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးမႈ မၿပီးခင္ ေဆာင္ရြက္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း တႏုိင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ဆိုင္ရာ ညိႇႏႈိင္းေရး အဖြဲ႕(NCCT) အဖြဲ႔ဝင္ ခြန္ဥကၠာ က ေျပာသည္။
“ၾကားကာလ အစီအစဥ္ ဆိုတာက အပစ္ရပ္ လက္မွတ္ထိုးၿပီး ျပည္ေထာင္စု ညီလာခံ မၿပီးခင္ အထိကို ဆိုလိုတာပါ။ ဒါက ကူးေျပာင္း ေရးကာလ အေျပာင္းအလဲ မဟုတ္ဘူး။ မေရာေထြးေစခ်င္ဘူး။ ဒါကို ဘာလို႔ထည့္လဲ ဆိုရင္ ၉၀၊ ၉၁ တုန္းက အပစ္ရပ္ၿပီးတဲ့ အဖြဲ႔ေတြမွာ ဒီအစီအစဥ္ေတြ မပါေတာ့ အဖြဲ႔ေတြ ေပ်ာက္သြားတယ္။ အဓိက ကေတာ့ ၾကားကာလမွာ အဖြဲ႔ေတြ အေနနဲ႔ မေသ ေအာင္ ေနႏိုင္ဖို႔ပဲ။ ဒါကို ထိုက္ထိုက္တန္တန္ လုပ္ဖို႔ လိုတယ္။ ဒီအတြက္ ထည့္ထားျခင္း ျဖစ္တယ္”ဟု ၎က ဧရာဝတီကို ေျပာျပ သည္။
ၾကားကာလ အစီအစဥ္ မည္မွ် ၾကာရွည္မည္ကို သိႏိုင္ျခင္း မရွိသည့္အတြက္ အခ်ိန္အတိုင္းအတာ သတ္မွတ္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ျခင္း မရွိသည့္အျပင္ အဆိုပါ အစီစဥ္မ်ား၌ ျပည္သူမ်ား ပါဝင္ႏိုင္ရန္ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ရန္ လိုအပ္သည္ဟု NCCT အဖြဲ႔ဝင္ ကရင္ အမ်ိဳးသား အစည္းအ႐ုံး(KNU) အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉးလည္း ျဖစ္သည့္ ဖဒိုကြယ္ထူးဝင္း ကလည္း ေျပာသည္။
“ေဒသခံေတြရဲ႕ သေဘာထား လုပ္ပိုင္ခြင့္ အေပၚကို က်ေနာ္တို႔ ၾကည့္ရမယ္။ နယ္ေျမေတြ ေသခ်ာခြဲရမယ္။ ဒါကို အဓိပၸာယ္ ခြဲျခားရမယ္။ ရႈပ္ေထြးေနတာက အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ဆက္စပ္ နယ္ေျမေတြပါပဲ။ ညိႇႏိႈင္းမႈေတြက ေျမေနရာ အပါအဝင္ အက်ိဳးခံစားခြင့္ေတြပါ ပါမွာပါ။ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈကေတာ့ အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိမွာ”ဟုလည္း ၎က ဆိုသည္။
အစိုးရဘက္မွ တင္ျပေဆြးေႏြးမႈတြင္ ၾကားကာလ အစီစဥ္ပိုင္းကို အခ်က္ ၃ ခ်က္ျဖင့္ တင္ျပေဆြးေႏြးမႈမ်ား ရွိေၾကာင္း သိရ သည္။
“ဒါက သမၼတဘက္က ေျပာတာလို႔ေတာ့ အစိုးရဘက္က ေျပာတယ္။ ၾကားကာလ အစီအစဥ္ကို မထည့္ဘဲ ရမလား။ လက္ရွိအတိုင္းပဲ ရွိေနလို႔ ရမလား ေမးတယ္။ ဒီေတာ့ လက္ရွိအတိုင္းဆို ဘယ္လိုမ်ိဳးလဲဆိုတာ တိတိက်က် က်ေနာ္တို႔ သိခ်င္ပါတယ္။ စာနဲ႔ေပနဲ႔ေပါ့၊ က်ေနာ္တို႔ဘက္က လက္ခံႏိုင္တဲ့ အေျခအေနကို ေဆြးေႏြးၿပီး တင္ၾကေတာ့ အခု ထိပ္သီး အစည္း အေဝးက အတည္ျပဳေပးလိုက္ပါတယ္”ဟု NCCT အဖြဲ႔ဝင္ ေဒါက္တာ ဆလိုင္း လ်န္မႈန္း ဆာေခါင္းက ေျပာသည္။
ျပင္ဆင္မႈ အပိုင္းတြင္ အစိုးရက သီးျခားေသာ္ လည္းေကာင္း၊ အစိုးရႏွင့္ ေပါင္းစည္း၍ ေသာ္လည္းေကာင္း လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ မည့္ အေျခခံအခ်က္မ်ားကို ေဆာင္ရြက္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“ဒါက အာဏာခြဲေဝမႈ ပံုစံ မဟုတ္ဘူး။ ပထမပိုင္းမွာ က်ေနာ္တို႔ဘက္က အာဏာခြဲေဝမႈ ပံုစံမ်ိဳး မျဖစ္ေအာင္ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ေဆာင္တာပါ။ တိုင္းရင္းသားေတြ အေနနဲ႔ မိမိတို႔ ေဒသမွာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြက တိုင္းရင္းသား ေဒသေတြမွာ ရွိတယ္။ ျပည္ သူလူထုအတြက္ ႏိုင္ငံေရးတင္ မကဘူး၊ တရားစီရင္ေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရးပိုင္းေတြပါ ရွိတယ္။ ဘက္ေပါင္းစံု လုပ္ရမွာ ရွိတယ္။ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး စတာေတြကို တိုင္းရင္းသားေတြက တတ္ႏိုင္သေရြ႕ လုပ္ခဲ့တာ ရွိတယ္။ ဒါေတြကို ၾကားကာလမွာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ဆက္ထားခ်င္တယ္။ အေကာက္ခြန္ ေကာက္ယူပိုင္ခြင့္က အစေပါ့။ အဲဒါေတြ ပါတယ္”ဟု ေဒါက္တာ ဆလိုင္း လ်န္မႈန္း ဆာေခါင္း က ေျပာသည္။
လက္ရွိ ကရင္ ေဒသအတြင္း ႀကံဳေတြ႔ေနမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ဖဒိုကြယ္ထူးဝင္း က“အခုခ်ိန္မွာ ေဒသခြဲေဝမႈကို က်ေနာ္တို႔ တိတိက်က် လုပ္ဖို႔လိုတယ္။ အစိုးရဘက္မွာ သာမက က်ေနာ္တို႔ဘက္မွာပါ ဒါက စိုးရိမ္ေနရတာေတြ ရွိတယ္။ သမၼတႀကီးနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တို႔ ဒီအပိုင္းကို ဘာမွ ေျပာဆိုတာ မရွိဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ေဒသမွာေတာ့ ေဒသပိုင္းဆိုင္ရာမွာ ခြဲေဝမႈ တိ တိ က်က်ရွိဖို႔ လိုေနၿပီ။ ခြဲေဝမႈေတြက ေဒသခံေတြရဲ႕ေလ်ာ္ေၾကးေတြ နစ္နာမႈေတြရွိေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဒီအခ်ိန္မွာ ဒါကို ေသခ်ာေဆြးေႏြးသင့္တယ္” ဟု ေျပာသည္။
၁၉၉၀ တြင္ ကခ်င္ ေဒသ၌ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲၿပီးေနာက္ ေဒသတြင္း လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားကို ကခ်င္ တိုင္းရင္းသားမ်ား ခံစားခြင့္ မရ ရွိခဲ့ေၾကာင္း၊ ကခ်င္တပ္မေတာ္ ေနထိုင္ရာ ကန္႔သတ္နယ္ေျမ တခုအတြင္းမွာသာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ရွိခဲ့ၿပီး ေဒသတခုလံုးကို မလႊမ္းၿခံဳႏိုင္ခဲ့သျဖင့္ ထိခိုက္မႈမ်ားႏွင့္ ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရေၾကာင္း ေဒါက္တာ ဆလိုင္း လ်န္မႈန္း ဆာေခါင္း ကလည္း ေျပာဆိုသည္။
“ကခ်င္ေဒသက အေကာင္းဆံုး ဥပမာပါ။ ဒီေတာ့ ၾကားကာလ အစီအစဥ္က အေရးႀကီးလာတယ္။ အႀကီးစား စက္မႈလုပ္ငန္း ေတြ ထူေထာင္တာေတြက တိုက္႐ိုက္ ထိခိုက္တာေတြ ရွိပါတယ္။ စက္မႈလုပ္ငန္း အႀကီးႀကီးေတြ၊ ကုန္သြယ္မႈေတြကို လုပ္ မယ္ ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔နဲ႔ ညိႇႏိႈင္း လုပ္ေစခ်င္တယ္။ တိုင္းရင္းသားေဒသ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ျဖစ္ေပၚမႈေတြကို အဲဒီ တိုင္းရင္းသား ေတြက အသိဆံုးပါ။ က်ေနာ္တို႔က အစိုးရဆီက အာဏာခြဲေဝတာ မဟုတ္ဘူး။ ပူးေပါင္းလုပ္ဖို႔ ေျပာတာ”ဟု ၎က ဆိုသည္။
ၾကားကာလ အစီအစဥ္မ်ားကို အစိုးရႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈ၌ တင္ျပသြားမည္ ျဖစ္ၿပီး တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ NCCT အဖြဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈတြင္ ယင္းအစီအစဥ္ကို အတည္ျပဳ ေဆြးေႏြးႏိုင္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
အထက္ပါ ေဆြးေႏြးမႈအျပင္ ဖက္ဒရယ္စနစ္ကို အေျခခံသည့္ ျပည္ေထာင္စုစနစ္ ေပၚထြန္းေရး၊ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ညီလာ ခံအျဖစ္ သတ္မွတ္ေပးေရးႏွင့္ ညိွႏိႈင္းလုပ္ေဆာင္မႈမ်ားတြင္ ႏိုင္ငံေရး မူဝါဒ၊ ရပ္တည္ခ်က္မ်ားမွ လြဲၿပီး က်န္အခ်က္မ်ား ျဖစ္သည့္ စကားလံုး အသံုးအႏႈန္းႏွင့္ နည္းစနစ္ပိုင္း ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားတြင္ NCCT မွ တာဝန္ယူ ေဆာင္ရြက္ေရးတို႔ကို ခ်မွတ္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့သည္ဟုလည္း ေဒါက္တာ ဆလိုင္း လ်န္မႈန္း ဆာေခါင္းက ေျပာသည္။
ယခု တတိယ အႀကိမ္ေျမာက္ NCCT ႏွင့္ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ား ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲကို ဇူလိုင္ ၂၅ ရက္မွ ၂၉ ရက္ အထိ ၄ ရက္ ေဆြးေႏြးေၾကာင္း၊ ဇူလိုင္ ၃၀၊ ၃၁ ရက္တြင္ NCCT ႏွင့္ အဖြဲ႔ဝင္ မဟုတ္သည့္ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႕မ်ား၊ ရွမ္းျပည္ ျပန္လည္ ထူ ေထာင္ ေရး ေကာင္စီ၊ ရွမ္းျပည္ တပ္မေတာ္ ေတာင္ပိုင္း(RCSS/SSA) ႏွင့္ ဗမာႏုိင္ငံလုံး ဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား ဒီမိုကရက္တစ္ တပ္ဦး(ABSDF)တို႔ႏွင့္ ေတြ႔ဆံုၿပီး အစိုးရႏွင့္ NCCT တို႔ ေဆြးေႏြးေနသည့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ (ဒုတိယ မူၾကမ္း) ပါ တပ္ပိုင္း ဆိုင္ရာ အခ်က္မ်ားကို ေဆြးေႏြးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ကိုရီးယားႏိုင္ငံ အိစန္ေကာ္ပုိေရးရွင္းက တြံေတးတူးေျမာင္း ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းေရးအတြက္ အဆိုျပဳလႊာ တင္ေတာ့မည္
နန္းျမင့္
အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂၆၉ သန္းကုန္က်မည့္ တြံေတးတူးေျမာင္ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းေရးစီမံကိန္း ေလ့လာေတြ႔ရွိခ်က္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေနာက္ဆံုး အဆိုျပဳလႊာကို ကိုရီးယားႏိုင္ငံ ISAN Corporation မွ ပညာရွင္မ်ားက ၾသဂုတ္အတြင္း လယ္ယာစိုက္ပ်ဳိးေရးႏွင့္ ဆည္ေျမာင္း၀န္ႀကီးဌာနသို႔ တင္ျပသြားမည္ျဖစ္သည္။
အဆိုပါ ISAN Corporationမွ ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ေရအရင္းအျမစ္ႏွင့္ ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးဦးစီးဌာနတို႔ ပူးေပါင္းကာ တြံေတးတူးေျမာင္း ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ေလ့လာေနၿပီး ဇူလိုင္ ၂၃ ရက္ က အဆိုပါပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ေရအရင္းအျမစ္ႏွင့္ ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ား ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးဦးစီးဌာနမွ တာ၀န္ရွိသူမ်ားႏွင့္ ေနာက္ဆံုးအဆိုျပဳလႊာႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ၾကေၾကာင္း ယင္းဌာန ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး (အင္ဂ်င္နီယာခ်ဳပ္) ဦးေသာင္းလြင္က ဆိုသည္။
ေနာက္ဆံုးအဆိုျပဳလႊာတြင္ တြံေတးတူးေျမာင္းႏွင့္ ခေနာင္တိုေခ်ာင္းဆံုသည့္ေနရာ ေရနက္အိုးေက်ာက္ထည့္ျခင္း၊ တံြေတးတူးေျမာင္းႏွင့္ ခေနာင္တိုေခ်ာင္းဆံုသည့္ေနရာတြင္ ေရ၀င္အားေကာင္းသည့္အတြက္ ေရထိန္းကာတာ ေလးခု ဖယ္ရွားျခင္း၊ ကမ္းထိန္းနံရံ ေဆာက္လုပ္ၿခင္းလုပ္မည္ဟု အႀကံျပဳထားသည္။
ေရယာဥ္မ်ားလာျခင္း၊ တူးေျမာင္းထဲကို စီး၀င္သည့္ ေရစီးႏႈန္းမ်ားလာျခင္း၊ တြံေတးတူးေျမာင္းႏွင့္ ခေနာင္တို ေခ်ာင္းဆံုသည့္ ေနရာတြင္ ၀ဲျဖစ္ေပၚေနျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ကမ္းပါးတုိက္စားသျဖင့္ အျမန္ဆံုးျပဳျပင္ရန္လိုသည္ဟု ဦးေသာင္းလြင္က ေျပာသည္။
“ပထမၾကားျဖတ္ အစီရင္ခံစာမွာတုန္းက ရန္ကုန္ျမစ္ထဲကို ခေနာင္တိုေခ်ာင္းက ေရေဖာက္ထုတ္သင့္တယ္ဆိုေပမယ့္ ေနာက္ဆံုးအဆိုျပဳလႊာမွာေတာ့ လယ္ေျမေလ်ာ္ေၾကးကိစၥေတြေၾကာင့္ မပါေတာ့ဘူး”ဟု ၎က ေၿပာသည္။
တြံေတးတူးေျမာင္းမွ ေရမ်ားသည္ ေရစီးႏႈန္းမ်ားျခင္းေၾကာင့္ ဒလဘက္ကမ္းစားျခင္းႏွင့္ ဆိပ္ႀကီးခေနာင္တုိဘက္ ကမ္းတုိက္စားျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ႏွစ္စဥ္ကမ္းၿပိဳသည့္ အႏၱရာယ္ႀကံဳေတြ႕ေနရၿပီး ေရက်ခ်ိန္ ေရစီးပိုမ်ားလာျခင္းေၾကာင့္ တူးေျမာင္းအတြင္း ျဖတ္သန္းသြားလာသည့္ ေရယာဥ္မ်ား အခက္အခဲရွိေနသည္ဟု ၎က ဆိုသည္။
ယင္းစီမံကိန္းအတြက္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလတြင္ ႏွစ္ဖက္လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ကုန္က်စရိတ္ကို ျမန္မာအစိုးရမတတ္ႏုိင္ပါက ISAN Corporationမွ ႏိုင္ငံတကာမွ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးရန္ပံုေငြ (ODA) ေခ်းေငြရယူရန္ စီစဥ္ထားသည္ဟု ဦးေသာင္းလြင္က ေျပာသည္။
အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂၆၉ သန္းကုန္က်မည့္ တြံေတးတူးေျမာင္ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းေရးစီမံကိန္း ေလ့လာေတြ႔ရွိခ်က္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေနာက္ဆံုး အဆိုျပဳလႊာကို ကိုရီးယားႏိုင္ငံ ISAN Corporation မွ ပညာရွင္မ်ားက ၾသဂုတ္အတြင္း လယ္ယာစိုက္ပ်ဳိးေရးႏွင့္ ဆည္ေျမာင္း၀န္ႀကီးဌာနသို႔ တင္ျပသြားမည္ျဖစ္သည္။
အဆိုပါ ISAN Corporationမွ ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ေရအရင္းအျမစ္ႏွင့္ ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးဦးစီးဌာနတို႔ ပူးေပါင္းကာ တြံေတးတူးေျမာင္း ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ေလ့လာေနၿပီး ဇူလိုင္ ၂၃ ရက္ က အဆိုပါပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ေရအရင္းအျမစ္ႏွင့္ ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ား ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးဦးစီးဌာနမွ တာ၀န္ရွိသူမ်ားႏွင့္ ေနာက္ဆံုးအဆိုျပဳလႊာႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ၾကေၾကာင္း ယင္းဌာန ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး (အင္ဂ်င္နီယာခ်ဳပ္) ဦးေသာင္းလြင္က ဆိုသည္။
ေနာက္ဆံုးအဆိုျပဳလႊာတြင္ တြံေတးတူးေျမာင္းႏွင့္ ခေနာင္တိုေခ်ာင္းဆံုသည့္ေနရာ ေရနက္အိုးေက်ာက္ထည့္ျခင္း၊ တံြေတးတူးေျမာင္းႏွင့္ ခေနာင္တိုေခ်ာင္းဆံုသည့္ေနရာတြင္ ေရ၀င္အားေကာင္းသည့္အတြက္ ေရထိန္းကာတာ ေလးခု ဖယ္ရွားျခင္း၊ ကမ္းထိန္းနံရံ ေဆာက္လုပ္ၿခင္းလုပ္မည္ဟု အႀကံျပဳထားသည္။
ေရယာဥ္မ်ားလာျခင္း၊ တူးေျမာင္းထဲကို စီး၀င္သည့္ ေရစီးႏႈန္းမ်ားလာျခင္း၊ တြံေတးတူးေျမာင္းႏွင့္ ခေနာင္တို ေခ်ာင္းဆံုသည့္ ေနရာတြင္ ၀ဲျဖစ္ေပၚေနျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ကမ္းပါးတုိက္စားသျဖင့္ အျမန္ဆံုးျပဳျပင္ရန္လိုသည္ဟု ဦးေသာင္းလြင္က ေျပာသည္။
“ပထမၾကားျဖတ္ အစီရင္ခံစာမွာတုန္းက ရန္ကုန္ျမစ္ထဲကို ခေနာင္တိုေခ်ာင္းက ေရေဖာက္ထုတ္သင့္တယ္ဆိုေပမယ့္ ေနာက္ဆံုးအဆိုျပဳလႊာမွာေတာ့ လယ္ေျမေလ်ာ္ေၾကးကိစၥေတြေၾကာင့္ မပါေတာ့ဘူး”ဟု ၎က ေၿပာသည္။
တြံေတးတူးေျမာင္းမွ ေရမ်ားသည္ ေရစီးႏႈန္းမ်ားျခင္းေၾကာင့္ ဒလဘက္ကမ္းစားျခင္းႏွင့္ ဆိပ္ႀကီးခေနာင္တုိဘက္ ကမ္းတုိက္စားျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ႏွစ္စဥ္ကမ္းၿပိဳသည့္ အႏၱရာယ္ႀကံဳေတြ႕ေနရၿပီး ေရက်ခ်ိန္ ေရစီးပိုမ်ားလာျခင္းေၾကာင့္ တူးေျမာင္းအတြင္း ျဖတ္သန္းသြားလာသည့္ ေရယာဥ္မ်ား အခက္အခဲရွိေနသည္ဟု ၎က ဆိုသည္။
ယင္းစီမံကိန္းအတြက္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလတြင္ ႏွစ္ဖက္လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ကုန္က်စရိတ္ကို ျမန္မာအစိုးရမတတ္ႏုိင္ပါက ISAN Corporationမွ ႏိုင္ငံတကာမွ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးရန္ပံုေငြ (ODA) ေခ်းေငြရယူရန္ စီစဥ္ထားသည္ဟု ဦးေသာင္းလြင္က ေျပာသည္။
ဖြတ္မရ ဓားမဆံုးသည့္ ကန္႔ဘလူမွ ေတာင္သူမ်ား
မင္းႏိုင္သူ
“ေဟ့ … လက္ထိပ္ခတ္ဖုိ႔ မလုိဘူးကြ၊ ဒါ ရာဇ၀တ္မႈ မဟုတ္ဘူး၊ ငါ့ေျမငါ့ယာမွာ ငါ့လုပ္ငန္း ငါလုပ္တာကုိ မတရား ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်တာ။ လက္ထိပ္ မခတ္နဲ႔၊ အခတ္မခံႏုိင္ဘူး” ဆိုေသာ အသံသည္ စစ္ကိုင္းတိုင္း၊ ကန္႔ဘလူၿမဳိ႕နယ္ တရား႐ုံးခန္း အတြင္းမွ ဟိန္းထြက္လာသည့္ အသံမ်ားထဲမွ တခု ျဖစ္သည္။
ေထာင္ဒဏ္ စီရင္ျခင္းခံရေသာ လယ္သိမ္းခံ ေတာင္သူမ်ားႏွင့္ ရဲမ်ားအၾကား တြန္းထုိးလႈပ္ရွားမႈ အနည္းငယ္ ျဖစ္ပြားသြားသည္။ တရား႐ုံး ျပင္ပမွ စီရင္ခ်က္ကုိ ေစာင့္နားေထာင္ေနေသာ ေျမသိမ္းခံ ေတာင္သူမ်ားထံမွ ေတာက္ေခါက္သံမ်ား၊ မတရား မလုပ္ၾကရန္ ၀ုိင္း၀န္း ေအာ္ဟစ္သံမ်ား ေပၚထြက္လာသည္။
ဇူလိုင္လ ၁၇ ရက္ေန႔တြင္ ကန္႔ဘလူ ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ေက်းရြာမ်ားမွ လယ္ေျမအသိမ္းခံ မူလလယ္ေျမ ပိုင္ရွင္မ်ားကို ပုဒ္မ ၄၂၇ ျဖင့္ တရားစြဲကာ ေထာင္ဒဏ္ ခ်မွတ္ေနျခင္း ျဖစ္သည္။ ယင္းေတာင္သူမ်ားသည္ စစ္တပ္က သိမ္းယူထားေသာ ၎တို႔၏ လယ္ယာေျမမ်ား ျပန္လည္ရရွိေရးအတြက္ ယခုႏွစ္ဆန္ပိုင္းမွ စတင္ၿပီး ထြန္တံုးတိုက္ပြဲ၀င္ခဲ့ရာမွ ျပစ္ဒဏ္စီရင္ ခ်မွတ္ခံရျခင္း ျဖစ္သည္။
ရဲမႉးႀကီးတဦးက ေတာင္သူမ်ားကုိ လက္ထိပ္မခတ္ရန္ အမိန္႔ေပးလုိက္သျဖင့္ ေထာင္ဒဏ္ စီရင္ျခင္းခံရေသာ ေျမသိမ္းခံေတာင္သူ ၁၆ ဦး လက္ထိပ္မပါဘဲ ၄င္းတုိ႔ကုိ တင္ေဆာင္မည့္ ရဲကားမ်ားေပၚ ရင္ေကာ့ တက္သြားၾကသည္။
“ေတာင္သူေတြ ေတာင္သူလုပ္လုိ႔ အဖမ္းခံရသတဲ့ဗ်ဳိ႕ … ၾကားဖူးၾကရဲ႕လား”၊ “ဖမ္းကြာ၊ ဖမ္းစမ္း၊ ငါတုိ႔ တရြာလုံးကုိ လာဖမ္းစမ္းကြာ” စသည္ျဖင့္ ေအာ္ဟစ္ေနသူမ်ား ရွိသလို မိဘေဆြမ်ိဳးမ်ား ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္ခံရသျဖင့္ ငိုယိုေနေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ အသံကလည္း ပြက္ပြက္ညံေနသည္။
ေထာင္ဒဏ္ ခ်မွတ္ခံရသည့္ ေတာင္သူ အမ်ဳိးသမီးႀကီး ေဒၚစုိးက ကားတြင္းမွေန၍ ကားကုိယ္ထည္ကုိ တျဗန္းျဗန္း ပုတ္ကာ ခင္ပြန္းျဖစ္သူထံသို႔ လွမ္း၍ “က်ဳပ္တုိ႔ ေျမေတြကုိ လုံး၀ မစြန္႔လႊတ္နဲ႔၊ ဘယ္သူ လက္မွတ္လာထုိးခုိင္း ထုိးခုိင္း ထုိးမေပးနဲ႔၊ က်ဳပ္တုိ႔ ငွက္ေပ်ာ့တုိင္း တရြာလုံး က်ဳပ္တုိ႔ ေျမေတြကုိ အဆုံးရႈံးမခံၾကနဲ႔” ဟု ေအာ္ဟစ္ ေျပာဆိုသည္။
ယင္းအမႈကုိ ေစာင့္ၾကည့္ေနသည့္ ကန္႔ဘလူၿမဳိ႕ခံ တဦးက “ဒီကေန႔ အမိန္႔ခ်ခံရတဲ့ ေတာင္သူ ၁၈ ဦးကုိေတာ့ တမႈ ၃ လႏႈန္းနဲ႔ ခ်လုိက္တာေပါ့။ ထြန္စက္ပုိင္ရွင္လုိ လူမ်ဳိးဆုိရင္ အမႈမ်ားတယ္ေပါ့။ သူက သူ႔လယ္အတြက္လည္း ထြန္တယ္။ သူမ်ားလယ္ အတြက္လည္း ထြန္ေပးရတဲ့အခါ အက်ဳိးစီးပြား ဖ်က္ဆီးမႈ ပုဒ္မ ၄၂၇ အျပင္ အားေပးအားေျမွာက္မႈ ပုဒ္မ ၄၂၇/၁၄၄ ဆုိေတာ့ အမႈေတြက မ်ားေတာ့တာေပါ့။ သူ လယ္ကြက္ ၇ ကြက္ ထြန္ခဲ့ရင္ ၇ မႈေပါ့။ ဒီေန႔ စီရင္ခ်က္ ခ်ခံရတဲ့ တဦးဆုိရင္ အမႈတြဲ ၁၂ ခုျဖစ္တဲ့ အတြက္ တမႈ ၃ လႏႈန္းနဲ႔ ၃ ႏွစ္ ခ်ခံလုိက္ရတယ္” ဟု ေျပာသည္။
ေျမသိမ္းခံ ေတာင္သူမ်ားအေရး ဦးေဆာင္ လႈပ္ရွားသူဟု အာဏာပုိင္မ်ားက ယူဆထားသည့္ ေတာင္သူ ၃ ဦးကုိ ဇူလိုင္ ၁၄ ရက္က ကန္႔ဘလူ တရား႐ုံးက ေထာင္ဒဏ္ ၂ ႏွစ္စီ ခ်မွတ္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။
“၁၄ ရက္ကလည္း ဦးေကာင္းထြန္း၊ ေပႀကီးရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး နဲ႔ ေထာက္ရွာအုိင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး၊ သူတုိ႔ ၃ ေယာက္ကုိ ပုဒ္မ ၄၂၇ အရ စီရင္ႏုိင္တဲ့ အျမင့္ဆုံး ေထာင္ဒဏ္ ၂ ႏွစ္စီ အထိ ခ်မွတ္ လုိက္တယ္” ဟု အဆိုပါ ကန္႔ဘလူေဒသခံက ဆက္ေျပာသည္။
မူလေျမပုိင္ရွင္မ်ားဘက္မွ ေရွ႕ေနလုိက္ေပးေနေသာ အထက္တန္းေရွ႕ေန ဦးထြန္းထြန္းလင္းက ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္ ခံလုိက္ရေသာ ေတာင္သူမ်ား အတြက္ အယူခံ၀င္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။
ေရွ႕ေန ဦးထြန္းထြန္းလင္းက “ကန္႔ဘလူေဒသမွာ က်ေနာ္တုိ႔ လုိက္ေပးေနတဲ့ အမႈေပါင္း ၅၃ မႈ ရွိတယ္။ ေနာက္ထပ္ တက္လာတဲ့ အမႈက ၂၆ မႈ ရွိတယ္။ ၿမဳိ႕နယ္ တရား႐ုံးဆုိေတာ့ တရားစီရင္ေရး အပုိင္းမွာ ဖိအားေပးခံရမႈေတြ ရွိေနတယ္လုိ႔ သတင္းေတြ ထြက္ေနတယ္။ တရားစီရင္ေရး မ႑ဳိင္ကုိ လႊမ္းမုိးခ်ဳပ္ကုိင္ ခံေနရတယ္ဆုိတဲ့ သေဘာေပါ့” ဟု ေျပာသည္။
ပုဒ္မ ၄၂၇ ဆုိသည္မွာ အက်ဳိးစီးပြား ဖ်က္ဆီးမႈ ျဖစ္ၿပီး ေငြဒဏ္ သုိ႔မဟုတ္ ေထာင္ဒဏ္ ခ်မွတ္ႏုိင္ကာ အျမင့္ဆုံး စီရင္မႈအျဖစ္ ေထာင္ဒဏ္ ၂ ႏွစ္ ခ်မွတ္ပုိင္ခြင့္ ရွိသည့္ အမႈ ျဖစ္သည္။ ပုဒ္မ ၄၂၇/၁၄၄ ဆုိသည္မွာ အက်ဳိးစီးပြား ဖ်က္ဆီးမႈကုိ အားေပးအားေျမွာက္ ျပဳျခင္းျဖစ္ၿပီး အက်ဳိးစီးပြား ဖ်က္ဆီးမႈႏွင့္ ထပ္တူ တရားစီရင္ႏုိင္ေၾကာင္း သိရသည္။
ကန္႔ဘလူၿမဳိ႕မွ ေရွ႕ေနတဦးက “အခုျဖစ္တာက စစ္တပ္နဲ႔ ေျမသိမ္းခံ ေတာင္သူ ျဖစ္တာ မဟုတ္ဘူး။ စစ္တပ္က သီးစားခ်ထားသူေတြ၊ စစ္တပ္စကားနဲ႔ ေျပာရရင္ေတာ့ အက်ဳိးတူ ေတာင္သူေပါ့ေလ။ အဲဒါနဲ႔ မူလေျမပုိင္ရွင္ ေတာင္သူေတြ အၾကား ျဖစ္ပြားတဲ့ အမႈေတြ။ သီးစားေတာင္သူေတြက သူတုိ႔ စုိက္ပ်ဳိးထားတဲ့ သီးႏွံေတြကုိ မူလေတာင္သူေတြက ၀င္ေရာက္ ဖ်က္ဆီးပါတယ္ ဆုိၿပီး တရားစြဲဆုိတာ။ ေျပာရရင္ေတာ့ အိမ္ၾကက္ခ်င္း အုိးမည္းသုတ္ ခြပ္ခုိင္းတာမ်ဳိးပဲ” ဟု ေျပာသည္။
ကန္႔ဘလူၿမဳိ႕နယ္ အတြင္းရွိ ငွက္ေပ်ာတုိင္း၊ ေထာက္ရွာအုိင္၊ ေပႀကီး၊ ခအုံးတာ စသည့္ ေက်းရြာမ်ား အနီးတ၀ိုက္ရွိ ေျမဧက တေသာင္းေက်ာ္ကုိ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္တြင္ ေထာက္ပံ့ေရးႏွင့္ ပုိ႔ေဆာင္ေရး ညႊန္ၾကားေရးမႉး႐ုံးက တပ္မေတာ္ ႀကံစုိက္ပ်ဳိးေရးအတြက္ သိမ္းယူခဲ့သည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။
ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတ၏ တပ္သိမ္းေျမမ်ားအား ျပန္လည္ ေပးအပ္မည္ဆုိေသာ စကားကုိ ၾကားခဲ့ရၿပီးေနာက္ ၀မ္းသာအားရ ျဖစ္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း ယခုျဖစ္ရပ္မ်ားက သမၼတ၏ စကားကုိ ျပက္ရယ္ျပဳေနသည္ဟု ေျမသိမ္းခံ ေတာင္သူမ်ားက ေျပာဆုိၾကသည္။
“သမၼတက ျပန္ေပးလုိ႔ရတယ္၊ ေျမေပးမယ္လုိ႔ ေျပာေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ အရမ္း၀မ္းသာၾကတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ ေျမေတြက စစ္တပ္၊ တပ္ရင္း အေျခစုိက္ထားတာမ်ဳိး မဟုတ္ဘူးဗ်ာ။ လယ္ေျမကုိ လယ္ေျမအတုိင္းထားၿပီး စစ္တပ္က သီးစား ခ်ထားတာဆုိေတာ့ ျပန္ေပးမယ္ဆုိ ျပန္ေပးလုိ႔ရတဲ့ ေျမေတြေလ။ သၾကားစက္႐ုံမွာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မင္းေဇာ္ လာတုန္းကလည္း ခင္ဗ်ားတုိ႔ ေျမေတြ ျပန္ေပးမယ္ ဆုိၿပီး ေျပာခဲ့တယ္။ အဲဒီစကားအရ က်ေနာ္တုိ႔ မူလပုိင္ရွင္ ေတာင္သူေတြက ကုိယ့္ေျမကုိယ္ ထြန္ယက္ေတာ့ သီးစားခ်ထားသူေတြကုိ စစ္တပ္က ေနာက္က ေျမွာက္ေပးၿပီး သူတုိ႔သီးႏွံေတြ ဖ်က္ဆီးခံရပါတယ္ ဆုိၿပီး အမႈဖြင့္တယ္” ဟု ေဒသခံေတာင္သူ ဦးေက်ာက္ခဲက ေျပာသည္။
ၿမဳိ႕ခံတဦးက “တျခားအမႈေတြဆုိ အၾကာႀကီး ကုိင္ၿပီး စစ္တယ္။ အခုအမႈေတြကေတာ့ အမႈစြဲတင္တဲ့ လပုိင္းအတြင္းကုိ တရားသူႀကီး တဦးတည္းက အမႈအမ်ားႀကီးကုိ ခဏခဏ ႐ုံးခ်ိန္းဆင့္ေခၚ စစ္ေဆးၿပီး စီရင္ခ်က္ ခ်ေနတာပဲ။ တရားသူႀကီး ဆီကုိလည္း ခ်ိပ္ပိတ္စာအိတ္ ညႊန္ၾကားလႊာ၀င္ၿပီး အဲဒီညႊန္ၾကားခ်က္ အတုိင္း စီရင္ခ်က္ ခ်ရတယ္လုိ႔ တရား႐ုံးထဲက အသံ ထြက္လာတယ္” ဟု ေျပာသည္။
တပ္မေတာ္ ႀကံစုိက္ပ်ဳိးေရးမွ တာဝန္ရွိသူမ်ားက သီးစားခ်ထားသူမ်ားအား ေနာက္ကြယ္မွ ပံ့ပုိးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနၿပီး ႐ုံးခ်ိန္းမ်ားတြင္ တရားလုိ သီးစားခ်ထားသူမ်ားအား တပ္ပုိင္ကားျဖင့္ လုိက္ပါ ပု႔ိေဆာင္မႈမ်ား ရွိသည္ဟု ေျမသိမ္းခံ ေတာင္သူမ်ားက ေျပာသည္။
ကန္႔ဘလူၿမဳိ႕နယ္ တရား႐ုံးတြင္ အက်ဳိးစီးပြား ဖ်က္ဆီးမႈ ပုဒ္မ ၄၂၇၊ ၄၂၇/၁၄၄ တုိ႔ျဖင့္ စြဲဆုိထားေသာ အမႈေပါင္း ၁၀၀ ခန္႔ ရွိေနၿပီး ယခုလပုိင္းအတြင္း ႐ုံးခ်ိန္းမ်ား တက္သုတ္႐ုိက္ ေခၚယူခဲ့ကာ စီရင္ခ်က္မ်ား ခ်မွတ္ခဲ့ေၾကာင္း ၿမဳိ႕ခံမ်ားက ဆိုသည္။
အထက္တန္းေရွ႕ေန ဦးထြန္းထြန္းလင္းက “က်ေနာ္တု႔ိကေတာ့ တရားစီရင္မ႑ဳိင္ကုိ လႊမ္းမုိးခ်ဳပ္ကုိင္ ခံရမႈေတြ မျဖစ္ေစလုိဘူး။ တရားသျဖင့္ မွ်မွ်တတ စီရင္ဆုံးျဖတ္ေစခ်င္တယ္။ အဲဒီလုိမွ မဟုတ္ရင္ေတာ့ မလုိလားအပ္တဲ့ အက်ဳိးဆက္ေတြ ျဖစ္လာရင္ မေကာင္းဘူး” ဟု ေျပာသည္။
ကန္႔ဘလူ ၿမဳိ႕နယ္အတြင္း ပုဒ္မ ၄၂၇ ၊ ပုဒ္မ ၄၂၇/၁၄၄ တုိ႔ျဖင့္ တရားစြဲဆုိ ခံရျခင္းေၾကာင့္ ေထာင္ဒဏ္ ခ်မွတ္ျခင္းခံရသူ ေတာင္သူ ၅၀ ေက်ာ္ ရွိေနၿပီ ျဖစ္ၿပီး ထပ္မံ စီရင္ခ်က္ခ် ခံရမည့္ အမႈမ်ားလည္း က်န္ရွိေနေသးသည္ဟု သိရသည္။
ယင္းအမႈမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းၿပီး ေရႊဘုိခ႐ုိင္ ရဲမႉးႀကီး အုန္းလႈိင္သုိ႔ ဧရာဝတီက စုံစမ္းေမးျမန္းရာ အဆိုပါ အမႈမ်ားကို ရဲက မကုိင္တြယ္ေၾကာင္း ေျပာဆုိသည္။
“ဒီအမႈေတြကုိ က်ေနာ္တုိ႔ ရဲက ကုိင္တြယ္တာ မဟုတ္ဘူး။ တရား႐ုံးကုိ ဦးတုိက္ ေလွ်ာက္တာ။ က်ေနာ္တုိ႔က ဒီကေန႔ အမိန္႔ခ်မွတ္ခံရမယ့္ ဦးေရမ်ားတဲ့အတြက္ လုံၿခဳံေရး အင္အားျဖည့္တင္းေပးတာပဲ ရွိတယ္” ဟု ၄င္းက ဆုိသည္။
မိမိတုိ႔ အျဖစ္သည္ ကုိယ္တုိင္ ခ်က္ျပဳတ္ ခူးခပ္ထားေသာ ထမင္း၀ုိင္းႀကီးအား တျခားသူမ်ားက ၀ုိင္း၀န္း စားေသာက္ေနသည္ကုိ ထုိင္ၾကည့္ေနရသည့္ အျဖစ္ႏွင့္ တူသည္ဟု ေပႀကီးရြာမွ ေျမသိမ္းခံ ေတာင္သူ ဦးခ်စ္ေသာင္းက မွတ္ခ်က္ျပဳသည္။
ဦးခ်စ္ေသာင္းက “က်ေနာ္တုိ႔ ဓားမဦးခ် လုပ္ကုိင္ခဲ့တဲ့ ေျမေတြကုိ တျပားတခ်ပ္ မေပးဘဲ သိမ္းဆည္းခဲ့တယ္။ အဲဒီလုိ သိမ္းဆည္းလုိက္တဲ့ အတြက္ လုပ္ကိုင္စားေသာက္ဖုိ႔ မလြယ္ကူေတာ့လုိ႔ ရြာသားတခ်ဳိ႕ ရြာကုိ စြန္႔ခြာသြားၾကတယ္။ ေက်ာက္ခြဲ လုပ္ငန္းေတြ သြားလုပ္တဲ့သူလုပ္၊ တျခားနယ္က လုပ္ငန္းေတြ သြားလုပ္ၾကနဲ႔ အရင္က အိမ္ေျခ ၂၀၀ ေက်ာ္ရွိခဲ့တဲ့ က်ေနာ္တုိ႔ ေပႀကီးရြာဟာ အခုဆုိရင္ အိမ္ေျခ ၈၂ အိမ္ပဲ ရွိေတာ့တယ္။ က်ေနာ္ဆုိလည္း သားသမီးေတြကုိ ေက်ာင္း မထားႏုိင္ေတာ့ဘူး။ ကေလးေတြ ပညာေရးေတာ့ သြားၿပီ ” ဟု ေျပာသည္။
“ေဟ့ … လက္ထိပ္ခတ္ဖုိ႔ မလုိဘူးကြ၊ ဒါ ရာဇ၀တ္မႈ မဟုတ္ဘူး၊ ငါ့ေျမငါ့ယာမွာ ငါ့လုပ္ငန္း ငါလုပ္တာကုိ မတရား ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်တာ။ လက္ထိပ္ မခတ္နဲ႔၊ အခတ္မခံႏုိင္ဘူး” ဆိုေသာ အသံသည္ စစ္ကိုင္းတိုင္း၊ ကန္႔ဘလူၿမဳိ႕နယ္ တရား႐ုံးခန္း အတြင္းမွ ဟိန္းထြက္လာသည့္ အသံမ်ားထဲမွ တခု ျဖစ္သည္။
ေထာင္ဒဏ္ စီရင္ျခင္းခံရေသာ လယ္သိမ္းခံ ေတာင္သူမ်ားႏွင့္ ရဲမ်ားအၾကား တြန္းထုိးလႈပ္ရွားမႈ အနည္းငယ္ ျဖစ္ပြားသြားသည္။ တရား႐ုံး ျပင္ပမွ စီရင္ခ်က္ကုိ ေစာင့္နားေထာင္ေနေသာ ေျမသိမ္းခံ ေတာင္သူမ်ားထံမွ ေတာက္ေခါက္သံမ်ား၊ မတရား မလုပ္ၾကရန္ ၀ုိင္း၀န္း ေအာ္ဟစ္သံမ်ား ေပၚထြက္လာသည္။
ဇူလိုင္လ ၁၇ ရက္ေန႔တြင္ ကန္႔ဘလူ ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ေက်းရြာမ်ားမွ လယ္ေျမအသိမ္းခံ မူလလယ္ေျမ ပိုင္ရွင္မ်ားကို ပုဒ္မ ၄၂၇ ျဖင့္ တရားစြဲကာ ေထာင္ဒဏ္ ခ်မွတ္ေနျခင္း ျဖစ္သည္။ ယင္းေတာင္သူမ်ားသည္ စစ္တပ္က သိမ္းယူထားေသာ ၎တို႔၏ လယ္ယာေျမမ်ား ျပန္လည္ရရွိေရးအတြက္ ယခုႏွစ္ဆန္ပိုင္းမွ စတင္ၿပီး ထြန္တံုးတိုက္ပြဲ၀င္ခဲ့ရာမွ ျပစ္ဒဏ္စီရင္ ခ်မွတ္ခံရျခင္း ျဖစ္သည္။
ရဲမႉးႀကီးတဦးက ေတာင္သူမ်ားကုိ လက္ထိပ္မခတ္ရန္ အမိန္႔ေပးလုိက္သျဖင့္ ေထာင္ဒဏ္ စီရင္ျခင္းခံရေသာ ေျမသိမ္းခံေတာင္သူ ၁၆ ဦး လက္ထိပ္မပါဘဲ ၄င္းတုိ႔ကုိ တင္ေဆာင္မည့္ ရဲကားမ်ားေပၚ ရင္ေကာ့ တက္သြားၾကသည္။
“ေတာင္သူေတြ ေတာင္သူလုပ္လုိ႔ အဖမ္းခံရသတဲ့ဗ်ဳိ႕ … ၾကားဖူးၾကရဲ႕လား”၊ “ဖမ္းကြာ၊ ဖမ္းစမ္း၊ ငါတုိ႔ တရြာလုံးကုိ လာဖမ္းစမ္းကြာ” စသည္ျဖင့္ ေအာ္ဟစ္ေနသူမ်ား ရွိသလို မိဘေဆြမ်ိဳးမ်ား ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္ခံရသျဖင့္ ငိုယိုေနေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ အသံကလည္း ပြက္ပြက္ညံေနသည္။
ေထာင္ဒဏ္ ခ်မွတ္ခံရသည့္ ေတာင္သူ အမ်ဳိးသမီးႀကီး ေဒၚစုိးက ကားတြင္းမွေန၍ ကားကုိယ္ထည္ကုိ တျဗန္းျဗန္း ပုတ္ကာ ခင္ပြန္းျဖစ္သူထံသို႔ လွမ္း၍ “က်ဳပ္တုိ႔ ေျမေတြကုိ လုံး၀ မစြန္႔လႊတ္နဲ႔၊ ဘယ္သူ လက္မွတ္လာထုိးခုိင္း ထုိးခုိင္း ထုိးမေပးနဲ႔၊ က်ဳပ္တုိ႔ ငွက္ေပ်ာ့တုိင္း တရြာလုံး က်ဳပ္တုိ႔ ေျမေတြကုိ အဆုံးရႈံးမခံၾကနဲ႔” ဟု ေအာ္ဟစ္ ေျပာဆိုသည္။
ယင္းအမႈကုိ ေစာင့္ၾကည့္ေနသည့္ ကန္႔ဘလူၿမဳိ႕ခံ တဦးက “ဒီကေန႔ အမိန္႔ခ်ခံရတဲ့ ေတာင္သူ ၁၈ ဦးကုိေတာ့ တမႈ ၃ လႏႈန္းနဲ႔ ခ်လုိက္တာေပါ့။ ထြန္စက္ပုိင္ရွင္လုိ လူမ်ဳိးဆုိရင္ အမႈမ်ားတယ္ေပါ့။ သူက သူ႔လယ္အတြက္လည္း ထြန္တယ္။ သူမ်ားလယ္ အတြက္လည္း ထြန္ေပးရတဲ့အခါ အက်ဳိးစီးပြား ဖ်က္ဆီးမႈ ပုဒ္မ ၄၂၇ အျပင္ အားေပးအားေျမွာက္မႈ ပုဒ္မ ၄၂၇/၁၄၄ ဆုိေတာ့ အမႈေတြက မ်ားေတာ့တာေပါ့။ သူ လယ္ကြက္ ၇ ကြက္ ထြန္ခဲ့ရင္ ၇ မႈေပါ့။ ဒီေန႔ စီရင္ခ်က္ ခ်ခံရတဲ့ တဦးဆုိရင္ အမႈတြဲ ၁၂ ခုျဖစ္တဲ့ အတြက္ တမႈ ၃ လႏႈန္းနဲ႔ ၃ ႏွစ္ ခ်ခံလုိက္ရတယ္” ဟု ေျပာသည္။
ေျမသိမ္းခံ ေတာင္သူမ်ားအေရး ဦးေဆာင္ လႈပ္ရွားသူဟု အာဏာပုိင္မ်ားက ယူဆထားသည့္ ေတာင္သူ ၃ ဦးကုိ ဇူလိုင္ ၁၄ ရက္က ကန္႔ဘလူ တရား႐ုံးက ေထာင္ဒဏ္ ၂ ႏွစ္စီ ခ်မွတ္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။
“၁၄ ရက္ကလည္း ဦးေကာင္းထြန္း၊ ေပႀကီးရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး နဲ႔ ေထာက္ရွာအုိင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး၊ သူတုိ႔ ၃ ေယာက္ကုိ ပုဒ္မ ၄၂၇ အရ စီရင္ႏုိင္တဲ့ အျမင့္ဆုံး ေထာင္ဒဏ္ ၂ ႏွစ္စီ အထိ ခ်မွတ္ လုိက္တယ္” ဟု အဆိုပါ ကန္႔ဘလူေဒသခံက ဆက္ေျပာသည္။
မူလေျမပုိင္ရွင္မ်ားဘက္မွ ေရွ႕ေနလုိက္ေပးေနေသာ အထက္တန္းေရွ႕ေန ဦးထြန္းထြန္းလင္းက ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္ ခံလုိက္ရေသာ ေတာင္သူမ်ား အတြက္ အယူခံ၀င္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။
ေရွ႕ေန ဦးထြန္းထြန္းလင္းက “ကန္႔ဘလူေဒသမွာ က်ေနာ္တုိ႔ လုိက္ေပးေနတဲ့ အမႈေပါင္း ၅၃ မႈ ရွိတယ္။ ေနာက္ထပ္ တက္လာတဲ့ အမႈက ၂၆ မႈ ရွိတယ္။ ၿမဳိ႕နယ္ တရား႐ုံးဆုိေတာ့ တရားစီရင္ေရး အပုိင္းမွာ ဖိအားေပးခံရမႈေတြ ရွိေနတယ္လုိ႔ သတင္းေတြ ထြက္ေနတယ္။ တရားစီရင္ေရး မ႑ဳိင္ကုိ လႊမ္းမုိးခ်ဳပ္ကုိင္ ခံေနရတယ္ဆုိတဲ့ သေဘာေပါ့” ဟု ေျပာသည္။
ပုဒ္မ ၄၂၇ ဆုိသည္မွာ အက်ဳိးစီးပြား ဖ်က္ဆီးမႈ ျဖစ္ၿပီး ေငြဒဏ္ သုိ႔မဟုတ္ ေထာင္ဒဏ္ ခ်မွတ္ႏုိင္ကာ အျမင့္ဆုံး စီရင္မႈအျဖစ္ ေထာင္ဒဏ္ ၂ ႏွစ္ ခ်မွတ္ပုိင္ခြင့္ ရွိသည့္ အမႈ ျဖစ္သည္။ ပုဒ္မ ၄၂၇/၁၄၄ ဆုိသည္မွာ အက်ဳိးစီးပြား ဖ်က္ဆီးမႈကုိ အားေပးအားေျမွာက္ ျပဳျခင္းျဖစ္ၿပီး အက်ဳိးစီးပြား ဖ်က္ဆီးမႈႏွင့္ ထပ္တူ တရားစီရင္ႏုိင္ေၾကာင္း သိရသည္။
ကန္႔ဘလူၿမဳိ႕မွ ေရွ႕ေနတဦးက “အခုျဖစ္တာက စစ္တပ္နဲ႔ ေျမသိမ္းခံ ေတာင္သူ ျဖစ္တာ မဟုတ္ဘူး။ စစ္တပ္က သီးစားခ်ထားသူေတြ၊ စစ္တပ္စကားနဲ႔ ေျပာရရင္ေတာ့ အက်ဳိးတူ ေတာင္သူေပါ့ေလ။ အဲဒါနဲ႔ မူလေျမပုိင္ရွင္ ေတာင္သူေတြ အၾကား ျဖစ္ပြားတဲ့ အမႈေတြ။ သီးစားေတာင္သူေတြက သူတုိ႔ စုိက္ပ်ဳိးထားတဲ့ သီးႏွံေတြကုိ မူလေတာင္သူေတြက ၀င္ေရာက္ ဖ်က္ဆီးပါတယ္ ဆုိၿပီး တရားစြဲဆုိတာ။ ေျပာရရင္ေတာ့ အိမ္ၾကက္ခ်င္း အုိးမည္းသုတ္ ခြပ္ခုိင္းတာမ်ဳိးပဲ” ဟု ေျပာသည္။
ကန္႔ဘလူၿမဳိ႕နယ္ အတြင္းရွိ ငွက္ေပ်ာတုိင္း၊ ေထာက္ရွာအုိင္၊ ေပႀကီး၊ ခအုံးတာ စသည့္ ေက်းရြာမ်ား အနီးတ၀ိုက္ရွိ ေျမဧက တေသာင္းေက်ာ္ကုိ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္တြင္ ေထာက္ပံ့ေရးႏွင့္ ပုိ႔ေဆာင္ေရး ညႊန္ၾကားေရးမႉး႐ုံးက တပ္မေတာ္ ႀကံစုိက္ပ်ဳိးေရးအတြက္ သိမ္းယူခဲ့သည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။
ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတ၏ တပ္သိမ္းေျမမ်ားအား ျပန္လည္ ေပးအပ္မည္ဆုိေသာ စကားကုိ ၾကားခဲ့ရၿပီးေနာက္ ၀မ္းသာအားရ ျဖစ္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း ယခုျဖစ္ရပ္မ်ားက သမၼတ၏ စကားကုိ ျပက္ရယ္ျပဳေနသည္ဟု ေျမသိမ္းခံ ေတာင္သူမ်ားက ေျပာဆုိၾကသည္။
“သမၼတက ျပန္ေပးလုိ႔ရတယ္၊ ေျမေပးမယ္လုိ႔ ေျပာေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ အရမ္း၀မ္းသာၾကတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ ေျမေတြက စစ္တပ္၊ တပ္ရင္း အေျခစုိက္ထားတာမ်ဳိး မဟုတ္ဘူးဗ်ာ။ လယ္ေျမကုိ လယ္ေျမအတုိင္းထားၿပီး စစ္တပ္က သီးစား ခ်ထားတာဆုိေတာ့ ျပန္ေပးမယ္ဆုိ ျပန္ေပးလုိ႔ရတဲ့ ေျမေတြေလ။ သၾကားစက္႐ုံမွာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မင္းေဇာ္ လာတုန္းကလည္း ခင္ဗ်ားတုိ႔ ေျမေတြ ျပန္ေပးမယ္ ဆုိၿပီး ေျပာခဲ့တယ္။ အဲဒီစကားအရ က်ေနာ္တုိ႔ မူလပုိင္ရွင္ ေတာင္သူေတြက ကုိယ့္ေျမကုိယ္ ထြန္ယက္ေတာ့ သီးစားခ်ထားသူေတြကုိ စစ္တပ္က ေနာက္က ေျမွာက္ေပးၿပီး သူတုိ႔သီးႏွံေတြ ဖ်က္ဆီးခံရပါတယ္ ဆုိၿပီး အမႈဖြင့္တယ္” ဟု ေဒသခံေတာင္သူ ဦးေက်ာက္ခဲက ေျပာသည္။
ၿမဳိ႕ခံတဦးက “တျခားအမႈေတြဆုိ အၾကာႀကီး ကုိင္ၿပီး စစ္တယ္။ အခုအမႈေတြကေတာ့ အမႈစြဲတင္တဲ့ လပုိင္းအတြင္းကုိ တရားသူႀကီး တဦးတည္းက အမႈအမ်ားႀကီးကုိ ခဏခဏ ႐ုံးခ်ိန္းဆင့္ေခၚ စစ္ေဆးၿပီး စီရင္ခ်က္ ခ်ေနတာပဲ။ တရားသူႀကီး ဆီကုိလည္း ခ်ိပ္ပိတ္စာအိတ္ ညႊန္ၾကားလႊာ၀င္ၿပီး အဲဒီညႊန္ၾကားခ်က္ အတုိင္း စီရင္ခ်က္ ခ်ရတယ္လုိ႔ တရား႐ုံးထဲက အသံ ထြက္လာတယ္” ဟု ေျပာသည္။
တပ္မေတာ္ ႀကံစုိက္ပ်ဳိးေရးမွ တာဝန္ရွိသူမ်ားက သီးစားခ်ထားသူမ်ားအား ေနာက္ကြယ္မွ ပံ့ပုိးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနၿပီး ႐ုံးခ်ိန္းမ်ားတြင္ တရားလုိ သီးစားခ်ထားသူမ်ားအား တပ္ပုိင္ကားျဖင့္ လုိက္ပါ ပု႔ိေဆာင္မႈမ်ား ရွိသည္ဟု ေျမသိမ္းခံ ေတာင္သူမ်ားက ေျပာသည္။
ကန္႔ဘလူၿမဳိ႕နယ္ တရား႐ုံးတြင္ အက်ဳိးစီးပြား ဖ်က္ဆီးမႈ ပုဒ္မ ၄၂၇၊ ၄၂၇/၁၄၄ တုိ႔ျဖင့္ စြဲဆုိထားေသာ အမႈေပါင္း ၁၀၀ ခန္႔ ရွိေနၿပီး ယခုလပုိင္းအတြင္း ႐ုံးခ်ိန္းမ်ား တက္သုတ္႐ုိက္ ေခၚယူခဲ့ကာ စီရင္ခ်က္မ်ား ခ်မွတ္ခဲ့ေၾကာင္း ၿမဳိ႕ခံမ်ားက ဆိုသည္။
အထက္တန္းေရွ႕ေန ဦးထြန္းထြန္းလင္းက “က်ေနာ္တု႔ိကေတာ့ တရားစီရင္မ႑ဳိင္ကုိ လႊမ္းမုိးခ်ဳပ္ကုိင္ ခံရမႈေတြ မျဖစ္ေစလုိဘူး။ တရားသျဖင့္ မွ်မွ်တတ စီရင္ဆုံးျဖတ္ေစခ်င္တယ္။ အဲဒီလုိမွ မဟုတ္ရင္ေတာ့ မလုိလားအပ္တဲ့ အက်ဳိးဆက္ေတြ ျဖစ္လာရင္ မေကာင္းဘူး” ဟု ေျပာသည္။
ကန္႔ဘလူ ၿမဳိ႕နယ္အတြင္း ပုဒ္မ ၄၂၇ ၊ ပုဒ္မ ၄၂၇/၁၄၄ တုိ႔ျဖင့္ တရားစြဲဆုိ ခံရျခင္းေၾကာင့္ ေထာင္ဒဏ္ ခ်မွတ္ျခင္းခံရသူ ေတာင္သူ ၅၀ ေက်ာ္ ရွိေနၿပီ ျဖစ္ၿပီး ထပ္မံ စီရင္ခ်က္ခ် ခံရမည့္ အမႈမ်ားလည္း က်န္ရွိေနေသးသည္ဟု သိရသည္။
ယင္းအမႈမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းၿပီး ေရႊဘုိခ႐ုိင္ ရဲမႉးႀကီး အုန္းလႈိင္သုိ႔ ဧရာဝတီက စုံစမ္းေမးျမန္းရာ အဆိုပါ အမႈမ်ားကို ရဲက မကုိင္တြယ္ေၾကာင္း ေျပာဆုိသည္။
“ဒီအမႈေတြကုိ က်ေနာ္တုိ႔ ရဲက ကုိင္တြယ္တာ မဟုတ္ဘူး။ တရား႐ုံးကုိ ဦးတုိက္ ေလွ်ာက္တာ။ က်ေနာ္တုိ႔က ဒီကေန႔ အမိန္႔ခ်မွတ္ခံရမယ့္ ဦးေရမ်ားတဲ့အတြက္ လုံၿခဳံေရး အင္အားျဖည့္တင္းေပးတာပဲ ရွိတယ္” ဟု ၄င္းက ဆုိသည္။
မိမိတုိ႔ အျဖစ္သည္ ကုိယ္တုိင္ ခ်က္ျပဳတ္ ခူးခပ္ထားေသာ ထမင္း၀ုိင္းႀကီးအား တျခားသူမ်ားက ၀ုိင္း၀န္း စားေသာက္ေနသည္ကုိ ထုိင္ၾကည့္ေနရသည့္ အျဖစ္ႏွင့္ တူသည္ဟု ေပႀကီးရြာမွ ေျမသိမ္းခံ ေတာင္သူ ဦးခ်စ္ေသာင္းက မွတ္ခ်က္ျပဳသည္။
ဦးခ်စ္ေသာင္းက “က်ေနာ္တုိ႔ ဓားမဦးခ် လုပ္ကုိင္ခဲ့တဲ့ ေျမေတြကုိ တျပားတခ်ပ္ မေပးဘဲ သိမ္းဆည္းခဲ့တယ္။ အဲဒီလုိ သိမ္းဆည္းလုိက္တဲ့ အတြက္ လုပ္ကိုင္စားေသာက္ဖုိ႔ မလြယ္ကူေတာ့လုိ႔ ရြာသားတခ်ဳိ႕ ရြာကုိ စြန္႔ခြာသြားၾကတယ္။ ေက်ာက္ခြဲ လုပ္ငန္းေတြ သြားလုပ္တဲ့သူလုပ္၊ တျခားနယ္က လုပ္ငန္းေတြ သြားလုပ္ၾကနဲ႔ အရင္က အိမ္ေျခ ၂၀၀ ေက်ာ္ရွိခဲ့တဲ့ က်ေနာ္တုိ႔ ေပႀကီးရြာဟာ အခုဆုိရင္ အိမ္ေျခ ၈၂ အိမ္ပဲ ရွိေတာ့တယ္။ က်ေနာ္ဆုိလည္း သားသမီးေတြကုိ ေက်ာင္း မထားႏုိင္ေတာ့ဘူး။ ကေလးေတြ ပညာေရးေတာ့ သြားၿပီ ” ဟု ေျပာသည္။
အိမ္ ၁၃၄ လံုး ပ်က္စီးေစခဲ့သည့္ ေလဆင္ႏွာေမာင္းတုိက္ခတ္သြား
နန္းလြင္ႏွင္းပြင့္၊ ေက်ာ္စိုးမိုး
အမည္မသိေသာ္လည္း အားေကာင္းသည္ဟုဆိုႏုိင္သည္ ေလဆင္ႏွာေမာင္းတစ္ခု ဇူလိုင္လ ၂၉ ရက္တြင္ ရန္ကုန္တိုင္းရွိ ၿမိဳ႕နယ္ ငါးခုသို႔ ျဖတ္တိုက္သြားရာ အိမ္ေျခ ၁၃၄ လံုးပ်က္စီးသြားသည္ဟု ရန္ကုန္တိုင္း၊ မီးသတ္ဦးစီးဌာနမွ မဇၩိမကို ေျပာဆိုလိုက္သည္။
ေလဆင္ႏွာေမာင္းမွာ ဇူလိုင္လ၂၈ ရက္၊ ည ၁၁ ခြဲခန္႔တြင္ ကြမ္းၿခံကုန္းၿမိဳ႕မွ စတင္တိုက္ခတ္လာၿပီး ဇူလိုင္ ၂၉ ရက္၊ မနက္ ၆ နာရီခန္႔တြင္ ေထာက္ႀကံ့ၿမိဳ႕နယ္၊ မဂၤလာဒံုၿမိဳ႕နယ္၊ လိႈင္သာယာၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ေရႊျပည္သာၿမိဳ႕နယ္မ်ားသို႔ တိုက္ခတ္သြားသည္။
ပ်က္စီးသြားသည့္ အိမ္ ၁၃၄ လံုးတြင္ ပ်ဥ္ေထာင္အိမ္၊ တဲအိမ္၊ ၀ါးခင္းအိမ္၊ သြပ္မိုးအုတ္ကာအိမ္အမ်ဳိးအစားမ်ား ပါ၀င္သည္ဟု မီးသတ္ဦးစီးဌာနက ေျပာသည္။ တိုက္ခတ္သြားသည့္ ေလဆင္ႏွာေမာင္းအမည္မွာ မည္သည့္ အမ်ဳိးအစားျဖစ္သည္ကို ေျပာဆိုႏုိင္ျခင္းမရွိဟု မိုးေလ၀သႏွင့္ ဇလေဗဒမွ ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးခ်စ္ေက်ာ္က မဇၩိမကို ေျပာသည္။
မိုးေလ၀သအေနအထားအရ ဇူလိုင္လမ်ဳိးတြင္ တိုက္ခတ္ျခင္း မရွိတတ္ေသာ္လည္း တိုက္ခတ္သြားျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။ မိုးေလ၀သအရ ဇူလိုင္လကာလသည္ မုတ္သံုေလအတတ္အက်ရွိသည့္ အခ်ိန္ျဖစ္ၿပီး မိုးတိမ္ေတာင္မ်ားျဖစ္ထြန္းသည့္ ကာလျဖစ္သျဖင့္ ထိုအေျခအေနမ်ားမွ ေလဆင္ႏွာေမာင္း ေပၚေပါက္လာျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။
ေလဆင္ႏွာေမာင္းတိုက္ခတ္ခံရသည့္ မဂၤလာဒံုၿမိဳ႕နယ္၊ ေဒၚခင္ေဌးေဌးက “ကြၽန္မတို႔ အိပ္ေနတုန္း ၀ုန္း၀ုန္း၊ ၀ီ၀ီနဲ႔ အသံေတြၾကားလာၿပီး အိမ္ႀကီးကို တစ္ေယာက္ေယာက္က မေနသလိုပဲ၊ ငါးမိနစ္ေလာက္ေနေတာ့ ၿငိမ္သြားတယ္”ဟု ေျပာသည္။
မဂၤလာဒံုၿမိဳ႕နယ္တြင္း ပ်က္စီးသြားသည့္အိမ္မ်ားႏွင့္ က်ဳိးက်ထားသည့္ သစ္ပင္မ်ားကုိ တပ္မေတာ္သား ၁၀၀ ခန္႔က လာေရာက္ ရွင္းလင္းေရးမ်ား ျပဳလုပ္သြားၿပီး မုန္တိုင္းသင့္သူမ်ားအား ထမင္းထုပ္မ်ား ေပးေ၀သြားမည္ျဖစ္သည္။
လတ္တေလာအေျခအေနအရ မဂၤလာဒုံၿမိဳ႕နယ္တြင္ ကယ္ဆယ္စခန္းဖြင့္လွစ္ထားျခင္းမ်ဳိး မရွိေသးဘဲ အိမ္ပ်က္မ်ားတြင္ပင္ လူမ်ားေနထုိင္လ်က္ရွိေနကာ ေထာက္ႀကံ့ၿမိဳ႕တြင္မူ ေဘာဂဓမၼာ႐ုံႏွင့္ မဏိေဇာတ ဓမၼာ႐ုံတုိ႔တြင္ ကယ္ဆယ္ေရးစခန္းမ်ား ဖြင့္လွစ္ထားရွိသည္။
အမည္မသိေသာ္လည္း အားေကာင္းသည္ဟုဆိုႏုိင္သည္ ေလဆင္ႏွာေမာင္းတစ္ခု ဇူလိုင္လ ၂၉ ရက္တြင္ ရန္ကုန္တိုင္းရွိ ၿမိဳ႕နယ္ ငါးခုသို႔ ျဖတ္တိုက္သြားရာ အိမ္ေျခ ၁၃၄ လံုးပ်က္စီးသြားသည္ဟု ရန္ကုန္တိုင္း၊ မီးသတ္ဦးစီးဌာနမွ မဇၩိမကို ေျပာဆိုလိုက္သည္။
ေလဆင္ႏွာေမာင္းမွာ ဇူလိုင္လ၂၈ ရက္၊ ည ၁၁ ခြဲခန္႔တြင္ ကြမ္းၿခံကုန္းၿမိဳ႕မွ စတင္တိုက္ခတ္လာၿပီး ဇူလိုင္ ၂၉ ရက္၊ မနက္ ၆ နာရီခန္႔တြင္ ေထာက္ႀကံ့ၿမိဳ႕နယ္၊ မဂၤလာဒံုၿမိဳ႕နယ္၊ လိႈင္သာယာၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ေရႊျပည္သာၿမိဳ႕နယ္မ်ားသို႔ တိုက္ခတ္သြားသည္။
ပ်က္စီးသြားသည့္ အိမ္ ၁၃၄ လံုးတြင္ ပ်ဥ္ေထာင္အိမ္၊ တဲအိမ္၊ ၀ါးခင္းအိမ္၊ သြပ္မိုးအုတ္ကာအိမ္အမ်ဳိးအစားမ်ား ပါ၀င္သည္ဟု မီးသတ္ဦးစီးဌာနက ေျပာသည္။ တိုက္ခတ္သြားသည့္ ေလဆင္ႏွာေမာင္းအမည္မွာ မည္သည့္ အမ်ဳိးအစားျဖစ္သည္ကို ေျပာဆိုႏုိင္ျခင္းမရွိဟု မိုးေလ၀သႏွင့္ ဇလေဗဒမွ ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးခ်စ္ေက်ာ္က မဇၩိမကို ေျပာသည္။
မိုးေလ၀သအေနအထားအရ ဇူလိုင္လမ်ဳိးတြင္ တိုက္ခတ္ျခင္း မရွိတတ္ေသာ္လည္း တိုက္ခတ္သြားျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။ မိုးေလ၀သအရ ဇူလိုင္လကာလသည္ မုတ္သံုေလအတတ္အက်ရွိသည့္ အခ်ိန္ျဖစ္ၿပီး မိုးတိမ္ေတာင္မ်ားျဖစ္ထြန္းသည့္ ကာလျဖစ္သျဖင့္ ထိုအေျခအေနမ်ားမွ ေလဆင္ႏွာေမာင္း ေပၚေပါက္လာျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။
ေလဆင္ႏွာေမာင္းတိုက္ခတ္ခံရသည့္ မဂၤလာဒံုၿမိဳ႕နယ္၊ ေဒၚခင္ေဌးေဌးက “ကြၽန္မတို႔ အိပ္ေနတုန္း ၀ုန္း၀ုန္း၊ ၀ီ၀ီနဲ႔ အသံေတြၾကားလာၿပီး အိမ္ႀကီးကို တစ္ေယာက္ေယာက္က မေနသလိုပဲ၊ ငါးမိနစ္ေလာက္ေနေတာ့ ၿငိမ္သြားတယ္”ဟု ေျပာသည္။
မဂၤလာဒံုၿမိဳ႕နယ္တြင္း ပ်က္စီးသြားသည့္အိမ္မ်ားႏွင့္ က်ဳိးက်ထားသည့္ သစ္ပင္မ်ားကုိ တပ္မေတာ္သား ၁၀၀ ခန္႔က လာေရာက္ ရွင္းလင္းေရးမ်ား ျပဳလုပ္သြားၿပီး မုန္တိုင္းသင့္သူမ်ားအား ထမင္းထုပ္မ်ား ေပးေ၀သြားမည္ျဖစ္သည္။
လတ္တေလာအေျခအေနအရ မဂၤလာဒုံၿမိဳ႕နယ္တြင္ ကယ္ဆယ္စခန္းဖြင့္လွစ္ထားျခင္းမ်ဳိး မရွိေသးဘဲ အိမ္ပ်က္မ်ားတြင္ပင္ လူမ်ားေနထုိင္လ်က္ရွိေနကာ ေထာက္ႀကံ့ၿမိဳ႕တြင္မူ ေဘာဂဓမၼာ႐ုံႏွင့္ မဏိေဇာတ ဓမၼာ႐ုံတုိ႔တြင္ ကယ္ဆယ္ေရးစခန္းမ်ား ဖြင့္လွစ္ထားရွိသည္။
ျပန္ၾကားေရးႏွင့္ က်န္းမာေရး၀န္ႀကီး ၂ ဦးကုိ ႏုတ္ထြက္ခြင့္ျပဳ၊ အစားထိုးခန္႔ရန္ အမည္စာရင္းပို႔
ေရႊေအာင္
သမၼတဦးသိန္းစိန္က အရင္ စစ္အစိုးရလက္ထက္ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ဆက္ဆံေရး၀န္ႀကီးလုပ္ခဲ့ဖူးတဲ့ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီး ဦးေအာင္ၾကည္နဲ႔ က်န္းမာေရး၀န္ႀကီး ေဒါက္တာ ေဖသက္ခင္တို႔ကို ရာထူးက ႏုတ္ထြက္ခြင့္ ျပဳလိုက္ပါတယ္။
ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီး ဦးေအာင္ၾကည္နဲ႔ က်န္းမာေရး၀န္ႀကီး ေဒါက္တာေဖသက္ခင္တို႔ကို သူတို႔ရဲ႕ သေဘာဆႏၵအရ ရာထူးက ႏုတ္ထြက္ခြင့္ျပဳလိုက္တယ္လို႔ သမၼတရံုးက ဇူလိုင္ ၂၉ ရက္ေန႔မွာ ထုတ္ျပန္ပါတယ္။
သမၼတဦးသိန္းစိန္က မီဒီယာသမားေတြအေပၚ သေဘာထားတင္းမာေနခ်ိန္မွာ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးကို အခုလို အနားေပးလိုက္တာဟာ သမၼတနဲ႔ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးတို႔ မီဒီယာအေပၚထားတဲ့ သေဘာထားမတူလို႔ ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ ျမန္မာဂ်ာနယ္လစ္ကြန္ရက္က ဦးျမင့္ေက်ာ္က ေျပာပါတယ္။
“သူက ၿပီးခဲ့တဲ့ ေကာင္စီနဲ႔ ေတြ႔ခဲ့တဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ လတ္တေလာ ျဖစ္ေနတဲ့ဟာေတြမွာ မီဒီယာအေပၚမွာ အျပစ္တင္တဲ့ ဟာမ်ဳိးေတြ သိပ္မရွိဘူး။ မီဒီယာမွာ ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္ အားနည္းတယ္ဆိုတာေလာက္ေတာ့ ရွိပါတယ္။ သို႔ေပမယ့္လည္း က်င့္၀တ္ေဖာက္ဖ်က္လို႔ အျပစ္ေပး အေရးယူရတာပဲဆိုတဲ့ ကာကြယ္ေျပာဆိုတဲ့ဟာမ်ဳိး သိပ္မေတြ႔ရဘူး။ သူကေတာ့ ေအာက္ေျခအဆင့္တရားရုံးေတြ သူတို႔ေတြက ရဲရဲတင္းတင္းမဆံုးျဖတ္ရဲလို႔ဆိုတဲ့ သေဘာမ်ဳိးေတြေပါ့။ အဲဒါက တျခားသူေတြနဲ႔ မတူတဲ့ အျမင္ေပါ့။ သမၼတရုံးက ေတာက္ေလွ်ာက္ ေျပာေနတာ မီဒီယာ အၾကမ္းဖက္မႈ လႈံ႔ေဆာ္တဲ့ဟာေတြေတာင္ ရွိတယ္။ မီဒီယာက တာ၀န္မဲ့တယ္၊ တာ၀န္ယူမႈမရွိဘူး။ အဲဒီလိုဟာေတြေၾကာင့္ ဒီလို ဥပေဒနဲ႔အညီ အေရးယူရတာပါ ဆိုတဲ့ဟာမ်ဳိးက သမၼတရုံးက တုံ႔ျပန္တဲ့ သ၀ဏ္လႊာေတြမွာေရာ ေတာက္ေလွ်ာက္ေတြ႔ေနရတယ္။ အဲဒီလို အျမင္မ်ဳိးေတြ ကဲြေနတာ ေတြ႔တယ္။”
အခု အနားေပးခံလိုက္ရတဲ့ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ေဒါက္တာေဖသက္ခင္ဟာ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္မွာ က်န္းမာေရး၀န္ႀကီး ျဖစ္လာတဲ့ အရပ္သားဆရာ၀န္တဦး ျဖစ္ပါတယ္။
က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးဌာနက အၿငိမ္းစားညႊန္ၾကားေရးမႉး ေဒါက္တာခင္ေမာင္လြင္က က်န္းမာေရးက႑ တိုးတက္ဖို႔ အားလံုး ၀ိုင္းလုပ္မွရမယ္လို႔ သေဘာထားမွတ္ခ်က္ေပးပါတယ္။
“အေျခခံက်တာက ေဆးကုသျခင္းသည္ က်န္းမာေရးရဲ႕ ေသးငယ္ေသာ အပိုင္းျဖစ္တယ္ဆိုတာ ကို ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ေတြကေရာ လူထုကေရာ နားလည္ဖို႔ လိုပါတယ္။ တကယ္ က်န္းမာခ်င္ရင္ ကိုယ့္က်န္းမာေရးကိုယ္ ပ်ဳိးေထာင္ဖို႔အတြက္ လုပ္ရမယ့္ လူထုရဲ႕ လုပ္ငန္းေတြ အမ်ားႀကီး ရွိသလို အစိုးရရဲ႕ လုပ္ငန္းေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ က်န္းမာေရးလို႔ ေျပာေနတာ အမ်ားစုသည္ က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးဌာနတခုထဲနဲ႔ ကိုင္တြယ္ေဆာင္ရြက္ေရး လံုး၀ လံုး၀ မရႏိုင္ဘူးဆိုတာကို နားလည္ထားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ က်န္းမာေရးဟာ အစိုးရအဖဲြ႔ တဖဲြ႔လံုးက က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေဆာင္ရြက္ရမယ့္ ကိစၥလို႔ သေဘာေပါက္လို႔ရွိရင္ လုပ္သင့္လုပ္ထိုက္တဲ့ အလုပ္ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိတယ္။ အဲဒီေတာ့ လုပ္သင့္လုပ္ထုိက္တဲ့ အလုပ္ေတြကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ လုပ္ႏိုင္မယ္ဆိုရင္ ဒါမွမဟုတ္ရင္ တာ၀န္ယူရမယ့္ အျခားေသာ ဗဟိုအဆင့္ အစိုးရနဲ႔ တိုင္းေဒသႀကီး အစိုးရေတြနဲ႔ အတူ လူထုအဖဲြ႔အစည္းေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ေဆာင္ရြက္ႏိုင္စြမ္းရွိမွသာလွ်င္ က်န္းမာေရး တိုးတက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ က်န္းမာေရးအေျခအေန မေကာင္းတဲ့အေပၚမွာ က်န္းမာေရး ၀န္ႀကီး ၁ ေယာက္ ဒါမွမဟုတ္ရင္ က်န္းမာေရးဌာန တခုတည္းကို ပံုခ်ျခင္းအားျဖင့္ သဘာ၀လည္း မက်ဘူး။ အဓိပၸါယ္လည္း မရွိဘူး။”
ရာထူးက အနားေပးလိုက္တဲ့ ျပန္ၾကားေရးနဲ႔ က်န္းမာေရး၀န္ႀကီး ၂ ဦး ေနရာမွာ ခန္႔အပ္ဖို႔အတြက္ ျပည္ေထာင္စုဒု၀န္ႀကီးေတြျဖစ္တဲ့ ဦးရဲထြဋ္နဲ႔ ေဒါက္တာသန္းေအာင္တို႔ကို ခန္႔အပ္လိုေၾကာင္း သမၼတက ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ထံ သ၀ဏ္လႊာ ေပးပို႔ထားပါတယ္။
သမၼတဦးသိန္းစိန္အစိုးရ တက္လာၿပီးေနာက္ပိုင္း အခုလို ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးေတြကို ဆႏၵအရ ႏုတ္ထြက္ခြင့္ျပဳခဲ့တာ တာ၀န္မွ အနားေပးခဲ့တာေတြ ရွိခဲ့ဖူးၿပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး မလုပ္လိုသူေတြကို ခ်န္ထားခဲ့မယ္လို႔ သမၼတက ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုထားတာ ရွိပါတယ္။
သမၼတဦးသိန္းစိန္က အရင္ စစ္အစိုးရလက္ထက္ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ဆက္ဆံေရး၀န္ႀကီးလုပ္ခဲ့ဖူးတဲ့ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီး ဦးေအာင္ၾကည္နဲ႔ က်န္းမာေရး၀န္ႀကီး ေဒါက္တာ ေဖသက္ခင္တို႔ကို ရာထူးက ႏုတ္ထြက္ခြင့္ ျပဳလိုက္ပါတယ္။
ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီး ဦးေအာင္ၾကည္နဲ႔ က်န္းမာေရး၀န္ႀကီး ေဒါက္တာေဖသက္ခင္တို႔ကို သူတို႔ရဲ႕ သေဘာဆႏၵအရ ရာထူးက ႏုတ္ထြက္ခြင့္ျပဳလိုက္တယ္လို႔ သမၼတရံုးက ဇူလိုင္ ၂၉ ရက္ေန႔မွာ ထုတ္ျပန္ပါတယ္။
သမၼတဦးသိန္းစိန္က မီဒီယာသမားေတြအေပၚ သေဘာထားတင္းမာေနခ်ိန္မွာ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးကို အခုလို အနားေပးလိုက္တာဟာ သမၼတနဲ႔ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးတို႔ မီဒီယာအေပၚထားတဲ့ သေဘာထားမတူလို႔ ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ ျမန္မာဂ်ာနယ္လစ္ကြန္ရက္က ဦးျမင့္ေက်ာ္က ေျပာပါတယ္။
“သူက ၿပီးခဲ့တဲ့ ေကာင္စီနဲ႔ ေတြ႔ခဲ့တဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ လတ္တေလာ ျဖစ္ေနတဲ့ဟာေတြမွာ မီဒီယာအေပၚမွာ အျပစ္တင္တဲ့ ဟာမ်ဳိးေတြ သိပ္မရွိဘူး။ မီဒီယာမွာ ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္ အားနည္းတယ္ဆိုတာေလာက္ေတာ့ ရွိပါတယ္။ သို႔ေပမယ့္လည္း က်င့္၀တ္ေဖာက္ဖ်က္လို႔ အျပစ္ေပး အေရးယူရတာပဲဆိုတဲ့ ကာကြယ္ေျပာဆိုတဲ့ဟာမ်ဳိး သိပ္မေတြ႔ရဘူး။ သူကေတာ့ ေအာက္ေျခအဆင့္တရားရုံးေတြ သူတို႔ေတြက ရဲရဲတင္းတင္းမဆံုးျဖတ္ရဲလို႔ဆိုတဲ့ သေဘာမ်ဳိးေတြေပါ့။ အဲဒါက တျခားသူေတြနဲ႔ မတူတဲ့ အျမင္ေပါ့။ သမၼတရုံးက ေတာက္ေလွ်ာက္ ေျပာေနတာ မီဒီယာ အၾကမ္းဖက္မႈ လႈံ႔ေဆာ္တဲ့ဟာေတြေတာင္ ရွိတယ္။ မီဒီယာက တာ၀န္မဲ့တယ္၊ တာ၀န္ယူမႈမရွိဘူး။ အဲဒီလိုဟာေတြေၾကာင့္ ဒီလို ဥပေဒနဲ႔အညီ အေရးယူရတာပါ ဆိုတဲ့ဟာမ်ဳိးက သမၼတရုံးက တုံ႔ျပန္တဲ့ သ၀ဏ္လႊာေတြမွာေရာ ေတာက္ေလွ်ာက္ေတြ႔ေနရတယ္။ အဲဒီလို အျမင္မ်ဳိးေတြ ကဲြေနတာ ေတြ႔တယ္။”
အခု အနားေပးခံလိုက္ရတဲ့ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ေဒါက္တာေဖသက္ခင္ဟာ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္မွာ က်န္းမာေရး၀န္ႀကီး ျဖစ္လာတဲ့ အရပ္သားဆရာ၀န္တဦး ျဖစ္ပါတယ္။
က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးဌာနက အၿငိမ္းစားညႊန္ၾကားေရးမႉး ေဒါက္တာခင္ေမာင္လြင္က က်န္းမာေရးက႑ တိုးတက္ဖို႔ အားလံုး ၀ိုင္းလုပ္မွရမယ္လို႔ သေဘာထားမွတ္ခ်က္ေပးပါတယ္။
“အေျခခံက်တာက ေဆးကုသျခင္းသည္ က်န္းမာေရးရဲ႕ ေသးငယ္ေသာ အပိုင္းျဖစ္တယ္ဆိုတာ ကို ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ေတြကေရာ လူထုကေရာ နားလည္ဖို႔ လိုပါတယ္။ တကယ္ က်န္းမာခ်င္ရင္ ကိုယ့္က်န္းမာေရးကိုယ္ ပ်ဳိးေထာင္ဖို႔အတြက္ လုပ္ရမယ့္ လူထုရဲ႕ လုပ္ငန္းေတြ အမ်ားႀကီး ရွိသလို အစိုးရရဲ႕ လုပ္ငန္းေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ က်န္းမာေရးလို႔ ေျပာေနတာ အမ်ားစုသည္ က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးဌာနတခုထဲနဲ႔ ကိုင္တြယ္ေဆာင္ရြက္ေရး လံုး၀ လံုး၀ မရႏိုင္ဘူးဆိုတာကို နားလည္ထားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ က်န္းမာေရးဟာ အစိုးရအဖဲြ႔ တဖဲြ႔လံုးက က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေဆာင္ရြက္ရမယ့္ ကိစၥလို႔ သေဘာေပါက္လို႔ရွိရင္ လုပ္သင့္လုပ္ထိုက္တဲ့ အလုပ္ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိတယ္။ အဲဒီေတာ့ လုပ္သင့္လုပ္ထုိက္တဲ့ အလုပ္ေတြကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ လုပ္ႏိုင္မယ္ဆိုရင္ ဒါမွမဟုတ္ရင္ တာ၀န္ယူရမယ့္ အျခားေသာ ဗဟိုအဆင့္ အစိုးရနဲ႔ တိုင္းေဒသႀကီး အစိုးရေတြနဲ႔ အတူ လူထုအဖဲြ႔အစည္းေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ေဆာင္ရြက္ႏိုင္စြမ္းရွိမွသာလွ်င္ က်န္းမာေရး တိုးတက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ က်န္းမာေရးအေျခအေန မေကာင္းတဲ့အေပၚမွာ က်န္းမာေရး ၀န္ႀကီး ၁ ေယာက္ ဒါမွမဟုတ္ရင္ က်န္းမာေရးဌာန တခုတည္းကို ပံုခ်ျခင္းအားျဖင့္ သဘာ၀လည္း မက်ဘူး။ အဓိပၸါယ္လည္း မရွိဘူး။”
ရာထူးက အနားေပးလိုက္တဲ့ ျပန္ၾကားေရးနဲ႔ က်န္းမာေရး၀န္ႀကီး ၂ ဦး ေနရာမွာ ခန္႔အပ္ဖို႔အတြက္ ျပည္ေထာင္စုဒု၀န္ႀကီးေတြျဖစ္တဲ့ ဦးရဲထြဋ္နဲ႔ ေဒါက္တာသန္းေအာင္တို႔ကို ခန္႔အပ္လိုေၾကာင္း သမၼတက ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ထံ သ၀ဏ္လႊာ ေပးပို႔ထားပါတယ္။
သမၼတဦးသိန္းစိန္အစိုးရ တက္လာၿပီးေနာက္ပိုင္း အခုလို ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးေတြကို ဆႏၵအရ ႏုတ္ထြက္ခြင့္ျပဳခဲ့တာ တာ၀န္မွ အနားေပးခဲ့တာေတြ ရွိခဲ့ဖူးၿပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး မလုပ္လိုသူေတြကို ခ်န္ထားခဲ့မယ္လို႔ သမၼတက ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုထားတာ ရွိပါတယ္။
ယေန႔ ျမန္မာ့ေရးရာသတင္းမ်ား July,31st,20147
( 30 )ယခုႏွစ္ တရုတ္ကို သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ ကုဗမီတာ ၂ ဘီလီယံ တင္ပို႔
( 29 )China’s ‘Strategic’ Gas Pipeline in Burma May Be Built on Hot Air
( 28 )ဆက္သြယ္ေရးက တိုင္းျပည္စီးပြားေရးကို တြန္းတင္သြားလိမ့္မယ္
( 27 )Goldpetrol begins drilling of development well CHK 1191 in Myanmar
( 26 )အဆိုေတာ္ နီနီဝင္းေရႊႏွင့္ အတူ မိုးစက္ဝိုင္ ပါဝင္ ေဖ်ာ္ေျဖမည္
( 25 )The ministerial reshuffle: reformers on the rise or a strategic play?
( 24 )အပစ္ရပ္ေရးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္တခုလုံး ပြင့္လင္းျမင္သာစြာ ေဆာင္ရြက္ရန္ ၈၈ တုိက္တြန္း
( 23 )Presidential Spokesman Ye Htut Nominated for Information Minister Post
( 22 )ျမန္မာသံသီခ်င္းမ်ားႏွင့္ တီးဝိုင္းမ်ားအတြက္အႏု သုခုမေၾကးေျပာင္းလဲလာ
( 21 )Ooredoo SIM Cards Go on Limited Sale in Burma
( 20 )ဇာတ္လမ္းတြဲ ႐ိုက္ကူးေနသည့္ ဝင့္ယမံုလိႈင္
( 19 )MSF အဖြဲ႔ကုိ တာဝန္ယူေၾကာင္း ရခုိင္ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေျပာၾကား
( 18 )ေအာ္ရီဒူးဆင္းကတ္ စ ေရာင္းၿပီ
( 17 )တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔ လုိင္ဇာထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲ အေျခခံမူ ၁၀ ခ်က္ခ်မွတ္
( 16 )ေတးေရးပညာရွင္မ်ား၏ မူပိုင္ခြင့္ ရရွိေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အႏုပညာရွင္မ်ားေဆြးေႏြး
( 15 )ျပန္ၾကားေရးနဲ႔ က်န္းမာေရး ဝန္ႀကီးေတြ ႏုတ္ထြက္
( 14 )စီးကရက္ဘူးခြံမ်ားတြင္ ေဆးလိပ္ေၾကာင့္ျဖစ္သည့္ ေရာဂါ ဓာတ္ပံုမ်ား ေဖာ္ျပေတာ့မည္
( 13 )PR စနစ္ကိစၥ ေကာ္မရွင္ဖြဲ႔ေလ့လာဖုိ႔ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္သေဘာတူ
( 12 )မာရီယို အယ္တီဗီ ပစၥည္းျပတ္သည္အထိ ေရာင္းအားေကာင္း
( 11 )လယ္သိမ္းခံေတာင္သူေတြ ဟသၤာတမွာ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲျပဳလုပ္
( 10 )႐ုပ္ရွင္စတူဒီယို ေဆာက္မည့္ ေနရာမ်ားကို အတိအက် ေျပာၾကားမည္ မဟုတ္ဟု ဦးေအာင္လြင္ ဆို
( 9 )Burmese Army Officers Murdered in Violence-Wracked Namkham
( 8 )ျပန္ၾကားေရးႏွင့္ က်န္းမာေရး၀န္ႀကီး ၂ ဦးကုိ ႏုတ္ထြက္ခြင့္ျပဳ
( 7 )Uncertainty, Concern Surround Thai Govt Headcount of Refugees
( 6 )ေမြး/ေရလုပ္ငန္းမ်ားသုိ႔ ထုတ္ေခ်းရန္ တ႐ုတ္ဘဏ္မွ ေခ်းေငြ ကန္ေဒၚလာ ၁၆ သန္း ရရွိေရး ညႇိႏႈိင္းေန
( 5 )Japan’s ANA Cancels Investment in Burma’s Asian Wings
( 4 )ရန္ကုန္-မႏၱေလး အျမန္လမ္း အေရးေပၚျဖစ္စဥ္ ၁၈၈၀ က ကူညီမည္
( 3 )Ethnic Ceasefire Team Concludes Laiza Summit
( 2 )တိုက္ႀကီးတြင္ တပ္ရင္းႏွစ္ရင္း သိမ္းထားသည့္ လယ္ေျမ ၄ဝဝ ျပန္ေပးရန္ လႊတ္ေတာ္တင္မည္
( 1 )Pegu farmlands flooded by dam overflow
( 29 )China’s ‘Strategic’ Gas Pipeline in Burma May Be Built on Hot Air
( 28 )ဆက္သြယ္ေရးက တိုင္းျပည္စီးပြားေရးကို တြန္းတင္သြားလိမ့္မယ္
( 27 )Goldpetrol begins drilling of development well CHK 1191 in Myanmar
( 26 )အဆိုေတာ္ နီနီဝင္းေရႊႏွင့္ အတူ မိုးစက္ဝိုင္ ပါဝင္ ေဖ်ာ္ေျဖမည္
( 25 )The ministerial reshuffle: reformers on the rise or a strategic play?
( 24 )အပစ္ရပ္ေရးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္တခုလုံး ပြင့္လင္းျမင္သာစြာ ေဆာင္ရြက္ရန္ ၈၈ တုိက္တြန္း
( 23 )Presidential Spokesman Ye Htut Nominated for Information Minister Post
( 22 )ျမန္မာသံသီခ်င္းမ်ားႏွင့္ တီးဝိုင္းမ်ားအတြက္အႏု သုခုမေၾကးေျပာင္းလဲလာ
( 21 )Ooredoo SIM Cards Go on Limited Sale in Burma
( 20 )ဇာတ္လမ္းတြဲ ႐ိုက္ကူးေနသည့္ ဝင့္ယမံုလိႈင္
( 19 )MSF အဖြဲ႔ကုိ တာဝန္ယူေၾကာင္း ရခုိင္ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေျပာၾကား
( 18 )ေအာ္ရီဒူးဆင္းကတ္ စ ေရာင္းၿပီ
( 17 )တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔ လုိင္ဇာထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲ အေျခခံမူ ၁၀ ခ်က္ခ်မွတ္
( 16 )ေတးေရးပညာရွင္မ်ား၏ မူပိုင္ခြင့္ ရရွိေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အႏုပညာရွင္မ်ားေဆြးေႏြး
( 15 )ျပန္ၾကားေရးနဲ႔ က်န္းမာေရး ဝန္ႀကီးေတြ ႏုတ္ထြက္
( 14 )စီးကရက္ဘူးခြံမ်ားတြင္ ေဆးလိပ္ေၾကာင့္ျဖစ္သည့္ ေရာဂါ ဓာတ္ပံုမ်ား ေဖာ္ျပေတာ့မည္
( 13 )PR စနစ္ကိစၥ ေကာ္မရွင္ဖြဲ႔ေလ့လာဖုိ႔ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္သေဘာတူ
( 12 )မာရီယို အယ္တီဗီ ပစၥည္းျပတ္သည္အထိ ေရာင္းအားေကာင္း
( 11 )လယ္သိမ္းခံေတာင္သူေတြ ဟသၤာတမွာ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲျပဳလုပ္
( 10 )႐ုပ္ရွင္စတူဒီယို ေဆာက္မည့္ ေနရာမ်ားကို အတိအက် ေျပာၾကားမည္ မဟုတ္ဟု ဦးေအာင္လြင္ ဆို
( 9 )Burmese Army Officers Murdered in Violence-Wracked Namkham
( 8 )ျပန္ၾကားေရးႏွင့္ က်န္းမာေရး၀န္ႀကီး ၂ ဦးကုိ ႏုတ္ထြက္ခြင့္ျပဳ
( 7 )Uncertainty, Concern Surround Thai Govt Headcount of Refugees
( 6 )ေမြး/ေရလုပ္ငန္းမ်ားသုိ႔ ထုတ္ေခ်းရန္ တ႐ုတ္ဘဏ္မွ ေခ်းေငြ ကန္ေဒၚလာ ၁၆ သန္း ရရွိေရး ညႇိႏႈိင္းေန
( 5 )Japan’s ANA Cancels Investment in Burma’s Asian Wings
( 4 )ရန္ကုန္-မႏၱေလး အျမန္လမ္း အေရးေပၚျဖစ္စဥ္ ၁၈၈၀ က ကူညီမည္
( 3 )Ethnic Ceasefire Team Concludes Laiza Summit
( 2 )တိုက္ႀကီးတြင္ တပ္ရင္းႏွစ္ရင္း သိမ္းထားသည့္ လယ္ေျမ ၄ဝဝ ျပန္ေပးရန္ လႊတ္ေတာ္တင္မည္
( 1 )Pegu farmlands flooded by dam overflow
Wednesday, July 30, 2014
လိုင္ဇာထိပ္သီးအစည္းအေ၀း တတိယေန႔ ကုလႏွင့္ တရုတ္တက္ေရာက္
KNG
တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ တတိယေန႔ လုိင္ဇာထိပ္သီးအစည္းအေဝးသုိ႔ ကုလသမဂၢ အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ နမ္ဘီယားႏွင့္ တရုတ္ျပည္သူ႔သမၼတႏုိင္ငံ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား တက္ေရာက္ခဲ့သည္ဟု ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ KIO ၏ အရပ္ဘက္အရာရွိ ဦးဒြဲပီဆာက ေျပာသည္။
ယမန္ေန႔ ဇူလုိင္လ ၂၈ ရက္ေန႔ မြန္းလြဲပုိင္း ၂ နာရီမွ ျပန္လည္ ျပဳလုပ္ေသာ အစည္းအေဝးတြင္ မစၥတာ နမ္ဘီယားႏွင့္ တရုတ္ကိုိယ္စားလွယ္ ယခင္က မစၥတာ ဝမ္ယိန္ဖန္း (Mr Wang Yingfan) ၏ လက္ေထာက္ မစၥတာ တန္ယင္ (ျမန္မာအမည္ ဦးထြန္းလြင္) တုိ႔ တက္ေရာက္၍ အမွာစကားေျပာၾကားခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
“ေရာက္တယ္။ ဒီညေန ၂ နာရီအစည္းအေဝးမွာေတာ့ တက္တယ္” ဟု ဦးဒြဲပီဆာက ေျပာသည္။
မစၥတာ နမ္ဘီယားက ျမန္မာႏုိင္ငံ တစ္ႏုိင္ငံလံုးအတြက္ ယခုကဲ့သုိ႔ ေဆြးေႏြးပြဲ ျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ အေကာင္းဆံုးျဖစ္လာႏုိင္ရန္ ေမ်ာ္လင့္ေၾကာင္းႏွင့္ ကုလသမဂၢမွ ကူညီေထာက္ပံ့မႈမ်ား ဆက္လက္ ေထာက္ပံ့သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ကုလသမဂၢ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ မစၥတာ ဘန္ကီမြန္း၏ သဝဏ္လြာကုိ ေျပာဆုိခဲ့သည္ဟု အစည္းအေဝး တက္ေရာက္ခဲ့သူ KIO အရာရွိ တဦးက ေျပာသည္။
အလားတူ အျခားႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္လွ်င္ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ လက္နက္ကုိင္ ပဋိပကၡကုိ မေျဖရွင္းႏုိင္ေသးဘဲ စီးပြားေရး တုိးတက္မႈ နည္းေကြးေနေၾကာင္း၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရရွိေရး တရုတ္ႏုိင္ငံအေနျဖင့္ ကူညီမည္ဟု ေျပာဆုိခဲ့သည္ဟု တရုတ္ကိုယ္စားလွယ္ကလည္း ေျပာဆုိခဲ့သည္ဟု သူက ေျပာသည္။
“တရုတ္နဲ႔ျမန္မာက နယ္စပ္ျဖစ္တဲ့အတြက္ အျမဲတမ္း ဆက္သြယ္ဖုိ႔ လုိတယ္။ အခုလုို ၿငိမ္းခ်မ္းေဆြးေႏြးတာကုိ ဝမ္းသာတယ္။ အိမ္နီးခ်င္းတရုတ္ႏုိင္ငံက တုိးတက္မႈေတြ ရွိေနၿပီ။ ျမန္မာႏုိင္ငံက မၿငိမ္းခ်မ္းလုိ႔ တုိးတက္မႈ ေနာက္က်ေနတယ္။ ခုလုိ စည္းေဝးလုပ္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးယူၿပီး တုိးတက္ေအာင္ က်ေနာ္တို႔ တရုတ္အစုိးရကလည္း တတ္ႏုိင္သေလာက္ကူညီမယ္” ဟု သူက ဆက္ေျပာသည္။
ထုိ႔ျပင္ တတိယေန႔ ထိပ္သီးအစည္းအေဝးသုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံလံုးဆုိင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား ဒီမုိကရက္တစ္တပ္ဦး (ABSDF) ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ရွမ္းျပည္ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး/ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ (RCSS) ကုိယ္စားလွယ္မ်ား ေလ့လာသူမ်ားအျဖစ္ တက္ေရာက္ေနသည္ဟု သိရသည္။
သံုးရက္ၾကာ ေဆြးေႏြးမႈတြင္ အပစ္ရပ္မူၾကမ္းမွ အခန္း ၆ ခ်က္ ေရွ႕ဆက္ေဆာင္ရြက္မည့္ လုပ္ငန္းမ်ား ေခါင္းစဥ္အား ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးခဲ့သည္ဟု သူက ဆုိသည္။
တစ္ႏုိင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးအတြက္ တုိင္းရင္းသားအဖြဲ႔အစည္းေပါင္း ၁၆ ဖြဲ႔ ကုိယ္စားလွယ္ ၈၀ ေက်ာ္တက္ေရာက္ ေဆြးေႏြးေနသည္။ ၄င္းထိပ္သီးအစည္းအေဝးကုိ ယခုလ ၂၄ ရက္ေန႔မွ စတင္က်င္းပရန္ မူလာက စီစဥ္ခဲ့ေသာ္လည္း ဇူလုိင္လ ၂၅ ရက္ေန႔မွ စတင္က်င္းပႏုိင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ တတိယေန႔ လုိင္ဇာထိပ္သီးအစည္းအေဝးသုိ႔ ကုလသမဂၢ အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ နမ္ဘီယားႏွင့္ တရုတ္ျပည္သူ႔သမၼတႏုိင္ငံ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား တက္ေရာက္ခဲ့သည္ဟု ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ KIO ၏ အရပ္ဘက္အရာရွိ ဦးဒြဲပီဆာက ေျပာသည္။
ယမန္ေန႔ ဇူလုိင္လ ၂၈ ရက္ေန႔ မြန္းလြဲပုိင္း ၂ နာရီမွ ျပန္လည္ ျပဳလုပ္ေသာ အစည္းအေဝးတြင္ မစၥတာ နမ္ဘီယားႏွင့္ တရုတ္ကိုိယ္စားလွယ္ ယခင္က မစၥတာ ဝမ္ယိန္ဖန္း (Mr Wang Yingfan) ၏ လက္ေထာက္ မစၥတာ တန္ယင္ (ျမန္မာအမည္ ဦးထြန္းလြင္) တုိ႔ တက္ေရာက္၍ အမွာစကားေျပာၾကားခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
“ေရာက္တယ္။ ဒီညေန ၂ နာရီအစည္းအေဝးမွာေတာ့ တက္တယ္” ဟု ဦးဒြဲပီဆာက ေျပာသည္။
မစၥတာ နမ္ဘီယားက ျမန္မာႏုိင္ငံ တစ္ႏုိင္ငံလံုးအတြက္ ယခုကဲ့သုိ႔ ေဆြးေႏြးပြဲ ျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ အေကာင္းဆံုးျဖစ္လာႏုိင္ရန္ ေမ်ာ္လင့္ေၾကာင္းႏွင့္ ကုလသမဂၢမွ ကူညီေထာက္ပံ့မႈမ်ား ဆက္လက္ ေထာက္ပံ့သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ကုလသမဂၢ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ မစၥတာ ဘန္ကီမြန္း၏ သဝဏ္လြာကုိ ေျပာဆုိခဲ့သည္ဟု အစည္းအေဝး တက္ေရာက္ခဲ့သူ KIO အရာရွိ တဦးက ေျပာသည္။
အလားတူ အျခားႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္လွ်င္ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ လက္နက္ကုိင္ ပဋိပကၡကုိ မေျဖရွင္းႏုိင္ေသးဘဲ စီးပြားေရး တုိးတက္မႈ နည္းေကြးေနေၾကာင္း၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရရွိေရး တရုတ္ႏုိင္ငံအေနျဖင့္ ကူညီမည္ဟု ေျပာဆုိခဲ့သည္ဟု တရုတ္ကိုယ္စားလွယ္ကလည္း ေျပာဆုိခဲ့သည္ဟု သူက ေျပာသည္။
“တရုတ္နဲ႔ျမန္မာက နယ္စပ္ျဖစ္တဲ့အတြက္ အျမဲတမ္း ဆက္သြယ္ဖုိ႔ လုိတယ္။ အခုလုို ၿငိမ္းခ်မ္းေဆြးေႏြးတာကုိ ဝမ္းသာတယ္။ အိမ္နီးခ်င္းတရုတ္ႏုိင္ငံက တုိးတက္မႈေတြ ရွိေနၿပီ။ ျမန္မာႏုိင္ငံက မၿငိမ္းခ်မ္းလုိ႔ တုိးတက္မႈ ေနာက္က်ေနတယ္။ ခုလုိ စည္းေဝးလုပ္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးယူၿပီး တုိးတက္ေအာင္ က်ေနာ္တို႔ တရုတ္အစုိးရကလည္း တတ္ႏုိင္သေလာက္ကူညီမယ္” ဟု သူက ဆက္ေျပာသည္။
ထုိ႔ျပင္ တတိယေန႔ ထိပ္သီးအစည္းအေဝးသုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံလံုးဆုိင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား ဒီမုိကရက္တစ္တပ္ဦး (ABSDF) ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ရွမ္းျပည္ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး/ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ (RCSS) ကုိယ္စားလွယ္မ်ား ေလ့လာသူမ်ားအျဖစ္ တက္ေရာက္ေနသည္ဟု သိရသည္။
သံုးရက္ၾကာ ေဆြးေႏြးမႈတြင္ အပစ္ရပ္မူၾကမ္းမွ အခန္း ၆ ခ်က္ ေရွ႕ဆက္ေဆာင္ရြက္မည့္ လုပ္ငန္းမ်ား ေခါင္းစဥ္အား ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးခဲ့သည္ဟု သူက ဆုိသည္။
တစ္ႏုိင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးအတြက္ တုိင္းရင္းသားအဖြဲ႔အစည္းေပါင္း ၁၆ ဖြဲ႔ ကုိယ္စားလွယ္ ၈၀ ေက်ာ္တက္ေရာက္ ေဆြးေႏြးေနသည္။ ၄င္းထိပ္သီးအစည္းအေဝးကုိ ယခုလ ၂၄ ရက္ေန႔မွ စတင္က်င္းပရန္ မူလာက စီစဥ္ခဲ့ေသာ္လည္း ဇူလုိင္လ ၂၅ ရက္ေန႔မွ စတင္က်င္းပႏုိင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ရန္ကုန္-မႏၱေလးအျမန္လမ္းမၾကီးတြင္ (၅)မိနစ္အတြင္း အေရးေပၚကူညီေပးနိုင္မည့္ Hotline စနစ္တစ္ခုစတင္
ေပသီး
ရန္ကုန္-မႏၱေလး အျမန္လမ္းမၾကီးတြင္ ခရီးသြားျပည္သူမ်ား အေနျဖင့္ အေရးေပၚ အေျခအေန ျဖစ္လာပါက ခ်က္ခ်င္းေခၚဆိုျပီး အကူအညီေတာင္းနိုင္မည့္ Hotline စနစ္တစ္ခုအား စတင္လိုက္ျပီဟု သိရသည္။
ယင္းလမ္းေပၚတြင္ အသံုးျပဳ သြားလာေနၾကသည့္ ခရီးသြားျပည္သူမ်ား အေနျဖင့္ အေရးေပၚ အေျခအေန ျဖစ္လာပါက Hotline နံပတ္ ၁၈၈၀ အား ဆက္သြယ္ျပီး အကူအညီေတာင္းႏိုင္ေၾကာင္း ယေန႕ Orchid ဟိုတည္တြင္ ျပဳလုပ္ေသာ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ျမန္မာ အျမန္လမ္း အင္ဂ်င္နီယာမွဴး ဦးၾကည္ေဇာ္ျမင့္က ေျပာသည္။
“ တစ္ခုခု မေတာ္တဆျဖစ္ရင္ ခရီးသြားျပည္သူေတြအေနနဲ႕ Hotline နံပတ္ ၁၈၈၀ ကို အေရးေပၚ ခ်က္ခ်င္းဆက္သြယ္ႏို္င္တယ္။ ၅ မိနစ္အတြင္းမွာ က်ေနာ္တို႕ သြားေရာက္ျပီး ကူညီေဆာင္ရြက္ ေပးသြားႏိုင္ေအာင္ ဒီစနစ္ကို စီစဥ္ထားပါတယ္” ဟု သူက ဆိုသည္။
ယခင္က ခရီးသြားျပည္သူမ်ား အေနျဖင့္ အေရးေပၚ အကူအညီေတာင္းခံရန္ Hotline နံပတ္ ၁၉၉ ႏွင့္ ၁၈၇၆ လိုင္းမ်ား ရွိခဲ့ေသာ္လည္း ဖံုးလိုင္းမအားသျဖင့္ အခ်ိန္ျပည့္ အကူအညီမေပးႏိ္ူုင္ခဲ့၍ Hotline နံပတ္ ၁၈၈၀ အား အသစ္တပ္ဆိုင္ရျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။ ယခု Hotline နံပတ္ ၁၈၈၀ အတြက္ လူအင္အား (၂၅) ဦးျဖင့္ အားျဖည့္ထားျပီး တစ္ေန႕ ၂၄ နာရီ အခ်ိန္ျပည့္ လုပ္ေဆာင္သြားမည္ဟု သိရသည္။
Hotline ၁၈၈၀ အား ဇူလိူင္လ ၂၈ ရက္ေန႔မွ စတင္ျပီး အကူအညီ ေတာင္းခံနိုင္ေၾကာင္း သူက ေျပာသည္။
“ အဓိကေတာ့ဗ်ာ ခရီးသြား မိဘျပည္သူေတြ အေနနဲ႕ အဆင္ေျပေခ်ာေမြ႕ေစေရးနဲ႕ ဘယ္ေနရာ မဆို မေတာ္တဆ တစ္ခုခု ျဖစ္ပြားခဲ့ရင္ မလိုလားအပ္ဘဲ အသက္ ဆံုးရွံဳးမူေတြ မျဖစ္ေစေရး အတြက္ အဓိက ရည္ရြယ္ျပီး စီစဥ္ ျပဳလုပ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ျပင္ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ေတြ အေနနဲ႕ စက္ခ်ိဳ႕ယြင္းမူ ျဖစ္ပြားသည္ ျဖစ္ေစ၊ မေတာ္တဆေမာ္ေတာ္ယာဥ္ မီးေလာင္သည္ ျဖစ္ေစ အကူူအညီ ေတာင္းခံလို႕ ရနိုင္ေအာင္ စီစဥ္ေပးတာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု စီစဥ္ရျခင္း ရည္ရြယ္ခ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး အျမန္လမ္း အင္ဂ်င္နီယာမွဴးက ဆိုသည္။
အေရးေပၚ Hotine နံပါတ္ ၁၈၈၀ အားဆက္သြယ္ပါက ျမန္မာနိုင္ငံ ၾကက္ေျခနီအသင္း၊ ျမန္မာနိုင္ငံ မီးသတ္ တပ္ဖြဲ႕၊ ျမန္မာနိုင္ငံ အျမန္လမ္း ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားအေနျဖင့္ ျပဳျပင္ ထိန္းသိမ္းေရး ေမာ္ေတာ္ယာဥ္မ်ားႏွင့္အတူ အခင္း ျဖစ္ပြားရာေနရာသို႔ ခ်က္ခ်င္း လာေရာက္ကူညီေျဖရွင္း ေပးသြားမည္ဟု ဆိုသည္။
ႊအေရးေပၚ ဖံုးေခၚဆိုမူျဖစ္ေသာ္လည္း သာမန္ ဖံုးေခၚဆိုသည့္ ႏုန္းထားအတုိင္း တစ္မိနစ္လွ်င္ က်ပ္ (၅၀) ႏွဳန္းသာ ကုန္က်မည္ျဖစ္သည္ဟု ေျပာသည္။
ရန္ကုန္-မႏၱေလး အျမန္လမ္းမၾကီးတြင္ ကူညီေရး စခန္း (၅) ခု ေလာေလာဆယ္တြင္ တည္ေဆာက္ ထားျပီး ေနာက္ထပ္ (၁၀) ခုထိ တိုးခ်ဲ႕သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ရန္ကုန္-မႏၱေလး အျမန္ လမ္းမၾကီးေပၚတြင္ ကားမေတာ္တဆ ျဖစ္ပြားမူမ်ား မၾကာခဏ ျဖစ္ေပၚေနျပီး ျဖစ္ပြားပါက ခရီးသြားျပည္သူမ်ားအေနျဖင့္ Hotline နံပတ္ ၁၈၈၀ ကို အေရးေပၚ ခ်က္ခ်င္း ေခၚဆိုႏိုင္ပါေၾကာင္း သတင္းေကာင္း ပါးအပ္ပါသည္။
ရန္ကုန္-မႏၱေလး အျမန္လမ္းမၾကီးတြင္ ခရီးသြားျပည္သူမ်ား အေနျဖင့္ အေရးေပၚ အေျခအေန ျဖစ္လာပါက ခ်က္ခ်င္းေခၚဆိုျပီး အကူအညီေတာင္းနိုင္မည့္ Hotline စနစ္တစ္ခုအား စတင္လိုက္ျပီဟု သိရသည္။
ယင္းလမ္းေပၚတြင္ အသံုးျပဳ သြားလာေနၾကသည့္ ခရီးသြားျပည္သူမ်ား အေနျဖင့္ အေရးေပၚ အေျခအေန ျဖစ္လာပါက Hotline နံပတ္ ၁၈၈၀ အား ဆက္သြယ္ျပီး အကူအညီေတာင္းႏိုင္ေၾကာင္း ယေန႕ Orchid ဟိုတည္တြင္ ျပဳလုပ္ေသာ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ျမန္မာ အျမန္လမ္း အင္ဂ်င္နီယာမွဴး ဦးၾကည္ေဇာ္ျမင့္က ေျပာသည္။
“ တစ္ခုခု မေတာ္တဆျဖစ္ရင္ ခရီးသြားျပည္သူေတြအေနနဲ႕ Hotline နံပတ္ ၁၈၈၀ ကို အေရးေပၚ ခ်က္ခ်င္းဆက္သြယ္ႏို္င္တယ္။ ၅ မိနစ္အတြင္းမွာ က်ေနာ္တို႕ သြားေရာက္ျပီး ကူညီေဆာင္ရြက္ ေပးသြားႏိုင္ေအာင္ ဒီစနစ္ကို စီစဥ္ထားပါတယ္” ဟု သူက ဆိုသည္။
ယခင္က ခရီးသြားျပည္သူမ်ား အေနျဖင့္ အေရးေပၚ အကူအညီေတာင္းခံရန္ Hotline နံပတ္ ၁၉၉ ႏွင့္ ၁၈၇၆ လိုင္းမ်ား ရွိခဲ့ေသာ္လည္း ဖံုးလိုင္းမအားသျဖင့္ အခ်ိန္ျပည့္ အကူအညီမေပးႏိ္ူုင္ခဲ့၍ Hotline နံပတ္ ၁၈၈၀ အား အသစ္တပ္ဆိုင္ရျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။ ယခု Hotline နံပတ္ ၁၈၈၀ အတြက္ လူအင္အား (၂၅) ဦးျဖင့္ အားျဖည့္ထားျပီး တစ္ေန႕ ၂၄ နာရီ အခ်ိန္ျပည့္ လုပ္ေဆာင္သြားမည္ဟု သိရသည္။
Hotline ၁၈၈၀ အား ဇူလိူင္လ ၂၈ ရက္ေန႔မွ စတင္ျပီး အကူအညီ ေတာင္းခံနိုင္ေၾကာင္း သူက ေျပာသည္။
“ အဓိကေတာ့ဗ်ာ ခရီးသြား မိဘျပည္သူေတြ အေနနဲ႕ အဆင္ေျပေခ်ာေမြ႕ေစေရးနဲ႕ ဘယ္ေနရာ မဆို မေတာ္တဆ တစ္ခုခု ျဖစ္ပြားခဲ့ရင္ မလိုလားအပ္ဘဲ အသက္ ဆံုးရွံဳးမူေတြ မျဖစ္ေစေရး အတြက္ အဓိက ရည္ရြယ္ျပီး စီစဥ္ ျပဳလုပ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ျပင္ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ေတြ အေနနဲ႕ စက္ခ်ိဳ႕ယြင္းမူ ျဖစ္ပြားသည္ ျဖစ္ေစ၊ မေတာ္တဆေမာ္ေတာ္ယာဥ္ မီးေလာင္သည္ ျဖစ္ေစ အကူူအညီ ေတာင္းခံလို႕ ရနိုင္ေအာင္ စီစဥ္ေပးတာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု စီစဥ္ရျခင္း ရည္ရြယ္ခ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး အျမန္လမ္း အင္ဂ်င္နီယာမွဴးက ဆိုသည္။
အေရးေပၚ Hotine နံပါတ္ ၁၈၈၀ အားဆက္သြယ္ပါက ျမန္မာနိုင္ငံ ၾကက္ေျခနီအသင္း၊ ျမန္မာနိုင္ငံ မီးသတ္ တပ္ဖြဲ႕၊ ျမန္မာနိုင္ငံ အျမန္လမ္း ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားအေနျဖင့္ ျပဳျပင္ ထိန္းသိမ္းေရး ေမာ္ေတာ္ယာဥ္မ်ားႏွင့္အတူ အခင္း ျဖစ္ပြားရာေနရာသို႔ ခ်က္ခ်င္း လာေရာက္ကူညီေျဖရွင္း ေပးသြားမည္ဟု ဆိုသည္။
ႊအေရးေပၚ ဖံုးေခၚဆိုမူျဖစ္ေသာ္လည္း သာမန္ ဖံုးေခၚဆိုသည့္ ႏုန္းထားအတုိင္း တစ္မိနစ္လွ်င္ က်ပ္ (၅၀) ႏွဳန္းသာ ကုန္က်မည္ျဖစ္သည္ဟု ေျပာသည္။
ရန္ကုန္-မႏၱေလး အျမန္လမ္းမၾကီးတြင္ ကူညီေရး စခန္း (၅) ခု ေလာေလာဆယ္တြင္ တည္ေဆာက္ ထားျပီး ေနာက္ထပ္ (၁၀) ခုထိ တိုးခ်ဲ႕သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ရန္ကုန္-မႏၱေလး အျမန္ လမ္းမၾကီးေပၚတြင္ ကားမေတာ္တဆ ျဖစ္ပြားမူမ်ား မၾကာခဏ ျဖစ္ေပၚေနျပီး ျဖစ္ပြားပါက ခရီးသြားျပည္သူမ်ားအေနျဖင့္ Hotline နံပတ္ ၁၈၈၀ ကို အေရးေပၚ ခ်က္ခ်င္း ေခၚဆိုႏိုင္ပါေၾကာင္း သတင္းေကာင္း ပါးအပ္ပါသည္။