NCA ထိုးရန္ ၾကန႔္ၾကာေနျခင္းသည္ အားလုံးပါဝင္ေရး ညွိႏွိုင္းေနရ၍ ျဖစ္သည္ဟု DPN ေျပာ

နန္းလြင္ႏွင္းပြင့္

နိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ ညွိႏွိုင္းေဆြးေႏြးေရး အဖြဲ႕(DPN)က ၎တို႔အေနျဖင့္ တနိုင္ငံလုံး ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈ ရပ္စဲေရး သေဘာ တူညီမႈ စာခ်ဳပ္ (NCA) ကို လက္မွတ္ထိုးရန္ ၾကန႔္ၾကာေနျခင္းသည္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အစုအဖြဲ႕ အားလုံး ပါဝင္နိုင္ေရးအတြက္ အစိုးရႏွင့္ အေက်အလည္ ညွိႏွိုင္းေနရျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု ယေန႕ ေျပာဆိုလိုက္ သည္။

DPN အဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ ခူဦးရယ္က ၎တို႔ DPN ႏွင့္ အစိုးရ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မရွင္တို႔ၾကား NCA လက္မွတ္ထိုးနိုင္ ေရးအတြက္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ေ႐ႊလီလမ္းရွိ ျမန္မာနိုင္ငံ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးႏွင့္ လုပ္ငန္းဗဟိုဌာန (NRPC) ၌ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ၿပီးေနာက္ သတင္း မီဒီယာမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆုံရာတြင္ ထိုသို႔ ေျပာဆိုလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။

ခူဦးရယ္က “အားလုံးပါလာနိုင္မယ့္ လမ္းေၾကာင္းကို အဆင့္လိုက္ က်ေနာ္တို႔ သြားလို႔ရမယ္ဆိုရင္ ဘယ္လို သြားၾက မလဲ။ တႀကိမ္တည္း တေျပးညီ သြားလု႔ိ ရတယ္ဆိုရင္လည္း က်ေနာ္တို႔ ဘယ္လို သြားၾကမလဲ ဆိုတာကို က်ေနာ္တို႔ အေက်အလည္ ေဆြးေႏြးညွိႏွိုင္းေနတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ အခ်ိန္ ၾကန႔္ၾကာေနတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္”ဟု ေျပာ သည္။

DPN အေနျဖင့္ NCA လက္မွတ္ထိုးနိုင္ေရးအတြက္ အစိုးရႏွင့္ ညွိႏွိုင္းေနေသာ္လည္း ကခ်င္ျပည္နယ္ ႏွင့္ ရွမ္း ျပည္ နယ္ ေျမာက္ပိုင္းတို႔တြင္ တပ္မေတာ္ႏွင့္ တိုက္ပြဲျပန္လည္ျဖစ္ပြားေနျခင္း၊ စစ္ေရးတင္းမာ ေနျခင္းတို႔ကလည္း ညွိႏွိုင္းမႈ အတြက္ အခက္အခဲတခုျဖစ္ေၾကာင္း၊ တိုက္ပြဲကိစၥရပ္မ်ားကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေကာ္မရွင္ထံ ေအာက္တိုဘာလ ကတည္း က ေျပာဆိုထားေသာ္လည္း ေျပလည္နိုင္သည့္ အေၾကာင္း တစုံတရာ မရရွိခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

ခူဦးရယ္က“က်ေနာ္တို႔ဘက္က NCA လက္မွတ္ထိုးနိုင္ဖို႔အတြက္ အထူးသျဖင့္ အခက္အခဲျဖစ္တာက ျပႆနာ အဝိုင္း အဝန္းထဲမွာ ပါဝင္ပတ္သက္ေနတဲ့ အစုအဖြဲ႕ေတြအားလုံး မပါလာနိုင္ေသးတဲ့ အခက္အခဲက က်ေနာ္တို႔အတြက္ အဓိက က်ပါတယ္။ အားလုံးပါဝင္မွပဲ တစုံလုံးျပႆနာကို ခ်ဳပ္ၿငိမ္းမယ္လို႔ ခံယူပါ တယ္”ဟုလည္း ေျပာသည္။

DPN သည္ နိုဝင္ဘာ ၉ ရက္ကလည္း အစိုးရ၏ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေကာ္မရွင္၊ အစိုးရႏွင့္ NCA ထိုးထားသည့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ၈ဖြဲ႕တို႔ၾကား ဖြဲ႕ထားသည့္ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈ ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ ပူးတြဲ ေစာင့္ ၾကည့္ေရးေကာ္မတီ (JMC) တို႔ႏွင့္ ေတြ႕ဆုံကာ JMC ၏ လုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ား၊ အပစ္ရပ္ၿပီးေနာက္ ႏွစ္ဖက္ တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ား လိုက္နာရမည့္ တပ္ပိုင္း ဆိုင္ရာ က်င့္ဝတ္မ်ား (COC) ကိုလည္း ေမးျမန္းခဲ့သည္။

DPN က အစိုးရႏွင့္ NCA ခ်ဳပ္ဆိုၿပီးပါကလည္း တိုက္ပြဲမ်ား ျပန္ျဖစ္မည္ကို စိုးရိမ္သျဖင့္ JMC လုပ္ငန္း ေဆာင္တာမ်ား၊ တပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ က်င့္ဝတ္မ်ား (COC) ႏွင့္ အပစ္ရပ္ဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းလမ္းၫႊန္မ်ား (TOR) မ်ားကို ႀကိဳတင္ သေဘာ တူညီမႈ ရယူနိုင္ရန္လည္း အစိုးရႏွင့္ ညွိႏွိုင္းလ်က္ရွိသည္ဟု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေကာ္မရွင္ထံမွ သိရသည္။

ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မရွင္မွ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဦးလွေမာင္ေ႐ႊက “DPN ဘက္က အဆိုျပဳတဲ့ ပစ္ခတ္ တိုက္ခိုက္မႈ ရပ္စဲၿပီးတဲ့ေနာက္ ခိုင္ခိုင္မာမာနဲ႕ ပဋိပကၡေတြ မရွိသေလာက္ ျဖစ္ေအာင္လုပ္ဖို႔ ေဆြးေႏြးတာေတြ ရွိပါတယ္။ ႏွစ္ဖက္လုံး ျပင္ဆင္ဖို႔ လိုတဲ့အတြက္ နိုဝင္ဘာလ ထဲမွာပဲ ျပန္ေတြ႕ဆုံပါမယ္”ဟု ေျပာသည္။

DPN အဖြဲ႕ဝင္မ်ားသည္ သမၼတေဟာင္း ဦးသိန္းစိန္လက္ထက္မွစ၍ NCA စာခ်ဳပ္ စတင္ေရးဆြဲစဥ္ကပင္ ပါဝင္ခဲ့ေသာ္ လည္း ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၁၅ ရက္တြင္ ပါဝင္လက္မွတ္ မထိုးနိုင္ခဲ့သည္မွာ အစိုးရက ေျမာက္ပိုင္း မဟာမိတ္ ၃ ဖြဲ႕ျဖစ္သည့္ ပေလာင္(တအာင္း) အမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ (TNLA) ၊ ျမန္မာ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ မဟာမိတ္ တပ္မေတာ္ (MNDAA)ႏွင့္ ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္ (AA) တို႔ကို လက္နက္ခ်မွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္း စဥ္တြင္ ပါဝင္ရမည္ဟု ဆိုကာ ခ်န္လွပ္ထားျခင္းေၾကာင့္လည္း ျဖစ္သည္။

TNLA မွ ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ တားဂ်ဳတ္ဂ်ာက “UNFC နဲ႕ က်ေနာ္တို႔ အဆက္သြယ္ မရွိသေလာက္ျဖစ္ေနတယ္။ သူတို႔လည္း အားလုံး ပါဝင္ေရးကိုေတာ့ ကိုင္ထားတာေပါ့။ တပ္ကလည္း ကခ်င္ဘက္ေရာ က်ေနာ္တို႔ ဘက္ေရာ တက္ထိုးေန တယ္။ ေဒါက္တာ တင္မ်ိဳးဝင္းတို႔က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ က်ေနာ္တို႔ကို ဘာမွ ဆက္သြယ္မႈ မလုပ္ဘူး”ဟု ေျပာသည္။

ဆက္လက္ၿပီး ၎တို႔ မဟာမိတ္ ၃ဖြဲ႕ကို အစိုးရဘက္မွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးရန္ ထပ္မံကမ္းလွမ္းလာျခင္း မရွိေသး ေၾကာင္း၊ ၎တို႔က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးရန္ အဆင္သင့္ရွိေနေၾကာင္း၊ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း၊ နမ့္ဆမ္ၿမိဳ႕နယ္ အတြင္း တပ္မေတာ္ႏွင့္ TNLA မွာ တိုက္ပြဲမ်ား ၂ရက္ျခား တခါခန႔္ ျဖစ္ပြားေနေၾကာင္းလည္း ဧရာဝတီကို ေျပာသည္။

အစိုးရႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးေနမႈသည္ ၅ ႏွစ္ေက်ာ္ ၾကာျမင့္လာၿပီျဖစ္သျဖင့္ ျပည္သူမ်ား အေနျဖင့္ နားလည္ ေပး ေစလိုေၾကာင္း၊ ျပည္သူမ်ား ခံစားေနရသည့္အတိုင္း ေဆြးေႏြးေနသည့္ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္လည္း ခံစားေနရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထို႔အျပင္ အပစ္ရပ္ေရးႏွင့္ အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ၿပီးေနာက္ အပစ္ရပ္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို ခိုင္မာေစလိုျခင္းေၾကာင့္ ညွိႏွိုင္းေနျခင္းကို နားလည္ေပးရန္ ေမတၱာရပ္ခံလိုေၾကာင္း ခူဦးရယ္က ေျပာဆိုသည္။

DPN က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သို႔ လာေရာက္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မရွင္ႏွင့္ လာေရာက္ေတြ႕ဆုံသည့္ အဓိက ကိစၥရပ္သည္ NCA လက္မွတ္ ထိုးနိုင္ေရးအတြက္ ၎တို႔ အဆိုျပဳထားသည့္ အခ်က္ ၉ ခ်က္ကိုလည္း ေဆြးေႏြးၾကရန္ ျဖစ္သည္။

အဆိုပါ အခ်က္ ၉ခ်က္တြင္ တနိုင္ငံလုံးအပစ္ရပ္ကို ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ေၾကညာေရး၊ ဖက္ဒရယ္ဒီမိုကေရစီ ျပည္ေထာင္စု နိုင္ငံ တည္ေဆာက္ေရး၊ ပစ္ရပ္လက္မွတ္မထိုးမီ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းမ်ား ၊ တပ္ပိုင္း ဆိုင္ရာ က်င့္ဝတ္ (COC) ႏွင့္ ေစာင့္ၾကည့္ေရး လုပ္ငန္း လမ္းၫႊန္ (TOR) ၊ တပ္ေနရာ ျပန္လည္ ခ်ထားေရး ကိစၥ ရပ္မ်ား ႀကိဳတင္ သေဘာတူေရး၊ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲ ကိုယ္စားလွယ္ သတ္မွတ္ေရး၊ အပစ္ရပ္လုပ္ငန္းစဥ္ကို ေစာင့္ၾကည့္ရန္ နိုင္ငံတကာမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ပါဝင္သည့္ ေကာ္မတီဖြဲ႕ေရးဟူသည့္ အခ်က္မ်ား ပါဝင္သည္။

ထို႔အျပင္ တိုင္းရင္းသား ေဒသမ်ားတြင္ ေဒသခံျပည္သူမ်ားကို ထိခိုက္နိုင္မည့္ စီမံကိန္းမ်ား ျပဳလုပ္မည္ဆိုပါက သဘာဝ သယံဇာတမ်ား ၊ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ေဖာ္ေဆာင္ေရးအဖြဲ႕ (Extractive Industries Transparency Initiative – EITI) ၏ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းမ်ားအတိုင္း ေဒသခံျပည္သူမ်ား၊ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕အစည္း မ်ား ႏွင့္ ညွိႏွိုင္းၿပီးမွ ေဆာင္႐ြက္ေရးဟူသည့္ အခ်က္လည္း ပါရွိသည္။

အဆိုပါ အခ်က္မ်ားသည္ ညွိႏွိုင္းေနဆဲျဖစ္ၿပီး မၿပီးျပတ္ေသးသျဖင့္ နိုဝင္ဘာလအတြင္း အစိုးရ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေကာ္မရွင္ႏွင့္ DPN တို႔ၾကား ျပန္လည္ခ်ိန္းဆိုၿပီး ထပ္မံ ညွိႏွိုင္းသြားမည္ဟု သိရသည္။

DPN သည္ ညီၫြတ္ေသာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ (UNFC) ၏ နိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ ညွိႏွိုင္း ေဆြးေႏြး ေရးအဖြဲ႕ ျဖစ္ၿပီး NCA လက္မွတ္ မထိုးရေသးသည့္ ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA) ၊ မြန္ ျပည္သစ္ပါတီ (NMSP) ၊ ရွမ္းျပည္ တိုးတတ္ေရး ပါတီ-ရွမ္းျပည္ တပ္မေတာ္ ေျမာက္ပိုင္း (SSPP/SSA) ၊ ကရင္နီ အမ်ိဳးသား တိုးတက္ ေရး ပါတီ (KNPP) ၊ ‘ဝ’အမ်ိဳးသား ပါတီ (WNO) ၊ ရခိုင္ျပည္ အမ်ိဳးသား ေကာင္စီ (ANC) ႏွင့္ လားဟူ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကရက္တစ္ ပါတီ (LDU)တို႔၏ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ျဖင့္ ပါဝင္ဖြဲ႕စည္းထားသည္။