အာဆီယံလူအခြင့္အေရးအဖြဲ႕ႀကီး ျမန္မာစစ္အစိုးရအေပၚ ၾသဇာရွိပါ့မလား

ကုိ၀ုိင္း/ ၁၁ ဒီဇင္ဘာ ၂၀၀၈

(စာေရးသူ Djoko Susilo သည္ အင္ဒိုနီးရွား ေအာက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္တဦး ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာအေရးေဆာင္ရြက္ေပးသည့္ အာဆီယံပါလီမန္ေပါင္းစုံအဖြဲ႕ ဥကၠ႒လည္းျဖစ္သည္)

ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ခံထားရတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကို လႊတ္ေပးတာမ်ဳိးေတြ မလုပ္တဲ့အတြက္ ျမန္မာစစ္အစိုးရက ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးကာကြယ္ျမႇင့္တင္ဖို႔ ေလးနက္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးရည္မွန္းခ်က္မရွိတာ သိသာလို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံကို အာဆီယံအဖြဲ႕၀င္ (၁၀) ႏိုင္ငံထဲကေန ရပ္ဆိုင္းထားဖို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ တႏွစ္ေလာက္က လုပ္ခဲ့တဲ့ အာဆီယံပါလီမန္ အစည္းအေ၀းမွာ က်ေနာ္တင္ျပ ေတာင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က အျဖစ္အပ်က္ေတြကလည္း က်ေနာ္ရဲ႕ ေတာင္းဆိုမႈ ဆက္ၿပီးမွန္ေနဆဲပဲဆိုတာ သက္ေသျပေနပါတယ္။ ျမန္မာျပည္တြင္းေရးအေျခအေနေတြဟာ ဒီမိုကေရစီဆီကို ဦးတည္မသြားမခ်င္းလည္း ဆက္ၿပီးမွန္ေနဦးမွာပါ။

ျမန္မာျပည္သူေတြရဲ႕ ေထာက္ခံအားေပးမႈနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာဆႏၵထုတ္ေဖာ္တဲ့ သံဃာေတာ္ေတြကို ျမန္မာစစ္အစိုးရက ရက္ရက္စက္စက္အၾကမ္းဖက္ၿဖိဳခြဲခဲ့တာေတြကုိ မွတ္တမ္းမွတ္ရာေတြ ခုိင္ခုိင္မာမာ ရွိထားတဲ့အျပင္ ဒါေတြကုိ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀န္းက သိခြင့္ရခဲ့ၾကပါတယ္။ အခုလည္း စစ္အစိုးရဟာ ေ႐ြးေကာက္ပြဲလုပ္ေပးမယ္ဆိုၿပီး ကမၻာႀကီးကို အ႐ူးထပ္လုပ္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနျပန္ပါၿပီ။

ကံဆိုးခ်င္ေတာ့ အာဆီယံေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ နအဖစစ္အစိုးရနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ အဆင္သင့္ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုၾကတဲ့အျပင္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအတည္ျပဳေရး ဆႏၵခံယူပြဲအတုႏွင့္ ေရြးေကာက္ပြဲလုပ္မဲ့အစီအစဥ္ေတြကို စစ္မွန္တဲ့ တိုးတက္မႈအျဖစ္ ႀကိဳဆိုခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီကိစၥဟာ ရွက္စရာေကာင္းတဲ့ အျပဳအမူျဖစ္တဲ့အျပင္ ျမန္မာျပည္သူတရပ္လံုးအေပၚ သစၥာ မရွိရာလည္းေရာက္ပါတယ္။ ဒီေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ စစ္အစိုးရရဲ႕ ဖိႏွိပ္မႈကို ဆယ္စုႏွစ္ႏွစ္ခုနီးပါး ခံခဲ့ၾကရတဲ့ ျမန္မာျပည္သူေတြရဲ႕ ဒုကၡအ၀၀ကို လံုး၀ဂ႐ုမစိုက္ဘူးဆိုတာကိုလည္း ျပသရာေရာက္ပါတယ္။

တကယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ဟာ အေျခအေနေတြတိုးတက္လာတဲ့အထိ ထိုင္ေစာင့္ေနဖို႔မသင့္ပါဘူး။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ျပႆနာအရပ္ရပ္အတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ အေျဖတရပ္ရဖို႔ စစ္အစိုးရဆီမွာ ေလးနက္တဲ့ဆႏၵမရွိဘူးဆိုတာ ထင္ရွားေနတဲ့အတြက္ တိုက္တြန္းခ်က္ေတြနဲ႔တင္မဟုတ္ပဲ ခိုင္မာတဲ့ အေရးယူေဆာင္႐ြက္ခ်က္တရပ္ ျပဳလုပ္ဖို႔ အခ်ိန္တန္ၿပီျဖစ္ပါတယ္။

ဒီလို လုပ္ေဆာင္ဖို႔ဆိုတာ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀န္းအေနနဲ႔ ျမန္မာစစ္အစိုးရကို ဖိအားေတြ ဒိထက္ပိုၿပီးေပးဖို႔ တစုတစည္းတည္း လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ၾကဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ အင္ဒိုနီးရွားအစိုးရအေနနဲ႔လည္း ဒီမိုကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးနဲ႔ အမ်ိဳးသားညီၫြတ္ေရး ႀကိဳးစားအားထုတ္မႈအတြက္ ေထာက္ခံပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလ အထူးကိုယ္စားလွယ္ အီဘရာဟင္ ဂမ္ဘာရီနဲ႔ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးစဥ္က သမၼတ ဆူစီလို ဘမ္းဘန္း ယြဒ္ဟိုယိုႏိုက ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ျပန္လည္ ေပါင္းစည္းညီၫြတ္ေရးအတြက္ ဘက္ေပါင္းစံုက တြန္းအားေပးရမယ္လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။

သို႔ေသာ္ ျမန္မာႏုိင္ငံထဲမွာလည္း ေထာက္ခံရမႈရဖုိ႔လုိတဲ့ ဒီလုိလုပ္ကုိင္မဲ့အခ်က္ေတြဟာ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လူ႕အခြင့္အေရးနဲ႔ ဆက္စပ္ေနသလုိ ျမန္မာႏုိင္ငံ ၿပိဳကြဲဖုိ႔အတြက္ အလားအလာရွိတဲ့ ၿခိမ္းေျခာက္မႈအျဖစ္ လုံၿခံဳေရးနဲ႔ တည္ၿငိမ္မႈနဲ႔လည္း ဆက္စပ္ေနတယ္လုိ႔ အင္ဒိုနီးရွားအစိုးရက ယုံၾကည္ပါတယ္။ ဒီကိစၥဟာ ျမန္မာ ႏိုင္ငံသစ္ျဖစ္ေပၚလာတဲ့အခ်ိန္မွာ လက္ရွိအုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ အစိုးရအေနနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ လုံၿခံဳေရးအတြက္ ႀကိဳေတြး ပူေနႏိုင္မယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အေရးကိစၥေတြကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရမယ့္နည္းလမ္းပါပဲ။

ဒါ့ျပင္ အင္ဒိုနီးရွားအစိုးရအေနနဲ႔ ျမန္မာျပႆနာေတြကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းဖို႔ မစၥတာဂမ္ဘာရီရဲ႕ ကုလသမဂၢေဘာင္အတြင္းကေန ေဆာင္ရြက္ေနမႈေတြကိုလည္း အျပည့္အ၀ေထာက္ခံပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အေရးကိစၥဟာ ကုလလံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွာ ေဆြးေႏြးစရာအခ်က္တခုအေနနဲ႔ ဆက္လက္ရွိေနေအာင္ အင္ဒိုနီးရွားအစိုးရက လုပ္ကုိင္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာစစ္အစိုးရအေနနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးမွတ္တမ္းေတြ တုိးတက္ေကာင္းမြန္ေအာင္လုပ္ဖုိ႔ နားလည္လာေအာင္ တ႐ုတ္နဲ႔အိႏၵိယႏုိင္ငံေတြက လုပ္ေပးဖုိ႔ အင္ဒိုနီးရွားအစိုးရက တုိက္တြန္းသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာစစ္အစိုးရအေနနဲ႔ ဒီမိုကေရစီေျပာင္းလဲေရးကို လုပ္ေဆာင္ပါမယ္လို႔ ေပးထားတဲ့ သူတို႔ရဲ႕ကတိအတိုင္းလုပ္ေဆာင္ဖို႔ တိုက္တြန္းရာမွာ ဒီႏိုင္ငံႏွစ္ခုရဲ႕အကူအညီ ေတာင္းခံဖို႔ အေရးႀကီးတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ယံုၾကည္ပါတယ္။

အာဆီယံအပုိင္းကုိၾကည့္မယ္ဆုိ္ရင္ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာ့အေရးနဲ႔ စင္ကာပူမွာ မႏွစ္က လက္မွတ္ထုိးခဲ့တဲ့ အာဆီယံ ပဋိညာဥ္စာခ်ဳပ္ ဆက္ႏြယ္မႈ ဒါမွမဟုတ္ ျမန္မာ့အေရးနဲ႔ ဒီႏွစ္ကုန္ပုိင္း ထုိင္းႏုိင္ငံမွာ (လုပ္ေကာင္းလုပ္ျဖစ္မယ့္) စာခ်ဳပ္အၿပီးသတ္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဒီစာခ်ဳပ္ဟာ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ မၾကာခင္က ျပႆနာေတြႀကံဳရၿပီးေနာက္ပုိင္း ေမွ်ာ္လင့္ထားသလုိ အာဏာတည္ပါ့မလားဆုိတာ စိုးရိမ္ေၾကာင္း ႏုိင္ငံအမ်ားက ထုတ္ေဖာ္ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ အာဆီယံပဋိညာဥ္အတြင္းပါ ပုဒ္မအေတာ္မ်ားမ်ားနဲ႔ ပတ္ သက္ၿပီး အင္ဒိုနီးရွားပါလီမန္က ၎ရဲ႕ စိုးရိမ္မႈေတြကို ထုတ္ေဖာ္ခဲ့ပါတယ္။

ဘာလီကၽြန္းက ဒန္ပါဆာမွာ လုပ္ခဲ့တဲ့ အာဆီယံအဆင့္ျမင့္အရာရွိမ်ား အစည္းအေ၀းမွ အားမရစရာ သတင္းေတြထြက္ေပၚလာခဲ့ပါတယ္။ အာဆီယံ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႕ကုိ ဘယ္လိုနာမည္ေပးရမလဲဆုိတာနဲ႔ ပတ္သက္ပီး အဆင့္ျမင့္အရာရွိအဖြဲ႔ ခုထိ ဆံုးျဖတ္လို႔မရေသးဘူးလို႔ သိရပါတယ္။ အာဆီယံ အဖြဲ႔၀င္ ႏိုင္ငံအမ်ားစုကလည္း လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥကို ကာကြယ္ဖို႔ထက္ ျမႇင့္တင္ေရးအတြက္ ပိုၿပီးစိတ္၀င္စားေနတယ္လို႔လည္း သတင္းတခ်ဳိ႕အရသိရပါတယ္။

အဲဒီအစည္းအေ၀းကို ဦးေဆာင္တဲ့ ထိုင္းအဆင့္ျမင့္ သံတမန္တဦးျဖစ္တဲ့ Sihasak Phuangketkeow ကလည္း အာဆီယံအဖြဲ႔၀င္ႏိုင္ငံေတြေနနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈအေျခအေနေတြ မတူညီတာေတြ၊ ႏိုင္ငံေရးအသိစိတ္ဓာတ္ မတူတာေတြ ရွိေနတဲ့အတြက္ လူ႔အခြင့္အေရး ျမႇင့္တင္ေရးနဲ႔ ကာကြယ္ေရးကိစၥဟာ တျဖည္းျဖည္းခ်င္းသြားရမယ့္ ကိစၥလို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။

အဲဒါေၾကာင့္ အာဆီၤယံအေနနဲ႔ ေဒသတြင္းမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔တည္ၿငိမ္ေရးကုိ ထိန္းသိမ္းႏုိင္ဖုိ႔ေနေနသာသာ အာဆီယံထဲမွာေတာင္ လူ႔အခြင့္အေရး ကာကြယ္ေပးေရးကိစၥကုိ အဖြဲ႕၀င္ႏုိင္ငံေတြက သိပ္မေမွ်ာ္လင့္ၾကပါဘူး။ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥကို အဓိက ဆန္႔က်င္မယ့္သူက ျမန္မာစစ္အစိုးရျဖစ္ၿပီး စစ္အစိုးရက်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈေတြအတြက္လည္း အျပစ္ေပးခံရမွာ မဟုတ္ပါဘူး။

ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ အေဆာတလ်င္ ဒီမိုကေရစီေရးေျပာင္းလဲဖုိ႔ အာဆီယံ သံတမန္ေတြရဲ႕ ႀကိဳးပမ္းမႈ မေအာင္ျမင္ဘူးဆုိတာ အင္ဒိုနီးရွားႏုိင္ငံက ၀န္ခံပါတယ္။ အာဆီယံရဲ႕ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ ခ်ဥ္းကပ္မႈေၾကာင့္ ခုိင္မာတဲ့ရလဒ္ထြက္ေပၚမလာဘူးဆုိတာ အာဆီယံ သိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြက ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ဖိအားေပးတာေတြ၊ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔တာေတြလည္း မေအာင္ျမင္ပါဘူး။

အာဆီၤယံပါလီမန္ထဲမွာဆုိရင္ ျမန္မာ့အေရးဟာ ေဒသတခုလုံးအတြက္ အေျခအေနဆုိး တရပ္ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာစစ္အစုိးရေၾကာင့္ ေပၚေပါက္လာတဲ့ လူသာူလုံၿခံဳမႈျပႆနာေတြကုိ အသိအမွတ္ျပဳၿပီး ျပင္းျပင္းထန္ထန္ အေရးယူဖုိ႔ ပါလီမန္အမတ္ေတြကလည္း သက္ဆုိင္ရာ သူတုိ႔အစုိးရေတြကုိ တုိက္တြန္းထားပါတယ္။ ျမန္မာျပည္သူလူထုေတြ ခံစားေနရတဲ့ စိတ္ပ်က္စရာ ဒုကၡအျဖာျဖာကို အဆံုးသတ္သြားေစဖို႔ က်ေနာ္တို႔လုပ္ေဆာင္ၾကပါစို႔။


(ဂ်ကာတာပုိ႔စ္ သတင္းစာပါ ေဆာင္းပါးရွင္ Djoko Susilo ၏ ASEAN human rights body: Will it have an impact on Myanmar's junta? ေဆာင္းပါးကုိ ျပန္ဆုိထားျခင္းျဖစ္သည္)