ဖ်ာပုံနယ္အတြင္း အိမ္ရာအခက္အခဲရွိေနဆဲ
နာဂစ္မုန္တိုင္းတိုက္ခတ္ၿပီး (၇) လၾကာၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း မုန္တိုင္းသင့္ေဒသမ်ားျဖစ္သည့္ ဧရာ၀တီတိုင္းရွိ နာဂစ္သင့္ၿမိဳ႕နယ္မ်ားအတြင္း ၿမိဳ႕ေပၚေနထိုင္သူမ်ားႏွင့္ ေက်းရြာေနျပည္သူမ်ား အစိုးရအကူအညီ မရသည့္အတြက္ ေနထိုင္ရန္ အခက္အခဲမ်ား ရွိေနဆဲျဖစ္သည္။
အဆိုပါအခက္အခဲမ်ားကို အစိုးရက ေျဖရွင္းမေပးေသာ္လည္း ေစတနာရွင္မ်ားက ဧရာ၀တီတိုင္းသို႔ ကိုယ္တိုင္ဆင္း၍ ေနအိမ္အခက္အခဲရွိသူမ်ားအတြက္ ေနအိမ္ေဆာက္လုပ္ လႉဒါန္းေပးျခင္းမ်ား ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိသည္။
“က်ေနာ္တို ့ဖ်ာပံုမွာ ရပ္ကြက္ေပါင္း (၁၈) ရပ္ကြက္ ရွိပါတယ္။ အဲဒီမွာ အမွတ္ (၁၈) ရပ္ကြက္ဟာ အေတာ္ေလး ဆင္းရဲပါတယ္။ အဲဒီမွာ အခုဆိုရင္ မုန္တိုင္းတိုက္ခတ္ၿပီး ေနာက္ပိုင္း လံုး၀ကိုေဆာက္မယ့္ေငြမရွိလို႔ အခက္အခဲျဖစ္ေနတဲ့ အိမ္ေျခ စုစုေပါင္း (၇၀) ေက်ာ္ေလာက္ က်န္ေနေသးတယ္။ အဲဒါကို အခု အလႉရွင္ေတြ လာၿပီး ၾကည့္ေနၾကတယ္။ ေဆာက္ေပးမယ့္ အေနအထားရွိတယ္ဗ်။ အစိုးရကေတာ့ ဘာမွ လာၾကည့္ တာ မဟုတ္ပါဘူးဗ်ာ။ သူတို႔က အိမ္ေတြကို ဓာတ္ပံု႐ိုက္ဖို႔အတြက္ တီဗီထဲပါဖို႔အတြက္ပဲ လူျမင္သာတဲ့ေနရာေတြမွာ ေဆာက္ေပးတာဗ်” ဟု ဖ်ာပံုၿမိဳ႕ေပၚေနျပည္သူတဦးက ေျပာသည္။
ဖ်ာပုံကမ္းနားျမင္ကြင္းမ်ား
၎အျပင္ ဖ်ာပံုခ႐ိုင္အတြင္းရွိ ေသာၾကာေက်းရြာအုပ္စု ေရပလံုေဂြ႕ေက်းရြာက ျပည္သူတဦးက “အလႉရွင္ေတြ လာၿပီးေတာ့ လႉသြားတာပါ။ အခုလို အိမ္ေဆာက္ေပးတာကို ေက်းဇူးတင္မိတယ္။ ဒါေပမယ့္ လႉတဲ့သူေတြက ဘယ္ကလဲေတာ့ မသိရဘူး။ အေမရိကားကလို႔ေတာ့ ေျပာတာပဲ။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ သူတို႔လို လူေတြရွိေနလို႔ အိမ္နဲ႔ ျပန္ေနရတာေလ။ အစိုးရက လုပ္ေပးတာေတာ့ ဒီမွာေတာ့ မေတြ႕ရပါဘူး။ အဘြားတို႔လည္း အစိုးရဆိုတာကို မသိပါဘူးကြယ္” ဟု အသက္ (၆၀) ၀န္းက်င္ အမ်ိဳးသမီးႀကီးတဦးက ေျပာသည္။
အဆိုပါေက်းရြာတြင္ နာဂစ္မုန္တုိင္းတိုက္ခတ္ၿပီးေနာက္ အိမ္ေျခ စုစုေပါင္း (၈၆) အိမ္ေက်ာ္တြင္ (၅၀) ေက်ာ္မွာ လံုး၀ေနထိုင္၍မရေလာက္ေအာင္ ပ်က္စီးသြားသည့္အတြက္ အလႉရွင္မ်ား အလာကို ေမွ်ာ္ခဲ့ရေသးေၾကာင္း၊ အလႉရွင္မ်ားက ၿပီးခဲ့သည့္လတြင္ လာေရာက္ကာ အိမ္တည္ေဆာက္ေပးသြားေၾကာင္း သိရသည္။
ေနအိမ္မ်ား လိုအပ္ခ်က္ရွိေနေသးေသာ ေဒသမ်ားကို လက္လွမ္းမီသေရြ႕ စံုစမ္းသိရွိခ်က္အရ ေသာၾကာေက်းရြာအုပ္စုရွိ က်ံဳလွ၊ ေဂြးေခ်ာင္း၊ ျမစိမ္းကန္၊ တမံစု၊ ငွက္ေခ်ာင္း၊ က်ံဳလႊတ္တမံ၊ ဇီးျဖဴေခ်ာင္ စေသာေက်းရြာမ်ားတြင္ ေနအိမ္ အခက္အခဲရွိေနေသးေၾကာင္း၊ အဆိုပါေက်းရြာမ်ားမွာ ေဒးဒရဲၿမိဳ႕နယ္ အပိုင္ေက်းရြာမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဖ်ာပံုခ႐ိုင္တြင္ ပါ၀င္ေၾကာင္း သိရသည္။
“ဒီေက်းရြာအုပ္စုမွာက ေက်းရြာေပါင္း (၁၂) ရြာရွိတယ္။ မုန္တိုင္းတိုက္ၿပီးေနလို႔ရဖို႔ေနရာ တေနရာရွာရတာ အခုထိကို အတည္မရွိေသးဘူး၊ ကိုယ့္အိမ္ေျမေနရာကိုေတာင္ မျပန္ခ်င္ေတာ့ေလာက္ေအာင္ စိတ္ပ်က္မိတယ္။ အခု ျမင္တဲ့အတိုင္းပဲ။ အမိုးကို တာေပၚလင္ေတြလာေပးတဲ့သူေတြဆီက ရတာေတြကို တမိုးေတာ့ အသံုးျပဳၿပီး ပါၿပီ။ ေနာက္ႏွစ္အတြက္ေတာ့့ ဘယ္လို လုပ္ရမလဲ၊ ဘယ္လို ေဆာက္မွာလဲ ဆိုတာေတြကို မေတြးရဲေလာက္ ေအာင္ပါပဲ” ဟု ေဂြးေခ်ာင္း ေက်းရြာသားတဦးက ၎၏ ခံစားမႈကို ေျပာသည္။
ေဒးဒရဲၿမိဳ ့နယ္တြင္ ေက်းရြာအုပ္စုေပါင္း (၉၃) အုပ္စုရွိၿပီး အမ်ားစုမွာ လယ္ယာလုပ္ငန္း၊ ေရလုပ္ငန္းႏွင့္ ေဘာက္(လက္လုပ္လက္စား) အလုပ္လုပ္သူမ်ားေနထိုင္ၾကသည္။
ဖ်ာပံုၿမိဳ႕တြင္ေနထိုင္သူ စီးပြားေရးလုပ္သူတဦးက “ဖ်ာပံုၿမိဳ႕ေပၚမွာတင္ ေနဖို ့အခက္ေတြ ့ေနသူေတြ အမ်ားႀကီး။ တေန႔က (International Organization for Migration ) IOM က အိမ္ေဆာက္ေပးဖို႔အတြက္ လာၾကည့္ တယ္ဗ်။ သူတို႔ေဆာက္မွာက (၆ ေတာင္ ၊ ၁၂ ေတာင္) လို ့ေျပာတယ္။ ဒါေပမယ့္ အိမ္လိုတဲ့သူေတြက အဲဒီအိမ္အတြက္ လက္သမားခ၊ အိမ္႐ိုက္သံ၊ ထရံအကာ၊ အခင္း အုတ္ဖိနပ္ စတာေတြအတြက္ က်ခံရမယ္တဲ့။ IOM က အိမ္႐ုပ္လံုးကို သစ္သားေတြနဲ ့ေဖာ္ေပးသြားမယ္ဆိုတဲ့ သေဘာေပါ့။ တန္ဖိုးကို တြက္ၾကည့္ရင္ အိမ္ေနသူေတြဘက္က ေပးရမယ့္ တန္ဖိုးဟာ ကာလေပါက္ေစ်းနဲ႔တြက္ရင္ တသိန္းခြဲေက်ာ္ေလာက္ေတာ့ က်တယ္။ ေပးႏိုင္သူေတြက ေပးမယ္ေျပာတယ္။ မေပးႏိုင္တဲ့သူေတြကေတာ့ ဒီအတိုင္းပဲ ၾကည့္ေနရမွာေပါ့” ဟု ေျပာျပသည္။
ယခုပံုစံအတိုင္း လာေရာက္လႉဒါန္းေသာ အိမ္အလႉရွင္မ်ားလည္းရွိေၾကာင္း၊ မည္သည့္ တန္ဖိုးမွ ေပးရန္ မလို အပ္ဘဲ တည္ေဆာက္ေပးေနေသာ ေစတနာအလႉရွင္မ်ားလည္း ေဒးဒရဲ ၿမိဳ႕နယ္၊ ဖ်ာပံုၿမိဳ႕နယ္တို႔တြင္ ေရာက္ရွိေနၾကေၾကာင္း ၿမိဳ႕ခံမ်ားက ေျပာသည္။
ေဒးဒရဲမွာ လာမည့္၀ါတြင္း ၀ါဆုိရန္ အခက္အခဲ ရွိမည္
အေရွ႕ဘက္မွ ေထာက္တုိင္မ်ား ေထာက္ထားကာ အေနာက္ဘက္မွ ႀကိဳးမ်ားျဖင့္ ဆြဲခ်ည္၍ အုန္းပင္မ်ားႏွင့္ တုတ္ေႏွာင္ထားေသာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတေက်ာင္းကုိ ေဒးဒရဲၿမိဳ႕နယ္အတြင္းက က်ဳံလြႊတ္တမံရြာတြင္ ေတြ႕ရျခင္းျဖစ္သည္။
ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း၀င္းသည္ ၿခံစည္း႐ုံးမရွိ၊ သုိ႔ေသာ္ ၿခံစည္း႐ုိးရွိခဲ့သည့္ အေနအထားမ်ား ေတြ႕ရသည့္အတြက္ နာဂစ္မုန္တုိင္းေၾကာင့္ ျဖစ္မည္ဟု တပ္အပ္ သိေစခဲ့သည္။ အဆုိပါေက်ာင္းေပၚသုိ႔ ေျခကုိ ေဖာ့ကာတက္သြားခဲ့ရာ ေက်ာင္းေပၚတြင္ အသက္ (၅၀) ေက်ာ္အရြယ္ ေက်ာင္းထုိင္ဆရာေတာ္ကုိ တပည့္ဒါယိကာ (၅) ဦးခန္႔နဲ႔ ထုိင္ေနသည္ကုိ ေတြ႕ရသည္။ ဧည့္သည့္ ေရာက္လာျခင္းကုိ အားနာေနပုံရသည္။ ေက်ာင္းေပၚေတြင္ ဘုရားဆင္းတုတဆူ၊ ပလႅင္ႏွင့္ ပဋိကပ္စာအုပ္မ်ား ဖ႐ုိဖရဲကုိ ေတြ႕ရသည္။ ဘုန္းႀကီးကုိ အ႐ုိအေသျပဳလက္အုပ္ခ်ီကန္ေတာ့အၿပီး အေပၚသုိ႔ ေမာ့ၾကည့္ရာ ၀ါးမ်ားျဖင့္ ရက္လုပ္ထားေသာ မ်က္ႏွာၾကက္မ်ား စုတ္ျပတ္ေပါက္ၿပဲေနၿပီး ေက်ာင္း၏ ဘုံပိတ္ကုိ တာေပၚလင္အမုိးျပာမ်ားျဖင့္ မုိးထားသည္ကုိ ေဖာက္ထြင္း ေတြ႕ေနရသည္။
“ဒီေက်ာင္းက ျမင္တဲ့အတုိင္းပဲ။ ဒီႏွစ္မုိးတြင္ေတာ့ ၿပီးၿပီ။ လာမယ့္ ၁၃၇၁ ခုႏွစ္အတြက္ ၀ါဆုိဖုိ႔ အခက္ရွိတယ္။ မုိးယုိမယ္။ ေက်ာင္းကလည္း ဒီေန႔ ၀ုန္းကနည္း ၿပိဳမွာလား၊ မနက္ျဖန္ ၀ုန္းကနည္း ၿပိဳမွာလား မေျပာတတ္ဘူး” ဟု ေက်ာင္းထုိင္ဆရာေတာ္က မိန္႔သည္။
“မုန္တုိင္းျဖစ္ၿပီး (၁) လေလာက္ၾကာေတာ့ (၆၆) တပ္က ဗ်ဴဟာမႉးဆုိသူက ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတေက်ာင္းကုိ သြပ္အခ်ပ္ (၁၀၀) ႏွင့္ ေငြ (၂) သိန္း ေပးတယ္ဆုိလုိ႔ သြားတာမရဘူး။ စုစုေပါင္း (၄) ေခါက္တိတိသြားတယ္ မရခဲ့ဘူး။ ေဒါက္တာ အရွင္ဦးဥာဏိႆရကေတာ့ သြပ္အခ်ပ္ (၁၀၀) ေပးတာ ရတယ္။ အဲဒီသြပ္ကုိ ဘာမွမက်န္ခဲ့တဲ့ ဘုရားသိမ္ကုိ ဦးစားေပးၿပီး မုိးတယ္” ဟု ဘုန္းေတာ္ႀကီးက ရွင္းျပေျပာဆုိသည္။
ဖ်ာပုံ၊ ေဒးဒရဲ ၿမိဳ႕နယ္မ်ားအတြင္း ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမ်ားသာမက ဘုရားပုထုိးေစတီးမ်ားပါ ပ်က္စီးခဲ့ရသည္မ်ား ရွိေၾကာင္း၊ ဘုရားပုထုိး ေစတီမ်ား ျပန္လည္ျပဳျပင္ရန္ထက္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမ်ားမွာ အေရးႀကီးေၾကာင္း၊ လာမည့္ ၁၃၇၁ ခုႏွစ္အတြက္ ၀ါဆုိၾကမည့္ ရဟန္းသံဃာမ်ား၏ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမ်ား အမုိးအကာ လုိအပ္ခ်က္မ်ား ရွိေနေသးေၾကာင္း သိရွိရသည္။
“ေဒးဒရဲၿမိဳ႕နယ္မွာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြ (၂၅၀) ေက်ာ္ရွိမယ္။ အခ်ဳိ႕ေက်ာင္းေတြက မုန္တုိင္းေၾကာင့္ အားလုံးၿပိဳတယ္။ အခ်ဳိ႕က အမုိးအကာ လန္တယ္။ အခ်ဳိ႕က ေအာက္ေျခကပဲ ယုိင္သြားတာရွိတယ္” ဟု ေဒးဒရဲၿမိဳ႕နယ္ရွိ သာသနာေရးဆုိင္ရာ တာ၀န္ရွိသူက ေျပာသည္။
လူမႈ၀န္ထမ္းကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး၏ တရား၀င္ထုတ္ျပန္ေသာ စာရင္းမ်ားအရ ဧရာ၀တီတုိင္းတြင္ ဘုရား ေစတီ (၃,၀၇၄) ဆူ၊ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း (၁,၉၃၈) ေက်ာင္း၊ သီလရွင္ေက်ာင္း (၇၃) ေက်ာင္း၊ ခရစ္ယာန္ဘုရားေက်ာင္း (၁၈၂) ေက်ာင္း၊ မြတ္စလင္၀တ္ျပဳေက်ာင္း (၂၅) ေက်ာင္း၊ ဟိႏၵဴဘုရားေက်ာင္း (၂၂) ေက်ာင္း ပ်က္စီးခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ယင္းက်ဳံလႊတ္တမံ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွာ ေအာက္ေျခအုတ္ဖိနပ္မ်ား ယုိင္သြားကာ လုံး၀ဖ်က္၍ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ရမည့္အေျခအေနတြင္ ရွိေသာ္လည္း ဒကာဒကာမမ်ား ႏြမ္းပါးသည့္အတြက္ လာမည့္ႏွစ္ ၀ါဆုိရန္ မည္သုိ႔ေဆာင္ရြက္ရမည္ကုိ ဘုန္းေတာ္ႀကီးက ေတြးေတာ ႀကံဆမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနရသည္။
“ဒီေဒသတ၀ုိက္မွာရွိတဲ့ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းေတြ ကုိယ္တုိင္ျပန္ေဆာက္ၾကတာခ်ည္းပဲ။ အမွန္ေတာ့ အစုိးရဟာ ဒီနာဂစ္မုန္တုိင္းတုိက္ၿပီး အခ်ိန္ၾကာလာေလေလ ဒီျဖစ္ရပ္ရဲ႕ ေနာက္ဆက္တြဲ ျပႆနာေတြ ဒီႏွစ္ကုန္လုိ႔ ေနာင္ႏွစ္မွာ ဘယ္လုိျဖစ္လာမယ္ဆုိတာေတြကုိ လုံး၀ ေမ့ထားၿပီထင္ပါတယ္” ဟု ဖ်ာပုံၿမိဳ႕မွ အၿငိမ္းစား သမ၀ါယမ၀န္ထမ္းတဦးက သူ၏ခံစားထင္ျမင္မႈကုိ ေျပာျပသည္။
ေဒးဒရဲ ုျမင္ကြင္း
က်ဳံလႊတ္တမံရြာ၏ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း ယုိင္န႔ဲေနသည္ကုိၾကည့္၍ ဘုန္းေတာ္ႀကီးက “လုံး၀ၿပိဳသြားတာကမွ ေကာင္းအုံးမယ္။ အခုျမင္တဲ့အတုိင္းပဲ အားလုံးျပန္ၿဖိဳၿပီးမွ ေဆာက္ရမယ့္အေနအထားေလ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၉၉၄ ခုနွစ္က ဒီေက်ာင္းကုိ ေဆာက္ခဲ့တာ။ ရပ္ရြာခံဒကာေတြ ခ်ဳိ႕တဲ့လုိ႔ သစ္အေကာင္းမ၀ယ္ႏုိင္ခဲ့ဘူး။ အခုလုိ အေနအထားျဖစ္သြားေတာ့လည္း ျပန္ေဆာက္ႏုိင္မယ့္အေျခအေန မေတြ႕ဘူး။ ေဒါက္ေတြေထာက္၊ ႀကိဳးေတြနဲ႔တုတ္ၿပီးေတာ့ ေနတာ ဘယ္ေန႔ၿပိဳက်မလဲဘဲ ေတြးေနရတယ္” ဟု အဆုိပါ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း၏ ေက်ာင္းထုိင္ဆရာေတာ္ ဦး၀ိမလက မိန္႔ၾကားသည္။
စာသင္ေက်ာင္းမ်ားတည္ေဆာက္ရန္
နာဂစ္မုန္တုိင္းဒဏ္သင့္ ေဒသမ်ားတြင္ စာသင္ေက်ာင္းမ်ား ျပန္လည္တည္ေဆာက္ရန္ လုိအပ္ခ်က္မ်ား ရွိေနေၾကာင္း ေဒးဒရဲၿမိဳ႕ခံတဦးက ေျပာသည္။
“ေဒးဒရဲမွာ ေက်းရြာအုပ္စုေပါင္း (၉၃) အုပ္စုရွိတယ္။ အဲဒီမွာ မူလတန္းေက်ာင္း (၁၉၀) ေက်ာ္ ပ်က္စီးသြားတယ္။ အခုျပန္လည္တည္ေဆာက္ရတာ ေက်ာင္း (၃၀) ေက်ာ္ေလာက္ရွိမယ္။ အစုိးရက အမိုးလန္တာ၊ ယုိင္နဲ႔သြားတာေတြကုိေတာ့ လာလုပ္တာေတြ႕တယ္။ ဒါေပမယ့္ လုံး၀ၿပိဳပ်က္သြားတဲ့ ေက်ာင္းေတြကုိ တည္ေဆာက္မႈလုပ္တာနည္းတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေဒသခံေတြက အလႉရွင္ကုိပဲ ေမွ်ာ္ရတာေလ။ အလႉရွင္လာတဲ့အခါ ၿမိဳ႕နယ္ပညာေရးမႉးဆီမွာ ခြင့္ျပဳခ်က္ယူၿပီးမွ ေဆာက္ရတာ ျဖစ္တယ္” ဟု ေဒးဒရဲမွ အၿငိမ္းစားေက်ာင္းဆရာတဦးက ေျပာသည္။
လူမႈ၀န္ထမ္း ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး၏ စာရင္းမ်ားအရ ပညာေရးက႑အတြက္ သုံးစြဲရန္ ေငြေၾကးသီးသန္႔မထားရွိေၾကာင္း၊ ဧရာ၀တီတုိင္းတြင္ မူလတန္းေက်ာင္း (၁,၅၀၄) ေက်ာင္း၊ အလယ္တန္း ေက်ာင္း (၁၃၉) ေက်ာင္း၊ အထက္တန္းေက်ာင္း (၆၉) ေက်ာင္း ပ်က္စီးခဲ့မႈကုိ ျပန္လည္တည္ေဆာက္မႈမွာ (၉၅) ရာခုိင္ႏႈန္း ၿပီးစီးၿပီျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“အစုိးရကေတာ့ ေျပာေနတာပဲ။ တခ်ိန္လုံး တယ္လီေဗးရွင္းက ၾကားေနရတာ။ တကယ္တမ္းက်ေတာ့ မုန္တုိင္းျဖစ္တဲ့ေဒသေတြကုိ ဆင္းၾကည့္မွ ပုိသိရတာ။ အခု (၇) လရွိေနၿပီ။ စာသင္ေက်ာင္းေတြ သူတုိ႔ေျပာသလုိ ၿပီးစီးတာမေတြ႕ရပါဘူး။ အခုအလႉရွင္ေတြကလာၿပီး ေဆာက္တာေတြ႕တယ္” ဟု ၿပီးခဲ့သည့္ ရက္ပုိင္းက ဧရာ၀တီတုိင္းကုိ သြားေရာက္ခဲ့သူတဦးက ေျပာသည္။
ေဒးဒရဲၿမိဳ႕နယ္ရွိ ရြာေပါင္း (၁၂) ရြာရွိေသာ ေသာၾကာေက်းရြာအုပ္စုရွိ က်ဳံလႊတ္တမံေက်းရြာ ရြာခံတဦးက “မုန္တုန္းတုိက္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ရြာက စာသင္ေက်ာင္းဟာ လုံး၀ ၿပိဳသြားပါတယ္။ ကေလးေတြ ေက်ာင္းဘယ္လုိတက္ရမလဲဆုိတဲ့အသိ ၀င္တုိင္း စိတ္မခ်မ္းသာဘူး။ ဇူလုိင္လေလာက္မွာ ယူနီဆက္က ဒီစာသင္ေက်ာင္းကုိ ယာယီလာေဆာက္သြားတယ္” ဟု ယူနီဆက္အမွတ္တံဆိပ္ႏွင့္ တာေပၚလင္အေဆာက္အအုံကုိၾကည့္၍ ေျပာသည္။
၎ရြာ၏ မူလတန္းေက်ာင္းကုိ ယခုအခါ ရန္ကုန္မွ ဘုန္းေတာ္ႀကီးတပါးက ဦးေဆာင္ကာ ၂၀၀၉-၂၀၁၀ ပညာေရးႏွစ္အတြက္ တည္ေဆာက္ေနေၾကာင္း၊ လက္ရွိယာယီေက်ာင္းတြင္ ေက်ာင္းသားဦးေရ (၆၈) ဦးရွိေၾကာင္း၊ ဆရာမ (၂) ဦးႏွင့္ ဆရာတဦးရွိေၾကာင္း သိရသည္။
“ရန္ကုန္က ဆရာေတာ္က ဒီလုိစာသင္ေက်ာင္းေတြ ဒီနယ္တ၀ုိက္မွာ (၉) ေက်ာင္းေဆာက္ၿပီး လႉမွာပါ။ တေက်ာင္းကုိ သိန္းေပါင္း (၅၀) ေက်ာ္ကုန္မယ္လုိ႔ တြက္ထားၾကတယ္။ ဆရာေတာ္ရဲ႕ဒကာေတြနဲ႔ အလႉရွင္ေတြ ပါ၀င္တယ္” ဟု ၎ေက်ာင္းကုိ တည္ေဆာက္ရန္ တာ၀န္ယူထားသူ ေဒးဒရဲေဒသခံက ေျပာသည္။
မုန္တုိင္းေၾကာင့္ အဆုိပါ ရြာမွ ေက်ာင္းသား (၁၀) ဦးခန္႔ အသက္ဆုံး႐ႈံးခဲ့ရေၾကာင္း ရြာခံတဦးကေျပာသည္။
“ပညာေရးကုိ ဦးစားမေပးတဲ့ေဒသျဖစ္ေနတဲ့အတြက္၊ ဗဟုသုတနည္းပါးတဲ့အတြက္ က်ေနာ္က ကေလးေတြအတြက္ ရင္ေလးခဲ့ရတယ္။ စာသင္ေက်ာင္းသာ ျပန္မေဆာက္ႏုိင္ဘူးဆုိရင္ နဂုိကမွ စာေပဗဟုသုတနည္းရတဲ့အထဲ ဘာေတြျဖစ္ကုန္မလဲလုိ႔ေပါ့ဗ်ာ။ အခုေတာ့ ဘုန္းႀကီး ဦးေဆာင္တည္ေဆာက္တဲ့ ဒီစာသင္ေက်ာင္းကုိ ျမင္ေတြ႕ရေတာ့ စိတ္ထဲမွာ ေျပာမျပတတ္ေအာင္ပါပဲ” ဟု အသက္ (၄၀) ၀န္က်င္း ရြာသားတဦးက ေျပာသည္။
စပါးအထြက္ႏႈန္း တ၀က္က်
နာဂစ္မုန္တုိင္းတုိက္ၿပီး (၂) လခန္႔ၾကာမွ စုိက္ပ်ဳိးခဲ့ရေသာ ဧရာ၀တီတုိင္းမွ လယ္သမားမ်ား ၿပီးခဲ့သည့္ မုိးစပါးမ်ား ရိတ္သိမ္းၿပီးစီးလု ျဖစ္ေနၾကရာ အထြက္ႏႈန္းမ်ား ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ကထက္ ထက္၀က္ခန္႔ ေလ်ာ့က်ေၾကာင္း သိရသည္။
“အထြက္ႏႈန္း ေလ်ာ့က်တယ္ဆုိတာ မ်ဳိးႀကဲတဲ့ အခ်ိန္ကြာတာရယ္၊ မ်ဳိးမရလုိ႔ အဆင္ေျပတဲ့ မ်ဳိးေတြကုိ သုံးရတာရယ္၊ ကဏန္းကုိက္လုိ႔ မ်ဳိးမေအာင္တာရယ္ အဲဒါေတြေၾကာင့္ ျဖစ္တာပါ” ဟု ေဒးဒရဲၿမိဳ႕နယ္ ေရပလုံေကြ႕ ေက်းရြာသားတဦးက ေျပာသည္။
“ဒီေဒသမွာမွ မဟုတ္ဘူး၊ နာဂစ္တုိက္သြားတာ ခံရတဲ့ ဧရာ၀တီတုိင္းက ေက်းရြာေတြအားလုံးမွာ ဒီပုံစံအတုိင္းပဲ” ဟု ၎က ေျပာသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္က တဧကလွ်င္ တင္း (၅၀) ခန္႔ ထြက္ေသာစပါးမ်ားသည္ ယခုႏွစ္တြင္ တင္း (၃၀) ခန္႔သာ ထြက္ရွိေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။
“အစုိးရက လယ္သမားတဦးကုိ မ်ဳိး (၂) တင္းေပးတယ္။ လယ္ (၁) ဧကစာေပါ့။ ဒီရြာမွာက လယ္သမားတဦးစီပုိင္ဆုိင္မႈဟာ အမ်ားဆုံးဧက (၄၀) ကေန အနည္းဆုံး ဧက (၂၀) ထိရွိတယ္။ ေပးတဲ့မ်ဳိးက မေအာင္ျမင္၊ ဒီေတာ့ အျပင္က ရွာၿပီး ျပန္ႀကဲရတာေပါ့။ အဲဒါေၾကာင့္ အထြက္ႏႈန္းက်တာ” ဟု လယ္သမားတဦးက ေျပာသည္။
ေရပလုံေကြ႕ရြာတြင္ အိမ္ေျခ (၆၀) ေက်ာ္ရွိၿပီး လယ္သမား (၁၇) ဦးခန္႔ရွိကာ လယ္ဧက (၂၈၅) ဧကပုိင္ေၾကာင္း သိရသည္။
No comments:
Post a Comment