မေလးရွားေၾကာင္နဲ႔ ျမန္မာႂကြက္

အဲလက္စ္အဲလ္ဂီး


ခ်ဳံထူတဲ့ ေတာတန္းထဲကို လႊားခနဲ မ၀င္ခင္ ေတာစပ္မွာ ရပ္ရင္း ဘယ္သူကမွ ေစာင့္ၾကည့္မေနဘူး ဆိုတာကုိ ေသခ်ာေအာင္ က်ေနာ့္ အေဖာ္ေတြက ေနာက္ဆံုး တခ်က္ ေ၀့ၾကည့္ လုိက္ၾကတယ္။ ခရီးစတင္ၿပီး ေတာထူထူကို တျဖည္းျဖည္း တိုးရင္းနဲ႔ ေနာက္ဆံုးမွာ က်ေနာ္တို႔ ေလးေယာက္သား ေတာင္ကုန္းေပၚကို ေရာက္သြားတယ္။ က်ေနာ့္ အေဖာ္ေတြက အ၀တ္စိုေတြကို သစ္ပင္မွာ ျဖန္႔လွန္းၾကၿပီး အိပ္စရာ အတြက္ အုန္းလက္ေတြကို ေျမႀကီးေပၚ ခင္းၾကပါတယ္။

“ဒါ က်ေနာ္တို႔ စခန္းေလ၊ က်ေနာ္တို႔ ဒီမွာပဲ လာပုန္း ၾကတာေပါ့” လို႔ တေယာက္က ေျပာျပပါတယ္။

ဒီလူေတြ အားလံုးဟာ သူပုန္ တပ္ကလည္း မဟုတ္သလို ဓားျပ ေတြလည္း မဟုတ္ၾကပါဘူး။ သူတို႔႔ က်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈ ကေတာ့ ဒုကၡသည္ေတြ အေပၚမွာ စာနာစိတ္နဲ႔ မဆက္ဆံ တတ္တဲ့ ႏိုင္ငံတခုမွာ တရားမ၀င္ အလုပ္ လုပ္မိျခင္းပါပဲ။

ခိုလႈံခြင့္ ေတာင္းထားတဲ့ ေထာင္နဲ႔ခ်ီတဲ့ တျခားသူ ေတြလိုပဲ ျမန္မာ ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမား ေတြဟာ လူ၀င္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရးဌာန (လ၀က) အာဏာပိုင္ ေတြရဲ႕ ေဘးရန္နဲ႔ ေ၀းရာ ေတာေခါင္ေခါင္ထဲ ေျခဦးလွည့္ ၾကရပါတယ္။ မေလးရွား ႏိုင္ငံ ေတာနက္ေတြထဲ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနၾကတဲ့ ျမန္မာ ဒုကၡသည္ေတြ ဘ၀က ဆင္ဆင္ပါပဲ၊ အားလံုး ခေနာ္ခနဲ႔ ၀ါးတဲေလးေတြနဲ႔ ေနၾကရတာပါ။ အဖမ္းအဆီး အႀကီးအက်ယ္ လုပ္တ့ဲ အခ်ိန္ဆုိရင္ ေထာင္နဲ႔ခ်ီတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြက ၿမိဳ႕ျပကို စြန္႔ခြာၿပီး ရဲေတြ ရွာမေတြ႔ႏိုင္တဲ့ ေနရာေတြဆီ သြားၾကပါတယ္။

“ကာတြန္း ကားထဲက ေၾကာင္နဲ႔ ႂကြက္လိုေပါ့ဗ်ာ” လို႔ က်ေနာ့္ကို လိုက္ပို႔တဲ့ တေယာက္က ရယ္ေမာရင္း ေျပာပါတယ္။ “ရဲေတြ လာရင္ က်ေနာ္တို႔ ေျပးတယ္၊ အခုလည္း အဖမ္းအဆီး ေနာက္တေခါက္ လုပ္ဦးမွာမို႔ ေတာထဲကို ေျပးမယ့္ “ၾကြက္ကေလးေတြ” အမ်ားႀကီး ထပ္တိုးလာေတာ့မွာေပါ့ဗ်ာ” လို႔ သူက ဆက္ေျပာပါေသးတယ္။

တရားမ၀င္ အလုပ္သမားေတြကို ငွားရမ္းတဲ့ အလုပ္ရွင္ေတြကို ျပင္းျပင္း ထန္ထန္ အေရးယူမယ္လို႔ မေလးရွား အစိုးရက မၾကာေသးခင္ကပဲ ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။ လ၀က ဌာန ညႊန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ ဒတုအဒူရာမန္အိုဟမ္ က တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္လာသူေတြကို လက္ခံထားတာ ဒါမွမဟုတ္ အလုပ္လုပ္ဖို႔ ငွားထားတာဟာ လူကုန္ကူးမႈ ဆန္႔က်င္ေရး ဥပေဒ (Anti-trafficking Persons Act) နဲ႔ တရားစဲြခံရႏုိင္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

“သတ္မွတ္ ကာလထက္ ပိုၿပီး ႏိုင္ငံထဲ ေနေနၾကတဲ့သူေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ဖို႔ ဒီလို ျပင္းထန္ ထိေရာက္တဲ့ အေရးယူမႈေတြ လိုအပ္တယ္” လို႔ ဒတုအဒူရာမန္အိုဟမ္ က ေျပာပါတယ္။

တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္လာသူေတြ ႏိုင္ငံထဲမွာ အလုပ္ လုပ္ေနၾကတယ္ ဆိုတာကို သူတို႔အေနနဲ႔ ယံုၾကည္တယ္လို႔ မေလးရွား အစိုးရက ဆိုေပမယ့္ လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႔ေတြကေတာ့ အဲ့ဒီလူေတြကို ႏွိမ္နင္းဖို႔ အစိုးရက မူ၀ါဒ ခ်မွတ္မႈ အပိုင္းမွာ ရွင္းရွင္း လင္းလင္း မရွိဘူးလို႔ ထင္ၾကပါတယ္။ တခ်ိဳ႕အဖြဲ႔ေတြ ဆိုရင္ အလုပ္သမားေတြရဲ႕ ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာဟာ မေလးရွားရဲ႕ အာဏာႏိုင္ငံေရး လက္ထဲ က်ေရာက္သြားၿပီ လို႔ေတာင္ စိုရိမ္တႀကီး ေျပာဆိုၾကတာ ရွိပါတယ္။

အစိုးရက တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္လာသူေတြကို ႏွိမ္နင္းမယ္လို႔ တရုတ္ႏွစ္သစ္ကူးေန႔ ျဖစ္တဲ့ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၄ ရက္ေန႔မွာ ေၾကညာတာမို႔ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူ တခ်ိဳ႕က ဒါဟာ တရုတ္လူမ်ိဳးေတြ အာဏာရပါတီကို ေထာက္ခံဖို႔ အတြက္ တိုက္ရိုက္ ၿခိမ္းေျခာက္တာပဲလို႔ ယူဆၾကပါတယ္။ အာဏာရပါတီဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲတုန္းက တရုတ္ေတြရဲ႕ေထာက္ခံမႈကို နည္းနည္းပဲ ရခဲ့တာပါ။ အတိုက္အခံ ႏိုင္ငံေရးသမားလည္းျဖစ္ တီနာဂါနိသ (Tenaganita) လုိ႔ ေခၚတ့ဲ NGO အဖဲြ႔ရဲ႕ ညႊန္ၾကားေရးမႉးျဖစ္သူ အိုင္ရင္းဖာနန္ဒက္ ကေတာ့ ေၾကညာခ်က္မွာ ႏိုင္ငံေရးအရ လႈံ႔ေဆာ္မႈေတြ ပါေနတယ္လုိ႔ ယူဆပါတယ္။

“ႏိုင္ငံျခားအလုပ္သမားေတြ အေပၚ မွီခိုေနမႈကို ေလွ်ာ့ခ် ဖို႔လိုတယ္လို႔ အစိုးရက ဆိုတယ္၊ အဲ့ဒါ တကယ္ မဟုတ္ဘူး၊ ၿပီးခဲ့တဲ့ အပတ္ကေတာင္ ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမား အသစ္ တသိန္း အလုပ္ လုပ္ခြင့္ကို ၀န္ႀကီးက အတည္ျပဳေပးခဲ့ေသးတယ္ေလ” လို႔ အိုင္ရင္းဖာနန္ဒက္က ဆိုပါတယ္။

“လူေတြက အဲ့ဒီအလုပ္သမားေတြေၾကာင့္ ပိုက္ဆံ ေဖာခ်င္းေသာခ်င္း ရၾကတာ ရွင့္၊ အစိုးရလည္း အတူတူပဲ။ အလုပ္သမား ရွာေဖြေရး ေအဂ်င္စီေတြကလည္း အစိုးရနဲ႔ ထဲထဲ၀င္၀င္ ပတ္သက္သူေတြနဲ႔ သူတို႔ မိသားစုေတြခ်ည္းပဲ။ ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္
သမားေတြ ပိုၿပီး တရား၀င္ ျဖစ္ေလေလ သူတို႔ ပိုက္ဆံ ပုိရေလေလပဲေပါ့” လို႔ သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။

ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားေတြေၾကာင့္ ဘယ္လို တဟုန္ထိုး အက်ိဳးအျမတ္ေတြ ရတယ္ ဆိုတာကိုလည္း သူက ရွင္းျပပါေသး တယ္။ အလုပ္သမားေတြဟာ အခြန္ေဆာင္ရတဲ့ အျပင္ ဗီဇာသက္တမ္းတိုးတာ နဲ႔ အျခား ၀န္ေဆာင္မႈမ်ိဳးစံု အတြက္ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ ေပးရတယ္လို႔ သိရပါတယ္။

မေလးရွားႏိုင္ငံရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ “မေလးရွားအစိုးရက အခြင့္အေရးေတြကို ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ဖို႔ထက္ ေရတို ႏိုင္ငံေရး အက်ိဳး အျမတ္ရဖို႔ ပိုစိတ္၀င္စားတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ အာဏာ တည္ၿမဲေရးဆိုတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြေအာက္မွာ လူထုရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြကို ကာကြယ္ဖို႔ သူတို႔ ေပးထားတဲ့ ကတိေတြကို အစိုးရက ေက်ာခုိင္း သြားပါၿပီ” လို႔ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာေရး အဖြဲ႔ (Human Rights Watch - HRW) ရဲ႕ အာရွဆိုင္ရာ လက္ေထာက္ ညႊန္ၾကားေရးမႉး ေဖးေရာ္ဘာစတင္က မွတ္ခ်က္ေပးပါတယ္။

အခုလို ႏွိမ္နင္းမႈ ျဖစ္လုဆဲဆဲ အေျခအေနက သူတို႔အိမ္ေတြကို မေလးရွား အာဏာပိုင္ေတြက ၀င္စီးေလမလားလို႔ စိုးရိမ္ေနၾက တဲ့ ဒုကၡသည္ေတြ အားလံုးကို တုန္လႈပ္ ေခ်ာက္ခ်ား ျဖစ္ေစပါတယ္။ မေလးရွားမွာ အဖမ္းခံရတာဟာ တျခားႏိုင္ငံေတြမွာ အဖမ္းခံရတာနဲ႔ မတူပါဘူး၊ တျခားႏိုင္ငံေတြမွာ ဆိုရင္ အဖမ္းခံရသူကို ဆံုးမလိုက္တာမ်ိဳးနဲ႔ ဒဏ္ေငြ နည္းနည္း ရိုက္လိုက္တာမ်ိဳးပဲ လုပ္ပါတယ္။ မေလးရွားမွာကေတာ့ အဖမ္းခံရတဲ့သူကို ႏိုင္ငံထဲက ထိန္းသိမ္းေရးစခန္း တခုခုဆီ ပို႔လိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ကြာလာလမ္ပူနဲ႔ အနီးတ၀ုိက္မွာ ေနထိုင္ၾကတဲ့ ဒုကၡသည္အားလံုး နီးပါးဟာ မေလးရွားမွာ ေနထိုင္တဲ့ကာလအတြင္း တႀကိမ္ မဟုတ္ တႀကိမ္ အထိန္းသိမ္း ခံရဖူးတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ က်ေနာ္နဲ႔ စကားေျပာျဖစ္တဲ့ သူတိုင္းက ဆိုးရြားလွတဲ့ ေထာင္တြင္း အေျခ အေနေတြနဲ႔ ႏွိပ္စက္ ညႇဥ္းပန္းခံရမႈေတြကို ေျပာျပၾကပါတယ္။

“ေရာက္တာနဲ႔ က်ေနာ့္ကို က်ာပြတ္နဲ႔ အသားကုန္ ရိုက္တာ က်ေနာ္ ရက္ေတာ္ေတာ္ၾကာတဲ့အထိ လမ္းမေလွ်ာက္ႏိုင္ဘူး” လို႔ အဖမ္းခံရဖူးသူ တေယာက္က ေျပာျပပါတယ္။ “ေထာင္ထဲမွာေနရတဲ့ ၆ လ လံုးလံုး က်ေနာ္ ေတာက္ေလွ်ာက္ အရိုက္ခံရတယ္။ က်ေနာ့္ဘ၀ရဲ႕ တကယ့္ အဆိုးရြားဆံုး အခ်ိန္ေတြေပါ့ဗ်ာ။ ေနထိုင္ စားေသာက္ရတဲ့ အေျခအေနကလည္း သိပ္ ဆိုးတယ္။ အဆိုးဆံုးကေတာ့ အမ်ဳိးသမီးေတြကို အေစာင့္ေတြက မုဒိန္းက်င့္တယ္ ဆိုတာကို သိေနရတာပဲ” လို႔ သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။

ဒုကၡသည္ေတြ အတြက္ လႈပ္ရွားေနၾကတဲ့ NGO အေတာ္မ်ားမ်ားက ထိန္းသိမ္းေရးစခန္း အေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သူတို႔ စိုးရိမ္ ပူပန္မိတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ NGO ၀န္ထမ္း တေယာက္ကေတာ့ လူေတြ တရားရံုး၀င္းထဲက ျမက္ေတြ စားေနၾကတာကို ေတြ႔တဲ့သူက သူတို႔ကို ျပန္ေျပာျပတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အဲဒီလိုစားတာဟာ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ၀မ္းခ်ဳပ္ေအာင္ လုပ္တာျဖစ္ၿပီး ဗုိက္ဆာေနတာေၾကာင့္လည္း စားၾကတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ သူ႔အေျပာအရ ထိန္းသိမ္းေရး စခန္းေတြထဲမွာ ေသဆံုးသူ ေတာ္ေတာ္မ်ားတဲ့ အျပင္၊ မၾကာေသးခင္ကလည္း ၾကြက္ရဲ႕ က်င္ငယ္ရည္က တဆင့္ ျပန္႔ပြားတဲ့ leptospirosis ေရာဂါပုိး ကူးစက္ေနသူဦးေရ တရိပ္ရိပ္ တက္ေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္။

မေလးရွားႏိုင္ငံက ေထာင္ ၈ ခုထဲမွာ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးအမႈ နဲ႔ ထိန္းသိမ္းခံထားရတဲ့ ႏိုင္ငံျခားသား စုစုေပါင္း ၅၄၀၀ ရွိတယ္လို႔ အက်ဥ္းေထာင္ ဌာန ညႊန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ ဒတုဇူကီဖီလီအိုမာ က မၾကားေသးခင္ကပဲ ေၾကညာသြားခဲ့ပါတယ္။

အျခား ဒုကၡသည္ တေယာက္ကေတာ့ သူ႔ အေတြ႔အၾကံဳက ဆိုးလြန္းတာမို႔ ထိန္းသိမ္းေရး စခန္းကို ေရာက္ပါေစလို႔ေတာင္ ဆုေတာင္းမိတယ္လို႔ က်ေနာ့္ကို ေျပာျပပါတယ္။ သူဟာ အာဏာပိုင္ေတြက ကြာလာလမ္ပူၿမိဳ႕ေတာ္က သူ႔အိမ္ကုိ ညသန္းေခါင္ ၀င္စီးတဲ့အခ်ိန္ အဖမ္းခံခဲ့ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပထမဆံုး သူ႔ကို အခ်ဳပ္ဆီ ေခၚသြားတယ္၊ အေစာင့္ေတြက သူ႔ကုိ ပစၥည္းခုိးတယ္ လုိ႔ စြပ္စဲြၿပီး ရိုက္ႏွက္ၾကတယ္ လို႔ ဆိုပါတယ္။

အဲ့ဒီေနာက္ တျခား အဖမ္းခံရ သူေတြနဲ႔ ျပည့္ေနတဲ့ ကားထဲကို အတင္း ထည့္ၿပီး မေလးရွား - ထိုင္း နယ္စပ္ကို ညတြင္းခ်င္း ေမာင္းသြား တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ နယ္စပ္ ေရာက္လို႔ ေငြရွာနိုင္ရင္ ျပန္လႊတ္ ေပးမယ္၊ အဲ့ဒီလိုမွ မဟုတ္ရင္ေတာ့ ဘယ္သူမွ မသိလိုက္ဘဲနဲ႔ အသတ္ခံရ ႏိုင္တယ္ဆုိၿပီး အာဏာပိုင္ေတြက ေျပာတယ္ လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။ နယ္စပ္မွာ အဆက္ အသြယ္ လုပ္ဖို႔ မိသားစု မရွိ ဘယ္သူ မွလည္း မရွိတာမို႔ သူ ေငြမရွာ ႏိုင္ခဲ့ပါဘူး၊ ဒါေၾကာင့္ အာဏာပိုင္ ေတြက သူ႔ကို ငါးဖမ္းေလွမွာ အလုပ္လုပ္ဖို႔ ေရာင္းစား လိုက္ပါေတာ့တယ္။

“ငါးဖမ္း ေလွေပၚမွာ တႏွစ္ ၾကာတယ္၊ အရိုက္လည္း ခံရတယ္။ ေန႔ေရာ ညေရာ အလုပ္ လုပ္ေပမယ့္ လုပ္အားခ တျပားမွ မရဘူး။ ငါ ကၽြန္ျဖစ္ေန ပါလားလို႔ ခံစားရတာကို ဘယ္ေတာ့မွ ေမ့လို႔ရမွာ မဟုတ္ဘူး” လို႔ သူက က်ေနာ့္ကို ေျပာျပရွာပါတယ္။

သူ႔အျဖစ္အပ်က္က မေလးရွား အာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ အသိအမွတ္ ျပဳတာကို မခံရတဲ့ ေထာင္နဲ႔ခ်ီတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြ ၾကံဳေတြ႔ခဲ့ရတာ ေတြနဲ႔ ခပ္ဆင္ဆင္ပါပဲ။ သူ အသက္ ၂၀ အရြယ္တုန္းက စစ္သားေတြက သူ႔အေမအိမ္ကို ေရာက္လာၿပီး သူတို႔ကို ႏွင္ထုတ္ခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္၊ ရခုိင္ျပည္နယ္နဲ႔ ရန္ကုန္ အေ၀းေျပးလမ္းမ တည္ေဆာက္ဖို႔ အတြက္ သူတို႔ေျမကို သိမ္းမွာမို႔ အခုလို ႏွင္ထုတ္ခံရတာလို႔ သိရပါတယ္။

ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သူက စိတ္လိုက္ မာန္ပါ ခုခံ ေျပာဆိုတာမို႔ ေထာင္ခ်ခံရပါတယ္။ ေနာက္ဆံုး ေထာင္က လြတ္တဲ့ အခ်ိန္မွာေတာ့ ၿမိဳ႕မွာ ဆက္ေနဖို႔ ဘယ္လိုမွ မလံုျခံဳေတာ့ဘူး လို႔ ခံစားရတာမို႔ ထိုင္းႏိုင္ငံကို ထြက္ခြာခဲ့ၿပီး အဲ့ဒီကေန တဆင့္ မေလးရွားကို ေရာက္လာခဲ့ပါတယ္။ မေလးရွားမွာ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ား ဆုိင္ရာ မဟာမင္းႀကီးရုံး (UNHCR) က သူ႔ကုိ ဒုကၡသည္ အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳၿပီး အေထာက္ အထား လက္မွတ္ ထုတ္ေပးထားေပမယ့္ ထိုင္းနယ္စပ္မွာ ေရာင္းစားခံလုိက္ရၿပီးကတည္းက လံုျခံဳမႈရွိတယ္လို႔ မခံစားရေတာ့ဘူးလို႔ သူက ေျပာျပပါတယ္။

မေလးရွားမွာ ရလာ (Rala) လို႔ လူသိမ်ားတဲ့ လူထု ေစတနာ့ ၀န္ထမ္းဌာန (Ikatan Relawan Rakyat) အဖဲြ႔၀င္ေတြ နဲ႔ လ၀က ရဲေတြဟာ UNHCR လက္မွတ္ ကိုင္ေဆာင္ထားသူေတြကို ဒုကၡသည္ေတြ အျဖစ္ သေဘာ မထားပါဘူး။ ဒါ့အျပင္ UNHCR နဲ႔ မေလးရွား အစိုးရၾကားမွာ ဘာ သေဘာတူညီခ်က္မွ မရွိတာမို႔ အဲ့ဒီ လက္မွတ္ေတြဟာ သူတို႔အတြက္ ဘာအဓိပၸာယ္မွ မရွိဘူးဆုိၿပီး ေျပာတယ္လို႔ လက္မွတ္ကုိင္ထားသူ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ျပန္ေျပာျပၾကပါတယ္။ မေလးရွားႏုိင္ငံဟာ ဒုကၡသည္ေတြ ခုိလႈံ ေနထုိင္ခြင့္ဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ သေဘာတူညီခ်က္မွာ လက္မွတ္ မထိုးထားပါဘူး။

ဒုကၡသည္ေတြ အဖမ္းမခံရေအာင္ လက္မွတ္ တမ်ဳိး ထုတ္ေပးမယ္လို႔ မေလးရွားအစိုးရက မၾကာေသးခင္ကပဲ ေၾကညာပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ ဒုကၡသည္ေတြကေတာ့ အဲဒီ လက္မွတ္ေတြဟာ အလုပ္ ျဖစ္လိမ့္မယ္လို႔ မယံုၾကပါဘူး။ ဒုကၡသည္ လက္္မွတ္ ကိုင္ေဆာင္ထားသူေတြကို ရလာေတြက ဘယ္လို ဆက္ဆံတယ္ ဆိုတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေတြ႔ အၾကံဳရွိၿပီး ျဖစ္တာမို႔ အခု မေလးအစိုးရက ထုတ္ေပးမယ့္ လက္မွတ္ ဆိုတာလည္း ရလာေတြအတြက္ ေနာက္ထပ္ နည္းလမ္းတခု ဖန္တီးေပးတာလို႔ သူတို႔ ယူဆၾကပါတယ္။ ရလာေတြ အေနနဲ႔ အဲ့ဒီကတ္ကို သိမ္းၿပီး သူတို႔ကို ေငြနဲ႔ ျပန္ေရြးခိုင္းႏိုင္တယ္၊ ဒါမွမဟုတ္လည္း ကတ္ကို ဆြဲၿဖဲၿပီး သူတို႔ကို ထိန္းသိမ္းေရး စခန္းေတြဆီ ပို႔ႏိုင္တယ္လို႔ သူတို႔က နားလည္ၾကပါတယ္။

ရလာ၀န္ထမ္းေတြဟာ အာဏာကို အလြဲသံုးစား လုပ္တယ္လို႔ မၾကာခဏ စြပ္စြဲ ခံရသူေတြပါ။ ရလာေတြကို ပညာအရည္ အခ်င္း မဆိုစေလာက္ပဲ ရွိၿပီး တျခားမွာ အလုပ္ မရႏိုင္တဲ့ လူ ၃သိန္းေလာက္နဲ႔ ဖြဲ႔ထားတာပါ၊ သူတို႔မွာ မေလးရွားႏိုင္ငံထဲ တရားမ၀င္ ေရာက္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံျခားသားေတြကို စုေပးဖို႔ အဓိက တာ၀န္ရွိပါတယ္။ သူတို႔ကို ရက္ အနည္းငယ္ေလာက္ပဲ သင္တန္းေပးၿပီး လမ္းမေတြေပၚ လႊတ္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္၊ သူတို႔ အလုပ္ကေတာ့ တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္လာသူေတြကို မေတြ႔ ေတြ႔ေအာင္ ရွာၿပီး ထိန္းသိမ္းေရး စခန္းေတြဆီ ပို႔ေပးရတာပါပဲ။

UNHCR အသိအမွတ္ျပဳတာကုိ ခံထားရတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြမွာ အဖမ္းအဆီးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စိုးရိမ္ေနၾကပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ရဲ႕ စိုးရိမ္မႈက ဒုကၡသည္အျဖစ္ ေလွ်ာက္ထားသူေတြရဲ႕ စုိးရိမ္မႈေလာက္ေတာ့ မမ်ားပါဘူး။ လက္မွတ္ ဒါမွမဟုတ္ အေထာက္ အထား စာရြက္စာတမ္း မရွိတဲ့သူေတြက အဖမ္းခံရႏိုင္တဲ့ အႏၱရာယ္နဲ႔ အဆိုးဆံုး ရင္ဆိုင္ေနၾကရတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ရလာေတြ ၀င္ေရာက္ဖမ္းဆီးတဲ့အခါမ်ိဳးမွာ ဘယ္လို ရက္စက္ ၾကမ္းၾကဳတ္တယ္၊ UNHCR လက္မွတ္ေတြကို ဘယ္လို ဆုတ္ၿဖဲပစ္တယ္ ဆိုတာေတြကို ဒုကၡသည္ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားက က်ေနာ့္ကို ေျပာျပပါတယ္။ ရလာေတြက သူတို႔ ဘယ္ေလာက္ တာ၀န္ေက်တယ္ ဆိုတာ အစိုးရသိေအာင္ လုပ္ျပတာျဖစ္တယ္ လို႔ ဒုကၡသည္ေတြက ယူဆၾကပါတယ္။

အရင္ကဆုိရင္ ရလာေတြအတြက္ မက္လံုး တခုကေတာ့ အလုပ္သမားတေယာက္ကို ဖမ္းမိတိုင္း မေလးရွား ရင္းဂစ္ ၈၀ (၂၅ ေဒၚလာ) ရတ့ဲ အခ်က္ပဲလို႔ ဆိုပါတယ္။ အခု အဲ့ဒီ စနစ္ ဖ်က္လိုက္ၿပီမို႔ အရင္လုိ ဆုေၾကး မရၾကေတာ့ပါဘူး၊ ဒါေပမယ့္ အဲ့ဒီ မက္လံုးလုိမ်ိဳး ခပ္ဆင္ဆင္ ဆုေၾကးေတြ ရွိေနေသးတယ္လို႔ ၾကားသိရပါတယ္။

HRW အဖြဲ႔ မေလးရွားဌာနခြဲက “ရလာေတြဆုိတာ ရွာေဖြ ဖမ္းဆီးတ့ဲ၀ရမ္း မပါဘဲ အာဏာသံုးၿပီး ရပ္ကြက္ေတြထဲ ၀င္၊ လူေတြကို ဖမ္းေနတဲ့၊ စနစ္တက် ေလ့က်င့္မထားတဲ့ အရိုင္းအစိုင္း အရပ္သား တပ္ဖြဲ႔” လို႔ သရုပ္ခြဲျပပါတယ္။

ရာလာေတြကို အစိုးရက အသံုးျပဳရတ့ဲ အေၾကာင္းရင္း ၂ ခု ရိွတယ္လုိ႔ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ယူဆၾကပါတယ္။ ဖမ္းဆီးမႈေတြမွာ ရဲတပ္ဖဲြ႔ကုိ မသုံးတ့ဲအတြက္ ကုန္က်စရိတ္ ေခြ်တာႏုိင္တယ္၊ ရလာေတြအတြက္ ပင္စင္နဲ႔ ေရရွည္ အလုပ္အကုိင္ စာခ်ဳပ္စာတမ္း ကိစၥေတြလည္း မလုိဘူး ဆုိတ့ဲ အခ်က္ေတြ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ေျပာၾကပါတယ္။

အခုလို ႏွိမ္နင္းမႈေတြေၾကာင့္ ရလာေတြ၊ လ၀က အရာရွိေတြနဲ႔ ထိပ္တိုက္မေတြ႔ခ်င္တ့ဲ မေလးရွား အလုပ္ရွင္ေတြလည္း ေသာက ေရာက္ေနပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ အလုပ္ရွင္ အေတာ္မ်ားမ်ားက ဒဏ္ေငြ အမ်ားႀကီး ေဆာင္ဖို႔ မတတ္ႏိုင္ဘူး ဆိုၿပီး တရားမ၀င္ အလုပ္သမားေတြကို အလုပ္ ထုတ္ပစ္လိုက္ၾကပါတယ္။ အက်ိဳးဆက္ကေတာ့ အလုပ္သမားေတြ အလုပ္လက္မဲ့ ျဖစ္ၿပီး ရပ္တည္ေရးအတြက္ အသည္း အသန္ ရုန္းကန္ေနၾကရေတာ့တာပါပဲ။

တိုင္းရင္းသား ဒုကၡသည္ အဖြဲ႔ တဖြဲ႔ ေနထိုင္ရာ ေနရာေလးတခုကို ေရာက္သြားခ်ိန္မွာေတာ့ အဲ့ဒီေနရာရဲ႕ တာ၀န္ခံက “ဒီမွာ ေနစရာက ျပည့္က်ပ္ေနၿပီ။ မၾကာေသးခင္ကပဲ အလုပ္ျပဳတ္လာတဲ့ ဒုကၡသည္ ၂၀၀ လည္း ရွိေသးတယ္။ အေျခအေနက အရမ္း စုိးရိမ္စရာ ေကာင္းတယ္။ လာမယ့္လေတြမွာ အလုပ္ ျပဳတ္မယ့္သူေတြ ပိုပို မ်ားလာဦးမယ္ ဆိုေတာ့ သူတို႔ ဘယ္လို ရပ္တည္ၾကမလဲ မသိဘူး” လို႔ က်ေနာ့္ကို ေျပာပါတယ္။

အဲလက္စ္အဲလ္ဂီး ေရးသားသည့္ Playing Tom and Jerry in Malaysia ေဆာင္းပါးကုိ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆုိသည္။