နာလန္ မထူေသးသည့္ နာဂစ္အလြန္ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး

ေဝေဝ

နာဂစ္အၿပီး ေဆာက္ေပး ထားေသာ က်ိဳးတိုးက်ဲတဲ ေပါက္ၿပဲေနသည့္ အိမ္ၾကမ္းကို ေငးစိုက္ၾကည့္ရင္း လယ္သမားၾကီး ဦးတင္ထြန္းက ခပ္ေလးေလး ေျပာလိုက္သည္။

“ဒီႏွစ္ ဇြန္လကုန္ရင္ အကူအညီ ေတြကလည္း ရပ္ၿပီလို႔ ၾကားတယ္၊ အခုလည္း တခ်ိဳ႕ မလာေတာ့ဘူး၊ အရင္တုန္းက အဖြဲ႔အစည္း ေတြက ေထာက္ပံ့ ေပးေတာ့ စက္အကူနဲ႔ မွ်လုပ္လို႔ ရတယ္၊ ဒီႏွစ္မွာ အကူ အညီလည္း မ႐ွိေတာ့ဘူး၊ စပါး လက္က်န္လည္း မရွိေတာ့ဘူး၊ ေနာက္ သံုးေလးလ ဆိုရင္ ရြာမွာ စားဖို႔ေတာင္ မေလာက္ ေတာ့တဲ့ အေျခ အေနပါ"ဟု ဦးတင္ထြန္းက ဆုိသည္။

နာဂစ္ ဒဏ္ကို အဆိုးဆံုး ခံခဲ့ရသည့္ ဘိုကေလး ျမိဳ႕နယ္ ကြ်န္းညိဳဒိုင္ နယ္အတြင္း ထိပ္ေခ်ာင္းရြာ လယ္သမားမ်ား၏ ဒုကၡ အဖံုဖံုကို ေျပာျပ ေနျခင္း ျဖစ္သည္။ လူဦးေရ ၄၀၀ ေက်ာ္ရွိေသာ ထိပ္ေခ်ာင္း ရြာသည္ နာဂစ္ အျပီးတြင္ ၁၂၀ သာ က်န္ေတာ့သည္။


ၿပီးခဲ့သည့္ရာသီတြင္ စပါးအထြက္ေကာင္းရန္ ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ေသာ္လည္း ၾကြက္ဖ်က္ခဲ့ေၾကာင္း၊ လယ္သမားမ်ား အေၾကြး ၂ ႏွစ္ ဆက္တိုက္က်၍ တခ်ိဳ႕လည္း လယ္ကို အေၾကြးထိုးဆပ္လိုက္ရေၾကာင္း၊ ေနာက္ရာသီအတြက္ အရင္းမရွိေတာ့ေၾကာင္း လယ္သမားႀကီးက ရွင္းျပသည္။

ျမန္မာျပည္၏ စပါးက်ီ ဧရာ၀တီတိုင္းသည္ ၂၀၀၈ တြင္ နာဂစ္ဆိုင္ကလုန္းမုန္တိုင္းဒဏ္ကို အလူးအလဲခံရသည္။ စစ္အစိုးရ၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ လူေပါင္း ၇၇၇၃၈ ဦး အသက္ဆံုးရႈံးၿပီး ၅၅၉၁၇ ဦး ေပ်ာက္ဆံုးကာ ၁၉၃၅၉ ဦး ထိခုိက္ဒဏ္ရာရခဲ့သည္ဟု သိရသည္။

သို႔ေသာ္ အကူအညီမ်ားက မထိေရာက္သကဲ့သို႔ ကူညီလိုေသာအဖဲြ႕မ်ားမွာလည္း ကန္႔သတ္ခံခဲ့ရသည္။

ၿပီးခဲ့သည့္ရာသီတြင္ ၾကြက္အျပင္ ကဏန္းညွွပ္ျခင္း၊ ေရတက္ေရက် မမွန္ျခင္း၊ လယ္ယာေျမမ်ားတြင္ ဆားငန္ သဲမ်ား က်န္ခဲ့ ျခင္း၊ အရင္းအႏွီး မရွိျခင္း၊ ထြန္ယက္စိုက္ပ်ိဳးရန္ ကြ်ဲႏြားမ်ား မရွိေတာ့ျခင္း၊ လယ္ထြန္စက္မ်ား မရွိျခင္းစသည့္ အခက္အခဲမ်ားကို နာဂစ္ဒဏ္ခံ ဧရာ၀တီတိုင္းသား လယ္သမားတိုင္းခံစားေနရသည္။

ကုလသမဂၢအဖဲြ႔အစည္းမ်ား၊ INGOႏွင့္ NGO မ်ား၊ ပုဂၢလိကအဖဲြ႕အစည္းမ်ားက နာဂစ္အၿပီးကတည္းက ေထာက္ပံ့ေနၾကေသာ္ လည္း စိုက္ပ်ိဳးေရးက႑ျပန္လည္ဦးေမာ့ရန္ႏွင့္ လူေနမႈဘ၀မ်ား ျပန္လည္ရွင္သန္ႏိုင္ရန္ ထင္သေလာက္ ခရီးမေပါက္ၾကေခ်။ ကူညီေထာက္ပံ့ေပးေသာ အဖဲြ႕အစည္းမ်ား တြင္လည္း ေငြေၾကးမလံုေလာက္ျခင္း၊ ကူညီပံ့ပိုးသေလာက္ မေရာက္ရွိျခင္းႏွင့္ အခက္အခဲ၊ ဒုကၡမ်ားကို ကမာၻက အမွန္ အတိုင္းမသိေစရန္ သတင္း အေမွာင္ခ်ထားျခင္း၊ အေရးတႀကီး မလိုအပ္ေသးေသာ တျခားက႑မ်ားကို မေယာင္ရာ ဆီလူးေနျခင္းက ျပည္သူမ်ား နာလန္မထူႏိုင္စရာ အခ်က္မ်ားျဖစ္ေနေၾကာင္း စိုက္ပ်ိဳးေရး ပညာရွင္မ်ားက သံုးသပ္သည္။

ယမန္ႏွစ္က ဘိုကေလးျမိဳ႕နယ္ ၾကိမ္ေခ်ာင္းၾကီးဒိုင္နယ္တြင္ လယ္သမားတဦးလွ်င္ က်ပ္ငါးေသာင္းေခ်းေပးေၾကာင္း၊ ဒိုင္နယ္ တခုလံုး မဟုတ္ဘဲ ၃ က်ပ္တိုးျဖင့္ ထူး ကုမၸဏီက ဆန္စက္လုပ္ငန္းရွင္အသင္းမွ တဆင့္ သူတို႔ ယံုၾကည္စိတ္ခ် ရသူကိုသာ ေခ်းေၾကာင္း ေရလုပ္သား ဦးသိန္းဝင္းက ေျပာျပသည္။ ဦးသိန္းဝင္းသည္ ထိုဒိုင္နယ္ ပန္းကူးျမစ္တန္းရြာမွ လယ္သမားေဟာင္း ျဖစ္ျပီး နာဂစ္တြင္ ကြ်ဲႏြားႏွင့္ လယ္ယာမ်ား ဆံုး႐ံႈးခဲ့၍ ေရလုပ္ငန္းကို ေျပာင္းလဲ လုပ္ကိုင္ေနသူျဖစ္သည္။

ထိပ္ေခ်ာင္းရြာမွ လယ္သမားႀကီးဦးတင္သိန္းကလည္း“အဘတို႔ရြာမွာေတာ့ ေငြေခ်းတဲ့အဖဲြ႕ေတြမရွိဘူး၊ နာဂစ္ၿပီးတဲ့ႏွစ္ကေတာ့ UNDP က စုိက္စရိတ္ဆိုၿပီး ေခ်းေပးတယ္၊ လယ္သမားတိုင္းမရဘူး၊ ဒါေတာင္ ေနာက္က်မွရလို႔ လယ္ရွင္ေတြလည္း ေကာင္း ေကာင္းမလုပ္ႏုိင္ဘူး၊ လယ္သမားတိုင္းက ကိုယ္ေခ်းေနၾကဆီကပဲ မ်ိဳးေပး၊ စပါးေပၚေပးနဲ႔ ေၾကြးယူရတယ္၊ ေနာက္ေတာ့ အေၾကြးေတြေၾကာင့္ လယ္ေတြပါ ထိုးအပ္ရတယ္”ဟု ဆိုသည္။ ေၾကြးထိုးဆပ္ရသျဖင့္ လယ္ယာမဲ့သြားသူမ်ားရွိသလို တရား တေဘာင္ ရင္ဆိုင္ေနရသူမ်ားလည္းရွိသည္။

ျမန္မာ့စိုက္ပ်ိဳးေရးဘဏ္မွ ေငြေခ်းရာတြင္ ေျမစာရင္းအမည္ေပါက္ရွိမွသာ ေခ်းေၾကာင္း၊ ေျမစာရင္းအမည္ေပါက္ရန္ က်ပ္ ၈၀၀၀ ေပးရျပီး အမည္ေပါက္ပါက လယ္၂၂ ဧကစာအတြက္ ေခ်းေငြ က်ပ္ ၂၄၀၀၀ သာ ရရွိေၾကာင္း၊ ခရီးစရိတ္ပါ ႏုတ္လိုက္က သိပ္မက်န္ေတာ့၍ ယခုႏွစ္ မေခ်းေတာ့ဟု လယ္သမားၾကီး ဦးခင္စိုးက ေျပာျပသည္။

ဘိုကေလးျမစ္အထက္ပိုင္း ဓမၼသုခေက်းရြာဘက္တြင္ အကူအညီေပးေရးအဖြဲ႕ တဖဲြ႔က စိုက္ပ်ိဳးစရိတ္အျဖစ္ လယ္သမားတဦး လွ်င္ က်ပ္ ၉၆၀၀၀ ေထာက္ပံ့ကာ UNDP က ရိတ္သိမ္းစရိတ္ က်ပ္ ၃၀၀၀၀ စီေပးခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံလယ္သမားတစ္ဦးက ဆိုသည္။ ေထာက္ပံ့ေငြရခဲ့ေသာ္လည္း ထပ္မံေငြေခ်းယူခဲ့ရျပီး ၾကြက္ႏွင့္ ကဏန္းေၾကာင့္ စပါးမထြက္ဘဲ အေၾကြးတင္ေနေသး သည္။ ပတ္၀န္းက်င္ေက်းရြာမ်ားတြင္လည္း အေၾကြးေပၚ အေၾကြးဆင့္ေနေသာေၾကာင့္ အတိုးမဲ့ေခ်းေငြမ်ားရရွိမွသာ အေၾကြးႏြံ မွ ရုန္းထႏုိင္မည္ျဖစ္သည္။ လယ္သမားအခ်ိဳ႕မွာ အေၾကြးျဖင့္ လယ္ဆံုးခဲ့ေသာေၾကာင့္ ပိုက္ေထာင္၊ ငါး ပုစြန္ဖမ္း အလုပ္မ်ား လုပ္ကိုင္ၾကသည္။ တခ်ိဳ႕က လယ္ေရာ ငါးဖမ္း အလုပ္ပါ တြဲ၍ လုပ္ကိုင္ၾကသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ လာေရာက္ ခဲ့သည့္ စီးပြားေရး ႏုိဗဲလ္ဆုရွင္ ပါေမာကၡ စတစ္ ဂလစ္ ကလည္း လယ္ယာ ေခ်းေငြကို အေရးႀကီးသည့္ ကိစၥတစ္ရပ္ အျဖစ္ မီးေမာင္း ထိုးျပခဲ့သည္။ ထို႔အျပင္ လယ္သမား မ်ားႏွင့္ စားသံုးသူမ်ား အၾကား ဆန္ေစ်းႏႈန္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ျဖစ္ေနသည့္ အက်ိဳးစီးပြား ပဋိပကၡ ကိုလည္း ညွိႏႈိင္း ေပးရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ေထာက္ျပ ခဲ့သည္။ ထုတ္လုပ္ သူမ်ားက ေစ်းပိုရခ်င္ သလို စားသံုးသူ မ်ားကလည္း အနည္းဆံုး ေစ်းကိုသာ ေပးလိုသည္။ ထုိျပႆနာကို ေျဖရွင္းရန္မွာ ၾကားထဲမွ “၀န္ေဆာင္ စရိတ္မ်ား” ကို ေလွ်ာ့ခ်ရန္ ျဖစ္ေၾကာင္း စတစ္ ဂလစ္က အႀကံျပဳခဲ့သည္။

အစိုးရ အဖဲြ႕အစည္းမ်ား၊ NGO မ်ား ပူးေပါင္းကာ လယ္ယာ စိုက္ပ်ိဳးေရး က႑ ျပန္လည္ နာလန္ ထလာေစေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ ရြက္၍ အတိုးမဲ့ ေခ်းေငြ (သို႔မဟုတ္) အတိုးနည္းေခ်းေငြမ်ားကို ရာသီတိုးမဟုတ္ဘဲ အရစ္က်ေခ်းေငြစနစ္ျဖင့္ လုပ္ကိုင္ေပးေစရန္ လယ္သမားမ်ားက ဆႏၵရွိၾကသည္။

ေခ်းေငြျပႆနာေၾကာင့္ ဒုကၡေရာက္ရေသာ လယ္သမားတို႔အတြက္ ေနာက္ထပ္ျပႆနာမွာ ၾကြက္ျဖစ္သည္။ နာဂစ္အၿပီး သဘာ၀ေဂဟစနစ္ ပ်က္ယြင္းျပီး ၾကြက္ဦးေရကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္သည့္ သတၱ၀ါမ်ား နည္းသြားျခင္း၊ ၾကြက္ အေကာင္ေပါက္ႏႈန္း မ်ားလာျခင္း။ အေကာင္အရြယ္အစား ပိုႀကီးလာျခင္း၊ လယ္ဖ်က္ႏႈန္းပိုမ်ားလာျခင္းတို႔ေၾကာင့္ လယ္သမားမ်ားမွာ ဒုတိယနာဂစ္ လိႈင္း ကဲ့သို႔ ဆံုးရႈံးမႈမ်ားရွိေနေၾကာင္း ကြင္းဆင္း သုေတသနျပဳေနေသာ စိုက္ပ်ိဳးေရးပညာရွင္မ်ားက သံုးသပ္သည္။

“ဧက ၁၀၀ ေက်ာ္ကို တပတ္အတြင္း အကုန္ဖ်က္ပစ္တယ္၊ ဒီႏွစ္က ဘိုကေလးနယ္ရဲ႕ ၆၀ ရာႏူန္းေလာက္ ၾကြက္ဖ်က္လို႔ စပါးမထြက္ဘူး”ဟု လယ္သမားၾကီး ဦးသိန္း၀င္းကဆိုသည္။

ကၽြန္းသာယာပိုင္ ေခါင္းႀကီးကၽြန္းတြင္ တံစဥ္လြတ္ ရိတ္စရာ မလိုေအာင္ ၾကြက္ေသာင္းက်န္းခဲ့သည္။ နာဂစ္အၿပီး ဘိုကေလး ျမစ္ကမ္းေဘးရြာမ်ားတြင္ ၾကြက္မ်ား ရာသီမေရြး ေသာင္းက်န္း လာသကဲ့သို႔ ကဏန္းမ်ားသည္လည္း ယခင္က တႏွစ္တြင္ သံုးႀကိမ္သာေပၚရာမွ ယခု ရာသီတိုင္း ကဏန္းမ်ားရွိၿပီး လယ္ယာမ်ားကို ပိုဖ်က္လာသည္။

လယ္သမားမ်ားက လယ္ယာေျမအတြင္း ၾကြက္မ်ား မခိုေအာင္းႏုိင္ရန္ ခ်ံဳရွင္းျခင္း၊ လယ္ေျမ မီးရွိဴ႕ျခင္းမ်ား လုပ္ေသာ္လည္း ၾကြက္မ်ားက တြင္းနက္နက္တူးၿပီးေနထိုင္ၾကျခင္း၊ ကၽြန္းမ်ားႏွင့္ ဒီေရေတာမ်ားအတြင္း ခိုေအာင္းေနၾကျခင္းေၾကာင့္ မႏွိမ္ႏွင္း ႏိုင္ၾကေပ။ အဆိပ္တံုးခ်၍ ၾကြက္ႏွိမ္နင္းျခင္းသည္ တျခားမလုိလားအပ္ေသာ အႏၱရယ္မ်ားရွိ၍ မျပဳလုပ္သင့္ဟု သိရသည္။

လာမည့္ေႏြစပါးရိတ္သိမ္းခ်ိန္ကာလႏွင့္ မုတ္သုန္ရာသီအတြင္းတြင္ ၾကြက္ေပါက္ပြြားမႈမွာ တိုးတက္လာဖြယ္ရွိေၾကာင္း ကမာၻ႔စားနပ္ရိကၡာအဖဲြ႔၏ အေရးေပၚအေျခအေနႏွင့္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး ညွိႏႈိင္းေရးဌာနမွ အႀကီးတန္းညွိႏိႈင္းေရးမႈး Tesfai Ghermazien က ယင္းအဖြဲ႔၏ လစဥ္ထုတ္ သတင္းစာေစာင္ပါ ေတြ႔ဆံုခန္းတြင္ ေျပာထားသည္။

ဘိုကေလးၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ လယ္ေျမမ်ားသည္ နာဂစ္ေနာက္ပိုင္းတြင္ ပက္ၾကားအက္မ်ား ပိုႀကီးလာျပီး ျမစ္ေရတင္ရန္လည္း အခက္အခဲမ်ားရွိသည္။ ယင္းကဲ့သို႔ အခက္အခဲမ်ားၾကားတြင္ မိုးစပါးတစ္မ်ိဳးတည္းသာ စိုက္ပ်ိဳးႏုိင္ေသာ လယ္ေျမမ်ားတြင္ ေဆာင္းသီးႏွံကိုပါ ေရသြင္းစိုက္ပ်ိဳးရန္ အစိုးရက ခုိင္းေစေၾကာင္း လယ္သမားမ်ားက ေျပာသည္။

“ေဆာင္းသီးႏွံစိုက္ခုိင္းတယ္၊ မစိုက္ႏုိင္တဲ့လယ္သမားတဦးကို က်ပ္ ၆၀၀၀ ေပးရတယ္၊ ေရငန္အရပ္မွာ ေဆာင္းသီးႏွံက လံုး၀အဆင္မေျပဘူး၊ စိုက္ရင္လည္း ေငြကုန္လူပန္း ရုံပဲရွိမယ္၊ ထြက္မွာမဟုတ္ဘူး”ဟု လယ္သမားဦးခင္စိုးကဆိုသည္။

ဘိုကေလးၿမိဳ႕နယ္သည္ ဆန္စက္အမ်ားဆံုးႀကိတ္ခြဲေပးသည့္ နယ္ျဖစ္ၿပီး နာဂစ္မတိုင္မီစပါးတင္း သိန္းေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ႀကိတ္ခဲြ ရေသာ္လည္း နာဂစ္ၿပီးေနာက္ပိုင္းတြင္ တင္း ၁၀ သိန္းပင္ မျပည္႔ေတာ့ေၾကာင္း ဘိုကေလးၿမိဳ႕ရွိ ဆန္စက္လုပ္ငန္း အသုိင္း အ၀ုိင္းက ေျပာသည္။

ၾကြက္ရန္ေၾကာင့္ စပါးမစိုက္ေတာ့ဘဲ ျပည္ပပို႔ကုန္ျဖစ္ေသာ မိေက်ာင္းကြမ္းဖတ္ (ေခၚ) ပင္လယ္ႏွမ္းကိုသာ စိုက္ပ်ိဳး ေတာ့ မည္ဟု လယ္သမားမ်ားက ဆိုသည္။ ပင္လယ္ႏွမ္းသည္ လယ္၀င္စားရိတ္တြင္ စပါးစိုက္ပ်ိဳးျခင္းထက္ ထက္၀က္ ေက်ာ္ သက္သာျပီး လူလည္းသက္သာသည္။

မိေက်ာင္း ကြမ္းဖတ္ကို တခ်ိဳ႕လယ္သမား မ်ားက လယ္ဖဲ့ၿပီး စမ္းသပ္ စိုက္ပ်ိဳး ၾကရန္ ရွိသည္။ မိေက်ာင္း ကြမ္းဖတ္သည္ ဘိုကေလးၿမိဳ႕ ေပါက္ေစ်းပင္ တျပည္လွ်င္ က်ပ္ ၃၀၀၀ ၀န္းက်င္ရွိၿပီး ရန္ကုန္ ျပည္ပ ပို႔ကုန္ ေစ်းကြက္တြင္ က်ပ္ ၆၀၀၀ ၀န္းက်င္ အထိ ေစ်းရသည္။ မိေက်ာင္း ကြမ္းဖတ္သည္ တဧကလွ်င္ ၁၅ တင္း ေက်ာ္ထြက္ျပီး က်ပ္ ၇၅၀၀၀၀ အထိ ၀င္ေငြရကာ အက်ိဳး အျမတ္မ်ားသည္။ မ်ိဳးမွာလည္း ဧရာ၀တီတုိင္းမွ ထြက္ရွိၿပီး ဘိုကေလးၿမိဳ႕၌ပင္ ေစ်းကြက္ရွိသည္။

ထိေရာက္ေသာ အကူအညီမ်ား ေပးႏိုင္က မည္သည့္ သဘာ၀ ေဘးအႏၱရာယ္ႏွင့္ ပေယာဂမ်ားမွ မက် ေရာက္လွ်င္ ေနာင္ ၂ ႏွစ္ အၾကာတြင္ ပံုမွန္ အေနအထားသို႔ ေရာက္လာ ႏုိင္ေၾကာင္း NGO မ်ားက ခန္႔မွန္းသည္။ အဓိက လုိအပ္ေသာ အေၾကြး သံသရာမွ လြတ္ေျမာက္ရန္ ေခ်းေငြ၊ မ်ိဳး၊ ထြန္စက္၊ စုိက္ပ်ိဳးေရးသံုးကိရိယာ၊ စိုက္ပ်ိဳး နည္းပညာ၊ ေျမၾသဇာႏွင့္ အႏၱရာယ္ေပးေနေသာ ပိုးမႊားျပႆနာမ်ားကို ေစာလ်င္စြာေျဖရွင္းေပးႏုိင္ရန္ လိုသည္။

နာဂစ္ေဒသတြင္ အကူအညီမ်ား ဆက္လက္လိုအပ္သည့္တိုင္ အခ်ိဳ႕ NGO မ်ားသည္ ၂၀၀၉ ႏွစ္ကုန္ ကတည္းကပင္ ေထာက္ပံ့မႈမ်ား ရပ္ဆိုင္းခဲ့ၿပီး နာဂစ္ေဒသတစ္ခုလံုးရွိ အကူအညီေပးေနေသာအဖဲြ႕အစည္းအားလံုးသည္ ယခုႏွစ္ ဇြန္လ ကုန္တြင္ ကူညီမႈမ်ားရပ္ဆိုင္းကာ ျပန္ထြက္ၾကရေတာ့မည္ျဖစ္ေၾကာင္း NGO မ်ားက ဆိုၾကသည္။ စစ္အစိုးရအေနျဖင့္ ေထာင့္ေပါင္းစံုမွ စဥ္းစားကာ ထုတ္ျပန္ထားေသာ ေပၚလစီမ်ားကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲၿပီး စိုက္ပ်ိဳးေရးက႑ျပန္လည္ဦးေမာ့ လာႏုိင္ေရး ေရွး႐ႈသင့္ေၾကာင္း NGO အဖြဲ႕တဖြဲ႕က သံုးသပ္ေျပာဆုိသည္။