Friday, July 30, 2010

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ (သို႔မဟုတ္) သဇင္နီ အပိုင္း - ၆၅

မင္းဟန္

၂၂၄

အက်ဥ္းေထာင္အတြင္း အက်ဥ္းက်ခံေနၾကရသည့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသမားမ်ားထံမွ ေပးပို႔လိုက္သည့္ စာတမ္းငယ္တေစာင္အား ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လက္ခံရရွိ၏။ စာတမ္းငယ္၏ ေခါင္းစဥ္က၊ “ႏုိင္ငံေတာ္ ေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးေကာင္စီ (စစ္အစိုးရ) အား ဖ်က္သိမ္း၍ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္၊ ျပည္သူ႔အစုိးရႏွင့္ စစ္မွန္ေသာ ဒီမုိကေရစီေဖာ္ေဆာင္ေရး” ဟူ၍ျဖစ္ၿပီး၊ စာတမ္း၏ ေအာက္ေျခ တြင္မူ “အက်ဥ္းက်ခံ အမ်ဳိးသား ႏုိင္ငံေရးအင္အားစု” ဟု အမည္တပ္ထား၏။

စာတမ္းငယ္၏ နိဒါန္းတြင္

“လြန္ခဲ့ေသာ ၉ ႏွစ္၊ ၁၉၉ဝ ျပည့္ႏွစ္၊ ေမလ ၂၇ ရက္ေန႔အခ်ိန္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံတဝွန္းလံုးရွိ ျပည္သူအေပါင္းတို႔သည္ အာဏာရွင္စနစ္ ခ်ဳပ္ၿငိမ္း၍ အေျခခံလူ႔အခြင့္အေရးမ်ားကို အာမခံေသာ ဒီမုိကေရစီစနစ္၊ ဒီမုိကေရစီအစုိးရ ဒီမိုကေရစီႏုိင္ငံေတာ္ ေပၚထြန္းလာေရးအတြက္ စစ္အစုိးရ ၾကီးမႉးက်င္းပေသာ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲၾကီးတြင္ မိမိႏွင့္ မိမိတို႔နယ္ေျမေဒသ အသီးသီးအား ကိုယ္စားျပဳေသာ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ေပးခဲ့ၾကသည္။ ေရြးေကာက္ပြဲၿပီးသည့္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ျပည္သူလူထုၾကီးမွာ ၎တို႔ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ေပးထားသည့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားေသာ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္၊ ျပည္သူ႔အစိုးရတရပ္ ေပၚထြန္းလာေရးကို ေမွ်ာ္လင့္ေနခဲ့ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ျပည္သူမ်ား ေမွ်ာ္လင့္သည့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္၊ ျပည္သူ႔အစိုးရ ေပၚထြန္းမလာဘဲ ေရြးေကာက္ပြဲကို က်င္းပေပးခဲ့သည့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးၾကီးတုိ႔မွ ျပည္သူတုိ႔၏ လိုလားခ်က္မ်ားကို မ်က္ကြယ္ျပဳထားသည္မွာ ၉ ႏွစ္ျပည့္ခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။

ၿပီးလွ်င္ လက္ရွိတုိင္းျပည္၏ စီးပြားေရးဘဝ၊ လူမႈေရးဘဝႏွင့္ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး အေျခအေနမ်ားအား မွန္ကန္စြာ ေထာက္ျပေဝဖန္ထားၿပီး တပ္မေတာ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ႐ႈျမင္ခ်က္အား စာတမ္းတြင္ ပြင့္လင္းစြာ ေရးသားေဖာ္ျပထား၏။

“တပ္မေတာ္သည္ ႏိုင္ငံကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ရန္ ႏိုင္ငံ့ဝန္ထမ္းအေနျဖင့္ ရွိေနရမည္ျဖစ္သည္။ ဖဲြ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို ေလးစားလုိက္နာေသာ တပ္မေတာ္ျဖစ္ရမည္။ ဒီကေန႔ တပ္မေတာ္သည္ လံုးဝပ်က္စီးေနၿပီျဖစ္သည္။ တပ္မေတာ္သားမ်ားသည္ ယူနီေဖာင္းအေရာင္အေသြး တူညီၾကေသာ္လည္း စိတ္ဓာတ္မ်ား မတူညီၾကေတာ့ပါ။ စစ္တပ္အတြင္း ႏိုင္ငံကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္လိုေသာ စစ္သားစစ္စစ္ တပ္မေတာ္သား အရာရွိ၊ အရာခံ၊ အၾကပ္၊ တပ္သားမ်ား ရွိသကဲ့သို႔ မိမိတို႔ ကိုယ္က်ဳိးစီးပြား တခုထဲကို ၾကည့္သည့္ တပ္မေတာ္သား အရာရွိၾကီးငယ္အေပါင္း မ်ားစြာ ရွိေနၾကၿပီျဖစ္သည္။ ျပည္သူေတြကို ႏွိပ္စက္ေသာ စစ္သား စစ္ေထာက္လွမ္းေရးေတြကလည္း ေနရာအႏွံ႔ပင္ ရွိေနၾကသည္။”

“ထုိအေျခအေနမ်ဳိးသို႔ ေရာက္ေနေသာ တပ္မေတာ္၏ အနာဂတ္သည္ ေကာင္းႏုိင္မည္ မဟုတ္ေတာ့ပါ။ ျပည္သူခ်စ္ေသာ ေလးစားေသာ၊ အားၾကီးေသာ တပ္မေတာ္ ျဖစ္လာမည္ မဟုတ္သကဲ့သို႔ တပ္မေတာ္သားမ်ား ခ်စ္ခင္ေလးစား၊ ၾကည္ညိဳအားကိုးေသာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ၾကီးမ်ား၊ ဦးစီးခ်ဳပ္မ်ား ေပၚထြန္းလာမည္ မဟုတ္ေခ်။ အထက္ေဖာ္ျပပါ ျဖစ္ရပ္ဆိုးမ်ားသည္ အာဏာရွင္စနစ္ေၾကာင့္ပင္ ျဖစ္သည္။ အာဏာရွင္စနစ္၏ ဆုိးက်ဳိးသည္ ျပည္သူျပည္သားမ်ားႏွင့္အတူ တပ္မေတာ္သားေတြပါ ခံရ၏။ ႏိုင္ငံအတြက္လည္း ထိခိုက္နစ္နာဆံုး႐ႈံး၏ ကမၻာ့အလယ္တြင္ အရွက္ရ၏။ အာဏာရွင္စနစ္ကို ဖ်က္သိမ္းၿပီး ျပည္သူ႔ဆႏၵႏွင့္အညီ စစ္မွန္ေသာ ဒီမိုကေရစီစနစ္သာ ေပၚထြန္းလာလွ်င္ ယခုလုိ အေျခအေနဆိုးမ်ား ခ်ဳပ္ၿငိမ္းၿပီး တိုင္းသူျပည္သားမ်ား ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေနရမည္ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံလည္း တိုးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးလာမည္ ျဖစ္သည္။ တုိင္းသူျပည္သားဆိုသည့္ အထဲတြင္ တပ္မေတာ္သားမ်ားလည္း ပါ၏။ တပ္မေတာ္သားမ်ား၏ မိဘေဆြမ်ဳိး၊ ညီအကိုေမာင္ႏွမေတြလည္း ပါ၏။ ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာၿပီး ေခတ္မီတိုးတက္ေသာ ဒီမိုကေရစီႏုိင္ငံေတာ္ ေပၚထြန္းလာႏိုင္ဖို႔အတြက္ ယခုအခ်ိန္တြင္ အမွန္တကယ္ လုပ္ေဆာင္ရမည္မွာ ႏုိင္ငံေတာ္ ေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးေကာင္စီ (အစုိးရ) အား ဖ်က္သိမ္း၍ ျပည္သူလူထုက ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ေပးလုိက္ေသာ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားမ်ားျဖင့္ ဖဲြ႔စညး္ထားေသာ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည္သူအစိုးရတရပ္ တည္ရွိေနဖို႔ပင္ျဖစ္သည္”

စာတမ္းအားဖတ္ၿပီး တုိင္းျပည္သို႔ အသိေပးတင္ျပသင့္သည္ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ျမင္မိ၏။ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္အေနႏွင့္ ထုတ္ျပန္မည္လား။ သို႔တည္းမဟုတ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားျပဳေကာ္မတီ CRPP အေနျဖင့္ ထုတ္ျပန္မည္လား။

စာတမ္းကား ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ဖဲြ႔စည္းေရး၊ ျပည္သူ႔အစုိးရဖဲ႔ြစည္းေရးအား ဦးတည္ထားသည္ျဖစ္၍ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားျပဳေကာ္မတီအေနျဖင့္ ထုတ္ျပန္သင့္သည္ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဆံုးျဖတ္လိုက္၏။ ၿပီးလွ်င္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားျပဳေကာ္မတီဝင္မ်ားကို တင္ျပၿပီး ထုတ္ျပန္မည္။


၂၂၅

အက်ဥ္းေထာင္အတြင္း၌ အခက္အခဲ၊ အက်ပ္အတည္းမ်ားစြာအား ရင္ဆုိင္အံတုရင္းမွ သူတုိ႔၏ ႏိုင္ငံေရးအျမင္ ရပ္တည္ခ်က္အား ရဲဝံ့စြာ ထုတ္ေဖာ္တင္ျပဝ့ံၾကသည့္ ‘အက်ဥ္းက်ခံ အမ်ဳိးသား အင္အားစု’ အေပၚ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနျဖင့္ ေလးစား၏။ အားရေက်နပ္မိ၏။ ဤအတြက္ ၾကည္ႏူးဝမ္းေျမာက္ရသည္။

သို႔ေသာ္လည္း တဖက္တြင္က အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ၁၈ ဦးေၾကာင့္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနျဖင့္ စိတ္ကသိကေအာက္ ျဖစ္ရျပန္၏။

ထုိသူ ၁၈ ဦးတြင္ ႏိုင္ငံေရး ယံုၾကည္ခ်က္ဟူ၍ ခုိင္ခုိင္မာမာမရွိ၊ ႏုိင္ငံေရးအျမင္ မၾကည္လင္။ ယံုၾကည္ခ်က္မဲ့ၿပီး၊ အျမင္မရွိသည့္အတြက္ ထုိသို႔ေသာ သူမ်ားသည္ အခက္အခဲ၊ အက်ပ္အတည္းႏွင့္ အခြင့္အလမ္းဟူ၍ ေရြးခ်ယ္ရသည့္အခ်ိန္တြင္ အခြင့္အလမ္းအား ၾကည့္တတ္ၾက၏။ ကိုယ္က်ဳိးအတၱကုိ ရွာၾက၏။ ဤသဘာဝသည္ အလွည့္အေျပာင္းကာလမ်ားတြင္ ေတြ႔ရတတ္၏။ စိန္ေခၚမႈၾကီးမားလွ်င္၊ တုိက္ပြဲျပင္းထန္လွ်င္ ထုိသူမ်ားက ေပၚလာၾကၿမဲ။

ထုိအခါမ်ဳိးတြင္ ထုိသူမ်ားသည္ အမ်ဳိးသားႏုိင္ငံေရး လမ္းစဥ္ဟူသည္အား မသိ၊ လူထုအားမ်က္ႏွာမမူ။ ဒီမိုကေရစီ၏ က်င့္စဥ္၊ က်င့္ထုံးမ်ား မလုိက္နာ။ အဖြဲ႔အစည္းအတြင္း လိုက္နာရမည့္ စည္းမ်ဥ္း၊ စည္းကမ္းမ်ား မေလးစားၾကေတာ့ဘဲ၊ ငါတေကာ ေကာလာၾကေလ၏။

သက္ဆိုင္သည့္ၿမိဳ႕နယ္ စည္း႐ုံးေရးေကာ္မတီမ်ားမွ ထုိသူမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ေပးပို႔လာၾကသည့္ စာမ်ားအား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉးအေနျဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လက္ခံ၍ ဖတ္႐ႈရသည္။ ၿပီးလွ်င္ ေရွ႕ဆက္၍ လုပ္ေဆာင္သင့္သည္မ်ားကို ဆက္၍ေဆာင္ရြက္ရ၏။

စာမ်ားက ရန္ကုန္တုိင္း၊ ရန္ကင္းၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚခင္ေအးျမင့္၊ မဂၤလာဒံုၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးၾကည္ဝင္း၊ ဦးတင္ထြန္းေမာင္၊ တြံ႔ေတးၿမိဳ႕နယ္အမွတ္၂၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးျမလႈိင္၊ လွည္းကူးၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လြႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေစာေက်ာ္စိန္၊ ဦးစံတင္၊ ပဲခူးတိုင္း မုိးညိဳၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးထြန္းေရႊ၊ ဧရာဝတီတုိင္း ေျမာင္းျမၿမိဳ႕နယ္ အမွတ္ ၂ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးစိုးမင္း၊ က်ဳိက္လတ္ၿမိဳ႕နယ္ အမွတ္ ၁ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးတင္ဝင္း၊ မေကြးတုိင္း မင္းဘူးၿမိဳ႕နယ္ အမွတ္ ၂ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးလွစိုးတို႔ႏွင့္ပတ္သတ္၍ သက္ဆုိင္ရာအဖြဲ႔ခ်ဳပ္၊ အဖဲြ႔ဝင္မ်ား ၿမိဳ႕နယ္စည္း႐ံုးေရး ေကာ္မတီမ်ားမွ သေဘာထား ေပးပို႔သည့္စာမ်ားျဖစ္သည္။

စာမ်ားအားခ်ဳပ္ၾကည့္ပါက …

“အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကို ကိုယ္စားျပဳ၍ ၁၉၉ဝခုႏွစ္၊ ေမလ ၂၇ ရက္ေန႔တြင္ က်င္းပေသာ ပါတီစံု ဒီမိုကေရစီ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ၌ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ အေရြးခ်ယ္ခံခဲ့ရသည္။ သို႔ေသာ္ ၎သည္ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္၏ စည္း႐ုံးညီညႊတ္မႈကို ပ်က္ျပားေစရန္ လုပ္ေဆာင္သည့္ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္မွ ထုတ္ပယ္ထားၿပီးျဖစ္ေသာ ေဒးဒရဲၿမိဳ႕နယ္ အမွတ္ ၂ မဲဆႏၵနယ္မွ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးသန္းထြန္းႏွင့္ မဂၤလာဒံုၿမိဳ႕နယ္ အမွတ္ ၁ ဦးၾကည္ဝင္း၊ အမွတ္ ၂ ဦးတင္ထြန္းေမာင္ စသည့္ သစၥာေဖာက္အုပ္စုႏွင့္ ပူးေပါင္းၿပီး အဖြ႔ဲခ်ဳပ္ကို ဆန္႔က်င္ခဲ့ေပသည္။ ယင္းလုပ္ရပ္သည္ တကိုယ္ေတာ္ လုပ္ရပ္ျဖစ္ၿပီး အဖဲြ႔ခ်ဳပ္၏ စည္းလံုးညီညႊတ္မႈကို ၿပိဳကြဲေအာင္ ဂိုဏ္းဂဏစု၍ တမင္ရည္ရြယ္ က်ဴးလြန္သည့္လုပ္ရပ္ ျဖစ္ေပသည္။

၎သည္ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္၊ အဖဲြ႔ဝင္ျဖစ္ပါလ်က္ႏွင့္ ပါတီဝင္ထုႏွင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ၿမိဳ႕နယ္စညး္႐ံုးေရး အဖဲြ႔ႏွင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ တုိင္းပင္ညွိႏိႈင္းျခင္း၊ သေဘာထားရယူထားျခင္း မရွိ၊ ၎၏ ဆႏၵအေလ်ာက္ ျပဳမူေဆာင္ရြက္ျခင္း ျဖစ္သျဖင့္ ၿမိဳ႕နယ္အေနႏွင့္ ၎၏ လုပ္ရပ္ကို အျပင္းအထန္ ကန္႔ကြက္႐ႈတ္ခ်ပါသည္။ ၎လုပ္ရပ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဤၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ လံုးဝပတ္သက္ျခင္း မရွိေၾကာင္းကိုလည္း မွတ္တမ္းတင္အပ္ပါသည္။

အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားကို ခ်ဳိးေဖာက္႐ံုသာမက ျပည္သူလူထုအတြင္း၌ပါ အထင္အျမင္ လြဲမွားမႈမ်ဳိး ျဖစ္ေပၚေစႏုိင္သည့္အျပင္ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္၏ အက်ဳိးကို လုိလားသေယာင္ႏွင့္ သပ္လွ်ဳိ၍ စည္းလံုးညီၫႊတ္ေရးကို ၿဖိဳခြဲသည့္ လုပ္ရပ္ျဖစ္သျဖင့္ ၿမိဳ႕နယ္ပါတီဝင္ထု ကိုယ္စားအရလည္းေကာင္း၊ ၿမိဳ႕နယ္စည္း႐ံုးေရး အဖဲြ႔ကိုယ္စားအရလည္းေကာင္း ကန္႔ကြက္႐ႈတ္ခ်ေၾကာင္းကိုလည္း မွတ္တမ္တင္ပါသည္” ဟူ၍ ျဖစ္သည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ၿမိဳ႕နယ္စည္း႐ံုးေရး ေကာ္မတီမ်ားမွ ေပးပို႔လာသည့္ စာမ်ားကုိ ဖတ္ၿပီး၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားျပဳေကာ္မတီအေနႏွင့္ တုိင္းျပည္သို႔တဆင့္ အသိေပးထုတ္ျပန္ရန္ ဆံုးျဖတ္လိုက္၏။


၂၂၆

အမွတ္ ၅၄ တကၠသိုလ္ရိပ္သာလမ္း ေနအိမ္ႏွင့္ အမွတ္ ၉၇/ခ ၊ အေနာက္ေရႊဂံုတုိင္လမ္းရွိ ႐ံုးခ်ဳပ္တို႔၌ အဖဲြ႔ဝင္မ်ား၊ ၿမိဳ႕ေတာ္ရွိ လူထုမ်ားႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေတြ႔ဆံုၿပီး၊ ေဟာေျပာေဆြးေႏြးပြဲမ်ားအား ရက္သတၱတပတ္လွ်င္ အနည္းဆံုး တၾကိမ္၊ ႏွစ္ၾကိမ္မွ် ျပဳလုပ္၏။

အေၾကာင္းအရာ ေခါင္းစဥ္အလုိက္ ေဆြးေႏြးေဟာေျပာသည့္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ျဖစ္သည္။ ၿပီးလွ်င္ တက္ေရာက္သူမ်ား၏ ေမးခြန္းမ်ားကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျဖ၏။ ၁၉၉၅ - ၉၆ ခုႏွစ္မ်ားက ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ၿခံေရွ႕ ေဟာေျပာပြဲမ်ားကဲ့သို႔ ျဖစ္သည္။

၁၉၉၉ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၅ ရက္ေန႔တြင္မူ အမွတ္ ၅၄ တကၠသိုလ္ရိပ္သာလမ္းရွိ ေနအိမ္ဝင္းအတြင္း၌ပင္ လူငယ္ပညာေပး ေဟာေျပာပြဲတခုကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ျပဳလုပ္၏။ အာဏာပိုင္မ်ားက ပိတ္ဆို႔ဟန္႔တားေႏွာင့္ယွက္မႈမ်ားကို အဓမၼ မျပဳလုပ္ေသာ္လည္း ၿခံဝင္းအတြင္းသို႔ လာေရာက္ၾကသည့္ လူငယ္မ်ားကိုမူ ႏိုင္ငံသားမွတ္ပံုတင္ကဒ္မ်ား ေတာင္းယူ၍ စစ္ေဆး၏။ ၿပီးလွ်င္ ဗီဒီယိုမွတ္တမ္း ႐ိုက္၍ယူ၏။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ လူငယ္ပညာေပး ေဟာေျပာပြဲက အဖဲြ႔ခ်ဳပ္လူငယ္ ၃ဝဝ ေက်ာ္မွ် တက္ေရာက္ၾကသည့္ ေဟာေျပာပြဲေလး ျဖစ္သည္။

ပထမဦးစြာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေအသင္ၿမိဳ႕၏ ဒီမိုကေရစီကို ရွင္းျပ၏။

“ႏိုင္ငံသူႏုိင္ငံသားလုိ႔ သတ္မွတ္ခံထားရသူမ်ားဟာ ႏိုင္ငံသူႏုိင္ငံသားမ်ားရဲ႕ တာဝန္ကို အင္မတန္မွ သိရတယ္။ အဲဒီတာဝန္ထဲမွာ အားလံုးဟာ ႏုိင္ငံရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးထဲမွာ ပါဝင္ၿပီးေတာ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်တာ၊ ႏိုင္ငံနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ကိစၥေတြမွာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်႐ံုတင္ မကဘူး၊ ဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြနဲ႔အညီ လိုက္ၿပီးေတာ့ လုပ္ရတဲ့ တာဝန္လည္း ရွိပါတယ္။ ဥပမာဆိုရင္ ဒီေအသင္ႏုိင္ငံဟာ တျခားႏုိင္ငံတခုနဲ႔ စစ္တုိက္မလား၊ စစ္မတိုက္ဘူးလား ဒီလိုဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်တဲ့အခါမွာ တိုက္႐ိုက္ဒီမုိကေရစီအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံသူႏုိင္ငံသားမ်ားဟာ စုၿပီးေတာ့ ဒါကို ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်လိုက္တယ္။ မဲေပးတဲ့စနစ္နဲ႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်တယ္။ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်လိုက္ေတာ့ တုိက္မယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္ရင္ မတိုက္တဲ့ဘက္က မဲေပးတဲ့ သူေတြလည္း ဝင္ၿပီးေတာ့ တုိက္ရတယ္။ အဲဒီတုန္းကဆုိရင္ ေအသင္ရဲ႕ စစ္တပ္၊ စစ္တပ္အင္အား ဆုိတာလည္း ျပည္သူလူထုထဲကပဲ ဝင္ၿပီးေတာ့ စစ္သားေတြအေနနဲ႔ပဲ တုိက္တာပဲ။ ျပည္သူလူထုထဲက လူေတြပဲ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြအေနနဲ႔ ဒီမုိကေရစီနည္းအရ ခန္႔အပ္ျခင္း ခံရလို႔ ဝင္ၿပီးေတာ့ လုပ္ရပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ႏုိင္ငံသူႏုိင္ငံသားမ်ားဟာ မိမိတို႔ရဲ႕ အခြင့္အေရးရွိသလို တာဝန္ရွိတယ္ဆိုတာ ဒီမိုကေရစီ စၿပီးေတာ့ ေပါက္ဖြားလာစဥ္ကတည္းက ဒီမူဟာ အေျခခံမူတခုပါပဲ။”

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ သူမ၏ ေဟာေျပာခ်က္ကုိ ေခတၱရပ္ၿပီး၊ လူငယ္မ်ားကို ေဝ့၍ၾကည့္၏။ အားလံုးက စိတ္အားထက္သန္စြာႏွင့္ ၿငိမ္၍နားေထာင္ေနၾကသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သူမ၏ စကားကို ဆက္၏။

“ေစာေစာက က်မေျပာသြားတဲ့ ပဲရီးဖလီးစ္ မိန္႔ခြန္းထဲမွာ အေရးၾကီးဆံုးတခုက ဘာလဲဆိုေတာ့ သူက ဘယ္လိုေျပာသလဲဆိုေတာ့ သူတုိ႔ႏုိင္ငံမွာဆုိရင္ ႏိုင္ငံေရးမွာ ဝင္မပါတဲ့လူကို ႏိုင္ငံသား မျဖစ္သင့္ဘူးလို႔ သူက ဒီလိုသတ္မွတ္တယ္။ ‘ႏုိင္ငံေရးဟာ တို႔ကိစၥမဟုတ္ဘူးလို႔ ဘယ္သူမွ ေျပာလို႔မရဘူး။ ႏိုင္ငံေရးဟာ တို႔ကိစၥ မဟုတ္ဘူးလို႔ ယူဆထားတဲ့ လူမ်ားဟာ ႏိုင္ငံသားေတာင္မွ မျဖစ္သင့္ဘူး။ ႏိုင္ငံသားျဖစ္သင့္တဲ့ အရည္အခ်င္း မရွိဘူး’ လုိ႔ သူတို႔ ျမင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔ ဒီမိုကေရစီမွာ ႏိုင္ငံသူႏုိင္ငံသား အားလံုးဟာ ႏုိင္ငံေရးမွာပါဝင္ရမယ္၊ နားလည္ရမယ္။ ႏုိင္ငံေရးဟာ ႏုိင္ငံသူႏုိင္ငံသား အားလံုးရဲ႕ အေရးျဖစ္တယ္ဆိုတာ အဲဒီတုန္းကတည္းက သူတုိ႔ လက္ခံထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။”

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ သူမ၏ေဟာေျပာပြဲအား ေခတၱရပ္နား၍ အနားေပး၏။ ေဟာေျပာပြဲ ျပန္စသည့္ အခါ၌ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က လူငယ္ထုကုိ ေခတ္သစ္ ဒီမုိကေရစီစနစ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ မိတ္ဆက္ေပး၏။

“အခုေခတ္မွာက ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိတာ ခြဲျခားလုိ႔မရဘူး။ ဒီမုိကေရစီအေၾကာင္း နားလည္ခ်င္ရင္ အေျခခံလူ႔အခြင့္အေရးေတြဟာ ဘာလဲဆိုတာကို နားလည္ဖို႔ လုိလိမ့္မယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ လစ္ဘရယ္ ဒီမုိကေရစီအေၾကာင္း ေျပာေနတဲ့အခါမွာ GUIDED DEMOCRACY တုိ႔ အရင္တုန္းကရွိခဲ့တဲ့ DIRECTED DEMOCRACY တို႔အေၾကာင္းကို က်မ နည္းနည္းေျပာခ်င္တယ္။ DIRECTED DEMOCRACY ေရာ၊ GUIDED DEMOCRACY ေရာဟာ တကယ္ေတာ့ ပါကစၥတန္ႏုိင္ငံမွာ အုပ္ခ်ဳပ္သြားတဲ့ စစ္အာဏာရွင္ အာယုခန္၊ ၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ အာယုခန္လက္ထက္တုန္းက ပါကစၥတန္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္နဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္သြားတဲ့အခ်ိန္မွာ သူက DIRECTED DEMOCRACY ဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္းကို သူသံုးသြားတယ္၊ လမ္းျပဒီမုိကေရစီေပါ့။ လမ္းညႊန္ထားတဲ့ ဒီမုိကေရစီသေဘာမ်ဳိး။

အဲဒီဟာကို အင္ဒိုးနီးရွားက သမၼတ ဆူကာႏုိက်ေတာ့ သူကေန GUIDED DEMOCRACY ဆုိတဲ့ အသံုးအႏႈန္းကို သူသုံးခဲ့တယ္။ အဓိပၸာယ္ကေတာ့ အတူတူပါပဲ။ သူတုိ႔က လမ္းညႊန္ဒီမုိကေရစီဆိုတာ အစိုးရကေန ျပည္သူလူထုကို လမ္းျပသြားမယ္။ အမွန္ေျပာရလို႔ရွိရင္ေတာ့ ဒီမိုကေရစီ အေယာင္ေဆာင္တဲ့ အာဏာရွင္စနစ္လို႔ ဒီလိုပဲ ေျပာရမွာပဲ။ အခု န-ဝ-တ ေခတ္က်ေတာ့ DISCIPLINED DEMORACY စည္းကမ္းရွိတဲ့ ဒီမုိကေရစီ ဆိုတာကလည္း ဒီအတိုင္းပါပဲ။ ဒီ GUIDED တုိ႔၊ DIRECTED တို႔နဲ႔ ဘာမွမထူးဘူး။ ဒီမိုကေရစီ အေယာင္ေဆာင္ေနတဲ့ အာဏာရွင္စနစ္မ်ဳိးကို ဆုိလုိတာပဲ။

ဒီေတာ့ စည္းကမ္းရွိတဲ့ဒီမိုကေရစီ၊ စည္းကမ္းမရွိတဲ့ ဒီမိုကေရစီဆိုတာဟာ ဒါ အဓိပၸာယ္မရွိဘူး။ စနစ္တုိင္း၊ စနစ္တိုင္းဟာ သူ႔စည္းနဲ႔သူေတာ့ လာတာပဲ။ သူ႔စည္းနဲ႔သူ ရွိၿပီးသားအေပၚမွာ ထပ္ၿပီးေတာ့ စည္းမ်ဥ္းေတြ ထည့္လိုက္လို႔ရွိရင္ သူ႔ရဲ႕ အေျခခံစည္းကမ္းေတြကို ခ်ဳိးေဖာက္ခ်င္တဲ့ သေဘာတရားကို ေပၚလြင္ေစပါတယ္။”

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ သူမ၏ ေဟာေျပာခ်က္ကို ေခတၱရပ္ၿပီး လူငယ္မ်ားကို ေဝ့၍ၾကည့္၏။ အားလံုးက စိတ္အားထက္သန္စြာႏွင့္ ၿငိမ္၍နားေထာင္ေနၾကသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သူမ၏ စကားကို ဆက္၏။

“နိဂံုးအားျဖင့္ ေျပာရမယ္ဆုိရင္ ဒီမိုကေရစီက ဘာလဲလို႔ ေမးမယ္ဆုိရင္ ႏိုင္ငံေရးပညာရွင္တေယာက္က ေျပာသြားတာကို က်မ သိပ္ၿပီးေတာ့ သေဘာက်တယ္။ ဘာလဲဆိုေတာ့ ဒီမိုကေရစီဆိုတာဟာ ႏုိင္ငံအတြင္းမွာ ရွိတဲ့ ျပႆာနာေတြကို၊ မေက်နပ္ခ်က္ေတြကို တဦးနဲ႔တဦး ၾကားတဲ့မွာရွိတဲ့ ပဋိပကၡေတြကို ေသြးထြက္သံယိုမႈ မရွိဘဲနဲ႔ ေျဖရွင္းႏိုင္တဲ့ စနစ္ကို ဒီမုိကေရစီလို႔ ဆုိလိုတယ္လုိ႔ ေျပာထားပါတယ္။ ဘာအဓိပၸာယ္လဲဆိုေတာ့ ဒီမုိကေရစီဆိုတာဟာ ႏုိင္ငံရဲ႕ ျပႆနာေတြကို ေသြးထြက္သံယိုမႈမပါတဲ့ ႏုိင္ငံေရးနည္းလမ္းမ်ားနဲ႔ ေျဖရွင္းခြင့္ ေပးထားတဲ့ စနစ္လို႔ ဆုိလုိပါတယ္။ အဲဒီလို ၿခံဳငံုၿပီး ေျပာလိုက္မယ္ဆိုရင္ ဒီမုိကေရစီရဲ႕ အႏွစ္သာရကို နားလည္ႏိုင္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္”

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သူမ၏ လူငယ္ပညာေပး ေဟာေျပာပြဲကို နိဂံုးခ်ဳပ္လိုက္သည္။ ၾသဂုတ္လ ညေနခင္း ရန္ကုန္သည္ မႈိင္းျပျပ၊ ေမွာင္ရီရီ။ ေကာင္းကင္သည္ ၾကည္လင္ဝင္းပ၍မေန။ တိမ္တို႔က အစုလုိက္ရစ္ဖဲြ႔၍ ပင္လယ္ဝဆီသို႔ ေရြ႔လ်ား၍ေနၾက၏။ မႈိင္းျပမႈန္ရီေသာ ေကာင္းကင္သည္ ႐ုတ္ခ်ည္းပင္ ညိဳေမွာင္၍ မိုးဖြဲေလးမ်ား ရြာသြန္းအံခ်လာ၏။ မိုးဖြဲမ်ားေအာက္၌ လြန္ခဲ့သည့္ ၁၁ ႏွစ္၏ အေရးေတာ္ပံု ပံုရိပ္မ်ားသည္ ထင္၍လာ၏။ ေႂကြးေၾကာ္သံမ်ား ၾကားလာရ၏။ ယမ္းနံ႔၊ ေသြးၫွီနံ႔မ်ား ႐ႈ႐ႈိက္ေနမိသကဲ့သုိ႔။


၂၂၇

NHK သတင္းဌာနမွ သတင္းေထာက္မ်ားကို ေနအိမ္တြင္ပင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လက္ခံ၍ ေတြ႔ဆံုသည္။ ၉ ရက္၊ ၉ လ၊ ၁၉၉၉ ‘ကိုးေလးလံုး’ ေန႔ရက္ေၾကာင့္ ႏုိင္ငံတကာ သတင္းဌာနမ်ားသည္ ရန္ကုန္ကို စိတ္ဝင္စားေနၾကသည့္ဟန္ ရွိ၏။

NHK ၏ သတင္းေထာက္က ရန္ကုန္၏ ႏုိင္ငံေရးအေျခအေနကို ပထမဦးစြာ ေမးျမန္း၏။ NHK သတင္းေထာက္၏ အေမးကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က …

“ဒီမိုကေရစီ ၾကိဳးပမ္းမႈကာလမွာကေတာ့ ၂ ပိုင္း ရွိတာေပါ့။ ဒီမုိကေရစီကိုလုိလားတဲ့ သူေတြရဲ႕ အပိုင္းနဲ႔ ဒီမိုကေရစီကို မလိုလားတဲ့သူေတြ အပိုင္း၊ အဲဒီေတာ့ ဒီမိုကေရစီကို မလိုလားတဲ့ သူေတြကေတာ့ အားလံုးကို ေကာင္းေကာင္း ခ်ဳိးေဖာက္ေနတာပဲ။ မတရားတဲ့ လက္နက္အင္အား သံုးၿပီးေတာ့ စိုးမိုးေနတာ။ အဲဒီေတာ့ အဲဒီလို လုပ္ေနတဲ့ သူေတြကေတာ့ သူတုိ႔လုပ္ခ်င္တာ ေလွ်ာက္လုပ္မွာပဲ။ အာဏာတည္ၿမဲရင္ ၿပီးေရာဆိုၿပီးေတာ့ လုပ္ၾကမွာပဲ။ ဒီဟာကို က်မတို႔က မေကာင္းမွန္းလည္း သိတယ္၊ မလိုလားအပ္မွန္းလည္း သိတယ္။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔လို႔ က်မတို႔က ဒီမုိကေရစီစနစ္ကိုသာလွ်င္ ထြန္းကားေအာင္ လုပ္မယ္။ အာဏာရွင္စနစ္ကို က်မတို႔ အတုိက္အခံ လုပ္တယ္ဆုိတာဟာ အာဏာရွင္ လုပ္ေနတဲ့ သူေတြကို ပုဂၢိဳလ္ေရးအရ က်မတို႔ မၾကိဳက္လို႔မွ မဟုတ္ဘဲ။ ဒါ က်မတို႔ ပုဂၢိဳလ္ေရးစိတ္ဓာတ္နဲ႔ လုပ္ေနတာမွ မဟုတ္ဘဲ။ ဒီလို သူတို႔ရဲ႕ လုပ္ပံုလုပ္နည္းေတြကို က်မတို႔ မၾကိဳက္လို႔ ဒီလိုအဂတိတရား လိုက္စားတာေတြ၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ျပည္သူလူထုအေပၚမွာ မွန္မွန္ကန္ကန္ မဆက္ဆံတာေတြ၊ အခ်င္းခ်င္းအေပၚမွာ မွန္မွန္ကန္ကန္ မဆက္ဆံတာေတြ၊ ဒါေတြမၾကိဳက္လို႔၊ က်မတို႔ အတုိက္အခံ လုပ္ေနတာပဲ။ အဲဒါလည္း က်မတို႔ သိပ္ထူးထူးေထြေထြ ေျပာဖုိ႔လိုမယ္ မထင္ဘူး။”

သတင္းေထာက္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို (နအဖ) က ေခၚယူထိန္းသိမ္းထားမႈ အေျခအေနႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေမး၏။

“ဒီ က်မတို႔ (န.အ.ဖ) ေအာက္ဆံုးအဆင့္နဲ႔ က်မတို႔ အမ်ဳးိသားဒီမုိကေရစီ ေအာက္ဆံုးအဆင့္နဲ႔ ညိွႏႈိင္းေဆြးေႏြးဖုိ႔ ဘာေတြရွိသလဲဆိုေတာ့ က်မတို႔လူေတြကို ဆြဲသြားတုန္းက ညွိႏႈိင္းေဆြးေႏြးဖုိ႔ ဆုိၿပီးေတာ့ အဲလိုသူတို႔ကေတာ့ တရားဝင္ အေၾကာင္းၾကားတာပဲ။ တကယ္ေတာ့လည္း ညွိႏႈိင္းေဆြးေႏြးတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ က်မတို႔သိသေလာက္ကေတာ့ ညွိႏႈိင္းေဆြးေႏြးတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဟို ဆြဲေဆာင္တဲ့ သေဘာမ်ဳိးေပါ့။ အခုလက္ရွိ စစ္အာဏာပိုင္မ်ား လုပ္ရပ္ေတြကို ေထာက္ခံဖုိ႔ ဆြဲေဆာင္ဖုိ႔ သေဘာမ်ဳိးလည္း လုပ္ခဲ့တယ္ဆုိတာ က်မတို႔ ေတြ႔ရပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ က်မတို႔ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ရဲ႕ လုပ္ရပ္ေတြကို ႐ႈတ္ခ်ဖုိ႔ က်မတို႔အခ်င္းခ်င္း ေသြးကြဲေအာင္လုပ္ဖုိ႔ ဒီလိုဟာေတြ ေျပာခဲ့တယ္၊ ဆုိခဲ့တယ္။ ဒီအတိုင္း ဆက္ဆံခဲ့တယ္လို႔ က်မတို႔ နားလည္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ေနာက္ဆံုးအဆင့္မွာ က်မတို႔ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ဝင္ေတြနဲ႔ အာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ ထိေတြ႔မႈဟာ ဘယ္လုိလဲဆိုေတာ့ အဖမ္းခံရတဲ့ လူနဲ႔ ဖမ္းထားတဲ့ လူနဲ႔ ထိေတြ႔မႈမ်ဳိး ျဖစ္ေနပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ အက်ဥ္းသားနဲ႔ အက်ဥ္းေထာင္ဦးစီးဌာနနဲ႔ ထိေတြ႔မႈမ်ဳိးေပါ့။ အမ်ားအားျဖင့္ေတာ့ ေထာက္လွမ္းေရးေပါ့။ စစ္ေထာက္လွမ္းေရးက လူေတြနဲ႔ ထိေတြ႔ရတာ၊ စစ္ေထာက္လွမ္းေရးက လူေတြကဆုိရင္ က်မတို႔ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ဝင္ေတြကို အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ထဲက ထြက္ေစခ်င္တယ္။ က်မတို႔ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ဝင္ေတြထဲမွာ ကြဲေအာင္ၿပဲေအာင္လို႔ လုပ္ခ်င္တယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အခုလက္ရွိ စစ္အာဏာပိုင္မ်ား လုပ္ေနတဲ့ ကိစၥမ်ားကို ေထာက္ခံေစခ်င္တယ္။ ဒါေတြခ်ည္းပဲ ထပ္တလဲလဲ ေျပာတယ္ဆိုတာကို က်မတို႔သိရပါတယ္။ ဆက္ဆံမႈလည္း တခ်ဳိ႕ေနရာေတြမွာ အင္မတန္ ၾကမ္းပါတယ္”

ၿပီးလွ်င္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းျခင္း ခံေနၾကရသည့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏ အေျခအေနႏွင့္ပတ္သက္၍ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားျပဳေကာ္မတီမွ ထုတ္ျပန္ေၾကညာသည့္ ေၾကညာခ်က္ အမွတ္ ၄၈ (၈/၉၉) ကို သတင္းေထာက္သို႔ ေပးၿပီး ဖတ္ျပ၏။

“ဖမ္းဆီးထားျခင္းကို ဖမ္းဆီးထားသည္ဟု ဝန္မခံဘဲ ‘ဧည့္ရိပ္သာမ်ားတြင္ ထား၍ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ျပဳလုပ္ေနသည္’ ဟု အာဏာပိုင္မ်ားက လိမ္လည္၍ ေၾကညာေနပါသည္။ ေဆြးေႏြးမႈ လံုးဝမဟုတ္ပါဘဲ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ အျဖစ္မွလည္းေကာင္း၊ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္အဖြဲ႔ဝင္ အျဖစ္မွလည္းေကာင္း ႏုတ္ထြက္ေနေစပါသည္။ ဖမ္းဆီးထားၿပီး ဤသို႔လုပ္ေဆာင္ျခင္းသည္ ရာဇသတ္ၾကီး ပုဒ္မကို က်ဴးလြန္ေနျခင္း ျဖစ္ပါသည္”

NHK သတင္းေထာက္ႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းျခင္းက ဤမွ်ပင္။

၉ ေလးလံုး တေစၦေၾကာင့္ စစ္အုပ္စုသည္ အိပ္မက္ဆိုးမ်ား မက္၍ေနသည္ေလလား မသိ။ စစ္ကားၾကီးမ်ားကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၏ လမ္းမ်ားအႏွံ႔ ကင္းလွည့္ေနေစ၏။


No comments:

Post a Comment