ေမာင္ေမာင္ဆိုေလ ထီး႐ိုးရွည္

ဣတၳိယနဲ႔ ပုရိသေတြၾကား ႏွလံုးပူ ေသြးဆူၾကတ့ဲ အျဖစ္က မထူးျခားပါဘူး။ ထူးျခားေနရတာက အက်ဥ္းတန္လွတဲ့ ဒုကၡသည္ စခန္းတြင္းက ဒုကၡသည္ကို အကူအညီ ေပးေနပါတယ္ဆိုတဲ့ UN ကုလသမဂၢ ဝန္ထမ္းတခ်ဳိ႕၊ NGO အစိုးရ မဟုတ္ေသာ အဖဲြ႔မွ လုပ္သားတခ်ဳိ႕က မွီခိုသူဒုကၡသည္ကုိ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အျမတ္ထုတ္မႈေတြ ရွိေနတယ္ဆိုတာက ထူးျခားေနပါတယ္။ ကမၻာၾကီး ရြာျဖစ္ေနတဲ့အခ်ိန္ အင္တာနက္ လမ္းမၾကီးတေလွ်ာက္ UN ဝန္ထမ္းတခ်ဳိ႕၊ NGO လုပ္သားတခ်ဳိ႕ ေဘာင္းဘီဇစ္ မတပ္ႏိုင္တဲ့ သတင္းေၾကာင့္ တာဝန္ရွိသူေတြက ဒုကၡသည္ေတြ ကိုယ္စား ခုခံကာကြယ္ဖို႔ ဥပေဒေတြ ထုတ္ျပန္ၾကတယ္။

က်မတို႔ ဒုကၡသည္ စခန္းေလးမွာ ပညာေပး ေဟာေျပာပြဲေတြ အမ်ားၾကီးရွိပါတယ္။ ေဟာေျပာပြဲ၊ အစည္းအေဝး ဆိုတာနဲ႔ ေဝးတဲ့ ျမန္မာလူမ်ဳိးေတြမို႔ စိတ္ဝင္စားမႈ အားနည္းၾကပါတယ္။ တခ်ဳိ႕က မလိုအပ္ဘူးလုိ႔ ဆိုၾကတယ္။ ဒီတခါေတာ့ ဒုကၡသည္စခန္းထဲမွာ ရပ္တန္႔ေနတဲ့ လူေဟာင္းေတြကို နယူးဇီလန္၊ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံကို ခ်ိတ္ဆက္ေပးေနတာမို႔ လႈပ္လႈပ္ရွားရွား ျဖစ္ေနတဲ့အခ်ိန္ေပါ့။

“စခန္း႐ံုးထဲကို ေန႔လည္ ၁ နာရီ တအိမ္တေယာက္ တက္ေရာက္ရမယ္” လုိ႔ ဗ်ဳိ႕ဟစ္ေတာ့ ေရွ႕ခရီးအတြက္ ဘာထူးမလဲဆိုတဲ့ စိတ္နဲ႔ ဒုကၡသည္ေတြ သြားလုိက္ၾကတာ ကေလးေတြ အခ်ီအပိုးနဲ႔ ဘုရားပြဲသြားတဲ့အတိုင္း စခန္း႐ံုးကို အသိရွိရွိ သြားလုိက္ၾကတာ။ စခန္း႐ံုးထဲေရာက္ေတာ့ တီဗီၾကီး စားပြဲေပၚတင္ထားတာမို႔ “အေမရိကန္ရဲ႕ လူေနမႈကို ျပမွာ” လို႔ ဝါရင့္ ဒုကၡသည္ေတြက မွတ္ခ်က္ေပးေသးတယ္။ ဒုကၡသည္စခန္းမွာ စိတ္ေပ်ာ္ရႊင္မယ့္ သတင္းသာ ၾကားခ်င္ၾကတာ။ မွားရင္ မွားပါေစ။ တဒဂၤ စိတ္သက္သာဖို႔ပဲ။ အမွားေျပာမိလည္း ဘယ္သူ႔ဘယ္သူမွ စိတ္မဆိုးၾကပါဘူး။

ေန႔လည္ ၁ နာရီမွာေတာ့ ဆပ္ျပာမႈန္႔အိတ္၊ သၾကားလံုးအိတ္ေတြနဲ႔ အဖြဲ႔အစည္းကသူေတြ ဝင္လာတယ္။ သူတို႔က ျပည့္လွ်ံေနတဲ့ စခန္း႐ံုထဲကသူေတြ ၾကည့္ၿပီး အံ့ၾသေနၾကတယ္။ က်မတို႔ ေတြးထင္တာ တျခား။ သူတုိ႔ထင္ေနတာ တျခား။ ဒီေန႔က လိင္အၾကမ္းဖက္မႈ ပညာေပးေဆြးေႏြးမွာတ့ဲ။ ေမးခြန္းေမးသူေတြကို ဆပ္ျပာမႈန္႔ေပးမယ္၊ ေဆြးေႏြးပြဲလာသူေတြကို သၾကားလံုးေပးမယ္တဲ့။ ဘယ္လုိပဲျဖစ္ျဖစ္ က်မတုိ႔ ထျပန္လို႔ မရေတာ့ဘူး။ ဟန္ကိုယ့္ဖုိ႔ပဲ။ သိပ္မၾကာခင္မွာ လိင္အၾကမ္းဖက္မႈ ပညာေပးေဆြးေႏြးပြဲကို ရွင္းျပေပးမယ့္ “မဖိုးပီ” က ဒီေန႔ စခန္း႐ံုးထဲမွာ လူေတြအမ်ားၾကီးကို ေတြ႔ရေတာ့ အံ့ၾသမိတယ္တဲ့။ ဘယ္လုိထင္ၿပီး လာတာလဲတဲ့။ ဒီေတာ့ ေျပာၾကတာေပါ့။

“ဒုကၡသည္ လူသစ္ေတြကို ဒုကၡသည္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳေပးမယ့္ NPO အတြက္ ထင္လုိ႔ လာတာပါ” ဆိုေတာ့ မဖိုးပီက ရယ္ပါေတာ့တယ္။ “က်မက NPO ရေအာင္ လုပ္ေပးႏိုင္တဲ့သူ မဟုတ္ပါဘူး” လို႔ ရွင္းျပတယ္။ ဒုကၡသည္က ဘဝနဲ႔ဆိုင္တဲ့ အေတြးပဲ ေတြးၾကတာ မဟုတ္လား။ ဒါေပမဲ့ မဖိုးပီေျပာတာကိုလည္း စိတ္ဝင္စားၾကပါတယ္။ ဒုကၡသည္စခန္းမွာ သတင္းဆိုတာ အသစ္အဆန္းပဲ။

“ဒီေဒသမွာေနရင္ သိဖို႔အေၾကာင္းအရာကေတာ့ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အျမတ္ထုတ္ျခင္းကို ကာကြယ္ေပးျခင္းဆိုတဲ့ အေၾကာင္းပါ။ ထိုင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္တေလွ်ာက္မွာ ဒုကၡသည္စခန္း ၉ ခု ရွိတယ္။ ဒီဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ပညာေရး၊ ကေလးအခြင့္အေရး၊ မသန္မစြမ္း၊ အၾကမ္းဖက္ခံရတဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြကို ေစာင့္ေရွာက္ေပးတဲ့ အဖြဲ႔ေတြ ရွိပါတယ္။ အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အဖြ႔ဲအစည္းကို NGO လို႔ ေခၚပါတယ္။

NGO မွာ တာဝန္ရွိတာက အရပ္သားေတြကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ဖို႔ တာဝန္ရွိတယ္။ NGO လုပ္သား ကိုယ္စားလွယ္ေတြကစ ခန္းထဲမွာရွိတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြအေပၚ ေကာင္းရဲ႕လား။ အကူအညီ ေပးေနတဲ့သူက မွီခိုသူကို ေစာ္ကားတယ္။ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ က်ဴးလြန္ခဲ့ရင္၊ ခ်ဳိးေဖာက္အျမတ္ထုတ္ရင္ ဘယ္ေနရာကို သြားတိုင္ရမလဲ။

အခု က်မ လာေရာက္ပညာေပး ေဟာေျပာရတာက ၂ဝဝ၂ ခုႏွစ္မွာ တိုက္ပြဲေၾကာင့္ အာဖရိကမွာ ေရႊ႔ေျပာင္းေနရတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြအေပၚ ရိကၡာျဖစ္ေစ၊ ပညာေရးျဖစ္ေစ၊ ႏိုင္ငံျခားသြားတဲ့ ကိစၥျဖစ္ေစ အကူအညီေပးေနတဲ့ UN နဲ႔ NGO လုပ္သားတခ်ဳိ႕က လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ က်ဴးလြန္ခဲ့တယ္။ က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ ျပႆနာေပါင္း ၁ဝဝ ေက်ာ္ ရွိတယ္။ ဒုကၡသည္က သူ႔ဘဝ မလံုၿခံဳမွာစိုးလို႔ မတုိင္ရဲဘူး။ UN နဲ႔ NGO ေတြကို ေထာက္ပံ့ေပးတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြက သိေတာ့ မေက်နပ္ဘူး။ ဒုကၡသည္ကို ဒုကၡေပးမယ္လုိ႔ ဘယ္သူမွ မေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ဘူး။ ဒီေတာ့ UN နဲ႔ NGO မွာ က်င့္ထံုးေတြ ခ်မွတ္မေပးရင္ အလႉေငြ ခ်မေပးဘူးလုိ႔ ဖိအားေပးထားတယ္။

ထုိင္း-ျမန္မာနယ္စပ္မွာေတာ့ ဒီလိုအမႈအခင္း မရွိဘူး။ မတိုင္ရဲတာေၾကာင့္ မသိတာလည္း ျဖစ္မယ္။ ၂ဝဝ၂ က ျပႆနာကို ၂ဝဝ၆ ဒီဇင္ဘာမွာ အာဖရိကကို သြားေရာက္ၿပီး တာဝန္ရွိသူေတြက စစ္ေဆးၾကတယ္။ အငတ္ေဘး က်ေရာက္ေနသူေတြ၊ စစ္ေဘးစစ္ဒဏ္သင့္သူေတြ UN နဲ႔ NGO ကို ယံုၾကည္မွ အလုပ္,လုပ္ရတာ အဆင္ေျပမွာပါ။ UN ရဲ႕ ၾကီးမားတဲ့ လုပ္အားက လူသားခ်င္း စာနာစိတ္ပါ။ UN က လူသားေတြအတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ေရာင္ျခည္ပါ။ အတိဒုကၡေရာက္ေနသူေတြရဲ႕ ယံုၾကည္မႈက အေရးၾကီးပါတယ္။ အစားအစာ ရရိွဖို႔အတြက္ နင့္ကို အစားအစာေပးမယ္။ ငါနဲ႔ အတူအိပ္ဆိုတာမ်ဳိး။ သစ္သီးတလံုး ႏို႔တခြက္ေပးၿပီး လိင္ေပ်ာ္ပါးၾကတယ္။ ကေလးမ်ားနဲ႔ လိင္ဆက္ဆံျခင္းကို ေနရာတုိင္းက ကန္႔ကြက္တယ္။ ဒါကိုသိရင္ UN က အဲဒီ့လုပ္သားကို အလုပ္ထုတ္ပစ္တယ္။ သူ႔ႏိုင္ငံကလည္း အျပစ္ေပးအေရးယူတယ္။ တိုက္ပြဲဒဏ္ခံေနရသူေတြ၊ အကူအညီ လိုအပ္ေနသူေတြၾကားမွာ သိပ္ကိုအေရးၾကီးပါတယ္။ မႈခင္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို အစီအရင္မခံခ်င္ၾကဘူး။ အမႈကို ပိတ္ခ်င္ၾကတယ္။

“ငါမွားခဲ့ရင္” ပဲ စဥ္းစားတယ္။ “ငါမွန္ခဲ့ရင္” ဆိုတာကို မစဥ္းစားၾကဘူး။ ျပႆနာလုပ္တဲ့သူ၊ ေရငံုႏႈတ္ပိတ္ေနတဲ့သူ မျဖစ္ေစခ်င္ပါဘူး။ UN နာမည္နဲ႔ ေရွ႕ခရီးဆက္ႏိုင္ဖုိ႔ အၾကမ္းဖက္မႈကို တိုင္ၾကားပါ။ လူ႔တန္ဖုိးက ျမႇင့္တင္ဖုိ႔က UN ရဲ႕ တာဝန္ပါ။ UN တာဝန္ယူရတဲ့ ေဒသမွာ ျပႆနာရွင္းတဲ့သူပဲ ျဖစ္ေစခ်င္ပါတယ္။ ျပႆနာရွိသူ မျဖစ္ေစခ်င္ဘူး။ စည္းကမ္းခ်မွတ္တာဟာ လူတစုအတြက္၊ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြက္ ဂုဏ္တက္ေစပါတယ္။

CNN မွာ UN-NGO လုပ္သားေတြရဲ႕ က်ဴးလြန္ခ်က္ကို သတင္းလႊင့္ခဲ့တယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ က်င့္ထံုးေတြ ခ်မွတ္ခဲ့တယ္။ ျပႆနာရွိရင္ တုိင္ရမယ္။ မဖံုးကြယ္ရဘူး။ မတိုင္ရင္က်င့္ထံုးကို က်ဴးလြန္တယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္တယ္။ ၂ဝဝ၇ ေနာက္ပိုင္း က်ဴးလြန္လို႔ မရဘူး။ ထိန္ခ်န္လို႔ မရဘူး။

ထိုင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္တေလွ်ာက္မွာလဲ တုံ႔ျပန္မယ့္ နည္းလမ္းေတြ ရွာၾကတယ္။ ဒီစီမံကိန္းအတြက္ ေဟာေျပာပြဲသင္တန္း ေပးတယ္။ အတင္းအဓမၼ ျပဳက်င့္တာ၊ ၿခိမ္းေျခာက္တာ၊ မသင့္ေတာ္တဲ့ေနရာ ကိုင္မိတာ၊ ဖက္တာနမ္းတာလည္း လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ခ်ဴိးေဖာက္တာပဲ။ ၁၈ ႏွစ္ေအာက္ဆို ရာဇဝတ္မႈ ခ်ဳိးေဖာက္တာပဲ။ ႏိုင္ငံျခားသြားရမယ္ဆိုတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေပးၿပီး UN-NGO လုပ္သားက ဒါမ်ဳိး က်ဴးလြန္လို႔ မရဘူး။

ဒီလိုမ်ဳိး က်ဴးလြန္ခဲ့ရင္ အဖြဲ႔အစည္းေခါင္းေဆာင္ကို အသိေပးရမယ္။ အဖြဲ႔အစည္းတိုင္းမွာ တာဝန္ခံရွိတယ္။ သူ႔တာဝန္က အဖြ႔ဲအစည္းေခါင္းေဆာင္ဆီ ပို႔ေပးရမယ္။ မွားတယ္မွန္တယ္လုိ႔ ဆံုးျဖတ္ပိုင္ခြင့္ တာဝန္ခံမွာ မရွိဘူး။ စခန္းတြင္းလာတဲ့ NGO အားလံုး UN ရွိတဲ့ေနရာမွာ လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ အျမတ္ထုတ္မႈ၊ က်ဴးလြန္မႈ ကင္းစင္ရမယ္။ စခန္းထဲမွာရွိတဲ့ စခန္းေကာ္မတီ၊ ရပ္ကြက္မႉး၊ KWO ၊ KRC တုိ႔မွာ တုိင္ရမယ္။ ဘန္ေကာက္႐ံုး၊ ႏိုင္ငံျခား႐ံုးေတြကိုလဲ တုိင္ၾကားလို႔ရတယ္။ ဒီအဖြဲ႔ကို CCSDPT ေကာ္မတီလုိ႔ ေခၚပါတယ္”

မဖိုးပီက အာဖရိကတုိက္မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တ့ဲ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အျမတ္ထုတ္မႈေတြကို သတင္းမွတ္တမ္း ဗီဒီယို ဖြင့္ျပပါတယ္။ ျမန္မာလို ဘာသာျပန ္ေပးထားပါတယ္။ အာဖရိက ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ဘဝက ေၾကကြဲစရာ ပိုေကာင္းတယ္။ ဒုကၡသည္ ကေလးမေလးက အရြယ္မေရာက္ေသးပါဘူး။ သူ႔ကို UN ကားသမားက ကားရပ္ၿပီး ႏို႔ေပးပါတယ္။ ဒီ့ေနာက္ ကိုယ္ဝန္ရေရာ။ ကိုယ္ဝန္ရေတာ့ အဆက္အသြယ္ မလုပ္ေတာ့ဘူး။ တျခား ေရြးခ်ယ္စရာမရွိတဲ့ မိန္းကေလးတခ်ဳိ႕ အလုပ္ရဖို႔ လိင္နဲ႔ လဲလွယ္ရတယ္။ လူမ်ဳိးေပါင္း ၄၅ မ်ဳိးထဲက ေရြးထုတ္ျပထားပါတယ္။

ထူးျခားတဲ့ အသားအေရာင္နဲ႔ ေမြးကင္းစ ကေလးငယ္ေလးေတြကလည္း ခ်စ္စရာေကာင္းတယ္။ အျဖဴေရာင္လည္း မဟုတ္၊ အမည္းေရာင္လည္း မဟုတ္။ သူ႔အေမ သူ႔ကို ကိုယ္ဝန္လြယ္ကတည္းက တာဝန္ရွိသူက စြန္႔ခြာသြားတယ္။ မိန္းကေလးက စိတ္နဲ႔ကိုယ္ မကပ္ဘူး။ တိုက္ပြဲျဖစ္တဲ့ေနရာ၊ ေရႊ႔ေျပာင္းဒုကၡသည္ စခန္းေတြမွာ ၂၄ နာရီလံုး တာဝန္ခ်ိန္ အျပည့္ရွိပါတယ္။ ဒီလိုေနရာေတြမွာ ဆင္းရဲဒုကၡေရာက္ၾကေတာ့ လိင္ကို၊ ႏို႔တခြက္၊ သစ္သီးတလံုးနဲ႔ လဲလွယ္ၾကတယ္။

ဒုကၡသည္ထဲကပဲ UN-NGO လုပ္သားေတြကို “ငါ့ကို တေဒၚလာေပးပါ။ ငါေကာင္မေလးေတြ ေခၚခဲ့မယ္” လို႔ ဆြယ္ၾကတယ္။ ဘယ္လို မိန္းကေလးမ်ဳိးကို ၾကိဳက္လဲလို႔ သတင္းသမားကေမးေတာ့ “အသက္ငယ္ငယ္၊ အရပ္ရွည္ရွည္ကို ၾကိဳက္တယ္တဲ့။ ေဖာက္သည္ဆို ၅ ေဒၚလာ၊ ၁ဝ ေဒၚလာ မိန္းကေလးက ရတယ္တဲ့။ UN တာဝန္ရွိသူ ေခါင္းေဆာင္တဦးကေတာ့ “ဒါ … ေငြေပးတာ မဟုတ္ဘူး။ ရာဇဝတ္မႈကို အားေပးတာ” လို႔ ဆိုပါတယ္။

အာဖရိက ဒုကၡသည္စခန္းထဲက ကေလးငယ္တခ်ိဳ႕ ရိကၡာဂိုေဒါင္နားက ေျမၾကီးေပၚမွာက်ေနတဲ့ ဂ်ံဳ၊ ပဲေတြကို ေကာက္သင္းေကာက္ေနၾကတယ္။ ကေလးငယ္ေတြရဲ႕ မ်က္လံုးက က်ီးကန္းေတာင္းေမွာက္ ပိန္လွီေနတဲ့ ကေလးငယ္ေတြရဲ႕ လက္ေခ်ာင္းက က်ဴ႐ိုးေလာက္ပဲ ရွိတယ္။

ဒီလိုကေလးငယ္ေတြမွာ အမိအဖက မလိုခ်င္ဘဲ လူ႔ေလာကၾကီးထဲကို ေရာက္လာခဲ့ရၿပီး ဆင္းရဲဒုကၡ ခံေနရတာ အေတာ့္ကို ရင္နာဖို႔ ေကာင္းပါတယ္။ ဒီကေလးေတြအားလံုး ဘဝကို လက္ခ်ည္းဗလာ ရင္ဆိုင္ေနရတယ္။ ကေလးငယ္ေတြမွာ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာရဲ႕ ႏွစ္သိမ့္ၾကည္ႏူးေစမႈ၊ သာယာခ်မ္းေျမ႕မႈကို မခံစားခဲ့ရဘူးဆိုတာ သူတို႔မ်က္ဝန္းေတြကို ၾကည့္ရင္ သိႏိုင္တယ္။

ဒီကေလးမိခင္ေတြက ဘဝကို သိကၡာေပၚတင္ၿပီး အမ်ဳိးသမီးထုအတြက္၊ အတိဒုကၡ ေရာက္ေနသူေတြကို အကူအညီ ေပးရသူေတြက ေစာ္ကားေနပါတယ္ဆိုတာ ကမၻာၾကီးသိေအာင္ မရွက္မေၾကာက္ ဖြင့္ခ်ျပလိုက္တာပါ။ သတၱိရွိရွိ ထုတ္ေဖာ္ရဲတဲ့ ဒီလိုအမ်ဳိးသမီးေတြေၾကာင့္ UN က လိင္အၾကမ္းဖက္မႈဆိုင္ရာ က်င့္ထံုးေတြကို ခ်မွတ္ႏိုင္ခဲ့တာပဲ။ ဒီလိုက်င့္ထံုးေတြကို ေၾကာက္ၿပီး UN-NGO လုပ္သားတခ်ဳိ႕ ဒုကၡသည္ေတြအေပၚ “ေမာင္ေမာင္ဆိုေလ ထီး႐ိုးမရွည္ႏိုင္ေတာ့မွာ” ။