ပူးတြဲေၾကညာခ်က္

DVB/Irrawaddy/BNI

လက္ရွိ အစိုးရက ေရးဆြဲေနေသာ မီဒီယာ ဥပေဒ အပါအဝင္ သတင္းမီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ျပည္ပ အေျခစိုက္ ဧရာဝတီ သတင္းဌာန၊ ဒီမိုကရက္တစ္ ျမန္မာ့အသံ(DVB)၊ တိုင္းရင္းသား မီဒီယာမ်ားပါ၀င္သည့္ သတင္း မီဒီယာ ၁၁ ဖြဲ႕ပူးေပါင္းဖြဲ႕စည္း ထား ေသာ Burma News International(BNI) အဖြဲ႕မ်ားက သေဘာထား ေၾကညာခ်က္ကို ပူးတြဲ ထုတ္ျပန္ လိုက္ပါသည္။

၁၉ ရာစုမွ စတင္ခဲ့သည့္ ျမန္မာ့ သတင္းမီဒီယာ သက္တမ္းသည္ ယခုကာလအထိဆိုလၽွင္ ႏွစ္ေပါင္း (၁၇၀) ေက်ာ္ပင္ ရွိၿပီ ျဖစ္ပါသည္။ သတင္းစာ ေခတ္ဦးကတည္းက လြတ္လပ္ခဲ့သည့္ ျမန္မာ့ မီဒီယာသည္ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ လြတ္လပ္ေရးရရွိၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွ စတင္ကာ ဥပ ေဒ၊ အမိန႔္၊ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္း ပုံစံမ်ိဳးစုံျဖင့္ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခြင့္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ ကန႔္သတ္ ခံခဲ့ရသည္။

၁၉၈၈ ခုႏွစ္ လူထုအုံႂကြမွု အေရးအခင္း မျဖစ္ပြားခင္ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ပါတီ ေခတ္၊ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ ေခတ္ မ်ားမွ စတင္ ၍ ျမန္မာ့ သတင္း မီဒီယာအေပၚ တင္းက်ပ္ကန႔္သတ္မွုမ်ားမွာ ပိုမိုသိသာလာခဲ့သည္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း နဝတ ၊ နအဖ စစ္အစိုးရ မ်ား လက္ထက္တြင္ သတင္း မီဒီယာ ေလာကကို ပိတ္ပင္တားဆီးမွုမ်ားမွာ ဆိုရြားသည့္ အဆင့္သို႔ ေရာက္ရွိလာခဲ့ၿပီး နိုင္ငံ သားမ်ား၏ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုခြင့္လည္း ဆုံးရွုံးခဲ့ရသည္ကို အမ်ားသိၿပီး ျဖစ္သည္။

၂၀၀၇ ခုႏွစ္ ေရႊဝါေရာင္ သံဃာ့အေရးအခင္းမွစတင္ၿပီး ကြန္ပ်ဴတာ အင္တာနက္ အသုံးျပဳ၍ သတင္းအခ်က္ အလက္ စီးဆင္းမွုကို အဓိ က ပိတ္ပင္ေသာ အီလက္ထရြန္နစ္ ဥပေဒျဖင့္ ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္ အေရးယူမွုမ်ားလည္း ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။

လက္ရွိ အစိုးရအေနျဖင့္ မီဒီယာဥပေဒသစ္ တရပ္ေပၚထြန္းလာရန္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္မွုႏွင့္ တခ်ိဳ႕ဥပေဒမ်ားကို ႁခြင္းခ်က္ျဖင့္ ကန႔္သတ္ မွု ေလၽွာ့ခ်ေပးလာသည္ကို ေတြ႕ရွိရပါသည္။ သို႔ေသာ္ ျမန္မာ့ သတင္း လြတ္လပ္မွု အဆင့္သည္ နိုင္ငံတကာ စံခ်ိန္းစံညြန္း အားျဖင့္ ဆို လၽွင္ လြတ္လပ္မွု မရွိသည့္ စာရင္းတြင္ ေနာက္ဆုံးကပင္ ကပ္လ်က္ ရွိေနေသးပါသည္။

ျမန္မာ့ မီဒီယာ ဥပေဒသည္ သတင္းလြတ္လပ္ပိုင္ခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခြင့္မ်ား အေပၚတြင္ အေျခတည္ၿပီး သတင္း သမား မ်ားလုံျခဳံေရးႏွင့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားကို ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္သည့္ ဥပေဒ တရပ္ ျဖစ္ရန္ အထူး အေရးႀကီးသည္။

ထိုသို႔ေသာ မီဒီယာ ဥပေဒ တရပ္ကို ေရးဆြဲရာတြင္ ျပည္တြင္းျပည္ပ ရွိ ကၽြမ္းက်င္သည့္ ျမန္မာ့ မီဒီယာ သမားမ်ား အပါအဝင္ နိုင္ငံ တ ကာ မွ ကၽြမ္းက်င္သည့္ ပညာရွင္မ်ားကိုလည္း ဖိတ္ေခၚ ေဆြးေႏြးသင့္သည္။

လက္ရွိ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ ျဖစ္ပြားေနသည့္ ျပည္တြင္းစစ္ လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡ၊ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ စသည့္ နိုင္ငံ့ေရးရာ ျပႆနာ ရပ္ မ်ားအတြက္ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္ ရင္ၾကားေစ့ေရး ႏွင့္ အတူတကြ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရးတြင္ ျမန္မာ့ မီဒီယာမ်ား ႏွင့္ တိုင္းရင္း သား မီဒီယာမ်ား၏ အခန္းကဏၭသည္ အထူးအေရးႀကီးပါသည္။

သို႔ေသာ္ ဆင္ဆာတည္းျဖတ္သည့္ ဘုတ္အဖြဲ႕သည္ ဆက္လက္ ရွိေနဆဲပင္ ျဖစ္ၿပီး တိုင္းရင္းသားေဒသအတြင္း အျဖစ္အပ်က္မ်ားကို ထုတ္ေဖာ္ေရးသားခြင့္လည္း အကန႔္အသတ္ႏွင့္ပင္ ရွိေနဆဲျဖစ္သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ျပည္တြင္း ျပည္ပ ရွိ ျမန္မာ မီဒီယာ ေလာကသားမ်ားအေနျဖင့္ ေသြးစည္းညီညြတ္စြာျဖင့္ ပြင့္လင္းျမင္သာသည့္ လြတ္ လပ္ ေသာ လူ႔ေဘာင္တရပ္ ေပၚထြန္းလာေစေရးအတြက္ အတူတကြ ယွဥ္တြဲ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္သြားၾကရန္ တိုက္တြန္း အပ္ ပါသည္။

ျမန္မာနိုင္ငံ သတင္း မီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ အတြက္ ေဖာ္ျပပါ အခ်က္မ်ားကို လိုက္ပါေဆာင္ရြက္ရန္လည္း တိုက္တြန္းလိုပါသည္။

၁။ ျမန္မာ့ မီဒီယာ ဥပေဒသစ္ ေရးဆြဲရာတြင္ ျပည္တြင္းျပည္ပရွိ ကၽြမ္းက်င္သည့္ ျမန္မာ မီဒီယာသမားမ်ား ပါ၀င္ရန္၊ တိုင္းရင္းသား မီဒီ ယာမ်ားကိုလည္း အထူးပင္ ဖိတ္ေခၚသင့္ၿပီး နိုင္ငံတကာရွိ ကၽြမ္းက်င္သည့္ မီဒီယာသမားမ်ားကိုလည္း ဖိတ္ေခၚရန္ ျဖစ္သည္။

၂။ အစိုးရအဖြဲ႕အစည္း ဌာနအသီးသီးမွ ခ်မွတ္ထိန္းခ်ဳပ္ ကန႔္သတ္ေနသည့္ အီလက္ထရြန္နစ္ ဥပေဒ အပါအဝင္ တည္ဆဲ ဥပေဒမ်ား ကိုလည္း (လုံးဝ) ဖ်က္သိမ္းရန္ ျဖစ္သည္။

၃။ သတင္းမီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္အတြက္ ျပည္တြင္းျပည္ပရွိ ျမန္မာ့ သတင္းမီဒီယာမ်ားအေနျဖင့္လည္း သံႏၷိဌာန္ခ်၍ ေသြးစည္း ညီ ညြတ္စြာ လုပ္ေဆာင္ရန္ လိုပါသည္။

၄။ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရး ႏွင့္ အတူတကြ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရးအတြက္ တိုင္းရင္းသား မီဒီယာမ်ား၏ အခန္း ကဏၭကိုလည္း အထူးပင္ အေလးထားေစလိုပါသည္။

၅။ ပြင္လင္းျမင္သာ၍ လြတ္လပ္ေသာ ဒီမိုကရက္တစ္ လူ႔ေဘာင္တရပ္ ေပၚထြန္းနိုင္ေရးအတြက္ တိက်မွန္ကန္စြာ ေရးသား ထုတ္ ေဝ ေနေသာ ျပည္ပေရာက္ မီဒီယာမ်ားသည္ မရွိမျဖစ္ လိုအပ္ေနေသးေသာေၾကာင့္ လက္ရွိအေျခအေနမွ ယိုယြင္း မသြားေစေရး အတြက္ ဆက္လက္ ပံ့ပိုးကူညီ သြားၾကရန္လည္း တိုက္တြန္းအပ္ပါသည္။

Khin Maung Win

Deputy Executive Director/Deputy Chief Editor

Email: kmw@dvb.noThis e-mail address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it

Office Tel. +47 22 86 84 72; Mobile +47 452 766 49; Fax +47 22 86 84 71

Office Address: Wessels Gate 4, 0165 Oslo, Norway

Postal Address: P.O Box 6720, St. Olavs Plass, 0130 Oslo, Norway

www.dvb.no
-------------------
Aung Zaw

Editor

Irrawaddy Publishing Group

Mobile: (66 81) 882 1309

Office Phone: (66 53) 273 062 Ext. 201

Fax: (66 53) 273 986

E-mail: aungzaw@irrawaddy.orgThis e-mail address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it

www.irrawaddy.org
---------------------------------
U Khuensai Jaiyen

Development Officer

Burma News International(BNI)

+ 66 81 531 2837

secretary.bni@gmail.com

www.bnionline.net