ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ မိတ္ေဆြတဦး၏ ေမတၱာရပ္ခံခ်က္

Benedict-Rogers

ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္ပါတ္ ကာလအတြင္း ရခိုင္ျပည္နယ္မွ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားသည္ လူအခ်ဳိ႕အတြက္ စိတ္ပ်က္ ရႈတ္ေထြးဖြယ္ ျဖစ္ေစၿပီး လူအ မ်ားစု အတြက္ ကြဲျပားျငင္းခံုဖြယ္ ျဖစ္ေစသလို လူတဦးခ်င္းစီ အတြက္မူ ေသြးပ်က္ထိတ္လန္႔မႈႏွင့္ေဒါသျဖစ္ ေစခဲ့ ရသည္။ အေပၚ ယံ တြင္ တည္ၿငိမ္ သကဲ့သို႔ ထင္ရေသာ မ်က္ႏွာျပင္ ေအာက္တြင္ ႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ တိမ္ျမဳပ္ ဆူပြက္ေနခဲ့သည့္ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရး တင္းမာ မႈမ်ားက ေပါက္ ကြဲေပၚထြက္လာၿပီး အ႐ုပ္ဆိုး အက်ည္း တန္လွသည့္ အျပန္အလွန္ ဖ်က္ဆီးမႈ သံသရာတြင္းသို႔ က်ခဲ့ရသည္။ လက္စား ေခ်မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚ လာခဲ့ ရသည္။ ဤအေျခအေနမ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဒီမိုကေရစီ ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးခရီးစဥ္ကိုပင္ လမ္းလြဲသြား ေစရန္ ၿခိမ္းေျခာက္ ေနေပ ေတာ့သည္။

အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား၊ လူမ်ဳိးေရးအရ ေစာ္ကားမႈမ်ား၊ တမင္တကာ လြဲမွားအဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆိုမႈမ်ား၊ လုပ္ၾကံဖန္တီးထား သည့္ ပံုမ်ား၊ သတင္း အ မွားေပးမႈမ်ား၊ ဘက္လိုက္သည့္ သတင္းေဖာ္ျပမႈမ်ားက ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္သည့္ အလွည့္အေျပာင္းကို ထပ္ေလာင္းဆင့္ပိုးလာခဲ့ၿပီး ေသြး စြန္းရသည့္ ဝမ္းနည္းေၾကကြဲဖြယ္ အျဖစ္အပ်က္မ်ားေပၚေပါက္လာေစခဲ့သည္။

အခ်ဳိ႕ေသာသူမ်ားက မိမိကို ဘက္လိုက္သည္ဟု ေျပာေကာင္း ေျပာၾကပါလိမ့္မည္။ ဤသို႔ စြပ္စြဲခ်က္အတြက္လည္း မိမိက ျပန္၍ ေလွ်ာက္လွဲ လိုပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း မိမိ ဘက္လိုက္သည္ဆိုသည္မွာ လူအုပ္စုတခုကို သာေစ၊ တစုကို နာေစဟူ၍ ဘက္လိုက္ျခင္း မဟုတ္ပါ။ လူမ်ဳိး တစုကို သာေစ၊ တခုကို နာေစ၊ ဘာသာကိုးကြယ္ ယံုၾကည္မႈ တခုကို သာေစ၊ တခုကို နာေစ ဟူ၍ ဘက္လိုက္ျခင္း မဟုတ္ပါ။ ႏိုင္ငံေရးပါ တီတခုကို သာေစ၊ တခုကို နာေစဟူ၍ ရည္ရြယ္ခ်က္လည္း မရွိခဲ့ပါ။ ၎တို႔အစား မိမိ ဘက္လိုက္သည္ ဆိုသည္ မွာ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ ခြင့္အပါအဝင္ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ား၏ တကမၻာလံုးက လက္ခံၾကသည့္ တန္ဖိုးမ်ားဘက္က လိုက္ျခင္း ျဖစ္ပါ သည္။

မိမိက အျပန္အလွန္ ေလးစားမႈ၊ တန္းတူအခြင့္အေရး၊ ဘာသာ-လူမ်ဳိးအုပ္စုမ်ားအၾကား ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ သဟဇာတ ျဖစ္ေစေရး ဘက္က ဘက္လိုက္ျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္။ မိမိက မည္သည့္လူမ်ဳိး၊ မည္သည့္ ဘာသာကိုးကြယ္ယံုၾကည္ သည္ ျဖစ္ေစ၊ လူသား တဦး ခ်င္းစီ၏ ဂုဏ္သိ ကၡာအတြက္ ဘက္လိုက္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ မိမိက သည္းညည္းခံစိတ္ မထားတတ္မႈ၊ မုန္းတီးမႈ၊ လူမ်ဳိးစြဲဝါဒႏွင့္ အစြန္း ေရာက္ ဝါဒကို ဆန္႔က်င္၍ ဘက္လိုက္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ ဝမ္းနည္းဖြယ္ အျဖစ္အပ်က္မ်ားေၾကာင့္ ရခိုင္ႏွင့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွ သာမန္ျပည္သူမ်ား ထိခိုက္ နစ္နာခဲ့ ၾကရ ပါသည္။ အိမ္မ်ား မီးေလာင္ပ်က္စီးခဲ့ရၿပီး၊ ဗလီမ်ားလည္း ဖ်က္ဆီးခံခဲ့ၾကရသည္။ အမ်ဳိးသမီးမ်ား မုဒိန္းျပဳက်င့္ခံခဲ့ၾကရၿပီး၊ လူ သတ္ မႈမ်ား လည္း ရွိခဲ့ၾကသည္။ မည္သည့္ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ဤသို႔ ေဆာင္ရြက္ျပဳမူခဲ့ၾကပါ သနည္း။ ၎ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားေၾကာင့္ လူေပါင္း ၃ဝ,ဝဝဝ အထိ အိုးအိမ္စြန္႔ပစ္ ထြက္ေျပးခဲ့ၾကရသည္ဟု ဆိုၾကေသာ္လည္း အေရအတြက္ အတိအက်ကိုမူ အတည္မျပဳႏိုင္ခဲ့ပါ။ အေၾကာင္းမွာ ကုလ သမဂၢက ၎၏ဝန္ထမ္းမ်ားကိုျပန္လည္ ႐ုတ္သိမ္းခဲ့ၿပီး သီးျခားလြတ္လပ္သည့္ ေစာင့္ၾကည့္သူမ်ားကိုလည္း ဤေဒ သတြင္းသို႔ ဝင္ေရာက္ ခြင့္မျပဳခဲ့ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ျမန္မာအစိုးရအေနျဖင့္ ပထမဦးဆံုး ေဆာင္ရြက္သင့္သည့္ကိစၥမွာ ယခုအေျခ အ ေနကို အကဲျဖတ္ ႏိုင္ရန္ ႏိုင္ငံ တကာေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္သူမ်ား ဝင္ခြင့္ျပဳေရးပင္ ျဖစ္သည္။

မိမိက ယခုစာကို ေရးျခင္းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ျမန္မာျပည္သူမ်ား၏ မိတ္ေဆြတဦးအေနျဖင့္ ေရး သားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ မိမိက ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္ေျမာက္ေရး၊ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ကိစၥ မ်ားအတြက္ ၿပီးခဲ့သည့္ ၁၅ ႏွစ္တာ ကာလ တြင္ လႈပ္ရွားလုပ္ေဆာင္ခဲ့ၿပီး ျမန္မာ ႏိုင္ငံ တြင္းႏွင့္ နယ္စပ္ေဒသမ်ားသို႔ အၾကိမ္ ၄ဝ ေက်ာ္ ခရီးလွည့္လည္ခဲ့ဖူးပါ သည္။ ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီ အေရး တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူမ်ား၊ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေဟာင္းမ်ားႏွင့္ ပူးတြဲေဆာင္ရြက္ခဲ့သလို ကရင္၊ ကရင္နီ၊ ရွမ္း၊ မြန္၊ ကခ်င္၊ ခ်င္း၊ ရခိုင္၊ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ျပည္သူမ်ား ႏွင့္ လည္း ပူးတြဲလုပ္ကိုင္ ခဲ့ဖူးပါ သည္။ အင္ဒိုနီးရွား၊ ပါကစၥတန္၊ ေမာလ္ဒိုက္..စသည့္ အစြန္းေရာက္ အစၥ လာမ္ဝါဒီမ်ား ေခါင္း ေထာင္ထ လာသည့္ အျခားေသာ ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ဘာသာေရးအရ သည္းညည္း မခံလိုစိတ္ တိုး တက္ျဖစ္ေပၚ လာေန သည့္ အေျခ အေနကို အေတြ႔ အၾကံဳ မ်ားစြာ ရွိခဲ့သူ တဦးအေနျဖင့္ ယခု စာကို ေရးသားျခင္းလည္းျဖစ္ပါသည္။

ဤ ေနာက္ခံအေၾကာင္းအခ်က္မ်ားေၾကာင့္ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ျပည္သူမ်ားကို အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ရပ္တန္႔    ႐ုံမွ်သာ မကၿပီးခဲ့သည့္ ရက္သတၱပါတ္မ်ားက ဘာသာေရးအရ သည္းညည္းမခံႏိုင္မႈ၊ လူမ်ဳိးေရး မုန္းတီးမႈမ်ား ေရွ႕တန္းေရာက္လာသည့္ ရပ္ တည္ခ်က္မ်ားကို ေျပာင္းလဲ ၾကပါရန္ ေမတၱာရပ္ခံ ပါသည္။ ျမန္မာျပည္သူမ်ား အေနျဖင့္လည္း ျမန္မာႏွင့္ ဗုဒၶ ဘာသာ ယဥ္ေက်းမႈ မ်ားရွိ ေကာင္းျမတ္မွန္ကန္သည့္ တန္ဖိုးမ်ားႏွင့္ ေနထိုင္ၾကပါရန္၊ မိမိတို႔ ေတာင္းဆို တိုက္ပြဲ ဝင္လာခဲ့ၾကသည့္ လြတ္လပ္ခြင့္ ႏွင့္ လူ႔အ ခြင့္အ ေရး တန္ဖိုးမ်ားအတိုင္းဆက္လက္ရပ္တည္ ၾကပါရန္ ေမတၱာရပ္ခံ လိုပါသည္။ ဤသို႔ ေမတၱာရပ္ခံရသည္မွာ အေၾကာင္းအခ်က္ မ်ားစြာရွိ ပါသည္။

ပထမအခ်က္မွာ လူသားဆန္မႈႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခခံေပၚမွ လူသားတို႔၏ အသိဉာဏ္ရွိမႈကို ေမတၱာရပ္ခံေတာင္းဆိုျခင္း ျဖစ္ပါ သည္။ တ ကမၻာလံုးလက္ခံသည့္ လူ႔အခြင့္အေရးေၾကညာစာတမ္း ဆိုသည္မွာ အတိအက် အားျဖင့္ လူသားအားလံုးအတြက္ ရည္ရြယ္ ျခင္း ျဖစ္ပါ သည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ စေနေန႔က ႏိုဘယ္ဆုခ်ီးျမႇင့္ပြဲ မိန္႔ခြန္းတြင္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာၾကားခဲ့သကဲ့သို႔ လူ႔အခြင့္အေရး မ်ားသည္ “အားလံုးအနက္ အထြန္းေတာက္ဆံုးအရာ”ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာ စစ္အစိုးရက ျပည္ သူမ်ားကို ကာလၾကာရွည္ ဖိႏွိပ္ျပဳမူခဲ့သလို မည္သူတဦးကိုမွ် ႏွိမ္ခ် သိကၡာ မက်ေစသင့္၊ ကန္႔သတ္ထားျခင္း၊ ဖိႏွိပ္ ခ်ဳိးႏွိမ္ျခင္း မျပဳသင့္ ပါ။ ၎ကိစၥတြင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ျပည္သူမ်ားလည္း အပါအဝင္ျဖစ္ပါသည္။

ဒုတိယအခ်က္မွာ ဘာသာေရးအေျခခံျဖင့္ ေမတၱာရပ္ခံျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ ပတ္သက္၍ မိမိ၏ အေျခခံ နားလည္ သေဘာ ေပါက္ မႈအရ ‘ေမတၱာ’ ကို ေရွ႔ထားၾကပါသည္။ ၎သည္ မိမိ ယံုၾကည္ကိုးကြယ္သည့္ ခရစ္ ယာန္ ဘာသာ၏ အေျခခံမူလည္း ျဖစ္ပါသည္။ “သင္၏ အိမ္နီးခ်င္းကို သင့္ကိုယ္တိုင္ကဲ့သို႔ ခ်စ္ေလာ့” ဟု သြန္သင္ထားပါ သည္။ ခရစ္ယာန္ အယူတြင္၊ “မိမိ၏ ရန္သူကိုပင္ ခ်စ္ရန္” သင္ၾကားထား ပါသည္။ အိမ္နီးခ်င္းျဖစ္ေစ၊ ‘ရန္သူ’ျဖစ္ေစ၊ ရခိုင္ျဖစ္ေစ၊ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ျဖစ္ေစ၊ ဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္ေစ၊ ခရစ္ယာန္၊ မူစလင္၊ နတ္ကိုး ကြယ္သူ ျဖစ္ေစ၊ ေမတၱာကို ေရွ႕တန္း မထားသင့္ပါသေလာ။ အားလံုးကို မခ်စ္သင့္ပါ သ ေလာ.. ဟု ေစာေၾကာ ေမးျမန္းလိုပါသည္။

အ႐ိုးရွင္းဆံုးေသာ လူသားဝါဒ၊ အေျခခံလူ႔အခြင့္အေရး၊ ဘာသာေရး အႏွစ္သာရမ်ားေၾကာင့္ ေမတၱာထားရန္၊ သည္းခံ စိတ္ထားရန္၊ ေလးစား ၾကပါရန္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းရန္ႏွင့္ တန္းတူအခြင့္အေရးကို ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ေပးရန္ တိုက္တြန္းမႈ မျပဳႏိုင္ေစသည့္တိုင္၊ ေနာက္ဆံုး မိမိတို႔၏ အက်ဳိး စီးပြား အေျခခံအေပၚ စဥ္းစားေဆာင္ရြက္ၾကပါရန္ ေမတၱာရပ္ခံ လိုပါသည္။

မိမိေဖာ္ျပ ေျပာဆိုခဲ့သမွ်အေပၚ လူအခ်ဳိ႕က စိတ္မကြက္ေစသည့္တိုင္ေအာင္ မိမိ ဆက္လက္ ေဖာ္ျပလိုသည့္ အခ်က္ မ်ားအေပၚ လူအခ်ဳိ႔က စိတ္ကြက္ေဒါသ ျဖစ္ႏိုင္ပါေသးသည္။ မည္သို႔ျဖစ္ေစ ဆိုေရးရွိက ဆိုရပါလိမ့္မည္။ မိမိ ၾကံဳေတြ႔ ခဲ့ရသမွ်တြင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ အ စြန္႔ပယ္၊ အခြဲျခား အခံရဆံုး၊ အဖိႏွိပ္အခံရဆံုးသူမ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။ မိမိအေနျဖင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္-ျမန္မာ နယ္စပ္ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ မ်ားထံသြား ေရာက္ခဲ့ဖူးၿပီး သူတို႔၏ မ်က္လံုးမ်ားထဲတြင္ စိတ္ပ်က္ အားငယ္မႈမ်ားကို ျမင္ေတြ႔ခဲ့ရပါသည္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္မ်ားကို ၎ ေဒသ ျပင္ပတြင္ ေတြ႔ျမင္ခဲ့ရဖူးပါသည္။ ထိုသူတို႔ ၏ ႏွလံုးအိမ္ထဲတြင္ စိတ္ဓာတ္က်ဆင္းေနမႈကို ျမင္ခဲ့ၾကရပါသည္။ မိမိသိရွိသမွ် ႐ိုဟင္ ဂ်ာမ်ားမွာဧည့္ဝတ္ အေက် ႁပြန္ဆံုး၊ ၾကင္နာသည့္၊ ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႔သည့္၊ ရည္မြန္သည့္၊ သည္းညည္းခံတတ္သည့္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျမတ္ ႏိုးသည့္ လူသားမ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။ အျခားသူမ်ားက သူတို႔၏ လူသားဂုဏ္သိကၡာကို ျငင္းပယ္ၾကသည့္တိုင္ လူသားဆန္သည့္ ရည္မြန္ မႈကို ဆုပ္ကိုင္ႏိုင္ၾကသူမ်ား ျဖစ္ပါသည္။

သို႔ေသာ္လည္း သူတို႔ကို စစ္အစိုးရက သာမက လူမႈအသိုက္အဝန္းကပါ ဆက္လက္ခြဲျခား ျငင္းပယ္ ဖိႏွိပ္ေနပါက ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚ လာမည့္ အႏၲရာယ္ကိုလည္း မိမိသိျမင္ေနပါသည္။ ၎မွာ သေဘာထား အစြန္းေရာက္လာမည့္ အႏၲရာယ္ (radicalization) ပင္ ျဖစ္ ပါသည္။

႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို ‘အၾကမ္းဖက္သမားမ်ား’ ဟု မည့္သည့္အေျခခံအေၾကာင္းမွ် ခိုင္ခိုင္လံုလံု မရွိပါဘဲ လူမ်ဳိးေရး မုန္းတီးမႈျဖင့္ စတင္ စြပ္စြဲ မႈမ်ား ရွိေနၿပီ ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ဤ စြပ္စြဲေျပာဆိုခ်က္မ်ားမွာ မိမိဘာသာ စိတ္ေက်နပ္ေအာင္ လုပ္ၾကံ ေျပာဆိုၾကျခင္းသာျဖစ္ ပါသည္။ အကယ္၍ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို အစိုးရက ဖိႏွိပ္ ႏွိပ္ကြပ္ေနခဲ့လွ်င္၊ ဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားမႈက ဖယ္ၾကဥ္ထားခဲ့လွ်င္၊ လူမႈအသိုက္အ ဝန္းက ခြဲျခားဖိ ႏွိပ္ဆက္ဆံၿပီး တိုက္ခိုက္ေနလွ်င္၊ ႏိုင္ငံတကာမိသားစုက သူတို႔အေရးကို လ်စ္လ်ဴရႈထားခဲ့လွ်င္၊အစြန္းေရာက္အစၥလာမ္ ဝါဒီမ်ားက ႐ိုဟင္ ဂ်ာလူထုမ်ားအၾကား ရွိေနသည့္ စိတ္ပ်က္အားငယ္မႈကို အသံုးခ် စည္း႐ုံးလာခဲ့လွ်င္၊ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားအေနျဖင့္ သူတို႔ အတြက္ေနာက္ဆံုးထြက္ ေပါက္လမ္း မရွိေတာ့ဟု ျမင္လာလွ်င္၊ ႐ိုဟင္ဂ်ာအမ်ားစုက သေဘာထားျပင္းထန္ အစြန္းေရာက္သူမ်ား ျဖစ္ လာၾကဖြယ္ ရွိပါသည္။ ပါကစၥ တန္၊ အင္ဒိုနီးရွားတို႔တြင္ အစြန္းေရာက္ အစၥလာမ္ဝါဒီမ်ား လႈပ္ရွားလာခဲ့သည္ကို ျမင္ေတြ႔ခဲ့ၾကရသည့္ နည္းတူ ေမာ္လ္ဒိုက္ ႏွင့္ လန္ဒန္ ၿမိဳ႕၏ လမ္းမမ်ား၊ ဆက္ေဖာ္ျပ၍ မဆံုးႏိုင္သည့္ အခ်ဳိ႕ေသာ ေနရာမ်ားတြင္လည္း အစြန္းေရာက္ အစၥ လာမ္ဝါဒီမ်ား စည္း႐ုံးလႈပ္ရွား လာသည္ကို ေတြ႔ခဲ့ၾကရသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ရွိေနသည့္ ျပႆနာမ်ားအေပၚ ေနာက္ထပ္ရန္စြယ္တခု တိုးလာမည္ကို မိမိ စိုးရိမ္မိပါ သည္။ မိမိဆိုလို သည္မွာ ဗံုးခြဲျခင္း၊ ေလယာဥ္ျပန္ေပးဆြဲျခင္း ကိစၥမ်ား မဟုတ္ပါ။ မိမိဆိုလိုသည္မွာ ႏိုင္ငံ ေရးေသြးထိုးမႈပါသည့္ အစၥလာမ္ အယူ ဝါဒ ေရွ႕တန္း ေရာက္လာမည့္ အေရး ျဖစ္ၿပီး လူအမ်ားစု ကိုးကြယ္ယံုၾကည္ၾကသည့္ အစၥလာမ္ ဘာသာေရး အယူအဆႏွင့္ ျခားနား ပါသည္။ က်န္ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္သူ အမ်ားစုက ၿငိမ္းခ်မ္းသည့္ ဘာသာတရားကိုသာ လက္ကိုင္ ထား ယံုၾကည္ ၾကပါ သည္။

ခြဲျခားဖယ္ၾကဥ္ျခင္း၊ စိတ္ပ်က္အားငယ္ျခင္း၊ ႏိုင္ငံမရွိသူမ်ား ျဖစ္ေနျခင္း စသည့္ အခ်က္မ်ားမွေန၍ သေဘာထား အစြန္းေရာက္ေစရန္ ေရခံ ေျမခံ ျဖစ္ေပၚလာေစႏိုင္ပါသည္။ ေအာ္စလိုၿမိဳ႕တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာခဲ့သကဲ့သို႔ “စစ္ပြဲမ်ားသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ေသ ေၾကေစႏိုင္ သည့္နယ္ပယ္တခုမွ်သာ မဟုတ္ပါ။ အကယ္၍ နစ္နာခံစားေနရမႈ မ်ားကို ျငင္းပယ္ ပါက၊ ပဋိပကၡမ်ား ေပါက္ဖြားလာေစမည့္ မ်ဳိးေစ့ မ်ားျဖစ္ လာေစႏိုင္ပါသည္။ နစ္နာခံစားရမႈမ်ားေၾကာင့္ သိမ္ငယ္ၿပီး၊ နာက်ည္းမႈမ်ား၊ ေဒါသမ်ား ျဖစ္ေပၚလာေစႏိုင္ပါသည္။”

မိမိကို အထင္အျမင္ မလြဲေစလိုပါ။ မိမိေျပာဆိုသည့္အခ်က္အေပၚ အေျခခံ၍ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို တိုက္ခိုက္ရန္ အေၾကာင္းျပခ်က္ မျဖစ္ေစ လိုပါ။ အမွန္တြက္ ၎၏ ဆန္႔က်င္ဖက္ကို ရည္ရြယ္ေျပာဆိုရင္း ျဖစ္ပါသည္။ အစၥလာမ္ဝါဒီမ်ားကိုစိန္ေခၚေသြးဆြမႈကို ေရွာင္လႊဲႏိုင္ရန္အ တြက္၊ရခိုင္ မ်ား၊ ဗမာမ်ား၊ ျမန္မာျပည္သူမ်ားအားလံုးက သေဘာထားေပ်ာ့ေျပာင္းသည့္၊ အျခားသူမ်ားႏွင့္ တန္းတူအခြင့္အေရး ရရွိ ေရး သာအလိုရွိ ၾက သည့္၊ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာႏွင့္ ထိုက္တန္ သည့္ ေလးစားမႈ ရလိုၾကသည့္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေနလိုၾကသည့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားႏွင့္ ပူး ေပါင္းအလုပ္လုပ္သင့္ ပါသည္။ လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာက ႐ိုဟင္ဂ်ာတဦးက သူ၏ေျမာ္ျမင္ခ်က္ကို မိမိထံ လွပစြာ ပံုေဖာ္ ေျပာျပ ခဲ့ဖူး ပါသည္။ သူက ျမန္မာ ႏိုင္ငံကို ပန္းေပါင္းစံု ပြင့္သည့္ ဥယ်ာဥ္ၾကီးျဖင့္ တင္စားၿပီး၊ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားမွာ ၎တို႔အနက္မွ ပန္းတမ်ဳိး ဟု ေဖာ္ျပ ခဲ့ဖူး ပါသည္။

႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ယံုမွတ္မွားခ်က္ ႏွစ္ခု ရွိေနၿပီး ၎တို႔ကိုလည္း ေခ်ဖ်က္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။ ပထမ အခ်က္မွာ ၎တို႔၏ လူမ်ဳိး ျဖစ္မႈ၊ တိုင္းရင္းသားျဖစ္မႈကို ေျမၾကီး သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္ႏွင့္ ပူးတြဲထားသည္ဟူသည့္ အျမင္ျဖစ္ပါသည္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားက အ နည္းဆံုး မိမိ သိရွိရသမွ် သူတို႔ကိုယ္ပိုင္နယ္ေျမ ေတာင္းဆိုေနျခင္း မဟုတ္ပါ။ သူတို႔က ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ အသိအမွတ္ျပဳမႈ လိုခ်င္ ေနျခင္းမွ် သာျဖစ္ပါသည္။ အကယ္၍ သူတို႔ ကိုယ္ပိုင္ျပည္နယ္ ေတာင္းဆိုေနသည့္တိုင္ သူတို႔ကို ဂုဏ္သိကၡာ၊ တန္းတူ အခြင့္အ ေရးႏွင့္ဆက္ဆံေနသ မွ်ကာလ ပတ္လံုး ဤသို႔ ေပးအပ္ ရန္လည္း အေၾကာင္းအခ်က္ မရွိပါ။

ဒုတိယအခ်က္မွာ ၎တို႔ကို ခိုးဝင္က်ဴးေက်ာ္လာသည့္ ဘဂၤါလီေရႊ႔ေျပာင္း အေျခခ်လာသူမ်ားဟု ျမင္ေနျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ယခုစြပ္စြဲခ်က္ အ တြက္ မိမိတြင္ တုံ႔ျပန္ရန္အခ်က္မ်ားစြာ ရွိပါသည္။

ပထမအခ်က္မွာ သမိုင္းမွတ္တမ္းမ်ားအရ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းတြင္ မ်ဳိးဆက္ေပါင္းမ်ား စြာကတည္းက အေျခ ခ်ေနထိုင္လာခဲ့ ၾကသည္မွာ ထင္ရွားပါသည္။ ပညာရွင္မ်ားက တိက်သည့္ အေထာက္ အထား မ်ားျဖင့္ ျငင္းခံုႏိုင္ၾကပါသည္။ မည္သို႔ပင္ ျဖစ္ေစ ထိုသူမ်ား ဤေနရာတြင္မ်ဳိး ဆက္ေပါင္းမ်ားစြာ ရွိေနၾကသည္မွာ ျငင္းဆိုမရသည့္ အခ်က္ပင္ျဖစ္သည္။ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ၏ ပထမဦး ဆံုးသမၼတ ရွမ္းလူမ်ဳိးတဦးျဖစ္သူ စဝ္ေရႊသိုက္ က “ရခိုင္မူဆလင္မ်ားသည္ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဌာေန တိုင္းရင္း သားမ်ားျဖစ္ၾက သည္မွာ ေသ ခ်ာသည္။ အကယ္၍ သူတို႔ကိုသာ ဌာေနတိုင္းရင္းသားထဲသို႔ မထည့္ပါက မိမိတို႔ကိုယ္တိုင္လည္း ဌာေနတိုင္းရင္းသားအျဖစ္ မခံယူ သင့္” ဟု ေျပာဆိုခဲ့ ဖူးပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ပထမ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ ဦးႏုကလည္း ယခု အျငင္းပြား ေနၾကသည့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာအမည္ကို သံုးစြဲ ခဲ့ဖူးပါသည္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဘာသာျဖင့္အသံလႊင့္ရန္ ျမန္မာ့အသံကိုပင္ အသံုးျပဳခြင့္ ေပးခဲ့ပါသည္။ ႐ို ဟင္ဂ်ာအမတ္မ်ားလည္း လႊတ္ေတာ္ တြင္း ေနရာ ယူခဲ့ၾက ဖူးပါသည္။ ဦးေန ဝင္းအာဏာရရွိသည့္အခ်ိန္မွသာ သူ၏ လူမ်ဳိးေရး အစြဲ၊ မူဆလင္ဆန္႔က်င္ ေရးစိတ္ဓာတ္ေၾကာင့္ ယခု ကိစၥမ်ား ျဖစ္ေပၚလာျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ၎တို႔ ကိုႏိုင္ငံသား အျဖစ္မွ ႐ုပ္သိမ္း၍ ဆယ္စုႏွစ္ မ်ားစြာ ဖိႏွိပ္ညႇဥ္းပမ္းမႈ မ်ားဒုကၡ တြင္း သို႔ ပစ္ခ်ထား ခဲ့ပါသည္။

အကယ္၍ သူတို႔က ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွ တရားမဝင္ ခိုးဝင္လာသူမ်ား ဆိုပါက သူတို႔အမ်ားစုက အဘယ္ေၾကာင့္ျမန္မာစကား လည္ပတ္စြာ ေျပာ ဆိုႏိုင္ၾကပါသနည္း။ ျမန္မာအမည္မ်ား မွည့္ေခၚၾကပါသနည္း။ အကယ္၍ သူတို႔က ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွ တရားမဝင္ ခိုးဝင္လာသူမ်ား ဆိုပါက၎ ဒုကၡသည္မ်ားကို လက္ခံရန္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က အဘယ္ေၾကာင့္ လက္ခံရန္ ျငင္းပယ္ရပါသနည္း။ အကယ္၍ သူတို႔က ဘဂၤ လားေဒ့ရွ္မွ တရား မဝင္ခိုးဝင္လာသူမ်ား ဆိုပါက အဘယ္ေၾကာင့္ ယခုလို ဖိႏွိပ္မႈမ်ား ခံစားေနၾကရသည့္ ၾကားထဲတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ အ ေျခခ် ေနထိုင္ လိုၿပီးသူ တို႔အိုးအိမ္ သဖြယ္ သေဘာထားၾကပါသနည္း။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ တရားမဝင္ ခိုးဝင္လာၾကသူမ်ားသည္ ဆင္းရဲ မႈႏွင့္ ဖိႏွိပ္သည့္ ေနရာမ်ား မွထြက္ေျပးလာၾကသူမ်ားသာ ျဖစ္ပါသည္။ ပို၍ႂကြယ္ဝသည့္ လြတ္လပ္သည့္ ေနရာကိုသာ ရွာေဖြၾကသူမ်ား သာ ျဖစ္ပါသည္။ အဘယ္ ေၾကာင့္ သူတို႔က ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကို စြန္႔ခြာ၍ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ထြက္ေျပးၾကပါသနည္း။

အခ်ဳိ႕ျမန္မာမ်ားက နယ္စပ္မ်ဥ္းက ဟင္းလင္းပြင့္ေနေသာေၾကာင့္ဟု မိမိကို ေျပာၾကပါသည္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာဟု ဆိုေနၾကသူ မ်ားမွာ တရားမ ဝင္ ခိုးဝင္လာသည့္ ဘဂၤါလီမ်ားဟု ဆိုၾကပါသည္။ သို႔ဆိုလွ်င္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ စနစ္တက် လူသတ္မွတ္ ခြဲျခားသည့္ စနစ္လို အပ္ ပါသည္။ အကယ္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေမြးဖြားသူမ်ားမွန္ပါက သူတို႔ကို ႏိုင္ငံသား အျဖစ္ လက္ခံသင့္ပါသည္။ အကယ္၍ ခိုးဝင္လာသူ မ်ား ဟု ခိုင္လံုစြာ ေတြ႔ရွိပါက၊ ေလ်ာ္ကန္စြာ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္သင့္ပါသည္။ ထိုသူမ်ားကို ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ေပးသည္ ျဖစ္ေစ၊ သို႔မဟုတ္ အျခားႏိုင္ငံမ်ား တြင္ခိုးဝင္လာ သူမ်ားကို ကိုင္တြယ္ၾကသည့္နည္းတူ သူတို႔မူရင္းလာရာ ႏိုင္ငံသို႔ ျပန္လည္ ပို႔ေဆာင္သင့္ပါသည္။ မည္ သည့္ အေျခအေန မ်ဳိးတြင္မဆို သူတို႔ကို လူမဆန္သည့္ ခြဲျခားဖိႏွိပ္မႈမ်ဳိး မျပဳသင့္ပါ။ တရားမဝင္ ခိုးဝင္လာၾကသူမ်ား သည္ပင္လွ်င္ လူ႔အခြင့္အေရး ရွိပါ သည္။

ဤအေၾကာင္းကို မာတင္လူသာကင္း က ေကာင္းစြာေဖာ္ျပခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ သူက “မည္သည့္ေနရာတြင္ ရွိေနသည့္ မတရားမမွ်တမႈ မဆို၊ ေနရာတိုင္းတြင္ ရွိေနသည့္ တရားမွ်တမႈကို ၿခိမ္းေျခာက္ေနသည္” ဟု ဆိုခဲ့သည္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာ မ်ားမွာ ႏိုင္ငံမဲ့မ်ား၊ ပညာေရးရရွိခြင့္ကို ျငင္းပယ္ ခံေနရသူမ်ား၊ ခရီးသြားလာရန္၊ လက္ထပ္ထိမ္းျမားရန္၊ ဝတ္ျပဳကိုးကြယ္ရန္ ကန္႔သတ္ ပိတ္ပင္ခံေနရသူမ်ား၊ ျပင္းထန္ ဆိုးရြား သည့္ မတရာ းမမွ်တမႈမ်ား ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ခံစားလာၾကရသူမ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ရခိုင္ျပည္သူမ်ားမွာလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံသား အျခားသူမ်ား ကဲ့သို႔ပင္၊ မတရား မမွ်တမႈကို ခံစားလာၾကရသူမ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ၎လူ႔အဖြဲ႔အစည္းႏွစ္ရပ္က အၾကမ္းဖက္မႈႏွင့္ ဖ်က္ဆီးမႈ သံသရာကို ဆက္လက္ က်ဴးလြန္ ေနၾက လွ်င္မူ အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ ဖ်က္ဆီးေနၾကသကဲ့သို႔ ရွိလိမ့္မည္ ျဖစ္ၿပီး ယခု ပဋိပကၡ အက်ပ္အတည္း သာ ဆက္လက္ ျဖစ္ေပၚ ေနပါက ျမန္မာ ႏိုင္ငံ၏ ဒီမိုကေရစီ ခရီးလည္း လမ္းလြဲသြား ေစႏိုင္ ပါသည္။

သို႔အတြက္ေၾကာင့္ ျမန္မာႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ ျပည္သူမ်ားအတြက္ ကမၻာလံုးဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး၊ လူသားဂုဏ္သိကၡာ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတို႔အေပၚ အေလးထား ေလးစားၾကရေတာ့မည့္ အခ်ိန္ျဖစ္ၿပီး အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ရပ္စဲေစရန္ ရပ္တည္ ေပးၾကရေတာ့မည္ ျဖစ္ပါသည္။

ရွည္ၾကာခက္ခဲမည့္ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရး၊ ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရးခရီးကို ေလွ်ာက္လွမ္း ၾကရေတာ့မည့္ အခ်ိန္လည္း ျဖစ္ပါ သည္။

ယေန႔ကာလတြင္ အၾကမ္းဖက္မႈတြင္ သားေကာင္ ျဖစ္ၾကရသူမ်ားအတြက္ အေရးေပၚ လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူအညီမ်ား လိုအပ္ေန ပါ သည္။ အိုးအိမ္ဆံုးရႈံးခဲ့ၾကရသူ ထိုသူမ်ားမွာ စားေရရိကၡာ မရွိဘဲ ျဖစ္ေနၾကရပါသည္။

မနက္ျဖန္တြင္မူ လူမ်ဳိးကြဲ၊ ဘာသာကြဲမ်ားအၾကား ေစ့စပ္ညိႇႏိႈင္းေဆြးေႏြးမႈမ်ားႏွင့္ ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရး ပံ့ပိုးေပးမႈ မ်ား လုပ္ေဆာင္ ရန္ လိုအပ္ပါသည္။ မိမိတို႔စတင္ရမည့္ လုပ္ငန္းမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ႏိုဘယ္ဆု လက္ခံရယူ စဥ္ ေျပာၾကားသြားသည့္ မိန္႔ခြန္းကို အေျချပဳ ရမည္ ျဖစ္ပါသည္။

“မိမိတို႔၏ အႏၲိမ ရည္မွန္းခ်က္မွာ အိုးအိမ္ေျပာင္းေရႊ႔ထြက္ေျပးရသူမ်ား၊ အိုးအိမ္မဲ့ႏွင့္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မဲ့သူမ်ား မရွိသည့္ ကမၻာၾကီးတခု၊ မည္ သည့္အရပ္တြင္ပင္ ျဖစ္ေစ မွီခိုေနထိုင္သူမ်ားၾကသူမ်ားကို ကာကြယ္လံုျခံဳေစမည့္၊ လြတ္လပ္စြာေနထိုင္ ႏိုင္မည့္၊ အရည္ အေသြး ကို ျပႏိုင္ မည့္၊ၿငိမ္းခ်မ္းသည့္ ကမၻာၾကီးတခု ဖန္တီးၾကရန္ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ေတြးေခၚမႈ တခုခ်င္းစီ၊ စကားလံုး တခုခ်င္းစီ၊ လႈပ္ရွားမႈ တခု ခ်င္းစီတိုင္း သည္အျပဳသေဘာေဆာင္ ေပါင္းစည္းေစရမည္ ျဖစ္ၿပီး အလံုးစံု ေပါင္းစည္းပါက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ဦးတည္ အေထာက္အကူ ျပဳေစ ၾကရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ မိမိတို႔ တဦးခ်င္းက ယခုကဲ့သို႔ ျဖည့္ဆည္းေဆာင္ရြက္ရန္ တတ္စြမ္းၾကပါသည္။ မိမိတို႔လက္မ်ား တြဲဆက္၍ မိမိတို႔ အိပ္ေနစဥ္ လံုျခံဳ၍ႏုိးထသည့္အခ်ိန္တြင္ ေပ်ာ္ရႊင္ခ်မ္းေျမ့စြာ ႏိုးထရေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းသည့္ ကမၻာၾကီးကို ဖန္တီးၾကပါစို႔” ဟု ေျပာဆို ခဲ့ပါ သည္။

ျမန္မာမ်ား၊ ရခိုင္မ်ား၊ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ား၊ အစိုးရအရာရွိမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား၊ ျမန္မာႏိုင္ငံသူ ႏိုင္ငံသားမ်ားႏွင့္ျမန္မာျပည္၏ မိတ္ေဆြ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားလည္း ဤနည္းအတုိင္းသာ ေရွ႕ဆက္ၾကေစလိုပါေတာ့သည္။

Benedict-Rogers ေရးသားသည့္ A friend’s appeal to Burma ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆို ေဖာ္ျပပါ သည္။