ဦးသိန္းစိန္ ေထာင္ဒဏ္ခံရသူမ်ားကို လြတ္ေပးၿပီး ရခိုင္မ်ားအား ဆက္လက္ထိမ္း သိမ္းထား

သဇင္ဥ

ဦးသိန္းစိန္သည္ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ဇြန္လ (၈) ရက္ေန႔က စတင္သည့္ ဘဂၤလီမ်ား၏ အၾကမ္းဖက္ ေသာင္းက်န္းမႈကာလတြင္ တိုက္႐ိုက္ဆက္ ႏြယ္ေနမႈျဖင့္ ၂၄ ရက္ေန႔က ေထာင္ဒဏ္အျပစ္ေပးထားသည့္ ဘဂၤလီမ်ား ကို ယမန္ေန႔က လႊတ္ေပးခဲ့ၿပီး ေဒသခံ ရခိုင္အမ်ိဳး သားမ်ားကို ကြက္မ်က္ ျပဳ ခြဲျခားဆက္ဆံ ခံေနရေၾကာင္း ေမာင္ေတာၿမိဳ႕မွ ေက်ာင္းဆရာ တစ္ဦး က ေျပာသည္။

" အၾကမ္းဖက္မႈ တစ္ခုလံုးကို ႀကိဳးကိုင္ခဲ့တဲ့ ခင္ေမာင္ (ခ) အဏၰ၀ါဆာ ဒတ္ကို ေထာင္ဒဏ္ (၃)ႏွစ္၊ ခင္ေမာင္ေဆြ (ခ) တာရတ္ကို (၂)ႏွစ္နဲ႔ ခ်ိဳ ေလးမာခါတုန္ကို ေထာင္ဒဏ္(၆)ႏွစ္ (၂၄)ရက္ ေသာၾကာေန႔က ေမာင္ ေတာတရား႐ံုးက ခ်မွတ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီလူေတြကို ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ အမိန္႔နဲ႔ဆိုၿပီး မေန႔မနက္ပိုင္းက လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္တဲ့ဆိုၿပီး လႊတ္ေပး လိုက္ ပါ တယ္။ ဘယ္ပံုစံဥပေဒလဲမသိဘူး။ သူတို႔က UNHCR က ႏွစ္ေယာက္နဲ႔ INGO က တစ္ေယာက္ပါ။ " ဟု အမည္မေဖၚလိုသူ ေက်ာင္းဆရာက ေ၀ဖန္ေျပာဆိုလိုက္သည္။

ဆက္လက္ၿပီး သူက " ေသာင္းက်န္းသူေတြက ဘဂၤလီေတြ၊ ဒါနဲ႔ဆက္စပ္ၿပီး ဘာမွအျပစ္မလုပ္တဲ့ ရခိုင္အမ်ိဳးသားေတြကိုေနရာအႏွံ႔မွာအမ်ား ႀကီး ဖမ္းထားတာေတြရွိတယ္။ ေထာင္ဒဏ္သာေပးေနတယ္။ ျပန္လႊတ္ေပးသူဘယ္သူ႔ကိုမွ မေတြ႔ေသးဘူး။ ရခိုင္ျပည္နဲ႔ လူထုေတြ က်ိန္စာ သင့္ေနသလို ျဖစ္ေနတယ္။ သမၼတလြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္လည္းမရွိ၊ တရားဥပေဒမွာ ဘက္လိုက္မႈရွိေနတယ္။ UNHCR လည္း ခုလိုဘက္ လိုက္ခဲ့လို႔ ဒီျပႆနာေတြ ေပၚခဲ့ၿပီးၿပီ၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ရခိုင္ေတြ ျမန္မာျပည္သား ျဖစ္ တယ္။ ရခိုင္ျပည္မွာေနၿပီး အၿမဲတမ္း ဘက္လိုက္မႈေတြ ခ်ဥ္း ခံေနရတာ စိတ္နာဖို႔ေကာင္းပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားသားက အျပစ္ရွိတာေတာင္ သမၼတလြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ရတယ္တဲ့လားဗ်ာ။ ႏိုင္ငံတကာ က အေရးအခင္းအတြင္းမွာ ရခိုင္က ဘဂၤလီကိုသတ္ျဖတ္ေနတယ္လို႔ အ ၾကမ္းဖက္သမားေတြ ေျပာဆိုခဲ့တာကို အမွန္အတိုင္း ျဖစ္ သြားေစတ့ဲ လုပ္ရပ္ျဖစ္ပါတယ္။ " ဟု ဆိုသည္။

ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း အၾကမ္းဖက္ေသာင္းက်န္းမႈကို ဖန္တီးခဲ့၍ ေထာင္ဒဏ္အျပစ္မွ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ရရွိသြားေသာ အဏၰဝါဆာ ဒတ္ အား ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ပုဒ္မ ၁၅၃ (က)ႏွင့္ ၅၀၅ (ဂ) ျပစ္မႈႏွစ္ခုအတြက္ ေထာင္ဒဏ္ ၂ ႏွစ္ခ်မွတ္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံျခားေငြလဲလွယ္မႈ စည္း မ်ဥ္းဥ ပေဒပုဒ္မ ၂၄ (၁) အရ တစ္ႏွစ္၊ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ခဲ့သူ တာရက္ ကို ဥပေဒပုဒ္မ ၁၅၃ (က)ႏွင့္ ျပစ္မႈ ပုဒ္မ ၅၀၅ (ဂ) ျပစ္မႈတစ္ ခုကို (၂)ႏွစ္ ေထာင္ဒဏ္ျဖစ္ေသာ္လည္း တေပါင္းတည္း က်ခံေစဆံုးျဖတ္မႈေၾကာင့္ ေထာင္ဒဏ္ (၂)ႏွစ္၊ ေဒၚခ်ဳိေလးမာခါတုန္ကို ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၅၃ (က) အရ (၂)ႏွစ္ႏွင့္ ဥပေဒပုဒ္မ ၄၃၆/၁၀၉ႏွင့္ ႏုိင္ငံျခားေငြလဲလွယ္မႈ စည္းမ်ဥ္း သတ္မွတ္ေရး ဥပေဒပုဒ္မ ၂၄(၁)အရ ေထာင္ဒဏ္ (၁)ႏွစ္ ေထာင္ဒဏ္ျပစ္မႈမ်ားကို တေပါင္းတည္း က်ခံေစဟု စီရင္ခ်က္ေၾကာင့္ (၆)ႏွစ္ခ်မွတ္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။

ယင္းပဋိပကၡ ကာလအတြင္း ႏိုင္ငံတကာ NGO ၀န္ထမ္း ၁၀ ေယာက္ ဆက္ႏြယ္မႈမ်ား ရွိခဲ့သည္ဟု သံသယျဖင့္ ဖမ္းဆီးထားခဲ့ရာမွ (၃) ဦးကို ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္ျခင္းျဖစ္ၿပီး က်န္၀န္ထမ္း (၇) ဦးကို အေစာင္ပိုင္းက အျဖတ္လိုက္ လႊတ္ေပးခဲ့ေၾကာင္းႏွင့္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၏ လြတ္ ၿငိမ္း ခ်မ္းသာခြင့္အရ ထပ္မံလြတ္ေပးလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။

ေထာင္ဒဏ္စီရင္ ခ်မွတ္ခံခဲ့ရသူ (၃) ဦးမွာ ယင္းပဋိပကၡအတြင္း တစ္နည္းနည္းျဖင့္ ပါ၀င္ပတ္သက္ ႀကိဳးကိုင္မႈမ်ား ရွိခဲ့ေၾကာင္း ရခိုင္ျပည္နယ္ ယင္းအေရးအခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္လည္းျဖစ္၊ ျပည္နယ္ ဥပေဒေရးရာ ေကာ္မတီဥကၠဌလည္းျဖစ္ေသာ ဦးလွသိန္းက VOA သို႔ ေျဖၾကားခ်က္အရ သိရသည္။

ေထာင္ဒဏ္အျပစ္ေပးခံခဲ့ရေသာ UNHCR ၀န္ထမ္းမ်ားအား စြဲခ်က္မ်ားမွာ ဥပေဒပုဒ္မ ၁၅၃(က)အရလူမ်ိဳးစုတစ္ဖြဲ႔ႏွင့္တစ္ဖြဲ႔အၾကား ရန္ တိုက္ ေပးျခင္း၊ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၅၀၅(ဂ)အရ အမ်ားျပည္သူမ်ား အက်ိဳးစီးပြားပ်က္ျပားေစမႈကို ျဖစ္ေစေသာျပစ္မႈ၊ ခုိက္ရန္ျဖစ္ပြားေအာင္ ရန္တုိက္ေပး မႈမ်ား အပါအ၀င္ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၄၃၆/၁၀၉ အရ မီးျဖင့္ျဖစ္ေစ၊ ေပါက္ကြဲေစတတ္ေသာ ပစၥည္းျဖင့္ျဖစ္ေစ ျဖစ္ေပၚလာေအာင္ အားေပး အား ေျမႇာက္ျပဳမႈႏွင့္ မီး႐ႈိ႕ဖ်က္ဆီးမႈမ်ား ျဖစ္ေျမာက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားျဖင့္ စြဲခ်က္ခဲ့ေၾကာင္း သူကရွင္းျပခဲ့သည္။

ျမန္မာအစိုးရက ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္လိုက္ေသာ UNHCR ၀န္ထမ္း (၃) ဦးမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္ေန မူဆလင္ဘာသာ၀င္မ်ားျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ေမာင္ ေတာၿမိဳ႕နယ္တြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနေသာ ၀န္ထမ္းမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။

သက္ဆိုင္ရာက ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္ ခံခဲ့ရသူမ်ားအေပၚ အေသးစိပ္စီစစ္ကာ စစ္ေဆးေမးျမန္းမႈမ်ား အတန္ၾကာျပဳလုပ္ၿပီး စီရင္ခ် ခ်မွတ္ခဲ့ ျခင္းျဖစ္ေသာ္လည္း ဦးသိန္းစိန္က အလြယ္တကူ လႊတ္ေပးျခင္းအေပၚ အေရးအခင္းတြင္ က်ဆံုးသြားခဲ့သူမ်ား၏ မိသားစု၀င္မ်ား၊ ေမာင္ ေတာႏွင့္ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕ႏွင့္ တျခားၿမိဳ႕မ်ားမွ ရခိုင္လူထုမ်ား မေၾကနပ္မႈမ်ား ျဖစ္ၾကေၾကာင္း ေက်ာင္းဆရာက သံုးသပ္ ရွင္းျပသည္။

ထို႔ျပင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡႏွင့္ ဆက္ႏြယ္မႈမ်ားရွိသည့္အျပင္ ဦးသိန္းစိန္ လႊတ္ေပးလိုက္သည့္ ၀န္ထမ္းမ်ားႏွင့္ တိုက္႐ိုက္ ဆက္ႏြယ္မ ႈရွိေသာ ဘဂၤလားေဒ့ခ်္ႏိုင္ငံ ေကာ့စ္ဘဇားခ႐ိုင္အတြင္းမွ မူဆလင္ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္ ေခါင္းေဆာင္ (၁၀)ဦးအား အာမခံျဖင့္ လႊတ္ ေပးလိုက္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။

ယင္း ေကာ့စ္ဘဇားခ႐ိုင္အတြင္းမွ (၁၀) ဦးမွာ ပန္း၀ါၿမိဳ႕ဗလီအုပ္၊ ေကာ့စ္ဘဇားၿမိဳ႕ဗလီအုပ္၊ ေကာ့စ္ဘဇားၿမိဳ႕ရွိ အီစၥလာမ္မိတ္ေဆး႐ံုအုပ္၊ အီစၥလာမ္မိတ္ဘဏ္အုပ္၊ နီလာၿမိဳ႕ဗလီအုပ္ႏွင့္ အီစၥလာမ္မိတ္အဖြဲ႔အစည္းႏွစ္ခုမွ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ားျဖစ္ၾကသည္။

ကုလသမဂၢ အေနျဖင့္ ဦးသိန္းစိန္ အမိန္႔အာဏာျဖင့္ လြတ္ေပးခဲ့ေသာ ကုလ၀န္ထမ္းမ်ားအတြက္ ႀကိဳဆိုေၾကာင္း ကုလသမဂၢ အတြင္း ေရး မွဴးခ်ဳပ္႐ံုး တြဲဘက္ေျပာခြင့္ရ Faran Haq က ယမန္ေန႔က ေျပာဆိုလိုက္သည္။

လြတ္ေျမာက္ေသာ ဦးခင္ေရႊမွာ ကုလသမဂၢ စားနပ္ရိကၡာအစီအစဥ္ WFP ၏ ၀န္ထမ္းတစ္ဦးျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေထာင္ဒဏ္ (၃)ႏွစ္ ခ်မွတ္ ခံရ ေသာဦးခင္ေမာင္ဟာ UNHCR ကုလသမဂၢ မဟာမင္းႀကီး႐ံုး၏ ၀န္ထမ္းျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ေထာင္ဒဏ္(၆)ႏွစ္ ခ်မွတ္ခံရသူ ေဒၚခ်ိဳေလး မာခါတုန္မွာ CSSEP အမည္ရွိ ရပ္ရြာလူထုဖြံ႔ၿဖိဳးေရး စီမံခ်က္က ၀န္ထမ္းမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

ေက်ာင္းဆရာက " မေန႔က ေမာင္ေတာလူထုေတြ အရမ္းစိုးရိမ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ေၾကာက္စိတ္ေတြ လႊမ္းၿပီး ႐ုတ္႐ုတ္သဲသဲေတာင္ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ မိ သားစုေတြ ရွိခဲ့တယ္။ လြတ္သြားတဲ့သူေတြက လူႀကီးေတြဆိုေတာ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြကို ထပ္ ကာဖန္တီးျပဳလုပ္ႏိုင္တယ္လို႔ ယူဆၾကတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီလိုလုပ္တာက ကုလားေတြကို အေရးအခင္းျဖစ္ခဲ့တာ အမွန္ဘက္သို႔ေရာက္ေစ ၿပီး ေဒသခံေတြကို အမွားသို႔ တြန္းပို႔ရာ သက္ ေရာက္သြားပါတယ္၊ အရင္ကတည္းက ဒီမွာအေျခခ်ေနခ်င္တဲ့သူမရွိျဖစ္ေနခ်ိန္မွာ ပို႔ဆိုး သြားတဲ့ အေျခအေနရွိပါတယ္။ " ဟု ဆက္ လက္ ရွင္းသည္။

အေရးအခင္းကာလ ပထမဆံုး ဓါတ္ပုံ၊ ဗီဒီယိုႏွင့္ သတင္းအမွားမ်ား ႏိုင္ငံတကာသို႔ ေပးပို႔မႈႏွင့္ အၾကမ္းဖက္မႈကို အဓိကေဆာင္ရြက္ခဲ့ ေသာ ေဒါက္တာ ထြန္းေအာင္(န႐ုေဟာက္)အား လႊတ္ေပးမည့္သတင္းမ်ား ေမာင္ေတာတြင္ ျဖစ္ေပၚေနေၾကာင္း သိရွိရသည္။

ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ဇြန္လ ၈ ရက္ေန႔က စတင္ခဲ့သည့္ ပဋိပကၡတြင္ ေနအိမ္စုစုေပါင္း (၂၈၂၅)အိမ္၊ ေသဆံုးသူ ၁၀၀ ဦးခန္႔၊ ဒဏ္ရာ ရရွိ ခဲ့သူ (၃၈)ဦး၊ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္း (၉) ေက်ာင္း၊ ဗလီေက်ာင္း (၇) ခု၊ ဒုကၡသည္စခန္း (၃၇) ေနရာရွိခဲ့ေၾကာင္းႏွင့္ ဒုကၡသည္ စုစု ေပါင္း (၉၀, ၀၀၀) ခန္႔ရွိခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။