ယင္းေဒသတြင္ ေဒသခံ ၇၀၀၀ ေက်ာ္တို႔ ေနထုိင္လွ်က္ ရွိၿပီး ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္မွစတင္ကာ ယခုႏွစ္အထိ ၂ ႏွစ္အတြင္းေသဆုံးသည့္ဦးေရႏႈန္းပိုမုိျမင့္တက္လာၿပီးေဆး၀ါးကုသမႈမ်ားလည္းစနစ္တက်မခံယူႏိုင္ေသးေၾကာင္း ေၾကးစင္ေတာင္ အနီးရွိ ကံကုန္းေက်းရြာမွေဒသခံမ်ားကေျပာသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္မတ္လမွဇူလိုင္လသုံးလအတြင္းအသည္းကင္ဆာႏွင့္ေသဆုံးသူ၄ ဦးရွိခဲ့ေၾကာင္း၊ယခင္ကေသဆုံးမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ မည္သည့္ေရာဂါဟုအတိက်မသိရေသာ္လည္း၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ေနာက္ပိုင္းတြင္ေသဆုံးသူမ်ားကိုစာရင္းေသခ်ာစြာ ျပဳစုေကာက္ခံထားၿပီးေရာဂါကိုလည္းစစ္ေဆး ရွာေဖြ မွတ္တမ္းမ်ားျပဳစုထားေၾကာင္းကံကုန္း ေက်းရြာတြင္ ေနထုိင္သည့္အသက္၆၂ ႏွစ္အရြယ္ရွိဦးဘိုသန္းက ဆိုသည္။
‘‘ေသတာကေတာ့အရင္ကလည္းတျဖဳတ္ျဖဳတ္နဲ႔ေသၾကတာ။ေသတာကဘာမွမဆန္းဘူးဆိုေပမယ့္ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္က စၿပီးလူလတ္ပိုင္းေတြ တျဖဳတ္ျဖဳတ္နဲ႔ အေသမ်ားလာတာ ကိုေတြ႕ရတယ္။က်ေနာ္တို႔ရြာမွာကေသတဲ့လူကိုအေခါင္းထဲမွာ ဇာတာနဲ႔ ေဆးမွတ္တမ္းေတြအကုန္ထည့္ေပးတဲ့ ဓေလ့ရွိေနေတာ့ အရင္က ဘာေရာဂါဆုိတာမသိရဘူး။လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ႏွစ္ ေလာက္ကမွေသဆုံးတဲ့ႏႈန္းမ်ားလာၿပီးေသတဲ့ေရာဂါေတြ ကလည္းကင္ဆာေရာဂါဆန္းေတြျဖစ္ေန တဲ့တြက္မွတ္တမ္း ယူခဲ့တာပါ”ဟု ၎ကေျပာသည္။
သုံးလအတြင္းအသည္းကင္ဆာႏွင့္ေသဆုံးသူမ်ားမွာဦးေအးလြင္ -၃၅ ႏွစ္၊ဦးျမင့္ေအာင္- ၄၈ႏွစ္၊ေအာင္ကိုလတ္- ၃၃ ႏွစ္ႏွင့္ဦးခ်စ္ေဖ- အသက္ ၇၀ ႏွစ္တို႔ျဖစ္သည္။ ၎တုိ႔အားလံုးမွာအရက္ႏွင့္ေဆးလိပ္ ေသာက္သုံးသူမ်ား မဟုတ္ဘဲ အေကာင္းပတိ မွေရာဂါျဖစ္ကာေသဆုံးခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။
၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္မွ၂၀၁၂ ခုႏွစ္အတြင္းကင္ဆာေရာဂါႏွင့္ေသဆုံးသူမ်ားမွာ လူဦးေရ ၂၀ ေက်ာ္လာၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ဦးဘိုသန္းက ေျပာသည္။
အမ်ားဆုံးေသဆုံးသည့္ေရာဂါမ်ားမွာအသည္းကင္ဆာ၊ႏွလုံးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါ၊ေခ်ာင္းဆုိးၿပီး လည္ပင္းႀကီး၊ေလပိတ္ေရာဂါ၊ႏွလုံးအဆို႔ရွင္ ပ်က္ဆီးျခင္း၊သားအိမ္ကင္ဆာ၊ေသြးကင္ဆာ၊အသည္းကင္ဆာ၊အႀကိတ္ကင္ဆာ၊အဆုတ္ႁပြန္မွအႀကိတ္ထြက္သည့္ေရာဂါ၊မ်က္ႏွာမ်ားတြင္အႀကိတ္ႏွင့္ ဘုမ်ားထြက္သည့္ေရာဂါဆန္းမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။
ယင္းေရာဂါမ်ားမွာသက္ဆုိင္ရာဆရာ၀န္မ်ားေဆးကုသေနခ်ိန္အတြင္းေတြ႕ရွိေျပာျပခဲ့သည့္ေရာဂါဆန္းမ်ားျဖစ္ေၾကာင္းေဒသခံမ်ားက ဆိုသည္။
ယင္းေဒသတြင္ေၾကးစင္ေတာင္ႏွင့္ စံပယ္ေတာင္တို႔ ကိုဦးတည္ၿပီးေၾကးနီထုတ္လုပ္မႈ မ်ားလုပ္ေဆာင္လွ်က္ ရွိေၾကာင္း၊ ထုတ္ကုန္တိုးျမႇင့္ လုပ္ေဆာင္ရန္ အတြက္ကံကုန္းေက်းရြာ အနီးတြင္အက္စစ္ထုတ္လုပ္သည့္စက္ရုံ တည္ေဆာက္ ထားေၾကာင္း၊ အဆုိပါစက္ရုံမွထုတ္လုပ္သည့္အခုိးအေငြ႕မ်ားေၾကာင့္ေန႔စဥ္ေလထု ညစ္ညမ္းမႈမ်ားျဖစ္ေပၚလွ်က္ရွိၿပီးဆုိးရြားသည့္ အနံ႔အသက္မ်ားကိုေဒသခံျပည္သူမ်ားရႈရိႈက္ေနၾကရေၾကာင္း သိရသည္။
ထုိ႔အျပင္ေၾကးနီထုတ္လုပ္မႈလုပ္ငန္းခြင္ေၾကာင့္ေရတြင္းမ်ားသန္႔ရွင္းမႈမရွိေတာ့ဘဲေသာက္ေရသုံးေရျပတ္လပ္သည့္ ျပႆနာႏွင့္ ႀကံဳေတြ႕ေနၾကရသည္။
စက္ရုံမွစြန္႔ပစ္ေရဆုိးမ်ားကိုေသခ်ာစနစ္တက်စြန္႔ပစ္ျခင္း မရွိသည့္အတြက္ေက်းရြာတြင္းရွိ ေရတြင္းမ်ားထဲသုိ႔စီး၀င္ကာေရမ်ားတြင္ဆုိးရြားသည့္ကန္႔အနံ႔မ်ားထြက္ျခင္း၊စိမ္းေရႊေရႊအနံ႔ဆိုးမ်ားျဖစ္ေပၚျခင္းႏွင့္ေရအေရာင္မ်ားမွာစိမ္းျပာအေရာင္ေျပာင္းလဲလာျခင္းမ်ားျဖစ္ေပၚလွ်က္ရွိသည္။
‘‘ေၾကးနီေတာင္ကထြက္လာတဲ့ေျမေတြကိုထုံး၊ထင္းရႉးဆီ၊ဆာလ္ဖာအမႈန္႔ေရာစပ္အရည္ေဖ်ာ္ၿပီးေက်ာက္တုံးေတြကိုဖ်န္းတယ္။အက္စစ္နဲ႔လည္းဖ်န္းတယ္။အဲဒီအခ်ိန္မွာေျမကအရည္ေပ်ာ္က်ၿပီးစီးခ်င္တဲ့ေနရာေတြစီးဆင္းတယ္။တခါတေလအဲဒီဓာတ္သတၱဳေရေတြကမိုးရြာတဲ့အခ်ိန္ရြာေတြထဲကိုစီး၀င္တယ္။အဲလို၀င္ၿပီး ကတည္းကရြာဟာလယ္လုပ္စားလုိ႔ မရေတာ့ဘူး။ေရတြင္းေတြခန္းတယ္။လယ္ေျမေတြဘာအသီးအႏွံမွစုိက္ပ်ိဳးလို႔မရေတာ့ဘူး” ဟုဦးဘိုသန္းကေျပာသည္။
ယင္းအတြက္ေၾကာင့္ေဒသခံမ်ားမွာေရအတြက္ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာဒုကၡေရာက္ၾကရၿပီးစိုက္ပ်ိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ားလည္းပ်က္စီး ဆုံးရႈံးခဲ့ရသည္။အိမ္ေမြးတိရစာၦန္မ်ားျဖစ္ေသာႏြား၊ဆိတ္ႏွင့္ေခြးမ်ားမွာလည္းယင္းေရကိုေသာက္သုံးသည့္အတြက္ေသဆုံးၾကေၾကာင္းသိရသည္။
‘‘လူေတြကေတာ့အဲဒီေရကိုမေသာက္ရဲလို႔မေသာက္ၾကဘူး။ႏြားေတြေတာ့တုိက္စရာေရမရွိလို႔အဲဒီေရဘဲတုိက္တယ္။ႏြားေတြေသေတာ့ဖ်က္ၾကည့္တဲ့အခါအသည္းေတြ ေျခာက္ေနတာေတြ႕ရတယ္”ဟုရြာသာကြင္းတြင္ေနထုိင္သည့္ကုိညိဳထြန္းက ေျပာသည္။
ေၾကးစင္ေတာင္ရွိေၾကးထုတ္လုပ္ေရးစီမံကိန္းေၾကာင့္ေဒသခံျပည္သူမ်ားက်န္းမာေရးဆုိးရြားစြာထိခိုက္ဒဏ္ရာ ရရွိေနေသာ္လည္း အာဏာပိုင္မ်ားက တစုံတရာ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ မေပးေၾကာင္း သိရသည္။
‘‘ဒီလိုေတြျဖစ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာက်န္းမာေရးဌာနကဘယ္သူကမွလည္းလာၿပီးေစာင့္ေရွာက္တာမရွိပါဘူး။က်ေနာ္တို႔ကတင္ျပရင္လည္းဘယ္ဆရာ၀န္ကမွဘာေၾကာင့္ဒီလိုကင္ဆာေတြဆက္တုိက္ ျဖစ္ပြားရတယ္ ဆုိတာမ်ိဳးေတြမေျပာရဲ ၾကပါဘူး”ဟုကံကုန္း – ဒုန္းေတာတြင္ေနထိုင္သည့္ေက်းရြာသားတဦးက ဆုိသည္။
လက္ပန္းေတာင္းေတာင္တြင္ေနထုိင္လွ်က္ရွိၾကသည့္ေဒသခံမ်ားမွာလည္းစံပယ္ေတာင္ႏွင့္ေၾကးစင္ေတာင္မ်ားကိုနမူနာယူကာလက္ပန္းေတာင္းေတာင္ေၾကးနီထုတ္လုပ္သည့္စီမံကိန္းကို၀ုိင္း၀န္းကန္႔ကြက္ေနသည္။သုိ႔အတြက္စစ္ကိုင္းတုိင္းအစိုး ရႏွင့္ေဒသခံတုိ႔အၾကားတင္းမာမႈျဖစ္ကာလမ္းေလွ်ာက္ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ပြဲမ်ားျဖစ္ေပၚခဲ့ေသးသည္။
စစ္ကိုင္းတုိင္း ေဒသႀကီးအစိုးရသည္ေၾကးနီထုတ္လုပ္သည့္စီမံကိန္းဧရိယာအတြင္းေနထုိင္သည့္ျပည္သူမ်ားကုိသာမကမုံရြာၿမိဳ႕ရွိေဒသခံမ်ားကိုပါက်န္းမာေရး၊လူမႈေရးႏွင့္စီးပြားေရးေစာင့္ေရွာက္မႈမရွိဘဲစီမံကိန္းအတြင္းမွရရွိသည့္ အက်ိဳး အျမတ္မ်ားကိုသာေမွ်ာ္ကိုး လွ်က္ရွိေၾကာင္း၊ ေဒသခံမ်ား၏လက္ရွိခံစားေန မႈကိုေျဖရွင္းမေပးဘဲယင္းစီမံကိန္းဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္ေနျခင္းကို လည္းေနာက္ကြယ္မွအ ကာကြယ္ေပးေနေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ဆိုသည္။
ထုိ႔အျပင္မုံရြာၿမိဳ႕နယ္မႉးသည္လည္းေၾကးနီစီမံကိန္းမွစြန္႔ပစ္ေျမမ်ားကိုယူကာ အေသးစား ေၾကးနီထုတ္လုပ္ေနသည့္ေဒသခံ မ်ားထံမွၿခိမ္းေျခာက္ ကာလစဥ္ေၾကးမ်ားေကာက္ခံလွ်က္ရွိေၾကာင္း၊ေဒသခံမ်ားမွာယင္းေဒသတြင္စုိက္ပ်ိဳးေရး လုပ္၍ မရသည့္အတြက္ရရာအလုပ္မ်ားကို ရွာေဖြ လုပ္ကိုင္ေနရေၾကာင္း သိရသည္။
လက္ရွိေၾကးစင္ေတာင္ႏွင့္စံပယ္ေတာင္ေၾကးနီစီမံကိန္းေၾကာင့္စြန္႔ပစ္ ထုံးေရလႊမ္း ဧရိယာ၆၄၆၁ ဧကရွိၿပီးယင္းထံုးေရလႊမ္း ဧရိယာ ေၾကာင့္ေက်းရြာေပါင္း ၁၀ ရြာမွေတာင္သူ၁၂၆၆ ဦးနစ္နာဆုံးရႈံးလွ်က္ရွိေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ရွင္းျပသည္။
No comments:
Post a Comment