ရခိုင္ျပည္နယ္ကို တပ္မေတာ္ စတင္အုပ္ခ်ဳပ္

စေနလင္း

ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး တရားဝင္ေၾကညာျခင္း မရွိေသာ္လည္း အုပ္ခ်ဳပ္မႈပိုင္းကို တပ္မေတာ္သို႔ လႊဲအပ္ထားေၾကာင္း မင္းျပား ၿမိဳ႕နယ္ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွ ဒုရဲမႉးႀကီး ေက်ာ္ေအာင္က ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။

ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ျဖစ္ပြားေနေသာ ပဋိပကၡႏွင့္ မတည္ၿငိမ္မႈမ်ားေၾကာင့္စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အမိန္႔ ထုတ္ျပန္ ေၾကညာ ႏုိင္ေသာ ဖြဲ႔စည္းပုံ အ ေျခ ခံဥပေဒအခန္း (၁၁) အေရးေပၚကာလ ဆုိင္ရာ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ား အတုိင္း ေဆာင္ရြက္သြားရန္ရွိေၾကာင္း ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီး ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ႀကီး ကိုကိုက ေအာက္တိုဘာလ ၂၆ ရက္ေန႔တြင္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္၌ ေျပာဆိုခဲ့ေသာ္လည္း ယခု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးသည္ တရားဝင္ စစ္အုပ္ ခ်ဳပ္ ေရး မဟုတ္ေသးေၾကာင္း သိရသည္။

“လံုၿခံဳေရးယူထားတဲ့ပံုစံကဘဂၤါလီရြာနဲ႔ရခိုင္ရြာေတြၾကားမွာလည္း ရွိတယ္။တရြာထဲမွာတပ္ခ်ထား တာမ်ိဳးလည္းရွိတယ္။လိုအပ္တဲ့ေနရာ ေတြ မွာယူထားတာေပါ့။မင္းျပားနယ္ထဲမွာျဖစ္ေတာ့မယ့္ဆဲဆဲအခ်ိန္မီ ထိန္းလိုက္ႏိုင္တဲ့ေက်းရြာ ေတြ အမ်ားႀကီးပဲ။လူစုခြဲဖို႔ေျခာက္လွန္႔ၿပီး ေသနတ္ ပစ္ေဖာက္လာရတာလည္း ရွိတယ္။ျဖစ္ေနခ်ိန္မွာအခ်ိန္မီေရာက္လို႔မီးေလာင္မႈ မျဖစ္ ခဲ့တာေတြလည္း ရွိတယ္” ဟုဒုရဲမႉးႀကီး ေက်ာ္ေအာင္ ေျပာ သည္။

ယခုလက္ရွိ အေျခအေနအရ ထပ္မံျဖစ္ပြားမႈ မရွိေစရန္ လံုၿခံဳေရးအပိုင္းမွ ထိန္းသိမ္းထားႏိုင္ၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားႏိုင္ေျခရွိ ေသာ ေၾကာင့္ စစ္တပ္ႏွင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔မ်ား လံုၿခံဳေရးခ်ထားေသာ ေနရာေပါင္း ၂၉ ေနရာရွိေၾကာင္း၊ မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ေက်းရြာေပါင္း ၂၄၆ ရြာရွိၿပီး အဆိုပါေက်းရြာထဲတြင္ ဘဂၤါလီမ်ားေနထိုင္ေသာ ေက်းရြာ ၁၅ ရြာ ပါဝင္ေၾကာင္း သိရသည္။

အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားကို စံုစမ္းစစ္ေဆးရန္ အမိန္႔ထုတ္ထားၿပီး စမၻေလေက်းရြာတြင္ ျဖစ္ခဲ့ေသာ ေသနတ္ဒဏ္ရာျဖင့္ လူေသဆံုးမႈကို ပုဒ္မ ၄၃၆ ျဖင့္ ျပစ္မႈအမွတ္ ပ-၁၈၇ (၂၀၁၂) အျဖစ္ အမႈဖြင့္ထားၿပီျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။

မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္ထဲတြင္ ပဋိပကၡျဖစ္ခဲ့သည့္ ပိုက္သည္ရြာ၊ စမၻေလရြာ၊ သရက္အုပ္စုရြာ၊ ဆင္အိုးတန္းရြာ၊ သာဒရြာ၊ ေအာင္ဒိုင္ရြာတို႔တြင္ မီး ေလာင္ ရာ၌ ရခိုင္အိမ္အနည္းစု ျဖစ္ၿပီး အမ်ားစုမွာ မြတ္စလင္တို႔၏ အိမ္မ်ာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထိုပဋိပကၡမ်ားတြင္ ေသဆံုးသူ ၄ ဦး ရွိ ေၾကာင္း၊ စမၻေလ ေသနတ္ပစ္မႈတြင္ ေသဆံုးသည့္ မြတ္စလင္တဦးကိစၥတြင္ လံုၿခံဳေရးမ်ားက ပစ္ခတ္ျခင္းေၾကာင့္ဟု ရြာခံ မြတ္စလင္မ်ားကစြပ္စြဲ ထား ေၾကာင္း သိရသည္။

သို႔ေသာ္ ဒု ရဲမႉးႀကီး ေက်ာ္ေအာင္က ျဖစ္စဥ္တြင္ ေသဆံုးသူသည္ ေသနတ္ဒဏ္ရာျဖင့္ ေသဆံုးသည္မွာ မွန္ေသာ္လည္း လံုၿခံဳေရးမ်ား ကိုင္ ေဆာင္သည့္ ေသနတ္အမ်ိဳးအစား မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ေသဆံုးသူကို ျပန္လည္တူးေဖာ္ စစ္ေဆးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။

ထပ္မံျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ ေသဆံုးသူ စုစုေပါင္း၈၄ ဦးႏွင့္ ထိခိုက္ ဒဏ္ရာရသူ ၁၂၉ ဦး ရွိေၾကာင္း၊ စုစု ေပါင္း ေနအိမ္ ၂၉၅၀ ႏွင့္ ဘာသာေရး အေဆာက္အံု ၁၄ လံုး၊ ဆန္စက္ ၈ လံုး မီးေလာင္ပ်က္စီး ဆံုးရႈံးခဲ့သည္ဟု ယေန႔ထုတ္ အစိုးရ သတင္းစာ မ်ား တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

လြန္ခဲ့သည့္ သီတင္းပတ္က ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္း ထပ္မံျဖစ္ေပၚခဲ့ေသာ လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး အၾကမ္းဖက္ တုိက္ခုိက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ေနာက္ ထပ္ အုိးအိမ္မဲ့ျဖစ္ရသူ ဒုကၡသည္ ၂၈၀၀၀ ရွိေနၿပီး ဒုကၡသည္အေရး အလြန္ စုိးရိမ္ဖြယ္ အေျခအေနရွိသည္ဟု ကုလသမဂၢက ယမန္ေန႔က ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ၏ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈဆုိင္ရာ ညွိႏႈိင္းေဆာင္ ရြက္ေရးမႉး မစၥတာ Ashok Nigam က ပဋိပ ကၡ မ်ားျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ၿမိဳ႕နယ္ ၉ ခုအနက္ ၅ ၿမိဳ႕နယ္ကို လြန္ခဲ့သည့္ သီတင္းပတ္က သြားေရာက္ ေလ့လာခဲ့ေၾကာင္း၊ လူသားခ်င္းစာနာ ေထာက္ ထားမႈဆုိင္ရာ အကူအညီေပးေရး အေရးတႀကီး လုိအပ္ေနေၾကာင္း သိရသည္။

“လူအုပ္စု ၂ ဖက္စလံုးက အုိးအိမ္အေျခမဲ့ ျဖစ္သြားခဲ့ရတဲ့ လူေတြရဲ႕မ်က္၀န္းမွာ ေၾကာက္ရြံ႕မႈ၊ မယံု ၾကည္မႈေတြကို က်ေနာ္ ေတြ႔ရေတာ့ နက္ နက္ရႈိင္းရိႈင္း စုိးရိမ္ပူပန္မိတယ္” ဟု မစၥတာ Nigam က ထုတ္ျပန္ခ်က္ထဲတြင္ ေျပာ ဆိုထားသည္။

လြန္ခဲ့သည့္ ေမလႏွင့္ ဇြန္လ ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ ဒုကၡသည္ ၇၅၀၀၀ ေက်ာ္ကို ကုလသမဂၢ အကူအညီ အေထာက္အပံ့မ်ား ယခုအထိ ေပး လွ်က္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။

ထပ္မံတုိးပြားလာသည့္ ေနာက္ထပ္ ဒုကၡသည္ ၂ ေသာင္းေက်ာ္တြင္ အမ်ားစုမွာ မြတ္ဆလင္မ်ားျဖစ္ၿပီး ယခင္က ရခိုင္ လူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ အ တူ ယွဥ္တြဲ ေနထိုင္ခဲ့သည့္ ကမန္လူမ်ိဳး မြတ္ဆလင္မ်ားလည္း ပါ၀င္သည္ဟု CNN သတင္းတပုဒ္တြင္ ကုလသမဂၢကို ကုိးကားၿပီး ေဖာ္ျပ ထား သည္။

ကုလ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ မစၥတာ ဘန္ကီမြန္ကလည္း ေၾကညာခ်က္တေစာင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး ေနာက္ဆံုးျဖစ္ေပၚခဲ့သည့္ ရခိုင္ပဋိပကၡ အ ၾကမ္း ဖက္မႈမ်ားကို စုိးရိမ္ေၾကာင္း၊ အၾကမ္းဖက္ တုိက္ခိုက္မႈမ်ား ခ်က္ခ်င္း အဆံုးသတ္ေရး တုိက္တြန္းခဲ့သည္။

ကုသမဂၢ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးစံုစမ္းစစ္ေဆးေရးမႉး မစၥတာ ေသာမတ္အုိေဟ ကင္တာနာကလည္း နယူးေယာက္ ၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပေနသည့္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံသုိ႔ သူ၏ အစီရင္ခံစာတင္သြင္း ေနခ်ိန္တြင္ ယခု ရခိုင္ပဋိပကၡကိစၥကုိ အစိုးရအ ေနႏွင့္ လည္း အေရးႀကီး လုပ္ေဆာင္စရာအျဖစ္ အားစုိက္လုပ္ေဆာင္ သြားရန္ တုိုက္တြန္းၿပီး လူအုပ္စု ၂ ခုအၾကား တင္းမာမႈမ်ား ေျပ ေလ်ာ့ေစေရး၊ ေနာက္ထပ္ အၾကမ္းဖက္တုိက္ခုိက္မႈမ်ား မျဖစ္ေပၚေစေရး အစုိးရႏွင့္ အင္အားစု အားလံုးကို ၀ုိင္း၀န္ႀကိဳးစားၾကရန္ လြန္ခဲ့ သည့္ ၾကာသပ ေတး ေန႔က တုိက္တြန္းခဲ့သည္။

အာဆီယံအဖြဲ႔ႀကီး၏ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္မစၥတာ Surin Pitsuwanကလည္းရခိုင္ျပည္နယ္အေျခအေနသည္စုိးရိမ္ဖြယ္ျဖစ္ ေၾကာင္း၊ တဖက္ႏွင့္တဖက္ အၾကမ္းဖက္ တုိက္ခိုက္မႈမ်ားသည္ မည္သူ႔ကိုမွ် အေကာင္းမျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း ဘန္ေကာက္ပုိ႔စ္ သတင္းစာကို ေျပာ ဆုိခဲ့သည္။

“ပဋိပကၡဟာ အစၥလမ္ အေရးကိစၥတခုအျဖစ္ ေဖာ္ျပလာေနၿပီး ယခုကိစၥဟာ ႏိုင္ငံေရး၊ ဒီမုိကေရစီ ေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ ဖြဲ႔စည္းပံုဆုိင္ရာ ကိစၥျဖစ္တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈနဲ႔ အမ်ိဳးသားျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရး ျဖစ္စဥ္အေပၚ တိုက္႐ိုက္သက္ေရာက္မႈ ရွိလာ ေနၿပီ” ဟု သူက ေျပာဆုိသည္။

ေအာက္တိုဘာလ ၂၅ ရက္ေန႔က လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔ (HRW) ကလည္း ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕နယ္ ပ်က္စီး ဆံုးရႈံးမႈႏွင့္ ပတ္ သက္ ၍ ေကာင္းကင္ၿဂိဳတ္တု ဓာတ္ပံုႏွင့္တကြ ေၾကညာခ်က္တေစာင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။

ေအာက္တိုဘာလ ၂၄ ရက္ေန႔က ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕နယ္ အေရွ႕ဘက္ျခမ္းတြင္ မီးရႈိ႕ဖ်က္ဆီးခံရေသာ ေနအိမ္ ၆၃၃ လံုး ႏွင့္ အေဆာက္အ အံု ၁၇၈ ခု၊ စုစုေပါင္း ၈၁၁ ခု ရွိေၾကာင္း၊ ပင္လယ္တြင္းေမ်ာေနသည့္ ပ်က္ဆီးေနေသာ ေနအိမ္မ်ား၊ ေလွမ်ားလည္း ရွိေၾကာင္း ပ်က္ဆီး ဆံုးရံႈးမႈ ဧရိယာ ၁၄.၄ ဟက္တာ ရွိေၾကာင္း အဆုိပါ HRW က ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။

ထုိ႔အျပင္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀ိုင္းမ်ားက စိုးရိမ္ပူပန္မိေၾကာင္း စဥ္ဆက္မျပတ္ ထုတ္ေဖာ္ေျပာ ဆုိ ထားသည္။

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ေအာက္တုိဘာလ ၁၉ ရက္ေန႔က လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားေရး အကူအညီအျဖစ္ ေနာက္ထပ္ အ ေမရိ ကန္ ေဒၚလာ ၂.၇၃ သန္းကို ေထာက္ပံကူညီေပးမည္ဟု ေၾကညာခဲ့ၿပီးေနာက္ လတ္တေလာ အၾကမ္းဖက္ တုိက္ခုိုက္မႈမ်ား ခ်က္ ခ်င္း ရပ္တန္႔ေရး ျမန္မာအစိုးရ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားႏွင့္ အဖြဲ႔အစည္း အသီးသီးကိုလည္း ၀ိုင္း၀န္းလက္တြဲ အေျဖရွာၾကရန္ တုိက္ တြန္းခဲ့သည္။

ရန္ကုန္ရွိ အေမရိကန္သံ႐ံုး တာ၀န္ရွိသူမ်ားကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းရွိ အစုိးရ တာ၀န္ရွိသူမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရး ပါတီ အသီးသီး၊ လူမႈေရး နယ္ ပယ္အသီးသီးက ပုဂၢိဳလ္မ်ား၊ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ထိေတြ႔ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ကာ ပူးေပါင္းအေျဖရွာေရး လုပ္ငန္း စဥ္ မ်ား ခ်မွတ္ေနေၾကာင္း သိရသည္။

အီရန္ ႏိုင္ငံ၊ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနက ေအာက္တုိဘာလ ၂၈ ရက္ေန႔က ထပ္မံ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ရခိုင္ျပည္နယ္က အုပ္စုခ်င္း အၾကမ္း ဖက္ တုိက္ခိုက္မႈမ်ားကို အထူးစိုးရိမ္ေၾကာင္း၊ အစုိးရအေနျဖင့္လည္း မြတ္ဆလင္ အေျခခံ အခြင့္အေရးမ်ားကို ကာကြယ္ေပးရန္ႏွင့္ ျပ ႆနာကို အထူးအေရးႀကီးလုပ္ငန္းအျဖစ္ သေဘားထား ေျဖရွင္းေပးရန္ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ မစၥတာ Ramin Mehmanparast က ေျပာ ဆုိခဲ့သည္။

ထုိ႔အျပင္ ရခိုင္ျပည္နယ္၏ လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး ပဋိပကၡမ်ားကို အေျခခံ က်က် ေျဖရွင္းေရးအတြက္ ျမန္မာ အစိုးရကိုလည္း အီရန္အ ေန ျဖင့္ အကူအညီမ်ားေပးရန္ အဆင့္သင့္ရွိေၾကာင္း၊ မြတ္စလင္ႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲ ေနထုိင္ေရးအတြက္ ျမန္မာအ စုိးရ အေနျဖင့္ ၀န္းက်င္တခုကို ဖန္တီးသြားရန္လည္း လုိအပ္ေၾကာင္း သူက ဆက္ေျပာသည္။

ႏုိင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းႏွင့္ ျမန္မာ့အေရး ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္သူမ်ားကလည္း ရခိုင္ပဋိပကၡကို အထူး စိုးရိမ္ေၾကာင္း ေျပာဆုိၾကၿပီး ျမန္ မာႏိုင္ငံ၏ လက္ရွိ ေဖာ္ေဆာင္ေနေသာ ဒီမုိကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ထိခိုက္ပ်က္စီးသြားမည္ကိုလည္း ေထာက္ ျပေျပာ ဆုိေနၾကသည္။

ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း လြန္ခဲ့သည့္ ေသာၾကာေန႔က ေနျပည္ေတာ္၊ လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းတြင္ ရ ခိုင္ ျပည္နယ္ ပဋိပကၡႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး လံုၿခံဳေရးႏွင့္ တရားဥပေဒ စုိးမုိးေရး အထူး အေလးေပး လုပ္ေဆာင္ရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း တုိက္ တြန္း ေျပာၾကားသြားခဲ့သည္။

ထပ္မံျဖစ္ပြားခဲ့ရေသာ ရခိုင္ပဋိပကၡႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး ေလာကက အစိုးရ၏ ကိုင္တြယ္မႈသည္ စိုးရိမ္လြန္ၿပီး ေႏွာင့္ေႏွး ၾကန္႔ၾကာ မႈမ်ား ရွိခဲ့သည္ဟု ေထာက္ျပေျပာဆုိခဲ့သည္။

ယေန႔ထုတ္ အစိုးရသတင္းစာမ်ားက ယခုအခါ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း လံုၿခံဳေရး အင္အားတုိးျမင့္ခ်မွတ္ထားမႈေၾကာင့္ တည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္း မႈ ျပန္လည္ ရရွိေနၿပီဟု ေရးသားထားသည္။

ရဲတပ္ဖြဲ႔ ၅၀၀၀ ေက်ာ္၊ နစက တပ္ဖြဲ႔၀င္ ၁၀၀၀ ေက်ာ္၊ တပ္မေတာ္ တပ္ရင္း ၅၁ ရင္းတုိ႔ျဖင့္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး၊ ေဒသ တည္ၿငိမ္ေရး ႀကိဳး စားေနေၾကာင္း သိရသည္။

ၿပီးခဲ့သည့္ ေမလ၊ ဇြန္လ ၁၄ ရက္ေန႔ထိ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ ေသဆံုးသူ ၅၀ ဦး၊ ဒဏ္ရာ ရသူ ၅၄ ဦးရွိခဲ့ၿပီး လူ ေနအိမ္ ၂၂၃၀ လံုးႏွင့္ ဘာသာေရး အေဆာက္အအံု ၁၄ ခု ထိခိုက္ပ်က္ဆီး ဆံုးရႈံးခဲ့ၿပီး ေဒသခံ ျပည္သူ ၆၁၄၆၂ ဦး အုိးမဲ့ အိမ္မဲ့ ျဖစ္ ခဲ့ရ သည္ ဟု အစုိးရထုတ္ျပန္သည့္ စာရင္းမ်ားအရ သိရသည္။