ထိုစီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဒသခံ ေတာင္သူမ်ားႏွင့္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ႏွစ္ဝက္ေက်ာ္ၾကာ ဆႏၵျပ ေတာင္းဆိုမႈမ်ားကို ေျဖရွင္း ေဆာင္ ရြက္ေပးရန္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (NLD) မွ စစ္ကိုင္းတိုင္းေဒသႀကီး၊ ပုလဲမဲဆႏၵနယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စား လွယ္ေဒၚခင္စန္း လႈိင္က အေရးေပၚ အဆိုတင္သြင္းခဲ့ၿပီး လႊတ္ေတာ္က သေဘာတူ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
“ေဒၚခင္စန္းလႈိင္က ျပည္သူေတြ ထိခိုက္နစ္နာမႈေတြ ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဒါေတြကို က်ယ္ က်ယ္ေလာင္ေလာင္ေအာ္ေနၾကတယ္၊စံုစမ္း စစ္ေဆးမႈ လုပ္သင့္တယ္ဆိုတဲ့ အဆိုကို ေကာ္မတီတရပ္ဖြဲ႔ၿပီး စံုစမ္းစစ္ေဆးဖို႔ ဆံုးျဖတ္ လိုက္ၾကတယ္။ အဲဒီေတာ့ ျပည္ေထာင္စု အစိုးရက တိုက္တြန္းတာေပါ့” ဟု ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ား တိုးတက္ေရးပါတီ (RNDP) မွ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးဘရွိန္က ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
NLD အမတ္၏ အဆိုကို ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီး ဒု ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေဝလြင္က ေၾကးနီစီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ စနစ္တက်ဥပေဒစည္းမ်ဥ္း စည္း ကမ္းမ်ားျဖင့္ လုပ္ေဆာင္ေၾကာင္း၊ ေဒသခံ ရြာသူရြာသားမ်ားကိုလည္း အေထာက္အပံ့မ်ား ေပးေၾကာင္း၊ လူမႈေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ပညာ ေရး ကိစၥရပ္ အသီးသီးကိုလည္း ေစာင့္ေရွာက္မႈ ေပးထားေၾကာင္း ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္၌ ရွင္းလင္းသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ျပည္သူမ်ားအေနျဖင့္ ယခုကဲ့သုိ႔ ေတာင္းဆိုလာမႈမ်ားအေပၚ အျငင္းပြားစရာ ျဖစ္ေနသည့္အတြက္ စစ္ေဆး ဆံုးျဖတ္သင့္ ေၾကာင္း လႊတ္ေတာ္က သေဘာတူဆံုးျဖတ္လိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
“ဗိုလ္ခ်ဳပ္ (ႀကီး) ေဝလြင္က ဒီကိစၥန႔ဲပတ္သက္ၿပီး သူတို႔ဘက္က ဥပေဒနဲ႔အညီ လုပ္ေဆာင္ေပမယ့္ ျပည္သူေတြက ေတာင္းဆိုမႈ ရွိလာတဲ့အ တြက္ လႊတ္ေတာ္က တစံုတရာ အဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ် လုပ္မယ္ဆိုရင္လည္း မျငင္းဘူးဆိုတဲ့ သ ေဘာမ်ဳိးေျပာတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ တခါတည္း ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်လိုက္တယ္။ လႊတ္ေတာ္က ဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို သမၼတဆီကို သဝဏ္လႊာပို႔လိုက္မွာေပါ့၊မနက္ျဖန္ပို႔လိုက္ရင္သန္းဘက္ခါဆက္ လုပ္ဖို႔ရာက သူတို႔ရဲ႕ အစီအစဥ္ပဲေလ” ဟု ဦးဘရွိန္က ေျပာသည္။
စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ား ဦးစီးေသာ စီးပြားေရး ဦးပိုင္လီမိတက္ႏွင့္ တ႐ုတ္ကုမၸဏီတို႔က ေၾကးနီစီမံကိန္းအတြက္ ေဒသခံတို႔၏ လယ္ယာေျမမ်ား ကို အဓမၼသိမ္းယူျခင္း၊ သဘာဝ ေတာင္တန္းမ်ားကို ဖ်က္ဆီးျခင္းႏွင့္ စီမံကိန္း အညစ္အေၾကးမ်ားေၾကာင့္ က်န္းမာေရး ထိခိုက္မႈမ်ား ေၾကာင့္ ေဒသခံမ်ားႏွင့္ လူမႈအဖြဲ႔မ်ားက ႏွစ္ဝက္ေက်ာ္ၾကာ ဆႏၵျပလာခဲ့ၿပီး ယခုအခါ စီမံကိန္း လမ္းေၾကာင္းမ်ားကို ပိတ္ဆို႔ဆႏၵျပသည္ အထိ အရွိန္ ျမင့္တက္ေနသည္။
လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္းနယ္ေျမ၌ လယ္ယာေျမ အသိမ္းခံထားရသည့္ ေဒသခံျပည္သူမ်ား၊ ရဟန္းသံဃာမ်ား၊ လူထုအေျခ ျပဳ အဖြ႔ဲအစည္းမ်ားမွ အင္အား ၁၀၀၀ ေက်ာ္ကလည္း သပိတ္စခန္း ၅ ခုအထိ တိုးျမွင့္ကာ ေၾကးနီစီမံကိန္း ဖ်က္သိမ္းေရး၊ ၀မ္ေပါင္ ကုမၸ ဏီဖ်က္ သိမ္းေရး၊ ဦးပိုင္ကုမၸဏီ ဖ်က္သိမ္းေရး ဒို႔အေရး စသည့္ ေဆာင္ပုဒ္မ်ားႏွင့္ ေႂကြးေၾကာ္ ဆႏၵျပေနသည္။
အဆိုပါ သပိတ္စခန္းမ်ားကို စီမံကိန္း အဝင္အထြက္လမ္းမႀကီး၊ ဝမ္ေပါင္ကုမၸဏီေရွ႕ႏွင့္ လယ္တီဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး သတင္းသံုးခဲ့ဖူး သည့္ သိမ္ေက်ာင္းေဆာင္တို႔၌ ျဖန္႔ၾကက္ဖြင့္လွစ္ထားၿပီး စီမံကိန္း လည္ပတ္ေစမည့္ လမ္းေၾကာင္းမ်ားကို ပိတ္ဆို႔ကာ သပိတ္ဆင္ႏႊဲေန ၾကသည္။
“အခု သပိတ္က အရွိန္ထပ္ျမွင့္လိုက္ၿပီး သပိတ္စခန္း ၅ ခုျဖစ္သြားၿပီ။ ဒီလက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကး နီစီမံကိန္း လံုးဝ ရပ္ဆိုင္းသြားတဲ့အထိ ေတာင္းဆိုသြားၾကဖို႔ အားလံုးက သေဘာတူၾကၿပီး ျဖစ္တယ္” ဟု သပိတ္ဆင္ႏႊဲ သည့္အထဲတြင္ ပါဝင္သူ ျပည့္သူ႔အက်ဳိးေဆာင္ကြန္ရက္ အဖြဲ႔ဝင္ ကိုေအာင္စိုးက ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
အဆိုုပါ လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္းအတြက္ စီမံကိန္း ပတ္၀န္းက်င္ရွိ ၀က္ေမွး၊ဆည္တည္း၊ကန္ေတာႏွင့္ဇီးေတာစသည့္ ရြာ ေပါင္း ၂၆ ရြာမွ လယ္ေျမဧက ၇၈၀၀ ေက်ာ္ သိမ္းဆည္းခံထားရသည္။ စီမံကိန္းရပ္ဆိုင္းေရး ဆႏၵျပေတာင္းဆိုမႈမ်ား ေမလမွစ၍ ဆက္ တိုက္ျဖစ္ ေပၚ ခဲ့သည့္အတြက္ ထိုေဒသ၌ ဇူလိုင္လ ၂၃ ရက္မွ စတင္ကာ ပုဒ္မ ၁၄၄ ထုတ္ျပန္ထားသည္။
၂၀၁၀ ဒီဇင္ဘာလထဲတြင္ ဓာတ္သတၱဳရွာေဖြ စမ္းသပ္ရန္ ျဖတ္သန္းသြားလာေရးအတြက္ လမ္းေၾကာင္းက်သည့္ သီးႏွံစိုက္ခင္းမ်ားကို ၃ ႏွစ္ စာ ေလ်ာ္ေၾကးအျဖစ္ က်ပ္ ၅ သိန္း ၂ ေသာင္း ႏႈန္းျဖင့္ ေျပာဆိုခဲ့ေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ ေျမယာေလ်ာ္ေၾကး အျဖစ္ ေပးေခ်ခဲ့ ျခင္းျဖစ္ ေၾကာင္း၊ စစ္ကိုင္းတိုင္းဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးသာေအးကိုယ္တိုင္ ေျပာဆိုခဲ့ၿပီးေနာက္ ေဒသခံတို႔ယာေျမမ်ား သိမ္းယူခံလိုက္ရျခင္းျဖစ္ သည္။
အဆိုပါ ေၾကးနီစီမံကိန္း လုပ္ငန္းခြင္မ်ားမွ စြန္႔ပစ္ပစၥည္းမ်ား၊ ဆာလျဖဴရစ္ အက္စစ္ စက္႐ံုတုိ႔ေၾကာင့္ေဒသတ၀ိုက္တြင္သဘာ၀ပတ္၀န္း က်င္ ထိခိုက္မႈ၊ က်န္းမာေရးဆုိင္ရာ ထိခိုက္မႈမ်ားရွိေၾကာင္း သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး အဖြဲ႔မ်ားကလည္း ေထာက္ျပ ေ၀ဖန္မႈ မ်ား ရွိ သည္။
ဆားလင္းႀကီး ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ ေၾကးစင္ေတာင္ႏွင့္ လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေဒသမ်ားရွိ ေၾကးနီစီမံကိန္းမ်ားအား စီးပြားေရး ဦးပိုင္ကုမၸဏီ ႏွင့္ တ႐ုတ္ကုမၸဏီမ်ား ျဖစ္သည့္ ၀မ္ေပါင္၊ ျမန္မာ ယမ္စီ ကုမၸဏီမ်ားက၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ေႏွာင္းပိုင္းမွစတင္၍ ေၾကးနီ တူးေဖာ္မႈ လုပ္ေဆာင္ ေနျခင္း ျဖစ္သည္။
ဆားလင္းႀကီး ေၾကးနီစီမံကိန္းအျပင္ မုံရြာတြင္လည္း ေၾကးနီ စီမံကိန္းတခုရွိကာ တ႐ုတ္ ကုမၸဏီမ်ားက ပါ၀င္လုပ္ကိုင္လ်က္ရွိေၾကာင္း သိရ သည္။ မုံရြာေၾကးနီ စီမံကိန္းသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အႀကီးဆုံး ေၾကးနီ စီမံကိန္းတခုျဖစ္ၿပီး ယခင္ ျမန္မာအစုိးရ အမွတ္ (၁) သတၳဳ တြင္း၀န္ ႀကီးဌာနႏွင့္ ကေနဒါအေျခစုိက္ အုိင္ဗင္ဟုိးကုမၸဏီ (Ivanhoe Mines) တုိ႔ ပူးေပါင္းဖြဲ႕စည္းထားေသာ ျမန္မာ အုိင္ဗင္ဟုိး ေၾကးနီ ကုမၸဏီလီ မိတက္ (Myanmar Ivanhoe Copper Company Limited – MICCL) က လုပ္ကုိင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ထို MICCL အား ၂၀၀၉ ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ဘ႑ာေရး ၀န္ႀကီးဌာနက တားျမစ္ထားသည့္ ကုမၸဏီမ်ားစာရင္းတြင္ ထည့္သြင္းခဲ့သည္။
No comments:
Post a Comment