သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ကို အာမခံသည့္ ဥပေဒ ျဖစ္ေရး မီဒီယာသမားမ်ား ေတာင္းဆို

သာလြန္ေဇာင္းထက္

ျမန္မာႏုိင္ငံ စာနယ္ဇင္းေကာင္စီ (ယာယီ) က ေရးဆြဲထားေသာ ပုံႏွိပ္ႏွင့္ သတင္းမီဒီယာ ဥပေဒမူၾကမ္းကုိ ပထမဆုံးအႀကိမ္ အျဖစ္ သ တင္း မီဒီယာ သမားမ်ားထံ ခ်ျပေဆြးေႏြးခဲ့ရာ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ကို ကာကြယ္အာမခံေသာ ဥပေဒအျဖစ္ေရး အတြက္ စာနယ္ဇင္းသ မား မ်ား က ေတာင္းဆုိၾကသည္။

သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ဖြဲ႕စည္းေပးထားေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံ စာနယ္ဇင္းေကာင္စီ (ယာယီ) က ယမန္ေန႔တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဘဏ္မ်ား အသင္း အေဆာက္အအုံ၌ ပုံႏွိပ္ႏွင့္ သတင္း မီဒီယာဥပေဒမူၾကမ္းကုိ သတင္းမီဒီယာသမားမ်ားႏွင့္ စာနယ္ဇင္းသမားမ်ားထံ ျဖန္႔ေ၀ၿပီး အႀကံ ဉာဏ္မ်ား ေတာင္းခံခဲ့ရာ သတင္းသမားမ်ားက သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ကို အာမခံေရး၊ လြတ္လပ္စြာ သတင္းရယူခြင့္ရွိေရး ႏွင့္သတင္းသမား မ်ား အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံသားမ်ား၏ အခြင့္အေရးကုိ ပိတ္ပင္ထားေသာ ဥပေဒမ်ား ဖ်က္သိမ္းေပးေရး စသည္တုိ႔ အပါအ၀င္ဒီမုိကေရစီႏွင့္ ထုိက္ တန္ေသာ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ ရရွိေရး၊ သတင္းသမား မ်ားႏွင့္ စာနယ္ဇင္းသမားမ်ား လုိက္နာရမည့္ က်င့္၀တ္ မ်ား တိက်စြာထားရွိ လုိက္ နာေရးတို႔ကို ေဆြးေႏြးတင္ျပၾကေၾကာင္း သိရွိရသည္။

ပုံႏွိပ္ႏွင့္ သတင္းမီဒီယာ ဥပေဒမူၾကမ္းအေပၚ စာနယ္ဇင္းသမားမ်ား၏ ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ားႏွင့္ တင္ျပခ်က္မ်ားကို မွတ္တမ္း တင္ထားၿပီး ဥပ ေဒမူၾကမ္းကုိ ျပန္လည္ ျပင္ဆင္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာႏုိင္ငံ စာနယ္ဇင္းေကာင္စီ (ယာယီ) ၏ ျပန္ၾကားေရး တာ၀န္ခံ ဦးသီဟ ေစာက ေျပာသည္။

“ျမန္မာႏုိင္ငံ စာနယ္ဇင္းေကာင္စီ (ယာယီ) ကေန ပုံႏွိပ္နဲ႔ သတင္းမီဒီယာဥပေဒမူၾကမ္းကုိ ခ်ျပတာ ထူးျခားခ်က္ေပါ့။ တက္လာတဲ့ သတင္း သ မားေတြနဲ႔ စာနယ္ဇင္းသမားေတြ၊ ထုတ္ေ၀သူေတြ အားလုံးက စိတ္၀င္တစားနဲ႔ ဒီဥပေဒၾကမ္း အေပၚမွာ ေဆြးေႏြးၾကတယ္။ ျပည့္စုံတဲ့ ဥပေဒ မဟုတ္ေသးေပမယ့္ အားလုံးရဲ႕ ပါ၀င္မႈနဲ႔ ေဆြးေႏြးၾကတာက ထူးျခားတယ္။ ဒီေဆြးေႏြးပြဲ က ရတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြအေပၚ မူတည္ၿပီးေတာ့ ဒုတိယ ဥပေဒမူၾကမ္းကုိ အေခ်ာသတ္ ျပင္ဆင္ေရးဆြဲဖုိ႔ ရွိပါတယ္” ဟု ဦးသီဟေစာက ဆုိသည္။

ပုံႏွိပ္ႏွင့္ သတင္းမီဒီယာဥပေဒၾကမ္းတြင္ ပုဒ္မ ၃၆ ခုပါရွိၿပီး သတင္းမီဒီယာသမားမ်ား၏ ရပိုင္ခြင့္မ်ား၊ က်င့္၀တ္ႏွင့္တာ၀န္မ်ား၊ သတင္း မီဒီ ယာ တည္ေထာင္မႈ၊ သတင္းမီဒီယာေကာင္စီ ဖြဲ႕စည္းျခင္းအပါအ၀င္ အခန္း ၈ ခန္းပါ၀င္သည္။

AP သတင္းဌာန၏ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ သတင္းေထာက္ ေဒၚေအးေအး၀င္းကမူ မီဒီယာဥပေဒတြင္ သတင္း လြတ္လပ္စြာ ရယူခြင့္ကို ပိတ္ ပင္ သူ မ်ားအား ေထာင္ဒဏ္ႏွင့္ ေငြဒဏ္ခ်မွတ္ႏုိင္သည့္ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ား ပါ၀င္သင့္ေၾကာင္း သုံးသပ္သည္။

“Press Law ဆုိတာက တကယ္ေတာ့ Freedom of Press ကုိ ဆြဲတဲ့ ဥပေဒလုိ႔ပဲ လုံးလုံးယူဆ တယ္။ သတင္းကို လြတ္လပ္စြာ ေရးသားခြင့္တုိ႔၊ သတင္းကုိ လြတ္လပ္စြာေမးခြင့္၊ သတင္းကို လြတ္လပ္စြာရယူခြင့္က အေရးႀကီးတယ္။ သတင္းလြတ္လပ္စြာ ရယူတဲ့ေနရာမွာ သတင္းရယူ ခြင့္ကို ပိတ္ပင္တဲ့သူပါ အေရးယူႏုိင္ခြင့္ကို ထည့္ေပးထားသင့္တယ္။ သတင္း လြတ္ လပ္စြာ ရယူခြင့္ပိတ္ပင္သူကုိ အျပစ္ေပးပုိင္ ခြင့္ဆုိတာက ကုိယ့္တုိင္းျပည္တင္မဟုတ္ဘူး၊ အင္ဒိုနီးရွားတုိ႔ တခ်ဳိ႕တုိင္းျပည္ေတြမွာလည္း ကိုယ္ယူမယ့္သတင္းကို ေႏွာင့္ယွက္ ဟန္႔တားတဲ့သူေတြကုိေငြ ဒဏ္တုိ႔ ေထာင္ဒဏ္တုိ႔ ရွိၾကတယ္။ Press Law ထဲမွာလည္း သတင္းရ ယူခြင့္ကုိ ပိတ္ပင္တဲ့သူကို အျပစ္ေပးပုိင္ခြင့္ ဆုိတဲ့ ေ၀ါဟာရေလးတ ခု ထည့္ထား ေစခ်င္တယ္။ ေနာက္တခုက သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ကို အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္ေနတဲ့ ဥပေဒေတြ၊ ၀တၱရား ေႏွာင့္ယွက္ မႈတို႔၊ လွ်ဳိ႕၀ွက္ အက္ဥပေဒတုိ႔ အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ကို အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္ေနတဲ့ဟာေတြကုိ ထည့္သြင္း စဥ္းစား သင့္တယ္” ဟု ေဒၚ ေအးေအး၀င္းက ဆုိသည္။

ပုံႏွိပ္ႏွင့္ မီဒီယာဥပေဒမူၾကမ္းကုိ ျပင္ဆင္ေရးဆြဲၿပီးပါက မည္သုိ႔မည္ပုံ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္မည္ကုိ မဆုံးျဖတ္ႏုိင္ေသးေၾကာင္း၊စာနယ္ ဇင္း သမားမ်ား အေနျဖင့္ လႊတ္ေတာ္သုိ႔ ေနာက္ဆုံးေရာက္ရွိမည့္ မီဒီယာဥပေဒၾကမ္း အေျခအေနကို သိရွိရန္ ႀကိဳးစားရမည္ျဖစ္ ေၾကာင္း ျပည္ သူ႔ ေခတ္ဂ်ာနယ္၏ အတုိင္ပင္ခံ အယ္ဒီတာ ဦးေဖျမင့္က ဆုိသည္။

“ႏွစ္ပတ္ေလာက္ အတြင္းမွာ အႀကံျပဳခ်က္ေတြကို ျပည့္ျပည့္စုံစုံေပးဖုိ႔ ေတာင္းထားတယ္။ အဲဒါ ေတြကုိ ယူၿပီးေတာ့ မူၾကမ္းကုိ ျပင္မယ္။ ျပန္ ျပင္ေရးၿပီးရင္ေတာ့ ဒီစာနယ္ဇင္းသမားေတြကို ဖိတ္ျပမယ္လုိ႔ထင္တယ္။ ျပန္ၿပီးေတာ့ အ ေခ်ာ သတ္ၿပီးေတာ့မွ ဘယ္ကုိပို႔မလဲလုိ႔ စဥ္းစားၾက မယ္။ ဒီဥပေဒကုိ ျပန္ၾကားေရးက တင္သည္ျဖစ္ေစ၊ တစုံတေယာက္ တင္သည္ျဖစ္ ေစ၊ အဖြဲ႕အစည္း တခုခုကတင္သည္ျဖစ္ေစလႊတ္ေတာ္ က ေဆြးေႏြးဦးမွာေပါ့။

လႊတ္ေတာ္က ေဆြးေႏြးၿပီးေတာ့ ျဖည့္စြက္တယ္၊ ျပင္ဆင္တယ္ဆုိတာကို လုပ္မွာေပါ့။ တကယ္ဆုံးျဖတ္တာက လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စား လွယ္ ေတြရဲ႕ အဆုံးအျဖတ္ပဲ။ မီဒီယာသမားေတြ အေနနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ေကာ္မတီေတြနဲ႔ အဆက္အစပ္ရွိတာပဲ။ ေနာက္ဆုံး လႊတ္ေတာ္ကုိ ေရာက္ သြားတဲ့ ဥပေဒၾကမ္းက ဘယ္လုိရွိမလဲဆုိတာ သိေအာင္လုပ္ရမယ္။ အဲဒီမွာမွ အမ်ားသေဘာတူတဲ့ ႀကဳိက္ႏွစ္သက္တဲ့ဟာ မ ဟုတ္လုိ႔ရွိရင္ ေတာ့၊ အမ်ားမႏွစ္သက္တာေတြ ပါရင္ေတာ့ ႀကိဳတင္ၿပီးေတာ့ ေျပာရမွာေပါ့” ဟု ဦးေဖျမင့္က ဆုိသည္။

ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီး ဌာနကမူ ပုံႏွိပ္ႏွင့္မီဒီယာဥပေဒၾကမ္းကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံ စာနယ္ဇင္းေကာင္စီ (ယာယီ) က ေရးဆြဲလ်က္ရွိၿပီး ဥပေဒ ေပၚ ေပါက္ေရးအတြက္ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာနႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ စာနယ္ဇင္းေကာင္စီ (ယာယီ) တို႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္သြားမည္ျဖစ္ကာ ယခု ၂၀၁၃ ခုႏွစ္အတြင္း လႊတ္ေတာ္သုိ႔ တင္ျပႏုိင္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ျပန္ၾကားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးေအာင္ၾကည္က ဧရာ၀တီသတင္းဌာနႏွင့္ မၾကာေသးမီက ေတြ႕ဆုံစဥ္ေျပာဆိုခဲ့သည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ သတင္းဂ်ာနယ္မ်ားအားလုံး စာေပစိစစ္ေရးတင္ျပရန္ မလုိအပ္ဘဲ ထုတ္ေ၀ခြင့္ျပဳခဲ့ၿပီး ၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္ ဧၿပီ လ ၁ ရက္ေန႔မွစတင္ၿပီး ပုဂၢလိကေန႔စဥ္ထုတ္သတင္းစာမ်ား ထုတ္ေ၀ခြင့္ျပဳမည္ဟု ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာနက တရား၀င္သတင္း ထုတ္ျပန္ ထားသည္။