ေနာ္ေဝေရာက္ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔အဖြဲ႕ ျမန္မာမ်ားကို စည္း႐ုံးေဟာေျပာ

ထက္ေအာင္ေက်ာ္

ေနာ္ေ၀းနုိင္ငံဆီ ေရာက္ေနတဲ့ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ အဖြဲ႔ဟာ ေနာ္ေ၀ေရာက္ ျမန္မာ မိသားစုေတြနဲ႔ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၂၇ ရက္ေန႔ ညေနပုိင္းက ေအာ္စလို ၿမိဳ့မွာေတြ႔ဆုံ ခဲ့ပါတယ္။ သမၼတနဲ႔ အတူ သမၼတရံုး ၀န္ၾကီး ဥိးစိုးသိန္း၊ ေျပာခြင့္ရပုဂၢဳိလ္ ဦးရဲထြဋ္နဲ႔ အတူ ဒုတိယဝန္ၾကီး ဦးသန္႔ေက်ာ္၊ ေဒါက္တာ ေဒၚသက္သက္ဇင္၊ ေဒါက္တာ ေဒၚသိန္းသိန္းေဌးတုိ႔ အစုံအညီ တက္လာပါတယ္။ ျမန္မာ မိသားစုေတြ ၈၀ ေလာက္အထိ တက္လာတာလည္း ေတြ႔ရပါတယ္။

သမၼတနဲ႔ ေနာ္ေ၀ေရာက္ ျမန္မာေတြ ေတြ႔ဆုံပဲြအတြက္ အခမ္းအနားမႈး အျဖစ္ တာ၀န္ ယူသူကေတာ့ တခ်ိန္က အတုိက္အခံ သတင္းဌာန ဒီမုိ ကေရစီေရး သတင္းဌာန အျဖစ္ လူသိမ်ားခဲ့တဲ့ DVB သတင္းဌာန မွ ဒုညြန္မႈး ကုိခင္ေမာင္၀င္း ျဖစ္ေနတာကို ထူးထူးျခားျခား ေတြ႔ရပါတယ္။

ဒီအခန္းအနားအတြင္း သမၼတဦးသိန္းစိန္ အဓိကေျပာသြားတာကေတာ့ ေနာ္ေ၀နုိင္ငံကုိ ဘာေၾကာင့္ ပထမဆုံး လာဖုိ႔ေရြးခ်ယ္ခဲ့သလဲဆုိတာနဲ႔ ျပည္ပေရာက္ျမန္မာေတြ နုိင္ငံတည္ေဆာက္ေရးမွာ လက္တြဲ ပါ၀င္ၾကဖုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈျဖစ္စဥ္ကုိ ပ ထမဆုံး ေထာက္ခံတဲ့နုိင္ငံဟာ ေနာ္ေ၀းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္အတြက္ အဓိကကူညီေနျပီး အင္းေလး ထိန္း သိမ္းေရးကို သမၼတက ဥပမာေပး ေထာက္ျပသြားပါတယ္။

ျပီးေတာ့ ေနာ္ေ၀နုိင္ငံဆီ ျပန္လည္ေပးဆပ္ရန္ က်န္ေနတဲ့ ခရုိနာ ၃ ဘီလီယံ (အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္းေပါင္း ၅၄၀ ခန္႔)ကုိ ေနာ္ေ၀အစိုးရက ေလ်ွာ္ေပးလုိက္တဲ့အတြက္ အထူးေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း၊ ဒီအတြက္ လူကိုယ္တုိင္လာျပီး ေက်းဇူးတင္စကား လာေျပာတာျဖစ္တယ္လုိ႔ ဦးသိန္း စိန္က ဆုိပါတယ္။ တခါ ေနာ္ေ၀က ဒီလုိ အေၾကြးေလ်ွာ္လုိက္တဲ့အတြက္ တျခားနုိင္ငံေတြကလည္း အလားတူအေၾကြးေတြ ေလွ်ာ္ၾက တာ ေၾကာင့္ အခုဆုိရင္ ေၾကြးေဟာင္းေက်လုိ႔ ေၾကြးသစ္ျပန္ေခ်းနုိင္ျပီ။ IMF, ADB, ODA တုိ႔ကေန အတုိးနႈန္းသက္သာစြာနဲ႔ နွစ္ ၄၀ စာေခ်းဖုိ႔ျပင္ေနျပီး အဲဒီေခ်းေငြေတြနဲ႔ တုိင္းျပည္တည္ေဆာက္ေရးလုပ္မယ္ လုိ႔ သမၼတက ရွင္းျပပါတယ္။

ျပီးေတာ့ KIA နဲ႔ေဆြးေႏြးမႈ ေနာက္ဆုံးအေျခေနကုိေျပာျပီး အပစ္အခတ္ရပ္စဲ ထားရံုနဲ႔မရ နုိင္ငံေရးအေျဖရတဲ့အထိ ေဆြးေႏြးဖုိ႔လုိတယ္လို႕လည္း ေျပာပါတယ္။ ထာဝရ ျငိမ္းခ်မ္းေရးရေအာင္ လုပ္ရမွာျဖစ္ျပီး တုိင္းရင္းသားေတြရဲ့ ရပုိင္ခြင့္ေတြကို ဖြဲစည္းပုံအေျခခံဥပေဒနဲ႔ပါ ကာကြယ္ ေပးဖုိ႔ လုိေနတယ္လို႔ သမၼတက ထည့္ေျပာသြားပါတယ္။

သမၼတေျပာတဲ့ ေနာက္ဆုံးအခ်က္ကေတာ့ ”ခင္ဗ်ားတုိ႔တေတြ ဘယ္နုိင္ငံကုိပဲ ေရာက္ေနေန၊ ခင္ဗ်ားတုိ႔ အားလုံးဟာျမန္မာနုိင္ငံသားတုိင္းရင္း သားေတြ ျဖစ္တယ္’။ က် ေနာ္ တုိ ႔အခ်င္းခ်င္းၾကားမွာ အားလုံး တူညီခ်င္မွ တူညီၾကပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ ကုိယ့္နုိင္ငံကိုယ္ ခ်စ္တဲ့စိတ္က ေတာ့ တူၾကပါတယ္” လုိ႔ သမၼတက ေျပာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ”မတူတာေတြကို ေဘးဖယ္ျပီး တူတာေတြကို တြဲလုပ္ဖို႔ အခ်ိန္တန္ေနျပီ၊ ျပည္ ေထာင္စု ခ်စ္စိတ္ေပၚအေျခခံျပီး ကုိယ့္နုိင္ငံ အက်ဳိးအတြက္ တဖက္တလမ္းက လက္တဲြေဆာင္ရြက္ၾကပါ” လုိ႔ သမၼတက တုိက္တြန္းသြား ပါ တယ္။

သမၼတဦးသိန္းစိန္က ၅ မိနစ္ပဲ အမွာစကားေျပာျပီး ပရိသတ္ေမးတာကို ၀န္ၾကီးအဖြဲ႔က ေျဖေပးပါလိမ့္မယ္၊ သူ႔မွာ တျခားကိစၥရွိေသးတယ္လို ႔ေျပာျပီး ျပန္ထြက္သြားပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ သမၼတ ေျပာခြင့္ရ ပုဂၢဳိလ္ ဦးရဲထြဋ္က တခုခုေျပာမလားလုိ႔ ထင္ထားေပမယ့္ တကယ္တန္း ဒုိင္ ခံေျပာသြားသူကေတာ့ သမၼတရံုး၀န္ၾကီး ဦးစိုးသိန္း တဦးတည္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေရ တပ္ဦးစီးခ်ဳပ္ စစ္ဗုိလ္ဘ၀ေန ၀န္ၾကီးျဖစ္လာသူပါလုိ႔ မိတ္ဆက္ရင္းနဲ႔ နိဒါန္းခ်ီလုိက္တဲ့ ဦးစုိးသိန္းဟာ မိနစ္ ၂၀ ေလာက္အထိ မနားတမ္း ေျပာေနတဲ့အတြက္ ပရိသတ္ကို ေမးခြင့္ေပးပါဦး၊ အခ်ိန္ သိပ္မရဘူး လုိ႔ အခန္းအနားမႈးက ၀င္ေျပာရတဲ့အထိ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ”၀န္ၾကီးကသိပ္ ပြားတာပဲ” ဆုိျပီး ပရိသတ္တဦးက ထေျပာတဲ့အထိလည္း ၀န္ၾကီးက စကားကုိ အေျပာ မရပ္ပါဘူး။ (အခန္းအနားတခုလုံးအတြက္ အခ်ိန္ တ နာရီစာပဲေပးထားေၾကာင္း ဖိတ္စာမွာ အတိအလင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္)

မိနစ္ ၂၀ ေက်ာ္ၾကာ မိန္႔ခြန္းအတြင္း ၀န္ၾကီးဦးစိုးသိန္း အဓိကေျပာသြားတာကေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ နွစ္ တာကာလ သူတုိ႔အစိုးရသစ္ေဆာင္ ရြက္ခဲ့ရတဲ့ ”စစ္ဖက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ကေန အရပ္ဖက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးသုိ႔ ေျပာင္းလဲျခင္း” ျဖစ္စဥ္ ခက္ခဲၾကမ္းတမ္းပုံအေၾကာင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိျပဳ ျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္တဲ့ေနရာမွာ နုိင္ငံေရးေရာ၊ စီးပြားေရးပါ တျပဳိင္တည္း တုိးတက္လာ ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေနတယ္လုိ႔ ၀န္ၾကီးက ဆုိပါ တယ္။

ေနာက္တခါ ဒီလုိျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈလုပ္တဲ့အခါမွာ ေျပာင္းလဲေရး မလုိခ်င္သူေတြနဲ႔လည္း ရင္ဆုိင္ရေၾကာင္း၊ သူ႔လုိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ ခ်င္ သူ အစုိးရအဖြဲ႔ထဲမွာ အားနည္းေနဆဲျဖစ္တဲ့အတြက္ အျပင္က အင္အားစုေတြအပါအ၀င္ ဒီမုိကေရစီအင္အားစု အားလုံးက ၀ုိင္းကူလုပ္ဖုိ႔လုိတယ္လုိ႔ ၀န္ၾကီးက ဆုိပါတယ္။ ”အခုဆုိရင္ ဦးသိန္းစိန္ကလည္း ဒီမုိကေရစီ၊ ခင္ဗ်ားတုိ႔လည္း ဒီမုိကေရစီ၊ ဒီမုိကေရစီဆီ သြားေနသူကုိ ခဲနဲ႔ေပါက္ရင္ေတာ့ ဆက္လုပ္မယ့္သူမရွိဘူး ျဖစ္သြားနုိင္တယ္၊ ဒါကုိေတာ့ ခင္ဗ်ားတုိ႔ သတိထားဖုိ႔ လုိပါတယ္” ဆုိျပီး သမၼတဦးသိန္းစိန္ကို၀ုိင္း ေထာက္ခံၾကဖုိ႔ ၀န္ၾကီးက တုိက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။

၀န္ၾကီးအဖြဲ႔အတြက္ ပထမဆုံး ေမးခြန္းကေတာ့ ၂၀၁၅ မွာ ဒီမုိကေရစီ အင္အားစုေတြဖက္က ေရြးေကာက္ပဲြနုိင္ရင္ စစ္တပ္က အာဏာမ သိမ္း ဘူးလုိ႔ ၀န္ၾကီးအာမခံသလားတဲ့။ ဒီအတြက္ ဦးစိုးသိန္းရဲ့ အေျဖက ေတာ့ ျပည္သူေတြ နုိင္ကုိနုိင္ရမယ္။ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းစရာ အေၾကာင္းမရွိဘူး။ သိမ္းလုိ႔လည္း မရဘူး၊ အေျခေနေတြက ေျပာင္းသြားခဲ့ျပီ။ အီဂ်စ္နုိင္ငံမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ လတ္တေလာ အေျခေနေတြကိုသာ ၾကည့္ပါ ဆုိျပီး ၀န္ၾကီးက ဥပမာေပး ေျဖၾကားသြားပါတယ္။

ေနာက္ထပ္ေမးခြန္းေတြထဲက ထူးျခားခ်က္တခ်ဳိ႔ကို ေကာက္နႈတ္တင္ျပရမယ္ဆုိရင္ အမ်ိဳးသမီး အခြင့္အေရးေတြအတြက္ အစုိးရက ဘာေတြ ေဆာင္ရြက္ေပးေနသလဲဆုိတာကုိ အမ်ဳိးသမီးတဦးက ေမးပါတယ္။ ဒီေမးခြန္းကိုေတာ့ အမ်ဳိးသမိးေရးရာ အဖြဲ ႔ဥကၠဌကေန က်န္းမာေရး ဒု၀န္ၾကီးျဖစ္လာသူက နုိင္ငံအနွံ႔ အမ်ဳိးသမီး ပညာေပး သင္တန္းေတြ ဖြင့္ေနပါတယ္လို႔ ေျဖၾကားပါတယ္။

War Crime စစ္ရာဇ၀တ္မႈ က်ဳးလြန္ခဲ့သူေတြကို လက္ရွိအစိုးရက ဘယ္လုိ အေရးယူေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ အစီအစဥ္ရွိသလဲ ဆုိတာျဖစ္ျပီး ဒီေမးခြန္း ကိုၾကားေတာ့ ပရိသတ္ အေတာ္မ်ားမ်ား လက္ခုတ္ထ တီးၾကပါ တယ္။ ဒီေမး ခြန္း အတြက္ ဦးစုိးသိန္းရဲ့အေျဖကေတာ့ ”က်ေနာ္တုိ႔ ဒီမုိကေရ စီကုိပဲ သြားခ်င္ပါတယ္။ အေရးယူတဲ့ အပုိင္းကုိ ပထမ ဦးစားေပးေနရာမွာ မထားခ်င္ပါဘူး” ။ ဒါကုိ ပထမေနရာထားရင္ ေရွ့မတုိးနုိင္ ျဖစ္ေန လိမ့္မယ္။ အေရးယူတာက ေနာက္တပုိင္းျဖစ္ပါလိမ့္မယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

ေနာက္တခါ လက္ရွိဖြဲ႔စည္းပုံအရ စစ္တပ္ လက္ထဲမွာ အာဏာ အမ်ားၾကီး ရွိေနတယ္၊ သမၼတထက္ ကာခ်ဳပ္က ပုိ အာဏာရွိေနတယ္ဆုိတဲ့ ေမးခြန္းကိုလဲ ဦးစိုးသိန္းက မဟုတ္ပါဘူးလုိ႔ ျငင္းဆုိျပီး ျမန္မာနုိင္ငံ ျပဳ ျပင္ေျပာင္းလဲေရးဟာ အင္ဒုိနီးရွားထက္ အေျခအေန ပုိေကာင္းတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ အင္ဒုိနီးရွား ပါလီမန္ထဲက စစ္သား ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္း ထြက္ဖုိ႔အတြက္ ပါလီမန္ သက္တန္း နွစ္ခါေစာင့္ခဲ့ရေပမယ့္ ျမန္မာ နုိင္ငံမွာ အဲဒီ ေလာက္အထိ ေစာင့္စရာ မလုိေလာက္ပါဘူးလုိ႔ ဦးစုိးသိန္းက ခန္႔မွန္းပါတယ္။

ျပီးေတာ့ ”ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ဒီမုိကေရစီရဲ့ Icon ျဖစ္သလုိ သမၼတဦးသိန္းစိန္ဟာလည္း လက္ရွိသြားေနတဲ့ Reform ရဲ့ Icon ျဖစ္ပါ တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီနွစ္ဦးကို ခင္ဗ်ားတုိ႔ ကူညီဖုိ႔ လုိတယ္” လုိ႔ ဦးစုိးသိန္းက တုိက္တြန္းသြားပါတယ္။

သမၼတနဲ႔အဖြဲ႔ ျမန္မာမိသားစုေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆုံရာ Litteratur huset အျပင္ဖက္မွာေတာ့ ရုိဟင္ဂ်ာ သုိ႔မဟုတ္ ဘဂၤလီ အင္အား ၁၀ ေက်ာ္ ဆုိင္း ဘုတ္ေတြ ေထာင္ျပိး ဆႏၵျပေနပါတယ္။ ဒီကိစၥကုိ လက္ရွိအစုိးရအဖြဲ႔က ဘယ္လုိကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းမွာလဲ။ ရခိုင္ ပဋိပကၡ စုံစမ္းေရး ေကာ္မ ရွင္ အစီရင္ခံစာ ဘယ္ေတာ့ ထြက္လာမလဲ။ ေမးစရာေတြ က်န္ေနဆဲပါ။

ဒီလုိ စဥ္းစားရင္း အိမ္ျပန္ေရာက္လုိ႔ ကြန္ျပဴတာဖြင့္လုိက္ေတာ့ ပထမဆုံး ေတြ႔ရတဲ့ ထူးျခားသတင္းက လြန္ခဲ့တဲ့ ၂၁ နွစ္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စု ၾကည္ နုိဘဲလ္ဆုရျပီးခ်ိန္ကတည္းက စတင္ဖြင့္လွစ္ခဲ့တဲ့ ေနာ္ေ၀ အ ေျခစုိက္ DVB သတင္းဌာနရဲ့ အသံလႊင့္မႈ အားလုံးကို ေနာ္ေ၀းမွာ လုံး၀မထားေတာ့ဘဲ အမိေျမကို ျပန္ေတာ့မယ္လုိ႔ ဒုညြန္မႈးကေျပာတယ္ ဆိုတဲ့သတင္းျဖစ္ပါတယ္။ ေနာ္ေ၀းနုိင္ငံရဲ့ NRK သတင္းဌာန ၀က္ ဆုိက္မွာ ဓာတ္ပုံေတြနဲ႔တကြ ရွင္းျပထားျပီး ဒီေန႔ျပဳလုပ္တဲ့ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္း သမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ အင္တာဗ်ဴးကို လြင့္ျပီးတဲ့ေနာက္ DVB ေနာ္ေ၀းကေန ထုတ္လႊင့္မႈ အားလုံးကို ရုပ္သိမ္းလုိက္ပါျပီလုိ႔ ေၾကညာ ထားပါတယ္။

တဆက္တည္း သမၼတဦးသိန္းစိန္ရဲ့ ခရီးစဥ္အေပၚ ေနာ္ေ၀ မီဒီယာေတြ ဘယ္လုိျမင္ၾကသလဲဆုိျပီး လုိက္ဖတ္ေတာ့ ေနာ္ေ၀းအစိုးရက ရွယ္ ယာ အမ်ားစုထည့္ထားတဲ့ Statoil ေရနံကုမၸဏီနဲ႔ Telenor ဆက္ သြယ္ေရးကုမၸဏီတုိ႔ ျမန္မာနုိင္ငံဆီ ၀င္ဖုိ႔ ျပင္ေနေၾကာင္း ေရးထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ တခါ ေနာ္ေ၀းနဲ႔ ျမန္မာဟာ ေရနံနဲ႔ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ထြက္တာ၊ ပင္လယ္ျပင္နဲ႔ သစ္ေတာေတြရွိတဲ့ေနရာ၊ သယံဇာတ ၾကြယ္၀တဲ့ ေန ရာမွာ တူညီေနတယ္လို႔ နႈိင္းယွဥ္ျပထားတာကိုလည္း ဖတ္ရပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ဒီလုိ သယံဇာတ ၾကြယ္၀မႈအေပၚ အေျခခံျပီး တုိင္းျပည္ ခ်မ္းသာလာေအာင္ လုပ္နုိင္ခဲ့တဲ့ ေနာ္ေဝနုိင္ငံရဲ့အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ကိုသမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔အဖြဲ႔ လာေလ့လာတာလား။ အုပ္ခ်ဳပ္မႈစနစ္သာ မွန္ မယ္ဆုိရင္ ျမန္မာနုိင္ငံ ဆင္းရဲတြင္းကေနလြတ္ေအာင္ ဒီသယံဇာတေတြက ကူညီနုိင္ပါတယ္။ ေနာ္ေ၀နုိင္ငံရဲ့ ရင္းနွီးျမႈပ္နွံမႈေတြကလည္း နုိင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံညြန္းေတြနဲ႔အညီ ျမန္မာနုိင္ငံ ဖြံံျဖိဳးေရးအတြက္ ကူ ညီနုိင္ပါ လိမ့္ မယ္လို႔ ေရးထားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။

ဒါဆို ဒီလုိ ျဖစ္လာေစဖုိ႔အတြက္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရက မွန္ကန္တဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္တခုကို ဘယ္ေတာ့ေလာက္ ဘယ္လိုစတင္ က်င့္ သုံး နုိင္မလဲ။ ျပည္ပေရာက္ျမန္မာေတြကေရာ ဒီ လုပ္ငန္းစဥ္အေပၚ ဘာေတြမ်ား ဘယ္ေလာက္ ကူညီေပးနုိင္ေလမလဲ။