နိုင္သိန္းေအာင္သည္ ပေရာရြာကို ဘယ္လိုေရာက္လာခဲ့သည့္ အေျခအေန ကိုဆက္လက္ေျပာသြားခဲ့ပါသည္။
“က်ေနာ့္ဇာတိက တနသာၤရီတိုင္းေရျဖဴျမိဳ့နယ္အလယ္စခန္းရြာကျဖစ္ပါတယ္”
က်ေနာ့္မွာသားသမီး (၇)ေယာက္ရွိပါတယ္။က်ေနာ္ကေတာ့ (၄၅)ႏွစ္ဇနီးကေတာ့မိၾကိဳင္( MI KYING) သူက၄၄ႏွစ္ေပါ့။
သားကေတာ့မင္းႏိုင္စိုး (MIN NAING SOE) ပါ။သူရွိမယ္ဆိုအခု (၂၅) ႏွစ္ေပါ့၊ ျပီးေတာ့ သမီးမိေျပး(MI PYAY) သူလည္းပဲ့ရွိခဲ့မယ္ဆိုရင္ အသက္(၂၃)ႏွစ္ရွိေလာက္ပါျပီး။
မိရင္စႏိုင္း (MI YIN SANAING) (၂၁)ႏွစ္၊မင္းဟက (MEN HAKA) (၁၉)ႏွစ္၊မိရင္ႏွစ္ (MI YIN HNIT) (၁၇)ႏွစ္၊ မိက်ဲ (MI KYAE)(ေခၚ) မိဒါန္ (MI DAN)(၁၅)ႏွစ္တို့ျဖစ္ပါတယ္။ မိေျပး ရဲ့ေအာက္က တစ္ေယာက္က သားေလ်ာသြား ပါတယ္။
က်ေနာ္တို့က (၁၉၉၁)ခုမိုးရာသီမွာတုန္းကေပါ့အစိုးရရဲ ့ျဖတ္ေလးျဖတ္ေၾကာင့္မြန္ျပည္သစ္ပါတီစိုးမိုးရာ နယ္စပ္ေဒသကို ထြက္ေျပး ခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီတုန္း ကေတာ့ သားသမီး (၂)ေယာက္ရေနပါျပီး၊။ မင္းႏိုင္စိုးက (၅)ႏွစ္နဲ့မိေျပးက (၃)ႏွစ္ေပါ့။
“ေျပးရင္းနဲ႔ ပေယာရြာဆိုတဲ့ နယ္စပ္ကရြာကိုေရာက္ခဲ့ပါတယ္ အဲဒီတုန္းကေတာ့ရြာဆိုေပမယ့္ေတာၾကီးပါသစ္ပင္ေတြ လည္းအပင္ၾကီးေတြေလေနေရာင္ ဆိုတာ မျမင္ရေလာက္ေအာင္ ပါဘဲဗ်ာ အရမ္းကိုေအးစက္စက္ျဖစ္ေနျပီးျခင္ေတြက လည္းမ်ားတယ္ မိုးတြင္ကာလဆိုေတာ့ ပါလာတဲ့ အ၀တ္အစားေတြက နည္းေတာ့ မလံုေလာက္ ဘူးေလ ခနခနဖ်ား ေတာ့ တာပါဘဲ”
“ဖ်ားျပန္ေတာ့လည္း ေဆးေပးခန္းက မရွိပါဘူး မြန္ျပည္သစ္ ပါတီ ရဲေဘာ္ေတြကို ေတြ့မွေဆးေတာင္းစားရတဲ့ဘ၀မ်ဳိးေလ”
ျပန္လို႔လဲမျဖစ္ဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ျပန္ရင္လည္းစစ္တပ္ကလည္းစစ္ဆင္ေနေတာ့ စားစရာလည္းမရွိဘူးေလဒါနဲ႔ ေတာထဲမွာပဲ အသားရွာ ငါးရွာနဲ႔ ဘဲေနခဲ့ပါတယ္။ ပါလာတဲ့ဆန္ေတြလည္း နဲလာေတာ့ ထိုင္းႏိုင္ငံဖက္ျခမ္း၀င္ျပီးသြားသယ္ရပါတယ္ဗ်ာ။
အဲဒီတုန္းကေတာ့ေပါက္ဇူဆိုတဲ့ထိုင္းႏိုင္ငံထဲကမြန္စစ္ေျပးဒုကၡသည္စခန္းေပၚစအခ်ိန္ေလ။မြန္စစ္ေျပးဒုကၡသည္ေတြကိုေတာ့ဆန္ေတြေ၀ေပးေနပါတယ္။
က်ေနာ္တိုေနတဲ့ပေရာရြာနဲ႔ေတာ့အသြားအျပန္ႏွစ္ရက္ခရီး ျဖစ္တဲ့ ေပါက္ဇူမွာ ဆန္သြားသယ္ရပါတယ္။ အိမ္မွာကလည္း မိန္းမက ခနခနဖ်ား၊ ကေလးေတြ ကလည္းဖ်ား စားေသာက္ဖို႔ ဆန္ကလည္း ကုန္ေတာ့မယ္ ဆန္ကလည္း သြားမသယ္မျဖစ္ေတာ့တဲ့ အေနထားမွာျဖစ္ေနပါတယ္။
ဖ်ားေနတဲ့မိန္းမနဲ႔ ကေလးကို အိမ္မွာခ်န္ထားျပီး က်ေနာ္ကေတာ့ ဆန္ကိုသြားသယ္ရတာေပါ့။ ဒီမွာေနရတာ ငွက္ဖ်ားကလဲေပါ စားစရာကလည္းမရွိေတာ့ အေတာ့ကို ဒုကၡေရာက္ခဲ့ရပါတယ္။ ဖ်ားတဲ့လူနာေတြကလည္း ထမင္းနဲ့ ဆားနဲ႔ပဲ အားေဆးလုပ္ေနရပါတယ္။
ပေရာရြာမွာေတာ့ အိမ္ေထာင္စု တရာေက်ာ္ရွိတယ္ေလ။
က်ေနာ္အိမ္မွာဆိုရင္က်ေနာ္ကလြဲရင္ တစ္မိသားစုလံုးဖ်ားေနပါတယ္။ပေရာရြာမွာေတာ့ ေဆးေပးခန္းမရွိေတာ့ လူတိုင္ အလုိလို ဖ်ားၾကတာေပါ့ဗ်ာ။ အထူးသျဖင့္ ကေလးေတြ ကလည္းအိမ္တိုင္းအလိုလို ဖ်ားလာၾကျပီး ေသဆံုးမွဳအဆင့္ထိျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။
က်ေနာ္သားအၾကီးမင္းနိုင္စိုးတေယာက္ဆိုရင္က်ေနာ္ဆန္သြားထမ္းေနတဲ့ခ်ိန္မွာဘဲအဖ်ားတက္ မ်ားေတာ့ေသဆံုး သြားခဲ့ပါတယ္။
မိၾကိဳင္ကလည္းအတိတ္ကေသဆံုးသြားတဲ့ကေလးအေၾကာင္းကိုရွိဳက္သံနဲ့အတူုက်မကိုေျပာလာပါေတာ့တယ္။
“ကေလးေတြကေသဆံုးမွာေပါ့ရွင္။ဒီရြာကိုေရာက္ကတည္းကေဆးေပးခန္းလည္းမရွိဘူးအရမ္းကံေကာင္းမွသာလွ်င္တခါတေလမွဘဲေဆးရပါတယ္။ေဆးမရွိေတာ့ ေရေႏြးၾကမ္းေတြနဲ့ဘဲေဆးလုပ္ရတယ္ေလ။ျပီးေတာ့အေမကိုယ္တိုင္ကပါအဖ်ားတက္ေတာ့ကိုယ့္ကေလးကိုေတာင္ မၾကည့္နိုင္ခဲ့တဲ့ ဘ၀ပါရွင္ ငိုသံနဲ႔ ခနစကားေျပာရပ္ျပီး အရမ္း၀မ္းနည္းတာပဲ လို႔ ငိုသံနဲ႔ ဆက္ေျပာပါတယ္။ေယာက်ာ္းကိုၾကည့္ရင္လည္း ေယာက်ာ္းကဆန္ထမ္းရနဲ႔ က်မကို ျပဳစုလိုက္ ကေလးကို ျပဳစုလိုက္ ေတာထဲက ဟင္းရြက္ေလးေတာင္မွ မရွာနိုင္ေတာ့တဲ့ အျဖစ္မ်ဳိးပါရွင္။ စားေနရတာ ကလည္း ထမင္းနဲ႔ဆားပဲ ဆိုေတာ့ ဘယ္မွာ အားရွိပါ့မလဲ”
က်မ ရဲ့အျဖစ္က တကယ့္ ရင္နစ္စရာပါ သားၾကီးကဆံုး ျပီး ၃ ပတ္ေျမာက္မွာ သမီး မိေျပးလည္း ဖ်ားရင္းနဲ႔ပဲ ဆံုးသြားျပန္ တယ္ “က်မသမီး ေသးဆံုးခ်ိန္မွာ က်မလည္းကိုယ္၀န္ ၇ လ ရွိေနပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ က်မလည္း အိပ္ယာက မထနိုင္ေအာင္ အဖ်ားတက္ေနပါတယ္ က်မ သမီး ဖ်ားေနတဲ့အေတာအတြင္းမွာ က်မ တခ်က္ေလေတာင္မွ မျပဳစုလိုက္ရပါဘူး အဲဒီျဖစ္ရပ္ကို တေန႔မွက်မ ေမ့မရပါဘူး က်မ ရင္ထဲမွာလည္း မီးလိုပဲပူေလာင္ ေနပါတယ္ က်မ ဘယ္လိုမွ ေျဖသိပ့္လို႔မရပါဘူး” ဆိုျပီး “ရွိဳက္ၾကီးတငင္းငင္းနဲ႔ နွက္ေခ်းေတြ ညွစ္ ေခ်ာင္းေတြကလည္း တခြတ္ခြတ္နဲ ့ ငိုသံကို နဲ့အတူ ေရာယွက္ေနပါတယ္”
သူဆက္ေျပာတာက က်မ သမီးဆံုးျပီး တဲ့ ၁ အၾကာမွာ က်မ ကိုယ္၀န္ ၈ လေျမာက္တဲ့ အခ်ိန္မွာဘဲ့က်မရဲ့ က်န္းမာေရးခ်ဳိ႕တဲေနတဲ့အခံေၾကာင့္ ကိုယ္၀န္၈လသားအရြယ္မွာ ဗိုက္ထဲက ကေလးေသဆံုးမွုျဖစ္ျပီးသားေလ်ာသြားခဲ့ပါသည္။သူေျပာေနရင္းနဲ႔ဘဲအရမ္း၀မ္းနည္းလာျပီးအသံသဲသဲနဲ႔အတူ ရွိဳက္ေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။
နိုင္သိန္းေအာင္ ဆက္ေျပာတာကေတာ့ ဒီအေျခအေနေတြအမ်ားၾကီးျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္မြန္ျပည္သစ္ပါတီကေနပေရာရြာမွာ ေဆးခန္း လာဖြင့္ေပးထားပါတယ္။ အဲဒီေဆးခန္းမွာ ကလည္း၊ မေအးဆိုတဲ့ ဆရာတေယာက္ဘဲရွိပါတယ္။ျပီးေတာ့ေဆးကလဲနဲနဲပါးပါးဘဲရွိတယ္ေလ။ဘာကိရိယာမွလည္းမရွိပါဘူး။ ကေလးလူနာကလည္း ေန႔တိုင္း (၃၀) နီးပါး ရွိတယ္ဆိုေတာ့ ဒီေဆးခန္းတစ္ခုနဲ႔ေတာ့ ဘယ္လိုမွမျဖစ္ေတာ့ပါဘူးဆိုတဲ့ အေနအထားမွာေရာက္ေနပါတယ္။
“က်ေနာ္မွတ္မိေနေသးတယ္ က်ေနာ္တို႔ပေရာရြာကို ေရာက္စ (၁) လအေတာအတြင္းမွာဘဲ က်ေနာ့ကေလး အပါ၀င္ မေသသင့္ဘဲ့ေသသြားရတဲ့ ကေလး (၂၀)ေက်ာ္နဲ႔လူၾကီး (၇) ဦးေသဆံုးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာမထနိုင္တဲ့လူနာေတြ (၃၀) ေက်ာ္ေက်ာ္ဟာေဆးခန္းထဲမွာအျပည့္ရွိေနတုန္းဘဲ”
မြန္ျပည္သစ္ ေဆးခန္းတစ္ခုတည္းနဲ႔မနိုင္ေတာ့ဘဲ့ အဲဒီႏွစ္ေဆာင္းရာသီမွMSF ေဆးခန္းဆိုျပီးစဖြင့္ခဲ့ပါတယ္။စဖြင့္ဖြင့္ခ်င္းမွာလည္းလူနာေတြကလည္း အေျခေနေတာ္ေတာ္ဆိုးျပီး အရမ္းမ်ားေတာ့ သူတို႔ယူလာေဆးကမေလာက္ ဘူးေလ၊၊ စစ္ေျပးတဲ့လူေတြကလည္းတျဖည္းျဖည္းမ်ားလာေတာ့အိမ္ေထာင္စု (၅)ရာအထိျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ လူေတြ ပိုမ်ား လာေလေလ လူနာေတြ ပိုမ်ားလာေလေလ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဆးကလည္း သြားသယ္ရတာ ၂ ရက္ခရီးဆိုေတာ့ မလြယ္ လွပါဘူးဗ်ာ။
လူေတြမ်ားလာတာနဲ႔အမွ် ကေလးေရာလူၾကီးပါေသဆံုးမွဳက မၾကာခဏဆိုသလိုရွိေနတုန္းပဲ။ ပေရာရြာနယ္စပ္ဟာ တအားကိုေတာေခါင္ျပီး ငွက္ဖ်ားလည္း ေတာ္ေတာ္ ၾကမ္းတဲ့ ေဒသျဖစ္တယ္။
ေနာက္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔က ထိုင္းႏိုင္ငံထဲက ေပါက္ဇူစခန္းနဲ႔ ပေရာရြာနယ္စပ္ကိုဆက္သြယ္တဲ့ကားလမ္းကို ေဖါက္ ရပါေတာ့တယ္။ကားလမ္းကိုေဖာက္ ရတာကလည္း အခ်ိန္ကာလကတလ ၾကာသြားပါတယ္။ လမ္းေဖာက္ေနခ်ိန္ မွာပဲ ဒီအေတာအတြင္းမွာလည္းကေလးေသဆံုးမွဳေတြဆယ္နဲ႔ခ်ီရွိေန ဆဲျဖစ္ ပါတယ္။
အဲဒီကားလမ္းေပါက္လာေတာ့မွ ေဆးနဲ့ေဆးပစၥည္းေတြေလာက္ငွလာ ပါေတာ့တယ္ဗ်ာ။ အဲဒီအခ်ိန္က စျပီးေသဆံုးမွဳေတြ ေလ်ာ့လာတယ္လို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္“ဆရာမေတြကလည္း ကေလးကို ကုသရတာ အလြန္ခက္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္ ဘာေၾကာင့္ ခက္ခဲတာလည္းဆိုေတာ့ ကေလးေတြကအဟာရဓါတ္ ခ်ဳိ့တဲ့ေနျပီးေလ။ေဆးလံုေလာက္ျပန္လည္းအဟာရခ်ဳိ႕တဲ့တဲျပသနာကိုရင္ဆိုင္ရျပန္တယ္။ MSF ေဆးခန္းဟာကုသေရးမွာအခက္အခဲပိုျပီးၾကီးမားစြာနဲ႔ ကုသေပးေနခဲ့ပါတယ္။
“ဒါနဲ႔က်ေနာ္တို႔နယ္စပ္ေရာက္ျပီး (၄) လအေတာအတြင္းမွ ေတာ့ ေဆးခန္း၀န္ထမ္းတဦးျဖစ္သူမေအးေျပာျပခဲ့တာက ကေလးေပါင္း (၄၀)ထက္ မနဲ ေသဆံုးျပီးလူၾကီးကေတာ့ (၃၀)ေက်ာ္ေသဆံုး ခဲ့ပါတယ္လို႔ ဦးေအာင္သိန္းက ဆိုပါတယ္”
ဒီလိုအေသအေပ်ာက္ မ်ားလာသည့္အတြက္ရြာသားေတြဟာMSF ေဆးခန္းအေပၚသံသယစိတ္ေတြ၀င္လာၾကပါသည္။ MSF ဟာေဆးသစ္ေတြကို ေဖာ္စပ္ျပီး ပေရာရြာကလူနာေတြကိုစမ္းသပ္ေနသည့္အတြက္ေသဆံုးမွဳမ်ားလာရသည္ဟုရြာသားၾကားမ်ားကေျပာလာၾကပါသည္။
ဤကဲ့သို့အထင္လြဲခံခဲ့ရသည့္ၾကားမွာပင္ MSF ေဆးခန္းရွိေဆးဆရာမ်ားသည္ အစြမ္းကုန္ၾကိဳးစားရင္း ေသဆံုးမွဳကိုနဲ သမွ် နဲေအာင္ ေလ်ာ့ခ်လာႏိုင္ခဲ့ပါသည္။
မိၾကိဳင္ ကလည္း MSFေဆးခန္းဖြင့္လာျပီးကတည္းကလူနာေတြအေသအေပ်ာက္နဲလာတာေတြ့ရပါတယ္။ဒါေၾကာင့္ MSF ေဆးခန္းကိုက်မေတာ့အရမ္းေက်းဇူးတင္ပါတယ္။က်မလည္းေသကံမေရာက္အသက္မေပ်ာက္ ခဲ့ဘူးေလ။က်မသားသမီးႏွစ္ေယာက္ေတာ့ဆံုးသြားခဲ့ပါျပီး တစ္ေယာက္သားေလ်ာျဖစ္ခဲ့ရေပမယ့္ က်န္တဲ့သားသမီးေတြက MSF ေက်းဇူးေတြေၾကာင့္ အသက္ျပန္လည္ ရွင္သန္ေနရပါတယ္။
MSF ကဆရာမေတြကေတာ့ငွက္ဖ်ားေရာဂါေၾကာင့္အမ်ားစု ေသဆံုးတာျဖစ္ပါတယ္လို့လည္း က်မကိုေျပာျပပါတယ္။
“MSF ေဆးခန္းကအခမဲ့ေလ၊ဆင္းရဲတဲ့ က်မတို႔ ေတြအတြက္ေတာ့ တကယ္ အားကိုး စရာ မွီခိုစရာ တစ္ခုပါ တကယ္လို့ ပိုက္ဆံသာ ေပးရမယ္ဆိုရင္အကုန္လံုးေသကုန္ဖို့ဘဲရွိေတာ့တယ္ေလ လူနာကလည္းမ်ား၊ခ်ီးပါေသးေပါက္ကအစညစ္ပတ္ ေနတာဘဲ အားလံုး က အလုပ္မလုပ္နိုင္ ပိုက္ဆံကလည္းမရွိၾကဘူး ေပါက္ဇူစခန္းက ကေပးတဲ့ဆန္ကိုဘဲ့စားေန ရေလ”
အဲဒီတုန္းကေတာ့ ေပါက္ဇူစခန္း ကေန ဆန္ကိုေတာ့အလကားရတယ္၊ေဆးအလကားရတယ္၊က်မတို့တႏွစ္ေလာက္ေရာဂါဒဏ္ခံကို ခဲ့ရပါတယ္။က်မတို႔ရြာမွာ MSF ေဆးခန္းကလည္း အတည္တက်ျဖစ္လာျပီး၊စိတ္ခ်လာရျပီးေတာ့က်မတို႔ကေတာင္ယာနဲနဲပါးပါး ခုတ္နိုင္လာေတာ့တယ္ေလ။က်မတို႔တေတြလည္းျခံေတြ လည္း စိုက္ပ်ဳိးလာနိုင္တယ္ ေလး။
တကယ္ေတာ့ က်မတို႔ကို ကုေနတဲ့ေဆးခန္းကလည္းဆရာဆရာမဆိုလို့ (၄)ေယာက္ဘဲရွိတယ္။ျပီးေတာ့လူသစ္ေတြ လည္းျဖစ္ေနတယ္ေလ။ သူတို႔လည္း က်မ တို႔ကို အစြမ္းကုန္ ၾကိဳးစားျပီး ကုသေပးေနပါတယ္။
ဒါေပမဲ့၂၀၁၀ခုႏွစ္ ဇြန္လ မွစျပီး Médecins Sans Frontières/ Doctors Without Borders (French) သည္၊ ထိုင္းႏိုင္ငံ ကန္ခ်နဘူရီခရိုင္၊ စံခလဘူရီနယ္စပ္၌ ေထာက္ပံ့ကူညီ ေပးေနေသာ က်န္းမာေရး အကူအညီမ်ားကို ျဖစ္တဲ့ MSF ေဆးခန္းက အခု ပိတ္လိုက္ျပန္ျပီး။ ဒီေဆးခန္းကက်မတုိ႔အတြက္အမွန္တကယ္ အေရးၾကီးျပီးမရွိမျဖစ္လိုအပ္ ေနတဲ့ေဆးခန္းတစ္ခုပါ။ က်မတို႔က MSF ေဆးခန္းကိုပဲမွီခိုအားကိုးေနရတာပါ။အကယ္၍ေဆးခန္းမရွိဘူးဆိုရင္ေတာ့က်မတို႔ကအရင္လို႔ပဲဒုခေရာက္ေတာ့မွာပဲလို႔ေတြးရင္းနဲ႔ုေၾကာက္ေနမိတယ္။
သမီး မိက်ဲကလည္း သမီးငယ္ငယ္တုန္းက ငွက္ဖ်ားေၾကာင့္ အရမ္းဖ်ားခဲ့ပါတယ္ ဒါေပမယ့္ MSF ေဆးေပးခန္းရွိ ေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ သမီးကေသကံမေရာက္အသက္မေပ်ာက္သြားတာကိုဘဲကံေကာင္းတယ္လို့ေျပာရမွာပါ။ဒီေဆးခန္းရွိေနလို႔ သမီးက မေသပဲ မိသားစုေတြနဲ႔အတူရွိေနရပါတယ္။
ဒီေဆးခန္းက သမီး အသက္ကိုကယ္ေပးခဲ့သလို သမီး လိုပဲ အသက္မေသပဲ ရွင္တဲ့သူေတြရဲ့ အသက္ ကို ကယ္တင္ ေပး ခဲ့ပါ တယ္။ ေနာင္တခ်ိန္မွာ သမီးလည္း ေဆးဆရာမျဖစ္ေအာင္ၾကိဳးစားမယ္။ သမီးကိုလည္း ေဆးဆရာမျဖစ္ေအာင္ ကူညီေပးၾကပါ။ သမီး လူနာေတြ ရဲ့အသက္ကို ကယ္တင္ခ်င္တယ္။ သမီး အကို ေတြ အမေတြလို႔ အသက္မဆံုးရွံဳးေအာင္ သမီး လိုက္လံကုသေပး မယ္။
“သမီးစိတ္ညစ္ေနရပါတယ္။ သမီး တို႔ ရြာမွာ အခုဆိုရင္ ေဆးခန္းသာရွိတယ္ ေဆးေတြမရွိေတာ့ျပန္ဘူးေလ။အေဖနဲ႔ အမကလည္း စိတ္ညစ္ေနၾကတယ္။ အကိုအမေတြဆံုးတာမ်ဳိးက်မေတြးျပီးေၾကာက္ေနမိတယ္။ အရင္က ဘ၀လိုမ်ဳိး က်မမိဘေတြကိုလည္းျပန္မေရာက္ေစခ်င္ဘူး”
“ဒါေၾကာင့္ဒီေဆးခန္းက အျမဲတမ္းရွိဖို႔အတြက္ကို သမီးတို႔က အတိုင္းအဆမရွိ လိုအပ္ေနပါတယ္။ အေဖနဲ႔ အေမ ကလည္း ေန႔စဥ္နဲ ့အမွ် ငိုေနရပါတယ္။ ကူညီေထာက္ပံ့တဲ့ အဖြဲ ႔ေတြကလည္း သမီးတို႔လို ဆင္းရဲ သား ဘ၀ကို လူသားခ်င္းစာနာ ေထာက္ထားျပီး သမီးတို႔ကိုပစ္မထားပါနဲ႔ ဆက္လက္ျပီးကူညီေပးၾကပါ MSF ေဆးခန္းကို ျပန္ဖြင့္ေပးပါ” ဟုေျပာသည္။
ကြ်န္ေတာ္အတိအက်သိတာက (၁၉၈၇) ကစၿပီး၊ MSF (ျပင္သစ္)ကမြန္ျပည္သစ္ပါတီကိုစျပီး ေဆးအကူအညီေတြေပးခဲ့တယ္လို့ေဆးရံုတာ၀န္ခံတဦးျဖစ္ခဲ့သူႏိုင္၀င္းေအး (NAI WIN AYE) ကေျပာပါတယ္။
အဲဒီအခ်ိန္တုန္းကဘုရားသုံးဆူေဒသမွာလူဦးေရက (၇၀၀၀)ေလာက္ရွိျပီးနန္းမကုတ္၊ၾကံေတာ၊ ( ၀ါရီရိုး) ၊ဘုရားသုံးဆူ ရြာတစ္ေလ်ာက္႐ွိျပည္သူေတြကိုေဆး၀ါးကုသေပးခဲ့ပါတယ္။ MSF ေဆးခန္းအတြက္ေဆးေက်ာင္း ကို (၁၉၈၈) ဒီဇင္ဘာမွာစဖြင့္ခဲ့ျပီး (၁၉၉၀) ခုႏွစ္အထိအကူအညီေပးလာခဲ့ပါသည္။
(၁၉၉၀)ခုႏွစ္ဘုရားသုံးဆူေဒသကိုအစိုးရတပ္မ်ားသိမ္းပိုက္သည့္အခါမြန္ျပည္သစ္ပါတီသည္၊တနသၤာရီတိုင္းနယ္စပ္ဖက္ကိုေရာက္ရွိလာျပီး MSF သည္စစ္ေျပးဒုကၡသည္တေသာင္းေက်ာ္ကိုဆက္လက္ေထာက္ပံ့လာခဲ့ပါသည္။
ႏိုင္၀င္းေအးေျပာျပသည္မွာ“ေရာဂါသတ္မွတ္ျပီးေဆးေပးေနတာမဟုတ္ပါဘူး။ျပည္သူေတြရဲ႕ေရာဂါကိုအေျခခံၿပီးေဆးေတြကိုေပးပါတယ္၊ဘယ္ေရာဂါကအျဖစ္မ်ားဆုံးလဲဘယ္ေဆးဝါးအမိ်ဳးအစားကအလိုအပ္ဆုံးလဲဆိုၿပီေတာ့အဲဒီေရာဂါအေပၚမွာၾကည့္ျပီးေဆးဝါးေတြကိုပို့ေပးပါတယ္ ေဆးေပးတဲ့ေနရာမွာေရာဂါအမိ်ဳးအစား႐ွိေပမဲ့သူတို႕ဆီမွာ ေပးလို႕မရတဲ့ကန့္သတ္ထားတဲ့ေဆးအမိ်ဳးအစားဆိုရင္ေတာ့သူတို႕မေပးေတာ့ပါဘူး၊ဘာျဖစ္လို႕လဲဆိုေတာ့ သူတို႕မွာစည္းမ်ဥ္း႐ွိတယ္၊တခ်ဳိ့ေဆးေတြဟာကုသေပးေနတဲ့ေဆးဆရာေတြရဲ႕ေဆးဝါးနဲ႕ပတ္သက္တဲ့အေတြ႕အႀကဳံ၊အရည္အခ်င္းကိုၾကည့္ၿပီးမွေပးပါတယ္၊မသံုးတတ္ရင္ေရာဂါသည္ ေတြအတြက္အႏၱရာယ္ျဖစ္မွာစိုးလို့အဲဒီေဆးမ်ဳိး ကိုေတာ့မေပးပါဘူး” ဟုႏိုင္၀င္းေအးကဆိုပါသည္။
တနသၤာရီတိုင္းေဒသမွာကထားဝယ္ေရျဖဴဘက္ပိုင္းမွာစစ္တပ္က႐ြာလုံးကြ်တ္နင္ထုတ္ခဲ့တဲ့အတြက္႐ြာသားေတြထြက္ေျပးရတာကိုအေျခခံၿပီးနယ္စပ္ဘက္မွာMSF ေဆးခန္းဖြင့္ခဲ့ပါတယ္။အဲဒီတုန္းကဆိုရင္လူဦးေရ(၂) ေသာင္းေက်ာ္ေလာက္႐ွိႏိုင္ပါတယ္။
(၁၉၉၁)နဲ့(၁၉၉၂)မွာ MSF ကဆရာဝန္ တစ္ေယာက္နဲ႕အကူတစ္ေယာက္ေလာက္ပဲစံခလဘူရီျမိဳ့မွာရံုး စတင္ထား ရွိခဲ့ျပီးအဲဒီကေနမွ (၂၀၀၅) ဒီဇင္ဘာအထိျပင္သစ္ MSF ကပဲထားဝယ္ခရိုင္၊ဘီရီစခန္းႏွင့္၊ခေလာက္ခနီစေသာနယ္စပ္တစ္ေလ်ာက္ေဒသအားလုံးကိုေထာက္ပံ့ေပးခဲ့တယ္၊အဲဒီတုန္းကလူဦးေရ ( ၂)ေသာင္းေလာက္မွာ႐ွိခဲ့ပါတယ္၊ အဲဒီအခ်ိန္ကစျပီးMédecins Sans Frontières/Doctors Without Borders (French)အဖြဲ့ရပ္နားသြားခဲ့ျပီးဘာေၾကာင့္ရပ္နားသြားသည္ကိုမူထုတ္ေဖၚမေျပာေပ။
၁၉၉၅ ခုနွစ္တြင္ မြန္ျပည္သစ္ပါတီႏွင့္အစိုးရတို့အပစ္အခတ္ရပ္စဲျပီးေနာက္ပိုင္းမွာနယ္စပ္ေနတဲ့ျပည္သူေတြေလ်ွာ့က်လာျပီးအခုလူဦးေရ (၇၀၀၀)ႏွင့္ (၉၀၀၀)ၾကား၌ရွိေနပါသည္။Médecins Sans Frontières/Doctors Without Borders (French) အဖြဲ့သည္(၂၀၀၅) ခုႏွစ္အျပင္ (၂၀၀၆) အတြက္ (၆)လစာေဆးဝါးကိုပါေပးအပ္ထားခဲ့ပါတယ္၊အေၾကာင္းမွာအလွဴ႐ွင္အသစ္႐ွာေနတဲ့အခိ်န္အေတာအတြင္းရပ္တည္ရန္ျဖစ္တယ္၊
(၂၀၀၇) ဒုတိယအပတ္မွာေတာ့ IRC ၊ MSF ( ဘယ္လဂ်ီယံ) မွစျပီးအကူအညီေပးလာပါတယ္၊ TBBC ကလည္းေဆးေတြေပးလာတယ္၊ကုန္က်စရိတ္ကႀကီးေတာ့တစ္ဖြဲ႕တည္းနဲ႕မေထာက္ပံ့ႏိုင္ဘူး။
အခုဝင္လာတဲ့ MSF ( ဘယ္လဂီ်ယံ) ကေတာ့ဌက္ဖ်ားေရာဂါတစ္မိ်ဳးတည္းကိုပဲေပးပါတယ္၊သူတို့က(၂၀၁၀) ဇြန္မွာအကူအညီမအားလံုး ရပ္သြားပါတယ္၊ဒီေတာ့နယ္စပ္က်န္းမေရးေစာင့္ေရွာက္မွဳနဲ့ပါတ္သက္ျပီး NGO ရဲ့ေထာက္ပ့ံမွဳမွာရပ္စဲသြားခဲ့ျပီး UN ကေတာ့နယ္စပ္ဘက္ထပ္ ျပည္တြင္းဘက္က္ိုပိုျပီးဦးစားေပးေထာက္ပံ့ေနပါတယ္။
နယ္စပ္က်န္းမာေရးကိစၥကိုမြန္ျပည္သစ္ပါတီကဆက္လက္တာ၀န္ယူေနရျပီးကရင္ျပည္နယ္ၾကာအင္းဆိပ္ၾကီးျမိဳ့နယ္ဘုရားသံုးဆူျမိဳ့နယ္ခြဲမွသည္၊တနသၤာရီတိုင္းေရျဖဴျမိဳ့နယ္စပ္အထိလူဦးေရတေသာင္းေက်ာ္ရိွေနဆဲျဖစ္ပါသည္။
ဘုရားသံုးဆူျမိဳ့နယ္ခြဲ၌လူဦးေရ (၃)ေသာင္းခြဲရွိေသာ္လည္းကုတင္(၂၀)ဆန့္အစိုးရေဆးရံုတရံုသာရွိပါတယ္။လက္လုပ္လက္စားမ်ားသည့္အတြက္ေဆးဖိုး၀ါးခမတတ္ႏိုင္သျဖင့္အစိုးရေဆးရံုကိုအားမကိုးႏိုင္ၾကေပ။
မြန္ျပည္သစ္ပါတီအရာရွိတဦးကေတာ့ “ က်ေနာ္တို့နယ္စပ္ျပည္သူေတြကေတာ့အခမဲ့က်န္းမာေရးစနစ္နဲ့ဘဲကိုက္ညီပါတယ္။သူတို့ကဆင္းရဲၾကတယ္ေလ။ဘာဘဲျဖစ္ျဖစ္ေဆးအကူအညီရေအာင္ေတာ့ၾကိဳးစားရမွာဘဲ။ NGO အဖြဲ့ေတြကေတာ့ကူညီကယ္ဆယ္ေရးထက္ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးအခ်ိန္ေရာက္ေနျပီးျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ေထာက္ပံ့မွဳေတြရပ္သြားတာျဖစ္တယ္လို့” ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။မြန္ျပည္သစ္ပါတီေတြကလည္း ေရရွည္မေထာက္ပံ့ ႏိုင္ဘူး လို့သာေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။
ထို့ေၾကာင့္MSF ေဆးခန္းပိတ္လိုက္ျခင္းေၾကာင့္ ကိုေအာင္သိန္းရဲ႕မိသားစုတို့လို သားသမီး ေသဆံုးျပီး ေၾကကြဲေနရ တဲ႔အျဖစ္မ်ဳိးဟာ တစ္ျခားသူေတြအတြက္ အိမ္မက္တစ္ခု သာ ထင္ေလာက္ေပမယ့္ သူတို႔မိသားစုဟာ MSF ေဆးခန္းေၾကာင့္ ေပ်ာ္ရြင္ျခင္း ဆိုတဲ့ အရသာကို အျမည္းသေဘာျဖစ္ခံစားရဖူးရံုမွ်ျဖစ္ပါသည္။ MSF ပိတ္လိုက္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ သူတို႔မိသားစုသည္အခု တဖန္ေၾကာက္ရြံစရာ ေကာင္းသည့္ အိမ္မက္ ဆိုးထဲသို႔ ျပန္လည္းဆြဲေခၚ ေနသလိုေၾကာက္ရြံ့ေနၾကပါသည္။MSF ေဆးေပးခန္းမဖြင့္ေတာ့ ဆိုလွ်င္ ကို ေအာင္သိန္းမိသားစုအပါအ၀င္ လူတေသာင္းနီးပါး ျပီးေတာ့ MSF အကူညီေပးေနတဲ့ ေဒသအားလံုးရဲ ႔ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မွဳ အနာဂတ္ဟာမေရရာမေသခ်ာဘဲျဖစ္ေနၾကသည္။ ငွက္ဖ်ားေရာဂါထူေျပာတဲ့ဤနယ္စပ္ေဒသေနျပည္သူမ်ား၏ က်န္းမာေရး အေျခေနမ်ား သည္ အရင္ကလို ေသဆံုးမွုမျဖစ္ရန္အတြက္ ၀ိုင္း၀န္းကူညီေပးၾကပါရန္လူသားခ်င္စားနာေထာက္ထားျပီး ဒီေဆးခန္းကို ျပန္ဖြင့္ေပးဖို႔ အထူးပင္ လိုအပ္သည္ဟု နိုင္ေအာင္သိန္းေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။
No comments:
Post a Comment