အေမရိကန္ စစ္တပ္မွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ျမန္မာအရာရွိမ်ားၾကား တိတ္တိတ္ ဆိတ္ဆိတ္ အစည္းအေဝးပြဲ မ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကၿပီးျဖစ္ၿပီး အဂၤလန္ ႏိုင္ငံကလည္း ျမန္မာစစ္တပ္ကို လူ႔အခြင့္အေရး သင္တန္းေပးခဲ့သည္။ ဩစေၾတးလ်ကလည္း ကုလသမဂၢ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတပ္ဖြဲ႕မ်ားတြင္ ျမန္မာစစ္သား မ်ား ပါဝင္လာႏိုင္ရန္ ျဖစ္ႏိုင္ေခ် မ်ား ရွာေဖြမည္ဟု ေျပာသည္။ ယခုမွ အေျခတည္လာသည့္ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈအေပၚ ေဝဖန္သူမ်ားလည္း ရွိေနၿပီး Burma Campaign UK က ျမန္မာစစ္တပ္သည္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ား၊ အၾကမ္းဖက္ ရက္စက္မႈမ်ားအတြက္ တာဝန္ရွိေနေၾကာင္း အထူး သျဖင့္ တိုင္းရင္းသား လူနည္းစုမ်ား ေနထိုင္သည့္ ေဒသမ်ားတြင္ျဖစ္ေၾကာင္း ေဝဖန္ေျပာဆိုသည္။
၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဇြန္လတြင္ ျမန္မာစစ္တပ္က ျမန္မာႏိုင္ငံ ေျမာက္ပိုင္းတြင္ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA) ကို လက္နက္ႀကီးမ်ား၊ ႐ုရွား ႏိုင္ငံလုပ္ Hind တိုက္ခိုက္ေရး ရဟတ္ယာဥ္မ်ား၊ တိုက္ေလယာဥ္မ်ား အသံုးျပဳ၍ အဓိက ထိုးစစ္ တရပ္ဆင္ႏြဲခဲ့သည္။ တိုက္ခိုက္မႈ၏ ရလဒ္အျဖစ္ လူ ၁၀ဝ၀ဝ၀ ေက်ာ္ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႕ (HRW) က အရပ္သားမ်ား အသတ္ခံရမႈမ်ား၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို မတရား က်င့္မႈမ်ားႏွင့္ လံုးလံုးလ်ားလ်ား ဖ်က္ဆီးခံ လိုက္ရသည့္ ေက်းရြာမ်ားကို မွတ္တမ္းျပဳစုခဲ့သည္။ KIA ကိုလည္း အၾကမ္းဖက္ ရက္စက္မႈမ်ားအတြက္ စြပ္စြဲျခင္းမ်ားရွိခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ အစိုးရတပ္ေလာက္ မမ်ားေပ။
အဆိုပါ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားကို အေနာက္ႏိုင္ငံ မ်ားကလည္း သတိျပဳမိခဲ့သည့္အတြက္ စိုးရိမ္ေၾကာင္း အခါ အားေလ်ာ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ျမန္မာစစ္တပ္ႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရး လုပ္ေဆာင္မႈကို မရပ္တန္႔ပါ။ ဥပမာျပရလွ်င္ အေမရိကန္အစိုးရသည္ အတားအဆီး အခက္အခဲမ်ား ရွိေနသည့္တိုင္ ျမန္မာစစ္ အရာရွိမ်ားကို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတြင္ ေလ့က်င့္သင္တန္း ေပးရန္ စဥ္းစားေနျခင္း အပါအဝင္ ၎၏ မူလ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားကို ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္ေန သည္။ အမွန္တကယ္အားျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၁၉၈၈ က ဒီမိုကေရစီ ေတာင္းဆို ဆႏၵျပသူမ်ားကို အစုလိုက္ အၿပံဳလိုက္ သတ္ျဖတ္ႏွိမ္နင္းျခင္း မျပဳမိ အခ်ိန္အထိ ျမန္မာ ႏွင့္ အေမရိကန္တို႔ စစ္ေရး ပူးေပါင္းမႈ အေတာ္ေလး က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ရွိခဲ့ သည္။ အေမရိကန္အစိုးရက ျမန္မာႏိုင္ငံကို ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ မွ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္အထိ အုပ္ခ်ဳပ္သြားေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေနဝင္း၏ စစ္အစိုးရအား အာရွတြင္ ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒ ျပန္႔ပြားျခင္းမွ ကာကြယ္ေပးေနသည့္ တံတိုင္းတခုသဖြယ္ ႐ႈျမင္ခဲ့သည္ကို အမွတ္ရ ေနဖို႔ အေရးႀကီးပါသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေနဝင္း၏ စစ္အစိုးရ က မိမိကိုယ္မိမိ ဆိုရွယ္လစ္ဟု သမုတ္ခဲ့ေသာ္ လည္း ျမန္မာစစ္တပ္သည္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ေထာက္ပံ့ထား ေသာ ဗမာျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ (ဗကပ) ကို ဆန္႔ က်င္တိုက္ခိုက္ခဲ့သည္။
၁၉၆၆ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေနဝင္း အေမရိကန္ႏိုင္ငံသို႔ တရားဝင္ သြားေရာက္ လည္ပတ္ခဲ့ ၿပီး ထိုစဥ္က အေမရိကန္ သမၼတျဖစ္ သည့္ လင္ဒန္ဂြၽန္ဆင္ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုခဲ့သည္။ ထိုသို႔သြား ေရာက္လည္ပတ္ သည့္ အခ်ိန္တြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ က ေမာ္စီတုန္း၏ ေတာ္လွန္ေရးဝါဒကို အေရွ႕ ေတာင္ အာရွသို႔ စတင္ တင္ပို႔ ေနၿပီျဖစ္သည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္ေမလက အိမ္ျဖဴေတာ္သို႔ (၁၉၆၆ ခုႏွစ္ ေနာက္ ပိုင္း ပထမဆံုးေသာ ျမန္မာ ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္) သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ေရာက္ရွိခ်ိန္တြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက စီးပြားေရးကို ဦးစားေပးသည့္ ႏိုင္ငံအျဖစ္ ႀကီးထြား လာေနၿပီျဖစ္သည္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ၎၏အရွိန္အဝါ ကို ေဒသတြင္းတြင္ တိုးခ်ဲ႕ၿပီး ေဈးကြက္ကို စိုးမိုးကာ သဘာဝအရင္း အျမစ္မ်ားကို သိမ္းယူရန္ ဆႏၵရွိေန သည္။ ယခုအခ်ိန္တြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ၏ အစီအစဥ္ သည္ ယခင္ႏွင့္ ျခားနားခဲ့ၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း အာရွ ဗ်ဴဟာၿပိဳင္ပြဲတြင္ တ႐ုတ္ႏွင့္ အေမရိကန္က ဆန္႔ က်င္ဘက္ အစြန္းမ်ားတြင္ ရွိေနၾကဆဲျဖစ္သည္။ အာရွကို လႊမ္းၿခံဳမည့္ စစ္ေအးတိုက္ပြဲသစ္တြင္ အေမရိကန္က ျမန္မာႏိုင္ငံကို ၎ဘက္၌ ရွိေစခ်င္ သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ စစ္တပ္ခ်င္း ဆက္သြယ္ရန္ ျပန္လည္ စီစဥ္လာျခင္းကို ထိုအခ်က္၏ ေနာက္ဆက္တြဲ အျဖစ္ ႐ႈျမင္သင့္သည္။ ဗ်ဴဟာေျမာက္စြာ တည္ရွိေနသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ပတ္သက္လွ်င္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံအတြက္ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ ဒီမိုကေရစီထက္ ပိုအေရးႀကီး သည့္ တျခားေသာ ဦးစားေပးရမည့္ အခ်က္မ်ား ရွိေနေၾကာင္း အလြန္ထင္ရွားေနသည္။
၁၉၅၇ ခုႏွစ္ခန္႔တြင္ ျမန္မာေထာက္လွမ္းေရး အရာရွိ အနည္းဆံုး ၂ ဦးခန္႔ကို အေမရိကန္ ဗဟို ေထာက္လွမ္း ေရး ေအဂ်င္စီ (CIA) မွ ဖြင့္လွစ္သည့္ သင္တန္းတက္ေရာက္ရန္ ပစိဖိတ္ သမုဒၵရာအတြင္း ရွိ အေမရိကန္ပိုင္ ဆိုင္ပံကြ်န္းသို႔ ေစလႊတ္ခဲ့သည္။ ထိုအရာရွိ ၂ ဦးထဲမွတဦးမွာ ျပည္တြင္းတြင္ မ်က္မွန္ တင္ဦးဟု သိၾကသည့္ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ တင္ဦးျဖစ္ၿပီး ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းယူၿပီးသည့္ အခ်ိန္တြင္ စစ္ေထာက္လွမ္းေရး အဖြဲ႕၏ အႀကီးအကဲ ျဖစ္လာသည္။ ဦးေနဝင္း၏ အ႐ိုက္အရာကို ဆက္ခံ မည့္သူအျဖစ္လည္း တခ်ိန္က သတ္မွတ္ျခင္းခံရသူ လည္းျဖစ္သည္။ ဆိုင္ပံကြ်န္းတြင္ သင္တန္းတက္ခဲ့ ေသာ ေနာက္ထပ္ ျမန္မာအရာရွိ တဦးမွာ ၁၉၈၀ အေစာပိုင္းႏွစ္မ်ားတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးျဖစ္လာေသာ ဦးေလးေမာင္ျဖစ္ သည္။ တခ်ိန္တည္းမွာပင္ ဃႈဗ က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ သုေတ သနဌာနတခု ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ရန္အတြက္ အေထာက္ အပံ့ ေပးခဲ့သည္။ ၎တို႔၏ အဓိက ဘံုရန္သူမွာ ဗမာျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီႏွင့္ သူ႔၏ တ႐ုတ္ေက်ာေထာက္ ေနာက္ခံမ်ားျဖစ္သည္။ ဗကပကို တိုက္ခိုက္ ရန္အတြက္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက လက္နက္မ်ားေပးပို႔ခဲ့ ေသးေသာ္လည္း အနည္းအက်ဥ္းမွ်သာ ျဖစ္သည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ တပ္မေတာ္က ၎၏ ကိုယ္ပိုင္ ကာကြယ္ေရးစက္႐ံုမ်ားမွ ထုတ္လုပ္သည့္ လက္နက္မ်ားကိုသာ ဆက္လက္အားထားခဲ့သည္။
အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္ သင္တန္းတက္ေရာက္ခဲ့ ၾကေသာ ျမန္မာစစ္ဘက္အရာရွိ အေျမာက္အျမားရွိၿပီး ၎တို႔ ထဲတြင္ ၁၉၅၅-၅၆ အတြင္း Fort Leavenworth ရွိ စစ္ဦးစီးေကာလိပ္ တက္ေရာက္ခဲ့ ေသာ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ၾကည္ေမာင္လည္း ပါဝင္သည္။ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ၾကည္ေမာင္သည္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေနဝင္း ဖြဲ႕စည္းခဲ့ သည့္ ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီ အဖြဲ႔ဝင္ျဖစ္လာေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္း တြင္ ရာထူးမွဖယ္ရွားျခင္း ခံခဲ့ရကာ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ တြင္ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကို စတင္ တည္ေထာင္သူ အဖြဲ႕ဝင္တဦးျဖစ္လာသည္။ ေနာက္ တဦးမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သူရေက်ာ္ထင္ျဖစ္ၿပီး ၁၉၆၀ အေစာပိုင္းႏွစ္မ်ားထဲတြင္ အလားတူသင္တန္းမ်ိဳး တက္ေရာက္ခဲ့သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သူရေက်ာ္ထင္ သည္ သူ၏ဘဝတေလွ်ာက္လံုး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေနဝင္း အစိုးရ အေပၚ သစၥာေစာင့္သိခဲ့သူျဖစ္သည္။ ၁၉၇၆ ခုႏွစ္မွ ၁၉၈၅ ခုႏွစ္အထိ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ရာထူးႏွင့္ ၁၉၇၆ ခုႏွစ္မွ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္အထိ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးအျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ သည္။
အဆင္ေျပေနသည့္ အေမရိကန္ – ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးသည္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ အေရးအခင္းေၾကာင့္ ေျပာင္းလဲသြား ခဲ့ရသည္။ ဆက္ဆံေရးကနိမ့္က်သည့္ အေျခအေနသို႔ ကာလၾကာျမင့္စြာ ေရာက္ရွိသြားခဲ့ၿပီး ျပန္လည္ျမႇင့္တင္ ျခင္း မျပဳလုပ္ႏိုင္သည္မွာ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာလ ေရြးေကာက္ပြဲအထိျဖစ္သည္။ သိသာထင္ရွားစြာေျပာရ လွ်င္၂၀၁၁ ခုႏွစ္ စက္တင္ ဘာလတြင္ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရက တ႐ုတ္အေထာက္ အပံ့ျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ ျမစ္ဆံု ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းကို ေရႊ႕ဆိုင္းရန္ ဆံုးျဖတ္လိုက္သည့္ ကာလ အထိျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ ရပ္ဆိုင္း လိုက္သည့္သတင္းက အေမရိကန္အစိုးရ၏ နားထဲတြင္ ဂီတသံပမာျဖစ္ၿပီး ထိုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလတြင္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဟီလာရီကလင္တန္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လာ ေရာက္လည္ပတ္ခဲ့သည္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ စက္တင္ ဘာလတြင္ အေမရိကန္ သမၼတ အိုဘားမားလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္ရွိလာသည္။ ထို႔ေနာက္ ၿပီးခဲ့ သည့္ႏွစ္ ေမလတြင္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ကို ဝါရွင္တန္ ၌ ေကာ္ေဇာနီခင္း၍ ႀကိဳဆိုခဲ့ၾကသည္။
အေမရိကန္ စစ္တပ္မွ သုေတသီတဦးျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံဖြား အိႏၵိယလူမ်ိဳးတဦး၏ သားလည္းျဖစ္သူ ရာဗီဘာ လာရမ္းက အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွ ႏိုင္ငံတကာ စစ္ဘက္ပညာေရးႏွင့္ ေလ့က်င့္ေရး အစီအစဥ္ (IMET) တြင္ တက္ေရာက္ခဲ့ေသာ ျမန္မာ စစ္ဘက္အရာရွိမ်ားစာရင္းကို ျပဳစုထားၿပီးျဖစ္သည္။ အေမရိကန္ႏွင့္ အကြ်မ္းတဝင္ ရွိရန္ အလားအလာ ေကာင္းသည့္ သူမ်ားဟုလည္း ယူဆရသည္။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလတြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ ေသာ ရာဗီဘာ လာရမ္း၏ စာတမ္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသူမ်ားမွာ ယခု ဒုတိယ သမၼတအျဖစ္ တာဝန္ယူေနေသာ ေရတပ္ ဦးစီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ဉာဏ္ထြန္း၊ ဝါရွင္တန္ ရွိ ျမန္မာႏို္င္ငံသံ႐ံုးမွ စစ္သံမွဴး ဗိုလ္မွဴးႀကီးျမင့္ သိန္း၊ ေရတပ္ေလ့က်င့္ေရးတပ္မွဴး ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ တင္ေအာင္ဆန္း၊ အေျမာက္တပ္ဖြဲ႕ ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ လွဝင္း၊ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ျမန္မာသံအမတ္ ႀကီးေဟာင္းႏွင့္ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာန ဒုတိယ ဝန္ႀကီး ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေအာင္ေသာ္ႏွင့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေအးေဖတို႔ျဖစ္သည္။
ယခုအခ်ိန္တြင္ အျခားေသာ အင္အားႀကီး အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားကလည္း ျမန္မာစစ္တပ္ႏွင့္ ျပန္လည္ဆက္ဆံ ေရးတြင္ မည္သည့္အတိုင္းအတာအထိ ပါဝင္ေနသနည္းဆိုသည့္ ေမးခြန္းတခု ရွိလာသည္။ သို႔ေသာ္လည္း သမိုင္းအစဥ္အလာအရ ၾကည့္မည္ ဆိုလွ်င္ ဩစေၾတးလ် ႏိုင္ငံကလည္း အေရးပါသည့္ ေနရာမွ ပါဝင္လာႏိုင္ သည္။ ဩစေၾတးလ် ႏိုင္ငံက ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ဗ်ဴဟာအရ အေရးပါေၾကာင္း အေစာႀကီးကတည္းက သတိထားမိၿပီးျဖစ္သည္။ ၁၉၅၀ ႏွစ္မ်ားအတြင္း ဦးႏုေခါင္းေဆာင္သည့္ ျမန္မာအစိုးရကို အကူအညီေပးေရး သည္ အလြန္ အကဲဆတ္ခဲ့သည့္အခ်ိန္တြင္ ဩစေၾတးလ်ႏိုင္ငံက ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ အရက္ေရာဆံုး အလွဴရွင္ႏိုင္ငံ တခုျဖစ္ခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒက လည္း ေဒသတခုလံုးကို ရစ္ဝဲၿခိမ္းေျခာက္ ေနသည္။ ၁၉၅၃ ခုႏွစ္တြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ “ဩစေၾတးလ် ကာကြယ္ေရးမူဝါဒ အေျခခံဗ်ဴဟာ” အမည္ရွိ ဩစေၾတးလ်အစိုးရ၏ အစီရင္ခံစာတြင္ “ကြန္ျမဴနစ္ ဆန္႔က်င္ေရး အစီအစဥ္အရ ျမန္မာ၊ ထိုင္းႏွင့္ အင္ဒိုနီးရွား ႏိုင္ငံမ်ား၏ ကာကြယ္ေရးသည္ ဩစေၾတးလ်ႏိုင္ငံ၏ ကာကြယ္ေရးအတြက္ အေထာက္အကူ ျဖစ္လာလိမ့္ မည္” ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။
တနည္းေျပာရလွ်င္ ဩစေၾတးလ်ႏိုင္ငံက ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ကာကြယ္ေရးကို ၎ႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသား လံုၿခံဳေရး၏ နယ္နိမိတ္အစြန္းအျဖစ္ သတ္မွတ္ထား ျခင္းဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။ ဩစေၾတးလ် စစ္တပ္၏ Command and Staff College တြင္ ျမန္မာ အရာရွိ အေျမာက္အျမား တက္ေရာက္ခြင့္ေပးခဲ့ သည္။ ၁၉၅၃ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာလတြင္ ျမန္မာစစ္တပ္မွ အႀကီးတန္းအရာရွိ ၂ ဦးျဖစ္သည့္ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေမာင္ေမာင္ႏွင့္ ဒုတိယဗိုလ္မွဴးႀကီး တင္စိုးတို႔ ဩစေၾတးလ်ႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္ရွိလာၿပီး မဲလ္ဘုန္းၿမိဳ႕ တြင္ ဩစေၾတးလ်စစ္တပ္ ေလ့က်င့္ေရးဌာနမွ ဒုတိယ ဗိုလ္မွဴးႀကီး F.P “တဒ္ “ စီရြန္ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုခဲ့ၾက သည္။ ၁၉၅၄ ခုႏွစ္ ဩဂုတ္လအထိ ၁၆ ဦးထက္ မနည္းေသာ ျမန္မာစစ္အရာရွိမ်ား ဩစေၾတးလ်တြင္ ေလ့က်င့္သင္တန္း တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။ ဒုတိယ ဗိုလ္မွဴးႀကီး “တဒ္” စီရြန္လည္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သို႔ ၁၉၅၇ ခုႏွစ္တြင္ ေရာက္ရွိခဲ့သည္။ “တဒ္” စီရြန္သည္ လက္နက္ကိုင္ ဆူပူေသာင္းက်န္းမႈ ႏွိမ္နင္းေရး ကြ်မ္းက်င္သူတဦးျဖစ္ၿပီး ဩစေၾတးလ် စစ္တပ္၏ ေတာတြင္းတိုက္ပြဲ ေလ့က်င့္ ေရးေက်ာင္းကို Queensaland ရွိ Canungra တြင္ စတင္တည္ေထာင္ခဲ့သူ လည္း ျဖစ္သည္။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာစစ္တပ္က တိုင္းျပည္အာဏာကို သိမ္းယူလိုက္ၿပီးေနာက္ ဆက္ ဆံေရးမ်ား ရပ္ဆိုင္းသြားခဲ့ေသာ္လည္း ဩစေၾတးလ် ႏိုင္ငံက ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ စစ္တပ္ခ်င္း ဆက္ဆံေရးကို ျပန္လည္ထူေထာင္ရန္ စိတ္ဝင္စားမႈ ရွိႏိုင္ ေၾကာင္း ေဖာ္ျပေနသည့္ အခ်က္မ်ားလည္းရွိေနသည္။ ယခု အခ်ိန္တြင္ ၁၉၅၀ ႏွစ္မ်ားကဲ့သို႔ပင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ အေနအထားက အျခားအရာမ်ားထက္ ပို၍ထည့္ သြင္းစဥ္းစားရမည့္ အေရးပါေသာအခ်က္ ျဖစ္ေနသည္။
ျပန္လည္တည္ေဆာက္ႏိုင္သည့္ ေရခံေျမခံ လည္းရွိေနသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ေနာက္ဆံုးတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံက ႀကီးမားသည့္ ပါဝါကစားပြဲသစ္တခု၏ အလယ္တြင္ ထိန္းခ်ဳပ္မႈအနည္းငယ္ သို႔မဟုတ္ လံုးဝမရွိႏိုင္သည့္ အေန အထားတခုကို ရွာေဖြသြား ဖြယ္ရွိေနသည္။ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားကလည္း ျမန္မာ ႏိုင္ငံတြင္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ အေထြ ေထြ ေရြးေကာက္ပြဲ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ေမွ်ာ္လင့္မထားသည့္ ႐ုတ္တရက္ အေျပာင္းအလဲမ်ိဳးထက္ ဆက္လက္ တည္ၿငိမ္မႈရွိေန သည္ကို လိုလားသည္ဟု ယူဆႏိုင္စရာမ်ားလည္း ရွိသည္။ အေနာက္အင္အားႀကီး ႏိုင္ငံမ်ားက အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကို ဆက္လက္ေလးစား ဂါရဝထားေနၾကခ်ိန္တြင္ သူတို႔က လက္ရွိအစိုးရႏွင့္ အနည္းႏွင့္အမ်ားတူညီမႈ ရွိသည့္ ေနာက္အစိုးရကို သေဘာက်ၾကဖြယ္ရာရွိသည္။ အဘယ္ ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ား အတြက္ ေဒသလံုၿခံဳေရးသည္ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ စစ္မွန္သည့္ ဒီမိုကေရစီ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးထက္ အၿမဲတမ္း ပို၍ အေရးႀကီးေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။
No comments:
Post a Comment