စေတာ့ အိတ္ခ်ိန္း ၀င္ရန္ ျပည္တြင္း ဦးေဆာင္ကုမၸဏီႀကီးမ်ား မေသခ်ာေသး

သစ္ေနမိုး

ျပည္တြင္းရွိ ဦးေဆာင္ ကုမၸဏီႀကီးမ်ားသည္ လာမည့္ ၂၀၁၅ တြင္ ဖြင့္လွစ္မည္ျဖစ္ေသာ စေတာ့ အိတ္ခ်ိန္း(Stock Exchange) သုိ႔ ၀င္ရန္အတြက္ စဥ္းစားေနဆဲသာ ျဖစ္ေၾကာင္း စေတာ့ ရွယ္ယာ အေရာင္းအ၀ယ္ ၾကားခံ ကုမၸဏီ က ေျပာသည္။

“သူတုိ႔က အကုန္လုံးစဥ္းစားေနတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ဘက္က ေတြ႔ၿပီးၿပီ။ လက္ရွိစကားေျပာေနတာက အလားအလာရွိတဲ့ သူေတြ ေပါ့။ အခုဟာေတာ့ အဲ့ဒီလုိ အလားအလာရွိတဲ့ ဟာေတြ အမ်ားႀကီးပဲ။ ဦးအုိက္ထြန္း ေရႊေတာင္တုိ႔၊ ကေမၻာဇတုိ႔ City Mart Holding တုိ႔ ဒါေတြက အကုန္ပါတာ။ ေနာက္ေတာ့ ဦးေဇာ္ေဇာ္တုိ႔၊ ေဒါက္တာ ကုိကုိႀကီးတုိ႔ေပါ့”ဟု စေတာ့ ရွယ္ယာ အေရာင္းအ၀ယ္ ၾကားခံ ကုမၸဏီ Myanmar Securities Exchange Centre (MSEC) ၏ Executive Director ဦးတင္ျမင့္က ေျပာျပသည္။

လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ယင္းကဲ့သုိ႔ ျပည္တြင္း ဦးေဆာင္ ကုမၸဏီႀကီးမ်ား အပါအ၀င္ စေတာ့ ရွယ္ယာ ေစ်းကြက္သုိ႔ ၀င္ရန္ ေျပာဆုိထား သည့္ ကုမၸဏီေပါင္းမွာ ၆၀ ခန္႔ ရွိေၾကာင္း၊ ထို ကုမၸဏီမ်ားတြင္ အမ်ားပုိင္အျဖစ္ မေျပာင္းလဲေသးသည္ ကုမၸဏီမ်ားပါရွိေနၿပီး အမ်ားပုိင္ ေျပာင္းလဲရန္ အခ်ိန္ယူေနသည္မ်ားလည္း ရွိေၾကာင္း သိရသည္။

ဦးတင္ျမင့္က“ကုမၸဏီႀကီးေတြက ဘယ္အပုိင္းကုိ သြားမယ္၊ ဘယ္အပုိင္းကုိ မသြားေသးဘူး စဥ္းစားေနတုန္းပဲေပါ့။ ဥပမာ KBZ မွာဆုိ ကုမၸဏီခြဲေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ အဲလုိင္း ကုိ သြားမလား၊ ဟိုတယ္ကုိ သြားမလား၊ ဘဏ္ကုိ သြားမလား စဥ္းစားေနတဲ့ အေနအထားမ်ိဳးေပါ့”ဟု ေျပာသည္။

သုိ႔ေသာ္ စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းတြင္ လုိအပ္ေသာ ေငြေခ်း သက္ေသခံ လက္မွတ္ဥပေဒ Security Exchange Law ကုိျပဌာန္းၿပီး စေတာ့ အိတ္ခ်ိန္း ေကာ္မရွင္(SEC) ကုိ ဖြဲ႔စည္းၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း လုပ္ထုံးလုပ္နည္း ဥပေဒကုိ ျပဌာန္းရန္ က်န္ေနေသးသည့္အတြက္ ကုမၸဏီ မ်ားဘက္က အားမရမႈ ရွိေနေၾကာင္းလည္း သိရသည္။

စေတာ့ အိတ္ခ်ိန္း ေကာ္မရွင္(ေငြေခ်း သက္ေသခံ လက္မွတ္ ႀကီးၾကပ္ေရးေကာ္မရွင္) မွာ ၿပီးခဲ့သည့္ လအတြင္း ဖြဲ႔စည္းခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ယင္းေကာ္မရွင္က စေတာ့ အိတ္ခ်ိန္းကုိ လုိင္စင္ခ်ေပးျခင္း၊ Security ကုမၸဏီမ်ားကုိ လုိင္စင္ခ်ေပးျခင္း စေသာ လုပ္ငန္းမ်ားကုိ လုပ္ေဆာင္ ေပးရမည္ ျဖစ္သည္။

လက္ရွိတြင္ စေတာ့ အိတ္ခ်ိန္းသုိ႔ ၀င္ႏုိင္ရန္ ေသခ်ာလုနီးပါးအထိ ရွိေနၿပီး လက္ေတြ႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈမ်ား ပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္ ေနေသာ အမ်ားပုိင္ကုမၸဏီ အေရအတြက္မွာ ၃ ခု ရွိေနၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

အဆုိပါ အမ်ားပုိင္ ကုမၸဏီ ၃ခုမွာ ျမန္မာ့ လယ္ယာစီးပြား အမ်ားပုိင္ ေကာ္ပုိေရးရွင္း(MAPCO) ၊ First Myanmar Investment Company (FMI) ႏွင့္ အာရွစိမ္းလန္းမႈ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး (AGD) ဘဏ္တုိ႔ ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။

စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာ လအတြင္း ဖြင့္လွစ္သြားရန္ ရည္ရြယ္ထားၿပီး ထိုကာလထက္ ေစာ လွ်င္ ေစာႏုိင္ေၾကာင္းလည္း MSEC ၏ Deputy Director ဦးသက္ထြန္းဦး က ေျပာသည္။

အဆုိပါ စေတာ့ အိတ္ခ်ိန္းဖြင့္မည့္ ကာလသတ္မွတ္ခ်ိန္တြင္ ကုမၸဏီအေရအတြက္ အနည္းအမ်ားကုိ ၾကည့္ေနေတာ့မည္မဟုတ္ဘဲ ရွိသေလာက္ ႏွင့္ စတင္ဖြင့္လွစ္သြားမည္ဟု ဘ႑ာေရး ၀န္ႀကီးဌာန ဒု၀န္ႀကီးက ေျပာဆုိထားသည္။

ရန္ကုန္ စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းကုိ ျမန္မာအစုိးရ၊ ဂ်ပန္ စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းႏွင့္ Daiwai ကုမၸဏီတုိ႔က ဖက္စပ္စနစ္ျဖင့္ တည္ေထာင္မည္ ျဖစ္ၿပီး အမ်ားပုိင္ကုမၸဏီမ်ားက ရန္ကုန္ စေတာ့အိတ္ခ်ိန္္းတြင္ စာရင္း၀င္ေစရန္ ျပဳလုပ္၍ ရွယ္ယာမ်ား ေရာင္းခ်ၾကရမည္ ျဖစ္သည္။

စေတာ့ အိတ္ခ်ိန္းေပၚလာပါက စေတာ့အိတ္ခ်ိန္း၀င္(Listed) ကုမၸဏီႀကီးမ်ားႏွင့္ ၎တုိ႔ ရွယ္ယာမ်ားကုိ ၀ယ္ယူလုိသူမ်ားၾကား ၾကားခံ အေရာင္းအ၀ယ္လုပ္ေပးမည့္ Security ကုမၸဏီမ်ားလည္း လုိအပ္လာမည္ျဖစ္သည္။

လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ယင္းကဲ့သုိ႔ လုပ္ေဆာင္ေပးမည့္ Security ကုမၸဏီမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ MSEC ကုမၸဏီ တခုတည္းသာ ရွိသည္။

စေတာ့ ေစ်းကြက္ ဆုိသည္မွာ အမ်ားပုိင္ကုမၸဏီမ်ားက စေတာ့ အိတ္ခ်ိန္းသုိ႔ စာရင္း၀င္အျဖစ္ ၀င္ေရာက္၍ ၎တုိ႔၏ ရွယ္ယာမ်ားကုိ တန္ဖုိးသတ္မွတ္ ေရာင္းခ်ျခင္းျဖစ္သည္။

ထုိသုိ႔ စေတာ့ အိတ္ခ်ိန္း စာရင္း၀င္ျဖစ္ရန္မွာ စေတာ့ အိတ္ခ်ိန္းက သတ္မွတ္ထားေသာ လုိအပ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ကုိက္ညီမွသာ ရမည္ျဖစ္သည္။

စေတာ့ အိတ္ခ်ိန္း ထူေထာင္ရန္အတြက္ အစုိးရက Share Certificate ေငြေခ်း သက္ေသခံ လက္မွတ္ ဥပေဒကုိ ျပဌာန္းရၿပီး ယင္း ဥပေဒအတုိင္း ေငြေခ်းသက္ေသခံ လက္မွတ္ ႀကီးၾကပ္ေရးေကာ္မရွင္ကုိ ဖြဲ႔စည္းရသည္။

ထို ေကာ္မရွင္သည္ စေတာ့ အိတ္ခ်ိန္းတြင္ အေရးအပါဆုံး အဖြဲ႔အစည္း ျဖစ္သည္။