ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း ၂၉၃ ဦးက ဗဟိုေကာ္မတီဝင္ ေလးေနရာ၊ ခ႐ိုင္ေကာ္မတီဝင္ ၁၂ ေနရာ၊ ၿမိဳ႕နယ္ေကာ္မတီ ဝင္ ၉၉ ေနရာ၊ စုစုေပါင္း ၁၁၅ ေနရာအတြက္ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
ပြင့္လင္းျမင္သာေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ ေရးတစ္ရပ္ဟုဆုိကာ က်င္းပလိုက္သည့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္ သာယာေရးေကာ္မတီ အဆင့္ဆင့္ ေရြးေကာက္ပြဲၿပီးဆံုးသြားေသာ္လည္း ေ၀ဖန္မႈမ်ားစြာ ရွိခဲ့ပါသည္။ ေရြး ေကာက္ပြဲသတင္းထုတ္ျပန္မႈ အားနည္းျခင္း၊ မဲစာရင္းတြင္ မပါ၀င္သျဖင့္ မဲေပးခြင့္ မရရွိၾကျခင္း၊ မဲေပးရ မည့္ပံုစံ ႐ႈပ္ေထြးျခင္းတုိ႔ကို ရန္ကုန္ေနျပည္သူမ်ားက ေဝဖန္ခဲ့ၾကၿပီး ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း အခ်ဳိ႕ကမူ ေရြးေကာက္ပြဲ နည္းဥပေဒ သတ္မွတ္ခ်က္ မ်ား၊ မဲဆြယ္စည္း႐ံုးမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ တရားမွ်တမႈမရွိျခင္း၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပုဂၢဳိလ္မ်ား၏ ဘက္လိုက္မႈမ်ားကို ေဝဖန္ခဲ့ၾကသည္။ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ားႏွင့္ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္သူ အခ်ဳိ႕ကမူ စည္ပင္ေရြးေကာက္ပြဲ အတြင္း ျဖစ္ေပၚခဲ့ေသာ အေျခအေနမ်ားသည္ ၂၀၁၅ အေထြေထြေရြး ေကာက္ပြဲအတြက္ ႀကိဳတင္သတိထားရမည့္ အခ်က္မ်ားျဖစ္သည္ဟု သံုးသပ္ၾကသည္။
၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွာေရာ ဒီလိုျဖစ္လာမလားရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ ၂၀၁၅ အေထြ ေထြေရြးေကာက္ပြဲသည္ က်ယ္ျပန္႔မႈ အတုိင္းအတာမတူညီေပ။ သို႔ေသာ္ မဲေပးေရြးေကာက္သည့္စနစ္ႏွင့္ အကၽြမ္းတ၀င္ရွိသည့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေနလူထုက ယခုေရြးေကာက္ပြဲအေပၚ စိတ္၀င္စားမႈ ေလ်ာ့နည္းခဲ့ျခင္း သည္ အထင္အရွား ျဖစ္သည္။
အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွ မဂၤလာေတာင္ၫြန္႔ၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ေဒၚျဖဴျဖဴ သင္းက “စည္ပင္သာယာေရြးေကာက္ပြဲက လူထု စိတ္ဝင္စားမႈ နည္းခဲ့တယ္။ လူထုကို အသိေပးမႈနည္းတဲ့အတြက္ ျဖစ္တယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ အဓိကတာ၀န္ရွိတဲ့ စည္ပင္က လူထုဆီကိုအသိ ပညာေပး တာ နည္းတာေပါ့ေနာ္။ ဒါေပမဲ့ ၂၀၁၅ မွာေတာ့ ဒီလိုသိပ္မျဖစ္ႏိုင္ဘူး၊ ပံုစံခ်င္းမတူဘူးေလ။ ဘာလို႔လဲဆို ရင္ပါတီေတြကလည္း အၿပိဳင္အဆိုင္ စည္း႐ံုးေရးေတြဆင္းၾကမွာ”ဟု သူ႔အျမင္ကို ေျပာသည္။
ရန္ကုန္အေနာက္ပိုင္းခ႐ိုင္မွ ဗဟို ေကာ္မတီ၀င္အျဖစ္ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့သည့္ ဦးဝင္းခ်ဳိက “ဒီေရြး ေကာက္ပြဲက ၂၀၁၅ ပါတီစံု ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ အႀကိဳေသြးပူေအာင္ လုပ္တာလို႔ ျမင္ပါတယ္။ တာဝန္ ရွိသူေတြဘက္က အားနည္းခ်က္ ေတြကို သိၿပီး ျပင္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေကာင္းပါတယ္။စည္ပင္ေရြးေကာက္ ပြဲမွာ အစကတည္းက အႏုိင္မရႏုိင္ေအာင္ ဥပေဒေတြနဲ႔ ပိတ္ဆို႔ထားတာျဖစ္ပါတယ္။ အားနည္းခ်က္ေတြ ရွိတယ္ဆိုတာကို သိရက္နဲ႔ ေကာ္မရွင္ကေရာ တိုင္းေဒသႀကီးလႊတ္ ေတာ္ကေရာ အစိုးရကေရာ မသိခ်င္ေယာင္ေဆာင္ေနတာကေတာ့ စိတ္ပ်က္ဖို႔ေကာင္းပါတယ္” ဟု သံုးသပ္သည္။
ဒီမုိကေရစီႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး အင္အားစု (အင္န္ဒီဒီ) ဥကၠ႒ ေဒၚခင္ဥမၼာကမူ “ေစာင့္ၾကည့္ခဲ့တဲ့ ကိုယ္ စားလွယ္ေလာင္းေတြရဲ႕ မွတ္တမ္းတင္မႈေတြအရ မဲထည့္ရမယ့္ရက္မွာ မဲဆြယ္မႈေတြမလုပ္ရေတာ့ဘူး ဆိုေပမယ့္ အဲဒီေန႔မွာ ဗီႏုိင္းကပ္တာေတြ၊ အသံခ်ဲ႕စက္ ဖြင့္တာေတြ ၿပီးေတာ့ ဘယ္သူကိုျဖင့္ မဲေပးပါလို႔ ေျပာတာေတြ ရွိတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒီလိုဆိုရင္ေတာ့ ဒီေရြးေကာက္ပြဲက တရားမွ်တမႈမရိွပါဘူးလို႔ပဲ ေျပာရမယ္” ဟု သံုးသပ္ထားသည္။
၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ဘယ္လိုပံုစံနဲ႔ မဲေပးႏုိင္သူစာရင္း ေကာက္မွာလဲစည္ပင္ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒအရ လူတုိင္းမဲထည့္ခြင့္မရွိဘဲ တစ္အိမ္ေထာင္လွ်င္ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ျပည့္ၿပီးသူ တစ္ေယာက္သာ မဲေပးခြင့္ရွိခဲ့ သည္။ ေရြးေကာက္ပြဲရက္ မတုိင္မီ တစ္လအလိုခန္႔ကပင္ မဲစာရင္းကို ႀကိဳတင္ျပဳစုခဲ့သည္ဆိုေသာ္လည္း အမ်ား ျပည္သူသိရွိေစရန္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ထုတ္ျပန္ေၾကညာရန္ အားနည္းခဲ့သည္။
မဲစာရင္းတြင္ နာမည္ႏွစ္ခါထပ္ေနျခင္း၊ ေသဆံုးသူ၊ ႏုိင္ငံျခားသို႔ ခရီးထြက္ေနသူမ်ားကို ထည့္သြင္းျခင္းမ်ား ရွိခဲ့ၿပီး မဲစာရင္းကို အခ်ိန္မီထုတ္ျပန္မႈမရွိေသာေၾကာင့္ မဲဆြယ္စည္း႐ံုးရာတြင္ အခက္အခဲမ်ားစြာရွိခဲ့ ေၾကာင္း ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ၾက သည့္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက ေ၀ဖန္သည္။ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ ႏွင့္ ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားတြင္လည္း အလားတူ ေ၀ဖန္မႈမ်ား ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရေသာ္လည္း တာ ၀န္ရွိသူမ်ားက ယခုစည္ပင္ေရြးေကာက္ ပြဲက်င္းပခ်ိန္အထိ ျပင္ဆင္မႈမျပဳလုပ္ခဲ့ေပ။
မဲစာရင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ အမ်ဳိးသားဒီမို ကေရစီအင္အားစုပါတီဥကၠ႒ ဦးခင္ေမာင္ေဆြက “မဲစာရင္းေတြက ေက်နပ္ေလာက္တဲ့ အေနအထား မရွိဘူး။ ကြယ္လြန္တဲ့ သူေတြပါလာတယ္။ မဲစာရင္းေတြ ထပ္ေနတယ္။ ဒါေတြျပန္ၾကားရတယ္။ လူထုစိတ္ဝင္စားမႈ အားနည္းတယ္။ လူထုၾကားကို စိတ္ဝင္စား ေအာင္မလုပ္ဘူး။ လူစိတ္မဝင္စားေတာ့ လုပ္ခ်င္ရာလုပ္လို႔ရတဲ့ အေျခအေနမ်ဳိးျဖစ္တယ္။ ၂၀၁၅ မွာေတာ့ ပါတီ ၆၀ ေက်ာ္က မဲဆြယ္စည္း႐ံုးမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ လူထုဆီ သတင္းစီးဆင္းမႈ ပိုျမန္မယ္။ လူထု စိတ္ဝင္စားမႈလည္း ပိုမ်ားမွာပါ” ဟု သံုးသပ္သည္။
ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အမတ္ ေဒၚျဖဴျဖဴ သင္းကမူ “၂၀၁၅ မွာ ပါတီေတြအေနနဲ႔ သတိထားရမွာက မဲစာရင္း ေတြျပဳစုတဲ့ေနရာမွာပါ လြဲေခ်ာ္မႈေတြ၊ မျပည့္စံုမႈေတြ ရွိႏုိင္တယ္။ အခုမဲေပးမယ့္သူေတြက မဲ႐ံုေရာက္မွ ကိုယ့္နာမည္ မပါတာကို သိရတယ္။ ၂၀၁၅ မွာေတာ့ ပါတီေတြအေနနဲ႔ ဒါကို အေရးတႀကီး သတိထားသင့္ တဲ့အခ်က္တစ္ခု ျဖစ္တယ္” ဟု သံုးသပ္သည္။
မဲစာရင္းေကာက္ယူမႈ၊ ျပည္သူကို အသိေပးမႈအားနည္းခ်က္မ်ားေၾကာင့္ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္သူ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားသည္ ပင္ပန္းျခင္း သာ အဖတ္တင္ခဲ့ေၾကာင္း စည္ပင္ေရြးေကာက္ပြဲသို႔၀င္ေရာက္ ယွဥ္ ၿပိဳင္ခဲ့သည့္ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ အမတ္ ဦးဖုန္းျမင့္ေအာင္ က ေျပာသည္။
“၂၀၁၀ တုန္းကလည္း မဲေပးလို႔မရတဲ့ ကိစၥနဲ႔ပဲ ျပည္သူေတြ ဒုကၡေရာက္ခဲ့ရတယ္။ အဲဒီတုန္းကေတာ့ ႀကိဳတင္မဲျပႆနာေတြ ရွိခဲ့တယ္။ ၂၀၁၄ က်ေတာ့ မဲစာရင္းကို ႀကိဳတင္မေၾကညာတဲ့ ျပႆနာပါ။ ႀကိဳတင္ မေၾကညာ ထားေတာ့လူေတြက မသိ၊ မသိေတာ့ စိတ္မဝင္စားဘူး” ဟု ၎က ဆိုသည္။
စည္ပင္ေရြးေကာက္ပြဲ (သို႔မဟုတ္) ၂၀၁၅ အႀကိဳ ေျခစမ္းပြဲစည္ပင္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ပါ၀င္ယွဥ္ၿပိဳင္သူမ်ားသည္ ပါတီႏုိင္ငံေရး ကင္းရွင္းရမည္ဟု စည္ပင္ ဥပေဒတြင္ ျပ႒ာန္းခဲ့သည္။ ၿမိဳ႕ေတာ္၀န္ ဦးလွျမင့္ကိုယ္တုိင္ က ၿမိဳ႕ေတာ္အက်ဳိးေဆာင္ရြက္ရမည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ပါတီႏုိင္ငံေရး ကင္းရွင္းေစလိုသည္ဟု မီဒီယာမ်ား ကို ရွင္းလင္းခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ လက္ေတြ႔တြင္ စည္ပင္ေရြးေကာက္ပြဲသို႔ ဝင္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့သူ အခ်ဳိ႕မွာ ပါတီမ်ားမွ ေရွာင္တခင္ ႏုတ္ထြက္ကာ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ ၿပိဳင္ၾကသည္ကို ေလ့လာေတြ႔ရွိရသည္။
မဂၤလာဒံုၿမိဳ႕နယ္မွ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့သည့္ ဦးေအာင္ေက်ာ္ဦးက မဂၤလာဒံုၿမိဳ႕နယ္တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ စည္ပင္ေရြးေကာက္ပြဲ သည္ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးႏွင့္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္တို႔၏ အားၿပိဳင္မႈသာျဖစ္သည္ဟု ၀န္ခံထားသည္။
“ဒီပြဲကို၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ဖို႔အတြက္ အလုပ္အမႈေဆာင္အျဖစ္ကေရာ၊ ပါတီ၀င္ အျဖစ္ကေရာ ႏုတ္ထြက္ခဲ့ တာျဖစ္ပါတယ္။ မဂၤလာဒံုမွာ ဆုိရင္ NLD နဲ႔ ႀကံ့ခိုင္ေရး ၿပိဳင္တဲ့ပြဲလို႔ ေျပာလို႔ရတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ မဂၤလာဒံုက ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္၀င္ၿပိဳင္တဲ့သူ သုံးဦးစလံုးဟာ ႀကံ့ခိုင္ေရး ရပ္ေက်း ဥကၠ႒လုပ္ဖူးတဲ့သူေတြ ပါ”ဟု ဦးေအာင္ေက်ာ္ဦးက ဆိုသည္။
စည္ပင္ေရြးေကာက္ပြဲသည္ ၂၀၁၅ ပါတီစံုေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ အစိုးရက ဒီမိုကေရစီအေရးလႈပ္ရွားသူမ်ားကို အားစမ္းလုိက္ျခင္း သာ ျဖစ္ႏုိင္ပါသည္။
အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးဖုန္းျမင့္ေအာင္က “၂၀၁၀ မွာ လုပ္တဲ့ပံုစံ နဲ႔ ၂၀၁၄ မွာ လုပ္တဲ့ပံုစံ မတူဘူးေပါ့ဗ်ာ။ တူတာကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ခံလိုက္ရတာပါပဲ။ ၂၀၁၅ မွာေတာ့ ဘယ္လိုပံုစံနဲ႔ခံလိုက္ ရမယ္ဆိုတာေတာ့ ႀကိဳမသိႏို္င္ဘူးေပါ့ဗ်ာ။ အစိုးရဘက္ကမဟုတ္တဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြအေနနဲ႔ နစ္နာေနဦးမွာပဲ။ ၂၀၁၅ မွာေတာ့ ဘယ္လိုခံရဦးမလဲဆိုတာ အတြက္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားပါတယ္။ အခု ၀င္ၿပီးယွဥ္ၿပိဳင္လိုက္ေတာ့ ဘယ္လို လုပ္တတ္တယ္ဆိုတာ အကုန္သိသြားတယ္ဆိုတာ ကၽြန္ေတာ့္ အတြက္ အျမတ္ပါပဲ” ဟု ဆုိထားသည္။
No comments:
Post a Comment