ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က်႐ံႈးသြားၿပီလား

အင္ဒ႐ူးမာရွယ္ႏွင့္ ဆိုင္မြန္ဝက္ဘ္

သမိုင္းဝင္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပဖို႔ ၇ လေလာက္ပဲ လိုေတာ့တဲ့ အခ်ိန္မွာ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ တပ္မေတာ္ရဲ႕ ေထာက္ခံမႈ အျပည့္အဝရွိေနတဲ့ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး အဆံုးအျဖတ္ တိုက္ပြဲ ဆင္ႏႊဲရေတာ့မယ့္အေျခအေန ျဖစ္ေနပါၿပီ။

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားမႈမွာ သူ႔ကို ေထာက္ခံၾကသူတခ်ိဳ႕ကလည္း တိုင္းျပည္ရဲ႕ လူႀကိဳက္ အမ်ားဆံုး ႏိုင္ငံေရးသမားျဖစ္တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္မွာ ေအာင္ျမင္မႈရယူႏိုင္ဖို႔အတြက္ ႏိုင္ငံေရး စြမ္းေဆာင္ရည္ ရွိမရွိဆိုတာကို စတင္ ေမးခြန္းထုတ္ လာခဲ့ၾကပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ႏိုင္ငံေရးလွည့္ ကြက္ထဲမွာ က်႐ံႈးခဲ့ၿပီလို႔လည္း သူတို႔က ေျပာၾကပါတယ္။

“ေအာက္ေျခအဆင့္မွာေတာ့ သူက အရမ္း ေရပန္းစားတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူ႕ရဲ႕ႏိုင္ငံေရး ပရိယာယ္ နဲ႔ နည္းဗ်ဴဟာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျပည္သူေတြက စိုးရိမ္ ၾကတယ္” လို႔ ဧရာဝတီ သတင္းဌာနကို တည္ေထာင္ခဲ့သူ ကိုေအာင္ေဇာ္က ေျပာပါတယ္။

ကိုေအာင္ေဇာ္အျပင္ လက္ရွိမွာ ေက်ာင္းသား အေရး လႈပ္ရွားေနသူ အခ်ိဳ႕အပါအဝင္ အျခားသူ ေတြကလည္း လြန္ခဲ့တဲ့ ၃ ႏွစ္ကျပဳလုပ္တဲ့ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲကေန တဆင့္ လႊတ္ေတာ္တြင္းကို ဝင္ေရာက္ခဲ့ၿပီး ဒီမိုကေရစီ စနစ္နဲ႔ ေဝးကြာေနဆဲ ျဖစ္တဲ့ စနစ္တခုအတြင္းမွာ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စား လွယ္ ျဖစ္လာျခင္းဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အတြက္ အေရးပါတဲ့ အမွားတခု ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာ ၾကပါတယ္။

“သူ႔ေၾကာင့္ စစ္အစိုးရနဲ႔ မထိုက္တန္တဲ့ တရား ဝင္မႈကို ရရွိသြားေစခဲ့တယ္” လို႔ ကိုေအာင္ေဇာ္က ေျပာပါတယ္။

အေမရိကန္နဲ႔ ဥေရာပသမဂၢက ဒဏ္ခတ္ အေရးယူမႈေတြ ဖယ္ရွားေပးေအာင္၊ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးသမား ပံုရိပ္ကို ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ေဂၚဘာေခ်ာ့ ရယ္လို႔ အေရာင္ပိုထြက္ လာေအာင္ လုပ္ေပးခဲ့တဲ့အတြက္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္အေနနဲ႔ ျပန္ရခဲ့တာကေတာ့ မေျပာပေလာက္ တဲ့ အနည္းငယ္မွ်သာျဖစ္တယ္လို႔ ေဝဖန္သူေတြက ေျပာၾကပါတယ္။

“တခ်ိဳ႕ ေနရာေတြမွာ သူ႔ကို ကလိမ္ကက်စ္ လုပ္တာနဲ႔ ႀကံဳခဲ့ရတယ္။ သူ႔ဘက္ကေပးခဲ့တာနဲ႔ တန္ ေအာင္ ျပန္မရခဲ့ဘူး” လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားသမဂၢမ်ားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ေခါင္းေဆာင္ ေဟာင္းျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေဟာင္းတဦး လည္းျဖစ္သူ ေမာင္ေမာ္စီက ေျပာပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ အျခားသူေတြကေတာ့ ေထာက္ခံ ေၾကာင္း ေျပာခဲ့ၾကပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က စစ္တပ္က ေရးဆြဲ ခဲ့တဲ့ အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ႏိုင္ေရးကို တြန္းအား ေပး ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့အတြက္ ေရြးေကာက္ပြဲ ေနာက္ပိုင္းမွာ သမၼတေနရာအတြက္ ေရြးခ်ယ္ခံခြင့္ ရွိသူ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္လို႔ ရခိုင္အမ်ိဳးသားပါတီ (Arakan National Party) ရဲ႕ေခါင္းေဆာင္ ေဒါက္တာေအးေမာင္က ေျပာပါတယ္။

၂၀ဝ၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒက ေဒၚ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတျဖစ္မလာေအာင္ ထိထိ ေရာက္ေရာက္ တားဆီးထားပါတယ္။

“သူက ကစားပြဲကို ပါးပါးနပ္နပ္ ကစားေနတယ္ လို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ၆ ပြင့္ ဆိုင္ ေဆြးေႏြးပြဲ ျမန္ျမန္ ဆန္ဆန္ ေပၚေပါက္လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူလွည့္ကြက္ မိသြားၿပီလို႔ တေယာက္ ေယာက္က ေျပာလာရင္ က်ေနာ္ သေဘာတူမွာ မဟုတ္ပါဘူး” လို႔ ရခိုင္အမ်ိဳးသားပါတီဥကၠ႒လည္း ျဖစ္၊ ၆ ပြင့္ဆိုင္ေဆြးေႏြးပြဲမွာ တိုင္းရင္းသားကိုယ္စား ျပဳ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ တက္ေရာက္ေန တဲ့ ေဒါက္တာေအးေမာင္က ေျပာပါတယ္။

ႏိုင္ငံေရး လွည့္ကြက္ေတြမွာ အသံုးခ်ခံရေန တယ္ဆိုတဲ့ ေဝဖန္ခ်က္ေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္က ဧၿပီလ ၃ရက္ေန႔ ႐ိုက္တာ သတင္း ဌာနနဲ႔ ျပဳလုပ္တဲ့ အင္တာဗ်ဴးမွာ တံု႔ျပန္ေျပာဆိုမႈေတြ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။

၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲကို NLD ပါတီက ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ျခင္းက ျပဳျပင္ ေျပာင္း လဲေရးအတြက္ အနည္းငယ္မွ်သာ ထိေရာက္ခဲ့တယ္ လို႔ ထင္သလားလို႔ ေမးတဲ့အခါမွာမွ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္က “က်မ မထင္ပါဘူး။ ဒါက အရမ္း ေကာင္းတဲ့ စိတ္ကူးပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ က်မတို႔က ႏိုင္ငံေရးပါတီတခုအေနနဲ႔ လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ႏိုင္လာခဲ့တယ္ေလ” လို႔ ျပန္ေျဖခဲ့ပါတယ္။

ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစု ၾကည္နဲ႔ NLD က အျခားအဖြဲ႕ဝင္ ၄၃ ဦး မဲအျပတ္ အသတ္နဲ႔ အႏိုင္ရရွိၿပီး လႊတ္ေတာ္တြင္းကို ေရာက္ ရွိခဲ့ပါတယ္။ အတိုက္အခံအေနနဲ႔ အင္အားနည္း တယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ေပမယ့္ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး ကို ႏိုင္ငံေရး အစီအစဥ္ထဲမွာ ပါဝင္ေစႏိုင္ဖို႔ ေတာ္ ေတာ္ေလး ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္ႏိုင္ခဲ့တယ္လို႔ လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က Reuters ကို ေျပာခဲ့ပါတယ္။

အရင္ကဆိုရင္ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရး ေျပာဆိုေဆြးေႏြးတာကို ရာဇဝတ္မႈတခုလို သေဘာ ထားခဲ့တယ္လို႔လည္း သူက ဆိုပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံကို ၄၉ ႏွစ္ၾကာေအာင္ အုပ္ခ်ဳပ္ ခဲ့တဲ့ စစ္တပ္က ၂၀ဝ၈ ခုႏွစ္ အေျခခံဥပေဒကို ေရးဆြဲခဲ့ၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံျခားသား၊ ဇနီး၊ ခင္ပြန္း သို႔မဟုတ္ သားသမီးရွိတဲ့သူေတြ သမၼတေလာင္း ျဖစ္မလာေအာင္ ပိတ္ပင္ထားခဲ့ပါတယ္။ ၿဗိတိန္ ႏိုင္ငံသား၊ သား၂ေယာက္ရွိေနတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစု ၾကည္ ပါဝင္လာလို႔မရေအာင္ ေရးဆြဲခဲ့တာ ထင္ရွား ပါတယ္။

အေျခခံ ဥပေဒအရ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ေနရာ ၄ ပံု ၁ ပံုကို စစ္တပ္ကိုယ္စား လွယ္ေတြ အတြက္ ေပးထားရတဲ့အျပင္ တိုင္းျပည္မွာ အေရး ႀကီးဆံုး ဝန္ႀကီးဌာနေတြျဖစ္တဲ့ ကာကြယ္ေရး၊ ျပည္ထဲေရးနဲ႔ နယ္စပ္ေရးရာ ဝန္ႀကီးေနရာေတြကို လည္း စစ္တပ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြကိုပဲ ခန္႔အပ္ဖို႔ အေျခခံ ဥပေဒမွာ ျပ႒ာန္းထားပါတယ္။

ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္မယ္ဆိုရင္ ျပင္ဆင္ဖို႔ ခက္ခဲေအာင္ ဥပေဒမွာ တင္းက်ပ္လြန္းတဲ့ ျပ႒ာန္းခ်က္ေတြ ထည့္သြင္းထားပါေသးတယ္။ ဆႏၵခံယူပြဲ က်င္းပၿပီး အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရး အတြက္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ေက်ာ္ရဲ႕ ေထာက္ခံမႈ လိုအပ္တဲ့အတြက္ အေျခခံ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးမွာ စစ္တပ္က ဗီတိုအာဏာရွိ ေနပါတယ္။

အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးအတြက္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးမင္းေအာင္လိႈင္အျပင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေဟာင္းတေယာက္ျဖစ္တဲ့ အရပ္သား အမည္ခံ အစိုးရရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ရဲ႕ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈ အထူးလိုအပ္ေနပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကေတာ့ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ႐ိုးသားတယ္လို႔ သူ မထင္ေတာ့ေၾကာင္း၊ အစိုးရဟာ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးကို စိတ္မဝင္စားေၾကာင္း Reuters သတင္းဌာနကို ေျပာဆိုခဲ့ၿပီး ႏိုဝင္ဘာလထဲမွာ က်င္းပဖို႔ရွိေနတဲ့ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲကို သပိတ္ေမွာက္တဲ့ နည္းလမ္းကလည္း ေရြးခ်ယ္စရာတခု ျဖစ္လာႏိုင္ေၾကာင္း ေျပာဆိုသြားပါတယ္။

သမၼတ႐ံုးက အႀကီးတန္းအရာရွိတဦး ျဖစ္တဲ့ ဦးေဇာ္ေဌးကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေရြး ေကာက္ပြဲကို သပိတ္ေမွာက္ဖို႔စဥ္းစားေနတဲ့အတြက္ အံ့အားသင့္မိတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

“သူက အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးအတြက္ အစိုးရကို ဖိအားေပးဖို႔ အတြက္ဒီလိုေျပာတာလားလို႔ က်ေနာ္စဥ္းစားၾကည့္ မိပါတယ္။ က်ေနာ့္ အျမင္ကို ေျပာရရင္ NLD က သပိတ္ေမွာက္သည္ျဖစ္ေစ၊ မေမွာက္သည္ျဖစ္ေစ အစိုးရက ေရြးေကာက္ပြဲကို ပယ္ဖ်က္တာ သို႔မဟုတ္ ေရႊ႕ဆိုင္းတာလုပ္မွာမဟုတ္ ဘူးလို႔ ထင္ပါတယ္” လို႔ ဦးေဇာ္ေဌးကေျပာပါတယ္။

ရခိုင္အမ်ိဳးသားပါတီရဲ႕ ပထမေခါင္းေဆာင္ ဦးေအးသာေအာင္ကေတာ့ လက္ရွိအေျခအေနမွာ NLD နဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္ ျဖစ္တဲ့ ၂၀ဝ၈ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး ဆိုတာ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္မီ လံုးဝ မျဖစ္ႏိုင္ ေတာ့ဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။

“အခု NLD လႊတ္ေတာ္ထဲ ေရာက္သြားတာ ႏွစ္ၾကာ လာေပမယ့္ ဖြဲ႕စည္းပံု မျပင္ႏိုင္ေသးတာကို ၾကည့္ရင္ လက္ရွိ အေန အထားကို သေဘာေပါက္လို႔ ရၿပီ။ နဂိုကတည္းက ဖြဲ႕စည္းပံုကို ျပင္ရခက္ေအာင္ ေရးဆြဲထားတာေလ။ ဒီဖြဲ႕စည္းပံုကို လႊတ္ေတာ္ အတြင္းကေန ျပင္ႏိုင္ဖို႔ လြယ္ကိုမလြယ္ဘူး။ ျမန္မာ့ ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ ၂၀ဝ၈ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ႏိုင္ဖို႔လိုတယ္။ ဒါေပ မယ့္ အခုခ်ိန္အထိ မေရရာ မေသခ်ာတဲ့ အေန အထားပဲ ရွိေနေသးတယ္။ ၿခံဳငံုသံုးသပ္လိုက္မယ္ ဆိုရင္ ၂၀ဝ၈ ဖြဲ႕စည္းပံုကို ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္ခင္ ျပင္ႏိုင္ဖို႔ဆိုတာ မလြယ္ေတာ့ဘူး” လို႔ ဦးေအးသာေအာင္က သံုးသပ္ပါတယ္။

၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကိုျမ ေအးက စစ္အစိုးရေရးဆြဲခဲ့တဲ့၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္မီ ၂၀ဝ၈ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ ဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ဆိုတဲ့ အျမင္ကို သေဘာတူလက္ခံၿပီး လက္ရွိပံုစံအတိုင္းဆိုရင္ အတိုက္အခံေတြရဲ႕ ႀကိဳးစားမႈက အရာမထင္တဲ့ပံုစံ ျဖစ္ေနတယ္လို႔ သံုးသပ္ေျပာ ဆိုပါတယ္။