လူမ်ိဳးႀကီးဝါဒရဲ႕ ေလာင္းရိပ္ေအာက္ေရာက္ေနတဲ့ ပင္လံုစာခ်ဳပ္

ေက်ာ္စြာမိုး

မၾကာေသးခင္က ပင္လံုေက်ာက္တိုင္ဆီကို က်ေနာ္ ပထမဆံုးအႀကိမ္ ဂါရဝျပဳ ခရီးထြက္ခဲ့ပါတယ္။ အားလံုး သိၾကတဲ့ အတိုင္းပဲ ပင္လံုေက်ာက္တိုင္ ဆိုတာကေတာ့ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံေတာ္သူရဲေကာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းနဲ႔ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္အခ်ိဳ႕ သမိုင္းဝင္ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့တဲ့ အထိမ္းအမွတ္ အျဖစ္ တည္ေဆာက္ထားခဲ့တဲ့ ေက်ာက္တိုင္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ရွမ္းျပည္နယ္ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ကေန ပင္လံု ေက်ာက္တိုင္ရွိရာ ပင္လံုၿမိဳ႕ကို သြားေနရင္းနဲ႔ ဒီေက်ာက္တိုင္ကို ျမင္ေတြ႔ရေတာ့မယ္ ဆိုတဲ့အသိနဲ႔ က်ေနာ္ စိတ္လႈပ္ရွားေနခဲ့ပါတယ္။

ကေလးဘဝ ကတည္းကစလို႔ ဒီေန႔ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ သမိုင္းမွတ္တိုင္ တခု အျဖစ္ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ရဲ႕ အေရးပါပံု အေၾကာင္း ကို က်ေနာ္တို႔ သင္ၾကားျခင္း ခံခဲ့ရဖူးပါတယ္။ က်ေနာ့္လိုပဲ အျခားေသာ ျမန္မာျပည္သူေတြ ဟာလည္း ပင္လံုစာခ်ဳပ္ရဲ႕ အႏွစ္သာရ ျဖစ္တဲ့၊ ေဖာ္ေဆာင္ေနခဲ့တာ ၾကာၿပီ ျဖစ္ေပမယ့္ အခုအခ်ိ္န္ထိ အေကာင္အထည္ မေဖာ္ ႏိုင္ေသးတဲ့ “ျပည္ေထာင္စု စိတ္ဓာတ္” ကို ေဖာ္ၫႊန္းတဲ့ ႐ုပ္ဝတၳဳအျဖစ္နဲ႔ ပင္လံု ေက်ာက္တိုင္ကို သြားေရာက္ လည္ပတ္ခ်င္ၾက လိမ့္မယ္ လို႔ က်ေနာ္ ယံုၾကည္ပါတယ္။

က်ေနာ့္ အေနနဲ႔ကေတာ့ ေတာင္ႀကီးကေန ၃ နာရီၾကာ ကားနဲ႔သြားရတဲ့ ဒီခရီးဟာ သြားရက်ိဳးနပ္ လိမ့္မယ္လို႔ ယံုၾကည္ခဲ့မိ တာပါ။ ေက်ာက္တိုင္ရဲ႕ အႏုသုခုမ လက္ရာကိုသာမက လူမ်ားစု ဗမာတေယာက္ ျဖစ္တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းနဲ႔ လူနည္းစု တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြ အၾကား ပင္လံုစာခ်ဳပ္ကို အတူတကြ လက္မွတ္ေရးထိုး ေစခဲ့တဲ့ ခ်စ္ၾကည္ ရင္းႏွီးမႈကိုပါ ပိုၿပီးနက္နက္႐ိႈင္း႐ိႈင္း ခံစားႏိုင္ေတာ့မယ္ လို႔ စိတ္ကူးယဥ္ေနခဲ့မိ ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္ရဲ႕တြက္ကိန္း လံုးလံုး မွားသြားပါတယ္။ ပင္လံုေက်ာက္တိုင္ဆီကို ေရာက္တဲ့ အခိုက္မွာ က်ေနာ္ ေတာ္ေတာ္ေလး စိတ္ပ်က္သြားပါတယ္။

ပင္လံုေက်ာက္တိုင္က အရြယ္အစားေသးငယ္ၿပီး ႐ိုး႐ိုးရွင္းရွင္းပဲ ျဖစ္ေနတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္မို႔ က်ေနာ္ စိတ္ပ်က္သြားတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီသမိုင္းဝင္ ေက်ာက္တိုင္ ေရွ႕တည့္တည့္မွာ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ ေစတီတဆူေၾကာင့္ နည္းနည္း စိတ္မသက္သာ ျဖစ္သြားရတာပါ။

မေရတြက္ႏိုင္တဲ့ ေစတီ၊ ဘုရားပုထိုးေတြနဲ႔ ဗုဒၶ႐ုပ္ပြားေတာ္ေတြ ရွိတဲ့အတြက္ ေၾကာင့္ “ေရႊႏိုင္ငံ” လို႔ ႏိုင္ငံတကာက တင္စားေခၚေဝၚခဲ့ၾကတဲ့ ႏိုင္ငံမွာ ေမြးဖြားလာသူ တေယာက္အေနနဲ႔ က်ေနာ့္ဘဝမွာ ေစတီတဆူကို ေတြ႔ရလို႔ စိတ္ပ်က္သြားတာ၊ အံ့ဩသြားတာ မရွိခဲ့ဖူးပါဘူး။

ဒါေပမယ့္ ဒီပင္လံုေက်ာက္တိုင္ရဲ႕ ျမင္ကြင္းကို ဖံုးကြယ္ေနတဲ့ ေစတီကေတာ့ ကြဲျပားပါတယ္။ လမ္းေပၚကေနၾကည့္ရင္ ဒီ ၃၁ ေပ ရွည္လ်ားတဲ့ ေက်ာက္ တိုင္ဟာ ေစတီေနာက္မွာ လံုးလံုးကြယ္ေနပါတယ္။

က်ေနာ္တို႔ စီးနင္းလာတဲ့ ကားက ေက်ာက္တိုင္ ရွိရာ ေစတီပရဝုဏ္ထဲကို ဝင္လာတဲ့အခ်ိန္မွာ က်ေနာ္ နဲ႔ အတူတူပါလာတဲ့ ပင္လံုၿမိဳ႕ခံ ရွမ္းတိုင္းရင္းသား မိတ္ေဆြကို “ ဒီေစတီကို ဘယ္သူတည္ခဲ့တာလဲ” လို႔ ေမးလိုက္မိပါတယ္။

“ခင္ၫြန္႔ တည္ခဲ့တာ” လို႔ သူက ျပန္ေျပာပါတယ္။ သူကေတာ့ အားလံုးသိတဲ့ အတိုင္း ၁၉၈၈ စစ္တပ္ အာဏာသိမ္းမႈမွာ ဦးစီးဦးေဆာင္ ပါဝင္ခဲ့သူ တေယာက္၊ စစ္ေထာက္လွမ္းေရး အရာရွိခ်ဳပ္ေဟာင္းနဲ႔ အရင္ စစ္အစိုးရလက္ထက္မွာ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ အျဖစ္ တာဝန္ယူခဲ့သူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း ဦးခင္ၫြန္႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဦးခင္ၫြန္႔ဟာ ၂၀ဝ၄ ခုႏွစ္မွာ ရာထူးက အျဖဳတ္ခ်ခံခဲ့ရပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီ ေတာင္းဆိုေရး လႈပ္ရွားမႈေတြကို အၾကမ္းဖက္ ႏွိမ္နင္းရာမွာ ဦးစီးဦးေဆာင္ အခန္းက ပါဝင္ခဲ့ၿပီး မ်ားေသာအားျဖင့္ အစိုးရအေပၚ ဆန္႔က်င္တဲ့ ဒီမိုကေရစီ ဘက္ေတာ္သားေတြနဲ႔ ေက်ာင္းသားေတြကို ႏွစ္ရွည္ေထာင္သြင္း အက်ဥ္းခ်တဲ့ နည္းလမ္းနဲ႔ ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းခဲ့တဲ့ အတြက္ သူ႔ကို ျမန္မာျပည္ရဲ႕ Prince of evil လို႔ ႏိုင္ငံတကာ မီဒီယာေတြက ကင္ပြန္းတပ္ခံရသူပါ။

ပင္လံုေက်ာက္တိုင္ အနားမွာ ရွိတဲ့ေစတီ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အထင္ရွားဆံုး၊ ဗုဒၶဘာသာဝင္တို႔ရဲ႕ အထြတ္ အျမတ္ထားရာ ျဖစ္တဲ့ ေရႊတိဂံုေစတီရဲ႕ ပံုစံတူ ျဖစ္တယ္ လို႔ မိတ္ေဆြက ေျပာပါတယ္။

သူ “ေရႊတိဂံု” လို႔ ေရရြတ္လိုက္တဲ့ ေလသံအရ ဒီေစတီကို တကယ့္ ေရႊတိဂံုေစတီလိုမ်ိဳး မသတ္မွတ္တဲ့ အေၾကာင္းကို ခံစားမိ ပါတယ္။ ဒါဟာ ေစတီ ဆိုတာထက္ စစ္အစိုးရက ရန္ကုန္ကေန တင္ပို႔လိုက္တဲ့ အရာတခုလို႔ သူက ခံစားေနရ ပံုပါပဲ။

ခ်က္ခ်င္း ဆိုသလိုပဲ က်ေနာ့္ ေခါင္းထဲကို ေမးခြန္းေတြ စုၿပံဳဝင္လာပါတယ္။ အရင္အစိုးရက ဘာလို႔ ဒီ အေရးပါတဲ့ အထိမ္းအမွတ္ ေက်ာက္တိုင္ရဲ႕ ေရွ႕တည့္တည့္မွာမွ ဒီေစတီကို တည္ေဆာက္ခဲ့ရတာလဲ။ ဒီၿမိဳ႕မွာ ဒီေစတီကို တည္ေဆာက္ဖို႔ ဒီတေနရာပဲ ရွိသလား။ ဒါေပမယ့္ ဒီေန႔ အထိေတာင္မွ ဒီလိုေစတီေတြ တည္ဖို႔ ၿမိဳ႕မွာ ေနရာလြတ္ေတြ ေတြ႔ေနရေသး တာပဲ။

က်ေနာ္ရဲ႕ မသိစိတ္ထဲမွာ ဒီအထိမ္းအမွတ္ ေက်ာက္တိုင္တဝိုက္မွာ ရွိသင့္တဲ့ ႐ႈခင္းအေနအထားကို ျပန္ၿပီး ပံုေဖာ္ေနမိ ပါတယ္။ က်ေနာ္ ကိုယ္တိုင္ အတြက္ေရာ၊ ပင္လံုၿမိဳ႕သားေတြ အတြက္ေရာ၊ ဒီ ေနရာကို လာခဲ့ဖူးသူေတြ အတြက္ေရာ၊ ေနာက္လာမယ့္ လူေတြ အတြက္ေရာ ေပါ့။

ဒီေနရာမွာ လမ္းမကေန အထိမ္းအမွတ္ေက်ာက္တိုင္ အထိ ေအးေအးလူလူ လမ္းေလွ်ာက္ႏိုင္မယ့္ ေလွ်ာက္လမ္း၊ စႀကႍ ဒါမွ မဟုတ္ ေသေသခ်ာခ်ာ လွလွပပ ျပင္ဆင္ထားတဲ့ ပန္းၿခံတခု ရွိသင့္ပါတယ္။ အေနာက္ဘက္မွာ ရွမ္း ျပည္နယ္ရဲ႕ ရင္သပ္႐ႈေမာဖြယ္ ေတာင္တန္းေတြ ေနာက္ခံအျဖစ္ ရွိေနတာမို႔ ဒီ ေသးငယ္ေပမယ့္ ႏိုင္ငံေရးအရ ေရာ၊ သမိုင္းအရ ေရာ၊ ယဥ္ေက်းမႈအရေရာ ထူးျခားေလးနက္မႈေတြ ရွိေနတဲ့ အထိမ္းအမွတ္ ေက်ာက္တိုင္ကို ဗဟိုျပဳလို႔ ဒီေနရာကို သာယာ ၾကည္ႏူးဖြယ္ ေနရာတခုအျဖစ္၊ ဥပမာ – ျပည္သူ႔ ပန္းၿခံလိုမ်ိဳး အျဖစ္ တည္ေဆာက္ဖို႔ကေတာ့ မခက္ခဲ ေလာက္ခဲ့ဘူး လို႔ ထင္ပါတယ္။

က်ေနာ့္ရဲ႕ စိတ္ကူးကို ရွမ္းမိတ္ေဆြကို ေျပာျပတဲ့အခါ အႏုပညာရွင္ တေယာက္ျဖစ္ၿပီး က်န္တဲ့ ရွမ္းလူမ်ိဳးေတြ အမ်ားစုလိုပဲ ဗုဒၶဘာသာကို ယံုၾကည္ သက္ဝင္တဲ့သူက ပင္လံုၿမိဳ႕ခံအခ်ိဳ႕က ဒီဘုရားကို ေပ်ာက္ကြယ္သြား ေစခ်င္တာလို႔ ေျပာပါတယ္။

ဒီကိစၥရဲ႕ အေျခခံ အေၾကာင္းတရား ကေတာ့ ကြယ္လြန္သြားၿပီ ျဖစ္တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းက ၁၉၆၂ ခုႏွစ္မွာ စတင္က်င့္သံုးတဲ့ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ေဟာင္းျဖစ္တဲ့ အာဏာရွင္စနစ္ ေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ကစလို႔ ဆယ္စုႏွစ္ ေတာ္ေတာ္ၾကာ အုပ္ခ်ဳပ္သူ စစ္အာဏာရွင္ေတြဟာ ကိစၥအားလံုးကို ထိန္းခ်ဳပ္ထားခဲ့ပါတယ္။ သူတို႔ ဝင္ မစြက္ဖက္၊ အမိန္႔မေပးတဲ့ ကိစၥဆိုလို႔ မရွိသေလာက္ ပါပဲ။ ျပည္သူေတြရဲ႕ ဆႏၵကေတာ့ အမ်ားဆံုးျဖစ္ႏိုင္လွ ဒုတိယ ဦးစားေပးေပါ့။

ေစတီနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေနာက္ရွာေဖြ ၾကည့္လိုက္ေတာ့ ရွမ္းအမ်ိဳးသမီး လႈပ္ရွားမႈကြန္ရက္ (Shan Women’s Action Network) ရဲ႕ ၂၀ဝ၉ ခုႏွစ္က အစီရင္ခံစာ တခုထဲမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ျမန္မာလိုေတာ့ ႀကီးျမတ္ေသာ ႏိုင္ငံေတာ္ စည္းလံုးညီၫြတ္မႈ လို႔ အဓိပၸာယ္ရတာပါ။

ဒီ ရွမ္းျပည္နယ္နဲ႔ ထိုင္းႏိုင္ငံအေျခစိုက္ အမ်ိဳးသမီး လႈပ္ရွားမႈကြန္ရက္ရဲ႕ “ရွမ္းျပည္နယ္၏ ဖံုးကြယ္ျခင္းခံထားရေသာ အစိတ္အပိုင္းမ်ား” လို႔ အမည္ ရတဲ့ အစီရင္ခံစာထဲမွာ ေစတီက “ (ပင္လံုစာခ်ဳပ္) ကို လက္မွတ္ေရး ထိုးတဲ့ ေနရာကို အထိမ္းအမွတ္ အျဖစ္ထားရွိတဲ့ အထိမ္းအမွတ္ေက်ာက္တိုင္ေရွ႕ တည့္တည့္မွာ တည္ေဆာက္ထားၿပီး (ေက်ာက္တိုင္ ကို) ျမင္ကြင္းကေန ကြယ္ေနပါတယ္” လို႔ ေရးသားထားပါတယ္။

ဒီ အစီရင္ခံစာထဲမွာ ေစတီက “၁၃၅ ေပျမင့္ၿပီး ေနျပည္ေတာ္ အစိုးရရဲ႕ အႀကီးအကဲ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊရဲ႕ အမိန္႔နဲ႔ ၂၀ဝ၂ ခုႏွစ္မွာ တည္ေဆာက္ခဲ့ၿပီး ၂၀ဝ၆ ခုႏွစ္မွာ ၿပီးစီးခဲ့ပါတယ္” လို႔ ေဖာ္ျပထား ပါတယ္။

ရွမ္းအမ်ိဳးသမီး လႈပ္ရွားမႈ ကြန္ရက္က စစ္အစိုးရဟာ “ ႏိုင္ငံရဲ႕ တိုင္းရင္းသားယဥ္ေက်းမႈ၊ ဘာသာနဲ႔ သမိုင္းကို ေဖ်ာက္ဖ်က္ပစ္ဖို႔” ႀကိဳးပမ္းေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ထပ္ၿပီး ရွမ္းျပည္နယ္ တခုတည္းမွာတင္ စစ္အစိုးရက ေရႊတိဂံုေစတီ ပံုစံတူ ေစတီအဆူ ၂၀ တည္ထားခဲ့တယ္ လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။

တကယ္တမ္းမွာေတာ့ အျခားေသာ တိုင္းရင္း သားေတြလိုပဲ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားေတြ ကလည္း တိုင္းရင္းသား နယ္ေျမေတြမွာ အရင္အစိုးရက ရည္ရြယ္ ခ်က္ရွိရွိနဲ႔ စာနာမႈ ကင္းမဲ့စြာ ေဆာင္ရြက္ခဲ့တဲ့ ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ သမိုင္းဆိုင္ရာ က်ဴးေက်ာ္မႈေတြကို ေဒါသ ထြက္စရာ အေၾကာင္းေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေနပါတယ္။

အရင္ အစိုးရအာဏာသိမ္းၿပီးလို႔ ၃ ႏွစ္အၾကာ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္မွာ စစ္အစိုးရဟာ သမိုင္းဝင္ လွပတဲ့ က်ိဳင္းတံုေဟာ္ (Kengtung Palace) ကို ၿဖိဳဖ်က္ပစ္ဖို႔ အမိန္႔ေပးခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ သံုးႏွစ္ၾကာၿပီးတဲ့ ေနာက္ အဲဒီေနရာက ေဒသခံ သံဃာေတြနဲ႔ ျပည္သူေတြ ကန္႔ကြက္ေနတဲ့ ၾကားထဲက ေခတ္ေပၚ ဟိုတယ္ တခုကို တည္ေဆာက္ခဲ့ပါတယ္။ နန္းေတာ္ရဲ႕ မူလ အမည္ကိုလည္း က်ိဳင္းတံုဟိုတယ္ အျဖစ္ အမည္ေျပာင္းခဲ့ပါတယ္။

၂၀ဝ၂ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ မွာေတာ့ ပင္လံုမွာ စစ္အစိုးရေခါင္းေဆာင္ေတြက ေစတီပႏၷက္တင္ပြဲကို စည္စည္ကားကား က်င္းပခဲ့ၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးခင္ၫြန္႔ကို ႀကီးၾကပ္ေစခဲ့ ပါတယ္။ ဒီအခမ္းအနားကိုေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္ ေအးခ်မ္းသာယာေရး ႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးေကာင္စီရဲ႕ ထိပ္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္ အခ်ိဳ႕လည္း တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးခင္ၫြန္႔က အဲဒီေန႔မွာ ေစတီကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊရဲ႕ တာဝန္ေပးအပ္မႈ အရ ျပည္ေထာင္စု စိတ္ဓာတ္ကို ခိုင္မာေစဖို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ တည္ေဆာက္တာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာခဲ့ပါတယ္။

ပင္လံုအထိမ္းအမွတ္ ေက်ာက္တိုင္ကို တည္ေဆာက္ဖို႔ အတြက္ အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ဖက္ဆစ္ဆန္႔က်င္ေရးနဲ႔ ျပည္သူ႔လြတ္ေျမာက္ေရး အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (ဖဆပလ) ကိုယ္စား ေငြက်ပ္တေထာင္ (အဲဒီအခ်ိန္က အေတာ္တန္ဖိုး ရွိတဲ့ပမာဏ) လႉဒါန္းခဲ့ပါတယ္။ ဒီေစတီနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ဘယ္လိုေတြးမလဲ ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ ဘယ္လိုမွ သိႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ သမိုင္းတခု ဒါမွမဟုတ္ ယဥ္ေက်းမႈတခုကို ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ဖို႔ အတြက္ ဘာသာေရး ခံစားခ်က္ ဒါမွမဟုတ္ ဘာသာေရး အေဆာက္အအံုေတြကို အသံုးခ်တာကိုေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္က ခြင့္လႊတ္မွာ မဟုတ္ပါဘူးလို႔ ယူဆ ႏိုင္ပါတယ္။

ေရႊတိဂံုရဲ႕ ပံုစံတူေစတီဟာ ပင္လံုအထိမ္းအမွတ္ ေက်ာက္တိုင္ရဲ႕ ျမင္ကြင္းကို ကြယ္႐ံုသာမက ပါဘူး။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းနဲ႔ သူရဲ႕တႏိုင္ငံတည္းေန တိုင္းရင္းသားလူနည္းစု ေခါင္းေဆာင္ေတြ အၾကား တည္ေဆာက္ခဲ့တဲ့ ျပည္ေထာင္စု စိတ္ဓာတ္ကို ထိပါးမႈတခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ။