လိပ္ကြၽန္းအမႈ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ တရားမွ်တေၾကာင္း တရားလို မိသားစုဝင္ ေျပာဆို

ဧရာ၀တီ

ထိုင္းႏိုင္ငံ လိပ္ကြၽန္းတြင္ အသတ္ခံခဲ့ရေသာ ျဗိတိသွ်လူမ်ိဳး David Miller ၏ မိသားစုဝင္မ်ားက ယေန႔ ျပစ္ဒဏ္စီရင္မႈက တရားမွ်တေၾကာင္း ေျပာခဲ့သည္။

လိပ္ကြ်န္းတြင္ Hannah Witheridge ႏွင့္ David Miller တုိ႔ အသတ္ခံရသည့္ အျငင္းပြားဖြယ္ရာအမႈတြင္ အသက္ ၂၂ အရြယ္ျဖစ္ၾကေသာ ကိုဝင္းေဇာ္ထြန္းႏွင့္ ကိုေဇာ္လင္းတုိ႔ကုိ ျပစ္မႈထင္ရွားေၾကာင္း ေကာ့စေမြခ႐ိုင္ တရား႐ုံးမွ ဆုံးျဖတ္ခဲ့သည္။ ထုိ႔အျပင္ Hannah Witheridge အား အဓမၼျပဳက်င့္မႈႏွင့္ လုယက္မႈတုိ႔အတြက္ ေထာင္ဒဏ္ အႏွစ္၂၀ ထပ္ေပါင္းခ်မွတ္ခဲ့သည္။

အမိန္႔ခ်ၿပီးေနာက္ တရားရုံးအျပင္ဘက္တြင္ ေသဆုံးသူ David ၏ အကုိျဖစ္သူ Michael Miller က ယေန႔ ျပစ္ဒဏ္စီရင္မႈက တရားမွ်တေၾကာင္း ေျပာခဲ့သည္။ မိဘ၂ပါးျဖစ္သူ Ian ၊ Sue Miller အပါအ၀င္ ၎၏ေဘးတြင္ရပ္ေနေသာ သတုိ႔သမီးေလာင္းတုိ႔ႏွင့္အတူ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။

“ဒီေန႔ ရလဒ္က Davidနဲ႕ Hannah တုိ႔အတြက္ တရားမွ်တမႈရွိတယ္လုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ယုံၾကည္ပါတယ္။ သက္ေသေတြအရ ကိုဝင္းေဇာ္ထြန္းႏွင့္ ကိုေဇာ္လင္းတို႕က ျပစ္မႈက်ဴးလြန္တယ္ဆုိတာ ထင္ရွားပါတယ္ ။ သူတုိ႔အတၱ ေက်နပ္မႈရဖုိ႔ အဓမၼျပဳက်င့္ခဲ့ၿပီးေတာ့ အဲဒါကုိ ဖုံးကြယ္ဖုိ႔ လူသတ္ခဲ့ၾကတယ္။ သူတုိ႔ ေနာင္မရၾကဘူး။ မွန္ကန္တဲ့ တရားစီရင္ခ်က္ဆုိတာ က်ေနာ္တုိ႔ ယုံၾကည္ပါတယ္” ဟု Michael Miller က ေျပာသည္။ “က်ေနာ္တုိ႔ မိသားစုရဲ႕ ဘ၀ေတြလည္း ထာ၀ရေျပာင္းလဲသြားပါၿပီ။ David အိမ္ျပန္ မလာႏုိင္ေတာ့ဘူး။ ေနာက္ဆုံး ေပြ႔ဖက္မႈ႕ေတြ၊ ေနာက္ဆုံးႏႈတ္ဆက္မႈေတြလည္း မလုပ္ႏိုင္ေတာ့ပါဘူး ”ဟုလည္း ေျပာဆိုသည္။

Hannah Witheridge ၏ မိသားစု၀င္မ်ားကမူ တရားရုံးသုိ႔ မတက္ေရာက္ခဲ့ပါ။ သို႕ေသာ္ ႐ုံးေတာ္သို႕ လာေရာက္ျပီး ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို နားေထာင္ႏိုင္ရန္ “အင္မတန္ ခက္ခဲ”ေနသည္ဟု ထုတ္ျပန္ေၾကညာသည္။ “တရား႐ုံးသို႕ တင္ေလွ်ာက္မႈမ်ားကို နားေထာင္ရန္မွာ ၾကီးစြာေသာ စိန္ေခၚမႈျဖစ္ေၾကာင္း က်ေနာ္တို႕ ေတြ႕ရွိရသည္။ နာက်င္ ခံခက္ေသာ ႐ႈပ္ေထြးသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကိုလည္း က်ေနာ္တို႕ သည္းခံခဲ့ရသည္။ တရား႐ုံး ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို ေၾကလည္ရန္ႏွင့္ က်ေနာ္တို႕၏ ဇာတ္ေၾကာင္းကို ေလ်ာ္ကန္သင့္ျမတ္စြာ တင္ျပရန္ မိသားစုတစုျဖစ္ေသာ က်ေနာ္တို႕အတြက္ အခ်ိန္လိုပါသည္” ဟု ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။

Hannah Witheridge ႏွင့္ David Miller တုိ႔၏ အေလာင္းကုိ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၁၅ ရက္ေန႔ မနက္အေစာပုိင္းက ခုိေတာင္ေခၚ လိပ္ကြ်န္းရွိ Sairee ကမ္းေျခတြင္ ေတြ႔ရွိခဲ့သည္။ အသက္ ၂၃ ႏွစ္အရြယ္ Witheridge က အဓမၼျပဳက်င့္ခံထားရၿပီး ဥယ်ာဥ္သုံး ေပါက္ျပားျဖင့္ အရုိက္ခံထားရသည္။ အသက္၂၄ ႏွစ္အရြယ္ Millerက သတိေမ့ေျမာေအာင္ အရုိက္ခံထားရၿပီးေနာက္ ပင္လယ္ထဲသုိ႔ ဆြဲခ်ခံခဲ့ရသည္။

ကိုဝင္းေဇာ္ထြန္းႏွင့္ ကိုေဇာ္လင္းတုိ႔ အတြက္လည္း တရားမွ်တေသာ စီရင္ခ်က္ျဖစ္ေၾကာင္း Miller မိသားစုဝင္မ်ားက ေျပာၾကားခဲ့ခ်ိန္တြင္ ၎တုိ႔အားကုိယ္စားျပဳသည့္ ေရွ႕ေန ၇ ေယာက္ပါ၀င္ေသာ အဖြဲ႔က ထုိစီရင္ခ်က္အတြက္ အယူခံ၀င္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။

ထုိင္းႏုိင္ငံသည္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းပုံရိပ္ကုိ ထိခိုက္လာ၍ ထုိင္းဘုရင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔သည္ အဆုိပါအမႈကုိ အလ်င္အျမန္ေျဖရွင္းရန္ ဖိအားမ်ားေအာက္တြင္ က်ေရာက္ခဲ့သည္။ ထုိအမႈတြင္ ကုိေဇာ္လင္းႏွင့္ ကုိေ၀ၿဖိဳးတုိ႔သည္ လူသတ္မႈတြင္ ၾကား၀င္ျပစ္ဒဏ္ခံရသည့္ဆုိေသာ စြပ္စြဲမႈမ်ား ေပၚထြက္လာခဲ့သည္။ ထုိင္းႏုိင္ငံ၌္ ၿပီးခဲ့သည့္ ျဖစ္စဥ္မ်ားတြင္လည္း ေျပာင္းေရြ႕လုပ္သားမ်ားကုိ မွားယြင္းစြပ္စြဲမႈမ်ား ရွိခဲ့သည္။

မည္သုိ႔ပင္ျဖစ္ေစ လူသတ္မႈျဖစ္ပြားၿပီး ၂ ပတ္အၾကာတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံသား ၂ ေယာက္သည္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ေၾကာင္း ၀န္ခံခဲ့ၾကသည္။ ထုိင္းရဲမ်ားက စစ္ေဆးေမးျမန္းစဥ္တြင္ ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ၀န္ခံခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေနာက္ပုိင္း၌ ျပန္လည္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ဒီအန္ေအ သက္ေသမ်ားက မယုံၾကည္ရသျဖင့္ ေရွ႕ေနအဖြဲ႕မွ ျပန္လည္စစ္ေဆးရန္ ေတာင္းဆုိခဲ့ခ်ိန္တြင္ ထိုင္းရဲတပ္ဖြဲ႔သည္ အခင္းျဖစ္ပြားသည့္ေနရာကုိ လက္စလက္နမ်ား ေဖ်ာက္ဖ်က္ခဲ့သည့္အတြက္ ေဝဖန္ခံခဲ့ရသည္။ အမႈစစ္ေဆးေနစဥ္ကာလအတြင္း အေရးပါေသာ လူသတ္မႈျဖစ္ပြားရာ ေနရာကလည္း ရႈပ္ေထြးေနခဲ့သည္။

စီရင္ခ်က္ခ်စဥ္အတြင္း စစ္ေဆးေမးျမန္းခဲ့ခ်ိန္တြင္ အသတ္ခံရသည့္စုံတြဲအား ကုိယ္ထိလက္ရာက္ က်ဴးလြန္ခဲ့သည္ဆုိေသာ သက္ေသ အေထာက္အထား မရွိေၾကာင္းႏွင့္ ဒီအန္ေအသက္ေသမ်ားအား ႏုိင္ငံတကာအဆင့္ျမင့္မီ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေၾကာင္း တရားသူႀကီးမ်ားကေျပာသည္။ တရားသူႀကီး ၂ ေယာက္သည္ ေကာ့စေမြ တရားရုံး၏ တရားခြင္အခန္း နံပါတ္ ၆ တြင္ စီရင္ခ်က္ခ်ခဲ့သည္။

သတ္မွတ္ထားသည္ေနရာတြင္ရွိေနေသာ ပင္ပန္းႏြမ္းလ်ေနၿပီး ေထာင္ဝတ္စံု ၀တ္ဆင္ထားသည့္ တရားခံ ၂ေယာက္ႏွင့္ အကြာအေ၀းအနည္းငယ္တြင္ Miller မိသားစုသည္ စီရင္ခ်က္အား ဘာသာျပန္ေပးေနသည္ကုိ စူးစုိက္စြာ နားေထာင္ခဲ့သည္။

တရားခံ၏ မိခင္ျဖစ္သူမ်ားက ၎တုိ႔အေနာက္တြင္ထုိင္လ်က္ အမႈၾကားနာစဥ္ တေလ်ာက္လုံး ငုိေၾကြးေနၾကပါသည္။ ေသဒဏ္ခ်မွတ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ တရားရုံးမွ အရာရွိမ်ားက တရားခံမ်ားကို လာေခၚသည့္အခ်ိန္ မိခင္ျဖစ္သူမ်ားက ေပြ႔ဖက္ထားခဲ့ၾကသည္။

ထုိင္းႏုိင္ငံတြင္ ေသဒဏ္ခ်မွတ္ျခင္းမွာ တရားဥပေဒအတိုင္း တရားခံကို သတ္ပစ္သည္မွာ ရွားပါးၿပီး ၿပီးခဲ့သည့္ ၁၂ ႏွစ္အတြင္း ၂၀၀၉ ခုႏွစ္က ၂ ဦးသာ ကြပ္မ်က္ခဲ့သည္။ ထို႕ေၾကာင့္ လိပ္ကြၽန္းအမႈသည္ ေနာက္ပုိင္းအေျခအေနမ်ားတြင္ ေသဒဏ္မွ တသက္တကြ်န္းသုိ႔ ေလ်ာ႔ခ်ဖြယ္ရာ ရွိပါသည္။ ျမန္မာအစိုးရကလည္း သံတမန္ေရးနည္းလမ္းမ်ားအတိုင္း ကိုဝင္းေဇာ္ထြန္းႏွင့္ ကိုေဇာ္လင္းတို႕ လြတ္ေျမာက္ေရး ေဆာင္ရြက္မည္ဟု ေျပာဆိုထားသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံသား၂ ဦးဘက္မွ ေခ်ပခဲ့ေသာ ေရွ႕ေနမ်ားက ထိုင္းႏိုင္ငံေတာ္ အယူခံ တရား႐ုံးခ်ဳပ္သုိ႔ ေကာ့စေမြ တရား႐ုံး၏ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို ျပန္လည္စဥ္းစားေပးရန္ ဦးတိုက္ေလွ်ာက္ထားသြားမည္ျဖစ္ၿပီး လိုအပ္လ်င္ ထုိင္းႏုိင္ငံ၏ တရားရုံးခ်ဳပ္အထိ တင္ျပသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာခဲ့သည္။ အဆုိပါ အယူခံ၀င္ျခင္း ဆုံးျဖတ္ခ်က္သည္ ေျခာက္လမွ တႏွစ္အတြင္း ၾကာျမင့္လိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရပါသည္။