Thursday, December 31, 2015
ဆႏၵျပမႈမ်ားေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံဘက္သို႔ မကူးၾကရန္ ထုိင္းနယ္စပ္အာဏာပိုင္မ်ား သတိေပးထား
ဘန္ေကာက္ပို႔စ္
ထိုင္းႏွင့္ ျမန္မာနယ္စပ္ နယ္ေျမမ်ားတြင္ ထိုင္းအာဏာပိုင္မ်ားက ၎၏ ႏိုင္ငံသားမ်ားအား လက္ရွိအခ်ိန္၌ ျမန္မာဖက္ျခမ္းသို႔ သြားလာျခင္းမျပဳၾကရန္ ဒီဇင္ဘာ ၂၆ ရက္က သတိေပးခ်က္မ်ား ထုတ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
လိပ္ကၽြန္းလူသတ္မႈျဖင့္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားႏွစ္ဦးအား ထိုင္းတရား႐ုံးက ေသဒဏ္ခ်မွတ္လိုက္ျခင္းေၾကာင့္ နယ္စပ္တစ္ေလွ်ာက္တြင္ လူေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ဆႏၵျပမႈမ်ား ျဖစ္ပြားေန၍ ယခုကဲ့သို႔ သတိေပးခ်က္ ထုတ္လုိက္ျခင္းျဖစ္သည္။
ဒီဇင္ဘာ ၂၆ ရက္က ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း တာခ်ီလိတ္အပါအဝင္ နယ္စပ္ျမိဳ႕မ်ားတြင္ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။ ရန္ကုန္ရွိ ထိုင္းသံ႐ုံးေရွ႕တြင္လည္း ဆႏၵျပမႈမ်ား ဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနခဲ့သည္။ လိပ္ကၽြန္းတြင္ ျဗိတိန္စုံတြဲအား သတ္ျဖတ္မႈျဖင့္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမား ကိုေဇာ္လင္းႏွင့္ ကိုဝင္းေဇာ္ထြန္းတို႔အား ထိုင္းတရား႐ုံးက ေသဒဏ္စီရင္ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး ယခုကဲ့သို႔ ဆႏၵျပသမႈမ်ား ျဖစ္ပြားလာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
တာခ်ီလိတ္ဆႏၵျပသမႈတြင္ လူေပါင္း ၂၀၀၀ နီးပါး ပါဝင္ခဲ့ၾကသည္။ ဆႏၵျပေခါင္းေဆာင္မ်ားက ထိုင္းအစိုုးရကိုယ္စားလက္ခံသည့္ ထိုင္းနယ္စပ္အာဏာပိုင္မ်ားထံ စာေရးသားေပးပို႔ခဲ့ၾကျပီး တရားမွ်တမႈအတြက္ ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကသည္။ ထိုင္းအာဏာပိုင္မ်ားဖက္က လုံျခံဳေရးအေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ နယ္စပ္ဂိတ္ကို ယာယီပိတ္ခဲ့သည္။
ထိုင္းႏွင့္ ျမန္မာနယ္စပ္ နယ္ေျမမ်ားတြင္ ထိုင္းအာဏာပိုင္မ်ားက ၎၏ ႏိုင္ငံသားမ်ားအား လက္ရွိအခ်ိန္၌ ျမန္မာဖက္ျခမ္းသို႔ သြားလာျခင္းမျပဳၾကရန္ ဒီဇင္ဘာ ၂၆ ရက္က သတိေပးခ်က္မ်ား ထုတ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
လိပ္ကၽြန္းလူသတ္မႈျဖင့္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားႏွစ္ဦးအား ထိုင္းတရား႐ုံးက ေသဒဏ္ခ်မွတ္လိုက္ျခင္းေၾကာင့္ နယ္စပ္တစ္ေလွ်ာက္တြင္ လူေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ဆႏၵျပမႈမ်ား ျဖစ္ပြားေန၍ ယခုကဲ့သို႔ သတိေပးခ်က္ ထုတ္လုိက္ျခင္းျဖစ္သည္။
ဒီဇင္ဘာ ၂၆ ရက္က ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း တာခ်ီလိတ္အပါအဝင္ နယ္စပ္ျမိဳ႕မ်ားတြင္ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။ ရန္ကုန္ရွိ ထိုင္းသံ႐ုံးေရွ႕တြင္လည္း ဆႏၵျပမႈမ်ား ဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနခဲ့သည္။ လိပ္ကၽြန္းတြင္ ျဗိတိန္စုံတြဲအား သတ္ျဖတ္မႈျဖင့္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမား ကိုေဇာ္လင္းႏွင့္ ကိုဝင္းေဇာ္ထြန္းတို႔အား ထိုင္းတရား႐ုံးက ေသဒဏ္စီရင္ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး ယခုကဲ့သို႔ ဆႏၵျပသမႈမ်ား ျဖစ္ပြားလာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
တာခ်ီလိတ္ဆႏၵျပသမႈတြင္ လူေပါင္း ၂၀၀၀ နီးပါး ပါဝင္ခဲ့ၾကသည္။ ဆႏၵျပေခါင္းေဆာင္မ်ားက ထိုင္းအစိုုးရကိုယ္စားလက္ခံသည့္ ထိုင္းနယ္စပ္အာဏာပိုင္မ်ားထံ စာေရးသားေပးပို႔ခဲ့ၾကျပီး တရားမွ်တမႈအတြက္ ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကသည္။ ထိုင္းအာဏာပိုင္မ်ားဖက္က လုံျခံဳေရးအေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ နယ္စပ္ဂိတ္ကို ယာယီပိတ္ခဲ့သည္။
ျမန္မာျပည္ လည္ပတ္သူ ကရင္ကျပား ၾသစေၾတးလ်ားမင္းသမီး ႐ိုးရာယဥ္ေက်းမႈမွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္ ႐ိုက္ကူးေန
ေစာထြန္းလင္း
ကရင္လူမ်ဳိးမ်ားႏွင့္ သက္ဆုိင္သည့္ ႐ိုးရာ၊ ယဥ္ေက်းမႈ မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္ကို ကရင္(ဖလံုး)ကျပား ၾသစေၾတးလ်ား ႐ုပ္ရွင္မင္းသမီး တက္စနီးမ္ေရာ့ခ္ (Tasneem Roc)က မွတ္တမ္းတင္ ႐ိုက္ကူးလွ်က္ရွိသည္ဟု ျမန္မာႏုိင္ငံသို ့မိဘမ်ားႏွင့္အတူ အလည္အ ပတ္ ေရာက္ရွိေနသည့္ သူမက ေကအိုင္စီသို ့ယမန္ေန႔က ေျပာဆိုလိုက္သည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ အလံုၿမိဳ႕နယ္၊ ေအာက္ၾကည့္ျမင္တုိင္လမ္း၊ အမွတ္ ၅၂၄ (၉ လႊာ)၌ ယမန္ေန႔ ညေန ၃နာရီခြဲမွ ၅နာရီခြဲအထိ ျပဳလုပ္ သည့္ မင္းသမီး Tesneem အား ျပည္တြင္းရွိ ကရင္အႏုပညာရွင္မ်ားက ႀကိဳဆိုဂုဏ္ျပဳပြဲ အခမ္းအနားတြင္ သူမက ေကအိုင္စီသို႔ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုသြားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
“က်မအေနနဲ ့ ငယ္စဥ္ကတည္းက ကရင္အမ်ိဳးသားဖခင္ျဖစ္သူရဲ႕ ငယ္ဘဝျဖတ္သန္းမႈေတြကို စိတ္ဝင္စားခဲ့ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၀ႏွစ္ေလာက္ကစၿပီး ၾသစေၾတးလ်ား၊ ဆစ္ဒနီၿမိဳ႕မွာ လုပ္ခဲ့တဲ့ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတြကို အဂၤလိပ္လို အခမ္းအနားမွဴး လုပ္ခဲ့ရ ပါတယ္။ အဲ့ဒီထဲက က်မ မွတ္တမ္းတင္႐ုိက္ကူးတာ စလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ အခုလည္း နယ္စပ္နဲ ့ျပည္တြင္းက ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္နဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈဆုိင္ရာေတြကို မွတ္တမ္းတင္႐ိုက္ကူးသြားမွာပါ။ လာမဲ့ႏွစ္မွာ ဒီမွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္ကို ၿပီးစီးဖုိ ့ေမွ်ာ္လင့္ထားတယ္”ဟု သူမက ေျပာသည္။
အဆိုပါ မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္ကို ၾသစေၾတးလ်ားရွိ တီဗီ႐ုပ္သံလိုင္း တစ္ခုခု သို႔မဟုတ္ အြန္လိုင္းမွတဆင့္ ထုတ္လႊင့္သြားရန္ ရည္ ရြယ္ထားသည့္အျပင္ သူမအေနျဖင့္ ၾသစေၾတးလ်ားတြင္ ေအာင္ျမင္မႈရထားၿပီးျဖစ္၍ အနာဂတ္တြင္ အေမရိကန္ ေဟာ္လိဝုဒ္ ႐ုပ္ရွင္ေလာကသို ့သြားေရာက္လုပ္ကိုင္ရန္ ဆႏၵရွိသလို ျမန္မာျပည္တြင္လည္း အႏုပညာလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကိုင္ရန္ စိတ္အား ထက္သန္ေၾကာင္း Tesneem က ဆက္ေျပာသည္။
မင္းသမီး Tesneem Roc အား ႀကိဳဆိုဂုဏ္ျပဳပြဲ ျပဳလုပ္ရျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ရန္ကုန္ရွိ ကရင္အႏုပညာရွင္ ဟက္ကက္က “သူဟာ အႏုပညာရွင္တဦးျဖစ္တယ္။ ေနာက္ၿပီး သူမက ဖခင္ကရင္အမ်ိဳးသားနဲ ့မိခင္ စေကာ့ဒစ္ရွ္လူမ်ိဳးက ေမြးဖြားလာတဲ့ ျမန္ မာႏြယ္ဖြားတစ္ဦးလည္းျဖစ္ေတာ့ သူ႔ကို ကရင္အႏုပညာရွင္တစ္ဦးလို႔ ခံယူတယ္။ ဒီေတာ့ ျပည္တြင္းကို ေရာက္ေနတဲ့အခ်ိန္ က်ေနာ္တုိ႔ ကရင္အႏုပညာရွင္ေတြက ဂုဏ္ျပဳႀကိဳဆိုပြဲေလး အခုလို လုပ္ေပးတာ ျဖစ္တယ္”ဟု ေကအိုင္စီသို ့ေျပာသည္။
အဆိုပါႀကိဳဆိုဂုဏ္ျပဳပြဲသို႔ ကရင္အႏုပညာရွင္မ်ားျဖစ္ၾကသည့္ ဟက္ကက္၊ ကဗ်ာဘြဲ႕မႉး၊ ေစာေအာင္မ်ိဳး၊ စေကာကရင္ ေတးသံ ရွင္ သက္ျမတ္ႏိုး စသည့္ ကရင္အႏုပညာရွင္မ်ား အပါအဝင္ သတင္းမီဒီယာမ်ား စုစုေပါင္း ၃၀ဦးခန္ ့တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။
ျမန္မာျပည္သို ့အလည္အပတ္ေရာက္ရွိေနသည့္ ႐ုပ္ရွင္မင္းသမီး Tasneem သည္ ဖခင္ျဖစ္သူ ေဆြမ်ိဳးမ်ားရွိရာ ဧရာ၀တီတိုင္း ေဒသႀကီး၊ ေျမာင္းျမၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ကရင္ျပည္နယ္ ဖားအံၿမိဳ႕၊ ဖာပြန္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ ေဒါက္တာတီသံျပာတကၠသိုလ္ႏွင့္ ေမာ္လ ၿမိဳင္ၿမိဳ႕မ်ားသို ့သြားေရာက္မည္ျဖစ္ၿပီး ထုိင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ရွိ ဒုကၡသည္စခန္းတစ္ခုႏွင့္ နယ္စပ္တြင္ျပဳလုပ္မည့္ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူး ပြဲေတာ္သို႔လည္း ပါ၀င္တက္ေရာက္သြားမည္ဟု မိသားစုဝင္မ်ားထံမွ သိရသည္။
႐ုပ္ရွင္မင္းသမီး Tasneem သည္ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကား ၇ကားတြင္ ပါဝင္႐ိုက္ကူးခဲ့ၿပီး သူမ ပါ၀င္သ႐ုပ္ေဆာင္ခဲ့သည့္ ႐ုပ္သံဇာတ္ လမ္းတဲြ ၁၁ခုအနက္ East West 101 ေခၚ Drama ႐ုပ္သံဇာတ္လမ္းတြဲ၌ အႏုပညာ ထူးခၽြန္ဆု မ်ားစြာ ရရွိခဲ့သည္။
ကရင္လူမ်ဳိးမ်ားႏွင့္ သက္ဆုိင္သည့္ ႐ိုးရာ၊ ယဥ္ေက်းမႈ မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္ကို ကရင္(ဖလံုး)ကျပား ၾသစေၾတးလ်ား ႐ုပ္ရွင္မင္းသမီး တက္စနီးမ္ေရာ့ခ္ (Tasneem Roc)က မွတ္တမ္းတင္ ႐ိုက္ကူးလွ်က္ရွိသည္ဟု ျမန္မာႏုိင္ငံသို ့မိဘမ်ားႏွင့္အတူ အလည္အ ပတ္ ေရာက္ရွိေနသည့္ သူမက ေကအိုင္စီသို ့ယမန္ေန႔က ေျပာဆိုလိုက္သည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ အလံုၿမိဳ႕နယ္၊ ေအာက္ၾကည့္ျမင္တုိင္လမ္း၊ အမွတ္ ၅၂၄ (၉ လႊာ)၌ ယမန္ေန႔ ညေန ၃နာရီခြဲမွ ၅နာရီခြဲအထိ ျပဳလုပ္ သည့္ မင္းသမီး Tesneem အား ျပည္တြင္းရွိ ကရင္အႏုပညာရွင္မ်ားက ႀကိဳဆိုဂုဏ္ျပဳပြဲ အခမ္းအနားတြင္ သူမက ေကအိုင္စီသို႔ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုသြားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
“က်မအေနနဲ ့ ငယ္စဥ္ကတည္းက ကရင္အမ်ိဳးသားဖခင္ျဖစ္သူရဲ႕ ငယ္ဘဝျဖတ္သန္းမႈေတြကို စိတ္ဝင္စားခဲ့ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၀ႏွစ္ေလာက္ကစၿပီး ၾသစေၾတးလ်ား၊ ဆစ္ဒနီၿမိဳ႕မွာ လုပ္ခဲ့တဲ့ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတြကို အဂၤလိပ္လို အခမ္းအနားမွဴး လုပ္ခဲ့ရ ပါတယ္။ အဲ့ဒီထဲက က်မ မွတ္တမ္းတင္႐ုိက္ကူးတာ စလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ အခုလည္း နယ္စပ္နဲ ့ျပည္တြင္းက ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္နဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈဆုိင္ရာေတြကို မွတ္တမ္းတင္႐ိုက္ကူးသြားမွာပါ။ လာမဲ့ႏွစ္မွာ ဒီမွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္ကို ၿပီးစီးဖုိ ့ေမွ်ာ္လင့္ထားတယ္”ဟု သူမက ေျပာသည္။
အဆိုပါ မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္ကို ၾသစေၾတးလ်ားရွိ တီဗီ႐ုပ္သံလိုင္း တစ္ခုခု သို႔မဟုတ္ အြန္လိုင္းမွတဆင့္ ထုတ္လႊင့္သြားရန္ ရည္ ရြယ္ထားသည့္အျပင္ သူမအေနျဖင့္ ၾသစေၾတးလ်ားတြင္ ေအာင္ျမင္မႈရထားၿပီးျဖစ္၍ အနာဂတ္တြင္ အေမရိကန္ ေဟာ္လိဝုဒ္ ႐ုပ္ရွင္ေလာကသို ့သြားေရာက္လုပ္ကိုင္ရန္ ဆႏၵရွိသလို ျမန္မာျပည္တြင္လည္း အႏုပညာလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကိုင္ရန္ စိတ္အား ထက္သန္ေၾကာင္း Tesneem က ဆက္ေျပာသည္။
မင္းသမီး Tesneem Roc အား ႀကိဳဆိုဂုဏ္ျပဳပြဲ ျပဳလုပ္ရျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ရန္ကုန္ရွိ ကရင္အႏုပညာရွင္ ဟက္ကက္က “သူဟာ အႏုပညာရွင္တဦးျဖစ္တယ္။ ေနာက္ၿပီး သူမက ဖခင္ကရင္အမ်ိဳးသားနဲ ့မိခင္ စေကာ့ဒစ္ရွ္လူမ်ိဳးက ေမြးဖြားလာတဲ့ ျမန္ မာႏြယ္ဖြားတစ္ဦးလည္းျဖစ္ေတာ့ သူ႔ကို ကရင္အႏုပညာရွင္တစ္ဦးလို႔ ခံယူတယ္။ ဒီေတာ့ ျပည္တြင္းကို ေရာက္ေနတဲ့အခ်ိန္ က်ေနာ္တုိ႔ ကရင္အႏုပညာရွင္ေတြက ဂုဏ္ျပဳႀကိဳဆိုပြဲေလး အခုလို လုပ္ေပးတာ ျဖစ္တယ္”ဟု ေကအိုင္စီသို ့ေျပာသည္။
အဆိုပါႀကိဳဆိုဂုဏ္ျပဳပြဲသို႔ ကရင္အႏုပညာရွင္မ်ားျဖစ္ၾကသည့္ ဟက္ကက္၊ ကဗ်ာဘြဲ႕မႉး၊ ေစာေအာင္မ်ိဳး၊ စေကာကရင္ ေတးသံ ရွင္ သက္ျမတ္ႏိုး စသည့္ ကရင္အႏုပညာရွင္မ်ား အပါအဝင္ သတင္းမီဒီယာမ်ား စုစုေပါင္း ၃၀ဦးခန္ ့တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။
ျမန္မာျပည္သို ့အလည္အပတ္ေရာက္ရွိေနသည့္ ႐ုပ္ရွင္မင္းသမီး Tasneem သည္ ဖခင္ျဖစ္သူ ေဆြမ်ိဳးမ်ားရွိရာ ဧရာ၀တီတိုင္း ေဒသႀကီး၊ ေျမာင္းျမၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ကရင္ျပည္နယ္ ဖားအံၿမိဳ႕၊ ဖာပြန္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ ေဒါက္တာတီသံျပာတကၠသိုလ္ႏွင့္ ေမာ္လ ၿမိဳင္ၿမိဳ႕မ်ားသို ့သြားေရာက္မည္ျဖစ္ၿပီး ထုိင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ရွိ ဒုကၡသည္စခန္းတစ္ခုႏွင့္ နယ္စပ္တြင္ျပဳလုပ္မည့္ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူး ပြဲေတာ္သို႔လည္း ပါ၀င္တက္ေရာက္သြားမည္ဟု မိသားစုဝင္မ်ားထံမွ သိရသည္။
႐ုပ္ရွင္မင္းသမီး Tasneem သည္ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကား ၇ကားတြင္ ပါဝင္႐ိုက္ကူးခဲ့ၿပီး သူမ ပါ၀င္သ႐ုပ္ေဆာင္ခဲ့သည့္ ႐ုပ္သံဇာတ္ လမ္းတဲြ ၁၁ခုအနက္ East West 101 ေခၚ Drama ႐ုပ္သံဇာတ္လမ္းတြဲ၌ အႏုပညာ ထူးခၽြန္ဆု မ်ားစြာ ရရွိခဲ့သည္။
ျမန္မာဘက္က ဘုရားသုံးဆူနယ္စပ္ကို ပိတ္ထား
ဘန္ေကာက္ပို႔စ္
ထိုင္းႏိုင္ငံ ကန္ခ်န္နာဘူရီျပည္နယ္ ဘုရားသုံးဆူလမ္းတစ္ဖက္ရွိ ျမန္မာဘက္ျခမ္းရွိ ဘုရားသုံးဆူနယ္စပ္ဂိတ္ကို ျမန္မာအာဏာပိုင္မ်ားက ပိတ္လိုက္ေၾကာင္း ထုိင္းစစ္တပ္မွ တပ္မွဴးတစ္ဦးက ေျပာသည္။
ထိုင္းအာဏာပိုင္မ်ားက ၎တို႔ဖက္ျခမ္းရွိ ဘုရားသုံးဆူ အဝင္ေပါက္ကို ပုံမွန္အတိုင္း ဖြင့္ထားေသာ္လည္း ျမန္မာဘက္ျခမ္း ဘုရားသုံးဆူဂိတ္တြင္ ထိုင္းျပည္သူမ်ားႏွင့္ ခရီးသြားဧည့္သည္မ်ားကို ျမန္မာအာဏာပိုင္မ်ားဖက္က ဝင္ခြင့္မျပဳေတာ့ဘဲ ပိတ္ထားေၾကာင္း ကန္ခ်န္နာဘူရီႏွင့္ အနီးနားျပည္နယ္မ်ား ကြပ္ကဲေရး စစ္ေဒသ အမွတ္ ၉ ေျခလ်င္တပ္မ တပ္မွဴး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ တမ္မန္ႏြန္က ေျပာသည္။
ထိုျပင္ ဘုရားသုံးဆူရွိ ျမန္မာမ်ားက လိပ္ကၽြန္းလူသတ္မႈတြင္ ေသဒဏ္ေပးျခင္းကို ဆႏၵျပသည့္အေနျဖင့္ ဒီဇင္ဘာ ၂၈ ရက္မွစကာ သုံးရက္ၾကာ ဆႏၵျပသမႈလုပ္ေဆာင္ရန္ စီစဥ္ေနသည့္ သတင္းမ်ားလည္း ရရွိထားေၾကာင္း ၎က ေျပာသည္။
ထိုင္းစစ္သားမ်ားအေနျဖင့္ ဒီဇင္ဘာ ၂၈ ရက္ေန႔၌ ထိုင္းႏိုင္ငံဖက္ျခမ္းတြင္ရွိေနေသာ ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆုံကာ လူသတ္မႈႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ တရားေရးစီရင္မႈမ်ားကို ရွင္းျပသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ၎က ေျပာသည္။ ျပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ စက္တင္ဘာလအတြင္းက လိပ္ကၽြန္းတြင္ ျဗိတိန္စုံတြဲ အသတ္ခံရျခင္း၌ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားႏွစ္ဦးမွာ အျပစ္ရွိသည္ ဆုံးျဖတ္ကာ ထုိင္းတရား႐ုံးက ေသဒဏ္ခ်မွတ္ခဲ့ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး ၎က ရည္ညြန္းေျပာၾကားျခင္းျဖစ္သည္။
ယခု ေသဒဏ္သည္ ပထမတရား႐ုံး စီရင္ခ်က္သာျဖစ္၍ အစိုးရိမ္စိတ္မ်ား ဝင္ေနသည့္ ျပည္သူမ်ားအေနျဖင့္ သိပ္စိတ္မပူသင့္ေၾကာင္း၊ အမႈအား အယူခံခုံ႐ုံးႏွင့္ အထက္ခုံ႐ုံးမ်ားသို႔ တင္ကာ ေနာက္ပိုင္း ဆက္လက္စစ္ေဆးၾကားနာဖို႔ အခြင့္အလမ္း ရွိေနေၾကာင္း ဗုိလ္ခ်ဳပ္ တမ္မန္ႏြန္က ေျပာခဲ့သည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံ ဘုရားသုံးဆူဖက္ျခမ္းတြင္ ထိုင္းျပည္သူမ်ားႏွင့္ ကမာၻ႔လွည့္ခရီးသည္မ်ား ႏွစ္သစ္ကူးအတြက္ အမ်ားအျပားေရာက္ရွိေနျပီျဖစ္ေသာ္လည္း ျမန္မာအာဏာပိုင္မ်ားဖက္က နယ္စပ္ဂိတ္ကို လုံျခံဳေရးအေၾကာင္းျပခ်က္ေၾကာင့္ ပိတ္ထားလ်က္ရွိေၾကာင္း၊
ထိုင္းႏိုင္ငံ ကန္ခ်န္နာဘူရီျပည္နယ္ ဘုရားသုံးဆူလမ္းတစ္ဖက္ရွိ ျမန္မာဘက္ျခမ္းရွိ ဘုရားသုံးဆူနယ္စပ္ဂိတ္ကို ျမန္မာအာဏာပိုင္မ်ားက ပိတ္လိုက္ေၾကာင္း ထုိင္းစစ္တပ္မွ တပ္မွဴးတစ္ဦးက ေျပာသည္။
ထိုင္းအာဏာပိုင္မ်ားက ၎တို႔ဖက္ျခမ္းရွိ ဘုရားသုံးဆူ အဝင္ေပါက္ကို ပုံမွန္အတိုင္း ဖြင့္ထားေသာ္လည္း ျမန္မာဘက္ျခမ္း ဘုရားသုံးဆူဂိတ္တြင္ ထိုင္းျပည္သူမ်ားႏွင့္ ခရီးသြားဧည့္သည္မ်ားကို ျမန္မာအာဏာပိုင္မ်ားဖက္က ဝင္ခြင့္မျပဳေတာ့ဘဲ ပိတ္ထားေၾကာင္း ကန္ခ်န္နာဘူရီႏွင့္ အနီးနားျပည္နယ္မ်ား ကြပ္ကဲေရး စစ္ေဒသ အမွတ္ ၉ ေျခလ်င္တပ္မ တပ္မွဴး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ တမ္မန္ႏြန္က ေျပာသည္။
ထိုျပင္ ဘုရားသုံးဆူရွိ ျမန္မာမ်ားက လိပ္ကၽြန္းလူသတ္မႈတြင္ ေသဒဏ္ေပးျခင္းကို ဆႏၵျပသည့္အေနျဖင့္ ဒီဇင္ဘာ ၂၈ ရက္မွစကာ သုံးရက္ၾကာ ဆႏၵျပသမႈလုပ္ေဆာင္ရန္ စီစဥ္ေနသည့္ သတင္းမ်ားလည္း ရရွိထားေၾကာင္း ၎က ေျပာသည္။
ထိုင္းစစ္သားမ်ားအေနျဖင့္ ဒီဇင္ဘာ ၂၈ ရက္ေန႔၌ ထိုင္းႏိုင္ငံဖက္ျခမ္းတြင္ရွိေနေသာ ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆုံကာ လူသတ္မႈႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ တရားေရးစီရင္မႈမ်ားကို ရွင္းျပသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ၎က ေျပာသည္။ ျပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ စက္တင္ဘာလအတြင္းက လိပ္ကၽြန္းတြင္ ျဗိတိန္စုံတြဲ အသတ္ခံရျခင္း၌ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားႏွစ္ဦးမွာ အျပစ္ရွိသည္ ဆုံးျဖတ္ကာ ထုိင္းတရား႐ုံးက ေသဒဏ္ခ်မွတ္ခဲ့ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး ၎က ရည္ညြန္းေျပာၾကားျခင္းျဖစ္သည္။
ယခု ေသဒဏ္သည္ ပထမတရား႐ုံး စီရင္ခ်က္သာျဖစ္၍ အစိုးရိမ္စိတ္မ်ား ဝင္ေနသည့္ ျပည္သူမ်ားအေနျဖင့္ သိပ္စိတ္မပူသင့္ေၾကာင္း၊ အမႈအား အယူခံခုံ႐ုံးႏွင့္ အထက္ခုံ႐ုံးမ်ားသို႔ တင္ကာ ေနာက္ပိုင္း ဆက္လက္စစ္ေဆးၾကားနာဖို႔ အခြင့္အလမ္း ရွိေနေၾကာင္း ဗုိလ္ခ်ဳပ္ တမ္မန္ႏြန္က ေျပာခဲ့သည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံ ဘုရားသုံးဆူဖက္ျခမ္းတြင္ ထိုင္းျပည္သူမ်ားႏွင့္ ကမာၻ႔လွည့္ခရီးသည္မ်ား ႏွစ္သစ္ကူးအတြက္ အမ်ားအျပားေရာက္ရွိေနျပီျဖစ္ေသာ္လည္း ျမန္မာအာဏာပိုင္မ်ားဖက္က နယ္စပ္ဂိတ္ကို လုံျခံဳေရးအေၾကာင္းျပခ်က္ေၾကာင့္ ပိတ္ထားလ်က္ရွိေၾကာင္း၊
ထိုင္းတြင္ ဗီဇာသက္တမ္းကုန္ ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားမ်ားအား ဖမ္းဆီးမႈစတင္
ခင္ဦးသာ
ထိုင္းႏိုင္ငံေရာက္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားမ်ားအနက္ ေနထိုင္လုပ္ကိုင္ခြင့္ ဗီဇာသက္တမ္း ကုန္ဆုံးသြားသူမ်ားအား ထိုင္းအာဏာပိုင္မ်ားက စတင္ဖမ္းဆီးေနေၾကာင္း သိရသည္။
လက္ရွိအခ်ိန္၌ ဖမ္းဆီးခံေနရသည့္ ျမန္မာအလုပ္သမား အမ်ားစုသည္ ၆ ႏွစ္ ဗီဇာသက္တမ္း ကုန္ဆုံးသူမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ၎တို႔အား ၿပီးခဲ့သည့္ သီတင္းပတ္မွ စတင္ဖမ္းဆီးေနျခင္း ျဖစ္သည္။
အထူးသျဖင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံ မဲေဆာက္၊ ဘန္ေကာက္၊ မဟာခ်ဳိင္၊ ရေနာင္း၊ ခ်င္းမိုင္ စသည့္ ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ား၌ ဖမ္းဆီးမႈမ်ား ရွိေနေၾကာင္း ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားအေရး ေဆာင္ရြက္ေနသူမ်ားက ဧရာ၀တီကုိ ေျပာသည္။
ယခုရက္ပိုင္းအတြင္း ဖမ္းဆီးမႈ အမ်ားဆုံးရွိသည့္ ေနရာသည္ ရေနာင္းၿမိဳ႕ျဖစ္ၿပီး၊ ဖမ္းဆီမႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ရာ၌ အလုပ္ရုံမ်ားထဲအထိ ၀င္ေရာက္ဖမ္းဆီးမႈမ်ား ရွိေနေၾကာင္း၊ ဖမ္းဆီးခံရသူမ်ားကုိ လ.၀.က အခ်ဳပ္ခန္းထဲတြင္ ထိန္းသိမ္းထားသည္ဟု ရေနာင္းေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။
ရေနာင္းၿမိဳ႕ ပုစြန္စက္ရုံတခုတြင္ လုပ္ကိုင္ေနသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ၄၀ ေက်ာ္အား ယေန႔ နံနက္ပိုင္းတြင္ ဖမ္းသြားေသာ္လည္း၊ အလုပ္ရွင္က ကယ္ထုတ္ေပးသည့္အတြက္ အမ်ားစု ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္ လာေသာ္လည္း လူ ၃ ဦး အခ်ဳပ္ခန္း၌ က်န္ရွိေနေသးသည္ဟု ရေနာင္းၿမိဳ႕ခံ ကုိေအာင္သက္ဦးက ဧရာ၀တီကုိ ေျပာသည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံေရာက္ ေရႊ႕ေျပာင္းျမန္မာ အလုပ္သမားမ်ားအနက္ ၆ ႏွစ္ ဗီဇာသက္တမ္း ကုန္ဆုံးသူဦးေရသည္ သိန္းဂဏန္း၀န္းက်င္ ရွိႏိုင္ေၾကာင္းႏွင့္ ထိုဗီဇာမ်ားကုိ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္က စတင္ထုတ္ေပးခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး၊ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လမွ စတင္သက္တမ္းကုန္ဆုံးေနသူ အမ်ားအျပား ရွိေနေၾကာင္း အလုပ္သမားအေရး ေဆာင္ရြက္ေနသူမ်ားက ေျပာသည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံရွိ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမား တသန္းေက်ာ္အား၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္အတြင္း၊ ၄ ႏွစ္ ဗီဇာ သက္တမ္းရွိ ယာယီႏိုင္ငံကူး လက္မွတ္မ်ားကုိ ထုတ္ေပးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ၄ ႏွစ္ ဗီဇာသက္တမ္း ကုန္ဆုံးသြားသူမ်ားအား ဆက္လက္ေနထိုင္ လုပ္ကိုင္ခြင့္ရရန္ ထပ္မံႏွစ္ႏွစ္ တိုးေပးခဲ့၍ စုစုေပါင္း ၆ ႏွစ္ အထိ ေနထိုင္ခြင့္ ရရွိထားၾကေၾကာင္း သိရသည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံအတြင္း၌ တရား၀င္ လက္မွတ္ကိုင္ေဆာင္ထားသူ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ၁ ဒသမ ၇ သန္းရွိေၾကာင္း ျမန္မာသံရုံးက ဧရာ၀တီကုိ ေျပာသည္။
အလုပ္သမားမ်ားအနက္ မည္သည့္ေန႔ရက္တြင္ အေရအတြက္ မည္မွ်ထိ သက္တမ္းကုန္ဆုံးမည္ ဆိုသည္ကုိ ျမန္မာအစိုးရ အေနျဖင့္ သိရွိၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ ကုန္ဆုံးသြားသူမ်ားအား ဖမ္းဆီးျခင္း မခံရေရးအတြက္ မည္သို႔ေဆာင္ရြက္ ေပးသြားမည္ဆိုသည္ကို ႀကိဳတင္စီစဥ္ ေဆာင္ရြက္မႈ၊ ထိုင္းအစိုးရႏွင့္ ညွိႏႈိင္းထားမႈ မရွိသျဖင့္ အလုပ္သမားမ်ား အခက္အခဲမ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ရျခင္းျဖစ္သည္ဟု မဟာခ်ဳိင္ အေျခစိုက္၊ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမား အခြင့္အေရးကြန္ရက္ (MWRN) အဖြဲ႔ ဒုဥကၠ႒ ဦးေအာင္ေက်ာ္က ဧရာ၀တီကုိ ေျပာသည္။
“ထိုင္းတႏိုင္ငံလုံး အတိုင္းအတာနဲ႔ မဖမ္းေသးေပမယ့္ ႀကိဳၾကားႀကိဳးၾကား ဖမ္းဆီးမႈေတြ စလုပ္ေနပါၿပီ။ အလုပ္သမားေတြဟာ ဘယ္ၿမိဳ႕မွာပဲေနေန ဘယ္ေန႔မွာ အဖမ္းခံရမလဲကုိ ေၾကာက္လန္႔ေနရတဲ့ အေနအထား ျဖစ္ေနတယ္။ ဒီကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔လည္း စိုးရိမ္မႈ ျဖစ္ရပါတယ္” ဟု ၎က ဆိုသည္။
ဗီဇာကိစၥ အပါအ၀င္ အလုပ္သမားအခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံေနရမႈမ်ား၊ အလုပ္သမားမ်ားလုပ္ငန္းခြင္ လုံၿခဳံေရး စသည္တို႔အား စနစ္တက် ေဆာင္ရြက္ေပးရန္ ထိုင္း-ျမန္မာ ႏွစ္ႏိုင္ငံ အစိုးရထံသို႔ MWRN အဖြဲ႔က၊ ဒီဇင္ဘာ လဆန္းပိုင္းတြင္ ေတာင္းဆိုခဲ့သည့္တိုင္ သိသာသည့္ ေဆာင္ရြက္မႈ မရွိေသးေၾကာင္း ေရြ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ားက ေျပာသည္။
အေရအတြက္ သန္းခ်ီရွိသည့္ ထိုင္းႏိုင္ငံေရာက္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားမ်ားထံမွ ထိုင္း-ျမန္မာ ႏွစ္ႏိုင္ငံ အစိုးရအပါအ၀င္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား၊ အလုပ္သမား ပြဲစားမ်ားသည္ အက်ဳိးအျမတ္ အမ်ားအျပားကုိ အက်ဳိးခံစားခြင့္ ရေနေၾကာင္း၊ ျမန္မာအစိုးရအေနျဖင့္ ေရြ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ား ေအးခ်မ္းလုံၿခဳံစြာ အလုပ္လုပ္ကိုင္ႏိုင္ရန္ စနစ္တက် စီစဥ္ေပးသင့္ေသာ္လည္း အေလးထား လုပ္ေဆာင္မႈ မရွိေၾကာာင္း ထိုင္းႏိုင္ငံေရာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား အဖြဲ႔ (MAT) ဒါရိုက္တာ ဦးေက်ာ္ေသာင္းက ဧရာ၀တီကုိ ေျပာသည္။
“သန္းခ်ီတဲ့ ျမန္မာအလုပ္သမားေတြဆီက ႏွစ္ႏိုင္ငံအစိုးရက အက်ဳိးအျမတ္ ခံစားခြင့္ ရေနေပမယ့္ ထိုင္းရဲတပ္ဖြဲ႔နဲ႔ လ.၀.က အဖြဲ႔တို႔က အဲဒီလို၀င္ေငြ မရဘူး။ ဒီေတာ့ ရဲေတြက လမ္းမွာေတြ႔တဲ့ ျမန္မာအလုပ္သမားေတြကုိ မတရားဖမ္းဆီး ေငြေတာင္းတာေတြ လုပ္ၾကတယ္။ အစိုးရကသာ စနစ္တက် လုပ္ေဆာင္ေပးရင္ အဲဒီျပႆနာေတြ ျဖစ္လာစရာ မရွိဘူး” ဟု ဦးေက်ာ္ေသာင္းက ဆိုသည္။
၆ ႏွစ္ဗီဇာသက္တမ္း ကိစၥမ်ားအျပင္ အလုပ္သမားမ်ားႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ ႏွစ္ႏိုင္ငံ အလုပ္သမား၀န္ႀကီးဌာန တာ၀န္ရွိသူမ်ားသည္ လာမည့္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္၊ ဇန္န၀ါရီလတြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ ေဆြးေႏြးညွိႏိႈင္းသြားမည္ ျဖစ္သည္ဟု ထိုင္းႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ျမန္မာသံအမတ္ႀကီး ဦး၀င္းေမာင္က ဧရာ၀တီကုိ ေျပာဆိုသည္။
၆ ႏွစ္ ဗီဇာသက္တမ္း ကုန္ဆုံးသူမ်ားအား စတင္ဖမ္းဆီးေနၿပီျဖစ္၍ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ အတြင္းက ထုတ္ေပးထားသည့္ ၄ ႏွစ္ ဗီဇာသက္တမ္း ကုန္ဆုံးၾကေတာ့မည့္ အလုပ္သမား အမ်ားစုသည္လည္း စိုးရိမ္မႈမ်ား ျဖစ္ေနၾကေၾကာင္း အလုပ္သမားအေရး ေဆာင္ရြက္ေနသူမ်ားက ေျပာသည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံတ၀န္း၌ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမား ၄ သန္း ၀န္းက်င္ရွိၿပီး၊ ယာယီႏွစ္ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္ ကိုင္ေဆာင္ထားသူ ၁ ဒသမ ၇ သန္း၊ MOU ျဖင့္ လာေရာက္သူ ၂ သိန္းႏွင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံ အစိုးရမွ ထုတ္ေပးထားေသာ ပန္းေရာက္ကတ္ ကိုင္ ေဆာင္ထားသူ ၅ သိန္း၀န္းက်င္ရွိ ေၾကာင္း အလုပ္သမား အေရးေဆာင္ရြက္ေနသည့္ အဖြဲ႔မ်ားထံမွ သိရသည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံေရာက္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားမ်ားအနက္ ေနထိုင္လုပ္ကိုင္ခြင့္ ဗီဇာသက္တမ္း ကုန္ဆုံးသြားသူမ်ားအား ထိုင္းအာဏာပိုင္မ်ားက စတင္ဖမ္းဆီးေနေၾကာင္း သိရသည္။
လက္ရွိအခ်ိန္၌ ဖမ္းဆီးခံေနရသည့္ ျမန္မာအလုပ္သမား အမ်ားစုသည္ ၆ ႏွစ္ ဗီဇာသက္တမ္း ကုန္ဆုံးသူမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ၎တို႔အား ၿပီးခဲ့သည့္ သီတင္းပတ္မွ စတင္ဖမ္းဆီးေနျခင္း ျဖစ္သည္။
အထူးသျဖင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံ မဲေဆာက္၊ ဘန္ေကာက္၊ မဟာခ်ဳိင္၊ ရေနာင္း၊ ခ်င္းမိုင္ စသည့္ ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ား၌ ဖမ္းဆီးမႈမ်ား ရွိေနေၾကာင္း ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားအေရး ေဆာင္ရြက္ေနသူမ်ားက ဧရာ၀တီကုိ ေျပာသည္။
ယခုရက္ပိုင္းအတြင္း ဖမ္းဆီးမႈ အမ်ားဆုံးရွိသည့္ ေနရာသည္ ရေနာင္းၿမိဳ႕ျဖစ္ၿပီး၊ ဖမ္းဆီမႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ရာ၌ အလုပ္ရုံမ်ားထဲအထိ ၀င္ေရာက္ဖမ္းဆီးမႈမ်ား ရွိေနေၾကာင္း၊ ဖမ္းဆီးခံရသူမ်ားကုိ လ.၀.က အခ်ဳပ္ခန္းထဲတြင္ ထိန္းသိမ္းထားသည္ဟု ရေနာင္းေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။
ရေနာင္းၿမိဳ႕ ပုစြန္စက္ရုံတခုတြင္ လုပ္ကိုင္ေနသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ၄၀ ေက်ာ္အား ယေန႔ နံနက္ပိုင္းတြင္ ဖမ္းသြားေသာ္လည္း၊ အလုပ္ရွင္က ကယ္ထုတ္ေပးသည့္အတြက္ အမ်ားစု ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္ လာေသာ္လည္း လူ ၃ ဦး အခ်ဳပ္ခန္း၌ က်န္ရွိေနေသးသည္ဟု ရေနာင္းၿမိဳ႕ခံ ကုိေအာင္သက္ဦးက ဧရာ၀တီကုိ ေျပာသည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံေရာက္ ေရႊ႕ေျပာင္းျမန္မာ အလုပ္သမားမ်ားအနက္ ၆ ႏွစ္ ဗီဇာသက္တမ္း ကုန္ဆုံးသူဦးေရသည္ သိန္းဂဏန္း၀န္းက်င္ ရွိႏိုင္ေၾကာင္းႏွင့္ ထိုဗီဇာမ်ားကုိ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္က စတင္ထုတ္ေပးခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး၊ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လမွ စတင္သက္တမ္းကုန္ဆုံးေနသူ အမ်ားအျပား ရွိေနေၾကာင္း အလုပ္သမားအေရး ေဆာင္ရြက္ေနသူမ်ားက ေျပာသည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံရွိ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမား တသန္းေက်ာ္အား၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္အတြင္း၊ ၄ ႏွစ္ ဗီဇာ သက္တမ္းရွိ ယာယီႏိုင္ငံကူး လက္မွတ္မ်ားကုိ ထုတ္ေပးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ၄ ႏွစ္ ဗီဇာသက္တမ္း ကုန္ဆုံးသြားသူမ်ားအား ဆက္လက္ေနထိုင္ လုပ္ကိုင္ခြင့္ရရန္ ထပ္မံႏွစ္ႏွစ္ တိုးေပးခဲ့၍ စုစုေပါင္း ၆ ႏွစ္ အထိ ေနထိုင္ခြင့္ ရရွိထားၾကေၾကာင္း သိရသည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံအတြင္း၌ တရား၀င္ လက္မွတ္ကိုင္ေဆာင္ထားသူ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ၁ ဒသမ ၇ သန္းရွိေၾကာင္း ျမန္မာသံရုံးက ဧရာ၀တီကုိ ေျပာသည္။
အလုပ္သမားမ်ားအနက္ မည္သည့္ေန႔ရက္တြင္ အေရအတြက္ မည္မွ်ထိ သက္တမ္းကုန္ဆုံးမည္ ဆိုသည္ကုိ ျမန္မာအစိုးရ အေနျဖင့္ သိရွိၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ ကုန္ဆုံးသြားသူမ်ားအား ဖမ္းဆီးျခင္း မခံရေရးအတြက္ မည္သို႔ေဆာင္ရြက္ ေပးသြားမည္ဆိုသည္ကို ႀကိဳတင္စီစဥ္ ေဆာင္ရြက္မႈ၊ ထိုင္းအစိုးရႏွင့္ ညွိႏႈိင္းထားမႈ မရွိသျဖင့္ အလုပ္သမားမ်ား အခက္အခဲမ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ရျခင္းျဖစ္သည္ဟု မဟာခ်ဳိင္ အေျခစိုက္၊ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမား အခြင့္အေရးကြန္ရက္ (MWRN) အဖြဲ႔ ဒုဥကၠ႒ ဦးေအာင္ေက်ာ္က ဧရာ၀တီကုိ ေျပာသည္။
“ထိုင္းတႏိုင္ငံလုံး အတိုင္းအတာနဲ႔ မဖမ္းေသးေပမယ့္ ႀကိဳၾကားႀကိဳးၾကား ဖမ္းဆီးမႈေတြ စလုပ္ေနပါၿပီ။ အလုပ္သမားေတြဟာ ဘယ္ၿမိဳ႕မွာပဲေနေန ဘယ္ေန႔မွာ အဖမ္းခံရမလဲကုိ ေၾကာက္လန္႔ေနရတဲ့ အေနအထား ျဖစ္ေနတယ္။ ဒီကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔လည္း စိုးရိမ္မႈ ျဖစ္ရပါတယ္” ဟု ၎က ဆိုသည္။
ဗီဇာကိစၥ အပါအ၀င္ အလုပ္သမားအခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံေနရမႈမ်ား၊ အလုပ္သမားမ်ားလုပ္ငန္းခြင္ လုံၿခဳံေရး စသည္တို႔အား စနစ္တက် ေဆာင္ရြက္ေပးရန္ ထိုင္း-ျမန္မာ ႏွစ္ႏိုင္ငံ အစိုးရထံသို႔ MWRN အဖြဲ႔က၊ ဒီဇင္ဘာ လဆန္းပိုင္းတြင္ ေတာင္းဆိုခဲ့သည့္တိုင္ သိသာသည့္ ေဆာင္ရြက္မႈ မရွိေသးေၾကာင္း ေရြ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ားက ေျပာသည္။
အေရအတြက္ သန္းခ်ီရွိသည့္ ထိုင္းႏိုင္ငံေရာက္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားမ်ားထံမွ ထိုင္း-ျမန္မာ ႏွစ္ႏိုင္ငံ အစိုးရအပါအ၀င္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား၊ အလုပ္သမား ပြဲစားမ်ားသည္ အက်ဳိးအျမတ္ အမ်ားအျပားကုိ အက်ဳိးခံစားခြင့္ ရေနေၾကာင္း၊ ျမန္မာအစိုးရအေနျဖင့္ ေရြ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ား ေအးခ်မ္းလုံၿခဳံစြာ အလုပ္လုပ္ကိုင္ႏိုင္ရန္ စနစ္တက် စီစဥ္ေပးသင့္ေသာ္လည္း အေလးထား လုပ္ေဆာင္မႈ မရွိေၾကာာင္း ထိုင္းႏိုင္ငံေရာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား အဖြဲ႔ (MAT) ဒါရိုက္တာ ဦးေက်ာ္ေသာင္းက ဧရာ၀တီကုိ ေျပာသည္။
“သန္းခ်ီတဲ့ ျမန္မာအလုပ္သမားေတြဆီက ႏွစ္ႏိုင္ငံအစိုးရက အက်ဳိးအျမတ္ ခံစားခြင့္ ရေနေပမယ့္ ထိုင္းရဲတပ္ဖြဲ႔နဲ႔ လ.၀.က အဖြဲ႔တို႔က အဲဒီလို၀င္ေငြ မရဘူး။ ဒီေတာ့ ရဲေတြက လမ္းမွာေတြ႔တဲ့ ျမန္မာအလုပ္သမားေတြကုိ မတရားဖမ္းဆီး ေငြေတာင္းတာေတြ လုပ္ၾကတယ္။ အစိုးရကသာ စနစ္တက် လုပ္ေဆာင္ေပးရင္ အဲဒီျပႆနာေတြ ျဖစ္လာစရာ မရွိဘူး” ဟု ဦးေက်ာ္ေသာင္းက ဆိုသည္။
၆ ႏွစ္ဗီဇာသက္တမ္း ကိစၥမ်ားအျပင္ အလုပ္သမားမ်ားႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ ႏွစ္ႏိုင္ငံ အလုပ္သမား၀န္ႀကီးဌာန တာ၀န္ရွိသူမ်ားသည္ လာမည့္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္၊ ဇန္န၀ါရီလတြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ ေဆြးေႏြးညွိႏိႈင္းသြားမည္ ျဖစ္သည္ဟု ထိုင္းႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ျမန္မာသံအမတ္ႀကီး ဦး၀င္းေမာင္က ဧရာ၀တီကုိ ေျပာဆိုသည္။
၆ ႏွစ္ ဗီဇာသက္တမ္း ကုန္ဆုံးသူမ်ားအား စတင္ဖမ္းဆီးေနၿပီျဖစ္၍ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ အတြင္းက ထုတ္ေပးထားသည့္ ၄ ႏွစ္ ဗီဇာသက္တမ္း ကုန္ဆုံးၾကေတာ့မည့္ အလုပ္သမား အမ်ားစုသည္လည္း စိုးရိမ္မႈမ်ား ျဖစ္ေနၾကေၾကာင္း အလုပ္သမားအေရး ေဆာင္ရြက္ေနသူမ်ားက ေျပာသည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံတ၀န္း၌ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမား ၄ သန္း ၀န္းက်င္ရွိၿပီး၊ ယာယီႏွစ္ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္ ကိုင္ေဆာင္ထားသူ ၁ ဒသမ ၇ သန္း၊ MOU ျဖင့္ လာေရာက္သူ ၂ သိန္းႏွင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံ အစိုးရမွ ထုတ္ေပးထားေသာ ပန္းေရာက္ကတ္ ကိုင္ ေဆာင္ထားသူ ၅ သိန္း၀န္းက်င္ရွိ ေၾကာင္း အလုပ္သမား အေရးေဆာင္ရြက္ေနသည့္ အဖြဲ႔မ်ားထံမွ သိရသည္။
“ျမန္မာမြတ္စလင္တပ္” တကယ္ ရွိရဲ့လား
ကားေလာ့စ္ ဆာဒီနာ ဂလခ်ီႏွင့္ ဗာ႐ိုနီကာ ပီဒ႐ိုဆာ
တရားခံ ေရွ႕ေနမ်ားႏွင့္ လံုၿခံဳေရးကၽြမ္းက်င္သူမ်ားက အမွန္တကယ္ရွိမေနေၾကာင္း ေျပာၾကသည့္ အၾကမ္းဖက္ အဖြဲ႔ အစည္း တခုႏွင့္ ဆက္သြယ္သည္ဆိုသည့္ အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ အစိုးရ၏ ဖမ္းဆီးခံရသူ အနည္းဆံုး ၁ ဒါဇင္ခန္႔ ရွိခဲ့ပါသည္။
“ျမန္မာမြတ္စလင္တပ္ (Myanmar Muslim Army)” အမွန္တကယ္ရွိေနၾကာင္း ေဖာ္ျပႏိုင္သည့္ သက္ေသ အေထာက္အထားမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ျပသရန္ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရက ျငင္းပယ္ခဲ့သည့္အတြက္ ကာလရွည္ၾကာစြာ မြတ္စလင္မ်ားအေပၚ ဖိႏွိပ္ကန္႔သတ္ခဲ့သည့္ အစိုးရက အၾကမ္းဖက္ၿခိမ္းေျခာက္မႈတခုကို တီထြင္၍ ေရွ႕တန္းတင္ေနသည္ဟူေသာ အလားအလာက ျဖစ္ႏိုင္ေခ် ပိုမ်ားေနသည္။
ဖမ္းဆီးခံထားရသူ အေရအတြက္ကို သဲသဲကြဲကြဲ မသိရေသာ္လည္း The Intercept အြန္လိုင္း သတင္းဌာနက ရရွိခဲ့သည့္ အေထာက္အထားမ်ားႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ အမႈ ၃ ခုႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခဲ့ျခင္းမ်ားအရ ပထမအမႈတြင္ အၾကမ္းဖက္ အဖြဲ႔အစည္းႏွင့္ ဆက္သြယ္မႈျဖင့္ ဖမ္းဆီးခံထားရသူ ၁၂ ဦး၊ ဒုတိယ အမႈတြင္ တိုင္းျပည္ေနရာ အႏွံ႔အျပား တြင္ ဗံုးေဖာက္ခြဲရန္ ႀကံစည္ရာ၌ ပါ၀င္ပတ္သက္မႈျဖင့္ ဖမ္းဆီးခံထားရသူ ၅ ဦးႏွင့္ တတိယေျမာက္မွာ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔ ကို ေငြေၾကးေထာက္ပံ့သည့္ အမႈျဖင့္ ဖမ္းဆီးခံထားရသူ တဦးတို႔ ျဖစ္သည္။ ၎တို႔ကို စက္တင္ဘာႏွင့္ ႏို၀င္ဘာလမ်ား အတြင္းတြင္ ဖမ္းဆီးခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ (ျပီးခဲ့သည့္အပတ္ တနလၤာေန႕က မႏၲေလးတြင္ မြတ္စလင္ ၁၂ ဦးကို ေထာင္ဒဏ္ ၅ ႏွစ္ အျပစ္ေပးခဲ့သည္)
“စြဲဆိုျခင္းခံရသူမ်ားသည္ တရားမ၀င္လႈပ္ရွားေနသည့္ ျမန္မာမြတ္စလင္တပ္၏ စခန္းမ်ားတြင္ ေလ့က်င့္သင္တန္း တက္ခဲ့ၾကသည္”ဟု The Intercept မွရရွိသည့္ တရား႐ံုးမွ စာရြက္စာတန္းတခုတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္ကို ေတြ႔ရသည္။
တရား၀င္ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားအရ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူဦးေရ၏ ၄ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ မြတ္စလင္မ်ား ျဖစ္ေသာ္လည္း အမွန္တကယ္ တြင္ ၎ထက္ အေရအတြက္မ်ားမည္ဟု ယူဆရၿပီး ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ အထိရွိႏိုင္ပါသည္။ လူဦးေရ အမ်ားဆံုး ျဖစ္သည့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာ မြတ္စလင္မ်ားမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ အဓိကေနထိုင္ၾကၿပီး အျခားမြတ္စလင္္မ်ားမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေနရာ အႏွံ႔အျပားတြင္ ရွိေနၾကသည္။ အစိုးရက ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို ႏိုင္ငံသားအျဖစ္သတ္မွတ္ေပးရန္ ညင္းပယ္ခဲ့သည္မွာ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ရွိခဲ့ၿပီ ျဖစ္ၿပီး သူတို႔သည္ ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိျပဳလုပ္သည့္ လူမ်ိဳးေရးတိုက္ခိုက္မႈမ်ား၏ ပစ္မွတ္ျဖစ္ခဲ့ရသည္ဟု လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ဆိုသည္။ ပင္လယ္ျပင္ကို ျဖတ္ေက်ာ္ ထြက္ေျပးရင္း ေသဆံုးသူ အေရအတြက္မွာ ယခုႏွစ္ ပထမ ၄ လ အတြင္းတြင္ ၃၀၀ ခန္႔ ရွိမည္ဟု ခန္႔မွန္းရေၾကာင္း ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ံုးက ဆိုသည္။
႐ိုဟင္ဂ်ာ မဟုတ္သည့္ မြတ္စလင္မ်ားမွာလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား ျဖစ္ေသာ္လည္း ခြဲျခားဆက္ဆံမႈမ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေန ၾကရသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္မ်ား အတြင္းတြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ျပင္ပတြင္လည္း မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး အဓိက႐ုဏ္းမ်ား ျဖစ္ ေပၚခဲ့သည္။ ျမန္မာမြတ္စလင္တပ္ႏွင့္ အဆက္အသြယ္ရွိသည္ သို႔မဟုတ္ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္ရန္ ႀကံစည္သည္ ဆိုသည့္ စြဲခ်က္ႏွင့္ ဖမ္းဆီးခံရသူမ်ားမွာ အမ်ားအားျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အလယ္ပိုင္းႏွင့္ ေျမာက္ပိုင္းမွ ျဖစ္ၾကသည္။
စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး လက္ေအာက္တြင္ ဆယ္စုႏွစ္ ၅ ခုၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္တြင္ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားက “စည္းကမ္း ျပည့္၀ေသာ ဒီမိုကေရစီ” ဟု ေခၚသည့္ ႏိုင္ငံေရး အသြင္ကူးေျပာင္းမႈတခု ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေပၚေပါက္လာခဲ့သည္။ စစ္ဗိုလ္ ခ်ဳပ္ ေဟာင္းမ်ားပါ၀င္သည့္ အရပ္သားတပိုင္းအစိုးရကို ဖြဲ႔စည္းခဲ့သည္။ ရာႏွင့္ ခ်ီေသာ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ားကို လြတ္ ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ေပးခဲ့သည္။ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ႏွင့္ ၁၅ ႏွစ္ေက်ာ္ ေနထိုင္ခဲ့ရသည့္ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္လည္း ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ က်င္းပသည့္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အႏိုင္ရရွိၿပီး လႊတ္ေတာ္တြင္းသို႔ ေရာက္ရွိလာခဲ့သည္။
ထိုသို႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ အတြက္ အစိုးရအေနျဖင့္လည္း လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္အနည္းငယ္ကဆိုလွ်င္ စဥ္းစား၍ ပင္မရႏိုင္သည့္ ႏိုင္ငံတကာ၏ အသိအမွတ္ျပဳလက္ခံမႈမ်ား အေတာ္အသင့္ျပန္လည္ ရရွိလာခဲ့သည္။ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနေသာ ကြန္ဒိုလီဇာ႐ိုက္စ္က ျမန္မာႏိုင္ငံကို အာဏာရွင္ မ်ား၏ ေရွ႕တန္း စခန္းမ်ားထဲမွ တခုအျဖစ္ အထက္လႊတ္ေတာ္ၾကားနာမႈတခုတြင္ စာရင္းသြင္း ထြက္ဆိုခဲ့သည္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေရာက္သည့္အခါ ဘားရတ္အိုဘားမားက ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္သည့္ ပထမဆံုးေသာ အေမရိကန္ သမၼတ ျဖစ္လာၿပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို ဂုဏ္ျပဳခဲ့ပါသည္။ သူ၏ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဟီလာရီကလင္တန္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္လည္ပတ္ခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တိုးတက္မႈေၾကာင့္ အသက္ရွဴပင္မွားခဲ့ရသည္ဟု ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ျပန္လည္ေျပာျပခဲ့သည္။ ျမန္မာအစိုးရက ၎တို႔၏ ပံုရိပ္ကို ျမွင့္တင္ႏိုင္ရန္ အတြက္ ဂြၽန္ပိုဒက္စတာ တည္ေထာင္သည့္ ၀ါဒ ျဖန္႔ခ်ီေရး ပြဲစားကုမၸဏီ တခုျဖစ္သည့္ Podesta Group ကို ငွားရမ္းခဲ့သည္။ ဂြၽန္ပိုဒက္စတာသည္ ကလင္တန္၏ မဲဆြယ္ လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႔ ဥကၠဌ ျဖစ္ပါသည္။
တိုင္းျပည္၏ လူမ်ားစု ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား ႏိုင္ငံေရး လြတ္လပ္ခြင့္ တိုးတက္ ေကာင္းမြန္လာေသာ္လည္း မြတ္စလင္မ်ား၏ အေျခအေန ဆိုးရြားလာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မြတ္စလင္မ်ားကို လူမ်ားစု ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားက ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားအျဖစ္ သေဘာထားခဲ့ၾကသည္။ ၎တို႔ကို အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူမ်ားႏွင့္ အမ်ိဳးသားေရး အစြန္းေရာက္သူမ်ားက အျပင္လူမ်ား၊ ရန္သူမ်ား အျဖစ္ ပံုေဖာ္ ေနခဲ့ၾကသည္။ စစ္အာဏာရွင္မ်ားက ႏိုင္ငံေရး ပဋိပကၡမ်ားမွ အာ႐ံုေျပာင္းလဲေစရန္ အတြက္ ထိုသို႔ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္မွာ ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္ဟု ေ၀ဖန္သူမ်ားက ဆိုသည္။
၂၀၀၁ ခုႏွစ္တြင္ သမၼတ ေဂ်ာ့ဘုရွ္၏ အေမရိကန္ အစိုးရက အၾကမ္းဖက္မႈဆန္႕က်င္ေရးစစ္ပြဲ စတင္ဆင္ႏြဲသည့္ အခ်ိန္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ မြတ္စလင္မ်ားကို အၾကမ္းဖက္ၿခိမ္းေျခာက္မႈျဖစ္လာႏိုင္သည့္ အလားအလာတခု အျဖစ္ စတင္ပံု ေဖာ္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း အေမရိကန္ အစိုးရက စစ္အစိုးရကို အထီးက်န္ျဖစ္ေစရန္ ႀကိဳးစားေနသည့္ ကာလ ျဖစ္သည့္ အတြက္ ႏိုင္ငံတကာ၏ အေလးေပးမႈ အနည္းငယ္သာ ရရွိခဲ့သည္။ စစ္အစိုးရက မြတ္စလင္မ်ားကို အၾကမ္းဖက္သမားမ်ားအျဖစ္ ပံုေဖာ္ခဲ့ေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္မ်ားအတြင္း ္ မြတ္စလင္မ်ား၏ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈ မွတ္တမ္း မရွိခဲ့ပါ။
ယခုအခ်ိန္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အေမရိကန္ႏွင့္ အျခား ရန္သူေဟာင္းမ်ားက ေထာက္ခံအားေပးသည့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ကာလအတြင္း ရွိေနၿပီး အေရးပါသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲတခုကိုလည္း ႏို၀င္ဘာလတြင္ က်င္းပခဲ့သည္။ ျမန္မာအစိုးရအဖြဲ႔မွ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းမ်ား အေနျဖင့္ ၎တို႔၏ အာဏာထိန္းခ်ဳပ္မႈကို ႏိုင္ငံတကာမွာေရာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ လူမ်ားစုမဲဆႏၵရွင္မ်ား အတြင္းတြင္ပါ ယခင္ကထက္ပို၍ တရား၀င္ျဖစ္ေစရန္ ပိုမို ၾကိဳးပမ္းခဲ့သည္။ အၾကမ္းဖက္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈ အသစ္တခု ျပန္လည္ေပၚထြက္လာျခင္းက စစ္တပ္အေနျဖင့္ စည္းကမ္းျပည့္၀ေသာ ဒီမိုကေရစီ စနစ္တြင္ သူတို႔သည္သာ လံုၿခံဳေရးကို အာမခံခ်က္ေပးႏိုင္သူမ်ား ျဖစ္သည္ဟု ဆက္လက္၍ ေျပာႏိုင္ပါလိမ့္မည္။
စိုးမိုးေအာင္၏ မိသားစု တခုလံုး အိပ္ေပ်ာ္ေနသည့္ ႏို၀င္ဘာလ ၁၇ ရက္ေန႔ ညနက္ပိုင္းတြင္ မႏၲေလးၿမိဳ႕ရွိ သူတို႔ အိမ္ အတြင္းသို႔ ရဲ အဖြဲ႔၀င္ ၈ ဦးခန္႔ ၀င္ေရာက္လာခဲ့သည္။ ရဲအဖြဲ႔က အသက္ ၂၄ ႏွစ္အရြယ္ သားျဖစ္သူကို သူတို႔လက္သို႔ အပ္ရန္ မိသားစုကို ေတာင္းဆိုခဲ့သည္ဟု ယခုႏွစ္ အေစာပိုင္းက ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ အင္တာဗ်ဳးတြင္ သူ၏ မိခင္ ေဒၚႏြယ္နီ ေအာင္က ျပန္ေျပာျပသည္။ ရဲအဖြဲ႔၀င္မ်ားေရာ အိမ္ကို ၀ိုင္းရံထားသည့္ စစ္သားမ်ားပါ ဖမ္းဆီးရန္ ၀ရမ္းျပႏိုင္ျခင္းမရွိဟု သူက ေျပာသည္။ သားျဖစ္သူကို ေဒၚႏြယ္နီေအာင္ ၁၀ ရက္ခန္႔ မျမင္ခဲ့ရပါ။ သူ႔ကို ရဲစခန္းတြင္ ခ်ဳပ္ထားၿပီး ေရွ႕ေနႏွင့္လည္း ေတြဆံုခြင့္ မရခဲ့ပါ။ ႐ံုးတင္စစ္ေဆးသည့္ အခါက်မွ “ျမန္မာမြတ္စလင္တပ္”ႏွင့္ ပတ္သက္ေနသည့္ အတြက္ ဖမ္းဆီးျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိခဲ့ရသည္။
“သူက စစ္စခန္းတခုမွာ သင္တန္းတက္ခဲ့တယ္လို႔ သူတို႔ က စြပ္စြဲတယ္။ ဒါေပမယ့္ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးေလ။ သူက ေနမေကာင္း ျဖစ္ေနတယ္။ အဆစ္အျမစ္ေယာင္တဲ့ ေရာဂါျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူက ဘယ္လ္ိုလုပ္ၿပီး သင္တန္း တက္ႏိုင္မွာလဲ” ဟု ေဒၚႏြယ္နီေအာင္က ေျပာသည္။
စိုးမိုးေအာင္၏ ေရွ႕ေနျဖစ္သူ ေဒၚနႏၵာျမင့္သိန္းက ၎အမႈမွ အျခား သံသယရွိသူ ၄ ဦးအတြက္လည္း လိုက္ပါေဆာင္ရြက္ ေပးေနသူျဖစ္သည္။ “ျမန္မာမြတ္စလင္တပ္”ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အတြက္ ႐ံုးတင္စစ္ေဆးျခင္းခံရသူ စုစုေပါင္း ၁၂ ဦး ရွိသည္ဟု The Intercept မွ ရရွိသည့္ စာရြက္စာတမ္းမ်ားအရ သိရသည္။ ၎တို႔ကို ၁၉၅၀ ခုႏွစ္ အေရးေပၚ စီမံမႈ အက္ဥပေဒအရ ဖမ္းဆီးျခင္း ျဖစ္သည္။ အတိုက္အခံမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရးအရ သေဘာထား မတူညီသူမ်ားကို ဖမ္းဆီးရန္အတြက္ ထို ပုဒ္မကို အသံုးျပဳေလ့ရွိသည္ဟု ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရး အသင္း(AAPP) ၏ အဆိုအရ သိရသည္။
တရားစြဲဆိုမႈတြင္ စစ္မွန္ေသာ သက္ေသအေထာက္အထား တင္ျပႏိုင္ျခင္း မရွိဘဲ ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားစဥ္ ႏွိပ္စက္ ညွဥ္းပမ္း၍ လက္မွတ္ေရးထိုးခိုင္းထားေသာ ထြက္ဆိုခ်က္မ်ားအရသာ စြပ္စြဲျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ေဒၚနႏၵာျမင့္သိ္န္းက ေျပာသည္။ ဖမ္းဆီးခံရသူ အမ်ားစုမွာ တရား႐ံုးမေရာက္မီက တေယာက္ႏွင့္ တေယာက္ မသိခဲ့ဟု သူက ဆိုသည္။
“အစိုးရဘက္က သက္ေသေတြ (သတင္းတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ား) ကို ျမန္မာမြတ္စလင္တပ္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သက္ေသ အ ေထာက္ အထားျပဖို႔ က်မကေမးတဲ့ အခါ တရား႐ံုးမေရာက္ခင္ သူတို႔ မေျပာႏိုင္ဘူးလို႔ ေျဖတယ္။ အဲဒီ အခ်က္အလက္ ေတြက အထက္ကေနေရာက္လာတာ” ဟု ေဒၚနႏၵာျမင့္သိန္းက ေျပာသည္။
ယခု ေဆာင္းပါးအတြက္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ အင္တာဗ်ဴးတြင္ သမၼတ႐ံုးမွ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေဇာ္ေဌးက အစိုးရ၏ အေန အထားကို ကာကြယ္သြားခဲ့သည္။ “ဒီကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျပည္ထဲေရး ၀န္ႀကီးဌာနမွာ သက္ေသ အေထာက္အထားေတြ အားလံုးရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အမ်ားျပည္သူသိေအာင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ေၾကညာလို႔ မရပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆို ေတာ့ အမ်ိဳးသားလံုၿခံဳေရးနဲ႔ ဆိုင္တဲ့ ကိစၥျဖစ္ေနလို႔ပါ” ဟု သူက ေျပာသည္။ တရားခြင္တြင္ သက္ေသ အေထာက္အထားမ်ား ျပသႏိုင္ျခင္း မရွိသည့္ အတြက္ ဖမ္းဆီးခံထားရသူမ်ား အေနျဖင့္ မွ်တေသာ စစ္ေဆးမႈကို မည္ကဲ့သို ေမွ်ာ္လင့္ ႏိုင္မည္နည္းဟု ေမးသည့္အခါ ဦးေဇာ္ေဌးက “သူတို႔ အေနနဲ႔ အထက္႐ံုးေတြကို အယူခံ၀င္ႏိုင္တဲ့ အခြင့္အေရး ရွိပါတယ္” ဟု ေျဖသည္။
အဆိုပါ “ျမန္မာမြတ္စလင္တပ္”တြင္ အဖြဲ႔၀င္မည္မွ် ပါ၀င္သည္ဆိုသည့္ အခ်က္ကို ေျဖဆိုရန္ ဦးေဇာ္ေဌးက ျငင္းပယ္ခဲ့သည္။ အမ်ိဳးသား လံုၿခံဳေရး အေျခအေနေၾကာင့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုႏိုင္ျခင္း မရွိဟု ဆိုသည္။ သို႔ေသာ္လည္း “ တိုင္းျပည္ ျပင္ပမွာေတာ့ လႈပ္ရွားမႈေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ သူတို႔က ျပည္တြင္းက တခ်ိဳ႕နဲ႔ ေပါင္းၿပီးေတာ့ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈေတြ လုပ္ခ်င္ၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခု က်ေနာ္တို႔က ျဖစ္လာႏိုင္တဲ့ တိုက္ခိုက္မႈ မွန္သမွ်ကို ကာကြယ္ႏိုင္ဖို႔ လုပ္ေဆာင္ ေနပါတယ္” ဟု ဦးေဇာ္ေဌးက ေျပာသည္။ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္းတခု ျဖစ္သည့္ Legal Aid Documentation Team ၏ အဆိုအရ ယခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ အထိ အၾကမ္းဖက္မႈႏွင့္ ဆက္ႏြယ္၍ ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရသည့္ မြတ္စလင္ ဘာသာ၀င္ ၁၀၀ ၀န္းက်င္ခန္႕ ရွိသည္ဟု ဆိုသည္။
“ျမန္မာမြတ္စလင္တပ္”၏ တည္ရွိမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ အၾကမ္းဖက္မႈ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ား၊ လူ႕အခြင့္ အေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနမွ အတည္ျပဳႏိုင္ျခင္း မရွိေသးေပ။ စင္ကာပူအေျခစိုက္ International Centre for Political Violence and Terrorism Research ၏ အႀကီးအကဲျဖစ္ေသာ Rohan Gunaratna တဦးသာလွ်င္ ရည္ ညႊန္းေျပာဆိုမႈ ရွိခဲ့သည္။ သူလတ္ေလာေရးသားခဲ့သည့္ အစီရင္ခံစာ တေစာင္တြင္ “(“ျမန္မာမြတ္စလင္တပ္”) Myanmar Muslim Army (MMA) အမည္ရွိ အဖြဲ႔သစ္တခု ေပၚေပါက္လာေၾကာင္း အတည္မျပဳႏိုင္ေသးေသာ သတင္းမ်ား ရရွိခဲ့သည္။ ၎တို႔က ျမန္မာ မြတ္စလင္မ်ားကို ထိုင္းႏိုင္ငံ ပိုင္နက္အတြင္း ေလ့က်င့္သင္တန္းေပးေနသည္ဟု သိရသည္” ဟု ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနမွ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ တဦးႏွင့္ ေတြ႔ဆံုခဲ့ရာတြင္ အေမရိကန္ အစိုးရအေနျဖင့္ Rohan Gunaratna ၏ ေျပာဆိုမႈအျပင္ အျခားသတင္းအခ်က္အလက္မ်ား မရရွိေသးဟု သူက ေျပာခဲ့ပါသည္။ အေရွ႕ ေတာင္ အာရွေဒသဆိုင္ရာ လံုၿခံဳေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး ကၽြမ္းက်င္သူတဦး ျဖစ္ေသာ Zachary Abuza က Myanmar Muslim Army ကို မၾကားဖူးေၾကာင္းေျပာသည္။ “က်ေနာ့္ အတြက္ေတာ့ အဲဒါက စိတ္ကူးယဥ္ ဖန္တီးမႈ သက္သက္ပါပဲ။ အစိုးရ ကို တိုက္ခိုက္ေနတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းတခုက စစ္အစိုးရက တရား၀င္သတ္မွတ္ထားတဲ့ ‘Myanmar’ ဆိုတဲ့ စကားလံုးကို သံုးပါ မလားလို႔ က်ေနာ္ သံသယျဖစ္မိတယ္” ဟု သူကဆိုသည္။ ‘Myanmar’ ဆိုသည့္ ႏိုင္ငံ အမည္ကို စစ္အစိုးရက ၁၉၈၉ ခု ႏွစ္တြင္ Burma ဆိုသည့္ အမည္ေနရာတြင္ အစားထိုးသံုးစြဲခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ “နာမည္နဲ႔ တပ္မေတာ္ရဲ႕ သမိုင္းမွတ္တမ္း ေတြရဆိုရင္ သူတို႔ရဲ႕ ေျဖာင့္ခ်က္ဆိုတာ ႏွိပ္စက္ၿပီး ရယူခဲ့တာ ျဖစ္ဖို႔ မ်ားပါတယ္” ဟု Zachary Abuza က ေျပာသည္။
Yusuf ဟု သိၾကသည့္ ကိုခင္ေမာင္ေရႊမွာမူ “ျမန္မာမြတ္စလင္တပ္”ကို ကူညီခဲ့သည္ဆိုေသာ စြပ္စြဲခ်က္ျဖင့္ ဖမ္းဆီးခံရ ျခင္းျဖစ္သည္။ အသက္ ၄၄ ႏွစ္ အရြယ္ စီးပြားေရးသမားတေယာက္ျဖစ္ေသာ သူ႔ကို မႏၲေလးၿမိဳ႕တြင္ ေအာက္တိုဘာလ အတြင္းက ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း သူ၏ ေရွ႕ေနျဖစ္ေသာ ဦးေအာင္ႏိုင္စိုး က အျခားဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းခံထားရသူ မ်ားက အမႈစစ္ေဆးသူမ်ားကို Yusuf ဆိုသည့္ နာမည္ကို ေျပာလိုက္႐ံု တခုထဲျဖင့္ အဖမ္းခံရျခင္း ျဖစ္သည္ကို ေတြ႔ရွိရ ေၾကာင္း၊ အျခား အေထာက္အထား မေတြ႔ရွိရေၾကာင္း ေျပာသည္။
အဆိုပါ အမႈမ်ားကို ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာနက အေရးေပၚစီမံမႈ အက္ဥပေဒျဖင့္ တရားစြဲဆိုျခင္း ျဖစ္သည္။ ကိုခင္ေမာင္ေရႊ ၏ အမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ၀န္ႀကီးလက္မွတ္ထိုးထားေသာ ခြင့္ျပဳခ်က္တေစာင္ကို The Intercept က ရရွိခဲ့သည္။ မႏၲေလးမွ အျခားအမႈမ်ား အတြက္လည္း ၀န္ႀကီးက အလားတူ လက္မွတ္ထိုး အတည္ျပဳေပးခဲ့သည္ဟု တရားခံေရွ႕ေနမ်ားက ေျပာသည္။ ဓာတ္ေျမၾသဇာျဖင့္ ဗုံးလုပ္ရန္ စီစဥ္ခဲ့သည္ဟု စြပ္စြဲဖမ္းဆီး ခံရသူ ၅ ဦး၏ အမႈတြင္လည္း ၀န္ႀကီး၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ စာကို The Intercept က ရရွိခဲ့ပါသည္။ “စြပ္စြဲခံရတဲ့သူေတြအတြက္ တကယ္ကို ခက္ခဲပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ တရား႐ံုးက ၀န္ႀကီးကိုယ္တိုင္က ေပးတဲ့ အမိန္႔ေတြကို မလိုက္နာဘဲ မေနရဲလို႔ပါ” ဟု ဦးေအာင္ႏိုင္စိုး ကေျပာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တရားစီရင္ေရး စနစ္တြင္ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးက တိုက္႐ိုက္ပါ၀င္ပတ္သက္ေနျခင္းက လ်စ္လ်ဴ႐ႈထား၍ မရသည့္ ကိစၥတခု ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အေျခအေန အရပ္ရပ္တြင္ စစ္တပ္က ဆက္လက္ၾသဇာလႊမ္းမိုးေနသည္ကို ေဖာ္ျပျခင္းလည္း ျဖစ္ပါသည္။ အေျခခံဥပေဒအရ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးသည္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္က အမည္စာရင္းတင္ သြင္းသည့္ စစ္ဘက္ အရာရွိျဖစ္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။ International Commission of Jurists က ၂၀၁၃ ခုႏွစ္က ထုတ္ေ၀ခဲ့ေသာ အစီရင္ခံစာ တေစာင္တြင္ “တရားသူႀကီးမ်ားအေပၚ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ လႊမ္းမိုးမႈမ်ား ရွိေနျခင္းက ေရွ႕ေနမ်ားအတြက္ အဓိက အတားအဆီးတခုအျဖစ္ ဆက္လက္တည္ရွိေနသည္။ အမႈ၏ အေျခအေနကို လိုက္၍ တရားသူႀကီးမ်ားက အစိုးရႏွင့္ စစ္ဘက္တာ၀န္ရွိသူမ်ားက ေပးလာသည့္ အမိန္႔မ်ားေပၚတြင္ မူတည္၍ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား ခ်မွတ္ေနၾကရသည္” ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။
International Commission of Jurists ၏ အာရွႏွင့္ ပစိဖိတ္ေဒသဆိုင္ရာ ဒါ႐ိုက္တာ Sam Zarifi က “တရားစြဲဆိုခံရသူေတြအေနနဲ႔ မွ်တတဲ့ တရားစီရင္မႈကို ရရွိႏိုင္မယ့္ အခြင့္အေရး အတြက္ စိုးရိမ္စရာ အေၾကာင္းေတြ ရွိေနပါတယ္။ လြတ္လပ္တဲတရားစီရင္ေရးဆိုတာကလည္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းရဲ႕ မလိုလားအပ္တဲ့ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈနဲ႔ စြက္ဖက္မႈေတြေၾကာင့္ အားနည္းခဲ့ရတယ္။ အထူးသျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးအရ ထိရွလြယ္တဲ့ မႈေတြမွာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ရွင္းျပသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အႀကီးဆံုး ၿမိဳ႕ျဖစ္သည့္ ရန္ကုန္မွ ေနာက္ထပ္အမႈတခုမွာ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ရန္ စီစဥ္သည့္ အမႈျဖစ္သည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ စက္တင္ဘာလအတြင္းတြင္ ဓာတ္ေျမၾသဇာမ်ား ေမွာင္ခိုသယ္ယူသည္ဆိုေသာ စြပ္စြဲမႈျဖင့္ မြတ္စလင္္ ၅ ဦး ဖမ္းဆီးျခင္း ခံခဲ့ရသည္။ ဓာတ္ေျမၾသဇာမ်ားမွ ဗံုးမ်ားျပဳလုပ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းတြင္ ေဖာက္ခြဲရန္ ျဖစ္သည္ဟု တာ၀န္ရွိသူမ်ားက အေၾကာင္းျပခဲ့သည္။ စြပ္စြဲခံရသူ တဦးမွာ ဓာတ္ေျမၾသဇာ ၀ယ္ယူခဲ့သည့္ ဆိုင္ရွင္ တဦးျဖစ္သည္ဟု သူ၏ ေရွ႕ေနက ေျပာသည္။
သံသယရွိသူမ်ားကို စစ္တပ္က ၃ လၾကာေအာင္ ဖမ္းဆီး ႏွိပ္စက္၍ ေျဖာင့္ခ်က္ရယူခဲ့သည္ဟု ေရွ႕ေန ဦးေရာဘတ္စန္းေအာင္ကေျပာသည္။ ယခုေဆာင္းပါး အတြက္ ေတြ႔ဆံု ေမးျမန္းခဲ့ေသာ အျခားေရွ႕ေနမ်ားကဲ့သို႔ပင္ ဓာတ္ေျမၾသဇာမ်ားႏွင့္ ထြက္ဆိုခ်က္မ်ားအျပင္ အၾကမ္းဖက္မႈက်ဴးလြန္မည့္ အျခားအေထာက္အထား မေတြ႔ရွိရဟု သူက ေျပာသည္။ သူ၏ ထင္ျမင္ခ်က္ကို ေမးသည့္အခါ ဦးေရာဘတ္စန္းေအာင္က “ဒီအမႈမွာ က်ေနာ္ ႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘူး။ တကယ္လုိ႕ တရားသူႀကီးက ဥပေဒအတိုင္းလုပ္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္ႏိုင္လိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ ဥပေဒအတိုင္း လုပ္မွာ မဟုတ္ဘူး” ဟု ေျဖသည္။
တရားခံ ေရွ႕ေနမ်ားႏွင့္ လံုၿခံဳေရးကၽြမ္းက်င္သူမ်ားက အမွန္တကယ္ရွိမေနေၾကာင္း ေျပာၾကသည့္ အၾကမ္းဖက္ အဖြဲ႔ အစည္း တခုႏွင့္ ဆက္သြယ္သည္ဆိုသည့္ အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ အစိုးရ၏ ဖမ္းဆီးခံရသူ အနည္းဆံုး ၁ ဒါဇင္ခန္႔ ရွိခဲ့ပါသည္။
“ျမန္မာမြတ္စလင္တပ္ (Myanmar Muslim Army)” အမွန္တကယ္ရွိေနၾကာင္း ေဖာ္ျပႏိုင္သည့္ သက္ေသ အေထာက္အထားမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ျပသရန္ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရက ျငင္းပယ္ခဲ့သည့္အတြက္ ကာလရွည္ၾကာစြာ မြတ္စလင္မ်ားအေပၚ ဖိႏွိပ္ကန္႔သတ္ခဲ့သည့္ အစိုးရက အၾကမ္းဖက္ၿခိမ္းေျခာက္မႈတခုကို တီထြင္၍ ေရွ႕တန္းတင္ေနသည္ဟူေသာ အလားအလာက ျဖစ္ႏိုင္ေခ် ပိုမ်ားေနသည္။
ဖမ္းဆီးခံထားရသူ အေရအတြက္ကို သဲသဲကြဲကြဲ မသိရေသာ္လည္း The Intercept အြန္လိုင္း သတင္းဌာနက ရရွိခဲ့သည့္ အေထာက္အထားမ်ားႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ အမႈ ၃ ခုႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခဲ့ျခင္းမ်ားအရ ပထမအမႈတြင္ အၾကမ္းဖက္ အဖြဲ႔အစည္းႏွင့္ ဆက္သြယ္မႈျဖင့္ ဖမ္းဆီးခံထားရသူ ၁၂ ဦး၊ ဒုတိယ အမႈတြင္ တိုင္းျပည္ေနရာ အႏွံ႔အျပား တြင္ ဗံုးေဖာက္ခြဲရန္ ႀကံစည္ရာ၌ ပါ၀င္ပတ္သက္မႈျဖင့္ ဖမ္းဆီးခံထားရသူ ၅ ဦးႏွင့္ တတိယေျမာက္မွာ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔ ကို ေငြေၾကးေထာက္ပံ့သည့္ အမႈျဖင့္ ဖမ္းဆီးခံထားရသူ တဦးတို႔ ျဖစ္သည္။ ၎တို႔ကို စက္တင္ဘာႏွင့္ ႏို၀င္ဘာလမ်ား အတြင္းတြင္ ဖမ္းဆီးခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ (ျပီးခဲ့သည့္အပတ္ တနလၤာေန႕က မႏၲေလးတြင္ မြတ္စလင္ ၁၂ ဦးကို ေထာင္ဒဏ္ ၅ ႏွစ္ အျပစ္ေပးခဲ့သည္)
“စြဲဆိုျခင္းခံရသူမ်ားသည္ တရားမ၀င္လႈပ္ရွားေနသည့္ ျမန္မာမြတ္စလင္တပ္၏ စခန္းမ်ားတြင္ ေလ့က်င့္သင္တန္း တက္ခဲ့ၾကသည္”ဟု The Intercept မွရရွိသည့္ တရား႐ံုးမွ စာရြက္စာတန္းတခုတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္ကို ေတြ႔ရသည္။
တရား၀င္ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားအရ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူဦးေရ၏ ၄ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ မြတ္စလင္မ်ား ျဖစ္ေသာ္လည္း အမွန္တကယ္ တြင္ ၎ထက္ အေရအတြက္မ်ားမည္ဟု ယူဆရၿပီး ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ အထိရွိႏိုင္ပါသည္။ လူဦးေရ အမ်ားဆံုး ျဖစ္သည့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာ မြတ္စလင္မ်ားမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ အဓိကေနထိုင္ၾကၿပီး အျခားမြတ္စလင္္မ်ားမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေနရာ အႏွံ႔အျပားတြင္ ရွိေနၾကသည္။ အစိုးရက ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို ႏိုင္ငံသားအျဖစ္သတ္မွတ္ေပးရန္ ညင္းပယ္ခဲ့သည္မွာ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ရွိခဲ့ၿပီ ျဖစ္ၿပီး သူတို႔သည္ ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိျပဳလုပ္သည့္ လူမ်ိဳးေရးတိုက္ခိုက္မႈမ်ား၏ ပစ္မွတ္ျဖစ္ခဲ့ရသည္ဟု လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ဆိုသည္။ ပင္လယ္ျပင္ကို ျဖတ္ေက်ာ္ ထြက္ေျပးရင္း ေသဆံုးသူ အေရအတြက္မွာ ယခုႏွစ္ ပထမ ၄ လ အတြင္းတြင္ ၃၀၀ ခန္႔ ရွိမည္ဟု ခန္႔မွန္းရေၾကာင္း ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ံုးက ဆိုသည္။
႐ိုဟင္ဂ်ာ မဟုတ္သည့္ မြတ္စလင္မ်ားမွာလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား ျဖစ္ေသာ္လည္း ခြဲျခားဆက္ဆံမႈမ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေန ၾကရသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္မ်ား အတြင္းတြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ျပင္ပတြင္လည္း မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး အဓိက႐ုဏ္းမ်ား ျဖစ္ ေပၚခဲ့သည္။ ျမန္မာမြတ္စလင္တပ္ႏွင့္ အဆက္အသြယ္ရွိသည္ သို႔မဟုတ္ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္ရန္ ႀကံစည္သည္ ဆိုသည့္ စြဲခ်က္ႏွင့္ ဖမ္းဆီးခံရသူမ်ားမွာ အမ်ားအားျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အလယ္ပိုင္းႏွင့္ ေျမာက္ပိုင္းမွ ျဖစ္ၾကသည္။
စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး လက္ေအာက္တြင္ ဆယ္စုႏွစ္ ၅ ခုၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္တြင္ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားက “စည္းကမ္း ျပည့္၀ေသာ ဒီမိုကေရစီ” ဟု ေခၚသည့္ ႏိုင္ငံေရး အသြင္ကူးေျပာင္းမႈတခု ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေပၚေပါက္လာခဲ့သည္။ စစ္ဗိုလ္ ခ်ဳပ္ ေဟာင္းမ်ားပါ၀င္သည့္ အရပ္သားတပိုင္းအစိုးရကို ဖြဲ႔စည္းခဲ့သည္။ ရာႏွင့္ ခ်ီေသာ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ားကို လြတ္ ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ေပးခဲ့သည္။ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ႏွင့္ ၁၅ ႏွစ္ေက်ာ္ ေနထိုင္ခဲ့ရသည့္ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္လည္း ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ က်င္းပသည့္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အႏိုင္ရရွိၿပီး လႊတ္ေတာ္တြင္းသို႔ ေရာက္ရွိလာခဲ့သည္။
ထိုသို႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ အတြက္ အစိုးရအေနျဖင့္လည္း လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္အနည္းငယ္ကဆိုလွ်င္ စဥ္းစား၍ ပင္မရႏိုင္သည့္ ႏိုင္ငံတကာ၏ အသိအမွတ္ျပဳလက္ခံမႈမ်ား အေတာ္အသင့္ျပန္လည္ ရရွိလာခဲ့သည္။ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနေသာ ကြန္ဒိုလီဇာ႐ိုက္စ္က ျမန္မာႏိုင္ငံကို အာဏာရွင္ မ်ား၏ ေရွ႕တန္း စခန္းမ်ားထဲမွ တခုအျဖစ္ အထက္လႊတ္ေတာ္ၾကားနာမႈတခုတြင္ စာရင္းသြင္း ထြက္ဆိုခဲ့သည္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေရာက္သည့္အခါ ဘားရတ္အိုဘားမားက ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္သည့္ ပထမဆံုးေသာ အေမရိကန္ သမၼတ ျဖစ္လာၿပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို ဂုဏ္ျပဳခဲ့ပါသည္။ သူ၏ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဟီလာရီကလင္တန္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္လည္ပတ္ခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တိုးတက္မႈေၾကာင့္ အသက္ရွဴပင္မွားခဲ့ရသည္ဟု ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ျပန္လည္ေျပာျပခဲ့သည္။ ျမန္မာအစိုးရက ၎တို႔၏ ပံုရိပ္ကို ျမွင့္တင္ႏိုင္ရန္ အတြက္ ဂြၽန္ပိုဒက္စတာ တည္ေထာင္သည့္ ၀ါဒ ျဖန္႔ခ်ီေရး ပြဲစားကုမၸဏီ တခုျဖစ္သည့္ Podesta Group ကို ငွားရမ္းခဲ့သည္။ ဂြၽန္ပိုဒက္စတာသည္ ကလင္တန္၏ မဲဆြယ္ လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႔ ဥကၠဌ ျဖစ္ပါသည္။
တိုင္းျပည္၏ လူမ်ားစု ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား ႏိုင္ငံေရး လြတ္လပ္ခြင့္ တိုးတက္ ေကာင္းမြန္လာေသာ္လည္း မြတ္စလင္မ်ား၏ အေျခအေန ဆိုးရြားလာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မြတ္စလင္မ်ားကို လူမ်ားစု ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားက ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားအျဖစ္ သေဘာထားခဲ့ၾကသည္။ ၎တို႔ကို အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူမ်ားႏွင့္ အမ်ိဳးသားေရး အစြန္းေရာက္သူမ်ားက အျပင္လူမ်ား၊ ရန္သူမ်ား အျဖစ္ ပံုေဖာ္ ေနခဲ့ၾကသည္။ စစ္အာဏာရွင္မ်ားက ႏိုင္ငံေရး ပဋိပကၡမ်ားမွ အာ႐ံုေျပာင္းလဲေစရန္ အတြက္ ထိုသို႔ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္မွာ ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္ဟု ေ၀ဖန္သူမ်ားက ဆိုသည္။
၂၀၀၁ ခုႏွစ္တြင္ သမၼတ ေဂ်ာ့ဘုရွ္၏ အေမရိကန္ အစိုးရက အၾကမ္းဖက္မႈဆန္႕က်င္ေရးစစ္ပြဲ စတင္ဆင္ႏြဲသည့္ အခ်ိန္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ မြတ္စလင္မ်ားကို အၾကမ္းဖက္ၿခိမ္းေျခာက္မႈျဖစ္လာႏိုင္သည့္ အလားအလာတခု အျဖစ္ စတင္ပံု ေဖာ္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း အေမရိကန္ အစိုးရက စစ္အစိုးရကို အထီးက်န္ျဖစ္ေစရန္ ႀကိဳးစားေနသည့္ ကာလ ျဖစ္သည့္ အတြက္ ႏိုင္ငံတကာ၏ အေလးေပးမႈ အနည္းငယ္သာ ရရွိခဲ့သည္။ စစ္အစိုးရက မြတ္စလင္မ်ားကို အၾကမ္းဖက္သမားမ်ားအျဖစ္ ပံုေဖာ္ခဲ့ေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္မ်ားအတြင္း ္ မြတ္စလင္မ်ား၏ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈ မွတ္တမ္း မရွိခဲ့ပါ။
ယခုအခ်ိန္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အေမရိကန္ႏွင့္ အျခား ရန္သူေဟာင္းမ်ားက ေထာက္ခံအားေပးသည့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ကာလအတြင္း ရွိေနၿပီး အေရးပါသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲတခုကိုလည္း ႏို၀င္ဘာလတြင္ က်င္းပခဲ့သည္။ ျမန္မာအစိုးရအဖြဲ႔မွ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းမ်ား အေနျဖင့္ ၎တို႔၏ အာဏာထိန္းခ်ဳပ္မႈကို ႏိုင္ငံတကာမွာေရာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ လူမ်ားစုမဲဆႏၵရွင္မ်ား အတြင္းတြင္ပါ ယခင္ကထက္ပို၍ တရား၀င္ျဖစ္ေစရန္ ပိုမို ၾကိဳးပမ္းခဲ့သည္။ အၾကမ္းဖက္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈ အသစ္တခု ျပန္လည္ေပၚထြက္လာျခင္းက စစ္တပ္အေနျဖင့္ စည္းကမ္းျပည့္၀ေသာ ဒီမိုကေရစီ စနစ္တြင္ သူတို႔သည္သာ လံုၿခံဳေရးကို အာမခံခ်က္ေပးႏိုင္သူမ်ား ျဖစ္သည္ဟု ဆက္လက္၍ ေျပာႏိုင္ပါလိမ့္မည္။
စိုးမိုးေအာင္၏ မိသားစု တခုလံုး အိပ္ေပ်ာ္ေနသည့္ ႏို၀င္ဘာလ ၁၇ ရက္ေန႔ ညနက္ပိုင္းတြင္ မႏၲေလးၿမိဳ႕ရွိ သူတို႔ အိမ္ အတြင္းသို႔ ရဲ အဖြဲ႔၀င္ ၈ ဦးခန္႔ ၀င္ေရာက္လာခဲ့သည္။ ရဲအဖြဲ႔က အသက္ ၂၄ ႏွစ္အရြယ္ သားျဖစ္သူကို သူတို႔လက္သို႔ အပ္ရန္ မိသားစုကို ေတာင္းဆိုခဲ့သည္ဟု ယခုႏွစ္ အေစာပိုင္းက ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ အင္တာဗ်ဳးတြင္ သူ၏ မိခင္ ေဒၚႏြယ္နီ ေအာင္က ျပန္ေျပာျပသည္။ ရဲအဖြဲ႔၀င္မ်ားေရာ အိမ္ကို ၀ိုင္းရံထားသည့္ စစ္သားမ်ားပါ ဖမ္းဆီးရန္ ၀ရမ္းျပႏိုင္ျခင္းမရွိဟု သူက ေျပာသည္။ သားျဖစ္သူကို ေဒၚႏြယ္နီေအာင္ ၁၀ ရက္ခန္႔ မျမင္ခဲ့ရပါ။ သူ႔ကို ရဲစခန္းတြင္ ခ်ဳပ္ထားၿပီး ေရွ႕ေနႏွင့္လည္း ေတြဆံုခြင့္ မရခဲ့ပါ။ ႐ံုးတင္စစ္ေဆးသည့္ အခါက်မွ “ျမန္မာမြတ္စလင္တပ္”ႏွင့္ ပတ္သက္ေနသည့္ အတြက္ ဖမ္းဆီးျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိခဲ့ရသည္။
“သူက စစ္စခန္းတခုမွာ သင္တန္းတက္ခဲ့တယ္လို႔ သူတို႔ က စြပ္စြဲတယ္။ ဒါေပမယ့္ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးေလ။ သူက ေနမေကာင္း ျဖစ္ေနတယ္။ အဆစ္အျမစ္ေယာင္တဲ့ ေရာဂါျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူက ဘယ္လ္ိုလုပ္ၿပီး သင္တန္း တက္ႏိုင္မွာလဲ” ဟု ေဒၚႏြယ္နီေအာင္က ေျပာသည္။
စိုးမိုးေအာင္၏ ေရွ႕ေနျဖစ္သူ ေဒၚနႏၵာျမင့္သိန္းက ၎အမႈမွ အျခား သံသယရွိသူ ၄ ဦးအတြက္လည္း လိုက္ပါေဆာင္ရြက္ ေပးေနသူျဖစ္သည္။ “ျမန္မာမြတ္စလင္တပ္”ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အတြက္ ႐ံုးတင္စစ္ေဆးျခင္းခံရသူ စုစုေပါင္း ၁၂ ဦး ရွိသည္ဟု The Intercept မွ ရရွိသည့္ စာရြက္စာတမ္းမ်ားအရ သိရသည္။ ၎တို႔ကို ၁၉၅၀ ခုႏွစ္ အေရးေပၚ စီမံမႈ အက္ဥပေဒအရ ဖမ္းဆီးျခင္း ျဖစ္သည္။ အတိုက္အခံမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရးအရ သေဘာထား မတူညီသူမ်ားကို ဖမ္းဆီးရန္အတြက္ ထို ပုဒ္မကို အသံုးျပဳေလ့ရွိသည္ဟု ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရး အသင္း(AAPP) ၏ အဆိုအရ သိရသည္။
တရားစြဲဆိုမႈတြင္ စစ္မွန္ေသာ သက္ေသအေထာက္အထား တင္ျပႏိုင္ျခင္း မရွိဘဲ ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားစဥ္ ႏွိပ္စက္ ညွဥ္းပမ္း၍ လက္မွတ္ေရးထိုးခိုင္းထားေသာ ထြက္ဆိုခ်က္မ်ားအရသာ စြပ္စြဲျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ေဒၚနႏၵာျမင့္သိ္န္းက ေျပာသည္။ ဖမ္းဆီးခံရသူ အမ်ားစုမွာ တရား႐ံုးမေရာက္မီက တေယာက္ႏွင့္ တေယာက္ မသိခဲ့ဟု သူက ဆိုသည္။
“အစိုးရဘက္က သက္ေသေတြ (သတင္းတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ား) ကို ျမန္မာမြတ္စလင္တပ္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သက္ေသ အ ေထာက္ အထားျပဖို႔ က်မကေမးတဲ့ အခါ တရား႐ံုးမေရာက္ခင္ သူတို႔ မေျပာႏိုင္ဘူးလို႔ ေျဖတယ္။ အဲဒီ အခ်က္အလက္ ေတြက အထက္ကေနေရာက္လာတာ” ဟု ေဒၚနႏၵာျမင့္သိန္းက ေျပာသည္။
ယခု ေဆာင္းပါးအတြက္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ အင္တာဗ်ဴးတြင္ သမၼတ႐ံုးမွ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေဇာ္ေဌးက အစိုးရ၏ အေန အထားကို ကာကြယ္သြားခဲ့သည္။ “ဒီကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျပည္ထဲေရး ၀န္ႀကီးဌာနမွာ သက္ေသ အေထာက္အထားေတြ အားလံုးရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အမ်ားျပည္သူသိေအာင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ေၾကညာလို႔ မရပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆို ေတာ့ အမ်ိဳးသားလံုၿခံဳေရးနဲ႔ ဆိုင္တဲ့ ကိစၥျဖစ္ေနလို႔ပါ” ဟု သူက ေျပာသည္။ တရားခြင္တြင္ သက္ေသ အေထာက္အထားမ်ား ျပသႏိုင္ျခင္း မရွိသည့္ အတြက္ ဖမ္းဆီးခံထားရသူမ်ား အေနျဖင့္ မွ်တေသာ စစ္ေဆးမႈကို မည္ကဲ့သို ေမွ်ာ္လင့္ ႏိုင္မည္နည္းဟု ေမးသည့္အခါ ဦးေဇာ္ေဌးက “သူတို႔ အေနနဲ႔ အထက္႐ံုးေတြကို အယူခံ၀င္ႏိုင္တဲ့ အခြင့္အေရး ရွိပါတယ္” ဟု ေျဖသည္။
အဆိုပါ “ျမန္မာမြတ္စလင္တပ္”တြင္ အဖြဲ႔၀င္မည္မွ် ပါ၀င္သည္ဆိုသည့္ အခ်က္ကို ေျဖဆိုရန္ ဦးေဇာ္ေဌးက ျငင္းပယ္ခဲ့သည္။ အမ်ိဳးသား လံုၿခံဳေရး အေျခအေနေၾကာင့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုႏိုင္ျခင္း မရွိဟု ဆိုသည္။ သို႔ေသာ္လည္း “ တိုင္းျပည္ ျပင္ပမွာေတာ့ လႈပ္ရွားမႈေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ သူတို႔က ျပည္တြင္းက တခ်ိဳ႕နဲ႔ ေပါင္းၿပီးေတာ့ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈေတြ လုပ္ခ်င္ၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခု က်ေနာ္တို႔က ျဖစ္လာႏိုင္တဲ့ တိုက္ခိုက္မႈ မွန္သမွ်ကို ကာကြယ္ႏိုင္ဖို႔ လုပ္ေဆာင္ ေနပါတယ္” ဟု ဦးေဇာ္ေဌးက ေျပာသည္။ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္းတခု ျဖစ္သည့္ Legal Aid Documentation Team ၏ အဆိုအရ ယခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ အထိ အၾကမ္းဖက္မႈႏွင့္ ဆက္ႏြယ္၍ ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရသည့္ မြတ္စလင္ ဘာသာ၀င္ ၁၀၀ ၀န္းက်င္ခန္႕ ရွိသည္ဟု ဆိုသည္။
“ျမန္မာမြတ္စလင္တပ္”၏ တည္ရွိမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ အၾကမ္းဖက္မႈ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ား၊ လူ႕အခြင့္ အေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနမွ အတည္ျပဳႏိုင္ျခင္း မရွိေသးေပ။ စင္ကာပူအေျခစိုက္ International Centre for Political Violence and Terrorism Research ၏ အႀကီးအကဲျဖစ္ေသာ Rohan Gunaratna တဦးသာလွ်င္ ရည္ ညႊန္းေျပာဆိုမႈ ရွိခဲ့သည္။ သူလတ္ေလာေရးသားခဲ့သည့္ အစီရင္ခံစာ တေစာင္တြင္ “(“ျမန္မာမြတ္စလင္တပ္”) Myanmar Muslim Army (MMA) အမည္ရွိ အဖြဲ႔သစ္တခု ေပၚေပါက္လာေၾကာင္း အတည္မျပဳႏိုင္ေသးေသာ သတင္းမ်ား ရရွိခဲ့သည္။ ၎တို႔က ျမန္မာ မြတ္စလင္မ်ားကို ထိုင္းႏိုင္ငံ ပိုင္နက္အတြင္း ေလ့က်င့္သင္တန္းေပးေနသည္ဟု သိရသည္” ဟု ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနမွ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ တဦးႏွင့္ ေတြ႔ဆံုခဲ့ရာတြင္ အေမရိကန္ အစိုးရအေနျဖင့္ Rohan Gunaratna ၏ ေျပာဆိုမႈအျပင္ အျခားသတင္းအခ်က္အလက္မ်ား မရရွိေသးဟု သူက ေျပာခဲ့ပါသည္။ အေရွ႕ ေတာင္ အာရွေဒသဆိုင္ရာ လံုၿခံဳေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး ကၽြမ္းက်င္သူတဦး ျဖစ္ေသာ Zachary Abuza က Myanmar Muslim Army ကို မၾကားဖူးေၾကာင္းေျပာသည္။ “က်ေနာ့္ အတြက္ေတာ့ အဲဒါက စိတ္ကူးယဥ္ ဖန္တီးမႈ သက္သက္ပါပဲ။ အစိုးရ ကို တိုက္ခိုက္ေနတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းတခုက စစ္အစိုးရက တရား၀င္သတ္မွတ္ထားတဲ့ ‘Myanmar’ ဆိုတဲ့ စကားလံုးကို သံုးပါ မလားလို႔ က်ေနာ္ သံသယျဖစ္မိတယ္” ဟု သူကဆိုသည္။ ‘Myanmar’ ဆိုသည့္ ႏိုင္ငံ အမည္ကို စစ္အစိုးရက ၁၉၈၉ ခု ႏွစ္တြင္ Burma ဆိုသည့္ အမည္ေနရာတြင္ အစားထိုးသံုးစြဲခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ “နာမည္နဲ႔ တပ္မေတာ္ရဲ႕ သမိုင္းမွတ္တမ္း ေတြရဆိုရင္ သူတို႔ရဲ႕ ေျဖာင့္ခ်က္ဆိုတာ ႏွိပ္စက္ၿပီး ရယူခဲ့တာ ျဖစ္ဖို႔ မ်ားပါတယ္” ဟု Zachary Abuza က ေျပာသည္။
Yusuf ဟု သိၾကသည့္ ကိုခင္ေမာင္ေရႊမွာမူ “ျမန္မာမြတ္စလင္တပ္”ကို ကူညီခဲ့သည္ဆိုေသာ စြပ္စြဲခ်က္ျဖင့္ ဖမ္းဆီးခံရ ျခင္းျဖစ္သည္။ အသက္ ၄၄ ႏွစ္ အရြယ္ စီးပြားေရးသမားတေယာက္ျဖစ္ေသာ သူ႔ကို မႏၲေလးၿမိဳ႕တြင္ ေအာက္တိုဘာလ အတြင္းက ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း သူ၏ ေရွ႕ေနျဖစ္ေသာ ဦးေအာင္ႏိုင္စိုး က အျခားဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းခံထားရသူ မ်ားက အမႈစစ္ေဆးသူမ်ားကို Yusuf ဆိုသည့္ နာမည္ကို ေျပာလိုက္႐ံု တခုထဲျဖင့္ အဖမ္းခံရျခင္း ျဖစ္သည္ကို ေတြ႔ရွိရ ေၾကာင္း၊ အျခား အေထာက္အထား မေတြ႔ရွိရေၾကာင္း ေျပာသည္။
အဆိုပါ အမႈမ်ားကို ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာနက အေရးေပၚစီမံမႈ အက္ဥပေဒျဖင့္ တရားစြဲဆိုျခင္း ျဖစ္သည္။ ကိုခင္ေမာင္ေရႊ ၏ အမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ၀န္ႀကီးလက္မွတ္ထိုးထားေသာ ခြင့္ျပဳခ်က္တေစာင္ကို The Intercept က ရရွိခဲ့သည္။ မႏၲေလးမွ အျခားအမႈမ်ား အတြက္လည္း ၀န္ႀကီးက အလားတူ လက္မွတ္ထိုး အတည္ျပဳေပးခဲ့သည္ဟု တရားခံေရွ႕ေနမ်ားက ေျပာသည္။ ဓာတ္ေျမၾသဇာျဖင့္ ဗုံးလုပ္ရန္ စီစဥ္ခဲ့သည္ဟု စြပ္စြဲဖမ္းဆီး ခံရသူ ၅ ဦး၏ အမႈတြင္လည္း ၀န္ႀကီး၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ စာကို The Intercept က ရရွိခဲ့ပါသည္။ “စြပ္စြဲခံရတဲ့သူေတြအတြက္ တကယ္ကို ခက္ခဲပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ တရား႐ံုးက ၀န္ႀကီးကိုယ္တိုင္က ေပးတဲ့ အမိန္႔ေတြကို မလိုက္နာဘဲ မေနရဲလို႔ပါ” ဟု ဦးေအာင္ႏိုင္စိုး ကေျပာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တရားစီရင္ေရး စနစ္တြင္ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးက တိုက္႐ိုက္ပါ၀င္ပတ္သက္ေနျခင္းက လ်စ္လ်ဴ႐ႈထား၍ မရသည့္ ကိစၥတခု ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အေျခအေန အရပ္ရပ္တြင္ စစ္တပ္က ဆက္လက္ၾသဇာလႊမ္းမိုးေနသည္ကို ေဖာ္ျပျခင္းလည္း ျဖစ္ပါသည္။ အေျခခံဥပေဒအရ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးသည္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္က အမည္စာရင္းတင္ သြင္းသည့္ စစ္ဘက္ အရာရွိျဖစ္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။ International Commission of Jurists က ၂၀၁၃ ခုႏွစ္က ထုတ္ေ၀ခဲ့ေသာ အစီရင္ခံစာ တေစာင္တြင္ “တရားသူႀကီးမ်ားအေပၚ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ လႊမ္းမိုးမႈမ်ား ရွိေနျခင္းက ေရွ႕ေနမ်ားအတြက္ အဓိက အတားအဆီးတခုအျဖစ္ ဆက္လက္တည္ရွိေနသည္။ အမႈ၏ အေျခအေနကို လိုက္၍ တရားသူႀကီးမ်ားက အစိုးရႏွင့္ စစ္ဘက္တာ၀န္ရွိသူမ်ားက ေပးလာသည့္ အမိန္႔မ်ားေပၚတြင္ မူတည္၍ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား ခ်မွတ္ေနၾကရသည္” ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။
International Commission of Jurists ၏ အာရွႏွင့္ ပစိဖိတ္ေဒသဆိုင္ရာ ဒါ႐ိုက္တာ Sam Zarifi က “တရားစြဲဆိုခံရသူေတြအေနနဲ႔ မွ်တတဲ့ တရားစီရင္မႈကို ရရွိႏိုင္မယ့္ အခြင့္အေရး အတြက္ စိုးရိမ္စရာ အေၾကာင္းေတြ ရွိေနပါတယ္။ လြတ္လပ္တဲတရားစီရင္ေရးဆိုတာကလည္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းရဲ႕ မလိုလားအပ္တဲ့ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈနဲ႔ စြက္ဖက္မႈေတြေၾကာင့္ အားနည္းခဲ့ရတယ္။ အထူးသျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးအရ ထိရွလြယ္တဲ့ မႈေတြမွာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ရွင္းျပသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အႀကီးဆံုး ၿမိဳ႕ျဖစ္သည့္ ရန္ကုန္မွ ေနာက္ထပ္အမႈတခုမွာ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ရန္ စီစဥ္သည့္ အမႈျဖစ္သည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ စက္တင္ဘာလအတြင္းတြင္ ဓာတ္ေျမၾသဇာမ်ား ေမွာင္ခိုသယ္ယူသည္ဆိုေသာ စြပ္စြဲမႈျဖင့္ မြတ္စလင္္ ၅ ဦး ဖမ္းဆီးျခင္း ခံခဲ့ရသည္။ ဓာတ္ေျမၾသဇာမ်ားမွ ဗံုးမ်ားျပဳလုပ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းတြင္ ေဖာက္ခြဲရန္ ျဖစ္သည္ဟု တာ၀န္ရွိသူမ်ားက အေၾကာင္းျပခဲ့သည္။ စြပ္စြဲခံရသူ တဦးမွာ ဓာတ္ေျမၾသဇာ ၀ယ္ယူခဲ့သည့္ ဆိုင္ရွင္ တဦးျဖစ္သည္ဟု သူ၏ ေရွ႕ေနက ေျပာသည္။
သံသယရွိသူမ်ားကို စစ္တပ္က ၃ လၾကာေအာင္ ဖမ္းဆီး ႏွိပ္စက္၍ ေျဖာင့္ခ်က္ရယူခဲ့သည္ဟု ေရွ႕ေန ဦးေရာဘတ္စန္းေအာင္ကေျပာသည္။ ယခုေဆာင္းပါး အတြက္ ေတြ႔ဆံု ေမးျမန္းခဲ့ေသာ အျခားေရွ႕ေနမ်ားကဲ့သို႔ပင္ ဓာတ္ေျမၾသဇာမ်ားႏွင့္ ထြက္ဆိုခ်က္မ်ားအျပင္ အၾကမ္းဖက္မႈက်ဴးလြန္မည့္ အျခားအေထာက္အထား မေတြ႔ရွိရဟု သူက ေျပာသည္။ သူ၏ ထင္ျမင္ခ်က္ကို ေမးသည့္အခါ ဦးေရာဘတ္စန္းေအာင္က “ဒီအမႈမွာ က်ေနာ္ ႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘူး။ တကယ္လုိ႕ တရားသူႀကီးက ဥပေဒအတိုင္းလုပ္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္ႏိုင္လိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ ဥပေဒအတိုင္း လုပ္မွာ မဟုတ္ဘူး” ဟု ေျဖသည္။
ရွမ္းျပည္နယ္ နမ့္ခမ္းေဒသခံတခ်ိဳ႕ အၾကမ္းဖက္ ႐ိုက္ႏွက္ခံရ
နန္းဆိုင္ႏြမ္
ရွမ္းျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္း၊ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕နယ္ ေစကင္းေက်းရြာတြင္ အစုိးရ တပ္မေတာ္ႏွင့္ ပန္းေဆး ျပည္သူ႔စစ္အဖြဲ႔တို႔က ေဒသခံ ရြာသား မ်ားကို အၾကမ္းဖက္ ႐ိုက္ႏွိက္ျခင္းႏွင့္ အတင္း အဓၶမ ပစၥည္းမ်ားသိမ္းယူျခင္းတို႔ ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း ပေလာင္ (တအာင္း) အမ်ိဳးသမီး အဖြဲ႔အစည္းက သတင္း ထုတ္ျပန္လိုက္သည္။
ရက္စြဲမပါရွိသည့္ ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ အစိုးရတပ္မေတာ္ႏွင့္ ပန္းေဆး ျပည္သူ႔စစ္တို႔သည္ ဒီဇင္ဘာလ ၂၃ ရက္ေန႔က မူ ဆယ္ခ႐ိုင္၊ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕နယ္ ေစကင္းေက်းရြာအတြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္လာၿပီး ေက်းရြာသူ/ရြာသားမ်ားကို ဖမ္းဆီးႏွိပ္စက္ျခင္း၊ ႀကိဳးတုတ္ ျခင္း၊ ၿခိမ္းေျခာက္၍ စစ္ေဆးေမးျမန္းျခင္း၊ အတင္းအဓၶမ ပစၥည္း လုယူျခင္းစသည့္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္ဟု ေဖာ္ျပထား သည္။
ပေလာင္ (တအာင္း) အမ်ိဳးသမီး အဖြဲ႔အစည္းမွ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး လိုည္းပိုးညိဴစ္းက“ျဖစ္စဥ္က ၂၃ရက္ေန႔မွာ ရြာထဲဝင္လာၿပီး အမ်ိဳးသား သီးသန္႔၊ အမ်ိဳးသမီး သီးသန္႔ ဖမ္းဆီးပါတယ္။ အဓိက အမ်ိဳးသားေတြကို ႏွိပ္စက္ခဲ့တယ္။ တပ္မေတာ္နဲ႔ ပန္းေဆး ျပည္သူစစ္ေတြ ရြာကို အေၾကာင္းျပခ်က္မရွိ ဝင္လာတယ္။ အာဏာကေတာ့ သူတုိ႔လက္ေတြထဲမွာ ရွိတယ္ေလ။ ရြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးကလည္း တပ္မ ၈၈ ကို တုိင္ၾကားထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘာမွအေၾကာင္းျပန္ျခင္း မရွိပါဘူး”ဟု ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕နယ္ ေစကင္းေက်းရြာသည္ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕ႏွင့္ မိုင္ ၂၀ ခန္႔သာ ေ၀းေသာ္လည္း ထုိေနရာသည္ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ခက္ခဲ သည့္ ေနရာတခု ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထို႔ျပင္ ၄င္းတို႔က ေဒသခံမ်ား၏ ေနအိမ္မ်ားထဲသို႔ ဝင္ေရာက္ ရွာေဖြကာ အိမ္တြင္းရွိ ပစၥည္းမ်ားကိုလည္း ယူေဆာင္သြားေၾကာင္း၊ ဆိုင္မ်ားတြင္ ေရာင္းခ်ထားသည့္ စားေသာက္ကုန္မ်ားကိုလည္း ယူေဆာင္သြားေၾကာင္း တအာင္း အမ်ိဳးသမီး အဖြဲ႔အစည္းက ေျပာသည္။
“က်ေနာ္ရဲ႕ညီ မဂၤလာေဆာင္ အျပန္မွာ ရြာထိပ္ေရာက္ေတာ့ ျပည္သူ႔စစ္ေတြေရာ ၿပီးေတာ့ တပ္မေတာ္က စစ္ေၾကာင္း ၃၂၄ တပ္ရင္းမွဴး အားလံုး အင္အား ၁၀၀ေလာက္ ထိုင္ေနတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ ကားလာေတာ့ စက္ရပ္လိုက္လို႔ ေျပာတယ္။ က်ေနာ္ညီ မဂၤလာ ေဆာင္ၿပီး ေတာ့ မူဆယ္ျပန္မွာပါလို႔ ေျပာတယ္။ နာမည္ေမးေတာ့ က်ေနာ္နာမည္ ေျပာလိုက္တယ္။ က် ေနာ္ကို ေလသံမာတယ္ဆိုၿပီး ပေလာင္ သူပုန္ အားကုိးနဲ႔ ေလသံမာတယ္ဆိုၿပီး က်ေနာ္ကို ေသနတ္နဲ႔ခ်ိန္၊ တုတ္နဲ႔ ရုိက္ပါတယ္။ ေသနတ္ ေျပာင္းနဲ႔လည္း ထုတယ္။ ထိုးတယ္” ဟု ရုိက္ႏွိက္ စစ္ေဆးခံရသည့္ စိုင္းျမေအာင္က ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
ထိုသို႔ ႐ိုက္ႏွိက္ခံရေသာေၾကာင့္ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕နယ္ တပ္မ ၈၈ ဗ်ဴဟာမွဴးကို တုိင္ၾကားခဲ့ေၾကာင္း၊ ထုိကဲ့သို႔ ျပဳလုပ္မႈေၾကာင့္ ရြာသို႔ မျပန္ရဲ သည့္ အေျခအေန ျဖစ္ေနေၾကာင္း၊ ယင္းေနရာမွာ ျပည္သူ႔စစ္မ်ား စိုးမိုးသည့္ေနရာ ျဖစ္ၿပီး ပန္းေဆးျပည္သူ႔စစ္သည္ အဆုိးဆံုး ျဖစ္ ေၾကာင္း စိုင္းျမေအာင္က ေျပာသည္။
ယခုျဖစ္စဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဧရာ၀တီက နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕နယ္ အေထာက္အကူျပဳ ေကာ္မတီႏွင့္ နမ့္ခမ္း ရဲစခန္းသို႔ အတည္ျပဳခဲ့ေသာ္လည္း ေျဖၾကားရန္ ျငင္းဆန္သည္။
ပန္းေဆး ျပည္သူ႔စစ္ ေခါင္းေဆာင္ ပန္းေဆးေက်ာ္ျမင့္ဆိုသူမွာ လက္ရွိ ရွမ္းျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ျဖစ္ၿပီး ၄င္း၏ ျပည္သူ႔ စစ္ အင္အားမွာ ရာဂဏန္းအထိ ရွိေၾကာင္း၊ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ အတြင္းက ပန္းေဆး ျပည္သူ႔စစ္သားမ်ားသည္ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕နယ္ရွိ ေဒသခံ ၃ ဦး ကို ပစ္သတ္ခဲ့ေၾကာင္း ပေလာင္(တအာင္း) အမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္(TNLA)က ေျပာသည္။
ထိုေဒသသည္ ပန္းေဆး ျပည္သူ႔စစ္၊ ၿမိဳ႕မ ျပည္သူ႔စစ္ႏွင့္ ဝါလိုင္း ျပည္သူ့႔စစ္တုိ႔ လႈပ္ရွားေနသည့္ ေဒသမ်ားျဖစ္ၿပီး ပန္းေဆး ျပည္သူ႔စစ္ သည္ အင္အားအႀကီးဆံုး အဖြဲ႕ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။
ရွမ္းျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္း၊ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕နယ္ ေစကင္းေက်းရြာတြင္ အစုိးရ တပ္မေတာ္ႏွင့္ ပန္းေဆး ျပည္သူ႔စစ္အဖြဲ႔တို႔က ေဒသခံ ရြာသား မ်ားကို အၾကမ္းဖက္ ႐ိုက္ႏွိက္ျခင္းႏွင့္ အတင္း အဓၶမ ပစၥည္းမ်ားသိမ္းယူျခင္းတို႔ ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း ပေလာင္ (တအာင္း) အမ်ိဳးသမီး အဖြဲ႔အစည္းက သတင္း ထုတ္ျပန္လိုက္သည္။
ရက္စြဲမပါရွိသည့္ ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ အစိုးရတပ္မေတာ္ႏွင့္ ပန္းေဆး ျပည္သူ႔စစ္တို႔သည္ ဒီဇင္ဘာလ ၂၃ ရက္ေန႔က မူ ဆယ္ခ႐ိုင္၊ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕နယ္ ေစကင္းေက်းရြာအတြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္လာၿပီး ေက်းရြာသူ/ရြာသားမ်ားကို ဖမ္းဆီးႏွိပ္စက္ျခင္း၊ ႀကိဳးတုတ္ ျခင္း၊ ၿခိမ္းေျခာက္၍ စစ္ေဆးေမးျမန္းျခင္း၊ အတင္းအဓၶမ ပစၥည္း လုယူျခင္းစသည့္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္ဟု ေဖာ္ျပထား သည္။
ပေလာင္ (တအာင္း) အမ်ိဳးသမီး အဖြဲ႔အစည္းမွ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး လိုည္းပိုးညိဴစ္းက“ျဖစ္စဥ္က ၂၃ရက္ေန႔မွာ ရြာထဲဝင္လာၿပီး အမ်ိဳးသား သီးသန္႔၊ အမ်ိဳးသမီး သီးသန္႔ ဖမ္းဆီးပါတယ္။ အဓိက အမ်ိဳးသားေတြကို ႏွိပ္စက္ခဲ့တယ္။ တပ္မေတာ္နဲ႔ ပန္းေဆး ျပည္သူစစ္ေတြ ရြာကို အေၾကာင္းျပခ်က္မရွိ ဝင္လာတယ္။ အာဏာကေတာ့ သူတုိ႔လက္ေတြထဲမွာ ရွိတယ္ေလ။ ရြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးကလည္း တပ္မ ၈၈ ကို တုိင္ၾကားထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘာမွအေၾကာင္းျပန္ျခင္း မရွိပါဘူး”ဟု ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕နယ္ ေစကင္းေက်းရြာသည္ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕ႏွင့္ မိုင္ ၂၀ ခန္႔သာ ေ၀းေသာ္လည္း ထုိေနရာသည္ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ခက္ခဲ သည့္ ေနရာတခု ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထို႔ျပင္ ၄င္းတို႔က ေဒသခံမ်ား၏ ေနအိမ္မ်ားထဲသို႔ ဝင္ေရာက္ ရွာေဖြကာ အိမ္တြင္းရွိ ပစၥည္းမ်ားကိုလည္း ယူေဆာင္သြားေၾကာင္း၊ ဆိုင္မ်ားတြင္ ေရာင္းခ်ထားသည့္ စားေသာက္ကုန္မ်ားကိုလည္း ယူေဆာင္သြားေၾကာင္း တအာင္း အမ်ိဳးသမီး အဖြဲ႔အစည္းက ေျပာသည္။
“က်ေနာ္ရဲ႕ညီ မဂၤလာေဆာင္ အျပန္မွာ ရြာထိပ္ေရာက္ေတာ့ ျပည္သူ႔စစ္ေတြေရာ ၿပီးေတာ့ တပ္မေတာ္က စစ္ေၾကာင္း ၃၂၄ တပ္ရင္းမွဴး အားလံုး အင္အား ၁၀၀ေလာက္ ထိုင္ေနတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ ကားလာေတာ့ စက္ရပ္လိုက္လို႔ ေျပာတယ္။ က်ေနာ္ညီ မဂၤလာ ေဆာင္ၿပီး ေတာ့ မူဆယ္ျပန္မွာပါလို႔ ေျပာတယ္။ နာမည္ေမးေတာ့ က်ေနာ္နာမည္ ေျပာလိုက္တယ္။ က် ေနာ္ကို ေလသံမာတယ္ဆိုၿပီး ပေလာင္ သူပုန္ အားကုိးနဲ႔ ေလသံမာတယ္ဆိုၿပီး က်ေနာ္ကို ေသနတ္နဲ႔ခ်ိန္၊ တုတ္နဲ႔ ရုိက္ပါတယ္။ ေသနတ္ ေျပာင္းနဲ႔လည္း ထုတယ္။ ထိုးတယ္” ဟု ရုိက္ႏွိက္ စစ္ေဆးခံရသည့္ စိုင္းျမေအာင္က ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
ထိုသို႔ ႐ိုက္ႏွိက္ခံရေသာေၾကာင့္ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕နယ္ တပ္မ ၈၈ ဗ်ဴဟာမွဴးကို တုိင္ၾကားခဲ့ေၾကာင္း၊ ထုိကဲ့သို႔ ျပဳလုပ္မႈေၾကာင့္ ရြာသို႔ မျပန္ရဲ သည့္ အေျခအေန ျဖစ္ေနေၾကာင္း၊ ယင္းေနရာမွာ ျပည္သူ႔စစ္မ်ား စိုးမိုးသည့္ေနရာ ျဖစ္ၿပီး ပန္းေဆးျပည္သူ႔စစ္သည္ အဆုိးဆံုး ျဖစ္ ေၾကာင္း စိုင္းျမေအာင္က ေျပာသည္။
ယခုျဖစ္စဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဧရာ၀တီက နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕နယ္ အေထာက္အကူျပဳ ေကာ္မတီႏွင့္ နမ့္ခမ္း ရဲစခန္းသို႔ အတည္ျပဳခဲ့ေသာ္လည္း ေျဖၾကားရန္ ျငင္းဆန္သည္။
ပန္းေဆး ျပည္သူ႔စစ္ ေခါင္းေဆာင္ ပန္းေဆးေက်ာ္ျမင့္ဆိုသူမွာ လက္ရွိ ရွမ္းျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ျဖစ္ၿပီး ၄င္း၏ ျပည္သူ႔ စစ္ အင္အားမွာ ရာဂဏန္းအထိ ရွိေၾကာင္း၊ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ အတြင္းက ပန္းေဆး ျပည္သူ႔စစ္သားမ်ားသည္ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕နယ္ရွိ ေဒသခံ ၃ ဦး ကို ပစ္သတ္ခဲ့ေၾကာင္း ပေလာင္(တအာင္း) အမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္(TNLA)က ေျပာသည္။
ထိုေဒသသည္ ပန္းေဆး ျပည္သူ႔စစ္၊ ၿမိဳ႕မ ျပည္သူ႔စစ္ႏွင့္ ဝါလိုင္း ျပည္သူ့႔စစ္တုိ႔ လႈပ္ရွားေနသည့္ ေဒသမ်ားျဖစ္ၿပီး ပန္းေဆး ျပည္သူ႔စစ္ သည္ အင္အားအႀကီးဆံုး အဖြဲ႕ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။
ထိုင္းေရွ႕ေနမ်ားေကာင္စီ ႏွင့္ ျမန္မာအဖြဲ႔ေတြ႔ဆံုၿပီးသည္ႏွင့္ ခိုင္လံုသက္ေသတင္ျပခြင့္ အယူခံတင္မည္
ဟိန္းကိုစိုး
ေကာ့စမြီတရားရံုးက ေသဒဏ္ခ်မွတ္ခဲ့သည့္ လိပ္ကြ်န္းလူသတ္မႈ စြပ္စြဲခံျမန္မာႏွစ္ဦးအတြက္ အယူခံကို ထိုင္းေရွ႕ေနမ်ားေကာင္စီႏွင့္ ျမန္မာသံရံုးအဖြဲ႔တို႔ေတြ႔ဆံုအၿပီး၊ ခိုင္လံုသက္ေသတင္ျပခြင့္ပါေရးသားကာ ဘန္ေကာက္တရားရံုးသို႔ အယူခံတင္မည္ဟု ျမန္မာသံရံုးအဖြဲ႔မွ ေရွ႕ေနဦးေအာင္မ်ိဳးသန္႔က ဒီဇင္ဘာ ၂၇ရက္တြင္ မဇၩိမကိုေျပာသည္။
ထိုင္းေရွ႕ေနမ်ားေကာင္စီက အယူခံ၀င္မည့္အေျခအေနႏွင့္ ပက္သက္ၿပီး ထိုင္းႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ျမန္မာသံအမတ္ႀကီး ဦး၀င္းေမာင္ဦးေဆာင္သည့္ ျမန္မာသံရံုးအဖြဲ႔၊ စြပ္စြဲခံျမန္မာႏွစ္ဦး၏မိဘမ်ားႏွင့္ ေန႔လည္တစ္နာရီဘန္ေကာက္ရိွ ေရွ႔ေနမ်ားေကာင္စီရံုး၌ ေတြ႔ဆံုၾကမည္။ ေကာ့စေမြခရိုင္တရားရံုးက ေသဒဏ္ခ်မွတ္ျခင္းအေပၚ တစ္ဆင့္ျမင့္တရားရံုးျဖစ္သည့္ ဘန္ေကာက္တရားရံုးသို႔ အယူခံျခင္းျဖစ္သည္။
ဘန္ေကာက္တရားရံုးအယူခံၿပီးပါက၊ ၎းထက္အဆင့္ျမင့္သည့္ ဗဟိုတရားလႊတ္ေတာ္၊ ထိုင္းဘုရင္းဦးေဆာင္ပါဝင္သည့္ ထိုင္းဘုရင့္တရားလႊတ္ေတာ္သို႔တိုင္ အယူခံအဆင့္ဆင့္ ဝင္ႏိုင္သည္။ "အခုခ်ိန္ထိ ျပစ္ဒဏ္ခ်ခံထားရတဲ့ ကေလးႏွစ္ေယာက္က အျပစ္ကင္းသူအျဖစ္ ယံုၾကည္ေစခ်င္တယ္။ အယူခံကို ေရွ႕ေနမ်ားေကာင္စီနဲ႔ေတြ႔ၿပီးတာနဲ႔ အယူခံတင္မွာ၊ ခိုင္လံုသက္ေသျပခြင့္ပါ တစ္ခါတည္းထည့္ေရးၿပီး အယူခံရံုး ခြင့္ျပဳတာနဲ႔သက္ေသေတြ ထပ္တင္မွာ။ အယူခံရင္အခုထက္တစ္ဝက္၊ ဒါမွမဟုတ္လံုးဝလႊတ္မယ့္ အေနအထား အထိမွန္းထားတယ္။" ဟု ဦးေအာင္မ်ိဳးသန္႔က ဆိုသည္။
ေကာ့စမြီတရားရံုး၌ စစ္ေဆးမႈမ်ားျပဳလုပ္ရာတြင္ ျမန္မာအဖြဲ႔က တရားလိုတင္ျပသက္ေသမ်ာကို ေခ်ပႏိုင္ရန္ သက္ေသ ၃၀အထိျပင္ဆင္ထားေသာ္လည္း အမွန္တစ္ကယ္တရားရင္ဆိုင္ရာသို႔ သက္ေသ ၁၀ဦးသာ၊ လာေရာက္ထြက္ဆိုေပးႏိုင္ျခင္းကလည္း အမႈအတြက္အခက္အခဲတစ္ခုျဖစ္ခဲ့သည္ဟုလည္း ျမန္မာသံရံုးအထူး အဖြဲ႔မွသိရသည္။ အယူခံရံုးသို႔ သက္ေသမ်ားထပ္မံတင္ျပခြင့္ရပါက လာေရာက္သက္ေသထြက္ဆိုေပးမည့္သူမ်ား လံုျခံဳေရးကို ရယူႏိုင္ေရးေဆာင္ရြက္ေပးမည္ စီစဥ္မႈမ်ားကို လိုအပ္ေနသည္ဟုလည္း သိရသည္။
"သက္ေသထြက္ေပးမည့္သူေတြက ကြ်န္းမွာေနတဲ့သူေတြ၊ တစ္ခ်ဳိ႕က တနသၤာရီမွာ။ တစ္ကယ္ရံုးကိုေခၚတဲ့အခါ က်ေတာ့မလာရဲၾကေတာ့ဘူး။ ထိုင္းရဲကိုဆန္႔က်င္ၿပီး လာမေျပာရဲၾကဘူး။ ထိုင္းရဲ႕အႏၱာရယ္ကို ေၾကာက္ေနၾကတယ္။ အယူခံဝင္တဲ့ေနရာမွာ သက္ေသထပ္တင္ခိုင္းရင္ေတာ့ ရေအာင္လုပ္ဖို႔ၾကိဳးစားမယ္။" ဟု ဦးေအာင္မ်ိဳးသန္႔ ကဆိုသည္။ ထိုင္းရဲ၏ မ်ိဳးရိုးဗီဇ(DNA)ရယူျခင္းအပါအဝင္ အျငင္းပြားဖြယ္ သက္ေသမ်ားကိုကိုးကားကာ ေသဒဏ္ခ်မွတ္ခံရမႈႏွင့္ ပက္သက္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပည္သူမ်ာ၊ ထိုင္းျပည္သူမ်ားအပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတစ္ကာရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားမွ ထိုင္းတရားစီရင္ေရးကို ဆႏၵျပေဝဖန္ကန္႔ကြက္မႈမ်ားရိွေနသည္။ လိပ္ကြ်န္းအမႈကို ေကာ့စမြီတရားရံုးက တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာစစ္ေဆးခဲ့ၿပီး ၂၀၁၅ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာ ၂၄ရက္တြင္ ေသဒဏ္ခ်မွတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ေကာ့စမြီတရားရံုးက ေသဒဏ္ခ်မွတ္ခဲ့သည့္ လိပ္ကြ်န္းလူသတ္မႈ စြပ္စြဲခံျမန္မာႏွစ္ဦးအတြက္ အယူခံကို ထိုင္းေရွ႕ေနမ်ားေကာင္စီႏွင့္ ျမန္မာသံရံုးအဖြဲ႔တို႔ေတြ႔ဆံုအၿပီး၊ ခိုင္လံုသက္ေသတင္ျပခြင့္ပါေရးသားကာ ဘန္ေကာက္တရားရံုးသို႔ အယူခံတင္မည္ဟု ျမန္မာသံရံုးအဖြဲ႔မွ ေရွ႕ေနဦးေအာင္မ်ိဳးသန္႔က ဒီဇင္ဘာ ၂၇ရက္တြင္ မဇၩိမကိုေျပာသည္။
ထိုင္းေရွ႕ေနမ်ားေကာင္စီက အယူခံ၀င္မည့္အေျခအေနႏွင့္ ပက္သက္ၿပီး ထိုင္းႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ျမန္မာသံအမတ္ႀကီး ဦး၀င္းေမာင္ဦးေဆာင္သည့္ ျမန္မာသံရံုးအဖြဲ႔၊ စြပ္စြဲခံျမန္မာႏွစ္ဦး၏မိဘမ်ားႏွင့္ ေန႔လည္တစ္နာရီဘန္ေကာက္ရိွ ေရွ႔ေနမ်ားေကာင္စီရံုး၌ ေတြ႔ဆံုၾကမည္။ ေကာ့စေမြခရိုင္တရားရံုးက ေသဒဏ္ခ်မွတ္ျခင္းအေပၚ တစ္ဆင့္ျမင့္တရားရံုးျဖစ္သည့္ ဘန္ေကာက္တရားရံုးသို႔ အယူခံျခင္းျဖစ္သည္။
ဘန္ေကာက္တရားရံုးအယူခံၿပီးပါက၊ ၎းထက္အဆင့္ျမင့္သည့္ ဗဟိုတရားလႊတ္ေတာ္၊ ထိုင္းဘုရင္းဦးေဆာင္ပါဝင္သည့္ ထိုင္းဘုရင့္တရားလႊတ္ေတာ္သို႔တိုင္ အယူခံအဆင့္ဆင့္ ဝင္ႏိုင္သည္။ "အခုခ်ိန္ထိ ျပစ္ဒဏ္ခ်ခံထားရတဲ့ ကေလးႏွစ္ေယာက္က အျပစ္ကင္းသူအျဖစ္ ယံုၾကည္ေစခ်င္တယ္။ အယူခံကို ေရွ႕ေနမ်ားေကာင္စီနဲ႔ေတြ႔ၿပီးတာနဲ႔ အယူခံတင္မွာ၊ ခိုင္လံုသက္ေသျပခြင့္ပါ တစ္ခါတည္းထည့္ေရးၿပီး အယူခံရံုး ခြင့္ျပဳတာနဲ႔သက္ေသေတြ ထပ္တင္မွာ။ အယူခံရင္အခုထက္တစ္ဝက္၊ ဒါမွမဟုတ္လံုးဝလႊတ္မယ့္ အေနအထား အထိမွန္းထားတယ္။" ဟု ဦးေအာင္မ်ိဳးသန္႔က ဆိုသည္။
ေကာ့စမြီတရားရံုး၌ စစ္ေဆးမႈမ်ားျပဳလုပ္ရာတြင္ ျမန္မာအဖြဲ႔က တရားလိုတင္ျပသက္ေသမ်ာကို ေခ်ပႏိုင္ရန္ သက္ေသ ၃၀အထိျပင္ဆင္ထားေသာ္လည္း အမွန္တစ္ကယ္တရားရင္ဆိုင္ရာသို႔ သက္ေသ ၁၀ဦးသာ၊ လာေရာက္ထြက္ဆိုေပးႏိုင္ျခင္းကလည္း အမႈအတြက္အခက္အခဲတစ္ခုျဖစ္ခဲ့သည္ဟုလည္း ျမန္မာသံရံုးအထူး အဖြဲ႔မွသိရသည္။ အယူခံရံုးသို႔ သက္ေသမ်ားထပ္မံတင္ျပခြင့္ရပါက လာေရာက္သက္ေသထြက္ဆိုေပးမည့္သူမ်ား လံုျခံဳေရးကို ရယူႏိုင္ေရးေဆာင္ရြက္ေပးမည္ စီစဥ္မႈမ်ားကို လိုအပ္ေနသည္ဟုလည္း သိရသည္။
"သက္ေသထြက္ေပးမည့္သူေတြက ကြ်န္းမွာေနတဲ့သူေတြ၊ တစ္ခ်ဳိ႕က တနသၤာရီမွာ။ တစ္ကယ္ရံုးကိုေခၚတဲ့အခါ က်ေတာ့မလာရဲၾကေတာ့ဘူး။ ထိုင္းရဲကိုဆန္႔က်င္ၿပီး လာမေျပာရဲၾကဘူး။ ထိုင္းရဲ႕အႏၱာရယ္ကို ေၾကာက္ေနၾကတယ္။ အယူခံဝင္တဲ့ေနရာမွာ သက္ေသထပ္တင္ခိုင္းရင္ေတာ့ ရေအာင္လုပ္ဖို႔ၾကိဳးစားမယ္။" ဟု ဦးေအာင္မ်ိဳးသန္႔ ကဆိုသည္။ ထိုင္းရဲ၏ မ်ိဳးရိုးဗီဇ(DNA)ရယူျခင္းအပါအဝင္ အျငင္းပြားဖြယ္ သက္ေသမ်ားကိုကိုးကားကာ ေသဒဏ္ခ်မွတ္ခံရမႈႏွင့္ ပက္သက္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပည္သူမ်ာ၊ ထိုင္းျပည္သူမ်ားအပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတစ္ကာရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားမွ ထိုင္းတရားစီရင္ေရးကို ဆႏၵျပေဝဖန္ကန္႔ကြက္မႈမ်ားရိွေနသည္။ လိပ္ကြ်န္းအမႈကို ေကာ့စမြီတရားရံုးက တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာစစ္ေဆးခဲ့ၿပီး ၂၀၁၅ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာ ၂၄ရက္တြင္ ေသဒဏ္ခ်မွတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
AA ႏွင့္ အစိုးရ တပ္မေတာ္ၾကား တိုက္ပြဲမ်ား ပိုမိုျပင္းထန္
နန္းလြင္ႏွင္းပြင့္, မင္းေအာင္ခိုင္
ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ျဖစ္ပြားလ်က္ရွိသည့္ အစိုးရ တပ္မေတာ္ႏွင့္ ရကိၡဳင့္ တပ္မေတာ္(AA)တို႔ၾကား တိုက္ပြဲ မ်ားမွာ ပိုမိုျပင္းထန္လာေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။
AA ၏ ဒုတိယ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္၊ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ညိဳထြန္းေအာင္က“လက္ရွိ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ အေနအထားအရ သူတို႔ဘက္က စစ္ကူ အင္ အားေတြ ထပ္တိုးလာတယ္။ လက္ရွိ သူတို႔ ပစ္ေနတဲ့ ျပင္းအားေတြ လႈပ္ရွားမႈ အေျခအေနေတြေပၚ မူတည္ၿပီးေတာ့ တိုက္ပြဲက ဒီထက္ ပိုၿပီး ျပင္းထန္လာဖို႔ပဲ ရွိပါတယ္”ဟု ေျပာသည္ ။
ယေန႔ ဒီဇင္ဘာလ ၂၉ ရက္ နံနက္ပိုင္း ၇ နာရီေက်ာ္မွ စ၍ တိုက္ပြဲ ၂ ႀကိမ္ခန္႔ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္ဟု သိရသည္။ တပ္မေတာ္ႏွင့္ AA တို႔ၾကား ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားေနသည္မွာ ၃ ရက္ရွိၿပီ ျဖစ္သည္။
ဒီဇင္ဘာလ ၂၆ ရက္က AA ၏ ေျပာက္က်ားတပ္ဖြဲ႕မ်ားမွာ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း သြားလာေနစဥ္ တပ္မေတာ္၊ စစ္ေၾကာင္း မ်ားႏွင့္ ထိပ္တိုက္ေတြ႔ၿပီး တိုက္ပြဲ စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ ။
တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားေနသည့္ ေနရာမွာ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕နယ္၊ မဟာမုနိဘုရားႀကီး အေရွ႕ေျမာက္ဘက္၊ ရန္ကုန္ – စစ္ေတြ လမ္းမႀကီးႏွင့္ ၄ မိုင္ခန္႔ အကြာတြင္ ျဖစ္ၿပီး လူေနေက်းရြာမ်ားလည္း ရွိသျဖင့္ စိုးရိမ္ ထိတ္လန္႔ေနရေၾကာင္း ေက်ာက္ေတာ္ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။
ရခိုင္အမ်ိဳးသားပါတီ၊ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕နယ္ အလုပ္အမႈေဆာင္ ဦးေမာင္မဲစိန္က“မေန႔က ညေန ၃ နာရီေလာက္မွာ တိုက္ပြဲ ျဖစ္သံ ေတြ ၾကားရပါတယ္။ လက္နက္ႀကီးသံေတြလည္း ၾကားရပါတယ္။ ေဒသခံရြာသားေတြကေတာ့ အထူးစိုးရိမ္ေနရတာေပါ့။ မေန႔က သရီေခ်ာင္းထဲမွာ လႊဆြဲေနတဲ့ ရြာသား ၂ ေယာက္ကို စစ္တပ္က ဖမ္းေခၚသြားလို႔ ေက်ာက္ေတာ္ကို လာတိုင္ေနတာ။ က်ေနာ္႐ံုးမွာ တိုင္ေနတုန္း ရြာကို ျပန္ေရာက္ၿပီ ၾကားတယ္။ ဘာေတြ ဆက္ျဖစ္မယ္ဆိုတာ မသိေသးဘူး”ဟု ေျပာသည္။
ရခိုင္လူထုမွာ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္တို႔ရွိ ျပည္သူမ်ားကဲ့သို႔ တိုက္ပြဲ အေတြ႕အႀကံဳ မရွိသျဖင့္ ေၾကာက္လန္႔ေနၾကျခင္း ျဖစ္ၿပီး ျပည္သူမ်ား စိုးရိမ္မႈ ေလ်ာ့က်သြားေစရန္ တပ္မေတာ္အေပၚတြင္ မူတည္ေၾကာင္း ဗိုလ္မွဴးႀကီး ညိဳထြြန္းေအာင္က ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
၂၀၁၅ ခုႏွစ္၊ မတ္လက တပ္မေတာ္ႏွင့္ AA မွာ ပထမဦးဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း တိုက္ပြဲမ်ား စတင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္း ျဖစ္ၿပီး ယခုအႀကိမ္မွာ ဒုတိယအႀကိမ္ တိုက္ပြဲ ျပန္လည္ ျဖစ္ပြားျခင္း ျဖစ္သည္။
မတ္လအတြင္း တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားခဲ့စဥ္က AA တပ္ဖြဲ႕၀င္ ၅ ဦးကို အစိုးရ တပ္မေတာ္က ဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီး မတရားအသင္း ဆက္သြယ္မႈ အက္ဥပေဒ ပုဒ္မ (၁၇/၁)ႏွင့္ အေရးယူခဲ့ေၾကာင္း၊ ယင္း AA တပ္သားမ်ားထံမွ ရရွိသည့္ ipad မွတဆင့္ မိသားစု၀င္မ်ားကို ေခၚယူ စစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေသးသည္။
AA ႏွင့္ ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္ၾကား ပထမအႀကိမ္ တိုက္ပြဲမ်ားအတြင္း ေဒသခံမ်ားအား မတရားအသင္း အက္ဥပေဒျဖင့္ ဖမ္းဆီး တရားစြဲဆိုမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သျဖင့္ လက္ရွိတုိက္ပြဲျဖစ္စဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဒသခံမ်ားမွာ မေျပာရဲၾကဘဲ ပတ္သက္မႈမရွိေအာင္ ေရွာင္ရွားေနရေၾကာင္း ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕ခံမ်ားက ေျပာသည္။
AA မွာ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA) ဗဟိုဌာနခ်ဳပ္ရွိရာ လိုင္ဇာၿမိဳ႕တြင္ အေျခစိုက္ၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြင္းတြင္ တပ္စခန္းမ်ား အခိုင္အမာ ခ်ထားျခင္း မရွိေသးဘဲ ေျပာက္က်ားစနစ္ျဖင့္ လႈပ္ရွားေနသည့္ အဖြဲ႕တခု ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္၊ ႏို၀င္ဘာလ ၁၉ ရက္တြင္ တပ္မေတာ္မွ KIA ထိန္းခ်ဳပ္ေဒသ လိုင္ဇာၿမိဳ႕ဗိုလ္သင္တန္းေက်ာင္းကို လက္နက္ႀကီးျဖင့္ ပစ္ခတ္ခဲ့ရာ ဗိုလ္ေလာင္း ၂၃ ဦး ေသဆံုးခဲ့ၿပီး AA မွ ဗိုလ္ေလာင္း ၈ ဦး ပါ၀င္သြားခဲ့သည္။
၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၉ ရက္တြင္ အစိုးရ တပ္မေတာ္ႏွင့္ ျမန္မာအမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ မဟာမိတ္ တပ္မေတာ္(MNDAA) တို႔ၾကား တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားရာ AA က MNDAA ဘက္မွ ပါ၀င္ ကူညီခဲ့သည္။
AA မွာ အစိုးရက ဦးေဆာင္ ျပဳလုပ္ေနသည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္တြင္ ပါ၀င္လိုေၾကာင္း ေတာင္းဆိုခဲဲ့ေသာ္လည္း အစုိးရက လက္မခံဘဲ ခ်န္လွပ္ခံထားရသည့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕တခု ျဖစ္သည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ျဖစ္ပြားလ်က္ရွိသည့္ အစိုးရ တပ္မေတာ္ႏွင့္ ရကိၡဳင့္ တပ္မေတာ္(AA)တို႔ၾကား တိုက္ပြဲ မ်ားမွာ ပိုမိုျပင္းထန္လာေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။
AA ၏ ဒုတိယ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္၊ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ညိဳထြန္းေအာင္က“လက္ရွိ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ အေနအထားအရ သူတို႔ဘက္က စစ္ကူ အင္ အားေတြ ထပ္တိုးလာတယ္။ လက္ရွိ သူတို႔ ပစ္ေနတဲ့ ျပင္းအားေတြ လႈပ္ရွားမႈ အေျခအေနေတြေပၚ မူတည္ၿပီးေတာ့ တိုက္ပြဲက ဒီထက္ ပိုၿပီး ျပင္းထန္လာဖို႔ပဲ ရွိပါတယ္”ဟု ေျပာသည္ ။
ယေန႔ ဒီဇင္ဘာလ ၂၉ ရက္ နံနက္ပိုင္း ၇ နာရီေက်ာ္မွ စ၍ တိုက္ပြဲ ၂ ႀကိမ္ခန္႔ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္ဟု သိရသည္။ တပ္မေတာ္ႏွင့္ AA တို႔ၾကား ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားေနသည္မွာ ၃ ရက္ရွိၿပီ ျဖစ္သည္။
ဒီဇင္ဘာလ ၂၆ ရက္က AA ၏ ေျပာက္က်ားတပ္ဖြဲ႕မ်ားမွာ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း သြားလာေနစဥ္ တပ္မေတာ္၊ စစ္ေၾကာင္း မ်ားႏွင့္ ထိပ္တိုက္ေတြ႔ၿပီး တိုက္ပြဲ စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ ။
တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားေနသည့္ ေနရာမွာ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕နယ္၊ မဟာမုနိဘုရားႀကီး အေရွ႕ေျမာက္ဘက္၊ ရန္ကုန္ – စစ္ေတြ လမ္းမႀကီးႏွင့္ ၄ မိုင္ခန္႔ အကြာတြင္ ျဖစ္ၿပီး လူေနေက်းရြာမ်ားလည္း ရွိသျဖင့္ စိုးရိမ္ ထိတ္လန္႔ေနရေၾကာင္း ေက်ာက္ေတာ္ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။
ရခိုင္အမ်ိဳးသားပါတီ၊ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕နယ္ အလုပ္အမႈေဆာင္ ဦးေမာင္မဲစိန္က“မေန႔က ညေန ၃ နာရီေလာက္မွာ တိုက္ပြဲ ျဖစ္သံ ေတြ ၾကားရပါတယ္။ လက္နက္ႀကီးသံေတြလည္း ၾကားရပါတယ္။ ေဒသခံရြာသားေတြကေတာ့ အထူးစိုးရိမ္ေနရတာေပါ့။ မေန႔က သရီေခ်ာင္းထဲမွာ လႊဆြဲေနတဲ့ ရြာသား ၂ ေယာက္ကို စစ္တပ္က ဖမ္းေခၚသြားလို႔ ေက်ာက္ေတာ္ကို လာတိုင္ေနတာ။ က်ေနာ္႐ံုးမွာ တိုင္ေနတုန္း ရြာကို ျပန္ေရာက္ၿပီ ၾကားတယ္။ ဘာေတြ ဆက္ျဖစ္မယ္ဆိုတာ မသိေသးဘူး”ဟု ေျပာသည္။
ရခိုင္လူထုမွာ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္တို႔ရွိ ျပည္သူမ်ားကဲ့သို႔ တိုက္ပြဲ အေတြ႕အႀကံဳ မရွိသျဖင့္ ေၾကာက္လန္႔ေနၾကျခင္း ျဖစ္ၿပီး ျပည္သူမ်ား စိုးရိမ္မႈ ေလ်ာ့က်သြားေစရန္ တပ္မေတာ္အေပၚတြင္ မူတည္ေၾကာင္း ဗိုလ္မွဴးႀကီး ညိဳထြြန္းေအာင္က ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
၂၀၁၅ ခုႏွစ္၊ မတ္လက တပ္မေတာ္ႏွင့္ AA မွာ ပထမဦးဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း တိုက္ပြဲမ်ား စတင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္း ျဖစ္ၿပီး ယခုအႀကိမ္မွာ ဒုတိယအႀကိမ္ တိုက္ပြဲ ျပန္လည္ ျဖစ္ပြားျခင္း ျဖစ္သည္။
မတ္လအတြင္း တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားခဲ့စဥ္က AA တပ္ဖြဲ႕၀င္ ၅ ဦးကို အစိုးရ တပ္မေတာ္က ဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီး မတရားအသင္း ဆက္သြယ္မႈ အက္ဥပေဒ ပုဒ္မ (၁၇/၁)ႏွင့္ အေရးယူခဲ့ေၾကာင္း၊ ယင္း AA တပ္သားမ်ားထံမွ ရရွိသည့္ ipad မွတဆင့္ မိသားစု၀င္မ်ားကို ေခၚယူ စစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေသးသည္။
AA ႏွင့္ ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္ၾကား ပထမအႀကိမ္ တိုက္ပြဲမ်ားအတြင္း ေဒသခံမ်ားအား မတရားအသင္း အက္ဥပေဒျဖင့္ ဖမ္းဆီး တရားစြဲဆိုမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သျဖင့္ လက္ရွိတုိက္ပြဲျဖစ္စဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဒသခံမ်ားမွာ မေျပာရဲၾကဘဲ ပတ္သက္မႈမရွိေအာင္ ေရွာင္ရွားေနရေၾကာင္း ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕ခံမ်ားက ေျပာသည္။
AA မွာ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA) ဗဟိုဌာနခ်ဳပ္ရွိရာ လိုင္ဇာၿမိဳ႕တြင္ အေျခစိုက္ၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြင္းတြင္ တပ္စခန္းမ်ား အခိုင္အမာ ခ်ထားျခင္း မရွိေသးဘဲ ေျပာက္က်ားစနစ္ျဖင့္ လႈပ္ရွားေနသည့္ အဖြဲ႕တခု ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္၊ ႏို၀င္ဘာလ ၁၉ ရက္တြင္ တပ္မေတာ္မွ KIA ထိန္းခ်ဳပ္ေဒသ လိုင္ဇာၿမိဳ႕ဗိုလ္သင္တန္းေက်ာင္းကို လက္နက္ႀကီးျဖင့္ ပစ္ခတ္ခဲ့ရာ ဗိုလ္ေလာင္း ၂၃ ဦး ေသဆံုးခဲ့ၿပီး AA မွ ဗိုလ္ေလာင္း ၈ ဦး ပါ၀င္သြားခဲ့သည္။
၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၉ ရက္တြင္ အစိုးရ တပ္မေတာ္ႏွင့္ ျမန္မာအမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ မဟာမိတ္ တပ္မေတာ္(MNDAA) တို႔ၾကား တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားရာ AA က MNDAA ဘက္မွ ပါ၀င္ ကူညီခဲ့သည္။
AA မွာ အစိုးရက ဦးေဆာင္ ျပဳလုပ္ေနသည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္တြင္ ပါ၀င္လိုေၾကာင္း ေတာင္းဆိုခဲဲ့ေသာ္လည္း အစုိးရက လက္မခံဘဲ ခ်န္လွပ္ခံထားရသည့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕တခု ျဖစ္သည္။
ရေနာင္းေက်ာင္းသူလူသတ္မႈတြင္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားေလးဦးအား ထိုင္းရဲက ႏွိပ္စက္ဝန္ခံခုိင္းခဲ့ဟုဆို
ဘန္ေကာက္ပို႔စ္
ထုိင္းႏိုင္ငံ ရေနာင္းတြင္ စက္တင္ဘာလအတြင္းက ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ အသက္ ၁၇ ေက်ာင္းသူတစ္ဦးအား သတ္ျဖတ္မႈျဖင့္ ဖမ္းဆီးခံရသည့္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားေလးဦးက ၎တို႔ကို အျပစ္ဝန္ခံေအာင္ ထုိင္းရဲမ်ားက ႏွိပ္စက္ထြက္ဆိုခုိင္းခဲ့ေၾကာင္း ေျပာသည္။
စက္တင္ဘာ ၂၈ ရက္ ညက ေက်ာင္းသူ အိုရာဝီဆမ္ပါအိုတန္အား လူမဆန္စြာ ဓားျဖင့္ထုိးသတ္ျခင္းအမႈတြင္ မိုးဇင္ေအာင္(၁၉ႏွစ္)၊ ေဇာ္ေလး(၂၅ႏွစ္)၊ မန္ဆန္း(၂၀)ႏွင့္ ေက်ာ္စိုးဝင္း(၁၉ႏွစ္)တုိ႔က ဝန္ခံထြက္ဆိုထားခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ရဲမွတ္တမ္းအရ သိရသည္။
ရေနာင္းအက်ဥ္းေထာင္သို႔ ဘန္ေကာက္ပို႔စ္က သြားေရာက္ေမးျမန္းခဲ့ရာတြင္ ၎တုိ႔က အိုရာဝီအား သတ္ရျခင္းမရွိေၾကာင္း ေျပာျခင္းျဖစ္သည္။
“ရဲေတြက ေကာင္မေလးကို သတ္မႈနဲ႔ ကြ်န္ေတာ္တို႔ကို စြပ္စြဲၾကတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔က ျငင္းတာနဲ႔ လည္ပင္းညႇစ္ၾကပါတယ္။ လက္သီးနဲ႔လည္း ထိုးၾကတယ္။”ဟု သံသယျဖင့္ ဖမ္းဆီးခံထားရသည့္ အားလုံးကို ကိုယ္စားျပဳျပီး ေက်ာ္စိုးဝင္းက ေျပာသည္။
သံသယတရားခံမ်ား၏ ေဆြမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ေရွ႕ေနမ်ားကို ေမးျမန္းခ်က္အရ ၎တို႔ေလးဦးကို ေအာက္တိုဘာ ၂၀-၂၄ အတြင္း ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရျခင္းျဖစ္ျပီး ရက္မ်ားစြာ ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ခံရေၾကာင္း ေျပာၾကသည္။ ထိုင္းရဲမ်ားက မ်က္ႏွာအဝတ္ဖုံးထားျခင္း၊ ေသနတ္ျဖင့္ ျခိမ္းေျခာက္ျခင္း၊ ပလတ္စတစ္အိတ္ျဖင့္ အသက္႐ူမရေအာင္ မ်က္ႏွာကို ပိတ္စည္းမြန္းက်ပ္ေစျခင္းႏွင့္ ေယာက္က်ားငယ္ပါကို ကန္ေက်ာက္ျခင္းမ်ား စသည္ျဖင့္ ႏွိပ္စက္ေၾကာင္း ေျပာၾကသည္။
လူသတ္မႈျဖစ္သည့္ ေန႔က အျဖစ္အပ်က္မ်ားကို အခ်ိန္ႏွင့္တကြ ေဖာ္ျပသည့္ ထြက္ဆိုခ်က္မ်ားကို ရဲမ်ားက ႏႈတ္တိုက္ခ်ေပးျခင္းပင္ျဖစ္ျပီး ယင္းထြက္ဆိုခ်က္မ်ားတြင္ ၎တို႔က လက္မွတ္ထိုး ခဲ့ရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေက်ာ္စုိးဝင္းက ေျပာသည္။ ထြက္ခ်က္ကို ၎တို႔အေနျဖင့္ ေၾကာက္ရြံ၍ လက္မွတ္ေရးထိုးလိုက္ရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ၎က ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။
လူသတ္မႈျဖစ္ခ်ိန္တြင္ အျခားတစ္ေနရာ၌ ၎တို႔ေလးဦး ရွိေနၾကသည္ဟု ယုံၾကည္ရသည့္ လုံျခံဳေရးကင္မရာႏွစ္ခုမွ ဗီဒီယိုပုံရိပ္မ်ားလည္း ရွိထားေၾကာင္း ေရွ႕ေနမ်ားက ေျပာသည္။ ေဆးစစ္ေဆးမႈတြင္လည္း သံသယတရားခံေလးဦးတြင္ သုံးဦး၌ ရဲခ်ဳပ္ေႏွာင္ခံရစဥ္အတြင္းက ကုိယ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ထိခိုက္မႈမ်ားရွိထားေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။
ထုိင္းဥပေဒအရ ႏွိပ္စက္ညႇဥ္းပန္းမႈမွ ရရွိသည့္ မည္သည့္သက္ေသအခ်က္အလက္မ်ိဳးကိုမဆို နည္းဥပေဒအရ လက္ခံျခင္း မရွိရေပ။
“ကြ်န္မက သံသယတရားခံေလးေယာက္စလုံး အျပစ္မရွိေၾကာင္း ျပသႏုိင္မည့္ လိုအပ္တဲ့ သက္ေသအေထာက္အထားေတြ ကြ်န္မတို႔မွာ ရွိထားတယ္လို႔ ယုံပါတယ္။”ဟု အမႈတြင္ ပါဝင္လုိက္ပါေဆာင္ရြက္ေနသည့္ အမ်ိဳးသမီး ေရွ႕ေန ခြန္နန္းယာေဆာင္ဆြာမြတ္က ေျပာသည္။
တရား႐ုံးတင္ခ်ိန္တြင္ ယခု ရဲ၏ ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ထြက္ဆိုခုိင္းသည့္ အခ်က္အလက္ကို တရားခံမ်ား၏ ထုေခ်ခ်က္အျဖစ္ အသုံးျပဳမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ခြန္နန္းယာက ေျပာသည္။ ၎တို႔ ေလးဦးအား ဖမ္းဆီးလိုက္ခ်ိန္ႏွင့္ ၎တို႔က ခံဝန္ခ်က္ေပးလိုက္သည့္ အခ်ိန္တို႔ကလည္း အလြန္တိုေတာင္းလြန္းေၾကာင္း၊ ထို႔အတြက္ေၾကာင့္ တရား႐ုံးအေနျဖင့္ ယင္းအခ်က္က တရားခံမ်ား၏ ေျဖာင့္ခ်က္ေပးျခင္းအေပၚ ယုတၱိရွိမရွိ စဥ္းစားရလိမ့္ အခ်က္ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ဆက္လက္ေျပာခဲ့သည္။
ဖမ္းဆီးထားသူေလးဦးတြင္ မိုးဇင္ေအာင္ႏွင့္ ေက်ာ္စိုးဝင္းတို႔၏ အသက္အမွန္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက ၎တို႔ အိမ္ေထာင္စုစာရင္းအရ အသက္ ၁၅ ႏွစ္ႏွင့္ ၁၄ ႏွစ္တို႔သာ ရွိေသးေၾကာင္း သိရ၍ တရားေရးအဖြဲ႔တြင္ အျငင္းပြားမႈမ်ားလည္း ရွိထားသည္။ ၎တို႔ႏွစ္ဦးက ငါးဖမ္းလုပ္ငန္းတြင္ ဝင္ေရာက္လုပ္ကိုင္ႏိုင္ရန္ အသက္လိမ္ထားျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ကေလးသူငယ္ျပစ္မႈျဖင့္ ၾကားနာသင့္ေၾကာင္း ေရွ႕ေနမ်ားက ေျပာသည္။
အမႈႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး အေသးစိတ္ ေျပာဆိုရန္ စုံစမ္းေရးတာဝန္ရွိသူတစ္ဦးျဖစ္သည့္ ဒုတိယရဲမွဴးၾကီး ဝတ္တီပြန္ဒင္တြန္က ျငင္းဆန္ေသာလည္း ဖမ္းထားသူမ်ားကို ႏွိပ္စက္ညဥ္းပန္းျခင္းအေၾကာင္းကိုမူ မဟုတ္ေၾကာင္း ျငင္းသည္။
ယခုအမႈသည္ ျပီးခဲ့သည့္ႏွစ္က ျဖစ္ပြားသည့္ လိပ္ကြ်န္းက ျဗိတိန္စုံတြဲ လူသတ္မႈႏွင့္ အမႈသြားအမႈလာတူေၾကာင္း ေရွ႕ေနမ်ားက ေျပာသည္။ လိပ္ကၽြန္းလူသတ္မႈႏွင့္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားႏွစ္ဦးက ဖမ္းဆီးခံရျပီး ေသဒဏ္စေတးခံရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ဆိုသည္။
အဆိုပါ လိပ္ကၽြန္းလူသတ္မႈအား စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈတြင္ အၾကီးတန္း စုံစမ္းေရးအရာရွိအျဖစ္ တာဝန္ယူခဲ့သူ ရဲမွဴးၾကီး ခ်က္ပြန္ခ်ီပရီခ်ာက ယခုရေနာင္းေက်ာင္းသူလူသတ္မႈ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရးမႈ၌ ဦးစီးေဆာင္ရြက္ေနျခင္းျဖစ္သည္။
ထုိင္းႏိုင္ငံ ရေနာင္းတြင္ စက္တင္ဘာလအတြင္းက ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ အသက္ ၁၇ ေက်ာင္းသူတစ္ဦးအား သတ္ျဖတ္မႈျဖင့္ ဖမ္းဆီးခံရသည့္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားေလးဦးက ၎တို႔ကို အျပစ္ဝန္ခံေအာင္ ထုိင္းရဲမ်ားက ႏွိပ္စက္ထြက္ဆိုခုိင္းခဲ့ေၾကာင္း ေျပာသည္။
စက္တင္ဘာ ၂၈ ရက္ ညက ေက်ာင္းသူ အိုရာဝီဆမ္ပါအိုတန္အား လူမဆန္စြာ ဓားျဖင့္ထုိးသတ္ျခင္းအမႈတြင္ မိုးဇင္ေအာင္(၁၉ႏွစ္)၊ ေဇာ္ေလး(၂၅ႏွစ္)၊ မန္ဆန္း(၂၀)ႏွင့္ ေက်ာ္စိုးဝင္း(၁၉ႏွစ္)တုိ႔က ဝန္ခံထြက္ဆိုထားခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ရဲမွတ္တမ္းအရ သိရသည္။
ရေနာင္းအက်ဥ္းေထာင္သို႔ ဘန္ေကာက္ပို႔စ္က သြားေရာက္ေမးျမန္းခဲ့ရာတြင္ ၎တုိ႔က အိုရာဝီအား သတ္ရျခင္းမရွိေၾကာင္း ေျပာျခင္းျဖစ္သည္။
“ရဲေတြက ေကာင္မေလးကို သတ္မႈနဲ႔ ကြ်န္ေတာ္တို႔ကို စြပ္စြဲၾကတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔က ျငင္းတာနဲ႔ လည္ပင္းညႇစ္ၾကပါတယ္။ လက္သီးနဲ႔လည္း ထိုးၾကတယ္။”ဟု သံသယျဖင့္ ဖမ္းဆီးခံထားရသည့္ အားလုံးကို ကိုယ္စားျပဳျပီး ေက်ာ္စိုးဝင္းက ေျပာသည္။
သံသယတရားခံမ်ား၏ ေဆြမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ေရွ႕ေနမ်ားကို ေမးျမန္းခ်က္အရ ၎တို႔ေလးဦးကို ေအာက္တိုဘာ ၂၀-၂၄ အတြင္း ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရျခင္းျဖစ္ျပီး ရက္မ်ားစြာ ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ခံရေၾကာင္း ေျပာၾကသည္။ ထိုင္းရဲမ်ားက မ်က္ႏွာအဝတ္ဖုံးထားျခင္း၊ ေသနတ္ျဖင့္ ျခိမ္းေျခာက္ျခင္း၊ ပလတ္စတစ္အိတ္ျဖင့္ အသက္႐ူမရေအာင္ မ်က္ႏွာကို ပိတ္စည္းမြန္းက်ပ္ေစျခင္းႏွင့္ ေယာက္က်ားငယ္ပါကို ကန္ေက်ာက္ျခင္းမ်ား စသည္ျဖင့္ ႏွိပ္စက္ေၾကာင္း ေျပာၾကသည္။
လူသတ္မႈျဖစ္သည့္ ေန႔က အျဖစ္အပ်က္မ်ားကို အခ်ိန္ႏွင့္တကြ ေဖာ္ျပသည့္ ထြက္ဆိုခ်က္မ်ားကို ရဲမ်ားက ႏႈတ္တိုက္ခ်ေပးျခင္းပင္ျဖစ္ျပီး ယင္းထြက္ဆိုခ်က္မ်ားတြင္ ၎တို႔က လက္မွတ္ထိုး ခဲ့ရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေက်ာ္စုိးဝင္းက ေျပာသည္။ ထြက္ခ်က္ကို ၎တို႔အေနျဖင့္ ေၾကာက္ရြံ၍ လက္မွတ္ေရးထိုးလိုက္ရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ၎က ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။
လူသတ္မႈျဖစ္ခ်ိန္တြင္ အျခားတစ္ေနရာ၌ ၎တို႔ေလးဦး ရွိေနၾကသည္ဟု ယုံၾကည္ရသည့္ လုံျခံဳေရးကင္မရာႏွစ္ခုမွ ဗီဒီယိုပုံရိပ္မ်ားလည္း ရွိထားေၾကာင္း ေရွ႕ေနမ်ားက ေျပာသည္။ ေဆးစစ္ေဆးမႈတြင္လည္း သံသယတရားခံေလးဦးတြင္ သုံးဦး၌ ရဲခ်ဳပ္ေႏွာင္ခံရစဥ္အတြင္းက ကုိယ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ထိခိုက္မႈမ်ားရွိထားေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။
ထုိင္းဥပေဒအရ ႏွိပ္စက္ညႇဥ္းပန္းမႈမွ ရရွိသည့္ မည္သည့္သက္ေသအခ်က္အလက္မ်ိဳးကိုမဆို နည္းဥပေဒအရ လက္ခံျခင္း မရွိရေပ။
“ကြ်န္မက သံသယတရားခံေလးေယာက္စလုံး အျပစ္မရွိေၾကာင္း ျပသႏုိင္မည့္ လိုအပ္တဲ့ သက္ေသအေထာက္အထားေတြ ကြ်န္မတို႔မွာ ရွိထားတယ္လို႔ ယုံပါတယ္။”ဟု အမႈတြင္ ပါဝင္လုိက္ပါေဆာင္ရြက္ေနသည့္ အမ်ိဳးသမီး ေရွ႕ေန ခြန္နန္းယာေဆာင္ဆြာမြတ္က ေျပာသည္။
တရား႐ုံးတင္ခ်ိန္တြင္ ယခု ရဲ၏ ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ထြက္ဆိုခုိင္းသည့္ အခ်က္အလက္ကို တရားခံမ်ား၏ ထုေခ်ခ်က္အျဖစ္ အသုံးျပဳမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ခြန္နန္းယာက ေျပာသည္။ ၎တို႔ ေလးဦးအား ဖမ္းဆီးလိုက္ခ်ိန္ႏွင့္ ၎တို႔က ခံဝန္ခ်က္ေပးလိုက္သည့္ အခ်ိန္တို႔ကလည္း အလြန္တိုေတာင္းလြန္းေၾကာင္း၊ ထို႔အတြက္ေၾကာင့္ တရား႐ုံးအေနျဖင့္ ယင္းအခ်က္က တရားခံမ်ား၏ ေျဖာင့္ခ်က္ေပးျခင္းအေပၚ ယုတၱိရွိမရွိ စဥ္းစားရလိမ့္ အခ်က္ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ဆက္လက္ေျပာခဲ့သည္။
ဖမ္းဆီးထားသူေလးဦးတြင္ မိုးဇင္ေအာင္ႏွင့္ ေက်ာ္စိုးဝင္းတို႔၏ အသက္အမွန္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက ၎တို႔ အိမ္ေထာင္စုစာရင္းအရ အသက္ ၁၅ ႏွစ္ႏွင့္ ၁၄ ႏွစ္တို႔သာ ရွိေသးေၾကာင္း သိရ၍ တရားေရးအဖြဲ႔တြင္ အျငင္းပြားမႈမ်ားလည္း ရွိထားသည္။ ၎တို႔ႏွစ္ဦးက ငါးဖမ္းလုပ္ငန္းတြင္ ဝင္ေရာက္လုပ္ကိုင္ႏိုင္ရန္ အသက္လိမ္ထားျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ကေလးသူငယ္ျပစ္မႈျဖင့္ ၾကားနာသင့္ေၾကာင္း ေရွ႕ေနမ်ားက ေျပာသည္။
အမႈႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး အေသးစိတ္ ေျပာဆိုရန္ စုံစမ္းေရးတာဝန္ရွိသူတစ္ဦးျဖစ္သည့္ ဒုတိယရဲမွဴးၾကီး ဝတ္တီပြန္ဒင္တြန္က ျငင္းဆန္ေသာလည္း ဖမ္းထားသူမ်ားကို ႏွိပ္စက္ညဥ္းပန္းျခင္းအေၾကာင္းကိုမူ မဟုတ္ေၾကာင္း ျငင္းသည္။
ယခုအမႈသည္ ျပီးခဲ့သည့္ႏွစ္က ျဖစ္ပြားသည့္ လိပ္ကြ်န္းက ျဗိတိန္စုံတြဲ လူသတ္မႈႏွင့္ အမႈသြားအမႈလာတူေၾကာင္း ေရွ႕ေနမ်ားက ေျပာသည္။ လိပ္ကၽြန္းလူသတ္မႈႏွင့္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားႏွစ္ဦးက ဖမ္းဆီးခံရျပီး ေသဒဏ္စေတးခံရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ဆိုသည္။
အဆိုပါ လိပ္ကၽြန္းလူသတ္မႈအား စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈတြင္ အၾကီးတန္း စုံစမ္းေရးအရာရွိအျဖစ္ တာဝန္ယူခဲ့သူ ရဲမွဴးၾကီး ခ်က္ပြန္ခ်ီပရီခ်ာက ယခုရေနာင္းေက်ာင္းသူလူသတ္မႈ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရးမႈ၌ ဦးစီးေဆာင္ရြက္ေနျခင္းျဖစ္သည္။
လိင္ဆက္ဆံမႈမွ ကူးစက္ႏုိင္တဲ့ ေရာဂါသစ္ MG
ေအးမင္း
မၾကာေသးမီက ထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့ ေလ့လာမႈတခုက လိင္ဆက္ဆံမႈကေနတဆင့္ ကူးစက္တတ္တဲ့ေရာဂါတခု အေၾကာင္း ကို ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ အမည္က mycoplasma genitalium သို႕ မဟုတ္ MG လို႔သိရပါတယ္။
MG ဆိုတာကို ၁၉၈၀ ႏွစ္ေတြကထဲက ပညာရွင္ေတြသိၿပီး ျဖစ္ေပမယ့္ International Journal of Epidemiology က အသစ္ ထုတ္ေ၀လိုက္တဲ့ စာတမ္းတခုမွာေတာ့ ဘက္တီးရီးယား ေၾကာင့္ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အဲဒီဘက္တီးရီးယား ေတြက ဆီးနဲ႔ လိင္အဂၤါလမ္းေၾကာင္းေတြမွာ ရွိေနၾကၿပီးေတာ့ လိင္ဆက္ဆံမႈကေန တဆင့္ ျပန္႔႔ပြားႏိုင္ပါတယ္။
ဒါကိုရွာေဖြႏိုင္ဖို႔ အတြက္ University College London က သုေတသီေတြဟာ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ ကေန ၄၄ ႏွစ္ အရြယ္ ၾကား အမ်ိဳးသား၊ အမ်ိဳးသမီး ၄၅၀၇ ဦးရဲ႕ ဆီးနမူနာေတြကို စစ္ေဆးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီလူေတြဟာ လိင္ဆက္ဆံမႈ ျပဳဖူးသူ ေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ သူတို႔ထဲက အမ်ိဳးသမီး ၄၈ ဦးနဲ႔ အမ်ိဳးသား ၂၄ ဦးဟာ MG ရွိေနေၾကာင္း ေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္။ ဒါေပ မယ့္ သုေတသီေတြက တခါမွ လိင္မဆက္ဆံဖူးတဲ့ ဆယ္ေက်ာ္သက္ ၂၀၀ ရဲ႕ ဆီး နမူနာေတြကို စစ္ေဆးတဲ့ အခါမွာေတာ့ ေရာ ဂါပိုး ကူးစက္မႈ လံုး၀ မေတြ႔ရပါဘူး။
MG က လိင္ဆက္ဆံ မႈကေန တဆင့္ ကူးစက္တတ္တဲ့ တျခား ေရာဂါေတြလိုပဲ ေရာဂါ လကၡဏာ မျပဘဲရွိေန တတ္တယ္ လို႔ Joan H. Tisch အမ်ိဳးသမီး က်န္းမာေရး စန္က တြဲဖက္ပါေမာကၡ ေဒါက္တာ Raquel Dardik က ေျပာပါတယ္။ University College Londonရဲ ႔ ေလ့လာမႈ မွာလည္း အမ်ိဳးသား ၉၄.၄ ရာခိုင္ႏႈန္းနဲ႔ အမ်ိဳးသမီး ၅၆.၂ ရာခိုင္ႏႈန္းတို႔ဟာ ေရာဂါ လကၡဏာေတြ မျပခဲ့ပါဘူး။
ေရာဂါ လကၡဏာမ်ား
ဒါေပမယ့္ သိႏိုင္တဲ့ အခ်က္တခ်ိဳ႕ေတာ့ ရွိပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ ဆိုရင္ ဆီးသြာခ်ိန္မွာ နာက်င္တာ၊ က်ိန္္းစပ္တာေတြ နဲ႔ လိင္ဆက္ဆံၿပီးခ်ိန္မွာ ေသြးထြက္တာ မ်ိဳးတြရွိတယ္လို႔ ေဒါက္တာ Raquel Dardik ကေျပာပါတယ္။ အမ်ိဳးသားေတြမွာ ဆိုရင္လည္း ဆီးသြားရင္ နာက်င္တာ သို႔မဟုတ္ လိင္အဂၤါက အရည္ထြက္တာမ်ိဳး ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
MG က သားအိမ္၀ေရာင္ရမ္းျခင္းနဲ႔ တင္ပါးဆံုတြင္းအဂၤါမ်ားေရာင္ျခင္း (PID) ၂ခုလံုးနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေနၿပီးေတာ့ chlamydia (ကလာမိုင္ဒီးယား) နဲ႔ Gonorrhoea (ဂႏိုးရီးယား) တို႔လို STD ေတြရဲ႕ အေျခအေနမ်ိဳး ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ေဒါက္တာ Raquel Dardik ကေတာ့ PID ျဖစ္တဲ့ အမ်ိဳးသမီး ၁၀ရာခိုင္နႈန္းေလာက္ဟာ MG ေၾကာင့္လို႔ ဆိုႏိုင္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
စမ္းသပ္ စစ္ေဆးလို႔ ရသလား
ရပါတယ္။ ဒီလိုမ်ိဳးေရာ ဂါလကၡဏာေတြ ေတြရၿပီဆိုရင္ ဆရာ၀န္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုၿပီး စမ္းသပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ MG ဟာ လိင္ဆက္ဆံမႈကေန တဆင့္ကူးစက္ႏိုင္တယ္ဆိုတာ ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္တာ သိပ္မၾကာေသးတဲ့ အတြက္ တျခား STD ေတြလိုမ်ိဳး (ဥပမာ chlamydia) အလြယ္တကူ စစ္ေဆးၿပီးေတာ့ မသိႏိုင္ဘူးလို႔ ေဒါက္တာ Raquel Dardik က ရွင္းျပပါတယ္။
ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဒါကိုစစ္ေဆးေပးႏိုင္တဲ့ ဓာတ္ခြဲခန္းက နည္းပါးေနေသးတဲ့ အတြက္ ဆရာ၀န္ေတြ အေနနဲ႔ အနီး ဆံုး သုေတသနဌာန သို႔မဟုတ္ တကၠသိုလ္ႀကီးေတြမွာ ရွိတဲ့ ဓာတ္ခြဲခန္းေတြ ဆီကို ပို႔ၿပီး စစ္ေဆးရမွာ ျဖစ္လို႔ပါပဲ။ ရလဒ္ အေျဖကို သိရဖို႔က ကိုယ္ေနတဲ့ ေနရာနဲ႔ ဓာတ္ခြဲခန္း အနီးအေ၀း ေပၚမွာလိုက္ၿပီး ေစာင့္ဆိုင္းရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ အသစ္ရွာေဖြေတြ႔ရွိမႈေၾကာင့္ ဓာတ္ခြဲခန္းေတြကလည္း ဒါကို စစ္ေဆးေပးႏိုင္ဖို႔ လွ်င္လွ်င္ျမန္ျမန္ႀကိဳးစားလုပ္ လာၾကမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေဒါက္တာ Raquel Dardik ကယံုၾကည္ထားပါတယ္။
လက္ရွိ အခ်ိန္မွာေတာ့ “တကယ္လို႔ ေရာဂါပိုးကူးစက္တဲ့ လကၡဏာေတြ ရွိလို႔ ေဆးစစ္ေပမယ့္ အေျဖေတြ အားလံုးက ေရာ ဂါမရွိဘူးလို႔ ျပေနမယ္ဆိုရင္ MG ျဖစ္ႏိုင္တယ္ဆိုတာကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားမိဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။” လို႔ သူက အႀကံျပဳ လိုက္ပါတယ္။
ကုသႏိုင္ပါသလား
ကုသႏိုင္ပါတယ္။ ပဋိဇီ၀ေဆးတမ်ိဳး ျဖစ္တဲ့ azithromycin က ထိထိေရာက္ေရာက္ကုသေပးႏိုင္တယ္လို႔ ေဒါက္တာ Raquel Dardik ကေျပာပါတယ္။
ဘယ္လိုကာကြယ္မလဲ
“ကြန္ဒံုးသံုးပါ။ အေျခခံအခ်က္ကေတာ့ ဘက္တီးရီးယားေၾကာင့္ျဖစ္တာပါ။ ကြန္ဒံုးက ဘက္တီးရီးယားေတြကို ထိထိေရာက္ ေရာက္ ကာကြယ္ေပးပါတယ္။” လို႔ ေဒါက္တာ Raquel Dardik ကဆိုပါတယ္။
မၾကာေသးမီက ထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့ ေလ့လာမႈတခုက လိင္ဆက္ဆံမႈကေနတဆင့္ ကူးစက္တတ္တဲ့ေရာဂါတခု အေၾကာင္း ကို ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ အမည္က mycoplasma genitalium သို႕ မဟုတ္ MG လို႔သိရပါတယ္။
MG ဆိုတာကို ၁၉၈၀ ႏွစ္ေတြကထဲက ပညာရွင္ေတြသိၿပီး ျဖစ္ေပမယ့္ International Journal of Epidemiology က အသစ္ ထုတ္ေ၀လိုက္တဲ့ စာတမ္းတခုမွာေတာ့ ဘက္တီးရီးယား ေၾကာင့္ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အဲဒီဘက္တီးရီးယား ေတြက ဆီးနဲ႔ လိင္အဂၤါလမ္းေၾကာင္းေတြမွာ ရွိေနၾကၿပီးေတာ့ လိင္ဆက္ဆံမႈကေန တဆင့္ ျပန္႔႔ပြားႏိုင္ပါတယ္။
ဒါကိုရွာေဖြႏိုင္ဖို႔ အတြက္ University College London က သုေတသီေတြဟာ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ ကေန ၄၄ ႏွစ္ အရြယ္ ၾကား အမ်ိဳးသား၊ အမ်ိဳးသမီး ၄၅၀၇ ဦးရဲ႕ ဆီးနမူနာေတြကို စစ္ေဆးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီလူေတြဟာ လိင္ဆက္ဆံမႈ ျပဳဖူးသူ ေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ သူတို႔ထဲက အမ်ိဳးသမီး ၄၈ ဦးနဲ႔ အမ်ိဳးသား ၂၄ ဦးဟာ MG ရွိေနေၾကာင္း ေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္။ ဒါေပ မယ့္ သုေတသီေတြက တခါမွ လိင္မဆက္ဆံဖူးတဲ့ ဆယ္ေက်ာ္သက္ ၂၀၀ ရဲ႕ ဆီး နမူနာေတြကို စစ္ေဆးတဲ့ အခါမွာေတာ့ ေရာ ဂါပိုး ကူးစက္မႈ လံုး၀ မေတြ႔ရပါဘူး။
MG က လိင္ဆက္ဆံ မႈကေန တဆင့္ ကူးစက္တတ္တဲ့ တျခား ေရာဂါေတြလိုပဲ ေရာဂါ လကၡဏာ မျပဘဲရွိေန တတ္တယ္ လို႔ Joan H. Tisch အမ်ိဳးသမီး က်န္းမာေရး စန္က တြဲဖက္ပါေမာကၡ ေဒါက္တာ Raquel Dardik က ေျပာပါတယ္။ University College Londonရဲ ႔ ေလ့လာမႈ မွာလည္း အမ်ိဳးသား ၉၄.၄ ရာခိုင္ႏႈန္းနဲ႔ အမ်ိဳးသမီး ၅၆.၂ ရာခိုင္ႏႈန္းတို႔ဟာ ေရာဂါ လကၡဏာေတြ မျပခဲ့ပါဘူး။
ေရာဂါ လကၡဏာမ်ား
ဒါေပမယ့္ သိႏိုင္တဲ့ အခ်က္တခ်ိဳ႕ေတာ့ ရွိပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ ဆိုရင္ ဆီးသြာခ်ိန္မွာ နာက်င္တာ၊ က်ိန္္းစပ္တာေတြ နဲ႔ လိင္ဆက္ဆံၿပီးခ်ိန္မွာ ေသြးထြက္တာ မ်ိဳးတြရွိတယ္လို႔ ေဒါက္တာ Raquel Dardik ကေျပာပါတယ္။ အမ်ိဳးသားေတြမွာ ဆိုရင္လည္း ဆီးသြားရင္ နာက်င္တာ သို႔မဟုတ္ လိင္အဂၤါက အရည္ထြက္တာမ်ိဳး ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
MG က သားအိမ္၀ေရာင္ရမ္းျခင္းနဲ႔ တင္ပါးဆံုတြင္းအဂၤါမ်ားေရာင္ျခင္း (PID) ၂ခုလံုးနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေနၿပီးေတာ့ chlamydia (ကလာမိုင္ဒီးယား) နဲ႔ Gonorrhoea (ဂႏိုးရီးယား) တို႔လို STD ေတြရဲ႕ အေျခအေနမ်ိဳး ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ေဒါက္တာ Raquel Dardik ကေတာ့ PID ျဖစ္တဲ့ အမ်ိဳးသမီး ၁၀ရာခိုင္နႈန္းေလာက္ဟာ MG ေၾကာင့္လို႔ ဆိုႏိုင္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
စမ္းသပ္ စစ္ေဆးလို႔ ရသလား
ရပါတယ္။ ဒီလိုမ်ိဳးေရာ ဂါလကၡဏာေတြ ေတြရၿပီဆိုရင္ ဆရာ၀န္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုၿပီး စမ္းသပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ MG ဟာ လိင္ဆက္ဆံမႈကေန တဆင့္ကူးစက္ႏိုင္တယ္ဆိုတာ ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္တာ သိပ္မၾကာေသးတဲ့ အတြက္ တျခား STD ေတြလိုမ်ိဳး (ဥပမာ chlamydia) အလြယ္တကူ စစ္ေဆးၿပီးေတာ့ မသိႏိုင္ဘူးလို႔ ေဒါက္တာ Raquel Dardik က ရွင္းျပပါတယ္။
ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဒါကိုစစ္ေဆးေပးႏိုင္တဲ့ ဓာတ္ခြဲခန္းက နည္းပါးေနေသးတဲ့ အတြက္ ဆရာ၀န္ေတြ အေနနဲ႔ အနီး ဆံုး သုေတသနဌာန သို႔မဟုတ္ တကၠသိုလ္ႀကီးေတြမွာ ရွိတဲ့ ဓာတ္ခြဲခန္းေတြ ဆီကို ပို႔ၿပီး စစ္ေဆးရမွာ ျဖစ္လို႔ပါပဲ။ ရလဒ္ အေျဖကို သိရဖို႔က ကိုယ္ေနတဲ့ ေနရာနဲ႔ ဓာတ္ခြဲခန္း အနီးအေ၀း ေပၚမွာလိုက္ၿပီး ေစာင့္ဆိုင္းရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ အသစ္ရွာေဖြေတြ႔ရွိမႈေၾကာင့္ ဓာတ္ခြဲခန္းေတြကလည္း ဒါကို စစ္ေဆးေပးႏိုင္ဖို႔ လွ်င္လွ်င္ျမန္ျမန္ႀကိဳးစားလုပ္ လာၾကမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေဒါက္တာ Raquel Dardik ကယံုၾကည္ထားပါတယ္။
လက္ရွိ အခ်ိန္မွာေတာ့ “တကယ္လို႔ ေရာဂါပိုးကူးစက္တဲ့ လကၡဏာေတြ ရွိလို႔ ေဆးစစ္ေပမယ့္ အေျဖေတြ အားလံုးက ေရာ ဂါမရွိဘူးလို႔ ျပေနမယ္ဆိုရင္ MG ျဖစ္ႏိုင္တယ္ဆိုတာကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားမိဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။” လို႔ သူက အႀကံျပဳ လိုက္ပါတယ္။
ကုသႏိုင္ပါသလား
ကုသႏိုင္ပါတယ္။ ပဋိဇီ၀ေဆးတမ်ိဳး ျဖစ္တဲ့ azithromycin က ထိထိေရာက္ေရာက္ကုသေပးႏိုင္တယ္လို႔ ေဒါက္တာ Raquel Dardik ကေျပာပါတယ္။
ဘယ္လိုကာကြယ္မလဲ
“ကြန္ဒံုးသံုးပါ။ အေျခခံအခ်က္ကေတာ့ ဘက္တီးရီးယားေၾကာင့္ျဖစ္တာပါ။ ကြန္ဒံုးက ဘက္တီးရီးယားေတြကို ထိထိေရာက္ ေရာက္ ကာကြယ္ေပးပါတယ္။” လို႔ ေဒါက္တာ Raquel Dardik ကဆိုပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း ဆႏၵျပမႈမ်ားေနာက္ကြယ္တြင္ ႏိုင္ငံေရးလႈံ႕ေဆာ္မႈရွိႏုိင္ဟု ထုိင္းရဲတပ္ဖြဲ႔ေျပာ
ဘန္ေကာက္ပို႔စ္
ခုိေတာင္ကၽြန္းလူသတ္မႈျဖင့္ ေသဒဏ္ခ်မွတ္မႈအေပၚ ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္သည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း ျဖစ္ပြားေနေသာ ဆႏၵျပမႈမ်ား ေနာက္ကြယ္တြင္ ႏိုင္ငံေရးလႈံ႔ေဆာ္မႈ တစ္ခုခုရွိႏုိင္ေၾကာင္း ထုိင္းရဲမွဴးခ်ဳပ္ပီယာဖန္ပင္ေမာင္က ဒီဇင္ဘာ ၂၇ ရက္ နံနက္က ျပဳလုပ္သည့္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတစ္ခုတြင္ ေျပာၾကားလုိက္သည္။
ပီးခဲ့သည့္ႏွစ္အတြင္းက ျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ား၊ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံသားမ်ား ပါ၀င္ပတ္သက္သည့္ ရာဇ၀တ္မႈ ၁၂၆ မႈကို တရားစြဲဆိုခဲ့ၿပီး ယခုႏွစ္အတြင္း ၂၆ မႈရွိခဲ့ေသာ္လည္း အဆိုပါအမႈမ်ားအနက္ ခိုေတာင္ကၽြန္းအမႈတြင္သာ ဆႏၵျပမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့ေၾကာင္း ၎က ေျပာၾကားသည္။
အခ်ဳိ႕ေသာအုပ္စုမ်ားအေနျဖင့္ မိမိတို႔ကိုယ္တုိင္ ရင္ဆုိင္ေျဖရွင္းရမည့္ ကိစၥရပ္မ်ားအား ယခုျဖစ္ေပၚလာသည့္ အေၾကာင္းအရာကို အသံုးခ်တတ္ေသာေၾကာင့္ ျပည္သူမ်ားအေနျဖင့္ အသံုးခ်ခံမျဖစ္ေအာင္ သတိျပဳၾကရန္ ၎က တုိက္တြန္းလိုက္သည္။ ယင္းကဲ့သုိ႔ လုပ္ေဆာင္မႈသည္ ႏုိင္ငံအခ်င္းခ်င္းဆက္ဆံေရးကို ထိခုိက္ေစႏုိင္ေၾကာင္း ပီယာဖန္က ေျပာၾကားသည္။
ခိုေတာင္ကၽြန္းလူသတ္မႈတြင္ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ားကို တိက်ေကာင္း မြန္စြာ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၿပီး ျမန္မာမ်ား၊ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံသားမ်ားႏွင့္ သက္ဆုိင္ေနေသာေၾကာင့္ ေရွ႕ေနမ်ား၊ အစိုးရဥပေဒအရာရွိမ်ား၊ သက္ဆုိင္ရာႏုိင္ငံမ်ားမွ တာ၀န္ရွိသူမ်ားက စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ားကို အစအဆံုး ေသခ်ာစြာ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ေၾကာင္း ပီယာဖန္က ေျပာၾကားသည္။ ခိုေတာင္လူသတ္မႈ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးတြင္ ႀကီးၾကပ္ကြပ္ကဲခဲ့ရသည့္ ရဲမွဴးပရာခ်န္႐ူအန္ေသာင္က ယင္းအမႈအား ရဲတပ္ဖြဲ႔က စနစ္တက်စံုစမ္းစစ္ေဆးခဲ့ကာ အျပစ္ရွိသူမ်ားကို ေသဒဏ္ေပးရမည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။
စီရင္ခ်က္အား ခ်မွတ္ခဲ့သည့္ ဆူရတ္ဌာနိခ႐ိုင္ ေကာ့စမြီတရား႐ံုးက ျမန္မာႏွစ္ဦး၏ ကနဦး၀န္ခံခ်က္ကို အဓိက မထားဘဲ သဲလြန္စအေထာက္အထားမ်ားအေပၚတြင္သာ အဓိကထားကာ စီရင္ခ်က္ခ်ခဲ့ေၾကာင္း ရဲမွဴးခ်ဳပ္ပီယာဖန္က ေျပာသည္။
ခုိေတာင္ကၽြန္းလူသတ္မႈျဖင့္ ေသဒဏ္ခ်မွတ္မႈအေပၚ ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္သည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း ျဖစ္ပြားေနေသာ ဆႏၵျပမႈမ်ား ေနာက္ကြယ္တြင္ ႏိုင္ငံေရးလႈံ႔ေဆာ္မႈ တစ္ခုခုရွိႏုိင္ေၾကာင္း ထုိင္းရဲမွဴးခ်ဳပ္ပီယာဖန္ပင္ေမာင္က ဒီဇင္ဘာ ၂၇ ရက္ နံနက္က ျပဳလုပ္သည့္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတစ္ခုတြင္ ေျပာၾကားလုိက္သည္။
ပီးခဲ့သည့္ႏွစ္အတြင္းက ျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ား၊ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံသားမ်ား ပါ၀င္ပတ္သက္သည့္ ရာဇ၀တ္မႈ ၁၂၆ မႈကို တရားစြဲဆိုခဲ့ၿပီး ယခုႏွစ္အတြင္း ၂၆ မႈရွိခဲ့ေသာ္လည္း အဆိုပါအမႈမ်ားအနက္ ခိုေတာင္ကၽြန္းအမႈတြင္သာ ဆႏၵျပမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့ေၾကာင္း ၎က ေျပာၾကားသည္။
အခ်ဳိ႕ေသာအုပ္စုမ်ားအေနျဖင့္ မိမိတို႔ကိုယ္တုိင္ ရင္ဆုိင္ေျဖရွင္းရမည့္ ကိစၥရပ္မ်ားအား ယခုျဖစ္ေပၚလာသည့္ အေၾကာင္းအရာကို အသံုးခ်တတ္ေသာေၾကာင့္ ျပည္သူမ်ားအေနျဖင့္ အသံုးခ်ခံမျဖစ္ေအာင္ သတိျပဳၾကရန္ ၎က တုိက္တြန္းလိုက္သည္။ ယင္းကဲ့သုိ႔ လုပ္ေဆာင္မႈသည္ ႏုိင္ငံအခ်င္းခ်င္းဆက္ဆံေရးကို ထိခုိက္ေစႏုိင္ေၾကာင္း ပီယာဖန္က ေျပာၾကားသည္။
ခိုေတာင္ကၽြန္းလူသတ္မႈတြင္ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ားကို တိက်ေကာင္း မြန္စြာ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၿပီး ျမန္မာမ်ား၊ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံသားမ်ားႏွင့္ သက္ဆုိင္ေနေသာေၾကာင့္ ေရွ႕ေနမ်ား၊ အစိုးရဥပေဒအရာရွိမ်ား၊ သက္ဆုိင္ရာႏုိင္ငံမ်ားမွ တာ၀န္ရွိသူမ်ားက စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ားကို အစအဆံုး ေသခ်ာစြာ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ေၾကာင္း ပီယာဖန္က ေျပာၾကားသည္။ ခိုေတာင္လူသတ္မႈ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးတြင္ ႀကီးၾကပ္ကြပ္ကဲခဲ့ရသည့္ ရဲမွဴးပရာခ်န္႐ူအန္ေသာင္က ယင္းအမႈအား ရဲတပ္ဖြဲ႔က စနစ္တက်စံုစမ္းစစ္ေဆးခဲ့ကာ အျပစ္ရွိသူမ်ားကို ေသဒဏ္ေပးရမည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။
စီရင္ခ်က္အား ခ်မွတ္ခဲ့သည့္ ဆူရတ္ဌာနိခ႐ိုင္ ေကာ့စမြီတရား႐ံုးက ျမန္မာႏွစ္ဦး၏ ကနဦး၀န္ခံခ်က္ကို အဓိက မထားဘဲ သဲလြန္စအေထာက္အထားမ်ားအေပၚတြင္သာ အဓိကထားကာ စီရင္ခ်က္ခ်ခဲ့ေၾကာင္း ရဲမွဴးခ်ဳပ္ပီယာဖန္က ေျပာသည္။
ထိုင္းေရာက္ျမန္မာမ်ား ေဘးကင္းေရး ထိုင္းအစိုးရ ဦးစားေပးေဆာက္ရြက္ေစလိုဟု ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ေျပာ
DVB
ထိုင္းလိပ္ကၽြန္းလူသတ္မႈကေန ျမန္မာႏိုင္ငံသားႏွစ္ဦးကို ေသဒဏ္ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေနာက္ဆက္တြဲအေျခအေနေတြအရ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနၾကတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားေပၚကို ဆန္႔က်င္ဘက္အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ မရွိေစလိုပါေၾကာင္းနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြ ေဘးအႏၲရာယ္ ကင္းရွင္းေရးအတြက္ ထိုင္းအစိုးရအေနနဲ႔ ဦးစားေပး ေဆာင္႐ြက္ေစလိုေၾကာင္း ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဦးဝဏၰေမာင္လြင္က ေျပာပါတယ္။
ဒါကေတာ့ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးဝဏၰေမာင္လြင္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ထိုင္းသံအမတ္ႀကီးနဲ႔ ေနျပည္ေတ္ာ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနရံုးမွာ ဒီဇင္ဘာလ ၂၉ ရက္ေန႔က ေတြ႔ဆုံခ်ိန္မွာ ေျပာဆိုခဲ့တာပါ။
ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရအေနျဖင့္ ဗန္ေကာက္ၿမိဳ႕က ျမန္မာသံ႐ုံး၊ ထိုင္းႏိုင္ငံေရွ႕ေနမ်ား ေကာင္စီတို႔ နဲ႔ အနီးကပ္ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေနတဲ့ အျပင္ ထိုင္းႏိုင္ငံအစိုးရရဲ႕ ပူးေပါင္း ပါဝင္မႈကိုပါ လိုလားေၾကာင္း၊ ထိုင္းႏိုင္ငံ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနနဲ႔လည္း ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္သြားမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ႏွစ္ႏိုင္ငံခ်စ္ၾကည္ေရးကိုအေျခခံျပီး အခုကိစၥအေပၚ ဥပေဒ နဲ႔ အညီ မၽွမၽွတတ ျဖစ္ေစဖို႔အတြက္ ဆက္လက္ၿပီး ကူညီေဆာင္႐ြက္ေပးေစလိုေၾကာင္း ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးက ေဆြးေႏြးေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ေသဒဏ္ခ်မွတ္ခံရတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံသား(၂)ဦးအတြက္ ထိုင္းႏိုင္ငံ တရားစီရင္ေရး လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြနဲ႔ အညီ အဆင့္ဆင့္ အယူခံ၀င္သြားမွာျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဦးဝဏၰေမာင္လြင္ကေျပာပါတယ္။
အာဏာသိမ္း ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ပရာရြတ္အေနနဲ႔ေတာ့ ဖိအားေပးခံရတဲ့အခ်ိန္ လူအားလံုးကို က်ေနာ္က လႊတ္ေပးသင့္တယ္ဆိုတဲ့အမႈလား ဆိုၿပီး ေဒါသသိသိသာသာ ထြက္ေနတဲ့ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က ဒီဇင္ဘာ ၂၈ ရက္ေန႔က ဆူရတ္ဌာနီ ျပည္နယ္သို႔ သြားမယ္ေလယာဥ္ေပၚမတက္မီ သတင္း ေထာက္ေတြကို ေျပာၾကားခဲ့ေၾကာင္း ဘန္ေကာက္ပို႔စ္သတင္းဌာနက ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ထိုင္းလိပ္ကၽြန္းလူသတ္မႈကေန ျမန္မာႏိုင္ငံသားႏွစ္ဦးကို ေသဒဏ္ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေနာက္ဆက္တြဲအေျခအေနေတြအရ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနၾကတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားေပၚကို ဆန္႔က်င္ဘက္အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ မရွိေစလိုပါေၾကာင္းနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြ ေဘးအႏၲရာယ္ ကင္းရွင္းေရးအတြက္ ထိုင္းအစိုးရအေနနဲ႔ ဦးစားေပး ေဆာင္႐ြက္ေစလိုေၾကာင္း ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဦးဝဏၰေမာင္လြင္က ေျပာပါတယ္။
ဒါကေတာ့ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးဝဏၰေမာင္လြင္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ထိုင္းသံအမတ္ႀကီးနဲ႔ ေနျပည္ေတ္ာ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနရံုးမွာ ဒီဇင္ဘာလ ၂၉ ရက္ေန႔က ေတြ႔ဆုံခ်ိန္မွာ ေျပာဆိုခဲ့တာပါ။
ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရအေနျဖင့္ ဗန္ေကာက္ၿမိဳ႕က ျမန္မာသံ႐ုံး၊ ထိုင္းႏိုင္ငံေရွ႕ေနမ်ား ေကာင္စီတို႔ နဲ႔ အနီးကပ္ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေနတဲ့ အျပင္ ထိုင္းႏိုင္ငံအစိုးရရဲ႕ ပူးေပါင္း ပါဝင္မႈကိုပါ လိုလားေၾကာင္း၊ ထိုင္းႏိုင္ငံ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနနဲ႔လည္း ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္သြားမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ႏွစ္ႏိုင္ငံခ်စ္ၾကည္ေရးကိုအေျခခံျပီး အခုကိစၥအေပၚ ဥပေဒ နဲ႔ အညီ မၽွမၽွတတ ျဖစ္ေစဖို႔အတြက္ ဆက္လက္ၿပီး ကူညီေဆာင္႐ြက္ေပးေစလိုေၾကာင္း ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးက ေဆြးေႏြးေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ေသဒဏ္ခ်မွတ္ခံရတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံသား(၂)ဦးအတြက္ ထိုင္းႏိုင္ငံ တရားစီရင္ေရး လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြနဲ႔ အညီ အဆင့္ဆင့္ အယူခံ၀င္သြားမွာျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဦးဝဏၰေမာင္လြင္ကေျပာပါတယ္။
အာဏာသိမ္း ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ပရာရြတ္အေနနဲ႔ေတာ့ ဖိအားေပးခံရတဲ့အခ်ိန္ လူအားလံုးကို က်ေနာ္က လႊတ္ေပးသင့္တယ္ဆိုတဲ့အမႈလား ဆိုၿပီး ေဒါသသိသိသာသာ ထြက္ေနတဲ့ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က ဒီဇင္ဘာ ၂၈ ရက္ေန႔က ဆူရတ္ဌာနီ ျပည္နယ္သို႔ သြားမယ္ေလယာဥ္ေပၚမတက္မီ သတင္း ေထာက္ေတြကို ေျပာၾကားခဲ့ေၾကာင္း ဘန္ေကာက္ပို႔စ္သတင္းဌာနက ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ယေန႔ ျမန္မာ့ေရးရာသတင္းမ်ား December,31st,2015
( 10 )သိမ္းဆည္းခံလယ္ေျမေတြ ျပန္ ရရွိေရး ေဆာင္ရြက္ေပးဖုိ႔ NLD ကတိျပဳ
( 9 )ေတာင္ငူ ေရႊဆံေတာ္ဘုရင္းရင္ျပင္တြင္ ရဲတပ္သားတဦး မီး႐ႈိ႕ေသေၾကာင္းၾကံစည္
( 8 )ျမန္မာလူငယ္ႏွစ္ဦး အမႈအတြက္ အယူခံဝင္ဖုိ႔ ဆံုးျဖတ္
( 7 )ေသဒဏ္ခ်မွတ္ခံ ျမန္မာလူငယ္ ၂ ဦးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး မႏၱေလးတြင္ ထပ္မံဆႏၵျပ
( 6 ) ျမန္မာအစုိးရ ဥပေဒ အႀကံေပးေတြ ေစလႊတ္ႏိုင္ေၾကာင္း ထုိင္းဝန္ႀကီး ေျပာၾကား
( 5 )ရပ္ေက်းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးဥပေဒၾကမ္း လႊတ္ေတာ္တြင္ တင္သြင္း
( 4 )NLD ပါတီနဲ႔ ပူးေပါင္းႏုိင္ေရး UNA တုိင္းရင္းသား ပါတီေတြ ေဆြးေႏြး
( 3 )လိပ္ကၽြန္းလူသတ္မႈ ျပစ္ဒဏ္ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးဖို႔ သံတမန္ေရးႀကိဳးပမ္း
( 2 ) ေဒၚလာ ၇ ဘီလ်ံ ေက်ာက္ျဖဴ အထူးစီးပြားေရးဇုန္စီမံကိန္း လႊတ္ေတာ္မွာ မဲခြဲအတည္ျပဳ
( 1 )ထုိင္းစီရင္ခ်က္အေပၚ ဆႏၵျပမႈေၾကာင့္ ဘုရားသံုးဆူမွာ လံုၿခံဳေရးတင္းက်ပ္
( 9 )ေတာင္ငူ ေရႊဆံေတာ္ဘုရင္းရင္ျပင္တြင္ ရဲတပ္သားတဦး မီး႐ႈိ႕ေသေၾကာင္းၾကံစည္
( 8 )ျမန္မာလူငယ္ႏွစ္ဦး အမႈအတြက္ အယူခံဝင္ဖုိ႔ ဆံုးျဖတ္
( 7 )ေသဒဏ္ခ်မွတ္ခံ ျမန္မာလူငယ္ ၂ ဦးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး မႏၱေလးတြင္ ထပ္မံဆႏၵျပ
( 6 ) ျမန္မာအစုိးရ ဥပေဒ အႀကံေပးေတြ ေစလႊတ္ႏိုင္ေၾကာင္း ထုိင္းဝန္ႀကီး ေျပာၾကား
( 5 )ရပ္ေက်းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးဥပေဒၾကမ္း လႊတ္ေတာ္တြင္ တင္သြင္း
( 4 )NLD ပါတီနဲ႔ ပူးေပါင္းႏုိင္ေရး UNA တုိင္းရင္းသား ပါတီေတြ ေဆြးေႏြး
( 3 )လိပ္ကၽြန္းလူသတ္မႈ ျပစ္ဒဏ္ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးဖို႔ သံတမန္ေရးႀကိဳးပမ္း
( 2 ) ေဒၚလာ ၇ ဘီလ်ံ ေက်ာက္ျဖဴ အထူးစီးပြားေရးဇုန္စီမံကိန္း လႊတ္ေတာ္မွာ မဲခြဲအတည္ျပဳ
( 1 )ထုိင္းစီရင္ခ်က္အေပၚ ဆႏၵျပမႈေၾကာင့္ ဘုရားသံုးဆူမွာ လံုၿခံဳေရးတင္းက်ပ္
Wednesday, December 30, 2015
ခိုေတာင္ လူသတ္မႈ ေသဒဏ္ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ျမန္မာသံအမတ္ႀကီး လက္ခံခဲ့ျခင္းမဟုတ္ေၾကာင္း ဘန္ေကာက္ပို႔ ျပန္လည္ေရးသား
ဘန္ေကာက္ပို႔စ္
ထုိင္းႏုိင္ငံ ခိုေတာင္ကၽြန္းလူသတ္မႈျဖင့္ ေသဒဏ္ခ်မွတ္လိုက္သည့္ ျပစ္ဒဏ္အေပၚ ထိုင္းႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ျမန္မာသံအမတ္ႀကီး ဦး၀င္းေမာင္က လက္ခံခဲ့ေၾကာင္း ဘန္ေကာက္ပို႔စ္၀က္ဘ္ဆုိက္က ဒီဇင္ဘာ ၂၆ ရက္က ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ သံအမတ္ႀကီးက မိမိအေနျဖင့္ တရား႐ံုးဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ေလးစားေသာ္လည္း အမႈကို ျပန္လည္သံုးသပ္ရန္သာ ေျပာၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း အဆိုပါ ၀က္ဘ္ဆိုက္တြင္ ဒီဇင္ဘာ ၂၇ ရက္က ျပန္လည္ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
အဆိုပါ စီရင္ခ်က္ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ရန္ကုန္ႏွင့္ ႏွစ္ႏုိင္ငံနယ္စပ္ ၿမိဳ႕မ်ားတြင္ ဒီဇင္ဘာ ၂၆ ရက္က ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့ ၿပီး ထုိင္းႏိုင္ငံ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္အေနျဖင့္ အမႈကို ျပန္လည္သံုးသပ္စစ္ေဆးေပးရန္ သံအမတ္ႀကီးက ေတာင္းဆိုခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။
"ထိုင္းႏိုင္ငံ၏ တရားစီရင္မႈအေပၚ ၾကား၀င္မစြက္ဖက္လိုေသာ္လည္း ယခုအမႈအေပၚ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္အေနျဖင့္ ျပန္လည္သံုးသပ္ေပးေစလိုပါသည္" ဟု ဦး၀င္းေမာင္၏ ရွင္းလင္းခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ျမန္မာလူငယ္ႏွစ္ဦးအား ခုိ္ေတာင္ကၽြန္းလူသတ္မႈျဖင့္ ေသဒဏ္ခ်မွတ္လုိက္ေသာေၾကာင့္ ဒီဇင္ဘာ ၂၆ ရက္က ထုိင္းႏုိင္ငံ မယ္ဆုိင္ၿမိဳ႕ႏွင့္ကပ္လွ်က္ ရွမ္းျပည္နယ္ တာခ်ီလိတ္ရွိ ျမန္မာ-ထုိင္း ခ်စ္ၾကည္ေရးတံတားအနီးတြင္ ျမန္မာ ၂၀၀၀ ေက်ာ္ ဆႏၵျပခဲ့ၾကသည္။
ထုိင္းႏုိင္ငံ ခိုေတာင္ကၽြန္းလူသတ္မႈျဖင့္ ေသဒဏ္ခ်မွတ္လိုက္သည့္ ျပစ္ဒဏ္အေပၚ ထိုင္းႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ျမန္မာသံအမတ္ႀကီး ဦး၀င္းေမာင္က လက္ခံခဲ့ေၾကာင္း ဘန္ေကာက္ပို႔စ္၀က္ဘ္ဆုိက္က ဒီဇင္ဘာ ၂၆ ရက္က ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ သံအမတ္ႀကီးက မိမိအေနျဖင့္ တရား႐ံုးဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ေလးစားေသာ္လည္း အမႈကို ျပန္လည္သံုးသပ္ရန္သာ ေျပာၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း အဆိုပါ ၀က္ဘ္ဆိုက္တြင္ ဒီဇင္ဘာ ၂၇ ရက္က ျပန္လည္ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
အဆိုပါ စီရင္ခ်က္ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ရန္ကုန္ႏွင့္ ႏွစ္ႏုိင္ငံနယ္စပ္ ၿမိဳ႕မ်ားတြင္ ဒီဇင္ဘာ ၂၆ ရက္က ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့ ၿပီး ထုိင္းႏိုင္ငံ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္အေနျဖင့္ အမႈကို ျပန္လည္သံုးသပ္စစ္ေဆးေပးရန္ သံအမတ္ႀကီးက ေတာင္းဆိုခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။
"ထိုင္းႏိုင္ငံ၏ တရားစီရင္မႈအေပၚ ၾကား၀င္မစြက္ဖက္လိုေသာ္လည္း ယခုအမႈအေပၚ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္အေနျဖင့္ ျပန္လည္သံုးသပ္ေပးေစလိုပါသည္" ဟု ဦး၀င္းေမာင္၏ ရွင္းလင္းခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ျမန္မာလူငယ္ႏွစ္ဦးအား ခုိ္ေတာင္ကၽြန္းလူသတ္မႈျဖင့္ ေသဒဏ္ခ်မွတ္လုိက္ေသာေၾကာင့္ ဒီဇင္ဘာ ၂၆ ရက္က ထုိင္းႏုိင္ငံ မယ္ဆုိင္ၿမိဳ႕ႏွင့္ကပ္လွ်က္ ရွမ္းျပည္နယ္ တာခ်ီလိတ္ရွိ ျမန္မာ-ထုိင္း ခ်စ္ၾကည္ေရးတံတားအနီးတြင္ ျမန္မာ ၂၀၀၀ ေက်ာ္ ဆႏၵျပခဲ့ၾကသည္။
ေအးခ်မ္းျမတ္မုိးကုိ သတ္သည့္ တရားခံ အလုပ္ႏွင့္ေထာင္ဒဏ္ ၁၀ ႏွစ္ခ်ခံရမႈ တရားလို မေက်နပ္
သူဇာ
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ ဒဂုံၿမိဳ႕နယ္၊ ဦး၀ိစာရ အိမ္ရာတြင္ ေနထုိုင္သည့္ အသက္ ၂၀ အရြယ္ ေမာ္ဒယ္လ္ သရုပ္ေဆာင္ ေအးခ်မ္း ျမတ္မုိး အသတ္ခံရမႈတြင္ တရားခံ အံ့ၿဖိဳးပုိင္ကုိ လူသတ္မႈ က်ဴးလြန္ေၾကာင္း ျပစ္မႈ ထင္ရွားသည့္အတြက္ အလုပ္ႏွင့္ ေထာင္ ဒဏ္ ၁၀ ႏွစ္ တရားရုံးက ယေန႔ အမိန္႔ခ်မွတ္လုိက္ရာ တရားလိုက ျပစ္ဒဏ္ျပင္ဆင္ေပးရန္ ေလွ်ာက္ထား မည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၂၆ ရက္ေန႔ညပုိင္းတြင္ ေမာ္ဒယ္ေအးခ်မ္းျမတ္မုိးအသတ္ခံလုိက္ရျခင္းျဖစ္ၿပီး တႏွစ္ေက်ာ္ အၾကာ မွ အမိန္႔ခ်မွတ္ႏုိင္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ မူလက တရားစြဲဆုိစဥ္က ႀကိဳတင္ႀကံစည္ လူသတ္သည့္ ျပစ္မႈ ပုဒ္မ ၃၀၂(၁) (ခ) ျဖင့္ အေနာက္ပိုင္းခရုိင္ တရားရံုးက စြဲခ်က္တင္ စစ္ေဆးခဲ့ေသာ္လည္း ယေန႔ အမိန္႔ခ်ရာတြင္ ခရိုင္ တရား သူႀကီး က ပုဒ္မ ၃၀၂(၂) ျဖင့္ ေျပာင္းလဲ အမိန္႔ခ်မွတ္ခဲ့ေၾကာင္း ေအးခ်မ္းျမတ္မိုး ဖခင္ ဗိုလ္မွဴး ၀ဏၰ က အမိန္႔ ခ်မွတ္ အၿပီး ခရုိင္တရားရံုးအေရွ႕တြင္ မီဒီယာမ်ားကို ေျပာၾကားခဲ့သည္။
“ႀကိဳတင္ ႀကံစည္ လူသတ္မႈကို ေျပာင္းလဲၿပီး သာမန္ လူသတ္မႈနဲ႔ ေထာင္က်လိုက္တာကို ေတြ႔ရတယ္။ ေနာက္ၿပီး ေထာင္ ဒဏ္ ကလည္း ခ်သင့္တာထက္ နည္းတယ္။ အဲဒီအေပၚ က်ေနာ္တုိ႔ တရားလိုဘက္က မေက်နပ္ဘူး။ ခရိုင္ကေန တုိင္း တရားရံုး အထိ ဆက္တက္ပါမယ္” ဟု ဖခင္ျဖစ္သူ ဗိုလ္မွဴး၀ဏၰ က ေျပာဆုိသည္။
အမိန္႔ခ်မွတ္သည့္ေန႔ ျပစ္ဒဏ္မခ်မွတ္မီ လူသတ္မႈျဖစ္စဥ္ကုိ ဖတ္ၾကားရာတြင္ တရားခံ အံ့ၿဖိဳးပိုင္ကို ဖမ္းဆီးစဥ္ႏွင့္ ရဲ၀န္ထမ္း မ်ား စစ္ေဆးစဥ္က အံ့ၿဖိဳးပိုင္ ၀န္ခံထြက္ဆုိခဲ့သည့္ အခ်က္မ်ားျဖင့္ ကြဲလြဲေနေၾကာင္း သိရွိရသည္။
“အသတ္မခံရခင္ အိမ္ကို ဖုန္းဆက္တယ္။ သမီးနဲ႔ အၿမဲလိုက္ေနတဲ့ မိခင္က ဖုန္းလာကိုင္ေတာ့ ဒီေန႔ မိခင္မပါေၾကာင္း သူက သိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အိမ္ေအာက္မွာ လာေစာင့္ေနၿပီး သမီးလာေတာ့ ဓားနဲ႔ ေျပးထုိးတယ္။ အဲဒီမွာ ဗိုက္ကို ဓားနဲ႔ ထုိး လိုက္တဲ့အခ်ိန္ ဓားက ေထာက္သြားၿပီး သမီးရဲ႕ လက္ကို ရွသြားတယ္။ ေနာက္ဆံုး သမီးလုပ္တဲ့သူက ေအာ္တဲ့ အတြက္ ေၾကာင့္ လည္ပင္းကို ဓားနဲ႔ ထုိးလိုက္ပါတယ္လို႔ သူ(အံ့ၿဖိဳးပိုင္) ကိုယ္တုိင္ ထြက္ဆိုထားပါတယ္။ တရားရံုးမွာ တကယ္ တမ္း ေျဖာင့္ခ်က္ေပးေတာ့ သမီးက ကိုယ့္ကိုကုိယ္ သတ္ေသပါမယ္လုပ္လို႔ သူစြဲလိုက္ရင္း ထုိးမိပါတယ္လို႔ လုပ္လိုက္ တယ္။ အခု တရားသူႀကီး အမိန္႔မခ်ခင္ ဖတ္တဲ့ အထဲမွာ အဲဒီဓားခ်က္ရွတဲ့ ကိစၥ မပါဘူး”ဟု ဖခင္ျဖစ္သူက ေျပာသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ ဒဂံုၿမိဳ႕နယ္၊ ဦး၀ိစာရ အိမ္ရာရွိ ေမာ္ဒယ္ ေအးခ်မ္းျမတ္မိုး ေနထုိင္းသည့္ ေနအိမ္သို႔ ၿပီးခဲ့သည့္ ၾသဂုတ္လ ၂၆ ရက္ေန႔ ည ၇ နာရီခြဲအခ်ိန္ခန္႔က ျပန္လာစဥ္တြင္ လည္ပင္းကို ဓားျဖင့္ ထုိးခံရၿပီး ယင္းထိုးသြင္းဒဏ္ရာျဖင့္ပင္ ေမာ္ဒယ္ ေအးခ်မ္းျမတ္မိုး ေသဆံုးခဲ့ရျခင္း ျဖစ္သည္။
ေမာ္ဒယ္ ေအးခ်မ္းျမတ္မိုး ေသဆံုးမႈႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး တရားခံ အံ့ၿဖိဳးပိုင္ကို တနာရီအတြင္းမွာပင္ ဦး၀ိစာရ အိမ္ရာ၀င္း အတြင္း ရပ္ကြက္ေနျပည္သူမ်ား၏ အကူအညီျဖင့္ ဖမ္းဆီးရမိခဲ့ျခင္း ျဖစ္ၿပီး ၄င္းကို ဖမ္းမိစဥ္တြင္ သတ္ေသခံ ဓားပါ တပါတည္း သိမ္းဆည္း ရမိခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေသဆံုးသူ ေအးခ်မ္းျမတ္မိုး ဖခင္က ဆုိသည္။
သို႔ေသာ္ ယေန႔ အမိန္႔ခ်မွတ္သည့္အခါ တရားသူႀကီးမွ သတ္ေသခံ ဓားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး မည္သူ၏ ဓား ျဖစ္ေၾကာင္းကို ရွင္းရွင္း လင္းလင္း ထည့္သြင္းေျပာၾကားသြားျခင္း မရွိဘဲ ႀကိဳတင္ႀကံစည္ လူသတ္မႈ ပုဒ္မ ၃၀၂(၁)(ခ) အမႈမွ သာမန္ လူသတ္မႈ ၃၀၂(၂) ကို ေျပာင္းလဲၿပီး အမိန္႔ခ်မွတ္လိုက္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ဖခင္ ဗိုလ္မွဴး ၀ဏၰ ဆုိသည္။
ေမာ္ဒယ္ ေအးခ်မ္းျမတ္မိုး အသတ္ခံရမႈႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး တရားလိုဘက္မွ သက္ေသ ၁၅ ဦးႏွင့္ တရားခံဘက္မွ သက္ေသ ၁၃ ဦးကို စစ္ေဆးခဲ့ေၾကာင္း၊ အံ့ၿဖိဳးပိုင္ အေနႏွင့္ ရဲကို ထြက္ခ်က္ေပးစဥ္တုန္းက ယင္းဓားသည္ သူ၏ ဓား ဟုတ္၊ မဟုတ္ ဆုိသည္ကို ထြက္ဆုိခဲ့ျခင္း မဟုတ္ဘဲ သူ သတ္မိသည္ ဆုိသည္ကိုသာ ထြက္ဆုိခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း တရားခံ ေရွ႕ေန ဦးစိန္ ျမင့္ ေျပာသည္။
“ပထမတုန္းကေတာ့ သူ ၀န္ခံတယ္၊ ေနာက္က်ေတာ့္ သူ ျငင္းတယ္။ ရဲေရွ႕မွာ ဘယ္ေလာက္ပဲ ၀န္ခံ၊ ၀န္ခံ ရဲေရွ႕မွာ ထြက္ တဲ့ သက္ေသက ဥပေဒအရ သက္ေသခံ မ၀င္ပါဘူး။ ရဲမွာ ေျပာတာေတြကို အၿပီးသတ္ ယံုၾကည္လုိ႔ မရတဲ့အတြက္ တရား ရံုး ဆုိတာ ထားတယ္။ တရားရံုး အေရွ႕ေရာက္ေတာ့မွ ႏွစ္ဘက္ ထြက္ဆုိခ်က္နဲ႔ တရားမွ်တစြာ အျပန္အလွန္ ေျပာခြင့္ ေခ်ပခြင့္ ရွိတာပါ” ဟု ေရွ႕ေန ဦးစိန္ျမင့္က ဆုိသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ ဒဂုံၿမိဳ႕နယ္၊ ဦး၀ိစာရ အိမ္ရာတြင္ ေနထုိုင္သည့္ အသက္ ၂၀ အရြယ္ ေမာ္ဒယ္လ္ သရုပ္ေဆာင္ ေအးခ်မ္း ျမတ္မုိး အသတ္ခံရမႈတြင္ တရားခံ အံ့ၿဖိဳးပုိင္ကုိ လူသတ္မႈ က်ဴးလြန္ေၾကာင္း ျပစ္မႈ ထင္ရွားသည့္အတြက္ အလုပ္ႏွင့္ ေထာင္ ဒဏ္ ၁၀ ႏွစ္ တရားရုံးက ယေန႔ အမိန္႔ခ်မွတ္လုိက္ရာ တရားလိုက ျပစ္ဒဏ္ျပင္ဆင္ေပးရန္ ေလွ်ာက္ထား မည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၂၆ ရက္ေန႔ညပုိင္းတြင္ ေမာ္ဒယ္ေအးခ်မ္းျမတ္မုိးအသတ္ခံလုိက္ရျခင္းျဖစ္ၿပီး တႏွစ္ေက်ာ္ အၾကာ မွ အမိန္႔ခ်မွတ္ႏုိင္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ မူလက တရားစြဲဆုိစဥ္က ႀကိဳတင္ႀကံစည္ လူသတ္သည့္ ျပစ္မႈ ပုဒ္မ ၃၀၂(၁) (ခ) ျဖင့္ အေနာက္ပိုင္းခရုိင္ တရားရံုးက စြဲခ်က္တင္ စစ္ေဆးခဲ့ေသာ္လည္း ယေန႔ အမိန္႔ခ်ရာတြင္ ခရိုင္ တရား သူႀကီး က ပုဒ္မ ၃၀၂(၂) ျဖင့္ ေျပာင္းလဲ အမိန္႔ခ်မွတ္ခဲ့ေၾကာင္း ေအးခ်မ္းျမတ္မိုး ဖခင္ ဗိုလ္မွဴး ၀ဏၰ က အမိန္႔ ခ်မွတ္ အၿပီး ခရုိင္တရားရံုးအေရွ႕တြင္ မီဒီယာမ်ားကို ေျပာၾကားခဲ့သည္။
“ႀကိဳတင္ ႀကံစည္ လူသတ္မႈကို ေျပာင္းလဲၿပီး သာမန္ လူသတ္မႈနဲ႔ ေထာင္က်လိုက္တာကို ေတြ႔ရတယ္။ ေနာက္ၿပီး ေထာင္ ဒဏ္ ကလည္း ခ်သင့္တာထက္ နည္းတယ္။ အဲဒီအေပၚ က်ေနာ္တုိ႔ တရားလိုဘက္က မေက်နပ္ဘူး။ ခရိုင္ကေန တုိင္း တရားရံုး အထိ ဆက္တက္ပါမယ္” ဟု ဖခင္ျဖစ္သူ ဗိုလ္မွဴး၀ဏၰ က ေျပာဆုိသည္။
အမိန္႔ခ်မွတ္သည့္ေန႔ ျပစ္ဒဏ္မခ်မွတ္မီ လူသတ္မႈျဖစ္စဥ္ကုိ ဖတ္ၾကားရာတြင္ တရားခံ အံ့ၿဖိဳးပိုင္ကို ဖမ္းဆီးစဥ္ႏွင့္ ရဲ၀န္ထမ္း မ်ား စစ္ေဆးစဥ္က အံ့ၿဖိဳးပိုင္ ၀န္ခံထြက္ဆုိခဲ့သည့္ အခ်က္မ်ားျဖင့္ ကြဲလြဲေနေၾကာင္း သိရွိရသည္။
“အသတ္မခံရခင္ အိမ္ကို ဖုန္းဆက္တယ္။ သမီးနဲ႔ အၿမဲလိုက္ေနတဲ့ မိခင္က ဖုန္းလာကိုင္ေတာ့ ဒီေန႔ မိခင္မပါေၾကာင္း သူက သိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အိမ္ေအာက္မွာ လာေစာင့္ေနၿပီး သမီးလာေတာ့ ဓားနဲ႔ ေျပးထုိးတယ္။ အဲဒီမွာ ဗိုက္ကို ဓားနဲ႔ ထုိး လိုက္တဲ့အခ်ိန္ ဓားက ေထာက္သြားၿပီး သမီးရဲ႕ လက္ကို ရွသြားတယ္။ ေနာက္ဆံုး သမီးလုပ္တဲ့သူက ေအာ္တဲ့ အတြက္ ေၾကာင့္ လည္ပင္းကို ဓားနဲ႔ ထုိးလိုက္ပါတယ္လို႔ သူ(အံ့ၿဖိဳးပိုင္) ကိုယ္တုိင္ ထြက္ဆိုထားပါတယ္။ တရားရံုးမွာ တကယ္ တမ္း ေျဖာင့္ခ်က္ေပးေတာ့ သမီးက ကိုယ့္ကိုကုိယ္ သတ္ေသပါမယ္လုပ္လို႔ သူစြဲလိုက္ရင္း ထုိးမိပါတယ္လို႔ လုပ္လိုက္ တယ္။ အခု တရားသူႀကီး အမိန္႔မခ်ခင္ ဖတ္တဲ့ အထဲမွာ အဲဒီဓားခ်က္ရွတဲ့ ကိစၥ မပါဘူး”ဟု ဖခင္ျဖစ္သူက ေျပာသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ ဒဂံုၿမိဳ႕နယ္၊ ဦး၀ိစာရ အိမ္ရာရွိ ေမာ္ဒယ္ ေအးခ်မ္းျမတ္မိုး ေနထုိင္းသည့္ ေနအိမ္သို႔ ၿပီးခဲ့သည့္ ၾသဂုတ္လ ၂၆ ရက္ေန႔ ည ၇ နာရီခြဲအခ်ိန္ခန္႔က ျပန္လာစဥ္တြင္ လည္ပင္းကို ဓားျဖင့္ ထုိးခံရၿပီး ယင္းထိုးသြင္းဒဏ္ရာျဖင့္ပင္ ေမာ္ဒယ္ ေအးခ်မ္းျမတ္မိုး ေသဆံုးခဲ့ရျခင္း ျဖစ္သည္။
ေမာ္ဒယ္ ေအးခ်မ္းျမတ္မိုး ေသဆံုးမႈႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး တရားခံ အံ့ၿဖိဳးပိုင္ကို တနာရီအတြင္းမွာပင္ ဦး၀ိစာရ အိမ္ရာ၀င္း အတြင္း ရပ္ကြက္ေနျပည္သူမ်ား၏ အကူအညီျဖင့္ ဖမ္းဆီးရမိခဲ့ျခင္း ျဖစ္ၿပီး ၄င္းကို ဖမ္းမိစဥ္တြင္ သတ္ေသခံ ဓားပါ တပါတည္း သိမ္းဆည္း ရမိခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေသဆံုးသူ ေအးခ်မ္းျမတ္မိုး ဖခင္က ဆုိသည္။
သို႔ေသာ္ ယေန႔ အမိန္႔ခ်မွတ္သည့္အခါ တရားသူႀကီးမွ သတ္ေသခံ ဓားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး မည္သူ၏ ဓား ျဖစ္ေၾကာင္းကို ရွင္းရွင္း လင္းလင္း ထည့္သြင္းေျပာၾကားသြားျခင္း မရွိဘဲ ႀကိဳတင္ႀကံစည္ လူသတ္မႈ ပုဒ္မ ၃၀၂(၁)(ခ) အမႈမွ သာမန္ လူသတ္မႈ ၃၀၂(၂) ကို ေျပာင္းလဲၿပီး အမိန္႔ခ်မွတ္လိုက္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ဖခင္ ဗိုလ္မွဴး ၀ဏၰ ဆုိသည္။
ေမာ္ဒယ္ ေအးခ်မ္းျမတ္မိုး အသတ္ခံရမႈႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး တရားလိုဘက္မွ သက္ေသ ၁၅ ဦးႏွင့္ တရားခံဘက္မွ သက္ေသ ၁၃ ဦးကို စစ္ေဆးခဲ့ေၾကာင္း၊ အံ့ၿဖိဳးပိုင္ အေနႏွင့္ ရဲကို ထြက္ခ်က္ေပးစဥ္တုန္းက ယင္းဓားသည္ သူ၏ ဓား ဟုတ္၊ မဟုတ္ ဆုိသည္ကို ထြက္ဆုိခဲ့ျခင္း မဟုတ္ဘဲ သူ သတ္မိသည္ ဆုိသည္ကိုသာ ထြက္ဆုိခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း တရားခံ ေရွ႕ေန ဦးစိန္ ျမင့္ ေျပာသည္။
“ပထမတုန္းကေတာ့ သူ ၀န္ခံတယ္၊ ေနာက္က်ေတာ့္ သူ ျငင္းတယ္။ ရဲေရွ႕မွာ ဘယ္ေလာက္ပဲ ၀န္ခံ၊ ၀န္ခံ ရဲေရွ႕မွာ ထြက္ တဲ့ သက္ေသက ဥပေဒအရ သက္ေသခံ မ၀င္ပါဘူး။ ရဲမွာ ေျပာတာေတြကို အၿပီးသတ္ ယံုၾကည္လုိ႔ မရတဲ့အတြက္ တရား ရံုး ဆုိတာ ထားတယ္။ တရားရံုး အေရွ႕ေရာက္ေတာ့မွ ႏွစ္ဘက္ ထြက္ဆုိခ်က္နဲ႔ တရားမွ်တစြာ အျပန္အလွန္ ေျပာခြင့္ ေခ်ပခြင့္ ရွိတာပါ” ဟု ေရွ႕ေန ဦးစိန္ျမင့္က ဆုိသည္။
ခ်င္း႐ုိင္နယ္စပ္ဂိတ္တြင္ ျမန္မာ ၂၀၀၀ ခန္႔ လိပ္ကၽြန္းအမႈအတြက္ ဆႏၵျပ
သည္ေနးရွင္း
ျဗိတိန္စုံတြဲ သတ္မႈျဖင့္ ေသဒဏ္က်ခံရသည့္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားႏွစ္ဦးက အမွန္ျပစ္မႈက်ဳးလြန္ျခင္းမရွိဟု ယုံၾကည္လ်က္ ဆႏၵျပသူ ၂၀၀၀ ဝန္းက်င္ခန္႔ ထိုင္းႏိုင္ငံ ခ်င္း႐ုိင္ျပည္နယ္ မယ္ဆိုင္ခ႐ုိင္ရွိ နယ္စပ္စစ္ေဆးေရးဂိတ္တြင္ စု႐ုံးဆႏၵျပခဲ့ၾကသည္။ -
နံနက္ ၉ နာရီခြဲက ယင္းဂိတ္စခန္းမွ ႏွစ္ကီလိုမီတာ အကြာအေဝးတြင္ ရွိေသာ အားကစားကြင္း၌ စတင္လူစု႐ုံးခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။
လူစု႐ုံးျပီးေနာက္ ေသဒဏ္က်ျမန္မာႏွစ္ဦး ျပန္လည္လႊတ္ေပးေရး ေတာင္းဆိုရန္ နယ္စပ္ဂိတ္ရွိ ထိုင္း-ျမန္မာခ်စ္ၾကည္ေရးတံတားသို႔ စီတန္းခ်ီတက္လာျခင္းျဖစ္သည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံ လိပ္ကၽြန္းတြင္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားႏွစ္ဦးျဖစ္သည့္ ကိုေဇာ္လင္းႏွင့္ ကိုဝင္းေဇာ္ထြန္းတို႔က ျဗိတိန္စုံတြဲ မီလာႏွင့္ ဟန္နာတို႔ကို သတ္ျဖတ္ျခင္းႏွင့္ ဟန္နာကို မုဒိမ္းက်င့္မႈတို႔ျဖင့္ ဆူရတ္ဌာနီရွိ ထိုင္းတရား႐ုံးက ေသဒဏ္ခ်မွတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ျဗိတိန္စုံတြဲ သတ္မႈျဖင့္ ေသဒဏ္က်ခံရသည့္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားႏွစ္ဦးက အမွန္ျပစ္မႈက်ဳးလြန္ျခင္းမရွိဟု ယုံၾကည္လ်က္ ဆႏၵျပသူ ၂၀၀၀ ဝန္းက်င္ခန္႔ ထိုင္းႏိုင္ငံ ခ်င္း႐ုိင္ျပည္နယ္ မယ္ဆိုင္ခ႐ုိင္ရွိ နယ္စပ္စစ္ေဆးေရးဂိတ္တြင္ စု႐ုံးဆႏၵျပခဲ့ၾကသည္။ -
နံနက္ ၉ နာရီခြဲက ယင္းဂိတ္စခန္းမွ ႏွစ္ကီလိုမီတာ အကြာအေဝးတြင္ ရွိေသာ အားကစားကြင္း၌ စတင္လူစု႐ုံးခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။
လူစု႐ုံးျပီးေနာက္ ေသဒဏ္က်ျမန္မာႏွစ္ဦး ျပန္လည္လႊတ္ေပးေရး ေတာင္းဆိုရန္ နယ္စပ္ဂိတ္ရွိ ထိုင္း-ျမန္မာခ်စ္ၾကည္ေရးတံတားသို႔ စီတန္းခ်ီတက္လာျခင္းျဖစ္သည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံ လိပ္ကၽြန္းတြင္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားႏွစ္ဦးျဖစ္သည့္ ကိုေဇာ္လင္းႏွင့္ ကိုဝင္းေဇာ္ထြန္းတို႔က ျဗိတိန္စုံတြဲ မီလာႏွင့္ ဟန္နာတို႔ကို သတ္ျဖတ္ျခင္းႏွင့္ ဟန္နာကို မုဒိမ္းက်င့္မႈတို႔ျဖင့္ ဆူရတ္ဌာနီရွိ ထိုင္းတရား႐ုံးက ေသဒဏ္ခ်မွတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ဖားကန္႔အေရး နည္းလမ္း ၃ ခုျဖင့္ အစိုးရ ေျဖရွင္းမည္
နန္းလြင္ႏွင္းပြင္
ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ဖားကန္႔ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း စြန္႔ပစ္ေျမစာပံု ၿပိဳက်၍ ေသဆံုးသူမ်ားအေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျပည္သူတို႔၏ စိုးရိမ္မႈမ်ားကို ေျဖရွင္းႏုိင္ရန္ ျပည္ေထာင္စု အစုိးရအဖြဲ႕က လုပ္ငန္းမ်ားကို လံုး၀ပိတ္သိမ္းျခင္း၊ ရဲတပ္ဖြဲ႕က ထိန္းသိမ္းျခင္း၊ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အမိန္႔ ထုတ္၍ လုပ္ငန္း ဆက္လက္ လုပ္ကုိင္ျခင္းစသည့္ နည္းလမ္း ၃ ခု စီစဥ္ထားသည္ဟု သတင္းရရွိသည္။
ယင္းသို႔ နည္းလမ္း ၃ ခု သံုး၍ အေျဖရွာမည္ဟု သတၱဳတြင္း၀န္ႀကီး႒ာန ဒုတိယ၀န္ႀကီး ဦးသိန္းသန္းထြန္းက ဒီဇင္ဘာလ ၂၈ ရက္ ေန႔က က်င္းပသည့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္တြင္ ေျပာၾကားလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
ဖားကန္႔ၿမိဳ႕၊ ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားရွိ စြန္႔ပစ္ေျမစာပံုမ်ား ၿပိဳက်၍ ေရမေဆးေက်ာက္ရွာသူ အမ်ားအျပား အသက္ ေသဆံုးရျခင္း၊ စြမ္းအင္ႀကီးမားသည့္ ေျမတူးစက္ႀကီးမ်ား အသံုးျပဳလာျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ျပည္သူမ်ား စိုးရိမ္လာသျဖင့္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ နာယကက ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတကို ဒီဇင္ဘာလ ၁၂ ရက္က သ၀ဏ္လႊာ ေပးပို႔ခဲ့ျခင္းအေပၚ ဒု၀န္ႀကီး ဦးသိန္းသန္းထြန္း က လႊတ္ေတာ္သို႔ လာေရာက္ရွင္းလင္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ျပည္ေထာင္စု အစုိးရအဖြဲ႕အေနျဖင့္ ဖားကန္႔ကိစၥကို ေျဖရွင္းႏုိင္ရန္ လံုးခင္း၊ ဖားကန္႔ ရတနာ နယ္ေျမတြင္ ေက်ာက္စိမ္း တူးေဖာ္ ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို လံုး၀ ပိတ္သိမ္းျခင္း၊ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ က်င့္ထံုးဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၄၄ အမိန္႔ထုတ္ျပန္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႕ျဖင့္ ထိန္း သိမ္းျခင္း၊ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၄၁၃ ပုဒ္မခြဲ(ခ)အရ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ရပ္ရြာ ေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ တရား ဥပေဒ စိုးမိုးေရးတို႔အတြက္ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအမိန္႔ ထုတ္ျပန္ေဆာင္ရြက္ျခင္းဟူသည့္ နည္းလမ္းသံုးသြယ္ကို ေဆာင္ရြက္ရန္ စီစဥ္ထား သည္ဟု သိရသည္။
ဖားကန္႔ၿမိဳ႕တြင္ စြန္႔ပစ္ ေျမစာပံုမ်ား ၿပိဳက်၍ ေျမစာ ဖံုးလႊမ္း ေသဆံုးမႈမ်ား မရွိေစေရးအတြက္ ေျမစာပံုမ်ားကို စနစ္တက် ေဆာင္ ရြက္ရန္၊ ေျမစာပံုမ်ားအနီး က်ဴးေက်ာ္တဲမ်ား၊ ေစ်းဆိုင္မ်ား ေဆာက္လုပ္ေနထိုင္ခြင့္ မျပဳရန္၊ ေရမေဆး ေက်ာက္ရွာသူမ်ားကို ပေပ်ာက္ေအာင္ ျပဳလုပ္ရမည္ဟု ဒု၀န္ႀကီး ဦးသိန္းသန္းထြန္းက လႊတ္ေတာ္တြင္ ေျပာသည္။
ဦးသိန္းသန္းထြန္းက“ေရမေဆး ေက်ာက္ရွာသူေတြကို မစိစစ္ရင္ ေနာင္မွာ မလိုလားအပ္တဲ့ ျပႆနာေတြ ႀကီးထြားလာႏုိင္ၿပီး ဥပ ေဒမ်ား သက္ေရာက္မႈမရွိ ျဖစ္လာႏုိင္တာေၾကာင့္ ေရမေဆးပ်ံက် လုပ္သားမ်ား ေလ်ာ့နည္းပေပ်ာက္ေရးအတြက္ ျပည္ထဲေရး ၀န္ႀကီးဌာန၊ သတၱဳတြင္း ၀န္ႀကီးဌာန၊ အျခားလုပ္ငန္းနဲ႕ဆက္စပ္တဲ့ ၀န္ႀကီးဌာနေတြနဲ႕ ျပည္နယ္ အစုိးရအဖြဲ႕တို႔က ပူးေပါင္း ေဆာင္ ရြက္သြားပါမယ္”ဟု ေျပာသည္။
အစိုးရ တင္ျပလာသည့္ ဖားကန္႔အေရး နည္းလမ္း ၃ ခုျဖင့္ ေျဖရွင္းမည္ ဆိုသည္မွာ ဖားကန္႔ၿမိဳ႕တြင္ ျဖစ္ပြားေနသည့္ ျပႆနာ မ်ားကို အမွန္တကယ္ ေျဖရွင္းႏုိင္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက ေ၀ဖန္ၾကသည္။
လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္တဦးျဖစ္သူ ဦးဖုန္းျမင့္ေအာင္က“နည္းလမ္း ၃ သြယ္နဲ႔ပိတ္တာက ေကာင္းမြန္တဲ့ အေျခအေနလား၊ ေနာင္တက္လာမယ့္ အစုိးရသစ္အတြက္ အခက္အခဲ ျဖစ္ေအာင္ လုပ္တာလားလို႔ ေမးခ်င္ပါတယ္”ဟု ေမးခြန္းထုတ္သည္။
အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္(NLD)မွ အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာျမတ္ဥာဏစုိးကလည္း“အားလံုးကို ပိတ္ လိုက္မယ္။ ပိတ္ၿပီး ေသေသခ်ာခ်ာ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈဆိုတဲ့ အေျဖမ်ိဳးထက္သာတဲ့ တိုင္းျပည္အက်ိဳးရွိမယ့္ အေျဖရွာ နည္းတခု ကိုေတာ့ စဥ္းစားၿပီးေတာ့ ျပည္ေထာင္စု အစုိးရအေနနဲ႕ စီမံေပးပါလို႔ အေလးအနက္ ေမတၱာရပ္ခံပါတယ္”ဟု ေျပာသည္။
အနယ္အနယ္ အရပ္ရပ္မွ ဖားကန္႔ၿမိဳ႕သို႔ ေရမေဆး ေက်ာက္ရွာသူမ်ားအျဖစ္ လာေရာက္ အလုပ္လုပ္ကိုင္သူ တသိန္းေက်ာ္ရွိရာ ထိုသူမ်ားသည္ တရားဥပေဒကိုလည္း ခ်ိဳေဖာက္ေနၾကၿပီး ေက်ာက္စိမ္း႐ိုင္းမ်ားကို ေလာဘေဇာျဖင့္ ရလို၍ အေျပးအလႊား လုယက္ လုပ္ကိုင္ေနရာမွ ျပႆနာမ်ား ေပၚေပါက္လာရျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဒုတိယ ၀န္ႀကီး ဦးသိန္းသန္းထြန္းက စြပ္စြဲခဲ့ေသးသည္။
NLD ပါတီမွ ေဒါက္တာ ျမတ္ဥာဏစိုးက ဒုတိယ၀န္ႀကီး ဦးသိန္းသန္းထြန္း၏ စြပ္စြဲခ်က္ကို သေဘာမတူေၾကာင္း ေျပာသည္။
ေဒါက္တာ ျမတ္ဥာဏစိုးက စြန္႔ပစ္ေျမစာပံုမ်ားတြင္ အလုအယက္ အေျပး အလႊား ရွာေဖြေနၾကျခင္းမွာ ေလာဘေဇာျဖင့္ မဟုတ္ဘဲ စား၀တ္ေနေရး ခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္းႏွင့္ အလုပ္အကိုင္ ရွားပါးျခင္းတို႔ေၾကာင့္ အသက္စြန္႔ၿပီး လုပ္ကိုင္ေနရျခင္းေၾကာင့္ လူသားခ်င္း စာနာ ေထာက္ထားေပးရန္၊ ကုမၸဏီႀကီးမ်ား၏ ရပိုင္ခြင့္မ်ားကို မစဥ္းစားဘဲ ေအာက္ေျခလူတန္းစားမ်ားကိုလည္း ၾကည့္႐ႈ႕ေပးရန္ ေျပာဆိုသည္။
အျခားလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကလည္း စား၀တ္ေနေရး မေခ်ာင္လည္ျခင္းေၾကာင့္ ျပည္တြင္းမွာပင္ ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္ လုပ္ ကိုင္ ေနရသူမ်ားကို က်ဴးေက်ာ္ဟူသည့္ စကားလံုး၊ ေလာဘေဇာ ဟူသည့္ စကားလံုးမ်ား မသံုးႏႈန္းရန္ ေျပာဆိုၾကသည္။
ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ နာယက သူရဦးေရႊမန္းက ဖားကန္႔ကိစၥမွာ သတၱဳတြင္း၀န္ႀကီးဌာန တခုတည္း ေျဖရွင္းရမည့္ကိစၥ မဟုတ္ သျဖင့္ ျပည္ထဲေရး ၀န္ႀကီးဌာန၊ ကာကြယ္ေရး ၀န္ႀကီးဌာန၊ သစ္ေတာေရးရာ ၀န္ႀကီးဌာန၊ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး ၀န္ႀကီးဌာနႏွင့္ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရးႏွင့္ ဆည္ေျမာင္း ၀န္ႀကီးဌာနတို႔ကိုလည္း လႊတ္ေတာ္တြင္ ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ား နားေထာင္ရန္ ဖိတ္ၾကားထားခဲ့သည္။
သတၱဳတြင္း ၀န္ႀကီးဌာနမွ ယေန႔ တင္ျပေျပာဆုိခဲ့သည့္ အခ်က္ သံုးခ်က္ကို အစုိးရအဖြဲ႕မွ ျပန္လည္ သံုးသပ္ကာ အားလံုး အက်ိဳး ရွိမည့္ ကိစၥျဖစ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးရန္၊ ေနာက္ပိုင္း ဖားကန္႔ကိစၥကို ဆက္လက္ေျဖရွင္းရာတြင္ သတၱဳတြင္း ၀န္ႀကီးဌာနအျပင္ ဖိတ္ၾကားခံထားရသည့္ ၀န္ႀကီးဌာနမ်ား၊ လုပ္ငန္းအရ ဆက္စပ္ေနသည့္ ၀န္ႀကီးဌာနမ်ား၊ ျပည္ေထာင္စု အစုိးရအဖြဲ႕ႏွင့္ တိုင္းေဒ သႀကီး အစုိးရအဖြဲ႕မ်ားပါ ၀ိုင္း၀န္းေဆြးေႏြးရမည္ဟု သူရဦးေရႊမန္းက မွတ္ခ်က္ျပဳ ေျပာဆိုသည္။
သတၱဳတြင္း၀န္ႀကီးဌာန၏ စာရင္းမ်ားအရ ေရမေဆး ေက်ာက္လာရွာသူမ်ားကို ခံ၀န္လက္မွတ္ထိုးခိုင္း၍ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္ ၇၉၈ ဦး၊ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ၃၅၂၆ ဦး၊ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ ၃၁၉ ဦးကို ၎တို႔ ေနရပ္မ်ားသို႔ ျပန္သြားရန္ ေစလႊတ္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ေျမစာပံုမ်ားအနီး လာေရာက္ ေနထိုင္သူမ်ားကိုလည္း က်ဴးေက်ာ္ဟု သတ္မွတ္ကာ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္ အႀကိမ္ ၃၀၊ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ၁၀၉ ႀကိမ္၊ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ ၁၆ ႀကိမ္ ရွင္းလင္းခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
ဖားကန္႔ၿမိဳ႕တြင္ ကုမၼဏီ ၆၂၇ ခု ကို လုပ္ကြက္ေပါင္း ၇၇၁၄ ကြက္ ၊ ကုမၼဏီ ၂၃၀ ခုကို အစိုးရႏွင့္ အက်ိဳးတူ လုပ္ကြက္ ၃၁၁ ကြက္ တို႔ ေပး၍ ေက်ာက္စိမ္း တူးေဖာ္ခြင့္ ျပဳထားသည္ဟု သတၱဳတြင္း၀န္ႀကီး႒ာနက ထုတ္ျပန္သည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ဖားကန္႔ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း စြန္႔ပစ္ေျမစာပံု ၿပိဳက်၍ ေသဆံုးသူမ်ားအေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျပည္သူတို႔၏ စိုးရိမ္မႈမ်ားကို ေျဖရွင္းႏုိင္ရန္ ျပည္ေထာင္စု အစုိးရအဖြဲ႕က လုပ္ငန္းမ်ားကို လံုး၀ပိတ္သိမ္းျခင္း၊ ရဲတပ္ဖြဲ႕က ထိန္းသိမ္းျခင္း၊ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အမိန္႔ ထုတ္၍ လုပ္ငန္း ဆက္လက္ လုပ္ကုိင္ျခင္းစသည့္ နည္းလမ္း ၃ ခု စီစဥ္ထားသည္ဟု သတင္းရရွိသည္။
ယင္းသို႔ နည္းလမ္း ၃ ခု သံုး၍ အေျဖရွာမည္ဟု သတၱဳတြင္း၀န္ႀကီး႒ာန ဒုတိယ၀န္ႀကီး ဦးသိန္းသန္းထြန္းက ဒီဇင္ဘာလ ၂၈ ရက္ ေန႔က က်င္းပသည့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္တြင္ ေျပာၾကားလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
ဖားကန္႔ၿမိဳ႕၊ ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားရွိ စြန္႔ပစ္ေျမစာပံုမ်ား ၿပိဳက်၍ ေရမေဆးေက်ာက္ရွာသူ အမ်ားအျပား အသက္ ေသဆံုးရျခင္း၊ စြမ္းအင္ႀကီးမားသည့္ ေျမတူးစက္ႀကီးမ်ား အသံုးျပဳလာျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ျပည္သူမ်ား စိုးရိမ္လာသျဖင့္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ နာယကက ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတကို ဒီဇင္ဘာလ ၁၂ ရက္က သ၀ဏ္လႊာ ေပးပို႔ခဲ့ျခင္းအေပၚ ဒု၀န္ႀကီး ဦးသိန္းသန္းထြန္း က လႊတ္ေတာ္သို႔ လာေရာက္ရွင္းလင္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ျပည္ေထာင္စု အစုိးရအဖြဲ႕အေနျဖင့္ ဖားကန္႔ကိစၥကို ေျဖရွင္းႏုိင္ရန္ လံုးခင္း၊ ဖားကန္႔ ရတနာ နယ္ေျမတြင္ ေက်ာက္စိမ္း တူးေဖာ္ ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို လံုး၀ ပိတ္သိမ္းျခင္း၊ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ က်င့္ထံုးဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၄၄ အမိန္႔ထုတ္ျပန္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႕ျဖင့္ ထိန္း သိမ္းျခင္း၊ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၄၁၃ ပုဒ္မခြဲ(ခ)အရ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ရပ္ရြာ ေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ တရား ဥပေဒ စိုးမိုးေရးတို႔အတြက္ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအမိန္႔ ထုတ္ျပန္ေဆာင္ရြက္ျခင္းဟူသည့္ နည္းလမ္းသံုးသြယ္ကို ေဆာင္ရြက္ရန္ စီစဥ္ထား သည္ဟု သိရသည္။
ဖားကန္႔ၿမိဳ႕တြင္ စြန္႔ပစ္ ေျမစာပံုမ်ား ၿပိဳက်၍ ေျမစာ ဖံုးလႊမ္း ေသဆံုးမႈမ်ား မရွိေစေရးအတြက္ ေျမစာပံုမ်ားကို စနစ္တက် ေဆာင္ ရြက္ရန္၊ ေျမစာပံုမ်ားအနီး က်ဴးေက်ာ္တဲမ်ား၊ ေစ်းဆိုင္မ်ား ေဆာက္လုပ္ေနထိုင္ခြင့္ မျပဳရန္၊ ေရမေဆး ေက်ာက္ရွာသူမ်ားကို ပေပ်ာက္ေအာင္ ျပဳလုပ္ရမည္ဟု ဒု၀န္ႀကီး ဦးသိန္းသန္းထြန္းက လႊတ္ေတာ္တြင္ ေျပာသည္။
ဦးသိန္းသန္းထြန္းက“ေရမေဆး ေက်ာက္ရွာသူေတြကို မစိစစ္ရင္ ေနာင္မွာ မလိုလားအပ္တဲ့ ျပႆနာေတြ ႀကီးထြားလာႏုိင္ၿပီး ဥပ ေဒမ်ား သက္ေရာက္မႈမရွိ ျဖစ္လာႏုိင္တာေၾကာင့္ ေရမေဆးပ်ံက် လုပ္သားမ်ား ေလ်ာ့နည္းပေပ်ာက္ေရးအတြက္ ျပည္ထဲေရး ၀န္ႀကီးဌာန၊ သတၱဳတြင္း ၀န္ႀကီးဌာန၊ အျခားလုပ္ငန္းနဲ႕ဆက္စပ္တဲ့ ၀န္ႀကီးဌာနေတြနဲ႕ ျပည္နယ္ အစုိးရအဖြဲ႕တို႔က ပူးေပါင္း ေဆာင္ ရြက္သြားပါမယ္”ဟု ေျပာသည္။
အစိုးရ တင္ျပလာသည့္ ဖားကန္႔အေရး နည္းလမ္း ၃ ခုျဖင့္ ေျဖရွင္းမည္ ဆိုသည္မွာ ဖားကန္႔ၿမိဳ႕တြင္ ျဖစ္ပြားေနသည့္ ျပႆနာ မ်ားကို အမွန္တကယ္ ေျဖရွင္းႏုိင္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက ေ၀ဖန္ၾကသည္။
လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္တဦးျဖစ္သူ ဦးဖုန္းျမင့္ေအာင္က“နည္းလမ္း ၃ သြယ္နဲ႔ပိတ္တာက ေကာင္းမြန္တဲ့ အေျခအေနလား၊ ေနာင္တက္လာမယ့္ အစုိးရသစ္အတြက္ အခက္အခဲ ျဖစ္ေအာင္ လုပ္တာလားလို႔ ေမးခ်င္ပါတယ္”ဟု ေမးခြန္းထုတ္သည္။
အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္(NLD)မွ အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာျမတ္ဥာဏစုိးကလည္း“အားလံုးကို ပိတ္ လိုက္မယ္။ ပိတ္ၿပီး ေသေသခ်ာခ်ာ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈဆိုတဲ့ အေျဖမ်ိဳးထက္သာတဲ့ တိုင္းျပည္အက်ိဳးရွိမယ့္ အေျဖရွာ နည္းတခု ကိုေတာ့ စဥ္းစားၿပီးေတာ့ ျပည္ေထာင္စု အစုိးရအေနနဲ႕ စီမံေပးပါလို႔ အေလးအနက္ ေမတၱာရပ္ခံပါတယ္”ဟု ေျပာသည္။
အနယ္အနယ္ အရပ္ရပ္မွ ဖားကန္႔ၿမိဳ႕သို႔ ေရမေဆး ေက်ာက္ရွာသူမ်ားအျဖစ္ လာေရာက္ အလုပ္လုပ္ကိုင္သူ တသိန္းေက်ာ္ရွိရာ ထိုသူမ်ားသည္ တရားဥပေဒကိုလည္း ခ်ိဳေဖာက္ေနၾကၿပီး ေက်ာက္စိမ္း႐ိုင္းမ်ားကို ေလာဘေဇာျဖင့္ ရလို၍ အေျပးအလႊား လုယက္ လုပ္ကိုင္ေနရာမွ ျပႆနာမ်ား ေပၚေပါက္လာရျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဒုတိယ ၀န္ႀကီး ဦးသိန္းသန္းထြန္းက စြပ္စြဲခဲ့ေသးသည္။
NLD ပါတီမွ ေဒါက္တာ ျမတ္ဥာဏစိုးက ဒုတိယ၀န္ႀကီး ဦးသိန္းသန္းထြန္း၏ စြပ္စြဲခ်က္ကို သေဘာမတူေၾကာင္း ေျပာသည္။
ေဒါက္တာ ျမတ္ဥာဏစိုးက စြန္႔ပစ္ေျမစာပံုမ်ားတြင္ အလုအယက္ အေျပး အလႊား ရွာေဖြေနၾကျခင္းမွာ ေလာဘေဇာျဖင့္ မဟုတ္ဘဲ စား၀တ္ေနေရး ခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္းႏွင့္ အလုပ္အကိုင္ ရွားပါးျခင္းတို႔ေၾကာင့္ အသက္စြန္႔ၿပီး လုပ္ကိုင္ေနရျခင္းေၾကာင့္ လူသားခ်င္း စာနာ ေထာက္ထားေပးရန္၊ ကုမၸဏီႀကီးမ်ား၏ ရပိုင္ခြင့္မ်ားကို မစဥ္းစားဘဲ ေအာက္ေျခလူတန္းစားမ်ားကိုလည္း ၾကည့္႐ႈ႕ေပးရန္ ေျပာဆိုသည္။
အျခားလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကလည္း စား၀တ္ေနေရး မေခ်ာင္လည္ျခင္းေၾကာင့္ ျပည္တြင္းမွာပင္ ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္ လုပ္ ကိုင္ ေနရသူမ်ားကို က်ဴးေက်ာ္ဟူသည့္ စကားလံုး၊ ေလာဘေဇာ ဟူသည့္ စကားလံုးမ်ား မသံုးႏႈန္းရန္ ေျပာဆိုၾကသည္။
ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ နာယက သူရဦးေရႊမန္းက ဖားကန္႔ကိစၥမွာ သတၱဳတြင္း၀န္ႀကီးဌာန တခုတည္း ေျဖရွင္းရမည့္ကိစၥ မဟုတ္ သျဖင့္ ျပည္ထဲေရး ၀န္ႀကီးဌာန၊ ကာကြယ္ေရး ၀န္ႀကီးဌာန၊ သစ္ေတာေရးရာ ၀န္ႀကီးဌာန၊ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး ၀န္ႀကီးဌာနႏွင့္ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရးႏွင့္ ဆည္ေျမာင္း ၀န္ႀကီးဌာနတို႔ကိုလည္း လႊတ္ေတာ္တြင္ ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ား နားေထာင္ရန္ ဖိတ္ၾကားထားခဲ့သည္။
သတၱဳတြင္း ၀န္ႀကီးဌာနမွ ယေန႔ တင္ျပေျပာဆုိခဲ့သည့္ အခ်က္ သံုးခ်က္ကို အစုိးရအဖြဲ႕မွ ျပန္လည္ သံုးသပ္ကာ အားလံုး အက်ိဳး ရွိမည့္ ကိစၥျဖစ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးရန္၊ ေနာက္ပိုင္း ဖားကန္႔ကိစၥကို ဆက္လက္ေျဖရွင္းရာတြင္ သတၱဳတြင္း ၀န္ႀကီးဌာနအျပင္ ဖိတ္ၾကားခံထားရသည့္ ၀န္ႀကီးဌာနမ်ား၊ လုပ္ငန္းအရ ဆက္စပ္ေနသည့္ ၀န္ႀကီးဌာနမ်ား၊ ျပည္ေထာင္စု အစုိးရအဖြဲ႕ႏွင့္ တိုင္းေဒ သႀကီး အစုိးရအဖြဲ႕မ်ားပါ ၀ိုင္း၀န္းေဆြးေႏြးရမည္ဟု သူရဦးေရႊမန္းက မွတ္ခ်က္ျပဳ ေျပာဆိုသည္။
သတၱဳတြင္း၀န္ႀကီးဌာန၏ စာရင္းမ်ားအရ ေရမေဆး ေက်ာက္လာရွာသူမ်ားကို ခံ၀န္လက္မွတ္ထိုးခိုင္း၍ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္ ၇၉၈ ဦး၊ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ၃၅၂၆ ဦး၊ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ ၃၁၉ ဦးကို ၎တို႔ ေနရပ္မ်ားသို႔ ျပန္သြားရန္ ေစလႊတ္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ေျမစာပံုမ်ားအနီး လာေရာက္ ေနထိုင္သူမ်ားကိုလည္း က်ဴးေက်ာ္ဟု သတ္မွတ္ကာ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္ အႀကိမ္ ၃၀၊ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ၁၀၉ ႀကိမ္၊ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ ၁၆ ႀကိမ္ ရွင္းလင္းခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
ဖားကန္႔ၿမိဳ႕တြင္ ကုမၼဏီ ၆၂၇ ခု ကို လုပ္ကြက္ေပါင္း ၇၇၁၄ ကြက္ ၊ ကုမၼဏီ ၂၃၀ ခုကို အစိုးရႏွင့္ အက်ိဳးတူ လုပ္ကြက္ ၃၁၁ ကြက္ တို႔ ေပး၍ ေက်ာက္စိမ္း တူးေဖာ္ခြင့္ ျပဳထားသည္ဟု သတၱဳတြင္း၀န္ႀကီး႒ာနက ထုတ္ျပန္သည္။
လိပ္ကြ်န္းစီရင္ခ်က္အေပၚ ဆႏၵျပမႈက ႏွစ္ႏိုင္ငံဆက္ဆံေရးကို ထိခုိက္မည္မဟုတ္ဟု ထုိင္းႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးေျပာ
The Nation
လိပ္ကြ်န္းလူသတ္မႈတြင္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားႏွစ္ဦးအား ထိုင္းတရား႐ုံး၏ စီရင္ခ်က္အေပၚ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ဆႏၵျပမႈမ်ားက ထိုင္းႏွင့္ ျမန္မာႏွစ္ႏုိင္ငံၾကား ဆက္ဆံေရးဆိုးဝါးကာ ခပ္တန္းတန္းျဖစ္ပြားလိမ့္မည္ဟု မယုံၾကည္ေၾကာင္း ထိုင္းႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီး ဒြန္ပရာမတ္ဒဝီႏိုင္က ေျပာသည္။
ထိုင္းအစိုးရက ဆႏၵျပသူမ်ား၏ ေတာင္းဆိုခ်က္ကို ဂ႐ုျပဳပါေၾကာင္း ၎က ေျပာၿပီး "ဒါေပမယ့္ ကြ်န္ေတာ္တို႔က ဒါကို တရားစီရင္ေရးလမ္းေၾကာင္းအတိုင္း သြားရမယ္။ ဒါကလည္း ႏိုင္ငံတကာ က်င့္ဝတ္စံတစ္ရပ္ပါ။ ထုိင္းတရား႐ုံးစနစ္က ေကာင္းမြန္လက္ခံႏိုင္စရာရွိပါတယ္။"ဟု ၎က ေျပာခဲ့သည္။
လိပ္ကြ်န္းလူသတ္မႈတြင္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားႏွစ္ဦးအား ထိုင္းတရား႐ုံး၏ စီရင္ခ်က္အေပၚ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ဆႏၵျပမႈမ်ားက ထိုင္းႏွင့္ ျမန္မာႏွစ္ႏုိင္ငံၾကား ဆက္ဆံေရးဆိုးဝါးကာ ခပ္တန္းတန္းျဖစ္ပြားလိမ့္မည္ဟု မယုံၾကည္ေၾကာင္း ထိုင္းႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီး ဒြန္ပရာမတ္ဒဝီႏိုင္က ေျပာသည္။
ထိုင္းအစိုးရက ဆႏၵျပသူမ်ား၏ ေတာင္းဆိုခ်က္ကို ဂ႐ုျပဳပါေၾကာင္း ၎က ေျပာၿပီး "ဒါေပမယ့္ ကြ်န္ေတာ္တို႔က ဒါကို တရားစီရင္ေရးလမ္းေၾကာင္းအတိုင္း သြားရမယ္။ ဒါကလည္း ႏိုင္ငံတကာ က်င့္ဝတ္စံတစ္ရပ္ပါ။ ထုိင္းတရား႐ုံးစနစ္က ေကာင္းမြန္လက္ခံႏိုင္စရာရွိပါတယ္။"ဟု ၎က ေျပာခဲ့သည္။
AA ႏွင့္ အစိုးရ တပ္မေတာ္ တိုက္ပြဲမ်ား ျပန္လည္ ျဖစ္ပြား
နန္းလြင္ႏွင္းပြင္
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း အစိုးရ တပ္မေတာ္ႏွင့္ ရကိၡဳင့္တပ္မေတာ္ (AA) တို႔ အၾကား ယခု ရက္ပိုင္းအတြင္း တိုက္ပြဲ ျပန္လည္ ျဖစ္ပြားေနသည္ဟု သတင္းရရွိသည္။
AA ၏ ဒုစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္မႉးႀကီး ညိဳထြန္းေအာင္က “၂၇ ရက္ မနက္ပိုင္း ၁၀နာရီေလာက္က စျဖစ္တာပါ၊ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ လႈပ္ရွားစစ္ေၾကာင္း တပ္ဖြဲ႕၀င္အခ်ိဳ႕နဲ႔ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ဘက္က စစ္ေၾကာင္းေတြ ထိပ္တိုက္တိုးၿပီး ျဖစ္တာပါ”ဟု ဧရာ၀တီကို ေျပာသည္။
တိုက္ပြဲသည္ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ မဟာမုနိဘုရားအေရွ႕ေျမာက္ဘက္ ရန္ကုန္-စစ္ေတြ လမ္းမႏွင့္ ၄မိုင္ခန္႔ အကြာတြင္ ျဖစ္ပြားေနေၾကာင္း သိရသည္။
ဒီဇင္ဘာလ ၂၈ ရက္ မနက္ပိုင္းတြင္လည္း တိုက္ပြဲ ၄ႀကိမ္ခန္႔ ျဖစ္ပြားသည္ဟု ဗိုလ္မႉးႀကီး ညိဳထြန္းေအာင္က ေျပာျပသည္။
တိုက္ပြဲအတြင္း တပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ား ထိခိုက္မႈရွိေသာ္လည္း ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါးအေျခအေန မရွိဟုလည္း ၎က ေျပာသည္။
ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕အတြင္း တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ အစိုးရ တပ္မေတာ္မွ ေျပာေရးဆိုခြင့္ေပးထားသူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ရဲ၀င္း က ၎အေနျဖင့္ ခရီးသြားေနသျဖင့္ ေက်ာက္ေတာ္ တိုက္ပြဲကိစၥ မေျပာႏုိင္ေသးေၾကာင္း ဧရာ၀တီကို ေျဖၾကားသည္။
၂၀၁၅ ခုႏွစ္ မတ္လ အတြင္းကလည္း တပ္မေတာ္ႏွင့္ AA အၾကား ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕အတြင္း တိုက္ပြဲ ျဖစ္ပြား၍ AA တပ္သား ၅ ဦး ကို ဖမ္းဆီးရမိၿပီး မတရားအသင္း ဆက္သြယ္မႈ အက္ဥပေဒ ပုဒ္မ (၁၇/၁) ႏွင့္ အေရးယူျခင္းမ်ား၊ AA တပ္သားမ်ားထံမွ ရရွိသည့္ ipad မွ တဆင့္ မိသားစု၀င္မ်ားကို ေခၚယူ စစ္ေဆးမႈမ်ားလည္း ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
AA သည္ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA) ၏ ဗဟိုဌာနခ်ဳပ္ ရွိရာ ကခ်င္ျပည္နယ္ လုိင္ဇာၿမိဳ႕တြင္ အေျခစိုက္ေၾကာင္း သိရ သည္။
၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလ ၁၉ ရက္တြင္ တပ္မေတာ္မွ လိုင္ဇာၿမိဳ႕ ဗိုလ္သင္တန္းေက်ာင္းကို ပစ္ခတ္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ေသဆံုးခဲ့သည့္ ဗိုလ္ေလာင္း ၂၃ ဦးတြင္ AA မွ ၈ ဦး ပါ၀င္သြားခဲ့သည္။
ထုိ႔ေနာက္ပိုင္း ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၉ ရက္တြင္ အစိုးရႏွင့္ ျမန္မာအမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ မဟာမိတ္ တပ္မေတာ္ – ကိုးကန္႔တပ္ဖြဲ႕ (MNDAA) တို႔ တိုက္ပြဲ ျဖစ္ပြားရာတြင္ AA က ကိုးကန္႔ဘက္မွ ပါ၀င္ကူညီခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
AA သည္ အစိုးရေဖာ္ေဆာင္ေနသည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္တြင္ပါ၀င္လုိ၍ ကမ္းလွမ္းမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ္လည္း အစုိးရက ေဆြးေႏြးျခင္း မျပဳဘဲ ခ်န္လွပ္ထားသည့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕တဖြဲ႕လည္း ျဖစ္သည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း အစိုးရ တပ္မေတာ္ႏွင့္ ရကိၡဳင့္တပ္မေတာ္ (AA) တို႔ အၾကား ယခု ရက္ပိုင္းအတြင္း တိုက္ပြဲ ျပန္လည္ ျဖစ္ပြားေနသည္ဟု သတင္းရရွိသည္။
AA ၏ ဒုစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္မႉးႀကီး ညိဳထြန္းေအာင္က “၂၇ ရက္ မနက္ပိုင္း ၁၀နာရီေလာက္က စျဖစ္တာပါ၊ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ လႈပ္ရွားစစ္ေၾကာင္း တပ္ဖြဲ႕၀င္အခ်ိဳ႕နဲ႔ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ဘက္က စစ္ေၾကာင္းေတြ ထိပ္တိုက္တိုးၿပီး ျဖစ္တာပါ”ဟု ဧရာ၀တီကို ေျပာသည္။
တိုက္ပြဲသည္ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ မဟာမုနိဘုရားအေရွ႕ေျမာက္ဘက္ ရန္ကုန္-စစ္ေတြ လမ္းမႏွင့္ ၄မိုင္ခန္႔ အကြာတြင္ ျဖစ္ပြားေနေၾကာင္း သိရသည္။
ဒီဇင္ဘာလ ၂၈ ရက္ မနက္ပိုင္းတြင္လည္း တိုက္ပြဲ ၄ႀကိမ္ခန္႔ ျဖစ္ပြားသည္ဟု ဗိုလ္မႉးႀကီး ညိဳထြန္းေအာင္က ေျပာျပသည္။
တိုက္ပြဲအတြင္း တပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ား ထိခိုက္မႈရွိေသာ္လည္း ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါးအေျခအေန မရွိဟုလည္း ၎က ေျပာသည္။
ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕အတြင္း တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ အစိုးရ တပ္မေတာ္မွ ေျပာေရးဆိုခြင့္ေပးထားသူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ရဲ၀င္း က ၎အေနျဖင့္ ခရီးသြားေနသျဖင့္ ေက်ာက္ေတာ္ တိုက္ပြဲကိစၥ မေျပာႏုိင္ေသးေၾကာင္း ဧရာ၀တီကို ေျဖၾကားသည္။
၂၀၁၅ ခုႏွစ္ မတ္လ အတြင္းကလည္း တပ္မေတာ္ႏွင့္ AA အၾကား ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕အတြင္း တိုက္ပြဲ ျဖစ္ပြား၍ AA တပ္သား ၅ ဦး ကို ဖမ္းဆီးရမိၿပီး မတရားအသင္း ဆက္သြယ္မႈ အက္ဥပေဒ ပုဒ္မ (၁၇/၁) ႏွင့္ အေရးယူျခင္းမ်ား၊ AA တပ္သားမ်ားထံမွ ရရွိသည့္ ipad မွ တဆင့္ မိသားစု၀င္မ်ားကို ေခၚယူ စစ္ေဆးမႈမ်ားလည္း ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
AA သည္ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA) ၏ ဗဟိုဌာနခ်ဳပ္ ရွိရာ ကခ်င္ျပည္နယ္ လုိင္ဇာၿမိဳ႕တြင္ အေျခစိုက္ေၾကာင္း သိရ သည္။
၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလ ၁၉ ရက္တြင္ တပ္မေတာ္မွ လိုင္ဇာၿမိဳ႕ ဗိုလ္သင္တန္းေက်ာင္းကို ပစ္ခတ္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ေသဆံုးခဲ့သည့္ ဗိုလ္ေလာင္း ၂၃ ဦးတြင္ AA မွ ၈ ဦး ပါ၀င္သြားခဲ့သည္။
ထုိ႔ေနာက္ပိုင္း ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၉ ရက္တြင္ အစိုးရႏွင့္ ျမန္မာအမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ မဟာမိတ္ တပ္မေတာ္ – ကိုးကန္႔တပ္ဖြဲ႕ (MNDAA) တို႔ တိုက္ပြဲ ျဖစ္ပြားရာတြင္ AA က ကိုးကန္႔ဘက္မွ ပါ၀င္ကူညီခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
AA သည္ အစိုးရေဖာ္ေဆာင္ေနသည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္တြင္ပါ၀င္လုိ၍ ကမ္းလွမ္းမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ္လည္း အစုိးရက ေဆြးေႏြးျခင္း မျပဳဘဲ ခ်န္လွပ္ထားသည့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕တဖြဲ႕လည္း ျဖစ္သည္။
လိပ္ကၽြန္းအမႈ ေသဒဏ္က်ခံေနရသူ ျမန္မာႏွစ္ဦးအား လုံျခံဳေရးအထူးတင္းက်ပ္သည့္ ေထာင္သို႔ ေျပာင္းေရႊ႕
သည္ေနးရွင္း
ထိုင္းႏိုင္ငံ လိပ္ကၽြန္းတြင္ ျဖစ္ပြားသည့္ ျဗိတိန္စုံတြဲ သတ္ျဖတ္မႈျဖင့္ ေသဒဏ္ခ်မွတ္ျခင္း ခံထားရသည့္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားႏွစ္ဦးအား ဒီဇင္ဘာ ၂၆ ရက္ နံနက္အေစာပိုင္း၌ ေထာင္တာဝန္ရွိသူမ်ားက လုံျခံဳေရးတင္းက်ပ္သည့္ အက်ဥ္းေထာင္သို႔ ေထာင္ေရႊ႕ေျပာင္းလိုက္ေၾကာင္း သည္ေနးရွင္းသတင္းတြင္ ေဖာ္ျပသည္။
ကိုေဇာ္လင္းႏွင့္ ကိုဝင္းေဇာ္ထြန္းတို႔ ႏွစ္ဦးအား Samui အက်ဥ္းေထာင္မွ လုံျခံဳေရးအထူးတင္းၾကပ္ရာ Nakhon Si Thammarat အက်ဥ္းေထာင္သို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ထားလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္
၎တို႔ ႏွစ္ဦးအား Nakhon Si Thammarat အက်ဥ္းေထာင္သို႔ ယေန႔ နံနက္ ေလးနာရီက ေျပာင္းေရႊ႕လိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံ လိပ္ကၽြန္းတြင္ ျဖစ္ပြားသည့္ ျဗိတိန္စုံတြဲ သတ္ျဖတ္မႈျဖင့္ ေသဒဏ္ခ်မွတ္ျခင္း ခံထားရသည့္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားႏွစ္ဦးအား ဒီဇင္ဘာ ၂၆ ရက္ နံနက္အေစာပိုင္း၌ ေထာင္တာဝန္ရွိသူမ်ားက လုံျခံဳေရးတင္းက်ပ္သည့္ အက်ဥ္းေထာင္သို႔ ေထာင္ေရႊ႕ေျပာင္းလိုက္ေၾကာင္း သည္ေနးရွင္းသတင္းတြင္ ေဖာ္ျပသည္။
ကိုေဇာ္လင္းႏွင့္ ကိုဝင္းေဇာ္ထြန္းတို႔ ႏွစ္ဦးအား Samui အက်ဥ္းေထာင္မွ လုံျခံဳေရးအထူးတင္းၾကပ္ရာ Nakhon Si Thammarat အက်ဥ္းေထာင္သို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ထားလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္
၎တို႔ ႏွစ္ဦးအား Nakhon Si Thammarat အက်ဥ္းေထာင္သို႔ ယေန႔ နံနက္ ေလးနာရီက ေျပာင္းေရႊ႕လိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။
မေခ်ာစႏၵီထြန္း ေထာင္ ၆ လ ခ်မွတ္ခံရမႈ အယူခံ၀င္မည္
ဆလိုင္းသန္႔စင္
လူမႈကြန္ရက္ ေဖ့ဘုတ္စ္စာမ်က္ႏွာတြင္ တပ္မေတာ္ကို သေရာ္ခဲ့သျဖင့္ မအူပင္ အက်ဥ္းေထာင္တြင္ ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္းခံထားရသည့္ မေခ်ာစႏၵီထြန္း(ခ)ခ်စ္သမီးကို မအူပင္ၿမိဳ႕နယ္ တရား႐ံုးက အီလက္ထေရာနစ္ ပုဒ္မ ၆၆(ဃ)ျဖင့္ ေထာင္ဒဏ္ ၆ လ ခ်မွတ္လိုက္သည့္ အေပၚ အယူခံ၀င္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။
မေခ်ာစႏီၵထြန္း၏ မိခင္ျဖစ္သူ ေဒၚအိစံက“က်မသမီးအေပၚမွာ ခ်မွတ္တဲ့ျပစ္ဒဏ္ဟာ တရားမွ်တမႈ မရွိပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ လာမယ့္ ဇန္န၀ါ ရီလ ၄ ရက္ေန႔ လြပ္လပ္ေရးေန႔ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္နဲ႔ လြတ္လာမလား ေစာင့္ၾကည့္ပါမယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ လြတ္မလာခဲ့ရင္ေတာ့ ခ႐ိုင္ တရား႐ံုးကို အယူခံဆက္တင္ဖို႔ ရွိပါတယ္”ဟု ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္(NLD) ပါတီ ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ထမီအေရာင္ႏွင့္ တပ္မေတာ္၏ အသစ္ ေျပာင္းလဲလုိက္ သည့္ စစ္၀တ္စံု အေရာင္အသစ္တို႔အား ေဖ့ဘုတ္စ္ လူမႈကြန္ရက္တြင္ ခိုင္းႏႈိင္းေျပာဆိုသည္ဟုဆိုကာ မေခ်ာစႏၵီထြန္း(ခ) ခ်စ္သမီးအား တပ္မေတာ္ ကိုယ္စား ပုသိမ္ အေျခစိုက္ အေနာက္ေတာင္တိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္(နတခ)မွ ပထမတန္း စစ္ေရးဦးစီး အရာရွိ ဒုတိယ ဗိုလ္မွဴး ႀကီး ေက်ာ္ထင္က ေအာက္တိုဘာလ ၁၂ ရက္ေန႔ ညပိုင္းတြင္ အမႈဖြင့္ တရားစဲြဆိုခဲ့ၿပီး ရဲတပ္ဖဲြ႔ကလည္း ညတြင္းခ်င္း ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။
တပ္မေတာ္ဘက္က မေခ်ာစႏၵီထြန္းကို အသေရဖ်က္မႈ ပုဒ္မ ၅၀၀၊ အီလက္ထေရာနစ္ ပုဒ္မ ၆၆(ဃ)တို႔ျဖင့္ စြဲခ်က္တင္ခဲ့ေသာ္လည္း အေသေရဖ်က္မႈ ပုဒ္မ ၅၀၀ မွာ သက္ေသမခိုင္လံုုသျဖင့္ ဒီဇင္ဘာလ ၁၄ ရက္ေန႔တြင္ မအူပင္တရား႐ံုးက တရားရွင္လႊတ္ေပးခဲ့သည္။
မေခ်ာစႏၵီထြန္းက တရား႐ံုးတြင္ ေဖ့ဘုတ္စ္လူမႈကြန္ရက္တြင္ ဓာတ္ပံုမတင္ခဲ့ေၾကာင္း၊ အေကာင့္ပိုင္ရွင္မွာလည္း သူမဟုတ္ေၾကာင္း၊ရဲတပ္ဖြဲ႕က ၄င္းအား ဖမ္းဆီး၍ ဓာတ္ပံုမ်ား ျပသသည့္အခ်ိန္မွသာ အဆိုပါဓာတ္ပံုမ်ားကို ေတြ႕ရွိရျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ထြက္ဆိုခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္ တရား႐ံုးက ေထာင္ဒဏ္ အျပစ္ေပးခဲ့သျဖင့္ မေခ်ာစႏၵီထြန္းမွာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရလက္ထက္တြင္ အီလက္ထေရာနစ္ ဥပေဒပုဒ္မ ၆၆(ဃ)ျဖင့္ ပထမဦးဆံုး ဖမ္းဆီးခံရသူႏွင့္ ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္ခံရသူအျဖစ္ မွတ္တမ္း၀င္သြားခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။
မေခ်ာစႏၵီထြန္း၏ ေရွ႕ေနဦးေရာဘတ္စန္းေအာင္က“ဒီဓာတ္ပံုက သူတင္တာမဟုတ္ဘူး။ ဘယ္သူတင္တယ္ဆိုတာလည္း သူမသိဘူး။ သူ႔ကိုရဲက ဖမ္းၿပီး ဓာတ္ပံုေတြျပေတာ့မွ သူသိတာ။ အဲဒါကို ပံုရွိေနလို႔ အေရးယူခံရတယ္ဆိုတာက ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ေၾကညာ စာတမ္းအပိုဒ္ ၁၉ နဲ႔ ႏိႈင္းဆရေတာ့မယ္။ ဖဲြ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၃၅၄ မွာလည္း ကိုယ့္ရဲ႕ထင္ျမင္ခ်က္ကို မတင္ရဘူး၊ မေျပာရ ဘူးလို႔ ကန္႔သတ္မထားဘူး။ အေျခခံဥပေဒအရ ေျပာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒီဟာကဘာမွ အျပစ္မရွိပါဘူး”ဟု ေျပာသည္။
မေခ်ာစႏၵီထြန္းကို စီရင္ခ်က္ခ်သည့္ ႐ံုးခ်ိန္းသို႔ တရားလို ဒုတိယ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေက်ာ္ထင္ အပါအ၀င္ တပ္မေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ တဦး တေယာက္မွ် လာေရာက္ခဲ့ျခင္း မရွိပါ။
တရားသူႀကီးက ေထာင္ဒဏ္ ၆ လ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ခံရၿပီးေနာက္ မအူပင္အက်ဥ္းေထာင္သို႔ မပို႔ေဆာင္မီ မေခ်ာစႏၵီထြန္း(ခ) ခ်စ္သမီးက “သမီးကို ျပစ္မႈထင္ရွားတယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္တယ္ဆိုရင္ ဦးရဲထြဋ္ ဇနီးကလည္း ျပစ္မႈထင္ရွားပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ သူ႔ကိုပါ တရားစဲြေစခ်င္ ပါတယ္။ အားလံုးဟာ ဥပေဒေအာက္မွာပဲ ရွိေစခ်င္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသားခ်င္း အတူတူကို NLD ပါတီ၀င္ကိုမွ ဖိႏွိပ္တယ္ဆိုတာ လံုး၀ မျဖစ္ေစခ်င္ပါဘူး”ဟု သတင္းမီဒီယာမ်ားကို ေျပာၾကားခဲ့သည္။
မအူပင္နည္းပညာတကၠသိုလ္မွ B.Tech (EC) ျဖင့္ ဘဲြ႔ရထားသူ မေခ်ာစႏၵီထြန္းမွာ မအူပင္ခ႐ိုင္ ေက်ာင္းသားသမဂၢ အဖဲြ႔၀င္ေဟာင္း တဦးျဖစ္ၿပီး ယခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလအတြင္းက ေပၚေပါက္ခဲ့သည့္ ဧရာ၀တီေက်ာင္းသားသပိတ္ စစ္ေၾကာင္းတြင္ လိုက္ပါရင္း အမ်ဳိးသား ပညာေရး ဥပေဒကို ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္ခဲ့သူတဦး ျဖစ္သည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ေက်ာင္းသားသမဂၢမွ ႏႈတ္ထြက္၍ မအူပင္ၿမိဳ႕နယ္ NLD ပါတီသို႔ ၀င္ေရာက္ၿပီး ပါတီ၏ ေရြးေကာက္ပဲြ ေအာင္ႏို္င္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား ၀ိုင္း၀န္း ကူညီေဆာင္ရြက္ခဲ့သူ ျဖစ္သည္။
လူမႈကြန္ရက္ ေဖ့ဘုတ္စ္စာမ်က္ႏွာတြင္ တပ္မေတာ္ကို သေရာ္ခဲ့သျဖင့္ မအူပင္ အက်ဥ္းေထာင္တြင္ ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္းခံထားရသည့္ မေခ်ာစႏၵီထြန္း(ခ)ခ်စ္သမီးကို မအူပင္ၿမိဳ႕နယ္ တရား႐ံုးက အီလက္ထေရာနစ္ ပုဒ္မ ၆၆(ဃ)ျဖင့္ ေထာင္ဒဏ္ ၆ လ ခ်မွတ္လိုက္သည့္ အေပၚ အယူခံ၀င္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။
မေခ်ာစႏီၵထြန္း၏ မိခင္ျဖစ္သူ ေဒၚအိစံက“က်မသမီးအေပၚမွာ ခ်မွတ္တဲ့ျပစ္ဒဏ္ဟာ တရားမွ်တမႈ မရွိပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ လာမယ့္ ဇန္န၀ါ ရီလ ၄ ရက္ေန႔ လြပ္လပ္ေရးေန႔ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္နဲ႔ လြတ္လာမလား ေစာင့္ၾကည့္ပါမယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ လြတ္မလာခဲ့ရင္ေတာ့ ခ႐ိုင္ တရား႐ံုးကို အယူခံဆက္တင္ဖို႔ ရွိပါတယ္”ဟု ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္(NLD) ပါတီ ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ထမီအေရာင္ႏွင့္ တပ္မေတာ္၏ အသစ္ ေျပာင္းလဲလုိက္ သည့္ စစ္၀တ္စံု အေရာင္အသစ္တို႔အား ေဖ့ဘုတ္စ္ လူမႈကြန္ရက္တြင္ ခိုင္းႏႈိင္းေျပာဆိုသည္ဟုဆိုကာ မေခ်ာစႏၵီထြန္း(ခ) ခ်စ္သမီးအား တပ္မေတာ္ ကိုယ္စား ပုသိမ္ အေျခစိုက္ အေနာက္ေတာင္တိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္(နတခ)မွ ပထမတန္း စစ္ေရးဦးစီး အရာရွိ ဒုတိယ ဗိုလ္မွဴး ႀကီး ေက်ာ္ထင္က ေအာက္တိုဘာလ ၁၂ ရက္ေန႔ ညပိုင္းတြင္ အမႈဖြင့္ တရားစဲြဆိုခဲ့ၿပီး ရဲတပ္ဖဲြ႔ကလည္း ညတြင္းခ်င္း ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။
တပ္မေတာ္ဘက္က မေခ်ာစႏၵီထြန္းကို အသေရဖ်က္မႈ ပုဒ္မ ၅၀၀၊ အီလက္ထေရာနစ္ ပုဒ္မ ၆၆(ဃ)တို႔ျဖင့္ စြဲခ်က္တင္ခဲ့ေသာ္လည္း အေသေရဖ်က္မႈ ပုဒ္မ ၅၀၀ မွာ သက္ေသမခိုင္လံုုသျဖင့္ ဒီဇင္ဘာလ ၁၄ ရက္ေန႔တြင္ မအူပင္တရား႐ံုးက တရားရွင္လႊတ္ေပးခဲ့သည္။
မေခ်ာစႏၵီထြန္းက တရား႐ံုးတြင္ ေဖ့ဘုတ္စ္လူမႈကြန္ရက္တြင္ ဓာတ္ပံုမတင္ခဲ့ေၾကာင္း၊ အေကာင့္ပိုင္ရွင္မွာလည္း သူမဟုတ္ေၾကာင္း၊ရဲတပ္ဖြဲ႕က ၄င္းအား ဖမ္းဆီး၍ ဓာတ္ပံုမ်ား ျပသသည့္အခ်ိန္မွသာ အဆိုပါဓာတ္ပံုမ်ားကို ေတြ႕ရွိရျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ထြက္ဆိုခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္ တရား႐ံုးက ေထာင္ဒဏ္ အျပစ္ေပးခဲ့သျဖင့္ မေခ်ာစႏၵီထြန္းမွာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရလက္ထက္တြင္ အီလက္ထေရာနစ္ ဥပေဒပုဒ္မ ၆၆(ဃ)ျဖင့္ ပထမဦးဆံုး ဖမ္းဆီးခံရသူႏွင့္ ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္ခံရသူအျဖစ္ မွတ္တမ္း၀င္သြားခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။
မေခ်ာစႏၵီထြန္း၏ ေရွ႕ေနဦးေရာဘတ္စန္းေအာင္က“ဒီဓာတ္ပံုက သူတင္တာမဟုတ္ဘူး။ ဘယ္သူတင္တယ္ဆိုတာလည္း သူမသိဘူး။ သူ႔ကိုရဲက ဖမ္းၿပီး ဓာတ္ပံုေတြျပေတာ့မွ သူသိတာ။ အဲဒါကို ပံုရွိေနလို႔ အေရးယူခံရတယ္ဆိုတာက ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ေၾကညာ စာတမ္းအပိုဒ္ ၁၉ နဲ႔ ႏိႈင္းဆရေတာ့မယ္။ ဖဲြ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၃၅၄ မွာလည္း ကိုယ့္ရဲ႕ထင္ျမင္ခ်က္ကို မတင္ရဘူး၊ မေျပာရ ဘူးလို႔ ကန္႔သတ္မထားဘူး။ အေျခခံဥပေဒအရ ေျပာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒီဟာကဘာမွ အျပစ္မရွိပါဘူး”ဟု ေျပာသည္။
မေခ်ာစႏၵီထြန္းကို စီရင္ခ်က္ခ်သည့္ ႐ံုးခ်ိန္းသို႔ တရားလို ဒုတိယ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေက်ာ္ထင္ အပါအ၀င္ တပ္မေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ တဦး တေယာက္မွ် လာေရာက္ခဲ့ျခင္း မရွိပါ။
တရားသူႀကီးက ေထာင္ဒဏ္ ၆ လ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ခံရၿပီးေနာက္ မအူပင္အက်ဥ္းေထာင္သို႔ မပို႔ေဆာင္မီ မေခ်ာစႏၵီထြန္း(ခ) ခ်စ္သမီးက “သမီးကို ျပစ္မႈထင္ရွားတယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္တယ္ဆိုရင္ ဦးရဲထြဋ္ ဇနီးကလည္း ျပစ္မႈထင္ရွားပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ သူ႔ကိုပါ တရားစဲြေစခ်င္ ပါတယ္။ အားလံုးဟာ ဥပေဒေအာက္မွာပဲ ရွိေစခ်င္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသားခ်င္း အတူတူကို NLD ပါတီ၀င္ကိုမွ ဖိႏွိပ္တယ္ဆိုတာ လံုး၀ မျဖစ္ေစခ်င္ပါဘူး”ဟု သတင္းမီဒီယာမ်ားကို ေျပာၾကားခဲ့သည္။
မအူပင္နည္းပညာတကၠသိုလ္မွ B.Tech (EC) ျဖင့္ ဘဲြ႔ရထားသူ မေခ်ာစႏၵီထြန္းမွာ မအူပင္ခ႐ိုင္ ေက်ာင္းသားသမဂၢ အဖဲြ႔၀င္ေဟာင္း တဦးျဖစ္ၿပီး ယခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလအတြင္းက ေပၚေပါက္ခဲ့သည့္ ဧရာ၀တီေက်ာင္းသားသပိတ္ စစ္ေၾကာင္းတြင္ လိုက္ပါရင္း အမ်ဳိးသား ပညာေရး ဥပေဒကို ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္ခဲ့သူတဦး ျဖစ္သည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ေက်ာင္းသားသမဂၢမွ ႏႈတ္ထြက္၍ မအူပင္ၿမိဳ႕နယ္ NLD ပါတီသို႔ ၀င္ေရာက္ၿပီး ပါတီ၏ ေရြးေကာက္ပဲြ ေအာင္ႏို္င္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား ၀ိုင္း၀န္း ကူညီေဆာင္ရြက္ခဲ့သူ ျဖစ္သည္။
ေနာ္ေဝရဲ႕ အေရြ႕ဘယ္လိုရွိမလဲ
ကိုေအာင္
ေနာ္ေဝအစိုးရဟာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရကို ပစ္ၿပီး ေထာက္ခံခဲ့တယ္။ ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုကို မ်က္ႏွာလြဲ ခဲပစ္ လုပ္ခဲ့တယ္။ Myanmar Peace Centre (MPC) ရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္မႈကို ေျခစံုပစ္ကာ မ်က္လံုး စံုမွိတ္ ေထာက္ခံခဲ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာ အစိုးရဟာ ေနာ္ေဝကို သူတို႔ရဲ႕ မိတ္ေဆြစစ္လို႔ အစိုးရ သတင္းစာ ေတြကေန အလ်ဥ္းသင့္တုိင္း ထုတ္ေဖာ္ခ်ီးက်ဴး အမႊမ္းတင္ျခင္းခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာ့အေပၚတင္ေနတဲ့ အေၾကြးေတြကို Paris Club မွာ ေနာ္ေဝက ဦးေဆာင္ၿပီး ရွင္းေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုရွင္း ေပးတဲ့ ေနရာမွာ condition လို႔ေခၚတဲ့ စည္းကမ္းခ်က္၊ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြ မပါခဲ့ပါဘူး။ ေဝဖန္ခံခဲ့ရပါတယ္။ ေနာ္ေဝရဲ႕ Policy အေျပာင္းအလဲကို NLD နဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုယ္တိုင္ကေတာင္ မႀကိဳက္ႏွစ္ သက္တဲ့အေၾကာင္း ေျပာခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
အခု NLD ပါတီႏိုင္ၿပီး ေနာက္ပိုင္း ေနာ္ေဝအပါအဝင္ ႏိုင္ငံေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားဟာ ဣေျဒၵ ပ်က္ခဲ့ၾကပါတယ္။ သူတို႔ ပံုေအာထားတဲ့ ျမင္း႐ႈံးသြားလို႔ပဲလို႔ ခပ္ရွင္းရွင္းပဲ ေျပာပါရေစ။ ဒီ ပါရာဒိုင္း အေျပာင္းအလဲမွာ ေနာ္ေဝရဲ႕ ျမန္မာ အေပၚထားတဲ့ Policy ေတြကို ျပန္ၿပီးသံုးသပ္ရေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
မၾကာေသးခင္က NBC ေခၚ Norwegian Burma Committee က ျမန္မာႏိုင္ငံက ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားသူ ေတြ တခ်ဳိ႕နဲ႔ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္တို႔ကို ဖိတ္ခဲ့ပါတယ္။ ကရင္အမ်ဳိးသား အစည္းအရုံး KNU ဒု ဥကၠ႒ ေနာ္စီဖိုးရာစိန္၊ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသားအဖြဲ႔ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္တဲ့ ဦးကိုကိုႀကီး နဲ႔ ဦးခိုင္ဝင္းတို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာ္စီဖိုးရာစိန္က NCA ေခၚ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ထိုးပြဲ မတက္ခဲ့သလို KNU လက္မွတ္ထိုး တာကိုလည္း သေဘာမတူတဲ့ ကရင္ေခါင္းေဆာင္ အမ်ဳိးသမီး ျဖစ္ပါတယ္။ ဦးကိုကိုႀကီးကေတာ့ NCA လက္မွတ္ထိုးပြဲမွာ အသိသက္ေသ လက္မွတ္ဝင္ေရာက္ ထိုးခဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။ NLD ပါတီက သူ႔ကို အမတ္ေလာင္း စာရင္းမွာပါဝင္ျခင္းကို ပယ္ခ်ခံခဲ့ရသူ ျဖစ္ပါတယ္။ ဦးခိုင္ဝင္းကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံေရး သင္တန္းေပးေနသူ NLD ပါတီနဲ႔ နီးစပ္သူ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအဖြဲ႔က ေနာ္ေဝမွာ ျမန္မာ့အေရး ေဆြးေႏြးေျပာၾကားခဲ့သလို ေနာ္ေဝရဲ႕ ႏိုင္ငံျခားေရး ဌာနထိပ္ပိုင္း ပုဂၢဳိလ္ေတြနဲ႔လည္း ေတြ႕ဆံုခဲ့ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ေနာ္ေဝရဲ႕ ျမန္မာအေပၚထားတဲ့ Policy ဟာ အေျပာင္းလဲေတြ ရွိလာႏိုင္တယ္လို႔ သံုးသပ္ ရမွာပါ။
ေနာ္ေဝအစိုးရဟာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရကို ပစ္ၿပီး ေထာက္ခံခဲ့တယ္။ ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုကို မ်က္ႏွာလြဲ ခဲပစ္ လုပ္ခဲ့တယ္။ Myanmar Peace Centre (MPC) ရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္မႈကို ေျခစံုပစ္ကာ မ်က္လံုး စံုမွိတ္ ေထာက္ခံခဲ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာ အစိုးရဟာ ေနာ္ေဝကို သူတို႔ရဲ႕ မိတ္ေဆြစစ္လို႔ အစိုးရ သတင္းစာ ေတြကေန အလ်ဥ္းသင့္တုိင္း ထုတ္ေဖာ္ခ်ီးက်ဴး အမႊမ္းတင္ျခင္းခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာ့အေပၚတင္ေနတဲ့ အေၾကြးေတြကို Paris Club မွာ ေနာ္ေဝက ဦးေဆာင္ၿပီး ရွင္းေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုရွင္း ေပးတဲ့ ေနရာမွာ condition လို႔ေခၚတဲ့ စည္းကမ္းခ်က္၊ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြ မပါခဲ့ပါဘူး။ ေဝဖန္ခံခဲ့ရပါတယ္။ ေနာ္ေဝရဲ႕ Policy အေျပာင္းအလဲကို NLD နဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုယ္တိုင္ကေတာင္ မႀကိဳက္ႏွစ္ သက္တဲ့အေၾကာင္း ေျပာခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
အခု NLD ပါတီႏိုင္ၿပီး ေနာက္ပိုင္း ေနာ္ေဝအပါအဝင္ ႏိုင္ငံေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားဟာ ဣေျဒၵ ပ်က္ခဲ့ၾကပါတယ္။ သူတို႔ ပံုေအာထားတဲ့ ျမင္း႐ႈံးသြားလို႔ပဲလို႔ ခပ္ရွင္းရွင္းပဲ ေျပာပါရေစ။ ဒီ ပါရာဒိုင္း အေျပာင္းအလဲမွာ ေနာ္ေဝရဲ႕ ျမန္မာ အေပၚထားတဲ့ Policy ေတြကို ျပန္ၿပီးသံုးသပ္ရေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
မၾကာေသးခင္က NBC ေခၚ Norwegian Burma Committee က ျမန္မာႏိုင္ငံက ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားသူ ေတြ တခ်ဳိ႕နဲ႔ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္တို႔ကို ဖိတ္ခဲ့ပါတယ္။ ကရင္အမ်ဳိးသား အစည္းအရုံး KNU ဒု ဥကၠ႒ ေနာ္စီဖိုးရာစိန္၊ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသားအဖြဲ႔ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္တဲ့ ဦးကိုကိုႀကီး နဲ႔ ဦးခိုင္ဝင္းတို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာ္စီဖိုးရာစိန္က NCA ေခၚ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ထိုးပြဲ မတက္ခဲ့သလို KNU လက္မွတ္ထိုး တာကိုလည္း သေဘာမတူတဲ့ ကရင္ေခါင္းေဆာင္ အမ်ဳိးသမီး ျဖစ္ပါတယ္။ ဦးကိုကိုႀကီးကေတာ့ NCA လက္မွတ္ထိုးပြဲမွာ အသိသက္ေသ လက္မွတ္ဝင္ေရာက္ ထိုးခဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။ NLD ပါတီက သူ႔ကို အမတ္ေလာင္း စာရင္းမွာပါဝင္ျခင္းကို ပယ္ခ်ခံခဲ့ရသူ ျဖစ္ပါတယ္။ ဦးခိုင္ဝင္းကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံေရး သင္တန္းေပးေနသူ NLD ပါတီနဲ႔ နီးစပ္သူ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအဖြဲ႔က ေနာ္ေဝမွာ ျမန္မာ့အေရး ေဆြးေႏြးေျပာၾကားခဲ့သလို ေနာ္ေဝရဲ႕ ႏိုင္ငံျခားေရး ဌာနထိပ္ပိုင္း ပုဂၢဳိလ္ေတြနဲ႔လည္း ေတြ႕ဆံုခဲ့ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ေနာ္ေဝရဲ႕ ျမန္မာအေပၚထားတဲ့ Policy ဟာ အေျပာင္းလဲေတြ ရွိလာႏိုင္တယ္လို႔ သံုးသပ္ ရမွာပါ။
ရေနာင္းလူသတ္မႈ ႏွင့္ အဖမ္းခံ ျမန္မာမ်ား ရဲက ႏွိပ္စက္ဟု ဆို
ဧရာ၀တီ
စက္တင္ဘာလအတြင္းက အသက္ ၁၇ ႏွစ္ အရြယ္ေက်ာင္းသူတဦးကို သတ္ခဲ့သည္ဆိုေသာ စြပ္စြဲခ်က္ျဖင့္ ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရ ေသာ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သား ၄ ဦးက ၎တို႔ကို ရေနာင္းရဲအဖြဲ႔က ႏွိပ္စက္ညွဥ္းပမ္း၍ ေျဖာင့္ခ်က္ေပးခိုင္းခဲ့သည္ဟု ေျပာဆိုေၾကာင္း ဘန္ေကာက္ထုတ္ Bangkok Post သတင္းစာက ေရးသားလိုက္သည္။
မိုးဇင္ေအာင္ (၁၉ႏွစ္)၊ ေဇာ္ေလး(၂၅ႏွစ္)၊ မန္ဆန္း(၂၀ႏွစ္) ႏွင့္ ေက်ာ္စိုး၀င္း (၁၈ႏွစ္) တို႔က စက္တင္ဘာလ ၂၈ ရက္ေန႔ ညတြင္ Orawee Sampaotong ကို ရက္စက္စြာ ဓားျဖင့္ ထိုးသတ္ခဲ့ေၾကာင္း ၀န္ခံခဲ့ၾကသည္ဟု ရဲအဖြဲ႔၏ ေၾကညာခ်က္မ်ားအရ သိရသည္။
သို႕ေသာ္ Bangkok Post ႏွင့္ ဒီဇင္ဘာလ ၂၇ ရက္ေန႔က ရေနာင္း အက်ဥ္းေထာင္တြင္ ေတြ႔ဆံုသည့္ အခါ ၎တို႔က Orawee Sampaotong ကို မသတ္ခဲ့ေၾကာင္း ေျပာၾကသည္။
“ရဲေတြက က်ေနာ္တို႔ အဲဒီမိန္းကေလးကို သတ္တယ္လို႔ စြပ္စြဲတယ္။ က်ေနာ္တို႔က ျငင္းတဲ့အခါမွာ က်ေနာ္တို႔ကို လည္ပင္းညွစ္တယ္။ လည္ပင္းကို ထိုးတယ္” ဟု အဖမ္းခံရသူ ၄ ဦး၏ကိုယ္စား ေက်ာ္စိုး၀င္းက ေျပာျပသည္။
ဖမ္းဆီးခံရသူမ်ား၏ ေဆြမ်ိဳးမ်ား၊ ေရွ႕ေနမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းမႈမ်ားအရ ေအာက္တိုဘာလ ၂၀ ရက္မွ ၂၄ ရက္အတြင္း ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရသည့္ သူတို႔ ၄ ဦးကို ႏွိပ္စက္ညွဥ္းပန္းမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္ဟု သိရသည္။ မ်က္လံုးကို စည္းထားျခင္း၊ ေသနတ္ျဖင့္ ၿခိမ္းေျခာက္ျခင္း၊ ေခါင္းကို ပလတ္စတစ္အိတ္ျဖင့္ စြပ္ထားျခင္း ႏွင့္ လိင္အဂၤါမ်ားကို ကန္ေက်ာက္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။
(လူသတ္မႈျဖစ္ပြားသည့္ေန႔က အျဖစ္အပ်က္မ်ားကို အခ်ိန္အလိုက္ ေဖာ္ျပထားျခင္းမ်ားလည္း ပါ၀င္သည့္) လက္မွတ္ေရးထိုးထားသည့္ ေျဖာင့္ခ်က္ဆိုသည္မွာလည္း ထိုင္းရဲအဖြဲ႔က ေျပာသည့္အတိုင္း ေရးထားျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ေက်ာ္စိုး၀င္းက ေျပာသည္။ သေဘာတူ လက္ခံရန္ အတင္းအက်ပ္ ဖိအားေပးသည့္အတြက္ ေၾကာက္ရြံ႕ၿပီး လက္မွတ္ထိုး ေပးလိုက္ရျခင္းဟု သူက ဆိုသည္။
အမႈျဖစ္ပြားသည့္အခ်ိန္တြင္ ၎တို႔ ၄ဦး အျခားေနရာတြင္ ရွိေနေၾကာင္း ျပသႏိုင္မည္ဟု ယံုၾကည္ရသည့္ လံုၿခံဳေရး ကင္မရာ ၂ ခုမွ မွတ္တမ္းမ်ား ျပန္လည္ရရွိရန္ ေရွ႕ေနမ်ားက ေဆာင္ရြက္ေနၾကသည္။ ေဆးစစ္ခ်က္တခုကလည္း ဖမ္းဆီးခံရသူ ၄ ဦး အနက္မွ ၃ ဦးသည္ ရဲအခ်ဳပ္ခန္းတြင္ ရွိေနစဥ္အတြင္း ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ထိခိုက္နာက်င္မႈရွိခဲ့ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံ၏ ဥပေဒအရ ႏွိပ္စက္ညွဥ္းပမ္း၍ ရရွိလာေသာ သက္ေသအေထာက္အထားကို ခြင့္မျပဳပါ။
“က်မတို႔မွာ သူတို႔ ၄ေယာက္ အျပစ္မရွိေၾကာင္း ျပသႏိုင္တဲ့ သက္ေသ အေထာက္အထား ရွိတယ္လို႔ က်မယံုၾကည္ပါတယ္” ဟု ယခုအမႈတြင္ လိုက္ပါေဆာင္ရြက္ေပးေနသည့္ ေရွ႕ေန တဦးျဖစ္သည့္ Kunanya Songsamuth က ေျပာသည္။
ႏွိပ္စက္ညွဥ္းပန္း၍ ေျဖာင့္ခ်က္ရယူခဲ့သည္ဆုိေသာ အခ်က္ကို တရားခြင္သို႔ ေရာက္သည့္ အခ်ိန္တြင္ ခုခံေခ်ပမႈ၏ တစိတ္တပိုင္းအျဖစ္ အသံုးျပဳႏိုင္လိမ့္မည္ဟု Kunanya Songsamuth ကေျပာသည္။ သူတို႔ ဖမ္းဆီးခံရသည့္ အခ်ိန္ႏွင့္ ႏွိပ္စက္ခံရေၾကာင္းေျပာသည့္ အခ်ိန္ၾကားမွ ကာလမွာ အလြန္ တိုေတာင္းေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ သူတို႔၏ တင္ျပမႈက က်ိဳးေၾကာင္းဆီ ေလ်ာ္မႈရွိသည္ဟု တရား႐ံုးက စဥ္းစားဖြယ္ရွိသည္ဟုလည္း သူက ဆိုသည္။
ဖမ္းဆီးခံရသူမ်ား၏ ဥပေဒ အက်ိဳးေဆာင္မ်ားမွာ သူတို႔ထဲမွ ၂ ဦး၏ အသက္အရြယ္အတြက္ အျငင္းပြားေနရသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ၎တို႔၏ အိမ္ေထာင္စုစာရင္းမ်ားအရ အမွန္တကယ္အားျဖင့္ မိုးဇင္ေအာင္က အသက္ ၁၅ ႏွစ္ႏွင့္ ေက်ာ္စိုး၀င္းက အသက္ ၁၄ ႏွစ္သာ ရွိေသးသည္ဟု ဆိုသည္။ အသက္လိမ္ထားျခင္းမွာ ငါးဖမ္းလုပ္ငန္းတြင္ အလုပ္လုပ္ႏိုင္ရန္အတြက္ ျဖစ္သည္ဟု ေရွ႕ေနမ်ားက ေျပာသည္။ အကယ္၍ သူတို႔က အသက္ ၁၈ ႏွစ္ေအာက္ ျဖစ္ခဲ့လွ်င္ ကေလးရာဇ၀တ္သားမ်ားအျဖစ္ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ေပးသင့္သည္ဟု ေရွ႕ေနမ်ားက ဆိုသည္။
စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး အရာရွိမ်ားထဲမွ တဦးျဖစ္ေသာ ဒုရဲမွဴးႀကီး Wuttipon Dintong က အမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ အေသးစိတ္ ရွင္းျပရန္ ျငင္းဆန္ခဲ့ေသာ္လည္း ဖမ္းဆီးခံရသူမ်ားကို ႏွိပ္စက္ခဲ့သည္ ဆိုေသာ စြပ္စြဲမႈမ်ားကို ပယ္ခ်သြားခဲ့သည္။
ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အမႈမ်ားႏွင့္ အကၽြမ္းတ၀င္ရွိသည့္ ေရွ႕ေနမ်ားက ယခုအမႈသည္ ယမန္ႏွစ္က လိပ္ကၽြန္းတြင္ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံသား ကမာၻလွည့္ခရီးသည္ ၂ ဦး အသတ္ခံခဲ့ရသည့္ အမႈႏွင့္ တူညီေနသည္ဟု ဆိုသည္။ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သား ၂ ဦးကို လူသတ္မႈမ်ားျဖင့္ ျပစ္ဒဏ္ ခ်မွတ္ခံခဲ့ရျခင္းသည္ ၾကားထဲက စေတးခံလိုက္ရျခင္း ျဖစ္သည္ဟု အမ်ားစုက ယူဆထားၾကသည္။
သို႔ေသာ္လည္း လူသတ္မႈ က်ဴးလြန္ခဲ့ေၾကာင္း ျမန္မာအလုပ္သမား ၂ေယာက္က ေျဖာင့္ခ်က္ ေပးခဲ့ၾကၿပီး DNA နမူနာမ်ား ကလည္း ၎တို႔ႏွင့္ ဆက္ႏြယ္မႈရွိေၾကာင္း ေဖာ္ျပေနသည္ဟု ရဲအဖြဲ႕က ဆိုသည္။ ျမန္မာအလုပ္သမား ၂ ဦးကမူ ၎တို႔၏ ထြက္ဆိုခ်က္မ်ားကို ျပန္လည္ ႐ုပ္သိမ္းခဲ့ၿပီး ရဲတပ္ဖြဲ႕က အတင္းအက်ပ္ ထြက္ဆိုခိုင္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္းေျပာၾကသည္။ သူတို႔ကို ေကာစေမြ တရား႐ံုးက ဒီဇင္ဘာလ ၂၄ ရက္ေန႔တြင္ ေသဒဏ္ ခ်မွတ္ခဲ့ပါသည္။
ယခု ရေနာင္းမွ အမႈကို စံုစမ္းစစ္ေဆးရာတြင္ ဦးေဆာင္ေနေသာ ရဲမွဴးႀကီး Cherdpong Chiewpreecha သည္ လိပ္ကၽြန္းအမႈ စံုစမ္းစစ္ေဆးရာတြင္ ပါ၀င္ခဲ့ၿပီး တရား႐ံုးတြင္ သက္ေသခံ ထြက္ဆိုခဲ့သူ တဦးလည္း ျဖစ္ေၾကာင္း Bangkok Post သတင္းစာက ေရးသားထားသည္။
စက္တင္ဘာလအတြင္းက အသက္ ၁၇ ႏွစ္ အရြယ္ေက်ာင္းသူတဦးကို သတ္ခဲ့သည္ဆိုေသာ စြပ္စြဲခ်က္ျဖင့္ ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရ ေသာ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သား ၄ ဦးက ၎တို႔ကို ရေနာင္းရဲအဖြဲ႔က ႏွိပ္စက္ညွဥ္းပမ္း၍ ေျဖာင့္ခ်က္ေပးခိုင္းခဲ့သည္ဟု ေျပာဆိုေၾကာင္း ဘန္ေကာက္ထုတ္ Bangkok Post သတင္းစာက ေရးသားလိုက္သည္။
မိုးဇင္ေအာင္ (၁၉ႏွစ္)၊ ေဇာ္ေလး(၂၅ႏွစ္)၊ မန္ဆန္း(၂၀ႏွစ္) ႏွင့္ ေက်ာ္စိုး၀င္း (၁၈ႏွစ္) တို႔က စက္တင္ဘာလ ၂၈ ရက္ေန႔ ညတြင္ Orawee Sampaotong ကို ရက္စက္စြာ ဓားျဖင့္ ထိုးသတ္ခဲ့ေၾကာင္း ၀န္ခံခဲ့ၾကသည္ဟု ရဲအဖြဲ႔၏ ေၾကညာခ်က္မ်ားအရ သိရသည္။
သို႕ေသာ္ Bangkok Post ႏွင့္ ဒီဇင္ဘာလ ၂၇ ရက္ေန႔က ရေနာင္း အက်ဥ္းေထာင္တြင္ ေတြ႔ဆံုသည့္ အခါ ၎တို႔က Orawee Sampaotong ကို မသတ္ခဲ့ေၾကာင္း ေျပာၾကသည္။
“ရဲေတြက က်ေနာ္တို႔ အဲဒီမိန္းကေလးကို သတ္တယ္လို႔ စြပ္စြဲတယ္။ က်ေနာ္တို႔က ျငင္းတဲ့အခါမွာ က်ေနာ္တို႔ကို လည္ပင္းညွစ္တယ္။ လည္ပင္းကို ထိုးတယ္” ဟု အဖမ္းခံရသူ ၄ ဦး၏ကိုယ္စား ေက်ာ္စိုး၀င္းက ေျပာျပသည္။
ဖမ္းဆီးခံရသူမ်ား၏ ေဆြမ်ိဳးမ်ား၊ ေရွ႕ေနမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းမႈမ်ားအရ ေအာက္တိုဘာလ ၂၀ ရက္မွ ၂၄ ရက္အတြင္း ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရသည့္ သူတို႔ ၄ ဦးကို ႏွိပ္စက္ညွဥ္းပန္းမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္ဟု သိရသည္။ မ်က္လံုးကို စည္းထားျခင္း၊ ေသနတ္ျဖင့္ ၿခိမ္းေျခာက္ျခင္း၊ ေခါင္းကို ပလတ္စတစ္အိတ္ျဖင့္ စြပ္ထားျခင္း ႏွင့္ လိင္အဂၤါမ်ားကို ကန္ေက်ာက္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။
(လူသတ္မႈျဖစ္ပြားသည့္ေန႔က အျဖစ္အပ်က္မ်ားကို အခ်ိန္အလိုက္ ေဖာ္ျပထားျခင္းမ်ားလည္း ပါ၀င္သည့္) လက္မွတ္ေရးထိုးထားသည့္ ေျဖာင့္ခ်က္ဆိုသည္မွာလည္း ထိုင္းရဲအဖြဲ႔က ေျပာသည့္အတိုင္း ေရးထားျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ေက်ာ္စိုး၀င္းက ေျပာသည္။ သေဘာတူ လက္ခံရန္ အတင္းအက်ပ္ ဖိအားေပးသည့္အတြက္ ေၾကာက္ရြံ႕ၿပီး လက္မွတ္ထိုး ေပးလိုက္ရျခင္းဟု သူက ဆိုသည္။
အမႈျဖစ္ပြားသည့္အခ်ိန္တြင္ ၎တို႔ ၄ဦး အျခားေနရာတြင္ ရွိေနေၾကာင္း ျပသႏိုင္မည္ဟု ယံုၾကည္ရသည့္ လံုၿခံဳေရး ကင္မရာ ၂ ခုမွ မွတ္တမ္းမ်ား ျပန္လည္ရရွိရန္ ေရွ႕ေနမ်ားက ေဆာင္ရြက္ေနၾကသည္။ ေဆးစစ္ခ်က္တခုကလည္း ဖမ္းဆီးခံရသူ ၄ ဦး အနက္မွ ၃ ဦးသည္ ရဲအခ်ဳပ္ခန္းတြင္ ရွိေနစဥ္အတြင္း ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ထိခိုက္နာက်င္မႈရွိခဲ့ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံ၏ ဥပေဒအရ ႏွိပ္စက္ညွဥ္းပမ္း၍ ရရွိလာေသာ သက္ေသအေထာက္အထားကို ခြင့္မျပဳပါ။
“က်မတို႔မွာ သူတို႔ ၄ေယာက္ အျပစ္မရွိေၾကာင္း ျပသႏိုင္တဲ့ သက္ေသ အေထာက္အထား ရွိတယ္လို႔ က်မယံုၾကည္ပါတယ္” ဟု ယခုအမႈတြင္ လိုက္ပါေဆာင္ရြက္ေပးေနသည့္ ေရွ႕ေန တဦးျဖစ္သည့္ Kunanya Songsamuth က ေျပာသည္။
ႏွိပ္စက္ညွဥ္းပန္း၍ ေျဖာင့္ခ်က္ရယူခဲ့သည္ဆုိေသာ အခ်က္ကို တရားခြင္သို႔ ေရာက္သည့္ အခ်ိန္တြင္ ခုခံေခ်ပမႈ၏ တစိတ္တပိုင္းအျဖစ္ အသံုးျပဳႏိုင္လိမ့္မည္ဟု Kunanya Songsamuth ကေျပာသည္။ သူတို႔ ဖမ္းဆီးခံရသည့္ အခ်ိန္ႏွင့္ ႏွိပ္စက္ခံရေၾကာင္းေျပာသည့္ အခ်ိန္ၾကားမွ ကာလမွာ အလြန္ တိုေတာင္းေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ သူတို႔၏ တင္ျပမႈက က်ိဳးေၾကာင္းဆီ ေလ်ာ္မႈရွိသည္ဟု တရား႐ံုးက စဥ္းစားဖြယ္ရွိသည္ဟုလည္း သူက ဆိုသည္။
ဖမ္းဆီးခံရသူမ်ား၏ ဥပေဒ အက်ိဳးေဆာင္မ်ားမွာ သူတို႔ထဲမွ ၂ ဦး၏ အသက္အရြယ္အတြက္ အျငင္းပြားေနရသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ၎တို႔၏ အိမ္ေထာင္စုစာရင္းမ်ားအရ အမွန္တကယ္အားျဖင့္ မိုးဇင္ေအာင္က အသက္ ၁၅ ႏွစ္ႏွင့္ ေက်ာ္စိုး၀င္းက အသက္ ၁၄ ႏွစ္သာ ရွိေသးသည္ဟု ဆိုသည္။ အသက္လိမ္ထားျခင္းမွာ ငါးဖမ္းလုပ္ငန္းတြင္ အလုပ္လုပ္ႏိုင္ရန္အတြက္ ျဖစ္သည္ဟု ေရွ႕ေနမ်ားက ေျပာသည္။ အကယ္၍ သူတို႔က အသက္ ၁၈ ႏွစ္ေအာက္ ျဖစ္ခဲ့လွ်င္ ကေလးရာဇ၀တ္သားမ်ားအျဖစ္ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ေပးသင့္သည္ဟု ေရွ႕ေနမ်ားက ဆိုသည္။
စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး အရာရွိမ်ားထဲမွ တဦးျဖစ္ေသာ ဒုရဲမွဴးႀကီး Wuttipon Dintong က အမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ အေသးစိတ္ ရွင္းျပရန္ ျငင္းဆန္ခဲ့ေသာ္လည္း ဖမ္းဆီးခံရသူမ်ားကို ႏွိပ္စက္ခဲ့သည္ ဆိုေသာ စြပ္စြဲမႈမ်ားကို ပယ္ခ်သြားခဲ့သည္။
ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အမႈမ်ားႏွင့္ အကၽြမ္းတ၀င္ရွိသည့္ ေရွ႕ေနမ်ားက ယခုအမႈသည္ ယမန္ႏွစ္က လိပ္ကၽြန္းတြင္ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံသား ကမာၻလွည့္ခရီးသည္ ၂ ဦး အသတ္ခံခဲ့ရသည့္ အမႈႏွင့္ တူညီေနသည္ဟု ဆိုသည္။ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သား ၂ ဦးကို လူသတ္မႈမ်ားျဖင့္ ျပစ္ဒဏ္ ခ်မွတ္ခံခဲ့ရျခင္းသည္ ၾကားထဲက စေတးခံလိုက္ရျခင္း ျဖစ္သည္ဟု အမ်ားစုက ယူဆထားၾကသည္။
သို႔ေသာ္လည္း လူသတ္မႈ က်ဴးလြန္ခဲ့ေၾကာင္း ျမန္မာအလုပ္သမား ၂ေယာက္က ေျဖာင့္ခ်က္ ေပးခဲ့ၾကၿပီး DNA နမူနာမ်ား ကလည္း ၎တို႔ႏွင့္ ဆက္ႏြယ္မႈရွိေၾကာင္း ေဖာ္ျပေနသည္ဟု ရဲအဖြဲ႕က ဆိုသည္။ ျမန္မာအလုပ္သမား ၂ ဦးကမူ ၎တို႔၏ ထြက္ဆိုခ်က္မ်ားကို ျပန္လည္ ႐ုပ္သိမ္းခဲ့ၿပီး ရဲတပ္ဖြဲ႕က အတင္းအက်ပ္ ထြက္ဆိုခိုင္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္းေျပာၾကသည္။ သူတို႔ကို ေကာစေမြ တရား႐ံုးက ဒီဇင္ဘာလ ၂၄ ရက္ေန႔တြင္ ေသဒဏ္ ခ်မွတ္ခဲ့ပါသည္။
ယခု ရေနာင္းမွ အမႈကို စံုစမ္းစစ္ေဆးရာတြင္ ဦးေဆာင္ေနေသာ ရဲမွဴးႀကီး Cherdpong Chiewpreecha သည္ လိပ္ကၽြန္းအမႈ စံုစမ္းစစ္ေဆးရာတြင္ ပါ၀င္ခဲ့ၿပီး တရား႐ံုးတြင္ သက္ေသခံ ထြက္ဆိုခဲ့သူ တဦးလည္း ျဖစ္ေၾကာင္း Bangkok Post သတင္းစာက ေရးသားထားသည္။
ထုိင္းဘုရင္ထံ ျမန္မာဆႏၵျပသူမ်ား ေတာင္းဆိုခ်က္ ပို႔ေပးမည္ဟု ထိုင္းေကာင္စစ္ဝန္ ကတိေပး
ဆင္ဟြာ
ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားႏွစ္ဦးအား ထုိင္းႏိုင္ငံ လိပ္ကၽြန္းက ျဗိတိန္စုံတြဲလူသတ္မႈျဖင့္ ထိုင္းတရား႐ုံးက ေသဒဏ္ခ်မွတ္လိုက္ျခင္းအေပၚ ဆႏၵျပမႈမ်ား ျဖစ္ပြားေနရာ ရန္ကုန္ရွိ ထုိင္းသံ႐ုံးမွ သံတမန္တစ္ဦးက ဆႏၵျပသူမ်ား၏ ေတာင္းဆိုခ်က္ကို ထိုင္းဘုရင္ထံသုိ႔ အသနားခံ တင္ျပေပးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ကတိျပဳေျပာၾကားခဲ့သည္။
ထိုင္းေကာင္စစ္ဝန္ Chatnopdol Aksornsawad က ၎အေနျဖင့္ ထိုင္းတရားစီရင္စနစ္ကို စြက္ဖက္ႏိုင္ျခင္း မရွိေၾကာင္း၊ ဆႏၵျပသူမ်ာ၏ ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားကိုမူ ျမန္မာျပည္သူမ်ား၏ ခံစားခ်က္အေပၚ က႐ုဏာသက္သည့္ ထိုင္းဘုရင္ႏွင့္ ထိုင္းျပည္သူမ်ားထံသို႔ ေပးပို႔ေပးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သံ႐ုံးေရွ႕ ဆႏၵျပသူမ်ားကို ေျပာၾကားခဲ့သည္။
တရားခံႏွစ္ဦးအတြက္ ျမန္မာအစိုးရက အယူခံဝင္ျခင္းႏွင့္အတူ ကူညီေပးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေဖ့ဘုတ္တြင္ မွတ္ခ်က္ျပဳေျပာၾကားထားသည္။
ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားႏွစ္ဦးအား ထုိင္းႏိုင္ငံ လိပ္ကၽြန္းက ျဗိတိန္စုံတြဲလူသတ္မႈျဖင့္ ထိုင္းတရား႐ုံးက ေသဒဏ္ခ်မွတ္လိုက္ျခင္းအေပၚ ဆႏၵျပမႈမ်ား ျဖစ္ပြားေနရာ ရန္ကုန္ရွိ ထုိင္းသံ႐ုံးမွ သံတမန္တစ္ဦးက ဆႏၵျပသူမ်ား၏ ေတာင္းဆိုခ်က္ကို ထိုင္းဘုရင္ထံသုိ႔ အသနားခံ တင္ျပေပးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ကတိျပဳေျပာၾကားခဲ့သည္။
ထိုင္းေကာင္စစ္ဝန္ Chatnopdol Aksornsawad က ၎အေနျဖင့္ ထိုင္းတရားစီရင္စနစ္ကို စြက္ဖက္ႏိုင္ျခင္း မရွိေၾကာင္း၊ ဆႏၵျပသူမ်ာ၏ ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားကိုမူ ျမန္မာျပည္သူမ်ား၏ ခံစားခ်က္အေပၚ က႐ုဏာသက္သည့္ ထိုင္းဘုရင္ႏွင့္ ထိုင္းျပည္သူမ်ားထံသို႔ ေပးပို႔ေပးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သံ႐ုံးေရွ႕ ဆႏၵျပသူမ်ားကို ေျပာၾကားခဲ့သည္။
တရားခံႏွစ္ဦးအတြက္ ျမန္မာအစိုးရက အယူခံဝင္ျခင္းႏွင့္အတူ ကူညီေပးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေဖ့ဘုတ္တြင္ မွတ္ခ်က္ျပဳေျပာၾကားထားသည္။
လိပ္ကြၽန္းအမႈ ျဗိတိန္ရပ္တည္ခ်က္ လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕မ်ား စိုးရိမ္
ပီတာေဝါလ္ကာ
လိပ္ကၽြန္းလူသတ္မႈ၏ ႐ႈပ္ေထြးမႈ အမ်ားအျပားထဲ ၿဗိတိန္၏ အခန္းက႑လည္း ပါ၀င္ေနခဲ့သည္။ ၿဗိတိန္က ၀မ္းနည္းပူေဆြးေနသည့္ ၿဗိတိသွ်မိသားစု ၂ စုကို ကူညီရန္ ႀကိဳးစားရင္း မွ်တေသာ တရားစီရင္မႈ ျဖစ္ေစေရး ထိုင္းအာဏာပိုင္မ်ားအေပၚ အဆက္မျပတ္ ဖိအားေပးေနခဲ့သည္။ ထိုကိစၥက ခက္ခဲၿပီး ဟန္ခ်က္ညီမွ်မႈ ျပည့္စံုစြာ မရခဲ့ပါ။
Guardian သို႔ ၿပီးခဲ့သည့္ ႏို၀င္ဘာလအတြင္းတြင္ ေျပာၾကားခဲ့ၾကပါသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလအတြင္းတြင္ ၎တို႔ မိသားစုမ်ား၏ ပထမဆံုး ေၾကညာခ်က္မ်ား ျဗိတိန္ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနမွ တဆင့္ထြက္ေပၚလာသည့္အခါ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ ထိုင္းရဲအဖြဲ႔၏ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈကို ေထာက္ခံထားေၾကာင္း ေတြ႔ရသည္။ “က်န္ရစ္သူ မိသားစုအေနျဖင့္ ယခုကဲ့သို႔ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္ေသာအမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဆာင္ရြက္ေနမႈမ်ား အေပၚ ယံုၾကည္မႈရွိေၾကာင္း ေျပာၾကားလိုပါသည္”ဟု Hannah Witheridge ၏ မိသားစုက ဆိုသည္။
David Miller ၏ မိသားစုကလည္း ေဇာ္လင္းႏွင့္ ၀င္းေဇာ္ထြန္းအေပၚ ညႊန္ျပေနသည့္ သက္ေသ အေထာက္အထားမ်ား ခိုင္မာအားေကာင္းၿပီး ယံုၾကည္လက္ခံႏိုင္ေလာက္သည့္ အသြင္ရွိသည္ဟု ဆိုသည္။
ထိုသို႔ ေၾကညာခဲ့သည့္ အတြက္ ၿဗိတိန္ရဲအဖြဲ႔၏ ပါ၀င္ပတ္သက္မႈက ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသည္ထက္ ပိုလြန္သြားမည္ကို လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႔မ်ားက ပိုမို စိုးရိမ္လာေစခဲ့သည္။
စြပ္စြဲခံရသူမ်ားဘက္မွ ေဆာင္ရြက္ေပးေနသူမ်ားအတြက္မူ ယခုကိစၥက အျခားအရာမ်ားထက္ ပိုမို သိသာေစခဲ့သည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံ အေျခစိုက္ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံသား လူ႔အခြင့္ အေရးလႈပ္ရွားသူတဦး ျဖစ္ၿပီး တရားခံေရွ႕ေန အဖြဲ႔ကို ကူညီေပးေနသည့္ Andy Hall က ၿဗိတိန္ရဲအဖြဲ႔၏ အခန္းက က စိုးရိမ္စရာ ျဖစ္သည္ဟု ေျပာသည္။
သက္ေသ အေထာက္အထားမ်ားကို စြပ္စြဲခံရသူမ်ား၏ ဥပေဒအက်ိဳးေဆာင္မ်ားသို႔ မွ်ေ၀ေပးရန္ ျငင္းပယ္ျခင္းက ၿဗိတိန္ ႏိုင္ငံ၏ က်င့္၀တ္တခုျဖစ္ေသာ ေသဒဏ္ခ်မွတ္ခံရႏိုင္သည့္ အမႈမ်ားတြင္ ၀င္ေရာက္အကူအညီေပးျခင္း မျပဳေရးကို ခ်ိဳးေဖာက္သလို ျဖစ္သြားႏိုင္ေၾကာင္း ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကသည္ဟု Andy Hall ကဆိုသည္။
“အခ်က္ အလက္ေတြ ထုတ္ေပးဖို႔ အခုလို ညင္းပယ္ခဲ့တာက အမႈရဲ႕ အကဲဆတ္တဲ့ သဘာ၀နဲ႔ ၂ ႏိုင္ငံၾကားက ႏိုင္ငံ တကာ ဆက္ဆံေရး အေပၚ ဂယက္႐ိုက္မႈေတြနဲ႔ သက္ဆိုင္ေနဖြယ္ရာ ရွိပါတယ္” ဟုလည္း သူက ထပ္ေျပာသည္။
လိပ္ကၽြန္းလူသတ္မႈ၏ ႐ႈပ္ေထြးမႈ အမ်ားအျပားထဲ ၿဗိတိန္၏ အခန္းက႑လည္း ပါ၀င္ေနခဲ့သည္။ ၿဗိတိန္က ၀မ္းနည္းပူေဆြးေနသည့္ ၿဗိတိသွ်မိသားစု ၂ စုကို ကူညီရန္ ႀကိဳးစားရင္း မွ်တေသာ တရားစီရင္မႈ ျဖစ္ေစေရး ထိုင္းအာဏာပိုင္မ်ားအေပၚ အဆက္မျပတ္ ဖိအားေပးေနခဲ့သည္။ ထိုကိစၥက ခက္ခဲၿပီး ဟန္ခ်က္ညီမွ်မႈ ျပည့္စံုစြာ မရခဲ့ပါ။
Guardian သို႔ ၿပီးခဲ့သည့္ ႏို၀င္ဘာလအတြင္းတြင္ ေျပာၾကားခဲ့ၾကပါသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလအတြင္းတြင္ ၎တို႔ မိသားစုမ်ား၏ ပထမဆံုး ေၾကညာခ်က္မ်ား ျဗိတိန္ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနမွ တဆင့္ထြက္ေပၚလာသည့္အခါ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ ထိုင္းရဲအဖြဲ႔၏ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈကို ေထာက္ခံထားေၾကာင္း ေတြ႔ရသည္။ “က်န္ရစ္သူ မိသားစုအေနျဖင့္ ယခုကဲ့သို႔ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္ေသာအမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဆာင္ရြက္ေနမႈမ်ား အေပၚ ယံုၾကည္မႈရွိေၾကာင္း ေျပာၾကားလိုပါသည္”ဟု Hannah Witheridge ၏ မိသားစုက ဆိုသည္။
David Miller ၏ မိသားစုကလည္း ေဇာ္လင္းႏွင့္ ၀င္းေဇာ္ထြန္းအေပၚ ညႊန္ျပေနသည့္ သက္ေသ အေထာက္အထားမ်ား ခိုင္မာအားေကာင္းၿပီး ယံုၾကည္လက္ခံႏိုင္ေလာက္သည့္ အသြင္ရွိသည္ဟု ဆိုသည္။
ထိုသို႔ ေၾကညာခဲ့သည့္ အတြက္ ၿဗိတိန္ရဲအဖြဲ႔၏ ပါ၀င္ပတ္သက္မႈက ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသည္ထက္ ပိုလြန္သြားမည္ကို လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႔မ်ားက ပိုမို စိုးရိမ္လာေစခဲ့သည္။
စြပ္စြဲခံရသူမ်ားဘက္မွ ေဆာင္ရြက္ေပးေနသူမ်ားအတြက္မူ ယခုကိစၥက အျခားအရာမ်ားထက္ ပိုမို သိသာေစခဲ့သည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံ အေျခစိုက္ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံသား လူ႔အခြင့္ အေရးလႈပ္ရွားသူတဦး ျဖစ္ၿပီး တရားခံေရွ႕ေန အဖြဲ႔ကို ကူညီေပးေနသည့္ Andy Hall က ၿဗိတိန္ရဲအဖြဲ႔၏ အခန္းက က စိုးရိမ္စရာ ျဖစ္သည္ဟု ေျပာသည္။
သက္ေသ အေထာက္အထားမ်ားကို စြပ္စြဲခံရသူမ်ား၏ ဥပေဒအက်ိဳးေဆာင္မ်ားသို႔ မွ်ေ၀ေပးရန္ ျငင္းပယ္ျခင္းက ၿဗိတိန္ ႏိုင္ငံ၏ က်င့္၀တ္တခုျဖစ္ေသာ ေသဒဏ္ခ်မွတ္ခံရႏိုင္သည့္ အမႈမ်ားတြင္ ၀င္ေရာက္အကူအညီေပးျခင္း မျပဳေရးကို ခ်ိဳးေဖာက္သလို ျဖစ္သြားႏိုင္ေၾကာင္း ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကသည္ဟု Andy Hall ကဆိုသည္။
“အခ်က္ အလက္ေတြ ထုတ္ေပးဖို႔ အခုလို ညင္းပယ္ခဲ့တာက အမႈရဲ႕ အကဲဆတ္တဲ့ သဘာ၀နဲ႔ ၂ ႏိုင္ငံၾကားက ႏိုင္ငံ တကာ ဆက္ဆံေရး အေပၚ ဂယက္႐ိုက္မႈေတြနဲ႔ သက္ဆိုင္ေနဖြယ္ရာ ရွိပါတယ္” ဟုလည္း သူက ထပ္ေျပာသည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ ျမန္မာႏွစ္ဦး ေသဒဏ္ခ်ခံရမႈအေပၚ အစိုးရ၏ ကူညီမႈ လံုေလာက္မႈမရွိဟု ခံစားရ
ေဇာ္ခမ္းဟိန္း
ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ ေကာ့စမြီကြၽန္း၌ ၿဗိတိန္စံုတြဲအားသတ္သည္ဟုဆိုကာ ျမန္မာႏိုင္ငံသားႏွစ္ဦးအား ေသဒဏ္ ခ်မွတ္မႈအေပၚ ျမန္မာအစိုးရ၏ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈမွာ လံုေလာက္မႈမရွိဟု ခံစားရေၾကာင္း ရခိုင္အမ်ိဳးသားပါတီမွ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ ဦးေအးသာေအာင္က မဇၥ်ိမသို႔ ေျပာၾကားသည္။
'ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား ျပည္ပႏိုင္ငံေတြကို အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ ေရာက္သြားၿပီး ျပႆနာျဖစ္ရင္ ယခင္အစိုးရအဆက္ဆက္က ဘာမွေဆာင္ရြက္ေပးတာ မရွိဘူး။ မိမိတို႔လူေတြဘဲ ခံခဲ့ရတယ္။ အခု အစိုးရက တတ္ႏိုင္သေလာက္ ေဆာင္ရြက္ေပးတာရွိတယ္။ သို႔ေသာ္ လံုေလာက္မႈမရွိဘူးလို႔ ခံစားရ တယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံသားေတြအတြက္ အကာအကြယ္ေပးဖို႔လိုတယ္။'' ဟု ၄င္းကေျပာသည္။
အမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ ရခိုင္အမ်ိဳးသားပါတီမွ စဥ္ဆက္မပ်က္ ေလ့လာခဲ့ၿပီး ျပစ္ဒဏ္ခ်ခံရသည့္ လူငယ္ ႏွစ္ေယာက္အား ဆက္လက္ကူညီပံ့ပိုးရန္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ကာ ႏိုင္ငံေတာ္မွ လည္း ျဖစ္ႏိုင္သည့္နည္းလမ္းမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေပးရန္ သမၼတႏွင့္ အစိုးရအား တိုက္တြန္းမည္ဟုလည္း ဦးေအးသာေအာင္က ေျပာၾကားသည္။
ဥပေဒအေထာက္အကူျပဳအဖြဲ႔ (Legal Aid Center) မွ ပရိုဂရမ္ဒါရိုက္တာ ဦးေက်ာ္ျမင့္ကလည္း ''အခုကေတာ့ ကိုယ့္ အစီအစဥ္နဲ႔ ကိုယ္လုပ္ေနၾကတယ္။ အစိုးရကလည္း ကိုယ့္ႏိုင္ငံသားကို ကူညီေပးဖို႔ တာ၀န္ရွိတယ္။ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမွာလည္းပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္ေတာ့အစိုးရက ပူးေပါင္းပါ၀င္မႈအားနည္းတယ္လို႔ ေျပာလို႔ရတယ္။ သူတို႔ဘက္မွာအခ်က္အလက္ေတြလည္း အားနည္း ေနေသးလို႔ေနမွာပါ။'' ဟု မဇၥ်ိမသို႔ေျပာသည္။
Legal Aid Center သည္ ထိုင္းႏိုင္ငံရွိ CSO အဖြဲ႔ျဖစ္ေသာ MWRN ႏွင့္ HRDF အဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ အယူခံတက္ရန္ ႀကိဳးစားလုပ္ေဆာင္ေနၿပီး အစိုးရႏွင့္ ေလာေလာဆယ္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ မရွိေသးပါဟု ၄င္းကဆိုသည္။
''ဦးတို႔ Legal Aid Center ရယ္၊ MLAW (Myanmar Laws) ရယ္ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ေနတယ္။ ေနာက္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ (၇) ႏိုင္ငံေပါင္းထားတဲ့အဖြဲ႔ SEALAW (South East Asia Laws) ကိုလည္း ဘယ္လိုအတိုင္းအတာထိကူညီလို႔ရမလဲဆိုတာ အီးေမးလ္ပို႔ၿပီးအေၾကာင္းၾကားထားၿပီ။'' ဟု SEALAW အဖြဲ႔၌လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံကိုယ္စားလွယ္ျဖစ္သူ ဦးေက်ာ္ျမင့္က ေျပာသည္။
ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ၏ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီး ဦးရဲထြဋ္က ျမန္မာႏိုင္ငံသားႏွစ္ဦးအေန ႏွင့္ထိုင္းႏိုင္ငံဥပေဒႏွင့္အညီ အယူခံခြင့္အဆင့္ဆင့္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ ျမန္မာအစိုးရအေနျဖင့္ ကူညီ ပံ့ပိုးေဆာင္ရြက္သြားမွာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထိုင္းႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ျမန္မာသံရံုးမွလည္း ထိုင္းႏိုင္ငံရွိျမန္မာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သြားမည္ဟု ၄င္း၏ ေဖ့စ္ဘုတ္စာမ်က္ႏွာတြင္ ဒီဇင္ဘာ ၂၄ ရက္ေန႔က ေရးသားထားသည္။
သမၼတရံုးညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေဇာ္ေဌးကလည္း ''ယေန႔ခ်မွတ္ခဲ့ေသာ စီရင္ခ်က္အတြက္ High Court သို႔ ဆက္လက္အယူခံတင္ျပမည္။ ထို႔ေနာက္ ထိုင္းႏိုင္ငံတရားလႊတ္ေတာ္သို႔ ျပစ္ဒဏ္ေလွ်ာ့ေပါ့ ေပးေရးအတြက္ ဆက္၍အယူခံ၀င္ႏိုင္ေရး ေဆာင္ရြက္မည္။ လိုအပ္လွ်င္ ထိုင္းဘုရင့္ေကာင္စီသို႔ ဆက္လက္တင္ျပကာ ျပစ္ဒဏ္သက္သာခြင့္ အယူခံတင္ျပျခင္းမ်ား ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ရမည္။'' ဟု ၄င္း၏ လူမႈကြန္ရက္စာမ်က္ႏွာတြင္ ဒီဇင္ဘာ ၂၄ ရက္ေန႔က ေဖာ္ျပထားသည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ ေကာ့စမြီကြၽန္း၌ ၿဗိတိန္စံုတြဲအားသတ္သည္ဟုဆိုကာ ျမန္မာႏိုင္ငံသားႏွစ္ဦးအား ေသဒဏ္ ခ်မွတ္မႈအေပၚ ျမန္မာအစိုးရ၏ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈမွာ လံုေလာက္မႈမရွိဟု ခံစားရေၾကာင္း ရခိုင္အမ်ိဳးသားပါတီမွ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ ဦးေအးသာေအာင္က မဇၥ်ိမသို႔ ေျပာၾကားသည္။
'ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား ျပည္ပႏိုင္ငံေတြကို အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ ေရာက္သြားၿပီး ျပႆနာျဖစ္ရင္ ယခင္အစိုးရအဆက္ဆက္က ဘာမွေဆာင္ရြက္ေပးတာ မရွိဘူး။ မိမိတို႔လူေတြဘဲ ခံခဲ့ရတယ္။ အခု အစိုးရက တတ္ႏိုင္သေလာက္ ေဆာင္ရြက္ေပးတာရွိတယ္။ သို႔ေသာ္ လံုေလာက္မႈမရွိဘူးလို႔ ခံစားရ တယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံသားေတြအတြက္ အကာအကြယ္ေပးဖို႔လိုတယ္။'' ဟု ၄င္းကေျပာသည္။
အမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ ရခိုင္အမ်ိဳးသားပါတီမွ စဥ္ဆက္မပ်က္ ေလ့လာခဲ့ၿပီး ျပစ္ဒဏ္ခ်ခံရသည့္ လူငယ္ ႏွစ္ေယာက္အား ဆက္လက္ကူညီပံ့ပိုးရန္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ကာ ႏိုင္ငံေတာ္မွ လည္း ျဖစ္ႏိုင္သည့္နည္းလမ္းမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေပးရန္ သမၼတႏွင့္ အစိုးရအား တိုက္တြန္းမည္ဟုလည္း ဦးေအးသာေအာင္က ေျပာၾကားသည္။
ဥပေဒအေထာက္အကူျပဳအဖြဲ႔ (Legal Aid Center) မွ ပရိုဂရမ္ဒါရိုက္တာ ဦးေက်ာ္ျမင့္ကလည္း ''အခုကေတာ့ ကိုယ့္ အစီအစဥ္နဲ႔ ကိုယ္လုပ္ေနၾကတယ္။ အစိုးရကလည္း ကိုယ့္ႏိုင္ငံသားကို ကူညီေပးဖို႔ တာ၀န္ရွိတယ္။ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမွာလည္းပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္ေတာ့အစိုးရက ပူးေပါင္းပါ၀င္မႈအားနည္းတယ္လို႔ ေျပာလို႔ရတယ္။ သူတို႔ဘက္မွာအခ်က္အလက္ေတြလည္း အားနည္း ေနေသးလို႔ေနမွာပါ။'' ဟု မဇၥ်ိမသို႔ေျပာသည္။
Legal Aid Center သည္ ထိုင္းႏိုင္ငံရွိ CSO အဖြဲ႔ျဖစ္ေသာ MWRN ႏွင့္ HRDF အဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ အယူခံတက္ရန္ ႀကိဳးစားလုပ္ေဆာင္ေနၿပီး အစိုးရႏွင့္ ေလာေလာဆယ္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ မရွိေသးပါဟု ၄င္းကဆိုသည္။
''ဦးတို႔ Legal Aid Center ရယ္၊ MLAW (Myanmar Laws) ရယ္ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ေနတယ္။ ေနာက္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ (၇) ႏိုင္ငံေပါင္းထားတဲ့အဖြဲ႔ SEALAW (South East Asia Laws) ကိုလည္း ဘယ္လိုအတိုင္းအတာထိကူညီလို႔ရမလဲဆိုတာ အီးေမးလ္ပို႔ၿပီးအေၾကာင္းၾကားထားၿပီ။'' ဟု SEALAW အဖြဲ႔၌လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံကိုယ္စားလွယ္ျဖစ္သူ ဦးေက်ာ္ျမင့္က ေျပာသည္။
ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ၏ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီး ဦးရဲထြဋ္က ျမန္မာႏိုင္ငံသားႏွစ္ဦးအေန ႏွင့္ထိုင္းႏိုင္ငံဥပေဒႏွင့္အညီ အယူခံခြင့္အဆင့္ဆင့္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ ျမန္မာအစိုးရအေနျဖင့္ ကူညီ ပံ့ပိုးေဆာင္ရြက္သြားမွာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထိုင္းႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ျမန္မာသံရံုးမွလည္း ထိုင္းႏိုင္ငံရွိျမန္မာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သြားမည္ဟု ၄င္း၏ ေဖ့စ္ဘုတ္စာမ်က္ႏွာတြင္ ဒီဇင္ဘာ ၂၄ ရက္ေန႔က ေရးသားထားသည္။
သမၼတရံုးညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေဇာ္ေဌးကလည္း ''ယေန႔ခ်မွတ္ခဲ့ေသာ စီရင္ခ်က္အတြက္ High Court သို႔ ဆက္လက္အယူခံတင္ျပမည္။ ထို႔ေနာက္ ထိုင္းႏိုင္ငံတရားလႊတ္ေတာ္သို႔ ျပစ္ဒဏ္ေလွ်ာ့ေပါ့ ေပးေရးအတြက္ ဆက္၍အယူခံ၀င္ႏိုင္ေရး ေဆာင္ရြက္မည္။ လိုအပ္လွ်င္ ထိုင္းဘုရင့္ေကာင္စီသို႔ ဆက္လက္တင္ျပကာ ျပစ္ဒဏ္သက္သာခြင့္ အယူခံတင္ျပျခင္းမ်ား ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ရမည္။'' ဟု ၄င္း၏ လူမႈကြန္ရက္စာမ်က္ႏွာတြင္ ဒီဇင္ဘာ ၂၄ ရက္ေန႔က ေဖာ္ျပထားသည္။
ငါးခံုးမ တေကာင္ေၾကာင့္ (ခရုိနီ) တေလွလံုးပုတ္
ဧရာ၀တီ
အႏိုင္ရ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္က အေမရိကန္ ဆန္ရွင္ ( US sanction) ထိထား ေသာ သူေဌးႀကီး (ခရုိနီ) ဦးေတဇ၏ ဟိုတယ္တြင္ ႏိုင္ငံေရးသင္တန္း ေပးသည့္ သတင္း သည္ အားလံုး၏ (မဲဆႏၵရွင္မ်ား အပါအဝင္) ပါးစပ္ဖ်ားတြင္ ေျပာေနၾကေသာ သတင္း တပုဒ္ ျဖစ္သည္။
ခရုိနီ အခ်င္းခ်င္းမွာေတာင္ ထူးကုမၸဏီကို တည္ေထာင္ခဲ့ေသာ ဦးေတဇသည္ ယခင္ စစ္အစိုးရ အာဏာရွင္မ်ားႏွင့္ ရင္းႏွီးခဲ့သူ၊ စီးပြားေရး အခြင့္လမ္းကို ရသေလာက္ယူခဲ့သူ သစ္လုပ္ငန္း၊ လက္နက္ပြဲစား (စစ္တပ္အတြက္ ဟယ္လီေကာ့ပတာ ဝယ္ေပးခဲ့တာဟု သူကဖြင့္ဟ ဝန္ခံခဲ့ဘူးသည္) လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ပါဝင္ခဲ့သူ ျဖစ္သည့္အတြက္ US ၏ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈကို ခံေနရသူဟု ျပည္တြင္း ျပည္ပတြင္ ပံုရိပ္ဆိုး ရွိခဲ့သူ ျဖစ္ပါသည္။
ယခုႏိုင္ငံေရး အေရြ႔တြင္လည္း ဦးေတဇႏွင့္ သူ၏ ကုမၸဏီသည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေျပးကပ္ခဲ့သည္။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကို ကူညီေထာက္ပံ့မႈေတြ လုပ္ခဲ့သည္ဟု သတင္းမ်ားက ေရးသားေဖာ္ျပခဲ့သည္။ ဦးေတဇ တဦးထဲေတာ့ မဟုတ္ပါ။
ယခင္ႏွစ္ေတြက NLD ပါတီ ရံပံုေငြရွာပြဲမ်ားတြင္ ဦးေတဇအပါအဝင္ ခရုိနီမ်ား၊ သူေဌးမ်ား ေငြေၾကးပါဝင္ လႉဒါန္းခဲ့ၾကသည္။ ၂၀၁၃ ႏွစ္ဦးပိုင္းက က်င္းပတဲ့ ရံပံုေငြပြဲတခုမွာ ဆိုရင္ ဦးေတဇ ကုမၸဏီက ေဒၚလာ ၈၂, ၀၀၀ လႉခဲ့ပါတယ္။ ဒီလို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ NLD ပါတီကို လႉခဲ့တဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ကို မွန္းဆၾကည့္မယ္ဆိုရင္ US Sanction စာရင္းက ထြက္ ခ်င္ေနတာ အဓိကအေၾကာင္းအရင္းလို႔ အမ်ားစုက ခန္႔မွန္းတြက္ခ်က္ၾကပါတယ္။ ျမန္မာလိုဆိုရင္ေတာ့ အက်ဳိးလိုလို႔ ေညာင္ေရေလာင္းတာေပါ့။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကိုယ္တိုင္ကလည္း “ဒီခရုိနီေတြကို ျပဳျပင္ဖို႔အတြက္ေတာ့ အခြင့္ အလမ္းေပးရမယ္။ အရင္တုန္းက ဘာအမွားေတြပဲ လုပ္ခဲ့လုပ္ခဲ့လို႔” ခရုိနီေတြဖက္က စဥ္းစားၿပီးေျပာခဲ့တာ ေတြ႔ရသည္။
ဘဝရွင္မင္းၾတားႀကီး ဦးသန္းေရႊကို မၾကာခင္က ေတြ႔ဆံုၿပီး သူရဲ႕ စိုးရိမ္မႈေတြ၊ အေၾကာက္ တရားေတြကို အမ်ဳိးသားရင္ၾကားေစ့ေရးအတြက္ ရည္ရြယ္ၿပီး ေတြ႔ခဲ့တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ဟာ ဦးေတဇလို ခရုိနီဆိုးေတြကို ခြင့္လြတ္ႏိုင္တယ္ဆိုတာ အားလံုးတြက္ဆၿပီးသားျဖစ္မွာပါ။
ဒါ့အျပင္ ဒီခရုိနီေတြရဲ႕ ပိုက္ဆံေတြဟာ ဇိမ္ခံပစၥည္းေတြ သူတို႔ႀကိဳက္တဲ့ ေနာက္ဆံုးေပၚ ကားေတြ ဝယ္စီး အသံုးျပဳရုံတာ မဟုတ္ဘဲ အက်ဳိးရွိတဲ့ေနရာမွာ သံုးေပးရင္ ေကာင္းတာ ပဲလို႔ အေကာင္းျမင္သူေတြလည္း ရွိသည္။
မွန္ပါသည္။
ဒါေပမယ့္ NLD ပါတီနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ခရုိနီတန္ခိုးနဲ႔ တိုင္းျပည္အမ်ဳိးဂုဏ္ ခရုိနီ ေတြရဲ႕ အမ်ဳိးဂုဏ္ တက္ေအာင္ လုပ္ဖို႔ေတာ့ စိတ္မကူးပါနဲ႔၊ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ NLD ပါတီဆိုတာ ခရုိနီေတြရဲ႕ Laundry အဝတ္ေလွ်ာ္စက္ႀကီး ျဖစ္မသြားဖို႔ အေရးႀကီး၏။
အႏိုင္ရတဲ့ NLD ပါတီကို ေထာက္ခံလို႔ US ကေန ဆန္ရွင္ႏႈတ္ေပးမယ္ဆိုရင္ ခရုိနီ ေတြအားလံုး NLD ပါတီကို အဝတ္ေလွ်ာ္စက္လို႔ပဲ ျမင္ၾကေတာ့မွာ ျဖစ္သည္။
သယံဇာတ ေပါၾကြယ္ဝတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံကို စည္းမဲ့ကမ္းမဲ႔ ပရမ္းပတာ ေလာဘေဇာတိုက္ၿပီး သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ေတြကို ဖ်က္ဆီးခဲ့တာ ခရုိနီ စီးပြားေရးသမားေတြ အမ်ားစု ျဖစ္သည္။ သူတို႔ပဲ ခ်မ္းသာလာၿပီး တိုင္းျပည္က မြဲျပာလာေနဆဲပါ။ ဘ႑ာပံုေပၚမွာ ထိုင္ေနၿပီး ျပည္သူ၊ ျပည္သားေတြကို ဘယ္လိုျပန္ကူရမလဲ ဆိုတာေတာင္ စိတ္မကူးႏိုင္တဲ့ ခရုိနီေတြက အမ်ားစု ျဖစ္သည္။
(တိုင္းျပည္ကို ေကာင္းေစခ်င္ တဲ့၊ အေရြ႕ကို ေကာင္းေစခ်င္တဲ့ ခရုိနီေကာင္း တခ်ဳိ႕လည္း ရွိေနႏိုင္တယ္လို႔ေတာ့ ယံုၾကည္ပါတယ္။)
ဦးေတဇ အပါအဝင္ ခရုိနီေတြက သူတို႔မွားခဲ့ပါတယ္၊ ျပန္ေလွ်ာ္ပါ့မယ္လို႔ ျပည္သူျပည္သား ေတြကို တရားဝင္ ေျပာခဲ့ရင္ေတာ့ ခြင့္လြတ္ႏိုင္တဲ့ သေဘာထားေတြ ရွိလာႏိုင္သလုိ အေျပာင္းအလဲကို တကယ္ယံုၾကည္ဖို႔ လိုပါသည္။
ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ ငါးခံုးမ တေကာင္ေၾကာင့္ (ခရုိနီ) တေလွလံုး အပုတ္နံ႔မွာ NLD ဟာ ခရုိနီေတြရဲ႕ အဝတ္ေလွ်ာ္စက္ ျဖစ္မသြားဖို႔ေတာ့ လိုပါတယ္။ ဦးေတဇနဲ႔ NLD ပါတီ ရင္ၾကားေစ့တာဟာ ျပည္သူျပည္သားေတြရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားအတြက္ပဲ ျဖစ္ရမယ္။
Elite ေတြရဲ႕ အက်ဳိးတူ ရင္ၾကားေစ့ပြဲ ျဖစ္သြားရင္ ျပည္သူျပည္သားေတြ ရင္ကြဲသြား ပါလိမ့္မယ္။
အႏိုင္ရ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္က အေမရိကန္ ဆန္ရွင္ ( US sanction) ထိထား ေသာ သူေဌးႀကီး (ခရုိနီ) ဦးေတဇ၏ ဟိုတယ္တြင္ ႏိုင္ငံေရးသင္တန္း ေပးသည့္ သတင္း သည္ အားလံုး၏ (မဲဆႏၵရွင္မ်ား အပါအဝင္) ပါးစပ္ဖ်ားတြင္ ေျပာေနၾကေသာ သတင္း တပုဒ္ ျဖစ္သည္။
ခရုိနီ အခ်င္းခ်င္းမွာေတာင္ ထူးကုမၸဏီကို တည္ေထာင္ခဲ့ေသာ ဦးေတဇသည္ ယခင္ စစ္အစိုးရ အာဏာရွင္မ်ားႏွင့္ ရင္းႏွီးခဲ့သူ၊ စီးပြားေရး အခြင့္လမ္းကို ရသေလာက္ယူခဲ့သူ သစ္လုပ္ငန္း၊ လက္နက္ပြဲစား (စစ္တပ္အတြက္ ဟယ္လီေကာ့ပတာ ဝယ္ေပးခဲ့တာဟု သူကဖြင့္ဟ ဝန္ခံခဲ့ဘူးသည္) လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ပါဝင္ခဲ့သူ ျဖစ္သည့္အတြက္ US ၏ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈကို ခံေနရသူဟု ျပည္တြင္း ျပည္ပတြင္ ပံုရိပ္ဆိုး ရွိခဲ့သူ ျဖစ္ပါသည္။
ယခုႏိုင္ငံေရး အေရြ႔တြင္လည္း ဦးေတဇႏွင့္ သူ၏ ကုမၸဏီသည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေျပးကပ္ခဲ့သည္။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကို ကူညီေထာက္ပံ့မႈေတြ လုပ္ခဲ့သည္ဟု သတင္းမ်ားက ေရးသားေဖာ္ျပခဲ့သည္။ ဦးေတဇ တဦးထဲေတာ့ မဟုတ္ပါ။
ယခင္ႏွစ္ေတြက NLD ပါတီ ရံပံုေငြရွာပြဲမ်ားတြင္ ဦးေတဇအပါအဝင္ ခရုိနီမ်ား၊ သူေဌးမ်ား ေငြေၾကးပါဝင္ လႉဒါန္းခဲ့ၾကသည္။ ၂၀၁၃ ႏွစ္ဦးပိုင္းက က်င္းပတဲ့ ရံပံုေငြပြဲတခုမွာ ဆိုရင္ ဦးေတဇ ကုမၸဏီက ေဒၚလာ ၈၂, ၀၀၀ လႉခဲ့ပါတယ္။ ဒီလို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ NLD ပါတီကို လႉခဲ့တဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ကို မွန္းဆၾကည့္မယ္ဆိုရင္ US Sanction စာရင္းက ထြက္ ခ်င္ေနတာ အဓိကအေၾကာင္းအရင္းလို႔ အမ်ားစုက ခန္႔မွန္းတြက္ခ်က္ၾကပါတယ္။ ျမန္မာလိုဆိုရင္ေတာ့ အက်ဳိးလိုလို႔ ေညာင္ေရေလာင္းတာေပါ့။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကိုယ္တိုင္ကလည္း “ဒီခရုိနီေတြကို ျပဳျပင္ဖို႔အတြက္ေတာ့ အခြင့္ အလမ္းေပးရမယ္။ အရင္တုန္းက ဘာအမွားေတြပဲ လုပ္ခဲ့လုပ္ခဲ့လို႔” ခရုိနီေတြဖက္က စဥ္းစားၿပီးေျပာခဲ့တာ ေတြ႔ရသည္။
ဘဝရွင္မင္းၾတားႀကီး ဦးသန္းေရႊကို မၾကာခင္က ေတြ႔ဆံုၿပီး သူရဲ႕ စိုးရိမ္မႈေတြ၊ အေၾကာက္ တရားေတြကို အမ်ဳိးသားရင္ၾကားေစ့ေရးအတြက္ ရည္ရြယ္ၿပီး ေတြ႔ခဲ့တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ဟာ ဦးေတဇလို ခရုိနီဆိုးေတြကို ခြင့္လြတ္ႏိုင္တယ္ဆိုတာ အားလံုးတြက္ဆၿပီးသားျဖစ္မွာပါ။
ဒါ့အျပင္ ဒီခရုိနီေတြရဲ႕ ပိုက္ဆံေတြဟာ ဇိမ္ခံပစၥည္းေတြ သူတို႔ႀကိဳက္တဲ့ ေနာက္ဆံုးေပၚ ကားေတြ ဝယ္စီး အသံုးျပဳရုံတာ မဟုတ္ဘဲ အက်ဳိးရွိတဲ့ေနရာမွာ သံုးေပးရင္ ေကာင္းတာ ပဲလို႔ အေကာင္းျမင္သူေတြလည္း ရွိသည္။
မွန္ပါသည္။
ဒါေပမယ့္ NLD ပါတီနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ခရုိနီတန္ခိုးနဲ႔ တိုင္းျပည္အမ်ဳိးဂုဏ္ ခရုိနီ ေတြရဲ႕ အမ်ဳိးဂုဏ္ တက္ေအာင္ လုပ္ဖို႔ေတာ့ စိတ္မကူးပါနဲ႔၊ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ NLD ပါတီဆိုတာ ခရုိနီေတြရဲ႕ Laundry အဝတ္ေလွ်ာ္စက္ႀကီး ျဖစ္မသြားဖို႔ အေရးႀကီး၏။
အႏိုင္ရတဲ့ NLD ပါတီကို ေထာက္ခံလို႔ US ကေန ဆန္ရွင္ႏႈတ္ေပးမယ္ဆိုရင္ ခရုိနီ ေတြအားလံုး NLD ပါတီကို အဝတ္ေလွ်ာ္စက္လို႔ပဲ ျမင္ၾကေတာ့မွာ ျဖစ္သည္။
သယံဇာတ ေပါၾကြယ္ဝတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံကို စည္းမဲ့ကမ္းမဲ႔ ပရမ္းပတာ ေလာဘေဇာတိုက္ၿပီး သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ေတြကို ဖ်က္ဆီးခဲ့တာ ခရုိနီ စီးပြားေရးသမားေတြ အမ်ားစု ျဖစ္သည္။ သူတို႔ပဲ ခ်မ္းသာလာၿပီး တိုင္းျပည္က မြဲျပာလာေနဆဲပါ။ ဘ႑ာပံုေပၚမွာ ထိုင္ေနၿပီး ျပည္သူ၊ ျပည္သားေတြကို ဘယ္လိုျပန္ကူရမလဲ ဆိုတာေတာင္ စိတ္မကူးႏိုင္တဲ့ ခရုိနီေတြက အမ်ားစု ျဖစ္သည္။
(တိုင္းျပည္ကို ေကာင္းေစခ်င္ တဲ့၊ အေရြ႕ကို ေကာင္းေစခ်င္တဲ့ ခရုိနီေကာင္း တခ်ဳိ႕လည္း ရွိေနႏိုင္တယ္လို႔ေတာ့ ယံုၾကည္ပါတယ္။)
ဦးေတဇ အပါအဝင္ ခရုိနီေတြက သူတို႔မွားခဲ့ပါတယ္၊ ျပန္ေလွ်ာ္ပါ့မယ္လို႔ ျပည္သူျပည္သား ေတြကို တရားဝင္ ေျပာခဲ့ရင္ေတာ့ ခြင့္လြတ္ႏိုင္တဲ့ သေဘာထားေတြ ရွိလာႏိုင္သလုိ အေျပာင္းအလဲကို တကယ္ယံုၾကည္ဖို႔ လိုပါသည္။
ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ ငါးခံုးမ တေကာင္ေၾကာင့္ (ခရုိနီ) တေလွလံုး အပုတ္နံ႔မွာ NLD ဟာ ခရုိနီေတြရဲ႕ အဝတ္ေလွ်ာ္စက္ ျဖစ္မသြားဖို႔ေတာ့ လိုပါတယ္။ ဦးေတဇနဲ႔ NLD ပါတီ ရင္ၾကားေစ့တာဟာ ျပည္သူျပည္သားေတြရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားအတြက္ပဲ ျဖစ္ရမယ္။
Elite ေတြရဲ႕ အက်ဳိးတူ ရင္ၾကားေစ့ပြဲ ျဖစ္သြားရင္ ျပည္သူျပည္သားေတြ ရင္ကြဲသြား ပါလိမ့္မယ္။
ျမန္မာလုပ္သားႏွစ္ဦးကို ထုိင္းတရား႐ံုးက ေသဒဏ္ခ်မွတ္သည့္အေပၚ ျပန္သံုးသပ္ရန္ UNFC ထိုင္းအစိုးရထံ စာပို႔
ဖနိဒါ
ထုိင္းေတာင္ပုိင္း ေကာ့ေသာင္(လိပ္ကြ်န္း)တြင္ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံသားႏွစ္ဦး အသတ္ခံမႈျဖင့္ ေသဒဏ္ခ်မွတ္ခံရေသာ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားႏွစ္ဦး ဥပေဒအေၾကာင္းအရ ျပန္လည္ စဥ္းစားသံုးသပ္သင့္ေၾကာင္း ညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ(UNFC) က အိတ္ဖြင့္ေပးစာတစ္ေစာင္ကုိ ထုိင္းေတာ္ဝင္အစုိးရသုိ႔ ေပးပုိ႔လုိက္သည္။
ဒီဇင္ဘာလ ၂၄ ရက္က ေဇာ္လင္းႏွင့္ ေဝၿဖိဳးတုိ႔အား လူသတ္မႈႏွင့္ အဓမၼျပဳက်င့္မႈ၊ ႏုိင္ငံတြင္း ခုိးဝင္ေနထုိင္မႈ စသည့္ ပုဒ္မမ်ားျဖင့္ ေသဒဏ္ခ်မွတ္ခဲ့သလုိ၊ အျခား အမႈ ၅ မႈကုိလည္း သီးျခားအမိန္႔ခ်မွတ္မႈအေပၚ UNFC ၏ အေထြေထြအတြင္ေးရးမွဴး ခူဦးရယ္၏ လက္မွတ္ျဖင့္ ထုိင္းဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ထုိင္းေတာ္ဝင္အစုိးရအဖြဲ႔ ထုိင္းဘရင့္ႏုိင္ငံေတာ္သုိ႔ ဒီဇင္ဘာလ ၂၆ ရက္က ေမတၱာရပ္ခံလုိက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
“ႏွစ္ႏုိင္ငံ အျပန္အလွန္ ခ်စ္ၾကည္ရင္းနွီးမႈႏွင့္ ဘံုအက်ဳိးစီးပြားတို႔အေပၚ ေလးစား အသိအမွတ္ျပဳ၍လည္းေကာင္း အက်ဥ္းခ်ခံရသူမ်ား၏ လႊတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္အေပၚတြင္ ႏုိင္ငံသားတုိ႔ ရရွိခံစားထုိက္သည့္ အခြင့္အေရးမ်ားကိုလည္းေကာင္း ဥပေဒေၾကာင္းအရ ျပည္လည္ စဥ္းစားသံုးသပ္သင့္ပါေၾကာင္း အေလးအနက္ထား ေမတၱာရပ္ခံတင္ျပအပ္ပါသည္”ဟု အိတ္ဖြင့္ေပးစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ ယခုကဲ့သုိ႔ ထုိင္းႏုိင္ငံ ေကာ့စမြီခရုိင္ တရားရံုးမွ ျမန္မာႏုိင္ငံသား ႏွစ္ဦးအား အျမင့္ဆံုး ေသဒဏ္ ခ်မွတ္မႈအေပၚ UNFC အေနျဖင့္ လြန္စြာ စိတ္မခ်မ္းေျမ့ဖြယ္ ျဖစ္ရပါေၾကာင္း ဆုိထားသည္။
ထုိ႔ျပင္ တရားခံဟု စြတ္စြဲခံထားရသူ ျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ား၏ ေနာက္ေၾကာင္း ရာဇဝင္အရေသာ္လည္းေကာင္း၊ ထုိင္းႏုိင္ငံအတြင္း ေနထုိင္အလုပ္လုပ္ကုိင္ေနစဥ္အတြင္း ၎တို႔ေနထုိင္ေသာ ပတ္ဝန္းက်င္၏ ထြက္ဆုိခ်က္မ်ား၊ မူခင္းျဖစစဥ္ႏွင့္ သက္ေသအေထာ္ကအထားမ်ားအရ ၎တို႔ႏွစ္ဦးအေနျဖင့္ အျပစ္က်ဴးလြန္ခဲ့ျခင္း မရွိေၾကာင္း အမ်ားက ယံုၾကည္ထားသည္ဟု အိတ္ဖြင့္ေပးစာက ဆုိသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ၿဗိတိသွ်ကုိလုိနီနယ္ခ်ဲ႕လက္ေအာက္က လႊတ္လပ္ေရးရခဲ့ခ်ိန္မွစ၍ ယေန႔တုိင္ အေျခခံ ႏုိင္ငံေရး ျပႆနာအား ႏုိင္ငံေရးနည္းအရ မေျဖရွင္းႏုိင္ေသးသည့္အတြက္ ျပည္သူလူထုမ်ား လူမႈဆင္းရဲ ဒုကၡမ်ဳိးစံုျဖင့္ ခြ်တ္ျခံဳက်လ်က္ ရွိကာ တုိင္းျပည္ ထူေထာင္ေရးလည္း ေကာင္းမြန္စြာ မလုပ္ ေဆာင္ႏုိင္ သည့္အတြက္ အေျခခံ အေဆာက္အဦးမ်ားမွာလည္း လစ္ဟာလ်က္ရွိသလုိ၊ အက်ဳိး ဆက္ အေနနဲ႔ အလုပ္အကုိင္ ပုိမုိ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္မႈရွိသည့္ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံ မ်ားသုိ ႔ေရႊ႕ေျပာင္း သြားလာ၍ အလုပ္အကုိင္ အခြင့္အလန္းသစ္မ်ား ရွိေဖြလုပ္ကုိင္ျခင္းျဖင့္ သက္ေမြး ဝမ္းေက်ာင္းျပဳမႈမ်ား တစ္ေန႔တစ္ျခား တုိးပြားလ်က္ရွိသည္ဟု ဆုိထားသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံသားနွစ္ဦးအား ေသဒဏ္ ခ်မွတ္လုိက္ၿပီးေနာက္ ျပည္္တြင္းမွ ႏုိင္ငံေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ားကလည္း အမႈအား ျပန္လည္ သံုးသပ္ရန္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ၾကသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံသားႏွစ္ဦးအား တေသဒဏ္ခ်မွတ္လုိက္မႈအေပၚ ကန္႔ကြက္ေၾကာင္းႏွင့္ အမႈႏွင့္ ျပစ္ဒဏ္အား ျပန္လည္ စစ္ေဆးသံုးသပ္ေပးရန္ ေ၈၈ မ်ဳိးဆက္(ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပြင့္လင္းလူ႔အဖြဲ႔အစည္း)က တာင္းဆုိထားသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ သတင္းစားဆရာအသင္း(MJA) မွ ထုိင္းႏုိင္ငံ သတင္းစာဆရာအသင္း (TJA)သုိ႔ ေသဒဏ္ခ်မွတ္မႈေနာက္ စိတ္ပ်က္ဖြယ္ ဗ်ဴ႐ိုကရက္ႏွင့္ တရားစီရင္ေရး ယႏၱရားႀကီး ေနာက္ကြယ္မွ အမွန္တရားကုိ ေဖာ္ထုတ္ေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကရန္ အိတ္ဖြင့္ေပးစာ ေပးပုိ႔ခဲ့သည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၁၅ ရက္က ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံသား ဟန္နာ(၂၃ႏွစ္) ႏွင့္ ေဒးဗစ္(၂၄)ႏွစ္တို႔ ေကာ့္ေသာင္း(လိပ္ကြ်န္း)တြင္ အဓမၼျပဳက်င့္ခံရ၍ အသတ္ခံခဲ့မႈတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံသား ေဇာ္လင္းႏွင့္ ေဝၿဖိဳးတုိ႔က ေသဒဏ္ခ်မွတ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ထုိင္းေတာင္ပုိင္း ေကာ့ေသာင္(လိပ္ကြ်န္း)တြင္ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံသားႏွစ္ဦး အသတ္ခံမႈျဖင့္ ေသဒဏ္ခ်မွတ္ခံရေသာ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားႏွစ္ဦး ဥပေဒအေၾကာင္းအရ ျပန္လည္ စဥ္းစားသံုးသပ္သင့္ေၾကာင္း ညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ(UNFC) က အိတ္ဖြင့္ေပးစာတစ္ေစာင္ကုိ ထုိင္းေတာ္ဝင္အစုိးရသုိ႔ ေပးပုိ႔လုိက္သည္။
ဒီဇင္ဘာလ ၂၄ ရက္က ေဇာ္လင္းႏွင့္ ေဝၿဖိဳးတုိ႔အား လူသတ္မႈႏွင့္ အဓမၼျပဳက်င့္မႈ၊ ႏုိင္ငံတြင္း ခုိးဝင္ေနထုိင္မႈ စသည့္ ပုဒ္မမ်ားျဖင့္ ေသဒဏ္ခ်မွတ္ခဲ့သလုိ၊ အျခား အမႈ ၅ မႈကုိလည္း သီးျခားအမိန္႔ခ်မွတ္မႈအေပၚ UNFC ၏ အေထြေထြအတြင္ေးရးမွဴး ခူဦးရယ္၏ လက္မွတ္ျဖင့္ ထုိင္းဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ထုိင္းေတာ္ဝင္အစုိးရအဖြဲ႔ ထုိင္းဘရင့္ႏုိင္ငံေတာ္သုိ႔ ဒီဇင္ဘာလ ၂၆ ရက္က ေမတၱာရပ္ခံလုိက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
“ႏွစ္ႏုိင္ငံ အျပန္အလွန္ ခ်စ္ၾကည္ရင္းနွီးမႈႏွင့္ ဘံုအက်ဳိးစီးပြားတို႔အေပၚ ေလးစား အသိအမွတ္ျပဳ၍လည္းေကာင္း အက်ဥ္းခ်ခံရသူမ်ား၏ လႊတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္အေပၚတြင္ ႏုိင္ငံသားတုိ႔ ရရွိခံစားထုိက္သည့္ အခြင့္အေရးမ်ားကိုလည္းေကာင္း ဥပေဒေၾကာင္းအရ ျပည္လည္ စဥ္းစားသံုးသပ္သင့္ပါေၾကာင္း အေလးအနက္ထား ေမတၱာရပ္ခံတင္ျပအပ္ပါသည္”ဟု အိတ္ဖြင့္ေပးစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ ယခုကဲ့သုိ႔ ထုိင္းႏုိင္ငံ ေကာ့စမြီခရုိင္ တရားရံုးမွ ျမန္မာႏုိင္ငံသား ႏွစ္ဦးအား အျမင့္ဆံုး ေသဒဏ္ ခ်မွတ္မႈအေပၚ UNFC အေနျဖင့္ လြန္စြာ စိတ္မခ်မ္းေျမ့ဖြယ္ ျဖစ္ရပါေၾကာင္း ဆုိထားသည္။
ထုိ႔ျပင္ တရားခံဟု စြတ္စြဲခံထားရသူ ျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ား၏ ေနာက္ေၾကာင္း ရာဇဝင္အရေသာ္လည္းေကာင္း၊ ထုိင္းႏုိင္ငံအတြင္း ေနထုိင္အလုပ္လုပ္ကုိင္ေနစဥ္အတြင္း ၎တို႔ေနထုိင္ေသာ ပတ္ဝန္းက်င္၏ ထြက္ဆုိခ်က္မ်ား၊ မူခင္းျဖစစဥ္ႏွင့္ သက္ေသအေထာ္ကအထားမ်ားအရ ၎တို႔ႏွစ္ဦးအေနျဖင့္ အျပစ္က်ဴးလြန္ခဲ့ျခင္း မရွိေၾကာင္း အမ်ားက ယံုၾကည္ထားသည္ဟု အိတ္ဖြင့္ေပးစာက ဆုိသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ၿဗိတိသွ်ကုိလုိနီနယ္ခ်ဲ႕လက္ေအာက္က လႊတ္လပ္ေရးရခဲ့ခ်ိန္မွစ၍ ယေန႔တုိင္ အေျခခံ ႏုိင္ငံေရး ျပႆနာအား ႏုိင္ငံေရးနည္းအရ မေျဖရွင္းႏုိင္ေသးသည့္အတြက္ ျပည္သူလူထုမ်ား လူမႈဆင္းရဲ ဒုကၡမ်ဳိးစံုျဖင့္ ခြ်တ္ျခံဳက်လ်က္ ရွိကာ တုိင္းျပည္ ထူေထာင္ေရးလည္း ေကာင္းမြန္စြာ မလုပ္ ေဆာင္ႏုိင္ သည့္အတြက္ အေျခခံ အေဆာက္အဦးမ်ားမွာလည္း လစ္ဟာလ်က္ရွိသလုိ၊ အက်ဳိး ဆက္ အေနနဲ႔ အလုပ္အကုိင္ ပုိမုိ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္မႈရွိသည့္ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံ မ်ားသုိ ႔ေရႊ႕ေျပာင္း သြားလာ၍ အလုပ္အကုိင္ အခြင့္အလန္းသစ္မ်ား ရွိေဖြလုပ္ကုိင္ျခင္းျဖင့္ သက္ေမြး ဝမ္းေက်ာင္းျပဳမႈမ်ား တစ္ေန႔တစ္ျခား တုိးပြားလ်က္ရွိသည္ဟု ဆုိထားသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံသားနွစ္ဦးအား ေသဒဏ္ ခ်မွတ္လုိက္ၿပီးေနာက္ ျပည္္တြင္းမွ ႏုိင္ငံေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ားကလည္း အမႈအား ျပန္လည္ သံုးသပ္ရန္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ၾကသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံသားႏွစ္ဦးအား တေသဒဏ္ခ်မွတ္လုိက္မႈအေပၚ ကန္႔ကြက္ေၾကာင္းႏွင့္ အမႈႏွင့္ ျပစ္ဒဏ္အား ျပန္လည္ စစ္ေဆးသံုးသပ္ေပးရန္ ေ၈၈ မ်ဳိးဆက္(ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပြင့္လင္းလူ႔အဖြဲ႔အစည္း)က တာင္းဆုိထားသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ သတင္းစားဆရာအသင္း(MJA) မွ ထုိင္းႏုိင္ငံ သတင္းစာဆရာအသင္း (TJA)သုိ႔ ေသဒဏ္ခ်မွတ္မႈေနာက္ စိတ္ပ်က္ဖြယ္ ဗ်ဴ႐ိုကရက္ႏွင့္ တရားစီရင္ေရး ယႏၱရားႀကီး ေနာက္ကြယ္မွ အမွန္တရားကုိ ေဖာ္ထုတ္ေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကရန္ အိတ္ဖြင့္ေပးစာ ေပးပုိ႔ခဲ့သည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၁၅ ရက္က ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံသား ဟန္နာ(၂၃ႏွစ္) ႏွင့္ ေဒးဗစ္(၂၄)ႏွစ္တို႔ ေကာ့္ေသာင္း(လိပ္ကြ်န္း)တြင္ အဓမၼျပဳက်င့္ခံရ၍ အသတ္ခံခဲ့မႈတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံသား ေဇာ္လင္းႏွင့္ ေဝၿဖိဳးတုိ႔က ေသဒဏ္ခ်မွတ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ေနျပည္ေတာ္လံုၿခံဳေရးအတြက္ စီစီတီဗီြ ကင္မရာမ်ား တပ္ဆင္ေန
ပိုင္စိုး
ေနျပည္ေတာ္ လံုၿခံဳေရးအတြက္ ရာဇ၀တ္မႈျဖစ္ႏိုင္တဲ႔ေနရာေတြမွာ စီစီတီဗီြကင္မရာေတြ တပ္ဆင္ေန တယ္လို႔ တိုင္းရဲတပ္ဖြဲ႕ အဆင့္ျမင့္ရဲ အရာရွိႀကီး တစ္ေယာက္က ေျပာပါတယ္။
“တေဒသလံုးေတာ့ မလႊမ္းၿခံဳႏိုင္ေသးဘူး။ ဒါေပမယ့္ မႈခင္းျဖစ္ပြားႏိုင္တဲ႔ ကားကြင္းေတြ၊ လမ္းဆံုအ၀ိုင္း စတာေတြမွာ တပ္ဆင္ေနတဲ႔အတြက္ အထိုက္အေလ်ာက္ေတာ့ လႊမ္းၿခံဳႏိုင္မယ္” လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။
ဆီးဂိမ္းစ္ အားကစားပြဲလုပ္တုန္းက အားကစားရြာမွာ တပ္ဆင္ခဲ႔တဲ႔ ကင္မရာေတြကို ေျပာင္းေရႊ႕ တပ္ဆင္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
“ဘယ္ေတာ့ ၿပီးမယ္ဆိုတာကေတာ့ အတိအက်ေျပာဖို႔ခက္ပါတယ္။ ကင္မရာဘုတ္ကို ေျပာင္းေရႊ႕ရ တယ္။ တပ္ဆင္ခြင့္ရဖို႔ ေနျပည္ေတာ္ ေကာင္စီနဲ႔ ညွိႏႈိင္းရတယ္။ Power Source (လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား) ရဖို႔ လိုတယ္။ ေကဘယ္ေတြ ေျပာင္းေရႊ႕ရတယ္။ ကာလတိုအတြင္းမွာေတာ့ ၿပီးမွာပါ” လို႔ အရာရွိႀကီး က ေျပာပါတယ္။
မႏၱေလးလို Commend Center မလုပ္ႏိုင္ေပမယ့္ အထိုက္အေလ်ာက္ေတာ့ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးကို အကူအညီေပးႏိုင္မယ္လို႔လည္း သူက ေျပာပါတယ္။
ဒီႏွစ္မွာေတာ့ မႈခင္းႀကီး အျဖစ္နည္းသြားေပမယ့္ ခိုးမႈလို အမႈေသးေတြကေတာ့ တိုလာခဲ႔တယ္လို႔ သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။
ေနျပည္ေတာ္မွာ ရဲ၀န္ထမ္းအင္အား ၁၄၀၀ ၀န္းက်င္ရွိၿပီး ရဲနဲ႔ျပည္သူ အခ်ိဳးက ၁း ၈၃၂ ျဖစ္ပါတယ္။
ေနျပည္ေတာ္ လံုၿခံဳေရးအတြက္ ရာဇ၀တ္မႈျဖစ္ႏိုင္တဲ႔ေနရာေတြမွာ စီစီတီဗီြကင္မရာေတြ တပ္ဆင္ေန တယ္လို႔ တိုင္းရဲတပ္ဖြဲ႕ အဆင့္ျမင့္ရဲ အရာရွိႀကီး တစ္ေယာက္က ေျပာပါတယ္။
“တေဒသလံုးေတာ့ မလႊမ္းၿခံဳႏိုင္ေသးဘူး။ ဒါေပမယ့္ မႈခင္းျဖစ္ပြားႏိုင္တဲ႔ ကားကြင္းေတြ၊ လမ္းဆံုအ၀ိုင္း စတာေတြမွာ တပ္ဆင္ေနတဲ႔အတြက္ အထိုက္အေလ်ာက္ေတာ့ လႊမ္းၿခံဳႏိုင္မယ္” လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။
ဆီးဂိမ္းစ္ အားကစားပြဲလုပ္တုန္းက အားကစားရြာမွာ တပ္ဆင္ခဲ႔တဲ႔ ကင္မရာေတြကို ေျပာင္းေရႊ႕ တပ္ဆင္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
“ဘယ္ေတာ့ ၿပီးမယ္ဆိုတာကေတာ့ အတိအက်ေျပာဖို႔ခက္ပါတယ္။ ကင္မရာဘုတ္ကို ေျပာင္းေရႊ႕ရ တယ္။ တပ္ဆင္ခြင့္ရဖို႔ ေနျပည္ေတာ္ ေကာင္စီနဲ႔ ညွိႏႈိင္းရတယ္။ Power Source (လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား) ရဖို႔ လိုတယ္။ ေကဘယ္ေတြ ေျပာင္းေရႊ႕ရတယ္။ ကာလတိုအတြင္းမွာေတာ့ ၿပီးမွာပါ” လို႔ အရာရွိႀကီး က ေျပာပါတယ္။
မႏၱေလးလို Commend Center မလုပ္ႏိုင္ေပမယ့္ အထိုက္အေလ်ာက္ေတာ့ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးကို အကူအညီေပးႏိုင္မယ္လို႔လည္း သူက ေျပာပါတယ္။
ဒီႏွစ္မွာေတာ့ မႈခင္းႀကီး အျဖစ္နည္းသြားေပမယ့္ ခိုးမႈလို အမႈေသးေတြကေတာ့ တိုလာခဲ႔တယ္လို႔ သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။
ေနျပည္ေတာ္မွာ ရဲ၀န္ထမ္းအင္အား ၁၄၀၀ ၀န္းက်င္ရွိၿပီး ရဲနဲ႔ျပည္သူ အခ်ိဳးက ၁း ၈၃၂ ျဖစ္ပါတယ္။
ယေန႔ ျမန္မာ့ေရးရာသတင္းမ်ား December,30th,2015
( 20 )ေရြးေကာက္ပြဲ ကန္႔ကြက္မႈ ၃၃ မႈ ရွိ
( 19 ) လူငယ္ႏွစ္ဦးအမႈ ထုိင္းအစုိး ရေဆာင္ရြက္ေပးလာတဲ့အထိ ဆႏၵျပ သြားမယ္လုိ႔ေျပာ
( 18 )ျမန္မာ ၂ ဦး ေသဒဏ္ခ်မွတ္ခံရမႈ ေကာ့ေသာင္းၿမိဳ႕တြင္ ဆႏၵျပ
( 17 ) ဗကသ ကိုေအာင္မိႈင္းဆန္းမွာ အသည္းေရာင္ စီပိုး စြဲေနၿပီ
( 16 ) အယ္လ္နီညိဳေၾကာင့္ ႀကဳံေတြ႔ရမည့္ အခက္အခဲမ်ား မုိးဇလပညာရွင္ သတိေပး
( 15 ) ေရြးေကာက္ပြဲ ကန္႔ကြက္မႈ ၃၃ မႈ ရွိ
( 14 )၂၀၁၆ ခုႏွစ္အတြင္း ပဲေစ်းအျမင့္တန္းျဖင့္ ဆက္ရွိေနမည္
( 13 )ဖားကန္႔မွာ ေျမစာစြန္႔နည္းေျပာင္းဖို႔ ညႊန္ၾကား
( 12 )ေနျပည္ေတာ္ ႏွစ္သစ္ကူးညတြင္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ ညလံုးေပါက္ လံုၿခဳံေရးကင္းလွည့္မည္
( 11 )မေခ်ာစႏၵီထြန္း ကို ဆက္သြယ္ေရးပုဒ္မနဲ႔ ေထာင္ ၆ လ ခ်မွတ္
( 10 )အယူခံကာလ အတြင္း ေစာင့္ေရွာက္ေပးဖို႔ ျမန္မာ လူ႔/ခြင့္ ေကာ္မရွင္ ထိုင္းကို ပန္ၾကား
( 9 )ေရြးေကာက္ပြဲ ကန္႔ကြက္လႊာေပါင္း ၄၀ အထိရွိလာ
( 8 )ဖားကန္႔ ေျမသယ္ယာဥ္ ကိစၥ ေျဖရွင္းမယ္လို႔ သတၱဳတြင္းဒု၀န္ႀကီး ေျပာ
( 7 )မေလးရွားတြင္ လိပ္ကၽြန္းအမႈ ဆႏၵျပေခါင္းေဆာင္ ၂ ဦး ထိန္းသိမ္းခံရ
( 6 )မဲေဆာက္ၿမိဳ႕နယ္စပ္ ကုန္သြယ္ေရး ပံုမွန္အတိုင္း လည္ပတ္
( 5 )လိပ္ကြ်န္းလူသတ္မႈ တရား႐ံုးက ေသဒဏ္ခ်မွတ္သည့္အေပၚ မေက်နပ္၍ ရန္ကုန္သံ႐ံုးအနီး တေနကုန္ ဆႏၵျပ
( 4 )ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးေရး စတင္ႏုိင္မွ SEZ စီမံကိန္း စတင္ဖုိ႔ေတာင္းဆုိ
( 3 )ဂ်ပန္ႏိုင္ငံသားမ်ားက ကရင္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔နယ္ေျမမ်ားမွ ေဒသခံမ်ားအတြက္ ဆန္လွဴ
( 2 ) ဖားကန္႔ လုပ္ကြက္ေတြမွာ စက္ယႏၱရား ေလးေထာင္ခန္႔ ရွိ
( 1 )ရန္ကုန္ထိုင္းသံ႐ံုးေ႐ွ႕ ဆႏၵျပရန္ ခြင့္ျပဳခ်က္ရ
( 19 ) လူငယ္ႏွစ္ဦးအမႈ ထုိင္းအစုိး ရေဆာင္ရြက္ေပးလာတဲ့အထိ ဆႏၵျပ သြားမယ္လုိ႔ေျပာ
( 18 )ျမန္မာ ၂ ဦး ေသဒဏ္ခ်မွတ္ခံရမႈ ေကာ့ေသာင္းၿမိဳ႕တြင္ ဆႏၵျပ
( 17 ) ဗကသ ကိုေအာင္မိႈင္းဆန္းမွာ အသည္းေရာင္ စီပိုး စြဲေနၿပီ
( 16 ) အယ္လ္နီညိဳေၾကာင့္ ႀကဳံေတြ႔ရမည့္ အခက္အခဲမ်ား မုိးဇလပညာရွင္ သတိေပး
( 15 ) ေရြးေကာက္ပြဲ ကန္႔ကြက္မႈ ၃၃ မႈ ရွိ
( 14 )၂၀၁၆ ခုႏွစ္အတြင္း ပဲေစ်းအျမင့္တန္းျဖင့္ ဆက္ရွိေနမည္
( 13 )ဖားကန္႔မွာ ေျမစာစြန္႔နည္းေျပာင္းဖို႔ ညႊန္ၾကား
( 12 )ေနျပည္ေတာ္ ႏွစ္သစ္ကူးညတြင္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ ညလံုးေပါက္ လံုၿခဳံေရးကင္းလွည့္မည္
( 11 )မေခ်ာစႏၵီထြန္း ကို ဆက္သြယ္ေရးပုဒ္မနဲ႔ ေထာင္ ၆ လ ခ်မွတ္
( 10 )အယူခံကာလ အတြင္း ေစာင့္ေရွာက္ေပးဖို႔ ျမန္မာ လူ႔/ခြင့္ ေကာ္မရွင္ ထိုင္းကို ပန္ၾကား
( 9 )ေရြးေကာက္ပြဲ ကန္႔ကြက္လႊာေပါင္း ၄၀ အထိရွိလာ
( 8 )ဖားကန္႔ ေျမသယ္ယာဥ္ ကိစၥ ေျဖရွင္းမယ္လို႔ သတၱဳတြင္းဒု၀န္ႀကီး ေျပာ
( 7 )မေလးရွားတြင္ လိပ္ကၽြန္းအမႈ ဆႏၵျပေခါင္းေဆာင္ ၂ ဦး ထိန္းသိမ္းခံရ
( 6 )မဲေဆာက္ၿမိဳ႕နယ္စပ္ ကုန္သြယ္ေရး ပံုမွန္အတိုင္း လည္ပတ္
( 5 )လိပ္ကြ်န္းလူသတ္မႈ တရား႐ံုးက ေသဒဏ္ခ်မွတ္သည့္အေပၚ မေက်နပ္၍ ရန္ကုန္သံ႐ံုးအနီး တေနကုန္ ဆႏၵျပ
( 4 )ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးေရး စတင္ႏုိင္မွ SEZ စီမံကိန္း စတင္ဖုိ႔ေတာင္းဆုိ
( 3 )ဂ်ပန္ႏိုင္ငံသားမ်ားက ကရင္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔နယ္ေျမမ်ားမွ ေဒသခံမ်ားအတြက္ ဆန္လွဴ
( 2 ) ဖားကန္႔ လုပ္ကြက္ေတြမွာ စက္ယႏၱရား ေလးေထာင္ခန္႔ ရွိ
( 1 )ရန္ကုန္ထိုင္းသံ႐ံုးေ႐ွ႕ ဆႏၵျပရန္ ခြင့္ျပဳခ်က္ရ