Tuesday, May 31, 2016
က်ပ္ ၂.၈ ဘီလီယံ ေငြစာရင္း ယခင္အစိုုးရက မလႊဲခဲ့လိုု႔ ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရးမေဆာင္ရြက္ႏိုုင္ဟု ဆို
DVB
မေကြးတိုင္းေဒသႀကီးမွာ ေရနံလက္ယက္တြင္းလုုပ္ငန္းရွင္ေတြ ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ ထည့္ဝင္ ထားတဲ့ ေငြက်ပ္ ၂.၈ ဘီလီယံ ေငြေၾကးစာရင္း အရင္အစိုုးရက မလႊဲခဲ့လိုု႔ ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရး မေဆာင္ရြက္ႏိုုင္ဘူးလို႔ လွ်ပ္စစ္ႏွင့္ စြမ္းအင္ဝန္ႀကီးက ေျပာပါတယ္။
မေကြးတိုုင္းေဒသႀကီး ပြင့္ျဖဴမဲဆႏၵနယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုုယ္စားလွယ္ ဦးထြန္းထြန္း ေမးျမန္းတဲ့ မေကြးတိုုင္းေဒသႀကီးအတြင္း ေရနံလက္ယက္တြင္းလုုပ္ငန္းရွင္မ်ားက ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အတြက္ ထည့္ဝင္ခဲ့ေသာ ေငြက်ပ္ ၂.၈ ဘီလီယံခန္႔ရွိေၾကာင္း ၾကားသိခဲ့ရာ ၎ရန္ပံုုေငြေတြကိုု အစိုုးရသစ္သိုု႔လႊဲ၊ မလႊဲႏွင့္ လႊဲခဲ့သည္ဆိုုပါက မည္သည့္ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးေရးလုုပ္ငန္း အမ်ိဳးအစားမ်ား လုုပ္ကိုုင္မည္ကိုု သိရွိလိုုျခင္းႏွင့္ပတ္သက္တဲ့ ၾကယ္ပြင့္ျပေမးခြန္းအေပၚ လွ်ပ္စစ္ႏွင့္ စြမ္းအင္၀န္ႀကီး ဦးေဖဇင္ထြန္းက ေျဖၾကားရာမွာ အခုုလိုုေျပာဆိုုခဲ့တာပါ။
“ယခင္ မကြးတိုုင္းေဒသႀကီးအစိုုးရအဖြဲ႔၏ ၂၀၁၁ ခုုႏွစ္မွ ၂၀၁၅ ခုုႏွစ္အထိ လုုပ္ငန္း ေဆာင္ရြက္ခ်က္မွတ္တမ္းတြင္ တစံုတရာေဖာ္ျပထားျခင္း မရွိပါေၾကာင္း၊ အဆိုုပါေရနံလက္ယက္ တြင္း လုုပ္ငန္းရွင္မ်ားမွ ေဒသဖြ႔ံၿဖိဳးေရးအတြက္ ရန္ပံုုေငြထည့္ဝင္ခဲ့သည့္ ေငြေၾကးႏွင့္ စာရင္း ဇယားတိုု႔ကိုု လႊဲအပ္ခဲ့ျခင္းမရွိသျဖင့္ အဆိုုပါထည့္ဝင္ေငြမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ မည္သည့္ေဒသ ဖြ႔ံၿဖိဳးလုုပ္ငန္းကိုုမွ် ေဆာင္ရြက္ႏိုုင္မည္မဟုုတ္ပါ။”
အဆိုုရွင္ ေမးျမန္းခ်က္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေငြက်ပ္ ၂.၈ ဘီလီယံကိုု ေဒသဖြံံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ ရန္ပံုုေငြ ထည့္ဝင္ခဲ့ရမႈ မရွိတာကိုု အစိုုးရအဖြဲ႔အေနနဲ႔ သိရၿပီး အရင္အစိုုးရအဖြဲ႔က ရန္ပံုုေငြမည္မွ်ရရွိၿပီး မည္ကဲ့သိုု႔သံုုးစြဲခဲ့သည္ကိုု မသိရတဲ့အတြက္ အေသးစိတ္ခိုုင္လံုုေသာ အခ်က္အလက္မ်ားရရွိဖိုု႔ ဆက္လက္စံုုစမ္းေနတယ္လိုု႔ ဆိုုပါတယ္။
မေကြးတိုင္းေဒသႀကီးမွာ ေရနံလက္ယက္တြင္းလုုပ္ငန္းရွင္ေတြ ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ ထည့္ဝင္ ထားတဲ့ ေငြက်ပ္ ၂.၈ ဘီလီယံ ေငြေၾကးစာရင္း အရင္အစိုုးရက မလႊဲခဲ့လိုု႔ ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရး မေဆာင္ရြက္ႏိုုင္ဘူးလို႔ လွ်ပ္စစ္ႏွင့္ စြမ္းအင္ဝန္ႀကီးက ေျပာပါတယ္။
မေကြးတိုုင္းေဒသႀကီး ပြင့္ျဖဴမဲဆႏၵနယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုုယ္စားလွယ္ ဦးထြန္းထြန္း ေမးျမန္းတဲ့ မေကြးတိုုင္းေဒသႀကီးအတြင္း ေရနံလက္ယက္တြင္းလုုပ္ငန္းရွင္မ်ားက ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အတြက္ ထည့္ဝင္ခဲ့ေသာ ေငြက်ပ္ ၂.၈ ဘီလီယံခန္႔ရွိေၾကာင္း ၾကားသိခဲ့ရာ ၎ရန္ပံုုေငြေတြကိုု အစိုုးရသစ္သိုု႔လႊဲ၊ မလႊဲႏွင့္ လႊဲခဲ့သည္ဆိုုပါက မည္သည့္ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးေရးလုုပ္ငန္း အမ်ိဳးအစားမ်ား လုုပ္ကိုုင္မည္ကိုု သိရွိလိုုျခင္းႏွင့္ပတ္သက္တဲ့ ၾကယ္ပြင့္ျပေမးခြန္းအေပၚ လွ်ပ္စစ္ႏွင့္ စြမ္းအင္၀န္ႀကီး ဦးေဖဇင္ထြန္းက ေျဖၾကားရာမွာ အခုုလိုုေျပာဆိုုခဲ့တာပါ။
“ယခင္ မကြးတိုုင္းေဒသႀကီးအစိုုးရအဖြဲ႔၏ ၂၀၁၁ ခုုႏွစ္မွ ၂၀၁၅ ခုုႏွစ္အထိ လုုပ္ငန္း ေဆာင္ရြက္ခ်က္မွတ္တမ္းတြင္ တစံုတရာေဖာ္ျပထားျခင္း မရွိပါေၾကာင္း၊ အဆိုုပါေရနံလက္ယက္ တြင္း လုုပ္ငန္းရွင္မ်ားမွ ေဒသဖြ႔ံၿဖိဳးေရးအတြက္ ရန္ပံုုေငြထည့္ဝင္ခဲ့သည့္ ေငြေၾကးႏွင့္ စာရင္း ဇယားတိုု႔ကိုု လႊဲအပ္ခဲ့ျခင္းမရွိသျဖင့္ အဆိုုပါထည့္ဝင္ေငြမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ မည္သည့္ေဒသ ဖြ႔ံၿဖိဳးလုုပ္ငန္းကိုုမွ် ေဆာင္ရြက္ႏိုုင္မည္မဟုုတ္ပါ။”
အဆိုုရွင္ ေမးျမန္းခ်က္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေငြက်ပ္ ၂.၈ ဘီလီယံကိုု ေဒသဖြံံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ ရန္ပံုုေငြ ထည့္ဝင္ခဲ့ရမႈ မရွိတာကိုု အစိုုးရအဖြဲ႔အေနနဲ႔ သိရၿပီး အရင္အစိုုးရအဖြဲ႔က ရန္ပံုုေငြမည္မွ်ရရွိၿပီး မည္ကဲ့သိုု႔သံုုးစြဲခဲ့သည္ကိုု မသိရတဲ့အတြက္ အေသးစိတ္ခိုုင္လံုုေသာ အခ်က္အလက္မ်ားရရွိဖိုု႔ ဆက္လက္စံုုစမ္းေနတယ္လိုု႔ ဆိုုပါတယ္။
ဖက္ဒရယ္ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒတြင္ တုိင္းရင္းသားမ်ားအတြက္ မူဝါဒ ထည့္သြင္းႏုိင္ရန္ ေဆြးေႏြးေန
ဖနိဒါ
ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ရာတြင္ လိုအပ္သည့္ ႏုိင္ငံေရးဆုိင္ရာ မူေဘာင္ေရးဆြဲေရး ႏွင့္ပတ္သက္သည့္ မူဝါဒမ်ား ခ်ျပႏုိင္ရန္ အလုပ္႐ံုေဆြးေႏြးပြဲ တစ္ရပ္ကို ထုိင္းႏုိင္ငံ၊ ခ်င္းမုိင္ၿမိဳ႕တြင္ တုိင္းရင္းသားအဖြဲ႕မ်ားက က်င္းပေနသည္။ ေမလ ၂၉ ရက္မွ ၃၀ ရက္မ်ားတြင္ ႏွစ္ရက္ၾကာ က်င္းပေနျခင္း ျဖစ္ၿပီး လာမည့္ ဖက္ဒရယ္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒတြင္ တုိင္းရင္းသားမ်ားျဖင့္ မူဝါဒ ထည့္သြင္းပါဝင္ႏုိင္ရန္ ရည္ရြယ္၍ မူၾကမ္းတစ္ခု ထြက္ရွိေရး ေဆြးေႏြးေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။
“ႏုိင္ငံေရးေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲ ျဖစ္ေပၚလာရင္ က်ေနာ္တုိ႔ က႑အလုိက္ ေပၚလစီပုိင္း မူၾကမ္းေလးေတြကို ညိႇႏႈိင္းသံုးသပ္ေနၾကတာ။ ဒီမူၾကမ္းေတြကိုလည္း က်ေနာ္တို႔ တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ေက်ာ္ အလုပ္ရံု ေဆြးေႏြးပြဲေတြ လုပ္ၿပီးေတာ့ အဲဒီကေနရလာတဲ့ အေျခခံမူၾကမ္းသေဘာေတြကုိ က်ေနာ္တို႔ ထုတ္ႏုတ္တာပါ”ဟု ညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ(UNFC)၏ အတြင္းေရးမွဴး ခူဦးရယ္က ေျပာသည္။
ယခင္အစုိးရႏွင့္ တစ္ႏုိင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး လက္မွတ္မထုိးေသးေသာ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ျပည္တြင္းမွ တုိင္းရင္းသားႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ားမ်ား၊ ျပည္တြင္းျပည္ပ အရပ္ဘက္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ေပါင္းစပ္၍ တစ္ႏွစ္ေက်ာက္ၾကာ ျပဳစုခဲ့ေသာ မူၾကမ္းျဖစ္သည္ဟု သူက ေျပာသည္။ တုိင္းရင္းသားမ်ား၏ မူၾကမ္းတြင္ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ လယ္ယာေျမ၊ အခြန္ေကာက္၊ ကုန္သြယ္မႈႏွင့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဆုိင္ရာ၊ သဘာဝ သယံဇာတႏွင့္ ဒုကၡသည္မ်ားအေရးႏွင့္ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈဆုိင္ရာ စသည့္ မူဝါဒ ၉ ခုကုိ ေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး ယခုတစ္ႀကိမ္ ေဆြးေႏြးမႈသည္ ဘံုသေဘာတူညီမႈတစ္ခု ခ်မွတ္ရန္ အၿပီးသတ္ေသာ ေဆြးေႏြးေနျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ခူဦးရယ္က ေျပာသည္။ “က်ေနာ္တို႔ ျပန္လည္ ၿပီးေတာ ့အဆံုးသတ္တာေတာ့ ျဖစ္တယ္။ သုိ႔ေသာ္ ဒီဟာကို ဘယ္လုိ ရည္ရြယ္ထားလည္းဆုိေတာ့ လာမည့္ ဖက္ဒရယ္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒထဲမွာ ပါဝင္သြားဖို႔အတြက္ လုိအပ္တဲ့ မူသေဘာေဆာင္တဲ့ အေၾကာင္း အရာေတြကုိ ဖြဲ႔စည္းပံုထဲမွာ ထည့္သြင္းပါဝင္သြားဖို႔အတြက္ မူၾကမ္းပဲျဖစ္မယ္”ဟု သူက ေျပာသည္။
အလုပ္႐ံုေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ျပည္တြင္းမွ စည္းလံုးညီညြတ္ေသာလူမ်ဳိးမ်ား မဟာမိတ္အဖြဲ႔ခ်ဳပ္(UNA)မွ ကုိယ္စာလွယ္မ်ား၊ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္း ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ျပည္တြင္းျပည္ပ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား အပါအဝင္ ၃၀ ေက်ာ္မွ ကိုယ္စားလွယ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ တက္ေရာက္ေဆြးေႏြးေနျခင္း ျဖစ္သည္။ ၎ေဆြးေႏြးပြဲကုိ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ား ေရးရာစင္တာ (ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံ)-The Ethnic Nationlities Affairs Center-ENAC)က ကမကထ ျပဳလုပ္က်င္းပျခင္းျဖစ္သည္။ ENAC သည္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္လက ျမန္မာႏုိင္ငံ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္တြင္ အေထာက္အကူျဖစ္ေစရန္အတြက္ မူဝါဒဆုိင္ရာ အခ်က္အလက္မ်ား စုေဆာင္းေနေသာ အဖြဲ႔အစည္း ျဖစ္သည္။
ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ရာတြင္ လိုအပ္သည့္ ႏုိင္ငံေရးဆုိင္ရာ မူေဘာင္ေရးဆြဲေရး ႏွင့္ပတ္သက္သည့္ မူဝါဒမ်ား ခ်ျပႏုိင္ရန္ အလုပ္႐ံုေဆြးေႏြးပြဲ တစ္ရပ္ကို ထုိင္းႏုိင္ငံ၊ ခ်င္းမုိင္ၿမိဳ႕တြင္ တုိင္းရင္းသားအဖြဲ႕မ်ားက က်င္းပေနသည္။ ေမလ ၂၉ ရက္မွ ၃၀ ရက္မ်ားတြင္ ႏွစ္ရက္ၾကာ က်င္းပေနျခင္း ျဖစ္ၿပီး လာမည့္ ဖက္ဒရယ္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒတြင္ တုိင္းရင္းသားမ်ားျဖင့္ မူဝါဒ ထည့္သြင္းပါဝင္ႏုိင္ရန္ ရည္ရြယ္၍ မူၾကမ္းတစ္ခု ထြက္ရွိေရး ေဆြးေႏြးေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။
“ႏုိင္ငံေရးေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲ ျဖစ္ေပၚလာရင္ က်ေနာ္တုိ႔ က႑အလုိက္ ေပၚလစီပုိင္း မူၾကမ္းေလးေတြကို ညိႇႏႈိင္းသံုးသပ္ေနၾကတာ။ ဒီမူၾကမ္းေတြကိုလည္း က်ေနာ္တို႔ တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ေက်ာ္ အလုပ္ရံု ေဆြးေႏြးပြဲေတြ လုပ္ၿပီးေတာ့ အဲဒီကေနရလာတဲ့ အေျခခံမူၾကမ္းသေဘာေတြကုိ က်ေနာ္တို႔ ထုတ္ႏုတ္တာပါ”ဟု ညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ(UNFC)၏ အတြင္းေရးမွဴး ခူဦးရယ္က ေျပာသည္။
ယခင္အစုိးရႏွင့္ တစ္ႏုိင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး လက္မွတ္မထုိးေသးေသာ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ျပည္တြင္းမွ တုိင္းရင္းသားႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ားမ်ား၊ ျပည္တြင္းျပည္ပ အရပ္ဘက္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ေပါင္းစပ္၍ တစ္ႏွစ္ေက်ာက္ၾကာ ျပဳစုခဲ့ေသာ မူၾကမ္းျဖစ္သည္ဟု သူက ေျပာသည္။ တုိင္းရင္းသားမ်ား၏ မူၾကမ္းတြင္ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ လယ္ယာေျမ၊ အခြန္ေကာက္၊ ကုန္သြယ္မႈႏွင့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဆုိင္ရာ၊ သဘာဝ သယံဇာတႏွင့္ ဒုကၡသည္မ်ားအေရးႏွင့္ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈဆုိင္ရာ စသည့္ မူဝါဒ ၉ ခုကုိ ေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး ယခုတစ္ႀကိမ္ ေဆြးေႏြးမႈသည္ ဘံုသေဘာတူညီမႈတစ္ခု ခ်မွတ္ရန္ အၿပီးသတ္ေသာ ေဆြးေႏြးေနျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ခူဦးရယ္က ေျပာသည္။ “က်ေနာ္တို႔ ျပန္လည္ ၿပီးေတာ ့အဆံုးသတ္တာေတာ့ ျဖစ္တယ္။ သုိ႔ေသာ္ ဒီဟာကို ဘယ္လုိ ရည္ရြယ္ထားလည္းဆုိေတာ့ လာမည့္ ဖက္ဒရယ္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒထဲမွာ ပါဝင္သြားဖို႔အတြက္ လုိအပ္တဲ့ မူသေဘာေဆာင္တဲ့ အေၾကာင္း အရာေတြကုိ ဖြဲ႔စည္းပံုထဲမွာ ထည့္သြင္းပါဝင္သြားဖို႔အတြက္ မူၾကမ္းပဲျဖစ္မယ္”ဟု သူက ေျပာသည္။
အလုပ္႐ံုေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ျပည္တြင္းမွ စည္းလံုးညီညြတ္ေသာလူမ်ဳိးမ်ား မဟာမိတ္အဖြဲ႔ခ်ဳပ္(UNA)မွ ကုိယ္စာလွယ္မ်ား၊ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္း ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ျပည္တြင္းျပည္ပ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား အပါအဝင္ ၃၀ ေက်ာ္မွ ကိုယ္စားလွယ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ တက္ေရာက္ေဆြးေႏြးေနျခင္း ျဖစ္သည္။ ၎ေဆြးေႏြးပြဲကုိ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ား ေရးရာစင္တာ (ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံ)-The Ethnic Nationlities Affairs Center-ENAC)က ကမကထ ျပဳလုပ္က်င္းပျခင္းျဖစ္သည္။ ENAC သည္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္လက ျမန္မာႏုိင္ငံ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္တြင္ အေထာက္အကူျဖစ္ေစရန္အတြက္ မူဝါဒဆုိင္ရာ အခ်က္အလက္မ်ား စုေဆာင္းေနေသာ အဖြဲ႔အစည္း ျဖစ္သည္။
အစိုးရသစ္ထံ ျပည္သူ႔တင္ျပစာ ၂၀၀၀ နီးပါးရရွိ
DVB
အစိုးရသစ္က ႏုိင္ငံေတာ္တာဝန္ေတြ လႊဲေျပာင္း ရယူခဲ့ၿပီးေနာက္ တလေက်ာ္ေလာက္အတြင္း ျပည္သူ႔ ေတြဆီက တင္ျပလာတဲ့ စာေပါင္း ၂၀၀၀ နီးပါးရရွိခဲ့တယ္လို႔ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတရံုးက ဒီကေန႔ ထုတ္ျပန္ပါတယ္။
၂၀၁၆ မတ္လ ၃၁ ရက္မွ ေမလ ၅ရက္အထိ စာတိုက္ကေနေပးပို႕ ေရာက္ရွိလာတဲ့ ျပည္သူ႔ တင္ျပခ်က္၊ အၾကံျပဳခ်က္၊ တိုင္ၾကားစာနဲ႔ အသနားခံစာ စုစုေပါင္း ၁၉၇၃ ေစာင္ ရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ဒီအထဲမွာ သမၼတထံ ေပးပို႔တဲ့ စာေပါင္းက ၁၁၆၆ ေစာင္၊ ႏို္င္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂိၢဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ထံ တင္ျပစာက ၇၈၂ ေစာင္နဲ႔ အစိုးရအဖြဲ႕ရံုး ထံေပးပို႔တဲ့ စာက ၂၅ ေစာင္ပါ၀င္ပါတယ္။
လက္ခံရရွိတဲ့ စာပါအေၾကာင္းအရာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ သမၼတရံုးဒုညြန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးေဇာ္ေဌးက “ေယဘုယ်အေၾကာင္းအရာ စံုတယ္၊ ပုိင္ဆုိင္မႈေတြ၊ အမႈအခင္းကိစၥေတြ ျပစ္ဒဏ္က်ခံေနရတာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အသနားခံတာေတြ ေနာက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆိုင္ရာ ျပည္နယ္တုိင္း ခရိုင္ၿမိဳ႕နယ္ အဆင့္အထိပါတယ္။ ပုဂိုလ္ေရးတိုင္တာေတြလည္းပါတယ္၊ ၀န္ႀကီးဌာနေတြနဲ႔ ပတ္သက္တာေတြပါတယ္၊ ေအာက္ေျခမွာရွိတဲ့ ဌာဆိုင္ရာကိစၥေတြလည္း ပါတယ္။ အေသးစိတ္ကေတာ့ က်ေနာ္လည္း အလြတ္မရဘူး။ လယ္သိမ္းေျမသိမ္းကိစၥေတြ၊ ဥပေဒေၾကာင္းအရ သမၼတဆီကို အသနားခံတင္ျပတဲ့ဟာေတြ ျပစ္မႈျပစ္ဒဏ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေလ်ာ့ေပါ့ေပးဖုိ႔ ေတြပါတယ္၊ ျပည္သူ႔ေရးရာ မူ၀ါဒေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အၾကံျပဳခ်က္ေတြ က႑အလိုက္အၾကံျပဳစာတမ္းေတြပါပါတယ္ ”လို႔ေျပာပါတယ္။
လက္ခံရရွိတဲ့စာေတြကို ပဏာမစိစစ္ၿပီး လိုအပ္သူေတြထံ တင္ျပစာ လက္ခံရရွိေၾကာင္း၊ မည္သို႔မည္ပုံ ေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္းစာျပန္ၾကားတဲ့အေၾကာင္းနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ၿပီးစီးသြားပါက တင္ျပသူထံ ေဆာင္ရြက္ၿပီးစီးမႈ အေျခအေနမ်ားကို ျပန္ၾကားေပးတဲ့အျပင္ ျပည္သူ႔ေရးရာ မူဝါဒဆိုင္ရာ အၾကံျပဳတင္ျပခ်က္ေတြကုိလည္း သက္ဆိုင္ရာဌာနေတြထံ အသိေပးတာ၊ လႊဲေျပာင္း ေပးတာေတြ ေဆာင္ရြက္တယ္လို႔ သမၼတရံုး ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ေဖာ္ျပပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ တင္ျပခ်က္ေတြထဲမွာ လိပ္မူမဟုတ္ဘဲ မိတၱဴသာေပးပို႔တာ တိက် ခိုင္လုံတဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ အေၾကာင္းအရာ မည္မည္ရရ မပါရွိဘဲ ပစ္စာသေဘာမ်ဳိး ျဖစ္ေနတာကိုေတာ့ သိသာေစသင့္ စာအမ်ဳိးအစား အျဖစ္သာသတ္မွတ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ျပည္သူေတြနဲ႔ အစိုးရထံ အသိေပးတင္ျပခ်က္ေတြကိုလက္ရွိ စာတိုက္ကေန တဆင့္သာ ျပဳလုပ္ႏိုင္ေသးတာျဖစ္ၿပီး မၾကာခင္ အင္တာနက္အြန္လုိင္းနဲ႔ မိုဘိုင္းဖုန္းကေန SMS သတင္းတို ပို႔တဲ့ နည္းလမ္းနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႔ မိုဘိုင္းေအာ္ပေရတာေတြနဲ႔ ညွိႏႈိင္း ေဆာင္ရြက္ေနတယ္လို႔ သိရပါ တယ္။
ယခင္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရလက္ထက္ကေတာ့ ျပည္သူ႔ တင္ျပခ်က္ေတြကို http://www.mpoofficemail.com ၀က္ဆိုက္ ကေနလည္းေပးပုိ႔ႏုိင္တာ ျဖစ္ၿပီး လက္ရွိအစိုးရသစ္က ေတာ့ ဒီ၀က္ဆိုက္ အေဟာင္းကို အသံုးမျပေတာ့ပါဘူး။
အစိုးရသစ္က ႏုိင္ငံေတာ္တာဝန္ေတြ လႊဲေျပာင္း ရယူခဲ့ၿပီးေနာက္ တလေက်ာ္ေလာက္အတြင္း ျပည္သူ႔ ေတြဆီက တင္ျပလာတဲ့ စာေပါင္း ၂၀၀၀ နီးပါးရရွိခဲ့တယ္လို႔ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတရံုးက ဒီကေန႔ ထုတ္ျပန္ပါတယ္။
၂၀၁၆ မတ္လ ၃၁ ရက္မွ ေမလ ၅ရက္အထိ စာတိုက္ကေနေပးပို႕ ေရာက္ရွိလာတဲ့ ျပည္သူ႔ တင္ျပခ်က္၊ အၾကံျပဳခ်က္၊ တိုင္ၾကားစာနဲ႔ အသနားခံစာ စုစုေပါင္း ၁၉၇၃ ေစာင္ ရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ဒီအထဲမွာ သမၼတထံ ေပးပို႔တဲ့ စာေပါင္းက ၁၁၆၆ ေစာင္၊ ႏို္င္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂိၢဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ထံ တင္ျပစာက ၇၈၂ ေစာင္နဲ႔ အစိုးရအဖြဲ႕ရံုး ထံေပးပို႔တဲ့ စာက ၂၅ ေစာင္ပါ၀င္ပါတယ္။
လက္ခံရရွိတဲ့ စာပါအေၾကာင္းအရာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ သမၼတရံုးဒုညြန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးေဇာ္ေဌးက “ေယဘုယ်အေၾကာင္းအရာ စံုတယ္၊ ပုိင္ဆုိင္မႈေတြ၊ အမႈအခင္းကိစၥေတြ ျပစ္ဒဏ္က်ခံေနရတာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အသနားခံတာေတြ ေနာက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆိုင္ရာ ျပည္နယ္တုိင္း ခရိုင္ၿမိဳ႕နယ္ အဆင့္အထိပါတယ္။ ပုဂိုလ္ေရးတိုင္တာေတြလည္းပါတယ္၊ ၀န္ႀကီးဌာနေတြနဲ႔ ပတ္သက္တာေတြပါတယ္၊ ေအာက္ေျခမွာရွိတဲ့ ဌာဆိုင္ရာကိစၥေတြလည္း ပါတယ္။ အေသးစိတ္ကေတာ့ က်ေနာ္လည္း အလြတ္မရဘူး။ လယ္သိမ္းေျမသိမ္းကိစၥေတြ၊ ဥပေဒေၾကာင္းအရ သမၼတဆီကို အသနားခံတင္ျပတဲ့ဟာေတြ ျပစ္မႈျပစ္ဒဏ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေလ်ာ့ေပါ့ေပးဖုိ႔ ေတြပါတယ္၊ ျပည္သူ႔ေရးရာ မူ၀ါဒေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အၾကံျပဳခ်က္ေတြ က႑အလိုက္အၾကံျပဳစာတမ္းေတြပါပါတယ္ ”လို႔ေျပာပါတယ္။
လက္ခံရရွိတဲ့စာေတြကို ပဏာမစိစစ္ၿပီး လိုအပ္သူေတြထံ တင္ျပစာ လက္ခံရရွိေၾကာင္း၊ မည္သို႔မည္ပုံ ေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္းစာျပန္ၾကားတဲ့အေၾကာင္းနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ၿပီးစီးသြားပါက တင္ျပသူထံ ေဆာင္ရြက္ၿပီးစီးမႈ အေျခအေနမ်ားကို ျပန္ၾကားေပးတဲ့အျပင္ ျပည္သူ႔ေရးရာ မူဝါဒဆိုင္ရာ အၾကံျပဳတင္ျပခ်က္ေတြကုိလည္း သက္ဆိုင္ရာဌာနေတြထံ အသိေပးတာ၊ လႊဲေျပာင္း ေပးတာေတြ ေဆာင္ရြက္တယ္လို႔ သမၼတရံုး ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ေဖာ္ျပပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ တင္ျပခ်က္ေတြထဲမွာ လိပ္မူမဟုတ္ဘဲ မိတၱဴသာေပးပို႔တာ တိက် ခိုင္လုံတဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ အေၾကာင္းအရာ မည္မည္ရရ မပါရွိဘဲ ပစ္စာသေဘာမ်ဳိး ျဖစ္ေနတာကိုေတာ့ သိသာေစသင့္ စာအမ်ဳိးအစား အျဖစ္သာသတ္မွတ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ျပည္သူေတြနဲ႔ အစိုးရထံ အသိေပးတင္ျပခ်က္ေတြကိုလက္ရွိ စာတိုက္ကေန တဆင့္သာ ျပဳလုပ္ႏိုင္ေသးတာျဖစ္ၿပီး မၾကာခင္ အင္တာနက္အြန္လုိင္းနဲ႔ မိုဘိုင္းဖုန္းကေန SMS သတင္းတို ပို႔တဲ့ နည္းလမ္းနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႔ မိုဘိုင္းေအာ္ပေရတာေတြနဲ႔ ညွိႏႈိင္း ေဆာင္ရြက္ေနတယ္လို႔ သိရပါ တယ္။
ယခင္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရလက္ထက္ကေတာ့ ျပည္သူ႔ တင္ျပခ်က္ေတြကို http://www.mpoofficemail.com ၀က္ဆိုက္ ကေနလည္းေပးပုိ႔ႏုိင္တာ ျဖစ္ၿပီး လက္ရွိအစိုးရသစ္က ေတာ့ ဒီ၀က္ဆိုက္ အေဟာင္းကို အသံုးမျပေတာ့ပါဘူး။
ေက်ာက္မဲဆႏၵျပမႈေၾကာင့္ ရွမ္း၊ တအာင္း စိတ္ဝမ္းမကြဲေစခ်င္ဟု တအာင္းအဖြဲ႕ထုတ္ျပန္
ဖနိဒါ
ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္း ေက်ာက္မဲၿမိဳ႕တြင္ ရွမ္းလူထု ဆႏၵျပမႈအေပၚ ရွမ္းႏွင့္ တအာင္းအခ်င္းခ်င္း စိတ္ဝမ္းကြဲကာ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားမည္ကုိ အထူး စုိးရိမ္ေၾကာင္း တအာင္းအမ်ဳိးသမီးအဖြဲ႔အစည္းႏွင့္ တအာင္းေက်ာင္းသားႏွင့္ လူငယ္မ်ားအဖြဲ႔က ေမလ ၂၉ ရက္တြင္ ထုတ္ျပန္လိုက္သည္။ ေမလ ၂၈ ရက္က ရွမ္းလူထု ၃၀၀၀ ေက်ာ္က တုိက္ပြဲ ရပ္တန္႔ေရး ဆႏၵျပေတာင္းခဲ့သည္။
၎ဆႏၵျပမႈေၾကာင့္ ရွမ္း ႏွင့္ တအာင္း စိတ္ဝမ္းကြဲမႈ ျဖစ္ေပၚမည္ကို အထူးစိုးရိမ္ေၾကာင္း ႏွင့္ လူမ်ဳိးေရးပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားေစမည့္ လုပ္ရပ္မ်ား လုပ္ရပ္၊ အေျပာအဆုိ မျပဳလုပ္ၾကပါရန္၊ ရွမ္းလူထုႏွင့္ မူလအတုိင္း ခ်စ္ခ်စ္ခင္ခင္ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံၾကပါရန္ ေမတၱာရပ္ခံလိုက္သည္။ ရွမ္းလူထုမ်ား ဆႏၵျပပြဲတြင္ တုိက္ပြဲ ရပ္တန္႔ေရး အပါအဝင္ တအာင္းအမ်ဳိးသားတပ္မေတာ္(TNLA)အား အလိုမရွိ၊ ယခင္ အစုိးရႏွင့္ တစ္ႏုိင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲထားေသာ ရွမ္းျပည္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးေကာင္စီ၊ ရွမ္းျပည္ တပ္မေတာ္ (RCSS/SSA) အလုိရွိေၾကာင္း ဟူေသာ စာတမ္းမ်ား ပါရွိသျဖင့္ ယခုကဲ့သုိ႔ တအာင္းလူထုအား ေမတၱာရပ္ခံခ်က္ ထုတ္ျပန္ရျခင္း ျဖစ္သည္ဟု တအာင္းေက်ာင္းသားႏွင့္ လူငယ္မ်ားအဖြဲ႔က ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ မုိင္းမ်ဳိးေအာင္က ေျပာသည္။ “အဲဒီလုိမ်ဳိး အဂၤလိပ္စာတန္းနည္းနည္း၊ ျမန္မာစာတမ္းနည္းနည္း သူတို႔ ေရးထားတယ္ဗ်။ အဲဒီလုိ ျဖစ္တဲ့အခါဆုိေတာ့ ဒါက ဒီလုိ ပဋိပကၡကုိ ပုိမုိႀကီးထြားေအာင္လုပ္တဲ ့ပံုစံျဖစ္ေနတယ္။ အဓိကက တုိက္ပြဲ ရပ္ဖုိ႔ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ တုိက္ပြဲကုိ ပုိမုိႀကီးထြားေအာင္လုပ္တဲ့ ပံုစံမ်ဳးိ က်ေနာ္တုိ႔ ျမင္တာေပါ့”ဟု သူက မဇၩိမကုိ ေျပာသည္။
လက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ စစ္ေရး၊ ႏုိင္ငံေရးေအာက္တြင္ ရွမ္းလူထုႏွင့္ တအာင္းလူထုသည္ စစ္ဒဏ္ေၾကာင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံေနရသည့္အျပင္ စစ္ေဘးဒဏ္ ခံစားေနရသည့္ ဘဝတူညီအစ္ကုိမ်ားျဖစ္ၿပီး တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ားလုိလားသည့္ စစ္မွန္ေသာ ကုိယ္ပုိင္ျပဌာန္းခြင့္ႏွင့္ ဖက္ဒရယ္ႏုိင္ငံ မရရွိေသးေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ပါရွိသည္။ ယင္းအျပင္ တုိင္းရင္းသားအခ်င္းခ်င္း စည္းလံုး ညီညြတ္စြာျဖင့္ မိမိတို႔ ႏုိင္ငံေရးပန္းတုိင္ ေအာင္ျမင္ေရးအတြက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရမည့္ အခ်ိန္ျဖစ္ေၾကာင္း တုိက္တြန္းလုိက္သည္။ အလားတူတအာင္းႏွင့္ ရွမ္းလူမ်ဳိးမ်ားအၾကား လူမ်ဳိးေရး ပဋိပကၡမ်ား ေရွာင္လြႊဲႏုိင္ရန္အတြက္ ေဒါသစိတ္မ်ားထိန္းခ်ဳပ္ၿပီး၊ ေဒသခံ ျပည္သူလူုအခ်င္းခ်င္း ခ်စ္ခင္ရင္းႏွီးစြာ ဆက္ဆံေနထုိင္ၾကပါရန္ ပေလာင္ျပည္နယ္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဦး (PSLF/TNLA )ကလည္း ေမလ ၂၈ ရက္က ေမတၱာရပ္ခံခ်က္ ထုတ္ျပန္ထားသည္။
ေမလ ၁ ရက္မွစတင္ကာTNLA ႏွင့္ RCSS/SSA တုိ႔အၾကား ေက်ာက္မဲၿမိဳ႕နယ္၊ နမ့္ဆန္ၿမိဳ႕နယ္မ်ားအတြင္း တုိက္ပြဲျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ား ရာႏွင့္ခ်ီ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေနရဆဲ ျဖစ္သည္။ အလားတူ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ႏွင့္ ရွမ္းျပည္တိုးတက္ေရးပါတီ၊ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္(SSPP/SSA)တို႔အၾကားလည္း တုိက္ပြဲ ျဖစ္ပြားခဲ့ရာ ယေန႔ထိ စစ္ေရးတင္းမာေနဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္း ေက်ာက္မဲၿမိဳ႕တြင္ ရွမ္းလူထု ဆႏၵျပမႈအေပၚ ရွမ္းႏွင့္ တအာင္းအခ်င္းခ်င္း စိတ္ဝမ္းကြဲကာ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားမည္ကုိ အထူး စုိးရိမ္ေၾကာင္း တအာင္းအမ်ဳိးသမီးအဖြဲ႔အစည္းႏွင့္ တအာင္းေက်ာင္းသားႏွင့္ လူငယ္မ်ားအဖြဲ႔က ေမလ ၂၉ ရက္တြင္ ထုတ္ျပန္လိုက္သည္။ ေမလ ၂၈ ရက္က ရွမ္းလူထု ၃၀၀၀ ေက်ာ္က တုိက္ပြဲ ရပ္တန္႔ေရး ဆႏၵျပေတာင္းခဲ့သည္။
၎ဆႏၵျပမႈေၾကာင့္ ရွမ္း ႏွင့္ တအာင္း စိတ္ဝမ္းကြဲမႈ ျဖစ္ေပၚမည္ကို အထူးစိုးရိမ္ေၾကာင္း ႏွင့္ လူမ်ဳိးေရးပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားေစမည့္ လုပ္ရပ္မ်ား လုပ္ရပ္၊ အေျပာအဆုိ မျပဳလုပ္ၾကပါရန္၊ ရွမ္းလူထုႏွင့္ မူလအတုိင္း ခ်စ္ခ်စ္ခင္ခင္ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံၾကပါရန္ ေမတၱာရပ္ခံလိုက္သည္။ ရွမ္းလူထုမ်ား ဆႏၵျပပြဲတြင္ တုိက္ပြဲ ရပ္တန္႔ေရး အပါအဝင္ တအာင္းအမ်ဳိးသားတပ္မေတာ္(TNLA)အား အလိုမရွိ၊ ယခင္ အစုိးရႏွင့္ တစ္ႏုိင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲထားေသာ ရွမ္းျပည္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးေကာင္စီ၊ ရွမ္းျပည္ တပ္မေတာ္ (RCSS/SSA) အလုိရွိေၾကာင္း ဟူေသာ စာတမ္းမ်ား ပါရွိသျဖင့္ ယခုကဲ့သုိ႔ တအာင္းလူထုအား ေမတၱာရပ္ခံခ်က္ ထုတ္ျပန္ရျခင္း ျဖစ္သည္ဟု တအာင္းေက်ာင္းသားႏွင့္ လူငယ္မ်ားအဖြဲ႔က ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ မုိင္းမ်ဳိးေအာင္က ေျပာသည္။ “အဲဒီလုိမ်ဳိး အဂၤလိပ္စာတန္းနည္းနည္း၊ ျမန္မာစာတမ္းနည္းနည္း သူတို႔ ေရးထားတယ္ဗ်။ အဲဒီလုိ ျဖစ္တဲ့အခါဆုိေတာ့ ဒါက ဒီလုိ ပဋိပကၡကုိ ပုိမုိႀကီးထြားေအာင္လုပ္တဲ ့ပံုစံျဖစ္ေနတယ္။ အဓိကက တုိက္ပြဲ ရပ္ဖုိ႔ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ တုိက္ပြဲကုိ ပုိမုိႀကီးထြားေအာင္လုပ္တဲ့ ပံုစံမ်ဳးိ က်ေနာ္တုိ႔ ျမင္တာေပါ့”ဟု သူက မဇၩိမကုိ ေျပာသည္။
လက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ စစ္ေရး၊ ႏုိင္ငံေရးေအာက္တြင္ ရွမ္းလူထုႏွင့္ တအာင္းလူထုသည္ စစ္ဒဏ္ေၾကာင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံေနရသည့္အျပင္ စစ္ေဘးဒဏ္ ခံစားေနရသည့္ ဘဝတူညီအစ္ကုိမ်ားျဖစ္ၿပီး တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ားလုိလားသည့္ စစ္မွန္ေသာ ကုိယ္ပုိင္ျပဌာန္းခြင့္ႏွင့္ ဖက္ဒရယ္ႏုိင္ငံ မရရွိေသးေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ပါရွိသည္။ ယင္းအျပင္ တုိင္းရင္းသားအခ်င္းခ်င္း စည္းလံုး ညီညြတ္စြာျဖင့္ မိမိတို႔ ႏုိင္ငံေရးပန္းတုိင္ ေအာင္ျမင္ေရးအတြက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရမည့္ အခ်ိန္ျဖစ္ေၾကာင္း တုိက္တြန္းလုိက္သည္။ အလားတူတအာင္းႏွင့္ ရွမ္းလူမ်ဳိးမ်ားအၾကား လူမ်ဳိးေရး ပဋိပကၡမ်ား ေရွာင္လြႊဲႏုိင္ရန္အတြက္ ေဒါသစိတ္မ်ားထိန္းခ်ဳပ္ၿပီး၊ ေဒသခံ ျပည္သူလူုအခ်င္းခ်င္း ခ်စ္ခင္ရင္းႏွီးစြာ ဆက္ဆံေနထုိင္ၾကပါရန္ ပေလာင္ျပည္နယ္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဦး (PSLF/TNLA )ကလည္း ေမလ ၂၈ ရက္က ေမတၱာရပ္ခံခ်က္ ထုတ္ျပန္ထားသည္။
ေမလ ၁ ရက္မွစတင္ကာTNLA ႏွင့္ RCSS/SSA တုိ႔အၾကား ေက်ာက္မဲၿမိဳ႕နယ္၊ နမ့္ဆန္ၿမိဳ႕နယ္မ်ားအတြင္း တုိက္ပြဲျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ား ရာႏွင့္ခ်ီ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေနရဆဲ ျဖစ္သည္။ အလားတူ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ႏွင့္ ရွမ္းျပည္တိုးတက္ေရးပါတီ၊ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္(SSPP/SSA)တို႔အၾကားလည္း တုိက္ပြဲ ျဖစ္ပြားခဲ့ရာ ယေန႔ထိ စစ္ေရးတင္းမာေနဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
KBC ဆရာမ ၂ ဦး အမႈ တရားမွ်တ ေရး အစုိးရကုိ ထပ္မံ ေတာင္းဆုိ
Kachinnews
ရွမ္းျပည္နယ္ ေျမာက္ပုိ္င္း မူဆယ္ခရုိင္ ပန္ဆုိ္င္း (ၾကဴကုတ္)ျမိဳ႕ ေကာင္းခါးေက်းရြာတြင္ အဓမၼျပဳက်င့္ အသတ္ခံခဲ့ရသည့္ ကခ်င္ ဆရာမ ႏွစ္ဦး အမႈႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး KBC အမႈမွန္ ေဖာ္ထုတ္ေရး အဖြဲ႕ မွ ေမလ (၁၈) လားရႈိး ခရုိင္ရဲတပ္ဖြဲ႔မႈးရံုး ေတြ႔ဆံုမႈတြင္ အစုိးရကုိ အခ်က္ ၂ ခ်က္ ထပ္မံ ေတာင္းဆုိခဲ့သည္။
ယင္းေန႔ ေတြ႕ဆံုမႈတြင္ အမႈမွန္ ေဖာ္ထုတ္ေရး အတြက္ ကခ်င္ ႏွစ္ျခင္း ခရစ္ယာန္ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ KBC ဘက္ကလည္း အစုိးရကို စာေရးေတာင္းဆုိမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း ပြဲတက္ေရာက္သူ KBC မုန္းေမာင္ဇံုနယ္ ႏွစ္ျခင္းခရစ္ယာန္ အသင္းေတာ္ (Mungmau Ginwang Hkalup Hpung) အေထြေထြ အတြင္းေရးမႈး ဆရာေဇာ္ရာ မွ ယခုလုိ ေျပာပါသည္။
“စစ္ေၾကာင္းမွဴး တင္မကဘူး အဲတုန္းက ရြာမွာ ရွိေနတဲ့ စစ္သားေတြ အကုန္လံုးကုိ က်ေနာ္တုိ႔ စစ္ေဆး ေမးျမန္း ခ်င္တယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္က အခုက ရဲေတြ ၾကားခံျပီး က်ေနာ္တုိ႔ကုိ တဆင့္ ေမးခုိင္းတဲ့အတြက္ သိပ္ မထိေရာက္ဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တုိ႔ တုိက္ရုိက္ ေမးျမန္းႏုိ္င္ဖုိ႔ အဲဒီ အခြင့္အေရး ရွိမွ က်ေနာ္တုိ႔ စစ္ေဆး ေတာ့မယ္ လို႔ ၂ ခု ေျပာျပီး ပြဲက ျပီးသြားတယ္။”
ယင္းေန႔တြင္ အစုိးရတပ္ အေရွ႕ေျမာက္ပိုင္းတိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ ရမခ ေအာက္ ခမရ ၅၀၃ မွ စစ္ေၾကာင္းမွဴး ဗုိလ္မႉး ေအာင္ျဖိဳးျမင့္၊ ဗုိလ္ႀကီး မင္းသြင္ႏွင့္ တပ္သား တဦး တုိ႔ကုိ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွ တဆင့္ ေမးျမန္းဖုိ႔ KBC အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကို ရဲတပ္ဖြဲ႕က အေၾကာင္းၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ထုိ႔အျပင္ လာမည့္ ဇြန္ (၄) ရက္ေန႔တြင္လည္း KBC အမႈမွန္ ေဖာ္ထုတ္ေရး အဖြဲ႕က အစည္းအေဝး ျပဳလုပ္ျပီး အမႈမွန္ ေပၚေပါက္ေရး အတြက္ ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္သြား မည္ျဖစ္သည္ ဟု KBC facebook စာမ်က္ႏွာ တြင္ ေဖာ္ျပထားပါသည္။
KBC မွ ေစလႊတ္ေသာ ေစတနာ့ ၀န္ထမ္း ဆရာမ မရန္လုရာ (Maran Lu Ra)ႏွင့္ ဆရာမ တန္ေဘာင္ ေခါန္နန္စင္ (Tangbau Hkawn Nan Tsin) တုိ႔ ႏွစ္ဦးသည္ ေကာင္းခါး ေက်းရြာတြင္ ပညာ ဒါန ျပဳေနခ်ိန္ ၂၀၁၅ ဇန္နဝါရီ ၁၉ ရက္ည သူတုိ႔ ႏွစ္ဦး ေနထုိင္ရာ ဘုရားေက်ာင္းဝင္း ေနအိမ္တြင္ အုပ္စုဖြဲ႕ အဓမၼျပဳက်င့္ျပီး ရက္ရက္စက္စက္ သတ္ျဖတ္ခံခဲ့ရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ရွမ္းျပည္နယ္ ေျမာက္ပုိ္င္း မူဆယ္ခရုိင္ ပန္ဆုိ္င္း (ၾကဴကုတ္)ျမိဳ႕ ေကာင္းခါးေက်းရြာတြင္ အဓမၼျပဳက်င့္ အသတ္ခံခဲ့ရသည့္ ကခ်င္ ဆရာမ ႏွစ္ဦး အမႈႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး KBC အမႈမွန္ ေဖာ္ထုတ္ေရး အဖြဲ႕ မွ ေမလ (၁၈) လားရႈိး ခရုိင္ရဲတပ္ဖြဲ႔မႈးရံုး ေတြ႔ဆံုမႈတြင္ အစုိးရကုိ အခ်က္ ၂ ခ်က္ ထပ္မံ ေတာင္းဆုိခဲ့သည္။
ယင္းေန႔ ေတြ႕ဆံုမႈတြင္ အမႈမွန္ ေဖာ္ထုတ္ေရး အတြက္ ကခ်င္ ႏွစ္ျခင္း ခရစ္ယာန္ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ KBC ဘက္ကလည္း အစုိးရကို စာေရးေတာင္းဆုိမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း ပြဲတက္ေရာက္သူ KBC မုန္းေမာင္ဇံုနယ္ ႏွစ္ျခင္းခရစ္ယာန္ အသင္းေတာ္ (Mungmau Ginwang Hkalup Hpung) အေထြေထြ အတြင္းေရးမႈး ဆရာေဇာ္ရာ မွ ယခုလုိ ေျပာပါသည္။
“စစ္ေၾကာင္းမွဴး တင္မကဘူး အဲတုန္းက ရြာမွာ ရွိေနတဲ့ စစ္သားေတြ အကုန္လံုးကုိ က်ေနာ္တုိ႔ စစ္ေဆး ေမးျမန္း ခ်င္တယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္က အခုက ရဲေတြ ၾကားခံျပီး က်ေနာ္တုိ႔ကုိ တဆင့္ ေမးခုိင္းတဲ့အတြက္ သိပ္ မထိေရာက္ဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တုိ႔ တုိက္ရုိက္ ေမးျမန္းႏုိ္င္ဖုိ႔ အဲဒီ အခြင့္အေရး ရွိမွ က်ေနာ္တုိ႔ စစ္ေဆး ေတာ့မယ္ လို႔ ၂ ခု ေျပာျပီး ပြဲက ျပီးသြားတယ္။”
ယင္းေန႔တြင္ အစုိးရတပ္ အေရွ႕ေျမာက္ပိုင္းတိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ ရမခ ေအာက္ ခမရ ၅၀၃ မွ စစ္ေၾကာင္းမွဴး ဗုိလ္မႉး ေအာင္ျဖိဳးျမင့္၊ ဗုိလ္ႀကီး မင္းသြင္ႏွင့္ တပ္သား တဦး တုိ႔ကုိ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွ တဆင့္ ေမးျမန္းဖုိ႔ KBC အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကို ရဲတပ္ဖြဲ႕က အေၾကာင္းၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ထုိ႔အျပင္ လာမည့္ ဇြန္ (၄) ရက္ေန႔တြင္လည္း KBC အမႈမွန္ ေဖာ္ထုတ္ေရး အဖြဲ႕က အစည္းအေဝး ျပဳလုပ္ျပီး အမႈမွန္ ေပၚေပါက္ေရး အတြက္ ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္သြား မည္ျဖစ္သည္ ဟု KBC facebook စာမ်က္ႏွာ တြင္ ေဖာ္ျပထားပါသည္။
KBC မွ ေစလႊတ္ေသာ ေစတနာ့ ၀န္ထမ္း ဆရာမ မရန္လုရာ (Maran Lu Ra)ႏွင့္ ဆရာမ တန္ေဘာင္ ေခါန္နန္စင္ (Tangbau Hkawn Nan Tsin) တုိ႔ ႏွစ္ဦးသည္ ေကာင္းခါး ေက်းရြာတြင္ ပညာ ဒါန ျပဳေနခ်ိန္ ၂၀၁၅ ဇန္နဝါရီ ၁၉ ရက္ည သူတုိ႔ ႏွစ္ဦး ေနထုိင္ရာ ဘုရားေက်ာင္းဝင္း ေနအိမ္တြင္ အုပ္စုဖြဲ႕ အဓမၼျပဳက်င့္ျပီး ရက္ရက္စက္စက္ သတ္ျဖတ္ခံခဲ့ရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ပညာေရးဝန္ႀကီး ႏွင့္ န.က.သ ေတြ႕ဆံုမႈ အခ်က္ေလးခ်က္ ညိႇႏိႈင္းေဆြးေႏြး
ခင္ျမတ္ျမတ္ေဝ
ပညာေရး ဝန္ႀကီးေဒါက္တာ မ်ိဳးသိမ္းႀကီး ႏွင့္ ႏုိင္ငံလုံးဆုိင္ရာေက်ာင္းသားမ်ားသမဂၢအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (န.က.သ) ေတြ႕ဆံုကာ အခ်က္ေလးခ်က္ကို အဓိက ေဆြးေႏြးခဲ့သည္ဟု န.က.သ၏ ဗဟိုအလုပ္မႈေဆာင္ ေဇယ်လြင္က မဇၩိမကို ေျပာသည္။
ေမ ၂၉ရက္က အဆင့္ျမင့္ပညာဦးစီးဌာနရံုး၌ ဝန္ႀကီး ႏွင့္ န.က.သ ေက်ာင္းသားမ်ား ေတြ႕ဆံုခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ပညာေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ ညိႇႏိႈင္းေဆြးေႏြးပြဲတြင္ “အရင္အစိုးရတုန္းက ဒီလိုညိႇႏိႈင္းပြဲမေျပာနဲ႔ ဖြဲ႔တာနဲ႔ ဖမ္းခဲ့တာ။ အခုအစိုးရသစ္မွာ ဝန္ႀကီးနဲ႔ ေခၚေတြ႕ ညိႇႏိႈင္းတာေတာ့ အရမ္းကြာဟပါတယ္။ ဒီအေပၚကိုလည္း ပထမဆုံးေတြ႕ဆုံ ညိႇႏိႈင္းမႈက ေက်ာင္းသား နဲ႔အစုိးရၾကားရင္ၾကားေစ့ေပးတယ္။ အျမင္မတူမႈေတြကို ညိႇႏိႈင္းမႈရတယ္လို႔ျမင္တယ္" ဟု ၎ကေျပာသည္။
ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ အဆင့္ျမင့္ပညာေရးဥပေဒ ေရးဆြဲထားၿပီး အတည္မျပဳရေသးမီ အခ်ိန္တြင္ ေက်ာင္းသားသမဂၢမ်ား လြတ္လပ္စြာ လႈပ္ရွားခြင့္ျပဳရန္၊ အဆင့္ျမင့္ပညာေရးဥပေဒေရးဆြဲရာတြင္ တကၠသိုလ္တစ္ခုခ်င္းမွ စည္းကမ္းခ်က္မ်ားကို ေက်ာင္းသားသမဂၢမ်ားပါ ပူေပါင္းပါဝင္ေရးဆြဲခြင့္ျပဳရန္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ အင္ဂ်င္နီယာေကာင္စီ ဥပေဒတြင္ ေက်ာင္းသားမ်ားအေပၚ ဖိႏွိပ္မႈမ်ားရွိေနသည္ဟု ေက်ာင္းသားမ်ားက ခံယူထားသည္အတြက္ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ရန္ အခ်က္သုံးခ်က္ကို ေက်ာင္းသားမ်ားဘက္က ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။
အဆင့္ျမင္ ပညာေရး ဥပေဒေရးဆြဲရာတြင္ ေက်ာင္းသားသမဂၢမ်ား မွပူေပါင္းပါ၀င္ႏုိင္ေရး အခ်က္ကို ပညာေရးဝန္ႀကီး ေဒါက္တာမ်ိဳးသိမ္းက သေဘာတူခဲ့သည္။
ထို႔အျပင္ ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာန၏ ရက္ ၁၀၀ စီမံကိန္းတြင္ ပါဝင္သည့္ တကၠသိုလ္ အရည္အေသြးထိန္းေရး စီမံခ်က္တြင္ တကၠသိုလ္သင္ၾကားေရးဆရာ၊ ဆရာမမ်ား၊ ေက်ာင္းသားမ်ား၏ အသံ (feedback)ကို ျပန္လည္လိုအပ္သည္ဟု ဝန္ႀကီးက ေျပာသည္ဟု ၎ကေျပာသည္။
ယင္းအခ်က္ကို ေက်ာင္းသားမ်ားက ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ ညိႇႏိႈင္းမႈကို ေက်ာင္းသားမ်ားဘက္က သေဘာတူညီခဲ့သည္။
တကၠသိုလ္ေက်ာင္းဝန္းအတြင္း မူးယစ္ေဆးဝါးျပႆနာ၊ သြားလားေရးခက္ခဲမႈ ျပႆနာ၊ ေက်ာင္းသားမ်ား က်န္းမားေရးႏွင့္ဆုိင္သည့္ ေဆးကုခန္းထားရွိေရး၊ စာသင္ခန္းတြင္ လက္ေတြ႕စမ္းသပ္ ကိရိယာ ျပည့္စုံမႈမရွိျခင္း၊ ေက်ာင္းတြင္း စားေသာက္ဆုိင္မ်ား က်န္းမားေရး ႏွင့္ ညီညႊတ္မႈမရွိျခင္း၊ အိမ္သာမ်ား သန္႔စင္မႈမရွိျခင္း စသည့္ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ေက်ာင္းသားမ်ားက တင္ျပေဆြးေႏြးခဲ့သည္။
ယင္းအခ်က္လက္မ်ားကို အေရးႀကီးလုပ္ေဆာင္ရမည့္ အခ်က္မ်ား၊ ေရရွည္လုပ္ေဆာင္ရမည့္အခ်က္မ်ား ဟူ၍ က႑ခြဲလုပ္ေဆာင္ေပးမည္ျဖစ္ကာ အခ်ဳိ႕အခ်က္မ်ားကို ခ်က္ခ်င္းလုပ္ေဆာင္ေပး၍ မျဖစ္ႏုိင္ေသးေၾကာင္း ဝန္ႀကီးက ေျပာသည္ဟု ဆုိသည္။
ညိႇႏိႈင္းပြဲတြင္ ပညာေရးဝန္ႀကီးေဒါက္တာ မ်ိဳးသိမ္းႀကီး၊ အေျခခံပညာေရး ဦးစီးဌာနမွ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္၊ ဆရာအတတ္သင္ ဒုညြန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္၊ အဆင့္ျမင့္ပညာေရးဦးစီးဌာန ဒုၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္၊ ပညာေရး သုေတသီမွ ေဒါက္တာခိုင္ျမဲ အပါအဝင္ ႏုိင္ငံလုံးဆုိင္ရာေက်ာင္းသားမ်ား သမဂၢအဖြဲ႔ခ်ဳပ္မွ ေက်ာင္းသား ၂၇ ဦးတို႔ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးခဲ႔သည္။
ႏုိင္ငံလုံးဆုိင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ားသမဂၢအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (န.က.သ)သည္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားမ်ားသမဂၢ ႏွင့္ ေျမလတ္ ဗ.က.သအဖြဲ႕တို႔ ေပါင္းစည္းက ေမ ၂၅ရက္ကမွ အသစ္ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းထားျခင္းျဖစ္သည္။
ပညာေရး ဝန္ႀကီးေဒါက္တာ မ်ိဳးသိမ္းႀကီး ႏွင့္ ႏုိင္ငံလုံးဆုိင္ရာေက်ာင္းသားမ်ားသမဂၢအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (န.က.သ) ေတြ႕ဆံုကာ အခ်က္ေလးခ်က္ကို အဓိက ေဆြးေႏြးခဲ့သည္ဟု န.က.သ၏ ဗဟိုအလုပ္မႈေဆာင္ ေဇယ်လြင္က မဇၩိမကို ေျပာသည္။
ေမ ၂၉ရက္က အဆင့္ျမင့္ပညာဦးစီးဌာနရံုး၌ ဝန္ႀကီး ႏွင့္ န.က.သ ေက်ာင္းသားမ်ား ေတြ႕ဆံုခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ပညာေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ ညိႇႏိႈင္းေဆြးေႏြးပြဲတြင္ “အရင္အစိုးရတုန္းက ဒီလိုညိႇႏိႈင္းပြဲမေျပာနဲ႔ ဖြဲ႔တာနဲ႔ ဖမ္းခဲ့တာ။ အခုအစိုးရသစ္မွာ ဝန္ႀကီးနဲ႔ ေခၚေတြ႕ ညိႇႏိႈင္းတာေတာ့ အရမ္းကြာဟပါတယ္။ ဒီအေပၚကိုလည္း ပထမဆုံးေတြ႕ဆုံ ညိႇႏိႈင္းမႈက ေက်ာင္းသား နဲ႔အစုိးရၾကားရင္ၾကားေစ့ေပးတယ္။ အျမင္မတူမႈေတြကို ညိႇႏိႈင္းမႈရတယ္လို႔ျမင္တယ္" ဟု ၎ကေျပာသည္။
ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ အဆင့္ျမင့္ပညာေရးဥပေဒ ေရးဆြဲထားၿပီး အတည္မျပဳရေသးမီ အခ်ိန္တြင္ ေက်ာင္းသားသမဂၢမ်ား လြတ္လပ္စြာ လႈပ္ရွားခြင့္ျပဳရန္၊ အဆင့္ျမင့္ပညာေရးဥပေဒေရးဆြဲရာတြင္ တကၠသိုလ္တစ္ခုခ်င္းမွ စည္းကမ္းခ်က္မ်ားကို ေက်ာင္းသားသမဂၢမ်ားပါ ပူေပါင္းပါဝင္ေရးဆြဲခြင့္ျပဳရန္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ အင္ဂ်င္နီယာေကာင္စီ ဥပေဒတြင္ ေက်ာင္းသားမ်ားအေပၚ ဖိႏွိပ္မႈမ်ားရွိေနသည္ဟု ေက်ာင္းသားမ်ားက ခံယူထားသည္အတြက္ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ရန္ အခ်က္သုံးခ်က္ကို ေက်ာင္းသားမ်ားဘက္က ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။
အဆင့္ျမင္ ပညာေရး ဥပေဒေရးဆြဲရာတြင္ ေက်ာင္းသားသမဂၢမ်ား မွပူေပါင္းပါ၀င္ႏုိင္ေရး အခ်က္ကို ပညာေရးဝန္ႀကီး ေဒါက္တာမ်ိဳးသိမ္းက သေဘာတူခဲ့သည္။
ထို႔အျပင္ ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာန၏ ရက္ ၁၀၀ စီမံကိန္းတြင္ ပါဝင္သည့္ တကၠသိုလ္ အရည္အေသြးထိန္းေရး စီမံခ်က္တြင္ တကၠသိုလ္သင္ၾကားေရးဆရာ၊ ဆရာမမ်ား၊ ေက်ာင္းသားမ်ား၏ အသံ (feedback)ကို ျပန္လည္လိုအပ္သည္ဟု ဝန္ႀကီးက ေျပာသည္ဟု ၎ကေျပာသည္။
ယင္းအခ်က္ကို ေက်ာင္းသားမ်ားက ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ ညိႇႏိႈင္းမႈကို ေက်ာင္းသားမ်ားဘက္က သေဘာတူညီခဲ့သည္။
တကၠသိုလ္ေက်ာင္းဝန္းအတြင္း မူးယစ္ေဆးဝါးျပႆနာ၊ သြားလားေရးခက္ခဲမႈ ျပႆနာ၊ ေက်ာင္းသားမ်ား က်န္းမားေရးႏွင့္ဆုိင္သည့္ ေဆးကုခန္းထားရွိေရး၊ စာသင္ခန္းတြင္ လက္ေတြ႕စမ္းသပ္ ကိရိယာ ျပည့္စုံမႈမရွိျခင္း၊ ေက်ာင္းတြင္း စားေသာက္ဆုိင္မ်ား က်န္းမားေရး ႏွင့္ ညီညႊတ္မႈမရွိျခင္း၊ အိမ္သာမ်ား သန္႔စင္မႈမရွိျခင္း စသည့္ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ေက်ာင္းသားမ်ားက တင္ျပေဆြးေႏြးခဲ့သည္။
ယင္းအခ်က္လက္မ်ားကို အေရးႀကီးလုပ္ေဆာင္ရမည့္ အခ်က္မ်ား၊ ေရရွည္လုပ္ေဆာင္ရမည့္အခ်က္မ်ား ဟူ၍ က႑ခြဲလုပ္ေဆာင္ေပးမည္ျဖစ္ကာ အခ်ဳိ႕အခ်က္မ်ားကို ခ်က္ခ်င္းလုပ္ေဆာင္ေပး၍ မျဖစ္ႏုိင္ေသးေၾကာင္း ဝန္ႀကီးက ေျပာသည္ဟု ဆုိသည္။
ညိႇႏိႈင္းပြဲတြင္ ပညာေရးဝန္ႀကီးေဒါက္တာ မ်ိဳးသိမ္းႀကီး၊ အေျခခံပညာေရး ဦးစီးဌာနမွ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္၊ ဆရာအတတ္သင္ ဒုညြန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္၊ အဆင့္ျမင့္ပညာေရးဦးစီးဌာန ဒုၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္၊ ပညာေရး သုေတသီမွ ေဒါက္တာခိုင္ျမဲ အပါအဝင္ ႏုိင္ငံလုံးဆုိင္ရာေက်ာင္းသားမ်ား သမဂၢအဖြဲ႔ခ်ဳပ္မွ ေက်ာင္းသား ၂၇ ဦးတို႔ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးခဲ႔သည္။
ႏုိင္ငံလုံးဆုိင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ားသမဂၢအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (န.က.သ)သည္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားမ်ားသမဂၢ ႏွင့္ ေျမလတ္ ဗ.က.သအဖြဲ႕တို႔ ေပါင္းစည္းက ေမ ၂၅ရက္ကမွ အသစ္ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းထားျခင္းျဖစ္သည္။
မန္ပင္း တုိက္ပြဲေၾကာင့္ စစ္ေျပး ရြာသားမ်ား အကူအညီ လုိအပ္ ေန
Kachinnews
အစုိးရတပ္ႏွင့္ ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ KIA ၾကား ရွမ္းျပည္နယ္ ေျမာက္ပုိင္း မုန္းကုိ (Munggu) ေဒသတြင္ သံုးရက္ဆက္တုိက္ တုိက္ပြဲျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ (IDPs) မ်ား အကူအညီ လုိအပ္ေနပါသည္။
တရုတ္နယ္စပ္ အနီးရွိ မန္ပင္းရြာ (Man Ping) သည္ မုန္းကုိ (Munggu) ႏွင့္ ေဖာင္းဆုိင္ (Hpawng Seng) ၾကားတြင္ တည္ရွိေသာ ကခ်င္လူမ်ိဳးမ်ား သီးသန္႔ေနထုိင္ရာ ရြာငယ္ေလး တစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။
မုန္းကုိဘက္မွ ခ်ီတက္လာေသာ အစုိးရ တပ္မ (၉၉) ေအာက္ ခမရ (၁၄) စစ္ေၾကာင္းႏွင့္ KIA တပ္မဟာ (၆) ေအာက္ တပ္ရင္း (၃၈) တုိ႔ သည္ မန္ပင္း ရြာအနီး ေမလ ၂၂ မြန္းလြဲပုိင္းမွ စျပီး တိုက္ပြဲ စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့ပါသည္။
တုိက္ပြဲ ျဖစ္ေသာ ေန႔ မွာပင္ အိမ္ေျခ (၁၈) ခု ေက်ာ္ ရိွေသာ မန္ပင္း (Man Ping) ရြာသား အားလံုးသည္ တရုတ္နယ္စပ္သုိ႔ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေနျပီ ျဖစ္သည္။
ရြာသားမ်ား တိမ္းေရွာင္သြားျပီးေနာက္ ယမန္ေန႔ က ႏွစ္ဖက္တပ္ဖြဲ႕ၾကား တုိက္ပြဲ ျပန္လည္ ျဖစ္ပြားခဲ့ျပီး ယေန႔ နံနက္ပိုင္းမွာလည္း ရြာအတြင္း ေသနတ္သံမ်ား ၾကားေနရေသးေၾကာင္း KIA တပ္မဟာ (၆) ထိပ္ပိုင္း အရာရိွ တစ္ဦး ကခ်င္သတင္းဌာန KNG ကုိ ေျပာပါသည္။
တနဂၤေႏြေန႔ မြန္းလြဲပုိင္းတြင္ ႏွစ္ဖက္ တပ္ဖြဲ႕ၾကား မိနစ္ ၄၀ ေက်ာ္ တုိက္ပြဲျဖစ္ပြား ျပီးေနာက္ အစုိးရ ခမရ (၁၄) တပ္ဖြဲ႕မ်ား ရြာထဲသုိ႔ ဝင္လာျပီး ေနအိမ္မ်ားကုိ မီးရိႈ႕ခဲ့သည္။ ထို႔အျပင္ ေဒသခံ ရြာသားမ်ား ရြာထဲ မ၀င္လာရန္ ၎တို႔မွ ျခိမ္းေျခာက္ တားျမစ္ထားေသာေၾကာင့္ ယင္း ညေနက ေနအိမ္ ဘယ္ေလာက္ မီးရႈိ႕ခဲ့သည္ကုိ မသိေသာ္လည္း အေဝးမွ ျမင္ရသေလာက္ ေနအိမ္ (၃)ခု ျဖစ္ေၾကာင္း နယ္စပ္က မ်က္ျမင္တစ္ဦး က ေျပာပါသည္။
ေမလ ၂၂ မွစျပီး တ႐ုတ္ဘက္ျခမ္း လယ္ေတာတြင္ တိမ္းေရွာင္ေနေသာ မန္ပင္း (Man Ping) ရြာသား အားလံုး ၈၀ ေက်ာ္ထိ ရွိေနျပီး ၄င္းတုိ႔ တြင္ ကေလးသူငယ္မ်ားႏွင့္ သက္ၾကီးရြယ္အုိမ်ား ပါေၾကာင္း ယမန္ေန႔ စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ားကုိ သြားေရာက္ၾကည့္ရႈ႕ခဲ့သည့္ မုန္းကုိ (Munggu) ေဒသခံ တစ္ဦး ကခ်င္သတင္းဌာန KNG ကုိ ေျပာပါသည္။
မန္ဟုိင္း (Manghai) တရုတ္ရဲမ်ားကလည္း ယမန္ေန႔ မနက္ပုိင္း စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ားကုိ ကုိယ့္အိမ္ကုိ ျပန္ရန္ လာေရာက္ ေမာင္းထုတ္ခဲ့ေနခ်ိန္ ေဒသစံ ေတာ္ခ်ိန္ မြန္းလြဲ ၂ နာရီခန္႔ မွာ ေသနတ္သံမ်ား ထပ္မံ ၾကားလာသျဖင့္ မျပန္ႏုိ္င္ေသးေၾကာင္း ေမးျမန္း သိရွိရပါသည္။
မန္ပင္း (Man Ping) ရြာ အနီး တစ္ဝုိ္က္ အစုိးရတပ္ႏွင့္ KIA တပ္ရင္း (၃၈) တုိက္္ပြဲ ဆက္ ျဖစ္လာႏိုင္ေသာေၾကာင့္ စစ္ေရွာင္ ရြာသားမ်ား အခ်ိန္အတုိအတြင္း ေနအိမ္ျပန္ႏိုင္ရန္ မျဖစ္ႏုိင္ေသးေၾကာင္း KIA တပ္မဟာ (၆) ထိပ္ပိုင္း အရာရိွ က ေျပာပါသည္။
ယမန္ေန႔ ညေနပုိင္းအထိ မန္ပင္း (Man Ping) စစ္ေျပး ဒုကၡသည္မ်ားသည္ သက္ဆိုင္ရာ ဒုကၡသည္ ကူညီေရး အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ မည္သည့္ အကူအညီမွ် မရရွိဘဲ တ႐ုတ္ လယ္ေတာထဲတြင္ ခက္ခက္ခဲခဲ တိမ္းေရွာင္ေနရေၾကာင္း ကခ်င္သတင္းဌာန KNG က စံုစမ္း သိရွိရပါသည္။
အစုိးရတပ္ႏွင့္ ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ KIA ၾကား ရွမ္းျပည္နယ္ ေျမာက္ပုိင္း မုန္းကုိ (Munggu) ေဒသတြင္ သံုးရက္ဆက္တုိက္ တုိက္ပြဲျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ (IDPs) မ်ား အကူအညီ လုိအပ္ေနပါသည္။
တရုတ္နယ္စပ္ အနီးရွိ မန္ပင္းရြာ (Man Ping) သည္ မုန္းကုိ (Munggu) ႏွင့္ ေဖာင္းဆုိင္ (Hpawng Seng) ၾကားတြင္ တည္ရွိေသာ ကခ်င္လူမ်ိဳးမ်ား သီးသန္႔ေနထုိင္ရာ ရြာငယ္ေလး တစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။
မုန္းကုိဘက္မွ ခ်ီတက္လာေသာ အစုိးရ တပ္မ (၉၉) ေအာက္ ခမရ (၁၄) စစ္ေၾကာင္းႏွင့္ KIA တပ္မဟာ (၆) ေအာက္ တပ္ရင္း (၃၈) တုိ႔ သည္ မန္ပင္း ရြာအနီး ေမလ ၂၂ မြန္းလြဲပုိင္းမွ စျပီး တိုက္ပြဲ စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့ပါသည္။
တုိက္ပြဲ ျဖစ္ေသာ ေန႔ မွာပင္ အိမ္ေျခ (၁၈) ခု ေက်ာ္ ရိွေသာ မန္ပင္း (Man Ping) ရြာသား အားလံုးသည္ တရုတ္နယ္စပ္သုိ႔ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေနျပီ ျဖစ္သည္။
ရြာသားမ်ား တိမ္းေရွာင္သြားျပီးေနာက္ ယမန္ေန႔ က ႏွစ္ဖက္တပ္ဖြဲ႕ၾကား တုိက္ပြဲ ျပန္လည္ ျဖစ္ပြားခဲ့ျပီး ယေန႔ နံနက္ပိုင္းမွာလည္း ရြာအတြင္း ေသနတ္သံမ်ား ၾကားေနရေသးေၾကာင္း KIA တပ္မဟာ (၆) ထိပ္ပိုင္း အရာရိွ တစ္ဦး ကခ်င္သတင္းဌာန KNG ကုိ ေျပာပါသည္။
တနဂၤေႏြေန႔ မြန္းလြဲပုိင္းတြင္ ႏွစ္ဖက္ တပ္ဖြဲ႕ၾကား မိနစ္ ၄၀ ေက်ာ္ တုိက္ပြဲျဖစ္ပြား ျပီးေနာက္ အစုိးရ ခမရ (၁၄) တပ္ဖြဲ႕မ်ား ရြာထဲသုိ႔ ဝင္လာျပီး ေနအိမ္မ်ားကုိ မီးရိႈ႕ခဲ့သည္။ ထို႔အျပင္ ေဒသခံ ရြာသားမ်ား ရြာထဲ မ၀င္လာရန္ ၎တို႔မွ ျခိမ္းေျခာက္ တားျမစ္ထားေသာေၾကာင့္ ယင္း ညေနက ေနအိမ္ ဘယ္ေလာက္ မီးရႈိ႕ခဲ့သည္ကုိ မသိေသာ္လည္း အေဝးမွ ျမင္ရသေလာက္ ေနအိမ္ (၃)ခု ျဖစ္ေၾကာင္း နယ္စပ္က မ်က္ျမင္တစ္ဦး က ေျပာပါသည္။
ေမလ ၂၂ မွစျပီး တ႐ုတ္ဘက္ျခမ္း လယ္ေတာတြင္ တိမ္းေရွာင္ေနေသာ မန္ပင္း (Man Ping) ရြာသား အားလံုး ၈၀ ေက်ာ္ထိ ရွိေနျပီး ၄င္းတုိ႔ တြင္ ကေလးသူငယ္မ်ားႏွင့္ သက္ၾကီးရြယ္အုိမ်ား ပါေၾကာင္း ယမန္ေန႔ စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ားကုိ သြားေရာက္ၾကည့္ရႈ႕ခဲ့သည့္ မုန္းကုိ (Munggu) ေဒသခံ တစ္ဦး ကခ်င္သတင္းဌာန KNG ကုိ ေျပာပါသည္။
မန္ဟုိင္း (Manghai) တရုတ္ရဲမ်ားကလည္း ယမန္ေန႔ မနက္ပုိင္း စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ားကုိ ကုိယ့္အိမ္ကုိ ျပန္ရန္ လာေရာက္ ေမာင္းထုတ္ခဲ့ေနခ်ိန္ ေဒသစံ ေတာ္ခ်ိန္ မြန္းလြဲ ၂ နာရီခန္႔ မွာ ေသနတ္သံမ်ား ထပ္မံ ၾကားလာသျဖင့္ မျပန္ႏုိ္င္ေသးေၾကာင္း ေမးျမန္း သိရွိရပါသည္။
မန္ပင္း (Man Ping) ရြာ အနီး တစ္ဝုိ္က္ အစုိးရတပ္ႏွင့္ KIA တပ္ရင္း (၃၈) တုိက္္ပြဲ ဆက္ ျဖစ္လာႏိုင္ေသာေၾကာင့္ စစ္ေရွာင္ ရြာသားမ်ား အခ်ိန္အတုိအတြင္း ေနအိမ္ျပန္ႏိုင္ရန္ မျဖစ္ႏုိင္ေသးေၾကာင္း KIA တပ္မဟာ (၆) ထိပ္ပိုင္း အရာရိွ က ေျပာပါသည္။
ယမန္ေန႔ ညေနပုိင္းအထိ မန္ပင္း (Man Ping) စစ္ေျပး ဒုကၡသည္မ်ားသည္ သက္ဆိုင္ရာ ဒုကၡသည္ ကူညီေရး အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ မည္သည့္ အကူအညီမွ် မရရွိဘဲ တ႐ုတ္ လယ္ေတာထဲတြင္ ခက္ခက္ခဲခဲ တိမ္းေရွာင္ေနရေၾကာင္း ကခ်င္သတင္းဌာန KNG က စံုစမ္း သိရွိရပါသည္။
ဦးေဌးဦးယာဥ္တန္း လံုျခံဳေရး လိုက္ပါမေပးေၾကာင္း ျမိဳ႕နယ္ ရဲတပ္ဖြဲ႕မွဴးျငင္း
မ်ိဳးသူရကိုကို
ၾကံ့ခိုင္ေရးပါတီ ဒုတိယဥကၠ႒ ဦးေဌးဦး၏ ဟသၤာတၿမိဳ႕နယ္တြင္း ခရီးစဥ္မ်ားတြင္ လမ္းေၾကာင္း လုံၿခဳံေရးယာဥ္တန္း ေပးအပ္ထားဟု သတင္းထြက္ေပၚေနမႈမွာ မဟုတ္ဟု ဟသၤာတၿမိဳ႕နယ္ ရဲတပ္ဖြဲ႕မွဴး ရဲမွဴးတိုးဝင္းက မဇၩိမကို ေျပာသည္။ "လံုျခံဳေရးယာဥ္တန္းေကာ တပ္ဖြဲ႕ဝင္ တစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ လိုက္ပါျခင္း မရွိပါဘူးခင္ဗ်။" ဟု ေျပာသည္။
ယင္းကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ဟသၤာတၿမိဳ႕နယ္ တိုင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေအာင္ကိုကိုက ဧရာဝတီတိုင္း ေဒသႀကီး အစိုးရအဖြဲ႕ထံသို႔ တင္ျပ ေမးျမန္းထားျခင္းျဖစ္သည္။ ဟသၤာတျမိဳ႕ရွိ ဦးေဌးဦး၏ ေနအိမ္တြင္ ေနထုိင္သူတစ္ဦးက "အဘ လာရင္ေတာ့ သူစီးေနက် ကားႏွစ္စီးအျပင္ ျမိဳ႕နယ္ ျပည္ခိုင္ျဖိဳးက ကားေတြ ပါတာေတြ႕ရတယ္။ တစ္ျခားကားေတြလည္း ေတြ႕တာေပါ့။ အရင္လေတြကအထိ သူလာရင္ ေမာ္ေတာ္ပီကယ္ပါတယ္။ ေမာ္ေတာ္ပီကယ္ေတြက ေရႊေစတီလမ္းနဲ႕ ေစ်းကေလးလမ္းဆံုတဲ႔ အဘအိမ္နားက လမ္းဆံုမွာ ေစာင့္ရတယ္။
အခုတစ္ေခါက္ေတာ့ ေမာ္ေတာ္ပီကယ္တုိ႔ လံုျခံဳေရး ရဲတို႔ က်ေနာ္လည္း မေတြ႕မိသလိုပဲဗ်။ ပံုမွန္အားျဖင့္ေတာ့ ခယက ကားနဲ႕ တစ္ျခားကားေတြ ပါလာတာေတြ႕ရတယ္ ခင္ဗ်။ မွတ္မွတ္ရရ သူတိုင္းမွဴး စျဖစ္ခါစ ပထမဆံုး အေခါက္ကဆို သူလာရင္ ရပ္ကြက္ထဲ ဝင္ထြက္ သြားလာခြင့္ ပိတ္တယ္ခင္ဗ်။ သူေျပာလိုက္ပံုရပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ လံုျခံဳေရးကားေတြ ပါလာတာ မေတြ႕ရသလို သူလိုကိုယ္လိုပဲ ညဘက္ႀကီးလည္း ေရာက္ခ်လာတာပါပဲ" ဟု မဇၩိမကို ေျပာသည္။ ျပည္ခိုင္ျဖိဳး ဥကၠဌ ဦးေဌးဦး အေနျဖင့္ ဟသၤာတျမိဳ႕နယ္သို႕ သြားလာရာတြင္ လံုျခံဳေရးယာဥ္တန္း လိုက္ပါမွဳႏွင့္ ပတ္သက္၍ သတင္းမ်ား ထြက္ေပၚေနျပီး ေဝဖန္သံမ်ား ရွိေနသည္။
ၾကံ့ခိုင္ေရးပါတီ ဒုတိယဥကၠ႒ ဦးေဌးဦး၏ ဟသၤာတၿမိဳ႕နယ္တြင္း ခရီးစဥ္မ်ားတြင္ လမ္းေၾကာင္း လုံၿခဳံေရးယာဥ္တန္း ေပးအပ္ထားဟု သတင္းထြက္ေပၚေနမႈမွာ မဟုတ္ဟု ဟသၤာတၿမိဳ႕နယ္ ရဲတပ္ဖြဲ႕မွဴး ရဲမွဴးတိုးဝင္းက မဇၩိမကို ေျပာသည္။ "လံုျခံဳေရးယာဥ္တန္းေကာ တပ္ဖြဲ႕ဝင္ တစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ လိုက္ပါျခင္း မရွိပါဘူးခင္ဗ်။" ဟု ေျပာသည္။
ယင္းကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ဟသၤာတၿမိဳ႕နယ္ တိုင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေအာင္ကိုကိုက ဧရာဝတီတိုင္း ေဒသႀကီး အစိုးရအဖြဲ႕ထံသို႔ တင္ျပ ေမးျမန္းထားျခင္းျဖစ္သည္။ ဟသၤာတျမိဳ႕ရွိ ဦးေဌးဦး၏ ေနအိမ္တြင္ ေနထုိင္သူတစ္ဦးက "အဘ လာရင္ေတာ့ သူစီးေနက် ကားႏွစ္စီးအျပင္ ျမိဳ႕နယ္ ျပည္ခိုင္ျဖိဳးက ကားေတြ ပါတာေတြ႕ရတယ္။ တစ္ျခားကားေတြလည္း ေတြ႕တာေပါ့။ အရင္လေတြကအထိ သူလာရင္ ေမာ္ေတာ္ပီကယ္ပါတယ္။ ေမာ္ေတာ္ပီကယ္ေတြက ေရႊေစတီလမ္းနဲ႕ ေစ်းကေလးလမ္းဆံုတဲ႔ အဘအိမ္နားက လမ္းဆံုမွာ ေစာင့္ရတယ္။
အခုတစ္ေခါက္ေတာ့ ေမာ္ေတာ္ပီကယ္တုိ႔ လံုျခံဳေရး ရဲတို႔ က်ေနာ္လည္း မေတြ႕မိသလိုပဲဗ်။ ပံုမွန္အားျဖင့္ေတာ့ ခယက ကားနဲ႕ တစ္ျခားကားေတြ ပါလာတာေတြ႕ရတယ္ ခင္ဗ်။ မွတ္မွတ္ရရ သူတိုင္းမွဴး စျဖစ္ခါစ ပထမဆံုး အေခါက္ကဆို သူလာရင္ ရပ္ကြက္ထဲ ဝင္ထြက္ သြားလာခြင့္ ပိတ္တယ္ခင္ဗ်။ သူေျပာလိုက္ပံုရပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ လံုျခံဳေရးကားေတြ ပါလာတာ မေတြ႕ရသလို သူလိုကိုယ္လိုပဲ ညဘက္ႀကီးလည္း ေရာက္ခ်လာတာပါပဲ" ဟု မဇၩိမကို ေျပာသည္။ ျပည္ခိုင္ျဖိဳး ဥကၠဌ ဦးေဌးဦး အေနျဖင့္ ဟသၤာတျမိဳ႕နယ္သို႕ သြားလာရာတြင္ လံုျခံဳေရးယာဥ္တန္း လိုက္ပါမွဳႏွင့္ ပတ္သက္၍ သတင္းမ်ား ထြက္ေပၚေနျပီး ေဝဖန္သံမ်ား ရွိေနသည္။
သတင္းယူခြင့္ ပိတ္ပင္ၿခိမ္းေျခာက္သည့္ မ်ဳိးခ်စ္ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ားသမဂၢကိုု ရႈတ္ခ်
နန္းဆိုင္ႏြမ္
ရန္ကုုန္ၿမိဳ႕ ဆီဒိုုးနားဟုုိတယ္တြင္ ရုုိးရာ ယာဥ္ေက်းမႈ ၀တ္စုုံျဖင့္ ဧည့္ႀကိဳ လုုပ္မႈကုုိ မ်ိဳးခ်စ္ ျမန္မာ ရဟန္း ေတာ္မ်ား သမဂၢ ကန္႔ကြက္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ဆီဒုုိးနားဟုုိတယ္မွ တာ၀န္ရွိသူမ်ားႏွင့္ ေမလ ၂၆ ရက္ေန႔တြင္ ေဆြးေႏြးၾကစဥ္ သတင္းလာယူသည့္ MCN (Myanmar Cable News) မွ သတင္းေထာက္ကုုိ ၿခိမ္းေျခာက္ ၿပီးသတင္းရယူခြင့္ ပိတ္ပင္သည့္အေပၚ ရႈတ္ခ်ေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္တရက္ MCN က ထုုတ္ျပန္သည္။
ေမ ၂၆ရက္ေန႔တြင္ မ်ိဳးခ်စ္ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ားသမဂၢမွ သံဃာေတာ္တခ်ဳိ႕သည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ဆီဒိုးနား ဟိုတယ္တြင္ ဟုိတယ္ဝန္ထမ္းမ်ား ရိုးရာ ယဥ္ေက်းမႈ ဝတ္စံု ဝတ္ဆင္ၿပီး ဧည့္ႀကိဳ မႈ အေပၚ ဟုိတယ္ တာဝန္ရွိသူမ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြး ညွိႏႈိင္း မႈျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ထိုေဆြးေႏြးမႈ ႏွင့္ ပတ္သတ္ၿပီး MCN သတင္းေထာက္မွ သတင္းရယူခြင့္ အား ပိတ္ပင္လ်က္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈ ျပဳလုပ္ၿပီး မွတ္တမ္းဗြီဒီယို ဖိုင္မ်ား ဖ်က္ဆီးပစ္ရန္ ႀကိဳးစားခဲ့ေၾကာင္း၊ ယင္းကဲ့သုုိ႔ လြတ္လပ္စြာ သတင္း ရယူခြင့္ အား တားျမစ္ခဲ့သည့္အေပၚ ရႈတ္ခ်ေၾကာင္းႏွင့္ ျဖစ္စဥ္အေပၚ ဥပေဒ အရ အကာ အကြယ္ ယူသြားမည္ ျဖစ္ ေၾကာင္း MCN က ယေန႔ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္သည္။
မ်ိဳးခ်စ္ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ား သမဂၢ ကို သက္ဆိုင္ရာ သံဃာေတာ္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက သတိေပးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေပးရန္၊ သတင္း လြတ္လပ္စြာ ရယူခြင့္ ႏွင့္ တားဆီးမႈကို ကာကြယ္ ေဆာင္ရြက္ရန္ ေတာင္းဆုိသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း MCN TV NEWS (Myanmar Cable News) (ျမန္မာေကဘယ္လ္႐ုပ္သံသတင္းဌာန) အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ဦးအံ့ဘုန္းျမတ္က ေျပာသည္။
“ဒီျပႆနာကို ေျပလည္ေအာင္ မ်ိဳးခ်စ္ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ားအဖြဲ႔ ကို သက္ဆုိင္ရာ သံဃာအဖြဲ႔အစည္းေတြအေနနဲ႔ သတင္း လြတ္လပ္စြာရယူခြင့္လုိဟာမ်ိဳးကို တားျမစ္တာေတြကို ကာကြယ္ဖို႔ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ က်ေနာ္တုိ႔ ထပ္ ေတာင္း ဆုိ သြားမယ္။ တကယ္လုိ႔ မေပးဘူးဆုိရင္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ထပ္ၿပီးေတာ့ တရားစြဲဆိုသြားမယ္” ဟု ဦးအံ့ဘုန္းျမတ္က ဆုိသည္။
မ်ိဳးခ်စ္ရဟန္းေတာ္မ်ား သမဂၢမွ သံဃာတခ်ိဳ႕ ႏွင့္ လူပုဂၢိဳလ္တခ်ိဳ႕က လြတ္လပ္စြာ သတင္းရယူခြင့္၊ လြတ္လပ္ စြာ သတင္း ထုတ္ျပန္ခြင့္ကုုိ တားျမစ္ခဲ့သည့္အေပၚ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္႐ံုး၊ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ ႐ံုး၊ သာသနာေရး ၀န္ႀကီးဌာန၊ ႏိုင္ငံေတာ္သံဃမဟာနာယကအဖြဲ႔ႏွင့္ သတင္းမီဒီယာေကာင္စီ တို႔က ေျဖရွင္း ေပးရန္ MCN က ေတာင္းဆိုထားေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ရန္ကုုန္ၿမိဳ႕ ဆီဒိုုးနားဟုုိတယ္တြင္ ရုုိးရာ ယာဥ္ေက်းမႈ ၀တ္စုုံျဖင့္ ဧည့္ႀကိဳ လုုပ္မႈကုုိ မ်ိဳးခ်စ္ ျမန္မာ ရဟန္း ေတာ္မ်ား သမဂၢ ကန္႔ကြက္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ဆီဒုုိးနားဟုုိတယ္မွ တာ၀န္ရွိသူမ်ားႏွင့္ ေမလ ၂၆ ရက္ေန႔တြင္ ေဆြးေႏြးၾကစဥ္ သတင္းလာယူသည့္ MCN (Myanmar Cable News) မွ သတင္းေထာက္ကုုိ ၿခိမ္းေျခာက္ ၿပီးသတင္းရယူခြင့္ ပိတ္ပင္သည့္အေပၚ ရႈတ္ခ်ေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္တရက္ MCN က ထုုတ္ျပန္သည္။
ေမ ၂၆ရက္ေန႔တြင္ မ်ိဳးခ်စ္ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ားသမဂၢမွ သံဃာေတာ္တခ်ဳိ႕သည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ဆီဒိုးနား ဟိုတယ္တြင္ ဟုိတယ္ဝန္ထမ္းမ်ား ရိုးရာ ယဥ္ေက်းမႈ ဝတ္စံု ဝတ္ဆင္ၿပီး ဧည့္ႀကိဳ မႈ အေပၚ ဟုိတယ္ တာဝန္ရွိသူမ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြး ညွိႏႈိင္း မႈျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ထိုေဆြးေႏြးမႈ ႏွင့္ ပတ္သတ္ၿပီး MCN သတင္းေထာက္မွ သတင္းရယူခြင့္ အား ပိတ္ပင္လ်က္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈ ျပဳလုပ္ၿပီး မွတ္တမ္းဗြီဒီယို ဖိုင္မ်ား ဖ်က္ဆီးပစ္ရန္ ႀကိဳးစားခဲ့ေၾကာင္း၊ ယင္းကဲ့သုုိ႔ လြတ္လပ္စြာ သတင္း ရယူခြင့္ အား တားျမစ္ခဲ့သည့္အေပၚ ရႈတ္ခ်ေၾကာင္းႏွင့္ ျဖစ္စဥ္အေပၚ ဥပေဒ အရ အကာ အကြယ္ ယူသြားမည္ ျဖစ္ ေၾကာင္း MCN က ယေန႔ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္သည္။
မ်ိဳးခ်စ္ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ား သမဂၢ ကို သက္ဆိုင္ရာ သံဃာေတာ္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက သတိေပးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေပးရန္၊ သတင္း လြတ္လပ္စြာ ရယူခြင့္ ႏွင့္ တားဆီးမႈကို ကာကြယ္ ေဆာင္ရြက္ရန္ ေတာင္းဆုိသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း MCN TV NEWS (Myanmar Cable News) (ျမန္မာေကဘယ္လ္႐ုပ္သံသတင္းဌာန) အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ဦးအံ့ဘုန္းျမတ္က ေျပာသည္။
“ဒီျပႆနာကို ေျပလည္ေအာင္ မ်ိဳးခ်စ္ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ားအဖြဲ႔ ကို သက္ဆုိင္ရာ သံဃာအဖြဲ႔အစည္းေတြအေနနဲ႔ သတင္း လြတ္လပ္စြာရယူခြင့္လုိဟာမ်ိဳးကို တားျမစ္တာေတြကို ကာကြယ္ဖို႔ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ က်ေနာ္တုိ႔ ထပ္ ေတာင္း ဆုိ သြားမယ္။ တကယ္လုိ႔ မေပးဘူးဆုိရင္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ထပ္ၿပီးေတာ့ တရားစြဲဆိုသြားမယ္” ဟု ဦးအံ့ဘုန္းျမတ္က ဆုိသည္။
မ်ိဳးခ်စ္ရဟန္းေတာ္မ်ား သမဂၢမွ သံဃာတခ်ိဳ႕ ႏွင့္ လူပုဂၢိဳလ္တခ်ိဳ႕က လြတ္လပ္စြာ သတင္းရယူခြင့္၊ လြတ္လပ္ စြာ သတင္း ထုတ္ျပန္ခြင့္ကုုိ တားျမစ္ခဲ့သည့္အေပၚ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္႐ံုး၊ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ ႐ံုး၊ သာသနာေရး ၀န္ႀကီးဌာန၊ ႏိုင္ငံေတာ္သံဃမဟာနာယကအဖြဲ႔ႏွင့္ သတင္းမီဒီယာေကာင္စီ တို႔က ေျဖရွင္း ေပးရန္ MCN က ေတာင္းဆိုထားေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ဌာနဆုိင္ရာမ်ားမွ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရ ပုဂၢိဳလ္မ်ားကို မီဒီယာႏွင့္ ဆက္ဆံေရး သင္တန္းေပးမည္
မ်ိဳးျပည့္သင္း (SocialWatch)
ဝန္ႀကီးဌာနေတြရဲ႕ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိပုဂၢိဳလ္ေတြအတြက္ မီဒီယာဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ား ႏွင့္ ညိႇႏိႈင္းကာ ေျပာေရးဆိုခြင့္သင္တန္းေတြကို ေနျပည္ေတာ္ျပန္ၾကားေရးဝန္ႀကီးဌာနတြင္ ျပဳလုပ္မည္ဟု ဝန္ႀကီးက ေျပာသည္။
"ဝန္ႀကီးဌာနေတြမွာ ေျပာေရးဆိုခြင့္ပုဂၢိဳလ္ေတြ ေရြးထားတာရွိတယ္၊ အဲ့ဒီပုဂိၢဳလ္ေတြ သတင္းမီဒီယာနဲ႔ေတြ႕တဲ့အခါမွာ ဘယ္လိုေဆာင္႐ြက္မယ္ဆိုတဲ့ နည္းလမ္းေတြ၊ သူတို႔အရည္အခ်င္း အရည္အေသြးေတြျပည့္ဝေအာင္ ေလ့က်င့္တဲ့သေဘာမ်ဳိး၊ ရက္တိုသင္တန္းသေဘာမ်ဳိး၊ ဒါက ဇြန္လထဲမွာ လုပ္ဖို႔ရွိတယ္"ဟု ျပန္ၾကားေရးဝန္ႀကီးဦးေဖျမင့္က ေျပာသည္။
ဇြန္လပထမပတ္မွ ဒုတိယအပတ္အထိ ရက္တိုသင္တန္းတစ္ခု ႏွင့္ တတိယအပတ္မွ စတုတၱပတ္ထိ ရက္တိုသင္တန္းတစ္ခု ဆိုၿပီးသင္တန္းႏွစ္ခု ျပဳလုပ္သြားမည္ဟု ဆုိသည္။ သင္တန္းကာလကို ၃ရက္ လ်ာထားၿပီး ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပမွ မီဒီယာပညာရွင္မ်ားက သင္ၾကားပုိ႔ခ်မည္ဟု သိရသည္။
သင္တန္းတစ္ခုတြင္ ဝန္ႀကီးဌာနမ်ား၏ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ ႏွစ္ဦးစီ တက္ေရာက္ရမည္ျဖစ္ၿပီး သင္တန္းတစ္ခုကို သင္တန္းသား ၅၀ထက္မနည္း တက္ရမည္ဟု ျပန္ၾကားေရးဝန္ႀကီးဌာနမွ အၿမဲတမ္းအတြင္းဝန္ ဦးတင့္ေဆြက မဇၩိမကို ေျပာသည္။
"ၿပီးရင္ဆက္ၿပီးေတာ့ သင္တန္းေတြေပးဖို႔ကို သက္ဆိုင္ရာ media developement partner ေတြ(မီဒီယာဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအဖြဲ႕အစည္းေတြ)နဲ႔ ထပ္ၿပီးေတာ့ ခ်ိတ္ဆက္ေနပါတယ္။ တခ်ိဳ႕သံရံုးေတြနဲ႔လည္း ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးက ေျပာထားတာေတြရွိပါတယ္။ ဒါေတြကေတာ့ဆက္ၿပီးေတာ့ ေရရွည္ေပါ့ ထပ္ၿပီးေတာ့ေပးသြားဖို႔လည္းရွိပါတယ္။"လို႔ ဦးတင့္ေဆြက ဆက္ေျပာသည္။
အဆိုပါေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိပုဂိၢဳလ္မ်ားကို ေမလ၂၀ရက္က ေရြးခ်ယ္ၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း သတင္းထုတ္ျပန္ထားသည္။
ဝန္ႀကီးဌာနေတြရဲ႕ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိပုဂၢိဳလ္ေတြအတြက္ မီဒီယာဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ား ႏွင့္ ညိႇႏိႈင္းကာ ေျပာေရးဆိုခြင့္သင္တန္းေတြကို ေနျပည္ေတာ္ျပန္ၾကားေရးဝန္ႀကီးဌာနတြင္ ျပဳလုပ္မည္ဟု ဝန္ႀကီးက ေျပာသည္။
"ဝန္ႀကီးဌာနေတြမွာ ေျပာေရးဆိုခြင့္ပုဂၢိဳလ္ေတြ ေရြးထားတာရွိတယ္၊ အဲ့ဒီပုဂိၢဳလ္ေတြ သတင္းမီဒီယာနဲ႔ေတြ႕တဲ့အခါမွာ ဘယ္လိုေဆာင္႐ြက္မယ္ဆိုတဲ့ နည္းလမ္းေတြ၊ သူတို႔အရည္အခ်င္း အရည္အေသြးေတြျပည့္ဝေအာင္ ေလ့က်င့္တဲ့သေဘာမ်ဳိး၊ ရက္တိုသင္တန္းသေဘာမ်ဳိး၊ ဒါက ဇြန္လထဲမွာ လုပ္ဖို႔ရွိတယ္"ဟု ျပန္ၾကားေရးဝန္ႀကီးဦးေဖျမင့္က ေျပာသည္။
ဇြန္လပထမပတ္မွ ဒုတိယအပတ္အထိ ရက္တိုသင္တန္းတစ္ခု ႏွင့္ တတိယအပတ္မွ စတုတၱပတ္ထိ ရက္တိုသင္တန္းတစ္ခု ဆိုၿပီးသင္တန္းႏွစ္ခု ျပဳလုပ္သြားမည္ဟု ဆုိသည္။ သင္တန္းကာလကို ၃ရက္ လ်ာထားၿပီး ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပမွ မီဒီယာပညာရွင္မ်ားက သင္ၾကားပုိ႔ခ်မည္ဟု သိရသည္။
သင္တန္းတစ္ခုတြင္ ဝန္ႀကီးဌာနမ်ား၏ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ ႏွစ္ဦးစီ တက္ေရာက္ရမည္ျဖစ္ၿပီး သင္တန္းတစ္ခုကို သင္တန္းသား ၅၀ထက္မနည္း တက္ရမည္ဟု ျပန္ၾကားေရးဝန္ႀကီးဌာနမွ အၿမဲတမ္းအတြင္းဝန္ ဦးတင့္ေဆြက မဇၩိမကို ေျပာသည္။
"ၿပီးရင္ဆက္ၿပီးေတာ့ သင္တန္းေတြေပးဖို႔ကို သက္ဆိုင္ရာ media developement partner ေတြ(မီဒီယာဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအဖြဲ႕အစည္းေတြ)နဲ႔ ထပ္ၿပီးေတာ့ ခ်ိတ္ဆက္ေနပါတယ္။ တခ်ိဳ႕သံရံုးေတြနဲ႔လည္း ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးက ေျပာထားတာေတြရွိပါတယ္။ ဒါေတြကေတာ့ဆက္ၿပီးေတာ့ ေရရွည္ေပါ့ ထပ္ၿပီးေတာ့ေပးသြားဖို႔လည္းရွိပါတယ္။"လို႔ ဦးတင့္ေဆြက ဆက္ေျပာသည္။
အဆိုပါေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိပုဂိၢဳလ္မ်ားကို ေမလ၂၀ရက္က ေရြးခ်ယ္ၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း သတင္းထုတ္ျပန္ထားသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ ထုုိင္းႏုုိင္ငံ သြားမည္
ဧရာ၀တီ
ႏုုိင္ငံေတာ္အတုုိင္ပင္ခံပုုဂၢဳိလ္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္သည္ ထုုိင္းႏုုိင္ငံသုုိ႔ လာမည့္ ဇြန္လတြင္ သြားေရာက္ လည္ ပတ္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ႏုုိင္ငံေတာ္သမၼတရုုံးထံမွ သိရွိရသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္သည္ ထုုိင္းႏုုိင္ငံသုုိ႔ ဇြန္လတြင္ သြားေရာက္လည္ပတ္မည္ျဖစ္ေသာ္လည္း သြားေရာက္ မည့္ ေန႔ရက္ႏွင့္အခ်ိန္ကုုိ အတိအက်မေျပာႏုုိင္ေသးဘဲ ညွိႏႈိင္းေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္၏ ထုုိင္း ႏုုိင္ငံ ခရီးစဥ္တြင္ သမၼတဦးထင္ေက်ာ္ ပါ၀င္မည္၊ မပါ၀င္မည္ကုုိ မေျပာႏုုိင္ေသးေၾကာင္း ႏုုိင္ငံေတာ္ သမၼတ ရုုံး ေျပာခြင့္ရပုုဂၢဳိလ္ ဦးေဇာ္ေဌးက ေျပာသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္၏ ထုုိင္းႏုုိင္ငံခရီးစဥ္သည္ ဇြန္လ ၂၃ ရက္ေန႔ႏွင့္ ၂၅ ရက္ေန႔အတြင္း သြားေရာက္ မည္ျဖစ္ ၿပီး သမၼတဦးထင္ေက်ာ္ပါ၀င္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း အစုုိးရသတင္းရင္းျမစ္တခ်ဳိ႕ထံမွ သိရွိရသည္။
NLD အစုုိးရသစ္၏ ပထမဆုုံးေသာ ႏုုိင္ငံျခားခရီးစဥ္အျဖစ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ႏွင့္ သမၼတဦးထင္ေက်ာ္ တုုိ႔ သည္ ေမလတြင္ လာႏုုိင္ငံသုုိ႔ သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး ေမလ ၁၉ ရက္ေန႔တြင္ သမၼတဦးထင္ေက်ာ္သည္ ရုုရွားႏုုိင္ငံသုုိ႔ အာဆီယံ-ရုုရွား ႏွစ္ ၂၀ ျပည့္ အစည္းအေ၀း တက္ေရာက္ရန္ သြားေရာက္ခဲ့သည္။
ေမလ ၉ ရက္ေန႔တြင္ ထုုိင္းႏုုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Don Pramudwinai သည္ ျမန္မာႏုုိင္ငံ လာေရာက္ လည္ ပတ္ခဲ့ ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ႏွင့္ေတြ႕ဆုုံခဲ့ေၾကာင္း၊ လြန္ခဲ့သည့္အပတ္ကလည္း တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရး ဦးစီး ခ်ဳပ္ ဗိုုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးမင္းေအာင္လႈိင္သည္ ထုုိင္းႏုုိင္ငံသိုု႔ ၃ ရက္ၾကာ သြားေရာက္လည္ပတ္ခဲ့ၿပီး တပ္ခ်ဳပ္၏ ခရီးစဥ္တြင္ ထုုိင္းႏုုိင္ငံ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္၊ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး၊ ထုုိင္းတပ္မေတာ္ဦးစီးခ်ဳပ္ အပါအ၀င္ ထုုိင္းအစုုိးရ၊ ထုုိင္းတပ္မေတာ္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆုုံခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ႏုုိင္ငံေတာ္အတုုိင္ပင္ခံပုုဂၢဳိလ္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္သည္ ထုုိင္းႏုုိင္ငံသုုိ႔ လာမည့္ ဇြန္လတြင္ သြားေရာက္ လည္ ပတ္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ႏုုိင္ငံေတာ္သမၼတရုုံးထံမွ သိရွိရသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္သည္ ထုုိင္းႏုုိင္ငံသုုိ႔ ဇြန္လတြင္ သြားေရာက္လည္ပတ္မည္ျဖစ္ေသာ္လည္း သြားေရာက္ မည့္ ေန႔ရက္ႏွင့္အခ်ိန္ကုုိ အတိအက်မေျပာႏုုိင္ေသးဘဲ ညွိႏႈိင္းေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္၏ ထုုိင္း ႏုုိင္ငံ ခရီးစဥ္တြင္ သမၼတဦးထင္ေက်ာ္ ပါ၀င္မည္၊ မပါ၀င္မည္ကုုိ မေျပာႏုုိင္ေသးေၾကာင္း ႏုုိင္ငံေတာ္ သမၼတ ရုုံး ေျပာခြင့္ရပုုဂၢဳိလ္ ဦးေဇာ္ေဌးက ေျပာသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္၏ ထုုိင္းႏုုိင္ငံခရီးစဥ္သည္ ဇြန္လ ၂၃ ရက္ေန႔ႏွင့္ ၂၅ ရက္ေန႔အတြင္း သြားေရာက္ မည္ျဖစ္ ၿပီး သမၼတဦးထင္ေက်ာ္ပါ၀င္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း အစုုိးရသတင္းရင္းျမစ္တခ်ဳိ႕ထံမွ သိရွိရသည္။
NLD အစုုိးရသစ္၏ ပထမဆုုံးေသာ ႏုုိင္ငံျခားခရီးစဥ္အျဖစ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ႏွင့္ သမၼတဦးထင္ေက်ာ္ တုုိ႔ သည္ ေမလတြင္ လာႏုုိင္ငံသုုိ႔ သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး ေမလ ၁၉ ရက္ေန႔တြင္ သမၼတဦးထင္ေက်ာ္သည္ ရုုရွားႏုုိင္ငံသုုိ႔ အာဆီယံ-ရုုရွား ႏွစ္ ၂၀ ျပည့္ အစည္းအေ၀း တက္ေရာက္ရန္ သြားေရာက္ခဲ့သည္။
ေမလ ၉ ရက္ေန႔တြင္ ထုုိင္းႏုုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Don Pramudwinai သည္ ျမန္မာႏုုိင္ငံ လာေရာက္ လည္ ပတ္ခဲ့ ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ႏွင့္ေတြ႕ဆုုံခဲ့ေၾကာင္း၊ လြန္ခဲ့သည့္အပတ္ကလည္း တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရး ဦးစီး ခ်ဳပ္ ဗိုုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးမင္းေအာင္လႈိင္သည္ ထုုိင္းႏုုိင္ငံသိုု႔ ၃ ရက္ၾကာ သြားေရာက္လည္ပတ္ခဲ့ၿပီး တပ္ခ်ဳပ္၏ ခရီးစဥ္တြင္ ထုုိင္းႏုုိင္ငံ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္၊ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး၊ ထုုိင္းတပ္မေတာ္ဦးစီးခ်ဳပ္ အပါအ၀င္ ထုုိင္းအစုုိးရ၊ ထုုိင္းတပ္မေတာ္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆုုံခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ဒဂုံဆိပ္ကမ္းတြင္ ဆင္းရဲသားမိသားစုမ်ားအတြက္ တန္ဖိုးနည္းအိမ္ရာစီမံကိန္း ဂ်ပန္အစိုးရရန္ပုံေငြျဖင့္ တည္ေဆာက္ေန
မဇၥၽိမ
ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီး ဒဂုံၿမိဳ႕သစ္(ဆိပ္ကမ္း)ၿမိဳ႕နယ္တြင္ တန္ဖိုးနည္းအိမ္ရာ တည္ေဆာက္ေရးစီမံကိန္းအား ေမ ၂၅ ရက္က စတင္အုတ္ျမစ္ခ်အခမ္းအနားက်င္းပခဲ့ေၾကာင္း UN_Habitat ၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္အရသိရသည္။
အဆိုပါ အိမ္ရာစီမံကိန္းဝန္းက်င္ရွိ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးေသာ ခ်ဳိ႕တဲ့သည့္ မိသားစုမ်ားအား အိမ္ရာႏွင့္ အေျခခံဝန္ေဆာင္မႈမ်ား ေပးသြားရန္ UN-Habitat သို႔ ဂ်ပန္အစိုးရက ရန္ပုံေငြ ေထာက္ပံ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းလည္း သိရသည္။ ယင္းအိမ္ရာစီမံကိန္းတြင္ ဆင္းရဲေသာမိသားစု ၂၄၀ အတြက္ ငါးထပ္တိုက္ ၁၂ လုံးအား ေဆာက္လုပ္သြားမည္ျဖစ္သည္။
တန္ဖိုးနည္းအိမ္ရာ အစဦးတည္ေဆာက္မႈကို အေဆာက္အအုံေျခာက္လုံးျဖင့္ စတင္မည္ျဖစ္သည္။ အိမ္ရာေနထိုင္ခြင့္အတြက္ မရွိဆင္းရဲသားမိသားစုမ်ား၏ အေျခအေနအခ်က္အလက္မ်ားအေပၚ မူတည္ၿပီး ေရြးခ်ယ္သြားမည္လည္းျဖစ္သည္။ အိမ္ရာတည္ေဆာက္ေရးေျမေနအား ေဆာက္လုပ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနက ခြင့္ျပဳခ်ထားေပးခဲ့သည္။
ယခု အုတ္ျမစ္ခ်အခမ္းအနားမွာ ပထမသုတ္အျဖစ္ တိုက္ေျခာက္လုံး တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ စတင္အုတ္ျမစ္ခ်ျခင္းျဖစ္ကာ ယင္းအခမ္းအနားသို႔ ဂ်ပန္သံ႐ုံးေကာင္စစ္ဝန္ မတ္ဆူယိုဟီဒီယာကီ၊ ၿမိဳ႕ျပအိမ္ရာဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဦးစီးဌာန ဒုတိယညြန္ၾကားေရးမွဴး ဦးစိုင္းသက္ႏိုင္မိုး၊ UN-Habitat မွ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ စီမံကိန္းမန္ေနဂ်ာ BijayKarmacharya၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးေကာ္မတီ ၿမိဳ႕ျပဌာနခြဲ ညြန္ၾကားေရးမွဴး ေဒါက္တာ္ဦးတိုးေအာင္၊ Womaen for the World မွ ဒါ႐ုိက္တာ ဗန္လီဇာေအာင္ႏွင့္ ဌာနဆိုင္ရာႏွင့္ ကုမၸဏီမ်ားမွ တာဝန္ရွိသူမ်ား တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။
ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူမိသားစုမ်ား ေနထိုင္စရာအိမ္အခက္အခဲမ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရျခင္းအေပၚ ေျဖရွင္းေရးအတြက္ စတင္စမ္းသပ္အေကာင္အထည္ေဖာ္သည့္ စီမံကိန္းတစ္ရပ္ျဖစ္ပါေၾကာင္း အုတ္ျမစ္ခ်အခမ္းအနားအဖြင့္အမွာစကားေျပာရာတြင္ UN-Habitat မွ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ စီမံကိန္းမန္ေနဂ်ာ BijayKarmacharya က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ဂ်ပန္ေကာင္စစ္ဝန္ မတ္ဆူယိုဟီဒီယာကီကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံက မရွိဆင္းရဲသားမ်ားအတြက္ ဂ်ပန္အစိုးရ၏ ကူညီမစမႈအား ေဖာ္ေဆာင္ေပးသည့္ မဂၤလာရွိသည့္ အခ်ိန္ပဲျဖစ္ေၾကာင္း ၊ ျမန္မာျပည္သူမ်ားအတြက္ ဂ်ပန္ျပည္သူတို႔၏ ေကာင္းမြန္ေသာ စိတ္ေစတနာကို ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ပါေၾကာင္း ေျပာၾကားၿပီး အစီအစဥ္အတိုင္း စီမံကိန္းအၿပီးသတ္ႏိုင္သည့္အထိ ေစာင့္ၾကည့္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ျဖည့္စြက္ေျပာသည္။
ဂ်ပန္အစိုးရသည္ UN-Habitat တြင္ အားအေကာင္းဆုံးအဖြဲ႔ဝင္မိတ္ဖက္တစ္ႏိုင္ငံအျဖစ္ ပါဝင္သည္။ UN-Habitat ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံအျခားေဒသမ်ားတြင္လည္း ဆင္းရဲေသာျပည္သူမ်ားအတြက္ ေနထိုင္မႈျမွင့္တင္ေပးျခင္းႏွင့္ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ျဖည့္ဆည္းအေကာင္အထည္ေဖာ္ေပးသည့္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာစီမံကိန္းမ်ားတြင္လည္း ဂ်ပန္အစိုးရက ရန္ပုံေငြထည့္ဝင္ေပးထားသည္။ ဂ်ပန္အစိုးရ၏ ေနာက္ဆုံးကူညီမႈလုပ္ငန္းအျဖစ္ ခ်င္းျပည္နယ္ ျပည္သူမ်ားအတြက္ အေထာက္အပံ့ျဖစ္ေစမည့္ အေျခခံအေဆာက္အအုံတည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားကိုလည္း ဇြန္လအတြင္း စတင္ရန္ စီစဥ္လ်က္ရွိေနသည္။
ဒဂုံဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕သည္ ရန္ကုန္အေရွ႕ပိုင္းတြင္ တည္ရွိၿပီး ၁၉၉၀ ခုႏွစ္မ်ားဝန္းက်င္က ၿမိဳ႕သစ္စတည္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ လက္ရွိတြင္ လူဦးေရအားျဖင့္ ၁၆၆၀၀၀ ဝန္းက်င္ေနထိုင္လ်က္ရွိသည္။
ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီး ဒဂုံၿမိဳ႕သစ္(ဆိပ္ကမ္း)ၿမိဳ႕နယ္တြင္ တန္ဖိုးနည္းအိမ္ရာ တည္ေဆာက္ေရးစီမံကိန္းအား ေမ ၂၅ ရက္က စတင္အုတ္ျမစ္ခ်အခမ္းအနားက်င္းပခဲ့ေၾကာင္း UN_Habitat ၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္အရသိရသည္။
အဆိုပါ အိမ္ရာစီမံကိန္းဝန္းက်င္ရွိ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးေသာ ခ်ဳိ႕တဲ့သည့္ မိသားစုမ်ားအား အိမ္ရာႏွင့္ အေျခခံဝန္ေဆာင္မႈမ်ား ေပးသြားရန္ UN-Habitat သို႔ ဂ်ပန္အစိုးရက ရန္ပုံေငြ ေထာက္ပံ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းလည္း သိရသည္။ ယင္းအိမ္ရာစီမံကိန္းတြင္ ဆင္းရဲေသာမိသားစု ၂၄၀ အတြက္ ငါးထပ္တိုက္ ၁၂ လုံးအား ေဆာက္လုပ္သြားမည္ျဖစ္သည္။
တန္ဖိုးနည္းအိမ္ရာ အစဦးတည္ေဆာက္မႈကို အေဆာက္အအုံေျခာက္လုံးျဖင့္ စတင္မည္ျဖစ္သည္။ အိမ္ရာေနထိုင္ခြင့္အတြက္ မရွိဆင္းရဲသားမိသားစုမ်ား၏ အေျခအေနအခ်က္အလက္မ်ားအေပၚ မူတည္ၿပီး ေရြးခ်ယ္သြားမည္လည္းျဖစ္သည္။ အိမ္ရာတည္ေဆာက္ေရးေျမေနအား ေဆာက္လုပ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနက ခြင့္ျပဳခ်ထားေပးခဲ့သည္။
ယခု အုတ္ျမစ္ခ်အခမ္းအနားမွာ ပထမသုတ္အျဖစ္ တိုက္ေျခာက္လုံး တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ စတင္အုတ္ျမစ္ခ်ျခင္းျဖစ္ကာ ယင္းအခမ္းအနားသို႔ ဂ်ပန္သံ႐ုံးေကာင္စစ္ဝန္ မတ္ဆူယိုဟီဒီယာကီ၊ ၿမိဳ႕ျပအိမ္ရာဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဦးစီးဌာန ဒုတိယညြန္ၾကားေရးမွဴး ဦးစိုင္းသက္ႏိုင္မိုး၊ UN-Habitat မွ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ စီမံကိန္းမန္ေနဂ်ာ BijayKarmacharya၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးေကာ္မတီ ၿမိဳ႕ျပဌာနခြဲ ညြန္ၾကားေရးမွဴး ေဒါက္တာ္ဦးတိုးေအာင္၊ Womaen for the World မွ ဒါ႐ုိက္တာ ဗန္လီဇာေအာင္ႏွင့္ ဌာနဆိုင္ရာႏွင့္ ကုမၸဏီမ်ားမွ တာဝန္ရွိသူမ်ား တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။
ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူမိသားစုမ်ား ေနထိုင္စရာအိမ္အခက္အခဲမ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရျခင္းအေပၚ ေျဖရွင္းေရးအတြက္ စတင္စမ္းသပ္အေကာင္အထည္ေဖာ္သည့္ စီမံကိန္းတစ္ရပ္ျဖစ္ပါေၾကာင္း အုတ္ျမစ္ခ်အခမ္းအနားအဖြင့္အမွာစကားေျပာရာတြင္ UN-Habitat မွ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ စီမံကိန္းမန္ေနဂ်ာ BijayKarmacharya က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ဂ်ပန္ေကာင္စစ္ဝန္ မတ္ဆူယိုဟီဒီယာကီကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံက မရွိဆင္းရဲသားမ်ားအတြက္ ဂ်ပန္အစိုးရ၏ ကူညီမစမႈအား ေဖာ္ေဆာင္ေပးသည့္ မဂၤလာရွိသည့္ အခ်ိန္ပဲျဖစ္ေၾကာင္း ၊ ျမန္မာျပည္သူမ်ားအတြက္ ဂ်ပန္ျပည္သူတို႔၏ ေကာင္းမြန္ေသာ စိတ္ေစတနာကို ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ပါေၾကာင္း ေျပာၾကားၿပီး အစီအစဥ္အတိုင္း စီမံကိန္းအၿပီးသတ္ႏိုင္သည့္အထိ ေစာင့္ၾကည့္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ျဖည့္စြက္ေျပာသည္။
ဂ်ပန္အစိုးရသည္ UN-Habitat တြင္ အားအေကာင္းဆုံးအဖြဲ႔ဝင္မိတ္ဖက္တစ္ႏိုင္ငံအျဖစ္ ပါဝင္သည္။ UN-Habitat ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံအျခားေဒသမ်ားတြင္လည္း ဆင္းရဲေသာျပည္သူမ်ားအတြက္ ေနထိုင္မႈျမွင့္တင္ေပးျခင္းႏွင့္ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ျဖည့္ဆည္းအေကာင္အထည္ေဖာ္ေပးသည့္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာစီမံကိန္းမ်ားတြင္လည္း ဂ်ပန္အစိုးရက ရန္ပုံေငြထည့္ဝင္ေပးထားသည္။ ဂ်ပန္အစိုးရ၏ ေနာက္ဆုံးကူညီမႈလုပ္ငန္းအျဖစ္ ခ်င္းျပည္နယ္ ျပည္သူမ်ားအတြက္ အေထာက္အပံ့ျဖစ္ေစမည့္ အေျခခံအေဆာက္အအုံတည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားကိုလည္း ဇြန္လအတြင္း စတင္ရန္ စီစဥ္လ်က္ရွိေနသည္။
ဒဂုံဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕သည္ ရန္ကုန္အေရွ႕ပိုင္းတြင္ တည္ရွိၿပီး ၁၉၉၀ ခုႏွစ္မ်ားဝန္းက်င္က ၿမိဳ႕သစ္စတည္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ လက္ရွိတြင္ လူဦးေရအားျဖင့္ ၁၆၆၀၀၀ ဝန္းက်င္ေနထိုင္လ်က္ရွိသည္။
ကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕မွ က်ပ္ ၄၂ ဘီလီယံ တန္ဖိုုးရွိ မူးယစ္ေဆးအမႈ တရားခံ ၂ ဦး မမိေသး
ထြန္းထြန္း
ရွမ္းျပည္နယ္၊ ကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ ေငြက်ပ္ ၄၂ ဒသမ ၁ ဘီလီယံတန္ဖုုိးရွိ စံခ်ိန္တင္ဖမ္းဆီးရမိခ့ဲသည့္ မူးယစ္ ေဆးဝါး မ်ား ႏွင့္ ပတ္သက္၍ တရားခံ ၁ ဦးသာ ဖမ္းမိၿပီး အဓိကတရားခံျဖစ္သူ လ်ိဳဇီေရွာင္ႏွင့္ ေအာင္ဆန္းတို႔ ဖမ္းဆီးရမိေရး အတြက္ စံုစမ္း ေဆာင္ ရြက္ ေနဆဲျဖစ္ၿပီး ဖမ္းမမိေသးေၾကာင္း ကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕နယ္ရဲစခန္းထံမွ သိရသည္။
တရားခံျဖစ္သူ လ်ိဳဇီေရွာင္သည္ ယခင္ကတည္းက မူးယစ္ေဆး၀ါးအမႈျဖင့္ အလုုိရွိေနေသာ တရားခံေျပး တဦး ျဖစ္ ေၾကာင္း၊ ၿပီးခဲ့သည့္မတ္လ ၅ ရက္က မႏၲေလး၊ ျပည္ႀကီးတံခြန္ၿမိဳ႕နယ္ ၿခံ၀င္းတစ္ခုအတြင္းရိွ ကြန္တိန္နာ ႏွစ္ခုထဲမွ က်ပ္ ၃၆ ဘီလီယံေက်ာ္တန္ဖိုးရွိ မူးယစ္ေဆးဝါးမ်ား ဖမ္းဆီးရမိမႈမွ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ေနသည့္ အဓိက ကြင္း ဆက္ တရားခံျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံရဲတပ္ဖြဲ႔က သတင္းထုတ္ျပန္ထားသည္။
ကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕နယ္ နယ္ထိန္း (တာဝန္ခံ) ရဲအုပ္ျမင့္သူက “လက္ရိွ ဖမ္းမိထားတ့ဲယာဥ္ေမာင္းကို စစ္ေၾကာေရး ဝင္ေနတုန္းပဲ၊ အဓိကတရားခံ ရမိေရးကို စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္ေနဆဲပါ” ဟု ဧရာဝတီကို ေျပာသည္။
ေမလ ၂၈ ရက္ေန႔ ေကာင္းခါးဘက္မွ ကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕သို႔ ေမာင္းႏွင္လာေသာ ၁၂ ဘီးယာဥ္ UD Nissan ယာဥ္အား စစ္ေဆးရာတြင္ ဆာလာအိတ္ ၁၀၅ အိတ္ျဖင့္ ထည့္ထားသည့္ WY စာတန္းပါ ပန္းေရာင္စိတ္ၾကြရူးသြပ္ ေဆးျပား ေပါင္း ၂၁,၀၅၀,၀၀၀ ျပားကို ဖမ္းဆီးရမိခ့ဲျခင္းျဖစ္ၿပီး ေဒသေပါက္ေစ်းအရ က်ပ္သိန္းေပါင္း ၄၂၁,၀၀၀ သိန္း (က်ပ္ ၄၂ ဒသမ ၁ ဘီလီယံ) တန္ဖိုးရိွေၾကာင္း ရဲတပ္ဖြဲ႕၏ သတင္းထုုတ္ျပန္ခ်က္အရ သိရွိရသည္။
အဆုုိပါအမႈသည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ မရမ္းကုန္းၿမိဳ႕နယ္တြင္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ မတ္လ ၃ ရက္က စိတ္ႂကြေဆးျပား ေျခာက္သိန္း ေက်ာ္ ဖမ္းဆီးရမိခဲ့သည့္ ေနာက္ကြင္းဆက္အျဖစ္ မႏၲေလးၿမိဳ႕တြင္ ထပ္မံဖမ္းဆီးရမိခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႔က သတင္းထုတ္ျပန္ထားသည္။
ကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕နယ္ ေဒသခံတဦးက “ဒီဘက္ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ မူးယစ္ေဆးေတြက ဟင္းရြက္ကန္စြန္းလို ျဖစ္ေနတယ္၊ အရင္ကေတာထဲမွာ လုပ္ၾကရာက အခုၿမိဳ႕ေပၚ လမ္းအခ်ိဳ႕မွာ ေပၚတင္ပဲ လုပ္ေနၾကတာေတြလဲ ေတြ႔ရတယ္” ဟု ဧရာဝတီကို ေျပာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မူးယစ္ေဆးဝါး စံခ်ိန္တင္ပမာဏအမ်ားဆံုး ဖမ္းဆီးရမိမႈသည္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္ ၂၆ က မဂၤလာဒံုၿမိဳ႕နယ္ စက္မႈဇုန္နယ္ေျမ ကားလမ္းေဘး၌ ကြန္တိန္နာကားငယ္တစီးအတြင္း ပီနံအိတ္မ်ားျဖင့္ ထုပ္ပိုးထားသည့္ စိတ္ၾကြေဆးျပားေပါင္း ၂၆၇ သိန္း ကို ဖမ္းဆီးရမိခ့ဲမႈ ျဖစ္သည္။
ကြတ္ခိုင္တြင္ ဖမ္းဆီးရမိသည့္ မူးယစ္ေဆးဝါးမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ လက္ဝယ္ဖမ္းမိသူ ယာဥ္ေမာင္း ေအာင္ေအာင္ (ခ) ေယေစာင့္တ့ဲ ဆိုသူကို မယ (ပ) ၃၅/၁၆ ၊ မူး/ စိတ္ပုဒ္မ ၁၅/၁၉ (က)/၂၁ ျဖင့္ အမႈဖြင့္ စစ္ေဆး လ်က္ရိွ ေၾကာင္း ကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕နယ္ရဲစခန္းထံမွ သိရသည္။
ရွမ္းျပည္နယ္၊ ကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ ေငြက်ပ္ ၄၂ ဒသမ ၁ ဘီလီယံတန္ဖုုိးရွိ စံခ်ိန္တင္ဖမ္းဆီးရမိခ့ဲသည့္ မူးယစ္ ေဆးဝါး မ်ား ႏွင့္ ပတ္သက္၍ တရားခံ ၁ ဦးသာ ဖမ္းမိၿပီး အဓိကတရားခံျဖစ္သူ လ်ိဳဇီေရွာင္ႏွင့္ ေအာင္ဆန္းတို႔ ဖမ္းဆီးရမိေရး အတြက္ စံုစမ္း ေဆာင္ ရြက္ ေနဆဲျဖစ္ၿပီး ဖမ္းမမိေသးေၾကာင္း ကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕နယ္ရဲစခန္းထံမွ သိရသည္။
တရားခံျဖစ္သူ လ်ိဳဇီေရွာင္သည္ ယခင္ကတည္းက မူးယစ္ေဆး၀ါးအမႈျဖင့္ အလုုိရွိေနေသာ တရားခံေျပး တဦး ျဖစ္ ေၾကာင္း၊ ၿပီးခဲ့သည့္မတ္လ ၅ ရက္က မႏၲေလး၊ ျပည္ႀကီးတံခြန္ၿမိဳ႕နယ္ ၿခံ၀င္းတစ္ခုအတြင္းရိွ ကြန္တိန္နာ ႏွစ္ခုထဲမွ က်ပ္ ၃၆ ဘီလီယံေက်ာ္တန္ဖိုးရွိ မူးယစ္ေဆးဝါးမ်ား ဖမ္းဆီးရမိမႈမွ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ေနသည့္ အဓိက ကြင္း ဆက္ တရားခံျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံရဲတပ္ဖြဲ႔က သတင္းထုတ္ျပန္ထားသည္။
ကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕နယ္ နယ္ထိန္း (တာဝန္ခံ) ရဲအုပ္ျမင့္သူက “လက္ရိွ ဖမ္းမိထားတ့ဲယာဥ္ေမာင္းကို စစ္ေၾကာေရး ဝင္ေနတုန္းပဲ၊ အဓိကတရားခံ ရမိေရးကို စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္ေနဆဲပါ” ဟု ဧရာဝတီကို ေျပာသည္။
ေမလ ၂၈ ရက္ေန႔ ေကာင္းခါးဘက္မွ ကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕သို႔ ေမာင္းႏွင္လာေသာ ၁၂ ဘီးယာဥ္ UD Nissan ယာဥ္အား စစ္ေဆးရာတြင္ ဆာလာအိတ္ ၁၀၅ အိတ္ျဖင့္ ထည့္ထားသည့္ WY စာတန္းပါ ပန္းေရာင္စိတ္ၾကြရူးသြပ္ ေဆးျပား ေပါင္း ၂၁,၀၅၀,၀၀၀ ျပားကို ဖမ္းဆီးရမိခ့ဲျခင္းျဖစ္ၿပီး ေဒသေပါက္ေစ်းအရ က်ပ္သိန္းေပါင္း ၄၂၁,၀၀၀ သိန္း (က်ပ္ ၄၂ ဒသမ ၁ ဘီလီယံ) တန္ဖိုးရိွေၾကာင္း ရဲတပ္ဖြဲ႕၏ သတင္းထုုတ္ျပန္ခ်က္အရ သိရွိရသည္။
အဆုုိပါအမႈသည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ မရမ္းကုန္းၿမိဳ႕နယ္တြင္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ မတ္လ ၃ ရက္က စိတ္ႂကြေဆးျပား ေျခာက္သိန္း ေက်ာ္ ဖမ္းဆီးရမိခဲ့သည့္ ေနာက္ကြင္းဆက္အျဖစ္ မႏၲေလးၿမိဳ႕တြင္ ထပ္မံဖမ္းဆီးရမိခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႔က သတင္းထုတ္ျပန္ထားသည္။
ကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕နယ္ ေဒသခံတဦးက “ဒီဘက္ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ မူးယစ္ေဆးေတြက ဟင္းရြက္ကန္စြန္းလို ျဖစ္ေနတယ္၊ အရင္ကေတာထဲမွာ လုပ္ၾကရာက အခုၿမိဳ႕ေပၚ လမ္းအခ်ိဳ႕မွာ ေပၚတင္ပဲ လုပ္ေနၾကတာေတြလဲ ေတြ႔ရတယ္” ဟု ဧရာဝတီကို ေျပာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မူးယစ္ေဆးဝါး စံခ်ိန္တင္ပမာဏအမ်ားဆံုး ဖမ္းဆီးရမိမႈသည္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္ ၂၆ က မဂၤလာဒံုၿမိဳ႕နယ္ စက္မႈဇုန္နယ္ေျမ ကားလမ္းေဘး၌ ကြန္တိန္နာကားငယ္တစီးအတြင္း ပီနံအိတ္မ်ားျဖင့္ ထုပ္ပိုးထားသည့္ စိတ္ၾကြေဆးျပားေပါင္း ၂၆၇ သိန္း ကို ဖမ္းဆီးရမိခ့ဲမႈ ျဖစ္သည္။
ကြတ္ခိုင္တြင္ ဖမ္းဆီးရမိသည့္ မူးယစ္ေဆးဝါးမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ လက္ဝယ္ဖမ္းမိသူ ယာဥ္ေမာင္း ေအာင္ေအာင္ (ခ) ေယေစာင့္တ့ဲ ဆိုသူကို မယ (ပ) ၃၅/၁၆ ၊ မူး/ စိတ္ပုဒ္မ ၁၅/၁၉ (က)/၂၁ ျဖင့္ အမႈဖြင့္ စစ္ေဆး လ်က္ရိွ ေၾကာင္း ကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕နယ္ရဲစခန္းထံမွ သိရသည္။
မႏၱေလးတြင္ ေလာင္းကစားမႈပေပ်ာက္ေရး ဂိမ္းဆုိင္မ်ားကို စတင္ စစ္ၿပီ
ေအာင္ကုိဦး
မႏၲေလးျမိဳ႕၊ ေအာင္ေျမသာစံျမိဳ႕နယ္တြင္ ေလာင္းကစားမႈ ပေပ်ာက္ေစရန္ ဂိမ္းဆိုင္မ်ားႏွင့္ ကစားကြင္းမ်ားကို ေမလ၂၈ ရက္က စတင္စစ္ေဆးေနၿပီျဖစ္သည္။ ေအာင္ေျမသာစံ အမွတ္(၂)ရဲစခန္းမွ စခန္းမွဴး ရဲအုပ္ ေဇာ္ဝင္းမိုး ဦးေဆာင္၍ ရပ္ကြက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးမ်ားျဖင့္ ဝင္ေရာက္စစ္ေဆးမႈေနၿပီဟု အမွတ္(၂)ရဲစခန္းမွ ရဲအုပ္ကံေအာင္ျမင့္ကေျပာသည္။
"ဂိမ္းဆိုင္ေတြနဲ႔ကစားကြင္းေတြကို ဝင္စစ္ေဆးတာပါ။ အဓိကကေတာ့ ငါးမန္းဂိမ္း ကစားျခင္းရွိမရွိ စစ္ေဆးတယ္။ လိုင္စင္ရွိမရွိလည္း စစ္ေဆးတယ္။ ေလာင္ကစားမႈေတြ ပေပ်ာက္ေအာင္လို႔ပါ။"ဟု ရဲအုပ္ ကံေအာင္ျမင့္ ကေျပာသည္။
ရတနာပုံ၊ ဒုံးပ်ံ၊ AK စသည့္ကေလးကစားကြင္းႏွင္ ့ဂိမ္းဆိုင္မ်ားကို ဝင္ေရာက္စစ္ေဆးခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ မႏၲေလးျမိဳ႕တြင္ ငါးမန္းဂိမ္းေလာင္းကစားမႈမ်ားရွိေနျခင္းေၾကာင့္ ျမိဳ႕နယ္အလိုက္ စစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနျခင္းျဖစ္သည္။
မႏၲေလးျမိဳ႕၊ ေအာင္ေျမသာစံျမိဳ႕နယ္တြင္ ေလာင္းကစားမႈ ပေပ်ာက္ေစရန္ ဂိမ္းဆိုင္မ်ားႏွင့္ ကစားကြင္းမ်ားကို ေမလ၂၈ ရက္က စတင္စစ္ေဆးေနၿပီျဖစ္သည္။ ေအာင္ေျမသာစံ အမွတ္(၂)ရဲစခန္းမွ စခန္းမွဴး ရဲအုပ္ ေဇာ္ဝင္းမိုး ဦးေဆာင္၍ ရပ္ကြက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးမ်ားျဖင့္ ဝင္ေရာက္စစ္ေဆးမႈေနၿပီဟု အမွတ္(၂)ရဲစခန္းမွ ရဲအုပ္ကံေအာင္ျမင့္ကေျပာသည္။
"ဂိမ္းဆိုင္ေတြနဲ႔ကစားကြင္းေတြကို ဝင္စစ္ေဆးတာပါ။ အဓိကကေတာ့ ငါးမန္းဂိမ္း ကစားျခင္းရွိမရွိ စစ္ေဆးတယ္။ လိုင္စင္ရွိမရွိလည္း စစ္ေဆးတယ္။ ေလာင္ကစားမႈေတြ ပေပ်ာက္ေအာင္လို႔ပါ။"ဟု ရဲအုပ္ ကံေအာင္ျမင့္ ကေျပာသည္။
ရတနာပုံ၊ ဒုံးပ်ံ၊ AK စသည့္ကေလးကစားကြင္းႏွင္ ့ဂိမ္းဆိုင္မ်ားကို ဝင္ေရာက္စစ္ေဆးခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ မႏၲေလးျမိဳ႕တြင္ ငါးမန္းဂိမ္းေလာင္းကစားမႈမ်ားရွိေနျခင္းေၾကာင့္ ျမိဳ႕နယ္အလိုက္ စစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနျခင္းျဖစ္သည္။
ျမစ္ဆုံဆည္ျပန္ေဆာက္ၿပီး ဧရာ၀တီျမစ္ကို ဒုကၡမေပးသင့္ဟု ေျပာ
ထြန္းထြန္းသိန္း
လွ်ပ္စစ္စြမ္းအားအတြက္ ျမစ္ဆံုဆည္ ျပန္ေဆာက္ၿပီး ဧရာဝတီျမစ္ကို ဒုကမေပးသင့္ေတာ့ဘူးလို႔ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြက ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။
ျမစ္ဆံုဆည္ အထူးစာမ်က္ႏွာမ်ားအမည္နဲ႔ ေအာင္ပင္လယ္ လူမႈဝန္းက်င္ အထူးထုတ္မဂၢဇင္း ထြက္ရွိတဲ့ မိတ္ဆက္ပြဲကို ေမလ ၂၈ ရက္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ က်င္းပခဲ့ၿပီး ဧရာဝတီျမစ္ကို ခ်စ္ျမတ္ႏိုးသူေတြက ေျပာၾကားလိုက္တာပါ။
ဧရာ၀တီျမစ္ဖ်ား ေမခ-မလိခေအာက္ဘက္ ျမစ္ဆံုဆည္စီမံကိန္းကို အရင္အစိုးရလက္ထက္က ရပ္ဆိုင္းခဲ့ေပမယ့္ အခုအစိုးရလက္ထက္မွာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဘက္က ျပန္လည္ေဆာက္လုပ္ဖို႔ ေတာင္းဆိုေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
“ျပန္ျပည့္ၿမဲ စြမ္းအင္ေတြ၊ တျခားႏိုင္ငံနည္းတူ ဒီဘက္ကို စဥ္းစားၿပီးေတာ့ ဧရာ၀တီကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ စီးဆင္းမႈလည္း ေဒၚေလးတေယာက္တည္း အေနနဲ႔ကေတာ့ ယူဆထားပါတယ္။ အဲေတာ့ က်န္တဲ့ ျမန္မာျပည္သူလူထု အားလံုးကလည္း ကိုယ္တင္ထားတဲ့၊ ကိုယ္လိုခ်င္တဲ့ အစိုးရနဲ႔အတူ ဧရာ၀တီအေပၚမွာ ေဒၚေလးတို႔ တာ၀န္ေက်သြားၾကခ်င္ပါတယ္လို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္” လို႔ ေအာင္ပင္လယ္ လူမႈ၀န္းက်င္မဂၢဇင္းမွ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ေဒၚေဒ၀ီသန္႔စင္က ေျပာပါတယ္။
ျမစ္ဆံုဆည္ေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္သူေတြ မွီတင္းေနထိုင္ၾကရတဲ့ ဧရာဝတီျမစ္ေရ ခန္းေျခာက္မႈအျပင္ ျမစ္ေၾကာင္းတေလွ်ာက္က အသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္း ျပဳေနသူေတြကိုပါ ဆိုးက်ိဳးသက္ေရာက္ေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဆည္ေျမာင္းပညာရွင္ ဦးခ်ိဳခ်ိဳကေတာ့ “ဆိုးက်ိဳးေတြကေတာ့ ဆည္ေတြေဆာက္တာ အမ်ားႀကီးပါ။ အထူးသျဖင့္ ျမစ္ႀကီးေတြ၊ ျမစ္မႀကီးေတြေပၚမွာ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ မေဆာက္ပါနဲ႔။ ေရွာင္လို႔ရရင္ ေရွာင္ပါ၊ တျခား ေရြးစရာလမ္းရိွရင္ ေရြးလိုက္ပါ။ ေရအသံုးခ်မႈကို ဆည္မဟုတ္ဘဲနဲ႔ တျခား သက္သာရာနည္းလမ္းေတြရိွရင္ လုပ္ပါ။ မျဖစ္တဲ့အဆံုး ဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ေဆာက္ရမွာေပါ့” လို႔ ေျပာပါတယ္။
ျမစ္ဆံုဆည္ တည္ေဆာက္မယ့္ ဧရိယာဟာ ႀကီးမားလြန္းတဲ့အတြက္ ေရေဝေရလဲေဒသက သစ္ေတာေတြ ျပဳန္းတီးႏိုင္ၿပီး စီမံကိန္းအေၾကာင္းျပ သစ္ခိုးထုတ္မႈေတြလည္း ရွိလာႏိုင္ပါတယ္။
“ဆည္တည္ေဆာက္မယ္ဆို နံပါတ္တစ္ သစ္ေတာေတြ ရွင္းလင္းခံရမယ္။ နံပါတ္ႏွစ္က အရင္တုန္းက သစ္ခိုးတဲ့ ကိစၥေတြမွာ လက္လွမ္းမမီခဲ့တဲ့ေနရာက သစ္အေကာင္းေတြက ဆည္အားျပဳၿပီးေတာ့ ဆည္ထဲကို ဆြဲခ်မယ္။ ဒါ ဆည္ေတြ ေဆာက္တဲ့အတြက္ မေကာင္းတဲ့ အက်ိဳးေက်းဇူးေပါ့” လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ သစ္ေတာအသင္းမွ အတြင္းေရးမႉး ဦးတင္ေအးက ေျပာဆိုလိုက္တာပါ။
ျမစ္ဆံုဆည္စီမံကိန္းကို ၂၀၁၁ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလအတြင္း သမၼတဦးသိန္းစိန္ လက္ထက္က ယာယီရပ္ဆိုင္းခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး အခု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေခါင္းေဆာင္တဲ့ အစိုးရသစ္လက္ထက္မွာ ျပန္လည္စတင္ဖို႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဘက္က ႀကိဳးစားေနတာပါ။
ၿပီးခဲ့တဲ့ မတ္လ ၄ ရက္ေန႔က ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ တ႐ုတ္သံအမတ္ႀကီး မစၥတာဟုန္လ်န္က သူ႔ရဲ႕ေနအိမ္မွာ သတင္းမီဒီယာနဲ႔ ေတြ႔ဆံုစဥ္ ျမစ္ဆံုဆည္ စီမံကိန္းအတြက္ ေလ်ာ္ေၾကးေပးရတဲ့အထိ မျဖစ္ႏိုင္ဘဲ အားလံုးလက္ခံႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္းကို အစိုးရသစ္နဲ႔ ညိႇႏိႈင္းသြားမယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ျမစ္ဆံု ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းဟာ ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕နဲ႔ ၂၇ မိုင္အကြာမွာ တည္ရွိၿပီး ဒီစီမံကိန္းကို ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ေလာက္ကစၿပီး အမွတ္ ၁ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအား၀န္ႀကီးဌာနနဲ႔ တ႐ုတ္ China Power Investment Corporation –CPI တို႔ အက်ိဳးတူ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ စီမံကိန္းျဖစ္ပါတယ္။
လွ်ပ္စစ္စြမ္းအားအတြက္ ျမစ္ဆံုဆည္ ျပန္ေဆာက္ၿပီး ဧရာဝတီျမစ္ကို ဒုကမေပးသင့္ေတာ့ဘူးလို႔ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြက ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။
ျမစ္ဆံုဆည္ အထူးစာမ်က္ႏွာမ်ားအမည္နဲ႔ ေအာင္ပင္လယ္ လူမႈဝန္းက်င္ အထူးထုတ္မဂၢဇင္း ထြက္ရွိတဲ့ မိတ္ဆက္ပြဲကို ေမလ ၂၈ ရက္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ က်င္းပခဲ့ၿပီး ဧရာဝတီျမစ္ကို ခ်စ္ျမတ္ႏိုးသူေတြက ေျပာၾကားလိုက္တာပါ။
ဧရာ၀တီျမစ္ဖ်ား ေမခ-မလိခေအာက္ဘက္ ျမစ္ဆံုဆည္စီမံကိန္းကို အရင္အစိုးရလက္ထက္က ရပ္ဆိုင္းခဲ့ေပမယ့္ အခုအစိုးရလက္ထက္မွာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဘက္က ျပန္လည္ေဆာက္လုပ္ဖို႔ ေတာင္းဆိုေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
“ျပန္ျပည့္ၿမဲ စြမ္းအင္ေတြ၊ တျခားႏိုင္ငံနည္းတူ ဒီဘက္ကို စဥ္းစားၿပီးေတာ့ ဧရာ၀တီကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ စီးဆင္းမႈလည္း ေဒၚေလးတေယာက္တည္း အေနနဲ႔ကေတာ့ ယူဆထားပါတယ္။ အဲေတာ့ က်န္တဲ့ ျမန္မာျပည္သူလူထု အားလံုးကလည္း ကိုယ္တင္ထားတဲ့၊ ကိုယ္လိုခ်င္တဲ့ အစိုးရနဲ႔အတူ ဧရာ၀တီအေပၚမွာ ေဒၚေလးတို႔ တာ၀န္ေက်သြားၾကခ်င္ပါတယ္လို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္” လို႔ ေအာင္ပင္လယ္ လူမႈ၀န္းက်င္မဂၢဇင္းမွ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ေဒၚေဒ၀ီသန္႔စင္က ေျပာပါတယ္။
ျမစ္ဆံုဆည္ေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္သူေတြ မွီတင္းေနထိုင္ၾကရတဲ့ ဧရာဝတီျမစ္ေရ ခန္းေျခာက္မႈအျပင္ ျမစ္ေၾကာင္းတေလွ်ာက္က အသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္း ျပဳေနသူေတြကိုပါ ဆိုးက်ိဳးသက္ေရာက္ေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဆည္ေျမာင္းပညာရွင္ ဦးခ်ိဳခ်ိဳကေတာ့ “ဆိုးက်ိဳးေတြကေတာ့ ဆည္ေတြေဆာက္တာ အမ်ားႀကီးပါ။ အထူးသျဖင့္ ျမစ္ႀကီးေတြ၊ ျမစ္မႀကီးေတြေပၚမွာ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ မေဆာက္ပါနဲ႔။ ေရွာင္လို႔ရရင္ ေရွာင္ပါ၊ တျခား ေရြးစရာလမ္းရိွရင္ ေရြးလိုက္ပါ။ ေရအသံုးခ်မႈကို ဆည္မဟုတ္ဘဲနဲ႔ တျခား သက္သာရာနည္းလမ္းေတြရိွရင္ လုပ္ပါ။ မျဖစ္တဲ့အဆံုး ဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ေဆာက္ရမွာေပါ့” လို႔ ေျပာပါတယ္။
ျမစ္ဆံုဆည္ တည္ေဆာက္မယ့္ ဧရိယာဟာ ႀကီးမားလြန္းတဲ့အတြက္ ေရေဝေရလဲေဒသက သစ္ေတာေတြ ျပဳန္းတီးႏိုင္ၿပီး စီမံကိန္းအေၾကာင္းျပ သစ္ခိုးထုတ္မႈေတြလည္း ရွိလာႏိုင္ပါတယ္။
“ဆည္တည္ေဆာက္မယ္ဆို နံပါတ္တစ္ သစ္ေတာေတြ ရွင္းလင္းခံရမယ္။ နံပါတ္ႏွစ္က အရင္တုန္းက သစ္ခိုးတဲ့ ကိစၥေတြမွာ လက္လွမ္းမမီခဲ့တဲ့ေနရာက သစ္အေကာင္းေတြက ဆည္အားျပဳၿပီးေတာ့ ဆည္ထဲကို ဆြဲခ်မယ္။ ဒါ ဆည္ေတြ ေဆာက္တဲ့အတြက္ မေကာင္းတဲ့ အက်ိဳးေက်းဇူးေပါ့” လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ သစ္ေတာအသင္းမွ အတြင္းေရးမႉး ဦးတင္ေအးက ေျပာဆိုလိုက္တာပါ။
ျမစ္ဆံုဆည္စီမံကိန္းကို ၂၀၁၁ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလအတြင္း သမၼတဦးသိန္းစိန္ လက္ထက္က ယာယီရပ္ဆိုင္းခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး အခု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေခါင္းေဆာင္တဲ့ အစိုးရသစ္လက္ထက္မွာ ျပန္လည္စတင္ဖို႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဘက္က ႀကိဳးစားေနတာပါ။
ၿပီးခဲ့တဲ့ မတ္လ ၄ ရက္ေန႔က ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ တ႐ုတ္သံအမတ္ႀကီး မစၥတာဟုန္လ်န္က သူ႔ရဲ႕ေနအိမ္မွာ သတင္းမီဒီယာနဲ႔ ေတြ႔ဆံုစဥ္ ျမစ္ဆံုဆည္ စီမံကိန္းအတြက္ ေလ်ာ္ေၾကးေပးရတဲ့အထိ မျဖစ္ႏိုင္ဘဲ အားလံုးလက္ခံႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္းကို အစိုးရသစ္နဲ႔ ညိႇႏိႈင္းသြားမယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ျမစ္ဆံု ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းဟာ ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕နဲ႔ ၂၇ မိုင္အကြာမွာ တည္ရွိၿပီး ဒီစီမံကိန္းကို ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ေလာက္ကစၿပီး အမွတ္ ၁ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအား၀န္ႀကီးဌာနနဲ႔ တ႐ုတ္ China Power Investment Corporation –CPI တို႔ အက်ိဳးတူ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ စီမံကိန္းျဖစ္ပါတယ္။
ထိေရာက္ေသာ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈေလွ်ာ့ခ်ေရးဆီသို႕
ေဇာ္တူးဆိုင္း
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အစိုးရ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈေလွ်ာ့ခ်ၿပီး ေဒသဆိုင္ရာ အစိုးရမ်ားသို႔ အာဏာခြဲေ၀ေပးေရး၏ လမ္းဆံု တခုတြင္ ေရာက္ရွိေနပါသည္။ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (NLD) ၏ ေရြးေကာက္ပြဲ ေၾကညာခ်က္တြင္လည္း ျပည္နယ္ႏွင့္တိုင္း ၁၄ ခုလံုးတြင္ ဟန္ခ်က္ညီမွ်စြာ ဖြ႔ံၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိေသာ စီမံကိန္းမ်ား ခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္သြားမည္ဟု အခိုင္အမာေျပာၾကားထားသည္။ ဘ႑ာေရး က႑တြင္ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈကို ေလွ်ာ့ခ်ရန္အတြက္ NLD က ျပည္ေထာင္စု အစိုးရႏွင့္ ေဒသဆိုင္ရာ အစိုးရမ်ားၾကားတြင္ ဘ႑ာေရးကိစၥမ်ားအတြက္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ႏွင့္ တာ၀န္မ်ားကို ခြဲေ၀ရယူရန္ အေလးအနက္ ကတိျပဳၿပီး ျဖစ္သည္။
ေဒသဆိုင္ရာ အစိုးရမ်ား၏ လုပ္ကိုင္ႏိုင္စြမ္း ပမာဏႏွင့္ ပတ္သက္၍ မေရရာေသးေသာ္လည္း သူတို႔၏ အလားအလာက ႀကီးမားပါသည္။ လုပ္ငန္းစဥ္ကို နားလည္သေဘာေပါက္ရန္အတြက္ ဖြဲ႔စည္းၿပီးခါစ ျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္းလႊတ္ေတာ္မ်ား၏ ၅ ႏွစ္တာသက္တမ္း အစပိုင္းတြင္ လက္ေတြ႔က်ေသာ အကူအညီမ်ားႏွင့္ အရင္းအျမစ္ေထာက္ပံ့မႈ ႀကီးႀကီးမားမား လိုအပ္ ပါလိမ့္မည္။
ယခုလ အေစာပိုင္းတြင္ စီးပြားေရး ပညာရွင္အဖြဲ႔တခုျဖစ္သည့္ Renaissance Institute (RI) က The Asia Foundation (TAF) ႏွင့္ အတူပူးေပါင္း၍ စစ္ကိုင္းတိုင္း ေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္မွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအတြက္ ျပည္သူ႔ ဘ႑ာေရးႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆိုင္ရာ အလုပ္႐ံု ေဆြးေႏြးပြဲ တခုကို ၂ ရက္ၾကာ ျပဳလုပ္ေပးခဲ့ပါသည္။ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္း ဘတ္ဂ်က္ ေရးဆြဲျခင္းႏွင့္ ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္တြင္ စည္ပင္သာယာေရးအဖြဲ႔မ်ားကဲ့သို႔ေသာ ေဒသတြင္းဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ ယခု အခ်ိန္အထိ ျပည္ထဲေရး ၀န္ႀကီးဌာန၏ လက္ေအာက္တြင္ ရွိေနဆဲျဖစ္သည့္ အေထြေထြအုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဦးစီးဌာန၏ အခန္း က႑တို႔ကို အဓိက အေလးေပးခဲ့သည္။
စစ္ကိုင္းတိုင္း ေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ရွိ ကိုယ္စားလွယ္ ၁၀၁ ဦးထဲမွ အားလံုးနီးပါး အဆုိပါ အလုပ္႐ံု ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ တက္ေရာက္ခဲ့သည္။ တပ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ စစ္တပ္က ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံေပးထားသည့္ ျပည္ေထာင္စု ႀကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားလည္း အပါအ၀င္ျဖစ္သည္။
အစိုးရက ျပည္သူ႔ေရးရာ မူ၀ါဒ အမ်ိဳးမ်ိဳး၏ အကူအညီျဖင့္ ႏိုင္ငံသားမ်ား၏ လူမႈေရးႏွင့္ စီးပြားေရး အခက္အခဲမ်ားကို မည္သို႔ စီမံခန္႔ခြဲေပးႏိုင္ေၾကာင္း က်ေနာ္က အဓိက ေဆြးေႏြးခဲ့ပါသည္။ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေဟာင္း တဦး ျဖစ္ၿပီး ယခုအခ်ိန္တြင္ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ျဖစ္ေသာ ေဒၚစႏၵာမင္းက လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ တဦး၏ ဥပေဒျပဳေရးဆိုင္ရာ တာ၀န္မ်ား ႏွင့္ အစိုးရစီမံကိန္းမ်ားကို ေစာင့္ၾကည့္ေရးႏွင့္ ဆိုင္ေသာ သူ၏ အေတြ႔အႀကံဳမ်ားကို ေ၀မွ်ေပးခဲ့ပါသည္။ တက္ေရာက္လာသူမ်ား၏ စိတ္အားထက္သန္မႈႏွင့္ တိုင္းျပည္ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ စိတ္ပိုင္းျဖတ္ထားမႈမ်ားကို ျမင္ေတြ႔ရသည္မွာ အလြန္အားတက္ဖြယ္ရာ ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အစဥ္အလာအရ ဗဟိုက တင္းက်ပ္စြာ ထိန္းခ်ဳပ္ထားသည့္ အေနအထားတြင္ ရွိေနသူမ်ားမွာ တခါတရံတြင္ ႐ိုးရွင္းေသာ ေမးျမန္းစံုစမ္းမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ပင္ တြန္႔ဆုတ္ေနေလ့ရွိၾကပါသည္။ သို႔ေသာ္ ယခုကိုယ္စားလွယ္မ်ားက က်ေနာ္တို႔ႏွင့္ ပူးေပါင္းပါ၀င္ၾကပါသည္။ သူတို႔ေမးေသာ ေမးခြန္းအမ်ားစုမွာ ေမးခြန္းေကာင္းမ်ား ျဖစ္သည္။ NLD လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စား လွယ္တဦးက ျမန္မာႏိုင္ငံ လူဦးေရ၏ ၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ စိုက္ပ်ိဳးေရး က႑တြင္ ပါ၀င္ေနေသာ္လည္း ႀကံ့ခိုင္ေရးပါတီက အတည္ျပဳခဲ့သည့္ ၂၀၁၆-၁၇ ဘ႑ာေရးႏွစ္အတြက္ အစိုးရ ဘတ္ဂ်က္တြင္ မည္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရးႏွင့္ ေက်းလက္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ ၆ ရာခိုင္ႏႈန္းသာ ခ်ထားေပးခဲ့သနည္းဟု ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့သည္။
စစ္ကိုင္းတိုင္း ေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္မွ အျခား NLD ကိုယ္စားလွယ္တဦးက GDP တိုးတက္လာေသာ္လည္း ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈက သတ္မွတ္ခ်က္ထက္ နိမ့္က်ေနေသာ ျပည္သူမ်ားအတြက္ အမွတ္တကယ္ အက်ိဳးရွိႏိုင္ျခင္း ရွိမရွိ စူးစမ္းခဲ့သည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ၅ ႏွစ္အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ GDP တိုးတက္ေနေသာ္လည္း သူ၏ မဲဆႏၵနယ္အတြင္းမွ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူမ်ား၏ ဘ၀က ေျပာင္းလဲျခင္း မရွိခဲ့ပါ။
လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ေမးသည့္ အျခားေမးခြန္းမ်ားမွာ ေထာက္ပံ့ေရး၊ မွ်တေသာ အခြန္ေကာက္ခံမႈ၊ တင္ဒါ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား၊ အစိုးရစီမံကိန္းမ်ား အေကာင္အထည္ေဖာ္ျခင္းႏွင့္ ေစာင့္ၾကည့္ျခင္း စသည္တို႔ႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ ေမး ခြန္းမ်ား ျဖစ္သည္။
NLD ဦးေဆာင္သည့္ ေဒသဆိုင္ရာ အစိုးရမ်ားက ျပည္သူလူထု၏ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီေသာ ဒီမိုကေရစီကို ေပးႏိုင္စြမ္းရွိ မရွိ ေစာင့္ၾကည့္ရမည့္ အခ်ိန္တြင္ ကနဦးအေျခအေနမွ အင္အားေကာင္းေသာ ေမးခြန္းမ်ားက ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈ ေလွ်ာ့ခ်ေရးေဆာင္ရြက္သည့္ ေနရာတြင္ အေရးပါသည့္ အခန္းက႑မွ ပါ၀င္လာပါလိမ့္မည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ အတြင္း ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္သည့္ အစိုးရလက္ေအာက္တြင္ ထိုကဲ့သို႔ေမးခြန္းမ်ိဳးက အေရးတႀကီးလိုအပ္ေနသည့္ အခ်ိန္တြင္ အကန္႔အသတ္မ်ားေၾကာင့္ ေမးခြန္းေကာင္းမ်ား ကင္းမဲ့ခဲ့သည့္အတြက္ မေကာင္းေသာ မူ၀ါဒမ်ား ျဖစ္ေစခဲ့သည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ဆယ္စုႏွစ္အတြင္း က်င့္သံုးခဲ့သည့္ ျပည္သူ႔ဘ႑ာေရးဆိုင္ရာ အေလ့အထမ်ားက ညံ့ဖ်င္းသည့္ မူ၀ါဒမ်ား မည္သို႔ ထြက္ေပၚလာေစခဲ့သည္ကို မတ္လက ျပဳလုပ္သည့္ အလုပ္႐ံု ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ျပည့္စံုေသာ အခ်က္အလက္မ်ား တင္ျပခဲ့ပါသည္။
ယခုအခ်ိန္အထိ ေဒသဆိုင္ရာ လႊတ္ေတာ္မ်ားတြင္ ဘ႑ာေငြ နည္းပါးမႈႏွင့္ အရင္းအျမစ္ ကန္႔သတ္မႈမ်ား ရွိေနဆဲျဖစ္ ပါသည္။ မူ၀ါဒဆိုင္ရာ ေလ့လာသံုးသပ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္အတြက္ နည္းလမ္းမ်ား၊ နည္းပညာအေထာက္အပံ့ႏွင့္ ေကာင္းမြန္သည့္ မူ၀ါဒမ်ား ေရးဆြဲေရးတြင္ အဓိပၸါယ္ျပည့္၀စြာ ပါ၀င္ႏိုင္ရန္ ဗဟုသုတမ်ား သူတို႔အတြက္ လိုအပ္ေနပါသည္။
စစ္ဘက္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား အပါအ၀င္ စစ္ကိုင္းတိုင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ အမ်ားအျပားကလည္း သူတို႔၏ မဲဆႏၵ နယ္မ်ားမွ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို နားလည္ၾကသည့္ အသြင္ ရွိပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ အမ်ားစု ရင္ဆိုင္ေနရသည့္ စိန္ေခၚမႈမ်ားက ႀကီးမားပါသည္။ ျပည္သူေရးရာ ကိစၥမ်ားတြင္ သူတို႔ ပထမဆံုးအေနျဖင့္ ပါ၀င္လာၾကသည့္ အခ်ိန္လည္း ျဖစ္ပါသည္။ ထိရွလြယ္သည့္ ကိစၥမ်ားကိုေျဖရွင္းရန္ သူတို႔အတြက္ ျပည္တြင္းေရာ ျပည္ပကပါ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ား၏ လက္ေတြ႔က်ေသာ ကူညီမႈမ်ား လိုအပ္ေနပါသည္။
သို႕ေသာ္လည္း ျပင္ပမွ ပုဂၢိဳလ္အမ်ားစုက ၂၀၁၁ ခုႏွစ္က စ၍ ေနျပည္ေတာ္သို႔သာ တိုက္႐ိုက္ အေလးထားေနၾကသည္။ မူ၀ါဒခ်မွတ္သူမ်ားက ဒီမိုကေရစီကို ေဖာ္ေဆာင္ေပးႏိုင္ရန္ ထိေရာက္ေသာ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈေလွ်ာ့ခ်ေရး ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ေမးခြန္းေကာင္းမ်ား ေမးႏိုင္ရန္ ျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္း အစိုးရမ်ား လႊတ္ေတာ္မ်ားအတြက္ ေထာက္ပံ့မႈ ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳးႏွင့္ အရင္းအျမစ္မ်ား လိုအပ္ေနပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အစိုးရ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈေလွ်ာ့ခ်ၿပီး ေဒသဆိုင္ရာ အစိုးရမ်ားသို႔ အာဏာခြဲေ၀ေပးေရး၏ လမ္းဆံု တခုတြင္ ေရာက္ရွိေနပါသည္။ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (NLD) ၏ ေရြးေကာက္ပြဲ ေၾကညာခ်က္တြင္လည္း ျပည္နယ္ႏွင့္တိုင္း ၁၄ ခုလံုးတြင္ ဟန္ခ်က္ညီမွ်စြာ ဖြ႔ံၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိေသာ စီမံကိန္းမ်ား ခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္သြားမည္ဟု အခိုင္အမာေျပာၾကားထားသည္။ ဘ႑ာေရး က႑တြင္ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈကို ေလွ်ာ့ခ်ရန္အတြက္ NLD က ျပည္ေထာင္စု အစိုးရႏွင့္ ေဒသဆိုင္ရာ အစိုးရမ်ားၾကားတြင္ ဘ႑ာေရးကိစၥမ်ားအတြက္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ႏွင့္ တာ၀န္မ်ားကို ခြဲေ၀ရယူရန္ အေလးအနက္ ကတိျပဳၿပီး ျဖစ္သည္။
ေဒသဆိုင္ရာ အစိုးရမ်ား၏ လုပ္ကိုင္ႏိုင္စြမ္း ပမာဏႏွင့္ ပတ္သက္၍ မေရရာေသးေသာ္လည္း သူတို႔၏ အလားအလာက ႀကီးမားပါသည္။ လုပ္ငန္းစဥ္ကို နားလည္သေဘာေပါက္ရန္အတြက္ ဖြဲ႔စည္းၿပီးခါစ ျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္းလႊတ္ေတာ္မ်ား၏ ၅ ႏွစ္တာသက္တမ္း အစပိုင္းတြင္ လက္ေတြ႔က်ေသာ အကူအညီမ်ားႏွင့္ အရင္းအျမစ္ေထာက္ပံ့မႈ ႀကီးႀကီးမားမား လိုအပ္ ပါလိမ့္မည္။
ယခုလ အေစာပိုင္းတြင္ စီးပြားေရး ပညာရွင္အဖြဲ႔တခုျဖစ္သည့္ Renaissance Institute (RI) က The Asia Foundation (TAF) ႏွင့္ အတူပူးေပါင္း၍ စစ္ကိုင္းတိုင္း ေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္မွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအတြက္ ျပည္သူ႔ ဘ႑ာေရးႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆိုင္ရာ အလုပ္႐ံု ေဆြးေႏြးပြဲ တခုကို ၂ ရက္ၾကာ ျပဳလုပ္ေပးခဲ့ပါသည္။ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္း ဘတ္ဂ်က္ ေရးဆြဲျခင္းႏွင့္ ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္တြင္ စည္ပင္သာယာေရးအဖြဲ႔မ်ားကဲ့သို႔ေသာ ေဒသတြင္းဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ ယခု အခ်ိန္အထိ ျပည္ထဲေရး ၀န္ႀကီးဌာန၏ လက္ေအာက္တြင္ ရွိေနဆဲျဖစ္သည့္ အေထြေထြအုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဦးစီးဌာန၏ အခန္း က႑တို႔ကို အဓိက အေလးေပးခဲ့သည္။
စစ္ကိုင္းတိုင္း ေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ရွိ ကိုယ္စားလွယ္ ၁၀၁ ဦးထဲမွ အားလံုးနီးပါး အဆုိပါ အလုပ္႐ံု ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ တက္ေရာက္ခဲ့သည္။ တပ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ စစ္တပ္က ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံေပးထားသည့္ ျပည္ေထာင္စု ႀကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားလည္း အပါအ၀င္ျဖစ္သည္။
အစိုးရက ျပည္သူ႔ေရးရာ မူ၀ါဒ အမ်ိဳးမ်ိဳး၏ အကူအညီျဖင့္ ႏိုင္ငံသားမ်ား၏ လူမႈေရးႏွင့္ စီးပြားေရး အခက္အခဲမ်ားကို မည္သို႔ စီမံခန္႔ခြဲေပးႏိုင္ေၾကာင္း က်ေနာ္က အဓိက ေဆြးေႏြးခဲ့ပါသည္။ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေဟာင္း တဦး ျဖစ္ၿပီး ယခုအခ်ိန္တြင္ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ျဖစ္ေသာ ေဒၚစႏၵာမင္းက လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ တဦး၏ ဥပေဒျပဳေရးဆိုင္ရာ တာ၀န္မ်ား ႏွင့္ အစိုးရစီမံကိန္းမ်ားကို ေစာင့္ၾကည့္ေရးႏွင့္ ဆိုင္ေသာ သူ၏ အေတြ႔အႀကံဳမ်ားကို ေ၀မွ်ေပးခဲ့ပါသည္။ တက္ေရာက္လာသူမ်ား၏ စိတ္အားထက္သန္မႈႏွင့္ တိုင္းျပည္ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ စိတ္ပိုင္းျဖတ္ထားမႈမ်ားကို ျမင္ေတြ႔ရသည္မွာ အလြန္အားတက္ဖြယ္ရာ ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အစဥ္အလာအရ ဗဟိုက တင္းက်ပ္စြာ ထိန္းခ်ဳပ္ထားသည့္ အေနအထားတြင္ ရွိေနသူမ်ားမွာ တခါတရံတြင္ ႐ိုးရွင္းေသာ ေမးျမန္းစံုစမ္းမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ပင္ တြန္႔ဆုတ္ေနေလ့ရွိၾကပါသည္။ သို႔ေသာ္ ယခုကိုယ္စားလွယ္မ်ားက က်ေနာ္တို႔ႏွင့္ ပူးေပါင္းပါ၀င္ၾကပါသည္။ သူတို႔ေမးေသာ ေမးခြန္းအမ်ားစုမွာ ေမးခြန္းေကာင္းမ်ား ျဖစ္သည္။ NLD လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စား လွယ္တဦးက ျမန္မာႏိုင္ငံ လူဦးေရ၏ ၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ စိုက္ပ်ိဳးေရး က႑တြင္ ပါ၀င္ေနေသာ္လည္း ႀကံ့ခိုင္ေရးပါတီက အတည္ျပဳခဲ့သည့္ ၂၀၁၆-၁၇ ဘ႑ာေရးႏွစ္အတြက္ အစိုးရ ဘတ္ဂ်က္တြင္ မည္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရးႏွင့္ ေက်းလက္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ ၆ ရာခိုင္ႏႈန္းသာ ခ်ထားေပးခဲ့သနည္းဟု ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့သည္။
စစ္ကိုင္းတိုင္း ေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္မွ အျခား NLD ကိုယ္စားလွယ္တဦးက GDP တိုးတက္လာေသာ္လည္း ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈက သတ္မွတ္ခ်က္ထက္ နိမ့္က်ေနေသာ ျပည္သူမ်ားအတြက္ အမွတ္တကယ္ အက်ိဳးရွိႏိုင္ျခင္း ရွိမရွိ စူးစမ္းခဲ့သည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ၅ ႏွစ္အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ GDP တိုးတက္ေနေသာ္လည္း သူ၏ မဲဆႏၵနယ္အတြင္းမွ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူမ်ား၏ ဘ၀က ေျပာင္းလဲျခင္း မရွိခဲ့ပါ။
လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ေမးသည့္ အျခားေမးခြန္းမ်ားမွာ ေထာက္ပံ့ေရး၊ မွ်တေသာ အခြန္ေကာက္ခံမႈ၊ တင္ဒါ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား၊ အစိုးရစီမံကိန္းမ်ား အေကာင္အထည္ေဖာ္ျခင္းႏွင့္ ေစာင့္ၾကည့္ျခင္း စသည္တို႔ႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ ေမး ခြန္းမ်ား ျဖစ္သည္။
NLD ဦးေဆာင္သည့္ ေဒသဆိုင္ရာ အစိုးရမ်ားက ျပည္သူလူထု၏ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီေသာ ဒီမိုကေရစီကို ေပးႏိုင္စြမ္းရွိ မရွိ ေစာင့္ၾကည့္ရမည့္ အခ်ိန္တြင္ ကနဦးအေျခအေနမွ အင္အားေကာင္းေသာ ေမးခြန္းမ်ားက ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈ ေလွ်ာ့ခ်ေရးေဆာင္ရြက္သည့္ ေနရာတြင္ အေရးပါသည့္ အခန္းက႑မွ ပါ၀င္လာပါလိမ့္မည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ အတြင္း ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္သည့္ အစိုးရလက္ေအာက္တြင္ ထိုကဲ့သို႔ေမးခြန္းမ်ိဳးက အေရးတႀကီးလိုအပ္ေနသည့္ အခ်ိန္တြင္ အကန္႔အသတ္မ်ားေၾကာင့္ ေမးခြန္းေကာင္းမ်ား ကင္းမဲ့ခဲ့သည့္အတြက္ မေကာင္းေသာ မူ၀ါဒမ်ား ျဖစ္ေစခဲ့သည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ဆယ္စုႏွစ္အတြင္း က်င့္သံုးခဲ့သည့္ ျပည္သူ႔ဘ႑ာေရးဆိုင္ရာ အေလ့အထမ်ားက ညံ့ဖ်င္းသည့္ မူ၀ါဒမ်ား မည္သို႔ ထြက္ေပၚလာေစခဲ့သည္ကို မတ္လက ျပဳလုပ္သည့္ အလုပ္႐ံု ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ျပည့္စံုေသာ အခ်က္အလက္မ်ား တင္ျပခဲ့ပါသည္။
ယခုအခ်ိန္အထိ ေဒသဆိုင္ရာ လႊတ္ေတာ္မ်ားတြင္ ဘ႑ာေငြ နည္းပါးမႈႏွင့္ အရင္းအျမစ္ ကန္႔သတ္မႈမ်ား ရွိေနဆဲျဖစ္ ပါသည္။ မူ၀ါဒဆိုင္ရာ ေလ့လာသံုးသပ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္အတြက္ နည္းလမ္းမ်ား၊ နည္းပညာအေထာက္အပံ့ႏွင့္ ေကာင္းမြန္သည့္ မူ၀ါဒမ်ား ေရးဆြဲေရးတြင္ အဓိပၸါယ္ျပည့္၀စြာ ပါ၀င္ႏိုင္ရန္ ဗဟုသုတမ်ား သူတို႔အတြက္ လိုအပ္ေနပါသည္။
စစ္ဘက္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား အပါအ၀င္ စစ္ကိုင္းတိုင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ အမ်ားအျပားကလည္း သူတို႔၏ မဲဆႏၵ နယ္မ်ားမွ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို နားလည္ၾကသည့္ အသြင္ ရွိပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ အမ်ားစု ရင္ဆိုင္ေနရသည့္ စိန္ေခၚမႈမ်ားက ႀကီးမားပါသည္။ ျပည္သူေရးရာ ကိစၥမ်ားတြင္ သူတို႔ ပထမဆံုးအေနျဖင့္ ပါ၀င္လာၾကသည့္ အခ်ိန္လည္း ျဖစ္ပါသည္။ ထိရွလြယ္သည့္ ကိစၥမ်ားကိုေျဖရွင္းရန္ သူတို႔အတြက္ ျပည္တြင္းေရာ ျပည္ပကပါ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ား၏ လက္ေတြ႔က်ေသာ ကူညီမႈမ်ား လိုအပ္ေနပါသည္။
သို႕ေသာ္လည္း ျပင္ပမွ ပုဂၢိဳလ္အမ်ားစုက ၂၀၁၁ ခုႏွစ္က စ၍ ေနျပည္ေတာ္သို႔သာ တိုက္႐ိုက္ အေလးထားေနၾကသည္။ မူ၀ါဒခ်မွတ္သူမ်ားက ဒီမိုကေရစီကို ေဖာ္ေဆာင္ေပးႏိုင္ရန္ ထိေရာက္ေသာ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈေလွ်ာ့ခ်ေရး ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ေမးခြန္းေကာင္းမ်ား ေမးႏိုင္ရန္ ျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္း အစိုးရမ်ား လႊတ္ေတာ္မ်ားအတြက္ ေထာက္ပံ့မႈ ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳးႏွင့္ အရင္းအျမစ္မ်ား လိုအပ္ေနပါသည္။
ရေနာင္းလူသတ္မႈကိစၥ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြ ျပဳလုပ္
လင္းဆက္ေအာင္
ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ ရေနာင္းၿမိဳ႕မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ရေနာင္းလူသတ္မႈ ကိစၥကုိ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ Orchid Hotel မွာ ဒီကေန႔ ေမလ ၃၀ ရက္ေန႔က သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။
ရေနာင္းလူသတ္မႈအစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး ဒီရေနာင္းလူသတ္မႈကိစၥကုိ သမၼတႀကီးအေနနဲ႔ တုိင္းႏုိင္ငံအစုိးရ တာဝန္ရွိသူမ်ားကုိ တရားဝင္အေၾကာင္းၾကားၿပီး ထုိင္းႏုိင္ငံရဲ႕ဥပေဒအတုိင္း မွန္မွန္ကန္ကန္ေဆာင္ရြက္ေပးဖုိ႔ ေမတၱာရပ္ခံသြားမယ္လုိ႔ ေျပာဆုိလုိက္ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၅ ခု စက္တင္ဘာလက ထိုင္းႏိုင္ငံ ရေနာင္းၿမိဳ႕က ဆယ္ေက်ာ္သက္ ေက်ာင္းသူတဦး အသတ္ခံရမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စြပ္စြဲခံထားရတဲ့ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမား ၄ ဦးဟာ ရေနာင္းရဲေတြရဲ႕ ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္မႈေၾကာင့္ ၀န္ခံထြက္ဆိုခဲ့ရတာျဖစ္တယ္လို႔ ၂၀၁၅ ခု ဒီဇင္ဘာ ၂၇ ရက္ေန႔ထုတ္ ဘန္ေကာက္ပို႔စ္သတင္းမွာ ေဖာ္ျပပါတယ္။
၂၀၁၅ ခု စက္တင္ဘာလတုန္း ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ရေနာင္းလူသတ္မႈမွာ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားေတြျဖစ္တဲ့ မိုးဇင္ေအာင္ အသက္ ၁၉ ႏွစ္၊ ေဇာ္ေလး အသက္ ၂၅ ႏွစ္၊ ေမာင္စိန္ အသက္ ၂၀ ႏွစ္၊ ေက်ာ္စိုး၀င္း အသက္ ၁၈ ႏွစ္တို႔ ၄ ဦးကို လူသတ္မႈနဲ႔ စြပ္စြဲခံထားရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဖမ္းဆီးခံ ျမန္မာ ၄ ဦးရဲ႕ ေဆြမ်ိဳးေတြနဲ႔ ေရွ႕ေနေတြက သူတို႔ ၄ ဦးကို ဖမ္းဆီးခဲ့တဲ့ ေအာက္တိုဘာ ၂၀ ကေန ၂၄ ရက္အတြင္းမွာ မ်က္ႏွာကို အ၀တ္နဲ႔ စည္းၿပီး ေသနတ္ျပ ၿခိမ္းေျခာက္တာေတြ၊ ပလတ္စတစ္အိတ္စြပ္ၿပီး မြန္းေအာင္လုပ္ကာ လိင္အဂၤါကို ထိုးႏွက္ကန္ေက်ာက္တာေတြ လုပ္ၿပီး ႏွိပ္စက္ခဲ့ၾကတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ရဲေတြဟာ အခင္းျဖစ္တဲ့ေန႔က က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ေနရာနဲ႔ အခ်ိန္ကို အမိန္႔ေပးေစခိုင္းၿပီး လက္မွတ္ေရးထိုးေစခဲ့ကာ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္ကို သေဘာတူ လက္မွတ္ထိုးဖို႔ နာမည္နဲ႔တကြ ဖိအားေပး ေစခိုင္းခဲ့တာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေက်ာ္စိုး၀င္းက ေျပာပါတယ္။
ရေနာင္းၿမိဳ႕ ဘန္လင္းရပ္ကြက္ေန အသက္ ၁၈ ႏွစ္အရြယ္ နန္းေဆာင္ ေအာလ၀ီ ဖမ္ေဖာ၀္းေထာင္း ေခၚ အက္ပဲလ္ဟာ ၂၀၁၅ စက္တင္ဘာ ၂၈ ရက္ေန႔က တကိုယ္တည္း လမ္းေလွ်ာက္ၿပီး သူငယ္ခ်င္းဆီကို အလည္သြားစဥ္ ရပ္ကြက္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းအနီး လမ္းၾကားမွာ အ႐ုိက္ခံရတဲ့ ဒဏ္ရာ ၁၇ ခုနဲ႔ ေသဆံုးသြားခဲ့ျဖစ္ပါတယ္။
ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ ရေနာင္းၿမိဳ႕မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ရေနာင္းလူသတ္မႈ ကိစၥကုိ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ Orchid Hotel မွာ ဒီကေန႔ ေမလ ၃၀ ရက္ေန႔က သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။
ရေနာင္းလူသတ္မႈအစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး ဒီရေနာင္းလူသတ္မႈကိစၥကုိ သမၼတႀကီးအေနနဲ႔ တုိင္းႏုိင္ငံအစုိးရ တာဝန္ရွိသူမ်ားကုိ တရားဝင္အေၾကာင္းၾကားၿပီး ထုိင္းႏုိင္ငံရဲ႕ဥပေဒအတုိင္း မွန္မွန္ကန္ကန္ေဆာင္ရြက္ေပးဖုိ႔ ေမတၱာရပ္ခံသြားမယ္လုိ႔ ေျပာဆုိလုိက္ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၅ ခု စက္တင္ဘာလက ထိုင္းႏိုင္ငံ ရေနာင္းၿမိဳ႕က ဆယ္ေက်ာ္သက္ ေက်ာင္းသူတဦး အသတ္ခံရမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စြပ္စြဲခံထားရတဲ့ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမား ၄ ဦးဟာ ရေနာင္းရဲေတြရဲ႕ ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္မႈေၾကာင့္ ၀န္ခံထြက္ဆိုခဲ့ရတာျဖစ္တယ္လို႔ ၂၀၁၅ ခု ဒီဇင္ဘာ ၂၇ ရက္ေန႔ထုတ္ ဘန္ေကာက္ပို႔စ္သတင္းမွာ ေဖာ္ျပပါတယ္။
၂၀၁၅ ခု စက္တင္ဘာလတုန္း ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ရေနာင္းလူသတ္မႈမွာ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားေတြျဖစ္တဲ့ မိုးဇင္ေအာင္ အသက္ ၁၉ ႏွစ္၊ ေဇာ္ေလး အသက္ ၂၅ ႏွစ္၊ ေမာင္စိန္ အသက္ ၂၀ ႏွစ္၊ ေက်ာ္စိုး၀င္း အသက္ ၁၈ ႏွစ္တို႔ ၄ ဦးကို လူသတ္မႈနဲ႔ စြပ္စြဲခံထားရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဖမ္းဆီးခံ ျမန္မာ ၄ ဦးရဲ႕ ေဆြမ်ိဳးေတြနဲ႔ ေရွ႕ေနေတြက သူတို႔ ၄ ဦးကို ဖမ္းဆီးခဲ့တဲ့ ေအာက္တိုဘာ ၂၀ ကေန ၂၄ ရက္အတြင္းမွာ မ်က္ႏွာကို အ၀တ္နဲ႔ စည္းၿပီး ေသနတ္ျပ ၿခိမ္းေျခာက္တာေတြ၊ ပလတ္စတစ္အိတ္စြပ္ၿပီး မြန္းေအာင္လုပ္ကာ လိင္အဂၤါကို ထိုးႏွက္ကန္ေက်ာက္တာေတြ လုပ္ၿပီး ႏွိပ္စက္ခဲ့ၾကတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ရဲေတြဟာ အခင္းျဖစ္တဲ့ေန႔က က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ေနရာနဲ႔ အခ်ိန္ကို အမိန္႔ေပးေစခိုင္းၿပီး လက္မွတ္ေရးထိုးေစခဲ့ကာ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္ကို သေဘာတူ လက္မွတ္ထိုးဖို႔ နာမည္နဲ႔တကြ ဖိအားေပး ေစခိုင္းခဲ့တာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေက်ာ္စိုး၀င္းက ေျပာပါတယ္။
ရေနာင္းၿမိဳ႕ ဘန္လင္းရပ္ကြက္ေန အသက္ ၁၈ ႏွစ္အရြယ္ နန္းေဆာင္ ေအာလ၀ီ ဖမ္ေဖာ၀္းေထာင္း ေခၚ အက္ပဲလ္ဟာ ၂၀၁၅ စက္တင္ဘာ ၂၈ ရက္ေန႔က တကိုယ္တည္း လမ္းေလွ်ာက္ၿပီး သူငယ္ခ်င္းဆီကို အလည္သြားစဥ္ ရပ္ကြက္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းအနီး လမ္းၾကားမွာ အ႐ုိက္ခံရတဲ့ ဒဏ္ရာ ၁၇ ခုနဲ႔ ေသဆံုးသြားခဲ့ျဖစ္ပါတယ္။
စပါးခင္းအတြင္း ဘက္ထရီေရွာ့ရုိက္ ငါးရွဥ့္ဖမ္းဆီးသူ ႏွစ္ဦးအား ငါးလုပ္ငန္းဥပေဒျဖင့္ အေရးယူထား
မာန္ဇာေျမမြန္
စစ္ကုိင္းတုိင္းေဒသႀကီး ေရႊဘုိၿမိဳ႕နယ္၌ စပါးခင္းမ်ားအတြင္း ဘက္ထရီေရွာ့ရုိက္ ငါးရွဥ့္ဖမ္းဆီးသူ ႏွစ္ဦးအား ေရခ်ိဳငါးလုပ္ငန္း ဥပေဒျဖင့္ အေရးယူထားေၾကာင္း တုိင္းေဒသႀကီး ရဲတပ္ဖြဲ႔မွ သိရသည္။
အဆုိပါ ငါးရွဥ့္ဖမ္းဆီးသူ ႏွစ္ဦးထံတြင္ ၁၂ ဗုိ႔ဘက္ထရီ(၂)လံုး၊ အင္ဗာတာကိြဳင္ထုပ္(၂)ထုပ္၊ ဘက္ထရီအုိးထည့္ ပလပ္တစ္ပံုးေဟာင္း(၂)လံုး၊ ဝါးရုိက္တပ္သံခြ်န္ေရွာ့တံ(၄)ေခ်ာင္း၊ ငါးရွဥ့္ထည့္ ပလပ္စတစ္ပံုးအေဟာင္း (၂)လံုး တုိ႔ႏွင့္အတူဖမ္းဆီးရမိခဲ့ျပီး ေက်းရြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးမွတဆင့္ ေရႊဘုိၿမိဳ႕မရဲစခန္းသို႔ လာေရာက္အပ္ႏွံခဲ့သည္ဟု ေရႊဘုိၿမိဳ႕မရဲစခန္းမွ တာ၀န္က်ရဲ၀န္ထမ္းတစ္ဦးကေျပာသည္။
ယင္းေၾကာင့္ ေရႊဘုိငါးလုပ္ငန္းဦးစီးဌာနႏွင့္ ဆက္သြယ္၍ ဘက္ထရီေရွာ့ရုိက္ ငါးရွဥ့္ဖမ္းဆီးသူ ႏွစ္ဦးအား အေရးယူေပးပါရန္ ေရႊဘုိခရုိင္ ငါးလုပ္ငန္းေရး ဦးစီးဌာနမွ တရားလုိျပဳလုပ္တုိင္တန္းခဲ့ၿပီး ေရခ်ဳိငါးလုပ္ငန္းဥပေဒပုဒ္မ-၄၅ အရ အမႈေရးဖြင့္ထားေၾကာင္း ေရႊဘုိၿမိဳ႕မရဲစခန္းမွသိရသည္။
စစ္ကုိင္းတုိင္းေဒသႀကီး ေရႊဘုိၿမိဳ႕နယ္၌ စပါးခင္းမ်ားအတြင္း ဘက္ထရီေရွာ့ရုိက္ ငါးရွဥ့္ဖမ္းဆီးသူ ႏွစ္ဦးအား ေရခ်ိဳငါးလုပ္ငန္း ဥပေဒျဖင့္ အေရးယူထားေၾကာင္း တုိင္းေဒသႀကီး ရဲတပ္ဖြဲ႔မွ သိရသည္။
အဆုိပါ ငါးရွဥ့္ဖမ္းဆီးသူ ႏွစ္ဦးထံတြင္ ၁၂ ဗုိ႔ဘက္ထရီ(၂)လံုး၊ အင္ဗာတာကိြဳင္ထုပ္(၂)ထုပ္၊ ဘက္ထရီအုိးထည့္ ပလပ္တစ္ပံုးေဟာင္း(၂)လံုး၊ ဝါးရုိက္တပ္သံခြ်န္ေရွာ့တံ(၄)ေခ်ာင္း၊ ငါးရွဥ့္ထည့္ ပလပ္စတစ္ပံုးအေဟာင္း (၂)လံုး တုိ႔ႏွင့္အတူဖမ္းဆီးရမိခဲ့ျပီး ေက်းရြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးမွတဆင့္ ေရႊဘုိၿမိဳ႕မရဲစခန္းသို႔ လာေရာက္အပ္ႏွံခဲ့သည္ဟု ေရႊဘုိၿမိဳ႕မရဲစခန္းမွ တာ၀န္က်ရဲ၀န္ထမ္းတစ္ဦးကေျပာသည္။
ယင္းေၾကာင့္ ေရႊဘုိငါးလုပ္ငန္းဦးစီးဌာနႏွင့္ ဆက္သြယ္၍ ဘက္ထရီေရွာ့ရုိက္ ငါးရွဥ့္ဖမ္းဆီးသူ ႏွစ္ဦးအား အေရးယူေပးပါရန္ ေရႊဘုိခရုိင္ ငါးလုပ္ငန္းေရး ဦးစီးဌာနမွ တရားလုိျပဳလုပ္တုိင္တန္းခဲ့ၿပီး ေရခ်ဳိငါးလုပ္ငန္းဥပေဒပုဒ္မ-၄၅ အရ အမႈေရးဖြင့္ထားေၾကာင္း ေရႊဘုိၿမိဳ႕မရဲစခန္းမွသိရသည္။
တရုုတ္ကုုမၸဏီ၏ ဘိလပ္ေျမစက္ရံုတြင္ တန္ ၂၅၀၀ တုုိးထုုတ္မည္ကိုု ေဒသခံမ်ား ကန္႔ကြက္
ေကာင္းျမတ္မင္း
မေကြးတုုိင္း၊ သရက္ၿမိဳ႕ရွိ သရက္ ဘိလပ္ ေျမစက္ရုုံကုုိ ယခင္အစုုိးရက တရုုတ္ကုုမၺဏီတခုု ျဖစ္ေသာ ျမန္မာဂ်ီဒုုန္း (Myanmar Jidong) သုုိ႔ လုုပ္ပုုိင္ခြင့္ခ်ထားေပးခဲ့ၿပီး တရုုတ္ကုုမၺဏီက စက္ရုုံတြင္ မူလ တရက္ လွ်င္ တန္ ၅၀၀ ဘိလပ္ေျမ ထုုတ္ လုုပ္ ရာမွ တန္ခ်ိန္ ၂၅၀၀ ထပ္မံတုုိးျမွင့္ ထုုတ္လုုပ္မည့္အေပၚ ေဒသခံမ်ားက ကန္႔ကြက္ေနၾကေၾကာင္း သိရွိရသည္။
အဆုုိပါ ဘိလပ္ ေျမ စက္ရုံ ကုုိ သမၼတေဟာင္းဦးသိန္းစိန္ အစုိးရလက္ထက္အတြင္း ျမန္မာဂ်ီဒုန္း တရုတ္ကုမၸဏီ (Myanmar Jidong) ထံသုုိ႔ BOT- စနစ္ျဖင့္ ႏွစ္ရွည္ငွားရမ္း လုပ္ကုိင္ႏုိင္ရန္ အက်ိဳးတူပူးေပါင္းမႈစာခၽြန္လႊာျဖင့္ လုပ္ကုိင္ခြင့္ ေပးအပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဘိလပ္ေျမ တရက္လ ွ်င္ တန္ခ်ိန္ ၂၅၀၀ တုုိးထုုတ္ရန္ ေက်ာက္မီးေသြးသုုံး ဓာတ္အားေပး စက္ရုံတခုုကိုုလည္း တည္ေဆာက္ရန္ ျပင္ဆင္မႈေၾကာင့္ ေဒသခံမ်ားက ကန္႔ကြက္ေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
သရက္ၿမိဳ႕နယ္အေထာက္အကူျပဳအဖြဲ႔ ဥကၠ႒ဦးတင္ေအာင္ျမင့္က “တန္ငါးရာဆုိ အိတ္တေသာင္းကုိ သူတုိ႔ကငါးဆတုိး ထုတ္မယ္။ တေန႔အိတ္ငါးေသာင္း၊ ထုံးေက်ာက္ကုိ အေျခခံၿပီးေတာ့ ထုတ္မယ္။ သူတုိ႔ထုတ္မယ့္အတုိင္း ဆယ္ႏွစ္ ေက်ာ္ေလာက္ဆုိ ထုံးေက်ာက္ေတာင္ႀကီးက က်ေနာ္တုိ႔အေရွ႕က ေပ်ာက္သြားမွာကုိ က်ေနာ္တုိ႔ ျမင္ေနတယ္။ ငါးဆတုိး ထုတ္လုိက္လုိ႔ ခံစားရမယ့္ အမႈန္အမႊားေတြ မီးသင္းဖုိကထြက္လာမယ့္ ေဘးထြက္ဆုိးက်ိဳးေတြအျပင္ စရိတ္သက္သာဖုိ႔ ေက်ာက္မီးေသြး ဓာတ္အားေပး စက္ရုံကုိလည္းသုံးမယ္ဆုိေတာ့ က်ေနာ္တို႔ၿမိဳ႕သူ႔ၿမိဳ႕သားေတြက ဒီအတုိင္း လက္ပိုက္ၾကည့္ ေနလုိ႔ မရေတာ့ဘူး”ဟု ေျပာသည္။
ဘိလပ္ေျမတန္ခ်ိန္ ၂၅၀၀ တုိးျမွင့္ထုတ္လုပ္ရာ၌ ေလာင္စာအျဖစ္ ေက်ာက္မီးေသြးသုံး ၁၅ မဂၢါဝပ္ ဓာတ္အားေပး စက္ရုံ သစ္တခုကုိ တရုတ္ကၽြမ္းက်င္လုပ္သား ၃၀၀ က တည္ေဆာက္မည္ျဖစ္သည္ဟု ရန္ကုန္အေျခစုိက္ ေဒသတြင္း ပတ္ဝန္း က်င္ဆုိင္ရာ အႀကံေပးကုမၸဏီ (Sustainable Environment Myanmar- SEM Co.Ltd) ၏ အစီရင္ခံစာမ်ားအရ သိရွိရ သည္။
ဘိလပ္ေျမမ်ား တန္ခ်ိန္ တုိးခ်ဲ႕ထုတ္လုပ္မည့္ အစီအစဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး သရက္ဘိလပ္ေျမစက္ရုံမွ တာဝန္ရွိစက္ရုံမွဴးကုုိ ဧရာ၀တီက သြားေရာက္ေမးျမန္းခဲ့ေသာ္လည္း ဒု-စက္ရုံမွဴး ဦးေစာထြန္းႀကိဳင္က တာ၀န္အရွိဆုုံးျဖစ္ေသာ စက္ရုုံမွဴး ေနျပည္ေတာ္သုုိ႔ သြားေရာက္ေန၍ မေျဖဆိုုႏုုိင္ပါေၾကာင္း ေျပာဆုုိသည္။
သရက္ၿမိဳ႕နယ္ မဲဆႏၵနယ္အမွတ္ (၁) မေကြးတုိင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ ေဒၚေအးယုေမာ္က “ေက်ာက္မီး ေသြး သုံးမယ္ဆုိရင္ေတာ့ လက္ခံမွာမဟုတ္ဘူးလုိ႔ ေျပာလုိက္တယ္။ သူရဲ့ဆုိးက်ိဳးေတြက အမ်ားႀကီးပဲ။ သဘာဝ ပတ္ဝန္း က်င္လည္း ထိခုိက္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ က်မတုိ႔က လက္မခံဘူး။ ျပည္သူေတြရဲ့ဆႏၵမရွိရင္ ဒီစီမံကိန္းကုိ ရပ္နားသင့္ပါ တယ္ လုိ႔ ျမန္မာဂ်ီဒုန္းကုမၸဏီကုိ က်မေျပာလုိက္ပါတယ္”ဟု ဧရာဝတီကို ေျပာသည္။
သရက္ဘိလပ္ေျမစက္ရံု အက်ိဳးတူပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ စာခၽြန္လႊာအရ စက္ရုံမွရရွိသည့္ အက်ိဳးအျမတ္ေပၚတြင္ ျမန္မာဂ်ီဒုန္း တရုတ္ကုမၸဏီ (Myanmar Jidong) က ၉၇ ဒသမ ၅ ရာခုိင္ႏႈန္း ရရွိမည္ျဖစ္ၿပီး၊ ျမန္မာအစုိးရက ၂.၅ ရာခုိင္ႏႈန္း ခံစားရရွိမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒၚေအးယုေမာ္က ဆက္ေျပာသည္။
သရက္ဘိလပ္ေျမစက္ရုံကို ၁၉၃၅ ခုႏွစ္က စတင္တည္ေထာင္ခဲ့စဥ္က တရက္လွ်င္ တန္ ၂၀၀ က် အဂၤလန္ႏုိင္ငံ ထုတ္ စက္ ျဖင့္ အသုံးျပဳထုတ္လုပ္ခဲ့ၿပီးေနာက္၊ ၁၉၅၇ ခုႏွစ္တြင္ တရက္လွ်င္ တန္ ၄၀၀ က် ဂ်ာမနီႏုိင္ငံထုတ္စက္မ်ားျဖင့္ ပထမ အႀကိမ္ တုိးခ်ဲ႕ထုတ္လုပ္ကုိင္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္တြင္ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံထုတ္ စက္မ်ားျဖင့္ အစားထိုးထုတ္လုပ္ခဲ့ၿပီး၊ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္ တြင္ တရက္လွ်င္တန္ ၄၀၀ က် တရုတ္ႏုိင္ငံလုပ္ စက္မ်ားျဖင့္ လုပ္ကုိင္ခဲ့ရာတြင္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ပ်က္စီးမႈ ပိုဆိုးရြားလာေၾကာင္း ေဒသခံမ်ား၏ ေျပာဆိုုခ်က္အရ သိရွိရသည္။
မေကြးတုုိင္း၊ သရက္ၿမိဳ႕ရွိ သရက္ ဘိလပ္ ေျမစက္ရုုံကုုိ ယခင္အစုုိးရက တရုုတ္ကုုမၺဏီတခုု ျဖစ္ေသာ ျမန္မာဂ်ီဒုုန္း (Myanmar Jidong) သုုိ႔ လုုပ္ပုုိင္ခြင့္ခ်ထားေပးခဲ့ၿပီး တရုုတ္ကုုမၺဏီက စက္ရုုံတြင္ မူလ တရက္ လွ်င္ တန္ ၅၀၀ ဘိလပ္ေျမ ထုုတ္ လုုပ္ ရာမွ တန္ခ်ိန္ ၂၅၀၀ ထပ္မံတုုိးျမွင့္ ထုုတ္လုုပ္မည့္အေပၚ ေဒသခံမ်ားက ကန္႔ကြက္ေနၾကေၾကာင္း သိရွိရသည္။
အဆုုိပါ ဘိလပ္ ေျမ စက္ရုံ ကုုိ သမၼတေဟာင္းဦးသိန္းစိန္ အစုိးရလက္ထက္အတြင္း ျမန္မာဂ်ီဒုန္း တရုတ္ကုမၸဏီ (Myanmar Jidong) ထံသုုိ႔ BOT- စနစ္ျဖင့္ ႏွစ္ရွည္ငွားရမ္း လုပ္ကုိင္ႏုိင္ရန္ အက်ိဳးတူပူးေပါင္းမႈစာခၽြန္လႊာျဖင့္ လုပ္ကုိင္ခြင့္ ေပးအပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဘိလပ္ေျမ တရက္လ ွ်င္ တန္ခ်ိန္ ၂၅၀၀ တုုိးထုုတ္ရန္ ေက်ာက္မီးေသြးသုုံး ဓာတ္အားေပး စက္ရုံတခုုကိုုလည္း တည္ေဆာက္ရန္ ျပင္ဆင္မႈေၾကာင့္ ေဒသခံမ်ားက ကန္႔ကြက္ေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
သရက္ၿမိဳ႕နယ္အေထာက္အကူျပဳအဖြဲ႔ ဥကၠ႒ဦးတင္ေအာင္ျမင့္က “တန္ငါးရာဆုိ အိတ္တေသာင္းကုိ သူတုိ႔ကငါးဆတုိး ထုတ္မယ္။ တေန႔အိတ္ငါးေသာင္း၊ ထုံးေက်ာက္ကုိ အေျခခံၿပီးေတာ့ ထုတ္မယ္။ သူတုိ႔ထုတ္မယ့္အတုိင္း ဆယ္ႏွစ္ ေက်ာ္ေလာက္ဆုိ ထုံးေက်ာက္ေတာင္ႀကီးက က်ေနာ္တုိ႔အေရွ႕က ေပ်ာက္သြားမွာကုိ က်ေနာ္တုိ႔ ျမင္ေနတယ္။ ငါးဆတုိး ထုတ္လုိက္လုိ႔ ခံစားရမယ့္ အမႈန္အမႊားေတြ မီးသင္းဖုိကထြက္လာမယ့္ ေဘးထြက္ဆုိးက်ိဳးေတြအျပင္ စရိတ္သက္သာဖုိ႔ ေက်ာက္မီးေသြး ဓာတ္အားေပး စက္ရုံကုိလည္းသုံးမယ္ဆုိေတာ့ က်ေနာ္တို႔ၿမိဳ႕သူ႔ၿမိဳ႕သားေတြက ဒီအတုိင္း လက္ပိုက္ၾကည့္ ေနလုိ႔ မရေတာ့ဘူး”ဟု ေျပာသည္။
ဘိလပ္ေျမတန္ခ်ိန္ ၂၅၀၀ တုိးျမွင့္ထုတ္လုပ္ရာ၌ ေလာင္စာအျဖစ္ ေက်ာက္မီးေသြးသုံး ၁၅ မဂၢါဝပ္ ဓာတ္အားေပး စက္ရုံ သစ္တခုကုိ တရုတ္ကၽြမ္းက်င္လုပ္သား ၃၀၀ က တည္ေဆာက္မည္ျဖစ္သည္ဟု ရန္ကုန္အေျခစုိက္ ေဒသတြင္း ပတ္ဝန္း က်င္ဆုိင္ရာ အႀကံေပးကုမၸဏီ (Sustainable Environment Myanmar- SEM Co.Ltd) ၏ အစီရင္ခံစာမ်ားအရ သိရွိရ သည္။
ဘိလပ္ေျမမ်ား တန္ခ်ိန္ တုိးခ်ဲ႕ထုတ္လုပ္မည့္ အစီအစဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး သရက္ဘိလပ္ေျမစက္ရုံမွ တာဝန္ရွိစက္ရုံမွဴးကုုိ ဧရာ၀တီက သြားေရာက္ေမးျမန္းခဲ့ေသာ္လည္း ဒု-စက္ရုံမွဴး ဦးေစာထြန္းႀကိဳင္က တာ၀န္အရွိဆုုံးျဖစ္ေသာ စက္ရုုံမွဴး ေနျပည္ေတာ္သုုိ႔ သြားေရာက္ေန၍ မေျဖဆိုုႏုုိင္ပါေၾကာင္း ေျပာဆုုိသည္။
သရက္ၿမိဳ႕နယ္ မဲဆႏၵနယ္အမွတ္ (၁) မေကြးတုိင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ ေဒၚေအးယုေမာ္က “ေက်ာက္မီး ေသြး သုံးမယ္ဆုိရင္ေတာ့ လက္ခံမွာမဟုတ္ဘူးလုိ႔ ေျပာလုိက္တယ္။ သူရဲ့ဆုိးက်ိဳးေတြက အမ်ားႀကီးပဲ။ သဘာဝ ပတ္ဝန္း က်င္လည္း ထိခုိက္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ က်မတုိ႔က လက္မခံဘူး။ ျပည္သူေတြရဲ့ဆႏၵမရွိရင္ ဒီစီမံကိန္းကုိ ရပ္နားသင့္ပါ တယ္ လုိ႔ ျမန္မာဂ်ီဒုန္းကုမၸဏီကုိ က်မေျပာလုိက္ပါတယ္”ဟု ဧရာဝတီကို ေျပာသည္။
သရက္ဘိလပ္ေျမစက္ရံု အက်ိဳးတူပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ စာခၽြန္လႊာအရ စက္ရုံမွရရွိသည့္ အက်ိဳးအျမတ္ေပၚတြင္ ျမန္မာဂ်ီဒုန္း တရုတ္ကုမၸဏီ (Myanmar Jidong) က ၉၇ ဒသမ ၅ ရာခုိင္ႏႈန္း ရရွိမည္ျဖစ္ၿပီး၊ ျမန္မာအစုိးရက ၂.၅ ရာခုိင္ႏႈန္း ခံစားရရွိမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒၚေအးယုေမာ္က ဆက္ေျပာသည္။
သရက္ဘိလပ္ေျမစက္ရုံကို ၁၉၃၅ ခုႏွစ္က စတင္တည္ေထာင္ခဲ့စဥ္က တရက္လွ်င္ တန္ ၂၀၀ က် အဂၤလန္ႏုိင္ငံ ထုတ္ စက္ ျဖင့္ အသုံးျပဳထုတ္လုပ္ခဲ့ၿပီးေနာက္၊ ၁၉၅၇ ခုႏွစ္တြင္ တရက္လွ်င္ တန္ ၄၀၀ က် ဂ်ာမနီႏုိင္ငံထုတ္စက္မ်ားျဖင့္ ပထမ အႀကိမ္ တုိးခ်ဲ႕ထုတ္လုပ္ကုိင္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္တြင္ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံထုတ္ စက္မ်ားျဖင့္ အစားထိုးထုတ္လုပ္ခဲ့ၿပီး၊ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္ တြင္ တရက္လွ်င္တန္ ၄၀၀ က် တရုတ္ႏုိင္ငံလုပ္ စက္မ်ားျဖင့္ လုပ္ကုိင္ခဲ့ရာတြင္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ပ်က္စီးမႈ ပိုဆိုးရြားလာေၾကာင္း ေဒသခံမ်ား၏ ေျပာဆိုုခ်က္အရ သိရွိရသည္။
ဆန္စပါးစိုက္ပ်ဳိးထုတ္လုပ္မႈ မဟာဗ်ဴဟာ ျပင္ဆင္သင့္ဟု ဝန္ႀကီးအႀကံျပဳ
႐ူပါေအာင္ဝင္း
ျမန္မာ့ဆန္ အရည္အေသြးတက္ရန္ ႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာေစ်းကြက္ေဝစု ရရွိႏုိင္ရန္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ဆန္စပါး စိုက္ပ်ဳိးထုတ္လုပ္မႈဆုိင္ရာ မဟာဗ်ဴဟာ အမွားမ်ားကို ျပန္လည္ျပင္ဆင္သင့္ဟု ဧရာ၀တီတုိင္းေဒသႀကီး စိုက္ပ်ဳိးေရး၊ ေမြးျမဴေရး၊ သယံဇာတႏွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးရာဝန္ႀကီး ဦးဘဟိန္းက ေျပာသည္။
"ျမန္မာ့လယ္သမားအမ်ားစုက ပါးပါးေလးရင္းၿပီးေတာ့ နည္းနည္းေလးထုတ္ရတဲ့စနစ္ေပါ့၊ ဒီမဟာဗ်ဴဟာ က်င့္သံုးသမွ် ကာလပတ္လံုး၊ ထြက္လာသမွ် ထြက္ကုန္က ဘာျဖစ္လဲဆုိေတာ့ အရည္အေသြးအရလည္း က်ဆင္းတာေပါ့၊ ထုတ္လုပ္မႈစြမ္းအားအရလည္းက်ဆင္းတာေပါ့" ဟု ဝန္ႀကီး ဦးဘဟိန္းက ေျပာသည္။
၎က ေမ ၂၇ရက္က ပုသိမ္ဟိုတယ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံဆန္စပါး အသင္းခ်ဳပ္က ဦးေဆာင္ျပဳလုပ္သည့္ ဆန္စပါးစိုက္ပ်ဳိးထုတ္လုပ္မႈဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ေျပာၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ဧရာဝတီတုိင္းတြင္ ဆန္စပါးစိုက္ပ်ဳိးထုတ္လုပ္သည့္ လုပ္ငန္း တုိးျမႇင့္ရန္အတြက္ ပထမအဆင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ လာမည့္ စပါးစိုက္ရာသီမ်ား၌ မ်ဳိးေကာင္းမ်ဳိးသန္႔သံုးစြဲလာႏုိင္ရန္ ယခုႏွစ္ကို အေျခခံအျဖစ္သတ္မွတ္မည္ဟု တုိင္းေဒသႀကီးဦးစီးမွဴး ဦးထြန္းေအာင္ေက်ာ္က အဆုိပါ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ တုိင္းေဒသႀကီး အစိုးရ၏ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားကို ရွင္းျပခဲ့သည္။
"မ်ဳိးေကာင္းမ်ဳိးသန္႔တစ္ခုတည္းကေန စိုက္ပ်ဳိးထုတ္လုပ္ျခင္းအားျဖင့္ရရွိ လာတဲ့အက်ဳိးအျမတ္က သီအုိရီအရေရာ တကယ့္ကြင္းထဲမွာ လက္ေတြ႔အရေရာ၊ ၁၅ရာခိုင္ႏႈန္းကေန ၂၀ရာခိုင္ ႏႈန္း၊ တစ္ျခားသြင္းအားစုေတြ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲျခင္းမရွိေသးဘဲနဲ႔ေတာင္ အက်ဳိးရလာဒ္ရရွိႏုိင္တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဌာနရဲ႕ဒီႏွစ္ ဦးတည္ခ်က္ကေတာ့ မ်ဳိးေကာင္းမ်ဳိးသန္႔ထုတ္လုပ္ေရးကိုပဲဦးတည္ ေဇာင္းေပးေဆာင္ရြက္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္" ဟု ၎က ေျပာသည္။
ဧက ၂၆၀၀မွ ထြက္ရွိလာေသာ မ်ဳိးတင္းေပါင္းႏွစ္သိန္းေက်ာ္အား စပါးေနာက္တစ္ရာသီတြင္ မ်ဳိးေကာင္း မ်ဳိးသန္႔မ်ားအျဖစ္ ေတာင္သူမ်ားလက္သို႔ ျဖန္႔ေဝရာတြင္ စီမံခန္႔ခြဲရန္အတြက္ ပုဂၢလိကပိုင္းမွ အကူအညီ မ်ားေပးႏုိင္ရန္လည္း စိုက္ပ်ဳိးေရးဦးစီးဌာနက ကမ္းလွမ္းခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံဆန္စပါးအသင္းခ်ဳပ္မွ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး ဦးရဲမင္းေအာင္ကလည္း "ေတာင္သူလယ္သမားေတြလည္း အခက္အခဲရွိတဲ့ေနရာျဖစ္ေတာ့၊ ေရႀကီးတာ၊ ေရနစ္ျမႇဳပ္တာ၊ ေနာက္တစ္ခုေခ်းေငြကိစၥေတြ၊ အေၾကြးသံသရာေတြရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ နံပါတ္တစ္အစ္ကိုတုိ႔က ပထမဆံုးလုပ္ဖုိ႔က ၿမိဳ႕နယ္အသီးသီးမွာ မ်ဳိးသန္႔ထုတ္ဖို႔၊ မ်ဳိးေကာင္းမ်ဳိးသန္႔ေတြထုတ္ဖို႔စၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္မယ္" ဟု အသင္းခ်ဳပ္က လုပ္ေဆာင္ေပးမည့္ အေျခအေနကို ရွင္းျပသည္။
ယင္းအျပင္ နည္းပညာျဖန္႔ျဖဴးမႈ ႏွင့္ ေခ်းေငြကိစၥကို ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရက စီစဥ္ေဆာင္ရြက္သင္းေၾကာင္း ၎က တိုက္တြန္းခဲ့သည္။
လက္ရွိတြင္ အစိုးရမွ လယ္သမားမ်ားကို တစ္ဧက တစ္သိန္းခြဲႏႈန္းျဖင့္ ေငြေခ်းေပးေနသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံဆန္စပါးအသင္းခ်ဳပ္အေနျဖင့္ မ်ဳိးေကာင္းမ်ဳိးသန္႔ထုတ္ေရး၊ မ်ဳိးေစ့ျပန္လည္ေရာင္းခ်ႏုိင္မည့္ ေစ်းကြက္တစ္ခု ေပၚေပါက္ေရး၊ ဆန္စပါးစိုက္ပ်ဳိးမႈႏွင့္ ဆက္စပ္သည့္ ေက်းရြာ၊ ၿမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ သိုေလွာ္႐ံုမ်ား တိုးပြားလာေရးမ်ားကို လုပ္ေဆာင္သြားရန္ ရွိေနၿပီး သိုေလွာင္႐ံုတုိးပြားလာပါက အေျခာက္ခံစက္မ်ား ရင္းႏီွးျမႇဳပ္ႏွံေပးရန္ လိုအပ္ေၾကာင္းလည္း အႀကံျပဳခဲ့သည္။
ျမန္မာ့ဆန္ အရည္အေသြးတက္ရန္ ႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာေစ်းကြက္ေဝစု ရရွိႏုိင္ရန္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ဆန္စပါး စိုက္ပ်ဳိးထုတ္လုပ္မႈဆုိင္ရာ မဟာဗ်ဴဟာ အမွားမ်ားကို ျပန္လည္ျပင္ဆင္သင့္ဟု ဧရာ၀တီတုိင္းေဒသႀကီး စိုက္ပ်ဳိးေရး၊ ေမြးျမဴေရး၊ သယံဇာတႏွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးရာဝန္ႀကီး ဦးဘဟိန္းက ေျပာသည္။
"ျမန္မာ့လယ္သမားအမ်ားစုက ပါးပါးေလးရင္းၿပီးေတာ့ နည္းနည္းေလးထုတ္ရတဲ့စနစ္ေပါ့၊ ဒီမဟာဗ်ဴဟာ က်င့္သံုးသမွ် ကာလပတ္လံုး၊ ထြက္လာသမွ် ထြက္ကုန္က ဘာျဖစ္လဲဆုိေတာ့ အရည္အေသြးအရလည္း က်ဆင္းတာေပါ့၊ ထုတ္လုပ္မႈစြမ္းအားအရလည္းက်ဆင္းတာေပါ့" ဟု ဝန္ႀကီး ဦးဘဟိန္းက ေျပာသည္။
၎က ေမ ၂၇ရက္က ပုသိမ္ဟိုတယ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံဆန္စပါး အသင္းခ်ဳပ္က ဦးေဆာင္ျပဳလုပ္သည့္ ဆန္စပါးစိုက္ပ်ဳိးထုတ္လုပ္မႈဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ေျပာၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ဧရာဝတီတုိင္းတြင္ ဆန္စပါးစိုက္ပ်ဳိးထုတ္လုပ္သည့္ လုပ္ငန္း တုိးျမႇင့္ရန္အတြက္ ပထမအဆင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ လာမည့္ စပါးစိုက္ရာသီမ်ား၌ မ်ဳိးေကာင္းမ်ဳိးသန္႔သံုးစြဲလာႏုိင္ရန္ ယခုႏွစ္ကို အေျခခံအျဖစ္သတ္မွတ္မည္ဟု တုိင္းေဒသႀကီးဦးစီးမွဴး ဦးထြန္းေအာင္ေက်ာ္က အဆုိပါ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ တုိင္းေဒသႀကီး အစိုးရ၏ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားကို ရွင္းျပခဲ့သည္။
"မ်ဳိးေကာင္းမ်ဳိးသန္႔တစ္ခုတည္းကေန စိုက္ပ်ဳိးထုတ္လုပ္ျခင္းအားျဖင့္ရရွိ လာတဲ့အက်ဳိးအျမတ္က သီအုိရီအရေရာ တကယ့္ကြင္းထဲမွာ လက္ေတြ႔အရေရာ၊ ၁၅ရာခိုင္ႏႈန္းကေန ၂၀ရာခိုင္ ႏႈန္း၊ တစ္ျခားသြင္းအားစုေတြ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲျခင္းမရွိေသးဘဲနဲ႔ေတာင္ အက်ဳိးရလာဒ္ရရွိႏုိင္တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဌာနရဲ႕ဒီႏွစ္ ဦးတည္ခ်က္ကေတာ့ မ်ဳိးေကာင္းမ်ဳိးသန္႔ထုတ္လုပ္ေရးကိုပဲဦးတည္ ေဇာင္းေပးေဆာင္ရြက္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္" ဟု ၎က ေျပာသည္။
ဧက ၂၆၀၀မွ ထြက္ရွိလာေသာ မ်ဳိးတင္းေပါင္းႏွစ္သိန္းေက်ာ္အား စပါးေနာက္တစ္ရာသီတြင္ မ်ဳိးေကာင္း မ်ဳိးသန္႔မ်ားအျဖစ္ ေတာင္သူမ်ားလက္သို႔ ျဖန္႔ေဝရာတြင္ စီမံခန္႔ခြဲရန္အတြက္ ပုဂၢလိကပိုင္းမွ အကူအညီ မ်ားေပးႏုိင္ရန္လည္း စိုက္ပ်ဳိးေရးဦးစီးဌာနက ကမ္းလွမ္းခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံဆန္စပါးအသင္းခ်ဳပ္မွ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး ဦးရဲမင္းေအာင္ကလည္း "ေတာင္သူလယ္သမားေတြလည္း အခက္အခဲရွိတဲ့ေနရာျဖစ္ေတာ့၊ ေရႀကီးတာ၊ ေရနစ္ျမႇဳပ္တာ၊ ေနာက္တစ္ခုေခ်းေငြကိစၥေတြ၊ အေၾကြးသံသရာေတြရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ နံပါတ္တစ္အစ္ကိုတုိ႔က ပထမဆံုးလုပ္ဖုိ႔က ၿမိဳ႕နယ္အသီးသီးမွာ မ်ဳိးသန္႔ထုတ္ဖို႔၊ မ်ဳိးေကာင္းမ်ဳိးသန္႔ေတြထုတ္ဖို႔စၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္မယ္" ဟု အသင္းခ်ဳပ္က လုပ္ေဆာင္ေပးမည့္ အေျခအေနကို ရွင္းျပသည္။
ယင္းအျပင္ နည္းပညာျဖန္႔ျဖဴးမႈ ႏွင့္ ေခ်းေငြကိစၥကို ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရက စီစဥ္ေဆာင္ရြက္သင္းေၾကာင္း ၎က တိုက္တြန္းခဲ့သည္။
လက္ရွိတြင္ အစိုးရမွ လယ္သမားမ်ားကို တစ္ဧက တစ္သိန္းခြဲႏႈန္းျဖင့္ ေငြေခ်းေပးေနသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံဆန္စပါးအသင္းခ်ဳပ္အေနျဖင့္ မ်ဳိးေကာင္းမ်ဳိးသန္႔ထုတ္ေရး၊ မ်ဳိးေစ့ျပန္လည္ေရာင္းခ်ႏုိင္မည့္ ေစ်းကြက္တစ္ခု ေပၚေပါက္ေရး၊ ဆန္စပါးစိုက္ပ်ဳိးမႈႏွင့္ ဆက္စပ္သည့္ ေက်းရြာ၊ ၿမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ သိုေလွာ္႐ံုမ်ား တိုးပြားလာေရးမ်ားကို လုပ္ေဆာင္သြားရန္ ရွိေနၿပီး သိုေလွာင္႐ံုတုိးပြားလာပါက အေျခာက္ခံစက္မ်ား ရင္းႏီွးျမႇဳပ္ႏွံေပးရန္ လိုအပ္ေၾကာင္းလည္း အႀကံျပဳခဲ့သည္။
လံုၿခံဳမႈ မရႏုုိင္ေသးသည့္ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးမ်ား
ဇူးဇူး
လူမႈေရးျပႆနာတခ်ိဳ႕ေၾကာင့္ လူစည္ကားရာေနရာေတြနဲ႔ အမ်ားျပည္သူသံုး ယာဥ္လိုင္းေတြေပၚမွာအမ်ိဳးသမီး ေတြ အၾကမ္းဖက္ခံရတာေတြ၊ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ အျမတ္ထုတ္ခံရတာေတြ မၾကာခဏ ျဖစ္ပြား လ်က္ ရွိေနပါတယ္။
ဒါဟာျမန္မာႏုိင္ငံလူဦးေရရဲ႕ ထက္၀က္ေက်ာ္ရွိတဲ့ အမ်ိဳးသမီးတုိ႔ဘ၀ လံုၿခံဳမႈမရွိဘူးဆုိတာကုိ ျပသေနတာျဖစ္ၿပီး ဒီလုိ ကာယအိေျႏၵ ေႏွာင့္ယွက္ခံရမႈေတြကို ရပ္တန္႔ဖို႔ ဘယ္လိုနည္လမ္းေတြနဲ႔ ေဆာင္ရြက္သင့္ေနၿပီလဲဆုိတာ အေရး တႀကီး အေျဖရွာဖို႔ အခ်ိန္တန္ေနပါၿပီ။
အခုႏွစ္ဧၿပီလ တလတည္းအတြင္းမွာ လူမႈေရးကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အမ်ိဳးသမီးငယ္တခ်ိဳ႕ ကုုိ အမ်ဳိးသားတခ်ဳိ႕က ဓား၊ ကတ္ေၾကးစတဲ့ ခၽြန္ထက္တဲ့အရာေတြနဲ႔ ထုုိးႏွက္ခဲ့တဲ့ မႈခင္းျဖစ္စဥ္ေတြ ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီးအတြင္း အမႈ ၃ မႈအထိ ျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။
ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ျဖစ္စဥ္တခ်ိဳ႕က သာမန္နာက်င္ေစမႈမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲ အျပင္းအထန္ နာက်င္ေစလုိတာေၾကာင့္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကတာျဖစ္သလုိ ျဖစ္ပြားရတဲ့ အဓိကအေၾကာင္းအရင္းကလည္း အခ်စ္ေရး ျပႆနာကို အေျခခံၿပီး ေဒါသအေလ်ာက္ ျပဳမူလုပ္ေဆာင္တာကို ေတြ႔ရတယ္လုိ႔ ရဲမႈခင္းမွတ္တမ္းေတြမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ဒီလုိျဖစ္စဥ္ေတြက လူမႈကြန္ရက္ေတြကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ သံုးစြဲေနၾကတဲ့ ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြင္း ထိတ္လန္႔ဖြယ္ စိတ္၀င္စားဖို႔ေကာင္းတဲ့ သတင္းေတြ ျဖစ္လာၿပီး အားနည္းသူကို အင္အားသံုး အၾကမ္းဖက္ က်ဳးလြန္သူအေပၚ ႐ႈတ္ခ်သူက႐ႈတ္ခ်သလုိ အၾကမ္းဖက္ခံရတဲ့ အမ်ိဳးသမီးကို “သစၥာမရွိလုိ႔ ခံရတာခံရပေစ”လုိ႔ ေျပာဆိုေ၀ဖန္ျပစ္တင္တာေတြကိုလည္း ေတြ႔ရပါတယ္။
ေနာက္ထပ္အၾကမ္းဖက္ ျဖစ္စဥ္တခုက ေန႔စဥ္႐ံုးတက္႐ံုးဆင္း အလုပ္လုပ္ေနၾကတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ အမ်ား ျပည္သူသံုး ယာဥ္လိုင္းမ်ား စီးနင္းေနခ်ိန္မွာ ပံုစံမ်ိဳးစံုနဲ႔ လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ အျမတ္ထုတ္ေနျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီျဖစ္ရပ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ နစ္နာခဲ့ရသူ အမ်ိဳးသမီးတခ်ိဳ႕က တျခားအမ်ိဳးသမီးေတြကို အမ်ားျပည္သူသံုး ေမာ္ေတာ္ယာဥ္မ်ား စီးနင္းတဲ့အခါ သတိထားႏုိင္ေအာင္၊ တကယ္လို႔ ႀကံဳေတြ႔လာရရင္လည္း ရွက္လုိ႔ဆုိၿပီး ၿငိမ္ခံမေနဘဲ တခုခုတုံ႔ျပန္မႈေတြ လုပ္ေဆာင္ပါဆိုၿပီး လူမႈကြန္ရက္ကေန သူတုိ႔ႀကံဳခဲ့ရတာေတြကို ျပန္လည္မွ်ေ၀ ေရးသားေနတာေတြလည္း ခပ္စိပ္စိပ္ ေတြ႔လာရတယ္။
ဒီလိုျဖစ္ရပ္ေတြကို သိျမင္လာရတဲ့ အမ်ိဳးသားအမ်ားစုနဲ႔ တခ်ိဳ႕ေသာအမ်ိဳးသမီးေတြက နစ္နာခဲ့ရသူ အမ်ိဳးသမီး ေတြရဲ႕ အ၀တ္အစားက ဘယ္လုိ၀တ္ထားလုိ႔၊ ေနပံုထုိင္ပံုက ဘယ္လုိျဖစ္လုိ႔စသျဖင့္ ေရွးရိုးစြဲေသးသိမ္တဲ့ အယူအဆေတြနဲ႔ ခံခဲ့ရသူအမ်ိဳးသမီးကို အျပစ္တင္ၾကတာကိုလည္း ေတြ႔ရတယ္။
ဒီလုိေရွး႐ုိးစြဲ အစဥ္အလာေတြနဲ႔ အျပစ္ဖို႔တတ္ၾကတာက ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ လူမႈေရးစံႏႈန္းကို ေဖာ္ျပတာပဲျဖစ္ တယ္လုိ႔ အခရာအမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႔ ဒါ႐ုိက္တာေဒၚထားထားက ေျပာပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ ဒီလုိက်ဴးလြန္ခံခဲ့ရတာေတြက အ၀တ္အစား၊ အေနအထုိင္၊ အေျခအေနေတြနဲ႔ တုိက္႐ုိက္ မသက္ဆုိင္ဘဲ က်ဴးလြန္သူရဲ႕အျမင္ ခံယူခ်က္နဲ႔ ယုတ္မာ႐ုိင္းစုိင္းမႈေတြအေပၚမွာပဲ မူတည္ေနတယ္လို႔ အမ်ိဳးသမီးအေရး ေဆာင္ရြက္ေနသူေတြက ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ ေရွး႐ုိးစြဲအယူအဆ၊ အစဥ္အလာ၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဓေလ့ထံုးတမ္းေတြက တခါတရံမွာ ျပစ္မႈ က်ဴးလြန္မယ့္ အမ်ိဳးသားေတြအတြက္ အားေပးအားေျမွာက္ျပဳရာ၊ အကာအကြယ္ေပးရာ ေရာက္တဲ့အတြက္ ဒါေတြ ကို ေျပာင္းလဲခ်ိန္တန္ေနၿပီလုိ႔ အမ်ိဳးသမီးအေရး ေဆာင္ရြက္ေနသူေတြ ေထာက္ျပေ၀ဖန္ၾကပါတယ္။
အခရာအမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႔ ဒါ႐ုိက္တာေဒၚထားထားက “က်မတုိ႔ရဲ႕ မိသားစုအသုိင္းအ၀ုိင္းထဲမွာ မိန္းကေလးေတြကို သြန္သင္တာေတြက အတင္းရွက္ဖို႔ အတင္းေၾကာက္ဖုိ႔ သြန္သင္ၿပီး ေယာက်္ားေလးေတြကို အတင္းရဲဖုိ႔ သြန္သင္ သလုိ ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေတြကုိ ေျပာင္းသင့္တယ္။ ဒီလုိလႈိက္စားေနတဲ့ ျပႆနာေတြကို ရပ္ဖို႔ဆုိရင္ေတာ့ တရား ဥပေဒစုိးမုိးေရးကို အေရးတႀကီးနဲ႔ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေဆာင္ရြက္မွပဲ တျဖည္းျဖည္း ရပ္သြားမယ္လုိ႔ ျမင္တယ္”လုိ႔ ဆိုပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ ကာယအိေျႏၵ ေႏွာင့္ယွက္ခံရတယ္ဆုိတာက အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ ဆံုး႐ႈံးနစ္နာမႈ ေတြထဲ တခုအပါ၀င္ပါပဲ။ ဆံုး႐ံႈးနစ္နာမႈဆုိတာ ပစၥည္း၊ ေငြေၾကးမွ မဟုတ္ပါဘူး။ ကိုယ့္ရဲ႕စိတ္ဓာတ္နဲ႔ ေပ်ာ္ရႊင္မႈကို ႐ုိက္ခ်ိဳးခံရတာကလည္း ဆံုး႐ႈံးနစ္နာမႈပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေတြကို အမ်ိဳးသမီးေတြကိုယ္တုိင္က သိရွိနားလည္ၿပီး ကိုယ့္အေပၚ ႏႈတ္နဲ႔ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ကိုယ္ကာယနဲ႔ေသာ္ လည္းေကာင္း လာေရာက္ေစာ္ကားသူကို ခ်က္ခ်င္းတုံ႔ျပန္ အေရးယူႏုိင္တဲ့အက်င့္ကို ေမြးျမဴထားရပါမယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို နည္းမ်ိဳးစံုနဲ႔ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈပေပ်ာက္ေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ ဆီေဒါ (CEDAW) ကို လက္မွတ္ထုိးထားတဲ့ ႏုိင္ငံတႏုိင္ငံပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဆီေဒါစာခ်ဳပ္နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ သိရွိနားလည္မႈ နည္းေနဆဲ ျဖစ္သလုိ အစုိးရကုိယ္တုိင္ကလည္း အမွန္တကယ္ လုိက္နာမႈရွိမရွိဆုိတာလည္း ေမးခြန္းထုတ္စရာ အေျခအေနပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
အမ်ိဳးသမီးတဦးကို ညစ္ညမ္းတဲ့စကားနဲ႔ဆဲဆုိရင္ ျပစ္မႈဆုိင္ရာဥပေဒပုဒ္မ ၂၉၄ အရ ၃ လအထိ ေထာင္ဒဏ္ျဖစ္ေစ၊ ေငြဒဏ္ျဖစ္ေစ၊ ဒဏ္ႏွစ္ရပ္စလံုးျဖစ္ေစ ခ်မွတ္ႏုိင္သလုိ မိန္းမတုိ႔ရဲ႕ကာယအိေျႏၵထိခုိက္ေအာင္ ျပဳလုပ္သူကို ပုဒ္မ ၅၀၉ အရ (၁) ႏွစ္အထိ အလုပ္မဲ့ေထာင္ဒဏ္ျဖစ္ေစ၊ ေငြဒဏ္ျဖစ္ေစ၊ ဒဏ္ႏွစ္ရပ္လံုးျဖစ္ေစ ခ်မွတ္ႏုိင္ပါတယ္။
မည္သူမဆုိ အမ်ိဳးသမီးတဦးဦးကို အလုိမတူဘဲ ကာမစပ္ယွက္တဲ့ျပစ္မႈကို က်ဴးလြန္လွ်င္ ပုဒ္မ ၃၇၆ အရ တသက္ တကၽြန္း ျပစ္ဒဏ္ျဖစ္ေစ၊ ၁၀ ႏွစ္အထိ ေထာင္ဒဏ္တမ်ိဳးမ်ိဳးျဖစ္ေစ၊ ေငြဒဏ္ျဖစ္ေစ၊ ဒဏ္ႏွစ္ရပ္စလံုးျဖစ္ေစ ခ်မွတ္ရမယ္လုိ႔ ဥပေဒမွာ အတိအလင္း ျပ႒ာန္းထားတာပါ။
ဒါေပမယ့္ တကယ့္လက္ေတြ႔မွာက တရားဥပေဒစုိးမုိးေရး အားနည္းသလုိ အၾကမ္းဖက္ခံရသူ မိသားစုရဲ႕ အရွက္ အေၾကာက္တရား၊ အၾကမ္းဖက္ခံရသူေတြအတြက္ စနစ္တက် ႏွစ္သိမ့္ေဆြးေႏြး ပညာေပးတာေတြ၊ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ မရတာေတြ၊ ပတ္၀န္းက်င္ရဲ႕ ျပစ္တင္ေ၀ဖန္ခံရမႈေတြနဲ႔ လူမႈေရးအရ တားျမစ္ခ်က္ေတြက က်ဴးလြန္ သူေတြ ကို လြတ္ေျမာက္ေစပါတယ္။
က်ား/မေရးရာ တန္းတူညီမွ်ေရးကြန္ရက္မွ ေဒၚေမစပယ္ျဖဴက “သူတို႔ ဒီလိုအဓမၼျပဳက်င့္ ခံရပါတယ္ဆိုတာကို လံုေလာက္တဲ့ သက္ေသအေထာက္အထား လူအမ်ားေရွ႕မွာ ထပ္ခါစစ္ေဆးရေတာ့ ထပ္ခါအရွက္ရတာေပါ့။ တရားမွ်တမႈကို စီရင္ခ်က္ခ်တဲ့အထိ မေစာင့္ႏိုင္ေတာ့ဘဲ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ အမႈ႐ုပ္သိမ္းသြားတာေတြ ရွိတယ္” လုိ႔ ေထာက္ျပပါတယ္။
၂၀၁၅ ခုႏွစ္ အခရာအမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႔ရဲ႕ေလ့လာေတြ႔ရွိခ်က္အရ အၾကမ္းဖက္ခံရသူေတြအတြက္ လုိအပ္တဲ့ ေထာက္ပံ့ ေပးမႈမ်ိဳးနဲ႔ ပံ့ပုိးကူညီေဆာင္ရြက္မႈေတြကို ႏုိင္ငံအႏွံ႔အျပားမွာလည္း မေတြ႔ရွိရဘူးလုိ႔ ဆိုပါတယ္။
လူမႈကြန္ရက္မွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ ဘတ္စ္ကားစီးေနစဥ္မွာ လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ အျမတ္ထုတ္ခံရတာေတြ၊ လမ္းသြားရင္း ကာယအိေျႏၵ ေႏွာင့္ယွက္ခံေနရတဲ့အေၾကာင္း ခပ္စိပ္စိပ္သတင္းေတြထြက္ၿပီးတဲ့ေနာက္ င႐ုတ္သီးဖ်န္း ေဆးဘူးေလး ေတြ ေဆာင္ထားသင့္တယ္ဆုိၿပီး အမ်ိဳးသမီး အခ်င္းခ်င္းၾကား တုိက္တြန္းလာၾကတာကို ေတြ႔လာရပါတယ္။
အမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႔ေတြက ဒီကိစၥေတြနဲ႔႔ပတ္သက္ၿပီး အသိပညာေပးတဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကသလုိ အခရာ အမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႔ဆုိရင္ ဘတ္စ္ကားေပၚမွာ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ ေႏွာင့္ယွက္ခံရရင္ ၀ီစီေလးေတြမႈတ္ၿပီး အသိေပးၾက မယ္ဆုိတဲ့ Whistle Campaign မ်ိဳး လုပ္ခဲ့တာရွိသလုိ ထပ္မံၿပီးလည္း လုပ္ေဆာင္သြားဖို႔ ရွိတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ အမ်ိဳးသမီးေတြကုိ အၾကမ္းဖက္မႈ အႏၲရာယ္ကေန ကာကြယ္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ အမ်ိဳးသမီး သင္တန္းနည္းျပေတြ ဦးစီးၿပီး ျမန္မာအမ်ိဳးသမီး ကိုယ္လံုပညာသင္တန္း ဖြင့္လွစ္ထားတာေတြလည္း ေတြ႔ရပါတယ္။
ျမန္မာအမ်ိဳးသမီး ကုိယ္လံုပညာသင္တန္းတည္ေထာင္သူ ေဒၚေစာယုက “က်မတို႔သင္တန္းက အမ်ိဳးသမီးကို ဦးစားေပးသင္တဲ့ သင္တန္းပါ။ ဘာလို႔လဲဆုိေတာ့ အျပင္သြားတဲ့အခါ ကိုယ့္ကိုတုိက္ခိုက္လာရင္ ဘယ္လိုျပန္ၿပီး တုိက္ခိုက္မွာလဲ၊ ဘယ္လိုတုန္႔ျပန္မွာလဲ။ ယံုၾကည္မႈရွိေအာင္ ေၾကာက္စိတ္ေပ်ာက္ေအာင္ အဓိကပါ”လို႔ေျပာပါတယ္။
ဒီသင္တန္းမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ ခုခံကာကြယ္မႈ၊ တုိက္ခုိက္ေလ့က်င့္မႈကိုသာမက အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔ သက္ဆုိင္တဲ့ ဥပေဒေတြ၊ လိင္မႈဆုိင္ရာ အသိပညာေပးျခင္းေတြကိုပါ သင္ၾကားေပးတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ဒီလုိအရာေတြကို လုပ္ေဆာင္တာနဲ႔ အမ်ိဳးသမီးေတြ ကာယအိေျႏၵ ေႏွာင့္ယွက္ခံရမႈကေန လံုး၀ပေပ်ာက္ကြယ္သြားမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ တရားဥပေဒစိုးမုိးေရးအျပင္ အမ်ိဳးသားေတြရဲ႕ ျပည္သူ႔နီတိ က်င့္၀တ္ေတြအေပၚ ေလးစားလုိက္နာဖို႔၊ အမ်ိဳးသမီးေတြအေပၚထားရွိတဲ့ အျမင္သေဘာထားေတြ ေျပာင္းလဲဖို႔၊ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ အသိပညာေပးမႈေတြ မ်ားမ်ားလုပ္ဖို႔ လုိအပ္တယ္လုိ႔ အမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႔အစည္းေတြက ေထာက္ျပၾကပါတယ္။
ဒီအေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး ေဒၚထားထားက “ခံယူခ်က္သေဘာထားေတြက ဥပေဒျပဳျပင္ေျပာင္းလဲတာထက္ ပိုခက္တယ္။ ခံယူခ်က္သေဘာထားေတြက ဘာသာေရးလုိလုိ၊ ယဥ္ေက်းမႈလုိလုိ ျဖစ္ေနတာေတြကို လူေတြက မသိဘူး။ ေျပာင္းဖုိ႔ ခက္တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ တရားဥပေဒစုိးမုိးမႈက မရွိေတာ့ ပိုဆုိးတာေပါ့” လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
စာရြက္စာတမ္းေတြထဲမွာ ဘယ္လုိပဲအမ်ိဳးသမီးေတြအေပၚ ခြဲျခားဆက္ဆံထားတာ မရွိပါဘူး၊ တန္းတူရည္တူ ဆက္ဆံခြင့္ ေပးထားပါတယ္လုိ႔ ေအာ္ေနပါေစ၊ လူမႈအသိုင္းအ၀ုိင္း အတြင္းမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြအေပၚ ကာယအိေျႏၵ ေႏွာင့္ယွက္တာေတြ၊ အၾကမ္းဖက္တာေတြ၊ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာအျမတ္ထုတ္ ေစာ္ကားမႈေတြ၊ လုပ္ငန္းခြင္အတြင္း ခြဲျခားဆက္ဆံမႈေတြ ရွိေနတာက အမ်ိဳးသမီးေတြဘ၀ လံုၿခံဳမႈမရွိေသးဘူးဆုုိတာကိုု မီးေမာင္းထုိးျပေနတာပဲ ျဖစ္ပါ တယ္။
လူမႈေရးျပႆနာတခ်ိဳ႕ေၾကာင့္ လူစည္ကားရာေနရာေတြနဲ႔ အမ်ားျပည္သူသံုး ယာဥ္လိုင္းေတြေပၚမွာအမ်ိဳးသမီး ေတြ အၾကမ္းဖက္ခံရတာေတြ၊ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ အျမတ္ထုတ္ခံရတာေတြ မၾကာခဏ ျဖစ္ပြား လ်က္ ရွိေနပါတယ္။
ဒါဟာျမန္မာႏုိင္ငံလူဦးေရရဲ႕ ထက္၀က္ေက်ာ္ရွိတဲ့ အမ်ိဳးသမီးတုိ႔ဘ၀ လံုၿခံဳမႈမရွိဘူးဆုိတာကုိ ျပသေနတာျဖစ္ၿပီး ဒီလုိ ကာယအိေျႏၵ ေႏွာင့္ယွက္ခံရမႈေတြကို ရပ္တန္႔ဖို႔ ဘယ္လိုနည္လမ္းေတြနဲ႔ ေဆာင္ရြက္သင့္ေနၿပီလဲဆုိတာ အေရး တႀကီး အေျဖရွာဖို႔ အခ်ိန္တန္ေနပါၿပီ။
အခုႏွစ္ဧၿပီလ တလတည္းအတြင္းမွာ လူမႈေရးကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အမ်ိဳးသမီးငယ္တခ်ိဳ႕ ကုုိ အမ်ဳိးသားတခ်ဳိ႕က ဓား၊ ကတ္ေၾကးစတဲ့ ခၽြန္ထက္တဲ့အရာေတြနဲ႔ ထုုိးႏွက္ခဲ့တဲ့ မႈခင္းျဖစ္စဥ္ေတြ ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီးအတြင္း အမႈ ၃ မႈအထိ ျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။
ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ျဖစ္စဥ္တခ်ိဳ႕က သာမန္နာက်င္ေစမႈမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲ အျပင္းအထန္ နာက်င္ေစလုိတာေၾကာင့္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကတာျဖစ္သလုိ ျဖစ္ပြားရတဲ့ အဓိကအေၾကာင္းအရင္းကလည္း အခ်စ္ေရး ျပႆနာကို အေျခခံၿပီး ေဒါသအေလ်ာက္ ျပဳမူလုပ္ေဆာင္တာကို ေတြ႔ရတယ္လုိ႔ ရဲမႈခင္းမွတ္တမ္းေတြမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ဒီလုိျဖစ္စဥ္ေတြက လူမႈကြန္ရက္ေတြကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ သံုးစြဲေနၾကတဲ့ ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြင္း ထိတ္လန္႔ဖြယ္ စိတ္၀င္စားဖို႔ေကာင္းတဲ့ သတင္းေတြ ျဖစ္လာၿပီး အားနည္းသူကို အင္အားသံုး အၾကမ္းဖက္ က်ဳးလြန္သူအေပၚ ႐ႈတ္ခ်သူက႐ႈတ္ခ်သလုိ အၾကမ္းဖက္ခံရတဲ့ အမ်ိဳးသမီးကို “သစၥာမရွိလုိ႔ ခံရတာခံရပေစ”လုိ႔ ေျပာဆိုေ၀ဖန္ျပစ္တင္တာေတြကိုလည္း ေတြ႔ရပါတယ္။
ေနာက္ထပ္အၾကမ္းဖက္ ျဖစ္စဥ္တခုက ေန႔စဥ္႐ံုးတက္႐ံုးဆင္း အလုပ္လုပ္ေနၾကတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ အမ်ား ျပည္သူသံုး ယာဥ္လိုင္းမ်ား စီးနင္းေနခ်ိန္မွာ ပံုစံမ်ိဳးစံုနဲ႔ လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ အျမတ္ထုတ္ေနျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီျဖစ္ရပ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ နစ္နာခဲ့ရသူ အမ်ိဳးသမီးတခ်ိဳ႕က တျခားအမ်ိဳးသမီးေတြကို အမ်ားျပည္သူသံုး ေမာ္ေတာ္ယာဥ္မ်ား စီးနင္းတဲ့အခါ သတိထားႏုိင္ေအာင္၊ တကယ္လို႔ ႀကံဳေတြ႔လာရရင္လည္း ရွက္လုိ႔ဆုိၿပီး ၿငိမ္ခံမေနဘဲ တခုခုတုံ႔ျပန္မႈေတြ လုပ္ေဆာင္ပါဆိုၿပီး လူမႈကြန္ရက္ကေန သူတုိ႔ႀကံဳခဲ့ရတာေတြကို ျပန္လည္မွ်ေ၀ ေရးသားေနတာေတြလည္း ခပ္စိပ္စိပ္ ေတြ႔လာရတယ္။
ဒီလိုျဖစ္ရပ္ေတြကို သိျမင္လာရတဲ့ အမ်ိဳးသားအမ်ားစုနဲ႔ တခ်ိဳ႕ေသာအမ်ိဳးသမီးေတြက နစ္နာခဲ့ရသူ အမ်ိဳးသမီး ေတြရဲ႕ အ၀တ္အစားက ဘယ္လုိ၀တ္ထားလုိ႔၊ ေနပံုထုိင္ပံုက ဘယ္လုိျဖစ္လုိ႔စသျဖင့္ ေရွးရိုးစြဲေသးသိမ္တဲ့ အယူအဆေတြနဲ႔ ခံခဲ့ရသူအမ်ိဳးသမီးကို အျပစ္တင္ၾကတာကိုလည္း ေတြ႔ရတယ္။
ဒီလုိေရွး႐ုိးစြဲ အစဥ္အလာေတြနဲ႔ အျပစ္ဖို႔တတ္ၾကတာက ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ လူမႈေရးစံႏႈန္းကို ေဖာ္ျပတာပဲျဖစ္ တယ္လုိ႔ အခရာအမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႔ ဒါ႐ုိက္တာေဒၚထားထားက ေျပာပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ ဒီလုိက်ဴးလြန္ခံခဲ့ရတာေတြက အ၀တ္အစား၊ အေနအထုိင္၊ အေျခအေနေတြနဲ႔ တုိက္႐ုိက္ မသက္ဆုိင္ဘဲ က်ဴးလြန္သူရဲ႕အျမင္ ခံယူခ်က္နဲ႔ ယုတ္မာ႐ုိင္းစုိင္းမႈေတြအေပၚမွာပဲ မူတည္ေနတယ္လို႔ အမ်ိဳးသမီးအေရး ေဆာင္ရြက္ေနသူေတြက ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ ေရွး႐ုိးစြဲအယူအဆ၊ အစဥ္အလာ၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဓေလ့ထံုးတမ္းေတြက တခါတရံမွာ ျပစ္မႈ က်ဴးလြန္မယ့္ အမ်ိဳးသားေတြအတြက္ အားေပးအားေျမွာက္ျပဳရာ၊ အကာအကြယ္ေပးရာ ေရာက္တဲ့အတြက္ ဒါေတြ ကို ေျပာင္းလဲခ်ိန္တန္ေနၿပီလုိ႔ အမ်ိဳးသမီးအေရး ေဆာင္ရြက္ေနသူေတြ ေထာက္ျပေ၀ဖန္ၾကပါတယ္။
အခရာအမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႔ ဒါ႐ုိက္တာေဒၚထားထားက “က်မတုိ႔ရဲ႕ မိသားစုအသုိင္းအ၀ုိင္းထဲမွာ မိန္းကေလးေတြကို သြန္သင္တာေတြက အတင္းရွက္ဖို႔ အတင္းေၾကာက္ဖုိ႔ သြန္သင္ၿပီး ေယာက်္ားေလးေတြကို အတင္းရဲဖုိ႔ သြန္သင္ သလုိ ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေတြကုိ ေျပာင္းသင့္တယ္။ ဒီလုိလႈိက္စားေနတဲ့ ျပႆနာေတြကို ရပ္ဖို႔ဆုိရင္ေတာ့ တရား ဥပေဒစုိးမုိးေရးကို အေရးတႀကီးနဲ႔ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေဆာင္ရြက္မွပဲ တျဖည္းျဖည္း ရပ္သြားမယ္လုိ႔ ျမင္တယ္”လုိ႔ ဆိုပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ ကာယအိေျႏၵ ေႏွာင့္ယွက္ခံရတယ္ဆုိတာက အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ ဆံုး႐ႈံးနစ္နာမႈ ေတြထဲ တခုအပါ၀င္ပါပဲ။ ဆံုး႐ံႈးနစ္နာမႈဆုိတာ ပစၥည္း၊ ေငြေၾကးမွ မဟုတ္ပါဘူး။ ကိုယ့္ရဲ႕စိတ္ဓာတ္နဲ႔ ေပ်ာ္ရႊင္မႈကို ႐ုိက္ခ်ိဳးခံရတာကလည္း ဆံုး႐ႈံးနစ္နာမႈပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေတြကို အမ်ိဳးသမီးေတြကိုယ္တုိင္က သိရွိနားလည္ၿပီး ကိုယ့္အေပၚ ႏႈတ္နဲ႔ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ကိုယ္ကာယနဲ႔ေသာ္ လည္းေကာင္း လာေရာက္ေစာ္ကားသူကို ခ်က္ခ်င္းတုံ႔ျပန္ အေရးယူႏုိင္တဲ့အက်င့္ကို ေမြးျမဴထားရပါမယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို နည္းမ်ိဳးစံုနဲ႔ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈပေပ်ာက္ေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ ဆီေဒါ (CEDAW) ကို လက္မွတ္ထုိးထားတဲ့ ႏုိင္ငံတႏုိင္ငံပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဆီေဒါစာခ်ဳပ္နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ သိရွိနားလည္မႈ နည္းေနဆဲ ျဖစ္သလုိ အစုိးရကုိယ္တုိင္ကလည္း အမွန္တကယ္ လုိက္နာမႈရွိမရွိဆုိတာလည္း ေမးခြန္းထုတ္စရာ အေျခအေနပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
အမ်ိဳးသမီးတဦးကို ညစ္ညမ္းတဲ့စကားနဲ႔ဆဲဆုိရင္ ျပစ္မႈဆုိင္ရာဥပေဒပုဒ္မ ၂၉၄ အရ ၃ လအထိ ေထာင္ဒဏ္ျဖစ္ေစ၊ ေငြဒဏ္ျဖစ္ေစ၊ ဒဏ္ႏွစ္ရပ္စလံုးျဖစ္ေစ ခ်မွတ္ႏုိင္သလုိ မိန္းမတုိ႔ရဲ႕ကာယအိေျႏၵထိခုိက္ေအာင္ ျပဳလုပ္သူကို ပုဒ္မ ၅၀၉ အရ (၁) ႏွစ္အထိ အလုပ္မဲ့ေထာင္ဒဏ္ျဖစ္ေစ၊ ေငြဒဏ္ျဖစ္ေစ၊ ဒဏ္ႏွစ္ရပ္လံုးျဖစ္ေစ ခ်မွတ္ႏုိင္ပါတယ္။
မည္သူမဆုိ အမ်ိဳးသမီးတဦးဦးကို အလုိမတူဘဲ ကာမစပ္ယွက္တဲ့ျပစ္မႈကို က်ဴးလြန္လွ်င္ ပုဒ္မ ၃၇၆ အရ တသက္ တကၽြန္း ျပစ္ဒဏ္ျဖစ္ေစ၊ ၁၀ ႏွစ္အထိ ေထာင္ဒဏ္တမ်ိဳးမ်ိဳးျဖစ္ေစ၊ ေငြဒဏ္ျဖစ္ေစ၊ ဒဏ္ႏွစ္ရပ္စလံုးျဖစ္ေစ ခ်မွတ္ရမယ္လုိ႔ ဥပေဒမွာ အတိအလင္း ျပ႒ာန္းထားတာပါ။
ဒါေပမယ့္ တကယ့္လက္ေတြ႔မွာက တရားဥပေဒစုိးမုိးေရး အားနည္းသလုိ အၾကမ္းဖက္ခံရသူ မိသားစုရဲ႕ အရွက္ အေၾကာက္တရား၊ အၾကမ္းဖက္ခံရသူေတြအတြက္ စနစ္တက် ႏွစ္သိမ့္ေဆြးေႏြး ပညာေပးတာေတြ၊ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ မရတာေတြ၊ ပတ္၀န္းက်င္ရဲ႕ ျပစ္တင္ေ၀ဖန္ခံရမႈေတြနဲ႔ လူမႈေရးအရ တားျမစ္ခ်က္ေတြက က်ဴးလြန္ သူေတြ ကို လြတ္ေျမာက္ေစပါတယ္။
က်ား/မေရးရာ တန္းတူညီမွ်ေရးကြန္ရက္မွ ေဒၚေမစပယ္ျဖဴက “သူတို႔ ဒီလိုအဓမၼျပဳက်င့္ ခံရပါတယ္ဆိုတာကို လံုေလာက္တဲ့ သက္ေသအေထာက္အထား လူအမ်ားေရွ႕မွာ ထပ္ခါစစ္ေဆးရေတာ့ ထပ္ခါအရွက္ရတာေပါ့။ တရားမွ်တမႈကို စီရင္ခ်က္ခ်တဲ့အထိ မေစာင့္ႏိုင္ေတာ့ဘဲ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ အမႈ႐ုပ္သိမ္းသြားတာေတြ ရွိတယ္” လုိ႔ ေထာက္ျပပါတယ္။
၂၀၁၅ ခုႏွစ္ အခရာအမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႔ရဲ႕ေလ့လာေတြ႔ရွိခ်က္အရ အၾကမ္းဖက္ခံရသူေတြအတြက္ လုိအပ္တဲ့ ေထာက္ပံ့ ေပးမႈမ်ိဳးနဲ႔ ပံ့ပုိးကူညီေဆာင္ရြက္မႈေတြကို ႏုိင္ငံအႏွံ႔အျပားမွာလည္း မေတြ႔ရွိရဘူးလုိ႔ ဆိုပါတယ္။
လူမႈကြန္ရက္မွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ ဘတ္စ္ကားစီးေနစဥ္မွာ လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ အျမတ္ထုတ္ခံရတာေတြ၊ လမ္းသြားရင္း ကာယအိေျႏၵ ေႏွာင့္ယွက္ခံေနရတဲ့အေၾကာင္း ခပ္စိပ္စိပ္သတင္းေတြထြက္ၿပီးတဲ့ေနာက္ င႐ုတ္သီးဖ်န္း ေဆးဘူးေလး ေတြ ေဆာင္ထားသင့္တယ္ဆုိၿပီး အမ်ိဳးသမီး အခ်င္းခ်င္းၾကား တုိက္တြန္းလာၾကတာကို ေတြ႔လာရပါတယ္။
အမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႔ေတြက ဒီကိစၥေတြနဲ႔႔ပတ္သက္ၿပီး အသိပညာေပးတဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကသလုိ အခရာ အမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႔ဆုိရင္ ဘတ္စ္ကားေပၚမွာ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ ေႏွာင့္ယွက္ခံရရင္ ၀ီစီေလးေတြမႈတ္ၿပီး အသိေပးၾက မယ္ဆုိတဲ့ Whistle Campaign မ်ိဳး လုပ္ခဲ့တာရွိသလုိ ထပ္မံၿပီးလည္း လုပ္ေဆာင္သြားဖို႔ ရွိတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ အမ်ိဳးသမီးေတြကုိ အၾကမ္းဖက္မႈ အႏၲရာယ္ကေန ကာကြယ္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ အမ်ိဳးသမီး သင္တန္းနည္းျပေတြ ဦးစီးၿပီး ျမန္မာအမ်ိဳးသမီး ကိုယ္လံုပညာသင္တန္း ဖြင့္လွစ္ထားတာေတြလည္း ေတြ႔ရပါတယ္။
ျမန္မာအမ်ိဳးသမီး ကုိယ္လံုပညာသင္တန္းတည္ေထာင္သူ ေဒၚေစာယုက “က်မတို႔သင္တန္းက အမ်ိဳးသမီးကို ဦးစားေပးသင္တဲ့ သင္တန္းပါ။ ဘာလို႔လဲဆုိေတာ့ အျပင္သြားတဲ့အခါ ကိုယ့္ကိုတုိက္ခိုက္လာရင္ ဘယ္လိုျပန္ၿပီး တုိက္ခိုက္မွာလဲ၊ ဘယ္လိုတုန္႔ျပန္မွာလဲ။ ယံုၾကည္မႈရွိေအာင္ ေၾကာက္စိတ္ေပ်ာက္ေအာင္ အဓိကပါ”လို႔ေျပာပါတယ္။
ဒီသင္တန္းမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ ခုခံကာကြယ္မႈ၊ တုိက္ခုိက္ေလ့က်င့္မႈကိုသာမက အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔ သက္ဆုိင္တဲ့ ဥပေဒေတြ၊ လိင္မႈဆုိင္ရာ အသိပညာေပးျခင္းေတြကိုပါ သင္ၾကားေပးတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ဒီလုိအရာေတြကို လုပ္ေဆာင္တာနဲ႔ အမ်ိဳးသမီးေတြ ကာယအိေျႏၵ ေႏွာင့္ယွက္ခံရမႈကေန လံုး၀ပေပ်ာက္ကြယ္သြားမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ တရားဥပေဒစိုးမုိးေရးအျပင္ အမ်ိဳးသားေတြရဲ႕ ျပည္သူ႔နီတိ က်င့္၀တ္ေတြအေပၚ ေလးစားလုိက္နာဖို႔၊ အမ်ိဳးသမီးေတြအေပၚထားရွိတဲ့ အျမင္သေဘာထားေတြ ေျပာင္းလဲဖို႔၊ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ အသိပညာေပးမႈေတြ မ်ားမ်ားလုပ္ဖို႔ လုိအပ္တယ္လုိ႔ အမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႔အစည္းေတြက ေထာက္ျပၾကပါတယ္။
ဒီအေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး ေဒၚထားထားက “ခံယူခ်က္သေဘာထားေတြက ဥပေဒျပဳျပင္ေျပာင္းလဲတာထက္ ပိုခက္တယ္။ ခံယူခ်က္သေဘာထားေတြက ဘာသာေရးလုိလုိ၊ ယဥ္ေက်းမႈလုိလုိ ျဖစ္ေနတာေတြကို လူေတြက မသိဘူး။ ေျပာင္းဖုိ႔ ခက္တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ တရားဥပေဒစုိးမုိးမႈက မရွိေတာ့ ပိုဆုိးတာေပါ့” လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
စာရြက္စာတမ္းေတြထဲမွာ ဘယ္လုိပဲအမ်ိဳးသမီးေတြအေပၚ ခြဲျခားဆက္ဆံထားတာ မရွိပါဘူး၊ တန္းတူရည္တူ ဆက္ဆံခြင့္ ေပးထားပါတယ္လုိ႔ ေအာ္ေနပါေစ၊ လူမႈအသိုင္းအ၀ုိင္း အတြင္းမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြအေပၚ ကာယအိေျႏၵ ေႏွာင့္ယွက္တာေတြ၊ အၾကမ္းဖက္တာေတြ၊ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာအျမတ္ထုတ္ ေစာ္ကားမႈေတြ၊ လုပ္ငန္းခြင္အတြင္း ခြဲျခားဆက္ဆံမႈေတြ ရွိေနတာက အမ်ိဳးသမီးေတြဘ၀ လံုၿခံဳမႈမရွိေသးဘူးဆုုိတာကိုု မီးေမာင္းထုိးျပေနတာပဲ ျဖစ္ပါ တယ္။
ကခ်င္ပါတီ သံုးခု ေပါင္းကာ ပါတီတစ္ခုအျဖစ္ျပန္ဖြဲ႕ရန္ သေဘာတူ
ဖနိဒါ
ကခ်င္ျပည္နယ္ရွိ ကခ်င္ပါတီ ၃ ခု ေပါင္းစည္း၍ ပါတီတစ္ခုအျဖစ္ ျပန္လည္ဖြဲ႔စည္းရန္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ဒီမုိကေရစီ ပါတီ(KSDP) ဒုတိယ အႀကိမ္ေျမာက္ ဗဟုိေကာ္မတီ ညီလာခံတြင္ သေဘာတူ ဆံုးျဖတ္လုိက္သည္။ KSDP ပါတီ၊ ကခ်င္အမ်ဳိးသားမ်ား ဒီမုိကေရစီကြန္ရက္ပါတီ(KNCD)ႏွင့္ ကခ်င္ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီ(KDP)တုိ႔ ပူးေပါင္း၍ တစ္ပါတီထဲျဖစ္ေရးကို ၿပီးခဲ့သည့္ ဧၿပီလက မူအားျဖင့္ သေဘာတူခဲ့ရာမွ ပါတီ၏ ညီလာခံကုိ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ရွိ ပါတီ႐ံုးခ်ဳပ္တြင္ ေမလ ၂၇ ရက္ႏွင့္ ၂၈ ရက္မ်ားတြင္ က်င္းပ၍ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
“၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲဟာ အားနည္းခ်က္ တစ္ခ်ဳိ႕ရွိေသာ္လည္း ဒီမုိကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ အေရးႀကီးေသာ သမုိင္းမွတ္တုိင္ တစ္ရပ္ ျဖစ္တယ္လုိ႔ အျမင္ေတြ ေဆြးေႏြးတယ္။ ကခ်င္တုိင္းရင္းသားမ်ား တပါတီ ပူးေပါင္းဖြဲ႔စည္းသြားဖို႔ ဆုိတဲ့ဟာကုိ က်ေနာ္တို႔ ညီလာခံကေန သေဘာတူ ဆံုးျဖတ္တယ္”ဟု KSDP ပါတီ၏ ဥကၠဌ ေဒါက္တာမနမ္တူးဂ်ာက ေျပာသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ကခ်င္ပါတီမ်ား ကြဲျပားခဲ့သျဖင့္ မဲေအာင္ႏုိင္ေရးတြင္ ဆံုးရႈံးမႈမ်ားရွိခဲ့သလုိ၊ ကခ်င္ပါတီမ်ား ပူးေပါင္းရန္အတြက္ ျပည္သူလူထုကလည္း တုိက္တြန္းမႈမ်ားရွိခဲ့သျဖင့္ ကခ်င္ပါတီ ၃ ခု ပူးေပါင္းရန္ သေဘာတူခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ေဒါက္တာ မနမ္တူးဂ်ာက မၾကာေသးမီက မဇၩိမကုိ ေျပာဆုိခဲ့သည္။
ႏွစ္ရက္သာ ေဆြးေႏြးမႈတြင္ အစုိးရသစ္မွ ၂၁ ရာစု ပင္လံုညီလာခံ က်င္းပေရးအေပၚ ႀကိဳဆုိေၾကာင္း သုိ႔ေသာ္ ယခင္အစုိးရႏွင့္ တစ္ႏုိင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ မရပ္ေသးေသာ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအားလံုး ပါဝင္ရန္ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ရန္ႏွင့္ ပါဝင္သင့္ ပါဝင္ထုိက္သူမ်ားလည္း ပါဝင္ႏုိင္ေရး ႀကိဳးစားလုပ္ေဆာင္ရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း သေဘာခ်မွတ္ခဲ့သည္ဟု သူက ေျပာသည္။ ထုိ႔ျပင္ ကခ်င္ျပည္နယ္ အတုိင္းအတာအေနျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ သက္ဆုိင္သည့္ သေဘာထားမ်ား ရယူႏုိင္ရန္အတြက္ (Seminar) ႏွီးေႏွာလွယ္ပြဲတစ္ခု က်င္းပႏုိင္ရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း သေဘာထားခ်မွတ္ခဲ့သည္ဟု သူက ေျပာသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ဖက္ဒရယ္ ႏုိင္ငံေတာ္တည္ေဆာက္ရာတြင္ လက္ေတြ႔ လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ အစုိးရေသာ္လည္းေကာင္း၊ တပ္မေတာ္သေသာ္လည္းေကာင္း၊ သက္ဆုိင္ရာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားအေနျဖင့္ ျပည္သူလူထုသေဘာားမ်ားကုိ အေလးထားရန္ ေဆြးေႏြးဆံုးျဖတ္ခဲ့သည္ဟု ေဒါက္တာ တူးဂ်ာက ေျပာသည္။ “က်ေနာ္တို႔ ႏုိင္ငံမွာ ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္ႏုိင္ဖို႔ အဓိက လုိအပ္ေနတာက ဖက္ဒရယ္က်င့္သံုးႏုိင္ဖို႔ ျဖစ္တယ္။ ဖက္ဒရယ္ႏုိင္ငံတည္ေထာင္ဖုိ႔ ျဖစ္တယ္။ အဲဒါကုိ လက္ေတြ႔ လုပ္ေဆာင္တဲ့ေနရာမွာဆုိရင္ ျပည္သူလူထုရဲ႕ အသံ၊ ျပည္သူလူထုရဲ႕ သေဘာထားကုိ အေလးထားရမွာ ျဖစ္တယ္”ဟု သူက ေျပာသည္။ ညီလာခံသုိ႔ ဗဟုိေကာ္မတီဝင္၊ ဗဟုိအလုပ္အမႈေဆာင္ေကာ္မတီမ်ား စုစုေပါင္း ၁၂၀ ေက်ာ္ တက္ေရာက္ခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ဧၿပီလ ၂ ရက္က KSDP ပါတီ၊ KNCDပါတီႏွင့္KDPပါတီမ်ား ပါတီတစ္ခုတည္း ပူးေပါင္းရန္ မူအားျဖင့္ သေဘာ တူညီခဲ့ၿပီးေနာက္ ကခ်င္ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား ေပါင္းစည္းေရးေကာ္မတီကုိ ဖြဲ႔စည္းခဲ့သည္။ ယင္းေကာ္မတီသည္ ေမလ ၂၄ ရက္ႏွင့္ ၂၅ ရက္တြင္ က်င္းပေသာ အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ကခ်င္ျပည္နယ္ရွိ သဘာဝ သယံဇာတ အရင္းအျမစ္မ်ားဆုိင္ရာ မူဝါဒ ၇ ရပ္ကုိ ခ်မွတ္ခဲ့သည္။ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ ကခ်င္တုိင္းရင္းသားပါတီ ၅ ခုရွိၿပီး လီဆူအမ်ဳိးသားဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးပါတီ ဒူးေလးပါတီ(LNDP)ႏွင့္ ေလာ္ေဝၚအမ်ဳိးသားစည္းလံုးညီညြတ္ေရးႏွင့္ ဖြ႔ံၿဖိဳးေရးပါတီ(LNUDP) တုိ႔ကုိလည္း ပူးေပါင္းလာေစရန္ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ရွိေနသည္ဟု သိရသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ရွိ ကခ်င္ပါတီ ၃ ခု ေပါင္းစည္း၍ ပါတီတစ္ခုအျဖစ္ ျပန္လည္ဖြဲ႔စည္းရန္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ဒီမုိကေရစီ ပါတီ(KSDP) ဒုတိယ အႀကိမ္ေျမာက္ ဗဟုိေကာ္မတီ ညီလာခံတြင္ သေဘာတူ ဆံုးျဖတ္လုိက္သည္။ KSDP ပါတီ၊ ကခ်င္အမ်ဳိးသားမ်ား ဒီမုိကေရစီကြန္ရက္ပါတီ(KNCD)ႏွင့္ ကခ်င္ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီ(KDP)တုိ႔ ပူးေပါင္း၍ တစ္ပါတီထဲျဖစ္ေရးကို ၿပီးခဲ့သည့္ ဧၿပီလက မူအားျဖင့္ သေဘာတူခဲ့ရာမွ ပါတီ၏ ညီလာခံကုိ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ရွိ ပါတီ႐ံုးခ်ဳပ္တြင္ ေမလ ၂၇ ရက္ႏွင့္ ၂၈ ရက္မ်ားတြင္ က်င္းပ၍ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
“၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲဟာ အားနည္းခ်က္ တစ္ခ်ဳိ႕ရွိေသာ္လည္း ဒီမုိကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ အေရးႀကီးေသာ သမုိင္းမွတ္တုိင္ တစ္ရပ္ ျဖစ္တယ္လုိ႔ အျမင္ေတြ ေဆြးေႏြးတယ္။ ကခ်င္တုိင္းရင္းသားမ်ား တပါတီ ပူးေပါင္းဖြဲ႔စည္းသြားဖို႔ ဆုိတဲ့ဟာကုိ က်ေနာ္တို႔ ညီလာခံကေန သေဘာတူ ဆံုးျဖတ္တယ္”ဟု KSDP ပါတီ၏ ဥကၠဌ ေဒါက္တာမနမ္တူးဂ်ာက ေျပာသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ကခ်င္ပါတီမ်ား ကြဲျပားခဲ့သျဖင့္ မဲေအာင္ႏုိင္ေရးတြင္ ဆံုးရႈံးမႈမ်ားရွိခဲ့သလုိ၊ ကခ်င္ပါတီမ်ား ပူးေပါင္းရန္အတြက္ ျပည္သူလူထုကလည္း တုိက္တြန္းမႈမ်ားရွိခဲ့သျဖင့္ ကခ်င္ပါတီ ၃ ခု ပူးေပါင္းရန္ သေဘာတူခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ေဒါက္တာ မနမ္တူးဂ်ာက မၾကာေသးမီက မဇၩိမကုိ ေျပာဆုိခဲ့သည္။
ႏွစ္ရက္သာ ေဆြးေႏြးမႈတြင္ အစုိးရသစ္မွ ၂၁ ရာစု ပင္လံုညီလာခံ က်င္းပေရးအေပၚ ႀကိဳဆုိေၾကာင္း သုိ႔ေသာ္ ယခင္အစုိးရႏွင့္ တစ္ႏုိင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ မရပ္ေသးေသာ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအားလံုး ပါဝင္ရန္ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ရန္ႏွင့္ ပါဝင္သင့္ ပါဝင္ထုိက္သူမ်ားလည္း ပါဝင္ႏုိင္ေရး ႀကိဳးစားလုပ္ေဆာင္ရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း သေဘာခ်မွတ္ခဲ့သည္ဟု သူက ေျပာသည္။ ထုိ႔ျပင္ ကခ်င္ျပည္နယ္ အတုိင္းအတာအေနျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ သက္ဆုိင္သည့္ သေဘာထားမ်ား ရယူႏုိင္ရန္အတြက္ (Seminar) ႏွီးေႏွာလွယ္ပြဲတစ္ခု က်င္းပႏုိင္ရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း သေဘာထားခ်မွတ္ခဲ့သည္ဟု သူက ေျပာသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ဖက္ဒရယ္ ႏုိင္ငံေတာ္တည္ေဆာက္ရာတြင္ လက္ေတြ႔ လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ အစုိးရေသာ္လည္းေကာင္း၊ တပ္မေတာ္သေသာ္လည္းေကာင္း၊ သက္ဆုိင္ရာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားအေနျဖင့္ ျပည္သူလူထုသေဘာားမ်ားကုိ အေလးထားရန္ ေဆြးေႏြးဆံုးျဖတ္ခဲ့သည္ဟု ေဒါက္တာ တူးဂ်ာက ေျပာသည္။ “က်ေနာ္တို႔ ႏုိင္ငံမွာ ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္ႏုိင္ဖို႔ အဓိက လုိအပ္ေနတာက ဖက္ဒရယ္က်င့္သံုးႏုိင္ဖို႔ ျဖစ္တယ္။ ဖက္ဒရယ္ႏုိင္ငံတည္ေထာင္ဖုိ႔ ျဖစ္တယ္။ အဲဒါကုိ လက္ေတြ႔ လုပ္ေဆာင္တဲ့ေနရာမွာဆုိရင္ ျပည္သူလူထုရဲ႕ အသံ၊ ျပည္သူလူထုရဲ႕ သေဘာထားကုိ အေလးထားရမွာ ျဖစ္တယ္”ဟု သူက ေျပာသည္။ ညီလာခံသုိ႔ ဗဟုိေကာ္မတီဝင္၊ ဗဟုိအလုပ္အမႈေဆာင္ေကာ္မတီမ်ား စုစုေပါင္း ၁၂၀ ေက်ာ္ တက္ေရာက္ခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ဧၿပီလ ၂ ရက္က KSDP ပါတီ၊ KNCDပါတီႏွင့္KDPပါတီမ်ား ပါတီတစ္ခုတည္း ပူးေပါင္းရန္ မူအားျဖင့္ သေဘာ တူညီခဲ့ၿပီးေနာက္ ကခ်င္ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား ေပါင္းစည္းေရးေကာ္မတီကုိ ဖြဲ႔စည္းခဲ့သည္။ ယင္းေကာ္မတီသည္ ေမလ ၂၄ ရက္ႏွင့္ ၂၅ ရက္တြင္ က်င္းပေသာ အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ကခ်င္ျပည္နယ္ရွိ သဘာဝ သယံဇာတ အရင္းအျမစ္မ်ားဆုိင္ရာ မူဝါဒ ၇ ရပ္ကုိ ခ်မွတ္ခဲ့သည္။ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ ကခ်င္တုိင္းရင္းသားပါတီ ၅ ခုရွိၿပီး လီဆူအမ်ဳိးသားဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးပါတီ ဒူးေလးပါတီ(LNDP)ႏွင့္ ေလာ္ေဝၚအမ်ဳိးသားစည္းလံုးညီညြတ္ေရးႏွင့္ ဖြ႔ံၿဖိဳးေရးပါတီ(LNUDP) တုိ႔ကုိလည္း ပူးေပါင္းလာေစရန္ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ရွိေနသည္ဟု သိရသည္။
တကၠသိုလ္ ပဋိညာဥ္ ေရးဆြဲရာတြင္ ေက်ာင္းသားသမဂၢမ်ား ပါ၀င္ခြင့္ေပးမည္ဟု ပညာေရးဝန္ႀကီး ေျပာ
သူဇာ
ပညာေရး ၀န္ႀကီး ေဒါက္တာ မ်ိဳးသိမ္းႀကီးႏွင့္ ႏုိင္ငံလံုးဆုိင္ရာ ေက်ာင္းသားသမဂၢမ်ား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္(နကသ) ေတြ႔ဆံုရာတြင္ အဆင့္ျမင့္ ပညာေရး ဥပေဒ ေရးဆြဲေရးႏွင့္ တကၠသိုလ္တခုခ်င္းစီက ေရးဆြဲေနသည့္ တကၠသိုလ္ ပဋိညာဥ္ ေရးဆြဲေရးတြင္ ေက်ာင္းသား သမဂၢမ်ား ပူးေပါင္းပါ၀င္ရန္ ပညာေရး၀န္ႀကီးက ကတိေပး ေျပာဆိုေၾကာင္း သိရသည္။
“က်ေနာ္တုိ႔ ေတာင္းဆုိခ်က္ သံုးခုမွာ ဒုတိယ အခ်က္ျဖစ္တဲ့ တကၠသိုလ္ အဆင့္ျမင့္ ပညာေရးဆြဲေရးထဲမွာ က်ေနာ္တုိ႔ ေက်ာင္းသား သမဂၢအဖြဲ႔ေတြကို ပါ၀င္ခြင့္ေပးဖုိ႔ အဲဒီအဆင့္ျမင့္ပညာ ဥပေဒကေနၿပီးေတာ့ ဆက္လက္ေရးဆြဲမည့္ တကၠသိုလ္ ပဋိညာဥ္မွာ က်ေနာ္ တုိ႔ ေက်ာင္းသား သမဂၢေတြကို ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ခြင့္ေပးဖုိ႔ဆုိတဲ့ အခ်က္ကို လုပ္ေဆာင္ေပးမယ္ဆုိတဲ့အေၾကာင္း ၀န္ႀကီးက အာမခံ ပါတယ္”ဟု နကသ ဗဟို အလုပ္အမႈေဆာင္တဦး ျဖစ္သူ ကိုေဇယ်ာလြင္က ေျပာသည္။
ပညာေရး၀န္ႀကီး၏ ဖိတ္ေခၚမႈႏွင့္ နကသ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္မွ အမႈေဆာင္ ၂၇ ဦးသည္ ေမလ ၂၉ ရက္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ေတြ႔ဆံုခဲ့ျခင္း ျဖစ္ သည္။
ယင္းေတြ႔ဆံုမႈတြင္ ပညာေရး၀န္ႀကီးက ေတာင္းဆုိမႈ တခုကို လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၿပီး နကသ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္က ေတာင္းဆုိမႈ သံုးခုကို လုပ္ေဆာင္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
နကသ အမႈေဆာင္မ်ားက အဆင့္ျမင့္ပညာေရး ဥပေဒမေပၚထြက္လာခင္ၾကား ေက်ာင္းသားသမဂၢမ်ား လႈပ္ရွားရပ္တည္ခြင့္ အေျခ အေန၊ တကၠသိုလ္ တခုခ်င္းစီတြင္ ေရးဆြဲေနသည့္ တကၠသိုလ္ ပဋိညာဥ္ ေရးဆြဲရာတြင္ ေက်ာင္းသားသမဂၢမ်ား ပါ၀င္ေရးႏွင့္ အင္ဂ်င္နီယာ ေကာင္စီ ဥပေဒကို အင္ဂ်င္နီယာ ေက်ာင္းသားမ်ားအတြက္ ျပန္လည္ ျပင္ဆင္ေရး ေတာင္းဆုိခ်က္မ်ား ေတာင္းဆုိခဲ့သည္ ဟု ဆိုသည္။
“ေက်ာင္းသားသမဂၢေတြ ႐ုံးခန္းရရွိဖုိ႔အတြက္ကိုေတာ့ လက္ရွိေက်ာင္းသား သမဂၢအဖြဲ႔ေတြ ညိွႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ပါလို႔ က်ေနာ္တုိ႔ကို ေျပာပါတယ္။ ေက်ာင္းသား သမဂၢကို ႐ုံးခန္းေပးပါတယ္။ ေက်ာင္းသား သမဂၢကို တရား၀င္ အသိအမွတ္ ျပဳပါတယ္လို႔ ေျပာဖုိ႔ေတာ့ သူတို႔မွာ ဥပေဒအရ အခက္အခဲ ျဖစ္ေနပါတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ခြင့္ကိုေတာ့ အသိအမွတ္ျပဳတယ္။ ပါခ်ဳပ္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုၿပီး လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ပါလို႔ ေျပာတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ဘက္ကလည္း ျပန္ေျပာပါတယ္။ ပါခ်ဳပ္တဦးခ်င္းစီရဲ႕ စိတ္ဆႏၵေပၚ မူတည္ၿပီး က်ေနာ္တုိ႔ ေက်ာင္းသား သမဂၢေတြက လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္သလို ျဖစ္သြားလိမ့္မယ္လို႔ ေျပာတဲ့အခါမွာ သူတုိ႔ဘက္က ေက်ာင္းေတြကို ေက်ာင္းသားသမဂၢေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ Message တခု ေပးလိုက္ပါမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္”ဟု ကိုေဇယ်ာလြင္ က ေျပာသည္။
အင္ဂ်င္နီယာ ေကာင္စီ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ၄င္းတုိ႔အေနႏွင့္ ျပင္ဆင္ေရးအတြက္ အခ်ိန္ယူ ေဆာင္ရြက္ရမည္ ျဖစ္ ေၾကာင္း၊ ျပင္ဆင္ရာတြင္ ေက်ာင္းသားမ်ား ျပင္ဆင္ခ်င္သည့္အခ်က္ကို ေသခ်ာ ေဆြးေႏြးမည္ဟု ပညာေရး၀န္ႀကီးမွ ေျပာၾကားခဲ့ေၾကာင္းလည္း ၎က ေျပာဆုိသည္။
ပညာေရး ၀န္ႀကီးဌာနဘက္မွ ဖိတ္ေခၚသည့္ အခ်က္မွာ ပညာေရး ရက္ ၁၀၀ စီမံခ်က္ထဲ၌ တကၠသိုလ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အရည္ အေသြး ထိန္းညိွသည့္ပံုစံ လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ နကသ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္မွ ေက်ာင္းသားမ်ား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ ျဖစ္ၿပီး နကသ မ်ားဘက္ ကလည္း ပူးေပါင္းပါ၀င္ရန္ သေဘာတူခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။
ယင္းစီမံခ်က္တြင္ နကသ မွ ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ တကၠသိုလ္ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ား၏ ေက်ာင္းသားမ်ားအေပၚ ပညာသင္ၾကား သည့္ အေျခအေန၊ အတန္းခ်ိန္ မွန္ မမွန္၊ သင္ၾကားရာတြင္ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ား၏ ဂ႐ုတစိုက္ သင္ၾကားမႈ ရွိ မရွိ စသည္မ်ားကို ေစာင့္ၾကည့္ ေျပာၾကားေပးရန္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
နကသ ကို တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသား သမဂၢ(တကသ) ႏွင့္ ဗမာႏုိင္ငံလုံးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသား သမဂၢမ်ား အဖြဲ႕ခ်ဳပ္(ေျမလတ္ေဒသ) တို႔က ပူးေပါင္း၍ ေမလ ၂၅ ရက္တြင္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ ပညာေရးစနစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး၊ ဒီမိုကေရစီ ပညာေရး စနစ္ ျဖစ္ေပၚလာေရး၊ ေက်ာင္းသားထု အခြင့္အေရး ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ေရး၊ ေက်ာင္းသားထု စြမ္းရည္ျမႇင့္တင္ေရး၊ ေက်ာင္းသား သမဂၢမ်ား လြတ္လပ္စြာ ရပ္တည္ လႈပ္ရွားခြင့္ ရရွိေရး တို႔ကို ထိထေရာက္ေရာက္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ရန္ ရည္ရြယ္၍ နကသ ကို ဖြဲ႕စည္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ပညာေရး ၀န္ႀကီး ေဒါက္တာ မ်ိဳးသိမ္းႀကီးႏွင့္ ႏုိင္ငံလံုးဆုိင္ရာ ေက်ာင္းသားသမဂၢမ်ား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္(နကသ) ေတြ႔ဆံုရာတြင္ အဆင့္ျမင့္ ပညာေရး ဥပေဒ ေရးဆြဲေရးႏွင့္ တကၠသိုလ္တခုခ်င္းစီက ေရးဆြဲေနသည့္ တကၠသိုလ္ ပဋိညာဥ္ ေရးဆြဲေရးတြင္ ေက်ာင္းသား သမဂၢမ်ား ပူးေပါင္းပါ၀င္ရန္ ပညာေရး၀န္ႀကီးက ကတိေပး ေျပာဆိုေၾကာင္း သိရသည္။
“က်ေနာ္တုိ႔ ေတာင္းဆုိခ်က္ သံုးခုမွာ ဒုတိယ အခ်က္ျဖစ္တဲ့ တကၠသိုလ္ အဆင့္ျမင့္ ပညာေရးဆြဲေရးထဲမွာ က်ေနာ္တုိ႔ ေက်ာင္းသား သမဂၢအဖြဲ႔ေတြကို ပါ၀င္ခြင့္ေပးဖုိ႔ အဲဒီအဆင့္ျမင့္ပညာ ဥပေဒကေနၿပီးေတာ့ ဆက္လက္ေရးဆြဲမည့္ တကၠသိုလ္ ပဋိညာဥ္မွာ က်ေနာ္ တုိ႔ ေက်ာင္းသား သမဂၢေတြကို ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ခြင့္ေပးဖုိ႔ဆုိတဲ့ အခ်က္ကို လုပ္ေဆာင္ေပးမယ္ဆုိတဲ့အေၾကာင္း ၀န္ႀကီးက အာမခံ ပါတယ္”ဟု နကသ ဗဟို အလုပ္အမႈေဆာင္တဦး ျဖစ္သူ ကိုေဇယ်ာလြင္က ေျပာသည္။
ပညာေရး၀န္ႀကီး၏ ဖိတ္ေခၚမႈႏွင့္ နကသ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္မွ အမႈေဆာင္ ၂၇ ဦးသည္ ေမလ ၂၉ ရက္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ေတြ႔ဆံုခဲ့ျခင္း ျဖစ္ သည္။
ယင္းေတြ႔ဆံုမႈတြင္ ပညာေရး၀န္ႀကီးက ေတာင္းဆုိမႈ တခုကို လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၿပီး နကသ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္က ေတာင္းဆုိမႈ သံုးခုကို လုပ္ေဆာင္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
နကသ အမႈေဆာင္မ်ားက အဆင့္ျမင့္ပညာေရး ဥပေဒမေပၚထြက္လာခင္ၾကား ေက်ာင္းသားသမဂၢမ်ား လႈပ္ရွားရပ္တည္ခြင့္ အေျခ အေန၊ တကၠသိုလ္ တခုခ်င္းစီတြင္ ေရးဆြဲေနသည့္ တကၠသိုလ္ ပဋိညာဥ္ ေရးဆြဲရာတြင္ ေက်ာင္းသားသမဂၢမ်ား ပါ၀င္ေရးႏွင့္ အင္ဂ်င္နီယာ ေကာင္စီ ဥပေဒကို အင္ဂ်င္နီယာ ေက်ာင္းသားမ်ားအတြက္ ျပန္လည္ ျပင္ဆင္ေရး ေတာင္းဆုိခ်က္မ်ား ေတာင္းဆုိခဲ့သည္ ဟု ဆိုသည္။
“ေက်ာင္းသားသမဂၢေတြ ႐ုံးခန္းရရွိဖုိ႔အတြက္ကိုေတာ့ လက္ရွိေက်ာင္းသား သမဂၢအဖြဲ႔ေတြ ညိွႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ပါလို႔ က်ေနာ္တုိ႔ကို ေျပာပါတယ္။ ေက်ာင္းသား သမဂၢကို ႐ုံးခန္းေပးပါတယ္။ ေက်ာင္းသား သမဂၢကို တရား၀င္ အသိအမွတ္ ျပဳပါတယ္လို႔ ေျပာဖုိ႔ေတာ့ သူတို႔မွာ ဥပေဒအရ အခက္အခဲ ျဖစ္ေနပါတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ခြင့္ကိုေတာ့ အသိအမွတ္ျပဳတယ္။ ပါခ်ဳပ္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုၿပီး လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ပါလို႔ ေျပာတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ဘက္ကလည္း ျပန္ေျပာပါတယ္။ ပါခ်ဳပ္တဦးခ်င္းစီရဲ႕ စိတ္ဆႏၵေပၚ မူတည္ၿပီး က်ေနာ္တုိ႔ ေက်ာင္းသား သမဂၢေတြက လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္သလို ျဖစ္သြားလိမ့္မယ္လို႔ ေျပာတဲ့အခါမွာ သူတုိ႔ဘက္က ေက်ာင္းေတြကို ေက်ာင္းသားသမဂၢေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ Message တခု ေပးလိုက္ပါမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္”ဟု ကိုေဇယ်ာလြင္ က ေျပာသည္။
အင္ဂ်င္နီယာ ေကာင္စီ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ၄င္းတုိ႔အေနႏွင့္ ျပင္ဆင္ေရးအတြက္ အခ်ိန္ယူ ေဆာင္ရြက္ရမည္ ျဖစ္ ေၾကာင္း၊ ျပင္ဆင္ရာတြင္ ေက်ာင္းသားမ်ား ျပင္ဆင္ခ်င္သည့္အခ်က္ကို ေသခ်ာ ေဆြးေႏြးမည္ဟု ပညာေရး၀န္ႀကီးမွ ေျပာၾကားခဲ့ေၾကာင္းလည္း ၎က ေျပာဆုိသည္။
ပညာေရး ၀န္ႀကီးဌာနဘက္မွ ဖိတ္ေခၚသည့္ အခ်က္မွာ ပညာေရး ရက္ ၁၀၀ စီမံခ်က္ထဲ၌ တကၠသိုလ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အရည္ အေသြး ထိန္းညိွသည့္ပံုစံ လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ နကသ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္မွ ေက်ာင္းသားမ်ား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ ျဖစ္ၿပီး နကသ မ်ားဘက္ ကလည္း ပူးေပါင္းပါ၀င္ရန္ သေဘာတူခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။
ယင္းစီမံခ်က္တြင္ နကသ မွ ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ တကၠသိုလ္ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ား၏ ေက်ာင္းသားမ်ားအေပၚ ပညာသင္ၾကား သည့္ အေျခအေန၊ အတန္းခ်ိန္ မွန္ မမွန္၊ သင္ၾကားရာတြင္ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ား၏ ဂ႐ုတစိုက္ သင္ၾကားမႈ ရွိ မရွိ စသည္မ်ားကို ေစာင့္ၾကည့္ ေျပာၾကားေပးရန္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
နကသ ကို တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသား သမဂၢ(တကသ) ႏွင့္ ဗမာႏုိင္ငံလုံးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသား သမဂၢမ်ား အဖြဲ႕ခ်ဳပ္(ေျမလတ္ေဒသ) တို႔က ပူးေပါင္း၍ ေမလ ၂၅ ရက္တြင္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ ပညာေရးစနစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး၊ ဒီမိုကေရစီ ပညာေရး စနစ္ ျဖစ္ေပၚလာေရး၊ ေက်ာင္းသားထု အခြင့္အေရး ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ေရး၊ ေက်ာင္းသားထု စြမ္းရည္ျမႇင့္တင္ေရး၊ ေက်ာင္းသား သမဂၢမ်ား လြတ္လပ္စြာ ရပ္တည္ လႈပ္ရွားခြင့္ ရရွိေရး တို႔ကို ထိထေရာက္ေရာက္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ရန္ ရည္ရြယ္၍ နကသ ကို ဖြဲ႕စည္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ယေန႔ ျမန္မာ့ေရးရာသတင္းမ်ား May, 31st,2016
( 20 )အယ္လ္နီညိဳႏွင့္ ေျပာင္းျပန္၊ လာနီညာျဖစ္စဥ္ ရာသီဥတု ၾကံဳေတြ႔ရန္ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ေသခ်ာ
( 19 )ထိုင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္က မယ္ေတာ္ ေဆးခန္း ေနရာသစ္တြင္ ဖြင့္လွစ္မည္
( 18 ) အိႏိၵယသံ႐ုံးတြင္ ေရွးေဟာင္းအေဆာက္အအံု အျပာေရာင္ကမၸည္းျပား တပ္ဆင္
( 17 )နကသ ဖြဲ႕စည္းမႈ ဒဂံုေက်ာင္းသား သမဂၢ ကန္႔ကြက္
( 16 ) မႈခင္းက်ဆင္းေရး ရက္ ၁၀၀ စီမံခ်က္ ကေလးၿမိဳ႕တြင္ ေန႔ည ေဆာင္ရြက္
( 15 )ယူရို ၈၆ သန္းကိစၥ အဆင့္ျမင့္အဖြဲ႕ စိစစ္မည္
( 14 )ေမ ၃၀ ဒီပဲယင္းအၾကမ္းဖက္မႈ ၁၃ ႏွစ္ျပည့္အခမ္းအနား က်င္းပ
( 13 )ျပည္ခိုင္ၿဖိဳး ပါတီ၀င္ေဟာင္းမ်ား ပန္ၾကားလႊာ ထုတ္ျပန္
( 12 )နကသေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ ပညာေရး၀န္ႀကီး ေတြ႔ဆုံမႈ ေျပလည္မႈရ
( 11 )စစ္ေဘးဒုကၡသည္ေတြအတြက္ အေမရိကန္မွာ ရခုိင္တုိင္းရင္း သားေတြ ဆုေတာင္းပြဲက်င္းပ
( 10 )ဒီပဲယင္းအေရးအခင္း ၁၃ ႏွစ္ျပည့္ က်င္းပ
( 9 )ရွမ္းနဲ႔ တအာင္းလူမ်ိဳးေတြ ခ်စ္ခင္စြာေနထိုင္ၾကဖို႔ TNLA တိုက္တြန္း
( 8 )ဘံုသေဘာတူ မူဝါဒ ရရွိေရး၊ ၃၅ ဖြဲ႔ ေဆြးေႏြး
( 7 ) မူးယစ္ေဆးျပား အမ်ားအျပား ဖမ္းဆီးမိ
( 6 )ပညာေရး ဝန္ႀကီးနဲ႔ နကသ ေက်ာင္းသားမ်ား ေတြ႔ဆံု
( 5 )စစ္ပြဲေတြရပ္ဖုိ႔ အေမရိကန္ေရာက္ မြန္တုိင္းရင္းသားေတြ ေတာင္းဆုိ
( 4 )ရွမ္း ၁၃ ပါတီ ပူးေပါင္း
( 3 )တုိက္ပြဲေတြရပ္ဖုိ႔ ရွမ္းတုိင္းရင္း သားေတြ ေတာင္းဆုိ
( 2 )HIV/AIDS ေဟာေျပာပဲြက်င္းပ
( 1 )ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဇြန္လအတြင္း ထိုင္းႏိုင္ငံသြားမည္
( 19 )ထိုင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္က မယ္ေတာ္ ေဆးခန္း ေနရာသစ္တြင္ ဖြင့္လွစ္မည္
( 18 ) အိႏိၵယသံ႐ုံးတြင္ ေရွးေဟာင္းအေဆာက္အအံု အျပာေရာင္ကမၸည္းျပား တပ္ဆင္
( 17 )နကသ ဖြဲ႕စည္းမႈ ဒဂံုေက်ာင္းသား သမဂၢ ကန္႔ကြက္
( 16 ) မႈခင္းက်ဆင္းေရး ရက္ ၁၀၀ စီမံခ်က္ ကေလးၿမိဳ႕တြင္ ေန႔ည ေဆာင္ရြက္
( 15 )ယူရို ၈၆ သန္းကိစၥ အဆင့္ျမင့္အဖြဲ႕ စိစစ္မည္
( 14 )ေမ ၃၀ ဒီပဲယင္းအၾကမ္းဖက္မႈ ၁၃ ႏွစ္ျပည့္အခမ္းအနား က်င္းပ
( 13 )ျပည္ခိုင္ၿဖိဳး ပါတီ၀င္ေဟာင္းမ်ား ပန္ၾကားလႊာ ထုတ္ျပန္
( 12 )နကသေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ ပညာေရး၀န္ႀကီး ေတြ႔ဆုံမႈ ေျပလည္မႈရ
( 11 )စစ္ေဘးဒုကၡသည္ေတြအတြက္ အေမရိကန္မွာ ရခုိင္တုိင္းရင္း သားေတြ ဆုေတာင္းပြဲက်င္းပ
( 10 )ဒီပဲယင္းအေရးအခင္း ၁၃ ႏွစ္ျပည့္ က်င္းပ
( 9 )ရွမ္းနဲ႔ တအာင္းလူမ်ိဳးေတြ ခ်စ္ခင္စြာေနထိုင္ၾကဖို႔ TNLA တိုက္တြန္း
( 8 )ဘံုသေဘာတူ မူဝါဒ ရရွိေရး၊ ၃၅ ဖြဲ႔ ေဆြးေႏြး
( 7 ) မူးယစ္ေဆးျပား အမ်ားအျပား ဖမ္းဆီးမိ
( 6 )ပညာေရး ဝန္ႀကီးနဲ႔ နကသ ေက်ာင္းသားမ်ား ေတြ႔ဆံု
( 5 )စစ္ပြဲေတြရပ္ဖုိ႔ အေမရိကန္ေရာက္ မြန္တုိင္းရင္းသားေတြ ေတာင္းဆုိ
( 4 )ရွမ္း ၁၃ ပါတီ ပူးေပါင္း
( 3 )တုိက္ပြဲေတြရပ္ဖုိ႔ ရွမ္းတုိင္းရင္း သားေတြ ေတာင္းဆုိ
( 2 )HIV/AIDS ေဟာေျပာပဲြက်င္းပ
( 1 )ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဇြန္လအတြင္း ထိုင္းႏိုင္ငံသြားမည္
Monday, May 30, 2016
Sunday, May 29, 2016
ဒဂုံႏွင့္ ရတနာပုံ စီမံခ်က္ႏွစ္ရပ္ျဖင့္ ရန္ကုန္ႏွင့္ မႏၱေလးတြင္ ႏွိမ္နင္းမည္
မဇၥ်ိမ
အစုိးရသစ္က ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးႏွင့္ မႏၱေလးတုိင္းေဒသႀကီးတို႔တြင္ ဒဂုံႏွင့္ ရတနာပုံ အထူးစီမံကိန္းႏွစ္ရပ္ခ်မွတ္ကာ မူးယစ္ေဆးဝါးၿဖိဳခြင္းႏွိမ္ႏွင္းေရးကို လုပ္ေဆာင္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးဌာနမွ သိရသည္။
ယင္းအထူးစီမံကိန္းႏွစ္ရပ္သည္ ဧၿပီ ၁ ရက္က စတင္တာဝန္ယူသည့္ အစိုးရသစ္၏ ရက္ ၁၀၀ စီမံကိန္းအတြင္း အက်ဳံးဝင္ပါဝင္ေသာ စီမံကိန္းမ်ားလည္းျဖစ္သည္။
တစ္ခ်ိန္တည္းတြင္ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးဌာနက ႏိုင္ငံအႏွံ႔ ရာဇဝတ္ဂိုဏ္းမ်ားအား အေရးယူေဆာင္ရြက္ေရးကို လုပ္ေဆာင္လ်က္ရွိသကဲ့သို႔ ရက္ ၁၀၀ အတြင္း တရားစြဲဆိုအမႈရင္ဆိုင္ေနရသည့္ ႏိုင္ငံေရးတက္ၾကြလႈပ္ရွားသူမ်ားအား ျပန္လႊတ္ေပးေရးအတြက္လည္း စီစဥ္ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိေနသည္။
ႏိုင္ငံတြင္ ေငြေၾကးခဝါခ်အလြဲသုံးစားမႈမ်ားႏွင့္ စီးပြားေရးရာဇဝတ္မႈမ်ားအား ၿဖိဳခြင္းႏွိမ္ႏွင္းေရးအတြက္လည္း အထူးစုံစမ္းစစ္ေဆးေရးဌာနက အရွိန္ျမွင့္လုပ္ေဆာင္သြားမည္လည္းျဖစ္သည္။
လက္ရွိတြင္ ႏိုင္ငံေရးအမႈျဖင့္ အမႈရင္ဆိုင္ေနရသူေပါင္း ၄၄၀ ဦးအား ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးဌာနက ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။
တရားဝင္စာရင္းဇယားမ်ားအရ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးအတြင္း ေမ ၂၀ ရက္အထိ တစ္လတည္း၌ ရာဇဝတ္မႈေပါင္း ၉၀၀ ေက်ာ္ ဖမ္းဆီးႏိုင္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
အစုိးရသစ္က ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးႏွင့္ မႏၱေလးတုိင္းေဒသႀကီးတို႔တြင္ ဒဂုံႏွင့္ ရတနာပုံ အထူးစီမံကိန္းႏွစ္ရပ္ခ်မွတ္ကာ မူးယစ္ေဆးဝါးၿဖိဳခြင္းႏွိမ္ႏွင္းေရးကို လုပ္ေဆာင္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးဌာနမွ သိရသည္။
ယင္းအထူးစီမံကိန္းႏွစ္ရပ္သည္ ဧၿပီ ၁ ရက္က စတင္တာဝန္ယူသည့္ အစိုးရသစ္၏ ရက္ ၁၀၀ စီမံကိန္းအတြင္း အက်ဳံးဝင္ပါဝင္ေသာ စီမံကိန္းမ်ားလည္းျဖစ္သည္။
တစ္ခ်ိန္တည္းတြင္ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးဌာနက ႏိုင္ငံအႏွံ႔ ရာဇဝတ္ဂိုဏ္းမ်ားအား အေရးယူေဆာင္ရြက္ေရးကို လုပ္ေဆာင္လ်က္ရွိသကဲ့သို႔ ရက္ ၁၀၀ အတြင္း တရားစြဲဆိုအမႈရင္ဆိုင္ေနရသည့္ ႏိုင္ငံေရးတက္ၾကြလႈပ္ရွားသူမ်ားအား ျပန္လႊတ္ေပးေရးအတြက္လည္း စီစဥ္ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိေနသည္။
ႏိုင္ငံတြင္ ေငြေၾကးခဝါခ်အလြဲသုံးစားမႈမ်ားႏွင့္ စီးပြားေရးရာဇဝတ္မႈမ်ားအား ၿဖိဳခြင္းႏွိမ္ႏွင္းေရးအတြက္လည္း အထူးစုံစမ္းစစ္ေဆးေရးဌာနက အရွိန္ျမွင့္လုပ္ေဆာင္သြားမည္လည္းျဖစ္သည္။
လက္ရွိတြင္ ႏိုင္ငံေရးအမႈျဖင့္ အမႈရင္ဆိုင္ေနရသူေပါင္း ၄၄၀ ဦးအား ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးဌာနက ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။
တရားဝင္စာရင္းဇယားမ်ားအရ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးအတြင္း ေမ ၂၀ ရက္အထိ တစ္လတည္း၌ ရာဇဝတ္မႈေပါင္း ၉၀၀ ေက်ာ္ ဖမ္းဆီးႏိုင္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
UPDJC ကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးစီးၿပီး ျပန္လည္ ဖြဲ႔စည္းမည္
နန္းဆိုင္ႏြမ္
ယခင္အစုိးရ လက္ထက္က ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည့္ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမႈ ပူးတြဲေကာ္မတီ (UPDJC) ကို ႏုိင္ငံေတာ္ အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဦးစီးၿပီး ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းမည္ဟု သတင္းရရွိသည္။
ယေန႔ ေနျပည္ေတာ္ရွိ Horizon Lake View Hotel တြင္ က်င္းပသည့္ UPDJC အစည္းအေဝးတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ယင္းသို႔ သတင္းမီဒီယာမ်ားကို ေျပာဆုိလုိက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
UPDJC ေျပာင္းလဲဖြဲ႔စည္းမည့္ ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က “UPDJC ရဲ႕ ဖြဲ႔စည္းပံုကို က်မတို႔ ေျပာင္းလဲ ရပါမယ္။ ဒါေတြကိုလည္း က်မတုိ႔ ဆက္ၿပီးေတာ့ က်မတို႔ ဒီေန႔ အစည္းအေဝးေတြနဲ႔ မနက္ျဖန္ အစည္းအေဝးေတြမွာ ေဆြးေႏြးသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။
ဆက္လက္၍ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ထိုကဲ့သို႔ ေျပာင္းလဲရျခင္းမွာ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ ေၾကာင့္ မဟုတ္bJ မူအရ ႏုိင္ငံေရးအေျခအေနအရ ေျပာင္းလဲ ရျခင္း ျဖစ္သည္ဟုလည္း ဆိုသည္။
လက္ရွိ UPDJC တြင္ တာ၀န္ရွိသူမ်ားအျဖစ္ ယခင္အစုိးရ လက္ထက္က ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးခဲ့သူမ်ား၊ ယခင္အစုိးရႏွင့္ တႏုိင္ငံလံုး ပစ္ခတ္တိုက္ခို္က္မႈ ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ (NCA) ခ်ဳပ္ဆိုထားသည့္ တိုင္းရင္းသား ၈ ဖြဲ႔ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ ျပည္ေထာင္စု ႀကံ႕ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြ႔ံၿဖိဳးေရးပါတီမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ပါ၀င္သည္။
ျပန္လည္ ဖြဲ႕စည္းမည့္ UPDJC တြင္ တုိင္းရင္းသား အဖြဲ႔မ်ား၊ ႏုိင္ငံေရး အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ အစိုးရအဖြဲ႔မ်ား ျပန္လည္ ပါ၀င္သြားမည္ဟုလည္း သိရသည္။
အသစ္ျပန္လည္ ဖြဲ႔စည္းရာတြင္ တုိးလာမည့္ အဖြဲ႔ဝင္သစ္မ်ားကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေရြးခ်ယ္သြားမည္ ျဖစ္ၿပီး ၎တို႔အေနျဖင့္ မသိရွိပါဟု လက္ရွိ UPDJC အဖြဲ႔ဝင္မ်ားက ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာဆုိထားသည္။
UPDJC ဖြဲ႔စည္းေရးကို အျမန္ဆံုး ၿပီးေအာင္ ေဆာင္ရြက္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ညီလာခံအတြက္ ျပင္ဆင္မႈမ်ားကို ဆက္လက္ လုပ္ကိုင္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ညီလာခံ ေအာင္ျမင္ရန္ အတြက္လည္း တက္ေရာက္လာသည့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ား အေနျဖင့္ ပြင့္လင္းစြာ တင္ျပရန္လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာသည္။
UPDJC ကို ယခင္အစုိးရႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ၈ ဖြဲ႕တို႔ အၾကား NCA စာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီး စာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္အလက္မ်ားအတိုင္း ရက္ေပါင္း ၆၀ အတြင္း ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲ မူေဘာင္တရပ္ေရးဆြဲျခင္း၊ ရက္ေပါင္း ၉၀ အတြင္း ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲတခု က်င္းပေရးတို႔ ျပဳလုပ္ႏုိင္ေရးအတြက္ ေအာက္တိုဘာလ ၁၆ ရက္က ဖြဲ႕စည္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
လက္ရွိတြင္ UPDJC သည္ ၂၁ ရာစု ပင္လံုညီလာခံကို က်င္းပရန္လည္း စီစဥ္ေနေၾကာင္း သိရသည္။
ယခင္အစုိးရ လက္ထက္က ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည့္ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမႈ ပူးတြဲေကာ္မတီ (UPDJC) ကို ႏုိင္ငံေတာ္ အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဦးစီးၿပီး ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းမည္ဟု သတင္းရရွိသည္။
ယေန႔ ေနျပည္ေတာ္ရွိ Horizon Lake View Hotel တြင္ က်င္းပသည့္ UPDJC အစည္းအေဝးတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ယင္းသို႔ သတင္းမီဒီယာမ်ားကို ေျပာဆုိလုိက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
UPDJC ေျပာင္းလဲဖြဲ႔စည္းမည့္ ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က “UPDJC ရဲ႕ ဖြဲ႔စည္းပံုကို က်မတို႔ ေျပာင္းလဲ ရပါမယ္။ ဒါေတြကိုလည္း က်မတုိ႔ ဆက္ၿပီးေတာ့ က်မတို႔ ဒီေန႔ အစည္းအေဝးေတြနဲ႔ မနက္ျဖန္ အစည္းအေဝးေတြမွာ ေဆြးေႏြးသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။
ဆက္လက္၍ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ထိုကဲ့သို႔ ေျပာင္းလဲရျခင္းမွာ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ ေၾကာင့္ မဟုတ္bJ မူအရ ႏုိင္ငံေရးအေျခအေနအရ ေျပာင္းလဲ ရျခင္း ျဖစ္သည္ဟုလည္း ဆိုသည္။
လက္ရွိ UPDJC တြင္ တာ၀န္ရွိသူမ်ားအျဖစ္ ယခင္အစုိးရ လက္ထက္က ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးခဲ့သူမ်ား၊ ယခင္အစုိးရႏွင့္ တႏုိင္ငံလံုး ပစ္ခတ္တိုက္ခို္က္မႈ ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ (NCA) ခ်ဳပ္ဆိုထားသည့္ တိုင္းရင္းသား ၈ ဖြဲ႔ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ ျပည္ေထာင္စု ႀကံ႕ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြ႔ံၿဖိဳးေရးပါတီမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ပါ၀င္သည္။
ျပန္လည္ ဖြဲ႕စည္းမည့္ UPDJC တြင္ တုိင္းရင္းသား အဖြဲ႔မ်ား၊ ႏုိင္ငံေရး အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ အစိုးရအဖြဲ႔မ်ား ျပန္လည္ ပါ၀င္သြားမည္ဟုလည္း သိရသည္။
အသစ္ျပန္လည္ ဖြဲ႔စည္းရာတြင္ တုိးလာမည့္ အဖြဲ႔ဝင္သစ္မ်ားကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေရြးခ်ယ္သြားမည္ ျဖစ္ၿပီး ၎တို႔အေနျဖင့္ မသိရွိပါဟု လက္ရွိ UPDJC အဖြဲ႔ဝင္မ်ားက ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာဆုိထားသည္။
UPDJC ဖြဲ႔စည္းေရးကို အျမန္ဆံုး ၿပီးေအာင္ ေဆာင္ရြက္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ညီလာခံအတြက္ ျပင္ဆင္မႈမ်ားကို ဆက္လက္ လုပ္ကိုင္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ညီလာခံ ေအာင္ျမင္ရန္ အတြက္လည္း တက္ေရာက္လာသည့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ား အေနျဖင့္ ပြင့္လင္းစြာ တင္ျပရန္လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာသည္။
UPDJC ကို ယခင္အစုိးရႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ၈ ဖြဲ႕တို႔ အၾကား NCA စာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီး စာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္အလက္မ်ားအတိုင္း ရက္ေပါင္း ၆၀ အတြင္း ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲ မူေဘာင္တရပ္ေရးဆြဲျခင္း၊ ရက္ေပါင္း ၉၀ အတြင္း ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲတခု က်င္းပေရးတို႔ ျပဳလုပ္ႏုိင္ေရးအတြက္ ေအာက္တိုဘာလ ၁၆ ရက္က ဖြဲ႕စည္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
လက္ရွိတြင္ UPDJC သည္ ၂၁ ရာစု ပင္လံုညီလာခံကို က်င္းပရန္လည္း စီစဥ္ေနေၾကာင္း သိရသည္။
ယေန႔ ျမန္မာ့ေရးရာသတင္းမ်ား May, 29th,2016
( 10 )ရဲအုပ္ေသနတ္ေဖာက္ၿခိမ္းေျခာက္
( 9 )စက္မွဳဇုန္ ၂၄ နာရီ ဓါတ္အားရမယ္
( 8 )ဖားကန္႔ကုိ ရာဇဌာနီ ကုမၸဏီ ယမ္းတန္ခ်ိန္ ၂ဝဝဝ သယ္ယူ
( 7 )ANP က ဦးေဆာင္၍ ရခိုင္ စစ္ေဘးေရွာင္မ်ားအတြက္ ယာယီတဲမ်ား ေဆာက္လုပ္ေန
( 6 )မ႑ိဳင္သုံးရပ္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေတြကို ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ ေျပာၾကား
( 5 )ႏွလုံးေရာဂါေဝဒနာသည္ ကေလးမ်ားကုိ အခမဲ့ေဆးကုသေပးမည္
( 4 )ယူရုိေငြ သန္း ၈ဝ ေက်ာ္ စာရင္းရွင္းဖုိ႔ အစုိးရေဟာင္း ကုိ ေက်ာက္မ်က္လုပ္ငန္း ရွင္ေတြ ေတာင္းဆုိ
( 3 )မႈခင္းက်ဆင္းေရး အပါအ၀င္ လုပ္ငန္း ၄ ခု ရက္ ၁၀၀ အတြင္း လုပ္မည္
( 2 )ဖြဲ႔စည္းပုံေၾကာင့္ တုိက္ပြဲျဖစ္ဟု ဦးခြန္ထြန္းဦး ေျပာၾကား
( 1 )တရားမွ်တျခင္းကို က႐ုဏာျဖင့္ ေျဖရွင္းၾကရန္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာ
( 9 )စက္မွဳဇုန္ ၂၄ နာရီ ဓါတ္အားရမယ္
( 8 )ဖားကန္႔ကုိ ရာဇဌာနီ ကုမၸဏီ ယမ္းတန္ခ်ိန္ ၂ဝဝဝ သယ္ယူ
( 7 )ANP က ဦးေဆာင္၍ ရခိုင္ စစ္ေဘးေရွာင္မ်ားအတြက္ ယာယီတဲမ်ား ေဆာက္လုပ္ေန
( 6 )မ႑ိဳင္သုံးရပ္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေတြကို ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ ေျပာၾကား
( 5 )ႏွလုံးေရာဂါေဝဒနာသည္ ကေလးမ်ားကုိ အခမဲ့ေဆးကုသေပးမည္
( 4 )ယူရုိေငြ သန္း ၈ဝ ေက်ာ္ စာရင္းရွင္းဖုိ႔ အစုိးရေဟာင္း ကုိ ေက်ာက္မ်က္လုပ္ငန္း ရွင္ေတြ ေတာင္းဆုိ
( 3 )မႈခင္းက်ဆင္းေရး အပါအ၀င္ လုပ္ငန္း ၄ ခု ရက္ ၁၀၀ အတြင္း လုပ္မည္
( 2 )ဖြဲ႔စည္းပုံေၾကာင့္ တုိက္ပြဲျဖစ္ဟု ဦးခြန္ထြန္းဦး ေျပာၾကား
( 1 )တရားမွ်တျခင္းကို က႐ုဏာျဖင့္ ေျဖရွင္းၾကရန္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာ
Saturday, May 28, 2016
ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈ ႏွစ္စဥ္ျမင့္တက္မႈ ဆင္းရဲသားမ်ား အလူးအလဲခံေနရဟု ပညာရွင္ေျပာ
မ်ဳိးသူေအာင္
စီးပြားေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ မူဝါဒမ်ားခ်မွတ္ရာတြင္ ေရ႐ွည္အသံုးက်သည့္ မူဝါဒမ်ားျဖစ္ရန္လိုအပ္ၿပီး အစိုးရ ထိန္းေက်ာင္းမႈပါေသာ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္မ်ဳိး ျဖစ္ရန္လိုအပ္ေၾကာင္း အားမာန္ Economic Institute ဥကၠ႒ ဦးေဇာ္ေဖဝင္းက ေျပာသည္။
၎က Socio-Economic Development in Myanmar မူဝါဒဆုိင္ရာ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ယင္းကဲ့သုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ အဆုိပါေဆြးေႏြးပြဲကို Action Aid ျမန္မာ ႏွင့္ မဇၩိမမီဒီယာတုိ႔ ဦးစီးကာ ေမလ ၂၈ရက္က ကန္ေတာ္ႀကီးပဲေလ့စ္ဟိုတယ္တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
"ထံုးစံအတိုင္းကေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔က ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္တည္ေဆာက္ရမွာပါ။ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္ ဆိုလို႔ အစိုးရက ဘာမွ ဝင္မပါေတာ့ဘဲ ေစ်းကြက္ကို ႀကိဳက္သလိုလုပ္ၾကဆိုၿပီးေတာ့ လႊတ္ထားတဲ့ ေစ်းကြက္ စီးပြားေရးစနစ္မ်ိဳးမဟုတ္ဘဲနဲ႔ အစိုးရ ထိန္းေက်ာင္းမႈပါေသာ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္ လိုအပ္တယ္လို႔ ကြ်န္ေတာ္ထင္ပါတယ္" ဟု ၎က ေျပာသည္။
ထို႔ျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ျဖစ္ေပၚေနေသာ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈေၾကာင့္ အေျခခံလူတန္းစားေတြက အလူးအလဲ ခံစား ေနရၿပီး ႏိုင္ငံအတြင္းရိွ အေသးစားအလတ္စား စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို အစိုးရအေနျဖင့္ အကူအညီေပးရန္လို အပ္ေၾကာင္း ၎က ထည့္သြင္းေျပာၾကားသြားသည္။
"ေငြေဖာင္းပြမႈေၾကာင့္ လူခ်မ္းသာေတြအတြက္ သိပ္မထိခုိက္ႏုိင္ပါဘူး။ ဘယ္သူေတြထိခုိက္ႏုိင္မလဲဆုိေတာ့ ပံုမွန္ လက္ လုပ္လုပ္စားေတြ၊ လစာနည္းနည္းပဲရတဲ့ ဝန္ထမ္းေတြ။ သာမန္လက္လုပ္လက္စားေတြဟာ ေငြေဖာင္းပြ မႈ ဒဏ္ကို အလူးအလဲခံရပါတယ္။ ေနာက္လည္း ဆက္ၿပီး ခံရမယ့္ သေဘာရွိပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိရင္ ေငြ ေဖာင္းပြမႈက ဆက္ၿပီး ရွိေနလို႔ပါပဲ။ " ဟု ဆိုသည္။
ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈက ၂၀၁၁-၁၂ မွာ ၂.၈ % ျမင့္တက္ခဲ့ၿပီး ၂၀၁၅-၁၆ ဘ႑ေရးႏွစ္၏ ေငြေဖာင္းပြမႈႏႈန္းမွာ ၂၀၁၄-၁၅ ဘ႑ႏွစ္ ႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္လွ်င္ ၁၄.၆ % ေဖာင္းပြလိမ့္မည္ဟု ဆုိသည္။
မူဝါဒဆုိင္ရာ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ Development consultant ဦးျမင့္ေအာင္ကလည္း "စက္မႈႏုိင္ငံျဖစ္ဖုိ႔ဆုိတာ SMEsေတြ မတုိးတက္လို႔ မရဘူး။ SMEs ေတြမတုိးတက္ဘဲ industry မတုိးတက္ဘူး။ SMEs ေတြဟာ Backbone of the every industry ပဲ။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆုိရင္ FDI (ႏုိင္ငံျခားရင္းႏီွးျမႇဳပ္ႏွံမႈ) ဝင္လာ တဲ့အခါမွာ လိုအပ္တဲ့ပစၥည္းေတြကို "က"ကေန "အ" အထိ မထုတ္ႏုိင္ဘူး။ " ဟု ပါ၀င္ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရအေနျဖင့္ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈတိုးတက္ေရး၊ ကုန္ေစ်းႏႈန္းတည္ၿငိမ္ေရး၊ အလုပ္လက္မဲ့ ေလ်ာ့ေပါ့ေရး ၊ဆင္းရဲ ခ်မ္းသာကြာျခားမႈေလ်ာ့ပါးေရး၊ ႏိုင္ငံျခား မီွခိုမႈေလ်ာ့ေပါ့ေရး၊ ျပည္တြင္းသံုးေငြ တန္ဖိုးတည္ၿငိမ္ေရး၊ ျပည္ပ ေငြေပးေငြယူ ရွင္းတန္းဘက္ညီေရး၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရး စသည့္ အခ်က္မ်ားကို စီးပြားေရး ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္တစ္ရပ္အေနႏွင့္ ခ်မွတ္လုပ္ေဆာင္သင့္ေၾကာင္း ဦးေဇာ္ဝင္းေဖက ေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး The European Chamber of Commerce မွ Executive Director of Eurocham Myanmar - Mr.Filip Lauwerysen ကလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ႏုိင္ငံတကာရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား လာေရာက္ရန္ ကမာၻေပၚတြင္ အဆုိးရြားဆံုး အေျခအေနမ်ဳိးျဖစ္ေနသည္ဟု ျမင္ေၾကာင္းႏွင့္ အစိုးရသစ္အေနျဖင့္ လိုအပ္သည့္ ဖန္တီးမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ေပးရန္ ေမွ်ာ္လင့္္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
စီးပြားေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ မူဝါဒမ်ားခ်မွတ္ရာတြင္ ေရ႐ွည္အသံုးက်သည့္ မူဝါဒမ်ားျဖစ္ရန္လိုအပ္ၿပီး အစိုးရ ထိန္းေက်ာင္းမႈပါေသာ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္မ်ဳိး ျဖစ္ရန္လိုအပ္ေၾကာင္း အားမာန္ Economic Institute ဥကၠ႒ ဦးေဇာ္ေဖဝင္းက ေျပာသည္။
၎က Socio-Economic Development in Myanmar မူဝါဒဆုိင္ရာ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ယင္းကဲ့သုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ အဆုိပါေဆြးေႏြးပြဲကို Action Aid ျမန္မာ ႏွင့္ မဇၩိမမီဒီယာတုိ႔ ဦးစီးကာ ေမလ ၂၈ရက္က ကန္ေတာ္ႀကီးပဲေလ့စ္ဟိုတယ္တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
"ထံုးစံအတိုင္းကေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔က ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္တည္ေဆာက္ရမွာပါ။ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္ ဆိုလို႔ အစိုးရက ဘာမွ ဝင္မပါေတာ့ဘဲ ေစ်းကြက္ကို ႀကိဳက္သလိုလုပ္ၾကဆိုၿပီးေတာ့ လႊတ္ထားတဲ့ ေစ်းကြက္ စီးပြားေရးစနစ္မ်ိဳးမဟုတ္ဘဲနဲ႔ အစိုးရ ထိန္းေက်ာင္းမႈပါေသာ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္ လိုအပ္တယ္လို႔ ကြ်န္ေတာ္ထင္ပါတယ္" ဟု ၎က ေျပာသည္။
ထို႔ျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ျဖစ္ေပၚေနေသာ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈေၾကာင့္ အေျခခံလူတန္းစားေတြက အလူးအလဲ ခံစား ေနရၿပီး ႏိုင္ငံအတြင္းရိွ အေသးစားအလတ္စား စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို အစိုးရအေနျဖင့္ အကူအညီေပးရန္လို အပ္ေၾကာင္း ၎က ထည့္သြင္းေျပာၾကားသြားသည္။
"ေငြေဖာင္းပြမႈေၾကာင့္ လူခ်မ္းသာေတြအတြက္ သိပ္မထိခုိက္ႏုိင္ပါဘူး။ ဘယ္သူေတြထိခုိက္ႏုိင္မလဲဆုိေတာ့ ပံုမွန္ လက္ လုပ္လုပ္စားေတြ၊ လစာနည္းနည္းပဲရတဲ့ ဝန္ထမ္းေတြ။ သာမန္လက္လုပ္လက္စားေတြဟာ ေငြေဖာင္းပြ မႈ ဒဏ္ကို အလူးအလဲခံရပါတယ္။ ေနာက္လည္း ဆက္ၿပီး ခံရမယ့္ သေဘာရွိပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိရင္ ေငြ ေဖာင္းပြမႈက ဆက္ၿပီး ရွိေနလို႔ပါပဲ။ " ဟု ဆိုသည္။
ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈက ၂၀၁၁-၁၂ မွာ ၂.၈ % ျမင့္တက္ခဲ့ၿပီး ၂၀၁၅-၁၆ ဘ႑ေရးႏွစ္၏ ေငြေဖာင္းပြမႈႏႈန္းမွာ ၂၀၁၄-၁၅ ဘ႑ႏွစ္ ႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္လွ်င္ ၁၄.၆ % ေဖာင္းပြလိမ့္မည္ဟု ဆုိသည္။
မူဝါဒဆုိင္ရာ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ Development consultant ဦးျမင့္ေအာင္ကလည္း "စက္မႈႏုိင္ငံျဖစ္ဖုိ႔ဆုိတာ SMEsေတြ မတုိးတက္လို႔ မရဘူး။ SMEs ေတြမတုိးတက္ဘဲ industry မတုိးတက္ဘူး။ SMEs ေတြဟာ Backbone of the every industry ပဲ။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆုိရင္ FDI (ႏုိင္ငံျခားရင္းႏီွးျမႇဳပ္ႏွံမႈ) ဝင္လာ တဲ့အခါမွာ လိုအပ္တဲ့ပစၥည္းေတြကို "က"ကေန "အ" အထိ မထုတ္ႏုိင္ဘူး။ " ဟု ပါ၀င္ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရအေနျဖင့္ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈတိုးတက္ေရး၊ ကုန္ေစ်းႏႈန္းတည္ၿငိမ္ေရး၊ အလုပ္လက္မဲ့ ေလ်ာ့ေပါ့ေရး ၊ဆင္းရဲ ခ်မ္းသာကြာျခားမႈေလ်ာ့ပါးေရး၊ ႏိုင္ငံျခား မီွခိုမႈေလ်ာ့ေပါ့ေရး၊ ျပည္တြင္းသံုးေငြ တန္ဖိုးတည္ၿငိမ္ေရး၊ ျပည္ပ ေငြေပးေငြယူ ရွင္းတန္းဘက္ညီေရး၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရး စသည့္ အခ်က္မ်ားကို စီးပြားေရး ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္တစ္ရပ္အေနႏွင့္ ခ်မွတ္လုပ္ေဆာင္သင့္ေၾကာင္း ဦးေဇာ္ဝင္းေဖက ေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး The European Chamber of Commerce မွ Executive Director of Eurocham Myanmar - Mr.Filip Lauwerysen ကလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ႏုိင္ငံတကာရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား လာေရာက္ရန္ ကမာၻေပၚတြင္ အဆုိးရြားဆံုး အေျခအေနမ်ဳိးျဖစ္ေနသည္ဟု ျမင္ေၾကာင္းႏွင့္ အစိုးရသစ္အေနျဖင့္ လိုအပ္သည့္ ဖန္တီးမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ေပးရန္ ေမွ်ာ္လင့္္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
စင္ကာပူဖိုရမ္တြင္ အစိုးရသစ္အား ေဝဖန္
ဧရာ၀တီ
၂ လ နီးပါး ၾကာျမင့္ခဲ့ျပီျဖစ္ေသာ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD) အစိုးရသစ္ကို ျပီးခဲ့သည့္အပတ္ ေသာႀကၤာေန႕က စင္ကာပူႏိုင္ငံတြင္ က်င္းပခဲ့ေသာ ျမန္မာဖိုရမ္ ၂၀၁၆ တြင္ တက္ေရာက္သူမ်ားက ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေဝဖန္ခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရသည္။
ယင္းဖိုရမ္ကို ပညာေရး သုေတသန အဖြဲ႕အစည္း အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေလ့လာေရး အင္စတီက်ဴက (Institute of Southeast Asian Studies – ISEAS) ကမကထျပဳ က်င္းပျခင္း ျဖစ္ျပီး ျမန္မာ သုေတသီမ်ား၊ ဒီမိုကေရစီေရး လႈပ္ရွားသူမ်ား၊ စီးပြားေရးသမားမ်ား ပါဝင္ခဲ့ၾကေၾကာင္း ဘန္ေကာက္ပို႕စ္သတင္းစာက သတင္းေရးသားေပးပို႕ခဲ့သည္။
“ျပည္သူေတြဟာ ၾကီးၾကီးမားမား ေမွ်ာ္လင့္ေနၾက႐ံုမက သည္းညည္းခံႏိုင္ဖို႕လည္း ၾကိဳးစားေနရတယ္” ဟု ေဖာ္ရမ္တက္ေရာက္သူတဦးျဖစ္ေသာ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပြင့္လင္းလူ႕အဖြဲ႕အစည္းမွ ဦးကိုကိုၾကီးက ေျပာေၾကာင္း သတင္းက ေရးသည္။ ထို႕ျပင္ ဆယ္စု ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ႏိုင္ငံေရးလြတ္လပ္မႈမ်ား ေပ်ာက္ဆုံးခဲ့ရျခင္းအျပင္ ေန႕စဥ္ဘဝေနထိုင္ေရး အေျခခံလိုအပ္ခ်က္မ်ားအတြက္လည္း သည္းမခံခ်င္ၾကေတာ့ေၾကာင္းလည္း ေျပာဆိုခဲ့ေၾကာင္း ဆိုသည္။
အက်ဥ္းေထာင္ထဲတြင္ ၁၉ ႏွစ္ၾကာ ေနခဲ့ရသူ ဦးကိုကိုၾကီးက လူငယ္မ်ိဳးဆက္မ်ားအေနျဖင့္ ဒီမိုကေရစီေရး အေျပာင္းအလဲအတြက္ တိုက္ပြဲဝင္ခဲ့ၾကေသာ မ်ိဳးဆက္ေဟာင္းတို႕ကဲ့သို႕ စိတ္မရွည္ေတာ့ေၾကာင္းလည္း လွ်ပ္စစ္မီး မၾကာခဏ ျပတ္ေတာက္မႈႏွင့္ ၾကဳံေနရေသာ ကိုယ္ပိုင္အေတြ႕အၾကဳံကို ေျပာခဲ့ေသးသည္။ “ဒုတိယအိမ္လို ျဖစ္ခဲ့တဲ့ အက်ဥ္းေထာင္ထဲမွာ က်ေနာ္ သည္းခံႏိုင္ခဲ့တယ္။ လက္ထဲမွာ ယပ္ေတာင္ကေလး ခပ္ျပီး ေနႏိုင္ခဲ့တယ္။ NLD ေအာင္ျမင္ေစခ်င္ခဲ့တယ္။ လူေတြက ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ ရွိတယ္ဆိုေတာ့ သူတို႕ သည္းခံဖို႕ အဆင္သင့္ပဲ။ ဒါေပမယ့္ အခု ၉ လပဲ ရွိတဲ့ က်ေနာ့္သမီးက်ေတာ့ မီးျပတ္တာနဲ႕ ငိုေတာ့တာပဲ”ဟု ေျပာေၾကာင္း သတင္းက ေရးသားထားသည္။
ထို႕ျပင္ ဦးကိုကိုၾကီးက ႏိုင္ငံေတာ္ အၾကံေပး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ NLD အစိုးရသည္ အခ်ိန္မ်ားစြာ ရမည္မဟုတ္ဘဲ ျငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္မႈ၊ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ေျပာင္းလဲေရး၊ စီးပြားေရး၊ ပညာေရး၊ လွ်ပ္စစ္မီး စသည့္ ဦးစားေပး ေဆာင္ရြက္စရာမ်ားကို အလ်င္အျမန္ ဆုံးျဖတ္ေဆာင္ရြက္ရမည္ဟုလည္း ေျပာဆိုသည္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြအတြက္ ယုံၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ရမွာဟု Center of Diversity and National Harmony ၏ ဒါ႐ိုက္တာ ေဒါက္တာေက်ာ္ရင္လႈိင္က ေျပာခဲ့ျပီး စစ္တပ္ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံရွိေသာ ဦးသိန္းစိန္အစုိးရလက္ထက္တြင္ ၂ ဖက္လံုးမွ ေဆြေႏြးသူမ်ားအၾကား ပုဂၢဳိလ္ေရး အရ ယုံၾကည္မႈကုိ အေျခခံ၍ တုိင္းရင္းသားအဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ တုိက္ခုိက္မႈမ်ားကို အဆုံးသတ္ခဲ့သည္ဟု ေျပာသည္။
“ဒါက ဦးသိန္းစိန္ခ်န္ထားခဲ့တဲ့ အေမြအႏွစ္ပဲ။ ဒါေပမယ့္ အခု အစုိးရက အားလံုးနဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ အဆင့္မွာ အဲဒီလုိ ယုံၾကည္မႈ မ်ိဳးကုိ ဘယ္တုန္းကမွ မတည္ေဆာက္ႏိုင္ခဲ့ဘူး”ဟု ေဒါက္တာ ေက်ာ္ရင္လႈိင္က ေျပာသည္။ ေဒါက္တာ ေက်ာ္ရင္လႈိင္သည္ ယခင္က MPC ဟု အမ်ားသိေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး ဗဟိုဌာနတြင္ တာဝန္ယူခဲ့ျပီး တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ အပစ္ရပ္ေရး ေဆြးေႏြးခဲ့ဖူးသည္။
NLD အစုိးရက တုိင္းရင္းသား အဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ “၂၁ရာစု ပင္လုံညီလာခံ”က်င္းပရန္ ဆုံးျဖတ္ထားေသာ္လည္း ထုို ညီလာခံမွ အလံုးစံု ေျပာင္းလဲမႈကို ေမွ်ာ္လင့္သူ အနည္းငယ္သာ ရွိေၾကာင္း သတင္းက ဆိုသည္။ တုိင္းရင္းသားအေရး ေျဖရွင္းရာတြင္ စစ္တပ္က အသာစီးပိုမို ရရွိထား ေၾကာင္း အထူးသျဖင့္ ရလဒ္မ်ား ထြက္ေပၚလာေရးတြင္ ဖိအားေပးႏိုင္စြမ္း ရွိေနေၾကာင္းလည္း ဆိုသည္။
“ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ ဘယ္လုိဆက္လုပ္ရမယ္ဆုိတဲ့အေပၚမွာ သိပ္ၿပီး ျပင္ဆင္ထားတာ မရွိဘူး။ ေနာက္ဆုံး မေအာင္ျမင္တဲ့အခါ သူက စစ္တပ္ရဲ႕ အေနအထားကို က်င့္သံုးလာဖြယ္ရာ ရွိပါတယ္” ဟု ဒီမိုကေရစီေရး လႈပ္ရွားသူတဦးျဖစ္ခဲ့ျပီး ယခုအခါ ႏိုင္ငံေရး သုံးသပ္ပိုင္းျခားသူျဖစ္သည့္ ဦးမင္းဇင္ကလည္း ေျပာသည္။ ဦးမင္းဇင္သည္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရွိ University of California, Berkeley တြင္ ပါရဂူဘြဲ႕ယူစာတမ္းေရးသားေနသူလည္း ျဖစ္သည္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ ဦးေဆာင္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းကုိ နာမည္အသစ္တခုေပးတာမ်ိဳးကဲ့သုိ႔ ေျပာင္းလဲမႈအနည္းငယ္မွာ ျခြင္းခ်က္ျဖစ္ေၾကာင္း ဦးမင္းဇင္က ေျပာျပီး “ႏုိင္ငံေရးအရ ေျပာရရင္ သူ႔(ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္)အျမင္က စစ္တပ္နဲ႔ အနည္းနဲ႔ အမ်ား တူပါတယ္”ဟုလည္း သုံးသပ္ေၾကာင္း သတင္းက ေရးသည္။
NLD သည္ ခိုင္မာေသာ မူဝါဒကို အုတ္ျမစ္ခ်ႏိုင္ျခင္း မရွိေသးဘဲ စီးပြားေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားေရးရာမ်ားတြင္ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္ မ်ားႏွင့္သာ “အာဝဇၨန္းရႊင္”ေနေၾကာင္း ဦးမင္းဇင္က ေဝဖန္ေျပာဆိုသည္။
“လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၅ ႏွစ္ အႏွစ္ ၂၀ တုန္းက အငွားကားေမာင္းသူေတြနဲ႔ ဆုိက္ကားဆရာေတြက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေရြးေကာက္ခံရရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ကားလမ္းပိတ္တာေတြ၊ အက်င့္ပ်က္ျခစားတာေတြ၊ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ကလုိ ေရႀကီးတာေတြ ငွက္ဖ်ားေရာဂါျဖစ္ပြားတာေတြ ရွိေတာ့မွာ မဟုတ္ဘူးလုိ႔ က်မကုိ ေျပာၾကတယ္။ လမ္းေဘးေခြးေတြကုိ သုတ္သင္မယ္။ ကမာၻႀကီးပူေႏြးမႈ အဆုံးသတ္မယ္။ ၿပီးေတာ့ လူတုိင္း ၂၄ နာရီ လွ်ပ္စစ္မီး ရလိမ့္မယ္လုိ႔ ေျပာၾကတယ္” ဟု ၀ါရွင္တန္ တကၠသိုလ္မွ ျမန္မာ့အေရး အၾကီးတန္းသုေတသီ Mary Callahan က ဖုိရမ္တြင္ ေျပာသည္။ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးအေၾကာင္း ျပဳစုေရးသားေသာ သူ၏ Making Enemies: War and State Building in Burma မွာ ထင္ရွားသည္။
ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား လႊတ္ေပးျခင္းမ်ားကို ႀကိဳဆိုေသာ္လည္း သာမန္ျပည္သူတို႔၏ ဘ၀ အေပၚသက္ေရာက္ျခင္း မရွိသည့္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျဖစ္သည္ဟု Mary Callahan က ဆိုသည္။ ျပည္သူမ်ားက ေျမယာသိမ္းဆည္းမႈ၊ ဆင္းရဲ ႏြမ္းပါး မႈ ႏွင့္ အားလံုးပါ၀င္သည့္ တိုးတက္မႈမ်ား အေပၚ ပိုမိုစိုးရိမ္ေနၾကသည္။
“NLD က ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္း အႏိုင္ရရွိခဲ့တဲ့ အတြက္ အစိုးရသစ္အတြက္ အခြင့္အေရးေတြ လမ္းပြင့္လာပါၿပီ။ လႊတ္ေတာ္မွာ မဲအမ်ားစုနဲ႔ သူတို႔ ဥပေဒေတြကို ျပင္ဆင္ႏိုင္ပါတယ္ ဒါမွမဟုတ္ တည္ဆဲဥပေဒေတြကို ဖ်က္သိမ္းႏိုင္ပါတယ္။ အေကာင္ အထည္ေဖာ္ဖို႔ လြယ္ပါတယ္။ ဒါအခြင့္အေရးပါ” ဟု ဦးကိုကိုႀကီးက ေထာက္ျပသည္။ “သူတို႔ ဒီအခြင့္ အေရးကို ဘယ္ ေလာက္အထိ အသံုးခ်ႏိုင္မလဲ။ ျပည္သူေတြရဲ႕ ေန႔စဥ္ ဘ၀ကို တိုးတက္ေကာင္းမြန္လာေအာင္ က်ေနာ္တို႔ ဘယ္လို လုပ္ ႏိုင္မလဲ”ဟုလည္း ဆိုသည္။
NLD ပါတီ ေရြးေကာက္ခံရၿပီး အာဏာရရွိလာျခင္းက ဒီမိုကေရစီတိုက္ပြဲ လံုး၀ ၿပီးဆံုးသြားျခင္း မဟုတ္ဘဲ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား အပါအ၀င္ သက္ဆိုင္ရာ လူပုဂၢိဳလ္ အဖြဲ႔အစည္း(stakeholder) အား လံုး ပါ၀င္လာေစရန္ လိုအပ္သည္ဟု ဦးမင္းဇင္က ေျပာျပီး “ရည္မွန္းခ်က္က ေရြးေကာက္ခံရေရးထက္ ပိုရပါမယ္။ ဒီလိုမွ မဟုတ္ရင္ က်ေနာ္တို႔ မွာ benevolent authoritarianism (သေဘာေကာင္းတဲ့ အာဏာရွင္ဝါဒ) ျဖစ္လာပါမယ္” ဟုလည္း ေျပာဆိုေၾကာင္း သိရသည္။
ISEAS မွ ျမန္မာ့အေရး အၾကီးတန္း သုေတသီ ေဒါက္တာတင္ေမာင္ေမာင္သန္းကလည္း “က်ေနာ္တို႔က အခု အခ်ိန္မွာ မလြတ္လပ္တဲ့ ႏိုင္ငံေရး ဗဟု၀ါဒ(illiberal pluralism) ကေန လြတ္လပ္တဲ့ အာဏာရွင္၀ါဒ (liberal authoritarianism) ကို ကူးေျပာင္းေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ မလြတ္လပ္တဲ့ ႏိုင္ငံေရး ဗဟု၀ါဒ ကေန တပိုင္းတစ လြတ္လပ္တဲ့ ဒီမိုကေရစီ(quasi-liberal democracy ) အထိပဲ ေျပာင္းလဲႏိုင္ပါေသးတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုေတာ့ ရက္ ၁၀၀ မျပည့္ေသးလို႔ပါ” ဟု ေျပာဆိုသြားၾကေၾကာင္း သိရပါသည္။
၂ လ နီးပါး ၾကာျမင့္ခဲ့ျပီျဖစ္ေသာ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD) အစိုးရသစ္ကို ျပီးခဲ့သည့္အပတ္ ေသာႀကၤာေန႕က စင္ကာပူႏိုင္ငံတြင္ က်င္းပခဲ့ေသာ ျမန္မာဖိုရမ္ ၂၀၁၆ တြင္ တက္ေရာက္သူမ်ားက ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေဝဖန္ခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရသည္။
ယင္းဖိုရမ္ကို ပညာေရး သုေတသန အဖြဲ႕အစည္း အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေလ့လာေရး အင္စတီက်ဴက (Institute of Southeast Asian Studies – ISEAS) ကမကထျပဳ က်င္းပျခင္း ျဖစ္ျပီး ျမန္မာ သုေတသီမ်ား၊ ဒီမိုကေရစီေရး လႈပ္ရွားသူမ်ား၊ စီးပြားေရးသမားမ်ား ပါဝင္ခဲ့ၾကေၾကာင္း ဘန္ေကာက္ပို႕စ္သတင္းစာက သတင္းေရးသားေပးပို႕ခဲ့သည္။
“ျပည္သူေတြဟာ ၾကီးၾကီးမားမား ေမွ်ာ္လင့္ေနၾက႐ံုမက သည္းညည္းခံႏိုင္ဖို႕လည္း ၾကိဳးစားေနရတယ္” ဟု ေဖာ္ရမ္တက္ေရာက္သူတဦးျဖစ္ေသာ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပြင့္လင္းလူ႕အဖြဲ႕အစည္းမွ ဦးကိုကိုၾကီးက ေျပာေၾကာင္း သတင္းက ေရးသည္။ ထို႕ျပင္ ဆယ္စု ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ႏိုင္ငံေရးလြတ္လပ္မႈမ်ား ေပ်ာက္ဆုံးခဲ့ရျခင္းအျပင္ ေန႕စဥ္ဘဝေနထိုင္ေရး အေျခခံလိုအပ္ခ်က္မ်ားအတြက္လည္း သည္းမခံခ်င္ၾကေတာ့ေၾကာင္းလည္း ေျပာဆိုခဲ့ေၾကာင္း ဆိုသည္။
အက်ဥ္းေထာင္ထဲတြင္ ၁၉ ႏွစ္ၾကာ ေနခဲ့ရသူ ဦးကိုကိုၾကီးက လူငယ္မ်ိဳးဆက္မ်ားအေနျဖင့္ ဒီမိုကေရစီေရး အေျပာင္းအလဲအတြက္ တိုက္ပြဲဝင္ခဲ့ၾကေသာ မ်ိဳးဆက္ေဟာင္းတို႕ကဲ့သို႕ စိတ္မရွည္ေတာ့ေၾကာင္းလည္း လွ်ပ္စစ္မီး မၾကာခဏ ျပတ္ေတာက္မႈႏွင့္ ၾကဳံေနရေသာ ကိုယ္ပိုင္အေတြ႕အၾကဳံကို ေျပာခဲ့ေသးသည္။ “ဒုတိယအိမ္လို ျဖစ္ခဲ့တဲ့ အက်ဥ္းေထာင္ထဲမွာ က်ေနာ္ သည္းခံႏိုင္ခဲ့တယ္။ လက္ထဲမွာ ယပ္ေတာင္ကေလး ခပ္ျပီး ေနႏိုင္ခဲ့တယ္။ NLD ေအာင္ျမင္ေစခ်င္ခဲ့တယ္။ လူေတြက ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ ရွိတယ္ဆိုေတာ့ သူတို႕ သည္းခံဖို႕ အဆင္သင့္ပဲ။ ဒါေပမယ့္ အခု ၉ လပဲ ရွိတဲ့ က်ေနာ့္သမီးက်ေတာ့ မီးျပတ္တာနဲ႕ ငိုေတာ့တာပဲ”ဟု ေျပာေၾကာင္း သတင္းက ေရးသားထားသည္။
ထို႕ျပင္ ဦးကိုကိုၾကီးက ႏိုင္ငံေတာ္ အၾကံေပး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ NLD အစိုးရသည္ အခ်ိန္မ်ားစြာ ရမည္မဟုတ္ဘဲ ျငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္မႈ၊ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ေျပာင္းလဲေရး၊ စီးပြားေရး၊ ပညာေရး၊ လွ်ပ္စစ္မီး စသည့္ ဦးစားေပး ေဆာင္ရြက္စရာမ်ားကို အလ်င္အျမန္ ဆုံးျဖတ္ေဆာင္ရြက္ရမည္ဟုလည္း ေျပာဆိုသည္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြအတြက္ ယုံၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ရမွာဟု Center of Diversity and National Harmony ၏ ဒါ႐ိုက္တာ ေဒါက္တာေက်ာ္ရင္လႈိင္က ေျပာခဲ့ျပီး စစ္တပ္ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံရွိေသာ ဦးသိန္းစိန္အစုိးရလက္ထက္တြင္ ၂ ဖက္လံုးမွ ေဆြေႏြးသူမ်ားအၾကား ပုဂၢဳိလ္ေရး အရ ယုံၾကည္မႈကုိ အေျခခံ၍ တုိင္းရင္းသားအဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ တုိက္ခုိက္မႈမ်ားကို အဆုံးသတ္ခဲ့သည္ဟု ေျပာသည္။
“ဒါက ဦးသိန္းစိန္ခ်န္ထားခဲ့တဲ့ အေမြအႏွစ္ပဲ။ ဒါေပမယ့္ အခု အစုိးရက အားလံုးနဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ အဆင့္မွာ အဲဒီလုိ ယုံၾကည္မႈ မ်ိဳးကုိ ဘယ္တုန္းကမွ မတည္ေဆာက္ႏိုင္ခဲ့ဘူး”ဟု ေဒါက္တာ ေက်ာ္ရင္လႈိင္က ေျပာသည္။ ေဒါက္တာ ေက်ာ္ရင္လႈိင္သည္ ယခင္က MPC ဟု အမ်ားသိေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး ဗဟိုဌာနတြင္ တာဝန္ယူခဲ့ျပီး တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ အပစ္ရပ္ေရး ေဆြးေႏြးခဲ့ဖူးသည္။
NLD အစုိးရက တုိင္းရင္းသား အဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ “၂၁ရာစု ပင္လုံညီလာခံ”က်င္းပရန္ ဆုံးျဖတ္ထားေသာ္လည္း ထုို ညီလာခံမွ အလံုးစံု ေျပာင္းလဲမႈကို ေမွ်ာ္လင့္သူ အနည္းငယ္သာ ရွိေၾကာင္း သတင္းက ဆိုသည္။ တုိင္းရင္းသားအေရး ေျဖရွင္းရာတြင္ စစ္တပ္က အသာစီးပိုမို ရရွိထား ေၾကာင္း အထူးသျဖင့္ ရလဒ္မ်ား ထြက္ေပၚလာေရးတြင္ ဖိအားေပးႏိုင္စြမ္း ရွိေနေၾကာင္းလည္း ဆိုသည္။
“ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ ဘယ္လုိဆက္လုပ္ရမယ္ဆုိတဲ့အေပၚမွာ သိပ္ၿပီး ျပင္ဆင္ထားတာ မရွိဘူး။ ေနာက္ဆုံး မေအာင္ျမင္တဲ့အခါ သူက စစ္တပ္ရဲ႕ အေနအထားကို က်င့္သံုးလာဖြယ္ရာ ရွိပါတယ္” ဟု ဒီမိုကေရစီေရး လႈပ္ရွားသူတဦးျဖစ္ခဲ့ျပီး ယခုအခါ ႏိုင္ငံေရး သုံးသပ္ပိုင္းျခားသူျဖစ္သည့္ ဦးမင္းဇင္ကလည္း ေျပာသည္။ ဦးမင္းဇင္သည္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရွိ University of California, Berkeley တြင္ ပါရဂူဘြဲ႕ယူစာတမ္းေရးသားေနသူလည္း ျဖစ္သည္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ ဦးေဆာင္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းကုိ နာမည္အသစ္တခုေပးတာမ်ိဳးကဲ့သုိ႔ ေျပာင္းလဲမႈအနည္းငယ္မွာ ျခြင္းခ်က္ျဖစ္ေၾကာင္း ဦးမင္းဇင္က ေျပာျပီး “ႏုိင္ငံေရးအရ ေျပာရရင္ သူ႔(ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္)အျမင္က စစ္တပ္နဲ႔ အနည္းနဲ႔ အမ်ား တူပါတယ္”ဟုလည္း သုံးသပ္ေၾကာင္း သတင္းက ေရးသည္။
NLD သည္ ခိုင္မာေသာ မူဝါဒကို အုတ္ျမစ္ခ်ႏိုင္ျခင္း မရွိေသးဘဲ စီးပြားေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားေရးရာမ်ားတြင္ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္ မ်ားႏွင့္သာ “အာဝဇၨန္းရႊင္”ေနေၾကာင္း ဦးမင္းဇင္က ေဝဖန္ေျပာဆိုသည္။
“လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၅ ႏွစ္ အႏွစ္ ၂၀ တုန္းက အငွားကားေမာင္းသူေတြနဲ႔ ဆုိက္ကားဆရာေတြက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေရြးေကာက္ခံရရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ကားလမ္းပိတ္တာေတြ၊ အက်င့္ပ်က္ျခစားတာေတြ၊ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ကလုိ ေရႀကီးတာေတြ ငွက္ဖ်ားေရာဂါျဖစ္ပြားတာေတြ ရွိေတာ့မွာ မဟုတ္ဘူးလုိ႔ က်မကုိ ေျပာၾကတယ္။ လမ္းေဘးေခြးေတြကုိ သုတ္သင္မယ္။ ကမာၻႀကီးပူေႏြးမႈ အဆုံးသတ္မယ္။ ၿပီးေတာ့ လူတုိင္း ၂၄ နာရီ လွ်ပ္စစ္မီး ရလိမ့္မယ္လုိ႔ ေျပာၾကတယ္” ဟု ၀ါရွင္တန္ တကၠသိုလ္မွ ျမန္မာ့အေရး အၾကီးတန္းသုေတသီ Mary Callahan က ဖုိရမ္တြင္ ေျပာသည္။ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးအေၾကာင္း ျပဳစုေရးသားေသာ သူ၏ Making Enemies: War and State Building in Burma မွာ ထင္ရွားသည္။
ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား လႊတ္ေပးျခင္းမ်ားကို ႀကိဳဆိုေသာ္လည္း သာမန္ျပည္သူတို႔၏ ဘ၀ အေပၚသက္ေရာက္ျခင္း မရွိသည့္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျဖစ္သည္ဟု Mary Callahan က ဆိုသည္။ ျပည္သူမ်ားက ေျမယာသိမ္းဆည္းမႈ၊ ဆင္းရဲ ႏြမ္းပါး မႈ ႏွင့္ အားလံုးပါ၀င္သည့္ တိုးတက္မႈမ်ား အေပၚ ပိုမိုစိုးရိမ္ေနၾကသည္။
“NLD က ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္း အႏိုင္ရရွိခဲ့တဲ့ အတြက္ အစိုးရသစ္အတြက္ အခြင့္အေရးေတြ လမ္းပြင့္လာပါၿပီ။ လႊတ္ေတာ္မွာ မဲအမ်ားစုနဲ႔ သူတို႔ ဥပေဒေတြကို ျပင္ဆင္ႏိုင္ပါတယ္ ဒါမွမဟုတ္ တည္ဆဲဥပေဒေတြကို ဖ်က္သိမ္းႏိုင္ပါတယ္။ အေကာင္ အထည္ေဖာ္ဖို႔ လြယ္ပါတယ္။ ဒါအခြင့္အေရးပါ” ဟု ဦးကိုကိုႀကီးက ေထာက္ျပသည္။ “သူတို႔ ဒီအခြင့္ အေရးကို ဘယ္ ေလာက္အထိ အသံုးခ်ႏိုင္မလဲ။ ျပည္သူေတြရဲ႕ ေန႔စဥ္ ဘ၀ကို တိုးတက္ေကာင္းမြန္လာေအာင္ က်ေနာ္တို႔ ဘယ္လို လုပ္ ႏိုင္မလဲ”ဟုလည္း ဆိုသည္။
NLD ပါတီ ေရြးေကာက္ခံရၿပီး အာဏာရရွိလာျခင္းက ဒီမိုကေရစီတိုက္ပြဲ လံုး၀ ၿပီးဆံုးသြားျခင္း မဟုတ္ဘဲ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား အပါအ၀င္ သက္ဆိုင္ရာ လူပုဂၢိဳလ္ အဖြဲ႔အစည္း(stakeholder) အား လံုး ပါ၀င္လာေစရန္ လိုအပ္သည္ဟု ဦးမင္းဇင္က ေျပာျပီး “ရည္မွန္းခ်က္က ေရြးေကာက္ခံရေရးထက္ ပိုရပါမယ္။ ဒီလိုမွ မဟုတ္ရင္ က်ေနာ္တို႔ မွာ benevolent authoritarianism (သေဘာေကာင္းတဲ့ အာဏာရွင္ဝါဒ) ျဖစ္လာပါမယ္” ဟုလည္း ေျပာဆိုေၾကာင္း သိရသည္။
ISEAS မွ ျမန္မာ့အေရး အၾကီးတန္း သုေတသီ ေဒါက္တာတင္ေမာင္ေမာင္သန္းကလည္း “က်ေနာ္တို႔က အခု အခ်ိန္မွာ မလြတ္လပ္တဲ့ ႏိုင္ငံေရး ဗဟု၀ါဒ(illiberal pluralism) ကေန လြတ္လပ္တဲ့ အာဏာရွင္၀ါဒ (liberal authoritarianism) ကို ကူးေျပာင္းေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ မလြတ္လပ္တဲ့ ႏိုင္ငံေရး ဗဟု၀ါဒ ကေန တပိုင္းတစ လြတ္လပ္တဲ့ ဒီမိုကေရစီ(quasi-liberal democracy ) အထိပဲ ေျပာင္းလဲႏိုင္ပါေသးတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုေတာ့ ရက္ ၁၀၀ မျပည့္ေသးလို႔ပါ” ဟု ေျပာဆိုသြားၾကေၾကာင္း သိရပါသည္။
ကခ်င္စစ္ေဘးေရွာင္ ငါးႏွစ္ျပည့္ ဇြန္ ၉ရက္တြင္ အစာေရွာင္ဆုေတာင္းရန္ KBC တုိက္တြန္း
ဖနိဒါ
အစိုးရသစ္လက္ထက္တြင္ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း တုိက္ပြဲမ်ား ရပ္ဆုိင္းမႈမရွိေသးသည့္အတြက္ စစ္ေဘးေရွာင္လာသည့္ ငါးႏွစ္ျပည့္အထိမ္းအမွတ္ ဇြန္လ ၉ရက္တြင္ အစာေရွာင္ဆုေတာင္းရန္ ကခ်င္ႏွစ္ျခင္းခရစ္ယာန္ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္(KBC)က တုိက္တြန္းလိုက္သည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း ဧၿပီလမွ စတင္ၿပီး တပ္မေတာ္ဘက္မွ ထုိးစစ္ဆင္တုိက္ခုိက္မႈမ်ား ပိုမ်ားလာၿပီး ယခင္အစိုးရ လက္ထက္ႏွင့္ မျခားနားဘဲရွိေနေၾကာင္း ေကဘီစီက ေမ ၂၄ရက္က ႏႈိးေဆာ္ထားသည္။
ေမလ ၂၈ရက္တြင္လည္း ကခ်င္ျပည္နယ္ မန္စီၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးတပ္ (ေကအိုင္ေအ) တပ္မဟာ ၃ လက္ေအာက္ခံ တပ္ရင္း ၂၇နယ္ေျမတြင္ မိနစ္ ၂၀ခန္႔ၾကာ တိုက္ပြဲျပင္းထန္ခဲ့သည္ဟု ေဂ်ေဆာင္ေက်းရြာ ေဒသခံ တစ္ဦးက ေျပာသည္။ တိုက္ပြဲအတြင္း မန္စီၿမိဳ႕နယ္ ေကာင္းခါးေက်းရြာအနီး တပ္မေတာ္မွ လက္နက္ႀကီးျဖင့္ ႏွစ္ႀကိမ္ပစ္ခတ္ခဲ့သည္ဟု ေဒသခံ ဦးရိန္ႏူးက ဆုိသည္။
“ေကအုိင္ေအ တပ္စခန္းေနရာမွာ တပ္မေတာ္ စစ္ေၾကာင္းေတြက လာပစ္တယ္လုိ႔ၾကားရတယ္။ တုိက္ပြဲ ျဖစ္တဲ့ေနရာက က်ေနာ္တို႔နဲ႔က ၆ မုိင္ေလာက္ေဝးတယ္။ တိုက္ပြဲက နည္းနည္းျပင္းထန္တယ္။ ခုေတာ့ ၿငိမ္သြားၿပီ။” ဟု သူက မဇၩိမကုိ ေျပာသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ ဗန္းေမာ္ခ႐ိုင္အတြင္း တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားမႈ မ်ားလာသလို ရွမ္းျပည္နယ္ဘက္တြင္လည္း အေျခအေန ေလ်ာ့သြားျခင္းမရွိေၾကာင္း KBC မွ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ေဒါက္တာခလမ္ဆန္ဇြန္က ေျပာသည္။
“စစ္ေဘးေရွာင္ေတြကလည္း အိမ္ျပန္ခ်င္တာေပါ့ေနာ္။ ဒါေပမဲ့ အေျခအေနက အဲဒီလုိ ေပးမလာဘူး”ဟု ေဒါက္တာခလမ္ဆန္ဇြန္က ေျပာသည္။
၎က ဆက္လက္၍ “အခုက ဟုိမေရာက္ ဒီမေရာက္ ျဖစ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာေပါ့။ ပုိေကာင္းလာမလုိလုိ၊ အစုိးရသစ္ကလည္း ဘာမွ လုပ္ေဆာင္တာ မရိွိေသးဘူးေလေနာ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔လုပ္ေဆာင္မႈက ဘာမွ မရွိေသးဘူး။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ အခုအစုိးရက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ လုပ္မယ္လို႔ ေျပာတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ တရားမွ်တစြာနဲ႔ လုပ္ဖို႔ ေျပာခ်င္တယ္”ဟု ၎က တုိက္တြန္းသည္။
၅ ႏွစ္ျပည့္ အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ မိမိေဒသတြင္ နီးစပ္ရာအသင္းေတာ္မ်ားႏွင့္ စုေပါင္း၍ အစာေရွာင္ ဆုေတာင္းသြားၾကရန္ ႏိႈးေဆာ္လုိက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
လက္ရွိ စစ္ေျပး ဒုကၡသည္မ်ားအား အကူအညီ ေပးမႈမ်ားလည္း ေလ်ာ့နည္းလာသျဖင့္ ဒုကၡသည္မိသားစုမ်ား ပိုမုိ ခက္ခဲသည့္အခ်ိန္လည္း ျဖစ္ၿပီး ေရွ႕ေရးအတြက္ ပုိမုိ စုိးရိမ္ဖြယ္ရာျဖစ္ေနေၾကာင္း တုိက္တြန္းခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၉ ရက္မွစတင္၍ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ႏွင့္ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔(KIA)တုိ႔အၾကား တေက်ာ့ျပန္ တုိက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ အုိးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ခဲ့ရကာ လူဦးေရ ၁၃,၀၀၀၀ ေက်ာ္သည္ ဒုကၡသည္ စခန္းအတြင္း ခုိလႈံေနရသည္မွာ ၅ ႏွစ္ျပည့္ေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။
အလားတူ ယခင္အစုိးရႏွင့္ တစ္ႏုိင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး လက္မွတ္မထုိးထားေသာ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္း ေက်ာက္မဲ၊ သီေပါ၊ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕နယ္မ်ားအတြင္ တအာင္းအမ်ိဳးသားတပ္မေတာ္(TNLA)၊ ရွမ္းျပည္တုိးတက္ေရးပါတီ၊ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ (SSPP/SSA)တုိ႔ႏွင့္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္တုိ႔ တုိက္ပြဲ ဆက္လက္ ျဖစ္ပြားေနသျဖင့္ စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ားလည္း ရာႏွင့္ခ်ီ ထပ္မံ ထြက္ေျပးေနရဆဲ ျဖစ္သည္။
အစုိးရ သစ္မွ ႏုိင္ငံေတာ္ အတုိင္ပင္ခံ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ၂၁ ရာစုပင္လံု ညီလာခံကုိ အျမန္ဆံုး က်င္းပလုိေၾကာင္း ေျပာဆုိထားေသာ္လည္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ျခင္း မရွိေသးေပ။ ေမလ ၂၇ ၇က္ ႏွင့္ ၂၈ရက္မ်ားတြင္မူ ေနျပည္ေတာ္တြင္ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးမႈ ပူးတြဲေကာ္မတီ(UPDJC)ကအစည္းအေဝး က်င္းပလ်က္ရွိေနသည္။
အစိုးရသစ္လက္ထက္တြင္ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း တုိက္ပြဲမ်ား ရပ္ဆုိင္းမႈမရွိေသးသည့္အတြက္ စစ္ေဘးေရွာင္လာသည့္ ငါးႏွစ္ျပည့္အထိမ္းအမွတ္ ဇြန္လ ၉ရက္တြင္ အစာေရွာင္ဆုေတာင္းရန္ ကခ်င္ႏွစ္ျခင္းခရစ္ယာန္ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္(KBC)က တုိက္တြန္းလိုက္သည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း ဧၿပီလမွ စတင္ၿပီး တပ္မေတာ္ဘက္မွ ထုိးစစ္ဆင္တုိက္ခုိက္မႈမ်ား ပိုမ်ားလာၿပီး ယခင္အစိုးရ လက္ထက္ႏွင့္ မျခားနားဘဲရွိေနေၾကာင္း ေကဘီစီက ေမ ၂၄ရက္က ႏႈိးေဆာ္ထားသည္။
ေမလ ၂၈ရက္တြင္လည္း ကခ်င္ျပည္နယ္ မန္စီၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးတပ္ (ေကအိုင္ေအ) တပ္မဟာ ၃ လက္ေအာက္ခံ တပ္ရင္း ၂၇နယ္ေျမတြင္ မိနစ္ ၂၀ခန္႔ၾကာ တိုက္ပြဲျပင္းထန္ခဲ့သည္ဟု ေဂ်ေဆာင္ေက်းရြာ ေဒသခံ တစ္ဦးက ေျပာသည္။ တိုက္ပြဲအတြင္း မန္စီၿမိဳ႕နယ္ ေကာင္းခါးေက်းရြာအနီး တပ္မေတာ္မွ လက္နက္ႀကီးျဖင့္ ႏွစ္ႀကိမ္ပစ္ခတ္ခဲ့သည္ဟု ေဒသခံ ဦးရိန္ႏူးက ဆုိသည္။
“ေကအုိင္ေအ တပ္စခန္းေနရာမွာ တပ္မေတာ္ စစ္ေၾကာင္းေတြက လာပစ္တယ္လုိ႔ၾကားရတယ္။ တုိက္ပြဲ ျဖစ္တဲ့ေနရာက က်ေနာ္တို႔နဲ႔က ၆ မုိင္ေလာက္ေဝးတယ္။ တိုက္ပြဲက နည္းနည္းျပင္းထန္တယ္။ ခုေတာ့ ၿငိမ္သြားၿပီ။” ဟု သူက မဇၩိမကုိ ေျပာသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ ဗန္းေမာ္ခ႐ိုင္အတြင္း တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားမႈ မ်ားလာသလို ရွမ္းျပည္နယ္ဘက္တြင္လည္း အေျခအေန ေလ်ာ့သြားျခင္းမရွိေၾကာင္း KBC မွ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ေဒါက္တာခလမ္ဆန္ဇြန္က ေျပာသည္။
“စစ္ေဘးေရွာင္ေတြကလည္း အိမ္ျပန္ခ်င္တာေပါ့ေနာ္။ ဒါေပမဲ့ အေျခအေနက အဲဒီလုိ ေပးမလာဘူး”ဟု ေဒါက္တာခလမ္ဆန္ဇြန္က ေျပာသည္။
၎က ဆက္လက္၍ “အခုက ဟုိမေရာက္ ဒီမေရာက္ ျဖစ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာေပါ့။ ပုိေကာင္းလာမလုိလုိ၊ အစုိးရသစ္ကလည္း ဘာမွ လုပ္ေဆာင္တာ မရိွိေသးဘူးေလေနာ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔လုပ္ေဆာင္မႈက ဘာမွ မရွိေသးဘူး။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ အခုအစုိးရက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ လုပ္မယ္လို႔ ေျပာတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ တရားမွ်တစြာနဲ႔ လုပ္ဖို႔ ေျပာခ်င္တယ္”ဟု ၎က တုိက္တြန္းသည္။
၅ ႏွစ္ျပည့္ အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ မိမိေဒသတြင္ နီးစပ္ရာအသင္းေတာ္မ်ားႏွင့္ စုေပါင္း၍ အစာေရွာင္ ဆုေတာင္းသြားၾကရန္ ႏိႈးေဆာ္လုိက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
လက္ရွိ စစ္ေျပး ဒုကၡသည္မ်ားအား အကူအညီ ေပးမႈမ်ားလည္း ေလ်ာ့နည္းလာသျဖင့္ ဒုကၡသည္မိသားစုမ်ား ပိုမုိ ခက္ခဲသည့္အခ်ိန္လည္း ျဖစ္ၿပီး ေရွ႕ေရးအတြက္ ပုိမုိ စုိးရိမ္ဖြယ္ရာျဖစ္ေနေၾကာင္း တုိက္တြန္းခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၉ ရက္မွစတင္၍ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ႏွင့္ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔(KIA)တုိ႔အၾကား တေက်ာ့ျပန္ တုိက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ အုိးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ခဲ့ရကာ လူဦးေရ ၁၃,၀၀၀၀ ေက်ာ္သည္ ဒုကၡသည္ စခန္းအတြင္း ခုိလႈံေနရသည္မွာ ၅ ႏွစ္ျပည့္ေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။
အလားတူ ယခင္အစုိးရႏွင့္ တစ္ႏုိင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး လက္မွတ္မထုိးထားေသာ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္း ေက်ာက္မဲ၊ သီေပါ၊ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕နယ္မ်ားအတြင္ တအာင္းအမ်ိဳးသားတပ္မေတာ္(TNLA)၊ ရွမ္းျပည္တုိးတက္ေရးပါတီ၊ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ (SSPP/SSA)တုိ႔ႏွင့္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္တုိ႔ တုိက္ပြဲ ဆက္လက္ ျဖစ္ပြားေနသျဖင့္ စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ားလည္း ရာႏွင့္ခ်ီ ထပ္မံ ထြက္ေျပးေနရဆဲ ျဖစ္သည္။
အစုိးရ သစ္မွ ႏုိင္ငံေတာ္ အတုိင္ပင္ခံ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ၂၁ ရာစုပင္လံု ညီလာခံကုိ အျမန္ဆံုး က်င္းပလုိေၾကာင္း ေျပာဆုိထားေသာ္လည္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ျခင္း မရွိေသးေပ။ ေမလ ၂၇ ၇က္ ႏွင့္ ၂၈ရက္မ်ားတြင္မူ ေနျပည္ေတာ္တြင္ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးမႈ ပူးတြဲေကာ္မတီ(UPDJC)ကအစည္းအေဝး က်င္းပလ်က္ရွိေနသည္။