နိုင္ငံေရး သိကၡာဆယ္ပြဲ သို႔မဟုတ္ ေခ်ာင္းဆုံ ၾကားျဖတ္ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ေနာက္ကြယ္

ဟသၤာနီ (မြန္ေျမ)

“လူကို ၾကည့္၍ မဲေပးျခင္း ၊ မူကို ၾကည့္၍ မဲေပးျခင္း” စသည့္ ေဝဖန္သံမ်ား ေသာေသာညံျဖင့္ ေျပာင္းလဲ၍ မရေတာ့သည့္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ရလဒ္ အျဖစ္ ၎ေဒသမွ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း ဦးေအာင္ၾကည္သိန္းသည္ ေခ်ာင္းဆုံ မဲဆႏၵရွင္တို႔ ေ႐ြးခ်ယ္ လိုက္သည့္ သူျဖစ္လာခဲ့သည္။

မြန္လူမ်ိဳး အမ်ားစု ေနထိုင္သည့္ ေခ်ာင္းဆုံ (ဘီလူးကြွ်န္း) တြင္ မြန္နိုင္ငံေရး ပါတီ ၂ ခုမွ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း မ်ားလည္း USDP ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းကို မဲအျပတ္အသတ္ ရႉံးနိမ့္ ခဲ့ရသည္။ လက္ရွိ အာဏာရ ပါတီ NLD ၏ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း သည္ပင္ မဲအေရအတြက္ ၇၀၀၀ ေက်ာ္ ကြာ၍ အေရးနိမ့္ ခဲ့ရေပသည္။

ထိုသို႔ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ၌ အနိုင္ရ ေစခဲ့ေသာ အဓိက အခ်က္ကား အဘယ္သို႔နည္းဟု ေမးစရာ ျဖစ္လာေလသည္။

“ အဓိက ကတော့ ပြိုင်ဖက် ပါတီက ကိုယ်စားလှယ်လောင်း တွေက ဒေသခံ မဖြစ်တာ၊ ကျနော်က ဒေသခံ ဖြစ်တယ်၊ ပြီးတော့ အခု စည်းရုံးရေး ကာလ ရက်ပေါင်း ၆၀ ကာလမှာ ၅၅ ရက်ကို ဒေသခံ တွေနဲ့ သွားတွေ့တယ်၊ တနေ့ကို ၃ နေရာ ၊ ၄ နေရာ သွားတယ်၊ ၇၈ ရွာ ရှိတာ ရွာတိုင်းကို သွားတယ်၊ အဲဒီလို သွားခဲ့ အတွက်ကြောင့် အပင်ပန်း ခံထားတဲ့ အတွက်ကြောင့်လည်း အာသာ သွားတာပေါ့နော်” ဟု ဦးအောင်ကြည်သိန်းက ချောင်းဆုံ ရွေးကောက်ပွဲ မဲဆန္ဒနယ်တွင် အနိုင်ရခဲ့ခြင်းနှင့် ပတ်သက်၍ ဧရာဝတီ သတင်းဌာနသို့ ရှင်းပြ ပြောဆို ခဲ့သည်။

ဝေဖန်ချက်များ ထွက်ပေါ်နေသည့် လူကိုကြည့်၍ မဲပေးခြင်း ၊ မူကို ကြည့်၍ မဲပေးခြင်းအပေါ် ဤအကြိမ်တွင် မွန်ပြည်သူ လူထုများ လူကို ကြည့်၍ မဲပေးသည်ဟုလည်း သုံးသပ် နိုင်ကြောင်း ဦးအောင်ကြည်သိန်းက ဆိုပါသည်။

ေခ်ာင္းဆုံ မဲဆႏၵနယ္သည္ ၂၀၁၇ ၾကားျဖတ္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲတြင္ NLD အတြက္ သိကၡာဆယ္မည့္ မဲဆႏၵနယ္ တခု ဟု ပြဲဦးထြက္ ကတည္း ကပင္ သုံးသပ္ ေနၾကသည္။

အထူးသျဖင့္ လက္ရွိ အာဏာရ ပါတီ NLD မွ ေမာ္လၿမိဳင္ႏွင့္ ဘီလူးကြွ်န္း (ေခ်ာင္းဆုံ) ကို ဆက္သြယ္ထားသည့္ တံတားအား “ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း” တံတားဟု အမည္ေပးရန္ ႀကိဳးပမ္း ခဲ့ၿပီးေနာက္တြင္ NLD ပါတီအား ထိုေဒသခံ မ်ား၏ ေထာက္ခံမႈ အားမ်ား အထိုက္ အေလ်ာက္ ေလ်ာ့က် သြားခဲ့သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ဤမဲဆႏၵနယ္၌ အနိုင္ရေရးသည္ NLD ပါတီအတြက္ နိုင္ငံေရး ဂုဏ္သိကၡာ ဆယ္ရန္လည္း ျဖစ္သလို ၊ လက္ရွိ အာဏာရ ပါတီ၏ ၂၀၁၅ အေထြေထြ ေ႐ြးေကာက္ပြဲတြင္ အနိုင္ရခဲ့သည့္ စံခ်ိန္ မ်ားအား ဆက္လက္ ထိန္းနိုင္ရန္ အတြက္ အထူး အေရးပါသည့္ မဲဆႏၵနယ္ တခု ျဖစ္သည္။

သို႔ေသာ္ NLD ပါတီ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမွာ ဤေ႐ြးေကာက္ပြဲ၌ အေရးနိမ့္ ခဲ့ရသည္။

“ေ႐ြးေကာက္ပြဲ နီးေတာ့ ျဖစ္လာတာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိတယ္၊ ဥပမာ – တံတား ကိစၥေပါ့၊ ေနာက္တခုက ပါတီရဲ႕ အဆင့္ဆင့္ေသာ အလုပ္အမႈေဆာင္ေတြ ခ်ိတ္ဆက္မႈ အားနည္း သြားတယ္၊ ေနာက္တခ်က္က မဲလာေပး တဲ့သူက ေအာ္တိုမစ္တစ္ကို နည္းသြားတယ္၊ NLD ျဖစ္ရင္ျဖစ္၊ မျဖစ္ရင္ မြန္ပါတီက ျဖစ္လို႔ သုံးသပ္ ထားတာ ၊ ဒါေပမယ့္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲက ကိုယ္ထင္ ထားသလို မျဖစ္လာခဲ့ဘူး” ဟု NLD ပါတီမွ ဝင္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ ခဲ့သည့္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း ဦးေအးဝင္းက ဧရာဝတီသို႔ သုံးသပ္ ေျပာဆို ခဲ့သည္။

တံတားကိစၥ နာမည္ေပးျခင္းသည္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲတြင္ NLD ၏ မဲရလဒ္ႏွင့္ တိုက္ရိုက္ တိုက္ဆိုင္ခဲ့သည္ဟု မယူဆ နိုင္ေသာ္လည္း ဆႏၵမဲ ရလဒ္၏ တစိတ္တပိုင္း ျဖစ္ေနေၾကာင္း သုံးသပ္၍ ရနိုင္သည့္ အခ်က္ ျဖစ္သည္။

အထူး သျဖင့္ NLD ပါတီအား မဲဆြယ္ စည္း႐ုံးေရးႏွင့္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ရလဒ္မ်ားအား ေျပာင္းလဲ ေပးနိုင္သည့္ အျခား ျဖစ္ရပ္ တခုလည္း ရွိခဲ့သည္။

ေခ်ာင္းဆုံ ၿမိဳ႕နယ္ NLD ပါတီဝင္ မ်ားမွ သေကၠာ႐ြာသား ဦးေစာလင္းေအာင္အား ေဒသခံ မ်ားမွ ၂၀၁၇ ၾကားျဖတ္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ဝင္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း အျဖစ္ ေ႐ြးခ်ယ္ ထားရာမွ NLD ဗဟိုက ဦးေအးဝင္းအား အတည္ျပဳ လိုက္ခ်ိန္တြင္ သေကၠာ ေက်း႐ြာမွ NLD ဝင္မ်ားကပင္ ဦးေဆာင္၍ ျပည္နယ္ NLD ႐ုံး၌ ဆႏၵျပခဲ့သည္ အထိ မေက်နပ္မႈ ျဖစ္ပြား ခဲ့ေသးသည္။

ဤအခ်က္သည္လည္း ေခ်ာင္းဆုံ ၿမိဳ႕နယ္ NLD ေထာက္ခံသူ အမာခံမ်ားအား မေက်နပ္စရာ ျဖစ္ေစသည့္ အခ်က္ တခ်က္ ျဖစ္သည္။

မြန္ေဒသလုံး ဆိုင္ရာ ဒီမိုကေရစီ ပါတီမွ ကမာမို ေက်း႐ြာေန ေဒသခံ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း ဦးဝင္းထြဋ္ (ခ) ဦးျမဝင္းကို ပြဲထုတ္၍ ေရွ႕တန္းတင္ ကစား ခဲ့ေသာ္လည္း ထင္သေလာက္ အနိုင္ရရန္ လုံၿခဳံမဲအေရအတြက္ မရရွိ ခဲ့ေပ။

ၿပိဳင္ဖက္ ပါတီ၊ အျခား ပါတီမ်ား အထူးသျဖင့္ NLD ပါတီႏွင့္ USDP တို႔သည္ အားေကာင္းသည့္ ပါတီမ်ား ျဖစ္သည့္ အျပင္ မိမိတို႔ မြန္တြင္လည္း မြန္နိုင္ငံေရး ပါတီ ၂ ခု ျဖစ္သြားသျဖင့္ မြန္ျပည္သူ မ်ား၏ ေထာက္ခံ မဲမ်ား မရရွိ ခဲ့ေၾကာင္း မြန္ေဒသလုံးဆိုင္ရာ ဒီမိုကေရစီပါတီမွ ဝင္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္သည့္ ဦးဝင္းထြဋ္ (ခ) ဦးျမဝင္းက ဧရာဝတီသို႔ သုံးသပ္ ေျပာၾကား ခဲ့သည္။

“ရႉံးနိမ့္ရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းက မြန္ပါတီက ၂ ပါတီ ျဖစ္ေနေတာ့ မဲက အထိုက္အေလ်ာက္ ကြဲမွာပဲ ၊ ဒါအဓိက အခ်က္ပဲ ၊ နိုင္သြားတဲ့ ပါတီက ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အေျခတည္ထားၿပီး ပါတီ အင္အားကလည္း ေတာင့္တင္းတယ္၊ ႐ြာတိုင္း ႐ြာတိုင္း မွာလည္း အမာခံ ထားနိုင္တယ္၊ အနီးကပ္ စည္း႐ုံးနိုင္တဲ့ အေျခအေနမွာ ရွိတယ္၊ ေနာက္တစ္ခ်က္က မြန္လူမ်ိဳးေတြဟာ နိုင္ငံေရးကို စိတ္ဝင္စားမႈ မရွိလို႔ အဲဒီ အခ်က္ ၃ ခ်က္ကို သုံးသပ္လို႔ ရတယ္” ဟု ဦးဝင္းထြဋ္ (ခ) ဦးျမဝင္းက ဆိုပါသည္။

ၾကားျဖတ္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ မစတင္မီကပင္ တနိုင္ငံလုံး အတိုင္းအတာျဖင့္ ျပည္သူလူထုမ်ားက စိတ္ပါဝင္စားမႈ နည္းေနေၾကာင္း သုံးသပ္ခ်က္မ်ား က်ယ္က်ယ္ျပန႔္ျပန႔္ ရွိခဲ့သည္။

ေခ်ာင္းဆုံ မဲဆႏၵနယ္တြင္ မဲေပးပိုင္ခြင့္ ရွိသူေပါင္း ၁၂၆၂၂၅ ဦး ရွိသည့္ အနက္ မဲလာေပးသူမွာ ၄၈၅၃၂ ဦး သာ ရွိသည္။ ရာခိုင္ႏႈန္း အားျဖင့္ မဲလာေပးသူ ဦးေရမွာ ဆႏၵမဲ ေပးပိုင္ခြင့္ ရွိသူ၏ ၃၈ ဒသမ ၄ ရာခိုင္ႏႈန္းသာ ရွိခဲ့သည္။

၂၀၁၅ ခုႏွစ္က ေခာ်င္းဆုံၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ အျဖစ္ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ မဲအနိုင္ရခဲ့ၿပီး လက္ရွိ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ သဘာပတိ အျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနသည့္ NLD ပါတီ မွ ေဒၚခင္ေဌးႂကြယ္က ဆႏၵမဲ ၂၃၅၈၀၊ USDP ပါတီက ၁၆၆၁၃၊ မြန္ပါတီက ၁၀၁၅၀ ျဖင့္ မဲလာေပးသူဦးေရ ၄၅ ရာခိုင္ႏႈန္းျဖင့္ NLD ပါတီက အျခားပါတီမ်ားႏွင့္ မဲအေရအတြက္ ေသာင္းႏွင့္ခ်ီ ကြာျခားကာ အနိုင္ရရွိခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

ေျမျပင္ အေနအထားကို သိရွိ နားလည္ ျခင္းသည္လည္း တိုက္ပြဲ ေအာင္နိုင္ ရာကို အေထာက္အပံ့ ျဖစ္ေစနိုင္သည့္ အဓိက အေၾကာင္းတရား ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသကဲ့သို႔ ၾကားျဖတ္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ က်င္းပစဥ္ ရွိေနသည့္ ပကတိ ေျမျပင္ အေနအထား ၊ ရာသီ ဥတု ၊ ေဒသႏၲရ ဓေလ့ ဓရိုက္ စသည္တို႔ကိုလည္း ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ဝင္မည့္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ေလ့လာရန္ လိုအပ္သည့္ အခ်က္ ျဖစ္ေပသည္။

အေျခခံ လူတန္းစား မ်ားအတြက္ မဲေပးျခင္းသည္ တေန႕လုပ္မွ တရက္ ပါးစပ္လႈပ္ရမည့္ အေရး ေန႕တြက္ခႏွင့္ ယွဥ္ၾကည့္လွ်င္ မဲေပးျခင္းက ၎တို႔ အတြက္ ပထမ ဦးစားေပး ပူပန္ ရမည့္ အရာ မဟုတ္ဟု ယူဆစရာ ရွိေနသည္။

ေခ်ာင္းဆုံ မဲဆႏၵ နယ္၏ ေနာက္ဆုံးပိတ္ မဲရရွိမႈ စာရင္း အခ်ဳပ္မွာ USDP မွ ၁၉၆၆၇ မဲ၊ NLD မွ ၁၂၆၃၆ မဲ၊ တစည မွ ၂၀၁၃ မဲ ၊ မြန္ေဒသလုံးဆိုင္ရာ ဒီမိုကေရစီပါတီ (AMDP) မွ ၁၀၈၅၉ မဲ၊ မြန္အမ်ိဳးသား ပါတီ (MNP) မွ ၁၉၉၂ မဲ ရရွိ ခဲ့သည္။

ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ေန႕ရက္ မ်ား နိုင္ငံေရး ေရခ်ိန္ ၊ အသိဉာဏ္ ႂကႊယ္ဝမႈႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္ ဆႏၵျဖင့္ မဲေပးသည့္ သူကား နည္းပါး၍ မိမိေဆြမ်ိဳး ေမာင္ႏွမ မ်ားမွ မဲေပးရန္ တိုက္တြန္းျခင္း၊ နိုင္ငံေရး ပါတီ မ်ား၏ မဲဆြယ္ စကားလုံး မ်ားအား နားဝင္ခ်ိဳျခင္း၊ မဲမေပးလွ်င္ မိမိေနထိုင္သည့္ လူမႈ အဝန္းအဝိုင္းၾကားတြင္ ကဲ့ရဲ႕ ရႉံ႕ခ် ခံရမည္ စိုး၍ မတတ္သာ၍ မဲေပး ရျခင္းမ်ိဳး ျဖစ္ေနေျခ ရွိသည္။ ကိုယ္တိုင္ နိုင္ငံေရး အသိ ရွိရွိျဖင့္ မိမိ သေဘာက်သည့္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းကို ႏွိုက္ႏွိုက္ခြွ်တ္ခြွ်တ္ ေလ့လာ သုံးသပ္ၿပီး မဲသြားေရာက္ ေပးသူကား နည္းပါး ခဲ့သည္။

ေခ်ာင္းဆုံ မဲႏၵနယ္တြင္ NLD သည္ နိုင္ငံေရး သိကၡာဆယ္ပြဲအား အေရးနိမ့္ခဲ့သည္။ မြန္ပါတီမ်ားသည္လည္း ပါတီ ၂ ခု ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ မဲကြဲ ခဲ့ရကာ လူထု ေထာက္ခံမႈေမွ်ာ္မွန္း သေလာက္ မရခဲ့ေပ။

နိဂုံးခ်ဳပ္ ဆိုရလွ်င္ ေခ်ာင္းဆုံ မဲဆႏၵနယ္သည္ လက္ရွိ အာဏာရ အစိုးရ၏ နိုင္ငံေရး သိကၡာဆယ္ပြဲ၌ ၎ေဖာ္ခဲ့သည့္ ေဆးခါး ႀကီးအား ျပန္ေသာက္ ခဲ့ရသည့္ မဲဆႏၵနယ္ ျဖစ္မည္ဟု ဆိုလွ်င္ မွားလိမ့္မည္ မထင္ေပ။