စိန္ေခၚမႈ ေတြၾကားက ကႏာၱရ၀တီ တိုင္း(မ္)

ဖဲဘီး

စစ္အစိုးရရဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္မွာ ဆယ္စုႏွစ္ ေလးစုေက်ာ္ ေနလာခဲ့ရတဲ့ ျမန္မာျပည္တြင္းက ျပည္သူျပည္သားေတြဟာ အခြင့္အေရး အား လံုး လိုလို ဖိႏွိပ္မႈေတြေအာက္မွာ ျပည္ဖံုးကားခ်ခံခဲ့ရတယ္ဆိုတာကို လူတိုင္းသိၿပီးသား ျဖစ္ပါတယ္။

ထိုအခြင့္အေရးေတြထဲက တခုျဖစ္တဲ့ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ သတင္းရယူမႈ သတင္းေပးမႈနဲ႔ သတင္းျဖန္႔ေဝမႈဆိုတဲ့ အခြင့္အေရးေတြကို ျမန္ မာ ျပည္တြင္းက တျခားတိုင္းနဲ႔ ျပည္နယ္မ်ားေတြမွာ ေနထိုင္ၾကတဲ့ လူေတြနည္းတူ ကရင္နီ ျပည္သူလူထုေတြလဲ မ်က္စိသူငယ္နား သူ ငယ္ျဖစ္ ေနခ့ဲရပါတယ္။

ဒီလို နစ္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းက ကရင္နီျပည္မွာ မ်က္စိပိတ္နားပိတ္ခံထားရတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကို တျခားလူေတြသိရိွေအာင္ ထုတ္ ေဖာ္နိုင္ဖို႔ ကရင္နီလူမႈအသိုင္းအ၀န္းၾကားမွာ မီဒီယာအဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ သတင္းစာနယ္ဇင္းေတြ ရွိခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တည္ၿငိမ္မႈ မရွိတဲ့ လူ႔အရင္းအျမစ္နဲ႔ ဘ႑ေရးအေျခအေနေတြေၾကာင့္ စာနယ္ဇင္းနဲ႔ မီဒီယာအဖြဲ႔အစည္းေတြ ေပၚလာလိုက္ ေပ်ာက္ သြားလိုက္ ျဖစ္ခဲ့ၾက ပါတယ္။

ဒီအေျခေနေတြၾကားမွာ "ကႏာၱရဝတီတိုင္း(မ္)" ဆိုတဲ့ အမည္နဲ႔ လြတ္လပ္တဲ့ကရင္နီ သ တင္းအဖြဲ႔တဖြဲ႔ ထပ္မံေပၚေပါက္လာပါတယ္။

ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ ကရင္နီလူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္းၾကားက သတင္းမီဒီယာအပိုင္း စိတ္အားထက္သန္တဲ့ ကရင္နီလူငယ္ ၇ ေယာက္က ၂၀ ၀၄ ခုႏွစ္မွာ စတင္တည္ေထာင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ကရင္နီျပည္တြင္းက စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ ႏိုင္ငံေရး စတဲ့ ကိစၥအဝဝကို လြပ္လပ္စြာေရးသား တင္ ျပလာတာ အခု ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ဆိုရင္ ရွစ္ႏွစ္တိတိ ရိွသြားခဲ့ပါၿပီ။

ဒီအဖြဲ႔ေကာ မၾကာခင္မွာ ထပ္ေပ်ာက္ကြယ္သြားမလား… အနာဂတ္ စိန္ေခၚမႈေတြအတြက္ လက္ရွိအေျခအေနမွာ ဘယ္လိုျပင္ဆင္မႈေတြ လုပ္ ေနၾကလဲဆိုတာေတြနဲ႔ ပါတ္သက္ၿပီး ဒီေဆာင္းပါးမွာ ၾကားသိၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ကႏာၱရဝတီတိုင္း(မ္)ဟာ စထူေထာင္ကတည္းက ခိုင္မာတဲ့ ေငြေၾကး အရင္းအႏွီးနဲ႔ စတင္ခဲ့တာ မဟုတ္ဘဲ စိတ္အားထက္သန္တဲ့ ကရင္ နီ တဦးစ ႏွစ္ဦးစဆီက ေကာက္ခံရတဲ့ အလွဴေငြနဲ႔ဘဲ စခဲ့ၾကတယ္လို႔ စတင္ထူေထာင္ခ်ိန္မွာ ပါ၀င္ခဲ့သူလည္းျဖစ္ ယခုလက္ရိွ ကႏၱရဝတီ တိုင္းမ္ အယ္ဒီတာလည္းျဖစ္တဲ့ ခူးေစးရယ္စုိးက ေျပာပါတယ္။

"NGO ေတြမွာ အလုပ္လုပ္ေနၾကတဲ့ တဦးစ နွစ္ဦးစရိွတဲ့ လူေတြဆီက အလွဴေငြေတြေပါ့ တစ္ရာ ႏွစ္ရာ အဲလိုေကာက္ၿပီးေတာ့ စလုပ္တာ၊ စ လုပ္ေတာ့ အဲဒီစလုပ္တဲ့အခ်ိန္က ေတာ္ေတာ္ေလး ေထာက္ခံမႈရပါတယ္ ဥပမာ ဒီမယ္ေဟာ္ ေဆာင္ ေဒသမွာရိွတဲ့ သူငယ္ခ်င္းေတြ ေပါ့ သူတို႔ တတ္ႏိုင္ သေလာက္ ေငြေၾကးေတြထည့္ေပးတယ္ အဲဒီအခ်ိန္မွာ က်ေနာ္ မွတ္မိရ သ ေလာက္ဆိုရင္ ေစာင္ေရ ႏွစ္ရာေပါ့ ႏွစ္ရာ ထုတ္နိုင္ တယ္ ပထမဦးဆံုး အႀကိမ္ေပါ့ေနာ။"

ကႏာၱရဝတီတိုင္း(မ္)ဟာ စတင္ပံုႏွိပ္တဲ့အခ်ိန္မွာ B3 စာရြက္ေခါက္ခ်ဳိး A4 အရြယ္ေလာက္ရိွတဲ့ စာမ်က္ႏွာ ၈ မ်က္ႏွာကို အျဖဴအမဲနဲ႔သာ ပံု ႏွိပ္ၿပီး နယ္စပ္ေဒသမွာရိွတဲ့ ကရင္နီလူမႈအသိုင္းအဝန္းအၾကား ၁၅ ရက္တစ္ႀကိမ္ စတင္ျဖန္႔ေဝခဲ့ပါတယ္။

စတင္ထူေထာင္တဲ့အခ်ိန္မွာ ကရင္နီလူမႈအသိုင္းအဝန္းက လူႀကီးတစ္ခ်ဳိ႔ကေတာ့ အဖြဲ႔အစည္းသစ္ တဖြဲ႔အေနအျဖင့္ မေထာင္ေစလိုဘဲ ရိွေန ခဲ့ၿပီးတဲ့ စာေစာင္အဖြဲ႔ေတြရဲ့ လုပ္ငန္းေတြမွာ စည္းစည္းလံုးလံုး ျပန္လည္လုပ္ေစခ်င္ခဲ့ေပမဲ့ independence ဆိုတဲ့ သေဘာတရားကို ပိုၿပီး လက္ခံလာတဲ့လူငယ္ေတြဟာ လြတ္လပ္တဲ့ ကႏာၱရဝတီတိုင္း(မ္)ကို ႀကိဳးစား ထူေထာင္ခဲ့ၾကတယ္လို႔ ခူးေစးရယ္စိုးက ဆက္လက္ ေျပာျပပါ တယ္။

"က်ေနာ္တို႔က ကိုယ္ထူကိုယ္ထ ထူေထာင္တဲ့ အဲဒီသမိုင္းကိုလဲ က်ေနာ္တို႔လုိခ်င္တယ္ အဲလိုမ်ိဳး ထူေထာင္ျခင္းအားျဖင့္ ေနာင္တခ်ိန္ ကႏာၱ ရဝတီတိုင္း(မ္)မွာ လူငယ္ေတြ လာလုပ္မယ္ဆိုလို႔ရင္လဲ သူတို႔အေနနဲ႔ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ရိွ နိုင္ေအာင္ေပါ့ေနာ ဘယ္အဖြဲ႔အစည္း ရဲ့အရိပ္ ေအာက္မွာ ဘယ္အဖြဲ႔အစည္းရဲ့ ထိန္းခ်ဳပ္မႈေအာက္မွာ ကႏာၱရဝတီတိုင္း(မ္) ရိွခဲ့တယ္ ဆို တဲ့ သမိုင္းကို က်ေနာ္တို႔မလိုခ်င္ဘူး က် ေနာ္တို႔မွာ အဲဒီလို လိုလားတဲ့ ဆႏၵရိွတယ္။"

ကႏာၱရဝတီတိုင္း(မ္)ဟာ စိတ္အားထက္သန္တဲ့ လူငယ္ ၇ ေယာက္နဲ႔ စတင္ခဲ့တယ္ဆိုေပမဲ့ စထူေထာင္တုန္းက အခ်ိန္ျပည့္အျဖစ္ လုပ္ ေနတဲ့ ဝန္ထမ္းႏွစ္ေယာက္ကိုဘဲ ပံုမွန္လစာ ေထာက္ပံ့ႏိုင္ခဲ့ၿပီး က်န္တဲ့ ငါးေယာက္ကေတာ့ တျခားလူမႈလုပ္ငန္းေတြမွာ လုပ္ရင္းနဲ႔ ည ဖက္မွာဘဲ ကႏာၱရဝတီတိုင္း(မ္) အလုပ္ျဖစ္တဲ့သတင္းလိုက္ျခင္း သတင္းေရးျခင္းကို ရံုးမွာ လာလုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။

ေနာက္ပိုင္းမွာ ကႏာၱရဝတီတိုင္း(မ္)မွာ donor ရဲ့ ေထာက္ပ့ံမႈေတြ ရလာတဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ သတင္းစာကို A3 စာရြက္အရြယ္ ၁၆ မ်က္နွာနဲ႔ ၾကားမွာကရင္နီဘာသာ ႏွစ္မ်က္ႏွာကို တလတႀကိမ္ ပံုမွန္ထုတ္လာႏိုင္တဲ့အျပင္ ေရွ႔ဆံုး မ်က္ႏွာဖံုးနဲ႔ ေနာက္ပိတ္ စာမ်က္နွာမွာ ေရာင္စံု ျဖင့္ ပံုႏွိပ္ထုတ္ လာႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။

အခ်ိန္ျပည့္ သတင္းေတြကို update လုပ္ႏိုင္တဲ့ အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာကိုလည္း ထူေထာင္ႏိုင္ခဲ့တဲ့ အျပင္ တစ္ခ်ိန္က ျမန္မာျပည္မွာ ႏိုင္ ငံ ေရး အေျခအေနအရ ျပည္ပသတင္း မီဒီယာ ၀က္ဆိုင္ဒ္ေတြ ဝင္ဖတ္မရတဲ့အတြက္ ဘေလာ့ကိုလဲ ဖြင့္လွစ္လာခဲ့လို႔ ကႏာၱရဝတီတိုင္း(မ္)ကို လူတခ်ဳိ႔က (KT) ေကတီလို႔လဲ ေခၚလာၾကပါတယ္။

ကရင္နီဒုကၡသည္စခန္းမွ တတိယႏိုင္ငံသို႔ အေျခခ်ေနထိုင္သြားၾကတဲ့ ကရင္နီ အမ်ားစုအတြက္ နယ္ေျမအသစ္ ႏိုင္ငံအသစ္ေတြမွ ကိုယ့္ ရပ္ ကိုယ့္ေျမမွာ ျဖစ္ပ်က္သမွ်ကို သိရိွႏိုင္ဖို႔ ကႏာၱရဝတီတိုင္း(မ္) အင္တာနက္ဝက္ဆိုဒ္ကိုဘဲ အၿမဲတမ္း ဖတ္ေလ့ရိွၾကတယ္လို႔ အေမရိ ကန္ ႏိုင္ငံ Texas ျပည္နယ္မွာ အေျခခ်ေနထိုင္သြားတဲ့ ခူးဦးရယ္ေဆာ္ က အခုလို ေျပာပါတယ္။

"ဒီျပည္ပမွာ ေရာက္လာတဲ့လူေတြက သတင္းကျဖင့္ မီွခိုစရာဆိုလို႔ ကႏာၱရဝတီတိုင္း(မ္)ဘဲ ရိွတာေပါ့ က်ေနာ္အေနနဲ႔ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ က် ေနာ္က ရက္တိုင္း ကႏာၱရဝတီတိုင္း(မ္)ကို ဖြင့္ၾကည့္တယ္ ဒါေပမဲ့ သိပ္မအားရေသးဘူးေပါ့ေနာ ရက္တိုင္း ဖြင့္ၾကည့္ရင္ ႏွစ္ရက္ သံုး ရက္လံုးက ဒီသတင္းဘဲ ရိွတယ္ ဟိုအသစ္အဆန္းေတြ သိပ္မေတြ႔ရဘူးေလ ဆိုေတာ့ သိပ္အားမရေသးဘူးေပါ့"

ကႏာၱရဝတီတိုင္း(မ္)က သတင္းေတြကို လစဥ္သတင္းစာ၊ အင္တာနက္ (website, facebook)၊ RFA ေရဒီယို အပတ္စဥ္ သတင္းလြာ ဖတ္ ၾကားျခင္းအျပင္ DVB ရုပ္/သံမွာလဲ သတင္းေတြ ထုတ္လြင့္ႏိုင္ဖို႔ ပို႔ႏိုင္ေပမဲ့ အခုေလာေလာဆယ္ သတင္းစာမွာေတာ့ ကရင္နီဘာ သာကို ျဖဳတ္ထားလိုက္ပါတယ္။

ဒီအေၾကာင္းနဲ႔ပါတ္သက္လို႔ ကရင္နီဘာသာ သတင္းေတြကို အဓိက တာဝန္ခံလုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ခူးဆိုရွာဖဲက "အခု အစိုးရက တရားဝင္ အ သိအမွတ္ျပဳ register ေလ်ွာက္ထားတဲ့ကာလမွာ မွတ္ပံုတင္ဌာနက ကရင္နီဘာသာလဲ ပါ တယ္ ဗမာလဲပါတယ္ ကရင္နီဘာသာ စာ ကလဲ အခုထိ ေသေသခ်ာခ်ာ အတည္မျပဳႏိုင္ေသးဘူး အဲဒါေၾကာင့္ ခဏျဖဳတ္ထားတာ" လို႔ေျပာပါတယ္။

ဆက္လက္ၿပီး ၎က ေရွ႔ဆက္အေျခအေန ေကာင္းလာရင္ေတာ့ ျပန္ထည့္ႏိုင္တယ္ ဒါမွမဟုတ္ ကရင္နီဘာသာ သတင္းစာ တေစာင္အ ျဖစ္ သီးသန္႔လုပ္ဖို႔ရိွတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

ေကတီကို ေတာက္ေလွ်ာက္ အားေပးလာတယ္ဆိုတဲ့ ထိုင္းႏိုင္ငံကို ေရာက္ရိွေနၿပီး လူမႈလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ခူးမီရယ္ ကေတာ့ ေကတီဟာ အရင္တုန္းကထက္စာရင္ သတင္း အေရးအသားေတြ က်လာၿပီး ေန႔စဥ္နဲ႔အမွ် လူထုေတြ ဒုနဲ႔ေဒး ခံစားေနရတဲ့ ျပႆနာ ေတြ ထက္ ရိုးရာနဲ႔စာေပအေၾကာင္းေတြ ဦးစားေပး ေရးသားလာတယ္လို႔ သံုးသပ္ ေျပာဆိုပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ ေကတီအေနနဲ႔ ကရင္နီျပည္တြင္းမွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ လယ္ယာေျမသိမ္းတဲ့ကိစၥေတြ ေရကာတာ ကိစၥေတြအျပင္ ေကအဲန္ပီပီနဲ႔ အစိုး ရတို႔ၾကား ႀကိဳးပမ္းေနတဲ့ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးကိစၥေတြကို လူထုေတြ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျမင္ႏိုင္ေအာင္ ဖိေရးေစခ်င္တယ္လို႔လဲ ေျပာပါ တယ္။

"သူတို႔ တင္ျပေတာင္းဆိုထားတဲ့ အခ်က္ ၂၀ အေပၚမွာ အေျခခံၿပီးေတာ့ တကယ္ အာမခံခ်က္ရိွတဲ့ ၿငိမ္း ခ်မ္းေရး ျဖစ္သင့္တယ္ဆိုတာကို သူတို႔ခံယူထားတယ္ ဒီေနရာမွာ ေကအဲန္ပီပီက ရပ္တည္ခ်က္က တကယ္ရွင္းပါတယ္ အဲဒါ ရွင္း ေၾကာင္းကို လူထုေတြ သိရမယ္ လိုအပ္ လို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ပ်က္တာမ်ဳိး လိုအပ္လို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ခိုင္မာသြားတာမ်ဳိးဆိုရင္ လူထုေတြ ေကာင္း ေကာင္းသိရမယ္ လူထုေတြ သိႏိုင္ဖို႔ နည္းလမ္း က ေကတီမွာ အမ်ားႀကီးမူတည္တယ္"လို႔ ေျပာပါတယ္။

ဆက္လက္ၿပီး ၎က "တနည္းအားျဖင့္ civilian war ကို ျဖစ္ႏိုင္ရင္ေတာင္မွ ေကတီက ဦးေဆာင္ၿပီးေတာ့ ဖန္တီးေပးရမဲ့ အေနအထား ေတာင္ ျဖစ္ေစ ခ်င္တယ္ civilian war ဆိုတာက လူထုေတြအားလံုး ထၿပီးေတာ့ ေသာင္းက်န္းရမယ္ဆိုတဲ့ ပံုစံမ်ဳိး မဟုတ္ဘဲနဲ႔ ဒီ peace process မွာ လူထုေတြကိုယ္တိုင္ တက္တက္ၾကြၾကြ ပါဝင္ၿပီးေတာ့ ေကအဲန္ပီပီကိုေရာ အစိုးရကိုေရာ လမ္းမွန္တည့္ေပးႏိုင္တဲ့ civilian war ကိုငါတို႔ေျပာခ်င္တာ အဲလို အေနအထားမ်ဳိးေပါ့"လို႔ ေျပာပါတယ္။

၂၀၁၀ ခုႏွစ္မွာလဲ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ ႏိုင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲေတြ ေရာင္ခ်ည္သန္းလာခဲ့တဲ့အတြက္ နယ္စပ္တေလွ်ာက္က အဖြဲ႔အစည္းေတြ ကို ေပးေနတဲ့ အလွဴရွင္ေတြရဲ့ ရံပံုေငြေတြဟာ ျဖတ္ေတာက္ခံလိုက္ရေပမဲ့ ျပတ္ေတာက္မႈကို ေက်ာ္လႊားလာနိုင္ခဲ့တယ္လို႔ ခူးေစးရယ္ စိုးက ေျပာပါတယ္။

"က်ေနာ္တို႔နည္း က်ေနာ္တို႔ဟန္ဘဲ က်ေနာ္တို႔အစြမ္းအစနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ရပ္တည္ေနတယ္ donar ေတြက က်ေနာ္တို႔ေနာက္မွာ ျပန္လိုက္ တဲ့ အေျခအေနေတြကို က်ေနာ္တို႔ ဖန္တီးခ်င္တယ္ ဒီ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ကေနစၿပီးမွ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္ထင္တယ္ ဒါက တျခားအဖြဲ႔အစည္းေတြ ကလဲ ဒီ ေကတီရဲ့ဥပမာကို ယူလို႔ရတယ္ ယူသင့္တယ္လို႔ က်ေနာ္ ထင္တယ္ေပါ့ေနာ ဘာျဖစ္လို႔လဲ ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔က donor မရိွဘူး ဆိုရင္လဲ က်ေနာ္တို႔က ဒီလိုဘဲ donor ရိွတယ္ဆိုရင္လဲ က်ေနာ္တို႔ အေျခအေနက ဒီလိုဘဲ၊ ဒီလိုဘဲဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ အဖြဲ႔အစည္းက အဓိက လုပ္ငန္း တိုးတက္လား ေႏွာင့္ေႏွးလား မတိုးတက္ဘူးလား ဆိုတဲ့ဟာထက္ေပါ့ေနာ အဖြဲ႔အစည္း မေပ်ာက္ဖို႔ တအား အေရးႀကီး တယ္"

ယခုအခ်ိန္မွာ ေကတီဟာ သတင္းဌာနႀကီးေတြကို သတင္းေရာင္းၿပီး ရပ္တည္ေနႏိုင္တဲ့ အေျခအေနေပၚမွာ ရိွေနေပမဲ့ ေကတီရဲ့ သတင္း ထုတ္လုပ္မႈ product ကိုဝယ္လိုတဲ့ clients ေတြအရမ္းနည္းေနေသးတယ္လို႔ ၎က ဆက္ေျပာပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ ေကတီရဲ့ဝန္ထမ္းေတြဟာ အမ်ားအားျဖင့္ ျမန္မာျပည္ရဲ့ ျပည္တြင္းစစ္ေၾကာင့္ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ကို ထြက္ေျပးေရာက္ရိွလာတဲ့ ဒုကၡသည္မ်ား ျဖစ္ၿပီး ႏွစ္စဥ္ တတိယႏိုင္ငံသို႔ အေျခခ် ေနထိုင္သြားၾကတဲ့အတြက္ ေကတီရဲ့ ႏွစ္စဥ္ ဝန္ထမ္းအေျပာင္း အလဲေၾကာင့္ ေကတီ ကို ပိုၿပီး အားနည္းေစတယ္လို႔လဲ သူက ေျပာပါတယ္။ ယခု ၂၀၁၂ ခုႏွစ္အတြင္းမွာဆိုရင္ ၀ါရင့္သတင္းေထာက္တေယာက္နဲ႔ IT ကြ်မ္းက်င္သူ တဦးလည္း တတိယႏိုင္ငံသို႔ အေျခခ် သြားျပန္ပါတယ္။

ဒီလို နယ္စပ္ကိုေရာက္ရိွေနၿပီး နယ္စပ္ကလူေတြနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းတည္ေထာင္ခဲ့တဲ့ ကႏၱရဝတီတိုင္းမ္ဟာ ကရင္နီျပည္ တြင္းမွာ ေန႔တဓူဝ ျဖစ္ ပ်က္ေနတဲ့ သတင္းေတြ ေရးသားဖို႔ အာရံုစိုက္ခဲ့ေပမဲ့ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းက ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနေၾကာင့္ သတင္းရယူရန္ ပိုၿပီး ခက္ ခဲတယ္လို႔ ကႏာၱရ၀တီတိုင္း(မ္) စီမံခန္႔ခြဲေရးအယ္ဒီတာ ေမာ္ကယားထဲက ေျပာပါတယ္။

"ေရႊးေကာက္ပြဲ မတိုင္ခင္တုန္းက သတင္းေပးတဲ့လူဆိုတာလဲ မရိွခဲ့ဘူးေပါ့ေနာ သတင္းယူတဲ့အခါမွာလဲ ခိုးေၾကာင္ခုိးဝွက္နဲ႔ ယူရပါတယ္ အခုအခ်ိန္မွာ ဒီ မီဒီယာ အခန္းက႑ကလဲ နည္းနည္းေလး လြတ္လပ္မႈ ရိွသေယာင္ေယာင္နဲ႔ ျဖစ္ေနတဲ့ အခ်ိန္လဲ ျဖစ္ေန တယ္ ေနာက္ ၿပီး ေတာ့ ကရင္နီျပည္နယ္ရဲ့ ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနကလဲ အသြင္ကူးေျပာင္းေနတဲ့ အခ်ိန္ကာလဆိုေတာ့ သတင္းရယူတဲ့အခ်ိန္မွာ ပိုၿပီး ေတာ့လြယ္ကူပါတယ္ လူထုကလဲ ဒီမီဒီယာနဲ႔ ေျပာဆိုဆက္ဆံမႈေတြ ပိုၿပီးေတာ့ ရဲလာပါတယ္။"
ေကတီဟာ လြတ္လပ္တဲ့သတင္းဌာန တခုအေနနဲ႔ နယ္စပ္မွာ အေျခခ်ၿပီး ရပ္တည္လာခဲ့ေပမဲ့ ေကအဲန္ပီပီနဲ႔ ပိုနီးစပ္တဲ့အတြက္ ကရင္နီ ျပည္သူလူထု အမ်ားစုဟာ ေကအဲန္ပီပီ အစိုးရရဲ့ သတင္းဌာနႀကီးတခုလို႔ ျမင္ေနၾကတာ ျဖစ္တယ္လို႔လဲ သူ႔မရဲ့ အျမင္ကို အခုလို ဆက္ ေျပာပါတယ္။

"ေကတီက ထိုင္းႏိုင္ငံရဲ့ နယ္စပ္မွာရိွေနတဲ့ ေကအဲန္ပီပီ တို႔နဲ႔ နီးစပ္ နယ္ေျမထဲမွာ အေျခစိုက္တဲ့ အဖြဲ႔တဖြဲ ျဖစ္ေနလို႔ဘဲ ေနာက္တခ်က္အ ေနနဲ႔ သတင္းေတြကို လိုက္တဲ့ေနရာမွာ ျပည္တြင္းဖက္က လူထုေတြရယ္ ျပည္နယ္အစိုးရ အသံေတြကို မရတဲ့အတြက္ ရတဲ့သတင္း ေတြ က ေကအဲန္ပီပီရဲ့ သတင္းေတြျဖစ္ေနတယ္ ေကအဲန္ပီပီရဲ့ အသံေတြကလဲ ပိုမ်ားေနတယ္ နံပါတ္သံုးအခ်က္က သတင္းစာေတြမွာ ကရင္ နီ လို႔ သတင္းေရးတဲ့ သတင္းဌာနေတြျဖစ္ေစ ဒီစာေစာင္ေတြဘဲျဖစ္ျဖစ္ ကရင္နီဆိုတဲ့ အေခၚအေဝၚ အသံုးအႏႈန္းကို အသံုးျပဳတဲ့သူေတြ တိုင္း ကရင္နီလို႔ အသံုးျပဳတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြ လူေတြတိုင္းကို ျပည္တြင္းမွာ ရိွတဲ့လူေတြ အမ်ားစုက ေကအဲန္ပီပီ ဒါမွမဟုတ္ ေကအဲန္ ပီပီနဲ႔ ဆက္စပ္တဲ့အဖြဲ႔အစည္း ေနာက္ၿပီးေတာ့ သူပုန္လို႔လဲ ေျပာၾကေသးတယ္။"
ျဖစ္ေပၚေျပာင္းလဲလာတဲ့ ျမန္မာ့ ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနေပၚမွာ ကႏာၱရဝတီတိုင္း(မ္)ဟာ ယခုအခ်ိန္မွာေတာ့ ျပည္တြင္းမွာ လြတ္လြတ္ လပ္လပ္ သတင္းယူၿပီး လြတ္လြတ္လပ္လပ္ သတင္းစာေတြ ျဖန္႔ခ်ီႏိုင္ဖို႔ ျမန္မာအစိုးရထံမွာ တရားဝင္ အဖြဲ႔အစည္းအျဖစ္ register ေလ်ွာက္ထားၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။

အစိုးရက သတ္မွတ္ထားတဲ့ ဂ်ာနယ္တေစာင္ရဲ့ လိုအပ္ခ်က္ ပံုစံေတြနဲ႔ ေလွ်ာက္လႊာတင္ထားတဲ့အေျခအေနကို ကယားထဲက "ေလ်ွာက္ လႊာ တင္ ထားၿပီးတဲ့ ႏွစ္ပတ္အၾကာမွာေတာ့ ရန္ကုန္ၿမိဳ႔ကေန စာေပစီစစ္ေရးနဲ႔ မွတ္ပံုတင္ဌာနကေနၿပီးေတာ့မွ က်မကိုေခၚေတြ႔ၿပီးေတာ့ ေမးျမန္းခဲ့ပါတယ္ အဲဒီမွာ က်မရဲ့အေၾကာင္းေတြရယ္ က်မ စီးပြားေရး ေနာက္ခံအေၾကာင္းေတြရယ္ ကႏာၱရဝတီတိုင္း(မ္)ရဲ့ ေနာက္ခံသ မိုင္း ေတြရယ္ ဝန္ထမ္းအေျခအေနေတြကို ေမးျမန္းခဲ့ပါတယ္" လို႔ေျပာပါတယ္။

အခုထိ အစိုးရဖက္က တရားဝင္ သတင္းဌာနအျဖစ္ ရပ္တည္ခြင့္ မက်လာေသးေပမဲ့ ေလွ်ာက္လႊာ တင္ထားတဲ့ အခ်က္ေတြထဲမွာေတာ့ ႏိုဝင္ဘာလ ၃ ရက္ေန႔မွာ လုပ္ငန္းစဖို႔ ျဖည့္ထည့္ထားတယ္လို႔ ၎က ဆက္ေျပာျပပါတယ္။ အကယ္၍ ကႏာၱရဝတီတိုင္း(မ္)ဟာ တရား ဝင္ သတင္းဌာနတခုအေနျဖင့္ အစိုးရက ခြင့္ျပဳလာမယ္ဆိုရင္ သတင္းေတြကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ယူႏိုင္တဲ့အေနအထား ရိွလာတဲ့အ ျပင္ ကႏာၱရဝတီတိုင္း(မ္)သတင္းစာေတြကိုလဲ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ျဖန္႔ေဝ ေရာင္းခ်ခြင့္ရိွၿပီး သတင္းဖတ္တဲ့ သူေတြလဲ မေၾကာက္မဝံ့ဘဲ ဖတ္ႏိုင္ၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

အျခားတဖက္မွာလဲ register ရခဲ့မယ္ဆိုရင္ အေျခခံဥပေဒ ေဘာင္အတြင္းမွာ စည္းက်ပ္မႈေတြ မီဒီယာနဲ႔ပါတ္သက္တဲ့ စည္းမ်ဥ္းစည္း ကမ္းေတြေအာက္က ေရးသားျဖန္႔ခ်ိရမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ျပည္ပမွာေနၿပီး ေရးခဲ့သလိုမ်ဳိးေတာ့ လြတ္လြတ္ လပ္လပ္ ေရးသားျဖန္႔ခ်ိခြင့္ ရေတာ့မွာ မဟုတ္သလို ေကတီသတင္းသမားေတြအေနနဲ႔ ျမန္မာျပည္တြင္းက တျခား သတင္းဌာနမ်ားနဲ႔ အၿပိဳင္အဆိုင္ ေရးသားႏိုင္ဖို႔ သတင္း အေရးအသားေတြ ျမင့္တင္ဖို႔ လိုအပ္ၿပီး စာဖတ္ပရိတ္သတ္ေတြၾကားမွာ ေဝဖန္မႈေတြကို ခံႏိုင္ဖို႔ အမ်ားႀကီးလိုအပ္တယ္လို႔ ကႏာၱရဝတီတိုင္း(မ္) အယ္ဒီတာ ေစးရယ္စိုးက ေျပာပါတယ္။