Friday, November 23, 2012

“အစ္မတို႔က လူငယ္ေတြကို လမ္းပဲ ဖြင့္ေပးတယ္”

ၿငိမ္းၿငိမ္း

၁၉၈၈ ခုႏွစ္ကေန ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ထိ ၂၄ ႏွစ္တာ ဒီမိုကေရစီေရး လႈပ္ရွားမႈအတြင္း ႏိုင္ငံေရးယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ စုစုေပါင္း ၁၀ ႏွစ္ၾကာ ေထာင္ ၃ ႀကိမ္ က်ခံခဲ့ရၿပီး အခုလက္ရွိ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသားမ်ားအဖြဲ႔မွာ အမ်ဳိးသမီးေရးကိစၥေတြ ဦးေဆာင္လုပ္ေနတဲ့ မမီးမီး (ခ) မသင္းသင္း ေအးကို ႏိုဝင္ဘာလ အေစာပိုင္းက ထိုင္းႏိုင္ငံ ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႕ေရာက္ခိုက္မွာ ဧရာ၀တီသတင္းေထာက္ ၿငိမ္းၿငိမ္းက ေတြ႔ဆံုေမး ျမန္းခဲ့ပါ တယ္။ မမီးမီးဟာ အင္းစိန္ေထာင္၊ သာယာ၀တီေထာင္၊ ပုသိမ္ေထာင္၊ ကသာေထာင္နဲ႔ ေရႊဘိုေထာင္အသီးသီးမွာ ၁၉၈၉ မွာတ ႀကိမ္၊၁၉၉၆ မွ ၂၀ ၀၂ ခုႏွစ္အထိ တႀကိမ္၊ ၂၀၀၇ မွ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ထိတႀကိမ္ ထိမ္းသိမ္းခံခဲ့ရပါတယ္။ ေရႊဘိုေထာင္မွာေတာ့ ၂၀၁၂ ဇန္န၀ါရီ ၁၃ ရက္ေန႔ လြတ္ ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္နဲ႔ မလြတ္ခင္ ၁၅ ရက္ၾကာ ေျပာင္းေရႊ႕ေနထိုင္ခဲ့ရပါတယ္။ ကေလး ၂ ေယာက္ မိခင္တဦးျဖစ္တဲ့ မ မီးမီးရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးခံယူ ခ်က္၊ အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးပါ၀င္မႈ၊ ဦးေဆာင္မႈ အခန္းက႑ေတြနဲ႔ သူ႔ဘ၀ ေထာင္တြင္းအေတြ႔အႀကံဳ တေစ့ တေစာင္းကို ေမးျမန္း ေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။

ေမး။ အစ္မတို႔ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသားမ်ားအဖြဲ႔က အမ်ဳိးသမီးစင္တာတခုရွိၿပီးေတာ့ အမ်ဳိးသမီး အေရးကိစၥေတြ လုပ္ေနတယ္လို႔ သိထားပါ တယ္။ အမ်ဳိးသမီးေရးသီးသန္႔ လုပ္ျဖစ္တာ ဘယ္လုိေၾကာင့္ပါလဲ။

ေျဖ။ အခုအခ်ိန္ ၈၈ မ်ဳိးဆက္က ေထာင္ကထြက္လာၿပီး ခရီးစဥ္ေတြသြားၾကတယ္။ သြားရင္းက ျပည္သူေတြရဲ့ အမ်ဳိးမ်ဳိး အဖံုဖံု ဒုကၡေတြ သိ လာတယ္။ ေျဖရွင္းစရာေတြအမ်ားႀကီး ေတြ႔လာတယ္။ အဲလိုဆိုေတာ့ ၈၈ မ်ဳိးဆက္မွာ သန္ရာသန္ရာ Sector ေတြဖြဲ႔လိုက္တယ္။ ကို ထြန္းျမင့္ ေအာင္ ဦးေဆာင္တဲ့ လယ္သမားအေရးအဖြဲ႔၊ ကိုေအာင္သူတို႔က အလုပ္သမားကိစၥ၊ ကိုစိုးထြန္းက လူ႔အရင္းအျမစ္ ဖြ႔ံၿဖိဳးေရး ကိစၥ၊ ကိုၿပံဳးခ်ဳိ ကလူ႔အခြင့္အေရး၊ ကိုျမေအးက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစင္တာ၊ မနီလာသိန္း ဦးေဆာင္တဲ့ အမ်ဳိးသမီးစင္တာ စသျဖင့္ တာ၀န္ယူ လိုက္တယ္။ အစ္မတို႔က တျခားအမ်ဳိးသမီးေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး လက္ရွိ အမ်ဳိးသမီးကိစၥေတြ လုပ္ေနတယ္။ ဒီအေရး တခုတည္း လုပ္တာ ေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ၈၈ ရဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ ၿငိမ္းခ်မ္းပြင့္လင္းခရီးစဥ္ေတြ သြားၾကတယ္။ ဒီေဆြးေႏြးပြဲေတြက တဦးတည္း ေဟာေျပာတာ မ ဟုတ္ဘဲ ေဒသခံျပည္ သူေတြနဲ႔ အျပန္အလွန္ ေဆြးေႏြးတဲ့ ခရီးစဥ္။ ေဒသခံေတြ ေမးတဲ့ေမးခြန္းေတြကို သန္ရာ Sector အလုိက္ သက္ ဆိုင္ သူေတြက ေျဖသြားတယ္။

အစ္မတို႔ နယ္ေတြကို သြားတဲ့အခါ ရွိၿပီးသား အသင္းေလးေတြ ခ်ိတ္ဆက္လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းတယ္။ ၈၈ ဦးတည္ခ်က္ ၄ ခ်က္ျဖစ္ တဲ့ ၿမိဳ႕တၿမိဳ႕ နယ္တနယ္မွာက ကြန္ရက္ႀကီးျဖစ္ဖို႔ အဖြဲ႔အစည္းေလးေတြ ရိွဖို႔၊ ကြန္ရက္ ခ်ိတ္ဆက္ ေပါင္းကူးရဖို႔၊ အသိဉာဏ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ဖြ႔ံၿဖိဳးတိုး တက္ေရးလႈပ္ရွားမႈနဲ႔ ၿမိဳ႔ရြာဖြ႔ံၿဖိဳးမႈ စတဲ့ လႈပ္ရွားမႈရွိဖို႔၊ ေနာက္မီဒီယာ ေပၚလာဖို႔။ ဒီေလးခ်က္နဲ႔ ျပည္သူ အသိဉာဏ္တိုးတက္လာ ေအာင္ လုပ္ ေဆာင္တယ္။ အစ္မတို႔ အမ်ဳိးသမီးေတြလည္း ပါ၀င္လုပ္တယ္။

ေမး။ အမ်ဳိးသမီးစင္တာက လုပ္ေဆာင္တာေတြက …။

ေျဖ။ အမ်ဳိးသမီး စင္တာရဲ႕ အဓိက လုပ္ေနတာက အခု ႏိုင္ငံေရး ေရစီးေၾကာင္းက လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ ၂၀ နဲ႔ မတူေတာ့ဘူး။ အမ်ဳိးသမီးေတြ ႏိုင္ငံ ေရးမွာ ပါ၀င္မႈအားမ်ားလာတယ္။ ႏိုင္ငံေရးကို စိတ္၀င္စားမႈ မ်ားလာတယ္။ ဒါေပမယ့္ အစ္မတို႔ ေလ့လာသေလာက္ကို ၾကည့္ရ မယ္ဆိုရင္ အမ်ဳိးသမီးေတြက လုပ္ခ်င္တယ္။ ဘာလုပ္ရမွန္း မသိဘူး။ ႏိုင္ငံေရးမွာ ပါခ်င္တယ္။ ဘယ္လိုပါ၀င္ရမွန္းမသိဘူး။ အမ်ားအ က်ဳိးကိုလုပ္ ေဆာင္ခ်င္တယ္။ ဘယ္က စလုပ္ရမွန္း မသိဘူး။ သူတို႔ဟာ တသက္လံုး အေမွာင္ဖံုးထားတဲ့ အေၾကာက္တရား ႀကီးစိုးတဲ့ ေခတ္ႀကီးမွာေနခဲ့ ရတယ္။ ငါတို႔ ဒီလိုလုပ္လိုက္ရင္ ဘာမ်ားျဖစ္သြားမလဲ။ ငါတို႔ကို ဘယ္သူကမ်ား ေျပာမလဲဆိုတဲ့ အေၾကာက္တရား ႀကီးစိုးေနတယ္။ အစ္မတို႔က ဒီခရီးစဥ္ကို သြားရင္းနဲ႔မွ အမ်ဳိးသမီးေတြ ႏိုင္ငံေရးပါ၀င္မႈအေပၚမွာ သူတို႔ကို ဘယ္လိုနည္း ဘယ္လုိဟန္နဲ႔ ပါ၀င္ရမယ္။ အစ္မbတို႔က သူတို႔ကို အေၾကာက္တရား ေလွ်ာ့ပါေလွ်ာ့ပါလို႔ ေျပာလို႔မရဘူး။ သူတို႔ရင္ထဲမွာ ရွိတဲ့ အေၾကာက္တရားဟာ သူ တို႔ဟာ သူတို႔ အသိစိတ္နဲ႔ ဖယ္ရွားbပစ္မွရမွာ။ အစ္မတို႔က မေၾကာက္နဲ႔လို႔ ေျပာေပမယ့္ သူတို႔အေၾကာက္တရား မရွိေတာ့မွာ မဟုတ္ ဘူး။ သူတို႔ရင္ထဲက အေၾကာက္တရားကိုသူ တို႔အသိစိတ္နဲ႔ သူတို႔ပြင့္လန္းလာတဲ့ အမ်ဳိးသားေရး အျမင္နဲ႔ ဖယ္ရွားပစ္ရမယ္။ အဲဒီအ တြက္ေၾကာင့္မို႔ အစ္မတို႔သြားတယ္။ အစ္မတို႔ အေတြ႔ အႀကံဳေတြ ေျပာျပတယ္။ သူတို႔ အေတြ႔အႀကံဳေတြ ယူတယ္။ သူတို႔ကို ဘာလုပ္ သင့္ တယ္ဆိုတာ ေျပာတယ္။ႏိုင္ငံေရးလို႔ေမွ်ာ္မွန္းတာအႀကီး ႀကီး ျဖစ္သြားၿပီ။

အခုဆိုရင္ NGO အဖြဲ႔အစည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ကင္းရွင္းရမယ္ဆိုတဲ့ လက္မွတ္ေတြ ထုိးရတယ္။ အဲလို ထုိးရတဲ့အခါ NGO အ ဖြဲ႔အစည္းေတြဟာ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ပတ္သက္ရမွာ ေၾကာက္ေနတယ္။ အဲဒီအဖြဲ႔ေတြမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြလည္း ပါတဲ့အတြက္ သူတို႔လည္း ႏိုင္ငံေရး လုပ္ခ်င္တယ္။ သူတို႔ ႏိုင္ငံေရးလုပ္ရမွာ ေၾကာက္ေနတဲ့အတြက္ သူတို႔ကို အစ္မတို႔က ရွင္းျပရတယ္။ NGO ဆိုတာ ပရ ဟိတအလုပ္ကိုလုပ္ တာ။ အဲဒီအတြက္ အမ်ားအက်ဳိးကို လုပ္တာျဖစ္တဲ့အတြက္ အတၱကို ခ်ဳိးႏွိမ္ၿပီး ပရကို လုပ္တာျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒါ ဟာ လူမႈေရးတခု။ ပညာေရး ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ HIV လူနာ ေစာင့္ေရွာက္တာပဲျဖစ္ျဖစ္။ အဲဒီ NGO ေတြကလည္း တိုင္းျပည္က ျပည္သူလူထု က်န္းမာေရးကိုလံုးေစ့ပတ္ေစ့မေစာင့္ ေရွာက္ႏိုင္တဲ့အတြက္ တဖက္တလမ္းက အစိုးရရဲ့ ၀န္ကို ၀င္ထမ္းရတာ။ ႏိုင္ငံေတာ္မွာ ရွိတဲ့ အစိုး ရက မတတ္ႏိုင္တဲ့အတြက္ ၀င္ထမ္းရတာ ျဖစ္လို႔ ႏိုင္ငံ့အေရးျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီ NGO ေတြ လုပ္ရတဲ့ လူမႈေရးလုပ္ငန္းသည္ ႏိုင္ငံ ေရးအေသးစား ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို ပြင့္ပြင္းလင္း လင္း ျမင္သာေအာင္ ခ်ျပတယ္။ သူတို႔ကို ေျပာျပတယ္။

ေနာက္တခုက ၈၈ ေက်ာင္းသားေတြ သြားေရာက္ အႀကံေပးေဆြးေႏြးတဲ့ သင္တန္းေတြ၊ ၈၈ ႐ံုးမွာအခါမလပ္ဖြင့္ထားတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး သင္ တန္းစီေဒါသင္တန္းေတြ ရွိတယ္။ အဲဒါကလည္း ဒီႏိုင္ငံေရးေလာကထဲကို ၀င္လာတဲ့ အမ်ဳိးသမီးျဖစ္ျဖစ္၊ ကိုယ္တိုင္တိုင္ သိၿပီး စဥ္း စားႏိုင္ တဲ့ ႏိုင္ငံေရးကိုပဲ လုပ္ေစခ်င္တယ္။ အစ္မဆို အစ္မသမီးကို အစ္မက ငါႏိုင္ငံေရးလုပ္လို႔ နင္လုပ္ရမယ္လို႔ ဘယ္ေတာ့မွ မေျပာ ဘူး။ ဘာျဖစ္ လို႔လဲ ဆိုေတာ့ သမီးသည္ သူ႔ကိုယ္တိုင္ အမွန္တရားကို ဆံုးျဖတ္ႏိုင္တဲ့ တေန႔ ဒါ အမွန္တရားပါလား။ ငါလုပ္သင့္လုပ္ ထိုက္တဲ့ အရာပါလားလို႔ သူသိလာတဲ့ အခ်ိန္မွာ ၀င္လုပ္လာတယ္။ အခု အစ္မတို႔နဲ႔အတူ ပါလာတယ္။ အစ္မက သမီးအေမနဲ႔ လိုက္ခဲ့ဆို တာမ်ဳိး မေခၚဘူး။ သူ႔ဟာသူ စဥ္းစားဆံုးျဖတ္ႏိုင္လို႔ ပါလာရင္ ပါလာမယ္။ အဲလုိပဲ ဘယ္သူ႔မဆို ငါတို႔ လုပ္လို႔ နင္တုိ႔ လုပ္ရမယ္လို႔ အစ္မ ဘယ္ေတာ့မွ မေျပာဘူး။ သူတို႔ကို အမွန္တရားကို သိေအာင္ နည္းလမ္းေတြေျပာျပတယ္။ လူငယ္က အဲဒီအေပၚ သူတို႔ဟာသူတို႔ ေလ့ လာ၊ စူးစမ္းတယ္။ အစ္မတို႔က လူငယ္ ေတြကို လမ္းပဲ ဖြင့္ေပးတယ္။

၈၈ ေက်ာင္းသားမ်ား အမ်ဳိးသမီးစင္တာကလည္း ကြန္ရက္သဖြယ္ ခ်ိတ္ဆက္တယ္။ လက္ရွိအဖြဲ႔ထဲကို ၀င္လာစရာ မလိုဘူး။ အစ္မတို႔ အဖြဲ႔နဲ႔ ကြန္ရက္ ခ်ိတ္ဆက္လုပ္ေဆာင္ရင္ ရၿပီ။ အစ္မတို႔သြားတဲ့ ၿမိဳ႕ေတြမွာ အမ်ဳိးသမီးအဖြဲ႔ ေပါင္းစံုနဲ႔ေတြ႔တယ္။ အဲဒီက လႈပ္ရွားမႈ အ ခ်က္လက္ ေတြ ယူလာတယ္။ အျပန္အလွန္ အကူညီေပးၾကတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အမ်ဳိးသမီးေတြဟာ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး လူမႈေရး နယ္ပယ္ မွာ ဒီထက္ပိုၿပီး ပါ၀င္လာေအာင္။ ပါ၀င္တယ္ဆိုတဲ့ ေနရာမွာလည္း မိမိကိုယ္တိုင္ ေၾကာက္စိတ္မရွိ၊ အသိရွိရွိနဲ႔ အမွန္တရားကို ရဲရဲတင္း တင္း ေျပာႏိုင္စြမ္းရွိတဲ့ တကယ့္ကို စြမ္းရည္ျပည့္၀တဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြ မ်ားမ်ားေပၚလာဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္တယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ အားလံုး က ေျပာၾကတယ္။ လႊတ္ ေတာ္ထဲမွာ အမ်ဳိးသမီး ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္ထည့္ဖို႔။ အမ်ဳိးသမီး ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းက ဘုံးဒိုင္းဆို ေကာက္ထည့္လိုက္လို႔ မရဘူး။ အဲဒီလိုပဲလႊတ္ေတာ္ ထဲကို ၀င္သြားတဲ့ အမ်ဳိးသမီးပဲျဖစ္ျဖစ္ အမ်ဳိးသားပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ တကယ့္ကို ျပည္သူေတြအေပၚ ျပည္သူနဲ႔ ရင္ ဘတ္တထပ္တည္းေနၿပီး ဆင္းရဲဒုကၡေတြ ခံစားၿပီး ရဲရဲ၀့ံ၀ံ့ တင္ျပေပးမယ့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စား လွယ္ေတြ လႊတ္ေတာ္ထဲကို ေရာက္ သြားဖို႔ အဓိက က်တယ္။ အဲလိုမဟုတ္ဘဲ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ဆိုတဲ့အရာနဲ႔ ေတြ႔သမွ်လူကို ေကာက္ ထည့္ မယ္ဆိုရင္ အစ္မတို႔လုိခ်င္တဲ့ ဒီမိုကေရ စီ ႏိုင္ငံကို ေရာက္မွ မဟုတ္ဘူး။

ေနာက္ အစ္မတို႔ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ရဲ့ ရည္မွန္းခ်က္က ေနာက္ ၁၀ ႏွစ္ကို ရည္မွန္း၊ ႏုိင္ငံေရးအျမင္ ဒီ့ထက္ ပိုၿပီး ပြင့္လန္းလာမယ္။ ဒီ ၁၀ ႏွစ္ အ တြင္း အမ်ားႀကီးပိုၿပီး လုပ္လာႏိုင္မယ္၊ ႏိုင္ငံေရးမွာ ဦးေဆာင္ေနတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ အသက္ရြယ္အားျဖင့္ ႀကီးျမင့္လာတယ္။ သူတို႔က်န္းမာေရးအရ ေနာက္ ၁၀ မွာ ဘာျဖစ္မယ္ဆိုတာ မေျပာႏိုင္ဘူး။ အစ္မတို႔လည္း ရွိခ်င္ရွိမယ္ မရွိခ်င္ မရွိဘူး။ ေသျခင္းတရားကို ေရွာင္လို႔မရလို႔၊ အစ္မတို႔ မရွိလည္း အစ္မတို႔ႏိုင္ငံမွာ ဘယ္အစိုးရတက္တက္ အစိုးရဟာ အာဏာရွင္ဆန္ဆန္ ျပည္သူကို အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ စနစ္တခု မ ေရာက္ေအာင္ အခုခ်ိန္ကစၿပီး အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေနတာ ျဖစ္တယ္။ အဓိက အာဏာသည္ ျပည္သူသာလွ်င္ ျဖစ္တယ္။ အာဏာပိုင္ သည္ အစိုးရမဟုတ္ပါဘူး။ ျပည္သူသာလွ်င္ ျဖစ္တယ္။ ငါတို႔ၿမိဳ႕ကို ငါတို႔ပိုင္သည္ဆိုတာ ေရာက္ေအာင္ ဒီအလုပ္ေတြ လုပ္ဖို႔ ၿငိမ္းခ်မ္း ပြင့္လင္း ခရီး စဥ္ကို သြားေနတာ ျဖစ္တယ္။

ေမး။ အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ့ ႏိုင္ငံေရး အသိအျမင္ တိုးလာေအာင္ အယူအဆ ေျပာင္းလဲလာေအာင္ လုပ္ ေဆာင္ေနတယ္ဆိုေတာ့အမ်ဳိးသမီးကြန္ ရက္ေတြ လုပ္ေဆာင္လာၿပီးေနာက္ သူတို႔အယူအဆ ေတြ တစံုတရာ ေျပာင္းလဲလာတာ ေတြ႔ရလား။ အရင္ကဘယ္လိုရွိလဲ။

ေျဖ။ အဲဒါမ်ဳိးေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေတြ႔ရတယ္။ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ အဖြဲ႔စြဲေတြရွိတယ္။ ဒါေတာ့ လူ႔သဘာ၀၊ တခ်ဳိ႕က ငါတို႔အဖြဲ႔ကို လာၿဖိဳ ခဲြ တာလား၊ ၈၈ ထဲ သိမ္းသြင္းဖို႔ လာျဖားေယာင္းေနလားဆိုၿပီး စိုးရိမ္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ အစ္မတို႔ကို ခုနက ေျပာသလို သူတို႔ကို ေသခ်ာ ရွင္း ျပတဲ့အခါ သူတို႔ နားလည္လာတယ္။ တခ်ဳိ႕ လုပ္သာလုပ္ေနရတယ္၊ သူတို႔ကိုယ္ သူတို႔ အားမရဘူး။ က်မတို႔က ဘာမွမလုပ္ ႏိုင္ဘူး ေသြး ေလးပဲလႉႏိုင္တာပါ၊ ေငြေရးေၾကးေရးလည္း မရွိပါဘူး၊ စား၀တ္ေနေရးပဲ လုပ္ေနရတာပါ၊ ေသြးလႉ၀ိုင္းေလးပဲ လုပ္ႏိုင္တာပါ။ ဒီလူ႔ေလာကမွာ ျပည္သူလူထု အက်ဳိးကို လုပ္မယ္ဆိုရင္ ပိုက္ဆံရွိသူ ပညာတတ္သူ၊ လုပ္အားေပးႏိုင္သူ စသျဖင့္ေပါ့ ကိုယ္ႏိုင္ရာ က႑လုပ္။ ေက်ာင္းေထာင္၊ စာသင္တာ၊ လုပ္အားေပးတာ၊ လမ္းရွင္းတာ၊ အုတ္ခဲသယ္တာ၊ သန္႔ရွင္းေရးလုပ္တာတို႔ေပါ့။ ကိုယ့္ခႏၶာကိုယ္ကေသြး ကိုလႉတာလည္းအမ်ား အတြက္ပဲ။ အလုပ္က ေသးသည္ျဖစ္ေစ၊ ႀကီးသည္ျဖစ္ေစ သူတို႔စိတ္စြမ္းအင္ တိုးလာေအာင္ ကူညီေပးတယ္။ အမတို႔နဲ႔ ေတြ႔ၿပီးတဲ့ အဖြဲ႔တိုင္း လိုလို အစ္မတို႔အေပၚေရာ သူတို႔အေပၚေရာ ယံုၾကည္မႈ ျပည့္ျပည့္၀၀ လို႔ေတာ့ မေျပာႏိုင္။ တုိးလာတယ္။ တခ်ဳိ႕ၿမိဳ႕ေတြမွာေဖ့စ္ဘုတ္ေကာက္ လုပ္လာတာရွိသလို သူတို႔အမႈွေတြ ႏိုင္လာတာမ်ဳိး ယံုၾကည္မႈရွိလာတယ္။

ေမး။ ၈၈ ခရီးစဥ္ေတြအေၾကာင္း ေတာက္ေလွ်ာက္ေတာ့ ၾကားေနရတယ္။ တႏိုင္ငံလံုးမွာေတာ့ ဘယ္ ေနရာအထိ ေရာက္ျဖစ္လဲ။

ေျဖ။ အစ္မတို႔ အေခါက္ေခါက္ အခါခါ သြားခဲ့ရတာ ရခိုင္ပဲ။ ရခိုင္ ပဋိပကၡျုဖစ္ၿပီး ၁၀ ရက္အၾကာမွာ ဘယ္သူမွ မသြားေသးဘဲ မနီလာ သိန္းနဲ႔ မနီမိုလိႈင္နဲ႔အတူ အစ္မတို႔သြားတယ္။ ပစၥည္းပစၥယေတြ မီးေလာင္ပ်က္စီး ထားတာေတြ လူကို မီးရႈိ႕ထားတဲ့ အ႐ိုးေတြပါ ေတြ႔ခဲ့ရ တယ္။ သြား ရင္းက ရခိုင္အမ်ဳိးသမီးေတြနဲ႔ ေတြ႔ရတယ္။ ေနာက္၀ံလက္ ေဖာင္ေဒးရွင္းနဲ႔ အစ္မတို႔ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္တာရွိတယ္။ ရခိုင္ ေဒသ အတြက္ လုပ္ေနတာပါ။ အစ္မတို႔ ရခိုင္ကို ၄ ႀကိမ္ ေရာက္သြားတယ္။ အစ္မတို႔ အမ်ားဆံုးသြားတဲ့ ေနရာ ျပည္နယ္ေပါ့။ မသီတာ ေထြး (ရခိုင္ျပည္နယ္ ရမ္းၿဗဲ ၿမိဳ႕နယ္ ေက်ာက္နီေမာ္ ေက်းရြာမွ မတရားျပဳက်င့္ သတ္ျဖတ္ခံရသည့္ အမ်ိဳးသမီး) အိမ္အထိ ေရာက္ခဲ့ တယ္။ အစ္မတို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ သားေတြ အားလံုး တခ်ဳိ႕က ဗမာေတြက တိုင္းရင္းသားအေရး မလုပ္ဘူး။ ဗမာႀကီးစိုးေရး၀ါဒကို က်င့္သံုး တယ္ဆိုၿပီးစြပ္စြဲတယ္။အဲလိုမဟုတ္ ပါဘူး။ ေခါင္းကထိလည္း ဗိုက္ကနာသလို၊ ေျခေထာက္ကိုထိလည္း ဗိုက္ကနာသလို၊ ခါးကိုထိ လည္း ဗိုက္ကနာပါတယ္ပံုစံမ်ိဳးကို တိုင္းရင္း သားအားလံုးနဲ႔ သူတို႔ဒုကၡေတြမ်ဳိး အစ္မတို႔ တထပ္တည္း ခံစားရပါတယ္ဆိုတာကို သူတို႔သိေအာင္ နားလည္ေအာင္လို႔ ျဖစ္ျဖစ္ခ်င္း မသြား ႏိုင္တာေတာင္ ၁၀ ရက္ၾကာေတာ့ ေရာက္ေအာင္ သြားခဲ့တယ္။ အဲဒီက အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ညွိႏႈိင္းေဆြး ေႏြးမႈေတြ လုပ္ခဲ့တယ္။ အခုခ်ိန္ထိပဲ အစ္မတို႔ အၿမဲမျပတ္ ဆက္သြယ္မႈေတြ ပံ့ပိုးမႈေတြ လုပ္ေနတယ္။ ၀ံလက္ ေဖာင္ေဒးရွင္း နဲ႔ေရာ ပူး ေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ လုပ္ေနတယ္။

ေမး။ ရခိုင္ကို သြားတဲ့အခါက်ေတာ့ ေဒသခံ အမ်ဳိးသမီးေတြကေရာ ေျပာရဲဆိုရဲရွိလား။ သူတို႔က႑ကို ဘယ္လိုေတြ႔ရလဲ။ အားလံုးက မီဒီယာနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္တာကလည္း အမ်ဳိးသားေတြခ်ည္းပဲ။ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ေဒၚခင္ေစာေ၀ ေျပာသ လို အမ်ဳိးသမီးေတြ၊ အဓိက မြတ္စလင္ အမ်ဳိးသ မီးေတြ ပညာေရးမရွိလို႔ သူတို႔အေတြးအေခၚ မရွိၾကဘူး။ ေနာက္တခုက အစ္မတို႔ အမ်ဳိး သမီးေတြနဲ႔ စကားေျပာခဲ့လား၊ ရခိုင္ေရာ မြတ္စလင္ အ မ်ဳိးသမီးေတြေရာ။ သူတို႔က ဘယ္လိုကြာျခားၾကလဲ။

ေျဖ။ အစ္မတို႔ ၂ ေနရာလံုးကို သြားတယ္။ ရခိုင္ဒုကၡသည္စခန္း၊ သက္ကယ္ျပင္၊ သဲေခ်ာင္းတို႔မွာရွိတဲ့ ဒုကၡသည္စခန္းကို သြားတယ္။ ၾကည့္ လိုက္ေတာ့ သူတို႔ရဲ့ အသိပညာ ႏိုင္ငံေရးမေျပာနဲ႔။ ႐ိုး႐ိုးသာမန္ အသိကိုက သူတို႔ဆီမွာ နက္နက္႐ိႈင္း႐ႈိင္း ေတြးေခၚမႈေတြ မသိရ ဘူး။အဓိက က ပညာေရးပိုင္းဆိုင္ရာ အားနည္းတာ။ ျဖစ္ေနတာက ရခိုင္တခုတည္း မဟုတ္ဘူး။ နယ္စပ္ေဒသေတြရဲ႕ တိုင္းရင္းသား ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈဟာ ျမန္မာႏိုင္ ငံမွာ အလြန္႔အလြန္ကို ေႏွာင့္ေႏွးေနတယ္။ ရန္ကုန္မွာရွိတဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြနဲ႔ ယွဥ္လိုက္ရင္ အဲဒီမွာရွိတဲ့ အမ်ဳိးသမီး ေတြျဖစ္ျဖစ္ ပညာေရးက အစ အစစအရာရာ နယ္စပ္ေဒသေတြမွာ တန္းတူညီ အခြင့္အေရးေတြ ဆံုး႐ႈံးေနတယ္။ သူတို႔ရဲ့ ပညာေရးပိုင္း အသိဉာဏ္ပိုင္း ဆိုင္ရာ နိမ့္ပါး ေနတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ မလုိလားအပ္တဲ့ဟာေတြ ျဖစ္လာတယ္။ အခုလိုမ်ဳိး ဒီျပသနာေတြ ျဖစ္လာတယ္ဆို တာကလည္း ဥပမာ ဘယ္လုိလူ မ်ဳိး၊ ဘယ္ဘာသာကိုးကြယ္ ကိုးကြယ္ ငါဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ သစၥာကို ေစာင့္ၿပီး ႏိုင္ငံကို ထိခိုက္ေအာင္ မလုပ္ဘူးဆိုတဲ့ အသိ မ်ဳိး မရွိဘူး။ အဲလို သိေအာင္လည္း ဘယ္သူမွ မလုပ္ေပးႏိုင္ဘူး အဲလိုမ်ဳိး မရွိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ မလိုလားအပ္တဲ့ ျပသနာေတြ ျဖစ္လာ တာ။ အဲဒါက ရခိုင္ေဒသ တခုတည္းမွာတင္ မဟုတ္ပါဘူး။ ေ၀းသီေခါင္းပါးတဲ့ တိုင္းရင္းသား နယ္ ေျမေတြမွာလည္း အခုခ်ိန္ထိ ဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္မႈက ေႏွာင့္ေႏွးေနပါတယ္။

ေမး။ အခု ထိုင္းမွာ အစည္းေ၀းပြဲ လာတက္တဲ့အခါ ျမန္မာျပည္ထဲက အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕ ဦးေဆာင္မႈ က႑နဲ႔ ျပည္ပေရာက္ အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕ ဦးေဆာင္မႈ က႑ကို ဘယ္လုိေတြ႔ရလဲ။

ေျဖ။ အခု အစ္မ ေတြ႔ႀကံဳဆက္ဆံရတဲ့ ဒီအမ်ဳိးသမီးေတြက ျပည္တြင္းမွာ ရွိတဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြထက္စာရင္ ဒီက အမ်ဳိးသမီးေတြက အမ်ား ႀကီး ေလ့လာမႈ အခြင့္အလမ္းေတြ ရွိတယ္။ အစ္မ သင္တန္းမွာလည္း ေျပာခဲ့ပါတယ္။ အစ္မတို႔ထက္ အမ်ားႀကီးေကာင္းတယ္။ ေလ့လာ ႏိုင္တဲ့ စာ အုပ္စာတမ္းေတြက ျပည္တြင္းကထက္ ျပည့္စံုတယ္။ အဓိကက အစ္မတို႔ ျပည္တြင္းမွာ ရွိတဲ့လူေတြက အၿမဲတမ္း အသိအျမင္ ကိုအၿမဲတမ္း အ ေမွာင္ခ်ခံေနရတယ္။ အဲဒီေတာ့ ျပည္ပမွာ ရွိတဲ့ အမ်ဳိးသမီးထုရဲ႕ တကယ္ကို အားနဲ႔မာန္နဲ႔ တကယ့္ခြန္အား ႀကိဳးစား ေဆာင္ရြက္ေနတာ ေတြ႔ရတဲ့အခါက်ေတာ့ ျပည္တြင္းမွာရွိတဲ့ အမ်ဳိးသမီးထုအေနနဲ႔လည္း ဒီအမ်ဳိးသမီးေတြကို အတုယူေစခ်င္တယ္။ ဒီအ မ်ဳိးသမီးေတြလုပ္ေနကိုင္ေန ပံုကိုလည္း အတုခုိးေစခ်င္တယ္။ ခ်ိတ္ဆက္ၿပီး ျပည္တြင္းမွာလည္း ဒီထက္ပိုၿပီး ႀကိဳးစားရဦးမွာပါလား၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ျပည္တြင္းရယ္ျပည္ပ ရယ္ မခြဲျခားပဲနဲ႔ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးထု ဘယ္ေနရာေရာက္ေရာက္ ငါတို႔ ျမန္မာေဟ့ဆိုၿပီး လက္တြဲၿပီး ေတာ့ ဒီထက္ပိုၿပီး ခိုင္ခိုင္မာမာ ေဆာင္ ရြက္ရမယ္ဆိုတဲ့ အစ္မတို႔ ယံုၾကည္ခ်က္တခု သႏၷိ႒ာန္ကို ခိုင္ခုိင္မာမာ ခ်မိတယ္။

ေမး။ ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး ဦးေဆာင္မႈကို အမ်ဳိးသားေတြအေနနဲ႔ လက္ခံဖို႔ အဆင္သင့့္ ျဖစ္ေနၿပီလား။

ေျဖ။ အရင္တုန္းကေတာ့ အမ်ဳိးသားေတြရဲ့ လက္ခံမႈ အားနည္းတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုခ်ိန္မွာေတာ့ တျဖည္းျဖည္း အမ်ဳိးသားေတြလည္း သိျမင္ လာတယ္။ အဲလို သိျမင္လာေအာင္လည္း ဥပမာ အမ်ဳိးသမီး အိမ္တြင္း အၾကမ္းဖက္မႈ သင္တန္းဆိုရင္လည္း အမ်ဳိးသားေတြကို ထည့္၊ စီေဒါနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ သင္တန္းဆိုလည္း အမ်ဳိးသမီးတင္မဟုတ္ အမ်ဳိးသားေတြကိုပါထည့္။ အဲလို ေဆာင္ရြက္လာေအာင္လည္း အစ္မတို႔ အမ်ဳိးသမီး ေတြမွာ အမ်ားႀကီး တာ၀န္ရွိတယ္။ အမ်ဳိးသားေတြက ေနရာမေပးတာ မဟုတ္ဘူး။ အစ္မတို႔ ကိုယ္တိုင္ကိုက သူတို႔ ေနရာမေပး တာကိုေက် နပ္ေနၾကတာ။ အစ္မတို႔ က တခုခုဆို ေနေန ေန ငါ လုပ္လိုက္မယ္ဆို။ တခုခုဆို ငါမလုိက္မယ္ နင္တို႔က မိန္း ကေလးဆိုတာမ်ဳိးကို အဲလို ေတြအေပၚမွာ ေက်နပ္ေနၾကတာ၊ သာယာေနၾကတာ။ အမွန္တကယ္ေတာ့ အစ္မတို႔က သူတို႔နဲ႔အတူ အၿမဲ တန္းအတူရွိတယ္။ သူတို႔ လုပ္သ လိုလည္း လုပ္ႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ အရာမ်ဳိးကို သူတို႔လည္း သိေအာင္ အစ္မတို႔ အခ်င္းခ်င္းလည္း သိ ေအာင္၊ ဘာသင္တန္းလုပ္လုပ္ အမ်ဳိး သမီး အမ်ဳိးသား တြဲဖြင့္မယ္ဆိုရင္ အမ်ဳိးသားေတြကို ပညာေပး၊ Awareness ေပးမယ္။ အမ်ဳိးသ မီးေတြလည္း ပညာေပးမယ္ဆိုရင္ ဂ်န္ဒါခြဲျခားမႈ က တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ပါးလာမယ္။ ေနာက္ဆံုး ကြယ္ေပ်ာက္သြားမယ္လို႔ ယံုတယ္။

ေမး။ အမ်ဳိးသမီးစင္တာက စီေဒါသင္တန္းေပးတယ္ေပါ့။ ေနာက္ အိမ္တြင္းအၾကမ္းဖက္မႈ ပေပ်ာက္ ေရးသင္တန္းေတြ လုပ္ေနလား။ အမ်ဳိး သား အမ်ဳိးသမီး ပါ၀င္မႈ ဘယ္လိုသတ္မွတ္ထားလဲ။

ေျဖ။ စစခ်င္းဖြင့္တဲ့ သင္တန္းမွာ အစ္မတို႔ အမ်ဳိးသမီးခ်ည္းပဲ ဖြင့္လိုက္တယ္။ ဒါေပမယ့္ အစ္မတို႔ ခ်က္ခ်င္းသိလိုက္တယ္၊မွားသြားၿပီ။ ေနာက္ တခါ ဖြင့္ရင္ေတာ့ အမ်ဳိးသား အမ်ဳိးသမီး အစံုပါရမယ္။ အမ်ဳိးသားဘယ္ေလာက္ အမ်ဳိးသမီး ဘယ္ေလာက္ မသတ္မွတ္ထားပါ ဘူး။ စိတ္၀င္ စားသူ တက္လို႔ရပါတယ္။

ေမး။ အစ္မကိုယ္တိုင္ မိခင္တေယာက္ျဖစ္တယ္၊ အိမ္ေထာင္သည္ အမ်ဳိးသမီးတေယာက္၊ အလုပ္ ေတြလည္း မ်ားတယ္ဆိုေတာ့ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ မိသားစုေရးအတြက္ အခ်ိန္ေတြ ဘယ္လိုညွိယူရပါသလဲ။

ေျဖ။ အဲဒါကေတာ့ အစ္မတို႔ အားနည္းခ်က္ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ဒီေန႔ဒီခ်ိန္အထိအစ္မေထာင္ထဲကထြက္လာတာႏွစ္ေတာင္ကုန္ ေတာ့ မယ္၊ တႏွစ္နီးပါးျပည့္ေတာ့မယ္။ ဒါေပမယ့္ အစ္မတို႔ မိသားစုေလးေယာက္ အတူတူ ထမင္းတ၀ိုင္းတည္း စားတဲ့အခ်ိန္တခ်ိန္မွမရွိ ေသးဘူး။ တခ်ိန္မွလည္း မရခဲ့ဘူး။ အစ္မဟာ အၿမဲတမ္း ဘုရားမွာ သစၥာျပဳတယ္။ အမသည္ ကံ ကံ၏ အက်ဳိးကို ယံုၾကည္တယ္။ အစ္မ အသက္ နဲ႔ခႏၶာ တည္ၿမဲေနသမွ် ကာလပတ္လံုး တိုင္းျပည္နဲ႔ ျပည္သူလူထု အက်ဳိးကို ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္သြားရပါလို၏ ဆိုတဲ့ သစၥာ တခုပဲ ျပဳတယ္။ အဲ ဒီသစၥာတခု အေပၚမွာပဲ အစ္မ စိတ္အားထက္သန္စြာ လုပ္တယ္။ အစ္မရဲ႕ မိသားစုအားကေတာ့ နည္း႐ံုမကဘူး၊လံုး၀မရွိသေလာက္ရွိတယ္။ အစ္မရဲ႕ ခင္ပြန္းသည္ကလည္း အစ္မအေပၚမွာ နားလည္တယ္။ ေနာက္ကေနၿပီးေတာ့ စိတ္အားပံ့ပိုးမႈေတြ လုပ္ ေပးတယ္။ အစ္မသမီးေလး ဆိုလည္း အစ္မနဲ႔အတူ ေတာက္ေလွ်ာက္ပါပဲ။ သူ ကူညီလုပ္ကိုင္ေပးတယ္။ အဲဒီအတြက္လည္း အစ္မက အစ္မသားသမီးေတြကိုေက်းဇူးတင္ တယ္။ သာယာေပ်ာ္ရႊင္တဲ့ မိသားစုတခုျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လိုနည္းနဲ႔မွ မလုပ္ႏိုင္ေသးဘူး။ ေနာက္ လည္း လုပ္ႏိုင္ မယ္လို႔ မေမွ်ာ္ လင့္ပါဘူး။

ေမး။ ေနာက္ အစ္မရဲ့ ပုဂၢလိက ဘ၀အေၾကာင္းေပါ့ေနာ္။ အစ္မ ေထာင္က်ေနခ်ိန္မွာ ဘယ္လိုအင္ အားေတြ၊ ယံုၾကည္ခ်က္ေတြနဲ႔ ေထာင္တြင္း က အခ်ိန္ေတြကို ျဖတ္သန္းခဲ့ရသလဲ။

ေျဖ။ ေထာင္ ၃ ခါ က်တယ္။ အသက္ ၁၆ ႏွစ္အရြယ္ ၁၉၈၉ မွာ အခ်ဳပ္ ၄ လ က်ခဲ့ဖူးတယ္။ အဲဒီတုန္းက ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ အေရးေတာ္ပံုမွာ ပါ၀င္ ခဲ့တဲ့ ေက်ာင္းသားတေယာက္ပဲဆိုေတာ့ ႏိုင္ငံေရးအသိအျမင္ သိပ္ၿပီး မႂကြယ္၀ေသးဘူး။ ကိုယ္နဲ႔သက္တူ ရြယ္တူ မိန္းကေလးေတြနဲ႔ အထဲမွာ ဆံုခဲ့ရတယ္။ နဂိုက ကိုယ္က မခံခ်င္စိတ္ ရွိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အဲဒီစိတ္နဲ႔ပဲ ေထာင္ထဲမွာ ဘ၀ၾကမ္းတမ္းေပမယ့္ ေအးေအး ေဆးေဆးပဲျဖတ္ သန္းခဲ့တယ္။ အဲဒီတုန္းက အစ္မတို႔ အေတြ႔အႀကံဳေတြက မိန္းကေလးတေယာက္အတြက္ ဘ၀၊ ဂုဏ္သိကၡာ မရွိ ေလာက္ေအာင္ အာဏာရွင္ ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္တဲ့ ကာလေပါ့ေနာ္။ အဲဒီတုန္းက အျဖစ္အပ်က္ အမ်ဳိးမ်ဳိး ႀကံဳခဲ့ရတယ္။ ေျပာလို႔ မရႏိုင္ ေလာက္တဲ့၊ မိန္းကေလးေတြအတြက္ ဂုဏ္သိကၡာ က်ဆင္းေလာက္ေအာင္ အာဏာပိုင္ေတြက လုပ္တဲ့ လုပ္ရပ္ေတြ ရွိတယ္။ အဲလိုလုပ္ ရပ္ေတြကို အစ္မတို႔ ခါးစည္းၿပီး ခံခဲ့တယ္။

ေနာက္တေခါက္က်ေတာ့ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္မွာ အစ္မတကၠသိုလ္မွာ ဂုဏ္ထူးတန္းေနာက္ဆံုးႏွစ္ တက္ေနတဲ့အခ်ိန္၊ အသက္ ၂၄ ႏွစ္ရွိေနၿပီ။ ႏိုင္ ငံေရးအေတြ႔အႀကံဳ ေတာ္ေတာ္ေလးလည္း ရေနၿပီ။ အဲဒီအခါက်ေတာ့ အစ္မ ယံုၾကည္ခ်က္တခုကို လက္ကိုင္ထားၿပီး ေထာင္တြင္းမွာ ျဖတ္ သန္းခဲ့တယ္။ ၁၉၉၆ ကေန ၂၀၀၀ ခုႏွစ္အတြင္း ကာလေတြက အရမ္းၾကမ္းတယ္။ ဥပမာဆို အစ္မတို႔ စဖမ္းခံရၿပီးခ်ိန္မွာ အလႉေတြ မွာခင္း တဲ့ဖ်ာၾကမ္းေတြနဲ႔ အစ္မတို႔ကို သိပ္တယ္။ အိမ္က ဘယ္သူမွ မေတြ႔ရဘူး။ သူတို႔ ပံုစံ ၃ စံုေလာက္ ထုတ္ေပးၿပီးေတာ့။ အဲဒီဖ်ာ ေတြကၾကမ္း ပိုးေတြ အမ်ားႀကီးပဲ။ ဖ်ာေတြက စုတ္ပဲ့ေနတာပဲ။ အိပ္ခါနီးက် ဖ်ာေတြ ခါရတယ္။ အဲဒီ ဖ်ာခါတဲ့အသံကို အေဆာင္က လံုး၀ လက္မခံဘူး။ အာဏာပိုင္ေတြက ခ်က္ခ်င္းလာတားတယ္။ အေဆာင္မွာ ဒီလို ဆူဆူညံညံ မလုပ္ရဘူးဆိုၿပီး တားတယ္။ စာဖတ္ခြင့္ မရ ခဲ့ဘူး။ ေဆးလိပ္အ စီခံ၊ ဇီးထုပ္မွာပါတဲ့ ေၾကညာတံဆိပ္ေတာင္ ဆြဲၿဖဲၿပီး သြင္းရတဲ့ကာလ။ သြားတုိက္ေဆးေတာင္ ညွစ္ထုတ္ၿပီး ေပးရတဲ့ ကာလ။ သြားပြတ္တံတို႔ဆိုလည္း ခ်ဳိးၿပီးမွ သြင္းတဲ့ကာလကို ႀကံဳခဲ့ရတယ္။ ဒီထက္ဆိုးတဲ့ အေျခအေနေတြကို အစ္မတို႔ ယံုၾကည္ခ်က္ တခုနဲ႔ ျဖတ္သန္းခဲ့တယ္။ အဲဒီ မွာ ၂၀၀၂ မွာ ျပန္လြတ္လာတယ္။ မလြတ္ခင္မွာလည္း လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ အစ္ကိုအစ္မေတြ တေယာက္ ၿပီးတေယာက္ က်ဆံုးသြားတာ ႀကံဳရ တယ္။

ေနာက္ ၂၀၀၇ မွာ ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္ ေထာင္တခါ ထပ္က်တယ္။ အစ္မတို႔ ႏိုင္ငံရဲ့ ေပၚလစီက နည္းနည္း ေျပာင္းသြားတဲ့အခါက်ေတာ့ ၂၀၀၇ က ေထာင္က်တယ္လို႔ မဆိုရေလာက္ေအာင္၊ ေထာင္းနန္းစံရတယ္လို႔ ေျပာရေလာက္ေအာင္ ေပၚလစီ ေျပာင္းလာတယ္။ ဒါေပ မယ့္ သူတို႔ရဲ႕ နဂို ကိုလိုနီစနစ္အတိုင္း လုပ္တဲ့ တခ်ဳိ႕ ေထာင္၀န္ ထမ္းေတြရဲ့ သေဘာသဘာ၀ကေတာ့ မေပ်ာက္ေသးဘူးေပါ့။ အဲဒါကို ဥပေဒကို ဥပေဒနဲ႔ တိုက္ဖ်က္တာေတြ လုပ္ရတယ္။ ေထာင္ပိုင္ေတြနဲ႔ ညွိႏႈိင္းၿပီးေနခဲ့တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ စာအုပ္ေတြ ဖတ္ခြင့္ရတယ္။ ကိုယ့္ေလ့လာခ်င္တာေလ့ လာလို႔ရတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ အစ္မတို႔ အလကား မေနခဲ့ဘူး။ မိဘေတြနဲ႔အတူ မိဘေထာင္က်လို႔ ပါလာရတဲ့ ကေလးေတြ၊ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ အက်ဥ္းသူေတြက ေမြးလာတဲ့ကေလးေတြရဲ႕ က်န္းမာေရး၊ လူမမယ္ကေလးေတြ အသက္ ၃ ႏွစ္ကေန ၈ ႏွစ္ေလာက္ရွိတဲ့ ကေလး ေတြရဲ႕ ပညာေရးကို အထဲထဲမွာ ျပန္ၿပီး မနက္ ၈ နာရီထိုးတာနဲ႔ အစ္မတို႔ အခန္းထဲေခၚၿပီး ဘုရားရွိခိုးနည္း သင္ တယ္၊ ကႀကီး ခေခြးကအစကဗ်ာ ေလးေတြ သင္ေပးတယ္။ ေျပာျပတယ္။ အဲလိုပဲ ေထာင္ထဲမွာ အက်ဥ္းသူေတြအတြက္ အမွန္တရားကို မီးေမာင္းထုိးျပ ကူညီႏိုင္ခဲ့တယ္။တခါ တေလ အက်ဥ္းသူဘက္က အမွားေတြရွိတယ္။ အဲလိုရွိလာရင္ အက်ဥ္းသူကို ေသခ်ာရွင္းျပ၊ ေနာက္ ေထာင္၀န္ထမ္းကိုလည္း အက်ဥ္း သူကုိ မႏွိပ္စက္ေအာင္ ကူညီေပးခဲ့တယ္။

ေမး။ ေထာင္ထဲမွာ က်န္းမာေရးအေျခအေန ဆိုးခဲ့တယ္လိုၾကားခဲ့ဖူးပါတယ္။လက္ရွိေရာက်န္းမာ ေရး အေျခအေနေရာ ဘယ္လိုရွိလဲ။ ေထာင္ ထဲကေရာဂါေတြ အခုထိခံစားေနရေသးလား။

ေျဖ။ အဲဒီက အဆက္လို႔ ေျပာရမယ္။ အျပင္ေရာက္ေတာ့ အခုခ်ိန္ထိေတာ့ အစ္မ Medical Checkup (က်န္းမာေရး စစ္ေဆးမႈ) ေသခ်ာမ လုပ္ ခဲ့ဘူး။ အစ္မတို႔ ႏိုင္ငံအႏွံ႔ကို သြားရတဲ့အခါက်ေတာ့။ အစ္မေထာင္ထဲမွာ ASO (ေလးဖက္နာ ေရာဂါအတြက္ စစ္ေဆးခ်က္ရလဒ္) ၄၀၀ အထိ တက္ခဲ့တယ္။ ခုနက အစ္မေျပာတဲ့ ၁၉၉၆ ကေဆာင္းတြင္းႀကီးမွာ အစ္မကို ဖမ္းတယ္။ အခန္း ၈ ေပ ၁၀ ေပ အက်ဥ္းေအး ေအးထဲ မီးလံုး၀ မရွိခဲ့အခန္းထဲမွာ တပြင့္စာ မီးေတာက္ေလး ထြန္းတယ္။ အေရွ႕မွာ သံဇကာကာတယ္။ ေစာင္ ၃ ထပ္နဲ႔ ၿပီးေတာ့ လူသူ မေတြ႔ရေအာင္လုပ္ ထား တယ္။ အဲဒီမွာ ၃ လလံုးလံုးအစ္မေထာင္ကေကၽြးတဲ့အစာကိုပဲ စားရတယ္။ အစ္မကိုလာေကၽြးတဲ့လူရွိရင္ပါး႐ိုက္ ခံရတယ္။ အဲဒီ ေတာ့ ဘယ္အက်ဥ္းသူမွ အစ္မတို႔ကို မေကၽြးရဲဘူး။

အဲဒီေဆာင္းတြင္းႀကီးမွာ ဖ်ာၾကမ္းတခ်ပ္တည္းနဲ႔ တမံတလင္းအေအးမွာ ၃ လတိုင္တိုင္ စားစရာမရွိ ေသာက္စရာမရွိ၊ ေနာက္ဆံုး ဆပ္ျပာ က အစသေျပညိဳဆပ္ျပာနဲ႔ပဲ ေခါင္းေလွ်ာ္ရတယ္။ အ၀တ္ေလွ်ာ္ရတယ္။ တကုိယ္လံုး တိုက္ဖို႔ သံုးရတယ္။ အဲလိုမ်ဳိး ေနခဲ့ရတဲ့ ဒဏ္က ၁၉၉၆ က တည္းက။ သာယာ၀တီေထာင္မွာ အစ္မ ASO စစ္လိုက္တဲ့အခါက်ေတာ ASO ၂၅၀ ရွိေတာ့ ရီတာဗင္ကို ထိုးခဲ့ရတယ္။ အဲဒီက မွ အျပင္ထြက္ တယ္။ ေနာက္ နိုင္ငံေရးအလုပ္ေတြနဲ႔ မထိုးျဖစ္လိုက္ျပန္ဘူး။ ေနာက္ ေထာင္ထဲေရာက္တယ္ ပုသိမ္ေထာင္မွာ အစ္မ ASO စစ္လုိက္ျပန္ ေတာ့ ASO ၄၀၀ အထိ ရွိတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္လည္း ရီတာဗင္ ျပန္ထိုးခဲ့ရတယ္။ အဓိကက အစ္မ အာ႐ံုေၾကာေပါ့။ ပု သိမ္ေထာင္ထဲမွာ ေခါင္းအရမ္း ထိုးတယ္။ အစ္မ ဓာတ္မွန္ထြက္႐ိုက္လိုက္တယ္။ ဂုတ္က်ီးေပါင္း တက္ေနတာ သိရတယ္။ အဲဒီေနာက္ ကသာေထာင္ေရာက္ေတာ့ က်ီးေပါင္း က ဂုတ္တင္မဟုတ္ ခါးက်ီးေပါင္းပါ ျဖစ္တယ္။ အဲဒါ အခု အာ႐ံုေၾကာေဆး ျပင္းျပင္းေတြ ေသာက္ ေနရ တယ္။

ေမး။ အစ္မ အျပင္ေရာက္တဲ့ အခ်ိန္ေတြမွာ မိသားစုကိစၥေတြနဲ႔ ကေလးငယ္ေတြနဲ႔ ဘယ္လို ရင္ဆိုင္ ျဖတ္သန္းခဲ့ရလဲ။

ေျဖ။ ဒုတိယအႀကိမ္ အစ္မ ေထာင္က်ေတာ့ အစ္မသမီးက ၄ ႏွစ္ခြဲ။ သားငယ္က ၂ ႏွစ္ခြဲမွာ ထားခဲ့ရတယ္။ အစ္မတို႔ကအဲဒီတုန္းကအျဖဴ၀မ္း ဆက္ႀကီးေတြ ၀တ္ရတယ္၊ ေနာက္ တီဗီေတြ ႐ုပ္ရွင္ေတြထဲမွာ အျဖဴ၀မ္းဆက္၀တ္၊ ေခ်က်င္းႀကီးေတြနဲ႔ အဲလိုေတြကို ေထာင္သား ဆိုတာ ကို ကေလးေတြက ဘာပဲေျပာေျပာ ေၾကာက္ၾကတယ္။ ကေလးေတြက အရမ္းကို ႏုနယ္ေသးတဲ့ အရြယ္ျဖစ္ေနေတာ့ သူ႔အေဖက ကေလးေတြ ေထာင္ကို လိုက္လာရင္ အဲ့ဒီျမင္ကြင္းကို ျမင္ၿပီး သူတို႔မွာ ဆိုက္ကို စြဲသြားမွာ စိုးလို႔ ဆိုၿပီး ဒုတိယအႀကိမ္ ေထာင္က်တဲ့ ၅ ႏွစ္ ၉ လ ကာလမွာ အစ္မ သားသမီးေတြကို မေတြ႔ခဲ့ရဘူး။ ကေလးေတြ ႏုႏုနယ္နယ္နဲ႔ တခုခု ျဖစ္သြားမွာ စိုးလို႔ဆိုၿပီး အိမ္က ေခၚမလာ တာ။ အစ္မဆီ ဓာတ္ပံုပဲ သြင္းေပးတယ္။ အစ္မ ျပန္ထြက္လာတဲ့အခ်ိန္မွာ အစ္မသမီးက ၅ တန္း ေရာက္ေနၿပီ။ အစ္မသားအငယ္က ၃ တန္း။ ၂၀၀၇ ေရာက္ေတာ့ အစ္ မသမီးက ၁၀ တန္း။ သားက ၈ တန္းေပါ့။ အဲဒီမွာ အစ္မသမီးကို ႏိုင္ငံေရးအသိုင္းအ၀ိုင္းရဲ႕ ကူညီ ေထာက္ ပ့ံမႈနဲ႔ RIT ေက်ာင္းသားေဟာင္း တေယာက္ ဖြင့္ထားတဲ့ေဘာ္ဒါမွာ ထားခဲ့တယ္။ သားကိုေတာ့ အိမ္မွာပဲ ထားခဲ့တယ္။ သမီးက ၂၀၀၇-၀၈ မွာ ဆယ္တန္းေအာင္တယ္။ အစ္မ ျပန္မထြက္လာေသးတဲ့ ကာလမွာ သူေက်ာင္းမတက္ျဖစ္ဘူး။ အခုေလာေလာဆယ္ ပထ မႏွစ္ အဂၤလိပ္စာ အေ၀းသင္ ေျဖထားတယ္။ အစ္မ သားကေတာ့ ဆယ္တန္း။

ေမး။ အစ္မရဲ့ တကၠသိုလ္ပညာေရးေရာ ဆက္တက္ခြင့္ရခဲ့သလား။

ေျဖ။ အစ္မက ၁၉၉၆ ခုႏွစ္မွာ ဒဂံုတကၠသိုလ္ သတၱေဗဒ ဌာနမွာ တတိယႏွစ္ ဂုဏ္ထူးတန္း တက္ေန တယ္။ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္ ျပန္တက္လာ ေတာ့ အစ္မ ေက်ာင္းျပန္တက္ခြင့္မရဘူး။ သူတို႔ ႐ိုး႐ိုးဘက္ ခ်လာဘဲြ႔ ေပးမယ္ေျပာတယ္။ အစ္မ လက္မခံဘူး။ဖိုင္နယ္ေအာနက္ျပန္ တက္ဖို႔ေတာင္း တာ သူတို႔မေပးဘူး။

ေမး။ အစ္မရဲ့ အေတြ႔အႀကံဳေတြကို ေ၀မွ်ဖို႔ တျခားလူေတြလိုပဲ စာအုပ္ေရးဖို႔ အစီအစဥ္ရွိလား။

ေျဖ။ အစ္မက စာေရးတာ အရမ္းအားနည္းတယ္။ မွတ္တမ္းအျဖစ္ ေသေသခ်ာခ်ာေတာ့ ေရးသားတာမ်ဳိး မရွိဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဒီအေတြ႔အ ႀကံဳ ေတြက အစ္မမွ မဟုတ္ ႏိုင္ငံေရးျဖတ္သန္းခဲ့တဲ့ လူေတြအားလံုး ရင္ထဲအသည္းထဲ သမိုင္းမွတ္ေက်ာက္ အလိုလို ထင္က်န္ေနတဲ့ အ ျဖစ္အ ပ်က္ပါ။ ဒီအေတြ႔အႀကံဳေပၚမွာ စိတ္ခံစားမႈအတိုင္း မလိုက္ဘဲနဲ႔ အစ္မတို႔ နာက်ည္းစရာေတြ ဒီၾကမ္းတမ္းတဲ့ အေတြ႔အႀကံဳေတြကို ရင္ထဲမွာပဲ သမိုင္းမွတ္တိုင္အျဖစ္ သိမ္းထားမယ္။ ေနာက္ တက္တဲ့လူငယ္ေတြကိုလည္း ႀကံဳရင္ ႀကံဳသလို အစ္မတို႔ အေတြ႔အႀကံဳေတြကို ေ၀ငွတယ္။ ေ၀ငွတယ္ ဆိုတာကလည္း သူတို႔အတြက္ စိတ္ခံစားမႈေတြကို ျဖစ္ေစတာမဟုတ္ဘူး။ အမတို႔ရဲ့ ဒီမိုကေရစီေရစီးေၾကာင္းမွာ အခုလိုမ်ဳိး ပြင့္ပြင့္ လင္းလင္းနဲ႔ ထင္သာျမင္သာတဲ့ အားလံုးပါတဲ့ ဒီမိုကေရစီ ေရစီးေၾကာင္းကို ေရာက္သြားတယ္ဆိုတာ အလကားက်လာ တာ မဟုတ္ဘူး ဆိုတဲ့ အသိကို လူငယ္ေတြ ထားေစခ်င္တယ္။

ေနာက္ ဒီမိုကေရစီအတြက္ သူတို႔ လုပ္ေနတဲ့ လုပ္ရပ္ေတြအေပၚ တန္ဖိုးထားေစခ်င္တယ္။ စနစ္တက် လုပ္တတ္ေစခ်င္တယ္။ အစ္မတို႔က လူငယ္ေတြကို ခံစားခ်က္ေတြ မေပးပါဘူး။ ေ၀ဒနာေတြ မေပးပါဘူး။ အဲဒီခံစားခ်က္ေတြ ေ၀ဒနာေတြကတဆင့္ ေပါက္ဖြားလာတဲ့ ယံု ၾကည္ မႈကိုပဲ လူငယ္ေတြလက္ထဲကို ထည့္ေပးမယ္လို႔ သႏၷိ႒ာန္ခ်ထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သမိုင္းမွတ္တိုင္အျဖစ္ရႈျမင္မွာပါ။နာၾကည္း တာေတြဖယ္ ၿပီး အစ္မတို႔ ႏိုင္ငံေတာ္အတြက္ မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြနဲ႔အတူ ဒီအေျပာင္းအလဲမွာ စိတ္ခြန္အားေတြ ျဖည့္ၿပီးေတာ့ ခြပ္ေဒါင္း ေတြမျဖစ္ေစ ခ်င္ ေတာ့ဘူး။ သူတို႔ရဲ႕ ေက်ာင္းေတာ္ႀကီးမွာပဲ ေက်ာင္းပညာေရးကိုလုပ္ရင္း ျပည္သူ႔အေရးကို သယ္ပိုးေစမယ့္ ကေဒါင္း ေလးေတြအ ျဖစ္ တြန္ေစ က်ဴးေစမယ့္ အစ္မတို႔ရဲ့ ေစတနာပါ။

ေမး။ ေရွ႕ဆက္ၿပီးေတာ့ ဘာဆက္လုပ္သြားဖို႔ရွိလဲ။ တခ်ဳိ႕လည္း ႏိုင္ငံေရးပါတီမွာ လုပ္ေဆာင္ေနသူ ေတြ ရွိတယ္။ အစ္မတို႔ ၈၈ မ်ဳိးဆက္အဖြဲ႔ကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီအျဖစ္ မေျပာင္းလဲေသးဘူးလို႔ ဆိုထားတယ္။ အစ္မတဦးခ်င္း အေနနဲ႔ေရာ ႏိုင္ငံေရးထဲ ထဲထဲ၀င္၀င္ ပါ၀င္လုပ္ေဆာင္ဖို႔ ရည္မွန္းထားတာ ရွိလား။

ေျဖ။ အစ္မ တဦးခ်င္းအေနနဲ႔က ၂၀၁၅ ႏိုင္ငံေရးမွာ ပါ၀င္ ယွဥ္ၿပိဳင္ဖို႔ အစီအစဥ္ လံုး၀ မရွိပါဘူး။ အစ္မ နဂို ရည္ရြယ္ခ်က္ကိုက အစ္မဟာ အ က်ဳိးစီးပြား တစံုတရာကိုမွ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲနဲ႔ အစ္မတို႔ ႏိုင္ငံေကာင္း က်ဳိး အတြက္ ပါႏိုင္တဲ့ေနရာက တတပ္တအား ပါ၀င္လုပ္ေဆာင္တဲ့ လူတ ေယာက္လည္း ျဖစ္တယ္။ ၿပီးေတာ့ ျပည္သူ႔ၾကားထဲမွာပဲ ေနခ်င္တယ္။ ျပည္သူ႔ရင္ကို ခိုလႈံခ်င္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ အစ္မတို႔က ဘယ္လိုအခက္ အခဲ၊ အေၾကာင္းတရား၊ အတားအဆီးေတြ ရွိေနပေစ အစ္မတို႔ ေထာင္အႀကိမ္ႀကိမ္ အက်ခံၿပီး ျပည္ တြင္းမွာပဲ ေနခဲ့ တယ္ ဆိုတာ ျပည္သူ ၾကားမွာ ေနခ်င္လို႔ပါ။ ေနာက္ ေရွ႕ေလွ်ာက္ၿပီးေတာ့ လည္း အခု ေလာေလာဆယ္အထိ ျပည္သူအၾကားမွာေနၿပီး ျပည္သူနဲ႔အတူ ရယ္ ေမာရင္း ျပည္သူနဲ႔အတူ မ်က္ရည္ သုတ္ရင္း ျပည္သူ႔အက်ဳိးကို ဆက္ၿပီး ေဆာင္ရြက္သြားမွာပါ။

No comments: