ယခု လႊတ္ေတာ္ သက္တမ္း၌ ဖြဲ႔စည္းပုံ ျပင္ဆင္ရန္ မေသခ်ာ

ခင္ဦးသာ

လႊတ္ေတာ္ အသီးသီး၏ လက္က်န္ သက္တမ္း လအနည္းငယ္သာ က်န္ရွိေတာ့သည့္အတြက္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒကုိ ျပင္ဆင္ရန္ အခ်ိန္လုံေလာက္မႈ မရွိေတာ့ေပ။

ဖြဲ႔စည္းပုံ ျပင္ဆင္ရန္ ခက္ခဲေနျခင္းသည္ အာဏာရ ျပည္ေထာင္စု ႀကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီ (ႀကံ့ခိုင္ေရး) ၏ ထိပ္ပိုင္း ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားက ျပင္ဆင္ရန္ ဆႏၵမရွိ၍ ျဖစ္သည္။ ၎တို႔ အဓိက မျပင္ဆင္လိုသည့္ ပုဒ္မမ်ားမွာ ပုဒ္မ ၄၃၆ ႏွင့္ ၅၉ (စ) တို႔ ျဖစ္သည္။

သို႔ေသာ္ တိုင္းရင္းသား တန္းတူေရး၊ ဖက္ဒရယ္ စနစ္တည္ေဆာက္ေရးႏွင့္ ဒီမိုကေရစီ စနစ္ၿပီျပင္ေရးတို႔အတြက္ ဖြဲ႔စည္းပုံ ျပင္ဆင္ရမည္ဟု သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ သူရ ဦးေရႊမန္းတို႔က မၾကာခဏ ေျပာဆိုေလ့ရွိသည္။ အကယ္၍ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲအား ႏို၀င္ဘာလတြင္ ျပဳလုပ္မည္ဆိုပါက ဖြဲ႔စည္းပုံ ျပင္ဆင္ေရး မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ေၾကာင္း သံုးသပ္ၾကသည္။

ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးေဖသန္းက “က်ေနာ့္အျမင္ ေျပာရရင္ေတာ့ ဒီလႊတ္ေတာ္ သက္တမ္းမွာ ျပင္ႏိုင္စရာ အေၾကာင္း မျမင္ေတာ့ဘူးလို႔ပဲ ေျပာရမယ္၊ ေနာက္လာမယ့္ အစိုးရ၊ လႊတ္ေတာ္ေတြ လက္ထက္ ေရာက္ရင္ေတာ့ ျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္လာႏိုင္တယ္” ဟု ေျပာသည္။

ႀကံ့ခိုင္ေရးပါတီ၏ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးတင္ေမာင္ဦးကလည္း ဖြဲ႔စည္းပုံ၏ အေရးႀကီးသည့္ ဥပေဒမ်ားကုိ ျပင္ဆင္မည္ဆိုပါက ကုိယ္စားလွယ္ စုစုေပါင္း၏ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ေထာက္ခံခ်က္ျဖင့္ ဥပေဒၾကမ္းေရးဆြဲ တင္သြင္းျခင္း၊ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းႏွင့္အထက္ ေထာက္ခံမႈ ရယူျခင္း၊ ျပည္လုံးကြ်တ္ လူထုဆႏၵခံယူပြဲ ျပဳလုပ္၍ ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္၏ ေထာက္ခံခ်က္ကုိပါ ယူရမည္ ျဖစ္၍ လက္ရွိ လႊတ္ေတာ္သက္တမ္း၌ ျပင္ဆင္ရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ေၾကာင္း VOA ျမန္မာပိုင္းႏွင့္ အင္တာဗ်ဴးတြင္ ေျဖဆိုထားသည္။

ဖြဲ႔စည္းပုံ ဥပေဒအား လႊတ္ေတာ္ထဲ၌ ျပင္ဆင္ရန္ ခက္ခဲေနသည့္ အတြက္ေၾကာင့္ပင္ ၆ ပြင့္ဆိုင္ ေတြ႔ဆုံ၍ ႏိုင္ငံေရးအရ ေဆြးေႏြး အေျဖရွာရန္ ႀကိဳးပမ္းေနၾကေသာ္လည္း ထို ၆ ပြင့္ဆိုင္ ထပ္မံေတြ႔ဆုံရန္ ခက္ခဲေနျပန္သည္။ ထပ္မံ ေတြ႔ဆုံရန္ သမၼတဘက္က တက္ၾကြမႈမရွိ ျဖစ္ေနေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က မီဒီယာမ်ားကုိ ေျပာဆိုခဲ့သည္။ ပထမ တႀကိမ္ ေတြ႔ဆုံၿပီး ျဖစ္ေသာ္လည္း မည္သည့္ ရလဒ္မွ မထြက္ခဲ့ေပ။

ဦးေဖသန္းက “တကယ္လို႔ ၆ ပြင့္ဆိုင္ ေတြ႔ဆုံမႈကသာ တခုခု အဆုံးအျဖတ္ မေပးႏိုင္ဘူးဆိုရင္ ေနာက္ ၅ ႏွစ္ သက္တမ္းဟာလည္းပဲ အခု ၅ ႏွစ္လိုပဲ ေျပာင္းလဲလာစရာ အေၾကာင္းမရွိႏိုင္ဘူး” ဟု ဆိုသည္။

၆ ပြင့္ဆိုင္ ေတြ႔ဆုံမႈ၌ ဖြဲ႔စည္းပုံ ျပင္ဆင္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ အျမင္မတူမႈ မ်ားရွိေနေၾကာင္း၊ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး မင္းေအာာင္လႈိင္ တို႔သည္ ဖြဲ႔စည္းပုံတခုလုံး၏ အဓိက ပုဒ္မျဖစ္သည့္ ပုဒ္မ ၄၃၆ အျပင္၊ ၅၉ (စ) ကုိလည္း ျပင္ဆင္ရန္ ဆႏၵမရွိေၾကာင္း၊ တိုင္းရင္းသား အေရးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ပုဒ္မတခ်ဳိ႕ကုိသာ ျပင္ဆင္လိုေၾကာင္း သိရသည္။

အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (NLD) ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ၎၏ပါတီကမူ ပုဒ္မ ၄၃၆ ကုိ အဓိက ျပင္ဆင္ လိုသည္။ NLD ပါတီသည္ ဖြဲ႔စည္းပုံ ျပင္ဆင္ေရးအတြက္ ျပည္သူ ၅ သန္း၏ ေထာက္ခံခ်က္ လက္မွတ္မ်ားကုိလည္း လႊတ္ေတာ္၌ တင္သြင္းထားၿပီး ျဖစ္သည္။

ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္တို႔က တိုင္းရင္းသား တန္းတူေရး အတြက္ ပုဒ္မတခ်ဳိ႕ကုိ ျပင္ဆင္ေပးႏိုင္ဖြယ္ ရွိသည္ဟု ဆိုေသာ္လည္း တႏိုင္ငံလုံး အပစ္ အခတ္ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္ (NCA) ကုိ လက္မွတ္ မထိုးႏိုင္ပါက ေအာင္ျမင္ႏိုင္ ေျခမရွိေပ။

သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ဖြဲ႔စည္းပုံ ျပင္ဆင္ေရးသည္ ျဖစ္ေျမာက္ႏိုင္ေၾကာင္း၊ NCA စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုၿပီး၊ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ေပၚေပါက္လာပါက ဖြဲ႔စည္းပုံ ျပင္ဆင္ေရး ကိစၥမ်ားပါ ပါ၀င္လာမည္ဟု ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆုံရာတြင္ ေျပာဆိုခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ တိုင္းျပည္၏ လက္ရွိ ျဖစ္ပ်က္ေနေသာ အေျခအေန အရပ္ရပ္ေၾကာင့္ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရ လက္ထက္၌ NCA ကုိ လက္မွတ္ ေရးထိုးႏိုင္ျခင္း ရွိ၊ မရွိ မေသခ်ာေသးေသာ အေျခအေန ျဖစ္သည္။

ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆို လက္မွတ္ထိုးၿပီး၊ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ျပဳလုပ္၍ ညွိႏိုင္းၿပီးမွသာ တိုင္းရင္းသားမ်ား ျပင္ဆင္လိုသည့္ အခ်က္မ်ားကုိ ညွိႏႈိင္း ျပင္ဆင္ႏိုင္ဖြယ္ရွိေၾကာင္း၊ သို႔မွသာ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲ၏ အက်ဳိး သက္ေရာက္မႈကုိ ေပၚလြင္ေစမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးရဲထြန္းက သုံးသပ္သည္။

၎က “အစိုးရဘက္က ႀကိဳၿပီးေတာ့ ျပင္ဆင္ထားမယ္ဆိုရင္ ကုိယ့္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲ အက်ဳိးအျမတ္အတြက္ အေပးအယူ မရွိေတာ့ဘူး ျဖစ္သြားမွာေပါ့၊ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ကိုယ့္ဘက္က အသုံးခ်စရာ လက္နက္တခုလည္းပဲ ေလ်ာ့သြားတဲ့ သေဘာ ျဖစ္သြားမယ္၊ ဒီေတာ့ NCA လက္မွတ္ထိုးၿပီးမွ ျဖစ္ႏိုင္မယ္၊ မထိုးျဖစ္ရင္ေတာ့ ဖြဲ႔စည္းပုံ ျပင္ဆင္ေရး မေသခ်ာဘူးေပါ့” ဟု ဆိုသည္။

ျပည္တြင္းစစ္ပြဲမ်ား ရပ္စဲ၍ တိုင္းျပည္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈ ရလိုပါက တိုင္းရင္းသား တန္းတူေရး၊ ကုိယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္၊ သဘာ၀ သယံဇာတ ခြဲေ၀ေရး စသည့္ ဥပေဒပုဒ္မမ်ားကုိ အဓိက ျပင္ဆင္ေရးဆြဲ ရန္လိုၿပီး၊ ျပည္နယ္၊ တိုင္း အစိုးရ အဖြဲ႔မ်ားကုိလည္း လုပ္ပိုင္ခြင့္ အျပည့္အ၀ေပး၍ ဗဟုိခ်ဳပ္ကိုင္မႈ ေလွ်ာ့ခ်ေပးရန္ အေရးႀကီးေၾကာင္း ေထာက္ျပမႈမ်ား ရွိသည္။

ထို႔အတူ ျပည္နယ္၊ တိုင္း ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္မ်ားကုိလည္း ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတက တိုက္႐ိုက္ေရြးခ်ယ္ ခန္႔အပ္ျခင္း ဥပေဒ ပုဒ္မကုိ ပယ္ဖ်က္ေပးရန္ လိုအပ္သည္။

အမ်ဳိးသား လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာ ဗညားေအာင္မိုးက “ဖြဲ႔စည္းပုံ မျပင္ရင္ စစ္ပြဲေတြလည္း ရပ္စဲမွာ မဟုတ္ဘူး၊ ပုဒ္မ ၄၃၆ ကေတာ့ ျပင္ဖို႔ မလြယ္ေလာက္ဘူး၊ ဒါေပမယ့္ တန္းတူေရး၊ ကိုယ္ပိုင္ ျပဌာန္းခြင့္၊ သယံဇာတ ခြဲေ၀ေရးေတြကုိေတာ့ စစ္တပ္က ေထာက္ခံရင္ ျပင္လို႔ ရႏိုင္တယ္” ဟု ဆိုသည္။

ဖြဲ႔စည္းပုံ ျပင္ဆင္ႏိုင္ေရး အတြက္ လႊတ္ေတာ္ထဲ၌ ႀကိဳးပမ္းေနၾကဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္း ကုိယ္စားလွယ္မ်ားက ဧရာ၀တီကုိ ေျပာသည္။ ေလ့လာ သုံးသပ္ေရး ေကာ္မတီ၊ ဖြဲ႔စည္းပုံ ျပင္ဆင္ႏိုင္ေရး အေကာင္အထည္ ေဖာ္မႈေကာ္မတီ စသည္ျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းခဲ့ေသာ္လည္း လက္ေတြ႔၌ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏိုင္ျခင္း မရွိေသးေပ။ ထို႔အတူ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔ စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္သည့္ ဥပေဒၾကမ္း တခုကုိလည္း သူရ ဦးေရႊမန္းက လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ တဦးအေနျဖင့္ ေမလ ၁၄ ရက္ေန႔က တင္သြင္းခဲ့ျပန္သည္။

ထိုသုိ႔ တင္သြင္းရျခင္းသည္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံအား ျပင္ဆင္၍ မရေစရန္ တင္သြင္းျခင္း မဟုတ္ဘဲ ဒီမိုကေရ စနစ္၊ ေစ်းကြက္ စီးပြားေရး စနစ္၊ အတိုက္အခံ ပါတီမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး စသည္တို႔ကို မပ်က္ျပားေစရန္ ကာကြယ္ႏိုင္ရန္ အတြက္သာ ျဖစ္ေၾကာင္း ဦးေရႊမန္းက ၎၏ လူမႈကြန္ရက္ စာမ်က္ႏွာ၌ လင္းရွင္းထားည္။

ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္ကလည္း တိုင္းရင္းသား ရပိုင္ခြင့္ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ တခ်ိဳ႕ပုဒ္မမ်ားကို ျပင္ဆင္ရန္ ဆႏၵရွိေၾကာင္း ေျပာဆိုေသာ္လည္း ၎တို႔ တပ္မေတာ္အေနျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ရမည့္ တာ၀န္ရွိေၾကာင္း မၾကာခဏ ေျပာဆိုေလ့ရွိသည္။

ဒီမိုကေရစီ စံႏႈန္းႏွင့္ကိုက္ညီသည့္ ဖြဲ႔စည္းပုံ ျဖစ္ေပၚလာေရးကုိ ျပည္သူလူထုက ဆႏၵရွိၾကသည့္တိုင္ တိုင္းျပည္၏ အာဏာ အရပ္ရပ္ကုိ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ခ်ဳပ္ကိုင္လာခဲ့သည့္ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းမ်ားႏွင့္ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ အမ်ားစုကမူ ၎တို႔၏ အာဏာကုိ အလြယ္တကူႏွင့္ စြန္႔လႊတ္ေပးဦးမည္ မဟုတ္ဟု သံုးသပ္မႈမ်ား ရွိေနသည္။