ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အဆင္းရဲဆံုးႏွင့္ ပဋိပကၡ အမ်ားဆံုးေဒသ တခုျဖစ္ေသာ ရခိုင္ျပည္နယ္မွ ၾသဇာရွိသည့္ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒီ ႏိုင္ငံေရးသမားတေယာက္က တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ မၾကာေသးမီက သြားေရာက္ခဲ့စဥ္ ၎ကို တ႐ုတ္အာဏာပိုင္မ်ားက မျငင္းပယ္ႏိုင္ေလာက္သည့္ ကမ္းလွမ္းမႈတခု ျပဳလုပ္ခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။ “အလိုရွိသမွ်ေျပာပါ က်ေနာ္တို႔က ေပးအပ္ပါမည္”ဟု တ႐ုတ္တာ၀န္ရွိသူမ်ားက သူ႔ကို ေျပာသည္ဟု သိရသည္။
လာမည့္လအတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ က်င္းပရန္ရွိေနသည့္ ႀကိဳတင္မွန္းဆမရႏိုင္ေသာ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္မီ ကာလတြင္ ရခိုင္အမ်ိဳးသားပါတီ (ANP)၏ ဥကၠဌ ေဒါက္တာေအးေမာင္ကို တ႐ုတ္အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူမ်ားက ထိုသို႔ရက္ေရာစြာ ကမ္းလွမ္းလိုက္ျခင္းက ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းရွိ ေရနံႏွင့္ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ပိုက္လိုင္း ၂ ခုႏွင့္ ေရနက္ဆိပ္ကမ္းကဲ့သို႔ေသာ ဗ်ဴဟာအက်ဆံုး ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ားကို ကာကြယ္ရန္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက မည္သို႔လုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း ေဖာ္ျပလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
ပင္လယ္ရပ္ျခားမွ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ား ခိုင္မာေစေရးအတြက္ အတိုက္အခံပါတီမ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္ရန္ ဆႏၵရွိလာ ျခင္းက တ႐ုတ္အစိုးရ၏ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္မႈမျပဳေသာ ႏိုင္ငံျခားေရး မူ၀ါဒမွ အဓိက အေျပာင္းအလဲတခုကို ေဖာ္ျပေနျခင္း လည္းျဖစ္သည္။
“က်ေနာ္တို႔က တ႐ုတ္ သို႔မဟုတ္ အေမရိကန္ သို႔မဟုတ္ စင္ကာပူ တကယ္လို႔ အိႏၵိယ အစိုးရက ဖိတ္ေခၚမယ္ဆိုရင္ေတာင္ က်ေနာ္တို႔က ႀကိဳဆိုပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ေဒသရဲ႕ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြ အမ်ားႀကီး လိုအပ္ပါတယ္” ဟု ေဒါက္တာေအးေမာင္က ေျပာသည္။
ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ရခိုင္ တိုင္းရင္းသားမ်ားျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားေသာ ANP ပါတီသည္ လြန္ခဲ့ေသာ ၂၅ႏွစ္ (၁၉၉၀ခုႏွစ္) က ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ လြတ္လပ္၍ တရားမွ်တေသာ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္တခုလံုးနီးပါး၌ အႏိုင္ရရွိခဲ့သည့္ ရခိုင္အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (Arakan League for Democracy) ႏွင့္ေပါင္းျပီး ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းထားေသာ ပါတီျဖစ္သည္။ ယခု တႀကိမ္တြင္လည္း ေဒါက္တာေအးေမာင္က ျပည္နယ္တြင္ အာဏာအရွိဆံုးေနရာျဖစ္သည့္ ျပည္နယ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ျဖစ္လာမည္ဟု ထင္ေၾကးေပးေျပာဆိုမႈမ်ား ရွိေနသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အေနာက္ပိုင္း ရခိုင္ျပည္နယ္၌ အေရးပါသည့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ား ျပဳလုပ္ထားေသာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက သူ႔ကို မဟာမိတ္ဖြဲ႔ရန္ ႀကိဳးစားလာျခင္း ျဖစ္သည္။
လြန္ခဲ့ေသာ ၃ ႏွစ္ခန္႔က ရခိုင္တိုင္းရင္းသား ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားႏွင့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာမူဆလင္မ်ားၾကား ပဋိပကၡမ်ား ေပၚေပါက္ခဲ့ သည့္ေနရာတခုျဖစ္ေသာ ပင္လယ္ငါးဖမ္းလုပ္ငန္းၿမိဳ႕တၿမိဳ႕ျဖစ္သည့္ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕သည္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအတြက္ သဘာ၀ အရင္းအျမစ္ႏွင့္ ကုန္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းမ်ားအတြက္ အခ်က္အခ်ာေနရာသစ္တခု ျဖစ္သည္။
တိက်စြာေျပာရလွ်င္ ေက်ာက္ျဖဴ ၿမိဳ႕မွ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ အေနာက္ေတာင္ပိုင္း ယူနန္ျပည္နယ္သို႔ တိုက္႐ိုက္ဆက္သြယ္ထားသည့္ ေရနံႏွင့္ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ပိုက္လိုင္းသစ္မ်ားက အေမရိကန္ ေရတပ္ အင္အားႀကီးမားစြာရွိေနေသာ မလကၠာေရလက္ၾကားကို ျဖတ္သန္းစရာမလိုဘဲ အိႏၵိယ သမုဒၵရာမွ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ တင္ပို႔ေပးႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ မလကၠာေရလက္ၾကားတြင္ အေမရိကန္တပ္မ်ားရွိေနျခင္းက တ႐ုတ္အစိုးရတာ၀န္ရွိသူမ်ားကို စိတ္အေႏွာက္အယွက္ျဖစ္ေစခဲ့သည္မွာ ကာလၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။
ေပၚလစီ အေရြ႕
တ႐ုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီက သူ႔ကို ဇူလိုင္လအတြင္းတြင္ Fujian ႏွင့္ Guizhou ျပည္နယ္မ်ားသို႔ လာေရာက္လည္ပတ္ရန္ ဖိတ္ေခၚခဲ့သည္ဟု ေဒါက္တာေအးေမာင္က ေျပာသည္။ အစည္းအေ၀းပြဲတခုတြင္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ ႏိုင္ငံတကာေရးရာဌာနမွ တာ၀န္ရွိသူတဦးက တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအေနျဖင့္ သမၼတဦးသိန္းစိန္၏ ႀကံ့ခိုင္ေရးပါတီ၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ NLD ပါတီႏွင့္ ေဒါက္တာေအးေမာင္၏ ANP ပါတီတို႔ႏွင့္သာ အဆက္အသြယ္ျပဳလုပ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
“သူတို႔က ပါတီ ၃ ခုနဲ႔ပဲ ဆက္သြယ္တယ္၊ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္းေတြ အားလံုးထဲမွာ က်ေနာ္တို႔ပါတီ တခုထဲကိုပဲ ဆက္သြယ္တယ္လို႔ က်ေနာ္ကိုေျပာတယ္” ဟု မဲဆြယ္စည္း႐ံုးမႈမ်ားျပဳလုပ္ေနသည့္ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕အနီးမွ အန္းၿမိဳ႕တြင္ျပဳလုပ္ေသာ အင္တာဗ်ဴးတြင္ ေဒါက္တာေအးေမာင္က ႐ိုက္တာသို႔ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ေဒါက္တာေအးေမာင္၏ ခရီးစဥ္ ၂ ခုႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျမန္မာႏွင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွ ျပည္တြင္း မီဒီယာမ်ားတြင္ အတိုခ်ဳပ္ေဖာ္ ျပ ခဲ့ေသာ္လည္း သူ၏ ေတြ႔ဆံုမႈ အစီအစဥ္မ်ားတြင္ မည္သည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ား ေဆြးေႏြးခဲ့သည္ကို တရား၀င္ ထုတ္ျပန္ ေဖာ္ျပမႈမ်ား မရွိပါ။
တ႐ုတ္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ ႏိုင္ငံတကာေရးရာဌာနသို႔ Fax ေပးပို႔၍ မွတ္ခ်က္ေတာင္းခံခဲ့ေသာ္လည္း တုန္႔ျပန္မႈ မရရွိခဲ့ပါ။ တယ္လီဖုန္းႏွင့္ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းသည့္အခါတြင္လည္း ျပန္လည္ေျဖဆိုခဲ့ျခင္း မရွိပါ။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၏ ႐ံုးမွ အႀကီးတန္း အရာရွိတဦးက တ႐ုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ NGO မ်ား၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားၾကား ဆက္ဆံမႈကို သမၼတကလည္း အားေပးေၾကာင္း ေျပာသည္။
“ANP နဲ႔ ဆက္ဆံေရး ေကာင္းမြန္လာေအာင္ သူတို႔ႀကိဳးစားေနတာက သူတို႔ရဲ႕ မူ၀ါဒ အသစ္ေတြကို ဖြံ႔ၿဖိဳးေအာင္လုပ္တာရဲ႕ တစိတ္တပိုင္းလို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္” ဟု သမၼတ႐ံုး ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေဇာ္ေဌးက ႐ိုက္တာ သတင္းဌာနသို႔ ေျပာသည္။
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသည္ ၎၏ ႏိုင္ငံျခားေရး မူ၀ါဒႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႐ိုးရွင္းေသာ ပံုေသနည္းတခုကိုသာ အားထားခဲ့သည္။ တိုင္း ျပည္တခု၏ ျပည္တြင္းႏိုင္ငံေရးကို ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု သူတို႔ ယူဆသည့္ အရာမွန္သမွ်ကို ေရွာင္ရွားခဲ့ သည္။
သို႔ေသာ္လည္း ယခုအခါတြင္ သမၼတ ရွီက်င္ဖ်င့္၏ အစိုးရက ၎တို႔၏ အယူအဆေဟာင္းက တ႐ုတ္ႏို္င္ငံ၏ အက်ိဳးစီးပြားကို လံုေလာက္ေအာင္ ကာကြယ္ေပးျခင္း မျပဳႏိုင္ဟု ပိုမိုနားလည္လာၾကသည္ဟု ေလ့လာဆန္းစစ္သူမ်ားက ေျပာၾကသည္။
“ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေတြ အတြင္းမွာ က်ေနာ္တို႔က အာဏာရပါတီေတြနဲ႔ပဲ ဆက္ဆံခဲ့တဲ့ အတြက္ ဆံုး႐ံႈးမႈေတြ အမ်ားႀကီးခံစားခဲ့ရ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေျပာင္းအလဲတခု လုပ္ဖို႔ လိုအပ္လာပါတယ္” ဟု တ႐ုတ္အစိုးရ၏ ထိပ္တန္း ပညာရွင္အဖြဲ႔တခု ျဖစ္ သည့္ တ႐ုတ္လူမႈသိပၸံ အကယ္ဒမီ၊ အာရွ-ပစိဖိတ္ေဒသဆိုင္ရာလူမႈေရးႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈေလ့လာေရးဌာန အႀကီးအကဲ ႐ႉလီပင္က ေျပာသည္။
ယခုႏွစ္ ဇြန္လ အတြင္းတြင္ တ႐ုတ္သမၼတ ရွီက်င္ဖ်င့္က ျမန္မာအတိုက္အခံ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ ဖိတ္ၾကားခဲ့ပါသည္။
တ႐ုတ္ႏို္င္ငံႏွင့္ ၎၏ ေတာင္ဘက္မွ အိမ္နီးခ်င္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဆက္ဆံေရးသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို စစ္အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္စဥ္ အေနာက္အုပ္စု ႏိုင္ငံမ်ားက ဖယ္က်ဥ္ထားသည့္ အခ်ိန္ကထဲ နီးကပ္မႈရွိခဲ့သည္။
သို႕ေသာ္လည္း ၂၀၁၁ ခုႏွစ္တြင္ စစ္အစိုးရက အရပ္သား အမည္ခံအစိုးရသစ္လက္သို႔ အာဏာလႊဲေျပာင္းေပးလိုက္ၿပီး ေနာင္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံက ကခ်င္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းတြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ဦးစီးေဆာက္လုပ္ေနသည့္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၃.၆ ဘီလီယံတန္ဖိုးရွိ ျမစ္ဆံုဆည္စီမံကိန္းကို ဆိုင္းငံ့လိုက္သည့္ အတြက္ တ႐ုတ္အစိုးရ အထိနာခဲ့ရသည္။ ျမစ္ဆံုဆည္ ေၾကာင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ဆိုင္ရာ သက္ေရာက္မႈမ်ား ရွိလာမည္ကို စိုးရိမ္ေသာ ျပည္သူမ်ား၏ အျပင္းအထန္ ကန္႔ကြက္ မႈေၾကာင့္ အစိုးရသစ္က ဆိုင္းငံ့ထားလိုက္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအေနျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ၎တို႔၏ မူ၀ါဒကို ျပန္လည္ျပင္ဆင္ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ထိုအျဖစ္ အပ်က္က အခ်က္ျပလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။“ဒီကိစၥက တ႐ုတ္အစိုးရကို အႀကီးအက်ယ္ တုန္လႈပ္ေစခဲ့ပါတယ္” ဟု ႐ႉလီပင္က ဆိုသည္။
စြန္႕စားရမယ့္ ကမ္းလွမ္းမႈ
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ ကမ္းလွမ္းမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ သူ႔ဘက္က တိတိက်က် တုန္႔ျပန္မႈ မျပဳခဲ့ဟု ေဒါက္တာ ေအးေမာင္က ေျပာသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ရခိုင္ျပည္နယ္မွ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းအတြက္ အေထာက္အကူျဖစ္မည့္ လယ္ထြန္စက္မ်ားႏွင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရး စက္ကိရိယာမ်ားကို သေဘာက်ေၾကာင္း၊ ေက်ာင္းသားမ်ားအတြက္ ပညာသင္ဆု ကိစၥမ်ားကိုလည္း ေဆြးေႏြးခဲ့ေၾကာင္း ေဒါက္တာေအးေမာင္က ေျပာသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ အေနျဖင့္ အဆိုပါ အကူအညီမ်ားကို အသံုးျပဳႏိုင္မည္မွာ ေသခ်ာပါသည္။ ကမာၻ႔ဘဏ္၏ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ အစီ ရင္ခံစာအရ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ဆင္းရဲမြဲေတမႈႏႈန္းက ၇၈ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိသည္။
အလြန္တရာ လိုအပ္ေနသည့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ား ေသခ်ာပါက ေဒသတြင္းတြင္ ေဒါက္တာေအးေမာင္၏ အေနအထားကို ပိုမို ခိုင္မာေစႏိုင္ေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေျမသိမ္းယူျခင္းႏွင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ပ်က္စီးမႈမ်ားေၾကာင့္ တ႐ုတ္ဆန္႔က်င္ေရး သေဘာထားမ်ား အားေကာင္းေနသည့္အတြက္ တ႐ုတ္အစိုးရႏွင့္ မိတ္ေဆြဖြဲ႔ျခင္းတြင္ စြန္႔စားရမည့္ ကိစၥမ်ားလည္း ရွိေနသည္။
“ေဒါက္တာေအးေမာင္ရဲ႕ ခရီးစဥ္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေဒသခံ အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ လူငယ္ေတြက ေ၀ဖန္မႈေတြ အမ်ားႀကီး ရွိခဲ့ တယ္။ က်မတို႔ လူငယ္ေတြက အေနာက္တိုင္းရဲ႕ မူ၀ါဒနဲ႔ အကူအညီကို သေဘာက်တယ္။ တ႐ုတ္မူ၀ါဒကို မႀကိဳက္ဘူး” ဟု ႏို၀င္ဘာလ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ မဲဆႏၵနယ္ အမွတ္(၁၁) တြင္ ANP ပါတီကို ကိုယ္ စားျပဳ ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း တဦးျဖစ္ေသာ ေဒၚထုေမ ကေျပာသည္။
အထူးစီးပြားေရးဇုန္တခုအပါအ၀င္ ေနာက္ထပ္ ဆယ္စုႏွစ္ ၂ ခုအတြင္း အေကာင္အထည္ေဖာ္မည့္ လက္ရွိစီမံကိန္းမ်ား အားလံုးေပၚေပါက္လာပါက ေက်ာက္ျဖဴရွိ တ႐ုတ္ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၁၀၀ ဘီလီယံ နီးပါးအထိ ရွိလာ လိမ့္ မည္ဟု ႏိုင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒ ေလ့လာေရးအဖြဲ႔အစည္းတခုျဖစ္သည့္ Carnegie Endowment for International Peace မွ ရာဂ်ာမိုဟန္က ေျပာသည္။
သို႔ေသာ္လည္း တည္ေဆာက္ၿပီးခဲ့သည့္ ေရနံႏွင့္ သဘာဓာတ္ေငြ႔ပိုင္လိုင္းမ်ားက ယခုအခ်ိန္အထိ သူတို႔အတြက္ အလုပ္ အကိုင္ဖန္တီး မေပးေသးဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာၾကသည္။
“ဓာတ္ေငြ႔ပိုက္လိုင္း စီမံကိန္းလုပ္ရင္ က်ေနာ္တို႔ အလုပ္သမားေတြကို ငွားရမ္းလိမ့္မယ္လို႔ အားလံုးက ထင္ခဲ့ၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ေရာက္လာတဲ့အခါက်ေတာ့ ထမင္းခ်က္ေတြကေတာင္ တ႐ုတ္လူမ်ိဳးေတြျဖစ္ေနတယ္” ဟု အသက္ ၃၆ ႏွစ္ အရြယ္ ေဒသခံတဦး ျဖစ္သည့္ ဦးထြန္းထြန္းႏိုင္က ေျပာသည္။
No comments:
Post a Comment