မုိင္ဂ်ာယန္အစည္းအေဝးတြင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္က စစ္ေျပးဒုကၡသည္အေရး အဓိက ေဆြးေႏြးမည္

ဖနိဒါ

ကခ်င္ျပည္နယ္ မုိင္ဂ်ာယန္တြင္ က်င္းပမည့္ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ မ်က္ႏွာစံုညီ အစည္းအေဝးတြင္ စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ား အေရးႏွင့္ မူးယစ္ေဆးဝါးတုိက္ဖ်က္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ အဓိက ေဆြးေႏြးတင္ျပသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း အမ်ဳိးသမီးမ်ား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္(ျမန္မာႏုိင္ငံ-WLB)က ေျပာသည္။

အဓိကအားျဖင့္ စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ား ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး၊ စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ားႏွင့္ ျပည္တြင္း ေရႊ႕ေျပာင္း ဒုကၡသည္မ်ား(IDP)မ်ားအတြက္ စားနပ္ရိကၡာေထာက္ထားေရး အစီအစဥ္ႏွင့္ မူးယစ္ေဆးဝါး တုိက္ဖ်က္ေရး စသည့္ အခ်က္ ၃ ခ်က္ကုိ ေဆြးေႏြးရန္ WLB မူဝါဒေရးရာ ဦးေဆာင္ေကာ္မတီ၏ ထုိင္းႏုိင္ငံ ခ်င္းမုိင္ၿမိဳ႕တြင္ ဇူလုိင္လ ၁၃ ရက္မွ ၁၅ ရက္အထိ သံုးရက္ၾကာ က်င္းပေသာ အစည္းအေဝးတြင္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

“က်မတုိ႔မွာ လုိအပ္ေနတာက လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားတဲ့ အေထာက္အပံ့ေတြ ဆက္လက္ ပံ့ပုိးေပးႏုိင္ဖို႔ေပါ့ေနာ္။ ေနာက္တခုက အခုလက္ရွိမွာ တုိင္းရင္းသားေဒသ အပါအဝင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ တႏုိင္ငံလံုးက ဘိန္းနဲ႔ မူးယစ္ေဆးဝါးရဲ႕ ဆုိးက်ဳိးသက္ေရာက္မႈေတြ အမ်ားႀကီး ခံစားေနရတယ္။ ဆုိေတာ့ ဒီဟာေတြကုိ က်မတုိ႔က ဒီျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးတာနဲ႔ တၿပိဳင္နက္တည္း တခ်ိန္တည္းမွာပဲ က်မတို႔က ေဆြးေႏြးခ်င္တယ္၊ ဒီအခ်က္ေတြကုိ မုိင္ဂ်ာယန္အစည္းအေဝးမွာ သြားၿပီးမွ ေဆြးေႏြးဖုိ႔ ရွိပါတယ္”ဟု WLB အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး ဂ်ဴလီယာမရစ္ပ္က သတင္းေထာက္မ်ားကုိ ေျပာဆုိခဲ့သည္။

အထူးသျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ေျမာက္ပုိင္းတြင္ တုိက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားေနဆဲျဖစ္၍ IDP ႏွင့္ စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ား ေနရပ္ျပန္လည္ ေနရာခ်ထားေရးႏွင့္ ေနရပ္ျပန္ႏုိင္ေရးအတြက္ အဟန္႔အတားျဖစ္ေစသည့္ ေျမျမွဳပ္မုိင္း ရွင္းလင္းျခင္း၊ ေနရာထုိင္ခင္းမ်ားႏွင့္ လုပ္ကုိင္စားေသာက္မႈမ်ား ရရွိေရးစသည့္ အစီအစဥ္မ်ားရရွိရန္ႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာ၏ ကူညီေထာက္ပံ့မႈမ်ားကိုလည္း အစုိးရႏွင့္ တုိက္ရုိက္ျဖစ္ေစ၊ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္၍ တုိက္ရုိက္ အကူအညီမ်ားကုိလည္း ဆက္လက္ ေထာက္ပံ့ေပးရန္အတြက္ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားနွင့္ အစုိးရတို႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈတြင္ ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးရန္ ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သူက ေျပာသည္။

ထုိ႔ျပင္ မူးယစ္ေဆးဝါး၏ ဆုိးက်ဳိး ေနာက္ဆက္တြဲ ျပႆနာကုိ အမ်ဳိးသမီးမ်ား ပုိမုိ ခံစားေနရသျဖင့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားဘဝ ျပန္လည္ ထူေထာင္ရန္အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ဘိန္းထုတ္လုပ္မႈ အပါအဝင္ မူးယစ္ေဆးဝါးထုတ္ုလုပ္မႈ၊ ေရာင္းခ်မႈမ်ားကုိ ခ်က္ခ်င္း ရပ္တန္႔ရန္အတြက္ မူးယစ္ေဆးဝါးႏွင့္ တုိက္ရုိက္ျဖစ္ေစ၊ သြယ္ဝုိက္၍ ျဖစ္ေစ ပါဝင္ပတ္သက္ေနသူမ်ား၊ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအား ဥပေဒႏွင့္အညီ အေရးယူေဆာင္ရြက္ရန္ မုိင္ဂ်ာယန္ အစည္းအေဝးတြင္ ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးသြားရန္ ျပင္ဆင္ထားသည္ဟု သူက ေျပာသည္။

သံုးရက္ၾကာ အစည္းအေဝးတြင္ မၾကာမီ က်င္းပမည့္ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရညီလာခံ (၂၁ ရာစုပင္လံု ညီလာခံ)တြင္ WLB အေနျဖင့္ ပါဝင္ႏုိင္ေရးအတြက္ မဟာဗ်ဴဟာမ်ား ခ်မွတ္ခဲ့သလုိ၊ ျပည္တြင္းမွ အရပ္ဘက္ လူထုအေျချပဳ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ဖုိရမ္တြင္လည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္တြင္ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္အေနျဖင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ မဟာဗ်ဴဟာမ်ား ခ်မွတ္ခဲ့သည္ဟု သူက ဆက္လက္ ေျပာဆုိသည္။

ထုိ႔ျပင္ မုိင္ဂ်ာယန္ မ်က္ႏွာစံုညီအစည္းအေဝးသုိ႔ WLBမွ ကုိယ္စားလွယ္ ၅ ဦးကုိလည္း ေရြးခ်ယ္ခဲ့ရာ WLB အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး ဂ်ဴလီယာမရစ္ပ္၊ အဖြဲ႔ဝင္ အဖြဲ႔အစည္း မ်ားျဖစ္ေသာ ကခ်င္အမ်ဳိးသမီးမ်ားအစည္းအရံုး(ထုိင္းႏုိင္ငံ)-KWATမွ မြန္းေနလီ၊ ကရင္အမ်ဳိးသမီးအစည္းအရံုး(KWO) ေနာ္ဝါးခူရွီး၊ ပေလာင္အမ်ဳိးသမီးအစည္းအရံုး(PWO)မွ ေလြးခ်ယ္ရီ၊ ျမန္မာႏုိင္ငံအမ်ဳိးသမီးေရးရာႏွင့္ အခြင့္အေရးမ်ားဆုိင္ရာ အဖြဲ႔(WRWAB)မွ အားခူတုိ႔ တက္ေရာက္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

WLB သည္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား၏ အခြင့္အေရး ရရွိေရးအတြက္ တုိက္ပြဲဝင္ခဲ့သလုိ၊ ျပည္တြင္းစစ္ေၾကာင္း ေပၚေပါက္လာသည့္ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈတြင္ ပင္လံုစိတ္ဓါတ္ကုိ အေျခခံသည့္ ျပည္ေထာင္စု ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ရာတြင္ တသက္တအား ဆက္လက္ ပါဝင္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ဂ်ဳလီယာ မရိစ္ပ္က ေျပာသည္။

WLB ၏ မူဝါဒေရးရာ ဦးေဆာင္ေကာ္မတီ၏ အစည္းအေဝးတြင္ တုိင္းရင္းသား အမ်ဳိးသမီးအဖြဲ႔အစည္း ၁၃ ဖြဲ႔မွ ကုိုယ္စားလွယ္မ်ား အပါအဝင္ ေဒါက္တာစင္သီယာေမာင္၊ ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ံုး(KNU) ဒုဥကၠဌ ေနာ္စီဖုိးရာစိန္တုိ႔လည္း တက္ေရာက္ခဲ့ၿပီး အမ်ဳီးသမီးစုစုေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္ တက္ေရာက္ေဆြးေႏြးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

တစ္ႏုိင္ငံလံုး ပစ္ခတ္တုိက္ခုိက္မႈ ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္မူၾကမ္း(NCA) လက္မွတ္ေရးထုိးထားေသာ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္း ၈ ဖြဲ႔ႏွင့္ လက္မွတ္မထိုးေသးေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက WLB ကုိ ဖိတ္ၾကားရန္ ထုိင္းႏုိင္ငံ ခ်င္းမုိင္ၿမိဳ႕တြင္ ဇူလုိင္လ ၈ ရက္က က်င္းပေသာ အစည္းအေဝးတြင္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ ဒုတိယအႀကိမ္ေျမာက္ ေလာ္ခီလာ ညီလာခံတြင္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈ အဆင့္ဆင့္တြင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားကုိ ၃၀ ရာခုိင္ႏႈန္း ပါဝင္ႏုိင္ရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့သလုိ၊ WLB ကလည္း တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္အတူ အနီးစပ္ဆံုး ေဆြးေႏြးညိႇႏိႈင္းမႈတုိင္းတြင္ ပါဝင္ရန္ WLB ကုိ ဖိတ္ေခၚရျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ႏုိင္ငံေရးဆုိင္ရာ ညိွႏႈိင္းေဆြးေႏြးေရး ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႔(DPN) ေခါင္းေဆာင္ ခူဦးရယ္က မၾကာမီက မဇၩိမကုိ ေျပာဆုိခဲ့သည္။

ထို႔ျပင္ ျပည္တြင္းမွ စည္းလံုးညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား မဟာမိတ္အဖြဲ႔(UNA)ႏွင့္ ညီေနာင္တုိင္းရင္းသား ဖက္ဒေရးရွင္း(NBF)တို႔ကုိလည္း ကုိယ္စားလွယ္ ၅ ဦးစီ ဖိတ္ေခၚထားသည္။

WLB ကုိ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၉ ရက္က ထုိင္း၊ အိႏၵိယ၊ ဘဂၤလားေဒ့ခ်္ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ အေျခစုိက္သည့္ တုိင္းရင္းသူ အမ်ဳိးသမီး အဖြဲ႔အစည္း ၁၃ ဖြဲ႔ျဖင့္ စတင္ဖြဲ႔စည္းခဲ့သည္။ ယင္းအဖြဲ႔အစည္းမ်ားသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အမ်ဳိးသမီးသမဂၢ(BWU)၊ ကခ်င္အမ်ဳးိသမီးအစည္းအရံုး(ထုိင္းႏုိင္ငံ)-KWAT၊ ကရင္အမ်ဳိးသမီးအစည္းအရံုး(KWO)၊ ကရင္နီအမ်ဳိးသမီးအစည္းအရံုး (KNWO)၊ ကယန္းအမ်ဳိးသမီးအစည္းအရံုး(KYWO)၊ ကူကီးအမ်ဳိးသမီးဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရးအစည္းအရံုး(KWHRO)၊ လားဟူအမ်ုဳိးသမီးအစည္းအရံုး(LWO)၊ ပေလာင္အမ်ဳိးသမီးအစည္းအရံုး(PWO)၊ ပအုိဝ္းအမ်ဳိးသမီးသမဂၢ(PWU)၊ ရခုိင္အမ်ဳိး သမီးအစည္းအရံုး(RWU)၊ ရွမ္းအမ်ဳိးသမီးေရးရာ ဆက္သြယ္လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ေရးအသင္း(SWAN)၊ ထားဝယ္ အမ်ဳိးသမီး သမဂၢ(TWU)ႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံအမ်ဳိးသမီးေရးရာႏွင့္ အခြင့္အေရးမ်ားဆုိင္ရာ အဖြဲ႔(WRWAB)တုိ႔ျဖင့္ ပါဝင္သည္။