အစိုးရက ပိတ္ပင္ေပမယ့္ ျမန္မာေတြ သစ္ခိုးေနဆဲ

အက္စသာထုဆန္/ AP

ျမန္မာႏိုင္ငံေျမာက္ပိုင္း စစ္ကိုင္းတိုင္းအတြင္းမွ ေတာင္ကုန္းမ်ားသည္ ျမန္မာဘုရင္မ်ားလက္ထက္က သစ္ေတာမ်ား အလြန္ ထူထပ္ျခင္းေၾကာင့္ လူသိမ်ားၿပီး အဆိုပါသစ္ေတာမ်ားသို႔ ရာဇဝတ္သားမ်ားကို နယ္ႏွင္ဒဏ္ေပးျခင္းက ေသဒဏ္ သဖြယ္ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။ ယေန႔အခ်ိန္တြင္မူ တရားမဝင္ သစ္ခိုးထုတ္မႈမ်ားေၾကာင့္ ယင္းသစ္ေတာမ်ား ေျပာင္ရွင္းေနၿပီး သစ္ပင္ႀကီးမ်ားက လက္တဆုပ္စာမွ်သာ က်န္ရွိေတာ့သည္။

ျမန္မာအစိုးရသစ္က သစ္ထုတ္လုပ္မႈကို ယာယီပိတ္ပင္ထားခဲ့ေသာ္လည္း ေဝးလံသည့္ အဆိုပါေဒသသို႔ သြားေရာက္ခဲ့ေသာ AP သတင္းဌာန၏ ခရီးစဥ္တခုတြင္ သစ္ထုတ္လုပ္သူမ်ားက က်န္ရွိေနေသးေသာ သက္တမ္းရင့္ သစ္ပင္ႀကီးအခ်ိဳ႕ကို ခုတ္လွဲေနဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္း ေတြ႔ရွိခဲ့ရသည္။ ခုတ္လွဲၿပီးျဖစ္သည့္ သစ္ပင္မ်ားမွ သစ္သားမ်ားကို ပို႔ေဆာင္ေရာင္းခ်ရန္ တရားမဝင္ သစ္ခုတ္သူမ်ားက ခြဲစိတ္ေနသည္ကိုလည္း AP က ေတြ႔ခဲ့ရသည္။ အစုလုိက္ အပံုလိုက္ရွိေနသည့္ သစ္မ်ားကို အစိုးရက သိမ္းယူၿပီး ျဖစ္ေသာ္လည္း ထိုသို႔ ထုတ္ယူခြင့္ရရန္ အာဏာပိုင္မ်ားကို လာဘ္ေပးရေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။

၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွ စ၍ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ကၽြန္းသစ္၊ rosewood (တမလန္း) ႏွင့္ အျခားသစ္မာအမ်ိဳးမ်ိဳးကို တရားမဝင္ ခုတ္လွဲ၍ ႏိုင္ငံျခားသို႔ တင္ပို႔ခဲ့သည္။ ထိုသစ္အမ်ားစုမွာ စစ္ကိုင္းတိုင္းမွျဖစ္ၿပီး ဧရာဝတီ ျမစ္ေၾကာင္းအတိုင္း ေမွ်ာ၍ အိမ္နီးခ်င္း တ႐ုတ္ႏွင့္ အိႏၵိယ ႏိုင္ငံမ်ားသို႔ တင္ပို႔သည္။

၁၉၉၀ မွ စ၍ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ သစ္ေတာ ၄ ပံု ၁ ပံုေက်ာ္ ဆံုး႐ံႈးခဲ့ရသည္ဟု ကုလသမဂၢ၏ အဆိုအရ သိရသည္။ ဆံုး႐ံႈးမႈ အမ်ားဆံုးမွာ ျမန္မာႏို္င္ငံေျမာက္ပိုင္းရွိ စစ္ကိုင္းတိုင္းႏွင့္ ၎၏ အိမ္နီးခ်င္း ရွမ္းျပည္နယ္ႏွင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္တို႔တြင္ ျဖစ္ သည္။ ယခင္ အစိုးရက ႏိုင္ငံျခားသို႔ သစ္တင္ပို႔မႈကို ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ တားျမစ္ပိတ္ပင္ခဲ့ေသာ္လည္း ၎တို႔ အစိုးရလက္ ထက္တြင္ သစ္ေတာ ျပဳန္းတီးမႈႏႈန္းက တိုးလာခဲ့သည္။

“သစ္ထုတ္လုပ္ေရးကုမၸဏီေတြက သူတို႔ အမွန္တကယ္ ထုတ္လုပ္ခြင့္ရတာထက္ ပိုၿပီး ခုတ္လွဲခဲ့ၾကတယ္။ က်ေနာ့္ အေတြ႔ အႀကံဳ အရ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ သူတို႔လိုခ်င္တဲ့ သစ္ပင္အရြယ္အစားမွန္သမွ်ကို ခုတ္လွဲေနတဲ့ ကုမၸဏီေတြကို အစိုးရက အေရးယူတာ လံုးဝမျမင္ဖူးပါဘူး”ဟု သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ေရးရာ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူတဦးျဖစ္ေသာ ကိုမင္းမင္းက ေျပာ သည္။ လယ္သမားတေယာက္လည္း ျဖစ္ေသာ ကိုမင္းမင္းသည္ ယခင္က တရားမဝင္သစ္မ်ား သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေပးရသည့္ အလုပ္ကို လုပ္ခဲ့ဖူးသူ ျဖစ္သည္။

ယာယီပိတ္ပင္ထားေသာ္လည္း အေသးစား သစ္ထုတ္လုပ္မႈက ဆက္လက္တည္ရွိေနပံုရေၾကာင္း စစ္ကိုင္းတိုင္းမွ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူ ၄ ဦးက AP သို႔ေျပာသည္။ သစ္မ်ားကို ထရပ္ကားမ်ားျဖင့္ တင္ကာ ပို႔ေဆာင္ေနသည္ကို သူတို႔ ျမင္ေနခဲ့ရသည္။ ယခုအခ်ိန္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မိုးရာသီျဖစ္ၿပီး တရားမဝင္ သစ္ကုန္သြယ္မႈ ေခတၱ ရပ္နားထားခ်ိန္ ျဖစ္သည္။

တရားမဝင္ သစ္မ်ားေၾကာင့္ ဖမ္းဆီးသူမ်ားထဲတြင္ ျမန္မာစစ္တပ္လည္း ပါဝင္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံကို စစ္တပ္က အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္း မရွိေတာ့ေသာ္လည္း အာဏာရွိေနဆဲ ျဖစ္ပါသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ အပတ္က တရားမဝင္ တမလန္းသစ္ (rosewood) ၃ တန္ တင္ေဆာင္လာေသာ စစ္တပ္ပိုင္ ကားတစီးကို စစ္ကိုင္းတိုင္းတြင္ ဖမ္းဆီးမိခဲ့ေၾကာင္း ျမန္မာမီဒီယာမ်ားက ေရးသားခဲ့ၾကသည္။

ယခုႏွစ္ ေႏြရာသီတြင္ AP သတင္းေထာက္မ်ားက ဂ်စ္ကားမ်ား၊ ေမာ္ေတာ္ဆိုင္ကယ္မ်ားျဖင့္ ၾကမ္းတမ္းၿပီး ရြံ႔ဗြက္ထူေသာ လမ္းမ်ားအတိုင္း နာရီ ၂၀ ေက်ာ္ ခရီးႏွင္၍ စစ္ကိုင္းတုိင္းေျမာက္ပိုင္းရွိ ေက်းရြာမ်ားသို႔ သြားေရာက္ကာ ယခင္က တရားမဝင္ သစ္ထုတ္ခဲ့သူမ်ား၊ ေဒသခံ လယ္သမားမ်ားႏွင့္ ဆင္ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္သူမ်ားအား ေတြ႔ဆံုခဲ့သည္။ အလြန္ ေဝးလံသည့္ ေနရာ ျဖစ္သည့္တိုင္ ေတာင္ေစာင္းႏွင့္ ေတာင္ၾကား အမ်ားစုက ေျပာင္ရွင္းေနသည္။

ဆယ္ႏွစ္ခန္႔သာ သက္တမ္းရွိဦးမည့္ ပင္ပ်ိဳမ်ားက သူတို႔၏ ဘိုးေဘးမ်ားျဖစ္သည့္ သစ္ငုတ္တိုႀကီးမ်ားအနီးတြင္ ရွိေနၾကသည္။ အဆိုပါ သစ္ငုတ္တိုမ်ားက လက္ရွိအပင္မ်ားထက္ အဆမ်ားစြာ ႀကီးမားသည္ကို ထင္ထင္ရွားရွား ျမင္ရသည္။ ေက်းရြာငယ္ အခ်ိဳ႕က တပိုင္တႏိုင္ ထိန္းသိမ္းထားႏိုင္ခဲ့ၾကေသာ သစ္ေတာငယ္မ်ားတြင္ သက္တမ္းရင့္ အပင္ႀကီးမ်ားသာ ရွိေတာ့သည္။

“အရင္ကဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ သစ္ေတာထဲကို တေယာက္ထဲ မလာရဲဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ေတာက သိပ္နက္တယ္။ အခုဆိုရင္ေတာ့ ျမင္တဲ့ အတိုင္းပဲ ေျပာင္ရွင္းေနၿပီး သစ္ပင္ႀကီးေတြ မရွိေတာ့ဘူး။ သစ္ပင္ႀကီးေတြ အားလံုးကုန္ၿပီ” ဟု ေဒသခံ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ေရးရာ တက္ၾကြ လႈပ္ရွားသူ တေယာက္ျဖစ္သည့္ ဦးေအာင္မိုးေက်ာ္က ေျပာသည္။

စစ္ကိုင္းတိုင္းတြင္ သစ္ထုတ္လုပ္ရာ၌ အစဥ္အလာအရ ဆင္၏ အကူအညီျဖင့္ လုပ္ကိုင္ခဲ့ၾကသည္။ ေနာက္ပုိင္းတြင္ ထိုနည္းအတိုင္း ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း စက္ယႏၲရားႀကီးမ်ားကိုလည္း သာမန္ထက္ပို၍ သံုးစြဲခဲ့ၾကသည္။

“သစ္ထုတ္လုပ္ေရးကို အစိုးရကပဲ လုပ္မယ္။ သစ္ေတြကိုလည္း ဆင္ေတြနဲ႔ ပဲဆြဲမယ္ဆိုရင္ သစ္ေတာျပဳန္းတီးမႈက ဆိုးရြားမွာ မဟုတ္ဘူး” ဟုဆင္ထိန္းတဦး ျဖစ္သည့္ ဦးသန္းလြင္က ၅ တန္ ခန္႔ေလးသည့္ သစ္လံုးမ်ားကို ဆြဲေနသည့္ ဆင္ ၂ ေကာင္ ကို ျပရင္းေျပာသည္။ “သစ္ထုတ္လုပ္ေရး ကုမၸဏီေတြက သစ္ပင္ေတြကို သူတို႔ လိုခ်င္သလို ခုတ္လွဲေနတာကို က်ေနာ္တို႔ ျမင္ရပါတယ္”။

လတ္တေလာ တရားမဝင္ ခုတ္လွဲထားသည့္ ေဒၚလာသန္းႏွင့္ ခ်ီ၍ တန္မည့္ သစ္လံုးပံုမ်ားက ေဒသတြင္းမွ ေက်းရြာမ်ား တေလွ်ာက္တြင္ ရွိေနသည္။ AP သတင္းအဖြဲ႔မွ အမ်ားဆံုးျမင္ခဲ့ရသည့္ သစ္မွာ သဘာဝအနီေရာင္ေၾကာင့္ တ႐ုတ္ႏွင့္ အျခားႏိုင္ငံမ်ားတြင္ လူႀကိဳက္မ်ားသည့္ rosewood (တမလန္း) ျဖစ္သည္။ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ေႏွာင္းပိုင္းမွစ၍ အစိုးရက တရားမဝင္ သစ္မ်ားကို ဖမ္းဆီးခဲ့ေသာ္လည္း မ်ားေသာအားျဖင့္ သစ္ထုတ္လုပ္သူမ်ားက တာဝန္ရွိသူမ်ားကို လာဘ္ထိုး၍ ျပန္လည္ရယူႏိုင္ခဲ့ၾကသည္ဟု တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူမ်ားက ေျပာၾကသည္။

စစ္ကိုင္းတိုင္းမွ သစ္ကုန္သြယ္ေရးအတြက္ အခ်က္အခ်ာက်သည့္ ေနရာတခုျဖစ္သည့္ ကသာၿမိဳ႕ အျပင္ဘက္တြင္ သစ္ ထုတ္လုပ္သူမ်ားက ျဖတ္ေတာက္ခြဲစိတ္ထားသည့္ သစ္မ်ားကို AP သတင္းအဖြဲ႕က ျမင္ေတြ႕ခဲ့ရပါသည္။ သတင္းေထာက္ မ်ားႏွင့္ အတူလိုက္ပါလာေသာ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူတဦးက အဆိုပါ သစ္ထုတ္လုပ္မႈသည္ တရားမဝင္ ျဖစ္သည့္ အတြက္ သစ္ေတာဦးစီးဌာနသို႔ ဆက္သြယ္ခဲ့ေၾကာင္း ႏွင့္ သစ္ေတာဌာနက ၎တို႔ကိုဖမ္းဆီး၍ ပစၥည္းမ်ားကို သိမ္းယူခဲ့ေၾကာင္း ေျပာသည္။

သစ္ခြဲသည့္ လုပ္ငန္းကို အနီးဆံုးေက်းရြာႏွင့္ ေဝးကြာေသာ ေတာင္တလံုးအနီးတြင္ ျပဳလုပ္ပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ ဆိုေသာ္ အလံုးလိုက္ တင္ပို႔ ျခင္းက တရားမဝင္သည့္အတြက္ ယခုကဲ့သို႔ လွ်ိဳ႕ဝွက္ခြဲစိတ္ျခင္းက ဥပေဒကို ေရွာင္ရွားသည့္ နည္းလမ္းတခု ျဖစ္သည္။

သစ္ခြဲေနသည္ကို သိရွိသည့္ ေက်းရြာသားမ်ားက တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူမ်ားကို သတင္းေပးခဲ့ၾကသည္။ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူမ်ားႏွင့္ သတင္းေထာက္မ်ား ေရာက္ရွိသြားသည့္အခါ သစ္ခြဲေနသည့္ အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ စိတ္မသက္မသာ ျဖစ္သြားပံုရသည္။ သစ္မ်ားကို ဘယ္ကရသနည္းဟုေမးသည့္အခါ သူ၏ အကိုျဖစ္သူက မၾကာေသးမီက ေပးထားသည့္ အသံုးမျပဳေတာ့ေသာ သစ္မ်ားျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ အိမ္သံုးအတြက္သာ ျဖစ္ေၾကာင္းေျပာသည္။

တရားမဝင္ သစ္ အမ်ားစုကို ကသာသို႔ ဆြဲယူလာၿပီး ဧရာဝတီ ျမစ္ေၾကာင္းမွ တဆင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ႏွင့္ မႏၲေလးတိုင္း အတြင္းရွိ လမ္းေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးကို ျဖတ္သန္း၍ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ယူနန္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းသို႔ တင္ပို႔ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲ ႏိုင္ငံမ်ားမွ တရားမဝင္္ သစ္ထုတ္လုပ္မႈ တိုက္ဖ်က္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို အကူအညီေပးေနေသာ ဥေရာပသမဂၢ၏ Forest Law Enforcement, Governance and Trade အစီအစဥ္ လက္ေအာက္တြင္ အလုပ္လုပ္ေနေသာ တက္ၾကြ လႈပ္ရွားသူမ်ားက ေျပာၾကသည္။ တရားမဝင္ ပစၥည္းမ်ား စစ္ေဆးေရးဂိတ္မ်ားကို ျဖတ္သန္းခြင့္ရရန္ အတြက္ လာဘ္ေငြ ေပးရသည္ဟုလည္း သူတို႔ကဆိုသည္။

သူ၏ အလုပ္ရွင္ေဟာင္းက ရဲအဖြဲ႕ႏွင့္ သစ္ေတာဌာနမွ တာဝန္ရွိသူမ်ားကို ႀကိဳတင္၍ လာဘ္ေငြေပးထားသည္ ဟု ကိုမင္းမင္းက ေျပာသည္။ သို႔မွသာ ဂိတ္သို႔ ကိုမင္းမင္းေရာက္လာသည့္ အခ်ိန္တြင္ တာဝန္ ရွိသူမ်ားက သူ၏ ထရပ္ ကားကို စစ္ေဆးျခင္းမျပဳဘဲ သြားခြင့္ေပးမည္ ျဖစ္သည္။

“လာဘ္ထိုးထားတဲ့ အတြက္ (ရဲအဖြဲ႕ႏွင့္ သစ္ေတာဌာနမွ) တာဝန္ရွိသူေတြက က်ေနာ္တို႔ကို ကာကြယ္ေပးတယ္။ တခါတေလက်ရင္ သူတို႔က က်ေနာ္ တို႔ ကားေပၚလိုက္လာၿပီး သြားရမယ့္ေနရာကိုေတာင္ လိုက္ျပေပးတယ္” ဟု သူက ေျပာသည္။

သစ္ေတာဌာနမွ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးမ်ိဳးမင္းက အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈမ်ားကို ရပ္တန္႔ႏိုင္ရန္ အစိုးရက ႀကိဳးစားေနသည္ဟု စက္တင္ဘာလ ၂ ရက္ေန႔တြင္ ေျပာသည္။

“လူပုဂၢိဳလ္ တဦးခ်င္းအလိုက္ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ အမႈေတြေတာ့ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သစ္ေတာဌာနမွာ ရွိတဲ့ ၀န္ထမ္း အားလံုးေတာ့ ပါ၀င္ပတ္သက္ျခင္း မရွိပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔က အက်င့္ပ်က္ျခစားတဲ့ ၀န္ထမ္းေတြကို အရင္ကထဲက အေရးယူခဲ့ၿပီး အခု အခ်ိန္မွာလည္း ဆက္လက္ အေရးယူေဆာင္ရြက္သြားပါမယ္” ဟု ဦးမ်ိဳးမင္း ကေျပာသည္။

အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ေမးခြန္းမ်ားကို ရဲတပ္ဖြဲ႕က သစ္ေတာဌာနသို႔ လႊဲေျပာင္းေပးခဲ့သည္။

သစ္ေတာဌာနက ကသာခ႐ိုင္မွ ၀န္ထမ္းမ်ားကို ယခင္က အေရးယူခဲ့သည္ဟု ဦးမ်ိဳးမင္းက ေျပာေသာ္လည္း ခ႐ိုင္ညႊန္ ၾကားေရးမွဴး ဦးစိုးတင့္ကမူ တရားမ၀င္ သစ္ထုတ္မႈမ်ားတြင္ တာ၀န္ရွိသူမ်ား ပါ၀င္ပတ္သက္ျခင္း မရွိေၾကာင္း ဆိုသည္။

“တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ သစ္မာ ၀ယ္လိုအားေၾကာင့္ စီးပြားေရး သမားေတြ ပူးေပါင္းၿပီး တရားမ၀င္သစ္ထုတ္လုပ္မႈေတြ ရွိႏိုင္ပါ တယ္” ဟု ဦးစိုးတင့္က ေျပာသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ေမွာင္ခုိလုပ္ငန္းက မည္မွ်အထိ ႀကီးမားပါသနည္း။ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွ ၂၁၀၄ ခုႏွစ္ အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ သစ္မာတင္ပို႔မႈတန္ဘိုးက အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂.၈၃ ဘီလီယံ ရွိသည္ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္က ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ္လည္း ၎၏ ကုန္သြယ္ဘက္ႏိုင္ငံမ်ားကမူ သူတို႔၏ သစ္မာတင္သြင္းမႈက အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၅.၅၇ ဘီလီယံ ရွိသည္ဟု ဆိုသျဖင့္ ျခားနားျခင္း ေဒၚလာ ၂.၇၄ ဘီလီယံ ခန္႔က တရားမ၀င္ သစ္ထုတ္လုပ္မႈ ျဖစ္ဖြယ္ရာ ရွိပါသည္။ အျခားေသာ သစ္ထုတ္ လုပ္မႈမ်ားက တိုင္းျပည္၏ မွတ္တမ္းမ်ားတြင္ မပါ၀င္ေနျခင္း ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။

အိႏၵိယ ႏွင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမ်ားက အႀကီးဆံုးေဖာက္သည္မ်ားက ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္အတြင္းတြင္ အဆိုပါ ၂ ႏိုင္ငံ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ကၽြန္းသစ္ ႏွင့္ rosewood (တမလန္း) တင္သြင္းမႈက အျခား ကမာၻ႔ႏိုင္ငံမ်ားထက္ ၆ ဆ ပိုလြန္ခဲ့ပါသည္။

“တရားမ၀င္သစ္ အမ်ားစုက ကခ်င္ျပည္နယ္ကေန တဆင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကို တင္ပို႔တာျဖစ္ပါတယ္။ တရားမ၀င္သစ္ေတြကို သယ္ယူသြားတဲ့ လမ္းတေလွ်ာက္မွာ စစ္ဘက္အရာရွိေတြနဲ႔ အရပ္ဘက္ အရာရွိေတြကို တရားမ၀င္ သစ္တင္ပို႔ သူေတြက လာဘ္ေငြဘယ္လိုေပးတယ္ဆုိတာ က်မတို႔ ျမင္ေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္” ဟု ကခ်င္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကြန္ရက္(Kachin Peace Network) မွ ေဒၚခြန္ဂ်ာက ေျပာသည္။

“ဒါက မလိုလားအပ္တဲ့ ႀကီးမားတဲ့ ဆံုး႐ံႈးမႈျဖစ္ပါတယ္။ တန္ဘိုးႀကီးမားတဲ့ သဘာ၀ အရင္းအျမစ္ေတြက မျဖစ္စေလာက္ ေငြေၾကးနဲ႔ ေရာင္းခ် ခံေနရတယ္” ဟု သူကထပ္ေျပာသည္။

၂၀၁၀ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္အတြင္းတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံက ကမာၻေပၚတြင္ သစ္ေတာဆံုး႐ံႈးမႈ တတိယ အမ်ားဆံုးျဖစ္ခဲ့ၿပီး ႏွစ္စဥ္ ဆံုး႐ံႈးမႈမွာ စတုရန္းမိုင္ ၂၁၀၀ ခန္႔ရွိသည္ဟု ကုလသမဂၢ စားနပ္ရိကၡာႏွင့္ စုိက္ပ်ဳိးေရးအဖြဲ႕(FAO)၏ အဆိုအရ သိရသည္။

၂၀၁၁ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ႏွစ္ေပါင္းၾကာရွည္စြာ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ေသာ စစ္အစိုးရက သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္ေသာ စစ္တပ္ေနာက္ခံေပး အရပ္သား အစိုးရသို႔ အာဏာလႊဲေျပာင္းေပးခဲ့ၿပီး အဆိုပါ အစိုးရက ယခုႏွစ္ အေစာပိုင္းအထိ အုပ္ ခ်ဳပ္ခဲ့သည္။ ဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္ေသာ အစိုးရက ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ႏွင့္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ၾကာျမင့္ခဲ့ေသာ အထီးက်န္ တံခါးပိတ္ ေနခဲ့ျခင္းမွ လြတ္ေျမာက္ႏိုင္ရန္ စတင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့သျဖင့္ ခ်ီးက်ဴးမႈမ်ား ရရွိခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးတခု ရွိလာသည္မွာ တံခါးဖြင့္လွစ္လိုက္ျခင္းမ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ေျမာက္မ်ားလွစြာေသာ သဘာ၀ အရင္းအျမစ္မ်ားကို ထုတ္ယူရန္ လြယ္ကူသြားေစခဲ့သည္။

“အဆိုးဆံုးကာလကေတာ့ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရလက္ထက္မွာပဲ။ အစိုးရ ကိုယ္တိုင္က စီးပြားေရးသမားေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ ရြက္ခဲ့ပါတယ္။ တရားမ၀င္ သစ္ခိုးထုတ္မႈက က်ေနာ္တို႔ ေဒသအတြင္းမွာ က်ယ္ျပန္႔သြားခဲ့တယ္” ဟု စစ္ကိုင္းတိုင္း လႊတ္ ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ တဦးျဖစ္သည့္ ဦးသန္းလိႈင္က ေျပာသည္။

သက္တမ္းရင့္ သစ္ေတာမ်ားကို ကာကြယ္ရန္ အစိုးရက ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွ စ၍ ႏိုင္ငံျခားသို႔ သစ္အလံုးလိုက္ တင္ပို႔ ျခင္းကို တားျမစ္ခဲ့သည္။ အသစ္ေရြးခ်ယ္ခံခဲ့ရေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္သည့္ အစိုးရက မတ္လ ၃၁ ရက္ ေန႔တြင္ ကုန္ဆံုးမည့္ ယခု ဘ႑ာေရး ႏွစ္ အတြင္းတြင္ တႏိုင္ငံလံုး ၌ သစ္ခုတ္ျခင္းကို တားျမစ္လိုက္ေၾကာင္း ေမလတြင္ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့သည္။

ကသာရွိ သစ္ေတာ ဌာနၿခံ၀င္းသည္ ယခုအခါ ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းမွ စတင္၍ အစိုးရက တရားမ၀င္ သစ္ခိုးထုတ္သူမ်ား ထံမွ ဖမ္းဆီး ထိမ္းသိမ္းခဲ့ေသာ ကုန္တင္ကားမ်ား၊ ဘတ္စ္ကားမ်ား ႏွင့္ van ကားမ်ား ထားရွိသည့္ ေနရာ ျဖစ္လာသည္။

အစိုးရက ဧၿပီလ မွစ၍ တရားမ၀င္သစ္ ၁၆၀၀၀ တန္ ေက်ာ္ ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္းခဲ့သည္ဟု သစ္ေတာဌာန ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးမ်ိဳးမင္းက ေျပာသည္။ အစိုးရသစ္ အာဏာရယူၿပီးေနာက္တြင္ အမႈဖြင့္ အေရးယူမႈ ၁၀၀၀ ေက်ာ္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္ဟု လည္း သိရသည္။ ယခင္ အစိုးရ လက္ထက္ ၿပီးခဲ့သည့္ ဘ႑ာေရးႏွစ္အတြင္းတြင္ တရားမ၀င္သစ္ တန္ခ်ိန္ ၃၀၀၀၀ ဖမ္းဆီး ထိန္း သိမ္းႏိုင္ခဲ့ၿပီး အမႈဖြင့္ အေရးယူမႈ ၂၂၀၀ ေက်ာ္ရွိခဲ့သည္ဟု သူကေျပာသည္။

တရားမ၀င္ သစ္ခိုးထုတ္သူ အခ်ိဳ႕ကိုလည္း အေရးယူ ေထာင္ခ်ခဲ့ရာ ၀န္းသိုၿမိဳ႕နယ္မွ ေက်းရြာတခုတြင္ AP သတင္း ေထာက္မ်ား ေတြ႔ခဲ့သူ တဦးလည္း အပါ အ၀င္ျဖစ္သည္။ ၄ လၾကာ ေထာင္ခ်ခံရၿပီးေနာက္ သူျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္ခဲ့ပါ သည္။

အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈႏွင့္ ဥပေဒအရ အေရးယူမႈ အားနည္းျခင္းက အတားအဆီးမ်ား ျဖစ္ေနဆဲျဖစ္သည္။

“တရားမ၀င္ သစ္ခိုးထုတ္တဲ့သူေတြက ဒီလုပ္ငန္းကို အၾကာႀကီး လုပ္လာၾကတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အလြန္ပါးနပ္ၿပီး ကၽြမ္းက်င္ၾကတယ္။ တရားမ၀င္သစ္ေတြကို ဘယ္အခိ်န္မွာ ဘယ္ေနရာကို ဘယ္လိုပို႔ရမယ္ဆိုတာက သူတို႔ နားလည္ ၾက တယ္။ အစိုးရရဲ႕ အားနည္းခ်က္ေတြကိုလည္း သူတို႔က ေသေသခ်ာခ်ာ သိၾကတယ္။ ဖမ္းဆီး မခံရေအာင္ ဘယ္လိုေရွာင္ တိမ္းရမယ္ ဆိုတာလည္း သိၾကတယ္” ဟု ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ႏွင့္ သဘာ၀အရင္းအျမစ္ႏွင့္ သဘာ၀ ပတ္ ၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး ေကာ္မတီ၀င္ ဦးမင္းေနာင္ကေျပာသည္။

လာဘ္ေပးလာဘ္ယူကိစၥ နည္းပါးသြားေသာ္လည္း တာ၀န္ရွိသူ အခ်ိဳ႕က လာဘ္ေငြယူေနဆဲဟု သူက ေျပာသည္။ သစ္ေတာဌာနမွာလည္း အင္အားနည္းေနသည္။ “သစ္လုပ္ကြက္ေတြနဲ႔ လူေတြကို လိုက္လံဖမ္းဆီးဖို႔ သူတို႔မွာ လူအင္အား မရွိဘူး။ သူတို႔ အႏၲရာယ္ရွိႏိုင္တယ္။ သူတို႔မွာ လက္နက္မရွိဘူး။ ေဘာလ္ပင္ေတြ ပဲ ရွိတယ္” ဟုလည္း ဦးမင္းေနာင္က ေျပာသည္။

မၾကာေသးမီက စစ္ကိုင္းတုိင္းမွ သစ္ေတာဌာန ၀န္ထမ္းတဦးကို တရားမ၀င္ သစ္ခိုး ထုတ္သူမ်ားက သတ္ျဖတ္ခဲ့ၾက သည္။ “အဲဒါနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ဘာမွမလုပ္ႏိုင္ခဲ့ဘူး။ သူ႔အတြက္ က်ေနာ္တို႔ တကယ္ကို ၀မ္းနည္းပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ သူ႔ကို မကာကြယ္ႏိုင္ခဲ့ဘူး” ဟု သူက ဆိုသည္။

ယခုကဲ့သို႔ အသတ္ခံရျခင္းမွာ ကသာခ႐ိုင္အတြင္းတြင္ ပထမဆံုး အႀကိမ္ဟု ဆိုႏိုင္ေသာ္လည္း သစ္ေတာ၀န္ထမ္းမ်ား ရံဖန္ရံခါ ၿခိမ္းေျခာက္ခံရျခင္း၊ အႏၲရာယ္ေပးျခင္းမ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနခဲ့ရသည္ဟု သစ္ေတာ အရာရွိတဦး ျဖစ္သည့္ ဦးစိုးတင့္ က ေျပာသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔က ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံေပးရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကသည္။

တခါတရံ တရားမ၀င္ထုတ္ယူမႈတြင္ ေဒသခံ ေက်းရြာသားမ်ား ပါ၀င္ေလ့ရွိေသာ္လည္း သူတို႔အတြက္ အက်ိဳးအျမတ္က မရ သေလာက္နီးပါး ျဖစ္သည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။ အႀကီးအက်ယ္ လုပ္ကိုင္သူမ်ားက အျခားေဒသမ်ားမွ သစ္ခုတ္သမားမ်ားကို မွီခိုၾကသည္ဟုလည္း သူတို႔က ဆိုသည္။

အာရွတြင္ အဆင္းရဲဆံုး ႏိုင္ငံမ်ားထဲမွ တခုျဖစ္သည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ စံႏႈန္းမ်ားအရပင္လွ်င္ စစ္ကိုင္းတိုင္း ေျမာက္ပိုင္းသည္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးၿပီး ေ၀းလံေခါင္ဖ်ားသည့္ ေဒသတခု ျဖစ္ပါသည္။ လူအမ်ားစု သံုးစြဲေနရသည့္ လမ္းမ်ားကလည္း အလြန္ဆိုး သည္။ ေက်းလက္ျပည္သူမ်ားအေနျဖင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရး လုပ္ငန္းအေပၚတြင္ အႀကီးအက်ယ္မွီခိုေနၾကရေသာ္လည္း ေရေပး ေ၀မႈ စနစ္မရွိပါ။ စိုက္ပ်ိဳးရာသီ မဟုတ္သည့္ အခ်ိန္တြင္ အစားအစာအတြက္ သစ္ေတာမ်ားကို မွီခိုၾကရသည္။ ေက်းရြာ မ်ားတြင္ ပံုမွန္အားျဖင့္ မူလတန္းေက်ာင္း တေက်ာင္းသာ ရွိတတ္ၿပီး ဆက္လက္ပညာသင္ၾကားႏိုင္ေရးက ကေလးငယ္ အမ်ားစု အလွမ္းမမီသည့္ ကိစၥတခု ျဖစ္ေနသည္။

“တရားမ၀င္ သစ္ခုိးထုတ္မႈကို ရပ္တန္႔ဖို႔ အတြက္ အဲဒါက အၿမဲတမ္း က်ေနာ္တို႔အတြက္ အခက္အခဲျဖစ္ေနခဲ့တယ္။ သူတို႔ က အာဏာပိုင္ အဆင့္ဆင့္နဲ႔ နားလည္မႈရထားၾကတယ္။ အဲဒီကေန အက်ိဳးအျမတ္ရရွိၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ သစ္ေတာေတြ နားမွာေနတဲ့ ေက်းလက္ျပည္သူေတြကေတာ့ အရမ္းဆင္းရဲၾကတယ္” ဟု တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူတဦး ျဖစ္သည့္ ဦးေအာင္ မိုးေက်ာ္ကေျပာသည္။

တခ်ိန္တည္းမွာပင္ အဆိုပါ ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏ အာ႐ံုစူးစိုက္မႈ ရလာျခင္းက တိုးတက္ မႈတခု ျဖစ္သည္ဟု သူက ေျပာသည္။

“တကယ္လို႔ အစိုးရသစ္က ဒီသစ္ေတာေတြကို ႏွစ္ အနည္းငယ္ေလာက္ ကာကြယ္ေပးႏိုင္မယ္ဆိုရင္ ဒီသစ္ေတာေတြ ရွင္ သန္ဖို႔ အခြင့္အေရး ရလာပါလိမ့္မယ္။”