တႏုိင္ငံလုံး အပစ္ရပ္ေရး ေဝးေနဦးမလား

နန္းလြင္ႏွင္းပြင့္

အမ်ိဳးသား ျပန္လည္ ရင္ၾကားေစ့ေရးအတြက္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈက႑ ပထမအဆင့္ျဖစ္တဲ့ အမ်ိဳးသားအဆင့္ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲေတြကို ယခုလပိုင္းအတြင္းမွာ က်င္းပႏုိင္ဖို႔အတြက္ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမႈ ပူးတဲြ ေကာ္မတီ (UPDJC) က ျပင္ဆင္ေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။

အမ်ိဳးသားအဆင့္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြကို ျပည္နယ္နဲ႔ တိုင္းေဒသႀကီးေတြမွာ ျပဳလုပ္ၾကမွာျဖစ္ၿပီး ေဆြးေႏြးပြဲမွာ အစုိးရ၊ လႊတ္ေတာ္၊ တပ္မေတာ္၊ တႏုိင္ငံလံုးပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈ ရပ္စဲေရးသေဘာတူ စာခ်ဳပ္ (NCA) လက္မွတ္ထိုး ထားတဲ့ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ ၊ တရားဝင္ႏုိင္ငံေရးပါတီ ၊ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုမ်ား၊ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႕ အစည္းမ်ားနဲ႔ အျခားပါဝင္သင့္ ပါဝင္ထိုက္သူေတြ ပါဝင္က်င္းပရမယ္လို႔ ႏုိင္္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲဆိုင္ရာ မူေဘာင္ (Framework For Political Dialogue) မွာ ျပဌာန္း ထားပါတယ္။

ျပဌာန္းခ်က္မ်ားအရ NCA မထိုးထားတဲ့ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြက အမ်ိဳးသားအဆင့္ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြး ပြဲ ေတြမွာ ပါဝင္ခြင့္မရွိဘူးလို႔ အဓိပၸာယ္ သက္ေရာက္ေနပါတယ္။

NCA ထိုးၿပီးမွ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးရမယ္

ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႕ဝင္ ဦးလွေမာင္ေရႊကလည္း“အခု NCA နဲ႔ Framework ရွိတဲ့ အတုိင္းဆိုရင္ေတာ့ NCA ထိုးဖို႔ လိုမယ့္ သေဘာရွိတယ္။အခု Framework က မျပင္ၿပီးမခ်င္း အတည္ျဖစ္တာပဲ။ ဒီ Framework အတိုင္း ဆိုရင္ ေတာ့ သူတို႔ (NCA မထိုးရေသးသည့္ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ား) ဦးေဆာင္တဲ့ က႑မွာ ရွိဖို႔ ခက္မွာေပါ့”လို႔ ဧရာဝတီကုိ ေျပာပါတယ္။

ျပဌာန္းခ်က္မ်ားေၾကာင့္ NCA မထိုးထားတဲ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႕အစည္းေတြက အမ်ိဳးသားအဆင့္ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲမွာ အစုိးရက ပါဝင္ခြင့္ ေပးခဲ့မယ္ဆိုရင္ေတာင္ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ဦးေဆာင္ေဆြးေႏြးသူမ်ား က႑က ပါဝင္ခြင့္ရမွာ မဟုတ္ဘဲ “ေလ့လာသူ”အေနနဲ႔ပဲ တက္ခြင့္ရမယ့္ အေနအထား ျဖစ္ေနပါတယ္။

လက္ရွိမွာေတာ့ အမ်ိဳးသားအဆင့္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲ က်င္းပႏုိင္ဖို႔အတြက္ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးမႈဆိုင္ရာ မူေဘာင္ကို ညွိႏိႈင္း သံုးသပ္ၾကရန္ ျပင္ဆင္ေနၿပီလို႔လည္း ဦးလွေမာင္ေရႊက ေျပာပါတယ္။

ျပည္တြင္းမွာ အစုိးရနဲ႔ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရး လုပ္ရမယ့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ၂၁ ဖြဲ႕ရွိတဲ့ အနက္ ၁၃ ဖြဲ႔က အေၾကာင္း အမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ NCA လက္မွတ္ မထိုးရေသးပါဘူး။

အဆိုပါ ၁၃ ဖြဲ႔က ညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ (UNFC) အစုအဖြဲ႕က ၇ ဖြဲ႔ ၊ ေျမာက္ပိုင္း မဟာမိတ္ ၃ ဖြဲ႕ ၊ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္ေဟာင္း ခ်ဳပ္ဆိုၿပီးကတည္းက ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ေဒသေတြနဲ႔ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ေဆာင္ ႏုိင္ၿပီျဖစ္တဲ့ ‘ဝ’ျပည္ ေသြးစည္း ညီညြတ္ေရး တပ္မေတာ္ (UWSA) ၊ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ မဟာမိတ္ တပ္မေတာ္-မုိင္းလား အဖြဲ႕ (NDAA) တို႔နဲ႔ အိႏိၵယ-ျမန္မာ နယ္စပ္မွာ သီးျခား ရပ္တည္ေနတဲ့ နာဂ အမ်ိဳးသား ဆိုရွယ္လစ္ ေကာင္စီ-ကပ္ပလန္ (NSCN – K) တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္ေက်ာမလံုတဲ့ အပစ္ရပ္ေရးလား

UNFC က ၇ ဖြ႔ဲျဖစ္တဲ့ ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA) ၊ မြန္ ျပည္သစ္ ပါတီ (NMSP) ၊ ရွမ္းျပည္ တိုးတက္ေရး ပါတီ (SSPP/SSA) ၊ ကရင္နီ အမ်ိဳးသား တိုးတက္ေရး ပါတီ (KNPP) ၊ ‘ဝ’ အမ်ိဳးသား အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (WNO) ၊ ရခိုင္ျပည္ အမ်ိဳးသား ေကာင္စီ (ANC)နဲ႔ လားဟူ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကရက္တစ္ ပါတီ (LDU) တို႔က NCA စာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ထိုးလို ေပမယ့္ UNFC က ဆုပ္ကိုင္ထားတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မွာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕အားလံုး ပါဝင္ ရမယ္ ဆိုတဲ့ အခ်က္ကို အစိုးရက အေကာင္အထည္ မေဖာ္ေပးႏုိင္ေသးတာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။

ေျမာက္ပိုင္းမဟာမိတ္ သံုးဖြဲ႔ျဖစ္တဲ့ ျမန္မာအမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ မဟာမိတ္ တပ္မေတာ္ – ကိုးကန္႔အဖြဲ႕ (MNDAA) ၊ ပေလာင္(တအန္း) အမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္(TNLA) နဲ႔ ရကၡိဳင့္ တပ္မေတာ္(AA) တို႔ကိုေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္း ေရး မွာ ပါဝင္လိုရင္ လက္နက္ကိုင္လမ္းစဥ္ကို အၿပီးတိုင္ စြန္႔လႊတ္တဲ့ စာ ထုတ္ျပန္ရမယ္လို႔ တပ္မေတာ္က ေျပာဆို ထားတာေၾကာင့္ အစိုးရနဲ႔ ညွိႏိႈႈင္းရ ခက္ခဲေနပါေသးတယ္။

ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မွာ ပါဝင္လုိရင္ သူတို႔ရဲ႕ ေတာ္လွန္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္ကို စြန္႔လႊတ္ရမယ္လို႔ သေဘာေပါက္ ထား တာေၾကာင့္ ေျမာက္ပို္င္းမဟာမိတ္ ၃ဖြဲ႔ကလည္း တပ္မေတာ္ရဲ႕ ေတာင္းဆိုခ်က္ကို မလိုက္ေလ်ာႏုိင္တာ ျဖစ္ပါ တယ္။

UNFC အဖြဲ႔ဝင္ေတြက NCA လက္မွတ္ မထိုးႏုိင္ေသးတဲ့ အခ်က္မ်ားအနက္ ေျမာက္ပိုင္း မဟာမိတ္ ၃ဖြဲ႔ကိစၥ ကလည္း တခ်က္ အပါအဝင္ ျဖစ္ေနပါတယ္။

အဲဒီအျပင္ UNFC အဖြဲ႔ဝင္ေတြက တပ္မေတာ္နဲ႔ စစ္ေရး တင္းမာေနတဲ့ ေျမာက္ပိုင္းအဖြဲ႕ေတြကို ခ်န္လွပ္ၿပီး တိုက္ပြဲ ေတြ ကို လ်စ္လ်ဴရႈ၊ အပစ္ရပ္ လက္မွတ္ထိုးၿပီး ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲကို သြားဖို႔ မေရြးခ်ယ္ၾကပါဘူး။
UNFC ဒု ဥကၠ႒ နုိင္ဟံသာက“၃ ၊ ၄ ဖြဲ႔ကို ခ်န္ထားရင္ က်ေနာ္တို႔ႏုိင္ငံက စစ္မွန္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ဘယ္လိုမွ မတည္ ေဆာက္ႏုိင္ဘူး။ ရိုးသားတဲ့ ေစတနာနဲ႔ တႏုိင္ငံလံုးကို ေအးခ်မ္းခ်င္ရင္ေတာ့၊ သူတို႔ကို ပါဝင္လာေအာင္ တြဲေခၚရမွာပဲ” လို႔ ဧရာဝတီကို ေျပာဆိုထားပါတယ္။

စက္တင္ဘာလ ၁၀ ရက္ကလည္း UNFC က အစုိးရရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြကို ေထာက္ခံေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေပမယ့္ အားလံုးပါဝင္ေရး လုပ္ေဆာင္ေပးဖို႔နဲ႔ တိုင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ တပ္မေတာ္က ထိုးစစ္ဆင္တာ ေတြ ကို ရပ္တန္႔ေပးဖို႔လည္း ထည့္သြင္းထားပါတယ္။

အဆိုပါ အခ်က္အလက္ေတြကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ UNFC အဖြဲ႔ဝင္ေတြက ေနာက္ေက်ာမလံုတဲ့ အပစ္ရပ္ေရးကို ေရြးခ်ယ္ဖို႔ ခက္ခဲေနတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။

ဝ နဲ႔ မိုင္းလားက NCA မထိုးခ်င္ၾက

UWSA ကိုမူ ယခင္ သမၼတေဟာင္း ဦးသိန္းစိန္ လက္ထက္ကလည္း NCA ထိုးရန္ အစုိးရဝန္ႀကီးေတြ ပါဝင္တဲ့ အဖြဲ႔က UWSA ထိန္းခ်ဳပ္ နယ္ေျမအတြင္းအထိ သြားေရာက္ ေျပာဆိုခဲ့ေပမယ့္လည္း လာေရာက္ လက္မွတ္ထိုးခဲ့ျခင္း မရွိပါ။

အဲဒီျပင္ UWSA က ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၄ ရက္မွာ NCA ဟာ သူတိုိ႔ ပါဝင္ေရးဆြဲထားတာ မဟုတ္လို႔ ေဒသခံ ဝ လူထုရဲ႕ သေဘာထား ဆႏၵ မပါဝင္ေၾကာင္း၊ သူတို႔အေနနဲ႔ အပစ္ရပ္လက္မွတ္ထိုးၿပီး ျဖစ္လို႔ အခု NCA ကို ထပ္မံ ထိုးရင္ စာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္အလက္ေတြအရ ေနာက္ျပန္ဆုတ္ရမယ့္ အေျခအေန ျဖစ္ေနေၾကာင္း၊ NCA မွာ အားလံုး ပါဝင္ေရး လုပ္ေဆာင္ဖို႔လည္း လိုအပ္ေသးေၾကာင္း ဆုိတဲ့ စာသားေတြပါ ထုတ္ျပန္ခ်က္ တေစာင္ကို ထုတ္ျပန္ ခဲ့ပါ တယ္။

အဆိုပါ ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ UWSA အေနနဲ႔ အစိုးရ အေကာင္အထည္ ေဖာ္မယ့္ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲေတြကို အားေပး ေၾကာင္း၊ ေထာက္ခံေၾကာင္း ေျပာဆိုထားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။

ဒီ့အျပင္ UWSA အေနနဲ႔ သူတို႔ ‘ဝ’ေဒသနဲ႔ မ်က္ႏွာခ်င္း ဆိုင္ထားတဲ့ စီးပြားေရးအရ နယ္ေျမအရ ဆက္စပ္ မွီခိုမႈ ရွိေန တဲ့ ယူနန္ျပည္နယ္က ေျမာက္ပိုင္း တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြရဲ႕ ကိစၥေတြမွာ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြ ပါဝင္ ပတ္သက္ ျခင္း မရွိေစဖို႔ ကတိ ေတာင္းဆိုထားေၾကာင္းလည္း ထည့္သြင္း ေျပာဆိုထားပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ NCA ျဖစ္ေပၚလာေစဖို႔ လုပ္ငန္း အဆင့္ဆင့္မွာ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြက ေတာက္ေလွ်ာက္ ပါဝင္ခဲ့လို႔ UWSA က NCA ကို လက္မွတ္ထိုးပါက တရုတ္ႏုိင္ငံ ယူနန္အစိုးရကို ေပးထားတဲ့ ကတိကို ေဖာက္ဖ်က္ရာ ေရာက္ႏုိင္ေၾကာင္း လည္း ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ထည့္သြင္း ရွင္းျပထားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။

UWSA ဟာ ေျမာက္ပိုင္းမဟာမိတ္ ၃ဖြဲ႕နဲ႔လည္း မဟာမိတ္ ဆက္ဆံေရး ရွိေနၿပီး ႏိုင္ငံေရး ေလ့လာ သံုးသပ္သူေတြ ေျပာဆိုခ်က္အရ ေျမာက္ပိုင္း မဟာမိတ္ ၃ဖြဲ႕အေနနဲ႔ စစ္အင္အားအရ UWSA အေပၚ မွီခိုမႈေတြ ရွိတယ္လို႔ သိရပါ တယ္။

UWSA က တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ၂၁ ဖြဲ႕အနက္ အင္အားအႀကီးဆံုး အဖြဲ႕ၿပီး ၿမိဳ႕နယ္ ၆ ၿမိဳ႕နယ္ကို ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ရထားပါတယ္။

စစ္သည္အင္အား ေတာင့္တင္းၿပီး စီးပြားေရးနဲ႔ ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းေတြကို ကိုယ္ပိုင္ ထူေထာင္ထားၿပီး အစုိးရရဲ႕ အာဏာ သက္ေရာက္မႈ မရွိပါ။

မုိင္းလားအဖဲြ႕ NDAA ဟာလည္း UWSA နဲ႔ မိတ္ဘက္ျဖစ္ၿပီး ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ေဒသ အေနနဲ႔ ေနထိုင္ၾကသူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

UWSA နဲ႔ NDAA တို႔က ၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ အစုိးရနဲ႔ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုထားၿပီး ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွာလည္း အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္အသစ္ကို ျပည္ေထာင္စု အဆင့္ထိ သေဘာတူထားၾကပါတယ္။

UWSA နဲ႔ NDAA တို႔ဟာ အျခား တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ ေတြနဲ႔ မတူတဲ့ အခ်က္ေတြက သူတို႔ ေဒသကို ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ရထားၿပီး တရားစီရင္ေရး၊ စီးပြားေရး၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးေတြကို ကိုယ္ပိုင္ လုပ္ကိုင္ႏုိင္တဲ့ အေနအထား မွာ ရွိေနပါၿပီ။

ဒါေၾကာင့္ သူတို႔က အစိုးရ ဆီကို ေတာင္းဆိုလိုတဲ့ အခ်က္ေတြက အျခားတိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ မတူပါဘူး။

NCA မွာ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ေတြ ရရွိဖို႔ အေျခခံ ေတာင္းဆိုရမယ့္ ပထမေျခလွမ္းျဖစ္လို႔ ခရီး အေတာ္ေပါက္ေနၿပီ ျဖစ္တဲ့ သူတို႔ အဖြဲ႕ ၂ ဖြဲ႕က NCA ကို ထိုးဖို႔မလိုဘူးလို႔ ယူဆထားၾကေၾကာင္း ဧရာဝတီက စံုစမ္း ေမးျမန္းခ်က္မ်ား အရ သိရပါတယ္။

သူတို႔က အရင္ အစိုးရေတြ လုပ္ခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲကိုလည္း ထိေတြ႕မႈ မရွိခဲ့ပါဘူး။

အခုအခ်ိန္မွာ ႏုိင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံပုဂိၢဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေဖာ္ေဆာင္ေနတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကိုမူ ေထာက္ခံတဲ့ အေနနဲ႔ အဆင့္ဆင့္ျပဳလုပ္မယ့္ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ ပါဝင္ၾကဖို႔ မူအားျဖင့္ သေဘာတူထား တယ္လို႔ သိရပါတယ္။

ၾသဂုတ္ ၃၁ ရက္ကေန စက္တင္ဘာ ၃ ရက္အထိ က်င္းပခဲ့တဲ့ ၂၁ရာစုပင္လံု – ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ညီလာခံ ပထမ အႀကိမ္မွာလည္း ဝနဲ႔မုိင္းလားက တက္ေရာက္ခဲ့ေပမယ့္ တိုင္းရင္းသားကိုယ္စားလွယ္ ကတ္ျပားအစား ေလ့လာ သူ ကတ္ျပားသာ မွားယြင္း ေပးခဲ့တာေၾကာင့္ ဝ ကိုယ္စားလွယ္ေတြက ခြဲျခားဆက္ဆံတယ္လို႔ ဆိုၿပီး ညီလာခံ ကေန ထြက္ခြာခဲ့ၾကပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ဝ အဖြဲ႕က ညီလာခံကို သူတို႔လိုခ်င္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ ပါရွိတဲ့ စာတမ္းရွည္ တေစာင္ အစုိးရကို ေပးသြား ပါတယ္။

UWSA ဟာ လက္ရွိ ကုိယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသ အဆင့္ကေန တိုးျမွင့္ၿပီး ျပည္နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ အဆင့္ တိုးျမွင့္ သတ္မွတ္ေပးဖို႔ မၾကာခဏ ေတာင္းဆိုေနပါတယ္။

အစိုးရကေတာ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပုံအရ UWSA ကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ၿပီးစဥ္က စၿပီး မိုင္းေမာ၊ ပန္ဆန္း (ပန္ခမ္း) ၊ မက္မန္း ၊ နားဖန္း၊ ပန္ဝိုင္ ၊ ဟိုပန္ ၿမိဳ႕နယ္ ၆ ၿမိဳ႕နယ္ကို ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ေဒသအျဖစ္ ေပးကာ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ေပးထားပါတယ္။

NDAA မိုင္းလား အဖြဲ႕ကလည္း ၂၁ ရာစု ပင္လုံ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ညီလာခံမွာ သူတို႔ကို တရားစီရင္ေရးနဲ႔ စီးပြားေရးအရ ကိုယ္ပိုင္ ဆံုးျဖတ္ခြင့္ပါရွိတဲ့ ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ေပးဖို႔ စာတမ္းဖတ္ၾကား ေတာင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ NDAA ဟာ ရွမ္းျပည္နယ္ အေရွ႕ပိုင္းရွိ မိုင္းလားၿမိဳ႕၊ မိုင္းယန္းၿမိဳ႕ရွိ ဆီလူးေဒသ ႏွင့္ မိုင္းေယာင္းၿမိဳ႕ရွိ နမ့္ပန္း ေဒသ ေတြကို ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ရထားပါတယ္။

တိုင္းရင္းသား ႏုိင္ငံေရး ေလ့လာသံုးသပ္သူ ဦးေမာင္ေမာင္စိုးက“ဝရဲ႕ေၾကညာခ်က္ေတြ ဝ က တင္တဲ့စာတမ္း၊ ဝရဲ႕ လက္ရွိ အေနအထားေတြက ဖက္ဒရယ္ကို ေတာင္းတာ မဟုတ္ဘူး။ ကြန္ဖက္ဒရိတ္ကို ေတာင္းတာ။ ဝ တို႔ မိုင္းလား တို႔ ေတာင္းတာ က ကြန္ဖက္ဒရိတ္။ ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ကိုယ္ပိုင္တရားစီရင္ေရး အားလံုးေပါ့။ အစိုးရနဲ႔ တိုက္ရိုက္ ဆက္ဆံမယ္ ဆိုတဲ့ ျပႆနာပါ”လို႔ ေျပာဆိုပါတယ္။

ဝ နဲ႔မိုင္းလားကို ကြန္ဖက္ဒရိတ္ ေပးဖို႔အတြက္ အစိုးရက လြယ္လြယ္ကူကူ ေပးလိုက္ရင္လည္း အျခား တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ေတြက ေတာင္းဆိုလာႏုိင္တဲ့ အတြက္ အစိုးရကခြြင့္ျပဳမယ့္ပံု မေပၚဘူးလို႔လည္း ဦးေမာင္ေမာင္စိုး က ဆိုပါတယ္။

“ေနာက္ဆံုးမရရင္ စစ္ျပန္ျဖစ္ၾကမလား ဆိုတာအထိ စဥ္းစားထားရမွာေပါ့။ ဝ ကလည္း ကြန္ဖက္ဒရိတ္ကို ဘယ္ေလာက္ အထိ ေလွ်ာ့ႏုိင္မလဲ။ သူထိန္းထားတဲ့ တပ္အင္အားနဲ႔ တင္းခံေနမယ္ဆိုရင္ စစ္ျဖစ္တဲ့ အထိ ေရာက္ႏုိင္ တယ္။ ဒီအေျခအေနကို မေရာက္ဖို႔ အစိုးရက ႀကိဳးစားၿပီး ထိန္းညွိေနတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္”လို႔လည္း ဦးေမာင္ေမာင္စုိး က ေျပာပါတယ္။

အိႏိၵယ-ျမန္မာ နယ္စပ္က နာဂ အဖြဲ႔

NSCN-K ကလည္း အျခား တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြလို ႏုိင္ငံေရးဦးတည္ခ်က္ ကြဲလြဲၿပီး လက္ရွိမွာ အစိုးရ ဆီ ကေန ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးေရး လုပ္ေဆာင္ေပးဖို႔ပဲ တရားဝင္ ေတာင္းဆိုထားပါတယ္။

သူတို႔ကိုလည္း NCA ထိုးဖို႔ ဖိတ္ေခၚခဲ့ေပမယ့္ မထိုးခဲ့ပါဘူး။ ၾသဂုတ္လကုန္ပုိင္းက စတင္ က်င္းပခဲ့တဲ့ ၂၁ ရာစုပင္လံု- ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ညီလာခံမွာလည္း တက္ေရာက္ခဲ့ျခင္း မရွိပါဘူး။

NSCN – K က အိႏိၵယ- ျမန္မာနယ္စပ္မွာ ရွိိတာေၾကာင့္ သူတို႔ရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးအေျခအေနကလည္း ဗဟိုအစုိးရနဲ႔ တနည္း တဖံု ညွိႏိႈင္းၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ ပါဝင္ခြင့္ရွိသူေတြ ဆိုတာ

လက္ရွိ အမ်ိဳးသားအဆင့္ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲေတြ က်င္းပဖို႔ ျပင္ဆင္ေနတဲ့ UPDJC မွာ NCA လက္မွတ္ ထိုးထားတဲ့ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕ ၈ ဖြဲ႕က ကုိယ္စားလွယ္ေတြ ပါဝင္ပါတယ္။

UPDJC ရဲ႕ အဖြဲ႕ဝင္ေတြ ကေတာ့ ကရင္ အမ်ိဳးသား အစည္းအရံုး (KNU) ၊ ဒီမိုကေရစီအက်ိဳးျပဳ ကရင့္တပ္မေတာ္ (DKBA) ၊ ကရင္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေကာင္စီ (KNU/KNLA-PC) ၊ ခ်င္းအမ်ိဳးသားတပ္ဦး (CNF) ၊ ပအို႔ဝ္ အမ်ိဳးသား လြတ္ ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ (PNLO) ၊ ရွမ္းျပည္ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး ေကာင္စီ (RCSS/SSA) ၊ ရခိုင္ျပည္ လြတ္ေျမာက္ေရး ပါတီ (ALP) နဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံလံုး ဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား ဒီမိုကရက္တစ္ တပ္ဦး (ABSDF) တို႔ ျဖစ္ပါ တယ္။

UPDJC အဖြဲ႕ဟာ NCA ထိုးၿပီးတဲ့ေနာက္ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲေတြ တာဝန္ယူက်င္းပဖို႔ NCA မူေဘာင္အရ ဖြဲ႕စည္း ထားတဲ့ ေကာ္မတီျဖစ္တာေၾကာင့္ NCA ထိုးၿပီးမွသာ UPDJC မွာ ပါဝင္ခြင့္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဦးလွေမာင္ေရႊကလည္း “လက္မွတ္ထိုးထားသူေတြက UPDJC Member အျဖစ္နဲ႔ UPDJC Member ရဲ႕အတြင္းေရးမႉး ေတြ လုပ္လို႔ရမယ္။ မူေဘာင္မွာ အခုထိျပဌာန္းထားတာက UPDJC အတြင္းေရးမွဴး အဖြဲ႔ဝင္ေတြက ညီလာခံ ကိုယ္စား လွယ္ ျဖစ္ရမယ္လို႔ ေျပာတဲ့အတြက္ အခု NCA နဲ႔ မူေဘာင္ရွိတဲ့အတိုင္းဆို လက္မွတ္ထိုးဖို႔ လိုမယ့္ သေဘာရွိတာေပါ့ ” လို႔ ဆိုပါတယ္။

ျခြင္းခ်က္အေနနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ အက်ိဳးျပဳ ကရင္အမ်ိဳးသား တပ္မေတာ္(DKBA)ဟာ NCA ၿပီးေနာက္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္ လမွာ သူတို႔ တပ္ဖြဲ႕ဝင္ တခ်ိဳ႕နဲ႔ ကရင္ျပည္နယ္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ (BGF) ၊ တပ္မေတာ္ တို႔နဲ႔ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြား ခဲ့ပါ တယ္။

အဲဒီေနာက္ပိုင္း မေက်လည္မႈေတြ ျဖစ္ပြားၿပီး တပ္ရင္းအခ်ိဳ႕နဲ႔ တပ္မဟာ အခ်ိဳ႕က သီးသန္႔ ခြဲထြက္လိုက္ၿပီး တိုးတက္ ေသာ ဗုဒၵဘာသာ ကရင္အမ်ိဳးသား တပ္မေတာ္ (DKBA) ကို ထူေထာင္လိုက္ပါတယ္။

လက္ရွိ ခြဲထြက္ DKBA အဖြဲ႔မွာ တပ္မေတာ္၊ BGF တို႔နဲပ တိုက္ပြဲေတြ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ျပန္လည္ျဖစ္ပြား ေနၿပီး ေဒသခံ ၄၀၀၀ နီးပါးမွာလည္း စစ္ေဘးေရွာင္ေနရတယ္လို႔ သိရပါတယ္။

အဲဒီ ခြဲထြက္ DKBA အဖြဲ႕က အစိုးရနဲ႔ တစံုတရာ ညွိႏိႈင္းထားျခင္းလည္း မရွိေသးပါဘူး။

အမ်ိဳးသားအဆင့္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲ ဘယ္ေလာက္ အေရးႀကီးသလဲ

အစုိးရနဲ႔ ဖက္ဒရယ္စနစ္ကို ေဆြးေႏြးႏုိင္ဖို႔ ဦးတည္သြားေနတဲ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕အားလံုးအတြက္ ပထမအဆင့္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးရမွာ ျဖစ္တဲ့ အမ်ိဳးသားအဆင့္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြက အေရးႀကီးပါတယ္။

အမ်ိဳးသားအဆင့္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြကို ၂၁ရာစုပင္လံုညီလာခံ ပထမအႀကိမ္ၿပီးစီးၿပီး ဒုတိယအႀကိမ္ မစတင္မီ ၾကားကာလျဖစ္တဲ့ ၆ လတာအတြင္းမွာ ျပဳလုပ္ရမွာပါ။

အမ်ိဳးသားအဆင့္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ လံုၿခံဳေရး ၊ေျမယာ နဲ႔ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ မူဝါဒဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ား ၊ အေထြေထြ စသည့္က႑ာႀကီး ၆ ခုမွ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ဆိုင္ေသာ ကိစၥရပ္မ်ား၊ ေဒသ တခုခ်င္းႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ ကိစၥရပ္မ်ား ၊ ႏုိင္ငံသားအမ်ားစုႏွင့္ ဆိုင္သာ ကိစၥရပ္ မ်ားကို ေဒသဆိုင္ရာ ျပည္နယ္ဆိုင္ရာ အလိုက္ ေဆြးေႏြးသြားၾကမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈ ဆိုင္ရာ မူေဘာင္ ရဲ႕ အခန္း (၄) မွာ ျပဌာန္းထားပါတယ္။

အမ်ိဳးသားအဆင့္ ႏုိင္ငံေရးအဆင့္ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ ေဆြးေႏြးလို႔ ထြက္ရွိလာတဲ့ အဆိုျပဳခ်က္ ၊ အႀကံျပဳခ်က္ ေတြကို ၂၁ရာစုပင္လံု-ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ညီလာခံမွာ ျပန္လည္ ေဆြးေႏြးဆံုးျဖတ္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါ့ေၾကာင့္ NCA မထိုးထားတဲ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြက ပထမ ၆ လတာ ကာလအတြင္း NCA မထိုးႏုိင္ ရင္ေတာ့ အမ်ိဳးသားအဆင့္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြနဲ႔ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ညီလာခံေတြမွာ ပါဝင္ဖို႔ အခက္အခဲ ျဖစ္သြားမွာပါ။

ေျမာက္ပိုင္းအင္အားစုေတြ ပါဝင္လာဖို႔လည္း ညွိႏႈိင္းေနရဆဲ

မၾကာမွီလပိုင္းအတြင္း က်င္းပေတာ့မယ့္ အမ်ိဳးသားအဆင့္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ ဝ နဲ႔ မိုင္းလား တို႔အျပင္ ေျမာက္ပိုင္း မဟာမိတ္ ၃ဖြဲ႔တို႔ ပါဝင္လာႏုိင္ဖို႔ အစိုးရရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေကာ္မရွင္က တာဝန္ယူ ညွိႏိႈင္း ေနတယ္လို႔လည္း ဦးလွေမာင္ေရႊက ဆိုပါတယ္။

“ဝရယ္ မိုင္းလားရယ္ ခုဏက ၃ဖြဲ႔ကိုေတာ့ ဦးသိန္းေဇာ္တို႔ ဦးခင္ေဇာ္ဦးတို႔က အဓိက တာဝန္ယူတာပါ။ ဒီ၅ဖြဲ႔နဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီးေတာ့ လာမယ့္ရက္ေတြမွာ စဥ္းစားခ်က္ေတြ ရွိလာႏုိင္ပါတယ္” လို႔လည္း ဦးလွေမာင္ေရႊက ေျပာပါတယ္။

မည္သို႔ မည္ပံု ညွိႏိႈင္းမႈ ျပဳေနသည္ကိုေတာ့ အစိုးရဘက္မွ ဧရာဝတီက စံုစမ္းေမးျမန္း၍ မရပါ။

တိုင္းရင္းသားႏုိင္ငံေရး ေလ့လာသံုးသပ္သူ ဦးေမာင္ေမာင္စိုးကေတာ့ ‘ဝ’ ႏွင့္ မုိင္းလားတို႔ ျပႆနာမွာ ေျမာက္ပိုင္း မဟာ မိတ္ ၃ ဖြဲ႔ကိစၥ၊ UNFC တို႔ ကိစၥႏွင့္ မေရာယွက္ပဲ အစိုးရက သီးျခားကိုင္တြယ္ရမည့္ ျပႆနာျဖစ္တယ္လို႔လည္း သံုးသပ္ ပါ တယ္။

UNFC အစုအဖြဲ႔ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတြင္ ပါဝင္ႏုိင္ေရးမွာ ေျမာက္ပိုင္းမဟာမိတ္ ၃ဖြ႔ဲ ပါဝင္ေအာင္ အစုိးရက ညွိႏိႈင္း ႏုိင္လွ်င္ ေအာင္ျမင္မည္ျဖစ္ေသာ္လည္း ‘ဝ’ ႏွင့္ မိုင္းလားတို႔ ကိစၥမွာမူ ကြန္ဖက္ဒရိတ္ေတာင္းဆိုျခင္း ျဖစ္သျဖင့္ အစိုးရ က သီးသန္႔ညွိမွ ေျဖရွင္းႏုိင္မယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ျဖစ္စဥ္မ်ားကို သံုးသပ္ၾကည့္ပါက ေျမာက္ပိုင္းမွ ဝ ၊ မိုင္းလား အပါအဝင္ ေျမာက္ပိုင္း မဟာမိတ္ ၃ဖြဲ႔တို႔ NCA အတြင္း ပါဝင္ လာႏုိင္ပါက ျမန္မာႏုိင္ငံေျမာက္ပိုင္းက စစ္ရွိန္လည္း ေလ်ာ့ခ်လာႏုိင္မွာ ျဖစ္တဲ့ အျပင္ တၿပိဳင္တည္း UNFC လည္း NCA ကို ထိုးႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ထိုကဲ့သို႔ ျဖစ္လာႏုိင္ေရးအတြက္ အစိုးရက တပ္မေတာ္ကို မည္သည့္အတိုင္းအတာ အထိ နားခ်ႏုိင္မည္ ဆိုသည္ ကလည္း အေရးႀကီးတယ္လို႔ ဦးေမာင္ေမာင္စိုးက ဆိုပါတယ္။

မၾကာခင္ လပိုင္းေတြ အတြင္းမွာ က်င္းပေတာ့မယ့္ အမ်ိဳးသားအဆင့္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြက တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕အားလံုး ပါဝင္ဖို႔ ခက္ခဲေနပါေသးတယ္။

၆လတာ ကာလအတြင္းမွာ အစိုးရက ေျပလည္ေအာင္ မညွိႏိႈင္းေပးႏုိင္ရင္ေတာ့ ျပည္နယ္ နဲ႔ တိုင္းေဒသႀကီးေတြ အလိုက္ ျပဳလုပ္မယ့္ အမ်ိဳးသားအဆင့္ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲ ေတြမွာ NCA လက္မွတ္ထိုးထားတဲ့ ၈ ဖြဲ႔နဲ႔ တရားဝင္ ႏုိင္ငံေရးပါတီ ကိုယ္စားလွယ္ေတြပဲ ပါဝင္ႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

တုိင္းရင္းသားႏုိင္ငံေရး ေလ့လာသံုးသပ္သူ ဦးေမာင္ေမာင္စိုးကေတာ့ “အားလံုးမပါရင္ေတာ့ ျပည္နယ္ေတြမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေျဖရွင္းလို႔ ရမွာ မဟုတ္ဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ အခု၆လတာမွာ အမ်ိဳးသားအဆင့္ထက္ ပိုအေရးႀကီးတာက NCA ျပႆနာရွင္းဖို႔ပဲ”လို႔ သံုးသပ္ေျပာဆိုပါတယ္။ ။