Tuesday, September 20, 2016

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို လူသားခ်င္းစာနာမႈဆု ေပးသည့္အေပၚ ေဝဖန္မႈတခ်ဳိ႕ရွိ

ေက်ာ္ခ


ႏိုင္ငံေတာ္၏ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢဳိလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ ဟားဗတ္တကၠသိုလ္၊ ဟားဗတ္ ေဖာင္ေဒးရွင္း က ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ လူသားခ်င္း စာနာမႈဆိုင္ရာဆု Harvard Humanitarian of the Year ကို ခ်ီးျမွင့္သည့္ အေပၚ တိုင္းရင္းသားလူငယ္တခ်ဳိ႕ အၾကားတြင္ ေဝဖန္မႈမ်ား ရွိေနသည္ကို ေတြ႔ရသည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းရွိ လူမႈေရးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္မႈ အားနည္းမ်ားရွိၿပီး တိုင္းရင္းသား ေဒသမ်ားရွိ စစ္ေရွာင္စခန္းမ်ားမွ ဒုကၡသည္မ်ားအေပၚ ေပးပို႔ေသာ လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူအညီမ်ားကို တပ္မေတာ္က တားဆီးမႈမ်ားတြင္လည္း ႏႈတ္ဆိတ္ေနျခင္းေၾကာင့္ လူသားခ်င္းစာနာမႈဆိုင္ရာဆု ေပးျခင္းအေပၚ ေဝဖန္ေနၾကျခင္း ျဖစ္သည္။

ကခ်င္ဒုကၡသည္မ်ားအေရး ေဆာင္ရြက္သူ ေဒၚေမရီေတာင္ က “ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ ၂၀၁၁ စစ္ျဖစ္ကတည္းက ဒီ ၅ ႏွစ္ေက်ာ္ ကာလအတြင္းမွာ ကခ်င္စစ္ေျပးဒုကၡသည္ အေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဘာတခုမွ ေျပာတာမ်ဳိးကို ၾကားမိတာ မရွိဘူး။ စစ္တပ္က ဒုကၡသည္ စခန္းေတြထဲမွာကို လာၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံတကာ လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူအညီေတြကို ခ်ဳိးေဖာက္တာေတြ လုပ္ေနတယ္။ ဒီလိုမ်ဳိးအေျခအေန ေတြျဖစ္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ ဒီဆုကို ဒီလိုေပးလိုက္တဲ့ အတြက္ ဒုကၡသည္ေတြကို ကူညီေပးေနတဲ့ သူတဦး အေနနဲ႔ကေတာ့ အရမ္းအံ့ၾသတယ္” ဟု ေျပာသည္။

ကခ်င္ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားထဲတြင္ ၂၀၁၅၊ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္မ်ားတြင္ စစ္ေရွာင္ ဒုကၡသည္မ်ား ထပ္မံ တိုးျမွင့္လာၿပီး ရိကၡာ အၾကပ္အတည္း ျဖစ္ေနေသာ္လည္း ႏိုင္ငံတကာ လူသားခ်င္းစာနာမႈ အေထာက္အပံ့ သိသိသာသာ ေလ်ာ့က်သြားမႈကို ခံရေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနျဖင့္ ထိုအေျခအေနမ်ားအေပၚ ႏုတ္ဆိတ္ေနခဲ့ေၾကာင္း ေျပာသည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးပိုင္းတြင္ အားေကာင္းေသာ္လည္း လူမႈေရးပိုင္းတြင္ အားနည္းေနေၾကာင္း၊ အထူးသျဖင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ႏွင့္ ရွမ္းျပည္နယ္တို႔မွ စစ္ေဘးေရွာင္မ်ား၏ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားကို ႏႈတ္အားျဖင့္ပင္ ဖြင့္ဟ ေျပာဆိုျခင္း မရွိခဲ့ေၾကာင္း ရန္ကုန္အေျခစိုက္ ရွမ္းလူငယ္အဖြဲ႔အစည္း ဥကၠ႒ ကိုစိုင္းေအာင္ျမင့္ဦး က ဆိုသည္။

ကိုစိုင္းေအာင္ျမင့္ဦး က “က်ေနာ္တို႔ ရွမ္းျပည္နယ္နဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာဆိုရင္ ဒုကၡသည္ ၁ သိန္းခြဲေလာက္ ရွိတယ္ဗ်ာ။ သူတို႔က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဆီက စကားေတြ အရမ္းေမွ်ာ္လင့္ၾကတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း အခုခ်ိန္ထိ တခြန္းမွ ထြက္မလာေသးဘူး။ ဒါမ်ဳိးေတြက အားနည္းတယ္လို႔ က်ေနာ္ျမင္တယ္။ ဒီဆုကို ေပးသင့္၊ မေပးသင့္ဆိုတာ အရမ္းေစာေနတယ္လို႔ ျမင္တာပဲ။ သူတို႔ ဘာနဲ႔တိုင္းတာၿပီးေတာ့ ေပးတယ္ဆိုတာ မသိေပမယ့္ မျဖစ္သင့္ေသးဘူး” ဟု ေျပာသည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ဟားဗတ္တကၠသိုလ္၊ ဟားဗတ္ ေဖာင္ေဒးရွင္း က ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ လူသားခ်င္းစာနာမႈဆိုင္ရာဆု ေပးျခင္း အေပၚ ဆန္႔က်င္ဘက္ အျမင္မ်ဳိးမဟုတ္ဘဲ ျမန္မာျပည္အတြင္း ျဖစ္ပ်က္ေနသည့္ လူသားခ်င္းစာနာမႈ၊ လိုအပ္မႈမ်ားကို ပိုမိုၿပီး လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေရးအတြက္ တြန္းအားေပးသည့္ အေနအထားတခုအျဖစ္ အျပဳသေဘာ အျမင္မ်ဳိးျဖင့္ ၾကည့္ေစခ်င္ေၾကာင္း ကရင္သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ လူမႈေရး ဆိုင္ရာ လႈပ္ရွားမႈ ကြန္ရက္ (KESAN) အဖဲြ႔၏ ဒုတာဝန္ခံ ေစာအဲလက္စ္ ကေျပာသည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနျဖင့္ လူသားခ်င္း စာနာမႈဆိုင္ရာ အပိုင္းတြင္ အားနည္းခ်က္ရွိေနသည္မွာ မွန္ေသာ္လည္း သူ႔တြင္ ႏိုင္ငံအတြင္း ျဖစ္ပ်က္ေနေသာ ျပႆနာ အေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ ကိုယ္တိုင္ပူးေပါင္း ပါဝင္ေဆာင္ရြက္မႈမ်ား မအားမလပ္ လုပ္ေဆာင္ေနရသည္ကို ျမင္ေတြ႔ရေၾကာင္း လူသားခ်င္းစာနာမႈ ကိစၥကို မလုပ္ခ်င္၍ မဟုတ္ဟု ယံုၾကည္ေၾကာင္း ေစာအဲလက္စ္ က ဆိုသည္။

ေစာအဲလက္စ္ က “အားနည္းေနတယ္ဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္က သူ မလုပ္ခ်င္လို႔ မဟုတ္ဘူးလို႔ က်ေနာ္ျမင္တယ္။ သူ႔ရဲ႕ အခ်ိန္ အားလပ္မႈ အေပၚမွာလည္း အမ်ားႀကီး ဆိုင္လိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္ျမင္တယ္။ အဲဒီအတြက္ က်ေနာ္အေနနဲ႔ကေတာ့ သူ႔ကို ဒီလို ႏိုင္ငံတကာက ေပးတဲ့ဟာကေတာ့ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ အျမင္မ်ဳိးနဲ႔ ၾကည့္ၿပီးေတာ့မွ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကိုယ္တိုင္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ တက္လာတဲ့ အစိုးရ ကိုယ္တိုင္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ျပည္တြင္းမွာျဖစ္ေနတဲ့ လူသားခ်င္း စာနာတဲ့ လုပ္ငန္းေတြ၊ အေနအထားေတြ ပိုၿပီးေတာ့ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ လိုအပ္တယ္ဆိုတဲ့ လကၡဏာျပတာနဲ႔ အတူတူပဲလို႔ က်ေနာ္ကေတာ့ျမင္ပါတယ္” ဟု ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။

၂၀၁၆ ခုႏွစ္ လူသားခ်င္းစာနာမႈဆိုင္ရာဆု Harvard Humanitarian of the Year ကို ဟားဗတ္တကၠသိုလ္၊ ဟားဗတ္ ေဖာင္ေဒးရွင္းက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုသို႔ ေရာက္ရွိေနစဥ္ စက္တင္ဘာ ၁၇ ရက္ေန႔က ခ်ီးျမွင့္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

No comments: