ျမန္မာႏွင့္ ကုန္သြယ္ေရး၊ စစ္ေရး အေမရိကန္ တိုးျမႇင့္မည္

ဧရာ၀တီ

ယခုႏွစ္အကုန္တြင္ ျမန္မာ့ပို႕ကုန္မ်ား အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုသို႕ အေကာက္ခြန္မဲ့ တင္သြင္းႏိုင္မည္ျဖစ္ျပီး ျမန္မာစစ္တပ္ႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈကို စတင္ေတာ့မည္ဟု အေမရိကန္ အစိုးရႏွင့္ စစ္ဘက္ အရာရွိမ်ားက ျပီးခဲ့သည့္အပတ္က ေျပာၾကားၾကသည္။

မၾကာမီက ျမန္မာျပည္လာျပီး ႏွစ္ႏိုင္ငံၾကား ကုန္သြယ္ေရးႏွင့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဆိုင္ရာ ပံုမွန္လုပ္ငန္းစဥ္ လည္ပတ္ႏိုင္ေရး အလားအလာအျပင္ ျမန္မာ့ကုန္မ်ား အေကာက္ခြန္မဲ့ တင္ပို႕ႏိုင္ေရး ေရွး႐ႈေသာ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျမန္မာတာဝန္ရွိသူမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆုံအျပီး အေမရိကန္ လက္ေထာက္ကုန္သြယ္ေရးဝန္ၾကီး ဒီမီထေရာ့စ္ မရန္တစ္က ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ “မဟာ အေျပာင္းအလဲမ်ားနဲ႕ စိန္ေခၚမႈၾကီးေတြကို ၾကဳံေတြ႕ေနရတဲ့ ႏိုင္ငံ၊ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႕ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို အေထာက္အပံ့ ျပဳႏိုင္ပါတယ္။ အလုပ္ေတြ ဖန္တီးေပးမွာျဖစ္ျပီး လူေနမႈ အဆင့္အတန္းကိုလည္း ျမႇင့္တင္ႏိုင္ပါတယ္” ဟု ေျပာဆိုသည္။

” အတူတူ လက္တြဲလုပ္ေဆာင္သြားျခင္းျဖင့္ က်ေနာ္တို႕ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္နဲ႕ ေဒသတြင္းမွာ အခြင့္အလမ္းေတြ ဖန္တီးႏိုင္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံစီးပြားတိုးတက္မႈနဲ႕ ဖြံ႕ျဖိဳးမႈေတြရဲ့ အက်ိဳးအျမတ္ေတြ လိုၾကတဲ့ ဒီႏိုင္ငံက ျပည္သူလူထုေတြအပါအဝင္ က်ေနာ္တို႕ ႏိုင္ငံေတြတဲ့ စီးပြားေရးအတြက္ အက်ိဳးအျမတ္ ျဖစ္ေစမယ္” ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံခရီးစဥ္အျပီး အေမရိကန္ ကုန္သြယ္ေရးဝန္ၾကီးဌာန၏ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္တြင္ မစၥတာ ဒီမီထေရာ့စ္ မရန္တစ္က ေျပာဆိုထားသည္။

ျမန္မာျပည္ ခရီးစဥ္အတြင္း ႏိုင္င္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံေကာ္မတီ ဥကၠဌ သမၼတ႐ုံး ဝန္ၾကီး ဦးစိုးသိမ္း၊ စီးပြားကူးသန္းဝန္ၾကီး ဦးဝင္းျမင့္၊ အလုပ္သမား ဒု ဝန္ၾကီး ဦးျမင့္သိန္းႏွင့္ ကုန္သြယ္ေရးမွ ႏိုင္ငံသားမ်ား၏ ေန႕စဥ္ဘဝ တိုးတက္ေရးအတြက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႕အား ေတြ႕ဆံုခဲ့ေၾကာင္း၊ ျမန္မာ့ပို႕ကုန္မ်ား အခြန္ကင္းလြတ္ခြင့္တြင္ အလုပ္သမားအခြင့္အေရး အထူးသျဖင့္ အဓမၼလုပ္အား ရပ္ဆိုင္းေရးတို႕ ပါဝင္ေသာေၾကာင့္ ရန္ကုန္အေျခစိုက္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ကမ႓ာ႕အလုပ္သမား အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ကိုယ္စားလွယ္ႏွင့္လည္း ေဆြးေႏြးေၾကာင္းလည္း သိရသည္။

ဇြန္လ ၄ ရက္တြင္ အမ်ားျပည္သူေရွ႕ ၾကားနာပြဲတြင္ အေမရိကန္ အစိုးရက ျမန္မာႏွင့္ ကုန္သြယ္ ကူးသန္း ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား အေရး တင္ျပရန္ ျပင္ဆင္ေနသကဲ့သို႕ ျမန္မာ့ “ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚေစေရး” အားေပးေသာအားျဖင့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ “စစ္ေရးဆိုင္ရာဆက္ဆံမႈ ေပၚထြန္းလာေစေရး အားေပးရန္ နည္းလမ္းမ်ား ရွာေဖြေန”ေၾကာင္း အေမရိကန္ လက္ေထာက္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီး ဂ်ိဳးဆက္ဖ္ ယြန္းက ၾကာသပေတးေန႕က ကြန္ဂရက္တြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

အေမရိကန္အေနျဖင့္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က လူ႕အခြင့္အေရး စံႏႈန္းမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ လူမႈကူညီေထာက္ပံ့ေရး ဥပေဒမ်ားကို နားလည္လိုက္နာရန္ အကူအညီေပးေရး ဆႏၵျပင္းျပေနေၾကာင္းလည္း ဂ်ိဳးဆက္ဖ္ယြန္းက ဆိုေသးသည္။

ျမန္မာ့တပ္မေတာ္အေနျဖင့္ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးကို ဆက္လက္ခ်ဳပ္ကိုင္ထားဆဲ ျဖစ္သည့္အျပင္ အနာဂါတ္တြင္လည္း ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒအရ ဆက္လက္ထိန္းခ်ဳပ္သြားမည္ဟု ေဝဖန္ေထာက္ျပေနၾကေသာ္လည္း ကုန္သြယ္ေရးႏွင့္ စစ္ေရး ဆက္ဆံမႈက ျမန္မာျပည္အေပၚ အေမရိကန္၏ ဩဇာ ပိုသက္ေရာက္ေစသည္ဟု အေမရိကန္ အစိုးရအရာရွိမ်ားက ယူဆေနသည္။

“ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈရဲ႕ ကနဦးအဆင့္မွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီအေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြ ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚလာေစဖို႔ စနစ္တက်ျပင္ဆင္တြက္ခ်က္ၿပီး ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေပးသြားမွာပါ” ဟု အေမရိကန္စစ္ဌာနခ်ဳပ္၏ ေျပာေရးဆိုခြင့္ ရွိသူ ေကသီ ေဝလ္ကင္ဆန္ကလည္း အိႏိၵယအေျခစိုက္ PTI သတင္းဌာန ကိုေျပာသည္။

“ပထမ အဆင့္မွာ လူ႔အခြင့္အေရး၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး၊ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈ အေထာက္အကူေပးေရးနဲ႔ သဘာ၀ေဘးအႏၲရယ္ကယ္ဆယ္ေရးစြမ္းေဆာင္မႈျမွင့္တင္ေရး ေတြကို အဓိကထားၿပီးလုပ္ေဆာင္သြားပါမယ္။ ျမန္မာ စစ္တပ္အရာ ရွိေတြဟာ အဆင့္တူ အေမရိကန္အရာရွိေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ႏိုင္ငံတကာ အဆင့္အတန္းနဲ႔ ကိုယ္က်င့္တရား စံႏံႈးသတ္မွတ္ ခ်က္ေတြကို ေဖၚထုတ္ခြင့္ ရရွိၾကပါလိမ့္မယ္” ဟု သူကဆိုသည္။

သို႕ရာတြင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ၀ါရွင္တန္ၿမိဳ႕အေျခစိုက္ ေတြးေခၚပညာရွင္အဖြဲ႔တခုျဖစ္ေသာ Center for Strategic and International Studies (CSIS) မွ မိုက္ကယ္ဂရင္းကမူ ျမန္မာစစ္တပ္ကို ေလ့က်င့္ေပးေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ စာရြက္ေပၚမွာ ျဖစ္ႏိုင္ေသာ္လည္း မလြယ္ကူေၾကာင္း လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားကို သတိေပးခဲ့သည္။

“လက္နက္ကိုင္စစ္တပ္လို႕ဆိုရင္ ျမန္မာစစ္တပ္ဟာ ကြဲျပားတဲ့ လက္နက္ကိုင္သူပုန္အဖြဲ႕၁၁ ခုနဲ႔ ပတ္သက္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ ပညာေရးႏွင့္ သင္ၾကားေရး (International Military Education and Training) အစီအစဥ္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ ေရာ တျခား စစ္ေရးဆိုင္ရာ လဲလွယ္ေရးအစီအစဥ္ ေတြအတြက္ အရာရွိေတြ ေရြးခ်ယ္ဖို႔ပါ က်ေနာ္တို႔ အတြက္ ခက္ခဲပါတယ္” ဟု မိုက္ကယ္ဂရင္းက အထက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္မ်ား၏ ေမးခြန္းကို ျပန္လည္ ေျဖၾကားရင္းေျပာဆိုခဲ့သည္။