နိရဥၥရာ
ရခိုင္ျပည္နယ္ ရမ္းျဗဲျမိဳ႕နယ္တြင္ အမ်ိဳးသား တစ္ဦးက ပိုစတာ တစ္ခုကို ကိုင္ေဆာင္ျပီး တိုက္နယ္ ေဆးရံု (၂) ခုုတြင္ ဆရာ၀န္မ်ား အျမန္ဆံုး ခ်ေပးရန္ တစ္ကိုယ္ေတာ္ ဆႏၵျပပြဲ တစ္ခု ျပဳလုပ္ကာ ေတာင္းဆိုသြားသည္ဟု သတင္း ရရွိသည္။
ရမ္းျဗဲျမိဳ႕နယ္ ေလးေတာင္တိုက္နယ္ႏွင့္ စကု တိုက္နယ္ ေဆးရံု (၂) ခုတြင္ ဆရာ၀န္ မရွိသည္မွာ ၃ လခန္႕ ၾကာျမွင့္ေနျပီ ျဖစ္သျဖင့္ တစ္ကုိယ္ေတာ္ ဆႏၵျပသူ ကိုထြန္းထြန္းဦးမွ ဆရာ၀န္မ်ားကို အျမန္ဆံုး ခ်ထားေပးရန္ ေတာင္းဆိုသြားသည္ဟု လူမူေရး လူပ္ရွားေနသူ ရမ္းျဗဲေဒသခံ ကိုသန္း၀င္းက ေျပာသည္။
“ သူက ပထမ ေလးေတာင္ကို လာျပီး ပိုစတာ တစ္ခုကို ကိုင္ေဆာင္ကာ တစ္ကိုယ္ေတာ္ ဆႏၵျပပါတယ္။ ဆႏၵျပတာကေတာ့ ျမဇင္ေက်းရြာ အနီးကေန ေလးေတာင္ ထိ လမ္းေလွ်ာက္ျပီး တိုက္နယ္ေဆးရံုနဲ႕ ေလးေတာင္ ရဲစခန္းေရွ႕မွာ ဆႏၵျပပါတယ္။
ေနာက္ေတာ့ ေလးေတာင္ကေန ရမ္းျဗဲထိ ခ်ီတက္ျပီး ဆက္လက္ ဆႏၵျပပါတယ္” ဟု ဆိုသည္။ ရမ္းျဗဲျမိဳ႕တြင္ လွည့္လည္ ဆႏၵျပျပီး နံနက္ ၁၀ နာရီေက်ာ္တြင္ ဆႏၵျပပြဲကို ရပ္နားလိုက္သည္ဟု ဆိုသည္။ သူကိုင္ေဆာင္ထားေသာ ပိုစတာထဲတြင္ “ ေလးေတာင္တိုက္နယ္နဲ႕ စကုတိုက္နယ္ ေဆးရံုမ်ားတြင္ ဆရာ၀န္ အခုခ်ေပး” ဟု ေရးသား ထားသည္ဟု ဆိုသည္။
ရမ္းျဗဲျမိဳ႕နယ္ ေလးေတာင္ႏွင့္ စကု တိုက္နယ္ ေဆးရံု (၂) ခုတြင္ ဆရာ၀န္မ်ား မရွိသျဖင့္ ေရာဂါ ျဖစ္ပြားေနေသာ လူနာမ်ား အေနျဖင့္ ေဆး၀ါးကုသရန္ အထူးခက္ခဲေနသည္ဟု ကိုသန္း၀င္းက ေျပာသည္။ မိုးရာသီ ျဖစ္သျဖင့္ ကေလးငယ္မ်ားႏွင့္ သက္ၾကီးရြယ္အုိမ်ားမွာ မၾကာခဏ ေခ်ာင္းဆိုး အေအးမိျပီး ဖ်ားနာၾကေသာ္လည္း ဆရာ၀န္ မရွိသျဖင့္ ေဆးမကုရဘဲ ျဖစ္ေနၾကရသည္ဟု သူက ဆိုသည္။
Saturday, August 31, 2013
ကေလး တပ္သား မ်ား၏ ဘ၀ကို ျပန္လည္ ထူေထာင္ ေပးမည့္ ILO အစီစဥ္
ေရႊဟသၤာ
ကေလး တပ္သား မ်ား၏ ဘဝ ရွင္သန္ ရပ္တည္ေရးအား ျပန္လည္ ထူေထာင္ ရာတြင္ လိုအပ္ေသာ အခ်က္အလက္မ်ား ရရွိရန္ ကြင္းဆင္း ေလ့လာ မႈမ်ား ျပဳလုပ္ ၿပီးမွ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး လုပ္ငန္း စဥ္မ်ား စတင္ သြားမည္ဟု ရန္ကုန္ အျပည္ျပည္ ဆိုင္ရာ အလုပ္သမား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (ILO) ႐ံုးမွ စီမံကိန္း နည္းပညာပိုင္း ဆိုင္ရာ အရာ႐ွိ မစၥတာ မက္ကာဆန္မွ ဆိုပါသည္။
“ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ အခ်က္အလက္ေတြ ႐ွာေဖြ စုေဆာင္းေရးနဲ႕သုေသတန ျပဳတဲ့ အဆင့္မွာပဲ ႐ွိေန ပါေသးတယ္၊ အဲဒါ စက္တင္ဘာ တတိယ အပါတ္ေလာက္မွာမွ ၿပီးႏိုင္မယ္လို႔ ခန္႔မွန္းတယ္၊ ဒီေတာ့ အဲဒီ ေနာက္ပိုင္း က်မွ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ စတင္ လုပ္ေဆာင္ သြားႏိုင္မယ္” ဟု ဆိုပါသည္။
ILO ၏ စီမံကိန္းႏွင့္ နည္းပညာပိုင္း ဆိုင္ရာ အဖြဲ႔သည္ ထိုသုေတသန ကြင္းဆင္း ေလ့လာခ်က္ မ်ားမွ ရရွိသည့္ အခ်က္အလက္ မ်ားအား ILO ႐ံုးခ်ဳပ္ ထံသို႔ ေပးပို႕သြားမည္ ျဖစ္သည္။
ဤစီမံကိန္းသည္ စစ္အစိုးရ အုပ္စိုးစဥ္ ကာလ၌ ကေလး စစ္သား အျဖစ္ စုေဆာင္းျခင္း ခံရျပီး တပ္စခန္း အသီးသီး၌ စစ္မႈ ထမ္းေနရသည့္ ကေလး တပ္သားမ်ား၏ ဘ၀ ရွင္သန္ ရပ္တည္ေရးကို ဦးစားေပးေသာ စီမံကိန္း ျဖစ္သည္။ အထူးသျဖင့္ ကေလး တပ္သား မ်ားသည္ အရပ္ဘက္သို႔ ကူးေျပာင္းရာ၌ ၄င္းတို႔၏ ဘဝ ႐ွင္သန္ ရပ္တည္ေရး၊ အရပ္ဘက္ လူ႔အသိုင္း အဝိုင္းႏွင့္ သဟာဇာတ ျဖစ္ေရးႏွင့္ အသက္ေမြး ဝမ္းေက်ာင္း ပညာရပ္မ်ားကို သင္ၾကား ေပးေသာ စီမံကိန္း ျဖစ္ပါသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ယင္းစီမံကိန္းသည္ ေငြေၾကး ေျမာက္ျမားစြာ ကုန္က်မည္ ျဖစ္သည့္ အတြက္ ႏိုင္ငံတကာ၏ အကူအညီ ေပးမွဳလည္း လိုအပ္ေနသျဖင့္ ILO မွ ညွိႏႈိင္း ေဆာင္ရြက္ သြားရန္ ရွိေၾကာင္း ဆိုပါသည္။ ဤသို႔ေၾကာင့္ ယင္းစီမံကိန္း ကို ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ဆန္းမွ စတင္ႏိုင္မည္ဟု မစၥတာ မက္ကာဆန္မွ ဆိုပါသည္။
ကုလ သမဂ ၢလုံၿခဳံေရး ေကာင္စီႏွင့္ ကမၻာ့ အလုပ္သမား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (ILO) တို႔သည္ ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္တြင္း ကေလးစစ္သား တည္ရွိ ေနမွဳကို ႏွတ္ထြက္ ခြင့္ျပဳရန္ ေတာင္းဆို ခဲ့ပါသည္။ ဤသို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္မွ ကေလး စစ္သားမ်ားကို (၄) ႀကိမ္ခန္႔ ႏႈတ္ထြက္ခြင့္ ျပဳခဲ့ၿပီး စုစုေပါင္း ကေလး စစ္သား ၁၇၆ ဦးႏႈတ္ထြက္ ခြင့္ ရခဲ့ပါသည္။ ဤသို႔ေၾကာင့္ ILO သည္ ဤကေလး စစ္သား မ်ား၏ ဘ၀ကို ျပန္လည္ ထူေထာင္ရန္ လိုအပ္ လာျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ေနာက္ဆံုး စတုတၴ အႀကိမ္ ကေလး စစ္သားမ်ား ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္မွ ႏႈတ္ထြက္ခြင့္ ျပဳသည့္ အခမ္းအနားကို ဇြန္လ (၇) ရက္ေန႔၌ ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ကေလး စစ္သား (၆၈) ဦး ႏႈတ္ထြက္ခြင့္ ျပဳခဲ့သည္။ ထိုမတိုင္ခင္၂၀၁၂ စက္တင္ဘာလ၌ ၄၂ ဦး၊ ၂၀၁၃ ေဖေဖာ္ဝါရီတြင္ (၂၄) ဦး၊ ဇူလိုင္လတြင္ (၄၂) ဦးခန္႔ အသီးသီး ႏႈတ္ထြက္ခြင့္ ျပဳခဲ့ပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အ႐ြယ္ မေရာက္ေသးသူ ကေလး သူငယ္မ်ားအား စစ္မႈထမ္းျခင္းမွ ကာကြယ္ တားဆီးေရး သေဘာ တူညီခ်က္ တစ္ရပ္ကို ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၂ ဇြန္လ (၂၇) ရက္ေန႔တြင္ (UN CTFMR) ႏွင့္ လက္မွတ္ ေရးထိုး ထားၿပီး ျဖစ္ ပါသည္။
ထိုသေဘာ တူညီခ်က္ အရ အေကာင္အထည္ ေဖၚမည့္ လုပ္ငန္းစဥ္ တစ္ရပ္ကိုလည္း ေရးဆြဲ ထားၿပီး ျဖစ္သည့္ အတြက္ (၁၈) လတာ ကာလ အတြင္း တပ္မေတာ္တြင္း၌ ကေလးသူငယ္ စစ္သား လံုးဝ မက်န္႐ွိ ေစရန္ ေဆာင္႐ြက္ သြားရမည္ျဖစ္သည္။
ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္သည္လာမည့္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ အကုန္၌ ကေလး စစ္သား လံုးဝ ပေပ်ာက္ေစရမည္ ျဖစ္သည္။ ဤသို႔ ေၾကာင့္ တပ္မေတာ္ တြင္း၌ ကေလး စစ္သား လံုးဝ မက်န္႐ွိ ေစရန္ စီမံခ်က္ ေရးဆြဲျပီး လုပ္ေဆာင္ သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ၾသဂုတ္လ (၇) ရက္ေန႔ ရက္စြဲျဖင့္ ျပန္ၾကားေရး ဝန္ႀကီး ဌာန သတင္းႏွင့္ စာနယ္ဇင္း လုပ္ငန္း ထုတ္ျပန္ခ်က္ တစ္ရပ္၌ ေဖာ္ျပ ထားပါသည္။
ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္၌ ကေလး စစ္သား မည္မွ် ႐ွိသည္ကို စာရင္း ဇယားျဖင့္ အတိအက် သိ႐ွိႏိုင္ရန္မွာ ခဲယဥ္း လွပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္ႏွစ္ခန္႔၌ ကေလး စစ္သား စတင္ လႊတ္ေပးေသးျခင္း မ႐ွိေသးသည့္ အေျခအေနတြင္ ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္၌ စစ္မႈ ထမ္းေနသည့္ အ႐ြယ္ မေရာက္သည့္ ကေလး စစ္သား (၅၀၀၀) နီးပါးခန္႕႐ွိမည္ဟု မစၥတာ မက္ကာဆန္က ဆိုပါသည္။
ကေလး တပ္သား မ်ား၏ ဘဝ ရွင္သန္ ရပ္တည္ေရးအား ျပန္လည္ ထူေထာင္ ရာတြင္ လိုအပ္ေသာ အခ်က္အလက္မ်ား ရရွိရန္ ကြင္းဆင္း ေလ့လာ မႈမ်ား ျပဳလုပ္ ၿပီးမွ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး လုပ္ငန္း စဥ္မ်ား စတင္ သြားမည္ဟု ရန္ကုန္ အျပည္ျပည္ ဆိုင္ရာ အလုပ္သမား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (ILO) ႐ံုးမွ စီမံကိန္း နည္းပညာပိုင္း ဆိုင္ရာ အရာ႐ွိ မစၥတာ မက္ကာဆန္မွ ဆိုပါသည္။
“ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ အခ်က္အလက္ေတြ ႐ွာေဖြ စုေဆာင္းေရးနဲ႕သုေသတန ျပဳတဲ့ အဆင့္မွာပဲ ႐ွိေန ပါေသးတယ္၊ အဲဒါ စက္တင္ဘာ တတိယ အပါတ္ေလာက္မွာမွ ၿပီးႏိုင္မယ္လို႔ ခန္႔မွန္းတယ္၊ ဒီေတာ့ အဲဒီ ေနာက္ပိုင္း က်မွ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ စတင္ လုပ္ေဆာင္ သြားႏိုင္မယ္” ဟု ဆိုပါသည္။
ILO ၏ စီမံကိန္းႏွင့္ နည္းပညာပိုင္း ဆိုင္ရာ အဖြဲ႔သည္ ထိုသုေတသန ကြင္းဆင္း ေလ့လာခ်က္ မ်ားမွ ရရွိသည့္ အခ်က္အလက္ မ်ားအား ILO ႐ံုးခ်ဳပ္ ထံသို႔ ေပးပို႕သြားမည္ ျဖစ္သည္။
ဤစီမံကိန္းသည္ စစ္အစိုးရ အုပ္စိုးစဥ္ ကာလ၌ ကေလး စစ္သား အျဖစ္ စုေဆာင္းျခင္း ခံရျပီး တပ္စခန္း အသီးသီး၌ စစ္မႈ ထမ္းေနရသည့္ ကေလး တပ္သားမ်ား၏ ဘ၀ ရွင္သန္ ရပ္တည္ေရးကို ဦးစားေပးေသာ စီမံကိန္း ျဖစ္သည္။ အထူးသျဖင့္ ကေလး တပ္သား မ်ားသည္ အရပ္ဘက္သို႔ ကူးေျပာင္းရာ၌ ၄င္းတို႔၏ ဘဝ ႐ွင္သန္ ရပ္တည္ေရး၊ အရပ္ဘက္ လူ႔အသိုင္း အဝိုင္းႏွင့္ သဟာဇာတ ျဖစ္ေရးႏွင့္ အသက္ေမြး ဝမ္းေက်ာင္း ပညာရပ္မ်ားကို သင္ၾကား ေပးေသာ စီမံကိန္း ျဖစ္ပါသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ယင္းစီမံကိန္းသည္ ေငြေၾကး ေျမာက္ျမားစြာ ကုန္က်မည္ ျဖစ္သည့္ အတြက္ ႏိုင္ငံတကာ၏ အကူအညီ ေပးမွဳလည္း လိုအပ္ေနသျဖင့္ ILO မွ ညွိႏႈိင္း ေဆာင္ရြက္ သြားရန္ ရွိေၾကာင္း ဆိုပါသည္။ ဤသို႔ေၾကာင့္ ယင္းစီမံကိန္း ကို ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ဆန္းမွ စတင္ႏိုင္မည္ဟု မစၥတာ မက္ကာဆန္မွ ဆိုပါသည္။
ကုလ သမဂ ၢလုံၿခဳံေရး ေကာင္စီႏွင့္ ကမၻာ့ အလုပ္သမား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (ILO) တို႔သည္ ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္တြင္း ကေလးစစ္သား တည္ရွိ ေနမွဳကို ႏွတ္ထြက္ ခြင့္ျပဳရန္ ေတာင္းဆို ခဲ့ပါသည္။ ဤသို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္မွ ကေလး စစ္သားမ်ားကို (၄) ႀကိမ္ခန္႔ ႏႈတ္ထြက္ခြင့္ ျပဳခဲ့ၿပီး စုစုေပါင္း ကေလး စစ္သား ၁၇၆ ဦးႏႈတ္ထြက္ ခြင့္ ရခဲ့ပါသည္။ ဤသို႔ေၾကာင့္ ILO သည္ ဤကေလး စစ္သား မ်ား၏ ဘ၀ကို ျပန္လည္ ထူေထာင္ရန္ လိုအပ္ လာျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ေနာက္ဆံုး စတုတၴ အႀကိမ္ ကေလး စစ္သားမ်ား ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္မွ ႏႈတ္ထြက္ခြင့္ ျပဳသည့္ အခမ္းအနားကို ဇြန္လ (၇) ရက္ေန႔၌ ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ကေလး စစ္သား (၆၈) ဦး ႏႈတ္ထြက္ခြင့္ ျပဳခဲ့သည္။ ထိုမတိုင္ခင္၂၀၁၂ စက္တင္ဘာလ၌ ၄၂ ဦး၊ ၂၀၁၃ ေဖေဖာ္ဝါရီတြင္ (၂၄) ဦး၊ ဇူလိုင္လတြင္ (၄၂) ဦးခန္႔ အသီးသီး ႏႈတ္ထြက္ခြင့္ ျပဳခဲ့ပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အ႐ြယ္ မေရာက္ေသးသူ ကေလး သူငယ္မ်ားအား စစ္မႈထမ္းျခင္းမွ ကာကြယ္ တားဆီးေရး သေဘာ တူညီခ်က္ တစ္ရပ္ကို ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၂ ဇြန္လ (၂၇) ရက္ေန႔တြင္ (UN CTFMR) ႏွင့္ လက္မွတ္ ေရးထိုး ထားၿပီး ျဖစ္ ပါသည္။
ထိုသေဘာ တူညီခ်က္ အရ အေကာင္အထည္ ေဖၚမည့္ လုပ္ငန္းစဥ္ တစ္ရပ္ကိုလည္း ေရးဆြဲ ထားၿပီး ျဖစ္သည့္ အတြက္ (၁၈) လတာ ကာလ အတြင္း တပ္မေတာ္တြင္း၌ ကေလးသူငယ္ စစ္သား လံုးဝ မက်န္႐ွိ ေစရန္ ေဆာင္႐ြက္ သြားရမည္ျဖစ္သည္။
ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္သည္လာမည့္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ အကုန္၌ ကေလး စစ္သား လံုးဝ ပေပ်ာက္ေစရမည္ ျဖစ္သည္။ ဤသို႔ ေၾကာင့္ တပ္မေတာ္ တြင္း၌ ကေလး စစ္သား လံုးဝ မက်န္႐ွိ ေစရန္ စီမံခ်က္ ေရးဆြဲျပီး လုပ္ေဆာင္ သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ၾသဂုတ္လ (၇) ရက္ေန႔ ရက္စြဲျဖင့္ ျပန္ၾကားေရး ဝန္ႀကီး ဌာန သတင္းႏွင့္ စာနယ္ဇင္း လုပ္ငန္း ထုတ္ျပန္ခ်က္ တစ္ရပ္၌ ေဖာ္ျပ ထားပါသည္။
ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္၌ ကေလး စစ္သား မည္မွ် ႐ွိသည္ကို စာရင္း ဇယားျဖင့္ အတိအက် သိ႐ွိႏိုင္ရန္မွာ ခဲယဥ္း လွပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္ႏွစ္ခန္႔၌ ကေလး စစ္သား စတင္ လႊတ္ေပးေသးျခင္း မ႐ွိေသးသည့္ အေျခအေနတြင္ ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္၌ စစ္မႈ ထမ္းေနသည့္ အ႐ြယ္ မေရာက္သည့္ ကေလး စစ္သား (၅၀၀၀) နီးပါးခန္႕႐ွိမည္ဟု မစၥတာ မက္ကာဆန္က ဆိုပါသည္။
ေန႔စား ပညာေရး ဝန္ထမ္းမ်ား ခံစားခြင့္ ႏွစ္ဆရမည္
ေမခ
ေန႔စား ပညာေရးဝန္ထမ္းမ်ား၏ ခံစားခြင့္ကို ႏွစ္ဆ တိုးျမႇင့္ခံစားခြင့္ ေပးရန္ စီစဥ္ေနေၾကာင္း ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာန အေျခခံ ပညာေရးစီမံကိန္း ဦးစီးဌာနမွ တာဝန္ရွိသူတဦးက ေျပာသည္။
“ေန႔စားပညာေရးဝန္ထမ္းေတြအတြက္ အခု ဘတ္ဂ်က္ တြက္ခ်က္ေနတယ္။ ဒီပညာေရးႏွစ္ မကုန္ခင္ပဲ ျဖစ္မလား၊ ေနာက္ႏွစ္ပဲ ျဖစ္မလားေတာ့ မသိေသးဘူး။ အျမန္ဆံုး ျဖစ္ေအာင္ေတာ့ လုပ္ေနပါတယ္” ဟု ၎ တာဝန္ရွိသူက ဆုိသည္။
ေဝးလံေခါင္ဖ်ား ေနရာမ်ားကို သြားေရာက္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနေသာ အၿမဲတမ္း ပညာေရးဝန္ထမ္းမ်ားကို လစာ ၁ ဆ တိုးေပးကာ ခံစားခြင့္ ေပးထားေသာ္လည္း ေန႔စား ပညာေရးဝန္ထမ္းမ်ားမွာမူ နဂို ခံစားခြင့္ထက္ ပို၍ခံစားခြင့္ မရခဲ့ ေသးေၾကာင္း သိရသည္။
“ေန႔စားေတြက တေန႔ကို ၂၇၀၀ ရတယ္။ တျခား ခံစားခြင့္မရွိဘူး။ ေဒသစရိတ္ ခံစားခြင့္ရွိတဲ့ ေနရာေတြသြားရင္ ခံစားခြင့္ ေပးမွာေပါ့။ ေဒသစရိတ္ ခံစားခြင့္မရွိတဲ့ ေနရာပဲ ဆိုရင္ေတာ့ မူလအတိုင္း ၁ ရက္ ၂၇၀၀ ပဲ ခံစားခြင့္ရွိပါမယ္။ေက်ာင္းပိတ္ရက္ မပါဘူး။ အၿမဲတမ္း ပညာေရးဝန္ထမ္း ေတြကေတာ့ လစာ ၆၀၀၀၀ ရရင္ ေဝးလံေခါင္ဖ်ား သတ္မွတ္ ေနရာသြားရင္ ခံစားခြင့္က လစာနည္း တူရတယ္” ဟု ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာနမွ တာဝန္ရွိသူ တဦးက ေျပာသည္။
ပညာေရး သင္ၾကားမႈတြင္ ၿမိဳ႕ေပၚျဖစ္ပါက ေအအဆင့္၊ ၿမိဳ႕ျပင္ျဖစ္္ပါက ဘီအဆင့္၊ ၿမိဳ႕ျပင္ေန႔ခ်င္းျပန္ သြားႏိုင္ပါက စီအဆင့္၊ တပတ္တႀကိမ္သာ သြားႏိုင္လွ်င္ ဒီ အဆင့္၊ တလတႀကိမ္သာ သြားႏိုင္လွ်င္ အီး အဆင့္ စသည္ျဖင့္ အဆင့္ သတ္မွတ္ ခ်က္မ်ား ရွိေၾကာင္း ပညာေရးဝန္ႀကီး ဌာနမွ သိရသည္။
ေဝးလံေခါင္ဖ်ား ေနရာအဆင့္ သတ္မွတ္ခ်က္ကိုမူ အဆင့္သတ္မွတ္ သင္ၾကားရာတြင္ ၿမိဳ႕ျပင္ ေန႔ခ်င္းျပန္သြားႏိုင္ပါက စီအဆင့္၊ တပတ္ တႀကိမ္သာ သြားႏိုင္လွ်င္ ဒီအဆင့္၊ တလတႀကိမ္သာ သြားႏိုင္လွ်င္ အီးအဆင့္ျဖင့္ သတ္မွတ္ ထားေၾကာင္း သိရသည္။
“ေန႔စား ပညာေရးဝန္ထမ္း ဆိုတာက မ်ားေသာအားျဖင့္ အၿမဲတမ္း ဝန္ထမ္းေတြထက္ ပိုၿပီး ေဝးလံ ေခါင္ဖ်ားတဲ့ ေနရာေတြ ပိုသြားရတယ္။ အခု သူတို႔ေပးဖို႔ စီစဥ္တာကလည္း ေလာက္ငွမႈ မရွိေပမယ့္ နဂိုကထက္ စာရင္ေတာ့ ေတာ္ေသးတယ္ ေျပာရမွာပါ။ က်မတို႔မွာ တျခား ခံစားခြင့္ ဘာမွမရွိပါဘူး။ က်န္းမာေရး ဘာညာဆိုတာလည္း ခံစားခြင့္ ရွိတာမဟုတ္ဘူး” ဟု ေန႔စား ပညာေရးဝန္ထမ္း မခင္ႏွင္းေဆြက ေျပာျပသည္။
လက္ရွိတြင္ ေန႔စားဝန္ထမ္းမ်ား အေနျဖင့္ ေဒသစရိတ္ ခံစားခြင့္ရ ေနရာမ်ားကို သြားမည္ဆိုပါက တေန႔လွ်င္ ၂၇၀၀ ႏႈန္း၊ ေဒသစရိတ္ ခံစားခြင့္အရ တေန႔ ၂၇၀၀ ႏႈန္း၊ ေပါင္း တေန႔လွ်င္ ၅၄၀၀ ႏႈန္း ခံစားခြင့္ရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ေန႔စားဝန္ထမ္းမ်ားကို အမ်ားအားျဖင့္ စီအဆင့္၊ ဒီအဆင့္၊ အီးအဆင့္ ေနရာမ်ားကို ေစလႊတ္ႏိုင္ေရးအတြက္ ၂၀၁၃ -၂၀၁၄ ပညာေရးႏွစ္ အတြက္ ေန႔စားဝန္ထမ္း ၅၀၀၀၀ ေက်ာ္ကို ခန္႔အပ္ထားေၾကာင္း၊ ၎တို႔ကို ေဒသစရိတ္ ခံစားခြင့္ရ ေနရာမ်ားကို သတ္မွတ္ကာ ေနရာခ်ေပးသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာနမွ တာဝန္ရွိသူ တဦးက ေျပာသည္။
“ေန႔စားဝန္ထမ္းေတြကို အၿမဲတမ္း ဝန္ထမ္းျဖစ္ဖို႔အတြက္ ကေတာ့ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ဆရာျဖစ္ မြမ္းမံ သင္တန္းေတြ ေပးၿပီးရင္ေတာ့ အၿမဲတမ္း ပညာေရးဝန္ထမ္း အေနနဲ႔ ခန္႔အပ္သြားမွာပါ။ သင္တန္းေတြကိုေတာ့ ေက်ာင္းပိတ္ရက္ေတြမွာ သင္ေပးပါတယ္။ အဆင့္ဆင့္ စာေမးပြဲေျဖၿပီးရင္ အၿမဲတမ္း ပညာေရးဝန္ထမ္း ခန္႔အပ္ပါတယ္” ဟု ပညာေရးဝန္ႀကီး ဌာနမွ တာဝန္ရွိသူ တဦးက ေျပာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ပညာေရး သတ္မွတ္ခ်က္အရ တႏိုင္ငံလံုးတြင္ ေဒသစရိတ္ ခံစားခြင့္ရွိသည့္ ေဝးလံေခါင္ဖ်ားေသာ ၿမိဳ႕နယ္ေပါင္း ၁၁၀ ေနရာရွိေၾကာင္း၊ ေဝးလံေခါင္ဖ်ားေသာ ၿမိဳ႕နယ္ေပါင္း ၁၁၀ ေနရာတြင္ ကခ်င္၊ ကရင္၊ ခ်င္း၊ စစ္ကိုင္း၊ တနသၤာရီတိုင္း၊ ရခိုင္၊ ရန္ကုန္၊ ရွမ္း၊ မေကြး စသည့္ ျပည္နယ္တိုင္းမ်ားရွိ ၿမိဳ႕နယ္မ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာနက သတ္မွတ္ ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ သိရသည္။
ေန႔စား ပညာေရးဝန္ထမ္းမ်ား၏ ခံစားခြင့္ကို ႏွစ္ဆ တိုးျမႇင့္ခံစားခြင့္ ေပးရန္ စီစဥ္ေနေၾကာင္း ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာန အေျခခံ ပညာေရးစီမံကိန္း ဦးစီးဌာနမွ တာဝန္ရွိသူတဦးက ေျပာသည္။
“ေန႔စားပညာေရးဝန္ထမ္းေတြအတြက္ အခု ဘတ္ဂ်က္ တြက္ခ်က္ေနတယ္။ ဒီပညာေရးႏွစ္ မကုန္ခင္ပဲ ျဖစ္မလား၊ ေနာက္ႏွစ္ပဲ ျဖစ္မလားေတာ့ မသိေသးဘူး။ အျမန္ဆံုး ျဖစ္ေအာင္ေတာ့ လုပ္ေနပါတယ္” ဟု ၎ တာဝန္ရွိသူက ဆုိသည္။
ေဝးလံေခါင္ဖ်ား ေနရာမ်ားကို သြားေရာက္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနေသာ အၿမဲတမ္း ပညာေရးဝန္ထမ္းမ်ားကို လစာ ၁ ဆ တိုးေပးကာ ခံစားခြင့္ ေပးထားေသာ္လည္း ေန႔စား ပညာေရးဝန္ထမ္းမ်ားမွာမူ နဂို ခံစားခြင့္ထက္ ပို၍ခံစားခြင့္ မရခဲ့ ေသးေၾကာင္း သိရသည္။
“ေန႔စားေတြက တေန႔ကို ၂၇၀၀ ရတယ္။ တျခား ခံစားခြင့္မရွိဘူး။ ေဒသစရိတ္ ခံစားခြင့္ရွိတဲ့ ေနရာေတြသြားရင္ ခံစားခြင့္ ေပးမွာေပါ့။ ေဒသစရိတ္ ခံစားခြင့္မရွိတဲ့ ေနရာပဲ ဆိုရင္ေတာ့ မူလအတိုင္း ၁ ရက္ ၂၇၀၀ ပဲ ခံစားခြင့္ရွိပါမယ္။ေက်ာင္းပိတ္ရက္ မပါဘူး။ အၿမဲတမ္း ပညာေရးဝန္ထမ္း ေတြကေတာ့ လစာ ၆၀၀၀၀ ရရင္ ေဝးလံေခါင္ဖ်ား သတ္မွတ္ ေနရာသြားရင္ ခံစားခြင့္က လစာနည္း တူရတယ္” ဟု ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာနမွ တာဝန္ရွိသူ တဦးက ေျပာသည္။
ပညာေရး သင္ၾကားမႈတြင္ ၿမိဳ႕ေပၚျဖစ္ပါက ေအအဆင့္၊ ၿမိဳ႕ျပင္ျဖစ္္ပါက ဘီအဆင့္၊ ၿမိဳ႕ျပင္ေန႔ခ်င္းျပန္ သြားႏိုင္ပါက စီအဆင့္၊ တပတ္တႀကိမ္သာ သြားႏိုင္လွ်င္ ဒီ အဆင့္၊ တလတႀကိမ္သာ သြားႏိုင္လွ်င္ အီး အဆင့္ စသည္ျဖင့္ အဆင့္ သတ္မွတ္ ခ်က္မ်ား ရွိေၾကာင္း ပညာေရးဝန္ႀကီး ဌာနမွ သိရသည္။
ေဝးလံေခါင္ဖ်ား ေနရာအဆင့္ သတ္မွတ္ခ်က္ကိုမူ အဆင့္သတ္မွတ္ သင္ၾကားရာတြင္ ၿမိဳ႕ျပင္ ေန႔ခ်င္းျပန္သြားႏိုင္ပါက စီအဆင့္၊ တပတ္ တႀကိမ္သာ သြားႏိုင္လွ်င္ ဒီအဆင့္၊ တလတႀကိမ္သာ သြားႏိုင္လွ်င္ အီးအဆင့္ျဖင့္ သတ္မွတ္ ထားေၾကာင္း သိရသည္။
“ေန႔စား ပညာေရးဝန္ထမ္း ဆိုတာက မ်ားေသာအားျဖင့္ အၿမဲတမ္း ဝန္ထမ္းေတြထက္ ပိုၿပီး ေဝးလံ ေခါင္ဖ်ားတဲ့ ေနရာေတြ ပိုသြားရတယ္။ အခု သူတို႔ေပးဖို႔ စီစဥ္တာကလည္း ေလာက္ငွမႈ မရွိေပမယ့္ နဂိုကထက္ စာရင္ေတာ့ ေတာ္ေသးတယ္ ေျပာရမွာပါ။ က်မတို႔မွာ တျခား ခံစားခြင့္ ဘာမွမရွိပါဘူး။ က်န္းမာေရး ဘာညာဆိုတာလည္း ခံစားခြင့္ ရွိတာမဟုတ္ဘူး” ဟု ေန႔စား ပညာေရးဝန္ထမ္း မခင္ႏွင္းေဆြက ေျပာျပသည္။
လက္ရွိတြင္ ေန႔စားဝန္ထမ္းမ်ား အေနျဖင့္ ေဒသစရိတ္ ခံစားခြင့္ရ ေနရာမ်ားကို သြားမည္ဆိုပါက တေန႔လွ်င္ ၂၇၀၀ ႏႈန္း၊ ေဒသစရိတ္ ခံစားခြင့္အရ တေန႔ ၂၇၀၀ ႏႈန္း၊ ေပါင္း တေန႔လွ်င္ ၅၄၀၀ ႏႈန္း ခံစားခြင့္ရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ေန႔စားဝန္ထမ္းမ်ားကို အမ်ားအားျဖင့္ စီအဆင့္၊ ဒီအဆင့္၊ အီးအဆင့္ ေနရာမ်ားကို ေစလႊတ္ႏိုင္ေရးအတြက္ ၂၀၁၃ -၂၀၁၄ ပညာေရးႏွစ္ အတြက္ ေန႔စားဝန္ထမ္း ၅၀၀၀၀ ေက်ာ္ကို ခန္႔အပ္ထားေၾကာင္း၊ ၎တို႔ကို ေဒသစရိတ္ ခံစားခြင့္ရ ေနရာမ်ားကို သတ္မွတ္ကာ ေနရာခ်ေပးသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာနမွ တာဝန္ရွိသူ တဦးက ေျပာသည္။
“ေန႔စားဝန္ထမ္းေတြကို အၿမဲတမ္း ဝန္ထမ္းျဖစ္ဖို႔အတြက္ ကေတာ့ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ဆရာျဖစ္ မြမ္းမံ သင္တန္းေတြ ေပးၿပီးရင္ေတာ့ အၿမဲတမ္း ပညာေရးဝန္ထမ္း အေနနဲ႔ ခန္႔အပ္သြားမွာပါ။ သင္တန္းေတြကိုေတာ့ ေက်ာင္းပိတ္ရက္ေတြမွာ သင္ေပးပါတယ္။ အဆင့္ဆင့္ စာေမးပြဲေျဖၿပီးရင္ အၿမဲတမ္း ပညာေရးဝန္ထမ္း ခန္႔အပ္ပါတယ္” ဟု ပညာေရးဝန္ႀကီး ဌာနမွ တာဝန္ရွိသူ တဦးက ေျပာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ပညာေရး သတ္မွတ္ခ်က္အရ တႏိုင္ငံလံုးတြင္ ေဒသစရိတ္ ခံစားခြင့္ရွိသည့္ ေဝးလံေခါင္ဖ်ားေသာ ၿမိဳ႕နယ္ေပါင္း ၁၁၀ ေနရာရွိေၾကာင္း၊ ေဝးလံေခါင္ဖ်ားေသာ ၿမိဳ႕နယ္ေပါင္း ၁၁၀ ေနရာတြင္ ကခ်င္၊ ကရင္၊ ခ်င္း၊ စစ္ကိုင္း၊ တနသၤာရီတိုင္း၊ ရခိုင္၊ ရန္ကုန္၊ ရွမ္း၊ မေကြး စသည့္ ျပည္နယ္တိုင္းမ်ားရွိ ၿမိဳ႕နယ္မ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာနက သတ္မွတ္ ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ သိရသည္။
အသက္မျပည့္သည့္ ကေလးကို စစ္တပ္သို႔ လိမ္ညာေခၚသြင္းဟု ကေလးမိဘကဆို
ေကဇင္ဦး
အသက္မျပည္ေသးသည့္ ကေလးမ်ားကို လိမ္ညာျပီးေခၚေဆာင္ကာ စစ္တပ္သို႔ ထည့္သြင္းထားသည္ ဟုဆိုကာ ၾသဂုတ္ ၂၉ ရက္တြင္ မိဘမ်ားက ျမန္မာဂ်ာနယ္လစ္ ကြန္ရက္႐ံုးခန္းတြင္ မီဒီယာမ်ားသို႔ အသိေပးရွင္းလင္း ခဲ့သည္။
ယင္းရွင္းလင္းပြဲတြင္ အသက္ ၁၅ ႏွစ္အရြယ္ ဆယ္တန္းေက်ာင္းသူ၏ မိဘႏွစ္ပါး ႏွင့္ အသက္၁၉ ႏွစ္အရြယ္ျဖစ္သူ၏ မိဘတစ္ဦးက ယင္းတို႔၏ ကေလးမ်ားကို လိမ္လည္လွည့္ဖ်ားကာ စစ္တပ္ထဲသို႔ အသြင္းခံရေၾကာင္း ရွင္းလင္းခဲ႔သည္။
အထက္တန္း ေက်ာင္းသားတစ္ဦးျဖစ္သည့္ ေမာင္ခိုင္ေစာလင္း၏ မိခင္ျဖစ္သူ ေဒၚ၀င္း၀င္းမာက “ကၽြန္မ ကေလး က ဆယ္တန္းတက္ေနတာပါ သူ႔ကို မစုစုခင္ဆိုတဲ့ အမ်ိဳးသမီးက ကေလးရဲ႕နာမည္နဲ႔ မိဘေတြရဲ႕ နာမည္ကို ပါလိမ္ၿပီး မွတ္ပံုတင္အတုနဲ႔ မိသားစုသန္းေခါင္စာရင္းအတုေတြ အကုန္လုပ္ၿပီး သူသား ေမာင္ေဇာ္သက္ဦးဆိုၿပီး မႏၱေလး၊ သာစည္က ဆရာႀကီးေအာင္ေရႊ ေငြႏွစ္သိန္းခြဲယူၿပီး ပို႔လိုက္တယ္ သူကိုယ္တိုင္ ကၽြန္မတို႔ကိုအင္းတိုင္ NLD ႐ံုးမွာ ၀န္ခံထားၿပီးပါၿပီ။ အခုထိ စစ္တပ္မွာပဲ ရွိပါေသးတယ္” ဟု ဆိုသည္။
ေမာင္ခိုင္ေစာလင္းသည္ ဒဂံုၿမိဳ႕သစ္ ေတာင္ပိုငး္အမွတ္ (၅) အေျခခံပညာ အထက္တန္းေက်ာင္းတြင္ ဒသမတန္း ပညာသင္ၾကားလ်ွက္ရွိၿပီး ေက်ာင္းတက္ရန္သြားရာက ေပ်ာက္ဆုံးခဲ့သည္ဟု မိခင္ျဖစ္သူ ေဒၚ၀င္း၀င္းမာကေျပာသည္။ ယင္းသို႔ေပ်ာက္ဆံုးသြားၿပီး ရပ္ကြက္တြင္းမွ ကေလးရွိမည့္ဖုန္းနံပါတ္ဟုဆိုကာ ဆက္ၾကည့္ရာမွ ဆက္သြယ္ခဲ့ရာမွ ဗိုလ္ႀကီးတစ္ဦး၏ ဖုန္းျဖစ္ေနသည္ဟု ယင္းက ဆိုသည္။
“ဗိုလ္ႀကီးေက်ာ္သူေမာင္က ကေလးကသူ႔ဖာသာ စစ္တပ္ထဲကိုေရာက္လာလို႔ သူကတစ္လ၊ ႏွစ္လ ထိန္းသိမ္း ထားတာလို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္မတို႔က မယံုၾကည္တဲ႔အတြက္ ဆက္စံုစမ္းလို႔ မစုစုခင္ဆိုတဲ့ အမ်ိဳးသမီး ဆီကတဆင့္ ေရာက္လာတာကို သိရတာပါ”ဟု ေမာင္ခိုင္ေစာလင္း၏ မိခင္က ေျပာသည္။
လက္ရွိတြင္ ေမာင္ခိုင္ေစာလင္းသည္ သပိတ္က်င္းေလ့က်င့္ေရးတပ္တြင္ရွိေနၿပီး မိဘအရင္းမ်ားႏွင့္ စစ္တပ္ထဲသို႔ လိမ္လည္သြင္းခဲ့ေသာ ေဒၚစုစုခင္တို႔ သြားေရာက္ၿပီး ကေလးကိုထုတ္ယူေသာ္လည္း ေတြ႔ခြင့္မရရွိခဲ့ဟု ကေလး၏ ဖခင္ျဖစ္သူ ဦးကိုကိုႏိုင္က ေျပာသည္။
“ကၽြန္ေတာ္တို႔က ကေလးကို ျပန္ထုတ္ခ်င္လို႔ ဗိုလ္ႀကီးေက်ာ္သူေမာင္ကုိ တင္ျပေတာ့ အထက္ကို တင္ျပေပးမယ္ လို႔ ေျပာတယ္။ ဒီလ ၂၇ ရက္အေၾကာင္းျပန္မယ္လို႔ ေျပာတယ္။ ဒါေပမယ့္ အေၾကာင္း မျပန္ေသးဘူး။ အဲဒီေလ့က်င့္ေရး တပ္ေရွ႕မွာ အသက္ ၁၈ ႏွစ္မျပည့္ေသးသူကို စစ္တပ္ထဲ၀င္ခြင့္ မရွိဆိုတဲ့ ေက်ာင္း၀တ္စံုနဲ႔ ကေလးအ႐ုပ္ပါတဲ့ ဆိုင္းဘုတ္ႀကီးလည္းေရွ႕မွာရွိတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔က ကေလးကို တပ္မေတာ္ထဲ မ၀င္ေစ ခ်င္တာ မဟုတ္ပါဘူး ပညာကို အရင္ဆံုးသင္ၿပီးမွ စစ္တပ္ထဲ၀င္ခ်င္ရင္ ၀င္ခိုင္းမွာပါ”ဟု ဦးကိုကိုႏိုင္က ေျပာသည္။
ဒုတိယတစ္ဦးျဖစ္သည့္ ေမာင္ေက်ာ္စြာလင္းကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ကားေမာင္းသင္ေပးမည္ဟု ဆိုကာ ေခၚေဆာင္ သြားၿပီး တစ္လခြဲအၾကာတြင္ ေမာင္ေက်ာ္စြာလင္းက ဖုန္းဆက္အေၾကာင္းၾကားခဲ႔ရာမွ သိခဲ႔သည္ဟု ဆိုသည္။
“ကၽြန္ေတာ့္ကို တပ္ၾကပ္ႀကီးမင္းႏိုင္က ကားေမာင္းသင္ေပးမယ္ဆိုၿပီး ေခၚလာတယ္။ ဒီေရာက္ေတာ့ စစ္တပ္ျဖစ္ေနၿပီး ျပန္ထြက္ခ်င္တယ္လို႔ေျပာတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္ အသနားခံစာ တင္လိုက္တယ္။ အသက္က ၁၉ ႏွစ္ပါ သူ႔ကို႔ ကိုယ္စားလွယ္က မတီ္ၳလာသင္တန္းေက်ာင္းကို လာေခၚတဲ့ အခါမွာ ရထားေပၚမွာ ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ေတြ႔ခြင့္ရၿပီးေျပာတာပါ” ဟု ဖခင္ျဖစ္သူ ဦးေအာင္ေသာင္းက ေျပာသည္။
လက္ရွိတြင္ ေမာင္ေက်ာ္စြာလင္းမွာ ေကာ့ေသာင္း အမတ အေျမာက္တပ္ (၃၀၃) တြင္ ရွိသည္ဟု မိဘမ်ားကေျပာသည္။
အသက္မျပည္ေသးသည့္ ကေလးမ်ားကို လိမ္ညာျပီးေခၚေဆာင္ကာ စစ္တပ္သို႔ ထည့္သြင္းထားသည္ ဟုဆိုကာ ၾသဂုတ္ ၂၉ ရက္တြင္ မိဘမ်ားက ျမန္မာဂ်ာနယ္လစ္ ကြန္ရက္႐ံုးခန္းတြင္ မီဒီယာမ်ားသို႔ အသိေပးရွင္းလင္း ခဲ့သည္။
ယင္းရွင္းလင္းပြဲတြင္ အသက္ ၁၅ ႏွစ္အရြယ္ ဆယ္တန္းေက်ာင္းသူ၏ မိဘႏွစ္ပါး ႏွင့္ အသက္၁၉ ႏွစ္အရြယ္ျဖစ္သူ၏ မိဘတစ္ဦးက ယင္းတို႔၏ ကေလးမ်ားကို လိမ္လည္လွည့္ဖ်ားကာ စစ္တပ္ထဲသို႔ အသြင္းခံရေၾကာင္း ရွင္းလင္းခဲ႔သည္။
အထက္တန္း ေက်ာင္းသားတစ္ဦးျဖစ္သည့္ ေမာင္ခိုင္ေစာလင္း၏ မိခင္ျဖစ္သူ ေဒၚ၀င္း၀င္းမာက “ကၽြန္မ ကေလး က ဆယ္တန္းတက္ေနတာပါ သူ႔ကို မစုစုခင္ဆိုတဲ့ အမ်ိဳးသမီးက ကေလးရဲ႕နာမည္နဲ႔ မိဘေတြရဲ႕ နာမည္ကို ပါလိမ္ၿပီး မွတ္ပံုတင္အတုနဲ႔ မိသားစုသန္းေခါင္စာရင္းအတုေတြ အကုန္လုပ္ၿပီး သူသား ေမာင္ေဇာ္သက္ဦးဆိုၿပီး မႏၱေလး၊ သာစည္က ဆရာႀကီးေအာင္ေရႊ ေငြႏွစ္သိန္းခြဲယူၿပီး ပို႔လိုက္တယ္ သူကိုယ္တိုင္ ကၽြန္မတို႔ကိုအင္းတိုင္ NLD ႐ံုးမွာ ၀န္ခံထားၿပီးပါၿပီ။ အခုထိ စစ္တပ္မွာပဲ ရွိပါေသးတယ္” ဟု ဆိုသည္။
ေမာင္ခိုင္ေစာလင္းသည္ ဒဂံုၿမိဳ႕သစ္ ေတာင္ပိုငး္အမွတ္ (၅) အေျခခံပညာ အထက္တန္းေက်ာင္းတြင္ ဒသမတန္း ပညာသင္ၾကားလ်ွက္ရွိၿပီး ေက်ာင္းတက္ရန္သြားရာက ေပ်ာက္ဆုံးခဲ့သည္ဟု မိခင္ျဖစ္သူ ေဒၚ၀င္း၀င္းမာကေျပာသည္။ ယင္းသို႔ေပ်ာက္ဆံုးသြားၿပီး ရပ္ကြက္တြင္းမွ ကေလးရွိမည့္ဖုန္းနံပါတ္ဟုဆိုကာ ဆက္ၾကည့္ရာမွ ဆက္သြယ္ခဲ့ရာမွ ဗိုလ္ႀကီးတစ္ဦး၏ ဖုန္းျဖစ္ေနသည္ဟု ယင္းက ဆိုသည္။
“ဗိုလ္ႀကီးေက်ာ္သူေမာင္က ကေလးကသူ႔ဖာသာ စစ္တပ္ထဲကိုေရာက္လာလို႔ သူကတစ္လ၊ ႏွစ္လ ထိန္းသိမ္း ထားတာလို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္မတို႔က မယံုၾကည္တဲ႔အတြက္ ဆက္စံုစမ္းလို႔ မစုစုခင္ဆိုတဲ့ အမ်ိဳးသမီး ဆီကတဆင့္ ေရာက္လာတာကို သိရတာပါ”ဟု ေမာင္ခိုင္ေစာလင္း၏ မိခင္က ေျပာသည္။
လက္ရွိတြင္ ေမာင္ခိုင္ေစာလင္းသည္ သပိတ္က်င္းေလ့က်င့္ေရးတပ္တြင္ရွိေနၿပီး မိဘအရင္းမ်ားႏွင့္ စစ္တပ္ထဲသို႔ လိမ္လည္သြင္းခဲ့ေသာ ေဒၚစုစုခင္တို႔ သြားေရာက္ၿပီး ကေလးကိုထုတ္ယူေသာ္လည္း ေတြ႔ခြင့္မရရွိခဲ့ဟု ကေလး၏ ဖခင္ျဖစ္သူ ဦးကိုကိုႏိုင္က ေျပာသည္။
“ကၽြန္ေတာ္တို႔က ကေလးကို ျပန္ထုတ္ခ်င္လို႔ ဗိုလ္ႀကီးေက်ာ္သူေမာင္ကုိ တင္ျပေတာ့ အထက္ကို တင္ျပေပးမယ္ လို႔ ေျပာတယ္။ ဒီလ ၂၇ ရက္အေၾကာင္းျပန္မယ္လို႔ ေျပာတယ္။ ဒါေပမယ့္ အေၾကာင္း မျပန္ေသးဘူး။ အဲဒီေလ့က်င့္ေရး တပ္ေရွ႕မွာ အသက္ ၁၈ ႏွစ္မျပည့္ေသးသူကို စစ္တပ္ထဲ၀င္ခြင့္ မရွိဆိုတဲ့ ေက်ာင္း၀တ္စံုနဲ႔ ကေလးအ႐ုပ္ပါတဲ့ ဆိုင္းဘုတ္ႀကီးလည္းေရွ႕မွာရွိတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔က ကေလးကို တပ္မေတာ္ထဲ မ၀င္ေစ ခ်င္တာ မဟုတ္ပါဘူး ပညာကို အရင္ဆံုးသင္ၿပီးမွ စစ္တပ္ထဲ၀င္ခ်င္ရင္ ၀င္ခိုင္းမွာပါ”ဟု ဦးကိုကိုႏိုင္က ေျပာသည္။
ဒုတိယတစ္ဦးျဖစ္သည့္ ေမာင္ေက်ာ္စြာလင္းကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ကားေမာင္းသင္ေပးမည္ဟု ဆိုကာ ေခၚေဆာင္ သြားၿပီး တစ္လခြဲအၾကာတြင္ ေမာင္ေက်ာ္စြာလင္းက ဖုန္းဆက္အေၾကာင္းၾကားခဲ႔ရာမွ သိခဲ႔သည္ဟု ဆိုသည္။
“ကၽြန္ေတာ့္ကို တပ္ၾကပ္ႀကီးမင္းႏိုင္က ကားေမာင္းသင္ေပးမယ္ဆိုၿပီး ေခၚလာတယ္။ ဒီေရာက္ေတာ့ စစ္တပ္ျဖစ္ေနၿပီး ျပန္ထြက္ခ်င္တယ္လို႔ေျပာတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္ အသနားခံစာ တင္လိုက္တယ္။ အသက္က ၁၉ ႏွစ္ပါ သူ႔ကို႔ ကိုယ္စားလွယ္က မတီ္ၳလာသင္တန္းေက်ာင္းကို လာေခၚတဲ့ အခါမွာ ရထားေပၚမွာ ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ေတြ႔ခြင့္ရၿပီးေျပာတာပါ” ဟု ဖခင္ျဖစ္သူ ဦးေအာင္ေသာင္းက ေျပာသည္။
လက္ရွိတြင္ ေမာင္ေက်ာ္စြာလင္းမွာ ေကာ့ေသာင္း အမတ အေျမာက္တပ္ (၃၀၃) တြင္ ရွိသည္ဟု မိဘမ်ားကေျပာသည္။
ျမစ္ၾကီးနားေဒသခံ လူငယ္ ၂ ဦး အမည္မသိလူအုပ္ ရိုက္ႏွက္ခံရ
KNG
ကခ်င္ျပည္နယ္ျမစ္ၾကီးနားျမိဳ႕တြင္ ၾသဂုတ္လအတြင္း ေဒသခံ အမ်ိဳးသား ၂ ဦးကို အမည္မသိ လုပ္အုပ္၏ ရိုက္ႏွက္မႈ ဆက္တိုက္ျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
အမည္မသိလူအုပ္၏ရိုက္ႏွက္ခံရေသာသူ၂ဦးသည္ ျမစ္ၾကီးနားျမိဳ႕ ၁၀ မိုင္၊ ေနာင္နန္းေက်းရြာေန ေမာင္ဆုိင္းဒူ (၁၉) ႏွစ္ႏွင့္ ခရစ္ယာန္ဓမၼအမႈေတာ္ေဆာင္ ဆရာ ေဟာင္းလြမ္းတုိ႔ျဖစ္ျပီး ၾသဂုတ္လ ၉ ရက္ေန႔က တေနရာစီ ရိုက္ႏွက္ခံခဲ့ရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။
ေနာင္နန္းက်မ္းစာေက်ာင္းသားျဖစ္ေသာ အလယ္ကုန္းရပ္ကြက္ မလိယန္ေက်းရြာမွ ဆရာ ေဟာင္းလြမ္းကို ညအခ်ိန္ ကြန္ပ်ဴတာဆုိင္မွဆိုင္ကယ္ႏွင့္အျပန္လမ္းတြင္ ရိုက္ႏွက္မႈခံခဲ့ရျခင္းျဖစ္ျပီး အတြင္းဒဏ္ရာ ျပင္းထန္မႈေၾကာင့္ သတိလစ္ေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း မိသားစု၀င္တစ္ဦး KNG ကခ်င္သတင္းဌာန သုိ႔ေျပာသည္။
“ည ၉ နာရီခြဲေလာက္မွာ ကြန္ပ်ဴတာသြားလုပ္မယ္ဆုိျပီး ျမစ္ၾကီးနား ေစ်း (၁) ေစ်း (၂) ကို၀င္ျပီး အျပန္မွာ ရိုက္ခံရတာပါ။ သူ႕ကို ရိုက္ႏွက္ထားျပီး ဖုန္းနဲ႔ ဆုိင္ကယ္ေတြကိုေတာ့ ဒီတုိင္းထားေပးခဲ့တယ္။ ခုထိစကား မေျပာႏိုင္ေသးဘူး။ သူကေသြးတိုးလည္းရွိေတာ့ အခုက သတိလစ္ျပီး ေလျဖတ္သလုိျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒီ လူေတြက ေသနတ္ကိုင္တဲ့သူေတြဟုတ္တယ္။ ၅ ေယာက္ဆိုျပီး လက္ေထာင္ျပတယ္။ ေဆးရုံကေန ျပီးခဲ့တဲ့ အပတ္ကဆင္းျပီး အိမ္မွာပဲတုိင္းရင္းေဆးနဲ႔ျပန္ကုေနတယ္။ ေက်ာင္းေတာင္မတက္ႏိုင္ေတာ့ဘူးထင္တယ္။”
ယခုခ်ိန္ ေဆးရုံမွအိမ္သုိ႔ ျပန္လည္အနားယူလ်က္ရွိေသာ္လည္း စကားေကာင္းမြန္စြာ မေျပာႏိုင္ေသးေသာေၾကာင့္ တုိင္းရင္းေဆးျဖင့္သာ ဆက္လက္ကုသေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။
ေနာင္နန္းေက်းရြာမွ ေမာင္ ဆိုင္းဒူသည္ ၄င္း၏အိမ္သုိ႔အျပန္လမ္းတြင္ အမည္မသိ ျမန္မာစကားေျပာ လူႏွစ္ဦးက ဆီးတားကာ အျပစ္မဲ့ရိုက္ႏွက္ခံခဲ့ရျပီး နဖူးတြင္ တလက္မခန္႔ ဓါးဒဏ္ရာရရွိခဲ့ေၾကာင္း KNG ကခ်င္သတင္းဌာသုိ႔ ေျပာျပခဲ့သည္။
“အိမ္နဲ႔မနီးမေ၀းမွာပဲ လူႏွစ္ေယာက္က အကၤ်ီအေႏြးထည္ေတြ ၀တ္ထားျပီး ဆေကာ့စ္ ဖိနပ္ရွည္စီးထားတယ္။ ရပ္ေတာ့မလိုလို ေနရာေမးမလိုလိုနဲ႔ ကြ်န္ေတာ့္ကို ဘိန္းစားလားဆုိျပီးေမးတယ္။ ျပီးတာနဲ႔ တခါထဲ ဆင္းျပီးရိုက္တယ္။ ၁၀ ၾကိမ္ထက္မကဘူး ဘိန္းမစားဘူးလုိ႔ ေျပာရင္လည္း စားလား၊ စားလား ဆိုျပီးရိုက္တာ ျပီးေတာ့ ဥကၠဌဘယ္သူလဲဆုိျပီးလည္းေမးတယ္။ ကြ်န္ေတာ္က အရမ္းေၾကာက္လုိ႔ဘာမွမေျပာရဲေတာ့ဘူး။ ဓါးအရွည္နဲ႔လည္း ကြ်န္ေတာ့္လည္ပင္းမွာေထာက္တယ္။ အဲဒါကြ်န္ေတာ္လႈပ္လိုက္ေတာ့ နဖူးမွာထိသြားတာ။ လမ္းမွာလည္းဘယ္သူမွမရွိဘူး။ ကြ်န္ေတာ္ေအာ္ လုိက္ရင္လည္း ဓါးနဲ႔ထိုးသတ္မွာစိုးလို႔ မေအာ္ရဲဘူး။ ေၾကာက္လုိ႔ ဒီတုိင္းပဲခံလိုက္တယ္” ဟု ေမာင္ဆုိင္းဒူကေျပာသည္။
ေမာင္ဆိုးဒူသည္ ဒာဏ္ရာျပင္းထန္စြာရရွိျခင္းမရွိေသာ္လည္း ရိုက္ႏွက္မႈေၾကာင့္ နာက်င္ကိုက္ခဲမႈျဖစ္ျပီး ဓါးဒဏ္ရာကိုလည္း ေဆးကုသခဲ့ရေၾကာင္းသိရသည္။
ၾသဂုတ္လအတြင္း ေဒသခံလူငယ္မ်ား ၄ ဦးထက္မနည္း အျပစ္မဲ့ ရိုက္ႏွက္ခံခဲ့ရေၾကာင္း ေဒသခံမ်ား ေျပာဆုိေသာ္လည္း ၄င္းကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ တရားစြဲဆုိဖမ္းဆီးရန္ သက္ေသအေထာက္ျဖင့္ စြပ္စြဲရန္ခက္ခဲသည့္အျပင္ အစိုးရလုံျခဳံေရးခ်ထားေသာ အဖြဲ႔မ်ားအား သကၤာမကင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့သည္။
ထိုအျဖစ္အပ်က္မ်ားသည္ ႏိုင္ငံေတာ္ဒုတိယသမၼတ ဦးစိုင္းေမာက္ခမ္း ႏွင့္အဖြဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္သို႔ လာေရာက္ခ်ိန္လည္းျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အစိုးရတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ားျဖစ္သည္ဟု စြပ္စြဲေျပာဆုိျခင္းျဖစ္သည္။
သုိ႔ေသာ္ အဆိုပါ ကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ရပ္ရြာတြင္း သက္ဆုိင္ရာအာဏာပုိင္မ်ားကလည္း တစုံတရာ စုံစမ္းစစ္ေဆးရန္မရွိေၾကာင္းေျပာဆုိခဲ့သည္။ ထိုရိုက္ႏွက္ခံရသည့္ အျဖစ္ပ်က္မ်ားေၾကာင့္ ယခုခ်ိန္ လူငယ္မ်ားအျပင္သုိ႔သြားလာရန္ လုံျခဳံေရးအတြက္ အစိုးရိမ္ေၾကာက္လန္႔ ေနၾကသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ျမစ္ၾကီးနားျမိဳ႕တြင္ ၾသဂုတ္လအတြင္း ေဒသခံ အမ်ိဳးသား ၂ ဦးကို အမည္မသိ လုပ္အုပ္၏ ရိုက္ႏွက္မႈ ဆက္တိုက္ျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
အမည္မသိလူအုပ္၏ရိုက္ႏွက္ခံရေသာသူ၂ဦးသည္ ျမစ္ၾကီးနားျမိဳ႕ ၁၀ မိုင္၊ ေနာင္နန္းေက်းရြာေန ေမာင္ဆုိင္းဒူ (၁၉) ႏွစ္ႏွင့္ ခရစ္ယာန္ဓမၼအမႈေတာ္ေဆာင္ ဆရာ ေဟာင္းလြမ္းတုိ႔ျဖစ္ျပီး ၾသဂုတ္လ ၉ ရက္ေန႔က တေနရာစီ ရိုက္ႏွက္ခံခဲ့ရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။
ေနာင္နန္းက်မ္းစာေက်ာင္းသားျဖစ္ေသာ အလယ္ကုန္းရပ္ကြက္ မလိယန္ေက်းရြာမွ ဆရာ ေဟာင္းလြမ္းကို ညအခ်ိန္ ကြန္ပ်ဴတာဆုိင္မွဆိုင္ကယ္ႏွင့္အျပန္လမ္းတြင္ ရိုက္ႏွက္မႈခံခဲ့ရျခင္းျဖစ္ျပီး အတြင္းဒဏ္ရာ ျပင္းထန္မႈေၾကာင့္ သတိလစ္ေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း မိသားစု၀င္တစ္ဦး KNG ကခ်င္သတင္းဌာန သုိ႔ေျပာသည္။
“ည ၉ နာရီခြဲေလာက္မွာ ကြန္ပ်ဴတာသြားလုပ္မယ္ဆုိျပီး ျမစ္ၾကီးနား ေစ်း (၁) ေစ်း (၂) ကို၀င္ျပီး အျပန္မွာ ရိုက္ခံရတာပါ။ သူ႕ကို ရိုက္ႏွက္ထားျပီး ဖုန္းနဲ႔ ဆုိင္ကယ္ေတြကိုေတာ့ ဒီတုိင္းထားေပးခဲ့တယ္။ ခုထိစကား မေျပာႏိုင္ေသးဘူး။ သူကေသြးတိုးလည္းရွိေတာ့ အခုက သတိလစ္ျပီး ေလျဖတ္သလုိျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒီ လူေတြက ေသနတ္ကိုင္တဲ့သူေတြဟုတ္တယ္။ ၅ ေယာက္ဆိုျပီး လက္ေထာင္ျပတယ္။ ေဆးရုံကေန ျပီးခဲ့တဲ့ အပတ္ကဆင္းျပီး အိမ္မွာပဲတုိင္းရင္းေဆးနဲ႔ျပန္ကုေနတယ္။ ေက်ာင္းေတာင္မတက္ႏိုင္ေတာ့ဘူးထင္တယ္။”
ယခုခ်ိန္ ေဆးရုံမွအိမ္သုိ႔ ျပန္လည္အနားယူလ်က္ရွိေသာ္လည္း စကားေကာင္းမြန္စြာ မေျပာႏိုင္ေသးေသာေၾကာင့္ တုိင္းရင္းေဆးျဖင့္သာ ဆက္လက္ကုသေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။
ေနာင္နန္းေက်းရြာမွ ေမာင္ ဆိုင္းဒူသည္ ၄င္း၏အိမ္သုိ႔အျပန္လမ္းတြင္ အမည္မသိ ျမန္မာစကားေျပာ လူႏွစ္ဦးက ဆီးတားကာ အျပစ္မဲ့ရိုက္ႏွက္ခံခဲ့ရျပီး နဖူးတြင္ တလက္မခန္႔ ဓါးဒဏ္ရာရရွိခဲ့ေၾကာင္း KNG ကခ်င္သတင္းဌာသုိ႔ ေျပာျပခဲ့သည္။
“အိမ္နဲ႔မနီးမေ၀းမွာပဲ လူႏွစ္ေယာက္က အကၤ်ီအေႏြးထည္ေတြ ၀တ္ထားျပီး ဆေကာ့စ္ ဖိနပ္ရွည္စီးထားတယ္။ ရပ္ေတာ့မလိုလို ေနရာေမးမလိုလိုနဲ႔ ကြ်န္ေတာ့္ကို ဘိန္းစားလားဆုိျပီးေမးတယ္။ ျပီးတာနဲ႔ တခါထဲ ဆင္းျပီးရိုက္တယ္။ ၁၀ ၾကိမ္ထက္မကဘူး ဘိန္းမစားဘူးလုိ႔ ေျပာရင္လည္း စားလား၊ စားလား ဆိုျပီးရိုက္တာ ျပီးေတာ့ ဥကၠဌဘယ္သူလဲဆုိျပီးလည္းေမးတယ္။ ကြ်န္ေတာ္က အရမ္းေၾကာက္လုိ႔ဘာမွမေျပာရဲေတာ့ဘူး။ ဓါးအရွည္နဲ႔လည္း ကြ်န္ေတာ့္လည္ပင္းမွာေထာက္တယ္။ အဲဒါကြ်န္ေတာ္လႈပ္လိုက္ေတာ့ နဖူးမွာထိသြားတာ။ လမ္းမွာလည္းဘယ္သူမွမရွိဘူး။ ကြ်န္ေတာ္ေအာ္ လုိက္ရင္လည္း ဓါးနဲ႔ထိုးသတ္မွာစိုးလို႔ မေအာ္ရဲဘူး။ ေၾကာက္လုိ႔ ဒီတုိင္းပဲခံလိုက္တယ္” ဟု ေမာင္ဆုိင္းဒူကေျပာသည္။
ေမာင္ဆိုးဒူသည္ ဒာဏ္ရာျပင္းထန္စြာရရွိျခင္းမရွိေသာ္လည္း ရိုက္ႏွက္မႈေၾကာင့္ နာက်င္ကိုက္ခဲမႈျဖစ္ျပီး ဓါးဒဏ္ရာကိုလည္း ေဆးကုသခဲ့ရေၾကာင္းသိရသည္။
ၾသဂုတ္လအတြင္း ေဒသခံလူငယ္မ်ား ၄ ဦးထက္မနည္း အျပစ္မဲ့ ရိုက္ႏွက္ခံခဲ့ရေၾကာင္း ေဒသခံမ်ား ေျပာဆုိေသာ္လည္း ၄င္းကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ တရားစြဲဆုိဖမ္းဆီးရန္ သက္ေသအေထာက္ျဖင့္ စြပ္စြဲရန္ခက္ခဲသည့္အျပင္ အစိုးရလုံျခဳံေရးခ်ထားေသာ အဖြဲ႔မ်ားအား သကၤာမကင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့သည္။
ထိုအျဖစ္အပ်က္မ်ားသည္ ႏိုင္ငံေတာ္ဒုတိယသမၼတ ဦးစိုင္းေမာက္ခမ္း ႏွင့္အဖြဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္သို႔ လာေရာက္ခ်ိန္လည္းျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အစိုးရတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ားျဖစ္သည္ဟု စြပ္စြဲေျပာဆုိျခင္းျဖစ္သည္။
သုိ႔ေသာ္ အဆိုပါ ကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ရပ္ရြာတြင္း သက္ဆုိင္ရာအာဏာပုိင္မ်ားကလည္း တစုံတရာ စုံစမ္းစစ္ေဆးရန္မရွိေၾကာင္းေျပာဆုိခဲ့သည္။ ထိုရိုက္ႏွက္ခံရသည့္ အျဖစ္ပ်က္မ်ားေၾကာင့္ ယခုခ်ိန္ လူငယ္မ်ားအျပင္သုိ႔သြားလာရန္ လုံျခဳံေရးအတြက္ အစိုးရိမ္ေၾကာက္လန္႔ ေနၾကသည္။
လိုင္ဇာအၿပီး နမ္ဘီးယား မိတီၳလာဝင္
ေမစစ္ပိုင္
ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္းမွာရွိတဲ့ ဒုကၡသည္စခန္းေတြ၊ ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရး အဖဲြ႕KIO ဌာနခ်ဳပ္ကို သြားအျပီး ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ အထူးအႀကံေပးပုဂၢိဳလ္ မစၥတာ ဗီေဂ်လ္နမ္ဘီးယားဟာ မၾကာေသးမီက ပဋိပကၡျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ မိတီၳလာၿမိဳ႕ေပၚမွာရွိတဲ့ ဒုကၡသည္စခန္းေတြကို သြားေရာက္ေလ့လာခဲ့တယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။
ၾသဂုတ္လလယ္ပိုင္းက ျမန္မာႏုိင္ငံကို ေခတၱေရာက္ရွိလာခဲ့တဲ့ မစၥတာဗီေဂ်လ္နမ္ဘီးယားဟာ ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕၊ ဝိုင္းေမာ္ၿမိဳ႕မွာရွိတဲ့ စစ္ေဘးေရွာင္ ဒုကၡသည္စခန္း ၄ ခု နဲ႔ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖဲြ႕ KIO ဌာနခ်ဳပ္ လိုင္ဇာၿမိဳ႕ရဲ႕ဒုကၡသည္စခန္းကို သြားေရာက္ေလ့လာခဲ့သလို မေန႕က မိတီၳလာၿမိဳ႕မွာရွိတဲ့ ဒုကၡသည္စခန္းအခ်ိဳ႕၊ မီးေလာင္ျပင္ေနရာေတြနဲ႔ ဘာသာေပါင္းစုံ အဖဲြ႔အစည္းကို ေတြ႔ဆုံခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
“မစၥတာ နမ္ဘီးယား က မိတီၳလာၿမိဳ႕မွာရွိတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ ဒုကၡသည္စခန္းတခု၊ ခ်မ္းေအးဗလီ၊ မဂၤလာေဇယ်ံဳနဲ႔ ရတနာေမာင္ ရပ္ကြက္မွာရွိတဲ့ ဘဂၤလီဗလီေတြနဲ႔ မီးေလာင္ျပင္ေတြကို သြားၾကည့္တယ္၊ ဘာသာေပါင္းစုံ အဖဲြ႔ေတြနဲ႔ေတြ႔တယ္ေပါ့၊ အဓိက မစၥတာနမ္ဘီးယားေျပာတာ ကေတာ့ အားလုံး ၿငိမ္းခ်မး္စြာေနဖို႔ပဲ ေျပာပါတယ္။ ၿမိဳ႕ကို လာၿပီး ေလ့လာသြားတဲ့ သေဘာပဲ။ ညေန ၃ နာရီခဲြေလာက္လာၿပီး ၅ နာရီေလာက္ ေနျပည္ေတာ္ကို ျပန္သြားတယ္”လို႔ မိတၳီလာခရိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး ဦးတင္ေမာင္စိုးက ဧရာဝတီၤကို ေျပာပါတယ္။
မစၥတာနမ္ဘီးယားအေနနဲ႔ မိတၳီလာၿမိဳ႕ုကို လာတုန္းက ေမြးျမဴေရးနဲ႔ေရလုပ္ငန္းဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးအုန္းျမင့္လည္း အတူ လုိက္ပါလာတယ္လို႔လည္း ခရိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး ဦးတင္ေမာင္စိုးက ေျပာပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ၾသဂုတ္လ ၂၇ ရက္နဲ႔ ၂၈ ရက္ကလည္း မစၥတာနမ္ဘီးယားက ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕မွာ ရွိတဲ့ ဂ်မိုင္ေကာင္ဒုကၡသည္စခန္းကို သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖဲြ႔ ဌာနခ်ဳပ္ရွိတဲ့ လိုင္ဇာၿမိဳ႕ုကို သြားခဲ့ၿပီး KIO စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဂြမ္ေမာ္အပါအဝင္ ဗဟိုေကာ္မတီအဖဲြ႔ဝင္ေတြ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးသည့္အဖဲြ႔ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆုံခဲ့ၿပီး အျခား လက္နက္ကိုင္ အဖဲြ႔အစည္းေတြျဖစ္တဲ့ တေအာင္း-ပေလာင္အဖဲြ႔၊ ရခိုင္လက္နက္ကို္င္အဖဲြ႔၊ ABSDF ေျမာက္ပိုင္းအဖဲြ႔နဲ႔ SSA ေျမာက္ပိုင္းအဖဲြ႔ေတြနဲ႔ လည္း အလြတ္သေဘာ ေတြ႔ခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
“ KIO နဲ႔ အစိုးရၾကားမွာ ယုံၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ေပးတဲ့အေနနဲ႔လာတာဆိုေတာ့ ေရွ႕ဆက္မယ့္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ေတာ့ အမ်ားႀကီး အေထာက္အကူျပဳမယ္လို႔ ထင္တယ္၊ KIO နဲ႔ အစိုးရ လက္မွတ္ေရးထိုးတုန္းက သူလည္း ပါဝင္ လက္မွတ္ထိုးထား ေတာ့ သူ႔မွာလည္း တာဝန္ရွိတယ္လို႔ ယူဆၿပီး အားျဖည့္တဲ့သေဘာေပါ့။ အဓိကကေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္ေပးဖို႔ လာတာေပါ့။ UN က KIO ဌာနခ်ဳပ္ကို လာတာဆိုရင္ ဒါ ပထမဆုံး အေနအထားပဲ”လို႔ ကခ်င္ျငိမ္းခ်မ္းေရးအက်ိဳးေဆာင္ ဦးဆန္းေအာင္က ဧရာဝတီကိုေျပာပါတယ္။
မစၥတာနမ္ဘီးယား အေနနဲ႔ ကခ်င္ဒုကၡသည္စခန္းေတြကို လာေရာက္ေလ့လာတာက ေကာင္းတဲ့သေဘာမ်ိဳးေဆာင္ၿပီး ဒီနယ္ေျမမွာျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ အေျခအေနကို သိခ်င္လို႔ လာတာျဖစ္ႏုိင္တယ္လို႔ ဦးဆန္းေအာင္က ဆိုပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ မစၥတာနမ္ဘီးယားက ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရးေကာ္မတီ အဖဲြ႔ရဲ႕ ဥကၠဌ ဦးေအာင္မင္းနဲ႔ ေနျပည္ေတာ္မွာ ေတြ႔ဆုံခဲ့သလို ဒီေန႔မွာလည္းေမြးျမဴဳေရး ႏွင့္ ေရလုပ္ငန္းဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးဦးအုန္းျမင့္တို႔နဲ႔ ေတြ႔ဆုံခဲ့ၿပီီး ကခ်င္ျပည္နယ္ စစ္ဒဏ္ေၾကာင့္ ေနရပ္ထြက္ခြာ လာသူမ်ားအား ေနရပ္ျပန္လည္ေနထိုင္ႏိုင္ေရး၊ ေနအိမ္မ်ားျပန္လည္ထူေထာင္ေရး၊ KIO ႏွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးမႈ အေျခအေနမ်ား၊ ေက်းလက္ေဒသ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ား စတာေတြအေပၚ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မယ့္ အေျခအေနေတြကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္းမွာရွိတဲ့ ဒုကၡသည္စခန္းေတြ၊ ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရး အဖဲြ႕KIO ဌာနခ်ဳပ္ကို သြားအျပီး ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ အထူးအႀကံေပးပုဂၢိဳလ္ မစၥတာ ဗီေဂ်လ္နမ္ဘီးယားဟာ မၾကာေသးမီက ပဋိပကၡျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ မိတီၳလာၿမိဳ႕ေပၚမွာရွိတဲ့ ဒုကၡသည္စခန္းေတြကို သြားေရာက္ေလ့လာခဲ့တယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။
ၾသဂုတ္လလယ္ပိုင္းက ျမန္မာႏုိင္ငံကို ေခတၱေရာက္ရွိလာခဲ့တဲ့ မစၥတာဗီေဂ်လ္နမ္ဘီးယားဟာ ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕၊ ဝိုင္းေမာ္ၿမိဳ႕မွာရွိတဲ့ စစ္ေဘးေရွာင္ ဒုကၡသည္စခန္း ၄ ခု နဲ႔ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖဲြ႕ KIO ဌာနခ်ဳပ္ လိုင္ဇာၿမိဳ႕ရဲ႕ဒုကၡသည္စခန္းကို သြားေရာက္ေလ့လာခဲ့သလို မေန႕က မိတီၳလာၿမိဳ႕မွာရွိတဲ့ ဒုကၡသည္စခန္းအခ်ိဳ႕၊ မီးေလာင္ျပင္ေနရာေတြနဲ႔ ဘာသာေပါင္းစုံ အဖဲြ႔အစည္းကို ေတြ႔ဆုံခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
“မစၥတာ နမ္ဘီးယား က မိတီၳလာၿမိဳ႕မွာရွိတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ ဒုကၡသည္စခန္းတခု၊ ခ်မ္းေအးဗလီ၊ မဂၤလာေဇယ်ံဳနဲ႔ ရတနာေမာင္ ရပ္ကြက္မွာရွိတဲ့ ဘဂၤလီဗလီေတြနဲ႔ မီးေလာင္ျပင္ေတြကို သြားၾကည့္တယ္၊ ဘာသာေပါင္းစုံ အဖဲြ႔ေတြနဲ႔ေတြ႔တယ္ေပါ့၊ အဓိက မစၥတာနမ္ဘီးယားေျပာတာ ကေတာ့ အားလုံး ၿငိမ္းခ်မး္စြာေနဖို႔ပဲ ေျပာပါတယ္။ ၿမိဳ႕ကို လာၿပီး ေလ့လာသြားတဲ့ သေဘာပဲ။ ညေန ၃ နာရီခဲြေလာက္လာၿပီး ၅ နာရီေလာက္ ေနျပည္ေတာ္ကို ျပန္သြားတယ္”လို႔ မိတၳီလာခရိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး ဦးတင္ေမာင္စိုးက ဧရာဝတီၤကို ေျပာပါတယ္။
မစၥတာနမ္ဘီးယားအေနနဲ႔ မိတၳီလာၿမိဳ႕ုကို လာတုန္းက ေမြးျမဴေရးနဲ႔ေရလုပ္ငန္းဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးအုန္းျမင့္လည္း အတူ လုိက္ပါလာတယ္လို႔လည္း ခရိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး ဦးတင္ေမာင္စိုးက ေျပာပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ၾသဂုတ္လ ၂၇ ရက္နဲ႔ ၂၈ ရက္ကလည္း မစၥတာနမ္ဘီးယားက ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕မွာ ရွိတဲ့ ဂ်မိုင္ေကာင္ဒုကၡသည္စခန္းကို သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖဲြ႔ ဌာနခ်ဳပ္ရွိတဲ့ လိုင္ဇာၿမိဳ႕ုကို သြားခဲ့ၿပီး KIO စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဂြမ္ေမာ္အပါအဝင္ ဗဟိုေကာ္မတီအဖဲြ႔ဝင္ေတြ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးသည့္အဖဲြ႔ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆုံခဲ့ၿပီး အျခား လက္နက္ကိုင္ အဖဲြ႔အစည္းေတြျဖစ္တဲ့ တေအာင္း-ပေလာင္အဖဲြ႔၊ ရခိုင္လက္နက္ကို္င္အဖဲြ႔၊ ABSDF ေျမာက္ပိုင္းအဖဲြ႔နဲ႔ SSA ေျမာက္ပိုင္းအဖဲြ႔ေတြနဲ႔ လည္း အလြတ္သေဘာ ေတြ႔ခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
“ KIO နဲ႔ အစိုးရၾကားမွာ ယုံၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ေပးတဲ့အေနနဲ႔လာတာဆိုေတာ့ ေရွ႕ဆက္မယ့္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ေတာ့ အမ်ားႀကီး အေထာက္အကူျပဳမယ္လို႔ ထင္တယ္၊ KIO နဲ႔ အစိုးရ လက္မွတ္ေရးထိုးတုန္းက သူလည္း ပါဝင္ လက္မွတ္ထိုးထား ေတာ့ သူ႔မွာလည္း တာဝန္ရွိတယ္လို႔ ယူဆၿပီး အားျဖည့္တဲ့သေဘာေပါ့။ အဓိကကေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္ေပးဖို႔ လာတာေပါ့။ UN က KIO ဌာနခ်ဳပ္ကို လာတာဆိုရင္ ဒါ ပထမဆုံး အေနအထားပဲ”လို႔ ကခ်င္ျငိမ္းခ်မ္းေရးအက်ိဳးေဆာင္ ဦးဆန္းေအာင္က ဧရာဝတီကိုေျပာပါတယ္။
မစၥတာနမ္ဘီးယား အေနနဲ႔ ကခ်င္ဒုကၡသည္စခန္းေတြကို လာေရာက္ေလ့လာတာက ေကာင္းတဲ့သေဘာမ်ိဳးေဆာင္ၿပီး ဒီနယ္ေျမမွာျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ အေျခအေနကို သိခ်င္လို႔ လာတာျဖစ္ႏုိင္တယ္လို႔ ဦးဆန္းေအာင္က ဆိုပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ မစၥတာနမ္ဘီးယားက ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရးေကာ္မတီ အဖဲြ႔ရဲ႕ ဥကၠဌ ဦးေအာင္မင္းနဲ႔ ေနျပည္ေတာ္မွာ ေတြ႔ဆုံခဲ့သလို ဒီေန႔မွာလည္းေမြးျမဴဳေရး ႏွင့္ ေရလုပ္ငန္းဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးဦးအုန္းျမင့္တို႔နဲ႔ ေတြ႔ဆုံခဲ့ၿပီီး ကခ်င္ျပည္နယ္ စစ္ဒဏ္ေၾကာင့္ ေနရပ္ထြက္ခြာ လာသူမ်ားအား ေနရပ္ျပန္လည္ေနထိုင္ႏိုင္ေရး၊ ေနအိမ္မ်ားျပန္လည္ထူေထာင္ေရး၊ KIO ႏွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးမႈ အေျခအေနမ်ား၊ ေက်းလက္ေဒသ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ား စတာေတြအေပၚ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မယ့္ အေျခအေနေတြကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
KIO အလုပ္အဖြဲ႕ႏွင့္ အစုိးရ နည္းပညာအေထာက္အကူျပဳအဖြဲ႕တုိ႔ စက္တင္ဘာမွာ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕တြင္ ေတြ႕ဆံုမည္
ဖနိဒါ
ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႕ KIo ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္း ညႇိႏႈိင္းအေျဖရွာမည့္ အလုပ္အဖြဲ႕Technical Team ႏွင့္ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖၚေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီ UPWC ၏ နည္းပညာ အေထာက္အကူျပဳ အဖြဲ႕တုိ႔ လာမည့္ စက္တင္ဘာလအတြင္း ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕တြင္ ေတြ႕ဆံုမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း KIO အလုပ္အဖြဲ႕မွေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ ဆရာေဒါင္ခါးက ေျပာသည္။
ျပီးခဲ့သည့္ ၾသဂုတ္လ ၂၆ ရက္ MPC က KIO ဘက္မွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္း ညႇိႏိႈင္းအေျဖရွာမည့္ အလုပ္အဖြဲ႕ Technical Team ႏွင့္ ႏွစ္ဖက္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးၾကရန္ တရား၀င္စာေပးပုိ႔မႈကုိ လက္ခံရရွိေၾကာင္း ျပန္ၾကားစာေပးပုိ႔ရန္ ျပင္ဆင္ေနသည္။
“သူတုိ႔ စာပုိ႔ထားတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔လည္း လက္ခံရရွိေၾကာင္း အခု စာျပန္ဖုိ႔ လုပ္ေနတယ္။ အင္တာနက္ေကာ္နက္ရွင္က သိပ္အဆင္မေျပဘူး ျဖစ္ေနတယ္။ ရက္အတိအက် မသိေသးဘူး။ ရက္ေတာ့ မသတ္မွတ္ရေသး ဘူး။ ဒါေပမဲ့ ဒီၾကားထဲမွာ ေနာက္လေတြ႕ႏုိင္ဖို႔ အျမန္ဆံုးလုပ္ေနတယ္”ဟု ဆရာေဒါင္ခါးက ေျပာသည္။
ယခုအႀကိမ္သည္ ပထမဆံုး ေတြ႕ဆံုျခင္းျဖစ္၍ အစုိးရႏွင့္ KIO0 သေဘာတူညီထားေသာ အခ်က္ ခုနစ္ခ်က္ အေပၚ ေဆြးေႏြးသြားမည္ ျဖစ္သည္။
“ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဘက္က ျပင္ဆင္ထားတာက ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္တဲ့ေနရာမွာ အကန္႔အသတ္ျဖစ္ေစတဲ့ဟာေတြကုိ အရင္ရွင္းဖုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျပင္ဆင္ထားပါတယ္။ ခုနစ္ခ်က္ သေဘာတူညီခ်က္ေတြကုိ ဘယ္က႑ေတြကုိ ဘယ္လုိ ၀ုိင္းလုပ္ၾကမယ္ဆုိ ျပင္ဆင္မႈကုိ ေဆြးေႏြးမွာ ျဖစ္ပါတယ္”ဟု ဆရာေဒါင္ခါးက ေျပာသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ေမလ ၃၀ ရက္က အစုိးရႏွင့္ KIO ကုိယ္စားလွယ္မ်ား ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈ သေဘာတူညီခ်က္အရ အလုပ္အဖြဲ႕ Technical Team ဖြဲ႕စည္းမႈအား ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕တြင္ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္အတူ ၿပီးခဲ့သည့္ ဇူလုိင္လ ၂၃ ရက္က ႐ံုးဖြင့္လွစ္ထားၿပီး ျဖစ္သည္။
ထုိ႔ျပင္ ႏုိင္ငံေရးအရ ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္ေရး၊ ႏွစ္ဖက္တပ္မ်ား ပစ္ခတ္မႈေလွ်ာ့ခ်ေရး၊ ေစာင့္ၾကည့္ႀကီးၾကပ္ေရး အဖြဲ႕Join Mornitoring committeeဖြဲ႕စည္းေရး၊ စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ား ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး၊ တပ္ပုိင္းဆုိင္ရာ တပ္ေနရာခ်ထားမႈမ်ား ညႇိႏႈိင္းေဆာင္ရြက္ေရးတုိ႔ သေဘာတူညီထားသည္။
ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕တြင္ ေတြ႕ဆံုရန္ ကမ္းလွမ္းထားသျဖင့္ ႏွစ္ဖက္ေတြ႕ဆံုႏုိင္မႈ အေၾကာင္းၾကားထားဆဲျဖစ္ၿပီး စာလက္ခံႏုိင္ျခင္း မရွိေသာ္လည္း မၾကာမီ ေတြ႕ဆံုႏုိင္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဂဟာ MPC မွ ဦးလွေမာင္ေရႊက မဇိ္ၥ်မကုိ ေျပာသည္။
“ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဘက္က ေတြ႕ဖုိ႔ သူတုိ႔ကုိ ကမ္းလွမ္းထားတာ။ တရား၀င္ စာပုိ႔ထားပါတယ္။ သူတုိ႔ အေၾကာင္းမျပန္ေသးဘူး။ သူတုိ႔ အဆင္ေျပတဲ့အခ်ိန္ေတာ့ ေတြ႕ႏုိင္မွာပါ။ သူတုိ႔လည္း ျပင္ဆင္ေနတဲ့ သေဘာရွိပါတယ္”ဟု သူက မဇိ္ၥ်မကုိ ေျပာသည္။
ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႕ KIo ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္း ညႇိႏႈိင္းအေျဖရွာမည့္ အလုပ္အဖြဲ႕Technical Team ႏွင့္ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖၚေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီ UPWC ၏ နည္းပညာ အေထာက္အကူျပဳ အဖြဲ႕တုိ႔ လာမည့္ စက္တင္ဘာလအတြင္း ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕တြင္ ေတြ႕ဆံုမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း KIO အလုပ္အဖြဲ႕မွေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ ဆရာေဒါင္ခါးက ေျပာသည္။
ျပီးခဲ့သည့္ ၾသဂုတ္လ ၂၆ ရက္ MPC က KIO ဘက္မွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္း ညႇိႏိႈင္းအေျဖရွာမည့္ အလုပ္အဖြဲ႕ Technical Team ႏွင့္ ႏွစ္ဖက္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးၾကရန္ တရား၀င္စာေပးပုိ႔မႈကုိ လက္ခံရရွိေၾကာင္း ျပန္ၾကားစာေပးပုိ႔ရန္ ျပင္ဆင္ေနသည္။
“သူတုိ႔ စာပုိ႔ထားတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔လည္း လက္ခံရရွိေၾကာင္း အခု စာျပန္ဖုိ႔ လုပ္ေနတယ္။ အင္တာနက္ေကာ္နက္ရွင္က သိပ္အဆင္မေျပဘူး ျဖစ္ေနတယ္။ ရက္အတိအက် မသိေသးဘူး။ ရက္ေတာ့ မသတ္မွတ္ရေသး ဘူး။ ဒါေပမဲ့ ဒီၾကားထဲမွာ ေနာက္လေတြ႕ႏုိင္ဖို႔ အျမန္ဆံုးလုပ္ေနတယ္”ဟု ဆရာေဒါင္ခါးက ေျပာသည္။
ယခုအႀကိမ္သည္ ပထမဆံုး ေတြ႕ဆံုျခင္းျဖစ္၍ အစုိးရႏွင့္ KIO0 သေဘာတူညီထားေသာ အခ်က္ ခုနစ္ခ်က္ အေပၚ ေဆြးေႏြးသြားမည္ ျဖစ္သည္။
“ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဘက္က ျပင္ဆင္ထားတာက ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္တဲ့ေနရာမွာ အကန္႔အသတ္ျဖစ္ေစတဲ့ဟာေတြကုိ အရင္ရွင္းဖုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျပင္ဆင္ထားပါတယ္။ ခုနစ္ခ်က္ သေဘာတူညီခ်က္ေတြကုိ ဘယ္က႑ေတြကုိ ဘယ္လုိ ၀ုိင္းလုပ္ၾကမယ္ဆုိ ျပင္ဆင္မႈကုိ ေဆြးေႏြးမွာ ျဖစ္ပါတယ္”ဟု ဆရာေဒါင္ခါးက ေျပာသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ေမလ ၃၀ ရက္က အစုိးရႏွင့္ KIO ကုိယ္စားလွယ္မ်ား ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈ သေဘာတူညီခ်က္အရ အလုပ္အဖြဲ႕ Technical Team ဖြဲ႕စည္းမႈအား ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕တြင္ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္အတူ ၿပီးခဲ့သည့္ ဇူလုိင္လ ၂၃ ရက္က ႐ံုးဖြင့္လွစ္ထားၿပီး ျဖစ္သည္။
ထုိ႔ျပင္ ႏုိင္ငံေရးအရ ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္ေရး၊ ႏွစ္ဖက္တပ္မ်ား ပစ္ခတ္မႈေလွ်ာ့ခ်ေရး၊ ေစာင့္ၾကည့္ႀကီးၾကပ္ေရး အဖြဲ႕Join Mornitoring committeeဖြဲ႕စည္းေရး၊ စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ား ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး၊ တပ္ပုိင္းဆုိင္ရာ တပ္ေနရာခ်ထားမႈမ်ား ညႇိႏႈိင္းေဆာင္ရြက္ေရးတုိ႔ သေဘာတူညီထားသည္။
ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕တြင္ ေတြ႕ဆံုရန္ ကမ္းလွမ္းထားသျဖင့္ ႏွစ္ဖက္ေတြ႕ဆံုႏုိင္မႈ အေၾကာင္းၾကားထားဆဲျဖစ္ၿပီး စာလက္ခံႏုိင္ျခင္း မရွိေသာ္လည္း မၾကာမီ ေတြ႕ဆံုႏုိင္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဂဟာ MPC မွ ဦးလွေမာင္ေရႊက မဇိ္ၥ်မကုိ ေျပာသည္။
“ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဘက္က ေတြ႕ဖုိ႔ သူတုိ႔ကုိ ကမ္းလွမ္းထားတာ။ တရား၀င္ စာပုိ႔ထားပါတယ္။ သူတုိ႔ အေၾကာင္းမျပန္ေသးဘူး။ သူတုိ႔ အဆင္ေျပတဲ့အခ်ိန္ေတာ့ ေတြ႕ႏုိင္မွာပါ။ သူတုိ႔လည္း ျပင္ဆင္ေနတဲ့ သေဘာရွိပါတယ္”ဟု သူက မဇိ္ၥ်မကုိ ေျပာသည္။
ၿမိဳ႕ႏွင့္ အလွမ္းေဝးသည့္ ေနရာတြင္ လယ္ယာေျမမွတ္ပုံတင္ရန္ အခက္အခဲရွိ
ၿဖိဳးေဝေအာင္
ကယားျပည္နယ္ ရွားေတာၿမိဳ႕နယ္ဘက္ႏွင့္ ၿမိဳ႕ဘက္ အလွမ္းေဝးသည့္ ေနရာေဒသမ်ားတြင္ လယ္ယာေျမ မွတ္ပံုျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေဆာင္ရြက္ရန္ အခက္အခဲမ်ားရွိ၍ ၾကန္႕ၾကာမႈ ရွိေနသည္ဟု ျပည္နယ္ေျမစာရင္းဌါနမွ ဒုတိယညြန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေအာင္ေဆြက ေျပာသည္။
ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္းႏွင့္ နယ္နိမိတ္ ထိစပ္လ်က္ရွိေသာ ရွားေတာၿမိဳ႕နယ္ ေနရာေဒသဘက္တြင္ သီးႏွံစိုက္ပ်ိဳးေနၾကသည့္ ေတာင္သူမ်ားသည္ ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း ေမာက္မယ္ၿမိဳ႕နယ္မွ လာေရာက္ စိုက္ပ်ိဳးၾကသျဖင့္ ေျမစာရင္းဌာနမွ ဝန္ထမ္းမ်ားက ေတာင္သူမ်ားႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ရန္ အခက္အခဲရွိေနသည္။
"ေတာင္သူေတြကသူတို႕ သီးႏွံကိုလာၿပီးေတာ့ ထြန္ယွက္မယ္ ႀကဲမယ္ သူတို႕ၿမိဳ႕နယ္ကို ျပန္ထြက္သြားတယ္။ အဲဒီအခါမွာ အဲရြာသားေတြကို အခ်ိတ္အဆက္လုုပ္ဖို႔ အခက္အခဲရွိတယ္" ဟု ဦးေအာင္ေဆြက ေျပာပါသည္။
ထို႕ျပင္ ရွားေတာၿမိဳ႕နယ္ ေတာင္ပိုင္းအုပ္စုေနရာတခ်ိဳ႕မ်ားတြင္ ယခင္မူပိုင္ လုပ္ကိုင္စိုက္ပ်ိဳးခဲ့သည့္ ေဒသခံတခ်ိဳ႕မ်ားက နယ္စပ္ဒုကၡသည္စခန္းဘက္တြင္ သြားေရာက္ေနထိုင္လ်က္ရွိၾကရာ လက္ရွိတြင္ နီးစပ္ရာမ်ားက ဆက္လက္ စိုက္ပ်ိဳးလုပ္ကိုင္ေနၾကသည့္အတြက္ လယ္ယာေျမ မွတ္ပုံတင္ရန္မွာလည္း မိရိုးဖလာ အေမြဆက္ေပးရန္မွာလည္း အဆင္မေျပျဖစ္ေနၾကာင္း သိရသည္။
ၿမိဳ႕နယ္တိုင္းတြင္ ဌာနဆိုင္ရာမ်ားမွ လယ္ယာေျမမွတ္ပုံတင္ ေလွ်ာက္ထားရန္ ေလွ်ာက္လႊာမ်ား ျဖန္႔ေဝေပးေသာ္လည္း လာေရာက္ေလွ်ာက္ထားျခင္းမရွိေၾကာင္း ဦးေအာင္ေဆြက ေျပာသည္။
ယခုလို လယ္ယာေျမမွတ္ပံုတင္ျခင္းျပဳလုပ္ရာမွာ လိြဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕အေနနဲ႔ (၈၀.၇) ရာခိုင္ႏွဳန္း ျပီးစီးေလ့ရွိျပီး စက္တင္ဘာလ ဒုတိယပတ္မွာ အျပီးအစီးၾကိဳးစား ေဆာင္ရြက္မွာျဖစ္ေၾကာင္း ဆိုပါတယ္။
လယ္ယာေျမမွတ္ပုံတင္ရာတြင္ လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕၌ (၈၀.၇) ရာခိုင္ႏႈန္းၿပီးစီးၿပီျဖစ္ေၾကာင္း တျပည္နယ္လုံး အတိုင္းအတာတြင္ (၅၄.၄၆) ရာခိုင္ႏွဳန္းသာ ၿပီးစီးထားေၾကာင္း သိရသည္။
လယ္ယာေျမမွတ္ပုံတင္ျခင္း လက္မွတ္ရွိမွသာလွ်င္ ေတာင္သူလယ္သမားအတြက္ လယ္ယာေျမ သိမ္းဆည္းမႈမ်ားတြင္ သက္ေသအေထာက္အထားျပႏိုင္ရန္ အာမခံခ်က္ရွိေၾကာင္း သားစဥ္ေျမးဆက္အတြက္ အက်ိဳးရွိေၾကာင္း ေျပာသည္။
ဦးေအာင္ေဆြက “လယ္သမားအတြက္ကိုေတာ့ ဒါ အခုိင္အမာအက်ိုးရွိေစတဲ့ ကိစၥတစ္ခုပဲ” ဟု ေျပာသြားပါသည္။
ကယားျပည္နယ္ ရွားေတာၿမိဳ႕နယ္ဘက္ႏွင့္ ၿမိဳ႕ဘက္ အလွမ္းေဝးသည့္ ေနရာေဒသမ်ားတြင္ လယ္ယာေျမ မွတ္ပံုျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေဆာင္ရြက္ရန္ အခက္အခဲမ်ားရွိ၍ ၾကန္႕ၾကာမႈ ရွိေနသည္ဟု ျပည္နယ္ေျမစာရင္းဌါနမွ ဒုတိယညြန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေအာင္ေဆြက ေျပာသည္။
ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္းႏွင့္ နယ္နိမိတ္ ထိစပ္လ်က္ရွိေသာ ရွားေတာၿမိဳ႕နယ္ ေနရာေဒသဘက္တြင္ သီးႏွံစိုက္ပ်ိဳးေနၾကသည့္ ေတာင္သူမ်ားသည္ ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း ေမာက္မယ္ၿမိဳ႕နယ္မွ လာေရာက္ စိုက္ပ်ိဳးၾကသျဖင့္ ေျမစာရင္းဌာနမွ ဝန္ထမ္းမ်ားက ေတာင္သူမ်ားႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ရန္ အခက္အခဲရွိေနသည္။
"ေတာင္သူေတြကသူတို႕ သီးႏွံကိုလာၿပီးေတာ့ ထြန္ယွက္မယ္ ႀကဲမယ္ သူတို႕ၿမိဳ႕နယ္ကို ျပန္ထြက္သြားတယ္။ အဲဒီအခါမွာ အဲရြာသားေတြကို အခ်ိတ္အဆက္လုုပ္ဖို႔ အခက္အခဲရွိတယ္" ဟု ဦးေအာင္ေဆြက ေျပာပါသည္။
ထို႕ျပင္ ရွားေတာၿမိဳ႕နယ္ ေတာင္ပိုင္းအုပ္စုေနရာတခ်ိဳ႕မ်ားတြင္ ယခင္မူပိုင္ လုပ္ကိုင္စိုက္ပ်ိဳးခဲ့သည့္ ေဒသခံတခ်ိဳ႕မ်ားက နယ္စပ္ဒုကၡသည္စခန္းဘက္တြင္ သြားေရာက္ေနထိုင္လ်က္ရွိၾကရာ လက္ရွိတြင္ နီးစပ္ရာမ်ားက ဆက္လက္ စိုက္ပ်ိဳးလုပ္ကိုင္ေနၾကသည့္အတြက္ လယ္ယာေျမ မွတ္ပုံတင္ရန္မွာလည္း မိရိုးဖလာ အေမြဆက္ေပးရန္မွာလည္း အဆင္မေျပျဖစ္ေနၾကာင္း သိရသည္။
ၿမိဳ႕နယ္တိုင္းတြင္ ဌာနဆိုင္ရာမ်ားမွ လယ္ယာေျမမွတ္ပုံတင္ ေလွ်ာက္ထားရန္ ေလွ်ာက္လႊာမ်ား ျဖန္႔ေဝေပးေသာ္လည္း လာေရာက္ေလွ်ာက္ထားျခင္းမရွိေၾကာင္း ဦးေအာင္ေဆြက ေျပာသည္။
ယခုလို လယ္ယာေျမမွတ္ပံုတင္ျခင္းျပဳလုပ္ရာမွာ လိြဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕အေနနဲ႔ (၈၀.၇) ရာခိုင္ႏွဳန္း ျပီးစီးေလ့ရွိျပီး စက္တင္ဘာလ ဒုတိယပတ္မွာ အျပီးအစီးၾကိဳးစား ေဆာင္ရြက္မွာျဖစ္ေၾကာင္း ဆိုပါတယ္။
လယ္ယာေျမမွတ္ပုံတင္ရာတြင္ လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕၌ (၈၀.၇) ရာခိုင္ႏႈန္းၿပီးစီးၿပီျဖစ္ေၾကာင္း တျပည္နယ္လုံး အတိုင္းအတာတြင္ (၅၄.၄၆) ရာခိုင္ႏွဳန္းသာ ၿပီးစီးထားေၾကာင္း သိရသည္။
လယ္ယာေျမမွတ္ပုံတင္ျခင္း လက္မွတ္ရွိမွသာလွ်င္ ေတာင္သူလယ္သမားအတြက္ လယ္ယာေျမ သိမ္းဆည္းမႈမ်ားတြင္ သက္ေသအေထာက္အထားျပႏိုင္ရန္ အာမခံခ်က္ရွိေၾကာင္း သားစဥ္ေျမးဆက္အတြက္ အက်ိဳးရွိေၾကာင္း ေျပာသည္။
ဦးေအာင္ေဆြက “လယ္သမားအတြက္ကိုေတာ့ ဒါ အခုိင္အမာအက်ိုးရွိေစတဲ့ ကိစၥတစ္ခုပဲ” ဟု ေျပာသြားပါသည္။
ဂ်ပန္ ေလေၾကာင္းလိုင္းနဲ႔ Asian Wings ပူးေပါင္းမႈ ေစ်းကြက္ ပ်က္ႏုိင္သလား
ရန္ပိုင္
ဂ်ပန္ ေလေၾကာင္းလိုင္း All Nippon Airways(ANA) နဲ႔ ျပည္တြင္း ပုဂၢလိက ေလေၾကာင္းလိုင္း Asian Wings Airways(AWA) တို႔ရဲ႕ ပူးေပါင္း လုပ္ကိုင္မႈဟာ ျပည္တြင္း ေလေၾကာင္းလိုင္း ေစ်းကြက္ ကို ပ်က္သြားေစႏုိင္ေၾကာင္း ေလေၾကာင္းလိုင္း အသိုင္းအ၀ိုင္း က ေ၀ဖန္ ေျပာဆုိ ေနၾကပါတယ္။
ျမန္မာ့ ေလေၾကာင္း(MA) က အမည္မေဖာ္လုိတဲ့ အရာရွိႀကီးတဦး က“ျပည္တြင္း ေစ်းကြက္မွာက ေလေၾကာင္းလုိင္းကမ်ားၿပီး ခရီး သည္က နည္းနည္းေလးပဲရွိတယ္၊ ဒါကုိပဲ မွ်ၿပီးဆြဲေနၾကရတဲ့ အခ်ိန္မွာ ေလေၾကာင္းလိုင္း အႀကီးတခု ထပ္ ၀င္လာတယ္ဆုိတာက စုိးရိမ္စရာပါ”လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
အခုလုိ ဂ်ပန္ေလေၾကာင္းလုိင္း All Nippon Airways (ANA) နဲ႔ ျပည္တြင္းေလေၾကာင္းလုိင္း (AWA) တုိ႔ရဲ႕ ပူးေပါင္းမႈကို နမူနာယူကာ တျခား ပုဂၢလိက ေလေၾကာင္းေတြနဲ႔ ျပည္ပ ေလေၾကာင္းလုိင္းႀကီးေတြ အေနနဲ႔လည္း ဖက္စပ္လုပ္ကုိင္ လာၾကမယ္ဆုိရင္ ျပည္တြင္း ေစ်းကြက္ပ်က္ သြားႏုိင္တဲ့အတြက္ Asian Wings Airways အေန နဲ႔ ႏုိင္ငံတကာေစ်းကြက္ ဘက္ကုိ ပုိၿပီး ထုိးေဖာက္သင့္တယ္လုိ႔လည္း သူက ေျပာဆုိသြားပါတယ္။
ဂ်ပန္ေလေၾကာင္းလုိင္းနဲ႔ Asian Wings Airways ရဲ႕ ပူးေပါင္းတဲ့ လုပ္ရပ္ဟာ ျပည္တြင္းေလေၾကာင္းလုိင္းေတြ အၾကား သေဘာတူ ညီထားရွိခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံျခား ေလေၾကာင္းလိုင္းေတြနဲ႔ ဖက္စပ္ လုပ္ကိုင္တဲ့အခါ အကန္႔အသတ္ေတြ ထားရွိဖို႔ မူအားျဖင့္ သေဘာ တူညီခ်က္ ကုိ ခ်ိဳးေဖာက္ရာၾကတယ္လုိ႔ ေလေၾကာင္းလိုင္း လုပ္ငန္းရွင္ေတြကလည္း ေျပာဆုိထားပါတယ္။
ဂ်ပန္ေလေၾကာင္းလုိင္း (ANA)က ပုဂၢလိကပုိင္ ျမန္မာ့ ျပည္တြင္းေလေၾကာင္းလုိင္း Asian Wings Airways(AWA) ၏ အစုရွယ္ယာ ၄၉ ရာခုိင္ႏႈန္း၀ယ္ယူ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံလုိက္ျခင္းျဖင့္ ျမန္မာ့ေလေၾကာင္းေစ်းကြက္ကုိ ပထမဆုံး စတင္ ထုိးေဖာက္ ၀င္ေရာက္လာခဲ့ျခင္း ျဖစ္ ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ဗုဒၶဟူးေန႔က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ ျပဳလုပ္တဲ့ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာလည္း All Nippon Airways အေနနဲ႔ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၃၁.၄၅ သန္းနဲ႔ ၀ယ္ယူလုိက္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းနဲ႔ လာမယ့္ ၅ႏွစ္အတြင္း အဲဘတ္စ္ အမ်ိဳး အစားေလယာဥ္ေတြနဲ႔ ျဖည့္တင္းပ်ံသန္းသြားမယ္လုိ႔ တာ၀န္ရွိသူေတြက ေျပာဆုိလိုက္ပါတယ္။
ျပည္တြင္းေလေၾကာင္း AWAရဲ႕ အမႈေဆာင္ ဒါရုိက္တာ ဦးလြင္မုိးက“က်ေနာ္တုိ႔နဲ႔ ANA ရဲ႕ အႀကိဳညိႇႏႈိင္းေဆြးေႏြးခ်က္အရ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္မွာေတာ့ အဲဘတ္စ္ အမ်ိဳးအစား (A320) ၁၀ စင္းေလာက္နဲ႔ ေဒသတြင္းကုိ တုိးခ်ဲ႕မယ္လုိ႔မွန္းတယ္”လို႔ ဆုိပါတယ္။
All Nippon Airways (ANA) ေလေၾကာင္းလုိင္းကေတာ့ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံရဲ႕ အႀကီးဆုံး ေလေၾကာင္းလုိင္းေတြထဲက တခု အပါအ၀င္ ျဖစ္ၿပီး ျပည္တြင္းသာမက ျပည္ပခရီးစဥ္ေတြကုိပါ ပ်ံသန္းေနပါတယ္။
လက္ရွိအေျခအေနကေတာ့ ျပည္တြင္းေလေၾကာင္းလုိင္းေတြမွာ ခရီးသည္နည္းပါးေနၿပီး ပြင့္လင္း ရာသီေရာက္မွသာ ႏုိင္ငံျခား ခရီးသြား အမ်ားအျပားရွိတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။
ျပည္တြင္း ေျပးဆြဲေနတဲ့ ေလေၾကာင္းလုိင္းေတြကေတာ့ ျမန္မာ့ေလေၾကာင္းလုိင္းနဲ႔ Royal Myanmar Transport ကုမၸဏီတုိ႔ ဖက္စပ္ လုပ္ကုိင္ေနတဲ့ MAI ေလေၾကာင္းလုိင္း၊ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ ဦးေတဇပုိင္ Air Bagan ေလေၾကာင္းလုိင္း၊ ဦးေအာင္ကုိ၀င္း ပုိင္ Air KBZ၊ ဘဏ္လုပ္ငန္းရွင္ေတြ စုေပါင္းတည္ေထာင္ထားတဲ့ Golden Myanmar Airline ၊ Air Mandalay၊ Yangon Airway စတဲ့ ေလေၾကာင္းလုိင္းေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာေတာ့ ေလေၾကာင္းလုိင္း အမ်ားစုဟာ အရင္စစ္အစုိးရနဲ႔ နီးစပ္တဲ့ စီးပြားေရးသမားႀကီးေတြကသာ ပုိင္ဆုိင္ၾကၿပီးလြတ္လပ္ေရးရၿပီး ဖဆပလ အစုိးရလက္ထက္ စတင္ဖြဲ႔စည္းခဲ့တဲ့ Union of Burma Airways (UBA)၊ ျမန္မာ့ ဆုိရွယ္လစ္ လမ္း စဥ္ပါတီ ေခတ္ Burma Airways Corporation (BAC)၊ စစ္အစုိးရလက္ထက္ Myanma Airways (MA) ဆိုၿပီး အမည္ေျပာင္းခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံပုိင္ေလေၾကာင္းလုိင္းေတာင္မွ အခုအခါမွာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ႀကီး ဦးေအာင္ကုိ၀င္း က ၈၀ ရာခုိင္ႏႈန္း ပုိင္ဆုိင္ ထားၿပီျဖစ္ တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
အလားတူ ဂ်ပန္ေလေၾကာင္းလုိင္းနဲ႔ ဖက္စပ္ လုပ္ကုိင္မယ့္ Asian Wings Airways ေလေၾကာင္းလုိင္းဟာလည္း စစ္အစုိးရ လက္ ထက္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမတုိင္မီ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ႀကီး ဦးေတဇနဲ႔ Sun Far Travels & Tours Co., Ltd ကုမၸဏီတို႔ ပူးေပါင္းၿပီး စတင္ ထူေထာင္ခဲ့တာျဖစ္တယ္လုိ႔ ျပည္တြင္းစီးပြားေရး အသိုင္းအ၀ုိင္းက လုပ္ငန္းရွင္ႀကီးေတြက ဆုိပါတယ္။
“ကုိလြင္မုိးက ျမန္မာ့ေလေၾကာင္းက ေလယာဥ္ေမာင္း၊ အဲဒီက အဲပုဂံ ေလယာဥ္မယ္ေတြကုိ သင္ေပးတဲ့ဆရာ၊ အခုေတာ့ Asian Wings မွာ ဒါ႐ိုက္တာ ၀န္ထမ္းတဦးပါ၊ ဦးသန္းဦးကေတာ့ Sun Far ပုိင္ရွင္ပဲ၊ ဦးေတဇက ဆန္ရွင္ကုိေရွာင္ခ်င္လုိ႔ ေလေၾကာင္း လုိင္း တခုေထာင္တာ တဲ့၊ စေထာင္ကတည္းက နာမည္လည္း မပါဘူး၊ အခမ္းအနားလည္း မတက္ဘူး”လို႔ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ တဦးက ဆုိပါတယ္။
AWA အမႈေဆာင္ ဒါ႐ိုက္တာ ဦးလြင္မုိးကေတာ့ ၎တုိ႔အေနနဲ႔ ဦးေတဇပုိင္ Air Bagan နဲ႔ ဘာမွ် မပတ္သက္ေၾကာင္း၊ ဦးလြင္မုိးက ၆၀ ရာခုိင္ႏႈန္းပုိင္ဆုိင္ၿပီး၊ ဦးသန္းဦးက ၄၀ ရာခုိင္ႏႈန္းပုိင္ဆုိင္ကာ ေလယာဥ္သုံးစီးနဲ႔ ျပည္တြင္းခရီးစဥ္ေတြမွာ ပ်ံသန္းေနတယ္ လို႔ ေျပာဆုိ သြားပါတယ္။
Asian Wings Airways ေလေၾကာင္းလုိင္းဟာ စတင္တည္ေထာင္စဥ္က အသုံးျပဳၿပီးသား ATR 72 ေလယာဥ္ႏွစ္စီးနဲ႔ စတင္ခဲ့ၿပီး ေနာက္ အဲဘတ္စ္ A321 တစင္း ထပ္မံ၀ယ္ယူကာ ႏုိင္ငံတကာေစ်းကြက္ သုိ႔ ၀င္ေရာက္ဖို႔ စီစဥ္ခဲ့ပါတယ္။
၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲေနာက္ပုိင္း ႏုိင္ငံတကာ ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြ ႐ုပ္သိမ္းသြားၿပီးသည့္ေနာက္ ႀကီးထြားလာမယ့္ ျမန္မာ့ ခရီးသြား ေစ်းကြက္ကုိ ရည္ရြယ္ကာ Asian Wings Airways အေနနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ေနတယ္လုိ႔ ႏုိင္ငံတကာ ေလေၾကာင္းလုိင္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေရးသားထုတ္ျပန္ေနတဲ့ CAPA ၀က္ဘ္ဆုိဒ္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ဂ်ပန္ ေလေၾကာင္းလိုင္း All Nippon Airways(ANA) နဲ႔ ျပည္တြင္း ပုဂၢလိက ေလေၾကာင္းလိုင္း Asian Wings Airways(AWA) တို႔ရဲ႕ ပူးေပါင္း လုပ္ကိုင္မႈဟာ ျပည္တြင္း ေလေၾကာင္းလိုင္း ေစ်းကြက္ ကို ပ်က္သြားေစႏုိင္ေၾကာင္း ေလေၾကာင္းလိုင္း အသိုင္းအ၀ိုင္း က ေ၀ဖန္ ေျပာဆုိ ေနၾကပါတယ္။
ျမန္မာ့ ေလေၾကာင္း(MA) က အမည္မေဖာ္လုိတဲ့ အရာရွိႀကီးတဦး က“ျပည္တြင္း ေစ်းကြက္မွာက ေလေၾကာင္းလုိင္းကမ်ားၿပီး ခရီး သည္က နည္းနည္းေလးပဲရွိတယ္၊ ဒါကုိပဲ မွ်ၿပီးဆြဲေနၾကရတဲ့ အခ်ိန္မွာ ေလေၾကာင္းလိုင္း အႀကီးတခု ထပ္ ၀င္လာတယ္ဆုိတာက စုိးရိမ္စရာပါ”လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
အခုလုိ ဂ်ပန္ေလေၾကာင္းလုိင္း All Nippon Airways (ANA) နဲ႔ ျပည္တြင္းေလေၾကာင္းလုိင္း (AWA) တုိ႔ရဲ႕ ပူးေပါင္းမႈကို နမူနာယူကာ တျခား ပုဂၢလိက ေလေၾကာင္းေတြနဲ႔ ျပည္ပ ေလေၾကာင္းလုိင္းႀကီးေတြ အေနနဲ႔လည္း ဖက္စပ္လုပ္ကုိင္ လာၾကမယ္ဆုိရင္ ျပည္တြင္း ေစ်းကြက္ပ်က္ သြားႏုိင္တဲ့အတြက္ Asian Wings Airways အေန နဲ႔ ႏုိင္ငံတကာေစ်းကြက္ ဘက္ကုိ ပုိၿပီး ထုိးေဖာက္သင့္တယ္လုိ႔လည္း သူက ေျပာဆုိသြားပါတယ္။
ဂ်ပန္ေလေၾကာင္းလုိင္းနဲ႔ Asian Wings Airways ရဲ႕ ပူးေပါင္းတဲ့ လုပ္ရပ္ဟာ ျပည္တြင္းေလေၾကာင္းလုိင္းေတြ အၾကား သေဘာတူ ညီထားရွိခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံျခား ေလေၾကာင္းလိုင္းေတြနဲ႔ ဖက္စပ္ လုပ္ကိုင္တဲ့အခါ အကန္႔အသတ္ေတြ ထားရွိဖို႔ မူအားျဖင့္ သေဘာ တူညီခ်က္ ကုိ ခ်ိဳးေဖာက္ရာၾကတယ္လုိ႔ ေလေၾကာင္းလိုင္း လုပ္ငန္းရွင္ေတြကလည္း ေျပာဆုိထားပါတယ္။
ဂ်ပန္ေလေၾကာင္းလုိင္း (ANA)က ပုဂၢလိကပုိင္ ျမန္မာ့ ျပည္တြင္းေလေၾကာင္းလုိင္း Asian Wings Airways(AWA) ၏ အစုရွယ္ယာ ၄၉ ရာခုိင္ႏႈန္း၀ယ္ယူ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံလုိက္ျခင္းျဖင့္ ျမန္မာ့ေလေၾကာင္းေစ်းကြက္ကုိ ပထမဆုံး စတင္ ထုိးေဖာက္ ၀င္ေရာက္လာခဲ့ျခင္း ျဖစ္ ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ဗုဒၶဟူးေန႔က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ ျပဳလုပ္တဲ့ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာလည္း All Nippon Airways အေနနဲ႔ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၃၁.၄၅ သန္းနဲ႔ ၀ယ္ယူလုိက္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းနဲ႔ လာမယ့္ ၅ႏွစ္အတြင္း အဲဘတ္စ္ အမ်ိဳး အစားေလယာဥ္ေတြနဲ႔ ျဖည့္တင္းပ်ံသန္းသြားမယ္လုိ႔ တာ၀န္ရွိသူေတြက ေျပာဆုိလိုက္ပါတယ္။
ျပည္တြင္းေလေၾကာင္း AWAရဲ႕ အမႈေဆာင္ ဒါရုိက္တာ ဦးလြင္မုိးက“က်ေနာ္တုိ႔နဲ႔ ANA ရဲ႕ အႀကိဳညိႇႏႈိင္းေဆြးေႏြးခ်က္အရ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္မွာေတာ့ အဲဘတ္စ္ အမ်ိဳးအစား (A320) ၁၀ စင္းေလာက္နဲ႔ ေဒသတြင္းကုိ တုိးခ်ဲ႕မယ္လုိ႔မွန္းတယ္”လို႔ ဆုိပါတယ္။
All Nippon Airways (ANA) ေလေၾကာင္းလုိင္းကေတာ့ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံရဲ႕ အႀကီးဆုံး ေလေၾကာင္းလုိင္းေတြထဲက တခု အပါအ၀င္ ျဖစ္ၿပီး ျပည္တြင္းသာမက ျပည္ပခရီးစဥ္ေတြကုိပါ ပ်ံသန္းေနပါတယ္။
လက္ရွိအေျခအေနကေတာ့ ျပည္တြင္းေလေၾကာင္းလုိင္းေတြမွာ ခရီးသည္နည္းပါးေနၿပီး ပြင့္လင္း ရာသီေရာက္မွသာ ႏုိင္ငံျခား ခရီးသြား အမ်ားအျပားရွိတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။
ျပည္တြင္း ေျပးဆြဲေနတဲ့ ေလေၾကာင္းလုိင္းေတြကေတာ့ ျမန္မာ့ေလေၾကာင္းလုိင္းနဲ႔ Royal Myanmar Transport ကုမၸဏီတုိ႔ ဖက္စပ္ လုပ္ကုိင္ေနတဲ့ MAI ေလေၾကာင္းလုိင္း၊ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ ဦးေတဇပုိင္ Air Bagan ေလေၾကာင္းလုိင္း၊ ဦးေအာင္ကုိ၀င္း ပုိင္ Air KBZ၊ ဘဏ္လုပ္ငန္းရွင္ေတြ စုေပါင္းတည္ေထာင္ထားတဲ့ Golden Myanmar Airline ၊ Air Mandalay၊ Yangon Airway စတဲ့ ေလေၾကာင္းလုိင္းေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာေတာ့ ေလေၾကာင္းလုိင္း အမ်ားစုဟာ အရင္စစ္အစုိးရနဲ႔ နီးစပ္တဲ့ စီးပြားေရးသမားႀကီးေတြကသာ ပုိင္ဆုိင္ၾကၿပီးလြတ္လပ္ေရးရၿပီး ဖဆပလ အစုိးရလက္ထက္ စတင္ဖြဲ႔စည္းခဲ့တဲ့ Union of Burma Airways (UBA)၊ ျမန္မာ့ ဆုိရွယ္လစ္ လမ္း စဥ္ပါတီ ေခတ္ Burma Airways Corporation (BAC)၊ စစ္အစုိးရလက္ထက္ Myanma Airways (MA) ဆိုၿပီး အမည္ေျပာင္းခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံပုိင္ေလေၾကာင္းလုိင္းေတာင္မွ အခုအခါမွာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ႀကီး ဦးေအာင္ကုိ၀င္း က ၈၀ ရာခုိင္ႏႈန္း ပုိင္ဆုိင္ ထားၿပီျဖစ္ တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
အလားတူ ဂ်ပန္ေလေၾကာင္းလုိင္းနဲ႔ ဖက္စပ္ လုပ္ကုိင္မယ့္ Asian Wings Airways ေလေၾကာင္းလုိင္းဟာလည္း စစ္အစုိးရ လက္ ထက္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမတုိင္မီ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ႀကီး ဦးေတဇနဲ႔ Sun Far Travels & Tours Co., Ltd ကုမၸဏီတို႔ ပူးေပါင္းၿပီး စတင္ ထူေထာင္ခဲ့တာျဖစ္တယ္လုိ႔ ျပည္တြင္းစီးပြားေရး အသိုင္းအ၀ုိင္းက လုပ္ငန္းရွင္ႀကီးေတြက ဆုိပါတယ္။
“ကုိလြင္မုိးက ျမန္မာ့ေလေၾကာင္းက ေလယာဥ္ေမာင္း၊ အဲဒီက အဲပုဂံ ေလယာဥ္မယ္ေတြကုိ သင္ေပးတဲ့ဆရာ၊ အခုေတာ့ Asian Wings မွာ ဒါ႐ိုက္တာ ၀န္ထမ္းတဦးပါ၊ ဦးသန္းဦးကေတာ့ Sun Far ပုိင္ရွင္ပဲ၊ ဦးေတဇက ဆန္ရွင္ကုိေရွာင္ခ်င္လုိ႔ ေလေၾကာင္း လုိင္း တခုေထာင္တာ တဲ့၊ စေထာင္ကတည္းက နာမည္လည္း မပါဘူး၊ အခမ္းအနားလည္း မတက္ဘူး”လို႔ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ တဦးက ဆုိပါတယ္။
AWA အမႈေဆာင္ ဒါ႐ိုက္တာ ဦးလြင္မုိးကေတာ့ ၎တုိ႔အေနနဲ႔ ဦးေတဇပုိင္ Air Bagan နဲ႔ ဘာမွ် မပတ္သက္ေၾကာင္း၊ ဦးလြင္မုိးက ၆၀ ရာခုိင္ႏႈန္းပုိင္ဆုိင္ၿပီး၊ ဦးသန္းဦးက ၄၀ ရာခုိင္ႏႈန္းပုိင္ဆုိင္ကာ ေလယာဥ္သုံးစီးနဲ႔ ျပည္တြင္းခရီးစဥ္ေတြမွာ ပ်ံသန္းေနတယ္ လို႔ ေျပာဆုိ သြားပါတယ္။
Asian Wings Airways ေလေၾကာင္းလုိင္းဟာ စတင္တည္ေထာင္စဥ္က အသုံးျပဳၿပီးသား ATR 72 ေလယာဥ္ႏွစ္စီးနဲ႔ စတင္ခဲ့ၿပီး ေနာက္ အဲဘတ္စ္ A321 တစင္း ထပ္မံ၀ယ္ယူကာ ႏုိင္ငံတကာေစ်းကြက္ သုိ႔ ၀င္ေရာက္ဖို႔ စီစဥ္ခဲ့ပါတယ္။
၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲေနာက္ပုိင္း ႏုိင္ငံတကာ ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြ ႐ုပ္သိမ္းသြားၿပီးသည့္ေနာက္ ႀကီးထြားလာမယ့္ ျမန္မာ့ ခရီးသြား ေစ်းကြက္ကုိ ရည္ရြယ္ကာ Asian Wings Airways အေနနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ေနတယ္လုိ႔ ႏုိင္ငံတကာ ေလေၾကာင္းလုိင္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေရးသားထုတ္ျပန္ေနတဲ့ CAPA ၀က္ဘ္ဆုိဒ္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ေဒၚေနာ္အုန္းလွကို ေထာင္ဒဏ္ႏွစ္ႏွစ္ ခ်မွတ္
ခိုင္ခုိင္
လက္ပံေတာင္းေတာင္အေရး ဆႏၵေဖာ္ထုတ္သူ ေဒၚေနာ္အုန္းလွကို ၾသဂုတ္၂၉ ရက္တြင္ မံုရြာၿမိဳ႕နယ္ တရား႐ံုးမွ အလုပ္ၾကမ္းႏွင့္ ေထာင္ဒဏ္ႏွစ္ႏွစ္ ခ်မွတ္ခဲ့ေၾကာင္း ၎၏ေ႐ွ႕ေန ဦးေရာဘတ္ဆန္းေအာင္က မဇၥ်ိမကို အတည္ျပဳ ေျပာသည္။
မံုရြာၿမိဳ႕နယ္ တရား႐ုံးတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ အႀကည္ညိဳပ်က္ေစမႈ ပုဒ္မ ၅၀၅ (ခ)ျဖင့္ အလုပ္ၾကမ္းႏွင့္ ေထာင္ ဒဏ္ႏွစ္ႏွစ္ ခ်မွတ္လိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။
တရား႐ုံးတြင္ ၾသဂုတ္ ၂၇ ရက္မွ ၂၉ ရက္အထိ ႐ံုးခ်ိန္း သံုးရက္ဆက္တုိက္ သတ္မွတ္ခဲ့ၿပီး ၾသဂုတ္ ၂၉ ရက္တြင္ ယင္းကဲ့သို႔ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္လိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
ေဒၚေနာ္အံုးလွ၏ေရွ႕ေန ဦးေရာဘတ္စန္းေအာင္က ယခုျဖစ္စဥ္မွာ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ခြင့္ မရရွိျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္လာေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားသာျဖစ္ၿပီး လြတ္လပ္စြာ ဆႏၵထုတ္ေဖၚထုတ္ခြင့္ ေပးသင့္ေၾကာင္း၊ ယခုခ်မွတ္ေသာ ျပစ္ဒဏ္မွာ အနည္းငယ္ျပင္းထန္သည္ဟု ထင္ျမင္ေႀကာင္း မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
၎က “ေဒၚေနာ္အံုးလွ ဆႏၵျပခြင့္မရဘဲဆႏၵျပတာက ခြင့္ျပဳခ်က္မရတာေၾကာင့္ မံုရြာမွာျပဖို႔တင္တာ ကိုးႀကိမ္ရွိၿပီ။ တစ္ခါမွ မရခဲ့ဘူး။ ခြင့္ျပဳခ်က္မရတာက ခြင့္မျပဳလို႔ဘဲ။ လႊတ္ေတာ္သံုးရပ္မွာ ေဆြးေႏြးသင့္တယ္ ေဆြးေႏြးေပး ပါလို႔ ေမတၱာရပ္ခံပါတယ္” ဟု ဆိုသည္။
ေဒၚေနာ္အုန္းလွကို ၾသဂုတ္ ၁၃ ရက္ မံုရြာၿမိဳ႕ အမွတ္(၁)ရဲစခန္းမွ ဖမ္းဆီးခဲ့သည္ဟု အဆုိပါရဲစခန္းမွ တာ၀န္ရွိသူ တစ္ဦးက အတည္ျပဳခဲ့ၿပီး အမႈအတြက္ တရားလိုျပဳလုပ္ခဲ့သူမွာ မံုရြာၿမိဳ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးၫြန္႔ေရႊျဖစ္ေၾကာင္း လည္း ဦးေရာဘတ္စန္းေအာင္က ေျပာသည္။
ရန္ကုန္ ျပည္သူ႔အက်ိဳးေဆာင္ကြန္ရက္မွ ကိုဘထူးကလည္း ေဒၚေနာ္အုန္းလွကို အမိန္႔ခ်မွတ္ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ႀကိဳတင္စီစဥ္ထားေသာ အမိန္႔ခ်မွတ္မႈသာျဖစ္သည္ဟု စြပ္စြဲေျပာဆိုလုိက္သည္။
ေဒၚေနာ္အုန္းလွသည္ ေဒသခံ ၁၅၀ ခန္႔ကို ဦးေဆာင္ကာ ၾသဂုတ္ ၁၃ ရက္က မံုရြာၿမိဳ႕ေပၚတြင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း ရပ္ဆုိင္းေရး၊ အေျခခံဥပေဒျပင္ေပးေရး၊ ေၾကးနီစီမံကိန္း ဆႏၵျပသူမ်ားကို အၾကမ္းဖက္ႏွိမ္နင္းခဲ့သည့္ ရဲမ်ားအား အေရးယူေပးေရး စသည္တို႔ကို ေတာင္းဆို ဆႏၵျပခဲ့ရာ ၎အပါအ၀င္ ဆႏၵျပသူ ၁၀ ဦးကို ရဲမ်ားက ဖမ္းဆီးခဲ့ သည္။ ယင္းေန႔ညေနတြင္ပင္ ေဒသခံကိုးဦးကို ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့ၿပီး ေဒၚေနာ္အုန္းလွကို ဆက္လက္ ထိန္းသိမ္း ထားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ၾသဂုတ္ ၂၀ ရက္ကလည္း ရန္ကုန္တြင္ ေဒၚေနာ္အုန္းလွႏွင့္ မတရားဖမ္းဆီးခံရသူရြာသားမ်ား လႊတ္ေပးရန္ Generation Youth အဖြဲ႕မွ ကိုေက်ာ္သူက တစ္ကိုယ္ေတာ္ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ခဲ့သည္။
ေဒၚေနာ္အုန္းလွကို အမိန္႔ခ်ခဲ့သည့္ ၾသဂုတ္ ၂၉ ရက္သည္ ေၾကးနီစီမံကိန္း ဖ်က္သိမ္းေရးအတြက္ ၀မ္ေပါင္ ကုမၸဏီေရွ႕တြင္ သပိတ္စခန္းဖြင့္ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ေသာ သံဃာမ်ားႏွင့္ ေဒသခံမ်ားအား အာဏာပိုင္မ်ားက အင္အားသံုး ၿဖိဳခြင္းခဲ့သည့္ ကိုးလျပည့္ေန႔လည္းျဖစ္သည္။ ယင္းေန႔တြင္ပင္ မံု႐ြာ၌ လူအင္အား ၁၂၀၀ ခန္႔က စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ဆႏၵေဖၚထုတ္ခဲ့ၾကေသးသည္။
လက္ပံေတာင္းေတာင္အေရး ဆႏၵေဖာ္ထုတ္သူ ေဒၚေနာ္အုန္းလွကို ၾသဂုတ္၂၉ ရက္တြင္ မံုရြာၿမိဳ႕နယ္ တရား႐ံုးမွ အလုပ္ၾကမ္းႏွင့္ ေထာင္ဒဏ္ႏွစ္ႏွစ္ ခ်မွတ္ခဲ့ေၾကာင္း ၎၏ေ႐ွ႕ေန ဦးေရာဘတ္ဆန္းေအာင္က မဇၥ်ိမကို အတည္ျပဳ ေျပာသည္။
မံုရြာၿမိဳ႕နယ္ တရား႐ုံးတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ အႀကည္ညိဳပ်က္ေစမႈ ပုဒ္မ ၅၀၅ (ခ)ျဖင့္ အလုပ္ၾကမ္းႏွင့္ ေထာင္ ဒဏ္ႏွစ္ႏွစ္ ခ်မွတ္လိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။
တရား႐ုံးတြင္ ၾသဂုတ္ ၂၇ ရက္မွ ၂၉ ရက္အထိ ႐ံုးခ်ိန္း သံုးရက္ဆက္တုိက္ သတ္မွတ္ခဲ့ၿပီး ၾသဂုတ္ ၂၉ ရက္တြင္ ယင္းကဲ့သို႔ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္လိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
ေဒၚေနာ္အံုးလွ၏ေရွ႕ေန ဦးေရာဘတ္စန္းေအာင္က ယခုျဖစ္စဥ္မွာ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ခြင့္ မရရွိျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္လာေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားသာျဖစ္ၿပီး လြတ္လပ္စြာ ဆႏၵထုတ္ေဖၚထုတ္ခြင့္ ေပးသင့္ေၾကာင္း၊ ယခုခ်မွတ္ေသာ ျပစ္ဒဏ္မွာ အနည္းငယ္ျပင္းထန္သည္ဟု ထင္ျမင္ေႀကာင္း မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
၎က “ေဒၚေနာ္အံုးလွ ဆႏၵျပခြင့္မရဘဲဆႏၵျပတာက ခြင့္ျပဳခ်က္မရတာေၾကာင့္ မံုရြာမွာျပဖို႔တင္တာ ကိုးႀကိမ္ရွိၿပီ။ တစ္ခါမွ မရခဲ့ဘူး။ ခြင့္ျပဳခ်က္မရတာက ခြင့္မျပဳလို႔ဘဲ။ လႊတ္ေတာ္သံုးရပ္မွာ ေဆြးေႏြးသင့္တယ္ ေဆြးေႏြးေပး ပါလို႔ ေမတၱာရပ္ခံပါတယ္” ဟု ဆိုသည္။
ေဒၚေနာ္အုန္းလွကို ၾသဂုတ္ ၁၃ ရက္ မံုရြာၿမိဳ႕ အမွတ္(၁)ရဲစခန္းမွ ဖမ္းဆီးခဲ့သည္ဟု အဆုိပါရဲစခန္းမွ တာ၀န္ရွိသူ တစ္ဦးက အတည္ျပဳခဲ့ၿပီး အမႈအတြက္ တရားလိုျပဳလုပ္ခဲ့သူမွာ မံုရြာၿမိဳ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးၫြန္႔ေရႊျဖစ္ေၾကာင္း လည္း ဦးေရာဘတ္စန္းေအာင္က ေျပာသည္။
ရန္ကုန္ ျပည္သူ႔အက်ိဳးေဆာင္ကြန္ရက္မွ ကိုဘထူးကလည္း ေဒၚေနာ္အုန္းလွကို အမိန္႔ခ်မွတ္ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ႀကိဳတင္စီစဥ္ထားေသာ အမိန္႔ခ်မွတ္မႈသာျဖစ္သည္ဟု စြပ္စြဲေျပာဆိုလုိက္သည္။
ေဒၚေနာ္အုန္းလွသည္ ေဒသခံ ၁၅၀ ခန္႔ကို ဦးေဆာင္ကာ ၾသဂုတ္ ၁၃ ရက္က မံုရြာၿမိဳ႕ေပၚတြင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း ရပ္ဆုိင္းေရး၊ အေျခခံဥပေဒျပင္ေပးေရး၊ ေၾကးနီစီမံကိန္း ဆႏၵျပသူမ်ားကို အၾကမ္းဖက္ႏွိမ္နင္းခဲ့သည့္ ရဲမ်ားအား အေရးယူေပးေရး စသည္တို႔ကို ေတာင္းဆို ဆႏၵျပခဲ့ရာ ၎အပါအ၀င္ ဆႏၵျပသူ ၁၀ ဦးကို ရဲမ်ားက ဖမ္းဆီးခဲ့ သည္။ ယင္းေန႔ညေနတြင္ပင္ ေဒသခံကိုးဦးကို ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့ၿပီး ေဒၚေနာ္အုန္းလွကို ဆက္လက္ ထိန္းသိမ္း ထားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ၾသဂုတ္ ၂၀ ရက္ကလည္း ရန္ကုန္တြင္ ေဒၚေနာ္အုန္းလွႏွင့္ မတရားဖမ္းဆီးခံရသူရြာသားမ်ား လႊတ္ေပးရန္ Generation Youth အဖြဲ႕မွ ကိုေက်ာ္သူက တစ္ကိုယ္ေတာ္ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ခဲ့သည္။
ေဒၚေနာ္အုန္းလွကို အမိန္႔ခ်ခဲ့သည့္ ၾသဂုတ္ ၂၉ ရက္သည္ ေၾကးနီစီမံကိန္း ဖ်က္သိမ္းေရးအတြက္ ၀မ္ေပါင္ ကုမၸဏီေရွ႕တြင္ သပိတ္စခန္းဖြင့္ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ေသာ သံဃာမ်ားႏွင့္ ေဒသခံမ်ားအား အာဏာပိုင္မ်ားက အင္အားသံုး ၿဖိဳခြင္းခဲ့သည့္ ကိုးလျပည့္ေန႔လည္းျဖစ္သည္။ ယင္းေန႔တြင္ပင္ မံု႐ြာ၌ လူအင္အား ၁၂၀၀ ခန္႔က စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ဆႏၵေဖၚထုတ္ခဲ့ၾကေသးသည္။
KIO အေပၚ မစၥတာ ဗီေဂ်နမ္ဘီးယား၏ တိုက္တြန္းခ်က္
အဲာပိုန္
ကုလသမဂၢ အေထြေထြ အတြင္း ေရးမွဴး၏ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ အထူး အႀကံေပး ပုဂၢိဳလ္ မစၥတာ ဗီေဂ်နမ္ဘီးယားသည္ ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရး အဖြဲ႔ (KIO) ဌာနခ်ဳပ္ လိုင္ဇာသို႔ ေခတၱ ေရာက္ရွိစဥ္ အစိုးရႏွင့္ ေဆြးေႏြး ခဲ့သည့္ ျမစ္ႀကီးနား သေဘာ တူညီခ်က္ အတိုင္းသာ ဆက္လက္ အေကာင္အထည္ ေဖၚသြား သင့္သည္ဟု KIO အား တိုက္တြန္း ခဲ့ေၾကာင္းေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးေရး ေခါင္းေဆာင္ ဆရာ ဆြမ္လြတ္ဂမ္က ဆိုပါသည္။
“ ေမလကုန္က ေတြ႔ခဲ့တဲ့ ျမစ္ႀကီးနား ပြဲမွာ သူပါတယ္ေလ။ အဲဒီ သေဘာ တူညီခ်က္ အတိုင္း အေကာင္အထည္ ေဖၚဖို႔ တိုက္တြန္း ခဲ့တာပါ။ လိုင္ဇာကို ေရာက္ဖို႔ အေရးမွာလည္း သူက အခ်ိန္ သိပ္မရ လိုက္ဘူးေလ။ (၃) နာရီ ေလာက္ဘဲ ကခ်င္ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးက ခြင့္ေပးတယ္ ဆိုေတာ့ စကား ေျပာခြင့္ေတာင္ သိပ္မရ လိုက္ပါဘူး” ဟု ဆိုပါသည္။
ထို႔အတူ KIO ကလည္း ေနာက္ေနာင္ က်င္းပသည့္ KIO ႏွင့္ အစိုးရ တို႔၏ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးပြဲ မ်ားတြင္ UN ကိုယ္စားလွယ္ အျဖစ္ ပါ၀င္ေပးပါရန္ ဗီေဂ်နမ္ဘီးယားအား ေတာင္းဆို ခဲ့ပါသည္။ ဤကဲ့သို႔ ေတာင္းဆို လိုက္သျဖင့္ ဗီေဂ်နမ္ဘီးယားသည္ အတတ္ႏိုင္ဆံုး ႀကိဳးစား ပါ၀င္ ေပးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သေဘာ ထားေပး ခဲ့သည္ဟု ဆိုပါသည္။
ဗီေဂ်နမ္ဘီးယား တင္ျပေသာ သေဘာ တူညီခ်က္ ဆိုသည္မွာ ၿပီးခဲ့သည့္ ေမလ (၂၉) ရက္ေန႔တြင္ KIO ႏွင့္ အစိုးရတို႔ ျမစ္ႀကီးနား ၿမိဳ႔ ၌ ေဆြးေႏြးစဥ္ ရရွိထားေသာ သေဘာ တူညီခ်က္ (၇) ခ်က္ကို ဆိုလိုျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ၄င္းတို႔မွာ-
(၁)-ႏုိင္ငံေတာ္ အစုိးရႏွင့္ ေကအုိင္အုိတုိ႔ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္ရန္ သေဘာတူသည္။
(၂)-ႏွစ္ဖက္ တပ္ဖြဲ႕မ်ားမွ ပစ္ခတ္ တုိက္ခိုက္မႈမ်ား ေလ်ာ့ခ်ျခင္း၊ တုိက္ပြဲမ်ား ထပ္မံ မျဖစ္ပြားေအာင္ ထိန္းသိမ္းျခင္း တုိ႔ကို ေဆာင္ရြက္ သြားရန္ သေဘာတူသည္။
(၃)-ႏွစ္ဖက္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ပါ၀င္ေသာ ေစာင့္ၾကည့္ ႀကီးၾကပ္ေရး အဖြဲ႕ ဖြဲ႕စည္းရန္ မူအားျဖင့္ သေဘာတူသည္။
(၄)-နယ္ေျမ လုံၿခဳံေရး အရ ေနရပ္ စြန္႕ခြာ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထုိင္သည့္ ျပည္သူ မ်ားအတြက္ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး ကိစၥရပ္မ်ားကုိ ညႈိႏႈိင္းကာ ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္သြားရန္ သေဘာ တူသည္။
(၅)-တပ္ပုိင္း ဆုိင္ရာ တပ္ေနရာ ခ်ထားမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ဆက္လက္ ညႈိႏႈိင္း ေဆာင္ရြက္ရန္ သေဘာတူသည္။
(၆)-လုိအပ္ေသာ လုပ္ငန္း စဥ္မ်ားကုိ ညႈိႏႈိင္း ေဆာင္ရြက္ရန္ ေကအုိင္အုိ ကုိယ္စားလွယ္ႏွင့္ အလုပ္ အဖြဲ႕ကုိ ျမစ္ႀကီးနား ၿမိဳ႕တြင္ ထားရွိ သြားရန္ သေဘာ တူသည္။
(၇)-ေနာက္တႀကိမ္ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ယခုအႀကိမ္ တက္ေရာက္သည့္ အဖြဲ႕မ်ားမွ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား ျပန္လည္ တက္ေရာက္ရန္ သေဘာ တူညီသည္။ အျခား ဖိတ္ၾကား လိုေသာ အဖြဲ႔မ်ား ရွိပါက ႏွစ္ဖက္ ညႈိႏႈိင္း ေဆာင္ရြက္ သြားရန္ သေဘာ တူညီၾကပါသည္။
ဤသေဘာ တူညီခ်က္မ်ားကို အေကာင္အထည္ ေဖၚရန္ KIO သည္ နည္းပညာ ရွင္မ်ား အဖြဲ႔ (Technical Team) ကိုဖြဲ႔ စည္းျပီး အစိုးရ နည္းပညာ အဖြဲ႔၏ ညွိႏွဳိင္းေရး ကမ္းလွမ္း မွဳကို ေစာင့္ေန ခဲ့ေသာ္လည္း ယေန႔အထိ ဖိတ္ၾကားျခင္း မရွိေသးဟု ဆြမ္လြတ္ဂမ္က ဆိုပါသည္။
အစိုးရ နည္းပညာရွင္ အဖြဲ႔ကမူ KIO နည္းပညာရွင္ အဖြဲ႔ႏွင့္ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးရန္ ရွိသည္ဟု မၾကာခဏ ေျပာဆိုေနေသာ္လည္း မည္သည့္ အခ်ိန္တြင္ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးႏိုင္မည္ကို ထုတ္ေဖၚ ေျပာဆိုျခင္း မရွိေသးေပ။ ဤသို႔ေၾကာင့္ KIO အား သေဘာ တူညီခ်က္ အတိုင္းသာ ေဆာင္ရြက္ရန္ ဗီေဂ်နမ္ဘီးယားမွ တိုက္တြန္း ေနေသာ္လည္း လက္ေတြ႔တြင္ အစိုးရတပ္ မ်ားသည္ KIO အား တိုက္ခိုက္ ေနဆဲ ရွိပါသည္။
KIO သည္ မစၥတာ ဗီေဂ်နမ္ဘီးယား၏ လိုင္ဇာ ခရီးစဥ္ အတြက္ကခ်င္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အက်ိဳးေဆာင္ အဖြဲ႕မွ အရာ႐ိွ (၄) ဦး ႏွင့္ KIO အလုပ္အဖြဲ႕မွ အရာ႐ိွ (၂) ဦးပါေသာ အဖြဲ႔ျဖင့္ အစအဆံုး အကူအညီ ေပးခဲ့ပါသည္။ ဗီေဂ်နမ္ဘီးယား အဖြဲ႔သည္ ၾသဂုတ္လ ၂၈ ရက္ေန႕မနက္ ၇ နာရီခြဲ အခ်ိန္တြင္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ မွ ထြက္ခြာ လာခဲ့ၿပီး ေန႔လည္ ၁၁ နာရီ အခ်ိန္တြင္KIO လိုင္ဇာ ဗဟိုဌာနခ်ဳပ္သို႔ ေရာက္႐ိွ လာခဲ့ေသာ္လည္း မြန္းလြဲ (၃) နာရီတြင္ ျပန္လည္ ထြက္ခြာ သြားျခင္းျဖစ္ ပါသည္။
ယင္းခရီးစဥ္၌ ဗီေဂ်ႏွင့္ အတူ ICRC အဖြဲ႕၀င္ (၁၂) ဦးလည္း ပါလာခဲ့ပါသည္။ ICRC အဖြဲ႕တို႕သည္လိုင္ဇာ ေဆး႐ုံ အတြက္ ခြဲစိတ္ခန္း သုံးပစၥည္းမ်ား၊ ေဆးဝါး အမ်ဳိးေပါင္း (၅၀)ခန္႕၊ေဆးထိုး အပ္မ်ားႏွင့္ ဓါတ္ဆား ရည္မ်ား ကူညီခဲ့ပါ သည္။ ထို႔အျပင္ ခြဲစိတ္ရမည့္ လူနာ မ်ားအားကူညီ ခြဲစိတ္ေပးျခင္း၊ စစ္ေျပး ဒုကၡသည္မ်ား အတြက္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ ေစာင့္ေ႐ွာက္မႈႏွင့္ ကေလးျပဳစုနည္းမ်ား သင္တန္းေပးျခင္း အျပင္ ဒုကၡသည္မ်ား၏ က်န္းမားေရး အေျခအေနမ်ားကို စစ္ေဆး ေပးခဲ့ပါသည္။
၄င္းတို႔ အဖြဲ႔၏ ခရီးစဥ္သည္ လာမည့္ စက္တင္ဘာ တရက္ေန႔တြင္ အဆံုးသတ္မည္ ျဖစ္သည္ဟု ကခ်င္ စစ္ေျပး ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ား တာ၀န္ခံ ဦးဒြဲဗီဆာက ဆိုပါသည္။ ICRC ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႕သည္ လိုင္ဇာၿမိဳ႕သို႕ဒုတိယ အႀကိမ္ လာေရာက္ျခင္း ျဖစ္ေသာ္လည္း ခြဲစိတ္ ကုသေပးမွဳကို ပထမဆံုးႀကိမ္ အကူအညီ ေပးခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ကုလသမဂၢ အေထြေထြ အတြင္း ေရးမွဴး၏ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ အထူး အႀကံေပး ပုဂၢိဳလ္ မစၥတာ ဗီေဂ်နမ္ဘီးယားသည္ ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရး အဖြဲ႔ (KIO) ဌာနခ်ဳပ္ လိုင္ဇာသို႔ ေခတၱ ေရာက္ရွိစဥ္ အစိုးရႏွင့္ ေဆြးေႏြး ခဲ့သည့္ ျမစ္ႀကီးနား သေဘာ တူညီခ်က္ အတိုင္းသာ ဆက္လက္ အေကာင္အထည္ ေဖၚသြား သင့္သည္ဟု KIO အား တိုက္တြန္း ခဲ့ေၾကာင္းေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးေရး ေခါင္းေဆာင္ ဆရာ ဆြမ္လြတ္ဂမ္က ဆိုပါသည္။
“ ေမလကုန္က ေတြ႔ခဲ့တဲ့ ျမစ္ႀကီးနား ပြဲမွာ သူပါတယ္ေလ။ အဲဒီ သေဘာ တူညီခ်က္ အတိုင္း အေကာင္အထည္ ေဖၚဖို႔ တိုက္တြန္း ခဲ့တာပါ။ လိုင္ဇာကို ေရာက္ဖို႔ အေရးမွာလည္း သူက အခ်ိန္ သိပ္မရ လိုက္ဘူးေလ။ (၃) နာရီ ေလာက္ဘဲ ကခ်င္ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးက ခြင့္ေပးတယ္ ဆိုေတာ့ စကား ေျပာခြင့္ေတာင္ သိပ္မရ လိုက္ပါဘူး” ဟု ဆိုပါသည္။
ထို႔အတူ KIO ကလည္း ေနာက္ေနာင္ က်င္းပသည့္ KIO ႏွင့္ အစိုးရ တို႔၏ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးပြဲ မ်ားတြင္ UN ကိုယ္စားလွယ္ အျဖစ္ ပါ၀င္ေပးပါရန္ ဗီေဂ်နမ္ဘီးယားအား ေတာင္းဆို ခဲ့ပါသည္။ ဤကဲ့သို႔ ေတာင္းဆို လိုက္သျဖင့္ ဗီေဂ်နမ္ဘီးယားသည္ အတတ္ႏိုင္ဆံုး ႀကိဳးစား ပါ၀င္ ေပးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သေဘာ ထားေပး ခဲ့သည္ဟု ဆိုပါသည္။
ဗီေဂ်နမ္ဘီးယား တင္ျပေသာ သေဘာ တူညီခ်က္ ဆိုသည္မွာ ၿပီးခဲ့သည့္ ေမလ (၂၉) ရက္ေန႔တြင္ KIO ႏွင့္ အစိုးရတို႔ ျမစ္ႀကီးနား ၿမိဳ႔ ၌ ေဆြးေႏြးစဥ္ ရရွိထားေသာ သေဘာ တူညီခ်က္ (၇) ခ်က္ကို ဆိုလိုျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ၄င္းတို႔မွာ-
(၁)-ႏုိင္ငံေတာ္ အစုိးရႏွင့္ ေကအုိင္အုိတုိ႔ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္ရန္ သေဘာတူသည္။
(၂)-ႏွစ္ဖက္ တပ္ဖြဲ႕မ်ားမွ ပစ္ခတ္ တုိက္ခိုက္မႈမ်ား ေလ်ာ့ခ်ျခင္း၊ တုိက္ပြဲမ်ား ထပ္မံ မျဖစ္ပြားေအာင္ ထိန္းသိမ္းျခင္း တုိ႔ကို ေဆာင္ရြက္ သြားရန္ သေဘာတူသည္။
(၃)-ႏွစ္ဖက္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ပါ၀င္ေသာ ေစာင့္ၾကည့္ ႀကီးၾကပ္ေရး အဖြဲ႕ ဖြဲ႕စည္းရန္ မူအားျဖင့္ သေဘာတူသည္။
(၄)-နယ္ေျမ လုံၿခဳံေရး အရ ေနရပ္ စြန္႕ခြာ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထုိင္သည့္ ျပည္သူ မ်ားအတြက္ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး ကိစၥရပ္မ်ားကုိ ညႈိႏႈိင္းကာ ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္သြားရန္ သေဘာ တူသည္။
(၅)-တပ္ပုိင္း ဆုိင္ရာ တပ္ေနရာ ခ်ထားမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ဆက္လက္ ညႈိႏႈိင္း ေဆာင္ရြက္ရန္ သေဘာတူသည္။
(၆)-လုိအပ္ေသာ လုပ္ငန္း စဥ္မ်ားကုိ ညႈိႏႈိင္း ေဆာင္ရြက္ရန္ ေကအုိင္အုိ ကုိယ္စားလွယ္ႏွင့္ အလုပ္ အဖြဲ႕ကုိ ျမစ္ႀကီးနား ၿမိဳ႕တြင္ ထားရွိ သြားရန္ သေဘာ တူသည္။
(၇)-ေနာက္တႀကိမ္ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ယခုအႀကိမ္ တက္ေရာက္သည့္ အဖြဲ႕မ်ားမွ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား ျပန္လည္ တက္ေရာက္ရန္ သေဘာ တူညီသည္။ အျခား ဖိတ္ၾကား လိုေသာ အဖြဲ႔မ်ား ရွိပါက ႏွစ္ဖက္ ညႈိႏႈိင္း ေဆာင္ရြက္ သြားရန္ သေဘာ တူညီၾကပါသည္။
ဤသေဘာ တူညီခ်က္မ်ားကို အေကာင္အထည္ ေဖၚရန္ KIO သည္ နည္းပညာ ရွင္မ်ား အဖြဲ႔ (Technical Team) ကိုဖြဲ႔ စည္းျပီး အစိုးရ နည္းပညာ အဖြဲ႔၏ ညွိႏွဳိင္းေရး ကမ္းလွမ္း မွဳကို ေစာင့္ေန ခဲ့ေသာ္လည္း ယေန႔အထိ ဖိတ္ၾကားျခင္း မရွိေသးဟု ဆြမ္လြတ္ဂမ္က ဆိုပါသည္။
အစိုးရ နည္းပညာရွင္ အဖြဲ႔ကမူ KIO နည္းပညာရွင္ အဖြဲ႔ႏွင့္ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးရန္ ရွိသည္ဟု မၾကာခဏ ေျပာဆိုေနေသာ္လည္း မည္သည့္ အခ်ိန္တြင္ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးႏိုင္မည္ကို ထုတ္ေဖၚ ေျပာဆိုျခင္း မရွိေသးေပ။ ဤသို႔ေၾကာင့္ KIO အား သေဘာ တူညီခ်က္ အတိုင္းသာ ေဆာင္ရြက္ရန္ ဗီေဂ်နမ္ဘီးယားမွ တိုက္တြန္း ေနေသာ္လည္း လက္ေတြ႔တြင္ အစိုးရတပ္ မ်ားသည္ KIO အား တိုက္ခိုက္ ေနဆဲ ရွိပါသည္။
KIO သည္ မစၥတာ ဗီေဂ်နမ္ဘီးယား၏ လိုင္ဇာ ခရီးစဥ္ အတြက္ကခ်င္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အက်ိဳးေဆာင္ အဖြဲ႕မွ အရာ႐ိွ (၄) ဦး ႏွင့္ KIO အလုပ္အဖြဲ႕မွ အရာ႐ိွ (၂) ဦးပါေသာ အဖြဲ႔ျဖင့္ အစအဆံုး အကူအညီ ေပးခဲ့ပါသည္။ ဗီေဂ်နမ္ဘီးယား အဖြဲ႔သည္ ၾသဂုတ္လ ၂၈ ရက္ေန႕မနက္ ၇ နာရီခြဲ အခ်ိန္တြင္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ မွ ထြက္ခြာ လာခဲ့ၿပီး ေန႔လည္ ၁၁ နာရီ အခ်ိန္တြင္KIO လိုင္ဇာ ဗဟိုဌာနခ်ဳပ္သို႔ ေရာက္႐ိွ လာခဲ့ေသာ္လည္း မြန္းလြဲ (၃) နာရီတြင္ ျပန္လည္ ထြက္ခြာ သြားျခင္းျဖစ္ ပါသည္။
ယင္းခရီးစဥ္၌ ဗီေဂ်ႏွင့္ အတူ ICRC အဖြဲ႕၀င္ (၁၂) ဦးလည္း ပါလာခဲ့ပါသည္။ ICRC အဖြဲ႕တို႕သည္လိုင္ဇာ ေဆး႐ုံ အတြက္ ခြဲစိတ္ခန္း သုံးပစၥည္းမ်ား၊ ေဆးဝါး အမ်ဳိးေပါင္း (၅၀)ခန္႕၊ေဆးထိုး အပ္မ်ားႏွင့္ ဓါတ္ဆား ရည္မ်ား ကူညီခဲ့ပါ သည္။ ထို႔အျပင္ ခြဲစိတ္ရမည့္ လူနာ မ်ားအားကူညီ ခြဲစိတ္ေပးျခင္း၊ စစ္ေျပး ဒုကၡသည္မ်ား အတြက္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ ေစာင့္ေ႐ွာက္မႈႏွင့္ ကေလးျပဳစုနည္းမ်ား သင္တန္းေပးျခင္း အျပင္ ဒုကၡသည္မ်ား၏ က်န္းမားေရး အေျခအေနမ်ားကို စစ္ေဆး ေပးခဲ့ပါသည္။
၄င္းတို႔ အဖြဲ႔၏ ခရီးစဥ္သည္ လာမည့္ စက္တင္ဘာ တရက္ေန႔တြင္ အဆံုးသတ္မည္ ျဖစ္သည္ဟု ကခ်င္ စစ္ေျပး ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ား တာ၀န္ခံ ဦးဒြဲဗီဆာက ဆိုပါသည္။ ICRC ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႕သည္ လိုင္ဇာၿမိဳ႕သို႕ဒုတိယ အႀကိမ္ လာေရာက္ျခင္း ျဖစ္ေသာ္လည္း ခြဲစိတ္ ကုသေပးမွဳကို ပထမဆံုးႀကိမ္ အကူအညီ ေပးခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
RCSS/SSA ၏ အေကာက္ခြန္မွူးအား အစိုးရစစ္တပ္ဖမ္းဆီး
သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္
သၽွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း ေက်ာက္မဲၿမိဳ႕နယ္ မိုင္းေငါၿမိဳ႕နယ္ခြဲုတြင္ RCSS/SSA ၏ အေကာက္ခြန္မွူး တပ္သား တဦးအား ျမန္မာစစ္တပ္က ဝိုင္းရံပိတ္ဆို႔ဖမ္းဆီးၿပီးေက်ာက္မဲၿမိဳ႕သို႔ပို႔ေဆာင္ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားေၾကာင္း ကိုယ္ ေတြ႕မ်က္ျမင္ၾကဳံေတြ႕ရသည့္ အုပ္စုသားတဦးကေျပာသည္။
“ေတာင္ပိုင္းသၽွမ္းတပ္ဖြဲ႕ စစ္ဝတ္စုံအျပည့္ ဝတ္ထားတဲ့ စစ္သား တေယာက္ကို သူတို႔ဖမ္းတာ။ RCSS ရဲ့ အေကာက္ခြန္မွူးလို႔ ျမန္မာစစ္သားေတြက ေျပာတယ္။ အခြန္ေကာက္ထားတဲ့စာရင္းေတြလဲ သူ႔လက္ထဲမွာ ေတြ႕ရ တယ္။ မိုင္းေငါ့အုပ္စု ေျမာက္ဘက္ ၈ မိုင္ေလာက္ကြာတဲ့ ဝမ့္လြယ္ပက္ မွာဖမ္းမိတာတဲ့။ အခုေတာ့ သူ႔ကို ေက်ာက္မဲကို ပို႔ထားတယ္” ဟု ကိုယ္တိုင္ေတြ႕ျမင္ခဲ့ရေသာ အုပ္စုသားတဦးက သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္အားေျပာ ၿပ သည္။
ယမန္ေန႔ မနက္ပိုင္းက အဆိုပါ RCSS/SSA တပ္သားအား ဖမ္းဆီးမိခဲ့ ျခင္းျဖစ္ သည္ဟုဆိုပါသည္။
အဆိုပါတပ္သားသည္ ေတာင္ပိုင္း စစ္ဝတ္စုံျဖစ္ေသာ က်ားပုံပါ ေျပာက္က်ားဝတ္စုံဝတ္၊ လက္နက္ကိုင္ေဆာင္ ထားၿပီး အသက္ ၂၀ ေက်ာ္ခန႔္ ရွိသည္ဟုဆိုပါသည္။
၎ႏွင့္ပတ္သက္၍ သၽွမ္းျပည္ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးေကာင္စီ RCSS/SSA ထံမွ သီးျခားအတည္ျပဳခ်က္ မရ ေသးေပ။
အမည္မေဖာ္လိုသည့္ အဆိုပါ ေဒသခံက- “သူ႔ကို ရိုက္ထားၾကတယ္။ မ်က္လုံးေတြဖြင့္မရေလာက္ ေအာင္ဖူး ေယာင္ကုန္တာ။ တကယ့္ကိုျပစ္မွုႀကီး မားတဲ့အက်ဥ္းသမားတေယာက္လိုဖမ္းသြားၾကတာ။ လည္ပင္းမွာႀကိဳး နဲ႔ခ်ည္။ လက္ႏွစ္ဘက္ကိုေနာက္ ျပန္ၿပီးႀကိဳးတုပ္ ေျခေထာက္ ၂ ဖက္လုံးကို လဲႀကိဳး ေတြနဲ႔ခ်ည္။ အဲဒီႀကိဳး ေတြ ကိုစုၿပီး အေနာက္မွာ စစ္ သားတေယာက္ကကိုင္ထား။ အေရွ႕ဘက္ျခမ္းမွာလဲ အဲလိုဘဲ ႀကိဳးကိုစုၿပီးေနာက္ တေယာက္က ကိုင္ ထား။ သူ႔ရဲ့ေဘး ေလးဘက္ေလးတန္ ပတ္ပတ္ လည္မွာ လက္နက္ကိုင္ ျမန္မာ စစ္သား ၆ ေယာက္ဝိုင္း ရံၿပီးလိုက္ပါတာ။ မလြယ္ဘူး။” ဟု ဆက္၍ ေျပာျပသည္။
ဂၽြန္လက RCSS/SSA ေခါင္းေဆာင္ ဒု-ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးယြက္စစ္ဦးေဆာင္ သည့္အဖြဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပတ္သက္ သည့္ေဆြးေႏြးမွုအတြက္ သမၼတႀကီးႏွင့္ ေနျပည္ေတာ္၌ သြားေရာက္ေတြ႕ဆုံစဥ္ ကလည္း သီေပါၿမိဳ႕တြင္ ၎တို႔ တပ္ဖြဲ႕ဝင္ ၃ ဦး အဖမ္းခံခဲ့ရသည္။ ယေန႔တိုင္လြတ္ေျမာက္ျခင္းမရွိေသးေပ။
သၽွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း ေက်ာက္မဲၿမိဳ႕နယ္တြင္ ျမန္မာစစ္တပ္ ခမရ ၅၀၁၊ ၅၀၂၊ ၅၀၄ တို႔ အေျခစိုက္လွုပ္ရွား ပါသည္။
သၽွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း ေက်ာက္မဲၿမိဳ႕နယ္ မိုင္းေငါၿမိဳ႕နယ္ခြဲုတြင္ RCSS/SSA ၏ အေကာက္ခြန္မွူး တပ္သား တဦးအား ျမန္မာစစ္တပ္က ဝိုင္းရံပိတ္ဆို႔ဖမ္းဆီးၿပီးေက်ာက္မဲၿမိဳ႕သို႔ပို႔ေဆာင္ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားေၾကာင္း ကိုယ္ ေတြ႕မ်က္ျမင္ၾကဳံေတြ႕ရသည့္ အုပ္စုသားတဦးကေျပာသည္။
“ေတာင္ပိုင္းသၽွမ္းတပ္ဖြဲ႕ စစ္ဝတ္စုံအျပည့္ ဝတ္ထားတဲ့ စစ္သား တေယာက္ကို သူတို႔ဖမ္းတာ။ RCSS ရဲ့ အေကာက္ခြန္မွူးလို႔ ျမန္မာစစ္သားေတြက ေျပာတယ္။ အခြန္ေကာက္ထားတဲ့စာရင္းေတြလဲ သူ႔လက္ထဲမွာ ေတြ႕ရ တယ္။ မိုင္းေငါ့အုပ္စု ေျမာက္ဘက္ ၈ မိုင္ေလာက္ကြာတဲ့ ဝမ့္လြယ္ပက္ မွာဖမ္းမိတာတဲ့။ အခုေတာ့ သူ႔ကို ေက်ာက္မဲကို ပို႔ထားတယ္” ဟု ကိုယ္တိုင္ေတြ႕ျမင္ခဲ့ရေသာ အုပ္စုသားတဦးက သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္အားေျပာ ၿပ သည္။
ယမန္ေန႔ မနက္ပိုင္းက အဆိုပါ RCSS/SSA တပ္သားအား ဖမ္းဆီးမိခဲ့ ျခင္းျဖစ္ သည္ဟုဆိုပါသည္။
အဆိုပါတပ္သားသည္ ေတာင္ပိုင္း စစ္ဝတ္စုံျဖစ္ေသာ က်ားပုံပါ ေျပာက္က်ားဝတ္စုံဝတ္၊ လက္နက္ကိုင္ေဆာင္ ထားၿပီး အသက္ ၂၀ ေက်ာ္ခန႔္ ရွိသည္ဟုဆိုပါသည္။
၎ႏွင့္ပတ္သက္၍ သၽွမ္းျပည္ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးေကာင္စီ RCSS/SSA ထံမွ သီးျခားအတည္ျပဳခ်က္ မရ ေသးေပ။
အမည္မေဖာ္လိုသည့္ အဆိုပါ ေဒသခံက- “သူ႔ကို ရိုက္ထားၾကတယ္။ မ်က္လုံးေတြဖြင့္မရေလာက္ ေအာင္ဖူး ေယာင္ကုန္တာ။ တကယ့္ကိုျပစ္မွုႀကီး မားတဲ့အက်ဥ္းသမားတေယာက္လိုဖမ္းသြားၾကတာ။ လည္ပင္းမွာႀကိဳး နဲ႔ခ်ည္။ လက္ႏွစ္ဘက္ကိုေနာက္ ျပန္ၿပီးႀကိဳးတုပ္ ေျခေထာက္ ၂ ဖက္လုံးကို လဲႀကိဳး ေတြနဲ႔ခ်ည္။ အဲဒီႀကိဳး ေတြ ကိုစုၿပီး အေနာက္မွာ စစ္ သားတေယာက္ကကိုင္ထား။ အေရွ႕ဘက္ျခမ္းမွာလဲ အဲလိုဘဲ ႀကိဳးကိုစုၿပီးေနာက္ တေယာက္က ကိုင္ ထား။ သူ႔ရဲ့ေဘး ေလးဘက္ေလးတန္ ပတ္ပတ္ လည္မွာ လက္နက္ကိုင္ ျမန္မာ စစ္သား ၆ ေယာက္ဝိုင္း ရံၿပီးလိုက္ပါတာ။ မလြယ္ဘူး။” ဟု ဆက္၍ ေျပာျပသည္။
ဂၽြန္လက RCSS/SSA ေခါင္းေဆာင္ ဒု-ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးယြက္စစ္ဦးေဆာင္ သည့္အဖြဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပတ္သက္ သည့္ေဆြးေႏြးမွုအတြက္ သမၼတႀကီးႏွင့္ ေနျပည္ေတာ္၌ သြားေရာက္ေတြ႕ဆုံစဥ္ ကလည္း သီေပါၿမိဳ႕တြင္ ၎တို႔ တပ္ဖြဲ႕ဝင္ ၃ ဦး အဖမ္းခံခဲ့ရသည္။ ယေန႔တိုင္လြတ္ေျမာက္ျခင္းမရွိေသးေပ။
သၽွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း ေက်ာက္မဲၿမိဳ႕နယ္တြင္ ျမန္မာစစ္တပ္ ခမရ ၅၀၁၊ ၅၀၂၊ ၅၀၄ တို႔ အေျခစိုက္လွုပ္ရွား ပါသည္။
Miss Myanmar ခင္ဝင့္ဝါ ပရိသတ္ေပးတဲ့ မဲ ၂ သိန္းေက်ာ္ရၿပီ
ျမတ္သူေအာင္
Miss Supranational 2013 ၿပိဳင္ပြဲမွာ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ေနတဲ့ ခင္ဝင့္ဝါဟာ လက္ရွိအခ်ိန္ အထိ ပရိသတ္ေပးတဲ့ မဲအမ်ားဆံုး ၂ သိန္းေက်ာ္နဲ႔ ေရွ႕ဆံုးတန္းမွာ ေျပးေနပါတယ္။
အဲဒီ ၿပိဳင္ပြဲကို ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္တဲ့ Miss Myanmar ခင္၀င့္၀ါဟာ အသက္ ၁၉ ႏွစ္သာရွိေသးတဲ့ ရုကၡေဗဒ ေက်ာင္းသူ တဦးျဖစ္ၿပီး ေမာ္ဒယ္လ္ တဦးလည္း ျဖစ္သလို Miss Myanmar သရဖူကို ရရွိၿပီးခ်ိန္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ကိုယ္စားျပဳၿပီး ဘီလာရုစ္မွာ သြားေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဂုဏ္ေဆာင္ Miss တဦး ျဖစ္ပါတယ္။
သူ႔ရဲ႕ facebook စာမ်က္ႏွာမွာ ခင္၀င့္၀ါက “ပရိသတ္ႀကီး မဂၤလာပါ။ ညီမကို အားေပးတယ္ဆိုရင္ ေအာက္က Link က တဆင့္ အနီေရာင္ စာလံုးကို ႏွိပ္ျခင္းျဖင့္ ညီမကို Vote ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ေန႔စဥ္ မဲေပးႏိုင္ပါတယ္၊ ၾသဂုတ္ ၂၆ ရက္ေန႔က စၿပီး စက္တင္ဘာ ၄ ရက္ေန႔ည ၁၂ နာရီ အထိ မဲေပးလို႔ရပါတယ္။ Chrome ကေန မဲေပးၿပီးေပမယ့္ Firefox နဲ႔ ဖြင့္ၿပီး မဲေပးလို႔လည္း ရပါတယ္။ Browser မတူပါက မဲထပ္ေပးလို႔ ရေၾကာင္း အသိေပးခ်င္ပါတယ္။ ညီမေလး ႀကိဳးစား ထားပါတယ္ရွင့္၊ ခင္၀င့္၀ါရဲ႕ ဓာတ္ပံု (သို႔) အမည္ကို Click လုပ္ၿပီး ေန႔စဥ္ စိတ္ႀကိဳက္ မဲေပးႏုိင္ပါတယ္” လို႔ သူ႔ကို အားေပးတဲ့ ျမန္မာ ပရိသတ္ေတြကို ေရးသား ေတာင္းဆိုထားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။
ခင္၀င့္၀ါဟာ ဒီေန႔ဒီအခ်ိန္အထိ ပရိသတ္ေတြက ေပးတဲ့ မဲ အေနနဲ႔ ၂၃၄၃၉၁ မဲ ရရွိထားၿပီး သူနဲ႔ အၿပိဳင္ Miss ေတြကေတာ့ Miss Luxembourg ၂၃၅၇၉၅ မဲ၊ Miss Russia က ၁၂၅၈၁၆ မဲ၊ Miss Sweden က ၁၂၃၄၈၀ မဲ၊ Miss Australia က ၇၀၁၂၂ မဲ၊ Miss Thailand က ၆၉၉၂၈ မဲနဲ႔ Miss Philippines က ၅၄၆၄၂ မဲတုိ႔ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ၾသဂုတ္ ၂၉ ရက္ေန႔ ညကေတာ့ ခင္ဝင့္ဝါနဲ႔ Miss Philippines တို႔ဟာ မဲ ၅ ေသာင္းေက်ာ္နဲ႔ အၿပိဳင္ျဖစ္ေနရာက ဒီေန႔ ၾသဂုတ္ ၃၀ ညေနမွာ ခင္ဝင့္ဝါက မဲ အျပတ္အသတ္ ေက်ာ္ျဖတ္တက္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ခင္၀င့္၀ါရဲ႕ facebook မွာ သူ႔ကို အကဲျဖတ္ဒိုင္မ်ားက ေမးခြန္းမ်ားေမးတဲ့အခ်ိန္ သူ ျပန္လည္ ေျဖဆိုထားတဲ့ Link ေတြကိုလည္း ေတြ႕ရပါတယ္။
သူ႔ရဲ႕ ၿပိဳင္ပြဲအေပၚ စိတ္လႈပ္ရွားမႈကို ဒိုင္ေတြက ေမးျမန္းတဲ့အခါမွာ “က်မ အရမ္းကို စိတ္လႈပ္ရွား ခဲ့ရပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ က်မ ႏုိင္ငံရပ္ျခားကို တခါမွ မေရာက္ဖူးဘူးေလ” လို႔ ေျဖၾကားထားတာ ေတြ႕ရပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ သူက သူ႔ရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ကြဲျပားျခားနားတဲ့ ႏုိင္ငံ တခုမွာ ျခားနားတဲ့ အရာေတြကို ျမင္ရတာ အရမ္းေကာင္းတယ္ ဆုိတဲ့ အေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏုိင္ငံက အရမ္းလွပသလုိ၊ ဘီလာရုစ္ ကလည္း အတူတူပဲ ဆိုတဲ့အေၾကာင္း၊ ႏွစ္ႏုိင္ငံ စလံုးမွာ ေကာင္းမြန္တဲ့ အရာေတြ၊ သြားေရာက္လည္ပတ္ဖို႔ ေကာင္းတဲ့ ေနရာေတြ ရွိတယ္ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းေတြလည္း ေျပာၾကား ခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံက လတ္တေလာ အေျဟင္းအလဲေတြ အေၾကာင္းကို ေမးတဲ့အခါ သူက “က်မတို႔ ႏုိင္ငံက အခုဆိုရင္ ပိုၿပီး ပြင့္လင္းလာပါၿပီ။ လွပၿပီး အေရာင္အေသြးစံုတဲ့ က်မတို႔ႏုိင္ငံကို အလည္လာဖို႔ ရွင္တို႔ အားလံုးကို ဖိတ္ေခၚပါတယ္” လို႔ ဆုိပါတယ္။
အကဲျဖတ္ ဒိုင္ေတြက ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဘယ္ေနရာေတြကို သြားေရာက္ လည္ပတ္ဖို႔ အႀကံျပဳခ်င္ပါသလဲ ဆိုတဲ့ ေမးခြန္းကိုေတာ့ သူက သြားစရာ ေနရာေတြ အမ်ားႀကီးရွိတဲ့ အေၾကာင္း၊ ဒါေပမယ့္ လာေရာက္လည္ပတ္ သူေတြ အေနနဲ႔ အခ်ိန္နည္းမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ေရႊတိဂံု ဘုရားကို သြားေစခ်င္တဲ့ အေၾကာင္း အႀကံျပဳထားပါတယ္။
“အခ်ိန္ ပိုရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ျမန္မာဘုရင္ေတြရဲ႕ ေရွးေဟာင္းၿမိဳ႕ေတာ္ ပုဂံကိုသြားပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕လွပမႈေတြ၊ အေရာင္အေသြး စံုလင္ မႈေတြက ရွင္တို႔ကို အံ့ၾသေစလိမ့္မယ္လို႔ က်မေျဟရဲပါတယ္” လို႔လည္း သူက ဆက္ေျပာ ထားပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ခင္ဝင့္ဝါက သူ႔ရဲ႕ အဂၤလိပ္စကား အားနည္းမႈကို ခြင့္လႊတ္ဖို႔ ဒိုင္ေတြကို ေတာင္းပန္တဲ့အခါမွာ ဒိုင္ေတြက “Miss Supranational 2013 ၿပိဳင္ပြဲ၀င္မ်ားထဲမွာ ခ်စ္စရာ အေကာင္းဆံုးနဲ႔ အယဥ္ေက်း၊ အသိမ္ေမြ႕ဆံုး ျဖစ္တဲ့ Miss Myanmar က သူရဲ႕ အဂၤလိပ္စကား အားနည္းမႈအတြက္ ခြင့္လႊတ္ပါရန္ ေတာင္းပန္တဲ့ အတြက္ က်ေနာ္တို႔က သူရဲ႕ အဂၤလိပ္စကား အမွန္တကယ္ ေကာင္းမြန္ပါတယ္” လို႔ ျပန္လည္ ေျဟဆုိခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီလို ဒိုင္ေတြက ေျပာတဲ့ အခါမွာ သူက ၿပံဳးလိုက္ၿပီး “က်မ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္၊ က်မ တကၠသိုလ္မွာ အဂၤလိပ္စာ သင္ခဲ့ပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ သိပ္ၿပီး ေခ်ာေခ်ာေမြ႕ေမြ႕ မေျဟႏုိင္ပါဘူး၊ က်မထပ္ၿပီး သင္ယူခ်င္ပါ ေသးတယ္၊ မနက္ျဖန္မွာ လုပ္မယ့္ ပင္ကိုယ္စြမ္းရည္ ၿပိဳင္ပြဲမွာ က်မတို႔ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ရိုးရာအက ကျပဖို႔ ျပင္ဆင္ထားပါတယ္။ ရွင္တို႔ သေဘာက်မယ္လို႔ က်မ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္” လို႔ ျပန္ေျပာတာ ေတြ႕ရပါတယ္။
ေနာက္ဆံုး ပရိသတ္ေတြကို စကားေျဟတဲ့ အခါမွာေတာ့ ခင္ဝင့္ဝါက သူ႔ကို အားေပးတဲ့ သူေတြထဲမွာ သူ လံုး၀ မသိတဲ့သူေတြ ပါေနတဲ့အတြက္ သူ႔ကို ေပ်ာ္ရႊင္ေစတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။
“အဲဒါက ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ယံုၾကည္မႈ ရွိေစပါတယ္၊ က်မ သူတို႔ကို သိေစခ်င္တာက ဒီသရဖူကို ျမန္မာနိုင္ငံကို ယူလာႏုိင္ဖို႔ အစြမ္းကုန္ ႀကိဳးစားေနတယ္ ဆိုတာပါပဲ။ က်မ အားလံုးကို ခ်စ္ပါတယ္ရွင္” လို႔ သူက အားေပးတဲ့ ပရိသတ္ေတြကို တေလးတစား ကတိေပး ေျဖၾကားတဲ့အေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
Miss Supranational 2013 ၿပိဳင္ပြဲမွာ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ေနတဲ့ ခင္ဝင့္ဝါဟာ လက္ရွိအခ်ိန္ အထိ ပရိသတ္ေပးတဲ့ မဲအမ်ားဆံုး ၂ သိန္းေက်ာ္နဲ႔ ေရွ႕ဆံုးတန္းမွာ ေျပးေနပါတယ္။
အဲဒီ ၿပိဳင္ပြဲကို ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္တဲ့ Miss Myanmar ခင္၀င့္၀ါဟာ အသက္ ၁၉ ႏွစ္သာရွိေသးတဲ့ ရုကၡေဗဒ ေက်ာင္းသူ တဦးျဖစ္ၿပီး ေမာ္ဒယ္လ္ တဦးလည္း ျဖစ္သလို Miss Myanmar သရဖူကို ရရွိၿပီးခ်ိန္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ကိုယ္စားျပဳၿပီး ဘီလာရုစ္မွာ သြားေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဂုဏ္ေဆာင္ Miss တဦး ျဖစ္ပါတယ္။
သူ႔ရဲ႕ facebook စာမ်က္ႏွာမွာ ခင္၀င့္၀ါက “ပရိသတ္ႀကီး မဂၤလာပါ။ ညီမကို အားေပးတယ္ဆိုရင္ ေအာက္က Link က တဆင့္ အနီေရာင္ စာလံုးကို ႏွိပ္ျခင္းျဖင့္ ညီမကို Vote ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ေန႔စဥ္ မဲေပးႏိုင္ပါတယ္၊ ၾသဂုတ္ ၂၆ ရက္ေန႔က စၿပီး စက္တင္ဘာ ၄ ရက္ေန႔ည ၁၂ နာရီ အထိ မဲေပးလို႔ရပါတယ္။ Chrome ကေန မဲေပးၿပီးေပမယ့္ Firefox နဲ႔ ဖြင့္ၿပီး မဲေပးလို႔လည္း ရပါတယ္။ Browser မတူပါက မဲထပ္ေပးလို႔ ရေၾကာင္း အသိေပးခ်င္ပါတယ္။ ညီမေလး ႀကိဳးစား ထားပါတယ္ရွင့္၊ ခင္၀င့္၀ါရဲ႕ ဓာတ္ပံု (သို႔) အမည္ကို Click လုပ္ၿပီး ေန႔စဥ္ စိတ္ႀကိဳက္ မဲေပးႏုိင္ပါတယ္” လို႔ သူ႔ကို အားေပးတဲ့ ျမန္မာ ပရိသတ္ေတြကို ေရးသား ေတာင္းဆိုထားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။
ခင္၀င့္၀ါဟာ ဒီေန႔ဒီအခ်ိန္အထိ ပရိသတ္ေတြက ေပးတဲ့ မဲ အေနနဲ႔ ၂၃၄၃၉၁ မဲ ရရွိထားၿပီး သူနဲ႔ အၿပိဳင္ Miss ေတြကေတာ့ Miss Luxembourg ၂၃၅၇၉၅ မဲ၊ Miss Russia က ၁၂၅၈၁၆ မဲ၊ Miss Sweden က ၁၂၃၄၈၀ မဲ၊ Miss Australia က ၇၀၁၂၂ မဲ၊ Miss Thailand က ၆၉၉၂၈ မဲနဲ႔ Miss Philippines က ၅၄၆၄၂ မဲတုိ႔ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ၾသဂုတ္ ၂၉ ရက္ေန႔ ညကေတာ့ ခင္ဝင့္ဝါနဲ႔ Miss Philippines တို႔ဟာ မဲ ၅ ေသာင္းေက်ာ္နဲ႔ အၿပိဳင္ျဖစ္ေနရာက ဒီေန႔ ၾသဂုတ္ ၃၀ ညေနမွာ ခင္ဝင့္ဝါက မဲ အျပတ္အသတ္ ေက်ာ္ျဖတ္တက္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ခင္၀င့္၀ါရဲ႕ facebook မွာ သူ႔ကို အကဲျဖတ္ဒိုင္မ်ားက ေမးခြန္းမ်ားေမးတဲ့အခ်ိန္ သူ ျပန္လည္ ေျဖဆိုထားတဲ့ Link ေတြကိုလည္း ေတြ႕ရပါတယ္။
သူ႔ရဲ႕ ၿပိဳင္ပြဲအေပၚ စိတ္လႈပ္ရွားမႈကို ဒိုင္ေတြက ေမးျမန္းတဲ့အခါမွာ “က်မ အရမ္းကို စိတ္လႈပ္ရွား ခဲ့ရပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ က်မ ႏုိင္ငံရပ္ျခားကို တခါမွ မေရာက္ဖူးဘူးေလ” လို႔ ေျဖၾကားထားတာ ေတြ႕ရပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ သူက သူ႔ရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ကြဲျပားျခားနားတဲ့ ႏုိင္ငံ တခုမွာ ျခားနားတဲ့ အရာေတြကို ျမင္ရတာ အရမ္းေကာင္းတယ္ ဆုိတဲ့ အေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏုိင္ငံက အရမ္းလွပသလုိ၊ ဘီလာရုစ္ ကလည္း အတူတူပဲ ဆိုတဲ့အေၾကာင္း၊ ႏွစ္ႏုိင္ငံ စလံုးမွာ ေကာင္းမြန္တဲ့ အရာေတြ၊ သြားေရာက္လည္ပတ္ဖို႔ ေကာင္းတဲ့ ေနရာေတြ ရွိတယ္ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းေတြလည္း ေျပာၾကား ခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံက လတ္တေလာ အေျဟင္းအလဲေတြ အေၾကာင္းကို ေမးတဲ့အခါ သူက “က်မတို႔ ႏုိင္ငံက အခုဆိုရင္ ပိုၿပီး ပြင့္လင္းလာပါၿပီ။ လွပၿပီး အေရာင္အေသြးစံုတဲ့ က်မတို႔ႏုိင္ငံကို အလည္လာဖို႔ ရွင္တို႔ အားလံုးကို ဖိတ္ေခၚပါတယ္” လို႔ ဆုိပါတယ္။
အကဲျဖတ္ ဒိုင္ေတြက ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဘယ္ေနရာေတြကို သြားေရာက္ လည္ပတ္ဖို႔ အႀကံျပဳခ်င္ပါသလဲ ဆိုတဲ့ ေမးခြန္းကိုေတာ့ သူက သြားစရာ ေနရာေတြ အမ်ားႀကီးရွိတဲ့ အေၾကာင္း၊ ဒါေပမယ့္ လာေရာက္လည္ပတ္ သူေတြ အေနနဲ႔ အခ်ိန္နည္းမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ေရႊတိဂံု ဘုရားကို သြားေစခ်င္တဲ့ အေၾကာင္း အႀကံျပဳထားပါတယ္။
“အခ်ိန္ ပိုရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ျမန္မာဘုရင္ေတြရဲ႕ ေရွးေဟာင္းၿမိဳ႕ေတာ္ ပုဂံကိုသြားပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕လွပမႈေတြ၊ အေရာင္အေသြး စံုလင္ မႈေတြက ရွင္တို႔ကို အံ့ၾသေစလိမ့္မယ္လို႔ က်မေျဟရဲပါတယ္” လို႔လည္း သူက ဆက္ေျပာ ထားပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ခင္ဝင့္ဝါက သူ႔ရဲ႕ အဂၤလိပ္စကား အားနည္းမႈကို ခြင့္လႊတ္ဖို႔ ဒိုင္ေတြကို ေတာင္းပန္တဲ့အခါမွာ ဒိုင္ေတြက “Miss Supranational 2013 ၿပိဳင္ပြဲ၀င္မ်ားထဲမွာ ခ်စ္စရာ အေကာင္းဆံုးနဲ႔ အယဥ္ေက်း၊ အသိမ္ေမြ႕ဆံုး ျဖစ္တဲ့ Miss Myanmar က သူရဲ႕ အဂၤလိပ္စကား အားနည္းမႈအတြက္ ခြင့္လႊတ္ပါရန္ ေတာင္းပန္တဲ့ အတြက္ က်ေနာ္တို႔က သူရဲ႕ အဂၤလိပ္စကား အမွန္တကယ္ ေကာင္းမြန္ပါတယ္” လို႔ ျပန္လည္ ေျဟဆုိခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီလို ဒိုင္ေတြက ေျပာတဲ့ အခါမွာ သူက ၿပံဳးလိုက္ၿပီး “က်မ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္၊ က်မ တကၠသိုလ္မွာ အဂၤလိပ္စာ သင္ခဲ့ပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ သိပ္ၿပီး ေခ်ာေခ်ာေမြ႕ေမြ႕ မေျဟႏုိင္ပါဘူး၊ က်မထပ္ၿပီး သင္ယူခ်င္ပါ ေသးတယ္၊ မနက္ျဖန္မွာ လုပ္မယ့္ ပင္ကိုယ္စြမ္းရည္ ၿပိဳင္ပြဲမွာ က်မတို႔ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ရိုးရာအက ကျပဖို႔ ျပင္ဆင္ထားပါတယ္။ ရွင္တို႔ သေဘာက်မယ္လို႔ က်မ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္” လို႔ ျပန္ေျပာတာ ေတြ႕ရပါတယ္။
ေနာက္ဆံုး ပရိသတ္ေတြကို စကားေျဟတဲ့ အခါမွာေတာ့ ခင္ဝင့္ဝါက သူ႔ကို အားေပးတဲ့ သူေတြထဲမွာ သူ လံုး၀ မသိတဲ့သူေတြ ပါေနတဲ့အတြက္ သူ႔ကို ေပ်ာ္ရႊင္ေစတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။
“အဲဒါက ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ယံုၾကည္မႈ ရွိေစပါတယ္၊ က်မ သူတို႔ကို သိေစခ်င္တာက ဒီသရဖူကို ျမန္မာနိုင္ငံကို ယူလာႏုိင္ဖို႔ အစြမ္းကုန္ ႀကိဳးစားေနတယ္ ဆိုတာပါပဲ။ က်မ အားလံုးကို ခ်စ္ပါတယ္ရွင္” လို႔ သူက အားေပးတဲ့ ပရိသတ္ေတြကို တေလးတစား ကတိေပး ေျဖၾကားတဲ့အေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ျမန္မာႏွင့္ ဘဂၤလာတို႕ ေလေၾကာင္းပ်ံသန္းေရး သေဘာတူညီခ်က္ လက္မွတ္ေရးထိုး
နိရဥၥရာ
ျမန္မာႏွင့္ ဘဂၤလာေဒခ်္႕တုိ႕သည္ ႏိုုင္ငံ (၂) ခုအၾကား ေလေၾကာင္း ပ်ံသန္းေရးအတြက္ ယမန္ေန႕က သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့သည္။
၎လက္မွတ္ထိုးပြဲအား ဘဂၤလာေဒခ်္႕ ႏိုင္ငံ ျမိဳ႕ေတာ္ ဒကၠားတြင္ က်င္းပျပဳလုပ္ရာ ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္မွ ေလေၾကာင္း ဆိုင္ရာ ဒု-ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦး၀င္းေဆြထြန္း တက္ေရာက္ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့သည္။
ဘဂၤလာေဒခ်္႕ဘက္မွ ေလၾကာင္းဆိုင္ရာ ဥကၠဌ မူဟာမတ္ ဟူစိန္ မွ တက္ေရာက္ လက္မွတ္ထိုးခဲ့ျပီး အဆိုပါ အခမ္းအနားသို႕ ဘဂၤလာေဒခ်္႕ ေလေၾကာင္း၀န္ၾကီး ဖာရုဒ္ခန္ အပါအ၀င္ ႏွစ္ဘက္ႏိုင္ငံမွ တာ၀န္ရွိသူမ်ား တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။
အခမ္းအနားသို႕ တက္ေရာက္လာသူ ဘဂၤလာေဒခ်္႕ ေလေၾကာင္း၀န္ၾကီး ဖာရုဒ္ခန္က ယခု လက္မွတ္ေရးထိုးလိုက္ေသာ သေဘာတူညီခ်က္အရ ျမန္မာႏွင့္ ဘဂၤလာေဒခ်္႕ အၾကား ခရီးသည္ႏွင္ ကုန္တင္ ေလယာဥ္မ်ား အေနျဖင့္ ေျပးဆြဲ ပ်ံသန္းႏိုင္ၾကေတာ့မည္ဟု ဆိုသည္။ ဘဂၤလာေဒခ်္႕ပိုင္ ဘီမန္ ေလေၾကာင္းအေနျဖင့္ ရန္ကုန္-ဒကၠားေလေၾကာင္းကို ယခုႏွစ္ ႏို၀ဘၤာလ တြင္ ေနာက္ဆံုး (သို႕မဟုတ္) ဒီဇဘၤာလ အတြင္း စတင္ ေျပးဆြဲႏိုင္ေတာ့မည္ဟု ဆိုသည္။
ႏိုင္ငံ (၂) ခု အၾကား ေလေၾကာင္းလိုင္းမ်ား တိုးခ်ဲ႕ ပ်ံသန္းျခင္းအားျဖင့္ ခရီးသြား လုပ္ငန္းကို တိုးတက္ေစမည္ ျဖစ္သလို ကုန္သြယ္ေရးကိုလည္း တိုးျမွင့္ေစမည္ဟု လက္မွတ္ေရးထိုးပြဲတြင္ ၀န္ၾကီး ဖာရုဒ္ခန္က ေျပာဆိုသည္။ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္ ဦး၀င္းေရႊထြန္းမွလည္း ေလေၾကာင္းလိုင္းမ်ား ဖြင့္လွစ္ ပ်ံသန္းျခင္းျဖင့္ ကုန္သြယ္ေရးႏွင့္ ခရီးသြား လုပ္ငန္းကို တိုးတက္ေစမည္ဟု ဆိုသည္။
၎ျပင္ ျမန္မာေလေၾကာင္းလိုင္းမ်ားအားလည္း ရန္ကုန္ႏွင့္ ဒကၠားအၾကား ေျပးဆြဲ ပ်ံသန္းႏိုင္ရန္ ေဆြးေႏြးသြားမည္ဟု ဆိုသည္။ ျမန္မာႏွင့္ ဘဂၤလာေဒခ်္႕ အၾကား ယခင္က ဘီမန္ ေလေၾကာင္းလိုင္းမွ တိုက္ရိုက္ပ်ံသန္းမူ ရွိခဲ့ေသာ္လည္း အရွံဳးေပၚသျဖင့္ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္တြင္ ရပ္နားခဲ့ရသည္။
ျမန္မာႏွင့္ ဘဂၤလာေဒခ်္႕တုိ႕သည္ ႏိုုင္ငံ (၂) ခုအၾကား ေလေၾကာင္း ပ်ံသန္းေရးအတြက္ ယမန္ေန႕က သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့သည္။
၎လက္မွတ္ထိုးပြဲအား ဘဂၤလာေဒခ်္႕ ႏိုင္ငံ ျမိဳ႕ေတာ္ ဒကၠားတြင္ က်င္းပျပဳလုပ္ရာ ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္မွ ေလေၾကာင္း ဆိုင္ရာ ဒု-ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦး၀င္းေဆြထြန္း တက္ေရာက္ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့သည္။
ဘဂၤလာေဒခ်္႕ဘက္မွ ေလၾကာင္းဆိုင္ရာ ဥကၠဌ မူဟာမတ္ ဟူစိန္ မွ တက္ေရာက္ လက္မွတ္ထိုးခဲ့ျပီး အဆိုပါ အခမ္းအနားသို႕ ဘဂၤလာေဒခ်္႕ ေလေၾကာင္း၀န္ၾကီး ဖာရုဒ္ခန္ အပါအ၀င္ ႏွစ္ဘက္ႏိုင္ငံမွ တာ၀န္ရွိသူမ်ား တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။
အခမ္းအနားသို႕ တက္ေရာက္လာသူ ဘဂၤလာေဒခ်္႕ ေလေၾကာင္း၀န္ၾကီး ဖာရုဒ္ခန္က ယခု လက္မွတ္ေရးထိုးလိုက္ေသာ သေဘာတူညီခ်က္အရ ျမန္မာႏွင့္ ဘဂၤလာေဒခ်္႕ အၾကား ခရီးသည္ႏွင္ ကုန္တင္ ေလယာဥ္မ်ား အေနျဖင့္ ေျပးဆြဲ ပ်ံသန္းႏိုင္ၾကေတာ့မည္ဟု ဆိုသည္။ ဘဂၤလာေဒခ်္႕ပိုင္ ဘီမန္ ေလေၾကာင္းအေနျဖင့္ ရန္ကုန္-ဒကၠားေလေၾကာင္းကို ယခုႏွစ္ ႏို၀ဘၤာလ တြင္ ေနာက္ဆံုး (သို႕မဟုတ္) ဒီဇဘၤာလ အတြင္း စတင္ ေျပးဆြဲႏိုင္ေတာ့မည္ဟု ဆိုသည္။
ႏိုင္ငံ (၂) ခု အၾကား ေလေၾကာင္းလိုင္းမ်ား တိုးခ်ဲ႕ ပ်ံသန္းျခင္းအားျဖင့္ ခရီးသြား လုပ္ငန္းကို တိုးတက္ေစမည္ ျဖစ္သလို ကုန္သြယ္ေရးကိုလည္း တိုးျမွင့္ေစမည္ဟု လက္မွတ္ေရးထိုးပြဲတြင္ ၀န္ၾကီး ဖာရုဒ္ခန္က ေျပာဆိုသည္။ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္ ဦး၀င္းေရႊထြန္းမွလည္း ေလေၾကာင္းလိုင္းမ်ား ဖြင့္လွစ္ ပ်ံသန္းျခင္းျဖင့္ ကုန္သြယ္ေရးႏွင့္ ခရီးသြား လုပ္ငန္းကို တိုးတက္ေစမည္ဟု ဆိုသည္။
၎ျပင္ ျမန္မာေလေၾကာင္းလိုင္းမ်ားအားလည္း ရန္ကုန္ႏွင့္ ဒကၠားအၾကား ေျပးဆြဲ ပ်ံသန္းႏိုင္ရန္ ေဆြးေႏြးသြားမည္ဟု ဆိုသည္။ ျမန္မာႏွင့္ ဘဂၤလာေဒခ်္႕ အၾကား ယခင္က ဘီမန္ ေလေၾကာင္းလိုင္းမွ တိုက္ရိုက္ပ်ံသန္းမူ ရွိခဲ့ေသာ္လည္း အရွံဳးေပၚသျဖင့္ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္တြင္ ရပ္နားခဲ့ရသည္။
ကုမၸဏီက ေတြ႕ဆံုရန္ ေခၚထားေသာ္လည္း ေတြ႕ခြင့္မရ၍ ပိုက္လုိင္းေစာင့္ၾကည့္ေရးေကာ္မတီ မေက်နပ္ဟုဆို
ေကဇင္ဦး
ေက်ာက္ျဖဴ-ကူမင္း သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ပိုက္လုိင္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေတြ႕ဆံုရန္အတြက္ တ႐ုတ္အမ်ိဳးသား ေရနံေကာ္ပိုေရးရွင္း (CNPC) က ျမန္မာ - တ႐ုတ္ပိုက္လိုင္း ေစာင့္ၾကည့္ေရးေကာ္မတီ (MCPWC) ကို ဖိတ္ၾကားခဲ့ေသာ္လည္း ေတြ႕ဆံုခြင့္မရ၍ ေကာ္မတီအေနျဖင့္ ေက်နပ္မႈမ႐ွိေၾကာင္း ေကာ္မတီ၀င္မ်ားက ၾသဂုတ္ ၂၉ ရက္တြင္ စာနယ္ဇင္းမ်ားကို ေျပာသည္။
ျမန္မာ-တ႐ုတ္ပိုက္လိုင္း ေစာင့္ၾကည့္ေရးေကာ္မတီ၀င္မ်ားက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ျမန္မာဂ်ာနယ္လစ္ကြန္ရက္ ႐ံုးခန္းတြင္ျပဳလုပ္သည့္ စာနယ္ဇင္းရွင္းလင္းပြဲ၌ ယင္းသို႔ ေျပာဆိုျခင္းျဖစ္ၿပီး ၎တို႔ဘက္က ေတြ႕ဆံုရန္ ေျပာသည့္ လူဦးေရထက္ တစ္ဦးပိုမ်ားေနေသာေၾကာင့္ ကုမၼဏီဘက္က ေတြ႕ဆံုျခင္းမ႐ွိဟု ဆိုသည္။
ၾသဂုတ္ ၂၉ ရက္တြင္ ေတြ႕ဆံုရန္အတြက္ ေကာ္မတီ၀င္မ်ားသို႔ ၾသဂုတ္တတိယပတ္အတြင္းကပင္ အေၾကာင္းၾကား ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ေတြ႕ဆံုမည့္ေန႔တြင္ လူတစ္ေယာက္ပိုသည္ဟူေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ ျငင္းဆိုျခင္း ျဖစ္သည္။
ျမန္မာ- တ႐ုတ္ပိုက္လိုင္း ေစာင့္ၾကည့္ေရးေကာ္မတီမွ အႀကံေပးတာ၀န္ခံ ဦးတင္သစ္က “ကၽြန္ေတာ္တို႔ ပိုက္လိုင္းေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႕ကို သူတို႔ကအရင္ဖိတ္တာပါ။ ၿပီးေတာ့ ေတြ႕ဆံုမယ့္ေနရာကိုလည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ကိုေရြးခ်ယ္ခြင့္ မေပးပါဘူး။ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ ေရြးခ်ယ္ထားတဲ့ ေတြ႕မယ့္ေနရာကိုလည္း မေတြ႕ခင္တစ္နာရီအလိုမွာေျပာင္းလဲလိုက္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔သြားေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔မွာ လူတစ္ေယာက္ ပိုေနတယ္ဆိုၿပီး အေတြ႕မခံေတာ့ပါဘူး”ဟု မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
ေတြ႕ဆံုခြင့္ရပါက ေကာ္မတီအေနျဖင့္ ပိုက္လိုင္းတစ္ေလွ်ာက္ ေဒသခံမ်ား၏ လယ္ယာေျမမ်ား ေလ်ာ္ေၾကး အျပည့္အ၀ မရရွိမႈမ်ား၊ ေဒသတြင္း သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိခိုက္မႈမ်ား၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ အက်ိဳး သက္ေရာက္ မႈ (EIA)၊ လူမႈဘ၀ သက္ေရာက္မႈ (SIA) စစ္တမ္းမ်ား ေကာက္ယူထားမႈ ရွိမရွိ ေမးျမန္းရန္၊ ထိုသို႔ စစ္တမ္းမ်ား ေကာက္ယူထားပါက ျပည္သူလူထုကို ပြင့္လင္းျမင္သာစြာ အသိေပးရန္ႏွင့္ မျပဳလုပ္ေသးပါကျပဳလုပ္ရန္ တိုက္တြန္းျခင္း၊ ဓာတ္ေငြ႕ပိုက္လိုင္း၏ လံုျခံဳေရးႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ သိလိုသည္မ်ားကိုလည္း ေမးျမန္းေဆြးေႏြးသြားရန္ရိွသည္ဟု ေကာ္မတီအဖြဲ႕၀င္ ဦးထြန္းထြန္းႏိုင္က မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
၎က “ဓာတ္ေငြ႕က လႊတ္ေနၿပီ။ ေလ်ာ္ေၾကးေတြက ခုထိ အျပည့္အ၀ မရၾကေသးဘူး။ ေနာက္ၿပီး ပိုက္လိုင္း လံုၿခံဳမႈကို ဘယ္လိုတာ၀န္ယူမလဲ။ ပိုက္လိုင္းျဖတ္တဲ့ေနရာေတြမွာ လက္နက္ကိုင္တပ္ေတြရွိရင္ ရွိ မယ္။ ေတာမီးေလာင္ခ်င္ ေလာင္မယ္။ ဒါေတြေၾကာင့္ ပိုက္လိုင္း တစ္စံုတစ္ခုျဖစ္ရင္ ဘယ္လို ေဆာင္ရြက္ေပးမွာလဲ။ ဓာတ္ေငြ႕က လႊတ္ၿပီဆိုရင္ ဒါေတြက ႀကိဳတင္လုပ္ထားဖို႔လိုတယ္” ဟု ဆိုုသည္။
ျမန္မာ-တ႐ုတ္ပိုက္လိုင္း ေစာင့္ၾကည့္ေရးေကာ္မတီအေနျဖင့္ ဇူလိုင္ ၂၈ ရက္တြင္ ပိုက္လိုင္းစီမံကိန္းမွ ရရွိမည့္ ဘ႑ာေငြ ခြဲေ၀သံုးစြဲရာတြင္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိရန္၊ ရရွိသည့္ ၀င္ေငြျဖင့္ ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ ရန္ အပါအ၀င္ အခ်က္ ၁၀ ခ်က္ကို မႏၱေလးၿမိဳ႕တြင္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ ျပဳလုပ္ ၿပီး ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။
ျမန္မာ-တ႐ုတ္ပိုက္လိုင္း ေစာင့္ၾကည့္ေရးေကာ္မတီကို ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလတြင္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၿပီး ပိုက္လိုင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေတာင္းဆိုထုတ္ျပန္ခ်က္ ႏွစ္ႀကိမ္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ယင္းအဖြဲ႕သည္ ပိုက္လိုင္း ျဖတ္သန္း ရာ ေဒသတစ္ေလွ်ာက္ရွိ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ အဖြဲ႕အစည္း ၁၈ ဖြဲ႕ျဖင့္ ဖြဲစည္းထားေသာ လူမႈအေျချပဳ အဖြဲ႕အစည္း တစ္ခုျဖစ္သည္။
အဆုိပါ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ပိုက္လိုင္းမွ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ ဓာတ္ေငြ႕ပို႔လႊတ္ျခင္းကို ဇူလုိင္ ၁၅ ရက္ကစတင္ခဲ့ၿပီး ဇူလိုင္ ၂၈ ရက္က ဓာတ္ေငြ႕ပိုက္လိုင္းကို တရား၀င္ ဖြင့္လွစ္ခဲ့သည္။
ေက်ာက္ျဖဴ-ကူမင္း သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ပိုက္လုိင္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေတြ႕ဆံုရန္အတြက္ တ႐ုတ္အမ်ိဳးသား ေရနံေကာ္ပိုေရးရွင္း (CNPC) က ျမန္မာ - တ႐ုတ္ပိုက္လိုင္း ေစာင့္ၾကည့္ေရးေကာ္မတီ (MCPWC) ကို ဖိတ္ၾကားခဲ့ေသာ္လည္း ေတြ႕ဆံုခြင့္မရ၍ ေကာ္မတီအေနျဖင့္ ေက်နပ္မႈမ႐ွိေၾကာင္း ေကာ္မတီ၀င္မ်ားက ၾသဂုတ္ ၂၉ ရက္တြင္ စာနယ္ဇင္းမ်ားကို ေျပာသည္။
ျမန္မာ-တ႐ုတ္ပိုက္လိုင္း ေစာင့္ၾကည့္ေရးေကာ္မတီ၀င္မ်ားက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ျမန္မာဂ်ာနယ္လစ္ကြန္ရက္ ႐ံုးခန္းတြင္ျပဳလုပ္သည့္ စာနယ္ဇင္းရွင္းလင္းပြဲ၌ ယင္းသို႔ ေျပာဆိုျခင္းျဖစ္ၿပီး ၎တို႔ဘက္က ေတြ႕ဆံုရန္ ေျပာသည့္ လူဦးေရထက္ တစ္ဦးပိုမ်ားေနေသာေၾကာင့္ ကုမၼဏီဘက္က ေတြ႕ဆံုျခင္းမ႐ွိဟု ဆိုသည္။
ၾသဂုတ္ ၂၉ ရက္တြင္ ေတြ႕ဆံုရန္အတြက္ ေကာ္မတီ၀င္မ်ားသို႔ ၾသဂုတ္တတိယပတ္အတြင္းကပင္ အေၾကာင္းၾကား ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ေတြ႕ဆံုမည့္ေန႔တြင္ လူတစ္ေယာက္ပိုသည္ဟူေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ ျငင္းဆိုျခင္း ျဖစ္သည္။
ျမန္မာ- တ႐ုတ္ပိုက္လိုင္း ေစာင့္ၾကည့္ေရးေကာ္မတီမွ အႀကံေပးတာ၀န္ခံ ဦးတင္သစ္က “ကၽြန္ေတာ္တို႔ ပိုက္လိုင္းေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႕ကို သူတို႔ကအရင္ဖိတ္တာပါ။ ၿပီးေတာ့ ေတြ႕ဆံုမယ့္ေနရာကိုလည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ကိုေရြးခ်ယ္ခြင့္ မေပးပါဘူး။ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ ေရြးခ်ယ္ထားတဲ့ ေတြ႕မယ့္ေနရာကိုလည္း မေတြ႕ခင္တစ္နာရီအလိုမွာေျပာင္းလဲလိုက္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔သြားေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔မွာ လူတစ္ေယာက္ ပိုေနတယ္ဆိုၿပီး အေတြ႕မခံေတာ့ပါဘူး”ဟု မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
ေတြ႕ဆံုခြင့္ရပါက ေကာ္မတီအေနျဖင့္ ပိုက္လိုင္းတစ္ေလွ်ာက္ ေဒသခံမ်ား၏ လယ္ယာေျမမ်ား ေလ်ာ္ေၾကး အျပည့္အ၀ မရရွိမႈမ်ား၊ ေဒသတြင္း သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိခိုက္မႈမ်ား၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ အက်ိဳး သက္ေရာက္ မႈ (EIA)၊ လူမႈဘ၀ သက္ေရာက္မႈ (SIA) စစ္တမ္းမ်ား ေကာက္ယူထားမႈ ရွိမရွိ ေမးျမန္းရန္၊ ထိုသို႔ စစ္တမ္းမ်ား ေကာက္ယူထားပါက ျပည္သူလူထုကို ပြင့္လင္းျမင္သာစြာ အသိေပးရန္ႏွင့္ မျပဳလုပ္ေသးပါကျပဳလုပ္ရန္ တိုက္တြန္းျခင္း၊ ဓာတ္ေငြ႕ပိုက္လိုင္း၏ လံုျခံဳေရးႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ သိလိုသည္မ်ားကိုလည္း ေမးျမန္းေဆြးေႏြးသြားရန္ရိွသည္ဟု ေကာ္မတီအဖြဲ႕၀င္ ဦးထြန္းထြန္းႏိုင္က မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
၎က “ဓာတ္ေငြ႕က လႊတ္ေနၿပီ။ ေလ်ာ္ေၾကးေတြက ခုထိ အျပည့္အ၀ မရၾကေသးဘူး။ ေနာက္ၿပီး ပိုက္လိုင္း လံုၿခံဳမႈကို ဘယ္လိုတာ၀န္ယူမလဲ။ ပိုက္လိုင္းျဖတ္တဲ့ေနရာေတြမွာ လက္နက္ကိုင္တပ္ေတြရွိရင္ ရွိ မယ္။ ေတာမီးေလာင္ခ်င္ ေလာင္မယ္။ ဒါေတြေၾကာင့္ ပိုက္လိုင္း တစ္စံုတစ္ခုျဖစ္ရင္ ဘယ္လို ေဆာင္ရြက္ေပးမွာလဲ။ ဓာတ္ေငြ႕က လႊတ္ၿပီဆိုရင္ ဒါေတြက ႀကိဳတင္လုပ္ထားဖို႔လိုတယ္” ဟု ဆိုုသည္။
ျမန္မာ-တ႐ုတ္ပိုက္လိုင္း ေစာင့္ၾကည့္ေရးေကာ္မတီအေနျဖင့္ ဇူလိုင္ ၂၈ ရက္တြင္ ပိုက္လိုင္းစီမံကိန္းမွ ရရွိမည့္ ဘ႑ာေငြ ခြဲေ၀သံုးစြဲရာတြင္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိရန္၊ ရရွိသည့္ ၀င္ေငြျဖင့္ ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ ရန္ အပါအ၀င္ အခ်က္ ၁၀ ခ်က္ကို မႏၱေလးၿမိဳ႕တြင္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ ျပဳလုပ္ ၿပီး ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။
ျမန္မာ-တ႐ုတ္ပိုက္လိုင္း ေစာင့္ၾကည့္ေရးေကာ္မတီကို ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလတြင္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၿပီး ပိုက္လိုင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေတာင္းဆိုထုတ္ျပန္ခ်က္ ႏွစ္ႀကိမ္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ယင္းအဖြဲ႕သည္ ပိုက္လိုင္း ျဖတ္သန္း ရာ ေဒသတစ္ေလွ်ာက္ရွိ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ အဖြဲ႕အစည္း ၁၈ ဖြဲ႕ျဖင့္ ဖြဲစည္းထားေသာ လူမႈအေျချပဳ အဖြဲ႕အစည္း တစ္ခုျဖစ္သည္။
အဆုိပါ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ပိုက္လိုင္းမွ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ ဓာတ္ေငြ႕ပို႔လႊတ္ျခင္းကို ဇူလုိင္ ၁၅ ရက္ကစတင္ခဲ့ၿပီး ဇူလိုင္ ၂၈ ရက္က ဓာတ္ေငြ႕ပိုက္လိုင္းကို တရား၀င္ ဖြင့္လွစ္ခဲ့သည္။
ျငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္အေပၚ လူထုအျမင္ ရယူရန္ ရွင္းလင္းပြဲ တရပ္ KNU က်င္းပ
ေနာ္ဆြိ
အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးမွ ရရွိထားေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ အေျခအေန မ်ားအား တင္ျပၿပီး လူထု ဆႏၵ ရယူရန္ ဆႏၵ ခံယူပြဲ တရပ္ကို ထိုင္းႏိုင္ငံ တာ့ခရိုင္ရွိ မယ္လ ဒုကၡသည္ စခန္းတြင္ ယမာန္ေန႔ နံနက္ပိုင္း၌ က်င္းပ ခဲ့သည္ဟု စည္းရံုး လွံဳ ႔ေဆာ္သူ ကရင္ အမ်ဳိးသား အစည္းအရုံး (KNU) မွ ဗဟို ေကာ္မီတီ၀င္ ပဒို ေစာလွထြန္းက ဆိုပါသည္။
“ KNU ကေတာ့ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးတဲ့ နည္းနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး ျပသနာကို ေျဖရွင္းေနေတာ့ အဲဒီ အေျခအေနေတြကို တင္ျပ ခဲ့ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ေလာေလာဆယ္ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ဒုကၡသည္ ျပန္ပို႔ေရး ကိစၥ၊ေျမယာ အဓမၼ သိမ္းဆည္းေနတဲ့ ကိစၥ၊ ဖြ႔ံၿဖိဳးေရး ကိစၥနဲ႔ စီးပြားေရး ကိစၥေတြကို ခ်ျပျပီး လူထု ဆႏၵ ခံယူတဲ့ပြဲပါ” ဟု ဆိုပါသည္။
ယင္းဆႏၵ ခံယူပြဲသို႔ ဒုကၡသည္မ်ား၊ ဆရာ ဆရာမ၊ စခန္း ေကာ္မတီမ်ား၊ CBO ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ KNU တပ္မဟာ(၇) အုပ္ခ်ဳပ္ေရး မွဴးမ်ား၊ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ကရင္ အမ်ိဳးသားႏွီးေႏွာ ဖလွယ္ပြဲ က်င္းပေရး ေကာ္မတီ ၀င္မ်ား၊ လူမႈ အဖြဲ႔အစည္းႏွင့္ လူမ်ဳိးစံု တိုင္းရင္းသားမ်ား အပါအ၀င္ စုစုေပါင္း လူထု (၃၀၀) ခန္႔ တက္ေရာက္ ခဲ့ပါသည္။
KNU သည္ စစ္မွန္ေသာ ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရရွိရန္ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးသည့္ နည္းျဖင့္ အစိုးရႏွင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲခဲ့ ေၾကာင္း၊ ထို႔အျပင္ ျပန္႔က်ဲေနသည့္ ကရင္လူမွဳ အဖြဲ႔အစည္း မ်ားကို ျပန္လည္ စုစည္းရန္ ကရင္ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္ ရင္ၾကား ေစ့ေရးကိုလည္း တခ်ိန္ထဲတြင္ တည္ေဆာက္ ေနေၾကာင္း အျပင္ ေလာေလာဆယ္ ရင္ဆိုင္ ေနရသည့္ ဒုကၡသည္ ဆိုင္ရာ ျပသနာမ်ား၊ ေျမယာ သိမ္းဆည္း ခံေနရျခင္း ကိစၥ၊ ဖြ႔ံၿဖိဳးေရး ကိစၥႏွင့္ စီးပြားေရး ကိစၥ အေျခအေန မ်ားကို တင္ျပၾက ပါသည္။
ဤအေၾကာင္းအရာ မ်ားကို KNU ဗဟုိ ေကာ္မတီ၀င္မ်ား ျဖစ္ၾကေသာ ပဒို ေစာေဒၚေလမူး၊ ပဒို ေစာအယ္ကလုေစးႏွင့္ ပဒိုေစာလွထြန္းတို႔က ဦးေဆာင္ ေဆြးေႏြး ခဲ့ပါသည္။ KNU သည္ လက္နက္ကိုင္ လမ္းစဥ္ျဖင့္ ခ်ီတက္ ေနဆဲ ျဖစ္ျပီး တဖက္တြင္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရး နည္းလမ္းျဖင့္လည္း က်င့္သံုး သြာမည္ဟု ဆိုပါသည္။
ဤသို႔ေၾကာင့္ ယခု က်င္းပေသာ လူထု ဆႏၵခံယူ ပြဲသည္ အေျခအေန အရပ္ရပ္ကို သိေစလိုျပီး၊ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္လာရန္ မည္သို႔ ေဆာင္ရြက္ ၾကမည္ကို အႀကံဥာဏ္ ရယူျခင္းပင္ ျဖစ္သည္ဟု ဆိုပါသည္။ တက္ေရာက္သူ မ်ားကမူ ကြဲျပားေနေသာ ကရင္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ျပန္လည္ ညီညြတ္ေရးႏွင့္ ဒုကၡသည္မ်ား ျပန္ပို႔ေရး အေျခအေန မ်ားကို ပိုမို စိတ္၀င္စားေၾကာင္း ဆိုပါသည္။
ဒုကၡသည္မ်ား ေနရပ္ ျပန္ပို႔ေရးတြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံ၏ သေဘာထားႏွင့္ ရရွိ ထားသည့္ အခ်က္အလက္မ်ား၊ ဒုကၡသည္ ေထာက္ပံ့မွဳ စနစ္ႏွင့္ ရိကၡာ ေလွ်ာ့ခ်မွဳ အေျခအေနမ်ားအား တင္ျပ သြားခဲ့ သည္ဟု ကရင္ ဒုကၡသည္ ေကာ္မီတီ (KRC) ၀င္ တဦးက ဆိုပါသည္။
KNU အေနျဖင့္လည္း ဒုကၡသည္ ျပန္ပို႔ေရး အဆင့္ထက္ အေျခအေန တင္ျပေနျခင္း ျဖစ္ျပီး အႀကံဥာဏ္ ရယူသည့္ အစီအစဥ္ ျဖစ္ေၾကာင္း ဆိုပါသည္။ ဒုကၡသည္ မ်ားကမူ ျပန္လည္ ေနရာ ခ်ထားေရး၌ ေနရပ္ရင္း ဖက္ကို ျပန္ပို႔ေရးထက္ ေနရာေဒသ သတ္မွတ္ျပီး ေနရာ ခ်ထားသည့္ ျပသနာ၊ ေနရပ္ရင္း ျပန္လိုသူမ်ား ကလည္း ေျမယာ၊ အိမ္ယာ မရွိေတာ့သည့္ ျပသနာမ်ားကို တင္ျပၾကပါသည္။
KNU သည္ ကရင္ အမ်ိဳးသား စည္းလံုး ညီညြတ္ေရးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္မႈ ျဖစ္စဥ္ကုိ ျပည္သူ လူထုေတြ သိရွိႏိုင္ရန္ တင္ျပျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒုကၡသည္ မ်ား၏ တင္ျပ ထားသည့္ အႀကံျပဳခ်က္ႏွင့္ ေမးျမန္းခ်က္ မ်ားအား အေျခခံျပီး အေကာင္အထည္ေဖၚ လုပ္ေဆာင္ သြားရန္ ရွိသည္ဟု ဆိုပါသည္။
ဤသို႔ေၾကာင့္ သတင္းအမွန္ ရရွိေရးကို အျမင္ဖလွယ္ ၾကျပီးမွမွန္ကန္သည့္ ပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္မႈမ်ား ရရွိလာမည္ ျဖစ္သည္။ လက္ေတြ႔ အေကာင္အထည္ ေဖၚရာတြင္လည္း လူထုမ်ားႏွင့္ KNU တို႔ ပူးေပါင္းျပီး ႏိုင္ငံတကာ စံခ်ိန္ စံႏွဳန္း ႏွင့္အညီ ရရွိ လာေရးကို ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မည္ဟု ေဆြးေႏြး ခဲ့ၾကပါသည္။
ကရင္ အမ်ဳိးသား အစည္းအရံုး (KNU) သည္ အစိုးရႏွင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲၿပီးေနာက္ ရရွိထားေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ မ်ားႏွင့္ အေျခအေန မ်ားကို ကရင္ လူထုအား စဥ္ဆက္ မျပတ္ ရွင္းလင္း တင္ျပ လာခဲ့ ပါသည္။ အထူးသျဖင့္ လူထုႏွီးေႏွာ ဖလွယ္ပြဲမ်ား၊ ကရင္ လက္နက္ကိုင္ တပ္မ်ား ညီညြတ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား၊ လူထု ရွင္းလင္းပြဲမ်ားႏွင့္ ဆႏၵ ခံယူပြဲမ်ား က်င္းပ လာခဲ့မွာ (၁၀) ႀကိမ္ ထက္မနည္း ရွိခဲ့ျပီး ျဖစ္ပါသည္။
အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးမွ ရရွိထားေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ အေျခအေန မ်ားအား တင္ျပၿပီး လူထု ဆႏၵ ရယူရန္ ဆႏၵ ခံယူပြဲ တရပ္ကို ထိုင္းႏိုင္ငံ တာ့ခရိုင္ရွိ မယ္လ ဒုကၡသည္ စခန္းတြင္ ယမာန္ေန႔ နံနက္ပိုင္း၌ က်င္းပ ခဲ့သည္ဟု စည္းရံုး လွံဳ ႔ေဆာ္သူ ကရင္ အမ်ဳိးသား အစည္းအရုံး (KNU) မွ ဗဟို ေကာ္မီတီ၀င္ ပဒို ေစာလွထြန္းက ဆိုပါသည္။
“ KNU ကေတာ့ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးတဲ့ နည္းနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး ျပသနာကို ေျဖရွင္းေနေတာ့ အဲဒီ အေျခအေနေတြကို တင္ျပ ခဲ့ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ေလာေလာဆယ္ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ဒုကၡသည္ ျပန္ပို႔ေရး ကိစၥ၊ေျမယာ အဓမၼ သိမ္းဆည္းေနတဲ့ ကိစၥ၊ ဖြ႔ံၿဖိဳးေရး ကိစၥနဲ႔ စီးပြားေရး ကိစၥေတြကို ခ်ျပျပီး လူထု ဆႏၵ ခံယူတဲ့ပြဲပါ” ဟု ဆိုပါသည္။
ယင္းဆႏၵ ခံယူပြဲသို႔ ဒုကၡသည္မ်ား၊ ဆရာ ဆရာမ၊ စခန္း ေကာ္မတီမ်ား၊ CBO ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ KNU တပ္မဟာ(၇) အုပ္ခ်ဳပ္ေရး မွဴးမ်ား၊ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ကရင္ အမ်ိဳးသားႏွီးေႏွာ ဖလွယ္ပြဲ က်င္းပေရး ေကာ္မတီ ၀င္မ်ား၊ လူမႈ အဖြဲ႔အစည္းႏွင့္ လူမ်ဳိးစံု တိုင္းရင္းသားမ်ား အပါအ၀င္ စုစုေပါင္း လူထု (၃၀၀) ခန္႔ တက္ေရာက္ ခဲ့ပါသည္။
KNU သည္ စစ္မွန္ေသာ ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရရွိရန္ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးသည့္ နည္းျဖင့္ အစိုးရႏွင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲခဲ့ ေၾကာင္း၊ ထို႔အျပင္ ျပန္႔က်ဲေနသည့္ ကရင္လူမွဳ အဖြဲ႔အစည္း မ်ားကို ျပန္လည္ စုစည္းရန္ ကရင္ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္ ရင္ၾကား ေစ့ေရးကိုလည္း တခ်ိန္ထဲတြင္ တည္ေဆာက္ ေနေၾကာင္း အျပင္ ေလာေလာဆယ္ ရင္ဆိုင္ ေနရသည့္ ဒုကၡသည္ ဆိုင္ရာ ျပသနာမ်ား၊ ေျမယာ သိမ္းဆည္း ခံေနရျခင္း ကိစၥ၊ ဖြ႔ံၿဖိဳးေရး ကိစၥႏွင့္ စီးပြားေရး ကိစၥ အေျခအေန မ်ားကို တင္ျပၾက ပါသည္။
ဤအေၾကာင္းအရာ မ်ားကို KNU ဗဟုိ ေကာ္မတီ၀င္မ်ား ျဖစ္ၾကေသာ ပဒို ေစာေဒၚေလမူး၊ ပဒို ေစာအယ္ကလုေစးႏွင့္ ပဒိုေစာလွထြန္းတို႔က ဦးေဆာင္ ေဆြးေႏြး ခဲ့ပါသည္။ KNU သည္ လက္နက္ကိုင္ လမ္းစဥ္ျဖင့္ ခ်ီတက္ ေနဆဲ ျဖစ္ျပီး တဖက္တြင္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရး နည္းလမ္းျဖင့္လည္း က်င့္သံုး သြာမည္ဟု ဆိုပါသည္။
ဤသို႔ေၾကာင့္ ယခု က်င္းပေသာ လူထု ဆႏၵခံယူ ပြဲသည္ အေျခအေန အရပ္ရပ္ကို သိေစလိုျပီး၊ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္လာရန္ မည္သို႔ ေဆာင္ရြက္ ၾကမည္ကို အႀကံဥာဏ္ ရယူျခင္းပင္ ျဖစ္သည္ဟု ဆိုပါသည္။ တက္ေရာက္သူ မ်ားကမူ ကြဲျပားေနေသာ ကရင္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ျပန္လည္ ညီညြတ္ေရးႏွင့္ ဒုကၡသည္မ်ား ျပန္ပို႔ေရး အေျခအေန မ်ားကို ပိုမို စိတ္၀င္စားေၾကာင္း ဆိုပါသည္။
ဒုကၡသည္မ်ား ေနရပ္ ျပန္ပို႔ေရးတြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံ၏ သေဘာထားႏွင့္ ရရွိ ထားသည့္ အခ်က္အလက္မ်ား၊ ဒုကၡသည္ ေထာက္ပံ့မွဳ စနစ္ႏွင့္ ရိကၡာ ေလွ်ာ့ခ်မွဳ အေျခအေနမ်ားအား တင္ျပ သြားခဲ့ သည္ဟု ကရင္ ဒုကၡသည္ ေကာ္မီတီ (KRC) ၀င္ တဦးက ဆိုပါသည္။
KNU အေနျဖင့္လည္း ဒုကၡသည္ ျပန္ပို႔ေရး အဆင့္ထက္ အေျခအေန တင္ျပေနျခင္း ျဖစ္ျပီး အႀကံဥာဏ္ ရယူသည့္ အစီအစဥ္ ျဖစ္ေၾကာင္း ဆိုပါသည္။ ဒုကၡသည္ မ်ားကမူ ျပန္လည္ ေနရာ ခ်ထားေရး၌ ေနရပ္ရင္း ဖက္ကို ျပန္ပို႔ေရးထက္ ေနရာေဒသ သတ္မွတ္ျပီး ေနရာ ခ်ထားသည့္ ျပသနာ၊ ေနရပ္ရင္း ျပန္လိုသူမ်ား ကလည္း ေျမယာ၊ အိမ္ယာ မရွိေတာ့သည့္ ျပသနာမ်ားကို တင္ျပၾကပါသည္။
KNU သည္ ကရင္ အမ်ိဳးသား စည္းလံုး ညီညြတ္ေရးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္မႈ ျဖစ္စဥ္ကုိ ျပည္သူ လူထုေတြ သိရွိႏိုင္ရန္ တင္ျပျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒုကၡသည္ မ်ား၏ တင္ျပ ထားသည့္ အႀကံျပဳခ်က္ႏွင့္ ေမးျမန္းခ်က္ မ်ားအား အေျခခံျပီး အေကာင္အထည္ေဖၚ လုပ္ေဆာင္ သြားရန္ ရွိသည္ဟု ဆိုပါသည္။
ဤသို႔ေၾကာင့္ သတင္းအမွန္ ရရွိေရးကို အျမင္ဖလွယ္ ၾကျပီးမွမွန္ကန္သည့္ ပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္မႈမ်ား ရရွိလာမည္ ျဖစ္သည္။ လက္ေတြ႔ အေကာင္အထည္ ေဖၚရာတြင္လည္း လူထုမ်ားႏွင့္ KNU တို႔ ပူးေပါင္းျပီး ႏိုင္ငံတကာ စံခ်ိန္ စံႏွဳန္း ႏွင့္အညီ ရရွိ လာေရးကို ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မည္ဟု ေဆြးေႏြး ခဲ့ၾကပါသည္။
ကရင္ အမ်ဳိးသား အစည္းအရံုး (KNU) သည္ အစိုးရႏွင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲၿပီးေနာက္ ရရွိထားေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ မ်ားႏွင့္ အေျခအေန မ်ားကို ကရင္ လူထုအား စဥ္ဆက္ မျပတ္ ရွင္းလင္း တင္ျပ လာခဲ့ ပါသည္။ အထူးသျဖင့္ လူထုႏွီးေႏွာ ဖလွယ္ပြဲမ်ား၊ ကရင္ လက္နက္ကိုင္ တပ္မ်ား ညီညြတ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား၊ လူထု ရွင္းလင္းပြဲမ်ားႏွင့္ ဆႏၵ ခံယူပြဲမ်ား က်င္းပ လာခဲ့မွာ (၁၀) ႀကိမ္ ထက္မနည္း ရွိခဲ့ျပီး ျဖစ္ပါသည္။
တရားမွ်တမႈ အိပ္မက္သည္ မေပ်ာက္ မပ်က္ ခိုင္မာလ်က္
ညီေစာလြင္
၂၀၁၃ ၾသဂုတ္လ ၂၈ ရက္ေန႔ ဆုိရင္ အေမရိကန္ လူမည္းေခါင္းေဆာင္ မာတင္ လူသာကင္းရဲ့ “က်ေနာ့္ဆီမွာ အိပ္မက္တခု ရွိတယ္” သမုိင္း၀င္ မိန္႔ခြန္း ေရႊရတု ျပည့္ပါျပီ။ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုမွာ ပထမဆံုး လူမည္းသမၼတ ဘားရတ္ အုိဘားမားရဲ့ ဒုတိယသက္တမ္းနဲ႔လည္း တုိက္ဆုိင္ေနပါတယ္။ ဒါဟာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ့ သမုိင္းမွာ ထူးျခားတဲ့ တုိက္ဆုိင္မႈ ျဖစ္သလုိ တရားမွွ်တမႈနဲ႔ လြတ္လပ္မႈအတြက္ ရုန္းကန္ တုိက္ပြဲ၀င္သူေတြ အတြက္လည္း အဓိပၸါယ္ ရွိတဲ့ တိုက္ဆုိင္မႈလို႔ ဆင္ျခင္မိပါတယ္။ တရားမွ်တမႈအတြက္ တုိက္ပြဲ၀င္မႈေတြ အေပၚ ျပန္လည္ ဆင္ျခင္ဖို႔ အခ်ိန္ေကာင္းပါပဲ။
မာတင္လူသာကင္းက “ဂႏၵီရဲ့ အၾကမ္းမဖက္ အာခံနည္းဟာ ကြ်ႏု္ပ္တို႔ လႈပ္ရွားမႈရဲ့ လမ္းျပ အလင္းေရာင္” ျဖစ္တယ္လို႔ ဆုိခ့ဲဖူးသလုိ သမၼတ အိုဘားမားက “ဂႏၵီသာ မေပၚခဲ့ရင္ သူလို လူမည္း တေယာက္ အေမရိကန္ သမၼတျဖစ္လာမွာ မဟုတ္ဘူး”လို႔ ေျပာခဲ့တဲ့အတုိင္း ဂႏၵီလမ္းစဥ္အေၾကာင္း အရင္ဆံုး ဆင္ျခင္ၾကည့္မိပါတယ္။ ကမၻာၾကီးမွာ ဖက္ဆစ္၀ါဒ၊ စစ္ပြဲေတြနဲ႔ ၀ရုန္းသုန္းကား ကာလမ်ဳိးမွာ ဂႏၵီက အၾကမ္းမဖက္လမ္းစဥ္၊ ျငိမ္းခ်မ္းေရးတရားေတြကို သင္ၾကားေပးခဲ့တယ္။ ဂႏၵီက “အမုန္းတရားက ေနာက္ထပ္ အမုန္းမီးကိုပဲ ပြားေစလိမ့္မယ္၊ အၾကမ္းဖက္မႈဟာလည္း ေနာက္ထပ္ အၾကမ္းဖက္မႈကိုပဲ ေမြးဖြားလိမ့္တယ္၊ အမုန္းအင္အားကို ႏွလံုးရည္ႏွင့္ ရင္ဆုိင္ရမယ္” လုိ႔ ဆုိခဲ့တယ္။ မာတင္လူသာကင္းကလည္း ဂႏၵီရဲ႔ သစၥာျဂဟ လွဳပ္ရွားမွဳကို နည္းယူျပီး အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ေတာင္ပုိင္းက အသားအေရာင္ခြဲျခားမွဳ တုိက္ဖ်က္ေရး တုိက္ပြဲမွာ လက္ေတြ႔ အေကာင္ အထည္ ေဖာ္တယ္။ တေန႔က်ရင္ “ ကြ်န္ျဖစ္ခဲ့သူေတြရဲ့ သားသမီးေတြနဲ႔ ကြ်န္ပိုင္ရွင္ျဖစ္ခဲ့သူေတြရဲ့ သားသမီးေတြ ေမာင္ရင္းႏွမလို ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးစြာ အတူတူ ေနထိုင္နိုင္ၾကလိမ့္” လို႔ အိပ္မက္ခဲ့တယ္။ သူတို႔ွႏွစ္ေယာက္စလံုး အၾကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေထာင္သြင္း အက်ဥ္းခ်ခံခဲ့ရ၊ ေနာက္ဆံုးမွာ လုပ္ၾကံ သတ္ျဖတ္ခံခဲ့ရတယ္။
သိကၡာမဲ့တဲ့ သူေတြနဲ႔ ရင္ဆုိင္ရတာဟာ သိကၡာေစာင့္ထိန္းတဲ့ သူေတြနဲ႔ ရင္ဆုိင္တာေလာက္ မလြယ္ဘူးဆုိတာ ယံုမွားစရာ မရွိပါဘူး။ ျပည္တြင္းနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာကို အေလးမထားတဲ့ အစိုးရမ်ဳိးေတြနဲ႔ ရင္ဆုိင္ရတာ မလြယ္ပါဘူး။ ဒီေန႔ေခတ္မွာ ဂႏၵီနဲ႔ မာတင္လူသာကင္းတို႔ လမ္းစဥ္ကို ေလးစား အားက်သူေတြထဲမွာ ျမန္မာျပည္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ တရုတ္ျပည္က လူေရွာင္ဘုိကေန ပါကစၥတန္က မာလာလာအထိ ရွိေနတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က စစ္အာဏာရွင္ကို စနစ္ကို ရင္ဆုိင္ေနသလုိ၊ လူေရွာက္ဘုိက ကြန္ျမဴနစ္ အာဏာရွင္၊ မာလာလာက အၾကမ္းဖက္ ၀ါဒကို အာခံေနတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သိကၡာမဲ့တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေတြကို ဂႏၵီလမ္းစဥ္နဲ႔ ရင္ဆုိင္ရင္း ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အက်ဥ္းခ်ခဲ့ရတယ္။ လူေရွာင္ဘုိလည္း လြတ္လပ္မႈကို တန္ဖုိးမထားတဲ့ ကြန္ျမဴနစ္ အစိုးရရဲ႔ အက်ဥ္းေထာင္ထဲမွာ အခုအခ်ိန္အထိ ေလွာင္ပိတ္ခံေနတယ္။ အသက္ ၁၆ ႏွစ္အရြယ္ မာလာလာကို တာလီဘန္ေတြက ဦးေခါင္းကို ေသနတ္နဲ႔ပစ္လို႔ ေသလုေမ်ာပါး ျဖစ္ခဲ့ရတယ္။
ဂႏၵီလမ္းစဥ္ဟာ သူ႔ေခတ္နဲ႔သူ၊ ထူးျခားတဲ့ အေျခအေန၊ ထူးျခားတဲ့ သမုိင္းေနာက္ခံမွာ အသံုး၀င္မွဳကို မွတ္ေက်ာက္တင္ခံခဲ့တာမွန္ေပမယ့္ ယေန႔ကမၻာမွာ ဂႏၵီရဲ့ ၾကီးက်ယ္မႈမ်ဳိးကို လုိက္မီွဖုိ႔ မလြယ္ေတာ့တာ အမွန္ပါပဲ။ ဂႏၵီလမ္းစဥ္ကလည္း အခါခပ္သိမ္း ေအာင္ျမင္ေနတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဂႏၵီကြယ္လြန္ခ်ိန္ ေနာက္ပိုင္း ႏွစ္ေတြမွာ လူသန္း ၂၀ ဟာ စစ္ပြဲေတြ၊ ဆူပူအံုၾကြမွဳေတြ အတြင္းမွာ အသက္ဆံုး သြားၾကတယ္။ အိႏၵိယမွာ ၂၀၀၈ ခုနွစ္ ႏို၀င္ဘာ မြန္ဘုိင္း အၾကမ္းဖက္ တုိက္ခုိက္မႈလုိ၊ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုမွာ စက္တင္ဘာ ၁၁ ရက္ အၾကမ္းဖက္မႈလို ကမၻာၾကီးမွာ အၾကမ္းဖက္၀ါဒ၊ စစ္ပြဲေတြရဲ႔ ဒဏ္ရာဒဏ္ခ်က္ေတြနဲ႔ အနာမက်က္ ေသြးမတိတ္ေသးပါဘူး။ အစိုးရေတြဟာ လက္နက္ေတြကို ႏ်ဴးကလီယား လက္နက္ေတြ အပါအ၀င္ လက္နက္ေတြ အျပိဳင္အဆုိင္တပ္ဆင္ေနၾက၊ စစ္အသံုးစရိတ္ကို က်န္းမာေရးနဲ႔ ပညာေရးက႑ထက္ ဦးစားေပး ေနၾကတုန္းပါပဲ။
ျမန္မာျပည္က စစ္အာဏာရွင္ေတြကို ရင္ဆုိင္တဲ့ ေနရာမွာလည္း ဂႏၵီနည္းက တကယ္ ထိေရာက္ပါ့မလားလို႔ သံသယရွိသူေတြ မနည္းပါဘူး။ တာလီဘန္ အၾကမ္းဖက္သမားေတြကို ရင္ဆုိင္တဲ့ေနရာမွာေရာ အၾကမ္းမဖက္နည္းလမ္းက လက္ေတြ႕ထိေရာက္ပါ့ မလားဆုိတာ ေမးခြန္းထုတ္တာေတြက သဘာ၀က်ပါတယ္။ ဘယ္လုိပဲျဖစ္ျဖစ္ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ အၾကမ္းမဖက္နည္းရဲ့ အရွဳံးေတြဟာ ဂႏၵီတုိ႔ေခတ္မွာ ဟစ္တလာရဲ့ ဂ်ဴးသုတ္သင္ေရးကို မကာကြယ္ႏိုင္ခဲ့တာေလာက္ ဆိုးရြားမယ္လို႔ မထင္ပါ။ ဂႏၵီကို အျမဲတမ္း ေလးစားအား က်ခဲ့သူေတြထဲမွာ ေတာင္အာဖရိက ေခါင္းေဆာင္ နယ္ဆင္မန္ ဒဲလားလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ နယ္ဆင္မန္ဒဲလားက ေတာင္အာဖရိကရဲ႔ အသားေရာင္ခြဲျခားမွဳ တုိက္ဖ်က္ေရးမွာ အၾကမ္းမဖက္နည္းက ထိေရာက္မႈ မရွိဘူးလို႔ ဆုိခဲ့ဖူးတယ္။ မန္ဒဲလား ကိုယ္တုိင္လည္း အႏွစ္ ၃၀ နီးပါး ေထာင္သြင္း အက်ဥ္းခ်ခံခဲ့ရတယ္။ ေတာင္အာဖရိကရဲ႔ အသားအေရာင္ခြဲျခားမႈစနစ္ဟာ ႏွစ္ေပါင္း တစ္ရာနီးပါး ၾကာခဲ့ျပီး မ်ဳိးဆက္ေတြ တဆက္ျပီး တဆက္ တရားမွ်တမႈအတြက္ နည္းလမ္းေပါင္းစံုသံုးျပီး တိုက္ပြဲ၀င္ခဲ့ၾကတယ္။ သမတ ရာထူး လက္ခဲ့တဲ့ေန႔မွာ မန္ဒဲလားက သူဟာ “ေရွ႕က ေလွ်ာက္သြားခဲ့တဲ့ အာဖရိက မ်ဳိးခ်စ္ေတြ အားလံုးရဲ့ ေပါင္းလဒ္မွ်သာ ျဖစ္တယ္” လိ္ု႔ ခံစားရတဲ့ အေၾကာင္း လြတ္လပ္ေရးသုိ႔ခရီးရွည္ (Long Walk to Freedom) စာအုပ္မွာ ေရးထားတယ္။
မာတင္လူသာကင္းရဲ့ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကို ၾကည့္ရင္လည္း ေက်းကြ်န္စနစ္ကို ဖ်က္သိမ္းလုိက္တာနဲ႔ အသားအေရာင္ ခြဲျခားတဲ့ ဥပေဒေတြကို ဖ်က္သိမ္းတဲ့ၾကားမွာ အႏွစ္ ၁၀၀ ၀န္းက်င္ ၾကာခဲ့တယ္။ အသားအေရာင္ခြဲျခားတဲ့ ဥပေဒကို ဖ်က္သိမ္းတာနဲ႔ ဘားရတ္ အိုဘားမား ဆိုတဲ့ လူမည္းသမၼတ တစ္ေယာက္ ေပၚေပါက္လာဖို႔ ေနာက္ထပ္ အႏွစ္ ၅၀ နီးပါးၾကာခဲ့တယ္။ ဆိုလိုတာကေတာ့ ဘယ္ေလာက္ပဲ အခ်ိန္ၾကာၾကာ၊ တရားမွ်တမႈအတြက္ တုိက္ပြဲဟာ ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ ေအာင္ပြဲခံတာပါပဲ။
ျမန္မာျပည္ရဲ့ မ်က္ေမွာက္သမုိင္းမွာလည္း တရားမွ်တမႈအတြက္ တုိက္ပဲြ၀င္တဲ့ေနရာမွာ ဂႏၵီရဲ့ ႏွလံုးရည္ တုိက္ပြဲနည္းသာမက တျခားနည္းလမ္းေတြကိုလည္း ေတြ႔ရပါတယ္။လြတ္လပ္ေရးရတဲ့ အခ်ိန္က စေရတြက္ရင္ အခ်ိန္ကာလအားျဖင့္ ရာစုႏွစ္တ၀က္ကို ေက်ာ္လာပါျပီ။ ဘယ္လိုပဲ ဖိႏွိပ္မႈေတြ ျပင္းထန္ေနတဲ့ၾကားက ျပည္သူေတြရဲ႔ တရားမွ်တမႈအတြက္ တုိက္ပြဲဟာ ဘယ္တုန္းကမွ ေနာက္ဆုတ္မသြားတဲ့ သာဓကေတြ အေျမာက္အမ်ား ရွိပါတယ္။ အခုဆုိရင္ တရားမွ်တမႈ ရုန္းကုန္မႈရဲ့ ေအာင္ပြဲ အသီးအပြင့္ေတြကို စတင္ျမင္ေနရပါျပီ။ ေနာက္ထပ္ ရုန္းကန္ရမွာေတြ က်န္ပါေသးတယ္။
ဒီလိုပဲ ပါကစၥတန္က မာလာလာနဲ႔ တရုတ္ျပည္က ႏိုဘယ္ျငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ လူေရွာင္ဘုိတို႔ ဦးေဆာင္တဲ့ တရားမွ်တမႈ အတြက္တုိက္ပြဲဟာလည္း တေန႔မွာ မုခ်ေအာင္ပြဲခံရမွာပါပဲ။ ဖိႏွိပ္မႈေတြဟာ ယာယီ အခုိက္အတန္႔အေနနဲ႔ အႏုိင္ရေကာင္းရႏိုင္ေပမယ့္ ေရရွည္တုိက္ပြဲမွာ က်ဆံုးတာပါပဲ။ တရားမွ်တမႈအတြက္ ရုန္းကန္မႈေတြဟာ ယာယီအခုိက္အတန္႕အေနနဲ႔ က်ဆံုးသေယာင္ ထင္ရေပမယ့္ ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ ေအာင္ပြဲခံတာ ဓမၼတာပါပဲ။
ဂႏၵီေသပါျပီ၊ မာတင္လူသာကင္း ေသပါျပီ။ ဒါေပမယ့္ ကမၻာၾကီးမွာ ဂႏၵီ၀ါဒမေသသလုိ၊ မာတင္လူသာကင္း၀ါဒလည္း မေသ။ မေသရံုသာမက သူတို႔ ကြယ္လြန္ျပီး ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာ ဆက္ျပီး ေအာင္ပြဲခံေနတုန္းပါပဲ။ ဒီလိုပဲ ကမၻာၾကီးမွာ ဟစ္တလာရဲ့ နာဇီ၀ါဒ၊ နယ္ခ်ဲ႕က်ဴးေက်ာ္ေရး၀ါဒတို႔ ေခါင္းမေထာင္ႏုိင္သလုိ လက္က်န္ ဖိႏွိပ္တဲ့ အၾကမ္းဖက္တဲ့ အာဏာရွင္၀ါဒေတြ အားလံုးလည္း တေန႔မွာ မုခ် က်ဆံုးသြားရမွာ မလြဲပါ။
၂၀၁၃ ၾသဂုတ္လ ၂၈ ရက္ေန႔ ဆုိရင္ အေမရိကန္ လူမည္းေခါင္းေဆာင္ မာတင္ လူသာကင္းရဲ့ “က်ေနာ့္ဆီမွာ အိပ္မက္တခု ရွိတယ္” သမုိင္း၀င္ မိန္႔ခြန္း ေရႊရတု ျပည့္ပါျပီ။ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုမွာ ပထမဆံုး လူမည္းသမၼတ ဘားရတ္ အုိဘားမားရဲ့ ဒုတိယသက္တမ္းနဲ႔လည္း တုိက္ဆုိင္ေနပါတယ္။ ဒါဟာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ့ သမုိင္းမွာ ထူးျခားတဲ့ တုိက္ဆုိင္မႈ ျဖစ္သလုိ တရားမွွ်တမႈနဲ႔ လြတ္လပ္မႈအတြက္ ရုန္းကန္ တုိက္ပြဲ၀င္သူေတြ အတြက္လည္း အဓိပၸါယ္ ရွိတဲ့ တိုက္ဆုိင္မႈလို႔ ဆင္ျခင္မိပါတယ္။ တရားမွ်တမႈအတြက္ တုိက္ပြဲ၀င္မႈေတြ အေပၚ ျပန္လည္ ဆင္ျခင္ဖို႔ အခ်ိန္ေကာင္းပါပဲ။
မာတင္လူသာကင္းက “ဂႏၵီရဲ့ အၾကမ္းမဖက္ အာခံနည္းဟာ ကြ်ႏု္ပ္တို႔ လႈပ္ရွားမႈရဲ့ လမ္းျပ အလင္းေရာင္” ျဖစ္တယ္လို႔ ဆုိခ့ဲဖူးသလုိ သမၼတ အိုဘားမားက “ဂႏၵီသာ မေပၚခဲ့ရင္ သူလို လူမည္း တေယာက္ အေမရိကန္ သမၼတျဖစ္လာမွာ မဟုတ္ဘူး”လို႔ ေျပာခဲ့တဲ့အတုိင္း ဂႏၵီလမ္းစဥ္အေၾကာင္း အရင္ဆံုး ဆင္ျခင္ၾကည့္မိပါတယ္။ ကမၻာၾကီးမွာ ဖက္ဆစ္၀ါဒ၊ စစ္ပြဲေတြနဲ႔ ၀ရုန္းသုန္းကား ကာလမ်ဳိးမွာ ဂႏၵီက အၾကမ္းမဖက္လမ္းစဥ္၊ ျငိမ္းခ်မ္းေရးတရားေတြကို သင္ၾကားေပးခဲ့တယ္။ ဂႏၵီက “အမုန္းတရားက ေနာက္ထပ္ အမုန္းမီးကိုပဲ ပြားေစလိမ့္မယ္၊ အၾကမ္းဖက္မႈဟာလည္း ေနာက္ထပ္ အၾကမ္းဖက္မႈကိုပဲ ေမြးဖြားလိမ့္တယ္၊ အမုန္းအင္အားကို ႏွလံုးရည္ႏွင့္ ရင္ဆုိင္ရမယ္” လုိ႔ ဆုိခဲ့တယ္။ မာတင္လူသာကင္းကလည္း ဂႏၵီရဲ႔ သစၥာျဂဟ လွဳပ္ရွားမွဳကို နည္းယူျပီး အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ေတာင္ပုိင္းက အသားအေရာင္ခြဲျခားမွဳ တုိက္ဖ်က္ေရး တုိက္ပြဲမွာ လက္ေတြ႔ အေကာင္ အထည္ ေဖာ္တယ္။ တေန႔က်ရင္ “ ကြ်န္ျဖစ္ခဲ့သူေတြရဲ့ သားသမီးေတြနဲ႔ ကြ်န္ပိုင္ရွင္ျဖစ္ခဲ့သူေတြရဲ့ သားသမီးေတြ ေမာင္ရင္းႏွမလို ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးစြာ အတူတူ ေနထိုင္နိုင္ၾကလိမ့္” လို႔ အိပ္မက္ခဲ့တယ္။ သူတို႔ွႏွစ္ေယာက္စလံုး အၾကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေထာင္သြင္း အက်ဥ္းခ်ခံခဲ့ရ၊ ေနာက္ဆံုးမွာ လုပ္ၾကံ သတ္ျဖတ္ခံခဲ့ရတယ္။
သိကၡာမဲ့တဲ့ သူေတြနဲ႔ ရင္ဆုိင္ရတာဟာ သိကၡာေစာင့္ထိန္းတဲ့ သူေတြနဲ႔ ရင္ဆုိင္တာေလာက္ မလြယ္ဘူးဆုိတာ ယံုမွားစရာ မရွိပါဘူး။ ျပည္တြင္းနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာကို အေလးမထားတဲ့ အစိုးရမ်ဳိးေတြနဲ႔ ရင္ဆုိင္ရတာ မလြယ္ပါဘူး။ ဒီေန႔ေခတ္မွာ ဂႏၵီနဲ႔ မာတင္လူသာကင္းတို႔ လမ္းစဥ္ကို ေလးစား အားက်သူေတြထဲမွာ ျမန္မာျပည္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ တရုတ္ျပည္က လူေရွာင္ဘုိကေန ပါကစၥတန္က မာလာလာအထိ ရွိေနတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က စစ္အာဏာရွင္ကို စနစ္ကို ရင္ဆုိင္ေနသလုိ၊ လူေရွာက္ဘုိက ကြန္ျမဴနစ္ အာဏာရွင္၊ မာလာလာက အၾကမ္းဖက္ ၀ါဒကို အာခံေနတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သိကၡာမဲ့တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေတြကို ဂႏၵီလမ္းစဥ္နဲ႔ ရင္ဆုိင္ရင္း ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အက်ဥ္းခ်ခဲ့ရတယ္။ လူေရွာင္ဘုိလည္း လြတ္လပ္မႈကို တန္ဖုိးမထားတဲ့ ကြန္ျမဴနစ္ အစိုးရရဲ႔ အက်ဥ္းေထာင္ထဲမွာ အခုအခ်ိန္အထိ ေလွာင္ပိတ္ခံေနတယ္။ အသက္ ၁၆ ႏွစ္အရြယ္ မာလာလာကို တာလီဘန္ေတြက ဦးေခါင္းကို ေသနတ္နဲ႔ပစ္လို႔ ေသလုေမ်ာပါး ျဖစ္ခဲ့ရတယ္။
ဂႏၵီလမ္းစဥ္ဟာ သူ႔ေခတ္နဲ႔သူ၊ ထူးျခားတဲ့ အေျခအေန၊ ထူးျခားတဲ့ သမုိင္းေနာက္ခံမွာ အသံုး၀င္မွဳကို မွတ္ေက်ာက္တင္ခံခဲ့တာမွန္ေပမယ့္ ယေန႔ကမၻာမွာ ဂႏၵီရဲ့ ၾကီးက်ယ္မႈမ်ဳိးကို လုိက္မီွဖုိ႔ မလြယ္ေတာ့တာ အမွန္ပါပဲ။ ဂႏၵီလမ္းစဥ္ကလည္း အခါခပ္သိမ္း ေအာင္ျမင္ေနတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဂႏၵီကြယ္လြန္ခ်ိန္ ေနာက္ပိုင္း ႏွစ္ေတြမွာ လူသန္း ၂၀ ဟာ စစ္ပြဲေတြ၊ ဆူပူအံုၾကြမွဳေတြ အတြင္းမွာ အသက္ဆံုး သြားၾကတယ္။ အိႏၵိယမွာ ၂၀၀၈ ခုနွစ္ ႏို၀င္ဘာ မြန္ဘုိင္း အၾကမ္းဖက္ တုိက္ခုိက္မႈလုိ၊ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုမွာ စက္တင္ဘာ ၁၁ ရက္ အၾကမ္းဖက္မႈလို ကမၻာၾကီးမွာ အၾကမ္းဖက္၀ါဒ၊ စစ္ပြဲေတြရဲ႔ ဒဏ္ရာဒဏ္ခ်က္ေတြနဲ႔ အနာမက်က္ ေသြးမတိတ္ေသးပါဘူး။ အစိုးရေတြဟာ လက္နက္ေတြကို ႏ်ဴးကလီယား လက္နက္ေတြ အပါအ၀င္ လက္နက္ေတြ အျပိဳင္အဆုိင္တပ္ဆင္ေနၾက၊ စစ္အသံုးစရိတ္ကို က်န္းမာေရးနဲ႔ ပညာေရးက႑ထက္ ဦးစားေပး ေနၾကတုန္းပါပဲ။
ျမန္မာျပည္က စစ္အာဏာရွင္ေတြကို ရင္ဆုိင္တဲ့ ေနရာမွာလည္း ဂႏၵီနည္းက တကယ္ ထိေရာက္ပါ့မလားလို႔ သံသယရွိသူေတြ မနည္းပါဘူး။ တာလီဘန္ အၾကမ္းဖက္သမားေတြကို ရင္ဆုိင္တဲ့ေနရာမွာေရာ အၾကမ္းမဖက္နည္းလမ္းက လက္ေတြ႕ထိေရာက္ပါ့ မလားဆုိတာ ေမးခြန္းထုတ္တာေတြက သဘာ၀က်ပါတယ္။ ဘယ္လုိပဲျဖစ္ျဖစ္ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ အၾကမ္းမဖက္နည္းရဲ့ အရွဳံးေတြဟာ ဂႏၵီတုိ႔ေခတ္မွာ ဟစ္တလာရဲ့ ဂ်ဴးသုတ္သင္ေရးကို မကာကြယ္ႏိုင္ခဲ့တာေလာက္ ဆိုးရြားမယ္လို႔ မထင္ပါ။ ဂႏၵီကို အျမဲတမ္း ေလးစားအား က်ခဲ့သူေတြထဲမွာ ေတာင္အာဖရိက ေခါင္းေဆာင္ နယ္ဆင္မန္ ဒဲလားလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ နယ္ဆင္မန္ဒဲလားက ေတာင္အာဖရိကရဲ႔ အသားေရာင္ခြဲျခားမွဳ တုိက္ဖ်က္ေရးမွာ အၾကမ္းမဖက္နည္းက ထိေရာက္မႈ မရွိဘူးလို႔ ဆုိခဲ့ဖူးတယ္။ မန္ဒဲလား ကိုယ္တုိင္လည္း အႏွစ္ ၃၀ နီးပါး ေထာင္သြင္း အက်ဥ္းခ်ခံခဲ့ရတယ္။ ေတာင္အာဖရိကရဲ႔ အသားအေရာင္ခြဲျခားမႈစနစ္ဟာ ႏွစ္ေပါင္း တစ္ရာနီးပါး ၾကာခဲ့ျပီး မ်ဳိးဆက္ေတြ တဆက္ျပီး တဆက္ တရားမွ်တမႈအတြက္ နည္းလမ္းေပါင္းစံုသံုးျပီး တိုက္ပြဲ၀င္ခဲ့ၾကတယ္။ သမတ ရာထူး လက္ခဲ့တဲ့ေန႔မွာ မန္ဒဲလားက သူဟာ “ေရွ႕က ေလွ်ာက္သြားခဲ့တဲ့ အာဖရိက မ်ဳိးခ်စ္ေတြ အားလံုးရဲ့ ေပါင္းလဒ္မွ်သာ ျဖစ္တယ္” လိ္ု႔ ခံစားရတဲ့ အေၾကာင္း လြတ္လပ္ေရးသုိ႔ခရီးရွည္ (Long Walk to Freedom) စာအုပ္မွာ ေရးထားတယ္။
မာတင္လူသာကင္းရဲ့ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကို ၾကည့္ရင္လည္း ေက်းကြ်န္စနစ္ကို ဖ်က္သိမ္းလုိက္တာနဲ႔ အသားအေရာင္ ခြဲျခားတဲ့ ဥပေဒေတြကို ဖ်က္သိမ္းတဲ့ၾကားမွာ အႏွစ္ ၁၀၀ ၀န္းက်င္ ၾကာခဲ့တယ္။ အသားအေရာင္ခြဲျခားတဲ့ ဥပေဒကို ဖ်က္သိမ္းတာနဲ႔ ဘားရတ္ အိုဘားမား ဆိုတဲ့ လူမည္းသမၼတ တစ္ေယာက္ ေပၚေပါက္လာဖို႔ ေနာက္ထပ္ အႏွစ္ ၅၀ နီးပါးၾကာခဲ့တယ္။ ဆိုလိုတာကေတာ့ ဘယ္ေလာက္ပဲ အခ်ိန္ၾကာၾကာ၊ တရားမွ်တမႈအတြက္ တုိက္ပြဲဟာ ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ ေအာင္ပြဲခံတာပါပဲ။
ျမန္မာျပည္ရဲ့ မ်က္ေမွာက္သမုိင္းမွာလည္း တရားမွ်တမႈအတြက္ တုိက္ပဲြ၀င္တဲ့ေနရာမွာ ဂႏၵီရဲ့ ႏွလံုးရည္ တုိက္ပြဲနည္းသာမက တျခားနည္းလမ္းေတြကိုလည္း ေတြ႔ရပါတယ္။လြတ္လပ္ေရးရတဲ့ အခ်ိန္က စေရတြက္ရင္ အခ်ိန္ကာလအားျဖင့္ ရာစုႏွစ္တ၀က္ကို ေက်ာ္လာပါျပီ။ ဘယ္လိုပဲ ဖိႏွိပ္မႈေတြ ျပင္းထန္ေနတဲ့ၾကားက ျပည္သူေတြရဲ႔ တရားမွ်တမႈအတြက္ တုိက္ပြဲဟာ ဘယ္တုန္းကမွ ေနာက္ဆုတ္မသြားတဲ့ သာဓကေတြ အေျမာက္အမ်ား ရွိပါတယ္။ အခုဆုိရင္ တရားမွ်တမႈ ရုန္းကုန္မႈရဲ့ ေအာင္ပြဲ အသီးအပြင့္ေတြကို စတင္ျမင္ေနရပါျပီ။ ေနာက္ထပ္ ရုန္းကန္ရမွာေတြ က်န္ပါေသးတယ္။
ဒီလိုပဲ ပါကစၥတန္က မာလာလာနဲ႔ တရုတ္ျပည္က ႏိုဘယ္ျငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ လူေရွာင္ဘုိတို႔ ဦးေဆာင္တဲ့ တရားမွ်တမႈ အတြက္တုိက္ပြဲဟာလည္း တေန႔မွာ မုခ်ေအာင္ပြဲခံရမွာပါပဲ။ ဖိႏွိပ္မႈေတြဟာ ယာယီ အခုိက္အတန္႔အေနနဲ႔ အႏုိင္ရေကာင္းရႏိုင္ေပမယ့္ ေရရွည္တုိက္ပြဲမွာ က်ဆံုးတာပါပဲ။ တရားမွ်တမႈအတြက္ ရုန္းကန္မႈေတြဟာ ယာယီအခုိက္အတန္႕အေနနဲ႔ က်ဆံုးသေယာင္ ထင္ရေပမယ့္ ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ ေအာင္ပြဲခံတာ ဓမၼတာပါပဲ။
ဂႏၵီေသပါျပီ၊ မာတင္လူသာကင္း ေသပါျပီ။ ဒါေပမယ့္ ကမၻာၾကီးမွာ ဂႏၵီ၀ါဒမေသသလုိ၊ မာတင္လူသာကင္း၀ါဒလည္း မေသ။ မေသရံုသာမက သူတို႔ ကြယ္လြန္ျပီး ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာ ဆက္ျပီး ေအာင္ပြဲခံေနတုန္းပါပဲ။ ဒီလိုပဲ ကမၻာၾကီးမွာ ဟစ္တလာရဲ့ နာဇီ၀ါဒ၊ နယ္ခ်ဲ႕က်ဴးေက်ာ္ေရး၀ါဒတို႔ ေခါင္းမေထာင္ႏုိင္သလုိ လက္က်န္ ဖိႏွိပ္တဲ့ အၾကမ္းဖက္တဲ့ အာဏာရွင္၀ါဒေတြ အားလံုးလည္း တေန႔မွာ မုခ် က်ဆံုးသြားရမွာ မလြဲပါ။
ဖုန္းကဒ္ ထုတ္ေပးသူ ခရီးစရိတ္ ျပည္သူမ်ားထံမွ သံုးဆတိုးျမွင့္ ေကာက္ခံ
ေမာင္ရမၼာ
ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြင္း ဆက္သြယ္ေရးဌာနမွ ဆက္သြယ္ေရး လြယ္ကူေစရန္ ဖုန္းကဒ္မ်ား ထုတ္ေပးေနေသာ္လည္း ထုတ္ေပးသူမ်ားက ခရီးစရိတ္ဟု ဆိုကာ ဖုန္းကဒ္ တန္ဖိုးထက္ သံုးဆမ်ားေသာ ေငြေၾကးမ်ားကို ပိုမို ေတာင္းယူေကာက္ခံေနသျဖင့္ ဖုန္း ကဒ္ ၀ယ္ယူသံုးစြဲသူမ်ား အေနျဖင့္ အခက္အခဲၾကံဳေနၾကရသည္ဟု သတင္းရရွိသည္။
“ကၽြန္ေတာ္တို႕ ကမ္းေထာင္းၾကီးေက်းရြာမွာ ဇူလိုင္လကုန္ပိုင္းက တၾကိမ္၊ အခု ၾသဂတ္စ္လက တၾကိမ္ မဲ စနစ္နဲ႕ ဖုန္းကဒ္ေတြကို ထုုတ္ေပးပါတယ္။ အစိုးရက တရား၀င္ထုတ္ေပးတာက ဖုန္းကဒ္ တစ္ခုကို ၁၅၀၀ က်ပ္ပါ။ ထုတ္ေပးတဲ့သူေတြက ၁၅၀၀ အျပင္ သူတို႕ ခရီးစရိတ္ခဆိုျပီး ေနာက္ထပ္ ၅၀၀၀ က်ပ္ ေတာင္းယူပါတယ္။ ဖုန္းကဒ္ ေပါက္တဲ့သူေတြက ဖုန္းကဒ္တခု ရရွိဖို႕အတြက္ စုစုေပါင္း ၆၅၀၀ က်ပ္ ေပးရပါတယ္” ဟု ဖုန္းကဒ္ မဲေပါက္သူတစ္ဦးက နိရဥၥရာသို႕ ေျပာသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမပံုျမိဳ႕နယ္ ကမ္းေထာင္းၾကီးေက်းရြာတြင္ ဇူလိုုင္လအတြင္းက တၾကိမ္ မဲစနစ္ျဖင့္ ဖုန္းကဒ္ ၃၀ ႏွင့္ ၾသတ္စ္လ ၂၈ ရက္ေန႕က ဖုန္းကဒ္ ၅၄ ခု မဲစနစ္ျဖင့္ ထုတ္ေ၀ခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
ကမ္္းေထာင္းၾကီးေက်းရြာတြင္ အိမ္ေထာင္စုေပါင္း ၃၀၀၀ ခန္႕ရွိျပီး ပထမအၾကိမ္ မဲေပါက္သူမ်ားကို ခ်န္လွပ္ကာ က်န္အိမ္ေထာင္စုမ်ားကို ျပန္လည္ မဲေဖါက္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။
ဒုတိယ အၾကိမ္ မဲေဖါက္ရာတြင္ ပထမအၾကိမ္ ေပါက္ျပီးသူမ်ားကို ခ်န္လွပ္ျပီး က်န္ရွိေသာ အိမ္ေထာင္စုမ်ားကို မဲေဖါက္ရာတြင္ ေက်းရြာအုပ္ ခ်ဳပ္ေရးမွဴးအဖြဲ႕၀င္မ်ားက မတရားေသာနည္းျဖင့္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္ဟု ေက်းရြာသား တစ္ဦးက ေျပာသည္။
“ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွူး အဖြဲ႔က ပထမတစ္ၾကိမ္ ဖုန္းကဒ္အေရအတြက ္၃၀ မဲေဖာက္တဲ့ခါ ရြာကလူေတြကို စာရင္းေပးရျပီး အခု ဖုန္းအေရအတြက္ ၅၄ ခု ေဖာက္တဲ့ခါ စာရင္းမလိုေတာ့့ျပီဆိုျပီး ေျပာပါတယ္။ မဲေဖါက္တဲ့ အခါမွာလဲ ဘယ္သူ ေပါက္တယ္ဆိုျပီး စာရင္းကို မေဖၚျပတဲ့အျပင္ မဲေဖါက္ျပီးရင္လဲ ဖုန္းကဒ္ ၆ ခု က်န္ရွိေသးပါတယ္။ အဲဒါကို ေက်းရြာသားေတြက မေက်နပ္ၾကပါဘူး” ဟု ဆိုသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ဖုန္းကဒ္တခုလွ်င္ အစိုးရသတ္မွတ္ေစ်း ၁၅၀၀ က်ပ္ရွိေသာ္လည္း ျပင္ပတြင္ ဖုန္းကဒ္ တခုကို က်ပ္ေငြ တစ္သိန္းခြဲအထိ ေစ်းရွိေနေၾကာင္း စစ္ေတြ ျမိဳ႕ခံ တစ္ဦးက ေျပာသည္။
“ စစ္ေတြမွာ ဖုန္းကဒ္ေတြ မဲေဖါက္တဲ့အခါမွာလဲ အဓိက ၀န္ထမ္းေတြကို ဦးစားေပး ေဖါက္ေပးပါတယ္။ ထုတ္ေပးတဲ့ ဖုန္းကဒ္အေရအတြက္က နည္းေတာ့ ဖုန္းကဒ္လိုခ်င္တဲ့သူေတြက ဖုန္းကဒ္ေပါက္တဲ့သူေတြဆီမွာ က်ပ္ေငြ တစ္သိန္းခြဲထိ ေပးျပီး ၀ယ္ယူေနရတယ္။ ေငြမရွိတဲ့ သူေတြ အတြက္ကေတာ့ ဖုန္းသံုးဖို႕ အခက္အခဲ အမ်ားၾကီး ရွိပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ျမိဳ႕နယ္တိုင္းတြင္ မဲစနစ္ျဖင့္ ဖုန္းကဒ္မ်ားကို တစ္ခုလွ်င္ ၁၅၀၀ က်ပ္ ေစ်းႏႈန္းသတ္မွတ္ ကာ ထုတ္ေ၀ေပးေနေသာ္လည္း တခ်ိဳ႕ျမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားက ဖုန္းကဒ္တခုလွ်င္ ေစ်းႏႈန္းအမ်ိဳးမ်ိဳး ေကာက္ခံေနသည္ဟုလည္း သိရွိရသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြင္း ဆက္သြယ္ေရးဌာနမွ ဆက္သြယ္ေရး လြယ္ကူေစရန္ ဖုန္းကဒ္မ်ား ထုတ္ေပးေနေသာ္လည္း ထုတ္ေပးသူမ်ားက ခရီးစရိတ္ဟု ဆိုကာ ဖုန္းကဒ္ တန္ဖိုးထက္ သံုးဆမ်ားေသာ ေငြေၾကးမ်ားကို ပိုမို ေတာင္းယူေကာက္ခံေနသျဖင့္ ဖုန္း ကဒ္ ၀ယ္ယူသံုးစြဲသူမ်ား အေနျဖင့္ အခက္အခဲၾကံဳေနၾကရသည္ဟု သတင္းရရွိသည္။
“ကၽြန္ေတာ္တို႕ ကမ္းေထာင္းၾကီးေက်းရြာမွာ ဇူလိုင္လကုန္ပိုင္းက တၾကိမ္၊ အခု ၾသဂတ္စ္လက တၾကိမ္ မဲ စနစ္နဲ႕ ဖုန္းကဒ္ေတြကို ထုုတ္ေပးပါတယ္။ အစိုးရက တရား၀င္ထုတ္ေပးတာက ဖုန္းကဒ္ တစ္ခုကို ၁၅၀၀ က်ပ္ပါ။ ထုတ္ေပးတဲ့သူေတြက ၁၅၀၀ အျပင္ သူတို႕ ခရီးစရိတ္ခဆိုျပီး ေနာက္ထပ္ ၅၀၀၀ က်ပ္ ေတာင္းယူပါတယ္။ ဖုန္းကဒ္ ေပါက္တဲ့သူေတြက ဖုန္းကဒ္တခု ရရွိဖို႕အတြက္ စုစုေပါင္း ၆၅၀၀ က်ပ္ ေပးရပါတယ္” ဟု ဖုန္းကဒ္ မဲေပါက္သူတစ္ဦးက နိရဥၥရာသို႕ ေျပာသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမပံုျမိဳ႕နယ္ ကမ္းေထာင္းၾကီးေက်းရြာတြင္ ဇူလိုုင္လအတြင္းက တၾကိမ္ မဲစနစ္ျဖင့္ ဖုန္းကဒ္ ၃၀ ႏွင့္ ၾသတ္စ္လ ၂၈ ရက္ေန႕က ဖုန္းကဒ္ ၅၄ ခု မဲစနစ္ျဖင့္ ထုတ္ေ၀ခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
ကမ္္းေထာင္းၾကီးေက်းရြာတြင္ အိမ္ေထာင္စုေပါင္း ၃၀၀၀ ခန္႕ရွိျပီး ပထမအၾကိမ္ မဲေပါက္သူမ်ားကို ခ်န္လွပ္ကာ က်န္အိမ္ေထာင္စုမ်ားကို ျပန္လည္ မဲေဖါက္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။
ဒုတိယ အၾကိမ္ မဲေဖါက္ရာတြင္ ပထမအၾကိမ္ ေပါက္ျပီးသူမ်ားကို ခ်န္လွပ္ျပီး က်န္ရွိေသာ အိမ္ေထာင္စုမ်ားကို မဲေဖါက္ရာတြင္ ေက်းရြာအုပ္ ခ်ဳပ္ေရးမွဴးအဖြဲ႕၀င္မ်ားက မတရားေသာနည္းျဖင့္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္ဟု ေက်းရြာသား တစ္ဦးက ေျပာသည္။
“ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွူး အဖြဲ႔က ပထမတစ္ၾကိမ္ ဖုန္းကဒ္အေရအတြက ္၃၀ မဲေဖာက္တဲ့ခါ ရြာကလူေတြကို စာရင္းေပးရျပီး အခု ဖုန္းအေရအတြက္ ၅၄ ခု ေဖာက္တဲ့ခါ စာရင္းမလိုေတာ့့ျပီဆိုျပီး ေျပာပါတယ္။ မဲေဖါက္တဲ့ အခါမွာလဲ ဘယ္သူ ေပါက္တယ္ဆိုျပီး စာရင္းကို မေဖၚျပတဲ့အျပင္ မဲေဖါက္ျပီးရင္လဲ ဖုန္းကဒ္ ၆ ခု က်န္ရွိေသးပါတယ္။ အဲဒါကို ေက်းရြာသားေတြက မေက်နပ္ၾကပါဘူး” ဟု ဆိုသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ဖုန္းကဒ္တခုလွ်င္ အစိုးရသတ္မွတ္ေစ်း ၁၅၀၀ က်ပ္ရွိေသာ္လည္း ျပင္ပတြင္ ဖုန္းကဒ္ တခုကို က်ပ္ေငြ တစ္သိန္းခြဲအထိ ေစ်းရွိေနေၾကာင္း စစ္ေတြ ျမိဳ႕ခံ တစ္ဦးက ေျပာသည္။
“ စစ္ေတြမွာ ဖုန္းကဒ္ေတြ မဲေဖါက္တဲ့အခါမွာလဲ အဓိက ၀န္ထမ္းေတြကို ဦးစားေပး ေဖါက္ေပးပါတယ္။ ထုတ္ေပးတဲ့ ဖုန္းကဒ္အေရအတြက္က နည္းေတာ့ ဖုန္းကဒ္လိုခ်င္တဲ့သူေတြက ဖုန္းကဒ္ေပါက္တဲ့သူေတြဆီမွာ က်ပ္ေငြ တစ္သိန္းခြဲထိ ေပးျပီး ၀ယ္ယူေနရတယ္။ ေငြမရွိတဲ့ သူေတြ အတြက္ကေတာ့ ဖုန္းသံုးဖို႕ အခက္အခဲ အမ်ားၾကီး ရွိပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ျမိဳ႕နယ္တိုင္းတြင္ မဲစနစ္ျဖင့္ ဖုန္းကဒ္မ်ားကို တစ္ခုလွ်င္ ၁၅၀၀ က်ပ္ ေစ်းႏႈန္းသတ္မွတ္ ကာ ထုတ္ေ၀ေပးေနေသာ္လည္း တခ်ိဳ႕ျမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားက ဖုန္းကဒ္တခုလွ်င္ ေစ်းႏႈန္းအမ်ိဳးမ်ိဳး ေကာက္ခံေနသည္ဟုလည္း သိရွိရသည္။
ျမန္မာ သေဘၤာတစီး ဗီယက္နမ္တြင္ ဖမ္းဆီးခံရ
လင္းသန္
ျမန္မာသေဘၤာတစီးကို ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံသုိ႔ တရားမ၀င္ ဒီဇယ္ဆီ တင္သြင္းသည္ဟု စြပ္စြဲ၍ ဗီယက္နမ္ ကမ္းေျခေစာင့္ တပ္ဖြဲ႔က ဖမ္းဆီးလိုက္ေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။
နမ္ဒင္း(Nam Dinh) ေျမာက္ပိုင္းခ႐ုိင္ ကမ္းေျခေစာင့္ တပ္ဖြဲ႔က ကင္းလွည့္စဥ္ နင္း(Ninh) ကမ္း႐ုိးတန္းမွ အေရွ႕ ေတာင္ ဘက္ ေရမုိင္ ၂၁ မုိင္အကြာတြင္ သံသယျဖစ္ဖြယ္ သေဘၤာ ၂ စီးသုိ႔ ခ်ဥ္းကပ္ခဲ့ရာ သေဘၤာသားမ်ားက ဗီယက္နမ္ သေဘၤာတစီးေပၚသုိ႔ ဒီဇယ္ဆီမ်ား ေရႊ႕ေျပာင္းေနသည္ကို ေတြ႔ရွိခဲ့ရသည္ဟု ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံ အေျခစိုက္ Thanh Nien News သတင္း တပုဒ္၌ ယေန႔ ရက္စြဲျဖင့္ ေဖာ္ျပထားသည္။
“ေရာင္၀င္း”(Yong Win) အမည္ရ ျမန္မာသေဘၤာ တစီးကို အဂၤါေန႔က တရားမ၀င္ ဒီဇယ္ဆီမ်ား၊ သေဘၤာသားမ်ား ႏွင့္ အတူ ဖမ္းဆီးလာၿပီး ဟုိင္သင္း(Hai Thinh) သေဘၤာဆိပ္သို႔ ေခၚေဆာင္ခဲ့သည္ဟု ဆုိသည္။
ဒီဇယ္ဆီ အေရာင္းအ၀ယ္လုပ္ေနၾကသည့္ သေဘၤာ ၂ စီးမွ သေဘၤာသားမ်ားကလည္း တရားမ၀င္ ေလာင္စာဆီ ေရာင္း ၀ယ္မႈတြင္ ပါ၀င္ပတ္သက္ေၾကာင္း ၀န္ခံၾကသည္ဟု အဆုိပါ သတင္းက ေဖာ္ျပသည္။
သေဘၤာသား ၇ ဦးပါေသာ ဗီယက္နမ္ သေဘၤာသည္ သေဘၤာသား ၁၇ ဦးပါေသာ “ေရာင္၀င္း” အမည္ရ ျမန္မာ သေဘၤာ ထံက ဒီဇယ္ဆီ တန္ခ်ိန္ ၅၀၀၀ ေက်ာ္ ၀ယ္ယူရန္ ရွိခဲ့ေၾကာင္းလည္း Thanh Nien News သတင္းက ဆုိသည္။
ေနာက္ဆက္တြဲ သတင္းအရ “ေရာင္၀င္း” ျမန္မာသေဘၤာတြင္ ကပၸတိန္ႏွင့္ သေဘၤာသား ၁၆ ဦး ပါရွိကာ သေဘၤာသားမ်ားထဲ က ၁၄ ဦး မွာ ျမန္မာမ်ားျဖစ္ၾကၿပီး ၂ ဦးမွာ တ႐ုတ္မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ယခုအခါ အဆုိပါ ကိစၥကို ဆက္လက္ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ေနသည္ဟုလည္း ဆိုသည္။
ျဖစ္စဥ္ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ေမးျမန္းရန္ ျမန္မာ့ ဆိပ္ကမ္း အာဏာပိုင္မ်ားထံသို႔ ဧရာ၀တီက တယ္လီဖုန္းျဖင့္ ဆက္သြယ္ခဲ့ ေသာ္ လည္း အဆက္အသြယ္ မရခဲ့ပါ။
ျမန္မာသေဘၤာတစီးကို ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံသုိ႔ တရားမ၀င္ ဒီဇယ္ဆီ တင္သြင္းသည္ဟု စြပ္စြဲ၍ ဗီယက္နမ္ ကမ္းေျခေစာင့္ တပ္ဖြဲ႔က ဖမ္းဆီးလိုက္ေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။
နမ္ဒင္း(Nam Dinh) ေျမာက္ပိုင္းခ႐ုိင္ ကမ္းေျခေစာင့္ တပ္ဖြဲ႔က ကင္းလွည့္စဥ္ နင္း(Ninh) ကမ္း႐ုိးတန္းမွ အေရွ႕ ေတာင္ ဘက္ ေရမုိင္ ၂၁ မုိင္အကြာတြင္ သံသယျဖစ္ဖြယ္ သေဘၤာ ၂ စီးသုိ႔ ခ်ဥ္းကပ္ခဲ့ရာ သေဘၤာသားမ်ားက ဗီယက္နမ္ သေဘၤာတစီးေပၚသုိ႔ ဒီဇယ္ဆီမ်ား ေရႊ႕ေျပာင္းေနသည္ကို ေတြ႔ရွိခဲ့ရသည္ဟု ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံ အေျခစိုက္ Thanh Nien News သတင္း တပုဒ္၌ ယေန႔ ရက္စြဲျဖင့္ ေဖာ္ျပထားသည္။
“ေရာင္၀င္း”(Yong Win) အမည္ရ ျမန္မာသေဘၤာ တစီးကို အဂၤါေန႔က တရားမ၀င္ ဒီဇယ္ဆီမ်ား၊ သေဘၤာသားမ်ား ႏွင့္ အတူ ဖမ္းဆီးလာၿပီး ဟုိင္သင္း(Hai Thinh) သေဘၤာဆိပ္သို႔ ေခၚေဆာင္ခဲ့သည္ဟု ဆုိသည္။
ဒီဇယ္ဆီ အေရာင္းအ၀ယ္လုပ္ေနၾကသည့္ သေဘၤာ ၂ စီးမွ သေဘၤာသားမ်ားကလည္း တရားမ၀င္ ေလာင္စာဆီ ေရာင္း ၀ယ္မႈတြင္ ပါ၀င္ပတ္သက္ေၾကာင္း ၀န္ခံၾကသည္ဟု အဆုိပါ သတင္းက ေဖာ္ျပသည္။
သေဘၤာသား ၇ ဦးပါေသာ ဗီယက္နမ္ သေဘၤာသည္ သေဘၤာသား ၁၇ ဦးပါေသာ “ေရာင္၀င္း” အမည္ရ ျမန္မာ သေဘၤာ ထံက ဒီဇယ္ဆီ တန္ခ်ိန္ ၅၀၀၀ ေက်ာ္ ၀ယ္ယူရန္ ရွိခဲ့ေၾကာင္းလည္း Thanh Nien News သတင္းက ဆုိသည္။
ေနာက္ဆက္တြဲ သတင္းအရ “ေရာင္၀င္း” ျမန္မာသေဘၤာတြင္ ကပၸတိန္ႏွင့္ သေဘၤာသား ၁၆ ဦး ပါရွိကာ သေဘၤာသားမ်ားထဲ က ၁၄ ဦး မွာ ျမန္မာမ်ားျဖစ္ၾကၿပီး ၂ ဦးမွာ တ႐ုတ္မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ယခုအခါ အဆုိပါ ကိစၥကို ဆက္လက္ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ေနသည္ဟုလည္း ဆိုသည္။
ျဖစ္စဥ္ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ေမးျမန္းရန္ ျမန္မာ့ ဆိပ္ကမ္း အာဏာပိုင္မ်ားထံသို႔ ဧရာ၀တီက တယ္လီဖုန္းျဖင့္ ဆက္သြယ္ခဲ့ ေသာ္ လည္း အဆက္အသြယ္ မရခဲ့ပါ။
၁၅၀ဝ တန္ဖုန္းဆင္းကဒ္ မဲျပႆနာမ်ားျဖစ္ေပၚေန
ေအမီေအာင္
ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရးလုပ္ငန္းက ခြဲတမ္းျဖင့္ေရာင္းခ်ေနေသာ ၁၅၀ဝ တန္ ဆင္းမ္ကဒ္ မဲႏွိုက္စနစ္ေၾကာင့္ ဆင္းမ္ကဒ္ေမွာင္ခိုေဈးကြက္ တျဖည္းျဖည္းအရွိန္ျမင့္လာၿပီး ျပႆနာမ်ားျဖစ္ေပၚေနသည္ဟု သိရသည္။
အဆိုပါ ဆင္းမ္ကဒ္ မဲေပါက္သူအမ်ားစုသည္ အသုံးျပဳရန္မဟုတ္ပဲ ေဈးႏွုန္းအျမင့္ျဖင့္ တဆင့္ျပန္လည္ ေရာင္းခ်ေနၿပီး ဆင္းမ္ကဒ္တစ္ခုကို က်ပ္ ၉ ေသာင္းမွ ၁သိန္း ၂ေသာင္းအထိ ေဈးေပါက္ေနသည္ဟု သံျဖဴဇရပ္ ၿမိဳ႕ခံတစ္ခ်ိဳ႕က ေျပာသည္။
သံျဖဴဇရပ္ၿမိဳ႕ခံတဦးက “လိုသေလာက္ မေပးတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ေအာက္ေျခလူတန္းစားေတြက သူတို႔အသုံးျပဳဖို႔အတြက္ တန္းစီတာမဟုတ္ဘူး ၊မဲေပါက္ရင္ ဘယ္ေလာက္ျမတ္မလဲ၊ အလုပ္မလုပ္ပဲ အခ်ိန္ကုန္ခံၿပီး တန္းစီေနၾကတယ္”ဟု ေျပာသည္။
ဆင္းမ္ကဒ္မဲႏွိုက္ေရာင္းခ်ေပးသည့္ ၿမိဳ႕နယ္၊ ရပ္ကြက္ ၊ေက်းရြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွူးမ်ားအေနျဖင့္လည္း မသမာမွုမ်ားရွိေနၿပီး ယခုကဲ့သို႔ျပႆနာမ်ားရင္ဆိုင္ေနရသည္ဟု သူကဆက္ေျပာသည္။
သံျဖဴဇရပ္ၿမိဳ႕ေန ေဒၚခင္စိန္က “တန္ဖိုးနည္းဆင္းမ္ကဒ္ ဆိုေတာ့ ရခ်င္တာေပါ့ေနာ္။ တကယ္လိုအပ္တဲ့ သူေတြက်ေတာ့ လြယ္လြယ္နဲ႔မရနိုင္ၾကဘူး”ဟုေျပာသည္။
အစိုးရမွ အကန႔္အသတ္ျဖင့္ထိန္းခ်ဳပ္ေနသမၽွ ကာလပတ္လုံး သတ္မွတ္ႏွုန္းအတိုင္း မဝယ္ယူနိုင္သည့္ျပႆနာမ်ား ဆက္ရွိေနမည္ဟုလည္း မိုဘိုင္းလုပ္ငန္းရွင္ တစ္ခ်ိဳ႕ကေျပာသည္။
ထို႔အျပင္ ဌာနဆိုင္ရာဝန္ထမ္းမ်ားအတြက္ ဆင္းကဒ္မ်ားကို ၿမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွူးမ်ားက စိတ္ႀကိဳက္ခြဲတမ္းသတ္မွတ္ေပးခဲ့သည္ကို ေလ့လာေတြ႕ရွိရသည္။
ဘုရားသုံးဆူၿမိဳ႕ခံတစ္ဦးက “ၿပီးခဲ့တဲ့လက ဘုရားသုံးဆူအတြက္ ဆင္းကဒ္ ၂၀ဝ ေရာက္လာတာ ဌာနဆိုင္ရာဝန္ထမ္းအတြက္ ၈၀ ကဒ္ယူလိုက္တယ္၊ ဝန္ထမ္းဆိုၿပီး အခြင့္ထူးခံတာမ်ိဳးျဖစ္ေနတယ္” ဟု ေျပာသည္။
မြန္ျပည္နယ္တြင္ ၅ ႀကိမ္ေျမာက္ မိုဘိုင္းဆင္းကဒ္မ်ားကို ၾသဂုတ္၂၃ရက္အထိ ဆက္လက္ေရာင္းခ်ေသာ္လည္း ယခုခ်ိန္အထိ ေအာက္ေျချပည္သူမ်ား ရရွိျခင္းမရွိသည္မွာ မျဖစ္သင့္ေၾကာင္း၊ ဌာနဆိုင္ရာအခ်ိဳ႕တြင္ ရာထူးႀကီးစဥ္ငယ္လိုက္ေပးျခင္းမွာ မမွန္ကန္ေၾကာင္း၊ မိသားစုတစ္ခုတည္းသာ မဲေပါက္ေနျခင္းသည္ မျဖစ္သင့္ဟု မြန္ျပည္နယ္ဘ႑ာေရးႏွင့္ အခြန္ဝန္ႀကီး ေဒါက္တာခင္ေမာင္သြင္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရးလုပ္ငန္းက ခြဲတမ္းျဖင့္ေရာင္းခ်ေနေသာ ၁၅၀ဝ တန္ ဆင္းမ္ကဒ္ မဲႏွိုက္စနစ္ေၾကာင့္ ဆင္းမ္ကဒ္ေမွာင္ခိုေဈးကြက္ တျဖည္းျဖည္းအရွိန္ျမင့္လာၿပီး ျပႆနာမ်ားျဖစ္ေပၚေနသည္ဟု သိရသည္။
အဆိုပါ ဆင္းမ္ကဒ္ မဲေပါက္သူအမ်ားစုသည္ အသုံးျပဳရန္မဟုတ္ပဲ ေဈးႏွုန္းအျမင့္ျဖင့္ တဆင့္ျပန္လည္ ေရာင္းခ်ေနၿပီး ဆင္းမ္ကဒ္တစ္ခုကို က်ပ္ ၉ ေသာင္းမွ ၁သိန္း ၂ေသာင္းအထိ ေဈးေပါက္ေနသည္ဟု သံျဖဴဇရပ္ ၿမိဳ႕ခံတစ္ခ်ိဳ႕က ေျပာသည္။
သံျဖဴဇရပ္ၿမိဳ႕ခံတဦးက “လိုသေလာက္ မေပးတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ေအာက္ေျခလူတန္းစားေတြက သူတို႔အသုံးျပဳဖို႔အတြက္ တန္းစီတာမဟုတ္ဘူး ၊မဲေပါက္ရင္ ဘယ္ေလာက္ျမတ္မလဲ၊ အလုပ္မလုပ္ပဲ အခ်ိန္ကုန္ခံၿပီး တန္းစီေနၾကတယ္”ဟု ေျပာသည္။
ဆင္းမ္ကဒ္မဲႏွိုက္ေရာင္းခ်ေပးသည့္ ၿမိဳ႕နယ္၊ ရပ္ကြက္ ၊ေက်းရြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွူးမ်ားအေနျဖင့္လည္း မသမာမွုမ်ားရွိေနၿပီး ယခုကဲ့သို႔ျပႆနာမ်ားရင္ဆိုင္ေနရသည္ဟု သူကဆက္ေျပာသည္။
သံျဖဴဇရပ္ၿမိဳ႕ေန ေဒၚခင္စိန္က “တန္ဖိုးနည္းဆင္းမ္ကဒ္ ဆိုေတာ့ ရခ်င္တာေပါ့ေနာ္။ တကယ္လိုအပ္တဲ့ သူေတြက်ေတာ့ လြယ္လြယ္နဲ႔မရနိုင္ၾကဘူး”ဟုေျပာသည္။
အစိုးရမွ အကန႔္အသတ္ျဖင့္ထိန္းခ်ဳပ္ေနသမၽွ ကာလပတ္လုံး သတ္မွတ္ႏွုန္းအတိုင္း မဝယ္ယူနိုင္သည့္ျပႆနာမ်ား ဆက္ရွိေနမည္ဟုလည္း မိုဘိုင္းလုပ္ငန္းရွင္ တစ္ခ်ိဳ႕ကေျပာသည္။
ထို႔အျပင္ ဌာနဆိုင္ရာဝန္ထမ္းမ်ားအတြက္ ဆင္းကဒ္မ်ားကို ၿမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွူးမ်ားက စိတ္ႀကိဳက္ခြဲတမ္းသတ္မွတ္ေပးခဲ့သည္ကို ေလ့လာေတြ႕ရွိရသည္။
ဘုရားသုံးဆူၿမိဳ႕ခံတစ္ဦးက “ၿပီးခဲ့တဲ့လက ဘုရားသုံးဆူအတြက္ ဆင္းကဒ္ ၂၀ဝ ေရာက္လာတာ ဌာနဆိုင္ရာဝန္ထမ္းအတြက္ ၈၀ ကဒ္ယူလိုက္တယ္၊ ဝန္ထမ္းဆိုၿပီး အခြင့္ထူးခံတာမ်ိဳးျဖစ္ေနတယ္” ဟု ေျပာသည္။
မြန္ျပည္နယ္တြင္ ၅ ႀကိမ္ေျမာက္ မိုဘိုင္းဆင္းကဒ္မ်ားကို ၾသဂုတ္၂၃ရက္အထိ ဆက္လက္ေရာင္းခ်ေသာ္လည္း ယခုခ်ိန္အထိ ေအာက္ေျချပည္သူမ်ား ရရွိျခင္းမရွိသည္မွာ မျဖစ္သင့္ေၾကာင္း၊ ဌာနဆိုင္ရာအခ်ိဳ႕တြင္ ရာထူးႀကီးစဥ္ငယ္လိုက္ေပးျခင္းမွာ မမွန္ကန္ေၾကာင္း၊ မိသားစုတစ္ခုတည္းသာ မဲေပါက္ေနျခင္းသည္ မျဖစ္သင့္ဟု မြန္ျပည္နယ္ဘ႑ာေရးႏွင့္ အခြန္ဝန္ႀကီး ေဒါက္တာခင္ေမာင္သြင္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
တိုင္းရင္းသားေတြ ဦးသိန္းစိန္ကို ယံုရမလား
ဟန္ေညာင္ေဝ
တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ အမ်ားအျပားအတြက္ ေျဖရွင္းရခက္သည့္ အေၾကာင္းတခုရွိေနပါသည္။ သူတို႔က စကား တခြန္းကို စာခ်ဳပ္တခုလို မွတ္ယူသည့္ ႏိုင္ငံေရး အစဥ္အလာကို လက္ကိုင္ထားၾကသည္။ သူတို႔က စစ္ပြဲ ေတြကို ရပ္ၿပီး ေဆြးေႏြးညွိႏိႈင္းခ်င္ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ကို ယံုၾကည္ေပးဖို႔ စိတ္ထဲမွာ မ၀ံ့မရဲ ျဖစ္ေနၾကေသး၏။
ဦးသိန္းစိန္၏ ေစ့စပ္ညွိႏိႈင္းေရးအဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ ၀န္ႀကီးဦးေအာင္မင္းက ဘာေၾကာင့္ စကားမတည္ႏိုင္ရသနည္းဟု သူတို႔ ေစာေၾကာနၾကသည္။ ဦးေအာင္မင္းသည္ တပ္မေတာ္ကို အမွန္တကယ္ မထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ျခင္းလား သို႔တည္းမဟုတ္ စကားပရိယာယ္ သံုးေနျခင္းလား သူတို႔ စဥ္းစားေနၾကသည္။ အစိုးရက တပ္မေတာ္ကို ဘာေၾကာင့္ အျပည့္အ၀ မထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္သည့္ အသြင္မ်ိဳးျဖစ္ေနရသနည္း ဆိုသည့္ ေမးခြန္းက သူတို႔အတြက္ အေရးအႀကီးဆံုး ေမးခြန္းျဖစ္လာသည္။ သို႔ေသာ္လည္း တိုင္းရင္းသားမ်ားသည္ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရႏွင့္ ဆက္သြယ္ပတ္သက္ဖို႔ လိုအပ္ပါသည္။
အဘယ္ေၾကာင့္ ပတ္သက္ဖို႔ လိုအပ္ရသနည္း။ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏို္င္ငံဆိုသည္မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကဲ့သို႔ေသာ ဗမာလူမ်ိဳး အမ်ိဳးသားေရးစိတ္ဓာတ္ရွိသူေတြ အားထုတ္မႈသက္သက္ေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာရျခင္း မဟုတ္ပါ။ မ်ားစြာေသာ တိုင္းရင္းသားမ်ားမွ ေရြးေကာက္ေပးထားေသာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းတည္ေဆာက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ သူတို႔၏ နယ္ေျမမ်ားကို စုေပါင္း၍ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ တည္ေထာင္ရန္ ပင္လံုတြင္ အားလံုး သေဘာတူညီခဲ့ၾကသည္။ တိုင္းရင္းသားမ်ားသည္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံကို ဗမာေတြကဲ့သို႕ အတူတူ ပူးတြဲပိုင္ဆိုင္သူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ထို႔အတူ ႏိုင္ငံ ျပည္လည္ ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္ေရး ဗမာေတြႏွင့္ တန္းတူ အခြင့္အေရးႏွင့္ တာ၀န္ေတြ ရွိ သူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ေရး တာ၀န္ကို ဗမာေတြခ်ည္းသာ ယူဖို႔ မထားႏိုင္ၾကပါ။ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေလာက္ မူပိုင္ယူထားခဲ့ၿပီး ကေမာက္ကမ အ႐ႈပ္အေထြးေတြ လုပ္ခဲ့ၾကၿပီး၍ ျဖစ္သည္။
လြတ္လပ္ေရး ရစဥ္အခါက ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ပညာတတ္လူတန္းစား အမ်ားစုက ရခိုင္ႏွင့္ ကရင္မ်ားျဖစ္သည္။ အေစာပိုင္း ႏွစ္မ်ားတြင္ ႏိုင္ငံက မတည္မၿငိမ္ႏွင့္ ဖ႐ိုဖရဲျဖစ္ခဲ့ရသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ျပႆနာကို ေလ့လာၾကည့္မည္ဆိုလွ်င္ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ားက စတင္ခဲ့ျခင္း မဟုတ္သည္ကို ေတြ႔ရွိရပါလိမ္႔မည္။ ပထမဆံုးႏွင့္ အေရးအပါဆံုးေသာ အႏၲရာယ္မွာ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ အံုၾကြေတာ္လွန္မႈျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏု၏ ႏိုင္ငံေရး ၿပိဳင္ဘက္ရန္သူမ်ားလည္း ပါ၀င္ၾကသည္။
ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ပင္လွ်င္ ပုန္ကန္မႈတြင္ပါ၀င္ခဲ့ၿပီး ဦးႏု၏ အစိုးရသည္ ဆက္လက္သစၥာခံၾကသည့္ ခ်င္း၊ ကခ်င္ႏွင့္ ကရင္ ေသနတ္ကိုင္ တပ္ရင္းမ်ားေၾကာင့္သာ ဆက္လက္ရွင္သန္ႏိုင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုအခ်ိန္က ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတသည္ ရွမ္း လူမ်ိဳးျဖစ္၍ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က ဗမာလူမ်ိဳးျဖစ္ၿပီး ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ႏွင့္ ေလတပ္ဦးစီးခ်ဳပ္တို႔က ကရင္လူမ်ိဳးမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ တိုင္းရင္သား လူမ်ိဳးေပါင္းစံုပါ၀င္သည့္ ႏိုင္ငံတခုကို ဖန္တီးတည္ေဆာက္ဖို႔ ႀကီးက်ယ္ေသာ စမ္းသပ္ခ်က္ တခုလည္း ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။
၁၉၆၂ ခုႏွစ္တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေန၀င္းက အာဏာသိမ္းယူလိုက္ၿပီးေနာက္ သူက သမိုင္းကို ျပန္၍ေရးသည္။ ဗမာမဟုတ္သူ မ်ားကို အေရးပါသည့္ ေနရာမ်ားမွ ဖယ္ထုတ္ၿပီး ဗမာႀကီးစိုးေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို စတင္ခဲ့သည္။ သူႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး အယူ အဆ ကြဲျပားသူမ်ားကို လက္နက္ကိုင္တိုက္ခိုက္မႈမွ လြဲ၍ အျခားျပန္လည္လုပ္ေဆာင္ရမည့္ နည္းလမ္းမရွိေအာင္ ဖိႏွိိပ္ ပစ္ခဲ့သည္။ လက္နက္မရွိသူမ်ားသည္ ဒုတိယတန္းစားႏိုင္ငံသားမ်ား အျဖစ္သို႔ေရာက္ရွိသြားႏိုင္သည့္ အတြက္ ေတာေတာင္မ်ားထဲတြင္ သြားေရာက္ပုန္းေအာင္းၾကရသည္။ ဒုကၡသည္မ်ား ျဖစ္လာၾကသည္။ သို႔မဟုတ္ ႏို္င္ငံရပ္ျခားမွာ ဘ၀ အသစ္ တည္ေဆာက္ႏိုင္ဖို႔ အခြင့္အလမ္းရွာၾကရေတာ့သည္။
ပထမဆံုးေသာ အလင္းေရာင္ကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း အာဏာစြန္႔သြားရၿပီးေနာက္ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ျပန္လည္ျမင္ခြင့္ရခဲ့သည္။ တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ား ထိုေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ၾက သည္။ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ကို အသိအမွတ္ျပဳျခင္း မခံခဲ့ရေသာ္လည္း ေအာင္ျမင္မႈက တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုမ်ားကို ႏိုင္ငံေရး အရ စကားေျပာႏိုင္ေအာင္ လမ္းဖြင့္ေပးႏိုင္ခဲ့သည္။ ေနာက္ပိုင္း ႏွစ္ ၂၀ အတြင္း တိုင္းရင္းသားတို႔၏ အေရးကိစၥမ်ား ႏွင့္ ရည္မွန္းခ်က္မ်ားကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုႏိုင္ခဲ့ၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္မ်ားသည္ မူးယစ္ေဆး၀ါး ထုတ္လုပ္ ေရာင္း၀ယ္သူမ်ား၊ ေသာင္းက်န္းသူမ်ား မဟုတ္ၾကဘဲ သူတို႔၏ အခြင့္အေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္သြင္ျပင္လကၡဏာမ်ားကို ကာကြယ္ႏိုင္ရန္အတြက္ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈ၏ တစိတ္တပိုင္းအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ေနၾကသူမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိနားလည္လာၾကသည္။
ေနာက္ထပ္ အခြင့္အေရးတခုက ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ အတူေရာက္ရွိလာခဲ့သည္။ တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ား တိုးတက္မႈကို ရွာေဖြႏိုင္ခဲ့သည္။ လႊတ္ေတာ္တြင္ တိုင္းရင္းသားအေရးကိစၥမ်ား ေျပာဆိုႏိုင္ရန္ လံုေလာက္သည့္ေနရာ ရရွိခဲ့ၿပီး သူတို႔၏ ေနရပ္ ျပည္နယ္မ်ားတြင္ ၾသဇာလႊမ္းမိုးႏိုင္ဖို႔ အားထုတ္လာၾကသည္။ ထိုေရြးေကာက္ပြဲ ႏွစ္ခုသည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း အစျပဳခဲ့သည့္ လမ္းေၾကာင္းကို ျပန္လည္၍ ဆန္တက္ျခင္းဟု ယူဆ၍ ရႏိုင္ပါသည္။
ဦးသိန္းစိန္၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစကားေျပာဖို႔ ဖိတ္ေခၚမႈသည္လည္း လက္နက္ကိုင္ထားသူမ်ားကို ႏိုင္ငံေရးပြဲခင္းသို႔ ျပန္လာေအာင္ ဖြင့္ေပးသည့္ လမ္းေၾကာင္းတခု ျဖစ္ပါသည္။
က်ေနာ့္ကို အထင္မလြဲေစလိုပါ။ ၁၉၆၀ ကာလမ်ားအတြင္းက လက္နက္ကိုင္ရန္မွလြဲ၍ အျခားေရြးခ်ယ္စရာ မရွိခဲ့ပါ။ လက္ နက္ကိုင္ တိုက္ခိုက္မႈသာ မလုပ္ခဲ့လွ်င္ တိုင္းရင္းသားတို႔၏ စ႐ိုက္လကၡဏာ အေျမာက္အမ်ား ကြယ္ေပ်ာက္သြားရေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။ က်ေနာ္၏ မိခင္ႏွင့္ အကို ျဖစ္သူတို႔လည္း ထိုလက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးတြင္ အစိတ္အပိုင္းတခုအျဖစ္ ပါ၀င္ခဲ့ၾကပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ယခုအခ်ိန္သည္ လက္နက္ကိုင္လႈပ္ရွားျခင္းထက္ ႏိုင္ငံေရးအရ လႈပ္ရွားျခင္းဆီသို႔ ျပန္သြားရမည့္ အခ်ိန္ျဖစ္သည္ကို သူတို႔ က်ေနာ္ႏွင့္ သေဘာတူၾကမည္ျဖစ္သည္။
အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ႏိုင္ငံေရးစံနစ္က ဒီမိုကေရစီ ဆန္လာၿပီး တိုင္းရင္းသားမ်ားက ႏိုင္ငံေရးနည္း အရ အေျဖရွာဖို႔ႀကိဳးစားသည္ႏွင့္အမွ် အာဏာကို ရယူ ထိန္းခ်ဳပ္ ထားႏိုင္ရန္ မျဖစ္ႏိုင္မွန္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း ေကာင္းစြာ သေဘာေပါက္ခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သူက လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာကို ရယူ ထိန္းခ်ဳပ္ထားႏိုင္ရန္အတြက္ စနစ္ကို ဖ်က္ဆီးလိုက္ၿပီး တိုင္းရင္းသားမ်ားကို ေတာႀကိဳအံုၾကားသို႔ ပို႔ေဆာင္ ပစ္လိုက္သည္။
အကယ္၍ လိုအပ္သည္ဆိုပါလွ်င္ တိုင္းရင္းသားမ်ားသည္ ေနာက္ထပ္ ႏွစ္ ၅၀ၾကာသည္အထိလည္း ဆက္လက္ တိုက္ခိုက္ႏိုင္စြမ္းရွိသည္ ဆိုသည္ကို က်ေနာ္ သံသယ မရွိပါ။ သို႔ေသာ္လည္း တႏိုင္ငံလံုး အတြက္ အက်ိဳးမရွိသလို တိုင္းရင္းသားမ်ားကိုလည္း အက်ိဳးမဲ့ေစႏိုင္ပါသည္။ ေနာက္သို႔ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ျပန္၍ၾကည့္လိုက္မည္ဆိုလွ်င္ ပညာေရး အားအနည္းဆံုးႏွင့္ အဆင္းရဲဆံုးမွာ မည္သူေတြျဖစ္ပါသနည္း။ ဗမာေတြ မဟုတ္ပါ။ ႏိုင္ငံ၏ အနာဂါတ္အတြက္ အေရးပါေသာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား အားလံုးကို မည္သူေတြ ခ်မွတ္ေနၾကပါသနည္း။ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးေတြ မဟုတ္ၾကပါ။
တိုက္ပြဲေတြ ၾကာရွည္စြာ ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚေနသည္ႏွင့္ အမွ် တိုင္းရင္းသားတုိ႔၏ အေျခအေန အဆင့္အတန္းသည္ ပို၍ က်ဆင္းလာမည္ ျဖစ္သည္။ ေနာက္ဆံုးတြင္ သူတို႔ကို ေျမာက္အေမရိကမွ ေရွးက်သည့္ မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားလို ယဥ္ေက်းမႈ အတြက္ အထူးသီးသန္႔ေစာင့္ေရွာက္ထားသည့္ ေနရာမ်ိဳးတြင္သာ ျမင္ႏိုင္ေတာ့မည္။
လြန္ခဲ့ေသာ ၆၅ ႏွစ္က ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာသည့္ ကိုလိုနီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ ပ်က္စီးဆံုး႐ံႈးမႈမ်ားသည့္ စစ္ပြဲတခုကို ျဖတ္ေက်ာ္၍ ႏိုင္ငံအသစ္ တခုေမြးဖြားေပၚေပါက္လာသည္။ ထိုႏိုင္ငံတြင္ ကမာၻ႔ထိပ္တန္းႏိုင္ငံတႏိုင္ငံ ျဖစ္ႏိုင္သည့္ ႀကီးက်ယ္ေသာ အလားအလာမ်ားလည္း ရွိေနသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ထိုအလားအလာေကာင္းမ်ားသည္ မည္သည့္ အခါမွ လက္ေတြ႔ျဖစ္မလာခဲ့ပါ။ ႏိုင္ငံသည္ ျပည္တြင္းစစ္၏ အ႐ႈပ္အေထြးႏွင့္ ပဋိပကၡမ်ားၾကားတြင္ ေရာက္ရွိေနခဲ့ရသည္။
ကြန္ျမဴနစ္တို႔၏ စစ္မွန္သည့္ ေျပာင္းလဲျခင္းကို ေတာ္လွန္ေရးျဖင့္သာရႏိုင္သည္ဆိုသည့္ အယူအဆက အေရးပါသည့္ ေသာ့ခ်က္ အေၾကာင္းရင္း တခုျဖစ္သည္။ ကြန္ျမဴနစ္တို႔ ယံုၾကည္ေသာ အေပးအယူ ညွိႏိႈင္းမႈဆိုသည္မွာ တဖက္ဖက္က သူ႔အယူအဆကို စြန္႔လႊတ္ေပးဖို႔ျဖစ္သည္။ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီက ၿဗိတိသွ်တို႔ကေပးေသာ လြတ္လပ္ေရးကို အစစ္ အမွန္ အျဖစ္ လက္ခံေပးဖို႔ ျငင္းပယ္ခဲ့သည္။
ကြန္ျမဴနစ္ပါတီႏွင့္ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးကို ယံုၾကည္သည့္ အျခားေသာ အဖြဲ႔မ်ားသည္ တိုင္းျပည္ကို ႏွစ္ ၅၀ ၾကာေအာင္ စစ္အာဏာရွင္လက္အတြင္း ဆက္လက္ရွိေနေစမည့္ စိုးရိမ္စရာလမ္းကို ခင္းခဲ့ၾကသူမ်ား ျဖစ္သည္။ ေနာက္ထပ္ အေၾကာင္းတခုမွာ ဗမာေခါင္းေဆာင္မ်ားအတြင္းမွ ပုဂၢိဳလ္ေရး ၿပိဳင္ဆိုင္မႈ ႀကီးမားျခင္းျဖစ္သည္။ တိုင္း ျပည္အတြက္ဟု ႐ႈျမင္ရမည့္အစား ပုဂၢိဳလ္ေရး ကိုးကြယ္မႈေတြ ဖံုးလႊမ္းခဲ့ၾကသည္။
ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ၾကာျမင့္ခဲ့ေသာ ဖိႏွိပ္ကန္႔သတ္သည့္ အာဏာရွင္စနစ္မွ ေက်ာ္လြန္ခဲ့ၿပီးေသာ ယေန႔အခ်ိန္တြင္ အလားတူ အျဖစ္မ်ိဳးႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရၿပီ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း အမ်ားစုက အေျပာင္းအလဲသည္ ေတာ္လွန္ေရးမွတဆင့္ ရရွိလာျခင္း မဟုတ္သည့္အတြက္ အစစ္အမွန္ မဟုတ္ဟု ယူဆေနၾကသည္။ က်ားသစ္သည္ ကိုယ္ေပၚက အစက္အေျပာက္မ်ားကို ေျပာင္းလဲျခင္း မျပဳႏိုင္သကဲ့သို႔ အာဏာရွင္သည္ ဒီမိုကေရစီကို လက္ခံမည္မဟုတ္ဟု ဆိုၾကသည္။ လြတ္ေျမာက္ျခင္းကို ေတာ္လွန္ေရးမွသာ ရရွိႏိုင္လိမ့္မည္၊ ေစ့စပ္ညွိႏိႈင္းရန္ဆိုသည္မွာ အျခားသူတေယာက္၏ အေတြးအေခၚကို စြန္႔ လႊတ္ဖို႔ ညွိႏိႈင္းျခင္း ျဖစ္သည္ စသည့္ အယူအဆမ်ားႏွင့္ ဗမာေခါင္းေဆာင္ပိုင္း၏ ပုဂၢိဳလ္ေရး ၿပိဳင္မႈမ်ားက ႀကီးမားေနဆဲျဖစ္ သည္။
က်ေနာ္တို႔၏ အမွားေတြထဲမွ က်ေနာ္တို႔ သင္ခန္းစာ ယူႏိုင္ၾကပါၿပီလား။ ယခုအခ်ိန္အထိ အေျခအေနေတြက အေကာင္းဆံုး စံနမူနာျပေလာက္စရာဆီ ေရာက္မလာေသးပါ။ အေကာင္းဆံုး အေျခအေနကို က်ေနာ္တို႔ ထိုင္ေစာင့္ေနရမည္လား။ သို႔မဟုတ္ အေကာင္းဆံုး အေျခအေနကို က်ေနာ္တို႔လုပ္ယူၿပီး ပို၍ေကာင္းလာေအာင္လုပ္ႏိုင္ဖို႔ ႀကိဳးစားရေတာ့မည္လား။
(ဟန္ေညာင္ေဝသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပထမဆုံး သမၼတ စပ္ေရႊသိုက္၏ သားတဦးျဖစ္ျပီး အစိုးရႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားၾကား အပစ္အခတ္ရပ္ဆဲေရး ေဆြးေႏြးဝိုင္းမ်ားတြင္ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ေနေသာ ဘယ္လ္ဂ်ီယမ္ႏိုင္ငံ ဘရပ္ဆဲလ္ၿမိဳ႕အေျခစိုက္ ဥေရာပ-ျမန္မာရံုး (EBO) ၏ အမႈေဆာင္ဒါရိုက္တာ ျဖစ္သည္။ ၎၏ Can President Thein Sein Be Trusted? ကို ႏိုင္မင္းသြင္ ဘာသာျပန္သည္)
တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ အမ်ားအျပားအတြက္ ေျဖရွင္းရခက္သည့္ အေၾကာင္းတခုရွိေနပါသည္။ သူတို႔က စကား တခြန္းကို စာခ်ဳပ္တခုလို မွတ္ယူသည့္ ႏိုင္ငံေရး အစဥ္အလာကို လက္ကိုင္ထားၾကသည္။ သူတို႔က စစ္ပြဲ ေတြကို ရပ္ၿပီး ေဆြးေႏြးညွိႏိႈင္းခ်င္ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ကို ယံုၾကည္ေပးဖို႔ စိတ္ထဲမွာ မ၀ံ့မရဲ ျဖစ္ေနၾကေသး၏။
ဦးသိန္းစိန္၏ ေစ့စပ္ညွိႏိႈင္းေရးအဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ ၀န္ႀကီးဦးေအာင္မင္းက ဘာေၾကာင့္ စကားမတည္ႏိုင္ရသနည္းဟု သူတို႔ ေစာေၾကာနၾကသည္။ ဦးေအာင္မင္းသည္ တပ္မေတာ္ကို အမွန္တကယ္ မထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ျခင္းလား သို႔တည္းမဟုတ္ စကားပရိယာယ္ သံုးေနျခင္းလား သူတို႔ စဥ္းစားေနၾကသည္။ အစိုးရက တပ္မေတာ္ကို ဘာေၾကာင့္ အျပည့္အ၀ မထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္သည့္ အသြင္မ်ိဳးျဖစ္ေနရသနည္း ဆိုသည့္ ေမးခြန္းက သူတို႔အတြက္ အေရးအႀကီးဆံုး ေမးခြန္းျဖစ္လာသည္။ သို႔ေသာ္လည္း တိုင္းရင္းသားမ်ားသည္ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရႏွင့္ ဆက္သြယ္ပတ္သက္ဖို႔ လိုအပ္ပါသည္။
အဘယ္ေၾကာင့္ ပတ္သက္ဖို႔ လိုအပ္ရသနည္း။ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏို္င္ငံဆိုသည္မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကဲ့သို႔ေသာ ဗမာလူမ်ိဳး အမ်ိဳးသားေရးစိတ္ဓာတ္ရွိသူေတြ အားထုတ္မႈသက္သက္ေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာရျခင္း မဟုတ္ပါ။ မ်ားစြာေသာ တိုင္းရင္းသားမ်ားမွ ေရြးေကာက္ေပးထားေသာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းတည္ေဆာက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ သူတို႔၏ နယ္ေျမမ်ားကို စုေပါင္း၍ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ တည္ေထာင္ရန္ ပင္လံုတြင္ အားလံုး သေဘာတူညီခဲ့ၾကသည္။ တိုင္းရင္းသားမ်ားသည္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံကို ဗမာေတြကဲ့သို႕ အတူတူ ပူးတြဲပိုင္ဆိုင္သူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ထို႔အတူ ႏိုင္ငံ ျပည္လည္ ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္ေရး ဗမာေတြႏွင့္ တန္းတူ အခြင့္အေရးႏွင့္ တာ၀န္ေတြ ရွိ သူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ေရး တာ၀န္ကို ဗမာေတြခ်ည္းသာ ယူဖို႔ မထားႏိုင္ၾကပါ။ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေလာက္ မူပိုင္ယူထားခဲ့ၿပီး ကေမာက္ကမ အ႐ႈပ္အေထြးေတြ လုပ္ခဲ့ၾကၿပီး၍ ျဖစ္သည္။
လြတ္လပ္ေရး ရစဥ္အခါက ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ပညာတတ္လူတန္းစား အမ်ားစုက ရခိုင္ႏွင့္ ကရင္မ်ားျဖစ္သည္။ အေစာပိုင္း ႏွစ္မ်ားတြင္ ႏိုင္ငံက မတည္မၿငိမ္ႏွင့္ ဖ႐ိုဖရဲျဖစ္ခဲ့ရသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ျပႆနာကို ေလ့လာၾကည့္မည္ဆိုလွ်င္ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ားက စတင္ခဲ့ျခင္း မဟုတ္သည္ကို ေတြ႔ရွိရပါလိမ္႔မည္။ ပထမဆံုးႏွင့္ အေရးအပါဆံုးေသာ အႏၲရာယ္မွာ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ အံုၾကြေတာ္လွန္မႈျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏု၏ ႏိုင္ငံေရး ၿပိဳင္ဘက္ရန္သူမ်ားလည္း ပါ၀င္ၾကသည္။
ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ပင္လွ်င္ ပုန္ကန္မႈတြင္ပါ၀င္ခဲ့ၿပီး ဦးႏု၏ အစိုးရသည္ ဆက္လက္သစၥာခံၾကသည့္ ခ်င္း၊ ကခ်င္ႏွင့္ ကရင္ ေသနတ္ကိုင္ တပ္ရင္းမ်ားေၾကာင့္သာ ဆက္လက္ရွင္သန္ႏိုင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုအခ်ိန္က ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတသည္ ရွမ္း လူမ်ိဳးျဖစ္၍ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က ဗမာလူမ်ိဳးျဖစ္ၿပီး ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ႏွင့္ ေလတပ္ဦးစီးခ်ဳပ္တို႔က ကရင္လူမ်ိဳးမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ တိုင္းရင္သား လူမ်ိဳးေပါင္းစံုပါ၀င္သည့္ ႏိုင္ငံတခုကို ဖန္တီးတည္ေဆာက္ဖို႔ ႀကီးက်ယ္ေသာ စမ္းသပ္ခ်က္ တခုလည္း ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။
၁၉၆၂ ခုႏွစ္တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေန၀င္းက အာဏာသိမ္းယူလိုက္ၿပီးေနာက္ သူက သမိုင္းကို ျပန္၍ေရးသည္။ ဗမာမဟုတ္သူ မ်ားကို အေရးပါသည့္ ေနရာမ်ားမွ ဖယ္ထုတ္ၿပီး ဗမာႀကီးစိုးေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို စတင္ခဲ့သည္။ သူႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး အယူ အဆ ကြဲျပားသူမ်ားကို လက္နက္ကိုင္တိုက္ခိုက္မႈမွ လြဲ၍ အျခားျပန္လည္လုပ္ေဆာင္ရမည့္ နည္းလမ္းမရွိေအာင္ ဖိႏွိိပ္ ပစ္ခဲ့သည္။ လက္နက္မရွိသူမ်ားသည္ ဒုတိယတန္းစားႏိုင္ငံသားမ်ား အျဖစ္သို႔ေရာက္ရွိသြားႏိုင္သည့္ အတြက္ ေတာေတာင္မ်ားထဲတြင္ သြားေရာက္ပုန္းေအာင္းၾကရသည္။ ဒုကၡသည္မ်ား ျဖစ္လာၾကသည္။ သို႔မဟုတ္ ႏို္င္ငံရပ္ျခားမွာ ဘ၀ အသစ္ တည္ေဆာက္ႏိုင္ဖို႔ အခြင့္အလမ္းရွာၾကရေတာ့သည္။
ပထမဆံုးေသာ အလင္းေရာင္ကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း အာဏာစြန္႔သြားရၿပီးေနာက္ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ျပန္လည္ျမင္ခြင့္ရခဲ့သည္။ တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ား ထိုေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ၾက သည္။ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ကို အသိအမွတ္ျပဳျခင္း မခံခဲ့ရေသာ္လည္း ေအာင္ျမင္မႈက တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုမ်ားကို ႏိုင္ငံေရး အရ စကားေျပာႏိုင္ေအာင္ လမ္းဖြင့္ေပးႏိုင္ခဲ့သည္။ ေနာက္ပိုင္း ႏွစ္ ၂၀ အတြင္း တိုင္းရင္းသားတို႔၏ အေရးကိစၥမ်ား ႏွင့္ ရည္မွန္းခ်က္မ်ားကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုႏိုင္ခဲ့ၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္မ်ားသည္ မူးယစ္ေဆး၀ါး ထုတ္လုပ္ ေရာင္း၀ယ္သူမ်ား၊ ေသာင္းက်န္းသူမ်ား မဟုတ္ၾကဘဲ သူတို႔၏ အခြင့္အေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္သြင္ျပင္လကၡဏာမ်ားကို ကာကြယ္ႏိုင္ရန္အတြက္ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈ၏ တစိတ္တပိုင္းအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ေနၾကသူမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိနားလည္လာၾကသည္။
ေနာက္ထပ္ အခြင့္အေရးတခုက ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ အတူေရာက္ရွိလာခဲ့သည္။ တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ား တိုးတက္မႈကို ရွာေဖြႏိုင္ခဲ့သည္။ လႊတ္ေတာ္တြင္ တိုင္းရင္းသားအေရးကိစၥမ်ား ေျပာဆိုႏိုင္ရန္ လံုေလာက္သည့္ေနရာ ရရွိခဲ့ၿပီး သူတို႔၏ ေနရပ္ ျပည္နယ္မ်ားတြင္ ၾသဇာလႊမ္းမိုးႏိုင္ဖို႔ အားထုတ္လာၾကသည္။ ထိုေရြးေကာက္ပြဲ ႏွစ္ခုသည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း အစျပဳခဲ့သည့္ လမ္းေၾကာင္းကို ျပန္လည္၍ ဆန္တက္ျခင္းဟု ယူဆ၍ ရႏိုင္ပါသည္။
ဦးသိန္းစိန္၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစကားေျပာဖို႔ ဖိတ္ေခၚမႈသည္လည္း လက္နက္ကိုင္ထားသူမ်ားကို ႏိုင္ငံေရးပြဲခင္းသို႔ ျပန္လာေအာင္ ဖြင့္ေပးသည့္ လမ္းေၾကာင္းတခု ျဖစ္ပါသည္။
က်ေနာ့္ကို အထင္မလြဲေစလိုပါ။ ၁၉၆၀ ကာလမ်ားအတြင္းက လက္နက္ကိုင္ရန္မွလြဲ၍ အျခားေရြးခ်ယ္စရာ မရွိခဲ့ပါ။ လက္ နက္ကိုင္ တိုက္ခိုက္မႈသာ မလုပ္ခဲ့လွ်င္ တိုင္းရင္းသားတို႔၏ စ႐ိုက္လကၡဏာ အေျမာက္အမ်ား ကြယ္ေပ်ာက္သြားရေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။ က်ေနာ္၏ မိခင္ႏွင့္ အကို ျဖစ္သူတို႔လည္း ထိုလက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးတြင္ အစိတ္အပိုင္းတခုအျဖစ္ ပါ၀င္ခဲ့ၾကပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ယခုအခ်ိန္သည္ လက္နက္ကိုင္လႈပ္ရွားျခင္းထက္ ႏိုင္ငံေရးအရ လႈပ္ရွားျခင္းဆီသို႔ ျပန္သြားရမည့္ အခ်ိန္ျဖစ္သည္ကို သူတို႔ က်ေနာ္ႏွင့္ သေဘာတူၾကမည္ျဖစ္သည္။
အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ႏိုင္ငံေရးစံနစ္က ဒီမိုကေရစီ ဆန္လာၿပီး တိုင္းရင္းသားမ်ားက ႏိုင္ငံေရးနည္း အရ အေျဖရွာဖို႔ႀကိဳးစားသည္ႏွင့္အမွ် အာဏာကို ရယူ ထိန္းခ်ဳပ္ ထားႏိုင္ရန္ မျဖစ္ႏိုင္မွန္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း ေကာင္းစြာ သေဘာေပါက္ခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သူက လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာကို ရယူ ထိန္းခ်ဳပ္ထားႏိုင္ရန္အတြက္ စနစ္ကို ဖ်က္ဆီးလိုက္ၿပီး တိုင္းရင္းသားမ်ားကို ေတာႀကိဳအံုၾကားသို႔ ပို႔ေဆာင္ ပစ္လိုက္သည္။
အကယ္၍ လိုအပ္သည္ဆိုပါလွ်င္ တိုင္းရင္းသားမ်ားသည္ ေနာက္ထပ္ ႏွစ္ ၅၀ၾကာသည္အထိလည္း ဆက္လက္ တိုက္ခိုက္ႏိုင္စြမ္းရွိသည္ ဆိုသည္ကို က်ေနာ္ သံသယ မရွိပါ။ သို႔ေသာ္လည္း တႏိုင္ငံလံုး အတြက္ အက်ိဳးမရွိသလို တိုင္းရင္းသားမ်ားကိုလည္း အက်ိဳးမဲ့ေစႏိုင္ပါသည္။ ေနာက္သို႔ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ျပန္၍ၾကည့္လိုက္မည္ဆိုလွ်င္ ပညာေရး အားအနည္းဆံုးႏွင့္ အဆင္းရဲဆံုးမွာ မည္သူေတြျဖစ္ပါသနည္း။ ဗမာေတြ မဟုတ္ပါ။ ႏိုင္ငံ၏ အနာဂါတ္အတြက္ အေရးပါေသာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား အားလံုးကို မည္သူေတြ ခ်မွတ္ေနၾကပါသနည္း။ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးေတြ မဟုတ္ၾကပါ။
တိုက္ပြဲေတြ ၾကာရွည္စြာ ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚေနသည္ႏွင့္ အမွ် တိုင္းရင္းသားတုိ႔၏ အေျခအေန အဆင့္အတန္းသည္ ပို၍ က်ဆင္းလာမည္ ျဖစ္သည္။ ေနာက္ဆံုးတြင္ သူတို႔ကို ေျမာက္အေမရိကမွ ေရွးက်သည့္ မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားလို ယဥ္ေက်းမႈ အတြက္ အထူးသီးသန္႔ေစာင့္ေရွာက္ထားသည့္ ေနရာမ်ိဳးတြင္သာ ျမင္ႏိုင္ေတာ့မည္။
လြန္ခဲ့ေသာ ၆၅ ႏွစ္က ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာသည့္ ကိုလိုနီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ ပ်က္စီးဆံုး႐ံႈးမႈမ်ားသည့္ စစ္ပြဲတခုကို ျဖတ္ေက်ာ္၍ ႏိုင္ငံအသစ္ တခုေမြးဖြားေပၚေပါက္လာသည္။ ထိုႏိုင္ငံတြင္ ကမာၻ႔ထိပ္တန္းႏိုင္ငံတႏိုင္ငံ ျဖစ္ႏိုင္သည့္ ႀကီးက်ယ္ေသာ အလားအလာမ်ားလည္း ရွိေနသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ထိုအလားအလာေကာင္းမ်ားသည္ မည္သည့္ အခါမွ လက္ေတြ႔ျဖစ္မလာခဲ့ပါ။ ႏိုင္ငံသည္ ျပည္တြင္းစစ္၏ အ႐ႈပ္အေထြးႏွင့္ ပဋိပကၡမ်ားၾကားတြင္ ေရာက္ရွိေနခဲ့ရသည္။
ကြန္ျမဴနစ္တို႔၏ စစ္မွန္သည့္ ေျပာင္းလဲျခင္းကို ေတာ္လွန္ေရးျဖင့္သာရႏိုင္သည္ဆိုသည့္ အယူအဆက အေရးပါသည့္ ေသာ့ခ်က္ အေၾကာင္းရင္း တခုျဖစ္သည္။ ကြန္ျမဴနစ္တို႔ ယံုၾကည္ေသာ အေပးအယူ ညွိႏိႈင္းမႈဆိုသည္မွာ တဖက္ဖက္က သူ႔အယူအဆကို စြန္႔လႊတ္ေပးဖို႔ျဖစ္သည္။ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီက ၿဗိတိသွ်တို႔ကေပးေသာ လြတ္လပ္ေရးကို အစစ္ အမွန္ အျဖစ္ လက္ခံေပးဖို႔ ျငင္းပယ္ခဲ့သည္။
ကြန္ျမဴနစ္ပါတီႏွင့္ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးကို ယံုၾကည္သည့္ အျခားေသာ အဖြဲ႔မ်ားသည္ တိုင္းျပည္ကို ႏွစ္ ၅၀ ၾကာေအာင္ စစ္အာဏာရွင္လက္အတြင္း ဆက္လက္ရွိေနေစမည့္ စိုးရိမ္စရာလမ္းကို ခင္းခဲ့ၾကသူမ်ား ျဖစ္သည္။ ေနာက္ထပ္ အေၾကာင္းတခုမွာ ဗမာေခါင္းေဆာင္မ်ားအတြင္းမွ ပုဂၢိဳလ္ေရး ၿပိဳင္ဆိုင္မႈ ႀကီးမားျခင္းျဖစ္သည္။ တိုင္း ျပည္အတြက္ဟု ႐ႈျမင္ရမည့္အစား ပုဂၢိဳလ္ေရး ကိုးကြယ္မႈေတြ ဖံုးလႊမ္းခဲ့ၾကသည္။
ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ၾကာျမင့္ခဲ့ေသာ ဖိႏွိပ္ကန္႔သတ္သည့္ အာဏာရွင္စနစ္မွ ေက်ာ္လြန္ခဲ့ၿပီးေသာ ယေန႔အခ်ိန္တြင္ အလားတူ အျဖစ္မ်ိဳးႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရၿပီ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း အမ်ားစုက အေျပာင္းအလဲသည္ ေတာ္လွန္ေရးမွတဆင့္ ရရွိလာျခင္း မဟုတ္သည့္အတြက္ အစစ္အမွန္ မဟုတ္ဟု ယူဆေနၾကသည္။ က်ားသစ္သည္ ကိုယ္ေပၚက အစက္အေျပာက္မ်ားကို ေျပာင္းလဲျခင္း မျပဳႏိုင္သကဲ့သို႔ အာဏာရွင္သည္ ဒီမိုကေရစီကို လက္ခံမည္မဟုတ္ဟု ဆိုၾကသည္။ လြတ္ေျမာက္ျခင္းကို ေတာ္လွန္ေရးမွသာ ရရွိႏိုင္လိမ့္မည္၊ ေစ့စပ္ညွိႏိႈင္းရန္ဆိုသည္မွာ အျခားသူတေယာက္၏ အေတြးအေခၚကို စြန္႔ လႊတ္ဖို႔ ညွိႏိႈင္းျခင္း ျဖစ္သည္ စသည့္ အယူအဆမ်ားႏွင့္ ဗမာေခါင္းေဆာင္ပိုင္း၏ ပုဂၢိဳလ္ေရး ၿပိဳင္မႈမ်ားက ႀကီးမားေနဆဲျဖစ္ သည္။
က်ေနာ္တို႔၏ အမွားေတြထဲမွ က်ေနာ္တို႔ သင္ခန္းစာ ယူႏိုင္ၾကပါၿပီလား။ ယခုအခ်ိန္အထိ အေျခအေနေတြက အေကာင္းဆံုး စံနမူနာျပေလာက္စရာဆီ ေရာက္မလာေသးပါ။ အေကာင္းဆံုး အေျခအေနကို က်ေနာ္တို႔ ထိုင္ေစာင့္ေနရမည္လား။ သို႔မဟုတ္ အေကာင္းဆံုး အေျခအေနကို က်ေနာ္တို႔လုပ္ယူၿပီး ပို၍ေကာင္းလာေအာင္လုပ္ႏိုင္ဖို႔ ႀကိဳးစားရေတာ့မည္လား။
(ဟန္ေညာင္ေဝသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပထမဆုံး သမၼတ စပ္ေရႊသိုက္၏ သားတဦးျဖစ္ျပီး အစိုးရႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားၾကား အပစ္အခတ္ရပ္ဆဲေရး ေဆြးေႏြးဝိုင္းမ်ားတြင္ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ေနေသာ ဘယ္လ္ဂ်ီယမ္ႏိုင္ငံ ဘရပ္ဆဲလ္ၿမိဳ႕အေျခစိုက္ ဥေရာပ-ျမန္မာရံုး (EBO) ၏ အမႈေဆာင္ဒါရိုက္တာ ျဖစ္သည္။ ၎၏ Can President Thein Sein Be Trusted? ကို ႏိုင္မင္းသြင္ ဘာသာျပန္သည္)
အထက္လႊတ္ေတာ္၊ ႀကံ႕ခုိင္ေရးပါတီအမတ္ကို ျပည္သူမ်ား ဆႏၵျပ
ေရခဲ(ျပည္)
ပဲခူးတုိင္း၊ ျပည္ခ႐ိုင္၊ ေပါင္းတည္ၿမိဳ႕မွ ျပည္သူ ၁၀၀ ေက်ာ္သည္ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ေဒါက္တာျမဦးကို အလုိမရွိေၾကာင္း ၾသဂုတ္ ၂၈ ရက္ နံနက္ ၈ နာရီေက်ာ္က ဆႏၵျပခဲ့ၾကသည္။
ျပည္ေထာင္စုႀကံ႕ခုိင္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီမွ ထုိ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္အမတ္သည္ ေပါင္းတည္ၿမိဳ႕ရွိ ကုသိုလ္ျဖစ္ေဆးခန္းမွာ ႏိုင္ငံေရးပါတီတစ္ခု၏ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံျခားအကူအညီမ်ား ရယူထားေၾကာင္း၊ ပရဟိတအသင္းမ်ားသည္ ၿမိဳ႕နယ္ျပည္သူ႔ေဆး႐ုံႀကီးကို ေငြအားျဖင့္ ဖိခိုင္းေနေၾကာင္း စြပ္စြဲေျပာဆိုခဲ့သည္ဟု ဆႏၵျပသူမ်ားက ေျပာဆိုခဲ့သည္။
“တစ္ေယာက္ က်ပ္တစ္ေထာင္စီ ထည့္ၿပီး ေဆးခန္းဖြင့္ထားတာ သူလည္း တစ္ျပားမွ ထည့္တာမဟုတ္ဘူး။ျပည္သူေတြ အကုန္လံုး ေဒါသျဖစ္ရတယ္”ဟု ဆႏၵျပပြဲတြင္ ပါ၀င္သူ ဦးေအးလြင္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ၾသဂုတ္ ၂၀ ရက္တြင္ ၿမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး႐ုံး၌ ေဆးခန္းကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုစဥ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား က အမတ္ကို ေမးခြန္းေမးျမန္းရာ ၎က ျပန္လည္ေျဖၾကားျခင္းမရွိဘဲ ထိုသို႔ေျပာၾကားခဲ့သျဖင့္ ေဒသခံမ်ားကေဒါသထြက္ေနျခင္းျဖစ္သည္ဟု ကာယကံရွင္တို႔ထံမွ စုံစမ္းရရွိသည္။
အဆိုပါ ေဆးခန္းေျမေနရာသည္ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာနက သိမ္းယူထားေသာ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္အသင္း ပိုင္ေျမေနရာ ျဖစ္ေသာ္လည္း မူလပိုင္ရွင္မ်ားက ေဆးခန္းသို႔ လာေရာက္ လွဴဒါန္းသျဖင့္ ထုိေျမေနရာကို ဥပေဒေဘာင္အတြင္းမွ တရား၀င္ရရွိေရး မည္သို႔ လုပ္ေဆာင္သင့္သည္ကို လႊတ္ေတာ္အမတ္ထံေမးျမန္းခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ေဆးခန္းဥကၠ႒ ဦးလူျမင့္က ရွင္းျပသည္။
“အလွဴရွင္ေတြက သူေျပာတဲ့စကားေပၚမွာ မူတည္ၿပီး အထင္အျမင္ လြဲသြားႏိုင္တယ္။ ဦးေလးတို႔ဘက္ကေတာ့ျပန္လည္ ရွင္းလင္းခ်င္တယ္။ ေအးခ်မ္းတဲ့နည္းနဲ႔ သေဘာထားအမွန္ကို သိေစခ်င္တယ္။ ေျဖၾကားခ်က္ေတြ အေပၚမွာ လူထုက မေက်နပ္တာေတြရွိတယ္”ဟု ၎က ဆက္ေျပာခဲ့သည္။
ၾသဂုတ္ ၂၈ ရက္က ဆႏၵျပပြဲသည္ အာဏာပိုင္တို႔ထံ ခြင့္ျပဳခ်က္မယူဘဲ ျပဳလုပ္ျခင္းျဖစ္သျဖင့္ ရဲမ်ားက ဆႏၵျပ သူမ်ားကို လူစုခြဲေပးရန္ လာေရာက္တားျမစ္ခဲ့ၿပီး လုိက္နာျခင္းမရွိလွ်င္ တရားစြဲမည္ဟု အသံခ်ဲ႕စက္ျဖင့္ေအာ္ဟစ္ အသိေပးခဲ့သည္ကို ေတြ႕ရသည္။
ထုိသို႔ ေဒသခံမ်ား ဆႏၵမျပမီ တစ္ရက္အလိုတြင္ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ေဒါက္တာျမဦး၏ အမတ္သက္တမ္း လေပါင္း ၃၀ အတြင္း ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ေဆာင္ရြက္ေပးႏုိင္ခဲ့မႈႏွင့္ ေဆာက္ရြက္ဆဲလုပ္ငန္းမ်ားကို ျပည္သူမ်ားထံ အသိေပးသည့္အေနျဖင့္ ေလးေခါက္ခ်ိဳးစာရြက္မ်ားျဖင့္ ထိုအမတ္၏ပါတီက ေပါင္းတည္ၿမိဳ႕ခံမ်ားထံ လိုက္လံေ၀ငွ ခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံတို႔က ဆုိသည္။
ပါေမာကၡ ေဒါက္တာျမဦးသည္ ေပါင္းတည္၊ သဲကုန္း၊ ေရႊေတာင္မဲဆႏၵနယ္သံုးခုမွ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္အမတ္ တစ္ဦးျဖစ္ၿပီး ယခင္က က်န္းမာေရးဒု-၀န္ႀကီးအထိ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ဖူးၿပီး စစ္တပ္တြင္လည္း ဗိုလ္မွဴးႀကီး ရာထူးအထိ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ဖူးသည့္ အၿငိမ္းစားတစ္ဦးျဖစ္သည္။
ပဲခူးတုိင္း၊ ျပည္ခ႐ိုင္၊ ေပါင္းတည္ၿမိဳ႕မွ ျပည္သူ ၁၀၀ ေက်ာ္သည္ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ေဒါက္တာျမဦးကို အလုိမရွိေၾကာင္း ၾသဂုတ္ ၂၈ ရက္ နံနက္ ၈ နာရီေက်ာ္က ဆႏၵျပခဲ့ၾကသည္။
ျပည္ေထာင္စုႀကံ႕ခုိင္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီမွ ထုိ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္အမတ္သည္ ေပါင္းတည္ၿမိဳ႕ရွိ ကုသိုလ္ျဖစ္ေဆးခန္းမွာ ႏိုင္ငံေရးပါတီတစ္ခု၏ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံျခားအကူအညီမ်ား ရယူထားေၾကာင္း၊ ပရဟိတအသင္းမ်ားသည္ ၿမိဳ႕နယ္ျပည္သူ႔ေဆး႐ုံႀကီးကို ေငြအားျဖင့္ ဖိခိုင္းေနေၾကာင္း စြပ္စြဲေျပာဆိုခဲ့သည္ဟု ဆႏၵျပသူမ်ားက ေျပာဆိုခဲ့သည္။
“တစ္ေယာက္ က်ပ္တစ္ေထာင္စီ ထည့္ၿပီး ေဆးခန္းဖြင့္ထားတာ သူလည္း တစ္ျပားမွ ထည့္တာမဟုတ္ဘူး။ျပည္သူေတြ အကုန္လံုး ေဒါသျဖစ္ရတယ္”ဟု ဆႏၵျပပြဲတြင္ ပါ၀င္သူ ဦးေအးလြင္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ၾသဂုတ္ ၂၀ ရက္တြင္ ၿမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး႐ုံး၌ ေဆးခန္းကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုစဥ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား က အမတ္ကို ေမးခြန္းေမးျမန္းရာ ၎က ျပန္လည္ေျဖၾကားျခင္းမရွိဘဲ ထိုသို႔ေျပာၾကားခဲ့သျဖင့္ ေဒသခံမ်ားကေဒါသထြက္ေနျခင္းျဖစ္သည္ဟု ကာယကံရွင္တို႔ထံမွ စုံစမ္းရရွိသည္။
အဆိုပါ ေဆးခန္းေျမေနရာသည္ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာနက သိမ္းယူထားေသာ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္အသင္း ပိုင္ေျမေနရာ ျဖစ္ေသာ္လည္း မူလပိုင္ရွင္မ်ားက ေဆးခန္းသို႔ လာေရာက္ လွဴဒါန္းသျဖင့္ ထုိေျမေနရာကို ဥပေဒေဘာင္အတြင္းမွ တရား၀င္ရရွိေရး မည္သို႔ လုပ္ေဆာင္သင့္သည္ကို လႊတ္ေတာ္အမတ္ထံေမးျမန္းခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ေဆးခန္းဥကၠ႒ ဦးလူျမင့္က ရွင္းျပသည္။
“အလွဴရွင္ေတြက သူေျပာတဲ့စကားေပၚမွာ မူတည္ၿပီး အထင္အျမင္ လြဲသြားႏိုင္တယ္။ ဦးေလးတို႔ဘက္ကေတာ့ျပန္လည္ ရွင္းလင္းခ်င္တယ္။ ေအးခ်မ္းတဲ့နည္းနဲ႔ သေဘာထားအမွန္ကို သိေစခ်င္တယ္။ ေျဖၾကားခ်က္ေတြ အေပၚမွာ လူထုက မေက်နပ္တာေတြရွိတယ္”ဟု ၎က ဆက္ေျပာခဲ့သည္။
ၾသဂုတ္ ၂၈ ရက္က ဆႏၵျပပြဲသည္ အာဏာပိုင္တို႔ထံ ခြင့္ျပဳခ်က္မယူဘဲ ျပဳလုပ္ျခင္းျဖစ္သျဖင့္ ရဲမ်ားက ဆႏၵျပ သူမ်ားကို လူစုခြဲေပးရန္ လာေရာက္တားျမစ္ခဲ့ၿပီး လုိက္နာျခင္းမရွိလွ်င္ တရားစြဲမည္ဟု အသံခ်ဲ႕စက္ျဖင့္ေအာ္ဟစ္ အသိေပးခဲ့သည္ကို ေတြ႕ရသည္။
ထုိသို႔ ေဒသခံမ်ား ဆႏၵမျပမီ တစ္ရက္အလိုတြင္ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ေဒါက္တာျမဦး၏ အမတ္သက္တမ္း လေပါင္း ၃၀ အတြင္း ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ေဆာင္ရြက္ေပးႏုိင္ခဲ့မႈႏွင့္ ေဆာက္ရြက္ဆဲလုပ္ငန္းမ်ားကို ျပည္သူမ်ားထံ အသိေပးသည့္အေနျဖင့္ ေလးေခါက္ခ်ိဳးစာရြက္မ်ားျဖင့္ ထိုအမတ္၏ပါတီက ေပါင္းတည္ၿမိဳ႕ခံမ်ားထံ လိုက္လံေ၀ငွ ခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံတို႔က ဆုိသည္။
ပါေမာကၡ ေဒါက္တာျမဦးသည္ ေပါင္းတည္၊ သဲကုန္း၊ ေရႊေတာင္မဲဆႏၵနယ္သံုးခုမွ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္အမတ္ တစ္ဦးျဖစ္ၿပီး ယခင္က က်န္းမာေရးဒု-၀န္ႀကီးအထိ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ဖူးၿပီး စစ္တပ္တြင္လည္း ဗိုလ္မွဴးႀကီး ရာထူးအထိ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ဖူးသည့္ အၿငိမ္းစားတစ္ဦးျဖစ္သည္။
ထားဝယ္ၿမိဳ႕၌ လယ္သိမ္းမရ၍ လယ္သမား တစ္ဦးအား ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္
ထား၀ယ္လူငယ္အစည္းအရံုး
ထားဝယ္ၿမိဳ႕နယ္၊ ဝဲကၽြန္းထိန္သစ္ ရပ္ကြက္၊ ကေျမာကင္းလမ္း၊ ကေျမာကင္း တံတား နံေဘး၌ လက္ရွိ လယ္စိုက္ပ်ဳိးလွ်က္ ရွိေသာ လယ္သမား ဦးစံလင္းအား ထားဝယ္ ခ႐ုိင္ အုက္ခ်ဳပ္ေရးမႉး ဦးေက်ာ္ေဆြမွ ၁၈၇၆ ခုႏွစ္ေျမယာႏွင့္ အခြန္ေတာ္ ဥပေဒ ပုဒ္မ (ဏ) ျဖင့္ တရားစြဲဆိုကာ၂၆-၈-၂၀၁၃ (တနလၤာေန႔) တြင္ ဒဏ္ေငြ ၂၀၀ႏွင့္ ေထာင္ဒဏ္ ၁ လကို ထားဝယ္ၿမိဳ႕နယ္ တရားသူႀကီး ဦးထြန္းလင္းက ခ်မွတ္ခဲ့သည္။
ဦးစံလင္းသည္ ထားဝယ္ ခ႐ိုင္အတြင္း တရားမွ်တမႈ မရွိသည့္ လယ္ယာေျမ သိမ္းဆည္းမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ပထမဆံုး ေထာင္က် ခံရေသာ လယ္သမား ျဖစ္သည္ဟုု သမီးျဖစ္သူ မေရႊစင္ယုမွ ေျပာၾကားသည္။
“ထားဝယ္ အမ်ားပိုင္ ကုမၸဏီက လယ္ေျမကို သိမ္းတယ္။ မူလပိုင္ရွင္ ဆိုတာ ရွိေပမယ့္ ကၽြန္မ အေဖကို သူကိုယ္တိုင္ လယ္မလုပ္ႏိုင္လို႔ လယ္လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို လြန္ခဲ့တဲ့ ၄ႏွစ္ ခန္႔ေလာက္ ကတည္းက လႊဲေျပာင္းေပးထားၿပီး ကၽြန္မတို႔ တစ္မိသားစုလံုး ဒီလယ္ကို စိုက္လာခဲ့တာ ပတ္ဝန္းက်င္က လယ္သမားေတြ အကုန္လံုးလည္း အသိဘဲ။ ကၽြန္မတို႔က ဘာေလွ်ာ္ေၾကးမွ မယူထားေတာ့ ထြက္ေပးစရာလည္း မလိုဘူး။ သူတို႔ေပးတဲ့ ေလွ်ာ္ေၾကး ဆိုတာ ကၽြန္မတို႔ ဘဝအတြက္ ဘာအာမခံခ်က္မွ မရွိဘဲ၊ လယ္သမား လယ္ေပ်ာက္ရင္ ထမင္း ငတ္မွာေပါ့၊ အခုေတာ့ ကုမၸဏီက လယ္ကို မတရား သိမ္းခ်င္တယ္၊ ကၽြန္မတို႔က အသိမ္းမခံဘူး၊ ကုမၸဏီကို ေပးခ်င္ေတာ့ ခ႐ိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးက တရားစြဲတယ္၊ ကၽြန္မအေဖ ေထာင္က်တယ္၊ ေကာင္းပါတယ္၊ ကၽြန္မအေဖက ထားဝယ္ၿမိဳ႕ရဲ႕ စံျပ လယ္သမား ျဖစ္သြားတာေပါ့” ဟု မေရႊစင္ယုက ဆက္လက္ ေျပာၾကား ခဲ့သည္။
ဦးစံလင္းအား ေထာင္ခ် ခဲ့သည့္ ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ထားဝယ္ လယ္သမား မ်ားကလည္း သေဘာမတူ ကန္႔ကြက္ေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုခဲ့ၿပီး လယ္သမားမ်ား၏ ဂုတ္ေသြးစုတ္ အျမတ္ ထုတ္သည့္ ‘ထားဝယ္ အမ်ားပိုင္ ကုမၸဏီ’ အား ထားဝယ္ ခ႐ိုင္ အတြင္းရွိ လယ္သမားမ်ား အေနျဖင့္ ထားဝယ္ လယ္သမားမ်ား သမိုင္း၏ ကုမၸဏီဆိုး အျဖစ္ သတ္မွတ္ကာ ထားဝယ္ခ႐ိုင္ အတြင္းရွိ လယ္သမား မိသားစုဝင္ တိုင္း၏ သမိုင္း တာဝန္ တစ္ရပ္ ပမာ စဥ္ဆက္ မျပတ္ သပိတ္ေမွာက္ သြားႏိုင္သည္ အထိ စည္း႐ံုး သြားမည္ ဟု ထားဝယ္ လယ္သမားမ်ား အစည္းအေဝးမွ ထုတ္ျပန္ေၾကျငာခဲ့သည္။
၂၇-၈-၂၀၁၃ (အဂၤါေန႔) တြင္ ဦးစံလင္းအား ဂုဏ္ျပဳသည့္ အေနျဖင့္ သူ၏ လယ္ေျမ၌ စိုက္ပ်ဳိးရန္ က်န္ရွိ ေနေသးေသာ လယ္ကြက္မ်ား၌ သူ၏ မိသားစု လယ္သမား မ်ားႏွင့္ အတူ စပါး စိုက္ပ်ဳိး ၾကမည္ဟု လယ္သမားမ်ား ထံမွ သိရပါသည္။
ထားဝယ္ၿမိဳ႕နယ္၊ ဝဲကၽြန္းထိန္သစ္ ရပ္ကြက္၊ ကေျမာကင္းလမ္း၊ ကေျမာကင္း တံတား နံေဘး၌ လက္ရွိ လယ္စိုက္ပ်ဳိးလွ်က္ ရွိေသာ လယ္သမား ဦးစံလင္းအား ထားဝယ္ ခ႐ုိင္ အုက္ခ်ဳပ္ေရးမႉး ဦးေက်ာ္ေဆြမွ ၁၈၇၆ ခုႏွစ္ေျမယာႏွင့္ အခြန္ေတာ္ ဥပေဒ ပုဒ္မ (ဏ) ျဖင့္ တရားစြဲဆိုကာ၂၆-၈-၂၀၁၃ (တနလၤာေန႔) တြင္ ဒဏ္ေငြ ၂၀၀ႏွင့္ ေထာင္ဒဏ္ ၁ လကို ထားဝယ္ၿမိဳ႕နယ္ တရားသူႀကီး ဦးထြန္းလင္းက ခ်မွတ္ခဲ့သည္။
ဦးစံလင္းသည္ ထားဝယ္ ခ႐ိုင္အတြင္း တရားမွ်တမႈ မရွိသည့္ လယ္ယာေျမ သိမ္းဆည္းမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ပထမဆံုး ေထာင္က် ခံရေသာ လယ္သမား ျဖစ္သည္ဟုု သမီးျဖစ္သူ မေရႊစင္ယုမွ ေျပာၾကားသည္။
“ထားဝယ္ အမ်ားပိုင္ ကုမၸဏီက လယ္ေျမကို သိမ္းတယ္။ မူလပိုင္ရွင္ ဆိုတာ ရွိေပမယ့္ ကၽြန္မ အေဖကို သူကိုယ္တိုင္ လယ္မလုပ္ႏိုင္လို႔ လယ္လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို လြန္ခဲ့တဲ့ ၄ႏွစ္ ခန္႔ေလာက္ ကတည္းက လႊဲေျပာင္းေပးထားၿပီး ကၽြန္မတို႔ တစ္မိသားစုလံုး ဒီလယ္ကို စိုက္လာခဲ့တာ ပတ္ဝန္းက်င္က လယ္သမားေတြ အကုန္လံုးလည္း အသိဘဲ။ ကၽြန္မတို႔က ဘာေလွ်ာ္ေၾကးမွ မယူထားေတာ့ ထြက္ေပးစရာလည္း မလိုဘူး။ သူတို႔ေပးတဲ့ ေလွ်ာ္ေၾကး ဆိုတာ ကၽြန္မတို႔ ဘဝအတြက္ ဘာအာမခံခ်က္မွ မရွိဘဲ၊ လယ္သမား လယ္ေပ်ာက္ရင္ ထမင္း ငတ္မွာေပါ့၊ အခုေတာ့ ကုမၸဏီက လယ္ကို မတရား သိမ္းခ်င္တယ္၊ ကၽြန္မတို႔က အသိမ္းမခံဘူး၊ ကုမၸဏီကို ေပးခ်င္ေတာ့ ခ႐ိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးက တရားစြဲတယ္၊ ကၽြန္မအေဖ ေထာင္က်တယ္၊ ေကာင္းပါတယ္၊ ကၽြန္မအေဖက ထားဝယ္ၿမိဳ႕ရဲ႕ စံျပ လယ္သမား ျဖစ္သြားတာေပါ့” ဟု မေရႊစင္ယုက ဆက္လက္ ေျပာၾကား ခဲ့သည္။
ဦးစံလင္းအား ေထာင္ခ် ခဲ့သည့္ ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ထားဝယ္ လယ္သမား မ်ားကလည္း သေဘာမတူ ကန္႔ကြက္ေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုခဲ့ၿပီး လယ္သမားမ်ား၏ ဂုတ္ေသြးစုတ္ အျမတ္ ထုတ္သည့္ ‘ထားဝယ္ အမ်ားပိုင္ ကုမၸဏီ’ အား ထားဝယ္ ခ႐ိုင္ အတြင္းရွိ လယ္သမားမ်ား အေနျဖင့္ ထားဝယ္ လယ္သမားမ်ား သမိုင္း၏ ကုမၸဏီဆိုး အျဖစ္ သတ္မွတ္ကာ ထားဝယ္ခ႐ိုင္ အတြင္းရွိ လယ္သမား မိသားစုဝင္ တိုင္း၏ သမိုင္း တာဝန္ တစ္ရပ္ ပမာ စဥ္ဆက္ မျပတ္ သပိတ္ေမွာက္ သြားႏိုင္သည္ အထိ စည္း႐ံုး သြားမည္ ဟု ထားဝယ္ လယ္သမားမ်ား အစည္းအေဝးမွ ထုတ္ျပန္ေၾကျငာခဲ့သည္။
၂၇-၈-၂၀၁၃ (အဂၤါေန႔) တြင္ ဦးစံလင္းအား ဂုဏ္ျပဳသည့္ အေနျဖင့္ သူ၏ လယ္ေျမ၌ စိုက္ပ်ဳိးရန္ က်န္ရွိ ေနေသးေသာ လယ္ကြက္မ်ား၌ သူ၏ မိသားစု လယ္သမား မ်ားႏွင့္ အတူ စပါး စိုက္ပ်ဳိး ၾကမည္ဟု လယ္သမားမ်ား ထံမွ သိရပါသည္။
ယေန႔ ျမန္မာ့ေရးရာသတင္းမ်ား August,31st,2013
( 30 )လက္က်န္ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ၁၂၂ ဦး ရွိ
( 29 )Myanmar to play against Omen in AFC U-22 Championship
( 28 )ကခ်င္ဒုကၡသည္ ျပန္လည္ေနရာခ်ေရး ကုလအထူးကိုယ္စားလွယ္ ေဆြးေႏြး
( 27 )New investment regulations will benefit Myanmar and its investors
( 26 )အေမရိကန္ တရားဥပေဒနဲ႔ မူးယစ္ဆိုင္ရာ လက္ေထာက္ ဝန္ႀကီး ျမန္မာႏုိင္ငံလာမည္
( 25 )Myanmar Economic Holdings in brewery contract dispute
( 24 )ဒုကၡသည္အသိုင္းအ၀ိုင္းကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ ေကအဲန္ ယူ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြး
( 23 )Firm wins contract to fix gas turbines in Myanmar
( 22 )လြွႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ ႐ုပ္သိမ္းသည့္ ဥပေဒၾကမ္း ဆက္ေဆြးေနြးရန္ ေတာင္းဆု
( 21 )Sagaing Police Arrest More Suspects After Latest Sectarian Unrest
( 20 )၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံု ျပင္ ဆင္ႏိုင္ရန္ KNU ႏွင့္ ကရင္ႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ား ေဆြးေႏြး
( 19 )Universities to conduct Higher Education survey
( 18 )လူဦးေရစာရင္း အမွန္ရရွိေရး ကရင္ျပည္သူ႔ပါတီ ႀကိဳးပမ္း လုပ္ေဆာင္
( 17 )Bangladesh, Myanmar to resume direct Dhaka-Yangon flights
( 16 )သတင္းအတတ္ပညာသင္ တကၠသုိလ္ ဖြင့္နုိင္ေရး သမၼတကုိ တင္ျပမည္
( 15 )Burmese Beauty Queen Wins Over Facebook Fans
( 14 )ျမန္မာ့ေ႐ြွႊေဈး ျမင့္တက္
( 13 )Aung San Suu Kyi to visit Singapore
( 12 )အေမရိကန္ ရခိုင္အမ်ိဳးသားညီလာခံ မနက္ျဖန္ က်င္းပေတာ့မည္
( 11 )Bangladesh can’t take in more Rohingyas
( 10 )ကမာၱလွည့္ခရီးသြား ကုမၸဏီတခု စတင္ဖြင့္လွစ္
( 9 )An un-Buddhist-like movement threatens progress
( 8 )(၇၄) ႏွစ္ေျမွာက္ ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမေန႕ အခမ္းအနား ျမန္မာႏိုင္ငံ အႏွံ႕ ခန္းနားၾကီးက်ယ္စြာ က်င္းပမည္
( 7 )India must mend its fences with Myanmar
( 6 )ဖုန္းလိုင္းျပတ္ေတာက္ေနသျဖင့္ ဆက္သြယ္ေရး အခက္အခဲႀကံဳေတြ႕ရ
( 5 )Thailand faces labor shortage as neighboring economies grow
( 4 )ေျမာက္ကိုရီးယားနွင့္ စစ္ေရး ျဖတ္ေတာက္ရန္ ျမန္မာကုိ အေမရိကန္ တုိက္တြန္း
( 3 )Burmese deal a first for Wood
( 2 )၂၀၁၃ ဆီးဂိမ္းမွာ ျမန္မာ့ ငါးပ်ံမ်ား ျမဴးၾကပါ့မလား
( 1 )Nay Pyi Daw gets its connection to Bangkok Don Mueang
( 29 )Myanmar to play against Omen in AFC U-22 Championship
( 28 )ကခ်င္ဒုကၡသည္ ျပန္လည္ေနရာခ်ေရး ကုလအထူးကိုယ္စားလွယ္ ေဆြးေႏြး
( 27 )New investment regulations will benefit Myanmar and its investors
( 26 )အေမရိကန္ တရားဥပေဒနဲ႔ မူးယစ္ဆိုင္ရာ လက္ေထာက္ ဝန္ႀကီး ျမန္မာႏုိင္ငံလာမည္
( 25 )Myanmar Economic Holdings in brewery contract dispute
( 24 )ဒုကၡသည္အသိုင္းအ၀ိုင္းကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ ေကအဲန္ ယူ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြး
( 23 )Firm wins contract to fix gas turbines in Myanmar
( 22 )လြွႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ ႐ုပ္သိမ္းသည့္ ဥပေဒၾကမ္း ဆက္ေဆြးေနြးရန္ ေတာင္းဆု
( 21 )Sagaing Police Arrest More Suspects After Latest Sectarian Unrest
( 20 )၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံု ျပင္ ဆင္ႏိုင္ရန္ KNU ႏွင့္ ကရင္ႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ား ေဆြးေႏြး
( 19 )Universities to conduct Higher Education survey
( 18 )လူဦးေရစာရင္း အမွန္ရရွိေရး ကရင္ျပည္သူ႔ပါတီ ႀကိဳးပမ္း လုပ္ေဆာင္
( 17 )Bangladesh, Myanmar to resume direct Dhaka-Yangon flights
( 16 )သတင္းအတတ္ပညာသင္ တကၠသုိလ္ ဖြင့္နုိင္ေရး သမၼတကုိ တင္ျပမည္
( 15 )Burmese Beauty Queen Wins Over Facebook Fans
( 14 )ျမန္မာ့ေ႐ြွႊေဈး ျမင့္တက္
( 13 )Aung San Suu Kyi to visit Singapore
( 12 )အေမရိကန္ ရခိုင္အမ်ိဳးသားညီလာခံ မနက္ျဖန္ က်င္းပေတာ့မည္
( 11 )Bangladesh can’t take in more Rohingyas
( 10 )ကမာၱလွည့္ခရီးသြား ကုမၸဏီတခု စတင္ဖြင့္လွစ္
( 9 )An un-Buddhist-like movement threatens progress
( 8 )(၇၄) ႏွစ္ေျမွာက္ ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမေန႕ အခမ္းအနား ျမန္မာႏိုင္ငံ အႏွံ႕ ခန္းနားၾကီးက်ယ္စြာ က်င္းပမည္
( 7 )India must mend its fences with Myanmar
( 6 )ဖုန္းလိုင္းျပတ္ေတာက္ေနသျဖင့္ ဆက္သြယ္ေရး အခက္အခဲႀကံဳေတြ႕ရ
( 5 )Thailand faces labor shortage as neighboring economies grow
( 4 )ေျမာက္ကိုရီးယားနွင့္ စစ္ေရး ျဖတ္ေတာက္ရန္ ျမန္မာကုိ အေမရိကန္ တုိက္တြန္း
( 3 )Burmese deal a first for Wood
( 2 )၂၀၁၃ ဆီးဂိမ္းမွာ ျမန္မာ့ ငါးပ်ံမ်ား ျမဴးၾကပါ့မလား
( 1 )Nay Pyi Daw gets its connection to Bangkok Don Mueang
Friday, August 30, 2013
ေနာ္အုန္းလွကိုတရားရံုးက ေထာင္ဒဏ္ ၂ႏွစ္ခ်မွတ္
ABC
ျမန္မာႏိုင္ငံ စစ္ကိုင္းတိုင္း မံုရြာခရိုင္က လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း ဖ်က္သိမ္းေပးေရးနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ဖ်က္သိမ္းေရး ေတာင္းဆိုဖို႔အတြက္ ဆႏၵျပဖို႔ၾကိဳစားခဲ႔တဲ႔ အမ်ဳိးသမီးကြန္ယက္အဖြဲ႔က ေဒၚေနာ္အုန္းလွကို မေန႔က မံုရြာတရားရံုးကေနၿပီး ေထာင္ဒဏ္ ၂ႏွစ္ခ်မွတ္လိုက္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ေဒၚေနာ္အုန္းလွကို ၿပီးခဲ႔တဲ႔ ၾသဂုတ္လ ၁၃ရက္ေန႔ ညေနမွာ ဖမ္းဆီးအမႈဖြင္႔ခဲ႔တာျဖစ္ၿပီးေတာ႔ ၂၇ရက္ေန႔မွာ ၿမိဳ႕နယ္ မယက အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးညႊန္႔ေဆြက တရားလိုလုပ္ၿပီး စတင္ရံုးထုတ္စစ္ေဆးခဲ႔တာျဖစ္ပါတယ္။ တရားရံုးက ေဒၚေနာ္အုန္းလွကို ႏိုင္ငံေတာ္ အၾကည္အညိဳပ်က္ေစမႈ ပုဒ္မ ၅၀၅နဲ႔ မေန႔က ေထာင္ဒဏ္ ၂ႏွစ္ခ်မွတ္လိုက္အေပၚ သူ႔ရဲ႕ ေရွ႕ေန ဦးေရာဘတ္ ဆန္းေအာင္ က အခုလိုေျပာျပပါတယ္။
“ျပစ္မွဳဆိုင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ ၅၀၅ ပုဒ္မခြဲ ခ အရ ေထာင္ဒဏ္ ၂ ႏွစ္ခ်တယ္။ ေရွ႕လထဲမွာ အယူခံကို တင္မွာပါ။ ျပစ္မဳွဆိုင္ရာ ဥပေဒ ပုဒ္မ ခ ေခြးဆိုတာက ရဲ အေရးပိုင္တဲ့ အမွဳမဟုတ္ပါဘူး။ သူတို႕ က ရဲအေရးမပိုင္တဲ့အမွဳပံုစံနဲ႕ ဖြင့္ၿပီးေတာ့ တရားရံုုးကို တရားစြဲတင္ပါတယ္။ ေနာ္အုန္းလွကို ဖမ္းၿပီမွ အမႈဖြင့္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဖမ္းတဲ့အခ်ိန္မွာလည္းပဲ သူက ျပစ္မွဳမညွိစြန္းေသးဘူးလို႕ပဲ ေျပာရမွာေပါ့။”
ေဒၚေနာ္အုန္းလွကို ေထာင္ဒဏ္မခ်မွတ္ခင္ ၾသဂုတ္လ ၂၈ ရက္ေန႕မွာ ေဒၚေနာ္အုန္းလွရဲ႕ ေရွ႕ေနမပါပဲနဲ႔ အတင္းရံုးတင္ခဲ႔သလို မေန႔ကအမိန္႔ခ်မွတ္ခ်ိန္မွာလည္း သူမရဲ႕ေရွ႕ေန တက္ေရာက္ႏိုင္ျခင္းမရွိတဲ႔အတြက္ ဒါဟာ တရားမွ်တမႈမရွိဘူးလို႔ သူမရဲ႕ ေရွ႕ေန ဦးေရာဘဆန္းေအာင္က ေျပာပါတယ္။
ေဒၚေနာ္အုန္းလွ ဟာ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ NLD ပါတီ၀င္ေဟာင္းတစ္ေယာက္ျဖစ္ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဴပ္က်ခံထားရခ်ိန္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ အဂၤါေန႕တိုင္း ေရႊတိဂံုဘုရားမွာ ဦးေဆာင္၀တ္ျပဳဆုေတာင္းေပးခဲ႔သူတစ္ဦး ျဖစ္ပါတယ္။
ျမစ္ဆံု ေရကာတာတည္ေဆာက္မွဳ ရပ္တန္႕ေရး၊ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား လြတ္ေျမာက္ေရး စတဲ့ ဆႏၵျပေတာင္းဆိုမွဳေတြမွာလည္း တက္တက္ၾကြၾကြ ပါ၀င္ခဲ့သူတစ္ဦးျဖစ္ၿပီး ၁၉ ၉ ၂ ခုႏွစ္ကေန ၂၀၀၇ ခုႏွစ္အထိ ၆ ႀကိမ္ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းခံခဲ့ရဖူးသူျဖစ္ေၾကာင္း ေရဒီယို ၾသစေတးလ် သတင္းေထာက္ သန္းေက်ာ္စုိးက သတင္းေပးပို႕ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေဒၚေနာ္အုန္းလွကို ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္လိုက္တဲ႔ တရက္ထဲမွာပဲ မံုရြာခရိုင္၊ ဆားလင္းႀကီးၿမိဳ႕နယ္၊ လက္ပံေတာင္းေတာင္ေဒသက တံုရြာမွာ လက္ပံေတာင္းစီမံကိန္း ဖ်တ္သိမ္းေရး၊ မီးေလာင္ဗံုးနဲ႔ အၾကမ္းဖက္ခံရတဲ့အမႈ ေဖာ္ထုတ္ေပးေရးတို႔အတြက္ သက္ဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္ေတြက ေဒသခံေတြကို ဆႏၵျပခြင္႔ျပဳခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ စစ္ကိုင္းတိုင္း မံုရြာခရိုင္က လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း ဖ်က္သိမ္းေပးေရးနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ဖ်က္သိမ္းေရး ေတာင္းဆိုဖို႔အတြက္ ဆႏၵျပဖို႔ၾကိဳစားခဲ႔တဲ႔ အမ်ဳိးသမီးကြန္ယက္အဖြဲ႔က ေဒၚေနာ္အုန္းလွကို မေန႔က မံုရြာတရားရံုးကေနၿပီး ေထာင္ဒဏ္ ၂ႏွစ္ခ်မွတ္လိုက္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ေဒၚေနာ္အုန္းလွကို ၿပီးခဲ႔တဲ႔ ၾသဂုတ္လ ၁၃ရက္ေန႔ ညေနမွာ ဖမ္းဆီးအမႈဖြင္႔ခဲ႔တာျဖစ္ၿပီးေတာ႔ ၂၇ရက္ေန႔မွာ ၿမိဳ႕နယ္ မယက အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးညႊန္႔ေဆြက တရားလိုလုပ္ၿပီး စတင္ရံုးထုတ္စစ္ေဆးခဲ႔တာျဖစ္ပါတယ္။ တရားရံုးက ေဒၚေနာ္အုန္းလွကို ႏိုင္ငံေတာ္ အၾကည္အညိဳပ်က္ေစမႈ ပုဒ္မ ၅၀၅နဲ႔ မေန႔က ေထာင္ဒဏ္ ၂ႏွစ္ခ်မွတ္လိုက္အေပၚ သူ႔ရဲ႕ ေရွ႕ေန ဦးေရာဘတ္ ဆန္းေအာင္ က အခုလိုေျပာျပပါတယ္။
“ျပစ္မွဳဆိုင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ ၅၀၅ ပုဒ္မခြဲ ခ အရ ေထာင္ဒဏ္ ၂ ႏွစ္ခ်တယ္။ ေရွ႕လထဲမွာ အယူခံကို တင္မွာပါ။ ျပစ္မဳွဆိုင္ရာ ဥပေဒ ပုဒ္မ ခ ေခြးဆိုတာက ရဲ အေရးပိုင္တဲ့ အမွဳမဟုတ္ပါဘူး။ သူတို႕ က ရဲအေရးမပိုင္တဲ့အမွဳပံုစံနဲ႕ ဖြင့္ၿပီးေတာ့ တရားရံုုးကို တရားစြဲတင္ပါတယ္။ ေနာ္အုန္းလွကို ဖမ္းၿပီမွ အမႈဖြင့္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဖမ္းတဲ့အခ်ိန္မွာလည္းပဲ သူက ျပစ္မွဳမညွိစြန္းေသးဘူးလို႕ပဲ ေျပာရမွာေပါ့။”
ေဒၚေနာ္အုန္းလွကို ေထာင္ဒဏ္မခ်မွတ္ခင္ ၾသဂုတ္လ ၂၈ ရက္ေန႕မွာ ေဒၚေနာ္အုန္းလွရဲ႕ ေရွ႕ေနမပါပဲနဲ႔ အတင္းရံုးတင္ခဲ႔သလို မေန႔ကအမိန္႔ခ်မွတ္ခ်ိန္မွာလည္း သူမရဲ႕ေရွ႕ေန တက္ေရာက္ႏိုင္ျခင္းမရွိတဲ႔အတြက္ ဒါဟာ တရားမွ်တမႈမရွိဘူးလို႔ သူမရဲ႕ ေရွ႕ေန ဦးေရာဘဆန္းေအာင္က ေျပာပါတယ္။
ေဒၚေနာ္အုန္းလွ ဟာ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ NLD ပါတီ၀င္ေဟာင္းတစ္ေယာက္ျဖစ္ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဴပ္က်ခံထားရခ်ိန္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ အဂၤါေန႕တိုင္း ေရႊတိဂံုဘုရားမွာ ဦးေဆာင္၀တ္ျပဳဆုေတာင္းေပးခဲ႔သူတစ္ဦး ျဖစ္ပါတယ္။
ျမစ္ဆံု ေရကာတာတည္ေဆာက္မွဳ ရပ္တန္႕ေရး၊ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား လြတ္ေျမာက္ေရး စတဲ့ ဆႏၵျပေတာင္းဆိုမွဳေတြမွာလည္း တက္တက္ၾကြၾကြ ပါ၀င္ခဲ့သူတစ္ဦးျဖစ္ၿပီး ၁၉ ၉ ၂ ခုႏွစ္ကေန ၂၀၀၇ ခုႏွစ္အထိ ၆ ႀကိမ္ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းခံခဲ့ရဖူးသူျဖစ္ေၾကာင္း ေရဒီယို ၾသစေတးလ် သတင္းေထာက္ သန္းေက်ာ္စုိးက သတင္းေပးပို႕ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေဒၚေနာ္အုန္းလွကို ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္လိုက္တဲ႔ တရက္ထဲမွာပဲ မံုရြာခရိုင္၊ ဆားလင္းႀကီးၿမိဳ႕နယ္၊ လက္ပံေတာင္းေတာင္ေဒသက တံုရြာမွာ လက္ပံေတာင္းစီမံကိန္း ဖ်တ္သိမ္းေရး၊ မီးေလာင္ဗံုးနဲ႔ အၾကမ္းဖက္ခံရတဲ့အမႈ ေဖာ္ထုတ္ေပးေရးတို႔အတြက္ သက္ဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္ေတြက ေဒသခံေတြကို ဆႏၵျပခြင္႔ျပဳခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
တိုင္းရင္းသားတပ္ဖြဲ႕မ်ားအား အျပတ္ရွင္းလင္းပစ္ရန္ တိုင္း႐ုံးအား ကာ/ခ်ဳပ္ ညႊန္ၾကား
သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္
သၽွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း လားရွိုးၿမိဳ႕ အေရွ႕ေျမာက္တိုင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္ (ရမခ) တိုင္း႐ုံးတြင္ ျပဳလုပ္ေသာ ၄ လပတ္ အစည္းအေဝးသို႔ လက္နက္ကိုင္ တိုင္းရင္းသားတပ္ဖြဲ႕မ်ား အားလုံးအားရွင္းလင္းပစ္ရန္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီး ခ်ဳပ္ႀကီး၏ ညႊန္ၾကားစာကို တိုင္းမွူး ကဖတ္ျပသည္ဟု ေျပာက္က်ားထြက္လာေသာ စာရြက္စာတမ္းမ်ားက ဆိုပါသည္။
ရမခ တိုင္း႐ုံး၌ ပဌမ ၄ လပတ္ အစည္း အေဝးက်င္းပစဥ္က စစ္တိုင္းမွူးဗိုလ္မွူးခ်ဳပ္ေအာင္စိုးက - “ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၂ စက္တင္ဘာလတုန္းက ကခ်င္ KIA တပ္ကို ျမန္မာစစ္တပ္က တပ္မ ၁၀ ခု သုံးၿပီး တိုက္ခိုက္ရတယ္။ ၄ လ အတြင္း တိုက္ပြဲေပါင္း ၃၅၅ ႀကိမ္ျဖစ္ပြါးခဲ့တယ္။ ဒီအထဲမွာမွ အျပင္း ထန္ဆုံးတိုက္ပြဲက ၉၅ ႀကိမ္ရွိပါတယ္။ ၄ လ အတြင္း ေသေၾကဒဏ္ရာရတဲ့ တပ္သား ၁၀၀၀ ေက်ာ္ပါတယ္။ အခုလို ဆုံးရွုံးမွုမ်ားျပားတာဟာ တပ္မေတာ္ အေနနဲ႔ တိုင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ နယ္ေၿမ မကၽြမ္းလို႔ အေတြ႕ အၾကဳံနည္းပါးလို႔ျဖစ္ရပါတယ္။ သို႔ေသာ္ လက္နက္ႀကီးေတြသုံး၊ ေဝဟင္က အင္အားေတြကိုသုံးတိုက္ၿပီး တပ္စခန္းအားလုံးကိုသိမ္းပိုက္ နိုင္ခဲ့ပါတယ္” ဟု ပါရွိပါသည္။
ရမခတိုင္း၏ ပဌမ ၄ လပတ္အစည္းအေဝးကို ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၇ ရက္ႏွင့္ ၈ ရက္ေန႔တြင္ က်င္းပခဲ့ပါသည္။
အစည္းအေဝး ေနာက္ဆုံးရက္ျဖစ္ေသာ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၈ ရက္ေန႔တြင္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွူးႀကီး မင္းေအာင္လွိုင္၏ အမိန႔္စာ၊ မွာၾကားစာကိုတိုင္းမွူးကဖတ္ျပရာတြင္ - ၁- ရမခတိုင္းအတြင္း ေကအိုင္ေအ တပ္မဟာ ၄ ၊ ကိုးကန႔္ (ဖုံၾကားရွင္းလက္က်န္တပ္)တို႔အား ေခါင္းျပန္မေထာင္နိုင္ေအာင္ ရွင္းလင္းတိုက္ခိုက္ ပစ္ရမည္။ ၂- ေနာင္ခ်ိဳမွ တ႐ုတ္နယ္စပ္အထိ အသြားလမ္းတေလၽွာက္ လွုပ္ရွားေနသည့္ လက္နက္ကိုင္ တိုင္း ရင္းသားတပ္ဖြဲ႕မ်ားအား စခန္းမခ်နိုင္ေအာင္ ရွင္းလင္းပစ္ရန္။ (အဆိုပါ ေဒသတြင္ RCSS/SSA, SSPP/SSA, KIA,TNLA) တို႔လွုပ္ရွားေနပါသည္။ ၃- သံလြင္ျမစ္အေနာက္ဘက္ျခမ္းတေလၽွာက္ ျမန္မာစစ္တပ္ တပ္စခန္းမ်ား အခိုင္အမာခ်ထားရန္ႏွင့္ ကားလမ္းကိုလည္း သုံးရာသီသုံးနိုင္သည့္ကားလမ္းျဖစ္ေအာင္ ျပဳျပင္ထားရန္။ ၄- ရခိုင္ျပည္နယ္မွ တ႐ုတ္ျပည္ သြယ္တန္းသည့္ ဂက္စ္ပိုက္လိုင္း လုံျခဳံေရးကို တင္းက်ပ္ခ်စြာထားရန္၊ ေရႊလီေရ အားလၽွပ္စစ္စီမံကိန္းကိုလည္း လုံျခဳံေရးခ်ထားရန္ - အစရွိအေရးႀကီးအခ်က္မ်ားအပါအဝင္ အခ်က္အမ်ား အျပား ပါရွိေၾကာင္း ဆိုပါသည္။
ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ ၄ လပတ္ထိပ္သီး အစည္းအေဝးကို ဂ်ႏၷဝါရီတြင္တႀကိမ္၊ ေမလတြင္တႀကိမ္ႏွင့္စက္တင္ ဘာတြင္တႀကိမ္ တႏွစ္သုံးႀကိမ္ က်င္းပေၾကာင္း သိရပါသည္။ ထိုအစည္း အေဝး မ်ား ၿပီးဆုံးၿပီးေနာက္ပိုင္း အစည္းအေဝးတက္ေရာက္သည့္ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား သက္ဆိုင္ရာမိမိတိုင္းဌာနခ်ဳပ္သို႔ျပန္၍ ျပန္လည္ ရွင္း လင္းျပသသည့္အစည္းအေဝး ထပ္မံက်င္းပၾကရေၾကာင္းလည္း စစ္တိုင္း႐ုံးႏွင့္နီးစပ္သည့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ားက ေျပာပါသည္။
သို႔ေသာ္ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ကခ်င္တပ္မေတာ္တို႔ ေမလ ၃၀ ရက္ေန႔က ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕တြင္ ေတြ႕ဆုံကာ အခ်က္ ၇ ခ်က္ပါ သေဘာတူညီခ်က္ကိုလက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကသည္။ ထိုအနက္ ၁- လက္ရွိ တိုက္ပြဲမ်ားေလၽွာ့ခ်ေရး၊တိုက္ပြဲမျဖစ္ရန္ေရွာင္ရွားေရး ၂- ျမစ္ႀကီးနား ၿမိဳ႕တြင္ ဆက္ဆံေရး႐ုံးဖြင့္လွစ္ေရး ( ဂ်ဴလိုင္လ ၂၄ ရက္ေန႔တြင္ ဖြင့္လွစ္ၿပီး) တို႔လည္းပါဝင္သည္။ သို႔ေသာ္ ယေန႔တိုင္ ရင္ဆိုင္တိုက္ပြဲမ်ားဆက္ျဖစ္ပြါးေနဆဲျဖစ္ပါေသးသည္။
သၽွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း လားရွိုးၿမိဳ႕ အေရွ႕ေျမာက္တိုင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္ (ရမခ) တိုင္း႐ုံးတြင္ ျပဳလုပ္ေသာ ၄ လပတ္ အစည္းအေဝးသို႔ လက္နက္ကိုင္ တိုင္းရင္းသားတပ္ဖြဲ႕မ်ား အားလုံးအားရွင္းလင္းပစ္ရန္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီး ခ်ဳပ္ႀကီး၏ ညႊန္ၾကားစာကို တိုင္းမွူး ကဖတ္ျပသည္ဟု ေျပာက္က်ားထြက္လာေသာ စာရြက္စာတမ္းမ်ားက ဆိုပါသည္။
ရမခ တိုင္း႐ုံး၌ ပဌမ ၄ လပတ္ အစည္း အေဝးက်င္းပစဥ္က စစ္တိုင္းမွူးဗိုလ္မွူးခ်ဳပ္ေအာင္စိုးက - “ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၂ စက္တင္ဘာလတုန္းက ကခ်င္ KIA တပ္ကို ျမန္မာစစ္တပ္က တပ္မ ၁၀ ခု သုံးၿပီး တိုက္ခိုက္ရတယ္။ ၄ လ အတြင္း တိုက္ပြဲေပါင္း ၃၅၅ ႀကိမ္ျဖစ္ပြါးခဲ့တယ္။ ဒီအထဲမွာမွ အျပင္း ထန္ဆုံးတိုက္ပြဲက ၉၅ ႀကိမ္ရွိပါတယ္။ ၄ လ အတြင္း ေသေၾကဒဏ္ရာရတဲ့ တပ္သား ၁၀၀၀ ေက်ာ္ပါတယ္။ အခုလို ဆုံးရွုံးမွုမ်ားျပားတာဟာ တပ္မေတာ္ အေနနဲ႔ တိုင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ နယ္ေၿမ မကၽြမ္းလို႔ အေတြ႕ အၾကဳံနည္းပါးလို႔ျဖစ္ရပါတယ္။ သို႔ေသာ္ လက္နက္ႀကီးေတြသုံး၊ ေဝဟင္က အင္အားေတြကိုသုံးတိုက္ၿပီး တပ္စခန္းအားလုံးကိုသိမ္းပိုက္ နိုင္ခဲ့ပါတယ္” ဟု ပါရွိပါသည္။
ရမခတိုင္း၏ ပဌမ ၄ လပတ္အစည္းအေဝးကို ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၇ ရက္ႏွင့္ ၈ ရက္ေန႔တြင္ က်င္းပခဲ့ပါသည္။
အစည္းအေဝး ေနာက္ဆုံးရက္ျဖစ္ေသာ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၈ ရက္ေန႔တြင္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွူးႀကီး မင္းေအာင္လွိုင္၏ အမိန႔္စာ၊ မွာၾကားစာကိုတိုင္းမွူးကဖတ္ျပရာတြင္ - ၁- ရမခတိုင္းအတြင္း ေကအိုင္ေအ တပ္မဟာ ၄ ၊ ကိုးကန႔္ (ဖုံၾကားရွင္းလက္က်န္တပ္)တို႔အား ေခါင္းျပန္မေထာင္နိုင္ေအာင္ ရွင္းလင္းတိုက္ခိုက္ ပစ္ရမည္။ ၂- ေနာင္ခ်ိဳမွ တ႐ုတ္နယ္စပ္အထိ အသြားလမ္းတေလၽွာက္ လွုပ္ရွားေနသည့္ လက္နက္ကိုင္ တိုင္း ရင္းသားတပ္ဖြဲ႕မ်ားအား စခန္းမခ်နိုင္ေအာင္ ရွင္းလင္းပစ္ရန္။ (အဆိုပါ ေဒသတြင္ RCSS/SSA, SSPP/SSA, KIA,TNLA) တို႔လွုပ္ရွားေနပါသည္။ ၃- သံလြင္ျမစ္အေနာက္ဘက္ျခမ္းတေလၽွာက္ ျမန္မာစစ္တပ္ တပ္စခန္းမ်ား အခိုင္အမာခ်ထားရန္ႏွင့္ ကားလမ္းကိုလည္း သုံးရာသီသုံးနိုင္သည့္ကားလမ္းျဖစ္ေအာင္ ျပဳျပင္ထားရန္။ ၄- ရခိုင္ျပည္နယ္မွ တ႐ုတ္ျပည္ သြယ္တန္းသည့္ ဂက္စ္ပိုက္လိုင္း လုံျခဳံေရးကို တင္းက်ပ္ခ်စြာထားရန္၊ ေရႊလီေရ အားလၽွပ္စစ္စီမံကိန္းကိုလည္း လုံျခဳံေရးခ်ထားရန္ - အစရွိအေရးႀကီးအခ်က္မ်ားအပါအဝင္ အခ်က္အမ်ား အျပား ပါရွိေၾကာင္း ဆိုပါသည္။
ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ ၄ လပတ္ထိပ္သီး အစည္းအေဝးကို ဂ်ႏၷဝါရီတြင္တႀကိမ္၊ ေမလတြင္တႀကိမ္ႏွင့္စက္တင္ ဘာတြင္တႀကိမ္ တႏွစ္သုံးႀကိမ္ က်င္းပေၾကာင္း သိရပါသည္။ ထိုအစည္း အေဝး မ်ား ၿပီးဆုံးၿပီးေနာက္ပိုင္း အစည္းအေဝးတက္ေရာက္သည့္ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား သက္ဆိုင္ရာမိမိတိုင္းဌာနခ်ဳပ္သို႔ျပန္၍ ျပန္လည္ ရွင္း လင္းျပသသည့္အစည္းအေဝး ထပ္မံက်င္းပၾကရေၾကာင္းလည္း စစ္တိုင္း႐ုံးႏွင့္နီးစပ္သည့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ားက ေျပာပါသည္။
သို႔ေသာ္ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ကခ်င္တပ္မေတာ္တို႔ ေမလ ၃၀ ရက္ေန႔က ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕တြင္ ေတြ႕ဆုံကာ အခ်က္ ၇ ခ်က္ပါ သေဘာတူညီခ်က္ကိုလက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကသည္။ ထိုအနက္ ၁- လက္ရွိ တိုက္ပြဲမ်ားေလၽွာ့ခ်ေရး၊တိုက္ပြဲမျဖစ္ရန္ေရွာင္ရွားေရး ၂- ျမစ္ႀကီးနား ၿမိဳ႕တြင္ ဆက္ဆံေရး႐ုံးဖြင့္လွစ္ေရး ( ဂ်ဴလိုင္လ ၂၄ ရက္ေန႔တြင္ ဖြင့္လွစ္ၿပီး) တို႔လည္းပါဝင္သည္။ သို႔ေသာ္ ယေန႔တိုင္ ရင္ဆိုင္တိုက္ပြဲမ်ားဆက္ျဖစ္ပြါးေနဆဲျဖစ္ပါေသးသည္။
ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ဂိတ္ ၄ ခုတြင္ ပတ္စပို႔ျဖင့္ဝင္ထြက္သြားလာနိုင္ၿပီ
မင္းလုံး
အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာအဆင့္ ထိုင္း-ျမန္မာ ဝင္ထြက္ေပါက္ ၄ ခုတြင္ နိုင္ငံကူးလက္မွတ္ပတ္စပို႔ႏွင့္ျပည္ဝင္ခြင့္ဗီဇာပါရွိသူမ်ား ဝင္ေရာက္သြားလာနိုင္ရန္ ဂိတ္ ၄ ခုကို ယမန္ေန႔က ဖြင့္လွစ္လိုက္ၿပီ ျဖစ္သည္။
ျမဝတီ-မဲေဆာက္၊ တာခ်ီလိတ္-မယ္ဆိုင္၊ ေကာ့ေသာင္း-ရေနာင္းႏွင့္ ထီးခီး-နမ့္ဖုေရာ္စသည့္ နယ္စပ္ဂိတ္ ၄ ခုကို အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာအဆင့္ ဝင္ေပါက္ထြက္ေပါက္အျဖစ္ ႏွစ္နိုင္ငံသေဘာတူညီခ်က္အရ ဖြင့္လွစ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ကရင္ျပည္နယ္ရွိ ျမဝတီ-မဲေဆာက္ ခ်စ္ၾကည္ေရးတံတားတြင္ ျပဳလုပ္သည့္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာနယ္စပ္ဂိတ္ ဖြင့္လွစ္ပြဲအခမ္းအနားတြင္ လူဝင္မွုႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ျပည္သူ႔အင္အားဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးခင္ရီ ႏွင့္ ဟိုတယ္ႏွင့္ခရီးသြားလာေရးဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးေ႒းေအာင္ တို႔က တက္ေရာက္မိန႔္ခြန္း ေျပာခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရသည္။
အခမ္းအနားတြင္ ဦးခင္ရီက “အခုလိုအျပည္ျပည္ဆိုင္ရာဝင္ထြက္ေပါက္အျဖစ္ဖြင့္လွစ္နိုင္ခဲ့ျခင္းဟာ ကရင္ ျပည္နယ္အတြင္းေနထိုင္ၾကတဲ့ ျပည္သူမ်ားအတြက္ေဒသအတြင္းဖြံ့ၿဖိဳးတိုးတက္မွု အလုပ္အကိုင္ဖန္တီးေပး နိုင္မွုစတဲ့အခြင့္အလမ္းေကာင္းမ်ားကိုလည္း ပိုမိုေဖၚေဆာင္နိုင္ဖို႔ျဖစ္တယ္” ဟု ေျပာသည္။
ယမန္ေန႔ကဖြင့္လွစ္ထားေသာ ျမဝတီဂိတ္တြင္ ပတ္စ္ပို႔ကိုင္ေဆာင္ထားသူ ခရီးသည္မ်ား စတင္သြား လာေနၾကေၾကာင္း ဝန္ထမ္းတစ္ဦးက ေျပာသည္။
သူက ” ဒီေန႔ နိုင္ငံျခားခရီးသြား ၄ ေယာက္ အဲဒီဂိတ္ကေနပဲျဖတ္သြားတယ္၊ ထိုင္းဘက္ကိုႏွစ္ေယာက္ ၂ ေယာက္ထြက္သြားၿပီး ျမန္မာနိုင္ငံထဲကို ၂ ေယာက္ဝင္လာတယ္ ဒီဂိတ္ႀကီးျဖစ္သြားတာကလဲ နိုင္ငံျခားခရီးသြားေတြအတြက္အမ်ားႀကီးအဆင္ေျပပါတယ္” ေျပာသည္။
အလားတူ ျမန္မာနိုင္ငံကို ျပည္ဝင္ခြင့္ ဗီဇာရရွိထားသည့္ ကမၻာလွည့္ခရီးသြား ဧည့္သည္မ်ားနယ္စပ္ဂိတ္မွတဆင့္ ဝင္ထြက္သြားလာနိုင္ရန္ ရွမ္းျပည္နယ္အေရွ႕ပိုင္း တာခ်ီလိတ္-မယ္ဆိုင္ ဂိတ္ဖြင့္လွစ္ပြဲအခမ္းအနားကို ထိုင္းျမန္မာခ်စ္ၾကည္ေရးတံတားျဖစ္သည့္ အမွတ္ ၁ တံတားေပၚတြင္ ယမန္ေန႔နံနက္က ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
ယင္းဂိတ္မွ ဝင္ေရာက္လာေသာနိုင္ငံျခားသားမ်ားအေနႏွင့္ ယခင္က သြားလာခြင့္မျပဳသည့္ မိုင္းျပင္း၊ ပုံပါက်င္၊ မိုင္းေယာင္၊ မိုင္းတုံ၊ မိုင္းခုတ္၊ မိုင္းေပါက္၊ မိုင္းဆတ္၊ မုန္းေထာ၊ မုန္းထ၊ မိုင္းယု၊ မိုင္းယန္း စသည့္ ရွမ္းျပည္အေရွ႕ပိုင္း ၿမိဳ႕နယ္မ်ားကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္သြားလာခြင့္ရွိသည္ဟု သိရသည္။
အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာအဆင့္ ထိုင္း-ျမန္မာ ဝင္ထြက္ေပါက္ ၄ ခုတြင္ နိုင္ငံကူးလက္မွတ္ပတ္စပို႔ႏွင့္ျပည္ဝင္ခြင့္ဗီဇာပါရွိသူမ်ား ဝင္ေရာက္သြားလာနိုင္ရန္ ဂိတ္ ၄ ခုကို ယမန္ေန႔က ဖြင့္လွစ္လိုက္ၿပီ ျဖစ္သည္။
ျမဝတီ-မဲေဆာက္၊ တာခ်ီလိတ္-မယ္ဆိုင္၊ ေကာ့ေသာင္း-ရေနာင္းႏွင့္ ထီးခီး-နမ့္ဖုေရာ္စသည့္ နယ္စပ္ဂိတ္ ၄ ခုကို အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာအဆင့္ ဝင္ေပါက္ထြက္ေပါက္အျဖစ္ ႏွစ္နိုင္ငံသေဘာတူညီခ်က္အရ ဖြင့္လွစ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ကရင္ျပည္နယ္ရွိ ျမဝတီ-မဲေဆာက္ ခ်စ္ၾကည္ေရးတံတားတြင္ ျပဳလုပ္သည့္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာနယ္စပ္ဂိတ္ ဖြင့္လွစ္ပြဲအခမ္းအနားတြင္ လူဝင္မွုႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ျပည္သူ႔အင္အားဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးခင္ရီ ႏွင့္ ဟိုတယ္ႏွင့္ခရီးသြားလာေရးဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးေ႒းေအာင္ တို႔က တက္ေရာက္မိန႔္ခြန္း ေျပာခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရသည္။
အခမ္းအနားတြင္ ဦးခင္ရီက “အခုလိုအျပည္ျပည္ဆိုင္ရာဝင္ထြက္ေပါက္အျဖစ္ဖြင့္လွစ္နိုင္ခဲ့ျခင္းဟာ ကရင္ ျပည္နယ္အတြင္းေနထိုင္ၾကတဲ့ ျပည္သူမ်ားအတြက္ေဒသအတြင္းဖြံ့ၿဖိဳးတိုးတက္မွု အလုပ္အကိုင္ဖန္တီးေပး နိုင္မွုစတဲ့အခြင့္အလမ္းေကာင္းမ်ားကိုလည္း ပိုမိုေဖၚေဆာင္နိုင္ဖို႔ျဖစ္တယ္” ဟု ေျပာသည္။
ယမန္ေန႔ကဖြင့္လွစ္ထားေသာ ျမဝတီဂိတ္တြင္ ပတ္စ္ပို႔ကိုင္ေဆာင္ထားသူ ခရီးသည္မ်ား စတင္သြား လာေနၾကေၾကာင္း ဝန္ထမ္းတစ္ဦးက ေျပာသည္။
သူက ” ဒီေန႔ နိုင္ငံျခားခရီးသြား ၄ ေယာက္ အဲဒီဂိတ္ကေနပဲျဖတ္သြားတယ္၊ ထိုင္းဘက္ကိုႏွစ္ေယာက္ ၂ ေယာက္ထြက္သြားၿပီး ျမန္မာနိုင္ငံထဲကို ၂ ေယာက္ဝင္လာတယ္ ဒီဂိတ္ႀကီးျဖစ္သြားတာကလဲ နိုင္ငံျခားခရီးသြားေတြအတြက္အမ်ားႀကီးအဆင္ေျပပါတယ္” ေျပာသည္။
အလားတူ ျမန္မာနိုင္ငံကို ျပည္ဝင္ခြင့္ ဗီဇာရရွိထားသည့္ ကမၻာလွည့္ခရီးသြား ဧည့္သည္မ်ားနယ္စပ္ဂိတ္မွတဆင့္ ဝင္ထြက္သြားလာနိုင္ရန္ ရွမ္းျပည္နယ္အေရွ႕ပိုင္း တာခ်ီလိတ္-မယ္ဆိုင္ ဂိတ္ဖြင့္လွစ္ပြဲအခမ္းအနားကို ထိုင္းျမန္မာခ်စ္ၾကည္ေရးတံတားျဖစ္သည့္ အမွတ္ ၁ တံတားေပၚတြင္ ယမန္ေန႔နံနက္က ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
ယင္းဂိတ္မွ ဝင္ေရာက္လာေသာနိုင္ငံျခားသားမ်ားအေနႏွင့္ ယခင္က သြားလာခြင့္မျပဳသည့္ မိုင္းျပင္း၊ ပုံပါက်င္၊ မိုင္းေယာင္၊ မိုင္းတုံ၊ မိုင္းခုတ္၊ မိုင္းေပါက္၊ မိုင္းဆတ္၊ မုန္းေထာ၊ မုန္းထ၊ မိုင္းယု၊ မိုင္းယန္း စသည့္ ရွမ္းျပည္အေရွ႕ပိုင္း ၿမိဳ႕နယ္မ်ားကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္သြားလာခြင့္ရွိသည္ဟု သိရသည္။