ေမာင္ေအး
ျမန္မာနယ္စပ္ လံုျခံဳေရး တပ္ဖြဲ႕ႏွင့္ ဗုဒၶဟူးေန႕ နံနက္က ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ တိုက္ပြဲအတြင္း ဘဂၤလာေဒခ်္႕ နယ္ျခားေစာင့္ တပ္ဖြဲ႕ (ဘီဂ်ီဘီ) မွ အရာရွိ အဆင့္ရွိသူ တစ္ဦးေပ်ာက္ဆံုးေနေၾကာင္း ဘဂၤလာေဒခ်္႕ နယ္စပ္ အာဏာပိုင္မ်ားကို ကိုးကားျပီး ဘဂၤလာေဒခ်္႕ သတင္းစာမ်ားတြင္ ယေန႕ ေရးသား ေဖၚျပသည္။
ေပ်ာက္ဆံုးေနသူမွာ ဘဂၤလာေဒခ်္႕ႏိုင္ငံ၊ စစ္တေကာင္းေတာင္တန္းေဒသ၊ ဘင္ဒရာဘင္ခရိုင္၊ နတ္ေက်ာက္ဆိုးရီးျမိဳ႕နယ္၊ ဒူေဆာရီ နယ္ျခားေစာင့္စခန္းမွ အရာရွိတစ္ဦးျဖစ္သူ မီဇာႏူရ္ ရာဟာမာန္ ျဖစ္ေၾကာင္း သတင္းစာမ်ားက ဆိုသည္။
ေမလ ၂၈ ရက္ေန႕ ဗုဒၶဟူးေန႕ နံနက္ပိုင္းက အမွတ္ ၅၂ နယ္ျခားမွတ္တိုင္အနီးတြင္ ဘဂၤလာနယ္ျခားေစာင့္ တပ္မွ ပံုမွန္စစ္ ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနစဥ္ ျမန္မာနယ္ျခားေစာင့္တပ္မွ ပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္ ေပ်ာက္ဆံုးသြားျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။
ယခုအခါ အင္အားသံုးျပီး ေပ်ာက္ဆံုးေနသူ သူအား နယ္စပ္တေလွ်ာက္တြင္ ဘဂၤလာနယ္ျခားေစာင့္တပ္မွ ရွာေဖြမႈမ်ားျပဳလုပ္ေနသည္ဟု သိရသည္။
ယင္းကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး ႏွစ္ဘက္ႏိုင္ငံ နယ္စပ္အရာရွိမ်ားေတြ႕ဆံုရန္ ျမန္မာဘက္သို႕ အေၾကာင္းၾကား ေသာ္လည္း ျမန္မာဘက္မွ တစ္စံုတစ္ရာ အေၾကာင္းျပန္ၾကားျခင္း မရွိေသးဟု သိရသည္။
ယခုအခါ ျမန္မာ- ဘဂၤလာေဒခ်္႕ နယ္စပ္တြင္ တင္းမာမူမ်ား ရွိေနျပီး ႏွစ္ဘက္တပ္မ်ားကို တိုးခ်ဲ႕ခ်ထားေၾကာင္း သိရသည္။
လာမည့္ ဇြန္လ ၃ ရက္ေန႕တြင္ ရခုိင္ျပည္နယ္ေမာင္ေတာျမိဳ႕တြင္ ႏွစ္ႏိုင္ငံနယ္ျခားေစာင့္ တပ္မွဴးအဆင့္ အလံတင္ ေဆြးေႏြးပြဲျပဳလုပ္မည္ဟု အတည္မျပဳရေသးေသာ သတင္းတစ္ရပ္တြင္ ေဖၚျပသည္။
Saturday, May 31, 2014
မိုးျဗဲေတာင္သူမ်ား စိုက္ပ်ိဳးေျမတြင္ လုပ္ကိုင္ခြင့္ စစ္တပ္က ဟန္႔တား
နန္းျမနဒီ
ရွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း ဖယ္ခံုၿမိဳ႕နယ္ မိုးျဗဲေက်းရြာအုပ္စုထဲက ေဒသခံ ေတာင္သူေတြကို တပ္သိမ္းေျမထဲမွာ ၀င္ေရာက္စိုက္ပ်ဳိးတာ မလုပ္ဖုိ႔ စစ္တပ္က တားျမစ္မိန္႔ ထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့ အတြက္ ရြာသားေတြ အခက္အခဲနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရပါတယ္။
ရြာသားေတြဟာ အဲဒီေျမေပၚမွာ ေျပာင္းဖူး၊ ပဲစဥ္းငံုနဲ႔ စပါး အစရွိတဲ့ ေကာက္ပဲသီးႏွံေတြ စိုက္ပ်ိဳးထားၿပီးကာမွ အဲဒီမွာ လုပ္ကိုင္ခြင့္ မရွိေၾကာင္း၊ လုပ္ကိုင္ရင္ တည္ဆဲဥပေဒနဲ႔ အေရးယူခံရမယ့္အေၾကာင္း ဖယ္ခံု အေျခစိုက္ ခမရ ၄၂၂ တပ္ရင္းက ေမ ၂၅ ရက္ေန႔ ေန႔စြဲနဲ႔ ညႊန္ၾကားခ်က္ထုတ္ျပန္လိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေတာင္သူေတြဟာ အဲဒီယာေျမနဲ႔ဘဲ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းျပဳရတာမို႔ ဆက္လက္ လုပ္ကိုင္ခြင့္ရေရးအတြက္ ေမ ၂၉ ရက္ေန႔က သက္ဆိုင္ရာ တပ္ရင္းမွဴးနဲ႔ သြားေရာက္ေတြ႔ဆံု အသနားခံေပမယ့္ ထူးျခားမႈမရွိဘူးလို႔ တပ္ရင္းမွဴးနဲ႔ သြားေတြ႔ခဲ့သူ ဦးေအာင္မ်ိဳးခန္႔က ဒီဗြီဘီကို ခုလိုေျပာပါတယ္။
“ေတာင္သူေတြက စိုက္ပ်ဳိးၿပီးၿပီ။ စိုက္ၿပီးပ်ဳိးၿပီးမွ ဒီလို တားျမစ္တာေၾကာင့္ ေတာင္သူေတြ ၂ ခါနစ္နာမယ္လို႔ ဒါေၾကာင့္ ဒီတသီးစာကို စိုက္ပ်ဳိးခြင့္ေပးပါလို႔ သြားေရာက္ေတာင္းဆိုတာပါ။ သူက သူ႔သေဘာနဲ႔ ဆံုးျဖတ္လို႔မရဘူး။ ဒီေတာင္သူေတြ လက္မွတ္လိုက္စုေဆာင္းေကာက္ခံ ၿပီးေတာ့မွ တပ္ေျမေပၚမွာ စိုက္ပ်ဳိးရတာဟာ တပ္ေျမမွန္းသိၿပီးေတာ့မွ ၀င္ေရာက္လုပ္ကို္င္ေၾကာင္း၊ အပိုင္မယူေၾကာင္း၊ ၀န္ခံခ်က္နဲ႔ သူတို႔ဆီကို စာတင္ရင္ျဖင့္ သူတို႔အေနနဲ႔ ဆက္လက္ လုပ္ကို္င္ခြင့္ ျပဳမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာတယ္။”
တပ္ရင္းမွဴးက အခုုလို ေျပာဆိုတဲ့အေပၚမွာ ရြာသားေတြ လက္မွတ္ထိုးေရး၊ မထိုးေရး ျပန္တိုင္ပင္ရဦးမွာ ျဖစ္ၿပီး သူ႔အေနနဲ႔ကေတာ့ စစ္တပ္ကသာ သူတို႔ေျမကို လာသိမ္းထားတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ လက္မွတ္ထိုးေပးဖို႔ ခက္ခဲတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
မိုးျဗဲေက်းရြာအုပ္စုက ေျမဧကေပါင္း ၁၅၀၀ ေက်ာ္ကို ခမရ ၄၂၂ တပ္က လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္ကတည္းက တပ္ပိုင္ေျမ အျဖစ္ သိမ္းယူခဲ့ေၾကာင္း၊ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္မွာ ဧကေပါင္း ၇၀၀ ေက်ာ္ ျပန္စြန္႔လႊတ္ခဲ့ၿပီး လက္က်န္ေျမေတြထဲက ဧကေပါင္း ၂၀၀ ေက်ာ္ကိုသာ ရြာသား ၁၂၆ ဦးက ျပန္လည္ေတာင္းဆိုခဲ့ေၾကာင္း ရြာသားေတြရဲ႕ေျပာျပခ်က္အရသိရပါတယ္။
အစိုးရတပ္သိမ္းဆည္းထားတဲ့ ကာလေတြအတြင္း တခ်ိဳ႔ႏွစ္မွာ သီးစားခေပးေဆာင္ လုပ္ကိုင္ရသလို တခ်ိဳ႔ႏွစ္မွာ ေပးေဆာင္စရာမလိုဘဲ လုပ္ခြင့္ရခဲ့ေပမယ့္ ရြာသားေတြက ကိုယ္ပိုင္အျဖစ္ ျပန္လိုခ်င္ေနတာပါ။
ဒီေျမေတြ ျပန္ရေရးအတြက္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ ဇြန္လကစၿပီး ရွမ္းျပည္နယ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္၊ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္၊ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတရံုး၊ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ၊ လယ္ယာေျမ စံုစမ္းစစ္ ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ဆီပါ စာေရးေတာင္းဆိုခဲ့ၿပီး ဆႏၵျပမႈလည္း ၂ ႀကိမ္ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဖယ္ခံုၿမိဳ႕နယ္ ေျမအသံုးခ်မႈစီမံခန္႔ခြဲေရးေကာ္မတီရံုးကို ဒီဗြီဘီက ေမးျမန္းၾကည့္ရာမွာေတာ့ ရြာသားေတြရဲ႕ ေပးပို႔ထားတဲ့စာကို လက္ခံရရွိပါေၾကာင္းနဲ႔ လက္ရွိပိုင္ရွင္ဟာ စစ္တပ္က ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ စစ္တပ္ရဲ႕ဆံုးျဖတ္ခ်က္အေပၚ မူတည္တယ္လို႔ ဒုဦးစီးမွဴးး ဦးခ်ိဳခ်ိဳက ခုလိုေျပာပါတယ္။
“အခုကေတာ့ လက္ရွိ ပိုင္ဆိုင္ေနတဲ့ အဖဲြ႔အစည္းနဲ႔ေပါ့၊ တဖက္က ကာယကံရွင္ ေတာင္သူနဲ႔ေပါ့။ လမ္းေၾကာင္းအတိုင္းကေတာ့ တပ္ကေနၿပီးေတာ့ ျပန္လည္ စြန္႔လႊတ္မယ္ဆိုတဲ့ အေျဖ တခုခု ရမွာေပါ့။ စြန္႔လႊတ္မယ္၊ မစြန္႔လႊတ္ဘူးေပါ့။ သူတို႔က ပိုေနၿပီးသိမ္းထားတာ၊ ျပန္လည္စြန္႔လႊတ္ဖို႔ ရွိပါတယ္ဆိုၿပီး ျပန္ေပးရင္ေတာ့ ျပည္ထဲေရးကေန အဆင့္ဆင့္ တင္ျပၿပီးေတာ့မွ သက္ဆိုင္ရာ ေတာင္သူေတြကို ျပန္အပ္ရမွာ ခင္ဗ်။”
လက္ရွိ ဖယ္ခံုၿမိဳ႔နယ္ထဲမွာ ရြာသားေတြက လာတင္ထားတဲ့ ေျမသိမ္းမႈေပါင္း ၃ ခု ရွိၿပီး ေျမဧကေပါင္း ၁ ေထာင္ေက်ာ္ အနက္ ၂ ဧကဘဲ ပိုင္ရွင္ျဖစ္သူ လက္ထဲ ျပန္အပ္ေပးခဲ့ရတယ္လို႔ ဒု ဦးစီးမွဴ းက ျဖည့္စြက္ေျပာၾကားသြားပါတယ္။
ရွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း ဖယ္ခံုၿမိဳ႕နယ္ မိုးျဗဲေက်းရြာအုပ္စုထဲက ေဒသခံ ေတာင္သူေတြကို တပ္သိမ္းေျမထဲမွာ ၀င္ေရာက္စိုက္ပ်ဳိးတာ မလုပ္ဖုိ႔ စစ္တပ္က တားျမစ္မိန္႔ ထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့ အတြက္ ရြာသားေတြ အခက္အခဲနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရပါတယ္။
ရြာသားေတြဟာ အဲဒီေျမေပၚမွာ ေျပာင္းဖူး၊ ပဲစဥ္းငံုနဲ႔ စပါး အစရွိတဲ့ ေကာက္ပဲသီးႏွံေတြ စိုက္ပ်ိဳးထားၿပီးကာမွ အဲဒီမွာ လုပ္ကိုင္ခြင့္ မရွိေၾကာင္း၊ လုပ္ကိုင္ရင္ တည္ဆဲဥပေဒနဲ႔ အေရးယူခံရမယ့္အေၾကာင္း ဖယ္ခံု အေျခစိုက္ ခမရ ၄၂၂ တပ္ရင္းက ေမ ၂၅ ရက္ေန႔ ေန႔စြဲနဲ႔ ညႊန္ၾကားခ်က္ထုတ္ျပန္လိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေတာင္သူေတြဟာ အဲဒီယာေျမနဲ႔ဘဲ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းျပဳရတာမို႔ ဆက္လက္ လုပ္ကိုင္ခြင့္ရေရးအတြက္ ေမ ၂၉ ရက္ေန႔က သက္ဆိုင္ရာ တပ္ရင္းမွဴးနဲ႔ သြားေရာက္ေတြ႔ဆံု အသနားခံေပမယ့္ ထူးျခားမႈမရွိဘူးလို႔ တပ္ရင္းမွဴးနဲ႔ သြားေတြ႔ခဲ့သူ ဦးေအာင္မ်ိဳးခန္႔က ဒီဗြီဘီကို ခုလိုေျပာပါတယ္။
“ေတာင္သူေတြက စိုက္ပ်ဳိးၿပီးၿပီ။ စိုက္ၿပီးပ်ဳိးၿပီးမွ ဒီလို တားျမစ္တာေၾကာင့္ ေတာင္သူေတြ ၂ ခါနစ္နာမယ္လို႔ ဒါေၾကာင့္ ဒီတသီးစာကို စိုက္ပ်ဳိးခြင့္ေပးပါလို႔ သြားေရာက္ေတာင္းဆိုတာပါ။ သူက သူ႔သေဘာနဲ႔ ဆံုးျဖတ္လို႔မရဘူး။ ဒီေတာင္သူေတြ လက္မွတ္လိုက္စုေဆာင္းေကာက္ခံ ၿပီးေတာ့မွ တပ္ေျမေပၚမွာ စိုက္ပ်ဳိးရတာဟာ တပ္ေျမမွန္းသိၿပီးေတာ့မွ ၀င္ေရာက္လုပ္ကို္င္ေၾကာင္း၊ အပိုင္မယူေၾကာင္း၊ ၀န္ခံခ်က္နဲ႔ သူတို႔ဆီကို စာတင္ရင္ျဖင့္ သူတို႔အေနနဲ႔ ဆက္လက္ လုပ္ကို္င္ခြင့္ ျပဳမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာတယ္။”
တပ္ရင္းမွဴးက အခုုလို ေျပာဆိုတဲ့အေပၚမွာ ရြာသားေတြ လက္မွတ္ထိုးေရး၊ မထိုးေရး ျပန္တိုင္ပင္ရဦးမွာ ျဖစ္ၿပီး သူ႔အေနနဲ႔ကေတာ့ စစ္တပ္ကသာ သူတို႔ေျမကို လာသိမ္းထားတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ လက္မွတ္ထိုးေပးဖို႔ ခက္ခဲတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
မိုးျဗဲေက်းရြာအုပ္စုက ေျမဧကေပါင္း ၁၅၀၀ ေက်ာ္ကို ခမရ ၄၂၂ တပ္က လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္ကတည္းက တပ္ပိုင္ေျမ အျဖစ္ သိမ္းယူခဲ့ေၾကာင္း၊ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္မွာ ဧကေပါင္း ၇၀၀ ေက်ာ္ ျပန္စြန္႔လႊတ္ခဲ့ၿပီး လက္က်န္ေျမေတြထဲက ဧကေပါင္း ၂၀၀ ေက်ာ္ကိုသာ ရြာသား ၁၂၆ ဦးက ျပန္လည္ေတာင္းဆိုခဲ့ေၾကာင္း ရြာသားေတြရဲ႕ေျပာျပခ်က္အရသိရပါတယ္။
အစိုးရတပ္သိမ္းဆည္းထားတဲ့ ကာလေတြအတြင္း တခ်ိဳ႔ႏွစ္မွာ သီးစားခေပးေဆာင္ လုပ္ကိုင္ရသလို တခ်ိဳ႔ႏွစ္မွာ ေပးေဆာင္စရာမလိုဘဲ လုပ္ခြင့္ရခဲ့ေပမယ့္ ရြာသားေတြက ကိုယ္ပိုင္အျဖစ္ ျပန္လိုခ်င္ေနတာပါ။
ဒီေျမေတြ ျပန္ရေရးအတြက္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ ဇြန္လကစၿပီး ရွမ္းျပည္နယ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္၊ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္၊ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတရံုး၊ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ၊ လယ္ယာေျမ စံုစမ္းစစ္ ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ဆီပါ စာေရးေတာင္းဆိုခဲ့ၿပီး ဆႏၵျပမႈလည္း ၂ ႀကိမ္ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဖယ္ခံုၿမိဳ႕နယ္ ေျမအသံုးခ်မႈစီမံခန္႔ခြဲေရးေကာ္မတီရံုးကို ဒီဗြီဘီက ေမးျမန္းၾကည့္ရာမွာေတာ့ ရြာသားေတြရဲ႕ ေပးပို႔ထားတဲ့စာကို လက္ခံရရွိပါေၾကာင္းနဲ႔ လက္ရွိပိုင္ရွင္ဟာ စစ္တပ္က ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ စစ္တပ္ရဲ႕ဆံုးျဖတ္ခ်က္အေပၚ မူတည္တယ္လို႔ ဒုဦးစီးမွဴးး ဦးခ်ိဳခ်ိဳက ခုလိုေျပာပါတယ္။
“အခုကေတာ့ လက္ရွိ ပိုင္ဆိုင္ေနတဲ့ အဖဲြ႔အစည္းနဲ႔ေပါ့၊ တဖက္က ကာယကံရွင္ ေတာင္သူနဲ႔ေပါ့။ လမ္းေၾကာင္းအတိုင္းကေတာ့ တပ္ကေနၿပီးေတာ့ ျပန္လည္ စြန္႔လႊတ္မယ္ဆိုတဲ့ အေျဖ တခုခု ရမွာေပါ့။ စြန္႔လႊတ္မယ္၊ မစြန္႔လႊတ္ဘူးေပါ့။ သူတို႔က ပိုေနၿပီးသိမ္းထားတာ၊ ျပန္လည္စြန္႔လႊတ္ဖို႔ ရွိပါတယ္ဆိုၿပီး ျပန္ေပးရင္ေတာ့ ျပည္ထဲေရးကေန အဆင့္ဆင့္ တင္ျပၿပီးေတာ့မွ သက္ဆိုင္ရာ ေတာင္သူေတြကို ျပန္အပ္ရမွာ ခင္ဗ်။”
လက္ရွိ ဖယ္ခံုၿမိဳ႔နယ္ထဲမွာ ရြာသားေတြက လာတင္ထားတဲ့ ေျမသိမ္းမႈေပါင္း ၃ ခု ရွိၿပီး ေျမဧကေပါင္း ၁ ေထာင္ေက်ာ္ အနက္ ၂ ဧကဘဲ ပိုင္ရွင္ျဖစ္သူ လက္ထဲ ျပန္အပ္ေပးခဲ့ရတယ္လို႔ ဒု ဦးစီးမွဴ းက ျဖည့္စြက္ေျပာၾကားသြားပါတယ္။
ပုဒ္မ ၄၃၆ ျပင္ဆင္ေရးတြင္ လက္မွတ္ထိုးသည့္ စာရင္းမ်ားအား ရဲစခန္းက ေတာင္းယူ
ခင္ျမတ္ျမတ္ေဝ
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ သာေကတၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ စမ္းေခ်ာင္းၿမိဳ႕နယ္တို႔တြင္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၄၃၆ ျပင္ဆင္ေရး လက္မွတ္ေရးထိုးသည့္ ေနရာမ်ားတြင္ ရဲတပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားက လူစားရင္းေတာင္းခံျခင္း ဓာတ္ပံုမ်ား ႐ိုက္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္သည္ အဆိုပါ ၿမိဳ႕နယ္ ဥကၠ႒မ်ားက မဇၥၽိမကို ေျပာသည္။
သာေကတ ၿမိဳ႕နယ္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔မွ ၿမိဳ႕နယ္ ဥကၠ႒ ဦးေက်ာ္ေထြးက “မေန႔ကေတာ့ သူတို႔စာရင္းေတြ ေတာင္းတယ္။ မေန႔က အထိေတာ့ လက္မွတ္ထိုးတဲ႔ေနရာေတြပါ လာတယ္။ ေျခာက္ေနာက္ရပ္ကြက္ နယ္ထိန္း ခင္ေမာင္ဦးက မနက္ ၆ နာရီမွာ တစ္ၾကိမ္၊ ေန႔လည္ ၁ နာရီမွာ တစ္ၾကိမ္ ေနာက္ ၅ နာရီမွာ တစ္ၾကိမ္ စုစုေပါင္း သံုးၾကိမ္ေတာင္ လာေတာင္းတာပါ” ဟု ေျပာသည္။
ယင္းကဲ့သို႔ လာေရာက္ေတာင္းခံစဥ္ သက္ဆိုင္ရာ ၿမိဳ႕နယ္႐ံုးကို စာတင္ကာ လူစာရင္းအား ေတာင္းခံပါဟု ၆ ေနာက္ရပ္ကြက္ ၄၃၆ ပုဒ္မျပင္ဆင္ေရး တာဝန္ခံက ျပန္လည္ေျပာၾကားခဲ့သည္ဟု ဦးေက်ာ္ေထြးက ျပန္လည္ေျပာျပသည္။
အလားတူပင္ ေမလ ၂၈ ရက္က စမ္းေခ်ာင္းၿမိဳ႕နယ္ရွိ ပုဒ္မ ၄၃၆ ျပင္ဆင္ေရး လက္မွတ္ေရးထိုးရန္ ဖြင္႔လွစ္ထားသည့္ ေနရာ၂ဝအနက္ ၅ေနရာတြင္ နယ္ထိန္းမ်ားက လူစာရင္းေတာင္းျခင္း၊ ဓာတ္ပံု႐ိုက္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ႔သည္ဟု စမ္းေခ်ာင္းၿမိဳ႕နယ္ ဥကၠ႒ ဦးဘုိဘုိဦးက မဇၥ်ိမသို႔ေျပာသည္။
“ကြ်န္ေတာ္တို႔ ပုဒ္မျပင္ဆင္ေရး လက္မွတ္ထိုးတစ္ေနရာဆို စာအုပ္ကိုလွန္ၿပီး ဓာတ္ပံု႐ိုက္သြားတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔အေနနဲ႔ ရဲရဲဝံ့ဝံ့ ဆႏၵျပဳလို႔မရေအာင္ လုပ္ေနတာလို႔ျမင္တယ္။ သတင္းယူတယ္ဆိုလည္း ၿမိဳ႕နယ္႐ုံးေတြမွာ ေန႔စဥ္ ရရွိတဲ့ လက္မွတ္စာရင္းေတြ တင္တယ္။ စမ္းေခ်ာင္း ေဖ့စ္ဘြတ္မွာလည္း စာရင္းေတြ တင္ထားတယ္။ ဒီျဖစ္ရပ္အေပၚ အထက္ကခိုင္းလို႔ လုပ္တာလို႔ျမင္တယ္” ဟု ဦးဘုိဘုိ္ဦးက ေျပာသည္။
ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၄၃၆ ျပင္ဆင္ေရးတြင္ ဆႏၵျပဳလက္မွတ္ေရးထိုးသူ သာေကတၿမိဳ႕နယ္က ကိုေက်ာ္ဇင္ဦးကလည္း “လက္မွတ္ထိုးတဲ႔ ေနရာမွာ လူစာရင္းဘယ္ေလာက္ရၿပီးလဲ၊ ဘယ္ႏွစ္ခုရၿပီးလဲ ဆိုတာေတြက ဆႏၵျပဳ ေနတဲ႔သူေတြကို လာေႏွာက္ယွက္ေနတယ္လို႔ ျမင္တယ္" ဟု ေျပာသည္။
အဆိုပါ ျဖစ္စဥ္ႏွင့္ ပတ္သတ္၍ စမ္းေခ်ာင္းၿမိဳ႕နယ္ ရဲတပ္ဖြဲ႔႐ုံးသို႔ မဇၥၽိမက သြားေရာက္ေမးျမန္းခဲ့ရာတြင္ ရဲစခန္းတာဝန္ခံက “ကြ်န္ေတာ္တို႔ ရပ္ကြက္မွာ ျဖစ္သမွ်ကိုေတာ့ တာဝန္တခုအေနနဲ႔ သိရမယ္။ မီးပ်က္တာကအစ ဘယ္အခ်ိန္ကပ်က္တာ ဘယ္အခ်ိန္လာတယ္ ဆိုတာကို ကြ်န္ေတာ္တို႔သိရမွာ တာဝန္ရွိတယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေျဖဆိုခြင္႔မရွိပါဘူး” ဟု ေျပာသည္။ အဆုိပါ တာဝန္ခံက သူေျပာစကားမ်ားကို တာဝန္မခံဟုလည္း ဆုိသည္။
ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၄၃၆ ျပင္ဆင္ေရးကို အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ႏွင့္ ၈၈မ်ဳိးဆက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပြင့္လင္းလူ႔အဖြဲ႕အစည္းတုိ႔ ဦးေဆာင္ကာ မတ္လ ၂၇ ရက္တြင္ တစ္ႏုိင္ငံလံုး အတုိင္းအတာျဖင့္ စတင္ခဲ့သည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ သာေကတၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ စမ္းေခ်ာင္းၿမိဳ႕နယ္တို႔တြင္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၄၃၆ ျပင္ဆင္ေရး လက္မွတ္ေရးထိုးသည့္ ေနရာမ်ားတြင္ ရဲတပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားက လူစားရင္းေတာင္းခံျခင္း ဓာတ္ပံုမ်ား ႐ိုက္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္သည္ အဆိုပါ ၿမိဳ႕နယ္ ဥကၠ႒မ်ားက မဇၥၽိမကို ေျပာသည္။
သာေကတ ၿမိဳ႕နယ္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔မွ ၿမိဳ႕နယ္ ဥကၠ႒ ဦးေက်ာ္ေထြးက “မေန႔ကေတာ့ သူတို႔စာရင္းေတြ ေတာင္းတယ္။ မေန႔က အထိေတာ့ လက္မွတ္ထိုးတဲ႔ေနရာေတြပါ လာတယ္။ ေျခာက္ေနာက္ရပ္ကြက္ နယ္ထိန္း ခင္ေမာင္ဦးက မနက္ ၆ နာရီမွာ တစ္ၾကိမ္၊ ေန႔လည္ ၁ နာရီမွာ တစ္ၾကိမ္ ေနာက္ ၅ နာရီမွာ တစ္ၾကိမ္ စုစုေပါင္း သံုးၾကိမ္ေတာင္ လာေတာင္းတာပါ” ဟု ေျပာသည္။
ယင္းကဲ့သို႔ လာေရာက္ေတာင္းခံစဥ္ သက္ဆိုင္ရာ ၿမိဳ႕နယ္႐ံုးကို စာတင္ကာ လူစာရင္းအား ေတာင္းခံပါဟု ၆ ေနာက္ရပ္ကြက္ ၄၃၆ ပုဒ္မျပင္ဆင္ေရး တာဝန္ခံက ျပန္လည္ေျပာၾကားခဲ့သည္ဟု ဦးေက်ာ္ေထြးက ျပန္လည္ေျပာျပသည္။
အလားတူပင္ ေမလ ၂၈ ရက္က စမ္းေခ်ာင္းၿမိဳ႕နယ္ရွိ ပုဒ္မ ၄၃၆ ျပင္ဆင္ေရး လက္မွတ္ေရးထိုးရန္ ဖြင္႔လွစ္ထားသည့္ ေနရာ၂ဝအနက္ ၅ေနရာတြင္ နယ္ထိန္းမ်ားက လူစာရင္းေတာင္းျခင္း၊ ဓာတ္ပံု႐ိုက္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ႔သည္ဟု စမ္းေခ်ာင္းၿမိဳ႕နယ္ ဥကၠ႒ ဦးဘုိဘုိဦးက မဇၥ်ိမသို႔ေျပာသည္။
“ကြ်န္ေတာ္တို႔ ပုဒ္မျပင္ဆင္ေရး လက္မွတ္ထိုးတစ္ေနရာဆို စာအုပ္ကိုလွန္ၿပီး ဓာတ္ပံု႐ိုက္သြားတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔အေနနဲ႔ ရဲရဲဝံ့ဝံ့ ဆႏၵျပဳလို႔မရေအာင္ လုပ္ေနတာလို႔ျမင္တယ္။ သတင္းယူတယ္ဆိုလည္း ၿမိဳ႕နယ္႐ုံးေတြမွာ ေန႔စဥ္ ရရွိတဲ့ လက္မွတ္စာရင္းေတြ တင္တယ္။ စမ္းေခ်ာင္း ေဖ့စ္ဘြတ္မွာလည္း စာရင္းေတြ တင္ထားတယ္။ ဒီျဖစ္ရပ္အေပၚ အထက္ကခိုင္းလို႔ လုပ္တာလို႔ျမင္တယ္” ဟု ဦးဘုိဘုိ္ဦးက ေျပာသည္။
ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၄၃၆ ျပင္ဆင္ေရးတြင္ ဆႏၵျပဳလက္မွတ္ေရးထိုးသူ သာေကတၿမိဳ႕နယ္က ကိုေက်ာ္ဇင္ဦးကလည္း “လက္မွတ္ထိုးတဲ႔ ေနရာမွာ လူစာရင္းဘယ္ေလာက္ရၿပီးလဲ၊ ဘယ္ႏွစ္ခုရၿပီးလဲ ဆိုတာေတြက ဆႏၵျပဳ ေနတဲ႔သူေတြကို လာေႏွာက္ယွက္ေနတယ္လို႔ ျမင္တယ္" ဟု ေျပာသည္။
အဆိုပါ ျဖစ္စဥ္ႏွင့္ ပတ္သတ္၍ စမ္းေခ်ာင္းၿမိဳ႕နယ္ ရဲတပ္ဖြဲ႔႐ုံးသို႔ မဇၥၽိမက သြားေရာက္ေမးျမန္းခဲ့ရာတြင္ ရဲစခန္းတာဝန္ခံက “ကြ်န္ေတာ္တို႔ ရပ္ကြက္မွာ ျဖစ္သမွ်ကိုေတာ့ တာဝန္တခုအေနနဲ႔ သိရမယ္။ မီးပ်က္တာကအစ ဘယ္အခ်ိန္ကပ်က္တာ ဘယ္အခ်ိန္လာတယ္ ဆိုတာကို ကြ်န္ေတာ္တို႔သိရမွာ တာဝန္ရွိတယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေျဖဆိုခြင္႔မရွိပါဘူး” ဟု ေျပာသည္။ အဆုိပါ တာဝန္ခံက သူေျပာစကားမ်ားကို တာဝန္မခံဟုလည္း ဆုိသည္။
ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၄၃၆ ျပင္ဆင္ေရးကို အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ႏွင့္ ၈၈မ်ဳိးဆက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပြင့္လင္းလူ႔အဖြဲ႕အစည္းတုိ႔ ဦးေဆာင္ကာ မတ္လ ၂၇ ရက္တြင္ တစ္ႏုိင္ငံလံုး အတုိင္းအတာျဖင့္ စတင္ခဲ့သည္။
လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြလစာ တိုးေပးသင့္ မသင့္
ေရႊေအာင္
ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ အမတ္ေတြ ရတဲ့ လစာနဲ႔ အျခားစရိတ္ေတြဟာ လုပ္ငန္းတာ၀န္နဲ႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြ မျဖစ္ဘဲ အလြန္႔ကို နည္းပါးေနတယ္လို႔ လႊတ္တာ္အခြင့္အေရး ေကာ္မတီက လႊတ္ေတာ္မွာ အစီရင္ခံပါတယ္။
ေမလ ၂၈ရက္ေန႔က က်င္းပတဲ့ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းမွာ အစီရင္ခံတာ ျဖစ္ၿပီး လႊတ္ေတာ္အမတ္ အေတာ္မ်ားမ်ားကလည္း ေထာက္ခံေျပာဆိုၾကပါတယ္။
ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္နဲ႔ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြဟာ ၁ လ လစာ က်ပ္ ၃ သိန္း၊ ေနျပည္ေတာ္မွာ လႊတ္ေတာ္တက္စဥ္ တည္းခိုခ၊ စားစရိတ္နဲ႔ အေထြေထြ တေန႔ က်ပ္ ၁ ေသာင္း ရတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ အင္ဂ်န္းယန္မဲဆႏၵနယ္မွ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚဒြဲဘူက ေမလ ၂၈ ရက္ လႊတ္ေတာ္တြင္းေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပံုကို အခုလို ေျပာပါတယ္။
“ဒါလႊတ္ေတာ္ အခြင့္အေရးေကာ္မတီကသာ ဒီကိစၥေတြကို ဒီလိုေတြ႔ေနရတဲ့အတြက္ ေဆြးေႏြးပါလို႔ ေျပာေပမယ့္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြကေတာ့ ကိုယ့္ရဲ႕ခ်ီးျမႇင့္ေငြကိုေတာ့ ထဲထဲ၀င္၀င္ ေဆြးေႏြးခဲ့တာ မေတြ႔ရပါဘူး။ မဲဆႏၵေတြ ဆင္းတဲ့အခါမွာ ခရီးစရိတ္က႑ေတြ ရွိတယ္။ အဲဒါ အမွန္အကန္ ကုန္က်တဲ့ စရိတ္ကို ထည့္သြင္းေပးဖို႔ကိုပဲ အထူးျပဳေဆြးေႏြးခဲ့တာ ရွိပါတယ္။ ေနာက္ ၀န္ထမ္းေတြ လခမတိုးပဲနဲ႔ က်မတို႔ တိုးတယ္ဆိုရင္လည္း မသင့္ေတာ္ဘူး ဆိုတာ ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးခဲ့တာေတြ ရွိပါတယ္။ က်မတို႔ကေတာ့ ဘယ္လိုပဲ ေျပာေျပာပါ၊ ဒီစရိတ္ေတြ တိုးတာ မတိုးတာ က်မတို႔အတြက္ အဓိက မဟုတ္ပါဘူး။ ျပည္သူေတြ ဆင္းရဲတာမို႔လို႔ က်မတို႔လည္း ျပည္သူေတြနဲ႔အတူ သြားရမယ္ဆိုတာ နားလည္ပါတယ္။ ဒီက႑ကို က်မတို႔လည္း မဆံုးျဖတ္လိုပါဘူး။ လူထုရဲ႕ အျမင္ေတြကိုလည္း နားေထာင္ဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ေျမပံုၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေဖသန္းကေတာ့ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြရဲ႕ လစာ၊ သာမန္၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ လစာနဲ႔ အစိုးရ၀န္ၾကီးေတြရဲ႕ လစာေတြဟာ ကြာျခားခ်က္ မ်ားလြန္းတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြကေတာ့ ၃ သိန္း ရတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဒါေပမယ့္ သာမန္၀န္ထမ္း ေတြနဲ႔စာရင္ မ်ားသလိုေတာ့ အတိုင္းအတာရွိတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ အထက္ေအာက္ ကြာျခားမႈကေတာ့ ေတာ္ေတာ့ကို မ်ားပါတယ္။ သာမန္ ၀န္ထမ္းေတြအေနနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ မ်ားသလို ယူဆႏိုင္သလို လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြအေနနဲ႔လည္း သမၼတက အစ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးအဆင့္ ေတြနဲ႔ သိပ္ၿပီးေတာ့ ကြာသြားတယ္ ခင္ဗ်။ ၿပီးေတာ့ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြဆိုတာက ႏိုင္ငံတကာမွာလည္း ၃ သိန္းေလာက္ဆိုတာ ေဒၚလာ ၃၀၀ ေလာက္ပဲရွိတဲ့ ကိစၥက ႏိုင္ငံတကာစံႏႈန္းနဲ႔ဆိုရင္ ဘယ္လိုမွ မကိုက္ညီပါဘူး။ လက္ေတြ႔ နယ္ပယ္မွာက်ျပန္ေတာ့လည္း လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြက နယ္ေတြကို ဆင္းတဲ့အခါမွာ ကိုယ့္စရိတ္နဲ႔ ကိုယ္ ဆင္းရတာခင္ဗ်။ ကိုယ့္စရိတ္နဲ႔ကိုယ္ ဆင္းရတယ္၊ ျပည္သူေတြရဲ႕ အသံေတြကို နားေထာင္ရတယ္။ သူတို႔ ေကၽြးတာ ေမြးတာကအစ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ တဦးဆိုေတာ့ နည္းနည္း၀ိုင္းၿပီးေတာ့ စိုက္ခံေပးရတာေပါ့။ ေနာက္ ဖုန္းကတ္ေတြေကာ စာစီစာရိုက္ ကအစ အမ်ားႀကီးပါ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ကိုယ္ကလည္း လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဆိုေတာ့ အလွဴကအစ မဂၤလာေဆာင္ကအစ ဖိတ္တဲ့အခါမွာ အရင္တုန္းက သာမန္ပုဂၢိဳလ္ဆိုေတာ့ ၂ ေထာင္ ၃ ေထာင္ေလာက္နဲ႔ရတယ္၊ အခုဆိုရင္ ၁ ေသာင္းေလာက္က အနည္းဆံုး။ အဲဒီလိုမ်ဳိးေပါ့ဗ်ာ က်ားႀကီးရင္ ေျခရာႀကီးတာမ်ဳိး အဘက္ဘက္က ကုန္က်စရိတ္ေတြ တကယ္မ်ားပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြလည္း ၿခဳိးၿခိဳးျခံျခံနဲ႔ပဲ သံုးေနရတဲ့ အေနအထား မ်ဳိးေပါ့ေနာ္။ တကယ္လို႔ လစာေတြ ေခ်းေငြေတြ တိုးေပးမယ္ဆိုရင္ ပိုၿပီးေတာ့ နယ္ေတြကို ဆင္းရာမွာလည္း အဆင္ေျပမယ္၊ ပိုၿပီးေတာ့ အလုပ္လုပ္ႏိုင္မယ္ေပါ့။ အဲဒီလို အတိုင္းအတာမ်ဳိးေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔က ႏိုင္ငံတကာစံႏႈန္း အေနနဲ႔ေရာ ကိုယ့္ျပည္တြင္းမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ အေျခအေနေတြကို ခ်ိန္ထိုးလိုက္ရင္ေတာ့ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ဒီထက္ ပိုၿပီးေတာ့ အလုပ္လုပ္ႏိုင္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒီထက္ပိုၿပီး တိုးဖို႔လိုမယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။”
ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ ျမန္မာရဲ႕ ဥကၠ႒ ၀ါရင့္ႏိုင္ငံေရးသမားႀကီး ဦးသုေ၀ကို ပါလီမန္ေခတ္အမတ္ေတြလစာနဲ႔ ခံစားခြင့္ေတြအေၾကာင္းေမးျမန္းရာမွာ အခုလုိ ေျပာပါတယ္။
“ဟုိတုန္းက လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြဟာ လစာ ၃၀၀ ပဲရတယ္။ ေန႔တြက္ရတယ္။ လႊတ္ေတာ္ရွိတဲ့အခ်ိန္မွာ တေန႔ကုိ ၂၅ က်ပ္ရတယ္။ အဲတုန္းက ဒု၀န္ႀကီးက ၈၀၀ ပဲ ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ လုံေလာက္တယ္၊ ျပႆ နာ မျဖစ္ဘူး။ ေရႊ ၁ က်ပ္သားကုိ ၁၀၀ မရွိေသးဘူး။ ေရႊ ၃ က်ပ္သားေလာက္ ရမွာေပါ့။ အဲဒီေခတ္တုန္းက အနိမ့္ဆုံးက ၇၅ က်ပ္ရတယ္။ အထက္တန္းစာေရးေတာင္မွ ၁၁၀ ပဲရတယ္။ အဲဒီကာလတုန္းက မိသားစုေတြ လုံေလာက္တယ္။”
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ လူမႈတရားမွ်တမႈ ေဖာ္ေဆာင္ေရးအဖြဲ႔ ညႊန္ၾကားေရးမႉး ေဒါက္တာ ေသာင္းထြန္း ကေတာ့ ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ယွဥ္ၿပီး အခုလို သံုးသပ္ ေဆြးေႏြးပါတယ္။
“အထူးသျဖင့္ လုပ္ငန္းေတြကုိ အေထာက္အကူျပဳဖုိ႔ ၀န္ထမ္းေတြ ခန္႔အပ္ေပးထားတာေပါ့။ အေမရိကားမွာဆုိရင္ လႊတ္ေတာ္အမတ္တေယာက္ဆုိရင္ ၀ါရွင္တန္မွာလည္း ကြန္ဂရက္အေဆာက္အဦမွာ သူ႔အတြက္ ရုံးခန္းရွိတယ္။ အနည္းဆုံံး ၀ါရွင္တန္က ရုံးမွာ တကယ္ဥပေဒေရးအရ အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ေတြအပါအ၀င္ စာေရးစာခ်ီနဲ႔ ရုံး၀န္ထမ္းက ၁ ဒါဇင္ေလာက္ရွိတယ္။ အဲဒါအျပင္ မဲဆႏၵနယ္ေတြမွာလည္း မဲဆႏၵရွင္ျပည္သူနဲ႔ ဆက္သြယ္လုပ္ဖုိ႔ ရုံးတရုံးနဲ႔ ၀န္ထမ္းေတြ ရွိတယ္။ ၀န္ထမ္းေတြရဲ႕လခကုိ ႏုိင္ငံေတာ္ကပဲ ေပးအပ္ပါတယ္။ ဒီအဆင့္ထိက ခ်က္ခ်င္း မလုိေသးေပမယ့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ေတြအေနနဲ႔ သက္ဆုိင္ရာ ဥပေဒျပဳစုတဲ့ေနရာမွာ လိုအပ္တဲ့အေထာက္အကူေပးႏုိင္ဖုိ႔ ေရးရာေကာ္မတီမွာ ၀န္ထမ္းေတြ ခန္႔ထားသင့္သလုိ ေနထုိင္တဲ့ေနရာမွာလည္း အင္တာနက္ၾကည့္တာကအစ၊ ဖတ္ရႈေလ့လာစရာ လုိင္ဘရီကအစ အလြယ္တကူရႏုိင္ေအာင္ ကြန္ပ်ဴတာေတြ အသုံးျပဳႏုိင္ဖုိ႔ ပုိၿပီး အေထာက္အကူျပဳတဲ့ပစၥည္းေတြ၊ ၀န္ထမ္းေတြ ထားေပးဖုိ႔ လုိမယ္လုိ႔ ထင္တယ္။ တေယာက္ခ်င္း ထားမေပးႏုိင္ရင္ေတာင္ ေကာ္မတီလုိက္ျဖစ္ေစ၊ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ေတြေနတဲ့ တည္းခုိခန္းေတြမွာပဲ ျဖစ္ေစ အမ်ားအသုံးျပဳႏုိင္တဲ့ အင္တာနက္၊ ကြန္ပ်ဴတာ၊ ပရင္တာ စတဲ့ကိရိယာေတြ ပံ့ပုိးေပးသင့္တယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္။”
ျမန္မာ့လႊတ္ေတာ္မွာ အမတ္ေပါင္း ၆၀၀ ေလာက္ရွိၿပီး ဒီထဲ တပ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ဖယ္လိုက္ရင္ အမတ္ေပါင္း ၄၀၀ ေလာက္ ရွိေနပါတယ္။
ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ အမတ္ေတြ ရတဲ့ လစာနဲ႔ အျခားစရိတ္ေတြဟာ လုပ္ငန္းတာ၀န္နဲ႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြ မျဖစ္ဘဲ အလြန္႔ကို နည္းပါးေနတယ္လို႔ လႊတ္တာ္အခြင့္အေရး ေကာ္မတီက လႊတ္ေတာ္မွာ အစီရင္ခံပါတယ္။
ေမလ ၂၈ရက္ေန႔က က်င္းပတဲ့ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းမွာ အစီရင္ခံတာ ျဖစ္ၿပီး လႊတ္ေတာ္အမတ္ အေတာ္မ်ားမ်ားကလည္း ေထာက္ခံေျပာဆိုၾကပါတယ္။
ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္နဲ႔ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြဟာ ၁ လ လစာ က်ပ္ ၃ သိန္း၊ ေနျပည္ေတာ္မွာ လႊတ္ေတာ္တက္စဥ္ တည္းခိုခ၊ စားစရိတ္နဲ႔ အေထြေထြ တေန႔ က်ပ္ ၁ ေသာင္း ရတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ အင္ဂ်န္းယန္မဲဆႏၵနယ္မွ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚဒြဲဘူက ေမလ ၂၈ ရက္ လႊတ္ေတာ္တြင္းေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပံုကို အခုလို ေျပာပါတယ္။
“ဒါလႊတ္ေတာ္ အခြင့္အေရးေကာ္မတီကသာ ဒီကိစၥေတြကို ဒီလိုေတြ႔ေနရတဲ့အတြက္ ေဆြးေႏြးပါလို႔ ေျပာေပမယ့္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြကေတာ့ ကိုယ့္ရဲ႕ခ်ီးျမႇင့္ေငြကိုေတာ့ ထဲထဲ၀င္၀င္ ေဆြးေႏြးခဲ့တာ မေတြ႔ရပါဘူး။ မဲဆႏၵေတြ ဆင္းတဲ့အခါမွာ ခရီးစရိတ္က႑ေတြ ရွိတယ္။ အဲဒါ အမွန္အကန္ ကုန္က်တဲ့ စရိတ္ကို ထည့္သြင္းေပးဖို႔ကိုပဲ အထူးျပဳေဆြးေႏြးခဲ့တာ ရွိပါတယ္။ ေနာက္ ၀န္ထမ္းေတြ လခမတိုးပဲနဲ႔ က်မတို႔ တိုးတယ္ဆိုရင္လည္း မသင့္ေတာ္ဘူး ဆိုတာ ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးခဲ့တာေတြ ရွိပါတယ္။ က်မတို႔ကေတာ့ ဘယ္လိုပဲ ေျပာေျပာပါ၊ ဒီစရိတ္ေတြ တိုးတာ မတိုးတာ က်မတို႔အတြက္ အဓိက မဟုတ္ပါဘူး။ ျပည္သူေတြ ဆင္းရဲတာမို႔လို႔ က်မတို႔လည္း ျပည္သူေတြနဲ႔အတူ သြားရမယ္ဆိုတာ နားလည္ပါတယ္။ ဒီက႑ကို က်မတို႔လည္း မဆံုးျဖတ္လိုပါဘူး။ လူထုရဲ႕ အျမင္ေတြကိုလည္း နားေထာင္ဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ေျမပံုၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေဖသန္းကေတာ့ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြရဲ႕ လစာ၊ သာမန္၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ လစာနဲ႔ အစိုးရ၀န္ၾကီးေတြရဲ႕ လစာေတြဟာ ကြာျခားခ်က္ မ်ားလြန္းတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြကေတာ့ ၃ သိန္း ရတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဒါေပမယ့္ သာမန္၀န္ထမ္း ေတြနဲ႔စာရင္ မ်ားသလိုေတာ့ အတိုင္းအတာရွိတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ အထက္ေအာက္ ကြာျခားမႈကေတာ့ ေတာ္ေတာ့ကို မ်ားပါတယ္။ သာမန္ ၀န္ထမ္းေတြအေနနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ မ်ားသလို ယူဆႏိုင္သလို လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြအေနနဲ႔လည္း သမၼတက အစ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးအဆင့္ ေတြနဲ႔ သိပ္ၿပီးေတာ့ ကြာသြားတယ္ ခင္ဗ်။ ၿပီးေတာ့ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြဆိုတာက ႏိုင္ငံတကာမွာလည္း ၃ သိန္းေလာက္ဆိုတာ ေဒၚလာ ၃၀၀ ေလာက္ပဲရွိတဲ့ ကိစၥက ႏိုင္ငံတကာစံႏႈန္းနဲ႔ဆိုရင္ ဘယ္လိုမွ မကိုက္ညီပါဘူး။ လက္ေတြ႔ နယ္ပယ္မွာက်ျပန္ေတာ့လည္း လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြက နယ္ေတြကို ဆင္းတဲ့အခါမွာ ကိုယ့္စရိတ္နဲ႔ ကိုယ္ ဆင္းရတာခင္ဗ်။ ကိုယ့္စရိတ္နဲ႔ကိုယ္ ဆင္းရတယ္၊ ျပည္သူေတြရဲ႕ အသံေတြကို နားေထာင္ရတယ္။ သူတို႔ ေကၽြးတာ ေမြးတာကအစ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ တဦးဆိုေတာ့ နည္းနည္း၀ိုင္းၿပီးေတာ့ စိုက္ခံေပးရတာေပါ့။ ေနာက္ ဖုန္းကတ္ေတြေကာ စာစီစာရိုက္ ကအစ အမ်ားႀကီးပါ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ကိုယ္ကလည္း လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဆိုေတာ့ အလွဴကအစ မဂၤလာေဆာင္ကအစ ဖိတ္တဲ့အခါမွာ အရင္တုန္းက သာမန္ပုဂၢိဳလ္ဆိုေတာ့ ၂ ေထာင္ ၃ ေထာင္ေလာက္နဲ႔ရတယ္၊ အခုဆိုရင္ ၁ ေသာင္းေလာက္က အနည္းဆံုး။ အဲဒီလိုမ်ဳိးေပါ့ဗ်ာ က်ားႀကီးရင္ ေျခရာႀကီးတာမ်ဳိး အဘက္ဘက္က ကုန္က်စရိတ္ေတြ တကယ္မ်ားပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြလည္း ၿခဳိးၿခိဳးျခံျခံနဲ႔ပဲ သံုးေနရတဲ့ အေနအထား မ်ဳိးေပါ့ေနာ္။ တကယ္လို႔ လစာေတြ ေခ်းေငြေတြ တိုးေပးမယ္ဆိုရင္ ပိုၿပီးေတာ့ နယ္ေတြကို ဆင္းရာမွာလည္း အဆင္ေျပမယ္၊ ပိုၿပီးေတာ့ အလုပ္လုပ္ႏိုင္မယ္ေပါ့။ အဲဒီလို အတိုင္းအတာမ်ဳိးေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔က ႏိုင္ငံတကာစံႏႈန္း အေနနဲ႔ေရာ ကိုယ့္ျပည္တြင္းမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ အေျခအေနေတြကို ခ်ိန္ထိုးလိုက္ရင္ေတာ့ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ဒီထက္ ပိုၿပီးေတာ့ အလုပ္လုပ္ႏိုင္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒီထက္ပိုၿပီး တိုးဖို႔လိုမယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။”
ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ ျမန္မာရဲ႕ ဥကၠ႒ ၀ါရင့္ႏိုင္ငံေရးသမားႀကီး ဦးသုေ၀ကို ပါလီမန္ေခတ္အမတ္ေတြလစာနဲ႔ ခံစားခြင့္ေတြအေၾကာင္းေမးျမန္းရာမွာ အခုလုိ ေျပာပါတယ္။
“ဟုိတုန္းက လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြဟာ လစာ ၃၀၀ ပဲရတယ္။ ေန႔တြက္ရတယ္။ လႊတ္ေတာ္ရွိတဲ့အခ်ိန္မွာ တေန႔ကုိ ၂၅ က်ပ္ရတယ္။ အဲတုန္းက ဒု၀န္ႀကီးက ၈၀၀ ပဲ ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ လုံေလာက္တယ္၊ ျပႆ နာ မျဖစ္ဘူး။ ေရႊ ၁ က်ပ္သားကုိ ၁၀၀ မရွိေသးဘူး။ ေရႊ ၃ က်ပ္သားေလာက္ ရမွာေပါ့။ အဲဒီေခတ္တုန္းက အနိမ့္ဆုံးက ၇၅ က်ပ္ရတယ္။ အထက္တန္းစာေရးေတာင္မွ ၁၁၀ ပဲရတယ္။ အဲဒီကာလတုန္းက မိသားစုေတြ လုံေလာက္တယ္။”
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ လူမႈတရားမွ်တမႈ ေဖာ္ေဆာင္ေရးအဖြဲ႔ ညႊန္ၾကားေရးမႉး ေဒါက္တာ ေသာင္းထြန္း ကေတာ့ ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ယွဥ္ၿပီး အခုလို သံုးသပ္ ေဆြးေႏြးပါတယ္။
“အထူးသျဖင့္ လုပ္ငန္းေတြကုိ အေထာက္အကူျပဳဖုိ႔ ၀န္ထမ္းေတြ ခန္႔အပ္ေပးထားတာေပါ့။ အေမရိကားမွာဆုိရင္ လႊတ္ေတာ္အမတ္တေယာက္ဆုိရင္ ၀ါရွင္တန္မွာလည္း ကြန္ဂရက္အေဆာက္အဦမွာ သူ႔အတြက္ ရုံးခန္းရွိတယ္။ အနည္းဆုံံး ၀ါရွင္တန္က ရုံးမွာ တကယ္ဥပေဒေရးအရ အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ေတြအပါအ၀င္ စာေရးစာခ်ီနဲ႔ ရုံး၀န္ထမ္းက ၁ ဒါဇင္ေလာက္ရွိတယ္။ အဲဒါအျပင္ မဲဆႏၵနယ္ေတြမွာလည္း မဲဆႏၵရွင္ျပည္သူနဲ႔ ဆက္သြယ္လုပ္ဖုိ႔ ရုံးတရုံးနဲ႔ ၀န္ထမ္းေတြ ရွိတယ္။ ၀န္ထမ္းေတြရဲ႕လခကုိ ႏုိင္ငံေတာ္ကပဲ ေပးအပ္ပါတယ္။ ဒီအဆင့္ထိက ခ်က္ခ်င္း မလုိေသးေပမယ့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ေတြအေနနဲ႔ သက္ဆုိင္ရာ ဥပေဒျပဳစုတဲ့ေနရာမွာ လိုအပ္တဲ့အေထာက္အကူေပးႏုိင္ဖုိ႔ ေရးရာေကာ္မတီမွာ ၀န္ထမ္းေတြ ခန္႔ထားသင့္သလုိ ေနထုိင္တဲ့ေနရာမွာလည္း အင္တာနက္ၾကည့္တာကအစ၊ ဖတ္ရႈေလ့လာစရာ လုိင္ဘရီကအစ အလြယ္တကူရႏုိင္ေအာင္ ကြန္ပ်ဴတာေတြ အသုံးျပဳႏုိင္ဖုိ႔ ပုိၿပီး အေထာက္အကူျပဳတဲ့ပစၥည္းေတြ၊ ၀န္ထမ္းေတြ ထားေပးဖုိ႔ လုိမယ္လုိ႔ ထင္တယ္။ တေယာက္ခ်င္း ထားမေပးႏုိင္ရင္ေတာင္ ေကာ္မတီလုိက္ျဖစ္ေစ၊ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ေတြေနတဲ့ တည္းခုိခန္းေတြမွာပဲ ျဖစ္ေစ အမ်ားအသုံးျပဳႏုိင္တဲ့ အင္တာနက္၊ ကြန္ပ်ဴတာ၊ ပရင္တာ စတဲ့ကိရိယာေတြ ပံ့ပုိးေပးသင့္တယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္။”
ျမန္မာ့လႊတ္ေတာ္မွာ အမတ္ေပါင္း ၆၀၀ ေလာက္ရွိၿပီး ဒီထဲ တပ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ဖယ္လိုက္ရင္ အမတ္ေပါင္း ၄၀၀ ေလာက္ ရွိေနပါတယ္။
အင္းစိန္ေထာင္အတြင္း ေထာင္သားတစ္ဦး မိမိကိုမိမိ ေသေၾကာင္းၾကံ
ေက်ာ္စိုးမိုး
အင္းစိန္ဗဟိုအက်ဥ္းေထာင္တြင္ မူးယစ္ပုဒ္မျဖင့္ ေထာင္က်ေနသူတစ္ဦး မိမိကိုယ္ကို ေသေၾကာင္း ၾကံစည္သည့္ ျဖစ္စဥ္တစ္ခု ေမ ၂၈ရက္၊ နံနက္ ၈ နာရီခန္႔က ျဖစ္ပြားခဲ့သည္ဟု ရန္ကုန္တုိင္းရဲတပ္ဖြဲ႔႐ုံးက သတင္းထုတ္ျပန္ထားသည္။
ဒလၿမိဳ႕နယ္၊ ကမာကဆစ္ရပ္ကြက္၊ ယုဇနလမ္းတြင္ေနထိုင္သည့္ အသက္ ၃၉ ႏွစ္ အရြယ္ ဦးေမာင္ေမာင္ေထြး(ခ) စလင္းသည္ ဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕နယ္ တရား႐ုံး၏ ျပစ္မႈႀကီးအမွတ္ ၁၈၈/၁၃၊ မူးယစ္ေဆးဝါးႏွင့္ စိတ္ကိုေျပာင္းလဲေစေသာ ေဆးဝါးမ်ား ဆိုင္ရာပုဒ္မ ၁၆(ဂ)/၂၁ အရ ေမလ ၁၅ ရက္တြင္ အင္းစိန္ဗဟို အက်ဥ္းေထာင္တြင္ ေထာင္ဒဏ္ ၆ႏွစ္ ျပစ္ဒဏ္က်ခံေနရသူ ျဖစ္သည္။
ထုိ႔ျပင္ အေနာက္ပိုင္းခ႐ိုင္ တရား႐ုံး၌လည္း ျပစ္မႈႀကီးအမွတ္ ၄၁/၁၃ မူးယစ္ေဆးဝါးႏွင့္ စိတ္ကိုေျပာင္းလဲေစေသာ ေဆးဝါးမ်ားဆိုင္ရာ ပုဒ္မ ၁၅/၂ဝ (ဂ) ျဖင့္တရား ရင္ဆိုင္ေနရသူျဖစ္သည္။
ဦးေမာင္ေမာင္ေထြး (ခ) စလင္းသည္ ၎အက်ဥ္းက်ခံေနသည့္ အမွတ္ (၅)တိုက္၊ အခန္းအမွတ္ (၁၁)တြင္ အလ်ား ၂လက္မ၊ အနံ ၁လက္မခြဲခန္႔ရွိသည့္ သြပ္ျပားစ အေဟာင္းျဖင့္ လည္ပင္းအားလွီးခဲ့ေသာေၾကာင့္ စလုတ္အထက္တြင္ ၄လက္မခန္႔ရွိေသာ ကန္႔လန္႔ျပတ္ရွဒဏ္ရာ တစ္ခ်က္ ရရွိခဲ့သည္ဟု ရဲမွတ္တမ္းမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
အဆိုပါျဖစ္စဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ မိမိကိုယ္မိမိ ေသေၾကာင္းၾကံစည္သူကုိ အေရးယူ ေပးပါရန္ အင္းစိန္ဗဟိုအက်ဥ္းေထာင္မွ ၾကီးၾကပ္ေရးမႉး ေအာင္ႏိုင္ထြန္း၏ တရားလိုျပဳ တိုင္တန္းမႈအား အင္းစိန္ၿမိဳ႕မရဲစခန္း (ပ)၅ဝ၄/၁၄၊ ျပစ္မႈပုဒ္မ ၃ဝ၉ျဖင့္ စစ္ေဆးေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိသည္။
အင္းစိန္ဗဟိုအက်ဥ္းေထာင္တြင္ မူးယစ္ပုဒ္မျဖင့္ ေထာင္က်ေနသူတစ္ဦး မိမိကိုယ္ကို ေသေၾကာင္း ၾကံစည္သည့္ ျဖစ္စဥ္တစ္ခု ေမ ၂၈ရက္၊ နံနက္ ၈ နာရီခန္႔က ျဖစ္ပြားခဲ့သည္ဟု ရန္ကုန္တုိင္းရဲတပ္ဖြဲ႔႐ုံးက သတင္းထုတ္ျပန္ထားသည္။
ဒလၿမိဳ႕နယ္၊ ကမာကဆစ္ရပ္ကြက္၊ ယုဇနလမ္းတြင္ေနထိုင္သည့္ အသက္ ၃၉ ႏွစ္ အရြယ္ ဦးေမာင္ေမာင္ေထြး(ခ) စလင္းသည္ ဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕နယ္ တရား႐ုံး၏ ျပစ္မႈႀကီးအမွတ္ ၁၈၈/၁၃၊ မူးယစ္ေဆးဝါးႏွင့္ စိတ္ကိုေျပာင္းလဲေစေသာ ေဆးဝါးမ်ား ဆိုင္ရာပုဒ္မ ၁၆(ဂ)/၂၁ အရ ေမလ ၁၅ ရက္တြင္ အင္းစိန္ဗဟို အက်ဥ္းေထာင္တြင္ ေထာင္ဒဏ္ ၆ႏွစ္ ျပစ္ဒဏ္က်ခံေနရသူ ျဖစ္သည္။
ထုိ႔ျပင္ အေနာက္ပိုင္းခ႐ိုင္ တရား႐ုံး၌လည္း ျပစ္မႈႀကီးအမွတ္ ၄၁/၁၃ မူးယစ္ေဆးဝါးႏွင့္ စိတ္ကိုေျပာင္းလဲေစေသာ ေဆးဝါးမ်ားဆိုင္ရာ ပုဒ္မ ၁၅/၂ဝ (ဂ) ျဖင့္တရား ရင္ဆိုင္ေနရသူျဖစ္သည္။
ဦးေမာင္ေမာင္ေထြး (ခ) စလင္းသည္ ၎အက်ဥ္းက်ခံေနသည့္ အမွတ္ (၅)တိုက္၊ အခန္းအမွတ္ (၁၁)တြင္ အလ်ား ၂လက္မ၊ အနံ ၁လက္မခြဲခန္႔ရွိသည့္ သြပ္ျပားစ အေဟာင္းျဖင့္ လည္ပင္းအားလွီးခဲ့ေသာေၾကာင့္ စလုတ္အထက္တြင္ ၄လက္မခန္႔ရွိေသာ ကန္႔လန္႔ျပတ္ရွဒဏ္ရာ တစ္ခ်က္ ရရွိခဲ့သည္ဟု ရဲမွတ္တမ္းမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
အဆိုပါျဖစ္စဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ မိမိကိုယ္မိမိ ေသေၾကာင္းၾကံစည္သူကုိ အေရးယူ ေပးပါရန္ အင္းစိန္ဗဟိုအက်ဥ္းေထာင္မွ ၾကီးၾကပ္ေရးမႉး ေအာင္ႏိုင္ထြန္း၏ တရားလိုျပဳ တိုင္တန္းမႈအား အင္းစိန္ၿမိဳ႕မရဲစခန္း (ပ)၅ဝ၄/၁၄၊ ျပစ္မႈပုဒ္မ ၃ဝ၉ျဖင့္ စစ္ေဆးေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသား ႏွစ္ဦးထံမွ ရႈပီး ၈ သိန္းေက်ာ္ တန္ဖုိးရွိ ေဖာက္ခြဲပစၥည္း ဖမ္းဆီ
Khonumthung
ၿပီးခဲ့သည့္ ေမ ၂၇ ရက္ေန႕က မီဇိုရမ္ျပည္နယ္ရွိ Mizoram Police CID (Crime) ႏွင့္ Assam Rifles ပူးေပါင္းၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံသားႏွစ္ဦးထံ ရႈပီး ၈ သိန္းေက်ာ္တန္ဖုိးရွိ ေပါက္ကြဲေစႏိုင္သည့္ ပစၥည္း ဖမ္းဆီး ခဲ့တယ္လို႕ သိရသည္။
ဖမ္းဆီးခဲ့သည့္ အမ်ဳိးအစားမွာ ေဖါက္ခြဲရာတြင္ အသံုးျပဳသည့္ Special Ordinary Detonator cap 40000 ေက်ာ္ျဖစ္ၿပီး ပစၥည္းပိုင္ရွင္ဟု ယူဆရေသာ ခ်င္းျပည္နယ္ ဖလမ္းၿမဳိ႕နယ္မွ Zabika (49) ႏွင့္ ကေလးၿမဳိ႕သား Thawnga (37) တို႕ႏွစ္ဦးကိုပါ ဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီး အမႈဖြင့္ထားေၾကာင္းနဲ႕ စစ္ေဆးေမးျမန္းဖို႕ရန္ ရဲလက္ထဲမွာ ရွိေနေသးတယ္လို႕ ေဒသထုတ္ သတင္းစာတြင္ ေဖာ္ျပပါသည္။
ယခုဖမ္းဆီးထားေသာ လက္နက္အမ်ဳိးအစားမွာ Gulf Oil Corporation Ltd. Explosive Division, Hyderabad ျပည္နယ္ရွိ ကုပၼဏီမွ ထုတ္လုပ္ထားသည့္ ေပါက္ကြဲေစေသာ စနက္တံျဖစ္သည္။
ယခုတေလာ တရားမ၀င္ေမွာင္ခုိပစၥည္းမ်ားအနက္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ေရပန္းစားေနသည္မွာ ဆူဒူဖီဒရင္စိတ္ၾကြ ေဆးျပားဟု သိရေသာ္လည္း ေဖာက္ခြဲရာတြင္ အသံုးျပဳေသာ စနက္တံ ဟာလည္း ေမွာင္ခုိ ေရပန္းစာလာတယ္လို႕ အဆိုပါ သတင္းစာက ထပ္မံေဖာ္ျပထားပါသည္။
မီဇိုရမ္ရဲအရာရွိမ်ား၏ ထြက္ဆိုခ်က္အရ ဒီလက္နက္အမ်ဳိးအစားဟာ အိႏၵိယႏိုင္ငံမွ မီဇီုရမ္ျပည္နယ္ကို ျဖတ္ေက်ာ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံကို အကပ္လိုက္အကပ္လိုက္ တရားမ၀င္တင္ပို႕ေနၾကတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ လက္နက္ကုိင္ သူပုန္မ်ား ထံသုိ႕လည္း ေရာင္း ခ်ေနၾကတယ္လို႕ ေျပာပါတယ္။
Detonator ဟာ ေပါက္ကြဲေစရာတြင္အသံုးျပဳသည့္ ပစၥည္းတမ်ဳိးျဖစ္သည္သာမဟုတ္၊ ဒီ ဒီတိုနီတာ ဟာ ေပါက္ကြဲမႈ အားျပင္းတဲ့ လက္နက္တမ်ဳိးျဖစ္ေၾကာင္း တတ္ကြ်မ္းသူမ်ားက ေျပာပါတယ္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ေမ ၂၇ ရက္ေန႕က မီဇိုရမ္ျပည္နယ္ရွိ Mizoram Police CID (Crime) ႏွင့္ Assam Rifles ပူးေပါင္းၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံသားႏွစ္ဦးထံ ရႈပီး ၈ သိန္းေက်ာ္တန္ဖုိးရွိ ေပါက္ကြဲေစႏိုင္သည့္ ပစၥည္း ဖမ္းဆီး ခဲ့တယ္လို႕ သိရသည္။
ဖမ္းဆီးခဲ့သည့္ အမ်ဳိးအစားမွာ ေဖါက္ခြဲရာတြင္ အသံုးျပဳသည့္ Special Ordinary Detonator cap 40000 ေက်ာ္ျဖစ္ၿပီး ပစၥည္းပိုင္ရွင္ဟု ယူဆရေသာ ခ်င္းျပည္နယ္ ဖလမ္းၿမဳိ႕နယ္မွ Zabika (49) ႏွင့္ ကေလးၿမဳိ႕သား Thawnga (37) တို႕ႏွစ္ဦးကိုပါ ဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီး အမႈဖြင့္ထားေၾကာင္းနဲ႕ စစ္ေဆးေမးျမန္းဖို႕ရန္ ရဲလက္ထဲမွာ ရွိေနေသးတယ္လို႕ ေဒသထုတ္ သတင္းစာတြင္ ေဖာ္ျပပါသည္။
ယခုဖမ္းဆီးထားေသာ လက္နက္အမ်ဳိးအစားမွာ Gulf Oil Corporation Ltd. Explosive Division, Hyderabad ျပည္နယ္ရွိ ကုပၼဏီမွ ထုတ္လုပ္ထားသည့္ ေပါက္ကြဲေစေသာ စနက္တံျဖစ္သည္။
ယခုတေလာ တရားမ၀င္ေမွာင္ခုိပစၥည္းမ်ားအနက္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ေရပန္းစားေနသည္မွာ ဆူဒူဖီဒရင္စိတ္ၾကြ ေဆးျပားဟု သိရေသာ္လည္း ေဖာက္ခြဲရာတြင္ အသံုးျပဳေသာ စနက္တံ ဟာလည္း ေမွာင္ခုိ ေရပန္းစာလာတယ္လို႕ အဆိုပါ သတင္းစာက ထပ္မံေဖာ္ျပထားပါသည္။
မီဇိုရမ္ရဲအရာရွိမ်ား၏ ထြက္ဆိုခ်က္အရ ဒီလက္နက္အမ်ဳိးအစားဟာ အိႏၵိယႏိုင္ငံမွ မီဇီုရမ္ျပည္နယ္ကို ျဖတ္ေက်ာ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံကို အကပ္လိုက္အကပ္လိုက္ တရားမ၀င္တင္ပို႕ေနၾကတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ လက္နက္ကုိင္ သူပုန္မ်ား ထံသုိ႕လည္း ေရာင္း ခ်ေနၾကတယ္လို႕ ေျပာပါတယ္။
Detonator ဟာ ေပါက္ကြဲေစရာတြင္အသံုးျပဳသည့္ ပစၥည္းတမ်ဳိးျဖစ္သည္သာမဟုတ္၊ ဒီ ဒီတိုနီတာ ဟာ ေပါက္ကြဲမႈ အားျပင္းတဲ့ လက္နက္တမ်ဳိးျဖစ္ေၾကာင္း တတ္ကြ်မ္းသူမ်ားက ေျပာပါတယ္။
ရက္ ၅၀ အတြင္း အေကာက္ခြန္မဲ့ ပစၥည္းအမ်ဳိးမ်ဳိး ဖမ္းဆီးရရွိမႈ က်ပ္ သန္း ၅၅၀ ေက်ာ္ရွိ
စည္သူေအာင္
၂၀၁၄-၂၀၁၅ ဘ႑ာႏွစ္ ေမလ ၂၀ရက္အထိ ရက္ေပါင္း ၅၀အတြင္း အေကာက္ခြန္မဲ့ ပစၥည္းဖမ္းဆီးရရွိမႈ က်ပ္သန္း ၅၅၀ ေက်ာ္ရွိသည္ဟု အေကာက္ခြန္ဦးစီးဌာနက သတင္းထုတ္ျပန္သည္။
အေကာက္ခြန္ဦးစီးဌာန၏ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္အရ ဧၿပီလအတြင္း အေကာက္ခြန္မဲ့ပစ္ၥည္းဖမ္းဆီးရရွိမႈ က်ပ္ ၃၅၁ ဒသမ ၇၁ သန္းရွိခဲ့ၿပီး ေမလ ၂၀ ရက္ေန႔အထိ က်ပ္ ၂၀၄ ဒသမ ၂၅သန္းရွိခဲ့သည္။အေကာက္ ခြန္ဦးစီးဌာနသည္ ေလဆိပ္၊ ေရဆိပ္ႏွင့္ နယ္ေျမေဒသအသီးသီးတြင္ အေကာက္ခြန္မဲ့ ပစၥည္းမ်ားကုိ ရွာေဖြဖမ္းဆီးေနျခင္းျဖစ္ၿပီး ရက္ ၅၀ အတြင္း က်ပ္ ၅၅၅ ဒသမ ၉၆ သန္းဖုိး ဖမ္းဆီး ရရွိခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
အေကာက္ခြန္ဦးစီးဌာနမွ ဖမ္းဆီးရရွိေသာပစၥည္းမ်ားတြင္ မုိဘုိင္းဖုန္းႏွင့္ဆက္စပ္ပစၥည္းမ်ား၊ ကြန္ပ်ဴတာႏွင့္ ဆက္စပ္ပစၥည္းမ်ား၊ အလွကုန္မ်ား၊ စီစီတီဗီကင္မရာႏွင့္ ဆက္စပ္ပစၥည္းမ်ား၊ ေက်ာက္စိမ္းလက္၀တ္ ရတနာမ်ား၊ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္မ်ား၊ ေဆး၀ါးမ်ား စသည္တုိ႔ပါ၀င္သည္။ အေကာက္ခြန္ဦးစီးဌာနသည္ ဧၿပီလ အတြင္း အမႈေပါင္း ၃၇ မႈ၊ ေမလ ၁၁ရက္မွ ၂၀ ရက္အထိ အမႈေပါင္း ၂၃ မႈ ဖမ္းဆီးႏုိင္ခဲ့သည္ဟု အေကာက္ခြန္ဦးစီးဌာန ညႊန္ၾကားေရးမွဴးတစ္ဦးက ဆုိသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တရားမ၀င္အေကာက္ခြန္မဲ့ပစၥည္းမ်ား တင္သြင္းမႈမ်ားျပားေနေသာေၾကာင့္ တရားမ၀င္ ကုန္သြယ္မႈတားဆီးထိန္းခ်ဳပ္ေရးဗဟုိေကာ္မတီမွ Mobile Team (ေရြ႕လ်ားဖမ္းဆီးေရးအဖြဲ႕)မ်ားကုိ ဖြဲ႕ စည္းခဲ့ၿပီး တရားမ၀င္ကုန္သြယ္မႈမ်ားကုိ ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။
ေရြ႕လ်ားဖမ္းဆီးေရးအဖြဲ႕မ်ား၊ ျပည္နယ္၊ တုိင္းအစုိးရအဖြဲ႕မ်ားသည္ ၂၀၁၂ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာ ၁ရက္မွ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ဧၿပီ၂၄ရက္အထိ က်ပ္ေငြ ၁၅ ဘီလီယံဖုိးရွိ တရားမ၀င္ကုန္ပစ္ၥည္းမ်ား ဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီးဖမ္းဆီးရရွိခဲ့ေသာ အမႈတြဲ ၃,၀၆၆မႈကုိ အေကာက္ခြန္ဦးစီးဌာနသုိ႔ လႊဲေျပာင္းေပးအပ္ခဲ့သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အေကာက္ခြန္မဲ့ကုန္ပစၥည္းအမ်ားဆံုးတင္သြင္းေနသည့္ေနရာမ်ားမွာ ရန္ကုန္တုိင္း၊ ပဲခူးတုိင္း၊ စစ္ကုိင္းတုိင္း၊ ရွမ္းျပည္နယ္၊ ကရင္ျပည္နယ္ႏွင့္ မြန္ျပည္နယ္တုိ႔ ျဖစ္သည္ဟု စီးပြားေရးႏွင့္ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာနမွ ထုတ္ျပန္ေသာ အစီရင္ခံစာတြင္ ပါ၀င္သည္။စီးပြားေရးႏွင့္ ကူးသန္း ေရာင္း၀ယ္ေရး ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦး၀င္းျမင့္က တရားမ၀င္ အေကာက္ခြန္မဲ့ ပစ္ၥည္းမ်ား ဖမ္းဆီးအေရးယူႏုိင္ျခင္းေၾကာင့္ တရား၀င္ကုန္သြယ္မႈပမာဏျမင့္တက္လာသည္ဟု ေမလ ၂၇ရက္တြင္ ျပဳလုပ္ သည့္ တရားမ၀င္ကုန္ပစၥည္းဖမ္းဆီးေရးအဖြဲ႕မ်ား၏ ဆုေၾကးေငြခဲြေ၀ ခံစားခြင့္အတြက္ ျပဳလုပ္သည့္ ညႇိႏႈိင္းအစည္းအေ၀းတြင္ ေျပာသည္။
၂၀၁၄-၂၀၁၅ ဘ႑ာႏွစ္ ေမလ ၂၀ရက္အထိ ရက္ေပါင္း ၅၀အတြင္း အေကာက္ခြန္မဲ့ ပစၥည္းဖမ္းဆီးရရွိမႈ က်ပ္သန္း ၅၅၀ ေက်ာ္ရွိသည္ဟု အေကာက္ခြန္ဦးစီးဌာနက သတင္းထုတ္ျပန္သည္။
အေကာက္ခြန္ဦးစီးဌာန၏ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္အရ ဧၿပီလအတြင္း အေကာက္ခြန္မဲ့ပစ္ၥည္းဖမ္းဆီးရရွိမႈ က်ပ္ ၃၅၁ ဒသမ ၇၁ သန္းရွိခဲ့ၿပီး ေမလ ၂၀ ရက္ေန႔အထိ က်ပ္ ၂၀၄ ဒသမ ၂၅သန္းရွိခဲ့သည္။အေကာက္ ခြန္ဦးစီးဌာနသည္ ေလဆိပ္၊ ေရဆိပ္ႏွင့္ နယ္ေျမေဒသအသီးသီးတြင္ အေကာက္ခြန္မဲ့ ပစၥည္းမ်ားကုိ ရွာေဖြဖမ္းဆီးေနျခင္းျဖစ္ၿပီး ရက္ ၅၀ အတြင္း က်ပ္ ၅၅၅ ဒသမ ၉၆ သန္းဖုိး ဖမ္းဆီး ရရွိခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
အေကာက္ခြန္ဦးစီးဌာနမွ ဖမ္းဆီးရရွိေသာပစၥည္းမ်ားတြင္ မုိဘုိင္းဖုန္းႏွင့္ဆက္စပ္ပစၥည္းမ်ား၊ ကြန္ပ်ဴတာႏွင့္ ဆက္စပ္ပစၥည္းမ်ား၊ အလွကုန္မ်ား၊ စီစီတီဗီကင္မရာႏွင့္ ဆက္စပ္ပစၥည္းမ်ား၊ ေက်ာက္စိမ္းလက္၀တ္ ရတနာမ်ား၊ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္မ်ား၊ ေဆး၀ါးမ်ား စသည္တုိ႔ပါ၀င္သည္။ အေကာက္ခြန္ဦးစီးဌာနသည္ ဧၿပီလ အတြင္း အမႈေပါင္း ၃၇ မႈ၊ ေမလ ၁၁ရက္မွ ၂၀ ရက္အထိ အမႈေပါင္း ၂၃ မႈ ဖမ္းဆီးႏုိင္ခဲ့သည္ဟု အေကာက္ခြန္ဦးစီးဌာန ညႊန္ၾကားေရးမွဴးတစ္ဦးက ဆုိသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တရားမ၀င္အေကာက္ခြန္မဲ့ပစၥည္းမ်ား တင္သြင္းမႈမ်ားျပားေနေသာေၾကာင့္ တရားမ၀င္ ကုန္သြယ္မႈတားဆီးထိန္းခ်ဳပ္ေရးဗဟုိေကာ္မတီမွ Mobile Team (ေရြ႕လ်ားဖမ္းဆီးေရးအဖြဲ႕)မ်ားကုိ ဖြဲ႕ စည္းခဲ့ၿပီး တရားမ၀င္ကုန္သြယ္မႈမ်ားကုိ ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။
ေရြ႕လ်ားဖမ္းဆီးေရးအဖြဲ႕မ်ား၊ ျပည္နယ္၊ တုိင္းအစုိးရအဖြဲ႕မ်ားသည္ ၂၀၁၂ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာ ၁ရက္မွ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ဧၿပီ၂၄ရက္အထိ က်ပ္ေငြ ၁၅ ဘီလီယံဖုိးရွိ တရားမ၀င္ကုန္ပစ္ၥည္းမ်ား ဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီးဖမ္းဆီးရရွိခဲ့ေသာ အမႈတြဲ ၃,၀၆၆မႈကုိ အေကာက္ခြန္ဦးစီးဌာနသုိ႔ လႊဲေျပာင္းေပးအပ္ခဲ့သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အေကာက္ခြန္မဲ့ကုန္ပစၥည္းအမ်ားဆံုးတင္သြင္းေနသည့္ေနရာမ်ားမွာ ရန္ကုန္တုိင္း၊ ပဲခူးတုိင္း၊ စစ္ကုိင္းတုိင္း၊ ရွမ္းျပည္နယ္၊ ကရင္ျပည္နယ္ႏွင့္ မြန္ျပည္နယ္တုိ႔ ျဖစ္သည္ဟု စီးပြားေရးႏွင့္ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာနမွ ထုတ္ျပန္ေသာ အစီရင္ခံစာတြင္ ပါ၀င္သည္။စီးပြားေရးႏွင့္ ကူးသန္း ေရာင္း၀ယ္ေရး ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦး၀င္းျမင့္က တရားမ၀င္ အေကာက္ခြန္မဲ့ ပစ္ၥည္းမ်ား ဖမ္းဆီးအေရးယူႏုိင္ျခင္းေၾကာင့္ တရား၀င္ကုန္သြယ္မႈပမာဏျမင့္တက္လာသည္ဟု ေမလ ၂၇ရက္တြင္ ျပဳလုပ္ သည့္ တရားမ၀င္ကုန္ပစၥည္းဖမ္းဆီးေရးအဖြဲ႕မ်ား၏ ဆုေၾကးေငြခဲြေ၀ ခံစားခြင့္အတြက္ ျပဳလုပ္သည့္ ညႇိႏႈိင္းအစည္းအေ၀းတြင္ ေျပာသည္။
လက္က်န္ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားလႊတ္ေပးရန္ AAPP ႏွင့္ FPPS တို႔ ေတာင္းဆို
စဖန္းေရွာင္း
လက္ရွိျမန္မာႏိုင္ငံရွိအက်ဥ္ေထာင္မ်ားတြင္ က်န္ရွိေနေသးေသာ အက်ဥ္းသားမ်ားကို လႊတ္ေပးရန္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္း(AAPP)ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္းမ်ားအဖြဲ႔(FPPS)တို႔မွ ေမ ၂၇ရက္ေန႔စြဲျဖင့္ ပူးတြဲေၾကျငာခ်က္တစ္ေစာင္ထုတ္ျပန္ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။
ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားအားလံုး လြတ္ေျမာက္သြားၿပီျဖစ္ေၾကာင္း အစုိးရ ကေျပာဆိုထားေသာ္လည္း လက္ရွိ ကာလတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံတစ္ဝွမ္းရွိ အက်ဥ္းေထာင္မ်ားထဲတြင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အနည္းဆံုး ၅၉ ဦး အက်ဥ္းက်ခံေနရေသးသည္ဟု ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
AAPP ၏ အတြင္းေရးမႉး ကိုတိတ္ႏိုင္က “ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ၂၀၁၃ အကုန္မွာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္း သားေတြကို တစ္ေယာက္မွ မက်န္ေအာင္ အကုန္လႊတ္ေပးမယ္လို႔ေျပာထားတာရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လက္ရွိ ျမန္မာျပည္မွာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ က်န္ေနေသးတယ္ဆိုတာ ျပည္သူေတြကိုေရာ၊ ႏိုင္ငံတကာကို သိေစခ်င္လို႔ အခုလိုထုတ္ျပန္လိုက္တာပါ” ေျပာသည္။
ထို႔အျပင္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ကုန္အထိ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၃၀ ဦးသည္ အက်ဥ္းေထာင္မ်ားအတြင္း၌ ဆက္လက္ အက်ဥ္းက်ခံေနရၿပီး တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူ ၈၅ ဦးသည္လည္း ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စုေဝးဆႏၵျပမႈ ပုဒ္မ- ၁၈၊ ရာဇသတ္ႀကီး ပုဒ္မမ်ား ျဖစ္ၾကေသာ ပုဒ္မ- ၅၀၅ (ခ)၊ ပုဒ္မ- ၄၄၇ တုိ႔အျပင္ အျခားေသာ ပုဒ္မမ်ားႏွင့္ တရားစြဲခံရကာ တရားရင္ဆုိင္ေနရေၾကာင္းလည္း ယင္းထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ပါရွိသည္။
အက်ဥ္းေထာင္မ်ားအတြင္း ႏုိင္ငံေရးပုဒ္မမ်ားျဖင့္ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ခံၾကရသူ အမ်ားစုသည္ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားသူ မ်ား၊ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ဆက္စပ္သူ အမ်ားဆံုးပါ၀င္သည္ဟု AAPP ႏွင့္ FPPS တို႔က ဆိုသည္။
ယခု ၂၀၁၄ႏွစ္ဦးပိုင္းမွစ၍ ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရသူ ႏိုင္ငံေရးတက္ႂကြလႈပ္ရွားသူမ်ား၊ ဆႏၵျပသူမ်ား၊ လယ္သမားမ်ားႏွင့္ သတင္းေထာက္မ်ား ဆက္လက္ဖမ္းဆီးခံရမႈ ကိန္းဂဏန္းသည္ ယခင္ႏွစ္မ်ားကဲ့သို႔ပင္ ရွိေနဆဲျဖစ္သျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားအားလံုး လြတ္ေျမာက္ေအာင္ ဆက္လက္ေတာင္းဆိုသြားမည္ျဖစ္သည္ဟု AAPP က ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔က အစိုးရကို ဆက္လက္ေတာင္းဆိုပါမယ္။ ၿပီးေတာ့ လက္က်န္ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ေဟာင္းမ်ား စီစစ္ေရးေကာ္မတီကို တင္ျပမယ္။ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာလည္း ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္းေတြ ရွိတယ္။ အဲဒီအေရးကို စိ္တ္၀င္စားတဲ့ သူေတြလည္းရွိတဲ့အတြက္ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာလည္း ထည့္သြင္းေဆြးေႏြး ႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားပါမယ္”ဟု ကိုတိတ္ႏိုင္က ျဖည့္စြက္ေျပာဆိုသည္။
ျမန္မာအစိုးရ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္၊ ေမလ (၅ လပိုင္း)မွစၿပီး ယေန႔အခ်ိန္ထိ အက်ဥ္းသား လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ၁၅ ႀကိမ္ ေပးခဲ့ရာတြင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေပါင္း ၁,၁၄၀ ဦး လြတ္ေျမာက္ခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
AAPP သည္ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္အေျခစိုက္ အဖြဲ႔ႏွင့္ FPPS သည္ ျမန္မာျပည္တြင္းအဖြဲ႔တို႔သည္ ယခုႏွစ္ မတ္ ၆ရက္ေန႔ကလည္း ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္းမ်ားစာရင္း မွတ္တမ္းေကာက္ယူရာ၌ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ ကိုင္ေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ရန္ကုန္တြင္ ပူးတြဲသတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသးသည္။
လက္ရွိျမန္မာႏိုင္ငံရွိအက်ဥ္ေထာင္မ်ားတြင္ က်န္ရွိေနေသးေသာ အက်ဥ္းသားမ်ားကို လႊတ္ေပးရန္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္း(AAPP)ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္းမ်ားအဖြဲ႔(FPPS)တို႔မွ ေမ ၂၇ရက္ေန႔စြဲျဖင့္ ပူးတြဲေၾကျငာခ်က္တစ္ေစာင္ထုတ္ျပန္ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။
ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားအားလံုး လြတ္ေျမာက္သြားၿပီျဖစ္ေၾကာင္း အစုိးရ ကေျပာဆိုထားေသာ္လည္း လက္ရွိ ကာလတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံတစ္ဝွမ္းရွိ အက်ဥ္းေထာင္မ်ားထဲတြင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အနည္းဆံုး ၅၉ ဦး အက်ဥ္းက်ခံေနရေသးသည္ဟု ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
AAPP ၏ အတြင္းေရးမႉး ကိုတိတ္ႏိုင္က “ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ၂၀၁၃ အကုန္မွာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္း သားေတြကို တစ္ေယာက္မွ မက်န္ေအာင္ အကုန္လႊတ္ေပးမယ္လို႔ေျပာထားတာရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လက္ရွိ ျမန္မာျပည္မွာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ က်န္ေနေသးတယ္ဆိုတာ ျပည္သူေတြကိုေရာ၊ ႏိုင္ငံတကာကို သိေစခ်င္လို႔ အခုလိုထုတ္ျပန္လိုက္တာပါ” ေျပာသည္။
ထို႔အျပင္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ကုန္အထိ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၃၀ ဦးသည္ အက်ဥ္းေထာင္မ်ားအတြင္း၌ ဆက္လက္ အက်ဥ္းက်ခံေနရၿပီး တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူ ၈၅ ဦးသည္လည္း ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စုေဝးဆႏၵျပမႈ ပုဒ္မ- ၁၈၊ ရာဇသတ္ႀကီး ပုဒ္မမ်ား ျဖစ္ၾကေသာ ပုဒ္မ- ၅၀၅ (ခ)၊ ပုဒ္မ- ၄၄၇ တုိ႔အျပင္ အျခားေသာ ပုဒ္မမ်ားႏွင့္ တရားစြဲခံရကာ တရားရင္ဆုိင္ေနရေၾကာင္းလည္း ယင္းထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ပါရွိသည္။
အက်ဥ္းေထာင္မ်ားအတြင္း ႏုိင္ငံေရးပုဒ္မမ်ားျဖင့္ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ခံၾကရသူ အမ်ားစုသည္ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားသူ မ်ား၊ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ဆက္စပ္သူ အမ်ားဆံုးပါ၀င္သည္ဟု AAPP ႏွင့္ FPPS တို႔က ဆိုသည္။
ယခု ၂၀၁၄ႏွစ္ဦးပိုင္းမွစ၍ ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရသူ ႏိုင္ငံေရးတက္ႂကြလႈပ္ရွားသူမ်ား၊ ဆႏၵျပသူမ်ား၊ လယ္သမားမ်ားႏွင့္ သတင္းေထာက္မ်ား ဆက္လက္ဖမ္းဆီးခံရမႈ ကိန္းဂဏန္းသည္ ယခင္ႏွစ္မ်ားကဲ့သို႔ပင္ ရွိေနဆဲျဖစ္သျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားအားလံုး လြတ္ေျမာက္ေအာင္ ဆက္လက္ေတာင္းဆိုသြားမည္ျဖစ္သည္ဟု AAPP က ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔က အစိုးရကို ဆက္လက္ေတာင္းဆိုပါမယ္။ ၿပီးေတာ့ လက္က်န္ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ေဟာင္းမ်ား စီစစ္ေရးေကာ္မတီကို တင္ျပမယ္။ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာလည္း ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္းေတြ ရွိတယ္။ အဲဒီအေရးကို စိ္တ္၀င္စားတဲ့ သူေတြလည္းရွိတဲ့အတြက္ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာလည္း ထည့္သြင္းေဆြးေႏြး ႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားပါမယ္”ဟု ကိုတိတ္ႏိုင္က ျဖည့္စြက္ေျပာဆိုသည္။
ျမန္မာအစိုးရ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္၊ ေမလ (၅ လပိုင္း)မွစၿပီး ယေန႔အခ်ိန္ထိ အက်ဥ္းသား လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ၁၅ ႀကိမ္ ေပးခဲ့ရာတြင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေပါင္း ၁,၁၄၀ ဦး လြတ္ေျမာက္ခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
AAPP သည္ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္အေျခစိုက္ အဖြဲ႔ႏွင့္ FPPS သည္ ျမန္မာျပည္တြင္းအဖြဲ႔တို႔သည္ ယခုႏွစ္ မတ္ ၆ရက္ေန႔ကလည္း ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္းမ်ားစာရင္း မွတ္တမ္းေကာက္ယူရာ၌ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ ကိုင္ေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ရန္ကုန္တြင္ ပူးတြဲသတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသးသည္။
စည္းကမ္းမဲ့ ရပ္နားေသာယာဥ္မ်ား အေရးယူမႈ တစ္လလွ်င္ အစီးေရ ၁,၃၀၀ ခန္႔ရွိ
ေက်ာ္စိုးမိုး
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာ နယ္နိမိတ္အတြင္း စည္းကမ္းမဲ့ရပ္နားသည့္ ယာဥ္မ်ားကို ကရိန္းျဖင့္ ဆြဲယူသည့္စနစ္ စတင္ခဲ့သည့္ ၂၀၁၃ ႏို၀င္ဘာမွ ၂၀၁၄ ေမ ၂၂ရက္ေန႔အထိ ေျခာက္လေက်ာ္ကာလအတြင္း တစ္လလွ်င္ ယာဥ္အစီးေရပ်မ္းမွ် ၁,၃၀၀ ေက်ာ္ အေရးယူခဲ့သည္ဟု အမွတ္ (၂) ယာဥ္ထိန္းတပ္ဖြဲ႔႐ုံးက သတင္းထုတ္ျပန္သည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္း ယာဥ္ေၾကာပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ေလ်ာ့နည္းေစရန္ ယာဥ္မရပ္ရ လမ္းမ်ားသတ္မွတ္ကာ ယင္း လမ္းေပၚတြင္ ရပ္နားေသာယာဥ္မ်ားကို ကရိန္းျဖင့္ အေရးယူခဲ့ရာ ေျခာက္လ ေက်ာ္ကာလအတြင္း ယာဥ္ အစီးေပါင္း ၈,၃၇၅ စီး အေရးယူႏိုင္ခဲ့သည္။
“ေန႔စဥ္ဖမ္းဆီးမႈေတြ ျပဳလုပ္ေနေပမယ့္ စည္းကမ္းမဲ့ ရပ္နားတာေတြကရွိေနတုန္းပါပဲ။ အခုလည္း ယာဥ္ မရပ္ရလမ္းေတြကို ထပ္မံတိုးခ်ဲ႕ထားၿပီး ဖမ္းဆီးအေရးယူမႈေတြကို ေန႔စဥ္ ေဆာင္ရြက္သြားမွာပါ” ဟု အမွတ္(၂) ယာဥ္ထိန္းတပ္ဖြဲ႔႐ုံးမွ ရဲအုပ္ လွေက်ာ္ဦးက ေျပာသည္။
စည္းကမ္းမဲ့ရပ္နားေသာ ယာဥ္မ်ားကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရးဥပေဒ ပုဒ္မ ၆၃ အရ ဒဏ္ေငြ တစ္ေသာင္းမွ ငါးသိန္းအထိျဖစ္ေစ၊ ေထာင္ဒဏ္တစ္ႏွစ္အထိ ျဖစ္ေစ၊ ဒဏ္ႏွစ္ရပ္လံုးျဖင့္ျဖစ္ေစ ျပစ္ဒဏ္ ခ်မွတ္ႏိုင္သည္။
ယာဥ္မရပ္ရလမ္းမ်ားကိုလည္း စတင္ဖမ္းဆီးသည့္ ၂၀၁၃ ႏို၀င္ဘာလက ၃၇ လမ္းသာ သတ္မွတ္ထား ၿပီး၊ ဒီဇင္ဘာလတြင္ တစ္ႀကိမ္၊ ၂၀၁၄ ဇန္န၀ါရီတြင္ တစ္ႀကိမ္၊ ေမလတြင္ တစ္ႀကိမ္ ထပ္မံတိုးျမွင့္ခဲ့ေသာ ေၾကာင့္ လက္ရွိတြင္ ယာဥ္မရပ္ရလမ္းမ်ားမွာ စုစုေပါင္း ၇၇ လမ္းသို႔ ေရာက္ရွိေနသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာ နယ္နိမိတ္အတြင္း စည္းကမ္းမဲ့ရပ္နားသည့္ ယာဥ္မ်ားကို ကရိန္းျဖင့္ ဆြဲယူသည့္စနစ္ စတင္ခဲ့သည့္ ၂၀၁၃ ႏို၀င္ဘာမွ ၂၀၁၄ ေမ ၂၂ရက္ေန႔အထိ ေျခာက္လေက်ာ္ကာလအတြင္း တစ္လလွ်င္ ယာဥ္အစီးေရပ်မ္းမွ် ၁,၃၀၀ ေက်ာ္ အေရးယူခဲ့သည္ဟု အမွတ္ (၂) ယာဥ္ထိန္းတပ္ဖြဲ႔႐ုံးက သတင္းထုတ္ျပန္သည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္း ယာဥ္ေၾကာပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ေလ်ာ့နည္းေစရန္ ယာဥ္မရပ္ရ လမ္းမ်ားသတ္မွတ္ကာ ယင္း လမ္းေပၚတြင္ ရပ္နားေသာယာဥ္မ်ားကို ကရိန္းျဖင့္ အေရးယူခဲ့ရာ ေျခာက္လ ေက်ာ္ကာလအတြင္း ယာဥ္ အစီးေပါင္း ၈,၃၇၅ စီး အေရးယူႏိုင္ခဲ့သည္။
“ေန႔စဥ္ဖမ္းဆီးမႈေတြ ျပဳလုပ္ေနေပမယ့္ စည္းကမ္းမဲ့ ရပ္နားတာေတြကရွိေနတုန္းပါပဲ။ အခုလည္း ယာဥ္ မရပ္ရလမ္းေတြကို ထပ္မံတိုးခ်ဲ႕ထားၿပီး ဖမ္းဆီးအေရးယူမႈေတြကို ေန႔စဥ္ ေဆာင္ရြက္သြားမွာပါ” ဟု အမွတ္(၂) ယာဥ္ထိန္းတပ္ဖြဲ႔႐ုံးမွ ရဲအုပ္ လွေက်ာ္ဦးက ေျပာသည္။
စည္းကမ္းမဲ့ရပ္နားေသာ ယာဥ္မ်ားကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရးဥပေဒ ပုဒ္မ ၆၃ အရ ဒဏ္ေငြ တစ္ေသာင္းမွ ငါးသိန္းအထိျဖစ္ေစ၊ ေထာင္ဒဏ္တစ္ႏွစ္အထိ ျဖစ္ေစ၊ ဒဏ္ႏွစ္ရပ္လံုးျဖင့္ျဖစ္ေစ ျပစ္ဒဏ္ ခ်မွတ္ႏိုင္သည္။
ယာဥ္မရပ္ရလမ္းမ်ားကိုလည္း စတင္ဖမ္းဆီးသည့္ ၂၀၁၃ ႏို၀င္ဘာလက ၃၇ လမ္းသာ သတ္မွတ္ထား ၿပီး၊ ဒီဇင္ဘာလတြင္ တစ္ႀကိမ္၊ ၂၀၁၄ ဇန္န၀ါရီတြင္ တစ္ႀကိမ္၊ ေမလတြင္ တစ္ႀကိမ္ ထပ္မံတိုးျမွင့္ခဲ့ေသာ ေၾကာင့္ လက္ရွိတြင္ ယာဥ္မရပ္ရလမ္းမ်ားမွာ စုစုေပါင္း ၇၇ လမ္းသို႔ ေရာက္ရွိေနသည္။
ခဲ/သတၱဳသန႔္စင္ စက္႐ုံမွ တ႐ုတ္နိုင္ငံသားမ်ား အဖမ္းခံရ
သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္ /ယိင္းတိုင္း
သၽွမ္းျပည္နယ္(ေတာင္ပိုင္း) ကေလာၿမိဳ႕နယ္ ေဘာ္ဆိုင္း ေဒသရွိ ေကာင္းေသာ အင္အားၾကယ္ ကုမၸဏီ ခဲ၊သတၱဳ သန႔္စင္ စက္႐ုံမွ တ႐ုတ္ နိုင္ငံသား ဝန္ထမ္း ၁၀ ေက်ာ္ကို ဟဲဟိုး ရဲစခန္းက ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္း ထားသည္ဟု စုံစမ္းသိရွိရပါသည္။
“ တ႐ုတ္ကုမၸဏီက ၀န္ထမ္း အမ်ိဳးသား ၁၂ ဦးနဲ႔ အမ်ိဳးသမီး ၁ ဦး ကို သူတို႔ရဲ့ အလုပ္လုပ္ခြင့္ ဗီဇာသက္တမ္း ကုန္သြားလို႔ ဟဲဟိုးရဲစခန္းက ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းထားတယ္။ လ.၀.ကကေတာ့ အက္ ၁၃(၁) နဲ႔ အမွုဖြင့္ အေရး ယူထားတယ္။ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ခိုးဝင္မွုေပါ့ ” ဟု ဟဲဟိုးရဲစခန္းက ရဲအသိုင္းအဝိုင္းကဆိုပါသည္။
ေကာင္းေသာအင္အားၾကယ္ ကုမၸဏီ ခဲ၊ သတၱဳသန႔္စင္စက္႐ုံအား သၽွမ္းျပည္နယ္တြင္ပထမဆုံး နိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံခြင့္အျဖစ္ ၂၀၁၄ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၄ ရက္ေန႔က တရားဝင္ခြင့္ျပဳမိန႔္ရရွိထားၿပီးျဖစ္ ေၾကာင္း အရပ္ဖက္လူမွုအဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုမွ ကိုယ္စားလွယ္တစ္ဦးက သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္အား ရွင္းျပသည္။
သတၱဳတြင္းဝန္ႀကီးဌာနမွ ကေလာၿမိဳ႕နယ္၊ ေဘာ္ဆိုင္းေဒရွိ ကုမၸဏီႏွစ္ခုႏွင့္ပတ္သက္၍ ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားအား ၂၀၁၄ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၁၂ ရက္တြင္ နိုင္ငံပိုင္သင္းစာတစ္ခုတြင္ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့ဖူးသည္။
သၽွမ္းျပည္နယ္(ေတာင္ပိုင္း) ကေလာၿမိဳ႕နယ္ ေဘာ္ဆိုင္း ေဒသရွိ ေကာင္းေသာ အင္အားၾကယ္ ကုမၸဏီ ခဲ၊သတၱဳ သန႔္စင္ စက္႐ုံမွ တ႐ုတ္ နိုင္ငံသား ဝန္ထမ္း ၁၀ ေက်ာ္ကို ဟဲဟိုး ရဲစခန္းက ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္း ထားသည္ဟု စုံစမ္းသိရွိရပါသည္။
“ တ႐ုတ္ကုမၸဏီက ၀န္ထမ္း အမ်ိဳးသား ၁၂ ဦးနဲ႔ အမ်ိဳးသမီး ၁ ဦး ကို သူတို႔ရဲ့ အလုပ္လုပ္ခြင့္ ဗီဇာသက္တမ္း ကုန္သြားလို႔ ဟဲဟိုးရဲစခန္းက ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းထားတယ္။ လ.၀.ကကေတာ့ အက္ ၁၃(၁) နဲ႔ အမွုဖြင့္ အေရး ယူထားတယ္။ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ခိုးဝင္မွုေပါ့ ” ဟု ဟဲဟိုးရဲစခန္းက ရဲအသိုင္းအဝိုင္းကဆိုပါသည္။
ေကာင္းေသာအင္အားၾကယ္ ကုမၸဏီ ခဲ၊ သတၱဳသန႔္စင္စက္႐ုံအား သၽွမ္းျပည္နယ္တြင္ပထမဆုံး နိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံခြင့္အျဖစ္ ၂၀၁၄ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၄ ရက္ေန႔က တရားဝင္ခြင့္ျပဳမိန႔္ရရွိထားၿပီးျဖစ္ ေၾကာင္း အရပ္ဖက္လူမွုအဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုမွ ကိုယ္စားလွယ္တစ္ဦးက သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္အား ရွင္းျပသည္။
သတၱဳတြင္းဝန္ႀကီးဌာနမွ ကေလာၿမိဳ႕နယ္၊ ေဘာ္ဆိုင္းေဒရွိ ကုမၸဏီႏွစ္ခုႏွင့္ပတ္သက္၍ ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားအား ၂၀၁၄ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၁၂ ရက္တြင္ နိုင္ငံပိုင္သင္းစာတစ္ခုတြင္ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့ဖူးသည္။
မုံရြာၿမိဳ႕ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးပါတီ ႐ုံး၀င္းအတြင္းမွ ဆိုင္ကယ္ခိုးယူခံရ
ကိုတိုးႀကီး
စစ္ကိုင္းတိုင္း၊ မံုရြာၿမိဳ႕၊ နႏၵ၀န္ရပ္ကြက္၊ တိုင္းျပည္ခိုင္ၿဖိဳးပါတီ ႐ုံး၀င္းအတြင္း ဇက္ေသာ့ခတ္၍ ထားရွိေသာ ဆိုင္ကယ္တစ္စီး ၀င္ေရာက္ခိုးယူျခင္းခံရေသာ ျဖစ္စဥ္တစ္ခု ေမ ၂၄ ရက္ မြန္းလြဲ ၁၂ နာရီအခ်ိန္က ျဖစ္ပြားခဲ့သည္ဟု မံုရြာနယ္ေျမရဲစခန္းက ထုတ္ျပန္ထားသည္။
တိုင္းပါတီ႐ုံး၀င္းအတြင္း ၀င္ေရာက္ခိုးယူျခင္းခံရေသာ ဆိုင္ကယ္ပိုင္ရွင္မွာ တိုင္းျပည္ခိုင္ၿဖိဳးပါတီ အငယ္ တန္းစာေရး၀န္ထမ္း ဦးဇားေပါ့ဆိုသူ ျဖစ္သည္ဟု ရဲမွတ္တမ္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ေပ်ာက္ဆံုးသြားသည့္ ဆိုင္ကယ္မွာ Dream 110 အမ်ဳိးအစား အနက္ေရာင္ ဆိုင္ကယ္ျဖစ္သည္။ ၎ဆိုင္ ကယ္ကို ေမလ ၂၄ ရက္ ညက ပါတီ၀န္ထမ္းအိမ္ရာ တိုက္ခန္းေရွ႕တြင္ ဇက္ေသာ့ခတ္၍ ရပ္ထားခဲ့ျခင္းျဖစ္ ၿပီး ေနာက္တစ္ေန႔ နံနက္ ၂၅ ရက္ အိပ္ရာထခ်ိန္တြင္ ၎၏ ဆိုင္ကယ္ေပ်ာက္ဆံုးေနသည့္အတြက္ ရဲစခန္း သို႔ သြားေရာက္ တိုင္ၾကားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
အဆိုပါ တိုင္ၾကားခ်က္ကုိ မံုရြာနယ္ေျမ ရဲစခန္းက(ပ)၂၀၈/၂၀၁၄ ျပစ္မႈပုဒ္မ ၃၇၉ (ဆိုင္ကယ္)အရ အမႈဖြင့္ လက္ခံၿပီး အမႈစစ္ရဲအရာရွိ ဒု-ရဲအုပ္ ရဲေအာင္က စစ္ေဆးေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိသည္။
စစ္ကိုင္းတိုင္း၊ မံုရြာၿမိဳ႕၊ နႏၵ၀န္ရပ္ကြက္၊ တိုင္းျပည္ခိုင္ၿဖိဳးပါတီ ႐ုံး၀င္းအတြင္း ဇက္ေသာ့ခတ္၍ ထားရွိေသာ ဆိုင္ကယ္တစ္စီး ၀င္ေရာက္ခိုးယူျခင္းခံရေသာ ျဖစ္စဥ္တစ္ခု ေမ ၂၄ ရက္ မြန္းလြဲ ၁၂ နာရီအခ်ိန္က ျဖစ္ပြားခဲ့သည္ဟု မံုရြာနယ္ေျမရဲစခန္းက ထုတ္ျပန္ထားသည္။
တိုင္းပါတီ႐ုံး၀င္းအတြင္း ၀င္ေရာက္ခိုးယူျခင္းခံရေသာ ဆိုင္ကယ္ပိုင္ရွင္မွာ တိုင္းျပည္ခိုင္ၿဖိဳးပါတီ အငယ္ တန္းစာေရး၀န္ထမ္း ဦးဇားေပါ့ဆိုသူ ျဖစ္သည္ဟု ရဲမွတ္တမ္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ေပ်ာက္ဆံုးသြားသည့္ ဆိုင္ကယ္မွာ Dream 110 အမ်ဳိးအစား အနက္ေရာင္ ဆိုင္ကယ္ျဖစ္သည္။ ၎ဆိုင္ ကယ္ကို ေမလ ၂၄ ရက္ ညက ပါတီ၀န္ထမ္းအိမ္ရာ တိုက္ခန္းေရွ႕တြင္ ဇက္ေသာ့ခတ္၍ ရပ္ထားခဲ့ျခင္းျဖစ္ ၿပီး ေနာက္တစ္ေန႔ နံနက္ ၂၅ ရက္ အိပ္ရာထခ်ိန္တြင္ ၎၏ ဆိုင္ကယ္ေပ်ာက္ဆံုးေနသည့္အတြက္ ရဲစခန္း သို႔ သြားေရာက္ တိုင္ၾကားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
အဆိုပါ တိုင္ၾကားခ်က္ကုိ မံုရြာနယ္ေျမ ရဲစခန္းက(ပ)၂၀၈/၂၀၁၄ ျပစ္မႈပုဒ္မ ၃၇၉ (ဆိုင္ကယ္)အရ အမႈဖြင့္ လက္ခံၿပီး အမႈစစ္ရဲအရာရွိ ဒု-ရဲအုပ္ ရဲေအာင္က စစ္ေဆးေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိသည္။
သမီးရည္းစား တတြဲအား ျပည္သူ႔ စစ္ဝတ္စုံ ျဖင့္ လူ ၂ ေယာက္ ဖမ္းဆီး ရိုက္ႏွက္
သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္
သၽွမ္းျပည္ ေျမာက္ပိုင္း မူစယ္ ၿမိဳ႕နယ္ ဇယ္လန႔္ အုပ္စု နမ့္ဇန႔္ ရြာတြင္ သမီး ရည္းစား စုံတြဲအား ဌာေန ျပည္သူ႔ စစ္ ဝတ္စုံ ဝတ္ဆင္ ထားသည့္ တပ္ဖြဲ႕ဝင္က ဖမ္းဆီး ရိုက္ႏွက္ သျဖင့္ ၂ ဦးစလုံး ဒဏ္ရာ ရရွိခဲ့ေၾကာင္း စုံစမ္း သိရွိ ရသည္။
“ နမ့္ဇန႔္ရြာက ေလာ္ဂ်ာနဲ႔ မာပန္ သမီးရည္းစားက ည ၁၀ နာရီေက်ာ္ ရြာစပ္က တဲတခုမွာ ခ်ိန္းေတြ႕ၾက တယ္။ အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာ ျပည္သူ႔စစ္ဝတ္စုံနဲ႔လူ ၂ ေယာက္က သူတို႔၂ ေယာက္ကိုေတြ႕ၿပီး ဖမ္းဆီးလက္ ထိပ္ခတ္တယ္။ ေကာင္ေလးကို ပါးစပ္ေတြပိတ္ မ်က္လုံးေတြပိတ္စည္းထားတယ္။ အရိုက္ခံရလို႔ ၂ ေယာက္စလုံးမွာ တကိုယ္လုံး ညိဳမည္း ဒဏ္ရာေတြနဲ႔။ သူတို႔ ၂ ေယာက္လုံးရဲ့ လက္ဝတ္ရတနာေတြ ခၽြတ္ယူၿပီး သူတို႔ရဲ့ အဝတ္အစားေတြကိုလည္း စုတ္ျပတ္ေအာင္ ျဖတ္ညႇပ္ထားတယ္။” ဟု မူစယ္ၿမိဳ႕နယ္ လုံးအိုက္ေက်ာ္ ကေျပာသည္။
ဆိုပါ လူငယ္အတြဲထံမွ ေငြက်ပ္ ၃ ေသာင္းေက်ာ္ႏွင့္ အဖိုးတန္ ေရႊလက္စြပ္ ၃ ကြင္းကိုပါ ျပည္သူ႔ စစ္တပ္ဖြဲ႕က ဓါးျပတိုက္ယူေဆာင္သြားခဲ့ေၾကာင္း လႊတ္ေျမာက္လာသည့္လူငယ္စုံတြဲက ေျပာပါသည္။
“ ျပည္သူ႔စစ္ ၂ ေယာက္က ေနာင္စန႔္ရြာကဘဲ။ သူတို႔ကို ျမင္ဖူး သိဖူးေနတာဘဲ တေယာက္က ဗမာ တေယာက္က တအာင္း၊ ေကာင္မေလးကို ျပည္သူ႔စစ္တေယာက္က အဓမၼျပဳက်င့္မလို႔ဆြဲလားရမ္းလား လုပ္ေတာ့ တအာင္းက ဗမာကိုေျပာတယ္။ ေကာင္မေလးက ငယ္ေသးလို႔ မလုပ္ပါနဲ႔ တားတယ္။ ဗမာတေယာက္က နားမေထာင္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေကာင္မေလးက အေလၽွာ့မေပးဘူး။ အတင္း႐ုန္းကန္ ထြက္ေျပးတယ္။ ျပည္သူ႔စစ္ ၂ ေယာက္က လိုက္ရိုက္လို႔ မ်က္လုံးေတြမွာ မ်က္ႏွာေတြ မွာပါ မည္းညိဳ ေနတာ။ မုဒိန္းက်င့္ မခံရတာကံေကာင္းသြားတယ္ ” ဟု လူငယ္ ၂ ဦး၏ ေျပာျပခ်က္အတိုင္း အမ်ိဳး ေတာ္စပ္သူတဦးက သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္အား ျပန္လည္ေျပာျပသည္။
နမ့္ဇန႔္ရြာသည္ မူစယ္-နမ့္ခမ္း အသြားလမ္း ဇယ္လန႔္အုပ္စုအတြင္းတြင္တည္ရွိပါသည္။ အဆိုပါေဒသ တြင္ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕ ၿမိဳ႕မျပည္သူ႔စစ္လက္ေအာက္ခံ နမ့္ဇန႔္ရြာအေျခစိုက္ ျပည္သူ႔စစ္ကပင္ လွုပ္ရွားေနခဲ့ ပါသည္။
သို႔ေသာ္အဆိုပါျပည္သူ႔စစ္၏လက္ခ်က္ ဟုတ္မဟုတ္ကိုမူ သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္မွ သီးျခားအတည္ျပဳခ်က္ မရရွိေသးေပ။
သၽွမ္းျပည္ ေျမာက္ပိုင္း မူစယ္ ၿမိဳ႕နယ္ ဇယ္လန႔္ အုပ္စု နမ့္ဇန႔္ ရြာတြင္ သမီး ရည္းစား စုံတြဲအား ဌာေန ျပည္သူ႔ စစ္ ဝတ္စုံ ဝတ္ဆင္ ထားသည့္ တပ္ဖြဲ႕ဝင္က ဖမ္းဆီး ရိုက္ႏွက္ သျဖင့္ ၂ ဦးစလုံး ဒဏ္ရာ ရရွိခဲ့ေၾကာင္း စုံစမ္း သိရွိ ရသည္။
“ နမ့္ဇန႔္ရြာက ေလာ္ဂ်ာနဲ႔ မာပန္ သမီးရည္းစားက ည ၁၀ နာရီေက်ာ္ ရြာစပ္က တဲတခုမွာ ခ်ိန္းေတြ႕ၾက တယ္။ အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာ ျပည္သူ႔စစ္ဝတ္စုံနဲ႔လူ ၂ ေယာက္က သူတို႔၂ ေယာက္ကိုေတြ႕ၿပီး ဖမ္းဆီးလက္ ထိပ္ခတ္တယ္။ ေကာင္ေလးကို ပါးစပ္ေတြပိတ္ မ်က္လုံးေတြပိတ္စည္းထားတယ္။ အရိုက္ခံရလို႔ ၂ ေယာက္စလုံးမွာ တကိုယ္လုံး ညိဳမည္း ဒဏ္ရာေတြနဲ႔။ သူတို႔ ၂ ေယာက္လုံးရဲ့ လက္ဝတ္ရတနာေတြ ခၽြတ္ယူၿပီး သူတို႔ရဲ့ အဝတ္အစားေတြကိုလည္း စုတ္ျပတ္ေအာင္ ျဖတ္ညႇပ္ထားတယ္။” ဟု မူစယ္ၿမိဳ႕နယ္ လုံးအိုက္ေက်ာ္ ကေျပာသည္။
ဆိုပါ လူငယ္အတြဲထံမွ ေငြက်ပ္ ၃ ေသာင္းေက်ာ္ႏွင့္ အဖိုးတန္ ေရႊလက္စြပ္ ၃ ကြင္းကိုပါ ျပည္သူ႔ စစ္တပ္ဖြဲ႕က ဓါးျပတိုက္ယူေဆာင္သြားခဲ့ေၾကာင္း လႊတ္ေျမာက္လာသည့္လူငယ္စုံတြဲက ေျပာပါသည္။
“ ျပည္သူ႔စစ္ ၂ ေယာက္က ေနာင္စန႔္ရြာကဘဲ။ သူတို႔ကို ျမင္ဖူး သိဖူးေနတာဘဲ တေယာက္က ဗမာ တေယာက္က တအာင္း၊ ေကာင္မေလးကို ျပည္သူ႔စစ္တေယာက္က အဓမၼျပဳက်င့္မလို႔ဆြဲလားရမ္းလား လုပ္ေတာ့ တအာင္းက ဗမာကိုေျပာတယ္။ ေကာင္မေလးက ငယ္ေသးလို႔ မလုပ္ပါနဲ႔ တားတယ္။ ဗမာတေယာက္က နားမေထာင္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေကာင္မေလးက အေလၽွာ့မေပးဘူး။ အတင္း႐ုန္းကန္ ထြက္ေျပးတယ္။ ျပည္သူ႔စစ္ ၂ ေယာက္က လိုက္ရိုက္လို႔ မ်က္လုံးေတြမွာ မ်က္ႏွာေတြ မွာပါ မည္းညိဳ ေနတာ။ မုဒိန္းက်င့္ မခံရတာကံေကာင္းသြားတယ္ ” ဟု လူငယ္ ၂ ဦး၏ ေျပာျပခ်က္အတိုင္း အမ်ိဳး ေတာ္စပ္သူတဦးက သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္အား ျပန္လည္ေျပာျပသည္။
နမ့္ဇန႔္ရြာသည္ မူစယ္-နမ့္ခမ္း အသြားလမ္း ဇယ္လန႔္အုပ္စုအတြင္းတြင္တည္ရွိပါသည္။ အဆိုပါေဒသ တြင္ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕ ၿမိဳ႕မျပည္သူ႔စစ္လက္ေအာက္ခံ နမ့္ဇန႔္ရြာအေျခစိုက္ ျပည္သူ႔စစ္ကပင္ လွုပ္ရွားေနခဲ့ ပါသည္။
သို႔ေသာ္အဆိုပါျပည္သူ႔စစ္၏လက္ခ်က္ ဟုတ္မဟုတ္ကိုမူ သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္မွ သီးျခားအတည္ျပဳခ်က္ မရရွိေသးေပ။
ကြၽန္းသစ္ခြဲသားမ်ား သယ္ေဆာင္လာသည့္ ယာဥ္တစ္စီး အေ၀းေျပးလမ္းတြင္ ဖမ္းမိ
ၿဖိဳးေ၀လင္း
ရန္ကုန္-ျပည္ အေ၀းေျပးလမ္းမေပၚတြင္ ကၽြန္းသစ္ခြဲသား အေခ်ာင္း ၃၀၀ ခန္႔တင္ေဆာင္လာသည့္ ယာဥ္ကို ေမ ၂၅ ရက္၊ နံနက္ ၄ နာရီခြဲ၀န္းက်င္က တိုက္ႀကီးၿမိဳ႕နယ္အတြင္း စစ္ေဆးေတြ႔ရွိသျဖင့္ သစ္ေတာဥပေဒျဖင့္ အေရးယူထားသည္ဟု ရန္ကုန္တိုင္းရဲတပ္ဖြဲ႔႐ုံးက သတင္းထုတ္ျပန္ထားသည္။
ျပည္ဘက္မွ ရန္ကုန္ဘက္သို႔ ေမာင္းႏွင္လာသည့္ MAZDA CAPELLA အျဖဴေရာင္ ကားေပၚတြင္ ကြၽန္း သစ္ခြဲသား ၂၈၃ ေခ်ာင္း (က်ပ္တစ္သိန္းခြဲေက်ာ္)တန္ဖိုးရွိသည့္ သစ္မ်ားကို တရားမ၀င္သယ္ေဆာင္လာ ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ရဲမွတ္တမ္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
အဆိုပါျဖစ္စဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကၽြန္းသစ္အပိုင္းအစမ်ားကို သယ္ေဆာင္လာသည့္ ကိုေအာင္စိုးမင္းႏွင့္ ကိုမ်ဳိးခ်စ္အေပၚ အေရးယူေပးပါရန္ တုိက္ႀကီးၿမိဳ႕နယ္ သစ္ေတာဦးစီးဌာနမွ ေတာအုပ္ႀကီး ဦးေအာင္ျမ၏ တရားလုိျပဳ တိုင္တန္းခ်က္ကို တိုက္ႀကီးၿမိဳ႕မရဲစခန္းက (ပ)၁၈၄/၂၀၁၄၊ သစ္ေတာဥပေဒ ပုဒ္မ ၄၃(က) ျဖင့္ အေရးယူထားၿပီး စစ္ေဆးလ်က္ရွိသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ေမ၂၀ရက္က ေမွာ္ဘီၿမိဳ႕နယ္အတြင္း တရားမ၀င္ကၽြန္းသစ္ အပိုင္းအစ ၆၀၀ေက်ာ္ တင္ေဆာင္ လာသည့္ ယာဥ္သည္ ေမွာ္ဘီၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ယာဥ္တိုက္မႈျဖစ္ၿပီး ေမာင္းႏွင္ထြက္ေျပးသြားသည့္ ျဖစ္စဥ္ တစ္ခု ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။
ယခုလ ပထမပတ္အတြင္းကလည္း တိုက္ႀကီးၿမိဳ႕နယ္၊ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရးႏွင့္ ဆည္ေျမာင္း၀န္ႀကီးဌာန၊ စိုက္ပ်ဳိးေရး၀န္ႀကီးဌာနပိုင္ ေျမာက္လႈိင္သစ္ေတာႀကိဳး၀ိုင္း အတြင္းရွိၿခံအမွတ္ (၉)ႏွင့္(၁၀)မွ ေလးႏွစ္ သား အရြယ္ ယူကလစ္ပင္ ၁၅၀ ကို ခုတ္လွဲခိုးယူသြားသည့္ ျဖစ္စဥ္တစ္ခု ျဖစ္ပြားခဲ့ေသးသည္။
ရန္ကုန္-ျပည္ အေ၀းေျပးလမ္းမေပၚတြင္ ကၽြန္းသစ္ခြဲသား အေခ်ာင္း ၃၀၀ ခန္႔တင္ေဆာင္လာသည့္ ယာဥ္ကို ေမ ၂၅ ရက္၊ နံနက္ ၄ နာရီခြဲ၀န္းက်င္က တိုက္ႀကီးၿမိဳ႕နယ္အတြင္း စစ္ေဆးေတြ႔ရွိသျဖင့္ သစ္ေတာဥပေဒျဖင့္ အေရးယူထားသည္ဟု ရန္ကုန္တိုင္းရဲတပ္ဖြဲ႔႐ုံးက သတင္းထုတ္ျပန္ထားသည္။
ျပည္ဘက္မွ ရန္ကုန္ဘက္သို႔ ေမာင္းႏွင္လာသည့္ MAZDA CAPELLA အျဖဴေရာင္ ကားေပၚတြင္ ကြၽန္း သစ္ခြဲသား ၂၈၃ ေခ်ာင္း (က်ပ္တစ္သိန္းခြဲေက်ာ္)တန္ဖိုးရွိသည့္ သစ္မ်ားကို တရားမ၀င္သယ္ေဆာင္လာ ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ရဲမွတ္တမ္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
အဆိုပါျဖစ္စဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကၽြန္းသစ္အပိုင္းအစမ်ားကို သယ္ေဆာင္လာသည့္ ကိုေအာင္စိုးမင္းႏွင့္ ကိုမ်ဳိးခ်စ္အေပၚ အေရးယူေပးပါရန္ တုိက္ႀကီးၿမိဳ႕နယ္ သစ္ေတာဦးစီးဌာနမွ ေတာအုပ္ႀကီး ဦးေအာင္ျမ၏ တရားလုိျပဳ တိုင္တန္းခ်က္ကို တိုက္ႀကီးၿမိဳ႕မရဲစခန္းက (ပ)၁၈၄/၂၀၁၄၊ သစ္ေတာဥပေဒ ပုဒ္မ ၄၃(က) ျဖင့္ အေရးယူထားၿပီး စစ္ေဆးလ်က္ရွိသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ေမ၂၀ရက္က ေမွာ္ဘီၿမိဳ႕နယ္အတြင္း တရားမ၀င္ကၽြန္းသစ္ အပိုင္းအစ ၆၀၀ေက်ာ္ တင္ေဆာင္ လာသည့္ ယာဥ္သည္ ေမွာ္ဘီၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ယာဥ္တိုက္မႈျဖစ္ၿပီး ေမာင္းႏွင္ထြက္ေျပးသြားသည့္ ျဖစ္စဥ္ တစ္ခု ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။
ယခုလ ပထမပတ္အတြင္းကလည္း တိုက္ႀကီးၿမိဳ႕နယ္၊ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရးႏွင့္ ဆည္ေျမာင္း၀န္ႀကီးဌာန၊ စိုက္ပ်ဳိးေရး၀န္ႀကီးဌာနပိုင္ ေျမာက္လႈိင္သစ္ေတာႀကိဳး၀ိုင္း အတြင္းရွိၿခံအမွတ္ (၉)ႏွင့္(၁၀)မွ ေလးႏွစ္ သား အရြယ္ ယူကလစ္ပင္ ၁၅၀ ကို ခုတ္လွဲခိုးယူသြားသည့္ ျဖစ္စဥ္တစ္ခု ျဖစ္ပြားခဲ့ေသးသည္။
ျမန္မာနယ္စပ္အနီး နယ္ျခားေစာင့္ကင္းစခန္း ၂၈ ခု ဘဂၤလာမွ တိုးခ်ဲ႕တည္ေဆာက္
နိရဥၥရာ
ျမန္မာႏွင့္ ထိစပ္ေနသည့္ နယ္စပ္ တစ္ေလွ်ာက္တြက္ ဘဂၤလာေဒခ်္႕မွ နယ္ျခားေစာင့္ ကင္းစခန္း (၂၈) ခုကို တိုးခ်ဲ႕ တည္ေဆာက္သြားမည္ဟု သိရသည္။
“ နယ္ျခားေစာင့္စခန္းမ်ားကို တိုးခ်ဲ႕ရျခင္းမွာ လက္နက္ေမွာင္ခိုမႈႏွင့္ တရားမ၀င္ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ျပီး မူးယစ္ေဆး၀ါးေရာင္း၀ယ္မႈမ်ားကို တိုက္ဖ်က္ရန္ျဖစ္ေၾကာင္း” ဘဂၤလာေဒခ်္႕ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ဖြဲ႕ အၾကီးအကဲ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ Abul Hasnat Md Khairul Bashar က ေျပာဆိုသည္။
ယင္းကင္းစခန္းမ်ားကို ဘဂၤလာေဒခ်္႕ စစ္တေကာင္းေတာင္တန္းနယ္ ဘင္ဒရိုဘင္ (ရြာေတာ္) ခရိုင္ နတ္ေက်ာက္ဆရီျမိဳ႕နယ္၊ လမားျမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ရံုေမာ္ျမိဳ႕နယ္တို႕တြင္ တည္ေဆာက္သြားမည္ဟုဆိုသည္။
ယင္းေဒသမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္မွ ေမာင္ေတာ၊ ဘူးသီးေတာင္ႏွင့္ ေက်ာက္ေတာ္ျမိဳ႕တို႕ႏွင့္ ထိစပ္ေနေသာ နယ္ေျမမ်ား ျဖစ္ၾကျပီး အလြန္ေတာေတာင္ ထူထပ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ဘဂၤလာေဒခ်္႕ အာဏာပိုင္မ်ားသည္ နယ္စပ္ ကင္းစခန္းမ်ားကို ျမန္မာနယ္စပ္တြင္သာမက အိႏၵိယႏွင့္ ထိစပ္ေနေသာ နယ္စပ္တေလွ်ာက္တြင္လည္း နယ္စပ္ ကင္းစခန္း (၅၀) ကို တိုးခ်ဲ႕သြားမည္ဟု ဆိုသည္။
ကီလိုမီတာ ၄၄၂၇ ရွည္လ်ားေသာ ျမန္မာ-အိႏၵိယ ဆက္စပ္ေသာ နယ္စပ္တေလွ်ာက္တြင္ ဘဂၤလာေဒခ်္႕ နယ္ျခားေစာင့္ စခန္းေပါင္း ၅၅၀ ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ယခု အစီအစဥ္သည္ ၂၀၁၁ ႏွစ္ကတည္းက ဘဂၤလာအစိုးရမွ ခ်မွတ္ထားေသာ အစီအစဥ္ တစ္ခု ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယခုအခါ လက္ေတြ႕အေကာင္အထည္ ေဖာ္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ အခ်ိဳ႕စခန္းမ်ားကို စတင္ ဖြင့္လွစ္ေနျပီ ျဖစ္ေၾကာင္း ယင္းဗိုလ္ခ်ဳပ္က ဆိုသည္။
ျမန္မာႏွင့္ ထိစပ္ေနသည့္ နယ္စပ္ တစ္ေလွ်ာက္တြက္ ဘဂၤလာေဒခ်္႕မွ နယ္ျခားေစာင့္ ကင္းစခန္း (၂၈) ခုကို တိုးခ်ဲ႕ တည္ေဆာက္သြားမည္ဟု သိရသည္။
“ နယ္ျခားေစာင့္စခန္းမ်ားကို တိုးခ်ဲ႕ရျခင္းမွာ လက္နက္ေမွာင္ခိုမႈႏွင့္ တရားမ၀င္ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ျပီး မူးယစ္ေဆး၀ါးေရာင္း၀ယ္မႈမ်ားကို တိုက္ဖ်က္ရန္ျဖစ္ေၾကာင္း” ဘဂၤလာေဒခ်္႕ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ဖြဲ႕ အၾကီးအကဲ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ Abul Hasnat Md Khairul Bashar က ေျပာဆိုသည္။
ယင္းကင္းစခန္းမ်ားကို ဘဂၤလာေဒခ်္႕ စစ္တေကာင္းေတာင္တန္းနယ္ ဘင္ဒရိုဘင္ (ရြာေတာ္) ခရိုင္ နတ္ေက်ာက္ဆရီျမိဳ႕နယ္၊ လမားျမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ရံုေမာ္ျမိဳ႕နယ္တို႕တြင္ တည္ေဆာက္သြားမည္ဟုဆိုသည္။
ယင္းေဒသမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္မွ ေမာင္ေတာ၊ ဘူးသီးေတာင္ႏွင့္ ေက်ာက္ေတာ္ျမိဳ႕တို႕ႏွင့္ ထိစပ္ေနေသာ နယ္ေျမမ်ား ျဖစ္ၾကျပီး အလြန္ေတာေတာင္ ထူထပ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ဘဂၤလာေဒခ်္႕ အာဏာပိုင္မ်ားသည္ နယ္စပ္ ကင္းစခန္းမ်ားကို ျမန္မာနယ္စပ္တြင္သာမက အိႏၵိယႏွင့္ ထိစပ္ေနေသာ နယ္စပ္တေလွ်ာက္တြင္လည္း နယ္စပ္ ကင္းစခန္း (၅၀) ကို တိုးခ်ဲ႕သြားမည္ဟု ဆိုသည္။
ကီလိုမီတာ ၄၄၂၇ ရွည္လ်ားေသာ ျမန္မာ-အိႏၵိယ ဆက္စပ္ေသာ နယ္စပ္တေလွ်ာက္တြင္ ဘဂၤလာေဒခ်္႕ နယ္ျခားေစာင့္ စခန္းေပါင္း ၅၅၀ ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ယခု အစီအစဥ္သည္ ၂၀၁၁ ႏွစ္ကတည္းက ဘဂၤလာအစိုးရမွ ခ်မွတ္ထားေသာ အစီအစဥ္ တစ္ခု ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယခုအခါ လက္ေတြ႕အေကာင္အထည္ ေဖာ္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ အခ်ိဳ႕စခန္းမ်ားကို စတင္ ဖြင့္လွစ္ေနျပီ ျဖစ္ေၾကာင္း ယင္းဗိုလ္ခ်ဳပ္က ဆိုသည္။
ဘကေက်ာင္းမ်ားကို အလယ္တန္း၊ အထက္တန္း အဆင့္သို႔ တိုးျမႇင့္ရန္ မူအရ ၾကန္႔ၾကာေနဟု သာသနာေရးဝန္ႀကီးေျပာ
ဂြ်န္ခ်စ္ၿငိမ္း
ျမန္မာႏိုင္ငံတစ္ဝန္းရွိ ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ ပညာေရးေက်ာင္းမ်ားကို မူလြန္အဆင့္မွ အလယ္တန္း၊ အထက္တန္းအဆင့္သို႔ တိုးျမႇင့္ခြင့္ျပဳရန္ ၾကန္႔ၾကာေနျခင္းသည္ ယခင္ မူဝါဒမ်ားႏွင့္ ညိစြန္းေနျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု သာသနာေရး ဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးဆန္းဆင့္က ေမလ ၂၉ရက္က ေျပာဆိုလိုက္သည္။
ဝန္ႀကီးက ရွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း၊ ပအိုဝ္းကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသ၊ ဟိုပံုးၿမိဳ႕၊ ေနာင္ေတာင္း ပရဟိတတပ္ဦး ေက်ာင္း၌ က်င္းပသည့္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ ပညာေရးေက်ာင္း ဆရာေတာ္မ်ား၏ ပညာေရးဆိုင္ရာ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ဆရာေတာ္မ်ားအား ေလ်ာက္ထားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
"ေက်ာင္းေဆာင္လည္း ေပးစရာမလိုဘူး၊ ဆရာဆရာမလည္း အစိုးရက ေထာက္ပံ့ေပးစရာမလိုဘူး၊ ေက်ာင္းေဆာက္ေပးဖို႔လည္းမလိုဘူး၊ ဒါကို ၾကန္႔ၾကာေနတာက ယခင္ မူဝါဒနဲ႔ညိစြန္းေနတာေတြ ေၾကာင့္ျဖစ္တယ္" ဟု သာသနာေရး ဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု ဝန္ႀကီး ဦးဆန္းဆင့္က ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ ပညာေရးေက်ာင္း ဆရာေတာ္မ်ားအား ေလွ်ာက္ထားသည္။
မူဝါဒႏွင့္ ညိစြန္းေနေသးသည့္အတြက္ဟု ဝန္ႀကီးက ေျပာဆိုေသာ္လည္း မည္သည့္မူဝါဒ ႏွင့္ညိွစြန္းေနသည္ကိုမူ ထည့္သြင္းေျပာဆိုသြားျခင္းမရွိေပ။
ေက်ာက္ပန္းေတာင္းၿမိဳ႕၊ ေရႊနဒီ ပရဟိတေက်ာင္းမွ လက္ေထာက္ေက်ာင္းအုပ္ ဆရာေတာ္ ဦးယုဇနက "ဘက ေက်ာင္းေတြမွာ အထူးသျဖင့္ ပိုက္ဆံ မတတ္ႏိုင္တဲ့ ေတာသူေတာင္သား ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသားမ်ားပါတယ္၊ သူတို႔ရဲ႕ ပညာေရးကို အဓိကထား ကူညီေပးေနတယ္၊ ေက်းရြာေတြမွာ ပုိက္ဆံတတ္ႏိုင္တဲ့ ေက်ာင္းသားေတြက ၿမိဳ႕ေပၚအထက္တန္းေက်ာင္းကို သြားတက္ၿပီး သင္ၾကားလို႔ရေပမယ့္ ႏိုင္ငံေတာ္က ဘက ေက်ာင္းေတြကို အလယ္တန္း ၊အထက္တန္း သင္ၾကားခြင့္မေပးတဲ့ အခါက်ေတာ့ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးတဲ့ ကေလးငယ္ေတြကို မကူညီေပးႏိုင္တာ ေတာ္ေတာ္ေလး စိတ္မေကာင္းျဖစ္မိပါတယ္" ဟု မဇၥၽိမကို မိန္႔ၾကားသည္။
ဝန္ႀကီးဦးဆန္းဆင့္ကလည္း ယင္းသို႔ မူဝါဒပိုင္းႏွင့္ ညိစြန္းေနမႈကို လႊတ္ေတာ္အထိ တင္ျပသြားမည္ျဖစ္ၿပီး အလယ္တန္း အဆင့္မွ အထက္တန္းအဆင့္အထိ ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ ပညာေရးေက်ာင္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ ကူညီေပးသြားမည္ဟု ဆိုသည္။
"တပည့္ေတာ္တို႔ သာသနာေရး ဝန္ႀကီးဌာန အေနနဲ႔ ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ ပညာေရးေက်ာင္းေတြကို မူလတန္း အဆင့္ထိ ခြင့္ျပဳႏိုင္ၿပီးေတာ့ စည္းကမ္းနဲ႔ ညီရင္ မူလြန္အထိ ခြင့္ျပဳေပးေနပါတယ္၊ မူလြန္အထက္ တိုးျမႇင့္ဖို႔ဆိုရင္ ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာနက ေထာက္ခံမွ ရရွိမွာ ျဖစ္ပါတယ္" ဟု သာသနာေရး ဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု ဝန္ႀကီး ဦးဆန္းဆင့္က ဆိုသည္။
ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ ပညာေရးေက်ာင္းမ်ားတြင္ မူလြန္အဆင့္မွ တက္ကာ အထက္တန္းအထိ ျမႇင့္တင္ရန္ ႏုိင္ငံေတာ္ သံဃာ့မဟာ နာယက ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားက လက္မွတ္ေရးထုိးကာ ၂ဝ၁၃ခုႏွစ္ ဇြန္လတြင္ တစ္ၾကိမ္၊ ဇူလုိင္လတြင္တစ္ၾကိမ္ တင္ျပထားေသာ္လည္း အေၾကာင္းျပန္ၾကားျခင္း မရွိေသးဟု ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းပညာသင္ၾကားမႈ (ဗဟို) ႀကီးၾကပ္ေရးအဖြဲ႕ဝင္၊ ႏိုင္ငံေတာ္ သံဃာ့မဟာနယကအဖြဲ႕ဝင္ အဂၢမဟာ သဒၵမၼေဇာတိကဓဇ၊ မဟာဂႏၲဝါစက ပ႑ိတ ဘဒၵႏၲစိႏိၱတာ လကာၤရက မိန္႔ၾကားသည္။
လက္ရွိတြင္ အထက္တန္း အဆင့္ သင္ၾကားႏိုင္ေရးအတြက္ ဘုန္းေတာ္ႀကီး သင္ပညာေရးေက်ာင္း (၆) ေက်ာင္း၊ အလယ္တန္းေက်ာင္း (၃၅) ေက်ာင္းအထိ တိုးခြင့္ျပဳရန္ ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာန ႏွင့္ ေဆြးေႏြးထား ေသာ္လည္း ယေန႔အခ်ိန္အထိ အေကာင္ထည္ ေပၚလာျခင္း မရွိဟုလည္း သာသနာေရး ဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု ဝန္ႀကီး ဦးဆန္းဆင့္ ေျပာသည္။
ျမန္မာ တစ္ႏုိင္ငံလံုးတြင္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ ပညာေရးေက်ာင္းေပါင္း (၁၅၉၇)ေက်ာင္း၊ ဆရာ၊ ဆရာမ (၆၈၂ဝ) ဦး၊ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူ (၂၆၉၂၆၇) ဦးအထိ ရွိသည္ ဟုလည္း သာသနာေရး ဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု ဝန္ႀကီး ဦးဆန္းဆင့္ ကဆိုသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတစ္ဝန္းရွိ ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ ပညာေရးေက်ာင္းမ်ားကို မူလြန္အဆင့္မွ အလယ္တန္း၊ အထက္တန္းအဆင့္သို႔ တိုးျမႇင့္ခြင့္ျပဳရန္ ၾကန္႔ၾကာေနျခင္းသည္ ယခင္ မူဝါဒမ်ားႏွင့္ ညိစြန္းေနျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု သာသနာေရး ဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးဆန္းဆင့္က ေမလ ၂၉ရက္က ေျပာဆိုလိုက္သည္။
ဝန္ႀကီးက ရွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း၊ ပအိုဝ္းကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသ၊ ဟိုပံုးၿမိဳ႕၊ ေနာင္ေတာင္း ပရဟိတတပ္ဦး ေက်ာင္း၌ က်င္းပသည့္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ ပညာေရးေက်ာင္း ဆရာေတာ္မ်ား၏ ပညာေရးဆိုင္ရာ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ဆရာေတာ္မ်ားအား ေလ်ာက္ထားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
"ေက်ာင္းေဆာင္လည္း ေပးစရာမလိုဘူး၊ ဆရာဆရာမလည္း အစိုးရက ေထာက္ပံ့ေပးစရာမလိုဘူး၊ ေက်ာင္းေဆာက္ေပးဖို႔လည္းမလိုဘူး၊ ဒါကို ၾကန္႔ၾကာေနတာက ယခင္ မူဝါဒနဲ႔ညိစြန္းေနတာေတြ ေၾကာင့္ျဖစ္တယ္" ဟု သာသနာေရး ဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု ဝန္ႀကီး ဦးဆန္းဆင့္က ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ ပညာေရးေက်ာင္း ဆရာေတာ္မ်ားအား ေလွ်ာက္ထားသည္။
မူဝါဒႏွင့္ ညိစြန္းေနေသးသည့္အတြက္ဟု ဝန္ႀကီးက ေျပာဆိုေသာ္လည္း မည္သည့္မူဝါဒ ႏွင့္ညိွစြန္းေနသည္ကိုမူ ထည့္သြင္းေျပာဆိုသြားျခင္းမရွိေပ။
ေက်ာက္ပန္းေတာင္းၿမိဳ႕၊ ေရႊနဒီ ပရဟိတေက်ာင္းမွ လက္ေထာက္ေက်ာင္းအုပ္ ဆရာေတာ္ ဦးယုဇနက "ဘက ေက်ာင္းေတြမွာ အထူးသျဖင့္ ပိုက္ဆံ မတတ္ႏိုင္တဲ့ ေတာသူေတာင္သား ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသားမ်ားပါတယ္၊ သူတို႔ရဲ႕ ပညာေရးကို အဓိကထား ကူညီေပးေနတယ္၊ ေက်းရြာေတြမွာ ပုိက္ဆံတတ္ႏိုင္တဲ့ ေက်ာင္းသားေတြက ၿမိဳ႕ေပၚအထက္တန္းေက်ာင္းကို သြားတက္ၿပီး သင္ၾကားလို႔ရေပမယ့္ ႏိုင္ငံေတာ္က ဘက ေက်ာင္းေတြကို အလယ္တန္း ၊အထက္တန္း သင္ၾကားခြင့္မေပးတဲ့ အခါက်ေတာ့ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးတဲ့ ကေလးငယ္ေတြကို မကူညီေပးႏိုင္တာ ေတာ္ေတာ္ေလး စိတ္မေကာင္းျဖစ္မိပါတယ္" ဟု မဇၥၽိမကို မိန္႔ၾကားသည္။
ဝန္ႀကီးဦးဆန္းဆင့္ကလည္း ယင္းသို႔ မူဝါဒပိုင္းႏွင့္ ညိစြန္းေနမႈကို လႊတ္ေတာ္အထိ တင္ျပသြားမည္ျဖစ္ၿပီး အလယ္တန္း အဆင့္မွ အထက္တန္းအဆင့္အထိ ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ ပညာေရးေက်ာင္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ ကူညီေပးသြားမည္ဟု ဆိုသည္။
"တပည့္ေတာ္တို႔ သာသနာေရး ဝန္ႀကီးဌာန အေနနဲ႔ ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ ပညာေရးေက်ာင္းေတြကို မူလတန္း အဆင့္ထိ ခြင့္ျပဳႏိုင္ၿပီးေတာ့ စည္းကမ္းနဲ႔ ညီရင္ မူလြန္အထိ ခြင့္ျပဳေပးေနပါတယ္၊ မူလြန္အထက္ တိုးျမႇင့္ဖို႔ဆိုရင္ ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာနက ေထာက္ခံမွ ရရွိမွာ ျဖစ္ပါတယ္" ဟု သာသနာေရး ဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု ဝန္ႀကီး ဦးဆန္းဆင့္က ဆိုသည္။
ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ ပညာေရးေက်ာင္းမ်ားတြင္ မူလြန္အဆင့္မွ တက္ကာ အထက္တန္းအထိ ျမႇင့္တင္ရန္ ႏုိင္ငံေတာ္ သံဃာ့မဟာ နာယက ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားက လက္မွတ္ေရးထုိးကာ ၂ဝ၁၃ခုႏွစ္ ဇြန္လတြင္ တစ္ၾကိမ္၊ ဇူလုိင္လတြင္တစ္ၾကိမ္ တင္ျပထားေသာ္လည္း အေၾကာင္းျပန္ၾကားျခင္း မရွိေသးဟု ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းပညာသင္ၾကားမႈ (ဗဟို) ႀကီးၾကပ္ေရးအဖြဲ႕ဝင္၊ ႏိုင္ငံေတာ္ သံဃာ့မဟာနယကအဖြဲ႕ဝင္ အဂၢမဟာ သဒၵမၼေဇာတိကဓဇ၊ မဟာဂႏၲဝါစက ပ႑ိတ ဘဒၵႏၲစိႏိၱတာ လကာၤရက မိန္႔ၾကားသည္။
လက္ရွိတြင္ အထက္တန္း အဆင့္ သင္ၾကားႏိုင္ေရးအတြက္ ဘုန္းေတာ္ႀကီး သင္ပညာေရးေက်ာင္း (၆) ေက်ာင္း၊ အလယ္တန္းေက်ာင္း (၃၅) ေက်ာင္းအထိ တိုးခြင့္ျပဳရန္ ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာန ႏွင့္ ေဆြးေႏြးထား ေသာ္လည္း ယေန႔အခ်ိန္အထိ အေကာင္ထည္ ေပၚလာျခင္း မရွိဟုလည္း သာသနာေရး ဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု ဝန္ႀကီး ဦးဆန္းဆင့္ ေျပာသည္။
ျမန္မာ တစ္ႏုိင္ငံလံုးတြင္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ ပညာေရးေက်ာင္းေပါင္း (၁၅၉၇)ေက်ာင္း၊ ဆရာ၊ ဆရာမ (၆၈၂ဝ) ဦး၊ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူ (၂၆၉၂၆၇) ဦးအထိ ရွိသည္ ဟုလည္း သာသနာေရး ဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု ဝန္ႀကီး ဦးဆန္းဆင့္ ကဆိုသည္။
မသီတာေထြး(၂)ႏွစ္ျပည့္ ဝမ္းနည္းျခင္းအထိမ္းအမွတ္ က်င္းပ
ႏွင္းသႏၱာ
၂၀၁၂ ခုႏွစ္ေမလ(၂၈)ရက္ေန႔က ဘဂၤလီ (၃) ဦး၏ ရက္စက္စြာ သတ္ျဖတ္ျခင္းခံလိုက္ရေသာ ရမ္းၿဗဲၿမဳိ႕နယ္ ေက်ာက္နီေမာ္ရြာမွ မသီတာေထြး၏ (၂)ႏွစ္ျပည့္ ဝမ္းနည္းျခင္း အထိမ္းအမွတ္ပြဲမ်ားကို ရခိုင္ျပည္နယ္ ေနရာအႏွံ႕အျပားတြင္ ယမန္ေန႕က က်င္းပခဲ့ၾကသည္။
မသီတာေထြး ကြယ္လြန္ခဲ့ရေသာ ေမလ (၂၈) ရက္ေန႕ကို သီတာေထြးေန႕ဟု သတ္မွတ္ကာ သူမအား ေအာက္ေမ့ ၀မ္းနည္းျခင္း အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ ရခိုင္အမ်ိဳးသားမ်ားမွာ က်င္းပ လာခဲ့သည္မွာ ယခုႏွစ္တြင္ (၂) ႏွစ္တိုင္တိုင္ ျပည့္ေျမွာက္ခဲ့ျပီ ျဖစ္သည္။
“ကၽြန္မတို႔ စစ္ေတြမွာ ဆိုရင္ သံဃာေတာ္ေတြကို သကၤန္းေတြလွဴပါတယ္။ မသီတာေထြး ဆံုးသြားတာ (၂)ႏွစ္ ျပည့္ၿပီျဖစ္တဲ့အတြက္ (၂)ႏွစ္ျပည့္ဆီးမီးတိုင္ကို ထြန္းညွိပူေဇာ္ၾကတယ္။ ေနာက္ၿပီးရင္ မသီတာေထြးဟာ ခုဆိုရင္ အသက္(၂၉)ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္တဲ့အတြက္ ပန္းစည္း(၂၉)စည္းကို လြမ္းသူ႔ ပန္းစည္းခ်ၾကတယ္” ဟု ရခုိင္အမ်ိဳးသမီးမ်ား အစည္းအရံုးမွ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး ေစာမီမီသန္းက နိရဥၥရာသို႔ ေျပာသည္။
မသီတာေထြး(၂)ႏွစ္ျပည့္ ဝမ္းနည္းျခင္း အထိမ္းအမွတ္ပြဲကို ရခိုင္အမ်ိဳးသမီးမ်ား အစည္းအရံုးက ဦးေဆာင္ျပီး စစ္ေတြျမိဳ႕တြင္ က်င္းပခဲ့ရာ နိရဥၥရာက ေမးျမန္းစဥ္ သူမက ထိုသို႕ ေျပာၾကားသြားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ယင္းျပင္ ရခိုင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား အစည္းအရံုးမွ မသီတာေထြးအား ဂုဏ္ျပဳေသာ အေနျဖင့္ “ျပည္ျမတ္ရတနာ ေစာတာရာ သီတာေထြး” ဟု အမည္အား ဂုဏ္ျပဳ ေပးအပ္ထားသည္ဟု ဆိုသည္။
“ ဒီႏွစ္ မတ္လ ၂၃ ရက္ကေန ၂၆ရက္ေန႔ထိ စစ္ေတြၿမိဳ႕မွာ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ရခိုင္အမ်ိဳးသမီးမ်ား အစည္းအရံုး ညီလာခံမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္ ၁၇ ၿမိဳ႕နယ္ကလာတဲ့ အမ်ိဳးသမီးထုတစ္ရပ္လံုးရဲ႕ သေဘာတူခ်က္နဲ႕ ျပည္ျမတ္ရတနာေစာတာရသီတာေထြး ဆိုတဲ့ နာမည္ကို ေပးအပ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ဒီနာမည္ကို ဘာေၾကာင္းေပးအပ္ရသလဲဆိုေတာ့ က်မတို႔ ရခိုင္တစ္မ်ိဳးသားလံုးရဲ႕ အမ်ိဳးသားေရးစိတ္ေတြ အိပ္ေမာက်ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ မသီတာေထြး အသတ္ခံလိုက္ရတဲ့အတြက္ ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြရဲ႕ နား၊ မ်က္လံုးေတြကိုဖြင့္ေပးလိုက္ၿပီး အမ်ိဳးကိုခ်စ္စိတ္နဲ႔ အမ်ိဳးသားေရး စိတ္ဓာတ္္ေတြျဖစ္ေပၚလာၿပီး စည္းလံုးညီညြတ္ဖို႔အတြက္ အစ ျပဳလာၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မသီတာေထြးကို နာမည္တစ္ခုနဲ႕ ဂုဏ္ျပဳေပးသင့္တယ္ဆိုၿပီး အားလံုး သေဘာတူ ေရြးခ်ယ္ ေပးအပ္ခဲ့ၾကပါတယ္” ဟုဆိုသည္။
မသီတာေထြးကို အၿမဲတမ္းအမွတ္ရေနသင့္ေၾကာင္းကို ေရွ႕ေန အမ်ိဳးသမီးၾကီး ဆရာမ ေဒၚေအးႏုစိန္ကလည္း ယခုလို ေျပာၾကားသည္။
“ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြရွိေနသေရြ႕ မသီတာေထြးအမွတ္တရ ဝမ္းနည္းျခင္း အထိမ္းအမွတ္ေတြ၊ အခမ္းအနားေတြလည္း ရွိေနသင့္ပါတယ္။ သူမရဲ႕ ကံၾကမၼာဆိုးဟာ ရခိုင္တစ္မ်ိဳးသားလံုးကို တပ္လွန္႕ႏိုးလိုက္တဲ့အတြက္ ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြက မသီတာေထြးကုိ မေမ့ေပ်ာက္ပဲ ဒီအခမ္းအနားေတြ ကို ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္းျပဳဳလုပ္ေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ဆိုသည္။
ေပါက္ေတာၿမိဳ႕တြင္လည္း ရခိုင္အမ်ိဳးသမီးမ်ားအစည္းအရံုး(ေပါက္ေတာ)မွ ဦးေဆာင္ကာ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းမ်ားပါဝင္ၿပီး စႏၵရာမပရိယတၱိစာသင္တိုက္တြင္ ဆြမ္းကပ္အမွ်ေဝျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္ဟု ေပါက္ေတာၿမိဳ႕မွ ေစာစိန္လွေမက ေျပာသည္။
ထို႔အတူ မသီတာေထြးအတြက္ ဆုေတာင္းပြဲတစ္ရပ္ကို ရခိုင္အမ်ိဳးသမီးကြန္ရက္က စစ္ေတြၿမိဳ႕ ဘုရားႀကီးဓမၼာရံုတြင္ ယမန္ေန႔ညေန (၈)နာရီခန္႔က က်င္းပခဲ့ၿပီး ရဟန္းရွင္လူအမ်ားအျပား တက္ေရာက္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ယင္းအထိမ္းအမွတ္ပြဲမ်ားကို စစ္ေတြၿမိဳ႕တြင္သာမက ရန္ကုန္ႏွင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္ ၿမိဳ႕နယ္(၁၃) ခုတြင္လည္း က်င္းပ ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
၂၀၁၂ ခုႏွစ္ေမလ(၂၈)ရက္ေန႔က ဘဂၤလီ (၃) ဦး၏ ရက္စက္စြာ သတ္ျဖတ္ျခင္းခံလိုက္ရေသာ ရမ္းၿဗဲၿမဳိ႕နယ္ ေက်ာက္နီေမာ္ရြာမွ မသီတာေထြး၏ (၂)ႏွစ္ျပည့္ ဝမ္းနည္းျခင္း အထိမ္းအမွတ္ပြဲမ်ားကို ရခိုင္ျပည္နယ္ ေနရာအႏွံ႕အျပားတြင္ ယမန္ေန႕က က်င္းပခဲ့ၾကသည္။
မသီတာေထြး ကြယ္လြန္ခဲ့ရေသာ ေမလ (၂၈) ရက္ေန႕ကို သီတာေထြးေန႕ဟု သတ္မွတ္ကာ သူမအား ေအာက္ေမ့ ၀မ္းနည္းျခင္း အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ ရခိုင္အမ်ိဳးသားမ်ားမွာ က်င္းပ လာခဲ့သည္မွာ ယခုႏွစ္တြင္ (၂) ႏွစ္တိုင္တိုင္ ျပည့္ေျမွာက္ခဲ့ျပီ ျဖစ္သည္။
“ကၽြန္မတို႔ စစ္ေတြမွာ ဆိုရင္ သံဃာေတာ္ေတြကို သကၤန္းေတြလွဴပါတယ္။ မသီတာေထြး ဆံုးသြားတာ (၂)ႏွစ္ ျပည့္ၿပီျဖစ္တဲ့အတြက္ (၂)ႏွစ္ျပည့္ဆီးမီးတိုင္ကို ထြန္းညွိပူေဇာ္ၾကတယ္။ ေနာက္ၿပီးရင္ မသီတာေထြးဟာ ခုဆိုရင္ အသက္(၂၉)ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္တဲ့အတြက္ ပန္းစည္း(၂၉)စည္းကို လြမ္းသူ႔ ပန္းစည္းခ်ၾကတယ္” ဟု ရခုိင္အမ်ိဳးသမီးမ်ား အစည္းအရံုးမွ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး ေစာမီမီသန္းက နိရဥၥရာသို႔ ေျပာသည္။
မသီတာေထြး(၂)ႏွစ္ျပည့္ ဝမ္းနည္းျခင္း အထိမ္းအမွတ္ပြဲကို ရခိုင္အမ်ိဳးသမီးမ်ား အစည္းအရံုးက ဦးေဆာင္ျပီး စစ္ေတြျမိဳ႕တြင္ က်င္းပခဲ့ရာ နိရဥၥရာက ေမးျမန္းစဥ္ သူမက ထိုသို႕ ေျပာၾကားသြားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ယင္းျပင္ ရခိုင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား အစည္းအရံုးမွ မသီတာေထြးအား ဂုဏ္ျပဳေသာ အေနျဖင့္ “ျပည္ျမတ္ရတနာ ေစာတာရာ သီတာေထြး” ဟု အမည္အား ဂုဏ္ျပဳ ေပးအပ္ထားသည္ဟု ဆိုသည္။
“ ဒီႏွစ္ မတ္လ ၂၃ ရက္ကေန ၂၆ရက္ေန႔ထိ စစ္ေတြၿမိဳ႕မွာ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ရခိုင္အမ်ိဳးသမီးမ်ား အစည္းအရံုး ညီလာခံမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္ ၁၇ ၿမိဳ႕နယ္ကလာတဲ့ အမ်ိဳးသမီးထုတစ္ရပ္လံုးရဲ႕ သေဘာတူခ်က္နဲ႕ ျပည္ျမတ္ရတနာေစာတာရသီတာေထြး ဆိုတဲ့ နာမည္ကို ေပးအပ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ဒီနာမည္ကို ဘာေၾကာင္းေပးအပ္ရသလဲဆိုေတာ့ က်မတို႔ ရခိုင္တစ္မ်ိဳးသားလံုးရဲ႕ အမ်ိဳးသားေရးစိတ္ေတြ အိပ္ေမာက်ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ မသီတာေထြး အသတ္ခံလိုက္ရတဲ့အတြက္ ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြရဲ႕ နား၊ မ်က္လံုးေတြကိုဖြင့္ေပးလိုက္ၿပီး အမ်ိဳးကိုခ်စ္စိတ္နဲ႔ အမ်ိဳးသားေရး စိတ္ဓာတ္္ေတြျဖစ္ေပၚလာၿပီး စည္းလံုးညီညြတ္ဖို႔အတြက္ အစ ျပဳလာၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မသီတာေထြးကို နာမည္တစ္ခုနဲ႕ ဂုဏ္ျပဳေပးသင့္တယ္ဆိုၿပီး အားလံုး သေဘာတူ ေရြးခ်ယ္ ေပးအပ္ခဲ့ၾကပါတယ္” ဟုဆိုသည္။
မသီတာေထြးကို အၿမဲတမ္းအမွတ္ရေနသင့္ေၾကာင္းကို ေရွ႕ေန အမ်ိဳးသမီးၾကီး ဆရာမ ေဒၚေအးႏုစိန္ကလည္း ယခုလို ေျပာၾကားသည္။
“ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြရွိေနသေရြ႕ မသီတာေထြးအမွတ္တရ ဝမ္းနည္းျခင္း အထိမ္းအမွတ္ေတြ၊ အခမ္းအနားေတြလည္း ရွိေနသင့္ပါတယ္။ သူမရဲ႕ ကံၾကမၼာဆိုးဟာ ရခိုင္တစ္မ်ိဳးသားလံုးကို တပ္လွန္႕ႏိုးလိုက္တဲ့အတြက္ ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြက မသီတာေထြးကုိ မေမ့ေပ်ာက္ပဲ ဒီအခမ္းအနားေတြ ကို ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္းျပဳဳလုပ္ေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ဆိုသည္။
ေပါက္ေတာၿမိဳ႕တြင္လည္း ရခိုင္အမ်ိဳးသမီးမ်ားအစည္းအရံုး(ေပါက္ေတာ)မွ ဦးေဆာင္ကာ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းမ်ားပါဝင္ၿပီး စႏၵရာမပရိယတၱိစာသင္တိုက္တြင္ ဆြမ္းကပ္အမွ်ေဝျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္ဟု ေပါက္ေတာၿမိဳ႕မွ ေစာစိန္လွေမက ေျပာသည္။
ထို႔အတူ မသီတာေထြးအတြက္ ဆုေတာင္းပြဲတစ္ရပ္ကို ရခိုင္အမ်ိဳးသမီးကြန္ရက္က စစ္ေတြၿမိဳ႕ ဘုရားႀကီးဓမၼာရံုတြင္ ယမန္ေန႔ညေန (၈)နာရီခန္႔က က်င္းပခဲ့ၿပီး ရဟန္းရွင္လူအမ်ားအျပား တက္ေရာက္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ယင္းအထိမ္းအမွတ္ပြဲမ်ားကို စစ္ေတြၿမိဳ႕တြင္သာမက ရန္ကုန္ႏွင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္ ၿမိဳ႕နယ္(၁၃) ခုတြင္လည္း က်င္းပ ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ျပည္ၿမိဳ႕တြင္ အေႏွးယာဥ္လုပ္သားမ်ား ဆုိက္ကားနင္း၍ ဆႏၵျပ
ေရခဲ(ျပည္)
ပဲခူးတုိင္း၊ ျပည္ၿမိဳ႕တြင္ ဆုိင္ကယ္လိုင္စင္ဝင္ပါက လိုင္စင္စာအုပ္ႏွင့္ ဆိုက္ကားပါလွ်င္ ဝင္ခြင့္ေပးရန္ ျပည္ၿမိဳ႕ရွိ အေႏွးယာဥ္လုပ္သား ၅ဝေက်ာ္က ဆုိက္ကား အစီး ၃ဝျဖင့္ ေမလ၂၉ ရက္ နံနက္ ၉နာရီက စတင္ကာ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ခဲ့သည္။
"ဆိုကၠားတစ္စီးပါမယ္ လိုင္စင္စာအုပ္ပါမယ္ဆိုရင္ ဘာမွအခ်ိန္ေဝ့မေနနဲ႔ လိုင္စင္ဝင္ခြင့္ေပးလိုက္ပါ။ အျမန္ယာဥ္မဟုတ္ဘူး။ လူက ေျခနဲ႔နင္းလို႔သြားရတဲ့ အရာဝတၱဳက ဘာမွလိုင္စင္မလိုဘူး" ဟု ဦးေဆာင္ဆႏၵေဖာ္ထုတ္သူ ကိုဝင္းလိႈင္ကေျပာသည္။
ဆႏၵေဖာ္ထုတ္သူမ်ားသည္"အေႏွးယာဥ္မ်ား လိုင္စင္သက္တမ္း တိုးျမႇင့္ရာတြင္ လြယ္ကူေရး ဒို႔အေရး" "တရားဥပေဒ ခ်ိဳးေဖာက္ေနေသာ စည္ပင္သာယာအား အေရးယူေပးေရး ဒို႔အေရး" "တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး ဒို႔အေရး" ဟူ၍ ေႂကြးေၾကာ္ခဲ့သည္။
ယင္းအျပင္ "လမ္းေဘး ေနသူမ်ားကို စည္ပင္သာယာက အမိႈက္ကားျဖင့္ စြန္႔ပစ္ေနမႈအား ေဖာ္ထုတ္အေရးယူေပးရန္" ႏွင့္ "လမ္းေဘးဆိုင္မ်ားကို စည္ပင္သာယာက တရား႐ံုးတင္ အေရးယူမႈအား ဆက္လက္မျပဳလုပ္ရန္" လည္း ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။
"လမ္းေဘးကေလးေတြ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြကို အိပ္ေပ်ာ္ေနတုန္း အမိႈက္ကားေပၚတင္ၿပီး ရခုိင္ျပည္နယ္ ေတာနက္ထဲကိုပို႔ပစ္တယ္။ အခုတစ္ႏွစ္ခြဲရွိၿပီ အစိုးရက အေရးမယူဘူး။ လမ္းေဘး ကြမ္းယာဆိုင္ေလးေတြ မရွိလို႔ ေရာင္းပါတယ္။ စည္ပင္သာယာ ဥပေဒအရဆိုၿပီး တရား႐ံုးတင္တယ္။ အဲဒါမ်ိဳးေတြ မလုပ္သင့္ဘူးဗ်" ဟု ကိုဝင္းလိႈင္က မဇၥၽိမကို ေျပာသည္။
ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ရန္ ၿမိဳ႕နယ္ရဲတပ္ဖြဲမႉး႐ံုးသို႔ တရားဝင္ခြင့္ျပဳခ်က္ ေတာင္းခံေသာ္လည္း ခြင့္ျပဳခ်က္မရခဲ့ဟု သိရသည္။
ပဲခူးတုိင္း၊ ျပည္ၿမိဳ႕တြင္ ဆုိင္ကယ္လိုင္စင္ဝင္ပါက လိုင္စင္စာအုပ္ႏွင့္ ဆိုက္ကားပါလွ်င္ ဝင္ခြင့္ေပးရန္ ျပည္ၿမိဳ႕ရွိ အေႏွးယာဥ္လုပ္သား ၅ဝေက်ာ္က ဆုိက္ကား အစီး ၃ဝျဖင့္ ေမလ၂၉ ရက္ နံနက္ ၉နာရီက စတင္ကာ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ခဲ့သည္။
"ဆိုကၠားတစ္စီးပါမယ္ လိုင္စင္စာအုပ္ပါမယ္ဆိုရင္ ဘာမွအခ်ိန္ေဝ့မေနနဲ႔ လိုင္စင္ဝင္ခြင့္ေပးလိုက္ပါ။ အျမန္ယာဥ္မဟုတ္ဘူး။ လူက ေျခနဲ႔နင္းလို႔သြားရတဲ့ အရာဝတၱဳက ဘာမွလိုင္စင္မလိုဘူး" ဟု ဦးေဆာင္ဆႏၵေဖာ္ထုတ္သူ ကိုဝင္းလိႈင္ကေျပာသည္။
ဆႏၵေဖာ္ထုတ္သူမ်ားသည္"အေႏွးယာဥ္မ်ား လိုင္စင္သက္တမ္း တိုးျမႇင့္ရာတြင္ လြယ္ကူေရး ဒို႔အေရး" "တရားဥပေဒ ခ်ိဳးေဖာက္ေနေသာ စည္ပင္သာယာအား အေရးယူေပးေရး ဒို႔အေရး" "တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး ဒို႔အေရး" ဟူ၍ ေႂကြးေၾကာ္ခဲ့သည္။
ယင္းအျပင္ "လမ္းေဘး ေနသူမ်ားကို စည္ပင္သာယာက အမိႈက္ကားျဖင့္ စြန္႔ပစ္ေနမႈအား ေဖာ္ထုတ္အေရးယူေပးရန္" ႏွင့္ "လမ္းေဘးဆိုင္မ်ားကို စည္ပင္သာယာက တရား႐ံုးတင္ အေရးယူမႈအား ဆက္လက္မျပဳလုပ္ရန္" လည္း ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။
"လမ္းေဘးကေလးေတြ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြကို အိပ္ေပ်ာ္ေနတုန္း အမိႈက္ကားေပၚတင္ၿပီး ရခုိင္ျပည္နယ္ ေတာနက္ထဲကိုပို႔ပစ္တယ္။ အခုတစ္ႏွစ္ခြဲရွိၿပီ အစိုးရက အေရးမယူဘူး။ လမ္းေဘး ကြမ္းယာဆိုင္ေလးေတြ မရွိလို႔ ေရာင္းပါတယ္။ စည္ပင္သာယာ ဥပေဒအရဆိုၿပီး တရား႐ံုးတင္တယ္။ အဲဒါမ်ိဳးေတြ မလုပ္သင့္ဘူးဗ်" ဟု ကိုဝင္းလိႈင္က မဇၥၽိမကို ေျပာသည္။
ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ရန္ ၿမိဳ႕နယ္ရဲတပ္ဖြဲမႉး႐ံုးသို႔ တရားဝင္ခြင့္ျပဳခ်က္ ေတာင္းခံေသာ္လည္း ခြင့္ျပဳခ်က္မရခဲ့ဟု သိရသည္။
အင္းမစစ္တပ္တြင္ အပူလြန္ကဲသည္ဟု ယူဆရၿပီး ဗံုးသီးေဟာင္းမ်ားေပါက္ကြဲ
ေရခဲ(ျပည္)
ပဲခူးတိုင္း၊ သဲကုန္းၿမိဳ႕နယ္ ခလရ (၈ဝ) အင္းမစစ္တပ္တြင္ ေမ ၂၈ ရက္က အပူရွိန္လြန္ကဲၿပီး ဗံုးသီးေဟာင္းမ်ား ေပါက္ကြဲမႈ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္ဟု အမည္မေဖာ္လိုသူတပ္မေတာ္သား တစ္ဦးက မဇၩိမကုိ ေမ ၂၉ ရက္တြင္ ေျပာသည္။
ေန႔လည္ (၃)နာရီခြဲ အခ်ိန္က ခလရ (၈ဝ)စစ္တပ္၏ ေတာင္ဘက္ပိုင္း အင္တိုင္းေတာ အတြင္းရွိလူမေနသည့္ အရာရွိအိမ္ရာ အေဟာင္း အတြင္း သိမ္းဆည္းထားေသာ ဗံုးသီးအေဟာင္းမ်ား ေပါက္ကြဲခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ဗံုးသီးေပါက္ကြဲမီးေလာင္မႈေၾကာင့္ သြပ္မိုး အုပ္ကာ အေဆာက္အဦးတစ္လံုး မီးေလာင္ခဲ့ၿပီး လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ် ထိခိုက္ဒဏ္ရာရမႈ၊ ေသဆံုးမႈမရွိဟု အဆိုပါ စစ္သားက ဆိုသည္။
မီးေလာင္သည့္ေနရာသို႔ ေရာက္ရွိေနေသာ မီးသတ္တပ္ဖြဲ႔ဝင္တစ္ဦးက “လူမေနတဲ့အိမ္ေလးေတြ နည္းနည္းပါသြားတာပါ။ ၿငိမ္းသြားပါၿပီ” ဟုေျပာသည္။
မီးေလာင္သည့္ေနရာသို႔ သဲကုန္း၊ ျပည္၊ အင္းမ ေရႊေတာင္ မီးသတ္မွ မီးသတ္တပ္ဖြဲ႔ဝင္ (၃ဝ)ေက်ာ္လာေရာက္ၿပီး နာရီဝက္ၾကာ မီးၿငိမ္းသတ္ခဲ့ရသည္။ မီးႂကြင္းမီးက်န္မ်ားကို ထပ္မံရွင္းလင္းေနရသျဖင့္ ညေန(၅)နာရီအခ်ိန္တြင္ မီးလံုးဝၿငိမ္းသတ္ႏိုင္ခဲ့သည္ဟု မီးသတ္တပ္ဖြဲ႔ဝင္တစ္ဦးကေျပာသည္။
ပဲခူးတိုင္း၊ သဲကုန္းၿမိဳ႕နယ္ ခလရ (၈ဝ) အင္းမစစ္တပ္တြင္ ေမ ၂၈ ရက္က အပူရွိန္လြန္ကဲၿပီး ဗံုးသီးေဟာင္းမ်ား ေပါက္ကြဲမႈ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္ဟု အမည္မေဖာ္လိုသူတပ္မေတာ္သား တစ္ဦးက မဇၩိမကုိ ေမ ၂၉ ရက္တြင္ ေျပာသည္။
ေန႔လည္ (၃)နာရီခြဲ အခ်ိန္က ခလရ (၈ဝ)စစ္တပ္၏ ေတာင္ဘက္ပိုင္း အင္တိုင္းေတာ အတြင္းရွိလူမေနသည့္ အရာရွိအိမ္ရာ အေဟာင္း အတြင္း သိမ္းဆည္းထားေသာ ဗံုးသီးအေဟာင္းမ်ား ေပါက္ကြဲခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ဗံုးသီးေပါက္ကြဲမီးေလာင္မႈေၾကာင့္ သြပ္မိုး အုပ္ကာ အေဆာက္အဦးတစ္လံုး မီးေလာင္ခဲ့ၿပီး လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ် ထိခိုက္ဒဏ္ရာရမႈ၊ ေသဆံုးမႈမရွိဟု အဆိုပါ စစ္သားက ဆိုသည္။
မီးေလာင္သည့္ေနရာသို႔ ေရာက္ရွိေနေသာ မီးသတ္တပ္ဖြဲ႔ဝင္တစ္ဦးက “လူမေနတဲ့အိမ္ေလးေတြ နည္းနည္းပါသြားတာပါ။ ၿငိမ္းသြားပါၿပီ” ဟုေျပာသည္။
မီးေလာင္သည့္ေနရာသို႔ သဲကုန္း၊ ျပည္၊ အင္းမ ေရႊေတာင္ မီးသတ္မွ မီးသတ္တပ္ဖြဲ႔ဝင္ (၃ဝ)ေက်ာ္လာေရာက္ၿပီး နာရီဝက္ၾကာ မီးၿငိမ္းသတ္ခဲ့ရသည္။ မီးႂကြင္းမီးက်န္မ်ားကို ထပ္မံရွင္းလင္းေနရသျဖင့္ ညေန(၅)နာရီအခ်ိန္တြင္ မီးလံုးဝၿငိမ္းသတ္ႏိုင္ခဲ့သည္ဟု မီးသတ္တပ္ဖြဲ႔ဝင္တစ္ဦးကေျပာသည္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ အရာရွိ ေပ်ာက္ဆုံးမႈ ေျဖရွင္းရန္ ျမန္မာအစိုးရကို ေတာင္းဆုိ
ခင္ဦးသာ
ျမန္မာ-ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နယ္စပ္၌ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ တိုက္ခိုက္မႈမ်ားအၾကား ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ (BGB) အဖြဲ႔မွ အရာရွိ တဦး ေပ်ာက္ဆုံးေနမႈကုိ စစ္ေဆးေျဖရွင္းေပးရန္ ျမန္မာ အစိုးရထံ ေတာင္းဆိုလိုက္ ေၾကာင္း သိရသည္။
BGB အဖြဲ႔၀င္ ေပ်ာက္ဆုံးေနမႈအား အျမန္ဆုံး စစ္ေဆးေျဖရွင္းေပးရန္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ဌာနက ဘဂၤလား ေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ ျမန္မာ သံအမတ္ႀကီးကို ဆင့္ေခၚ၍ ေတာင္းဆိုခဲ့ရာ ျမန္မာ အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူမ်ားထံ တင္ျပ၍ အျမန္ဆုံး ျပန္လည္ ေျဖၾကားေပးမည္ဟု ျမန္မာ သံအမတ္က ေျပာဆိုေၾကာင္း Banglanews24 သတင္းဌာနက ေမ ၂၉ ရက္စြဲျဖင့္ ေဖာ္ျပ ထားသည္။
ထို႔အတူ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ သံ႐ုံးကလည္း ျမန္မာ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနထံ ကန္႔ကြက္စာ တေစာင္ ေပးပို႔၍ ေျဖ ရွင္းခ်က္ေပးရန္ ေတာင္းခံထားေၾကာင္းလည္း ေရးသားထားၿပီး အေသးစိတ္ကုိမူ ေဖာ္ျပထားျခင္း မရွိေပ။
ျမန္မာ နယ္ျခားေစာင့္ လုံၿခဳံေရး တပ္ဖြဲ႔ႏွင့္ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံဘက္မွ အမည္မသိ လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔တို႔ အၾကား ေမလ ၂၈ ရက္က တိုက္ခိုက္မႈ ျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ ဟုတ္မဟုတ္ကုိ ၎တို႔ မသိေၾကာင္း၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ BGB အရာရွိ ေပ်ာက္ဆုံးေနျခင္းကုိလည္း ၎တို႔ အေနျဖင့္ မသိေသးေၾကာင္း၊ ေမာင္ေတာ ခ႐ိုင္ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွ အရာရွိ တဦး က ဧရာ၀တီ ကုိ ေျပာသည္။
“ေမလ ၂၈ ရက္ေန႔ တိုက္ခိုက္မႈေတြအၾကားမွာ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔က လူတဦးေသတယ္၊ လက္နက္ တခ်ဳိ႕သိမ္းဆည္းရ မိ တယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ဆီ သတင္းပို႔ထားပါတယ္၊ အေသးစိတ္ေတာ့ မသိေသးပါဘူး”ဟု ၎က ဆိုသည္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အာဏာပိုင္မ်ားကမူ ၎တို႔၏ BGB အရာရွိအား ျမန္မာတပ္ဖြဲ႔က ဖမ္းဆီးထားသည္ဟု ယူဆေနေၾကာင္း သိရ သည္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွ ေပ်ာက္ဆံုးေနသည့္ BGB အရာရွိ မီဇာႏူရ္ ရာဟာမန္ (Mizanur Rahman ) ႏွင့္ အတူ အမ္ ၂၂ ႐ိုင္ဖယ္ တလက္၊ က်ည္ဆန္ ၁၂၀ ေပ်ာက္ဆံုးေနေၾကာင္း ဘဂၤါလီ သတင္းစာမ်ားအား ကုိးကား၍ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံ အေျခ စိုက္ နိရဥၥရာ သတင္းဌာန၌လည္း ေဖာ္ျပထားသည္။
ျမန္မာ-ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နယ္စပ္ေဒသ၌ ေမလဆန္းမွ စတင္၍ တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားေနၿပီး ျမန္မာ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ဖြဲ႔မွ ရဲတပ္ ဖြ႔ဲ၀င္ ၄ ဦး ေသဆုံးခဲ့ေၾကာင္း ေဒသဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္မ်ား က ထုတ္ျပန္ထားသည္။
ထိုသို႔ တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ ၿပီးခဲ့သည့္ ရက္ပိုင္းက ႏွစ္ႏိုင္ငံ နယ္ျခားေစာင့္ တပ္ဖြဲ႔မ်ား ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြး၍ အလံ တင္ ပြဲ အခမ္းအနားကုိ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္၌ က်င္းပခဲ့ေသးသည္။
ထိုသို႔ ေတြ႔ဆုံရာတြင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံအတြင္း အေျခစိုက္၍ လႈပ္ရွားေနသည့္ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔ ကုိ တားဆီး ႏွိမ္နင္းေပး ရန္ ျမန္မာ အာဏာပိုင္မ်ား က ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အာဏာပိုင္မ်ားထံ ေတာင္းဆိုရာ ၎တို႔ ႏိုင္ငံအတြင္း မည္သည့္ လက္နက္ ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔မွ မရွိဟု တုံ႔ျပန္ခဲ့ေၾကာင္း ေဒသဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္မ်ား က ေျပာဆိုသည္။
ေမာင္ေတာ ေဒသဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္မ်ားက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နယ္စပ္တြင္ အၾကမ္းဖက္ လႈပ္ရွားေနသည္မွာ RSO (Rohingya Solidarity Organization ) လက္နက္ကိုင္ အၾကမ္းဖက္ အဖြဲ႔ တခုသာရွိေၾကာင္း ဧရာ၀တီ ကုိ ေျပာသည္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အာဏာပိုင္မ်ားဘက္မွ တုံ႔ျပန္မႈႏွင့္ပတ္သက္၍လည္း ျမန္မာ အာဏာပိုင္မ်ားက အားရ ေက်နပ္မႈ မရွိဟု သိရ သည္။
ေမလ ၂၈ ရက္ေန႔ တိုက္ခိုက္မႈမ်ားအၿပီး ယခုအခါ ျမန္မာနယ္စပ္ တေလွ်ာက္ လုံၿခဳံေရး တိုးျမႇင့္ထားၿပီး ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ ဘက္ တြင္လည္း လုံၿခဳံေရး တိုးျမႇင့္ထား၍ အေျခအေန တင္းမာမႈ ရွိေၾကာင္း၊ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ေပၚ၌ ပုံမွန္ အတိုင္းရွိေၾကာင္း ေမာင္ ေတာ ေဒသခံ တခ်ဳိ႕က ဧရာ၀တီ ကုိ ေျပာသည္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ အေနျဖင့္ ျမန္မာ သံအမတ္ႀကီး အား ဆင့္ေခၚ၍ အသိေပးျခင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနထံ ကန္႔ ကြက္စာ ပို႔ျခင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ သမၼတ ေျပာခြင့္ရသူ ဦးရဲထြဋ္ႏွင့္အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူ တခ်ဳိ႕ထံ ဧရာ၀တီ က ဆက္သြယ္ခဲ့ ေသာ္ လည္း မရခဲ့ေပ။
ျမန္မာ-ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နယ္စပ္၌ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ တိုက္ခိုက္မႈမ်ားအၾကား ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ (BGB) အဖြဲ႔မွ အရာရွိ တဦး ေပ်ာက္ဆုံးေနမႈကုိ စစ္ေဆးေျဖရွင္းေပးရန္ ျမန္မာ အစိုးရထံ ေတာင္းဆိုလိုက္ ေၾကာင္း သိရသည္။
BGB အဖြဲ႔၀င္ ေပ်ာက္ဆုံးေနမႈအား အျမန္ဆုံး စစ္ေဆးေျဖရွင္းေပးရန္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ဌာနက ဘဂၤလား ေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ ျမန္မာ သံအမတ္ႀကီးကို ဆင့္ေခၚ၍ ေတာင္းဆိုခဲ့ရာ ျမန္မာ အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူမ်ားထံ တင္ျပ၍ အျမန္ဆုံး ျပန္လည္ ေျဖၾကားေပးမည္ဟု ျမန္မာ သံအမတ္က ေျပာဆိုေၾကာင္း Banglanews24 သတင္းဌာနက ေမ ၂၉ ရက္စြဲျဖင့္ ေဖာ္ျပ ထားသည္။
ထို႔အတူ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ သံ႐ုံးကလည္း ျမန္မာ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနထံ ကန္႔ကြက္စာ တေစာင္ ေပးပို႔၍ ေျဖ ရွင္းခ်က္ေပးရန္ ေတာင္းခံထားေၾကာင္းလည္း ေရးသားထားၿပီး အေသးစိတ္ကုိမူ ေဖာ္ျပထားျခင္း မရွိေပ။
ျမန္မာ နယ္ျခားေစာင့္ လုံၿခဳံေရး တပ္ဖြဲ႔ႏွင့္ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံဘက္မွ အမည္မသိ လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔တို႔ အၾကား ေမလ ၂၈ ရက္က တိုက္ခိုက္မႈ ျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ ဟုတ္မဟုတ္ကုိ ၎တို႔ မသိေၾကာင္း၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ BGB အရာရွိ ေပ်ာက္ဆုံးေနျခင္းကုိလည္း ၎တို႔ အေနျဖင့္ မသိေသးေၾကာင္း၊ ေမာင္ေတာ ခ႐ိုင္ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွ အရာရွိ တဦး က ဧရာ၀တီ ကုိ ေျပာသည္။
“ေမလ ၂၈ ရက္ေန႔ တိုက္ခိုက္မႈေတြအၾကားမွာ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔က လူတဦးေသတယ္၊ လက္နက္ တခ်ဳိ႕သိမ္းဆည္းရ မိ တယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ဆီ သတင္းပို႔ထားပါတယ္၊ အေသးစိတ္ေတာ့ မသိေသးပါဘူး”ဟု ၎က ဆိုသည္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အာဏာပိုင္မ်ားကမူ ၎တို႔၏ BGB အရာရွိအား ျမန္မာတပ္ဖြဲ႔က ဖမ္းဆီးထားသည္ဟု ယူဆေနေၾကာင္း သိရ သည္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွ ေပ်ာက္ဆံုးေနသည့္ BGB အရာရွိ မီဇာႏူရ္ ရာဟာမန္ (Mizanur Rahman ) ႏွင့္ အတူ အမ္ ၂၂ ႐ိုင္ဖယ္ တလက္၊ က်ည္ဆန္ ၁၂၀ ေပ်ာက္ဆံုးေနေၾကာင္း ဘဂၤါလီ သတင္းစာမ်ားအား ကုိးကား၍ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံ အေျခ စိုက္ နိရဥၥရာ သတင္းဌာန၌လည္း ေဖာ္ျပထားသည္။
ျမန္မာ-ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နယ္စပ္ေဒသ၌ ေမလဆန္းမွ စတင္၍ တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားေနၿပီး ျမန္မာ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ဖြဲ႔မွ ရဲတပ္ ဖြ႔ဲ၀င္ ၄ ဦး ေသဆုံးခဲ့ေၾကာင္း ေဒသဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္မ်ား က ထုတ္ျပန္ထားသည္။
ထိုသို႔ တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ ၿပီးခဲ့သည့္ ရက္ပိုင္းက ႏွစ္ႏိုင္ငံ နယ္ျခားေစာင့္ တပ္ဖြဲ႔မ်ား ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြး၍ အလံ တင္ ပြဲ အခမ္းအနားကုိ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္၌ က်င္းပခဲ့ေသးသည္။
ထိုသို႔ ေတြ႔ဆုံရာတြင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံအတြင္း အေျခစိုက္၍ လႈပ္ရွားေနသည့္ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔ ကုိ တားဆီး ႏွိမ္နင္းေပး ရန္ ျမန္မာ အာဏာပိုင္မ်ား က ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အာဏာပိုင္မ်ားထံ ေတာင္းဆိုရာ ၎တို႔ ႏိုင္ငံအတြင္း မည္သည့္ လက္နက္ ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔မွ မရွိဟု တုံ႔ျပန္ခဲ့ေၾကာင္း ေဒသဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္မ်ား က ေျပာဆိုသည္။
ေမာင္ေတာ ေဒသဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္မ်ားက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နယ္စပ္တြင္ အၾကမ္းဖက္ လႈပ္ရွားေနသည္မွာ RSO (Rohingya Solidarity Organization ) လက္နက္ကိုင္ အၾကမ္းဖက္ အဖြဲ႔ တခုသာရွိေၾကာင္း ဧရာ၀တီ ကုိ ေျပာသည္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အာဏာပိုင္မ်ားဘက္မွ တုံ႔ျပန္မႈႏွင့္ပတ္သက္၍လည္း ျမန္မာ အာဏာပိုင္မ်ားက အားရ ေက်နပ္မႈ မရွိဟု သိရ သည္။
ေမလ ၂၈ ရက္ေန႔ တိုက္ခိုက္မႈမ်ားအၿပီး ယခုအခါ ျမန္မာနယ္စပ္ တေလွ်ာက္ လုံၿခဳံေရး တိုးျမႇင့္ထားၿပီး ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ ဘက္ တြင္လည္း လုံၿခဳံေရး တိုးျမႇင့္ထား၍ အေျခအေန တင္းမာမႈ ရွိေၾကာင္း၊ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ေပၚ၌ ပုံမွန္ အတိုင္းရွိေၾကာင္း ေမာင္ ေတာ ေဒသခံ တခ်ဳိ႕က ဧရာ၀တီ ကုိ ေျပာသည္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ အေနျဖင့္ ျမန္မာ သံအမတ္ႀကီး အား ဆင့္ေခၚ၍ အသိေပးျခင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနထံ ကန္႔ ကြက္စာ ပို႔ျခင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ သမၼတ ေျပာခြင့္ရသူ ဦးရဲထြဋ္ႏွင့္အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူ တခ်ဳိ႕ထံ ဧရာ၀တီ က ဆက္သြယ္ခဲ့ ေသာ္ လည္း မရခဲ့ေပ။
ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အကူးအေျပာင္း အဆင္ေျပပါ့မလား
စည္သူေအာင္ျမင့္
ခုဆိုရင္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ေခါင္းေဆာင္တဲ့ အစိုးရသစ္တက္တာ ၃ ႏွစ္ေက်ာ္ပါျပီ။ အလားတူ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ ဦးေဆာင္ျပီး အေျပာင္းအလဲ ေဖာ္ေဆာင္ေနတာလဲ ၃ ႏွစ္ေက်ာ္ကာလထဲ ေရာက္လာပါျပီ။ အေျပာင္းအလဲ လုပ္ကာစ ႏုိင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းရဲ႕ အံၾသ၊ ခ်ီးက်ဴး လက္ခုတ္ ၾသဘာသံေတြ ရခဲ့သေလာက္ ေနာက္ထပ္တၾကိမ္ ေရြးေကာက္ပဲြ က်င္းပမယ့္ ၂၀၁၅ နီးလာေလေလ တိုင္းျပည္ တည္ျငိမ္မွဳ ရွိပါ့မလား ဆိုျပီး စိုးရိမ္မွဳေတြ ပိုလာေလေလ ျဖစ္ေနတာ ေတြ႕ျမင္ၾကရပါတယ္။ တကယ့္လက္ေတြ႕လည္း ျမိဳ႕ေပၚမွာ အမ်ိဳးသားျပန္လည္ ရင္ၾကားေစ့ေရး ေကာင္းေကာင္း မတည္ေဆာက္ႏုိင္ေသးသလို အဓိကအားျဖင့္ လက္နက္ကိုင္ တုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရး ဆိုတာကိုလည္း မတည္ေဆာက္ႏိုင္ေသးပါဘူး။ ဒီၾကားထဲ ဗီယက္နမ္မွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ တရုတ္ဆန္႔က်င္ေရး လွဳပ္ရွားမွဳေတြ၊ ထိုင္းႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းမွဳေတြကလည္း နမူနာေကာင္းေတြ မဟုတ္တာမို႔ ျမန္မာ့အေရးဟာ ပိုပုိျပီး စိုးရိမ္မကင္းစရာ ျဖစ္လာေနပါတယ္။ လက္ရွိ ဘာေတြ ျဖစ္ေနသလဲ၊ ၂၀၁၅ ကို ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ျဖတ္ေက်ာ္ႏုိင္ေအာင္ ဘာေတြ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္သင့္သလဲဆိုတာ ေဆြးေႏြးတင္ျပသြားပါ့မယ္။
ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးမွာ လက္ရွိ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ ျပႆနာၾကီး ကေတာ့ ဖဲြ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး ျဖစ္ပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္ ဖဲြ႕စည္းပံု ျပင္ေရးနဲ႔ ပါတ္သက္ျပီး မူ ၃ ခု လမ္းေၾကာင္းသံုးသြယ္ ျဖစ္ေပၚေနျပီး တခုနဲ႔ တခု ထိပ္တိုက္ေတြ႕မယ့္ သေဘာလည္း ျမင္ေတြ႕ေနရပါတယ္။ အားလံုး သိၾကတဲ့အတိုင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ NLD နဲ႔ ၈၈ ပြင့္လင္းအဖဲြ႕ေတြဟာ ဖဲြ႕စည္းပံုထဲက ပုဒ္မ ၄၃၆ ကို ျပင္လိုၾကပါတယ္။ ပါတီေခါင္းေဆာင္တေယာက္ ျဖစ္တဲ့ ဦး၀င္းျမင့္က ေရြးေကာက္ခံ အမတ္ေတြရဲ႕ သံုးပံုႏွစ္ပံု အရည္အတြက္နဲ႔ ဖဲြ႕စည္းပံုျပင္လို႔ ရတဲ့ အေနအထားမ်ိဳး လိုခ်င္တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကေတာ့ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြကို အခြင့္ထူးေတြ မယူဖို႔ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေဟာေျပာပါတယ္။ တပ္မေတာ္ဘက္ကို လွည့္ျပီး “ အာဏာမက္ေမာလို႔ အထူးအခြင့္အေရး မက္ေမာလို႔ ေနရာမက္ေမာလို႔ လုပ္ေနတာ မဟုတ္ဘူးဆိုတာ သက္ေသထူလိုက္ပါလို႔ က်မက တုိက္တြန္းခ်င္ပါတယ္။ တိုက္တြန္းတယ္ ဆိုတာထက္ တနည္းအားျဖင့္ ေျပာရရင္ စိန္ေခၚမွဳလို႔လည္း ေျပာလို႔ရပါတယ္။ က်မ စိန္ေခၚပါတယ္” လို႔ အတိအလင္း ေျပာဆုိမွဳေတြ ရွိေနပါျပီ။
ကိုမင္းကိုႏုိင္ကလည္း ဖဲြ႕စည္းပံုျပင္ေရး ေဟာေျပာပဲြမွာ ဒါဟာ လူအင္အားျပတဲ့ ပဲြမဟုတ္ဘူး၊ တကယ္ ျပခ်င္ရင္ ေဟာဒီ ရန္ကုန္ တစ္ျမိဳ႕လံုး၊ စည္ပင္သာယာ နယ္နိမိတ္ၾကီး တစ္ခုလံုး လူပင္လယ္ၾကီးျဖစ္သြားေအာင္ လမ္းေပၚ ျပည့္သြားေအာင္ အားလံုး ဖန္တီးႏိုင္ပါတယ္ ဆိုျပီး ရဲရဲေတာက္ မိန္႔ခြန္းေခၽြပါတယ္။ အေတာမသတ္ႏုိင္တဲ့ လက္ခုပ္သံေတြ ရပါတယ္။ သေဘာကေတာ့ စစ္တပ္ရဲ႕ သေဘာ မပါလည္း ဖဲြ႕စည္းပံုကို ျပင္ခ်င္တယ္၊ စစ္တပ္ဟာ ဂုဏ္သိကၡာရွိရွိနဲ႔ စစ္တန္းလ်ား ျပန္သြားပါ ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ပါပဲ။
ဒါနဲ႔ ပါတ္သက္လို႔ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီးမင္းေအာင္လွိဳင္ တို႔ကေတာ့ ေရွ႕ပိုင္းမွာကတည္းက ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေျပာဆိုထားခဲ့ျပီးပါျပီ။ သူတို႔က ဖဲြ႕စည္းပံုထဲက အခ်က္တစ္ခ်ိဳ႕ ျပင္ရမယ္၊ ဒါေပမယ့္ ျပင္တဲ့အခါ အခန္း ၁၂ ပုဒ္မ ၄၃၆ ပါ ျပဌာန္းခ်က္အတိုင္းပဲ ျပင္ရမယ္ လို႔ ဆိုထားပါတယ္။ အဓိပၸါယ္ကေတာ့ ဖဲြ႕စည္းပံုထဲက ဘယ္အခ်က္ျပင္ျပင္ တပ္မေတာ္က သေဘာတူမွ ျပင္ပါ လို႔ ဆိုလိုတာပါပဲ။ သေဘာထား ဆႏၵႏွစ္ခု အေရွ႕နဲ႔ အေနာက္၊ ေတာင္နဲ႔ေျမာက္ ဆန္႔က်င္ဘက္ေတြ ျဖစ္ေနတာပါ။
လက္ရွိ လႊတ္ေတာ္ထဲက ဖဲြ႕စည္းပံုျပင္ေရး ေကာ္မတီကလည္း ေန႔စဥ္ အစည္းအေ၀းေတြ လုပ္ေနတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ သူရဦးေရႊမန္း အၾကံျပဳထားတဲ့ ပုဒ္မ ၄၃၆ ျပင္ေရး အရင္ေဆြးေႏြးပါ ဆိုတဲ့အတိုင္း ေဆြးေႏြးျပီးေနာက္ သေဘာထားတစ္ခု ထြက္လာျပီလို႔ ေျပာၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူရဦးေရႊမန္း ခ်မွတ္ထားတဲ့ လွ်ိဳ႕၀ွက္ေရး လမ္းစဥ္အရ ဘယ္သူကမွ တရား၀င္ ထုတ္ေျပာတာ မရွိသလို ဘယ္လို ပံုစံလည္း ဆိုတာ မွန္းဆရ ခက္ခဲပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက ေကာ္မတီဟာ အမ်ားသေဘာနဲ႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ႏုိင္တာမို႔ အျဖစ္ႏုိင္ဆံုးဟာ ဒီ ၄၃၆ ျပင္ဆင္ေရး ဆိုတာဟာ ျပည္ခိုင္ျဖိဳးပါတီက အဆိုျပဳူတဲ့ မူတစ္ခု ျဖစ္မွာ ေသျခာပါတယ္။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ အဲဒီ မူတစ္ခု လႊတ္ေတာ္ထဲ ေရာက္လာႏုိင္ေပမယ့္ တပ္မေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြက သေဘာမတူရင္ ဘာမွ လုပ္လို႔ မရႏုိင္ပါဘူး။ ေျပာရရင္ အာဏာရွိသူေတြ၊ လႊတ္ေတာ္ကို လႊမ္းမိုးထားသူေတြနဲ႔ အတိုက္အခံေတြအၾကား အမ်ိဳးသားျပန္လည္ ရင္ၾကားေစ့ေရးကို အေျခခံတဲ့ မူတခု ရွာေတြ႕ၾကေသးပံု မေပၚပါဘူး။ ဒီအတြက္ ျပႆနာ မေျပလည္ႏုိင္ပါဘူး။
အလားတူ အစိုးရနဲ႔ လက္နက္ကိုင္တိုင္းရင္းသားေတြအၾကား အပစ္ရပ္ေရး စာခ်ဳပ္တစ္ခု ရလာေရး ညွိႏွိဳင္းေနတာလဲ အဆင္မေျပႏုိင္ေသးပါဘူး။ လက္နက္ကိုင္ တုိင္းရင္းသားေတြထဲမွာ အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ေရးထိုးမထားတာ၊ ႏုိင္ငံေရးအရ သေဘာတူညီခ်က္ မရရင္ လက္မွတ္မထိုးႏုိင္ဘူးလို႔ တရား၀င္ေၾကျငာထားသူဟာ ေကအိုင္အို ကခ်င္ျပည္လြတ္လပ္ေရး အဖဲြ႕ျဖစ္ပါတယ္။ ျပီးခဲ့တဲ့ ဧျပီလ ကစ အစိုးရစစ္တပ္က ဒုတပ္ရင္းမွဴးတစ္ေယာက္ ပစ္ခတ္ခံရ၊ က်ဆံုးသြားမွဳက အစ ျပဳျပီး အစိုးရတပ္နဲ႔ ေကအိုင္ေအ တိုက္ပဲြေတြ ျပန္ျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရတပ္က နယ္ေျမ စိုးမိုးေရးေတြလုပ္၊ ေကအိုင္ေအ စခန္းကုန္းေတြကို သိမ္းယူတာေတြ လုပ္ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္း ေကအိုင္အိုဘက္က အစိုးရနဲ႔ ေဆြးေႏြးလိုေၾကာင္း ကမ္းလွမ္းတာေတြ လုပ္ပါတယ္။
ဒီ ၾကားကာလထဲမွာပဲ ေကအိုင္ေအက အစိုးရ၀န္ထမ္း တခ်ိဳ႕ကို ဖမ္းဆီးတာ လုပ္ပါတယ္။ အစိုးရ စိုးမိုးနယ္ေျမထဲက လူငယ္ေတြကိုဖမ္းျပီး တပ္သားသစ္ စုေဆာင္းတာေတြ လုပ္ပါတယ္။ အဲဒီလူေတြ ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔၊ ျပန္မလႊတ္ေပးရင္ စစ္္ေရးနည္းနဲ႔ တုိက္မယ္လို႔ အစိုးရဘက္က ရာဇသံ ေပးပါတယ္။ အဲဒီ ကာလ အတြင္း ျမစ္ၾကီးနားမွာ ေကအုိင္အိုနဲ႔ အစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ေတြ႕တဲ့အခါ အစိုးရဘက္က ခါတိုင္းပါေနၾက ကာကြယ္ေရး၀န္ၾကီးဌာန ဘက္က ကိုယ္စားလွယ္ တစ္ေယာက္မွ မပါပါဘူး။ တမင္ မတက္တာပါ။ ဒီလိုနဲ႔ အစိုးရနဲ႔ ေကအိုင္အို ေဆြးေႏြးပဲြ ထူးျခားတဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ မရပဲ ျပီးဆံုးသြားပါတယ္။ ေကအုိင္အိုက ဖမ္းထားတဲ့သူေတြ လႊတ္ေပးလိုက္တဲ့တိုင္ အေျခအေနက တင္းမာေနဆဲပါပဲ။
တဆက္တည္း ရန္ကုန္မွာ အစိုးရနဲ႔ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြ စုဖဲြ႕ထားတဲ့ NCCT အဖြဲ႔ ေဆြးေႏြးပဲြေတြ လုပ္ပါတယ္။ သံုးရက္ ၾကာပါတယ္။ ေကအိုင္အို ဘက္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဂြမ္ေမာ္ မတက္ပါဘူး။ တတိယတန္းေခါင္းေဆာင္ တေယာက္ျဖစ္တဲ့ ဗိုလ္မွဴးၾကီး ဆင္၀ါး အဆင့္ေလာက္ပဲ တက္ခုိင္းပါတယ္။ ေျပာရရင္ ဒီ အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ ဒုတိယ မူၾကမ္း ရတဲ့တိုင္ အေခ်ာသတ္မူ ရဖို႔ လိုပါေသးတယ္း။ အေခ်ာသတ္မူ ရခဲ့ရင္ေတာင္ အဲဒီ မူကို လက္နက္ကိုင္ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြ သေဘာတူဖို႔ လိုဦးမယ္လို႔ ေျပာေန ဆုိေနၾကပါျပီ။ ျခံဳျပီးေျပာရရင္ အစိုးရနဲ႔ တုိင္းရင္းသားေတြဟာ ႏုိင္ငံေရးျပသနာ ေျဖရွင္းႏိုင္ေရး အစျပဳဖို႔ ေ၀းလို႔ အပစ္ရပ္ စာခ်ဳပ္တစ္ခု လက္မွတ္ထိုးဖို႔ေတာင္ ဘယ္ေတာ့လည္း မေသခ်ာ မေရရာေသးပါဘူး။ ဒီလိုျဖစ္ရတာဟာ တကယ္လို႔ အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္သာ လက္မွတ္ထုိးလိုက္ရင္ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရ နာမည္ေကာင္းရသြားမယ္၊ လက္ရွိ စစ္တပ္ကို ကမၻာက ခ်ီးက်ဴးၾကမယ္၊ ဒါဆို ေနာက္ပိုင္း အစိုးရတပ္က သူတို႔ကို ဖိႏွိပ္မွဳေတြ လုပ္လာႏုိင္တယ္ ဆိုျပီး တုိင္းရင္းသားေတြဘက္က စိုးရိမ္ေနၾကတာလဲ ပါပါတယ္။ တခ်ိဳ႕အဖဲြ႕ကေတာ့ အပစ္ရပ္လိုက္ရင္ ကိုယ့္အခန္းက႑ ေပ်ာက္သြားမွာ မလိုလားတဲ့ စစ္ဘုရင္ေတြရဲ႕ စိုးရိမ္ခ်က္ပါ။
ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ျမန္မာႏုိင္ငံထဲမွာ တကယ္လိုေနတာက အမ်ိဳးသားျပန္လည္ ရင္ၾကားေစ့ေရး ေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္မယ့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမွဳေတြ၊ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရးကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏုိင္မယ့္ တကယ့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမွဳေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီး မင္းေအာင္လွိဳင္ ေလးပြင့္ဆုိင္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးေရးလိုမ်ိဳးပါ။ ဒီလို ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးေရးေတြ ျဖစ္ေပၚလာဖို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဘက္က အမ်ိဳးသားျပန္လည္ ရင္ၾကားေစ့ေရးကို ျဖစ္ေပၚေစမယ့္ ဖဲြ႕စည္းပံုျပင္ေရး ဆိုတာမ်ိဳး စျပီး အဆုိျပဳဖို႔ လိုပါလိမ့္မယ္။ အခု လုပ္ေနတဲ့ တပ္မေတာ္ စစ္တန္းလ်ားျပန္ေရး နဲ႔ကေတာ့ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးေရး ျဖစ္လာႏုိင္ဖြယ္ မရွိပါဘူး။
အလားတူ တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ဆိုရင္လည္း အစိုးရနဲ႔ စစ္တပ္ ထိပ္ပိုင္း တာ၀န္ရွိသူေတြ၊ ဥပမာ- ေကအဲန္ယူ၊ ေကအိုင္အို၊ အက္စ္အက္စ္ေအ လို အင္အားရွိ တပ္ဖဲြ႕ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမွဳေတြ ျဖစ္ေပၚဖို႔ လိုပါတယ္။ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမွဳ ေပၚလာေအာင္ ေကအိုင္အို လုိ အဖဲြ႕က အပစ္ရပ္ လက္ခံဖို႔ လိုပါတယ္။ အစိုးရ တပ္ဘက္ကလည္း လက္ရွိ အက္စ္အက္စ္ေအ ရံုးကို ၀င္ေမႊတဲ့ ကိစၥမ်ိဳး၊ အက္စ္အက္စ္ေအ နဲ႔ ထိေတြ႕သူကို မတရားအသင္း ပုဒ္မ ၁၇-၁ နဲ႔ တရားစဲြတာမ်ိဳး မလုပ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒီလို တကယ့္ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးပဲြေတြကသာ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရး၊ တုိင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရး လမ္းေၾကာင္းေပၚကို ေရာက္ေစမွာျဖစ္ျပီး ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ကို အဆင္ေျပေျပ ေက်ာ္ျဖတ္မွာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း သံုးသပ္တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။
(စာေရးသူသည္ ရန္ကုန္ အေျခစိုက္ သတင္းစာဆရာ တဦးျဖစ္သည္။ လတ္တေလာ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးႏွင့္ လူမႈေရး အျဖစ္အပ်က္မ်ား အေပၚ ေဝဖန္ သုံးသပ္ခ်က္ ေဆာင္းပါးမ်ားကို သတင္းစာ၊ ဂ်ာနယ္မ်ားတြင္ ေရးသားလ်က္ ရွိသည္။)
ခုဆိုရင္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ေခါင္းေဆာင္တဲ့ အစိုးရသစ္တက္တာ ၃ ႏွစ္ေက်ာ္ပါျပီ။ အလားတူ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ ဦးေဆာင္ျပီး အေျပာင္းအလဲ ေဖာ္ေဆာင္ေနတာလဲ ၃ ႏွစ္ေက်ာ္ကာလထဲ ေရာက္လာပါျပီ။ အေျပာင္းအလဲ လုပ္ကာစ ႏုိင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းရဲ႕ အံၾသ၊ ခ်ီးက်ဴး လက္ခုတ္ ၾသဘာသံေတြ ရခဲ့သေလာက္ ေနာက္ထပ္တၾကိမ္ ေရြးေကာက္ပဲြ က်င္းပမယ့္ ၂၀၁၅ နီးလာေလေလ တိုင္းျပည္ တည္ျငိမ္မွဳ ရွိပါ့မလား ဆိုျပီး စိုးရိမ္မွဳေတြ ပိုလာေလေလ ျဖစ္ေနတာ ေတြ႕ျမင္ၾကရပါတယ္။ တကယ့္လက္ေတြ႕လည္း ျမိဳ႕ေပၚမွာ အမ်ိဳးသားျပန္လည္ ရင္ၾကားေစ့ေရး ေကာင္းေကာင္း မတည္ေဆာက္ႏုိင္ေသးသလို အဓိကအားျဖင့္ လက္နက္ကိုင္ တုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရး ဆိုတာကိုလည္း မတည္ေဆာက္ႏိုင္ေသးပါဘူး။ ဒီၾကားထဲ ဗီယက္နမ္မွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ တရုတ္ဆန္႔က်င္ေရး လွဳပ္ရွားမွဳေတြ၊ ထိုင္းႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းမွဳေတြကလည္း နမူနာေကာင္းေတြ မဟုတ္တာမို႔ ျမန္မာ့အေရးဟာ ပိုပုိျပီး စိုးရိမ္မကင္းစရာ ျဖစ္လာေနပါတယ္။ လက္ရွိ ဘာေတြ ျဖစ္ေနသလဲ၊ ၂၀၁၅ ကို ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ျဖတ္ေက်ာ္ႏုိင္ေအာင္ ဘာေတြ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္သင့္သလဲဆိုတာ ေဆြးေႏြးတင္ျပသြားပါ့မယ္။
ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးမွာ လက္ရွိ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ ျပႆနာၾကီး ကေတာ့ ဖဲြ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး ျဖစ္ပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္ ဖဲြ႕စည္းပံု ျပင္ေရးနဲ႔ ပါတ္သက္ျပီး မူ ၃ ခု လမ္းေၾကာင္းသံုးသြယ္ ျဖစ္ေပၚေနျပီး တခုနဲ႔ တခု ထိပ္တိုက္ေတြ႕မယ့္ သေဘာလည္း ျမင္ေတြ႕ေနရပါတယ္။ အားလံုး သိၾကတဲ့အတိုင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ NLD နဲ႔ ၈၈ ပြင့္လင္းအဖဲြ႕ေတြဟာ ဖဲြ႕စည္းပံုထဲက ပုဒ္မ ၄၃၆ ကို ျပင္လိုၾကပါတယ္။ ပါတီေခါင္းေဆာင္တေယာက္ ျဖစ္တဲ့ ဦး၀င္းျမင့္က ေရြးေကာက္ခံ အမတ္ေတြရဲ႕ သံုးပံုႏွစ္ပံု အရည္အတြက္နဲ႔ ဖဲြ႕စည္းပံုျပင္လို႔ ရတဲ့ အေနအထားမ်ိဳး လိုခ်င္တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကေတာ့ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြကို အခြင့္ထူးေတြ မယူဖို႔ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေဟာေျပာပါတယ္။ တပ္မေတာ္ဘက္ကို လွည့္ျပီး “ အာဏာမက္ေမာလို႔ အထူးအခြင့္အေရး မက္ေမာလို႔ ေနရာမက္ေမာလို႔ လုပ္ေနတာ မဟုတ္ဘူးဆိုတာ သက္ေသထူလိုက္ပါလို႔ က်မက တုိက္တြန္းခ်င္ပါတယ္။ တိုက္တြန္းတယ္ ဆိုတာထက္ တနည္းအားျဖင့္ ေျပာရရင္ စိန္ေခၚမွဳလို႔လည္း ေျပာလို႔ရပါတယ္။ က်မ စိန္ေခၚပါတယ္” လို႔ အတိအလင္း ေျပာဆုိမွဳေတြ ရွိေနပါျပီ။
ကိုမင္းကိုႏုိင္ကလည္း ဖဲြ႕စည္းပံုျပင္ေရး ေဟာေျပာပဲြမွာ ဒါဟာ လူအင္အားျပတဲ့ ပဲြမဟုတ္ဘူး၊ တကယ္ ျပခ်င္ရင္ ေဟာဒီ ရန္ကုန္ တစ္ျမိဳ႕လံုး၊ စည္ပင္သာယာ နယ္နိမိတ္ၾကီး တစ္ခုလံုး လူပင္လယ္ၾကီးျဖစ္သြားေအာင္ လမ္းေပၚ ျပည့္သြားေအာင္ အားလံုး ဖန္တီးႏိုင္ပါတယ္ ဆိုျပီး ရဲရဲေတာက္ မိန္႔ခြန္းေခၽြပါတယ္။ အေတာမသတ္ႏုိင္တဲ့ လက္ခုပ္သံေတြ ရပါတယ္။ သေဘာကေတာ့ စစ္တပ္ရဲ႕ သေဘာ မပါလည္း ဖဲြ႕စည္းပံုကို ျပင္ခ်င္တယ္၊ စစ္တပ္ဟာ ဂုဏ္သိကၡာရွိရွိနဲ႔ စစ္တန္းလ်ား ျပန္သြားပါ ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ပါပဲ။
ဒါနဲ႔ ပါတ္သက္လို႔ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီးမင္းေအာင္လွိဳင္ တို႔ကေတာ့ ေရွ႕ပိုင္းမွာကတည္းက ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေျပာဆိုထားခဲ့ျပီးပါျပီ။ သူတို႔က ဖဲြ႕စည္းပံုထဲက အခ်က္တစ္ခ်ိဳ႕ ျပင္ရမယ္၊ ဒါေပမယ့္ ျပင္တဲ့အခါ အခန္း ၁၂ ပုဒ္မ ၄၃၆ ပါ ျပဌာန္းခ်က္အတိုင္းပဲ ျပင္ရမယ္ လို႔ ဆိုထားပါတယ္။ အဓိပၸါယ္ကေတာ့ ဖဲြ႕စည္းပံုထဲက ဘယ္အခ်က္ျပင္ျပင္ တပ္မေတာ္က သေဘာတူမွ ျပင္ပါ လို႔ ဆိုလိုတာပါပဲ။ သေဘာထား ဆႏၵႏွစ္ခု အေရွ႕နဲ႔ အေနာက္၊ ေတာင္နဲ႔ေျမာက္ ဆန္႔က်င္ဘက္ေတြ ျဖစ္ေနတာပါ။
လက္ရွိ လႊတ္ေတာ္ထဲက ဖဲြ႕စည္းပံုျပင္ေရး ေကာ္မတီကလည္း ေန႔စဥ္ အစည္းအေ၀းေတြ လုပ္ေနတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ သူရဦးေရႊမန္း အၾကံျပဳထားတဲ့ ပုဒ္မ ၄၃၆ ျပင္ေရး အရင္ေဆြးေႏြးပါ ဆိုတဲ့အတိုင္း ေဆြးေႏြးျပီးေနာက္ သေဘာထားတစ္ခု ထြက္လာျပီလို႔ ေျပာၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူရဦးေရႊမန္း ခ်မွတ္ထားတဲ့ လွ်ိဳ႕၀ွက္ေရး လမ္းစဥ္အရ ဘယ္သူကမွ တရား၀င္ ထုတ္ေျပာတာ မရွိသလို ဘယ္လို ပံုစံလည္း ဆိုတာ မွန္းဆရ ခက္ခဲပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက ေကာ္မတီဟာ အမ်ားသေဘာနဲ႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ႏုိင္တာမို႔ အျဖစ္ႏုိင္ဆံုးဟာ ဒီ ၄၃၆ ျပင္ဆင္ေရး ဆိုတာဟာ ျပည္ခိုင္ျဖိဳးပါတီက အဆိုျပဳူတဲ့ မူတစ္ခု ျဖစ္မွာ ေသျခာပါတယ္။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ အဲဒီ မူတစ္ခု လႊတ္ေတာ္ထဲ ေရာက္လာႏုိင္ေပမယ့္ တပ္မေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြက သေဘာမတူရင္ ဘာမွ လုပ္လို႔ မရႏုိင္ပါဘူး။ ေျပာရရင္ အာဏာရွိသူေတြ၊ လႊတ္ေတာ္ကို လႊမ္းမိုးထားသူေတြနဲ႔ အတိုက္အခံေတြအၾကား အမ်ိဳးသားျပန္လည္ ရင္ၾကားေစ့ေရးကို အေျခခံတဲ့ မူတခု ရွာေတြ႕ၾကေသးပံု မေပၚပါဘူး။ ဒီအတြက္ ျပႆနာ မေျပလည္ႏုိင္ပါဘူး။
အလားတူ အစိုးရနဲ႔ လက္နက္ကိုင္တိုင္းရင္းသားေတြအၾကား အပစ္ရပ္ေရး စာခ်ဳပ္တစ္ခု ရလာေရး ညွိႏွိဳင္းေနတာလဲ အဆင္မေျပႏုိင္ေသးပါဘူး။ လက္နက္ကိုင္ တုိင္းရင္းသားေတြထဲမွာ အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ေရးထိုးမထားတာ၊ ႏုိင္ငံေရးအရ သေဘာတူညီခ်က္ မရရင္ လက္မွတ္မထိုးႏုိင္ဘူးလို႔ တရား၀င္ေၾကျငာထားသူဟာ ေကအိုင္အို ကခ်င္ျပည္လြတ္လပ္ေရး အဖဲြ႕ျဖစ္ပါတယ္။ ျပီးခဲ့တဲ့ ဧျပီလ ကစ အစိုးရစစ္တပ္က ဒုတပ္ရင္းမွဴးတစ္ေယာက္ ပစ္ခတ္ခံရ၊ က်ဆံုးသြားမွဳက အစ ျပဳျပီး အစိုးရတပ္နဲ႔ ေကအိုင္ေအ တိုက္ပဲြေတြ ျပန္ျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရတပ္က နယ္ေျမ စိုးမိုးေရးေတြလုပ္၊ ေကအိုင္ေအ စခန္းကုန္းေတြကို သိမ္းယူတာေတြ လုပ္ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္း ေကအိုင္အိုဘက္က အစိုးရနဲ႔ ေဆြးေႏြးလိုေၾကာင္း ကမ္းလွမ္းတာေတြ လုပ္ပါတယ္။
ဒီ ၾကားကာလထဲမွာပဲ ေကအိုင္ေအက အစိုးရ၀န္ထမ္း တခ်ိဳ႕ကို ဖမ္းဆီးတာ လုပ္ပါတယ္။ အစိုးရ စိုးမိုးနယ္ေျမထဲက လူငယ္ေတြကိုဖမ္းျပီး တပ္သားသစ္ စုေဆာင္းတာေတြ လုပ္ပါတယ္။ အဲဒီလူေတြ ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔၊ ျပန္မလႊတ္ေပးရင္ စစ္္ေရးနည္းနဲ႔ တုိက္မယ္လို႔ အစိုးရဘက္က ရာဇသံ ေပးပါတယ္။ အဲဒီ ကာလ အတြင္း ျမစ္ၾကီးနားမွာ ေကအုိင္အိုနဲ႔ အစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ေတြ႕တဲ့အခါ အစိုးရဘက္က ခါတိုင္းပါေနၾက ကာကြယ္ေရး၀န္ၾကီးဌာန ဘက္က ကိုယ္စားလွယ္ တစ္ေယာက္မွ မပါပါဘူး။ တမင္ မတက္တာပါ။ ဒီလိုနဲ႔ အစိုးရနဲ႔ ေကအိုင္အို ေဆြးေႏြးပဲြ ထူးျခားတဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ မရပဲ ျပီးဆံုးသြားပါတယ္။ ေကအုိင္အိုက ဖမ္းထားတဲ့သူေတြ လႊတ္ေပးလိုက္တဲ့တိုင္ အေျခအေနက တင္းမာေနဆဲပါပဲ။
တဆက္တည္း ရန္ကုန္မွာ အစိုးရနဲ႔ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြ စုဖဲြ႕ထားတဲ့ NCCT အဖြဲ႔ ေဆြးေႏြးပဲြေတြ လုပ္ပါတယ္။ သံုးရက္ ၾကာပါတယ္။ ေကအိုင္အို ဘက္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဂြမ္ေမာ္ မတက္ပါဘူး။ တတိယတန္းေခါင္းေဆာင္ တေယာက္ျဖစ္တဲ့ ဗိုလ္မွဴးၾကီး ဆင္၀ါး အဆင့္ေလာက္ပဲ တက္ခုိင္းပါတယ္။ ေျပာရရင္ ဒီ အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ ဒုတိယ မူၾကမ္း ရတဲ့တိုင္ အေခ်ာသတ္မူ ရဖို႔ လိုပါေသးတယ္း။ အေခ်ာသတ္မူ ရခဲ့ရင္ေတာင္ အဲဒီ မူကို လက္နက္ကိုင္ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြ သေဘာတူဖို႔ လိုဦးမယ္လို႔ ေျပာေန ဆုိေနၾကပါျပီ။ ျခံဳျပီးေျပာရရင္ အစိုးရနဲ႔ တုိင္းရင္းသားေတြဟာ ႏုိင္ငံေရးျပသနာ ေျဖရွင္းႏိုင္ေရး အစျပဳဖို႔ ေ၀းလို႔ အပစ္ရပ္ စာခ်ဳပ္တစ္ခု လက္မွတ္ထိုးဖို႔ေတာင္ ဘယ္ေတာ့လည္း မေသခ်ာ မေရရာေသးပါဘူး။ ဒီလိုျဖစ္ရတာဟာ တကယ္လို႔ အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္သာ လက္မွတ္ထုိးလိုက္ရင္ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရ နာမည္ေကာင္းရသြားမယ္၊ လက္ရွိ စစ္တပ္ကို ကမၻာက ခ်ီးက်ဴးၾကမယ္၊ ဒါဆို ေနာက္ပိုင္း အစိုးရတပ္က သူတို႔ကို ဖိႏွိပ္မွဳေတြ လုပ္လာႏုိင္တယ္ ဆိုျပီး တုိင္းရင္းသားေတြဘက္က စိုးရိမ္ေနၾကတာလဲ ပါပါတယ္။ တခ်ိဳ႕အဖဲြ႕ကေတာ့ အပစ္ရပ္လိုက္ရင္ ကိုယ့္အခန္းက႑ ေပ်ာက္သြားမွာ မလိုလားတဲ့ စစ္ဘုရင္ေတြရဲ႕ စိုးရိမ္ခ်က္ပါ။
ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ျမန္မာႏုိင္ငံထဲမွာ တကယ္လိုေနတာက အမ်ိဳးသားျပန္လည္ ရင္ၾကားေစ့ေရး ေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္မယ့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမွဳေတြ၊ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရးကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏုိင္မယ့္ တကယ့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမွဳေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီး မင္းေအာင္လွိဳင္ ေလးပြင့္ဆုိင္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးေရးလိုမ်ိဳးပါ။ ဒီလို ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးေရးေတြ ျဖစ္ေပၚလာဖို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဘက္က အမ်ိဳးသားျပန္လည္ ရင္ၾကားေစ့ေရးကို ျဖစ္ေပၚေစမယ့္ ဖဲြ႕စည္းပံုျပင္ေရး ဆိုတာမ်ိဳး စျပီး အဆုိျပဳဖို႔ လိုပါလိမ့္မယ္။ အခု လုပ္ေနတဲ့ တပ္မေတာ္ စစ္တန္းလ်ားျပန္ေရး နဲ႔ကေတာ့ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးေရး ျဖစ္လာႏုိင္ဖြယ္ မရွိပါဘူး။
အလားတူ တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ဆိုရင္လည္း အစိုးရနဲ႔ စစ္တပ္ ထိပ္ပိုင္း တာ၀န္ရွိသူေတြ၊ ဥပမာ- ေကအဲန္ယူ၊ ေကအိုင္အို၊ အက္စ္အက္စ္ေအ လို အင္အားရွိ တပ္ဖဲြ႕ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမွဳေတြ ျဖစ္ေပၚဖို႔ လိုပါတယ္။ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမွဳ ေပၚလာေအာင္ ေကအိုင္အို လုိ အဖဲြ႕က အပစ္ရပ္ လက္ခံဖို႔ လိုပါတယ္။ အစိုးရ တပ္ဘက္ကလည္း လက္ရွိ အက္စ္အက္စ္ေအ ရံုးကို ၀င္ေမႊတဲ့ ကိစၥမ်ိဳး၊ အက္စ္အက္စ္ေအ နဲ႔ ထိေတြ႕သူကို မတရားအသင္း ပုဒ္မ ၁၇-၁ နဲ႔ တရားစဲြတာမ်ိဳး မလုပ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒီလို တကယ့္ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးပဲြေတြကသာ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရး၊ တုိင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရး လမ္းေၾကာင္းေပၚကို ေရာက္ေစမွာျဖစ္ျပီး ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ကို အဆင္ေျပေျပ ေက်ာ္ျဖတ္မွာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း သံုးသပ္တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။
(စာေရးသူသည္ ရန္ကုန္ အေျခစိုက္ သတင္းစာဆရာ တဦးျဖစ္သည္။ လတ္တေလာ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးႏွင့္ လူမႈေရး အျဖစ္အပ်က္မ်ား အေပၚ ေဝဖန္ သုံးသပ္ခ်က္ ေဆာင္းပါးမ်ားကို သတင္းစာ၊ ဂ်ာနယ္မ်ားတြင္ ေရးသားလ်က္ ရွိသည္။)
အင္းမၿမိဳ႕ရွိ ေျခလ်င္ တပ္ရင္း လက္နက္ခဲယမ္းမ်ား မီးေလာင္ ေပါက္ကြဲမႈျဖစ္ပြား
ေကာင္းျမတ္မင္
ျပည္ခ႐ိုင္ သဲကုန္းၿမိဳ႕နယ္ အင္းမ အေျခစိုက္ အမွတ္ ၈၀ ေျခလ်င္တပ္ရင္း အတြင္း အရာရွိ ရိပ္သာေဟာင္းတြင္ ထားရွိသည့္ လက္နက္ ခဲယမ္းမ်ား ဗုဒၶဟူးေန႔ ညေနပိုင္းက ေပါက္ကြဲမႈ ျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
“တပ္တြင္းထဲမွာ ျဖစ္တဲ့ အတြက္ အ၀င္အထြက္ တင္းက်ပ္ထားတယ္၊ ေလာင္တာက အသံုးျပဳလို႔ မရတဲ့ က်ည္ေတြကေန အပူ လြန္ကဲၿပီး မီးေလာင္ ကြ်မ္းတယ္လို႔ ေျပာတယ္၊ သဲကုန္း၊ ေရႊေတာင္ၿမိဳ႕ေတြက မီးသတ္ကား ၁၀ ကား ေလာက္ လာေပ မယ့္ ၀တ္စံုျပည့္ ၀တ္ထားတာပါတဲ့ ကား ၄ စီးပဲ ၀င္ခြင့္ေပးတယ္၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔ မီးသတ္ ရဲေဘာ္ေတြကို ယူနီေဖာင္း အျပည့္ အစံု ၀တ္ထားတဲ့သူေတြေလာက္ပဲ ၀င္လို႔ထြက္္လို႔ ရတယ္၊ တျခား မွတ္တမ္းယူတာ ဓာတ္ပံု႐ိုက္တာ လုပ္လို႔ မရဘူး”ဟု သြား ေရာက္ မီးၿငိမ္းသတ္ေပးခဲ့သည့္ မီးသတ္ရဲေဘာ္ တဦးက ဧရာ၀တီကို ေျပာသည္။
အင္းမ အေျခစိုက္ အမွတ္ ၈၀ ေျခလ်င္ တပ္ရင္းသည္ ျပည္-ရန္ကုန္ ကားလမ္းေပၚ အင္းမၿမိဳ႕ အ၀င္၌ အေျခစိုက္ထားသည့္ တပ္ျဖစ္ၿပီး မီေလာင္ေပါက္ကြဲသည့္ အသံမ်ားကို အင္းမၿမိဳ႕ထဲကပင္ ၾကားရေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာျပသည္။
ေမ ၂၈ ရက္က မီးေလာင္ေပါက္ကြဲမႈ ျဖစ္ပြားေနစဥ္အတြင္း အမွတ္ ၈၀ ေျခလ်င္တပ္ရင္း အနီးမွ ျဖစ္သန္းသြားလာခဲ့သူ အင္းမၿမိဳ႕ခံ တဦးက “မီးခိုးေတြနဲ႔ အတူ ဗံုးေပါက္တဲ့ အသံမ်ဴိးလို အသံႀကီးေတြ ဆင့္ကဲ ဆင့္ကဲ ၾကားရတယ္၊ မ်က္ႏွာခ်င္း ဆိုင္ ခလရ ၅ တပ္က ကင္းေစာင့္တဲ့သူေတြ ထြက္ေျပးလာၾကတာလည္း ေတြ႔လိုက္ရတယ္”ဟု ေျပာသည္။
မီးေလာင္ေပါက္ကြဲမႈ ျဖစ္ပြားစဥ္ အတြင္း ဗုံးတလုံးမွာ ခလရ ၈၀ တပ္ႏွင့္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆုိင္ ခလရ ၅ တပ္၏ ဗဟုိကင္းတဲ အေရွ႕သုိ႔ က်ေရာက္ ေပါက္ကြဲမႈ ထပ္မံ ျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
မီးေလာင္ေပါက္ကြဲမႈ ျဖစ္ပြားရာ ေနရာသို႔ သတင္းေထာက္မ်ားအား သတင္းယူခြင့္ မျပဳေၾကာင္း သြားေရာက္ သတင္းယူ သည့္ ျပည္ၿမိဳ႕ခံ သတင္းေထာက္ ကိုပိုက္တင္က ဧရာဝတီကို ေျပာသည္။
“သတင္းေထာက္ကတ္ ျပလည္း ဝင္ခြင့္ မေပးဘူး၊ GE တပ္က ဗုိလ္ႀကီး တေယာက္ေတာင္ ယူနီေဖာင္း မဝတ္ထားလုိ႔ ေပး မဝင္ဘူး၊ တပ္အဝင္ တံခါးကုိ အၿပီးပိတ္ထားတာ၊ ဆုံးရႈံးမႈ စာရင္းလည္း မသိခဲ့ရဘူး၊ ဘာမွသိခြင့္ မရခဲ့ဘူး”ဟု ကုိပိုက္တင္ က ဆက္ေျပာသည္။
ျပည္ခ႐ိုင္ မီးသတ္ဦးစီးဌာန မွတ္တမ္၌ မီးေလာင္ေပါက္ကြဲမႈ ျဖစ္ပြားသည့္ ေနရာသုိ႔ ေဒသကြပ္ကဲေရး စစ္ဌာနခ်ဳပ္မွ ကြပ္ကဲ ေရးမႉးႏွင့္ အင္းမ အနီးရွိ တပ္မ်ားမွ တာ၀န္ရွိသူမ်ား လာေရာက္ ၾကည့္ရႈခဲ့ၿပီး ထိခုိက္ဒဏ္ရာ ရရွိမႈ မရွိေၾကာင္း၊ မီးေဘး ဒုကၡသည္လည္း မရွိေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္ကို ေတြ႔ရသည္။
အဆိုပါ မီးေလာင္ေပါက္ကြဲသည့္ စစ္တပ္အတြင္း ျဖစ္ပြားသည့္ မီးေလာင္မႈ ျဖစ္သည့္အတြက္ တပ္တြင္း စည္းကမ္းမ်ား အရ သာ အေရးယူထားသည့္ အတြက္ အင္းမရဲစခန္း အေနျဖင့္ အမႈဖြင့္အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ထားျခင္း မရွိေၾကာင္း အင္းမ ရဲစခန္းမႉး ဦး၀င္းႏုိင္က ဧရာဝတီသုိ႔ ေျပာျပသည္။
ျပည္ခ႐ိုင္ သဲကုန္းၿမိဳ႕နယ္ အင္းမ အေျခစိုက္ အမွတ္ ၈၀ ေျခလ်င္တပ္ရင္း အတြင္း အရာရွိ ရိပ္သာေဟာင္းတြင္ ထားရွိသည့္ လက္နက္ ခဲယမ္းမ်ား ဗုဒၶဟူးေန႔ ညေနပိုင္းက ေပါက္ကြဲမႈ ျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
“တပ္တြင္းထဲမွာ ျဖစ္တဲ့ အတြက္ အ၀င္အထြက္ တင္းက်ပ္ထားတယ္၊ ေလာင္တာက အသံုးျပဳလို႔ မရတဲ့ က်ည္ေတြကေန အပူ လြန္ကဲၿပီး မီးေလာင္ ကြ်မ္းတယ္လို႔ ေျပာတယ္၊ သဲကုန္း၊ ေရႊေတာင္ၿမိဳ႕ေတြက မီးသတ္ကား ၁၀ ကား ေလာက္ လာေပ မယ့္ ၀တ္စံုျပည့္ ၀တ္ထားတာပါတဲ့ ကား ၄ စီးပဲ ၀င္ခြင့္ေပးတယ္၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔ မီးသတ္ ရဲေဘာ္ေတြကို ယူနီေဖာင္း အျပည့္ အစံု ၀တ္ထားတဲ့သူေတြေလာက္ပဲ ၀င္လို႔ထြက္္လို႔ ရတယ္၊ တျခား မွတ္တမ္းယူတာ ဓာတ္ပံု႐ိုက္တာ လုပ္လို႔ မရဘူး”ဟု သြား ေရာက္ မီးၿငိမ္းသတ္ေပးခဲ့သည့္ မီးသတ္ရဲေဘာ္ တဦးက ဧရာ၀တီကို ေျပာသည္။
အင္းမ အေျခစိုက္ အမွတ္ ၈၀ ေျခလ်င္ တပ္ရင္းသည္ ျပည္-ရန္ကုန္ ကားလမ္းေပၚ အင္းမၿမိဳ႕ အ၀င္၌ အေျခစိုက္ထားသည့္ တပ္ျဖစ္ၿပီး မီေလာင္ေပါက္ကြဲသည့္ အသံမ်ားကို အင္းမၿမိဳ႕ထဲကပင္ ၾကားရေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာျပသည္။
ေမ ၂၈ ရက္က မီးေလာင္ေပါက္ကြဲမႈ ျဖစ္ပြားေနစဥ္အတြင္း အမွတ္ ၈၀ ေျခလ်င္တပ္ရင္း အနီးမွ ျဖစ္သန္းသြားလာခဲ့သူ အင္းမၿမိဳ႕ခံ တဦးက “မီးခိုးေတြနဲ႔ အတူ ဗံုးေပါက္တဲ့ အသံမ်ဴိးလို အသံႀကီးေတြ ဆင့္ကဲ ဆင့္ကဲ ၾကားရတယ္၊ မ်က္ႏွာခ်င္း ဆိုင္ ခလရ ၅ တပ္က ကင္းေစာင့္တဲ့သူေတြ ထြက္ေျပးလာၾကတာလည္း ေတြ႔လိုက္ရတယ္”ဟု ေျပာသည္။
မီးေလာင္ေပါက္ကြဲမႈ ျဖစ္ပြားစဥ္ အတြင္း ဗုံးတလုံးမွာ ခလရ ၈၀ တပ္ႏွင့္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆုိင္ ခလရ ၅ တပ္၏ ဗဟုိကင္းတဲ အေရွ႕သုိ႔ က်ေရာက္ ေပါက္ကြဲမႈ ထပ္မံ ျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
မီးေလာင္ေပါက္ကြဲမႈ ျဖစ္ပြားရာ ေနရာသို႔ သတင္းေထာက္မ်ားအား သတင္းယူခြင့္ မျပဳေၾကာင္း သြားေရာက္ သတင္းယူ သည့္ ျပည္ၿမိဳ႕ခံ သတင္းေထာက္ ကိုပိုက္တင္က ဧရာဝတီကို ေျပာသည္။
“သတင္းေထာက္ကတ္ ျပလည္း ဝင္ခြင့္ မေပးဘူး၊ GE တပ္က ဗုိလ္ႀကီး တေယာက္ေတာင္ ယူနီေဖာင္း မဝတ္ထားလုိ႔ ေပး မဝင္ဘူး၊ တပ္အဝင္ တံခါးကုိ အၿပီးပိတ္ထားတာ၊ ဆုံးရႈံးမႈ စာရင္းလည္း မသိခဲ့ရဘူး၊ ဘာမွသိခြင့္ မရခဲ့ဘူး”ဟု ကုိပိုက္တင္ က ဆက္ေျပာသည္။
ျပည္ခ႐ိုင္ မီးသတ္ဦးစီးဌာန မွတ္တမ္၌ မီးေလာင္ေပါက္ကြဲမႈ ျဖစ္ပြားသည့္ ေနရာသုိ႔ ေဒသကြပ္ကဲေရး စစ္ဌာနခ်ဳပ္မွ ကြပ္ကဲ ေရးမႉးႏွင့္ အင္းမ အနီးရွိ တပ္မ်ားမွ တာ၀န္ရွိသူမ်ား လာေရာက္ ၾကည့္ရႈခဲ့ၿပီး ထိခုိက္ဒဏ္ရာ ရရွိမႈ မရွိေၾကာင္း၊ မီးေဘး ဒုကၡသည္လည္း မရွိေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္ကို ေတြ႔ရသည္။
အဆိုပါ မီးေလာင္ေပါက္ကြဲသည့္ စစ္တပ္အတြင္း ျဖစ္ပြားသည့္ မီးေလာင္မႈ ျဖစ္သည့္အတြက္ တပ္တြင္း စည္းကမ္းမ်ား အရ သာ အေရးယူထားသည့္ အတြက္ အင္းမရဲစခန္း အေနျဖင့္ အမႈဖြင့္အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ထားျခင္း မရွိေၾကာင္း အင္းမ ရဲစခန္းမႉး ဦး၀င္းႏုိင္က ဧရာဝတီသုိ႔ ေျပာျပသည္။
ဧရာဝတီတိုင္းတြင္ တည္ေဆာက္ေနသည့္ ျပည္သူဟစ္တိုင္ ဇြန္လတြင္ဖြင့္မည္
စည္သူေမာင္ေမာင္
ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ ၁၉၆၂ေနာက္ပိုင္း ပထမဆံုးေဆာက္လုပ္သည့္ ျပည္သူ႔ဟစ္တိုင္ကို ဧရာဝတီတိုင္းေဒသႀကီး၊ ပုသိမ္ၿမိဳ႕ မုံရြာ-ေရဦးကားလမ္းမႀကီးေပၚရွိ မိခင္ကေလးေစာင့္ေရွာက္ေရး ႐ုံးအနီးတြင္ ေဆာက္လုပ္ေနၿပီး ဇြန္လ ပထမပတ္တြင္ ဖြင့္လွစ္ႏုိင္မည္ဟု ဧရာဝတီတိုင္းေဒသႀကီး အစိုးရအဖဲြ ့အတြင္းေရးမႉး ဦးေအးေက်ာ္က ေမလ ၂၈ရက္က အသိေပး ေျပာဆိုလိုက္သည္။
“ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က ျပည္သူမ်ားကို လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုရင္၊ ျပည္သူေတြခံစားခ်က္ေတြ ပြင့္လင္းစြာ ေျပာဆိုႏုိင္ဖို႔အတြက္ ဟစ္တိုင္ကို တည္ေဆာက္ေပးထားတာပါ၊ ဧရာဝတီတိုင္း တခုလုံးအတြက္ လုပ္ေပးထားတာပါ၊ ဟစ္တိုင္မွာ ေျပာခ်င္တာကို လာေျပာလို႔ရပါတယ္၊ လူထုနစ္နာမႈေတြ ပိုသိေတာ့၊ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို ေဖာ္ေဆာင္ရာမွာ ပိုထိေရာက္တာေပါ့၊ တိုင္းေဒသႀကီး အစိုးရအဖဲြ႔က လုပ္ေပးသင့္တာကို လုပ္ေပးတာလည္းပါတယ္”ဟု ဧရာဝတီတိုင္းေဒသၾကီး အစိုးရအဖဲြ႔ အတြင္းေရးမႉး ဦးေအးေက်ာ္က ေျပာသည္။
ဟစ္တိုင္တြင္ လာေရာက္ေျပာဆိုမည့္ သူမ်ားသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စည္းတန္လွည့္လည္ခြင့္ ဥပေဒအတုိင္း ၿမိဳ ့နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး႐ံုးတြင္ စာတင္ကာ ခြင့္ျပဳခ်က္ရယူရမည္ျဖစ္သည္။ ဟစ္တိုင္တြင္ လာေရာက္ေျပာဆိုမႈတြင္ အမ်ားကို ထိခိုက္ေစသည့္ အေျပာအဆုိ၊ ေစာ္ကားရာေရာက္သည့္ ေျပာဆုိမႈမ်ား မရွိရန္ႏွင့္ ဟစ္တုိင္တြင္ လာေရာက္ေျပာဆုိသူမ်ား၏ လံုၿခံဳေရးအတြက္ ရဲလုံၿခံဳေရးပါ ခ်ထားေပးမည္ဟု ဆုိသည္။
“ဟစ္တိုင္ ထားေပးတာ ဒီမိုကေရစီစနစ္အတြက္ေတာ့ ေကာင္းတယ္၊ လူထုက ဟစ္တိုင္မွာလာေျပာၿပီး တိုင္းေဒသၾကီးအစိုးရအေနနဲ ့ နားေထာင္တာထက္ ပိုလုပ္ေပးရင္ေတာ့ ေကာင္းတဲ့ လုပ္ရပ္တခုျဖစ္တယ္၊ အခုလို လုပ္ေပးတာကိုေတာ့ ၾကိဳဆိုပါတယ္”ဟု ပုသိမ္ၿမိဳ႕ ၈၈ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပြင့္လင္းလူအဖဲြ ့အစည္းက ဦးစိုးလိႈင္ဦးက မဇၥၽိမသို ့ေျပာသည္။
ဟစ္တိုင္ကို ၁၂ေပပတ္လည္၊ ၅ေပ အျမင့္ တည္ေဆာက္ထားၿပီး၊ ဟစ္တိုင္ေနရာတြင္ လာေရာက္နားေထာင္သူ ၅ဝဝခန္႔အထိ ဆန္႔မည္ဟု သိရသည္။
၁၉၆၂ခုႏွစ္၊ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ ဦးႏုလက္ထက္အထိ ျပည္သူ႔ဟစ္တုိင္မ်ား ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ရွိခဲ့ဖူးၿပီး ယင္းေနာက္ပိုင္း မထားရွိေတာ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ ၁၉၆၂ေနာက္ပိုင္း ပထမဆံုးေဆာက္လုပ္သည့္ ျပည္သူ႔ဟစ္တိုင္ကို ဧရာဝတီတိုင္းေဒသႀကီး၊ ပုသိမ္ၿမိဳ႕ မုံရြာ-ေရဦးကားလမ္းမႀကီးေပၚရွိ မိခင္ကေလးေစာင့္ေရွာက္ေရး ႐ုံးအနီးတြင္ ေဆာက္လုပ္ေနၿပီး ဇြန္လ ပထမပတ္တြင္ ဖြင့္လွစ္ႏုိင္မည္ဟု ဧရာဝတီတိုင္းေဒသႀကီး အစိုးရအဖဲြ ့အတြင္းေရးမႉး ဦးေအးေက်ာ္က ေမလ ၂၈ရက္က အသိေပး ေျပာဆိုလိုက္သည္။
“ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က ျပည္သူမ်ားကို လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုရင္၊ ျပည္သူေတြခံစားခ်က္ေတြ ပြင့္လင္းစြာ ေျပာဆိုႏုိင္ဖို႔အတြက္ ဟစ္တိုင္ကို တည္ေဆာက္ေပးထားတာပါ၊ ဧရာဝတီတိုင္း တခုလုံးအတြက္ လုပ္ေပးထားတာပါ၊ ဟစ္တိုင္မွာ ေျပာခ်င္တာကို လာေျပာလို႔ရပါတယ္၊ လူထုနစ္နာမႈေတြ ပိုသိေတာ့၊ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို ေဖာ္ေဆာင္ရာမွာ ပိုထိေရာက္တာေပါ့၊ တိုင္းေဒသႀကီး အစိုးရအဖဲြ႔က လုပ္ေပးသင့္တာကို လုပ္ေပးတာလည္းပါတယ္”ဟု ဧရာဝတီတိုင္းေဒသၾကီး အစိုးရအဖဲြ႔ အတြင္းေရးမႉး ဦးေအးေက်ာ္က ေျပာသည္။
ဟစ္တိုင္တြင္ လာေရာက္ေျပာဆိုမည့္ သူမ်ားသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စည္းတန္လွည့္လည္ခြင့္ ဥပေဒအတုိင္း ၿမိဳ ့နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး႐ံုးတြင္ စာတင္ကာ ခြင့္ျပဳခ်က္ရယူရမည္ျဖစ္သည္။ ဟစ္တိုင္တြင္ လာေရာက္ေျပာဆိုမႈတြင္ အမ်ားကို ထိခိုက္ေစသည့္ အေျပာအဆုိ၊ ေစာ္ကားရာေရာက္သည့္ ေျပာဆုိမႈမ်ား မရွိရန္ႏွင့္ ဟစ္တုိင္တြင္ လာေရာက္ေျပာဆုိသူမ်ား၏ လံုၿခံဳေရးအတြက္ ရဲလုံၿခံဳေရးပါ ခ်ထားေပးမည္ဟု ဆုိသည္။
“ဟစ္တိုင္ ထားေပးတာ ဒီမိုကေရစီစနစ္အတြက္ေတာ့ ေကာင္းတယ္၊ လူထုက ဟစ္တိုင္မွာလာေျပာၿပီး တိုင္းေဒသၾကီးအစိုးရအေနနဲ ့ နားေထာင္တာထက္ ပိုလုပ္ေပးရင္ေတာ့ ေကာင္းတဲ့ လုပ္ရပ္တခုျဖစ္တယ္၊ အခုလို လုပ္ေပးတာကိုေတာ့ ၾကိဳဆိုပါတယ္”ဟု ပုသိမ္ၿမိဳ႕ ၈၈ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပြင့္လင္းလူအဖဲြ ့အစည္းက ဦးစိုးလိႈင္ဦးက မဇၥၽိမသို ့ေျပာသည္။
ဟစ္တိုင္ကို ၁၂ေပပတ္လည္၊ ၅ေပ အျမင့္ တည္ေဆာက္ထားၿပီး၊ ဟစ္တိုင္ေနရာတြင္ လာေရာက္နားေထာင္သူ ၅ဝဝခန္႔အထိ ဆန္႔မည္ဟု သိရသည္။
၁၉၆၂ခုႏွစ္၊ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ ဦးႏုလက္ထက္အထိ ျပည္သူ႔ဟစ္တုိင္မ်ား ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ရွိခဲ့ဖူးၿပီး ယင္းေနာက္ပိုင္း မထားရွိေတာ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ဦးပုိင္ အတြက္ လစာျဖတ္ေတာက္မႈ ေအာက္ေျခ စစ္သည္မ်ား အခက္အခဲႀကံဳေန
ျမတ္စုမြန္
ဧရာဝတီတုိင္း၊ ပုသိမ္ၿမိဳ႕ရွိ ေျခလ်င္တပ္ရင္း တခ်ိဳ႕တြင္ အစုိးရ ဝန္ထမ္းမ်ား လစာတိုးေပးသည့္ ဧၿပီလမွ စတင္၍ ဦးပိုင္ စုေၾကးေငြအျဖစ္ လစာေငြမ်ား လစဥ္ျပန္လည္ ျဖတ္ေတာက္ေနသျဖင့္ အခက္အခဲမ်ား ႀကံဳေတြ႔ေနရေၾကာင္း စစ္သည္ မိသားစုဝင္မ်ားက ဧရာဝတီသုိ႔ ေျပာသည္။
ယင္းသို႔ လအနည္းငယ္ ရပ္ဆိုင္းထားရာမွ လစာေငြ ျပန္လည္ ျဖတ္ေတာက္မႈေၾကာင့္ မေက်နပ္သည့္တပ္ရင္းမ်ားက ထည့္ဝင္ျခင္း မျပဳသည့္အတြက္ မျဖစ္မေနထည့္သြင္းရန္ ဖိအားေပးမႈမ်ားေၾကာင္း အမွတ္ ၃၈ ေျခလ်င္ တပ္ရင္းမွ ေအာက္ေျခ စစ္သည္မ်ားထံမွလည္း သတင္း ရရွိသည္။
“၁၅ သိန္းျပည့္တဲ့ အထိ ျဖတ္သြားမယ္တဲ့။ အတိုးပဲ ထုတ္စားရမယ္တဲ့။ အတိုးေတာင္ ၁၅ သိန္းျပည့္မွ ထုတ္ရမယ္၊ ေသတဲ့အထိ အရင္းျပန္မရဘူး။ ဦးပိုင္ဆိုတာလည္း ဘာမွန္းမသိဘူး။ အတိုး ျပန္ထုတ္တဲ့ အခါလည္း ဘာနံပါတ္နဲ႔ ဘယ္လိုထုတ္ရမယ္ ဆိုတာ မသိဘူး”ဟု အမည္မေဖာ္လိုသူ စစ္သည္ ရဲေဘာ္၏ ဇနီး တဦးက ဧရာဝတီသုိ႔ ေျပာသည္။
ပုသိမ္ၿမိဳ႕ရွိ အေနာက္ေတာင္တိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္(နတခ)ႏွင့္ အမွတ္ ၃၈ ေျခလ်င္ တပ္ရင္းတို႔တြင္ ယင္းသို႔ လစာ ျဖတ္ေတာက္မႈမ်ား အျပင္ ရိကၡာမ်ားအတြက္ လစာျဖတ္ထားေသာ္လည္း ယခုအခ်ိန္ထိ ရိကၡာစံုလင္စြာ မရရွိေသးသည့္ အခက္အခဲမ်ား ႀကံဳေနရေၾကာင္း လည္း သူက ဆက္ေျပာသည္။
လစာ က်ပ္ ၁ သိန္း ဝန္းက်င္သာ ရရွိသည့္ စစ္သည္ ရဲေဘာ္မ်ားသည္ နာမက်န္းမႈႏွင့္ အေရးေပၚ ေငြလိုအပ္ျခင္းမ်ား ႀကံဳရပါက အလြယ္တကူ ျပန္လည္ထုတ္ယူ၍ ရသည့္ ဘဏ္မ်ားတြင္သာ မိမိတို႔၏အစီအစဥ္ျဖင့္ စုေဆာင္းလိုၾကေၾကာင္း စစ္သည္ မိသားစု ဝင္ မ်ားက ေျပာသည္။
“ဆီထုတ္ေပးမယ္ဆိုၿပီး လစာထဲက ျဖတ္ထားတာ အခုခ်ိန္ထိ ဆီမရေသးဘူး။ ရဲေဘာ္ေတြလစာနဲ႔ ဒီလိုပဲ အရင္းအႏွီး လုပ္စားေနၾကတယ္။ ရဲေဘာ္ မိန္းမေတြဆိုေတာ့ တပ္ျပင္ထြက္ၿပီးလည္း အလုပ္လုပ္လို႔မရေတာ့ တပ္တြင္းထဲမွာပဲ ေခ်းငွားေပါင္ႏွံၿပီး လစာ ထုတ္လိုက္၊ အေႂကြးဆပ္လုိက္ လုပ္ေနရတာပဲ”ဟု အထက္ပါ စစ္သည္ ရဲေဘာ္၏ ဇနီးက ေျပာျပသည္။
သို႔ေသာ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွ တပ္မေတာ္သား ကိုယ္စားလွယ္ ဗိုလ္မႉးႀကီးေဌးႏုိင္က ယင္းသို႔ ဦးပိုင္ စုေၾကးေငြ ျဖတ္ေတာက္ျခင္း သည္ စစ္သည္မ်ားအတြက္ အခြင့္အေရးေပးထားျခင္းျဖစ္ၿပီး ျမန္မာ့ စီးပြားေရး ဦးပိုင္လီမိတက္၏ လုပ္ငန္း လည္ပတ္မႈမ်ားတြင္ အစုရွယ္ယာ ထည့္ဝင္ႏိုင္ရန္ စီစဥ္ေပးထားျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ဧရာဝတီသုိ႔ ေျပာသည္။
“စစ္သည္ေတြရဲ႕ ေရရွည္အက်ိဳးကို ေမွ်ာ္ကိုးၿပီး လူႀကီးေတြက စီမံေပးထားတာ။ ေငြ ၁၀၀ ထည့္ရင္ တႏွစ္မွာ အတိုး ၃၀ ျပန္ရမယ္။ ဒီလို လူတိုင္းေတာင္ ထည့္ခြင့္မရွိဘူး။ အရင္းကို ျပန္ထုတ္ခြင့္ေတာ့ မရွိဘူး။ ဒါေပမယ့္ ၃ ႏွစ္ဆိုရင္ အရင္းျပန္ရၿပီ။ ေနာင္ႏွစ္ေတြထည့္တာက အျမတ္ပဲေလ။ ဒီလိုအတိုးႏႈန္းမ်ိဳး ဘယ္ဘဏ္ကမွ မေပးႏုိင္ဘူး”ဟု ဗိုလ္မႉးႀကီးေဌးႏုိင္က ရွင္းျပသည္။
သူက ဆက္လက္၍ “တႏွစ္ေတာင္ စုရမယ္ဆိုေတာ့ တခ်ိဳ႕က နားမလည္တာရွိတယ္။ ဘယ္ေလာက္ ထည့္ရမယ္ ဆိုတာ အေပၚက ညႊန္ၾကား ထားတာေတာ့ မရွိဘူး။ တိုင္းမႉးေတြရဲ႕ အစီအစဥ္ေတြနဲ႔ ထည့္ခိုင္းၾကတာ။ အဆင္မေျပဘူး ဆိုရင္လည္း လစဥ္ ဒါဘာ အစည္းအေဝးေတြမွာ ဒီလေတာ့ အဆင္မေျပဘူးဆိုတာ ထေျပာႏုိင္ပါတယ္”ဟုလည္း ေျပာသည္။
ယခုလက္ရွိ ျဖတ္ေတာက္ေနသည့္ ဦးပိုင္စုေၾကးေငြမ်ားကို သာမန္ ရဲေဘာ္မ်ားႏွင့္ အရာရွိ၊ အရာခံ အဆင့္မ်ား အားလံုးကို ျဖတ္ ေတာက္ျခင္းျဖစ္ရာ လစာနည္းပါးေသာ စစ္သည္မိသားစုမ်ားအတြက္ အခက္ႀကံဳေနေၾကာင္း အမွတ္ ၃၈ ေျခလ်င္ တပ္ရင္းမွ စစ္ သည္ တဦးက ေျပာဆိုသည္။
“တပ္ထဲမွာ စစ္သားေပါင္း ၂၀၀ ေလာက္ရွိတယ္။ အားလံုးထည့္ရတယ္။ လူေတြက မေက်နပ္ ျဖစ္ေနၾကတယ္။ ဒါဘာမွာ ျပန္ေျပာ ေတာ့လည္း မထည့္လို႔မရဘူး၊ ဒါအထက္အမိန္႔လို႔ ေျပာတယ္။ အရာရွိေတြက်ေတာ့ တခါတည္း ၁ သိန္းျဖတ္ၿပီး ေနာက္လေတြ မျဖတ္ေတာ့ဘူးလို႔ သိရတယ္”ဟု သူက ေျပာသည္။
ရွမ္းျပည္နယ္ သီေပါၿမိဳ႕ရွိ ေျချမန္တပ္ရင္း(ခမရ)တခုမွ အမည္မေဖာ္လိုသူ တပ္ၾကပ္တဦးကမူ စုေငြကို အဆင္ေျပသလို ထည့္၍ ရေၾကာင္း ေျပာဆုိသည္။
“က်ေနာ္တို႔တပ္မွာေတာ့ ၅ ေထာင္စီျဖတ္တယ္။ အတင္းအက်ပ္မဟုတ္ပါဘူး။ စုလို႔လည္းရတယ္။ မစုလို႔လည္းရတယ္။ အရာရွိတေယာက္ကို သိန္း ၃၀ ျပည့္ေအာင္စုရမယ္တဲ့။ က်န္တဲ့အဆင့္ကေတာ့ ၁၅ သိန္းစီလို႔ေျပာတယ္။ က်ေနာ္ကေတာ့ ၅ ေထာင္ပဲ ထည့္ၿပီး ေနာက္လေတြ မထည့္ျဖစ္ဘူး”ဟုလည္း ၎က ဧရာဝတီသုိ႔ ေျပာသည္။
ဦးပိုင္ လီမိတက္သည္ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး၊ ေက်ာက္မ်က္၊ သတၱဳ တူးေဖာ္ေရး၊ ေရနံတူးေဖာ္ေရး၊ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔၊ ေမြးျမဴေရး၊ စိုက္ပ်ဳိးေရး၊ ေရလုပ္ငန္း၊ ခရီးသြားလုပ္ငန္း၊ ေဆာက္လုပ္ေရး၊ ဘဏ္လုပ္ငန္း စသည့္ လုပ္ငန္းမ်ား အျပင္ ၾကယ္ငါးပြင့္ သေဘာၤလိုင္း၊ ျပည္တြင္း ေရေၾကာင္းပိုင္ လုပ္ငန္းတခ်ဳိ႕၊ ေလာင္စာဆီ အေရာင္းဆိုင္မ်ား၊ ျပည္ပမွ ကားတင္သြင္းခြင့္ ပါမစ္မ်ားႏွင့္ ျပည္ပ ဆန္ တင္ပို႔မႈ၊ ဘီယာခ်က္စက္႐ုံ၊ စီးကရက္စက္႐ုံ၊ ေသာက္ေရသန္႔၊ သၾကားစက္၊ ပလတ္စတစ္ စက္႐ုံလုပ္ငန္း စသည့္လုပ္ငန္းေပါင္း မ်ားစြာကို လုပ္ကိုင္ေနေၾကာင္း သိရသည္။
ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ စီးပြားေရး ဦးပိုင္ လီမိတက္ ကို ၁၉၉၀ ျပည့္နွစ္တြင္ ယခင္စစ္အစိုးရ၏ စစ္တပ္အႀကီးအကဲမ်ား ဦးေဆာင္ ၍ ဖြဲ႔စည္းတည္ေထာင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ၿပီး ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ တပ္မေတာ္သားမ်ားႏွင့္ မိသားစု၀င္မ်ား၊ တပ္မေတာ္ အၿငိမ္းစားမ်ား စား၀တ္ ေနေရး ေျပလည္ေစရန္ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။
ဦးပိုင္၏ လက္ရွိ ဥကၠ႒ မွာ စစ္ေရးခ်ဳပ္ ဒု ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ခင္ေဇာ္ဦး ျဖစ္ၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ဒု ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း ဦးတင္ေအးလည္း ဦးပိုင္ ဥကၠ႒ အျဖစ္ တာ၀န္ယူခဲ့ ဖူးသည္။
၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွစ၍ အခြန္တိမ္းေရွာင္မႈ ပေပ်ာက္ေစရန္ ေဆာင္ရြက္ေနေသာ္လည္း ႏိုင္ငံေတာ္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ စီးပြားေရး ဦးပိုင္ လီမိတက္သည္ အခြန္ေပးေဆာင္ရန္ မလိုအပ္ေၾကာင္း ျပည္တြင္း အခြန္မ်ား ဦးစီးဌာန ညြန္ၾကားေရးမႉး ဦးေအာင္မိုးၾကည္က ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ႏွစ္ဆန္းပိုင္းတြင္ ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာဆိုထားသည္။
ဧရာဝတီတုိင္း၊ ပုသိမ္ၿမိဳ႕ရွိ ေျခလ်င္တပ္ရင္း တခ်ိဳ႕တြင္ အစုိးရ ဝန္ထမ္းမ်ား လစာတိုးေပးသည့္ ဧၿပီလမွ စတင္၍ ဦးပိုင္ စုေၾကးေငြအျဖစ္ လစာေငြမ်ား လစဥ္ျပန္လည္ ျဖတ္ေတာက္ေနသျဖင့္ အခက္အခဲမ်ား ႀကံဳေတြ႔ေနရေၾကာင္း စစ္သည္ မိသားစုဝင္မ်ားက ဧရာဝတီသုိ႔ ေျပာသည္။
ယင္းသို႔ လအနည္းငယ္ ရပ္ဆိုင္းထားရာမွ လစာေငြ ျပန္လည္ ျဖတ္ေတာက္မႈေၾကာင့္ မေက်နပ္သည့္တပ္ရင္းမ်ားက ထည့္ဝင္ျခင္း မျပဳသည့္အတြက္ မျဖစ္မေနထည့္သြင္းရန္ ဖိအားေပးမႈမ်ားေၾကာင္း အမွတ္ ၃၈ ေျခလ်င္ တပ္ရင္းမွ ေအာက္ေျခ စစ္သည္မ်ားထံမွလည္း သတင္း ရရွိသည္။
“၁၅ သိန္းျပည့္တဲ့ အထိ ျဖတ္သြားမယ္တဲ့။ အတိုးပဲ ထုတ္စားရမယ္တဲ့။ အတိုးေတာင္ ၁၅ သိန္းျပည့္မွ ထုတ္ရမယ္၊ ေသတဲ့အထိ အရင္းျပန္မရဘူး။ ဦးပိုင္ဆိုတာလည္း ဘာမွန္းမသိဘူး။ အတိုး ျပန္ထုတ္တဲ့ အခါလည္း ဘာနံပါတ္နဲ႔ ဘယ္လိုထုတ္ရမယ္ ဆိုတာ မသိဘူး”ဟု အမည္မေဖာ္လိုသူ စစ္သည္ ရဲေဘာ္၏ ဇနီး တဦးက ဧရာဝတီသုိ႔ ေျပာသည္။
ပုသိမ္ၿမိဳ႕ရွိ အေနာက္ေတာင္တိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္(နတခ)ႏွင့္ အမွတ္ ၃၈ ေျခလ်င္ တပ္ရင္းတို႔တြင္ ယင္းသို႔ လစာ ျဖတ္ေတာက္မႈမ်ား အျပင္ ရိကၡာမ်ားအတြက္ လစာျဖတ္ထားေသာ္လည္း ယခုအခ်ိန္ထိ ရိကၡာစံုလင္စြာ မရရွိေသးသည့္ အခက္အခဲမ်ား ႀကံဳေနရေၾကာင္း လည္း သူက ဆက္ေျပာသည္။
လစာ က်ပ္ ၁ သိန္း ဝန္းက်င္သာ ရရွိသည့္ စစ္သည္ ရဲေဘာ္မ်ားသည္ နာမက်န္းမႈႏွင့္ အေရးေပၚ ေငြလိုအပ္ျခင္းမ်ား ႀကံဳရပါက အလြယ္တကူ ျပန္လည္ထုတ္ယူ၍ ရသည့္ ဘဏ္မ်ားတြင္သာ မိမိတို႔၏အစီအစဥ္ျဖင့္ စုေဆာင္းလိုၾကေၾကာင္း စစ္သည္ မိသားစု ဝင္ မ်ားက ေျပာသည္။
“ဆီထုတ္ေပးမယ္ဆိုၿပီး လစာထဲက ျဖတ္ထားတာ အခုခ်ိန္ထိ ဆီမရေသးဘူး။ ရဲေဘာ္ေတြလစာနဲ႔ ဒီလိုပဲ အရင္းအႏွီး လုပ္စားေနၾကတယ္။ ရဲေဘာ္ မိန္းမေတြဆိုေတာ့ တပ္ျပင္ထြက္ၿပီးလည္း အလုပ္လုပ္လို႔မရေတာ့ တပ္တြင္းထဲမွာပဲ ေခ်းငွားေပါင္ႏွံၿပီး လစာ ထုတ္လိုက္၊ အေႂကြးဆပ္လုိက္ လုပ္ေနရတာပဲ”ဟု အထက္ပါ စစ္သည္ ရဲေဘာ္၏ ဇနီးက ေျပာျပသည္။
သို႔ေသာ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွ တပ္မေတာ္သား ကိုယ္စားလွယ္ ဗိုလ္မႉးႀကီးေဌးႏုိင္က ယင္းသို႔ ဦးပိုင္ စုေၾကးေငြ ျဖတ္ေတာက္ျခင္း သည္ စစ္သည္မ်ားအတြက္ အခြင့္အေရးေပးထားျခင္းျဖစ္ၿပီး ျမန္မာ့ စီးပြားေရး ဦးပိုင္လီမိတက္၏ လုပ္ငန္း လည္ပတ္မႈမ်ားတြင္ အစုရွယ္ယာ ထည့္ဝင္ႏိုင္ရန္ စီစဥ္ေပးထားျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ဧရာဝတီသုိ႔ ေျပာသည္။
“စစ္သည္ေတြရဲ႕ ေရရွည္အက်ိဳးကို ေမွ်ာ္ကိုးၿပီး လူႀကီးေတြက စီမံေပးထားတာ။ ေငြ ၁၀၀ ထည့္ရင္ တႏွစ္မွာ အတိုး ၃၀ ျပန္ရမယ္။ ဒီလို လူတိုင္းေတာင္ ထည့္ခြင့္မရွိဘူး။ အရင္းကို ျပန္ထုတ္ခြင့္ေတာ့ မရွိဘူး။ ဒါေပမယ့္ ၃ ႏွစ္ဆိုရင္ အရင္းျပန္ရၿပီ။ ေနာင္ႏွစ္ေတြထည့္တာက အျမတ္ပဲေလ။ ဒီလိုအတိုးႏႈန္းမ်ိဳး ဘယ္ဘဏ္ကမွ မေပးႏုိင္ဘူး”ဟု ဗိုလ္မႉးႀကီးေဌးႏုိင္က ရွင္းျပသည္။
သူက ဆက္လက္၍ “တႏွစ္ေတာင္ စုရမယ္ဆိုေတာ့ တခ်ိဳ႕က နားမလည္တာရွိတယ္။ ဘယ္ေလာက္ ထည့္ရမယ္ ဆိုတာ အေပၚက ညႊန္ၾကား ထားတာေတာ့ မရွိဘူး။ တိုင္းမႉးေတြရဲ႕ အစီအစဥ္ေတြနဲ႔ ထည့္ခိုင္းၾကတာ။ အဆင္မေျပဘူး ဆိုရင္လည္း လစဥ္ ဒါဘာ အစည္းအေဝးေတြမွာ ဒီလေတာ့ အဆင္မေျပဘူးဆိုတာ ထေျပာႏုိင္ပါတယ္”ဟုလည္း ေျပာသည္။
ယခုလက္ရွိ ျဖတ္ေတာက္ေနသည့္ ဦးပိုင္စုေၾကးေငြမ်ားကို သာမန္ ရဲေဘာ္မ်ားႏွင့္ အရာရွိ၊ အရာခံ အဆင့္မ်ား အားလံုးကို ျဖတ္ ေတာက္ျခင္းျဖစ္ရာ လစာနည္းပါးေသာ စစ္သည္မိသားစုမ်ားအတြက္ အခက္ႀကံဳေနေၾကာင္း အမွတ္ ၃၈ ေျခလ်င္ တပ္ရင္းမွ စစ္ သည္ တဦးက ေျပာဆိုသည္။
“တပ္ထဲမွာ စစ္သားေပါင္း ၂၀၀ ေလာက္ရွိတယ္။ အားလံုးထည့္ရတယ္။ လူေတြက မေက်နပ္ ျဖစ္ေနၾကတယ္။ ဒါဘာမွာ ျပန္ေျပာ ေတာ့လည္း မထည့္လို႔မရဘူး၊ ဒါအထက္အမိန္႔လို႔ ေျပာတယ္။ အရာရွိေတြက်ေတာ့ တခါတည္း ၁ သိန္းျဖတ္ၿပီး ေနာက္လေတြ မျဖတ္ေတာ့ဘူးလို႔ သိရတယ္”ဟု သူက ေျပာသည္။
ရွမ္းျပည္နယ္ သီေပါၿမိဳ႕ရွိ ေျချမန္တပ္ရင္း(ခမရ)တခုမွ အမည္မေဖာ္လိုသူ တပ္ၾကပ္တဦးကမူ စုေငြကို အဆင္ေျပသလို ထည့္၍ ရေၾကာင္း ေျပာဆုိသည္။
“က်ေနာ္တို႔တပ္မွာေတာ့ ၅ ေထာင္စီျဖတ္တယ္။ အတင္းအက်ပ္မဟုတ္ပါဘူး။ စုလို႔လည္းရတယ္။ မစုလို႔လည္းရတယ္။ အရာရွိတေယာက္ကို သိန္း ၃၀ ျပည့္ေအာင္စုရမယ္တဲ့။ က်န္တဲ့အဆင့္ကေတာ့ ၁၅ သိန္းစီလို႔ေျပာတယ္။ က်ေနာ္ကေတာ့ ၅ ေထာင္ပဲ ထည့္ၿပီး ေနာက္လေတြ မထည့္ျဖစ္ဘူး”ဟုလည္း ၎က ဧရာဝတီသုိ႔ ေျပာသည္။
ဦးပိုင္ လီမိတက္သည္ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး၊ ေက်ာက္မ်က္၊ သတၱဳ တူးေဖာ္ေရး၊ ေရနံတူးေဖာ္ေရး၊ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔၊ ေမြးျမဴေရး၊ စိုက္ပ်ဳိးေရး၊ ေရလုပ္ငန္း၊ ခရီးသြားလုပ္ငန္း၊ ေဆာက္လုပ္ေရး၊ ဘဏ္လုပ္ငန္း စသည့္ လုပ္ငန္းမ်ား အျပင္ ၾကယ္ငါးပြင့္ သေဘာၤလိုင္း၊ ျပည္တြင္း ေရေၾကာင္းပိုင္ လုပ္ငန္းတခ်ဳိ႕၊ ေလာင္စာဆီ အေရာင္းဆိုင္မ်ား၊ ျပည္ပမွ ကားတင္သြင္းခြင့္ ပါမစ္မ်ားႏွင့္ ျပည္ပ ဆန္ တင္ပို႔မႈ၊ ဘီယာခ်က္စက္႐ုံ၊ စီးကရက္စက္႐ုံ၊ ေသာက္ေရသန္႔၊ သၾကားစက္၊ ပလတ္စတစ္ စက္႐ုံလုပ္ငန္း စသည့္လုပ္ငန္းေပါင္း မ်ားစြာကို လုပ္ကိုင္ေနေၾကာင္း သိရသည္။
ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ စီးပြားေရး ဦးပိုင္ လီမိတက္ ကို ၁၉၉၀ ျပည့္နွစ္တြင္ ယခင္စစ္အစိုးရ၏ စစ္တပ္အႀကီးအကဲမ်ား ဦးေဆာင္ ၍ ဖြဲ႔စည္းတည္ေထာင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ၿပီး ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ တပ္မေတာ္သားမ်ားႏွင့္ မိသားစု၀င္မ်ား၊ တပ္မေတာ္ အၿငိမ္းစားမ်ား စား၀တ္ ေနေရး ေျပလည္ေစရန္ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။
ဦးပိုင္၏ လက္ရွိ ဥကၠ႒ မွာ စစ္ေရးခ်ဳပ္ ဒု ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ခင္ေဇာ္ဦး ျဖစ္ၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ဒု ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း ဦးတင္ေအးလည္း ဦးပိုင္ ဥကၠ႒ အျဖစ္ တာ၀န္ယူခဲ့ ဖူးသည္။
၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွစ၍ အခြန္တိမ္းေရွာင္မႈ ပေပ်ာက္ေစရန္ ေဆာင္ရြက္ေနေသာ္လည္း ႏိုင္ငံေတာ္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ စီးပြားေရး ဦးပိုင္ လီမိတက္သည္ အခြန္ေပးေဆာင္ရန္ မလိုအပ္ေၾကာင္း ျပည္တြင္း အခြန္မ်ား ဦးစီးဌာန ညြန္ၾကားေရးမႉး ဦးေအာင္မိုးၾကည္က ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ႏွစ္ဆန္းပိုင္းတြင္ ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာဆိုထားသည္။
အစိုးရ၏ လယ္ေျမျပႆနာေျဖရွင္းမႈ ညံ့ဖ်င္းခ်က္မ်ား က်င္းပဆဲလႊတ္ေတာ္တြင္ ေဆြးေႏြးေတာ့မည္
မင္းမင္း
ဒုတိယသမၼတဦးၪာဏ္ထြန္း ဦးေဆာင္သည့္ ေျမအသံုးခ်မႈစီမံခန္႔ခြဲေရ ေကာ္မတီ၏ ေျမယာျပႆနာေျဖရွင္းပံု ည့ံဖ်င္းမႈ၊ ကတိမတည္မႈတို႔ကို ယခုက်င္းပေနသည့္ ဒသမအႀကိမ္ လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းတြင္ ေဆြးေႏြးသြားမည္ဟု လယ္ယာေျမစံုစမ္း ေရးေကာ္မရွင္မွ မႏၱလးတိုင္းတာ၀န္ခံျဖစ္သည့္ အမရပူရၿမိဳ႕နယ္မွ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ဦးသိန္းထြန္းဦးက ေျပာသည္။
ယခုက်င္းပေနသည့္ လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းအတြင္း လယ္ယာေျမႏွင့္အျခားေျမမ်ားသိမ္းဆည္းခံရမႈေၾကာင့္ ျပည္သူမ်ားနစ္နာမႈမရွိေစေရးအတြက္ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္၏ အစီရင္ခံစာ အပိုင္း(၄)ကို တင္ျပမည္ျဖစ္ကာ ယင္းအစီရင္ခံစာအေပၚ ေဆြးေႏြးသြားမည္ဟု ၎က ေျပာသည္။
ယင္းအျပင္ “အစီရင္ခံစာေတြအေပၚမွာ သက္ဆိုင္ရာအေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြက ေနၿပီးေတာ့ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈရွိ၊ မရွိဆိုတာ သံသယျဖစ္ဖြယ္ ရွိတယ္ဆိုတဲ့ ကိစၥေတြ ေဆြးေႏြးဖို႔ရွိပါတယ္” ဟုလည္း ဦးသိန္းထြန္းဦးက ေျပာသည္။
အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ၿပီးခဲ့သည့္ လယ္ယာေျမမ်ားကို ယခုႏွစ္ မိုးသီးႏွံစိုက္ ပ်ဳိးရာသီ ဇြန္လကုန္ မတိုင္မီႏွင့္ ေဆာင္းသီးႏွံစိုးပ်ိဳးရာသီ စက္တင္ဘာလမတုိင္မီ ျပန္ေပးရန္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က တိုက္တြန္းထားသကဲ့သုိ႔ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းၿပီး ပြင့္လင္းျမင္သာစြာ ပူးေပါင္းေျဖရွင္းရန္လည္း သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ၫႊန္ၾကားထားေသးသည္။
သို႔ေသာ္ အစိုးရက ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ မရွိသကဲ့သို႔ မည္သို႔ ေျဖရွင္းေနသည္ကိုပင္ မသိရဟု အမတ္မ်ားက ယခုႏွစ္ဆန္း လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းကာလအတြင္း ေ၀ဖန္ေျပာဆိုၾကသည္။
ထို႔ျပင္ မူလပိုင္ရွင္မ်ားတို႔ လက္၀ယ္သို႔စိုက္ပ်ိဳးရာသီအမီ ျပန္ရႏိုင္မည္မဟုတ္ဟု လယ္ယာေျမေကာ္မရွင္မွ ရန္ကုန္တိုင္းတာ၀န္ခံျဖစ္သည့္ ေတာင္ဥကၠလာပၿမိဳ႕နယ္မွ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးေအာင္သိန္းလင္းကလည္း မဇၩိမကို ေျပာဆိုထားသည္။
“ေကာ္မတီမွာပါတဲ့ အာဏာပိုင္အဆင့္ဆင့္က လက္ရွိအေျခအေနမွာ ဘယ္ေျမေတြျပန္ေပးပါမယ္။ ဘယ္လိုျပန္ေပးပါမယ္ ေျပာတာေတြ မေတြ႔ရဘူးဗ်။ သတင္းစာေတြမွာ ျပန္ေပးၿပီဆိုတာ ေျပာေနေပမယ့္ လက္ေတြ႕မွာ ဘာမွမရွိေသးဘူး” ဟု အစိုးရ႐ံုးစိုက္ရာ ေနျပည္ေတာ္ေကာင္စီနယ္ေျမရွိ ဥတၱရသီရိၿမိဳ႕နယ္မွ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးမင္းသူက ေျပာသည္။
လယ္ယာေျမျပႆနာမ်ားကို အစိုးရကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းပံု ေႏွးေကြးလြန္းျခင္း၊ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈမရွိျခင္း၊ နည္းစနစ္မက်ျခင္းသည္ ေျမယာစီမံခန္႔ခြဲမႈေကာ္မတီတြင္ ေျမသိမ္းသူမ်ား၊ ေျမသိမ္းစဥ္က တာ၀န္ရိွသူမ်ား ပါ၀င္ေနျခင္းေၾကာင့္ ၾကန္႔ၾကာေနျခင္းဟု အမတ္တို႔က သံုးသပ္ေျပာဆိုသည္။
ေျမအသံုးခ်မႈ စီမံခန္႔ခြဲေရးေကာ္မတီ၏တာ၀န္မွာ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္တြင္ ဖြဲ႕စည္းထားေသာ လယ္ယာေျမစံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္က စံုစမ္းထားသည့္ လယ္ယာေျမသိမ္းျပႆနာကို ျပန္လည္စိစစ္ကာ မူလပိုင္ရွင္မ်ားထံ ျပန္လည္ေပးအပ္ရမည္ ျဖစ္သည္။
ေကာ္မတီသည္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က ဖြဲ႕စည္းထားေသာ လယ္ယာေျမ သိမ္းဆည္းခံရမႈ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္သို႔ ျပည္သူမ်ား တိုင္ၾကားထားသည့္ လယ္ယာေျမျပႆနာအမႈအေရအတြက္ ၇၄၅ မႈကို တစ္ရက္လွ်င္ ႏွစ္မႈႏႈန္းျဖင့္ တစ္ႏွစ္အတြင္း အၿပီးေျဖရွင္းေပးမည္ဟု ေကာ္မတီဖြဲ႕စည္းၿပီးကာစ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလက ကတိျပဳ ေျပာဆိုထားခဲ့သည္။
ဒုတိယသမၼတဦးၪာဏ္ထြန္း ဦးေဆာင္သည့္ ေျမအသံုးခ်မႈစီမံခန္႔ခြဲေရ ေကာ္မတီ၏ ေျမယာျပႆနာေျဖရွင္းပံု ည့ံဖ်င္းမႈ၊ ကတိမတည္မႈတို႔ကို ယခုက်င္းပေနသည့္ ဒသမအႀကိမ္ လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းတြင္ ေဆြးေႏြးသြားမည္ဟု လယ္ယာေျမစံုစမ္း ေရးေကာ္မရွင္မွ မႏၱလးတိုင္းတာ၀န္ခံျဖစ္သည့္ အမရပူရၿမိဳ႕နယ္မွ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ဦးသိန္းထြန္းဦးက ေျပာသည္။
ယခုက်င္းပေနသည့္ လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းအတြင္း လယ္ယာေျမႏွင့္အျခားေျမမ်ားသိမ္းဆည္းခံရမႈေၾကာင့္ ျပည္သူမ်ားနစ္နာမႈမရွိေစေရးအတြက္ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္၏ အစီရင္ခံစာ အပိုင္း(၄)ကို တင္ျပမည္ျဖစ္ကာ ယင္းအစီရင္ခံစာအေပၚ ေဆြးေႏြးသြားမည္ဟု ၎က ေျပာသည္။
ယင္းအျပင္ “အစီရင္ခံစာေတြအေပၚမွာ သက္ဆိုင္ရာအေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြက ေနၿပီးေတာ့ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈရွိ၊ မရွိဆိုတာ သံသယျဖစ္ဖြယ္ ရွိတယ္ဆိုတဲ့ ကိစၥေတြ ေဆြးေႏြးဖို႔ရွိပါတယ္” ဟုလည္း ဦးသိန္းထြန္းဦးက ေျပာသည္။
အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ၿပီးခဲ့သည့္ လယ္ယာေျမမ်ားကို ယခုႏွစ္ မိုးသီးႏွံစိုက္ ပ်ဳိးရာသီ ဇြန္လကုန္ မတိုင္မီႏွင့္ ေဆာင္းသီးႏွံစိုးပ်ိဳးရာသီ စက္တင္ဘာလမတုိင္မီ ျပန္ေပးရန္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က တိုက္တြန္းထားသကဲ့သုိ႔ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းၿပီး ပြင့္လင္းျမင္သာစြာ ပူးေပါင္းေျဖရွင္းရန္လည္း သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ၫႊန္ၾကားထားေသးသည္။
သို႔ေသာ္ အစိုးရက ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ မရွိသကဲ့သို႔ မည္သို႔ ေျဖရွင္းေနသည္ကိုပင္ မသိရဟု အမတ္မ်ားက ယခုႏွစ္ဆန္း လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းကာလအတြင္း ေ၀ဖန္ေျပာဆိုၾကသည္။
ထို႔ျပင္ မူလပိုင္ရွင္မ်ားတို႔ လက္၀ယ္သို႔စိုက္ပ်ိဳးရာသီအမီ ျပန္ရႏိုင္မည္မဟုတ္ဟု လယ္ယာေျမေကာ္မရွင္မွ ရန္ကုန္တိုင္းတာ၀န္ခံျဖစ္သည့္ ေတာင္ဥကၠလာပၿမိဳ႕နယ္မွ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးေအာင္သိန္းလင္းကလည္း မဇၩိမကို ေျပာဆိုထားသည္။
“ေကာ္မတီမွာပါတဲ့ အာဏာပိုင္အဆင့္ဆင့္က လက္ရွိအေျခအေနမွာ ဘယ္ေျမေတြျပန္ေပးပါမယ္။ ဘယ္လိုျပန္ေပးပါမယ္ ေျပာတာေတြ မေတြ႔ရဘူးဗ်။ သတင္းစာေတြမွာ ျပန္ေပးၿပီဆိုတာ ေျပာေနေပမယ့္ လက္ေတြ႕မွာ ဘာမွမရွိေသးဘူး” ဟု အစိုးရ႐ံုးစိုက္ရာ ေနျပည္ေတာ္ေကာင္စီနယ္ေျမရွိ ဥတၱရသီရိၿမိဳ႕နယ္မွ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးမင္းသူက ေျပာသည္။
လယ္ယာေျမျပႆနာမ်ားကို အစိုးရကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းပံု ေႏွးေကြးလြန္းျခင္း၊ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈမရွိျခင္း၊ နည္းစနစ္မက်ျခင္းသည္ ေျမယာစီမံခန္႔ခြဲမႈေကာ္မတီတြင္ ေျမသိမ္းသူမ်ား၊ ေျမသိမ္းစဥ္က တာ၀န္ရိွသူမ်ား ပါ၀င္ေနျခင္းေၾကာင့္ ၾကန္႔ၾကာေနျခင္းဟု အမတ္တို႔က သံုးသပ္ေျပာဆိုသည္။
ေျမအသံုးခ်မႈ စီမံခန္႔ခြဲေရးေကာ္မတီ၏တာ၀န္မွာ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္တြင္ ဖြဲ႕စည္းထားေသာ လယ္ယာေျမစံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္က စံုစမ္းထားသည့္ လယ္ယာေျမသိမ္းျပႆနာကို ျပန္လည္စိစစ္ကာ မူလပိုင္ရွင္မ်ားထံ ျပန္လည္ေပးအပ္ရမည္ ျဖစ္သည္။
ေကာ္မတီသည္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က ဖြဲ႕စည္းထားေသာ လယ္ယာေျမ သိမ္းဆည္းခံရမႈ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္သို႔ ျပည္သူမ်ား တိုင္ၾကားထားသည့္ လယ္ယာေျမျပႆနာအမႈအေရအတြက္ ၇၄၅ မႈကို တစ္ရက္လွ်င္ ႏွစ္မႈႏႈန္းျဖင့္ တစ္ႏွစ္အတြင္း အၿပီးေျဖရွင္းေပးမည္ဟု ေကာ္မတီဖြဲ႕စည္းၿပီးကာစ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလက ကတိျပဳ ေျပာဆိုထားခဲ့သည္။
သင့္ေလ်ာ္မည့္ ဖက္ဒရယ္ ပံုစံကို ရွာေဖြျခင္း
ဘာေတးလင့္တနာ
ျမန္မာ အစိုးရႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အတုိက္အခံမ်ားၾကား ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးမႈမ်ား ခရီးမေရာက္ဘဲ ျဖစ္ေနရျခင္းအတြက္ အေၾကာင္းျပခ်က္တခု ရွိပါသည္။ ၂ ဘက္လံုးက ရရွိႏိုင္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ထားျခင္းမ်ားက အေျခခံအားျဖင့္ ဆန္႔က်င္ကြဲလြဲေနၾက၍ ျဖစ္သည္။
အစိုးရ လိုခ်င္ေသာအရာက တႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာျဖင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ျဖစ္သည္။ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲၿပီးလွ်င္ အုပ္စုအသီးသီးက ၎တို႔၏ သက္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကို ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားအျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းလဲၿပီးေနာက္ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ဖို႔ ျဖစ္သည္။ အကယ္၍ ေရြးေကာက္ခံရလွ်င္ လႊတ္ေတာ္တြင္ ႏိုင္ငံေရးကိစၥမ်ား ေဆြးေႏြးဖို႔ ျဖစ္သည္။
ဗမာ မဟုတ္သည့္ တိုင္းသားအဖြဲ႔မ်ားဘက္ကမူ တႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာျဖင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးျခင္း မျပဳမီ ႏိုင္ငံေရးအရ ေဆြးေႏြးလိုၾကသည္။ ပို၍ အေရးႀကီးသည္မွာ သူတို႔က ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကို ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ အေျခခံဥပေဒကို ဖ်က္သိမ္းၿပီး စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းယူခဲ့သည့္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ မတိုင္မီက ရွိခဲ့သည့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု စနစ္ကို ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးကို ဦးတည္သည့္ ပထမေျခလွမ္းအျဖစ္ ႐ႈျမင္ထားၾကသည္။
သို႔ေသာ္လည္း အစိုးရ၏ ေနာက္တြင္ ရပ္တည္ေနေသာ စစ္တပ္က ဖက္ဒရယ္စနစ္သည္ တိုင္းျပည္ကို အစိတ္စိတ္ အမႊာမႊာ ၿပိဳကြဲေစမည့္ ပထမေျခလွမ္းတရပ္ဟု ယူၿပီး လက္မခံႏိုင္ျဖစ္ေနသည္။ တိက်ေသခ်ာေသာ ႏိုင္ငံေရးကိစၥမ်ားကို လႊတ္ေတာ္တြင္ ေဆြးေႏြးႏိုင္ေသာ္လည္း ျပည္ေထာင္စု မၿပိဳကြဲေရးသည္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ အေျခခံဥပေဒတြင္ အခိုင္အမာ ထည့္သြင္းထားသည့္ အေျခခံမူ ၆ ရပ္တြင္ တခုအပါအ၀င္ ျဖစ္ေနသည္။
အျခားတဘက္တြင္လည္း တိုင္းရင္းသား အတိုက္အခံအဖြဲ႔မ်ားက သူတို႔လိုခ်င္သည့္ ဖက္ဒရယ္စနစ္ကို ရွင္းလင္း သဲကြဲေအာင္ ထုတ္ေဖာ္ မျပႏိုင္ၾကေသးေပ။ သူတို႔က ျမန္မာႏိုင္ငံကို မည္ကဲ့သို႔ေသာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုမ်ိဳး ျဖစ္ေစခ်င္ပါသနည္း။ ဗဟိုအစိုးရႏွင့္ ျပည္နယ္ အစိုးရမ်ားၾကားတြင္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာကို မည္သို႔ ခြဲေ၀ႏိုင္မည္နည္း။ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔အခ်ိဳ႕က စတင္ေျပာဆိုေနၾကၿပီျဖစ္သည့္ “ဖက္ဒရယ္ စစ္တပ္” ဆိုသည္ကို တိတိက်က်မည္သို႔ သတ္မွတ္ႏိုင္မည္နည္း။ အဆိုပါ ျပႆနာမ်ားကို ရွင္းလင္းႏိုင္လွ်င္ပင္ ျမန္မာစစ္တပ္၏ ဖက္ဒရယ္စနစ္အေပၚ ထားရွိသည့္ စိတ္ထားကို ေျပာင္းလဲရန္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ အနည္းငယ္မွ်သာ သို႔မဟုတ္ လံုး၀မရွိသေလာက္ ျဖစ္ေနသည္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ ကေနဒါ၊ ဂ်ာမနီ ႏွင့္ လူမ်ိဳးစံုသည့္ မေလးရွား ႏိုင္ငံအထိ စံျပဳစရာ ပံုစံမ်ားလည္း ေဖာ္ျပခဲ့ၾကၿပီး ျဖစ္သည္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္ ဖက္ဒရယ္စနစ္ရွိသည္။ သို႔ေသာ္လည္း လူမ်ိဳးကြဲျပားမႈအေပၚတြင္ အေျခမခံေပ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔မ်ားကလည္း ထိုပံုစံမ်ိဳး လိုခ်င္ေနသည္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္ အင္ဂလို-ဆက္ဆြန္၊ အိုင္ယာလန္၊ ပိုလန္၊ မကၠဆီကို၊ တ႐ုတ္၊ အီတလီ အစရွိသျဖင့္ လူမ်ိဳးႏွင့္ ခြဲျခားသည့္ျပည္နယ္ မရွိပါ။ ျပည္နယ္ဆိုသည္မွာ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ ျပည္သူမ်ား အလံုးအရင္းျဖင့္ ေနထိုင္ၾကသည့္ ေနရာမ်ားကို ပထ၀ီနည္းအရ ပိုင္းျခားထားျခင္းသာ ျဖစ္သည္။
ကေနဒါ ႏိုင္ငံတြင္ ျပင္သစ္စကား ေျပာသူအမ်ားစုရွိသည့္ ကြိဘက္ (Quebec) ေဒသရွိၿပီး ႐ံုးသံုးဘာသာစကား အျဖစ္ အဂၤလိပ္ႏွင့္ ျပင္သစ္ဘာသာ၂ မ်ိဳးလံုး သံုးစြဲသည္။ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္တြင္ အင္ႏ်ဴး၀စ္ (ကေနဒါႏိုင္ငံအတြင္းတြင္ ေနထိုင္ၾကသည့္ အက္စ္ကီးမိုး လူမ်ိဳးစုတခု) ဘာသာစကား အဓိကသံုးစြဲသည့္ အေနာက္ေျမာက္ ေဒသမ်ားသည္ Nunavut ေဒသသစ္ ျဖစ္လာသည္။ ထို႔ျပင္ ကေနဒါတြင္ တျခားေသာ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ေဒသမ်ားလည္း ရွိေသးသည္။ ကေနဒါႏိုင္ငံသည္ အေမရိကန္ကဲ့သို႔ပင္ ေျပာင္းေရႊ႕၀င္ေရာက္လာသည့္ အုပ္စု အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ တည္ေထာင္ထားျခင္း ျဖစ္ေသာ္လည္း လူမ်ိဳးစုကို အေျခခံထားသည့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္နယ္စနစ္ကို က်င့္သံုးျခင္း မရွိပါ။
မေလးရွားႏိုင္ငံသည္ လူမ်ိဳးစံုသည့္ ႏိုင္ငံျဖစ္ေသာ္လည္း ၎၏ ဖက္ဒရယ္စနစ္တြင္ မေလး၊ တ႐ုတ္ ႏွင့္ အိႏၵိယ ျပည္နယ္မ်ား မပါ၀င္ပါ။ မေလးရွားႏိုင္ငံ၏ ဖက္ဒရယ္စနစ္သည္ မေလးရွား႐ိုးရာ စူလတန္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ ရင္ခြင္ပုိက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္မ်ားကို အေျခခံထားသည္။ သို႔ေသာ္လည္း မေလးရွားႏိုင္ငံ၏ ျပည္နယ္ ၁၃ ခုတြင္ လူမ်ိဳးစု အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိေနသည္။ မေလးရွားႏိုင္ငံက ဖက္ဒရယ္ သမၼတႏိုင္ငံတခု ျဖစ္သည့္ ဂ်ာမနီ ႏို္င္ငံႏွင့္ ဆင္တူသည္။ ဂ်ာမနီႏိုင္ငံသည္ ၁၉ ရာစုေႏွာင္းပိုင္းတြင္ ဘုရင့္ႏိုင္ငံေဟာင္းမ်ား၊ မင္းညီမင္းသားမ်ား ပိုင္ဆိုင္သည့္ နယ္ေျမမ်ားကို ေပါင္းစု၍ တည္ေထာင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံတခုတည္းအျဖစ္ တည္ေထာင္ခဲ့ေသာ္လည္း လူမ်ိဳးေပါင္းစပ္ဖြဲ႔စည္းမႈတြင္ ဂ်ာမန္လူမ်ိဳးမ်ားက ၾသဇာလႊမ္းမိုးထားသည္။
လက္ေတြ႔တြင္ လူမ်ိဳး သို႔မဟုတ္ ဘာသာစကားကို အေျချပဳ၍ ဖြဲ႕စည္းထားသည့္ ျပည္ထာင္စု အလြန္နည္းပါးသည္။ တခုမွာ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္က ၿပိဳကြဲခဲ့ေသာ ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စု ျဖစ္သည္။ ေနာက္တခုမွာ ၁၉၉၀ ႏွစ္မ်ား၌ ကြဲျပားေသာ လူမ်ိဳးစု အဖြဲ႔မ်ားအတြင္း ခါးသီးသည့္ တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့ၿပီးေနာက္ ၿပိဳလဲခဲ့ရသည့္ ယူဂိုဆလားဗီးယား ျပည္ေထာင္စု ျဖစ္သည္။ တတိယ တခုမွာ ဘယ္လ္ဂ်ီယံႏိုင္ငံျဖစ္သည္။ ဘယ္လ္ဂ်ီယံ ႏိုင္ငံတြင္ ဒတ္ခ်္ဘာသာစကား ေျပာသည့္ ဖလက္မစ္ခ်္မ်ားႏွင့္ ျပင္သစ္စကားေျပာသည့္ ၀ါလိုနီယာမ်ား ဟူ၍ အဓိကလူမ်ိဳးစု ၂ ခု သာရွိသည္။ အေရွ႕ဖက္ပိုင္းတြင္ ဂ်ာမန္စကားေျပာသည့္ အသိုင္းအ၀ိုင္းငယ္ တခုရွိသည္။ လူမ်ိဳးစု အေရအတြက္ နည္းေသာ္လည္း ဘယ္လ္ဂ်ီယံႏိုင္ငံသည္ အလုပ္လုပ္မည့္ ဗဟိုအစိုးရမ်ား ဖြဲ႔စည္းေရးကို မဆိုထားႏွင့္ ညီညြတ္မႈကို ထိန္းသိမ္းထားႏိုင္ေရး အတြက္ပင္ ျပႆနာမ်ား ဆက္တိုက္ ႀကံဳေတြ႔ေနရသည္။
ဤသို႔ဆိုပါလွ်င္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတုယူ လိုက္နာႏိုင္မည့္ ေအာင္ျမင္ေသာ ပံုစံတခု ရွိႏိုင္ပါမည္လား။ အိႏၵိယတခုထဲသာ ရွိမည္ဟု ယူဆရပါသည္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၏ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒတြင္ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု၊ ဖက္ဒရယ္၀ါဒ စသည္ျဖင့္ ရည္ညႊန္းေဖာ္ျပထားျခင္း မရွိေသာ္လည္း ျပည္နယ္ ၂၈ ခုႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုနယ္ေျမ ၇ ခုရွိေသာ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၏ အေျခခံ ဖြဲ႔စည္း တည္ေဆာက္ပံုသည္ ဖက္ဒရယ္စနစ္ ျဖစ္သည္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၏ ဖြဲ႔စည္းပံုတြင္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ား အတြက္ ဥပေဒျပဳရန္ ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ ျပည္နယ္မ်ားသို႔ အခြင့္အာဏာေပးေသာ စာရင္း ၃ ခု ပါ၀င္သည္။ ဥပမာျပရလွ်င္ ျပည္နယ္တိုင္း၌ ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ထားသည့္ ဥပေဒျပဳ အဖြဲ႔အစည္းရွိၿပီး ကိုယ္ပိုင္ ႐ံုးသံုးဘာသာစကားႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္ရဲတပ္ဖြဲ႔ ရွိသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ကာကြယ္ေရးသည္ ဗဟို အစိုးရ၏ တာ၀န္ျဖစ္သည္။ အိႏၵိယ စစ္တပ္တြင္ တိုင္းရင္းသား တပ္ဖြဲ႔မ်ားရွိေသာ္လည္း ဖက္ဒရယ္စစ္တပ္ မဟုတ္ပါ။ အားလံုးက ဗဟို၏ ထိန္းခ်ဳပ္မႈေအာက္တြင္ ရွိေနသည္။ အျခားပံုစံမ်ားက အလုပ္ျဖစ္မည္ မဟုတ္ပါ။ တတိယစာရင္းတြင္ ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ ျပည္နယ္ ၂ ခုလံုးက ဥပေဒျပဳႏိုင္သည့္ အေၾကာင္းကိစၥမ်ား ပါ၀င္သည္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံတြင္ ျပည္တြင္း လူမ်ိဳးေရး ပဋိပကၡမ်ား ရွိေနေသာ္လည္း အေတာ္ေလး ဟန္ခ်က္မွ်တ၍ အလုပ္ျဖစ္ပါသည္။ ဆိုဗီယက္ႏွင့္ ယူဂိုဆလားဗီးယားတို႔ကဲ့သို႔ ၿပိဳကြဲသြားခဲ့ျခင္း မရွိသလို ဘယ္လ္ဂ်ီယံ ႏိုင္ငံကဲ့သို႔ အလုပ္မတြင္ျခင္းမ်ိဳးလည္း မရွိပါ။
သို႔ေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံက အိႏၵိယပံုစံကို လိုက္မည္ဆိုလွ်င္ ႀကံဳလာမည့္ ျပႆနာမ်ားအတြက္ ႀကိဳတင္ ျပင္ဆင္ရမည္ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစု တခုတည္းသာ ေနထိုင္သည့္ ျပည္နယ္ သို႔မဟုတ္ တိုင္းေဒသ မရွိပါ။ ကခ်င္ျပည္နယ္မွ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ကခ်င္တိုင္းရင္းသားမ်ားၾကား အုပ္စုကြဲျပားမႈမ်ား ရွိေနသည္။ ရွမ္းျပည္နယ္တြင္လည္း ၁၉၅၀ ႏွစ္မ်ားအတြင္းတြင္ ပအို႔၀္ တိုင္းရင္းသားတို႔၏ ေတာ္လွန္ပုန္ကန္မႈ ေပၚေပါက္ခဲ့သည္။ ပအို႔၀္ တိုင္းရင္းသားတို႔က ဗဟိုအစိုးရကို ေတာ္လွန္ၾကျခင္း မဟုတ္ေသာ္လည္း ၎တို႔ကို လႊမ္းမိုးထားသည့္ ရွမ္းေစာ္ဘြားမ်ားကို အာခံ ဖီဆန္ခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ရွမ္းျပည္နယ္၏ အေရွ႕ေျမာက္ပိုင္းႏွင့္ အေရွ႕ပိုင္းတြင္ လႈပ္ရွားေနေသာ ‘၀’ ျပည္ ေသြးစည္း ညီညြတ္ေရး တပ္မေတာ္ကလည္း သူတို႔လူမ်ိဳးမ်ား အတြက္ သီးျခားျပည္နယ္ လိုခ်င္ေနသည္။ မြန္ျပည္နယ္ တခုလည္း ရွိေသးသည္။ မြန္ တိုင္းရင္းသားမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစု အမ်ားအျပားႏွင့္ ေရာေႏွာေနထိုင္မႈ အမ်ားဆံုးရွိသည္ဟု ယူဆႏိုင္ပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပထမဦးဆံုး ျဖစ္သည့္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒတြင္ ေဆြးေႏြးေရးအတြက္ အေျခခံတခုရွိႏိုင္ ပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း အနည္းငယ္မွ်သာ ျဖစ္သည္။ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ၏ အျငင္းပြားဖြယ္ရာ အျဖစ္ဆံုး စာပိုဒ္က အခန္း ၁၀ တြင္ ပါရွိသည့္ ခြဲထြက္ခြင့္ျဖစ္သည္။ အဆိုပါ အပိုဒ္အရ ၿဗိတိသွ် ကိုလိုနီအျဖစ္မွ လြတ္လပ္ေရးရၿပီး ၁၀ ႏွစ္ၾကာသည့္အခါတြင္ ျပည္နယ္တိုင္းက ျပည္ေထာင္စုမွ ခြဲထြက္ခြင့္ရရွိမည္ ျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္လည္း တျခားစာပိုဒ္မ်ားတြင္ သတ္မွတ္ထားခ်က္အရ ထိုအခြင့္အေရးသည္ ကရင္ သို႔မဟုတ္ ကခ်င္ျပည္နယ္မ်ား အတြက္ အသံုးျပဳ၍ မရေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ သေဘာတရားအရဆိုလွ်င္ ရွမ္းျပည္နယ္ႏွင့္ ကယားျပည္နယ္မ်ားသာ ျပည္ေထာင္စုမွ ခြဲထြက္ခြင့္ ရွိေနသည္။ မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ ထိုစာပိုဒ္အတိုင္း လက္ေတြ႔လုပ္ေဆာင္ရမည္ဟု ဆိုလိုျခင္း မဟုတ္ပါ။ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ဗမာ မဟုတ္ေသာ တိုင္းရင္းသားျပည္သူမ်ား ပူးေပါင္းပါ၀င္လိုမႈ ပိုမ်ားလာေအာင္ ေရးဆြဲစဥ္က ထည့္သြင္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ မြန္၊ ခ်င္း ႏွင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္မ်ားသည္ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္မွသာ ထူေထာင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည့္အတြက္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံုတြင္ အက်ံဳး၀င္ျခင္း မရွိပါ။
၁၉၇၄ ခုႏွစ္တြင္ ျပဌာန္းခဲ့သည့္ အေျခခံဥပေဒတြင္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ႏွစ္ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းယူၿပီးေနာက္ပိုင္း ေပ်ာက္ကြယ္ခဲ့ရေသာ ဖက္ဒရယ္စနစ္ႏွင့္ ေဒသဆိုင္ရာ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ စသည္တို႔ ကို တားျမစ္မႈမ်ား ပါ၀င္ေနသည္။ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ အေျခခံဥပေဒသည္လည္း ပင္ကိုယ္သေဘာအရ ဖက္ဒရယ္စနစ္ မဟုတ္ပါ။ ျပည္နယ္မ်ားႏွင့္ တိုင္းေဒသႀကီးမ်ား ကြာျခားမႈမရွိသလို တိုင္းႏွင့္ ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္မ်ားကလည္း အိႏၵိယႏိုင္ငံမွ ျပည္နယ္ ဥပေဒျပဳအဖြဲ႔မ်ား သို႔မဟုတ္ အေမရိကန္ႏွင့္ ကေနဒါတို႔မွ လူမ်ိဳးစုကို အေျခမခံေသာ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္သည့္ ေဒသမ်ားမွ ဥပေဒျပဳအဖြဲ႕မ်ားကဲ့သို႔ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာမရွိၾကပါ။
ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာဖက္ဒရယ္သည္ မည္သည့္အသြင္ႏွင့္ တူႏိုင္ပါသနည္း။ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္က ခ်မွတ္ခဲ့ေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အစီအစဥ္တြင္ ျမန္မာအစိုးရက တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔မ်ားကို နယ္ျခားေစာင့္ တပ္ဖြဲ႔မ်ားအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ရန္ ဖိတ္ေခၚခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း အလြန္မွားယြင္းေသာ စိတ္ကူးတခု ျဖစ္ပါသည္။ ႏိုင္ငံ အားလံုးနီးပါးတြင္ နယ္စပ္ လံုၿခံဳေရးသည္ ဗဟိုအစိုးရ၏ တာ၀န္သာျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ထိစပ္ေနသည့္ အိႏၵိယ အေရွ႕ေျမာက္ဖက္ပိုင္း ျပည္နယ္မ်ားတြင္ နယ္စပ္ လံုၿခံဳေရးသည္ စစ္တပ္ မဟုတ္ေသာ အာသံ ေသနတ္ကိုင္တပ္ (Assam Rifles) မ်ား၏ လက္တြင္ရွိၿပီး ၎တို႔ကို နယူးေဒလီၿမိဳ႕ရွိ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာနက ကြပ္ကဲသည္။ ဗဟိုက ထိန္းခ်ဳပ္သည့္ တျခားနယ္ျခားေစာင့္ တပ္ဖြဲ႔မ်ားလည္း တခါတရံ ေဒသခံရဲတပ္ဖြဲ႕က ကူညီရသည္။ သို႔ေသာ္လည္း နယ္စပ္ လံုၿခံဳေရးအတြက္ တာ၀န္မယူရပါ။
နာဂလန္း၊ မဏိပူရ၊ မီဇိုရမ္ႏွင့္ တျခား အိႏၵိယျပည္နယ္မ်ားတြင္ ကိုယ္ပိုင္ လက္နက္ကိုင္ ရဲတပ္ဖြဲ႔မ်ားရွိၿပီး သူတို႔ကို သက္ဆိုင္ရာ ျပည္နယ္အစိုးရမ်ားက ႀကီးၾကပ္ကြပ္ကဲၾကသည္။ အကယ္၍ ထိုစနစ္ကို လက္ခံသံုးစြဲမည္ဆိုလွ်င္ ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA) သို႔မဟုတ္ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ (SSA) တို႔သည္ ကခ်င္ျပည္နယ္ သို႔မဟုတ္ ရွမ္းျပည္ နယ္ လက္နက္ကိုင္ရဲတပ္ဖြဲ႔မ်ားအျဖစ္ ေျပာင္းလဲသြားၾကႏိုင္ေသာ္လည္း နယ္စပ္ဓားျပမ်ား၊ ေမွာင္ခိုသမားမ်ားအျဖစ္ အလြယ္တကူ တံဆိပ္ကပ္ သိကၡာခ်ျခင္း ခံရႏိုင္သည့္ နယ္ျခားေစာင့္ တပ္ဖြဲ႔မ်ားအျဖစ္သို႔ မဟုတ္ပါ။
ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔မ်ားအေနျဖင့္ အလုပ္ျဖစ္မည့္ ပံုစံတခုရွာေဖြရန္ လိုအပ္ေနပါသည္။ ထို႔ျပင္ အလားအလာ အေကာင္းဆံုး အေျဖက အိႏၵိယ၏ပံုစံကို ေလ့လာျခင္း ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။ အမွတ္ရေနရမည့္ အေရးႀကီးသည့္ အခ်က္တခုမွာ ရွမ္း၊ ကခ်င္ ႏွင့္ ခ်င္းတို႔သည္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၂ ရက္ေန႔က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းႏွင့္ အတူ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကၿပီး ျဖစ္ကာ ပင္လံုစာခ်ဳပ္တြင္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ အျပည့္အ၀ ရရွိေရးကို အေျခခံမူအေနျဖင့္ လက္ခံေၾကာင္း ရွင္းလင္းစြာ ေဖာ္ျပထားျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိုအေျခခံ အခ်က္ေပၚတြင္ပင္ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးကို တည္ေဆာက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိုအခ်က္သည္ပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ဗမာ မဟုတ္သည့္ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ စိတ္ဆႏၵကို ေက်နပ္ႏွစ္သိမ့္မႈေပးႏိုင္မည့္ အေျဖတခုအျဖစ္ ရွိေနဆဲျဖစ္ပါသည္။
(၂၀၁၄ မတ္လထုတ္ The Irrawaddy မဂၢဇင္းပါ ဘာေတးလ္ လစ္တနာ (Bertil Lintner) ၏ Finding a Federal Model that Fits ကို ဘာသာျပန္ဆိုပါသည္။ ဘာေတးလ္ လစ္တနာသည္ ျမန္မာ့အေရး ကြ်မ္းက်င္သူ ဆြီဒင္သတင္းစာဆရာ တဦးျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ စာအုပ္မ်ား ေရးသားခဲ့သည္။)
ျမန္မာ အစိုးရႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အတုိက္အခံမ်ားၾကား ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးမႈမ်ား ခရီးမေရာက္ဘဲ ျဖစ္ေနရျခင္းအတြက္ အေၾကာင္းျပခ်က္တခု ရွိပါသည္။ ၂ ဘက္လံုးက ရရွိႏိုင္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ထားျခင္းမ်ားက အေျခခံအားျဖင့္ ဆန္႔က်င္ကြဲလြဲေနၾက၍ ျဖစ္သည္။
အစိုးရ လိုခ်င္ေသာအရာက တႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာျဖင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ျဖစ္သည္။ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲၿပီးလွ်င္ အုပ္စုအသီးသီးက ၎တို႔၏ သက္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကို ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားအျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းလဲၿပီးေနာက္ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ဖို႔ ျဖစ္သည္။ အကယ္၍ ေရြးေကာက္ခံရလွ်င္ လႊတ္ေတာ္တြင္ ႏိုင္ငံေရးကိစၥမ်ား ေဆြးေႏြးဖို႔ ျဖစ္သည္။
ဗမာ မဟုတ္သည့္ တိုင္းသားအဖြဲ႔မ်ားဘက္ကမူ တႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာျဖင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးျခင္း မျပဳမီ ႏိုင္ငံေရးအရ ေဆြးေႏြးလိုၾကသည္။ ပို၍ အေရးႀကီးသည္မွာ သူတို႔က ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကို ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ အေျခခံဥပေဒကို ဖ်က္သိမ္းၿပီး စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းယူခဲ့သည့္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ မတိုင္မီက ရွိခဲ့သည့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု စနစ္ကို ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးကို ဦးတည္သည့္ ပထမေျခလွမ္းအျဖစ္ ႐ႈျမင္ထားၾကသည္။
သို႔ေသာ္လည္း အစိုးရ၏ ေနာက္တြင္ ရပ္တည္ေနေသာ စစ္တပ္က ဖက္ဒရယ္စနစ္သည္ တိုင္းျပည္ကို အစိတ္စိတ္ အမႊာမႊာ ၿပိဳကြဲေစမည့္ ပထမေျခလွမ္းတရပ္ဟု ယူၿပီး လက္မခံႏိုင္ျဖစ္ေနသည္။ တိက်ေသခ်ာေသာ ႏိုင္ငံေရးကိစၥမ်ားကို လႊတ္ေတာ္တြင္ ေဆြးေႏြးႏိုင္ေသာ္လည္း ျပည္ေထာင္စု မၿပိဳကြဲေရးသည္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ အေျခခံဥပေဒတြင္ အခိုင္အမာ ထည့္သြင္းထားသည့္ အေျခခံမူ ၆ ရပ္တြင္ တခုအပါအ၀င္ ျဖစ္ေနသည္။
အျခားတဘက္တြင္လည္း တိုင္းရင္းသား အတိုက္အခံအဖြဲ႔မ်ားက သူတို႔လိုခ်င္သည့္ ဖက္ဒရယ္စနစ္ကို ရွင္းလင္း သဲကြဲေအာင္ ထုတ္ေဖာ္ မျပႏိုင္ၾကေသးေပ။ သူတို႔က ျမန္မာႏိုင္ငံကို မည္ကဲ့သို႔ေသာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုမ်ိဳး ျဖစ္ေစခ်င္ပါသနည္း။ ဗဟိုအစိုးရႏွင့္ ျပည္နယ္ အစိုးရမ်ားၾကားတြင္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာကို မည္သို႔ ခြဲေ၀ႏိုင္မည္နည္း။ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔အခ်ိဳ႕က စတင္ေျပာဆိုေနၾကၿပီျဖစ္သည့္ “ဖက္ဒရယ္ စစ္တပ္” ဆိုသည္ကို တိတိက်က်မည္သို႔ သတ္မွတ္ႏိုင္မည္နည္း။ အဆိုပါ ျပႆနာမ်ားကို ရွင္းလင္းႏိုင္လွ်င္ပင္ ျမန္မာစစ္တပ္၏ ဖက္ဒရယ္စနစ္အေပၚ ထားရွိသည့္ စိတ္ထားကို ေျပာင္းလဲရန္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ အနည္းငယ္မွ်သာ သို႔မဟုတ္ လံုး၀မရွိသေလာက္ ျဖစ္ေနသည္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ ကေနဒါ၊ ဂ်ာမနီ ႏွင့္ လူမ်ိဳးစံုသည့္ မေလးရွား ႏိုင္ငံအထိ စံျပဳစရာ ပံုစံမ်ားလည္း ေဖာ္ျပခဲ့ၾကၿပီး ျဖစ္သည္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္ ဖက္ဒရယ္စနစ္ရွိသည္။ သို႔ေသာ္လည္း လူမ်ိဳးကြဲျပားမႈအေပၚတြင္ အေျခမခံေပ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔မ်ားကလည္း ထိုပံုစံမ်ိဳး လိုခ်င္ေနသည္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္ အင္ဂလို-ဆက္ဆြန္၊ အိုင္ယာလန္၊ ပိုလန္၊ မကၠဆီကို၊ တ႐ုတ္၊ အီတလီ အစရွိသျဖင့္ လူမ်ိဳးႏွင့္ ခြဲျခားသည့္ျပည္နယ္ မရွိပါ။ ျပည္နယ္ဆိုသည္မွာ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ ျပည္သူမ်ား အလံုးအရင္းျဖင့္ ေနထိုင္ၾကသည့္ ေနရာမ်ားကို ပထ၀ီနည္းအရ ပိုင္းျခားထားျခင္းသာ ျဖစ္သည္။
ကေနဒါ ႏိုင္ငံတြင္ ျပင္သစ္စကား ေျပာသူအမ်ားစုရွိသည့္ ကြိဘက္ (Quebec) ေဒသရွိၿပီး ႐ံုးသံုးဘာသာစကား အျဖစ္ အဂၤလိပ္ႏွင့္ ျပင္သစ္ဘာသာ၂ မ်ိဳးလံုး သံုးစြဲသည္။ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္တြင္ အင္ႏ်ဴး၀စ္ (ကေနဒါႏိုင္ငံအတြင္းတြင္ ေနထိုင္ၾကသည့္ အက္စ္ကီးမိုး လူမ်ိဳးစုတခု) ဘာသာစကား အဓိကသံုးစြဲသည့္ အေနာက္ေျမာက္ ေဒသမ်ားသည္ Nunavut ေဒသသစ္ ျဖစ္လာသည္။ ထို႔ျပင္ ကေနဒါတြင္ တျခားေသာ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ေဒသမ်ားလည္း ရွိေသးသည္။ ကေနဒါႏိုင္ငံသည္ အေမရိကန္ကဲ့သို႔ပင္ ေျပာင္းေရႊ႕၀င္ေရာက္လာသည့္ အုပ္စု အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ တည္ေထာင္ထားျခင္း ျဖစ္ေသာ္လည္း လူမ်ိဳးစုကို အေျခခံထားသည့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္နယ္စနစ္ကို က်င့္သံုးျခင္း မရွိပါ။
မေလးရွားႏိုင္ငံသည္ လူမ်ိဳးစံုသည့္ ႏိုင္ငံျဖစ္ေသာ္လည္း ၎၏ ဖက္ဒရယ္စနစ္တြင္ မေလး၊ တ႐ုတ္ ႏွင့္ အိႏၵိယ ျပည္နယ္မ်ား မပါ၀င္ပါ။ မေလးရွားႏိုင္ငံ၏ ဖက္ဒရယ္စနစ္သည္ မေလးရွား႐ိုးရာ စူလတန္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ ရင္ခြင္ပုိက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္မ်ားကို အေျခခံထားသည္။ သို႔ေသာ္လည္း မေလးရွားႏိုင္ငံ၏ ျပည္နယ္ ၁၃ ခုတြင္ လူမ်ိဳးစု အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိေနသည္။ မေလးရွားႏိုင္ငံက ဖက္ဒရယ္ သမၼတႏိုင္ငံတခု ျဖစ္သည့္ ဂ်ာမနီ ႏို္င္ငံႏွင့္ ဆင္တူသည္။ ဂ်ာမနီႏိုင္ငံသည္ ၁၉ ရာစုေႏွာင္းပိုင္းတြင္ ဘုရင့္ႏိုင္ငံေဟာင္းမ်ား၊ မင္းညီမင္းသားမ်ား ပိုင္ဆိုင္သည့္ နယ္ေျမမ်ားကို ေပါင္းစု၍ တည္ေထာင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံတခုတည္းအျဖစ္ တည္ေထာင္ခဲ့ေသာ္လည္း လူမ်ိဳးေပါင္းစပ္ဖြဲ႔စည္းမႈတြင္ ဂ်ာမန္လူမ်ိဳးမ်ားက ၾသဇာလႊမ္းမိုးထားသည္။
လက္ေတြ႔တြင္ လူမ်ိဳး သို႔မဟုတ္ ဘာသာစကားကို အေျချပဳ၍ ဖြဲ႕စည္းထားသည့္ ျပည္ထာင္စု အလြန္နည္းပါးသည္။ တခုမွာ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္က ၿပိဳကြဲခဲ့ေသာ ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စု ျဖစ္သည္။ ေနာက္တခုမွာ ၁၉၉၀ ႏွစ္မ်ား၌ ကြဲျပားေသာ လူမ်ိဳးစု အဖြဲ႔မ်ားအတြင္း ခါးသီးသည့္ တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့ၿပီးေနာက္ ၿပိဳလဲခဲ့ရသည့္ ယူဂိုဆလားဗီးယား ျပည္ေထာင္စု ျဖစ္သည္။ တတိယ တခုမွာ ဘယ္လ္ဂ်ီယံႏိုင္ငံျဖစ္သည္။ ဘယ္လ္ဂ်ီယံ ႏိုင္ငံတြင္ ဒတ္ခ်္ဘာသာစကား ေျပာသည့္ ဖလက္မစ္ခ်္မ်ားႏွင့္ ျပင္သစ္စကားေျပာသည့္ ၀ါလိုနီယာမ်ား ဟူ၍ အဓိကလူမ်ိဳးစု ၂ ခု သာရွိသည္။ အေရွ႕ဖက္ပိုင္းတြင္ ဂ်ာမန္စကားေျပာသည့္ အသိုင္းအ၀ိုင္းငယ္ တခုရွိသည္။ လူမ်ိဳးစု အေရအတြက္ နည္းေသာ္လည္း ဘယ္လ္ဂ်ီယံႏိုင္ငံသည္ အလုပ္လုပ္မည့္ ဗဟိုအစိုးရမ်ား ဖြဲ႔စည္းေရးကို မဆိုထားႏွင့္ ညီညြတ္မႈကို ထိန္းသိမ္းထားႏိုင္ေရး အတြက္ပင္ ျပႆနာမ်ား ဆက္တိုက္ ႀကံဳေတြ႔ေနရသည္။
ဤသို႔ဆိုပါလွ်င္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတုယူ လိုက္နာႏိုင္မည့္ ေအာင္ျမင္ေသာ ပံုစံတခု ရွိႏိုင္ပါမည္လား။ အိႏၵိယတခုထဲသာ ရွိမည္ဟု ယူဆရပါသည္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၏ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒတြင္ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု၊ ဖက္ဒရယ္၀ါဒ စသည္ျဖင့္ ရည္ညႊန္းေဖာ္ျပထားျခင္း မရွိေသာ္လည္း ျပည္နယ္ ၂၈ ခုႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုနယ္ေျမ ၇ ခုရွိေသာ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၏ အေျခခံ ဖြဲ႔စည္း တည္ေဆာက္ပံုသည္ ဖက္ဒရယ္စနစ္ ျဖစ္သည္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၏ ဖြဲ႔စည္းပံုတြင္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ား အတြက္ ဥပေဒျပဳရန္ ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ ျပည္နယ္မ်ားသို႔ အခြင့္အာဏာေပးေသာ စာရင္း ၃ ခု ပါ၀င္သည္။ ဥပမာျပရလွ်င္ ျပည္နယ္တိုင္း၌ ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ထားသည့္ ဥပေဒျပဳ အဖြဲ႔အစည္းရွိၿပီး ကိုယ္ပိုင္ ႐ံုးသံုးဘာသာစကားႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္ရဲတပ္ဖြဲ႔ ရွိသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ကာကြယ္ေရးသည္ ဗဟို အစိုးရ၏ တာ၀န္ျဖစ္သည္။ အိႏၵိယ စစ္တပ္တြင္ တိုင္းရင္းသား တပ္ဖြဲ႔မ်ားရွိေသာ္လည္း ဖက္ဒရယ္စစ္တပ္ မဟုတ္ပါ။ အားလံုးက ဗဟို၏ ထိန္းခ်ဳပ္မႈေအာက္တြင္ ရွိေနသည္။ အျခားပံုစံမ်ားက အလုပ္ျဖစ္မည္ မဟုတ္ပါ။ တတိယစာရင္းတြင္ ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ ျပည္နယ္ ၂ ခုလံုးက ဥပေဒျပဳႏိုင္သည့္ အေၾကာင္းကိစၥမ်ား ပါ၀င္သည္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံတြင္ ျပည္တြင္း လူမ်ိဳးေရး ပဋိပကၡမ်ား ရွိေနေသာ္လည္း အေတာ္ေလး ဟန္ခ်က္မွ်တ၍ အလုပ္ျဖစ္ပါသည္။ ဆိုဗီယက္ႏွင့္ ယူဂိုဆလားဗီးယားတို႔ကဲ့သို႔ ၿပိဳကြဲသြားခဲ့ျခင္း မရွိသလို ဘယ္လ္ဂ်ီယံ ႏိုင္ငံကဲ့သို႔ အလုပ္မတြင္ျခင္းမ်ိဳးလည္း မရွိပါ။
သို႔ေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံက အိႏၵိယပံုစံကို လိုက္မည္ဆိုလွ်င္ ႀကံဳလာမည့္ ျပႆနာမ်ားအတြက္ ႀကိဳတင္ ျပင္ဆင္ရမည္ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစု တခုတည္းသာ ေနထိုင္သည့္ ျပည္နယ္ သို႔မဟုတ္ တိုင္းေဒသ မရွိပါ။ ကခ်င္ျပည္နယ္မွ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ကခ်င္တိုင္းရင္းသားမ်ားၾကား အုပ္စုကြဲျပားမႈမ်ား ရွိေနသည္။ ရွမ္းျပည္နယ္တြင္လည္း ၁၉၅၀ ႏွစ္မ်ားအတြင္းတြင္ ပအို႔၀္ တိုင္းရင္းသားတို႔၏ ေတာ္လွန္ပုန္ကန္မႈ ေပၚေပါက္ခဲ့သည္။ ပအို႔၀္ တိုင္းရင္းသားတို႔က ဗဟိုအစိုးရကို ေတာ္လွန္ၾကျခင္း မဟုတ္ေသာ္လည္း ၎တို႔ကို လႊမ္းမိုးထားသည့္ ရွမ္းေစာ္ဘြားမ်ားကို အာခံ ဖီဆန္ခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ရွမ္းျပည္နယ္၏ အေရွ႕ေျမာက္ပိုင္းႏွင့္ အေရွ႕ပိုင္းတြင္ လႈပ္ရွားေနေသာ ‘၀’ ျပည္ ေသြးစည္း ညီညြတ္ေရး တပ္မေတာ္ကလည္း သူတို႔လူမ်ိဳးမ်ား အတြက္ သီးျခားျပည္နယ္ လိုခ်င္ေနသည္။ မြန္ျပည္နယ္ တခုလည္း ရွိေသးသည္။ မြန္ တိုင္းရင္းသားမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစု အမ်ားအျပားႏွင့္ ေရာေႏွာေနထိုင္မႈ အမ်ားဆံုးရွိသည္ဟု ယူဆႏိုင္ပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပထမဦးဆံုး ျဖစ္သည့္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒတြင္ ေဆြးေႏြးေရးအတြက္ အေျခခံတခုရွိႏိုင္ ပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း အနည္းငယ္မွ်သာ ျဖစ္သည္။ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ၏ အျငင္းပြားဖြယ္ရာ အျဖစ္ဆံုး စာပိုဒ္က အခန္း ၁၀ တြင္ ပါရွိသည့္ ခြဲထြက္ခြင့္ျဖစ္သည္။ အဆိုပါ အပိုဒ္အရ ၿဗိတိသွ် ကိုလိုနီအျဖစ္မွ လြတ္လပ္ေရးရၿပီး ၁၀ ႏွစ္ၾကာသည့္အခါတြင္ ျပည္နယ္တိုင္းက ျပည္ေထာင္စုမွ ခြဲထြက္ခြင့္ရရွိမည္ ျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္လည္း တျခားစာပိုဒ္မ်ားတြင္ သတ္မွတ္ထားခ်က္အရ ထိုအခြင့္အေရးသည္ ကရင္ သို႔မဟုတ္ ကခ်င္ျပည္နယ္မ်ား အတြက္ အသံုးျပဳ၍ မရေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ သေဘာတရားအရဆိုလွ်င္ ရွမ္းျပည္နယ္ႏွင့္ ကယားျပည္နယ္မ်ားသာ ျပည္ေထာင္စုမွ ခြဲထြက္ခြင့္ ရွိေနသည္။ မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ ထိုစာပိုဒ္အတိုင္း လက္ေတြ႔လုပ္ေဆာင္ရမည္ဟု ဆိုလိုျခင္း မဟုတ္ပါ။ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ဗမာ မဟုတ္ေသာ တိုင္းရင္းသားျပည္သူမ်ား ပူးေပါင္းပါ၀င္လိုမႈ ပိုမ်ားလာေအာင္ ေရးဆြဲစဥ္က ထည့္သြင္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ မြန္၊ ခ်င္း ႏွင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္မ်ားသည္ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္မွသာ ထူေထာင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည့္အတြက္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံုတြင္ အက်ံဳး၀င္ျခင္း မရွိပါ။
၁၉၇၄ ခုႏွစ္တြင္ ျပဌာန္းခဲ့သည့္ အေျခခံဥပေဒတြင္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ႏွစ္ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းယူၿပီးေနာက္ပိုင္း ေပ်ာက္ကြယ္ခဲ့ရေသာ ဖက္ဒရယ္စနစ္ႏွင့္ ေဒသဆိုင္ရာ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ စသည္တို႔ ကို တားျမစ္မႈမ်ား ပါ၀င္ေနသည္။ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ အေျခခံဥပေဒသည္လည္း ပင္ကိုယ္သေဘာအရ ဖက္ဒရယ္စနစ္ မဟုတ္ပါ။ ျပည္နယ္မ်ားႏွင့္ တိုင္းေဒသႀကီးမ်ား ကြာျခားမႈမရွိသလို တိုင္းႏွင့္ ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္မ်ားကလည္း အိႏၵိယႏိုင္ငံမွ ျပည္နယ္ ဥပေဒျပဳအဖြဲ႔မ်ား သို႔မဟုတ္ အေမရိကန္ႏွင့္ ကေနဒါတို႔မွ လူမ်ိဳးစုကို အေျခမခံေသာ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္သည့္ ေဒသမ်ားမွ ဥပေဒျပဳအဖြဲ႕မ်ားကဲ့သို႔ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာမရွိၾကပါ။
ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာဖက္ဒရယ္သည္ မည္သည့္အသြင္ႏွင့္ တူႏိုင္ပါသနည္း။ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္က ခ်မွတ္ခဲ့ေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အစီအစဥ္တြင္ ျမန္မာအစိုးရက တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔မ်ားကို နယ္ျခားေစာင့္ တပ္ဖြဲ႔မ်ားအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ရန္ ဖိတ္ေခၚခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း အလြန္မွားယြင္းေသာ စိတ္ကူးတခု ျဖစ္ပါသည္။ ႏိုင္ငံ အားလံုးနီးပါးတြင္ နယ္စပ္ လံုၿခံဳေရးသည္ ဗဟိုအစိုးရ၏ တာ၀န္သာျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ထိစပ္ေနသည့္ အိႏၵိယ အေရွ႕ေျမာက္ဖက္ပိုင္း ျပည္နယ္မ်ားတြင္ နယ္စပ္ လံုၿခံဳေရးသည္ စစ္တပ္ မဟုတ္ေသာ အာသံ ေသနတ္ကိုင္တပ္ (Assam Rifles) မ်ား၏ လက္တြင္ရွိၿပီး ၎တို႔ကို နယူးေဒလီၿမိဳ႕ရွိ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာနက ကြပ္ကဲသည္။ ဗဟိုက ထိန္းခ်ဳပ္သည့္ တျခားနယ္ျခားေစာင့္ တပ္ဖြဲ႔မ်ားလည္း တခါတရံ ေဒသခံရဲတပ္ဖြဲ႕က ကူညီရသည္။ သို႔ေသာ္လည္း နယ္စပ္ လံုၿခံဳေရးအတြက္ တာ၀န္မယူရပါ။
နာဂလန္း၊ မဏိပူရ၊ မီဇိုရမ္ႏွင့္ တျခား အိႏၵိယျပည္နယ္မ်ားတြင္ ကိုယ္ပိုင္ လက္နက္ကိုင္ ရဲတပ္ဖြဲ႔မ်ားရွိၿပီး သူတို႔ကို သက္ဆိုင္ရာ ျပည္နယ္အစိုးရမ်ားက ႀကီးၾကပ္ကြပ္ကဲၾကသည္။ အကယ္၍ ထိုစနစ္ကို လက္ခံသံုးစြဲမည္ဆိုလွ်င္ ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA) သို႔မဟုတ္ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ (SSA) တို႔သည္ ကခ်င္ျပည္နယ္ သို႔မဟုတ္ ရွမ္းျပည္ နယ္ လက္နက္ကိုင္ရဲတပ္ဖြဲ႔မ်ားအျဖစ္ ေျပာင္းလဲသြားၾကႏိုင္ေသာ္လည္း နယ္စပ္ဓားျပမ်ား၊ ေမွာင္ခိုသမားမ်ားအျဖစ္ အလြယ္တကူ တံဆိပ္ကပ္ သိကၡာခ်ျခင္း ခံရႏိုင္သည့္ နယ္ျခားေစာင့္ တပ္ဖြဲ႔မ်ားအျဖစ္သို႔ မဟုတ္ပါ။
ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔မ်ားအေနျဖင့္ အလုပ္ျဖစ္မည့္ ပံုစံတခုရွာေဖြရန္ လိုအပ္ေနပါသည္။ ထို႔ျပင္ အလားအလာ အေကာင္းဆံုး အေျဖက အိႏၵိယ၏ပံုစံကို ေလ့လာျခင္း ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။ အမွတ္ရေနရမည့္ အေရးႀကီးသည့္ အခ်က္တခုမွာ ရွမ္း၊ ကခ်င္ ႏွင့္ ခ်င္းတို႔သည္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၂ ရက္ေန႔က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းႏွင့္ အတူ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကၿပီး ျဖစ္ကာ ပင္လံုစာခ်ဳပ္တြင္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ အျပည့္အ၀ ရရွိေရးကို အေျခခံမူအေနျဖင့္ လက္ခံေၾကာင္း ရွင္းလင္းစြာ ေဖာ္ျပထားျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိုအေျခခံ အခ်က္ေပၚတြင္ပင္ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးကို တည္ေဆာက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိုအခ်က္သည္ပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ဗမာ မဟုတ္သည့္ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ စိတ္ဆႏၵကို ေက်နပ္ႏွစ္သိမ့္မႈေပးႏိုင္မည့္ အေျဖတခုအျဖစ္ ရွိေနဆဲျဖစ္ပါသည္။
(၂၀၁၄ မတ္လထုတ္ The Irrawaddy မဂၢဇင္းပါ ဘာေတးလ္ လစ္တနာ (Bertil Lintner) ၏ Finding a Federal Model that Fits ကို ဘာသာျပန္ဆိုပါသည္။ ဘာေတးလ္ လစ္တနာသည္ ျမန္မာ့အေရး ကြ်မ္းက်င္သူ ဆြီဒင္သတင္းစာဆရာ တဦးျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ စာအုပ္မ်ား ေရးသားခဲ့သည္။)
၀န္ႀကီးဌာန တာ၀န္မဲ့စကား ေျပာသည္ဆိုကာ ဆရာ၊ဆရာမမ်ား ျပင္းထန္စြာ ကန္႔ကြက္႐ႈတ္ခ်
ဇာနည္ေအာင္
တကၠသိုလ္၊ ေကာလိပ္ႏွင့္ အေျခခံပညာေက်ာင္းမ်ားမွ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ား၏ ေက်ာင္းေျပာင္းေရႊ႕မႈ ၾကန္႔ၾကာေနရျခင္းမွာ ဌာနအတြက္ တာ၀န္ယူမည့္ ၀န္ႀကီးမရွိျခင္းေၾကာင့္ဟုဆိုသည့္ တာ၀န္မဲ့သည့္ လုပ္ရပ္အေပၚ ျပင္းထန္စြာ ကန္႔ကြက္႐ႈတ္ခ်လိုက္ေၾကာင္း ေမလ ၂၈ ရက္က ဒဂံုတကၠသိုလ္ဆရာမ်ားသမဂၢအဖြဲ႔ အတြင္းေရးမွဴး ဦးေဇာ္မ်ဳိးႏိုင္က မီဒီယာမ်ားကုိ ရွင္းလင္းေျပာၾကားလိုက္သည္။
ႏိုင္ငံျခားဘာသာ တကၠသိုလ္မွ အဂၤလိပ္စာဌာန ကထိကေဒၚတင္ႏြဲ႕ရီက “ေမလ ၂၂ ရက္မွာ တရား၀င္ ထြက္ရွိမယ္လို႔ ၀န္ႀကီးကကတိေပးခဲ့ပါတယ္။ ကတိေပးၿပီး လုပ္မေပးတာေတြ၊ ၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ဘ၀ကို ကိုယ္ခ်င္းစာစိတ္မဲ့ျပဳလုပ္ေနတဲ့ ၀န္ႀကီးဌာနကို အလိုမရွိပါဘူး” ဟု ေျပာသည္။
ဆရာ၊ ဆရာမ ေက်ာင္းေျပာင္းေရႊ႕မိန္႔ကို ရက္ပိုင္းအတြင္း မထုတ္ျပန္ပါက ဆရာ၊ ဆရာမ သမဂၢ ခုနစ္ဖြဲ႕ က ဆႏၶထုတ္ေဖာ္သြားမည္ျဖစ္သည္ဟု ထိုေန႔သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲသို႔ တက္ေရာက္ခဲ့သည့္ ဆရာ၊ဆရာမ မ်ားက ဆိုၾကသည္။
ေက်ာင္းေျပာင္းေရႊ႕ျခင္းဆိုင္ရာ အမိန္႔ ၫႊန္ၾကားခ်က္မ်ားကို ယခင္ႏွစ္မ်ားတြင္ တကၠသိုလ္မ်ား ပိတ္ခ်ိန္ ေအာက္တိုဘာ၌ ထုတ္ျပန္ေပးေလ့ရွိေသာ္လည္း ယခု ေမလ ေရာက္သည္အထိ ထုတ္ျပန္ေပးျခင္းမရွိ ေသးေၾကာင္း၊ ရန္ကုန္တိုင္းအတြင္း တာ၀န္က်သည့္ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ား ေက်ာင္းေျပာင္းေလွ်ာက္ထားပါက သံုးႏွစ္ ေစာင့္ဆိုင္းရေၾကာင္း၊ နယ္ေက်ာင္းေျပာင္း ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားမွာ ႏွစ္ႏွစ္ေစာင့္ဆုိင္း ရေၾကာင္း၊ ေ၀းလံေခါင္ဖ်ားသည့္ ေဒသမ်ားသို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ခြင့္ေလွ်ာက္ထားပါက တစ္ႏွစ္ေစာင့္ဆိုင္းရေၾကာင္း ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားထံမွ သိရသည္။
ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့သည့္ က်ဳိင္းတံု တကၠသိုလ္ အဂၤလိပ္စာဌာန ကထိက ဦးသုတက“ေက်ာင္းေျပာင္းေရႊ႕ကို ၀န္ထမ္း ေတြက ေစာင့္ေမွ်ာ္ေနျခင္းအေပၚ ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာနက လ်စ္လ်ဴရႈေနပါတယ္။ ၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ ဘ၀ကို ကိုယ္ခ်င္းစာစိတ္မရွိဘဲ လုပ္ခ်င္သလိုလုပ္ေနၾကပါတယ္။ ေက်ာင္းေျပာင္းေရြ႕ကိစၥရပ္ေတြကို အဂတိ လိုက္စားတာေတြကို အစိုးရအဖြဲ႕က အေရးမယူတာေတြကို ဆရာမ်ားသမဂၢတြက ကန္႔ကြက္ပါ တယ္” ဟု ေျပာသည္။
ေမလ ၂၈ ရက္တြင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ စိန္ရတုခန္းမတြင္ ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးႏွင့္ အထက္ပါကိစၥမ်ားကို ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးရန္တင္ျပထားေသာ္လည္း ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးက မလာေရာက္ သည့္အျပင္ ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ မႏၱေလး မဟာေအာင္ေျမၿမိဳ႕နယ္ ဆရာ၊ဆရာမသမဂ္ၢအဖြဲ႕တြင္ ပါ၀င္ သည့္ ႏိုင္ငံျခား ဘာသာတကၠသိုလ္၊ က်ဳိင္းတံုတကၠသိုလ္ ႏွင့္ ရတနာပံုတကၠသိုလ္မ်ားမွ ဆရာ၊ ဆရာမ သံုးဦးကိုသာ ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာန၏ အထက္ျမန္မာျပည္ႏွင့္ ေအာက္ျမန္မာျပည္မွ ၫႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ တို႔ကသာ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။
ထိုသို႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးစဥ္ အေျပာင္း အေရႊ႕မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ မူ၀ါဒအခ်က္ ၅၀ ရွိေၾကာင္း၊ ထိုမူ၀ါဒမ်ား ကိုလည္း ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေဆြးေႏြးျခင္းမရွိဘဲ ပါ၀ါပြိဳင့္ ျဖင့္သာ ေဆြးေႏြးသြားသည္ဟု ထိုေဆြးေႏြးပြဲ သို ႔ တက္ေရာက္ခဲ့သည့္ ဆရာ၊ ဆရာမ မ်ား၏ ျပန္လည္ေျပာၾကားခဲ့သည့္အေပၚ ႏိုင္ငံျခားဘာသာတကၠ သိုလ္မွ အဂၤလိပ္စာဌာနကထိက ေဒၚတင္ႏြဲ႕ရီက ဆိုသည္။
ေက်ာင္းေျပာင္းေရႊ႕ကိစၥရပ္မ်ားကို အစိုးရမွ ပြင္႔လင္းျမင္သာစြာ ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္ျခင္းမရွိပါက ဆရာ၊ ဆရာမ သမဂၢမ်ားက ဦးေဆာင္၍ ႏိုင္ငံတစ္၀န္းရွိ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားထံမွ ဆႏၵေကာက္ခံမႈမ်ား ျပဳလုပ္ ေဆာင္သြားမည္ဟု ဦးေဇာ္မ်ဳိးႏိုင္ က ဆိုသည္။
ေမလ ၂၈ ရက္က ပညာေရး၀န္ႀကီး ဌာနဘက္မွ တက္ေရာက္မည့္သူမ်ား ကန္႔သတ္ေဆြးေႏြးမႈသည္ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ား သမဂၢမ်ားအၾကား စိတ္၀မ္းကြဲေစသည့္ လုပ္ရပ္ျဖစ္သည့္အတြက္ ဆရာ၊ ဆရာမသမဂၢ မ်ားက ျပင္းထန္စြာကန္႔ကြက္ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ေဒၚတင္ႏြဲ႕ရီက ဆိုသည္။
ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာနမွ ေျပာင္းေရႊ႕ျခင္းဆိုင္ရာ စိစစ္ေရးမူေလးခ်က္တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ေပၚတြင္ သစၥာရွိမႈ၊ နားလည္ေပးမႈ၊ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ား အရည္အခ်င္းျပည့္၀မႈ၊ ဘာသာရပ္ေပၚတြင္ နားလည္တတ္ကၽြမ္းမႈႏွင့္ အဂၤလိပ္စာ အရည္အေသြးျပည့္စံုမႈရွိရ မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာန အထက္ျမန္မာျပည္ႏွင့္ ေအာက္ျမန္မာ ျပည္ၫႊန္ၾကားေရးခ်ဳပ္ႏွစ္ဦးက ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈတြင္ ရွင္းလင္းေျပာၾကားခဲ့သည္ ဟု ဦးသုတက ဆိုသည္။
တကၠသိုလ္၊ ေကာလိပ္ႏွင့္ အေျခခံပညာေက်ာင္းမ်ားမွ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ား၏ ေက်ာင္းေျပာင္းေရႊ႕မႈ ၾကန္႔ၾကာေနရျခင္းမွာ ဌာနအတြက္ တာ၀န္ယူမည့္ ၀န္ႀကီးမရွိျခင္းေၾကာင့္ဟုဆိုသည့္ တာ၀န္မဲ့သည့္ လုပ္ရပ္အေပၚ ျပင္းထန္စြာ ကန္႔ကြက္႐ႈတ္ခ်လိုက္ေၾကာင္း ေမလ ၂၈ ရက္က ဒဂံုတကၠသိုလ္ဆရာမ်ားသမဂၢအဖြဲ႔ အတြင္းေရးမွဴး ဦးေဇာ္မ်ဳိးႏိုင္က မီဒီယာမ်ားကုိ ရွင္းလင္းေျပာၾကားလိုက္သည္။
ႏိုင္ငံျခားဘာသာ တကၠသိုလ္မွ အဂၤလိပ္စာဌာန ကထိကေဒၚတင္ႏြဲ႕ရီက “ေမလ ၂၂ ရက္မွာ တရား၀င္ ထြက္ရွိမယ္လို႔ ၀န္ႀကီးကကတိေပးခဲ့ပါတယ္။ ကတိေပးၿပီး လုပ္မေပးတာေတြ၊ ၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ဘ၀ကို ကိုယ္ခ်င္းစာစိတ္မဲ့ျပဳလုပ္ေနတဲ့ ၀န္ႀကီးဌာနကို အလိုမရွိပါဘူး” ဟု ေျပာသည္။
ဆရာ၊ ဆရာမ ေက်ာင္းေျပာင္းေရႊ႕မိန္႔ကို ရက္ပိုင္းအတြင္း မထုတ္ျပန္ပါက ဆရာ၊ ဆရာမ သမဂၢ ခုနစ္ဖြဲ႕ က ဆႏၶထုတ္ေဖာ္သြားမည္ျဖစ္သည္ဟု ထိုေန႔သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲသို႔ တက္ေရာက္ခဲ့သည့္ ဆရာ၊ဆရာမ မ်ားက ဆိုၾကသည္။
ေက်ာင္းေျပာင္းေရႊ႕ျခင္းဆိုင္ရာ အမိန္႔ ၫႊန္ၾကားခ်က္မ်ားကို ယခင္ႏွစ္မ်ားတြင္ တကၠသိုလ္မ်ား ပိတ္ခ်ိန္ ေအာက္တိုဘာ၌ ထုတ္ျပန္ေပးေလ့ရွိေသာ္လည္း ယခု ေမလ ေရာက္သည္အထိ ထုတ္ျပန္ေပးျခင္းမရွိ ေသးေၾကာင္း၊ ရန္ကုန္တိုင္းအတြင္း တာ၀န္က်သည့္ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ား ေက်ာင္းေျပာင္းေလွ်ာက္ထားပါက သံုးႏွစ္ ေစာင့္ဆိုင္းရေၾကာင္း၊ နယ္ေက်ာင္းေျပာင္း ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားမွာ ႏွစ္ႏွစ္ေစာင့္ဆုိင္း ရေၾကာင္း၊ ေ၀းလံေခါင္ဖ်ားသည့္ ေဒသမ်ားသို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ခြင့္ေလွ်ာက္ထားပါက တစ္ႏွစ္ေစာင့္ဆိုင္းရေၾကာင္း ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားထံမွ သိရသည္။
ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့သည့္ က်ဳိင္းတံု တကၠသိုလ္ အဂၤလိပ္စာဌာန ကထိက ဦးသုတက“ေက်ာင္းေျပာင္းေရႊ႕ကို ၀န္ထမ္း ေတြက ေစာင့္ေမွ်ာ္ေနျခင္းအေပၚ ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာနက လ်စ္လ်ဴရႈေနပါတယ္။ ၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ ဘ၀ကို ကိုယ္ခ်င္းစာစိတ္မရွိဘဲ လုပ္ခ်င္သလိုလုပ္ေနၾကပါတယ္။ ေက်ာင္းေျပာင္းေရြ႕ကိစၥရပ္ေတြကို အဂတိ လိုက္စားတာေတြကို အစိုးရအဖြဲ႕က အေရးမယူတာေတြကို ဆရာမ်ားသမဂၢတြက ကန္႔ကြက္ပါ တယ္” ဟု ေျပာသည္။
ေမလ ၂၈ ရက္တြင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ စိန္ရတုခန္းမတြင္ ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးႏွင့္ အထက္ပါကိစၥမ်ားကို ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးရန္တင္ျပထားေသာ္လည္း ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးက မလာေရာက္ သည့္အျပင္ ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ မႏၱေလး မဟာေအာင္ေျမၿမိဳ႕နယ္ ဆရာ၊ဆရာမသမဂ္ၢအဖြဲ႕တြင္ ပါ၀င္ သည့္ ႏိုင္ငံျခား ဘာသာတကၠသိုလ္၊ က်ဳိင္းတံုတကၠသိုလ္ ႏွင့္ ရတနာပံုတကၠသိုလ္မ်ားမွ ဆရာ၊ ဆရာမ သံုးဦးကိုသာ ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာန၏ အထက္ျမန္မာျပည္ႏွင့္ ေအာက္ျမန္မာျပည္မွ ၫႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ တို႔ကသာ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။
ထိုသို႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးစဥ္ အေျပာင္း အေရႊ႕မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ မူ၀ါဒအခ်က္ ၅၀ ရွိေၾကာင္း၊ ထိုမူ၀ါဒမ်ား ကိုလည္း ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေဆြးေႏြးျခင္းမရွိဘဲ ပါ၀ါပြိဳင့္ ျဖင့္သာ ေဆြးေႏြးသြားသည္ဟု ထိုေဆြးေႏြးပြဲ သို ႔ တက္ေရာက္ခဲ့သည့္ ဆရာ၊ ဆရာမ မ်ား၏ ျပန္လည္ေျပာၾကားခဲ့သည့္အေပၚ ႏိုင္ငံျခားဘာသာတကၠ သိုလ္မွ အဂၤလိပ္စာဌာနကထိက ေဒၚတင္ႏြဲ႕ရီက ဆိုသည္။
ေက်ာင္းေျပာင္းေရႊ႕ကိစၥရပ္မ်ားကို အစိုးရမွ ပြင္႔လင္းျမင္သာစြာ ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္ျခင္းမရွိပါက ဆရာ၊ ဆရာမ သမဂၢမ်ားက ဦးေဆာင္၍ ႏိုင္ငံတစ္၀န္းရွိ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားထံမွ ဆႏၵေကာက္ခံမႈမ်ား ျပဳလုပ္ ေဆာင္သြားမည္ဟု ဦးေဇာ္မ်ဳိးႏိုင္ က ဆိုသည္။
ေမလ ၂၈ ရက္က ပညာေရး၀န္ႀကီး ဌာနဘက္မွ တက္ေရာက္မည့္သူမ်ား ကန္႔သတ္ေဆြးေႏြးမႈသည္ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ား သမဂၢမ်ားအၾကား စိတ္၀မ္းကြဲေစသည့္ လုပ္ရပ္ျဖစ္သည့္အတြက္ ဆရာ၊ ဆရာမသမဂၢ မ်ားက ျပင္းထန္စြာကန္႔ကြက္ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ေဒၚတင္ႏြဲ႕ရီက ဆိုသည္။
ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာနမွ ေျပာင္းေရႊ႕ျခင္းဆိုင္ရာ စိစစ္ေရးမူေလးခ်က္တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ေပၚတြင္ သစၥာရွိမႈ၊ နားလည္ေပးမႈ၊ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ား အရည္အခ်င္းျပည့္၀မႈ၊ ဘာသာရပ္ေပၚတြင္ နားလည္တတ္ကၽြမ္းမႈႏွင့္ အဂၤလိပ္စာ အရည္အေသြးျပည့္စံုမႈရွိရ မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာန အထက္ျမန္မာျပည္ႏွင့္ ေအာက္ျမန္မာ ျပည္ၫႊန္ၾကားေရးခ်ဳပ္ႏွစ္ဦးက ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈတြင္ ရွင္းလင္းေျပာၾကားခဲ့သည္ ဟု ဦးသုတက ဆိုသည္။
ျမန္မာျပည္ ဆင္းရဲခ်မ္းသာကြာဟမႈ စိုးရိမ္စရာရွိဟု သမၼတအႀကံေပးေျပာ
သိုက္ဇင္
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူဦးေရ သန္း ၆၀ ေက်ာ္ထဲက ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းရိွတဲ့ လူဦးေရရဲ႕ ပိုင္ဆိုင္မႈက တျပည္လံုးမွာရိွတဲ့ ပိုင္ဆိုင္မႈအားလံုးရဲ႕ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းရိွလို႔ ဆင္းရဲ၊ ခ်မ္းသာကြာဟမႈက စိုးရိမ္စရာ ရိွတယ္လို႔ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတရဲ႕ စီးပြားေရးဆိုင္ရာအၾကံေပး ေဒါက္တာ ေအာင္ထြန္းသက္က သတိေပးေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။
မေန႔က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ စက္မႈလက္မႈလုပ္ငန္းရွင္မ်ား အသင္းခ်ဳပ္ရံုး (ယူအန္အက္ဖ္စီစီအိုင္)မွာ စီးပြားေရးဆိုင္ရာနဲ႔ စပ္လ်ဥ္းၿပီး သမၼတရဲ႕ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ အၾကံေပးအဖြဲ႔၀င္ ေဒါက္တာေအာင္ထြန္းသက္က Inclusive Green Economy ေခါင္းစဥ္နဲ႔ ေဟာေျပာခဲ့ပါတယ္။
ေဒါက္တာေအာင္ထြန္းသက္က “ျမန္မာျပည္မွာ အခုေတြ႔ေနရတယ္။ ဆင္းရဲတဲ့သူေတြ ကုန္းေကာက္စရာမရွိေအာင္ ဆင္းရဲေနခ်ိန္မွာ ခ်မ္းသာတဲ့သူေတြကလည္း က်ိက်ိတက္ ခ်မ္းသာတယ္။ ခ်မ္းသာတဲ့သူေတြအတြက္ ေကာင္းတယ္၊ ၀မ္းသာစရာပဲ။ ဒါေပမယ့္ ဆင္းရဲတဲ့သူေတြအတြက္ေတာ့ စိုးရိမ္စရာပဲ။ ဆင္းရဲခ်မ္းသာမႈ မ်ားလာရင္ စီးပြားေရး မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ႏိုင္ငံေရးပါလာၿပီ။ ဘာေၾကာင့္လဲ မရွိတဲ့သူက မ်ားလာတယ္။ ရွိတဲ့သူက နည္းလာတယ္။ အခု ကမၻာဘဏ္တို႔က ဆင္းရဲခ်မ္းသာမႈကို တိုင္းေနၿပီ။ အဲဒီ ဆင္းရဲခ်မ္းသာမႈ တုိင္းတာမႈ အေျဖရရင္ေတာ့ ဘယ္ေလာက္ကြာလည္းရၿပီ။ အမ်ားအားျဖင့္ အၾကမ္းဖ်င္းေျပာရင္ ၈၀ – ၂၀ ေျပာလို႔ရတယ္။ ၈၀ – ၂၀ က ဘာလဲလို႔ ေျပာရင္ ျမန္မာျပည္မွာ ရွိတဲ့ သန္း ၆၀ ထဲက ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းဟာ ျမန္မာျပည္မွာရွိတဲ့ ပိုင္ဆိုင္မႈ အားလံုးရဲ႕ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းကို ပိုင္တယ္” လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ စီးပြားေရးတိုးတက္ဖို႔အတြက္ အရင္ပံုစံအတိုင္း ေဆာင္ရြက္လို႔ မရေတာ့ ေၾကာင္း သမၼတရဲ႕ စီးပြားေရးဆိုင္ရာအၾကံေပးက ေထာက္ျပ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
“အဖဲြ႔အစည္းေတြ အားနည္းေတာ့ အစိုးရဌာနေတြ အားနည္းေတာ့ ဘာျဖစ္လဲ လူေတြ ပိုဆင္းရဲလာတယ္။ ေစ်းကြက္ေတြ အားနည္းေတာ့ လူေတြ ပိုဆင္းရဲလာတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ က်ေနာ္တို႔ စဥ္းစားတာဘာလဲဆိုေတာ့ သမားရုိးက်နည္းနဲ႔ စီးပြားေရး တိုးတက္ေအာင္ လုပ္လို႔ေတာ့ မရဘူးဆိုတာ သိလာတယ္။ ေခါက္ရုိးက်ဳိးတဲ့ ပံုစံနဲ႔ စီးပြာေရး တိုးတက္ေအာင္ လုပ္လို႔မရေတာ့ဘူး။ တခုလုပ္ရမယ္၊ အဲဒီတခုသည္ Inclusive Green Economy။ ႏိုင္ငံတကယ္တုိးတက္ခ်င္ရင္၊ ျမန္မာျပည္တုိးတက္ခ်င္ရင္ Inclusive ျဖစ္ရမယ္။ ဒါေၾကာင့္ အားလံုး ပါ၀င္ဖို႔ လိုတဲ့အျပင္ လႈမႈစီးပြားနဲ႔ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကိုလည္း ထိခိုက္မႈမရိွတဲ့ green economy ျဖစ္ဖို႔ပဲလိုတယ္”
ကုလသမဂၢဖြံ႔ၿဖဳိးမႈအစီအစဥ္ (ယူအန္ဒီပီ) ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဆင္းရဲႏႊမ္းပါးမႈနဲ႔ စားနပ္ရိကၡာ ဖူလံုေရးဟာ အေရးႀကီးတဲ့ စိန္ေခၚမႈအျဖစ္ ဆက္လက္ရွိေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္းနဲ႔ လူ ၄ ေယာက္မွာ ၁ ေယာက္ဟာ ႏိုင္ငံတကာက သတ္မွတ္ထားတဲ့ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ မ်ဥ္းေအာက္ေရာက္ေနတယ္လို႔ ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။
ျမန္မာအစိုးရကေတာ့ ဆင္းရဲမြဲေတမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ လက္ရိွ ရိွေနတဲ့ ၂၆ ဒသမ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္းကို ၁၆ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ေလွ်ာ့ခ်သြားႏုိင္ေရးအတြက္ အေလးထားေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ ရည္မွန္းထားရိွေပမယ့္ လတ္တေလာမွာ သိသာတဲ့ေအာင္ျမင္မႈေတာ့့ မရရိွေသးပါဘူး။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူဦးေရ သန္း ၆၀ ေက်ာ္ထဲက ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းရိွတဲ့ လူဦးေရရဲ႕ ပိုင္ဆိုင္မႈက တျပည္လံုးမွာရိွတဲ့ ပိုင္ဆိုင္မႈအားလံုးရဲ႕ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းရိွလို႔ ဆင္းရဲ၊ ခ်မ္းသာကြာဟမႈက စိုးရိမ္စရာ ရိွတယ္လို႔ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတရဲ႕ စီးပြားေရးဆိုင္ရာအၾကံေပး ေဒါက္တာ ေအာင္ထြန္းသက္က သတိေပးေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။
မေန႔က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ စက္မႈလက္မႈလုပ္ငန္းရွင္မ်ား အသင္းခ်ဳပ္ရံုး (ယူအန္အက္ဖ္စီစီအိုင္)မွာ စီးပြားေရးဆိုင္ရာနဲ႔ စပ္လ်ဥ္းၿပီး သမၼတရဲ႕ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ အၾကံေပးအဖြဲ႔၀င္ ေဒါက္တာေအာင္ထြန္းသက္က Inclusive Green Economy ေခါင္းစဥ္နဲ႔ ေဟာေျပာခဲ့ပါတယ္။
ေဒါက္တာေအာင္ထြန္းသက္က “ျမန္မာျပည္မွာ အခုေတြ႔ေနရတယ္။ ဆင္းရဲတဲ့သူေတြ ကုန္းေကာက္စရာမရွိေအာင္ ဆင္းရဲေနခ်ိန္မွာ ခ်မ္းသာတဲ့သူေတြကလည္း က်ိက်ိတက္ ခ်မ္းသာတယ္။ ခ်မ္းသာတဲ့သူေတြအတြက္ ေကာင္းတယ္၊ ၀မ္းသာစရာပဲ။ ဒါေပမယ့္ ဆင္းရဲတဲ့သူေတြအတြက္ေတာ့ စိုးရိမ္စရာပဲ။ ဆင္းရဲခ်မ္းသာမႈ မ်ားလာရင္ စီးပြားေရး မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ႏိုင္ငံေရးပါလာၿပီ။ ဘာေၾကာင့္လဲ မရွိတဲ့သူက မ်ားလာတယ္။ ရွိတဲ့သူက နည္းလာတယ္။ အခု ကမၻာဘဏ္တို႔က ဆင္းရဲခ်မ္းသာမႈကို တိုင္းေနၿပီ။ အဲဒီ ဆင္းရဲခ်မ္းသာမႈ တုိင္းတာမႈ အေျဖရရင္ေတာ့ ဘယ္ေလာက္ကြာလည္းရၿပီ။ အမ်ားအားျဖင့္ အၾကမ္းဖ်င္းေျပာရင္ ၈၀ – ၂၀ ေျပာလို႔ရတယ္။ ၈၀ – ၂၀ က ဘာလဲလို႔ ေျပာရင္ ျမန္မာျပည္မွာ ရွိတဲ့ သန္း ၆၀ ထဲက ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းဟာ ျမန္မာျပည္မွာရွိတဲ့ ပိုင္ဆိုင္မႈ အားလံုးရဲ႕ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းကို ပိုင္တယ္” လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ စီးပြားေရးတိုးတက္ဖို႔အတြက္ အရင္ပံုစံအတိုင္း ေဆာင္ရြက္လို႔ မရေတာ့ ေၾကာင္း သမၼတရဲ႕ စီးပြားေရးဆိုင္ရာအၾကံေပးက ေထာက္ျပ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
“အဖဲြ႔အစည္းေတြ အားနည္းေတာ့ အစိုးရဌာနေတြ အားနည္းေတာ့ ဘာျဖစ္လဲ လူေတြ ပိုဆင္းရဲလာတယ္။ ေစ်းကြက္ေတြ အားနည္းေတာ့ လူေတြ ပိုဆင္းရဲလာတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ က်ေနာ္တို႔ စဥ္းစားတာဘာလဲဆိုေတာ့ သမားရုိးက်နည္းနဲ႔ စီးပြားေရး တိုးတက္ေအာင္ လုပ္လို႔ေတာ့ မရဘူးဆိုတာ သိလာတယ္။ ေခါက္ရုိးက်ဳိးတဲ့ ပံုစံနဲ႔ စီးပြာေရး တိုးတက္ေအာင္ လုပ္လို႔မရေတာ့ဘူး။ တခုလုပ္ရမယ္၊ အဲဒီတခုသည္ Inclusive Green Economy။ ႏိုင္ငံတကယ္တုိးတက္ခ်င္ရင္၊ ျမန္မာျပည္တုိးတက္ခ်င္ရင္ Inclusive ျဖစ္ရမယ္။ ဒါေၾကာင့္ အားလံုး ပါ၀င္ဖို႔ လိုတဲ့အျပင္ လႈမႈစီးပြားနဲ႔ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကိုလည္း ထိခိုက္မႈမရိွတဲ့ green economy ျဖစ္ဖို႔ပဲလိုတယ္”
ကုလသမဂၢဖြံ႔ၿဖဳိးမႈအစီအစဥ္ (ယူအန္ဒီပီ) ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဆင္းရဲႏႊမ္းပါးမႈနဲ႔ စားနပ္ရိကၡာ ဖူလံုေရးဟာ အေရးႀကီးတဲ့ စိန္ေခၚမႈအျဖစ္ ဆက္လက္ရွိေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္းနဲ႔ လူ ၄ ေယာက္မွာ ၁ ေယာက္ဟာ ႏိုင္ငံတကာက သတ္မွတ္ထားတဲ့ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ မ်ဥ္းေအာက္ေရာက္ေနတယ္လို႔ ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။
ျမန္မာအစိုးရကေတာ့ ဆင္းရဲမြဲေတမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ လက္ရိွ ရိွေနတဲ့ ၂၆ ဒသမ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္းကို ၁၆ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ေလွ်ာ့ခ်သြားႏုိင္ေရးအတြက္ အေလးထားေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ ရည္မွန္းထားရိွေပမယ့္ လတ္တေလာမွာ သိသာတဲ့ေအာင္ျမင္မႈေတာ့့ မရရိွေသးပါဘူး။
ယေန႔ ျမန္မာ့ေရးရာသတင္းမ်ား May,31st,2014
( 40 )အေထြေထြ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ေပးေရး အစုိးရစဥ္းစားမည္
( 39 )Member of Bangladeshi Border Guard Killed by Burmese Police
( 38 )ငါးလအတြင္း ျပည္ပေခ်းေငြ ကန္ေဒၚလာ သန္း ၇၈၀ ခန္႔ တုိးလာ
( 37 )Bangladesh, Myanmar border clash over missing soldier
( 36 )ပုဒ္မ ၄၃၆ မျပင္ဆင္ေရး လက္ကမ္းစာေစာင္ေတြ မႏၱေလးမွာ ျဖန္႔ေ၀
( 35 )Charges dropped against detained Shan politician
( 34 )ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေကာ္မရွင္က ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ေမလအထိ ႏုိင္ငံျခားလုပ္ငန္း ၇၂ ခု ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံခြင့္ျပဳ
( 33 )Earthquake strikes southwestern China, injuring at least 33
( 32 )ေပ်ာက္ဆံုး BGB တပ္ဖြဲ႔၀င္ လႊဲေျပာင္းေပးဖုိ႔ ျမန္မာကုိ ဘဂၤလားေဒ့္ရွ္ ေတာင္းဆု
( 31 )Campaign Group Criticizes World Bank Subsidiary for Funding Hotel, Real Estate in Burma
( 30 )ျမန္မာ ၊ ဂ်ပန္ စစ္ေရး ဆက္ဆံမႈ ျပန္ထူေထာင္မည္
( 29 )Rangoon Rental Costs in the Spotlight After Unicef Outcry
( 28 )ေက်ာက္မီးေသြးသံုး လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားေပးစက္႐ုံ တုိယုိ-ထုိင္း တည္ေဆာက္ရန္စီစဥ္
( 27 )Burmese Ministry Warns Staff to Avoid Politics
( 26 )၁၀ ၾကိမ္ေျမာက္ ကရင္အမ်ိဳးသား ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲ က်င္းပ
( 25 )Project Aims to Get Disabled Burmese Children Into Mainstream Schools
( 24 )မန္း၂၈ၿမိဳ႕နယ္တြင္ တန္ဖိုးနည္းအိမ္ရာကို က်ပ္သိန္းေပါင္းကိုးေသာင္း ကုန္က်ခံေဆာက္မည္
( 23 )Asia Feminist Forum to Discuss Burma’s Interfaith Marriage Bill
( 22 )တ႐ုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္တြင္ ငလ်င္လႈပ္
( 21 )Burma govt plans to establish Ministry for Youth Affairs
( 20 )ရခုိင္ျပည္နယ္ ၿမိဳ႕နယ္အားလုံးတြင္ အင္န္ဂ်ီအုိ ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႕မ်ား ဖြဲ႔စည္း ေစာင့္ၾကည့္သြားမည္
( 19 )Tension along Bangladesh-Myanmar Border after Soldier Shot Dead
( 18 )ယခုႏွစ္ လိုင္စင္မဲ့ ကားအစီး ၇၀ ေက်ာ္ဖမ္းမိ
( 17 )Myanmar says to grant foreign banks licences by end-September
( 16 )အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမ႑ိဳင္က ဖြဲ႕စည္းပံုျပင္ေရး မ်က္ကြယ္ျပဳက ႏုိင္ငံေရးအက်ပ္အတည္းသို႔ ဦးတည္သြားမည္
( 15 )The Global Rush for Rubber: Is Burma the ‘Final Frontier’?
( 14 )လယ္ဆည္က ေဒၚလာ ၁၆၃ သန္းေခ်းမည့္ကိစၥ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ား ကန္႔ကြက္
( 13 )China, SE Asian govts pledge renewed support for anti-drug efforts
( 12 )ပညာသင္ဆုႏွင့္ ပညာေရးေထာက္ပံ့ေၾကး ေလးႏွစ္အတြက္ “ကန္”ေဒၚလာ သန္း ၁၀၀ သံုးမည္
( 11 )Earthquake strikes China-Myanmar border area
( 10 )ဟူးေကာင္းခ်ဳိင့္၀ွမ္းရွိ သိမ္းဆည္းခံေျမဧက ၂,၀၀၀ ေက်ာ္ ျပန္ရရန္ ေဒသခံမ်ားေတာင္းဆို
( 9 )ျပည္ခုိင္ၿဖိဳးပါတီက ၀က္ထီးကန္ေနရာတြင္ ခန္းမ ေဆာက္မည္ကို ေဒသခံမ်ား သမၼတထံ ကန္႔ကြက္စာပုိ႔
( 8 )Heineken ဘီယာ ျမန္မာျပည္တြင္း ထုတ္လုပ္မႈ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ ႏွစ္လယ္တြင္ စတင္မည္
( 7 )ေရလွ်ံမႈကာကြယ္ရန္ ရန္ကုန္ရွိ ေရေျမာင္းမ်ား စည္ပင္ တိုးခ်ဲ႕မည္
( 6 )စစ္တပ္မွသိမ္းဆည္းေျမမ်ား ျပန္လည္ေပးအပ္ရာတြင္ မူလပိုင္ရွင္ႏွင့္ သီးစားခ်ထားသူမ်ား အျငင္းပြားမႈျဖစ္
( 5 )Carlsberg ကုမၸဏီ ဘီယာ အမွတ္တံဆိပ္ ၉ မ်ိဳး မွတ္ပံုတင္
( 4 )အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး အတြက္ ၁၆၈ ခ်က္ NLD အႀကံျပဳ
( 3 )အက္စ္အန္အယ္လ္ဒီ ရပ္ေက်းပါတီေခါင္းေဆာင္ ျပန္လြတ္
( 2 )ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္သို႔ တိုင္ၾကားစာ ၇၀၀ ေက်ာ္ ေရာက္ေန
( 1 )လူငယ္ ၀န္ႀကီးဌာနဖြဲ႔ရန္ အစိုးရက စီစဥ္ေန
( 39 )Member of Bangladeshi Border Guard Killed by Burmese Police
( 38 )ငါးလအတြင္း ျပည္ပေခ်းေငြ ကန္ေဒၚလာ သန္း ၇၈၀ ခန္႔ တုိးလာ
( 37 )Bangladesh, Myanmar border clash over missing soldier
( 36 )ပုဒ္မ ၄၃၆ မျပင္ဆင္ေရး လက္ကမ္းစာေစာင္ေတြ မႏၱေလးမွာ ျဖန္႔ေ၀
( 35 )Charges dropped against detained Shan politician
( 34 )ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေကာ္မရွင္က ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ေမလအထိ ႏုိင္ငံျခားလုပ္ငန္း ၇၂ ခု ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံခြင့္ျပဳ
( 33 )Earthquake strikes southwestern China, injuring at least 33
( 32 )ေပ်ာက္ဆံုး BGB တပ္ဖြဲ႔၀င္ လႊဲေျပာင္းေပးဖုိ႔ ျမန္မာကုိ ဘဂၤလားေဒ့္ရွ္ ေတာင္းဆု
( 31 )Campaign Group Criticizes World Bank Subsidiary for Funding Hotel, Real Estate in Burma
( 30 )ျမန္မာ ၊ ဂ်ပန္ စစ္ေရး ဆက္ဆံမႈ ျပန္ထူေထာင္မည္
( 29 )Rangoon Rental Costs in the Spotlight After Unicef Outcry
( 28 )ေက်ာက္မီးေသြးသံုး လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားေပးစက္႐ုံ တုိယုိ-ထုိင္း တည္ေဆာက္ရန္စီစဥ္
( 27 )Burmese Ministry Warns Staff to Avoid Politics
( 26 )၁၀ ၾကိမ္ေျမာက္ ကရင္အမ်ိဳးသား ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲ က်င္းပ
( 25 )Project Aims to Get Disabled Burmese Children Into Mainstream Schools
( 24 )မန္း၂၈ၿမိဳ႕နယ္တြင္ တန္ဖိုးနည္းအိမ္ရာကို က်ပ္သိန္းေပါင္းကိုးေသာင္း ကုန္က်ခံေဆာက္မည္
( 23 )Asia Feminist Forum to Discuss Burma’s Interfaith Marriage Bill
( 22 )တ႐ုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္တြင္ ငလ်င္လႈပ္
( 21 )Burma govt plans to establish Ministry for Youth Affairs
( 20 )ရခုိင္ျပည္နယ္ ၿမိဳ႕နယ္အားလုံးတြင္ အင္န္ဂ်ီအုိ ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႕မ်ား ဖြဲ႔စည္း ေစာင့္ၾကည့္သြားမည္
( 19 )Tension along Bangladesh-Myanmar Border after Soldier Shot Dead
( 18 )ယခုႏွစ္ လိုင္စင္မဲ့ ကားအစီး ၇၀ ေက်ာ္ဖမ္းမိ
( 17 )Myanmar says to grant foreign banks licences by end-September
( 16 )အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမ႑ိဳင္က ဖြဲ႕စည္းပံုျပင္ေရး မ်က္ကြယ္ျပဳက ႏုိင္ငံေရးအက်ပ္အတည္းသို႔ ဦးတည္သြားမည္
( 15 )The Global Rush for Rubber: Is Burma the ‘Final Frontier’?
( 14 )လယ္ဆည္က ေဒၚလာ ၁၆၃ သန္းေခ်းမည့္ကိစၥ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ား ကန္႔ကြက္
( 13 )China, SE Asian govts pledge renewed support for anti-drug efforts
( 12 )ပညာသင္ဆုႏွင့္ ပညာေရးေထာက္ပံ့ေၾကး ေလးႏွစ္အတြက္ “ကန္”ေဒၚလာ သန္း ၁၀၀ သံုးမည္
( 11 )Earthquake strikes China-Myanmar border area
( 10 )ဟူးေကာင္းခ်ဳိင့္၀ွမ္းရွိ သိမ္းဆည္းခံေျမဧက ၂,၀၀၀ ေက်ာ္ ျပန္ရရန္ ေဒသခံမ်ားေတာင္းဆို
( 9 )ျပည္ခုိင္ၿဖိဳးပါတီက ၀က္ထီးကန္ေနရာတြင္ ခန္းမ ေဆာက္မည္ကို ေဒသခံမ်ား သမၼတထံ ကန္႔ကြက္စာပုိ႔
( 8 )Heineken ဘီယာ ျမန္မာျပည္တြင္း ထုတ္လုပ္မႈ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ ႏွစ္လယ္တြင္ စတင္မည္
( 7 )ေရလွ်ံမႈကာကြယ္ရန္ ရန္ကုန္ရွိ ေရေျမာင္းမ်ား စည္ပင္ တိုးခ်ဲ႕မည္
( 6 )စစ္တပ္မွသိမ္းဆည္းေျမမ်ား ျပန္လည္ေပးအပ္ရာတြင္ မူလပိုင္ရွင္ႏွင့္ သီးစားခ်ထားသူမ်ား အျငင္းပြားမႈျဖစ္
( 5 )Carlsberg ကုမၸဏီ ဘီယာ အမွတ္တံဆိပ္ ၉ မ်ိဳး မွတ္ပံုတင္
( 4 )အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး အတြက္ ၁၆၈ ခ်က္ NLD အႀကံျပဳ
( 3 )အက္စ္အန္အယ္လ္ဒီ ရပ္ေက်းပါတီေခါင္းေဆာင္ ျပန္လြတ္
( 2 )ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္သို႔ တိုင္ၾကားစာ ၇၀၀ ေက်ာ္ ေရာက္ေန
( 1 )လူငယ္ ၀န္ႀကီးဌာနဖြဲ႔ရန္ အစိုးရက စီစဥ္ေန
Friday, May 30, 2014
ပုသိမ္နဲ႔ ဓႏုျဖဴ ၿမိဳ႕နယ္ေတြမွာ ၾကြက္အစုလိုက္ အၿပံဳလိုက္ ေသဆံုး
ABC
ပုသိမ္ၿမိဳ႕နယ္နဲ႔ ဓႏုျဖဴၿမိဳ႕နယ္ေတြမွာ ၾကြက္ အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္ ေသဆံုးမႈေတြျဖစ္ေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ပုသိမ္ၿမိဳ႕နယ္ ေရွာျပား ေက်းရြာ အနီး တ၀ိုက္မွာ ၾကြက္အေကာင္ ၆၀၀ ေလာက္ ေသဆံုး ေနသလို ဓႏုျဖဳၿမိဳ႕နယ္က ရြာႏွစ္ရြာ မွာလည္း ၾကြက္ေသေကာင္ ၄၀၀ ေလာက္ ကို ေတြ႔ ရေၾကာင္း ေဒသခံ ေတြက ဆိုပါတယ္။
အခုလို ၾကြက္ေတြ အစုလိုက္ အၿပံဳလိုက္ ေသဆံုးမႈေတြေၾကာင့္ ၾကြက္ေသေကာင္ေတြကေန ေရာဂါေတြ ကူးစက္ ျဖစ္ပြားမွာကို စိုးရိမ္တဲ့အတြက္ ပုသိမ္ၿမိဳ႕နယ္ထဲမွာ ေက်ာင္းအပ္လက္ခံ တာေတြကိုလည္း သတ္မွတ္ ရက္ ကေန ေရႊ႕ဆိုင္းခဲ့ ရေၾကာင္း လည္း ပုသိမ္ၿမိဳ႕နယ္ ေရွာျပား အထက္တန္း ေက်ာင္းခြဲက ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးက ေျပာပါတယ္။
တိုင္းက်န္းမာေရး အထူးေရာဂါ ႏွိမ္ႏွင္း ေရးဌာနကေတာ့ အဲဒီလုိ ႀကြက္ေတြေသဆံုး ခဲ့တာဟာ ေရာဂါေၾကာင့္ ေသဆံုးတာ မဟုတ္ဘဲ ရာသီဥတုပူျပင္းမႈနဲ႔ အစာ အာဟာရ ျပတ္လတ္ မႈေၾကာင့္ ေသဆံုး ခဲ့တယ္လုိ႔ ယူဆေၾကာင္းေျပာပါတယ္။
ပုသိမ္ၿမိဳ႕နယ္၊ က်န္းမာေရး ဦးစီးဌာနက က်န္းမာေရး ႀကီးၾကပ္အဆင့္ (၁) ဦးေသာင္းတင္ရဲ႕ ေျပာျပခ်က္ အရကေတာ့ အဆိုပါ ႂကြက္ေသေတြထဲက သံုးေကာင္ကို ရန္ကုန္ အမ်ဳိးသား ဓာတ္ခဲြခန္းကို ပို႔ေဆာင္ စစ္ေဆးခဲ့ၿပီး ပုလိပ္ေရာဂါမေတြ႔ရွိရဘူးလို႔ ျပန္ၾကားလာေၾကာင္း၊ အဆိုပါၾကြက္ေတြဟာ အစာအဆိပ္သင့္တာေတြျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ ယူဆရေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ေဒသခံေတြကေတာ့ ဧရာ၀တီတုိင္းေဒသႀကီးအတြင္းမွာ အခုလုိ ႀကြက္ေကာင္ေရရာနဲ႔ခ်ီၿပီး တၿပိဳင္နက္ ေသဆံုးတာမ်ဳိး မရွိခဲ့ဘူးလုိ႔ေျပာၾကတဲ့အေၾကာင္း ျမစ္မခ သတင္းအရ သိရပါတယ္။
ပုသိမ္ၿမိဳ႕နယ္နဲ႔ ဓႏုျဖဴၿမိဳ႕နယ္ေတြမွာ ၾကြက္ အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္ ေသဆံုးမႈေတြျဖစ္ေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ပုသိမ္ၿမိဳ႕နယ္ ေရွာျပား ေက်းရြာ အနီး တ၀ိုက္မွာ ၾကြက္အေကာင္ ၆၀၀ ေလာက္ ေသဆံုး ေနသလို ဓႏုျဖဳၿမိဳ႕နယ္က ရြာႏွစ္ရြာ မွာလည္း ၾကြက္ေသေကာင္ ၄၀၀ ေလာက္ ကို ေတြ႔ ရေၾကာင္း ေဒသခံ ေတြက ဆိုပါတယ္။
အခုလို ၾကြက္ေတြ အစုလိုက္ အၿပံဳလိုက္ ေသဆံုးမႈေတြေၾကာင့္ ၾကြက္ေသေကာင္ေတြကေန ေရာဂါေတြ ကူးစက္ ျဖစ္ပြားမွာကို စိုးရိမ္တဲ့အတြက္ ပုသိမ္ၿမိဳ႕နယ္ထဲမွာ ေက်ာင္းအပ္လက္ခံ တာေတြကိုလည္း သတ္မွတ္ ရက္ ကေန ေရႊ႕ဆိုင္းခဲ့ ရေၾကာင္း လည္း ပုသိမ္ၿမိဳ႕နယ္ ေရွာျပား အထက္တန္း ေက်ာင္းခြဲက ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးက ေျပာပါတယ္။
တိုင္းက်န္းမာေရး အထူးေရာဂါ ႏွိမ္ႏွင္း ေရးဌာနကေတာ့ အဲဒီလုိ ႀကြက္ေတြေသဆံုး ခဲ့တာဟာ ေရာဂါေၾကာင့္ ေသဆံုးတာ မဟုတ္ဘဲ ရာသီဥတုပူျပင္းမႈနဲ႔ အစာ အာဟာရ ျပတ္လတ္ မႈေၾကာင့္ ေသဆံုး ခဲ့တယ္လုိ႔ ယူဆေၾကာင္းေျပာပါတယ္။
ပုသိမ္ၿမိဳ႕နယ္၊ က်န္းမာေရး ဦးစီးဌာနက က်န္းမာေရး ႀကီးၾကပ္အဆင့္ (၁) ဦးေသာင္းတင္ရဲ႕ ေျပာျပခ်က္ အရကေတာ့ အဆိုပါ ႂကြက္ေသေတြထဲက သံုးေကာင္ကို ရန္ကုန္ အမ်ဳိးသား ဓာတ္ခဲြခန္းကို ပို႔ေဆာင္ စစ္ေဆးခဲ့ၿပီး ပုလိပ္ေရာဂါမေတြ႔ရွိရဘူးလို႔ ျပန္ၾကားလာေၾကာင္း၊ အဆိုပါၾကြက္ေတြဟာ အစာအဆိပ္သင့္တာေတြျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ ယူဆရေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ေဒသခံေတြကေတာ့ ဧရာ၀တီတုိင္းေဒသႀကီးအတြင္းမွာ အခုလုိ ႀကြက္ေကာင္ေရရာနဲ႔ခ်ီၿပီး တၿပိဳင္နက္ ေသဆံုးတာမ်ဳိး မရွိခဲ့ဘူးလုိ႔ေျပာၾကတဲ့အေၾကာင္း ျမစ္မခ သတင္းအရ သိရပါတယ္။
ယေန႕ထပ္မံျဖစ္ပြားေသာ တို္က္ပြဲအတြင္း ဘဂၤလီ ေသာင္းက်န္းသူ တစ္ဦး အေသဖမ္းမိ
နိရဥၥရာ
မူဆဆလင္ တပ္ေပါင္းစုဟု အမည္ေပးထားေသာ ဘဂၤလီေသာင္းက်န္းသူ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕တစ္ခုႏွင့္ ျမန္မာ တပ္မေတာ္အၾကား ယေန႕ နံနက္က တိုက္ပြဲ ျဖစ္ပြားရာ လက္နက္ ခဲယမ္းမီးေက်ာက္မ်ားႏွင့္ အတူ ေသာင္းက်န္းသူ တစ္ဦးကို အေသဖမ္းဆီးရမိခဲ့သည္ဟု သတင္း ရရွိသည္။
“ ေသတယ္ဗ်ာ တစ္ဦး ဟိုဘက္က။ ေသနတ္ တစ္လက္နဲ႕ က်ည္ဆံ တစ္ရာ နီးပါး ဖမ္းဆီးရမိပါတယ္” ဟု ေမာင္ေတာျမိဳ႕နယ္ ရဲမွဴးၾကီးက အတည္ျပဳ ေျပာၾကားသည္။
တိုက္ပြဲသည္ ယေန႕ နံနက္ ၉ နာရီေက်ာ္ခန္႕က နယ္စပ္ မိုင္တိုင္ အမွတ္ (၅၂) ႏွင့္ (၅၃) အၾကားတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ျပီး အခ်ိန္ နာရီ၀က္ခန္႕ ၾကာျမင့္သည္ဟု သိရသည္။
သိမ္းဆည္းရမိေသာ လက္နက္မွာ အမ္း တြမ္းတီးတူး ေမာင္းျပန္ရိုင္ဖယ္ ျဖစ္ျပီး က်ည္ေဘာက္ (၄) ခုႏွင့္ က်ည္ဆံ တစ္ရာနီးပါး ဖမ္းမိခဲ့သည္ဟု သူက ဆိုသည္။
“ ေသနတ္ေရာ က်ည္ဆံေတြပါ အကုန္မိတယ္။ ေနာက္က်န္တဲ့ ကုလားသူပုန္ေတြကေတာ့ ထြက္ေျပးသြားတယ္” ဟု ဆိုသည္။
မိုင္တိုင္အမွတ္ (၅၂) ႏွင့္ (၅၃) အၾကားတြင္ ခမရ ၃၅၂ ၊ စစ္ေၾကာင္း (၁) မွ ဗိုလ္ေဇာ္မိုးေအာင္ ဦးစီး တပ္စိတ္ တစိစိတ္မွ ကင္းပုန္း၀ပ္ေနစဥ္ ေရွ႕ေျပး၀င္ေရာက္လာသူ ဘဂၤလီ ေသာင္းက်န္းသူ ႏွစ္ဦးႏွင့္ ထိေတြ႕ တိုက္ပြဲ ျဖစ္ပြားစဥ္ တစ္ဦးကို ျမန္မာ တပ္မေတာ္ဘက္မွ အေသပစ္သတ္ ရွင္းလင္းႏိုင္ခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။
ယခုတိုက္ပြဲသည္ ရခိုင္-ဘဂၤလာနယ္စပ္တြင္ ေမလအတြင္း တတိယအၾကိမ္ေျမာက္ျဖစ္ျပီး ေမလ ၁၃ ရက္ေန႕က ျဖစ္ပြားေသာတိုက္ပြဲတြင္ အာရ္အက္အို ဘဂၤလီ အဖြဲ႕မွ ဗိုလ္အဆင့္ရွိသူတစ္ဦးက်ဆံုးခဲ့ျပီး ေမလ ၁၇ ရက္ေန႕က ျဖစ္ပြားေသာ တုိက္ပြဲတြင္ ျမန္မာ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္ (၄) ဦး က်ဆံုးခဲ့သည္။
မူဆဆလင္ တပ္ေပါင္းစုဟု အမည္ေပးထားေသာ ဘဂၤလီေသာင္းက်န္းသူ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕တစ္ခုႏွင့္ ျမန္မာ တပ္မေတာ္အၾကား ယေန႕ နံနက္က တိုက္ပြဲ ျဖစ္ပြားရာ လက္နက္ ခဲယမ္းမီးေက်ာက္မ်ားႏွင့္ အတူ ေသာင္းက်န္းသူ တစ္ဦးကို အေသဖမ္းဆီးရမိခဲ့သည္ဟု သတင္း ရရွိသည္။
“ ေသတယ္ဗ်ာ တစ္ဦး ဟိုဘက္က။ ေသနတ္ တစ္လက္နဲ႕ က်ည္ဆံ တစ္ရာ နီးပါး ဖမ္းဆီးရမိပါတယ္” ဟု ေမာင္ေတာျမိဳ႕နယ္ ရဲမွဴးၾကီးက အတည္ျပဳ ေျပာၾကားသည္။
တိုက္ပြဲသည္ ယေန႕ နံနက္ ၉ နာရီေက်ာ္ခန္႕က နယ္စပ္ မိုင္တိုင္ အမွတ္ (၅၂) ႏွင့္ (၅၃) အၾကားတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ျပီး အခ်ိန္ နာရီ၀က္ခန္႕ ၾကာျမင့္သည္ဟု သိရသည္။
သိမ္းဆည္းရမိေသာ လက္နက္မွာ အမ္း တြမ္းတီးတူး ေမာင္းျပန္ရိုင္ဖယ္ ျဖစ္ျပီး က်ည္ေဘာက္ (၄) ခုႏွင့္ က်ည္ဆံ တစ္ရာနီးပါး ဖမ္းမိခဲ့သည္ဟု သူက ဆိုသည္။
“ ေသနတ္ေရာ က်ည္ဆံေတြပါ အကုန္မိတယ္။ ေနာက္က်န္တဲ့ ကုလားသူပုန္ေတြကေတာ့ ထြက္ေျပးသြားတယ္” ဟု ဆိုသည္။
မိုင္တိုင္အမွတ္ (၅၂) ႏွင့္ (၅၃) အၾကားတြင္ ခမရ ၃၅၂ ၊ စစ္ေၾကာင္း (၁) မွ ဗိုလ္ေဇာ္မိုးေအာင္ ဦးစီး တပ္စိတ္ တစိစိတ္မွ ကင္းပုန္း၀ပ္ေနစဥ္ ေရွ႕ေျပး၀င္ေရာက္လာသူ ဘဂၤလီ ေသာင္းက်န္းသူ ႏွစ္ဦးႏွင့္ ထိေတြ႕ တိုက္ပြဲ ျဖစ္ပြားစဥ္ တစ္ဦးကို ျမန္မာ တပ္မေတာ္ဘက္မွ အေသပစ္သတ္ ရွင္းလင္းႏိုင္ခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။
ယခုတိုက္ပြဲသည္ ရခိုင္-ဘဂၤလာနယ္စပ္တြင္ ေမလအတြင္း တတိယအၾကိမ္ေျမာက္ျဖစ္ျပီး ေမလ ၁၃ ရက္ေန႕က ျဖစ္ပြားေသာတိုက္ပြဲတြင္ အာရ္အက္အို ဘဂၤလီ အဖြဲ႕မွ ဗိုလ္အဆင့္ရွိသူတစ္ဦးက်ဆံုးခဲ့ျပီး ေမလ ၁၇ ရက္ေန႕က ျဖစ္ပြားေသာ တုိက္ပြဲတြင္ ျမန္မာ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္ (၄) ဦး က်ဆံုးခဲ့သည္။