လြတ္လပ္ေရးရၿပီးမွ သူေတာင္းစားဘ၀ေရာက္

သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္

ျပည္ေထာင္စုေန႔အခါသမယမွာ ျပည္ေထာင္စုသားေတြနဲ႔ဆိုင္တဲ့ ပင္လုံညီလာခံ အေၾကာင္းသြားစဥ္းစားမိပါတယ္။ ပင္လုံ ညီလာခံဆိုတာနဲ႔တၿပိဳင္နက္ အခု နိုင္ငံေရးအေျခအေနမွာလဲ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ ေန တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးေတြက ဒုတိယ ပင္လုံညီလာခံလုပ္မယ္လို႔ ေျပာေန ၾကတာကိုလဲေတြးမိပါတယ္။

ဒုတိယပင္လုံညီလာခံလုပ္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ ပထမပင္လုံေလာက္ ေကာင္းေအာင္လုပ္နိုင္မလား။ အဲဒီထက္ပိုေကာင္းလာ မလား သို႔မဟုတ္ အဲ ဒီထက္ပိုဆိုးေနမလား- စဥ္းစားစရာျဖစ္ေနပါတယ္။

ဘာျပဳလို႔လဲဆိုေတာ့ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္တခ်ိဳ႕က မလုပ္ရေသးတဲ့ ဒုတိယပင္လုံကိုသိပ္ၿပီးလက္မခံခ်င္ဘဲပထမပင္လုံကဘဲအေကာင္း ဆုံးျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာေနၾကပါတယ္။ ပထမပင္လုံမွာေကာ ဘာ ေတြ ပါလို႔လဲ။ ျပန္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ပင္လုံမွာ သေဘာတူညီခ်က္ ၉ ခ်က္ရွိ တယ္ လို႔ဆိုေပမယ့္ ခ်ဳပ္ၾကည့္ရင္ေတာ့ အဓိကအခ်က္ႀကီး ၅ ခ်က္ ေတြ႕ရပါမယ္။

Full authority on frontier affairs ( ပင္လုံစာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္ ၁ မွ ၄ ထိ) နယ္စပ္ေဒသေရးရာ ႏွင့္ ပတ္သက္၍ တိုင္းရင္းသားတို႔သည္ အာ ဏာ အျပည့္အ၀ရွိရမယ္လိုႉ ဆိုလိုတာပါ။ လက္ရွိက်ေနာ္တို႔ရဲ့ သၽွမ္းျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကို ၾကည့္ရေအာင္။ သူ႔မွာ ဘာမွဆုံးျဖတ္ပိုင္ခြင့္ အာ ဏာရွိပါသလဲ။

Full autonomy on internal administration (ပင္လုံစာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္ ၅ ) မိမိျပည္နယ္အတြက္ ကိုယ့္ၾကမၼာကို ဖန္တီးပိုင္ခြင့္ ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ ခ်ဳပ္ခြင့္ရွိရပါမယ္။ လက္ရွိမွာေတာ့ က်ေနာ္တို႔ရဲ့ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကို က်ေနာ္တို႔ကိုယ္တိုင္ စိတ္ႀကိဳက္ေရြးခ်ယ္ပိုင္ခြင့္ မရွိခဲ့ပါဘူး။

To have a Kachin State (ပင္လုံစာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္ ၆ )ကခ်င္ျပည္နယ္ရွိရမည္။ ကခ်င္ျပည္နယ္ေတာ့ ရွိပါရဲ့ ။ ျပည္နယ္သားေတြေတာ့ ဒီေန႔အထိ ဘာအခြင့္အေရးမွ မရရွိခဲ့ပါဘူး။

Rights/ Privileges fundamental in democratic countries (ပင္လုံစာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္ ၇ ) ဒီမိုကေရစီ နိုင္ငံမ်ားကဲ့သို႔ အေျခခံက်ေသာ ရ ပိုင္ခြင့္ႏွင့္အထူးရပိုင္ခြင့္မ်ားရွိရမည္။ လက္ရွိအစိုးရ စြဲကိုင္ထားတဲ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပုံထဲမွာေတာ့ အခြင့္ အေရးေတြေပးထား ပါတယ္။ သို႔ေပမယ့္ ေပးထားတဲ့အခ်က္တိုင္းမွာ အဲဒီအေျခခံဥပေဒကဘဲ အားလုံးျပန္လည္သိမ္း ပိုက္ထားပါတယ္။ အားလုံးကိုဘဲ ျပန္ယူထားတာေတြ႕ရတယ္။ ဥပမာဆိုပါစို႔- အဓမၼလုပ္အား ခိုင္းေစမွုလုံး၀ မရွိေစရ။ ခၽြင္းခ်က္ - နိုင္ငံေတာ္ လုံျခဳံေရးအတြက္ ခိုင္းေစမွုမွလြဲ၍ တို႔လိုေပါ့။

Financial autonomy (ပင္လုံစာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္ ၈ - ၉ ) ေငြေၾကးႏွင့္ပတ္သက္၍ လြတ္လပ္စြာ စီရင္ပိုင္ခြင့္ရွိမယ္။

အဂၤလိပ္ ၊ ၿဗိတိသၽွလက္ေအာက္ခံ ကၽြန္ဘ၀တုန္းကေတာင္မွ က်ေနာ္တို႔ မေတာင္းစားခဲ့ရပါဘူး။ သၽွမ္းျပည္မွာ သဘာ၀ အရင္းအျမစ္ေတြ၊ သ ယံဇာတေတြေပါမ်ားတယ္။ က်ေနာ္တို႔ရသင့္ရထိုက္တာေတြလဲ အဂၤလိပ္အစိုးရက ျပန္ေပး ပါတယ္။ ခုလြတ္လပ္ေရး ရၿပီးပါၿပီဆိုကာမွ သၽွမ္း ျပည္နယ္ထဲကထြက္တဲ့ သယံဇာတေတြ အတြက္ ဘာအခြန္မွ မရဘူး။ ေငြေၾကးသုံး စြဲမွု ဘာဆိုဘာမွ မသိရွိရပါဘူး။ ေနျပည္ေတာ္ ကို ျပန္ ေတာင္းရတယ္။ အစိုးရကိုယ္တိုင္ကလဲ က်ေနာ္တို႔ကိုဘယ္ေလာက္ ေထာက္ပံ့တယ္။ လမ္းအတြက္ဘယ္ေလာက္၊ တံတားအတြက္ ဘယ္ ေလာက္စသျဖင့္ေပါ့။ ရယူသြားတာေတာ့ ဘာမွ စာရင္းျပန္မ ရွင္းဘူး။ အဲေတာ့ ခုမွ သူေတာင္းစား ဘဝ လုံးလုံးျဖစ္သြားရတာပါ။

ဒီၾကားထဲ အတိုက္အခံအဖြဲ႕အစည္းေတြအခ်ိဳ႕က ဆန႔္က်င္ေနတဲ့ Autonomy ဆိုတဲ့အေၾကာင္း ေလး စဥ္းစားမိပါတယ္။

Autonomy ဆိုတာ ဂရိဘာသာစကားပါ။ Auto နဲ႔ Nomos နဲ႔ေပါင္းထားတာလို႔ ဆိုပါတယ္။ Auto ဆိုတာက မိမိကိုယ္ကို လို႔အဓိပၸါယ္ရၿပီး Nomos ဆိုတာကေတာ့ ဥပေဒ လို႔ အဘိဓာန္မွာေဖာ္ျပထားပါတယ္။ မိမိကိုယ္ကို ဥပေဒေပးျခင္းလို႔ ဆိုပါ တယ္။ နိုင္ငံေရးအဘိဓာန္မွာေတာ့ Autonomy ဆိုတာ Self Rule သို႔မဟုတ္ Independence လို႔ အဓိပၸါယ္ရပါတယ္ ။ အဲဒီထဲမွာ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ၊ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္နဲ႔ ကိုယ္ပိုင္တရားစီရင္ပိုင္ခြင့္ေတြရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ Autonomy ကိုလြတ္လပ္ေရးလို႔လည္းေျပာနိုင္ပါတယ္။

ပင္လုံစာခ်ဳပ္မွာ Autonomy in internal administration ဆို တာကို Internal Rights of self determination ျပည္နယ္အတြင္းကိုယ္ပိုင္ ျပဌာန္းခြင့္လို႔ အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ၾကပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ ခြင့္တြင္မကဘဲ ကိုယ္ပိုင္ဥပေဒျပဳခြင့္နဲ႔ ကိုယ္ပိုင္ တရားစီရင္ပိုင္ခြင့္ အျပည့္အ၀ ရွိမွာျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုေန႔ ေန႔ထူးေန႔ျမတ္ကေန ပထမပင္လုံကိုဘဲစြဲကိုင္ခ်င္သူေတြအတြက္ေရာ ဒုတိယပင္လုံအတြက္ ႀကိဳးစားေနတဲ့သူ ေတြေရာ စာဖတ္ပရိသတ္ေတြကိုပါ စဥ္းစားေစခ်င္တာက ဒုတိယပင္ လုံ လုပ္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ ပထမ ပင္လုံ လိုေကာင္းေအာင္လုပ္နိုင္မလား။ အဲဒီထက္ပိုေကာင္းေအာင္လုပ္မလား သို႔မဟုတ္ ျပင္လြန္းရင္ဖင္ခၽြန္းတယ္ ဆိုတဲ့စကားလိုျဖစ္ေနမလား ----??

စစ္မွန္ေသာျပည္ေထာင္စုႀကီးျမန္ျမန္ေပၚေပါက္ၿပီးအဓြန႔္ရွည္တည္တံ့ခိုင္ျမဲပါေစ။