ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အလြန္ ျမန္မာျပည္

သန္႔ျမင့္ဦး

ေနျပည္ေတာ္တြင္ ၾသဂုတ္လ ၃၁ ရက္ေန႔၌ က်င္းပမည့္ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ညီလာခံဟု သိၾကေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အမ်ိဳးသားအဆင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမႈမ်ားက မွတ္ေက်ာက္တင္ႏိုင္မည့္ ေအာင္ျမင္မႈတခု ျဖစ္လာမည္မွာ ေသခ်ာသေလာက္နီးပါး ျဖစ္ပါသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလက လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ေသာ တႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာျဖင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္ (NCA) တြင္ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ေသာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔မ်ား ႏွင့္ လက္မွတ္မထိုးခဲ့သည့္ အဖြဲ႔မ်ားအပါအ၀င္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ အားလံုး နီးပါး တက္ေရာက္ ၾကမည္ ျဖစ္သည္။

တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္သာမက ညီလာခံကို အဓိက ေဖာ္ေဆာင္ခဲ့သူ ျဖစ္ေသာ အစိုးရသစ္၏ ေခါင္းေဆာင္ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အႀကံေပးပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လည္း တက္ေရာက္မည္ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အသိုင္းအ၀ိုင္း ႏွင့္ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္း (Ban Ki-Moon) အပါအ၀င္ အေရးပါသည့္သူမ်ားလည္း ရာႏွင့္ခ်ီ၍ တက္ေရာက္ၾကပါလိမ့္မည္။

၅ ရက္ၾကာ က်င္းပရန္ စီစဥ္ထားသည့္ ညီလာခံက ႀကီးမားေသာ ေျပာင္းလဲမႈတခု ျဖစ္လာလိမ့္မည္ဟု မည္သူကမွ် ေမွ်ာလင့္မထားၾကပါ။ သို႔ေသာ္လည္း က်င္းပႏိုင္ျခင္း ကိုယ္တုိင္က အေရးပါသည့္ သေကၤတ တခုျဖစ္သလို ဆယ္စုႏွစ္ ၇ ႏွစ္နီးပါး ၾကာျမင့္ခဲ့ေသာ အၾကမ္းဖက္ ပဋိပကၡမ်ား ေနာက္ပိုင္းတြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အေျခတက် ရွိမည့္ အေနအထားတခုကို ဘက္အားလံုး အမွန္တကယ္ ဆႏၵရွိေနေၾကာင္း ေဖာ္ျပေနသည္။ မည္သည့္တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ကမွ် ခြဲထြက္ေရးကို ေတာင္းဆို ေနျခင္း မရွိပါ။ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ကာလၾကာရွည္စြာ ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကေသာ ဖက္ဒရယ္စနစ္ အစိုးရတခု ဖြဲ႔စည္းေရးတြင္လည္း အပူတျပင္း ခုခံေျပာဆိုမႈမ်ား မရွိေတာ့ပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ျပည္တြင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာမွ ေလးစားၾကျခင္းက မည္သည့္ လုပ္ငန္းစဥ္မွန္သမွ်ကိုမဆို ေရွ႕ဆက္သြားေစႏိုင္မည့္ အရည္အခ်င္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ယခုအခ်ိန္က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ရယူ ခူးဆြတ္ရမည့္ အခ်ိန္ျဖစ္ပါသည္။

သို႔ေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ ျဖစ္လာမည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားက အေရးအႀကီးဆံုး ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။ လိုအပ္သည့္ အခ်က္မွာ ေထာင့္စံုသည့္ နည္းဗ်ဴဟာတခုႏွင့္ ႐ႈပ္ေထြးေသာ အေၾကာင္းအရာ အစုအေ၀းမ်ားကို ဆက္သြယ္ေပးမည့္ သံခင္းတမန္ခင္း ျဖစ္သည္။ အဆိုပါ ကိစၥမ်ားမွာ (၁) ျမန္မာႏိုင္ငံကဲ့သို႔ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳး စံုလင္သည့္ ႏိုင္ငံတခု၏ အနာဂတ္၊ (၂) က်ယ္ျပန္႔ေသာ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး၊ (၃) ပဋိပကၡေၾကာင့္ အမွန္တကယ္ ထိခိုက္ ခံစားေနရသည့္ ေနရာမ်ားတြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရးႏွင့္ တည္ေဆာက္ေရး၊ (၄) တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ အက်ိဳးစီးပြားႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈႏွင့္ (၅) ႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရးတို႔ ျဖစ္သည္။

တိုင္းရင္းသားစံု ဒီမိုကေရစီ ျမန္မာျပည္

ၿဗိတိသွ်တို႔ထံမွ လြတ္လပ္ေရး ရရွိခဲ့သည့္ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ကတည္းက ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အေျခခံက်သည့္ စိန္ေခၚမႈမ်ားထဲမွ တခုမွာ မ်ားျပားစံုလင္သည့္ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစု အသိုင္းအ၀ိုင္း အားလံုးက လက္ခံႏိုင္သည့္ အစိုးရတခု ဖြဲ႔စည္းေရး ျဖစ္သည္။

ယခုအခါတြင္ ဘ႑ာေရးဆိုင္ရာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အပါအ၀င္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အမ်ားအျပားကို ျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္း အစိုးရမ်ားသို႔ ခြဲေ၀ခ်ထားေပးေရးကို သေဘာမတူညီသူ အနည္းငယ္သာ ရွိပါသည္။ အေသးစိတ္ အေၾကာင္းအရာမ်ား ႏွင့္ ပတ္သက္၍မူ အခက္အခဲမ်ား ရွိပါလိမ့္မည္။

အျမင္က်ယ္က်ယ္ျဖင့္ စဥ္းစားၾကရန္လည္း လိုအပ္ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ သန္းေပါင္းမ်ားစြာေသာ ျပည္သူမ်ား (က်ေနာ္၏ မိသားစုႏွင့္ က်ေနာ္သိေသာသူ အမ်ားစု အပါအ၀င္) မွာ တိုင္းရင္းသား ေသြး ေရာယွက္ေနသူမ်ား ျဖစ္သည္။ ေရႊ႕ေျပာင္း အေျခခ်ျခင္း၊ ၿမိဳ႕ျပမ်ား ဖြံ႕ၿဖိဳးက်ယ္ျပန္႔လာျခင္း ႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရးစနစ္ တိုးတက္လာမႈက တိုင္းျပည္ကို ျပန္လည္ ပံုေဖာ္ေနသည့္အျပင္ တုိင္းရင္းသားတို႔၏ စရိုက္လကၡဏာကိုလည္း ျပန္လည္ပံုေဖာ္ႏိုင္ဖြယ္ရွိပါသည္။ ဓေလ့စ႐ိုက္ လကၡဏာမ်ားကိုလည္း ျပန္လည္ပံုေဖာ္ဖြယ္ရာ ရွိေနသည္။ ဘာသာစကားဆိုင္ရာ မူ၀ါဒမ်ားက သတိထား၍ ျပန္လည္ သံုးသပ္ရန္ လိုအပ္လာပါလိမ့္မည္။ ေဒသဆိုင္ရာ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္သည္ ၁၉၅၀ ႏွစ္မ်ားက အေျဖတခု ျဖစ္ခဲ့ႏိုင္ေသာ္လည္း ယခုအခ်ိန္တြင္ အာဏာခြဲေ၀ေပးေရးက အေျဖ၏ တစိတ္တပိုင္းသာ ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ အဆင့္အမီဆံုး ဒီမိုကေရစီမ်ားတြင္မွာပင္ က်ေနာ္တို႔ ျမင္ခဲ့ရသလို အေျဖမွန္သမွ်က အဆင့္အလိုက္ အခ်ိန္ယူေဖာ္ ေဆာင္ရမည့္ ကိစၥတခု ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။

တန္းတူညီမွ်ေရး ရည္မွန္းခ်က္ျဖင့္ ေရွ႕ဆက္သြားရန္ မ်ားစြာ ရွိေနပါသည္။ ခြဲျခားကန္႔သတ္မႈပံုစံ အားလံုးကို အဆံုးသတ္ ႏိုင္ရန္၊ ရဲတပ္ဖြဲ႔၊ တရားစီရင္ေရးႏွင့္ အရပ္ဘက္ဌာနမ်ား အပါအ၀င္ အစိုးရအဖြဲ႔အစည္းမ်ား ပိုမိုပါ၀င္လာေအာင္ ျပဳလုပ္ေရး ႏွင့္ တိုင္းျပည္တလႊားတြင္ မွ်တသည့္ စီးပြားေရး အခြင့္အလမ္းမ်ား ပိုမိုဖန္တီးႏိုင္ေရးတို႔ကို အျမင့္ဆံုး အရွိန္ျဖင့္ အေကာင္အထည္ မေဖာ္မီ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္တခုကို ေစာင့္ဆိုင္းေနစရာ မလိုပါ။

ဒုတိယ အခ်က္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အလံုးစံု ႏိုင္ငံေရး အသြင္ကူးေျပာင္းမႈ ျဖစ္သည္။ တိုင္းျပည္၏ ဒီမိုကေရစီ အနာဂတ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ အေခ်အတင္ ေဆြးမႈမ်ားမွတဆင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမႈမပါ၀င္ခဲ့လွ်င္ အေမွ်ာ္အျမင္ နည္းရာက်ၿပီး ျဖစ္လည္း မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ ထပ္ေျပာရလွ်င္ စိန္ေခၚမႈမ်ားစြာ အတြဲလိုက္ရွိေနပါသည္။

ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈဆိုင္ရာ သေဘာတရား အသစ္တရပ္ႏွင့္ အင္အားေကာင္းသည့္ လြတ္လပ္ေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား မပါ၀င္ခဲ့လွ်င္ ဒီမိုကေရစီက လူဦးေရမ်ားျပားသည့္ ဗမာလူမ်ိဳး အမ်ားစုက လႊမ္းမိုးသည့္ ဒီမိုကေရစီ အျဖစ္သို႔ အလြယ္တကူ ေရြ႕လ်ားသြားႏိုင္သည္။ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ခြဲေ၀ခ်ထားေရးသို႔ သတိထား၍ ေျပာင္းေရႊ႕ရန္ အေရးႀကီးပါလိမ့္မည္။ ျပည္သူလူထု၏ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္ႏွင့္ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကလည္း မရွိမျဖစ္ လိုအပ္ပါသည္။

တတိယ အခ်က္မွာ ပဋိပကၡေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားခဲ့ရသည့္ ေဒသမ်ားတြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈ ေဖာ္ေဆာင္ေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္ေရး ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ကိစၥမ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျပည္တြင္းစစ္ ျဖစ္ခဲ့သည္မွာ မ်ိဳးဆက္မ်ားစြာ ၾကာခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။ တခ်ိန္က တိုက္ပြဲမ်ားတြင္ ကြန္ျမဴနစ္မ်ား၊ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔မ်ား ပါ၀င္ခဲ့ၾကသည္။ လက္ရွိ အေျခအေနမွာမူ ျပင္းထန္ေသာ ျပည္တြင္းစစ္ အေနအထားမဟုတ္ပါ။ ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္ အနည္းငယ္ အတြင္းက ေပၚေပါက္ခဲ့သည့္ စစ္ပြဲမ်ားအပါအ၀င္ ႀကီးမားေသာ တိုက္ပြဲမ်ား ရွိခဲ့ပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ေယဘုယ်အားျဖင့္ ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္မႈမ်ားမွာ ျပင္းထန္ျခင္းမရွိဘဲ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေျမာက္ပိုင္း တ႐ုတ္နယ္စပ္ တေလွ်ာက္တြင္ ဒါဇင္ႏွင့္ ခ်ီေသာတိုက္ပြဲငယ္မ်ား လတိုင္း ျဖစ္ပြားေနသည္။ စစ္တပ္ပံုစံသြင္းျခင္း၊ မတည္ၿငိမ္ျခင္း၊ အိမ္ရာစြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးရျခင္းႏွင့္ ဆယ္စုႏွစ္ ၇ ခုမွ် အတြင္း အခါအားေလွ်ာ္စြာ တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈဆိုင္ရာ သက္ေရာက္မႈမ်ားကလည္း ႀကီးမားခဲ့သည္။

အဆိုပါေဒသသည္ ေရွ႕တန္းနယ္နိမိတ္ တိက်ေသခ်ာမႈ မရွိဘဲ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္၊ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ဟု ေခၚသည့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔မ်ား၊ ရာႏွင့္ခ်ီေသာ ျပည္သူ႔စစ္ အဖြဲ႔ငယ္မ်ား အတူတကြ တပ္ခ်ထားသည့္ ေနရာျဖစ္ၿပီး ေသနတ္ကိုင္ထားသည့္သူမ်ား မ်က္ႏွာခ်င္း ဆိုင္ေနၾကသည့္ ေနရာျဖစ္သည္ ။ တခါတရံ သူတို႔ အတူတြဲ၍ စီးပြားေရး လုပ္ၾကသည္။ တခါတရံ သူတို႔၏ ပိုင္နက္ နယ္ေျမကို ခ်ဲ႕ထြင္ၾကသည္။ တခါတရံ တိုက္ခိုက္ၾကသည္။

အေရးႀကီးသည္မွာ အထက္တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ က်ယ္ျပန္႔သည့္ ႏိုင္ငံေရး ရည္မွန္းခ်က္မ်ားကို ေဆြးေႏြးျခင္းက အေသးစိတ္ လက္ေတြ႔ ညွိႏိႈင္းမႈမ်ားအတြက္ အစားထိုးမႈတခု ျဖစ္လာမည္ မဟုတ္ပါ။ တိုက္ပြဲမ်ားကို အဆံုးသတ္ႏိုင္ေရးအတြက္ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ျခင္းမ်ား လိုအပ္ပါသည္။ တိုင္းျပည္၏ ႏိုင္ငံေရး အနာဂတ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဆြးေႏြးရာတြင္ ပြင့္လင္းမႈ၊ အားလံုးပါ၀င္မႈ ႏွင့္ ဒီမိုကေရစီနည္းက် လိုက္နာ က်င့္သံုးမႈမ်ား ရွိသင့္ပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း အေရွ႕ေျမာက္ပိုင္းမွ တိုက္ပြဲမ်ား အမွန္တကယ္ အဆံုးသတ္ေရး အတြက္ မည္သည့္ ညွိႏိႈင္းေဆြးေႏြးမႈတြင္ မဆို အဓိက်သည့္ တပ္ဖြဲ႔မ်ား ျဖစ္သည့္ အစိုးရတပ္မ်ား၊ တိုင္းရင္သား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔မ်ား ႏွင့္ ျပည္သူစစ္မ်ားကို အာ႐ံုစိုက္ရန္ လိုအပ္မည္ျဖစ္ပါသည္။

ပဋိပကၡတြင္ ပါ၀င္ေနေသာ အဖြဲ႔အစည္း အလြန္မ်ားျပားသည့္ အတြက္ ပိုမို၍ က်ယ္ျပန္႔သည့္ ခ်ဥ္းကပ္မႈတခုႏွင့္ အတူ ေဒသတြင္းတြင္ ေဖာ္ေဆာင္သည့္ အေျဖမ်ားကို ဟန္ခ်က္ညီမွ်ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရန္ ခက္ခဲ့ပါလိမ့္မည္။ ေသြးခြဲ အုပ္ခ်ဳပ္သည့္ နည္းလမ္းကို ဆန္႔က်င္ျခင္းက နားလည္ေပးႏိုင္စရာ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ဘံုပိုင္းေျခ အနည္းဆံုးျဖင့္ ခ်ဥ္းကပ္မႈကို ျငင္းပယ္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။

ေပါက္ေဖာ္ အေရး

စတုတၳေျမာက္မွာ ျပႆနာအစုအေ၀းမ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္ေနၿပီး အေရးအႀကီးဆံုး ျဖစ္သေလာက္ မည္သူမွ် မေဆြးေႏြးခ်င္သည့္ ကိစၥျဖစ္သည္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအေရး ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡမ်ားမွာ တခ်ိန္က တျပည္လံုးသို႔ ပ်ံ႕ႏွံခဲ့သည္။ ယခုအခ်ိန္တြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္ နီးကပ္သည့္ ေနရာမ်ားတြင္သာ အဓိက ရွိေနၿပီး အမ်ားစုမွာ တခ်ိန္က တ႐ုတ္အစိုးရ၏ ေထာက္ပံ့မႈကို ရရွိခဲ့ေသာ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကို ဆက္ခံသည့္ ‘၀’ ျပည္ ေသြးစည္းညီညြတ္ေရး တပ္မေတာ္ (UWSA) ကဲ့သို႔ အဖြဲ႔မ်ား ရွိေနသည္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ (သို႔မဟုတ္ အျခားမည့္သည့္ ႏိုင္ငံျဖစ္ေစ) တိုင္းျပည္၏ အနာဂတ္အတြက္ အမ်ိဳးသားအဆင့္ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးမႈမ်ားတြင္ မပါ၀င္သင့္ပါ။ သို႔ေသာ္လည္း နယ္စပ္တေလွ်ာက္တြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ရည္ရြယ္သည့္ သံတမန္ေရးရာ ကိစၥမ်ားတြင္ မိတ္ဖက္တခု ရွိရမည္ ျဖစ္သည္။

အမ်ားစု၏ အာရံုစိုက္ျခင္းခံရသည့္ ျမစ္ဆံု၏ အနာဂတ္သည္လည္း တခုအပါအဝင္ျဖစ္ပါသည္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက တည္ေဆာက္မည့္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၃ ဒသမ ၆ ဘီလီယံတန္ဖိုးရွိ ကခ်င္ျပည္နယ္မွ ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းကို ယခင္အစိုးရ လက္ထက္တြင္ ရပ္ဆိုင္းခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ျမစ္ဆံုဆည္က တ႐ုတ္အစိုးရ၏ အဓိက အာ႐ံုစိုက္မႈတခု မဟုတ္သေလာက္ပင္ ျဖစ္သည္။ ယခုအခါတြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္းမွ ယူနန္ျပည္နယ္သည္ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္အတြက္ လံုေလာက္သည္ထက္ ပိုလွ်ံေနၿပီး ေယဘုယ်အားျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ စီးပြားေရး စီမံကိန္းမ်ားမွ ရရွိသည့္ အက်ိဳးအျမတ္ မွန္သမွ်မွာလည္း အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၀ ထရီလီယံ ရွိသည့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရးတြင္ ေသးငယ္ေသာ အစိတ္အပိုင္း တခုသာ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ရွိေနေသာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ ဗ်ဴဟာေျမာက္ အက်ိဳးစီးပြားတခုမွာ အိႏၵိယ သမုဒၵရာသို႔ ဆက္သြယ္မည့္ လမ္းေၾကာင္းတခု အေနျဖင့္ျဖစ္သည္။ ၎တို႔ အဆိုျပဳထားေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနာက္ပိုင္းကမ္းေျခရွိ ေက်ာက္ျဖဴေရနက္ ဆိပ္ကမ္း တိုးတက္ေရးကို ပိုမို၍ ဦးစားေပးဖြယ္ရာ ရွိေနသည္။

ပို၍ အေျခခံက်စြာ ဆိုရလွ်င္ တ႐ုတ္အစိုးရက ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ သူတို႔ အားထားရသည့္ မိတ္ေဆြ တဦး အၿမဲတမ္း ျဖစ္မေနလွ်င္ပင္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈတခု ျဖစ္မလာေစရန္ ေသခ်ာေစေရး စိတ္အားထက္သန္ေနပါသည္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ အေနျဖင့္ နယ္စပ္တေလွ်ာက္တြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို သေဘာက်မည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ႏိုင္ငံတကာ၏ ၾသဇာလႊမ္းမိုးႏိုင္ေသာ အခန္းက႑ကို ထိန္းသိမ္းရင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကို ေရွ႕ဆက္သြားသည္ ႏွင့္အမွ် ပံုေဖာ္ေပးခ်င္ေနသည္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တခ်ိဳ႕ႏွင့္ နက္႐ိႈင္းေသာ ဆက္သြယ္မႈရွိေနၿပီး အဆိုပါ ဆက္သြယ္မႈမ်ားကိုလည္း အလြယ္တကူ စြန္႔လႊတ္လိမ့္မည္ မဟုတ္ပါ။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအတြက္ အဆိုးဆံုး အိပ္မက္မွာ မတည္ၿငိမ္ေသးေသာ နယ္စပ္ေဒသအေပၚ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္မႈမ်ား ေလ်ာ့က်ၿပီး အေနာက္တိုင္း၊ သို႔မဟုတ္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ၏ အက်ိဳးစီးပြားမ်ား အစားထိုး၀င္ေရာက္ လာသည္ကို ျမင္ရမည္ကို စိုးရိမ္ေနျခင္း ျဖစ္သည္။

မၾကာေသးမီက သြားေရာက္ခဲ့ေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံခရီးစဥ္က တ႐ုတ္အစိုးရ၏ စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ားကို သက္သာေစခဲ့ပါလိမ့္မည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာကို ကာကြယ္ေနစဥ္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ အေနျဖင့္ ၎၏ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈကို ျမွင့္တင္ရင္း ၎၏ မွန္ကန္ေသာေနရာကို ေတြ႔ရွိရန္ အလြန္အေရးပါ လာပါလိမ့္မည္။ ႏွစ္ဘက္လံုး အဆင္ေျပႏိုင္သည့္ အလားအလာမ်ားလည္း ရွိေနပါသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွ လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡမ်ားက အာရွ၏ အဆင္းရဲဆံုး ေဒသမ်ားထဲမွ တခုတြင္ ရွိေနျခင္း ျဖစ္ေသာ္လည္း အႀကီးက်ယ္ဆံုးေသာ စက္မႈေတာ္လွန္ေရးတခု၏ ေဘးတြင္လည္း ကပ္လ်က္ ရွိေနသည္။

ျမန္မာ့စီးပြားေရး

ပဥၥမေျမာက္ ျဖစ္သလို အျခားကိစၥမ်ားႏွင့္ တန္းတူအေရးႀကီးေသာ အခ်က္မွာ စီးပြားေရးႏွင့္ ဆိုင္ေသာ ကိစၥမ်ားျဖစ္သည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္မ်ားအတြင္းက ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတြင္ စီးပြားေရးကို လံုး၀နီးပါး ခ်န္လွပ္ထားခဲ့သည္။ ထိုသို႔ က်န္ေနရျခင္း အေၾကာင္း တစိတ္တပိုင္းမွာ တခ်ိဳ႕က အထူးသျဖင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ၾကားတြင္ ၎တို႔ကို အစိုးရက ၀ယ္ယူရန္ ႀကိဳးစားမည္ကို စိုးရိမ္ေနခဲ့ၾကျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ကမ္းလွမ္းလာမည့္ အကူအညီမ်ား သို႔မဟုတ္ စီးပြားေရး ရင္း ႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ားက သူတို႔၏ ႏိုင္ငံေရး အစီအစဥ္မ်ားကို အားေလ်ာ့သြားေစမည္ကို စိုးရိမ္ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ေနာက္ေၾကာင္းမ်ားအရ ၾကည့္မည္ဆိုလွ်င္ သူတို႔၏ စိုးရိမ္မႈကို နားလည္ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။

တခ်ိန္တည္းမွာပင္ စီးပြားေရး ကိစၥမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ပြင့္လင္းျမင္သာေသာ ေဆြးေႏြးမႈ မရွိျခင္းက ေနာက္ကြယ္တြင္ ျပဳလုပ္ေသာ သေဘာတူညီခ်က္မ်ား၊ စစ္ၿပီးကာလေနရာမ်ားတြင္ မိမိကိုယ္က်ဳိးအတြက္သာ လာမည့္ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ားကိုသာ ျဖစ္လာေစခဲ့ၿပီး ေဒသခံ အသိုင္းအ၀ိုင္းမွာ သူတို႔၏ ဘ၀ကို ေျပာင္းလဲေပးမည့္ စီးပြားေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ အနည္းငယ္မွ်သာ ေျပာဆိုႏိုင္ေတာ့သည္။

ထို႔အျပင္ စီးပြားေရး ႐ႈေထာင့္ကို ခ်န္လွပ္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ အလားအလာ အေကာင္းဆံုး အေထာက္အကူ အမ်ားစု က်န္ရစ္ေစခဲ့လိမ့္မည္ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမႈကို ဆယ္စုႏွစ္ ၇ ခု နီးပါး ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ရွိခဲ့သည့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးမွာလည္း အလုပ္မျဖစ္ခဲ့ပါ။ ယေန႔အခ်ိန္၏ ကြဲျပားျခားနားမႈမွာ တိုင္းျပည္ကို အလွ်င္ျမန္ဆံုး အသြင္ကူးေျပာင္းေပးႏိုင္မည့္ စီးပြားေရး အခြင့္အလမ္းမ်ား ရွိေနျခင္း ျဖစ္သည္။ အဆိုပါ စြမ္းအင္ကို ထိေရာက္စြာ အသံုးျပဳျခင္းက ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္ရာတြင္ အေရးပါသည့္ နည္းလမ္းတခု ျဖစ္သည္။

ေပ်ာက္ဆံုးေနသည္မွာ ေနာက္လာမည့္ ၁၀ ႏွစ္ သို႔မဟုတ္ ႏွစ္ ၂၀ အတြင္းတြင္ ေဒသတြင္း စီးပြားေရးက မည္သို႔ ျဖစ္လာမည္ကို ေျပာႏိုင္မည့္ ေလ့လာဆန္းစစ္မႈ ျဖစ္သည္။ ကြဲျပားျခားနားသည့္ (ႀကီးထြားလာေသာ ဗဟို စီးပြားေရးတခု ႏွင့္ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ ဆက္သြယ္မႈမ်ား ၂ ခုလံုးႏွင့္ အခ်ိတ္အဆက္ရွိေသာ) ေဒသတြင္း စီးပြားေရးမ်ား အတြက္ ေရြးခ်ယ္ စရာမ်ားက ေစ့စပ္ညွိႏိႈင္းသူမ်ားကို လက္ရွိအေနအထားအား ပိုင္းျခားခြဲေ၀ျခင္းကို အာ႐ံုစိုက္ျခင္းမွ ကင္းေ၀းေအာင္ အေထာက္အကူ ေပးႏိုင္လိမ့္မည္ ျဖစ္သည္။

ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလက လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့သည့္ တႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာျဖင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္ (NCA) တြင္ သာမန္ျပည္သူတို႔၏ ဘ၀တိုးတက္ ေကာင္းမြန္ေရးအတြက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ ပံုမွန္ မဟုတ္သည့္ ကတိက၀တ္မ်ား ပါ၀င္ေနခဲ့သည္။ အဆိုပါ ၾကားကာေဆာင္ရြက္မႈမ်ားကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရန္ အားထုတ္မႈမ်ားက စႏိုင္သည္ ဆိုရံုေလးမွ်သာျဖစ္သည္။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကို ေကာင္းမြန္စြာ ထိန္းသိမ္းထားႏိုင္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အေရွ႕ေတာင္ပိုင္းတြင္ ေရွ႕သို႔တဆင့္ တက္ႏိုင္ေရးအတြက္ အေရးႀကီးသည့္ အခ်က္မွာ စီးပြားေရး အစီအစဥ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အျပန္အလွန္ သေဘာတူညီမႈမ်ား ရွိသင့္ပါသည္။ ပုဂၢလိက ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ၏ အကူအညီမ်ား ပူးေပါင္းထားသည့္ အဆိုပါ အစီအစဥ္မ်ားက ေဒသခံျပည္သူမ်ား၏ အက်ိဳးစီးပြားကို ျမွင့္တင္ႏိုင္သလို လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔မ်ား ၾကားတြင္လည္း ယံုၾကည္မႈကို တည္ေဆာက္ႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။

ယခုအခါ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ လြတ္လပ္ေရး ရရွိခဲ့သည့္ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းတြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရရွိရန္ မည္သည့္ အခ်ိန္ထက္မဆို ပိုမိုနီးကပ္သည့္ အေျခအေနတြင္ ရွိေနပါသည္။ ေရရွည္အျမင္ႏွင့္ လာမည့္လ အတြင္းတြင္ ရွိလာမည့္ ကြဲျပားျခားနားသည့္ သံတမန္နည္းလမ္းမ်ား (အကယ္၍ ရရွိႏိုင္ခဲ့လွ်င္) က ေျပာင္းလဲမႈ အားလံုးကို ျပဳလုပ္ေပးပါလိမ့္မည္။