ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၄ ရက္ေန႔ဟာ ခ်စ္သူေတြ ေပ်ာ္ရႊင္ၾကတဲ့ ေန႔ ျဖစ္သလိုပဲ တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ အဲဒီေန႔မွာပဲ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဟာင္း ဦးႏု ဟာ ကမာၻေျမကို အၿပီးတိုင္ ႏႈတ္ဆက္ခဲ့တဲ့ ေန႔လည္းျဖစ္ပါတယ္။ဦးႏုဟာ ၁၉၃၅ ခုႏွစ္ မွာ ေက်ာင္းသားသမဂၢ ဥကၠဌ ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ၁၉၃၆ ခုႏွစ္မွာ ေက်ာင္းသားသပိတ္ကို ဦးေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။
ကၽြန္ပညာေရး အလိုမရွိ ဆိုတဲ့သေဘာ သက္ေရာက္ေစဖို႔ သူရခဲ့တဲ့ B.A (Law) ဘြဲ႕ကို အဂၤလိပ္ အစိုးရထံျပန္အပ္ခဲ့ ပါတယ္။ ၁၉၃၇ ခုႏွစ္မွာ သခင္သန္းထြန္းနဲ႔အတူ နဂါးနီ စာအုပ္တိုက္ကို ထူေထာင္ၿပီး ျပည္သူလူထု ႏုိင္ငံေရးအသိ ႏုိးၾကား လာေအာင္ ဖန္တီးခဲ့ပါတယ္။
ဖ.ဆ.ပ.လ အစိုးရ လက္ထက္မွာ ဦးႏုဟာ ပထမဦးဆံုး ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ အေရးေတာ္ပံု ကာလမွာ ဦးေန၀င္းကို အျပီးသတ္ တိုက္ခိုက္ဖို႔ ရည္ရြယ္ၿပီး စင္ၿပိဳင္ အစိုးရ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ပါတယ္။ ဦးႏုဟာ ႏုိင္ငံေရးကို ကြက္ေက်ာ္ ျမင္တတ္သူ၊ ျမန္မာစစ္တပ္ အေၾကာင္းကို ေနာေၾကေအာင္ သိတဲ့သူလို႔ က်မ ထင္ပါတယ္။
က်မရဲ႕ မိဘ ဘိုးဘြားေတြက ဖ.ဆ.ပ.လ ေခတ္ရဲ႕ ကုန္ေစ်းႏႈန္း အေၾကာင္းကို တသသ ေျပာတတ္လို႔ က်မ မွတ္မိေန ပါတယ္။ ေရွးေခတ္ေဟာင္း ေအာက္ေမ့ဖြယ္ အျဖစ္ ဖ.ဆ.ပ.လ အစိုးရ လက္ထက္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ပညာေရး၊ စီးပြားေရး ဟာ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ႏိုင္ငံေတြထဲမွာ ထိပ္တန္း အဆင့္ ရွိခဲ့တယ္လို႔ လြမ္းလြမ္း ဆြတ္ဆြတ္ ေျပာတတ္ၾကပါတယ္။
ဦးႏုကို ႏိုင္ငံေရးသမား တေယာက္အျပင္ စာေရးဆရာ တဦး အျဖစ္နဲ႔လည္း သိခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဦႏုေရးတဲ့ တာေတ စေနသား ၀တၳဳမွာ အေဖ ဦးစံထြန္းက သားေမာင္ႏုကို သိပ္ခ်စ္တယ္ဆိုတာ ၀တၳဳ အစမွာ ေရးျပထားပါတယ္။
က်မ ႀကီးေဒၚ ေျပာျပဖူးတာက ဦးႏုကို လူေတြက ဘာသာေရးသမား တဦး အျဖစ္နဲ႔လည္း ခ်စ္ခင္ၾကည္ညိဳ ၾကတယ္တဲ့။က်မဘႀကီး ေျပာျပဖူးတာကေတာ့ ဦးႏုက ငါးပါးသီလကို ခါး၀တ္ပုဆိုး လို ခိုင္ၿမဲေအာင္ တည္ေဆာက္တယ္တဲ့။ တခါက ဆိုဗီယက္ ယူနီယံကိုသြားေတာ့ အရမ္းေအးလို႔ အရက္တိုက္တာ ဦးႏုက အရက္မေသာက္ဘဲ ေရေႏြးပူပူ တခြက္ ကိုပဲ မွာေသာက္သတဲ့။
ဦးႏုကို က်မ ေသခ်ာျမင္ဖူးတာက က်မတို႔ ဗမာျပည္ ျပည္သူ႔ လြတ္ေျမာက္ေရး လူငယ္တပ္ဦး (BYLF) ရဲ႕ ဒုဥကၠ႒ ကိုေအာင္ဒင္က စင္ျပိဳင္ အစိုးရကို ေထာက္ခံၿပီး သြားေရာက္ပူးေပါင္းခဲ့တဲ့ အခ်ိန္က ဘဘ ဦးႏု ၿခံထဲမွာ လံုၿခံဳေရး ယူေပးရတုန္းကပါ။
အသက္အရြယ္ ႀကီးလာေပမယ့္ ဘဘ ဦးႏု ရင္ထဲမွာ ျပည္သူ႔အက်ိဳး ကို ထမ္းရြက္လိုဆဲပဲ ဆိုတာ သိရေတာ့ က်မတို႔ ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
၁၉၉၅ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၄ ရက္ေန႔မွာ အသက္ ၈၇ ႏွစ္ အရြယ္ရွိတဲ့ နိုင္ငံေတာ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ (စင္ၿပိဳင္အစိုးရ) ကြယ္လြန္ခဲ့ ပါတယ္။
ဦးႏု ကြယ္လြန္ခ်ိန္မွာ သား ၂ ဦး၊ သမီး ၂ ဦး က်န္ရစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဦးႏု ကြယ္လြန္ေၾကာင္း သတင္းစာ ဖတ္ရခ်ိန္မွာ က်မ ဦးႏုကို ဂါရ၀ျပဳဖို႔ သူ႔ၿခံထဲ သြားမယ္လို႔ စိတ္ကူးထားပါတယ္။ အဲဒီေန႔ ညေနပိုင္းမွာပဲ က်မ စာသင္တဲ့ အိမ္ေအာက္ထပ္က လက္ဖက္ရည္ ဆိုင္မွာ ကိုမိုးေမာင္ေမာင္ကို ေတြ႔ပါတယ္။
ကိုမိုးေမာင္ေမာင္က က်မကို “ခဏလာပါဦး ေျပာစရာ ရွိတယ္” ဆိုလို႔ က်မလည္း ကိုမိုးေမာင္ေမာင္နဲ႔ ထိုင္ စကား
ေျပာျဖစ္ပါတယ္။ သူက လက္ရွိ အေျခအေနကို ေျပာျပပါတယ္။
“န၀တ က ဦးႏုကို သၿဂႋဳဟ္ဖို႔ ေဒၚခင္ၾကည္ရဲ႕ ဂူ ေဘးမွာ ၁၀ ေပ ပတ္လည္ ေျမကြက္ ေပးတယ္၊ ဦႏု သားသမီးေတြက က်ဥ္းလို႔ မႀကိဳက္ဘူး။ သူတို႔က ကမာၻေအးကုန္းေျမမွာ သၿဂႋဳဟ္ခ်င္တယ္။ န၀တ ကေတာ့ ႀကံေတာမွာ ဂူဗိမာန္ ေဆာက္ေပးမယ္တဲ့။ ဒီအေျခအေနေၾကာင့္ တခ်ိဳ႕ လူငယ္ေတြ အေလာင္းလုၾကလိမ့္မယ္”လို႔ သူက ေျပာျပတယ္။
က်မက “သေဘာမတူဘူးလို႔ပဲ” ျပန္ေျပာခဲ့ပါတယ္။ သူနဲ႔ အေျခအတင္ ေျပာျပီး သူက အေျခအေန သိရေအာင္ ဦးႏု ၿခံထဲ လိုက္ခဲ့ဖို႔ ေျပာပါတယ္။ က်မက ေသေသခ်ာခ်ာ သိခ်င္လို႔ ဦးႏု ၿခံထဲ လိုက္သြားခဲ့ပါတယ္။
ၿခံထဲေရာက္ေတာ့ ဦးေအာင္ (ဦးႏုသား)၊ ဦး၀င္းႏုိင္(ယခု အမ်ိဳးသားေရး) တို႔နဲ႔ ေတြ႔ပါတယ္။
သူတို႔က ဦးႏုဟာ သမိုင္း၀င္ပုဂၢိဳလ္ တဦးျဖစ္လို႔ ခုလို သၿဂႋဳဟ္ရတာကို မေက်နပ္ေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။ က်မက “တရား၀င္
ေတာင္းဆိုပါလား” ဆိုၿပီးေျပာလိုက္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဦး၀င္းႏုိင္က သူတို႔ လုပ္သင့္တာ လုပ္ၿပီးေပမယ့္ ဘာမွ မထူးျခားဘူးလို႔ ျပန္ေျပာပါတယ္။
က်မ ၿခံထဲက ျပန္လာေတာ့ သူငယ္ခ်င္း ေအးမိုး ဆီကို ၀င္ၿပီးေျပာ ဆိုေဆြးေႏြးေနတုန္း ကိုေမာင္ေမာင္ဦး ေရာက္လာၿပီး “ဦးႏု သားသမီးေတြက မမိုက္ဘူး၊ ဒီကို န၀တ နဲ႔ညိႇႏိႈင္း ေဆြးေႏြးၿပီးမွ ေရာက္လာတာ၊ ၿပီးေတာ့ ေပါက္ကရေတြ ေလွ်ာက္ေျပာေနတယ္” တဲ့။ ၿပီးေတာ့ က်မတို႔ကို “နင္တို႔ေတြ သတိထား” လို႔ ေျပာပါတယ္။
က်မတို႔လည္း ကိုေမာင္ေမာင္ဦးနဲ႔ စကားေျပာၿပီး အားလံုးလမ္းခြဲ၊ အိမ္ျပန္လာပါတယ္။ က်မတို႔ ၃ ေယာက္ရဲ႕ရင္ထဲမွာေတာ့ ဦးႏုရဲ႕ ေနာက္ဆံုးခရီးမွာ ထိုက္ထိုက္ တန္တန္ ဂုဏ္ျပဳသင့္တယ္လို႔ ယူဆၾကပါတယ္။
ေနာက္တေန႕ေအးမိုးနဲ႔ ရီရီတို႔ ဦးႏုၿခံထဲ သြားၾကပါတယ္။ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၂၀၊ ၁၉၉၅ မွာ ဦးႏုကို သၿဂႋဳဟ္ရမယ့္ေန႔ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေန႔ ေရာက္ေတာ့ ေအးမိုးနဲ႔ ရီရီ တို႔က ေက်ာင္းကေန လာၾကပါတယ္။ က်မ၊ ကိုသားႀကီး၊ ကိုတိတ္၊ ကိုစိုးႏိုင္ တို႔က ၾကည့္ျမင္တိုင္ကေန လာၾကပါတယ္။ ၿခံထဲမွာ က်မတို႔ အုပ္စုေတြ အေတာ္မ်ားမ်ား ဆံုၾကပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က က်မတို႔ အုပ္စုရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး အရွိန္ ျမင့္ေနတဲ့ အခ်ိန္ျဖစ္လို႔ က်န္တဲ့ ႏိုင္ငံေရး တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြက က်မ တို႔ကို ေစာင့္ၾကည့္ ေနၾကပါတယ္။
က်မနဲ႔ ရီရီက ႀကံေတာသုႆာန္ရဲ႕ အေျခအေနကို သိရေအာင္ ကိုယ့္အစီအစဥ္နဲ႔ကိုယ္ အရင္ သြားႏွင့္ပါတယ္။ ဟိုေရာက္ေတာ့ အေျခအေနက တင္းမာ ေနပါတယ္။ ဟံသာ၀တီ အ၀ိုင္းကေန ႀကံေတာအထိ ရဲေတြ၊ ေထာက္
လွမ္းေရးေတြက စကားေျပာစက္ေတြနဲ႔ ေစာင့္ေနပါတယ္။ စည္ပင္ ၀န္ထမ္းေတြလည္း လမ္းေပၚမွာ၊ ႀကံေတာ သုႆာန္ ဝင္းထဲမွာ အျပည့္ပါပဲ။
က်မတို႔ ေက်ာင္းသား အုပ္စုထဲက အေတာ္မ်ားမ်ားကလည္း ႀကံေတာကို ႀကိဳေရာက္ေနပါတယ္။ ကိုေစာလြင္ဦး၊ ကိုေစာ၀င္းရွိန္၊ ရဲေက်ာ္စြာ၊ ရဲမြန္ထူး၊ ေမာင္ေမာင္ေက်ာ္၊ ဦးခ်ိဳေအာင္သန္း (ဦးေအာင္သန္းသား)၊ ကိုခ်ိဳခ်ိဳထြန္းၿငိမ္း
ႏြမ္းပါးပံုရတဲ့ က်မ အေဖအရြယ္၊ အေမအရြယ္ ျပည္သူေတြက ယပ္ေတာင္ကိုယ္စီနဲ႔ ဦးႏု ေနာက္ဆံုး ခရီးကို လာေရာက္ ပို႔ေဆာင္ၾကပါတယ္။
ၿခံထဲက ထြက္လာတဲ့ ကားေပၚမွာက ေအးမိုး၊ ခ်ိဳႏြယ္ဦး၊ ကိုဂီး၊ ကိုသားႀကီး၊ ကိုတိတ္၊ ကိုေမာင္ေမာင္ဦး၊ ေခ်ာအိသိမ္းနဲ႔ လူငယ္ အေတာ္မ်ားမ်ား ပါလာပါတယ္။ သူတို႔ ကားေပၚမွာ လမ္းတေလွ်ာက္လံုး “ကမာၻမေၾကဘူး” သီခ်င္းကို ဆိုလာ တယ္လို႔ ေျပာျပပါတယ္။
သူတို႔ကား ႀကံေတာကိုေရာက္ေတာ့ သခ်ဳႋင္း၀ကေန အေခါင္းတင္ထားတဲ့ စင္ျမင့္အထိ စည္ပင္၀န္ထမ္းေတြက လက္ခ်င္း ခ်ိတ္ၿပီး လမ္းပိတ္ထားၾကပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ ႀကိဳေရာက္ေနတဲ့ က်မတို႔က “ready … 1 ... 2 … 3” ဆိုၿပီး ၿပိဳင္တူ “ႏုိင္ငံေတာ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေကာင္းရာ သုဂတိ လားပါေစ” လို႔ ေအာ္လည္းေအာ္၊ တၿပိဳင္နက္တည္း လက္ခ်င္း ခ်ိတ္ထားတဲ့ စည္ပင္၀န္ထမ္းေတြကို အတင္း ၀င္တိုးၾကပါတယ္။
ေဘးက အဘိုးႀကီး၊ အဘြားႀကီး ေတြကလည္း “ႏိုင္ငံေတာ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေကာင္းရာ သုဂတိ လားပါေစ” လို႔ ၀ိုင္းဆုေတာင္း
ေပးၾကေတာ့ ႀကံေတာ တဝန္းလံုး ႂကြက္ႂကြက္ညံ သြားပါတယ္၊ ကားေပၚကလူေတြလည္း က်မတို႔ တြန္းဖြင့္လိုက္တဲ့ လမ္းက်ဥ္းက်ဥ္းေလး အတိုင္း အတင္းတိုး၀င္ လာၾကပါတယ္။
အရင္ေရာက္ေနတဲ့ က်မတို႔အုပ္စုနဲ႔ သူတို႔အုပ္စု ေပါင္းမိသြားၾကျပီး “ကမာၻမေၾကဘူး” သီခ်င္းဆိုလိုက္ “၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏု ေကာင္းရာသုဂတိ လားပါေစ” လို႔ ေအာ္လိုက္နဲ႔ ဦးႏုရဲ႕ ေနာက္ဆံုးခရီးမွာ ထိုက္ထိုက္တန္တန္ ဂုဏ္ျပဳၾကပါတယ္။
အဲဒီ အခ်ိန္မွာပဲ ဦးႏုသားႀကီး ဦးေသာင္းထိုက္က ငိုႀကီးခ်က္မနဲ႔ “ေဖေဖ့ အသုဘမွာ ဒီလို ဆူဆူပူပူ မလုပ္ပါနဲ႔” ဆိုျပီး ေက်ာင္းသားအုပ္စုကို ပိတ္ကာထားပါတယ္။
က်မတို႔ ေက်ာင္းသား အုပ္စုေတြက အေလာင္းစင္နားကို အတင္းတိုးသြားျပီး ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏုကို ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြ လက္နဲ႔ ေျမခ်ခဲ့ၾကပါတယ္။
အဲဒီ အခ်ိန္က ေထာင္ကေန လြတ္လာတာ ၄ ရက္ပဲ ရွိေသးတဲ့ ကိုမိုးႀကိဳးက ပင္နီ အက်ႌဝတ္လာတယ္။ သူက ဦးႏုကို အနီးကပ္ အေလးျပဳၿပီး ေျမခ်ခဲ့ပါတယ္။
က်မတို႔ တတိယေျမာက္ မ်ိဳးဆက္က သမိုင္းတာ၀န္ ေက်ပြန္ခဲ့ၾကပါတယ္။
န၀တ ကလည္း တာ၀န္ေက်ပါတယ္။ က်မတို႔ လူငယ္ေတြကို ညတြင္းခ်င္း လိုက္လံ ဖမ္းဆီးပါတယ္။ တခ်ိဳ႕လူေတြလည္း ထြက္ေျပးတာ ျမန္လို႔ လြတ္သြားၾကပါတယ္။ က်မ အပါအ၀င္ လူ ၂၀ ေလာက္ အဖမ္းခံခဲ့ရပါတယ္။
အဲဒီထဲကမွ က်မတို႔ ၉ ဦး ေထာင္ ၇ ႏွစ္ က်ခဲ့ၾကပါတယ္။ ျပန္လြတ္သြားတဲ့ အထဲက ၇ ဦးကို အိမ္ၾကက္ခ်င္း အိုးမည္းသုတ္ ခြတ္ ခိုင္းတဲ့ အေနနဲ႔ အစိုးရ သက္ေသ လုပ္ခိုင္းပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ ကလည္း သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔ ေတြ႕ရဖို႔ တရားခြင္ကို လာႏိုင္ေအာင္ အစိုးရ သက္ေသအျဖစ္ ထြက္ဆိုၾကေပမယ့္ က်မတို႔ကို မထိခိုက္ေအာင္ ေဖးမ ထြက္ဆိုၾကပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ေမာင္ေမာင္ေက်ာ္နဲ႔ ဦးခ်ိဳေအာင္သန္း (ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း တူ) ကေတာ့ အစိုးရ သက္ေသအျဖစ္ မထြက္ဆို ခဲ့ၾကပါဘူး။ ၃ ဦး ကိုလည္း တရားခံေျပးအျဖစ္ ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။
ဦးႏု စ်ာပနက အျပန္ လူငယ္ေတြရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈ ကို ၾကည့္ၿပီး စိတ္တက္ႂကြလာတဲ့ အရပ္သား ၂ ဦး ျဖစ္ၾကတဲ့ ကိုေဌး၀င္း (ကိုၾသ) နဲ႔ ကိုသံေခ်ာင္းတို႔ ညဘက္မွာ ဆက္လက္ေႂကြးေက်ာ္ခဲ့လို႔ ေထာင္ ၇ ႏွစ္ က်ခဲ့ပါတယ္။
ဦးႏုဟာ လြတ္လပ္ေရး ႀကိဳးပမ္းခဲ့တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ တဦး၊ ေက်ာင္းသား သမဂၢ ဥကၠ႒ တဦး၊ ၈၈ အေရးေတာ္ပံုကို အၿပီးသတ္ဖို႔ ရည္ရြယ္ၿပီး စင္ၿပိဳင္အစိုးရ ေထာင္ခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံေရး ဂုရုႀကီး တဦးအျဖစ္ က်မတို႔ ဂုဏ္ျပဳပါတယ္။
ဦးႏုဟာ ကြယ္လြန္ခ်ိန္အထိ စင္ၿပိဳင္ အစိုးရ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အျဖစ္ ေနအိမ္ အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ခံခဲ့ရပါတယ္။
