နန္းျမနဒီ
လံုျခံဳဳၿငိမ္းခ်မ္းဖြံ႔ၿဖိဳးတဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ ျဖစ္ေပၚဖို႔အတြက္ ျပည္တြင္းျပည္ပ ရခိုင္အဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ ျပည္သူလူထုေတြ စည္းလံုးညီညြတ္ဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ရခိုင္ေခါင္းေဆာင္ေတြက ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ျဖဴ ၿမိဳ႕မွာ လက္ရွိက်င္းပေနတဲ့ ရခိုင္အမ်ိဳးသားညီလာခံ ဒုတိယေန႔မွာ ရခိုင္ အမ်ိဳးသားပါတီ ဒုဥကၠ႒ ေဒါက္တာေအးေမာင္က ဦးေဆာင္ ေဆြးေႏြးၿပီး အခုလို ထည့္သြင္း ေျပာၾကားလိုက္တာပါ။
သူ႔အေနနဲ႔ ရခိုင္လူမ်ိဳးတို႔ရဲ႕ အတိတ္သမိုင္းေၾကာင္းက သင္ခန္းစာယူစရာ ၊ လက္ရွိပစၥဳပၸန္ ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနနဲ႔ အနာဂတ္အတြက္ပံုေဖာ္ျခင္း စသျဖင့္ ဆက္စပ္ရွင္းျပခဲ့ၿပီး ျပည္သူေတြ ကလည္း အတြင္းအျပင္ညီညြတ္ေရးကို ျမင္လိုတယ္လို႔လည္း ေဒါက္တာေအးေမာင္က အခုလိုေျပာပါတယ္။
“အဓိကေတာ့ လံုျခံဳၿငိမ္းခ်မ္း ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္တဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ျဖစ္ဖို႔ က်ေနာ္တို႔ ပန္းတိုင္ ရည္မွန္းခ်က္ေတြကို မူေဘာင္တခုအတြင္းမွာ သတ္မွတ္ျပ႒ာန္းႏိုင္ရမယ္။ ေရတို ေရရွည္ မဟာဗ်ဴဟာ ရွိရမယ္။ နည္းဗ်ဴဟာ က်က် ခ်ည္းကပ္ႏိုင္မွပဲ ရခုိင္တမ်ဳိးသားလံုးရဲ႕ လံုျခံဳၿငိမ္းခ်မ္း ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္တဲ့ အမ်ဳိးသားႏိုင္ငံေရး ဦးတည္ခ်က္ပန္းတိုင္ကို ေရာက္ႏိုင္မယ္ဆိုတာမ်ဳိးကို ေဆြးေႏြးတာပါ။”
ဆက္လက္ၿပီး ေဒါက္တာေအးေမာင္က ရခိုင္ႏိုင္ငံေရး ပန္းတိုင္ရည္မွန္းခ်က္မွာလည္း ေခတ္ကာလ အေျခအေနေပၚ မူတည္ၿပီး တလွမ္းခ်င္းလွမ္းသင့္ေၾကာင္း၊ ၿပီးခဲ့တဲ့ ကာလေတြမွာဆိုရင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ လြတ္ေျမာက္ေရးဆိုတဲ့ ဦးတည္ခ်က္ကို သံုးခဲ့ေပမယ့္ အခုျပည္ေထာင္စုနဲ႔အတူ ေလွ်ာက္လွမ္းတဲ့အခါမွာ ရခိုင္ျပည္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးဟာ ျပည္ေထာင္စု ႏိုင္ငံေရးရဲ႕ အစိပ္အပိုင္းတခုျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာခဲ့ပါတယ္။
ဒီလိုေလွ်ာက္လွမ္းရာမွာလည္း ရခိုင္အဖြဲ႔အစည္းနဲ႔ ျပည္သူေတြၾကား စစ္မွန္တဲ့ ညီညြတ္မႈလိုအပ္ေၾကာင္း၊ လႊတ္ေတာ္က႑မွာဆိုရင္လည္း စစ္မွန္တဲ့ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ ျဖစ္မွ အသြင္သဏၭာန္ေရာ အႏွစ္သာရပါ ေျပာင္းလဲႏိုင္ေၾကာင္း ထည့္သြင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ဒီကေန႔ေဆြးေႏြးပြဲမွာ လူမႈစီးပြားေရးကိစၥ၊ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းတဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ျဖစ္ဖို႔ လိုအပ္ခ်က္ေတြ၊ ရခိုင္အမ်ိဳးသားေန႔ သတ္မွတ္ေရး စတဲ့ကိစၥေတြပါ အုပ္စုလိုက္ခြဲၿပီး ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ေျမာက္ဦး၊ မင္းျပား၊ ေျမပံု နဲ႔ ေက်ာက္ေတာ္စတဲ့ ၿမိဳ႕နယ္က ကိုယ္စားလွယ္ေတြကလည္း သူတို႔ေဒသဘက္က အေျခအေနနဲ႔ အခက္အခဲေတြကိ္ု တင္ျပခဲ့ၾကပါတယ္။
ဒီကေန႔ ညီလာခံကို ရခိုင္ႏိုင္ငံေရးပါတီ၊ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္း၊ လူမႈအေျချပဳအဖြဲ႔အစည္း၊ ပညာရွင္ေတြ၊ ျပည္သူလူထုကိုယ္စားလွယ္ေတြ၊ အမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႔ေတြပါ စုစုေပါင္း ၇၀၀ ေက်ာ္ တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕က ရခိုင္အမ်ိဳးသားညီလာခံႀကီးကို ဧၿပီ ၂၇ ရက္ေန႔ကေန ေမလ ၁ ရက္ေန႔ထိ ၅ ရက္တိုင္ က်င္းပသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
Wednesday, April 30, 2014
ရခိုင္အမ်ိဳးသားေန႕ သတ္မွတ္ရန္ ညီလာခံတြင္ ေန႕ရက္(၃)ရက္ကို ဆန္ခါတင္ေရႊးခ်ယ္
နိရဥၥရာ
ေက်ာက္ျဖဴတြင္ က်င္းပေနေသာ အမ်ိဳးသားညီလာခံတြင္ ရခိုင္အမ်ိဳးသားေန႔ သတ္မွတ္ရန္ အတြက္ အေရးၾကီးေသာ ေန႕ရက္ (၃) ရက္ကို ဆန္ခါတင္ ေရႊးခ်ယ္လိုက္ျပီဟု သိရသည္။
ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ရခိုင္အမ်ိဳးသား သမိုင္းပညာရွင္မ်ားႏွင့္ အသိပညာရွင္မ်ားက အၾကိတ္အနယ္ ေဆြးေႏြးျပီးေနာက္ ေန႕ရက္ၾကီး (၃) ရက္ထဲက တစ္ေန႕ေန႕ကို အမ်ိဳးသားေန႕ အျဖစ္သတ္မွတ္ရန္ အဆိုျပဳထားေၾကာင္း အမ်ိဳးသားေန႕ ေပၚေပါက္ေရး ၾကိဳးပမ္းသူမ်ားထဲတြင္ တစ္ဦးျဖစ္သူ ဆရာစစ္ေတြ ညိဳသန္႕က ေျပာသည္။
“ ကၽြန္ေတာ္တို႕ အေနနဲ႕ အမ်ိဳးသားေန႕ ေပၚေပါက္ဖို႕ အတြက္ၾကိ္ဳးပမ္းလာတာ (၂) ႏွစ္ခန္႕ ရွိေနျပီ ျဖစ္တယ္။ အခု ေက်ာက္ျဖဴညီလာခံမွာ ရန္ကုန္တိုင္းက ကိုိယ္စားလွယ္ေတြေရာ၊ ရခိုင္ျပည္နယ္က ကုိယ္စားလွယ္ေတြေရာ ေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြးၾကေတာ့ ရက္ေတြအမ်ားၾကီး အဆိုျပဳလာတဲ့ ၾကားထဲက ေန႕ရက္သံုးရက္ကို ေရႊးခ်ယ္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ သံုးရက္ထဲက တစ္ေန႕ေန႕ကို ရခိုင္ အမ်ိဳးသားညီလာခံမွာ အမ်ိဳးသားေန႕ အျဖစ္ ဆံုးျဖတ္ သတ္မွတ္ေပးဖို႕ တင္ျပသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ဆိုသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ အနယ္အရပ္ရပ္မွ စိတ္၀င္စားသူ အမ်ားအျပားမွ ေန႕ရက္အသီးသီးကို အမ်ိဳးသားေန႕ အျဖစ္ သတ္မွတ္ရန္ အဆိုျပဳခဲ့ၾကေသာ္လည္း အမ်ားဆံုးျဖတ္ခ်က္အရ ေန႕ရက္သံုးရက္ကိုသာ ေရႊးခ်ယ္ခဲ့ၾကသည္။
“ ပထမ တစ္ေန႕က ဘုရားရွင္ ရခိုင္ျပည္ကို ၾကြေရာက္ျပီး ရခိုင္တမ်ိဳးသားလံုး အျမတ္တႏိုးကိုးကြယ္ေနတဲ့ မဟာမုနိဘုရားကို သြန္းလုပ္တဲ့ေန႕၊ ေနာက္တစ္ေန႕က မင္းေစာမြန္ ေျမာက္ဦးကို တည္တဲ့ေန႕၊ ေနာက္တစ္ေန႕ကေတာ့ ေက်ာက္ျဖဴ ရခိုင္အမ်ိဳးညီလာခံက်င္းပတဲ့ေန႕ တို႕ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေန႕ သံုးေန႕ထဲက တစ္ေန႕ ေန႕ကို အမ်ိဳးသားေန႕ အျဖစ္ သတ္မွတ္ဖို႕ အခု စီစဥ္ေနပါတယ္” ဟု သူက ဆိုသည္။
ယခုကဲ့သို႕ ေန႕ရက္ (၃) ရက္ထဲမွ တစ္ေန႕ ေန႕ကို အမ်ိဳးသားေန႕ အျဖစ္သတ္မွတ္ရန္ တင္ျပသြားမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ယခုညီလာခံမွ သတ္မွတ္မည္ မသတ္မွတ္မည္ကို ယေန႕တြင္ ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးၾကရအံုးမည္ဟု ဆရာ စစ္ေတြ ညိဳသန္႕က ဆိုသည္။
ေက်ာက္ျဖဴတြင္ က်င္းပေနေသာ အမ်ိဳးသားညီလာခံတြင္ ရခိုင္အမ်ိဳးသားေန႔ သတ္မွတ္ရန္ အတြက္ အေရးၾကီးေသာ ေန႕ရက္ (၃) ရက္ကို ဆန္ခါတင္ ေရႊးခ်ယ္လိုက္ျပီဟု သိရသည္။
ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ရခိုင္အမ်ိဳးသား သမိုင္းပညာရွင္မ်ားႏွင့္ အသိပညာရွင္မ်ားက အၾကိတ္အနယ္ ေဆြးေႏြးျပီးေနာက္ ေန႕ရက္ၾကီး (၃) ရက္ထဲက တစ္ေန႕ေန႕ကို အမ်ိဳးသားေန႕ အျဖစ္သတ္မွတ္ရန္ အဆိုျပဳထားေၾကာင္း အမ်ိဳးသားေန႕ ေပၚေပါက္ေရး ၾကိဳးပမ္းသူမ်ားထဲတြင္ တစ္ဦးျဖစ္သူ ဆရာစစ္ေတြ ညိဳသန္႕က ေျပာသည္။
“ ကၽြန္ေတာ္တို႕ အေနနဲ႕ အမ်ိဳးသားေန႕ ေပၚေပါက္ဖို႕ အတြက္ၾကိ္ဳးပမ္းလာတာ (၂) ႏွစ္ခန္႕ ရွိေနျပီ ျဖစ္တယ္။ အခု ေက်ာက္ျဖဴညီလာခံမွာ ရန္ကုန္တိုင္းက ကိုိယ္စားလွယ္ေတြေရာ၊ ရခိုင္ျပည္နယ္က ကုိယ္စားလွယ္ေတြေရာ ေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြးၾကေတာ့ ရက္ေတြအမ်ားၾကီး အဆိုျပဳလာတဲ့ ၾကားထဲက ေန႕ရက္သံုးရက္ကို ေရႊးခ်ယ္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ သံုးရက္ထဲက တစ္ေန႕ေန႕ကို ရခိုင္ အမ်ိဳးသားညီလာခံမွာ အမ်ိဳးသားေန႕ အျဖစ္ ဆံုးျဖတ္ သတ္မွတ္ေပးဖို႕ တင္ျပသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ဆိုသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ အနယ္အရပ္ရပ္မွ စိတ္၀င္စားသူ အမ်ားအျပားမွ ေန႕ရက္အသီးသီးကို အမ်ိဳးသားေန႕ အျဖစ္ သတ္မွတ္ရန္ အဆိုျပဳခဲ့ၾကေသာ္လည္း အမ်ားဆံုးျဖတ္ခ်က္အရ ေန႕ရက္သံုးရက္ကိုသာ ေရႊးခ်ယ္ခဲ့ၾကသည္။
“ ပထမ တစ္ေန႕က ဘုရားရွင္ ရခိုင္ျပည္ကို ၾကြေရာက္ျပီး ရခိုင္တမ်ိဳးသားလံုး အျမတ္တႏိုးကိုးကြယ္ေနတဲ့ မဟာမုနိဘုရားကို သြန္းလုပ္တဲ့ေန႕၊ ေနာက္တစ္ေန႕က မင္းေစာမြန္ ေျမာက္ဦးကို တည္တဲ့ေန႕၊ ေနာက္တစ္ေန႕ကေတာ့ ေက်ာက္ျဖဴ ရခိုင္အမ်ိဳးညီလာခံက်င္းပတဲ့ေန႕ တို႕ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေန႕ သံုးေန႕ထဲက တစ္ေန႕ ေန႕ကို အမ်ိဳးသားေန႕ အျဖစ္ သတ္မွတ္ဖို႕ အခု စီစဥ္ေနပါတယ္” ဟု သူက ဆိုသည္။
ယခုကဲ့သို႕ ေန႕ရက္ (၃) ရက္ထဲမွ တစ္ေန႕ ေန႕ကို အမ်ိဳးသားေန႕ အျဖစ္သတ္မွတ္ရန္ တင္ျပသြားမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ယခုညီလာခံမွ သတ္မွတ္မည္ မသတ္မွတ္မည္ကို ယေန႕တြင္ ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးၾကရအံုးမည္ဟု ဆရာ စစ္ေတြ ညိဳသန္႕က ဆိုသည္။
ခရီးသည္မ်ားကုိ အဓိပတိယာဥ္ေနာက္လုိက္သုံးဦးက ၀ိုင္း၀န္း႐ိုက္ႏွက္သည္ဟု ဆုိကာ အမႈဖြင့္
ေဇာ္ေဇာ္ေထြး
အဓိပတိ(အျပာ)ခရီးသည္တင္ ဘတ္စ္ကားမွ ယာဥ္ေနာက္လိုက္ သံုးဦးတို႔က တုတ္မ်ားျဖင့္ ၀ိုင္း၀န္း႐ိုက္ ႏွက္ခဲ့သည္ဟု ေရႊျပည္သာၿမိဳ႕နယ္ေန ေရခဲမုန္႔ေရာင္းသူ ကိုေဇယ်ာမ်ဳိး (၃၂)ႏွစ္က စြပ္စြဲတိုင္တန္းထားရာ အလံုရဲစခန္းက ဧၿပီ ၂၇ တြင္ အမႈဖြင့္ စစ္ေဆးလ်က္ရွိသည္။
တရားလုိသည္ ေရခဲမုန္႔ေရာင္းသူ သူငယ္ခ်င္း ႏွစ္ဦးႏွင့္အတူ ေနအိမ္သို႔ျပန္ရန္ ည ၈ နာရီခြဲအခ်ိန္တြင္ အလံုၿမိဳ႕နယ္၊ ဆင္မင္းရပ္ကြက္၊ ကမ္းနားလမ္း၊ ဆင္းမင္းေစ်း မွတ္တိုင္တြင္ ကားေစာင့္ခဲ့သည္ဟု ရဲစစ္ ခ်က္တြင္ ထြက္ဆုိထားသည္။
ထုိစဥ္ အဓိပတိ (အျပာ)ယာဥ္ တစ္စီးသည္ မွတ္တိုင္သို႔ေရာက္ရွိလာသျဖင့္ သူငယ္ခ်င္းျဖစ္သူ မ်ဳိးျမင့္ေက်ာ္ က ကား ဘယ္ထိေရာက္လဲဟု ေမးျမန္းရာမွ ယာဥ္ေနာက္လိုက္မ်ားႏွင့္ စကားမ်ားခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။
ယင္းသုိ႔ စကားမ်ားရာတြင္ ယာဥ္ေနာက္လိုက္ သံုးဦးတို႔က ညစ္ညမ္းစြာ ဆဲဆိုၿပီး ယာဥ္ေပၚမွတုတ္မ်ားျဖင့္ ႐ိုက္ခဲ့သ ျဖင့္ မ်ဳိးျမင့္ေက်ာ္ တြင္ ၀ဲ/ယာခ်ဳိေစာင္း ႏွစ္လက္မခြဲခန္႔ ေပါက္ၿပဲဒဏ္ရာ တစ္ခ်က္စီႏွင့္ ၀ဲနဖူး/၀ဲမ်က္ခမ္းစပ္ ပြန္းပဲ့ဒဏ္ရာ ရရွိခဲ့သည္ဟု ရဲစခန္းအမႈဖြင့္ရာတြင္ ထည့္ သြင္းေျပာထားသည္။
ထုိ႔ျပင္ သူငယ္ခ်င္းျဖစ္သူ ေရခဲမုန္႔ ေရာင္းသည့္ မင္းသက္ပိုင္တြင္လည္း နဖူးထိပ္ ႏွစ္လက္မခန္႔ ေပါက္ၿပဲ ဒဏ္ရာ တစ္ခ်က္၊ ၀ဲတံေတာင္ပြန္းစုတ္၊ ယာရင္အံုပြန္းဒဏ္ရာမ်ားရရွိသျဖင့္ ရန္ကုန္ေဆး႐ုံႀကီးတြင္ မစိုးရိမ္ရ လူနာအျဖစ္ တက္ေရာက္ကုသခဲ့ရသည္ဟုလည္း ဆိုထားသည္။
အဆုိပါ တုိင္တန္းမႈႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အဓိပတိ(အျပာ)ယာဥ္ေနာက္လိုက္ သံုးဦးအား အေရးယူေပးရန္ စြပ္စြဲတုိင္တန္းသျဖင့္ အလံုရဲစခန္းက(ပ)၉၉/၂၀၁၄ျဖင့္ အမႈဖြင့္ ေဆာင္ရြက္ကာ တိုင္တန္းခံထားရသူမ်ားကိုလည္း ဖမ္းဆီးစစ္ေဆးသြားမည္ ျဖစ္ၿပီး ျပစ္မႈထင္ရွားပါက ပုဒ္မ ၂၉၄/၃၂၅/၁၁၄ တို႔ျဖင့္ အေရးယူ သြားမည္ဟု ရဲစခန္းမွတ္တမ္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
အဓိပတိ(အျပာ)ခရီးသည္တင္ ဘတ္စ္ကားမွ ယာဥ္ေနာက္လိုက္ သံုးဦးတို႔က တုတ္မ်ားျဖင့္ ၀ိုင္း၀န္း႐ိုက္ ႏွက္ခဲ့သည္ဟု ေရႊျပည္သာၿမိဳ႕နယ္ေန ေရခဲမုန္႔ေရာင္းသူ ကိုေဇယ်ာမ်ဳိး (၃၂)ႏွစ္က စြပ္စြဲတိုင္တန္းထားရာ အလံုရဲစခန္းက ဧၿပီ ၂၇ တြင္ အမႈဖြင့္ စစ္ေဆးလ်က္ရွိသည္။
တရားလုိသည္ ေရခဲမုန္႔ေရာင္းသူ သူငယ္ခ်င္း ႏွစ္ဦးႏွင့္အတူ ေနအိမ္သို႔ျပန္ရန္ ည ၈ နာရီခြဲအခ်ိန္တြင္ အလံုၿမိဳ႕နယ္၊ ဆင္မင္းရပ္ကြက္၊ ကမ္းနားလမ္း၊ ဆင္းမင္းေစ်း မွတ္တိုင္တြင္ ကားေစာင့္ခဲ့သည္ဟု ရဲစစ္ ခ်က္တြင္ ထြက္ဆုိထားသည္။
ထုိစဥ္ အဓိပတိ (အျပာ)ယာဥ္ တစ္စီးသည္ မွတ္တိုင္သို႔ေရာက္ရွိလာသျဖင့္ သူငယ္ခ်င္းျဖစ္သူ မ်ဳိးျမင့္ေက်ာ္ က ကား ဘယ္ထိေရာက္လဲဟု ေမးျမန္းရာမွ ယာဥ္ေနာက္လိုက္မ်ားႏွင့္ စကားမ်ားခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။
ယင္းသုိ႔ စကားမ်ားရာတြင္ ယာဥ္ေနာက္လိုက္ သံုးဦးတို႔က ညစ္ညမ္းစြာ ဆဲဆိုၿပီး ယာဥ္ေပၚမွတုတ္မ်ားျဖင့္ ႐ိုက္ခဲ့သ ျဖင့္ မ်ဳိးျမင့္ေက်ာ္ တြင္ ၀ဲ/ယာခ်ဳိေစာင္း ႏွစ္လက္မခြဲခန္႔ ေပါက္ၿပဲဒဏ္ရာ တစ္ခ်က္စီႏွင့္ ၀ဲနဖူး/၀ဲမ်က္ခမ္းစပ္ ပြန္းပဲ့ဒဏ္ရာ ရရွိခဲ့သည္ဟု ရဲစခန္းအမႈဖြင့္ရာတြင္ ထည့္ သြင္းေျပာထားသည္။
ထုိ႔ျပင္ သူငယ္ခ်င္းျဖစ္သူ ေရခဲမုန္႔ ေရာင္းသည့္ မင္းသက္ပိုင္တြင္လည္း နဖူးထိပ္ ႏွစ္လက္မခန္႔ ေပါက္ၿပဲ ဒဏ္ရာ တစ္ခ်က္၊ ၀ဲတံေတာင္ပြန္းစုတ္၊ ယာရင္အံုပြန္းဒဏ္ရာမ်ားရရွိသျဖင့္ ရန္ကုန္ေဆး႐ုံႀကီးတြင္ မစိုးရိမ္ရ လူနာအျဖစ္ တက္ေရာက္ကုသခဲ့ရသည္ဟုလည္း ဆိုထားသည္။
အဆုိပါ တုိင္တန္းမႈႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အဓိပတိ(အျပာ)ယာဥ္ေနာက္လိုက္ သံုးဦးအား အေရးယူေပးရန္ စြပ္စြဲတုိင္တန္းသျဖင့္ အလံုရဲစခန္းက(ပ)၉၉/၂၀၁၄ျဖင့္ အမႈဖြင့္ ေဆာင္ရြက္ကာ တိုင္တန္းခံထားရသူမ်ားကိုလည္း ဖမ္းဆီးစစ္ေဆးသြားမည္ ျဖစ္ၿပီး ျပစ္မႈထင္ရွားပါက ပုဒ္မ ၂၉၄/၃၂၅/၁၁၄ တို႔ျဖင့္ အေရးယူ သြားမည္ဟု ရဲစခန္းမွတ္တမ္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
အစုိးရနဲ႔ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္အဖြဲ႔မ်ား ေမလကုန္ပုိင္း ေတြ႔ဆုံမည္
ေနာ္ႏိုရင္း
တႏိုင္ငံလံုး အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အစုိးရနဲ႔ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔ေတြအၾကား လာမယ့္ ေမလ တတိယအပတ္မွာ ထပ္မံေဆြးေႏြးမယ္လုိ႔ ဒီကေန႔ ျပဳလုပ္တဲ့ အန္စီစီတီလို႔ေခၚတဲ့ တႏုိင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ ညႇိနိႈင္းေရး အဖြဲ႔၀င္ေတြရဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ဆုံးျဖတ္လုိက္ပါတယ္။
တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးမွာ သေဘာတူလက္မွတ္ေရးထိုးရမယ့္ အခ်က္အ လက္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ဘက္က အန္စီစီတီအဖြဲ႔၀င္ေတြ ၂ ရက္တာ ေတြ႔ဆုံၿပီး အခုလို ဆုံးျဖတ္လုိက္တာျဖစ္ပါတယ္။
ေဆြးေႏြးဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အန္စီစီတီအဖြဲ႔ရဲ့ ဒုတိယေခါင္းေဆာင္ ပဒုိေစာကြယ္ထူး၀င္းက “လာမယ့္ အန္စီစီတီရဲ႕ အစည္းအေ၀းေတြလည္း ပါတယ္။ တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ အစည္းအေ၀းပြဲေတြလည္း လုိအပ္တယ္လုိ႔ျမင္တယ္။ ေနာက္ အန္စီစီတီနဲ႔ ယူဒဗလ်ဴပီစီရဲ႕ မူၾကမ္းေရးဆြဲေရး အစည္းအေ၀းကုိလည္း ေမလအတြင္းမွာလုပ္ဖုိ႔ သေဘာထားရွိပါတယ္။” လို႔ ေျပာပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ဒီေဆြးေႏြးပြဲမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ မတ္လဆန္းပုိင္းတုိင္းက ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီနဲ႔ သြားေတြ႔တာကို ျပန္သံုးသပ္တာနဲ႔ ေနာက္လာမယ့္ ေဆြးေႏြးပြဲအတြက္ ျပန္ေဆြးေႏြးတာျဖစ္ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ မတ္လေတြ႔ဆုံပြဲတုန္းက ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ရဲ့ရပ္တည္ခ်က္ ၆ ခ်က္ထဲက ၂ ခ်က္ကုိ လုံး၀သေဘာမတူတဲ့အေၾကာင္း ဒီကေန႔ေဆြးေႏြးၿပီး ေနာက္လ အစုိးရနဲ႔ ကုိယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ ေတြ႔တဲ့အခ်ိန္ တင္ျပမယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
“အဓိကအားျဖင့္ကေတာ့ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္ ၆ ခ်က္ကုိ တင္ျပထားတယ္။ အဲထဲမွာ အန္ကယ္တုိ႔ လက္မခံႏုိင္တဲ့ အပုိင္းက နံပါတ္ ၅ နဲ႔ နံပါတ္ ၆ ျဖစ္တယ္။ အဲဒါကေတာ့ တည္ဆဲဥပေဒေတြကုိ အန္ကယ္တုိ႔ဘက္က အျပည့္အ၀ လက္ခံရမယ္ဆုိတဲ့အပုိင္း ဒါက နံပါတ္ ၅။ ႏုိင္ငံေရးအရ လက္နက္ခ်လုိက္ရတဲ့ ပုံစံမ်ဳိး ျဖစ္သြားမယ္။ ဒါကေတာ့ မျဖစ္သင့္ဘူး။ ေနာက္တခုက ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံကုိ အန္ကယ္တုိ႔က လက္ခံရမယ္။ လက္ခံၿပီး သူတုိ႔ ခြင့္ျပဳေပးထားတဲ့ ေဘာင္ထဲက ျပင္ဆင္သြားရမယ္ဆုိတဲ့ဟာ။ အဲဒါကုိလည္း လက္မခံဘူး။ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံက ဒီမုိကေရစီအခြင့္အေရးလည္း မရွိဘူး၊ တုိင္းရင္းသားအခြင့္အေရးလည္း မရွိဘူး။ အဲေတာ့ ဒီအေနအထားကုိ အန္ကယ္တုိ႔ လက္မခံႏုိ္င္ဘူး။”
ဒါ့အျပင္ အစုိးရနဲ႔ တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြအၾကား ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ေဆြးေႏြးမႈလုပ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ကခ်င္၊ ရွမ္းနဲ႔ တအာင္းေဒသမွာ တုိက္ပြဲေတြျဖစ္တဲ့အေပၚ ျပန္လည္ သုံးသပ္ၾကသလုိ ဒီတုိက္ပြဲေၾကာင့္လည္း တုိင္းရင္းသားေတြ ယုံၾကည္မႈနည္းၿပီး သေဘာတူညီမႈရဖုိ႔ ခက္ခဲၾကန္႔ၾကာႏုိင္တယ္လုိ႔လည္း ႏုိင္ဟံသာက ေျပာပါတယ္။
အစည္းအေ၀းပြဲကုိ တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ လားဟူဒီမုိကရက္တစ္ယူနီယန္ ဒု-ဥကၠ႒ ေဆာ္လမုန္ကေတာ့ အစုိးရနဲ႔တုိင္းရင္းသားေတြအၾကား ေဆြးေႏြးမႈကုိ အခုလုိ သုံးသပ္ထားပါတယ္။
“အစုိးရနဲ႔ သမၼတက တမ်ဳိး၊ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ကလည္း တမ်ဳိး၊ စစ္တပ္ကလည္း တမ်ဳိး ျဖစ္ေနတယ္။ က်ေနာ္သုံးသပ္တာကေတာ့ စစ္တပ္က တျပည္လုံးအပစ္ရပ္ေရးကုိေတာ့ လုိလားတယ္၊ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲကုိေတာ့ သူတုိ႔က သိပ္မႀကိဳက္ဘူးျဖစ္ေနတယ္။ ေဆြးေႏြးတာက်ေတာ့ နည္းနည္းေလး သူတုိ႔ႀကိဳက္တဲ့ဟာ ကိုင္စြဲတာ ပုိမ်ားတယ္။ ဥပမာ ျပည္တြင္းစစ္စကားလုံးေတြ မသုံးဖုိ႔၊ ေတာ္လွန္ေရး မသုံးဖုိ႔၊ ဖက္ဒရယ္မူဆုိတဲ့စကားလုံးေတြ မသုံးဖုိ႔၊ ဒီစကားလုံးေတြက အေျခခံမူထဲမွာပါၿပီးသား၊ အဲဒါကုိ ေတာ္ေတာ္ေလး ေဆြးေႏြးေနၾကတယ္။ အခုထိ သေဘာတူညီခ်က္ မရေသးဘူး၊ ထပ္ေဆးေႏြးဖုိ႔ ရွိေသးတယ္။”
ဒါေၾကာင့္ အစုိးရက လာမယ့္ ၾသဂုတ္လမွာ တႏုိင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ရပ္ေရး လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ ဆႏၵရွိတယ္လုိ႔ ေျပာဆုိထားေပမယ့္ ဒီအခ်ိန္ကာလက ခက္ခဲႏုိင္တယ္လုိ႔ ႏုိင္ဟံသာက ဒီဗြီဘီကုိ ေျပာပါတယ္။
အန္စီစီတီအဖြဲ႔ဟာ ဧၿပီ ၂၈ ရက္နဲ႔ ၂၉ ရက္ေန႔ေတြမွာ ၂ ရက္တာ ေဆြးေႏြးခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ဒါဟာ အန္စီစီတီအဖြဲ႔ ဖြဲ႔စည္းၿပီးတဲ့ေနာက္ ၈ ႀကိမ္ေျမာက္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
တႏိုင္ငံလံုး အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အစုိးရနဲ႔ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔ေတြအၾကား လာမယ့္ ေမလ တတိယအပတ္မွာ ထပ္မံေဆြးေႏြးမယ္လုိ႔ ဒီကေန႔ ျပဳလုပ္တဲ့ အန္စီစီတီလို႔ေခၚတဲ့ တႏုိင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ ညႇိနိႈင္းေရး အဖြဲ႔၀င္ေတြရဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ဆုံးျဖတ္လုိက္ပါတယ္။
တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးမွာ သေဘာတူလက္မွတ္ေရးထိုးရမယ့္ အခ်က္အ လက္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ဘက္က အန္စီစီတီအဖြဲ႔၀င္ေတြ ၂ ရက္တာ ေတြ႔ဆုံၿပီး အခုလို ဆုံးျဖတ္လုိက္တာျဖစ္ပါတယ္။
ေဆြးေႏြးဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အန္စီစီတီအဖြဲ႔ရဲ့ ဒုတိယေခါင္းေဆာင္ ပဒုိေစာကြယ္ထူး၀င္းက “လာမယ့္ အန္စီစီတီရဲ႕ အစည္းအေ၀းေတြလည္း ပါတယ္။ တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ အစည္းအေ၀းပြဲေတြလည္း လုိအပ္တယ္လုိ႔ျမင္တယ္။ ေနာက္ အန္စီစီတီနဲ႔ ယူဒဗလ်ဴပီစီရဲ႕ မူၾကမ္းေရးဆြဲေရး အစည္းအေ၀းကုိလည္း ေမလအတြင္းမွာလုပ္ဖုိ႔ သေဘာထားရွိပါတယ္။” လို႔ ေျပာပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ဒီေဆြးေႏြးပြဲမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ မတ္လဆန္းပုိင္းတုိင္းက ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီနဲ႔ သြားေတြ႔တာကို ျပန္သံုးသပ္တာနဲ႔ ေနာက္လာမယ့္ ေဆြးေႏြးပြဲအတြက္ ျပန္ေဆြးေႏြးတာျဖစ္ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ မတ္လေတြ႔ဆုံပြဲတုန္းက ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ရဲ့ရပ္တည္ခ်က္ ၆ ခ်က္ထဲက ၂ ခ်က္ကုိ လုံး၀သေဘာမတူတဲ့အေၾကာင္း ဒီကေန႔ေဆြးေႏြးၿပီး ေနာက္လ အစုိးရနဲ႔ ကုိယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ ေတြ႔တဲ့အခ်ိန္ တင္ျပမယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
“အဓိကအားျဖင့္ကေတာ့ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္ ၆ ခ်က္ကုိ တင္ျပထားတယ္။ အဲထဲမွာ အန္ကယ္တုိ႔ လက္မခံႏုိင္တဲ့ အပုိင္းက နံပါတ္ ၅ နဲ႔ နံပါတ္ ၆ ျဖစ္တယ္။ အဲဒါကေတာ့ တည္ဆဲဥပေဒေတြကုိ အန္ကယ္တုိ႔ဘက္က အျပည့္အ၀ လက္ခံရမယ္ဆုိတဲ့အပုိင္း ဒါက နံပါတ္ ၅။ ႏုိင္ငံေရးအရ လက္နက္ခ်လုိက္ရတဲ့ ပုံစံမ်ဳိး ျဖစ္သြားမယ္။ ဒါကေတာ့ မျဖစ္သင့္ဘူး။ ေနာက္တခုက ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံကုိ အန္ကယ္တုိ႔က လက္ခံရမယ္။ လက္ခံၿပီး သူတုိ႔ ခြင့္ျပဳေပးထားတဲ့ ေဘာင္ထဲက ျပင္ဆင္သြားရမယ္ဆုိတဲ့ဟာ။ အဲဒါကုိလည္း လက္မခံဘူး။ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံက ဒီမုိကေရစီအခြင့္အေရးလည္း မရွိဘူး၊ တုိင္းရင္းသားအခြင့္အေရးလည္း မရွိဘူး။ အဲေတာ့ ဒီအေနအထားကုိ အန္ကယ္တုိ႔ လက္မခံႏုိ္င္ဘူး။”
ဒါ့အျပင္ အစုိးရနဲ႔ တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြအၾကား ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ေဆြးေႏြးမႈလုပ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ကခ်င္၊ ရွမ္းနဲ႔ တအာင္းေဒသမွာ တုိက္ပြဲေတြျဖစ္တဲ့အေပၚ ျပန္လည္ သုံးသပ္ၾကသလုိ ဒီတုိက္ပြဲေၾကာင့္လည္း တုိင္းရင္းသားေတြ ယုံၾကည္မႈနည္းၿပီး သေဘာတူညီမႈရဖုိ႔ ခက္ခဲၾကန္႔ၾကာႏုိင္တယ္လုိ႔လည္း ႏုိင္ဟံသာက ေျပာပါတယ္။
အစည္းအေ၀းပြဲကုိ တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ လားဟူဒီမုိကရက္တစ္ယူနီယန္ ဒု-ဥကၠ႒ ေဆာ္လမုန္ကေတာ့ အစုိးရနဲ႔တုိင္းရင္းသားေတြအၾကား ေဆြးေႏြးမႈကုိ အခုလုိ သုံးသပ္ထားပါတယ္။
“အစုိးရနဲ႔ သမၼတက တမ်ဳိး၊ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ကလည္း တမ်ဳိး၊ စစ္တပ္ကလည္း တမ်ဳိး ျဖစ္ေနတယ္။ က်ေနာ္သုံးသပ္တာကေတာ့ စစ္တပ္က တျပည္လုံးအပစ္ရပ္ေရးကုိေတာ့ လုိလားတယ္၊ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲကုိေတာ့ သူတုိ႔က သိပ္မႀကိဳက္ဘူးျဖစ္ေနတယ္။ ေဆြးေႏြးတာက်ေတာ့ နည္းနည္းေလး သူတုိ႔ႀကိဳက္တဲ့ဟာ ကိုင္စြဲတာ ပုိမ်ားတယ္။ ဥပမာ ျပည္တြင္းစစ္စကားလုံးေတြ မသုံးဖုိ႔၊ ေတာ္လွန္ေရး မသုံးဖုိ႔၊ ဖက္ဒရယ္မူဆုိတဲ့စကားလုံးေတြ မသုံးဖုိ႔၊ ဒီစကားလုံးေတြက အေျခခံမူထဲမွာပါၿပီးသား၊ အဲဒါကုိ ေတာ္ေတာ္ေလး ေဆြးေႏြးေနၾကတယ္။ အခုထိ သေဘာတူညီခ်က္ မရေသးဘူး၊ ထပ္ေဆးေႏြးဖုိ႔ ရွိေသးတယ္။”
ဒါေၾကာင့္ အစုိးရက လာမယ့္ ၾသဂုတ္လမွာ တႏုိင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ရပ္ေရး လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ ဆႏၵရွိတယ္လုိ႔ ေျပာဆုိထားေပမယ့္ ဒီအခ်ိန္ကာလက ခက္ခဲႏုိင္တယ္လုိ႔ ႏုိင္ဟံသာက ဒီဗြီဘီကုိ ေျပာပါတယ္။
အန္စီစီတီအဖြဲ႔ဟာ ဧၿပီ ၂၈ ရက္နဲ႔ ၂၉ ရက္ေန႔ေတြမွာ ၂ ရက္တာ ေဆြးေႏြးခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ဒါဟာ အန္စီစီတီအဖြဲ႔ ဖြဲ႔စည္းၿပီးတဲ့ေနာက္ ၈ ႀကိမ္ေျမာက္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ရခုိင္ပဋိပကၡမ်ားအတြက္ အစိုးရႏွင့္ ကုလသမဂၢကို ရခိုင္ညီလာခံတြင္ ေ၀ဖန္
ေမာင္သင္တုန္း၊ ေကဇူး
ရခုိင္ျပည္နယ္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈ ပ်က္ျပားေစရန္ အစုိးရအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ကုလသမဂၢ၏ အကူအညီ ေပးေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ားက လႈံ႕ေဆာ္မႈမ်ားရွိေနသည္ဟု ရခုိင္အမ်ိဳးသာညီလာခံ သုံးရက္ေျမာက္ေန႔ (ဧၿပီ ၂၉ ရက္)တြင္ ရခုိင္ျပည္နယ္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးအေၾကာင္း ဦးေဆာင္ေဆြးေႏြးသူမ်ားက ေျပာဆုိ လုိက္သည္။
“စစ္ေတြမွာျဖစ္သြားတာဆုိရင္ အစုိးရက ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္းလုပ္မယ္ဆုိရင္ ဒီေလာက္ထိ အေျခအေန မဆုိးဘူး။ အစုိးရက တစ္စံုတစ္ရာ ကစားတယ္လုိ႔ သံုးသပ္တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္တဲ့အခ်ိန္နဲ႔လည္း တုိက္ဆုိင္ေနတယ္”ဟု ရခုိင္လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးအဖြဲ႕မွ ဒါ ႐ုိက္တာဦးေအာင္ေမာင္ဦးက ေျပာသည္။
ထုိ႔ျပင္ ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းမ်ား ေထာက္ပံ့သည့္ က်ပ္ေငြသန္းခ်ီေသာ ေငြေၾကးမ်ားကုိ လူထုထံတုိက္ ရုိက္ပံ့ပုိးမႈျပဳလုပ္ေနရာမွ အစုိးရက တစ္ဆင့္ခံယူကာ ေထာက္ပံ့မႈမ်ား ျပဳလုပ္လုိေသာေၾကာင့္လည္း ရခုိင္ လူမ်ိဳးမ်ားကုိ အသံုးခ်ခဲ့သည္ဟု ၎က ဆက္လက္ သုံးသပ္သည္။
ရခုိင္ျပည္နယ္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးသည္ အလုိအပ္ဆံုးအခ်က္တစ္ခ်က္ျဖစ္ေသာ္လည္း တည္ၿငိမ္မႈ သည္ ယခင္ကလည္း အားနည္းခဲ့ၿပီ လက္ရွိတြင္ ပုိမုိဆုိးရြားလာေၾကာင္းႏွင့္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အေျခတည္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ျပႆနာမ်ားအေပၚ တိက်သည့္ အေျဖတစ္ခု ရွာေဖြသင့္ၿပီျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ညီလာခံသုံး ရက္ေျမာက္ေန႔တြင္ ေဆြးေႏြးၾကသည္။
“ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္ေတာမွာဆုိရင္ ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းေတြက ေထာက္ပံ့မႈေတြလုပ္တယ္။ ခုိး၀င္ လာတဲ့သူေတြကုိ ေျမယာေတြေဖာ္ေဆာင္ေပးတယ္။ စုိက္ပ်ဳိးစရိတ္ေတြ ထုတ္ေပးတယ္။ မ်ိဳးစပါးေတြေပး တယ္။ ေနာက္ ၀ယ္လက္ ၉၀ ရာခုိင္ႏႈန္း ခ်ဳပ္ကုိင္ႏုိင္ေအာင္ စီမံေဆာင္ရြက္ေပးထားတယ္။ က်ဴးေက်ာ္မႈ ျဖစ္ေအာင္ တမင္ ေဆာင္ရြက္ေနတာပါတယ္။ UNHCR (ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆုိင္ရာ မဟာမင္း ႀကီး႐ုံး)နဲ႔ အစုိးရအေပၚမွာ အမ်ားႀကီး မူတည္ေနပါတယ္”ဟု ရခုိင္ျပည္နယ္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးအ ေၾကာင္း ေမးျမန္းေဆြးေႏြးရာတြင္ ေခါင္းေဆာင္ေဆြးေႏြးသူ ဦးထြန္းေအာင္သိန္းက ေျပာသည္။
ရခုိင္ျပည္နယ္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးကုိ အဓိကေဆာင္ရြက္ေပးရန္မွာ အစုိးရအဖြဲ႕၏ တာ၀န္သာျဖစ္ သည္ဟု ဆုိသည္။ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးအတြက္ ဥပေဒအတုိင္းေဆာင္ရြက္ၿပီး ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏုိင္ငံသား ျဖစ္မႈဥပေဒျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ရမည္ဟု ဆက္ေဆြးေႏြးၾကသည္။
ရခုိင္တပ္မေတာ္(AA) ဒု-ဗုိလ္မွဴးႀကီးဦးေက်ာ္ဟန္က “ရခုိင္ျပည္နယ္ျပႆနာကုိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က တရားဥပေဒစုိးမုိးမႈမရွိလုိ႔ဆုိၿပီး ေျပာတယ္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္းက ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈေၾကာင့္လုိ႔ ေျပာတယ္။ UN အဖြဲ႕အစည္းေတြက လူ႔အခြင့္အေရးမရွိလုိ႔ဆုိၿပီး ေျပာတယ္။ ရခုိင္တုိင္းရင္းသားေတြက ဘာေျပာမလဲဆုိတာ လုိအပ္တယ္။ ျပည္သူလူထုကလည္း ေတာင္းဆုိဖုိ႔လိုတယ္”ဟု သုံးသပ္သည္။
ရခိုင္အမ်ဳိးသားညီလာခံမွတစ္ဆင့္ တည္ၿငိမ္းေအးခ်မ္းေရးအတြက္ ဥပေဒေဘာင္အတြင္းမွ ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ႏုိင္မည့္ မူ၀ါဒမ်ားကုိ ခ်မွတ္ႏိုင္ရန္လည္း ညီလာခံတြင္ တုိက္တြန္းေျပာဆုိၾကသည္။
ႏုိင္ငံေတာ္အစုိးရက မည္သည့္အပုိင္းမွ ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးရန္ လုိအပ္မည္ကုိ ေဆြးေႏြးကာ ႏုိင္ငံေတာ္အပုိင္းက လုပ္ေဆာင္ေပးရမည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကုိလည္း ေတာင္းဆုိႏုိင္ရန္အထိ ေဆြးေႏြးၾက ရမည္ဟု ေခါင္းေဆာင္ေဆြးေႏြးသူမ်ားက ေျပာသည္။
စစ္ေတြပဋိပကၡျဖစ္စဥ္တြင္ ျပည္နယ္အစိုးရႏွင့္ လံုၿခံဳေရးအဖြဲ႕၀င္မ်ား၏တုန္႔ျပန္ႏိုင္မႈ အားနည္းမႈရွိခဲ့သည္ဟု စစ္ေတြပဋိပကၡ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ဥကၠ႒အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သူ နယ္စပ္ေရးရာ၀န္ႀကီးဌာန ဒု-၀န္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေမာင္ေမာင္အုန္းက ဧၿပီ ၉ ရက္တြင္ ျမန္မာၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဂဟာ၌ ေျပာဆုိထားသည္။
အဆိုပါ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားခဲ့စဥ္က စစ္ေတြၿမိဳ႕ေဒသခံတစ္ဦးျဖစ္သူ ရခိုင္ျပည္နယ္ေရွ႕ေနခ်ဳပ္ ဦးဦးသာပြင့္ကလည္း “မင္းမဲ့စ႐ိုက္ဆန္ဆန္ျဖစ္ေနတာ သံုးဘီး ဆိုက္ကယ္ေတြနဲ႔ ဦးေဆာင္ေနတဲ့လူ ၂၀ ေလာက္ကို လာမထိန္းသိမ္းလို႔ ဒီေလာက္အထိျဖစ္သြားတာ”ဟု မတ္လအတြင္းက မဇၩိမကို ေျပာထားေသးသည္။
ရခုိင္ျပည္နယ္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈ ပ်က္ျပားေစရန္ အစုိးရအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ကုလသမဂၢ၏ အကူအညီ ေပးေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ားက လႈံ႕ေဆာ္မႈမ်ားရွိေနသည္ဟု ရခုိင္အမ်ိဳးသာညီလာခံ သုံးရက္ေျမာက္ေန႔ (ဧၿပီ ၂၉ ရက္)တြင္ ရခုိင္ျပည္နယ္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးအေၾကာင္း ဦးေဆာင္ေဆြးေႏြးသူမ်ားက ေျပာဆုိ လုိက္သည္။
“စစ္ေတြမွာျဖစ္သြားတာဆုိရင္ အစုိးရက ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္းလုပ္မယ္ဆုိရင္ ဒီေလာက္ထိ အေျခအေန မဆုိးဘူး။ အစုိးရက တစ္စံုတစ္ရာ ကစားတယ္လုိ႔ သံုးသပ္တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္တဲ့အခ်ိန္နဲ႔လည္း တုိက္ဆုိင္ေနတယ္”ဟု ရခုိင္လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးအဖြဲ႕မွ ဒါ ႐ုိက္တာဦးေအာင္ေမာင္ဦးက ေျပာသည္။
ထုိ႔ျပင္ ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းမ်ား ေထာက္ပံ့သည့္ က်ပ္ေငြသန္းခ်ီေသာ ေငြေၾကးမ်ားကုိ လူထုထံတုိက္ ရုိက္ပံ့ပုိးမႈျပဳလုပ္ေနရာမွ အစုိးရက တစ္ဆင့္ခံယူကာ ေထာက္ပံ့မႈမ်ား ျပဳလုပ္လုိေသာေၾကာင့္လည္း ရခုိင္ လူမ်ိဳးမ်ားကုိ အသံုးခ်ခဲ့သည္ဟု ၎က ဆက္လက္ သုံးသပ္သည္။
ရခုိင္ျပည္နယ္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးသည္ အလုိအပ္ဆံုးအခ်က္တစ္ခ်က္ျဖစ္ေသာ္လည္း တည္ၿငိမ္မႈ သည္ ယခင္ကလည္း အားနည္းခဲ့ၿပီ လက္ရွိတြင္ ပုိမုိဆုိးရြားလာေၾကာင္းႏွင့္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အေျခတည္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ျပႆနာမ်ားအေပၚ တိက်သည့္ အေျဖတစ္ခု ရွာေဖြသင့္ၿပီျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ညီလာခံသုံး ရက္ေျမာက္ေန႔တြင္ ေဆြးေႏြးၾကသည္။
“ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္ေတာမွာဆုိရင္ ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းေတြက ေထာက္ပံ့မႈေတြလုပ္တယ္။ ခုိး၀င္ လာတဲ့သူေတြကုိ ေျမယာေတြေဖာ္ေဆာင္ေပးတယ္။ စုိက္ပ်ဳိးစရိတ္ေတြ ထုတ္ေပးတယ္။ မ်ိဳးစပါးေတြေပး တယ္။ ေနာက္ ၀ယ္လက္ ၉၀ ရာခုိင္ႏႈန္း ခ်ဳပ္ကုိင္ႏုိင္ေအာင္ စီမံေဆာင္ရြက္ေပးထားတယ္။ က်ဴးေက်ာ္မႈ ျဖစ္ေအာင္ တမင္ ေဆာင္ရြက္ေနတာပါတယ္။ UNHCR (ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆုိင္ရာ မဟာမင္း ႀကီး႐ုံး)နဲ႔ အစုိးရအေပၚမွာ အမ်ားႀကီး မူတည္ေနပါတယ္”ဟု ရခုိင္ျပည္နယ္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးအ ေၾကာင္း ေမးျမန္းေဆြးေႏြးရာတြင္ ေခါင္းေဆာင္ေဆြးေႏြးသူ ဦးထြန္းေအာင္သိန္းက ေျပာသည္။
ရခုိင္ျပည္နယ္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးကုိ အဓိကေဆာင္ရြက္ေပးရန္မွာ အစုိးရအဖြဲ႕၏ တာ၀န္သာျဖစ္ သည္ဟု ဆုိသည္။ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးအတြက္ ဥပေဒအတုိင္းေဆာင္ရြက္ၿပီး ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏုိင္ငံသား ျဖစ္မႈဥပေဒျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ရမည္ဟု ဆက္ေဆြးေႏြးၾကသည္။
ရခုိင္တပ္မေတာ္(AA) ဒု-ဗုိလ္မွဴးႀကီးဦးေက်ာ္ဟန္က “ရခုိင္ျပည္နယ္ျပႆနာကုိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က တရားဥပေဒစုိးမုိးမႈမရွိလုိ႔ဆုိၿပီး ေျပာတယ္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္းက ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈေၾကာင့္လုိ႔ ေျပာတယ္။ UN အဖြဲ႕အစည္းေတြက လူ႔အခြင့္အေရးမရွိလုိ႔ဆုိၿပီး ေျပာတယ္။ ရခုိင္တုိင္းရင္းသားေတြက ဘာေျပာမလဲဆုိတာ လုိအပ္တယ္။ ျပည္သူလူထုကလည္း ေတာင္းဆုိဖုိ႔လိုတယ္”ဟု သုံးသပ္သည္။
ရခိုင္အမ်ဳိးသားညီလာခံမွတစ္ဆင့္ တည္ၿငိမ္းေအးခ်မ္းေရးအတြက္ ဥပေဒေဘာင္အတြင္းမွ ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ႏုိင္မည့္ မူ၀ါဒမ်ားကုိ ခ်မွတ္ႏိုင္ရန္လည္း ညီလာခံတြင္ တုိက္တြန္းေျပာဆုိၾကသည္။
ႏုိင္ငံေတာ္အစုိးရက မည္သည့္အပုိင္းမွ ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးရန္ လုိအပ္မည္ကုိ ေဆြးေႏြးကာ ႏုိင္ငံေတာ္အပုိင္းက လုပ္ေဆာင္ေပးရမည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကုိလည္း ေတာင္းဆုိႏုိင္ရန္အထိ ေဆြးေႏြးၾက ရမည္ဟု ေခါင္းေဆာင္ေဆြးေႏြးသူမ်ားက ေျပာသည္။
စစ္ေတြပဋိပကၡျဖစ္စဥ္တြင္ ျပည္နယ္အစိုးရႏွင့္ လံုၿခံဳေရးအဖြဲ႕၀င္မ်ား၏တုန္႔ျပန္ႏိုင္မႈ အားနည္းမႈရွိခဲ့သည္ဟု စစ္ေတြပဋိပကၡ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ဥကၠ႒အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သူ နယ္စပ္ေရးရာ၀န္ႀကီးဌာန ဒု-၀န္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေမာင္ေမာင္အုန္းက ဧၿပီ ၉ ရက္တြင္ ျမန္မာၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဂဟာ၌ ေျပာဆုိထားသည္။
အဆိုပါ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားခဲ့စဥ္က စစ္ေတြၿမိဳ႕ေဒသခံတစ္ဦးျဖစ္သူ ရခိုင္ျပည္နယ္ေရွ႕ေနခ်ဳပ္ ဦးဦးသာပြင့္ကလည္း “မင္းမဲ့စ႐ိုက္ဆန္ဆန္ျဖစ္ေနတာ သံုးဘီး ဆိုက္ကယ္ေတြနဲ႔ ဦးေဆာင္ေနတဲ့လူ ၂၀ ေလာက္ကို လာမထိန္းသိမ္းလို႔ ဒီေလာက္အထိျဖစ္သြားတာ”ဟု မတ္လအတြင္းက မဇၩိမကို ေျပာထားေသးသည္။
UN INGOs မ်ားအေနျဖင့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကုိ ECC အတည္ျပဳခ်က္ျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ရမည္
ေအာင္စုိး
တေက်ာ့ျပန္ ရခုိင္ေဒသသုိ႔ ျပန္လည္အေျခခ်ခြင့္ ရရွိခဲ့ၾကသည့္ ယူအန္ အုိင္အန္ဂ်ီအုိမ်ားအေနျဖင့္ ၎တုိ႔၏ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကုိ အေရးေပၚ ေပါင္းစပ္ၫွိႏႈိင္းေရးစင္တာ (ECC) သုိ႔ တင္ျပ အတည္ျပဳခ်က္ရယူၿပီးမွသာ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ရရွိမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
" ယူအန္ အုိင္အန္ဂ်ီအုိေတြအေနနဲ႔ သူတုိ႔ရဲ႕ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကုိ အစုိးရက ျပန္လည္ လုပ္ကုိင္ခြင့္ ခ်ထားၿပီးဆုိေပမယ့္ ECC မွာ အတည္ျပဳခ်က္ယူၿပီးမွာ လုပ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ႔ ဘယ္ကုိသြားမယ္၊ ဘာေတြလုပ္မယ္၊ ဘာစီမံကိန္းေတြကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္မယ္ဆုိတာေတြကုိေပါ့။ အဲဒါေတြကုိ ECC က စိစစ္ၿပီး ခြင့္ျပဳမွသာ သူတုိ႔ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္ " ဟု ျပည္နယ္အဆင့္ ECC အဖြဲ႔၀င္၊ စစ္ေတြ ၿမဳိ႕မိၿမဳိ႕ဖတစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးသန္းထြန္းက ေျပာသည္။
ထုိသုိ႔ ရခုိင္ေဒသသုိ႔ တေက်ာ့ျပန္ ၀င္ေရာက္မႈတြင္ AZG/MSF နယ္စည္းမျခားဆရာ၀န္မ်ားအဖြဲ႔ႏွင့္ မာေတဇာ အန္ဂ်ီအုိအဖြဲ႔မ်ားမွအပ က်န္ ယခင္ ရခုိင္ျပည္တြင္ အကူအညီေပးေရးေဆာင္ရြက္ေနခဲ့သည့္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအားလုံး လုပ္ကုိင္ခြင့္ရရွိမည္ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း သိရသည္။
အဆုိပါ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအား စစ္ေတြၿမဳိ႕၊ ျပည္ေတာ္သာရပ္ကြက္ ျပည္ေထာင္စုလမ္းတေလွ်ာက္တြင္ ေနရာခ်ထားခြင့္ျပဳၿပီး ႐ုံး/ေနအိမ္ ငွားရမ္းအသုံးျပဳခြင့္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ေဒသခံအိမ္ရွင္မ်ားအေနျဖင့္ မ၀ံ့ရဲျဖစ္ေနေၾကာင္း သိရွိရသည္။
စစ္ေတြၿမဳိ႕မိၿမဳိ႕ဖမ်ားအေနျဖင့္ ယူအန္ အုိင္အန္ဂ်ီအုိကိစၥမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ကုိင္တြယ္ေျဖရွင္းရာတြင္ ေဒသခံအခ်ဳိ႕က ၿမဳိ႕မိၿမဳိ႕ဖ၏ လုပ္ရပ္မ်ားအေပၚ အထင္အျမင္လြဲေနမႈအေပၚ ဦးသန္းထြန္းက ယခုလုိ ရွင္းလင္းေျပာၾကားသည္။
"က်ေနာ္တုိ႔ဟာ အစုိးရက တင္ေျမွာက္ထားတဲ့ ၿမဳိ႕မိၿမဳိ႕ဖ မဟုတ္ပါဘူး။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇြန္လ အေရးခင္းမွာ စစ္ေတြၿမဳိ႕ေပၚလူထုက ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ထားတာပါ။ က်ေနာ္တုိ႔က AZG/MSF နဲ႔ မာေတဇာ အဖြဲ႔အစည္းေတြကုိပဲ ရခုိင္ေဒသမွာ လုပ္ကုိင္ခြင့္ ရပ္ေပးဖုိ႔ ေတာင္းဆုိတာပါ။ သူတုိ႔ရဲ႕ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြက ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိဘူး။ က်န္အဖြဲ႔ေတြကုိ အဲလုိမ်ဳိး ရပ္ဖုိ႔ မေတာင္းဆုိခဲ့ပါဘူး။ ဒီကိစၥအေပၚ ျပည္သူေတြက သိပ္ၿပီးေတာ့ မသဲကြဲျဖစ္ေနတယ္လုိ႔ ယူဆရတယ္။ ဒါကုိ နားလည္ေစခ်င္ပါတယ္"
ျပည္နယ္အဆင့္ ECC တြင္ ပါ၀င္ေသာ စစ္ေတြၿမဳိ႕မိၿမဳိ႕ဖမ်ားအေနျဖင့္ ေဒသခံျပည္သူမ်ား၏ ယုံၾကည္ကုိးစားမႈ ပုိမုိရရွိလာေရး အစုိးရအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ယူအန္ အုိင္အန္ဂ်ီအုိမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆုံမႈမ်ားတြင္ သတင္းမီဒီယာမ်ား တက္ေရာက္ခြင့္ကိစၥကုိ ျပည္နယ္အစုိးရအဖြဲ႔သုိ႔ တင္ျပသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ဦးသန္းထြန္းက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ဒါေပမယ့္ မေန႔က ေဆြးေႏြးပြဲမွာ MSF နယ္စည္း မျခား ဆရာ၀န္မ်ား အဖြဲ႔နဲ႔ မာတီဇာ အဖြဲ႔အစည္းကို ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲမွာ လုပ္ကိုင္ခြင့္ မေပးဖို႔ အပါအ၀င္ အခ်က္ ၃ခုကို အဓိကထား ေဆြးေႏြးခဲ့ တယ္လို႔လည္း ဦးသန္းထြန္းက အခုလို ေျပာပါတယ္။
တေက်ာ့ျပန္ ၀င္ေရာက္လာေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအနက္ ကမၻာ့စားနပ္ရိကၡာမ်ားအဖြဲ႔ (WFP) ႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာၾကက္ေျခနီအဖြဲ႔ (ICRC) တုိ႔မွာ ေပါက္ေတာၿမဳိ႕နယ္ရွိ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားအတြက္ စားနပ္ရိကၡာႏွင့္ ေသာက္သုံးေရးမ်ား ေပးပုိ႔မႈ ႏွစ္ႀကိမ္ခန္႔ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီးျဖစ္ေၾကာင္းလည္း သိရသည္။
တေက်ာ့ျပန္ ရခုိင္ေဒသသုိ႔ ျပန္လည္အေျခခ်ခြင့္ ရရွိခဲ့ၾကသည့္ ယူအန္ အုိင္အန္ဂ်ီအုိမ်ားအေနျဖင့္ ၎တုိ႔၏ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကုိ အေရးေပၚ ေပါင္းစပ္ၫွိႏႈိင္းေရးစင္တာ (ECC) သုိ႔ တင္ျပ အတည္ျပဳခ်က္ရယူၿပီးမွသာ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ရရွိမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
" ယူအန္ အုိင္အန္ဂ်ီအုိေတြအေနနဲ႔ သူတုိ႔ရဲ႕ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကုိ အစုိးရက ျပန္လည္ လုပ္ကုိင္ခြင့္ ခ်ထားၿပီးဆုိေပမယ့္ ECC မွာ အတည္ျပဳခ်က္ယူၿပီးမွာ လုပ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ႔ ဘယ္ကုိသြားမယ္၊ ဘာေတြလုပ္မယ္၊ ဘာစီမံကိန္းေတြကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္မယ္ဆုိတာေတြကုိေပါ့။ အဲဒါေတြကုိ ECC က စိစစ္ၿပီး ခြင့္ျပဳမွသာ သူတုိ႔ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္ " ဟု ျပည္နယ္အဆင့္ ECC အဖြဲ႔၀င္၊ စစ္ေတြ ၿမဳိ႕မိၿမဳိ႕ဖတစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးသန္းထြန္းက ေျပာသည္။
ထုိသုိ႔ ရခုိင္ေဒသသုိ႔ တေက်ာ့ျပန္ ၀င္ေရာက္မႈတြင္ AZG/MSF နယ္စည္းမျခားဆရာ၀န္မ်ားအဖြဲ႔ႏွင့္ မာေတဇာ အန္ဂ်ီအုိအဖြဲ႔မ်ားမွအပ က်န္ ယခင္ ရခုိင္ျပည္တြင္ အကူအညီေပးေရးေဆာင္ရြက္ေနခဲ့သည့္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအားလုံး လုပ္ကုိင္ခြင့္ရရွိမည္ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း သိရသည္။
အဆုိပါ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအား စစ္ေတြၿမဳိ႕၊ ျပည္ေတာ္သာရပ္ကြက္ ျပည္ေထာင္စုလမ္းတေလွ်ာက္တြင္ ေနရာခ်ထားခြင့္ျပဳၿပီး ႐ုံး/ေနအိမ္ ငွားရမ္းအသုံးျပဳခြင့္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ေဒသခံအိမ္ရွင္မ်ားအေနျဖင့္ မ၀ံ့ရဲျဖစ္ေနေၾကာင္း သိရွိရသည္။
စစ္ေတြၿမဳိ႕မိၿမဳိ႕ဖမ်ားအေနျဖင့္ ယူအန္ အုိင္အန္ဂ်ီအုိကိစၥမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ကုိင္တြယ္ေျဖရွင္းရာတြင္ ေဒသခံအခ်ဳိ႕က ၿမဳိ႕မိၿမဳိ႕ဖ၏ လုပ္ရပ္မ်ားအေပၚ အထင္အျမင္လြဲေနမႈအေပၚ ဦးသန္းထြန္းက ယခုလုိ ရွင္းလင္းေျပာၾကားသည္။
"က်ေနာ္တုိ႔ဟာ အစုိးရက တင္ေျမွာက္ထားတဲ့ ၿမဳိ႕မိၿမဳိ႕ဖ မဟုတ္ပါဘူး။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇြန္လ အေရးခင္းမွာ စစ္ေတြၿမဳိ႕ေပၚလူထုက ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ထားတာပါ။ က်ေနာ္တုိ႔က AZG/MSF နဲ႔ မာေတဇာ အဖြဲ႔အစည္းေတြကုိပဲ ရခုိင္ေဒသမွာ လုပ္ကုိင္ခြင့္ ရပ္ေပးဖုိ႔ ေတာင္းဆုိတာပါ။ သူတုိ႔ရဲ႕ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြက ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိဘူး။ က်န္အဖြဲ႔ေတြကုိ အဲလုိမ်ဳိး ရပ္ဖုိ႔ မေတာင္းဆုိခဲ့ပါဘူး။ ဒီကိစၥအေပၚ ျပည္သူေတြက သိပ္ၿပီးေတာ့ မသဲကြဲျဖစ္ေနတယ္လုိ႔ ယူဆရတယ္။ ဒါကုိ နားလည္ေစခ်င္ပါတယ္"
ျပည္နယ္အဆင့္ ECC တြင္ ပါ၀င္ေသာ စစ္ေတြၿမဳိ႕မိၿမဳိ႕ဖမ်ားအေနျဖင့္ ေဒသခံျပည္သူမ်ား၏ ယုံၾကည္ကုိးစားမႈ ပုိမုိရရွိလာေရး အစုိးရအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ယူအန္ အုိင္အန္ဂ်ီအုိမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆုံမႈမ်ားတြင္ သတင္းမီဒီယာမ်ား တက္ေရာက္ခြင့္ကိစၥကုိ ျပည္နယ္အစုိးရအဖြဲ႔သုိ႔ တင္ျပသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ဦးသန္းထြန္းက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ဒါေပမယ့္ မေန႔က ေဆြးေႏြးပြဲမွာ MSF နယ္စည္း မျခား ဆရာ၀န္မ်ား အဖြဲ႔နဲ႔ မာတီဇာ အဖြဲ႔အစည္းကို ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲမွာ လုပ္ကိုင္ခြင့္ မေပးဖို႔ အပါအ၀င္ အခ်က္ ၃ခုကို အဓိကထား ေဆြးေႏြးခဲ့ တယ္လို႔လည္း ဦးသန္းထြန္းက အခုလို ေျပာပါတယ္။
တေက်ာ့ျပန္ ၀င္ေရာက္လာေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအနက္ ကမၻာ့စားနပ္ရိကၡာမ်ားအဖြဲ႔ (WFP) ႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာၾကက္ေျခနီအဖြဲ႔ (ICRC) တုိ႔မွာ ေပါက္ေတာၿမဳိ႕နယ္ရွိ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားအတြက္ စားနပ္ရိကၡာႏွင့္ ေသာက္သုံးေရးမ်ား ေပးပုိ႔မႈ ႏွစ္ႀကိမ္ခန္႔ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီးျဖစ္ေၾကာင္းလည္း သိရသည္။
သံုးႏွစ္ေက်ာ္ခ်ိန္အထိ ရန္ကုန္တုိင္းအစိုးရ၏ ရသုံးေငြစာရင္း အေသးစိတ္ လႊတ္ေတာ္သုိ႔ တင္ျပျခင္းမရွိေသး
မင္းမင္း
အစိုးရႏွင့္ လႊတ္ေတာ္တို႔ သက္တမ္းသံုးႏွစ္ ေက်ာ္လာၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း ယခုအခ်ိန္အထိ ရန္ကုန္တိုင္း အစိုးရ၏ အရ၊ အသံုး ဘ႑ာေငြစာရင္းမ်ားကို လႊတ္ေတာ္သုိ႔ အေသးစိတ္ ခ်ျပခဲ့ျခင္းမရွိေသးဟု တိုင္း အမတ္တုိ႔က ေျပာဆိုလိုက္သည္။
လက္ရွိ ၂၀၁၄-၁၅ ဘ႑ာႏွစ္ေရာက္ခ်ိန္အထိ အရ၊ အသံုးဆိုင္ရာ ေငြစာရင္း အႏွစ္ခ်ဳပ္ကိုသာ တိုင္းအစိုးရက လႊတ္ေတာ္အမတ္တို႔ထံသို႔ ခ်ျပခဲ့ၿပီး အေသးစိတ္ကိုမူ အသိေပးျဖန္႔ေ၀ျခင္းမရွိျခင္းကို ရည္ၫႊန္း ၍ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားက ေျပာဆိုလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။
“၀န္ႀကီးေတြက စာအုပ္ေတြေ၀ထားတယ္။ ၿပီးရင္ သူတို႔ဖတ္ျပတဲ့အခ်က္ေတြကို ငါတုိ႔က စာအုပ္ထဲမွာ ဖင္တစ္ျပန္၊ ေခါင္းတစ္ျပန္ရွာလည္းပဲ တစ္ခါတေလက်ရင္ ရွာမေတြ႕ဘူး။ သူတုိ႔က လႊတ္ေတာ္ရဲ႕အခ်ိန္ ကို ငဲ့ညႇာေသာအားျဖင့္ ဘယ္လိုေလးရွင္းပါမယ္ဆိုၿပီး ရွင္းသြားတဲ့အခါက်ေတာ့ ဘယ္လိုက္ၾကည့္လို႔ ၾကည့္ရမွန္းမသိ သူတို႔တင္ျပတာ မွန္တာ၊ မွားတာေတြကို ဘယ္လိုမွ Counter Chat လိုက္လုိ႔ မရဘူး ေပါ့”ဟု ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးပါတီ၀င္ျဖစ္သည့္ ဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕နယ္မွ ရန္ကုန္တိုင္းအမတ္ ဦးေနမ်ဳိးေအာင္က မဇၩိမကို ေျပာသည္။
တိုင္းအစိုးရေရးဆြဲထားေသာ လက္ရွိ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ရန္ကုန္တိုင္း၏ ဘ႑ာေငြအရ အသံုးဆိုင္ရာ ဥပေဒၾကမ္းကို ဧၿပီ ၂၉ ရက္က တိုင္းလႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀း၌ အတည္ျပဳလိုက္ၿပီးေနာက္ လႊတ္ေတာ္အမတ္တို႔က ယင္းသို႔ ေျပာျခင္းျဖစ္သည္။
“အခုဟာက ဘယ္တံတားေဖာက္မယ္ သိန္းဘယ္ေလာက္၊ ဘယ္လမ္းေဖာက္မယ္ သိန္းဘယ္ေလာက္ဆိုေတာ့ အဲ့ေလာက္ႀကီး ကုန္တယ္၊ မကုန္တယ္က ကိုယ္ေတြလည္း မသိဘူး” ဟု ဦးေနမ်ဳိးေအာင္က ရွင္းျပသည္။
ယခုကဲ့သို႔ တုိင္းအစိုးရက ဘတ္ဂ်က္ အရ၊ အသံုး အေသးစိတ္စာရင္းမ်ားကို ျဖန္႔ေ၀ျခင္းမရိွဘဲ ႏႈတ္ျဖင့္သာ ဖတ္ျပေနသျဖင့္ လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းမ်ားသည္ မလိုအပ္ဘဲ အခ်ိန္ကုန္ေနရသည္ဟု အင္းစိန္ ၿမိဳ႕နယ္မွ တိုင္းအမတ္ ဦးေအာင္ဆန္းျမင့္က ေျပာသည္။
ယခုႏွစ္ ရန္ကုန္တိုင္း အရအသံုးဆိုင္ရာ ဥပေဒၾကမ္းအေပၚ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ႏွစ္ဦးကသာ ေဆြးေႏြးခဲ့ ၾကၿပီး ပါ၀င္ေဆြးေႏြးသူ တစ္ဦးျဖစ္သည့္ ေဒါက္တာညိဳညိဳသင္းက “၀န္ႀကီးအသီးသီးဟာ မိမိဖတ္ၾကားတဲ့ (အရအသံုးေငြစာရင္း) စာတမ္းမ်ားကို ႀကိဳတင္ေ၀ငွထားျခင္း မရွိပါဘူး။ ကၽြန္မတို႔ကို ေပးထားတာက စာ အုပ္အႏွစ္ခ်ဳပ္ စာရင္းေတြသာ ျဖစ္ပါတယ္”ဟု ေဆြးေႏြးသြားသည္။
ယေန႔ အတည္ျပဳလုိက္သည့္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ရန္ကုန္တိုင္း၏ ဘ႑ာေငြ အရအသံုးဆိုင္ရာ ဥပေဒၾကမ္းအရ တိုင္းအစိုးရသည္ သံုးေငြအျဖစ္ က်ပ္သန္းေပါင္း ၃၄၄,၂၅၇ ဒသမ ၇၉၉ သံုးစြဲခြင့္ရရိွခဲ့ၿပီး ယင္း၏ ၇၀ ရာ ခိုင္ႏႈန္းကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီက သံုးစြဲမည္ ျဖစ္သည္။ ရေငြမွာ က်ပ္သန္း ေပါင္း ၂၈၂၃၁၆ ဒသမ ၉၅၆ သာျဖစ္သျဖင့္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြင္း ရန္ကုန္တိုင္းတြင္ လုိေငြ က်ပ္သန္း ေပါင္း ၆၁၉၄၆ ဒသမ ၈၄၃ ေပၚေပါက္မည္ျဖစ္သည္။
အစိုးရႏွင့္ လႊတ္ေတာ္တို႔ သက္တမ္းသံုးႏွစ္ ေက်ာ္လာၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း ယခုအခ်ိန္အထိ ရန္ကုန္တိုင္း အစိုးရ၏ အရ၊ အသံုး ဘ႑ာေငြစာရင္းမ်ားကို လႊတ္ေတာ္သုိ႔ အေသးစိတ္ ခ်ျပခဲ့ျခင္းမရွိေသးဟု တိုင္း အမတ္တုိ႔က ေျပာဆိုလိုက္သည္။
လက္ရွိ ၂၀၁၄-၁၅ ဘ႑ာႏွစ္ေရာက္ခ်ိန္အထိ အရ၊ အသံုးဆိုင္ရာ ေငြစာရင္း အႏွစ္ခ်ဳပ္ကိုသာ တိုင္းအစိုးရက လႊတ္ေတာ္အမတ္တို႔ထံသို႔ ခ်ျပခဲ့ၿပီး အေသးစိတ္ကိုမူ အသိေပးျဖန္႔ေ၀ျခင္းမရွိျခင္းကို ရည္ၫႊန္း ၍ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားက ေျပာဆိုလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။
“၀န္ႀကီးေတြက စာအုပ္ေတြေ၀ထားတယ္။ ၿပီးရင္ သူတို႔ဖတ္ျပတဲ့အခ်က္ေတြကို ငါတုိ႔က စာအုပ္ထဲမွာ ဖင္တစ္ျပန္၊ ေခါင္းတစ္ျပန္ရွာလည္းပဲ တစ္ခါတေလက်ရင္ ရွာမေတြ႕ဘူး။ သူတုိ႔က လႊတ္ေတာ္ရဲ႕အခ်ိန္ ကို ငဲ့ညႇာေသာအားျဖင့္ ဘယ္လိုေလးရွင္းပါမယ္ဆိုၿပီး ရွင္းသြားတဲ့အခါက်ေတာ့ ဘယ္လိုက္ၾကည့္လို႔ ၾကည့္ရမွန္းမသိ သူတို႔တင္ျပတာ မွန္တာ၊ မွားတာေတြကို ဘယ္လိုမွ Counter Chat လိုက္လုိ႔ မရဘူး ေပါ့”ဟု ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးပါတီ၀င္ျဖစ္သည့္ ဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕နယ္မွ ရန္ကုန္တိုင္းအမတ္ ဦးေနမ်ဳိးေအာင္က မဇၩိမကို ေျပာသည္။
တိုင္းအစိုးရေရးဆြဲထားေသာ လက္ရွိ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ရန္ကုန္တိုင္း၏ ဘ႑ာေငြအရ အသံုးဆိုင္ရာ ဥပေဒၾကမ္းကို ဧၿပီ ၂၉ ရက္က တိုင္းလႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀း၌ အတည္ျပဳလိုက္ၿပီးေနာက္ လႊတ္ေတာ္အမတ္တို႔က ယင္းသို႔ ေျပာျခင္းျဖစ္သည္။
“အခုဟာက ဘယ္တံတားေဖာက္မယ္ သိန္းဘယ္ေလာက္၊ ဘယ္လမ္းေဖာက္မယ္ သိန္းဘယ္ေလာက္ဆိုေတာ့ အဲ့ေလာက္ႀကီး ကုန္တယ္၊ မကုန္တယ္က ကိုယ္ေတြလည္း မသိဘူး” ဟု ဦးေနမ်ဳိးေအာင္က ရွင္းျပသည္။
ယခုကဲ့သို႔ တုိင္းအစိုးရက ဘတ္ဂ်က္ အရ၊ အသံုး အေသးစိတ္စာရင္းမ်ားကို ျဖန္႔ေ၀ျခင္းမရိွဘဲ ႏႈတ္ျဖင့္သာ ဖတ္ျပေနသျဖင့္ လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းမ်ားသည္ မလိုအပ္ဘဲ အခ်ိန္ကုန္ေနရသည္ဟု အင္းစိန္ ၿမိဳ႕နယ္မွ တိုင္းအမတ္ ဦးေအာင္ဆန္းျမင့္က ေျပာသည္။
ယခုႏွစ္ ရန္ကုန္တိုင္း အရအသံုးဆိုင္ရာ ဥပေဒၾကမ္းအေပၚ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ႏွစ္ဦးကသာ ေဆြးေႏြးခဲ့ ၾကၿပီး ပါ၀င္ေဆြးေႏြးသူ တစ္ဦးျဖစ္သည့္ ေဒါက္တာညိဳညိဳသင္းက “၀န္ႀကီးအသီးသီးဟာ မိမိဖတ္ၾကားတဲ့ (အရအသံုးေငြစာရင္း) စာတမ္းမ်ားကို ႀကိဳတင္ေ၀ငွထားျခင္း မရွိပါဘူး။ ကၽြန္မတို႔ကို ေပးထားတာက စာ အုပ္အႏွစ္ခ်ဳပ္ စာရင္းေတြသာ ျဖစ္ပါတယ္”ဟု ေဆြးေႏြးသြားသည္။
ယေန႔ အတည္ျပဳလုိက္သည့္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ရန္ကုန္တိုင္း၏ ဘ႑ာေငြ အရအသံုးဆိုင္ရာ ဥပေဒၾကမ္းအရ တိုင္းအစိုးရသည္ သံုးေငြအျဖစ္ က်ပ္သန္းေပါင္း ၃၄၄,၂၅၇ ဒသမ ၇၉၉ သံုးစြဲခြင့္ရရိွခဲ့ၿပီး ယင္း၏ ၇၀ ရာ ခိုင္ႏႈန္းကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီက သံုးစြဲမည္ ျဖစ္သည္။ ရေငြမွာ က်ပ္သန္း ေပါင္း ၂၈၂၃၁၆ ဒသမ ၉၅၆ သာျဖစ္သျဖင့္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြင္း ရန္ကုန္တိုင္းတြင္ လုိေငြ က်ပ္သန္း ေပါင္း ၆၁၉၄၆ ဒသမ ၈၄၃ ေပၚေပါက္မည္ျဖစ္သည္။
လက္ပံေတာင္းေတာင္ စီမံကိန္း ရပ္ဆုိင္းေရး ဆႏၵျပ
ကိုေထြး
လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း ရပ္တန္႔ေရး ေတာင္းဆိုဆႏၵျပတဲ့ သပိတ္စခန္းေတြကို အၾကမ္းဖက္ႏွိမ္နင္းခဲ့တာ ၁၇ လျပည္ခဲ့ၿပီျဖစ္ေပမယ့္ ဥပေဒေၾကာင္းအရ အေရးယူႏုိင္မႈမရွိတဲ့အေပၚ ရန္ကုန္နဲ႔ လက္ပံေတာင္းေတာင္မွာ ဧၿပီ ၂၉ ရက္ေန႔က ဆႏၵျပပြဲေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီေန႔မနက္ပိုင္းမွာ စစ္ကုိင္းတုိင္း မုံရြာခရုိင္ လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း ဖ်က္သိမ္းေရး၊ မီးေလာင္ဗုံး တရာခံ ေဖာ္ထုတ္ေရးနဲ႔ ပုဒ္မ ၁၄၄ ရုပ္သိမ္းေပးေရးတို႔အတြက္ ရာခ်ီတဲ့ ေဒသခံ လယ္သမားေတြက ဆႏၵျပခဲ့ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
ဆႏၵျပဖို႔အတြက္ ခြင့္ျပဳခ်က္ကို ဆည္တည္းရြာက ေတာင္းခံခဲ့တာျဖစ္ၿပီး တုံရြာထိပ္ကေန ေညာင္ပင္ႀကီး ေငြဇင္ေယာ္ ဆိပ္ကမ္းအထိ ခ်ီတက္ဆႏၵျပခဲ့တာလုိ႔ ဦးေဆာင္ဆႏၵျပတဲ့ မႏြယ္ႏြယ္၀င္းက ေျပာပါတယ္။
“၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ၁၁ လပိုင္းကေန ကေန႔အထိဆိုရင္ ၁ ႏွစ္နဲ႔ ၅ လရွိၿပီ။ ၁ ႏွစ္နဲ႔ ၅ လျပည့္တာေတာင္ လက္ပံေတာင္းေတာင္ သပိတ္စခန္း ၿဖိဳခြင္းခံရတဲ့ မီးေလာင္ဗံုးတရားခံကို အခုထက္ထိ မေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ေသးဘူး။ အဓိက အခ်က္ကေတာ့ လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း လံုး၀ ဖ်က္သိမ္းေပးေရး၊ မီးေလာင္ဗံုး တရားခံ ေဖာ္ထုတ္အေရးယူေပးေရး၊ ပုဒ္မ ၁၄၄ အျမန္ဆံုး ရုပ္သိမ္းေပးရန္ အဲဒီ ၃ ခ်က္ကို ဦးတည္ၿပီး က်မတို႔ ဒီေန႔ ဆႏၵျပတာပါရွင့္။”
လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး နစ္နာခဲ့တဲ့ ေလ်ာ္ေၾကးမယူထားတဲ့ ေတာင္သူေတြကို ေျဖရွင္းခ်က္ တစုံတရာ မေပးေသးသလို ဆက္လက္လုပ္ကိုင္ေနတယ္လို႔ လည္း သူက ေျပာပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ဧၿပီ ၂၉ ရက္ ညေနပုိင္းမွာလည္း လက္ပံေတာင္းေတာင္ စီမံကိန္း ရပ္ဆိုင္းေရး အတြက္ ရန္ကုန္ ၿမိဳ႕လယ္ မဟာဗႏၶဳလ ပန္းၿခံကို တပတ္ပတ္ၿပီး ဆူးေလဘုရားေပၚအထိ တက္ေရာက္ ဆုေတာင္းခဲ့တယ္လို႔ ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုက ဦးသန္းေဆြက ေျပာပါတယ္။
“လယ္တီ သိမ္ကိစၥနဲ႔ ေလ်ာ္ေၾကး မယူထားတဲ့ ေျမေတြကို သိမ္းၿပီး တရားစဲြတာတို႔ ပုဒ္မ ၁၄၄ ထုတ္ျပန္ထားတာတို႔ အဲဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လစဥ္လတိုင္း ဆုေတာင္းေနၾကဆိုေတာ့။ မီးေလာင္ဗံုးနဲ႔ ပစ္တဲ့ တရားခံ မမိေသးသ၍ က်ေနာ္တို႔ကလည္း ေတာင္းဆိုေနမွာပါ။”
ဒီစီတန္းလွည္လည္မႈနဲ႔ ဆုေတာင္းပြဲကို လူေပါင္း ၇၀ ေလာက္ ပါ၀င္ခဲ့သလို အာဏာပုိင္ေတြထံကေန ခြင့္ျပဳခ်က္ေတာင္းခံခဲ့ျခင္း မရွိဘူးလို႔လည္း သူက ေျပာပါတယ္။
လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း ရပ္တန္႔ေရး ေတာင္းဆိုဆႏၵျပတဲ့ သပိတ္စခန္းေတြကို အၾကမ္းဖက္ႏွိမ္နင္းခဲ့တာ ၁၇ လျပည္ခဲ့ၿပီျဖစ္ေပမယ့္ ဥပေဒေၾကာင္းအရ အေရးယူႏုိင္မႈမရွိတဲ့အေပၚ ရန္ကုန္နဲ႔ လက္ပံေတာင္းေတာင္မွာ ဧၿပီ ၂၉ ရက္ေန႔က ဆႏၵျပပြဲေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီေန႔မနက္ပိုင္းမွာ စစ္ကုိင္းတုိင္း မုံရြာခရုိင္ လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း ဖ်က္သိမ္းေရး၊ မီးေလာင္ဗုံး တရာခံ ေဖာ္ထုတ္ေရးနဲ႔ ပုဒ္မ ၁၄၄ ရုပ္သိမ္းေပးေရးတို႔အတြက္ ရာခ်ီတဲ့ ေဒသခံ လယ္သမားေတြက ဆႏၵျပခဲ့ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
ဆႏၵျပဖို႔အတြက္ ခြင့္ျပဳခ်က္ကို ဆည္တည္းရြာက ေတာင္းခံခဲ့တာျဖစ္ၿပီး တုံရြာထိပ္ကေန ေညာင္ပင္ႀကီး ေငြဇင္ေယာ္ ဆိပ္ကမ္းအထိ ခ်ီတက္ဆႏၵျပခဲ့တာလုိ႔ ဦးေဆာင္ဆႏၵျပတဲ့ မႏြယ္ႏြယ္၀င္းက ေျပာပါတယ္။
“၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ၁၁ လပိုင္းကေန ကေန႔အထိဆိုရင္ ၁ ႏွစ္နဲ႔ ၅ လရွိၿပီ။ ၁ ႏွစ္နဲ႔ ၅ လျပည့္တာေတာင္ လက္ပံေတာင္းေတာင္ သပိတ္စခန္း ၿဖိဳခြင္းခံရတဲ့ မီးေလာင္ဗံုးတရားခံကို အခုထက္ထိ မေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ေသးဘူး။ အဓိက အခ်က္ကေတာ့ လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း လံုး၀ ဖ်က္သိမ္းေပးေရး၊ မီးေလာင္ဗံုး တရားခံ ေဖာ္ထုတ္အေရးယူေပးေရး၊ ပုဒ္မ ၁၄၄ အျမန္ဆံုး ရုပ္သိမ္းေပးရန္ အဲဒီ ၃ ခ်က္ကို ဦးတည္ၿပီး က်မတို႔ ဒီေန႔ ဆႏၵျပတာပါရွင့္။”
လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး နစ္နာခဲ့တဲ့ ေလ်ာ္ေၾကးမယူထားတဲ့ ေတာင္သူေတြကို ေျဖရွင္းခ်က္ တစုံတရာ မေပးေသးသလို ဆက္လက္လုပ္ကိုင္ေနတယ္လို႔ လည္း သူက ေျပာပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ဧၿပီ ၂၉ ရက္ ညေနပုိင္းမွာလည္း လက္ပံေတာင္းေတာင္ စီမံကိန္း ရပ္ဆိုင္းေရး အတြက္ ရန္ကုန္ ၿမိဳ႕လယ္ မဟာဗႏၶဳလ ပန္းၿခံကို တပတ္ပတ္ၿပီး ဆူးေလဘုရားေပၚအထိ တက္ေရာက္ ဆုေတာင္းခဲ့တယ္လို႔ ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုက ဦးသန္းေဆြက ေျပာပါတယ္။
“လယ္တီ သိမ္ကိစၥနဲ႔ ေလ်ာ္ေၾကး မယူထားတဲ့ ေျမေတြကို သိမ္းၿပီး တရားစဲြတာတို႔ ပုဒ္မ ၁၄၄ ထုတ္ျပန္ထားတာတို႔ အဲဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လစဥ္လတိုင္း ဆုေတာင္းေနၾကဆိုေတာ့။ မီးေလာင္ဗံုးနဲ႔ ပစ္တဲ့ တရားခံ မမိေသးသ၍ က်ေနာ္တို႔ကလည္း ေတာင္းဆိုေနမွာပါ။”
ဒီစီတန္းလွည္လည္မႈနဲ႔ ဆုေတာင္းပြဲကို လူေပါင္း ၇၀ ေလာက္ ပါ၀င္ခဲ့သလို အာဏာပုိင္ေတြထံကေန ခြင့္ျပဳခ်က္ေတာင္းခံခဲ့ျခင္း မရွိဘူးလို႔လည္း သူက ေျပာပါတယ္။
ကခ်င္စစ္ပြဲမ်ားအေရး အစိုးရႏွင့္ ေဆြးေႏြးရန္ KIO စာပို႔
ဖနိဒါ
ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း တုိက္ပြဲမ်ား ထပ္မံျဖစ္ပြားမႈကို ေဆြးေႏြးရန္အတြက္ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔ (KIO) က ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီ (UPWC) ထံ ဧၿပီလ ၂၉ ရက္တြင္ စာေပးပုိ႔လုိက္သည္ဟု ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ KIA ဒုတိယ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ဂြမ္ေမာ္က မဇၥၽိမကို ေျပာသည္။
ဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း ဦးေဆာင္ေသာ အဖြဲႏွင့္ KIOတို႔ ေမလ၁၀ ရက္၌ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕တြင္ ေတြ႔ဆံုရန္ ဖိတ္ၾကားစာကုိ KIO ၏ ေဆြးေႏြးေရးအဖြဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ ဦးဆြမ္လြတ္ဂမ္က ေပးပုိ႔လုိက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
“အဓိကေတာ့ ဒီၾကားထဲမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ တုိက္ပြဲအေျခအေနေတြနဲ႔ တျခားေဆြးေႏြးရမယ့္ အခ်က္အလက္ေတြ အမ်ားႀကီးေဆြးေႏြးရဖုိ႔ ရွိပါတယ္။ ဒီေဆြးေႏြးေရး ျဖစ္စဥ္ေတြ တစ္ခုလံုး လုပ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ တုိက္ပြဲေတြ မ်ားျပားလာတဲ့ ကိစၥကုိ အဓိကေဆြးေႏြးမွာျဖစ္ပါတယ္” ဟု ဒုတိယ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ဂြမ္ေမာ္က ေျပာသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ေအာက္တုိဘာလက ၈ ရက္မွ ၁၀ ရက္ေန႔ထိ KIO ႏွင့္ အစုိးရတုိ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီးေနာက္ ျဖစ္ပြားေနေသာ အေျခအေနမ်ားကုိ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ ေတြ႔ဆံု၍ အျမင္သေဘာထားမ်ား ဖလွယ္ျခင္း၊ ညႇိႏႈိင္း ေဆာင္ရြက္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္းအားျဖင့္ တစ္ႏုိင္ငံလံုး အတုိင္းအတာ ၿငိမ္းခ်မ္ေရးျဖစ္စဥ္တြင္ ပုိမုိအဆင္ေျပေစမည္ဟု သူကဆုိသည္။
ထုိေဆြးေႏြးပြဲသို႔ ကုလသမဂၢမွ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ အထူးကုိယ္စားလွယ္ မစၥတာ ဗီေဂ်းနမ္ဗီယား၊ တ႐ုတ္ျပည္သူ႔ သမၼတႏုိင္ငံမွ Mr Wang Yingfan၊ ညီၫြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ UNFC ႏွင့္ တစ္ႏိုင္ငံလံုုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ ညိႇႏိႈင္းေရးအဖြဲ႔ (NCCT) ေခါင္းေဆာင္မ်ားကုိလည္း ဖိတ္ၾကားသြားမည္ဟု သိရသည္။
အစိုးရႏွင့္ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္(KIA)တို႔အၾကား ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၄ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၁၀ရက္မွ ၁၈ရက္ခန္႔အထိ တုိက္ပြဲမ်ား ဆက္တုိက္ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ဒုကၡသည္ ၅၀၀၀ေက်ာ္ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထုိင္ခဲ့ရသည္။
၂၀၀၃ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တုိဘာလက အစုိးရႏွင့္ KIOတို႔၏ သံုးရက္ၾကာ အစည္းအေဝးတြင္ လုိင္ဇာညီလာခံ က်င္းပေရးအပါအဝင္ စစ္ရွိန္ေလ်ာ့ခ်ေရးႏွင့္ တုိက္ပြဲမ်ား ထပ္မံမျဖစ္ပြားေစေရးအတြက္ ပူးတြဲေစာင့္ၾကည့္ ႀကီးၾကပ္ေရးေကာ္မတီကုိ ဖြဲ႕စည္းရန္ သေဘာတူညီခဲ့သည္။
ထုိေကာ္မတီကို ပဋိပကၡျဖစ္ပြားရာ ေဒသအားလံုး အက်ဳံးဝင္ေစမည့္ ဖြဲ႕စည္းပံုႏွင့္ ဖြဲ႕စည္းသြားရန္၊ ၎ေကာ္မတီကို အေျချပဇယား (Joint monitoring committee structure) ပူးတြဲ (၁)၊ ပူးတြဲေစာင့္ၾကည့္ေရးတြင္ ေဆာင္ရန္၊ ေရွာင္ရန္ အေျခခံ ၅ ခ်က္ႏွင့္ စည္းကမ္းခ်က္ ၁၈ ခ်က္တုိ႔ ပါဝင္သည့္ ပူးတြဲ (၂) ကုိ အေျခခံ၍ အေသးစိတ္ စီမံခ်က္ (Operation Plan) ခ်မွတ္ႏုိင္ရန္တုိ႔ကို ႏွစ္ဖက္ နည္းပညာအေထာက္အကူျပဳအဖြဲ႔မ်ား အေနျဖင့္ ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္သြားမည္ဟူေသာ အခ်က္ ၇ ခ်က္ကုိ သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့ၾကေသးသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ႏွင့္ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းအတြင္း အစုိးရစစ္တပ္ဘက္မွ ထုိးစစ္ဆင္ကာ တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ညီၫြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ UNFC က ႐ႈတ္ခ်ေၾကာင္း ၿပီးခဲ့သည့္ ဧၿပီလ ၂၄ ရက္က ထုတ္ျပန္ထားသည္။
NCCT ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ထုိင္းႏုိင္ငံ ခ်င္းမုိင္ၿမိဳ႕တြင္ ဧၿပီလ ၂၈ရက္ႏွင့္ ၂၉ရက္တြင္ ျပဳလုပ္သည့္ အစည္းအေဝးတြင္လည္း လာမည့္ ေမလ တတိယပတ္တြင္ UPWC ႏွင့္ တုိင္းရင္းသားအဖြဲ႔ အစည္းမ်ားမွ ၉ ဦးစီပါဝင္ေသာ single text ေရးဆြဲေရးအဖြဲမ်ား ျပန္လည္ ေတြ႔ဆံုရန္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်မွတ္ခဲ့သည္ဟု NCCT ေခါင္းေဆာင္ ႏုိင္ဟံသာက ေျပာသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း တုိက္ပြဲမ်ား ထပ္မံျဖစ္ပြားမႈကို ေဆြးေႏြးရန္အတြက္ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔ (KIO) က ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီ (UPWC) ထံ ဧၿပီလ ၂၉ ရက္တြင္ စာေပးပုိ႔လုိက္သည္ဟု ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ KIA ဒုတိယ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ဂြမ္ေမာ္က မဇၥၽိမကို ေျပာသည္။
ဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း ဦးေဆာင္ေသာ အဖြဲႏွင့္ KIOတို႔ ေမလ၁၀ ရက္၌ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕တြင္ ေတြ႔ဆံုရန္ ဖိတ္ၾကားစာကုိ KIO ၏ ေဆြးေႏြးေရးအဖြဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ ဦးဆြမ္လြတ္ဂမ္က ေပးပုိ႔လုိက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
“အဓိကေတာ့ ဒီၾကားထဲမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ တုိက္ပြဲအေျခအေနေတြနဲ႔ တျခားေဆြးေႏြးရမယ့္ အခ်က္အလက္ေတြ အမ်ားႀကီးေဆြးေႏြးရဖုိ႔ ရွိပါတယ္။ ဒီေဆြးေႏြးေရး ျဖစ္စဥ္ေတြ တစ္ခုလံုး လုပ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ တုိက္ပြဲေတြ မ်ားျပားလာတဲ့ ကိစၥကုိ အဓိကေဆြးေႏြးမွာျဖစ္ပါတယ္” ဟု ဒုတိယ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ဂြမ္ေမာ္က ေျပာသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ေအာက္တုိဘာလက ၈ ရက္မွ ၁၀ ရက္ေန႔ထိ KIO ႏွင့္ အစုိးရတုိ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီးေနာက္ ျဖစ္ပြားေနေသာ အေျခအေနမ်ားကုိ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ ေတြ႔ဆံု၍ အျမင္သေဘာထားမ်ား ဖလွယ္ျခင္း၊ ညႇိႏႈိင္း ေဆာင္ရြက္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္းအားျဖင့္ တစ္ႏုိင္ငံလံုး အတုိင္းအတာ ၿငိမ္းခ်မ္ေရးျဖစ္စဥ္တြင္ ပုိမုိအဆင္ေျပေစမည္ဟု သူကဆုိသည္။
ထုိေဆြးေႏြးပြဲသို႔ ကုလသမဂၢမွ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ အထူးကုိယ္စားလွယ္ မစၥတာ ဗီေဂ်းနမ္ဗီယား၊ တ႐ုတ္ျပည္သူ႔ သမၼတႏုိင္ငံမွ Mr Wang Yingfan၊ ညီၫြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ UNFC ႏွင့္ တစ္ႏိုင္ငံလံုုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ ညိႇႏိႈင္းေရးအဖြဲ႔ (NCCT) ေခါင္းေဆာင္မ်ားကုိလည္း ဖိတ္ၾကားသြားမည္ဟု သိရသည္။
အစိုးရႏွင့္ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္(KIA)တို႔အၾကား ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၄ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၁၀ရက္မွ ၁၈ရက္ခန္႔အထိ တုိက္ပြဲမ်ား ဆက္တုိက္ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ဒုကၡသည္ ၅၀၀၀ေက်ာ္ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထုိင္ခဲ့ရသည္။
၂၀၀၃ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တုိဘာလက အစုိးရႏွင့္ KIOတို႔၏ သံုးရက္ၾကာ အစည္းအေဝးတြင္ လုိင္ဇာညီလာခံ က်င္းပေရးအပါအဝင္ စစ္ရွိန္ေလ်ာ့ခ်ေရးႏွင့္ တုိက္ပြဲမ်ား ထပ္မံမျဖစ္ပြားေစေရးအတြက္ ပူးတြဲေစာင့္ၾကည့္ ႀကီးၾကပ္ေရးေကာ္မတီကုိ ဖြဲ႕စည္းရန္ သေဘာတူညီခဲ့သည္။
ထုိေကာ္မတီကို ပဋိပကၡျဖစ္ပြားရာ ေဒသအားလံုး အက်ဳံးဝင္ေစမည့္ ဖြဲ႕စည္းပံုႏွင့္ ဖြဲ႕စည္းသြားရန္၊ ၎ေကာ္မတီကို အေျချပဇယား (Joint monitoring committee structure) ပူးတြဲ (၁)၊ ပူးတြဲေစာင့္ၾကည့္ေရးတြင္ ေဆာင္ရန္၊ ေရွာင္ရန္ အေျခခံ ၅ ခ်က္ႏွင့္ စည္းကမ္းခ်က္ ၁၈ ခ်က္တုိ႔ ပါဝင္သည့္ ပူးတြဲ (၂) ကုိ အေျခခံ၍ အေသးစိတ္ စီမံခ်က္ (Operation Plan) ခ်မွတ္ႏုိင္ရန္တုိ႔ကို ႏွစ္ဖက္ နည္းပညာအေထာက္အကူျပဳအဖြဲ႔မ်ား အေနျဖင့္ ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္သြားမည္ဟူေသာ အခ်က္ ၇ ခ်က္ကုိ သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့ၾကေသးသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ႏွင့္ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းအတြင္း အစုိးရစစ္တပ္ဘက္မွ ထုိးစစ္ဆင္ကာ တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ညီၫြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ UNFC က ႐ႈတ္ခ်ေၾကာင္း ၿပီးခဲ့သည့္ ဧၿပီလ ၂၄ ရက္က ထုတ္ျပန္ထားသည္။
NCCT ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ထုိင္းႏုိင္ငံ ခ်င္းမုိင္ၿမိဳ႕တြင္ ဧၿပီလ ၂၈ရက္ႏွင့္ ၂၉ရက္တြင္ ျပဳလုပ္သည့္ အစည္းအေဝးတြင္လည္း လာမည့္ ေမလ တတိယပတ္တြင္ UPWC ႏွင့္ တုိင္းရင္းသားအဖြဲ႔ အစည္းမ်ားမွ ၉ ဦးစီပါဝင္ေသာ single text ေရးဆြဲေရးအဖြဲမ်ား ျပန္လည္ ေတြ႔ဆံုရန္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်မွတ္ခဲ့သည္ဟု NCCT ေခါင္းေဆာင္ ႏုိင္ဟံသာက ေျပာသည္။
၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသားဥပေဒ အေၾကာင္း ရခိုင္တိုင္းရင္းသားညီလာခံက ေဆြးေႏြး
ABC
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႕မွာ က်င္းပေနတဲ့ ရခိုင္အမ်ဳိးသားညီလာခံ တတိယေန႕မွာ ၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသားဥပေဒအေၾကာင္း၊ လႊတ္ေတာ္နိုင္ငံေရးနဲ႔ တရားမ၀င္နိုင္ငံျခားသားေတြကိုင္ေဆာင္ထားတဲ့ white card ကိစၥေတြနဲ႔ သက္ျပီးေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႕ညီလာခံမွာ ရခိုင္ အမ်ဳိးသား လြတ္ေတာ္ အမတ္ ေဒါက္တာ ေအးေမာင္ ရဲ႕ေဆြး ေႏြးခ်က္ကို အစည္းအေ၀း တက္ေရာက္တဲ့ ကိုရဲမင္းဦးက အခုလိုေျပာပါတယ္။
“ဒီေန႔မနက္ပိုင္းမွာ အမ်ဳိးသားလြတ္ေတာ္နိုင္ငံေရးနဲ႔ က႑နဲ႔ ပတ္ သက္ လို႔ ေဒါက္ တာ ေအး ေမာင္က ေဟာ ေျပာ ေဆြး ေႏြး မႈေတြ လုပ္ ပါတယ္၊ အဓိက ပထမ ဦးဆုံး ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒထဲက သြားလို႔ရမယ့္ နည္းလမ္းေတြကို ေရြးခ်ယ္ ၿပီးတဲ့အခါ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံ ကေပးထားတဲ့ အခင္း အက်င္းနဲ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္ နိုင္ငံေရး အခင္း အက်င္းနဲ႔ ဟန္ခ်က္ ညီညီ ဘယ္ပုံ ဘယ္နည္းနဲ႔ သြားရမလဲ ဆိုတာနဲ႔ ပတ္သက္ျပီးေတာ့ ေဟာေျပာ ေဆြးေႏြးမႈေတြ လုပ္ပါတယ္။”
ဒါ့အျပင္ အစည္းအေ၀း တက္ေရာက္လာတဲ့ ျမိဳ႕နယ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားက ရခိုင္ျပည္နယ္ တည္ျငိမ္ေအးခ်မ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္ျပီးေတာ့ ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္ေတာ ေဒသမွာရွိတဲ့ နယ္ေျမ မလုံျခဳံမႈေတြအေၾကာင္းကိုလည္း ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္အေရးဟာ ျပည္ေထာင္စုအေရးျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း၊ နယ္ေျမမလုံျခဳံမႈဟာ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရမွာ အဓိကတာ၀န္ရွိတဲ့အေၾကာင္းကိုလည္း မီးေမာင္းထိုးျပတဲ့ ေဆြးေႏြးမႈမ်ဳိးေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့တယ္လို႔ ကိုရဲမင္းဦးက ဆက္လက္ေျပာျပပါတယ္။
လူေထာင္ခ်ီတက္ေရာက္ေနတဲ့ ရခိုင္အမ်ဳိးသားညီလာခံကို ေမလ ၁ရက္ေန႔ထိ က်င္းပသြားမွာျဖစ္ျပီး အစည္းအေ၀းေတာင္းဆိုခ်က္ေတြနဲ႔ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြကိုေတာ့ ေဆြးေႏြးပြဲေနာက္ဆုံးရက္မွာ အတည္ျပဳထုတ္ျပန္သြားမွာျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း ေရဒီယို ၾသစေၾတးလ် သတင္းေထာက္ ျမတ္မိုးက သတင္းေပးပို႔ထားပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႕မွာ က်င္းပေနတဲ့ ရခိုင္အမ်ဳိးသားညီလာခံ တတိယေန႕မွာ ၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသားဥပေဒအေၾကာင္း၊ လႊတ္ေတာ္နိုင္ငံေရးနဲ႔ တရားမ၀င္နိုင္ငံျခားသားေတြကိုင္ေဆာင္ထားတဲ့ white card ကိစၥေတြနဲ႔ သက္ျပီးေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႕ညီလာခံမွာ ရခိုင္ အမ်ဳိးသား လြတ္ေတာ္ အမတ္ ေဒါက္တာ ေအးေမာင္ ရဲ႕ေဆြး ေႏြးခ်က္ကို အစည္းအေ၀း တက္ေရာက္တဲ့ ကိုရဲမင္းဦးက အခုလိုေျပာပါတယ္။
“ဒီေန႔မနက္ပိုင္းမွာ အမ်ဳိးသားလြတ္ေတာ္နိုင္ငံေရးနဲ႔ က႑နဲ႔ ပတ္ သက္ လို႔ ေဒါက္ တာ ေအး ေမာင္က ေဟာ ေျပာ ေဆြး ေႏြး မႈေတြ လုပ္ ပါတယ္၊ အဓိက ပထမ ဦးဆုံး ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒထဲက သြားလို႔ရမယ့္ နည္းလမ္းေတြကို ေရြးခ်ယ္ ၿပီးတဲ့အခါ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံ ကေပးထားတဲ့ အခင္း အက်င္းနဲ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္ နိုင္ငံေရး အခင္း အက်င္းနဲ႔ ဟန္ခ်က္ ညီညီ ဘယ္ပုံ ဘယ္နည္းနဲ႔ သြားရမလဲ ဆိုတာနဲ႔ ပတ္သက္ျပီးေတာ့ ေဟာေျပာ ေဆြးေႏြးမႈေတြ လုပ္ပါတယ္။”
ဒါ့အျပင္ အစည္းအေ၀း တက္ေရာက္လာတဲ့ ျမိဳ႕နယ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားက ရခိုင္ျပည္နယ္ တည္ျငိမ္ေအးခ်မ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္ျပီးေတာ့ ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္ေတာ ေဒသမွာရွိတဲ့ နယ္ေျမ မလုံျခဳံမႈေတြအေၾကာင္းကိုလည္း ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္အေရးဟာ ျပည္ေထာင္စုအေရးျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း၊ နယ္ေျမမလုံျခဳံမႈဟာ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရမွာ အဓိကတာ၀န္ရွိတဲ့အေၾကာင္းကိုလည္း မီးေမာင္းထိုးျပတဲ့ ေဆြးေႏြးမႈမ်ဳိးေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့တယ္လို႔ ကိုရဲမင္းဦးက ဆက္လက္ေျပာျပပါတယ္။
လူေထာင္ခ်ီတက္ေရာက္ေနတဲ့ ရခိုင္အမ်ဳိးသားညီလာခံကို ေမလ ၁ရက္ေန႔ထိ က်င္းပသြားမွာျဖစ္ျပီး အစည္းအေ၀းေတာင္းဆိုခ်က္ေတြနဲ႔ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြကိုေတာ့ ေဆြးေႏြးပြဲေနာက္ဆုံးရက္မွာ အတည္ျပဳထုတ္ျပန္သြားမွာျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း ေရဒီယို ၾသစေၾတးလ် သတင္းေထာက္ ျမတ္မိုးက သတင္းေပးပို႔ထားပါတယ္။
ကားမီးေလာင္ရာတြင္ ပါသြားသည့္ သန္းေခါင္စာရင္းစာရြက္မ်ား အသစ္ျပန္ကူးေနၿပီ
ဂြ်န္ခ်စ္ၿငိမ္း
ကားမီးေလာင္ရာတြင္ ပါသြားသည့္ ေနာင္တရားၿမိဳ႕နယ္၏ သန္းေခါင္စာရင္း စာရြက္စာတမ္းအခ်ဳိ႕ကို စက္ဖတ္၍ မရႏုိင္ေတာ့သျဖင့္ အသစ္ျပန္လည္ကူးေနၿပီဟု ေတာင္ႀကီးခ႐ိုင္ လဝက ဒု-ခ႐ိုင္ဦးစီးဌာနမွဴး ဦးရဲေနာင္က ဧၿပီ ၂၉ရက္က မဇၥၽိမကို ေျပာသည္။
" ေဘးသားေတြ ပဲေလာင္သြားေတာ့ စာေတြကျမင္ေနရပါတယ္၊ ဖတ္မရေအာင္ပ်က္စီးသြားတာ မရွိပါဘူး၊ ျပန္ကူးလို႕ရတဲ့ အေနထားေၾကာင့္ သန္းေခါင္စာရင္းထပ္ေကာက္သြားဖို႕မလိုပါဘူး" ဟု ေတာင္ႀကီးခ႐ိုင္ လ၀က ဒု-ခ႐ိုင္ဦးစီးဌာနမွဴး ဦးရဲေနာင္က မဇၥၽိမကို ေျပာသည္။
ဧၿပီလ ၂၈ရက္ နံနက္က ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕သို႔ တက္မည့္ အတက္လမ္းတြင္ ပ႐ိုေဘာက္ကားတစ္စီး မီးေလာင္ျခင္းေၾကာင့္ ကားေပၚတြင္ပါသည့္ေနာင္တရားၿမိဳ႕နယ္အတြက္ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ခံထားသည့္ စာရြက္အခ်ဳိ႕ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ပ်က္ဆီးသြားသည္ဟု ခန္႕မွန္းေျပာဆိုခဲ့ေသာ္ လည္း အမွန္တကယ္ စိစစ္ခြဲထုတ္၍ သန္႕ရွင္းရာတြင္ ပ်က္ဆီးမႈပမာဏမွာ ၎ပမာဏထက္ေလ်ာ့နည္းသည္ဟု ဦးရဲေနာင္က ဆုိသည္။
အသစ္ျပန္လည္ကူးယူေနသည့္ သန္းေခါင္စာရင္းစာရြက္မ်ားကို ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕နယ္၊ ခရိုင္၊ ျပည္နယ္ မွ လ၀က ၀န္ထမ္းမ်ားျဖင့္သာ ျပန္လည္ ကူးယူေနျခင္းျဖစ္ၿပီး ဧၿပီ ၂၉ ရက္ တစ္ရက္တည္းျဖင့္ ျပီးစီးႏိုင္သည္ဟု ေတာင္ႀကီးခရိုင္ လ၀က ဒု-ခ႐ိုင္ဦးစီးဌာနမွဴး ဦးရဲေနာင္က ဆိုသည္။
အသစ္ကူးယူေပးထားသည့္ သန္းေခါင္စာရင္းဆိုင္ရာစာရြက္ ႏွင့္ ႏႈတ္ခမ္းသားမ်ား မီးေလာင္သြားသည့္ သန္းေခါင္စာရင္းစာရြက္ မူရင္းတို႕ ကို ျပန္လည္ စစ္ေဆးသည့္အခါ ကြဲလြဲမႈ မရွိေစရန္ အတြက္ အဆိုပါ ႏွစ္ခုလံုးကို ေနျပည္ေတာ္သုိ တြဲ၍ ေပးပို႕ေပးသြားမည္ဟု ေတာင္ႀကီး ခ႐ိုင္ လ၀က ဒု-ခ႐ိုင္ဦးစီးဌာနမွဴး ဦးရဲေနာင္က ေျပာသည္။
ယခု မီးေလာင္မႈေၾကာင့္ အသစ္ျပန္လည္ကူးယူေပးေနေသာ သန္္းေခါင္စာရင္း စာရြက္မ်ားသည္ ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း၊ ပင္ေလာင္းၿမိဳ႕နယ္၊ေနာင္တရားၿမိဳ႕နယ္ခြဲ အမွတ္ (၁) ရပ္ကြက္ မွ ေကာက္ကြက္ ၅ကြက္၊ ပုန္းအိမ္အုပ္စု ေကာက္ကြက္ ၄ကြက္၊ ျမင္းတြင္း ၄ကြက္၊ ေနာင္ပီ ၂ကြက္၊ ဘုရားျဖဴ ၂ ကြက္ ႏွင့္ ဘန္႔ျပင္ ၁ကြက္ စုစုေပါင္း ေကာက္ကြက္ ၁၈ကြက္မွ ခန္႕မွန္း သန္းေခါင္စာရင္းဆိုင္ရာ စာရြက္ေရ (၁၀၀၀) ျဖစ္သည္ဟု ေတာင္ႀကီး ခ႐ိုင္ ဦးစီးဌာန၏ မွတ္တမ္းမ်ားအရ သိရသည္။
ကားမီးေလာင္ရာတြင္ ပါသြားသည့္ ေနာင္တရားၿမိဳ႕နယ္၏ သန္းေခါင္စာရင္း စာရြက္စာတမ္းအခ်ဳိ႕ကို စက္ဖတ္၍ မရႏုိင္ေတာ့သျဖင့္ အသစ္ျပန္လည္ကူးေနၿပီဟု ေတာင္ႀကီးခ႐ိုင္ လဝက ဒု-ခ႐ိုင္ဦးစီးဌာနမွဴး ဦးရဲေနာင္က ဧၿပီ ၂၉ရက္က မဇၥၽိမကို ေျပာသည္။
" ေဘးသားေတြ ပဲေလာင္သြားေတာ့ စာေတြကျမင္ေနရပါတယ္၊ ဖတ္မရေအာင္ပ်က္စီးသြားတာ မရွိပါဘူး၊ ျပန္ကူးလို႕ရတဲ့ အေနထားေၾကာင့္ သန္းေခါင္စာရင္းထပ္ေကာက္သြားဖို႕မလိုပါဘူး" ဟု ေတာင္ႀကီးခ႐ိုင္ လ၀က ဒု-ခ႐ိုင္ဦးစီးဌာနမွဴး ဦးရဲေနာင္က မဇၥၽိမကို ေျပာသည္။
ဧၿပီလ ၂၈ရက္ နံနက္က ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕သို႔ တက္မည့္ အတက္လမ္းတြင္ ပ႐ိုေဘာက္ကားတစ္စီး မီးေလာင္ျခင္းေၾကာင့္ ကားေပၚတြင္ပါသည့္ေနာင္တရားၿမိဳ႕နယ္အတြက္ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ခံထားသည့္ စာရြက္အခ်ဳိ႕ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ပ်က္ဆီးသြားသည္ဟု ခန္႕မွန္းေျပာဆိုခဲ့ေသာ္ လည္း အမွန္တကယ္ စိစစ္ခြဲထုတ္၍ သန္႕ရွင္းရာတြင္ ပ်က္ဆီးမႈပမာဏမွာ ၎ပမာဏထက္ေလ်ာ့နည္းသည္ဟု ဦးရဲေနာင္က ဆုိသည္။
အသစ္ျပန္လည္ကူးယူေနသည့္ သန္းေခါင္စာရင္းစာရြက္မ်ားကို ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕နယ္၊ ခရိုင္၊ ျပည္နယ္ မွ လ၀က ၀န္ထမ္းမ်ားျဖင့္သာ ျပန္လည္ ကူးယူေနျခင္းျဖစ္ၿပီး ဧၿပီ ၂၉ ရက္ တစ္ရက္တည္းျဖင့္ ျပီးစီးႏိုင္သည္ဟု ေတာင္ႀကီးခရိုင္ လ၀က ဒု-ခ႐ိုင္ဦးစီးဌာနမွဴး ဦးရဲေနာင္က ဆိုသည္။
အသစ္ကူးယူေပးထားသည့္ သန္းေခါင္စာရင္းဆိုင္ရာစာရြက္ ႏွင့္ ႏႈတ္ခမ္းသားမ်ား မီးေလာင္သြားသည့္ သန္းေခါင္စာရင္းစာရြက္ မူရင္းတို႕ ကို ျပန္လည္ စစ္ေဆးသည့္အခါ ကြဲလြဲမႈ မရွိေစရန္ အတြက္ အဆိုပါ ႏွစ္ခုလံုးကို ေနျပည္ေတာ္သုိ တြဲ၍ ေပးပို႕ေပးသြားမည္ဟု ေတာင္ႀကီး ခ႐ိုင္ လ၀က ဒု-ခ႐ိုင္ဦးစီးဌာနမွဴး ဦးရဲေနာင္က ေျပာသည္။
ယခု မီးေလာင္မႈေၾကာင့္ အသစ္ျပန္လည္ကူးယူေပးေနေသာ သန္္းေခါင္စာရင္း စာရြက္မ်ားသည္ ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း၊ ပင္ေလာင္းၿမိဳ႕နယ္၊ေနာင္တရားၿမိဳ႕နယ္ခြဲ အမွတ္ (၁) ရပ္ကြက္ မွ ေကာက္ကြက္ ၅ကြက္၊ ပုန္းအိမ္အုပ္စု ေကာက္ကြက္ ၄ကြက္၊ ျမင္းတြင္း ၄ကြက္၊ ေနာင္ပီ ၂ကြက္၊ ဘုရားျဖဴ ၂ ကြက္ ႏွင့္ ဘန္႔ျပင္ ၁ကြက္ စုစုေပါင္း ေကာက္ကြက္ ၁၈ကြက္မွ ခန္႕မွန္း သန္းေခါင္စာရင္းဆိုင္ရာ စာရြက္ေရ (၁၀၀၀) ျဖစ္သည္ဟု ေတာင္ႀကီး ခ႐ိုင္ ဦးစီးဌာန၏ မွတ္တမ္းမ်ားအရ သိရသည္။
ကုန္းလမ္းသယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးႏွင့္ ပုဂၢလိကကုမၸဏီ ပူးေပါင္းၿပီ
သာႏိုးေ၀
ကုန္းလမ္းပုိ႔ေဆာင္ေရးက ျပည္တြင္းကုမၸဏီတခုနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္းမွာ စီးတီးဘတ္စ္ယာဥ္လုိင္းေတြ ေျပးဆြဲသြားေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ရထားပုိ႔ေဆာင္ေရး၀န္ႀကီးဌာန လက္ေအာက္မွာရွိတဲ့ ကုန္းလမ္းပုိ႔ေဆာင္ေရးက forever green right service company limited နဲ႔ ပူေပါင္းၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္းမွာ စက္တင္ဘာလက စၿပီး စီးတီးဘတ္စ္ ၂၅ စီးနဲ႔ ယာဥ္လုိင္းတခု စတင္ေျပးဆြဲေတာ့မွာပါ။
ကိုရီးယားႏုိင္ငံထုတ္ ဟြန္ဒိုင္းအမ်ိဳးအစား Gas အသံုးျပဳတဲ့ စီတီးဘတ္ စုစုေပါင္း ၇၅ စီး တင္သြင္းၿပီး ၿမိဳ႕တြင္းမွာ ေျပးဆြဲသြားမွာ ျဖစ္သလို အေ၀းေျပးယဥ္လိုင္းေတြကိုလည္း ကားအသစ္ေတြ၀ယ္ယူၿပီး ေျပးဆြဲသြားဖို႔ ရွိေနပါတယ္။
ကုမၸဏီနဲ႔ ကုန္းလမ္းသယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးတို႔ ႏွစ္ခုပါင္းၿပီး က်ပ္သန္းေပါင္း ၇၄၀၀ ကုန္က်ခံ ရင္းနွီးျမႇဳပ္ႏွံလုပ္ကိုင္သြားမယ္လို႔ ကုန္းလမ္းသယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦး တင္၀င္းေအာင္က ခုလို ေျပာပါတယ္။
“စုစုေပါင္း ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈက က်ပ္သန္းေပါင္း ၇၄၀၀ ရွိပါတယ္။ သူတို႔က က်ပ္သန္းေပါင္း ၇၄၀၀ ထည့္၀င္ထားၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔က ကုန္းလမ္းပို႔ေဆာင္ေရးေရွ႕က ေျမဧက ၂ ဒႆ မ ၅ ဧကမွာ ႏွစ္ ၃၀ ငွားရမ္းစရိတ္ကို က်ပ္သန္းေပါင္း ၃၀၆၀၀ နဲ႔ သတ္မွတ္ၿပီးေတာ့မွ သူက ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ က်ေနာ္တို႔က ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းနဲ႔ ဒီလုပ္ငန္းကို အက်ဳိးအျမတ္ယူၿပီး ဒီေျမေနရာမွာ အလုပ္လုပ္မယ္။”
ေျပးဆြဲမယ့္ယာဥ္လမ္းေၾကာင္းနဲ႔ ယာဥ္စီးခႏႈန္းထားကုိေတာ့ ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီး အစုိးရအဖြဲ႔႔ရဲ႕ ညႊန္ၾကားခ်က္အတုိင္း ေဆာင္ရြက္သြားမယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
ကုန္းလမ္းပို႔ေဆာင္ေရးအေနနဲ႔ အခုလို ျပည္တြင္းကုမၸဏီနဲ႔ ပူးေပါင္းလုပ္ကိုင္ရတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ကိုလည္း ဦးတင္၀င္းေအာင္က အခုလိုေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔ ဌာနအေနနဲ႔ကေတာ့ မူ၀ါဒအရလည္း ေရရွည္သြားေတာ့မယ္။ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းျဖစ္တဲ့အတြက္ အစိုးရကလည္း တျဖည္းျဖည္း ေျဖေလ်ာ့သြားတယ္။ ပူေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ဘာေၾကာင့္လုပ္ရလဲဆိုေတာ့ လူထုအတြက္လည္း လုပ္ေပးႏိုင္မယ္။ က်ေနာ္တို႔ ၀န္ထမ္းေတြလည္း အလုပ္အကိုင္ ရမယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တုိ႔ ပိုၿပီး ႀကိဳးစားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ကုန္းလမ္းပုိ႔ေဆာင္ေရးက ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွာ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ ICE Group မွ JCCI ကုမၸဏီ တခုနဲ႔ အခုလုိယာဥ္လုိင္းေတြေျပးဆြဲဖုိ႔ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၄၅၀ ဒႆ မ ၆၈၃ သန္းဖိုး ရင္းႏွီးျမႇဳပ္နံွ လုပ္ကိုင္ဖို႔ သေဘာတူညီမႈ ရရွိခဲ့ေပမယ့္ ကုမၸဏီဘက္က ျပန္လည္ရုပ္သိမ္းသြားပါတယ္။
ကုန္းလမ္းပုိ႔ေဆာင္ေရးကုိ ၁၉၆၅ ခုႏွစ္က စတင္ဖြဲ႔စည္းခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ဘတ္စ္ကားအသစ္ေတြ မတင္သြင္းႏုိင္တဲ့အတြက္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္းမွာ ယာဥ္လုိင္းမေျပးဆြဲတာ ဆယ္ႏွစ္ေက်ာ္ရွိၿပီျဖစ္ၿပီး အခုခါမွာေတာ့ forever green right service company limited နဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ သေဘာတူညီမႈရရွိခဲ့တာပါ။
ကုန္းလမ္းသယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးအေနနဲ႔ ေနာက္ထပ္ပူးေပါင္းလုပ္ကိုင္မယ့္ ကုမၸဏီေတြရွိရင္လည္း ပူးေပါင္း လုပ္ကိုင္သြားမယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
ကုန္းလမ္းပုိ႔ေဆာင္ေရးက ျပည္တြင္းကုမၸဏီတခုနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္းမွာ စီးတီးဘတ္စ္ယာဥ္လုိင္းေတြ ေျပးဆြဲသြားေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ရထားပုိ႔ေဆာင္ေရး၀န္ႀကီးဌာန လက္ေအာက္မွာရွိတဲ့ ကုန္းလမ္းပုိ႔ေဆာင္ေရးက forever green right service company limited နဲ႔ ပူေပါင္းၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္းမွာ စက္တင္ဘာလက စၿပီး စီးတီးဘတ္စ္ ၂၅ စီးနဲ႔ ယာဥ္လုိင္းတခု စတင္ေျပးဆြဲေတာ့မွာပါ။
ကိုရီးယားႏုိင္ငံထုတ္ ဟြန္ဒိုင္းအမ်ိဳးအစား Gas အသံုးျပဳတဲ့ စီတီးဘတ္ စုစုေပါင္း ၇၅ စီး တင္သြင္းၿပီး ၿမိဳ႕တြင္းမွာ ေျပးဆြဲသြားမွာ ျဖစ္သလို အေ၀းေျပးယဥ္လိုင္းေတြကိုလည္း ကားအသစ္ေတြ၀ယ္ယူၿပီး ေျပးဆြဲသြားဖို႔ ရွိေနပါတယ္။
ကုမၸဏီနဲ႔ ကုန္းလမ္းသယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးတို႔ ႏွစ္ခုပါင္းၿပီး က်ပ္သန္းေပါင္း ၇၄၀၀ ကုန္က်ခံ ရင္းနွီးျမႇဳပ္ႏွံလုပ္ကိုင္သြားမယ္လို႔ ကုန္းလမ္းသယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦး တင္၀င္းေအာင္က ခုလို ေျပာပါတယ္။
“စုစုေပါင္း ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈက က်ပ္သန္းေပါင္း ၇၄၀၀ ရွိပါတယ္။ သူတို႔က က်ပ္သန္းေပါင္း ၇၄၀၀ ထည့္၀င္ထားၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔က ကုန္းလမ္းပို႔ေဆာင္ေရးေရွ႕က ေျမဧက ၂ ဒႆ မ ၅ ဧကမွာ ႏွစ္ ၃၀ ငွားရမ္းစရိတ္ကို က်ပ္သန္းေပါင္း ၃၀၆၀၀ နဲ႔ သတ္မွတ္ၿပီးေတာ့မွ သူက ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ က်ေနာ္တို႔က ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းနဲ႔ ဒီလုပ္ငန္းကို အက်ဳိးအျမတ္ယူၿပီး ဒီေျမေနရာမွာ အလုပ္လုပ္မယ္။”
ေျပးဆြဲမယ့္ယာဥ္လမ္းေၾကာင္းနဲ႔ ယာဥ္စီးခႏႈန္းထားကုိေတာ့ ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီး အစုိးရအဖြဲ႔႔ရဲ႕ ညႊန္ၾကားခ်က္အတုိင္း ေဆာင္ရြက္သြားမယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
ကုန္းလမ္းပို႔ေဆာင္ေရးအေနနဲ႔ အခုလို ျပည္တြင္းကုမၸဏီနဲ႔ ပူးေပါင္းလုပ္ကိုင္ရတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ကိုလည္း ဦးတင္၀င္းေအာင္က အခုလိုေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔ ဌာနအေနနဲ႔ကေတာ့ မူ၀ါဒအရလည္း ေရရွည္သြားေတာ့မယ္။ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းျဖစ္တဲ့အတြက္ အစိုးရကလည္း တျဖည္းျဖည္း ေျဖေလ်ာ့သြားတယ္။ ပူေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ဘာေၾကာင့္လုပ္ရလဲဆိုေတာ့ လူထုအတြက္လည္း လုပ္ေပးႏိုင္မယ္။ က်ေနာ္တို႔ ၀န္ထမ္းေတြလည္း အလုပ္အကိုင္ ရမယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တုိ႔ ပိုၿပီး ႀကိဳးစားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ကုန္းလမ္းပုိ႔ေဆာင္ေရးက ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွာ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ ICE Group မွ JCCI ကုမၸဏီ တခုနဲ႔ အခုလုိယာဥ္လုိင္းေတြေျပးဆြဲဖုိ႔ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၄၅၀ ဒႆ မ ၆၈၃ သန္းဖိုး ရင္းႏွီးျမႇဳပ္နံွ လုပ္ကိုင္ဖို႔ သေဘာတူညီမႈ ရရွိခဲ့ေပမယ့္ ကုမၸဏီဘက္က ျပန္လည္ရုပ္သိမ္းသြားပါတယ္။
ကုန္းလမ္းပုိ႔ေဆာင္ေရးကုိ ၁၉၆၅ ခုႏွစ္က စတင္ဖြဲ႔စည္းခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ဘတ္စ္ကားအသစ္ေတြ မတင္သြင္းႏုိင္တဲ့အတြက္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္းမွာ ယာဥ္လုိင္းမေျပးဆြဲတာ ဆယ္ႏွစ္ေက်ာ္ရွိၿပီျဖစ္ၿပီး အခုခါမွာေတာ့ forever green right service company limited နဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ သေဘာတူညီမႈရရွိခဲ့တာပါ။
ကုန္းလမ္းသယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးအေနနဲ႔ ေနာက္ထပ္ပူးေပါင္းလုပ္ကိုင္မယ့္ ကုမၸဏီေတြရွိရင္လည္း ပူးေပါင္း လုပ္ကိုင္သြားမယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
ကန္႔သတ္ေနရာရပ္သည့္ယာဥ္ ဖမ္းဆီးရာတြင္ လိုင္စင္မဲ့ယာဥ္ ပါ၀င္၊ ျပည္သူပိုင္အျဖစ္ သိမ္းယူ
နန္းျမင့္
ငါးလေက်ာ္အတြင္း ကရိန္းျဖင့္ သယ္ယူဖမ္းဆီးမိသည့္ စည္းကမ္းမဲ့ယာဥ္ ၇,၄၀၀ ေက်ာ္တြင္ လိုင္စင္မဲ့ တစ္စီး ပါ၀င္လ်က္ရွိေၾကာင္း အမွတ္(၂) ယာဥ္ထိန္းရဲတပ္ဖြဲ႕ခြဲမွဴး႐ံုးမွ ရဲအုပ္ဦးေအာင္မ်ဳိးလြင္က ေျပာ သည္။
အဆိုပါဖမ္းဆီးရမိသည့္ လိုင္စင္မဲ့ယာဥ္ကို ျပည္သူပိုင္အျဖစ္ သိမ္းဆည္းသြားမည္ျဖစ္ၿပီး လက္ရွိ ယာဥ္ မရပ္ရ လမ္း ၆၇ လမ္းအတြင္း ဖမ္းဆီးရမိသည့္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာ ၁၁ ရက္မွ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ ၂၄ ရက္အထိ ယာဥ္ႀကီး၊ ယာဥ္ငယ္ ၇,၄၄၇ စီး ရွိသည္။ ထိုထဲတြင္ လိုင္စင္မဲ့ယာဥ္တစ္စီး ပါ၀င္လ်က္ရွိ သည္။
၎က “ကရိန္းနဲ႔ဆြဲတဲ့ကာလမွာ ဇန္န၀ါရီပိုင္းက ေက်ာက္တံတားၿမိဳ႕နယ္မွာ လိုင္စင္မဲ့ တိုယိုတာစလြန္း ကားတစ္စီး ဖမ္းမိတယ္။ ျပည္သူ႔ဘ႑ာအျဖစ္ သိမ္းဆည္းသြားမယ္”ဟု ေျပာသည္။
ကရိန္းယာဥ္ျဖင့္ဆြဲသည့္ ဖမ္းဆီးရမိသည့္ကားမ်ားသည္ တစ္ရက္လွ်င္ ၁၈ စီးခန္႔ ဖမ္းဆီးရမိၿပီး ကိုယ္ပိုင္ ယာဥ္မ်ား အမ်ားဆံုးျဖစ္သည္ဟု ၎က ဆိုသည္။
ကရိန္းျဖင့္ဆြဲသြားသည့္ ကား၀င္းထဲတြင္ ရက္ၾကာကားမ်ား တည္ရွိျခင္းႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ရဲအုပ္ေအာင္မ်ဳိး လြင္က “ကား၀င္းထဲမွာ ရက္ၾကာၿပီး ရွိေနတဲ့ကားေတြက အေရႀကိဳကားေတြ၊ သူက ပိုင္ရွင္ရွိတယ္။ ကား ၀င္းထဲမွာ သုံးစီးေလာက္က တစ္လေလာက္ ၾကာသြားတယ္”ဟု ေျပာသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ ယာဥ္မရပ္ရလမ္းမ်ားတြင္ ရပ္နားသည့္ ယာဥ္မ်ားကို ကရိန္းယာဥ္ ၂၀ ေက်ာ္ျဖင့္ ေန႔စဥ္ ဖမ္း ဆီးလ်က္ရွိသည္။ စည္းကမ္းမဲ့ယာဥ္မ်ားကို ကရိန္းယာဥ္ျဖင့္ သတ္မွတ္ယာဥ္ရပ္နားစခန္းသို႔သယ္ေဆာင္ ျခင္းျဖစ္ၿပီး ထိုယာဥ္မ်ားသည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရးဥပေဒအရလည္း အေရးယူျခင္းခံရ မည္ျဖစ္သည္။
စည္းကမ္းမဲ့ယာဥ္မ်ားကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕အတြင္း ယာဥ္စည္းကမ္း လမ္းစည္းကမ္း ထိန္းသိမ္းရာတြင္ အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစရန္၊ ယာဥ္ေၾကာပိတ္ဆို႔မႈ ေလ်ာ့နည္းေစၿပီး အမ်ားျပည္သူ သြားလာေရး အဆင္ ေျပေစရန္ သတ္မွတ္ထားသည့္ လမ္းေၾကာင္းမ်ားတြင္ ခရီးသည္အတင္အခ်ျပဳရန္မွတစ္ပါး မည္သည့္ ယာဥ္မွ ရပ္နားျခင္းမျပဳရန္ ယာဥ္မရပ္ရနယ္ေျမမ်ား သတ္မွတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ငါးလေက်ာ္အတြင္း ကရိန္းျဖင့္ သယ္ယူဖမ္းဆီးမိသည့္ စည္းကမ္းမဲ့ယာဥ္ ၇,၄၀၀ ေက်ာ္တြင္ လိုင္စင္မဲ့ တစ္စီး ပါ၀င္လ်က္ရွိေၾကာင္း အမွတ္(၂) ယာဥ္ထိန္းရဲတပ္ဖြဲ႕ခြဲမွဴး႐ံုးမွ ရဲအုပ္ဦးေအာင္မ်ဳိးလြင္က ေျပာ သည္။
အဆိုပါဖမ္းဆီးရမိသည့္ လိုင္စင္မဲ့ယာဥ္ကို ျပည္သူပိုင္အျဖစ္ သိမ္းဆည္းသြားမည္ျဖစ္ၿပီး လက္ရွိ ယာဥ္ မရပ္ရ လမ္း ၆၇ လမ္းအတြင္း ဖမ္းဆီးရမိသည့္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာ ၁၁ ရက္မွ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ ၂၄ ရက္အထိ ယာဥ္ႀကီး၊ ယာဥ္ငယ္ ၇,၄၄၇ စီး ရွိသည္။ ထိုထဲတြင္ လိုင္စင္မဲ့ယာဥ္တစ္စီး ပါ၀င္လ်က္ရွိ သည္။
၎က “ကရိန္းနဲ႔ဆြဲတဲ့ကာလမွာ ဇန္န၀ါရီပိုင္းက ေက်ာက္တံတားၿမိဳ႕နယ္မွာ လိုင္စင္မဲ့ တိုယိုတာစလြန္း ကားတစ္စီး ဖမ္းမိတယ္။ ျပည္သူ႔ဘ႑ာအျဖစ္ သိမ္းဆည္းသြားမယ္”ဟု ေျပာသည္။
ကရိန္းယာဥ္ျဖင့္ဆြဲသည့္ ဖမ္းဆီးရမိသည့္ကားမ်ားသည္ တစ္ရက္လွ်င္ ၁၈ စီးခန္႔ ဖမ္းဆီးရမိၿပီး ကိုယ္ပိုင္ ယာဥ္မ်ား အမ်ားဆံုးျဖစ္သည္ဟု ၎က ဆိုသည္။
ကရိန္းျဖင့္ဆြဲသြားသည့္ ကား၀င္းထဲတြင္ ရက္ၾကာကားမ်ား တည္ရွိျခင္းႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ရဲအုပ္ေအာင္မ်ဳိး လြင္က “ကား၀င္းထဲမွာ ရက္ၾကာၿပီး ရွိေနတဲ့ကားေတြက အေရႀကိဳကားေတြ၊ သူက ပိုင္ရွင္ရွိတယ္။ ကား ၀င္းထဲမွာ သုံးစီးေလာက္က တစ္လေလာက္ ၾကာသြားတယ္”ဟု ေျပာသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ ယာဥ္မရပ္ရလမ္းမ်ားတြင္ ရပ္နားသည့္ ယာဥ္မ်ားကို ကရိန္းယာဥ္ ၂၀ ေက်ာ္ျဖင့္ ေန႔စဥ္ ဖမ္း ဆီးလ်က္ရွိသည္။ စည္းကမ္းမဲ့ယာဥ္မ်ားကို ကရိန္းယာဥ္ျဖင့္ သတ္မွတ္ယာဥ္ရပ္နားစခန္းသို႔သယ္ေဆာင္ ျခင္းျဖစ္ၿပီး ထိုယာဥ္မ်ားသည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရးဥပေဒအရလည္း အေရးယူျခင္းခံရ မည္ျဖစ္သည္။
စည္းကမ္းမဲ့ယာဥ္မ်ားကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕အတြင္း ယာဥ္စည္းကမ္း လမ္းစည္းကမ္း ထိန္းသိမ္းရာတြင္ အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစရန္၊ ယာဥ္ေၾကာပိတ္ဆို႔မႈ ေလ်ာ့နည္းေစၿပီး အမ်ားျပည္သူ သြားလာေရး အဆင္ ေျပေစရန္ သတ္မွတ္ထားသည့္ လမ္းေၾကာင္းမ်ားတြင္ ခရီးသည္အတင္အခ်ျပဳရန္မွတစ္ပါး မည္သည့္ ယာဥ္မွ ရပ္နားျခင္းမျပဳရန္ ယာဥ္မရပ္ရနယ္ေျမမ်ား သတ္မွတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ရန္ကုန္တိုင္း ေဒသႀကီး အခြန္ ေကာက္ခံမႈ ယခင္ႏွစ္ထက္ က်ပ္ ဘီလီယံ ၂၀၀ နီးပါး ပိုရ
ေမခ
ရန္ကုန္တိုင္း ေဒသႀကီး အတြင္း ၂၀၁၃ -၂၀၁၄ ခုႏွစ္ အခြန္ ဘ႑ာေငြ ေကာက္ခံ ရရွိမႈမွာ ၿပီးခဲ့သည့္ ဘ႑ာႏွစ္ထက္ က်ပ္ ဘီလီယံ ၂၀၀ နီးပါး ပိုမို ေကာက္ခံႏိုင္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
“၂၀၁၃-၂၀၁၄ ဘ႑ာႏွစ္မွာ လ်ာထားတာထက္ ပိုၿပီး ၁၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ ပိုေကာက္ခံ ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္၊ စနစ္တက် ေကာက္ခံ ႏိုင္ဖို႔ တရားမဝင္ ကုန္သြယ္မႈ ပေပ်ာက္ဖို႔လည္း ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္၊ လက္ရွိမွာ အခြန္ ဦးစီးမႉးေတြနဲ႔လည္း ေပါင္းစည္းၿပီး ပြင့္လင္း ျမင္သာစြာ ေကာက္ခံႏိုင္ဖို႔ အတြက္ လုပ္ေဆာင္ ေနပါတယ္၊ အခုေျပာင္းလဲလာတဲ့ ဝင္ေငြခြန္ အရ အခြန္ေငြ တိုးတက္ ေကာက္ႏိုင္မယ္လို႔လည္း ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္” ဟု ဘ႑ာေရးႏွင့္ အခြန္ဝန္ႀကီး ေဒၚစန္းစန္းႏြယ္က ေျဖၾကား သည္။
ဧၿပီ ၂၉ ရက္တြင္ က်င္းပသည့္ ရန္ကုန္တိုင္း ေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ အ႒မ ပံုမွန္ အစည္းအေဝး ပဥၥမေျမာက္ေန႔တြင္ အခြန္ ေကာက္ခံမႈ ဆိုင္ရာႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေဒါပံုၿမိဳ႕နယ္ အမွတ္(၁) လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေသာင္းစိန္က တိုင္းေဒသႀကီး အစိုးရ၏ ေကာက္ခံရရွိမႈႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေမးျမန္းမႈ အေပၚ ယင္းသို႔ ေျဖၾကားျခင္း ျဖစ္သည္။
တိုင္းေဒသႀကီးမွ ေကာက္ခံ ရရွိသည့္ ေငြေၾကးမွာ တိုင္းေဒသႀကီး အစိုးရ အဖြဲ႔၊ တိုင္းေဒသႀကီး တရားလႊတ္ေတာ္၊ တိုင္းေဒသႀကီး ဥပေဒခ်ဳပ္၊ တိုင္းေဒသႀကီး ဝန္ႀကီးဌာနမ်ား၊ တိုင္းေဒသႀကီး အဆင့္ အခြန္ဦးစီး ဌာနမ်ား၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရးႏွင့္ စည္ပင္သာယာေရး အဖြဲ႔မ်ားမွ ေကာက္ခံ ရရွိေငြမ်ား ပါဝင္ေၾကာင္း သိရသည္။
“အခြန္ေတြက တိုးလာေပမယ့္ လိုေငြက တႏွစ္ထက္ တႏွစ္ ပိုမ်ားလာတယ္၊ ဒီမွာ ေတာင္းယူတာမွာ တိက်တဲ့ စာရင္းျပတဲ့ အဖြဲ႔စည္းက နည္းတယ္၊ ေဆာက္လုပ္ေရးပဲ တိက်စြာ ျပတယ္၊ စည္ပင္က ေခါင္းစဥ္ခြဲေတြနဲ႔ ထားတယ္၊ စည္ပင္ရဲ႕ သာမန္ သံုးေငြဆို ၄ ဘီလီယံ နီးပါး သံုးတယ္၊ ဒါေပမယ့္ သံုးတာ အေသးစိတ္ မျပဘူး”ဟု တိုင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ ေဒၚညိဳညိဳသင္းက ေျပာသည္။
၂၀၁၃- ၂၀၁၄ ဘ႑ာႏွစ္တြင္ တိုင္းေဒသႀကီး အတြင္း အခြန္ဦးစီးဌာန ေကာက္ခံမႈ လ်ာထားခ်က္ က်ပ္ သန္းေပါင္း ဘီလီယံ ၅၀၀ ေက်ာ္ ေကာက္ခံရရွိမည္ဟု လ်ာထားရာတြင္ က်ပ္သန္းေပါင္း ဘီလီယံ ၆၀၀ ေက်ာ္ ေကာက္ခံ ရရွိျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
အခြန္ေကာက္ခံမႈ ဆိုင္ရာႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေမးျမန္းခဲ့သည့္ ဦးေသာင္းစိန္က “သူတို႔က ေျပာရင္ ကိန္းဂဏန္းေတြ ဖတ္ျပ တယ္၊ ဟိုေခါင္းစဥ္ ဒီေခါင္းစဥ္ေတြ ေျပာတယ္၊ တိက်စြာ နားလည္ေအာင္ မေျပာဘူး၊ စစ္ဖို႔မွာလည္း ျပည္သူ႔ေငြစာရင္း ေကာ္မတီ ဖြဲ႔ခြင့္မေပးဘူး၊ ေမးတာက အခြန္ ထမ္းေဆာင္တဲ့လူ ဘယ္ေလာက္ ရွိတယ္၊ မထမ္းတဲ့လူ ဘယ္သူ ရွိတယ္ ဆိုတာကို မေျဖသြားဘူး၊ ေနာက္ စာရြက္ေတာင္းလဲ မေပးေတာ့ ကိုယ္စားလွယ္ေတြက ေထာက္ျပလို႔ မရဘူး”ဟု ေျပာ သည္။
ေငြစာရင္း ေကာ္မတီဖြဲ႔ကာ ဘ႑ာေငြေၾကး အမွန္တကယ္ ရရွိေငြ၊ သံုးစြဲပါက လိုေငြ မည္မွ် ျဖစ္မည္ကို တိက်စြာ စစ္ေဆး ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း၊ ယင္းသို႔ လုပ္ေဆာင္ခြင့္ကို လႊတ္ေတာ္မွ ခြင့္မျပဳထားသည့္ အတြက္ အစိုးရ၏ သံုးစြဲေငြမွာ ေမးခြန္း ထုတ္စရာမ်ားႏွင့္ ျပည့္လ်က္ ရွိေၾကာင္း ၎က ဆက္ေျပာသည္။
လက္ရွိတြင္ ျပည္တြင္း ထြက္ကုန္ အေပၚ ေကာက္ခံသည့္ အခြန္အခ ေကာက္ခံမႈမ်ားလည္း ယခင္ႏွစ္ထက္ တိုးတက္လ်က္ ရွိၿပီး ထုတ္ျပန္ခ်က္ အရ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ထက္ က်ပ္ ၆ ဘီလီယံ ပိုမို ရရွိထားေၾကာင္း သိရသည္။
၂၀၁၃ ႏွစ္တြင္၂၀၁၂ ခုႏွစ္ထက္ က်ပ္သန္းေပါင္း ဘီလီယံ ၂၀၀ နီးပါး ဘ႑ာေငြ တိုးျမႇင့္ ေကာက္ႏိုင္ခဲ့ေသာ္လည္း ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဘတ္ဂ်က္ လိုေငြျပမႈမွာ ၆၁ ဘီလီယံ အထိ ရွိခဲ့ေၾကာင္း ဘ႑ာေရးႏွင့္ အခြန္ဝန္ႀကီး ေဒၚစန္းစန္းႏြယ္က ေျပာသည္။
ယခုကဲ့သို႔ လိုေငြ ပိုတိုးလာသည့္ အေပၚ လႊတ္ေတာ္ အမတ္မ်ားက ေဝဖန္လ်က္ ရွိၿပီး ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိသည့္ သံုးစြဲမႈ၊ ရရွိမႈ အေပၚ ေငြစာရင္း ေကာ္မတီ ဖြဲ႔စည္း စစ္ေဆးရန္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ၇ ဦးမွ အဆို တင္သြင္း ခဲ့ေသာ္လည္း ယင္း အဆိုကို လႊတ္ေတာ္မွ အစိုးရ အဖြဲ႔၏ သေဘာအတိုင္း ဖြဲ႔ခြင့္မေပးဘဲ ပယ္ခ်ခဲ့သည္။
ရန္ကုန္တိုင္း ေဒသႀကီး အတြင္း ၂၀၁၃ -၂၀၁၄ ခုႏွစ္ အခြန္ ဘ႑ာေငြ ေကာက္ခံ ရရွိမႈမွာ ၿပီးခဲ့သည့္ ဘ႑ာႏွစ္ထက္ က်ပ္ ဘီလီယံ ၂၀၀ နီးပါး ပိုမို ေကာက္ခံႏိုင္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
“၂၀၁၃-၂၀၁၄ ဘ႑ာႏွစ္မွာ လ်ာထားတာထက္ ပိုၿပီး ၁၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ ပိုေကာက္ခံ ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္၊ စနစ္တက် ေကာက္ခံ ႏိုင္ဖို႔ တရားမဝင္ ကုန္သြယ္မႈ ပေပ်ာက္ဖို႔လည္း ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္၊ လက္ရွိမွာ အခြန္ ဦးစီးမႉးေတြနဲ႔လည္း ေပါင္းစည္းၿပီး ပြင့္လင္း ျမင္သာစြာ ေကာက္ခံႏိုင္ဖို႔ အတြက္ လုပ္ေဆာင္ ေနပါတယ္၊ အခုေျပာင္းလဲလာတဲ့ ဝင္ေငြခြန္ အရ အခြန္ေငြ တိုးတက္ ေကာက္ႏိုင္မယ္လို႔လည္း ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္” ဟု ဘ႑ာေရးႏွင့္ အခြန္ဝန္ႀကီး ေဒၚစန္းစန္းႏြယ္က ေျဖၾကား သည္။
ဧၿပီ ၂၉ ရက္တြင္ က်င္းပသည့္ ရန္ကုန္တိုင္း ေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ အ႒မ ပံုမွန္ အစည္းအေဝး ပဥၥမေျမာက္ေန႔တြင္ အခြန္ ေကာက္ခံမႈ ဆိုင္ရာႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေဒါပံုၿမိဳ႕နယ္ အမွတ္(၁) လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေသာင္းစိန္က တိုင္းေဒသႀကီး အစိုးရ၏ ေကာက္ခံရရွိမႈႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေမးျမန္းမႈ အေပၚ ယင္းသို႔ ေျဖၾကားျခင္း ျဖစ္သည္။
တိုင္းေဒသႀကီးမွ ေကာက္ခံ ရရွိသည့္ ေငြေၾကးမွာ တိုင္းေဒသႀကီး အစိုးရ အဖြဲ႔၊ တိုင္းေဒသႀကီး တရားလႊတ္ေတာ္၊ တိုင္းေဒသႀကီး ဥပေဒခ်ဳပ္၊ တိုင္းေဒသႀကီး ဝန္ႀကီးဌာနမ်ား၊ တိုင္းေဒသႀကီး အဆင့္ အခြန္ဦးစီး ဌာနမ်ား၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရးႏွင့္ စည္ပင္သာယာေရး အဖြဲ႔မ်ားမွ ေကာက္ခံ ရရွိေငြမ်ား ပါဝင္ေၾကာင္း သိရသည္။
“အခြန္ေတြက တိုးလာေပမယ့္ လိုေငြက တႏွစ္ထက္ တႏွစ္ ပိုမ်ားလာတယ္၊ ဒီမွာ ေတာင္းယူတာမွာ တိက်တဲ့ စာရင္းျပတဲ့ အဖြဲ႔စည္းက နည္းတယ္၊ ေဆာက္လုပ္ေရးပဲ တိက်စြာ ျပတယ္၊ စည္ပင္က ေခါင္းစဥ္ခြဲေတြနဲ႔ ထားတယ္၊ စည္ပင္ရဲ႕ သာမန္ သံုးေငြဆို ၄ ဘီလီယံ နီးပါး သံုးတယ္၊ ဒါေပမယ့္ သံုးတာ အေသးစိတ္ မျပဘူး”ဟု တိုင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ ေဒၚညိဳညိဳသင္းက ေျပာသည္။
၂၀၁၃- ၂၀၁၄ ဘ႑ာႏွစ္တြင္ တိုင္းေဒသႀကီး အတြင္း အခြန္ဦးစီးဌာန ေကာက္ခံမႈ လ်ာထားခ်က္ က်ပ္ သန္းေပါင္း ဘီလီယံ ၅၀၀ ေက်ာ္ ေကာက္ခံရရွိမည္ဟု လ်ာထားရာတြင္ က်ပ္သန္းေပါင္း ဘီလီယံ ၆၀၀ ေက်ာ္ ေကာက္ခံ ရရွိျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
အခြန္ေကာက္ခံမႈ ဆိုင္ရာႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေမးျမန္းခဲ့သည့္ ဦးေသာင္းစိန္က “သူတို႔က ေျပာရင္ ကိန္းဂဏန္းေတြ ဖတ္ျပ တယ္၊ ဟိုေခါင္းစဥ္ ဒီေခါင္းစဥ္ေတြ ေျပာတယ္၊ တိက်စြာ နားလည္ေအာင္ မေျပာဘူး၊ စစ္ဖို႔မွာလည္း ျပည္သူ႔ေငြစာရင္း ေကာ္မတီ ဖြဲ႔ခြင့္မေပးဘူး၊ ေမးတာက အခြန္ ထမ္းေဆာင္တဲ့လူ ဘယ္ေလာက္ ရွိတယ္၊ မထမ္းတဲ့လူ ဘယ္သူ ရွိတယ္ ဆိုတာကို မေျဖသြားဘူး၊ ေနာက္ စာရြက္ေတာင္းလဲ မေပးေတာ့ ကိုယ္စားလွယ္ေတြက ေထာက္ျပလို႔ မရဘူး”ဟု ေျပာ သည္။
ေငြစာရင္း ေကာ္မတီဖြဲ႔ကာ ဘ႑ာေငြေၾကး အမွန္တကယ္ ရရွိေငြ၊ သံုးစြဲပါက လိုေငြ မည္မွ် ျဖစ္မည္ကို တိက်စြာ စစ္ေဆး ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း၊ ယင္းသို႔ လုပ္ေဆာင္ခြင့္ကို လႊတ္ေတာ္မွ ခြင့္မျပဳထားသည့္ အတြက္ အစိုးရ၏ သံုးစြဲေငြမွာ ေမးခြန္း ထုတ္စရာမ်ားႏွင့္ ျပည့္လ်က္ ရွိေၾကာင္း ၎က ဆက္ေျပာသည္။
လက္ရွိတြင္ ျပည္တြင္း ထြက္ကုန္ အေပၚ ေကာက္ခံသည့္ အခြန္အခ ေကာက္ခံမႈမ်ားလည္း ယခင္ႏွစ္ထက္ တိုးတက္လ်က္ ရွိၿပီး ထုတ္ျပန္ခ်က္ အရ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ထက္ က်ပ္ ၆ ဘီလီယံ ပိုမို ရရွိထားေၾကာင္း သိရသည္။
၂၀၁၃ ႏွစ္တြင္၂၀၁၂ ခုႏွစ္ထက္ က်ပ္သန္းေပါင္း ဘီလီယံ ၂၀၀ နီးပါး ဘ႑ာေငြ တိုးျမႇင့္ ေကာက္ႏိုင္ခဲ့ေသာ္လည္း ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဘတ္ဂ်က္ လိုေငြျပမႈမွာ ၆၁ ဘီလီယံ အထိ ရွိခဲ့ေၾကာင္း ဘ႑ာေရးႏွင့္ အခြန္ဝန္ႀကီး ေဒၚစန္းစန္းႏြယ္က ေျပာသည္။
ယခုကဲ့သို႔ လိုေငြ ပိုတိုးလာသည့္ အေပၚ လႊတ္ေတာ္ အမတ္မ်ားက ေဝဖန္လ်က္ ရွိၿပီး ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိသည့္ သံုးစြဲမႈ၊ ရရွိမႈ အေပၚ ေငြစာရင္း ေကာ္မတီ ဖြဲ႔စည္း စစ္ေဆးရန္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ၇ ဦးမွ အဆို တင္သြင္း ခဲ့ေသာ္လည္း ယင္း အဆိုကို လႊတ္ေတာ္မွ အစိုးရ အဖြဲ႔၏ သေဘာအတိုင္း ဖြဲ႔ခြင့္မေပးဘဲ ပယ္ခ်ခဲ့သည္။
တစ္ေန႔လုပ္အားခ အနည္းဆံုး က်ပ္ ၈,၅၀၀ ေပးရန္ အလုပ္သမား အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ေတာင္းဆို
ဇာနည္ေအာင္
အလုပ္သမားတိုင္း တစ္ေန႔ အနိမ့္ဆံုး အေျခခံလုပ္ခ၊ လစာက်ပ္ ၈,၅၀၀ သတ္မွတ္ရန္ ဧၿပီ ၂၆ ႏွင့္ ၂၇ ရက္က က်င္းပျပဳလုပ္သည့္ အလုပ္သမားညီလာခံႀကီးက ဆံုးျဖတ္လိုက္ေၾကာင္း ဧၿပီ ၂၈ ရက္က ျမန္မာ ႏိုင္ငံအလုပ္သမားသမဂၢအဖြဲ႕ခ်ဳပ္က ထုတ္ျပန္ေၾကညာ ေတာင္းဆိုလိုက္သည္။
တစ္ေန႔ လုပ္ခ၊ လစာသည္ တရားေသမဟုတ္ဘဲ ကုန္ေစ်းႏႈန္းေပၚမူတည္ၿပီး လုပ္အားခ ေျပာင္းလဲသတ္မွတ္ေပးရမည္ဟု ဆိုထားၿပီး လုပ္အားခေျပာင္းလဲသတ္မွတ္ေပးရန္ ေတာင္းဆိုခ်က္ခုနစ္ခ်က္ကို ထုတ္ျပန္လိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။
ေတာင္းဆိုထားသည့္ သတ္မွတ္လုပ္အားခကို အလုပ္သမားမ်ား၊ အလုပ္ရွင္မ်ားႏွင့္လည္း ထပ္မံညႇိႏႈိင္း ေတာင္းဆုိသြားမည္ဟု ျမန္မာႏုိင္ငံ အလုပ္သမားသမဂၢအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ဥကၠ႒ ဦးေအာင္လင္းက ေျပာသည္။
“အလုပ္သမားအားလုံးရဲ႕ ဆႏၵေတြကို ေကာက္ယူၿပီးမွ ေဆာင္ရြက္တာျဖစ္ပါတယ္။ အလုပ္သမားေတြ ေတာင္းဆိုထားတာေတြကို အလုပ္သမား၀န္ႀကီးဌာနကို တင္ျပသြားမယ္။ ၿပီးရင္ အလုပ္ရွင္ေတြနဲ႔ ထပ္မံ ညႇိႏႈိင္းမႈေတြ လုပ္သြားပါမယ္။ အနိမ့္ဆံုးလုပ္ခ တစ္ရက္ ၈,၅၀၀ သတ္မွတ္တာကို သက္ဆိုင္ရာ ၀န္ႀကီး ဌာနေရာ အလုပ္ရွင္ေတြနဲ႔ေရာ ျပန္လည္ညႇိႏႈိင္းမႈေတြ ဆက္လုပ္သြားမယ္”ဟု ေျပာသည္။
အနိမ့္ဆံုးအေျခခံလစာ သတ္မွတ္ႏုိင္ေရးအတြက္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဇြန္လမွစ၍ တစ္ႏုိင္ငံလံုးရွိ အလုပ္သမား အဖြဲ႕အစည္းေပါင္း ၁၈၀ က တိုင္းႏွင့္ ျပည္နယ္မ်ားမွ ၿမိဳ႕နယ္ ၅၀ ႏွင့္ ရန္ကုန္တိုင္းရွိ ၿမိဳ႕နယ္ေပါင္း ၃၀ တုိ႔မွ အိမ္ေထာင္စု ၁၈၆,၄၀၀ ေက်ာ္၏ ေန႔စဥ္ကုန္က်စရိတ္ကို စစ္တမ္းမ်ားျပဳစုၿပီး ယခုကဲ့သို႔ တစ္ေန႔ လုပ္အားခ က်ပ္ ၈,၅၀၀ သတ္မွတ္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဦးေအာင္လင္းက ဆိုသည္။
သို႔ေသာ္ အလုပ္ရွင္မ်ားဘက္ကမူ အဆုိပါသတ္မွတ္မႈသည္ မ်ားလြန္းသည့္အတြက္ ထိုသို႔ သတ္မွတ္မည္ဆိုပါက ေျခာက္လႏွင့္ တစ္ႏွစ္အတြင္း စက္႐ံု၊ အလုပ္႐ံုမ်ား အ႐ႈံးေပၚပိတ္သိမ္းသည္အထိ ျဖစ္ေပၚ ႏိုင္သည့္အျပင္ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈကိုလည္း အဟန္႔အတားျဖစ္ေစမည္ဟု လႈိင္သာယာစက္မႈဇုန္မွ အမည္မေဖာ္လိုသည့္ လုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦးက ေထာက္ျပေျပာဆိုသည္။
စက္႐ံု၊ အလုပ္႐ံုမ်ားအေနျဖင့္ လွ်ပ္စစ္မီး အျပည့္အ၀မရရွိျခင္း၊ သယ္ယူပို႔ေဆာင္စရိတ္ ႀကီးျမင့္ျခင္းႏွင့္ ေျမေစ်းႏႈန္းႀကီးျခင္းတို႔ေၾကာင့္ စက္႐ံု၊ အလုပ္႐ံုမ်ားအေနျဖင့္ အထက္ပါ လုပ္ခ၊ လစာ သတ္မွတ္မည္ဆို ပါက အခက္အခဲမ်ားစြာ ျဖစ္ေပၚေစမည္ဟု ဆိုသည္။
အနိမ့္ဆံုး လုပ္ခ၊ လစာ က်ပ္ ၈၅၀၀ ေတာင္းဆိုမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ ျမန္မာႏုိင္ငံ အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအသင္း အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ေဒၚခိုင္ခိုင္ႏြယ္က “အနိမ့္ဆံုး အေျခခံလစာ သတ္မွတ္ေရးအတြက္ ၀န္ႀကီးဌာနနဲ႔ေကာ၊ အလုပ္သမားသမဂၢေတြနဲ႔ေကာ ေဆြးေႏြးညိႇႏႈိင္းသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အလုပ္ရွင္၊ အလုပ္သမားေတြအၾကား တစ္ဦးအေပၚတစ္ဦး အျပန္အလွန္ ယံုၾကည္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ အဆင္ေျပေစမယ့္ သင္႔ေလ်ာ္ေသာႏႈန္းထားမ်ိဳးျဖစ္ေအာင္ ေဆြးေႏြးသြားမွာပါ”ဟု ေျပာသည္။
အလုပ္ရွင္ႏွင့္အလုပ္သမားမ်ားအၾကား အနိမ့္ဆံုးလုပ္ခ၊ လစာသတ္မွတ္ေရးႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ အျငင္းပြားမႈမျဖစ္ေစေရး အလုပ္သမား၀န္ႀကီးဌာနမွ ေကာက္ယူမည့္စစ္တမ္းႏွင့္ အလုပ္သမားေတြ ေကာက္ယူထားသည့္ စစ္တမ္းမ်ားကို ေသခ်ာေလ့လာကာ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ အဆင္ေျပေစေရး ေဆာင္ရြက္ သြားမည္ဟုလည္း ေဒၚခိုင္ခိုင္ႏြယ္က ဆိုသည္။
အနိမ့္ဆံုးလုပ္ခလစာ သတ္မွတ္ေရးႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး အနည္းဆံုးအခေၾကးေငြ ဥပေဒကို ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ မတ္ ၃၁ တြင္ ျပ႒ာန္းထားေသာ္လည္း နည္းဥပေဒကို ျပ႒ာန္းရေသးျခင္းမရွိသည့္အျပင္ အလုပ္သမား ႏွင့္ အလုပ္ရွင္မ်ားအၾကား ျပႆနာ မ်ားလည္း ေျပလည္မႈမရွိေသးေပ။
အနည္းဆံုး အခေၾကးေငြဆိုင္ရာ အမ်ိဳးသားေကာ္မတီမွ အနိမ့္ဆံုးလုပ္ခ၊ လစာကို တစ္ရက္ က်ပ္ ၅၇၀၀ သတ္မွတ္ေပးရန္ အလုပ္သမားမိသားစုမ်ားကို ေမးျမန္းကာ သုေတသနျပဳလုပ္ စာတမ္းထုတ္ျပန္ခဲ့ဖူး သည္။ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားဘက္မွလည္း အနည္းဆံုးလုပ္ခ၊ လစာကို တစ္ရက္လွ်င္ က်ပ္ ၃၀၀၀ မွ က်ပ္ ၄၀၀၀ အထိ သတ္မွတ္ေပးရန္ ဆႏၵရွိသည္ဟုလည္း လႈိင္သာယာစက္မႈဇုန္ဥကၠ႒ ဦးျမတ္သင္းေအာင္ က ေျပာခဲ့ဖူးသည္။
အလုပ္သမားတိုင္း တစ္ေန႔ အနိမ့္ဆံုး အေျခခံလုပ္ခ၊ လစာက်ပ္ ၈,၅၀၀ သတ္မွတ္ရန္ ဧၿပီ ၂၆ ႏွင့္ ၂၇ ရက္က က်င္းပျပဳလုပ္သည့္ အလုပ္သမားညီလာခံႀကီးက ဆံုးျဖတ္လိုက္ေၾကာင္း ဧၿပီ ၂၈ ရက္က ျမန္မာ ႏိုင္ငံအလုပ္သမားသမဂၢအဖြဲ႕ခ်ဳပ္က ထုတ္ျပန္ေၾကညာ ေတာင္းဆိုလိုက္သည္။
တစ္ေန႔ လုပ္ခ၊ လစာသည္ တရားေသမဟုတ္ဘဲ ကုန္ေစ်းႏႈန္းေပၚမူတည္ၿပီး လုပ္အားခ ေျပာင္းလဲသတ္မွတ္ေပးရမည္ဟု ဆိုထားၿပီး လုပ္အားခေျပာင္းလဲသတ္မွတ္ေပးရန္ ေတာင္းဆိုခ်က္ခုနစ္ခ်က္ကို ထုတ္ျပန္လိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။
ေတာင္းဆိုထားသည့္ သတ္မွတ္လုပ္အားခကို အလုပ္သမားမ်ား၊ အလုပ္ရွင္မ်ားႏွင့္လည္း ထပ္မံညႇိႏႈိင္း ေတာင္းဆုိသြားမည္ဟု ျမန္မာႏုိင္ငံ အလုပ္သမားသမဂၢအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ဥကၠ႒ ဦးေအာင္လင္းက ေျပာသည္။
“အလုပ္သမားအားလုံးရဲ႕ ဆႏၵေတြကို ေကာက္ယူၿပီးမွ ေဆာင္ရြက္တာျဖစ္ပါတယ္။ အလုပ္သမားေတြ ေတာင္းဆိုထားတာေတြကို အလုပ္သမား၀န္ႀကီးဌာနကို တင္ျပသြားမယ္။ ၿပီးရင္ အလုပ္ရွင္ေတြနဲ႔ ထပ္မံ ညႇိႏႈိင္းမႈေတြ လုပ္သြားပါမယ္။ အနိမ့္ဆံုးလုပ္ခ တစ္ရက္ ၈,၅၀၀ သတ္မွတ္တာကို သက္ဆိုင္ရာ ၀န္ႀကီး ဌာနေရာ အလုပ္ရွင္ေတြနဲ႔ေရာ ျပန္လည္ညႇိႏႈိင္းမႈေတြ ဆက္လုပ္သြားမယ္”ဟု ေျပာသည္။
အနိမ့္ဆံုးအေျခခံလစာ သတ္မွတ္ႏုိင္ေရးအတြက္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဇြန္လမွစ၍ တစ္ႏုိင္ငံလံုးရွိ အလုပ္သမား အဖြဲ႕အစည္းေပါင္း ၁၈၀ က တိုင္းႏွင့္ ျပည္နယ္မ်ားမွ ၿမိဳ႕နယ္ ၅၀ ႏွင့္ ရန္ကုန္တိုင္းရွိ ၿမိဳ႕နယ္ေပါင္း ၃၀ တုိ႔မွ အိမ္ေထာင္စု ၁၈၆,၄၀၀ ေက်ာ္၏ ေန႔စဥ္ကုန္က်စရိတ္ကို စစ္တမ္းမ်ားျပဳစုၿပီး ယခုကဲ့သို႔ တစ္ေန႔ လုပ္အားခ က်ပ္ ၈,၅၀၀ သတ္မွတ္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဦးေအာင္လင္းက ဆိုသည္။
သို႔ေသာ္ အလုပ္ရွင္မ်ားဘက္ကမူ အဆုိပါသတ္မွတ္မႈသည္ မ်ားလြန္းသည့္အတြက္ ထိုသို႔ သတ္မွတ္မည္ဆိုပါက ေျခာက္လႏွင့္ တစ္ႏွစ္အတြင္း စက္႐ံု၊ အလုပ္႐ံုမ်ား အ႐ႈံးေပၚပိတ္သိမ္းသည္အထိ ျဖစ္ေပၚ ႏိုင္သည့္အျပင္ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈကိုလည္း အဟန္႔အတားျဖစ္ေစမည္ဟု လႈိင္သာယာစက္မႈဇုန္မွ အမည္မေဖာ္လိုသည့္ လုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦးက ေထာက္ျပေျပာဆိုသည္။
စက္႐ံု၊ အလုပ္႐ံုမ်ားအေနျဖင့္ လွ်ပ္စစ္မီး အျပည့္အ၀မရရွိျခင္း၊ သယ္ယူပို႔ေဆာင္စရိတ္ ႀကီးျမင့္ျခင္းႏွင့္ ေျမေစ်းႏႈန္းႀကီးျခင္းတို႔ေၾကာင့္ စက္႐ံု၊ အလုပ္႐ံုမ်ားအေနျဖင့္ အထက္ပါ လုပ္ခ၊ လစာ သတ္မွတ္မည္ဆို ပါက အခက္အခဲမ်ားစြာ ျဖစ္ေပၚေစမည္ဟု ဆိုသည္။
အနိမ့္ဆံုး လုပ္ခ၊ လစာ က်ပ္ ၈၅၀၀ ေတာင္းဆိုမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ ျမန္မာႏုိင္ငံ အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအသင္း အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ေဒၚခိုင္ခိုင္ႏြယ္က “အနိမ့္ဆံုး အေျခခံလစာ သတ္မွတ္ေရးအတြက္ ၀န္ႀကီးဌာနနဲ႔ေကာ၊ အလုပ္သမားသမဂၢေတြနဲ႔ေကာ ေဆြးေႏြးညိႇႏႈိင္းသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အလုပ္ရွင္၊ အလုပ္သမားေတြအၾကား တစ္ဦးအေပၚတစ္ဦး အျပန္အလွန္ ယံုၾကည္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ အဆင္ေျပေစမယ့္ သင္႔ေလ်ာ္ေသာႏႈန္းထားမ်ိဳးျဖစ္ေအာင္ ေဆြးေႏြးသြားမွာပါ”ဟု ေျပာသည္။
အလုပ္ရွင္ႏွင့္အလုပ္သမားမ်ားအၾကား အနိမ့္ဆံုးလုပ္ခ၊ လစာသတ္မွတ္ေရးႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ အျငင္းပြားမႈမျဖစ္ေစေရး အလုပ္သမား၀န္ႀကီးဌာနမွ ေကာက္ယူမည့္စစ္တမ္းႏွင့္ အလုပ္သမားေတြ ေကာက္ယူထားသည့္ စစ္တမ္းမ်ားကို ေသခ်ာေလ့လာကာ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ အဆင္ေျပေစေရး ေဆာင္ရြက္ သြားမည္ဟုလည္း ေဒၚခိုင္ခိုင္ႏြယ္က ဆိုသည္။
အနိမ့္ဆံုးလုပ္ခလစာ သတ္မွတ္ေရးႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး အနည္းဆံုးအခေၾကးေငြ ဥပေဒကို ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ မတ္ ၃၁ တြင္ ျပ႒ာန္းထားေသာ္လည္း နည္းဥပေဒကို ျပ႒ာန္းရေသးျခင္းမရွိသည့္အျပင္ အလုပ္သမား ႏွင့္ အလုပ္ရွင္မ်ားအၾကား ျပႆနာ မ်ားလည္း ေျပလည္မႈမရွိေသးေပ။
အနည္းဆံုး အခေၾကးေငြဆိုင္ရာ အမ်ိဳးသားေကာ္မတီမွ အနိမ့္ဆံုးလုပ္ခ၊ လစာကို တစ္ရက္ က်ပ္ ၅၇၀၀ သတ္မွတ္ေပးရန္ အလုပ္သမားမိသားစုမ်ားကို ေမးျမန္းကာ သုေတသနျပဳလုပ္ စာတမ္းထုတ္ျပန္ခဲ့ဖူး သည္။ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားဘက္မွလည္း အနည္းဆံုးလုပ္ခ၊ လစာကို တစ္ရက္လွ်င္ က်ပ္ ၃၀၀၀ မွ က်ပ္ ၄၀၀၀ အထိ သတ္မွတ္ေပးရန္ ဆႏၵရွိသည္ဟုလည္း လႈိင္သာယာစက္မႈဇုန္ဥကၠ႒ ဦးျမတ္သင္းေအာင္ က ေျပာခဲ့ဖူးသည္။
ျပည္သူ႔စစ္ တပ္ဖြဲ႕ အျပစ္မဲ့ ရြာသားအား ရိုက္ႏွက္ ၿခိမ္းေျခာက္
မြေခါဝ္
သၽွမ္းျပည္ ေတာင္ပိုင္း နမ့္ဇန္ၿမိဳ႕နယ္ နားယိုင္း ေဒသ အေျခစိုက္ ျပည္သူ႔စစ္က ေဒသခံ ၿခံလုပ္ ရြာသားအား ရိုက္ႏွက္ ၿခိမ္းေျခာက္သည့္ ျဖစ္စဥ္ တစ္ခု ျဖစ္ပြား ခဲ့ေၾကာင္း ေဒသတြင္း သတင္းအရ သိရွိရသည္။
ဧၿပီလ ၂၅ ရက္ နံနက္ ၉ နာရီခန႔္ နမ့္ဇန္ၿမိဳ႕နယ္ နမ့္လစ္ေက်းရြာအုပ္စု ဝမ့္ေကာင္− လြယ္ေပါင္း ရြာသား ၅ ဦး မိမိတို႔ၿခံ၌ ထြန္ယက္ေနစဥ္ နားယိုင္းျပည္သူ႔စစ္ ဗိုလ္မွူးလီမင္ႏွင့္တပည့္ ၂ ဦး ကားျဖင့္ေရာက္ရွိလာၿပီး လြယ္ေပါင္းရြာသား စိုင္းဝန္း(၃၀ ႏွစ္) အား ရိုက္ႏွက္ေၾကာင္း နမ့္ဇန္ ေရာက္ လြယ္ေပါင္းေဒသခံတစ္ဦးက ေျပာပါသည္။
“တုတ္နဲ႔ရိုက္တာ စိုင္းဝန္းရဲ့ ဘယ္ဘက္ပခုံးကို ၂ ခ်က္ ထိသြားတယ္။ ေသနတ္တစ္ခ်က္ပစ္ၿပီး ၿခိမ္းေျခာက္သြားေသးတယ္။ ရြာသားေတြ ေၾကာက္ေအာင္ သူတို႔ေျခာက္လိုက္တာဘဲ။”
ယာသြားလုပ္သည့္ ေဒသခံ ရြာသူရြာသားမ်ားအား နားယိုင္းျပည္သူ႔စစ္က မၾကာခဏ ရိုက္ႏွက္ ၿခိမ္းေျခာက္သည့္အတြက္ ေဒသခံမ်ားအေနျဖင့္ ၿခံယာသြားရန္ ေၾကာက္ရြံ့ေနရေၾကာင္း ဆို၏။
“ရြာသားေတြရဲ့ ၿခံယာေျမကို ရခ်င္လို႔ ဒီလိုလုပ္တာလို႔ ထင္တယ္။ ရြာသားေတြေၾကာက္လို႔ ၿခံယာ သြားမလုပ္ေတာ့ဘူးဆိုရင္ အဲဒီေျမေတြကို သူတို႔သိမ္းလိုက္႐ုံဘဲေလ။ ရြာသားေတြလည္း သူတို႔ကို ႏွစ္တိုင္း အခြန္အျဖစ္ ဆန္ေတြေပးေနတာဘဲ။ ျပည္သူ႔စစ္ဆိုတာ ျပည္သူ႔ကို ကာကြယ္ေပးတဲ့ စစ္တပ္ျဖစ္ရမွာေလ။ အခုေတာ့ မကာကြယ္ေပးတဲ့အျပင္ ျပည္သူကို လက္နက္အားကိုးၿပီး အနိုင္က်င့္ေနတယ္” ဟု နမ့္ဇန္ေဒသခံတစ္ဦးကလည္း ေျပာပါသည္။
နားယိုင္းျပည္သူ႔စစ္ကို ဇ်ိဳးဆန္းက ဦးေဆာင္သည္။
သၽွမ္းျပည္ ေတာင္ပိုင္း နမ့္ဇန္ၿမိဳ႕နယ္ နားယိုင္း ေဒသ အေျခစိုက္ ျပည္သူ႔စစ္က ေဒသခံ ၿခံလုပ္ ရြာသားအား ရိုက္ႏွက္ ၿခိမ္းေျခာက္သည့္ ျဖစ္စဥ္ တစ္ခု ျဖစ္ပြား ခဲ့ေၾကာင္း ေဒသတြင္း သတင္းအရ သိရွိရသည္။
ဧၿပီလ ၂၅ ရက္ နံနက္ ၉ နာရီခန႔္ နမ့္ဇန္ၿမိဳ႕နယ္ နမ့္လစ္ေက်းရြာအုပ္စု ဝမ့္ေကာင္− လြယ္ေပါင္း ရြာသား ၅ ဦး မိမိတို႔ၿခံ၌ ထြန္ယက္ေနစဥ္ နားယိုင္းျပည္သူ႔စစ္ ဗိုလ္မွူးလီမင္ႏွင့္တပည့္ ၂ ဦး ကားျဖင့္ေရာက္ရွိလာၿပီး လြယ္ေပါင္းရြာသား စိုင္းဝန္း(၃၀ ႏွစ္) အား ရိုက္ႏွက္ေၾကာင္း နမ့္ဇန္ ေရာက္ လြယ္ေပါင္းေဒသခံတစ္ဦးက ေျပာပါသည္။
“တုတ္နဲ႔ရိုက္တာ စိုင္းဝန္းရဲ့ ဘယ္ဘက္ပခုံးကို ၂ ခ်က္ ထိသြားတယ္။ ေသနတ္တစ္ခ်က္ပစ္ၿပီး ၿခိမ္းေျခာက္သြားေသးတယ္။ ရြာသားေတြ ေၾကာက္ေအာင္ သူတို႔ေျခာက္လိုက္တာဘဲ။”
ယာသြားလုပ္သည့္ ေဒသခံ ရြာသူရြာသားမ်ားအား နားယိုင္းျပည္သူ႔စစ္က မၾကာခဏ ရိုက္ႏွက္ ၿခိမ္းေျခာက္သည့္အတြက္ ေဒသခံမ်ားအေနျဖင့္ ၿခံယာသြားရန္ ေၾကာက္ရြံ့ေနရေၾကာင္း ဆို၏။
“ရြာသားေတြရဲ့ ၿခံယာေျမကို ရခ်င္လို႔ ဒီလိုလုပ္တာလို႔ ထင္တယ္။ ရြာသားေတြေၾကာက္လို႔ ၿခံယာ သြားမလုပ္ေတာ့ဘူးဆိုရင္ အဲဒီေျမေတြကို သူတို႔သိမ္းလိုက္႐ုံဘဲေလ။ ရြာသားေတြလည္း သူတို႔ကို ႏွစ္တိုင္း အခြန္အျဖစ္ ဆန္ေတြေပးေနတာဘဲ။ ျပည္သူ႔စစ္ဆိုတာ ျပည္သူ႔ကို ကာကြယ္ေပးတဲ့ စစ္တပ္ျဖစ္ရမွာေလ။ အခုေတာ့ မကာကြယ္ေပးတဲ့အျပင္ ျပည္သူကို လက္နက္အားကိုးၿပီး အနိုင္က်င့္ေနတယ္” ဟု နမ့္ဇန္ေဒသခံတစ္ဦးကလည္း ေျပာပါသည္။
နားယိုင္းျပည္သူ႔စစ္ကို ဇ်ိဳးဆန္းက ဦးေဆာင္သည္။
လိင္စိတ္ႂကြေဆး ေရာင္းခ်သည့္ ေဆးဆိုင္ပိုင္ရွင္တစ္ဦးကို ဖမ္းဆီး
ေဇာ္ေဇာ္ေထြး
သဃၤန္းကၽြန္းၿမိဳ႕နယ္တြင္ လိင္စိတ္ႂကြေဆး ေရာင္းခ်ေနသည့္ ေဆးဆိုင္ပိုင္ရွင္ တစ္ဦးကို ဧၿပီ ၂၆ ရက္ ေဆး၀ါးမ်ားႏွင့္အတူ ၿမိဳ႕နယ္ရဲတပ္ဖြဲ႔က ဖမ္းဆီးလိုက္သည္ဟု တိုင္းရဲတပ္ဖြဲ႔က သတင္းထုတ္ျပန္ထားသည္။
ယင္းေန႔ ေန႔လယ္ ၁၂ နာရီေက်ာ္အ ခ်ိန္က င/က ရပ္ကြက္၊ ဇာေ၀ယာလမ္း၊ အမွတ္ (၄၃/ခ)တြင္ ဖြင့္လွစ္ ေရာင္းခ်ေနသည့္ သစ္လြင္ (ခ)ရက္ဇက္ (၁၈)ႏွစ္၏ ေဆးဆိုင္ကို ၿမိဳ႕နယ္က်န္းမာေရး၊ ၿမိဳ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး မွာ တာ၀န္ရွိသူမ်ားႏွင့္အတူ ၿမိဳ႕နယ္ရဲတပ္ဖြဲ႔က သြားေရာက္ ရွာေဖြဖမ္းဆီးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
အဆိုပါ ဆိုင္အတြင္းမွ ေငြက်ပ္ တစ္ေသာင္းေလးေထာင္ တန္ဖုိးရွိ လိင္မဆက္ဆံမီအသံုးျပဳ ေသာက္သံုးရသည့္ ကာမစိတ္ႂကြ ေဆးအမ်ဳိးစားေပါင္းစံုကို ဖမ္းဆီးရမိခဲ့သည္။
ယင္းအျပင္ ၎ေနထိုင္သည့္ ရန္ေ၀လမ္း၊ အမွတ္ (၁၀) ေနအိမ္အတြင္းမွလည္း ကာမစိတ္ႂကြေဆးမ်ား၊ သားဆက္ျခားေဆးမ်ားႏွင့္ အျခားေဆးမ်ဳိးစံု တန္ဖိုးေငြက်ပ္ ၁၆,၀၀၀ ဖိုးခန္႔ကို ဖမ္းဆီးရမိခဲ့သည္။
ယင္းေၾကာင့္ သစ္လြင္(ခ)ရက္ဇက္ကို အေရးယူေပးရန္ ဒု-ရဲအုပ္သန္းစိုးက တရားလိုျပဳလုပ္ တိုင္တန္းလိုက္သျဖင့္ သု၀ဏၰနယ္ေျမရဲစခန္းက (ပ)၁၃၀/၂၀၁၄ ျဖင့္ အမႈဖြင့္လိုက္ၿပီး အမ်ဳိးသားေဆး၀ါး ဥပေဒပုဒ္မ ၁၈ ျဖင့္ အေရးယူရန္ ဖမ္းဆီးစစ္ေဆးေနသည္ဟု ဆိုသည္။
သဃၤန္းကၽြန္းၿမိဳ႕နယ္တြင္ လိင္စိတ္ႂကြေဆး ေရာင္းခ်ေနသည့္ ေဆးဆိုင္ပိုင္ရွင္ တစ္ဦးကို ဧၿပီ ၂၆ ရက္ ေဆး၀ါးမ်ားႏွင့္အတူ ၿမိဳ႕နယ္ရဲတပ္ဖြဲ႔က ဖမ္းဆီးလိုက္သည္ဟု တိုင္းရဲတပ္ဖြဲ႔က သတင္းထုတ္ျပန္ထားသည္။
ယင္းေန႔ ေန႔လယ္ ၁၂ နာရီေက်ာ္အ ခ်ိန္က င/က ရပ္ကြက္၊ ဇာေ၀ယာလမ္း၊ အမွတ္ (၄၃/ခ)တြင္ ဖြင့္လွစ္ ေရာင္းခ်ေနသည့္ သစ္လြင္ (ခ)ရက္ဇက္ (၁၈)ႏွစ္၏ ေဆးဆိုင္ကို ၿမိဳ႕နယ္က်န္းမာေရး၊ ၿမိဳ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး မွာ တာ၀န္ရွိသူမ်ားႏွင့္အတူ ၿမိဳ႕နယ္ရဲတပ္ဖြဲ႔က သြားေရာက္ ရွာေဖြဖမ္းဆီးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
အဆိုပါ ဆိုင္အတြင္းမွ ေငြက်ပ္ တစ္ေသာင္းေလးေထာင္ တန္ဖုိးရွိ လိင္မဆက္ဆံမီအသံုးျပဳ ေသာက္သံုးရသည့္ ကာမစိတ္ႂကြ ေဆးအမ်ဳိးစားေပါင္းစံုကို ဖမ္းဆီးရမိခဲ့သည္။
ယင္းအျပင္ ၎ေနထိုင္သည့္ ရန္ေ၀လမ္း၊ အမွတ္ (၁၀) ေနအိမ္အတြင္းမွလည္း ကာမစိတ္ႂကြေဆးမ်ား၊ သားဆက္ျခားေဆးမ်ားႏွင့္ အျခားေဆးမ်ဳိးစံု တန္ဖိုးေငြက်ပ္ ၁၆,၀၀၀ ဖိုးခန္႔ကို ဖမ္းဆီးရမိခဲ့သည္။
ယင္းေၾကာင့္ သစ္လြင္(ခ)ရက္ဇက္ကို အေရးယူေပးရန္ ဒု-ရဲအုပ္သန္းစိုးက တရားလိုျပဳလုပ္ တိုင္တန္းလိုက္သျဖင့္ သု၀ဏၰနယ္ေျမရဲစခန္းက (ပ)၁၃၀/၂၀၁၄ ျဖင့္ အမႈဖြင့္လိုက္ၿပီး အမ်ဳိးသားေဆး၀ါး ဥပေဒပုဒ္မ ၁၈ ျဖင့္ အေရးယူရန္ ဖမ္းဆီးစစ္ေဆးေနသည္ဟု ဆိုသည္။
စစ္ပြဲေတြျဖစ္ပြားမႈ ျမစ္ႀကီးနားမွာ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးဖုိ႔ အစုိးရကို KIO စာပုိ႔
ေက်ာ္ခ
ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ (KIA) နဲ႔ အစိုးရ စစ္တပ္တို႔အၾကား ျဖစ္ပြားေနတဲ့ တိုက္ပြဲေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ႏွစ္ဖက္ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕မွာ ႏွစ္ဖက္ေခါင္းေဆာင္ေတြ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးႏိုင္ဖို႔ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရး အဖြဲ႕(KIO)က ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီ ဒုဥကၠ႒ ဦးေအာင္မင္းထံကို ဧၿပီလ ၂၉ ရက္ေန႔ ရက္စြဲနဲ႔ စာတေစာင္ ေပးပို႔ လိုက္ပါတယ္။
ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔ (KIO) ရဲ႕ အေၾကာင္းၾကားစာမွာ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမယ့္ ရက္ကို ေမလ ၁၀ ရက္ေန႔ ေရြးခ်ယ္ ထားတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။
KIA ဒုစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ဂြန္ေမာ္ က “ကခ်င္ျပည္နယ္နဲ႔ ရွမ္းေျမာက္ေဒသေတြမွာ တိုက္ပြဲသိပ္မ်ားလာတဲ့အခါ ဒီတိုက္ပြဲ ေတြ ေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ အပစ္ရပ္ေရး ေဆြးေႏြးမႈမွာ တင္းမာမႈေတြျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ပါဝင္မႈ ေတြကိုလည္း ျပန္စဥ္းစားဖို႔လိုလာတယ္။ တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေဆြးေႏြးမႈ အရွိန္အဟုန္မျပတ္ေအာင္ က်ေနာ္တို႔က ေဆြးေႏြးပြဲေတြ လုပ္ခ်င္တဲ့ သေဘာျဖစ္ပါတယ္” လို႔ ထုိင္းႏုိင္ငံ၊ ခ်င္းမုိင္ၿမိဳ႕မွာ သတင္းေထာက္ေတြနဲ႔ ဧၿပီလ ၂၉ ရက္ေန႔က ေတြ႕ဆုံစဥ္ ေျပာဆုိပါတယ္။
ျမစ္ႀကီးနားမွာ ျပဳလုပ္မယ့္ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ ကုိယ္စားလွဝ္ Mr. Vijay Nambiar ၊ တ႐ုတ္သံတမန္ Mr. Wang Yingfan ၊ ညီညႊတ္ေသာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ (UNFC) ေခါင္းေဆာင္ ေတြနဲ႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ ၁၆ ဖြဲ႔နဲ႔ ပူးေပါင္းထားတဲ့ တႏိုင္ငံလံုး အပစ္ အခတ္ ရပ္စဲေရး ဆိုင္ရာ ညွိႏႈိင္းေရးအဖြဲ႔ (NCCT) တို႔ကုိ ေလ့လာသူအျဖစ္ ဖိတ္ၾကား သြားမယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။
တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုးႏိုင္ဖို႔ အစုိးရ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္း ေကာ္မတီ (UPWC) နဲ႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ ၁၆ ဖြဲ႔နဲ႔ ပူးေပါင္းထားတဲ့ တႏိုင္ငံလံုးအပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ ညႇိႏိုင္းေရး အဖြဲ႔ (NCCT) တို႔အၾကား ဧၿပီလ ၅ ရက္ေန႔ကေန ၈ ရက္ေန႔အထိ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ ေတြ႕ဆုံ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကၿပီးေနာက္ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာ အစိုးရ စစ္တပ္နဲ႔ KIA၊ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း တပ္မေတာ္ (SSPP/SSA) ၊ တအန္း (ပေလာင္) အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ (TNLA) တို႔အၾကားတိုက္ပြဲေတြ ဆက္တိုက္ ျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။
အစိုးရ စစ္တပ္ အေနနဲ႔ ထုိးစစ္ဆင္ၿပီး တုိက္ပြဲေတြ ဆင္ႏႊဲေနတာက တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔ေတြအေပၚ ႀကီးမားက်ယ္ျပန္႔တဲ့ မဟာ ဗ်ဴဟာ ေျမာက္ စစ္ဆင္ေရးႀကီး ဆင္ႏႊဲတဲ့ အသြင္ေဆာင္ေနတယ္ဆိုၿပီး ညီညႊတ္ေသာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ (UNFC) က ေၾကညာခ်က္ထုတ္ၿပီး ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ကန္႔ကြက္ထားပါတယ္။
အပစ္အခတ္ရပ္စဲႏိုင္ေရးအတြက္ KIO နဲ႔ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္း ေကာ္မတီ တို႔ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလအအတြင္းက ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးတာေတြရွိခဲ့ေပမယ့္ ထိေရာက္တဲ့ သေဘာတူ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြေတာ့ မရရွိခဲ့ပါဘူး။
ႏွစ္ဖက္အၾကား ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြး အျမင္သေဘာထား ဖလွယ္ျခင္း၊ ညႇိႏႈိင္းေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္းအားျဖင့္ တႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာနဲ႔ ျပဳလုပ္ေနတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကို ပိုမို အဆင္ေျပေစႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ KIO က ေပးပို႔ထားတဲ့ အေၾကာင္းၾကားစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ (KIA) နဲ႔ အစိုးရ စစ္တပ္တို႔အၾကား ျဖစ္ပြားေနတဲ့ တိုက္ပြဲေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ႏွစ္ဖက္ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕မွာ ႏွစ္ဖက္ေခါင္းေဆာင္ေတြ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးႏိုင္ဖို႔ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရး အဖြဲ႕(KIO)က ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီ ဒုဥကၠ႒ ဦးေအာင္မင္းထံကို ဧၿပီလ ၂၉ ရက္ေန႔ ရက္စြဲနဲ႔ စာတေစာင္ ေပးပို႔ လိုက္ပါတယ္။
ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔ (KIO) ရဲ႕ အေၾကာင္းၾကားစာမွာ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမယ့္ ရက္ကို ေမလ ၁၀ ရက္ေန႔ ေရြးခ်ယ္ ထားတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။
KIA ဒုစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ဂြန္ေမာ္ က “ကခ်င္ျပည္နယ္နဲ႔ ရွမ္းေျမာက္ေဒသေတြမွာ တိုက္ပြဲသိပ္မ်ားလာတဲ့အခါ ဒီတိုက္ပြဲ ေတြ ေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ အပစ္ရပ္ေရး ေဆြးေႏြးမႈမွာ တင္းမာမႈေတြျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ပါဝင္မႈ ေတြကိုလည္း ျပန္စဥ္းစားဖို႔လိုလာတယ္။ တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေဆြးေႏြးမႈ အရွိန္အဟုန္မျပတ္ေအာင္ က်ေနာ္တို႔က ေဆြးေႏြးပြဲေတြ လုပ္ခ်င္တဲ့ သေဘာျဖစ္ပါတယ္” လို႔ ထုိင္းႏုိင္ငံ၊ ခ်င္းမုိင္ၿမိဳ႕မွာ သတင္းေထာက္ေတြနဲ႔ ဧၿပီလ ၂၉ ရက္ေန႔က ေတြ႕ဆုံစဥ္ ေျပာဆုိပါတယ္။
ျမစ္ႀကီးနားမွာ ျပဳလုပ္မယ့္ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ ကုိယ္စားလွဝ္ Mr. Vijay Nambiar ၊ တ႐ုတ္သံတမန္ Mr. Wang Yingfan ၊ ညီညႊတ္ေသာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ (UNFC) ေခါင္းေဆာင္ ေတြနဲ႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ ၁၆ ဖြဲ႔နဲ႔ ပူးေပါင္းထားတဲ့ တႏိုင္ငံလံုး အပစ္ အခတ္ ရပ္စဲေရး ဆိုင္ရာ ညွိႏႈိင္းေရးအဖြဲ႔ (NCCT) တို႔ကုိ ေလ့လာသူအျဖစ္ ဖိတ္ၾကား သြားမယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။
တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုးႏိုင္ဖို႔ အစုိးရ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္း ေကာ္မတီ (UPWC) နဲ႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ ၁၆ ဖြဲ႔နဲ႔ ပူးေပါင္းထားတဲ့ တႏိုင္ငံလံုးအပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ ညႇိႏိုင္းေရး အဖြဲ႔ (NCCT) တို႔အၾကား ဧၿပီလ ၅ ရက္ေန႔ကေန ၈ ရက္ေန႔အထိ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ ေတြ႕ဆုံ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကၿပီးေနာက္ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာ အစိုးရ စစ္တပ္နဲ႔ KIA၊ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း တပ္မေတာ္ (SSPP/SSA) ၊ တအန္း (ပေလာင္) အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ (TNLA) တို႔အၾကားတိုက္ပြဲေတြ ဆက္တိုက္ ျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။
အစိုးရ စစ္တပ္ အေနနဲ႔ ထုိးစစ္ဆင္ၿပီး တုိက္ပြဲေတြ ဆင္ႏႊဲေနတာက တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔ေတြအေပၚ ႀကီးမားက်ယ္ျပန္႔တဲ့ မဟာ ဗ်ဴဟာ ေျမာက္ စစ္ဆင္ေရးႀကီး ဆင္ႏႊဲတဲ့ အသြင္ေဆာင္ေနတယ္ဆိုၿပီး ညီညႊတ္ေသာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ (UNFC) က ေၾကညာခ်က္ထုတ္ၿပီး ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ကန္႔ကြက္ထားပါတယ္။
အပစ္အခတ္ရပ္စဲႏိုင္ေရးအတြက္ KIO နဲ႔ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္း ေကာ္မတီ တို႔ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလအအတြင္းက ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးတာေတြရွိခဲ့ေပမယ့္ ထိေရာက္တဲ့ သေဘာတူ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြေတာ့ မရရွိခဲ့ပါဘူး။
ႏွစ္ဖက္အၾကား ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြး အျမင္သေဘာထား ဖလွယ္ျခင္း၊ ညႇိႏႈိင္းေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္းအားျဖင့္ တႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာနဲ႔ ျပဳလုပ္ေနတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကို ပိုမို အဆင္ေျပေစႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ KIO က ေပးပို႔ထားတဲ့ အေၾကာင္းၾကားစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
စိတ္ႂကြေဆး ကုိယ္တုိင္သုံးစြဲ၊ အေရာင္းအ၀ယ္လုပ္သူ တည္းခုိခန္းတြင္ တစ္ဦးဖမ္းမိ၊ တစ္ဦးထြက္ေျပးေန
ေဇာ္ေဖာ္ေထြး
ၾကည့္ျမင္တုိင္ၿမိဳ႕နယ္၊ တည္းခိုခန္းတစ္အခုအတြင္း စိတ္ႂကြေဆးျပား အေရာင္းအ၀ယ္ျပဳလုပ္ၿပီး ကုိယ္တုိင္ သံုးစြဲသူဟု ယူဆရသူတစ္ဦးကို ဧၿပီ ၂၆ ရက္ ညတြင္ ၿမိဳ႕နယ္ရဲတပ္ဖြဲ႔က ၀င္ေရာက္ဖမ္းဆီးလိုက္သည္။
ည ၉ နာရီခြဲအခ်ိန္ သတင္းအရ ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ စိ္တ္ကူးသစ္တည္းခိုခန္းသို႔ သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး မူးယစ္ ေဆး၀ါးေရာင္း၀ယ္သူဟု ယူဆရသည့္ ေအာင္မင္းသိန္း (၃၅)ႏွစ္ မက်ည္းတန္း ေတာင္အေရွ႕ ရပ္ကြက္ ေနသူကို ဧည့္ရိပ္သာ သံုးလႊာ ေလွကားထိပ္တြင္ ေတြ႕ရွိဖမ္းဆီးခဲ့သည္ဟု ဆုိသည္။
ထုိ႔ေနာက္ စစ္ေဆးရာတြင္ ၎ထံမွ ေျခာက္သိန္းသံုးေသာင္းဖိုးရွိ WY စိတ္ႂကြေဆးျပားေပါင္း ၁၂၆ ျပား၊ လက္ကိုင္ဖုန္း တစ္လံုးႏွင့္ စိတ္ႂကြေဆးျပား ေရာင္းခ်ရ သည့္ေငြ က်ပ္ ၅၁၅,၀၀၀ ကို ဖမ္းဆီးရမိသည္ဟု ဆိုသည္။
၎တည္းခိုေနထိုင္ရာ အခန္းအမွတ္ (၄၀၁)ကိုလည္း မူးယစ္ေဆး၀ါး ရွာေဖြခြင့္ ၀ရမ္း (၁/၂၀၁၄)ျဖင့္ ၀င္ေရာက္ရွာေဖြရာ မူးယစ္ေဆး၀ါးအသံုးျပဳရာတြင္ အသံုးျပဳသည့္ ပစၥည္းမ်ားကို ေတြ႔ရွိခဲ့သည္ဟု မႈခင္း မွတ္တမ္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
စိတ္ႂကြေဆးျပားမ်ားကိုလည္း ၎တည္းခိုသည့္ အခန္းအမွတ္ (၅၀၂)တြင္ တည္းခိုသူ ေဂါက္ႀကီး (ခ) တင့္လြင္ (၅၄)ႏွစ္ ၾကည့္ျမင္တုိင္ၿမိဳ႕နယ္ေနသူထံမွ ၀ယ္ယူေၾကာင္း စစ္ေဆးေတြ႔ရွိခဲ့ေသာ္လည္း တင့္လြင္ မွာ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္သြားသည္ ဟု ဆိုသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ စိတ္ႂကြေဆးျပားမ်ား သံုးစြဲၿပီး လက္၀ယ္ေရာင္းခ်သူ ေအာင္မင္းသိန္း ႏွင့္ ေဂါက္ႀကီး(ခ) တင့္ လြင္ (ထြက္ေျပးတို႔ အား အေရးယူေပးရန္ ဒု-ရဲအုပ္ ၿဖိဳးေ၀မင္း က တရားလိုျပဳလုပ္ တုိင္တန္းထားသည္။
ယင္းတိုင္တန္းမႈကို ၿမိဳ႕နယ္ရဲစခန္းက မူးယစ္ (ပ)၃/၂၀၁၄ ၊ မူးယစ္ေဆး၀ါးႏွင့္ စိတ္ကိုေျပာင္းလဲေစေသာ ေဆး၀ါးမ်ားဆုိင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ ၁၅/၁၉(က)/၂၀(က)/၂၁ တုိ႔ျဖင့္ အေရးယူရန္ ေဆာင္ရြက္ေနသည္။
ၾကည့္ျမင္တုိင္ၿမိဳ႕နယ္၊ တည္းခိုခန္းတစ္အခုအတြင္း စိတ္ႂကြေဆးျပား အေရာင္းအ၀ယ္ျပဳလုပ္ၿပီး ကုိယ္တုိင္ သံုးစြဲသူဟု ယူဆရသူတစ္ဦးကို ဧၿပီ ၂၆ ရက္ ညတြင္ ၿမိဳ႕နယ္ရဲတပ္ဖြဲ႔က ၀င္ေရာက္ဖမ္းဆီးလိုက္သည္။
ည ၉ နာရီခြဲအခ်ိန္ သတင္းအရ ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ စိ္တ္ကူးသစ္တည္းခိုခန္းသို႔ သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး မူးယစ္ ေဆး၀ါးေရာင္း၀ယ္သူဟု ယူဆရသည့္ ေအာင္မင္းသိန္း (၃၅)ႏွစ္ မက်ည္းတန္း ေတာင္အေရွ႕ ရပ္ကြက္ ေနသူကို ဧည့္ရိပ္သာ သံုးလႊာ ေလွကားထိပ္တြင္ ေတြ႕ရွိဖမ္းဆီးခဲ့သည္ဟု ဆုိသည္။
ထုိ႔ေနာက္ စစ္ေဆးရာတြင္ ၎ထံမွ ေျခာက္သိန္းသံုးေသာင္းဖိုးရွိ WY စိတ္ႂကြေဆးျပားေပါင္း ၁၂၆ ျပား၊ လက္ကိုင္ဖုန္း တစ္လံုးႏွင့္ စိတ္ႂကြေဆးျပား ေရာင္းခ်ရ သည့္ေငြ က်ပ္ ၅၁၅,၀၀၀ ကို ဖမ္းဆီးရမိသည္ဟု ဆိုသည္။
၎တည္းခိုေနထိုင္ရာ အခန္းအမွတ္ (၄၀၁)ကိုလည္း မူးယစ္ေဆး၀ါး ရွာေဖြခြင့္ ၀ရမ္း (၁/၂၀၁၄)ျဖင့္ ၀င္ေရာက္ရွာေဖြရာ မူးယစ္ေဆး၀ါးအသံုးျပဳရာတြင္ အသံုးျပဳသည့္ ပစၥည္းမ်ားကို ေတြ႔ရွိခဲ့သည္ဟု မႈခင္း မွတ္တမ္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
စိတ္ႂကြေဆးျပားမ်ားကိုလည္း ၎တည္းခိုသည့္ အခန္းအမွတ္ (၅၀၂)တြင္ တည္းခိုသူ ေဂါက္ႀကီး (ခ) တင့္လြင္ (၅၄)ႏွစ္ ၾကည့္ျမင္တုိင္ၿမိဳ႕နယ္ေနသူထံမွ ၀ယ္ယူေၾကာင္း စစ္ေဆးေတြ႔ရွိခဲ့ေသာ္လည္း တင့္လြင္ မွာ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္သြားသည္ ဟု ဆိုသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ စိတ္ႂကြေဆးျပားမ်ား သံုးစြဲၿပီး လက္၀ယ္ေရာင္းခ်သူ ေအာင္မင္းသိန္း ႏွင့္ ေဂါက္ႀကီး(ခ) တင့္ လြင္ (ထြက္ေျပးတို႔ အား အေရးယူေပးရန္ ဒု-ရဲအုပ္ ၿဖိဳးေ၀မင္း က တရားလိုျပဳလုပ္ တုိင္တန္းထားသည္။
ယင္းတိုင္တန္းမႈကို ၿမိဳ႕နယ္ရဲစခန္းက မူးယစ္ (ပ)၃/၂၀၁၄ ၊ မူးယစ္ေဆး၀ါးႏွင့္ စိတ္ကိုေျပာင္းလဲေစေသာ ေဆး၀ါးမ်ားဆုိင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ ၁၅/၁၉(က)/၂၀(က)/၂၁ တုိ႔ျဖင့္ အေရးယူရန္ ေဆာင္ရြက္ေနသည္။
႐ွမ္း ေျမာက္ႏွင့္ ႐ွမ္းေတာင္ တပ္မေတာ္ ႏွစ္ခု ပူးေပါင္းႏိုင္ေရး မူဝါဒမ်ား ညွိႏႈိင္းေန
ေ႐ႊဟသၤာ
႐ွမ္းျပည္ တြင္း႐ွိ အင္အားႀကီး လက္နက္ကိုင္ အဖဲြ႕ ႏွစ္ခု ျဖစ္သည့္ ႐ွမ္းေျမာက္ႏွင့္ ႐ွမ္းေတာင္ တပ္မေတာ္ ႏွစ္ရပ္ တို႔သည္ ျပည္သူ လူထုမ်ား၏ ဆႏၵ အရ ေပါင္းစဥ္း ႏိုင္ရန္ အတြက္ ႏွစ္ဖက္ အၾကား အေျခခံ က်သည့္ မူဝါဒ ေရးရာ မ်ားကို ညွိႏႈိင္းလ်က္ ႐ွိေၾကာင္း ႏွစ္ဖက္ ေျပာေရး ဆိုခြင့္ ႐ွိသူမ်ား ျဖစ္ၾကသည့္ ႐ွမ္းေျမာက္ တပ္ေတာ္မွ ဒုတိယ ဗိုလ္မႉးႀကီး စိုင္းလွႏွင့္ ႐ွမ္းေတာင္ တပ္မေတာ္မွ ဗိုလ္မႉး ဆိုင္းေလာင္းစိုင္ တို႕က ေျပာၾကား ၾကသည္။
႐ွမ္းျပည္ ျပည္လည္ ထူေထာင္ေရး ေကာင္စီ တပ္မေတာ္ (RCSS/SSA) မွ ေျပာေရး ဆိုခြင့္ ႐ွိသူ ဗိုလ္မႉး ဆိုင္းေလာင္းစိုင္ က “တူတာေတြ တြဲလုပ္တယ္ ၊ မတူ တာေတြ ခြဲလုပ္ ၾကတယ္ ၊ အရင္တုန္းက တစ္ဖဲြ႕တည္း ျဖစ္ခဲ့တဲ့ အေျခအေနမ်ိဳး ျဖစ္တဲ့ အထိ ေရာက္ေအာင္ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ အခ်ိန္ယူ ရဦးမယ္” ဟု ဗိုလ္မႉး စိုင္းေလာင္းဆိုင္က ေျပာသည္။
ထို႕အတူ ႐ွမ္းျပည္ ေျမာက္ပိုင္း တပ္မေတာ္မွ ဒုတိယ ဗိုလ္မႉးႀကီး စိုင္းလွကလည္း “အခုက ကႊ်န္ေတာ္တို႔ သူတို႕ (႐ွမ္းေတာင္) တပ္မေတာ္ ဘက္က တာဝန္ ႐ွိတဲ့ သူေတြနဲ႔ ကႊ်န္ေတာ္တို႔ ဖက္က ေတြ႕ၿပီးေတာ့ အခု ေလာေလာ ဆယ္ေတာ့ သူတို႕ ေပၚလစီေတြ ၿပီးေတာ့ ကႊ်န္ေတာ္တို႔ ေပၚလစီ ကြာဟ ခ်က္ေတြ ျပန္ညွိႏိႈင္း ေနတယ္” ဟု ဒုတိယ ဗိုလ္မႉးႀကီး စိုင္းလွက အတည္ျပဳ ေျပာၾကားသည္။
ထိုသို႕ ႐ွမ္းတပ္မေတာ္ ႏွစ္ရပ္ တစ္ခုတည္း ျဖစ္ေရး ေပါင္းစည္း ႏိုင္ရန္ အတြက္ ၿပီးခဲ့သည့္ ဧၿပီလ (၉) ရက္ေန႔တြင္ ႐ွမ္းျပည္သူ လူထု မ်ားႏွင့္ သံဃာေတာ္ မ်ားက သက္ဆိုင္ရာ တပ္မေတာ္ ႏွစ္ရပ္ ဆီသို႔ ေတာင္းဆို ထားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိုမတိုင္ခင္ ကာလ မ်ား၌လည္း ႐ွမ္းညီညြတ္ေရး အင္အားစု မ်ားမွ ေပါင္းစည္း ႏိုင္ေရး ဖိအားေပး ညွိႏႈိင္း မႈမ်ား ႐ွိခဲ့ေၾကာင္း RCSS/SSA မွ ဗိုလ္မႉး ဆိုင္းေလာင္းစိုင္က ဆိုပါသည္။
လက္႐ွိ၌ ညိွႏႈိင္း ရ႐ွိၿပီး ျဖစ္သည့္ သေဘာ တူညီ ခ်က္မ်ားကို ပူးတြဲ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ျခင္းႏွင့္ မတူညီ ေသးသည့္ ညွိႏႈိင္း ခ်က္မ်ားကို ဆက္လက္ ညွိႏႈိင္း ေနၾကဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္း ဗိုလ္မႉး စိုင္းေလာင္းဆိုင္က ဆိုပါသည္။
႐ွမ္းေတာင္ႏွင့္ ႐ွမ္းေျမာက္ တပ္ေတာ္ ႏွစ္ရပ္ တို႕သည္ ယခင္ႏွစ္ဖြဲ႕ ကြဲေနစဥ္၌ တစ္ဖြဲ႕ႏွင့္ တစ္ဖြဲ႕အၾကား တိုက္ခိုက္မႈ ႐ွိခဲ့သည္ အထိ ျဖစ္ခဲ့ၾကသည္ဟု ဗိုလ္မႉး ဆိုင္းေလာင္းစိုင္က ေျပာသည္။ သို႕ေသာ္လည္း လက္႐ွိ အေနအ ထား၌မူ အမ်ိဳးသား စည္းလံုး ညီညႊတ္ေရး အတြက္ ျပည္သူမ်ား အပါအဝင္ ေအာက္ေျခ တပ္မႉး အဆင့္မ်ားကလည္း ပူးေပါင္းရန္ လိုလားလ်က္ ႐ွိေၾကာင္း ဗိုလ္မႉး စိုင္းေလာင္းစိုင္က ဆိုပါသည္။
သို႕ေသာ္လည္း တစ္မေတာ္ႏွစ္ခု တစ္ခုတည္း ျဖစ္ေရး အတြက္မူ အခ်ိန္ ယူရဦးမည္ ျဖစ္ကာ မည္မွ် ၾကာျမင့္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္းကိုမူ မခန္႕မွန္း ႏိုင္ေသးေၾကာင္း ႏွစ္ဖက္ ေျပာေရး ဆိုခြင့္ ႐ွိသူ မ်ားက ဆိုၾကပါသည္။
႐ွမ္းျပည္ တပ္ေတာ္အား ၁၉၆၄ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၂၄ ရက္ေန႕တြင္ ေညာင္ေ႐ႊ ေစာ္ဘြားႀကီး စဝ္ေရႊသိုက္၏ မဟာေဒဝီ စဝ္မယ့္ နန္းဟိန္းခမ္းမွ ဦးစီး ဦးေဆာင္ ျပဳကာ တည္ေထာင္ ခဲ့သည္။
စတင္ ဖဲြ႕စည္း စဥ္၌ ႐ွမ္းျပည္ လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ (SSIA), ညီညြတ္ေသာ ႐ွမ္းအမ်ိဳးသား တပ္ေပါင္းစု (SNUF), ကိုးကန္႔ ေတာ္လွန္ေရး တပ္မေတာ္ (KRF), ႐ွမ္းျပည္ ညီညြတ္ေရး တပ္မေတာ္ (SUA) တို႔ ပါဝင္ ခဲ့သည္။ ေခါင္းေဆာင္မ်ား အျဖစ္ ထိုစဥ္က စဝ္ကြဏ္းဇိဏ္း (SNUF), လံုးခြန္မဟာ (SSIA), က်င္မီယန္း (KRF), ခြန္ဆာ (SUA) တို႕မွ ဦးေဆာင္ ပါဝင္၍ ဖြဲ႕စည္း ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ထို႕ေနာက္တြင္ ႐ွမ္းျပည္ တပ္မေတာ္ အတြင္း ကြန္ျမဴနစ္ ဝါဒကို ေထာက္ခံသည့္ အုပ္စုႏွင့္ ဆန္႔က်င္သည့္ အုပ္စု ဟူ၍ ႏွစ္ျခမ္း ကြဲရကာ ေထာက္ခံသည့္ အုပ္စုမွ လက္႐ွိ ႐ွမ္းျပည္ ေျမာက္ပိုင္း တပ္မေတာ္၏ ေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္သည့္ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ပန္ဖွ မွ SSPP/SSA ကို တည္ေထာင္ ခဲ့သည္။ လက္မခံသည့္ အဖြဲ႕ကမွ SURA အဖြဲ႕အား တည္ေထာင္ ခဲ့သည္။
ထို႔ ေနာက္တြင္ SURA ႏွင့္ ႐ွမ္းျပည္ ညီညြတ္ေရး တပ္မေတာ္ (SUA) တို႔ တစ္ဖန္ ျပည္လည္ ေပါင္းစည္းကာ မုန္တိုင္း အာမီ (MTA) အျဖစ္သို႔ ၁၉၈၅ ခုႏွစ္ ဧၿပီ လတြင္ ေျပာင္းလဲ ဖြဲ႔စည္းခဲ့သည္။
ထိုမွ ဆက္၌ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီ လ၌ ခြန္ဆာ ဦးေဆာင္သည့္ (MTA) အဖဲြ႕မွ ႏိုင္ငံေတာ္ ေအးခ်မ္း သာယာ ေရးႏွင့္ ဖြံၿဖိဳးေရး ေကာင္စီ ထံ၌ လက္နက္ ခ်သည္ကို လက္မခံသည္ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ႐ြက္ဆစ္ႏွင့္ ၎အား ေထာက္ခံသည့္ အင္အား (၁၀၀၀) ခန္႕တို႕က RCSS/SSA အား ျပန္လည္ စုဖြဲ႔ ဖြဲ႕စည္း ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
႐ွမ္းျပည္ တပ္မေတာ္အား စတင္ ဖဲြ႕စည္းစဥ္ ပါဝင္ ခဲ့သူ မ်ားအနက္ SSPP/SSA နာယက ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေဆထင္ တစ္ဦးသာ ယေန႕ အထိ သက္႐ွိ ထင္႐ွား က်န္ရစ္လ်က္ ႐ွိသည္။
သမိုင္း တစ္ေလွ်ာက္ အကြဲကြဲ အၿပဲၿပဲ ျဖစ္ခဲ့သည့္ ႐ွမ္းလက္နက္ကိုင္ တပ္မေတာ္ မ်ားအား ေပါင္းစည္း ႏိုင္ရန္ အတြက္ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ား အဆက္ဆက္မွ ႀကိဳးပမ္း ခဲ့ေသာ္လည္း ေအာင္ျမင္မႈ မရ႐ွိ ခဲ့ေသးေပ။
႐ွမ္းျပည္ တြင္း႐ွိ အင္အားႀကီး လက္နက္ကိုင္ အဖဲြ႕ ႏွစ္ခု ျဖစ္သည့္ ႐ွမ္းေျမာက္ႏွင့္ ႐ွမ္းေတာင္ တပ္မေတာ္ ႏွစ္ရပ္ တို႔သည္ ျပည္သူ လူထုမ်ား၏ ဆႏၵ အရ ေပါင္းစဥ္း ႏိုင္ရန္ အတြက္ ႏွစ္ဖက္ အၾကား အေျခခံ က်သည့္ မူဝါဒ ေရးရာ မ်ားကို ညွိႏႈိင္းလ်က္ ႐ွိေၾကာင္း ႏွစ္ဖက္ ေျပာေရး ဆိုခြင့္ ႐ွိသူမ်ား ျဖစ္ၾကသည့္ ႐ွမ္းေျမာက္ တပ္ေတာ္မွ ဒုတိယ ဗိုလ္မႉးႀကီး စိုင္းလွႏွင့္ ႐ွမ္းေတာင္ တပ္မေတာ္မွ ဗိုလ္မႉး ဆိုင္းေလာင္းစိုင္ တို႕က ေျပာၾကား ၾကသည္။
႐ွမ္းျပည္ ျပည္လည္ ထူေထာင္ေရး ေကာင္စီ တပ္မေတာ္ (RCSS/SSA) မွ ေျပာေရး ဆိုခြင့္ ႐ွိသူ ဗိုလ္မႉး ဆိုင္းေလာင္းစိုင္ က “တူတာေတြ တြဲလုပ္တယ္ ၊ မတူ တာေတြ ခြဲလုပ္ ၾကတယ္ ၊ အရင္တုန္းက တစ္ဖဲြ႕တည္း ျဖစ္ခဲ့တဲ့ အေျခအေနမ်ိဳး ျဖစ္တဲ့ အထိ ေရာက္ေအာင္ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ အခ်ိန္ယူ ရဦးမယ္” ဟု ဗိုလ္မႉး စိုင္းေလာင္းဆိုင္က ေျပာသည္။
ထို႕အတူ ႐ွမ္းျပည္ ေျမာက္ပိုင္း တပ္မေတာ္မွ ဒုတိယ ဗိုလ္မႉးႀကီး စိုင္းလွကလည္း “အခုက ကႊ်န္ေတာ္တို႔ သူတို႕ (႐ွမ္းေတာင္) တပ္မေတာ္ ဘက္က တာဝန္ ႐ွိတဲ့ သူေတြနဲ႔ ကႊ်န္ေတာ္တို႔ ဖက္က ေတြ႕ၿပီးေတာ့ အခု ေလာေလာ ဆယ္ေတာ့ သူတို႕ ေပၚလစီေတြ ၿပီးေတာ့ ကႊ်န္ေတာ္တို႔ ေပၚလစီ ကြာဟ ခ်က္ေတြ ျပန္ညွိႏိႈင္း ေနတယ္” ဟု ဒုတိယ ဗိုလ္မႉးႀကီး စိုင္းလွက အတည္ျပဳ ေျပာၾကားသည္။
ထိုသို႕ ႐ွမ္းတပ္မေတာ္ ႏွစ္ရပ္ တစ္ခုတည္း ျဖစ္ေရး ေပါင္းစည္း ႏိုင္ရန္ အတြက္ ၿပီးခဲ့သည့္ ဧၿပီလ (၉) ရက္ေန႔တြင္ ႐ွမ္းျပည္သူ လူထု မ်ားႏွင့္ သံဃာေတာ္ မ်ားက သက္ဆိုင္ရာ တပ္မေတာ္ ႏွစ္ရပ္ ဆီသို႔ ေတာင္းဆို ထားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိုမတိုင္ခင္ ကာလ မ်ား၌လည္း ႐ွမ္းညီညြတ္ေရး အင္အားစု မ်ားမွ ေပါင္းစည္း ႏိုင္ေရး ဖိအားေပး ညွိႏႈိင္း မႈမ်ား ႐ွိခဲ့ေၾကာင္း RCSS/SSA မွ ဗိုလ္မႉး ဆိုင္းေလာင္းစိုင္က ဆိုပါသည္။
လက္႐ွိ၌ ညိွႏႈိင္း ရ႐ွိၿပီး ျဖစ္သည့္ သေဘာ တူညီ ခ်က္မ်ားကို ပူးတြဲ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ျခင္းႏွင့္ မတူညီ ေသးသည့္ ညွိႏႈိင္း ခ်က္မ်ားကို ဆက္လက္ ညွိႏႈိင္း ေနၾကဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္း ဗိုလ္မႉး စိုင္းေလာင္းဆိုင္က ဆိုပါသည္။
႐ွမ္းေတာင္ႏွင့္ ႐ွမ္းေျမာက္ တပ္ေတာ္ ႏွစ္ရပ္ တို႕သည္ ယခင္ႏွစ္ဖြဲ႕ ကြဲေနစဥ္၌ တစ္ဖြဲ႕ႏွင့္ တစ္ဖြဲ႕အၾကား တိုက္ခိုက္မႈ ႐ွိခဲ့သည္ အထိ ျဖစ္ခဲ့ၾကသည္ဟု ဗိုလ္မႉး ဆိုင္းေလာင္းစိုင္က ေျပာသည္။ သို႕ေသာ္လည္း လက္႐ွိ အေနအ ထား၌မူ အမ်ိဳးသား စည္းလံုး ညီညႊတ္ေရး အတြက္ ျပည္သူမ်ား အပါအဝင္ ေအာက္ေျခ တပ္မႉး အဆင့္မ်ားကလည္း ပူးေပါင္းရန္ လိုလားလ်က္ ႐ွိေၾကာင္း ဗိုလ္မႉး စိုင္းေလာင္းစိုင္က ဆိုပါသည္။
သို႕ေသာ္လည္း တစ္မေတာ္ႏွစ္ခု တစ္ခုတည္း ျဖစ္ေရး အတြက္မူ အခ်ိန္ ယူရဦးမည္ ျဖစ္ကာ မည္မွ် ၾကာျမင့္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္းကိုမူ မခန္႕မွန္း ႏိုင္ေသးေၾကာင္း ႏွစ္ဖက္ ေျပာေရး ဆိုခြင့္ ႐ွိသူ မ်ားက ဆိုၾကပါသည္။
႐ွမ္းျပည္ တပ္ေတာ္အား ၁၉၆၄ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၂၄ ရက္ေန႕တြင္ ေညာင္ေ႐ႊ ေစာ္ဘြားႀကီး စဝ္ေရႊသိုက္၏ မဟာေဒဝီ စဝ္မယ့္ နန္းဟိန္းခမ္းမွ ဦးစီး ဦးေဆာင္ ျပဳကာ တည္ေထာင္ ခဲ့သည္။
စတင္ ဖဲြ႕စည္း စဥ္၌ ႐ွမ္းျပည္ လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ (SSIA), ညီညြတ္ေသာ ႐ွမ္းအမ်ိဳးသား တပ္ေပါင္းစု (SNUF), ကိုးကန္႔ ေတာ္လွန္ေရး တပ္မေတာ္ (KRF), ႐ွမ္းျပည္ ညီညြတ္ေရး တပ္မေတာ္ (SUA) တို႔ ပါဝင္ ခဲ့သည္။ ေခါင္းေဆာင္မ်ား အျဖစ္ ထိုစဥ္က စဝ္ကြဏ္းဇိဏ္း (SNUF), လံုးခြန္မဟာ (SSIA), က်င္မီယန္း (KRF), ခြန္ဆာ (SUA) တို႕မွ ဦးေဆာင္ ပါဝင္၍ ဖြဲ႕စည္း ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ထို႕ေနာက္တြင္ ႐ွမ္းျပည္ တပ္မေတာ္ အတြင္း ကြန္ျမဴနစ္ ဝါဒကို ေထာက္ခံသည့္ အုပ္စုႏွင့္ ဆန္႔က်င္သည့္ အုပ္စု ဟူ၍ ႏွစ္ျခမ္း ကြဲရကာ ေထာက္ခံသည့္ အုပ္စုမွ လက္႐ွိ ႐ွမ္းျပည္ ေျမာက္ပိုင္း တပ္မေတာ္၏ ေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္သည့္ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ပန္ဖွ မွ SSPP/SSA ကို တည္ေထာင္ ခဲ့သည္။ လက္မခံသည့္ အဖြဲ႕ကမွ SURA အဖြဲ႕အား တည္ေထာင္ ခဲ့သည္။
ထို႔ ေနာက္တြင္ SURA ႏွင့္ ႐ွမ္းျပည္ ညီညြတ္ေရး တပ္မေတာ္ (SUA) တို႔ တစ္ဖန္ ျပည္လည္ ေပါင္းစည္းကာ မုန္တိုင္း အာမီ (MTA) အျဖစ္သို႔ ၁၉၈၅ ခုႏွစ္ ဧၿပီ လတြင္ ေျပာင္းလဲ ဖြဲ႔စည္းခဲ့သည္။
ထိုမွ ဆက္၌ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီ လ၌ ခြန္ဆာ ဦးေဆာင္သည့္ (MTA) အဖဲြ႕မွ ႏိုင္ငံေတာ္ ေအးခ်မ္း သာယာ ေရးႏွင့္ ဖြံၿဖိဳးေရး ေကာင္စီ ထံ၌ လက္နက္ ခ်သည္ကို လက္မခံသည္ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ႐ြက္ဆစ္ႏွင့္ ၎အား ေထာက္ခံသည့္ အင္အား (၁၀၀၀) ခန္႕တို႕က RCSS/SSA အား ျပန္လည္ စုဖြဲ႔ ဖြဲ႕စည္း ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
႐ွမ္းျပည္ တပ္မေတာ္အား စတင္ ဖဲြ႕စည္းစဥ္ ပါဝင္ ခဲ့သူ မ်ားအနက္ SSPP/SSA နာယက ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေဆထင္ တစ္ဦးသာ ယေန႕ အထိ သက္႐ွိ ထင္႐ွား က်န္ရစ္လ်က္ ႐ွိသည္။
သမိုင္း တစ္ေလွ်ာက္ အကြဲကြဲ အၿပဲၿပဲ ျဖစ္ခဲ့သည့္ ႐ွမ္းလက္နက္ကိုင္ တပ္မေတာ္ မ်ားအား ေပါင္းစည္း ႏိုင္ရန္ အတြက္ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ား အဆက္ဆက္မွ ႀကိဳးပမ္း ခဲ့ေသာ္လည္း ေအာင္ျမင္မႈ မရ႐ွိ ခဲ့ေသးေပ။
ဟံသာ၀တီ ဦး၀င္းတင္ အေမြ
ညီေစာလြင္
ဆရာၾကီး ဟံသာ၀တီ ဦး၀င္းတင္ရဲ႔ စ်ာပနကို သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈုိင္းရဲ႔ စ်ာပန ႏႈုိင္းယွဥ္ၾကပါတယ္။ ေခတ္ခ်င္းမတူေပမယ့္ ဆရာၾကီး နွစ္ေယာက္ရဲ႔ သမုိင္းျဖတ္သန္းမႈကလည္း အေတာ္ေလး တူညီတာကို စဥ္းစားမိပါတယ္။ ႏွစ္ေယာက္ စလံုးဟာ သတင္းစာဆရာဘ၀ကေန ႏိုင္ငံေရးသမား ျဖစ္လာၾကတာခ်င္း အတူတူပါပဲ။
စိတ္ဓာတ္ေရးရာ ႏွလုံးရည္ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ျဖစ္တာခ်င္းလည္း တူပါတယ္။ ဒီေန႔ ျမန္မာျပည္မွာ လူ႐ိုေသရွင္႐ိုေသ သိကၡာရွိတဲ့လူ ရွားပါးေနခ်ိန္မွာ ဦး၀င္းတင္ ကြယ္လြန္သြားတာ ၾကီးမားတဲ့ ဆံုးရႈံးမႈျဖစ္ ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈုိင္း မေသသလို ဟံသာ၀တီ ဦး၀င္းတင္ မေသပါဘူး။
ဟံသာ၀တီ ဦး၀င္းတင္ရဲ႔ ဂုဏ္ေရာင္ေျပာင္မႈေတြထဲမွာ အေရးအၾကီး ဂုဏ္ပုဒ္တခုက ႏုိင္ငံေရးသီလ ျဖစ္ပါတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ က်င့္၀တ္ပုိင္း ေခါင္းေဆာင္မႈ (Moral Leadership) ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ရဲ႔ ၂၀ ရာစု လြတ္လပ္ေရး တုိက္ပြဲမွာ သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈုိင္းက က်င့္၀တ္သီလပိုင္းမွာ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္၊ ဒီလုိပဲ ဟံသာ၀တီ ဦး၀င္းတင္ဟာလည္း ဒီေန႔ေခတ္လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီအေရး တိုက္ပြဲမွာ က်င့္၀တ္စံႏႈန္းအရ စံျပတဦးအျဖစ္ သမိုင္း၀င္သြားပါျပီ။
၂၀၁၄ ခုႏွစ္ဟာ သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈုိင္း ကြယ္လြန္ျခင္း ႏွစ္ ၅၀ ျပည့္နဲ႔ တုိက္ဆုိင္ပါတယ္။ ဟံသာ၀တီ ဦး၀င္းတင္ ကြယ္လြန္ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္ ေလာက္က သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈုိင္းနဲ႔အေၾကာင္းကို ဟံသာ၀တီ ဦး၀င္းတင္က ေဆာင္းပါးတပုဒ္ ေရးပါတယ္။ နယ္ခ်ဲ႔ ရန္သူနံပါတ္တစ္ ဆုိတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ ဒီလႈိုင္းစာေစာင္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈုိင္းကို နယ္ခ်ဲ႔အစိုးရက ထိတ္လန္႔ ေၾကာက္ရြံ႔ခဲ့ရတဲ့ ထင္ရွားတဲ့ အင္အားသံုးရပ္ကိ္ု ထုတ္ျပပါတယ္။
(၁) စာေပအင္အား
(၂) ႏိုင္ငံေရးအင္အား
(၃) လူငယ္မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြနဲ႔ လက္တြဲႏိုင္တဲ့ အင္အားတို႔ကို အတိုခ်ဳပ္ ရွင္းျပထားပါတယ္။
ဒီ႐ႈေထာင့္က ၾကည့္ရင္လည္း ဟံသာ၀တီ ဦး၀င္းတင္နဲ႔ သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈုိင္းတုိ႔ တူညီပါတယ္။ သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈုိင္းလိုပဲ ဟံသာ၀တီ ဦး၀င္းတင္ဟာလည္း အုပ္စုိးသူရဲ႔ နံပါတ္တစ္ ရန္သူျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ဦးတင္ဦးတို႔ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ခံေနရခ်ိန္မွာ ဦး၀င္းတင္ကိုေတာ့ နာမည္ဆုိးနဲ႔ ေက်ာ္ၾကားတဲ့ အင္းစိန္ေထာင္ထဲကို ထည့္ထားခဲ့ပါတယ္။ ပိုျပီး ဆုိးတာက နည္းမ်ဳိးစံုနဲ႔ စိတ္ပိုင္း၊ ရုပ္ပိုင္း ညွဥ္းပမ္း ႏွိပ္စက္ခဲ့ပါတယ္။
ဦး၀င္းတင္ကို စစ္အစိုးရက ညွဥ္းပမ္းသလိုမ်ဳိး အဂၤလိပ္အစိုးရကေတာင္ သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိုင္းကို မညွဥ္းဆဲခဲ့ပါဘူး။ ေျပာရမယ္ ဆုိရင္ ေတာင္အာဖရိက ေခါင္းေဆာင္ နယ္ဆင္မန္ဒဲလားရဲ႔ ေထာင္သက္ ၂၇ ႏွစ္ဟာလည္း ဦး၀င္းတင္ရဲ့ ေထာင္သက္ ႏွစ္ ၂၀ ေလာက္ မၾကမ္းတမ္းခဲ့ပါဘူး။ ထပ္ျဖည့္ရရင္ ကိုယ္က်င့္သီလ ခုိင္မာ ျဖဴစင္တာ၊ အာဏာႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ကင္းခဲ့တာ၊ လူထုမ်က္ႏွာက လြဲလို႔ တျခား ဘယ္မ်က္ႏွာမွာ မၾကည့္တာ စတဲ့ ဂုဏ္ပုဒ္ေတြအရာမွာလည္း ဆရာၾကီး သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈုိင္းနဲ႔ ဟံသာ၀တီ ဦး၀င္းတင္တို႔ တူညီပါတယ္။
ဒီေန႔ေခတ္ ဒီမုိကေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ၾကိဳးပမ္းမႈကို ႏွလံုးရည္တုိက္ပြဲအျဖစ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ကင္ပြန္းတပ္ခဲ့ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုယ္တုိင္ကလည္း နယ္ဆင္မန္ဒဲလား၊ မာတင္လူသာကင္းတုိ႔လို က်င့္၀တ္ပိုင္း ေခါင္းေဆာင္တေယာက္လို အေရးေတာ္ပံုကို တေလွ်ာက္လံုး ဦးေဆာင္မႈေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီႏွစ္ပိုင္းေတြအတြင္းမွာေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ မဟာလူသားေတြကို ႏႈုိင္းယွဥ္မႈေတြ ေလွ်ာ့ပါလာပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ လက္ေတြ႔ႏိုင္ငံေရးထဲမွာ ေဆာင္ရြက္ေနတာေၾကာင့္ တခ်ဳိ႕စံႏႈန္းေတြ ေလွ်ာ့ပါးသြားတဲ့ သေဘာရွိပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးသမား ပိုဆန္သြားပါတယ္။
ဒါက သမုိင္းရဲ႔ ေတာင္းဆုိမႈ၊ သမုိင္းလိုအပ္ခ်က္နဲ႔လည္း ဆိုင္ပါတယ္။ အေရးေတာ္ပံု ေအာင္ျမင္ဖုိ႔ ဆုိရင္ ေခတ္ကို ကိုင္လႈပ္ႏိုင္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးသမားလိုအပ္သလိုပဲ ေခတ္ကို ၾသဇာလႊမ္းနုိင္တဲ့ က်င့္၀တ္ပိုင္း ေခါင္းေဆာင္ လိုအပ္ပါ တယ္။ ေခါင္းေဆာင္မႈ ႏွစ္မ်ဳိးဟာ ကိုင္းကြ်န္းမီ ကြ်န္းကိုင္းမီ သေဘာ၊ အျပန္အလွန္ ထိန္းညွိထားတဲ့ သေဘာ ေဆာင္ပါတယ္။
ဥပမာအေနနဲ႔ လြတ္လပ္ေရးတိုက္ပြဲမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဟာ ႏိုင္ငံေရးသမားကြက္လပ္ကို ျဖည့္ဆည္း ေပးခဲ့ျပီး သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိုင္းက က်င့္၀တ္ပိုင္း ေခါင္းေဆာင္ ကြက္လပ္ကို ျဖည့္ဆည္းေပးခဲ့ပါတယ္။ သူတို႔ ႏွစ္ေယာက္ထဲက တေယာက္ေယာက္ကို ဖယ္ထုတ္ျပီး ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရးကို စဥ္းစားဖို႔ အလြန္ခဲယဥ္း ပါတယ္။
အထင္ရွားဆံုးကေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း လုပ္ၾကံခံခဲ့ရတဲ့ေနာက္ပိုင္းမွာ သခင္ ကိုယ္ေတာင္မႈုိင္း အသက္ရွင္ ေနေပမယ့္ ျမန္မာျပည္ဟာ ျငိမ္ခ်မ္းေရး မရခဲ့ပါဘူး။ ျငိမ္းခ်မ္းေရး၀ါဒီ ဆရာၾကီး ကိုယ္တုိင္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို တမ္းတရင္းနဲ႔ပဲ ေခါင္းခ်သြားရပါတယ္။ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို မျမင္ခဲ့ရရွာပါဘူး။ ေခါင္းေဆာင္ႏွစ္မ်ိးစလံုးမရွိတဲ့ အခ်ိန္ဟာ ျမန္မာျပည္ရဲ႔ အေမွာင္ဆံုး ကာလေတြပါပဲ။
မ်ဳိးဆက္ကြာဟခ်က္အရ ေျပာရရင္လည္း သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈုိင္းနဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း အတြဲအစပ္လိုပဲ ဟံသာ၀တီ ဦး၀င္းတင္နဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ အတြဲအစပ္က ဆင္တူပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို ေ၀ဖန္သူဟာ သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္းျဖစ္ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေ၀ဖန္သူက ဦး၀င္းတင္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အျမဲတမ္း သူကိုယ္သူ ႏွိမ့္ခ်တတ္တဲ့ ဦး၀င္းတင္က သူဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ့ “ႏိုင္ငံေရးေနာက္လုိက္” လုိ႔ ေျပာပါတယ္။ ဒါ ႏိုင္ငံေရးသမား ေနာက္လုိက္နဲ႔ မတူပါဘူး။
“ႏိုင္ငံေရးေနာက္လုိက္” ဆိုတာ ေခါင္းေဆာင္ရဲ့ ႏိုင္ငံေရးအယူအဆ၊ အေတြးအေခၚကို အစဥ္မျပတ္ ေ၀ဖန္ဆန္းစစ္ျပီးမွ ေနာက္က လိုက္သူျဖစ္ျပီး၊ ႏိုင္ငံေရးသမား ေနာက္လုိက္ဆုိတာက ရာထူး၊ ေနရာအတြက္ ေခါင္းေဆာင္ေနာက္က လုိက္သူလို႔ ဟံသာ၀တီ ဦး၀င္းတင္က မၾကာခဏရွင္းျပပါတယ္။ ဟံသာ၀တီ ဦး၀င္းတင္ဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ့ ႏွလံုးရည္တုိက္ပြဲမွာ ႏုိင္ငံေရးေနာက္လုိက္ျဖစ္သလုိ၊ အင္အားအၾကီးမားဆံုး စစ္သူၾကီးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေျပာသလို ဟံသာ၀တီ ဦး၀င္းတင္ ကြယ္လြန္သြားေပမယ့္ ဆရာၾကီးရဲ့ စိတ္ဓာတ္ေတြ၊ စံနမူနာ၊ ၾသ၀ါဒေတြေတာ့ ေသဆံုးသြားမွာမဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမ့ယ္ ဒီမုိကေရစီ အေရးေတာ္ပံုမွာ လက္ေတြ႔ ႏိုင္ငံေရးမွာေရာ၊ က်င့္၀တ္ပိုင္းေရာ ဟာကြက္ေတြ အေတာ္မ်ားမ်ား ေပၚေနပါတယ္။ ဒါေတြကို အစားထုိးဖုိ႔ အခ်ိန္အေတာ္ယူရမယ့္ သေဘာရွိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဦး၀င္းတင္လို သမုိင္းျဖတ္သန္းမႈမ်ဳိးကို အစားထုိးဖို႔ ဆုိတာ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။
ဒါေၾကာင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အတြက္ ပို တာ၀န္ၾကီးသြားပါျပီ။ လက္ေတြ႔ႏုိင္ငံေရး ဦးေဆာင္မႈနဲ႔ က်င့္၀တ္ ေခါင္းေဆာင္မႈကို တျပိဳင္တည္း ထမ္းေဆာင္ဖုိ႔ ခက္ခဲပါတယ္။ ဆရာၾကီး ဦး၀င္းတင္က ေနာက္ဆံုးအခ်ိန္မွာ “ေဒၚေအာင္္ဆန္းစုၾကည္ကို ယံုၾကည္တယ္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လုပ္ႏိုင္မယ္လို႔ ယံုၾကည္တယ္”လုိ႔ ေျပာသြားပါတယ္။ ဒီမုိကေရစီအင္အားစုေတြ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ့ ဦးေဆာင္မႈေနာက္မွာ စည္းစည္းလံုးလံုး လုိက္ဖို႔လည္း မွာၾကားသြားတယ္လုိ႔ ၾကားရပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အတြက္လည္း တျခား ေရြးစရာလည္း မရွိလွပါဘူး။ ေတာင္အာဖရိက ေခါင္းေဆာင္ၾကီး နယ္လ္ဆင္မန္ဒဲလားလို ဒီတာ၀န္ ႏွစ္ရပ္ကို တျပိဳင္တည္း ထမ္းေဆာင္ရပါလိမ့္မယ္။
ဆရာၾကီး ဟံသာ၀တီ ဦး၀င္းတင္ရဲ႔ စ်ာပနကို သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈုိင္းရဲ႔ စ်ာပန ႏႈုိင္းယွဥ္ၾကပါတယ္။ ေခတ္ခ်င္းမတူေပမယ့္ ဆရာၾကီး နွစ္ေယာက္ရဲ႔ သမုိင္းျဖတ္သန္းမႈကလည္း အေတာ္ေလး တူညီတာကို စဥ္းစားမိပါတယ္။ ႏွစ္ေယာက္ စလံုးဟာ သတင္းစာဆရာဘ၀ကေန ႏိုင္ငံေရးသမား ျဖစ္လာၾကတာခ်င္း အတူတူပါပဲ။
စိတ္ဓာတ္ေရးရာ ႏွလုံးရည္ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ျဖစ္တာခ်င္းလည္း တူပါတယ္။ ဒီေန႔ ျမန္မာျပည္မွာ လူ႐ိုေသရွင္႐ိုေသ သိကၡာရွိတဲ့လူ ရွားပါးေနခ်ိန္မွာ ဦး၀င္းတင္ ကြယ္လြန္သြားတာ ၾကီးမားတဲ့ ဆံုးရႈံးမႈျဖစ္ ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈုိင္း မေသသလို ဟံသာ၀တီ ဦး၀င္းတင္ မေသပါဘူး။
ဟံသာ၀တီ ဦး၀င္းတင္ရဲ႔ ဂုဏ္ေရာင္ေျပာင္မႈေတြထဲမွာ အေရးအၾကီး ဂုဏ္ပုဒ္တခုက ႏုိင္ငံေရးသီလ ျဖစ္ပါတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ က်င့္၀တ္ပုိင္း ေခါင္းေဆာင္မႈ (Moral Leadership) ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ရဲ႔ ၂၀ ရာစု လြတ္လပ္ေရး တုိက္ပြဲမွာ သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈုိင္းက က်င့္၀တ္သီလပိုင္းမွာ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္၊ ဒီလုိပဲ ဟံသာ၀တီ ဦး၀င္းတင္ဟာလည္း ဒီေန႔ေခတ္လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီအေရး တိုက္ပြဲမွာ က်င့္၀တ္စံႏႈန္းအရ စံျပတဦးအျဖစ္ သမိုင္း၀င္သြားပါျပီ။
၂၀၁၄ ခုႏွစ္ဟာ သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈုိင္း ကြယ္လြန္ျခင္း ႏွစ္ ၅၀ ျပည့္နဲ႔ တုိက္ဆုိင္ပါတယ္။ ဟံသာ၀တီ ဦး၀င္းတင္ ကြယ္လြန္ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္ ေလာက္က သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈုိင္းနဲ႔အေၾကာင္းကို ဟံသာ၀တီ ဦး၀င္းတင္က ေဆာင္းပါးတပုဒ္ ေရးပါတယ္။ နယ္ခ်ဲ႔ ရန္သူနံပါတ္တစ္ ဆုိတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ ဒီလႈိုင္းစာေစာင္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈုိင္းကို နယ္ခ်ဲ႔အစိုးရက ထိတ္လန္႔ ေၾကာက္ရြံ႔ခဲ့ရတဲ့ ထင္ရွားတဲ့ အင္အားသံုးရပ္ကိ္ု ထုတ္ျပပါတယ္။
(၁) စာေပအင္အား
(၂) ႏိုင္ငံေရးအင္အား
(၃) လူငယ္မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြနဲ႔ လက္တြဲႏိုင္တဲ့ အင္အားတို႔ကို အတိုခ်ဳပ္ ရွင္းျပထားပါတယ္။
ဒီ႐ႈေထာင့္က ၾကည့္ရင္လည္း ဟံသာ၀တီ ဦး၀င္းတင္နဲ႔ သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈုိင္းတုိ႔ တူညီပါတယ္။ သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈုိင္းလိုပဲ ဟံသာ၀တီ ဦး၀င္းတင္ဟာလည္း အုပ္စုိးသူရဲ႔ နံပါတ္တစ္ ရန္သူျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ဦးတင္ဦးတို႔ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ခံေနရခ်ိန္မွာ ဦး၀င္းတင္ကိုေတာ့ နာမည္ဆုိးနဲ႔ ေက်ာ္ၾကားတဲ့ အင္းစိန္ေထာင္ထဲကို ထည့္ထားခဲ့ပါတယ္။ ပိုျပီး ဆုိးတာက နည္းမ်ဳိးစံုနဲ႔ စိတ္ပိုင္း၊ ရုပ္ပိုင္း ညွဥ္းပမ္း ႏွိပ္စက္ခဲ့ပါတယ္။
ဦး၀င္းတင္ကို စစ္အစိုးရက ညွဥ္းပမ္းသလိုမ်ဳိး အဂၤလိပ္အစိုးရကေတာင္ သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိုင္းကို မညွဥ္းဆဲခဲ့ပါဘူး။ ေျပာရမယ္ ဆုိရင္ ေတာင္အာဖရိက ေခါင္းေဆာင္ နယ္ဆင္မန္ဒဲလားရဲ႔ ေထာင္သက္ ၂၇ ႏွစ္ဟာလည္း ဦး၀င္းတင္ရဲ့ ေထာင္သက္ ႏွစ္ ၂၀ ေလာက္ မၾကမ္းတမ္းခဲ့ပါဘူး။ ထပ္ျဖည့္ရရင္ ကိုယ္က်င့္သီလ ခုိင္မာ ျဖဴစင္တာ၊ အာဏာႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ကင္းခဲ့တာ၊ လူထုမ်က္ႏွာက လြဲလို႔ တျခား ဘယ္မ်က္ႏွာမွာ မၾကည့္တာ စတဲ့ ဂုဏ္ပုဒ္ေတြအရာမွာလည္း ဆရာၾကီး သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈုိင္းနဲ႔ ဟံသာ၀တီ ဦး၀င္းတင္တို႔ တူညီပါတယ္။
ဒီေန႔ေခတ္ ဒီမုိကေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ၾကိဳးပမ္းမႈကို ႏွလံုးရည္တုိက္ပြဲအျဖစ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ကင္ပြန္းတပ္ခဲ့ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုယ္တုိင္ကလည္း နယ္ဆင္မန္ဒဲလား၊ မာတင္လူသာကင္းတုိ႔လို က်င့္၀တ္ပိုင္း ေခါင္းေဆာင္တေယာက္လို အေရးေတာ္ပံုကို တေလွ်ာက္လံုး ဦးေဆာင္မႈေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီႏွစ္ပိုင္းေတြအတြင္းမွာေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ မဟာလူသားေတြကို ႏႈုိင္းယွဥ္မႈေတြ ေလွ်ာ့ပါလာပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ လက္ေတြ႔ႏိုင္ငံေရးထဲမွာ ေဆာင္ရြက္ေနတာေၾကာင့္ တခ်ဳိ႕စံႏႈန္းေတြ ေလွ်ာ့ပါးသြားတဲ့ သေဘာရွိပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးသမား ပိုဆန္သြားပါတယ္။
ဒါက သမုိင္းရဲ႔ ေတာင္းဆုိမႈ၊ သမုိင္းလိုအပ္ခ်က္နဲ႔လည္း ဆိုင္ပါတယ္။ အေရးေတာ္ပံု ေအာင္ျမင္ဖုိ႔ ဆုိရင္ ေခတ္ကို ကိုင္လႈပ္ႏိုင္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးသမားလိုအပ္သလိုပဲ ေခတ္ကို ၾသဇာလႊမ္းနုိင္တဲ့ က်င့္၀တ္ပိုင္း ေခါင္းေဆာင္ လိုအပ္ပါ တယ္။ ေခါင္းေဆာင္မႈ ႏွစ္မ်ဳိးဟာ ကိုင္းကြ်န္းမီ ကြ်န္းကိုင္းမီ သေဘာ၊ အျပန္အလွန္ ထိန္းညွိထားတဲ့ သေဘာ ေဆာင္ပါတယ္။
ဥပမာအေနနဲ႔ လြတ္လပ္ေရးတိုက္ပြဲမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဟာ ႏိုင္ငံေရးသမားကြက္လပ္ကို ျဖည့္ဆည္း ေပးခဲ့ျပီး သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိုင္းက က်င့္၀တ္ပိုင္း ေခါင္းေဆာင္ ကြက္လပ္ကို ျဖည့္ဆည္းေပးခဲ့ပါတယ္။ သူတို႔ ႏွစ္ေယာက္ထဲက တေယာက္ေယာက္ကို ဖယ္ထုတ္ျပီး ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရးကို စဥ္းစားဖို႔ အလြန္ခဲယဥ္း ပါတယ္။
အထင္ရွားဆံုးကေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း လုပ္ၾကံခံခဲ့ရတဲ့ေနာက္ပိုင္းမွာ သခင္ ကိုယ္ေတာင္မႈုိင္း အသက္ရွင္ ေနေပမယ့္ ျမန္မာျပည္ဟာ ျငိမ္ခ်မ္းေရး မရခဲ့ပါဘူး။ ျငိမ္းခ်မ္းေရး၀ါဒီ ဆရာၾကီး ကိုယ္တုိင္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို တမ္းတရင္းနဲ႔ပဲ ေခါင္းခ်သြားရပါတယ္။ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို မျမင္ခဲ့ရရွာပါဘူး။ ေခါင္းေဆာင္ႏွစ္မ်ိးစလံုးမရွိတဲ့ အခ်ိန္ဟာ ျမန္မာျပည္ရဲ႔ အေမွာင္ဆံုး ကာလေတြပါပဲ။
မ်ဳိးဆက္ကြာဟခ်က္အရ ေျပာရရင္လည္း သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈုိင္းနဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း အတြဲအစပ္လိုပဲ ဟံသာ၀တီ ဦး၀င္းတင္နဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ အတြဲအစပ္က ဆင္တူပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို ေ၀ဖန္သူဟာ သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္းျဖစ္ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေ၀ဖန္သူက ဦး၀င္းတင္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အျမဲတမ္း သူကိုယ္သူ ႏွိမ့္ခ်တတ္တဲ့ ဦး၀င္းတင္က သူဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ့ “ႏိုင္ငံေရးေနာက္လုိက္” လုိ႔ ေျပာပါတယ္။ ဒါ ႏိုင္ငံေရးသမား ေနာက္လုိက္နဲ႔ မတူပါဘူး။
“ႏိုင္ငံေရးေနာက္လုိက္” ဆိုတာ ေခါင္းေဆာင္ရဲ့ ႏိုင္ငံေရးအယူအဆ၊ အေတြးအေခၚကို အစဥ္မျပတ္ ေ၀ဖန္ဆန္းစစ္ျပီးမွ ေနာက္က လိုက္သူျဖစ္ျပီး၊ ႏိုင္ငံေရးသမား ေနာက္လုိက္ဆုိတာက ရာထူး၊ ေနရာအတြက္ ေခါင္းေဆာင္ေနာက္က လုိက္သူလို႔ ဟံသာ၀တီ ဦး၀င္းတင္က မၾကာခဏရွင္းျပပါတယ္။ ဟံသာ၀တီ ဦး၀င္းတင္ဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ့ ႏွလံုးရည္တုိက္ပြဲမွာ ႏုိင္ငံေရးေနာက္လုိက္ျဖစ္သလုိ၊ အင္အားအၾကီးမားဆံုး စစ္သူၾကီးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေျပာသလို ဟံသာ၀တီ ဦး၀င္းတင္ ကြယ္လြန္သြားေပမယ့္ ဆရာၾကီးရဲ့ စိတ္ဓာတ္ေတြ၊ စံနမူနာ၊ ၾသ၀ါဒေတြေတာ့ ေသဆံုးသြားမွာမဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမ့ယ္ ဒီမုိကေရစီ အေရးေတာ္ပံုမွာ လက္ေတြ႔ ႏိုင္ငံေရးမွာေရာ၊ က်င့္၀တ္ပိုင္းေရာ ဟာကြက္ေတြ အေတာ္မ်ားမ်ား ေပၚေနပါတယ္။ ဒါေတြကို အစားထုိးဖုိ႔ အခ်ိန္အေတာ္ယူရမယ့္ သေဘာရွိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဦး၀င္းတင္လို သမုိင္းျဖတ္သန္းမႈမ်ဳိးကို အစားထုိးဖို႔ ဆုိတာ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။
ဒါေၾကာင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အတြက္ ပို တာ၀န္ၾကီးသြားပါျပီ။ လက္ေတြ႔ႏုိင္ငံေရး ဦးေဆာင္မႈနဲ႔ က်င့္၀တ္ ေခါင္းေဆာင္မႈကို တျပိဳင္တည္း ထမ္းေဆာင္ဖုိ႔ ခက္ခဲပါတယ္။ ဆရာၾကီး ဦး၀င္းတင္က ေနာက္ဆံုးအခ်ိန္မွာ “ေဒၚေအာင္္ဆန္းစုၾကည္ကို ယံုၾကည္တယ္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လုပ္ႏိုင္မယ္လို႔ ယံုၾကည္တယ္”လုိ႔ ေျပာသြားပါတယ္။ ဒီမုိကေရစီအင္အားစုေတြ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ့ ဦးေဆာင္မႈေနာက္မွာ စည္းစည္းလံုးလံုး လုိက္ဖို႔လည္း မွာၾကားသြားတယ္လုိ႔ ၾကားရပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အတြက္လည္း တျခား ေရြးစရာလည္း မရွိလွပါဘူး။ ေတာင္အာဖရိက ေခါင္းေဆာင္ၾကီး နယ္လ္ဆင္မန္ဒဲလားလို ဒီတာ၀န္ ႏွစ္ရပ္ကို တျပိဳင္တည္း ထမ္းေဆာင္ရပါလိမ့္မယ္။
ရန္ကုန္အစုိးရ၏ လႊတ္ေတာ္ေကာ္မတီ ဖြဲ႕စည္းေရး ကန္႔ကြက္မႈ အေျခခံဥပေဒ ခုံ႐ံုးတင္မည္
ေမခ
ရန္ကုန္တိုင္း ေဒသႀကီး အစိုးရအဖြဲ႕၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားကို ေစာင့္ၾကည့္စစ္ေဆးႏိုင္မည့္ ရန္ကုန္တိုင္း ေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ ေကာ္မတီမ်ား ဖြဲ႕စည္းေပးေရး တင္ျပသည့္ အဆုိတခုကို ရန္ကုန္တုိင္း ေဒသႀကီး အစုိးရက ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒႏွင့္ မညီဟုဆုိကာ ပယ္ခ်လိုက္မႈကို ႏုိင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒခုံရုံးသုိ႔ တင္ျပ အဆုံးအျဖတ္ခံယူႏုိင္ေရး ႀကိဳးပမ္းမည္ျဖစ္ေၾကာင္း တုိင္းေဒသႀကီးလႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ားထံမွ စုံစမ္းသိရွိရသည္။
ဧၿပီလ ၂၈ ရက္ေန႔ က်င္းပေသာ ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းတြင္ ဗဟန္းၿမိဳ႕နယ္ မဲဆႏၵနယ္ အမွတ္ ၂ မွ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာ ေဒၚညိဳညိဳသင္းက တုိင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ အတြင္း ျပည္သူ႕ေငြမ်ား သုံးစြဲမႈကို ေစာင့္ၾကည့္ႏိုင္မည့္ ျပည္သူ႔ေငြစာရင္း ေကာ္မတီ၊ ျပည္သူမ်ား၏တိုင္ၾကားစာ ေကာ္မတီ ၊ အစိုးရ၏ လႊတ္ေတာ္ တြင္ ကတိျပဳခ်က္မ်ားကို ေစာင့္ၾကည့္မည့္ ေကာ္မတီမ်ား ဖြဲ႕စည္း ေပးရန္ တင္ျပခဲ့ၿပီး ယင္းတင္ျပခ်က္ကုိ ရန္ကုန္တုိင္း ေဒသႀကီး အစုိးရ၊ စီမံကိန္းႏွင့္ စီးပြားေရးဝန္ႀကီး ဦးသန္းျမင့္ႏွင့္ နယ္စပ္လုံၿခဳံေရး၀န္ႀကီး ဗိုလ္မွဴးႀကီးတင္၀င္း တုိ႔က ျငင္းပယ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ရန္ကုန္တုိင္းအစုိးရ စီမံကိန္းႏွင့္ စီးပြားေရး၀န္ႀကီး ဦးသန္းျမင့္က ” ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၆၇(က)အရ တိုင္းေဒသႀကီး၊ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ေတြဟာ ဥပေဒေရးရာနဲ႔ တိုင္းရင္းသားေရးရာ ကိစၥေတြေလ့လာတင္ျပရာမွာ လိုအပ္သည္႔ ေကာ္မတီနဲ႔အဖြဲ႕ ေတြကို သက္ဆိုင္ရာ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ မ်ားျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းႏိုင္တယ္။ ေနာက္ တိုင္း ေဒသႀကီး ဥပေဒ ပုဒ္မ ၂၃မွာ လႊတ္ေတာ္ သည္ ကာလသတ္မွတ္ခ်က္နဲ႔ လႊတ္ေတာ္စည္းေဝး တခုနဲ႔ တခု ၾကားမွာ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒အေနနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကိုေရြးခ်ယ္ၿပီး ေကာ္မတီဖြဲ႕ႏိုင္တာ ပါပါ တယ္။ ဒီေတာ့ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အေနန႔ဲ တင္ျပတာဟာ ဥပေဒနဲ႔ မညီပါဘူး ” ဟု လႊတ္ေတာ္တြင္ ေျပာဆုိသည္။
ရန္ကုန္တိုင္းအစုိးရ လံုျခံဳေရးႏွင့္ နယ္စပ္ေရးရာ၀န္ႀကီးဗိုလ္မွဴးႀကီးတင္၀င္း ကမူ ” တိုင္းဘတ္ဂ်က္ကို သံုးစြဲတာမွာ စာရင္းစစ္ကစစ္ခံရပါတယ္။ ကန္႔ကြက္တဲ့အေပၚမွာလည္း ျဖဳတ္ရတာေတြ ရွိပါတယ္။တိုင္ၾကားစာနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီးလည္း လစဥ္ေျဖရွင္းေပးေနတာေတြရွိပါတယ္။ ေနာက္ဒီလိုဖြဲ႔တာက ဖြဲ႔စည္းပံုနဲ႔မညီပါဘူး” ဟု ေျပာဆုိကာ တုိင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ ေကာ္မတီမ်ား ဖြဲ႕စည္းေရး အဆုိကုိ ကန္႔ကြက္ခဲ့သည္။
ႏုိင္ငံတ၀န္းရွိ ျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္းေဒသႀကီးမ်ားတြင္ လႊတ္ေတာ္ ေရးရာေကာ္မတီမ်ား ဖြဲ႔စည္းၿပီး ျဖစ္ေသာ္လည္း ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္တြင္ေရးရာေကာ္မတီမ်ား ဖြဲ႕စည္းခြင့္မရွိဟုဆိုကာ ရန္ကုန္တုိင္း ေဒသႀကီး အစုိးရက ျငင္းပယ္လ်က္ရွိေၾကာင္း ေဒါက္တာေဒၚညိဳညိဳသင္းက ေထာက္ျပ ေျပာဆိုသည္။
“အစိုးရအဖြဲ႕က ဒီေကာ္မတီေတြဖြဲ႕တာက ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒနဲ႔ ဆန္႔က်င္တယ္လို႔ တင္ျပလို႔ ဖြဲ႕ခြင့္ မေပးဘူးဆိုရင္ အေျခခံဥပေဒ ခံုရံုးကပဲ ဆံုးျဖတ္ေပးရပါမယ္။ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံပုဒ္မ ၁၆၇နဲ႔ တိုင္းေဒသႀကီး ဥပေဒပုဒ္မ ၂၃တို႔ ဆန္႔က်င္တယ္၊ မဆန္႔က်င္တာက ခံုရံုးကပဲဆံုးျဖတ္ခြင့္ရွိတယ္။ အစိုးရက ဆံုးျဖတ္ခြင့္ မရွိပါဘူး။ ဥပေဒခ်ဳပ္ ကိုလည္း သေဘာထား မွတ္ခ်က္ေတာင္းတာမွာလည္း သူကိုယ္တိုင္က အစိုးရနဲ႔ သေဘာထား မွတ္ခ်က္တူေနတာ စိတ္မေကာင္း စရာပါပဲ “ဟု ေဒါက္တာေဒၚညဳိညဳိသင္းက ဆိုသည္။
ရန္ကုန္တုိင္း ေဒသႀကီး အစိုးရ အေနျဖင့္ လႊတ္ေတာ္ ေငြစာရင္း ေကာ္မတီမ်ားဖြဲ႕စည္းခြင့္ မျပဳျခင္းမွာ အစိုးရ၏ အသံုးစရိတ္ မ်ား အေပၚ ေမးခြန္းထုတ္စရာျဖစ္ေၾကာင္း၊ အစိုးရ၏ အာမခံခ်က္ ၊ ကတိက၀တ္မ်ားကို ေစာင့္ၾကည့္ႏိုင္သည့္ ေကာ္မတီမ်ားကို ျပည္ေထာင္စု အဆင့္တြင္ ဖြဲ႕စည္းထားၿပီး ျဖစ္ေသာ္လည္း တိုင္းေဒသႀကီး အဆင့္တြင္ လက္မခံမႈမွာ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္ေနေၾကာင္း ေဒါက္တာေဒၚ ညိဳညိဳသင္းက လႊတ္ေတာ္ အၿပီး သတင္းမီဒီယာမ်ားအား ေျပာၾကားသည္။
ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး တာေမ ြမဲဆႏၵနယ္(၁) လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ဦးဝင္းထိန္က လႊတ္ေတာ္တြင္ အစိုးရ အေနျဖင့္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏ေမးခြန္းမ်ား ေျဖဆိုေပးရံုျဖင့္ မလံုေလာက္ေၾကာင္း၊ ေျဖရွင္းေပးမည္ဟု ကတိ ကဝတ္ မ်ား ေပးထားေသာ္လည္း မေျဖရွင္းေသးဘဲ က်န္ရွိေနေသာ အေရးကိစၥမ်ားစြာ ရွိေၾကာင္းေထာက္ျပ ေျပာဆိုခဲ့သည္။
“လႊတ္ေတာ္အေနနဲ႔ ေရးရာေကာ္မတီေတြကို ဖြဲ႕စည္းေပးသင့္ပါတယ္။ ခုဆိုရင္အစိုးရပိုင္းက လုပ္ေဆာင္ ေပးမယ္ ဆိုတဲ့ကတိကဝတ္ေတြဟာ လုပ္ေဆာင္ဖို႔လိုအပ္ေနေသးပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဒီလိုသာ လုပ္ခြင့္မရွိရင္ လႊတ္ေတာ္ ရာဇ၀င္ဟာ လႊတ္ေတာ္သက္တမ္းတေလွ်ာက္မွာ ရိုင္းေတာ့မွာျဖစ္လို႔ စဥ္းစားေပးသင့္ပါတယ္”ဟု တင္ျပ ေျပာဆိုခဲ့သည္။
ရန္ကုန္တုိင္း လႊတ္ေတာ္ေရးရာ ေကာ္မတီမ်ား ဖြဲ႕စည္းေရး အေပၚ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး အစိုးရအဖြဲ႕က ျငင္းပယ္ေနမႈ အေပၚ ရန္ကုန္တုိင္းလႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒မွတဆင့္ ႏုိင္ငံေတာ္ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံံ ဥပေဒ ဆုိင္ရာ ခံုရံုးသို႔ တင္သြင္းေရး တုိက္တြန္း ေၾကာင္း အဆုိတရပ္ ထပ္မံ တင္သြင္းမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထိုအဆို တင္သြင္းမႈ ရံႈးနိမ့္ပါက ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒သို႔ တုိင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက လက္မွတ္ ထိုးတင္ျပသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ရန္ကုန္တိုင္း ေဒသႀကီး အစိုးရအဖြဲ႕၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားကို ေစာင့္ၾကည့္စစ္ေဆးႏိုင္မည့္ ရန္ကုန္တိုင္း ေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ ေကာ္မတီမ်ား ဖြဲ႕စည္းေပးေရး တင္ျပသည့္ အဆုိတခုကို ရန္ကုန္တုိင္း ေဒသႀကီး အစုိးရက ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒႏွင့္ မညီဟုဆုိကာ ပယ္ခ်လိုက္မႈကို ႏုိင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒခုံရုံးသုိ႔ တင္ျပ အဆုံးအျဖတ္ခံယူႏုိင္ေရး ႀကိဳးပမ္းမည္ျဖစ္ေၾကာင္း တုိင္းေဒသႀကီးလႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ားထံမွ စုံစမ္းသိရွိရသည္။
ဧၿပီလ ၂၈ ရက္ေန႔ က်င္းပေသာ ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းတြင္ ဗဟန္းၿမိဳ႕နယ္ မဲဆႏၵနယ္ အမွတ္ ၂ မွ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာ ေဒၚညိဳညိဳသင္းက တုိင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ အတြင္း ျပည္သူ႕ေငြမ်ား သုံးစြဲမႈကို ေစာင့္ၾကည့္ႏိုင္မည့္ ျပည္သူ႔ေငြစာရင္း ေကာ္မတီ၊ ျပည္သူမ်ား၏တိုင္ၾကားစာ ေကာ္မတီ ၊ အစိုးရ၏ လႊတ္ေတာ္ တြင္ ကတိျပဳခ်က္မ်ားကို ေစာင့္ၾကည့္မည့္ ေကာ္မတီမ်ား ဖြဲ႕စည္း ေပးရန္ တင္ျပခဲ့ၿပီး ယင္းတင္ျပခ်က္ကုိ ရန္ကုန္တုိင္း ေဒသႀကီး အစုိးရ၊ စီမံကိန္းႏွင့္ စီးပြားေရးဝန္ႀကီး ဦးသန္းျမင့္ႏွင့္ နယ္စပ္လုံၿခဳံေရး၀န္ႀကီး ဗိုလ္မွဴးႀကီးတင္၀င္း တုိ႔က ျငင္းပယ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ရန္ကုန္တုိင္းအစုိးရ စီမံကိန္းႏွင့္ စီးပြားေရး၀န္ႀကီး ဦးသန္းျမင့္က ” ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၆၇(က)အရ တိုင္းေဒသႀကီး၊ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ေတြဟာ ဥပေဒေရးရာနဲ႔ တိုင္းရင္းသားေရးရာ ကိစၥေတြေလ့လာတင္ျပရာမွာ လိုအပ္သည္႔ ေကာ္မတီနဲ႔အဖြဲ႕ ေတြကို သက္ဆိုင္ရာ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ မ်ားျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းႏိုင္တယ္။ ေနာက္ တိုင္း ေဒသႀကီး ဥပေဒ ပုဒ္မ ၂၃မွာ လႊတ္ေတာ္ သည္ ကာလသတ္မွတ္ခ်က္နဲ႔ လႊတ္ေတာ္စည္းေဝး တခုနဲ႔ တခု ၾကားမွာ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒အေနနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကိုေရြးခ်ယ္ၿပီး ေကာ္မတီဖြဲ႕ႏိုင္တာ ပါပါ တယ္။ ဒီေတာ့ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အေနန႔ဲ တင္ျပတာဟာ ဥပေဒနဲ႔ မညီပါဘူး ” ဟု လႊတ္ေတာ္တြင္ ေျပာဆုိသည္။
ရန္ကုန္တိုင္းအစုိးရ လံုျခံဳေရးႏွင့္ နယ္စပ္ေရးရာ၀န္ႀကီးဗိုလ္မွဴးႀကီးတင္၀င္း ကမူ ” တိုင္းဘတ္ဂ်က္ကို သံုးစြဲတာမွာ စာရင္းစစ္ကစစ္ခံရပါတယ္။ ကန္႔ကြက္တဲ့အေပၚမွာလည္း ျဖဳတ္ရတာေတြ ရွိပါတယ္။တိုင္ၾကားစာနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီးလည္း လစဥ္ေျဖရွင္းေပးေနတာေတြရွိပါတယ္။ ေနာက္ဒီလိုဖြဲ႔တာက ဖြဲ႔စည္းပံုနဲ႔မညီပါဘူး” ဟု ေျပာဆုိကာ တုိင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ ေကာ္မတီမ်ား ဖြဲ႕စည္းေရး အဆုိကုိ ကန္႔ကြက္ခဲ့သည္။
ႏုိင္ငံတ၀န္းရွိ ျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္းေဒသႀကီးမ်ားတြင္ လႊတ္ေတာ္ ေရးရာေကာ္မတီမ်ား ဖြဲ႔စည္းၿပီး ျဖစ္ေသာ္လည္း ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္တြင္ေရးရာေကာ္မတီမ်ား ဖြဲ႕စည္းခြင့္မရွိဟုဆိုကာ ရန္ကုန္တုိင္း ေဒသႀကီး အစုိးရက ျငင္းပယ္လ်က္ရွိေၾကာင္း ေဒါက္တာေဒၚညိဳညိဳသင္းက ေထာက္ျပ ေျပာဆိုသည္။
“အစိုးရအဖြဲ႕က ဒီေကာ္မတီေတြဖြဲ႕တာက ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒနဲ႔ ဆန္႔က်င္တယ္လို႔ တင္ျပလို႔ ဖြဲ႕ခြင့္ မေပးဘူးဆိုရင္ အေျခခံဥပေဒ ခံုရံုးကပဲ ဆံုးျဖတ္ေပးရပါမယ္။ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံပုဒ္မ ၁၆၇နဲ႔ တိုင္းေဒသႀကီး ဥပေဒပုဒ္မ ၂၃တို႔ ဆန္႔က်င္တယ္၊ မဆန္႔က်င္တာက ခံုရံုးကပဲဆံုးျဖတ္ခြင့္ရွိတယ္။ အစိုးရက ဆံုးျဖတ္ခြင့္ မရွိပါဘူး။ ဥပေဒခ်ဳပ္ ကိုလည္း သေဘာထား မွတ္ခ်က္ေတာင္းတာမွာလည္း သူကိုယ္တိုင္က အစိုးရနဲ႔ သေဘာထား မွတ္ခ်က္တူေနတာ စိတ္မေကာင္း စရာပါပဲ “ဟု ေဒါက္တာေဒၚညဳိညဳိသင္းက ဆိုသည္။
ရန္ကုန္တုိင္း ေဒသႀကီး အစိုးရ အေနျဖင့္ လႊတ္ေတာ္ ေငြစာရင္း ေကာ္မတီမ်ားဖြဲ႕စည္းခြင့္ မျပဳျခင္းမွာ အစိုးရ၏ အသံုးစရိတ္ မ်ား အေပၚ ေမးခြန္းထုတ္စရာျဖစ္ေၾကာင္း၊ အစိုးရ၏ အာမခံခ်က္ ၊ ကတိက၀တ္မ်ားကို ေစာင့္ၾကည့္ႏိုင္သည့္ ေကာ္မတီမ်ားကို ျပည္ေထာင္စု အဆင့္တြင္ ဖြဲ႕စည္းထားၿပီး ျဖစ္ေသာ္လည္း တိုင္းေဒသႀကီး အဆင့္တြင္ လက္မခံမႈမွာ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္ေနေၾကာင္း ေဒါက္တာေဒၚ ညိဳညိဳသင္းက လႊတ္ေတာ္ အၿပီး သတင္းမီဒီယာမ်ားအား ေျပာၾကားသည္။
ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး တာေမ ြမဲဆႏၵနယ္(၁) လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ဦးဝင္းထိန္က လႊတ္ေတာ္တြင္ အစိုးရ အေနျဖင့္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏ေမးခြန္းမ်ား ေျဖဆိုေပးရံုျဖင့္ မလံုေလာက္ေၾကာင္း၊ ေျဖရွင္းေပးမည္ဟု ကတိ ကဝတ္ မ်ား ေပးထားေသာ္လည္း မေျဖရွင္းေသးဘဲ က်န္ရွိေနေသာ အေရးကိစၥမ်ားစြာ ရွိေၾကာင္းေထာက္ျပ ေျပာဆိုခဲ့သည္။
“လႊတ္ေတာ္အေနနဲ႔ ေရးရာေကာ္မတီေတြကို ဖြဲ႕စည္းေပးသင့္ပါတယ္။ ခုဆိုရင္အစိုးရပိုင္းက လုပ္ေဆာင္ ေပးမယ္ ဆိုတဲ့ကတိကဝတ္ေတြဟာ လုပ္ေဆာင္ဖို႔လိုအပ္ေနေသးပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဒီလိုသာ လုပ္ခြင့္မရွိရင္ လႊတ္ေတာ္ ရာဇ၀င္ဟာ လႊတ္ေတာ္သက္တမ္းတေလွ်ာက္မွာ ရိုင္းေတာ့မွာျဖစ္လို႔ စဥ္းစားေပးသင့္ပါတယ္”ဟု တင္ျပ ေျပာဆိုခဲ့သည္။
ရန္ကုန္တုိင္း လႊတ္ေတာ္ေရးရာ ေကာ္မတီမ်ား ဖြဲ႕စည္းေရး အေပၚ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး အစိုးရအဖြဲ႕က ျငင္းပယ္ေနမႈ အေပၚ ရန္ကုန္တုိင္းလႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒မွတဆင့္ ႏုိင္ငံေတာ္ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံံ ဥပေဒ ဆုိင္ရာ ခံုရံုးသို႔ တင္သြင္းေရး တုိက္တြန္း ေၾကာင္း အဆုိတရပ္ ထပ္မံ တင္သြင္းမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထိုအဆို တင္သြင္းမႈ ရံႈးနိမ့္ပါက ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒သို႔ တုိင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက လက္မွတ္ ထိုးတင္ျပသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ပစၥတုိတစ္လက္ႏွင့္ မူးယစ္ေဆးျပားမ်ား သယ္လာသူ ဒဂုံဧရာအေ၀းေျပးတြင္ဖမ္းမိ
ေဇာ္ေဇာ္ေထြး
ပစၥတုိေသနတ္တစ္လက္ႏွင္႔အတူ စိတ္ႂကြမူးယစ္ေဆးျပားမ်ား သယ္လာသည့္ ခရီးသည္တစ္ဦးကုိ လိႈင္သာယာ ဒဂံုဧရာ အေဝးေျပးကားဝင္း အတြင္းတြင္ ႀကိဳတင္သတင္းအရ ဧၿပီ ၂၇ ရက္ ည ၈ နာရီခန္႔က ဖမ္းဆီးရမိလိုက္ သည္။
အင္းစိန္ရဲစခန္း မူးယစ္(ပ)၅/၂၀၁၄၊ မူးယစ္ေဆးဝါးႏွင့္ စိတ္ကိုေျပာင္းလဲေစသည့္ ေဆးဝါမ်ားဆုိင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ ၁၅/၁၆(ဂ)/၂၁ အမႈ ကြင္းဆက္သတင္းအရ မူးယစ္ေဆးဖမ္းဆီးအေရးအဖြဲ႔က အေဝးေျပး ရဲကင္းအဖြဲ႔ႏွင့္အတူ ေစာင့္ဆိုင္း ဖမ္းဆီးခဲ့ျခင္း ျဖစ္ သည္။
ပုသိမ္မွ ရန္ကုန္သို႔ ဝင္ေရာင္လာသည့္ ယာဥ္၏ ခံုအမွတ္ (၁)တြင္ လိုက္ပါလာသည့္ ျမဝတီၿမိဳ႕တြင္ေနထုိင္ေသာ သီဟေဇာ္(ခ) ဇမင္းဟန္ကို ခရီးသည္နားေနေဆာင္အတြင္း ေခၚယူစစ္ေဆးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ဝတ္ဆင္ထားသည့္ အတြင္းခံ ေဘာင္းဘီအတိုအတြင္းမွ တန္ဖိုး တစ္သိန္းကိုးေသာင္းဖိုးရွိ WY စာတမ္းပါ လိေမၼာ္ေရာင္ စိတ္ႂကြေဆးျပား (၃၇)ျပားႏွင့္ အစိမ္းေရာင္ စိတ္ႂကြေဆးျပား (၁)ျပားတို႔ကို ေတြ႔ရွိခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။
ထို႔ျပင္ ၎၏ လက္အတြင္းမွ လက္ကိုင္ဖုန္းႏွစ္လံုးအျပင္ ၎လြယ္ထားသည့္ ေက်ာပိုးအိတ္အတြင္းမွ အနက္ေရာင္ ေလပစၥတို (၁)လတ္ႏွင့္ စတီးေဘာေစ့(၄)လံုး ထည့္ထားသည့္ က်ည္အိမ္(၁)ခုတို႔ကို ရွာေဖြေတြ႔ရွိခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။
ယင္းေတြ႔ရွိမႈမ်ားေၾကာင့္ သီဟေဇာ္(ခ)ဇမင္းဟန္ကို အေရးယူေပးရန္ မူးယစ္တပ္ဖြဲ႔မွ ရဲအုပ္ ခါးလီက တရားလိုျပဳလုပ္ တုိင္တန္း ၿပီး လႈိင္သာယာ ေသာင္ႀကီးနယ္ေျမ ရဲစခန္းက မူးယစ္ (ပ)၁/၂၀၁၄၊ မူးယစ္ေဆးဝါးႏွင့္ စိတ္ကိုေျပာင္းလဲေစသည့္ေဆးဝါးဆိုင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ ၁၅/၁၉(က)ျဖင့္ အေရးယူသြားမည္ဟု ဆိုသည္။
ထို႔ျပင္ အနက္ေရာင္ ေလပစၥတိုေသနက္ကိုလည္း မူခင္းရဲတပ္ဖြဲ႔ လက္နက္ကြ်မ္းက်င္သူထံေပးပို႔ ထင္ျမင္ခ်က္ေတာင္းခံၿပီး ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ရန္ စီစဥ္ထားရွိသည္ဟု ရဲတပ္ဖြဲ႔က ထုတ္ျပန္ထားသည္။
ပစၥတုိေသနတ္တစ္လက္ႏွင္႔အတူ စိတ္ႂကြမူးယစ္ေဆးျပားမ်ား သယ္လာသည့္ ခရီးသည္တစ္ဦးကုိ လိႈင္သာယာ ဒဂံုဧရာ အေဝးေျပးကားဝင္း အတြင္းတြင္ ႀကိဳတင္သတင္းအရ ဧၿပီ ၂၇ ရက္ ည ၈ နာရီခန္႔က ဖမ္းဆီးရမိလိုက္ သည္။
အင္းစိန္ရဲစခန္း မူးယစ္(ပ)၅/၂၀၁၄၊ မူးယစ္ေဆးဝါးႏွင့္ စိတ္ကိုေျပာင္းလဲေစသည့္ ေဆးဝါမ်ားဆုိင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ ၁၅/၁၆(ဂ)/၂၁ အမႈ ကြင္းဆက္သတင္းအရ မူးယစ္ေဆးဖမ္းဆီးအေရးအဖြဲ႔က အေဝးေျပး ရဲကင္းအဖြဲ႔ႏွင့္အတူ ေစာင့္ဆိုင္း ဖမ္းဆီးခဲ့ျခင္း ျဖစ္ သည္။
ပုသိမ္မွ ရန္ကုန္သို႔ ဝင္ေရာင္လာသည့္ ယာဥ္၏ ခံုအမွတ္ (၁)တြင္ လိုက္ပါလာသည့္ ျမဝတီၿမိဳ႕တြင္ေနထုိင္ေသာ သီဟေဇာ္(ခ) ဇမင္းဟန္ကို ခရီးသည္နားေနေဆာင္အတြင္း ေခၚယူစစ္ေဆးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ဝတ္ဆင္ထားသည့္ အတြင္းခံ ေဘာင္းဘီအတိုအတြင္းမွ တန္ဖိုး တစ္သိန္းကိုးေသာင္းဖိုးရွိ WY စာတမ္းပါ လိေမၼာ္ေရာင္ စိတ္ႂကြေဆးျပား (၃၇)ျပားႏွင့္ အစိမ္းေရာင္ စိတ္ႂကြေဆးျပား (၁)ျပားတို႔ကို ေတြ႔ရွိခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။
ထို႔ျပင္ ၎၏ လက္အတြင္းမွ လက္ကိုင္ဖုန္းႏွစ္လံုးအျပင္ ၎လြယ္ထားသည့္ ေက်ာပိုးအိတ္အတြင္းမွ အနက္ေရာင္ ေလပစၥတို (၁)လတ္ႏွင့္ စတီးေဘာေစ့(၄)လံုး ထည့္ထားသည့္ က်ည္အိမ္(၁)ခုတို႔ကို ရွာေဖြေတြ႔ရွိခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။
ယင္းေတြ႔ရွိမႈမ်ားေၾကာင့္ သီဟေဇာ္(ခ)ဇမင္းဟန္ကို အေရးယူေပးရန္ မူးယစ္တပ္ဖြဲ႔မွ ရဲအုပ္ ခါးလီက တရားလိုျပဳလုပ္ တုိင္တန္း ၿပီး လႈိင္သာယာ ေသာင္ႀကီးနယ္ေျမ ရဲစခန္းက မူးယစ္ (ပ)၁/၂၀၁၄၊ မူးယစ္ေဆးဝါးႏွင့္ စိတ္ကိုေျပာင္းလဲေစသည့္ေဆးဝါးဆိုင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ ၁၅/၁၉(က)ျဖင့္ အေရးယူသြားမည္ဟု ဆိုသည္။
ထို႔ျပင္ အနက္ေရာင္ ေလပစၥတိုေသနက္ကိုလည္း မူခင္းရဲတပ္ဖြဲ႔ လက္နက္ကြ်မ္းက်င္သူထံေပးပို႔ ထင္ျမင္ခ်က္ေတာင္းခံၿပီး ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ရန္ စီစဥ္ထားရွိသည္ဟု ရဲတပ္ဖြဲ႔က ထုတ္ျပန္ထားသည္။
မီဒီယာသမားမ်ား အေပၚ ဖိႏွိပ္ အေရးယူမႈ ျပည္တြင္း ျပည္ပ မီဒီယာအဖြဲ႕မ်ား ကန္႔ကြက္မည္
သူဇာ
အစိုးရက မီဒီယာသမားမ်ား အေပၚ ဥပေဒ အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ ဖမ္းဆီး အေရးယူ ေထာင္ခ်ေနျခင္းကို ရပ္တန္႔ ေပးရန္ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ မီဒီယာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ မီဒီယာ သမားမ်ား စုေပါင္းၿပီး ကန္႔ကြက္ရန္ စီစဥ္ေနသည္။
သတင္းမီဒီယာ သမားမ်ားအား ဖမ္းဆီး အေရးယူ ေထာင္ခ်ခံေနရသည့္ အေျခအေနမ်ား ရပ္တန္႔ေစေရး အတြက္ ယခုလ ၂၆ ရက္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕Home ခန္းမမွာ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ မီဒီယာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ေတြ႔ဆံုၿပီး ေဆြးေႏြးပြဲ က်င္းပခဲ့သည္။
အဆိုပါ ေဆြးေႏြးပြဲႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာ ဂ်ာနယ္လစ္ ကြန္ရက္ (MJN) တြဲဖက္ အတြင္းေရးမႉး ဦးသန္းေဌးက “လာမယ့္ ေမလ ၃ ရက္မွာ မီဒီယာသမားေတြကို ဖိႏွိပ္ေနတဲ့ အေျခအေန၊ အစိုးရ အဖဲြ႔က မီဒီယာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္ ေဆာင္ရြက္တာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အလုပ္ရံု ေဆြးေႏြပြဲ တခု လုပ္မယ္။ မီဒီယာသမားေတြက လြတ္လပ္စြာ ဆႏၵ ေဖာ္ထုတ္ဖုိ႔၊ ကန္ပိန္းေတြလည္း လုပ္ေဆာင္မယ္လို႔ သိရတယ္။ အဲဒီအဖြဲ႔ကေန မီဒီယာ အဖြဲ႔အစည္းေတြ အခ်င္းခ်င္းကို ခ်ိတ္ဆက္ ေပးဖုိ႔ပါ” ဟု ေျပာသည္။
ဖမ္းဆီးခံထားရသည့္ သတင္းေထာက္မ်ား ျပန္လႊတ္ေပးေရး၊ မီဒီယာ ဖိႏွိပ္မႈမ်ား ရပ္တန္႔ေရး၊ ဌာနဆုိင္ရာမ်ားတြင္ လြတ္လပ္စြာ သတင္း အခ်က္အလက္ ရယူခြင့္ ေပးေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ရန္ကုန္တုိင္း ေဒသႀကီး အပါအ၀င္ ပဲခူးတုိင္း ေဒသႀကီး ျပည္ၿမိဳ႕၊ မြန္ျပည္နယ္ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕မ်ားတြင္ ၿပီးခဲ့သည့္ ရက္ပုိင္း အတြင္းက ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ ခဲ့ၾကသည္။
“အစိုးရ အေနနဲ႔ မီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ကို ျပန္လည္ ေပးခဲ့ေပမယ့္ သတင္းသမားေတြကို ဒီအတုိင္း လႊတ္ထားလို႔ မရဘူး၊ တခ်ိဳ႕ ကိစၥေတြကို သူတုိ႔ကို အေရးယူဖုိ႔ လိုတယ္ ဆုိတာေတြ ျပသခ်င္တဲ့ သေဘာထားမ်ိဳးေတြ ရွိေနတယ္၊ အဲဒါေတြကို ျပသခ်င္တဲ့ အတြက္ လိြဳင္ေကာ္မွာ သတင္းေထာက္ကို ေထာင္ခ်တယ္၊ Unity ဂ်ာနယ္ ကိစၥ ျဖစ္တယ္၊ အခုဆုိ ကိုေဇာ္ေဖ အမႈက ျဖစ္ခဲ့တာ ၾကာပါၿပီ၊ အခုမွ ေထာင္ခ်လိုက္တာမ်ိဳး ေတြ႔ရတယ္”ဟု ျမန္မာႏုိင္ငံ စာနယ္ဇင္း ေကာင္စီ၀င္၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ စာနယ္ဇင္း သမဂၢ အဖြဲ႔၀င္ တဦး ျဖစ္သည့္ ဦးေဇာ္သက္ေထြးက ဆုိသည္။
Home တြင္ က်င္းပသည့္ ေဆြးေႏြးပြဲ အၿပီးတြင္ လက္ရွိ ႀကံဳေတြ႔ ေနရသည့္ မီဒီယာ ဖိႏွိပ္မႈမႈႏွင့္ မီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ကို ထိပါးလာသည့္ ကိစၥရပ္မ်ားကို တာ၀န္ခံ ေျဖရွင္း ေဆာင္ရြက္မည့္ ေကာ္မတီ တခု ဖြဲ႔စည္းရန္ သေဘာတူညီခဲ့ေၾကာင္း သိရ သည္။ ယင္းအျပင္ လာမည့္ ေမလ ၃ ရက္ World Press Freedom Day တြင္ မီဒီယာအလုပ္႐ုံ ေဆြးေႏြးပြဲ တခု က်င္းပ သြားရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
“အဲဒီေန႔မွာ တုိင္းနဲ႔ ျပည္နယ္ ၁၄ ခုမွာ ရွိတဲ့ သတင္းေထာက္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးပါမယ္။ တႏုိင္ငံလံုးက လက္ခံႏုိင္မယ့္ မီဒီယာ က်င့္၀တ္ကို က်ေနာ္တုိ႔ ေရးဆြဲ ၿပီးပါၿပီ၊ အဲဒီပြဲမွာ အတည္ျပဳပါမယ္။ တိုင္းနဲ႔ ျပည္နယ္က မီဒီယာသမား တရာေက်ာ္ တက္ေရာက္မယ္။ ေနာက္ၿပီး ဖမ္းဆီး ေထာင္ခ်ခံရတဲ့ ကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးပါမယ္”ဟု ဦးေဇာ္သက္ေထြး က ဆက္ေျပာသည္။
အစိုးရက မီဒီယာသမားမ်ား အေပၚ ဖမ္းဆီး အေရးယူ ေထာင္ခ်သည့္ လုပ္ရပ္မ်ားသည့္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းက Eleven ဂ်ာနယ္မွ နယ္သတင္းေထာက္ ေနာ္ခိုင္ခိုင္ေအးခ်ိဳ(ခ)မခိုင္ကို အသေရ ဖ်က္မႈ၊ ပိုက္နက္ က်ဴးလြန္သည့္ ျပစ္မႈမ်ားျဖင့္ ေထာင္ဒဏ္ ၃ လ ခ်မွတ္ ခဲ့သည္။
အလားတူ Unity ဂ်ာနယ္တြင္ ပါရွိသည့္ “ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးေဟာင္း၊ လက္ရွိ ကာခ်ဳပ္ႏွင့္ တ႐ုတ္ ပညာရွင္တို႔၏ ေပါက္ၿမိဳ႕နယ္ရွိ လွ်ိဳ႕၀ွက္ ဓာတု လက္နက္စက္႐ံု” သတင္းေဆာင္းပါး ေရးသားမႈေၾကာင့္ Unity ဂ်ာနယ္ အမႈေဆာင္ အရာရွိခ်ဳပ္ ဦးတင့္ဆန္း၊ သတင္းေထာက္ ကိုရာဇာဦး၊ ကိုပိုင္သက္ေက်ာ္ႏွင့္ ကိုလူေမာ္ႏုိင္ တုိ႔ကုိ ႏုိင္ငံေတာ္ လွ်ဳိ႕၀ွက္ခ်က္ ေပါက္ၾကားမႈ ပုဒ္မ ၃/ ၁ (က) ၉ ျဖင့္ ၿပီးခဲ့သည့္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ အတြင္း၌ ထပ္မံ တရားစြဲဆို ခဲ့သည္။
ယင္းျဖစ္ရပ္မ်ား အျပင္ DVB သတင္းေထာက္ ကိုေဇာ္ေဖက အမ်ားျပည္သူ သိလိုေသာ ပညာသင္ဆု ဆုိင္ရာ သတင္းကို မေကြးၿမိဳ႕နယ္ ပညာေရးဌာနတြင္ သတင္း ရယူခဲ့ျခင္း အေပၚ မေကြးၿမိဳ႕နယ္ ပညာေရး ဌာနက ၀တၱရား ေႏွာက္ယွက္မႈ ပုဒ္မ ၃၅၃၊ ပိုင္နက္ က်ဴးလြန္မႈ ပုဒ္မ ၄၄၈ တုိ႔ႏွင့္ တရားလို ျပဳကာ သတင္း ရယူခဲ့သည့္ ကိုေဇာ္ေဖႏွင့္ ေက်ာင္းသားမိဘ ကို၀င္းျမင့္လိႈင္တုိ႔ကို ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၂၄ ရက္တြင္ တရားစဲြဆုိ ခဲ့သည္။
တရားစြဲဆုိၿပီး တႏွစ္ခြဲေက်ာ္ အၾကာ ယခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၇ ရက္တြင္ ကိုေဇာ္ေဖတုိ႔ကို မေကြးၿမိဳ႕နယ္ တရားရံုးက ေထာင္ဒဏ္ တစ္ႏွစ္ အမိန္႔ခ်မွတ္ခဲ့သည္။
အဆိုပါ ကိစၥရပ္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး DVB ျမန္မာပိုင္း သတင္းဌာန တာ၀န္္ခံ ဦးတုိးေဇာ္လတ္က “က်ေနာ္တုိ႔ကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ သတင္းေထာက္ အတြက္ တိုင္းတရား႐ုံး အထိ အယူခံ၀င္ထားတယ္၊ သက္ဆုိင္ရာ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ မီဒီယာ အဖြဲ႔အစည္း ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ သြားမယ္၊ အဖမ္းခံရတဲ့ သတင္းသမားေတြ ခ်က္ခ်င္း လႊတ္ေပးဖုိ႔ မီဒီယာသမားေတြ ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပ ၾကတယ္၊ အဲဒီကိစၥေတြမွာလည္း က်ေနာ္တုိ႔ ပူးေပါင္း ပါ၀င္ သြားမွာပါ၊ မီဒီယာ ဖိႏွိပ္မႈေတြ ရပ္တံ့ေအာင္ အားလံုးနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ပူးေပါင္းသြားမွာပါ”ဟု ေျပာဆိုသည္။
လာမည့္ ေမလ ပထမပတ္ အတြင္း မေကြးၿမိဳ႕ရွိ သတင္းေထာက္မ်ား စုေပါင္းၿပီး ဖမ္းဆီးခံ သတင္းေထာက္မ်ား လႊတ္ေပး ေရး အတြက္ ဆႏၵ ေဖာ္ထုတ္သြားရန္ စီစဥ္ေနေၾကာင္းလည္း သိရသည္။
အစိုးရက မီဒီယာသမားမ်ား အေပၚ ဥပေဒ အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ ဖမ္းဆီး အေရးယူ ေထာင္ခ်ေနျခင္းကို ရပ္တန္႔ ေပးရန္ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ မီဒီယာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ မီဒီယာ သမားမ်ား စုေပါင္းၿပီး ကန္႔ကြက္ရန္ စီစဥ္ေနသည္။
သတင္းမီဒီယာ သမားမ်ားအား ဖမ္းဆီး အေရးယူ ေထာင္ခ်ခံေနရသည့္ အေျခအေနမ်ား ရပ္တန္႔ေစေရး အတြက္ ယခုလ ၂၆ ရက္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕Home ခန္းမမွာ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ မီဒီယာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ေတြ႔ဆံုၿပီး ေဆြးေႏြးပြဲ က်င္းပခဲ့သည္။
အဆိုပါ ေဆြးေႏြးပြဲႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာ ဂ်ာနယ္လစ္ ကြန္ရက္ (MJN) တြဲဖက္ အတြင္းေရးမႉး ဦးသန္းေဌးက “လာမယ့္ ေမလ ၃ ရက္မွာ မီဒီယာသမားေတြကို ဖိႏွိပ္ေနတဲ့ အေျခအေန၊ အစိုးရ အဖဲြ႔က မီဒီယာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္ ေဆာင္ရြက္တာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အလုပ္ရံု ေဆြးေႏြပြဲ တခု လုပ္မယ္။ မီဒီယာသမားေတြက လြတ္လပ္စြာ ဆႏၵ ေဖာ္ထုတ္ဖုိ႔၊ ကန္ပိန္းေတြလည္း လုပ္ေဆာင္မယ္လို႔ သိရတယ္။ အဲဒီအဖြဲ႔ကေန မီဒီယာ အဖြဲ႔အစည္းေတြ အခ်င္းခ်င္းကို ခ်ိတ္ဆက္ ေပးဖုိ႔ပါ” ဟု ေျပာသည္။
ဖမ္းဆီးခံထားရသည့္ သတင္းေထာက္မ်ား ျပန္လႊတ္ေပးေရး၊ မီဒီယာ ဖိႏွိပ္မႈမ်ား ရပ္တန္႔ေရး၊ ဌာနဆုိင္ရာမ်ားတြင္ လြတ္လပ္စြာ သတင္း အခ်က္အလက္ ရယူခြင့္ ေပးေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ရန္ကုန္တုိင္း ေဒသႀကီး အပါအ၀င္ ပဲခူးတုိင္း ေဒသႀကီး ျပည္ၿမိဳ႕၊ မြန္ျပည္နယ္ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕မ်ားတြင္ ၿပီးခဲ့သည့္ ရက္ပုိင္း အတြင္းက ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ ခဲ့ၾကသည္။
“အစိုးရ အေနနဲ႔ မီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ကို ျပန္လည္ ေပးခဲ့ေပမယ့္ သတင္းသမားေတြကို ဒီအတုိင္း လႊတ္ထားလို႔ မရဘူး၊ တခ်ိဳ႕ ကိစၥေတြကို သူတုိ႔ကို အေရးယူဖုိ႔ လိုတယ္ ဆုိတာေတြ ျပသခ်င္တဲ့ သေဘာထားမ်ိဳးေတြ ရွိေနတယ္၊ အဲဒါေတြကို ျပသခ်င္တဲ့ အတြက္ လိြဳင္ေကာ္မွာ သတင္းေထာက္ကို ေထာင္ခ်တယ္၊ Unity ဂ်ာနယ္ ကိစၥ ျဖစ္တယ္၊ အခုဆုိ ကိုေဇာ္ေဖ အမႈက ျဖစ္ခဲ့တာ ၾကာပါၿပီ၊ အခုမွ ေထာင္ခ်လိုက္တာမ်ိဳး ေတြ႔ရတယ္”ဟု ျမန္မာႏုိင္ငံ စာနယ္ဇင္း ေကာင္စီ၀င္၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ စာနယ္ဇင္း သမဂၢ အဖြဲ႔၀င္ တဦး ျဖစ္သည့္ ဦးေဇာ္သက္ေထြးက ဆုိသည္။
Home တြင္ က်င္းပသည့္ ေဆြးေႏြးပြဲ အၿပီးတြင္ လက္ရွိ ႀကံဳေတြ႔ ေနရသည့္ မီဒီယာ ဖိႏွိပ္မႈမႈႏွင့္ မီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ကို ထိပါးလာသည့္ ကိစၥရပ္မ်ားကို တာ၀န္ခံ ေျဖရွင္း ေဆာင္ရြက္မည့္ ေကာ္မတီ တခု ဖြဲ႔စည္းရန္ သေဘာတူညီခဲ့ေၾကာင္း သိရ သည္။ ယင္းအျပင္ လာမည့္ ေမလ ၃ ရက္ World Press Freedom Day တြင္ မီဒီယာအလုပ္႐ုံ ေဆြးေႏြးပြဲ တခု က်င္းပ သြားရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
“အဲဒီေန႔မွာ တုိင္းနဲ႔ ျပည္နယ္ ၁၄ ခုမွာ ရွိတဲ့ သတင္းေထာက္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးပါမယ္။ တႏုိင္ငံလံုးက လက္ခံႏုိင္မယ့္ မီဒီယာ က်င့္၀တ္ကို က်ေနာ္တုိ႔ ေရးဆြဲ ၿပီးပါၿပီ၊ အဲဒီပြဲမွာ အတည္ျပဳပါမယ္။ တိုင္းနဲ႔ ျပည္နယ္က မီဒီယာသမား တရာေက်ာ္ တက္ေရာက္မယ္။ ေနာက္ၿပီး ဖမ္းဆီး ေထာင္ခ်ခံရတဲ့ ကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးပါမယ္”ဟု ဦးေဇာ္သက္ေထြး က ဆက္ေျပာသည္။
အစိုးရက မီဒီယာသမားမ်ား အေပၚ ဖမ္းဆီး အေရးယူ ေထာင္ခ်သည့္ လုပ္ရပ္မ်ားသည့္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းက Eleven ဂ်ာနယ္မွ နယ္သတင္းေထာက္ ေနာ္ခိုင္ခိုင္ေအးခ်ိဳ(ခ)မခိုင္ကို အသေရ ဖ်က္မႈ၊ ပိုက္နက္ က်ဴးလြန္သည့္ ျပစ္မႈမ်ားျဖင့္ ေထာင္ဒဏ္ ၃ လ ခ်မွတ္ ခဲ့သည္။
အလားတူ Unity ဂ်ာနယ္တြင္ ပါရွိသည့္ “ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးေဟာင္း၊ လက္ရွိ ကာခ်ဳပ္ႏွင့္ တ႐ုတ္ ပညာရွင္တို႔၏ ေပါက္ၿမိဳ႕နယ္ရွိ လွ်ိဳ႕၀ွက္ ဓာတု လက္နက္စက္႐ံု” သတင္းေဆာင္းပါး ေရးသားမႈေၾကာင့္ Unity ဂ်ာနယ္ အမႈေဆာင္ အရာရွိခ်ဳပ္ ဦးတင့္ဆန္း၊ သတင္းေထာက္ ကိုရာဇာဦး၊ ကိုပိုင္သက္ေက်ာ္ႏွင့္ ကိုလူေမာ္ႏုိင္ တုိ႔ကုိ ႏုိင္ငံေတာ္ လွ်ဳိ႕၀ွက္ခ်က္ ေပါက္ၾကားမႈ ပုဒ္မ ၃/ ၁ (က) ၉ ျဖင့္ ၿပီးခဲ့သည့္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ အတြင္း၌ ထပ္မံ တရားစြဲဆို ခဲ့သည္။
ယင္းျဖစ္ရပ္မ်ား အျပင္ DVB သတင္းေထာက္ ကိုေဇာ္ေဖက အမ်ားျပည္သူ သိလိုေသာ ပညာသင္ဆု ဆုိင္ရာ သတင္းကို မေကြးၿမိဳ႕နယ္ ပညာေရးဌာနတြင္ သတင္း ရယူခဲ့ျခင္း အေပၚ မေကြးၿမိဳ႕နယ္ ပညာေရး ဌာနက ၀တၱရား ေႏွာက္ယွက္မႈ ပုဒ္မ ၃၅၃၊ ပိုင္နက္ က်ဴးလြန္မႈ ပုဒ္မ ၄၄၈ တုိ႔ႏွင့္ တရားလို ျပဳကာ သတင္း ရယူခဲ့သည့္ ကိုေဇာ္ေဖႏွင့္ ေက်ာင္းသားမိဘ ကို၀င္းျမင့္လိႈင္တုိ႔ကို ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၂၄ ရက္တြင္ တရားစဲြဆုိ ခဲ့သည္။
တရားစြဲဆုိၿပီး တႏွစ္ခြဲေက်ာ္ အၾကာ ယခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၇ ရက္တြင္ ကိုေဇာ္ေဖတုိ႔ကို မေကြးၿမိဳ႕နယ္ တရားရံုးက ေထာင္ဒဏ္ တစ္ႏွစ္ အမိန္႔ခ်မွတ္ခဲ့သည္။
အဆိုပါ ကိစၥရပ္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး DVB ျမန္မာပိုင္း သတင္းဌာန တာ၀န္္ခံ ဦးတုိးေဇာ္လတ္က “က်ေနာ္တုိ႔ကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ သတင္းေထာက္ အတြက္ တိုင္းတရား႐ုံး အထိ အယူခံ၀င္ထားတယ္၊ သက္ဆုိင္ရာ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ မီဒီယာ အဖြဲ႔အစည္း ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ သြားမယ္၊ အဖမ္းခံရတဲ့ သတင္းသမားေတြ ခ်က္ခ်င္း လႊတ္ေပးဖုိ႔ မီဒီယာသမားေတြ ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပ ၾကတယ္၊ အဲဒီကိစၥေတြမွာလည္း က်ေနာ္တုိ႔ ပူးေပါင္း ပါ၀င္ သြားမွာပါ၊ မီဒီယာ ဖိႏွိပ္မႈေတြ ရပ္တံ့ေအာင္ အားလံုးနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ပူးေပါင္းသြားမွာပါ”ဟု ေျပာဆိုသည္။
လာမည့္ ေမလ ပထမပတ္ အတြင္း မေကြးၿမိဳ႕ရွိ သတင္းေထာက္မ်ား စုေပါင္းၿပီး ဖမ္းဆီးခံ သတင္းေထာက္မ်ား လႊတ္ေပး ေရး အတြက္ ဆႏၵ ေဖာ္ထုတ္သြားရန္ စီစဥ္ေနေၾကာင္းလည္း သိရသည္။
ဘဂၤါလီမ်ား ထြက္ေျပးေနမႈ အစုိးရ ၾကပ္မတ္ရန္ သတိေပး
ၾကယ္ျပာ
ရခိုင္ျပည္နယ္ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားတြင္ ခိုလႈံေနရသည့္ ဘဂၤါလီမ်ား ျပည္ပႏိုင္ငံမ်ားသို႔ စက္ေလွျဖင့္ထြက္ ခြာသြားေနၾကျခင္းအေပၚ အစိုးရအေနျဖင့္ ဥပေဒေၾကာင္းအရ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္း စိစစ္ေပးသင့္ၿပီဟု ဘူး သီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္မွ ျပည္ေထာင္စုအမ်ဳိးသားမ်ား ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးပါတီ (ေလွ်ာက္ထားဆဲ) ဥကၠ႒ ဘဂၤါ လီလူမ်ဳိး ဦးအဘူဒါေဟးက မဇၩိမကို ေျပာသည္။
ဧၿပီလ ၂၂ ရက္က ဘဂၤါလီဒုကၡသည္ ၄၀ ေက်ာ္ကို တင္ေဆာင္လာသည့္ စက္ေလွသည္ စစ္ေတြၿမိဳ႕မွ ထြက္ခြာလာရာ ဘဂၤလားပင္လယ္အတြင္းနစ္ျမဳပ္ခဲ့ရာတြင္ တင္ေဆာင္လာေသာ လူ ၁၁ ဦး၏အေလာင္း မ်ားကိုသာ ေတြ႕ရွိခဲ့ၿပီး က်န္လူ ၃၀ ေက်ာ္ ေပ်ာက္ဆုံးေနေသာျဖစ္ရပ္ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ေျပာၾကားျခင္း ျဖစ္ သည္။
“ပင္လယ္ထဲမွာ ေလွေမွာက္လို႔ ေသကုန္တဲ့လူေတြနဲ႔ မေသဘဲ နယ္ေက်ာ္မႈနဲ႔ အဖမ္းခံထားရတဲ့လူေတြလဲ အမ်ားႀကီးပါ။ လူကုန္ကူးမႈဆိုတာေတြလဲ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ အစိုးရအေနနဲ႔ ခ်က္ခ်င္းေျဖရွင္းေပး သင့္တယ္” ဟု ေျပာသည္။
ထြက္ေျပးသူမ်ားတြင္ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားအတြင္းက ဘဂၤါလီမ်ားသာမက ဘဂၤါလီေက်းရြာမ်ားတြင္ ေနထိုင္သူမ်ားလည္း ပါ၀င္ၿပီး စစ္ေတြၿမိဳ႕မွ ငါးဖမ္းစက္ေလွျဖင့္ ပင္လယ္အတြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္ၿပီး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ေရွ႕ဘက္သို႔ ၀င္ေရာက္ျခင္း သို႔မဟုတ္ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕ႏွင့္ မင္းျပားၿမိဳ႕တို႔မွတစ္ဆင့္ ေတာင္မ်ား ကိုျဖတ္သန္း၍ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕ႏွင့္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕မ်ားမွတစ္ဆင့္ ျပည္ပႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ထြက္ခြာေလ့ရွိသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားတြင္ ခိုလႈံေနရသည့္ ဘဂၤါလီမ်ား ျပည္ပႏိုင္ငံမ်ားသို႔ စက္ေလွျဖင့္ထြက္ ခြာသြားေနၾကျခင္းအေပၚ အစိုးရအေနျဖင့္ ဥပေဒေၾကာင္းအရ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္း စိစစ္ေပးသင့္ၿပီဟု ဘူး သီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္မွ ျပည္ေထာင္စုအမ်ဳိးသားမ်ား ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးပါတီ (ေလွ်ာက္ထားဆဲ) ဥကၠ႒ ဘဂၤါ လီလူမ်ဳိး ဦးအဘူဒါေဟးက မဇၩိမကို ေျပာသည္။
ဧၿပီလ ၂၂ ရက္က ဘဂၤါလီဒုကၡသည္ ၄၀ ေက်ာ္ကို တင္ေဆာင္လာသည့္ စက္ေလွသည္ စစ္ေတြၿမိဳ႕မွ ထြက္ခြာလာရာ ဘဂၤလားပင္လယ္အတြင္းနစ္ျမဳပ္ခဲ့ရာတြင္ တင္ေဆာင္လာေသာ လူ ၁၁ ဦး၏အေလာင္း မ်ားကိုသာ ေတြ႕ရွိခဲ့ၿပီး က်န္လူ ၃၀ ေက်ာ္ ေပ်ာက္ဆုံးေနေသာျဖစ္ရပ္ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ေျပာၾကားျခင္း ျဖစ္ သည္။
“ပင္လယ္ထဲမွာ ေလွေမွာက္လို႔ ေသကုန္တဲ့လူေတြနဲ႔ မေသဘဲ နယ္ေက်ာ္မႈနဲ႔ အဖမ္းခံထားရတဲ့လူေတြလဲ အမ်ားႀကီးပါ။ လူကုန္ကူးမႈဆိုတာေတြလဲ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ အစိုးရအေနနဲ႔ ခ်က္ခ်င္းေျဖရွင္းေပး သင့္တယ္” ဟု ေျပာသည္။
ထြက္ေျပးသူမ်ားတြင္ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားအတြင္းက ဘဂၤါလီမ်ားသာမက ဘဂၤါလီေက်းရြာမ်ားတြင္ ေနထိုင္သူမ်ားလည္း ပါ၀င္ၿပီး စစ္ေတြၿမိဳ႕မွ ငါးဖမ္းစက္ေလွျဖင့္ ပင္လယ္အတြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္ၿပီး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ေရွ႕ဘက္သို႔ ၀င္ေရာက္ျခင္း သို႔မဟုတ္ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕ႏွင့္ မင္းျပားၿမိဳ႕တို႔မွတစ္ဆင့္ ေတာင္မ်ား ကိုျဖတ္သန္း၍ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕ႏွင့္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕မ်ားမွတစ္ဆင့္ ျပည္ပႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ထြက္ခြာေလ့ရွိသည္။
မွ်စ္ခ်ိဳးသည့္ေန႔ႏွင့္ ပလတ္စတစ္ ေျခတုတဘက္
ျမတ္စုမြန္
“တခါတည္း ေသသြားဖို႔ ဆုေတာင္းတာ မရဘူး၊ ျပန္ေကာင္းလာတယ္”
ေျခတုတပ္ထားရသည့္ ညာဘက္ေျခေထာက္ကို ျမင္သာေစရန္ လံုခ်ည္အနားစအား လွစ္ျပရင္း ေဒၚစိုးစိုးတေယာက္ အတိတ္ကို ျပန္ေျပာင္း ေျပာျပရန္ အားယူလိုက္သည္။
“လြင့္ထြက္သြားတာလား ဆိုတာ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ေတာင္ မမွတ္မိဘူး၊ ေျခေထာက္တဘက္ ျပတ္ေနတယ္ဆိုတာ ေဆး႐ံုေရာက္မွ သိတယ္” ဟု သူက ေျပာသည္။
၁၄ ႏွစ္အရြယ္ အႀကီးဆံုး သမီးေလးႏွင့္အတူ သူေနထိုင္ႀကီးျပင္းရာ ပဲခူးတိုင္း၊ ေက်ာက္ႀကီးၿမိဳ႕မွ ၁ မိုင္ ေက်ာ္ေက်ာ္ သာ အကြာအေဝးရွိေသာ ေတာအစပ္သို႔ မိသားစု ဟင္းစားရရန္ မွ်စ္မ်ား သြားခ်ိဳးသည့္ေန႔ကို သူေကာင္းေကာင္း မွတ္မိေနေသးသည္။
ထိုေန႔က သူ ေျမျမႇဳပ္မိုင္း တလံုးကို တက္နင္းခဲ့မိေလသည္။ ေျခေထာက္တြင္ ဒဏ္ရာရ၍ ပစ္လဲက်သြားသည့္ အခ်ိန္ ေသြး႐ူး ေသြးတန္း ဒယဥ့္တိုက္ဆြဲကာ ထိုေနရာမွ ေရႊ႕ႏိုင္ရန္ ႀကိဳးစားလိုက္သည္။
“မိုင္းထိတယ္ဆိုၿပီး ေရႊ႕ထိုင္လိုက္ေတာ့ ေနာက္ထပ္ မိုင္းတလံုးေပၚကို ထပ္ၿပီး လက္ေထာက္မိတယ္၊ လက္မနဲ႔သာ ဖိမိလိုက္ရင္ အေဒၚ အဲဒီေနရာမွာ ပြဲခ်င္းၿပီးပဲ” ဟု ေဒၚစုိးစုိးက အသက္ေဘးက လြတ္ခဲ့ပံုကို အနည္းငယ္ စိတ္လႈပ္ရွားသည့္ အမူအယာျဖင့္ ျပန္ ေျပာျပသည္။
ေျမျမႇဳပ္မိုင္း ေပါက္ကြဲသျဖင့္ ဒဏ္ရာရသြားေသာ မိခင္အား အခ်ိန္မီ ကယ္တင္ႏုိင္ေရးအတြက္ အိမ္နီးခ်င္းမ်ားကို အကူအညီ ေတာင္း ရန္ ေတာစပ္မွ ဆင္းေျပးသြားသည့္ သမီးျဖစ္သူအား ေဘးမသီ ရန္မခေစရန္ သူ ဆုေတာင္း က်န္ခဲ့သည္။ သူ႔ကို လာကူညီ မည့္ သူမ်ားအတြက္လည္း အႏၱရာယ္ကင္းေစရန္ သူထပ္တလဲလဲ ဆုေတာင္းေနမိသည္။
သို႔ေသာ္ သူ၏ ဆုေတာင္းကား မျပည့္ဝခဲ့။ ကူညီရန္ လိုက္လာ သူမ်ားအနက္ တဦးက ထိုေတာစပ္၌ပင္ ေျမျမႇဳပ္မိုင္း ထိ၍ ညာ ဘက္ ေျခေထာက္ ဆံုး႐ံႈးလိုက္ရသည္။ နာရီပိုင္းအတြင္း ျပည္တြင္းစစ္ လက္က်န္ ေျမျမႇဳပ္မိုင္း မ်ားေၾကာင့္ သာမန္အရပ္သား ၂ ဦး ဓားစာခံ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။
၂၀၀၇ ခုႏွစ္ မိုးဦးက် ကာလ၏ ေန႔တေန႔အေၾကာင္းကို ေဒၚစုိးစုိးတေယာက္ အသံဝဲဝဲကေလးျဖင့္ စီကာပတ္ကံုး ေျပာျပသည္။ သူ သည္ ဗမာအမ်ိဳးသမီးတဦး ျဖစ္ေသာ္လည္း ေရေျမကို လိုက္၍ထင္သည္ သူ႔အသံက ကရင္တိုင္းရင္းသူ တေယာက္ကဲ့သို႔ ခပ္ဝဲဝဲ ျဖစ္ေန၏။
“မိုင္းထိသြားၿပီဆိုရင္ အသည္းအသန္ ၿခံေပါင္၊ အိမ္ေပါင္နဲ႔ ေငြပါမွ ကုလို႔ရတယ္၊ ေငြမပါရင္ ကုလုိ႔မရဘူး၊ ေသြးကေတာ့ အလကား ရတယ္၊ က်န္တာေတြ ဘာမွ အလကား မရဘူး” ဟု စစ္ေဘးဒဏ္ခံ ျပည္သူမ်ားအတြက္ အစိုးရ ေဆး႐ံု၏ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္ မႈ အေျခအေနကို ေဒၚစုိးစုိးက ေျပာျပသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္အထိ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ေသေၾက ဒဏ္ရာရသူ စုစုေပါင္း ၃၂၄၂ ဦး ရွိေၾကာင္း ႏုိင္ငံတကာ ေျမျမႇဳပ္မိုင္း တားဆီး ကာကြယ္ေရး အဖြဲ႔(ICBL) ၏ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ အစီရင္ခံစာ၌ ေဖာ္ျပထားသည္။
ထို႔အျပင္ လြန္ခဲ့သည့္ ၇ ႏွစ္တာအတြင္း ေကာက္ယူထားသည့္ စာရင္းမ်ားအရ ကမၻာေပၚတြင္ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းေၾကာင့္ ေသေၾကပ်က္စီး မႈ အမ်ားဆံုး ႏုိင္ငံမ်ားမွာ အာဖကန္နစၥတန္၊ ကိုလံဘီယာ၊ ျမန္မာ၊ ပါကစၥတန္ႏွင့္ ကေမၻာဒီယား ႏုိင္ငံမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ယင္းအစီရင္ ခံစာ က ဆိုသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔မ်ားက ေျမျမႇဳပ္မိုင္း အသံုးျပဳမႈ က်ဆင္းလ်က္ ရွိေသာ္လည္း အစုိးရ စစ္တပ္၏ ေျမျမႇဳပ္မိုင္း အသံုးျပဳမႈမွာမူ ျမင့္တက္လာေၾကာင္း ICBL ၏ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ အစီရင္ခံစာ၌ ေဖာ္ျပထားသည္။
ေဒၚစိုးစုိးႏွင့္ သူ၏ ခင္ပြန္းတို႔သည္ ထိုကိန္းဂဏန္းမ်ားတြင္ ပါဝင္ေသာ စစ္၏ သားေကာင္မ်ား ျဖစ္ေလသည္။
“အေဒၚ့ ေယာက္်ားလည္း သူမ်ားကို သြားကူညီရင္း မိုင္းထိထားတာေလ၊ ဒါေပမယ့္ ျပတ္မသြားဘူး၊ ေျခေထာက္ႀကီးက နဲ႔ၿပီး နာေန တယ္၊ ေတာေတြ ေတာင္ေတြတက္ၿပီး အလုပ္မလုပ္ ႏုိင္ေတာ့ဘူး” ဟု ေဒၚစုိးစုိးက ေျပာျပသည္။
သုိ႔ေသာ္ သူတို႔ နင္းမိခဲ့သည့္ မိုင္းသည္ မည္သူေထာင္သည့္ မိုင္းျဖစ္သည္ကို ေဒၚစိုးစိုး စိတ္မဝင္စား။ အစိုးရ စစ္တပ္ေၾကာင့္ျဖစ္ ေစ၊ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တပ္ေတြေၾကာင့္ျဖစ္ေစ လက္ေတြ႔ဘဝတြင္ သူ၏ေျခတဘက္ ဆံုး႐ႈံးခဲ့ၿပီးၿပီ ျဖစ္သည္။ လက္ရွိ တပ္ဆင္ထားသည့္ ပလတ္စတစ္ေျခတု တဘက္သည္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ၾကက္ေျခနီ အဖြဲ႔မွ ေထာက္ပံ့ေပးထားျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိုေျခတုတဘက္ရရန္ပင္ ကရင္ျပည္နယ္ ဘားအံၿမိဳ႕သို႔ သြားခဲ့ရသည္။
ေျမျမႇဳပ္မိုင္းသည္ ေဒၚစိုးစိုး၏ ညာေျခတဘက္ ဆံုး႐ံႉးခဲ့ရ႐ံု သာမက အရြယ္မေရာက္ေသးသည့္ ကေလးငယ္မ်ားကိုလည္း ေက်ာင္း ပညာေရးႏွင့္ ေဝးေစခဲ့သည္။ စီးပြားေရး အဆင္မေျပသျဖင့္ သားသမီး ၅ ဦးအနက္ ၃ ဦးကို အိမ္အတြက္ ကူေဖာ္ေလာင္ဖက္ ရေစ ရန္ ေက်ာင္းထုတ္ခဲ့ရသည္။ လက္ရွိတြင္ ၆ တန္းေက်ာင္းသား တေယာက္ႏွင့္ ပထမတန္း ေက်ာင္းသားမ်ားျဖစ္သည့္ သားအငယ္ ေလး ၂ ဦးကိုသာ ေက်ာင္းထားႏုိင္သည္။
သို႔ေသာ္ အတန္းပညာ ျမင့္လာ၍ ပညာေရး ကုန္က်စရိတ္ ျမင့္လာပါက ထိုကေလးမ်ားအား ေက်ာင္းဆက္ ထားႏုိင္၊ မထားႏုိင္ ဆိုသည္က မေသခ်ာေသးေပ။
“ေက်ာင္းလည္း အမ်ားႀကီး မထားႏုိင္ပါဘူး၊ မိန္းကေလးေတြက်ေတာ့ အိမ္မွာ ကူေဖာ္ေလာင္ဖက္လုပ္တယ္၊ ပညာမတတ္ေတာ့ သူမ်ားဆီမွာ ေန႔စားလုပ္ရတယ္၊ ေက်ာင္းေပးမတက္ႏုိင္ဘူး”ဟု ေဒၚစိုးစိုးက ေျပာျပသည္။
ကရင္တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တပ္မ်ားႏွင့္ အစိုးရစစ္တပ္တို႔ တုိက္ခိုက္ေနစဥ္ ရိကၡာမ်ားသယ္ရန္ အစိုးရ စစ္တပ္၏ ေပၚတာ ဆြဲျခင္း ခံခဲ့ရသည့္ ကာလမ်ားကို ေဒၚစုိးစုိး ဘယ္ေတာ့မွ ေမ့မည္မထင္။ ျပည္တြင္းစစ္၏ သေဘာ သဘာဝအတိုင္း အစိုးရ စစ္တပ္ ၏ ဒဏ္ကို ခံစားခဲ့ရသကဲ့သို႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တပ္မ်ား၏ ဒဏ္ကိုလည္း ခံစားခဲ့ရသည္။
စစ္ေၾကာင့္ ခံစားရသည့္ စိတ္မလံုၿခံဳမႈမ်ားသည္လည္း ေဒၚစုိးစိုးတို႔၏ ဘဝမ်ားကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ႐ိုက္ခတ္ခဲ့သည္။
ျပည္တြင္း အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား၏ ေအာင္ျမင္မႈေလလား၊ ေဒၚစုိးစုိး တေယာက္ မေသခ်ာလွေသာ္လည္း ယခုေနာက္ပိုင္း ကာလမ်ားတြင္ ပစ္ခတ္သံမ်ား မရွိေတာ့ဟု ေျပာႏုိင္ေနၿပီျဖစ္သည္။ ႏွစ္ဘက္တပ္မ်ားမွ စစ္သားမ်ားကလည္း နယ္ေျမတခုတည္းတြင္ လြတ္လြတ္လပ္ပင္ သြားလာလ်က္ ရွိၾကသည္ကို ျမင္လာရသည္။ ယခင္က ႏွစ္ဘက္တပ္မ်ားထံ အခြန္ အခ မ်ား ေပးေဆာင္ရေသာ္လည္း ယခုေနာက္ပိုင္းတြင္ ကရင္တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္မ်ားဘက္မွ အခြန္ေကာက္ခံျခင္း မရွိေတာ့ေၾကာင္း ေဒၚစုိးစုိးက ေျပာသည္။
“အရင္ကဆို ျပည္သူ႔စစ္လည္း ေပးရတယ္” ဟု သူက ဆိုသည္။
“ဒညင္းသီး မခူးရဘူးဆိုတာ သြားခူးရင္ ႐ိုက္ထုတ္တာေလာက္ပဲ ရွိတယ္၊ ဟိုတုန္းကလို မသတ္ေတာ့ဘူး၊ ဟိုတုန္းက တအား သတ္တယ္၊ ေက်ာက္ႀကီးၿမိဳ႕မွာ ရပ္ကြက္ တခုတည္းတင္ အေယာက္ ၅၀ ေလာက္ ေသသြားဖူးတယ္၊ ၁၀ ေယာက္ တဖြဲ႔၊ ၁၂ ေယာက္ ၁၆ ေယာက္ တဖြဲ႔၊ အဲဒီလို အသတ္ခံရတာ၊ သူတို႔နယ္ေျမထဲမွာ ခူးလို႔ဆိုၿပီး အသတ္ခံရတာ” ဟု အတိတ္က အေတြ႔အႀကံဳမ်ားကို ေဒၚစုိးစုိးက ေလသံခပ္တိုးတိုးျဖင့္ ေျပာျပသည္။
အလားတူ သစ္ဥသစ္ဖုႏွင့္ ဟင္းစားရွာေဖြရန္ ေတာထဲေတာင္ထဲသို႔ သြားလာမႈမ်ား ရွိၾကေသာ္လည္း ယခင္ကာလမ်ားကေလာက္ ေျမျမႇဳပ္မိုင္း ေပါက္ကြဲမႈ မႀကံဳၾကရေတာ့သည္က ေဒၚစုိုးစိုးတို႔အတြက္ အေျပာင္းအလဲ တခုဟု ဆိုရမည္။
သို႔ေသာ္ လူထိခိုက္မႈ နည္းပါးသည့္ ေပါက္ကြဲမႈမ်ားကေတာ့ ရွိၿမဲ၊ ရွိေနဆဲပင္ ျဖစ္သည္။
သူက “အခုေနာက္ပိုင္း မိုင္း ေလ်ာ့သြားတယ္၊ ဒါေပမယ့္ အႂကြင္းအက်န္ ေတြကေတာ့ ေပါက္တုန္းပဲ၊ မိုင္းထိတာက အမ်ိဳးသား ေတြ မ်ားတယ္၊ ေဆး႐ံုေတြမွာ မေရာက္ဘူး ဆိုရင္ေတာင္ ၁ ႏွစ္ကို ၁ ေယာက္ ၂ ေယာက္ေလာက္ ေရာက္တယ္၊ အရင္တုန္းက ေလာက္ေတာ့ မေရာက္ဘူး၊ အရင္တုန္းက ဆိုရင္ေတာ့ အမ်ားႀကီးပဲ”ဟု ႏႈိင္းယွဥ္ ေျပာသည္။
ထိုအေျပာင္းအလဲ ကာလသည္ ေဒၚစုိးစိုးတို႔ ဘဝအတြက္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး ကာလအေျခအေနသို႔ အခုတိုင္ မတိုးတက္ႏုိင္ ေသးသည္ကို သူ႔စိတ္ထဲတြင္ အားမလုိအားမရ ျဖစ္ေနသည္။
“စစ္ေဘးစစ္ဒဏ္ကို ခံစားခဲ့ရတယ္၊ အခုခ်ိန္အထိ ဘာမွ မေျပာင္းလဲေသးဘူး၊ က်န္းမာေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း ေငြရွိမွ ေဆး႐ံုသြား၊ ေငြမရွိရင္ မရဘူး၊ ေက်ာင္းပညာေရးကလည္း ေငြရွိမွ ေက်ာင္းထား၊ ေငြမရွိလို႔ ေက်ာင္းမထားႏုိင္တဲ့ ဆင္းရဲသား ကေလးေတြ အမ်ားႀကီးပဲ၊ ၇ ႏွစ္ ၈ ႏွစ္ အရြယ္ေတာင္ ေက်ာင္းမတက္တာ အမ်ားႀကီးရွိတယ္” ဟုလည္း သူက ေျပာဆိုသည္။
ျပည္တြင္းစစ္ ဒဏ္ကို ႏွစ္ကာလ ၾကာရွည္စြာ ခံစားခဲ့ရသည့္ သူတို႔အတြက္ ေျမျမႇဳပ္မိုင္း ရွင္းလင္းေရး လုပ္ငန္းမ်ား၊ က်န္းမာေရး ဆိုင္ရာ ကူညီေထာက္ပံ့မႈမ်ားႏွင့္ ပညာေရး ပံ့ပိုးမႈမ်ား လိုအပ္ေနေသာ္လည္း လက္ရိွ အခ်ိန္တြင္ မည္သည့္ အဖြဲ႔အစည္း ထံကမွ် အကူအညီ မရရွိေသးေပ။
“ၿငိမ္းခ်မ္းေရးပဲ လိုခ်င္တယ္၊ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈေတြ လုပ္ေပးေစခ်င္တယ္၊ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္း ပညာေလးေတြ သင္ ေပးေစခ်င္တယ္၊ စာမတတ္ေတာ့လည္း စာမတတ္တဲ့လူအတြက္ အလုပ္တခုခုေပါ့” ဟု ေဒၚစိုးစိုးက ဆက္ေျပာသည္။
အလားတူ အေရးတႀကီး လိုအပ္ေနေသာ အျခားအရာတခုမွာ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အားေပးျမႇင့္တင္မႈ ျဖစ္သည္ဟုလည္း သူက ထင္ျမင္ သည္။
“ဒီလိုျဖစ္ေနတာေတြကို ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးေတြ လုပ္ဖို႔က အစိုးရတင္ မဟုတ္ဘူး၊ KNU(ကရင္အမ်ိဳးသား အစည္းအ႐ုံး)မွာလည္း လုပ္ေပးဖို႔ တာဝန္ရွိ တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္၊ သူတို႔ေတြ လုပ္ခဲ့လို႔ ျဖစ္ခဲ့ရတာေတြေလ၊ အစိုးရဘက္ကလုပ္လို႔ ထိခိုက္တာေတြလည္း ရွိေတာ့ အားလံုး ပါဝင္သင့္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္” ဟု သူက ဆက္လက္ ေျပာဆိုသည္။
တတိယတန္း အထိသာ တက္ဖူးၿပီး ေရးတတ္၊ ဖတ္တတ္ေလာက္သာ ပညာတတ္သည့္ ေဒၚစိုးစိုးက ေရဒီယုိ အသံလႊင့္ အစီအစဥ္ မ်ားကို ပံုမွန္နားေထာင္သည္ဟုလည္း ဆိုသည္။
ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ ျပည္တြင္းစစ္မီး ေတာက္ေလာင္ခဲ့ၿပီး လက္ရွိအခ်ိန္ထိ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆိုသည္မွာလည္း မေရရာေသးသည့္ အခ်ိန္ တြင္ သူစိတ္ဝင္တစား နားစြင့္မိသည္မွာ စားပြဲဝိုင္းမ်ားေပၚက ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား အေၾကာင္းပင္ ျဖစ္သည္။
“အစိုးရနဲ႔ လက္နက္ကိုင္ေတြ ေဆြးေႏြးေနတယ္ ဆိုတာကို ေရဒီယိုမွာ ၾကားပါတယ္၊ အဖြဲ႔အစည္းေတြက လာေျပာတာေတြ မရွိဘူး။ ေရဒီယုိနားေထာင္လို႔ သိလို႔ ျပန္ေျပာျပရင္ေတာင္မွပဲ အဲဒီစကားေတြ မေျပာနဲ႔၊ ေရဒီယို အက်ယ္ႀကီး နားမေထာင္နဲ႔ဆိုၿပီး အခ်င္းခ်င္း ေျပာၾကတယ္၊ မသက္ဆိုင္ဘဲ နားေထာင္တယ္၊ ျပႆနာတက္မယ္ ဆိုတာမ်ိဳးေပါ့”ဟု ေဒၚစိုးစိုးက ေျပာျပသည္။
ျပည္တြင္းစစ္ ျဖစ္ေနခ်ိန္၊ တိုက္ပြဲမ်ား၊ ပစ္ခတ္သံမ်ားၾကားတြင္ အသက္ရွင္ ေနထိုင္ခဲ့ရသည့္ ကာလ ေက်ာ္လြန္ခဲ့ၿပီး ယခု အပစ္ အခတ္ ရပ္စဲထားသည့္ ကာလ၊ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ေဆြးေႏြးေနဆဲ ကာလပင္လွ်င္ ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။
တခ်ိဳ႕ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တပ္မ်ားဆိုလွ်င္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲ႐ံုသာမက နယ္ျခားေစာင့္တပ္ အျဖစ္ပင္ အသြင္ေျပာင္း ၍ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေကာင္းမ်ားျဖင့္ ဝင္ေငြေကာင္းေနၾကၿပီ ျဖစ္သည္။ ယခင္က တိုက္ပြဲနယ္ေျမ တခ်ိဳ႕တြင္ စီးပြားေရး ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား၊ သဘာဝ သယံဇာတ တူးေဖာ္မည့္ လုပ္ငန္းမ်ားက လုပ္ငန္းစတင္ လုပ္ကိုင္ရန္ တာစူလ်က္ ရွိသည္။
သို႔ေသာ္ မုန္တိုင္း ၿပီးဆံုးသြားခ်ိန္တြင္ ေလေျပေလေအးမ်ား တိုက္ခတ္ၿမဲဆိုသည့္ စကားသည္ ေဒၚစိုးစိုးတို႔လို စစ္ေဘးဒဏ္ခံ သာမန္ အရပ္သားမ်ား အတြက္မူ လက္ေတြ႔မက်ေသး ဟုပင္ ဆိုႏုိင္သည္။
ေက်ာက္ႀကီးၿမိဳ႕ေပၚႏွင့္ အလွမ္းေဝးလွေသာ ေက်းရြာမ်ားရွိ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းမ်ားသည္ ထုိင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ရွိ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားသို႔ ထြက္ေျပးခိုလႈံ ေနၾကသည္မွာလည္း ယေန႔တိုင္ပင္ ျဖစ္သည္။ စစ္အသံုးစရိတ္မ်ား၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အသံုးစရိတ္မ်ားက ဗံုးေပါလေအာျဖစ္ေနသေလာက္ စစ္အတြင္း နစ္နာခဲ့ရသူမ်ား၊ အသက္အိုးအိမ္ စည္းစိမ္ ထိခိုက္နစ္နာခဲ့သူမ်ားကို မည္သူက ျပန္လည္ ထူေထာင္ေပးမည္ ဆိုသည္ကလည္း အခုအခ်ိန္အထိ မေသခ်ာလွေသး။
စစ္၏ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ား ဒဏ္ကို ထုသားေပသား က်ေနပံုေပၚသည့္ ေဒၚစိုးစိုး တေယာက္ ေျခႏွစ္ဘက္လံုး အေကာင္းပကတိ မရွိေတာ့သည့္ေနာက္တြင္ မူလက လုပ္ကိုင္ခဲ့သည့္ က်ပန္း အလုပ္မ်ားကို မလုပ္ႏုိင္ေတာ့ဘဲ ကေလးမ်ားႏွင့္ အိမ္ေမြး တိရစၧာန္ ကေလးမ်ားကို ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ရင္း စိတ္ဒံုးဒံုးခ်ႏုိင္ေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုသာ ေတာင့္တ ေနမိေလသည္။ ။
“တခါတည္း ေသသြားဖို႔ ဆုေတာင္းတာ မရဘူး၊ ျပန္ေကာင္းလာတယ္”
ေျခတုတပ္ထားရသည့္ ညာဘက္ေျခေထာက္ကို ျမင္သာေစရန္ လံုခ်ည္အနားစအား လွစ္ျပရင္း ေဒၚစိုးစိုးတေယာက္ အတိတ္ကို ျပန္ေျပာင္း ေျပာျပရန္ အားယူလိုက္သည္။
“လြင့္ထြက္သြားတာလား ဆိုတာ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ေတာင္ မမွတ္မိဘူး၊ ေျခေထာက္တဘက္ ျပတ္ေနတယ္ဆိုတာ ေဆး႐ံုေရာက္မွ သိတယ္” ဟု သူက ေျပာသည္။
၁၄ ႏွစ္အရြယ္ အႀကီးဆံုး သမီးေလးႏွင့္အတူ သူေနထိုင္ႀကီးျပင္းရာ ပဲခူးတိုင္း၊ ေက်ာက္ႀကီးၿမိဳ႕မွ ၁ မိုင္ ေက်ာ္ေက်ာ္ သာ အကြာအေဝးရွိေသာ ေတာအစပ္သို႔ မိသားစု ဟင္းစားရရန္ မွ်စ္မ်ား သြားခ်ိဳးသည့္ေန႔ကို သူေကာင္းေကာင္း မွတ္မိေနေသးသည္။
ထိုေန႔က သူ ေျမျမႇဳပ္မိုင္း တလံုးကို တက္နင္းခဲ့မိေလသည္။ ေျခေထာက္တြင္ ဒဏ္ရာရ၍ ပစ္လဲက်သြားသည့္ အခ်ိန္ ေသြး႐ူး ေသြးတန္း ဒယဥ့္တိုက္ဆြဲကာ ထိုေနရာမွ ေရႊ႕ႏိုင္ရန္ ႀကိဳးစားလိုက္သည္။
“မိုင္းထိတယ္ဆိုၿပီး ေရႊ႕ထိုင္လိုက္ေတာ့ ေနာက္ထပ္ မိုင္းတလံုးေပၚကို ထပ္ၿပီး လက္ေထာက္မိတယ္၊ လက္မနဲ႔သာ ဖိမိလိုက္ရင္ အေဒၚ အဲဒီေနရာမွာ ပြဲခ်င္းၿပီးပဲ” ဟု ေဒၚစုိးစုိးက အသက္ေဘးက လြတ္ခဲ့ပံုကို အနည္းငယ္ စိတ္လႈပ္ရွားသည့္ အမူအယာျဖင့္ ျပန္ ေျပာျပသည္။
ေျမျမႇဳပ္မိုင္း ေပါက္ကြဲသျဖင့္ ဒဏ္ရာရသြားေသာ မိခင္အား အခ်ိန္မီ ကယ္တင္ႏုိင္ေရးအတြက္ အိမ္နီးခ်င္းမ်ားကို အကူအညီ ေတာင္း ရန္ ေတာစပ္မွ ဆင္းေျပးသြားသည့္ သမီးျဖစ္သူအား ေဘးမသီ ရန္မခေစရန္ သူ ဆုေတာင္း က်န္ခဲ့သည္။ သူ႔ကို လာကူညီ မည့္ သူမ်ားအတြက္လည္း အႏၱရာယ္ကင္းေစရန္ သူထပ္တလဲလဲ ဆုေတာင္းေနမိသည္။
သို႔ေသာ္ သူ၏ ဆုေတာင္းကား မျပည့္ဝခဲ့။ ကူညီရန္ လိုက္လာ သူမ်ားအနက္ တဦးက ထိုေတာစပ္၌ပင္ ေျမျမႇဳပ္မိုင္း ထိ၍ ညာ ဘက္ ေျခေထာက္ ဆံုး႐ံႈးလိုက္ရသည္။ နာရီပိုင္းအတြင္း ျပည္တြင္းစစ္ လက္က်န္ ေျမျမႇဳပ္မိုင္း မ်ားေၾကာင့္ သာမန္အရပ္သား ၂ ဦး ဓားစာခံ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။
၂၀၀၇ ခုႏွစ္ မိုးဦးက် ကာလ၏ ေန႔တေန႔အေၾကာင္းကို ေဒၚစုိးစုိးတေယာက္ အသံဝဲဝဲကေလးျဖင့္ စီကာပတ္ကံုး ေျပာျပသည္။ သူ သည္ ဗမာအမ်ိဳးသမီးတဦး ျဖစ္ေသာ္လည္း ေရေျမကို လိုက္၍ထင္သည္ သူ႔အသံက ကရင္တိုင္းရင္းသူ တေယာက္ကဲ့သို႔ ခပ္ဝဲဝဲ ျဖစ္ေန၏။
“မိုင္းထိသြားၿပီဆိုရင္ အသည္းအသန္ ၿခံေပါင္၊ အိမ္ေပါင္နဲ႔ ေငြပါမွ ကုလို႔ရတယ္၊ ေငြမပါရင္ ကုလုိ႔မရဘူး၊ ေသြးကေတာ့ အလကား ရတယ္၊ က်န္တာေတြ ဘာမွ အလကား မရဘူး” ဟု စစ္ေဘးဒဏ္ခံ ျပည္သူမ်ားအတြက္ အစိုးရ ေဆး႐ံု၏ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္ မႈ အေျခအေနကို ေဒၚစုိးစုိးက ေျပာျပသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္အထိ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ေသေၾက ဒဏ္ရာရသူ စုစုေပါင္း ၃၂၄၂ ဦး ရွိေၾကာင္း ႏုိင္ငံတကာ ေျမျမႇဳပ္မိုင္း တားဆီး ကာကြယ္ေရး အဖြဲ႔(ICBL) ၏ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ အစီရင္ခံစာ၌ ေဖာ္ျပထားသည္။
ထို႔အျပင္ လြန္ခဲ့သည့္ ၇ ႏွစ္တာအတြင္း ေကာက္ယူထားသည့္ စာရင္းမ်ားအရ ကမၻာေပၚတြင္ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းေၾကာင့္ ေသေၾကပ်က္စီး မႈ အမ်ားဆံုး ႏုိင္ငံမ်ားမွာ အာဖကန္နစၥတန္၊ ကိုလံဘီယာ၊ ျမန္မာ၊ ပါကစၥတန္ႏွင့္ ကေမၻာဒီယား ႏုိင္ငံမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ယင္းအစီရင္ ခံစာ က ဆိုသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔မ်ားက ေျမျမႇဳပ္မိုင္း အသံုးျပဳမႈ က်ဆင္းလ်က္ ရွိေသာ္လည္း အစုိးရ စစ္တပ္၏ ေျမျမႇဳပ္မိုင္း အသံုးျပဳမႈမွာမူ ျမင့္တက္လာေၾကာင္း ICBL ၏ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ အစီရင္ခံစာ၌ ေဖာ္ျပထားသည္။
ေဒၚစိုးစုိးႏွင့္ သူ၏ ခင္ပြန္းတို႔သည္ ထိုကိန္းဂဏန္းမ်ားတြင္ ပါဝင္ေသာ စစ္၏ သားေကာင္မ်ား ျဖစ္ေလသည္။
“အေဒၚ့ ေယာက္်ားလည္း သူမ်ားကို သြားကူညီရင္း မိုင္းထိထားတာေလ၊ ဒါေပမယ့္ ျပတ္မသြားဘူး၊ ေျခေထာက္ႀကီးက နဲ႔ၿပီး နာေန တယ္၊ ေတာေတြ ေတာင္ေတြတက္ၿပီး အလုပ္မလုပ္ ႏုိင္ေတာ့ဘူး” ဟု ေဒၚစုိးစုိးက ေျပာျပသည္။
သုိ႔ေသာ္ သူတို႔ နင္းမိခဲ့သည့္ မိုင္းသည္ မည္သူေထာင္သည့္ မိုင္းျဖစ္သည္ကို ေဒၚစိုးစိုး စိတ္မဝင္စား။ အစိုးရ စစ္တပ္ေၾကာင့္ျဖစ္ ေစ၊ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တပ္ေတြေၾကာင့္ျဖစ္ေစ လက္ေတြ႔ဘဝတြင္ သူ၏ေျခတဘက္ ဆံုး႐ႈံးခဲ့ၿပီးၿပီ ျဖစ္သည္။ လက္ရွိ တပ္ဆင္ထားသည့္ ပလတ္စတစ္ေျခတု တဘက္သည္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ၾကက္ေျခနီ အဖြဲ႔မွ ေထာက္ပံ့ေပးထားျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိုေျခတုတဘက္ရရန္ပင္ ကရင္ျပည္နယ္ ဘားအံၿမိဳ႕သို႔ သြားခဲ့ရသည္။
ေျမျမႇဳပ္မိုင္းသည္ ေဒၚစိုးစိုး၏ ညာေျခတဘက္ ဆံုး႐ံႉးခဲ့ရ႐ံု သာမက အရြယ္မေရာက္ေသးသည့္ ကေလးငယ္မ်ားကိုလည္း ေက်ာင္း ပညာေရးႏွင့္ ေဝးေစခဲ့သည္။ စီးပြားေရး အဆင္မေျပသျဖင့္ သားသမီး ၅ ဦးအနက္ ၃ ဦးကို အိမ္အတြက္ ကူေဖာ္ေလာင္ဖက္ ရေစ ရန္ ေက်ာင္းထုတ္ခဲ့ရသည္။ လက္ရွိတြင္ ၆ တန္းေက်ာင္းသား တေယာက္ႏွင့္ ပထမတန္း ေက်ာင္းသားမ်ားျဖစ္သည့္ သားအငယ္ ေလး ၂ ဦးကိုသာ ေက်ာင္းထားႏုိင္သည္။
သို႔ေသာ္ အတန္းပညာ ျမင့္လာ၍ ပညာေရး ကုန္က်စရိတ္ ျမင့္လာပါက ထိုကေလးမ်ားအား ေက်ာင္းဆက္ ထားႏုိင္၊ မထားႏုိင္ ဆိုသည္က မေသခ်ာေသးေပ။
“ေက်ာင္းလည္း အမ်ားႀကီး မထားႏုိင္ပါဘူး၊ မိန္းကေလးေတြက်ေတာ့ အိမ္မွာ ကူေဖာ္ေလာင္ဖက္လုပ္တယ္၊ ပညာမတတ္ေတာ့ သူမ်ားဆီမွာ ေန႔စားလုပ္ရတယ္၊ ေက်ာင္းေပးမတက္ႏုိင္ဘူး”ဟု ေဒၚစိုးစိုးက ေျပာျပသည္။
ကရင္တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တပ္မ်ားႏွင့္ အစိုးရစစ္တပ္တို႔ တုိက္ခိုက္ေနစဥ္ ရိကၡာမ်ားသယ္ရန္ အစိုးရ စစ္တပ္၏ ေပၚတာ ဆြဲျခင္း ခံခဲ့ရသည့္ ကာလမ်ားကို ေဒၚစုိးစုိး ဘယ္ေတာ့မွ ေမ့မည္မထင္။ ျပည္တြင္းစစ္၏ သေဘာ သဘာဝအတိုင္း အစိုးရ စစ္တပ္ ၏ ဒဏ္ကို ခံစားခဲ့ရသကဲ့သို႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တပ္မ်ား၏ ဒဏ္ကိုလည္း ခံစားခဲ့ရသည္။
စစ္ေၾကာင့္ ခံစားရသည့္ စိတ္မလံုၿခံဳမႈမ်ားသည္လည္း ေဒၚစုိးစိုးတို႔၏ ဘဝမ်ားကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ႐ိုက္ခတ္ခဲ့သည္။
ျပည္တြင္း အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား၏ ေအာင္ျမင္မႈေလလား၊ ေဒၚစုိးစုိး တေယာက္ မေသခ်ာလွေသာ္လည္း ယခုေနာက္ပိုင္း ကာလမ်ားတြင္ ပစ္ခတ္သံမ်ား မရွိေတာ့ဟု ေျပာႏုိင္ေနၿပီျဖစ္သည္။ ႏွစ္ဘက္တပ္မ်ားမွ စစ္သားမ်ားကလည္း နယ္ေျမတခုတည္းတြင္ လြတ္လြတ္လပ္ပင္ သြားလာလ်က္ ရွိၾကသည္ကို ျမင္လာရသည္။ ယခင္က ႏွစ္ဘက္တပ္မ်ားထံ အခြန္ အခ မ်ား ေပးေဆာင္ရေသာ္လည္း ယခုေနာက္ပိုင္းတြင္ ကရင္တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္မ်ားဘက္မွ အခြန္ေကာက္ခံျခင္း မရွိေတာ့ေၾကာင္း ေဒၚစုိးစုိးက ေျပာသည္။
“အရင္ကဆို ျပည္သူ႔စစ္လည္း ေပးရတယ္” ဟု သူက ဆိုသည္။
“ဒညင္းသီး မခူးရဘူးဆိုတာ သြားခူးရင္ ႐ိုက္ထုတ္တာေလာက္ပဲ ရွိတယ္၊ ဟိုတုန္းကလို မသတ္ေတာ့ဘူး၊ ဟိုတုန္းက တအား သတ္တယ္၊ ေက်ာက္ႀကီးၿမိဳ႕မွာ ရပ္ကြက္ တခုတည္းတင္ အေယာက္ ၅၀ ေလာက္ ေသသြားဖူးတယ္၊ ၁၀ ေယာက္ တဖြဲ႔၊ ၁၂ ေယာက္ ၁၆ ေယာက္ တဖြဲ႔၊ အဲဒီလို အသတ္ခံရတာ၊ သူတို႔နယ္ေျမထဲမွာ ခူးလို႔ဆိုၿပီး အသတ္ခံရတာ” ဟု အတိတ္က အေတြ႔အႀကံဳမ်ားကို ေဒၚစုိးစုိးက ေလသံခပ္တိုးတိုးျဖင့္ ေျပာျပသည္။
အလားတူ သစ္ဥသစ္ဖုႏွင့္ ဟင္းစားရွာေဖြရန္ ေတာထဲေတာင္ထဲသို႔ သြားလာမႈမ်ား ရွိၾကေသာ္လည္း ယခင္ကာလမ်ားကေလာက္ ေျမျမႇဳပ္မိုင္း ေပါက္ကြဲမႈ မႀကံဳၾကရေတာ့သည္က ေဒၚစုိုးစိုးတို႔အတြက္ အေျပာင္းအလဲ တခုဟု ဆိုရမည္။
သို႔ေသာ္ လူထိခိုက္မႈ နည္းပါးသည့္ ေပါက္ကြဲမႈမ်ားကေတာ့ ရွိၿမဲ၊ ရွိေနဆဲပင္ ျဖစ္သည္။
သူက “အခုေနာက္ပိုင္း မိုင္း ေလ်ာ့သြားတယ္၊ ဒါေပမယ့္ အႂကြင္းအက်န္ ေတြကေတာ့ ေပါက္တုန္းပဲ၊ မိုင္းထိတာက အမ်ိဳးသား ေတြ မ်ားတယ္၊ ေဆး႐ံုေတြမွာ မေရာက္ဘူး ဆိုရင္ေတာင္ ၁ ႏွစ္ကို ၁ ေယာက္ ၂ ေယာက္ေလာက္ ေရာက္တယ္၊ အရင္တုန္းက ေလာက္ေတာ့ မေရာက္ဘူး၊ အရင္တုန္းက ဆိုရင္ေတာ့ အမ်ားႀကီးပဲ”ဟု ႏႈိင္းယွဥ္ ေျပာသည္။
ထိုအေျပာင္းအလဲ ကာလသည္ ေဒၚစုိးစိုးတို႔ ဘဝအတြက္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး ကာလအေျခအေနသို႔ အခုတိုင္ မတိုးတက္ႏုိင္ ေသးသည္ကို သူ႔စိတ္ထဲတြင္ အားမလုိအားမရ ျဖစ္ေနသည္။
“စစ္ေဘးစစ္ဒဏ္ကို ခံစားခဲ့ရတယ္၊ အခုခ်ိန္အထိ ဘာမွ မေျပာင္းလဲေသးဘူး၊ က်န္းမာေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း ေငြရွိမွ ေဆး႐ံုသြား၊ ေငြမရွိရင္ မရဘူး၊ ေက်ာင္းပညာေရးကလည္း ေငြရွိမွ ေက်ာင္းထား၊ ေငြမရွိလို႔ ေက်ာင္းမထားႏုိင္တဲ့ ဆင္းရဲသား ကေလးေတြ အမ်ားႀကီးပဲ၊ ၇ ႏွစ္ ၈ ႏွစ္ အရြယ္ေတာင္ ေက်ာင္းမတက္တာ အမ်ားႀကီးရွိတယ္” ဟုလည္း သူက ေျပာဆိုသည္။
ျပည္တြင္းစစ္ ဒဏ္ကို ႏွစ္ကာလ ၾကာရွည္စြာ ခံစားခဲ့ရသည့္ သူတို႔အတြက္ ေျမျမႇဳပ္မိုင္း ရွင္းလင္းေရး လုပ္ငန္းမ်ား၊ က်န္းမာေရး ဆိုင္ရာ ကူညီေထာက္ပံ့မႈမ်ားႏွင့္ ပညာေရး ပံ့ပိုးမႈမ်ား လိုအပ္ေနေသာ္လည္း လက္ရိွ အခ်ိန္တြင္ မည္သည့္ အဖြဲ႔အစည္း ထံကမွ် အကူအညီ မရရွိေသးေပ။
“ၿငိမ္းခ်မ္းေရးပဲ လိုခ်င္တယ္၊ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈေတြ လုပ္ေပးေစခ်င္တယ္၊ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္း ပညာေလးေတြ သင္ ေပးေစခ်င္တယ္၊ စာမတတ္ေတာ့လည္း စာမတတ္တဲ့လူအတြက္ အလုပ္တခုခုေပါ့” ဟု ေဒၚစိုးစိုးက ဆက္ေျပာသည္။
အလားတူ အေရးတႀကီး လိုအပ္ေနေသာ အျခားအရာတခုမွာ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အားေပးျမႇင့္တင္မႈ ျဖစ္သည္ဟုလည္း သူက ထင္ျမင္ သည္။
“ဒီလိုျဖစ္ေနတာေတြကို ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးေတြ လုပ္ဖို႔က အစိုးရတင္ မဟုတ္ဘူး၊ KNU(ကရင္အမ်ိဳးသား အစည္းအ႐ုံး)မွာလည္း လုပ္ေပးဖို႔ တာဝန္ရွိ တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္၊ သူတို႔ေတြ လုပ္ခဲ့လို႔ ျဖစ္ခဲ့ရတာေတြေလ၊ အစိုးရဘက္ကလုပ္လို႔ ထိခိုက္တာေတြလည္း ရွိေတာ့ အားလံုး ပါဝင္သင့္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္” ဟု သူက ဆက္လက္ ေျပာဆိုသည္။
တတိယတန္း အထိသာ တက္ဖူးၿပီး ေရးတတ္၊ ဖတ္တတ္ေလာက္သာ ပညာတတ္သည့္ ေဒၚစိုးစိုးက ေရဒီယုိ အသံလႊင့္ အစီအစဥ္ မ်ားကို ပံုမွန္နားေထာင္သည္ဟုလည္း ဆိုသည္။
ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ ျပည္တြင္းစစ္မီး ေတာက္ေလာင္ခဲ့ၿပီး လက္ရွိအခ်ိန္ထိ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆိုသည္မွာလည္း မေရရာေသးသည့္ အခ်ိန္ တြင္ သူစိတ္ဝင္တစား နားစြင့္မိသည္မွာ စားပြဲဝိုင္းမ်ားေပၚက ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား အေၾကာင္းပင္ ျဖစ္သည္။
“အစိုးရနဲ႔ လက္နက္ကိုင္ေတြ ေဆြးေႏြးေနတယ္ ဆိုတာကို ေရဒီယိုမွာ ၾကားပါတယ္၊ အဖြဲ႔အစည္းေတြက လာေျပာတာေတြ မရွိဘူး။ ေရဒီယုိနားေထာင္လို႔ သိလို႔ ျပန္ေျပာျပရင္ေတာင္မွပဲ အဲဒီစကားေတြ မေျပာနဲ႔၊ ေရဒီယို အက်ယ္ႀကီး နားမေထာင္နဲ႔ဆိုၿပီး အခ်င္းခ်င္း ေျပာၾကတယ္၊ မသက္ဆိုင္ဘဲ နားေထာင္တယ္၊ ျပႆနာတက္မယ္ ဆိုတာမ်ိဳးေပါ့”ဟု ေဒၚစိုးစိုးက ေျပာျပသည္။
ျပည္တြင္းစစ္ ျဖစ္ေနခ်ိန္၊ တိုက္ပြဲမ်ား၊ ပစ္ခတ္သံမ်ားၾကားတြင္ အသက္ရွင္ ေနထိုင္ခဲ့ရသည့္ ကာလ ေက်ာ္လြန္ခဲ့ၿပီး ယခု အပစ္ အခတ္ ရပ္စဲထားသည့္ ကာလ၊ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ေဆြးေႏြးေနဆဲ ကာလပင္လွ်င္ ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။
တခ်ိဳ႕ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တပ္မ်ားဆိုလွ်င္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲ႐ံုသာမက နယ္ျခားေစာင့္တပ္ အျဖစ္ပင္ အသြင္ေျပာင္း ၍ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေကာင္းမ်ားျဖင့္ ဝင္ေငြေကာင္းေနၾကၿပီ ျဖစ္သည္။ ယခင္က တိုက္ပြဲနယ္ေျမ တခ်ိဳ႕တြင္ စီးပြားေရး ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား၊ သဘာဝ သယံဇာတ တူးေဖာ္မည့္ လုပ္ငန္းမ်ားက လုပ္ငန္းစတင္ လုပ္ကိုင္ရန္ တာစူလ်က္ ရွိသည္။
သို႔ေသာ္ မုန္တိုင္း ၿပီးဆံုးသြားခ်ိန္တြင္ ေလေျပေလေအးမ်ား တိုက္ခတ္ၿမဲဆိုသည့္ စကားသည္ ေဒၚစိုးစိုးတို႔လို စစ္ေဘးဒဏ္ခံ သာမန္ အရပ္သားမ်ား အတြက္မူ လက္ေတြ႔မက်ေသး ဟုပင္ ဆိုႏုိင္သည္။
ေက်ာက္ႀကီးၿမိဳ႕ေပၚႏွင့္ အလွမ္းေဝးလွေသာ ေက်းရြာမ်ားရွိ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းမ်ားသည္ ထုိင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ရွိ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားသို႔ ထြက္ေျပးခိုလႈံ ေနၾကသည္မွာလည္း ယေန႔တိုင္ပင္ ျဖစ္သည္။ စစ္အသံုးစရိတ္မ်ား၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အသံုးစရိတ္မ်ားက ဗံုးေပါလေအာျဖစ္ေနသေလာက္ စစ္အတြင္း နစ္နာခဲ့ရသူမ်ား၊ အသက္အိုးအိမ္ စည္းစိမ္ ထိခိုက္နစ္နာခဲ့သူမ်ားကို မည္သူက ျပန္လည္ ထူေထာင္ေပးမည္ ဆိုသည္ကလည္း အခုအခ်ိန္အထိ မေသခ်ာလွေသး။
စစ္၏ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ား ဒဏ္ကို ထုသားေပသား က်ေနပံုေပၚသည့္ ေဒၚစိုးစိုး တေယာက္ ေျခႏွစ္ဘက္လံုး အေကာင္းပကတိ မရွိေတာ့သည့္ေနာက္တြင္ မူလက လုပ္ကိုင္ခဲ့သည့္ က်ပန္း အလုပ္မ်ားကို မလုပ္ႏုိင္ေတာ့ဘဲ ကေလးမ်ားႏွင့္ အိမ္ေမြး တိရစၧာန္ ကေလးမ်ားကို ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ရင္း စိတ္ဒံုးဒံုးခ်ႏုိင္ေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုသာ ေတာင့္တ ေနမိေလသည္။ ။
ရွမ္း ေတာင္၊ ေျမာက္ တပ္မေတာ္ႏွစ္ခု ပူးေပါင္းေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ားညႇိႏႈိင္းေန
ဟသၤာနီ (မြန္ေျမ)
႐ွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းႏွင့္ ေတာင္ပုိင္းတပ္မေတာ္ႏွစ္ခု ပူးေပါင္းႏုိင္ေရး ရွမ္းျပည္သူလူထုမ်ားႏွင့္ ရွမ္း သံဃာေတာ္မ်ားက ေတာင္းဆိုထားသည့္အေပၚ ညႇိႏိႈင္းမႈမ်ားလုပ္ေဆာင္ေနသည္ဟု ႏွစ္ဖက္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ေျပာသည္။
“တစ္ေသြးတစ္သံ တစ္မိန္႔တည္းနဲ႔ သြားဖို႔ဆိုတာက ခ်က္ခ်င္းလက္ငင္းႀကီးေတာ့ မလြယ္ဘူးေလ။ ျပည္သူလူထုနဲ႔ သံဃာေတာ္ေတြရဲ႕ ေတာင္းဆိုခ်က္အတိုင္း ျဖစ္ဖို႔အတြက္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႀကိဳးစားညႇိႏႈိင္းေန တယ္”ဟု ႐ွမ္းျပည္တိုးတက္ေရးပါတီ/ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ (SSPP/SSA) မွ ဒုတိယဗိုလ္မွဴးႀကီးစိုင္းလွ က ဧၿပီလ ၂၈ ရက္တြင္ မဇၩိမကုိ ေျပာသည္။
ထို႔အတူ ရွမ္းျပည္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးေကာင္စီ/ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ (RCSS/SSA) မွ ဗိုလ္မွဴးဆိုင္းေလာင္းစိုင္ကလည္း “ဆႏၵအတိုင္းသာ ေဆာင္ရြက္ပါ့မယ္လို႔ ျပည္သူေတြကို ေျပာထားတယ္။ ျပည္သူ႔ ဆႏၵနဲ႔အညီျဖစ္ဖို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔မွာ တာ၀န္ရွိတယ္။ ေဆာင္ရြက္ဖို႔လည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ စီစဥ္ထားတဲ့ကိစၥေတြရွိတယ္” ဟု ဆုိသည္။
ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္အား ၁၉၆၄ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၂၄ ရက္တြင္ ေညာင္ေရႊေစာ္ဘြားႀကီး စ၀္ေရႊသိုက္၏ မဟာေဒ၀ီ စ၀္မယ့္နန္းဟိန္းခမ္းမွ ဦးစီးဦးေဆာင္ျပဳကာ တည္ေထာင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
စတင္ဖဲြ႕စည္းစဥ္က ရွမ္းျပည္လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ (SSIA)၊ ညီၫြတ္ေသာ ႐ွမ္းအမ်ဳိးသားတပ္ေပါင္း စု (SNUF)၊ ကိုးကန္႔ေတာ္လွန္ေရးတပ္မေတာ္ (KRF)၊ ႐ွမ္းျပည္ညီၫြတ္ေရးတပ္မေတာ္ (SUA) တို႔ပါ၀င္ ခဲ့သည္။
ထို႔ေနာက္တြင္ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္အတြင္း ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒကို ေထာက္ခံသည့္အုပ္စုႏွင့္ ဆန္႔က်င္သည့္ အုပ္စုဟူ၍ ႏွစ္ျခမ္းကြဲကာ ေထာက္ခံသည့္အုပ္စုမွ လက္ရွိ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းတပ္မေတာ္၏ ေခါင္း ေဆာင္ျဖစ္သည့္ ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးပန္ဖက SSPP/SSA ကို တည္ေထာင္ခဲ့သည္။ လက္မခံသည့္အဖြဲ႕ က SURA အဖြဲ႕အား တည္ေထာင္ခဲ့သည္။ SURA ႏွင့္ ႐ွမ္းျပည္ညီၫြတ္ေရးတပ္မေတာ္(SUA)တို႔ တစ္ ဖန္ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းကာ မြန္တိုင္းအာမီ (MTA) အျဖစ္သို႔ ၁၉၈၅ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလတြင္ ေျပာင္းလဲဖြဲ႕စည္း ခဲ့သည္။
၁၉၉၆ ခုႏွစ္၊ ဇန္န၀ါရီလ၌ ခြန္ဆာဦးေဆာင္သည့္ (MTA) အဖဲြ႕မွ ႏိုင္ငံေတာ္ေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ ဖြံ႕ ၿဖိဳးေရးေကာင္စီထံ၌ လက္နက္ခ်သည္ကို လက္မခံသည့္ ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးရြက္ဆစ္ႏွင့္ အင္အား၁၀၀၀ ခန္႔တို႔က RCSS/SSA အား ျပန္လည္စုဖြဲ႕ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္အား စတင္ဖဲြ႕စည္းစဥ္ ပါ၀င္ခဲ့သူမ်ားအနက္ SSPP/SSA နာယက ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေဆထင္တစ္ဦးသာ ယေန႔အထိ သက္ရွိထင္ရွား က်န္လ်က္ရွိသည္။
႐ွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းႏွင့္ ေတာင္ပုိင္းတပ္မေတာ္ႏွစ္ခု ပူးေပါင္းႏုိင္ေရး ရွမ္းျပည္သူလူထုမ်ားႏွင့္ ရွမ္း သံဃာေတာ္မ်ားက ေတာင္းဆိုထားသည့္အေပၚ ညႇိႏိႈင္းမႈမ်ားလုပ္ေဆာင္ေနသည္ဟု ႏွစ္ဖက္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ေျပာသည္။
“တစ္ေသြးတစ္သံ တစ္မိန္႔တည္းနဲ႔ သြားဖို႔ဆိုတာက ခ်က္ခ်င္းလက္ငင္းႀကီးေတာ့ မလြယ္ဘူးေလ။ ျပည္သူလူထုနဲ႔ သံဃာေတာ္ေတြရဲ႕ ေတာင္းဆိုခ်က္အတိုင္း ျဖစ္ဖို႔အတြက္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႀကိဳးစားညႇိႏႈိင္းေန တယ္”ဟု ႐ွမ္းျပည္တိုးတက္ေရးပါတီ/ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ (SSPP/SSA) မွ ဒုတိယဗိုလ္မွဴးႀကီးစိုင္းလွ က ဧၿပီလ ၂၈ ရက္တြင္ မဇၩိမကုိ ေျပာသည္။
ထို႔အတူ ရွမ္းျပည္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးေကာင္စီ/ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ (RCSS/SSA) မွ ဗိုလ္မွဴးဆိုင္းေလာင္းစိုင္ကလည္း “ဆႏၵအတိုင္းသာ ေဆာင္ရြက္ပါ့မယ္လို႔ ျပည္သူေတြကို ေျပာထားတယ္။ ျပည္သူ႔ ဆႏၵနဲ႔အညီျဖစ္ဖို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔မွာ တာ၀န္ရွိတယ္။ ေဆာင္ရြက္ဖို႔လည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ စီစဥ္ထားတဲ့ကိစၥေတြရွိတယ္” ဟု ဆုိသည္။
ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္အား ၁၉၆၄ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၂၄ ရက္တြင္ ေညာင္ေရႊေစာ္ဘြားႀကီး စ၀္ေရႊသိုက္၏ မဟာေဒ၀ီ စ၀္မယ့္နန္းဟိန္းခမ္းမွ ဦးစီးဦးေဆာင္ျပဳကာ တည္ေထာင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
စတင္ဖဲြ႕စည္းစဥ္က ရွမ္းျပည္လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ (SSIA)၊ ညီၫြတ္ေသာ ႐ွမ္းအမ်ဳိးသားတပ္ေပါင္း စု (SNUF)၊ ကိုးကန္႔ေတာ္လွန္ေရးတပ္မေတာ္ (KRF)၊ ႐ွမ္းျပည္ညီၫြတ္ေရးတပ္မေတာ္ (SUA) တို႔ပါ၀င္ ခဲ့သည္။
ထို႔ေနာက္တြင္ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္အတြင္း ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒကို ေထာက္ခံသည့္အုပ္စုႏွင့္ ဆန္႔က်င္သည့္ အုပ္စုဟူ၍ ႏွစ္ျခမ္းကြဲကာ ေထာက္ခံသည့္အုပ္စုမွ လက္ရွိ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းတပ္မေတာ္၏ ေခါင္း ေဆာင္ျဖစ္သည့္ ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးပန္ဖက SSPP/SSA ကို တည္ေထာင္ခဲ့သည္။ လက္မခံသည့္အဖြဲ႕ က SURA အဖြဲ႕အား တည္ေထာင္ခဲ့သည္။ SURA ႏွင့္ ႐ွမ္းျပည္ညီၫြတ္ေရးတပ္မေတာ္(SUA)တို႔ တစ္ ဖန္ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းကာ မြန္တိုင္းအာမီ (MTA) အျဖစ္သို႔ ၁၉၈၅ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလတြင္ ေျပာင္းလဲဖြဲ႕စည္း ခဲ့သည္။
၁၉၉၆ ခုႏွစ္၊ ဇန္န၀ါရီလ၌ ခြန္ဆာဦးေဆာင္သည့္ (MTA) အဖဲြ႕မွ ႏိုင္ငံေတာ္ေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ ဖြံ႕ ၿဖိဳးေရးေကာင္စီထံ၌ လက္နက္ခ်သည္ကို လက္မခံသည့္ ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးရြက္ဆစ္ႏွင့္ အင္အား၁၀၀၀ ခန္႔တို႔က RCSS/SSA အား ျပန္လည္စုဖြဲ႕ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္အား စတင္ဖဲြ႕စည္းစဥ္ ပါ၀င္ခဲ့သူမ်ားအနက္ SSPP/SSA နာယက ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေဆထင္တစ္ဦးသာ ယေန႔အထိ သက္ရွိထင္ရွား က်န္လ်က္ရွိသည္။
ဘန္ေကာက္တြင္ ျမန္မာအလုပ္သမား ၁၂ ဦး ဖမ္းဆီးခံရ
နန္းျမနဒီ
ထိုင္းႏိုင္ငံ ဘန္ေကာက္က ညေစ်းတန္းတခုမွာ ျမန္မာအလုပ္သမား ၁၂ ဦး ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရပါတယ္။
ဧၿပီ ၂၈ ရက္ ည ၇ နာရီေက်ာ္အခ်ိန္က ဆာေထာင္းန္ၿမိဳ႕နယ္ ပတူနမ့္ ညေစ်းမွာ အရပ္၀တ္ရဲေတြက ၀င္ေရာက္လာၿပီး အလုပ္သမားေတြကို ဖမ္းဆီးတဲ့အတြက္ ေမာင္ျဖစ္သူ ေက်ာ္ႏုိင္ဦးနဲ႔အတူ အျခား ျမန္မာအလုပ္သမား စုစုေပါင္း ၁၂ ဦး အဖမ္းခံခဲ့ရတယ္လို႔ မခ်ယ္ရီက ဒီဗြီဘီကို ေျပာပါတယ္။
“တေယာက္စီ ၀င္ဖမ္းတာ။ ေတာက္ေလွ်ာက္ဖမ္းတာ။ အကုန္လံုး ၁၂ ေယာက္ေလာက္ ပါသြားတယ္။ က်မေမာင္ေလးကိုေတာ့ ဆိုင္ထဲ၀င္လာၿပီး ကုပ္ကုိ ဖမ္းဆြဲတယ္။ ၿပီးေတာ့ မင္းဗမာလားေပါ့ဆိုၿပီးေတာ့ ဖမ္းသြားတာ။ ဘာမွ စကားေတြ၊ ဘာေတြ ေပးမေျပာဘူးတဲ့။ လက္တဖက္ကို အေနာက္ကို လိမ္ထားၿပီးေတာ့ ကုပ္ကုိ ဆြဲၿပီး ေခၚသြားတာ။ ရဲ၀တ္စံုနဲ႔ မဟုတ္ဘူး။ တခါတည္း သူတို႔စခန္း ေခၚသြားတယ္။ သူ႔အလုပ္ရွင္ သူေဌးမက လိုက္သြားေတာ့ ရံုးတင္လိုက္ၿပီလို႔ ေျပာတယ္။ ညက ခ်က္ခ်င္းထုတ္ခ်င္ရင္ ၂ ေသာင္း ေပးရမယ္” လို႔ ေျပာပါတယ္။
ထိုင္းရဲက ေတာင္းတဲ့ေငြ ၂ ေသာင္းဟာ သူတို႔အတြက္ သိပ္မ်ားလြန္းတဲ့အတြက္ မတတ္ႏိုင္လို႔ မထုတ္ခဲ့ေၾကာင္း၊ တရားရံုးတက္ၿပီး အာမခံနဲ႔ ျပန္ထြက္လာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ၁ ေထာင္ေက်ာ္ပဲ ကုန္မယ္လို႔ ေျပာၾကတဲ့အတြက္ ေမာင္ျဖစ္သူကို ရဲစခန္းမွာပဲ ထားခဲ့ရတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။
အလုပ္သမားေတြ အဖမ္းခံရေၾကာင္း ထိုင္းႏိုင္ငံမွာရွိတဲ့ ျမန္မာသံရံုးကို အေၾကာင္းၾကားရာမွာေတာ့ စခန္းေရာက္ၿပီးတဲ့ကိစၥ ဘာမွမတတ္ႏိုင္ေၾကာင္း၊ အျခား လိုအပ္တဲ့ ေထာက္ခံစာေတြေတာ့ ထုတ္ေပးႏိုင္ေၾကာင္း တာ၀န္ရွိသူက ေျပာခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ဆာေထာင္းန္ရဲစခန္းကို ဒီဗြီဘီက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းရာမွာ တာ၀န္က် ရဲ၀န္ထမ္းတဦးက ခုလို ေျဖၾကားခဲ့ပါတယ္။
“မေန႔ညက ဖမ္းထားတာ ရွိပါတယ္။ ၃ – ၄ ဦးက ပတ္စပို႔ပဲ ရွိၿပီး အလုပ္သမားကတ္ မရွိဘူး။ တခ်ဳိ႕က ေစ်းေရာင္းခြင့္မရွိဘဲနဲ႔ ေရာင္းေနတာ။ လက္မွတ္ထဲ ခြင့္ျပဳတဲ့ အလုပ္ကို မလုပ္ဘူး။ ၂ ေသာင္းေကာက္တဲ့ကိစၥေတာ့ က်ေနာ္တို႔လည္း မသိပါဘူး။ သြားဖမ္းတဲ့ရဲေပၚ မူတည္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔တာ၀န္က စခန္းကို ေရာက္လာရင္ အမႈဖြင့္မယ္၊ တရားရံုးတင္မယ္၊ ပတ္စပို႔ပဲ ရွိၿပီး အလုပ္သမားကတ္ မရွိရင္ ဗီဇာရုပ္သိမ္းၿပီး နယ္စပ္ျပန္ပို႔၊ အလုပ္သမားကတ္မွာ ေဖာ္ျပတဲ့အတိုင္း အလုပ္အကိုင္၊ ေနရာနဲ႔ အလုပ္ရွင္ေတြ မွားယြင္းလြဲေခ်ာ္ရင္ေတာ့ ဥပေဒက သတ္မွတ္ထားတဲ့အတိုင္း တရားရံုးမွာ ဒဏ္ေငြေဆာင္ၿပီး ျပန္လႊတ္တယ္ အဲဒါပါပဲ” လို႔ ရွင္းျပပါတယ္။
ရဲတပ္ဖြဲ႔အေနနဲ႔ေတာ့ အခုလို တရားမ၀င္အလုပ္သမားေတြကို ၀င္ေရာက္ စစ္ေဆးဖမ္းဆီးတာဟာ အလုပ္သမားရွာေဖြေရးရံုးရဲ႕ ေတာင္းဆိုခ်က္အရ အခါအားေလ်ာ္စြာ ၀င္ေရာက္ စစ္ေဆးရေၾကာင္း တာ၀န္က်ရဲ၀န္ထမ္းက ေျပာသြားပါတယ္။
ဖမ္းဆီးခံရတဲ့ အလုပ္သမားေတြဟာ ရံုးတင္စစ္ေဆးခံရတယ္ဆိုရင္ ရံုးခ်ိန္းရက္ေပၚ မူတည္ၿပီး အခ်ဳပ္ခန္းထဲ ၾကာၾကာေနရမွာ စိုးတဲ့အတြက္ တတ္ႏိုင္သူေတြကေတာ့ ျပင္ပမွာပဲ ရဲနဲ႔ ညွိႏိႈင္းၿပီး ျပန္လႊတ္လာေလ့ ရွိပါတယ္။
ထိုင္းႏိုင္ငံထဲမွာ ျမန္မာျပည္က အလုပ္သမားေတြ တရား၀င္အေနနဲ႔ေရာ၊ တရားမ၀င္အေနနဲ႔ပါ စုစုေပါင္း ၃ သန္းေက်ာ္ ၀င္ေရာက္လုပ္ကိုင္ေနတယ္လို႔ ျမန္မာအလုပ္သမား၀န္ႀကီးဌာနက ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။
ထိုင္းႏိုင္ငံ ဘန္ေကာက္က ညေစ်းတန္းတခုမွာ ျမန္မာအလုပ္သမား ၁၂ ဦး ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရပါတယ္။
ဧၿပီ ၂၈ ရက္ ည ၇ နာရီေက်ာ္အခ်ိန္က ဆာေထာင္းန္ၿမိဳ႕နယ္ ပတူနမ့္ ညေစ်းမွာ အရပ္၀တ္ရဲေတြက ၀င္ေရာက္လာၿပီး အလုပ္သမားေတြကို ဖမ္းဆီးတဲ့အတြက္ ေမာင္ျဖစ္သူ ေက်ာ္ႏုိင္ဦးနဲ႔အတူ အျခား ျမန္မာအလုပ္သမား စုစုေပါင္း ၁၂ ဦး အဖမ္းခံခဲ့ရတယ္လို႔ မခ်ယ္ရီက ဒီဗြီဘီကို ေျပာပါတယ္။
“တေယာက္စီ ၀င္ဖမ္းတာ။ ေတာက္ေလွ်ာက္ဖမ္းတာ။ အကုန္လံုး ၁၂ ေယာက္ေလာက္ ပါသြားတယ္။ က်မေမာင္ေလးကိုေတာ့ ဆိုင္ထဲ၀င္လာၿပီး ကုပ္ကုိ ဖမ္းဆြဲတယ္။ ၿပီးေတာ့ မင္းဗမာလားေပါ့ဆိုၿပီးေတာ့ ဖမ္းသြားတာ။ ဘာမွ စကားေတြ၊ ဘာေတြ ေပးမေျပာဘူးတဲ့။ လက္တဖက္ကို အေနာက္ကို လိမ္ထားၿပီးေတာ့ ကုပ္ကုိ ဆြဲၿပီး ေခၚသြားတာ။ ရဲ၀တ္စံုနဲ႔ မဟုတ္ဘူး။ တခါတည္း သူတို႔စခန္း ေခၚသြားတယ္။ သူ႔အလုပ္ရွင္ သူေဌးမက လိုက္သြားေတာ့ ရံုးတင္လိုက္ၿပီလို႔ ေျပာတယ္။ ညက ခ်က္ခ်င္းထုတ္ခ်င္ရင္ ၂ ေသာင္း ေပးရမယ္” လို႔ ေျပာပါတယ္။
ထိုင္းရဲက ေတာင္းတဲ့ေငြ ၂ ေသာင္းဟာ သူတို႔အတြက္ သိပ္မ်ားလြန္းတဲ့အတြက္ မတတ္ႏိုင္လို႔ မထုတ္ခဲ့ေၾကာင္း၊ တရားရံုးတက္ၿပီး အာမခံနဲ႔ ျပန္ထြက္လာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ၁ ေထာင္ေက်ာ္ပဲ ကုန္မယ္လို႔ ေျပာၾကတဲ့အတြက္ ေမာင္ျဖစ္သူကို ရဲစခန္းမွာပဲ ထားခဲ့ရတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။
အလုပ္သမားေတြ အဖမ္းခံရေၾကာင္း ထိုင္းႏိုင္ငံမွာရွိတဲ့ ျမန္မာသံရံုးကို အေၾကာင္းၾကားရာမွာေတာ့ စခန္းေရာက္ၿပီးတဲ့ကိစၥ ဘာမွမတတ္ႏိုင္ေၾကာင္း၊ အျခား လိုအပ္တဲ့ ေထာက္ခံစာေတြေတာ့ ထုတ္ေပးႏိုင္ေၾကာင္း တာ၀န္ရွိသူက ေျပာခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ဆာေထာင္းန္ရဲစခန္းကို ဒီဗြီဘီက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းရာမွာ တာ၀န္က် ရဲ၀န္ထမ္းတဦးက ခုလို ေျဖၾကားခဲ့ပါတယ္။
“မေန႔ညက ဖမ္းထားတာ ရွိပါတယ္။ ၃ – ၄ ဦးက ပတ္စပို႔ပဲ ရွိၿပီး အလုပ္သမားကတ္ မရွိဘူး။ တခ်ဳိ႕က ေစ်းေရာင္းခြင့္မရွိဘဲနဲ႔ ေရာင္းေနတာ။ လက္မွတ္ထဲ ခြင့္ျပဳတဲ့ အလုပ္ကို မလုပ္ဘူး။ ၂ ေသာင္းေကာက္တဲ့ကိစၥေတာ့ က်ေနာ္တို႔လည္း မသိပါဘူး။ သြားဖမ္းတဲ့ရဲေပၚ မူတည္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔တာ၀န္က စခန္းကို ေရာက္လာရင္ အမႈဖြင့္မယ္၊ တရားရံုးတင္မယ္၊ ပတ္စပို႔ပဲ ရွိၿပီး အလုပ္သမားကတ္ မရွိရင္ ဗီဇာရုပ္သိမ္းၿပီး နယ္စပ္ျပန္ပို႔၊ အလုပ္သမားကတ္မွာ ေဖာ္ျပတဲ့အတိုင္း အလုပ္အကိုင္၊ ေနရာနဲ႔ အလုပ္ရွင္ေတြ မွားယြင္းလြဲေခ်ာ္ရင္ေတာ့ ဥပေဒက သတ္မွတ္ထားတဲ့အတိုင္း တရားရံုးမွာ ဒဏ္ေငြေဆာင္ၿပီး ျပန္လႊတ္တယ္ အဲဒါပါပဲ” လို႔ ရွင္းျပပါတယ္။
ရဲတပ္ဖြဲ႔အေနနဲ႔ေတာ့ အခုလို တရားမ၀င္အလုပ္သမားေတြကို ၀င္ေရာက္ စစ္ေဆးဖမ္းဆီးတာဟာ အလုပ္သမားရွာေဖြေရးရံုးရဲ႕ ေတာင္းဆိုခ်က္အရ အခါအားေလ်ာ္စြာ ၀င္ေရာက္ စစ္ေဆးရေၾကာင္း တာ၀န္က်ရဲ၀န္ထမ္းက ေျပာသြားပါတယ္။
ဖမ္းဆီးခံရတဲ့ အလုပ္သမားေတြဟာ ရံုးတင္စစ္ေဆးခံရတယ္ဆိုရင္ ရံုးခ်ိန္းရက္ေပၚ မူတည္ၿပီး အခ်ဳပ္ခန္းထဲ ၾကာၾကာေနရမွာ စိုးတဲ့အတြက္ တတ္ႏိုင္သူေတြကေတာ့ ျပင္ပမွာပဲ ရဲနဲ႔ ညွိႏိႈင္းၿပီး ျပန္လႊတ္လာေလ့ ရွိပါတယ္။
ထိုင္းႏိုင္ငံထဲမွာ ျမန္မာျပည္က အလုပ္သမားေတြ တရား၀င္အေနနဲ႔ေရာ၊ တရားမ၀င္အေနနဲ႔ပါ စုစုေပါင္း ၃ သန္းေက်ာ္ ၀င္ေရာက္လုပ္ကိုင္ေနတယ္လို႔ ျမန္မာအလုပ္သမား၀န္ႀကီးဌာနက ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။
ယေန႔ ျမန္မာ့ေရးရာသတင္းမ်ား April,30th,2014
( 50 )အစုိးရနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆက္လက္ေဆြးေႏြးဖုိ႔ NCCT ဆံုးျဖတ္
( 49 )သတင္းေထာက္အားလံုး လြတ္ေျမာက္ေရး ဆူးေလဘုရားမွာ ဆုေတာင္း
( 48 )ေရနံခ်က္စက္ရံုစီမံကိန္း ရုပ္သိမ္းေရး ေလာင္းလံုေဒသ ခံေတြ ေတာင္းဆုိ ဆႏၵျပ
( 47 )လုပ္ငန္းပမာဏ အႀကီးမားဆုံး ျမန္မာကုမၸဏီ ထက္၀က္နီးပါး ၀က္ဘ္ဆုိဒ္မရွိေသး
( 46 )ျပည္သူ႔သံတမန္ေရးရာ ကန္-ဒု၀န္ႀကီး ျမန္မာ့မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ တိုးတက္ေရး တုိက္တြန္း
( 45 )ပဋိပကၡေတြ ေျဖရွင္းေရး ေက်ာက္ျဖဴ ညီလာခံမွာ ေဆြးေႏြး
( 44 )ေရႊေစ်းႏႈန္း ဆက္လက္က်ဆင္းဖြယ္ရွိ
( 43 )ဓာတုလက္နက္တားဆီးေရး ျမန္မာအျပည့္အ၀ပူးေပါင္းဖို႔ ကုလတိုက္တြန္း
( 42 )စဥ့္ကိုင္မွာ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး ဆႏၵျပေခါင္းေဆာင္ ၅ ဦးကုိ တရားစြဲဆုိ
( 41 )ရခုိင္ျပည္နယ္ပဋိပကၡေၾကာင့္ ႏုိင္ငံတကာမ်က္ႏွာစာတြင္ ထိခုိက္ဟု ဒုသမၼတေျပာ
( 40 )ျမန္မာ့သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ နိမ့္က်ေနဆဲ
( 39 )ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္း ႏုိင္ငံတကာ အန္ဂ်ီအုိေတြ ကူညီေထာက္ပံ့ေရး ေဆြးေႏြး
( 38 )အန္စီစီတီ ေဆြးေႏြးပြဲႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ႏုိင္ဟံသာကုိ ေမးျမန္းခ်က္
( 37 )အပစ္ရပ္ေရးေဆြးေႏြးပြဲ ျပန္သံုးသပ္ဖုိ႔ KIO ကမ္းလွမ္း
( 36 )မႏၱေလးေဟာေျပာပြဲ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ၈၈ ေခါင္းေဆာင္ေတြ တက္ေရာက္မည္
( 35 )စစ္ေရးႏွင့္ ျပႆ နာေျဖရွင္းမႈ ၀ျပည္ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးပါတီႏွင့္ ေကအန္ယူ ဆန္႔က်င္
( 34 )အပစ္ရပ္ေရးဆက္ေဆြးေႏြးဖို႔ တုိင္းရင္းေခါင္းေဆာင္ေတြ ဆံုးျဖတ္
( 33 )America’s Indian Ocean Bases, US Geneva Resolution, British way of subverting justice and Cameron’s Hypocrisy
( 32 )အမ်ိဳးသားပညာေရး ဥပေဒမူၾကမ္း ဗကသ ကန္႔ကြက္
( 31 )Introducing Sule Shangri-La, Yangon
( 30 )INGO အခန္းက႑ ရခိုင္အမ်ိဳးသားညီလာခံ အသိအမွတ္ျပဳ
( 29 )U.S. lawmakers press Obama administration on human trafficking
( 28 )NGO မ်ားအတြက္ ဥပေဒျပ႒ာန္းကာ ကူညီခြင့္ျပဳရန္ ရခုိင္ညီလာခံတြင္ ေဆြးေႏြး
( 27 )Arakan Unrest May Tarnish Burma’s Image
( 26 )Traders Hotel Yangon ကို Sule Shangri-La Yangon အျဖစ္သို႔ ေျပာင္းလဲဖြင့္လွစ္
( 25 )Kachin Rebels Requests Ceasefire Meeting After Recent Clashes
( 24 )လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအား မွ်တသည့္ကာကြယ္မႈေပးရန္ အရည္အေသြးႏွင့္ လုံၿခဳံမႈဆုိင္ရာ ဥပေဒမ်ားေရးဆြဲေန
( 23 )Villagers in Southern Burma Protest Against Chinese-Backed Oil Refinery
( 22 )ျမန္မာ့စီးပြားေရး အခြင့္အလမ္းေပၚထြန္းခ်ိန္ ေရာက္ရွိဟု သုေတသီမ်ားဆို
( 21 )‘Majority’ oppose cement factory in Hpa-an
( 20 )တႏိုင္ငံလံုး အပစ္ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္မ်ား ေဆြးေႏြးပြဲ ဒုတိယေန႔
( 19 )A DJ Returns to Mix Things Up in Burma
( 18 )ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မတီႏွင့္ ေမ ၁၀ ရက္ေန႔ ေဆြးေႏြးရန္ ဆႏၵရွိဟု ေကအုိင္အုိေျပာ
( 17 )Through Win Tin’s Looking Glass
( 16 )ဖမ္းဆီးခံသတင္းေထာက္မ်ား လြတ္ေျမာက္ေရး မေကြးၿမိဳ႕တြင္ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္မည္
( 15 )Unity journalists’ lawyer objects to court procedure
( 14 )တႏိုင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးေဆြးေႏြးပြဲ ေမလတြင္ ျပဳလုပ္ႏိုင္မည္
( 13 )A major US-funded poll finds that Myanmar’s people adore their vicious military
( 12 )လယ္ေျမျပႆနာမ်ား ေရွ႕လမကုန္ မီ ေျဖရွင္းဖို႔ သူရဦးေရႊမန္းေျပာ
( 11 )Myanmar worker jailed 15 months for biting off chunk of colleague's ear
( 10 )ရခိုင္ျပည္နယ္ သန္းေခါင္စာရင္း တခ်ိဳ႕ ျပန္ေကာက္ေရး ေဆြးေႏြး
( 9 )Ethnic leaders discuss ceasefire in Chiang Mai
( 8 )INGO အခန္းက႑ ရခိုင္အမ်ိဳးသားညီလာခံ အသိအမွတ္ျပဳ
( 7 )KIO proposes restarting peace talks
( 6 )အေမရိကန္ ခ်စ္ၾကည္ေရးအဖြဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံ လာေရာက္မည္
( 5 )Health Crisis in Arakan after Aid Groups Forced Out
( 4 )ရန္ကုန္ေဆးရံုႀကီး ျပဳျပင္ေရး ၿဗိတိသွ်နည္းပညာနဲ႔ လုပ္မည္
( 3 )ဖိလစ္ပုိင္ဆန္တင္ဒါ ျမန္မာ ထပ္မံယွဥ္ၿပဳိင္မည္
( 2 )အေမရိကန္အထူးသံ Andrew O’Brien နဲ႔အဖဲြ႔ ျမန္မာျပည္သြားမည္
( 1 )ေက်းလက္ထုတ္ကုန္တိုးျမႇင့္ေရး အစိုးရႏွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား ပူးေပါင္းပါ၀င္ရန္ လိုအပ္ဟုဆုိ
( 49 )သတင္းေထာက္အားလံုး လြတ္ေျမာက္ေရး ဆူးေလဘုရားမွာ ဆုေတာင္း
( 48 )ေရနံခ်က္စက္ရံုစီမံကိန္း ရုပ္သိမ္းေရး ေလာင္းလံုေဒသ ခံေတြ ေတာင္းဆုိ ဆႏၵျပ
( 47 )လုပ္ငန္းပမာဏ အႀကီးမားဆုံး ျမန္မာကုမၸဏီ ထက္၀က္နီးပါး ၀က္ဘ္ဆုိဒ္မရွိေသး
( 46 )ျပည္သူ႔သံတမန္ေရးရာ ကန္-ဒု၀န္ႀကီး ျမန္မာ့မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ တိုးတက္ေရး တုိက္တြန္း
( 45 )ပဋိပကၡေတြ ေျဖရွင္းေရး ေက်ာက္ျဖဴ ညီလာခံမွာ ေဆြးေႏြး
( 44 )ေရႊေစ်းႏႈန္း ဆက္လက္က်ဆင္းဖြယ္ရွိ
( 43 )ဓာတုလက္နက္တားဆီးေရး ျမန္မာအျပည့္အ၀ပူးေပါင္းဖို႔ ကုလတိုက္တြန္း
( 42 )စဥ့္ကိုင္မွာ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး ဆႏၵျပေခါင္းေဆာင္ ၅ ဦးကုိ တရားစြဲဆုိ
( 41 )ရခုိင္ျပည္နယ္ပဋိပကၡေၾကာင့္ ႏုိင္ငံတကာမ်က္ႏွာစာတြင္ ထိခုိက္ဟု ဒုသမၼတေျပာ
( 40 )ျမန္မာ့သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ နိမ့္က်ေနဆဲ
( 39 )ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္း ႏုိင္ငံတကာ အန္ဂ်ီအုိေတြ ကူညီေထာက္ပံ့ေရး ေဆြးေႏြး
( 38 )အန္စီစီတီ ေဆြးေႏြးပြဲႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ႏုိင္ဟံသာကုိ ေမးျမန္းခ်က္
( 37 )အပစ္ရပ္ေရးေဆြးေႏြးပြဲ ျပန္သံုးသပ္ဖုိ႔ KIO ကမ္းလွမ္း
( 36 )မႏၱေလးေဟာေျပာပြဲ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ၈၈ ေခါင္းေဆာင္ေတြ တက္ေရာက္မည္
( 35 )စစ္ေရးႏွင့္ ျပႆ နာေျဖရွင္းမႈ ၀ျပည္ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးပါတီႏွင့္ ေကအန္ယူ ဆန္႔က်င္
( 34 )အပစ္ရပ္ေရးဆက္ေဆြးေႏြးဖို႔ တုိင္းရင္းေခါင္းေဆာင္ေတြ ဆံုးျဖတ္
( 33 )America’s Indian Ocean Bases, US Geneva Resolution, British way of subverting justice and Cameron’s Hypocrisy
( 32 )အမ်ိဳးသားပညာေရး ဥပေဒမူၾကမ္း ဗကသ ကန္႔ကြက္
( 31 )Introducing Sule Shangri-La, Yangon
( 30 )INGO အခန္းက႑ ရခိုင္အမ်ိဳးသားညီလာခံ အသိအမွတ္ျပဳ
( 29 )U.S. lawmakers press Obama administration on human trafficking
( 28 )NGO မ်ားအတြက္ ဥပေဒျပ႒ာန္းကာ ကူညီခြင့္ျပဳရန္ ရခုိင္ညီလာခံတြင္ ေဆြးေႏြး
( 27 )Arakan Unrest May Tarnish Burma’s Image
( 26 )Traders Hotel Yangon ကို Sule Shangri-La Yangon အျဖစ္သို႔ ေျပာင္းလဲဖြင့္လွစ္
( 25 )Kachin Rebels Requests Ceasefire Meeting After Recent Clashes
( 24 )လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအား မွ်တသည့္ကာကြယ္မႈေပးရန္ အရည္အေသြးႏွင့္ လုံၿခဳံမႈဆုိင္ရာ ဥပေဒမ်ားေရးဆြဲေန
( 23 )Villagers in Southern Burma Protest Against Chinese-Backed Oil Refinery
( 22 )ျမန္မာ့စီးပြားေရး အခြင့္အလမ္းေပၚထြန္းခ်ိန္ ေရာက္ရွိဟု သုေတသီမ်ားဆို
( 21 )‘Majority’ oppose cement factory in Hpa-an
( 20 )တႏိုင္ငံလံုး အပစ္ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္မ်ား ေဆြးေႏြးပြဲ ဒုတိယေန႔
( 19 )A DJ Returns to Mix Things Up in Burma
( 18 )ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မတီႏွင့္ ေမ ၁၀ ရက္ေန႔ ေဆြးေႏြးရန္ ဆႏၵရွိဟု ေကအုိင္အုိေျပာ
( 17 )Through Win Tin’s Looking Glass
( 16 )ဖမ္းဆီးခံသတင္းေထာက္မ်ား လြတ္ေျမာက္ေရး မေကြးၿမိဳ႕တြင္ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္မည္
( 15 )Unity journalists’ lawyer objects to court procedure
( 14 )တႏိုင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးေဆြးေႏြးပြဲ ေမလတြင္ ျပဳလုပ္ႏိုင္မည္
( 13 )A major US-funded poll finds that Myanmar’s people adore their vicious military
( 12 )လယ္ေျမျပႆနာမ်ား ေရွ႕လမကုန္ မီ ေျဖရွင္းဖို႔ သူရဦးေရႊမန္းေျပာ
( 11 )Myanmar worker jailed 15 months for biting off chunk of colleague's ear
( 10 )ရခိုင္ျပည္နယ္ သန္းေခါင္စာရင္း တခ်ိဳ႕ ျပန္ေကာက္ေရး ေဆြးေႏြး
( 9 )Ethnic leaders discuss ceasefire in Chiang Mai
( 8 )INGO အခန္းက႑ ရခိုင္အမ်ိဳးသားညီလာခံ အသိအမွတ္ျပဳ
( 7 )KIO proposes restarting peace talks
( 6 )အေမရိကန္ ခ်စ္ၾကည္ေရးအဖြဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံ လာေရာက္မည္
( 5 )Health Crisis in Arakan after Aid Groups Forced Out
( 4 )ရန္ကုန္ေဆးရံုႀကီး ျပဳျပင္ေရး ၿဗိတိသွ်နည္းပညာနဲ႔ လုပ္မည္
( 3 )ဖိလစ္ပုိင္ဆန္တင္ဒါ ျမန္မာ ထပ္မံယွဥ္ၿပဳိင္မည္
( 2 )အေမရိကန္အထူးသံ Andrew O’Brien နဲ႔အဖဲြ႔ ျမန္မာျပည္သြားမည္
( 1 )ေက်းလက္ထုတ္ကုန္တိုးျမႇင့္ေရး အစိုးရႏွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား ပူးေပါင္းပါ၀င္ရန္ လိုအပ္ဟုဆုိ