ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ ေက်ာ္အတြင္း သန္းေခါင္စာရင္း စေကာက္ၿပီ ႐ိုဟင္ဂ်ာအမည္မထည့္ရန္ သန္းေခါင္စာရင္းေကာ္မတီ ထုတ္ျပန္

ျမတ္ေက်ာ္သူ၊ နန္းလြင္ႏွင္းပြင့္၊ ေအးျမင့္စန္း

ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ ေက်ာ္အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လူဦးေရသန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ယူျခင္းကို မတ္လ ၃၀ ရက္က စတင္လုိက္ၿပီး “႐ိုဟင္ဂ်ာ” ဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းသည္ အစိုးရက လက္ခံမထားသည့္ လူမ်ဳိးအ မည္ျဖစ္သည့္အတြက္ လူမ်ဳိးအမည္ေနရာတြင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာဟူသည့္ အသံုးအႏႈန္း ထည့္သြင္းျခင္းကို လက္ မခံဟု ရခိုင္ျပည္နယ္ သန္းေခါင္စာရင္းႀကီးၾကပ္မႈေကာ္မတီက မတ္ ၃၀ ရက္တြင္ ထုတ္ျပန္လိုက္သည္။

အဆိုပါထုတ္ျပန္ခ်က္ကို ျပည္ေထာင္စုအစိုးရက ျပည္နယ္အစိုးရ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္မ်ားအား တာ၀န္လႊဲအပ္ထားခ်က္အရ ရခိုင္ျပည္နယ္ သန္းေခါင္စာရင္းႀကီးၾကပ္မႈေကာ္မတီ အတြင္းေရးမွဴးဦးေက်ာ္ယဥ္ဦးက လက္မွတ္ထိုး၍ တရား၀င္ ထုတ္ျပန္လိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။

ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလံုး မတ္လ ၃၀ ရက္မွဧၿပီလ ၁၀ ရက္ထိ ေကာက္ယူမည့္ သန္းေခါင္စာရင္းကို ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္လည္း တစ္ခ်ိန္တည္း တစ္ၿပိဳင္တည္း ေကာက္ယူသြားမည္ဟု ရခိုင္ျပည္ နယ္ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ယူမႈေကာ္မတီက ျပည္သူမ်ားကို အသိေပးထားသည္။

သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ယူရာသုိ႔ ေရာက္ရွိေနသည့္ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရး ဒုတိယၫႊန္ၾကားေရးမွဴးဦး၀င္းလႈိင္က “႐ုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးဆုိတာ မရွိပါ။ ဒါေၾကာင့္ လူမ်ဳိးအမွန္ကုိပဲ ျဖည့္သြင္းဖုိ႔ လုိပါတယ္”ဟု မဇၩိမကို ေျပာသည္။

ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ေကာက္ယူမႈ

စစ္ေတြၿမိဳ႕ ဘဂၤလီမ်ားေနထုိင္သည့္ ဘာဆာရာေက်းရြာတြင္ မတ္ ၃၀ ရက္ ညေန ၄ နာရီခန္႔က၊ သန္း ေခါင္စာရင္းေကာက္ယူခဲ့ရာ ထိုေက်းရြာတြင္ေနထိုင္သူမ်ားက “လူမ်ဳိး” မည္သည့္အမည္နာမမွ် ေရးသြင္း ျခင္းမရွိသည္ကုိ မဇၩိမက ေလ့လာေတြ႕ရွိခဲ့သည္။

သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ခံလႊာတြင္ အခ်က္ေပါင္း ၄၁ ခ်က္ပါ၀င္ၿပီး တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစု ၁၃၅ မ်ဳိးတြင္ မပါ၀င္သည့္ လူမ်ဳိးစုမ်ားသည္ အျခားဟူသည့္ေနရာတြင္ အမည္နာမတစ္မ်ဳိးမ်ဳိးကို ထည့္သြင္းရန္ သတ္ မွတ္ထားေသာ္လည္း မည္သည့္အမွတ္အသား၊ အမည္နာမည္မွ ထည့္သြင္းျခင္းမရွိဘဲ သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ယူသည့္ ၀န္ထမ္းမ်ားက ေကာက္ယူလ်က္ရွိေနသည္။

ဘာဆာရာေက်းရြာမွ ဟာမစ္ဒူဇုိင္းက “ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ကုိ (သန္းေခါင္စာရင္း) ေကာက္သြားတယ္။ တျခား အခ်က္ေတြ အားလုံးေမးတယ္။ စာရြက္မွာထည့္တယ္။ လူမ်ဳိးကုိ ေမးမသြားဘူး။ ဘာလုိ႔ မထည့္တာလဲ လုိ႔ ကြၽန္ေတာ္ေမးေတာ့ ေနာက္မွ တစ္ေခါက္ျပန္လာမယ္လုိ႔ ေျပာတယ္”ဟု ဆုိသည္။

ဘဂၤါလီေက်းရြာမ်ားကို သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ယူရာတြင္ ျမန္မာစကားမေျပာတတ္သည့္ ဘဂၤါလီမ်ား အတြက္ ဘဂၤါလီစကားျပန္မ်ားကို ပူးေပါင္းပါ၀င္ခြင့္ျပဳထားၿပီး ဘာဟာဆာေက်းရြာတြင္ စကားျပန္ ၁၀ ဦး ခန္႔ရွိသည္။

ဘဂၤါလီစကားျပန္ မုိဟာမက္ တာအဲက “ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ ဘာလုပ္ရမွန္းမသိဘူး။ သူတုိ႔က အျခားဟာေတြ အားလုံးကုိ ေမးတယ္။ ျဖည့္တယ္။ ဒါေပမယ့္ လူမ်ဳိးကုိ မျဖည့္ဘူး။ ႐ုိဟင္ဂ်ာလုိ႔ေျပာရင္ အျခားအခ်က္ ေတြကုိ ေက်ာ္သြားတယ္”ဟု မဇၩိမကုိ ေျပာသည္။

ဘဂၤါလီအမ်ားစုေနထိုင္သည့္ စစ္ေတြၿမိဳ႕အနီး ဘူမင္းေက်းရြာရွိ ရပ္ကြက္တစ္ခု၏ အုတ္တံတိုင္းတစ္ေန ရာတြင္“လူမ်ဳိး ႐ိုဟင္ဂ်ာထည့္ပါ”ဟု မႈတ္ေဆးျဖင့္မႈတ္ကာ စာေရးသား တုိက္တြန္းထားသည္ကိုလည္း ေတြ႕ရွိရသည္။

ဒု-သမၼတဦးၪဏ္ထြန္းေရာက္ရွိ

အဆုိပါ ဘာဆာရာေက်းရြာ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ရာသုိ႔ ဒုတိယသမၼတ ဦးၪဏ္ထြန္းႏွင့္ လူ၀င္မႈႀကီး ၾကပ္ေရး၀န္ႀကီး ဦးခင္ရီတုိ႔ လာေရာက္ၾကည့္႐ႈခဲ့သည္။ စစ္ေတြၿမိဳ႕နယ္ရွိ ဘဂၤါလီရြာအခ်ိဳ႕ကို မြန္းလြဲပိုင္း တြင္ သန္းေခါင္စာရင္း စတင္ေကာက္ခံေနမႈကို ဒု-သမၼတက လာေရာက္ၾကည့္႐ႈျခင္းျဖစ္သည္။ ေဒသခံ ဘဂၤါလီမ်ားႏွင့္ ေခတၱ စကားအနည္းငယ္ ေျပာဆုိခဲ့သည္။

သန္းေခါင္စာရင္း သပိတ္ေမွာက္မႈေကာ္မတီ သပိတ္လွန္

ရခိုင္ျပည္နယ္ သန္းေခါင္စာရင္းႀကီးၾကပ္မႈေကာ္မတီမွ လူမ်ိဳးအမည္ေနရာတြင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာဟူသည့္ အသံုး အႏႈန္းကို လက္မခံဟု ထုတ္ျပန္အၿပီး သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ယူရာတြင္ ႐ုိဟင္ဂ်ာဟူသည့္အမည္ကို မထည့္သြင္းရန္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ခံမ်ားျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားသည့္ သန္းေခါင္စာရင္း သပိတ္ေမွာက္မႈေကာ္မတီက လည္း သပိတ္ေမွာက္မႈမ်ားကုိ မတ္ ၃၀ ရက္က သပိတ္လွန္ခဲ့သည္။

သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ယူမႈကုိ စစ္ေတြၿမိဳ႕ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားတြင္ မတ္ ၃၁ ရက္တြင္ ေကာက္ယူဦး မည္ဟု သတင္းမ်ားထြက္ေပၚေနေသာ္လည္း မဇၩိမက အတည္ျပဳႏုိင္ျခင္းမရွိေသးေပ။ လတ္တေလာ အေျခအေနအရ စစ္ေတြၿမိဳ႕အတြင္း လမ္းဆုံလမ္းခြတြင္ ရဲတပ္သား ငါးဦးမွ ၁၀ ဦးခန္႔ လုံၿခံဳေရးခ်ထား သည္ကုိ ညေန ငါးနာရီခန္႔က ေတြ႕ရသည္။

ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ယူမႈအေျခအေန

ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ယူရာတြင္ အစုိးရထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမအားလံုးတြင္ ေကာက္ယူသြားမည္ျဖစ္သည္။ KIO ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမ ငါးပိုင္းျဖစ္သည့္ အဓိကအခ်က္အခ်ာက် လိုင္ဇာၿမိဳ႕၊ အေရွ႕ဘက္အျခမ္းျဖစ္သည့္ မိုင္ဂ်ာယန္၊ မန္စီၿမိဳ႕နယ္၊ မိုးေမာက္ၿမိဳ႕နယ္၊ ေရႊကူၿမိဳ႕နယ္ (ဧရာ၀တီ ျမစ္ အေနာက္ဘက္ျခမ္း)၊ ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕နယ္တို႔တြင္ရွိသည့္ ေက်းရြာအခ်ဳိ႕၊ အေနာက္ဘက္အျခမ္းျဖစ္သည့္ တႏိုင္း၊ ကန္႔၊ ကာမိုင္းႏွင့္ မိုးေကာင္းၿမိဳ႕နယ္မွ ေက်းရြာအခ်ိဳ႕၊ ေျမာက္ဘက္အျခမ္းျဖစ္သည့္ ဆြမ္ပရာဘြမ္၊ အင္ဂ်န္းယန္၊ ပူတာအိုၿမိဳ႕နယ္မ်ားမွ ေက်းရြာအခ်ိဳ႕၊ ေတာင္ဘက္ အျခမ္းျဖစ္သည့္ ရွမ္းျပည္နယ္ နမ့္မတူ၊ ကြတ္ခိုင္ႏွင့္ မူဆယ္ၿမိဳ႕မ်ားရွိ ေက်းရြာအခ်ိဳ႕တို႔တြင္ ေကာက္ယူမည္ မဟုတ္ေပ။

တပ္ပိုင္းဆိုင္ရာအရ နယ္ေျမထိစပ္ကာ တစ္၀က္စီ ထိန္းခ်ဳပ္ထားသည့္ နယ္ေျမမ်ားတြင္ သန္းေခါင္စာ ရင္းေကာက္ယူမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ ကခ်င္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကြန္ရက္မွ မခြန္ဂ်ာက “တစ္၀က္စီေဒသေတြမွာ လံု ၿခံဳေရးအေျခအေနအရပဲ ေကာက္မယ္၊ တစ္၀က္စီျဖစ္ေနတဲ့ေနရာေတြက ေရႊတြင္း၊ ေက်ာက္စိမ္းတြင္ ပယင္းတူးတဲ့ေနရာေတြ မ်ားတယ္။ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က ထိုးစစ္မရွိဘူးဆိုရင္ေတာ့ သက္ဆိုင္ရာၿမိဳ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးက ဆံုးျဖတ္ေကာက္လိမ့္မယ္”ဟု ဆိုသည္။

ဆက္လက္၍ “အခု ကခ်င္ျပည္နယ္မွာေကာက္ေနတဲ့ သန္းေခါင္စာရင္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကုတ္ေတြမွာ မွား ယြင္းတာေတြ ရွိတယ္၊ ကရင္ထဲမွာရွိရမယ့္ ေဂဘားမ်ိဳးႏြယ္စုက ကယားထဲ ေရာက္ေနတယ္။ ဒီလိုပဲ မွန္ ကန္မႈမရွိဘူး၊ ေနာက္ ၁၀၀ ရာႏႈန္း လႊမ္းၿခံဳေကာက္ယူႏုိင္မႈမရွိလို႔ အခ်က္အလက္ မွန္မွာ မဟုတ္ဘူး။ ဒီ လိုပဲ Result ထြက္လာရင္လည္း အျငင္းပြားဖြယ္ျဖစ္လာႏုိင္မယ္လို႔ ျမင္တယ္”ဟု ၎က ဆိုသည္။

သမၼတကိုလည္း သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ယူ

သန္းေခါင္စာရင္း စတင္ေကာက္ယူသည့္ မတ္ ၃၀ ရက္ နံနက္ ၁၀ နာရီတြင္ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ ယူေရးအဖြဲ႕က ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတကုိ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ယူခဲ့သည္ဟု ျမန္မာ့အသံႏွင့္ ႐ုပ္ျမင္သံ ၾကား၀က္ဘ္ဆိုဒ္တြင္ ေဖာ္ျပသည္။

မတ္ ၃၀ ရက္ နံနက္၁၀ နာရီတြင္ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ ဇနီးေဒၚခင္ခင္၀င္း မိသားစု၏ လူဦး ေရႏွင့္ အိမ္အေၾကာင္းအရာ သန္းေခါင္စာရင္းကုိ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ယူေရးအဖြဲ႕က ေကာက္ယူခဲ့ သည္။

လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔အင္အားဦးစီးဌာန ဒုတိယ၀န္ႀကီးဦး၀င္းျမင့္ဦးေဆာင္၍ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔အင္အားဦးစီးဌာနၫႊန္ၾကားေရးမႈး ဦးခ်ိဳထြန္းႏွင့္ ဇမၺဴသီရိၿမိဳ႕နယ္ဦးစီးမွဴးအပါအ၀င္ သန္း ေခါင္စာရင္းေကာက္ယူေရးအဖြဲ႕မ်ားက သမၼတအိမ္ေတာ္သို႔ သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ယူခဲ့ျခင္းျဖစ္ သည္။ လူဦးေရႏွင့္ အိမ္သန္းေခါင္စာရင္းပါေမးခြန္း ၄၁ ခ်က္ကုိ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ယူေရးအဖြဲ႕က ေမးျမန္းျဖည့္စြက္ရာ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတအိမ္ေတာ္တြင္ သမၼတႏွင့္ဇနီးက ေျဖၾကားခဲ့သည္။

သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ယူမႈကို စိုးရိမ္ဟု ၿဗိတိန္သံ႐ံုး ေၾကညာ

ရခိုင္တြင္ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ယူမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ စိုးရိမ္မႈရွိေနဆဲဟု ၿဗိတိန္သံ႐ံုးက မတ္ ၂၉ တြင္ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ထားသည္။ “ကၽြန္ေတာ္တို႔အေနနဲ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္က အေျခအေနေတြအေပၚမွာ စိုးရိမ္ေနဆဲပါ။ သန္းေခါင္စာရင္း အေကာက္ခံရသူအားလံုးကို မိမိတို႔ရဲ႕ လူမ်ဳိးႏြယ္စုကို ကိုယ္တိုင္ ေရြး ခ်ယ္ေစျခင္းအပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာစံခ်ိန္စံၫႊန္းေတြနဲ႔ကိုက္ညီတဲ့ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ယူမႈကို ျမန္ မာအစိုးရက ႀကိဳးစားေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိပါတယ္။ ထိုကဲ့သို႔ေသာ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ဳိး ေအာင္ျမင္ႏိုင္လိမ့္ မည္မဟုတ္ဆိုေသာ လတ္တေလာသတင္းမ်ားက ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို စိုးရိမ္ရေစပါတယ္။ အစိုးရအေနနဲ႔ တစ္ႏိုင္ငံလံုးအတိုင္းအတာျဖင့္ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ယူရာမွာ လူတိုင္း မွ်တစြာ အေၾကာက္တရား ကင္းမဲ့စြာ ပါ၀င္ခြင့္ရွိတဲ့ အေျခအေနေတြ ဖန္တီးထားဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္”ဟု ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

သန္းေခါင္စာရင္းလုပ္ငန္းစဥ္ ဆုိင္းငံ့ထားသင့္ေၾကာင္း HRW တိုက္တြန္း

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လူသားခ်င္းစာနာမွႈ အကူအညီေပးေရး ၀န္ထမ္းမ်ားအေပၚ တိုက္ခုိက္ျခင္းမ်ားႏွင့္ အုပ္စုလိုက္ ပဋိပကၡမ်ား မျဖစ္ပြားေအာင္ ကာကြယ္သည့္ အေနျဖင့္ ျမန္မာအစုိးရသည္ ျပည္လံုးကၽြတ္သန္း ေခါင္စာရင္းေကာက္ယူမည့္ လုပ္ငန္းစဥ္ကုိ ဆုိင္းငံ့ထားသင့္သည္ဟု လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္မႈအဖြဲ႕ HRW က မတ္လ ၂၉ ရက္တြင္ တုိက္တြန္းလိုက္သည္။ မြတ္စလင္အသိုင္းအ၀ိုင္းမ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ လူသားခ်င္းစာနာမွႈ အကူအညီေပးေရး ၀န္ထမ္းမ်ားအတြက္ အႏၱရာယ္ရွိေနေၾကာင္းလည္း HRW က ဆိုခဲ့သည္။

ရခိုင္ျပည္ အမ်ိဳးသားေကာင္စီက ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္

လက္ရွိ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ယူမႈမွာ တိုင္းျပည္အတြက္ လုိအပ္ေသာ္လည္း ျပည္တြင္းစစ္ရပ္စဲၿပီး တည္ၿငိမ္ေသာကာလတစ္ခုတြင္သာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးေပါင္းစံုတို႔၏ အျပည့္အ၀ ယံုၾကည္မႈ၊ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈျဖင့္သာ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္မည္ဟု အိႏၵိယအေျခစိုက္ ရခိုင္ျပည္ အမ်ိဳးသားေကာင္စီ ANC က မတ္လ ၃၀ ရက္က ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ထားသည္။