ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာမူ၀ါဒအေပၚ စိတ္ႀကီး၀င္ေနတာကို လူသိရွင္ၾကားခ်ျပလိုက္တဲ့ အိုဘားမားအစိုးရ

မင္းေထာင္း

ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚကို ခ်မွတ္ထားတဲ့ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈေတြကို အိုဘားမားအစိုးရက ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ ခၽြင္း ခ်က္မရွိ ဖ်က္သိမ္းေပးလိုက္ျခင္းဟာ အေမရိကန္ႏုိင္ငံရဲ႕ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ႏွစ္ဆယ္အတြင္းက ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာမူ၀ါဒေတြကို ပံုေဖာ္ေပးရာမွာ အေရးပါတဲ့အခန္းက႑ကေန ရွိေနတဲ့ ႏွစ္ပါတီစနစ္နဲ႔ ကြန္ဂရက္ မဟာမိတ္ရဲ႕တံခါးကို အလိုအေလ်ာက္ဆိုသလို ပြင့္သြားေစခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္အစိုးရရဲ႕ လ်င္လ်င္ျမန္ ျမန္နဲ႔ႀကံဳသလို ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ “ျမန္မာ့စစ္အာဏာ ရွင္ေဟာင္းေတြနဲ႔ ဆက္ဆံေရးတိုးျမႇင့္တဲ့” မူ၀ါဒသစ္ကို ေၾကာင္းက်ဳိးဆီေလ်ာ္မႈရွိမရွိ ျပန္လည္ဆန္းစစ္ဖို႔အတြက္ ကြန္ဂရက္က ေတာင္းဆိုခဲ့တာကိုလည္း ထပ္ခါ ထပ္ခါ ဥပကၡာျပဳခဲ့တာကို ျမင္ေတြ႕ခဲ့ရၿပီးပါၿပီ။

ဒါေပမဲ့ ဒီဇင္ဘာ ၄ ရက္မွာေတာ့ အိုဘားမားအစိုးရဟာ မိမိတို႔အစိုးရရဲ႕ ထိေတြ႕ဆက္ဆံေရးမူ၀ါဒဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို ဘယ္လို အေထာက္အကူျပဳမလဲဆိုတာကို ေအာက္လႊတ္ ေတာ္ ႏိုင္ငံျခားေရးေကာ္မတီရဲ႕ အာရွပစိဖိတ္ေကာ္မတီခဲြ ေရွ႕ေမွာက္မွာတင္ျပဖို႔ သေဘာတူခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ တိုင္းရင္းသား လူနည္းစုေတြအေပၚမွာ စစ္ပဲြေတြ ဆက္လက္ဆင္ႏဲႊေနတာနဲ႔ လူ႔အ ခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္တာေတြ ရွိေနေပမယ့္လည္း ျမန္မာအစိုးရဟာ စစ္မွန္တဲ့ ဒီမိုကေရစီ စနစ္ကို ကူး ေျပာင္းေနတယ္ဆိုတဲ့ မွားယြင္းၿပီး စိတ္ႀကီး၀င္ေနတဲ့ ဇာတ္ေၾကာင္းကို ပံုစံသစ္နဲ႔တင္ျပခဲ့ပါတယ္။

ယင္းတင္ျပခ်က္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းက လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈအေပၚ စိုးရိမ္တာေတြကိုေက်ာ္ လႊားဖို႔အတြက္ အေရးပါတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဆုိင္ရာ ႏိုင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒ ေအာင္ျမင္တယ္ဆိုတာကို ျပသဖို႔အ တြက္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုမွမဟုတ္ရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းမွာ မဟာဗ်ဴဟာအရ ဘ႑ာေရးအရ ေျခကုပ္ယူ ႏုိင္ဖို႔အတြက္ တားျမစ္ခဲ့ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ကမၻာ့ရဲ႕ လာဘ္စားမႈအရွိဆံုးနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး အခ်ဳိးေဖာက္ဆံုး ႏိုင္ငံေတြထဲမွာ ပါ၀င္ ေနတာေၾကာင့္ အိုဘားမားအစိုးရရဲ႕ တင္ ျပခ်က္ကို ကာကြယ္ဖို႔ အတြက္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံရဲ႕ စနစ္ပိုင္းဆိုင္ရာ စိန္ေခၚခ်က္ေတြ အေပၚမွာ လက္ေတြ႕က်က် ခ်ဥ္းကပ္တာေတြ မျပဳလုပ္ဖို႔လိုပါတယ္။ အဲဒီလို စိန္ေခၚခ်က္ေတြထဲမွာ အမည္ဆိုးနဲ႔ ေက်ာ္ၾကားေနတဲ့ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈမ ကင္းတဲ့ ဖဲြ႕စည္းပံုကိစၥ၊ လူအုပ္စုေတြအေပၚမွာ စစ္တပ္ကက်ဴးလြန္ေနတဲ့ ရက္စက္တဲ့ရာ ဇ၀တ္မႈေတြနဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံနဲ႔ ဆက္ဆံေရး ကိစၥေတြလည္းပါ၀င္ပါတယ္။

တကယ္တမ္းမွာလည္း ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္ခင္မွာ ဖဲြ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ ေရးကို ျမွင့္တင္ေပးဖို႔အတြက္ အိုးဘားမား အစိုးရအေနနဲ႔ ဘယ္လိုစီစဥ္ထားသလဲဆိုတာကို ေမးျမန္းခံရ တဲ့အခါမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အႀကီးတန္းအစိုးရအႀကံေပး Judith Cefkin က ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ ဖိအားေတြ ေၾကာင့္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေႏြရာသီမွာ စတင္ဖဲြ႕စည္းခဲ့တဲ့ ျမန္မာ့လႊတ္ေတာ္ဆိုင္ရာ ဖဲြ႕စည္းပံုသံုးသပ္ေရးေကာ္ မတီမွာ ဖဲြ႕စည္းပံု ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ဖို႔ စြမ္းရည္ရွိေနၿပီလို႔ ျပန္လည္ေျဖၾကားခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေမရိကန္ရဲ႕ အခန္းက႑မွာ ဖဲြ႕စည္းပံု ျပန္လည္ျပင္ဆင္ဖို႔ကို ေသခ်ာေစမယ့္ အေမရိကန္အကူအညီ ေတြကို ျမႇင့္တင္ျခင္းထက္ ျမန္မာအစိုးရကို “နည္းပညာပိုင္းအကူအညီ” ေပးအပ္ဖို႔အပိုင္းမွာ ပိုၿပီးအကန္႔ အသတ္ရွိလိမ့္မယ္လို႔ ဆိုခဲ့ပါတယ္။

ဖဲြ႕စည္းပံု ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႔အတြက္ နည္းပညာအကူအညီေတြ ေပးအပ္ျခင္းအေပၚမွာသာ အိုဘားမားအ စိုးရက မီွခိုေနျခင္းဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ဘယ္လိုသြားေနလဲဆိုတာကို သတိမူလို စိတ္မရွိဘူးဆိုတာကို ျပသလိုက္ျခင္းပါ။ ဖဲြ႕စည္းပံုသံုးသပ္ေရးေကာ္မတီမွာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်မွတ္ႏိုင္တဲ့ အ ခြင့္အာဏာ မရွိပါဘူး။ ပိုၿပီးေတာ့ အေရးႀကီးတာက ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖဲြ႕စည္းပံုကို ေရးဆဲြခဲ့တဲ့ စစ္အာဏာရွင္ စနစ္ဟာ “ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး” စတင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့တဲ့ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ မတိုင္မီကတည္းကပါ လီမန္အမတ္ေနရာရဲ႕ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းကို တပ္မေတာ္အတြက္ ခ်န္ထားခဲ့ၿပီးသားပါ။ ဖဲြ႕စည္းပံုဆိုင္ရာဥပေဒ ေတြကို ျပင္ဆင္မယ္ဆိုရင္လည္း ပါလီမန္မအမတ္ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ရဲ႕ ေထာက္ခံမႈကို ရယူရမယ္ဆို တာလည္း ထည့္သြင္းထားၿပီးသားပါ။ စစ္တပ္နဲ႔စစ္တပ္က ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳထားတဲ့ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳး ပါတီဟာ ေလာေလာဆယ္မွာ ပါလီမန္အမတ္ ေနရာရဲ႕ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ကို ထိန္း ခ်ဳပ္ထားတဲ့အတြက္ ဖဲြ႕စည္းပံုကို သိသိသာသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႔ဆိုတာ လံုး၀ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးလို႔ ႐ႈျမင္ရပါမယ္။

ျမန္မာ့စစ္တပ္နဲ႔ စစ္ေရးအရ မဟာ ဗ်ဴဟာေျမာက္တဲ့ ဆက္ဆံမႈေတြကို အကဲျဖတ္တဲ့အခါမွာလည္း အို ဘားမားအစိုးရအေနနဲ႔ လက္ေတြ႕က်က် ထပ္မံဆန္းစစ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ အေမရိကန္ ကာကြယ္ေရးဌာနရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကိုယ္စားလွယ္ Vikram Singh ဟာလည္း ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံနဲ႔ ဆက္လက္ပတ္သက္ေနတာေတြ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္တာေတြကို လစ္လ်ဴ႐ႈၿပီး ၎ကိုမြန္းမံသင္ တန္းေတြ အကူအညီေတြကမ္းလွမ္းဖို႔ အိုဘားမားအစိုးရက ရည္ရြယ္ေနတာကို တင္ျပခဲ့ရာမွာ ပါတီႏွစ္ရပ္ စလံုးရဲ႕ ဆန္႔က်င္မႈနဲ႔ ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။ နယူးေယာက္ျပည္နယ္ရဲ႕ ဒီမိုက

ရက္တစ္အမတ္ Joe Crowley က “ျမန္မာစစ္တပ္ကို လူသတ္တာေတြ၊ အဓမ္ၼက်င့္တာေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံသားေတြရဲ႕ ေျမယာေတြကို ခိုးယူတာ ေတြ ရပ္တန္႔ဖို႔ အတြက္ မြန္းမံသင္တန္းေပးဖို႔ လိုမယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္မထင္ပါဘူး” ဟု ခပ္ရႊဲ႕ရႊဲ႕ ေျပာခဲ့ပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ Singh က “ျမန္မာ့တပ္မေတာ္နဲ႔ ထိေတြ႕ဆက္ဆံၿပီး တပ္မေတာ္ ေခတ္မီေရးနဲ႔ အသြင္ကူး ေျပာင္းေရးကို တပ္မေတာ္ဘာသာ လုပ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ အကူအညီေပးဖို႔”” အေမရိကန္အစိုးရကို လူနည္းစု တိုင္းရင္းသားအဖဲြ႕ေတြက ေတာင္းဆိုထားတယ္လို႔ လိမ္လည္ တင္ျပခဲ့ပါတယ္။ တကယ္တမ္းမွာေတာ့ တိုင္းရင္းသားလူနည္းစု အဖဲြ႕ေတြကေန သမ္ၼတအိုးဘားမားထံကို ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလကေပး လိုက္တဲ့ စာထဲမွာ ျမန္မာစစ္တပ္ဟာ အေမရိကန္ နဲ႔ ထိေတြ႕ဆက္ဆံေရးကို တရား၀င္ျဖစ္တဲ့ လက္မွတ္ တစ္ခုအျဖစ္ အသံုးခ်ၿပီး PR စနစ္ ေပၚေပါက္လာေစမယ့္ လႈပ္ရွားမႈရဲ႕ ေထာက္တိုင္အျဖစ္ အသံုးျပဳ လိမ့္ မယ္လို႔ သတိေပးထားပါတယ္။ ေရွာင္ လႊဲလို႔မရတဲ့ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြေအာက္ က တိုင္းရင္းသား လူနည္း စုေတြဟာ အေမရိကန္အစိုးရကို ျမန္မာစစ္တပ္ အရာရွိေတြကို သင္တန္းတက္ခြင့္မေပးခင္မွာ တိုက္ခိုက္မႈေတြအားလံုးကို ရပ္တန္႔ဖို႔ လိုအပ္တယ္ဆိုတဲ့ ခၽြင္းခ်က္ေတြလို ခၽြင္းခ်က္ေတြရဲ႕ေအာက္မွာ စစ္ေရးအရအ ကူအညီေပးဖို႔ကိုပဲ ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ၾကတာပါ။ Singh ဟာ အခုလိုအေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္ကို ခ်န္ထားခဲ့ပါတယ္။

ခၽြင္းခ်က္မရွိတဲ့ ထိေတြ႕ဆက္ဆံမႈ ဟာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို ဘယ္လိုမ်ဳိး အေထာက္အကူ ျပဳေစမလဲ ဆိုတာကို ရွင္းျပဖို႔ ေမးျမန္းခံရတဲ့အခါမွာလည္း Cefkin ဟာ ႀကံရာမရတဲ့အဆံုးမွာ သံုးေနက် လက္သံုးစ ကားျဖစ္တဲ့ ““ကၽြန္ ေတာ္တို႔အေနနဲ႔ ေအာင္ျမင္လိမ့္မယ္လို႔ ေသခ်ာေပါက္ မေျပာႏိုင္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ မႀကိဳး စားဘဲေနရင္ေတာ့ ေအာင္ျမင္လာ မွာ မဟုတ္ဘူးဆုိတာကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေသခ်ာသိတာေပါ့” လို႔ေျပာ လိုက္ပါတယ္။ ခၽြင္းခ်က္မရွိ ထိေတြ႕ဆက္ဆံျခင္း ကကေလးစစ္သားေတြ အသံုးျပဳျခင္းနဲ႔ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြကို ဘယ္လိုမ်ဳိး အဆံုးသတ္ေပးႏိုင္မလဲဆိုတဲ့ ရီပတ္ပလစ္ကန္အမတ္ Trent Franks ရဲ႕ ေမးခြန္းကိုလည္း Cefkin နဲ႔ Singh တို႔ႏွစ္ဦးစလံုးဟာ တိတိပပေျဖဆိုႏိုင္ခဲ့ျခင္းမရွိပါဘူး။

ဒါေၾကာင့္ လႊတ္ေတာ္ေကာ္မတီ ေရွ႕ေမွာက္မွာတင္ျပတဲ့ အိုဘားမားအစိုးရရဲ႕ အစီရင္ခံစာဟာ ၎ရဲ႕ျမန္ မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒအေပၚ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြသာမက အေမရိကန္ႏိုင္ငံေရး နယ္ပယ္အ သီးသီးက ဥပေဒျပဳအမတ္ေတြကပါ အထင္ျမင္ေသးတာေတြ စိတ္ပါ၀င္စားမႈမရွိတာေတြကို ဘယ္လိုမ်ဳိး တိုးျမႇင့္ႀကံဳေတြ႕ေနရတယ္ဆိုတာကို ျပသလိုက္ျခင္းတစ္ခုသာျဖစ္ပါတယ္။

ဤေဆာင္းပါးမွာ foreignpolicy-journal.com တြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ Rachel Wagley ၏ “Obama Administration Goes Public on Patronizing Burma Policy” အားဆီေလ်ာ္သလို ထုတ္ႏုတ္ဘာသာျပန္ဆိုထားျခင္းျဖစ္သည္။