ကုလ လူ႔အခြင့္အေရးအထူးကုိယ္စားလွယ္ကို ကခ်င္လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ားက လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖါက္ခံရမႈမ်ား တင္ျပ

ဖနိဒါ

ကုလသမဂၢ၏ ျမန္မာႏုုိင္ငံဆုုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရးအထူးကုုိယ္စားလွယ္ မစၥယန္ဟီးလီ (Yanghee Lee) ကို ကခ်င္ျပည္နယ္ရွိ အရပ္ဘက္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ားက အမ်ဳိး သ မီး အခြင့္အေရးဆံုးရႈံးမႈ၊ အၾကမ္းဖက္ခံရမႈ၊ စစ္ ေျပး ဒုုကၡသည္မ်ားအေရးႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္ ခံရမႈမ်ားကုုိ တင္ ျပခဲ့သည္ဟုု သိရသည္။

ဇြန္လ ၂၄ ရက္ ညေနပုုိင္းတြင္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ရွိ မဒီရာဟုုိတယ္တြင္ ကခ်င္ျပည္နယ္ရွိ အမ်ဳိးသမီးအေရးေဆာင္ရြက္ေနသည့္အဖြဲ႔၊ ေရွ႕ေနမ်ား၊ စစ္ေျပးဒုုကၡသည္အား ကူညီ ေထာက္ပံ့ေပးေနသည့္ Joint strategy Team မွ ကခ်င္ခရစ္ယာန္အဖြဲ႔ခ်ဳပ္(KBC)၊ ေမတၱာေဖာင္ေဒးရွင္း၊ ၿငိမ္းေဖာင္ေဒးရွင္းစသည့္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွ ကုုိယ္စားလွယ္မ်ားက မစၥယန္ဟီးလီႏွင့္ ေတြ႕ဆံုစဥ္ ယင္းကဲ့သို႔တင္ျပခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

“က်မက အမ်ဳိးသမီး အခြင့္အေရးဆံုုးရႈံဳးမႈ၊ အမ်ဳိးသမီးေတြ လိင္ပုုိင္းဆုုိင္ရာ အၾကမ္းဖက္ခံရမႈေတြ အရမ္း ရွိ ေနလုုိ႔ တုုိက္ပြဲေတြ ရပ္တန္႔ေပးဖုုိ႔၊ စစ္တပ္နဲ႔ ပတ္သက္လုုိ႔ အမႈရင္ဆုုိင္ရတဲ့အခါ အေရးယူလုုိ႔ မရတဲ့ကိစၥေတြ၊ ဒါက လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳးိေဖာက္မႈ ဘယ္ေလာက္ရွိတယ္ဆုုိတာေတြ ေျပာျပတယ္”ဟုု ကခ်င္ျပည္နယ္ အမ်ဳိး သမီးမ်ား ကြန္ရက္မွ ေဒၚနန္ပူက မဇိၥ်မကုုိ ေျပာသည္။

ထုုိ႔ျပင္ ကခ်င္ျပည္နယ္ လတ္တေလာ ကြန္ပ်ဴတာသကၠသုုိလ္ေက်ာင္းသား ေမာင္ဂြမ္ဆုုိင္းေအာင္ အသတ္ခံရမႈ၊ ဖားကန္႔ၿမိ႕ဳတြင္ ရာအိမ္မွဴး ေဒၚနႏၵာလႈိင္ အသတ္ခံရမႈ၊ ကာမုုိင္းၿမိဳ႕တြင္ အမ်ဳိးသမီးကုုိယ္ဝန္သည္တစ္ဦး အ သတ္ခံရမႈမ်ားသည္ တရားဥပေဒ စုုိးမုုိးမႈ မရွိျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း တင္ျပခဲၾ့ကသည္။

“သူေမးတာက အရင္အစုုိးရထက္ ဒီအစုုိးရ လက္ထက္မွာ ပုုိေကာင္းလာသလားဆုုိၿပီးေမးတယ္။ က်မကေတာ့ ပုုိေတာင္ ဆုုိးလာတယ္။ အခုုထိလည္း အစုုိးရသစ္နဲ႔ က်မတုုိ႔ ေတြ႔ဆံုု ေဆြးေႏြးခြင့္မရဘူး။ သူတုုိ႔ ဘက္ကေန လည္း က်မတုုိ႔ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔ အစည္းေတြနဲ႔ ေတြ႔ဖိုု႔ အထက္က ပိတ္ပင္ထားတာေတြ ရွိတယ္ဆုုိတာေတြကုုိ သူတိုု႔ကုုိယ္တုုိင္ ေျဗာင္ ေျပာတယ္။ လတ္တေလာ အသတ္ခံရမႈေတြကုုိ တင္ျပတယ္။ တကယ္ စိတ္မေကာင္း ပါဘူးလုုိ႔ ေျပာတယ္။ သူကေတာ့ သူ႔ အစီရင္ခံ စာမွာ ထည့္ေပးမယ္။”ဟုု ေဒၚနန္ပူက ေျပာသည္။

စစ္ေျပး ဒုုကၡသည္မ်ားအတြက္ လံုုၿခံဳမႈမရွိျခင္း၊ စစ္ေျပးဒုုကၡသည္မ်ားအား ေထာက္ပံ့မႈ ေလ်ာ့နည္းလာမႈမ်ား၊ ျမန္ မာ့ တပ္မေတာ္ေၾကာင့္ ျပည္သူလူထုု လံုုၿခံဳမႈ မရွိျခင္းစသည့္ အခ်က္မ်ားကုုိလည္း အဖြဲ႔အစည္း အသီး သီးက တင္ျပခဲ့ေၾကာင္းလည္း သိရသည္။

“က်ေနာ္တိုု႔ ဖားကန္႔ေဒမွာ ေတာ္ေတာ္နစ္နာေနတဲ့ ျမန္မာျပည္သားေတြရဲ႕ အျဖစ္အပ်က္ေတြကုုိ တင္ျပခဲ့ တယ္။ က်ေနာ္တိုု႔ ဌာေနသားေတြ ႀကံေတြ႔ေနရတဲ့ အခက္အခဲ ကုုမၺဏီေတြေၾကာင့္ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ အက်ဳိးဆက္ ဥပမာ ေျမျပိဳတာတိုု႔ ေရႀကီးေရ လွ်ံျဖစ္တာတုုိ႔၊ ဗဟုုိက ခ်ဳပ္ကုုိင္တဲ့အတြက္ စစ္တပ္က ခ်ဳပ္ကုုိင္ထား တဲ့အ တြက္ တရုုတ္ကုုမၺဏီေတြ ေရာက္လာတဲ့ အေၾကာင္းေတြ အဲဒါအဓိကထားၿပီးေတာ့ တင္ျပျဖစ္ပါတယ္”ဟုု ကခ်င္ အမ်ဳိးသားလူမႈေဖာင္ေဒးရွင္းအဖြဲ႔မွ ဦးလေမာင္လေတာင္က ေျပာသည္။

ကုုလသမဂၢ အထူးကုုိယ္စားလွယ္သည္ စစ္ေျပးဒုုကၡသည္မ်ားနွင့္ သြားေရာက္ေတြ႔ဆံုုခဲ့သလိုု၊ ကခ်င္ျပည္နယ္ အစုုိးရအဖြဲ႔မွ တာဝန္ရွိသူမ်ားႏွင့္လည္း ေတြ႔ဆံုုခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

အစုုိးရသစ္လက္ထက္ ပထမဆံုုးအႀကိမ္ ေရာက္ရွိေနေသာ ကုုလသမဂၢ၏ ျမန္မာႏုုိင္ငံဆုုိင္ရာလူ႔ အခြင့္အေရး အေျခအေနဆုုိင္ရာ အထူး အစီရင္ခံစာ တင္သြင္းသူ မစၥယန္းဟီးလီ Yang hee lee သည္ ဇြန္လ ၁၉ ရက္မွ ဇူလုုိင္လ ၁ ရက္ေန႔ထိ ခရီးစဥ္အျဖစ္ ျမန္မာနုုိင္ငံတြင္ ေရာက္ရွိေနျခင္း ျဖစ္သည္။

သူ၏ ခရီးစဥ္တြင္ အစုုိးရအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ အရပ္ဘက္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ လူ႔အခြင့္ေရးခ်ဳိးေဖါက္ခံရသူမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုုမည္ ျဖစ္ၿပီး ရရွိလာသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကုုိ အစီရင္ခံစာတစ္ေစာင္ျပဳလုုပ္၍ လာမည့္ ၂၀၁၆ ခုုႏွစ္ စက္တင္ဘာလတြင္ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕၌ က်င္းပမည့္ ၇၁ ႀကိမ္ေျမာက္ ကုုသမသဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံတြင္ ၄င္းအစီရင္ခံစာကုုိ တင္သြင္းမည္ ျဖစ္သည္။

သူ၏ ခရီးစဥ္အတြင္း ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕၊ ရခုုိင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြ၊ ရွမ္းျပည္နယ္ လားရွိဴး၊ ရန္ကုုန္၊ ေနျပည္ေတာ္တိုု႔သို႔ သြားေရာက္မည္ ျဖစ္ၿပီး ယခုအႀကိမ္သည္ ျမန္မာႏုုိင္ငံသုုိ႔ စတုုတၳအႀကိိမ္ေျမာက္ လာေရာက္ သည့္ ခရီးစဥ္လည္း ျဖစ္သည္။