ပူျခစ္ေတာက္ေနတဲ့ ေနေရာင္ေအာက္မွာ ေရာင္စုုံထီးႀကီးေတြ တေမ ွ်ာ္တေခၚ ရွည္လ်ားစြာရွိေနၿပီး ေစ်း၀ယ္သူ၊ ေစ်းေရာင္းသူေတြ အပူဒဏ္ကုုိ လ်စ္လ်ဴရႈၿပီး ေရာင္း၀ယ္ေဖာက္ကားေနၾကပါတယ္။ ေစ်း၀ယ္လာသူတခ်ဳိ႕က ယပ္ေတာင္ေတြကိုု လက္ကကုုိင္ တဖ်တ္ဖ်တ္ခတ္ရင္း ေစ်းမွာ ေရာင္းခ်ေနတဲ့ ပစၥည္းေတြကိုု စိတ္၀င္တစား လုုိက္ပါ ၾကည့္ရႈၾကပါတယ္။ ေစ်းသည္ေတြကလည္း အားႀကိဳးမာန္တက္ ေႏြအပူၾကားမွာ သူတိုု႔ရဲ႕ ကုုန္ပစၥည္း ေတြကုုိ ေရာင္းခ်ဖိုု႔ စိတ္အားထက္သန္ေနၾကသလုုိ ေစ်း၀ယ္သူေတြကလည္း ဇြဲႀကီးစြာကိုု အပုူဒဏ္ကိုု အံတုု ရင္း ကုုန္ပစၥည္းေတြ ၀ယ္ယူဖုုိ႔ စုုိင္းျပင္းေနၾကတယ္။
ဒီေစ်းေလးက မႏၱေလးတုုိင္း၊ အမရပူရၿမိဳ႕နယ္၊ ျမစ္ငယ္ၿမိဳ႕မွာ ရွိေနတာျဖစ္ၿပီး အျခားေစ်းနဲ႔မတူ အရမ္းထူးျခားတဲ့ေစ်းျဖစ္ပါတယ္။ ေစ်းနာမည္ကလည္း လခခ်ေစ်း ျဖစ္ၿပီး အလြယ္ေခၚဆုုိၾကတာကေတာ့ လခေစ်းျဖစ္ပါတယ္။ ေစ်းဆုိတာဟာ ၀ယ္သူေရာင္းသူေတြနဲ႔ ေန႔စဥ္ စည္ကားေနတဲ့ ေနရာျဖစ္ေပမယ့္ ျမစ္ငယ္ၿမိဳ႕က လခခ်ေစ်းကေတာ့ တလမွာ လခထုုတ္ရက္တရက္တည္းကိုုသာ ေရာင္းခ်တဲ့ ေစ်းျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေစ်းျဖစ္ေပၚလာပုုံကလည္း ကုုိလိုုနီေခတ္မွာ ျဖစ္ေပၚခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးမရခင္ ၁၉၁၁ ခုုႏွစ္မွာ အဂၤလိပ္အစုုိးရက ျမစ္ငယ္ၿမိဳ႕ေလးမွာ မီးရထားလူစီးတြဲနဲ႔ ကုုန္တြဲ ထုုတ္လုုပ္တဲ့ စက္ရုုံကိုု စတင္ဖြင့္လွစ္ လိုုက္ခ်ိန္မွာ ဒီလခခ်ေစ်းျဖစ္ေပၚလာတာပါ။ ကုုိလိုုနီေခတ္ ျမန္မာတႏုုိင္ငံလုုံးက မီးရထားတြဲကိုု ျပဳျပင္တာ၊ ထုုတ္လုုပ္တာေတြကိုု ျမစ္ငယ္မီးရထားတြဲစက္ရုုံက ထုုတ္လုုပ္တာမိုု႔ မီးရထားစက္ရုုံ၀န္ထမ္းအင္အားမ်ားစြာ ရွိၿပီး အဲဒီ၀န္ထမ္းေတြ လခထုုတ္ရက္ေတြမွာ ၀ယ္ယူလုုိ႔ရေအာင္ ေစ်းသည္ေတြ စနစ္တက် လာေရာင္းခ်ရင္း ဒီေစ်းျဖစ္ ေပၚလာတာျဖစ္ပါတယ္။ ျမစ္ငယ္ၿမိဳ႕ မီးရထားတြဲစက္ရံုစတင္ လည္ပတ္တဲ့ အခ်ိန္ကစျပီး ဒီလခခ် ေစ်းဆိုတာဟာလည္း စတင္ျဖစ္တည္ခဲ့တာ ဒီေန႔အခ်ိန္ထိပါပဲ။
တလလံုးမွာမွ လခထုတ္တဲ့ရက္တစ္ရက္ပဲ ေစ်းဖြင့္တယ္။ ျမစ္ငယ္ျမိဳ႕တြင္းမွာရွိတဲ့ မီးရထားလူစီး တြဲႏွင့္ကုန္တြဲစက္ရံုက ၀န္ထမ္းေတြလခထုတ္ရတဲ့ ေန႔မွာ ေစ်းဖြင့္ပါတယ္။ ဒီေစ်းရဲ႕သက္တမ္းက ႏွစ္တရာ ေက်ာ္ေနျပီျဖစ္လုုိ႔ သမုုိင္း၀င္ ေစ်းတခုုဆုုိရင္လည္း မမွားႏုုိင္ပါဘူး။
လခခ်ေစ်းဟာ ျမစ္ငယ္ျမိဳ႕က မီးရထားစက္ရံု၀န္ထမ္းမိသားစုေတြ ၀ယ္ရျခမ္းရလြယ္ကူေအာင္ စနစ္တက်ဖြင့္လွစ္ ထားတဲ့ေစ်းျဖစ္ပါတယ္။ မီးရထားစက္ရံုနဲ႔အတူျဖစ္တည္ခဲ့တဲ့ ဖြားဖက္ေတာ္ေစ်း လို႕လည္းဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ယခင္က ဒီစက္ရံုမွာ ၀န္ထမ္းအင္အားေပါင္းသံုးေထာင္နီးပါးေလာက္ထိရွိခဲ့ေပမယ့္ ဒီေန႔အခ်ိန္မွေတာ့၀န္ထမ္းအင္အားတေထာင္ေက်ာ္သာရွိေတာ့တယ္။ ။
ျမစ္ငယ္ျမိဳ႕ဟာ မႏၱေလးတိုင္းေဒသၾကီး၊ အမရပူရျမိဳ႕နယ္အတြင္းမွာ ပါ၀င္တဲ့ျမိဳ႕ငယ္ေလးျဖစ္ျပီး ရပ္ကြက္၁၃ ရပ္ကြက္နဲ႔တည္ေဆာက္ထားပါတယ္။ ဒီ၁၃ရပ္ကြက္စလံုးမွာ မီးရထား၀န္ထမ္းမိသားစုေတြက အမ်ားဆံုး ေနထိုင္ ၾကပါတယ္။ လခခ်ေစ်းေန႔မွာ လစာပူပူေႏြေႏြးထုတ္ထားတဲ့ ၀န္ထမ္းမိသားစုေတြ လာေရာက္ ၀ယ္ယူၾကသလို ၊ ျမစ္ငယ္ျမိဳ႔ရဲ႔အနီး၀န္းက်င္ေတြကလည္း လာေရာက္၀ယ္ယူၾကတယ္။ လခခ်ေစ်းေန႔မွာ လာေရာင္းတဲ့ေစ်းသည္ေတြအကုန္လံုးမွာ လံုး၀မေရာင္းရဘဲျပန္ရတဲ့ေစ်းသည္ဆိုတာ မရွိဘူးလုုိ႔ ေဒသခံေတြက ဆုုိပါတယ္။ ေစ်းသည္အားလံုးေရာင္းရတယ္။ ကုန္ပစၥည္းေပၚမူတည္ျပီး ပမာဏနည္းနည္းေရာင္းရတာနဲ႔ မ်ားမ်ား ေရာင္းရတာပဲကြာတယ္လိုု႔ ေစ်းသည္ေတြက ဆုုိၾကၿပီး ဒါကလည္း ဒီေစ်းရဲ႕ထူးျခားခ်က္ပါ။
ေစ်းျဖစ္တဲ့ လခထုတ္ရက္မွာဆိုရင္ နံနက္၇နာရီေလာက္ကစျပီး ေစ်းသည္ေတြေနရာအသင့္ယူေနၾကျပီ။ ေစ်းသည္ေတြကေတာ့ ျမစ္ငယ္ျမိဳ႕နဲ႔မနီးမေ၀းက မႏၱေလး၊ ေက်ာက္ဆည္၊ ျပင္ဦးလြင္၊ ျမင္းျခံ၊ သာစည္ စတဲ့ေဒသေတြကပါ။ ၾကက္သြန္၊ အားလူး၊ ငရုတ္၊ ငါးေျခာက္တို႕လို မီးဖိုေခ်ာင္စာသံုးကုန္ေတြ၊ ပန္းကန္ခြက္ ေယာက္ေတြပါသလို အက်ၤီအ၀တ္အထည္ေတြ၊ ေၾကာင္အိမ္၊ ေခါင္းအံုး၊ေမႊ႕ယာ၊ဖ်ာလိပ္စတဲ့ အိမ္သံုး ပရိေဘာဂ ပစၥည္း ေတြလည္း လာေရာက္ေရာင္းခ်ၾကတယ္။ ေစ်း၀ယ္မယ့္သူအမ်ားစုဟာ လခစား၀န္ထမ္း အမ်ားစု ျဖစ္တာေၾကာင့္ သူတို႔တတ္ႏိုင္မယ့္ေငြေၾကးပမာဏရွိတဲ့ ကုန္ပစၥည္းေတြကို အမ်ားဆံုး ေရာင္းခ် ၾကပါတယ္။ အမ်ားစုကေတာ့ တကယ္၀ယ္ၾကတယ္။ တခ်ိဳ႕မ၀ယ္တဲ့သူေတြကလည္း ေစ်းတခုလံုး ႏွ႔ံေအာင္ လမ္းေလွ်ာက္လိုက္ၾကတာပဲ။
လခခ်ေစ်းကေလးမွာ ေစ်းဆုုိင္စုစုေပါင္း ရွစ္ရာေက်ာ္ ကိုးရာနီးပါးအထိရွိတယ္။ မီးရထားတြဲျပင္စက္ရံုေရွ႔ေပါက္ လမ္းဆံုကေန ေတာင္ဘက္ထိပ္ စစ္ကိုင္း-ျမစ္ငယ္ျဖတ္လမ္းထိပ္အထိေတာက္ေလွ်ာက္ၾကီးပါပဲ။ ေစ်းအစကေန အဆံုးအထိ ေစ်းသည္ေတြေရာင္းေနတဲ့ ပစၥည္းေတြေငးရင္းေမာရင္း လမ္းေလွ်ာက္ၾကသူေတြရွိသလိုု ပူပူေႏြးေႏြးလခထုတ္လာတဲ့ ေငြေလးေတြကိုင္ျပီး ေစ်း၀ယ္ လမ္းေလွ်ာက္ရသူေတြလည္း မ်ားျပားလွပါတယ္။
လခခ်ေစ်းက တလမွာတရက္၊ တစ္ႏွစ္မွာ၁၂ရက္သာ ျဖစ္တဲ့ေစ်းပါ။ တႏွစ္လံုးမွာ လခခ်ေစ်းရဲ႕ အစည္ဆံုးလသံုးလရွိပါတယ္။ သၾကၤန္မတိုင္ခင္ မတ္လကုန္လခထုတ္ရက္၊ ကေလးေတြေက်ာင္းဖြင့္အမွီ ေမလကုန္လခထုတ္ရက္၊ ကထိန္ကာလမတိုင္ခင္ ေအာက္တိုဘာလကုန္လခထုတ္ရက္ေတြလုုိ႔ ေစ်းသည္ေတြက ဆုုိၾကပါတယ္။ အဲဒီရက္ေတြမွာေတာ့ ေစ်းတန္းဟာလံုး၀ ႀကိတ္ႀကိတ္တိုးစည္ ကား တယ္ လုုိ႔သိ ရ ပါတယ္။
ေဆာင္းရာသီမွာလည္း လခခ်ေစ်းေန႔ဆုုိရင္ ႀကိတ္ႀကိတ္တုုိး စည္ကားပါတယ္။ အေအးဒဏ္ကိုလံုလံုေလာက္ေလာက္ကာကြယ္ေပးႏိုင္တဲ့ ေလေဘး(အေဟာင္းထည္) အေႏြးထည္ ေရာင္းသူေတြ အေျမာက္အျမား လာၾကသလိုု ၀ယ္ယူေတြကလည္း ဒုုနဲ႔ေဒးမ်ားျပားလွပါတယ္။
လခထုတ္ရမယ့္ရက္က စေန၊တနဂၤေႏြေန႔ေတြနဲ႔တုိက္ေနတယ္ဆိုရင္ ေစ်းရက္ကိုေရွ႕တိုးျပီး ေသာၾကာေန႔မွာ လုပ္ေလ့ရွိပါတယ္။
လခခ်ေစ်းဟာ နံနက္ ၇ နာရီကစလိုု႔ ညေန ၅ နာရီ အထိ စည္ကားေလ့ရွိၿပီး ည ၇ နာရီ ေစ်းကြဲသြားၿပီး ေစ်းသည္ေတြဟာလည္း ကိုယ့္ေဒသအသီးသီးကိုျပန္ဖို႔ျပင္ဆင္ၾကတယ္။ ညတြင္းခ်င္း အခ်ိန္မဆိုင္းပဲ ေစ်းသည္းေတြက သူတိုု႔ ေနရပ္ဆီ ျပန္ၾကတယ္။ ဘယ္ေစ်းသည္မွ အခ်ိန္ဆြဲျပီး ဆက္ေနခဲ့တာမ်ိဳးမရွိဘူး။ ေနာက္တေန႔မနက္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ လခခ်ေစ်းျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ေနရာမွ ဟုတ္ရဲ႔လားလို႕ထင္ရေေလာက္ေအာင္ကို အမႈိက္သရိုက္ေတြမရွိဘဲ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းၾကီး က်န္ခဲ့ေလ့ရွိတယ္၊ လို႕ ျမစ္ငယ္ျမိဳ႕ခံတခ်ိဳ႕က ဆိုတယ္။
ျမစ္ငယ္ၿမိဳ႕သူ ၿမိဳ႕သားေတြက ထူးျခားလွတဲ့ တလမွာလခထုတ္ရက္တရက္သာ ေရာင္း၀ယ္ေဖာက္ကားၾကတဲ့ လခခ်ေစ်းေလးအေပၚ အရမ္းကိုခ်စ္ျမတ္ႏိုးျပီး ဂုဏ္ယူၾကတယ္။ မီးရထား၀န္ထမ္းျမိဳ႕ေလးျဖစ္တဲ့ ျမစ္ငယ္ျမိဳ႕ ရဲ႕ လခခ်ေစ်းကို ႏွစ္ေပါင္းတရာေက်ာ္တိုင္တုုိင္ေအာင္ သူတိုု႔ေခၽြးစက္ေတြနဲ႔ ဂရုုတစုုိက္ ထိန္းသိမ္းခဲ့ၾက တယ္ဆုုိရင္ လည္း မမွားႏုုိင္ပါဘူး။ လခထုုတ္ရက္တုုိင္းမွာ ျမစ္ငယ္ၿမိဳ႕ရဲ႕ လခခ်ေစ်းက ပုုံမွန္ျဖစ္တည္ၿပီး ရုုိးရာ မပ်က္ ေရာင္းသူ ၀ယ္သူေတြနဲ႔ ရွင္သန္စည္ကား လႈပ္ရွားမွာ အေသအခ်ာျဖစ္ပါတယ္။
No comments:
Post a Comment