လူမႈေရးျပႆနာတခ်ိဳ႕ေၾကာင့္ လူစည္ကားရာေနရာေတြနဲ႔ အမ်ားျပည္သူသံုး ယာဥ္လိုင္းေတြေပၚမွာအမ်ိဳးသမီး ေတြ အၾကမ္းဖက္ခံရတာေတြ၊ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ အျမတ္ထုတ္ခံရတာေတြ မၾကာခဏ ျဖစ္ပြား လ်က္ ရွိေနပါတယ္။
ဒါဟာျမန္မာႏုိင္ငံလူဦးေရရဲ႕ ထက္၀က္ေက်ာ္ရွိတဲ့ အမ်ိဳးသမီးတုိ႔ဘ၀ လံုၿခံဳမႈမရွိဘူးဆုိတာကုိ ျပသေနတာျဖစ္ၿပီး ဒီလုိ ကာယအိေျႏၵ ေႏွာင့္ယွက္ခံရမႈေတြကို ရပ္တန္႔ဖို႔ ဘယ္လိုနည္လမ္းေတြနဲ႔ ေဆာင္ရြက္သင့္ေနၿပီလဲဆုိတာ အေရး တႀကီး အေျဖရွာဖို႔ အခ်ိန္တန္ေနပါၿပီ။
အခုႏွစ္ဧၿပီလ တလတည္းအတြင္းမွာ လူမႈေရးကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အမ်ိဳးသမီးငယ္တခ်ိဳ႕ ကုုိ အမ်ဳိးသားတခ်ဳိ႕က ဓား၊ ကတ္ေၾကးစတဲ့ ခၽြန္ထက္တဲ့အရာေတြနဲ႔ ထုုိးႏွက္ခဲ့တဲ့ မႈခင္းျဖစ္စဥ္ေတြ ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီးအတြင္း အမႈ ၃ မႈအထိ ျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။
ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ျဖစ္စဥ္တခ်ိဳ႕က သာမန္နာက်င္ေစမႈမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲ အျပင္းအထန္ နာက်င္ေစလုိတာေၾကာင့္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကတာျဖစ္သလုိ ျဖစ္ပြားရတဲ့ အဓိကအေၾကာင္းအရင္းကလည္း အခ်စ္ေရး ျပႆနာကို အေျခခံၿပီး ေဒါသအေလ်ာက္ ျပဳမူလုပ္ေဆာင္တာကို ေတြ႔ရတယ္လုိ႔ ရဲမႈခင္းမွတ္တမ္းေတြမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ဒီလုိျဖစ္စဥ္ေတြက လူမႈကြန္ရက္ေတြကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ သံုးစြဲေနၾကတဲ့ ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြင္း ထိတ္လန္႔ဖြယ္ စိတ္၀င္စားဖို႔ေကာင္းတဲ့ သတင္းေတြ ျဖစ္လာၿပီး အားနည္းသူကို အင္အားသံုး အၾကမ္းဖက္ က်ဳးလြန္သူအေပၚ ႐ႈတ္ခ်သူက႐ႈတ္ခ်သလုိ အၾကမ္းဖက္ခံရတဲ့ အမ်ိဳးသမီးကို “သစၥာမရွိလုိ႔ ခံရတာခံရပေစ”လုိ႔ ေျပာဆိုေ၀ဖန္ျပစ္တင္တာေတြကိုလည္း ေတြ႔ရပါတယ္။
ေနာက္ထပ္အၾကမ္းဖက္ ျဖစ္စဥ္တခုက ေန႔စဥ္႐ံုးတက္႐ံုးဆင္း အလုပ္လုပ္ေနၾကတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ အမ်ား ျပည္သူသံုး ယာဥ္လိုင္းမ်ား စီးနင္းေနခ်ိန္မွာ ပံုစံမ်ိဳးစံုနဲ႔ လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ အျမတ္ထုတ္ေနျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီျဖစ္ရပ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ နစ္နာခဲ့ရသူ အမ်ိဳးသမီးတခ်ိဳ႕က တျခားအမ်ိဳးသမီးေတြကို အမ်ားျပည္သူသံုး ေမာ္ေတာ္ယာဥ္မ်ား စီးနင္းတဲ့အခါ သတိထားႏုိင္ေအာင္၊ တကယ္လို႔ ႀကံဳေတြ႔လာရရင္လည္း ရွက္လုိ႔ဆုိၿပီး ၿငိမ္ခံမေနဘဲ တခုခုတုံ႔ျပန္မႈေတြ လုပ္ေဆာင္ပါဆိုၿပီး လူမႈကြန္ရက္ကေန သူတုိ႔ႀကံဳခဲ့ရတာေတြကို ျပန္လည္မွ်ေ၀ ေရးသားေနတာေတြလည္း ခပ္စိပ္စိပ္ ေတြ႔လာရတယ္။
ဒီလိုျဖစ္ရပ္ေတြကို သိျမင္လာရတဲ့ အမ်ိဳးသားအမ်ားစုနဲ႔ တခ်ိဳ႕ေသာအမ်ိဳးသမီးေတြက နစ္နာခဲ့ရသူ အမ်ိဳးသမီး ေတြရဲ႕ အ၀တ္အစားက ဘယ္လုိ၀တ္ထားလုိ႔၊ ေနပံုထုိင္ပံုက ဘယ္လုိျဖစ္လုိ႔စသျဖင့္ ေရွးရိုးစြဲေသးသိမ္တဲ့ အယူအဆေတြနဲ႔ ခံခဲ့ရသူအမ်ိဳးသမီးကို အျပစ္တင္ၾကတာကိုလည္း ေတြ႔ရတယ္။
ဒီလုိေရွး႐ုိးစြဲ အစဥ္အလာေတြနဲ႔ အျပစ္ဖို႔တတ္ၾကတာက ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ လူမႈေရးစံႏႈန္းကို ေဖာ္ျပတာပဲျဖစ္ တယ္လုိ႔ အခရာအမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႔ ဒါ႐ုိက္တာေဒၚထားထားက ေျပာပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ ဒီလုိက်ဴးလြန္ခံခဲ့ရတာေတြက အ၀တ္အစား၊ အေနအထုိင္၊ အေျခအေနေတြနဲ႔ တုိက္႐ုိက္ မသက္ဆုိင္ဘဲ က်ဴးလြန္သူရဲ႕အျမင္ ခံယူခ်က္နဲ႔ ယုတ္မာ႐ုိင္းစုိင္းမႈေတြအေပၚမွာပဲ မူတည္ေနတယ္လို႔ အမ်ိဳးသမီးအေရး ေဆာင္ရြက္ေနသူေတြက ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ ေရွး႐ုိးစြဲအယူအဆ၊ အစဥ္အလာ၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဓေလ့ထံုးတမ္းေတြက တခါတရံမွာ ျပစ္မႈ က်ဴးလြန္မယ့္ အမ်ိဳးသားေတြအတြက္ အားေပးအားေျမွာက္ျပဳရာ၊ အကာအကြယ္ေပးရာ ေရာက္တဲ့အတြက္ ဒါေတြ ကို ေျပာင္းလဲခ်ိန္တန္ေနၿပီလုိ႔ အမ်ိဳးသမီးအေရး ေဆာင္ရြက္ေနသူေတြ ေထာက္ျပေ၀ဖန္ၾကပါတယ္။
အခရာအမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႔ ဒါ႐ုိက္တာေဒၚထားထားက “က်မတုိ႔ရဲ႕ မိသားစုအသုိင္းအ၀ုိင္းထဲမွာ မိန္းကေလးေတြကို သြန္သင္တာေတြက အတင္းရွက္ဖို႔ အတင္းေၾကာက္ဖုိ႔ သြန္သင္ၿပီး ေယာက်္ားေလးေတြကို အတင္းရဲဖုိ႔ သြန္သင္ သလုိ ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေတြကုိ ေျပာင္းသင့္တယ္။ ဒီလုိလႈိက္စားေနတဲ့ ျပႆနာေတြကို ရပ္ဖို႔ဆုိရင္ေတာ့ တရား ဥပေဒစုိးမုိးေရးကို အေရးတႀကီးနဲ႔ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေဆာင္ရြက္မွပဲ တျဖည္းျဖည္း ရပ္သြားမယ္လုိ႔ ျမင္တယ္”လုိ႔ ဆိုပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ ကာယအိေျႏၵ ေႏွာင့္ယွက္ခံရတယ္ဆုိတာက အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ ဆံုး႐ႈံးနစ္နာမႈ ေတြထဲ တခုအပါ၀င္ပါပဲ။ ဆံုး႐ံႈးနစ္နာမႈဆုိတာ ပစၥည္း၊ ေငြေၾကးမွ မဟုတ္ပါဘူး။ ကိုယ့္ရဲ႕စိတ္ဓာတ္နဲ႔ ေပ်ာ္ရႊင္မႈကို ႐ုိက္ခ်ိဳးခံရတာကလည္း ဆံုး႐ႈံးနစ္နာမႈပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေတြကို အမ်ိဳးသမီးေတြကိုယ္တုိင္က သိရွိနားလည္ၿပီး ကိုယ့္အေပၚ ႏႈတ္နဲ႔ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ကိုယ္ကာယနဲ႔ေသာ္ လည္းေကာင္း လာေရာက္ေစာ္ကားသူကို ခ်က္ခ်င္းတုံ႔ျပန္ အေရးယူႏုိင္တဲ့အက်င့္ကို ေမြးျမဴထားရပါမယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို နည္းမ်ိဳးစံုနဲ႔ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈပေပ်ာက္ေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ ဆီေဒါ (CEDAW) ကို လက္မွတ္ထုိးထားတဲ့ ႏုိင္ငံတႏုိင္ငံပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဆီေဒါစာခ်ဳပ္နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ သိရွိနားလည္မႈ နည္းေနဆဲ ျဖစ္သလုိ အစုိးရကုိယ္တုိင္ကလည္း အမွန္တကယ္ လုိက္နာမႈရွိမရွိဆုိတာလည္း ေမးခြန္းထုတ္စရာ အေျခအေနပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
အမ်ိဳးသမီးတဦးကို ညစ္ညမ္းတဲ့စကားနဲ႔ဆဲဆုိရင္ ျပစ္မႈဆုိင္ရာဥပေဒပုဒ္မ ၂၉၄ အရ ၃ လအထိ ေထာင္ဒဏ္ျဖစ္ေစ၊ ေငြဒဏ္ျဖစ္ေစ၊ ဒဏ္ႏွစ္ရပ္စလံုးျဖစ္ေစ ခ်မွတ္ႏုိင္သလုိ မိန္းမတုိ႔ရဲ႕ကာယအိေျႏၵထိခုိက္ေအာင္ ျပဳလုပ္သူကို ပုဒ္မ ၅၀၉ အရ (၁) ႏွစ္အထိ အလုပ္မဲ့ေထာင္ဒဏ္ျဖစ္ေစ၊ ေငြဒဏ္ျဖစ္ေစ၊ ဒဏ္ႏွစ္ရပ္လံုးျဖစ္ေစ ခ်မွတ္ႏုိင္ပါတယ္။
မည္သူမဆုိ အမ်ိဳးသမီးတဦးဦးကို အလုိမတူဘဲ ကာမစပ္ယွက္တဲ့ျပစ္မႈကို က်ဴးလြန္လွ်င္ ပုဒ္မ ၃၇၆ အရ တသက္ တကၽြန္း ျပစ္ဒဏ္ျဖစ္ေစ၊ ၁၀ ႏွစ္အထိ ေထာင္ဒဏ္တမ်ိဳးမ်ိဳးျဖစ္ေစ၊ ေငြဒဏ္ျဖစ္ေစ၊ ဒဏ္ႏွစ္ရပ္စလံုးျဖစ္ေစ ခ်မွတ္ရမယ္လုိ႔ ဥပေဒမွာ အတိအလင္း ျပ႒ာန္းထားတာပါ။
ဒါေပမယ့္ တကယ့္လက္ေတြ႔မွာက တရားဥပေဒစုိးမုိးေရး အားနည္းသလုိ အၾကမ္းဖက္ခံရသူ မိသားစုရဲ႕ အရွက္ အေၾကာက္တရား၊ အၾကမ္းဖက္ခံရသူေတြအတြက္ စနစ္တက် ႏွစ္သိမ့္ေဆြးေႏြး ပညာေပးတာေတြ၊ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ မရတာေတြ၊ ပတ္၀န္းက်င္ရဲ႕ ျပစ္တင္ေ၀ဖန္ခံရမႈေတြနဲ႔ လူမႈေရးအရ တားျမစ္ခ်က္ေတြက က်ဴးလြန္ သူေတြ ကို လြတ္ေျမာက္ေစပါတယ္။
က်ား/မေရးရာ တန္းတူညီမွ်ေရးကြန္ရက္မွ ေဒၚေမစပယ္ျဖဴက “သူတို႔ ဒီလိုအဓမၼျပဳက်င့္ ခံရပါတယ္ဆိုတာကို လံုေလာက္တဲ့ သက္ေသအေထာက္အထား လူအမ်ားေရွ႕မွာ ထပ္ခါစစ္ေဆးရေတာ့ ထပ္ခါအရွက္ရတာေပါ့။ တရားမွ်တမႈကို စီရင္ခ်က္ခ်တဲ့အထိ မေစာင့္ႏိုင္ေတာ့ဘဲ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ အမႈ႐ုပ္သိမ္းသြားတာေတြ ရွိတယ္” လုိ႔ ေထာက္ျပပါတယ္။
၂၀၁၅ ခုႏွစ္ အခရာအမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႔ရဲ႕ေလ့လာေတြ႔ရွိခ်က္အရ အၾကမ္းဖက္ခံရသူေတြအတြက္ လုိအပ္တဲ့ ေထာက္ပံ့ ေပးမႈမ်ိဳးနဲ႔ ပံ့ပုိးကူညီေဆာင္ရြက္မႈေတြကို ႏုိင္ငံအႏွံ႔အျပားမွာလည္း မေတြ႔ရွိရဘူးလုိ႔ ဆိုပါတယ္။
လူမႈကြန္ရက္မွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ ဘတ္စ္ကားစီးေနစဥ္မွာ လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ အျမတ္ထုတ္ခံရတာေတြ၊ လမ္းသြားရင္း ကာယအိေျႏၵ ေႏွာင့္ယွက္ခံေနရတဲ့အေၾကာင္း ခပ္စိပ္စိပ္သတင္းေတြထြက္ၿပီးတဲ့ေနာက္ င႐ုတ္သီးဖ်န္း ေဆးဘူးေလး ေတြ ေဆာင္ထားသင့္တယ္ဆုိၿပီး အမ်ိဳးသမီး အခ်င္းခ်င္းၾကား တုိက္တြန္းလာၾကတာကို ေတြ႔လာရပါတယ္။
အမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႔ေတြက ဒီကိစၥေတြနဲ႔႔ပတ္သက္ၿပီး အသိပညာေပးတဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကသလုိ အခရာ အမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႔ဆုိရင္ ဘတ္စ္ကားေပၚမွာ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ ေႏွာင့္ယွက္ခံရရင္ ၀ီစီေလးေတြမႈတ္ၿပီး အသိေပးၾက မယ္ဆုိတဲ့ Whistle Campaign မ်ိဳး လုပ္ခဲ့တာရွိသလုိ ထပ္မံၿပီးလည္း လုပ္ေဆာင္သြားဖို႔ ရွိတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ အမ်ိဳးသမီးေတြကုိ အၾကမ္းဖက္မႈ အႏၲရာယ္ကေန ကာကြယ္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ အမ်ိဳးသမီး သင္တန္းနည္းျပေတြ ဦးစီးၿပီး ျမန္မာအမ်ိဳးသမီး ကိုယ္လံုပညာသင္တန္း ဖြင့္လွစ္ထားတာေတြလည္း ေတြ႔ရပါတယ္။
ျမန္မာအမ်ိဳးသမီး ကုိယ္လံုပညာသင္တန္းတည္ေထာင္သူ ေဒၚေစာယုက “က်မတို႔သင္တန္းက အမ်ိဳးသမီးကို ဦးစားေပးသင္တဲ့ သင္တန္းပါ။ ဘာလို႔လဲဆုိေတာ့ အျပင္သြားတဲ့အခါ ကိုယ့္ကိုတုိက္ခိုက္လာရင္ ဘယ္လိုျပန္ၿပီး တုိက္ခိုက္မွာလဲ၊ ဘယ္လိုတုန္႔ျပန္မွာလဲ။ ယံုၾကည္မႈရွိေအာင္ ေၾကာက္စိတ္ေပ်ာက္ေအာင္ အဓိကပါ”လို႔ေျပာပါတယ္။
ဒီသင္တန္းမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ ခုခံကာကြယ္မႈ၊ တုိက္ခုိက္ေလ့က်င့္မႈကိုသာမက အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔ သက္ဆုိင္တဲ့ ဥပေဒေတြ၊ လိင္မႈဆုိင္ရာ အသိပညာေပးျခင္းေတြကိုပါ သင္ၾကားေပးတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ဒီလုိအရာေတြကို လုပ္ေဆာင္တာနဲ႔ အမ်ိဳးသမီးေတြ ကာယအိေျႏၵ ေႏွာင့္ယွက္ခံရမႈကေန လံုး၀ပေပ်ာက္ကြယ္သြားမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ တရားဥပေဒစိုးမုိးေရးအျပင္ အမ်ိဳးသားေတြရဲ႕ ျပည္သူ႔နီတိ က်င့္၀တ္ေတြအေပၚ ေလးစားလုိက္နာဖို႔၊ အမ်ိဳးသမီးေတြအေပၚထားရွိတဲ့ အျမင္သေဘာထားေတြ ေျပာင္းလဲဖို႔၊ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ အသိပညာေပးမႈေတြ မ်ားမ်ားလုပ္ဖို႔ လုိအပ္တယ္လုိ႔ အမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႔အစည္းေတြက ေထာက္ျပၾကပါတယ္။
ဒီအေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး ေဒၚထားထားက “ခံယူခ်က္သေဘာထားေတြက ဥပေဒျပဳျပင္ေျပာင္းလဲတာထက္ ပိုခက္တယ္။ ခံယူခ်က္သေဘာထားေတြက ဘာသာေရးလုိလုိ၊ ယဥ္ေက်းမႈလုိလုိ ျဖစ္ေနတာေတြကို လူေတြက မသိဘူး။ ေျပာင္းဖုိ႔ ခက္တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ တရားဥပေဒစုိးမုိးမႈက မရွိေတာ့ ပိုဆုိးတာေပါ့” လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
စာရြက္စာတမ္းေတြထဲမွာ ဘယ္လုိပဲအမ်ိဳးသမီးေတြအေပၚ ခြဲျခားဆက္ဆံထားတာ မရွိပါဘူး၊ တန္းတူရည္တူ ဆက္ဆံခြင့္ ေပးထားပါတယ္လုိ႔ ေအာ္ေနပါေစ၊ လူမႈအသိုင္းအ၀ုိင္း အတြင္းမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြအေပၚ ကာယအိေျႏၵ ေႏွာင့္ယွက္တာေတြ၊ အၾကမ္းဖက္တာေတြ၊ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာအျမတ္ထုတ္ ေစာ္ကားမႈေတြ၊ လုပ္ငန္းခြင္အတြင္း ခြဲျခားဆက္ဆံမႈေတြ ရွိေနတာက အမ်ိဳးသမီးေတြဘ၀ လံုၿခံဳမႈမရွိေသးဘူးဆုုိတာကိုု မီးေမာင္းထုိးျပေနတာပဲ ျဖစ္ပါ တယ္။
No comments:
Post a Comment