ေစာခါးစူးညား
ပဲခူးတိုင္းအတြင္း ကရင္တိုင္းရင္းသားအမ်ားဆံုးေနထိုင္ရာေဒသ ေတာင္ငူ ၿမိဳ႕ အေရွ႕ဘက္ျခမ္း၀န္းက်င္၌ စစ္ေတာင္းျမစ္ေရလွ်ံေသာေၾကာင့္ ယမန္ေန႔ ေအာက္တိုဘာ ၂၉ရက္ေန႔က ကမ္းနံေဘးရွိ ၿမိဳ႕ေနရပ္ကြက္ အခ်ဳိ႕ႏွင့္ ရြာအခ်ဳိ႕တြင္ ေရမ်ားတက္လာလွ်က္ရွိသည္။
ထိုေဒသအတြင္းရွိ စစ္ေတာင္းျမစ္ေရလွ်ံမႈ မျဖစ္ပြားမီ ရက္ပိုင္းအတြင္း၌ မိုးရြာသြန္းမႈမ်ားရွိခဲ့ေသာ္လည္း မိုးမရြာဘဲ ျမစ္ေရလွ်ံမႈျဖစ္ပြားသည့္ ယမန္ေန႔ႏွင့္ ယေန႔တြင္ ေရမ်ားတျဖည္းျဖည္းတက္လာကာ ေတာင္ငူၿမိဳ႕၏ ရပ္ကြက္ (၁၉)၊ (၂၀)ႏွင့္ စစ္ေတာင္းျမစ္ အေရွ႕ဘက္ကမ္းရွိ မိုးေကာင္း၊ အင္း၀ိုင္း၊ သာယာကုန္း၊ အစၥတု၊ ကသဲစု အပါအ၀င္ အျခားေက်းရြာအခ်ဳိ႕ ေရႀကီးမႈျဖစ္ပြားေနျခင္းျဖစ္သည္။
ေတာင္ငူၿမိဳ႕ ရပ္ကြက္(၁၉)မွ ေက်ာင္းဆရာတစ္ဦးျဖစ္သူ ေစာဒို႔ထူးက “စစ္ေတာင္းျမစ္ေရလွ်ံတာဟာ အထက္ က ဆည္ေတြေရေဖာက္ခ်လို႔ က်ေနာ္တို႔ ၾကားတယ္။ က်ေနာ္တို႔ေနတဲ့ ရပ္ကြက္က ျမစ္နဲ႔ နီးေတာ့ အခုျမစ္ေရ လွ်ံလို႔ ရပ္ကြက္ထဲ ေရ၀င္တာ ေျမအနိမ့္အျမင့္ေပၚမူတည္ၿပီး တစ္ေတာင္ကေန သံုးေတာင္ေက်ာ္အထိ ရွိတယ္” ဟု ေကအိုင္စီသို႔ ေျပာသည္။
ေတာင္ငူၿမိဳ႕အနီးရွိ စစ္ေတာင္းျမစ္အထက္တြင္ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ စီးပြားေရးကုမၸဏီမ်ားပူးေပါင္း၍ ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳး ေရးအတြက္ လွ်ပ္စစ္မီးရရွိရန္ရည္ရြယ္၍ ေသာက္ေရခပ္၊ ေပါင္းေလာင္း၊ ဆြာေခ်ာင္းႏွင့္ ပတိ စသည့္ ဆည္မ်ား တည္ေဆာက္ထားလွ်က္ရွိသည္။
လက္ရွိ ေတာင္ငူၿမိဳ႕၀န္းက်င္ ေရႀကီးသည့္ေနရာမ်ားတြင္ ေနထိုင္သည့္ ေဒသခံမ်ားသည္ ေနအိမ္စြန္႔၍ တိမ္းေရွာင္ေနရသည့္ အေျခအေနထိ မရွိေသာ္လည္း ၎တို႔ေမြးျမဴသည့္ ကြၽဲ၊ ႏြား၊ ၀က္၊ ၾကက္၊ ဘဲ စသည့္ တိရစၧာန္မ်ားကို ကုန္းျမင့္ပိုင္းသို႔ သယ္ယူေခၚေဆာင္ေနၾကရသည္ဟု သိရသည္။
ေတာင္ငူၿမိဳ႕ရွိ ရပ္မိရပ္ဖတစ္ဦးျဖစ္သူ ေစာဆဲဆဲက “ဒီမိုးရာသီအကုန္မွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္ပိုင္းအတြင္း အခါလြန္ မိုးရြာတာရွိတယ္။ ျမစ္ေရလွ်ံလို႔ မေန႔က စတက္လာတဲ့ေရေတြဟာ ကေန႔အထိ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ထပ္တက္လာ တုန္းပဲ။ ေရက ျမန္ျမန္တက္လာတာ မဟုတ္ေတာ့ လူေတြက မေျပာင္းေရႊ႕ၾကေသးဘဲ အေျခအေနေစာင့္ၾကည့္ ေနၾကတယ္”ဟု ေကအိုင္စီသို႔ ေျပာဆိုသည္။
စစ္ေတာင္းျမစ္ေရလွ်ံ၍ ရြာအခ်ဳိ႕ႏွင့္ ေတာင္ငူၿမိဳ႕ေနရပ္ကြက္အခ်ဳိ႕အတြင္းသို႔ ေရတက္လာျခင္းအေျခအေနႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေတာင္ငူၿမိဳ႕ရွိ အစိုးရအာဏာပိုင္မ်ားက တစံုတရာထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုမႈမ်ား မရွိေသးေၾကာင္း သိရသည္။
ယခုႏွစ္ မိုးရာသီအတြင္း ေတာင္ငူၿမိဳ႕တြင္ ေရႀကီးမႈမ်ားမရွိဘဲ ယခုလို မိုးရာသီကုန္ပိုင္းမွသာ စစ္ေတာင္းျမစ္ေရ လွ်ံ၍ ေရႀကီးမႈျဖစ္ေပၚေနျခင္းျဖစ္သည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၂ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လႏွင့္ ၾသဂုတ္လ မိုးရာသီအတြင္း၌ လည္း ေတာင္ငူၿမိဳ႕ႏွင့္ အနီးအနား၀န္းက်င္ရြာမ်ားတြင္ စစ္ေတာင္းျမစ္ေရလွ်ံ၍ ယခုထက္ ႀကီးမားသည့္ ေရႀကီး မႈျဖစ္ေပၚခဲ့ေသးသည္။
Thursday, October 31, 2013
တစ္ႏုိင္ငံလံုးအပစ္ရပ္ေရးေဆြးေႏြးမည္ျဖစ္ေသာ တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ လုိင္ဇာထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲစတင္
ဖနိဒါ
တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ား၏ လုိင္ဇာေဆြးေႏြးပြဲကို လုိင္ဇာၿမိဳ႕တြင္ ေအာက္တိုဘာ ၃၀ က စတင္ခဲ့ၿပီး ယင္းေဆြးေႏြးပြဲ၌ တစ္ႏုိင္ငံလံုးအတုိင္းအတာျဖင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဘံု သေဘာတူညီခ်က္ရရွိရန္ ေဆြးေႏြးေနၿပီျဖစ္သည္။
တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားညီလာခံ (Ethnic Armed Organizations Conference) တြင္ ပထမေန႔၌ မိတ္ဆက္ျခင္း၊ တစ္ဖြဲ႕ခ်င္းေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ သေဘာထားမ်ား တင္ျပခဲ့ၾကသည္ဟုအစည္း အေ၀းတက္ေရာက္ခဲ့သူ KIO အရပ္ဘက္အရာရွိ ဦးဒြဲပီဆားက ေျပာသည္။
KIA ဒု-ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး အင္ဘန္လက ညီၫြတ္ေသာတုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ KNU ကုိယ္စား တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ ေတာ္လွန္ေရး၏လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားကုိ ရွင္းလင္းခဲ့ၿပီး KNU ဥကၠဌ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မူေစးထူးက KNU ၏ သေဘာထားကုိတင္ျပခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
“သူက ေကအုိင္အုိလုိ မဟုတ္ဘူး။ တုိင္းရင္းသားေတြကုိယ္စားေျပာတယ္ ျပႆနာကပင္လံုကေနစ တယ္။ ၆၁၊ ၆၂ ေျပာင္းလဲခ်ိန္မွာ တခ်ဳိ႕ဖမ္းခံရတယ္။ တခ်ဳိ႕လက္နက္ျပန္ကုိင္တယ္။ အခုလည္း ကုိယ္ ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမူဆုိၿပီး အမ်ဳိးမ်ဳိးလုပ္လာမွာကုိ စုိးရိမ္ရတယ္ဆုိတာေတြ ေျပာသြားတယ္” ဟု ဦးဒြဲပီဆား ကဆုိသည္။
KIO ဥကၠ႒ ဦးေဇာင္းခရားက ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲက်င္းပႏုိင္ရန္ စတင္လုိက္ေသာလုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ခ်မွတ္ ႏိုင္ရန္ ညီလာခံက်င္းပရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း တုိင္းရင္းသားမ်ား၏လုိလားခ်က္မ်ားႏွင့္ အျမင္သေဘာထား မ်ားကုိ စုစည္း၍ဘံုသေဘာတူညီခ်က္ခ်မွတ္ႏုိင္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း သဘာပတိမိန္႔ခြန္းတြင္ ေျပာ ဆုိခဲ့သည္။
ယင္းေဆြးေႏြးပြဲတြင္ UNFC အဖြဲ႕၀င္မ်ားျဖစ္ေသာ KNU, KNPP, SSPP, SSA, NMSP, WNO, PSLF/ TNLA, PNLO, CNF, ALP မ်ားႏွင့္ အျခားတုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕မ်ားျဖစ္ေသာ DKBA, RCSS/ SSA အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ ေခါင္းေဆာင္မ်ားစုစုေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ တက္ေရာက္ေနျခင္းျဖစ္သည္။
အဆုိပါအစည္းအေ၀းတြင္ ေဆြးေႏြးဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား၊ သေဘာတူညီခ်က္မ်ားႏွင့္ေရွ႕တြင္ ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္မည့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားခ်မွတ္ျခင္းသည္ ျပည္ေထာင္စုသမၼတ ျမန္မာနိုင္ငံေတာ္အတြင္း ၿငိမ္း ခ်မ္းေရး ျပန္လည္ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ေရးအတြက္ ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာအပစ္အခတ္ရပ္စဲျခင္း သေဘာတူညီခ်က္ လက္မွတ္ေရးထိုးႏိုင္ရန္၊ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈ မူေဘာင္ခ်မွတ္ႏိုင္ရန္ ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္း ေရးတည္ေဆာက္ရန္တို႔အတြက္ အေထာက္အကူျဖစ္ေစမည္ဟု ယံုၾကည္ပါသည္ဟုလည္း ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတက သ၀ဏ္လႊာေပးပုိ႔ခဲ့သည္။
တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ား၏ ညီလာခံကို ေအာက္တိုဘာ ၃၀ မွ ႏို၀င္ဘာ ၁ ရက္အထိ ေကအုိင္အိုဌာနခ်ဳပ္ လုိင္ဇာတြင္ က်င္းပျပဳလုပ္မည္ ျဖစ္သည္။
လုိင္ဇာတြင္ တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား ေဆြးေႏြးေနခ်ိန္မွာပဲ မန္စီၿမိဳ႕နယ္ ေကာင္ဂ်ာေက်းရြာအနီး KIA တပ္မဟာ ၃ လက္ေအာက္ခံတပ္ရင္း ၁၂ ႏွင့္ အစုိးရစစ္တပ္ဖြဲ႕တုိ႔ယေန႔ ည ေန ၄ နာရီခြဲမွစတင္၍ (မဇၩိမက ဖုန္းေခၚ ဆုိခ်ိန္ ၅ နာရီအထိ) တုိက္ပြဲ ဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနသည္ဟု တပ္ရင္း ၁၂တပ္ရင္းမွဴး ဗုိလ္မွဴးဂၽြန္းေအာင္က ေျပာသည္။
တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ား၏ လုိင္ဇာေဆြးေႏြးပြဲကို လုိင္ဇာၿမိဳ႕တြင္ ေအာက္တိုဘာ ၃၀ က စတင္ခဲ့ၿပီး ယင္းေဆြးေႏြးပြဲ၌ တစ္ႏုိင္ငံလံုးအတုိင္းအတာျဖင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဘံု သေဘာတူညီခ်က္ရရွိရန္ ေဆြးေႏြးေနၿပီျဖစ္သည္။
တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားညီလာခံ (Ethnic Armed Organizations Conference) တြင္ ပထမေန႔၌ မိတ္ဆက္ျခင္း၊ တစ္ဖြဲ႕ခ်င္းေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ သေဘာထားမ်ား တင္ျပခဲ့ၾကသည္ဟုအစည္း အေ၀းတက္ေရာက္ခဲ့သူ KIO အရပ္ဘက္အရာရွိ ဦးဒြဲပီဆားက ေျပာသည္။
KIA ဒု-ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး အင္ဘန္လက ညီၫြတ္ေသာတုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ KNU ကုိယ္စား တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ ေတာ္လွန္ေရး၏လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားကုိ ရွင္းလင္းခဲ့ၿပီး KNU ဥကၠဌ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မူေစးထူးက KNU ၏ သေဘာထားကုိတင္ျပခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
“သူက ေကအုိင္အုိလုိ မဟုတ္ဘူး။ တုိင္းရင္းသားေတြကုိယ္စားေျပာတယ္ ျပႆနာကပင္လံုကေနစ တယ္။ ၆၁၊ ၆၂ ေျပာင္းလဲခ်ိန္မွာ တခ်ဳိ႕ဖမ္းခံရတယ္။ တခ်ဳိ႕လက္နက္ျပန္ကုိင္တယ္။ အခုလည္း ကုိယ္ ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမူဆုိၿပီး အမ်ဳိးမ်ဳိးလုပ္လာမွာကုိ စုိးရိမ္ရတယ္ဆုိတာေတြ ေျပာသြားတယ္” ဟု ဦးဒြဲပီဆား ကဆုိသည္။
KIO ဥကၠ႒ ဦးေဇာင္းခရားက ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲက်င္းပႏုိင္ရန္ စတင္လုိက္ေသာလုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ခ်မွတ္ ႏိုင္ရန္ ညီလာခံက်င္းပရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း တုိင္းရင္းသားမ်ား၏လုိလားခ်က္မ်ားႏွင့္ အျမင္သေဘာထား မ်ားကုိ စုစည္း၍ဘံုသေဘာတူညီခ်က္ခ်မွတ္ႏုိင္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း သဘာပတိမိန္႔ခြန္းတြင္ ေျပာ ဆုိခဲ့သည္။
ယင္းေဆြးေႏြးပြဲတြင္ UNFC အဖြဲ႕၀င္မ်ားျဖစ္ေသာ KNU, KNPP, SSPP, SSA, NMSP, WNO, PSLF/ TNLA, PNLO, CNF, ALP မ်ားႏွင့္ အျခားတုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕မ်ားျဖစ္ေသာ DKBA, RCSS/ SSA အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ ေခါင္းေဆာင္မ်ားစုစုေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ တက္ေရာက္ေနျခင္းျဖစ္သည္။
အဆုိပါအစည္းအေ၀းတြင္ ေဆြးေႏြးဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား၊ သေဘာတူညီခ်က္မ်ားႏွင့္ေရွ႕တြင္ ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္မည့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားခ်မွတ္ျခင္းသည္ ျပည္ေထာင္စုသမၼတ ျမန္မာနိုင္ငံေတာ္အတြင္း ၿငိမ္း ခ်မ္းေရး ျပန္လည္ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ေရးအတြက္ ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာအပစ္အခတ္ရပ္စဲျခင္း သေဘာတူညီခ်က္ လက္မွတ္ေရးထိုးႏိုင္ရန္၊ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈ မူေဘာင္ခ်မွတ္ႏိုင္ရန္ ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္း ေရးတည္ေဆာက္ရန္တို႔အတြက္ အေထာက္အကူျဖစ္ေစမည္ဟု ယံုၾကည္ပါသည္ဟုလည္း ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတက သ၀ဏ္လႊာေပးပုိ႔ခဲ့သည္။
တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ား၏ ညီလာခံကို ေအာက္တိုဘာ ၃၀ မွ ႏို၀င္ဘာ ၁ ရက္အထိ ေကအုိင္အိုဌာနခ်ဳပ္ လုိင္ဇာတြင္ က်င္းပျပဳလုပ္မည္ ျဖစ္သည္။
လုိင္ဇာတြင္ တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား ေဆြးေႏြးေနခ်ိန္မွာပဲ မန္စီၿမိဳ႕နယ္ ေကာင္ဂ်ာေက်းရြာအနီး KIA တပ္မဟာ ၃ လက္ေအာက္ခံတပ္ရင္း ၁၂ ႏွင့္ အစုိးရစစ္တပ္ဖြဲ႕တုိ႔ယေန႔ ည ေန ၄ နာရီခြဲမွစတင္၍ (မဇၩိမက ဖုန္းေခၚ ဆုိခ်ိန္ ၅ နာရီအထိ) တုိက္ပြဲ ဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနသည္ဟု တပ္ရင္း ၁၂တပ္ရင္းမွဴး ဗုိလ္မွဴးဂၽြန္းေအာင္က ေျပာသည္။
တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႕ အစည္းမ်ားကြန္ဖရင့္ (လိုင္ဇာ) ပထမေန႔စတင္
သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္
တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ားကြန္ဖရင့္အား ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ဌာန ခ်ဳပ္ လိုင္ဇာၿမိဳ႕တြင္ ယေန႔ နံနက္ပိုင္းမွစ၍ သုံးရက္ၾကာက်င္းပမည္ျဖစ္ပါသည္။
၂၀၁၃ ေအာက္တိုဘာ ၃၀ ရက္ နံနက္ ၈:၃၀ နာရီခြဲတြင္ ကြန္ဖရင့္စတင္ရာ သဘာပတိမ်ားအျဖစ္ ဦးေဇာင္းဟရား (KIO ဥကၠဌ)၊ အရံသဘာပတိ ၁ အျဖစ္ ေစာမူတူးေစးဖိုး (KNU ဥကၠဌ)၊ အရံသဘာပတိ ၂ အျဖစ္ ဒု ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး အင္ဘန္လ (UNFC ဥကၠဌ) တို႔က ေဆာင္ရြက္ေၾကာင္း ၾကားသိရပါသည္။
“က်ေနာ္တို႔ ကြန္ဖရင့္က်င္းပေရးေကာ္မတီ အရင္ဖြဲ႕တယ္။ အဖြဲ႕ဝင္ ၁၁ ေယာက္ပါတယ္။ ေကာ္မတီေခါင္းေဆာင္ က ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးဂမ္ေရွာင္ေပါ့။ ဒု ေခါင္းေဆာင္က ပဒိုကြယ္ထူးဝင္း၊ နိုင္ဟံသာက အတြင္းေရးမွူးဗိုလ္မွူးႀကီး စိုင္းလက တြဲဖက္အတြင္းေရးမွူးပါ” - ဟု တက္ေရာက္သူတဦးက ေျပာပါသည္။
အမ်ားသေဘာတူညီခ်က္အရ လိုင္ဇာၿမိဳ႕၌ ယေန႔ စတင္ေသာ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕မ်ားထိပ္သီး ေခါင္းေဆာင္အစည္းအေဝးအား ‘တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ား ကြန္ဖရင့္’ ဟု သတ္မွတ္ေၾကာင္းၾကားသိရပါသည္။
ကြန္ဖရင့္က်င္းပေရးစည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းအရ သတင္း၊ ဓါတ္ပုံ အခ်က္အလက္မ်ား ေကာ္မတီခြင့္ျပဳခ်က္မရဘဲျပင္ပ သို႔ေပးပို႔ျခင္း၊ ထုတ္ျပန္ျခင္းမျပဳရဟု ပါရွိေသာေၾကာင့္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းအရ အျခား အခ်က္အလက္မ်ား ေျပာ ျပရန္ အခ်ိန္ေစာေသးေၾကာင္း တက္ေရာက္သူတဦးက ေျပာပါသည္။
နိုဝင္ဘာပထမပတ္အတြင္း တတိုင္းျပည္လုံးအပစ္ရပ္ရန္ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရက ျပင္ထားေသာေၾကာင့္ႀကိဳတင္ျပင္ ဆင္သည့္အေနျဖင့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕ထိပ္သီးမ်ား လိုင္ဇာ၌ ေတြ႕ဆုံျခင္း ျဖစ္သည္။ အဆိုပါ လိုင္ဇာကြန္ဖရင့္တြင္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕ ၁၈ ဖြဲ႕ မွ ေခါင္းေဆာင္ မ်ား၊ ကိုယ္စားလွယ္ေတာ္မ်ား ၆၀ ေက်ာ္တက္ေရာက္ပါသည္။
သို႔ေသာ္လည္း အင္အားအေတာင့္တင္းဆုံးျဖစ္သည့္ ၀ ျပည္စည္းလုံးညီညြတ္ေရးတပ္မေတာ္ UWSA ႏွင့္ မိုင္း လား တပ္ဖြဲ႕တို႔ကမူ တက္ေရာက္ျခင္းမျပဳေပ။
တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ားကြန္ဖရင့္အား ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ဌာန ခ်ဳပ္ လိုင္ဇာၿမိဳ႕တြင္ ယေန႔ နံနက္ပိုင္းမွစ၍ သုံးရက္ၾကာက်င္းပမည္ျဖစ္ပါသည္။
၂၀၁၃ ေအာက္တိုဘာ ၃၀ ရက္ နံနက္ ၈:၃၀ နာရီခြဲတြင္ ကြန္ဖရင့္စတင္ရာ သဘာပတိမ်ားအျဖစ္ ဦးေဇာင္းဟရား (KIO ဥကၠဌ)၊ အရံသဘာပတိ ၁ အျဖစ္ ေစာမူတူးေစးဖိုး (KNU ဥကၠဌ)၊ အရံသဘာပတိ ၂ အျဖစ္ ဒု ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး အင္ဘန္လ (UNFC ဥကၠဌ) တို႔က ေဆာင္ရြက္ေၾကာင္း ၾကားသိရပါသည္။
“က်ေနာ္တို႔ ကြန္ဖရင့္က်င္းပေရးေကာ္မတီ အရင္ဖြဲ႕တယ္။ အဖြဲ႕ဝင္ ၁၁ ေယာက္ပါတယ္။ ေကာ္မတီေခါင္းေဆာင္ က ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးဂမ္ေရွာင္ေပါ့။ ဒု ေခါင္းေဆာင္က ပဒိုကြယ္ထူးဝင္း၊ နိုင္ဟံသာက အတြင္းေရးမွူးဗိုလ္မွူးႀကီး စိုင္းလက တြဲဖက္အတြင္းေရးမွူးပါ” - ဟု တက္ေရာက္သူတဦးက ေျပာပါသည္။
အမ်ားသေဘာတူညီခ်က္အရ လိုင္ဇာၿမိဳ႕၌ ယေန႔ စတင္ေသာ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕မ်ားထိပ္သီး ေခါင္းေဆာင္အစည္းအေဝးအား ‘တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ား ကြန္ဖရင့္’ ဟု သတ္မွတ္ေၾကာင္းၾကားသိရပါသည္။
ကြန္ဖရင့္က်င္းပေရးစည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းအရ သတင္း၊ ဓါတ္ပုံ အခ်က္အလက္မ်ား ေကာ္မတီခြင့္ျပဳခ်က္မရဘဲျပင္ပ သို႔ေပးပို႔ျခင္း၊ ထုတ္ျပန္ျခင္းမျပဳရဟု ပါရွိေသာေၾကာင့္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းအရ အျခား အခ်က္အလက္မ်ား ေျပာ ျပရန္ အခ်ိန္ေစာေသးေၾကာင္း တက္ေရာက္သူတဦးက ေျပာပါသည္။
နိုဝင္ဘာပထမပတ္အတြင္း တတိုင္းျပည္လုံးအပစ္ရပ္ရန္ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရက ျပင္ထားေသာေၾကာင့္ႀကိဳတင္ျပင္ ဆင္သည့္အေနျဖင့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕ထိပ္သီးမ်ား လိုင္ဇာ၌ ေတြ႕ဆုံျခင္း ျဖစ္သည္။ အဆိုပါ လိုင္ဇာကြန္ဖရင့္တြင္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕ ၁၈ ဖြဲ႕ မွ ေခါင္းေဆာင္ မ်ား၊ ကိုယ္စားလွယ္ေတာ္မ်ား ၆၀ ေက်ာ္တက္ေရာက္ပါသည္။
သို႔ေသာ္လည္း အင္အားအေတာင့္တင္းဆုံးျဖစ္သည့္ ၀ ျပည္စည္းလုံးညီညြတ္ေရးတပ္မေတာ္ UWSA ႏွင့္ မိုင္း လား တပ္ဖြဲ႕တို႔ကမူ တက္ေရာက္ျခင္းမျပဳေပ။
ေဒါက္တာ တူးဂ်ာ ႏိုင္ငံေရးပါတီ တည္ေထာင္ခြင့္ ရၿပီ
နန္းဆိုင္ႏြမ္
ကခ်င္လြတ္လပ္ေရး အဖြဲ႔ (KIO) ဒုတိယ ဥကၠဌေဟာင္း ေဒါက္တာ မနန္တူးဂ်ာ ဦးေဆာင္သည့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ဒီမုိကေရစီ ပါတီ (KSDP) ကို ေအာက္တုိဘာ ၃၀ ရက္စြဲျဖင့္ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္က ပါတီတည္ေထာင္ခြင့္ ျပဳလိုက္ေၾကာင္း သိရသည္။
၂၀၁၀ခုနစ္ ဧၿပီလတြင္ ကခ်င္ျပည္နယ္ တိုးတက္ေရးပါတီ (KSPP) အျဖစ္ ပါတီမွတ္ပံုတင္ခြင့္ ေလွ်ာက္ထားခဲ့ေသာ္လည္း ယင္းႏွစ္ ၾသဂုတ္လတြင္ ပယ္ခ်ခံခဲ့ရေၾကာင္း၊ ယခုအခါ ပါတီနာမည္ေျပာင္းလဲ ေလွ်ာက္ထားခဲ့ၿပီး ႏိုင္ငံေရး အေျခအေန ေျပာင္းလဲလာမႈေၾကာင့္ ျပန္လည္ လက္ခံလာျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒါက္တာ မနန္တူးဂ်ာက ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တို႔က ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ကို ၾသဂုတ္၂၆ ရက္စြဲနဲ႔ တင္ခဲ့တာပါ။ မေန႔က ပါတီေထာင္ ခြင့္ျပဳလုိက္ပါတယ္။ ပါတီေထာင္ခြင့္ ရတဲ့အတြက္ အရမ္း၀မ္းသာပါတယ္။ အတတ္ႏိုင္ဆံုး က်ေနာ္တုိ႔ ပါတီအေနနဲ႔ ဥပေဒအညီ ေဆာင္ရြက္သြားပါမယ္။ ပါတီရံုးကိုလည္း ျမစ္ႀကီးနားတြင္ ဖြင့္လွစ္သြားမွာပါ” ဟု ေဒါက္တာ မနန္တူးဂ်ာက ဆိုသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ ဒီမုိကေရစီ ပါတီ၏ မူ၀ါဒမ်ားမွာ မိမိေဒသ မိမိျပည္နယ္၏ အက်ိဳး ႏွင့္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈကို ေဆာင္ရြက္ရန္၊ မူးယစ္ေဆး၀ါး ပေပ်ာက္ရန္၊ ပညာေရး ျမင့္မားလာေစရန္ႏွင့္ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ေကာင္းမြန္လာေစရန္ ေဆာင္ရြက္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“ေျပာင္းလဲလာတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအေပၚ က်ေနာ္တို႔ ပါတီအေနနဲ႔ တက္ၾကြပါ၀င္သြားမွာပါ။ အျခားပါတီမ်ားနဲ႔လည္း က်ေနာ္တို႔ သဟဇာတ ျဖစ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္သြားမွာပါ။ ေရြးေကာက္ပြဲ ၀င္ၿပိဳင္ဖို႔ ၿမိဳ႕နယ္ေတြကိုေတာ့ အေသအခ်ာ မဆံုးျဖတ္ရေသးပါဘူး” ဟု ေဒါက္တာ တူးဂ်ာက ေျပာသည္။
လက္ရွိ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ လိုင္ဇာၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပေနသည့္ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔မ်ား ညီလာခံက အားလံုးအတြက္ အေရးႀကီးသည့္ အခ်ိန္ျဖစ္ေနေၾကာင္း၊ အနာဂတ္အတြက္ ညွိႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ေနေသာေၾကာင့္ ေကာင္းေသာဘက္သို႔ ဦးတည္ေနေၾကာင္း၊ တူညီေသာ သေဘာထားရလဒ္မ်ားလည္း ယင္းႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲ စားပြဲဝိုင္းတြင္ ရရွိႏိုင္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ေဒါက္တာ တူးဂ်ာက ဆက္ေျပာသည္။
ထုိနည္းတူ ညီေနာင္ ၁၆ ပါတီ ပါ၀င္သည့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ယူနီယံ ပါတီကိုလည္း ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္က ေအာက္တိုဘာ ၂၈ ရက္တြင္ တရား၀င္ ပါတီေထာင္ခြင့္ျပဳလုိက္ၿပီး ၂၀၁၅ ခုနစ္တြင္ ေရြးေကာက္ပြဲ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ရန္ ေဆာင္ရြက္ေနသည္ဟု သိရသည္။
ေဒါက္တာ တူးဂ်ာသည္ စစ္အစိုးရ ဦးေဆာင္က်င္းပခဲ့ေသာ အမ်ဳိးသားညီလာခံကုိ ေထာက္ခံအားေပးခဲ့သူတဦး ျဖစ္ၿပီး ညီလာခံ ၿပီးေျမာက္သည္ အထိတက္ေရာက္ခဲ့သည့္ ညီလာခံ ကိုယ္စား လွယ္တဦးလည္းျဖစ္သည္။ ေဒါက္တာ တူးဂ်ာသည္ ၂၀၀၉ ခုနစ္ကတည္းမွ KIOမွ ႏုတ္ထြက္ကာ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့သည္။
ကခ်င္လြတ္လပ္ေရး အဖြဲ႔ (KIO) ဒုတိယ ဥကၠဌေဟာင္း ေဒါက္တာ မနန္တူးဂ်ာ ဦးေဆာင္သည့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ဒီမုိကေရစီ ပါတီ (KSDP) ကို ေအာက္တုိဘာ ၃၀ ရက္စြဲျဖင့္ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္က ပါတီတည္ေထာင္ခြင့္ ျပဳလိုက္ေၾကာင္း သိရသည္။
၂၀၁၀ခုနစ္ ဧၿပီလတြင္ ကခ်င္ျပည္နယ္ တိုးတက္ေရးပါတီ (KSPP) အျဖစ္ ပါတီမွတ္ပံုတင္ခြင့္ ေလွ်ာက္ထားခဲ့ေသာ္လည္း ယင္းႏွစ္ ၾသဂုတ္လတြင္ ပယ္ခ်ခံခဲ့ရေၾကာင္း၊ ယခုအခါ ပါတီနာမည္ေျပာင္းလဲ ေလွ်ာက္ထားခဲ့ၿပီး ႏိုင္ငံေရး အေျခအေန ေျပာင္းလဲလာမႈေၾကာင့္ ျပန္လည္ လက္ခံလာျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒါက္တာ မနန္တူးဂ်ာက ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တို႔က ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ကို ၾသဂုတ္၂၆ ရက္စြဲနဲ႔ တင္ခဲ့တာပါ။ မေန႔က ပါတီေထာင္ ခြင့္ျပဳလုိက္ပါတယ္။ ပါတီေထာင္ခြင့္ ရတဲ့အတြက္ အရမ္း၀မ္းသာပါတယ္။ အတတ္ႏိုင္ဆံုး က်ေနာ္တုိ႔ ပါတီအေနနဲ႔ ဥပေဒအညီ ေဆာင္ရြက္သြားပါမယ္။ ပါတီရံုးကိုလည္း ျမစ္ႀကီးနားတြင္ ဖြင့္လွစ္သြားမွာပါ” ဟု ေဒါက္တာ မနန္တူးဂ်ာက ဆိုသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ ဒီမုိကေရစီ ပါတီ၏ မူ၀ါဒမ်ားမွာ မိမိေဒသ မိမိျပည္နယ္၏ အက်ိဳး ႏွင့္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈကို ေဆာင္ရြက္ရန္၊ မူးယစ္ေဆး၀ါး ပေပ်ာက္ရန္၊ ပညာေရး ျမင့္မားလာေစရန္ႏွင့္ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ေကာင္းမြန္လာေစရန္ ေဆာင္ရြက္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“ေျပာင္းလဲလာတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအေပၚ က်ေနာ္တို႔ ပါတီအေနနဲ႔ တက္ၾကြပါ၀င္သြားမွာပါ။ အျခားပါတီမ်ားနဲ႔လည္း က်ေနာ္တို႔ သဟဇာတ ျဖစ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္သြားမွာပါ။ ေရြးေကာက္ပြဲ ၀င္ၿပိဳင္ဖို႔ ၿမိဳ႕နယ္ေတြကိုေတာ့ အေသအခ်ာ မဆံုးျဖတ္ရေသးပါဘူး” ဟု ေဒါက္တာ တူးဂ်ာက ေျပာသည္။
လက္ရွိ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ လိုင္ဇာၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပေနသည့္ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔မ်ား ညီလာခံက အားလံုးအတြက္ အေရးႀကီးသည့္ အခ်ိန္ျဖစ္ေနေၾကာင္း၊ အနာဂတ္အတြက္ ညွိႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ေနေသာေၾကာင့္ ေကာင္းေသာဘက္သို႔ ဦးတည္ေနေၾကာင္း၊ တူညီေသာ သေဘာထားရလဒ္မ်ားလည္း ယင္းႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲ စားပြဲဝိုင္းတြင္ ရရွိႏိုင္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ေဒါက္တာ တူးဂ်ာက ဆက္ေျပာသည္။
ထုိနည္းတူ ညီေနာင္ ၁၆ ပါတီ ပါ၀င္သည့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ယူနီယံ ပါတီကိုလည္း ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္က ေအာက္တိုဘာ ၂၈ ရက္တြင္ တရား၀င္ ပါတီေထာင္ခြင့္ျပဳလုိက္ၿပီး ၂၀၁၅ ခုနစ္တြင္ ေရြးေကာက္ပြဲ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ရန္ ေဆာင္ရြက္ေနသည္ဟု သိရသည္။
ေဒါက္တာ တူးဂ်ာသည္ စစ္အစိုးရ ဦးေဆာင္က်င္းပခဲ့ေသာ အမ်ဳိးသားညီလာခံကုိ ေထာက္ခံအားေပးခဲ့သူတဦး ျဖစ္ၿပီး ညီလာခံ ၿပီးေျမာက္သည္ အထိတက္ေရာက္ခဲ့သည့္ ညီလာခံ ကိုယ္စား လွယ္တဦးလည္းျဖစ္သည္။ ေဒါက္တာ တူးဂ်ာသည္ ၂၀၀၉ ခုနစ္ကတည္းမွ KIOမွ ႏုတ္ထြက္ကာ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့သည္။
လိုင္ဇာတိုင္းရင္းသားညီလာခံသို႔ သမၼတသ၀ဏ္လႊာေပးပို႔
ေကဇင္ဦး
ေအာက္တိုဘာ ၃၀ တြင္ လုိင္ဇာၿမိဳ႕၌က်င္းပေသာ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ အစည္းအေ၀းသို႔ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတဦးသိန္းစိန္က ေအာက္တိုဘာ ၂၉ ရက္စြဲျဖင့္ သ၀ဏ္လႊာ ေပးပို႔ခဲ့သည္။
ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ၏ သ၀ဏ္လႊာတြင္အစည္းအေ၀းမွ ေဆြးေႏြးဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား၊ သေဘာတူညီခ်က္ မ်ားႏွင့္ ေရွ႕တြင္ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္မည့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားခ်မွတ္ျခင္းသည္ ႏိုင္ငံအတြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျပန္လည္ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ေရးအတြက္ ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာအပစ္အခတ္ရပ္စဲျခင္း သေဘာတူညီခ်က္ လက္ မွတ္ေရးထိုးႏိုင္ရန္၊ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈ မူေဘာင္ခ်မွတ္ႏိုင္ရန္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္ရန္တို႔အတြက္ အေထာက္အကူျဖစ္ေစမည္ဟု ယံုၾကည္ေၾကာင္းပါ၀င္သည္။
၎အျပင္ ျပည္ေထာင္စုမၿပိဳကြဲေရး၊ တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညႊတ္မႈ မၿပိဳကြဲေရးႏွင့္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ တည္တံ့ခိုင္ၿမဲေရးတို႔အတြက္ ႏိုင္ငံအတြင္းမွီတင္းေနထိုင္ၾကေသာ တိုင္းရင္းသားအားလံုးက စည္းလံုးညီ ညြတ္စြာျဖင့္ လက္တြဲေဆာင္ရြက္မွသာေအာင္ျမင္စြာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မည္ဟု ယံုၾကည္ ေၾကာင္းကိုလည္း ထည့္သြင္းေရးသားထားသည္။
ယင္းသို႔ သ၀ဏ္လႊာေပးပို႔ျခင္းႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ႐ံုး ညႊန္ၾကားေရးမွဴးဦးေဇာ္ေဌးက “သမၼတႀကီး ေျပာတာျပည့္စံုပါတယ္၏ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဘက္ကလည္း ဒီအတိုင္းေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္”ဟု မဇၥ်ိမသို႔ ေျပာသည္။
ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ (KIO) ၏ ဌာနခ်ဳပ္ျဖစ္ေသာလုိင္ဇာတြင္ ယင္းကဲ့သုိ႔ တိုင္းရင္းသားလက္ နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ား၏ ထိပ္သီးအစည္းအေ၀း က်င္းပျခင္းသည္ ပထမအႀကိမ္က်င္းပျခင္း ျဖစ္သည္။ ယင္း အစည္းအေ၀းသည္ အစိုးရ ႏွင့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ား အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ မထိုးမီတိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္မ်ား အားလံုးႀကိဳတင္ျပင္ဆင္သည့္အေနျဖင့္ KIO က ကမကထလုပ္ ကာေဆြးေႏြးမည့္ေဆြးေႏြးပြဲလည္း ျဖစ္သည္။
ယင္းေဆြးေႏြးပြဲကို ေအာက္တိုဘာ ၃၀ ရက္တြင္ စတင္က်င္းပခဲ့ၿပီး ညီညြတ္ေသာတိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိး မ်ားဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ UNFC ၊မြန္ျပည္သစ္ပါတီ၊ ရွမ္းျပည္တိုးတက္ေရးပါတီ တပ္မေတာ္ (SSPP/SSA)၊ ပေလာင္ျပည္ လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဦး၊ ကရင္နီ အမ်ဳိးသားတိုးတက္ေရးပါတီ၊ ကရင္အမ်ဳိးသား အစည္း အ႐ံုး၊ ဒီမိုကေရစီအက်ဳိးျပဳ ကရင့္တပ္မေတာ္ (DKBA)၊ ရွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္းတပ္မေတာ္ (RCSS/SSA)၊ ရခိုင္ျပည္ လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ ALP၊ ျမန္မာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ားဒီမိုကရက္တစ္တပ္ဦး (ABSDF)၊ ပအို၀္း အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (PNLO)၊ ကရင္အမ်ဳိးသား လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာင္စီ (KNLA/PC) စေသာတိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕မ်ား တက္ေရာက္လ်က္ရွိသည္။
ေအာက္တိုဘာ ၃၀ တြင္ လုိင္ဇာၿမိဳ႕၌က်င္းပေသာ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ အစည္းအေ၀းသို႔ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတဦးသိန္းစိန္က ေအာက္တိုဘာ ၂၉ ရက္စြဲျဖင့္ သ၀ဏ္လႊာ ေပးပို႔ခဲ့သည္။
ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ၏ သ၀ဏ္လႊာတြင္အစည္းအေ၀းမွ ေဆြးေႏြးဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား၊ သေဘာတူညီခ်က္ မ်ားႏွင့္ ေရွ႕တြင္ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္မည့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားခ်မွတ္ျခင္းသည္ ႏိုင္ငံအတြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျပန္လည္ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ေရးအတြက္ ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာအပစ္အခတ္ရပ္စဲျခင္း သေဘာတူညီခ်က္ လက္ မွတ္ေရးထိုးႏိုင္ရန္၊ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈ မူေဘာင္ခ်မွတ္ႏိုင္ရန္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္ရန္တို႔အတြက္ အေထာက္အကူျဖစ္ေစမည္ဟု ယံုၾကည္ေၾကာင္းပါ၀င္သည္။
၎အျပင္ ျပည္ေထာင္စုမၿပိဳကြဲေရး၊ တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညႊတ္မႈ မၿပိဳကြဲေရးႏွင့္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ တည္တံ့ခိုင္ၿမဲေရးတို႔အတြက္ ႏိုင္ငံအတြင္းမွီတင္းေနထိုင္ၾကေသာ တိုင္းရင္းသားအားလံုးက စည္းလံုးညီ ညြတ္စြာျဖင့္ လက္တြဲေဆာင္ရြက္မွသာေအာင္ျမင္စြာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မည္ဟု ယံုၾကည္ ေၾကာင္းကိုလည္း ထည့္သြင္းေရးသားထားသည္။
ယင္းသို႔ သ၀ဏ္လႊာေပးပို႔ျခင္းႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ႐ံုး ညႊန္ၾကားေရးမွဴးဦးေဇာ္ေဌးက “သမၼတႀကီး ေျပာတာျပည့္စံုပါတယ္၏ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဘက္ကလည္း ဒီအတိုင္းေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္”ဟု မဇၥ်ိမသို႔ ေျပာသည္။
ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ (KIO) ၏ ဌာနခ်ဳပ္ျဖစ္ေသာလုိင္ဇာတြင္ ယင္းကဲ့သုိ႔ တိုင္းရင္းသားလက္ နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ား၏ ထိပ္သီးအစည္းအေ၀း က်င္းပျခင္းသည္ ပထမအႀကိမ္က်င္းပျခင္း ျဖစ္သည္။ ယင္း အစည္းအေ၀းသည္ အစိုးရ ႏွင့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ား အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ မထိုးမီတိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္မ်ား အားလံုးႀကိဳတင္ျပင္ဆင္သည့္အေနျဖင့္ KIO က ကမကထလုပ္ ကာေဆြးေႏြးမည့္ေဆြးေႏြးပြဲလည္း ျဖစ္သည္။
ယင္းေဆြးေႏြးပြဲကို ေအာက္တိုဘာ ၃၀ ရက္တြင္ စတင္က်င္းပခဲ့ၿပီး ညီညြတ္ေသာတိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိး မ်ားဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ UNFC ၊မြန္ျပည္သစ္ပါတီ၊ ရွမ္းျပည္တိုးတက္ေရးပါတီ တပ္မေတာ္ (SSPP/SSA)၊ ပေလာင္ျပည္ လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဦး၊ ကရင္နီ အမ်ဳိးသားတိုးတက္ေရးပါတီ၊ ကရင္အမ်ဳိးသား အစည္း အ႐ံုး၊ ဒီမိုကေရစီအက်ဳိးျပဳ ကရင့္တပ္မေတာ္ (DKBA)၊ ရွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္းတပ္မေတာ္ (RCSS/SSA)၊ ရခိုင္ျပည္ လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ ALP၊ ျမန္မာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ားဒီမိုကရက္တစ္တပ္ဦး (ABSDF)၊ ပအို၀္း အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (PNLO)၊ ကရင္အမ်ဳိးသား လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာင္စီ (KNLA/PC) စေသာတိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕မ်ား တက္ေရာက္လ်က္ရွိသည္။
အစိုးရႏွင့္ UNFC တို႔၏ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး မူၾကမ္း ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ကြဲလြဲေန
ေမခ
အစိုးရက ေပးပို႔ထားေသာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ အေျခခံသေဘာတူညီခ်က္ မူၾကမ္းႏွင့္ ညီညြတ္ေသာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ (UNFC) မွ သေဘာတူထားသည့္ မူၾကမ္းႏွစ္ခုမွာ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ ကြဲလြဲေနေၾကာင္း UNFC အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉး (၂) ဗိုလ္မႉးႀကီး ခြန္ဥကၠာက ေျပာၾကားသည္။
“အစိုးရကထုတ္ျပန္တဲ့ မူၾကမ္းက အရမ္းရွည္လြန္းတယ္။ ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႕ေတြ သိပ္နားမလည္ဘူး။ ဒီေတာ့ ဒီအပိုင္းကိုညိွရမွာေပါ့” ဟု ဗိုလ္မႉးႀကီး ခြန္ဥကၠာက ေျပာသည္။
အစိုးရ၏ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး အေျခခံသေဘာတူညီခ်က္ မူၾကမ္းတြင္ ေခါင္းစဥ္ႀကီး ၁၅ ခု ပါဝင္ၿပီး UNFC က ေရးဆြဲသည့္ မူၾကမ္းတြင္မူ ေခါင္းစဥ္ႀကီး ၆ ခု ပါဝင္ေၾကာင္း သိရသည္။
အစိုးရ၏ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး အေျခခံသေဘာတူညီခ်က္ မူၾကမ္းကို ျပင္ပသို႔ ထုုတ္ျပန္ထားျခင္း မရွိေသးဘဲ လြန္ခဲ့သည့္ ၁၀ ရက္ခန္႔ကမွ UNFC က လက္ခံရရွိခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔အမ်ားစုမွာ အစိုးရ၏ အဆိုပါ မူၾကမ္းကို မရရွိေသးေၾကာင္း၊ အစိုးရ၏ မူၾကမ္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ယေန႔ ေဆြးေႏြးဖြယ္ရွိေၾကာင္း သိရွိရသည္။
လာမည့္ ႏိုဝင္ဘာ ၄ ရက္ႏွင့္ ၅ ရက္တြင္ က်င္းပမည့္ အစိုးရႏွင့္ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔မ်ား ေတြ႔ဆံုပြဲကို UNFC အေနျဖင့္ တက္ေရာက္ ေဆြးေႏြးရန္ ရွိ၊ မရွိကို ဧရာဝတီက ေမးျမန္းရာ ေျပာၾကားရန္ ေစာေသးေၾကာင္း၊ လိုင္ဇာ ေဆြးေႏြးပြဲ ေနာက္ဆံုးရက္မွသာ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဗုိလ္မႉးႀကီး ခြန္ဥကၠာက ေျဖၾကားသည္။
တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ေရးထိုးရာတြင္ အစိုးရက တရားဝင္ ဖိတ္ၾကားလာပါက တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔မ်ား အေနျဖင့္ တေပါင္းတည္းသာ လက္မွတ္ေရးထိုးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထိုအခ်က္ကို ယမန္ေန႔ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ တိုင္းရင္းသားကိုယ္စားလွယ္ ၉၅ ရာခိုင္ႏႈန္းက သေဘာတူထားၿပီး မည္သည့္ အဖြဲ႔ကမွ် ေဖာက္ထြက္ာ လက္မွတ္ထိုးမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း သိရသည္။
UNFC ကို တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔ ၁၁ ဖြဲ႔ျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားျခင္း ျဖစ္ၿပီး UNFC အဖြဲ႔ဝင္ မဟုတ္သည့္ ရွမ္းျပည္ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး ေကာင္စီ / ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ ေတာင္ပိုင္း (RCSS/SSA)၊ တိုးတက္ေသာ ဗုဒၶဘာသာ ကရင္အမ်ဳိးသား တပ္မေတာ္ (DKBA)၊ ကရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေကာင္စီ (KPC)၊ ရခိုင္ျပည္တပ္မေတာ္ (AA)၊ နာဂလက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔ NSCN တို႔ကိုလည္း UNFC ၏ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး မူၾကမ္းကို ရွင္းလင္း ေျပာၾကားခဲ့ေၾကာင္း၊ “၀” ျပည္ ေသြးစည္းညီညြတ္ေရး တပ္မေတာ္ (UWSA)၊ အမ်ိဳးသား ဒီမုိကေရစီ မဟာမိတ္ တပ္မေတာ္ (NDAA) တို႔မွာမူ တက္ေရာက္ျခင္း မရွိေၾကာင္း သိရသည္။
“သူတို႔အဖြဲ႔ေတြ မတက္တာနဲ႔ ဒီကိစၥကို သေဘာတူ ညိွႏိႈင္းလို႔ မရဘူးဆိုတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ တက္တဲ့လူေတြဆီက ရလာတဲ့ သေဘာထားကို သြားေပးမွာေပါ့” ဟု ဗိုလ္မႉးႀကီး ခြန္ဥကၠာက ေျပာသည္။
UWSA ႏွင့္ NDAA တို႔က က်န္းမာေရး မေကာင္းျခင္း၊ ေဆြးေႏြးမည့္ အေၾကာင္းအရာမွာ ျမန္မာဘာသာျဖင့္ ျဖစ္သျဖင့္ နားမလည္ျခင္း၊ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး မေကာင္းျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု အေၾကာင္းၾကားေၾကာင္း သိရသည္။
ယမန္ေန႔ လိုင္ဇာ ညီလာခံ ပထမရက္တြင္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ UNFC ၏ မူၾကမ္းကို ေဆြးေႏြးတင္ျပခဲ့ၿပီး သေဘာတူညီခ်က္ ရလဒ္ကို ယေန႔တြင္ ထုတ္ျပန္ႏိုင္မည္ဟု သိရသည္။
အစိုးရက ေပးပို႔ထားေသာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ အေျခခံသေဘာတူညီခ်က္ မူၾကမ္းႏွင့္ ညီညြတ္ေသာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ (UNFC) မွ သေဘာတူထားသည့္ မူၾကမ္းႏွစ္ခုမွာ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ ကြဲလြဲေနေၾကာင္း UNFC အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉး (၂) ဗိုလ္မႉးႀကီး ခြန္ဥကၠာက ေျပာၾကားသည္။
“အစိုးရကထုတ္ျပန္တဲ့ မူၾကမ္းက အရမ္းရွည္လြန္းတယ္။ ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႕ေတြ သိပ္နားမလည္ဘူး။ ဒီေတာ့ ဒီအပိုင္းကိုညိွရမွာေပါ့” ဟု ဗိုလ္မႉးႀကီး ခြန္ဥကၠာက ေျပာသည္။
အစိုးရ၏ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး အေျခခံသေဘာတူညီခ်က္ မူၾကမ္းတြင္ ေခါင္းစဥ္ႀကီး ၁၅ ခု ပါဝင္ၿပီး UNFC က ေရးဆြဲသည့္ မူၾကမ္းတြင္မူ ေခါင္းစဥ္ႀကီး ၆ ခု ပါဝင္ေၾကာင္း သိရသည္။
အစိုးရ၏ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး အေျခခံသေဘာတူညီခ်က္ မူၾကမ္းကို ျပင္ပသို႔ ထုုတ္ျပန္ထားျခင္း မရွိေသးဘဲ လြန္ခဲ့သည့္ ၁၀ ရက္ခန္႔ကမွ UNFC က လက္ခံရရွိခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔အမ်ားစုမွာ အစိုးရ၏ အဆိုပါ မူၾကမ္းကို မရရွိေသးေၾကာင္း၊ အစိုးရ၏ မူၾကမ္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ယေန႔ ေဆြးေႏြးဖြယ္ရွိေၾကာင္း သိရွိရသည္။
လာမည့္ ႏိုဝင္ဘာ ၄ ရက္ႏွင့္ ၅ ရက္တြင္ က်င္းပမည့္ အစိုးရႏွင့္ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔မ်ား ေတြ႔ဆံုပြဲကို UNFC အေနျဖင့္ တက္ေရာက္ ေဆြးေႏြးရန္ ရွိ၊ မရွိကို ဧရာဝတီက ေမးျမန္းရာ ေျပာၾကားရန္ ေစာေသးေၾကာင္း၊ လိုင္ဇာ ေဆြးေႏြးပြဲ ေနာက္ဆံုးရက္မွသာ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဗုိလ္မႉးႀကီး ခြန္ဥကၠာက ေျဖၾကားသည္။
တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ေရးထိုးရာတြင္ အစိုးရက တရားဝင္ ဖိတ္ၾကားလာပါက တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔မ်ား အေနျဖင့္ တေပါင္းတည္းသာ လက္မွတ္ေရးထိုးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထိုအခ်က္ကို ယမန္ေန႔ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ တိုင္းရင္းသားကိုယ္စားလွယ္ ၉၅ ရာခိုင္ႏႈန္းက သေဘာတူထားၿပီး မည္သည့္ အဖြဲ႔ကမွ် ေဖာက္ထြက္ာ လက္မွတ္ထိုးမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း သိရသည္။
UNFC ကို တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔ ၁၁ ဖြဲ႔ျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားျခင္း ျဖစ္ၿပီး UNFC အဖြဲ႔ဝင္ မဟုတ္သည့္ ရွမ္းျပည္ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး ေကာင္စီ / ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ ေတာင္ပိုင္း (RCSS/SSA)၊ တိုးတက္ေသာ ဗုဒၶဘာသာ ကရင္အမ်ဳိးသား တပ္မေတာ္ (DKBA)၊ ကရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေကာင္စီ (KPC)၊ ရခိုင္ျပည္တပ္မေတာ္ (AA)၊ နာဂလက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔ NSCN တို႔ကိုလည္း UNFC ၏ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး မူၾကမ္းကို ရွင္းလင္း ေျပာၾကားခဲ့ေၾကာင္း၊ “၀” ျပည္ ေသြးစည္းညီညြတ္ေရး တပ္မေတာ္ (UWSA)၊ အမ်ိဳးသား ဒီမုိကေရစီ မဟာမိတ္ တပ္မေတာ္ (NDAA) တို႔မွာမူ တက္ေရာက္ျခင္း မရွိေၾကာင္း သိရသည္။
“သူတို႔အဖြဲ႔ေတြ မတက္တာနဲ႔ ဒီကိစၥကို သေဘာတူ ညိွႏိႈင္းလို႔ မရဘူးဆိုတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ တက္တဲ့လူေတြဆီက ရလာတဲ့ သေဘာထားကို သြားေပးမွာေပါ့” ဟု ဗိုလ္မႉးႀကီး ခြန္ဥကၠာက ေျပာသည္။
UWSA ႏွင့္ NDAA တို႔က က်န္းမာေရး မေကာင္းျခင္း၊ ေဆြးေႏြးမည့္ အေၾကာင္းအရာမွာ ျမန္မာဘာသာျဖင့္ ျဖစ္သျဖင့္ နားမလည္ျခင္း၊ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး မေကာင္းျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု အေၾကာင္းၾကားေၾကာင္း သိရသည္။
ယမန္ေန႔ လိုင္ဇာ ညီလာခံ ပထမရက္တြင္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ UNFC ၏ မူၾကမ္းကို ေဆြးေႏြးတင္ျပခဲ့ၿပီး သေဘာတူညီခ်က္ ရလဒ္ကို ယေန႔တြင္ ထုတ္ျပန္ႏိုင္မည္ဟု သိရသည္။
လူနာမ်ား သယ္ထုတ္ရန္ ေျမာက္ပိုင္းတိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ မွ KIA အား ေတာင္းဆို
ေရႊဟသၤာ
လူနာမ်ား သယ္ထုတ္ရန္ အတြက္ လမ္းေၾကာင္း ရွင္းေပး ပါရန္ ေျမာက္ပိုင္း တိုင္းစစ္ဌာန ခ်ဳပ္မွ ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ KIA ဌာနခ်ဳပ္အား အေၾကာင္းၾကား ခဲ့သည္ဟု KIA စစ္ရံုးခ်ဳပ္ အရာရွိ တဦးက ဆိုပါသည္။
“ KIA တပ္ရင္း (၁၂) ဂြင္မွာ ျဖစ္တဲ့ တိုက္ပြဲမွာ ထိခိုက္မွဳ မ်ားပံု ရတယ္ဗ်။ အဲဒီေတာ့ သယ္ထုတ္ဖို႔ လမ္းေၾကာင္း ရွင္ေပးဖို႔ KIA ဌာနခ်ဳပ္ ကို ေတာင္းဆို လာတာ ရွိပါတယ္။ ဘယ္လို အေၾကာင္းျပန္ လိုက္တာေတာ့ က်ေနာ္မသိ လိုက္ဘူး။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီဖက္မွာ ဒီေန႔လည္း တိုက္ပြဲ ဆက္ျဖစ္ ေနတုန္း ပါဘဲ” ဟု စစ္ရံုးခ်ဳပ္ အရာရွိက ဆိုသြားခဲ့ ပါသည္။
KIA တပ္ရင္း (၁၂) နွင့္ အစိုးရ အထူး ကြပ္ကဲထား သည့္ နည္းဗ်ဴဟာ (၂) တပ္ဖြဲ႔မ်ား အျပင္ စစ္ကူေပး လာေသာ အထူးကြပ္ကဲမွဳ နည္းဗ်ဴဟာ (၃) တပ္ဖြဲ႔ႏွင့္ (၇) ရက္တိုင္တိုင္ တိုက္ပြဲ ျဖစ္လာခဲ့ ေပသည္။ ဤတိုက္ပြဲမ်ား ၌ အ၀ိုင္းခံ ထားရသည့္ အေျခအေန အျပင္ မိုင္းကြင္း ထိခိုက္မွဴမ်ား ျခင္းေၾကာင့္ လူနာ သယ္ထုတ္ရန္ အတြက္ လမ္းေၾကာင္း ရွင္းေပးရန္ ေတာင္းဆိုခဲ႔ ျခင္းျဖစ္ဖြယ္ ရွိသည္ဟု KIA စစ္ရံုးက ခန္႔မွန္းထား ပါသည္။
ေျမာက္ပိုင္းတိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္၏ ေတာင္းဆိုမွဳ ကို KIA တပ္ရင္း (၁၂) မွဴးအား လမ္းေၾကာင္း ရွင္းေပးျခင္း ရွိမရွိ ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းခဲ့ ေသာ္လည္း တိုက္ပြဲ ျဖစ္ပြားခ်ိန္ ႏွင့္ တိုက္ဆိုင္ ခဲ့သျဖင့္ ျပန္လည္ ေျဖၾကား ႏိုင္ျခင္း မရွိခဲ့ေပ။ ထို႔အတူ ယမာန္ေန႔ အထိ ဆဂနမ္ခြမ္ (Saga Nam Hkum) ဂြင္တြင္ အ၀ိုင္းခံ ေနရေသာ အထူး နည္းဗ်ဴဟာ (၂) ၏ ေနာက္ဆံုး အေျခအေန နွင့္ ဗ်ဴဟာ (၃) တိုက္ခို္က္မွဳ ကိုလည္း ေမးျမန္းႏိုင္ျခင္းမရွိခဲ့ေပ။
ထို႔အတူ မန္စီၿမိဳ႔နယ္ ေကာင္ဂ်ာ ေက်းရြာဖက္ တြင္ လွဳပ္ရွား ေနေသာ တပ္ရင္း(၁၂) တပ္ဖြဲ႔ မ်ားသည္ အစိုးရ စကခ (၂၁) အထူးဗ်ဴ ဟာ (၁) ႏွင့္ ယေန႔ ညေနပိုင္းတြင္ ထပ္မံ တိုက္ပြဲ ျဖစ္ပြားလွ်က္ ရွိပါသည္။ ဤတိုက္ပြဲေၾကာင့္ နည္းဗ်ဴဟာ (၁) မွ ထိမ္းသိမ္းထား သည့္ ဒုကၡသည္ တရာေက်ာ္ ထြက္ေျပး လြတ္ေျမာက္ ေစခဲ့သည္ ဟု ဆိုပါသည္။
ကခ်င္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အက်ိဳးေဆာင္ အဖြဲ႔မွ လမိုင္ခြန္ဂ်ာသည္ မုန္းဒိန္ပါ ေက်းရြာဘုရား ေက်ာင္း၀င္းတြင္ ဒုကၡသည္ မ်ားေခၚယူ စုေ၀း ထားသည့္ ကိစၥကို ေျမာက္ပိုင္းတိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ တိုင္းမႉး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ထြန္းထြန္းေနာင္ နွင့္ ေတြ႕ဆံုစဥ္ တင္ျပ ခဲ့ပါသည္။
“တိုင္းမႉး ေျပာတာက တပ္ေတြက ႐ြာထဲမွာ ေနဖို႔ အမိန္႕ေပးထားတာ မဟုတ္ဘူး ႐ြာျပင္မွာပဲ ေနဖို႔ အမိန္႔ေပး ထားတာ၊ ျပည္သူ ေတြကို ဒုကၡေရာက္ ေစမယ့္ ျပဳမူ မႈမ်ိဳးကိုလည္း လုပ္လို႔ မရ ဘူးလို႔ တိုင္းမႉးက ညႊန္ၾကား ထားတယ္လို႔ ျပန္ေျပာျပတယ္” ဟု ဦးလမိုင္ခြန္ဂ်ာ က ဆိုပါသည္။
ထိုသို႔ တိုင္းမႉးအား တင္ျပခဲ့ၿပီး ေနာက္တြင္ ၄င္းမုန္းဒိန္ပါ ၌ တပ္စဲြ ထားသည့္ အစိုးရ တပ္မ်ား ေအာက္တိုဘာ (၂၅) ရက္ေန႔ ညေန၌ ဆုတ္သြား ကာ မေခါရန္ ၊ နမ့္ဖု႐ြာသို႕ ဝင္ေရာက္သြား ခဲ့ပါသည္။ ထို႐ြာမ်ား ကိုလည္း အမ်ိဳးသား သက္သက္ တေနရာ အမ်ိဳးသမီး သက္သက္ တေနရာ ခြဲျခား ထားရာမွ ထိတ္လန္႕ျပီး ရြာသား (၃၀၀) ခန္ ႔ဗန္းေမာ္သို႔ ထြက္ေျပးသြား ခဲ့ေၾကာင္း ဆိုပါသည္။
KIA တပ္မဟာ (၃) တပ္ရင္း (၁၂) ဧရိယာတြင္ လွဳပ္ရွား ေနေသာ အစိုးရတပ္ မ်ားသည္ ဗန္းေမာ္ အေျခစိုက္ အမွတ္ (၂၁) စစ္ဆင္ေရး ကြပ္ကဲမွဳ ဌာနခ်ဳပ္ (စကခ) တပ္ဖြဲ႔ အမ်ားစု ျဖင့္စုဖြဲ႔ ထားျပီး ေနျပည္ေတာ္ စစ္ရံုးခ်ဳပ္မွ တိုက္ရိုက္ ကြပ္ကဲခဲ့သည္ ဟု ဖမ္းမိေသာ စစ္သံု႔ပန္း အဆိုအရ သိရပါသည္။
“က်ေနာ္တို႔ကို ရထားတြဲ ေပၚတင္ ကတည္းက ဘယ္ေနရာမွ မဆင္းရဘူး။ ဆင္းတဲ့ ေနရာကေန ထိုးစစ္ စတင္ေတာ့ တာဘဲ။ အခု စစ္ဆင္ေရးက ခါတိုင္းနဲ႔ မတူဘူး။ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ျမင့္စိုးက တိုက္ရိုက္ ကြပ္ကဲတဲ့ စစ္ဆင္ေရး လို႔ဆိုတယ္” ဟု စစ္သံု႔ပန္း ေျပာေၾကာင္း KIA တပ္ရင္း (၁၂) မွဴးက ဆိုပါသည္။
အစိုးရ သည္ KIA အား ၾကည္းတပ္ ေလတပ္ဖြဲ႔ မ်ားျဖင့္ တိုက္ခိုက္ရန္ စစ္႐ံုး၏ ေတာင္းဆိုမွဳကို သမၼတမွ ကန္႔သတ္ စစ္ဆင္မွဳျဖင့္ တိုက္ခိုက္ခြင့္ ျပဳခဲ့ သည္ဟု သတင္းမ်ား ေပၚထြက္ ခဲ့ပါသည္။ ဤသည္ကို ေထာက္႐ႉ႔ ပါက ယခု KIA တပ္ရင္း (၁၂) စစ္ ဆင္ေရး သည္လည္း ကန္႔သတ္ စစ္ဆင္ေရး ျဖစ္ဖြယ္ ရွိၿပီး စစ္ရံုးခ်ဳပ္က တိုက္ရိုက္ ကြပ္ကဲဖြယ္ ရွိေနပါသည္။
လူနာမ်ား သယ္ထုတ္ရန္ အတြက္ လမ္းေၾကာင္း ရွင္းေပး ပါရန္ ေျမာက္ပိုင္း တိုင္းစစ္ဌာန ခ်ဳပ္မွ ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ KIA ဌာနခ်ဳပ္အား အေၾကာင္းၾကား ခဲ့သည္ဟု KIA စစ္ရံုးခ်ဳပ္ အရာရွိ တဦးက ဆိုပါသည္။
“ KIA တပ္ရင္း (၁၂) ဂြင္မွာ ျဖစ္တဲ့ တိုက္ပြဲမွာ ထိခိုက္မွဳ မ်ားပံု ရတယ္ဗ်။ အဲဒီေတာ့ သယ္ထုတ္ဖို႔ လမ္းေၾကာင္း ရွင္ေပးဖို႔ KIA ဌာနခ်ဳပ္ ကို ေတာင္းဆို လာတာ ရွိပါတယ္။ ဘယ္လို အေၾကာင္းျပန္ လိုက္တာေတာ့ က်ေနာ္မသိ လိုက္ဘူး။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီဖက္မွာ ဒီေန႔လည္း တိုက္ပြဲ ဆက္ျဖစ္ ေနတုန္း ပါဘဲ” ဟု စစ္ရံုးခ်ဳပ္ အရာရွိက ဆိုသြားခဲ့ ပါသည္။
KIA တပ္ရင္း (၁၂) နွင့္ အစိုးရ အထူး ကြပ္ကဲထား သည့္ နည္းဗ်ဴဟာ (၂) တပ္ဖြဲ႔မ်ား အျပင္ စစ္ကူေပး လာေသာ အထူးကြပ္ကဲမွဳ နည္းဗ်ဴဟာ (၃) တပ္ဖြဲ႔ႏွင့္ (၇) ရက္တိုင္တိုင္ တိုက္ပြဲ ျဖစ္လာခဲ့ ေပသည္။ ဤတိုက္ပြဲမ်ား ၌ အ၀ိုင္းခံ ထားရသည့္ အေျခအေန အျပင္ မိုင္းကြင္း ထိခိုက္မွဴမ်ား ျခင္းေၾကာင့္ လူနာ သယ္ထုတ္ရန္ အတြက္ လမ္းေၾကာင္း ရွင္းေပးရန္ ေတာင္းဆိုခဲ႔ ျခင္းျဖစ္ဖြယ္ ရွိသည္ဟု KIA စစ္ရံုးက ခန္႔မွန္းထား ပါသည္။
ေျမာက္ပိုင္းတိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္၏ ေတာင္းဆိုမွဳ ကို KIA တပ္ရင္း (၁၂) မွဴးအား လမ္းေၾကာင္း ရွင္းေပးျခင္း ရွိမရွိ ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းခဲ့ ေသာ္လည္း တိုက္ပြဲ ျဖစ္ပြားခ်ိန္ ႏွင့္ တိုက္ဆိုင္ ခဲ့သျဖင့္ ျပန္လည္ ေျဖၾကား ႏိုင္ျခင္း မရွိခဲ့ေပ။ ထို႔အတူ ယမာန္ေန႔ အထိ ဆဂနမ္ခြမ္ (Saga Nam Hkum) ဂြင္တြင္ အ၀ိုင္းခံ ေနရေသာ အထူး နည္းဗ်ဴဟာ (၂) ၏ ေနာက္ဆံုး အေျခအေန နွင့္ ဗ်ဴဟာ (၃) တိုက္ခို္က္မွဳ ကိုလည္း ေမးျမန္းႏိုင္ျခင္းမရွိခဲ့ေပ။
ထို႔အတူ မန္စီၿမိဳ႔နယ္ ေကာင္ဂ်ာ ေက်းရြာဖက္ တြင္ လွဳပ္ရွား ေနေသာ တပ္ရင္း(၁၂) တပ္ဖြဲ႔ မ်ားသည္ အစိုးရ စကခ (၂၁) အထူးဗ်ဴ ဟာ (၁) ႏွင့္ ယေန႔ ညေနပိုင္းတြင္ ထပ္မံ တိုက္ပြဲ ျဖစ္ပြားလွ်က္ ရွိပါသည္။ ဤတိုက္ပြဲေၾကာင့္ နည္းဗ်ဴဟာ (၁) မွ ထိမ္းသိမ္းထား သည့္ ဒုကၡသည္ တရာေက်ာ္ ထြက္ေျပး လြတ္ေျမာက္ ေစခဲ့သည္ ဟု ဆိုပါသည္။
ကခ်င္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အက်ိဳးေဆာင္ အဖြဲ႔မွ လမိုင္ခြန္ဂ်ာသည္ မုန္းဒိန္ပါ ေက်းရြာဘုရား ေက်ာင္း၀င္းတြင္ ဒုကၡသည္ မ်ားေခၚယူ စုေ၀း ထားသည့္ ကိစၥကို ေျမာက္ပိုင္းတိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ တိုင္းမႉး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ထြန္းထြန္းေနာင္ နွင့္ ေတြ႕ဆံုစဥ္ တင္ျပ ခဲ့ပါသည္။
“တိုင္းမႉး ေျပာတာက တပ္ေတြက ႐ြာထဲမွာ ေနဖို႔ အမိန္႕ေပးထားတာ မဟုတ္ဘူး ႐ြာျပင္မွာပဲ ေနဖို႔ အမိန္႔ေပး ထားတာ၊ ျပည္သူ ေတြကို ဒုကၡေရာက္ ေစမယ့္ ျပဳမူ မႈမ်ိဳးကိုလည္း လုပ္လို႔ မရ ဘူးလို႔ တိုင္းမႉးက ညႊန္ၾကား ထားတယ္လို႔ ျပန္ေျပာျပတယ္” ဟု ဦးလမိုင္ခြန္ဂ်ာ က ဆိုပါသည္။
ထိုသို႔ တိုင္းမႉးအား တင္ျပခဲ့ၿပီး ေနာက္တြင္ ၄င္းမုန္းဒိန္ပါ ၌ တပ္စဲြ ထားသည့္ အစိုးရ တပ္မ်ား ေအာက္တိုဘာ (၂၅) ရက္ေန႔ ညေန၌ ဆုတ္သြား ကာ မေခါရန္ ၊ နမ့္ဖု႐ြာသို႕ ဝင္ေရာက္သြား ခဲ့ပါသည္။ ထို႐ြာမ်ား ကိုလည္း အမ်ိဳးသား သက္သက္ တေနရာ အမ်ိဳးသမီး သက္သက္ တေနရာ ခြဲျခား ထားရာမွ ထိတ္လန္႕ျပီး ရြာသား (၃၀၀) ခန္ ႔ဗန္းေမာ္သို႔ ထြက္ေျပးသြား ခဲ့ေၾကာင္း ဆိုပါသည္။
KIA တပ္မဟာ (၃) တပ္ရင္း (၁၂) ဧရိယာတြင္ လွဳပ္ရွား ေနေသာ အစိုးရတပ္ မ်ားသည္ ဗန္းေမာ္ အေျခစိုက္ အမွတ္ (၂၁) စစ္ဆင္ေရး ကြပ္ကဲမွဳ ဌာနခ်ဳပ္ (စကခ) တပ္ဖြဲ႔ အမ်ားစု ျဖင့္စုဖြဲ႔ ထားျပီး ေနျပည္ေတာ္ စစ္ရံုးခ်ဳပ္မွ တိုက္ရိုက္ ကြပ္ကဲခဲ့သည္ ဟု ဖမ္းမိေသာ စစ္သံု႔ပန္း အဆိုအရ သိရပါသည္။
“က်ေနာ္တို႔ကို ရထားတြဲ ေပၚတင္ ကတည္းက ဘယ္ေနရာမွ မဆင္းရဘူး။ ဆင္းတဲ့ ေနရာကေန ထိုးစစ္ စတင္ေတာ့ တာဘဲ။ အခု စစ္ဆင္ေရးက ခါတိုင္းနဲ႔ မတူဘူး။ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ျမင့္စိုးက တိုက္ရိုက္ ကြပ္ကဲတဲ့ စစ္ဆင္ေရး လို႔ဆိုတယ္” ဟု စစ္သံု႔ပန္း ေျပာေၾကာင္း KIA တပ္ရင္း (၁၂) မွဴးက ဆိုပါသည္။
အစိုးရ သည္ KIA အား ၾကည္းတပ္ ေလတပ္ဖြဲ႔ မ်ားျဖင့္ တိုက္ခိုက္ရန္ စစ္႐ံုး၏ ေတာင္းဆိုမွဳကို သမၼတမွ ကန္႔သတ္ စစ္ဆင္မွဳျဖင့္ တိုက္ခိုက္ခြင့္ ျပဳခဲ့ သည္ဟု သတင္းမ်ား ေပၚထြက္ ခဲ့ပါသည္။ ဤသည္ကို ေထာက္႐ႉ႔ ပါက ယခု KIA တပ္ရင္း (၁၂) စစ္ ဆင္ေရး သည္လည္း ကန္႔သတ္ စစ္ဆင္ေရး ျဖစ္ဖြယ္ ရွိၿပီး စစ္ရံုးခ်ဳပ္က တိုက္ရိုက္ ကြပ္ကဲဖြယ္ ရွိေနပါသည္။
၀န္ႀကီးဌာန႐ုံးေဟာင္းမ်ား၏ တင္ဒါေရြးခ်ယ္မႈ ၿပီးစီးသြားေသာ္လည္း မူလပုိင္ဆုိင္မႈအေထာက္အထား ရွာေဖြေနမႈေၾကာင့္ ထုတ္ျပန္ႏုိင္ျခင္းမရွိေသးဟုဆုိ
ထင္လင္းေအာင္
ႏွစ္ ၁၀၀ ေက်ာ္သက္တမ္းရွိ ၀န္ႀကီးဌာန႐ုံးေဟာင္း အေဆာက္အအုံေလးခုအား ဟုိတယ္အျဖစ္ အသြင္ ေျပာင္းလုပ္ကုိင္ေဆာင္ရြက္ရန္ တင္ဒါေရြးခ်ယ္မႈၿပီးစီးၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း မူလပုိင္ဆုိင္မႈ အေထာက္အထားမ်ား ျပန္လည္ရွာေဖြေနရေၾကာင္း ျမန္မာ့ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေကာ္မရွင္မွ ၫႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးေအာင္ႏိုင္ဦးက မဇၩိမသုိ႔ ထုတ္ေဖာ္ေျပာသည္။
သြင္းကုန္ ထုတ္ကုန္ လုပ္ငန္း႐ုံးေဟာင္း၊ ျမန္မာ့ေရနံႏွင့္သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ လုပ္ငန္း႐ုံးေဟာင္း၊ ဟုိတယ္ႏွင့္ခရီးသြားေရးလုပ္ငန္း၀န္ႀကီးဌာန႐ုံးေဟာင္းႏွင့္ ကုန္သြယ္ေရးေကာ္ပိုေရးရွင္း အမွတ္(၅) ႐ုံးေဟာင္း စေသာ၀န္ႀကီးဌာန႐ုံးေဟာင္း ေလးခုစလုံးအတြက္ တင္ဒါတင္သြင္းထားသူမ်ားအား စိစစ္ေရြးခ်ယ္မႈ ေနာက္ဆုံးအဆင့္အထိ အဆုံးသတ္ေဆာင္ရြက္ၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း ပုိင္ဆုိင္မႈဆုိင္ရာအေထာက္အထား မ်ားကုိ ေသခ်ာေစရန္ စိစစ္ေနရသျဖင့္ လုပ္ကုိင္ခြင့္ရရွိသည့္ ကုမၸဏီမ်ားအား ထုတ္ျပန္ႏုိင္ျခင္းမရွိဘဲ ျဖစ္ေနေၾကာင္း ယင္းကဆုိသည္။
အဆုိပါအေဆာက္အအုံမ်ားမွာ အဂၤလိပ္အစိုးရလက္ထက္ကပင္ တည္ေဆာက္ထားခဲ့ကာ အစုိးရအဖြဲ႔ ၀န္ႀကီးဌာန႐ုံးမ်ားအျဖစ္ လုပ္ကုိင္ခဲ့ေသာ္လည္း ေခတ္အဆက္ဆက္ အစုိးရအေျပာင္းအလဲမ်ားေၾကာင့္ မူလပုိင္ဆုိင္ရာအေထာက္အထားမ်ား ေသခ်ာစြာစိစစ္ရန္ အမ်ဳိးသားစီမံကိန္းႏွင့္ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ မႈ၀န္ႀကီးဌာနမွ ၫႊန္ၾကားထားျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။
ဦးေအာင္ႏုိင္ဦးက “တင္ဒါေရြးခ်ယ္ စိစစ္တာေတြက အားလုံးၿပီးသြားပါၿပီ။ ဒါေပမဲ့ ပုိင္ဆုိင္မႈဆုိင္ရာ အေထာက္အထားေတြကုိ ေသေသခ်ာခ်ာ ေလ့လာစိစစ္ၿပီး ခုိင္လုံမႈရွိမွ ဆက္လုပ္ပါဆုိတဲ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ၀န္ႀကီးဌာနက ၫႊန္ၾကားမႈရွိလာတဲ့အတြက္ အေထာက္အထားေတြကုိ ျပန္လည္ရွာေဖြေနပါတယ္”ဟု ေျပာသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ဥပေဒေရးရာႏွင့္ အေထာက္အထားဆုိင္ရာမွတ္တမ္းမ်ား အားနည္းခ်က္ရွိခဲ့သည့္အျပင္ အစုိးရအေျပာင္းအလဲမ်ားေၾကာင့္ ပိုင္ဆုိင္မႈဆုိင္ရာ အေထာက္အထားမ်ားရွာေဖြရန္ အခက္အခဲမ်ားရွိႏုိင္ ေၾကာင္း တင္ဒါ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ေသာကုမၸဏီမ်ားတြင္ ပါ၀င္သည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံလယ္ယာစီးပြားေရး အမ်ားပုိင္ေကာ္ပုိေရးရွင္း (MAPCO) မွ မန္ေနဂ်ာ ဦးရဲမင္းေအာင္က ေျပာသည္။
ဦးရဲမင္းေအာင္က “ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ႏိုင္ငံမွာ မွတ္တမ္းေတြက အားနည္းခဲ့ေတာ့ အစရွာရတာခက္ခဲမွာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ပူးေပါင္းပါ၀င္ရမွာပဲေလ။ တင္ဒါဆုိတာကလည္း စၿပီးေခၚကတည္းက အေျခအေနတစ္ခုခုျဖစ္ လာရင္ လုပ္ပုိင္ခြင့္မေပးဘဲ ရပ္ထားလုိ႔လည္းရတယ္ဆုိတဲ့အခ်က္ကပါၿပီးသားျဖစ္တဲ့အတြက္ လက္ခံရ မွာပဲ”ဟု ေျပာသည္။
ယင္း၀န္ႀကီးဌာန႐ုံးမ်ားအား တင္ဒါေခၚယူမႈစတင္ခ်ိန္ကပင္ ဟိုတယ္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲျခင္းမျပဳရန္ ကန္႔ကြက္မႈမ်ားရွိေနၿပီး ဆႏၵထုတ္ေဖာ္မႈမ်ားလည္း ရွိခဲ့သည္။
လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ အဆုိပါအေဆာက္အအုံမ်ားအား လုပ္ကုိင္ခြင့္ရရွိခဲ့သည့္ ကုမၸဏီမ်ားကုိမူ ေရြးခ်ယ္ထားၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း ပုိင္ဆုိင္မႈဆုိင္ရာအေထာက္အထားမ်ား ရွာေဖြမႈၿပီးဆုံးခ်ိန္မွသာ ထုတ္ျပန္သြား မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာ့ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေကာ္မရွင္မွ ၫႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးေအာင္ႏုိင္ဦးက ေျပာသည္။
ဦးေအာင္ႏုိင္ဦးက “ဒီ႐ုံးေတြက ႏုိင္ငံနဲ႔ခ်ီၿပီး သက္ဆုိင္တဲ့ေနရာေတြဆုိေတာ့ ပုိၿပီးေသခ်ာေအာင္ စိစစ္ ေနရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘယ္ေတာ့မွ စိစစ္မႈၿပီးမယ္ဆုိတာ ႀကိဳေျပာရတာ နည္းနည္းေတာ့ခက္တယ္။ စိစစ္မႈၿပီးရင္ေတာ့ ခ်က္ခ်င္းထုတ္ျပန္ေပးသြားမွာပါ”ဟု ေျပာသည္။
သြင္းကုန္ထုတ္ကုန္လုပ္ငန္း႐ုံးေဟာင္းအတြက္ ကုမၸဏီေလးခု၊ ျမန္မာ့ေရနံႏွင့္ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔လုပ္ငန္း ႐ုံးေဟာင္းအတြက္ ကုမၸဏီသုံးခု၊ ဟုိတယ္ႏွင့္ခရီးသြား လာေရးလုပ္ငန္း၀န္ႀကီးဌာန႐ုံးေဟာင္းအတြက္ ကုမၸဏီသုံးခုႏွင့္ ကုန္သြယ္ေရး ေကာ္ပုိေရးရွင္း အမွတ္(၅)အတြက္ ကုမၸဏီသုံးခုတို႔အား ဇူလိုင္ ၂၅ ရက္က ေနာက္ဆုံးေရြးခ်ယ္ထားခဲ့သည္။
ႏွစ္ ၁၀၀ ေက်ာ္သက္တမ္းရွိ ၀န္ႀကီးဌာန႐ုံးေဟာင္း အေဆာက္အအုံေလးခုအား ဟုိတယ္အျဖစ္ အသြင္ ေျပာင္းလုပ္ကုိင္ေဆာင္ရြက္ရန္ တင္ဒါေရြးခ်ယ္မႈၿပီးစီးၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း မူလပုိင္ဆုိင္မႈ အေထာက္အထားမ်ား ျပန္လည္ရွာေဖြေနရေၾကာင္း ျမန္မာ့ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေကာ္မရွင္မွ ၫႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးေအာင္ႏိုင္ဦးက မဇၩိမသုိ႔ ထုတ္ေဖာ္ေျပာသည္။
သြင္းကုန္ ထုတ္ကုန္ လုပ္ငန္း႐ုံးေဟာင္း၊ ျမန္မာ့ေရနံႏွင့္သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ လုပ္ငန္း႐ုံးေဟာင္း၊ ဟုိတယ္ႏွင့္ခရီးသြားေရးလုပ္ငန္း၀န္ႀကီးဌာန႐ုံးေဟာင္းႏွင့္ ကုန္သြယ္ေရးေကာ္ပိုေရးရွင္း အမွတ္(၅) ႐ုံးေဟာင္း စေသာ၀န္ႀကီးဌာန႐ုံးေဟာင္း ေလးခုစလုံးအတြက္ တင္ဒါတင္သြင္းထားသူမ်ားအား စိစစ္ေရြးခ်ယ္မႈ ေနာက္ဆုံးအဆင့္အထိ အဆုံးသတ္ေဆာင္ရြက္ၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း ပုိင္ဆုိင္မႈဆုိင္ရာအေထာက္အထား မ်ားကုိ ေသခ်ာေစရန္ စိစစ္ေနရသျဖင့္ လုပ္ကုိင္ခြင့္ရရွိသည့္ ကုမၸဏီမ်ားအား ထုတ္ျပန္ႏုိင္ျခင္းမရွိဘဲ ျဖစ္ေနေၾကာင္း ယင္းကဆုိသည္။
အဆုိပါအေဆာက္အအုံမ်ားမွာ အဂၤလိပ္အစိုးရလက္ထက္ကပင္ တည္ေဆာက္ထားခဲ့ကာ အစုိးရအဖြဲ႔ ၀န္ႀကီးဌာန႐ုံးမ်ားအျဖစ္ လုပ္ကုိင္ခဲ့ေသာ္လည္း ေခတ္အဆက္ဆက္ အစုိးရအေျပာင္းအလဲမ်ားေၾကာင့္ မူလပုိင္ဆုိင္ရာအေထာက္အထားမ်ား ေသခ်ာစြာစိစစ္ရန္ အမ်ဳိးသားစီမံကိန္းႏွင့္ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ မႈ၀န္ႀကီးဌာနမွ ၫႊန္ၾကားထားျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။
ဦးေအာင္ႏုိင္ဦးက “တင္ဒါေရြးခ်ယ္ စိစစ္တာေတြက အားလုံးၿပီးသြားပါၿပီ။ ဒါေပမဲ့ ပုိင္ဆုိင္မႈဆုိင္ရာ အေထာက္အထားေတြကုိ ေသေသခ်ာခ်ာ ေလ့လာစိစစ္ၿပီး ခုိင္လုံမႈရွိမွ ဆက္လုပ္ပါဆုိတဲ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ၀န္ႀကီးဌာနက ၫႊန္ၾကားမႈရွိလာတဲ့အတြက္ အေထာက္အထားေတြကုိ ျပန္လည္ရွာေဖြေနပါတယ္”ဟု ေျပာသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ဥပေဒေရးရာႏွင့္ အေထာက္အထားဆုိင္ရာမွတ္တမ္းမ်ား အားနည္းခ်က္ရွိခဲ့သည့္အျပင္ အစုိးရအေျပာင္းအလဲမ်ားေၾကာင့္ ပိုင္ဆုိင္မႈဆုိင္ရာ အေထာက္အထားမ်ားရွာေဖြရန္ အခက္အခဲမ်ားရွိႏုိင္ ေၾကာင္း တင္ဒါ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ေသာကုမၸဏီမ်ားတြင္ ပါ၀င္သည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံလယ္ယာစီးပြားေရး အမ်ားပုိင္ေကာ္ပုိေရးရွင္း (MAPCO) မွ မန္ေနဂ်ာ ဦးရဲမင္းေအာင္က ေျပာသည္။
ဦးရဲမင္းေအာင္က “ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ႏိုင္ငံမွာ မွတ္တမ္းေတြက အားနည္းခဲ့ေတာ့ အစရွာရတာခက္ခဲမွာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ပူးေပါင္းပါ၀င္ရမွာပဲေလ။ တင္ဒါဆုိတာကလည္း စၿပီးေခၚကတည္းက အေျခအေနတစ္ခုခုျဖစ္ လာရင္ လုပ္ပုိင္ခြင့္မေပးဘဲ ရပ္ထားလုိ႔လည္းရတယ္ဆုိတဲ့အခ်က္ကပါၿပီးသားျဖစ္တဲ့အတြက္ လက္ခံရ မွာပဲ”ဟု ေျပာသည္။
ယင္း၀န္ႀကီးဌာန႐ုံးမ်ားအား တင္ဒါေခၚယူမႈစတင္ခ်ိန္ကပင္ ဟိုတယ္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲျခင္းမျပဳရန္ ကန္႔ကြက္မႈမ်ားရွိေနၿပီး ဆႏၵထုတ္ေဖာ္မႈမ်ားလည္း ရွိခဲ့သည္။
လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ အဆုိပါအေဆာက္အအုံမ်ားအား လုပ္ကုိင္ခြင့္ရရွိခဲ့သည့္ ကုမၸဏီမ်ားကုိမူ ေရြးခ်ယ္ထားၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း ပုိင္ဆုိင္မႈဆုိင္ရာအေထာက္အထားမ်ား ရွာေဖြမႈၿပီးဆုံးခ်ိန္မွသာ ထုတ္ျပန္သြား မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာ့ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေကာ္မရွင္မွ ၫႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးေအာင္ႏုိင္ဦးက ေျပာသည္။
ဦးေအာင္ႏုိင္ဦးက “ဒီ႐ုံးေတြက ႏုိင္ငံနဲ႔ခ်ီၿပီး သက္ဆုိင္တဲ့ေနရာေတြဆုိေတာ့ ပုိၿပီးေသခ်ာေအာင္ စိစစ္ ေနရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘယ္ေတာ့မွ စိစစ္မႈၿပီးမယ္ဆုိတာ ႀကိဳေျပာရတာ နည္းနည္းေတာ့ခက္တယ္။ စိစစ္မႈၿပီးရင္ေတာ့ ခ်က္ခ်င္းထုတ္ျပန္ေပးသြားမွာပါ”ဟု ေျပာသည္။
သြင္းကုန္ထုတ္ကုန္လုပ္ငန္း႐ုံးေဟာင္းအတြက္ ကုမၸဏီေလးခု၊ ျမန္မာ့ေရနံႏွင့္ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔လုပ္ငန္း ႐ုံးေဟာင္းအတြက္ ကုမၸဏီသုံးခု၊ ဟုိတယ္ႏွင့္ခရီးသြား လာေရးလုပ္ငန္း၀န္ႀကီးဌာန႐ုံးေဟာင္းအတြက္ ကုမၸဏီသုံးခုႏွင့္ ကုန္သြယ္ေရး ေကာ္ပုိေရးရွင္း အမွတ္(၅)အတြက္ ကုမၸဏီသုံးခုတို႔အား ဇူလိုင္ ၂၅ ရက္က ေနာက္ဆုံးေရြးခ်ယ္ထားခဲ့သည္။
ရဲတပ္ရင္း ခ်ရန္ ေျမသိမ္းမည္ဆို၍ ေက်ာက္ျဖဴ ေဒသခံမ်ား စိုးရိမ္
နိရဥၥရာ
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႕နယ္ အုန္းေတာ ေက်းရြာ အုပ္စုတြင္ အေျခစိုက္မည့္ ရဲတပ္ရင္း တစ္ခုအတြက္ လယ္ေျမဧက ၂၀၀ ခန္႕ကို သိမ္းယူမည္ဟု သတင္းထြက္ေနသျဖင့္ ေက်းရြာသားမ်ား အၾကား စိုးရိမ္မူမ်ား အထူး တိုးပြားေနေၾကာင္း သတင္း ရရွိသည္။
ထိုသို႕ ေျမသိမ္းယူမည္ကို ျပည္နယ္၊ ခရိုင္ႏွင့္ ျမိဳ႕နယ္ အဆင့္ တာ၀န္ရွိသူမ်ားမွ ယခုအခ်ိန္ထိ တစ္စံုတစ္ရာ ေက်းရြာသားမ်ားသို႕ ခ်ျပ ေျပာဆိုျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း၊ တိတ္တဆိတ္ သိမ္းယူရန္ စီစဥ္ေနပံုရေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက နိရဥၥရာသို႕ ေျပာသည္။
၎ေျမမ်ားကို ရဲတပ္ရင္းခ်ရန္ အတြက္ ေက်ာက္ျဖဴ ေျမစာရင္း ဦးစီးဌာမွ မ်ားမၾကာမွီက လာေရာက္ တိုင္းတာ သြားခဲ့သည္ဟု ၎ေဒသခံက ေျပာသည္။
“ ေျမစာရင္းဌာနက တိုင္းတာမူုေတြ ျပီးစီးသြားပါျပီ။ ေက်ာက္ျဖဴ ျမိဳ႕နယ္ အုန္းေတာ ေက်းအုပ္စုက ၀က္ဆံေက်းရြာနဲ႕ ျပိဳင္းေစ့ေက ေက်းရြာ အၾကားက ကြင္းအမွတ္ ၄၆၀ မွာ ရဲတပ္ရင္းကို ခ်မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေျမေတြကို သိမ္းမယ္လို႕ သိရပါတယ္” ဟု ဆိုသည္။
ယခုကဲ့သို႕ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ားပိုင္ လယ္ေျမေပၚတြင္ အာဏာပိုင္မ်ားမွ ရဲတပ္ရင္း တစ္ခု တည္ေဆာက္ရန္ စီစဥ္ေနသျဖင့္ လုပ္ကိုင္ စားေသာက္ေနေသာ စိုက္ပ်ိဳးေျမမ်ား ဆံုးရွံဳးမည္ကို ေဒသခံမ်ား အထူး စိုးရိမ္ေနၾကသည္ဟု ဆိုသည္။
“ ဒီေျမေတြေပၚမွာ ရဲတပ္ရင္းအတြက္ အေဆာင္ေတြ ေဆာက္မယ္ဆိုတာကို ခုအခ်ိန္ထိ ဘယ္အာဏာပိုင္ကမွ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာဆိုတာ မရွိေသးဘူး။ ခုလို လူထုကို အသိမေပးဘဲ ေဆာင္ရြက္တဲ့ အတြက္ က်ေနာ္တို႕ ေဒသက လူေတြကေတာ့ တစ္စံုတစ္ရာ ေလွ်ာ္ေၾကး မေပးဘဲ သိမ္းႏိုင္တယ္လို႕ ယူဆေနၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူတိုင္းက စိုးရိမ္ေနၾကပါတယ္” ဟု ၎က ဆိုသည္။
အမည္ မေဖၚလိုသူ ေဒသခံ ေျမစာရင္းဌာနမွ စာေရး တစ္ဦးကလည္း ကြင္းအမွတ္ ၄၆၀ တြင္ ရဲတပ္ရင္းခ်မည္ကို အတည္ျပဳ ေျပာၾကားသည္ဟု သိရသည္။
ယခုအခါ ေဒသခံမ်ား အေနျဖင့္ အဆိုပါ ရဲတပ္ရင္းခ်မည့္ ကိစၥေၾကာင့္ အုန္းေတာေက်းရြာ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းတြင္ ကၽြန္းလံုးဆိုင္ရာ (ေဒသဆိုင္ရာ) အစည္းအေ၀းတစ္ခုကို မ်ားမၾကာမီ က်င္းပသြားမည္ ဟု သိရသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႕တြင္ ဓည၀တီ ေရတပ္ စခန္း တည္ေဆာက္စဥ္ကလည္း လယ္ေျမအမ်ား အသိမ္းခံခဲ့ရသလို အျခား အမွတ္ ၅၄၂ ႏွင့္ အမွတ္ ၅၄၃ စစ္တပ္ တပ္ရင္း (၂) ခုအတြက္လည္း လယ္ေျမ အမ်ားအျပားကိုလည္း သိမ္းယူသြားခဲ့သည္ဟု သိရသည္။ ယင္းျပင္ ေရႊသဘာ၀ ဓာတ္ေငြ႕ စီမံကိန္း အတြက္လည္း ေဒသခံမ်ား အေနျဖင့္ လယ္ေျမမ်ား ေထာင္ခ်ီ၍ ဆံုးရွံဳးခဲ့ၾကရသည္။
ယခုကဲ့သို႕ ေဒသခံမ်ား လုပ္ကိုင္ စားေသာက္ေနေသာ ေျမမ်ားကို သိမ္းခ်င္တိုင္း သိမ္းေနၾကမည္ဆိုလွ်င္ ေဒသခံမ်ားမွာ လုပ္ကိုင္ စားေသာက္စရာ ေျမက်န္ေတာ့မည္ မဟုတ္သျဖင့္ မိမိတို႕၏ ခ်က္ျမဳပ္ေျမကို စြန္႕ခြာ ထြက္သြားၾကရန္သာ ရွိပါေတာ့ေၾကာင္း ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႕မွ လူမူေရး လူပ္ရွား ေဆာင္ရြက္ေနသူ ဦးသႏၱာေမာင္က ေျပာသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႕နယ္ အုန္းေတာ ေက်းရြာ အုပ္စုတြင္ အေျခစိုက္မည့္ ရဲတပ္ရင္း တစ္ခုအတြက္ လယ္ေျမဧက ၂၀၀ ခန္႕ကို သိမ္းယူမည္ဟု သတင္းထြက္ေနသျဖင့္ ေက်းရြာသားမ်ား အၾကား စိုးရိမ္မူမ်ား အထူး တိုးပြားေနေၾကာင္း သတင္း ရရွိသည္။
ထိုသို႕ ေျမသိမ္းယူမည္ကို ျပည္နယ္၊ ခရိုင္ႏွင့္ ျမိဳ႕နယ္ အဆင့္ တာ၀န္ရွိသူမ်ားမွ ယခုအခ်ိန္ထိ တစ္စံုတစ္ရာ ေက်းရြာသားမ်ားသို႕ ခ်ျပ ေျပာဆိုျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း၊ တိတ္တဆိတ္ သိမ္းယူရန္ စီစဥ္ေနပံုရေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက နိရဥၥရာသို႕ ေျပာသည္။
၎ေျမမ်ားကို ရဲတပ္ရင္းခ်ရန္ အတြက္ ေက်ာက္ျဖဴ ေျမစာရင္း ဦးစီးဌာမွ မ်ားမၾကာမွီက လာေရာက္ တိုင္းတာ သြားခဲ့သည္ဟု ၎ေဒသခံက ေျပာသည္။
“ ေျမစာရင္းဌာနက တိုင္းတာမူုေတြ ျပီးစီးသြားပါျပီ။ ေက်ာက္ျဖဴ ျမိဳ႕နယ္ အုန္းေတာ ေက်းအုပ္စုက ၀က္ဆံေက်းရြာနဲ႕ ျပိဳင္းေစ့ေက ေက်းရြာ အၾကားက ကြင္းအမွတ္ ၄၆၀ မွာ ရဲတပ္ရင္းကို ခ်မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေျမေတြကို သိမ္းမယ္လို႕ သိရပါတယ္” ဟု ဆိုသည္။
ယခုကဲ့သို႕ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ားပိုင္ လယ္ေျမေပၚတြင္ အာဏာပိုင္မ်ားမွ ရဲတပ္ရင္း တစ္ခု တည္ေဆာက္ရန္ စီစဥ္ေနသျဖင့္ လုပ္ကိုင္ စားေသာက္ေနေသာ စိုက္ပ်ိဳးေျမမ်ား ဆံုးရွံဳးမည္ကို ေဒသခံမ်ား အထူး စိုးရိမ္ေနၾကသည္ဟု ဆိုသည္။
“ ဒီေျမေတြေပၚမွာ ရဲတပ္ရင္းအတြက္ အေဆာင္ေတြ ေဆာက္မယ္ဆိုတာကို ခုအခ်ိန္ထိ ဘယ္အာဏာပိုင္ကမွ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာဆိုတာ မရွိေသးဘူး။ ခုလို လူထုကို အသိမေပးဘဲ ေဆာင္ရြက္တဲ့ အတြက္ က်ေနာ္တို႕ ေဒသက လူေတြကေတာ့ တစ္စံုတစ္ရာ ေလွ်ာ္ေၾကး မေပးဘဲ သိမ္းႏိုင္တယ္လို႕ ယူဆေနၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူတိုင္းက စိုးရိမ္ေနၾကပါတယ္” ဟု ၎က ဆိုသည္။
အမည္ မေဖၚလိုသူ ေဒသခံ ေျမစာရင္းဌာနမွ စာေရး တစ္ဦးကလည္း ကြင္းအမွတ္ ၄၆၀ တြင္ ရဲတပ္ရင္းခ်မည္ကို အတည္ျပဳ ေျပာၾကားသည္ဟု သိရသည္။
ယခုအခါ ေဒသခံမ်ား အေနျဖင့္ အဆိုပါ ရဲတပ္ရင္းခ်မည့္ ကိစၥေၾကာင့္ အုန္းေတာေက်းရြာ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းတြင္ ကၽြန္းလံုးဆိုင္ရာ (ေဒသဆိုင္ရာ) အစည္းအေ၀းတစ္ခုကို မ်ားမၾကာမီ က်င္းပသြားမည္ ဟု သိရသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႕တြင္ ဓည၀တီ ေရတပ္ စခန္း တည္ေဆာက္စဥ္ကလည္း လယ္ေျမအမ်ား အသိမ္းခံခဲ့ရသလို အျခား အမွတ္ ၅၄၂ ႏွင့္ အမွတ္ ၅၄၃ စစ္တပ္ တပ္ရင္း (၂) ခုအတြက္လည္း လယ္ေျမ အမ်ားအျပားကိုလည္း သိမ္းယူသြားခဲ့သည္ဟု သိရသည္။ ယင္းျပင္ ေရႊသဘာ၀ ဓာတ္ေငြ႕ စီမံကိန္း အတြက္လည္း ေဒသခံမ်ား အေနျဖင့္ လယ္ေျမမ်ား ေထာင္ခ်ီ၍ ဆံုးရွံဳးခဲ့ၾကရသည္။
ယခုကဲ့သို႕ ေဒသခံမ်ား လုပ္ကိုင္ စားေသာက္ေနေသာ ေျမမ်ားကို သိမ္းခ်င္တိုင္း သိမ္းေနၾကမည္ဆိုလွ်င္ ေဒသခံမ်ားမွာ လုပ္ကိုင္ စားေသာက္စရာ ေျမက်န္ေတာ့မည္ မဟုတ္သျဖင့္ မိမိတို႕၏ ခ်က္ျမဳပ္ေျမကို စြန္႕ခြာ ထြက္သြားၾကရန္သာ ရွိပါေတာ့ေၾကာင္း ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႕မွ လူမူေရး လူပ္ရွား ေဆာင္ရြက္ေနသူ ဦးသႏၱာေမာင္က ေျပာသည္။
ျပည္လႊတ္ေတာ္အမတ္ကို က်ပ္သိန္းေပါင္းႏွစ္ေသာင္း ရလိုမႈျဖင့္တရားစြဲဆုိ
ေရခဲ(ျပည္)
ျပည္ၿမိဳ႕မဲဆႏၵနယ္မွ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အမတ္ဦး၀င္းျမင့္ကို ျပည္ၿမိဳ႕ မူယာပင္ရပ္ကြက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္လမ္းရွိ ေနလြင္ ပြဲ႐ံုပိုင္ရွင္ေဒၚစိုးမမမင္းက က်ပ္သိန္းေပါင္းႏွစ္ေသာင္းရလိုမႈျဖင့္ ပဲခူးတိုင္းတရား႐ံုးတြင္ တရားစြဲ ဆုိထားသည္ဟု တရားလိုေရွ႕ေန ဦးေရာဘတ္စန္းေအာင္က ေျပာသည္။
တရားလိုျဖစ္သူ ေဒၚစိုးမမမင္း၏ အမ်ဳိးသားဦးေအာင္ဆန္းၾကည္ မကြယ္လြန္မီ အမတ္ဦး၀င္းျမင့္ႏွင့္ ႏွစ္ ဦးသေဘာတူလုပ္ကိုင္ခဲ့ေသာ ျပည္စထရင္း (STRAND) ဟုိတယ္ႏွင့္ ဟက္ပီးပဲေလ့ KTV လုပ္ငန္း အစုရွယ္ယာမ်ားကို ခြဲမေပးျခင္းေၾကာင့္ က်ပ္သိန္းေပါင္းႏွစ္ေသာင္းကို တရား႐ံုးမွတစ္ဆင့္ ေတာင္းခံရ ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။
“ရသင့္ရထိုက္တဲ့ အစုရွယ္ရာေငြသိန္းေပါင္းႏွစ္ေသာင္းကို သိကၡာရွိစြာသတင္းစာထဲကေန ေၾကာ္ျငာၿပီး ေတာင္းတာပ်က္ကြက္ခဲ့တဲ့အတြက္ မလႊဲမေရွာင္သာလို႔ တရားစြဲလိုက္တာပါ”ဟု ဦးေရာဘတ္စန္းေအာင္ မွ ဆိုသည္။
အဆုိပါကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဒၚစိုးမမမင္းက ျပည္ၿမိဳ႕တြင္သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတစ္ခုလုပ္ခဲ့သည္ကို မူယာပင္ရပ္ကြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးက အထက္ကခိုင္းသည္ဟုဆုိကာ ရပ္ေက်းဥပေဒျဖင့္ တရားစြဲဆုိခဲ့ၿပီး ျပည္ၿမိဳ႕တရား႐ံုးက စက္တင္ဘာလ ၂၆ရက္တြင္ ဒဏ္ေငြသံုးေသာင္းအမိန္႔ခ်ခဲ့ေသးသည္။
“ရပ္ေက်းဥပေဒနဲ႔ တရားစြဲခံခဲ့ရတယ္။ ျပည္သူေတြ အကုန္သိေစခ်င္တဲ့အတြက္ သတင္းစာရွင္းလင္းတာ ပါ။ ရပ္ကြက္လူႀကီးကလည္း အထက္ကခိုင္းလို႔ မလုပ္မျဖစ္လုပ္ရတယ္ဆိုၿပီး လာေတာင္းပန္တယ္။ ပညာေပးတဲ့ပံုနဲ႔ ႏိုင့္ထက္စီးနင္းလုပ္ၿပီးတရားစြဲတယ္”ဟု ေဒၚစိုးမမမင္းက ေျပာသည္။
ေဒၚစိုးမမမင္းအား တရား႐ံုးကဒဏ္ေငြသံုးေသာင္းခ်ၿပီးေနာက္ပိုင္း ေအာက္တုိဘာလ ၁၄ ရက္က ဦး၀င္း ျမင့္ကို တရားစြဲဆုိခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ေအာက္တုိဘာလ ၂၈ရက္က ပထမအႀကိမ္႐ံုးခ်ိန္းတြင္ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ဦး၀င္းျမင့္က လာေရာက္ျခင္းမရွိသျဖင့္ ႏုိ၀င္ဘာလ ၁၁ ရက္သို႔ ထပ္မံခ်ိန္းဆိုခဲ့သည္ဟု ေဒၚစိုး မမမင္းက ေျပာသည္။
ဦး၀င္းျမင့္အား ယခုကဲ့သို႔ တရားစြဲဆုိထားျခင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ မဇၩိမကဆက္သြယ္ေမးျမန္းရာ “အဲဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘာမွမသိဘူး။ အခုလႊတ္ေတာ္ေရာက္ေနတယ္”ဟု ျပန္လည္ေျဖၾကားခဲ့သည္။ ထုိ႔အျပင္ STRANDဟိုတယ္ႏွင့္ KTV လုပ္ငန္းကိစၥကိုလည္း ကိုယ္ေရးကိုယ္တာျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ေျဖၾကားလိုျခင္း မရွိဟုဆုိသည္။
ျပည္ၿမိဳ႕မဲဆႏၵနယ္မွ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အမတ္ဦး၀င္းျမင့္ကို ျပည္ၿမိဳ႕ မူယာပင္ရပ္ကြက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္လမ္းရွိ ေနလြင္ ပြဲ႐ံုပိုင္ရွင္ေဒၚစိုးမမမင္းက က်ပ္သိန္းေပါင္းႏွစ္ေသာင္းရလိုမႈျဖင့္ ပဲခူးတိုင္းတရား႐ံုးတြင္ တရားစြဲ ဆုိထားသည္ဟု တရားလိုေရွ႕ေန ဦးေရာဘတ္စန္းေအာင္က ေျပာသည္။
တရားလိုျဖစ္သူ ေဒၚစိုးမမမင္း၏ အမ်ဳိးသားဦးေအာင္ဆန္းၾကည္ မကြယ္လြန္မီ အမတ္ဦး၀င္းျမင့္ႏွင့္ ႏွစ္ ဦးသေဘာတူလုပ္ကိုင္ခဲ့ေသာ ျပည္စထရင္း (STRAND) ဟုိတယ္ႏွင့္ ဟက္ပီးပဲေလ့ KTV လုပ္ငန္း အစုရွယ္ယာမ်ားကို ခြဲမေပးျခင္းေၾကာင့္ က်ပ္သိန္းေပါင္းႏွစ္ေသာင္းကို တရား႐ံုးမွတစ္ဆင့္ ေတာင္းခံရ ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။
“ရသင့္ရထိုက္တဲ့ အစုရွယ္ရာေငြသိန္းေပါင္းႏွစ္ေသာင္းကို သိကၡာရွိစြာသတင္းစာထဲကေန ေၾကာ္ျငာၿပီး ေတာင္းတာပ်က္ကြက္ခဲ့တဲ့အတြက္ မလႊဲမေရွာင္သာလို႔ တရားစြဲလိုက္တာပါ”ဟု ဦးေရာဘတ္စန္းေအာင္ မွ ဆိုသည္။
အဆုိပါကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဒၚစိုးမမမင္းက ျပည္ၿမိဳ႕တြင္သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတစ္ခုလုပ္ခဲ့သည္ကို မူယာပင္ရပ္ကြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးက အထက္ကခိုင္းသည္ဟုဆုိကာ ရပ္ေက်းဥပေဒျဖင့္ တရားစြဲဆုိခဲ့ၿပီး ျပည္ၿမိဳ႕တရား႐ံုးက စက္တင္ဘာလ ၂၆ရက္တြင္ ဒဏ္ေငြသံုးေသာင္းအမိန္႔ခ်ခဲ့ေသးသည္။
“ရပ္ေက်းဥပေဒနဲ႔ တရားစြဲခံခဲ့ရတယ္။ ျပည္သူေတြ အကုန္သိေစခ်င္တဲ့အတြက္ သတင္းစာရွင္းလင္းတာ ပါ။ ရပ္ကြက္လူႀကီးကလည္း အထက္ကခိုင္းလို႔ မလုပ္မျဖစ္လုပ္ရတယ္ဆိုၿပီး လာေတာင္းပန္တယ္။ ပညာေပးတဲ့ပံုနဲ႔ ႏိုင့္ထက္စီးနင္းလုပ္ၿပီးတရားစြဲတယ္”ဟု ေဒၚစိုးမမမင္းက ေျပာသည္။
ေဒၚစိုးမမမင္းအား တရား႐ံုးကဒဏ္ေငြသံုးေသာင္းခ်ၿပီးေနာက္ပိုင္း ေအာက္တုိဘာလ ၁၄ ရက္က ဦး၀င္း ျမင့္ကို တရားစြဲဆုိခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ေအာက္တုိဘာလ ၂၈ရက္က ပထမအႀကိမ္႐ံုးခ်ိန္းတြင္ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ဦး၀င္းျမင့္က လာေရာက္ျခင္းမရွိသျဖင့္ ႏုိ၀င္ဘာလ ၁၁ ရက္သို႔ ထပ္မံခ်ိန္းဆိုခဲ့သည္ဟု ေဒၚစိုး မမမင္းက ေျပာသည္။
ဦး၀င္းျမင့္အား ယခုကဲ့သို႔ တရားစြဲဆုိထားျခင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ မဇၩိမကဆက္သြယ္ေမးျမန္းရာ “အဲဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘာမွမသိဘူး။ အခုလႊတ္ေတာ္ေရာက္ေနတယ္”ဟု ျပန္လည္ေျဖၾကားခဲ့သည္။ ထုိ႔အျပင္ STRANDဟိုတယ္ႏွင့္ KTV လုပ္ငန္းကိစၥကိုလည္း ကိုယ္ေရးကိုယ္တာျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ေျဖၾကားလိုျခင္း မရွိဟုဆုိသည္။
ေမာင္ေတာၾကိမ္ေခ်ာင္းေစ်းမီးေလာင္၊ ဆိုင္ေပါင္း ၁၀၀ နီးပါး မီးထဲပါ
နိရဥၥရာ
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေမာင္ေတာျမိဳ႕နယ္ ၾကိမ္ေခ်ာင္းေစ်း မီးေလာင္သျဖင့္ ဆိုင္ခန္းေပါင္း ၁၀၀ နီးပါးခန္႕ မီးထဲပါသြားသည္ဟု သတင္း ရရွိသည္။
ေအာက္တိုဘာလ ၂၉ ရက္ ယမန္ေန႕ ညဥ့္ ၁၂ နာရီမွ စတင္ေလာင္ကၽြမ္းျခင္း ျဖစ္ျပီး နံနက္ ၄ နာရီမွ မီးျငိမ္းသြားသည္ဟု အမည္မေဖၚလိုသူ စရဖ အရာရွိ တစ္ဦးက ေျပာသည္။
“ ေပါ့ဆမီးပါ။ ေစ်းဆိုင္ေတြထဲမွာ မီးၾကြင္းမီးက်န္ေတြ ရွိရာကေန စေလာင္ကၽြမ္းတာပါ။ ဆိုင္ခန္း ၈၀ ေက်ာ္ မီးထဲပါသြားပါတယ္” ဟု ၎က ဆိုသည္။
ညဥ့္အခ်ိန္ လူမ်ား အိပ္ေပ်ာ္ေနခ်ိန္တြင္ ေလာင္ကၽြမ္းျခင္း ျဖစ္သျဖင့္ မီးေလာင္ကၽြမ္းမူ ပမာဏမ်ားျပားေၾကာင္း၊ ယင္းျပင္ ၾကိမ္ေခ်ာင္းတြင္ မီးသတ္ကားလည္း မရွိသျဖင့္ မီးကို အခ်ိန္တိုကာလ အတြင္း မျငိမ္းသတ္ႏိုင္ဘဲ ျဖစ္ခဲ့ရေၾကာင္း သူက ဆက္ေျပာသည္။
ေမာင္ေတာ မီးသတ္ဌာနမွ လိုက္ပါသြားေသာ္လည္း မီးျငိမ္းျပီးမွ ေရာက္ရွိသြားသည္ဟု မီးသတ္ဦးစီးဌာနႏွင့္ နီးစပ္သူ တစ္ဦးက ဆိုသည္။
“ ေမာင္ေတာက မီးသတ္ကား လိုက္သြားပါတယ္။ ခရီးက ၂၇ မိုင္ေ၀းျပီး လမ္းၾကမ္းတဲ့ အတြက္ ၄ နာရီ အခ်ိန္လိုပါတယ္။ ကားေရာက္ေတာ့ မီးက ျငိမ္းသြားပါျပီ” ဟု ၎က ဆိုသည္။
ၾကိမ္ေခ်ာင္းေစ်းတြင္ ၉၀ ရာခိုင္ႏုန္း ေစ်းဆိုင္မ်ားကို မြတ္ဆလင္မ်ားက ပိုင္ဆိုင္ေၾကာင္း၊ ရခိုင္ဆိုင္ အနည္းငယ္သာ ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေမာင္ေတာျမိဳ႕နယ္ ၾကိမ္ေခ်ာင္းေစ်း မီးေလာင္သျဖင့္ ဆိုင္ခန္းေပါင္း ၁၀၀ နီးပါးခန္႕ မီးထဲပါသြားသည္ဟု သတင္း ရရွိသည္။
ေအာက္တိုဘာလ ၂၉ ရက္ ယမန္ေန႕ ညဥ့္ ၁၂ နာရီမွ စတင္ေလာင္ကၽြမ္းျခင္း ျဖစ္ျပီး နံနက္ ၄ နာရီမွ မီးျငိမ္းသြားသည္ဟု အမည္မေဖၚလိုသူ စရဖ အရာရွိ တစ္ဦးက ေျပာသည္။
“ ေပါ့ဆမီးပါ။ ေစ်းဆိုင္ေတြထဲမွာ မီးၾကြင္းမီးက်န္ေတြ ရွိရာကေန စေလာင္ကၽြမ္းတာပါ။ ဆိုင္ခန္း ၈၀ ေက်ာ္ မီးထဲပါသြားပါတယ္” ဟု ၎က ဆိုသည္။
ညဥ့္အခ်ိန္ လူမ်ား အိပ္ေပ်ာ္ေနခ်ိန္တြင္ ေလာင္ကၽြမ္းျခင္း ျဖစ္သျဖင့္ မီးေလာင္ကၽြမ္းမူ ပမာဏမ်ားျပားေၾကာင္း၊ ယင္းျပင္ ၾကိမ္ေခ်ာင္းတြင္ မီးသတ္ကားလည္း မရွိသျဖင့္ မီးကို အခ်ိန္တိုကာလ အတြင္း မျငိမ္းသတ္ႏိုင္ဘဲ ျဖစ္ခဲ့ရေၾကာင္း သူက ဆက္ေျပာသည္။
ေမာင္ေတာ မီးသတ္ဌာနမွ လိုက္ပါသြားေသာ္လည္း မီးျငိမ္းျပီးမွ ေရာက္ရွိသြားသည္ဟု မီးသတ္ဦးစီးဌာနႏွင့္ နီးစပ္သူ တစ္ဦးက ဆိုသည္။
“ ေမာင္ေတာက မီးသတ္ကား လိုက္သြားပါတယ္။ ခရီးက ၂၇ မိုင္ေ၀းျပီး လမ္းၾကမ္းတဲ့ အတြက္ ၄ နာရီ အခ်ိန္လိုပါတယ္။ ကားေရာက္ေတာ့ မီးက ျငိမ္းသြားပါျပီ” ဟု ၎က ဆိုသည္။
ၾကိမ္ေခ်ာင္းေစ်းတြင္ ၉၀ ရာခိုင္ႏုန္း ေစ်းဆိုင္မ်ားကို မြတ္ဆလင္မ်ားက ပိုင္ဆိုင္ေၾကာင္း၊ ရခိုင္ဆိုင္ အနည္းငယ္သာ ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ဒုတိယ အႀကိမ္ ထိုင္းျမန္မာ နယ္စပ္ ကုန္သည္မ်ား ေတြ႔ဆံု
ေရႊဟသၤာ
ႏွစ္ႏိုင္ငံ ေရာင္းကုန္ ပစၥည္းမ်ား ခင္းက်င္းမွဳ နွင့္အတူ ႏွစ္ႏိုင္ငံ နယ္စပ္ ရင္းႏွီး ျမွဳပ္ႏွံမွဳ နွင့္ကူးသန္း ေရာင္း၀ယ္မွဳ ကို တိုးျမွင့္ လာေစရန္ ရည္ရြယ္သည့္ ထိုင္းႏိုင္ငံ တာပ္ခရိုင္ ကုန္သည္ ႀကီးမ်ား အဖြဲ႔သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ မွ မြန္ျပည္နယ္ နွင့္ ကရင္ျပည္နယ္ ကုန္သည္ႀကီးမ်ား အား ဒုတိယ အႀကိမ္ Business Matching အျဖစ္ ယမာန္ေန႔တြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံ မဲေဆာက္ ၿမိဳ႔၌ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြး ခဲ့ပါသည္။
“ဤအစီ အစဥ္ကို ေဆာင္ရြက္ ခဲ့တာက ႏွစ္ဖက္ လုပ္ငန္းရွင္ေတြ တစ္စု တစ္စည္းတည္း တစ္ေနရာ တည္းမွာ ေတြ႕ၿပီး တေနရာ တည္းမွာ လုပ္ငန္းေတြ ေဆာင္ရြက္လို႔ ရေအာင္ ရင္ႏွီး ျမွဳပ္ႏွံမႈ ကုန္သြယ္ ေရာင္းဝယ္ ႏိုင္ဖို႔ ရည္႐ြယ္ႃပီး ေဆာင္႐ြက္တာ ျဖစ္တယ္” ဟု ျဖစ္ေျမာက္ေရး အတြက္ စီစဥ္ ေဆာင္ရြက္သူ သိရိဟံသာ ကုမၸဏီမွ အမႈေဆာင္ ဒါ႐ိုက္တာ ဦး ေနေဇာ္ေအာင္မွ ဆိုခဲ့သည္။
ယင္း ေတြ႔ဆံုပြဲသို႔ တာပ္ခရိုင္ နယ္စပ္ ကုန္သြယ္ေရး အဖြဲ႔ကို တာပ္ခရိုင္ ဥကၠဌမွ ဦးေဆာင္ျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံမွ သိရိဟံသာ ကုမၸဏီ ဦးေဆာင္ေသာ ကုန္သည္ႀကီး (၂၀) ဦးခန္႔ တက္ေရာက္ ခဲ့ပါသည္။
ျမန္မာ ကုန္သည္ အသင္းမွ ခင္းက်င္း ထားေသာ ေရာင္းကုန္ ပစၥည္းမ်ား အနက္မွ စိုက္ပ်ိဳးေရး ထြက္ကုန္ ပစၥည္းမ်ား၊ ေရထြက္ ကုန္ပစၥည္းမ်ား၊ သတၲဳတြင္း ထြက္ကုန္ ပစၥည္း မ်ားကို ထိုင္းကုန္သည္ မ်ားက အဓိက ဝယ္ယူခဲ့ေၾကာင္း၊ ျမန္မာဖက္ကမူ ထိုင္းႏိုင္ငံ၏ ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းသံုး ပစၥည္းမ်ား၊ သားေရထည္ ပစၥည္း၊ စားေသာက္ကုန္ ပစၥည္းမ်ား၊ အိမ္သံုး ပစၥည္း အမ်ိဳးမ်ိဳး၊ အလွကုန္ ပစၥည္းမ်ားကို အဓိက ဝယ္ယူ ခဲ့ေၾကာင္း တာခ္ခ႐ိုင္ နယ္စပ္ ကုန္သြယ္ေရး အဖဲြ႕မွ အတြင္းေရးမႉး မစၥစ္ စေကာင္းဇုဆိုင္းေခ်႕ မွ ေျပာသည္။
ဤ ဒုတိယအႀကိမ္ ေတြ႔ဆံု မွဳတြင္ ဘတ္ေငြ သန္းေပါင္း (၆၀) ခန္႔ ေရာင္း၀ယ္ နိုင္ခဲ့ၾကၿပီး ပထမ အႀကိမ္ ေတြ႔ဆံုမွဳတြင္ ဘတ္ေငြ သန္းေပါင္း (၅၀) ခန္႔ေရာင္း၀ယ္ နိုင္ ခဲ့ၾကသျဖင့္ တိုးတက္မွဳ ရွိလာသည္ဟု ဆိုပါသည္။
ထိုင္းကုန္ပစၥည္း မ်ားသည္ ျမန္မာ့ ေစ်းကြက္ႏွင့္ ရင္းႏွီး ႃပီးသား ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း အရည္အေသြး ျမင့္သည့္ ကုန္ပစၥည္းမ်ား ပိုမိုထုတ္လုပ္ ကုန္သြယ္ နိုင္မွဳသည္ ထိုင္းျမန္မာ ႏွစ္ႏိုင္ငံ၏ အနာဂတ္ ကုန္သြယ္မႈ ကို ပိုမိုခိုင္မာ အားေကာင္းလာ ေစမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ဖြင့္ပြဲတြင္ ဥကၠ႒ အျဖစ္ တက္ေရာက္ ခဲ့သည့္ တာခ္ခ႐ိုင္ဝန္ မစၥတာ ဆူရိယ ပရာ ဇာတ္ဗာန္ဒိတ္စ္ မွ ေျပာၾကား သြားခဲ့ပါသည္။
ထို႔အျပင္ ထိုင္းႏိုင္ငံ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံ မွဳ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား ကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ေဆး႐ံု၊ ေဆာက္လုပ္ေရး၊ ဟိုတယ္ႏွင့္ ခရီးသြား လာေရး၊ ေရထြက္ပစၥည္း ထုတ္ လုပ္ေရး လုပ္ငန္း တို႔၌လည္း ရင္းႏွီး ျမဳပ္ႏွံရန္ အေျခအေန ေကာင္းမ်ား ႐ွိေနသည္ ဟုဆိုပါသည္။
ဤကဲ့သို႔ ရင္းႏွီး ျမွဳပ္ႏွံမွဳ နွင့္ ေရာင္း၀ယ္ ေဖါက္ကားမွဳ အျပင္ မဲေဆာက္ၿမိဳ႕႐ွိ အိမ္မိုး သြပ္ျပား ထုတ္လုပ္သည့္ စက္႐ံုသို႔ လည္းေကာင္း ႀကံရည္မွ ဇီဝ ေလာင္စာ ထုတ္လုပ္သည့္ စက္႐ံု (Mae Sot Clean Energy Co.Ltd) သို႔ လည္းေကာင္း ျမန္မာ ကုန္သည္မ်ားကို လွည့္လည္ ျပသခဲ့ပါသည္။
ျမန္မာ ႏိုင္ငံသည္ ထိုင္းႏိုင္ငံ၏ ဆ႒မေျမာက္ ကုန္သြယ္ဖက္ ႏိုင္ငံ ျဖစ္သလို လာမည့္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ကုန္ သြယ္မႈအား ၃ ဆအထိ ျဖစ္သည့္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၆.၁ ဘီလ်ံထိ တိုးျမွင့္ ကုန္သြယ္ နိုင္ေရးကို သေဘာတူ ထားခဲ့ၾက ပါသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ဂ်ဴလိုင္လ ထုတ္ျပန္သည့္ တရားဝင္ စာရင္း ဇယားအရ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၄၂ သန္း ကုန္သြယ္ခဲ့ျပီး ထိုင္းႏိုင္ငံ မွ ျမန္မာႏိုင္ငံ အား အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၁၇၃ သန္းကုန္သြယ္ ခဲ့ေၾကာင္း ေဖာ္ျပ ထားပါ သည္။
ႏွစ္ႏိုင္ငံ ေရာင္းကုန္ ပစၥည္းမ်ား ခင္းက်င္းမွဳ နွင့္အတူ ႏွစ္ႏိုင္ငံ နယ္စပ္ ရင္းႏွီး ျမွဳပ္ႏွံမွဳ နွင့္ကူးသန္း ေရာင္း၀ယ္မွဳ ကို တိုးျမွင့္ လာေစရန္ ရည္ရြယ္သည့္ ထိုင္းႏိုင္ငံ တာပ္ခရိုင္ ကုန္သည္ ႀကီးမ်ား အဖြဲ႔သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ မွ မြန္ျပည္နယ္ နွင့္ ကရင္ျပည္နယ္ ကုန္သည္ႀကီးမ်ား အား ဒုတိယ အႀကိမ္ Business Matching အျဖစ္ ယမာန္ေန႔တြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံ မဲေဆာက္ ၿမိဳ႔၌ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြး ခဲ့ပါသည္။
“ဤအစီ အစဥ္ကို ေဆာင္ရြက္ ခဲ့တာက ႏွစ္ဖက္ လုပ္ငန္းရွင္ေတြ တစ္စု တစ္စည္းတည္း တစ္ေနရာ တည္းမွာ ေတြ႕ၿပီး တေနရာ တည္းမွာ လုပ္ငန္းေတြ ေဆာင္ရြက္လို႔ ရေအာင္ ရင္ႏွီး ျမွဳပ္ႏွံမႈ ကုန္သြယ္ ေရာင္းဝယ္ ႏိုင္ဖို႔ ရည္႐ြယ္ႃပီး ေဆာင္႐ြက္တာ ျဖစ္တယ္” ဟု ျဖစ္ေျမာက္ေရး အတြက္ စီစဥ္ ေဆာင္ရြက္သူ သိရိဟံသာ ကုမၸဏီမွ အမႈေဆာင္ ဒါ႐ိုက္တာ ဦး ေနေဇာ္ေအာင္မွ ဆိုခဲ့သည္။
ယင္း ေတြ႔ဆံုပြဲသို႔ တာပ္ခရိုင္ နယ္စပ္ ကုန္သြယ္ေရး အဖြဲ႔ကို တာပ္ခရိုင္ ဥကၠဌမွ ဦးေဆာင္ျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံမွ သိရိဟံသာ ကုမၸဏီ ဦးေဆာင္ေသာ ကုန္သည္ႀကီး (၂၀) ဦးခန္႔ တက္ေရာက္ ခဲ့ပါသည္။
ျမန္မာ ကုန္သည္ အသင္းမွ ခင္းက်င္း ထားေသာ ေရာင္းကုန္ ပစၥည္းမ်ား အနက္မွ စိုက္ပ်ိဳးေရး ထြက္ကုန္ ပစၥည္းမ်ား၊ ေရထြက္ ကုန္ပစၥည္းမ်ား၊ သတၲဳတြင္း ထြက္ကုန္ ပစၥည္း မ်ားကို ထိုင္းကုန္သည္ မ်ားက အဓိက ဝယ္ယူခဲ့ေၾကာင္း၊ ျမန္မာဖက္ကမူ ထိုင္းႏိုင္ငံ၏ ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းသံုး ပစၥည္းမ်ား၊ သားေရထည္ ပစၥည္း၊ စားေသာက္ကုန္ ပစၥည္းမ်ား၊ အိမ္သံုး ပစၥည္း အမ်ိဳးမ်ိဳး၊ အလွကုန္ ပစၥည္းမ်ားကို အဓိက ဝယ္ယူ ခဲ့ေၾကာင္း တာခ္ခ႐ိုင္ နယ္စပ္ ကုန္သြယ္ေရး အဖဲြ႕မွ အတြင္းေရးမႉး မစၥစ္ စေကာင္းဇုဆိုင္းေခ်႕ မွ ေျပာသည္။
ဤ ဒုတိယအႀကိမ္ ေတြ႔ဆံု မွဳတြင္ ဘတ္ေငြ သန္းေပါင္း (၆၀) ခန္႔ ေရာင္း၀ယ္ နိုင္ခဲ့ၾကၿပီး ပထမ အႀကိမ္ ေတြ႔ဆံုမွဳတြင္ ဘတ္ေငြ သန္းေပါင္း (၅၀) ခန္႔ေရာင္း၀ယ္ နိုင္ ခဲ့ၾကသျဖင့္ တိုးတက္မွဳ ရွိလာသည္ဟု ဆိုပါသည္။
ထိုင္းကုန္ပစၥည္း မ်ားသည္ ျမန္မာ့ ေစ်းကြက္ႏွင့္ ရင္းႏွီး ႃပီးသား ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း အရည္အေသြး ျမင့္သည့္ ကုန္ပစၥည္းမ်ား ပိုမိုထုတ္လုပ္ ကုန္သြယ္ နိုင္မွဳသည္ ထိုင္းျမန္မာ ႏွစ္ႏိုင္ငံ၏ အနာဂတ္ ကုန္သြယ္မႈ ကို ပိုမိုခိုင္မာ အားေကာင္းလာ ေစမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ဖြင့္ပြဲတြင္ ဥကၠ႒ အျဖစ္ တက္ေရာက္ ခဲ့သည့္ တာခ္ခ႐ိုင္ဝန္ မစၥတာ ဆူရိယ ပရာ ဇာတ္ဗာန္ဒိတ္စ္ မွ ေျပာၾကား သြားခဲ့ပါသည္။
ထို႔အျပင္ ထိုင္းႏိုင္ငံ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံ မွဳ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား ကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ေဆး႐ံု၊ ေဆာက္လုပ္ေရး၊ ဟိုတယ္ႏွင့္ ခရီးသြား လာေရး၊ ေရထြက္ပစၥည္း ထုတ္ လုပ္ေရး လုပ္ငန္း တို႔၌လည္း ရင္းႏွီး ျမဳပ္ႏွံရန္ အေျခအေန ေကာင္းမ်ား ႐ွိေနသည္ ဟုဆိုပါသည္။
ဤကဲ့သို႔ ရင္းႏွီး ျမွဳပ္ႏွံမွဳ နွင့္ ေရာင္း၀ယ္ ေဖါက္ကားမွဳ အျပင္ မဲေဆာက္ၿမိဳ႕႐ွိ အိမ္မိုး သြပ္ျပား ထုတ္လုပ္သည့္ စက္႐ံုသို႔ လည္းေကာင္း ႀကံရည္မွ ဇီဝ ေလာင္စာ ထုတ္လုပ္သည့္ စက္႐ံု (Mae Sot Clean Energy Co.Ltd) သို႔ လည္းေကာင္း ျမန္မာ ကုန္သည္မ်ားကို လွည့္လည္ ျပသခဲ့ပါသည္။
ျမန္မာ ႏိုင္ငံသည္ ထိုင္းႏိုင္ငံ၏ ဆ႒မေျမာက္ ကုန္သြယ္ဖက္ ႏိုင္ငံ ျဖစ္သလို လာမည့္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ကုန္ သြယ္မႈအား ၃ ဆအထိ ျဖစ္သည့္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၆.၁ ဘီလ်ံထိ တိုးျမွင့္ ကုန္သြယ္ နိုင္ေရးကို သေဘာတူ ထားခဲ့ၾက ပါသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ဂ်ဴလိုင္လ ထုတ္ျပန္သည့္ တရားဝင္ စာရင္း ဇယားအရ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၄၂ သန္း ကုန္သြယ္ခဲ့ျပီး ထိုင္းႏိုင္ငံ မွ ျမန္မာႏိုင္ငံ အား အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၁၇၃ သန္းကုန္သြယ္ ခဲ့ေၾကာင္း ေဖာ္ျပ ထားပါ သည္။
ျပည္ခ႐ိုင္တြင္ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ရန္ ၉၇ ရာခိုင္ႏႈန္းေထာက္ခံ
ေရခဲ(ျပည္)
ပဲခူးတိုင္း ျပည္ခ႐ိုင္ျပည္ၿမိဳ႕ေျခာက္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး၊ ျပန္လည္ေရးဆြဲ ေရးအတြက္ လူထုဆႏၵရယူပြဲလုပ္ခဲ့ရာ ၉၇ ရာခိုင္ႏႈန္း ျပင္ဆင္ရန္ ေထာက္ခံခဲ့ၾကၿပီး သံုးရာခိုင္ႏႈန္းက အသစ္ျပန္ေရးဆြဲရန္ ဆႏၵျပဳခဲ့ၾကသည္။
ထုိသို႔ အေျခခံဥပေဒႏွင့္ ပတ္သက္၍ လူထုဆႏၵရယူပြဲကို ျပည္ၿမိဳ႕ကမ္းနားလမ္းရွိ ဂဂၤါ၀တီခန္းမတြင္ ေအာက္တိုဘာလ ၃၀ရက္က ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
ျပည္ခ႐ိုင္အတြင္းရွိ ၿမိဳ႕နယ္ ေျခာက္ၿမိဳ႕နယ္ျဖစ္ေသာ ျပည္၊ ပန္းေတာင္း၊ ေရႊေတာင္၊ သဲကုန္း၊ ေပါင္း တည္၊ ေပါက္ေခါင္းၿမိဳ႕နယ္တို႔မွ အမ်ိဳးသားဒီမုိစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္(NLD)ႏွင့္ အျခားႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား၊ လူမႈေရး အသင္းအဖြဲ႕မ်ားအပါအ၀င္ ျပည္သူတစ္ေထာင္ေက်ာ္ တက္ေရာက္ဆႏၵျပဳခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ယင္းအခမ္းအနားသို႔ ေရွ႕ေနႀကီး ဦးကိုနီတက္ေရာက္ခဲ့ၿပီးဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒအေၾကာင္း၊ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒသည္ တိုင္းျပည္အတြက္ မည္မွ်အေရးႀကီးသည္တို႔ကို ရွင္းလင္းေဟာေျပာခဲ့သည္။
အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ယင္းသို႔ေကာက္ခံျခင္းကို ေအာက္တိုဘာလကုန္ခန္႔တြင္ အၿပီးေကာက္ခံသြားမည္ျဖစ္ၿပီး ႏို၀င္ဘာလတြင္အဖြဲ႕၀င္ ၁၀၉ဦး ပါ၀င္ေသာ လႊတ္ေတာ္ရွိဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ပူးေပါင္းေလ့လာေရးေကာ္မတီသို႔ ဆက္လက္တင္ျပ သြားမည္ျဖစ္သည္။
ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒႏွင့္ ပတ္သက္၍ NLD မွ သေဘာထားေကာက္ယူမႈမ်ားကို ျပည္နယ္ႏွင့္တုိင္း အသီးသီးတြင္ ဆႏၵေကာက္ယူခဲ့ရာ ျပင္ဆင္ရန္သာ အမ်ားစုကသေဘာတူညီခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၄၃၆ တြင္ ဖြဲ႕စည္းပံုရွိ အခန္းအခ်ိဳ႕မွ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားကို ျပင္ဆင္လိုလွ်င္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ အားလံုး၏ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္က ျပင္ဆင္ရန္ သေဘာတူလက္ခံၿပီးေနာက္ ျပည္လံုးကၽြတ္ဆႏၵခံယူပြဲက်င္းပ၍ ဆႏၵမဲေပးပိုင္ခြင့္ရွိသူအားလံုး၏ ထက္ ၀က္ေက်ာ္ ဆႏၵမဲျဖင့္သာျပင္ဆင္ရမည္ ျဖစ္သည္။
ယင္းအျပင္ အခ်ိဳ႕ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားကို ျပင္ဆင္လိုလွ်င္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ အားလံုး ၏ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ ေထာက္ခံမဲျဖင့္ ျပင္ဆင္ရမည္။
ပဲခူးတိုင္း ျပည္ခ႐ိုင္ျပည္ၿမိဳ႕ေျခာက္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး၊ ျပန္လည္ေရးဆြဲ ေရးအတြက္ လူထုဆႏၵရယူပြဲလုပ္ခဲ့ရာ ၉၇ ရာခိုင္ႏႈန္း ျပင္ဆင္ရန္ ေထာက္ခံခဲ့ၾကၿပီး သံုးရာခိုင္ႏႈန္းက အသစ္ျပန္ေရးဆြဲရန္ ဆႏၵျပဳခဲ့ၾကသည္။
ထုိသို႔ အေျခခံဥပေဒႏွင့္ ပတ္သက္၍ လူထုဆႏၵရယူပြဲကို ျပည္ၿမိဳ႕ကမ္းနားလမ္းရွိ ဂဂၤါ၀တီခန္းမတြင္ ေအာက္တိုဘာလ ၃၀ရက္က ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
ျပည္ခ႐ိုင္အတြင္းရွိ ၿမိဳ႕နယ္ ေျခာက္ၿမိဳ႕နယ္ျဖစ္ေသာ ျပည္၊ ပန္းေတာင္း၊ ေရႊေတာင္၊ သဲကုန္း၊ ေပါင္း တည္၊ ေပါက္ေခါင္းၿမိဳ႕နယ္တို႔မွ အမ်ိဳးသားဒီမုိစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္(NLD)ႏွင့္ အျခားႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား၊ လူမႈေရး အသင္းအဖြဲ႕မ်ားအပါအ၀င္ ျပည္သူတစ္ေထာင္ေက်ာ္ တက္ေရာက္ဆႏၵျပဳခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ယင္းအခမ္းအနားသို႔ ေရွ႕ေနႀကီး ဦးကိုနီတက္ေရာက္ခဲ့ၿပီးဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒအေၾကာင္း၊ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒသည္ တိုင္းျပည္အတြက္ မည္မွ်အေရးႀကီးသည္တို႔ကို ရွင္းလင္းေဟာေျပာခဲ့သည္။
အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ယင္းသို႔ေကာက္ခံျခင္းကို ေအာက္တိုဘာလကုန္ခန္႔တြင္ အၿပီးေကာက္ခံသြားမည္ျဖစ္ၿပီး ႏို၀င္ဘာလတြင္အဖြဲ႕၀င္ ၁၀၉ဦး ပါ၀င္ေသာ လႊတ္ေတာ္ရွိဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ပူးေပါင္းေလ့လာေရးေကာ္မတီသို႔ ဆက္လက္တင္ျပ သြားမည္ျဖစ္သည္။
ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒႏွင့္ ပတ္သက္၍ NLD မွ သေဘာထားေကာက္ယူမႈမ်ားကို ျပည္နယ္ႏွင့္တုိင္း အသီးသီးတြင္ ဆႏၵေကာက္ယူခဲ့ရာ ျပင္ဆင္ရန္သာ အမ်ားစုကသေဘာတူညီခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၄၃၆ တြင္ ဖြဲ႕စည္းပံုရွိ အခန္းအခ်ိဳ႕မွ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားကို ျပင္ဆင္လိုလွ်င္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ အားလံုး၏ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္က ျပင္ဆင္ရန္ သေဘာတူလက္ခံၿပီးေနာက္ ျပည္လံုးကၽြတ္ဆႏၵခံယူပြဲက်င္းပ၍ ဆႏၵမဲေပးပိုင္ခြင့္ရွိသူအားလံုး၏ ထက္ ၀က္ေက်ာ္ ဆႏၵမဲျဖင့္သာျပင္ဆင္ရမည္ ျဖစ္သည္။
ယင္းအျပင္ အခ်ိဳ႕ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားကို ျပင္ဆင္လိုလွ်င္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ အားလံုး ၏ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ ေထာက္ခံမဲျဖင့္ ျပင္ဆင္ရမည္။
ျပည္ၿမိဳ႕နယ္ ဇီးအုပ္ေက်းရြာအုပ္စုတြင္ေနအိမ္ ၈၄လံုးႏွင့္ လယ္ဧကတစ္ေထာင္ေက်ာ္ေရျမဳပ္
ေရခဲ(ျပည္)
ပဲခူးတိုင္း၊ ျပည္ခ႐ိုင္၊ ျပည္ၿမိဳ႕နယ္ ဇီးအုပ္ေက်းရြာအုပ္စုတြင္ မိုးရြာသြန္းခ်ိန္ “မေတာင့္တ” ေရအရင္းျမစ္ ဆည္မွ ေရထြက္ေပါက္အားနည္းသျဖင့္ မေတာင့္တေက်းရြာမွ ေနအိမ္ ၈၄လံုးႏွင့္ လယ္ဧကတစ္ေထာင္ ေက်ာ္ေရျမဳပ္ခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံရြာသားမ်ားက မဇၩိမကိုေျပာသည္။
ေအာက္တိုဘာလ၂၉ ရက္ မြန္းလြဲ ၃ နာရီမွစကာျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ဇီးအုပ္ေက်းရြာအုပ္စု မေတာင့္တေက်းရြာမွ ေနအိမ္ ၈၄လံုး၊ ေက်းရြာအနီးရွိ ဇီးအုပ္ကြင္း၊ နတ္တလင္းကြင္းမွ လယ္ေျမဧက တစ္ေထာင္ေက်ာ္ႏွင့္ စာ သင္ေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္း ေရျမဳပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
“ေရတံခါး ေရအကုန္မဖြင့္ဘူး။ ေရတံခါးမွာ ဒိုက္ေတြကပ္ေနတယ္။ ဆည္နဲ႔ ေရပိတ္ထားသလိုျဖစ္ေန တယ္။ ဒီဆည္က ေရေသာက္ရတာလည္း မရွိဘူး။ ဆည္ရဲ႕ သံုးပံုႏွစ္ပံုေလာက္က ေခ်ာင္းတစ္၀က္သာ သာေလာက္ ျဖစ္ေနတယ္”ဟု မေတာင့္တေက်းရြာမွ မငယ္ငယ္ဆန္းက ေျပာသည္။
ေနအိမ္၊ စာသင္ေက်ာင္းႏွင့္ လယ္ေျမမ်ား အျမင့္ေပငါးေပခန္႔အထိ ေရနစ္ျမဳပ္ျခင္းေၾကာင့္ ေအာက္တုိဘာလ ၃၀ ရက္တြင္ ေက်းရြာစာသင္ေက်ာင္းကို ပိတ္ထားရသည္။
လယ္ေျမဧက တစ္ေထာင္ေက်ာ္အနက္ မေတာင့္တေရအရင္းအျမစ္ဆည္၏အေရွ႕ဘက္ရွိ လယ္ဧက ငါးဆယ္ေက်ာ္သည္ ပ်က္စီးဆံုး႐ံႈးႏုိင္သည္ဟု မငယ္ငယ္ဆန္း ကေျပာသည္။
“ပ်က္မွာ ေသခ်ာတယ္။ အခုေန မသိေသးဘူး။ ေတာ္ၾကာႏုန္းေျခာက္ကပ္ၿပီး ပုပ္သြားမွာ”ဟု ၎ကဆို သည္။ ထုိ႔အျပင္ က်န္းမာေရးမေကာင္းသည့္ သူမ၏မိခင္ကို တစ္ျခားရြာသို႔ေခတၱေျပာင္းေရႊ႕ထားရသည္ ဟုဆုိသည္။
ဆည္မွ ေရထြက္ေပါက္အားနည္းေသာေၾကာင့္ ေရႀကီးျခင္းျဖစ္ၿပီး သက္ဆိုင္ရာသို႔ စာတင္ထားေၾကာင္း ဇီးအုပ္ေက်းရြာအုပ္စုအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦး၀င္းႏိုင္က ေျပာသည္။
“လယ္ၾကား ေျမာင္းထပ္တူးေပးဖို႔ တင္ထားတယ္။ ေရထုတ္ႏုိင္ေအာင္ႁပြန္လုပ္ေပးဖို႔ လိုမယ္။ ေရထြက္ ေပါက္က သံုးေပေလာက္ပဲရွိေတာ့ ေရမထြက္ႏိုင္ဘူး”ဟု ၎က ဆိုသည္။
ထုိ႔အျပင္ ေက်းရြာ၌ ေသာက္ေရ၊ သံုးေရမ်ား လိုအပ္ေနသည္ဟုလည္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။
အဆိုပါဆည္ကို ၁၉၉၀ခုႏွစ္ခန္႔က ေဆာက္လုပ္ခဲ့ၿပီး ႏွစ္ႏွစ္တစ္ႀကိမ္ ေရႀကီးမႈျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ကလည္း ေရႀကီးမႈျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး လယ္ဧက ၁၃၀၀ေက်ာ္ ပ်က္စီးခဲ့သည္။
ပဲခူးတိုင္း၊ ျပည္ခ႐ိုင္၊ ျပည္ၿမိဳ႕နယ္ ဇီးအုပ္ေက်းရြာအုပ္စုတြင္ မိုးရြာသြန္းခ်ိန္ “မေတာင့္တ” ေရအရင္းျမစ္ ဆည္မွ ေရထြက္ေပါက္အားနည္းသျဖင့္ မေတာင့္တေက်းရြာမွ ေနအိမ္ ၈၄လံုးႏွင့္ လယ္ဧကတစ္ေထာင္ ေက်ာ္ေရျမဳပ္ခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံရြာသားမ်ားက မဇၩိမကိုေျပာသည္။
ေအာက္တိုဘာလ၂၉ ရက္ မြန္းလြဲ ၃ နာရီမွစကာျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ဇီးအုပ္ေက်းရြာအုပ္စု မေတာင့္တေက်းရြာမွ ေနအိမ္ ၈၄လံုး၊ ေက်းရြာအနီးရွိ ဇီးအုပ္ကြင္း၊ နတ္တလင္းကြင္းမွ လယ္ေျမဧက တစ္ေထာင္ေက်ာ္ႏွင့္ စာ သင္ေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္း ေရျမဳပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
“ေရတံခါး ေရအကုန္မဖြင့္ဘူး။ ေရတံခါးမွာ ဒိုက္ေတြကပ္ေနတယ္။ ဆည္နဲ႔ ေရပိတ္ထားသလိုျဖစ္ေန တယ္။ ဒီဆည္က ေရေသာက္ရတာလည္း မရွိဘူး။ ဆည္ရဲ႕ သံုးပံုႏွစ္ပံုေလာက္က ေခ်ာင္းတစ္၀က္သာ သာေလာက္ ျဖစ္ေနတယ္”ဟု မေတာင့္တေက်းရြာမွ မငယ္ငယ္ဆန္းက ေျပာသည္။
ေနအိမ္၊ စာသင္ေက်ာင္းႏွင့္ လယ္ေျမမ်ား အျမင့္ေပငါးေပခန္႔အထိ ေရနစ္ျမဳပ္ျခင္းေၾကာင့္ ေအာက္တုိဘာလ ၃၀ ရက္တြင္ ေက်းရြာစာသင္ေက်ာင္းကို ပိတ္ထားရသည္။
လယ္ေျမဧက တစ္ေထာင္ေက်ာ္အနက္ မေတာင့္တေရအရင္းအျမစ္ဆည္၏အေရွ႕ဘက္ရွိ လယ္ဧက ငါးဆယ္ေက်ာ္သည္ ပ်က္စီးဆံုး႐ံႈးႏုိင္သည္ဟု မငယ္ငယ္ဆန္း ကေျပာသည္။
“ပ်က္မွာ ေသခ်ာတယ္။ အခုေန မသိေသးဘူး။ ေတာ္ၾကာႏုန္းေျခာက္ကပ္ၿပီး ပုပ္သြားမွာ”ဟု ၎ကဆို သည္။ ထုိ႔အျပင္ က်န္းမာေရးမေကာင္းသည့္ သူမ၏မိခင္ကို တစ္ျခားရြာသို႔ေခတၱေျပာင္းေရႊ႕ထားရသည္ ဟုဆုိသည္။
ဆည္မွ ေရထြက္ေပါက္အားနည္းေသာေၾကာင့္ ေရႀကီးျခင္းျဖစ္ၿပီး သက္ဆိုင္ရာသို႔ စာတင္ထားေၾကာင္း ဇီးအုပ္ေက်းရြာအုပ္စုအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦး၀င္းႏိုင္က ေျပာသည္။
“လယ္ၾကား ေျမာင္းထပ္တူးေပးဖို႔ တင္ထားတယ္။ ေရထုတ္ႏုိင္ေအာင္ႁပြန္လုပ္ေပးဖို႔ လိုမယ္။ ေရထြက္ ေပါက္က သံုးေပေလာက္ပဲရွိေတာ့ ေရမထြက္ႏိုင္ဘူး”ဟု ၎က ဆိုသည္။
ထုိ႔အျပင္ ေက်းရြာ၌ ေသာက္ေရ၊ သံုးေရမ်ား လိုအပ္ေနသည္ဟုလည္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။
အဆိုပါဆည္ကို ၁၉၉၀ခုႏွစ္ခန္႔က ေဆာက္လုပ္ခဲ့ၿပီး ႏွစ္ႏွစ္တစ္ႀကိမ္ ေရႀကီးမႈျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ကလည္း ေရႀကီးမႈျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး လယ္ဧက ၁၃၀၀ေက်ာ္ ပ်က္စီးခဲ့သည္။
ဘဂၤလာ လူေမွာင္ခို စက္ေလွမွ ဖမ္းမိသူ ၃၆ ဦး ရွိျပီ
နိရဥၥရာ
ရခုိုင္ျပည္နယ္ ရသေ့တာင္ျမိဳ႕နယ္သို႕ ၀င္ေရာက္ ဆိုက္ကပ္လာေသာ လူေမွာင္ခို စက္ေလွမွ ထြက္ေျပး ပုန္းေရွာင္ေနသူမ်ားကို နယ္ေျမခံ လံုျခံဳေရး တပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားမွ လိုက္လံ ရွာေဖြ ဖမ္းဆီးေနရာ ယမန္ေန႕ (ေအာက္တိုဘာလ ၂၉) ရက္ေန႕ထိ ဖမ္းဆီးမိသူ အေရအတြက္မွာ ၃၆ ဦး ရွိသြားျပီ ျဖစ္ေၾကာင္း သတင္း ရရွိသည္။
၎ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေနသူမ်ားကို ရေသ့ေတာင္ႏွင့္ ေမာင္ေတာျမိဳ႕နယ္ အတြင္း နယ္ေျမခံ စစ္တပ္ တပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားႏွင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားက လိုက္လံ ရွာေဖြ ဖမ္းဆီးေနေၾကာင္း ေမာင္ေတာ ခရိုင္ရဲမွဴးၾကီး ဦးေရႊသန္းက ေျပာၾကားသည္။
“ သူတို႕ ထြက္ေျပးသြားႏိုင္တယ္လို႕ ယူဆတဲ့ ေနရာေတြကို ရဲနဲ႕ နယ္ေျမခံ တပ္ဖြဲ႕ေတြက လိုက္လံ ရွာေဖြ ဖမ္းဆီးမူေတြ ျပဳလုပ္ေနပါတယ္။ မေန႕က ညေနပိုင္းထိ ဖမ္းဆီးမိသူ အေရအတြက္က ၃၆ ဦး ရွိသြားပါျပီ” ဟု ယင္းက ဆိုသည္။ လြန္ခဲ့ေသာ တနဂၤေႏြေန႕က လူေပါင္း ၁၈၀ ခန္႕ကို တင္ေဆာင္ျပီး မေလးရွားႏိုင္ငံသို႕ တရားမ၀င္ ထြက္ခြာလာေသာ ေမာ္ေတာ္ဘုတ္ တစ္စီးသည္ ဘဂၤလာေဒခ်္႕မွ အထြက္တြင္ ရာသီ ဥတုဆိုးရြားျပီး ေမာ္ေတာ္ဘုတ္ ၀မ္းဗိုက္ထဲ ေရမ်ား ၀င္လာသျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနာက္ဘက္ နယ္စပ္ ရေသ့ေတာင္ျမိဳ႕နယ္ ခ်ိန္ခါလီ ေက်းရြာ ပင္လယ္ျပင္ ကမ္းစပ္သို႕ အတင္းထိုးတင္ခဲ့ရသည္ဟု သိရသည္။
ထိုသို႕ ၀င္ေရာက္ ဆိုက္ကပ္လာသည္ကို ခ်ိန္ခါလီ ေက်းရြာရွိ နယ္ေျမခံ စစ္တပ္က သတင္းရသြားျပီး လိုက္လံ ဖမ္းဆီးရာ ပထမေန႕တြင္ လူေပါင္း ၁၈ ဦးကို ဖမ္းမိခဲ့သည္။ က်န္သူမ်ားမွာ အနီးရွိ ေမယူေတာင္ထဲသုိ႕ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္သြားခဲ့ၾကသည္ဟု ဆိုသည္။
“ ကၽြန္ေတာ္တို႕ တပ္ဖြဲ႕ေတြက လိုက္ရွာေနပါတယ္။ ေမာင္ေတာျမိဳ႕နယ္ အတြင္းမွာေရာ၊ ရေသ့ေတာင္ျမိဳ႕နယ္ အတြင္းမွာေရာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေမယူေတာင္က ေတာနက္ျပီး ေမာင္ေတာ၊ ဘူးသီးေတာင္ထိ သြားလာလို႕ ရတယ္ဆိုေတာ့ ရွာေဖြ ဖမ္းဆီးရတာမွာ အခက္အခဲေတြ ရွိေနပါတယ္။ ပီးရင္ သူတို႕က လမ္းလည္း ကၽြမ္းပံုရပါတယ္” ဟု ရေသ့ေတာင္ရဲစခန္းမွ တာ၀န္က် ရဲအရာရွိ တစ္ဦးက ေျပာသည္။
ယခု မေလးရွားသို႕ လူေမွာင္ခိုတင္ပို႕သည့္ စက္ေလွတြင္ ပါလာသူမ်ား ဘဂၤလာေဒခ်္႕ႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေမာင္ေတာျမိဳ႕နယ္မွ ဘဂၤလီလူမ်ိဳးမ်ား ျဖစ္ၾကေၾကာင္း၊ ထိုအထဲတြင္ အမ်ိဳးသမီးလည္း (၅) ဦးပါ၀င္သည္ဟု သတင္းရရွိေၾကာင္း ၎ရဲအရာရွိက ေျပာဆိုသည္။
ရေသ့ေတာင္ျမိဳ႕နယ္ အတြင္းမွ ဖမ္းဆီးရမိသူမ်ားကိုလည္း ယခုအခါ ေမာင္ေတာ ရဲစခန္းသို႕ လႊဲေျပာင္း ေပးလိုက္ျပီ ျဖစ္ေၾကာင္း ၎ရဲအရာရွိက ဆက္လက္ ေျပာဆိုသည္။ ယခုအခါ ဖမ္းဆီးမိသူ ၃၆ ဦးကို ေမာင္ေတာရဲစခန္းတြင္ ထိန္းသိမ္းထားျပီး စစ္ေဆးေမးျမန္းမူမ်ား စတင္ျပဳလုပ္ေနျပီ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ရခုိုင္ျပည္နယ္ ရသေ့တာင္ျမိဳ႕နယ္သို႕ ၀င္ေရာက္ ဆိုက္ကပ္လာေသာ လူေမွာင္ခို စက္ေလွမွ ထြက္ေျပး ပုန္းေရွာင္ေနသူမ်ားကို နယ္ေျမခံ လံုျခံဳေရး တပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားမွ လိုက္လံ ရွာေဖြ ဖမ္းဆီးေနရာ ယမန္ေန႕ (ေအာက္တိုဘာလ ၂၉) ရက္ေန႕ထိ ဖမ္းဆီးမိသူ အေရအတြက္မွာ ၃၆ ဦး ရွိသြားျပီ ျဖစ္ေၾကာင္း သတင္း ရရွိသည္။
၎ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေနသူမ်ားကို ရေသ့ေတာင္ႏွင့္ ေမာင္ေတာျမိဳ႕နယ္ အတြင္း နယ္ေျမခံ စစ္တပ္ တပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားႏွင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားက လိုက္လံ ရွာေဖြ ဖမ္းဆီးေနေၾကာင္း ေမာင္ေတာ ခရိုင္ရဲမွဴးၾကီး ဦးေရႊသန္းက ေျပာၾကားသည္။
“ သူတို႕ ထြက္ေျပးသြားႏိုင္တယ္လို႕ ယူဆတဲ့ ေနရာေတြကို ရဲနဲ႕ နယ္ေျမခံ တပ္ဖြဲ႕ေတြက လိုက္လံ ရွာေဖြ ဖမ္းဆီးမူေတြ ျပဳလုပ္ေနပါတယ္။ မေန႕က ညေနပိုင္းထိ ဖမ္းဆီးမိသူ အေရအတြက္က ၃၆ ဦး ရွိသြားပါျပီ” ဟု ယင္းက ဆိုသည္။ လြန္ခဲ့ေသာ တနဂၤေႏြေန႕က လူေပါင္း ၁၈၀ ခန္႕ကို တင္ေဆာင္ျပီး မေလးရွားႏိုင္ငံသို႕ တရားမ၀င္ ထြက္ခြာလာေသာ ေမာ္ေတာ္ဘုတ္ တစ္စီးသည္ ဘဂၤလာေဒခ်္႕မွ အထြက္တြင္ ရာသီ ဥတုဆိုးရြားျပီး ေမာ္ေတာ္ဘုတ္ ၀မ္းဗိုက္ထဲ ေရမ်ား ၀င္လာသျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနာက္ဘက္ နယ္စပ္ ရေသ့ေတာင္ျမိဳ႕နယ္ ခ်ိန္ခါလီ ေက်းရြာ ပင္လယ္ျပင္ ကမ္းစပ္သို႕ အတင္းထိုးတင္ခဲ့ရသည္ဟု သိရသည္။
ထိုသို႕ ၀င္ေရာက္ ဆိုက္ကပ္လာသည္ကို ခ်ိန္ခါလီ ေက်းရြာရွိ နယ္ေျမခံ စစ္တပ္က သတင္းရသြားျပီး လိုက္လံ ဖမ္းဆီးရာ ပထမေန႕တြင္ လူေပါင္း ၁၈ ဦးကို ဖမ္းမိခဲ့သည္။ က်န္သူမ်ားမွာ အနီးရွိ ေမယူေတာင္ထဲသုိ႕ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္သြားခဲ့ၾကသည္ဟု ဆိုသည္။
“ ကၽြန္ေတာ္တို႕ တပ္ဖြဲ႕ေတြက လိုက္ရွာေနပါတယ္။ ေမာင္ေတာျမိဳ႕နယ္ အတြင္းမွာေရာ၊ ရေသ့ေတာင္ျမိဳ႕နယ္ အတြင္းမွာေရာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေမယူေတာင္က ေတာနက္ျပီး ေမာင္ေတာ၊ ဘူးသီးေတာင္ထိ သြားလာလို႕ ရတယ္ဆိုေတာ့ ရွာေဖြ ဖမ္းဆီးရတာမွာ အခက္အခဲေတြ ရွိေနပါတယ္။ ပီးရင္ သူတို႕က လမ္းလည္း ကၽြမ္းပံုရပါတယ္” ဟု ရေသ့ေတာင္ရဲစခန္းမွ တာ၀န္က် ရဲအရာရွိ တစ္ဦးက ေျပာသည္။
ယခု မေလးရွားသို႕ လူေမွာင္ခိုတင္ပို႕သည့္ စက္ေလွတြင္ ပါလာသူမ်ား ဘဂၤလာေဒခ်္႕ႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေမာင္ေတာျမိဳ႕နယ္မွ ဘဂၤလီလူမ်ိဳးမ်ား ျဖစ္ၾကေၾကာင္း၊ ထိုအထဲတြင္ အမ်ိဳးသမီးလည္း (၅) ဦးပါ၀င္သည္ဟု သတင္းရရွိေၾကာင္း ၎ရဲအရာရွိက ေျပာဆိုသည္။
ရေသ့ေတာင္ျမိဳ႕နယ္ အတြင္းမွ ဖမ္းဆီးရမိသူမ်ားကိုလည္း ယခုအခါ ေမာင္ေတာ ရဲစခန္းသို႕ လႊဲေျပာင္း ေပးလိုက္ျပီ ျဖစ္ေၾကာင္း ၎ရဲအရာရွိက ဆက္လက္ ေျပာဆိုသည္။ ယခုအခါ ဖမ္းဆီးမိသူ ၃၆ ဦးကို ေမာင္ေတာရဲစခန္းတြင္ ထိန္းသိမ္းထားျပီး စစ္ေဆးေမးျမန္းမူမ်ား စတင္ျပဳလုပ္ေနျပီ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
၀ုိင္းထားဆဲ အစုိးရတပ္မ်ားလႈပ္ရွားမႈကို KIA ခ်ဳံခိုတိုက္ခိုက္
KNG
ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဖြဲ႔ KIA တပ္မဟာ (၃) တပ္ရင္း (၁၂) ေဒသသုိ႔ အစိုးရစစ္တပ္ စကခ -၂၁ ေအာက္ နည္းဗ်ဴဟာ (၃) မွ စစ္အင္အား ၁၀၀ ေက်ာ္ရိကၡာႏွင့္ ျမင္းအေကာင္ ၅၀ ေက်ာ္ျဖင့္ စစ္ကူလာေသာစစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ဆဂနမ္ခြမ္ (Saga Nam Hkum) သြားလမ္း ေအာင္နန္ (Awng Nan) ရြာေဟာင္းလမ္း တေလ်ွာက္တြင္ ယမန္ေန႔တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
“စစ္ကူ အင္အား ၁၀၀ ေက်ာ္နဲ႔ အရင္ပစ္ၾကတာ ၂၈ ရက္ ည ၉ နာရီမိုးခ်ဳပ္သြားတဲ့အထိ ပစ္ၾကတာ ၂၉ ရက္ မနက္ေတာ့ စစ္ကူေတြနဲ႔ စစ္ကူေတြကိုလာၾကိဳတဲ့သူေတြအျပင္းထန္ဆံုး ပစ္ခတ္ၾကတာ။ သူတို႔ဘက္ က အေသအေပ်ာက္ရွိႏိုင္ပါတယ္” ဟု KIA တပ္ရင္း (၁၂) တပ္ရင္းမွဴး ဗိုလ္မွဴး လဘန္ ဂြ်န္းေအာင္ (Major Labang Jawn Awng) KNG ကခ်င္သတင္းဌာန သို႔ေျပာသည္။
ထုိသုိ႔အင္အားတိုးခ်လႈပ္ရွားလာေသာ အစိုးရတပ္စစ္ေၾကာင္းကို KIA တပ္ရင္း (၁၂) ဝုိင္းထားဆဲ ဆဂနမ္ခြမ္သုိ႔မေရာက္ေသးခ်ိန္ လမ္းခုလပ္တြင္ ယမန္ေန႔ညသန္းေခါင္ခ်ိန္က KIA တပ္ရင္း (၁၂) ဖက္မွ ခ်ဳံခို၍ ထပ္မံပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
၎အစိုးရစစ္ေၾကာင္းသည္ နမ္ေကာန္ (Nam Gau)၊ ေအာင္နန္ (Awng Nan)၊ နမ္အက္ (Nam Ak) တြင္ စစ္အင္အား ၂၀၀ ခန္႔ခ်ထားေၾကာင္းသိရသည္။
ေအာက္တိုဘာလ ၂၂ ရက္ေန႔မွစတင္ျဖစ္ပြားေနေသာတိုက္ပြဲမ်ားသည္ ေန႔စဥ္ရက္ဆက္ျဖစ္ပြားေနျခင္းျဖစ္ျပီး ႏွစ္ဖက္တပ္မ်ား လက္နက္ၾကီးလက္နက္ငယ္မ်ားအသုံးျပဳတိုက္ခိုက္မႈတြင္ ႏွစ္ဖက္ ထိခိုက္ေသဆုံးမႈရွိေၾကာင္း KIA တပ္ရင္းမွဴးေျပာသည္။
ထိုသုိ႔ ႏွစ္ဖက္ေဆြးေႏြးမႈတြင္ တိုက္ပြဲမ်ားေလွ်ာ့ခ်သြားရန္ႏွင့္ အမ်ားျပည္သူသုံးလမ္းမမ်ားမွ ေနာက္ဆုတ္ရန္ သေဘာတူညီခဲ့ေသာေၾကာင့္ KIA ဖက္မွ ေနာက္ဆုတ္ထားခဲ့ေသာ္လည္း အစိုးရစစ္တပ္မ်ားလႈပ္ရွားမႈေၾကာင့္ တိုက္ပြဲမ်ားစတင္ျဖစ္ပြားလာျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း KIA ဖက္မွေျပာသည္။
“တိုက္ပြဲေတြျဖစ္ျပီးေတာ့ ဒီေဆြးေႏြးပြဲမွာထိခုိက္မႈေတာ့မရွိဘူး ဒါမဲ့နည္းနည္းေတာ့ ထိေရာက္မႈျဖစ္တာေပါ့ အပစ္မရပ္ထားလို႔ သူတို႔ဘက္က တပ္လႈပ္ရွားမႈေတြလုပ္ခ်ိန္တဖက္နဲ႔တဖက္ေတြ႔ျပီး ပစ္ခတ္ေနတာ ဒီလိုေဆြးေႏြးပြဲမွာ အစိုးရကေနလည္း နည္းနည္းေတာ့ ေရွာင္ရွားသင့္တယ္ စီမံခ်က္ရွိရွိနဲ႔ လုပ္ေနတယ္ လုိ႔ျမင္တယ္” ဟု ျငိမ္းခ်မ္းေရးအက်ိဳးေတာ္ေဆာင္အဖြဲ႔မွ ဦးလမိုင္ဂြမ္ဂ်ာ KNG ကခ်င္သတင္းဌာန သို႔ ေျပာသည္။
ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ KIO ဗဟိုဌာနခ်ဳပ္လုိင္ဇာျမိဳ႕တြင္ တႏိုင္ငံလံုးအတိုင္းအတာ အပစ္ရပ္ေရး အၾကိဳေဆြးေႏြးပြဲအတြက္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ ထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္ အသီးသီး ညီလာခံသုိ႔ ေရာက္ရွိေနစဥ္ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဖြဲ႔ (KIA) တပ္မဟာ (၃) နယ္ေျမတြင္ အစိုးရတပ္ႏွင့္ ေန႔စဥ္တင္းမာမႈတိုက္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြားေနဆဲျဖစ္သည္။
ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဖြဲ႔ KIA တပ္မဟာ (၃) တပ္ရင္း (၁၂) ေဒသသုိ႔ အစိုးရစစ္တပ္ စကခ -၂၁ ေအာက္ နည္းဗ်ဴဟာ (၃) မွ စစ္အင္အား ၁၀၀ ေက်ာ္ရိကၡာႏွင့္ ျမင္းအေကာင္ ၅၀ ေက်ာ္ျဖင့္ စစ္ကူလာေသာစစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ဆဂနမ္ခြမ္ (Saga Nam Hkum) သြားလမ္း ေအာင္နန္ (Awng Nan) ရြာေဟာင္းလမ္း တေလ်ွာက္တြင္ ယမန္ေန႔တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
“စစ္ကူ အင္အား ၁၀၀ ေက်ာ္နဲ႔ အရင္ပစ္ၾကတာ ၂၈ ရက္ ည ၉ နာရီမိုးခ်ဳပ္သြားတဲ့အထိ ပစ္ၾကတာ ၂၉ ရက္ မနက္ေတာ့ စစ္ကူေတြနဲ႔ စစ္ကူေတြကိုလာၾကိဳတဲ့သူေတြအျပင္းထန္ဆံုး ပစ္ခတ္ၾကတာ။ သူတို႔ဘက္ က အေသအေပ်ာက္ရွိႏိုင္ပါတယ္” ဟု KIA တပ္ရင္း (၁၂) တပ္ရင္းမွဴး ဗိုလ္မွဴး လဘန္ ဂြ်န္းေအာင္ (Major Labang Jawn Awng) KNG ကခ်င္သတင္းဌာန သို႔ေျပာသည္။
ထုိသုိ႔အင္အားတိုးခ်လႈပ္ရွားလာေသာ အစိုးရတပ္စစ္ေၾကာင္းကို KIA တပ္ရင္း (၁၂) ဝုိင္းထားဆဲ ဆဂနမ္ခြမ္သုိ႔မေရာက္ေသးခ်ိန္ လမ္းခုလပ္တြင္ ယမန္ေန႔ညသန္းေခါင္ခ်ိန္က KIA တပ္ရင္း (၁၂) ဖက္မွ ခ်ဳံခို၍ ထပ္မံပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
၎အစိုးရစစ္ေၾကာင္းသည္ နမ္ေကာန္ (Nam Gau)၊ ေအာင္နန္ (Awng Nan)၊ နမ္အက္ (Nam Ak) တြင္ စစ္အင္အား ၂၀၀ ခန္႔ခ်ထားေၾကာင္းသိရသည္။
ေအာက္တိုဘာလ ၂၂ ရက္ေန႔မွစတင္ျဖစ္ပြားေနေသာတိုက္ပြဲမ်ားသည္ ေန႔စဥ္ရက္ဆက္ျဖစ္ပြားေနျခင္းျဖစ္ျပီး ႏွစ္ဖက္တပ္မ်ား လက္နက္ၾကီးလက္နက္ငယ္မ်ားအသုံးျပဳတိုက္ခိုက္မႈတြင္ ႏွစ္ဖက္ ထိခိုက္ေသဆုံးမႈရွိေၾကာင္း KIA တပ္ရင္းမွဴးေျပာသည္။
ထိုသုိ႔ ႏွစ္ဖက္ေဆြးေႏြးမႈတြင္ တိုက္ပြဲမ်ားေလွ်ာ့ခ်သြားရန္ႏွင့္ အမ်ားျပည္သူသုံးလမ္းမမ်ားမွ ေနာက္ဆုတ္ရန္ သေဘာတူညီခဲ့ေသာေၾကာင့္ KIA ဖက္မွ ေနာက္ဆုတ္ထားခဲ့ေသာ္လည္း အစိုးရစစ္တပ္မ်ားလႈပ္ရွားမႈေၾကာင့္ တိုက္ပြဲမ်ားစတင္ျဖစ္ပြားလာျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း KIA ဖက္မွေျပာသည္။
“တိုက္ပြဲေတြျဖစ္ျပီးေတာ့ ဒီေဆြးေႏြးပြဲမွာထိခုိက္မႈေတာ့မရွိဘူး ဒါမဲ့နည္းနည္းေတာ့ ထိေရာက္မႈျဖစ္တာေပါ့ အပစ္မရပ္ထားလို႔ သူတို႔ဘက္က တပ္လႈပ္ရွားမႈေတြလုပ္ခ်ိန္တဖက္နဲ႔တဖက္ေတြ႔ျပီး ပစ္ခတ္ေနတာ ဒီလိုေဆြးေႏြးပြဲမွာ အစိုးရကေနလည္း နည္းနည္းေတာ့ ေရွာင္ရွားသင့္တယ္ စီမံခ်က္ရွိရွိနဲ႔ လုပ္ေနတယ္ လုိ႔ျမင္တယ္” ဟု ျငိမ္းခ်မ္းေရးအက်ိဳးေတာ္ေဆာင္အဖြဲ႔မွ ဦးလမိုင္ဂြမ္ဂ်ာ KNG ကခ်င္သတင္းဌာန သို႔ ေျပာသည္။
ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ KIO ဗဟိုဌာနခ်ဳပ္လုိင္ဇာျမိဳ႕တြင္ တႏိုင္ငံလံုးအတိုင္းအတာ အပစ္ရပ္ေရး အၾကိဳေဆြးေႏြးပြဲအတြက္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ ထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္ အသီးသီး ညီလာခံသုိ႔ ေရာက္ရွိေနစဥ္ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဖြဲ႔ (KIA) တပ္မဟာ (၃) နယ္ေျမတြင္ အစိုးရတပ္ႏွင့္ ေန႔စဥ္တင္းမာမႈတိုက္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြားေနဆဲျဖစ္သည္။
လႊတ္ေတာ္ကဆိုင္းငံ့ေသာ္လည္း ဓာတ္ေငြ႕သံုး လွ်ပ္စစ္ ဓါတ္အားေပး စက္ရံု ရခိုင္တြင္ တည္ေဆာက္မည္
နိရဥၥရာ
မြန္ျပည္နယ္ ေမာ္လျမိဳင္ျမိဳ႕မွ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႕သို႕ ေျပာင္းေရႊ႕ တည္ေဆာက္မည့္ အစိုးရ၏ သဘာ၀ ဓာတ္ေငြ႕သံုး လွ်ပ္စစ္ ဓာတ္အားေပး စက္ရံု အစီအစဥ္အား လႊတ္ေတာ္တြင္ ကန္႕ကြက္မူေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ နာယက သူရ ဦးေရႊမန္းမွ ဆိုင္းငံ့ေသာ္လည္း ယခုႏွစ္ အကုန္တြင္ လွ်ပ္စစ္ ဓာတ္အားေပး စက္ရံုတစ္ခုကို ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႕တြင္ တည္ေဆာက္ သြားမည္ဟု သတင္း ရရွိသည္။ -
ေအာက္တိုဘာလ ၂၅ ရက္ေန႕က ျပဳလုပ္ေသာ လွ်ပ္စစ္၀န္ၾကီး ဦးခင္ေမာင္စုိးႏွင့္ စြမ္းအင္၀န္ၾကီး ဦးဇင္ေယာ္ေအာင္တို႕၏ ေက်ာက္ျဖဴ ခရီးစဥ္တြင္ ထိုသုိ႕ ထုတ္ေဖၚေျပာဆိုခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။
“ ၀န္ၾကီးေတြက ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႕မိ ျမိဳ႕ဖေတြ၊ လူမူ အေထာက္အကူအျပဳအဖြဲ႕က တာ၀န္ရွိသူေတြကို ေလဆိပ္ ဧည့္ရိပ္သာမွာ ေခၚယူေတြ႕ဆံု စဥ္မွာ ေျပာသြားတာပါ။ ၀န္ၾကီးက လႊတ္ေတာ္ကေန လွ်ပ္စစ္ ဓာတ္အားေပး စက္ရံု ရခိုင္ကို ေရႊ႕မယ့္ ကိစၥကို ဆိုင္းငံ့ထားေပမယ့္ ရခိုင္လူထု အေနနဲ႕ စုိးရိမ္ အားမငယ္ဖို႕နဲ႕ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတက ဆံုးျဖတ္ျပီးသား ျဖစ္တဲ့ အတြက္ မီဂါ၀ပ္ ၅၀ ေပးႏိုင္တဲ့ သဘာ၀ ဓါတ္ေငြ႕သံုး စက္ရံုကို မျဖစ္မေန အေကာင္အထည္ေဖၚ တည္ေဆာက္သြားမယ္လို႕ ေျပာဆိုသြားပါတယ္” ဟု ေက်ာက္ျဖဴ ေဒသခံ ဦးသႏၱာေမာင္က ေျပာသည္။
ယခု ေက်ာက္ျဖဴတြင္ တည္ေဆာက္မည့္ သဘာ၀ ဓာတ္ေငြ႕သံုး လွ်ပ္စစ္ ဓာတ္အားေပး စက္ရံုမွာ မြန္ျပည္နယ္မွ ေျပာင္းေရႊ႕ တည္ေဆာက္မည့္ စက္ရံုလား၊ (သို႕မဟုတ္) အသစ္တည္ေဆာက္မည့္ စီမံကိန္းလား ဆိုသည္ကိုမူ ၀န္ၾကီးမ်ားက သဲသဲကြဲကြဲ ရွင္းလင္း ေျပာၾကားသြားျခင္း မရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ေက်ာက္ျဖဴ လူမူကြန္ယက္မွ တာာ၀န္ရွိသူ တစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးလွျမင့္ေက်ာ္က အဆိုပါ လွ်ပ္စစ္ ဓာတ္အားေပး စက္ရံုကို ယခုႏွစ္ကုန္ပိုင္း ဒီဇဘၤာလတြင္ စတင္တည္ေဆာက္သြားမည္ဟု ၀န္ၾကီးမ်ားက ေျပာဆိုေၾကာင္း ေျပာၾကားသည္။
စက္ရံု တည္ေဆာက္မည့္ ေျမေနရာကို ေက်ာက္ျဖဴအနီးရွိ ဂံုးရွိန္ ေက်းရြာႏွင့္ ကံ့ေကာ္ေတာ ဘုရားအၾကား ေျမ (၅၄) ဧက သတ္မွတ္ထားေၾကာင္း ဦးသႏၱာေမာင္က ဆက္ဆိုသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္မွ ထြက္ေသာ သဘာ၀ ဓါတ္ေငြ႕ကို တရုတ္ျပည္သို႕ တင္ပို႕ေရာင္းခ်ျခင္းျဖင့္ အစိုးရ အေနျဖင့္ ႏွစ္စဥ္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ဘီလီယံႏွင့္ ခ်ီေသာ ၀င္ေငြမ်ား ရရွိေနေသာ္လည္း ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ လွ်ပ္စစ္မီး မရရွိျခင္း၊ ရရွိသည့္ လွ်ပ္စစ္မီးမွာ ဒီဇယ္သံုး အင္ဂ်င္မ်ားမွ ထုတ္လုပ္သျဖင့္ မီတာခ တယူနစ္ကို ၅၀၀ က်ပ္ထိ ေပးေဆာင္ေနရျခင္းတို႕ေၾကာင္း ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပမွ ေ၀ဖန္မူမ်ား တိုးပြားလာေနရာ လက္ရွိ အစိုးရမွ မြန္ျပည္နယ္ ေမာ္လျမိဳင္ျမိဳ႕တြင္ တည္ေဆာက္ရန္ စီစဥ္ေနေသာ ဓာတ္ေငြ႕သံုး စက္ရံုကို ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ျဖဴ ျမိဳ႕တြင္ ေျပာင္းေရႊ႕တည္ေဆာက္ရန္ ပါလီမန္တြင္ တင္ျပခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
သို႕ေသာ္လည္း မြန္ျပည္နယ္ မွ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ တစ္ဦး ျဖစ္သူ ေဒါက္တာ ဗညားေအာင္မိုးက ကန္႔ကြက္ ခဲ့သျဖင့္ အဆိုပါ အစီအစဥ္ကို ေအာက္တိုဘာ ၂၄ ရက္ေန႕တြင္ ျပဳလုပ္ေသာ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္တြင္ ယင္း၏ နာယက သူရ ေရႊမန္းမွ ဆိုင္းငံ့ ထားလိုက္သည္ဟု သိရသည္။
ျမန္မာ အစိုးရမွ ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္ ေခတ္မီွ လွ်ပ္ဓါတ္အား ေပးစက္ရံု အမ်ားအျပားကို ႏိုင္ငံအတြင္း တည္ေဆာက္ရန္ စီစဥ္ေနရာ ကနဦး အစီအစဥ္မ်ားထဲတြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြက္ စက္ရံုတစ္ရံုမွ မပါ၀င္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ျမန္မာ အစိုးရသည္ ကမၻာဘဏ္ အကူအညီျဖင့္ မြန္ျပည္နယ္ သထံုျမိဳ႕တြင္ ၁၀၆ မီဂါ၀ပ္ ထုတ္လုပ္ႏိုင္မည့္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၁၄၀ သန္း တန္ ေခတ္မီ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အား ေပးစက္ရံု တစ္ခု တည္ေဆာက္ရန္ စီစဥ္ေနျပီး ၎စီမံကိန္းအတြက္ ျမန္မာ အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူမ်ားသည္ ကမၻာ့ဘဏ္ တာ၀န္ရွိသူမ်ားႏွင့္ ယခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၁၂ ရက္ေန႕ သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
အလားတူ မြန္ျပည္နယ္မွ ေမာ္လျမိဳင္ျမိဳ႕တြင္ EXIM Bank of China ၏ ေခ်းေငြမွ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၅၇ ဒသမ ၁ သန္းႏွင့္ညီမွ်ေသာ ယြမ္ေငြျဖင့္ ေမာ္လၿမိဳင္တြင္ ၅၀ မီဂၢါ၀ပ္ သဘာ၀ ဓာတ္ေငြ႔သုံး လွ်ပ္စစ္ ဓာတ္အားေပး စက္႐ုံတည္ေဆာက္ရန္ စီစဥ္ထားသည္။ ၎စက္ရံုအား ေနာက္ပိုင္းတြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႕သို႕ ေျပာင္းေရႊ႕ရန္ လႊတ္ေတာ္သုိ႕ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတက သ၀ဏ္လႊာေပးပို႕ရာ ကန္႕ကြက္မူမ်ား ေပၚေပါက္ခဲ့သျဖင့္ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠဌက ဆိုင္းငံ့ခဲ့သည္။
၎ျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အလယ္ပိုင္းမွ ေက်ာက္ဆည္ႏွင့္ ျမင္းျခံျမိဳ႕တို႕တြင္လည္း ရခိုင္မွ ထြက္ေသာ သဘာ၀ ဓါတ္ေငြ႕ကို အသံုးျပဳျပီး လွ်ပ္စစ္ ဓါတ္အားေပး စက္ရံုမ်ား တည္ေဆာက္သြားမည္ဟု တရား၀င္ ေက်ညာ ထားသည္။ ၎စီမံကိန္း (၂) ခုအတြက္ ျမန္မာ့ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားလုပ္ငန္း၊ စြမ္းအင္ ၀န္ၾကီးဌာနမွ ျပည္တြင္း/ ျပည္ပ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမူမ်ားအား ဖိတ္ေခၚထားသည္။
ေက်ာက္ဆည္ေဒသတြင္ ဓာတ္အား ထုတ္လုပ္ျဖန္႕ျဖဴးေပးရန္ Gas Engine Generator ဌားရမ္းရန္ စီစဥ္ေနျပီး ျမင္းျခံေဒသတြင္ ရခိုင္က ထြက္ေသာ သဘာ၀ ဓါတ္ေငြ႕ျဖင့္ Combined Cycle Power Plant ( CCPP) တည္ေဆာက္ျပီး Independent Power Producer (IPP) စနစ္ျဖင့္ ဓာတ္အား ထုတ္လုပ္ေပးမည္ဟု သိရသည္။
ယင္းအျပင္ အိႏၵိယ တာတာ စြမ္းအင္ကုမၸဏီ အကူအညီျဖင့္ ဧရာ၀တီတိုင္း ငရုတ္ေကာင္း ေက်းရြာတြင္လည္း ေက်ာက္မီးေသြးသံုး ဓါတ္အားေပးစက္ရံုတစ္ရံု တည္ေဆာက္ရန္ စီစဥ္ေနေၾကာင္း သိရသည္။ ၎စက္ရံု တည္ေဆာက္ရန္ အတြက္ ၎အိႏၵိယ ကုမၸဏီမွ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ နားလည္မႈ စာခၽြန္လႊာ လက္မွတ္ ေရးထိုးထားျပီး ျဖစ္ေၾကာင္း၊ လိုအပ္ေသာ ကြင္းဆင္းေလ့လာမႈမ်ား စတင္ေဆာင္ရြက္ေနၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ယင္းျပင္ ဂ်ပန္မွ မွာယူ တင္သြင္းေသာ ဓါတ္ေငြ႕သံုး တာဘိုုင္ဒါ စက္ၾကီးမ်ားကိုလည္း ရန္ကုန္၊ မႏၱေလး အပါအ၀င္ ျမိဳ႕ၾကီးအေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ တည္ေဆာက္ထားျပီ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
သဘာ၀ ဓါတ္ေငြ႕ အလွ်ံအပယ္ ထြက္ရွိျပီး မီတာခ တယူနစ္ကို က်ပ္ ၅၀၀ ထိ ေပးေနရေသာ၊ လွ်ပ္စစ္မီး မရ၍ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္မူ ေနာက္က်ဆံုး ျဖစ္ေနရေသာ ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြက္မူ စက္ရံု တစ္ရံုမွ တည္ေဆာက္ရန္ ကနဦး အစီအစဥ္ထဲတြင္ မပါ၀င္ခဲ့ေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ အစုိးရမွ ရခိုင္အတြက္ လွ်ပ္စစ္ ဓာတ္အားေပး စက္ရံုမ်ား တည္ေဆာက္ေပးရန္ စီစဥ္လာေၾကာင္း ေျမပံုျမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေဖသန္းက နိရဥၥရာႏွင့္ ေမးျမန္းခန္း တစ္ခုတြင္ ေျပာဆိုသည္။
“ လက္ရွိ အစိုးရက ၂၀၁၄-၂၀၁၅ မွာ ရခိုင္တျပည္နယ္လံုး လွ်ပ္စစ္မီး ရရွိေစရမယ္လို႕ အာမခံထားပါတယ္။ က်ေနာ္တိ္ု႕က ဒီ ရခိုင္မွာ လွ်ပ္စစ္မီး ရရွိေရးကို အၾကိမ္ၾကိမ္ တင္ျပ ေတာင္းဆိုထားတာေၾကာင့္ အစိုးရဘက္ကလည္း ခုလို ကတိက၀တ္ေတြကို ေပးလာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္ကေတာ့ သူတို႕ တကယ္ လုပ္ေပးမယ္လို႕ ယံုၾကည္ထားပါတယ္။ လက္ေတြ႕ လုပ္ေပးမလား၊ မလုပ္ေပးဘူးလားဆိုတာကိုေတာ့ သတိထား ေစာင့္ၾကည့္ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ၎က ေျပာသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္၏ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရး အတြက္ အဓိက အခရာ အက်ဆံုးမွာ ေစ်းေစ်းေပါေပါျဖင့္ လွ်ပ္စစ္မီး အလံုအေလာက္ ရရွိ္ေရး ျဖစ္သျဖင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္၏ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရးကို အစိုးရ အေနျဖင့္ အမွန္တကယ္ လုိလားပါက သဘာ၀ ဓာတ္ေငြ႕သံုး လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားေပး စက္ရံုမ်ားကို ရခိုင္ေျမေပၚတြင္ အျမန္ဆံုး တည္ေဆာက္ေပးရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ရခိုင္ျပည္နယ္သူ ျပည္နယ္သားမ်ားက ေျပာဆိုလွ်က္ ရွိေၾကာင္း သတင္း ရရွိသည္။
မြန္ျပည္နယ္ ေမာ္လျမိဳင္ျမိဳ႕မွ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႕သို႕ ေျပာင္းေရႊ႕ တည္ေဆာက္မည့္ အစိုးရ၏ သဘာ၀ ဓာတ္ေငြ႕သံုး လွ်ပ္စစ္ ဓာတ္အားေပး စက္ရံု အစီအစဥ္အား လႊတ္ေတာ္တြင္ ကန္႕ကြက္မူေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ နာယက သူရ ဦးေရႊမန္းမွ ဆိုင္းငံ့ေသာ္လည္း ယခုႏွစ္ အကုန္တြင္ လွ်ပ္စစ္ ဓာတ္အားေပး စက္ရံုတစ္ခုကို ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႕တြင္ တည္ေဆာက္ သြားမည္ဟု သတင္း ရရွိသည္။ -
ေအာက္တိုဘာလ ၂၅ ရက္ေန႕က ျပဳလုပ္ေသာ လွ်ပ္စစ္၀န္ၾကီး ဦးခင္ေမာင္စုိးႏွင့္ စြမ္းအင္၀န္ၾကီး ဦးဇင္ေယာ္ေအာင္တို႕၏ ေက်ာက္ျဖဴ ခရီးစဥ္တြင္ ထိုသုိ႕ ထုတ္ေဖၚေျပာဆိုခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။
“ ၀န္ၾကီးေတြက ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႕မိ ျမိဳ႕ဖေတြ၊ လူမူ အေထာက္အကူအျပဳအဖြဲ႕က တာ၀န္ရွိသူေတြကို ေလဆိပ္ ဧည့္ရိပ္သာမွာ ေခၚယူေတြ႕ဆံု စဥ္မွာ ေျပာသြားတာပါ။ ၀န္ၾကီးက လႊတ္ေတာ္ကေန လွ်ပ္စစ္ ဓာတ္အားေပး စက္ရံု ရခိုင္ကို ေရႊ႕မယ့္ ကိစၥကို ဆိုင္းငံ့ထားေပမယ့္ ရခိုင္လူထု အေနနဲ႕ စုိးရိမ္ အားမငယ္ဖို႕နဲ႕ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတက ဆံုးျဖတ္ျပီးသား ျဖစ္တဲ့ အတြက္ မီဂါ၀ပ္ ၅၀ ေပးႏိုင္တဲ့ သဘာ၀ ဓါတ္ေငြ႕သံုး စက္ရံုကို မျဖစ္မေန အေကာင္အထည္ေဖၚ တည္ေဆာက္သြားမယ္လို႕ ေျပာဆိုသြားပါတယ္” ဟု ေက်ာက္ျဖဴ ေဒသခံ ဦးသႏၱာေမာင္က ေျပာသည္။
ယခု ေက်ာက္ျဖဴတြင္ တည္ေဆာက္မည့္ သဘာ၀ ဓာတ္ေငြ႕သံုး လွ်ပ္စစ္ ဓာတ္အားေပး စက္ရံုမွာ မြန္ျပည္နယ္မွ ေျပာင္းေရႊ႕ တည္ေဆာက္မည့္ စက္ရံုလား၊ (သို႕မဟုတ္) အသစ္တည္ေဆာက္မည့္ စီမံကိန္းလား ဆိုသည္ကိုမူ ၀န္ၾကီးမ်ားက သဲသဲကြဲကြဲ ရွင္းလင္း ေျပာၾကားသြားျခင္း မရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ေက်ာက္ျဖဴ လူမူကြန္ယက္မွ တာာ၀န္ရွိသူ တစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးလွျမင့္ေက်ာ္က အဆိုပါ လွ်ပ္စစ္ ဓာတ္အားေပး စက္ရံုကို ယခုႏွစ္ကုန္ပိုင္း ဒီဇဘၤာလတြင္ စတင္တည္ေဆာက္သြားမည္ဟု ၀န္ၾကီးမ်ားက ေျပာဆိုေၾကာင္း ေျပာၾကားသည္။
စက္ရံု တည္ေဆာက္မည့္ ေျမေနရာကို ေက်ာက္ျဖဴအနီးရွိ ဂံုးရွိန္ ေက်းရြာႏွင့္ ကံ့ေကာ္ေတာ ဘုရားအၾကား ေျမ (၅၄) ဧက သတ္မွတ္ထားေၾကာင္း ဦးသႏၱာေမာင္က ဆက္ဆိုသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္မွ ထြက္ေသာ သဘာ၀ ဓါတ္ေငြ႕ကို တရုတ္ျပည္သို႕ တင္ပို႕ေရာင္းခ်ျခင္းျဖင့္ အစိုးရ အေနျဖင့္ ႏွစ္စဥ္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ဘီလီယံႏွင့္ ခ်ီေသာ ၀င္ေငြမ်ား ရရွိေနေသာ္လည္း ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ လွ်ပ္စစ္မီး မရရွိျခင္း၊ ရရွိသည့္ လွ်ပ္စစ္မီးမွာ ဒီဇယ္သံုး အင္ဂ်င္မ်ားမွ ထုတ္လုပ္သျဖင့္ မီတာခ တယူနစ္ကို ၅၀၀ က်ပ္ထိ ေပးေဆာင္ေနရျခင္းတို႕ေၾကာင္း ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပမွ ေ၀ဖန္မူမ်ား တိုးပြားလာေနရာ လက္ရွိ အစိုးရမွ မြန္ျပည္နယ္ ေမာ္လျမိဳင္ျမိဳ႕တြင္ တည္ေဆာက္ရန္ စီစဥ္ေနေသာ ဓာတ္ေငြ႕သံုး စက္ရံုကို ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ျဖဴ ျမိဳ႕တြင္ ေျပာင္းေရႊ႕တည္ေဆာက္ရန္ ပါလီမန္တြင္ တင္ျပခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
သို႕ေသာ္လည္း မြန္ျပည္နယ္ မွ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ တစ္ဦး ျဖစ္သူ ေဒါက္တာ ဗညားေအာင္မိုးက ကန္႔ကြက္ ခဲ့သျဖင့္ အဆိုပါ အစီအစဥ္ကို ေအာက္တိုဘာ ၂၄ ရက္ေန႕တြင္ ျပဳလုပ္ေသာ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္တြင္ ယင္း၏ နာယက သူရ ေရႊမန္းမွ ဆိုင္းငံ့ ထားလိုက္သည္ဟု သိရသည္။
ျမန္မာ အစိုးရမွ ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္ ေခတ္မီွ လွ်ပ္ဓါတ္အား ေပးစက္ရံု အမ်ားအျပားကို ႏိုင္ငံအတြင္း တည္ေဆာက္ရန္ စီစဥ္ေနရာ ကနဦး အစီအစဥ္မ်ားထဲတြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြက္ စက္ရံုတစ္ရံုမွ မပါ၀င္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ျမန္မာ အစိုးရသည္ ကမၻာဘဏ္ အကူအညီျဖင့္ မြန္ျပည္နယ္ သထံုျမိဳ႕တြင္ ၁၀၆ မီဂါ၀ပ္ ထုတ္လုပ္ႏိုင္မည့္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၁၄၀ သန္း တန္ ေခတ္မီ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အား ေပးစက္ရံု တစ္ခု တည္ေဆာက္ရန္ စီစဥ္ေနျပီး ၎စီမံကိန္းအတြက္ ျမန္မာ အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူမ်ားသည္ ကမၻာ့ဘဏ္ တာ၀န္ရွိသူမ်ားႏွင့္ ယခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၁၂ ရက္ေန႕ သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
အလားတူ မြန္ျပည္နယ္မွ ေမာ္လျမိဳင္ျမိဳ႕တြင္ EXIM Bank of China ၏ ေခ်းေငြမွ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၅၇ ဒသမ ၁ သန္းႏွင့္ညီမွ်ေသာ ယြမ္ေငြျဖင့္ ေမာ္လၿမိဳင္တြင္ ၅၀ မီဂၢါ၀ပ္ သဘာ၀ ဓာတ္ေငြ႔သုံး လွ်ပ္စစ္ ဓာတ္အားေပး စက္႐ုံတည္ေဆာက္ရန္ စီစဥ္ထားသည္။ ၎စက္ရံုအား ေနာက္ပိုင္းတြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႕သို႕ ေျပာင္းေရႊ႕ရန္ လႊတ္ေတာ္သုိ႕ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတက သ၀ဏ္လႊာေပးပို႕ရာ ကန္႕ကြက္မူမ်ား ေပၚေပါက္ခဲ့သျဖင့္ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠဌက ဆိုင္းငံ့ခဲ့သည္။
၎ျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အလယ္ပိုင္းမွ ေက်ာက္ဆည္ႏွင့္ ျမင္းျခံျမိဳ႕တို႕တြင္လည္း ရခိုင္မွ ထြက္ေသာ သဘာ၀ ဓါတ္ေငြ႕ကို အသံုးျပဳျပီး လွ်ပ္စစ္ ဓါတ္အားေပး စက္ရံုမ်ား တည္ေဆာက္သြားမည္ဟု တရား၀င္ ေက်ညာ ထားသည္။ ၎စီမံကိန္း (၂) ခုအတြက္ ျမန္မာ့ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားလုပ္ငန္း၊ စြမ္းအင္ ၀န္ၾကီးဌာနမွ ျပည္တြင္း/ ျပည္ပ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမူမ်ားအား ဖိတ္ေခၚထားသည္။
ေက်ာက္ဆည္ေဒသတြင္ ဓာတ္အား ထုတ္လုပ္ျဖန္႕ျဖဴးေပးရန္ Gas Engine Generator ဌားရမ္းရန္ စီစဥ္ေနျပီး ျမင္းျခံေဒသတြင္ ရခိုင္က ထြက္ေသာ သဘာ၀ ဓါတ္ေငြ႕ျဖင့္ Combined Cycle Power Plant ( CCPP) တည္ေဆာက္ျပီး Independent Power Producer (IPP) စနစ္ျဖင့္ ဓာတ္အား ထုတ္လုပ္ေပးမည္ဟု သိရသည္။
ယင္းအျပင္ အိႏၵိယ တာတာ စြမ္းအင္ကုမၸဏီ အကူအညီျဖင့္ ဧရာ၀တီတိုင္း ငရုတ္ေကာင္း ေက်းရြာတြင္လည္း ေက်ာက္မီးေသြးသံုး ဓါတ္အားေပးစက္ရံုတစ္ရံု တည္ေဆာက္ရန္ စီစဥ္ေနေၾကာင္း သိရသည္။ ၎စက္ရံု တည္ေဆာက္ရန္ အတြက္ ၎အိႏၵိယ ကုမၸဏီမွ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ နားလည္မႈ စာခၽြန္လႊာ လက္မွတ္ ေရးထိုးထားျပီး ျဖစ္ေၾကာင္း၊ လိုအပ္ေသာ ကြင္းဆင္းေလ့လာမႈမ်ား စတင္ေဆာင္ရြက္ေနၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ယင္းျပင္ ဂ်ပန္မွ မွာယူ တင္သြင္းေသာ ဓါတ္ေငြ႕သံုး တာဘိုုင္ဒါ စက္ၾကီးမ်ားကိုလည္း ရန္ကုန္၊ မႏၱေလး အပါအ၀င္ ျမိဳ႕ၾကီးအေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ တည္ေဆာက္ထားျပီ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
သဘာ၀ ဓါတ္ေငြ႕ အလွ်ံအပယ္ ထြက္ရွိျပီး မီတာခ တယူနစ္ကို က်ပ္ ၅၀၀ ထိ ေပးေနရေသာ၊ လွ်ပ္စစ္မီး မရ၍ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္မူ ေနာက္က်ဆံုး ျဖစ္ေနရေသာ ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြက္မူ စက္ရံု တစ္ရံုမွ တည္ေဆာက္ရန္ ကနဦး အစီအစဥ္ထဲတြင္ မပါ၀င္ခဲ့ေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ အစုိးရမွ ရခိုင္အတြက္ လွ်ပ္စစ္ ဓာတ္အားေပး စက္ရံုမ်ား တည္ေဆာက္ေပးရန္ စီစဥ္လာေၾကာင္း ေျမပံုျမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေဖသန္းက နိရဥၥရာႏွင့္ ေမးျမန္းခန္း တစ္ခုတြင္ ေျပာဆိုသည္။
“ လက္ရွိ အစိုးရက ၂၀၁၄-၂၀၁၅ မွာ ရခိုင္တျပည္နယ္လံုး လွ်ပ္စစ္မီး ရရွိေစရမယ္လို႕ အာမခံထားပါတယ္။ က်ေနာ္တိ္ု႕က ဒီ ရခိုင္မွာ လွ်ပ္စစ္မီး ရရွိေရးကို အၾကိမ္ၾကိမ္ တင္ျပ ေတာင္းဆိုထားတာေၾကာင့္ အစိုးရဘက္ကလည္း ခုလို ကတိက၀တ္ေတြကို ေပးလာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္ကေတာ့ သူတို႕ တကယ္ လုပ္ေပးမယ္လို႕ ယံုၾကည္ထားပါတယ္။ လက္ေတြ႕ လုပ္ေပးမလား၊ မလုပ္ေပးဘူးလားဆိုတာကိုေတာ့ သတိထား ေစာင့္ၾကည့္ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ၎က ေျပာသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္၏ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရး အတြက္ အဓိက အခရာ အက်ဆံုးမွာ ေစ်းေစ်းေပါေပါျဖင့္ လွ်ပ္စစ္မီး အလံုအေလာက္ ရရွိ္ေရး ျဖစ္သျဖင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္၏ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရးကို အစိုးရ အေနျဖင့္ အမွန္တကယ္ လုိလားပါက သဘာ၀ ဓာတ္ေငြ႕သံုး လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားေပး စက္ရံုမ်ားကို ရခိုင္ေျမေပၚတြင္ အျမန္ဆံုး တည္ေဆာက္ေပးရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ရခိုင္ျပည္နယ္သူ ျပည္နယ္သားမ်ားက ေျပာဆိုလွ်က္ ရွိေၾကာင္း သတင္း ရရွိသည္။
ကရင္ျပည္နယ္္ သံေတာင္ေျမာက္ပိုင္းမွ ဗိုလ္ႀကီးတစ္ဦးကို နယ္ေက်ာ္လက္နက္သယ္ေဆာင္မႈျဖင့္ စစ္ေဆးေန
ေဇာ္ေဇာ္ေထြး
ကရင္ျပည္နယ္ သံေတာင္ေျမာက္ပုိင္းမွ ဗိုလ္ႀကီးအဆင့္ရွိသူတစ္ဦးကို လက္နက္နယ္ေက်ာ္သယ္ ေဆာင္လာမႈျဖင့္ ဖမ္းဆီးစစ္ေဆးေနသည္ဟု လိႈ္င္သာယာရဲစခန္းမွ စခန္းမွဴးရဲအုပ္ေဌး၀င္းက ေအာက္တို ဘာ ၃၀ တြင္ မဇၩိမကုိ ေျပာၾကားလုိက္သည္။
“ကၽြန္ေတာ္တု႔ိ လက္နက္ကိုင္ေဆာင္သူကိုခ်ဳပ္ရက္ရမန္ယူၿပီး စစ္ေဆးေနပါတယ္။ သူ႔ေသနတ္က တရား၀င္ခြင့္ျပဳခ်က္နဲ႔ သယ္ေဆာင္လာျခင္း ဟုတ္၊မဟုတ္နဲ႔ သူ႔ဘက္က ဘာအေထာက္အထားျပလာမလဲ ဆိုတာကို စစ္ေဆးေနတာပါ” ဟုလည္း အမႈစစ္ျဖစ္သည့္ ၎ကရွင္းျပခဲ့သည္။
အမႈမွာ ေအာက္တိုဘာ ၂၉ ရက္ ညေန ၃ နာရီခြဲခန္႔က လႈိင္သာယာအမွတ္ (၁)ရပ္ကြက္အတြင္း လူတစ္ဦးက ေသနတ္ကိုင္ၿပီး အျခားလူတစ္ဦးအားခ်ိန္ရြယ္မႈ ျပဳလုပ္ေနေၾကာင္း သတင္းအရၿမိဳ႕နယ္ရဲတပ္ဖြဲ႔က သြားေရာက္စစ္ေဆးခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ရန္ကုန္တုိင္းရဲတပ္ဖြဲ႔မွဴး႐ုံးက ဆိုထားသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ေသနတ္ကိုင္ေဆာင္လာသူမွာ ကရင္ျပည္နယ္၊ သံေတာင္ေျမာက္ပိုင္းေန၊ ျပည္သူ႔စစ္(ဌာေန) ဗိုလ္ႀကီးအဆင့္ရွိသည့္ ေစာေနလင္း (၂၉)ႏွစ္၊ ကုိယ္ပိုင္အမွတ္ သမင/၀၉ (ဘ)ဦးေစာျမင့္ေက်ာ္ ျဖစ္ သည္ဟု ၿမိဳ႕နယ္ရဲစခန္းက အတည္ျပဳထားသည္။
သုိ႔ေသာ္ ကရင္ျပည္နယ္ သံေတာင္ေျမာက္ပိုင္း အထူးေဒသ ျပည္သူ႔စစ္ (ဌာေန)မွ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဗုိလ္ႀကီးဖိုးစီက “သူက ကၽြန္ေတာ္တို႔ အဖြဲ႔က မဟုတ္ဘူး၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အဖြဲ႔နဲ႔ ေနျပည္ေတာ္သြားရတဲ့ ကိစၥေတြမွာဆိုရင္ေတာ့ အတူသြားအတူလာေတာ့ ရွိပါတယ္။ အမွန္က သူက ဒီေကဘီေအကလိုထူးေဖာ အဖြဲ႔ကပါ၊ အဖြဲ႔ခ်င္းက သက္ဆိုင္မႈရွိလို႔သာ တြဲသြားတြဲလာတာပဲရွိပါတယ္၊ အလုပ္ကိစၥကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔နဲ႔ ပါက္သက္မႈမရိွိပါဘူး” ဟု မဇၩိမ၏ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းမႈကို ေျဖၾကားခဲ့သည္။
၎သည္ လႈိင္သာယာ အမွတ္ (၁) ရပ္ကြက္ရွိ ေယာကၡမျဖစ္သူ ေနအိမ္သို႔သြားေရာက္စဥ္ ဦးဥတၱလမ္းအေရာက္ ထြန္းထြန္း၀င္းဆိုသူက လမ္းမဖယ္သည့္ ကိစၥႏွင့္ စကားမ်ားစဥ္ အသင့္ယူလာေသာ ပစၥတိုေသနတ္ျဖင့္ ခ်ိန္ရြယ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ရဲစခန္းသို႔ ေခၚယူစစ္ေဆးရာ ၎သည္နယ္ေက်ာ္ကာ ရပ္ကြက္အတြင္းသို႔ တရား၀င္ကိုင္ ေဆာင္ခြင့္မရွိေသာ ပစၥတိုေသနတ္ကို ကိုင္ေဆာင္ခဲ့ေၾကာင္း ကနဦးအေနျဖင့္ စစ္ေဆးေတြ႔ရွိထားသည္ ဟု ရဲစခန္းက ဆိုသည္။
၎ကိုင္ေဆာင္ေသာ ေသနတ္မွာ f CZ 75 B CAL 9 Luger နံပါတ္ပါ (၉ မမ) ပစၥတိုတစ္လက္ျဖစ္ၿပီး ပစၥတိုက်ည္အိမ္တစ္ခု၊ ၉ မမက်ည္ ၁၄ ေတာင့္တို႔ကို သက္ေသခံအျဖစ္ သိမ္းဆည္းထားသည္ဟုသိရ သည္။
“ သူက အထူးေဒသျပည္သူ႔စစ္ (ဌာေန)အဖဲြ႕ကပါ၊ အစိုးရရဲ႕အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္မွာ ရွိတဲ့အဖြဲ႔ပါ၊ ဒါေၾကာင့္ သက္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္” ဟုလည္း ရဲအုပ္ေဌး၀င္းက ရွင္းျပခဲ့သည္။
လက္ရွိတြင္ ၎ကို ရဲစခန္းက (ပ) ၁၂၅၃/၂၀၁၃ ျဖင့္ အမႈဖြင့္စစ္ေဆးေနၿပီး နယ္ေက်ာ္လက္နက္ သယ္ ေဆာင္ေၾကာင္း စစ္ေဆးေပၚေပါက္ပါက လက္နက္ပုဒ္မ ၁၉(စ)ျဖင့္ အေရးယူသြားမည္ဟု ရန္ကုန္တုိင္းရဲတပ္ဖြဲ႔မွဴး႐ုံးက ထုတ္ျပန္ထားသည္။
၂၀၁၃ ၾသဂုတ္လ ၂၀ ရက္ကလည္း သန္လ်င္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ယာဥ္ေမာင္းႏွင့္ စပါယ္ယာတစ္ဦးကို ေသနတ္ျဖင့္ခ်ိန္ရြယ္ခ်ိန္းေျခာက္ခဲ့သည့္ ကလိုထူးေဖာ္စစ္တပ္မွ ဗိုလ္ႀကီးတစ္ဦးအား နယ္ေက်ာ္လက္နက္ ကိုင္ေဆာင္ၿခိမ္းေျခာက္မႈျဖင့္ အမႈဖြင့္အေရးယူခဲ့ဖူးသည္။
ကရင္ျပည္နယ္ သံေတာင္ေျမာက္ပုိင္းမွ ဗိုလ္ႀကီးအဆင့္ရွိသူတစ္ဦးကို လက္နက္နယ္ေက်ာ္သယ္ ေဆာင္လာမႈျဖင့္ ဖမ္းဆီးစစ္ေဆးေနသည္ဟု လိႈ္င္သာယာရဲစခန္းမွ စခန္းမွဴးရဲအုပ္ေဌး၀င္းက ေအာက္တို ဘာ ၃၀ တြင္ မဇၩိမကုိ ေျပာၾကားလုိက္သည္။
“ကၽြန္ေတာ္တု႔ိ လက္နက္ကိုင္ေဆာင္သူကိုခ်ဳပ္ရက္ရမန္ယူၿပီး စစ္ေဆးေနပါတယ္။ သူ႔ေသနတ္က တရား၀င္ခြင့္ျပဳခ်က္နဲ႔ သယ္ေဆာင္လာျခင္း ဟုတ္၊မဟုတ္နဲ႔ သူ႔ဘက္က ဘာအေထာက္အထားျပလာမလဲ ဆိုတာကို စစ္ေဆးေနတာပါ” ဟုလည္း အမႈစစ္ျဖစ္သည့္ ၎ကရွင္းျပခဲ့သည္။
အမႈမွာ ေအာက္တိုဘာ ၂၉ ရက္ ညေန ၃ နာရီခြဲခန္႔က လႈိင္သာယာအမွတ္ (၁)ရပ္ကြက္အတြင္း လူတစ္ဦးက ေသနတ္ကိုင္ၿပီး အျခားလူတစ္ဦးအားခ်ိန္ရြယ္မႈ ျပဳလုပ္ေနေၾကာင္း သတင္းအရၿမိဳ႕နယ္ရဲတပ္ဖြဲ႔က သြားေရာက္စစ္ေဆးခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ရန္ကုန္တုိင္းရဲတပ္ဖြဲ႔မွဴး႐ုံးက ဆိုထားသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ေသနတ္ကိုင္ေဆာင္လာသူမွာ ကရင္ျပည္နယ္၊ သံေတာင္ေျမာက္ပိုင္းေန၊ ျပည္သူ႔စစ္(ဌာေန) ဗိုလ္ႀကီးအဆင့္ရွိသည့္ ေစာေနလင္း (၂၉)ႏွစ္၊ ကုိယ္ပိုင္အမွတ္ သမင/၀၉ (ဘ)ဦးေစာျမင့္ေက်ာ္ ျဖစ္ သည္ဟု ၿမိဳ႕နယ္ရဲစခန္းက အတည္ျပဳထားသည္။
သုိ႔ေသာ္ ကရင္ျပည္နယ္ သံေတာင္ေျမာက္ပိုင္း အထူးေဒသ ျပည္သူ႔စစ္ (ဌာေန)မွ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဗုိလ္ႀကီးဖိုးစီက “သူက ကၽြန္ေတာ္တို႔ အဖြဲ႔က မဟုတ္ဘူး၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အဖြဲ႔နဲ႔ ေနျပည္ေတာ္သြားရတဲ့ ကိစၥေတြမွာဆိုရင္ေတာ့ အတူသြားအတူလာေတာ့ ရွိပါတယ္။ အမွန္က သူက ဒီေကဘီေအကလိုထူးေဖာ အဖြဲ႔ကပါ၊ အဖြဲ႔ခ်င္းက သက္ဆိုင္မႈရွိလို႔သာ တြဲသြားတြဲလာတာပဲရွိပါတယ္၊ အလုပ္ကိစၥကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔နဲ႔ ပါက္သက္မႈမရိွိပါဘူး” ဟု မဇၩိမ၏ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းမႈကို ေျဖၾကားခဲ့သည္။
၎သည္ လႈိင္သာယာ အမွတ္ (၁) ရပ္ကြက္ရွိ ေယာကၡမျဖစ္သူ ေနအိမ္သို႔သြားေရာက္စဥ္ ဦးဥတၱလမ္းအေရာက္ ထြန္းထြန္း၀င္းဆိုသူက လမ္းမဖယ္သည့္ ကိစၥႏွင့္ စကားမ်ားစဥ္ အသင့္ယူလာေသာ ပစၥတိုေသနတ္ျဖင့္ ခ်ိန္ရြယ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ရဲစခန္းသို႔ ေခၚယူစစ္ေဆးရာ ၎သည္နယ္ေက်ာ္ကာ ရပ္ကြက္အတြင္းသို႔ တရား၀င္ကိုင္ ေဆာင္ခြင့္မရွိေသာ ပစၥတိုေသနတ္ကို ကိုင္ေဆာင္ခဲ့ေၾကာင္း ကနဦးအေနျဖင့္ စစ္ေဆးေတြ႔ရွိထားသည္ ဟု ရဲစခန္းက ဆိုသည္။
၎ကိုင္ေဆာင္ေသာ ေသနတ္မွာ f CZ 75 B CAL 9 Luger နံပါတ္ပါ (၉ မမ) ပစၥတိုတစ္လက္ျဖစ္ၿပီး ပစၥတိုက်ည္အိမ္တစ္ခု၊ ၉ မမက်ည္ ၁၄ ေတာင့္တို႔ကို သက္ေသခံအျဖစ္ သိမ္းဆည္းထားသည္ဟုသိရ သည္။
“ သူက အထူးေဒသျပည္သူ႔စစ္ (ဌာေန)အဖဲြ႕ကပါ၊ အစိုးရရဲ႕အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္မွာ ရွိတဲ့အဖြဲ႔ပါ၊ ဒါေၾကာင့္ သက္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္” ဟုလည္း ရဲအုပ္ေဌး၀င္းက ရွင္းျပခဲ့သည္။
လက္ရွိတြင္ ၎ကို ရဲစခန္းက (ပ) ၁၂၅၃/၂၀၁၃ ျဖင့္ အမႈဖြင့္စစ္ေဆးေနၿပီး နယ္ေက်ာ္လက္နက္ သယ္ ေဆာင္ေၾကာင္း စစ္ေဆးေပၚေပါက္ပါက လက္နက္ပုဒ္မ ၁၉(စ)ျဖင့္ အေရးယူသြားမည္ဟု ရန္ကုန္တုိင္းရဲတပ္ဖြဲ႔မွဴး႐ုံးက ထုတ္ျပန္ထားသည္။
၂၀၁၃ ၾသဂုတ္လ ၂၀ ရက္ကလည္း သန္လ်င္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ယာဥ္ေမာင္းႏွင့္ စပါယ္ယာတစ္ဦးကို ေသနတ္ျဖင့္ခ်ိန္ရြယ္ခ်ိန္းေျခာက္ခဲ့သည့္ ကလိုထူးေဖာ္စစ္တပ္မွ ဗိုလ္ႀကီးတစ္ဦးအား နယ္ေက်ာ္လက္နက္ ကိုင္ေဆာင္ၿခိမ္းေျခာက္မႈျဖင့္ အမႈဖြင့္အေရးယူခဲ့ဖူးသည္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးေနေသာ္လည္း KIA ႏွင့္ အစိုးရတပ္တုိ႔ ထိေတြ႕ပစ္ခတ္မႈ ရွိေနေသး
နန္းဆိုင္ႏြမ္
ကခ်င္ျပည္နယ္ လိုင္ဇာတြင္ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္မ်ားႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား စတင္ေနၿပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕ မန္စီခရိုင္တြင္မူ ျမန္မာအစိုးရတပ္ႏွင့္ ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA) တို႔ အၾကား တပ္ျခင္းထိေတြ႕ မႈမ်ား ရွိေနေသးေၾကာင္း သိရသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕ အေျခစိုက္ ျမန္မာအစိုးရ တပ္သည္ မန္စီၿမိဳ႕နယ္ အတြင္းရွိ ေမွာင္ခို လမ္းမ်ားကုိ ရွင္းလင္းရာမွ KIA ႏွင့္ တုိက္ပြဲငယ္မ်ား ျပန္လည္ျဖစ္ပြားေနသျဖင့္ ေဒသခံမ်ား ထိတ္လန္႔ကာ ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕ေပၚသို႔ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ ေနၾကေၾကာင္း ကခ်င္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရးအဖြဲ႕မွ ဦးလမိုင္ဂြမ္ဂ်ာက ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တုိ႔ အဖြဲ႕အေနနဲ႔ကေတာ့ တိုင္းမႉးကို စာတင္ထားပါတယ္။ ႏွစ္ဘက္စလံုး ထိပ္တိုက္ေတြ႕ၿပီး တိုက္ပြဲျဖစ္မယ္ ဆုိတာေတာ့ သိပါတယ္။ ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္းနဲ႔ တုိက္ဖို႔ေတာ့ ႏွစ္ဘက္စလံုးကို ေျပာပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ အမ်ားျပည္သူ လူထုေတြ ဒုကၡေရာက္ ေနရတယ္၊ ထိတ္လန္႔ေအာင္ မလုပ္ဖို႔ေတာ့ ေျပာထားပါတယ္” ဟု ဦးလမိုင္ဂြမ္ဂ်ာက ဆိုသည္။
ျမန္မာအစုိးရ အေနျဖင့္ စီမံကိန္းေၾကာင့္ မန္စီတေလွ်ာက္ရွိ သစ္ေမွာင္ခို လုပ္ငန္းကို လာေရာက္ ရွင္းလင္းျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ေအာက္တိုဘာ လဆန္းပိုင္းက က်င္းပခဲ့သည့္ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ KIA ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲ သေဘာတူ စာခ်ဳပ္တြင္လည္း ျပည္သူမ်ား သြားလာသည့္ လမ္းေၾကာင္းမ်ားကို ျပန္လည္ဖြင့္ေပးကာ ျပည္သူလူထုႏွင့္ စည္းလံုးေရး အေနျဖင့္ ျပန္လည္ ၀င္ေရာက္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ မန္စီေဒသတြင္ အစိုးရက စစ္ေလ့က်င့္ေရး စခန္း ျပဳလုပ္ရန္ ေျပာဆုိထားေၾကာင္း ၎က ထပ္မံေျပာသည္။
“တုိက္ပြဲက အႀကီးအက်ယ္ မဟုတ္ေပမယ့္ မံုးဒိန္းပါရြာက လူေတြကေတာ့ ဗန္းေမာ္ဘက္ကို ဒီလ ၂၈ ရက္ေန႔ ကတည္းက လမ္းေလွ်ာက္လာ ေနပါတယ္။ ရြာသား အေယာက္ ၅၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ ရွိမယ္ထင္တယ္။ သူတို႔အတြက္ အခု ေလာေလာဆယ္ ဘာသာေရး အေဆာက္အဦးမွာ ေနရာခ်ၿပီး စား၀တ္ေနေရးကို အျမန္ဆံုး ကူညီေပးႏိုင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ ေပးေနပါတယ္” ဟု ကရုဏာ လူမႈကူညီေရး အဖြဲ႕ ဗန္ေမာ္ခရိုင္ တာ၀န္ခံ ကိုေနာ္ဒင္းက ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
တုိက္ပြဲေၾကာင့္ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ ေနရသည့္ ဒုကၡသည္မ်ားမွာ စား၀တ္ေနေရး အတြက္ ခက္ခဲမႈ ရွိေနေၾကာင္း၊ အစား အေသာက္ ရရွိရန္ ဗန္းေမာ္ေဒသအတြင္းရွိ လူမႈေရးအဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ UN အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကို ညႇိႏႈိင္းေနေၾကာင္း၊ ျမန္မာအစုိးရ တပ္စခန္း ခ်ထားမႈေၾကာင့္ ျပည္သူမ်ားအတြက္ လမ္းပန္း ဆက္သြယ္ေရးလည္း ခက္ခဲေနေၾကာင္း ကိုေနာ္ဒင္း၏ အဆိုအရ သိရသည္။
“မိုင္းေခါင္ကေန ဘယ္ကိုမွ သြားလုိ႔မရသလို အိမ္ထဲကေန အျပင္ထြက္ရင္ေတာင္ စစ္တပ္က အေမးအျမန္း ရွိတာေၾကာင့္ ေဒသခံေတြ မထြက္ရဲဘူး။ က်မတို႔ ရြာကေတာ့ ျမန္မာအစိုးရတပ္ အေျခခ်တာရွိေတာ့ တုိက္ပြဲေတာ့ မရွိဘူး၊ ဒါေပမယ့္ဘယ္မွ သြားလုိ႔မရတာ ခက္တယ္” ဟု မုိင္းေခါင္ ေက်းရြာမွ ေဒသခံ အမ်ိဳးသမီးတဦးက ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
ယင္းေက်းရြာ အနီးရွိ ဒုကၡသည္စခန္းတြင္ မန္စီၿမိဳ႕နယ္ရွိ ေက်းရြာမ်ားမွ စစ္ေျပး ဒုကၡသည္မ်ား ရွိေနၿပီး လူေပါင္း ၅၀၀ ခန္႔ ရွိေၾကာင္း၊ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္က ျမန္မာအစုိးရႏွင့္ KIA တို႔ စစ္ဆင္ေရး စတင္ကတည္းက ထြက္ေျပးေနရေသာ ရြာသားမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ လိုင္ဇာတြင္ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္မ်ားႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား စတင္ေနၿပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕ မန္စီခရိုင္တြင္မူ ျမန္မာအစိုးရတပ္ႏွင့္ ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA) တို႔ အၾကား တပ္ျခင္းထိေတြ႕ မႈမ်ား ရွိေနေသးေၾကာင္း သိရသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕ အေျခစိုက္ ျမန္မာအစိုးရ တပ္သည္ မန္စီၿမိဳ႕နယ္ အတြင္းရွိ ေမွာင္ခို လမ္းမ်ားကုိ ရွင္းလင္းရာမွ KIA ႏွင့္ တုိက္ပြဲငယ္မ်ား ျပန္လည္ျဖစ္ပြားေနသျဖင့္ ေဒသခံမ်ား ထိတ္လန္႔ကာ ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕ေပၚသို႔ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ ေနၾကေၾကာင္း ကခ်င္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရးအဖြဲ႕မွ ဦးလမိုင္ဂြမ္ဂ်ာက ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တုိ႔ အဖြဲ႕အေနနဲ႔ကေတာ့ တိုင္းမႉးကို စာတင္ထားပါတယ္။ ႏွစ္ဘက္စလံုး ထိပ္တိုက္ေတြ႕ၿပီး တိုက္ပြဲျဖစ္မယ္ ဆုိတာေတာ့ သိပါတယ္။ ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္းနဲ႔ တုိက္ဖို႔ေတာ့ ႏွစ္ဘက္စလံုးကို ေျပာပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ အမ်ားျပည္သူ လူထုေတြ ဒုကၡေရာက္ ေနရတယ္၊ ထိတ္လန္႔ေအာင္ မလုပ္ဖို႔ေတာ့ ေျပာထားပါတယ္” ဟု ဦးလမိုင္ဂြမ္ဂ်ာက ဆိုသည္။
ျမန္မာအစုိးရ အေနျဖင့္ စီမံကိန္းေၾကာင့္ မန္စီတေလွ်ာက္ရွိ သစ္ေမွာင္ခို လုပ္ငန္းကို လာေရာက္ ရွင္းလင္းျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ေအာက္တိုဘာ လဆန္းပိုင္းက က်င္းပခဲ့သည့္ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ KIA ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲ သေဘာတူ စာခ်ဳပ္တြင္လည္း ျပည္သူမ်ား သြားလာသည့္ လမ္းေၾကာင္းမ်ားကို ျပန္လည္ဖြင့္ေပးကာ ျပည္သူလူထုႏွင့္ စည္းလံုးေရး အေနျဖင့္ ျပန္လည္ ၀င္ေရာက္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ မန္စီေဒသတြင္ အစိုးရက စစ္ေလ့က်င့္ေရး စခန္း ျပဳလုပ္ရန္ ေျပာဆုိထားေၾကာင္း ၎က ထပ္မံေျပာသည္။
“တုိက္ပြဲက အႀကီးအက်ယ္ မဟုတ္ေပမယ့္ မံုးဒိန္းပါရြာက လူေတြကေတာ့ ဗန္းေမာ္ဘက္ကို ဒီလ ၂၈ ရက္ေန႔ ကတည္းက လမ္းေလွ်ာက္လာ ေနပါတယ္။ ရြာသား အေယာက္ ၅၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ ရွိမယ္ထင္တယ္။ သူတို႔အတြက္ အခု ေလာေလာဆယ္ ဘာသာေရး အေဆာက္အဦးမွာ ေနရာခ်ၿပီး စား၀တ္ေနေရးကို အျမန္ဆံုး ကူညီေပးႏိုင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ ေပးေနပါတယ္” ဟု ကရုဏာ လူမႈကူညီေရး အဖြဲ႕ ဗန္ေမာ္ခရိုင္ တာ၀န္ခံ ကိုေနာ္ဒင္းက ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
တုိက္ပြဲေၾကာင့္ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ ေနရသည့္ ဒုကၡသည္မ်ားမွာ စား၀တ္ေနေရး အတြက္ ခက္ခဲမႈ ရွိေနေၾကာင္း၊ အစား အေသာက္ ရရွိရန္ ဗန္းေမာ္ေဒသအတြင္းရွိ လူမႈေရးအဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ UN အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကို ညႇိႏႈိင္းေနေၾကာင္း၊ ျမန္မာအစုိးရ တပ္စခန္း ခ်ထားမႈေၾကာင့္ ျပည္သူမ်ားအတြက္ လမ္းပန္း ဆက္သြယ္ေရးလည္း ခက္ခဲေနေၾကာင္း ကိုေနာ္ဒင္း၏ အဆိုအရ သိရသည္။
“မိုင္းေခါင္ကေန ဘယ္ကိုမွ သြားလုိ႔မရသလို အိမ္ထဲကေန အျပင္ထြက္ရင္ေတာင္ စစ္တပ္က အေမးအျမန္း ရွိတာေၾကာင့္ ေဒသခံေတြ မထြက္ရဲဘူး။ က်မတို႔ ရြာကေတာ့ ျမန္မာအစိုးရတပ္ အေျခခ်တာရွိေတာ့ တုိက္ပြဲေတာ့ မရွိဘူး၊ ဒါေပမယ့္ဘယ္မွ သြားလုိ႔မရတာ ခက္တယ္” ဟု မုိင္းေခါင္ ေက်းရြာမွ ေဒသခံ အမ်ိဳးသမီးတဦးက ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
ယင္းေက်းရြာ အနီးရွိ ဒုကၡသည္စခန္းတြင္ မန္စီၿမိဳ႕နယ္ရွိ ေက်းရြာမ်ားမွ စစ္ေျပး ဒုကၡသည္မ်ား ရွိေနၿပီး လူေပါင္း ၅၀၀ ခန္႔ ရွိေၾကာင္း၊ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္က ျမန္မာအစုိးရႏွင့္ KIA တို႔ စစ္ဆင္ေရး စတင္ကတည္းက ထြက္ေျပးေနရေသာ ရြာသားမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
အမ်ဳိးသမီးေတြ အမွီအခို ကင္းပေစဖို႔
ေသြး (စစ္ကိုင္း)
မိန္းမတေယာက္အျဖစ္ ေမြးဖြားလာရတာတဲ့ အတြက္ က်မအၿမဲ ဂုဏ္ယူမိပါတယ္။ အားႏြဲ႕သူလိုပဲ ေခၚေခၚ၊ ဒုတိယလိင္ (Second Sex) လိ္ု႔ပဲ ေခၚေခၚ ဒီအသုံးအႏႈန္းဟာ အမ်ဳိးသမီးေတြကို ခြဲျခားသတ္မွတ္တဲ့ အသုံးအႏႈန္းလို႔ ခံစားမိပါတယ္။ ေသခ်ာတာက ဒီကေန႔ ကမၻာႀကီးမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕ အခန္းက႑ဟာ ပိုၿပီးအေရးပါလာေနသလို တန္းတူအခြင့္အေရး (Equal Right) ရရွိဖို႔အတြက္ တိုက္ပြဲ၀င္ေနရတဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိေနတုန္းပဲ ဆိုတာပါ။
အမ်ဳိးသားပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ အမ်ဳိးသမီးပဲ ျဖစ္ျဖစ္ လူ႔အဖြဲဲ႔အစည္းအတြက္ တန္ဖိုးရွိတဲ့သူတေယာက္ ျဖစ္ဖုိ႔ပဲလိုပါတယ္။
မိန္းမေတြရဲ႕တန္ဖိုးကို နားမလည္သူ၊ အေလးမထားသူေတြဟာ မိန္းမေတြကို သားေဖာက္စက္လုိ သေဘာထားေနတာ၊ လိင္ကၽြန္လို သေဘာထားေနတာကို စိတ္မေကာင္းစရာ ေတြ႕ျမင္ေနရပါတယ္။ လူကုန္ကူး ခံေနရမႈေတြမွာလည္း ဆင္းရဲ ႏြမ္းပါးတဲ့၊ ပညာမတတ္တဲ့ မိန္းမေတြဟာ ၀ိသမ ေလာဘသားေတြရဲ႕ သားေကာင္ ျဖစ္ေနပုံရပါတယ္။
အသိအမွတ္ ျပဳတာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အသိအမွတ္ မျပဳတာဘဲျဖစ္ျဖစ္ အမ်ဳိးသမီးေတြ ထဲမွာ ထက္ျမက္တဲ့၊ ဦးေဆာင္ႏိုင္စြမ္းရွိတဲ့ ဂုဏ္သိကၡာ ျမင့္မားတဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြရွိေနတာကို ျငင္းလို႔ရမယ္မထင္ပါဘူး။ ကမၻာ့ေခါင္းေဆာင္ေတြ ထဲကဆိုရင္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးေဟာင္း ဟီလာရီကလင္တန္၊ ၿဗိတိသွ်၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း မာဂရက္သက္ခ်ာ၊ ဂ်ာမနီႏိုင္ငံရဲ႕ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ (အဓိပတိ) အင္ဂ်လာ မက္ကယ္တို႔ဟာ အထူးထင္ရွားသူေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ဒိန္းမတ္၊ ေတာင္အာဖရိက၊ ထိုင္၀မ္၊ တ႐ုတ္၊ အေမရိကန္၊ နီေပါ၊ ဖိလစ္ပိုင္၊ ကေနဒါ၊ အိႏိၵယ၊ ဗင္နီဇြဲလား၊ အီရန္၊ အိုင္ယာလန္၊ ပါကစၥတန္၊ ပိုလန္၊ ေတာင္ကိုရီးယား၊ ဥ႐ုေဂြး၊ အီဂ်စ္၊ ဘယ္လ္ဂ်ီယမ္၊ ေဘာ့စ္၀ါနာ၊ ႏိုင္ဂ်ီးရီးယား၊ ယူဂန္ဒါ၊ ဂရိ၊ ဂ်ာမနီ၊ ျပင္သစ္၊ ၾသစေၾတးလ် … စတဲ့ ႏုိင္ငံေတြမွာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း အတြင္း အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕ အေရးပါမႈ ပိုျမင့္မားလာတာကို သက္ေသျပေနပါတယ္။
၂၀၁၃ ခုႏွစ္အတြက္ ဆာခါေရာ့ဗ္ လူ႔အခြင့္အေရးဆု ခ်ီးျမႇင့္ခံရတဲ့ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံသူေလး မာလာလာ ယူဆြဇ္ဇိုင္ဟာ အသက္ ၁၆ ႏွစ္ပဲ ရွိပါေသးတယ္။ ပါကစၥတန္ အေနာက္ေျမာက္ပိုင္း တာလီဘန္ေတြ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ ဆြတ္ေတာင္ၾကားက မင္ဂိုရာၿမိဳ႕မွာ ေမြးဖြားခဲ့တဲ့ မိ္န္းမပ်ဳိေလးဟာ ပညာေရးရဲ႕ အေရးႀကီးပုံကို ေကာင္ေကာင္းႀကီး နားလည္ သေဘာေပါက္ ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေဒသမွာ မိန္းကေလးေတြ ပညာသင္ၾကားခြင့္ ရဖို႔အတြက္ တိုက္ပြဲ၀င္ခဲ့လို႔ မာလာလာကို တာလီဘန္ ေသနတ္သမားေတြက ပစ္ခတ္ လုပ္ႀကံခဲ့ေပမယ့္ အသက္မေသခဲ့ပါဘူး။ ဥေရာပတိုက္ရဲ႕ အႀကီးဆုံး စာၾကည့္တိုက္လို႔ ေျပာႏိုင္တဲ့ “ဘာမန္ဂန္” စာၾကည့္တိုက္ ဖြင့္ပြဲမွာ “က်မအေနနဲ႔ စာအုပ္ေတြအမ်ားႀကီး ဖတ္သြားမွာပါ။ ေဖာင္တိန္ေတြ၊ စာအုပ္ေတြက အၾကမ္းဖက္မႈကို ႏွိမ္နင္းႏိုင္တဲ့ လက္နက္ေတြပါ” လို႔ မွတ္သားစရာ ေကာင္းေလာက္ေအာင္ ေျပာၾကား သြားခဲ့ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ အမ်ဳိးသမီးေတြ ပညာတတ္မွ၊ အမ်ဳိးသမီးေတြ စာဖတ္အား ေကာင္းမွသာ သူတို႔ကေန ေမြးဖြားလာတဲ့ သား၊ သမီးေတြကို ေကာင္းမြန္တည့္မတ္တဲ့ လမ္းညႊန္မႈ ေပးႏိုင္မွာပါ။ အမ်ဳိးသမီးေတြ ပညာတတ္ဖို႔ ဆိုတဲ့ေနရာမွာလည္း အဟန္႔ အတားေတြ၊ အကန္႔အသတ္ေတြ ရွိေနတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အစၥလမ္မစ္ အစြန္းေရာက္ေတြ၊ တာလီဘန္ေတြ ႀကီးစိုးတဲ့ ေနရာေတြမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြဟာ ပညာသင္ယူႏိုင္ခြင့္ အတြက္ ခက္ခက္ခဲခဲ ႀကိဳးစားေနရပါတယ္။
က်မတို႔ရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနအထားကို ျပန္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အာဖဂန္နစၥတန္၊ ပါကစၥတန္က အမ်ဳိးသမီးေတြထက္ စာရင္ အခြင့္အေရး ပိုရတယ္လို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းက အမ်ဳိးသမီးေတြအေပၚ ထားရွိတဲ့ ေရွး႐ိုးစြဲ အယူအဆေတြကို ဖယ္ရွားပစ္ဖို႔ လိုအပ္ေနပါေသးတယ္။ မိသားစုတစုမွာ ေယာက်္ားေလးေရာ၊ မိန္းကေလးပါ ေက်ာင္းေန အရြယ္ရွိေနတယ္၊ စား၊ ၀တ္၊ ေနေရး အဆင္မေျပလို႔ ေက်ာင္းထြက္ရၿပီဆိုရင္ မိန္းကေလးေတြကပဲ ေက်ာင္းထြက္ရတဲ့ အေရအတြက္ ပိုမ်ားေနတာဟာ မျဖစ္သင့္ပါဘူး။
ေငြေၾကး ခ်မ္းသာတဲ့ အသိုင္းအ၀ိုင္းကေန ေမြးဖြားလာတဲ့ မိန္းကေလးေတြဟာ ကားေကာင္းေကာင္းစီးရ၊ ေကာင္းေပ့ဆိုတဲ့ ပုဂၢလိက ေက်ာင္းေတြမွာ ပညာသင္ယူခြင့္ ရေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးရွာတဲ့ ေက်းလက္က မိန္းကေလးေတြဟာ ပညာ တပိုင္းတစနဲ႔ ေက်ာင္းထြက္ရၿပီး မိသာစုအတြက္ တဘက္တလမ္းက ရတဲ့နည္းနဲ႔ ၀င္ေငြရွာေပးေနရတဲ့ အေျခအေန ျဖစ္ေနပါတယ္။ အခမဲ့ ပညာေရးလို႔ ဆိုတဲ့ မူလတန္း ပညာေရးကိုေတာင္ ဆုံးခန္းတိုင္ေအာင္ မသင္ယူႏိုင္တဲ့ မိန္းကေလးေတြ ရွိေနတာ ႏိုင္ငံအတြက္ ေကာင္းတဲ့လကၡဏာ မဟုတ္ပါဘူး။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕ ဘ၀ ျမင့္မားလာဖို႔အတြက္ ဆိုရင္ ပညာေရးနဲ႔ က်န္းမာေရးကို ျမႇင့္တင္ေပးရမွာပါ။
ျမန္မာ အမ်ဳိးသမီး ေတြဟာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကို ဘာေၾကာင့္ ေရာင္းစားခံရသလဲ၊ Sex Worker ေတြ ဘာေၾကာင့္ ျဖစ္သြားရတာလဲ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းရင္းကို စဥ္းစားဖို႔လုိလာပါၿပီ။ တဘက္က စဥ္းစားၾကည့္ရင္ မီးဖိုေခ်ာင္ထဲမွာပဲ အခ်ိန္ကုန္ရမယ့္ ေခတ္လည္း မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ Career Woman လို႔ေခၚတဲ့ အလုပ္လုပ္တဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြ ျဖစ္ဖို႔ လုိလာပါတယ္။
အနည္းဆုံးေတာ့ အိမ္ေထာင္ရွင္ အမ်ဳိးသမီးေတြအေနနဲ႔ အလုပ္အကိုင္ေနရာမွာ “မွီခို” လုိ႔ေရးတာထက္ သတ္သတ္မွတ္မွတ္ အလုပ္တခု ေရးျပႏိုင္တာက ပိုအဆင္ေျပပါလိမ့္မယ္။ ကိုယ္က အိမ္ေထာင္က်ၿပီဆိုတာနဲ႔ အမ်ဳိးသားျဖစ္တဲ့သူက အလုပ္ ထြက္ခိုင္းလို႔ အလုပ္ထြက္လုိက္ရတယ္ ဆိုတာက အခုေခတ္မွာ မျဖစ္သင့္ေတာ့ပါဘူး။ အားကိုးရာ ရွာတာတတ္တာက မိန္းမသဘာ၀ပဲမို႔ အျပစ္တင္စရာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ အမ်ဳိးသမီးေတြအေနနဲ႔ ကိုယ့္ကိုဦးေဆာင္မယ့္ သူကို ရွာေနတာထက္ ကိုယ္ကိုယ္တုိင္က ဦးေဆာင္သူျဖစ္ရင္ ပိုေကာင္းပါတယ္။
တခ်ဳိ႕ အမ်ဳိးသမီးေတြက အျပင္မွာလည္း ပိုက္ဆံထြက္ရွာရ၊ အိမ္ျပန္ေရာက္ရင္လည္း အိမ္အလုပ္ေတြ လုပ္ရဆိုေတာ့ ညည္းတတ္ ၾကပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ အဲဒီလို လုပ္ႏိုင္တဲ့အတြက္ ကိုယ့္ရဲ႕ အရည္အခ်င္းေတြ တက္လာတာကို သိျမင္ဖို႔ပဲ လိုပါတယ္။ က်မကိုယ္တိုင္ တဘက္က ၀င္ေငြရွာသလို တဘက္က အိမ္အလုပ္ေတြ လုပ္ရေပမယ့္ အလုပ္အကိုင္မွာ “မွီခို” လို႔ ေရးစရာ မလုိတာကို ပီတိျဖစ္မိပါတယ္။ အိမ္ရွင္မတုိင္း ေတြ႕ႀကဳံရမယ့္ အခက္အခဲေတြ၊ စိန္ေခၚမႈေတြဟာ စိတ္ပ်က္စရာ မဟုတ္ဘဲ ရင္ဆိုင္ ေက်ာ္လႊားရမယ့္ အရာေတြသာ ျဖစ္ပါတယ္။
လက္ရွိအခ်ိန္မွာ အမ်ဳိးသမီးေတြပါ၀င္တဲ့ အရပ္ဘက္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းေတြ အားေကာင္းဖို႔ လိုပါတယ္။ အမ်ဳိးသမီးေတြအေနနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္သူေတြအျဖစ္ အရးပါတဲ့ က႑ကေန ပါ၀င္ေနတယ္လို႔ ကုလသမဂၢ လုံၿခဳံေရးေကာင္စီရဲ႕ ေကာင္စီ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ အမွတ္ ၁၃၂၅ (၂၀၀၀) နဲ႔ အမ်ဳိးသမီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ လုံၿခဳံေရးဆိုင္ရာ ေနာက္ဆက္တြဲ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြမွာ အတိအလင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ျပည္တြင္းစစ္ ျဖစ္ပြားတဲ့အခါမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ပြားတဲ့အခါမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ေျမစာပင္ ျဖစ္ရတဲ့လူေတြထဲမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြ ပိုမ်ားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးတည္ၿငိမ္မႈ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စတင္ တည္ေဆာက္ႏိုင္မႈနဲ႔ အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕ ဘ၀ျမင့္မားေရးဟာ အမ်ားႀကီး ဆက္စပ္ေနတယ္ဆိုတာ ေတြ႕ရပါတယ္။
ႏိုင္ငံေတာ္ ျပဳျပင္တည္ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြအေနနဲ႔ က႑သုံးရပ္မွာ ပါ၀င္ႏိုင္ဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ပညာရွင္ေတြက ဆိုၾကပါတယ္။ ပထမ က႑က အမ်ဳိးသမီးနဲ႔ အမ်ဳိးသားေတြၾကားက တန္းတူညီမွ်မရွိတဲ့ အခြင့္အေရးေတြ၊ ပညာေရးနဲ႔ အရင္းအျမစ္ေတြမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြ ပါ၀င္လာႏိုင္ဖို႔ လမ္းေၾကာင္းျပ ကူညီေရးပါ။ ဒုတိယက႑က စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ မူ၀ါဒ ခ်မွတ္ေရးမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြ ပါ၀င္ခြင့္ရေရးပါ။ တတိယ က႑က မိသားစုတြင္းမွာ အမ်ဳိးသားေတြရဲ႕ ၾသဇာႀကီးစိုးမႈ၊ အၾကမ္းဖက္မႈေတြကို ဖယ္ရွားႏိုင္ၿပီး ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း ေျဖရွင္းမႈ၊ အျပန္အလွန္ ေလးစားမႈေတြ အေပၚ အေျခခံတဲ့ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအျဖစ္ ေျပာင္းလဲေရးမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြ ပါ၀င္ႏိုင္ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
ပညာေရးဟာ အေရးႀကီးသလိုပဲ အမ်ဳိးသမီးေတြ အတြက္ လုံေလာက္တဲ့ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ ရဖို႔ကလည္း အေရးႀကီးပါတယ္။ ယူနီဆက္ကေန ထုတ္ျပန္တဲ့ စာရင္းဇယားေတြအရ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ HIV ပိုး ကူးက္ခံရတဲ့ အမ်ဳိးသမီး အေရအတြက္ တသိန္းေက်ာ္ အထိ ရွိပါတယ္။ လိုခ်င္လို႔ရတဲ့ ကိုယ္၀န္ကိုသာ အမ်ဳိးသမီးေတြ အေနနဲ႔ လြယ္သင့္ၿပီး မလိုခ်င္ဘဲရတဲ့ ကိုယ္၀န္ မျဖစ္ေစဖုိ႔ က်န္းမာေရး အသိပညာေပးမႈေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ျပဳလုပ္ရပါမယ္။ အမ်ဳိးသမီးထုကို ၿခိမ္းေျခာက္ေနတဲ့ ရင္သားကင္ဆာနဲ႔ သားအိမ္ေခါင္း ကင္ဆာေတြကို ကာကြယ္ႏိုင္ဖို႔ လုိပါတယ္။ သားအိမ္ေခါင္း ကင္ဆာကို ကာကြယ္တဲ့အေနနဲ႔ ကာကြယ္ေဆး ထုိးႏိုင္ေပမယ့္ ကာကြယ္ေဆးဟာ ေစ်းႀကီးေနဆဲမို႔ အခမဲ့ကာကြယ္ေဆး ထိုးေပးႏိုင္တဲ့ အေနအထား အထိျဖစ္ေအာင္ ႏိုင္ငံေတာ္က လုပ္ေဆာင္ေပးသင့္ပါတယ္။
လူ႔အဖြဲ႕အစည္း အတြင္းမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္ ျမင့္မားေနမွ အဲဒီ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းဟာ ေကာင္းမြန္တဲ့၊ တိုးတက္မႈ ရွိတဲ့၊ အေပါင္းလကၡဏာ ေဆာင္တဲ့ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း ျဖစ္မွာပါ။ အမ်ဳိးသမီးေတြအေနနဲ႔ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ လူမႈေရး၊ ႏိုင္ငံေတာ္ ျပဳျပင္တည္ေဆာက္ေရးေတြမွာ တက္တက္ႂကြႂကြပါ၀င္ဖို႔ လုိအပ္ေနသလို တဘက္ ကလည္း အဲဒီလို ပါ၀င္ႏိုင္ဖို႔ အမ်ဳိးသမီးေတြအတြက္ ဘ၀လုံၿခဳံမႈ ေပးစြမ္းႏိုင္ဖို႔၊ ပညာေရးနဲ႔ က်န္းမာေရးကို ျမႇင့္တင္ေပးဖို႔ မျဖစ္မေန လိုအပ္ေနၿပီလို႔ ေတြးေတာမိပါတယ္။ ။
မိန္းမတေယာက္အျဖစ္ ေမြးဖြားလာရတာတဲ့ အတြက္ က်မအၿမဲ ဂုဏ္ယူမိပါတယ္။ အားႏြဲ႕သူလိုပဲ ေခၚေခၚ၊ ဒုတိယလိင္ (Second Sex) လိ္ု႔ပဲ ေခၚေခၚ ဒီအသုံးအႏႈန္းဟာ အမ်ဳိးသမီးေတြကို ခြဲျခားသတ္မွတ္တဲ့ အသုံးအႏႈန္းလို႔ ခံစားမိပါတယ္။ ေသခ်ာတာက ဒီကေန႔ ကမၻာႀကီးမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕ အခန္းက႑ဟာ ပိုၿပီးအေရးပါလာေနသလို တန္းတူအခြင့္အေရး (Equal Right) ရရွိဖို႔အတြက္ တိုက္ပြဲ၀င္ေနရတဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိေနတုန္းပဲ ဆိုတာပါ။
အမ်ဳိးသားပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ အမ်ဳိးသမီးပဲ ျဖစ္ျဖစ္ လူ႔အဖြဲဲ႔အစည္းအတြက္ တန္ဖိုးရွိတဲ့သူတေယာက္ ျဖစ္ဖုိ႔ပဲလိုပါတယ္။
မိန္းမေတြရဲ႕တန္ဖိုးကို နားမလည္သူ၊ အေလးမထားသူေတြဟာ မိန္းမေတြကို သားေဖာက္စက္လုိ သေဘာထားေနတာ၊ လိင္ကၽြန္လို သေဘာထားေနတာကို စိတ္မေကာင္းစရာ ေတြ႕ျမင္ေနရပါတယ္။ လူကုန္ကူး ခံေနရမႈေတြမွာလည္း ဆင္းရဲ ႏြမ္းပါးတဲ့၊ ပညာမတတ္တဲ့ မိန္းမေတြဟာ ၀ိသမ ေလာဘသားေတြရဲ႕ သားေကာင္ ျဖစ္ေနပုံရပါတယ္။
အသိအမွတ္ ျပဳတာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အသိအမွတ္ မျပဳတာဘဲျဖစ္ျဖစ္ အမ်ဳိးသမီးေတြ ထဲမွာ ထက္ျမက္တဲ့၊ ဦးေဆာင္ႏိုင္စြမ္းရွိတဲ့ ဂုဏ္သိကၡာ ျမင့္မားတဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြရွိေနတာကို ျငင္းလို႔ရမယ္မထင္ပါဘူး။ ကမၻာ့ေခါင္းေဆာင္ေတြ ထဲကဆိုရင္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးေဟာင္း ဟီလာရီကလင္တန္၊ ၿဗိတိသွ်၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း မာဂရက္သက္ခ်ာ၊ ဂ်ာမနီႏိုင္ငံရဲ႕ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ (အဓိပတိ) အင္ဂ်လာ မက္ကယ္တို႔ဟာ အထူးထင္ရွားသူေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ဒိန္းမတ္၊ ေတာင္အာဖရိက၊ ထိုင္၀မ္၊ တ႐ုတ္၊ အေမရိကန္၊ နီေပါ၊ ဖိလစ္ပိုင္၊ ကေနဒါ၊ အိႏိၵယ၊ ဗင္နီဇြဲလား၊ အီရန္၊ အိုင္ယာလန္၊ ပါကစၥတန္၊ ပိုလန္၊ ေတာင္ကိုရီးယား၊ ဥ႐ုေဂြး၊ အီဂ်စ္၊ ဘယ္လ္ဂ်ီယမ္၊ ေဘာ့စ္၀ါနာ၊ ႏိုင္ဂ်ီးရီးယား၊ ယူဂန္ဒါ၊ ဂရိ၊ ဂ်ာမနီ၊ ျပင္သစ္၊ ၾသစေၾတးလ် … စတဲ့ ႏုိင္ငံေတြမွာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း အတြင္း အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕ အေရးပါမႈ ပိုျမင့္မားလာတာကို သက္ေသျပေနပါတယ္။
၂၀၁၃ ခုႏွစ္အတြက္ ဆာခါေရာ့ဗ္ လူ႔အခြင့္အေရးဆု ခ်ီးျမႇင့္ခံရတဲ့ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံသူေလး မာလာလာ ယူဆြဇ္ဇိုင္ဟာ အသက္ ၁၆ ႏွစ္ပဲ ရွိပါေသးတယ္။ ပါကစၥတန္ အေနာက္ေျမာက္ပိုင္း တာလီဘန္ေတြ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ ဆြတ္ေတာင္ၾကားက မင္ဂိုရာၿမိဳ႕မွာ ေမြးဖြားခဲ့တဲ့ မိ္န္းမပ်ဳိေလးဟာ ပညာေရးရဲ႕ အေရးႀကီးပုံကို ေကာင္ေကာင္းႀကီး နားလည္ သေဘာေပါက္ ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေဒသမွာ မိန္းကေလးေတြ ပညာသင္ၾကားခြင့္ ရဖို႔အတြက္ တိုက္ပြဲ၀င္ခဲ့လို႔ မာလာလာကို တာလီဘန္ ေသနတ္သမားေတြက ပစ္ခတ္ လုပ္ႀကံခဲ့ေပမယ့္ အသက္မေသခဲ့ပါဘူး။ ဥေရာပတိုက္ရဲ႕ အႀကီးဆုံး စာၾကည့္တိုက္လို႔ ေျပာႏိုင္တဲ့ “ဘာမန္ဂန္” စာၾကည့္တိုက္ ဖြင့္ပြဲမွာ “က်မအေနနဲ႔ စာအုပ္ေတြအမ်ားႀကီး ဖတ္သြားမွာပါ။ ေဖာင္တိန္ေတြ၊ စာအုပ္ေတြက အၾကမ္းဖက္မႈကို ႏွိမ္နင္းႏိုင္တဲ့ လက္နက္ေတြပါ” လို႔ မွတ္သားစရာ ေကာင္းေလာက္ေအာင္ ေျပာၾကား သြားခဲ့ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ အမ်ဳိးသမီးေတြ ပညာတတ္မွ၊ အမ်ဳိးသမီးေတြ စာဖတ္အား ေကာင္းမွသာ သူတို႔ကေန ေမြးဖြားလာတဲ့ သား၊ သမီးေတြကို ေကာင္းမြန္တည့္မတ္တဲ့ လမ္းညႊန္မႈ ေပးႏိုင္မွာပါ။ အမ်ဳိးသမီးေတြ ပညာတတ္ဖို႔ ဆိုတဲ့ေနရာမွာလည္း အဟန္႔ အတားေတြ၊ အကန္႔အသတ္ေတြ ရွိေနတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အစၥလမ္မစ္ အစြန္းေရာက္ေတြ၊ တာလီဘန္ေတြ ႀကီးစိုးတဲ့ ေနရာေတြမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြဟာ ပညာသင္ယူႏိုင္ခြင့္ အတြက္ ခက္ခက္ခဲခဲ ႀကိဳးစားေနရပါတယ္။
က်မတို႔ရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနအထားကို ျပန္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အာဖဂန္နစၥတန္၊ ပါကစၥတန္က အမ်ဳိးသမီးေတြထက္ စာရင္ အခြင့္အေရး ပိုရတယ္လို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းက အမ်ဳိးသမီးေတြအေပၚ ထားရွိတဲ့ ေရွး႐ိုးစြဲ အယူအဆေတြကို ဖယ္ရွားပစ္ဖို႔ လိုအပ္ေနပါေသးတယ္။ မိသားစုတစုမွာ ေယာက်္ားေလးေရာ၊ မိန္းကေလးပါ ေက်ာင္းေန အရြယ္ရွိေနတယ္၊ စား၊ ၀တ္၊ ေနေရး အဆင္မေျပလို႔ ေက်ာင္းထြက္ရၿပီဆိုရင္ မိန္းကေလးေတြကပဲ ေက်ာင္းထြက္ရတဲ့ အေရအတြက္ ပိုမ်ားေနတာဟာ မျဖစ္သင့္ပါဘူး။
ေငြေၾကး ခ်မ္းသာတဲ့ အသိုင္းအ၀ိုင္းကေန ေမြးဖြားလာတဲ့ မိန္းကေလးေတြဟာ ကားေကာင္းေကာင္းစီးရ၊ ေကာင္းေပ့ဆိုတဲ့ ပုဂၢလိက ေက်ာင္းေတြမွာ ပညာသင္ယူခြင့္ ရေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးရွာတဲ့ ေက်းလက္က မိန္းကေလးေတြဟာ ပညာ တပိုင္းတစနဲ႔ ေက်ာင္းထြက္ရၿပီး မိသာစုအတြက္ တဘက္တလမ္းက ရတဲ့နည္းနဲ႔ ၀င္ေငြရွာေပးေနရတဲ့ အေျခအေန ျဖစ္ေနပါတယ္။ အခမဲ့ ပညာေရးလို႔ ဆိုတဲ့ မူလတန္း ပညာေရးကိုေတာင္ ဆုံးခန္းတိုင္ေအာင္ မသင္ယူႏိုင္တဲ့ မိန္းကေလးေတြ ရွိေနတာ ႏိုင္ငံအတြက္ ေကာင္းတဲ့လကၡဏာ မဟုတ္ပါဘူး။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕ ဘ၀ ျမင့္မားလာဖို႔အတြက္ ဆိုရင္ ပညာေရးနဲ႔ က်န္းမာေရးကို ျမႇင့္တင္ေပးရမွာပါ။
ျမန္မာ အမ်ဳိးသမီး ေတြဟာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကို ဘာေၾကာင့္ ေရာင္းစားခံရသလဲ၊ Sex Worker ေတြ ဘာေၾကာင့္ ျဖစ္သြားရတာလဲ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းရင္းကို စဥ္းစားဖို႔လုိလာပါၿပီ။ တဘက္က စဥ္းစားၾကည့္ရင္ မီးဖိုေခ်ာင္ထဲမွာပဲ အခ်ိန္ကုန္ရမယ့္ ေခတ္လည္း မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ Career Woman လို႔ေခၚတဲ့ အလုပ္လုပ္တဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြ ျဖစ္ဖို႔ လုိလာပါတယ္။
အနည္းဆုံးေတာ့ အိမ္ေထာင္ရွင္ အမ်ဳိးသမီးေတြအေနနဲ႔ အလုပ္အကိုင္ေနရာမွာ “မွီခို” လုိ႔ေရးတာထက္ သတ္သတ္မွတ္မွတ္ အလုပ္တခု ေရးျပႏိုင္တာက ပိုအဆင္ေျပပါလိမ့္မယ္။ ကိုယ္က အိမ္ေထာင္က်ၿပီဆိုတာနဲ႔ အမ်ဳိးသားျဖစ္တဲ့သူက အလုပ္ ထြက္ခိုင္းလို႔ အလုပ္ထြက္လုိက္ရတယ္ ဆိုတာက အခုေခတ္မွာ မျဖစ္သင့္ေတာ့ပါဘူး။ အားကိုးရာ ရွာတာတတ္တာက မိန္းမသဘာ၀ပဲမို႔ အျပစ္တင္စရာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ အမ်ဳိးသမီးေတြအေနနဲ႔ ကိုယ့္ကိုဦးေဆာင္မယ့္ သူကို ရွာေနတာထက္ ကိုယ္ကိုယ္တုိင္က ဦးေဆာင္သူျဖစ္ရင္ ပိုေကာင္းပါတယ္။
တခ်ဳိ႕ အမ်ဳိးသမီးေတြက အျပင္မွာလည္း ပိုက္ဆံထြက္ရွာရ၊ အိမ္ျပန္ေရာက္ရင္လည္း အိမ္အလုပ္ေတြ လုပ္ရဆိုေတာ့ ညည္းတတ္ ၾကပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ အဲဒီလို လုပ္ႏိုင္တဲ့အတြက္ ကိုယ့္ရဲ႕ အရည္အခ်င္းေတြ တက္လာတာကို သိျမင္ဖို႔ပဲ လိုပါတယ္။ က်မကိုယ္တိုင္ တဘက္က ၀င္ေငြရွာသလို တဘက္က အိမ္အလုပ္ေတြ လုပ္ရေပမယ့္ အလုပ္အကိုင္မွာ “မွီခို” လို႔ ေရးစရာ မလုိတာကို ပီတိျဖစ္မိပါတယ္။ အိမ္ရွင္မတုိင္း ေတြ႕ႀကဳံရမယ့္ အခက္အခဲေတြ၊ စိန္ေခၚမႈေတြဟာ စိတ္ပ်က္စရာ မဟုတ္ဘဲ ရင္ဆိုင္ ေက်ာ္လႊားရမယ့္ အရာေတြသာ ျဖစ္ပါတယ္။
လက္ရွိအခ်ိန္မွာ အမ်ဳိးသမီးေတြပါ၀င္တဲ့ အရပ္ဘက္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းေတြ အားေကာင္းဖို႔ လိုပါတယ္။ အမ်ဳိးသမီးေတြအေနနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္သူေတြအျဖစ္ အရးပါတဲ့ က႑ကေန ပါ၀င္ေနတယ္လို႔ ကုလသမဂၢ လုံၿခဳံေရးေကာင္စီရဲ႕ ေကာင္စီ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ အမွတ္ ၁၃၂၅ (၂၀၀၀) နဲ႔ အမ်ဳိးသမီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ လုံၿခဳံေရးဆိုင္ရာ ေနာက္ဆက္တြဲ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြမွာ အတိအလင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ျပည္တြင္းစစ္ ျဖစ္ပြားတဲ့အခါမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ပြားတဲ့အခါမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ေျမစာပင္ ျဖစ္ရတဲ့လူေတြထဲမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြ ပိုမ်ားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးတည္ၿငိမ္မႈ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စတင္ တည္ေဆာက္ႏိုင္မႈနဲ႔ အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕ ဘ၀ျမင့္မားေရးဟာ အမ်ားႀကီး ဆက္စပ္ေနတယ္ဆိုတာ ေတြ႕ရပါတယ္။
ႏိုင္ငံေတာ္ ျပဳျပင္တည္ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြအေနနဲ႔ က႑သုံးရပ္မွာ ပါ၀င္ႏိုင္ဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ပညာရွင္ေတြက ဆိုၾကပါတယ္။ ပထမ က႑က အမ်ဳိးသမီးနဲ႔ အမ်ဳိးသားေတြၾကားက တန္းတူညီမွ်မရွိတဲ့ အခြင့္အေရးေတြ၊ ပညာေရးနဲ႔ အရင္းအျမစ္ေတြမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြ ပါ၀င္လာႏိုင္ဖို႔ လမ္းေၾကာင္းျပ ကူညီေရးပါ။ ဒုတိယက႑က စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ မူ၀ါဒ ခ်မွတ္ေရးမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြ ပါ၀င္ခြင့္ရေရးပါ။ တတိယ က႑က မိသားစုတြင္းမွာ အမ်ဳိးသားေတြရဲ႕ ၾသဇာႀကီးစိုးမႈ၊ အၾကမ္းဖက္မႈေတြကို ဖယ္ရွားႏိုင္ၿပီး ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း ေျဖရွင္းမႈ၊ အျပန္အလွန္ ေလးစားမႈေတြ အေပၚ အေျခခံတဲ့ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအျဖစ္ ေျပာင္းလဲေရးမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြ ပါ၀င္ႏိုင္ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
ပညာေရးဟာ အေရးႀကီးသလိုပဲ အမ်ဳိးသမီးေတြ အတြက္ လုံေလာက္တဲ့ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ ရဖို႔ကလည္း အေရးႀကီးပါတယ္။ ယူနီဆက္ကေန ထုတ္ျပန္တဲ့ စာရင္းဇယားေတြအရ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ HIV ပိုး ကူးက္ခံရတဲ့ အမ်ဳိးသမီး အေရအတြက္ တသိန္းေက်ာ္ အထိ ရွိပါတယ္။ လိုခ်င္လို႔ရတဲ့ ကိုယ္၀န္ကိုသာ အမ်ဳိးသမီးေတြ အေနနဲ႔ လြယ္သင့္ၿပီး မလိုခ်င္ဘဲရတဲ့ ကိုယ္၀န္ မျဖစ္ေစဖုိ႔ က်န္းမာေရး အသိပညာေပးမႈေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ျပဳလုပ္ရပါမယ္။ အမ်ဳိးသမီးထုကို ၿခိမ္းေျခာက္ေနတဲ့ ရင္သားကင္ဆာနဲ႔ သားအိမ္ေခါင္း ကင္ဆာေတြကို ကာကြယ္ႏိုင္ဖို႔ လုိပါတယ္။ သားအိမ္ေခါင္း ကင္ဆာကို ကာကြယ္တဲ့အေနနဲ႔ ကာကြယ္ေဆး ထုိးႏိုင္ေပမယ့္ ကာကြယ္ေဆးဟာ ေစ်းႀကီးေနဆဲမို႔ အခမဲ့ကာကြယ္ေဆး ထိုးေပးႏိုင္တဲ့ အေနအထား အထိျဖစ္ေအာင္ ႏိုင္ငံေတာ္က လုပ္ေဆာင္ေပးသင့္ပါတယ္။
လူ႔အဖြဲ႕အစည္း အတြင္းမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္ ျမင့္မားေနမွ အဲဒီ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းဟာ ေကာင္းမြန္တဲ့၊ တိုးတက္မႈ ရွိတဲ့၊ အေပါင္းလကၡဏာ ေဆာင္တဲ့ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း ျဖစ္မွာပါ။ အမ်ဳိးသမီးေတြအေနနဲ႔ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ လူမႈေရး၊ ႏိုင္ငံေတာ္ ျပဳျပင္တည္ေဆာက္ေရးေတြမွာ တက္တက္ႂကြႂကြပါ၀င္ဖို႔ လုိအပ္ေနသလို တဘက္ ကလည္း အဲဒီလို ပါ၀င္ႏိုင္ဖို႔ အမ်ဳိးသမီးေတြအတြက္ ဘ၀လုံၿခဳံမႈ ေပးစြမ္းႏိုင္ဖို႔၊ ပညာေရးနဲ႔ က်န္းမာေရးကို ျမႇင့္တင္ေပးဖို႔ မျဖစ္မေန လိုအပ္ေနၿပီလို႔ ေတြးေတာမိပါတယ္။ ။
လိုင္ဇာ ညီလာခံတြင္ အပစ္ရပ္ေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးရန္ မူတည္ေဆြးေႏြးမည္
ေမခ
ကခ်င္ျပည္နယ္ လိုင္ဇာၿမိဳ႕တြင္ ယေန႔မွစတင္ၿပီး ၃ ရက္အၾကာ က်င္းပမည့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔မ်ား ညီလာခံတြင္ တျပည္လံုး အတိုင္းအတာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးေရး မူေဘာင္ကိစၥ အခ်က္ ၂ ခ်က္အေပၚ မူတည္ေဆြးေႏြးသြားၾကမည္ဟု သိရွိရသည္။
တျပည္လံုး အတိုင္းအတာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ တဖြဲ႔ခ်င္းစီ၏ အျမင္မ်ားကို သံုးသပ္ျခင္း၊ ညီညြတ္ေသာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ (UNFC) ၏ သေဘာထားအေပၚ သံုးသပ္တင္ျပျခင္း၊ အစိုးရမွ ေပးပို႔ထားေသာ လက္မွတ္ေရးထိုးရန္ သေဘာထား စာတမ္းမူၾကမ္းအေပၚ သံုးသပ္တင္ျပျခင္း၊ သေဘာထားဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်မွတ္ျခင္းဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးခ်က္တို႔ပါေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးေရး မူေဘာင္ကိစၥတြင္ ကရင္အမ်ိဳးသား အစည္းအ႐ံုးႏွင့္ ရွမ္းျပည္ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး ေကာင္စီ / ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ ေတာင္ပိုင္း (RCSS/SSA) မွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ အစိုးရကိုယ္စားလွယ္မ်ား ေဆြေႏြးထားသည့္အေပၚ ရွင္းလင္းတင္ျပျခင္းတို႔ ပါဝင္ေၾကာင္း အစည္းအေဝး ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ သိရွိရသည္။
ေဆြးေႏြးပြဲအစတြင္ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္တခ်ိဳ႕က အျမင္သေဘာထားမ်ား တင္ျပခဲ့ရာ မူလက တျပည္လံုး အတိုင္းအတာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးကိစၥၿပီးမွသာ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးေရး မူေဘာင္ကိစၥကို ေဆြးေႏြးရန္ စီစဥ္ထားရာမွ ေနာက္ဆံုးတြင္ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးေရး မူေဘာင္ကိစၥ ေဆြးေႏြးၿပီးမွသာ တျပည္လံုး အတိုင္းအတာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးကိစၥကို ေဆြးေႏြးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေဆြးေႏြးမႈ အစီစဥ္ကို ေျပာင္းလဲခဲ့ၾကသည္။
ယခု ညီလာခံအတြက္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၊ ကယန္းျပည္သူ႔ပါတီ၊ NLD လြတ္ေျမာက္နယ္ေျမႏွင့္ ဦးခြန္မာကိုဘန္း၏ နယ္စပ္အေျခစုိက္ ႏိုင္ငံေရး အဖြဲ႔တို႔မွ သဝဏ္လႊာမ်ား ေပးပို႔ထားေၾကာင္း ကခ်င္လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA) ဒုတိယ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ဂြန္ေမာ္ထံမွ သိရသည္။
လိုင္ဇာ ညီလာခံကို နံနက္ ၉ နာရီမွ ညေန ၅ နာရီအထိ ေဆြးေႏြးသြားမည္ျဖစ္ၿပီး တိုင္းရင္းသားအေရးကို တိုင္းရင္းသားမ်ားသာ ေဆြးေႏြးသင့္သည္ဟု ယူဆ၍ မည္သည့္အဖြဲ႔အစည္းကိုမွ် ဧည့္သည္အျဖစ္ ဖိတ္ၾကားထားျခင္း မရွိေၾကာင္း KIA မွ ဗိုလ္မႉးႀကီး မရန္ေဇာ္ေတာင္က ေျပာသည္။
ညီလာခံတြင္ သဘာပတိမ်ားအျဖစ္ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔ (KIO) ဥကၠဌ ဦးေဇာင္းဟရား၊ KNU ဥကၠဌ ေစာမူတူးေစးဖိုးတို႔က ေဆာင္ရြက္ၿပီး တြဲဖက္ သဘာပတိအျဖစ္ UNFC ဥကၠဌ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ဂမ္ေရွာင္၊ ဒု ဥကၠဌအျဖစ္ KNU မွ ပဒိုကြယ္ထူးဝင္း၊ အတြင္းေရးမႉးအျဖစ္ မြန္ျပည္သစ္ပါတီမွ ႏိုင္ဟံသာ၊ တြဲဖက္အတြင္းေရးမႉးအျဖစ္ RCSS/SSA မွ ဗိုလ္မႉးႀကီး စိုင္းလွတို႔က ေဆာင္ရြက္သည္။ အဖြဲ႔ဝင္မ်ားအျဖစ္ ပေလာင္ျပည္ လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္ဦး (PSLF) မွ တားအိုက္ဘုန္း၊ ကရင္နီ အမ်ဳိးသား တုိးတက္ေရး ပါတီ (KNPP) မွ ခူးဦးရယ္၊ ခ်င္းအမ်ိဳးသားတပ္ဦးမွ ပူးဇင္က်ံဳး၊ ရွမ္းျပည္တိုးတက္ေရးပါတီ / ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ ေျမာက္ပုိင္း (SSPP/SSA) မွ ဒုတိယ ဗိုလ္မႉးႀကီး စိုင္းေက်ာ္လ၊ UNFC မွ ဗုိုလ္မႉးႀကီး ခြန္ဥကၠာ၊ KIA မွ ဗုုိလ္ခ်ဳပ္ ဂြန္ေမာ္ႏွင့္ ဒုတိယ ဗိုလ္မႉးႀကီး ဆင္းပါးတို႔က ေဆာင္ရြက္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“က်ေနာ္တို႔ တိုင္းရင္းသားေတြ အေနနဲ႔ လက္နက္ကိုင္တိုက္ပြဲေတြ တိုက္ခဲ့ေပမယ့္ အေျဖတစံုတရာ မထြက္ခဲ့ဘူး။ ႏိုင္ငံေရးျပႆနာျဖစ္လို႔ ႏိုင္ငံေရးနည္းအရပဲ ေျဖရွင္းမွျဖစ္မယ္။ ေကာင္းတဲ့အေျဖတခု ရမယ္ထင္ပါတယ္။ မတူညီတာေတြ ရွိေကာင္းရွိႏိုင္ေပမယ့္ ညီညြတ္ဖို႔ အေရးႀကီးတယ္။ Unity and diversity ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ရမယ္။ အဲဒီလို မျဖစ္လို႔ကေတာ့ ေအာင္ျမင္မွာ မဟုတ္ဘူး” ဟု KNU ဥကၠဌ ေစာမူတူးေစးဖိုးက အစည္းေဝးပြဲတြင္ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ေျပာၾကားသည္။
KIA မွ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး အင္ဘန္လက “အစိုးရပိုင္းက တျပည္လံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲဖို႔ ေျပာေနလို႔ ဒီကြန္ဖရင့္ကို လုပ္ၾကရတာပါ။ ဒီကြန္ဖရင့္ကေန ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈကို ဦးတည္သြားႏိုင္ပါမယ္။ ပင္လံု ကတိကဝတ္ကို လိုက္နာခဲ့ျခင္း မရွိခဲ့ဘူး။ ေခတ္အဆက္ဆက္က အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြက လူမ်ိဳးႀကီးဝါဒကို အုပ္စိုးၿပီး လုပ္ခ်င္တိုင္း လုပ္ခဲ့တယ္။ ၁၉၆၂ မွာ တိုင္းရင္းသားေတြ အလိမ္ခံခဲ့ရတယ္။ ဒီအေျခအေနကိုၾကည္႔ရင္ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ႏိုင္ဖို႔ ရွိမရွိဆိုတာ သိႏိုင္မွာပါ။ သင္ခန္းစာေတြ မေမ့ဖို႔လိုတယ္။ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔ေတြ အေနနဲ႔ အမွားခံလို႔ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့တဲ့ အေျခအေနမို႔ ဝိုင္းဝန္းအေျဖရွာဖို႔ လိုပါတယ္” ဟု ေျပာၾကားသည္။
တျပည္လံုး အတိုင္းအတာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ အစိုးရမွေပးပို႔ထားေသာ လက္မွတ္ထိုးရန္ သေဘာထား မူၾကမ္းကို တျပည္လံုး အတိုင္းအတာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေခါင္းစဥ္ေအာက္တြင္ ေခါင္းစဥ္ငယ္တခု အေနျဖင့္ ေဆြးေႏြးသြားရန္ စီစဥ္ထားေသာ္လည္း တက္ေရာက္လာသည့္ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္းတိုင္း လက္ဝယ္တြင္ အဆိုပါမူၾကမ္း ရရွိထားျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း တိုင္းရင္းသား ကိုယ္စားလွယ္ တခ်ိဳ႕ထံမွ သိရသည္။
ယခု ညီလာခံတြင္ အစိုးရ၏ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ အေျခခံ သေဘာတူညီခ်က္ မူၾကမ္းကို ေခါင္းစဥ္ခြဲ တခုအေနျဖင့္ ေဆြးေႏြးမည့္အေပၚ KIA မွ ဗိုလ္မႉးႀကီး မရန္ေဇာ္ေတာင္အား ဧရာဝတီမွ ေမးျမန္းရာ ယခုေဆြးေႏြးပြဲ၌ မူၾကမ္းေပၚတြင္လည္း ေဆြးေႏြးသြားရန္ စီစဥ္ထားၿပီး တိုင္းရင္းသားမ်ား အေနျဖင့္ အေသးစိတ္ တိုင္ပင္ရျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း၊ ထပ္မံျဖည့္စြက္လိုသည္မ်ား ရွိေၾကာင္း ေျဖၾကားသည္။
“အေျခခံ သိပ္မကြဲတဲ့ လုပ္နည္းလုပ္ဟန္နဲ႔ အယူအဆပဲ ကြဲျပားမွာပါ။ မူဝါဒကေတာ့ အေျခခံစစ္မွန္တဲ့ ဖက္ဒရယ္ေပၚပဲ အေျခခံမွာပါ။ အစိုးရမူၾကမ္းေပၚကေတာ့ ျပင္ဆင္စရာေတြ ရွိပါတယ္။ ေဆြးေႏြး တိုင္ပင္ရဦးမွာပါ” ဟု ရခိုင္ျပည္ လြတ္ေျမာက္ေရး ပါတီ (ALP) မွ ဦးခိုင္သုခ ကလည္း ၎၏အျမင္ကို ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
အစိုးရ၏ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ အေျခခံ သေဘာတူညီခ်က္ မူၾကမ္းတြင္ ဦးတည္ခ်က္ႏွင့္ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ား ခ်မွတ္ေရး၊ ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရးႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ လမ္းညႊန္စည္းမ်ဥ္းမ်ား၊ ႏွစ္ဖက္တပ္မ်ား ထိေတြ႔မႈ မရွိေစရန္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး၊ လြတ္လပ္စြာ သြားလာခြင့္၊ ဆက္ဆံေရး႐ံုးမ်ားဖြင့္ခြင့္၊ လူသားျခင္း စာနာ ေထာက္ထားမႈ အကူညီမ်ားေပးရန္၊ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ား ကာကြယ္ေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈ ေကာ္မတီ ဖြဲ႕ေရး၊ ပူးတြဲ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေကာ္မတီ၊ ပူးတြဲၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္မႈ ေကာ္မတီ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ပါဝင္သူမ်ားအၾကား ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ရန္ ေဆာင္ရြက္မည့္အခ်က္၊ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ား က်င္းပရန္ ကတိျပဳျခင္း၊ ေနာက္ဆက္တြဲ ပါဝင္လက္မွတ္ေရးထိုးခြင့္၊ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္တြင္ အတည္ျပဳျခင္း၊ အေထြေထြ ကိစၥရပ္မ်ား ပါဝင္ေၾကာင္း သိရသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ လိုင္ဇာၿမိဳ႕တြင္ ယေန႔မွစတင္ၿပီး ၃ ရက္အၾကာ က်င္းပမည့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔မ်ား ညီလာခံတြင္ တျပည္လံုး အတိုင္းအတာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးေရး မူေဘာင္ကိစၥ အခ်က္ ၂ ခ်က္အေပၚ မူတည္ေဆြးေႏြးသြားၾကမည္ဟု သိရွိရသည္။
တျပည္လံုး အတိုင္းအတာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ တဖြဲ႔ခ်င္းစီ၏ အျမင္မ်ားကို သံုးသပ္ျခင္း၊ ညီညြတ္ေသာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ (UNFC) ၏ သေဘာထားအေပၚ သံုးသပ္တင္ျပျခင္း၊ အစိုးရမွ ေပးပို႔ထားေသာ လက္မွတ္ေရးထိုးရန္ သေဘာထား စာတမ္းမူၾကမ္းအေပၚ သံုးသပ္တင္ျပျခင္း၊ သေဘာထားဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်မွတ္ျခင္းဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးခ်က္တို႔ပါေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးေရး မူေဘာင္ကိစၥတြင္ ကရင္အမ်ိဳးသား အစည္းအ႐ံုးႏွင့္ ရွမ္းျပည္ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး ေကာင္စီ / ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ ေတာင္ပိုင္း (RCSS/SSA) မွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ အစိုးရကိုယ္စားလွယ္မ်ား ေဆြေႏြးထားသည့္အေပၚ ရွင္းလင္းတင္ျပျခင္းတို႔ ပါဝင္ေၾကာင္း အစည္းအေဝး ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ သိရွိရသည္။
ေဆြးေႏြးပြဲအစတြင္ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္တခ်ိဳ႕က အျမင္သေဘာထားမ်ား တင္ျပခဲ့ရာ မူလက တျပည္လံုး အတိုင္းအတာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးကိစၥၿပီးမွသာ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးေရး မူေဘာင္ကိစၥကို ေဆြးေႏြးရန္ စီစဥ္ထားရာမွ ေနာက္ဆံုးတြင္ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးေရး မူေဘာင္ကိစၥ ေဆြးေႏြးၿပီးမွသာ တျပည္လံုး အတိုင္းအတာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးကိစၥကို ေဆြးေႏြးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေဆြးေႏြးမႈ အစီစဥ္ကို ေျပာင္းလဲခဲ့ၾကသည္။
ယခု ညီလာခံအတြက္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၊ ကယန္းျပည္သူ႔ပါတီ၊ NLD လြတ္ေျမာက္နယ္ေျမႏွင့္ ဦးခြန္မာကိုဘန္း၏ နယ္စပ္အေျခစုိက္ ႏိုင္ငံေရး အဖြဲ႔တို႔မွ သဝဏ္လႊာမ်ား ေပးပို႔ထားေၾကာင္း ကခ်င္လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA) ဒုတိယ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ဂြန္ေမာ္ထံမွ သိရသည္။
လိုင္ဇာ ညီလာခံကို နံနက္ ၉ နာရီမွ ညေန ၅ နာရီအထိ ေဆြးေႏြးသြားမည္ျဖစ္ၿပီး တိုင္းရင္းသားအေရးကို တိုင္းရင္းသားမ်ားသာ ေဆြးေႏြးသင့္သည္ဟု ယူဆ၍ မည္သည့္အဖြဲ႔အစည္းကိုမွ် ဧည့္သည္အျဖစ္ ဖိတ္ၾကားထားျခင္း မရွိေၾကာင္း KIA မွ ဗိုလ္မႉးႀကီး မရန္ေဇာ္ေတာင္က ေျပာသည္။
ညီလာခံတြင္ သဘာပတိမ်ားအျဖစ္ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔ (KIO) ဥကၠဌ ဦးေဇာင္းဟရား၊ KNU ဥကၠဌ ေစာမူတူးေစးဖိုးတို႔က ေဆာင္ရြက္ၿပီး တြဲဖက္ သဘာပတိအျဖစ္ UNFC ဥကၠဌ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ဂမ္ေရွာင္၊ ဒု ဥကၠဌအျဖစ္ KNU မွ ပဒိုကြယ္ထူးဝင္း၊ အတြင္းေရးမႉးအျဖစ္ မြန္ျပည္သစ္ပါတီမွ ႏိုင္ဟံသာ၊ တြဲဖက္အတြင္းေရးမႉးအျဖစ္ RCSS/SSA မွ ဗိုလ္မႉးႀကီး စိုင္းလွတို႔က ေဆာင္ရြက္သည္။ အဖြဲ႔ဝင္မ်ားအျဖစ္ ပေလာင္ျပည္ လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္ဦး (PSLF) မွ တားအိုက္ဘုန္း၊ ကရင္နီ အမ်ဳိးသား တုိးတက္ေရး ပါတီ (KNPP) မွ ခူးဦးရယ္၊ ခ်င္းအမ်ိဳးသားတပ္ဦးမွ ပူးဇင္က်ံဳး၊ ရွမ္းျပည္တိုးတက္ေရးပါတီ / ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ ေျမာက္ပုိင္း (SSPP/SSA) မွ ဒုတိယ ဗိုလ္မႉးႀကီး စိုင္းေက်ာ္လ၊ UNFC မွ ဗုိုလ္မႉးႀကီး ခြန္ဥကၠာ၊ KIA မွ ဗုုိလ္ခ်ဳပ္ ဂြန္ေမာ္ႏွင့္ ဒုတိယ ဗိုလ္မႉးႀကီး ဆင္းပါးတို႔က ေဆာင္ရြက္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“က်ေနာ္တို႔ တိုင္းရင္းသားေတြ အေနနဲ႔ လက္နက္ကိုင္တိုက္ပြဲေတြ တိုက္ခဲ့ေပမယ့္ အေျဖတစံုတရာ မထြက္ခဲ့ဘူး။ ႏိုင္ငံေရးျပႆနာျဖစ္လို႔ ႏိုင္ငံေရးနည္းအရပဲ ေျဖရွင္းမွျဖစ္မယ္။ ေကာင္းတဲ့အေျဖတခု ရမယ္ထင္ပါတယ္။ မတူညီတာေတြ ရွိေကာင္းရွိႏိုင္ေပမယ့္ ညီညြတ္ဖို႔ အေရးႀကီးတယ္။ Unity and diversity ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ရမယ္။ အဲဒီလို မျဖစ္လို႔ကေတာ့ ေအာင္ျမင္မွာ မဟုတ္ဘူး” ဟု KNU ဥကၠဌ ေစာမူတူးေစးဖိုးက အစည္းေဝးပြဲတြင္ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ေျပာၾကားသည္။
KIA မွ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး အင္ဘန္လက “အစိုးရပိုင္းက တျပည္လံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲဖို႔ ေျပာေနလို႔ ဒီကြန္ဖရင့္ကို လုပ္ၾကရတာပါ။ ဒီကြန္ဖရင့္ကေန ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈကို ဦးတည္သြားႏိုင္ပါမယ္။ ပင္လံု ကတိကဝတ္ကို လိုက္နာခဲ့ျခင္း မရွိခဲ့ဘူး။ ေခတ္အဆက္ဆက္က အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြက လူမ်ိဳးႀကီးဝါဒကို အုပ္စိုးၿပီး လုပ္ခ်င္တိုင္း လုပ္ခဲ့တယ္။ ၁၉၆၂ မွာ တိုင္းရင္းသားေတြ အလိမ္ခံခဲ့ရတယ္။ ဒီအေျခအေနကိုၾကည္႔ရင္ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ႏိုင္ဖို႔ ရွိမရွိဆိုတာ သိႏိုင္မွာပါ။ သင္ခန္းစာေတြ မေမ့ဖို႔လိုတယ္။ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔ေတြ အေနနဲ႔ အမွားခံလို႔ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့တဲ့ အေျခအေနမို႔ ဝိုင္းဝန္းအေျဖရွာဖို႔ လိုပါတယ္” ဟု ေျပာၾကားသည္။
တျပည္လံုး အတိုင္းအတာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ အစိုးရမွေပးပို႔ထားေသာ လက္မွတ္ထိုးရန္ သေဘာထား မူၾကမ္းကို တျပည္လံုး အတိုင္းအတာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေခါင္းစဥ္ေအာက္တြင္ ေခါင္းစဥ္ငယ္တခု အေနျဖင့္ ေဆြးေႏြးသြားရန္ စီစဥ္ထားေသာ္လည္း တက္ေရာက္လာသည့္ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္းတိုင္း လက္ဝယ္တြင္ အဆိုပါမူၾကမ္း ရရွိထားျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း တိုင္းရင္းသား ကိုယ္စားလွယ္ တခ်ိဳ႕ထံမွ သိရသည္။
ယခု ညီလာခံတြင္ အစိုးရ၏ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ အေျခခံ သေဘာတူညီခ်က္ မူၾကမ္းကို ေခါင္းစဥ္ခြဲ တခုအေနျဖင့္ ေဆြးေႏြးမည့္အေပၚ KIA မွ ဗိုလ္မႉးႀကီး မရန္ေဇာ္ေတာင္အား ဧရာဝတီမွ ေမးျမန္းရာ ယခုေဆြးေႏြးပြဲ၌ မူၾကမ္းေပၚတြင္လည္း ေဆြးေႏြးသြားရန္ စီစဥ္ထားၿပီး တိုင္းရင္းသားမ်ား အေနျဖင့္ အေသးစိတ္ တိုင္ပင္ရျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း၊ ထပ္မံျဖည့္စြက္လိုသည္မ်ား ရွိေၾကာင္း ေျဖၾကားသည္။
“အေျခခံ သိပ္မကြဲတဲ့ လုပ္နည္းလုပ္ဟန္နဲ႔ အယူအဆပဲ ကြဲျပားမွာပါ။ မူဝါဒကေတာ့ အေျခခံစစ္မွန္တဲ့ ဖက္ဒရယ္ေပၚပဲ အေျခခံမွာပါ။ အစိုးရမူၾကမ္းေပၚကေတာ့ ျပင္ဆင္စရာေတြ ရွိပါတယ္။ ေဆြးေႏြး တိုင္ပင္ရဦးမွာပါ” ဟု ရခိုင္ျပည္ လြတ္ေျမာက္ေရး ပါတီ (ALP) မွ ဦးခိုင္သုခ ကလည္း ၎၏အျမင္ကို ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
အစိုးရ၏ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ အေျခခံ သေဘာတူညီခ်က္ မူၾကမ္းတြင္ ဦးတည္ခ်က္ႏွင့္ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ား ခ်မွတ္ေရး၊ ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရးႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ လမ္းညႊန္စည္းမ်ဥ္းမ်ား၊ ႏွစ္ဖက္တပ္မ်ား ထိေတြ႔မႈ မရွိေစရန္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး၊ လြတ္လပ္စြာ သြားလာခြင့္၊ ဆက္ဆံေရး႐ံုးမ်ားဖြင့္ခြင့္၊ လူသားျခင္း စာနာ ေထာက္ထားမႈ အကူညီမ်ားေပးရန္၊ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ား ကာကြယ္ေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈ ေကာ္မတီ ဖြဲ႕ေရး၊ ပူးတြဲ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေကာ္မတီ၊ ပူးတြဲၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္မႈ ေကာ္မတီ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ပါဝင္သူမ်ားအၾကား ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ရန္ ေဆာင္ရြက္မည့္အခ်က္၊ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ား က်င္းပရန္ ကတိျပဳျခင္း၊ ေနာက္ဆက္တြဲ ပါဝင္လက္မွတ္ေရးထိုးခြင့္၊ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္တြင္ အတည္ျပဳျခင္း၊ အေထြေထြ ကိစၥရပ္မ်ား ပါဝင္ေၾကာင္း သိရသည္။
ရမ္းျဗဲ လ၀ကမွဴး ထင္တိုင္းၾကဲေန
ရခိုင္ျပည္နယ္ ရမ္းျဗဲျမိဳ႕နယ္မွ လဝက ဦးစီးသိန္းေဇာ္္သည္ ႏိုင္ငံသား စီစစ္ေရး ကတ္ျပား ျပဳလုပ္ရန္ လာေရာက္ေသာ တုိင္းရင္းသားမ်ားအား မိုက္ရုိင္းစြာထပ္မံ ဆက္ဆံျခင္း ဟိန္းေဟာက္ျခင္း မ်ားျပဳလုပ္ေနပါသည္။ ႏိုင္ငံသား စီစစ္ေရး ကတ္ျပား ျပဳလုပ္ရာတြင္လည္း အမ်ိဳးမ်္ိဳး ေငြညွစ္၍ ေတာင္းခံေနပါသည္။ ယခုလက္ရွိအခ်ိန္တြင္လည္းတိုင္းရင္းသားမ်ားအား ညစ္ပတ္ျပီးႏိုင္ငံသားစီစစ္ေရး ကတ္ျပားတစ္ခုကို ၃၀၀၀ က်ပ္ ကို လဝက ဦးစီး သိန္းေဇာ္ ကိုယ္တိုင္ မိမိအခန္းတြင္း၌ ေတာင္းခံေနပါသည္။ ပထမအႀကိမ္ အသိေပး တင္ျပခဲ႔ေသာ္လည္း ထိေရာက္စြာအေရးယူမူ မရွိ၍ သူကိုယ္တိုင္ ထင္တိုင္း လုပ္ေနပါသည္။ သို႔ျဖစ္ပါ၍ ၄င္းလဝက ဦးစီးသိန္းေဇာ္အား အေရးယူ ေပးႏိုင္ပါရန္ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးခင္ရီ သိရွိႏိုင္ပါရန္ ဒုတိယ အႀကိမ္ တင္ျပ လိုက္ပါသည္။
ရမ္းျဗဲသား
ရမ္းျဗဲသား
အေသးစားနဲ႔အလတ္စား စီးပြားေရး အတြက္ ျမန္မာနဲ႔ဂ်ပန္ လက္မွတ္ထိုး
ABC
ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း အေသးစားနဲ႔ အလတ္စား စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ ၀င္ေရာက္လုပ္ကိုင္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ျမန္မာနဲ႔ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံတို႔ ပူးတြဲ သေဘာတူညီမႈရရွိခဲ႔ပါတယ္။
သေဘာတူညီမႈစာခ်ဳပ္ကို ဂ်ပန္ႏိုင္ငံက SME Support Japan ေခၚ အေသးစားနဲ႔ အလတ္စာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းအဖြဲ႕ေတြနဲ႔ ျမန္မာ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ စက္မႈစီးပြားေရးအသင္း UMFCCI တို႔က ဗုဒၶဟူးေန႔မွာ သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ႔ ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
အခုလို သေဘာတူစာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ေရးထုိး လိုက္တဲ႔အတြက္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံက အေသးစားနဲ႔ အလတ္စား စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြအေနနဲ႔ ျမန္မာ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ စက္မႈစီးပြားေရး အသင္းရဲ႕ ေနာက္ဆံုးရ စီးပြားေရး အခ်က္အလက္ေတြကို ၀င္ေရာက္ရယူခြင္႔ ရရွိမွာျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ စက္မႈစီးပြားေရးအသင္းဟာ ျပည္တြင္းကစီးပြားေရးအဖြဲ႕၀င္ေပါင္း ၂၀၀၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ပါရွိပါတယ္။
ျမန္မာ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ စက္မႈစီးပြားေရးအသင္း အေနနဲ႔ ဂ်ပန္စီးပြားေရး ကုမၸဏီေတြအတြက္ လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရတဲ႔ စီးပြားေရးအခ်က္အလက္ေတြကို အစြမ္းကုန္ အသိေပးလုပ္ေဆာင္ေပးသြားမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ျမန္မာ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ စက္မႈစီးပြားေရးအသင္း ဥကၠဌ ဦး၀င္းေအာင္က ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း အေသးစားနဲ႔ အလတ္စား စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ ၀င္ေရာက္လုပ္ကိုင္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ျမန္မာနဲ႔ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံတို႔ ပူးတြဲ သေဘာတူညီမႈရရွိခဲ႔ပါတယ္။
သေဘာတူညီမႈစာခ်ဳပ္ကို ဂ်ပန္ႏိုင္ငံက SME Support Japan ေခၚ အေသးစားနဲ႔ အလတ္စာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းအဖြဲ႕ေတြနဲ႔ ျမန္မာ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ စက္မႈစီးပြားေရးအသင္း UMFCCI တို႔က ဗုဒၶဟူးေန႔မွာ သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ႔ ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
အခုလို သေဘာတူစာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ေရးထုိး လိုက္တဲ႔အတြက္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံက အေသးစားနဲ႔ အလတ္စား စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြအေနနဲ႔ ျမန္မာ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ စက္မႈစီးပြားေရး အသင္းရဲ႕ ေနာက္ဆံုးရ စီးပြားေရး အခ်က္အလက္ေတြကို ၀င္ေရာက္ရယူခြင္႔ ရရွိမွာျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ စက္မႈစီးပြားေရးအသင္းဟာ ျပည္တြင္းကစီးပြားေရးအဖြဲ႕၀င္ေပါင္း ၂၀၀၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ပါရွိပါတယ္။
ျမန္မာ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ စက္မႈစီးပြားေရးအသင္း အေနနဲ႔ ဂ်ပန္စီးပြားေရး ကုမၸဏီေတြအတြက္ လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရတဲ႔ စီးပြားေရးအခ်က္အလက္ေတြကို အစြမ္းကုန္ အသိေပးလုပ္ေဆာင္ေပးသြားမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ျမန္မာ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ စက္မႈစီးပြားေရးအသင္း ဥကၠဌ ဦး၀င္းေအာင္က ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာ့ စီးပြားေရး အားေကာင္းရန္ စဥ္းမ်ဥ္း၊ ဥပေဒ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္ဖို႔ ကမၻာ့ဘဏ္ ေထာက္ျပ
ေရႊဟသၤာ
ျမန္မာ ႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း ပိုမို ေကာင္းမြန္ လာေစ ရန္မွာ ေကာင္းမြန္သည့္ စည္းမ်ဥ္း ဥပေဒျဖင့္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲ မွဳမ်ား က်ယ္ျပန္႔စြာ ေဆာင္ရြက္ လာသည့္ လမ္းေၾကာင္း မွန္သို႔ ေရာက္ရွိရန္ လိုအပ္သည္ဟု ကမၻာ့ဘဏ္ႏွင့္ အျပည္ျပည္ ဆိုင္ရာ ဘ႑ာေရး ေကာ္ပိုးေရးရွင္းတို႔ ပူးတဲြၿပီး ျပဳစုသည့္ အစီရင္ခံစာ သစ္တြင္ ေဖၚျပ ထားပါသည္။
“ျမန္မာ ႏိုင္ငံဟာ ကမၻာလံုး ဆိုင္ရာ စီးပြားေရးနဲ႔ ႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ အဆက္ျပတ္ ေနၿပီး အခုမွ စတင္ ပြင့္လင္း လာတဲ့ ႏိုင္ငံ ျဖစ္တယ္။ ဒီေတာ့ စီးပြားေရး လုပ္ရာမွာ ေကာင္းမြန္တဲ့ စည္းမ်ဥ္းေတြ ေပၚေပါက္ လာဖို႔ က်ယ္က်ယ္ ျပန္႔ျပန္႔ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲ မွဳေတြ လုပ္ရ ပါလိမ့္မယ္။ အခုေတာ့ လမ္းေၾကာင္း မွန္ေပၚ ေရာက္လာ ေနပါၿပီ” ဟု ကမၻာ့ ဘဏ္၏ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ ဌာေန ကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ခန္သန္ရွန္ကာမွ ေအာက္တိုဘာလ ၂၉ ရက္ေန႔၌ ထုတ္ျပန္သည့္ အစီရင္ ခံစာ၌ ဆိုထား ပါသည္။
ျမန္မာ အစိုးရသည္ စီးပြားေရး ခ်ဲ႔ထြင္ ႏိုင္ရန္ အခက္အခဲ ျဖစ္ေနသည့္ စည္းမ်ဥ္း ဥပေဒ မ်ားကို ဖယ္ရွား ေပးျခင္းျဖင့္ လြယ္ကူ အဆင္ေျပသည့္ အေျခအေနမ်ဳိး ရရွိရန္ အားေပး ေဆာင္ရြက္ ေနသည္ဟု ဆိုႏိုင္ေၾကာင္း ကမၻာ့ဘဏ္ ဌာေန ကိုယ္စားလွယ္က ေျပာဆို ခဲ့ပါသည္။
အျပည္ျပည္ ဆိုင္ရာ ဘ႑ာေရး ေကာ္ပိုေရးရွင္း၏ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ ဌာေန ကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ခ်ားလ္ရွႏိုက္ဒါ ကမူ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရး အေျခအေန ေကာင္းမြန္ ေစရန္မွာ လိုအပ္သည့္ စည္းမ်ဥ္း ဥပေဒႏွင့္ အညႊန္းကိန္း မ်ားကို ပထမ အႀကိမ္ အျဖစ္ ေလ့လာ ႏိုင္ျခင္းက ျမန္မာ့ စီးပြားေရး က႑ အတြက္ ႀကီးမားသည့္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈ ေျခလွမ္း တရပ္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကား ထားပါသည္။
ျမန္မာ့ စီးပြားေရး၏ အေျခ အေနကို Doing Business အစီရင္ ခံစာထဲ ပါလာျခင္း အားျဖင့္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲ ေရး၏ အက်ဳိး ရလာဒ္မ်ားကို တိုင္းတာ အကဲျဖတ္ ႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။ ကမၻာ ေပၚတြင္ စင္ကာပူ ႏိုင္ငံသည္ ေဒသခံ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ မ်ားအတြက္ စီးပြားေရး ေဆာင္ရြက္ရန္ အေကာင္းဆံုး စည္းမ်ဥ္း ဥပေဒမ်ား ျပဌာန္း ထားသည့္ ႏိုင္ငံဟု သတ္မွတ္ ထားၾကၿပီး ေဟာင္ေကာင္ႏွင့္ တရုတ္ ႏိုင္ငံ တို႔သည္ ဒုတိယ ေနရာတြင္ ရပ္တည္လွ်က္ ရွိေန ပါသည္။
ယခင္ ႏွစ္တြင္ ကမၻာေပၚ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အတြက္ စည္းမ်ဥ္း ဥပေဒမ်ား ေကာင္းမြန္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ ရာတြင္ အတိုး တက္ဆံုး (၁၀) ႏိုင္ငံ ထဲမွ ဖိလစ္ပိုင္ ႏိုင္ငံလည္း ပါ၀င္ လာပါသည္။ ယခု ႏွစ္တြင္မူ နယူးဇီလန္၊ အေမရိကန္ျပည္ ေထာင္စု၊ ဒိန္းမတ္၊ မေလးရွား၊ ကိုးရီးယား၊ ေဂ်ာ္ဂ်ီယာ၊ ေနာ္ေ၀း၊ ၿဗိတိန္ ႏိုင္ငံတို႔ ျဖစ္ပါသည္။
Doing Business အစီရင္ ခံစာသည္၊ ကမၻာ့ဘဏ္ႏွင့္ အျပည္ျပည္ ဆိုင္ရာ ဘ႑ာေရး ေကာ္ပိုေရးရွင္းတို႔ ပူးတဲြ ျပဳစု သည့္ အစီရင္ ခံစာ ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံ မ်ား၏ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း အစအဆံုး ေလ့လာသည့္ အစီရင္ ခံစာ ျဖစ္ပါသည္။ ဤအစီရင္ခံစာ ထဲသို႔ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရး ဆိုင္ရာ စည္းမ်ဥ္း ဥပေဒ မ်ားလည္း ထည့္သြင္း လာသျဖင့္ တိုးတက္မွဳ တခု ျဖစ္ေၾကာင္း ဆိုၾက ပါသည္။
ျမန္မာ ႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း ပိုမို ေကာင္းမြန္ လာေစ ရန္မွာ ေကာင္းမြန္သည့္ စည္းမ်ဥ္း ဥပေဒျဖင့္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲ မွဳမ်ား က်ယ္ျပန္႔စြာ ေဆာင္ရြက္ လာသည့္ လမ္းေၾကာင္း မွန္သို႔ ေရာက္ရွိရန္ လိုအပ္သည္ဟု ကမၻာ့ဘဏ္ႏွင့္ အျပည္ျပည္ ဆိုင္ရာ ဘ႑ာေရး ေကာ္ပိုးေရးရွင္းတို႔ ပူးတဲြၿပီး ျပဳစုသည့္ အစီရင္ခံစာ သစ္တြင္ ေဖၚျပ ထားပါသည္။
“ျမန္မာ ႏိုင္ငံဟာ ကမၻာလံုး ဆိုင္ရာ စီးပြားေရးနဲ႔ ႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ အဆက္ျပတ္ ေနၿပီး အခုမွ စတင္ ပြင့္လင္း လာတဲ့ ႏိုင္ငံ ျဖစ္တယ္။ ဒီေတာ့ စီးပြားေရး လုပ္ရာမွာ ေကာင္းမြန္တဲ့ စည္းမ်ဥ္းေတြ ေပၚေပါက္ လာဖို႔ က်ယ္က်ယ္ ျပန္႔ျပန္႔ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲ မွဳေတြ လုပ္ရ ပါလိမ့္မယ္။ အခုေတာ့ လမ္းေၾကာင္း မွန္ေပၚ ေရာက္လာ ေနပါၿပီ” ဟု ကမၻာ့ ဘဏ္၏ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ ဌာေန ကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ခန္သန္ရွန္ကာမွ ေအာက္တိုဘာလ ၂၉ ရက္ေန႔၌ ထုတ္ျပန္သည့္ အစီရင္ ခံစာ၌ ဆိုထား ပါသည္။
ျမန္မာ အစိုးရသည္ စီးပြားေရး ခ်ဲ႔ထြင္ ႏိုင္ရန္ အခက္အခဲ ျဖစ္ေနသည့္ စည္းမ်ဥ္း ဥပေဒ မ်ားကို ဖယ္ရွား ေပးျခင္းျဖင့္ လြယ္ကူ အဆင္ေျပသည့္ အေျခအေနမ်ဳိး ရရွိရန္ အားေပး ေဆာင္ရြက္ ေနသည္ဟု ဆိုႏိုင္ေၾကာင္း ကမၻာ့ဘဏ္ ဌာေန ကိုယ္စားလွယ္က ေျပာဆို ခဲ့ပါသည္။
အျပည္ျပည္ ဆိုင္ရာ ဘ႑ာေရး ေကာ္ပိုေရးရွင္း၏ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ ဌာေန ကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ခ်ားလ္ရွႏိုက္ဒါ ကမူ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရး အေျခအေန ေကာင္းမြန္ ေစရန္မွာ လိုအပ္သည့္ စည္းမ်ဥ္း ဥပေဒႏွင့္ အညႊန္းကိန္း မ်ားကို ပထမ အႀကိမ္ အျဖစ္ ေလ့လာ ႏိုင္ျခင္းက ျမန္မာ့ စီးပြားေရး က႑ အတြက္ ႀကီးမားသည့္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈ ေျခလွမ္း တရပ္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကား ထားပါသည္။
ျမန္မာ့ စီးပြားေရး၏ အေျခ အေနကို Doing Business အစီရင္ ခံစာထဲ ပါလာျခင္း အားျဖင့္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲ ေရး၏ အက်ဳိး ရလာဒ္မ်ားကို တိုင္းတာ အကဲျဖတ္ ႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။ ကမၻာ ေပၚတြင္ စင္ကာပူ ႏိုင္ငံသည္ ေဒသခံ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ မ်ားအတြက္ စီးပြားေရး ေဆာင္ရြက္ရန္ အေကာင္းဆံုး စည္းမ်ဥ္း ဥပေဒမ်ား ျပဌာန္း ထားသည့္ ႏိုင္ငံဟု သတ္မွတ္ ထားၾကၿပီး ေဟာင္ေကာင္ႏွင့္ တရုတ္ ႏိုင္ငံ တို႔သည္ ဒုတိယ ေနရာတြင္ ရပ္တည္လွ်က္ ရွိေန ပါသည္။
ယခင္ ႏွစ္တြင္ ကမၻာေပၚ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အတြက္ စည္းမ်ဥ္း ဥပေဒမ်ား ေကာင္းမြန္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ ရာတြင္ အတိုး တက္ဆံုး (၁၀) ႏိုင္ငံ ထဲမွ ဖိလစ္ပိုင္ ႏိုင္ငံလည္း ပါ၀င္ လာပါသည္။ ယခု ႏွစ္တြင္မူ နယူးဇီလန္၊ အေမရိကန္ျပည္ ေထာင္စု၊ ဒိန္းမတ္၊ မေလးရွား၊ ကိုးရီးယား၊ ေဂ်ာ္ဂ်ီယာ၊ ေနာ္ေ၀း၊ ၿဗိတိန္ ႏိုင္ငံတို႔ ျဖစ္ပါသည္။
Doing Business အစီရင္ ခံစာသည္၊ ကမၻာ့ဘဏ္ႏွင့္ အျပည္ျပည္ ဆိုင္ရာ ဘ႑ာေရး ေကာ္ပိုေရးရွင္းတို႔ ပူးတဲြ ျပဳစု သည့္ အစီရင္ ခံစာ ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံ မ်ား၏ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း အစအဆံုး ေလ့လာသည့္ အစီရင္ ခံစာ ျဖစ္ပါသည္။ ဤအစီရင္ခံစာ ထဲသို႔ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရး ဆိုင္ရာ စည္းမ်ဥ္း ဥပေဒ မ်ားလည္း ထည့္သြင္း လာသျဖင့္ တိုးတက္မွဳ တခု ျဖစ္ေၾကာင္း ဆိုၾက ပါသည္။
ေျမလြတ္ေျမ႐ိုင္းေပၚတြင္စီမံကိန္းလုပ္ရန္ ေလွ်ာက္ထားေသာ္လည္းလုပ္ကိုင္ျခင္းမရွိေသးသည့္ေျမမ်ား ျပန္သိမ္းမည္ဟု၀န္ႀကီးေျပာ
ေအာင္ကိုဦး
ေျမလြတ္ေျမ႐ိုင္းမ်ားေပၚတြင္ သတၱဳတူးေဖာ္ေရး၊ စုိက္ပ်ိဳးေမြးျမဴေရးစေသာ စီမံကိန္းမ်ားလုပ္ကိုင္ရန္ ေလွ်ာက္ထားေသာ္လည္း လုပ္ကိုင္ျခင္းမရွိေသးသည့္ ေျမမ်ားကိုတုိင္းေဒသႀကီးအစိုးရမွ ျပန္လည္သိမ္း ယူမည္ျဖစ္ေၾကာင္း မႏၱေလးတုိင္းစိုက္ပ်ိဳးေရးႏွင့္ ေမြးျမဴေရး၀န္ႀကီး ဦးျမင့္သန္းက ေျပာသည္။
၀န္ႀကီးဦးျမင့္သန္းက မႏၱေလးတုိင္းအတြင္းရွိ ေျမလြတ္၊ ေျမလပ္၊ ေျမ႐ိုင္းမ်ားကို စုိက္ပ်ိဳးေရး၊ ေမြးျမဴေရး ႏွင့္သတၱဳတူးေဖာ္ေရးလုပ္ကိုင္ရန္ ေလွ်ာက္ထား၊ လုပ္ကိုင္ေနေသာ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားကို ေအာက္တုိဘာ လ ၂၉ ရက္က မႏၱေလးၿမိဳ႕ ၂၆ လမ္း၊ ၆၆ လမ္းရွိ တုိင္းေဒသႀကီးအစိုးရအဖြဲ႕႐ံုး အစည္းအေ၀းခန္းမတြင္ ေခၚယူေတြ႕ဆံုခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
“ေလွ်ာက္ထားၿပီး ဘာစီမံကိန္းမွမလုပ္တဲ့ ေျမလြတ္ေျမ႐ိုင္းနဲ႔ ေျမလပ္ေတြကို ၾသဂုတ္လ ၃၁ ရက္မွာ ျပန္လည္ သိမ္းယူၿပီးပါၿပီ။ ေလွ်ာက္ထားစဥ္က စီမံကိန္းအတိုင္းမစိုက္ထားရင္လည္းသိမ္းပါမယ္။ ေကာ္ဖီ စီမံကိန္းေလွ်ာက္ၿပီး တျခားသီးႏွံစိုက္လို႔မရပါဘူး။ စီမံကိန္းမေဖာ္ထုတ္ရေသးတဲ့ ဧရိယာအားလုံး သိမ္း ယူသြားပါမယ္” ဟု ၀န္ႀကီး ဦးျမင့္သန္းက ေျပာသည္။
၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၃၁ရက္က ျပန္လည္သိမ္းယူခဲ့သည့္ ေျမလြတ္၊ ေျမ႐ိုင္းမ်ားတြင္ ဥယ်ာဥ္ၿခံေျမ၊ ေတာင္ယာ စုိက္ပ်ိဳးေရးေျမ၊ စီမံကိန္းပလပ္ေျမ၊ ေမြးျမဴေရးလုပ္ရန္ႏွင့္ ၀ါ၊ ေကာ္ဖီ၊ ပိုးစာ စီမံကိန္းမ်ားကို ႏွစ္ရွည္စုိက္ပ်ိဳးမည္ဟုဆုိကာ ေလွ်ာက္ထားသည့္ ေျမမ်ားကိုျပန္လည္သိမ္းယူခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ သိမ္း ဆည္းသည့္ေျမဧက အတိအက်ကိုမူ ေျပာၾကားျခင္းမရွိေပ။
ထုိ႔အျပင္ ယခင္ကေလွ်ာက္ထားေသာ ေျမေနရာတြင္ ျပန္လည္စိုက္ပ်ိဳးလိုက တိုင္းအစိုးရအဖြဲ႕ထံ ျပန္ လည္ေလွ်ာက္ထားရမည္ ျဖစ္သည္။
ေလွ်ာက္ထားလိုသူမ်ားသည္ အေထာက္အထားအစုံအလင္ျဖင့္ ႏုိ၀င္ဘာ ၄ ရက္ေနာက္ဆုံးထားကာ ေလွ်ာက္ထားရမည္ျဖစ္သည္။ ေနာက္ဆုံးထား မတင္ျပသူမ်ား၊ အေထာက္အထား မျပႏိုင္သူမ်ား၊ ဆက္ လက္မလုပ္ကိုင္ႏုိင္သူမ်ား၏ ေျမမ်ားကို ျပန္လည္သိမ္းယူမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ ထုိ႔အျပင္ ယခင္ ေလွ်ာက္ထားသူမဟုတ္ဘဲ ၀ယ္ယူလုပ္ကိုင္သူမ်ား သတ္မွတ္စည္းကမ္းခ်က္မ်ား ခ်ိဳးေဖာက္၍ စိုက္ပ်ိဳး ထားသူမ်ားကိုလည္း ျပန္လည္သိမ္းယူမည္ဟု ဆုိသည္။
ေျမလြတ္ေျမ႐ိုင္းမ်ားေပၚတြင္ သတၱဳတူးေဖာ္ေရး၊ စုိက္ပ်ိဳးေမြးျမဴေရးစေသာ စီမံကိန္းမ်ားလုပ္ကိုင္ရန္ ေလွ်ာက္ထားေသာ္လည္း လုပ္ကိုင္ျခင္းမရွိေသးသည့္ ေျမမ်ားကိုတုိင္းေဒသႀကီးအစိုးရမွ ျပန္လည္သိမ္း ယူမည္ျဖစ္ေၾကာင္း မႏၱေလးတုိင္းစိုက္ပ်ိဳးေရးႏွင့္ ေမြးျမဴေရး၀န္ႀကီး ဦးျမင့္သန္းက ေျပာသည္။
၀န္ႀကီးဦးျမင့္သန္းက မႏၱေလးတုိင္းအတြင္းရွိ ေျမလြတ္၊ ေျမလပ္၊ ေျမ႐ိုင္းမ်ားကို စုိက္ပ်ိဳးေရး၊ ေမြးျမဴေရး ႏွင့္သတၱဳတူးေဖာ္ေရးလုပ္ကိုင္ရန္ ေလွ်ာက္ထား၊ လုပ္ကိုင္ေနေသာ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားကို ေအာက္တုိဘာ လ ၂၉ ရက္က မႏၱေလးၿမိဳ႕ ၂၆ လမ္း၊ ၆၆ လမ္းရွိ တုိင္းေဒသႀကီးအစိုးရအဖြဲ႕႐ံုး အစည္းအေ၀းခန္းမတြင္ ေခၚယူေတြ႕ဆံုခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
“ေလွ်ာက္ထားၿပီး ဘာစီမံကိန္းမွမလုပ္တဲ့ ေျမလြတ္ေျမ႐ိုင္းနဲ႔ ေျမလပ္ေတြကို ၾသဂုတ္လ ၃၁ ရက္မွာ ျပန္လည္ သိမ္းယူၿပီးပါၿပီ။ ေလွ်ာက္ထားစဥ္က စီမံကိန္းအတိုင္းမစိုက္ထားရင္လည္းသိမ္းပါမယ္။ ေကာ္ဖီ စီမံကိန္းေလွ်ာက္ၿပီး တျခားသီးႏွံစိုက္လို႔မရပါဘူး။ စီမံကိန္းမေဖာ္ထုတ္ရေသးတဲ့ ဧရိယာအားလုံး သိမ္း ယူသြားပါမယ္” ဟု ၀န္ႀကီး ဦးျမင့္သန္းက ေျပာသည္။
၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၃၁ရက္က ျပန္လည္သိမ္းယူခဲ့သည့္ ေျမလြတ္၊ ေျမ႐ိုင္းမ်ားတြင္ ဥယ်ာဥ္ၿခံေျမ၊ ေတာင္ယာ စုိက္ပ်ိဳးေရးေျမ၊ စီမံကိန္းပလပ္ေျမ၊ ေမြးျမဴေရးလုပ္ရန္ႏွင့္ ၀ါ၊ ေကာ္ဖီ၊ ပိုးစာ စီမံကိန္းမ်ားကို ႏွစ္ရွည္စုိက္ပ်ိဳးမည္ဟုဆုိကာ ေလွ်ာက္ထားသည့္ ေျမမ်ားကိုျပန္လည္သိမ္းယူခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ သိမ္း ဆည္းသည့္ေျမဧက အတိအက်ကိုမူ ေျပာၾကားျခင္းမရွိေပ။
ထုိ႔အျပင္ ယခင္ကေလွ်ာက္ထားေသာ ေျမေနရာတြင္ ျပန္လည္စိုက္ပ်ိဳးလိုက တိုင္းအစိုးရအဖြဲ႕ထံ ျပန္ လည္ေလွ်ာက္ထားရမည္ ျဖစ္သည္။
ေလွ်ာက္ထားလိုသူမ်ားသည္ အေထာက္အထားအစုံအလင္ျဖင့္ ႏုိ၀င္ဘာ ၄ ရက္ေနာက္ဆုံးထားကာ ေလွ်ာက္ထားရမည္ျဖစ္သည္။ ေနာက္ဆုံးထား မတင္ျပသူမ်ား၊ အေထာက္အထား မျပႏိုင္သူမ်ား၊ ဆက္ လက္မလုပ္ကိုင္ႏုိင္သူမ်ား၏ ေျမမ်ားကို ျပန္လည္သိမ္းယူမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ ထုိ႔အျပင္ ယခင္ ေလွ်ာက္ထားသူမဟုတ္ဘဲ ၀ယ္ယူလုပ္ကိုင္သူမ်ား သတ္မွတ္စည္းကမ္းခ်က္မ်ား ခ်ိဳးေဖာက္၍ စိုက္ပ်ိဳး ထားသူမ်ားကိုလည္း ျပန္လည္သိမ္းယူမည္ဟု ဆုိသည္။
ဒီမိုကေရစီ အေျခခံေသာ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒဆီသို႔
ေမာင္ကိုနီ (တရား႐ုံးခ်ဳပ္ ေရွ႕ေန)
၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ျပည္ေထာင္စုသမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ရန္ လိုအပ္ပါသလား။ ထိုေမးခြန္းအေပၚ က်ေနာ့္အေနျဖင့္ ျပင္ဆင္ရန္လိုအပ္ပါသည္ဟု ႏိုင္ငံအက်ိဳးကို ေရွ႕႐ႈ၍ ႐ိုးသားစြာ တင္ျပလိုပါသည္။
ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံ၏ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒသည္ ထိုႏိုင္ငံ၏ အသက္၀ိညာဥ္ႏွလုံးသားဟု ဆိုရေလာက္ေအာင္ အေရးပါလွသည့္ ဥပေဒႀကီး တခုျဖစ္ရာ ဥပေဒဆိုင္ရာ စံခ်ိန္စံညႊန္းမ်ား၊ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ စံခ်ိန္စံညႊန္းမ်ား၊ ယုတၱိေဗဒ သေဘာတရားဆိုင္ရာ စံခ်ိန္စံညြန္းမ်ားႏွင့္လည္း ညီညႊတ္ရန္ လိုအပ္လွေပသည္။
သုိ႔ျဖစ္ရာ ႏိုင္ငံသားအားလုံးႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႔စည္းပုံ႐ွိရပါသည္။
၂၀၀၈ ခုႏွစ္တြင္ စစ္အစိုးရက ဦးေဆာင္ျပ႒ာန္းလိုက္သည့္ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒသည္ အထက္ပါ စံခ်ိန္စံညႊန္းမ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီမႈ နည္းပါးသည့္အျပင္ ျပည္သူလူထု ဆႏၵသေဘာထား ႏွင့္လည္း ညီညြတ္မႈ မရွိေၾကာင္း ေတြ႔ရပါသည္။ ႏိုင္ငံသားအားလုံးႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ ႏိုင္ငံေတာ္ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကို ႏိုင္ငံသားအမ်ားစု၏ ဆႏၵအေပၚ အေျခခံ၍ ေရးသားျပ႒ာန္း မွသာလွ်င္ တရားမွ်တ သဘာ၀က်မည္ ျဖစ္ပါသည္။
ယင္း ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒကို “ျပင္ဆင္မည္လား၊ အသစ္ေရးဆြဲမည္လား” ဟူသည့္ ကိစၥတရပ္သည္ လက္ရွိ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမွသည္ အနာဂတ္ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံ ထူေထာင္ ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ေရး အထိ အေရးအႀကီးဆုံး ျဖစ္လာရသည္။
၁၉၈၈ ခုႏွစ္တြင္ ေပၚေပါက္ခဲ့သည့္ အေျခအေန အရပ္ရပ္အေပၚ တပ္မေတာ္က အာဏာလႊဲေျပာင္းရယူခဲ့ၿပီးေနာက္ တပ္မေတာ္ အႀကီးအကဲက ေရႊးေကာက္ပြဲ အလ်င္အျမန္က်င္းပ၍ ႏုိင္ငံေတာ္အာဏာကို ျပန္လည္ လြႊဲေျပာင္းေပးအပ္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေရြးခ်ယ္ခံရသည့္ အာဏာပိုင္ တို႔က သင့္ေလ်ာ္မည့္ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒကို ေရးဆြဲ၍ တိုင္းျပည္အား ဆက္လက္ အုပ္ခ်ဳပ္သြားရန္ ျဖစ္ေၾကာင္း ကတိစကားမ်ား ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ေနာက္ ၁ ႏွစ္ အတြင္း ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုင္ရာ ဥပေဒ ၁၉၈၉ ကို ျပ႒ာန္းေပးခဲ့ပါသည္။ ေနာက္ ၁ ႏွစ္အၾကာ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ တႏိုင္ငံလုံး အတုိင္းအတာျဖင့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲႀကီး က်င္းပေပးခဲ့သည္။
ထုိ႔ေနာက္ စစ္အစိုးရက အႏိုင္ရ ပါတီအား ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာကို လႊဲေျပာင္း ေပးရမည့္အစား အာဏာကို လႊြဲေျပာင္းေပးျခင္း မျပဳဘဲ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ တရပ္ ေရးဆြဲရန္ လိုအပ္သည္ဟု ဆိုကာ ၁၉၉၂ ခုနွစ္၊ ေအာက္တိုဘာလ ၂ ရက္ေန႔တြင္ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ တရပ္ ေရးဆြဲရန္ အမ်ဳိးသားညီလာခံ တရပ္ကို ဖြဲ႔စည္းကာ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥေပဒ အသစ္ ေရးဆြဲေရး လုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ေစခဲ့သည္။
ဒီမိုကေရစီ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒတရပ္ကို ေရးဆြဲရာတြင္ ႏိုင္ငံသားအားလုံး ပါ၀င္၍ အႀကံျပဳခြင့္၊ ျငင္းခုံေဆြးေႏြး တင္ျပခြင့္ ရွိသင့္ေသာ္လည္း ထုိကဲ့သို႔ ႏိုင္ငံသားမ်ားဘက္မွ သေဘာထားဆႏၵကို မတင္ျပႏိုင္ေအာင္ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ ၇ ရက္ေန႔ တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ၿငိမ္၀ပ္ပိျပားမႈ တည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႔၊ ဥပေဒအမွတ္ – ၅/၉၆ ကို ျပ႒ာန္းခဲ့ပါသည္။ အဆိုပါဥပေဒ ေခါင္းစဥ္ကို “ႏုိင္ငံေတာ္တာ၀န္ကုိ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းစြာ စနစ္တက်လြႊဲေျပာင္း ေပးေရးႏွင့္ အမ်ဳိးသား ညီလာခံ လုပ္ငန္းမ်ား ေအာင္ျမင္စြာ ေဆာင္ရြက္ေရး တို႔ကို ေႏွာင့္ယွက္ ဆန္႔က်င္ျခင္းမွ ကြာကြယ္သည့္ ဥပေဒ”ဟု သတ္မွတ္ေပးခဲ့ပါသည္။
အဆိုပါ ဥပေဒပုဒ္မ – ၃ တြင္ အမ်ဳိးသားညီလာခံက ေရးဆြဲျပဳလုပ္ေနသည့္ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ ဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ား အေပၚ ထိခိုက္ပ်က္ျပားေစရန္ လႈံ႔ေဆာ္ ေဟာေျပာ ေရးသားျခင္း စသည့္ ကိစၥရပ္မ်ားကို ႏိုင္ငံသားမ်ား မည္သူမွ် မျပဳလုပ္ရန္ ကန္႔သတ္ ပိတ္ပင္ထားၿပီး အဆုိပါ ကန္႔သတ္ခ်က္ကို ေဖာက္ဖ်က္က်ဴးလြန္လွ်င္ ေထာင္ဒဏ္အနည္းဆုံး ၅ ႏွစ္မွ အမ်ားဆုံး ႏွစ္ ၂၀ အထိ ခ်မွတ္မည္ ဟု ပုဒ္မ ၄ ၌ ျပ႒ာန္းခဲ့သည္။
အထက္ေဖာ္ျပပါ ဥပေဒပုဒ္မ ၅/၉၆ အရ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အသက္၀ိညာဥ္ ဟုေခၚဆိုအပ္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဒီမိုကေရစီ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ ေရးဆြဲသည့္ ကိစၥတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား ပါ၀င္တင္ျပခြင့္ မရခဲ့ေၾကာင္း သုံးသပ္ေတြ႕ရွိႏိုင္ပါသည္။
ယခုအခါ အထက္ေဖာ္ျပပါ ဥပေဒအမွတ္ ၅/၉၆ ကို (၁၅-၁-၂၀၁၃)ေန႔တြင္ က်င္းပသည့္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေ၀းမွ ပယ္ဖ်က္လိုက္ၿပီ ျဖစ္၍ ထုိဥပေဒ တရားမ၀င္ေတာ့ပါ။ သို႔ေသာ္ ျပည္သူ႔ သေဘာဆႏၵကို ထင္ဟပ္မႈ မရွိသည့္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ုဳပ္ပုံ အေျခခံ ဥပေဒကို စစ္အစိုးရက တဖက္သတ္ ျပ႒ာန္းႏိုင္ခဲ့ပါသည္။
အထက္တြင္ တင္ျပခဲ့သည့္ ဥပေဒအမွတ္ ၅/၉၆ အရ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒႀကီးကို ေရးဆြဲစဥ္အခါက ျပည္သူတို႔၏ အႀကံဥာဏ္ အယူအဆမ်ားကို တင္ျပခြင့္မရခဲ့ၾကဘဲ ယခုအခါ ေဆြးေႏြးတင္ျပႏိုင္သည့္ အခြင့္အေရး ရွိလာၿပီ ျဖစ္ပါသည္။ ျပည္သူအမ်ား၏ သေဘာဆႏၵႏွင့္ ကိုက္ညီသည့္ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒတရပ္ ေရးဆြဲျပ႒ာန္းႏိုင္ရန္ လက္ရွိ အာဏာပိုင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား အားလုံး စဥ္းစား ေဆာင္ရြက္သင့္ၿပီ ျဖစ္ပါသည္။
ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံ၏ အင္အား ေတာင့္တင္းခိုင္မာမႈ၊ စီးပြားေရးအရ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ ခ်မ္းသာၾကြယ္၀မႈႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာအလယ္တြင္ ဂုဏ္သိကၡာ ႀကီးမားထည္၀ါမႈ တို႔သည္ ထုိႏိုင္ငံတြင္ က်င့္သုံးေနသည့္ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒႏွင့္ ဆက္ႏႊယ္မႈ ရွိေနပါသည္။
သာဓကအားျဖင့္ ယေန႔ကမၻာေပၚတြင္ စစ္လက္နက္ အင္အားအရာတြင္ အႀကီးမားဆုံး၊ ေငြေၾကး ဓနၾကြယ္၀ ခ်မ္းသာမႈ အရာတြင္လည္း ပထမအဆင့္ ရွိၿပီး ၾသဇာတိကၠမ အရာတြင္လည္း ထိပ္တန္းျဖစ္သည့္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုသည္ တခ်ိန္က ျမန္မာႏုိင္ငံ ကဲ့သို႔ပင္ အဂၤလိပ္ ကိုလိုနီဘ၀မွ လြတ္လပ္ေရး ရရွိခဲ့ၿပီး၊ ဒီမိုကေရစီ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံ ဥေပဒတရပ္ ေရးဆြဲ ျပ႒ာန္းကာ ယင္း အေျခခံဥပေဒႏွင့္ အညီ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည္မွာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၄၀ နီးပါး ရွိသည့္တိုင္ ကမၻာ႔ထိပ္တန္း ႏိုင္ငံႀကီး အျဖစ္ ရပ္တည္ေနႏိုင္ျခင္းသည္ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒကို ေလးစားလုိက္နာၾကသည့္ အတြက္ဟု ယူဆရပါသည္။
အေမရိကန္ ႏိုင္ငံနည္းတူ ဥေရာပတိုက္တြင္လည္း ဒီမိုကေရစီ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကို ေလးစားလိုက္နာက်င္သုံးၾကေသာ ႏိုင္ငံမ်ား၊ ၾကြယ္၀ခ်မ္းသာ၍ ထိပ္တန္းအဆင့္တြင္ ရွိသည္ကို ေလ့လာသိရွိ ႏိုင္ပါသည္။
အာရွႏိုင္ငံမ်ားတြင္လည္း တခ်ိန္က အာဏာရွင္စနစ္ က်င့္သုံးခဲ့ရာမွ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ကို ေျပာင္းလဲလိုက္သည့္ အခါ ႏိုင္ငံ အဘက္ဘက္မွ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ အင္အားႀကီးလာ႐ုံမွ် မက ဂုဏ္သိကၡာပါ တိုးတက္လာသည္ကို အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံအား ၾကည့္႐ုံမွ်ျဖင့္ အလြယ္တကူ သိျမင္ႏိုင္ပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံအား စစ္မွန္သည့္ ဒီမိုကေရစီဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒျဖင့္ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္မွ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ထိ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ရာ တိုင္းျပည္၏ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈမွာ အ့ံမခန္းရွိခဲ့ၿပီး၊ အာရွတိုက္တြင္ အလြန္ခ်မ္းသာ၍ ပတ္၀န္းက်င္ ႏုိင္ငံမ်ားက အားက်အထင္ႀကီးျခင္း ခံခဲ့ရေၾကာင္း သမုိင္းမွတ္တမ္းမ်ားက သက္ေသခံ ေနပါသည္။ ေနာက္ပိုင္း ၁၉၆၂ ခုႏွစ္တြင္ စစ္တပ္မွ အာဏာသိမ္းယူၿပီးေနာက္ ဒီမိုကေရစီ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ မရွိဘဲ အာဏာရွင္စနစ္ျဖင့္ ဆက္လက္အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ရာ တိုင္းျပည္အေျခအေနမွာ ကမၻာ့အဆင္းရဲဆုံး ႏိုင္ငံမ်ားအဆင့္ အထိ က်သြားခဲ့သည့္ အခ်က္မွာလည္း ျငင္းမရေသာ သမိုင္းသက္ေသျဖစ္ပါသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အနာဂတ္တြင္ ႏိုင္ငံတကာမွ အသိအမွတ္ျပဳ ေလးစားခံရေလာက္ေအာင္၊ ႀကီးက်ယ္ခမ္းနားသည့္ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံျဖစ္ေအာင္ ေကာင္းမြန္ေသာ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒႀကီးတရပ္ ေရးဆြဲျပ႒ာန္းရန္ လိုအပ္ၿပီ ျဖစ္ပါသည္။
၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကို ျပင္သင့္ေၾကာင္း လတ္တေလာေပၚေပါက္ေနသည့္ ျဖစ္ရပ္သာဓကမ်ား အေၾကာင္း တင္ျပပါမည္။ သာဓကအမ်ားအျပား ရွိေသာ္လည္း အေရးပါ၍ ထင္ရွားသည့္ သာဓက အနည္းငယ္ကိုသာ တင္ျပပါမည္။
ပထမသာဓက တခုအေနနဲ႔ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္အတြင္း ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ပထမအႀကိမ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ စတုတၳအစည္းအေ၀းတြင္ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ခုံ႐ုံးႏွင့္ လႊတ္ေတာ္မ်ားအၾကား ျပႆနာေပၚေပါက္ခဲ့ရာ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံ ဥပေဒဆိုင္ရာ ခုံ႐ုံးအဖြဲ႔၀င္မ်ား ႏႈတ္ထြက္မည္လား သို႔မဟုတ္ လႊတ္ေတာ္မ်ားမွ စြပ္စြဲျပစ္တင္၍ ထုတ္ရမည္လား ဆိုသည္အထိ ျပႆနာ ႀကီးထြားခဲ့သည္ကို အမ်ားသိၾကၿပီးျဖစ္ပါသည္။ အဆိုပါျပႆနာအေပၚ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးက လႊတ္ေတာ္သို႔ သ၀ဏ္လႊာ ေပးပို႔၍ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ျခင္းျဖင့္ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းသင့္ေၾကာင္း အေၾကာင္းၾကားခဲ့ပါသည္။ အဆိုပါ အခ်က္အရ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ ကိုယ္တိုင္ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒတြင္ ျပင္ဆင္ရန္ အခ်က္မ်ား ရွိေနသည္ကို လက္ခံ သေဘာတူသည္ ဟု ဆိုင္ႏိုင္ပါသည္။
ဒုတိယသာဓကအျဖစ္ မ်ားအၾကာမီက ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ကိစၥရပ္မ်ား အမ်ားအျပားကို ၿခဳံ၍ တင္ျပပါမည္။ စာရင္းစစ္ခ်ဳပ္ ဥပေဒကို ျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒ၊ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံ ခုံ႐ံုးဥပေဒကို ျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒမ်ား အပါအ၀င္ အခ်ဳိ႕ေသာ ဥပေဒ မ်ားကို ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္က ပိုမုိေကာင္းမြန္၍ ဒီမိုကေရစီ အႏွစ္သာရႏွင့္ ကိုက္ညီေအာင္ ျပင္ဆင္ ေရးဆြဲျပ႒ာန္း ခဲ့ရာ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼက ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒႏွင့္ မညီေၾကာင္း အေၾကာင္းျပ၍ အတည္ျပဳ လက္မွတ္ေရးထိုးျခင္း မျပဳဘဲ လႊတ္ေတာ္သို႔ မွတ္ခ်က္ျဖင့္ ျပန္လည္ေပးပို႔ခဲ့သည္ကို ေတြ႔ရပါသည္။
“ဤ ျပႆနာသည္ သမၼတႏွင့္ လႊတ္ေတာ္တို႔ အၾကား အားၿပိဳင္မႈ ျပႆနာ”ဟု ပုံႀကီးခ်ဲ႕ ေျပာဆို ေရးသားမႈမ်ားကိုလည္း ေတြ႔ရသည္။ သမၼတႏွင့္ လႊတ္ေတာ္ၾကား အားၿပိဳင္စရာ မရွိပါ။ စည္းကမ္း ဥပေဒႏွင့္ အညီ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ၾကဖို႔ သာ လိုပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ ျပ႒ာန္းထားသည့္ အေျခခံ ဥပေဒက မွ်တညီညြတ္မႈ မရွိသျဖင့္ ယင္းသို႔ ျပႆနာ ေပၚေပါက္ရျခင္း ျဖစ္သည္။
တနည္းအားျဖင့္ ယင္း ျပႆနာမွာ “စစ္အာဏာပိုင္တို႔ တဖက္သတ္ ေရးဆြဲ ျပ႒ာန္းခဲ့သည့္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒႏွင့္ လက္ရွိ ျပည္သူတို႔ ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္ထားသည့္ လႊတ္ေတာ္မ်ား အၾကား ျဖစ္ပြားေနေသာ ျပႆနာသာ ျဖစ္သည္” ဟု တိတိက်က် ဆိုရမည္။ ယင္းသည္ ျပႆနာ၏ ေနရာအမွန္ကို ေထာက္ျပေနျခင္းသာ ျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံသားမ်ားကုိ ကိုယ္စားျပဳသည့္ လႊတ္ေတာ္ကို အားၿပိဳင္ေနျခင္း မဟုတ္ဟု ယူဆရသည္။
လႊတ္ေတာ္မ်ားတြင္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ဥပေဒမ်ားျပင္ဆင္ေရး ကိစၥ အႀကိမ္မ်ားစြာ အျငင္းပြားေနရျခင္းသည္ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ၏ မျပည့္စုံမႈ၊ အားနည္းမႈမ်ားေၾကာင့္သာ ျဖစ္ၿပီး၊ ျပည္သူတို႔ကို ကုိယ္စားျပဳသည့္ လႊတ္ေတာ္မ်ားကို လုံး၀အျပစ္တင္ရန္ အေၾကာင္းမရွိဟု ယူဆရပါသည္။ လႊတ္ေတာ္ကို အျပစ္တင္ျခင္းသည္ ျပည္သူတရပ္လုံးကို အျပစ္တင္ျခင္းဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ေနာင္တြင္ ယခုကဲ့သို႔ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ အျငင္းပြားမႈမ်ဳိး မရွိရေအာင္ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒကိုသာ ျပင္ဆင္သင့္သည္ (သို႔မဟုတ္) ျပင္ဆင္ရန္ ခက္ခဲပါက အသစ္ျပန္လည္ ေရးဆြဲသင့္သည္ဟု ယုံၾကည္သည္။
တတိယသာဓက (သို႔မဟုတ္) အရည္အခ်င္းဆိုင္ရာျပႆနာကို ဆက္လက္တင္ျပပါမည္။ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံကို စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ရာ တြင္ ဥပေဒျပဳအဖြဲ႔၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အဖြဲ႔ႏွင့္ တရားစီရင္ေရး အဖြဲ႔ဟူ၍ အဓိကအဖြဲ႔ႀကီး ၃ ဖြဲ႔ရွိရာ ထုိအဖြဲ႔အစည္းမ်ားတြင္ အရည္အခ်င္း ရွိေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ား ပါ၀င္မွသာ ႏိုင္ငံ့ေကာင္းက်ဳိးႏွင့္ တုိးတက္ရာတိုးတက္ေၾကာင္းကို ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ျဖစ္ရာ ႏိုင္ငံေတာ္အား စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ရာတြင္ အရည္အခ်င္းရွိသူမ်ား၊ စိတ္ရင္း ေစတနာ မွန္ကန္သူမ်ား ပါ၀င္ခြင့္ ရရွိေအာင္ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒကို စီစဥ္ေရးဆြဲရန္ လိုအပ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကို ေရးဆြဲရာတြင္ အရည္အခ်င္းရွိေသာ လူေတာ္လူေကာင္းမ်ား ႏိုင္ငံေတာ္အား စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ရာတြင္ ပါ၀င္ခြင့္မရႏိုင္ေအာင္ ကန္႔သတ္ပိတ္ဆို႔ ေရးသားထားမႈမ်ားေၾကာင့္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ျပႆနာတရပ္ ႀကဳံေတြ႔ခဲ့ရသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသား ဗုဒၶဘာသာကိုးကြယ္သူ ေရွ႕ေနဦးေစာလႈိင္သည္ စစ္အာဏာပိုင္မ်ား ေရးဆြဲခဲ့ေသာ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒအရ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အင္းေတာ္ၿမိဳ႕နယ္မွ အေရြးခံခြင့္ရခဲ့ၿပီး အႏိုင္ရခဲ့ေသာ္လည္း ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဒီမိုကေရစီ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒအရ ျပဳလုပ္သည့္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အေရြးခံခြင့္ မရွိဟု ဆုံးျဖတ္ျခင္း ခံခဲ့ရသည္။
အလားတူ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပု ံအေျခခံဥပေဒတြင္ သမၼတအျဖစ္ အေရြးခံပိုင္ခြင့္ရွိသူ၊ ဒုသမၼတအျဖစ္ အေရြးခံခြင့္ရွိသူ၊ ၀န္ႀကီးမ်ားႏွင့္ အျခားေသာ အေရးပါသည့္ ႏိုင္ငံ့တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္မည့္သူမ်ား၏ အရည္အခ်င္းမ်ားကို သတ္မွတ္ ျပ႒ာန္းရာတြင္လည္း အရည္အခ်င္းရွိသူမ်ား၊ ျပည္သူအမ်ားလိုလားသူမ်ား မပါ၀င္ႏိုင္ေအာင္ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ား ေရးဆြဲျပ႒ာန္း ထားသည္ကို ေတြ႕ရပါသည္။
ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာ၏ ပင္ရင္းပိုင္ရွင္မွာ ႏိုင္ငံသားျပည္သူမ်ားသာ ျဖစ္ရာ ႏိုင္ငံသားတို႔၏ ဆႏၵသာ အဓိက ျဖစ္သင့္ပါသည္။ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒကို ေရးဆြဲသူ လူတစု၏ ဆႏၵကိုသာ အေလးထားရမည္ ဆိုလွ်င္ ႏိုင္ငံသားတို႔၏ အခန္းက႑မွာ ေနာက္တန္းသို႔ ေရာက္သြားမည္ ျဖစ္ၿပီး မည္သည့္အခါမွ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံ ျဖစ္လာမည္ မဟုတ္ေပ။
၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ျပည္ေထာင္စုသမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ရန္ လိုအပ္ပါသလား။ ထိုေမးခြန္းအေပၚ က်ေနာ့္အေနျဖင့္ ျပင္ဆင္ရန္လိုအပ္ပါသည္ဟု ႏိုင္ငံအက်ိဳးကို ေရွ႕႐ႈ၍ ႐ိုးသားစြာ တင္ျပလိုပါသည္။
ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံ၏ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒသည္ ထိုႏိုင္ငံ၏ အသက္၀ိညာဥ္ႏွလုံးသားဟု ဆိုရေလာက္ေအာင္ အေရးပါလွသည့္ ဥပေဒႀကီး တခုျဖစ္ရာ ဥပေဒဆိုင္ရာ စံခ်ိန္စံညႊန္းမ်ား၊ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ စံခ်ိန္စံညႊန္းမ်ား၊ ယုတၱိေဗဒ သေဘာတရားဆိုင္ရာ စံခ်ိန္စံညြန္းမ်ားႏွင့္လည္း ညီညႊတ္ရန္ လိုအပ္လွေပသည္။
သုိ႔ျဖစ္ရာ ႏိုင္ငံသားအားလုံးႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႔စည္းပုံ႐ွိရပါသည္။
၂၀၀၈ ခုႏွစ္တြင္ စစ္အစိုးရက ဦးေဆာင္ျပ႒ာန္းလိုက္သည့္ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒသည္ အထက္ပါ စံခ်ိန္စံညႊန္းမ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီမႈ နည္းပါးသည့္အျပင္ ျပည္သူလူထု ဆႏၵသေဘာထား ႏွင့္လည္း ညီညြတ္မႈ မရွိေၾကာင္း ေတြ႔ရပါသည္။ ႏိုင္ငံသားအားလုံးႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ ႏိုင္ငံေတာ္ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကို ႏိုင္ငံသားအမ်ားစု၏ ဆႏၵအေပၚ အေျခခံ၍ ေရးသားျပ႒ာန္း မွသာလွ်င္ တရားမွ်တ သဘာ၀က်မည္ ျဖစ္ပါသည္။
ယင္း ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒကို “ျပင္ဆင္မည္လား၊ အသစ္ေရးဆြဲမည္လား” ဟူသည့္ ကိစၥတရပ္သည္ လက္ရွိ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမွသည္ အနာဂတ္ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံ ထူေထာင္ ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ေရး အထိ အေရးအႀကီးဆုံး ျဖစ္လာရသည္။
၁၉၈၈ ခုႏွစ္တြင္ ေပၚေပါက္ခဲ့သည့္ အေျခအေန အရပ္ရပ္အေပၚ တပ္မေတာ္က အာဏာလႊဲေျပာင္းရယူခဲ့ၿပီးေနာက္ တပ္မေတာ္ အႀကီးအကဲက ေရႊးေကာက္ပြဲ အလ်င္အျမန္က်င္းပ၍ ႏုိင္ငံေတာ္အာဏာကို ျပန္လည္ လြႊဲေျပာင္းေပးအပ္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေရြးခ်ယ္ခံရသည့္ အာဏာပိုင္ တို႔က သင့္ေလ်ာ္မည့္ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒကို ေရးဆြဲ၍ တိုင္းျပည္အား ဆက္လက္ အုပ္ခ်ဳပ္သြားရန္ ျဖစ္ေၾကာင္း ကတိစကားမ်ား ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ေနာက္ ၁ ႏွစ္ အတြင္း ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုင္ရာ ဥပေဒ ၁၉၈၉ ကို ျပ႒ာန္းေပးခဲ့ပါသည္။ ေနာက္ ၁ ႏွစ္အၾကာ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ တႏိုင္ငံလုံး အတုိင္းအတာျဖင့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲႀကီး က်င္းပေပးခဲ့သည္။
ထုိ႔ေနာက္ စစ္အစိုးရက အႏိုင္ရ ပါတီအား ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာကို လႊဲေျပာင္း ေပးရမည့္အစား အာဏာကို လႊြဲေျပာင္းေပးျခင္း မျပဳဘဲ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ တရပ္ ေရးဆြဲရန္ လိုအပ္သည္ဟု ဆိုကာ ၁၉၉၂ ခုနွစ္၊ ေအာက္တိုဘာလ ၂ ရက္ေန႔တြင္ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ တရပ္ ေရးဆြဲရန္ အမ်ဳိးသားညီလာခံ တရပ္ကို ဖြဲ႔စည္းကာ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥေပဒ အသစ္ ေရးဆြဲေရး လုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ေစခဲ့သည္။
ဒီမိုကေရစီ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒတရပ္ကို ေရးဆြဲရာတြင္ ႏိုင္ငံသားအားလုံး ပါ၀င္၍ အႀကံျပဳခြင့္၊ ျငင္းခုံေဆြးေႏြး တင္ျပခြင့္ ရွိသင့္ေသာ္လည္း ထုိကဲ့သို႔ ႏိုင္ငံသားမ်ားဘက္မွ သေဘာထားဆႏၵကို မတင္ျပႏိုင္ေအာင္ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ ၇ ရက္ေန႔ တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ၿငိမ္၀ပ္ပိျပားမႈ တည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႔၊ ဥပေဒအမွတ္ – ၅/၉၆ ကို ျပ႒ာန္းခဲ့ပါသည္။ အဆိုပါဥပေဒ ေခါင္းစဥ္ကို “ႏုိင္ငံေတာ္တာ၀န္ကုိ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းစြာ စနစ္တက်လြႊဲေျပာင္း ေပးေရးႏွင့္ အမ်ဳိးသား ညီလာခံ လုပ္ငန္းမ်ား ေအာင္ျမင္စြာ ေဆာင္ရြက္ေရး တို႔ကို ေႏွာင့္ယွက္ ဆန္႔က်င္ျခင္းမွ ကြာကြယ္သည့္ ဥပေဒ”ဟု သတ္မွတ္ေပးခဲ့ပါသည္။
အဆိုပါ ဥပေဒပုဒ္မ – ၃ တြင္ အမ်ဳိးသားညီလာခံက ေရးဆြဲျပဳလုပ္ေနသည့္ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ ဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ား အေပၚ ထိခိုက္ပ်က္ျပားေစရန္ လႈံ႔ေဆာ္ ေဟာေျပာ ေရးသားျခင္း စသည့္ ကိစၥရပ္မ်ားကို ႏိုင္ငံသားမ်ား မည္သူမွ် မျပဳလုပ္ရန္ ကန္႔သတ္ ပိတ္ပင္ထားၿပီး အဆုိပါ ကန္႔သတ္ခ်က္ကို ေဖာက္ဖ်က္က်ဴးလြန္လွ်င္ ေထာင္ဒဏ္အနည္းဆုံး ၅ ႏွစ္မွ အမ်ားဆုံး ႏွစ္ ၂၀ အထိ ခ်မွတ္မည္ ဟု ပုဒ္မ ၄ ၌ ျပ႒ာန္းခဲ့သည္။
အထက္ေဖာ္ျပပါ ဥပေဒပုဒ္မ ၅/၉၆ အရ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အသက္၀ိညာဥ္ ဟုေခၚဆိုအပ္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဒီမိုကေရစီ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ ေရးဆြဲသည့္ ကိစၥတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား ပါ၀င္တင္ျပခြင့္ မရခဲ့ေၾကာင္း သုံးသပ္ေတြ႕ရွိႏိုင္ပါသည္။
ယခုအခါ အထက္ေဖာ္ျပပါ ဥပေဒအမွတ္ ၅/၉၆ ကို (၁၅-၁-၂၀၁၃)ေန႔တြင္ က်င္းပသည့္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေ၀းမွ ပယ္ဖ်က္လိုက္ၿပီ ျဖစ္၍ ထုိဥပေဒ တရားမ၀င္ေတာ့ပါ။ သို႔ေသာ္ ျပည္သူ႔ သေဘာဆႏၵကို ထင္ဟပ္မႈ မရွိသည့္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ုဳပ္ပုံ အေျခခံ ဥပေဒကို စစ္အစိုးရက တဖက္သတ္ ျပ႒ာန္းႏိုင္ခဲ့ပါသည္။
အထက္တြင္ တင္ျပခဲ့သည့္ ဥပေဒအမွတ္ ၅/၉၆ အရ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒႀကီးကို ေရးဆြဲစဥ္အခါက ျပည္သူတို႔၏ အႀကံဥာဏ္ အယူအဆမ်ားကို တင္ျပခြင့္မရခဲ့ၾကဘဲ ယခုအခါ ေဆြးေႏြးတင္ျပႏိုင္သည့္ အခြင့္အေရး ရွိလာၿပီ ျဖစ္ပါသည္။ ျပည္သူအမ်ား၏ သေဘာဆႏၵႏွင့္ ကိုက္ညီသည့္ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒတရပ္ ေရးဆြဲျပ႒ာန္းႏိုင္ရန္ လက္ရွိ အာဏာပိုင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား အားလုံး စဥ္းစား ေဆာင္ရြက္သင့္ၿပီ ျဖစ္ပါသည္။
ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံ၏ အင္အား ေတာင့္တင္းခိုင္မာမႈ၊ စီးပြားေရးအရ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ ခ်မ္းသာၾကြယ္၀မႈႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာအလယ္တြင္ ဂုဏ္သိကၡာ ႀကီးမားထည္၀ါမႈ တို႔သည္ ထုိႏိုင္ငံတြင္ က်င့္သုံးေနသည့္ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒႏွင့္ ဆက္ႏႊယ္မႈ ရွိေနပါသည္။
သာဓကအားျဖင့္ ယေန႔ကမၻာေပၚတြင္ စစ္လက္နက္ အင္အားအရာတြင္ အႀကီးမားဆုံး၊ ေငြေၾကး ဓနၾကြယ္၀ ခ်မ္းသာမႈ အရာတြင္လည္း ပထမအဆင့္ ရွိၿပီး ၾသဇာတိကၠမ အရာတြင္လည္း ထိပ္တန္းျဖစ္သည့္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုသည္ တခ်ိန္က ျမန္မာႏုိင္ငံ ကဲ့သို႔ပင္ အဂၤလိပ္ ကိုလိုနီဘ၀မွ လြတ္လပ္ေရး ရရွိခဲ့ၿပီး၊ ဒီမိုကေရစီ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံ ဥေပဒတရပ္ ေရးဆြဲ ျပ႒ာန္းကာ ယင္း အေျခခံဥပေဒႏွင့္ အညီ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည္မွာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၄၀ နီးပါး ရွိသည့္တိုင္ ကမၻာ႔ထိပ္တန္း ႏိုင္ငံႀကီး အျဖစ္ ရပ္တည္ေနႏိုင္ျခင္းသည္ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒကို ေလးစားလုိက္နာၾကသည့္ အတြက္ဟု ယူဆရပါသည္။
အေမရိကန္ ႏိုင္ငံနည္းတူ ဥေရာပတိုက္တြင္လည္း ဒီမိုကေရစီ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကို ေလးစားလိုက္နာက်င္သုံးၾကေသာ ႏိုင္ငံမ်ား၊ ၾကြယ္၀ခ်မ္းသာ၍ ထိပ္တန္းအဆင့္တြင္ ရွိသည္ကို ေလ့လာသိရွိ ႏိုင္ပါသည္။
အာရွႏိုင္ငံမ်ားတြင္လည္း တခ်ိန္က အာဏာရွင္စနစ္ က်င့္သုံးခဲ့ရာမွ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ကို ေျပာင္းလဲလိုက္သည့္ အခါ ႏိုင္ငံ အဘက္ဘက္မွ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ အင္အားႀကီးလာ႐ုံမွ် မက ဂုဏ္သိကၡာပါ တိုးတက္လာသည္ကို အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံအား ၾကည့္႐ုံမွ်ျဖင့္ အလြယ္တကူ သိျမင္ႏိုင္ပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံအား စစ္မွန္သည့္ ဒီမိုကေရစီဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒျဖင့္ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္မွ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ထိ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ရာ တိုင္းျပည္၏ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈမွာ အ့ံမခန္းရွိခဲ့ၿပီး၊ အာရွတိုက္တြင္ အလြန္ခ်မ္းသာ၍ ပတ္၀န္းက်င္ ႏုိင္ငံမ်ားက အားက်အထင္ႀကီးျခင္း ခံခဲ့ရေၾကာင္း သမုိင္းမွတ္တမ္းမ်ားက သက္ေသခံ ေနပါသည္။ ေနာက္ပိုင္း ၁၉၆၂ ခုႏွစ္တြင္ စစ္တပ္မွ အာဏာသိမ္းယူၿပီးေနာက္ ဒီမိုကေရစီ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ မရွိဘဲ အာဏာရွင္စနစ္ျဖင့္ ဆက္လက္အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ရာ တိုင္းျပည္အေျခအေနမွာ ကမၻာ့အဆင္းရဲဆုံး ႏိုင္ငံမ်ားအဆင့္ အထိ က်သြားခဲ့သည့္ အခ်က္မွာလည္း ျငင္းမရေသာ သမိုင္းသက္ေသျဖစ္ပါသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အနာဂတ္တြင္ ႏိုင္ငံတကာမွ အသိအမွတ္ျပဳ ေလးစားခံရေလာက္ေအာင္၊ ႀကီးက်ယ္ခမ္းနားသည့္ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံျဖစ္ေအာင္ ေကာင္းမြန္ေသာ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒႀကီးတရပ္ ေရးဆြဲျပ႒ာန္းရန္ လိုအပ္ၿပီ ျဖစ္ပါသည္။
၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကို ျပင္သင့္ေၾကာင္း လတ္တေလာေပၚေပါက္ေနသည့္ ျဖစ္ရပ္သာဓကမ်ား အေၾကာင္း တင္ျပပါမည္။ သာဓကအမ်ားအျပား ရွိေသာ္လည္း အေရးပါ၍ ထင္ရွားသည့္ သာဓက အနည္းငယ္ကိုသာ တင္ျပပါမည္။
ပထမသာဓက တခုအေနနဲ႔ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္အတြင္း ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ပထမအႀကိမ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ စတုတၳအစည္းအေ၀းတြင္ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ခုံ႐ုံးႏွင့္ လႊတ္ေတာ္မ်ားအၾကား ျပႆနာေပၚေပါက္ခဲ့ရာ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံ ဥပေဒဆိုင္ရာ ခုံ႐ုံးအဖြဲ႔၀င္မ်ား ႏႈတ္ထြက္မည္လား သို႔မဟုတ္ လႊတ္ေတာ္မ်ားမွ စြပ္စြဲျပစ္တင္၍ ထုတ္ရမည္လား ဆိုသည္အထိ ျပႆနာ ႀကီးထြားခဲ့သည္ကို အမ်ားသိၾကၿပီးျဖစ္ပါသည္။ အဆိုပါျပႆနာအေပၚ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးက လႊတ္ေတာ္သို႔ သ၀ဏ္လႊာ ေပးပို႔၍ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ျခင္းျဖင့္ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းသင့္ေၾကာင္း အေၾကာင္းၾကားခဲ့ပါသည္။ အဆိုပါ အခ်က္အရ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ ကိုယ္တိုင္ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒတြင္ ျပင္ဆင္ရန္ အခ်က္မ်ား ရွိေနသည္ကို လက္ခံ သေဘာတူသည္ ဟု ဆိုင္ႏိုင္ပါသည္။
ဒုတိယသာဓကအျဖစ္ မ်ားအၾကာမီက ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ကိစၥရပ္မ်ား အမ်ားအျပားကို ၿခဳံ၍ တင္ျပပါမည္။ စာရင္းစစ္ခ်ဳပ္ ဥပေဒကို ျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒ၊ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံ ခုံ႐ံုးဥပေဒကို ျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒမ်ား အပါအ၀င္ အခ်ဳိ႕ေသာ ဥပေဒ မ်ားကို ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္က ပိုမုိေကာင္းမြန္၍ ဒီမိုကေရစီ အႏွစ္သာရႏွင့္ ကိုက္ညီေအာင္ ျပင္ဆင္ ေရးဆြဲျပ႒ာန္း ခဲ့ရာ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼက ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒႏွင့္ မညီေၾကာင္း အေၾကာင္းျပ၍ အတည္ျပဳ လက္မွတ္ေရးထိုးျခင္း မျပဳဘဲ လႊတ္ေတာ္သို႔ မွတ္ခ်က္ျဖင့္ ျပန္လည္ေပးပို႔ခဲ့သည္ကို ေတြ႔ရပါသည္။
“ဤ ျပႆနာသည္ သမၼတႏွင့္ လႊတ္ေတာ္တို႔ အၾကား အားၿပိဳင္မႈ ျပႆနာ”ဟု ပုံႀကီးခ်ဲ႕ ေျပာဆို ေရးသားမႈမ်ားကိုလည္း ေတြ႔ရသည္။ သမၼတႏွင့္ လႊတ္ေတာ္ၾကား အားၿပိဳင္စရာ မရွိပါ။ စည္းကမ္း ဥပေဒႏွင့္ အညီ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ၾကဖို႔ သာ လိုပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ ျပ႒ာန္းထားသည့္ အေျခခံ ဥပေဒက မွ်တညီညြတ္မႈ မရွိသျဖင့္ ယင္းသို႔ ျပႆနာ ေပၚေပါက္ရျခင္း ျဖစ္သည္။
တနည္းအားျဖင့္ ယင္း ျပႆနာမွာ “စစ္အာဏာပိုင္တို႔ တဖက္သတ္ ေရးဆြဲ ျပ႒ာန္းခဲ့သည့္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒႏွင့္ လက္ရွိ ျပည္သူတို႔ ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္ထားသည့္ လႊတ္ေတာ္မ်ား အၾကား ျဖစ္ပြားေနေသာ ျပႆနာသာ ျဖစ္သည္” ဟု တိတိက်က် ဆိုရမည္။ ယင္းသည္ ျပႆနာ၏ ေနရာအမွန္ကို ေထာက္ျပေနျခင္းသာ ျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံသားမ်ားကုိ ကိုယ္စားျပဳသည့္ လႊတ္ေတာ္ကို အားၿပိဳင္ေနျခင္း မဟုတ္ဟု ယူဆရသည္။
လႊတ္ေတာ္မ်ားတြင္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ဥပေဒမ်ားျပင္ဆင္ေရး ကိစၥ အႀကိမ္မ်ားစြာ အျငင္းပြားေနရျခင္းသည္ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ၏ မျပည့္စုံမႈ၊ အားနည္းမႈမ်ားေၾကာင့္သာ ျဖစ္ၿပီး၊ ျပည္သူတို႔ကို ကုိယ္စားျပဳသည့္ လႊတ္ေတာ္မ်ားကို လုံး၀အျပစ္တင္ရန္ အေၾကာင္းမရွိဟု ယူဆရပါသည္။ လႊတ္ေတာ္ကို အျပစ္တင္ျခင္းသည္ ျပည္သူတရပ္လုံးကို အျပစ္တင္ျခင္းဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ေနာင္တြင္ ယခုကဲ့သို႔ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ အျငင္းပြားမႈမ်ဳိး မရွိရေအာင္ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒကိုသာ ျပင္ဆင္သင့္သည္ (သို႔မဟုတ္) ျပင္ဆင္ရန္ ခက္ခဲပါက အသစ္ျပန္လည္ ေရးဆြဲသင့္သည္ဟု ယုံၾကည္သည္။
တတိယသာဓက (သို႔မဟုတ္) အရည္အခ်င္းဆိုင္ရာျပႆနာကို ဆက္လက္တင္ျပပါမည္။ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံကို စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ရာ တြင္ ဥပေဒျပဳအဖြဲ႔၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အဖြဲ႔ႏွင့္ တရားစီရင္ေရး အဖြဲ႔ဟူ၍ အဓိကအဖြဲ႔ႀကီး ၃ ဖြဲ႔ရွိရာ ထုိအဖြဲ႔အစည္းမ်ားတြင္ အရည္အခ်င္း ရွိေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ား ပါ၀င္မွသာ ႏိုင္ငံ့ေကာင္းက်ဳိးႏွင့္ တုိးတက္ရာတိုးတက္ေၾကာင္းကို ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ျဖစ္ရာ ႏိုင္ငံေတာ္အား စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ရာတြင္ အရည္အခ်င္းရွိသူမ်ား၊ စိတ္ရင္း ေစတနာ မွန္ကန္သူမ်ား ပါ၀င္ခြင့္ ရရွိေအာင္ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒကို စီစဥ္ေရးဆြဲရန္ လိုအပ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကို ေရးဆြဲရာတြင္ အရည္အခ်င္းရွိေသာ လူေတာ္လူေကာင္းမ်ား ႏိုင္ငံေတာ္အား စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ရာတြင္ ပါ၀င္ခြင့္မရႏိုင္ေအာင္ ကန္႔သတ္ပိတ္ဆို႔ ေရးသားထားမႈမ်ားေၾကာင့္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ျပႆနာတရပ္ ႀကဳံေတြ႔ခဲ့ရသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသား ဗုဒၶဘာသာကိုးကြယ္သူ ေရွ႕ေနဦးေစာလႈိင္သည္ စစ္အာဏာပိုင္မ်ား ေရးဆြဲခဲ့ေသာ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒအရ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အင္းေတာ္ၿမိဳ႕နယ္မွ အေရြးခံခြင့္ရခဲ့ၿပီး အႏိုင္ရခဲ့ေသာ္လည္း ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဒီမိုကေရစီ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒအရ ျပဳလုပ္သည့္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အေရြးခံခြင့္ မရွိဟု ဆုံးျဖတ္ျခင္း ခံခဲ့ရသည္။
အလားတူ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပု ံအေျခခံဥပေဒတြင္ သမၼတအျဖစ္ အေရြးခံပိုင္ခြင့္ရွိသူ၊ ဒုသမၼတအျဖစ္ အေရြးခံခြင့္ရွိသူ၊ ၀န္ႀကီးမ်ားႏွင့္ အျခားေသာ အေရးပါသည့္ ႏိုင္ငံ့တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္မည့္သူမ်ား၏ အရည္အခ်င္းမ်ားကို သတ္မွတ္ ျပ႒ာန္းရာတြင္လည္း အရည္အခ်င္းရွိသူမ်ား၊ ျပည္သူအမ်ားလိုလားသူမ်ား မပါ၀င္ႏိုင္ေအာင္ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ား ေရးဆြဲျပ႒ာန္း ထားသည္ကို ေတြ႕ရပါသည္။
ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာ၏ ပင္ရင္းပိုင္ရွင္မွာ ႏိုင္ငံသားျပည္သူမ်ားသာ ျဖစ္ရာ ႏိုင္ငံသားတို႔၏ ဆႏၵသာ အဓိက ျဖစ္သင့္ပါသည္။ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒကို ေရးဆြဲသူ လူတစု၏ ဆႏၵကိုသာ အေလးထားရမည္ ဆိုလွ်င္ ႏိုင္ငံသားတို႔၏ အခန္းက႑မွာ ေနာက္တန္းသို႔ ေရာက္သြားမည္ ျဖစ္ၿပီး မည္သည့္အခါမွ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံ ျဖစ္လာမည္ မဟုတ္ေပ။
ျမန္မာ-အႏ္ၵိယ ကုန္သြယ္လမ္းပ်က္စီးေနျခင္းေၾကာင့္ ေရလမ္းေၾကာင္းတြင္ ခရီးသည္သံုးဆျမင့္တက္
ကိုတိုးႀကီး
စစ္ကိုင္းတိုင္း ကေလး၀ၿမိဳ႕မွ တမူးႏွင့္ ခ်င္းေတာင္ေဒသမ်ားအထိ ယခုရက္ပိုင္းအတြင္း ေတာင္ေပၚလမ္း မ်ားပ်က္ဆီးေနျခင္းေၾကာင့္ ေရေၾကာင္းပို႔ေဆာင္ေရးတြင္ ခရီးသည္သံုးဆခန္႔ျမင့္တက္လာေၾကာင္း စစ္ ကိုင္းတုိင္းေရယာဥ္မ်ား ႀကီးၾကပ္ေရးအဖြဲ႕ ဥကၠ႒ဦးေအာင္ေရႊက မဇၩိမကိုေျပာသည္။
ျမန္မာ- အႏ္ၵိယ ႏွစ္ႏုိင္ငံနယ္စပ္ကုန္ သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္း တစ္ေနရာျဖစ္ေသာ မံုရြာ-ပုလဲ-ဂန္႔ေဂါလမ္း မႀကီးတြင္ ေအာက္တုိဘာလ ၂၁ရက္မွ စတင္ကာ မိုးသည္းထန္စြာရြာသြန္းေသာေၾကာင့္ လမ္းမ်ားပ်က္ ဆီးခဲ့ရသည္။ ထုိသို႔လမ္းပ်က္ဆီးၿပီး ကားလမ္းေၾကာင္းပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ား ျဖစ္ပြားျခင္းေၾကာင့္ ခ်င္းတြင္းျမစ္အ တြင္း ေရလမ္းခရီးကို အားထားလာရျခင္း ျဖစ္သည္။
စစ္ကိုင္းတုိင္း၊ မံုရြာဆိပ္ကမ္းမွ ခရီးသည္တင္အျမန္ရွပ္ေျပး ေရယာဥ္ႀကီးမ်ားသည္ ေန႔စဥ္ မနက္ ၄ နာရီ မွစတင္ေျပးဆြဲလ်က္ရွိသည္။ ယခုရက္ပိုင္းအတြင္း ေရယာဥ္၌ စီးနင္းလိုက္ပါေသာ ခရီးသည္တစ္ခ်ိဳ႕မွာ ေတာင္ေပၚလမ္း၌ ခရီးစရိတ္ျပတ္လတ္ခဲ့သူမ်ားျဖစ္သည္။
“တခ်ိဳ႕ ခရီးသည္ေတြက ေမာ္ေတာ္ခမေျပာနဲ႔ သူတို႔စားေသာက္ဖို႔ကို ပိုက္ဆံမရွိက်ေတာ႔ဘူး” ဟု မံုရြာ-ကေလး၀- ေမာ္လိုက္-ေဖာင္းျပင္-ဟုမၼလင္း ခရီးသည္သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး ရွပ္ေျပးအျမန္ေရယာဥ္ ဂိတ္ မွဴးက မဇၩိမကိုေျပာသည္။
အိႏၵယ - ျမန္မာ ကုန္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းသည္ ပြင္႔လင္းရာသီကာလမ်ားတြင္ မံုရြာ - ယာႀကီး - က ေလးလမ္းမႀကီးမွ ေျပးဆြဲေလ့ရွိေသာ္လည္း မိုးရာသီကာလတြင္ ထိုလမ္းမႀကီးသည္ ေတာင္ေပၚေျမသား လမ္း ပ်က္စီးျခင္းေၾကာင့္ ေျပးဆြဲမရႏုိင္ဘဲ မံုရြာ - ပုလဲ - ဂန္႔ေဂါလမ္းမွ ေျပးဆြဲရျခင္းျဖစ္သည္။ ယခုအခါ မုံရြာ - ပုလဲ- ဂန္႔ေဂါလမ္းလည္း ထပ္မံပ်က္စီးကာ ပိတ္ဆုိ႔ေနျခင္းျဖစ္သည္။ ထုိလမ္းမႀကီးေပၚတြင္ ေအာက္တုိဘာလ ၂၁ရက္မွ ၂၇ရက္အထိ လမ္းပ်က္စီးျခင္းေၾကာင့္ ကုန္တင္ကားႀကီး ၁၅၀ခန္႔ ပိတ္ဆုိ႔ ေနခဲ့သည္။
စစ္ကိုင္းတိုင္း ကေလး၀ၿမိဳ႕မွ တမူးႏွင့္ ခ်င္းေတာင္ေဒသမ်ားအထိ ယခုရက္ပိုင္းအတြင္း ေတာင္ေပၚလမ္း မ်ားပ်က္ဆီးေနျခင္းေၾကာင့္ ေရေၾကာင္းပို႔ေဆာင္ေရးတြင္ ခရီးသည္သံုးဆခန္႔ျမင့္တက္လာေၾကာင္း စစ္ ကိုင္းတုိင္းေရယာဥ္မ်ား ႀကီးၾကပ္ေရးအဖြဲ႕ ဥကၠ႒ဦးေအာင္ေရႊက မဇၩိမကိုေျပာသည္။
ျမန္မာ- အႏ္ၵိယ ႏွစ္ႏုိင္ငံနယ္စပ္ကုန္ သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္း တစ္ေနရာျဖစ္ေသာ မံုရြာ-ပုလဲ-ဂန္႔ေဂါလမ္း မႀကီးတြင္ ေအာက္တုိဘာလ ၂၁ရက္မွ စတင္ကာ မိုးသည္းထန္စြာရြာသြန္းေသာေၾကာင့္ လမ္းမ်ားပ်က္ ဆီးခဲ့ရသည္။ ထုိသို႔လမ္းပ်က္ဆီးၿပီး ကားလမ္းေၾကာင္းပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ား ျဖစ္ပြားျခင္းေၾကာင့္ ခ်င္းတြင္းျမစ္အ တြင္း ေရလမ္းခရီးကို အားထားလာရျခင္း ျဖစ္သည္။
စစ္ကိုင္းတုိင္း၊ မံုရြာဆိပ္ကမ္းမွ ခရီးသည္တင္အျမန္ရွပ္ေျပး ေရယာဥ္ႀကီးမ်ားသည္ ေန႔စဥ္ မနက္ ၄ နာရီ မွစတင္ေျပးဆြဲလ်က္ရွိသည္။ ယခုရက္ပိုင္းအတြင္း ေရယာဥ္၌ စီးနင္းလိုက္ပါေသာ ခရီးသည္တစ္ခ်ိဳ႕မွာ ေတာင္ေပၚလမ္း၌ ခရီးစရိတ္ျပတ္လတ္ခဲ့သူမ်ားျဖစ္သည္။
“တခ်ိဳ႕ ခရီးသည္ေတြက ေမာ္ေတာ္ခမေျပာနဲ႔ သူတို႔စားေသာက္ဖို႔ကို ပိုက္ဆံမရွိက်ေတာ႔ဘူး” ဟု မံုရြာ-ကေလး၀- ေမာ္လိုက္-ေဖာင္းျပင္-ဟုမၼလင္း ခရီးသည္သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး ရွပ္ေျပးအျမန္ေရယာဥ္ ဂိတ္ မွဴးက မဇၩိမကိုေျပာသည္။
အိႏၵယ - ျမန္မာ ကုန္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းသည္ ပြင္႔လင္းရာသီကာလမ်ားတြင္ မံုရြာ - ယာႀကီး - က ေလးလမ္းမႀကီးမွ ေျပးဆြဲေလ့ရွိေသာ္လည္း မိုးရာသီကာလတြင္ ထိုလမ္းမႀကီးသည္ ေတာင္ေပၚေျမသား လမ္း ပ်က္စီးျခင္းေၾကာင့္ ေျပးဆြဲမရႏုိင္ဘဲ မံုရြာ - ပုလဲ - ဂန္႔ေဂါလမ္းမွ ေျပးဆြဲရျခင္းျဖစ္သည္။ ယခုအခါ မုံရြာ - ပုလဲ- ဂန္႔ေဂါလမ္းလည္း ထပ္မံပ်က္စီးကာ ပိတ္ဆုိ႔ေနျခင္းျဖစ္သည္။ ထုိလမ္းမႀကီးေပၚတြင္ ေအာက္တုိဘာလ ၂၁ရက္မွ ၂၇ရက္အထိ လမ္းပ်က္စီးျခင္းေၾကာင့္ ကုန္တင္ကားႀကီး ၁၅၀ခန္႔ ပိတ္ဆုိ႔ ေနခဲ့သည္။
သမိုင္းဝင္တဲ့ တိုင္းရင္းသား ညီလာခံကို ဝနဲ႔ မိုင္းလား မတက္ေရာက္
ABC
ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ သမိုင္းဝင္မယ့္ ျဖစ္ရပ္တစ္ခုျဖစ္တဲ့ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ညီလာခံကို ဒီကေန႔ကစၿပီး ကခ်င္ေကအိုင္အို ရဲ့ ဌာနခ်ဳပ္ လိုင္ဇာၿမိဳ႕မွာ စတင္က်င္းပမွာျဖစ္ၿပီး ၀ ျပည္ ေသြးစည္းညီညြတ္ေရး တပ္မေတာ္ UWSA နဲ႕ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကရက္တစ္ မဟာမိတ္ တပ္မေတာ္ (NSAA-ESS) မိုင္းလားတပ္ဖြဲ႕တို႔ မတက္ေရာက္ဘူးလို႔ သိရပါတယ္။
႕ ေအာက္တိုဘာ ၃၀ ရက္ေန႔ကစၿပီး ၃ ရက္အၾကာ ျပဳလုပ္မယ့္ အဲဒီညီလာခံကို KIO က စီစဥ္က်င္းပတာျဖစ္ၿပီး ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ အေျခစိုက္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔ ၁၉ ဖြဲ႔ကို ဖိတ္ၾကားထားေပမယ့္ ဝတပ္ဖြဲ႕နဲ႔ မိုင္းလား အဖြဲ႔ေတြကေတာ့ လိုင္ဇာၿမိဳ႕ကို ေရာက္မလာဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။
ဒီကိစၥနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး UWSA ၀ တပ္ဖြဲ႕ရဲ့ ၀ိန္းေကာင္းခရိုင္ အတြင္းေရးမွဴး ဦးေစာလြင္က ၀တပ္ဖြဲ႕အေနနဲ႕ လိုင္ဇာညီလာခံကို မတက္ေရာက္ႏိုင္တာ မွန္ကန္ေၾကာင္း အခုလို အတည္ျပဳ ေျပာပါတယ္။
ပထမ ေျပာတာေတာ့ သြားမယ္လို႕ ေျပာတာ၊ အယ္ သြားတဲ့အခ်ိန္က သူတို႔ မသြားျဖစ္ဘူး ျဖစ္ေနတယ္၊ သူတို႔ မသြားျဖစ္တာ ဘာကိစၥနဲ႕လည္း မသိဘူး။ ေမးၾကည့္တာေတာ့ မသြားဘူးတဲ့ မိန္းလား နဲ႕ က်ေနာ္တို႔ ၀ က မသြားဘူးတဲ့ ဒါကေတာ့ ဘာအေၾကာင္းေၾကာင့္လဲေတာ့ မသိဘူး၊ က်န္းမာေရးေတာ့ မျဖစ္ဘူး ဒါေပမယ့္ တခုခုေတာ့ ျဖစ္မယ္ထင္တယ္၊ အရင္တစ္ေခါက္လည္း မသြားဘူးေလ ဒီတစ္ေခါက္လည္း မသြားဘူး။
အမ်ိဳးသား ဒီမိုုကရက္တစ္ မဟာမိတ္ တပ္မေတာ္ (NSAA-ESS) မိုင္းလားတပ္ဖြဲ႕က ဆက္ဆံေရးရုံး အရာရွိ တစ္ဦးကေတာ့ မတက္ေရာက္ႏုိင္တဲ့ ကိစၥနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး ေျပာဆိုခြင့္မရွိဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။
အဲ့ဒီကိစၥကိုု က်ေနာ္တိုု႕ ေျပာလိုု႕ မရပါဘူးခင္ဗ်၊ က်ေနာ္တိုု႕လည္း ေကာင္းေကာင္းလည္း မသိဘူးေလ၊ သြားေတာ့ မသြားတက္ပါဘူးခင္ဗ်ား။
မိုင္းလား နဲ႕ UWSA တပ္ဖြဲ႕ေတြနဲ႕ နီးစပ္သူလည္းျဖစ္ တရုတ္ ျမန္မာနယ္စပ္အေျခစိုုက္ စစ္ေရးေလ့လာ သံုးသပ္သူတစ္ဦးလည္းျဖစ္တဲ့ ဦးေအာင္ေက်ာ္ေဇာ္ ကေတာ့ သူ႕ရဲ့အျမင္ကို အခုလို သံုးသပ္ ေျပာဆိုပါတယ္။
က်ေနာ္တို႔လည္း ေမးၾကည့္ၿပီးၿပီ သူတို႕က ဘာမွ အတိအက် ေျဖတာ မရွိပါဘူး၊ သူတိုု႕ေျပာတာက ၀သပ ကမသြားဘူး သူတိုု႕လည္း မသြားဘူး ၀သပ နဲ႕ သူတိုု႕နဲ႕ က ညီေနာင္ပါတီ အဖြဲ႕အစည္းျဖစ္တာကိုုး မသြားၾကဘူး အဲ့ဒါပါပဲ၊ တဖက္ကလည္း စဥ္းစားစရာရွိတာေပါ့ သူတိုု႕ ေစာေစာႀကိဳေျပာထားတာ ရွိတဲ့ ၀သပ အေနနဲ႕ ဒီ ေနရွင္းနယ္ ပီစ္ ေစ့ဖားရား အကုတ္ကို လက္မွတ္ထိုုးစရာ မလိုုဘူးေပါ့ အရင္တုန္းကလည္း ထိုးဖူးတယ္ေပါ့ ေျပာဖူးတာကိုး အယ္ အဲ့အတြက္ေၾကာင့္ မလိုအပ္လိုု႕ ဒီအစည္းအေ၀းက အဲ့မွာ ထိုးမထိုး ဆိုတာကို ဆံုုးျဖတ္ၾကမွာကိုး အဲ့ဒါေၾကာင့္ မသြားတာလည္း ျဖစ္ရင္ ျဖစ္မွာေပါ့ အျခားအေၾကာင္းေတြလည္း အမ်ားႀကီး ရွိႏုုိင္ပါတယ္။ အိမ္နီးနားခ်င္း တရုုတ္ျပည္ရဲ့ ဖိအားလားေပါ့ ဒါမွ မဟုုတ္လည္း တျခား ဗမာအစိုးရက ပါ၀င္မွာ မႀကိဳက္လို႔ မသြားတာလားေပါ့ ဒီလိုလည္း စဥ္းစားႏိုင္ပါတယ္။
လက္ရွိအစိုးရကေန လာမည့္ ႏိုဝင္ဘာလထဲမွာ တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူ လက္မွတ္ ေရးထိုးဖို႔ ျပင္ဆင္ထားၿပီး အဲဒီပြဲမွာ လက္မွတ္ထိုးမထိုး ဆိုတာကိုေတာ့ အခုက်င္းပတဲ့ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ့ ညီလာခံ က ေဆြးေႏြးၾကမယ့္အေၾကာင္း ေရဒီယို ၾသစေတးလ် သတင္းေထာက္ သန္းေက်ာ္စိုးက သတငး္ေပးပိုု႕ ထားပါတယ္။
သုံးရက္ၾကာ က်င္းပမယ့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ညီလာခံကို လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ ၁၉ ဖြဲ႔ကို ဖိတ္ၾကားထားေပမယ့္ ၁၆ ဖြဲ႔က ကိုယ္စားလွယ္အေယာက္ေပါင္း ၆၀ ေလာက္ တက္ေရာက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီ လက္နက္ကိုင္ တိုင္းရင္းသား ညီလာခံ ၿပီးဆုံးတဲ့အခါ ကခ်င္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေကာ္မတီအဖြဲ႔က ျမန္မာအစိုးရရဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မတီအဖြဲ႔နဲ႔ ေတြ႔ဆုံမွာျဖစ္ၿပီး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးအေၾကာင္း ႏိုဝင္ဘာလ ၃ ရက္ေန႔က်ရင္ ေဆြးေႏြးၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာအစိုးရအတြက္ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္း အားလုံးနဲ႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲဖို႔က အေရးႀကီးတဲ့အတြက္ အပူတျပင္း ႀကိဳးစားေနၿပီး တစ္ႏိုင္ငံလုံး အတိုင္းအတာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီးရင္ေတာ့ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈေတြ စတင္မယ္လို႔ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ သမိုင္းဝင္မယ့္ ျဖစ္ရပ္တစ္ခုျဖစ္တဲ့ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ညီလာခံကို ဒီကေန႔ကစၿပီး ကခ်င္ေကအိုင္အို ရဲ့ ဌာနခ်ဳပ္ လိုင္ဇာၿမိဳ႕မွာ စတင္က်င္းပမွာျဖစ္ၿပီး ၀ ျပည္ ေသြးစည္းညီညြတ္ေရး တပ္မေတာ္ UWSA နဲ႕ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကရက္တစ္ မဟာမိတ္ တပ္မေတာ္ (NSAA-ESS) မိုင္းလားတပ္ဖြဲ႕တို႔ မတက္ေရာက္ဘူးလို႔ သိရပါတယ္။
႕ ေအာက္တိုဘာ ၃၀ ရက္ေန႔ကစၿပီး ၃ ရက္အၾကာ ျပဳလုပ္မယ့္ အဲဒီညီလာခံကို KIO က စီစဥ္က်င္းပတာျဖစ္ၿပီး ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ အေျခစိုက္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔ ၁၉ ဖြဲ႔ကို ဖိတ္ၾကားထားေပမယ့္ ဝတပ္ဖြဲ႕နဲ႔ မိုင္းလား အဖြဲ႔ေတြကေတာ့ လိုင္ဇာၿမိဳ႕ကို ေရာက္မလာဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။
ဒီကိစၥနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး UWSA ၀ တပ္ဖြဲ႕ရဲ့ ၀ိန္းေကာင္းခရိုင္ အတြင္းေရးမွဴး ဦးေစာလြင္က ၀တပ္ဖြဲ႕အေနနဲ႕ လိုင္ဇာညီလာခံကို မတက္ေရာက္ႏိုင္တာ မွန္ကန္ေၾကာင္း အခုလို အတည္ျပဳ ေျပာပါတယ္။
ပထမ ေျပာတာေတာ့ သြားမယ္လို႕ ေျပာတာ၊ အယ္ သြားတဲ့အခ်ိန္က သူတို႔ မသြားျဖစ္ဘူး ျဖစ္ေနတယ္၊ သူတို႔ မသြားျဖစ္တာ ဘာကိစၥနဲ႕လည္း မသိဘူး။ ေမးၾကည့္တာေတာ့ မသြားဘူးတဲ့ မိန္းလား နဲ႕ က်ေနာ္တို႔ ၀ က မသြားဘူးတဲ့ ဒါကေတာ့ ဘာအေၾကာင္းေၾကာင့္လဲေတာ့ မသိဘူး၊ က်န္းမာေရးေတာ့ မျဖစ္ဘူး ဒါေပမယ့္ တခုခုေတာ့ ျဖစ္မယ္ထင္တယ္၊ အရင္တစ္ေခါက္လည္း မသြားဘူးေလ ဒီတစ္ေခါက္လည္း မသြားဘူး။
အမ်ိဳးသား ဒီမိုုကရက္တစ္ မဟာမိတ္ တပ္မေတာ္ (NSAA-ESS) မိုင္းလားတပ္ဖြဲ႕က ဆက္ဆံေရးရုံး အရာရွိ တစ္ဦးကေတာ့ မတက္ေရာက္ႏုိင္တဲ့ ကိစၥနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး ေျပာဆိုခြင့္မရွိဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။
အဲ့ဒီကိစၥကိုု က်ေနာ္တိုု႕ ေျပာလိုု႕ မရပါဘူးခင္ဗ်၊ က်ေနာ္တိုု႕လည္း ေကာင္းေကာင္းလည္း မသိဘူးေလ၊ သြားေတာ့ မသြားတက္ပါဘူးခင္ဗ်ား။
မိုင္းလား နဲ႕ UWSA တပ္ဖြဲ႕ေတြနဲ႕ နီးစပ္သူလည္းျဖစ္ တရုတ္ ျမန္မာနယ္စပ္အေျခစိုုက္ စစ္ေရးေလ့လာ သံုးသပ္သူတစ္ဦးလည္းျဖစ္တဲ့ ဦးေအာင္ေက်ာ္ေဇာ္ ကေတာ့ သူ႕ရဲ့အျမင္ကို အခုလို သံုးသပ္ ေျပာဆိုပါတယ္။
က်ေနာ္တို႔လည္း ေမးၾကည့္ၿပီးၿပီ သူတို႕က ဘာမွ အတိအက် ေျဖတာ မရွိပါဘူး၊ သူတိုု႕ေျပာတာက ၀သပ ကမသြားဘူး သူတိုု႕လည္း မသြားဘူး ၀သပ နဲ႕ သူတိုု႕နဲ႕ က ညီေနာင္ပါတီ အဖြဲ႕အစည္းျဖစ္တာကိုုး မသြားၾကဘူး အဲ့ဒါပါပဲ၊ တဖက္ကလည္း စဥ္းစားစရာရွိတာေပါ့ သူတိုု႕ ေစာေစာႀကိဳေျပာထားတာ ရွိတဲ့ ၀သပ အေနနဲ႕ ဒီ ေနရွင္းနယ္ ပီစ္ ေစ့ဖားရား အကုတ္ကို လက္မွတ္ထိုုးစရာ မလိုုဘူးေပါ့ အရင္တုန္းကလည္း ထိုးဖူးတယ္ေပါ့ ေျပာဖူးတာကိုး အယ္ အဲ့အတြက္ေၾကာင့္ မလိုအပ္လိုု႕ ဒီအစည္းအေ၀းက အဲ့မွာ ထိုးမထိုး ဆိုတာကို ဆံုုးျဖတ္ၾကမွာကိုး အဲ့ဒါေၾကာင့္ မသြားတာလည္း ျဖစ္ရင္ ျဖစ္မွာေပါ့ အျခားအေၾကာင္းေတြလည္း အမ်ားႀကီး ရွိႏုုိင္ပါတယ္။ အိမ္နီးနားခ်င္း တရုုတ္ျပည္ရဲ့ ဖိအားလားေပါ့ ဒါမွ မဟုုတ္လည္း တျခား ဗမာအစိုးရက ပါ၀င္မွာ မႀကိဳက္လို႔ မသြားတာလားေပါ့ ဒီလိုလည္း စဥ္းစားႏိုင္ပါတယ္။
လက္ရွိအစိုးရကေန လာမည့္ ႏိုဝင္ဘာလထဲမွာ တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူ လက္မွတ္ ေရးထိုးဖို႔ ျပင္ဆင္ထားၿပီး အဲဒီပြဲမွာ လက္မွတ္ထိုးမထိုး ဆိုတာကိုေတာ့ အခုက်င္းပတဲ့ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ့ ညီလာခံ က ေဆြးေႏြးၾကမယ့္အေၾကာင္း ေရဒီယို ၾသစေတးလ် သတင္းေထာက္ သန္းေက်ာ္စိုးက သတငး္ေပးပိုု႕ ထားပါတယ္။
သုံးရက္ၾကာ က်င္းပမယ့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ညီလာခံကို လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ ၁၉ ဖြဲ႔ကို ဖိတ္ၾကားထားေပမယ့္ ၁၆ ဖြဲ႔က ကိုယ္စားလွယ္အေယာက္ေပါင္း ၆၀ ေလာက္ တက္ေရာက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီ လက္နက္ကိုင္ တိုင္းရင္းသား ညီလာခံ ၿပီးဆုံးတဲ့အခါ ကခ်င္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေကာ္မတီအဖြဲ႔က ျမန္မာအစိုးရရဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မတီအဖြဲ႔နဲ႔ ေတြ႔ဆုံမွာျဖစ္ၿပီး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးအေၾကာင္း ႏိုဝင္ဘာလ ၃ ရက္ေန႔က်ရင္ ေဆြးေႏြးၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာအစိုးရအတြက္ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္း အားလုံးနဲ႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲဖို႔က အေရးႀကီးတဲ့အတြက္ အပူတျပင္း ႀကိဳးစားေနၿပီး တစ္ႏိုင္ငံလုံး အတိုင္းအတာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီးရင္ေတာ့ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈေတြ စတင္မယ္လို႔ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
ယေန႔ ျမန္မာ့ေရးရာသတင္းမ်ား October,31st,2013
( 80 )ယဥ္ေက်းမႈလႈိင္းႏွင့္ ကိုရီးယား ကား အေရာင္းျမွင့္မည္
( 79 )Ethnic summit could help build peace in nation
( 78 )တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ညီလာခံဖြင့္လွစ္
( 77 )China industry expo-Myanmar kicks off in Yangon
( 76 )လွ်ပ္စစ္အား ပိုထုတ္ႏို္င္ရင္ မီတာချပန္ေလွ်ာ့မယ္လို႔ေျပာ
( 75 )Myanmar defense chief stresses border security with India
( 74 )အျခားပါတီမ်ားကို ရန္ဖက္လိုသေဘာမထားဖို႔ ဦးေရႊမန္းေျပာ
( 73 )Will Laiza Ethnic Summit make another historic landmark?
( 72 )၀န္ႀကီးဌာနေတြ လိုသေလာက္သာ ဘတ္ဂ်က္ေတာင္းခံသင္႔
( 71 )Myanmar Stresses Border Security With India
( 70 )ဆင္းရဲႏြမ္းပါး ကေလးငယ္မ်ားအား အဟာရတိုုက္ေကြ်း
( 69 )Aung San Suu Kyi: complicity with tyranny
( 68 )သိန္း ၇၀၀ ဖိုုး စိတ္ၾကြေဆးမ်ား မူဆယ္နယ္စပ္ဂိတ္မွာ ဖမ္းမိ
( 67 )Aung San Suu Kyi: Latest to fail the Rohingya
( 66 )လူငယ္မ်ား ပံုုမွန္ဘ၀ေရာက္ရွိရန္ အျမင္ဖြင့္ပညာေပးမႈ အရွိန္ျမင္
့
( 65 )Thais seek Myanmar aid to curb smuggling
( 64 )စစ္ေတာင္းျမစ္ေရလွ်ံျပီး ေက်း႐ြာမ်ား ေရေဘးၾကံုေနရ
( 63 )Myanmar seeks Japan help for economic zone
( 62 )အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ဖို႔ လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕ပါတီမ်ား တိုက္တြန္း
( 61 )Myanmar seeks Japan help for economic zone
( 60 )ဟိနၵားသတၱုတြင္းအတြက္ ဂ်ာမဏီက ယူထားသည့္ အေၾကြးျပန္ဆပ္ရမည္
( 59 )Freedom of Hate Speech
( 58 )အမ်ဳိးသမီးအခြင့္အေရးမ်ား ပိုမိုိပညာေပးဖို႔ လိုအပ္ေန
( 57 )Myanmar's Rice Exports Drop 38% This Year, Ambition To Become Major Exporter On Hold
( 56 )ေအာင္ျမင္မႈဆိုုတာ စိတ္ဓာတ္ေရးရာေၾကာင့္ လိုု႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ေျပာ
( 55 )Myanmar Preempts Power Outages During Southeast Asian Games By Preparing Generators
( 54 )မြန္္နဲ႔ ကရင္ျပည္နယ္က လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအဖြဲ႔ႏွင့္ တပ္ခရိုင္ကုန္သည္ႀကီးမ်ားအသင္း ေတြ႔ြဆံ
( 53 )Myanmar holds first ever Water Expo
( 52 )ေက်ာက္ျဖဴအထူးစီးပြားေရးဇုန္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္စိတ္၀င္စားသည့္ ႏုိင္ငံတကာကုမၸဏီ ၃၀ ေက်ာ္ရွိ
( 51 )Ceasefire talks kicked off in Myanmar
( 50 )မ်ိုးဆက္သစ္လူငယ္မ်ား နိုင္ငံေရးတြင္ ပါ၀င္လာေရး လီဆူပါတီ ၾကိုးပမ္းမည္
( 49 )Myanmar development deal signed
( 48 )ထိုုင္းႏိုင္ငံရာက္ ျမန္မာ အလုုပ္သမားမ်ားကိုု ပံုုမွန္ႏိုုင္ငံကူးလက္မွတ္ ထုုတ္ေပး
( 47 )Burma School Offers Dose of Imagination
( 46 )ဖြဲ႕စည္းပံုမျပင္ရင္ စစ္တပ္က အခြင့္ထူးခံတစ္ေနရာယူထားဦးမည္ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေျပာ
( 45 )Ethnic Alliance Voices Support for Nationwide Ceasefire Plan
( 44 )ကာတြန္းဆရာၾကီး ဦးေအာင္႐ွိန္ ကြယ္လြန္
( 43 )‘We Will Leave the Book Open’
( 42 )လုိင္ဇာညီလာခံကုိ ဝနဲ႔ မုိင္းလားအဖြဲ႔ေတြ တက္မွာမဟုတ္
( 41 )Will Burma achieve peace in 2013?
( 40 )လိုင္ဇာတိုင္းရင္းသားေဆြးေႏြးပြဲ သမၼတဦးသိန္းစိန္သ၀ဏ္လႊာပို႔
( 39 )Multi-ethnic conference begins in Kachin rebel HQ
( 38 )စစ္ေရးဆက္ဆံမႈ အေမရိကန္အမတ္ သတိေပး
( 37 )EU Offers to Send Monitors to Burma’s 2015 Election
( 36 )ကာတြန္းဦးေအာင္ရွိန္ကြယ္လြန္
( 35 )Burma Takes Precautions to Avoid SEA Games Blackouts
( 34 )သံတြဲပဋိပကၡနဲ႔ဆက္ႏြယ္ၿပီး ဖမ္းထားသူ ၁၄ ဦးအမႈ စတင္
( 33 )Myanmar president meets Indian Army chief
( 32 )ထိုင္းနယ္စပ္ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားမွာေနထိုင္ သူ ႏွစ္ေသာင္းေလ်ာ့က်
( 31 )Japanese firms to join Thilawa project
( 30 )ကာတြန္းဆရာၾကီး ဦးေအာင္႐ွိန္ ကြယ္လြန္
( 29 )Burma river cruise debuts with Ayeyarwady sailing
( 28 )ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ အိႏိ္ၵယစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ႏွစ္ရက္ၾကာ လာေရာက္လည္ပတ္မည္
( 27 )Ethnic summit could help build peace in nation: Myanmar president
( 26 )ရန္ကုန္တြင္ ခြင့္ျပုခ်က္မ႐ွိဘဲ အေဆာက္အအုံ ေဆာက္လုပ္မႈမ်ား ႐ွိေန
( 25 )Kachin Clashes Continue as Ethnic Leaders Meet
( 24 )ေတာင္ႀကီး မီးပံုးပ်ံၿပိဳင္ပြဲ၀င္စာရင္း ႏုိ၀င္ဘာ၂ရက္တြင္ပိတ္မည္
( 23 )Burma Govt Approves Federal Union Party
( 22 )တိုင္းရင္းသားညီလာခံ တက္ေရာက္ဖို႔ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ ၁၈ ဖြဲ႔ လိုင္ဇာၿမိဳ႕ေရာက္
( 21 )Shan civilians accuse Kachin rebels of human rights abuses
( 20 )ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုပါတီ ထူေထာင္ခြင့္က်
( 19 )On Suu Kyi’s Sandhurst Visit, a General Conclusion
( 18 )သံတြဲပဋိပကၡနဲ႔ဆက္ႏြယ္ၿပီး ဖမ္းထားသူ ၁၄ ဦးအမႈ စတင္
( 17 )Myanmar gets low rating for ease of doing business
( 16 )ျမန္မာႏိုင္ငံမွ အမ်ိဳးသမီးတို႔၏အသံအား ေၾကညာခ်က္ထုတ္မည္
( 15 )In Burma, Hyundai Motor Basks in ‘Korean Wave,’ Dealer Says
( 14 )ထိုင္းနယ္စပ္ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားမွာေနထိုင္ သူ ႏွစ္ေသာင္းေလ်ာ့က်
( 13 )Competition and Hesitant Investors Put Brakes on Burma’s Rice Industry
( 12 )သတၱုတြင္းလံုျခံုေရးစရိတ္ စစ္တပ္ကို ေပးေနရတဲ့ကိစၥ လြွႊတ္ေတာ္မွာ ေဆြးေနြးမည္
( 11 )No One Lives in Burma's New Multimillion Pound Capital City
( 10 )အေမရိကန္ ျမန္မာ စစ္ဘက္ဆက္ဆံေရး သတိႏွင့္တိုးျမႇင့္ဖို႔ HRW တိုက္တြန္း
( 9 )Parliament to review govt spending on security for mining projects
( 8 )ဗံုးခြဲသူ တရားခံဖမ္းမိေရးအတြက္ KNU စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ဖြဲ႕
( 7 )Ex-Political Prisoner Win Tin Demands Apology From Junta Leaders
( 6 )တနိုင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ရပ္ေရး ေဆြးေနြးဖို့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြ စုေ၀း ေရာက္႐ွိ
( 5 )Myanmar pledges to strive for peace, prosperity as it assumes ASEAN chairmanship in 2014
( 4 )ေဒၚစုကို ဂုဏ္ထူးေဆာင္ Turin ၿမိဳ႕ေတာ္သူဆုခ်ီးျမႇင့္
( 3 )Establishment of a Consortium for the Development of the Thilawa SEZ
( 2 )လွ်ပ္စစ္မီတာခမ်ား တိုးျမွင့္ေကာက္ခံသြားမည္
( 1 )Myanmar to strive for peace in ASEAN region
( 79 )Ethnic summit could help build peace in nation
( 78 )တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ညီလာခံဖြင့္လွစ္
( 77 )China industry expo-Myanmar kicks off in Yangon
( 76 )လွ်ပ္စစ္အား ပိုထုတ္ႏို္င္ရင္ မီတာချပန္ေလွ်ာ့မယ္လို႔ေျပာ
( 75 )Myanmar defense chief stresses border security with India
( 74 )အျခားပါတီမ်ားကို ရန္ဖက္လိုသေဘာမထားဖို႔ ဦးေရႊမန္းေျပာ
( 73 )Will Laiza Ethnic Summit make another historic landmark?
( 72 )၀န္ႀကီးဌာနေတြ လိုသေလာက္သာ ဘတ္ဂ်က္ေတာင္းခံသင္႔
( 71 )Myanmar Stresses Border Security With India
( 70 )ဆင္းရဲႏြမ္းပါး ကေလးငယ္မ်ားအား အဟာရတိုုက္ေကြ်း
( 69 )Aung San Suu Kyi: complicity with tyranny
( 68 )သိန္း ၇၀၀ ဖိုုး စိတ္ၾကြေဆးမ်ား မူဆယ္နယ္စပ္ဂိတ္မွာ ဖမ္းမိ
( 67 )Aung San Suu Kyi: Latest to fail the Rohingya
( 66 )လူငယ္မ်ား ပံုုမွန္ဘ၀ေရာက္ရွိရန္ အျမင္ဖြင့္ပညာေပးမႈ အရွိန္ျမင္
့
( 65 )Thais seek Myanmar aid to curb smuggling
( 64 )စစ္ေတာင္းျမစ္ေရလွ်ံျပီး ေက်း႐ြာမ်ား ေရေဘးၾကံုေနရ
( 63 )Myanmar seeks Japan help for economic zone
( 62 )အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ဖို႔ လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕ပါတီမ်ား တိုက္တြန္း
( 61 )Myanmar seeks Japan help for economic zone
( 60 )ဟိနၵားသတၱုတြင္းအတြက္ ဂ်ာမဏီက ယူထားသည့္ အေၾကြးျပန္ဆပ္ရမည္
( 59 )Freedom of Hate Speech
( 58 )အမ်ဳိးသမီးအခြင့္အေရးမ်ား ပိုမိုိပညာေပးဖို႔ လိုအပ္ေန
( 57 )Myanmar's Rice Exports Drop 38% This Year, Ambition To Become Major Exporter On Hold
( 56 )ေအာင္ျမင္မႈဆိုုတာ စိတ္ဓာတ္ေရးရာေၾကာင့္ လိုု႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ေျပာ
( 55 )Myanmar Preempts Power Outages During Southeast Asian Games By Preparing Generators
( 54 )မြန္္နဲ႔ ကရင္ျပည္နယ္က လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအဖြဲ႔ႏွင့္ တပ္ခရိုင္ကုန္သည္ႀကီးမ်ားအသင္း ေတြ႔ြဆံ
( 53 )Myanmar holds first ever Water Expo
( 52 )ေက်ာက္ျဖဴအထူးစီးပြားေရးဇုန္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္စိတ္၀င္စားသည့္ ႏုိင္ငံတကာကုမၸဏီ ၃၀ ေက်ာ္ရွိ
( 51 )Ceasefire talks kicked off in Myanmar
( 50 )မ်ိုးဆက္သစ္လူငယ္မ်ား နိုင္ငံေရးတြင္ ပါ၀င္လာေရး လီဆူပါတီ ၾကိုးပမ္းမည္
( 49 )Myanmar development deal signed
( 48 )ထိုုင္းႏိုင္ငံရာက္ ျမန္မာ အလုုပ္သမားမ်ားကိုု ပံုုမွန္ႏိုုင္ငံကူးလက္မွတ္ ထုုတ္ေပး
( 47 )Burma School Offers Dose of Imagination
( 46 )ဖြဲ႕စည္းပံုမျပင္ရင္ စစ္တပ္က အခြင့္ထူးခံတစ္ေနရာယူထားဦးမည္ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေျပာ
( 45 )Ethnic Alliance Voices Support for Nationwide Ceasefire Plan
( 44 )ကာတြန္းဆရာၾကီး ဦးေအာင္႐ွိန္ ကြယ္လြန္
( 43 )‘We Will Leave the Book Open’
( 42 )လုိင္ဇာညီလာခံကုိ ဝနဲ႔ မုိင္းလားအဖြဲ႔ေတြ တက္မွာမဟုတ္
( 41 )Will Burma achieve peace in 2013?
( 40 )လိုင္ဇာတိုင္းရင္းသားေဆြးေႏြးပြဲ သမၼတဦးသိန္းစိန္သ၀ဏ္လႊာပို႔
( 39 )Multi-ethnic conference begins in Kachin rebel HQ
( 38 )စစ္ေရးဆက္ဆံမႈ အေမရိကန္အမတ္ သတိေပး
( 37 )EU Offers to Send Monitors to Burma’s 2015 Election
( 36 )ကာတြန္းဦးေအာင္ရွိန္ကြယ္လြန္
( 35 )Burma Takes Precautions to Avoid SEA Games Blackouts
( 34 )သံတြဲပဋိပကၡနဲ႔ဆက္ႏြယ္ၿပီး ဖမ္းထားသူ ၁၄ ဦးအမႈ စတင္
( 33 )Myanmar president meets Indian Army chief
( 32 )ထိုင္းနယ္စပ္ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားမွာေနထိုင္ သူ ႏွစ္ေသာင္းေလ်ာ့က်
( 31 )Japanese firms to join Thilawa project
( 30 )ကာတြန္းဆရာၾကီး ဦးေအာင္႐ွိန္ ကြယ္လြန္
( 29 )Burma river cruise debuts with Ayeyarwady sailing
( 28 )ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ အိႏိ္ၵယစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ႏွစ္ရက္ၾကာ လာေရာက္လည္ပတ္မည္
( 27 )Ethnic summit could help build peace in nation: Myanmar president
( 26 )ရန္ကုန္တြင္ ခြင့္ျပုခ်က္မ႐ွိဘဲ အေဆာက္အအုံ ေဆာက္လုပ္မႈမ်ား ႐ွိေန
( 25 )Kachin Clashes Continue as Ethnic Leaders Meet
( 24 )ေတာင္ႀကီး မီးပံုးပ်ံၿပိဳင္ပြဲ၀င္စာရင္း ႏုိ၀င္ဘာ၂ရက္တြင္ပိတ္မည္
( 23 )Burma Govt Approves Federal Union Party
( 22 )တိုင္းရင္းသားညီလာခံ တက္ေရာက္ဖို႔ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ ၁၈ ဖြဲ႔ လိုင္ဇာၿမိဳ႕ေရာက္
( 21 )Shan civilians accuse Kachin rebels of human rights abuses
( 20 )ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုပါတီ ထူေထာင္ခြင့္က်
( 19 )On Suu Kyi’s Sandhurst Visit, a General Conclusion
( 18 )သံတြဲပဋိပကၡနဲ႔ဆက္ႏြယ္ၿပီး ဖမ္းထားသူ ၁၄ ဦးအမႈ စတင္
( 17 )Myanmar gets low rating for ease of doing business
( 16 )ျမန္မာႏိုင္ငံမွ အမ်ိဳးသမီးတို႔၏အသံအား ေၾကညာခ်က္ထုတ္မည္
( 15 )In Burma, Hyundai Motor Basks in ‘Korean Wave,’ Dealer Says
( 14 )ထိုင္းနယ္စပ္ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားမွာေနထိုင္ သူ ႏွစ္ေသာင္းေလ်ာ့က်
( 13 )Competition and Hesitant Investors Put Brakes on Burma’s Rice Industry
( 12 )သတၱုတြင္းလံုျခံုေရးစရိတ္ စစ္တပ္ကို ေပးေနရတဲ့ကိစၥ လြွႊတ္ေတာ္မွာ ေဆြးေနြးမည္
( 11 )No One Lives in Burma's New Multimillion Pound Capital City
( 10 )အေမရိကန္ ျမန္မာ စစ္ဘက္ဆက္ဆံေရး သတိႏွင့္တိုးျမႇင့္ဖို႔ HRW တိုက္တြန္း
( 9 )Parliament to review govt spending on security for mining projects
( 8 )ဗံုးခြဲသူ တရားခံဖမ္းမိေရးအတြက္ KNU စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ဖြဲ႕
( 7 )Ex-Political Prisoner Win Tin Demands Apology From Junta Leaders
( 6 )တနိုင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ရပ္ေရး ေဆြးေနြးဖို့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြ စုေ၀း ေရာက္႐ွိ
( 5 )Myanmar pledges to strive for peace, prosperity as it assumes ASEAN chairmanship in 2014
( 4 )ေဒၚစုကို ဂုဏ္ထူးေဆာင္ Turin ၿမိဳ႕ေတာ္သူဆုခ်ီးျမႇင့္
( 3 )Establishment of a Consortium for the Development of the Thilawa SEZ
( 2 )လွ်ပ္စစ္မီတာခမ်ား တိုးျမွင့္ေကာက္ခံသြားမည္
( 1 )Myanmar to strive for peace in ASEAN region
Subscribe to:
Posts (Atom)