( 30 )သမၼတေဟာင္း ဦးသိန္းစိန္ The Asia Cosmopolitan Award အထူးဆု ရရွိ
( 29 )ေကာ့မႉးတြင္ ၾကားျဖတ္၀င္ၿပိဳင္မည့္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း ၉ ဦး ရွိ
( 28 )လိပ္ကြၽန္းအမႈ တရား႐ုံး အဆုံးအျဖတ္ ခံယူရေတာ့မည္
( 27 )ကေလးၿမိဳ႕တြင္ လူကုန္ကူးမႈ တားဆီးေရး အသိပညာေပး ေဆြးေႏြးပြဲျပဳလုပ္
( 26 )ပန္းေတာင္းၿမိဳ႕နယ္တြင္ စိတ္ႂကြေဆးျပား ၁၅ သန္းခန္႔ ဖမ္းမိ
( 25 )ဒုတိယသမၼတ ဦးဟင္နရီဗန္ထီးယူ စစ္ေဘးဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံု
( 24 )ပထမဆံုး အႀကိမ္ ကေလးၿမိဳ႕ စက္ဘီးစီးပြဲ က်င္းပ
( 23 )WY ေဆးျပား ၁၄ သန္းေက်ာ္ ပန္းေတာင္းမွာ ဖမ္းဆီးရမိ
( 22 )မုံရြာတြင္ သမီးရည္းစား ခ်ိန္းေတြ႔စဥ္ ဓားေထာက္ လုယက္ခံရ
( 21 )ပန္ဒါစက္ရံုအလုပ္သမားေတြ အေရး ေျပလည္မႈရရွိ
( 20 )၆၈ ႀကိမ္ေျမာက္ အျပည္ျပည္ ဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရးေန႔ က်င္းပ
( 19 )ရခုိင္ျပည္နယ္ကုိ လြတ္လပ္စြာ သြားေရာက္ ကူညီခြင့္ေပးဖုိ႔ ၁၄ ႏုိင္ငံ သံတမန္ေတြ တုိက္တြန
( 18 )အစိုးရနဲ႔ TNLA တုိက္ပဲြျဖစ္ပြားမွာ စိုးရိမ္တဲ့ ေဒသခံ ၄၀၀ ၀န္းက်င္ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေန
( 17 )မႏၱေလးအစိုးရရဲ့ ရသံုးမွန္းေျခ စာရင္းက က်ပ္သိန္းေပါင္း သံုးေသာင္းေက်ာ္ကို တိုင္းလႊတ္ေတာ္ ျဖတ္ေတာက္
( 16 )10 D ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈ ၂၅ ႏွစ္ျပည့္ အခမ္းအနား က်င္းပ
( 15 )လူမႈဝန္ထမ္းနဲ႔ AAPP ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မယ္
( 14 )ေျမယာေလ်ာ္ေၾကးကို တံုရြာက ေတာင္သူေတြ ျငင္းဆန္
( 13 )ကေလးၿမိဳ႕က လယ္ယာေျမေတြ အတြက္ မွ်ေ၀ျခင္းအစီအစဥ္နဲ႔ သိန္းႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ ကူညီမယ္
( 12 )ေဒးလီးေမးလ္ မွားေရးခဲ့တဲ့ ကေမာၻဒီးယား ကေလး ငယ္ ႏွိပ္စက္သူေတြ ဖမ္းဆီးထားၿပီ
( 11 )တိုင္းရင္းသားစာေပ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး အဆိုကို မြန္ျပည္နယ္ဝန္ႀကီး အေကာင္ထည္မေဖာ္ဘူး လို႔ ေဝဖန္
( 10 )စည္ပင္ေရြးေကာက္ပဲြ ဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒ ျပင္ဆင္ေပးဖို႔ အရပ္ဖက္အဖဲြ႔ ၃၀ ေတာင္းဆုိ
( 9 )အစိုးရနဲ႔ TNLA တုိက္ပဲြျဖစ္ပြားမွာ စိုးရိမ္တဲ့ ေဒသခံ ၄၀၀ ၀န္းက်င္ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေန
( 8 )တိုင္ၾကားခံရသူ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ လႊတ္ေတာ္အႀကီးအကဲေတြ ကို ေတြ႔ဆံုေမးျမန္း
( 7 )ေျမယာေလ်ာ္ေၾကးကို တံုရြာက ေတာင္သူေတြ ျငင္းဆန္
( 6 )၁၀၅ မုိင္ကုန္သြယ္ေရးဇုန္ အေရာင္းအ၀ယ္ျပန္စ
( 5 )ပုဂံေဒသ ငလ်င္လႈပ္ၿပီး ၃ လအတြင္း နိုင္ငံျခားသား ခရီးသြား လာေရာက္မႈ တိုးလာ
( 4 )ရုိဟင္ဂ်ာ ၁ဝဝ ေက်ာ္ကုိ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ျပန္ေမာင္းထုတ္
( 3 )ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ ေဈးေပါင္း ၁၇၀ ေက်ာ္ကို အဆင့္ျမႇင့္တင္မည္
( 2 )၆၈ ႀကိမ္ေျမာက္ အျပည္ျပည္ ဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရးေန႔ က်င္းပ
( 1 )စစ္ပြဲမ်ားရပ္ရန္ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မတီ ေတာင္းဆို
Sunday, December 25, 2016
Monday, December 12, 2016
ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းက စစ္ေျမျပင္
ေမာင္ေမာင္စိုး
၂၀၁၆ ခုႏွစ္ နိုဝင္ဘာလ ၂၀ ရက္ေန႕က KIA၊ MNDAA၊ TNLA၊ AA တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕ ၄ ဖြဲ႕ ပါဝင္ သည့္ ေျမာက္ပိုင္းမဟာမိတ္တပ္ေပါင္းစုက ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း ေနရာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ စစ္ဆင္ေရးတရပ္ျပဳလုပ္ ခဲ့သည္။
၎တို႔ျပဳလုပ္သည့္ စစ္ဆင္ေရးနယ္ေျမတြင္ တ႐ုတ္ျမန္မာနယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းတြင္ အခ်က္အခ်ာက်သည့္ မူဆယ္၁၀၅ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးဇုန္ပါဝင္ၿပီး အဆိုပါ ကုန္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းလည္း ယာယီပိတ္ဆို႔သြားေပရာ ျပည္တြင္းေရာ ျပည္ပမွပါ အထူးအာ႐ုံစိုက္မိသြားခဲ့ေပေတာ့သည္။
တကယ္ေတာ့ အဆိုပါေဒသ စစ္ေျမျပင္ျဖစ္ေနသည္မွာ ယခုမွမဟုတ္ေပ။ ဗမာျပည္လြတ္လပ္ေရး မေရွးမေႏွာင္းကာလကပင္ စစ္ေျမျပင္ျဖစ္ေနသည့္ ေဒသျဖစ္သည္။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ထိုေဒသအား ပုံေဖၚျပရလွ်င္ လားရွိုး၊ သိႏၷီ၊ ကြတ္ခိုင္၊ နန႔္ ဖတ္ကာ၊ မူဆယ္၊ နမ့္ခမ္း ကားလမ္း၏ ေျမာက္ဘက္၊ အေရွ႕ဘက္ႏွင့္ အေနာက္ဘက္ေတာင္ဘက္ျခမ္းျဖစ္သည္။
ေဒသ ၁။ လားရွိုး သိႏၷီကားလမ္း သိႏၷီ ကြန္လုံ ကားလမ္းႏွင့္သံလြင္ျမစ္ၾကားရွိ မုန္းက်က္မုန္းေယာ္ေဒသ။ ေဒသ ၂။ ကြန္လုံ ဟိုပန္ ပန္လုံ ေဒသ။ ေဒသ ၃။ ကြန္လုံ ေျမာက္ဘက္ ခ်င္းေ႐ႊေဟာ္ ေလာက္ကိုင္ ကိုးကန႔္ေဒသ (သံလြင္ျမစ္ႏွင့္ တ႐ုတ္ျမန္ မာနယ္စပ္ၾကား)။ ေဒသ ၄။ ကြန္းလုံ သိႏၷီ ကြတ္ခိုင္ နန႔္ဖတ္ကာ မူဆယ္ ကားလမ္းႏွင့္ ေျမာက္ဘက္ တ႐ုတ္ ျမန္မာနယ္စပ္ အေရွ႕ဘက္ သံလြင္ျမစ္ၾကား (ၾကဴကုတ္ ပန္ဆိုင္း မုန္းေပၚေဒသ၊ မုန္းကိုး ေဖာင္းဆိုင္ေဒသ၊ မုန္းယား မုန္းေဟာင္ေဒသ၊ တာမိုးညဲေဒသ၊ မုန္းစီး နားလယ္ေဒသ )။ေဒသ ၅။ ေျမာက္ဘက္ သိႏၷီ၊ ကြတ္ခိုင္၊ နန႔္ဖတ္ကာ၊ မူဆယ္၊ နမ့္ခမ္းကားလမ္းႏွင့္ ေတာင္ဘက္ သီေပါ၊ ေက်ာက္မဲ၊ မိုး မိတ္ အေနာက္ဘက္ ေ႐ႊလီျမစ္ၾကား (နမ့္ဆမ္ မန္တုန္ ေဒသ ေ႐ႊလီခ်ိဳင့္ဝွမ္းဂြင္)ဟူ၍ လြယ္ကူစြာ ရွင္းလင္းၾကည့္ျမင္နိုင္ရန္ အတြက္ အၾကမ္းဖ်င္းအားျဖင့္ ေဒသ ၅ ခုအျဖစ္ ပိုင္းျခားၾကည့္ျမင္နိုင္ပါသည္။
ဒေသအလိုက် တိုင်းရင်းသား လူမျိုးစုဖွဲ့မှု
ရွမ္းေျမာက္ေဒသတခုလုံးတြင္ ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ တအန္းပေလာင္၊ ကိုးကန႔္တ႐ုတ္ႏွင့္ အျခားတိုင္းရင္းသားအခ်ိဳ႕အျပင္ တ႐ုတ္႐ြာအခ်ိဳ႕လည္းရွိသည္။ ေဒသ ၁ တြင္ ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ တအန္း၊ ပေလာင္ႏွင့္ တ႐ုတ္႐ြာမ်ားရွိသည္။ လူဦးေရ မထူး ထပ္လွေပ။ ေဒသ ၂ တြင္ ဝ လူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ရွမ္း႐ြာရွိသည္။ ဝ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေဒသတြင္ ပါသည္။
ေဒသ ၃ တြင္ ကိုးကန႔္တ႐ုတ္အမ်ားစုျဖစ္ၿပီး တအန္းပေလာင္႐ြာအခ်ိဳ႕လည္းရွိသည္။ လက္ရွိ ကိုးကန႔္ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေဒသ ျဖစ္သည္။ ေဒသ ၄ ၌ ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ တအန္းပေလာင္တို႔အျပင္ တာမိုးညဲတဝိုက္ႏွင့္ မုန္းစီးနားလယ္ အေရွ႕ သံလြင္ ျမစ္ေဘးတြင္ တ႐ုတ္ႏွင့္ ကိုးကန႔္တ႐ုတ္႐ြာအနည္းငယ္ရွိသည္။
ရွမ္းေျမာက္ပိုင္းသည္ မူလက သိႏၷီေစာ္ဘြားအုပ္ခ်ဳပ္ေရးနယ္ထဲတြင္ ရွိသည္။ ေဒသ ၄ အတြင္း နယ္အလိုက္ အုပ္ခ်ဳပ္သူ မ်ားမွာ ကခ်င္ဒူဝါမ်ားျဖစ္သည္။ ေဒသ ၅ အတြင္း နန႔္ဆမ္ မန္တုန္ႏွင့္ ငါးေတာင္ ကိုးေတာင္နယ္တို႔ပါဝင္သည္။ နမ့္ဆမ္ မန္တုန္နယ္သည္ မူလက နမ္ဆမ္ေတာင္ပိုင္ေစာ္ဘြား၏နယ္ျဖစ္ၿပီး လက္ရွိ ပေလာင္ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေဒသျဖစ္သည္။ ငါးေတာင္ ကိုးေတာင္ေဒသကေတာ့ မူလ ကခ်င္ဒူဝါမ်ား အုပ္ခ်ဳပ္သည္။
ထိုေဒသတခုလုံးအရ သိႏၷီ မူဆယ္ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕မ်ားႏွင့္ သိႏၷီကြင္း မူဆယ္ နမ့္ခမ္း ၾကဴကုတ္ပန္ဆိုင္းၾကား ေတာင္ေပၚ ေျမျပန႔္မ်ားႏွင့္ ရွမ္းေျမာက္တခုလုံးရွိ ေတာင္ၾကားေျမျပန႔္မ်ားတြင္ ရွမ္း႐ြာမ်ားရွိသည္။ ေတာင္တန္းမ်ားတြင္ တအန္း၊ ပေလာင္၊ ကခ်င္တို႔ေနထိုင္ၾကသည္။ ကိုးကန႔္တ႐ုတ္႐ြာမ်ားကေတာ့ ကိုးကန႔္ေဒသႏွင့္ သံလြင္ျမစ္အေနာက္ဘက္ကမ္း တဝိုက္တြင္ ရွိသည္။
လက်နက်ကိုင်ပုန်ကန်မှု ဖြစ်စဉ်အကျဉ်း
ထိုေဒသတြင္ ပထမဆုံးလက္နက္ကိုင္ပုန္ကန္မႈသယ္ေဆာင္လာသူမွာ ဖဆပလ အစိုးရလက္ထက္ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္တြင္ အစိုး ရစစ္တပ္မွ ဗိုလ္ႀကီးလဖိုင္ေနာ္ဆိုင္းႏွင့္အဖြဲ႕ျဖစ္သည္။ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းႏွင့္အဖြဲ႕သည္ ေမၿမိဳ႕ေခၚ ျပင္ဦးလြင္အားသိမ္းပိုက္ၿပီး ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းသို႔ ခ်ီတက္ခဲ့ၿပီး နမ့္ခမ္းအား သိမ္းပိုက္ခဲ့သည္။
ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းႏွင့္အဖြဲ႕သည္ ၁၉၅၀ ခုႏွစ္တြင္ တ႐ုတ္ျပည္သို႔ ဝင္ေရာက္ၿပီး နိုင္ငံေရးခိုလႈံခြင့္ ေတာင္းခံခဲ့သည္။ အဆိုပါ ဗိုလ္ ေနာ္ဆိုင္း၏အဖြဲ႕ႏွင့္ ပူးေပါင္းရန္ မိုးမိတ္အထက္ဘက္ရွိ လြယ္ရဒူဝါ လေထာ္ခြန္ထြန္းဦးစီး အင္အား ၁၀၀ခန႔္ ပုန္ကန္ခဲ့ၾက ေသးေသာ္လည္း ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းအဖြဲ႕ႏွင့္ မပူးေပါင္းနိုင္ဘဲ ၿဖိဳခြဲခံခဲ့ရသည္။ ဤလႈပ္ရွားမႈသည္ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းတြင္ ပထမဆုံး လက္နက္ကိုင္ပုန္ကန္လႈပ္ရွားမႈ ျဖစ္ခဲ့သည္။ အထက္ေဖၚျပပါ ေဒသ ၅ အတြင္းျဖစ္ခဲ့သည္။
ရွမ္းေျမာက္တြင္း ဒုတိယ လက္နက္ကိုင္ပုန္ကန္မႈမွာ ေဒသ ၃ ျဖစ္သည့္ ကိုးကန႔္ေဒသတြင္ျဖစ္သည္။ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္ ေစာ္ ဘြားမ်ား အာဏာစြန႔္သည့္အခ်ိန္တြင္ ကိုးကန႔္ေစာ္ဘြား၏ ကာကြယ္ေရးတပ္ေခါင္းေဆာင္ ဖုန္ၾကားစင္း ဖုန္ၾကားဖူးတို႔မွ ပုန္ကန္ခဲ့ၾကသည္။
ပုန်ကန်မှုအစောပိုင်းတွင် ကိုးကန့်စော်ဘွား ဂျင်မီယန်မှ ပူးပေါင်းခဲ့သော်လည်း ၁၉၆၇ ခုနှစ်တွင် ဂျင်မီယန်သည် အစိုးရထံ အလင်းဝင်ခဲ့သည်။ ဖုန်ကြားစင်းညီအကိုကမူ လက်နက်မချဘဲ တရုတ်နယ်စပ်ကပ်၍ အရှေ့မြောက် ဗကပနှင့် ပူးပေါင်းခဲ့ သည်။ ဖုန်ကြားစင်းခေါင်းဆောင်သည့် ကိုးကန့်အဖွဲ့သည် လက်ရှိအချိန်ထိ အစိုးရအား ပုန်ကန်တိုက်ခိုက်နေဆဲအဖွဲ့ဖြစ် သည်။
ရှမ်းမြောက်ဒေသတွင် တတိယ ပုန်ကန်မှုသည် ဒေသ ၅ အတွင်း ဖြစ်ပွားသည်။ ၁၉၅၈ ခုနှစ်တွင် စတင်ခဲ့သည့် ရှမ်းတို့၏ နွမ်စစ်ဟန်လှုပ်မှုမှ အစပြု၍ ၁၉၆၀တွင် ဒေသ ၅ အတွင်းရှိ နမ့်ဆမ်တဝိုက်နှင့် နမ့်ခမ်းတဝိုက်တွင် ပလောင်တပ်ရင်း ၅ နှင့် တပ်ရင်း ၆ ဟူ၍ ပေါ်ပေါက်ခဲ့သည်။
ထိုတပ်များသည် နောင်တွင် ပလောင်လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့ PSLO/PSLA ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ၂၀၀၅ ခုနှစ် PSLO/PSLA လက် နက်စွန့်ရပြီးနောက် ၂၀၀၇ နောက်ပိုင်း တအန်းပလောင်လက်နက်ကိုင်ဖွဲ့စည်းနိုင်ရေး ပြန်လည်လှုပ်ရှားခဲ့ကြပြီး ၂၀၁၁ နှစ် ကုန်ပိုင်းမှစ၍ PSLF/TNLA ကို ဖွဲ့စည်းနိုင်ပြီး ယနေ့တိုင် လှုပ်ရှားခဲ့သည်။ TNLA သည် နောက်ပိုင်းတွင် KIA/ MNDAA တို့နှင့်ပါ မဟာမိတ်ဖွဲ့ခဲ့ပြီး ဒေသ ၃ နှင့် ဒေသ ၄ အတွင်း၌ပါ လှုပ်ရှားခဲ့သည်။
ထို့အတူ နွမ်စစ်ဟန် အတူပေါ်ပေါက်လာသော ရှမ်းတိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့ SSA သည်လည်း သိန္နီဒေသ မူ ဆယ်နမ့်ခမ်းဒေသ မိုးမိတ်အထက် ကွန်ခါဒေသတို့တွင် လှုပ်ရှားခဲ့သည်။ ဖြစ်စဉ်တလျှောက်တွင် အင်အားနည်းသွားခြင်း အင်အားကောင်းလာခြင်းများရှိသော်လည်း လှုပ်ရှားမှုကား မပြတ်ခဲ့ပေ။
၁၉၆၁ ခုႏွစ္ သိႏၷီကြင္းအတြင္း အစျပဳ၍ KIA အဖြဲ႕အစည္းေပၚလာသည္။ KIA သည္ ေဒသ ၄ အတြင္းရွိ မုန္းစီး မုန္းထန္ ေဒသ မုန္းကိုး ေဖါင္းဆိုင္ေဒသ မုန္းယား မုန္းေဟာင္ေဒသ မုန္းေပၚႀကီးေဒသတို႔အျပင္ ေဒသ ၅ အတြင္းရွိ မိုးမိတ္ အ ထက္ပိုင္း ကိုးေတာင္ေဒသတို႔တြင္ လႈပ္ရွားစုဖြဲ႕သည္။ ၁၉၆၈ ခုႏွစ္ မုန္းကိုးေဒသသို႔ အေရွ႕ေျမာက္ ဗကပ ဝင္ေရာက္ လာ ၿပီးေနာက္ ထိုေဒသအခ်ိဳ႕မွ KIA တို႔ေနာက္ဆုတ္ေပးလိုက္ရေသာ္လည္း ၁၉၈၉ အေရွ႕ေျမာက္ ဗကပၿပိဳကြဲၿပီးေနာက္ တျဖည္းျဖည္း ျပန္လည္ထိုးေဖာက္ေနရာယူနိုင္ခဲ့သည္ကို ေတြ႕ရသည္။
၁၉၆၈ ခုႏွစ္ အေရွ႕ေျမာက္ CPB (ဗကပ)တို႔ေဒသ ၄ အတြင္းသို႔ မုန္းကိုးမွ စတင္ဝင္ေရာက္လာၿပီး ေဒသ ၄ အတြင္းရွိ မုန္း ကိုးေဖါင္းဆိုင္ေဒသ မုန္းေပၚႀကီး ၾကဴကုန္ပန္ဆိုင္းေဒသ မုန္းယား မုန္းေဟာင္းေဒသ ေဒသ ၃ ရွိ ကိုးကန႔္ေဒသတို႔ကို ထိန္း ခ်ဳပ္နိုင္ခဲ့သည္။
ထို႔ျပင္ ေဒသ ၅ အတြင္းရွိ ေ႐ႊလီခ်ိဳင့္ဝွမ္းဂြင္ အတြင္းသို႔လည္း ဝင္ေရာက္လႈပ္ရွားနိုင္ခဲ့သည္။ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ အေရွ႕ေျမာက္ ဗကပ ၿပိဳကြဲၿပီးေနာက္ မူလ CPB ခ်ဳပ္ကိုင္သည့္ ေဒသ ၃ႏွင့္ ေဒသ ၄ အတြင္းအား ကိုးကန႔္အဖြဲ႕ MNDAA မွထိမ္းခ်ဳပ္လႈပ္ ရွားခဲ့ၿပီး ေဒသ ၅ အတြင္းရွိ ေ႐ႊလီခ်ိဳင့္ဝွမ္းဂြင္၌ PSLO ႏွင့္ KIA တို႔မွ ထိန္းခ်ဳပ္လႈပ္ရွားခဲ့သည္။
၁၉၉၅ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း MNDAA ကိုးကန႔္အဖြဲ႕သည္ ေဒသ ၃ ရွိ ကိုးကန႔္ေဒသကိုသာ ထိန္းခ်ဳပ္နိုင္ခဲ့ၿပီး ေဒသ ၄ အတြင္းရွိ မုန္းကိုး ေဖာင္းဆိုင္ေဒသ မုန္းယားမုန္းေဟာင္ေဒသတို႔အား မုန္ဆာလ၏ MDA မုန္းကိုးကာကြယ္ေရးတပ္ဖြဲ႕က ျပန္လည္ ခ်ဳပ္ကိုင္ခဲ့သည္။ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ မုန္ဆာလအဖြဲ႕ၿပိဳကြဲၿပီးေနာက္ တပ္မေတာ္က ထိုေဒသအား ျပန္လည္ေနရာ ယူထားနိုင္ခဲ့ ေသာ္လည္း KIA တပ္ဖြဲ႕မ်ားက ေျပာက္က်ားပုံစံျဖင့္ ျပန္လည္စည္း႐ုံးေနရာယူထားနိုင္ခဲ့သကဲ့သို႔ ၂၀၁၃ ခန႔္မွစ၍ MNDAA ကိုးကန႔္အဖြဲ႕က ျပန္လည္ထိုးေဖာက္ေနရာယူလာခဲ့သည္။
၁၉၆၈ ခုႏွစ္တြင္ ေပၚထြက္လာသည့္ အေရွ႕ေျမာက္ ဗကပအား ရင္ဆိုင္ရန္ ဖြဲ႕စည္းထားခဲ့သည့္ ခြန္ဆာဦးစီးေသာ လြယ္ ေမာ္ကာကြယ္ေရးအဖြဲ႕သည္ အစိုးရအား ပုန္ကန္ၿပီးေနာက္ ေဒသ ၁ အျဖစ္ ေဖာ္ျပထားသည့္ မုန္းက်က္ မုန္းေရာ္ေဒသ တြင္ အေျခစိုက္ခဲ့သည္။
ခြန္ဆာအဖြဲ႕လက္နက္ခ်ၿပီးေနာက္ ၎အဖြဲ႕မွ ဘိုမြန္ေခါင္းေဆာင္သည့္အဖြဲ႕သည္ ပသစအျဖစ္ ထိုေဒသတြင္ ယခု အ ေျခစိုက္လႈပ္ရွားေနသည္။ ထို႔ျပင္ ထိုေဒသသည္ ေျမာက္ပိုင္းမွ ေတာင္ပိုင္း ထိုင္းနယ္စပ္သို႔ ဆင္းသည့္ လမ္းေၾကာင္း ေပၚတြင္ရွိရာ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕တပ္ဖြဲ႕တိုင္းလိုလို ျဖတ္သန္းသြားလာ လႈပ္ရွားေလ့ရွိသည့္ ေဒသျဖစ္သည္။
ေဒသ ၂ အျဖစ္ ေဖာ္ျပထားသည့္ ကြန္လုံ ဟိုပန္ ပန္လုံေဒသတြင္ ၁၉၇၀ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း ကိုးကန႔္ေဒသ ဝ ေဒသတြင္ အေရွ႕ေျမာက္ ဗကပတို႔အင္အားေကာင္းလာၿပီးေနာက္ စစ္ေရးအရ လႈပ္ရွားခဲ့သည္။ တိုက္ပြဲမ်ားေဖာ္ခဲ့သည္။
ထို႔ေၾကာင့္လည္း ထိုရွမ္းေျမာက္ေဒသတြင္ ယေန႕တိုင္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ား အေျခစိုက္လႈပ္ရွားခဲ့ၿပီး တိုက္ ပြဲႀကီးငယ္မ်ားစြာ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ေဒသ ျဖစ္ခဲ့သည္။ ကြန္လုံ ဟိုက္ကဘားတိုက္ပြဲ ပန္ေကာ္ခ်ဴးေ႐ႊတိုက္ပြဲ စီစီဝမ္တာပန္ တိုက္ပြဲကဲ့သို႔ လႏွင့္ခ်ီ ၍ တိုက္ရေသာ တိုက္ပြဲမ်ား ထိုေဒသ၌ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။
ကြတ္ခိုင္ မူဆယ္ကားလမ္းေပၚတြင္ တပ္မ ၉၉ဒုတပ္မမႉး ဗိုလ္မႉးႀကီးသူရၫြန႔္တင္သည္ ၁၉၇၅ ခုႏွစ္တြင္လည္းေကာင္း သိႏၷီ ကြန္လုံကာလမ္းေပၚတြင္ တပ္မ ၆၆ ဗ်ဴဟာမႉး ဗိုလ္မႉးႀကီးသူရေက်ာ္ေက်ာ္ခ်ိဳသည္ ၁၉၈၅ ခုႏွစ္တြင္လည္းေကာင္း တပ္မေတာ္ အရာရွိႀကီးမ်ား က်ဆဳံးသည့္ တိုက္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြားခဲ့သည္။
ယခင္ႏွင့္ယခု ႏွစ္ဖက္စစ္အင္အားအေျခအေန
၁၉၈၉ ခုႏွစ္ ဗကပ မၿပိဳကြဲခင္ထိ စစ္အင္အားအေျခအေနမွာ မုန္းကိုးေဒသ ကိုးကန႔္ေဒသရွိ ဗကပအင္အား ၃၀၀၀ ခန႔္ PSLO/PSLA ပေလာင္တပ္ဖြဲ႕ အင္အား ၅၀၀ ခန႔္ KIA တပ္မဟာ ၄ အင္အား ၅၀၀ မွ ၈၀၀ခန႔္ စုစုေပါင္း အင္အား ၄၀၀၀ ေက်ာ္ခန႔္ ရွိသည္။ ထို႔ျပင္ သိႏၷီအနီးႏွင့္ မိုးမိတ္ကြန္ခါေဒသတြင္ လႈပ္ရွားသည့္ SSPP/SSA အင္အားအခ်ိဳ႕ရွိသည္။
၁၉၈၉ ခုႏွစ္ အေရွ႕ေျမာက္ ဗကပ ၿပိဳကြဲသည္ႏွင့္အတူ KIA တပ္မဟာ ၄မွ ဗိုလ္မႉးမထုေနာ္ႏွင့္ အင္အားအခ်ိဳ႕ခြဲထြက္ ၿပီး ေနာက္ ရွမ္းေျမာက္ရွိ လက္နက္ကိုင္အင္အားမ်ား က်ဆင္းသြားခဲ့ေသာ္လည္း ၂၀၁၀ ေနာက္ပိုင္းမွစ၍ တစတစ ျပန္လည္၍ အင္အားတိုးတက္လာသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ လက္ရွိအခ်ိန္ ရွမ္းေျမာက္ရွိ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အင္အားမ်ားမွ ခန႔္ မွန္းေျခအရ ေအာက္ပါအတိုင္းရွိမည္ဟု ယူဆရသည္။
၁။ KIA တပ်မဟာ ၄ / တပ်မဟာ ၆ အင်အား ၁၅၀၀ ခန့်
၂။ MNDAA တပ်မဟာ၂၁၁/၃၁၁/၅၁၁ အင်အား ၂၀၀၀ ခန့်
၃။ TNLA တပ်မဟာ ၁/၂/၃/၅ နှင့် ဗျူ ဟာ ၂ ခုပေါင်း အင်အား ၆၀၀၀ ကျော်ခန့်
၄။ AA တပ်ရင်း ၂ ရင်းခန့် အင်အား ၅၀၀ ခန့် (AA မှာ ရခိုင်တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့ဖြစ်သော်လည်း မြောက် ပိုင်းရှိ မဟာမိတ်များနှင့် ပူးပေါင်း၍ နယ်စပ်တွင် တပ်ဖွဲ့ပြီး ရခိုင်သို့ ပြန်လည်ထိုးဖောက်ရန် ကြိုးစားနေသောအဖွဲ့ဖြစ်သည် )
၅။ မြောက်ပိုင်းနယ်မြေအချို့တွင် လှုပ်ရှားနေသော SSPP/SSA အင်အားအချို့တို့ရှိရာ စုစုပေါင်းအင်အား ၁၀၀၀၀ ခန့် အ ထိရှိနိုင်သည်ဟု ခန့်မှန်းရပါသည်။
သို႔ျဖစ္ရာ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ အေရွ႕ေျမာက္ ဗကပတို႔ မၿပိဳကြဲမီကာလထက္ အင္အား ၂ ဆခန႔္တိုးတက္လာသည္ဟု ဆိုရပါမည္။ ထို႔အတူ အဆိုပါ လက္နက္ကိုင္အင္အားစုမ်ားကို ရင္ဆိုင္သည့္ တပ္မေတာ္အင္အားမွာလည္း ၁၉၈၉ မတိုင္မီက ပုံမွန္ အားျဖင့္ အင္အား ၅၀၀၀ မွ ၇၀၀၀ ခန႔္ထိ တိုးျမႇင့္ရင္ဆိုင္ခဲ့ၿပီး ၁၉၈၆/၈၇ စီစီဝမ္တာပန္ တိုက္ပြဲကာလက အင္အား ၁၀၀၀၀ေက်ာ္ထိ တိုးျမႇင့္ သုံးစြဲခဲ့သည္။ ယေန႕တြင္လည္း တဖက္အင္အားႏွင့္ ေလ်ာ္ညီသည့္ အင္အားကို သုံးစြဲမည္ဟု ယူဆရပါသည္။
အခြေအနေသုံးသပ်ချက်
ရွမ္ျပည္ေျမာက္ပိုင္း၌ အစိုးရအား ပုန္ကန္တိုက္ခိုက္သည့္ လက္နက္ကိုင္အင္အားစုမ်ားတြင္ ၁၉၆၈ မွ ၁၉၈၉ ထိရွိခဲ့ေသာ အေရွ႕ေျမာက္ ဗကပ တဖြဲ႕သာ အယူဝါဒေပၚ အေျခခံခဲ့ၿပီး က်န္အဖြဲ႕အားလုံးသည္ အမ်ိဳးသားေရးေပၚတြင္ အေျခခံပါသည္။ ယေန႕ရပ္တည္ေနေသာ အဖြဲ႕အားလုံးသည္ အမ်ိဳးသားေရးေပၚတြင္ အေျခခံရပ္တည္ၿပီး သူ႕လူမ်ိဳးအလိုက္ေထာက္ခံမႈကို ရရွိေအာင္ အားထုတ္၍ ရပ္တည္ေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။ အေရွ႕ေျမာက္ ဗကပၿပိဳကြဲရျခင္းသည္ပင္ အစိုးရတပ္မေတာ္ႏွင့္ စစ္ ေရးအရ တိုက္ခိုက္ရႈံးနိမ့္၍ ၿပိဳကြဲရျခင္းမဟုတ္ဘဲ အမ်ိဳးသားျပႆနာ တိုင္းရင္းသားျပႆနာကို မေျဖရွင္းနိုင္၍ ၿပိဳကြဲခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
သို႔ျဖစ္ရာ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းရွိ လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡေျဖရွင္းေရးျပႆနာအား ေျဖရွင္းနိုင္ေရးအတြက္ ေသာ့ခ်က္ျပႆ နာမွာ တိုင္းရင္းသားတန္းတူေရးျပႆနာ၊ တိုင္းရင္းသားတို႔၏ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ ျပႆနာ၊ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ျပႆနာ ကို အားလုံးလက္ခံနိုင္သည့္ အေျဖတခုရွာနိုင္ေဖြနိုင္ေရးျဖစ္သည္ဟု သုံးသပ္ရပါသည္။
ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း၌ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕မ်ား စစ္ေရးအရ ထိုေဒသ၌ လႈပ္ရွားနိုင္ျခင္း၏ ပထမအေၾကာင္း အခ်က္မွာ ထိုေဒသ၌ ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ တအန္းပေလာင္၊ ကိုးကန႔္တ႐ုတ္စသည့္ ေဒသခံ တိုင္းရင္းသားေက်း႐ြာမ်ားသာ ရွိၿပီး ေဒသခံတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား၏ ေထာက္ခံမႈ ရရွိထားျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
အစိုးရဘက္မွ ရပ္တည္ေသာ တိုင္းရင္းသားအခ်ိဳ႕အေနႏွင့္ နမ့္ခမ္း ပန္ေဆးျပည္သူ႕စစ္၊ မူဆယ္ၿမိဳ႕မျပည္သူ႕စစ္၊ မုန္းေပၚ ျပည္သ့ူစစ္၊ ကြတ္ခိုင္ျပည္သူ႕စစ္၊ ကြတ္ခိုင္ျပည္သူ႕စစ္၊ ေဖာင္းဆိုင္ျပည္သူ႕စစ္၊ ေကာင္းခါးျပည္သူ႕စစ္၊ ဆင္ေက်ာ့ျပည္သူ႕စစ္ စသည္ျဖင့္ ရွိေသာ္လည္း ေဒသခံ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ေထာက္ခံမႈ ရရွိမႈ အားနည္းသည္။
ဒုတိယအခ်က္မွာ ထိုေဒသသည္ ေတာေတာင္ထူထပ္၍ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးခက္ခဲကာ ေျပာက္က်ားစစ္ဆင္ရန္ ေကာင္း မြန္သည္။ ေဒသခံတိုင္းရင္းသားမ်ား၏ စည္း႐ုံးသိမ္းသြင္း၍ ေထာက္ခံမႈ ရယူထားနိုင္သည့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ မ်ားအေနႏွင့္ လွည့္လည္ေျပာက္က်ားစစ္ ဆင္ရန္ အားသာခ်က္ရွိသည္။
မႏၲေလး မူဆယ္လမ္းမႀကီးသည္ တ႐ုတ္ျမန္မာနယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးအတြက္ အဓိကလမ္းမႀကီးျဖစ္သည္။ ျမန္မာျပည္ ကုန္ စည္ကူးသန္းေရာင္းဝယ္မႈ၏ ၇၅ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ ထိုလမ္းမမွ သြားလာေနၿပီး နိုင္ငံေတာ္အစိုးရ၏ ေန႕စဥ္ဝင္ေငြ၏ ၈၀ ရာခိုင္ ႏႈန္းသည္ ထိုကုန္သြယ္မႈလမ္းေၾကာင္းမွရရွိေနသည္ဟု ဆိုပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ထိုပတ္ဝန္းက်င္ေဒသ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ ေရး မဆိုထားႏွင့္ အဆိုပါကားလမ္းမႀကီးကိုပင္ သြားလာရလြယ္ကူေခ်ာေမာေအာင္ ေဖာက္လုပ္နိုင္ျခင္း မရွိေသးေပ။ သို႔ျဖစ္ ရာ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈနိမ့္၍ လမ္းပမ္းဆက္သြယ္ေရးခက္ခဲေသာေနရာမ်ားတြင္ စစ္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြားသည္မွာ အံ့ၾသစရာမရွိေပ။
နိဂုံး
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဖို႔ ဆိုလွ်င္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡအတြင္းပါဝင္ေနေသာ အဖြဲ႕အားလုံး ပါဝင္ေရး ဆိုသည့္ အေျခခံမူေပၚမွ သြားရန္ လိုအပ္ေပမည္။ ထို႔ျပင္ တိုင္းရင္းသားမ်ား တန္းတူေရးကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ကို မွန္ကန္စြာ ေျဖရွင္းနိုင္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။
၂၀၁၆ ခုႏွစ္ နိုဝင္ဘာလ ၂၀ ရက္ေန႕က KIA၊ MNDAA၊ TNLA၊ AA တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕ ၄ ဖြဲ႕ ပါဝင္ သည့္ ေျမာက္ပိုင္းမဟာမိတ္တပ္ေပါင္းစုက ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း ေနရာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ စစ္ဆင္ေရးတရပ္ျပဳလုပ္ ခဲ့သည္။
၎တို႔ျပဳလုပ္သည့္ စစ္ဆင္ေရးနယ္ေျမတြင္ တ႐ုတ္ျမန္မာနယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းတြင္ အခ်က္အခ်ာက်သည့္ မူဆယ္၁၀၅ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးဇုန္ပါဝင္ၿပီး အဆိုပါ ကုန္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းလည္း ယာယီပိတ္ဆို႔သြားေပရာ ျပည္တြင္းေရာ ျပည္ပမွပါ အထူးအာ႐ုံစိုက္မိသြားခဲ့ေပေတာ့သည္။
တကယ္ေတာ့ အဆိုပါေဒသ စစ္ေျမျပင္ျဖစ္ေနသည္မွာ ယခုမွမဟုတ္ေပ။ ဗမာျပည္လြတ္လပ္ေရး မေရွးမေႏွာင္းကာလကပင္ စစ္ေျမျပင္ျဖစ္ေနသည့္ ေဒသျဖစ္သည္။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ထိုေဒသအား ပုံေဖၚျပရလွ်င္ လားရွိုး၊ သိႏၷီ၊ ကြတ္ခိုင္၊ နန႔္ ဖတ္ကာ၊ မူဆယ္၊ နမ့္ခမ္း ကားလမ္း၏ ေျမာက္ဘက္၊ အေရွ႕ဘက္ႏွင့္ အေနာက္ဘက္ေတာင္ဘက္ျခမ္းျဖစ္သည္။
ေဒသ ၁။ လားရွိုး သိႏၷီကားလမ္း သိႏၷီ ကြန္လုံ ကားလမ္းႏွင့္သံလြင္ျမစ္ၾကားရွိ မုန္းက်က္မုန္းေယာ္ေဒသ။ ေဒသ ၂။ ကြန္လုံ ဟိုပန္ ပန္လုံ ေဒသ။ ေဒသ ၃။ ကြန္လုံ ေျမာက္ဘက္ ခ်င္းေ႐ႊေဟာ္ ေလာက္ကိုင္ ကိုးကန႔္ေဒသ (သံလြင္ျမစ္ႏွင့္ တ႐ုတ္ျမန္ မာနယ္စပ္ၾကား)။ ေဒသ ၄။ ကြန္းလုံ သိႏၷီ ကြတ္ခိုင္ နန႔္ဖတ္ကာ မူဆယ္ ကားလမ္းႏွင့္ ေျမာက္ဘက္ တ႐ုတ္ ျမန္မာနယ္စပ္ အေရွ႕ဘက္ သံလြင္ျမစ္ၾကား (ၾကဴကုတ္ ပန္ဆိုင္း မုန္းေပၚေဒသ၊ မုန္းကိုး ေဖာင္းဆိုင္ေဒသ၊ မုန္းယား မုန္းေဟာင္ေဒသ၊ တာမိုးညဲေဒသ၊ မုန္းစီး နားလယ္ေဒသ )။ေဒသ ၅။ ေျမာက္ဘက္ သိႏၷီ၊ ကြတ္ခိုင္၊ နန႔္ဖတ္ကာ၊ မူဆယ္၊ နမ့္ခမ္းကားလမ္းႏွင့္ ေတာင္ဘက္ သီေပါ၊ ေက်ာက္မဲ၊ မိုး မိတ္ အေနာက္ဘက္ ေ႐ႊလီျမစ္ၾကား (နမ့္ဆမ္ မန္တုန္ ေဒသ ေ႐ႊလီခ်ိဳင့္ဝွမ္းဂြင္)ဟူ၍ လြယ္ကူစြာ ရွင္းလင္းၾကည့္ျမင္နိုင္ရန္ အတြက္ အၾကမ္းဖ်င္းအားျဖင့္ ေဒသ ၅ ခုအျဖစ္ ပိုင္းျခားၾကည့္ျမင္နိုင္ပါသည္။
ဒေသအလိုက် တိုင်းရင်းသား လူမျိုးစုဖွဲ့မှု
ရွမ္းေျမာက္ေဒသတခုလုံးတြင္ ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ တအန္းပေလာင္၊ ကိုးကန႔္တ႐ုတ္ႏွင့္ အျခားတိုင္းရင္းသားအခ်ိဳ႕အျပင္ တ႐ုတ္႐ြာအခ်ိဳ႕လည္းရွိသည္။ ေဒသ ၁ တြင္ ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ တအန္း၊ ပေလာင္ႏွင့္ တ႐ုတ္႐ြာမ်ားရွိသည္။ လူဦးေရ မထူး ထပ္လွေပ။ ေဒသ ၂ တြင္ ဝ လူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ရွမ္း႐ြာရွိသည္။ ဝ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေဒသတြင္ ပါသည္။
ေဒသ ၃ တြင္ ကိုးကန႔္တ႐ုတ္အမ်ားစုျဖစ္ၿပီး တအန္းပေလာင္႐ြာအခ်ိဳ႕လည္းရွိသည္။ လက္ရွိ ကိုးကန႔္ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေဒသ ျဖစ္သည္။ ေဒသ ၄ ၌ ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ တအန္းပေလာင္တို႔အျပင္ တာမိုးညဲတဝိုက္ႏွင့္ မုန္းစီးနားလယ္ အေရွ႕ သံလြင္ ျမစ္ေဘးတြင္ တ႐ုတ္ႏွင့္ ကိုးကန႔္တ႐ုတ္႐ြာအနည္းငယ္ရွိသည္။
ရွမ္းေျမာက္ပိုင္းသည္ မူလက သိႏၷီေစာ္ဘြားအုပ္ခ်ဳပ္ေရးနယ္ထဲတြင္ ရွိသည္။ ေဒသ ၄ အတြင္း နယ္အလိုက္ အုပ္ခ်ဳပ္သူ မ်ားမွာ ကခ်င္ဒူဝါမ်ားျဖစ္သည္။ ေဒသ ၅ အတြင္း နန႔္ဆမ္ မန္တုန္ႏွင့္ ငါးေတာင္ ကိုးေတာင္နယ္တို႔ပါဝင္သည္။ နမ့္ဆမ္ မန္တုန္နယ္သည္ မူလက နမ္ဆမ္ေတာင္ပိုင္ေစာ္ဘြား၏နယ္ျဖစ္ၿပီး လက္ရွိ ပေလာင္ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေဒသျဖစ္သည္။ ငါးေတာင္ ကိုးေတာင္ေဒသကေတာ့ မူလ ကခ်င္ဒူဝါမ်ား အုပ္ခ်ဳပ္သည္။
ထိုေဒသတခုလုံးအရ သိႏၷီ မူဆယ္ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕မ်ားႏွင့္ သိႏၷီကြင္း မူဆယ္ နမ့္ခမ္း ၾကဴကုတ္ပန္ဆိုင္းၾကား ေတာင္ေပၚ ေျမျပန႔္မ်ားႏွင့္ ရွမ္းေျမာက္တခုလုံးရွိ ေတာင္ၾကားေျမျပန႔္မ်ားတြင္ ရွမ္း႐ြာမ်ားရွိသည္။ ေတာင္တန္းမ်ားတြင္ တအန္း၊ ပေလာင္၊ ကခ်င္တို႔ေနထိုင္ၾကသည္။ ကိုးကန႔္တ႐ုတ္႐ြာမ်ားကေတာ့ ကိုးကန႔္ေဒသႏွင့္ သံလြင္ျမစ္အေနာက္ဘက္ကမ္း တဝိုက္တြင္ ရွိသည္။
လက်နက်ကိုင်ပုန်ကန်မှု ဖြစ်စဉ်အကျဉ်း
ထိုေဒသတြင္ ပထမဆုံးလက္နက္ကိုင္ပုန္ကန္မႈသယ္ေဆာင္လာသူမွာ ဖဆပလ အစိုးရလက္ထက္ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္တြင္ အစိုး ရစစ္တပ္မွ ဗိုလ္ႀကီးလဖိုင္ေနာ္ဆိုင္းႏွင့္အဖြဲ႕ျဖစ္သည္။ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းႏွင့္အဖြဲ႕သည္ ေမၿမိဳ႕ေခၚ ျပင္ဦးလြင္အားသိမ္းပိုက္ၿပီး ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းသို႔ ခ်ီတက္ခဲ့ၿပီး နမ့္ခမ္းအား သိမ္းပိုက္ခဲ့သည္။
ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းႏွင့္အဖြဲ႕သည္ ၁၉၅၀ ခုႏွစ္တြင္ တ႐ုတ္ျပည္သို႔ ဝင္ေရာက္ၿပီး နိုင္ငံေရးခိုလႈံခြင့္ ေတာင္းခံခဲ့သည္။ အဆိုပါ ဗိုလ္ ေနာ္ဆိုင္း၏အဖြဲ႕ႏွင့္ ပူးေပါင္းရန္ မိုးမိတ္အထက္ဘက္ရွိ လြယ္ရဒူဝါ လေထာ္ခြန္ထြန္းဦးစီး အင္အား ၁၀၀ခန႔္ ပုန္ကန္ခဲ့ၾက ေသးေသာ္လည္း ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းအဖြဲ႕ႏွင့္ မပူးေပါင္းနိုင္ဘဲ ၿဖိဳခြဲခံခဲ့ရသည္။ ဤလႈပ္ရွားမႈသည္ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းတြင္ ပထမဆုံး လက္နက္ကိုင္ပုန္ကန္လႈပ္ရွားမႈ ျဖစ္ခဲ့သည္။ အထက္ေဖၚျပပါ ေဒသ ၅ အတြင္းျဖစ္ခဲ့သည္။
ရွမ္းေျမာက္တြင္း ဒုတိယ လက္နက္ကိုင္ပုန္ကန္မႈမွာ ေဒသ ၃ ျဖစ္သည့္ ကိုးကန႔္ေဒသတြင္ျဖစ္သည္။ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္ ေစာ္ ဘြားမ်ား အာဏာစြန႔္သည့္အခ်ိန္တြင္ ကိုးကန႔္ေစာ္ဘြား၏ ကာကြယ္ေရးတပ္ေခါင္းေဆာင္ ဖုန္ၾကားစင္း ဖုန္ၾကားဖူးတို႔မွ ပုန္ကန္ခဲ့ၾကသည္။
ပုန်ကန်မှုအစောပိုင်းတွင် ကိုးကန့်စော်ဘွား ဂျင်မီယန်မှ ပူးပေါင်းခဲ့သော်လည်း ၁၉၆၇ ခုနှစ်တွင် ဂျင်မီယန်သည် အစိုးရထံ အလင်းဝင်ခဲ့သည်။ ဖုန်ကြားစင်းညီအကိုကမူ လက်နက်မချဘဲ တရုတ်နယ်စပ်ကပ်၍ အရှေ့မြောက် ဗကပနှင့် ပူးပေါင်းခဲ့ သည်။ ဖုန်ကြားစင်းခေါင်းဆောင်သည့် ကိုးကန့်အဖွဲ့သည် လက်ရှိအချိန်ထိ အစိုးရအား ပုန်ကန်တိုက်ခိုက်နေဆဲအဖွဲ့ဖြစ် သည်။
ရှမ်းမြောက်ဒေသတွင် တတိယ ပုန်ကန်မှုသည် ဒေသ ၅ အတွင်း ဖြစ်ပွားသည်။ ၁၉၅၈ ခုနှစ်တွင် စတင်ခဲ့သည့် ရှမ်းတို့၏ နွမ်စစ်ဟန်လှုပ်မှုမှ အစပြု၍ ၁၉၆၀တွင် ဒေသ ၅ အတွင်းရှိ နမ့်ဆမ်တဝိုက်နှင့် နမ့်ခမ်းတဝိုက်တွင် ပလောင်တပ်ရင်း ၅ နှင့် တပ်ရင်း ၆ ဟူ၍ ပေါ်ပေါက်ခဲ့သည်။
ထိုတပ်များသည် နောင်တွင် ပလောင်လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့ PSLO/PSLA ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ၂၀၀၅ ခုနှစ် PSLO/PSLA လက် နက်စွန့်ရပြီးနောက် ၂၀၀၇ နောက်ပိုင်း တအန်းပလောင်လက်နက်ကိုင်ဖွဲ့စည်းနိုင်ရေး ပြန်လည်လှုပ်ရှားခဲ့ကြပြီး ၂၀၁၁ နှစ် ကုန်ပိုင်းမှစ၍ PSLF/TNLA ကို ဖွဲ့စည်းနိုင်ပြီး ယနေ့တိုင် လှုပ်ရှားခဲ့သည်။ TNLA သည် နောက်ပိုင်းတွင် KIA/ MNDAA တို့နှင့်ပါ မဟာမိတ်ဖွဲ့ခဲ့ပြီး ဒေသ ၃ နှင့် ဒေသ ၄ အတွင်း၌ပါ လှုပ်ရှားခဲ့သည်။
ထို့အတူ နွမ်စစ်ဟန် အတူပေါ်ပေါက်လာသော ရှမ်းတိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့ SSA သည်လည်း သိန္နီဒေသ မူ ဆယ်နမ့်ခမ်းဒေသ မိုးမိတ်အထက် ကွန်ခါဒေသတို့တွင် လှုပ်ရှားခဲ့သည်။ ဖြစ်စဉ်တလျှောက်တွင် အင်အားနည်းသွားခြင်း အင်အားကောင်းလာခြင်းများရှိသော်လည်း လှုပ်ရှားမှုကား မပြတ်ခဲ့ပေ။
၁၉၆၁ ခုႏွစ္ သိႏၷီကြင္းအတြင္း အစျပဳ၍ KIA အဖြဲ႕အစည္းေပၚလာသည္။ KIA သည္ ေဒသ ၄ အတြင္းရွိ မုန္းစီး မုန္းထန္ ေဒသ မုန္းကိုး ေဖါင္းဆိုင္ေဒသ မုန္းယား မုန္းေဟာင္ေဒသ မုန္းေပၚႀကီးေဒသတို႔အျပင္ ေဒသ ၅ အတြင္းရွိ မိုးမိတ္ အ ထက္ပိုင္း ကိုးေတာင္ေဒသတို႔တြင္ လႈပ္ရွားစုဖြဲ႕သည္။ ၁၉၆၈ ခုႏွစ္ မုန္းကိုးေဒသသို႔ အေရွ႕ေျမာက္ ဗကပ ဝင္ေရာက္ လာ ၿပီးေနာက္ ထိုေဒသအခ်ိဳ႕မွ KIA တို႔ေနာက္ဆုတ္ေပးလိုက္ရေသာ္လည္း ၁၉၈၉ အေရွ႕ေျမာက္ ဗကပၿပိဳကြဲၿပီးေနာက္ တျဖည္းျဖည္း ျပန္လည္ထိုးေဖာက္ေနရာယူနိုင္ခဲ့သည္ကို ေတြ႕ရသည္။
၁၉၆၈ ခုႏွစ္ အေရွ႕ေျမာက္ CPB (ဗကပ)တို႔ေဒသ ၄ အတြင္းသို႔ မုန္းကိုးမွ စတင္ဝင္ေရာက္လာၿပီး ေဒသ ၄ အတြင္းရွိ မုန္း ကိုးေဖါင္းဆိုင္ေဒသ မုန္းေပၚႀကီး ၾကဴကုန္ပန္ဆိုင္းေဒသ မုန္းယား မုန္းေဟာင္းေဒသ ေဒသ ၃ ရွိ ကိုးကန႔္ေဒသတို႔ကို ထိန္း ခ်ဳပ္နိုင္ခဲ့သည္။
ထို႔ျပင္ ေဒသ ၅ အတြင္းရွိ ေ႐ႊလီခ်ိဳင့္ဝွမ္းဂြင္ အတြင္းသို႔လည္း ဝင္ေရာက္လႈပ္ရွားနိုင္ခဲ့သည္။ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ အေရွ႕ေျမာက္ ဗကပ ၿပိဳကြဲၿပီးေနာက္ မူလ CPB ခ်ဳပ္ကိုင္သည့္ ေဒသ ၃ႏွင့္ ေဒသ ၄ အတြင္းအား ကိုးကန႔္အဖြဲ႕ MNDAA မွထိမ္းခ်ဳပ္လႈပ္ ရွားခဲ့ၿပီး ေဒသ ၅ အတြင္းရွိ ေ႐ႊလီခ်ိဳင့္ဝွမ္းဂြင္၌ PSLO ႏွင့္ KIA တို႔မွ ထိန္းခ်ဳပ္လႈပ္ရွားခဲ့သည္။
၁၉၉၅ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း MNDAA ကိုးကန႔္အဖြဲ႕သည္ ေဒသ ၃ ရွိ ကိုးကန႔္ေဒသကိုသာ ထိန္းခ်ဳပ္နိုင္ခဲ့ၿပီး ေဒသ ၄ အတြင္းရွိ မုန္းကိုး ေဖာင္းဆိုင္ေဒသ မုန္းယားမုန္းေဟာင္ေဒသတို႔အား မုန္ဆာလ၏ MDA မုန္းကိုးကာကြယ္ေရးတပ္ဖြဲ႕က ျပန္လည္ ခ်ဳပ္ကိုင္ခဲ့သည္။ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ မုန္ဆာလအဖြဲ႕ၿပိဳကြဲၿပီးေနာက္ တပ္မေတာ္က ထိုေဒသအား ျပန္လည္ေနရာ ယူထားနိုင္ခဲ့ ေသာ္လည္း KIA တပ္ဖြဲ႕မ်ားက ေျပာက္က်ားပုံစံျဖင့္ ျပန္လည္စည္း႐ုံးေနရာယူထားနိုင္ခဲ့သကဲ့သို႔ ၂၀၁၃ ခန႔္မွစ၍ MNDAA ကိုးကန႔္အဖြဲ႕က ျပန္လည္ထိုးေဖာက္ေနရာယူလာခဲ့သည္။
၁၉၆၈ ခုႏွစ္တြင္ ေပၚထြက္လာသည့္ အေရွ႕ေျမာက္ ဗကပအား ရင္ဆိုင္ရန္ ဖြဲ႕စည္းထားခဲ့သည့္ ခြန္ဆာဦးစီးေသာ လြယ္ ေမာ္ကာကြယ္ေရးအဖြဲ႕သည္ အစိုးရအား ပုန္ကန္ၿပီးေနာက္ ေဒသ ၁ အျဖစ္ ေဖာ္ျပထားသည့္ မုန္းက်က္ မုန္းေရာ္ေဒသ တြင္ အေျခစိုက္ခဲ့သည္။
ခြန္ဆာအဖြဲ႕လက္နက္ခ်ၿပီးေနာက္ ၎အဖြဲ႕မွ ဘိုမြန္ေခါင္းေဆာင္သည့္အဖြဲ႕သည္ ပသစအျဖစ္ ထိုေဒသတြင္ ယခု အ ေျခစိုက္လႈပ္ရွားေနသည္။ ထို႔ျပင္ ထိုေဒသသည္ ေျမာက္ပိုင္းမွ ေတာင္ပိုင္း ထိုင္းနယ္စပ္သို႔ ဆင္းသည့္ လမ္းေၾကာင္း ေပၚတြင္ရွိရာ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕တပ္ဖြဲ႕တိုင္းလိုလို ျဖတ္သန္းသြားလာ လႈပ္ရွားေလ့ရွိသည့္ ေဒသျဖစ္သည္။
ေဒသ ၂ အျဖစ္ ေဖာ္ျပထားသည့္ ကြန္လုံ ဟိုပန္ ပန္လုံေဒသတြင္ ၁၉၇၀ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း ကိုးကန႔္ေဒသ ဝ ေဒသတြင္ အေရွ႕ေျမာက္ ဗကပတို႔အင္အားေကာင္းလာၿပီးေနာက္ စစ္ေရးအရ လႈပ္ရွားခဲ့သည္။ တိုက္ပြဲမ်ားေဖာ္ခဲ့သည္။
ထို႔ေၾကာင့္လည္း ထိုရွမ္းေျမာက္ေဒသတြင္ ယေန႕တိုင္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ား အေျခစိုက္လႈပ္ရွားခဲ့ၿပီး တိုက္ ပြဲႀကီးငယ္မ်ားစြာ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ေဒသ ျဖစ္ခဲ့သည္။ ကြန္လုံ ဟိုက္ကဘားတိုက္ပြဲ ပန္ေကာ္ခ်ဴးေ႐ႊတိုက္ပြဲ စီစီဝမ္တာပန္ တိုက္ပြဲကဲ့သို႔ လႏွင့္ခ်ီ ၍ တိုက္ရေသာ တိုက္ပြဲမ်ား ထိုေဒသ၌ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။
ကြတ္ခိုင္ မူဆယ္ကားလမ္းေပၚတြင္ တပ္မ ၉၉ဒုတပ္မမႉး ဗိုလ္မႉးႀကီးသူရၫြန႔္တင္သည္ ၁၉၇၅ ခုႏွစ္တြင္လည္းေကာင္း သိႏၷီ ကြန္လုံကာလမ္းေပၚတြင္ တပ္မ ၆၆ ဗ်ဴဟာမႉး ဗိုလ္မႉးႀကီးသူရေက်ာ္ေက်ာ္ခ်ိဳသည္ ၁၉၈၅ ခုႏွစ္တြင္လည္းေကာင္း တပ္မေတာ္ အရာရွိႀကီးမ်ား က်ဆဳံးသည့္ တိုက္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြားခဲ့သည္။
ယခင္ႏွင့္ယခု ႏွစ္ဖက္စစ္အင္အားအေျခအေန
၁၉၈၉ ခုႏွစ္ ဗကပ မၿပိဳကြဲခင္ထိ စစ္အင္အားအေျခအေနမွာ မုန္းကိုးေဒသ ကိုးကန႔္ေဒသရွိ ဗကပအင္အား ၃၀၀၀ ခန႔္ PSLO/PSLA ပေလာင္တပ္ဖြဲ႕ အင္အား ၅၀၀ ခန႔္ KIA တပ္မဟာ ၄ အင္အား ၅၀၀ မွ ၈၀၀ခန႔္ စုစုေပါင္း အင္အား ၄၀၀၀ ေက်ာ္ခန႔္ ရွိသည္။ ထို႔ျပင္ သိႏၷီအနီးႏွင့္ မိုးမိတ္ကြန္ခါေဒသတြင္ လႈပ္ရွားသည့္ SSPP/SSA အင္အားအခ်ိဳ႕ရွိသည္။
၁၉၈၉ ခုႏွစ္ အေရွ႕ေျမာက္ ဗကပ ၿပိဳကြဲသည္ႏွင့္အတူ KIA တပ္မဟာ ၄မွ ဗိုလ္မႉးမထုေနာ္ႏွင့္ အင္အားအခ်ိဳ႕ခြဲထြက္ ၿပီး ေနာက္ ရွမ္းေျမာက္ရွိ လက္နက္ကိုင္အင္အားမ်ား က်ဆင္းသြားခဲ့ေသာ္လည္း ၂၀၁၀ ေနာက္ပိုင္းမွစ၍ တစတစ ျပန္လည္၍ အင္အားတိုးတက္လာသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ လက္ရွိအခ်ိန္ ရွမ္းေျမာက္ရွိ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အင္အားမ်ားမွ ခန႔္ မွန္းေျခအရ ေအာက္ပါအတိုင္းရွိမည္ဟု ယူဆရသည္။
၁။ KIA တပ်မဟာ ၄ / တပ်မဟာ ၆ အင်အား ၁၅၀၀ ခန့်
၂။ MNDAA တပ်မဟာ၂၁၁/၃၁၁/၅၁၁ အင်အား ၂၀၀၀ ခန့်
၃။ TNLA တပ်မဟာ ၁/၂/၃/၅ နှင့် ဗျူ ဟာ ၂ ခုပေါင်း အင်အား ၆၀၀၀ ကျော်ခန့်
၄။ AA တပ်ရင်း ၂ ရင်းခန့် အင်အား ၅၀၀ ခန့် (AA မှာ ရခိုင်တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့ဖြစ်သော်လည်း မြောက် ပိုင်းရှိ မဟာမိတ်များနှင့် ပူးပေါင်း၍ နယ်စပ်တွင် တပ်ဖွဲ့ပြီး ရခိုင်သို့ ပြန်လည်ထိုးဖောက်ရန် ကြိုးစားနေသောအဖွဲ့ဖြစ်သည် )
၅။ မြောက်ပိုင်းနယ်မြေအချို့တွင် လှုပ်ရှားနေသော SSPP/SSA အင်အားအချို့တို့ရှိရာ စုစုပေါင်းအင်အား ၁၀၀၀၀ ခန့် အ ထိရှိနိုင်သည်ဟု ခန့်မှန်းရပါသည်။
သို႔ျဖစ္ရာ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ အေရွ႕ေျမာက္ ဗကပတို႔ မၿပိဳကြဲမီကာလထက္ အင္အား ၂ ဆခန႔္တိုးတက္လာသည္ဟု ဆိုရပါမည္။ ထို႔အတူ အဆိုပါ လက္နက္ကိုင္အင္အားစုမ်ားကို ရင္ဆိုင္သည့္ တပ္မေတာ္အင္အားမွာလည္း ၁၉၈၉ မတိုင္မီက ပုံမွန္ အားျဖင့္ အင္အား ၅၀၀၀ မွ ၇၀၀၀ ခန႔္ထိ တိုးျမႇင့္ရင္ဆိုင္ခဲ့ၿပီး ၁၉၈၆/၈၇ စီစီဝမ္တာပန္ တိုက္ပြဲကာလက အင္အား ၁၀၀၀၀ေက်ာ္ထိ တိုးျမႇင့္ သုံးစြဲခဲ့သည္။ ယေန႕တြင္လည္း တဖက္အင္အားႏွင့္ ေလ်ာ္ညီသည့္ အင္အားကို သုံးစြဲမည္ဟု ယူဆရပါသည္။
အခြေအနေသုံးသပ်ချက်
ရွမ္ျပည္ေျမာက္ပိုင္း၌ အစိုးရအား ပုန္ကန္တိုက္ခိုက္သည့္ လက္နက္ကိုင္အင္အားစုမ်ားတြင္ ၁၉၆၈ မွ ၁၉၈၉ ထိရွိခဲ့ေသာ အေရွ႕ေျမာက္ ဗကပ တဖြဲ႕သာ အယူဝါဒေပၚ အေျခခံခဲ့ၿပီး က်န္အဖြဲ႕အားလုံးသည္ အမ်ိဳးသားေရးေပၚတြင္ အေျခခံပါသည္။ ယေန႕ရပ္တည္ေနေသာ အဖြဲ႕အားလုံးသည္ အမ်ိဳးသားေရးေပၚတြင္ အေျခခံရပ္တည္ၿပီး သူ႕လူမ်ိဳးအလိုက္ေထာက္ခံမႈကို ရရွိေအာင္ အားထုတ္၍ ရပ္တည္ေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။ အေရွ႕ေျမာက္ ဗကပၿပိဳကြဲရျခင္းသည္ပင္ အစိုးရတပ္မေတာ္ႏွင့္ စစ္ ေရးအရ တိုက္ခိုက္ရႈံးနိမ့္၍ ၿပိဳကြဲရျခင္းမဟုတ္ဘဲ အမ်ိဳးသားျပႆနာ တိုင္းရင္းသားျပႆနာကို မေျဖရွင္းနိုင္၍ ၿပိဳကြဲခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
သို႔ျဖစ္ရာ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းရွိ လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡေျဖရွင္းေရးျပႆနာအား ေျဖရွင္းနိုင္ေရးအတြက္ ေသာ့ခ်က္ျပႆ နာမွာ တိုင္းရင္းသားတန္းတူေရးျပႆနာ၊ တိုင္းရင္းသားတို႔၏ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ ျပႆနာ၊ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ျပႆနာ ကို အားလုံးလက္ခံနိုင္သည့္ အေျဖတခုရွာနိုင္ေဖြနိုင္ေရးျဖစ္သည္ဟု သုံးသပ္ရပါသည္။
ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း၌ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕မ်ား စစ္ေရးအရ ထိုေဒသ၌ လႈပ္ရွားနိုင္ျခင္း၏ ပထမအေၾကာင္း အခ်က္မွာ ထိုေဒသ၌ ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ တအန္းပေလာင္၊ ကိုးကန႔္တ႐ုတ္စသည့္ ေဒသခံ တိုင္းရင္းသားေက်း႐ြာမ်ားသာ ရွိၿပီး ေဒသခံတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား၏ ေထာက္ခံမႈ ရရွိထားျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
အစိုးရဘက္မွ ရပ္တည္ေသာ တိုင္းရင္းသားအခ်ိဳ႕အေနႏွင့္ နမ့္ခမ္း ပန္ေဆးျပည္သူ႕စစ္၊ မူဆယ္ၿမိဳ႕မျပည္သူ႕စစ္၊ မုန္းေပၚ ျပည္သ့ူစစ္၊ ကြတ္ခိုင္ျပည္သူ႕စစ္၊ ကြတ္ခိုင္ျပည္သူ႕စစ္၊ ေဖာင္းဆိုင္ျပည္သူ႕စစ္၊ ေကာင္းခါးျပည္သူ႕စစ္၊ ဆင္ေက်ာ့ျပည္သူ႕စစ္ စသည္ျဖင့္ ရွိေသာ္လည္း ေဒသခံ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ေထာက္ခံမႈ ရရွိမႈ အားနည္းသည္။
ဒုတိယအခ်က္မွာ ထိုေဒသသည္ ေတာေတာင္ထူထပ္၍ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးခက္ခဲကာ ေျပာက္က်ားစစ္ဆင္ရန္ ေကာင္း မြန္သည္။ ေဒသခံတိုင္းရင္းသားမ်ား၏ စည္း႐ုံးသိမ္းသြင္း၍ ေထာက္ခံမႈ ရယူထားနိုင္သည့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ မ်ားအေနႏွင့္ လွည့္လည္ေျပာက္က်ားစစ္ ဆင္ရန္ အားသာခ်က္ရွိသည္။
မႏၲေလး မူဆယ္လမ္းမႀကီးသည္ တ႐ုတ္ျမန္မာနယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးအတြက္ အဓိကလမ္းမႀကီးျဖစ္သည္။ ျမန္မာျပည္ ကုန္ စည္ကူးသန္းေရာင္းဝယ္မႈ၏ ၇၅ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ ထိုလမ္းမမွ သြားလာေနၿပီး နိုင္ငံေတာ္အစိုးရ၏ ေန႕စဥ္ဝင္ေငြ၏ ၈၀ ရာခိုင္ ႏႈန္းသည္ ထိုကုန္သြယ္မႈလမ္းေၾကာင္းမွရရွိေနသည္ဟု ဆိုပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ထိုပတ္ဝန္းက်င္ေဒသ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ ေရး မဆိုထားႏွင့္ အဆိုပါကားလမ္းမႀကီးကိုပင္ သြားလာရလြယ္ကူေခ်ာေမာေအာင္ ေဖာက္လုပ္နိုင္ျခင္း မရွိေသးေပ။ သို႔ျဖစ္ ရာ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈနိမ့္၍ လမ္းပမ္းဆက္သြယ္ေရးခက္ခဲေသာေနရာမ်ားတြင္ စစ္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြားသည္မွာ အံ့ၾသစရာမရွိေပ။
နိဂုံး
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဖို႔ ဆိုလွ်င္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡအတြင္းပါဝင္ေနေသာ အဖြဲ႕အားလုံး ပါဝင္ေရး ဆိုသည့္ အေျခခံမူေပၚမွ သြားရန္ လိုအပ္ေပမည္။ ထို႔ျပင္ တိုင္းရင္းသားမ်ား တန္းတူေရးကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ကို မွန္ကန္စြာ ေျဖရွင္းနိုင္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။
မေလးရွားဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၏ ဘဂၤါလီအေရးေျပာဆိုမႈ ႀက့ံခိုင္ေရးပါတီ ႐ႈတ္ခ်
မဇၩိမ
ရခိုင္ျပည္နယ္္၊ ေမာင္ေတာေဒသရွိ ဘဂၤါလီအေရးႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး မေလးရွားႏုိင္ငံ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ နာဂ်စ္ရာဇက္၏ ေျပာဆိုခ်က္မ်ားႏွင့္ အသံုးအႏႈန္းမ်ားအေပၚ ကန္႔ကြက္႐ႈတ္ခ်ေၾကာင္း အတိုက္အခံပါတီျဖစ္သည့္ ျပည္ေထာင္စုႀကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီ(USDP)က ေၾကျငာခ်က္ထုတ္လိုက္သည္။
ဒီဇင္ဘာ ၈ရက္၊ ရက္စြဲျဖင့္ ထုတ္ျပန္ထားေသာ USDP ၏ ေၾကျငာခ်က္တြင္ “မေလးရွားဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ နာဂ်စ္ရာဇက္၏ ၂၀၁၆ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာ(၄)ရက္ေန႔ လူထုဆႏၵျပပြဲတြင္ စြပ္စြဲေျပာၾကားခဲ့သည့္ အသံုးအႏႈန္းမ်ားႏွင့္ ေျပာဆိုခ်က္မ်ားသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အမ်ိဳးသားေရးဂုဏ္သိကၡာထိခိုက္ေစၿပီး ျပည္တြင္းေရးကို ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ရာ ေရာက္သည့္အတြက္ ျပင္းထန္စြာ ႐ႈတ္ခ်ကန္႔ကြက္သည္” ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။
ဒီဇင္ဘာ ၄ရက္က ကြာလာလမ္ပူၿမိဳ႕တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ဆႏၵျပပြဲတြင္ မေလးရွားဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ နာဂ်စ္ရာဇက္က ျမန္မာအစိုးရအေနျဖင့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာ(ဘဂၤါလီ)မ်ားအေပၚ “လူမ်ိဳးသုဥ္းသတ္ျဖတ္မႈ” ၊ “လူမ်ိဳးစုသုတ္သင္ရွင္းလင္းမႈ” ဟူ၍ စသျဖင့္ သံုးႏႈန္းခဲ့သည္။
ထိုအသံုးအႏႈန္းျဖင့္ စြပ္စြဲေျပာဆိုခ်က္မ်ားသည္ “ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပတြင္ ဘာသာေရးကို အေျခခံသည့္ ပဋိပကၡမ်ား ေပၚေပါက္ေစရန္ လႈံ႔ေဆာ္ရာလည္း ေရာက္ပါသည္” ဟု USDP၏ ေၾကျငာခ်က္တြင္ ပါရွိသည္။
မေလးရွားဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၏ စြပ္စြဲေျပာဆိုမႈမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာအစိုးရက ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာမေလးရွားသံအမတ္ႀကီးကို ဒီဇင္ဘာ(၆)ရက္က ေခၚယူအသိေပးထားၿပီးလည္း ျဖစ္သည္။
ျမန္မာအစိုးရအေနျဖင့္ ရခိုင္ေဒသအေရးကိစၥအား ေျဖရွင္းႏုိင္ေရးအတြက္ ေဒါက္တာကိုဖီအာနန္ ဦးေဆာင္သည့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ဆိုင္ရာ အႀကံေပးေကာ္မရွင္ႏွင့္ အမ်ိဳးသားအဆင့္ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္တို႔ကို ဖြဲ႔စည္းထားသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ လူမ်ဳိးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈမ်ား ရိွေနသည္ဆိုေသာ ေျပာဆိုမႈမ်ားအား လက္လြတ္စပယ္ မသံုးႏႈန္းသင့္ဟု မစၥတာကိုဖီအာနန္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ျပဳလုပ္သည့္သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ဒီဇင္ဘာလ(၆)ရက္က ေျပာဆိုသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္္၊ ေမာင္ေတာေဒသရွိ ဘဂၤါလီအေရးႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး မေလးရွားႏုိင္ငံ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ နာဂ်စ္ရာဇက္၏ ေျပာဆိုခ်က္မ်ားႏွင့္ အသံုးအႏႈန္းမ်ားအေပၚ ကန္႔ကြက္႐ႈတ္ခ်ေၾကာင္း အတိုက္အခံပါတီျဖစ္သည့္ ျပည္ေထာင္စုႀကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီ(USDP)က ေၾကျငာခ်က္ထုတ္လိုက္သည္။
ဒီဇင္ဘာ ၈ရက္၊ ရက္စြဲျဖင့္ ထုတ္ျပန္ထားေသာ USDP ၏ ေၾကျငာခ်က္တြင္ “မေလးရွားဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ နာဂ်စ္ရာဇက္၏ ၂၀၁၆ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာ(၄)ရက္ေန႔ လူထုဆႏၵျပပြဲတြင္ စြပ္စြဲေျပာၾကားခဲ့သည့္ အသံုးအႏႈန္းမ်ားႏွင့္ ေျပာဆိုခ်က္မ်ားသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အမ်ိဳးသားေရးဂုဏ္သိကၡာထိခိုက္ေစၿပီး ျပည္တြင္းေရးကို ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ရာ ေရာက္သည့္အတြက္ ျပင္းထန္စြာ ႐ႈတ္ခ်ကန္႔ကြက္သည္” ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။
ဒီဇင္ဘာ ၄ရက္က ကြာလာလမ္ပူၿမိဳ႕တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ဆႏၵျပပြဲတြင္ မေလးရွားဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ နာဂ်စ္ရာဇက္က ျမန္မာအစိုးရအေနျဖင့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာ(ဘဂၤါလီ)မ်ားအေပၚ “လူမ်ိဳးသုဥ္းသတ္ျဖတ္မႈ” ၊ “လူမ်ိဳးစုသုတ္သင္ရွင္းလင္းမႈ” ဟူ၍ စသျဖင့္ သံုးႏႈန္းခဲ့သည္။
ထိုအသံုးအႏႈန္းျဖင့္ စြပ္စြဲေျပာဆိုခ်က္မ်ားသည္ “ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပတြင္ ဘာသာေရးကို အေျခခံသည့္ ပဋိပကၡမ်ား ေပၚေပါက္ေစရန္ လႈံ႔ေဆာ္ရာလည္း ေရာက္ပါသည္” ဟု USDP၏ ေၾကျငာခ်က္တြင္ ပါရွိသည္။
မေလးရွားဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၏ စြပ္စြဲေျပာဆိုမႈမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာအစိုးရက ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာမေလးရွားသံအမတ္ႀကီးကို ဒီဇင္ဘာ(၆)ရက္က ေခၚယူအသိေပးထားၿပီးလည္း ျဖစ္သည္။
ျမန္မာအစိုးရအေနျဖင့္ ရခိုင္ေဒသအေရးကိစၥအား ေျဖရွင္းႏုိင္ေရးအတြက္ ေဒါက္တာကိုဖီအာနန္ ဦးေဆာင္သည့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ဆိုင္ရာ အႀကံေပးေကာ္မရွင္ႏွင့္ အမ်ိဳးသားအဆင့္ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္တို႔ကို ဖြဲ႔စည္းထားသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ လူမ်ဳိးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈမ်ား ရိွေနသည္ဆိုေသာ ေျပာဆိုမႈမ်ားအား လက္လြတ္စပယ္ မသံုးႏႈန္းသင့္ဟု မစၥတာကိုဖီအာနန္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ျပဳလုပ္သည့္သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ဒီဇင္ဘာလ(၆)ရက္က ေျပာဆိုသည္။
၇ တန္းေက်ာင္းသူကို အဓမၼျပဳက်င့္သည့္ ေက်ာင္းထိုင္ဘုန္းႀကီး ေထာင္ႏွစ္ ၂၀ ခ်မွတ္ခံရ
ေကာင္းျမတ္မင္း
ပဲခူးတိုင္းအေနာက္ျခမ္း၊ ျပည္ၿမိဳ႕ အေနာက္ၿမိဳ႕ပတ္လမ္းရွိ ခမ္းရတနာ ပရဟိတ မူလတန္းလြန္ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ပညာသင္ေက်ာင္းတြင္ ပညာသင္ၾကားေနသည့္ ၇ တန္းေက်ာင္းသူအား သုံးႀကိမ္ တိုင္တိုင္ အဓမၼျပဳက်င့္ခဲ့သည့္ ေက်ာင္းထိုင္ ဘုန္းႀကီးအား ျပစ္မႈထင္ရွားသျဖင့္ ဒီဇင္ဘာလ ၉ ရက္ေန႕က ျပည္ခရိုင္ တရား႐ုံးမွ ေထာင္ဒဏ္ ႏွစ္ ၂၀ ခ်မွတ္လိုက္သည္။
ျဖစ္စဥ္မွာ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္က ျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ၃ ႀကိမ္တိုင္တိုင္ ျပဳက်င့္ခဲ့ရာ ေနာက္ဆုံးအႀကိမ္တြင္ အဆိုပါ ၇ တန္းေက်ာင္းသူ၏ ဆရာမက သိရွိၿပီး ျပည္ၿမိဳ႕မ ရဲစခန္းသို႔ အမႈဖြင့္ တိုင္ၾကားခဲ့ေၾကာင္း၊ ခမ္းရတနာ ေက်ာင္းတိုက္ ေက်ာင္းထိုင္ ဦးဝါယမ (ခ) ခြန္ေမာင္လင္းအား လူဝတ္လဲ အမႈစစ္ေဆးၿပီး အဓမၼျပဳက်င့္ေၾကာင္း ျပစ္မႈထင္ရွားသျဖင့္ ျပည္ခရိုင္ ဒုတိယတရားသူႀကီး ဦးျမတ္စံက ရာဇသတ္ႀကီး ပုဒ္မ ၃၇၆ အရ ေထာင္ဒဏ္ အႏွစ္ ၂၀ႏွင့္ ပုဒ္မ ၂၉၅ သာသာနာ ညွိုးႏြမ္းေစမႈအရ ေထာင္ဒဏ္ ၂ ႏွစ္၊ ၎ ျပစ္ဒဏ္ ၂ ရပ္ေပါင္း၍ ေထာင္ဒဏ္ႏွစ္ ၂၀ ခ်မွတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
“ပထမ သတင္းေပးတိုင္ၾကားတာ ကေလးရဲ႕ ဆရာမ ေဒၚေမာ္ေမာ္ဝင္း၊ သူကိုယ္တိုင္ပဲ အမႈဖြင့္ၿပီး တရားလို လုပ္ခဲ့တာ၊ အမႈကို စတင္ၾကားနာ စစ္ေဆးတာကေတာ့ ၁၃ ရက္ ၁ လ ၂၀၁၅ မွာ စစစ္တာ အခုဆို ၂ ႏွစ္ျပည့္ၿပီ။ ကေလးမက ပအို႔တိုင္းရင္းသူ၊ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ၉ လပိုင္းမွာ ပထမဆုံး ျပဳက်င့္ခံရတယ္။ ဒုတိယ အႀကိမ္ကေတာ့ ၁၁ လပိုင္း၊ အဲဒီအႀကိမ္ကေတာ့ ႀကံစည္တဲ့အဆင့္ပဲ ျဖစ္သြားတယ္။ ျပစ္မႈ မေျမာက္လိုက္ဘူး။ ေနာက္ဆုံးအႀကိမ္နဲ႕ တတိယ အႀကိမ္ကေတာ့ ၇ ရက္ ၁၂ လ ၂၀၁၄ ပါ” ဟု တရားလိုေရွ႕ေန ေဒၚေအးသႏၲာက ေျပာသည္။
တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ေဒၚေအးႏၲာက ဆက္လက္၍ “ကိုးကြယ္ေနတဲ့ ဘာသာသာသနာကိုလည္း ညွိုးႏြမ္းေစတယ္။ ေစာ္ကားဖို႔ တမင္တကာ ျပဳလုပ္တာလို႔ပဲ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ မွတ္ယူတယ္။ တရား႐ုံးကလည္း မွတ္ယူတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ဒီလိုမ်ိဳး ေထာင္ဒဏ္ အႏွစ္ ၂၀ ခ်မွတ္တဲ့အေပၚမွာ အျမင့္ဆုံး အျပစ္ဒဏ္ျဖစ္တဲ့အတြက္ ေက်လည္း ေက်နပ္တယ္။ တရားမွ်တတယ္လို႔လည္း ထင္တယ္” ဟု ဆိုသည္။
အဆိုပါ ခမ္းရတနာ ပရဟိတ မူလတန္းလြန္ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ပညာသင္ေက်ာင္းမွာ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္က စတင္ ဖြင့္လွစ္ခဲ့ၿပီး အ႒မတန္းအဆင့္အထိ ဖြင့္လွစ္ထားကာ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသား ၂၀၀ ေက်ာ္ ပညာသင္ၾကားေနေၾကာင္း၊ ရွင္သာမေဏ ၃၃ ပါးႏွင့္ မိန္းကေလး ၄၀ ခန႔္မွာ ေက်ာင္းအိပ္ေက်ာင္းစားျဖင့္ ပညာသင္ ၾကားေနၿပီး အမ်ားစုမွာ ရွမ္းျပည္နယ္မွ ပအို႔တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ပေလာင္ တိုင္းရင္းသားမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ပဲခူးတိုင္းအေနာက္ျခမ္း၊ ျပည္ၿမိဳ႕ အေနာက္ၿမိဳ႕ပတ္လမ္းရွိ ခမ္းရတနာ ပရဟိတ မူလတန္းလြန္ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ပညာသင္ေက်ာင္းတြင္ ပညာသင္ၾကားေနသည့္ ၇ တန္းေက်ာင္းသူအား သုံးႀကိမ္ တိုင္တိုင္ အဓမၼျပဳက်င့္ခဲ့သည့္ ေက်ာင္းထိုင္ ဘုန္းႀကီးအား ျပစ္မႈထင္ရွားသျဖင့္ ဒီဇင္ဘာလ ၉ ရက္ေန႕က ျပည္ခရိုင္ တရား႐ုံးမွ ေထာင္ဒဏ္ ႏွစ္ ၂၀ ခ်မွတ္လိုက္သည္။
ျဖစ္စဥ္မွာ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္က ျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ၃ ႀကိမ္တိုင္တိုင္ ျပဳက်င့္ခဲ့ရာ ေနာက္ဆုံးအႀကိမ္တြင္ အဆိုပါ ၇ တန္းေက်ာင္းသူ၏ ဆရာမက သိရွိၿပီး ျပည္ၿမိဳ႕မ ရဲစခန္းသို႔ အမႈဖြင့္ တိုင္ၾကားခဲ့ေၾကာင္း၊ ခမ္းရတနာ ေက်ာင္းတိုက္ ေက်ာင္းထိုင္ ဦးဝါယမ (ခ) ခြန္ေမာင္လင္းအား လူဝတ္လဲ အမႈစစ္ေဆးၿပီး အဓမၼျပဳက်င့္ေၾကာင္း ျပစ္မႈထင္ရွားသျဖင့္ ျပည္ခရိုင္ ဒုတိယတရားသူႀကီး ဦးျမတ္စံက ရာဇသတ္ႀကီး ပုဒ္မ ၃၇၆ အရ ေထာင္ဒဏ္ အႏွစ္ ၂၀ႏွင့္ ပုဒ္မ ၂၉၅ သာသာနာ ညွိုးႏြမ္းေစမႈအရ ေထာင္ဒဏ္ ၂ ႏွစ္၊ ၎ ျပစ္ဒဏ္ ၂ ရပ္ေပါင္း၍ ေထာင္ဒဏ္ႏွစ္ ၂၀ ခ်မွတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
“ပထမ သတင္းေပးတိုင္ၾကားတာ ကေလးရဲ႕ ဆရာမ ေဒၚေမာ္ေမာ္ဝင္း၊ သူကိုယ္တိုင္ပဲ အမႈဖြင့္ၿပီး တရားလို လုပ္ခဲ့တာ၊ အမႈကို စတင္ၾကားနာ စစ္ေဆးတာကေတာ့ ၁၃ ရက္ ၁ လ ၂၀၁၅ မွာ စစစ္တာ အခုဆို ၂ ႏွစ္ျပည့္ၿပီ။ ကေလးမက ပအို႔တိုင္းရင္းသူ၊ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ၉ လပိုင္းမွာ ပထမဆုံး ျပဳက်င့္ခံရတယ္။ ဒုတိယ အႀကိမ္ကေတာ့ ၁၁ လပိုင္း၊ အဲဒီအႀကိမ္ကေတာ့ ႀကံစည္တဲ့အဆင့္ပဲ ျဖစ္သြားတယ္။ ျပစ္မႈ မေျမာက္လိုက္ဘူး။ ေနာက္ဆုံးအႀကိမ္နဲ႕ တတိယ အႀကိမ္ကေတာ့ ၇ ရက္ ၁၂ လ ၂၀၁၄ ပါ” ဟု တရားလိုေရွ႕ေန ေဒၚေအးသႏၲာက ေျပာသည္။
တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ေဒၚေအးႏၲာက ဆက္လက္၍ “ကိုးကြယ္ေနတဲ့ ဘာသာသာသနာကိုလည္း ညွိုးႏြမ္းေစတယ္။ ေစာ္ကားဖို႔ တမင္တကာ ျပဳလုပ္တာလို႔ပဲ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ မွတ္ယူတယ္။ တရား႐ုံးကလည္း မွတ္ယူတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ဒီလိုမ်ိဳး ေထာင္ဒဏ္ အႏွစ္ ၂၀ ခ်မွတ္တဲ့အေပၚမွာ အျမင့္ဆုံး အျပစ္ဒဏ္ျဖစ္တဲ့အတြက္ ေက်လည္း ေက်နပ္တယ္။ တရားမွ်တတယ္လို႔လည္း ထင္တယ္” ဟု ဆိုသည္။
အဆိုပါ ခမ္းရတနာ ပရဟိတ မူလတန္းလြန္ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ပညာသင္ေက်ာင္းမွာ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္က စတင္ ဖြင့္လွစ္ခဲ့ၿပီး အ႒မတန္းအဆင့္အထိ ဖြင့္လွစ္ထားကာ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသား ၂၀၀ ေက်ာ္ ပညာသင္ၾကားေနေၾကာင္း၊ ရွင္သာမေဏ ၃၃ ပါးႏွင့္ မိန္းကေလး ၄၀ ခန႔္မွာ ေက်ာင္းအိပ္ေက်ာင္းစားျဖင့္ ပညာသင္ ၾကားေနၿပီး အမ်ားစုမွာ ရွမ္းျပည္နယ္မွ ပအို႔တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ပေလာင္ တိုင္းရင္းသားမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ယေန႔ ျမန္မာ့ေရရာသတင္းမ်ား December, 12th,2016
( 10 )၆၈ ႀကိမ္ေျမာက္ အျပည္ျပည္ ဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရးေန႔ က်င္းပ
( 9 )ရခုိင္ျပည္နယ္ကုိ လြတ္လပ္စြာ သြားေရာက္ ကူညီခြင့္ေပးဖုိ႔ ၁၄ ႏုိင္ငံ သံတမန္ေတြ တုိက္တြန
( 8 )အစိုးရနဲ႔ TNLA တုိက္ပဲြျဖစ္ပြားမွာ စိုးရိမ္တဲ့ ေဒသခံ ၄၀၀ ၀န္းက်င္ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေန
( 7 )မႏၱေလးအစိုးရရဲ့ ရသံုးမွန္းေျခ စာရင္းက က်ပ္သိန္းေပါင္း သံုးေသာင္းေက်ာ္ကို တိုင္းလႊတ္ေတာ္ ျဖတ္ေတာက္
( 6 )10 D ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈ ၂၅ ႏွစ္ျပည့္ အခမ္းအနား က်င္းပ
( 5 )လူမႈဝန္ထမ္းနဲ႔ AAPP ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မယ္
( 4 )ေျမယာေလ်ာ္ေၾကးကို တံုရြာက ေတာင္သူေတြ ျငင္းဆန္
( 3 )ကေလးၿမိဳ႕က လယ္ယာေျမေတြ အတြက္ မွ်ေ၀ျခင္းအစီအစဥ္နဲ႔ သိန္းႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ ကူညီမယ္
( 2 )ေဒးလီးေမးလ္ မွားေရးခဲ့တဲ့ ကေမာၻဒီးယား ကေလး ငယ္ ႏွိပ္စက္သူေတြ ဖမ္းဆီးထားၿပီ
( 1 )တိုင္းရင္းသားစာေပ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး အဆိုကို မြန္ျပည္နယ္ဝန္ႀကီး အေကာင္ထည္မေဖာ္ဘူး လို႔ ေဝဖန္
( 9 )ရခုိင္ျပည္နယ္ကုိ လြတ္လပ္စြာ သြားေရာက္ ကူညီခြင့္ေပးဖုိ႔ ၁၄ ႏုိင္ငံ သံတမန္ေတြ တုိက္တြန
( 8 )အစိုးရနဲ႔ TNLA တုိက္ပဲြျဖစ္ပြားမွာ စိုးရိမ္တဲ့ ေဒသခံ ၄၀၀ ၀န္းက်င္ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေန
( 7 )မႏၱေလးအစိုးရရဲ့ ရသံုးမွန္းေျခ စာရင္းက က်ပ္သိန္းေပါင္း သံုးေသာင္းေက်ာ္ကို တိုင္းလႊတ္ေတာ္ ျဖတ္ေတာက္
( 6 )10 D ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈ ၂၅ ႏွစ္ျပည့္ အခမ္းအနား က်င္းပ
( 5 )လူမႈဝန္ထမ္းနဲ႔ AAPP ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မယ္
( 4 )ေျမယာေလ်ာ္ေၾကးကို တံုရြာက ေတာင္သူေတြ ျငင္းဆန္
( 3 )ကေလးၿမိဳ႕က လယ္ယာေျမေတြ အတြက္ မွ်ေ၀ျခင္းအစီအစဥ္နဲ႔ သိန္းႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ ကူညီမယ္
( 2 )ေဒးလီးေမးလ္ မွားေရးခဲ့တဲ့ ကေမာၻဒီးယား ကေလး ငယ္ ႏွိပ္စက္သူေတြ ဖမ္းဆီးထားၿပီ
( 1 )တိုင္းရင္းသားစာေပ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး အဆိုကို မြန္ျပည္နယ္ဝန္ႀကီး အေကာင္ထည္မေဖာ္ဘူး လို႔ ေဝဖန္
Saturday, December 10, 2016
ၿမိဳ႕တြင္းယာဥ္ေၾကာ မပိတ္ဆို႔ရန္ ကြန္တိန္နာကားမ်ား ညပိုင္း၀င္ေရာက္ျပီးေနာက္ မနက္ယာဥ္ေၾကာ ပိတ္ဆို႔မႈျဖစ္ပြား
စိုးသူေအာင္
ကုန္တင္ကြန္တိန္နာကားမ်ားကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္းသို႔ ည ၉ နာရီမွမနက္ ၆နာရီ အခ်ိန္တြင္းသာ ဝင္ေရာက္ခြင့္ျပဳမည့္ အစီအစဥ္ကို ဒီဇင္ဘာ ၇ ရက္တြင္ စတင္အေကာင္အထည္ေဖာ္ျပီးေနာက္ ဒီဇင္ဘာ ၈ ရက္တြင္ ကြန္တိန္နာကား ရာဂဏန္းေက်ာ္ ပိတ္ဆို႔မႈ႕ျဖစ္ပြားခဲ႔သည္။
ရန္ကုန္ျမိဳ႕တြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္မည့္ ကုန္တင္ကြန္တိန္နာကား ရာေပါင္းမ်ားစြာသည္ ကမ္းနားလမ္းတစ္ေလွ်ာက္ မနက္ ၂ နာရီမွ မနက္ ၆နာရီေက်ာ္အထိ ၆ နာရီေက်ာ္ၾကာ စီတန္းရပ္တန္႔ထားခဲ့ရျပီး ကမ္းနားလမ္းနဲ႔ ဘုရင့္ေနာင္လမ္းမႀကီးတစ္ေလွ်ာက္တြင္ အဓိက ပိတ္ဆို႔ေနကာ ဗိုလ္တေထာင္ဆိပ္ကမ္းအထိ ကားမ်ား ပိတ္ဆို႔ေနခဲ႔သည္ ဟု ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး ယာဥ္ထိန္းရဲ႐ံုးမွ သိရသည္။
“ သူတို႔က မနက္ ၆ နာရီ ၊ ည ၉ နာရီပဲ ၀င္လို႔ရမယ္ဆိုေတာ့ ကားေတြက အလုအယက္ေမာင္းရေတာ့ အားလံုးကအကုန္လံုး ပိတ္ဆို႔သြားကုန္တယ္ ။ ဒါပဲ ” ဟု ကုန္တင္ကားေမာင္းႏွင္သက္ ၅ႏွစ္ခန္႔ရွိသည့္ ကိုမ်ိဳးေအာင္က ေျပာဆိုသည္။
ယာဥ္ေၾကာပိတ္ဆို႔မႈေၾကာင့္ အခ်ဳိ႕ေမာ္ေတာ္ယာဥ္မ်ားမွာ တစ္ဖက္ယာဥ္ေၾကာမွ ေမာင္းႏွင္သြားလာခဲ့ရျပီး ယေန႔မနက္ပိုင္း ဆိုးရြားစြာ ယာဥ္ပိတ္ဆို႔ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ အဆိုပါ ကိစၥႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ရန္ကုန္ကြန္တိန္နာအသင္းသို႔ ေမးျမန္းရန္ႀကိဳးပမ္းေသာ္လည္ ဆက္သြယ္၍ မရရွိခဲ႔ေပ။
ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး၊ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးႀကီးၾကပ္မႈ အာဏာပိုင္အဖြဲ႕ အတြင္းေရးမႉး ေဒါက္တာေမာင္ေအာင္က “ မနက္မွအကုန္ ၿပံဳထြက္ရတာေလ အကုန္ထြက္ေတာ့ အဲ႔ဒီမွာျဖစ္သြားတာေလ ” ဟု ေျပာသည္။
အဆိုပါ ပိတ္ဆို႔မႈသည္ ည ၉ နာရီမွမနက္ ၆နာရီအခ်ိန္အတြင္းသာ ကြန္တိန္နာမ်ားကို ၿမိဳ႕ထဲေပး၀င္မည့္ စနစ္ကို စတင္က်င့္သံုး ေသာေၾကာင့့္ျ့ဖစ္ပြားခဲ႔ျခင္းျဖစ္ၿပီး နစ္တက် ျပန္လည္ ထိန္းသိမ္းပါက ျပသာနာမရွိႏိုင္ေၾကာင္း ေဒါက္တာ ေမာင္ေအာင္ကေျပာဆိုသည္။
အဆိုပါစနစ္က်င့္သံုးမႈႏွင့္ပတ္သက္ျပီး “ အဓိက ကေတာ့ျဗန္းစားႀကီးေျပာင္းလိုက္ေတာ့ အကုန္လံုးက ဘာလုပ္လို႔၊ဘာကိုင္ရမွန္းမသိဘူး ။ အဲ႔လိုျဖစ္ၿပီးေတာ့ ပိတ္တာလည္းပါတယ္ ” ဟု ကားႀကီးေမာင္းႏွင္သူ ကိုႏိုင္စိုးကေျပာသည္။
ပိတ္ဆို႔မႈမွာလည္း ယာဥ္ေမာင္းသူမ်ားဘက္မွ ခ်ိန္ဆမႈ အားနည္းေၾကာင္း အမွတ္ ၆ ယာဥ္ထိန္းရဲတပ္ဖြဲ႔မွ ရဲမွဴးသန္းျမင့္ကေျပာသည္။ “ သူတို႔ ကားစထြက္တဲ႔ေနရာကေန ဆံုးမဲ႔ေနရာထိကို အခ်ိန္တြက္ဆမႈနည္းတာ ေတြ႔ရတယ္။ အခ်ိန္ကပ္မွထြက္လာ တဲ႔အခါ လမ္းေၾကာေတြ ပိတ္တယ္”
ယာဥ္ေၾကာပိတ္ဆို႔မႈအား ပံုမွန္အေျခအေနသို႔ ေရာက္ရွိရန္ နံနက္ ၆ နာရီခန္႔မွ နံနက္ ၁၁ နာရီခန္႔ထိ ၅နာရီၾကာ ယာဥ္ထိန္းရဲတပ္ဖြဲ႕မွ ရွင္းလင္းခဲ႔ရသည္။ ကြန္တိန္နာကားမ်ားအား ၿမိဳ႕တြင္းသို႔ ေန႔ခင္း ဘက္၀င္ေရာက္ခြင့္မေပးဘဲ ညပိုင္းေရာက္မွ ဝင္ခြင့္ေပးရန္ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးအစိုးရအဖြဲ႔က စီစဥ္ခဲ႔ျပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္း ယာဥ္ေၾကာပိတ္ဆို႔မႈေျဖရွင္းရန္အတြက္ ရည္ရြယ္သည္။
ကုန္တင္ကြန္တိန္နာကားမ်ားကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္းသို႔ ည ၉ နာရီမွမနက္ ၆နာရီ အခ်ိန္တြင္းသာ ဝင္ေရာက္ခြင့္ျပဳမည့္ အစီအစဥ္ကို ဒီဇင္ဘာ ၇ ရက္တြင္ စတင္အေကာင္အထည္ေဖာ္ျပီးေနာက္ ဒီဇင္ဘာ ၈ ရက္တြင္ ကြန္တိန္နာကား ရာဂဏန္းေက်ာ္ ပိတ္ဆို႔မႈ႕ျဖစ္ပြားခဲ႔သည္။
ရန္ကုန္ျမိဳ႕တြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္မည့္ ကုန္တင္ကြန္တိန္နာကား ရာေပါင္းမ်ားစြာသည္ ကမ္းနားလမ္းတစ္ေလွ်ာက္ မနက္ ၂ နာရီမွ မနက္ ၆နာရီေက်ာ္အထိ ၆ နာရီေက်ာ္ၾကာ စီတန္းရပ္တန္႔ထားခဲ့ရျပီး ကမ္းနားလမ္းနဲ႔ ဘုရင့္ေနာင္လမ္းမႀကီးတစ္ေလွ်ာက္တြင္ အဓိက ပိတ္ဆို႔ေနကာ ဗိုလ္တေထာင္ဆိပ္ကမ္းအထိ ကားမ်ား ပိတ္ဆို႔ေနခဲ႔သည္ ဟု ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး ယာဥ္ထိန္းရဲ႐ံုးမွ သိရသည္။
“ သူတို႔က မနက္ ၆ နာရီ ၊ ည ၉ နာရီပဲ ၀င္လို႔ရမယ္ဆိုေတာ့ ကားေတြက အလုအယက္ေမာင္းရေတာ့ အားလံုးကအကုန္လံုး ပိတ္ဆို႔သြားကုန္တယ္ ။ ဒါပဲ ” ဟု ကုန္တင္ကားေမာင္းႏွင္သက္ ၅ႏွစ္ခန္႔ရွိသည့္ ကိုမ်ိဳးေအာင္က ေျပာဆိုသည္။
ယာဥ္ေၾကာပိတ္ဆို႔မႈေၾကာင့္ အခ်ဳိ႕ေမာ္ေတာ္ယာဥ္မ်ားမွာ တစ္ဖက္ယာဥ္ေၾကာမွ ေမာင္းႏွင္သြားလာခဲ့ရျပီး ယေန႔မနက္ပိုင္း ဆိုးရြားစြာ ယာဥ္ပိတ္ဆို႔ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ အဆိုပါ ကိစၥႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ရန္ကုန္ကြန္တိန္နာအသင္းသို႔ ေမးျမန္းရန္ႀကိဳးပမ္းေသာ္လည္ ဆက္သြယ္၍ မရရွိခဲ႔ေပ။
ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး၊ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးႀကီးၾကပ္မႈ အာဏာပိုင္အဖြဲ႕ အတြင္းေရးမႉး ေဒါက္တာေမာင္ေအာင္က “ မနက္မွအကုန္ ၿပံဳထြက္ရတာေလ အကုန္ထြက္ေတာ့ အဲ႔ဒီမွာျဖစ္သြားတာေလ ” ဟု ေျပာသည္။
အဆိုပါ ပိတ္ဆို႔မႈသည္ ည ၉ နာရီမွမနက္ ၆နာရီအခ်ိန္အတြင္းသာ ကြန္တိန္နာမ်ားကို ၿမိဳ႕ထဲေပး၀င္မည့္ စနစ္ကို စတင္က်င့္သံုး ေသာေၾကာင့့္ျ့ဖစ္ပြားခဲ႔ျခင္းျဖစ္ၿပီး နစ္တက် ျပန္လည္ ထိန္းသိမ္းပါက ျပသာနာမရွိႏိုင္ေၾကာင္း ေဒါက္တာ ေမာင္ေအာင္ကေျပာဆိုသည္။
အဆိုပါစနစ္က်င့္သံုးမႈႏွင့္ပတ္သက္ျပီး “ အဓိက ကေတာ့ျဗန္းစားႀကီးေျပာင္းလိုက္ေတာ့ အကုန္လံုးက ဘာလုပ္လို႔၊ဘာကိုင္ရမွန္းမသိဘူး ။ အဲ႔လိုျဖစ္ၿပီးေတာ့ ပိတ္တာလည္းပါတယ္ ” ဟု ကားႀကီးေမာင္းႏွင္သူ ကိုႏိုင္စိုးကေျပာသည္။
ပိတ္ဆို႔မႈမွာလည္း ယာဥ္ေမာင္းသူမ်ားဘက္မွ ခ်ိန္ဆမႈ အားနည္းေၾကာင္း အမွတ္ ၆ ယာဥ္ထိန္းရဲတပ္ဖြဲ႔မွ ရဲမွဴးသန္းျမင့္ကေျပာသည္။ “ သူတို႔ ကားစထြက္တဲ႔ေနရာကေန ဆံုးမဲ႔ေနရာထိကို အခ်ိန္တြက္ဆမႈနည္းတာ ေတြ႔ရတယ္။ အခ်ိန္ကပ္မွထြက္လာ တဲ႔အခါ လမ္းေၾကာေတြ ပိတ္တယ္”
ယာဥ္ေၾကာပိတ္ဆို႔မႈအား ပံုမွန္အေျခအေနသို႔ ေရာက္ရွိရန္ နံနက္ ၆ နာရီခန္႔မွ နံနက္ ၁၁ နာရီခန္႔ထိ ၅နာရီၾကာ ယာဥ္ထိန္းရဲတပ္ဖြဲ႕မွ ရွင္းလင္းခဲ႔ရသည္။ ကြန္တိန္နာကားမ်ားအား ၿမိဳ႕တြင္းသို႔ ေန႔ခင္း ဘက္၀င္ေရာက္ခြင့္မေပးဘဲ ညပိုင္းေရာက္မွ ဝင္ခြင့္ေပးရန္ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးအစိုးရအဖြဲ႔က စီစဥ္ခဲ႔ျပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္း ယာဥ္ေၾကာပိတ္ဆို႔မႈေျဖရွင္းရန္အတြက္ ရည္ရြယ္သည္။
ဝန္ႀကီးမ်ား အိမ္စာ မလုပ္ဘဲ လႊတ္ေတာ္တြင္ အဆို၊ ေမးခြန္းမ်ား လာေျဖဟုဆို
ထက္နိုင္ေဇာ္
အာဏာရ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD) ပါတီက ခန႔္အပ္ထားတဲ့ ဝန္ႀကီးတခ်ိဳ႕ဟာ လႊတ္ေတာ္ေတြမွာ အဆိုေတြ၊ ေမးခြန္းေတြ လာေျဖတဲ့အခါ အိမ္စာမလုပ္ဘဲ ေအာက္ေျခက တင္ျပေပးတဲ့အတိုင္း စာ႐ြက္ေတြ လာဖတ္ေနတာေတြက လက္ေတြ႕ ေျမျပင္ အေျခအေနေတြနဲ႕ ကြဲလြဲေနလို႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ အားမလို အားမရ ျဖစ္ေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ျပည္သူလူထု သိခ်င္တာေတြကို လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြက ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္၊ အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္တို႔မွာ အဆိုေတြ၊ ေမးခြန္းေတြအျဖစ္ တင္ျပၿပီး ျပည္သူ႕ကိုယ္စား ေမးျမန္းတဲ့အခါ သက္ဆိုင္တဲ့ က႑အလိုက္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ဝန္ႀကီး၊ ဒုဝန္ႀကီးေတြက လႊတ္ေတာ္မွာ လာေရာက္ၿပီး ျပန္လည္ ေျဖၾကားရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီလို ေျဖၾကားတဲ့အခါမွာ ဝန္ႀကီးေတြက ေအာက္ေျခကို မဆင္းဘဲ အတြင္းဝန္ေတြ၊ ၫႊန္ခ်ဳပ္ေတြ ေရးေပးတဲ့အတိုင္းပဲ လာဖတ္ၾကတာ မ်ားၿပီး အမ်ားအားျဖင့္ တကယ့္ လက္ေတြ ေျမျပင္အေျခအေနနဲ႕ ကင္းကြာၿပီးေတာ့ ေျဖၾကားတာ၊ တခ်ိဳ႕ ကိစၥေတြမွာဆိုရင္ လိုရင္းမေရာက္တာေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ရွိေနတယ္လို႔ ဖားကန႔္ၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးတင္စိုးက ဧရာဝတီကို ေျပာပါတယ္။
“ဆက္စပ္ေမးခြန္းကို ေတာ္ေတာ္ေလး ျပန္ေမးေနရတယ္။ တခ်ိဳ႕ကိစၥေတြမွာ အေမးတျခား၊ အေျဖတျခား ျဖစ္တယ္။ အဲဒီအေပၚမွာ က်ေနာ္တို႔က ေတာ္ေတာ္ေလးကို ဘဝင္မက်ဘဴးေပါ့ဗ်ာ။ တခ်ိဳ႕ဟာေတြဆိုရင္ ေတာ္ေတာ္ ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ေျဖတာေတြကို ရွိတယ္” လို႔ ဦးတင္စိုးက ဆိုပါတယ္။
ဥပမာ အေနနဲ႕ ေထာက္ျပရရင္ သူရဲ႕ မဲဆႏၵနယ္ျဖစ္တဲ့ ဖားကန႔္မွာ ေက်ာက္တူးေဖာ္ေရးလုပ္ကြက္ ဧက ၁ သန္း ၇ သိန္းေက်ာ္ ရွိၿပီး လုပ္ကြက္ ခ်ထားေပးတာက ဧက ၇၀၀၀ ေက်ာ္သာ ရွိတာေၾကာင့္ ေက်ာက္မ်က္လုပ္ကြက္ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေသးတဲ့အေၾကာင္း၊ မကုန္နိုင္ဘူးဆိုတဲ့အေၾကာင္း ဝန္ႀကီးက ေျပာေပမယ့္ တကယ္တမ္း ေျမျပင္မွာက ဒီပုံစံမ်ိဳးနဲ႕သာ ဆက္လုပ္ေနရင္ ေနာက္ ၃၊ ၄ ႏွစ္ဆို သဘာဝ သယံဇာတေတြက ကုန္ေတာ့မွာလို႔ ဆိုပါတယ္။
“ဒီလိုမ်ိဳး ျဖစ္ေနေတာ့ က်ေနာ္တို႔က သိပ္ၿပီးေတာ့ အားရေက်နပ္မႈ မရွိဘူးေပါ့” လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။
မအူပင္ မဲဆႏၵနယ္က ဦးစိန္ဝင္းကေတာ့ ျပည္ေထာင္စု ဝန္ႀကီးေတြ အေနနဲ႕ လႊတ္ေတာ္ထဲကို လာေျဖတဲ့အခါမွာ ေက့စ္ (အေၾကာင္းအရာ) ပတ္သက္လို႔ ေအာက္ေျခက တင္ျပခ်က္ေတြကို ေသေသခ်ာခ်ာ ေလ့လာျပင္ဆင္ၿပီးမွ လႊတ္ေတာ္ကို လာသင့္တယ္လို႔ အႀကံျပဳပါတယ္။
“စာဖတ္ရမယ္။ လိုအပ္ရင္ ဗီဒီယိုပါ ရိုက္ၿပီးေတာ့ ၾကည့္ရမယ္။ သူတို႔ကို (ေအာက္ေျခက လူေတြကို) ျပန္ၿပီးေတာ့ Question ေတြ ျပန္ထုတ္ရမယ္။ အိမ္စာေတြ လုပ္လာခဲ့ရမယ္။ အဲဒီလို ေသေသခ်ာခ်ာ ျပင္ဆင္ၿပီးမွ လႊတ္ေတာ္ကို လာသင့္တယ္” လို႔ ဦးစိန္ဝင္းက ေျပာပါတယ္။
အဲဒီလို ျပင္ဆင္လာမယ္ဆိုရင္ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြက ဘယ္လိုေမးေမး သူေသခ်ာေလ့လာထားတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြနဲ႕ ဗီဒီယိုဖိုင္ေတြေၾကာင့္ ေသခ်ာ နားလည္ေအာင္ ျပန္ရွင္းျပနိုင္မွာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဝန္ႀကီးေတြဟာ ဒီလိုမ်ိဳး လာေျဖဖို႔အတြက္ သက္ဆိုင္ရာ ၫႊန္ခ်ဳပ္ေတြနဲ႕ ေအာက္ေျခမွာ တာဝန္ခံ လုပ္ေနတဲ့ ဝန္ထမ္း အႀကီးအကဲကို ေခၚၿပီး ၎တို႔ရဲ႕ သေဘာထားေတြကို ဆက္စပ္ၿပီးေတာ့ စာတမ္းျပဳစုၿပီး ေျဖၾကားသင့္တယ္လို႔ ဦးစိန္ဝင္းက ဆိုပါတယ္။
“အဲဒီလို မဟုတ္ဘဲနဲ႕ လက္ရွိ အေျခအေနကို ၾကည့္ရတာက ဝန္ႀကီးနားမွာေနတဲ့ ၫႊန္ခ်ဳပ္ေတြကပဲ ေကာက္ေရးတာကို ေျပာတဲ့အခါက်ေတာ့ ေအာက္ေျခမွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတာေတြကို ဝင္ၾကည့္ထားတဲ့ အန္ကယ္တို႔လို႔ လႊတ္ေတာ္သမားေတြက ေအာက္ေျခရဲ႕ အေျခအေနနဲ႕ ဝန္ႀကီးေျဖတာနဲ႕က ကြာဟေနတယ္” လို႔ ဦးစိန္ဝင္းက ဆိုပါတယ္။
လႊတ္ေတာ္မွာ သြားေရာက္ေျဖဆိုရတဲ့ ဝန္ႀကီးေတြအေျခအေနနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး လႊတ္ေတာ္ဘက္က ေမးခြန္းေတြ ပို႔လာရင္ ဘယ္အခ်ိန္မွာ ျပန္ေျဖၾကား နိုင္တယ္ဆိုတာ အရင္ဆုံး ညွိႏွိုင္းရၿပီးေတာ့ အစိုးရကိုယ္စား သြားေျဖနိုင္မယ့္ရက္၊ လႊတ္ေတာ္ က်င္းပေနတဲ့ရက္၊ တျခား ဝန္ႀကီးဌာနေတြနဲ႕ တိုက္ဆိုင္မႈ ရွိ၊ မရွိ ရက္ကိုပါ ခ်ိန္ညွိၿပီးေတာ့ ေမးခြန္းေတြကို ေျဖဖို႔အတြက္ကို ျပင္ဆင္ရတယ္လို႔ လူမႈဝန္ထမ္း၊ ကယ္ဆယ္ေရးနဲ႕ ျပန္လည္ ေနရာခ်ထားေရး ဝန္ႀကီး ေဒါက္တာ ဝင္းျမတ္ေအးက ဧရာဝတီကို ေျပာပါတယ္။
“ေျဖရမယ့္ ေမးခြန္းကို ဝန္ႀကီးေတြက မၾကည့္ခင္မွာ ေျဖရမယ့္ အခ်က္အလက္ေတြကို ေအာက္ေျခအဆင့္ဆင့္က စုေဆာင္းေပးတယ္။ သူ႕သက္ဆိုင္ရာ ဌာနကေပါ့ေနာ္။ လူမႈေရး ကိစၥေတြဆိုရင္ လူမႈဝန္ထမ္း ဦးစီးဌာနက ေျဖတယ္။ ကယ္ဆယ္ေရးနဲ႕ ပတ္သက္ရင္ သက္ဆိုင္ရာ ဌာနက ေျဖတယ္။ သူ႕ဌာနအလိုက္ ပညာရွင္ေတြ ရွိတယ္” လို႔ ေဒါက္တာ ဝင္းျမတ္ေအးက ဆိုပါတယ္။
ဝန္ႀကီးဌာနက သက္ဆိုင္ရာ ပညာရွင္က အၾကမ္းကို ျပင္ဆင္ေပးေပးတာကို ဝန္ႀကီးက ဖတ္ၿပီး ဖတ္တဲ့အခါမွာေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလး အခ်ိန္ယူၿပီး ေသေသခ်ာခ်ာ ဖတ္ရေၾကာင္း၊ ေမးထားတဲ့ ေမးခြန္းမွာ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြက ဘာလိုခ်င္တာလဲဆိုတာ ေလ့လာရၿပီး သူတို႔ ေက်နပ္တဲ့ အေျဖမ်ိဳးရေအာင္ ေဆာင္႐ြက္ေပးရတာမ်ိဳးလည္း ရွိတယ္လို႔ အစိုးရဘက္က သိရပါတယ္။
“လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဘာလိုခ်င္တာလဲေပါ့။ ဌာနက တင္ေပးလိုက္တဲ့ အထဲမွာ ေက်နပ္ဖြယ္ ျဖစ္မလားေပါ့။ မကိုက္ေသးဘူး ဆိုရင္ ျပန္ၿပီး အခ်က္အလက္ေတြ ရွာခိုင္းရတယ္။ က်ေနာ္တို႔က်ေတာ့ မသိဘူး။ သူ႕ဌာနကိုပဲ ျပန္ရွားခိုင္းလိုက္တယ္။ ျပန္တင္ခိုင္းတယ္။ တခါတေလက်ရင္ ၃ ခါေလာက္ လုပ္ရတယ္။ တခါတေလ ၂ ခါေလာက္ လုပ္ရတယ္။ တခါတည္းနဲ႕ ၿပီးသြားတယ္ဆိုတာ မရွိဘူး” လို႔ ေဒါက္တာ ဝင္းျမတ္ေအးက ေျပာပါတယ္။
ဆက္စပ္ေမးခြန္းေတြ ဆိုရင္ေတာ့ ေျဖရတာ အခက္အခဲ တခ်ိဳ႕ရွိၿပီး ဝန္ႀကီးေတြရဲ႕ ေျဖၾကားခ်က္ေတြအေပၚ ဘဝင္မက်တာ၊ မလုံေလာက္ေသးဘူးလို႔ ထင္တာမ်ိဳးေတြကိုေတာ့ ကိုယ္စားလွယ္ေတြက ျပန္ေမးေလ့ရွိတယ္လို႔ အစိုးရဆီက သိရပါတယ္။
“အဲဒီလို ေမးလာရင္ ေျဖနိုင္ေအာင္ဆိုၿပီး ေလ့လာသြားတယ္။ အျဖစ္အပ်က္ေတြက နဂိုက ျဖစ္တာေတြ ရွိတယ္။ အခု ျဖစ္တာေတြလည္း ရွိတယ္။ က်ေနာ္တို႔က နဂိုတုန္းက အေၾကာင္းအရာေတြကို မသိရင္ ေျဖရခက္ျပန္ေရာ။ အဲဒါမ်ိဳးကေတာ့ အခက္အခဲ ရွိတာေပါ့” လို႔ ဝန္ႀကီးက ဆိုပါတယ္။
အခု တိုင္းျပည္မွာ ျဖစ္ေနတဲ့ အေျပာင္းအလဲမွာ အေပၚပိုင္းကသာ ေျပာင္းလဲမႈ ရွိၿပီး ေအာက္ေျခကို မေရာက္ရေသးတဲ့ အေၾကာင္းက ဝန္ႀကီးဌာနတခုမွာ ဝန္ႀကီးတဦးပဲ ေျပာင္းတာ၊ ဝန္ႀကီးဟာ စြမ္းေဆာင္ရည္ ျမင့္မားသူတဦး မဟုတ္ပါရင္ အစိုးရ အရာရွိႀကီးေတြရဲ႕ စကားကို နားေယာင္ၿပီးေတာ့ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားေတြကို ထိေရာက္ ေအာင္ျမင္ေအာင္ မလုပ္နိုင္ေတာ့ဘူးလို႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ အသိုင္းအဝိုင္းက ေျပာပါတယ္။
“ဝန္ႀကီးဌာနတိုင္းမွာ ဝန္ႀကီးတပါးပဲ ေျပာင္းတာ။ သူ႕မွာ တိုးတိုး တိုင္ပင္ေဖာ္ေတာင္ မရွိဘူး။ ဒီဘက္မွာက်ေတာ့ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြက ေအာက္ေျခၿမိဳ႕နယ္က ကိစၥေတြကို သိတယ္။ က်ေနာ္တို႔ရလာတဲ့ ေအာက္ေျခမွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတာေတြကို ဝန္ႀကီးကို ေျပာျပမယ္။ အဲဒီလိုနဲ႕ ေအာက္ေျခနဲ႕ အေပၚပိုင္း ညွပ္ၿပီးေတာ့ အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ရမယ္” လို႔ သန္လ်င္ၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးလြင္ကိုလတ္က ေျပာပါတယ္။
ဝန္ႀကီးဌာနေတြမွာ အခုခ်ိန္အထိ ဗ်ဴရိုကေရစီ ယႏၲရား ဆက္လက္ ရွင္သန္ေနၿပီး ဌာနဆိုင္ရာေတြ အေနနဲ႕ အမ်ားျပည္သူ အက်ိဳးအတြက္ ထိထိေရာက္ေရာက္ အလုပ္လုပ္နိုင္ဖို႔ လူမွန္ေနရာမွန္ ျဖစ္ရန္ လိုအပ္ေနတယ္လို႔ က်န္းမာေရးနဲ႕ အားကစား ဝန္ႀကီးဌာနက လက္ေထာက္ၫႊန္ၾကားေရးမႉး အဆင့္ရွိတဲ့ ဆရာဝန္တဦးက ေျပာပါတယ္။
“အခုခ်ိန္အထိ ဌာနေတြမွာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ရွိတဲ့ ေနရာေတြ အားလုံးက တပ္မေတာ္ အၿငိမ္းစား မိုးက်ေ႐ႊကိုယ္ေတြခ်ည္းပဲ။ အဲဒီလို လူေတြ ေအာက္မွာ မလုပ္ခ်င္လို႔ ထြက္သြားတာက တကယ့္ပညာရွင္ေတြ။ အဲဒီလို ျပႆနာမ်ိဳး ေျပလည္မွ က်န္တာေတြ ရွင္းနိုင္မယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္တယ္” လို႔ အသက္ ၃၀ ေက်ာ္အ႐ြယ္ ယင္းအရာရွိက ေျပာပါတယ္။
အဲဒီလို ျဖစ္စဥ္ေတြေၾကာင့္ ဝန္ႀကီးေတြ အေနနဲ႕ စားပြဲခုံေပၚမွာပဲ ထိုင္မေနဘဲ ၎တို႔နဲ႕ ဆက္စပ္ ပတ္သက္တာေတြကို ကိုယ္တိုင္ ဆင္းၿပီး ေလ့လာေစခ်င္တဲ့အေၾကာင္း၊ အကုန္လုံး မဟုတ္ေတာင္ အေရးႀကီးတဲ့ ကိစၥရပ္ေတြကိုေတာ့ ေအာက္ေျခအထိ ဆင္းၿပီး ေလ့လာဖို႔ လိုေၾကာင္း လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြက ေျပာပါတယ္။
“ဆင္းတဲ့အခါမွာလည္း ရဟတ္ယာဥ္နဲ႕လာၿပီး လုပ္ငန္းရွင္ေတြနဲ႕ ေတြ႕ၿပီး ျပန္သြားတာမ်ိဳးလည္း မျဖစ္ေစခ်င္ဘူး။ ထဲထဲဝင္ဝင္ သိေအာင္ ေလ့လာရမယ္လို႔ က်ေနာ္အေနနဲ႕ ေျပာခ်င္တယ္” လို႔ ဖားကန႔္ၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးတင္စိုးက ေျပာဆိုပါတယ္။
အာဏာရ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD) ပါတီက ခန႔္အပ္ထားတဲ့ ဝန္ႀကီးတခ်ိဳ႕ဟာ လႊတ္ေတာ္ေတြမွာ အဆိုေတြ၊ ေမးခြန္းေတြ လာေျဖတဲ့အခါ အိမ္စာမလုပ္ဘဲ ေအာက္ေျခက တင္ျပေပးတဲ့အတိုင္း စာ႐ြက္ေတြ လာဖတ္ေနတာေတြက လက္ေတြ႕ ေျမျပင္ အေျခအေနေတြနဲ႕ ကြဲလြဲေနလို႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ အားမလို အားမရ ျဖစ္ေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ျပည္သူလူထု သိခ်င္တာေတြကို လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြက ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္၊ အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္တို႔မွာ အဆိုေတြ၊ ေမးခြန္းေတြအျဖစ္ တင္ျပၿပီး ျပည္သူ႕ကိုယ္စား ေမးျမန္းတဲ့အခါ သက္ဆိုင္တဲ့ က႑အလိုက္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ဝန္ႀကီး၊ ဒုဝန္ႀကီးေတြက လႊတ္ေတာ္မွာ လာေရာက္ၿပီး ျပန္လည္ ေျဖၾကားရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီလို ေျဖၾကားတဲ့အခါမွာ ဝန္ႀကီးေတြက ေအာက္ေျခကို မဆင္းဘဲ အတြင္းဝန္ေတြ၊ ၫႊန္ခ်ဳပ္ေတြ ေရးေပးတဲ့အတိုင္းပဲ လာဖတ္ၾကတာ မ်ားၿပီး အမ်ားအားျဖင့္ တကယ့္ လက္ေတြ ေျမျပင္အေျခအေနနဲ႕ ကင္းကြာၿပီးေတာ့ ေျဖၾကားတာ၊ တခ်ိဳ႕ ကိစၥေတြမွာဆိုရင္ လိုရင္းမေရာက္တာေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ရွိေနတယ္လို႔ ဖားကန႔္ၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးတင္စိုးက ဧရာဝတီကို ေျပာပါတယ္။
“ဆက္စပ္ေမးခြန္းကို ေတာ္ေတာ္ေလး ျပန္ေမးေနရတယ္။ တခ်ိဳ႕ကိစၥေတြမွာ အေမးတျခား၊ အေျဖတျခား ျဖစ္တယ္။ အဲဒီအေပၚမွာ က်ေနာ္တို႔က ေတာ္ေတာ္ေလးကို ဘဝင္မက်ဘဴးေပါ့ဗ်ာ။ တခ်ိဳ႕ဟာေတြဆိုရင္ ေတာ္ေတာ္ ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ေျဖတာေတြကို ရွိတယ္” လို႔ ဦးတင္စိုးက ဆိုပါတယ္။
ဥပမာ အေနနဲ႕ ေထာက္ျပရရင္ သူရဲ႕ မဲဆႏၵနယ္ျဖစ္တဲ့ ဖားကန႔္မွာ ေက်ာက္တူးေဖာ္ေရးလုပ္ကြက္ ဧက ၁ သန္း ၇ သိန္းေက်ာ္ ရွိၿပီး လုပ္ကြက္ ခ်ထားေပးတာက ဧက ၇၀၀၀ ေက်ာ္သာ ရွိတာေၾကာင့္ ေက်ာက္မ်က္လုပ္ကြက္ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေသးတဲ့အေၾကာင္း၊ မကုန္နိုင္ဘူးဆိုတဲ့အေၾကာင္း ဝန္ႀကီးက ေျပာေပမယ့္ တကယ္တမ္း ေျမျပင္မွာက ဒီပုံစံမ်ိဳးနဲ႕သာ ဆက္လုပ္ေနရင္ ေနာက္ ၃၊ ၄ ႏွစ္ဆို သဘာဝ သယံဇာတေတြက ကုန္ေတာ့မွာလို႔ ဆိုပါတယ္။
“ဒီလိုမ်ိဳး ျဖစ္ေနေတာ့ က်ေနာ္တို႔က သိပ္ၿပီးေတာ့ အားရေက်နပ္မႈ မရွိဘူးေပါ့” လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။
မအူပင္ မဲဆႏၵနယ္က ဦးစိန္ဝင္းကေတာ့ ျပည္ေထာင္စု ဝန္ႀကီးေတြ အေနနဲ႕ လႊတ္ေတာ္ထဲကို လာေျဖတဲ့အခါမွာ ေက့စ္ (အေၾကာင္းအရာ) ပတ္သက္လို႔ ေအာက္ေျခက တင္ျပခ်က္ေတြကို ေသေသခ်ာခ်ာ ေလ့လာျပင္ဆင္ၿပီးမွ လႊတ္ေတာ္ကို လာသင့္တယ္လို႔ အႀကံျပဳပါတယ္။
“စာဖတ္ရမယ္။ လိုအပ္ရင္ ဗီဒီယိုပါ ရိုက္ၿပီးေတာ့ ၾကည့္ရမယ္။ သူတို႔ကို (ေအာက္ေျခက လူေတြကို) ျပန္ၿပီးေတာ့ Question ေတြ ျပန္ထုတ္ရမယ္။ အိမ္စာေတြ လုပ္လာခဲ့ရမယ္။ အဲဒီလို ေသေသခ်ာခ်ာ ျပင္ဆင္ၿပီးမွ လႊတ္ေတာ္ကို လာသင့္တယ္” လို႔ ဦးစိန္ဝင္းက ေျပာပါတယ္။
အဲဒီလို ျပင္ဆင္လာမယ္ဆိုရင္ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြက ဘယ္လိုေမးေမး သူေသခ်ာေလ့လာထားတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြနဲ႕ ဗီဒီယိုဖိုင္ေတြေၾကာင့္ ေသခ်ာ နားလည္ေအာင္ ျပန္ရွင္းျပနိုင္မွာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဝန္ႀကီးေတြဟာ ဒီလိုမ်ိဳး လာေျဖဖို႔အတြက္ သက္ဆိုင္ရာ ၫႊန္ခ်ဳပ္ေတြနဲ႕ ေအာက္ေျခမွာ တာဝန္ခံ လုပ္ေနတဲ့ ဝန္ထမ္း အႀကီးအကဲကို ေခၚၿပီး ၎တို႔ရဲ႕ သေဘာထားေတြကို ဆက္စပ္ၿပီးေတာ့ စာတမ္းျပဳစုၿပီး ေျဖၾကားသင့္တယ္လို႔ ဦးစိန္ဝင္းက ဆိုပါတယ္။
“အဲဒီလို မဟုတ္ဘဲနဲ႕ လက္ရွိ အေျခအေနကို ၾကည့္ရတာက ဝန္ႀကီးနားမွာေနတဲ့ ၫႊန္ခ်ဳပ္ေတြကပဲ ေကာက္ေရးတာကို ေျပာတဲ့အခါက်ေတာ့ ေအာက္ေျခမွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတာေတြကို ဝင္ၾကည့္ထားတဲ့ အန္ကယ္တို႔လို႔ လႊတ္ေတာ္သမားေတြက ေအာက္ေျခရဲ႕ အေျခအေနနဲ႕ ဝန္ႀကီးေျဖတာနဲ႕က ကြာဟေနတယ္” လို႔ ဦးစိန္ဝင္းက ဆိုပါတယ္။
လႊတ္ေတာ္မွာ သြားေရာက္ေျဖဆိုရတဲ့ ဝန္ႀကီးေတြအေျခအေနနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး လႊတ္ေတာ္ဘက္က ေမးခြန္းေတြ ပို႔လာရင္ ဘယ္အခ်ိန္မွာ ျပန္ေျဖၾကား နိုင္တယ္ဆိုတာ အရင္ဆုံး ညွိႏွိုင္းရၿပီးေတာ့ အစိုးရကိုယ္စား သြားေျဖနိုင္မယ့္ရက္၊ လႊတ္ေတာ္ က်င္းပေနတဲ့ရက္၊ တျခား ဝန္ႀကီးဌာနေတြနဲ႕ တိုက္ဆိုင္မႈ ရွိ၊ မရွိ ရက္ကိုပါ ခ်ိန္ညွိၿပီးေတာ့ ေမးခြန္းေတြကို ေျဖဖို႔အတြက္ကို ျပင္ဆင္ရတယ္လို႔ လူမႈဝန္ထမ္း၊ ကယ္ဆယ္ေရးနဲ႕ ျပန္လည္ ေနရာခ်ထားေရး ဝန္ႀကီး ေဒါက္တာ ဝင္းျမတ္ေအးက ဧရာဝတီကို ေျပာပါတယ္။
“ေျဖရမယ့္ ေမးခြန္းကို ဝန္ႀကီးေတြက မၾကည့္ခင္မွာ ေျဖရမယ့္ အခ်က္အလက္ေတြကို ေအာက္ေျခအဆင့္ဆင့္က စုေဆာင္းေပးတယ္။ သူ႕သက္ဆိုင္ရာ ဌာနကေပါ့ေနာ္။ လူမႈေရး ကိစၥေတြဆိုရင္ လူမႈဝန္ထမ္း ဦးစီးဌာနက ေျဖတယ္။ ကယ္ဆယ္ေရးနဲ႕ ပတ္သက္ရင္ သက္ဆိုင္ရာ ဌာနက ေျဖတယ္။ သူ႕ဌာနအလိုက္ ပညာရွင္ေတြ ရွိတယ္” လို႔ ေဒါက္တာ ဝင္းျမတ္ေအးက ဆိုပါတယ္။
ဝန္ႀကီးဌာနက သက္ဆိုင္ရာ ပညာရွင္က အၾကမ္းကို ျပင္ဆင္ေပးေပးတာကို ဝန္ႀကီးက ဖတ္ၿပီး ဖတ္တဲ့အခါမွာေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလး အခ်ိန္ယူၿပီး ေသေသခ်ာခ်ာ ဖတ္ရေၾကာင္း၊ ေမးထားတဲ့ ေမးခြန္းမွာ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြက ဘာလိုခ်င္တာလဲဆိုတာ ေလ့လာရၿပီး သူတို႔ ေက်နပ္တဲ့ အေျဖမ်ိဳးရေအာင္ ေဆာင္႐ြက္ေပးရတာမ်ိဳးလည္း ရွိတယ္လို႔ အစိုးရဘက္က သိရပါတယ္။
“လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဘာလိုခ်င္တာလဲေပါ့။ ဌာနက တင္ေပးလိုက္တဲ့ အထဲမွာ ေက်နပ္ဖြယ္ ျဖစ္မလားေပါ့။ မကိုက္ေသးဘူး ဆိုရင္ ျပန္ၿပီး အခ်က္အလက္ေတြ ရွာခိုင္းရတယ္။ က်ေနာ္တို႔က်ေတာ့ မသိဘူး။ သူ႕ဌာနကိုပဲ ျပန္ရွားခိုင္းလိုက္တယ္။ ျပန္တင္ခိုင္းတယ္။ တခါတေလက်ရင္ ၃ ခါေလာက္ လုပ္ရတယ္။ တခါတေလ ၂ ခါေလာက္ လုပ္ရတယ္။ တခါတည္းနဲ႕ ၿပီးသြားတယ္ဆိုတာ မရွိဘူး” လို႔ ေဒါက္တာ ဝင္းျမတ္ေအးက ေျပာပါတယ္။
ဆက္စပ္ေမးခြန္းေတြ ဆိုရင္ေတာ့ ေျဖရတာ အခက္အခဲ တခ်ိဳ႕ရွိၿပီး ဝန္ႀကီးေတြရဲ႕ ေျဖၾကားခ်က္ေတြအေပၚ ဘဝင္မက်တာ၊ မလုံေလာက္ေသးဘူးလို႔ ထင္တာမ်ိဳးေတြကိုေတာ့ ကိုယ္စားလွယ္ေတြက ျပန္ေမးေလ့ရွိတယ္လို႔ အစိုးရဆီက သိရပါတယ္။
“အဲဒီလို ေမးလာရင္ ေျဖနိုင္ေအာင္ဆိုၿပီး ေလ့လာသြားတယ္။ အျဖစ္အပ်က္ေတြက နဂိုက ျဖစ္တာေတြ ရွိတယ္။ အခု ျဖစ္တာေတြလည္း ရွိတယ္။ က်ေနာ္တို႔က နဂိုတုန္းက အေၾကာင္းအရာေတြကို မသိရင္ ေျဖရခက္ျပန္ေရာ။ အဲဒါမ်ိဳးကေတာ့ အခက္အခဲ ရွိတာေပါ့” လို႔ ဝန္ႀကီးက ဆိုပါတယ္။
အခု တိုင္းျပည္မွာ ျဖစ္ေနတဲ့ အေျပာင္းအလဲမွာ အေပၚပိုင္းကသာ ေျပာင္းလဲမႈ ရွိၿပီး ေအာက္ေျခကို မေရာက္ရေသးတဲ့ အေၾကာင္းက ဝန္ႀကီးဌာနတခုမွာ ဝန္ႀကီးတဦးပဲ ေျပာင္းတာ၊ ဝန္ႀကီးဟာ စြမ္းေဆာင္ရည္ ျမင့္မားသူတဦး မဟုတ္ပါရင္ အစိုးရ အရာရွိႀကီးေတြရဲ႕ စကားကို နားေယာင္ၿပီးေတာ့ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားေတြကို ထိေရာက္ ေအာင္ျမင္ေအာင္ မလုပ္နိုင္ေတာ့ဘူးလို႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ အသိုင္းအဝိုင္းက ေျပာပါတယ္။
“ဝန္ႀကီးဌာနတိုင္းမွာ ဝန္ႀကီးတပါးပဲ ေျပာင္းတာ။ သူ႕မွာ တိုးတိုး တိုင္ပင္ေဖာ္ေတာင္ မရွိဘူး။ ဒီဘက္မွာက်ေတာ့ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြက ေအာက္ေျခၿမိဳ႕နယ္က ကိစၥေတြကို သိတယ္။ က်ေနာ္တို႔ရလာတဲ့ ေအာက္ေျခမွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတာေတြကို ဝန္ႀကီးကို ေျပာျပမယ္။ အဲဒီလိုနဲ႕ ေအာက္ေျခနဲ႕ အေပၚပိုင္း ညွပ္ၿပီးေတာ့ အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ရမယ္” လို႔ သန္လ်င္ၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးလြင္ကိုလတ္က ေျပာပါတယ္။
ဝန္ႀကီးဌာနေတြမွာ အခုခ်ိန္အထိ ဗ်ဴရိုကေရစီ ယႏၲရား ဆက္လက္ ရွင္သန္ေနၿပီး ဌာနဆိုင္ရာေတြ အေနနဲ႕ အမ်ားျပည္သူ အက်ိဳးအတြက္ ထိထိေရာက္ေရာက္ အလုပ္လုပ္နိုင္ဖို႔ လူမွန္ေနရာမွန္ ျဖစ္ရန္ လိုအပ္ေနတယ္လို႔ က်န္းမာေရးနဲ႕ အားကစား ဝန္ႀကီးဌာနက လက္ေထာက္ၫႊန္ၾကားေရးမႉး အဆင့္ရွိတဲ့ ဆရာဝန္တဦးက ေျပာပါတယ္။
“အခုခ်ိန္အထိ ဌာနေတြမွာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ရွိတဲ့ ေနရာေတြ အားလုံးက တပ္မေတာ္ အၿငိမ္းစား မိုးက်ေ႐ႊကိုယ္ေတြခ်ည္းပဲ။ အဲဒီလို လူေတြ ေအာက္မွာ မလုပ္ခ်င္လို႔ ထြက္သြားတာက တကယ့္ပညာရွင္ေတြ။ အဲဒီလို ျပႆနာမ်ိဳး ေျပလည္မွ က်န္တာေတြ ရွင္းနိုင္မယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္တယ္” လို႔ အသက္ ၃၀ ေက်ာ္အ႐ြယ္ ယင္းအရာရွိက ေျပာပါတယ္။
အဲဒီလို ျဖစ္စဥ္ေတြေၾကာင့္ ဝန္ႀကီးေတြ အေနနဲ႕ စားပြဲခုံေပၚမွာပဲ ထိုင္မေနဘဲ ၎တို႔နဲ႕ ဆက္စပ္ ပတ္သက္တာေတြကို ကိုယ္တိုင္ ဆင္းၿပီး ေလ့လာေစခ်င္တဲ့အေၾကာင္း၊ အကုန္လုံး မဟုတ္ေတာင္ အေရးႀကီးတဲ့ ကိစၥရပ္ေတြကိုေတာ့ ေအာက္ေျခအထိ ဆင္းၿပီး ေလ့လာဖို႔ လိုေၾကာင္း လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြက ေျပာပါတယ္။
“ဆင္းတဲ့အခါမွာလည္း ရဟတ္ယာဥ္နဲ႕လာၿပီး လုပ္ငန္းရွင္ေတြနဲ႕ ေတြ႕ၿပီး ျပန္သြားတာမ်ိဳးလည္း မျဖစ္ေစခ်င္ဘူး။ ထဲထဲဝင္ဝင္ သိေအာင္ ေလ့လာရမယ္လို႔ က်ေနာ္အေနနဲ႕ ေျပာခ်င္တယ္” လို႔ ဖားကန႔္ၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးတင္စိုးက ေျပာဆိုပါတယ္။
ယာဥ္တိုက္မႈေၾကာင့္ တရား႐ံုးမွ ေလ်ာ္ေၾကးေပးရန္ အမိန္႔ခ်ခဲ့ေသာ္လည္း ၄ ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာထိ နစ္နာေၾကးမရရွိေသး
ရဲႏိုင္(ေလာက္ကိုင္)
လြန္ခဲ့သည့္ ၄ ႏွစ္ေက်ာ္ကာလက ယာဥ္တိုက္မႈေၾကာင့္ ဘယ္ေပါင္ႏွင့္ ေျခသလံုးက်ဳိးဒဏ္ရာရရိွခဲ့မႈအတြက္ တရား႐ံုးမွ အမိန္႔ခ်ထားေသာ ေလ်ာ္ေၾကးေငြအား ယခုထက္တိုင္ဆက္သြယ္ေပးအပ္ျခင္းမရိွဟု ဒဏ္ရာရရိွသူမ်ားဘက္မွ ယေန႔ MJN မွာ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတစ္ရပ္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
ျဖစ္စဥ္မွာ ၂ဝ၁၂ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ ၄ ရက္၊ ညေန ၄ နာရီခန္႔က ၾကည့္ျမင္တိုင္ၿမိဳ႕နယ္၊ ကမ္းနားလမ္း၊ အလယ္မ်ဥ္းေၾကာင္းေပၚတြင္ အသက္ (၁၆) ႏွစ္အရြယ္ ေမာင္သီဟေအာင္(ခ) သီဟ ေခါင္းခန္းမွ လိုက္ပါခဲ့ေသာ ဦးျပည့္ျဖိဳးဦးပိုင္ဆိုင္သည့္ အငွားယာဥ္ ၈ဃ/၂၅၉၂ ႏွင့္ ဦးစိုင္းစိုင္း (ခ) ဦးစိုင္းဇိုင္းမိုင္ခမ္း ပိုင္ဆိုင္သည့္ အငွားယာဥ္ ၃က/ ၃၁၇၉ ယာဥ္တို႔ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ ယာဥ္တိုက္မႈ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။
ယာဥ္တိုက္မႈတြင္ ေမာင္သီဟေအာင္(ခ) သီဟမွာ ဘယ္ေပါင္ ႏွင့္ ေျခသလံုး႐ိုး က်ိဳးသြားျပီး ဘယ္ဘက္ ေျခေထာက္မွာလည္း ေျခ မ်က္စိအထက္ လက္ႏွစ္လံုးခန္႔ေနရာ က်ိဳးပဲ့ခဲ့ၿပီး အ႐ိုးစမ်ား ထြက္သြားခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ လက္ရိွတြင္ ဘယ္ေပါင္ႏွင့္ ေျခသလံုး႐ိုး တို႔အား စတီးေခ်ာင္းထည့္ထားရသည္ဟု ဒဏ္ရာရရိွခဲ့သူမ်ားဘက္က ျပသရင္း ေျပာသည္။
အဆိုပါအမႈအတြက္ ရန္ကုန္တိုင္း အေနာက္ပိုင္းခရုိင္တရားရုံးမွာ ႏွစ္ဖက္ယာဥ္ေမာင္းႏွစ္ဦးအား တရားစြဲဆိုခဲ့ျပီး တရား႐ံုးမွ လူမမယ္တစ္ဦး၏ ဘ၀အတြက္ ထိုက္သင့္ေသာနစ္နာေၾကး ခံစားထိုက္ခြင့္ရိွသည္ဟု ဆံုးျဖတ္ခဲ့ျပီး တရားျပိဳင္မ်ားမွ နစ္နာေၾကး က်ပ္သိန္း ၁၀၀ အခ်ဳိးက်ေထာက္ပံ့ရန္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္၊ ဇန္န၀ါရီလတြင္ အမိန္႔ခ်မွတ္ခဲ့သည္။
တရား႐ံုးမွ ယင္းသို႔အမိန္႔ခ်မွတ္ခဲ့ေသာ္လည္း ယခုခ်ိန္ထိ မရရွိဟု ဖခင္ျဖစ္သူ ဦးတင္ေအာင္မိုးက သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ေျပာၾကားခဲ့ျပီး ေလ်ာ္ေၾကးေငြထက္ အမႈမွန္ေပၚေပါက္တာ လိုခ်င္ေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားသည္။
" ေလ်ာ္ေၾကးကိုေတာ့ စကားမေျပာဘူး အစ္ကိုက။ ဒီပိုင္ရွင္ေတြ ဘယ္သူဆိုတာ သိခ်င္တယ္။ လာေရာက္မေျဖရွင္းတာကိုလည္း သိခ်င္တယ္။ ေနာက္တစ္ခုက အစ္ကိုတို႔လိုမ်ိဳး မသိနားမလည္တဲ့သူေတြကို တတ္တဲ့သူ၊ သိတဲ့သူေတြက ေငြအားနဲ႔ ဖိၿပီးေတာ့ အမႈကို ပိတ္တာမ်ိဳးျဖစ္မွာစိုးလို႔ အစ္ကိုက အမႈမွန္ကုိပဲ ေပၚေစခ်င္တယ္ "ဟု ၄င္းကဆိုသည္။
တရားစြဲဆိုစဥ္အခ်ိန္တြင္လည္း တရား႐ံုးမွ ယာဥ္ပိုင္ရွင္မ်ားထံ ေခၚစာမ်ားကို အႀကိမ္ႀကိမ္ ေပးပို႔ခဲ့ေသာ္လည္း လာေရာက္ျခင္းခဲ့မရွိဘဲ ယာဥ္မႈစစ္ႏွင့္ နယ္ေျမခံတာဝန္ခံက်သည့္ ရဲမ်ားထံမွ ရရိွေသာ ကားနံပါတ္မ်ားႏွင့္ ယာဥ္ပိုင္ရွင္အမည္မ်ားကို စာရင္းမ်ားအတိုင္း တရားရင္ဆိုင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဦးတင္ေအာင္မိုးက ေျပာသည္။
ထို႔ျပင္ တရားျပိဳင္မ်ားအေနျဖင့္ အဆိုပါလိပ္စာတြင္ ေနထိုင္ျခင္းမရိွေသာေၾကာင့္ သတင္းစာမွ အေၾကာင္းၾကားစာထည့္သြင္းခဲ့ေသာ္လည္း လာေရာက္ျခင္းမရိွခဲ့ဟု သိရျပီး " သူတို႔ လိပ္စာေတြကို တရားသူႀကီးက ခင္ဗ်ားျပန္ရွာပါဆုိၿပီးေတာ့ ကၽြန္ေတာ့ကို တရားခံျပန္လုပ္တယ္။ ရွာလို႔မရရင္ေတာ့ ဒီအမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အမိန္႔ခ်ထားတဲ့ နစ္နာေၾကး သိန္း ၁ဝဝ လည္း ရဖို႔မရွိဘူးတဲ့။ အမႈသာ ပိတ္လိုက္ေတာ့တဲ့ "ဟု ၄င္းက ေျပာသည္။
ယာဥ္တိုက္မႈျဖစ္ပြားရာေနရာမွ သက္ဆိုင္ရာယာဥ္မႈစစ္ကို သမၼာန္စာ ၃ ႀကိမ္ ေပးပို႔ခဲ့ေသာ္လည္း တရား႐ုံးသို႔ လာေရာက္ျခင္းမရွိ၊ ျပန္လည္းေျဖၾကားခဲ့ျခင္းမရွိေၾကာင္း ဖခင္ျဖစ္သူ ဦးတင္ေအာင္မိုး ေျပာျပခ်က္အရ သိရသည္။
ဆက္လက္ျပီး တရားလိုမွ တရားမက်င့္ထံုးဥပေဒအမိန္႔ ၉ နည္း ၆(၁)(က) ေလွ်ာက္ထားလာ၍ အမႈအား တရား မက်င့္ထံုးဥပေဒအမိန္႔ ၉၊ နည္း ၆ အရ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။
လြန္ခဲ့သည့္ ၄ ႏွစ္ေက်ာ္ကာလက ယာဥ္တိုက္မႈေၾကာင့္ ဘယ္ေပါင္ႏွင့္ ေျခသလံုးက်ဳိးဒဏ္ရာရရိွခဲ့မႈအတြက္ တရား႐ံုးမွ အမိန္႔ခ်ထားေသာ ေလ်ာ္ေၾကးေငြအား ယခုထက္တိုင္ဆက္သြယ္ေပးအပ္ျခင္းမရိွဟု ဒဏ္ရာရရိွသူမ်ားဘက္မွ ယေန႔ MJN မွာ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတစ္ရပ္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
ျဖစ္စဥ္မွာ ၂ဝ၁၂ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ ၄ ရက္၊ ညေန ၄ နာရီခန္႔က ၾကည့္ျမင္တိုင္ၿမိဳ႕နယ္၊ ကမ္းနားလမ္း၊ အလယ္မ်ဥ္းေၾကာင္းေပၚတြင္ အသက္ (၁၆) ႏွစ္အရြယ္ ေမာင္သီဟေအာင္(ခ) သီဟ ေခါင္းခန္းမွ လိုက္ပါခဲ့ေသာ ဦးျပည့္ျဖိဳးဦးပိုင္ဆိုင္သည့္ အငွားယာဥ္ ၈ဃ/၂၅၉၂ ႏွင့္ ဦးစိုင္းစိုင္း (ခ) ဦးစိုင္းဇိုင္းမိုင္ခမ္း ပိုင္ဆိုင္သည့္ အငွားယာဥ္ ၃က/ ၃၁၇၉ ယာဥ္တို႔ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ ယာဥ္တိုက္မႈ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။
ယာဥ္တိုက္မႈတြင္ ေမာင္သီဟေအာင္(ခ) သီဟမွာ ဘယ္ေပါင္ ႏွင့္ ေျခသလံုး႐ိုး က်ိဳးသြားျပီး ဘယ္ဘက္ ေျခေထာက္မွာလည္း ေျခ မ်က္စိအထက္ လက္ႏွစ္လံုးခန္႔ေနရာ က်ိဳးပဲ့ခဲ့ၿပီး အ႐ိုးစမ်ား ထြက္သြားခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ လက္ရိွတြင္ ဘယ္ေပါင္ႏွင့္ ေျခသလံုး႐ိုး တို႔အား စတီးေခ်ာင္းထည့္ထားရသည္ဟု ဒဏ္ရာရရိွခဲ့သူမ်ားဘက္က ျပသရင္း ေျပာသည္။
အဆိုပါအမႈအတြက္ ရန္ကုန္တိုင္း အေနာက္ပိုင္းခရုိင္တရားရုံးမွာ ႏွစ္ဖက္ယာဥ္ေမာင္းႏွစ္ဦးအား တရားစြဲဆိုခဲ့ျပီး တရား႐ံုးမွ လူမမယ္တစ္ဦး၏ ဘ၀အတြက္ ထိုက္သင့္ေသာနစ္နာေၾကး ခံစားထိုက္ခြင့္ရိွသည္ဟု ဆံုးျဖတ္ခဲ့ျပီး တရားျပိဳင္မ်ားမွ နစ္နာေၾကး က်ပ္သိန္း ၁၀၀ အခ်ဳိးက်ေထာက္ပံ့ရန္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္၊ ဇန္န၀ါရီလတြင္ အမိန္႔ခ်မွတ္ခဲ့သည္။
တရား႐ံုးမွ ယင္းသို႔အမိန္႔ခ်မွတ္ခဲ့ေသာ္လည္း ယခုခ်ိန္ထိ မရရွိဟု ဖခင္ျဖစ္သူ ဦးတင္ေအာင္မိုးက သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ေျပာၾကားခဲ့ျပီး ေလ်ာ္ေၾကးေငြထက္ အမႈမွန္ေပၚေပါက္တာ လိုခ်င္ေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားသည္။
" ေလ်ာ္ေၾကးကိုေတာ့ စကားမေျပာဘူး အစ္ကိုက။ ဒီပိုင္ရွင္ေတြ ဘယ္သူဆိုတာ သိခ်င္တယ္။ လာေရာက္မေျဖရွင္းတာကိုလည္း သိခ်င္တယ္။ ေနာက္တစ္ခုက အစ္ကိုတို႔လိုမ်ိဳး မသိနားမလည္တဲ့သူေတြကို တတ္တဲ့သူ၊ သိတဲ့သူေတြက ေငြအားနဲ႔ ဖိၿပီးေတာ့ အမႈကို ပိတ္တာမ်ိဳးျဖစ္မွာစိုးလို႔ အစ္ကိုက အမႈမွန္ကုိပဲ ေပၚေစခ်င္တယ္ "ဟု ၄င္းကဆိုသည္။
တရားစြဲဆိုစဥ္အခ်ိန္တြင္လည္း တရား႐ံုးမွ ယာဥ္ပိုင္ရွင္မ်ားထံ ေခၚစာမ်ားကို အႀကိမ္ႀကိမ္ ေပးပို႔ခဲ့ေသာ္လည္း လာေရာက္ျခင္းခဲ့မရွိဘဲ ယာဥ္မႈစစ္ႏွင့္ နယ္ေျမခံတာဝန္ခံက်သည့္ ရဲမ်ားထံမွ ရရိွေသာ ကားနံပါတ္မ်ားႏွင့္ ယာဥ္ပိုင္ရွင္အမည္မ်ားကို စာရင္းမ်ားအတိုင္း တရားရင္ဆိုင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဦးတင္ေအာင္မိုးက ေျပာသည္။
ထို႔ျပင္ တရားျပိဳင္မ်ားအေနျဖင့္ အဆိုပါလိပ္စာတြင္ ေနထိုင္ျခင္းမရိွေသာေၾကာင့္ သတင္းစာမွ အေၾကာင္းၾကားစာထည့္သြင္းခဲ့ေသာ္လည္း လာေရာက္ျခင္းမရိွခဲ့ဟု သိရျပီး " သူတို႔ လိပ္စာေတြကို တရားသူႀကီးက ခင္ဗ်ားျပန္ရွာပါဆုိၿပီးေတာ့ ကၽြန္ေတာ့ကို တရားခံျပန္လုပ္တယ္။ ရွာလို႔မရရင္ေတာ့ ဒီအမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အမိန္႔ခ်ထားတဲ့ နစ္နာေၾကး သိန္း ၁ဝဝ လည္း ရဖို႔မရွိဘူးတဲ့။ အမႈသာ ပိတ္လိုက္ေတာ့တဲ့ "ဟု ၄င္းက ေျပာသည္။
ယာဥ္တိုက္မႈျဖစ္ပြားရာေနရာမွ သက္ဆိုင္ရာယာဥ္မႈစစ္ကို သမၼာန္စာ ၃ ႀကိမ္ ေပးပို႔ခဲ့ေသာ္လည္း တရား႐ုံးသို႔ လာေရာက္ျခင္းမရွိ၊ ျပန္လည္းေျဖၾကားခဲ့ျခင္းမရွိေၾကာင္း ဖခင္ျဖစ္သူ ဦးတင္ေအာင္မိုး ေျပာျပခ်က္အရ သိရသည္။
ဆက္လက္ျပီး တရားလိုမွ တရားမက်င့္ထံုးဥပေဒအမိန္႔ ၉ နည္း ၆(၁)(က) ေလွ်ာက္ထားလာ၍ အမႈအား တရား မက်င့္ထံုးဥပေဒအမိန္႔ ၉၊ နည္း ၆ အရ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။
ဖမ္းဆီးရမိ လက္နက္မ်ား ေမာင္ေတာလုံၿခဳံေရးအတြက္ဟု ေအအယ္လ္ပီေျပာ
ဝဏၰခြာညိ
ကရင္ျပည္နယ္ ဘားအံၿမိဳ႕နယ္ ဘားအံ-လိႈင္းဘြဲ ေတာင္ကေလးေက်းရြာမွာ ဖမ္းဆီးမိခဲ့တဲ့ လက္နက္ခဲယမ္းေတြဟာ ေမာင္ေတာလုံၿခံဳေရးအတြက္ သယ္လာတာျဖစ္ေၾကာင္း ေအအယ္လ္ပီက ေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။
ဒီဇင္ဘာလ ၉ ရက္ေန႔က ကရင္ျပည္နယ္ ဘားအံၿမိဳ႕နယ္ ဘားအံ-လႈိင္းဘြဲ႔ ေတာင္ကေလးေက်းရြာ ဘားအံၿမိဳ႕ အဝင္ ဘီးခြန္ေကာက္ခံေရးဂိတ္မွာ ရွာေဖြစစ္ေဆးခဲ့ရာမွ ရခိုင္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ (ေအအယ္လ္ပီ) က ဒုစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္၊ စီးပြားေရးတာဝန္ခံနဲ႔ ယာဥ္ေမာင္းတဦးတို႔ထံက တရားမဝင္ သယ္ေဆာင္လာတဲ့ AK အမ်ဳိးအစား လက္နက္ ၁၉ လက္နဲ႔ က်ည္ ၃၀၀၊ က်ပ္သိန္း ၆၀ ေက်ာ္တို႔ကို ဘားအံမူးယစ္ ရဲတပ္ဖြဲ႔စု (၃၁) က ဖမ္းဆီးရမိခဲ့တာပါ။
မူးယစ္ေဆးဝါးသတင္းအရ ေရွာင္တခင္ဖမ္းဆီးေဆာင္ရြက္ေနတုန္း အခုလိုတရားမဝင္လက္နက္ သယ္ေဆာင္လာတာကုိ ဖမ္းဆီးရမိခ့ဲတာလို႔ ဘားအံမူးယစ္ရဲတပ္ဖဲြ႔စု(၃၁)က ဒုရဲမႉး ထြန္းထြန္းဦးက ေျပာပါတယ္။
ေအအယ္လ္ပီဗဟိုစည္းရုံးဌာနက ခိုင္ေက်ာတ္ရာဇ္ကေတာ့ ဒီလက္နက္ေတြဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာကိစၥလုံၿခဳံေရးအတြက္ သယ္ေဆာင္လာတာလုိ႔ ဒီဗီြဘီကိုေျပာပါတယ္။
“ဟုတ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ရခိုင္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီကျဖစ္ပါတယ္။ တဖက္က အစိုးရဘက္ ေမာင္ေတာကိစၥ က်ေနာ္တို႔ ေအအယ္လ္ပီကိုလုံၿခဳံေရးအေနနဲ႔ လုပ္ေပးဖို႔ ကမ္းလွမ္းတာရွိပါတယ္။ အပိုင္းကႏွစ္ပိုင္းရွိပါတယ္။ အစိုးရကေတာ့ ေမာင္ေတာကိစၥမွာ လက္နက္ထုတ္ေပးရမလား ဘာညာသူတို႔ေျပာတာရွိတာေပ့ါ။ ကိုယ့္ပစၥည္နဲ႔ လုံၿခဳံေရးယူမလားေပ့ါ။ အဲဒါေၾကာင့္ ေမာင္ေတာဘက္ကို က်ေနာ္တို႔ ဒီပစၥည္းေတြကို သယ္လာတဲ့ သေဘာ ေပ့ါေလ။ တခုလိုသြားတာကေတာ့ ဒီပစၥည္းေတြကို ယူသြားမယ္ဆိုတာကို အစိုးရဘက္ကို အေၾကာင္းၾကား လိုက္တာမရွိဘူး။ အမွန္ေတာ့ ဒီပစၥည္းေတြကို က်ေနာ္တို႔က သယ္ေဆာင္ခြင့္ရွိတာေပ့ါေလ။ သူတို႔ဘက္ကေတာ့ တာဝန္အရစစ္ေဆးတာပါ။
အခုလုိ လက္နက္နဲ႔အတူ ဖမ္းဆီးခံရတဲ့သူေတြအတြက္ တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ညိႇႏႈိင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ ျပင္ဆင္ေနၿပီး ေဆြေႏြးမႈရလဒ္က ဘာေတြ ဆက္ျဖစ္လာမလဲဆိုတာ မသိရေသးဘူးလို႔ သူကဆက္ ေျပာပါတယ္။
“ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ ဒီကိစၥကိုေျဖရွင္းဖို႔ က်ေနာ္တို႔လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္နယ္စပ္ေရးမွ ဦးထိန္လင္းကို အေၾကာင္းၾကားထားပါတယ္။ စစ္တပ္ေခါင္းေဆာင္ပိုင္း ပုဂၢိဳလ္ေတြကို ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးသြားဖို႔ လုပ္ေနပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ ဖုန္းေတြနဲ႔ အေၾကာင္းၾကားထားတာရွိပါတယ္။ ဒီလူေတြက က်ေနာ္တို႔ ေအအယ္လ္ပီက လူေတြမွန္ကန္တယ္လို႔ ေျပာထားပါတယ္။ ေဆြေႏြးမႈရဲ့ရလဒ္က ဘာေတြျဖစ္လာမယ္ဆိုတာ အေသးစိတ္ကို က်ေနာ္တို႔ေျပာလို႔ မရေသးဘူး။”
လက္နက္ဖမ္းဆီးရမႈနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဘားအံ ဒုရဲမႉး ထြန္းထြန္းဦးက တရားလိုျပဳလုပ္တုိင္တန္းခ့ဲတ့ဲအတြက္ ဘားအံၿမိဳ႕ မရဲစခန္းက (ပ)၇၃၃/၁၆၊လက္နက္ ဥပေဒပုဒ္မ ၁၉-ကျဖင့္အမႈဖြင့္ အေရးယူ စစ္ေဆးေဆာင္ရြက္ ေနေၾကာင္း သိရပါတယ္။
ရခိုင္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ (ေအအယ္လ္ပီ) ဟာ ၁၉၆၇ ခုႏွစ္က စတင္ဖြဲ႔စည္းခဲ့ၿပီးေတာ့ သီးျခား လြတ္လပ္ေရး အတြက္ လက္နက္ကိုင္တိုက္ေနတာျဖစ္ၿပီး ၂၀၁၂ ခုဧၿပီ ၆ ရက္က ရခိုင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြၿမိဳ႕မွာ အစိုးရနဲ႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ ေရးထုိးခဲ့တာပါ။ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလ ၁၅ ရက္ေန႔ ေနျပည္ေတာ္မွာ အစိုးရနဲ႔ အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရး စာခ်ဴပ္ကုိ ခ်ဴပ္ဆုိခဲ့တဲ့ ရခုိင္လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုျဖစ္လာပါတယ္။
ကရင္ျပည္နယ္ ဘားအံၿမိဳ႕နယ္ ဘားအံ-လိႈင္းဘြဲ ေတာင္ကေလးေက်းရြာမွာ ဖမ္းဆီးမိခဲ့တဲ့ လက္နက္ခဲယမ္းေတြဟာ ေမာင္ေတာလုံၿခံဳေရးအတြက္ သယ္လာတာျဖစ္ေၾကာင္း ေအအယ္လ္ပီက ေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။
ဒီဇင္ဘာလ ၉ ရက္ေန႔က ကရင္ျပည္နယ္ ဘားအံၿမိဳ႕နယ္ ဘားအံ-လႈိင္းဘြဲ႔ ေတာင္ကေလးေက်းရြာ ဘားအံၿမိဳ႕ အဝင္ ဘီးခြန္ေကာက္ခံေရးဂိတ္မွာ ရွာေဖြစစ္ေဆးခဲ့ရာမွ ရခိုင္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ (ေအအယ္လ္ပီ) က ဒုစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္၊ စီးပြားေရးတာဝန္ခံနဲ႔ ယာဥ္ေမာင္းတဦးတို႔ထံက တရားမဝင္ သယ္ေဆာင္လာတဲ့ AK အမ်ဳိးအစား လက္နက္ ၁၉ လက္နဲ႔ က်ည္ ၃၀၀၊ က်ပ္သိန္း ၆၀ ေက်ာ္တို႔ကို ဘားအံမူးယစ္ ရဲတပ္ဖြဲ႔စု (၃၁) က ဖမ္းဆီးရမိခဲ့တာပါ။
မူးယစ္ေဆးဝါးသတင္းအရ ေရွာင္တခင္ဖမ္းဆီးေဆာင္ရြက္ေနတုန္း အခုလိုတရားမဝင္လက္နက္ သယ္ေဆာင္လာတာကုိ ဖမ္းဆီးရမိခ့ဲတာလို႔ ဘားအံမူးယစ္ရဲတပ္ဖဲြ႔စု(၃၁)က ဒုရဲမႉး ထြန္းထြန္းဦးက ေျပာပါတယ္။
ေအအယ္လ္ပီဗဟိုစည္းရုံးဌာနက ခိုင္ေက်ာတ္ရာဇ္ကေတာ့ ဒီလက္နက္ေတြဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာကိစၥလုံၿခဳံေရးအတြက္ သယ္ေဆာင္လာတာလုိ႔ ဒီဗီြဘီကိုေျပာပါတယ္။
“ဟုတ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ရခိုင္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီကျဖစ္ပါတယ္။ တဖက္က အစိုးရဘက္ ေမာင္ေတာကိစၥ က်ေနာ္တို႔ ေအအယ္လ္ပီကိုလုံၿခဳံေရးအေနနဲ႔ လုပ္ေပးဖို႔ ကမ္းလွမ္းတာရွိပါတယ္။ အပိုင္းကႏွစ္ပိုင္းရွိပါတယ္။ အစိုးရကေတာ့ ေမာင္ေတာကိစၥမွာ လက္နက္ထုတ္ေပးရမလား ဘာညာသူတို႔ေျပာတာရွိတာေပ့ါ။ ကိုယ့္ပစၥည္နဲ႔ လုံၿခဳံေရးယူမလားေပ့ါ။ အဲဒါေၾကာင့္ ေမာင္ေတာဘက္ကို က်ေနာ္တို႔ ဒီပစၥည္းေတြကို သယ္လာတဲ့ သေဘာ ေပ့ါေလ။ တခုလိုသြားတာကေတာ့ ဒီပစၥည္းေတြကို ယူသြားမယ္ဆိုတာကို အစိုးရဘက္ကို အေၾကာင္းၾကား လိုက္တာမရွိဘူး။ အမွန္ေတာ့ ဒီပစၥည္းေတြကို က်ေနာ္တို႔က သယ္ေဆာင္ခြင့္ရွိတာေပ့ါေလ။ သူတို႔ဘက္ကေတာ့ တာဝန္အရစစ္ေဆးတာပါ။
အခုလုိ လက္နက္နဲ႔အတူ ဖမ္းဆီးခံရတဲ့သူေတြအတြက္ တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ညိႇႏႈိင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ ျပင္ဆင္ေနၿပီး ေဆြေႏြးမႈရလဒ္က ဘာေတြ ဆက္ျဖစ္လာမလဲဆိုတာ မသိရေသးဘူးလို႔ သူကဆက္ ေျပာပါတယ္။
“ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ ဒီကိစၥကိုေျဖရွင္းဖို႔ က်ေနာ္တို႔လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္နယ္စပ္ေရးမွ ဦးထိန္လင္းကို အေၾကာင္းၾကားထားပါတယ္။ စစ္တပ္ေခါင္းေဆာင္ပိုင္း ပုဂၢိဳလ္ေတြကို ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးသြားဖို႔ လုပ္ေနပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ ဖုန္းေတြနဲ႔ အေၾကာင္းၾကားထားတာရွိပါတယ္။ ဒီလူေတြက က်ေနာ္တို႔ ေအအယ္လ္ပီက လူေတြမွန္ကန္တယ္လို႔ ေျပာထားပါတယ္။ ေဆြေႏြးမႈရဲ့ရလဒ္က ဘာေတြျဖစ္လာမယ္ဆိုတာ အေသးစိတ္ကို က်ေနာ္တို႔ေျပာလို႔ မရေသးဘူး။”
လက္နက္ဖမ္းဆီးရမႈနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဘားအံ ဒုရဲမႉး ထြန္းထြန္းဦးက တရားလိုျပဳလုပ္တုိင္တန္းခ့ဲတ့ဲအတြက္ ဘားအံၿမိဳ႕ မရဲစခန္းက (ပ)၇၃၃/၁၆၊လက္နက္ ဥပေဒပုဒ္မ ၁၉-ကျဖင့္အမႈဖြင့္ အေရးယူ စစ္ေဆးေဆာင္ရြက္ ေနေၾကာင္း သိရပါတယ္။
ရခိုင္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ (ေအအယ္လ္ပီ) ဟာ ၁၉၆၇ ခုႏွစ္က စတင္ဖြဲ႔စည္းခဲ့ၿပီးေတာ့ သီးျခား လြတ္လပ္ေရး အတြက္ လက္နက္ကိုင္တိုက္ေနတာျဖစ္ၿပီး ၂၀၁၂ ခုဧၿပီ ၆ ရက္က ရခိုင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြၿမိဳ႕မွာ အစိုးရနဲ႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ ေရးထုိးခဲ့တာပါ။ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလ ၁၅ ရက္ေန႔ ေနျပည္ေတာ္မွာ အစိုးရနဲ႔ အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရး စာခ်ဴပ္ကုိ ခ်ဴပ္ဆုိခဲ့တဲ့ ရခုိင္လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုျဖစ္လာပါတယ္။
ျမန္မာက အလုပ္သမားေစလႊတ္မႈ ပိတ္ေသာ္လည္း ထိခိုက္မည္ မဟုတ္ဟု မေလးရွားေျပာ
The Star Online
မေလးရွားႏုိင္ငံသို႔ ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ား ေစလႊတ္မႈကို ရပ္ပစ္သည့္ မည္သည့္ဆုံးျဖတ္ခ်က္မဆိုအတြက္ ႏိုင္ငံတြင္း လစ္လပ္ေနရာမ်ားကို ျပည္တြင္းမေလးရွားအလုပ္သမားမ်ားက ဝင္ေရာက္ ျဖည့္ဆည္းေပးျခင္းျဖင့္ ႏိုင္ငံအတြက္ ဆိုးဆိုးဝါးဝါးထိခုိက္လိမ့္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း မေလးရွား လက္ေထာက္လူ႔စြမ္းအားအရင္းအျမစ္ ဝန္ႀကီးျဖစ္သူ ဒါတက္ဆီရီအစၥေမးလ္ အဗၺဒူမူတာလစ္က ေျပာသည္။
မေလးရွားႏိုင္ငံ၏ လုပ္သားလိုအပ္ခ်က္ကို ျမန္မာအျပင္ အင္ဒုိနီးရွားႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္တို႔အပါအဝင္ အျခားႏိုင္ငံေပါင္း ၁၄ ႏိုင္ငံက အလုပ္သမားမ်ားကိုလည္း ေခၚယူသြားႏိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ၎က ဆိုသည္။
“ဒါအျပင္ ျပည္တြင္းအလုပ္သမားေတြကို လစ္လပ္သြားတဲ့ ေနရာေတြမွာ ဝင္ေရာက္ျဖည့္ဆည္းေပးဖို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တုိက္တြန္းလိုပါတယ္ ”ဟု အစၥေမးလ္အဗၺဒူမူတာလစ္က ေျပာသည္။
“ဒီအတြက္ ျပည္တြင္းအလုပ္သမားေတြကို စုေဆာင္းခန္႔အပ္သြားဖို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အစီအစဥ္ေတြဆြဲ ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္ ”ဟု ဒီဇင္ဘာ ၇ ရက္က ျပဳလုပ္သည့္ ၂၀၁၆ လူ႔စြမ္းအားအရင္းအျမစ္ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈရန္ပုံေငြညီလာခံႏွင့္ ျပပြဲ ပိတ္သိမ္းသည့္ အခမ္းအနားတြင္ သတင္းေထာက္မ်ားအား အဗၺဒူမူတာလစ္က ေျပာခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ အလုပ္သမားညြန္ၾကားမႈဦးစီးဌာနက ဒီဇင္ဘာ ၆ ရက္ေန႔၌ မေလးရွားႏိုင္ငံသုိ႔ အလုပ္သမားမ်ား ေစလႊတ္ျခင္းကို ေခတၱရပ္ဆုိင္းေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
အဆိုပါ ထုတ္ျပန္ခ်က္၌ လတ္တေလာျဖစ္ပြားေနသည့္ အေျခအေနမ်ားေၾကာင့္ မေလးရွားႏိုင္ငံသို႔ အလုပ္သမားေစလႊတ္ျခင္းမ်ားကို ေခတၱရပ္ဆိုင္းရန္ အလုပ္အကိုင္အက်ိဳးေဆာင္ေအဂ်င္စီမ်ားသို႔ ထုတ္ျပန္ထားျခင္းျဖစ္သည္။
အလုပ္အကိုင္အက်ိဳးေဆာင္ေအဂ်င္စီမ်ားအေနျဖင့္ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးႏွင့္ လူ႔စြမ္းအားအရင္းအျမစ္ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးေကာ္မတီက ခြင့္ျပဳသည့္ အလုပ္ကမ္းလွမ္းမႈမ်ားျဖင့္ အလုပ္သမားေစလႊတ္လိုပါက ေအဂ်င္စီက တာဝန္ယူရမည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။
အကယ္၍ ေစလႊတ္ေသာ အလုပ္သမားက မေလးရွားႏိုင္ငံတြင္ တစ္စုံတစ္ရာျဖစ္ပြားပါက ေအဂ်င္စီက ကိုယ္တိုင္က်ခံကာ ခ်က္ခ်င္းသြားေရာက္ေခၚယူရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ပ်က္ကြက္ပါက လိုင္စင္႐ုပ္သိမ္းသည့္ အထိ အေရးယူသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။
မေလးရွားႏိုင္ငံတြင္ ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္းျဖစ္ပြားေသာ အေျခအေနမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ကာ ဆႏၵျပမႈမ်ားကို ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ နာဂ်စ္ကိုယ္တိုင္ ဦးေဆာင္လ်က္ ဆႏၵျပခဲ့ျခင္းျဖစ္ျပီး ယင္းလုပ္ရပ္က အာဆီယံ၏ ဝင္ေရာက္မစြက္ဖက္ေရးမူေဘာင္ကို ခ်ိဳးေဖာက္ရာေရာက္ၿပီး စိတ္ပ်က္စရာလည္းျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံဖက္က တုံ႔ျပန္ထားသည္။
မေလးရွားႏုိင္ငံသို႔ ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ား ေစလႊတ္မႈကို ရပ္ပစ္သည့္ မည္သည့္ဆုံးျဖတ္ခ်က္မဆိုအတြက္ ႏိုင္ငံတြင္း လစ္လပ္ေနရာမ်ားကို ျပည္တြင္းမေလးရွားအလုပ္သမားမ်ားက ဝင္ေရာက္ ျဖည့္ဆည္းေပးျခင္းျဖင့္ ႏိုင္ငံအတြက္ ဆိုးဆိုးဝါးဝါးထိခုိက္လိမ့္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း မေလးရွား လက္ေထာက္လူ႔စြမ္းအားအရင္းအျမစ္ ဝန္ႀကီးျဖစ္သူ ဒါတက္ဆီရီအစၥေမးလ္ အဗၺဒူမူတာလစ္က ေျပာသည္။
မေလးရွားႏိုင္ငံ၏ လုပ္သားလိုအပ္ခ်က္ကို ျမန္မာအျပင္ အင္ဒုိနီးရွားႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္တို႔အပါအဝင္ အျခားႏိုင္ငံေပါင္း ၁၄ ႏိုင္ငံက အလုပ္သမားမ်ားကိုလည္း ေခၚယူသြားႏိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ၎က ဆိုသည္။
“ဒါအျပင္ ျပည္တြင္းအလုပ္သမားေတြကို လစ္လပ္သြားတဲ့ ေနရာေတြမွာ ဝင္ေရာက္ျဖည့္ဆည္းေပးဖို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တုိက္တြန္းလိုပါတယ္ ”ဟု အစၥေမးလ္အဗၺဒူမူတာလစ္က ေျပာသည္။
“ဒီအတြက္ ျပည္တြင္းအလုပ္သမားေတြကို စုေဆာင္းခန္႔အပ္သြားဖို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အစီအစဥ္ေတြဆြဲ ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္ ”ဟု ဒီဇင္ဘာ ၇ ရက္က ျပဳလုပ္သည့္ ၂၀၁၆ လူ႔စြမ္းအားအရင္းအျမစ္ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈရန္ပုံေငြညီလာခံႏွင့္ ျပပြဲ ပိတ္သိမ္းသည့္ အခမ္းအနားတြင္ သတင္းေထာက္မ်ားအား အဗၺဒူမူတာလစ္က ေျပာခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ အလုပ္သမားညြန္ၾကားမႈဦးစီးဌာနက ဒီဇင္ဘာ ၆ ရက္ေန႔၌ မေလးရွားႏိုင္ငံသုိ႔ အလုပ္သမားမ်ား ေစလႊတ္ျခင္းကို ေခတၱရပ္ဆုိင္းေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
အဆိုပါ ထုတ္ျပန္ခ်က္၌ လတ္တေလာျဖစ္ပြားေနသည့္ အေျခအေနမ်ားေၾကာင့္ မေလးရွားႏိုင္ငံသို႔ အလုပ္သမားေစလႊတ္ျခင္းမ်ားကို ေခတၱရပ္ဆိုင္းရန္ အလုပ္အကိုင္အက်ိဳးေဆာင္ေအဂ်င္စီမ်ားသို႔ ထုတ္ျပန္ထားျခင္းျဖစ္သည္။
အလုပ္အကိုင္အက်ိဳးေဆာင္ေအဂ်င္စီမ်ားအေနျဖင့္ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးႏွင့္ လူ႔စြမ္းအားအရင္းအျမစ္ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးေကာ္မတီက ခြင့္ျပဳသည့္ အလုပ္ကမ္းလွမ္းမႈမ်ားျဖင့္ အလုပ္သမားေစလႊတ္လိုပါက ေအဂ်င္စီက တာဝန္ယူရမည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။
အကယ္၍ ေစလႊတ္ေသာ အလုပ္သမားက မေလးရွားႏိုင္ငံတြင္ တစ္စုံတစ္ရာျဖစ္ပြားပါက ေအဂ်င္စီက ကိုယ္တိုင္က်ခံကာ ခ်က္ခ်င္းသြားေရာက္ေခၚယူရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ပ်က္ကြက္ပါက လိုင္စင္႐ုပ္သိမ္းသည့္ အထိ အေရးယူသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။
မေလးရွားႏိုင္ငံတြင္ ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္းျဖစ္ပြားေသာ အေျခအေနမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ကာ ဆႏၵျပမႈမ်ားကို ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ နာဂ်စ္ကိုယ္တိုင္ ဦးေဆာင္လ်က္ ဆႏၵျပခဲ့ျခင္းျဖစ္ျပီး ယင္းလုပ္ရပ္က အာဆီယံ၏ ဝင္ေရာက္မစြက္ဖက္ေရးမူေဘာင္ကို ခ်ိဳးေဖာက္ရာေရာက္ၿပီး စိတ္ပ်က္စရာလည္းျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံဖက္က တုံ႔ျပန္ထားသည္။
ရခိုင္ေျမာက္ပိုင္း မြတ္ဆလင္ အေရး၌ IS အျမတ္ထုတ္နိုင္
ဧရာဝတီ
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းက မြတ္ဆလင္မ်ား အေရးကို အေၾကာင္းျပဳကာ အစြန္းေရာက္ IS မ်ားက အသုံးခ် အျမတ္ထုတ္ နိုင္ေၾကာင္း မေလးရွားကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး Zulkifeli Mohd Zin က ေျပာၾကားလိုက္ေၾကာင္း The Star သတင္းကဆိုပါတယ္။
မေလးရွားတပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး Zulkifeli Mohd Zin ဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္ပိုင္း က ျမန္မာနိုင္ငံကို လာေရာက္ၿပီး တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးမင္းေအာင္လွိုင္ အပါအဝင္ စစ္ဘက္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆုံစဥ္ IS တို႔အေနျဖင့္ ဤအေရးကို အသုံးခ်ကာ သူတို႔ ၾသဇာကို အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသမွာ က်ယ္ျပန႔္လာေအာင္ လုပ္နိုင္ေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့ျခင္း ျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
အစြန္းေရာက္ေတြရဲ႕ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြကို အာဆီယံနိုင္ငံမ်ားအၾကား ပူးေပါင္းကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းသြား မည္ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ေျပာဆိုပါတယ္။
မေလးရွားကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ဟာ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ နာဂ်စ္ ရခိုင္ျပည္နယ္အေရးကို အေၾကာင္းျပကာ ဆႏၵျပၿပီးေနာက္ ျမန္မာနိုုင္ငံသို႔ ေရာက္ရွိလာျခင္းျဖစ္ၿပီး၊ ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမြတ္ဆလင္မ်ား အေရးေဆြးေႏြးၾကရာ ယင္းေဒသရွိ ဘဂၤါလီမ်ားအေနျဖင့္ ဥပေဒႏွင့္အညီ လိုက္နာလုပ္ေဆာင္ရန္ ပ်က္ကြက္သည့္အတြက္ ျဖစ္ေပၚလာျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ မိမိနိုင္ငံ၏ လုံၿခဳံေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ားအေနျဖင့္ ဥပေဒမဲ့လူသတ္၊ မုဒိမ္းက်င့္၊ မီးရွို႔မႈစသည့္ လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားမရွိေၾကာင္းႏွင့္ အဖြဲ႕အစည္း မ်ားႏွင့္လည္း စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ား ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း၊ အကယ္၍ ဥပေဒခ်ိဳးေဖာက္မႈရွိပါကလည္း အေရးယူ ေဆာင္႐ြက္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး မင္းေအာင္လွိုင္က ေျပာဆိုလိုက္ေၾကာင္း စစ္တပ္ပိုင္ျမဝတီသတင္းတြင္ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းက မြတ္ဆလင္မ်ား အေရးကို အေၾကာင္းျပဳကာ အစြန္းေရာက္ IS မ်ားက အသုံးခ် အျမတ္ထုတ္ နိုင္ေၾကာင္း မေလးရွားကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး Zulkifeli Mohd Zin က ေျပာၾကားလိုက္ေၾကာင္း The Star သတင္းကဆိုပါတယ္။
မေလးရွားတပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး Zulkifeli Mohd Zin ဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္ပိုင္း က ျမန္မာနိုင္ငံကို လာေရာက္ၿပီး တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးမင္းေအာင္လွိုင္ အပါအဝင္ စစ္ဘက္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆုံစဥ္ IS တို႔အေနျဖင့္ ဤအေရးကို အသုံးခ်ကာ သူတို႔ ၾသဇာကို အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသမွာ က်ယ္ျပန႔္လာေအာင္ လုပ္နိုင္ေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့ျခင္း ျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
အစြန္းေရာက္ေတြရဲ႕ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြကို အာဆီယံနိုင္ငံမ်ားအၾကား ပူးေပါင္းကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းသြား မည္ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ေျပာဆိုပါတယ္။
မေလးရွားကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ဟာ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ နာဂ်စ္ ရခိုင္ျပည္နယ္အေရးကို အေၾကာင္းျပကာ ဆႏၵျပၿပီးေနာက္ ျမန္မာနိုုင္ငံသို႔ ေရာက္ရွိလာျခင္းျဖစ္ၿပီး၊ ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမြတ္ဆလင္မ်ား အေရးေဆြးေႏြးၾကရာ ယင္းေဒသရွိ ဘဂၤါလီမ်ားအေနျဖင့္ ဥပေဒႏွင့္အညီ လိုက္နာလုပ္ေဆာင္ရန္ ပ်က္ကြက္သည့္အတြက္ ျဖစ္ေပၚလာျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ မိမိနိုင္ငံ၏ လုံၿခဳံေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ားအေနျဖင့္ ဥပေဒမဲ့လူသတ္၊ မုဒိမ္းက်င့္၊ မီးရွို႔မႈစသည့္ လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားမရွိေၾကာင္းႏွင့္ အဖြဲ႕အစည္း မ်ားႏွင့္လည္း စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ား ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း၊ အကယ္၍ ဥပေဒခ်ိဳးေဖာက္မႈရွိပါကလည္း အေရးယူ ေဆာင္႐ြက္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး မင္းေအာင္လွိုင္က ေျပာဆိုလိုက္ေၾကာင္း စစ္တပ္ပိုင္ျမဝတီသတင္းတြင္ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
မန္းတိုင္းအတြင္း တည္ေဆာက္ေနသည့္ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းမ်ား တရားဝင္ေက်ာင္း သတ္မွတ္ႏိုင္ရန္ ျမိဳ႕သံဃာ့နာယက အဖြဲ႔သို႔ တင္ျပရန္လိုအပ္
ေအာင္ကိုဦး
မႏၲေလးတိုင္းေဒသၾကီးအတြင္း ဘုန္ေတာ္ၾကီးေက်ာင္းအသစ္တည္ေဆာက္ရာတြင္ တရားဝင္ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းအျဖစ္ သတ္မွတ္ႏိုင္ရန္အတြက္ သက္ဆိုင္ရာ ရပ္/ေက်း သံဃာ့နာယကအဖြဲ႔၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ႏွင့္ေထာက္ခံခ်က္တို႔ရယူ၍ ျမိဳ႕နယ္သံဃာ့နာယကအဖြဲ႔ကို တင္ျပရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း မႏၲေလးတိုင္းေဒသၾကီး၊သာသနာေရးဦးစီးဌာနမွညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးခင္ေမာင္တင့္က မဇၩိမကို ေျပာသည္။
ထိုသို႔တင္ျပျပီး ျမိဳ႕နယ္သံဃာ့နာယကအဖြဲ႔က ခြင့္ျပဳသည္ဟုဆိုမွသာလ်ွင္ တရားဝင္ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းျဖစ္သည္ဟု ဦးခင္ေမာင္တင့္က ဆိုသည္။
ဆက္လက္၍ ဦးခင္ေမာင္တင့္က "ေျမပိုင္းဆိုင္ရာကလည္း လူေနအိမ္ေတြၾကား မျဖစ္ရပါဘူး။ ေနာက္ျပီးေတာ့ ဘုရားဝတၲကေျမအတြင္းမွာ ေဆာက္လုပ္ထားတဲ႔ေက်ာင္းမျဖစ္ရပါဘူး။ အရင္ကေတာ့ ဘုရားဝတၲကေျမထဲမွာ ေဆာက္လုပ္ၾကေပမယ့္ အခုမရေတာ့ပါဘူး။ ျပီးေတာ့လည္းလတ္တေလာ စီမံကိန္းေျမ မဟုတ္ရပါဘူး။ စီမံကိန္းေျမဆိုရင္လည္း ေဆာက္လို႔မရပါဘူး "ဟု ေျပာသည္။
ရပ္္ကြက္၊ ေက်းရြာမ်ားတြင္ မူလေက်ာင္းရွိေနျပီး ထပ္မံေက်ာင္းခြဲတည္ေဆာက္လိုလ်ွင္လည္း ေက်ာင္းထိုင္ဘုန္းၾကီး၏ အဂၤါအရည္အခ်င္းသည္ ဝါေတာ္ ၁၀ ဝါျပည္႔ရမွာျဖစ္ျပီး ကိုးကြယ္တဲ႔အိမ္ေျခမွာလည္း ၁၅၀ ရွိရန္လိုအပ္ေၾကာင္းႏွင့္ ေက်ာင္းထိုင္မည့္ဆရာေတာ္သည္ ဓမၼာစရိယ ေအာင္(သို႔မဟုတ္) ေက်ာင္းထိုင္ဘုန္းၾကီးေက်ာင္း သင္တန္းဆင္းျဖစ္မွသာလ်ွင္ ခြင့္ျပဳေပးမည္ျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။
ထို႔အျပင္ ေျမကိစၥႏွင့္ပတ္သက္ျပီး ျမိဳ႕နယ္အေထြေထြ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဦးစီးဌာနႏွင့္ သက္ဆိုင္ရာေျမစာရင္းဦးစီးဌာနမ်ားက တင္ျပကန္႔ကြက္သည္မ်ားလည္းရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ဦးခင္ေမာင္တင့္က "ကန္႔ကြက္တာေလးေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါေတြကို ေဆာင္ရြက္တဲ႔အခါၾကေတာ့လည္း ခုနာက ေက်ာင္းေျမအသိအမွတ္မျပဳဘူး ဆိုရင္ေတာ့ ျမိဳ႕နယ္သံဃာ့နာယက ကေန ျမန္မာႏုိင္ငံ သံဃာ့မဟာနာယကအဖြဲ႔ကို တိုက္႐ိုက္တင္ျပရပါတယ္။ အဲဒီလို သံဃာ့မဟာနာကကေနျပီးေတာ့ တိုင္းသံဃာ့နာယကကို စုံစမ္းေရးဆင္းခိုင္းတာရွိပါတယ္။ ဗဟိုကို ဆင္းခိုင္းတာ ရွိပါတယ္။ အဲဒီလို စုံစမ္းေရးေတြဆင္းျပီးမွ ႏိုင္ငံေတာ္သံဃာ့မဟာနာယကအဖြဲ႔က ဆုံးျဖတ္ပါတယ္။ ေက်ာင္းေျမအသိအမွတ္ျပဳတယ္ဆိုရင္ က်ြန္ေတာ္တို႔က ျပီးသြားပါျပီ။
ေက်ာင္းအျဖစ္အသိအမွတ္မျပဳဘူးဆိုရင္ေတာ့ ႏုိင္ငံေတာ္ သံဃာ့မဟာနာယကအဖြဲ႔ကေန တိုင္းသံဃာ့မဟာနာယကအဖြဲ႔ကို ညႊန္ၾကားပါတယ္။ တိုင္းသံဃာ့မဟာနာယကအဖြဲ႔ကေနမွ က်ြန္ေတာ္တို႔ ျပည္နယ္၊ တိုင္းေဒသၾကီး သာသနာေရးဦးစီးဌာနေတြကို ညႊန္ၾကားပါတယ္။ အဲလို ညႊန္ၾကားတဲ႔အခါမွာ က်ြန္ေတာ္တို႔က ညႊန္ၾကားစာ ၇၅ အရ ေဆာင္ရြက္ရပါတယ္။ အဲလိုေဆာင္ရြက္တဲ႔အခါ လိုက္နာသြားတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ မလိုက္နာခဲ႔လို႔ရွိရင္ က်ြန္ေတာ္တို႔က ညႊန္ၾကားစာ ၇၅ အရ ဆုံးျဖတ္ပါတယ္။ ဆုံးျဖတ္ျပီးတဲ႔အခါက်မွ ဒီေက်ာင္းကထြက္ခြာေပးဖို႔တို႔ ဒီေက်ာင္းကို ဖယ္ရွားသြားဖို႔တို႔လုပ္ပါတယ္ "ဟု ဦးခင္ေမာင္တင့္က ေျပာသည္။
မလိုက္နာသည့္ ေက်ာင္းမ်ားကို ပုဒ္မ ၇၁၁ ျဖင့္ တရားစြဲဆိုႏိုင္ျပီး ထိုပုဒ္မသည္ အနည္းဆုံး ေထာင္၆လ ျပစ္ဒဏ္ခ်ႏိုင္ေၾကာင္းသိရသည္။ မႏၱေလးတိုင္းအတြင္းရိွ ခြင့္ျပဳထားေသာ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းမ်ားအား စီစစ္လ်က္ရိွျပီး တရား၀င္ေက်ာင္းမ်ား ထုတ္ျပန္သြားမည္ဟု သိရသည္။
မႏၲေလးတိုင္းေဒသၾကီးအတြင္း ဘုန္ေတာ္ၾကီးေက်ာင္းအသစ္တည္ေဆာက္ရာတြင္ တရားဝင္ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းအျဖစ္ သတ္မွတ္ႏိုင္ရန္အတြက္ သက္ဆိုင္ရာ ရပ္/ေက်း သံဃာ့နာယကအဖြဲ႔၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ႏွင့္ေထာက္ခံခ်က္တို႔ရယူ၍ ျမိဳ႕နယ္သံဃာ့နာယကအဖြဲ႔ကို တင္ျပရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း မႏၲေလးတိုင္းေဒသၾကီး၊သာသနာေရးဦးစီးဌာနမွညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးခင္ေမာင္တင့္က မဇၩိမကို ေျပာသည္။
ထိုသို႔တင္ျပျပီး ျမိဳ႕နယ္သံဃာ့နာယကအဖြဲ႔က ခြင့္ျပဳသည္ဟုဆိုမွသာလ်ွင္ တရားဝင္ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းျဖစ္သည္ဟု ဦးခင္ေမာင္တင့္က ဆိုသည္။
ဆက္လက္၍ ဦးခင္ေမာင္တင့္က "ေျမပိုင္းဆိုင္ရာကလည္း လူေနအိမ္ေတြၾကား မျဖစ္ရပါဘူး။ ေနာက္ျပီးေတာ့ ဘုရားဝတၲကေျမအတြင္းမွာ ေဆာက္လုပ္ထားတဲ႔ေက်ာင္းမျဖစ္ရပါဘူး။ အရင္ကေတာ့ ဘုရားဝတၲကေျမထဲမွာ ေဆာက္လုပ္ၾကေပမယ့္ အခုမရေတာ့ပါဘူး။ ျပီးေတာ့လည္းလတ္တေလာ စီမံကိန္းေျမ မဟုတ္ရပါဘူး။ စီမံကိန္းေျမဆိုရင္လည္း ေဆာက္လို႔မရပါဘူး "ဟု ေျပာသည္။
ရပ္္ကြက္၊ ေက်းရြာမ်ားတြင္ မူလေက်ာင္းရွိေနျပီး ထပ္မံေက်ာင္းခြဲတည္ေဆာက္လိုလ်ွင္လည္း ေက်ာင္းထိုင္ဘုန္းၾကီး၏ အဂၤါအရည္အခ်င္းသည္ ဝါေတာ္ ၁၀ ဝါျပည္႔ရမွာျဖစ္ျပီး ကိုးကြယ္တဲ႔အိမ္ေျခမွာလည္း ၁၅၀ ရွိရန္လိုအပ္ေၾကာင္းႏွင့္ ေက်ာင္းထိုင္မည့္ဆရာေတာ္သည္ ဓမၼာစရိယ ေအာင္(သို႔မဟုတ္) ေက်ာင္းထိုင္ဘုန္းၾကီးေက်ာင္း သင္တန္းဆင္းျဖစ္မွသာလ်ွင္ ခြင့္ျပဳေပးမည္ျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။
ထို႔အျပင္ ေျမကိစၥႏွင့္ပတ္သက္ျပီး ျမိဳ႕နယ္အေထြေထြ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဦးစီးဌာနႏွင့္ သက္ဆိုင္ရာေျမစာရင္းဦးစီးဌာနမ်ားက တင္ျပကန္႔ကြက္သည္မ်ားလည္းရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ဦးခင္ေမာင္တင့္က "ကန္႔ကြက္တာေလးေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါေတြကို ေဆာင္ရြက္တဲ႔အခါၾကေတာ့လည္း ခုနာက ေက်ာင္းေျမအသိအမွတ္မျပဳဘူး ဆိုရင္ေတာ့ ျမိဳ႕နယ္သံဃာ့နာယက ကေန ျမန္မာႏုိင္ငံ သံဃာ့မဟာနာယကအဖြဲ႔ကို တိုက္႐ိုက္တင္ျပရပါတယ္။ အဲဒီလို သံဃာ့မဟာနာကကေနျပီးေတာ့ တိုင္းသံဃာ့နာယကကို စုံစမ္းေရးဆင္းခိုင္းတာရွိပါတယ္။ ဗဟိုကို ဆင္းခိုင္းတာ ရွိပါတယ္။ အဲဒီလို စုံစမ္းေရးေတြဆင္းျပီးမွ ႏိုင္ငံေတာ္သံဃာ့မဟာနာယကအဖြဲ႔က ဆုံးျဖတ္ပါတယ္။ ေက်ာင္းေျမအသိအမွတ္ျပဳတယ္ဆိုရင္ က်ြန္ေတာ္တို႔က ျပီးသြားပါျပီ။
ေက်ာင္းအျဖစ္အသိအမွတ္မျပဳဘူးဆိုရင္ေတာ့ ႏုိင္ငံေတာ္ သံဃာ့မဟာနာယကအဖြဲ႔ကေန တိုင္းသံဃာ့မဟာနာယကအဖြဲ႔ကို ညႊန္ၾကားပါတယ္။ တိုင္းသံဃာ့မဟာနာယကအဖြဲ႔ကေနမွ က်ြန္ေတာ္တို႔ ျပည္နယ္၊ တိုင္းေဒသၾကီး သာသနာေရးဦးစီးဌာနေတြကို ညႊန္ၾကားပါတယ္။ အဲလို ညႊန္ၾကားတဲ႔အခါမွာ က်ြန္ေတာ္တို႔က ညႊန္ၾကားစာ ၇၅ အရ ေဆာင္ရြက္ရပါတယ္။ အဲလိုေဆာင္ရြက္တဲ႔အခါ လိုက္နာသြားတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ မလိုက္နာခဲ႔လို႔ရွိရင္ က်ြန္ေတာ္တို႔က ညႊန္ၾကားစာ ၇၅ အရ ဆုံးျဖတ္ပါတယ္။ ဆုံးျဖတ္ျပီးတဲ႔အခါက်မွ ဒီေက်ာင္းကထြက္ခြာေပးဖို႔တို႔ ဒီေက်ာင္းကို ဖယ္ရွားသြားဖို႔တို႔လုပ္ပါတယ္ "ဟု ဦးခင္ေမာင္တင့္က ေျပာသည္။
မလိုက္နာသည့္ ေက်ာင္းမ်ားကို ပုဒ္မ ၇၁၁ ျဖင့္ တရားစြဲဆိုႏိုင္ျပီး ထိုပုဒ္မသည္ အနည္းဆုံး ေထာင္၆လ ျပစ္ဒဏ္ခ်ႏိုင္ေၾကာင္းသိရသည္။ မႏၱေလးတိုင္းအတြင္းရိွ ခြင့္ျပဳထားေသာ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းမ်ားအား စီစစ္လ်က္ရိွျပီး တရား၀င္ေက်ာင္းမ်ား ထုတ္ျပန္သြားမည္ဟု သိရသည္။
ဧရာဝတီ လင္းပိုင္မႀကီး ဘာေၾကာင့္ ေသဆုံးခဲ့ရသလဲ
ေက်ာ္ခ
စစ္ကိုင္းတိုင္း ခိုေတာင္ေက်း႐ြာအနီးက ဧရာဝတီျမစ္ေၾကာင္းမွာ လင္းပိုင္မႀကီးတေကာင္ ေသဆုံးခဲ့မႈနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး သက္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းေတြက ဘာေၾကာင့္ ေသဆုံးရတယ္ ဆိုတာကို တိက်တဲ့အေျဖ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုၾကျခင္း မရွိေသးပါဘူး။
အလ်ား ၇ ေပေက်ာ္ေလာက္ ရွည္လ်ားတဲ့ လင္းပိုင္မႀကီး ျမစ္ေရထဲမွာ ေမ်ာေနတာကို ေဒသခံေတြက ဒီလ ၁၃ ရက္ ေန႕ မွာ ေတြ႕ ရွိၿပီး ဆယ္ယူခဲ့ၾကပါတယ္။
အဲဒီေနာက္ မႏၲေလးတိုင္း ငါးလုပ္ငန္း ဦးစီးဌာနကို ဆက္သြယ္လိုက္တဲ့ အတြက္ ငါးလုပ္ငန္း ဦးစီးဌာန တာဝန္ ရွိသူ ေတြ နဲ႕ သားငွက္ ထိန္းသိမ္းေရး အဖြဲ႕ (WCS) တို႔က တာဝန္ရွိသူေတြ ေရာက္ရွိလာၾကၿပီး စစ္ေဆးမႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾက ပါတယ္။
ဒဏ္ရာဒဏ္ခ်က္ေတြ မရွိဘဲ ေသဆုံးေနတဲ့ လင္းပိုင္မႀကီးကို ဗိုက္ခြဲ စစ္ေဆးလိုက္တဲ့ အခါမွာ ၁ ေပနဲ႕ ၉ လက္မ အ႐ြယ္ အစား ရွိတဲ့ သားေပါက္ေလးကို ထပ္မံ ေတြ႕ရွိခဲ့ၾကပါတယ္။
ေသဆုံးသြားတဲ့ လင္းပိုင္မႀကီးဟာ ျမစ္ေၾကာင္းအတြင္းရွိ အုပ္စုလိုက္ေနၾကတဲ့ လင္းပိုင္ေတြအနက္ ၄ ေကာင္ တအုပ္ စု ေနတဲ့အထဲက တေကာင္ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
တံငါသည္ေတြကေတာ့ သူတို႔နဲ႕အတူ ငါးဝိုင္းဖမ္းေပးတဲ့ လင္းပိုင္မႀကီးမို႔ ျမင္႐ုံနဲ႕ သိၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေသဆုံးသြားတဲ့ လင္းပိုင္မႀကီးအပါအဝင္ ဧရာဝတီျမစ္ေၾကာင္းထဲမွာရွိတဲ့ အျခားလင္းပိုင္ေတြဟာ တံငါသည္ေတြ ငါးဖမ္း ရာမွာ အကူအညီ ေပးၾကတဲ့သူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
တံငါသည္ေတြဟာ လင္းပိုင္ေတြကို ေခၚခ်င္ရင္ ေလွနံရံကို တုတ္ေခ်ာင္းေလးနဲ႕ ေခါက္ၿပီး ေခၚလိုက္ပါတယ္။ ဒါကို သိတဲ့ လင္းပိုင္ေတြက ေရျပင္ေပၚထိ တိုးထြက္ လာတတ္ၾကပါတယ္။
အဲဒီေနာက္ ငါးရွိတဲ့ေနရာေတြကို ရွာၿပီး ေတြ႕တာနဲ႕ အၿမီးကေလးလႈပ္ အခ်က္ျပတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ လင္းပိုင္ေတြ အခ်က္ ျပတဲ့ ေနရာကို တံငါသည္ေတြက ပိုက္ကြန္ေတြတားၿပီး ငါးေတြကို ဖမ္းၾကပါတယ္။
အဲဒီအေၾကာင္းကို သိေနၾကတဲ့ တံငါသည္ေတြနဲ႕ ဧရာဝတီ လင္းပိုင္ေတြအေၾကာင္းကို သိသူေတြက ဒီလင္းပိုင္မႀကီး ေသဆုံးသြားမႈအေပၚ တိရစာၦန္ျဖစ္ေပမယ့္လည္း က႐ုဏာ သက္ခဲ့ၾကပါတယ္။
လင္းပိုင္မႀကီး ေသဆုံးတဲ့အေပၚ ေဒသခံေတြကေတာ့ အဆိပ္ခ် ငါးဖမ္းတာ၊ ေရွာ့တိုက္ ငါးဖမ္းတာနဲ႕ မိုင္းခြဲ ငါးဖမ္း တာေတြေၾကာင့္ ျဖစ္နိုင္တယ္ဆိုၿပီး ေျပာဆို ေနၾကပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ကလည္း ေမြးဖြားစဥ္မွာ မေမြးနိုင္လို႔ ေသတယ္ဆိုၿပီး အမ်ိဳးမ်ိဳး ေျပာဆို ေနၾကပါတယ္။
လင္းပိုင္ ကေလးတေကာင္ဟာ ပုံမွန္အားျဖင့္ ၃ ေပရွိၿပီး ယခု လင္းပိုင္မႀကီးကို ဗိုက္ခြဲၿပီး ထုတ္လိုက္တဲ့ လင္းပိုင္ ေပါက္ေလးဟာ ၁ ေပနဲ႕ ၉ လက္မသာရွိတဲ့ အတြက္ ကေလးမေမြးနိုင္လို႔ ေသဆုံး တာမျဖစ္နိုင္ေၾကာင္း၊ လင္းပိုင္ မႀကီးဟာ ေရွာ့တိုက္ငါးဖမ္းမႈေၾကာင့္ ေသဆုံးျခင္းသာျဖစ္နိုင္ေျခ မ်ားေၾကာင္း WCS စီမံကိန္း မန္ေနဂ်ာ ဦးေက်ာ္လွသိန္း က ဆိုပါတယ္။
“ေသဆုံးသြားတဲ့ လင္းပိုင္မႀကီးရဲ႕ ကိုယ္မွာ ဘာဒဏ္ရာမွလည္း မေတြ႕ရဘူး။ ျဖစ္နိုင္ေျခ အရွိဆုံးကေတာ့ ေရွာ့တိုက္ ငါးဖမ္းဆီးတာေတြေၾကာင့္ လို႔ ယူဆရတာေပါ့”လို႔ ဦးေက်ာ္လွသိန္းက ေျပာဆိုပါတယ္။
ဧရာဝတီ လင္းပိုင္ေတြကို ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ဖို႔ အသိပညာေပးလုပ္ငန္းေတြ လုပ္ေဆာင္မႈေတြ ျပဳလုပ္ေနေပမယ့္ လည္း တံငါသည္ တခ်ိဳ႕ဟာ စည္းကမ္းေတြကို မလိုက္နာဘဲ ေရွာ့တိုက္ ငါးဖမ္းမႈေတြ ရွိေနဆဲ ျဖစ္တာေၾကာင့္ လင္းပိုင္ေတြ အတြက္ လုံၿခဳံမႈ ကင္းမဲ့ေနေသးတယ္ လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။
လင္းပိုင္မႀကီးဟာ ေရွာ့တိုက္ငါးဖမ္းမႈေၾကာင့္ ေသဆုံးတာျဖစ္နိုင္သလို ဧရာဝတီျမစ္ရဲ႕ ျမစ္ညာဘက္မွာ ေဆးျဖန္း စိုက္ ပ်ိဳးေရး ေတြက တဆင့္စီးဆင္းလာတဲ့ အဆိပ္ပါတဲ့ေရေတြ၊ ေ႐ႊတူးျခင္းေၾကာင့္ ညစ္ေထးတဲ့ ေရေတြက တဆင့္ ေၾကာင့္ လည္း ျဖစ္နိုင္တယ္ လို႔ သံသယဝင္မိေၾကာင္း မႏၲေလးတိုင္း ငါးလုပ္ငန္း ဦးစီးဌာနနဲ႕ သားငွက္ ထိန္းသိမ္းေရး ဌာန ေျပာခြင့္ရ ပုဂၢိဳလ္ ဦးဟန္ဝင္းက ဆိုပါတယ္။
“ျမစ္ညာဘက္မွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေ႐ႊတူးလာတာေတြလည္း ရွိတယ္ေလ။ ေနာက္ၿပီး အထက္က စိုက္ပ်ိဳးေရးေတြမွာ ပိုးသတ္ေဆး၊ ေပါင္းသတ္ေဆးေတြ အသုံးျပဳတာေတြ မ်ားတာေၾကာင့္ ဒါရဲ႕ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈေတြေရာ ျဖစ္နိုင္ မလား လို႔လည္း စဥ္းစားမိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမစ္ေရကို က်ေနာ္တို႔စစ္ေဆးဖို႔လိုေနတယ္လို႔လည္း သုံးသပ္မိပါတယ္” လို႔ ဦးဟန္ဝင္း က ေျပာပါတယ္။
ေရေနနို႔တိုက္ သတၱဝါျဖစ္တဲ့ ဧရာဝတီလင္းပိုင္ေတြဟာ ရွားပါးေရခ်ိဳသတၱဝါ အမ်ိဳးအစားျဖစ္ၿပီး အေရွ႕ေတာင္အာရွရဲ႕ ထင္ရွားတဲ့ ျပယုဂ္တခုလည္းျဖစ္ပါတယ္။
ဒီလို ရွားပါးတဲ့ ေရခ်ိဳလင္းပိုင္ေတြကို ၾကည့္ရႈဖို႔ ကမာၻလွည့္ခရီးသည္ေတြ ဧရာဝတီျမစ္ထဲကို တကူးတက လာေရာက္ ေလ့လာၾကတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။
ကမာၻလွည့္ ခရီးသည္ေတြကို လင္းပိုင္ေတြ လိုက္ျပေနတဲ့ ဦးေမာင္ေလး က “ေသသြားတဲ့ လင္းပိုင္မႀကီးကို ေဒသခံ ေတြ က သားႀကီးမလို႔ ေခၚၾကတယ္။ ဒီလင္းပိုင္ေတြက ေရလုပ္သားေတြရဲ႕ မိဘေတြဆိုလည္း ဟုတ္တယ္ေလ။ ေက်းဇူးရွင္ ေတြလည္း ျဖစ္တဲ့အတြက္ သူေသသြားေတာ့ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ၾကတာေပါ့ဗ်ာ”လို႔ ေျပာပါတယ္။
ဧရာဝတီျမစ္ေၾကာင္းမွာ လင္းပိုင္ ေသဆုံးမႈဟာ ဒီတေကာင္အပါအဝင္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္အတြင္း ၃ ေကာင္ရွိၿပီလို႔ သိရပါ တယ္။ အရင္ေသဆုံးသြားတဲ့ ႏွစ္ေကာင္မွာေတာ့ ပိုက္နဲ႕ညိၿပီး ေသတဲ့လကၡဏာနဲ႕ ေရွာ့တိုက္ခံရၿပီး ေသတဲ့ လကၡဏာ ေတြ ေတြ႕ရွိ ခဲ့ရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
သက္ဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္ေတြနဲ႕ သားငွက္ ထိန္းသိမ္းေရး အဖြဲ႕ေတြဘက္က လင္းပိုင္ေတြကို ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ ၾကဖို႔ အသိပညာေပးလုပ္ငန္းေတြ၊ အေရးယူေဆာင္႐ြက္မႈေတြ ျပဳလုပ္ေနတယ္လို႔ ေျပာေနတဲ့ၾကားက လင္းပိုင္ေတြ မၾကာခဏ ေသဆုံးမႈေတြ ဆက္တိုက္ ျဖစ္ေပၚေနရတာဟာ သက္ဆိုင္ရာ တာဝန္ရွိသူေတြဘက္က လက္ေတြ႕မွာ ထိေရာက္တဲ့ ေစာင့္ေရွာက္မႈ၊ အေရးယူ ေဆာင္႐ြက္မႈေတြ လိုအပ္ေနတာကို ျပသေနတယ္လို႔ မႏၲေလးၿမိဳ႕ သဘာဝ စိမ္း အဖြဲ႕က ဦးေမာင္ဦး က ေျပာပါတယ္။
“ျမစ္ထဲမွာ ကန႔္သတ္ထားတဲ့ ေပ ၂၀၀ အထက္ မတိုက္ရဆိုတဲ့ ေမ်ာပိုက္ေတြ တိုက္လာတယ္။ ေမ်ာပိုက္ေတြနဲ႕ ညိရင္ လည္း လင္းပိုင္ေတြက ဒဏ္ရာရတယ္။ ၿပီးရင္ ေသဆုံးတဲ့ အထိကို ျဖစ္တတ္တယ္။ လွ်ပ္စစ္ ေရွာ့တိုက္တာကေတာ့ အႏၲရာယ္ အဆိုးဆုံးေပါ့။ ဒါေတြကို ျမစ္ေၾကာင္းအတြင္း လင္းပိုင္ထိန္းသိမ္းေရး ဧရိယာထဲကလူေတြ အကုန္သိတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီေန႕ အခ်ိန္အထိ လွ်ပ္စစ္ ေရွာ့တိုက္ ဖမ္းေနတာေတြက တစက္ကေလးမွ ေလ်ာ့မသြားဘူး။ ပါးစပ္ အေျပာ ေတြနဲ႕ေတာ့ မရေတာ့ဘူး။ လက္ေတြ႕ ဥပေဒ အရ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေဆာင္႐ြက္မွ ရေတာ့မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္”လို႔ လည္း ဦးေမာင္ဦးက ဆိုပါတယ္။
ဧရာဝတီ ျမစ္ေၾကာင္းအတြင္းမွာ မႏၲေလးမွ ဗန္းေမာ္ၾကား ဧရာဝတီ လင္းပိုင္ စုစုေပါင္း ၆၅ ေကာင္ရွိေၾကာင္း WCS ရဲ႕ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ မွတ္တမ္း ေတြအရ သိရပါတယ္။
၂၀၀၆ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္အတြင္း မႏၲေလး ကေန ဗန္းေမာ္ၾကားမွာ ရွိတဲ့ လင္းပိုင္ အေကာင္ အေရ အတြက္ဟာ ၈၇ ေကာင္ကေန ၉၀ အတြင္းရွိတယ္လို႔ မွတ္တမ္းေတြက ဆိုပါတယ္။
ဒီမွတ္တမ္းေတြကို ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ၆ ႏွစ္အတြင္းမွာ လင္းပိုင္အေကာင္ေရ ၂၀ ေက်ာ္ ေလ်ာ့က်သြားၿပီး ထပ္တိုးလာ တဲ့ အေရအတြက္လည္း ေပ်ာက္ဆုံးေနပါတယ္။
ဒီအေျခအေနဟာ လင္းပိုင္ေတြရဲ႕ လုံၿခဳံမႈနဲ႕ မ်ိဳးသုဥ္းမသြားေစေရး အတြက္ အထူးဂ႐ုစိုက္ဖို႔ လိုအပ္ေနတယ္ ဆိုတာကို ျပသေနပါတယ္။
သက္ဆိုင္ရာ တာဝန္ရွိသူေတြဘက္က ထိေရာက္တဲ့ ေစာင့္ေရွာက္မႈ၊ အေရးယူ ေဆာင္႐ြက္မႈေတြ မလုပ္နိုင္ဘူး ဆိုရင္ ေတာ့ ဧရာဝတီ လင္းပိုင္ေတြ မ်ိဳးသုဥ္းသြားနိုင္တဲ့အေျခအေန ကေနၿပီးေတာ့လည္း ကာကြယ္ေပးနိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ။
စစ္ကိုင္းတိုင္း ခိုေတာင္ေက်း႐ြာအနီးက ဧရာဝတီျမစ္ေၾကာင္းမွာ လင္းပိုင္မႀကီးတေကာင္ ေသဆုံးခဲ့မႈနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး သက္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းေတြက ဘာေၾကာင့္ ေသဆုံးရတယ္ ဆိုတာကို တိက်တဲ့အေျဖ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုၾကျခင္း မရွိေသးပါဘူး။
အလ်ား ၇ ေပေက်ာ္ေလာက္ ရွည္လ်ားတဲ့ လင္းပိုင္မႀကီး ျမစ္ေရထဲမွာ ေမ်ာေနတာကို ေဒသခံေတြက ဒီလ ၁၃ ရက္ ေန႕ မွာ ေတြ႕ ရွိၿပီး ဆယ္ယူခဲ့ၾကပါတယ္။
အဲဒီေနာက္ မႏၲေလးတိုင္း ငါးလုပ္ငန္း ဦးစီးဌာနကို ဆက္သြယ္လိုက္တဲ့ အတြက္ ငါးလုပ္ငန္း ဦးစီးဌာန တာဝန္ ရွိသူ ေတြ နဲ႕ သားငွက္ ထိန္းသိမ္းေရး အဖြဲ႕ (WCS) တို႔က တာဝန္ရွိသူေတြ ေရာက္ရွိလာၾကၿပီး စစ္ေဆးမႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾက ပါတယ္။
ဒဏ္ရာဒဏ္ခ်က္ေတြ မရွိဘဲ ေသဆုံးေနတဲ့ လင္းပိုင္မႀကီးကို ဗိုက္ခြဲ စစ္ေဆးလိုက္တဲ့ အခါမွာ ၁ ေပနဲ႕ ၉ လက္မ အ႐ြယ္ အစား ရွိတဲ့ သားေပါက္ေလးကို ထပ္မံ ေတြ႕ရွိခဲ့ၾကပါတယ္။
ေသဆုံးသြားတဲ့ လင္းပိုင္မႀကီးဟာ ျမစ္ေၾကာင္းအတြင္းရွိ အုပ္စုလိုက္ေနၾကတဲ့ လင္းပိုင္ေတြအနက္ ၄ ေကာင္ တအုပ္ စု ေနတဲ့အထဲက တေကာင္ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
တံငါသည္ေတြကေတာ့ သူတို႔နဲ႕အတူ ငါးဝိုင္းဖမ္းေပးတဲ့ လင္းပိုင္မႀကီးမို႔ ျမင္႐ုံနဲ႕ သိၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေသဆုံးသြားတဲ့ လင္းပိုင္မႀကီးအပါအဝင္ ဧရာဝတီျမစ္ေၾကာင္းထဲမွာရွိတဲ့ အျခားလင္းပိုင္ေတြဟာ တံငါသည္ေတြ ငါးဖမ္း ရာမွာ အကူအညီ ေပးၾကတဲ့သူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
တံငါသည္ေတြဟာ လင္းပိုင္ေတြကို ေခၚခ်င္ရင္ ေလွနံရံကို တုတ္ေခ်ာင္းေလးနဲ႕ ေခါက္ၿပီး ေခၚလိုက္ပါတယ္။ ဒါကို သိတဲ့ လင္းပိုင္ေတြက ေရျပင္ေပၚထိ တိုးထြက္ လာတတ္ၾကပါတယ္။
အဲဒီေနာက္ ငါးရွိတဲ့ေနရာေတြကို ရွာၿပီး ေတြ႕တာနဲ႕ အၿမီးကေလးလႈပ္ အခ်က္ျပတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ လင္းပိုင္ေတြ အခ်က္ ျပတဲ့ ေနရာကို တံငါသည္ေတြက ပိုက္ကြန္ေတြတားၿပီး ငါးေတြကို ဖမ္းၾကပါတယ္။
အဲဒီအေၾကာင္းကို သိေနၾကတဲ့ တံငါသည္ေတြနဲ႕ ဧရာဝတီ လင္းပိုင္ေတြအေၾကာင္းကို သိသူေတြက ဒီလင္းပိုင္မႀကီး ေသဆုံးသြားမႈအေပၚ တိရစာၦန္ျဖစ္ေပမယ့္လည္း က႐ုဏာ သက္ခဲ့ၾကပါတယ္။
လင္းပိုင္မႀကီး ေသဆုံးတဲ့အေပၚ ေဒသခံေတြကေတာ့ အဆိပ္ခ် ငါးဖမ္းတာ၊ ေရွာ့တိုက္ ငါးဖမ္းတာနဲ႕ မိုင္းခြဲ ငါးဖမ္း တာေတြေၾကာင့္ ျဖစ္နိုင္တယ္ဆိုၿပီး ေျပာဆို ေနၾကပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ကလည္း ေမြးဖြားစဥ္မွာ မေမြးနိုင္လို႔ ေသတယ္ဆိုၿပီး အမ်ိဳးမ်ိဳး ေျပာဆို ေနၾကပါတယ္။
လင္းပိုင္ ကေလးတေကာင္ဟာ ပုံမွန္အားျဖင့္ ၃ ေပရွိၿပီး ယခု လင္းပိုင္မႀကီးကို ဗိုက္ခြဲၿပီး ထုတ္လိုက္တဲ့ လင္းပိုင္ ေပါက္ေလးဟာ ၁ ေပနဲ႕ ၉ လက္မသာရွိတဲ့ အတြက္ ကေလးမေမြးနိုင္လို႔ ေသဆုံး တာမျဖစ္နိုင္ေၾကာင္း၊ လင္းပိုင္ မႀကီးဟာ ေရွာ့တိုက္ငါးဖမ္းမႈေၾကာင့္ ေသဆုံးျခင္းသာျဖစ္နိုင္ေျခ မ်ားေၾကာင္း WCS စီမံကိန္း မန္ေနဂ်ာ ဦးေက်ာ္လွသိန္း က ဆိုပါတယ္။
“ေသဆုံးသြားတဲ့ လင္းပိုင္မႀကီးရဲ႕ ကိုယ္မွာ ဘာဒဏ္ရာမွလည္း မေတြ႕ရဘူး။ ျဖစ္နိုင္ေျခ အရွိဆုံးကေတာ့ ေရွာ့တိုက္ ငါးဖမ္းဆီးတာေတြေၾကာင့္ လို႔ ယူဆရတာေပါ့”လို႔ ဦးေက်ာ္လွသိန္းက ေျပာဆိုပါတယ္။
ဧရာဝတီ လင္းပိုင္ေတြကို ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ဖို႔ အသိပညာေပးလုပ္ငန္းေတြ လုပ္ေဆာင္မႈေတြ ျပဳလုပ္ေနေပမယ့္ လည္း တံငါသည္ တခ်ိဳ႕ဟာ စည္းကမ္းေတြကို မလိုက္နာဘဲ ေရွာ့တိုက္ ငါးဖမ္းမႈေတြ ရွိေနဆဲ ျဖစ္တာေၾကာင့္ လင္းပိုင္ေတြ အတြက္ လုံၿခဳံမႈ ကင္းမဲ့ေနေသးတယ္ လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။
လင္းပိုင္မႀကီးဟာ ေရွာ့တိုက္ငါးဖမ္းမႈေၾကာင့္ ေသဆုံးတာျဖစ္နိုင္သလို ဧရာဝတီျမစ္ရဲ႕ ျမစ္ညာဘက္မွာ ေဆးျဖန္း စိုက္ ပ်ိဳးေရး ေတြက တဆင့္စီးဆင္းလာတဲ့ အဆိပ္ပါတဲ့ေရေတြ၊ ေ႐ႊတူးျခင္းေၾကာင့္ ညစ္ေထးတဲ့ ေရေတြက တဆင့္ ေၾကာင့္ လည္း ျဖစ္နိုင္တယ္ လို႔ သံသယဝင္မိေၾကာင္း မႏၲေလးတိုင္း ငါးလုပ္ငန္း ဦးစီးဌာနနဲ႕ သားငွက္ ထိန္းသိမ္းေရး ဌာန ေျပာခြင့္ရ ပုဂၢိဳလ္ ဦးဟန္ဝင္းက ဆိုပါတယ္။
“ျမစ္ညာဘက္မွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေ႐ႊတူးလာတာေတြလည္း ရွိတယ္ေလ။ ေနာက္ၿပီး အထက္က စိုက္ပ်ိဳးေရးေတြမွာ ပိုးသတ္ေဆး၊ ေပါင္းသတ္ေဆးေတြ အသုံးျပဳတာေတြ မ်ားတာေၾကာင့္ ဒါရဲ႕ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈေတြေရာ ျဖစ္နိုင္ မလား လို႔လည္း စဥ္းစားမိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမစ္ေရကို က်ေနာ္တို႔စစ္ေဆးဖို႔လိုေနတယ္လို႔လည္း သုံးသပ္မိပါတယ္” လို႔ ဦးဟန္ဝင္း က ေျပာပါတယ္။
ေရေနနို႔တိုက္ သတၱဝါျဖစ္တဲ့ ဧရာဝတီလင္းပိုင္ေတြဟာ ရွားပါးေရခ်ိဳသတၱဝါ အမ်ိဳးအစားျဖစ္ၿပီး အေရွ႕ေတာင္အာရွရဲ႕ ထင္ရွားတဲ့ ျပယုဂ္တခုလည္းျဖစ္ပါတယ္။
ဒီလို ရွားပါးတဲ့ ေရခ်ိဳလင္းပိုင္ေတြကို ၾကည့္ရႈဖို႔ ကမာၻလွည့္ခရီးသည္ေတြ ဧရာဝတီျမစ္ထဲကို တကူးတက လာေရာက္ ေလ့လာၾကတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။
ကမာၻလွည့္ ခရီးသည္ေတြကို လင္းပိုင္ေတြ လိုက္ျပေနတဲ့ ဦးေမာင္ေလး က “ေသသြားတဲ့ လင္းပိုင္မႀကီးကို ေဒသခံ ေတြ က သားႀကီးမလို႔ ေခၚၾကတယ္။ ဒီလင္းပိုင္ေတြက ေရလုပ္သားေတြရဲ႕ မိဘေတြဆိုလည္း ဟုတ္တယ္ေလ။ ေက်းဇူးရွင္ ေတြလည္း ျဖစ္တဲ့အတြက္ သူေသသြားေတာ့ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ၾကတာေပါ့ဗ်ာ”လို႔ ေျပာပါတယ္။
ဧရာဝတီျမစ္ေၾကာင္းမွာ လင္းပိုင္ ေသဆုံးမႈဟာ ဒီတေကာင္အပါအဝင္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္အတြင္း ၃ ေကာင္ရွိၿပီလို႔ သိရပါ တယ္။ အရင္ေသဆုံးသြားတဲ့ ႏွစ္ေကာင္မွာေတာ့ ပိုက္နဲ႕ညိၿပီး ေသတဲ့လကၡဏာနဲ႕ ေရွာ့တိုက္ခံရၿပီး ေသတဲ့ လကၡဏာ ေတြ ေတြ႕ရွိ ခဲ့ရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
သက္ဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္ေတြနဲ႕ သားငွက္ ထိန္းသိမ္းေရး အဖြဲ႕ေတြဘက္က လင္းပိုင္ေတြကို ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ ၾကဖို႔ အသိပညာေပးလုပ္ငန္းေတြ၊ အေရးယူေဆာင္႐ြက္မႈေတြ ျပဳလုပ္ေနတယ္လို႔ ေျပာေနတဲ့ၾကားက လင္းပိုင္ေတြ မၾကာခဏ ေသဆုံးမႈေတြ ဆက္တိုက္ ျဖစ္ေပၚေနရတာဟာ သက္ဆိုင္ရာ တာဝန္ရွိသူေတြဘက္က လက္ေတြ႕မွာ ထိေရာက္တဲ့ ေစာင့္ေရွာက္မႈ၊ အေရးယူ ေဆာင္႐ြက္မႈေတြ လိုအပ္ေနတာကို ျပသေနတယ္လို႔ မႏၲေလးၿမိဳ႕ သဘာဝ စိမ္း အဖြဲ႕က ဦးေမာင္ဦး က ေျပာပါတယ္။
“ျမစ္ထဲမွာ ကန႔္သတ္ထားတဲ့ ေပ ၂၀၀ အထက္ မတိုက္ရဆိုတဲ့ ေမ်ာပိုက္ေတြ တိုက္လာတယ္။ ေမ်ာပိုက္ေတြနဲ႕ ညိရင္ လည္း လင္းပိုင္ေတြက ဒဏ္ရာရတယ္။ ၿပီးရင္ ေသဆုံးတဲ့ အထိကို ျဖစ္တတ္တယ္။ လွ်ပ္စစ္ ေရွာ့တိုက္တာကေတာ့ အႏၲရာယ္ အဆိုးဆုံးေပါ့။ ဒါေတြကို ျမစ္ေၾကာင္းအတြင္း လင္းပိုင္ထိန္းသိမ္းေရး ဧရိယာထဲကလူေတြ အကုန္သိတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီေန႕ အခ်ိန္အထိ လွ်ပ္စစ္ ေရွာ့တိုက္ ဖမ္းေနတာေတြက တစက္ကေလးမွ ေလ်ာ့မသြားဘူး။ ပါးစပ္ အေျပာ ေတြနဲ႕ေတာ့ မရေတာ့ဘူး။ လက္ေတြ႕ ဥပေဒ အရ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေဆာင္႐ြက္မွ ရေတာ့မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္”လို႔ လည္း ဦးေမာင္ဦးက ဆိုပါတယ္။
ဧရာဝတီ ျမစ္ေၾကာင္းအတြင္းမွာ မႏၲေလးမွ ဗန္းေမာ္ၾကား ဧရာဝတီ လင္းပိုင္ စုစုေပါင္း ၆၅ ေကာင္ရွိေၾကာင္း WCS ရဲ႕ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ မွတ္တမ္း ေတြအရ သိရပါတယ္။
၂၀၀၆ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္အတြင္း မႏၲေလး ကေန ဗန္းေမာ္ၾကားမွာ ရွိတဲ့ လင္းပိုင္ အေကာင္ အေရ အတြက္ဟာ ၈၇ ေကာင္ကေန ၉၀ အတြင္းရွိတယ္လို႔ မွတ္တမ္းေတြက ဆိုပါတယ္။
ဒီမွတ္တမ္းေတြကို ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ၆ ႏွစ္အတြင္းမွာ လင္းပိုင္အေကာင္ေရ ၂၀ ေက်ာ္ ေလ်ာ့က်သြားၿပီး ထပ္တိုးလာ တဲ့ အေရအတြက္လည္း ေပ်ာက္ဆုံးေနပါတယ္။
ဒီအေျခအေနဟာ လင္းပိုင္ေတြရဲ႕ လုံၿခဳံမႈနဲ႕ မ်ိဳးသုဥ္းမသြားေစေရး အတြက္ အထူးဂ႐ုစိုက္ဖို႔ လိုအပ္ေနတယ္ ဆိုတာကို ျပသေနပါတယ္။
သက္ဆိုင္ရာ တာဝန္ရွိသူေတြဘက္က ထိေရာက္တဲ့ ေစာင့္ေရွာက္မႈ၊ အေရးယူ ေဆာင္႐ြက္မႈေတြ မလုပ္နိုင္ဘူး ဆိုရင္ ေတာ့ ဧရာဝတီ လင္းပိုင္ေတြ မ်ိဳးသုဥ္းသြားနိုင္တဲ့အေျခအေန ကေနၿပီးေတာ့လည္း ကာကြယ္ေပးနိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ။
ဝန္ထမ္းမ်ား လက္ဖက္ရည္ဖိုး ေပးလႉမည့္ အစီအစဥ္ စတင္
ပိုင္စိုး
စိုက္ပ်ိဳးေရး၊ ေမြးျမဴေရးနဲ႔ ဆည္ေျမာင္းဝန္ႀကီးဌာန ၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ လက္ဖက္ရည္ဖုိး ေပးလႉမယ့္အစီစဥ္ကုိ စတင္လုိက္ပါတယ္။
တရက္ကို လက္ဖက္ရည္တခြက္ ေလွ်ာ့ေသာက္မယ္ဆိုရင္ လိုအပ္တဲ့ေနရာေတြမွာ ျဖည့္ဆည္းႏိုင္မယ္လို႔ ဝန္ႀကီးက ေျပာဆိုၿပီးတဲ့ေနာက္ ဒီ မွ်ေဝျခင္းဆိုတဲ့ အစီအစဥ္ကို စတင္လိုက္တာပါ။
လယ္/ဆည္ဌာနရဲ႕ လက္ေထာက္အတြင္းဝန္ ဦးမ်ိဳးတင့္ထြန္းက “ေငြထည့္ႏိုင္မယ့္ ပံုးေလးေတြ လုပ္ထားတာေတြ႔တယ္။ တေယာက္ကို ဘယ္ေလာက္ထည့္ရမယ္ဆိုတဲ႔ သတ္မွတ္ခ်က္ေတာ့ မရွိပါဘူး။ မထည့္ရင္လည္း ရပါတယ္” လို႔ ဒီဗီြဘီကို ေျပာပါတယ္။
ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ ဘတ္ဂ်က္မလံုေလာက္တဲ႔အတြက္ မေျပာပေလာက္တဲ့ ေငြပမာဏနဲ႔ ထည့္ဝင္ ျဖည့္ဆည္းမယ့္ အစီအစဥ္ကို သူတို႔ဝန္ႀကီးဌာနက စ လုပ္မယ္လို႔ စိုက္ပ်ိဳးေရး၊ ေမြးျမဴေရးနဲ႔ ဆည္ေျမာင္းဝန္ႀကီးဌာန ဝန္ႀကီး ေဒါက္တာ ေအာင္သူက ေျပာဆိုခဲ့တာပါ။
ဆည္ေျမာင္းဌာန ဝန္ထမ္းတစ္ေယာက္က “ဒီလို လုပ္မယ့္အစား ဌာနက လုပ္ေနတဲ့ စီမံကိန္းႀကီးေတြမွာ ေငြယိုေပါက္ေတြ ဘယ္ေလာက္ရွိေနတယ္။ အပိုကုန္ေနတယ္ဆိုတာ စိစစ္လိုက္ရင္ ခု လုပ္တာထက္ပိုၿပီး ေငြေတြ ထြက္လာမယ္” လို႔ ေျပာပါတယ္။
စိုက္ပ်ိဳးေရး၊ ေမြးျမဴေရးနဲ႔ ဆည္ေျမာင္းဝန္ႀကီးဌာန ၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ လက္ဖက္ရည္ဖုိး ေပးလႉမယ့္အစီစဥ္ကုိ စတင္လုိက္ပါတယ္။
တရက္ကို လက္ဖက္ရည္တခြက္ ေလွ်ာ့ေသာက္မယ္ဆိုရင္ လိုအပ္တဲ့ေနရာေတြမွာ ျဖည့္ဆည္းႏိုင္မယ္လို႔ ဝန္ႀကီးက ေျပာဆိုၿပီးတဲ့ေနာက္ ဒီ မွ်ေဝျခင္းဆိုတဲ့ အစီအစဥ္ကို စတင္လိုက္တာပါ။
လယ္/ဆည္ဌာနရဲ႕ လက္ေထာက္အတြင္းဝန္ ဦးမ်ိဳးတင့္ထြန္းက “ေငြထည့္ႏိုင္မယ့္ ပံုးေလးေတြ လုပ္ထားတာေတြ႔တယ္။ တေယာက္ကို ဘယ္ေလာက္ထည့္ရမယ္ဆိုတဲ႔ သတ္မွတ္ခ်က္ေတာ့ မရွိပါဘူး။ မထည့္ရင္လည္း ရပါတယ္” လို႔ ဒီဗီြဘီကို ေျပာပါတယ္။
ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ ဘတ္ဂ်က္မလံုေလာက္တဲ႔အတြက္ မေျပာပေလာက္တဲ့ ေငြပမာဏနဲ႔ ထည့္ဝင္ ျဖည့္ဆည္းမယ့္ အစီအစဥ္ကို သူတို႔ဝန္ႀကီးဌာနက စ လုပ္မယ္လို႔ စိုက္ပ်ိဳးေရး၊ ေမြးျမဴေရးနဲ႔ ဆည္ေျမာင္းဝန္ႀကီးဌာန ဝန္ႀကီး ေဒါက္တာ ေအာင္သူက ေျပာဆိုခဲ့တာပါ။
ဆည္ေျမာင္းဌာန ဝန္ထမ္းတစ္ေယာက္က “ဒီလို လုပ္မယ့္အစား ဌာနက လုပ္ေနတဲ့ စီမံကိန္းႀကီးေတြမွာ ေငြယိုေပါက္ေတြ ဘယ္ေလာက္ရွိေနတယ္။ အပိုကုန္ေနတယ္ဆိုတာ စိစစ္လိုက္ရင္ ခု လုပ္တာထက္ပိုၿပီး ေငြေတြ ထြက္လာမယ္” လို႔ ေျပာပါတယ္။
ရခုိင္ျပည္နယ္ပုိ႔မည့္ လက္နက္ခဲယမ္းမ်ား ဘားအံၿမိဳ႕အ၀င္ ဖမ္းမိ
DVB
ကရင္ျပည္နယ္၊ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ လႈိင္းဘြဲ႔-ဘားအံံၿမိဳ႕အ၀င္ဂိတ္မွာ ရခုိင္ျပည္နယ္ကုိ ပုိ႔ေဆာင္မယ့္ လက္နက္ခဲယမ္းေတြ ဖမ္းဆီးရမိတယ္လုိ႔ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္႐ုံးက သတင္းထုတ္ျပန္ပါတယ္။
ကရင္ျပည္နယ္၊ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ လႈိင္းဘြဲ႔-ဘားအံံၿမိဳ႕အ၀င္ဂိတ္မွာ လုံၿခဳံေရးပူးေပါင္းအဖြဲ႔ေတြက ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ေတြကုိ ေရွာင္တခင္စစ္ေဆးစဥ္ ဒီဇင္ဘာ ၉ ရက္ေန႔ မနက္ ၁၀ နာရီခြဲေလာက္က လႈိင္းဘြဲ႔ကေန ဘားအံဘက္ကုိ ယာဥ္ေမာင္း သန္းႏုိင္ (ခ) ခ်စ္ေကာင္း ေမာင္းႏွင္လာတဲ့ YGN 2G/——- ပါက်ဲ႐ုိးအမ်ိဳးအစား ခဲေရာင္ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ေပၚကေန အခုလို ဖမ္းဆီးမိတာလုိ႔ ဆုိပါတယ္။
ယာဥ္ေပၚမွာ ခုိင္မုိးခ်မ္း(ခ)ေမာင္သာျမင့္ (ေအအယ္လ္ပီပါတီမွ မႉးႀကီးအဆင့္ရွိ)၊ ခုိင္သိန္းဦး (ေအအယ္လ္ပီပါတီမွ စီးပြားေရးတာ၀န္ခံ) တုိ႔လည္း လုိက္ပါလာၿပီး ယာဥ္ေပၚမွာ AK-47 (ေခါက္ဒင္) ၁၅ လက္၊ AK-47 (ဒင္ရွည္) ၄ လက္၊ ၎က်ည္အိမ္ အတုိ/အရွည္ ၁၉ ခု၊ ၎က်ည္ ၃၀၀ ေတာင့္၊ ေငြက်ပ္ သိန္း ၆၀ တုိ႔ကုိ သိမ္းဆည္းရမိခဲ့တယ္လုိ႔ သတင္းမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
လက္နက္ေတြနဲ႔အတူ ဖမ္းဆီးရမိသူေတြရဲ႕ ထြက္ဆုိခ်က္ေတြအရ ခုိင္မုိးခ်မ္း (ခ)ေမာင္သာျမင့္ဟာ ျမ၀တီ-မဲေဆာက္ကုိ ဒီဇင္ဘာ ၇ ရက္တြင္ေရာက္ရွိခဲ့ၿပီး ခိုင္သိန္းဦးကုိ ဒီဇင္ဘာ ၈ ရက္က ရန္ကုန္-ျမ၀တီ-လႈိင္းဘြဲ႔မွတစ္ဆင့္ ေလာ္ခီးလာကုိ ေခၚေဆာင္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ေလာ္ခီးလာရွိ ရခုိင္အဖြဲ႔ထံမွ အဆုိပါ လက္နက္ခဲယမ္းေတြကုိ ယူေဆာင္ၿပီး ရခုိင္ျပည္နယ္ပုိ႔ဖုိ႔ ထြက္ခြာလာစဥ္ အခုလုိ ဖမ္းဆီးခံရတာလို႔ ဆုိပါတယ္။
ဖမ္းဆီးရမိသူေတြကုိ ဘားအံၿမိဳ႕နယ္ ရဲစခန္းမွာ ထိန္းသိမ္းထားရွိၿပီး တရားဥပေဒအရ အေရးယူႏုိင္ေရး ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ေနတယ္လုိ႔ သတင္းမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ကရင္ျပည္နယ္၊ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ လႈိင္းဘြဲ႔-ဘားအံံၿမိဳ႕အ၀င္ဂိတ္မွာ ရခုိင္ျပည္နယ္ကုိ ပုိ႔ေဆာင္မယ့္ လက္နက္ခဲယမ္းေတြ ဖမ္းဆီးရမိတယ္လုိ႔ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္႐ုံးက သတင္းထုတ္ျပန္ပါတယ္။
ကရင္ျပည္နယ္၊ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ လႈိင္းဘြဲ႔-ဘားအံံၿမိဳ႕အ၀င္ဂိတ္မွာ လုံၿခဳံေရးပူးေပါင္းအဖြဲ႔ေတြက ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ေတြကုိ ေရွာင္တခင္စစ္ေဆးစဥ္ ဒီဇင္ဘာ ၉ ရက္ေန႔ မနက္ ၁၀ နာရီခြဲေလာက္က လႈိင္းဘြဲ႔ကေန ဘားအံဘက္ကုိ ယာဥ္ေမာင္း သန္းႏုိင္ (ခ) ခ်စ္ေကာင္း ေမာင္းႏွင္လာတဲ့ YGN 2G/——- ပါက်ဲ႐ုိးအမ်ိဳးအစား ခဲေရာင္ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ေပၚကေန အခုလို ဖမ္းဆီးမိတာလုိ႔ ဆုိပါတယ္။
ယာဥ္ေပၚမွာ ခုိင္မုိးခ်မ္း(ခ)ေမာင္သာျမင့္ (ေအအယ္လ္ပီပါတီမွ မႉးႀကီးအဆင့္ရွိ)၊ ခုိင္သိန္းဦး (ေအအယ္လ္ပီပါတီမွ စီးပြားေရးတာ၀န္ခံ) တုိ႔လည္း လုိက္ပါလာၿပီး ယာဥ္ေပၚမွာ AK-47 (ေခါက္ဒင္) ၁၅ လက္၊ AK-47 (ဒင္ရွည္) ၄ လက္၊ ၎က်ည္အိမ္ အတုိ/အရွည္ ၁၉ ခု၊ ၎က်ည္ ၃၀၀ ေတာင့္၊ ေငြက်ပ္ သိန္း ၆၀ တုိ႔ကုိ သိမ္းဆည္းရမိခဲ့တယ္လုိ႔ သတင္းမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
လက္နက္ေတြနဲ႔အတူ ဖမ္းဆီးရမိသူေတြရဲ႕ ထြက္ဆုိခ်က္ေတြအရ ခုိင္မုိးခ်မ္း (ခ)ေမာင္သာျမင့္ဟာ ျမ၀တီ-မဲေဆာက္ကုိ ဒီဇင္ဘာ ၇ ရက္တြင္ေရာက္ရွိခဲ့ၿပီး ခိုင္သိန္းဦးကုိ ဒီဇင္ဘာ ၈ ရက္က ရန္ကုန္-ျမ၀တီ-လႈိင္းဘြဲ႔မွတစ္ဆင့္ ေလာ္ခီးလာကုိ ေခၚေဆာင္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ေလာ္ခီးလာရွိ ရခုိင္အဖြဲ႔ထံမွ အဆုိပါ လက္နက္ခဲယမ္းေတြကုိ ယူေဆာင္ၿပီး ရခုိင္ျပည္နယ္ပုိ႔ဖုိ႔ ထြက္ခြာလာစဥ္ အခုလုိ ဖမ္းဆီးခံရတာလို႔ ဆုိပါတယ္။
ဖမ္းဆီးရမိသူေတြကုိ ဘားအံၿမိဳ႕နယ္ ရဲစခန္းမွာ ထိန္းသိမ္းထားရွိၿပီး တရားဥပေဒအရ အေရးယူႏုိင္ေရး ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ေနတယ္လုိ႔ သတင္းမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ယေန႔ ျမန္မာ့ေရရာသတင္းမ်ား December, 10th,2016
( 10 )ႀကံ့ခိုင္ေရးပါတီနဲ႔ စည္းလံုး ညီညြတ္ေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီပါတီ မဟာမိတ္အျဖစ္က ရပ္စဲ
( 9 )ျမန္မာယူ ၁၈ အသင္း ကြမ္က်ိဳးယူအသင္းႏွင့္ ေျခစမ္းမည္
( 8 )Eleven မီဒီယာက ဒုတိယအႀကိမ္ အာမခံေလ်ွာက္ထား
( 7 )ေမာင္ေတာအၾကမ္းဖက္မႈ မသကၤာသူ ၅၇၅ ဦး ဖမ္းဆီးစစ္ေဆးခဲ့
( 6 )Daily Mail သတင္းမွားယြင္း ေရးသားေဖၚျပမႈ တုန္႔ျပန္မည္
( 5 )ႏိုင္ငံေရး အာမခံခ်က္ေပးဖို႔ SNLD အႀကံျပဳ
( 4 )ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရး စိန္ေခၚမႈေတြရွိဆဲ
( 3 )ရုိဟင္ဂ်ာကုိ IS အျမတ္ထုတ္ႏုိင္ဟု မေလးရွား ကာခ်ဳပ္ေျပာၾကား
( 2 )သမၼတေဟာင္းဦးသိန္းစိန္ အာရွလူမ်ိဳးစံု ဆု (Asia Cosmopolitan Awards) ရရွိ
( 1 )စစ္ေျပးမူလတန္းေက်ာင္း တရုတ္အစုိးရ ဖ်က္သိမ္း
( 9 )ျမန္မာယူ ၁၈ အသင္း ကြမ္က်ိဳးယူအသင္းႏွင့္ ေျခစမ္းမည္
( 8 )Eleven မီဒီယာက ဒုတိယအႀကိမ္ အာမခံေလ်ွာက္ထား
( 7 )ေမာင္ေတာအၾကမ္းဖက္မႈ မသကၤာသူ ၅၇၅ ဦး ဖမ္းဆီးစစ္ေဆးခဲ့
( 6 )Daily Mail သတင္းမွားယြင္း ေရးသားေဖၚျပမႈ တုန္႔ျပန္မည္
( 5 )ႏိုင္ငံေရး အာမခံခ်က္ေပးဖို႔ SNLD အႀကံျပဳ
( 4 )ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရး စိန္ေခၚမႈေတြရွိဆဲ
( 3 )ရုိဟင္ဂ်ာကုိ IS အျမတ္ထုတ္ႏုိင္ဟု မေလးရွား ကာခ်ဳပ္ေျပာၾကား
( 2 )သမၼတေဟာင္းဦးသိန္းစိန္ အာရွလူမ်ိဳးစံု ဆု (Asia Cosmopolitan Awards) ရရွိ
( 1 )စစ္ေျပးမူလတန္းေက်ာင္း တရုတ္အစုိးရ ဖ်က္သိမ္း
Saturday, December 3, 2016
မူဆယ္ၿမိဳ႕ရွိ စစ္ေဘးေရွာင္ ၄ ပံု ၃ ပံုေက်ာ္ ေနရပ္ျပန္ၿပီ
စိုးသူေအာင္
ရွမ္းျပည္ ေျမာက္ပိုင္းတြင္ ႏုိဝင္ဘာ ၂၀ရက္က စတင္ခဲ့သည့္ တုိက္ပြဲမ်ား ယခုအခ်ိန္တြင္ တည္ၿငိမ္ေနၿပီး ပံုမွန္အေျခအေနျဖစ္လာ၍ မူဆယ္ၿမိဳ႕ေပၚရွိ စစ္ေဘးေရွာင္စခန္းမ်ားမွ စစ္ေဘးေရွာင္ျပည္သူ ၄ပံု ၃ပံုေက်ာ္မွာ ေနရပ္ျပန္သြားၿပီျဖစ္ေၾကာင္း မူဆယ္ခ႐ိုင္ အေထြေထြအုပ္ခ်ဳပ္ေရး႐ံုး အခ်က္အလက္မ်ားအရ သိရသည္။
မူဆယ္ခရိုင္ေထြအုပ္ရံုးအခ်က္အလက္အရ စစ္ေဘးေၾကာင့္ မူဆယ္ၿမိဳ႕ေပၚႏွင့္ တရုတ္ႏိုင္ငံသို႕ စစ္ေဘးေရွာင္ ၃၇၁၀ ဦးေရာက္ရွိခဲ႔ၿပီး ႏို၀င္ဘာ ၂၇ ရက္တြင္ မူဆယ္ၿမိဳ႕ေပၚ၌ ၇၆၁ ဦးသာ ရွိေတာ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ယမန္ေန႔ ညေန ၅နာရီထိ စာရင္းအရ ဒုကၡသည္ ၇၆၁ဦးရွိေနၿပီး ကခ်င္ႏွစ္ခ်င္းခရစ္ယာန္ေက်ာင္းတြင္ ၂၃၈ ဦး၊ ေအာင္မဂၤလာေက်ာင္းတြင္ ၂၇၃ ဦး၊ နမ့္ခြန္ေက်ာင္းတြင္ လူႏွင့္ သီလရွင္ ၃၀ ဦး၊ စိန္ပီတာ ဘုရားေက်ာင္းတြင္ ၃၈ေယာက္၊ အ.ထ.က (၂) ႏွင့္ အ.မ.က (၄) တြင္ ပညာေရးဝန္ထမ္း ၁၈၂ ေယာက္ ႏို၀င္ဘာ ၂၇ ရက္တြင္ စုစုေပါင္း ၇၆၁ ဦးရွိေနေၾကာင္း မူဆယ္ခ႐ိုင္ အေထြေထြ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဦးစီးဌာနမွ ဦးစီးအရာရွိ ဦးေဇာ္မင္းက ေျပာသည္။
“ေရႊသမင္ ကမၼ႒ာန္းေက်ာင္းမွာ ဆိုရင္ေတာ့ တစ္ေယာက္မွ မရွိေတာ့ဘူးေပါ့ေနာ္" ဟု ၎ကေျပာသည္။
မူဆယ္ၿမိဳ႕တြင္ တိုက္ခိုက္မႈမ်ား မရွိေသာ္လည္း ၿမိဳ႕အနီး ပတ္၀န္းက်င္တြင္ ႏို၀င္ဘာ ၂၅ ရက္ထိ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔မွ ႏွင့္တပ္မေတာ္ ထိေတြ႕မႈမ်ားျဖစ္ပြားေနေၾကာင္း မူဆယ္ၿမိဳ႕ခံ တစ္ဦးက ေျပာသည္။
“နည္းနည္းအေျခေနဆိုးတဲ႔ မံုးကိုး ပန္ဆိုင္းဘက္ မွာတာ၀န္က်တဲ႔ ဆရာ/ ဆရာမနဲ႔ မိသားစုေတြ ၁၈၂ ေယာက္ ထ၂ ႏွင့္ အ.မ.က ၄ မွာေနရာခ်ထားေပးထားတဲ့ သူေတြေလာက္ပဲ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ကေတာ့ ျပန္ကုန္ၿပီ" ဟု ဦးေဇာ္မင္းကေျပာဆိုသည္။
ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ႐ုံး၊ သတင္းထုတ္ျပန္ေရးေကာ္မတီက မူဆယ္ၿမိဳ႕တြင္ စစ္ေဘးေရွာင္ျပည္သူ ၃၂၀၀ ဦး ရွိေၾကာင္း ႏို၀င္ဘာ ၂၃ ရက္ေန႔က သတင္းထုတ္ျပန္ထားသည္။
ရွမ္းျပည္ ေျမာက္ပိုင္းတြင္ ႏုိဝင္ဘာ ၂၀ရက္က စတင္ခဲ့သည့္ တုိက္ပြဲမ်ား ယခုအခ်ိန္တြင္ တည္ၿငိမ္ေနၿပီး ပံုမွန္အေျခအေနျဖစ္လာ၍ မူဆယ္ၿမိဳ႕ေပၚရွိ စစ္ေဘးေရွာင္စခန္းမ်ားမွ စစ္ေဘးေရွာင္ျပည္သူ ၄ပံု ၃ပံုေက်ာ္မွာ ေနရပ္ျပန္သြားၿပီျဖစ္ေၾကာင္း မူဆယ္ခ႐ိုင္ အေထြေထြအုပ္ခ်ဳပ္ေရး႐ံုး အခ်က္အလက္မ်ားအရ သိရသည္။
မူဆယ္ခရိုင္ေထြအုပ္ရံုးအခ်က္အလက္အရ စစ္ေဘးေၾကာင့္ မူဆယ္ၿမိဳ႕ေပၚႏွင့္ တရုတ္ႏိုင္ငံသို႕ စစ္ေဘးေရွာင္ ၃၇၁၀ ဦးေရာက္ရွိခဲ႔ၿပီး ႏို၀င္ဘာ ၂၇ ရက္တြင္ မူဆယ္ၿမိဳ႕ေပၚ၌ ၇၆၁ ဦးသာ ရွိေတာ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ယမန္ေန႔ ညေန ၅နာရီထိ စာရင္းအရ ဒုကၡသည္ ၇၆၁ဦးရွိေနၿပီး ကခ်င္ႏွစ္ခ်င္းခရစ္ယာန္ေက်ာင္းတြင္ ၂၃၈ ဦး၊ ေအာင္မဂၤလာေက်ာင္းတြင္ ၂၇၃ ဦး၊ နမ့္ခြန္ေက်ာင္းတြင္ လူႏွင့္ သီလရွင္ ၃၀ ဦး၊ စိန္ပီတာ ဘုရားေက်ာင္းတြင္ ၃၈ေယာက္၊ အ.ထ.က (၂) ႏွင့္ အ.မ.က (၄) တြင္ ပညာေရးဝန္ထမ္း ၁၈၂ ေယာက္ ႏို၀င္ဘာ ၂၇ ရက္တြင္ စုစုေပါင္း ၇၆၁ ဦးရွိေနေၾကာင္း မူဆယ္ခ႐ိုင္ အေထြေထြ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဦးစီးဌာနမွ ဦးစီးအရာရွိ ဦးေဇာ္မင္းက ေျပာသည္။
“ေရႊသမင္ ကမၼ႒ာန္းေက်ာင္းမွာ ဆိုရင္ေတာ့ တစ္ေယာက္မွ မရွိေတာ့ဘူးေပါ့ေနာ္" ဟု ၎ကေျပာသည္။
မူဆယ္ၿမိဳ႕တြင္ တိုက္ခိုက္မႈမ်ား မရွိေသာ္လည္း ၿမိဳ႕အနီး ပတ္၀န္းက်င္တြင္ ႏို၀င္ဘာ ၂၅ ရက္ထိ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔မွ ႏွင့္တပ္မေတာ္ ထိေတြ႕မႈမ်ားျဖစ္ပြားေနေၾကာင္း မူဆယ္ၿမိဳ႕ခံ တစ္ဦးက ေျပာသည္။
“နည္းနည္းအေျခေနဆိုးတဲ႔ မံုးကိုး ပန္ဆိုင္းဘက္ မွာတာ၀န္က်တဲ႔ ဆရာ/ ဆရာမနဲ႔ မိသားစုေတြ ၁၈၂ ေယာက္ ထ၂ ႏွင့္ အ.မ.က ၄ မွာေနရာခ်ထားေပးထားတဲ့ သူေတြေလာက္ပဲ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ကေတာ့ ျပန္ကုန္ၿပီ" ဟု ဦးေဇာ္မင္းကေျပာဆိုသည္။
ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ႐ုံး၊ သတင္းထုတ္ျပန္ေရးေကာ္မတီက မူဆယ္ၿမိဳ႕တြင္ စစ္ေဘးေရွာင္ျပည္သူ ၃၂၀၀ ဦး ရွိေၾကာင္း ႏို၀င္ဘာ ၂၃ ရက္ေန႔က သတင္းထုတ္ျပန္ထားသည္။
ရန္ကုန္က အထပ္ျမင့္အေဆာက္အအံုေတြမွာ ထရန္စေဖာ္မာ ထည့္သြင္းရမည့္ ညႊန္ၾကားခ်က္ေၾကာင့္ ေဆာက္လုပ္ေရးသမားအခ်ဳိ႕ အခက္ႀကံဳေန
႐ႈမဝေအာင္
အစုိးရသစ္လက္ထက္ ျပန္လည္စီစစ္ေနဆဲ ကာလတုန္းက ခဏရပ္ဆုိင္းထားတဲ့ ရန္ကုန္ကအထပ္ျမင့္ အေဆာက္အဦးတစ္ခ်ဳိ႕ကေတာ့ ျပန္လည္ လည္ပတ္ေနတာေတြရွိေနပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ အေသးစားအေဆာက္အဦး လုပ္ငန္းေတြမွာေတာ့ ထရန္စေဖာ္မာထည့္သြင္းရမယ္ဆုိတဲ့ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီရဲ႕ သတ္မွတ္ခ်က္ကလည္း အျငင္းပြားစရာျဖစ္ေနတုန္းပါ။
အစိုးရသစ္တက္လာၿပီးခ်ိန္ လအနည္းငယ္ထဲမွာေျပာစရာျဖစ္ခဲ့တဲ့ စီးပြားေရး ၿမိဳ႕ေတာ္ရန္ကုန္က အထပ္ျမင့္အေဆာက္အဦးေတြ ရပ္ဆုိင္းခဲ့တာေၾကာင့္ ျမန္မာ့စီးပြားေရး တည္ၿငိမ္မႈအေပၚမွာ စုိးရိမ္ပူပန္မႈေတြ ရွိခဲ့သလုိေဆာက္လုပ္ ေရးနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းအခ်ဳိ႕ က်ဆင္းခဲ့တာေတြရွိခဲ့ပါတယ္။ တစ္ဆက္တည္းမွာပဲ အိမ္ခန္းအေရာင္းအဝယ္ေတြ အလုပ္သိပ္မျဖစ္ခဲ့တာမ်ဳိးလည္း ျဖစ္ေပၚခဲ့ပါတယ္။
အခုေတာ့ အအထပ္ျမင့္အေဆာက္အဦးတစ္ခ်ဳိ႕ကုိ အစုိးရကျပန္လည္ေဆာက္လုပ္ခြင့္ေပးခဲ့တာေၾကာင့္ အိမ္ခန္းအေရာင္းအဝယ္တစ္ခ်ဳိ႕ အနည္းငယ္ လႈပ္ခတ္လာတယ္လုိ႔ ရန္ကုန္က ဝါရင့္ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦးက ေျပာပါတယ္။
"ဒီအစိုးရသစ္တက္ၿပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္းမွာ အိမ္ေဆာက္ခြင့္ပါမစ္ေတြ လံုးဝလက္မခံဘူး။ ဆိုင္းငံ့ထားတဲ့ ဟာကိုလည္းအခုျပန္ၿပီးေတာ့ လက္ခံေနပါၿပီတင္လို႔ရပါၿပီ..ျဖစ္တဲ့အတြက္ လုပ္ငန္းေတြက အရင္ထက္စာရင္ေတာ့ လႈပ္လႈပ္ရြရြျဖစ္လာတယ္ အရင္တုန္းကအခန္းေတြကို လံုးဝေတာင္ေမးမယ့္ လူမရွိတဲ့အေျခ အေနဘဝကေန အခု အခန္းဝယ္မယ့္သူေတြ နည္းနည္းပါးပါး စံုစမ္းေမးျမန္းတဲ့ အဆင့္ ေရာက္လာတဲ့အတြက္ အနည္းငယ္ တိုးတက္လာၿပီလို႔ေတာ့ ဆုိႏိုင္ပါတယ္။" လို႔ ကမာၻ႕ဘုရင္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ေဆာက္လုပ္ေရးကုမၸဏီ ဥကၠ႒ ဦးကိုကိုေအာင္က ေျပာပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ၃ (ခန္း) (ထပ္)နဲ႔ အထက္ တုိက္ခန္းေတြမွာ ထရန္စေဖာ္မာတပ္ဆင္ထည့္သြင္းေပးရမယ္ဆုိတဲ့ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီရဲ႕ အခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လအတြင္း ထုတ္ျပန္ခ်က္ေၾကာင့္ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းသမားေတြအဖုိ႔ အခက္ၾကံဳေနရတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။
"အခုလူတိုင္းခံစားေနရတယ္၊ လွ်ပ္စစ္ ဒီသံုးခန္းေက်ာ္ရင္ ထရန္စေဖာ္မာထိုင္ရမယ္ဆိုတဲ့ အခက္ခဲေပါ့ အဲေတာ့ သံုးခန္းေက်ာ္ရင္ ထရန္စေဖာ္မာထိုင္ရမယ္ဆိုေတာ့ လွ်ပ္စစ္ဘက္ကလဘဲ ဘာအခက္ခဲျဖစ္လဲဆိုေတာ့ သံုးခန္းေက်ာ္လို႔ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားေပ်ာက္တဲ့ေပၚမွာအေျခခံၿပီးေတာ့ ဒီသံုးခန္းေက်ာ္ရင္ ထရန္စေဖာ္မာထိုင္ရမယ္ဆိုတာျဖစ္လာတာပါ။ အဲေတာ့ သံုးခန္းေက်ာ္ရင္ ထရန္စေဖာ္မာထိုင္ရမယ္ဆိုေတာ့ ဥပေဒက ၁၁ ရက္ ၈လမွာလားမသိဘူးဒီဥပေဒကိုထုတ္လိုက္တာအဲဒီအရင္ ပါမစ္ထြက္တဲ့ လူအားလံုးကလည္း ဥပေဒေနာက္ေၾကာင္းျပန္သက္ေရာက္တယ္ဆိုၿပီး အားလံုးကလည္း သူတို႔လည္းတိုက္ေတြၿပီးသြားၿပီေတာ့ မီးေတြမရၾကတဲ့ အေျခေနျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒါကရန္ကုန္မွာကန္ထရိုက္ေတြအခုနံပါတ္တစ္ ခံစားေနရတာ…" လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံလိုင္စင္ရကန္ထရိုက္တာမ်ားအသင္းရဲ႕ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ဦးလားဇယ္က ရွင္းျပပါတယ္။
ဒါဟာ ဥပေဒမွာေနာက္ေၾကာင္းျပန္သက္ေရာက္မႈရွိေနတဲ့ သေဘာမ်ိဳးလုိ႔ သူကဆက္ေျပာပါတယ္။ အရင္ကဆုိ ၁၈ ခန္းနဲ႔ အထက္မွ ထရန္စေဖာ္မာထုိင္ရမွာ ျဖစ္ၿပီးအခုအေျပာင္းအလဲက အိမ္ခန္းေစ်းေတြ ျမင့္တက္သြားႏုိင္တယ္လို႔ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းရွင္ တစ္ခ်ဳိ႕ကသုံးသပ္ၾကပါတယ္။
အဲဒိလိုမ်ဳိးသာထရန္စေဖာ္မာထည့္သြင္းမေပးႏုိင္ဘူးဆုိရင္ ၀ယ္ယူသူေတြအတြက္ ေနထုိင္ခြင့္ ပါမစ္ရမွာမဟုတ္ဘူးလုိ႔ သိရပါတယ္။
ဒီလိုအခက္ခဲေတြရွိေနေပမယ့္ ေဆာက္လုပ္ေရးေလာက ျပန္လည္ဦးေမာ့လာဖို႔ေတာ့ သူကေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္။
"ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာတကယ္လို႔မ်ား အရမ္းလူေနသိပ္သည္းၿပီးေတာ့ ၿမိဳ႕သစ္ေတြေဖာ္ဖို႔ စီမံကိန္းေတြ အစိုးရကမူလအစိုးရထဲကရွိမယ္လို႔ထင္ပါတယ္။အဲလို ၿမိဳ႕သစ္စီမံကိန္းေတြ ဖြံ႔ၿဖိဳးလာရင္ က်ေတာ္တို႔ကလဲ ေဆာက္လုပ္ေရးကေနာက္ထပ္ ဒီထက္ပိုၿပီးအရွိန္ၾကီးနဲ႔ လုပ္ရမယ့္ အလုပ္ေတြအမ်ားၾကီးရွိပါေသးတယ္ အဲေတာ့ ေဆာက္လုပ္ေရးေလာကအႏုတ္ဘက္ကိုမသြားဘဲနဲ႔ အေပါင္းဘက္ကိုပဲ ဆက္ၿပီး သြားရမယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ႏိုင္ငံကအခုမွ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ၿပီးက႑အသီးသီးကလုပ္ရမယ့္ အပိုင္းေတြ အကုန္ရွိတဲ့အတြက္ အခ်ိန္ေကာင္းလို႔ က်ေတာ္က ျမင္တယ္။" လို႔ ဦးလားဇယ္က ဆက္ေျပာ ပါတယ္။
အခုလက္ရွိ ရန္ကုန္မွာ ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္ကလိုင္စင္ရကန္ထရိုက္ ၁၂၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ရွိေနတာပါ။ အရင္စစ္အစိုးရလက္ထက္က ေဆာက္လုပ္ေရးေလာကက ေရႊတစ္ေခတ္ကိုေရာက္ရွိခဲ့ၿပီး သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရလက္ထက္တုန္းကလုပ္သာကိုင္ သာရွိခဲ့ၿပီး ဒီအခ်ိန္ကေတာ့ အခက္ခဲဆံုးအခ်ိန္လို႔ လုပ္ငန္းရွင္တစ္ခ်ဳိ႕ကမွတ္ခ်က္ေပးပါတယ္။ ခန္႔မွန္းမႈေတြရွိေနတဲ့ ၂၀၁၈-၁၉ ဘ႑ာႏွစ္ေတြ အလြန္ ျမန္မာ့စီးပြားေရးအားေကာင္းလာမယ့္ အခ်ိန္မွာေတာ့ ေဆာက္လုပ္ေရးေလာကပုိၿပီးတည္ၿငိ္မ္စြာနဲ႔ ဖြံ႕ၿဖိဳးလာႏုိင္ဖုိ႔ကုိေတာ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြကရွိေနတုန္းပါ။
အစုိးရသစ္လက္ထက္ ျပန္လည္စီစစ္ေနဆဲ ကာလတုန္းက ခဏရပ္ဆုိင္းထားတဲ့ ရန္ကုန္ကအထပ္ျမင့္ အေဆာက္အဦးတစ္ခ်ဳိ႕ကေတာ့ ျပန္လည္ လည္ပတ္ေနတာေတြရွိေနပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ အေသးစားအေဆာက္အဦး လုပ္ငန္းေတြမွာေတာ့ ထရန္စေဖာ္မာထည့္သြင္းရမယ္ဆုိတဲ့ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီရဲ႕ သတ္မွတ္ခ်က္ကလည္း အျငင္းပြားစရာျဖစ္ေနတုန္းပါ။
အစိုးရသစ္တက္လာၿပီးခ်ိန္ လအနည္းငယ္ထဲမွာေျပာစရာျဖစ္ခဲ့တဲ့ စီးပြားေရး ၿမိဳ႕ေတာ္ရန္ကုန္က အထပ္ျမင့္အေဆာက္အဦးေတြ ရပ္ဆုိင္းခဲ့တာေၾကာင့္ ျမန္မာ့စီးပြားေရး တည္ၿငိမ္မႈအေပၚမွာ စုိးရိမ္ပူပန္မႈေတြ ရွိခဲ့သလုိေဆာက္လုပ္ ေရးနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းအခ်ဳိ႕ က်ဆင္းခဲ့တာေတြရွိခဲ့ပါတယ္။ တစ္ဆက္တည္းမွာပဲ အိမ္ခန္းအေရာင္းအဝယ္ေတြ အလုပ္သိပ္မျဖစ္ခဲ့တာမ်ဳိးလည္း ျဖစ္ေပၚခဲ့ပါတယ္။
အခုေတာ့ အအထပ္ျမင့္အေဆာက္အဦးတစ္ခ်ဳိ႕ကုိ အစုိးရကျပန္လည္ေဆာက္လုပ္ခြင့္ေပးခဲ့တာေၾကာင့္ အိမ္ခန္းအေရာင္းအဝယ္တစ္ခ်ဳိ႕ အနည္းငယ္ လႈပ္ခတ္လာတယ္လုိ႔ ရန္ကုန္က ဝါရင့္ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦးက ေျပာပါတယ္။
"ဒီအစိုးရသစ္တက္ၿပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္းမွာ အိမ္ေဆာက္ခြင့္ပါမစ္ေတြ လံုးဝလက္မခံဘူး။ ဆိုင္းငံ့ထားတဲ့ ဟာကိုလည္းအခုျပန္ၿပီးေတာ့ လက္ခံေနပါၿပီတင္လို႔ရပါၿပီ..ျဖစ္တဲ့အတြက္ လုပ္ငန္းေတြက အရင္ထက္စာရင္ေတာ့ လႈပ္လႈပ္ရြရြျဖစ္လာတယ္ အရင္တုန္းကအခန္းေတြကို လံုးဝေတာင္ေမးမယ့္ လူမရွိတဲ့အေျခ အေနဘဝကေန အခု အခန္းဝယ္မယ့္သူေတြ နည္းနည္းပါးပါး စံုစမ္းေမးျမန္းတဲ့ အဆင့္ ေရာက္လာတဲ့အတြက္ အနည္းငယ္ တိုးတက္လာၿပီလို႔ေတာ့ ဆုိႏိုင္ပါတယ္။" လို႔ ကမာၻ႕ဘုရင္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ေဆာက္လုပ္ေရးကုမၸဏီ ဥကၠ႒ ဦးကိုကိုေအာင္က ေျပာပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ၃ (ခန္း) (ထပ္)နဲ႔ အထက္ တုိက္ခန္းေတြမွာ ထရန္စေဖာ္မာတပ္ဆင္ထည့္သြင္းေပးရမယ္ဆုိတဲ့ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီရဲ႕ အခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လအတြင္း ထုတ္ျပန္ခ်က္ေၾကာင့္ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းသမားေတြအဖုိ႔ အခက္ၾကံဳေနရတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။
"အခုလူတိုင္းခံစားေနရတယ္၊ လွ်ပ္စစ္ ဒီသံုးခန္းေက်ာ္ရင္ ထရန္စေဖာ္မာထိုင္ရမယ္ဆိုတဲ့ အခက္ခဲေပါ့ အဲေတာ့ သံုးခန္းေက်ာ္ရင္ ထရန္စေဖာ္မာထိုင္ရမယ္ဆိုေတာ့ လွ်ပ္စစ္ဘက္ကလဘဲ ဘာအခက္ခဲျဖစ္လဲဆိုေတာ့ သံုးခန္းေက်ာ္လို႔ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားေပ်ာက္တဲ့ေပၚမွာအေျခခံၿပီးေတာ့ ဒီသံုးခန္းေက်ာ္ရင္ ထရန္စေဖာ္မာထိုင္ရမယ္ဆိုတာျဖစ္လာတာပါ။ အဲေတာ့ သံုးခန္းေက်ာ္ရင္ ထရန္စေဖာ္မာထိုင္ရမယ္ဆိုေတာ့ ဥပေဒက ၁၁ ရက္ ၈လမွာလားမသိဘူးဒီဥပေဒကိုထုတ္လိုက္တာအဲဒီအရင္ ပါမစ္ထြက္တဲ့ လူအားလံုးကလည္း ဥပေဒေနာက္ေၾကာင္းျပန္သက္ေရာက္တယ္ဆိုၿပီး အားလံုးကလည္း သူတို႔လည္းတိုက္ေတြၿပီးသြားၿပီေတာ့ မီးေတြမရၾကတဲ့ အေျခေနျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒါကရန္ကုန္မွာကန္ထရိုက္ေတြအခုနံပါတ္တစ္ ခံစားေနရတာ…" လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံလိုင္စင္ရကန္ထရိုက္တာမ်ားအသင္းရဲ႕ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ဦးလားဇယ္က ရွင္းျပပါတယ္။
ဒါဟာ ဥပေဒမွာေနာက္ေၾကာင္းျပန္သက္ေရာက္မႈရွိေနတဲ့ သေဘာမ်ိဳးလုိ႔ သူကဆက္ေျပာပါတယ္။ အရင္ကဆုိ ၁၈ ခန္းနဲ႔ အထက္မွ ထရန္စေဖာ္မာထုိင္ရမွာ ျဖစ္ၿပီးအခုအေျပာင္းအလဲက အိမ္ခန္းေစ်းေတြ ျမင့္တက္သြားႏုိင္တယ္လို႔ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းရွင္ တစ္ခ်ဳိ႕ကသုံးသပ္ၾကပါတယ္။
အဲဒိလိုမ်ဳိးသာထရန္စေဖာ္မာထည့္သြင္းမေပးႏုိင္ဘူးဆုိရင္ ၀ယ္ယူသူေတြအတြက္ ေနထုိင္ခြင့္ ပါမစ္ရမွာမဟုတ္ဘူးလုိ႔ သိရပါတယ္။
ဒီလိုအခက္ခဲေတြရွိေနေပမယ့္ ေဆာက္လုပ္ေရးေလာက ျပန္လည္ဦးေမာ့လာဖို႔ေတာ့ သူကေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္။
"ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာတကယ္လို႔မ်ား အရမ္းလူေနသိပ္သည္းၿပီးေတာ့ ၿမိဳ႕သစ္ေတြေဖာ္ဖို႔ စီမံကိန္းေတြ အစိုးရကမူလအစိုးရထဲကရွိမယ္လို႔ထင္ပါတယ္။အဲလို ၿမိဳ႕သစ္စီမံကိန္းေတြ ဖြံ႔ၿဖိဳးလာရင္ က်ေတာ္တို႔ကလဲ ေဆာက္လုပ္ေရးကေနာက္ထပ္ ဒီထက္ပိုၿပီးအရွိန္ၾကီးနဲ႔ လုပ္ရမယ့္ အလုပ္ေတြအမ်ားၾကီးရွိပါေသးတယ္ အဲေတာ့ ေဆာက္လုပ္ေရးေလာကအႏုတ္ဘက္ကိုမသြားဘဲနဲ႔ အေပါင္းဘက္ကိုပဲ ဆက္ၿပီး သြားရမယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ႏိုင္ငံကအခုမွ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ၿပီးက႑အသီးသီးကလုပ္ရမယ့္ အပိုင္းေတြ အကုန္ရွိတဲ့အတြက္ အခ်ိန္ေကာင္းလို႔ က်ေတာ္က ျမင္တယ္။" လို႔ ဦးလားဇယ္က ဆက္ေျပာ ပါတယ္။
အခုလက္ရွိ ရန္ကုန္မွာ ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္ကလိုင္စင္ရကန္ထရိုက္ ၁၂၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ရွိေနတာပါ။ အရင္စစ္အစိုးရလက္ထက္က ေဆာက္လုပ္ေရးေလာကက ေရႊတစ္ေခတ္ကိုေရာက္ရွိခဲ့ၿပီး သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရလက္ထက္တုန္းကလုပ္သာကိုင္ သာရွိခဲ့ၿပီး ဒီအခ်ိန္ကေတာ့ အခက္ခဲဆံုးအခ်ိန္လို႔ လုပ္ငန္းရွင္တစ္ခ်ဳိ႕ကမွတ္ခ်က္ေပးပါတယ္။ ခန္႔မွန္းမႈေတြရွိေနတဲ့ ၂၀၁၈-၁၉ ဘ႑ာႏွစ္ေတြ အလြန္ ျမန္မာ့စီးပြားေရးအားေကာင္းလာမယ့္ အခ်ိန္မွာေတာ့ ေဆာက္လုပ္ေရးေလာကပုိၿပီးတည္ၿငိ္မ္စြာနဲ႔ ဖြံ႕ၿဖိဳးလာႏုိင္ဖုိ႔ကုိေတာ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြကရွိေနတုန္းပါ။
သက္ငယ္မုဒိန္းမႈက်ဆင္းေရး ရဲတပ္ဖြဲ႕တစ္ခုတည္းက လုပ္၍မရဘဲ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကရန္ ဧရာဝတီတုိင္း ရဲမွဴးေျပာ
စည္သူေမာင္ေမာင္
သက္ငယ္မုဒိန္းမႈက်ဆင္း ပေပ်ာက္ရန္ ရဲတပ္ဖြဲ႕တစ္ခုတည္းက လုပ္၍ မရဘဲ ပညာေပးေဆာင္ရြက္ေရး ႏွင့္ မိဘမ်ားကိုယ္တုိင္က ပူးေပါင္းပါဝင္ရန္ ဧရာဝတီတုိင္းေဒသႀကီး ရဲတပ္ဖြဲ႕မွဴး ရဲမွဴးႀကီးထြန္းမင္းက ေျပာသည္။
မိသားစုစားဝတ္ေနေရးကို လံုးပန္းေနရသည့္ မိဘမ်ားအေနျဖင့္ ကေလးမ်ားကို အိမ္တြင္ အုပ္ထိန္းသူမပါဘဲ ထားခဲ့ရျခင္း၊ အိမ္နီးနားခ်င္းမ်ားထံ အပ္ထားရျခင္း၊ တစ္ဦးတည္း ေက်ာင္းသုိ႔ လႊတ္လိုက္ရျခင္းစသည့္ အုပ္ထိန္းမႈအားနည္းျခင္းေၾကာင့္ အျပင္ ဖခင္၊ အုပ္ထိန္းသူ ကိုယ္တုိင္က အဓမၼျပဳက်င့္သည့္ အမႈမ်ားပင္ ရွိေနေၾကာင္း ၎က ရွင္းျပသည္။
"ငယ္တဲ့ကလးေတြက်ေတာ့ မိဘေတြအုပ္ထိန္းမႈအားနည္းပါတယ္။ စီးပြားရွာတဲ့အတြက္ ကေလးေတြထားခ့ဲတယ္။ ေက်ာင္းကိုလႊတ္တယ္။ တစ္ေယာက္ထဲ လမ္းမွာ မေတာ္တေရာ္ေတြ အခြင့္ေကာင္းယူသားမယားျပဳက်င့္တ့ဲ၊ကေလးေတြေဆာ့ေနတ့ဲအခါ လူႀကီးေတြက မုန္႔ေပးစည္း႐ုံၿပီးျပဳက်င့္တယ္။ အိမ္နီးနားခ်င္းေတြအပ္ထားတ့ဲ အေပၚမွာ ျပဳက်င့္တယ္။ ဖခင္ အရင္းေတာင္ သားသမီးအရင္းျပဳက်င့္ေနၿပီးဆိုေတာ့ လူေတြ စိတ္ေတြေဖာက္ျပန္လို႔၊ကေလးသူငယ္ေတြကို ဒီလို လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားလို႔မရဘူး" ဟု ဧရာဝတီတိုင္းေဒသႀကီးတိုင္းရဲတပ္ဖြဲ႔မႉး ရဲမွဴးႀကီးထြန္းမင္းက မဇၩိမသုိ႔ေျပာသည္။
ယင္းအျပင္ "သက္ငယ္မုဒိန္းမႈက်ဆင္းေအာင္လုပ္ဖို႔ ရဲတပ္ဖြဲ႔တစ္ခုထဲတင္မရဘူး ေက်ာင္းေတြရပ္ကြက္ေတြ ပညာေပးရပါမယ္” ဟုလည္း ၎က အႀကံျပဳသည္။
ဧရာဝတီတိုင္းေဒသႀကီးတြင္ မုဒိန္းမႈ ၁၅၂ရိွၿပီး ၅၀ရာႏွဳန္းေက်ာ္က သက္ငယ္မုဒိန္းမွဳျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ သက္ငယ္မုဒိန္းမႈမ်ားတြင္ အသက္ ၁၄ႏွစ္ႏွင့္ ၁၆ႏွစ္ၾကား အမ်ားဆုံးျဖစ္ေၾကာင္း မႈခင္းမွတ္တမ္းမ်ားအရ သိရသည္
သက္ငယ္မုဒိန္းမႈက်ဆင္း ပေပ်ာက္ရန္ ရဲတပ္ဖြဲ႕တစ္ခုတည္းက လုပ္၍ မရဘဲ ပညာေပးေဆာင္ရြက္ေရး ႏွင့္ မိဘမ်ားကိုယ္တုိင္က ပူးေပါင္းပါဝင္ရန္ ဧရာဝတီတုိင္းေဒသႀကီး ရဲတပ္ဖြဲ႕မွဴး ရဲမွဴးႀကီးထြန္းမင္းက ေျပာသည္။
မိသားစုစားဝတ္ေနေရးကို လံုးပန္းေနရသည့္ မိဘမ်ားအေနျဖင့္ ကေလးမ်ားကို အိမ္တြင္ အုပ္ထိန္းသူမပါဘဲ ထားခဲ့ရျခင္း၊ အိမ္နီးနားခ်င္းမ်ားထံ အပ္ထားရျခင္း၊ တစ္ဦးတည္း ေက်ာင္းသုိ႔ လႊတ္လိုက္ရျခင္းစသည့္ အုပ္ထိန္းမႈအားနည္းျခင္းေၾကာင့္ အျပင္ ဖခင္၊ အုပ္ထိန္းသူ ကိုယ္တုိင္က အဓမၼျပဳက်င့္သည့္ အမႈမ်ားပင္ ရွိေနေၾကာင္း ၎က ရွင္းျပသည္။
"ငယ္တဲ့ကလးေတြက်ေတာ့ မိဘေတြအုပ္ထိန္းမႈအားနည္းပါတယ္။ စီးပြားရွာတဲ့အတြက္ ကေလးေတြထားခ့ဲတယ္။ ေက်ာင္းကိုလႊတ္တယ္။ တစ္ေယာက္ထဲ လမ္းမွာ မေတာ္တေရာ္ေတြ အခြင့္ေကာင္းယူသားမယားျပဳက်င့္တ့ဲ၊ကေလးေတြေဆာ့ေနတ့ဲအခါ လူႀကီးေတြက မုန္႔ေပးစည္း႐ုံၿပီးျပဳက်င့္တယ္။ အိမ္နီးနားခ်င္းေတြအပ္ထားတ့ဲ အေပၚမွာ ျပဳက်င့္တယ္။ ဖခင္ အရင္းေတာင္ သားသမီးအရင္းျပဳက်င့္ေနၿပီးဆိုေတာ့ လူေတြ စိတ္ေတြေဖာက္ျပန္လို႔၊ကေလးသူငယ္ေတြကို ဒီလို လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားလို႔မရဘူး" ဟု ဧရာဝတီတိုင္းေဒသႀကီးတိုင္းရဲတပ္ဖြဲ႔မႉး ရဲမွဴးႀကီးထြန္းမင္းက မဇၩိမသုိ႔ေျပာသည္။
ယင္းအျပင္ "သက္ငယ္မုဒိန္းမႈက်ဆင္းေအာင္လုပ္ဖို႔ ရဲတပ္ဖြဲ႔တစ္ခုထဲတင္မရဘူး ေက်ာင္းေတြရပ္ကြက္ေတြ ပညာေပးရပါမယ္” ဟုလည္း ၎က အႀကံျပဳသည္။
ဧရာဝတီတိုင္းေဒသႀကီးတြင္ မုဒိန္းမႈ ၁၅၂ရိွၿပီး ၅၀ရာႏွဳန္းေက်ာ္က သက္ငယ္မုဒိန္းမွဳျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ သက္ငယ္မုဒိန္းမႈမ်ားတြင္ အသက္ ၁၄ႏွစ္ႏွင့္ ၁၆ႏွစ္ၾကား အမ်ားဆုံးျဖစ္ေၾကာင္း မႈခင္းမွတ္တမ္းမ်ားအရ သိရသည္
ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ႏုိင္ငံမွာ အျပဳတ္အမ်ားဆံုးက ရဲတပ္ဖြဲ႕ပဲဟု ဧရာဝတီတုိင္း ရဲမွဴးႀကီးေျပာ
စည္သူေမာင္ေမာင္
ဧရာဝတီတိုင္းအတြင္း ၂၀၁၆ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလကေန ႏုိဝင္ဘာ ၂၃ရက္ထိ ၁၁လနီးပါးအတြင္း ရဲတပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားက က်ဴးလြန္သည့္ အျပစ္မ်ားအတြက္ တိုင္ၾကားမႈေပါင္း ၁၅၇မႈရွိသည္ဟု တုိင္းရဲတပ္ဖြဲ႕မွဴး ရဲမွဴးႀကီး ထြန္းမင္းက မဇၩိမကို ေျပာသည္။
ျပစ္မႈ ၁၅၇မႈကို တုိင္ၾကားခံရသည့္ ရဲအရာရွိေပါင္း ၁၄၉ဦးရွိၿပီး အျခားအဆင့္ထဲမွ ၅၀ဦးရွိေနသည္ဟု ၎က ေျပာသည္။
"ကြၽန္ေတာ္ေရာက္လာေတာ့ ပိုအေရးယူတယ္။ ဆိုင္ကယ္စီးတယ္ဦးထုပ္မေစာင္းရင္ အခ်ဳပ္ထဲထည့္တယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ သူမ်ားထိန္းေပးတာ၊ ထိုးၾကႏွက္ၾကရင္ အခ်ဳပ္ထဲထည့္ပဲ ကြၽန္ေတာ္က တအားအေရးယူျပစ္တယ္ ရဲတေယာက္မွ မက်န္လည္းေနေပေစ။ ေကာင္းတဲ့သူန႔ဲပဲအလုပ္လုပ္သြားမယ္၊ မေကာင္းတ့ဲသူန႔ဲအလုပ္မလုပ္ဘူး၊ ကြၽန္ေတာ္တို႔ တိုင္းျပည္မွာ အျပဳတ္အမ်ားဆုံးဝန္ထမ္းက ရဲတပ္ဖြဲ႔ပဲ”ဧရာဝတီတိုင္းေဒသႀကီးရဲတပ္ဖြဲ႔မွဴး ရဲမွဴးႀကီးထြန္းမင္းကေျပာသည္။
တိုင္ၾကားခံရသည့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ဝင္မ်ားတြင္ ရဲမွဴး ၇ဦး၊ ဒုရဲမွဴး၂၀ဦး၊ ရဲအုပ္ ၈၉ဦး၊ ဒုရဲအုပ္ ၃၂ဦးရိွၿပီး၊ အျခားအဆင့္တြင္ ရဲအရာခံ၂ဦး၊ ရဲတပ္ၾကပ္ႀကီး၈ဦး၊ ရဲတပ္ၾကပ္၁၆ဦး၊ရဲဒုတပ္ၾကပ္၁၂ဦးႏွင့္ ရဲတပ္သား၁၂ဦးအား တိုင္ၾကားခံရေၾကာင့္ တိုင္းရဲတပ္ဖြဲ႔မွဴးက ေျပာသည္။
ဧရာဝတီတိုင္းအတြင္း ၂၀၁၆ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလကေန ႏုိဝင္ဘာ ၂၃ရက္ထိ ၁၁လနီးပါးအတြင္း ရဲတပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားက က်ဴးလြန္သည့္ အျပစ္မ်ားအတြက္ တိုင္ၾကားမႈေပါင္း ၁၅၇မႈရွိသည္ဟု တုိင္းရဲတပ္ဖြဲ႕မွဴး ရဲမွဴးႀကီး ထြန္းမင္းက မဇၩိမကို ေျပာသည္။
ျပစ္မႈ ၁၅၇မႈကို တုိင္ၾကားခံရသည့္ ရဲအရာရွိေပါင္း ၁၄၉ဦးရွိၿပီး အျခားအဆင့္ထဲမွ ၅၀ဦးရွိေနသည္ဟု ၎က ေျပာသည္။
"ကြၽန္ေတာ္ေရာက္လာေတာ့ ပိုအေရးယူတယ္။ ဆိုင္ကယ္စီးတယ္ဦးထုပ္မေစာင္းရင္ အခ်ဳပ္ထဲထည့္တယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ သူမ်ားထိန္းေပးတာ၊ ထိုးၾကႏွက္ၾကရင္ အခ်ဳပ္ထဲထည့္ပဲ ကြၽန္ေတာ္က တအားအေရးယူျပစ္တယ္ ရဲတေယာက္မွ မက်န္လည္းေနေပေစ။ ေကာင္းတဲ့သူန႔ဲပဲအလုပ္လုပ္သြားမယ္၊ မေကာင္းတ့ဲသူန႔ဲအလုပ္မလုပ္ဘူး၊ ကြၽန္ေတာ္တို႔ တိုင္းျပည္မွာ အျပဳတ္အမ်ားဆုံးဝန္ထမ္းက ရဲတပ္ဖြဲ႔ပဲ”ဧရာဝတီတိုင္းေဒသႀကီးရဲတပ္ဖြဲ႔မွဴး ရဲမွဴးႀကီးထြန္းမင္းကေျပာသည္။
တိုင္ၾကားခံရသည့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ဝင္မ်ားတြင္ ရဲမွဴး ၇ဦး၊ ဒုရဲမွဴး၂၀ဦး၊ ရဲအုပ္ ၈၉ဦး၊ ဒုရဲအုပ္ ၃၂ဦးရိွၿပီး၊ အျခားအဆင့္တြင္ ရဲအရာခံ၂ဦး၊ ရဲတပ္ၾကပ္ႀကီး၈ဦး၊ ရဲတပ္ၾကပ္၁၆ဦး၊ရဲဒုတပ္ၾကပ္၁၂ဦးႏွင့္ ရဲတပ္သား၁၂ဦးအား တိုင္ၾကားခံရေၾကာင့္ တိုင္းရဲတပ္ဖြဲ႔မွဴးက ေျပာသည္။
နယ္စပ္ေဒသၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ တည္ၿငိမ္ေရးအတြက္ တ႐ုတ္-ျမန္မာ သံတမန္ေရးႏွင့္ စစ္ေရး ေဆြးေႏြးတုိင္ပင္မႈ ပထမဆုံးျပဳလုပ္
ဆင္ဟြာ
တ႐ုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္ေဒသ ၿငိမ္းခ်မ္္းေရးႏွင့္ တည္ၿငိမ္ေရးကို ထိန္းသိမ္းႏိုင္ရန္ ပထမဆုံး တ႐ုတ္-ျမန္မာ သံတမန္ေရးႏွင့္ စစ္ေရး ၂+၂ ေဆြးေႏြးတုိင္ပင္ပြဲအား ႏုိဝင္ဘာ ၂၆ ရက္တြင္ က်င္းပခဲ့သည္။
အဆုိပါ ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံဖက္မွ ဒုတိယႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Liu Zhenmin ႏွင့္ ဗဟိုစစ္ေကာ္မရွင္ ပူးေပါင္းဦးစီးဌာန လက္ေထာက္အႀကီးအကဲ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး Xu Fenlin ႏွင့္ ျမန္မာဖက္က ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနမွ ဦးေက်ာ္တင္ႏွင့္ တပ္မေတာ္ အမွတ္ ၁ အထူးစစ္ဆင္ေရးအဖြဲ႔ အႀကီးအကဲ ဒုတိယဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ထြန္းထြန္းေနာင္တို႔က ပူးတြဲသဘာပတိမူက က်င္းပခဲ့သည္။
တ႐ုတ္ႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ရင္းႏွီးသည့္ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံမ်ားျဖစ္ၿပီး ႏွစ္ႏုိင္ငံၾကား မဟာဗ်ဴဟာပူးေပါင္းမႈ မိတ္ဖက္ဆက္ဆံေရးက ေကာင္းမြန္စြာ ဖြံ႔ၿဖိဳးလ်က္ရွိေၾကာင္း ႏွစ္ဖက္စလုံးက သေဘာတူခဲ့သည္။
ႏွစ္ႏိုင္ငံ ဘုံအက်ိဳးအျမတ္မ်ားအရ တ႐ုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္တစ္ေလွ်ာက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ တည္ၿငိမ္ေရးကို ထိန္းသိမ္းရန္ႏွင့္ နယ္စပ္ေဒသမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးကို ျမွင့္တင္ရန္လည္း ႏွစ္ဖက္သေဘာတူညီမႈ ရရွိသည္။
ႏွစ္ႏိုင္ငံ၏ နယ္စပ္တစ္ေလွ်ာက္တြင္ လုံၿခံဳေရး၊ ဥပေဒစိုးမိုးေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ တည္ၿငိမ္ေရးတုိ႔က အလြန္အေရးႀကီးေၾကာင္း ႏွစ္ဖက္စလုံးက လက္ခံသေဘာတူကာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ေျမာက္ပိုင္းတြင္ လက္ရွိျဖစ္ပြားေနေသာ တင္းမာမႈမ်ားကို ခ်ဳပ္ၿငိမ္းသြားေစေရးအတြက္ သက္ဆိုင္ရာအဖြဲ႔တုိင္းက ပူးေပါင္းႀကိဳးပမ္းၿပီး တ႐ုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္ေဒသ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ တည္ၿငိမ္ေရးကို ထိန္းသိမ္းရန္ တ႐ုတ္ဖက္က တုိက္တြန္းခဲ့သည္။
ယခုေဆြးေႏြးညွိႏႈိင္းမႈ မတုိင္မီ အႀကိဳေတြ႔ဆုံမႈအား ႏုိဝင္ဘာ ၂၄ ရက္က က်င္းပခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ဒုတိယေျမာက္ ေဆြးေႏြးညွိႏႈိင္းမႈအား တ႐ုတ္ႏုိင္ငံအတြင္း ၂၀၁၇ ခုႏွစ္တြင္ က်င္းပသြားမည္ျဖစ္သည္။
တ႐ုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္ေဒသ ၿငိမ္းခ်မ္္းေရးႏွင့္ တည္ၿငိမ္ေရးကို ထိန္းသိမ္းႏိုင္ရန္ ပထမဆုံး တ႐ုတ္-ျမန္မာ သံတမန္ေရးႏွင့္ စစ္ေရး ၂+၂ ေဆြးေႏြးတုိင္ပင္ပြဲအား ႏုိဝင္ဘာ ၂၆ ရက္တြင္ က်င္းပခဲ့သည္။
အဆုိပါ ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံဖက္မွ ဒုတိယႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Liu Zhenmin ႏွင့္ ဗဟိုစစ္ေကာ္မရွင္ ပူးေပါင္းဦးစီးဌာန လက္ေထာက္အႀကီးအကဲ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး Xu Fenlin ႏွင့္ ျမန္မာဖက္က ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနမွ ဦးေက်ာ္တင္ႏွင့္ တပ္မေတာ္ အမွတ္ ၁ အထူးစစ္ဆင္ေရးအဖြဲ႔ အႀကီးအကဲ ဒုတိယဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ထြန္းထြန္းေနာင္တို႔က ပူးတြဲသဘာပတိမူက က်င္းပခဲ့သည္။
တ႐ုတ္ႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ရင္းႏွီးသည့္ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံမ်ားျဖစ္ၿပီး ႏွစ္ႏုိင္ငံၾကား မဟာဗ်ဴဟာပူးေပါင္းမႈ မိတ္ဖက္ဆက္ဆံေရးက ေကာင္းမြန္စြာ ဖြံ႔ၿဖိဳးလ်က္ရွိေၾကာင္း ႏွစ္ဖက္စလုံးက သေဘာတူခဲ့သည္။
ႏွစ္ႏိုင္ငံ ဘုံအက်ိဳးအျမတ္မ်ားအရ တ႐ုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္တစ္ေလွ်ာက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ တည္ၿငိမ္ေရးကို ထိန္းသိမ္းရန္ႏွင့္ နယ္စပ္ေဒသမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးကို ျမွင့္တင္ရန္လည္း ႏွစ္ဖက္သေဘာတူညီမႈ ရရွိသည္။
ႏွစ္ႏိုင္ငံ၏ နယ္စပ္တစ္ေလွ်ာက္တြင္ လုံၿခံဳေရး၊ ဥပေဒစိုးမိုးေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ တည္ၿငိမ္ေရးတုိ႔က အလြန္အေရးႀကီးေၾကာင္း ႏွစ္ဖက္စလုံးက လက္ခံသေဘာတူကာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ေျမာက္ပိုင္းတြင္ လက္ရွိျဖစ္ပြားေနေသာ တင္းမာမႈမ်ားကို ခ်ဳပ္ၿငိမ္းသြားေစေရးအတြက္ သက္ဆိုင္ရာအဖြဲ႔တုိင္းက ပူးေပါင္းႀကိဳးပမ္းၿပီး တ႐ုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္ေဒသ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ တည္ၿငိမ္ေရးကို ထိန္းသိမ္းရန္ တ႐ုတ္ဖက္က တုိက္တြန္းခဲ့သည္။
ယခုေဆြးေႏြးညွိႏႈိင္းမႈ မတုိင္မီ အႀကိဳေတြ႔ဆုံမႈအား ႏုိဝင္ဘာ ၂၄ ရက္က က်င္းပခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ဒုတိယေျမာက္ ေဆြးေႏြးညွိႏႈိင္းမႈအား တ႐ုတ္ႏုိင္ငံအတြင္း ၂၀၁၇ ခုႏွစ္တြင္ က်င္းပသြားမည္ျဖစ္သည္။
ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ NLD ကိုယ္စားလွယ္ စာရင္းေၾကျငာ
စိုးသူေအာင္
၂၀၁၇ ဧၿပီလအတြင္း က်င္းပမည့္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ NLDပါတီမွ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ ကိုယ္စားလွယ္ ၁၈ဦး စာရင္းကို လက္ရွိ အာဏာရပါတီျဖစ္သည့္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD) က ႏိုဝင္ဘာ ၂၆ရက္က ထုတ္ျပန္ေၾကျငာလိုက္သည္။
ျပည္ေထာင္စုအဆင့္္ အပါအဝင္ တိုင္းႏွင့္ေဒသႀကီးအသီးသီးတြင္ လွစ္လပ္ေနသည့္ အမတ္ေနရာ ၁၉ ေနရာရွိေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္၏ အခ်က္အလက္မ်ားအရ သိရသည္။
“အဓိကကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးအရည္ခ်င္းျပည္ဝတဲ႔ သူျဖစ္ရမယ္ဆိုတာကို ဦးစားေပးအရည္ခ်င္း ထဲမွာ ထည့္ထားတယ္။ အရင္ ၂၀၁၅ တုန္းကေတာ့ အမ်ဳိးသမီး၊ လူငယ္၊ တိုင္းရင္းသားဆိုတာပါတယ္။ သို႕ေသာ္လည္း အဲ႔ထဲ ေရြးလိုက္တဲ႔အခါမွာ တခ်ိဳ႕က ႏိုင္ငံေရးအရည္ခ်င္း သိပ္မျပည့္တဲ႔အခါျဖစ္ေတာ့ ႏိုင္ငံေရးအရည္ခ်င္းျပည့္ဝတဲ႔သူသာျဖစ္ရမယ္ဆိုၿပီး ေျပာလိုက္ေတာ့ အဲ႔အတိုင္းပဲေပါ့ အဲ႔အတိုင္းပဲ ေရြးသြားတာ" ဟု ကိုယ္စားလွယ္မည္သို႔ေရြးခ်ယ္ခဲ႔သည္ကို NLD ပါတီ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖဲြ႔ အတြင္းေရးမွဴးအဖဲြ႔ဝင္ ဦးဝင္းထိန္က ရွင္းျပသည္။
ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္တြင္ ေနရာ ၉ ေနရာ၊ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ ၃ ေနရာႏွင့္ တိုင္းေဒသႀကီးလႊတ္ေတာ္ ၇ ေနရာ လစ္လပ္လွ်က္ရွိသည္။
အာဏာရပါတီျဖစ္သည့္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ပါတီ အေနျဖင့္ လစ္လပ္ ၁၉ ေနရာစလံုးတြင္ ဝင္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ပါတီ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖဲြ႔ အတြင္းေရးမွဴးအဖဲြ႔၀င္ ဦးဝင္းထိန္က ေျပာသည္။
က်န္ရွိေနေသးသည့္ လစ္လပ္မဲႏၵနယ္ တစ္ခုတြင္ ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ ကိုယ္စားလွယ္တစ္ဦးကို ဘာေၾကာင့္ ေရြးခ်ယ္ရန္ က်န္ရွိသည္ကိုေတာ့ ေျဖၾကားျခင္းမရွိခဲ႔ေပ။
“အမွန္က ၁၉ ဦးေရြးဖို႔ပါ ေနာက္တစ္ဦးက ေနာက္အပတ္မွေၾကျငာလိမ္႔မယ္" ဟု ဦးဝင္းထိန္ကေျပာသည္။
လစ္လပ္မဲဆႏၵနယ္ ၁၉ ေနရာထဲမွ စိုက္ပ်ိဳးေရး၊ ေမြးျမဴေရးနဲ႔ ဆည္ေျမာင္းဝန္ႀကီးဌာန ေဒါက္တာေအာင္သူ၏ မဲဆႏၵနယ္ျဖစ္သည့္ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ မဲဆႏၵနယ္ (၆) ေနရာ အတြက္ ထုတ္ျပန္ရန္ က်န္ရွိေနျခင္းျဖစ္သည္။
အတိုက္အခံပါတီျဖစ္သည့္ ျပည္ေထာင္စုႀက့ံခိုင္ေရးပါတီ (USDP) အေနျဖင့္လည္း လစ္လပ္မဲဆႏၵနယ္အားလံုးတြင္ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္သြားမွာျဖစ္ၿပီး ေရြးခ်ယ္သည့္ ကိုယ္စားမ်ားထဲတြင္လည္း တပ္မေတာ္သားေဟာင္းမ်ား ပါဝင္မည္မဟုတ္ဟု ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင့္ျမင့္စိုးက BBC ျမန္မာပိုင္းသို႕ ေျဖၾကားထားသည္။
၂၀၁၇ ဧၿပီလအတြင္း က်င္းပမည့္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ NLDပါတီမွ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ ကိုယ္စားလွယ္ ၁၈ဦး စာရင္းကို လက္ရွိ အာဏာရပါတီျဖစ္သည့္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD) က ႏိုဝင္ဘာ ၂၆ရက္က ထုတ္ျပန္ေၾကျငာလိုက္သည္။
ျပည္ေထာင္စုအဆင့္္ အပါအဝင္ တိုင္းႏွင့္ေဒသႀကီးအသီးသီးတြင္ လွစ္လပ္ေနသည့္ အမတ္ေနရာ ၁၉ ေနရာရွိေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္၏ အခ်က္အလက္မ်ားအရ သိရသည္။
“အဓိကကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးအရည္ခ်င္းျပည္ဝတဲ႔ သူျဖစ္ရမယ္ဆိုတာကို ဦးစားေပးအရည္ခ်င္း ထဲမွာ ထည့္ထားတယ္။ အရင္ ၂၀၁၅ တုန္းကေတာ့ အမ်ဳိးသမီး၊ လူငယ္၊ တိုင္းရင္းသားဆိုတာပါတယ္။ သို႕ေသာ္လည္း အဲ႔ထဲ ေရြးလိုက္တဲ႔အခါမွာ တခ်ိဳ႕က ႏိုင္ငံေရးအရည္ခ်င္း သိပ္မျပည့္တဲ႔အခါျဖစ္ေတာ့ ႏိုင္ငံေရးအရည္ခ်င္းျပည့္ဝတဲ႔သူသာျဖစ္ရမယ္ဆိုၿပီး ေျပာလိုက္ေတာ့ အဲ႔အတိုင္းပဲေပါ့ အဲ႔အတိုင္းပဲ ေရြးသြားတာ" ဟု ကိုယ္စားလွယ္မည္သို႔ေရြးခ်ယ္ခဲ႔သည္ကို NLD ပါတီ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖဲြ႔ အတြင္းေရးမွဴးအဖဲြ႔ဝင္ ဦးဝင္းထိန္က ရွင္းျပသည္။
ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္တြင္ ေနရာ ၉ ေနရာ၊ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ ၃ ေနရာႏွင့္ တိုင္းေဒသႀကီးလႊတ္ေတာ္ ၇ ေနရာ လစ္လပ္လွ်က္ရွိသည္။
အာဏာရပါတီျဖစ္သည့္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ပါတီ အေနျဖင့္ လစ္လပ္ ၁၉ ေနရာစလံုးတြင္ ဝင္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ပါတီ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖဲြ႔ အတြင္းေရးမွဴးအဖဲြ႔၀င္ ဦးဝင္းထိန္က ေျပာသည္။
က်န္ရွိေနေသးသည့္ လစ္လပ္မဲႏၵနယ္ တစ္ခုတြင္ ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ ကိုယ္စားလွယ္တစ္ဦးကို ဘာေၾကာင့္ ေရြးခ်ယ္ရန္ က်န္ရွိသည္ကိုေတာ့ ေျဖၾကားျခင္းမရွိခဲ႔ေပ။
“အမွန္က ၁၉ ဦးေရြးဖို႔ပါ ေနာက္တစ္ဦးက ေနာက္အပတ္မွေၾကျငာလိမ္႔မယ္" ဟု ဦးဝင္းထိန္ကေျပာသည္။
လစ္လပ္မဲဆႏၵနယ္ ၁၉ ေနရာထဲမွ စိုက္ပ်ိဳးေရး၊ ေမြးျမဴေရးနဲ႔ ဆည္ေျမာင္းဝန္ႀကီးဌာန ေဒါက္တာေအာင္သူ၏ မဲဆႏၵနယ္ျဖစ္သည့္ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ မဲဆႏၵနယ္ (၆) ေနရာ အတြက္ ထုတ္ျပန္ရန္ က်န္ရွိေနျခင္းျဖစ္သည္။
အတိုက္အခံပါတီျဖစ္သည့္ ျပည္ေထာင္စုႀက့ံခိုင္ေရးပါတီ (USDP) အေနျဖင့္လည္း လစ္လပ္မဲဆႏၵနယ္အားလံုးတြင္ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္သြားမွာျဖစ္ၿပီး ေရြးခ်ယ္သည့္ ကိုယ္စားမ်ားထဲတြင္လည္း တပ္မေတာ္သားေဟာင္းမ်ား ပါဝင္မည္မဟုတ္ဟု ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင့္ျမင့္စိုးက BBC ျမန္မာပိုင္းသို႕ ေျဖၾကားထားသည္။
လႊတ္ေတာ္အမတ္(၃)ဦးကို ပါတီစည္းကမ္းျဖင့္ NLD အေရးယူ၊ အေရးယူခံရမည့္ အမတ္မ်ားစြာ ရွိေနဟုဆို
မင္းမင္း
ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွ NLD အမတ္(၃)ဦးအား ပါတီက ေပးအပ္ထားသည့္တာဝန္ႏွင့္ လႊတ္ေတာ္ေကာ္မတီတြင္ ေပးအပ္ထားသည့္ တာဝန္မ်ားကို ႐ုတ္သိမ္းကာ ပါတီစည္းကမ္းအရ ႏိုဝင္ဘာ ၂၆ရက္တြင္ အေရးယူလုိက္သည္။
အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္(NLD)၊ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႔၏ ႏိုဝင္ဘာ ၂၅ရက္ အစည္းအေဝးဆံုးျဖတ္ခ်က္အရ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားျဖစ္သည့္ ေရႊျပည္သာၿမိဳ႕နယ္အမတ္ ဦးဥာဏ္လင္း၊ ေျမာင္းျမၿမိဳ႕နယ္အမတ္ ေဒါက္တာစိုးမိုးသူႏွင့္ မအူပင္ၿမိဳ႕နယ္အမတ္ ဦးစိန္ဝင္းတို႔ (၃)ဦးကို အေရးယူလိုက္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ပါတီ၏ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ေကာ္မတီ အတြင္းေရးမွဴးအဖြဲ႔ဝင္ ဦးဝင္းထိန္က မဇၩိမကို ေျပာသည္။
အေရးယူခံရသည့္ အဆိုပါ လႊတ္ေတာ္အမတ္(၃)ဦးသည္ ပါတီတြင္ ပါတီဝင္အျဖစ္သာ ဆက္ရွိေနမည္ျဖစ္ၿပီး လႊတ္ေတာ္တြင္းရွိ ေကာ္မတီမ်ားတြင္လည္း တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခြင့္ ရွိေတာ့မည္ မဟုတ္ဘဲ သာမန္လႊတ္ေတာ္အမတ္ အျဖစ္သာ ဆက္ရွိေနေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။
အဆိုပါ (၃)ဦးအျပင္ ပါတီစည္းကမ္းေဖာက္ဖ်က္သည့္ ပါတီဝင္လႊတ္ေတာ္အမတ္ မ်ားစြာရွိေနၿပီး အေရးယူမႈမ်ား ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္သြားမည္ဟု ဦးဝင္းထိန္က ဆိုသည္။
“ေနာက္ထပ္ရွိေသးတယ္။ အမ်ားႀကီး။ မထိခလုတ္၊ ထိခလုတ္ေလးေတြ ပါတီစည္းကမ္းေဖာက္တဲ့သူေတြ ရွိတယ္။ အဲ့ဒါ ေနာက္မွဆက္ၿပီး အေရးယူမွာ။ အခုကေတာ့ သူတို႔(၃)ေယာက္ကေတာ့ ႏုိင္ငံေက်ာ္ျဖစ္ေနလို႔ ခ်က္ခ်င္း အေရးယူလိုက္ရတာ” ဟု ၎က ေျပာသည္
ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွ NLD အမတ္(၃)ဦးအား ပါတီက ေပးအပ္ထားသည့္တာဝန္ႏွင့္ လႊတ္ေတာ္ေကာ္မတီတြင္ ေပးအပ္ထားသည့္ တာဝန္မ်ားကို ႐ုတ္သိမ္းကာ ပါတီစည္းကမ္းအရ ႏိုဝင္ဘာ ၂၆ရက္တြင္ အေရးယူလုိက္သည္။
အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္(NLD)၊ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႔၏ ႏိုဝင္ဘာ ၂၅ရက္ အစည္းအေဝးဆံုးျဖတ္ခ်က္အရ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားျဖစ္သည့္ ေရႊျပည္သာၿမိဳ႕နယ္အမတ္ ဦးဥာဏ္လင္း၊ ေျမာင္းျမၿမိဳ႕နယ္အမတ္ ေဒါက္တာစိုးမိုးသူႏွင့္ မအူပင္ၿမိဳ႕နယ္အမတ္ ဦးစိန္ဝင္းတို႔ (၃)ဦးကို အေရးယူလိုက္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ပါတီ၏ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ေကာ္မတီ အတြင္းေရးမွဴးအဖြဲ႔ဝင္ ဦးဝင္းထိန္က မဇၩိမကို ေျပာသည္။
အေရးယူခံရသည့္ အဆိုပါ လႊတ္ေတာ္အမတ္(၃)ဦးသည္ ပါတီတြင္ ပါတီဝင္အျဖစ္သာ ဆက္ရွိေနမည္ျဖစ္ၿပီး လႊတ္ေတာ္တြင္းရွိ ေကာ္မတီမ်ားတြင္လည္း တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခြင့္ ရွိေတာ့မည္ မဟုတ္ဘဲ သာမန္လႊတ္ေတာ္အမတ္ အျဖစ္သာ ဆက္ရွိေနေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။
အဆိုပါ (၃)ဦးအျပင္ ပါတီစည္းကမ္းေဖာက္ဖ်က္သည့္ ပါတီဝင္လႊတ္ေတာ္အမတ္ မ်ားစြာရွိေနၿပီး အေရးယူမႈမ်ား ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္သြားမည္ဟု ဦးဝင္းထိန္က ဆိုသည္။
“ေနာက္ထပ္ရွိေသးတယ္။ အမ်ားႀကီး။ မထိခလုတ္၊ ထိခလုတ္ေလးေတြ ပါတီစည္းကမ္းေဖာက္တဲ့သူေတြ ရွိတယ္။ အဲ့ဒါ ေနာက္မွဆက္ၿပီး အေရးယူမွာ။ အခုကေတာ့ သူတို႔(၃)ေယာက္ကေတာ့ ႏုိင္ငံေက်ာ္ျဖစ္ေနလို႔ ခ်က္ခ်င္း အေရးယူလိုက္ရတာ” ဟု ၎က ေျပာသည္
တေကာင္း နီကယ္စက္ရံု စြန္႔ပစ္ေျမမ်ား စိုက္ခင္းေျမမ်ားေပၚ ဖံုးလႊမ္းေနမႈကို တာဝန္ရွိသူမ်ား ကြင္းဆင္းၾကည့္ရႈ
ဆုဆုရွိ
တေကာင္းေတာင္ နီကယ္စီမံကိန္းမွ စြန္႔ပစ္ေျမမ်ား ေခ်ာင္းေရ၊ မိုးေရျဖင့္ေမ်ာပါၿပီး မႏၲေလးတိုင္းေဒသႀကီး၊ သပိတ္ က်င္းၿမိဳ႕နယ္၊ အင္းနက္ေက်းရြာအုပ္စုအတြင္း ကိုင္းနွင့္ ကြ်န္းခင္းေျမမ်ားေပၚဖံုးလႊမ္းခဲ႔မႈတို႔ကို နိုဝင္ဘာလ ၂၆ရက္ေန႔က တာ၀န္ရိွသူမ်ား သြားေရာက္ စစ္ေဆးၾကည့္ရႈခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
သတၳဳတြင္းဝန္ႀကီး႒ာနမွ တာဝန္ရွိသူမ်ား၊ Myanmar CNICO နီကယ္သတၳဳ တူးေဖာ္ေရးစက္ရံုမွ တာဝန္ရွိသူ မ်ား၊ ဌာန ဆိုင္ရာတာဝန္ရွိသူမ်ားနွင့္ ေတာင္သူမ်ား ကြင္းဆင္းၾကည့္ရႈ စစ္ေဆးခဲ႔ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
နီကယ္စက္ရံုမွ စြန္႔ပစ္ေျမမ်ားေၾကာင့္ ယင္းေတာင္ေျခေဒသတစ္ဝိုက္ရွိ ကိုင္းနွင့္ ကြ်န္းခင္းေျမမ်ားအေပၚ ၂၀၁၃ခုနွစ္က စတင္၍ ေျမနီဖံုးလႊမ္းမႈမ်ားျဖစ္ေပၚခဲ့ၿပီး ယင္းနွစ္က ေတာင္သူမ်ား နစ္နာခဲ့မႈအတြက္ နီကယ္စက္ရံုမွ တစ္ဧကလ်ွင္ ငါး သိန္းက်ပ္နွံဳး နစ္နာေၾကးေပးေလ်ာ္ခဲ႔သည္။
၂၀၁၄ခုႏွစ္မွ စတင္၍ ၂၀၁၅၊ ၂၀၁၆ႏွင့္ ၂၀၁၇ သီးႏွံရာသီခ်ိန္အထိ စြန္႔ပစ္ေျမဖံုးလႊမ္းမွဳမ်ားေၾကာင့္ ေဒသခံမ်ားက နစ္ နာ ေၾကးေပးရန္ေတာင္းဆိုခဲ႔ၾကေသာေၾကာင့္ ယခုကဲ႔သို႔ ကြင္းဆင္းစစ္ေဆးခဲ႔ၾကျခင္းဟု သိရသည္။
၂၀၁၅-၂၀၁၆ စိုက္ပ်ိဳးရာသီထိ စြန္႔ပစ္ေျမ ဖံုးလႊမ္းမႈမွာ အင္းနက္ေက်းရြာရွိ ဗ်ိဳင္းစုကြင္းတြင္ ၂၁၇ဧက၊ ေတာင္တလံုး ေက်းရြာရွိ ေဒါင့္ႀကီးကြင္းတြင္ ၂၁၈ဧက၊ မိုင္းဒိုင္းေက်းရြာအုပ္စုရွိ ေသြးေက်ာက္ကြင္းတြင္ ၈၄ဧကရွိခဲဲ့ၿပီး ၂၀၁၆-၂၀၁၇ ရာသီအတြက္ စြန္႔ပစ္ေျမဖံုးလႊမ္းမႈကို ဆက္လက္စစ္ေဆး တိုင္းတာသြားမည္ဟု သိရသည္။
နီကယ္စက္ရံုတာဝန္ခံ အရာရွိ ဦးသန္းထြန္းေအာင္က ယခုစစ္ေဆးမႈကို တာဝန္ရွိသူအဆင့္ဆင့္သို႔ ဆက္လက္တင္ျပ ေဆာင္ရြက္သြားမည္ဟု ေျပာသည္။
တေကာင္းေတာင္ နီကယ္စီမံကိန္းမွ စြန္႔ပစ္ေျမမ်ား ေခ်ာင္းေရ၊ မိုးေရျဖင့္ေမ်ာပါၿပီး မႏၲေလးတိုင္းေဒသႀကီး၊ သပိတ္ က်င္းၿမိဳ႕နယ္၊ အင္းနက္ေက်းရြာအုပ္စုအတြင္း ကိုင္းနွင့္ ကြ်န္းခင္းေျမမ်ားေပၚဖံုးလႊမ္းခဲ႔မႈတို႔ကို နိုဝင္ဘာလ ၂၆ရက္ေန႔က တာ၀န္ရိွသူမ်ား သြားေရာက္ စစ္ေဆးၾကည့္ရႈခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
သတၳဳတြင္းဝန္ႀကီး႒ာနမွ တာဝန္ရွိသူမ်ား၊ Myanmar CNICO နီကယ္သတၳဳ တူးေဖာ္ေရးစက္ရံုမွ တာဝန္ရွိသူ မ်ား၊ ဌာန ဆိုင္ရာတာဝန္ရွိသူမ်ားနွင့္ ေတာင္သူမ်ား ကြင္းဆင္းၾကည့္ရႈ စစ္ေဆးခဲ႔ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
နီကယ္စက္ရံုမွ စြန္႔ပစ္ေျမမ်ားေၾကာင့္ ယင္းေတာင္ေျခေဒသတစ္ဝိုက္ရွိ ကိုင္းနွင့္ ကြ်န္းခင္းေျမမ်ားအေပၚ ၂၀၁၃ခုနွစ္က စတင္၍ ေျမနီဖံုးလႊမ္းမႈမ်ားျဖစ္ေပၚခဲ့ၿပီး ယင္းနွစ္က ေတာင္သူမ်ား နစ္နာခဲ့မႈအတြက္ နီကယ္စက္ရံုမွ တစ္ဧကလ်ွင္ ငါး သိန္းက်ပ္နွံဳး နစ္နာေၾကးေပးေလ်ာ္ခဲ႔သည္။
၂၀၁၄ခုႏွစ္မွ စတင္၍ ၂၀၁၅၊ ၂၀၁၆ႏွင့္ ၂၀၁၇ သီးႏွံရာသီခ်ိန္အထိ စြန္႔ပစ္ေျမဖံုးလႊမ္းမွဳမ်ားေၾကာင့္ ေဒသခံမ်ားက နစ္ နာ ေၾကးေပးရန္ေတာင္းဆိုခဲ႔ၾကေသာေၾကာင့္ ယခုကဲ႔သို႔ ကြင္းဆင္းစစ္ေဆးခဲ႔ၾကျခင္းဟု သိရသည္။
၂၀၁၅-၂၀၁၆ စိုက္ပ်ိဳးရာသီထိ စြန္႔ပစ္ေျမ ဖံုးလႊမ္းမႈမွာ အင္းနက္ေက်းရြာရွိ ဗ်ိဳင္းစုကြင္းတြင္ ၂၁၇ဧက၊ ေတာင္တလံုး ေက်းရြာရွိ ေဒါင့္ႀကီးကြင္းတြင္ ၂၁၈ဧက၊ မိုင္းဒိုင္းေက်းရြာအုပ္စုရွိ ေသြးေက်ာက္ကြင္းတြင္ ၈၄ဧကရွိခဲဲ့ၿပီး ၂၀၁၆-၂၀၁၇ ရာသီအတြက္ စြန္႔ပစ္ေျမဖံုးလႊမ္းမႈကို ဆက္လက္စစ္ေဆး တိုင္းတာသြားမည္ဟု သိရသည္။
နီကယ္စက္ရံုတာဝန္ခံ အရာရွိ ဦးသန္းထြန္းေအာင္က ယခုစစ္ေဆးမႈကို တာဝန္ရွိသူအဆင့္ဆင့္သို႔ ဆက္လက္တင္ျပ ေဆာင္ရြက္သြားမည္ဟု ေျပာသည္။
Friday, December 2, 2016
ယေန႔ ျမန္မာ့ေရရာသတင္းမ်ား December, 3rd,2016
( 20 )ၾကားျဖတ္အတြက္ NLD ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းစာရင္း ထုတ္ျပန္
( 19 )သူရဦးေရႊမန္း KNU ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥေဆြးေႏြး
( 18 )ျမန္မာ ေလယာဥ္ေမာင္မယ္မ်ား Vietjet ေလေၾကာင္းလိုင္းျဖင့္ ေကာင္းကင္ေပၚတြင္ ပ်ံသန္းနိုင္ၿပီ
( 17 )အာရွႏုိင္ငံေတြမွာ ျမန္မာအစုိးရကုိ ဆႏၵျပ
( 16 )ျမန္မာနဲ႕ မေလးရွားပြဲ လုံၿခဳံေရးအျပည့္ ေပးမည္ဟု MFF ကတိေပး
( 15 )ဆိုင္ကယ္ ၂ စီး မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္တိုက္မိ၊ ၁ ဦးေသဆံုး
( 14 )စိတ္ႂကြေဆးျဖင့္ ထိုင္ဝမ္သား ၅ ဦး ဖမ္းအၿပီး ေနာက္ဆက္တြဲ ရဲက စုံစမ္းေန
( 13 )လွည္းတန္းခံုးတံတားေအာက္ ပန္းေရာင္းသည့္မိန္းကေလးငယ္ကို သတ္ခဲ့သည့္တရားခံ ဖမ္းမိ
( 12 )ကမာ႐ြတ္ၿမိဳ႕နယ္က ကေလးေသဆုံးမႈ သံသယ တရားခံကို ရဲရွာေဖြေန
( 11 )ရန္ကုန္တိုင္းအစိုးရအဖြဲ႔႐ုံး ဗံုးေပါက္ကြဲမႈ သံသယရွိသူ ၂ ဦးကို ဖမ္းဆီးစစ္ေဆးေန
( 19 )သူရဦးေရႊမန္း KNU ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥေဆြးေႏြး
( 18 )ျမန္မာ ေလယာဥ္ေမာင္မယ္မ်ား Vietjet ေလေၾကာင္းလိုင္းျဖင့္ ေကာင္းကင္ေပၚတြင္ ပ်ံသန္းနိုင္ၿပီ
( 17 )အာရွႏုိင္ငံေတြမွာ ျမန္မာအစုိးရကုိ ဆႏၵျပ
( 16 )ျမန္မာနဲ႕ မေလးရွားပြဲ လုံၿခဳံေရးအျပည့္ ေပးမည္ဟု MFF ကတိေပး
( 15 )ဆိုင္ကယ္ ၂ စီး မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္တိုက္မိ၊ ၁ ဦးေသဆံုး
( 14 )စိတ္ႂကြေဆးျဖင့္ ထိုင္ဝမ္သား ၅ ဦး ဖမ္းအၿပီး ေနာက္ဆက္တြဲ ရဲက စုံစမ္းေန
( 13 )လွည္းတန္းခံုးတံတားေအာက္ ပန္းေရာင္းသည့္မိန္းကေလးငယ္ကို သတ္ခဲ့သည့္တရားခံ ဖမ္းမိ
( 12 )ကမာ႐ြတ္ၿမိဳ႕နယ္က ကေလးေသဆုံးမႈ သံသယ တရားခံကို ရဲရွာေဖြေန
( 11 )ရန္ကုန္တိုင္းအစိုးရအဖြဲ႔႐ုံး ဗံုးေပါက္ကြဲမႈ သံသယရွိသူ ၂ ဦးကို ဖမ္းဆီးစစ္ေဆးေန
Subscribe to:
Posts (Atom)